Ε. ΜΠΕΚΙΑΡΗΣ. Ασφάλεια Μεταφορών Επικίνδυνων Εµπορευµάτων στην Ελλάδα

Transcript

1 Ε. ΜΠΕΚΙΑΡΗΣ Κάναµε µια πολύ ωραία ηµερίδα στην οποία µιλήσαµε εδώ και αρκετή ώρα για τα φορτία, για το όχηµα, για τον δρόµο και τις γέφυρες. Και ξεχάσαµε, έχω 20 χρόνια στην οδική ασφάλεια, ότι το 80% των ατυχηµάτων, όλων των κατηγοριών, οφείλεται στον οδηγό. Στον άνθρωπο. Άκουσα επίσης το Υπουργείο Μεταφορών να λέει, µια πολύ ωραία παρουσίαση πραγµατικά, ποια είναι τα κύρια θέµατα. Ο οδηγός ήταν το θέµα 9. Και µετά είδα την ανάλυση του τι κάναµε σε όλα τα θέµατα. Για τον οδηγό, δεν θυµάµαι να άκουσα. Πριν ξεκινήσω, απλώς να σας πω ότι το Ινστιτούτο Μεταφορών είναι Νοµικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου που υπάγεται στο Υπουργείο Ανάπτυξης, υπάρχουµε µόλις από το Αυτή την στιγµή, µε 35 ενεργά έργα στον δικό µου µόνο τοµέα. Είµαστε ο µεγαλύτερος τουλάχιστον, µη πανεπιστηµιακός, φορέας ερευνητικός στην Ελλάδα. Και εστιασµένος µόνο στις µεταφορές. Για κάθε Ευρώ που παίρνουµε από την Κυβέρνηση έχουµε ανταποδοτική εισαγωγή 4. Και σας καλώ τόσο στα γραφεία µας στην Αθήνα, στην παραλιακή, όσο και στην Θεσσαλονίκη, όπου έχουµε ειδικό προσοµοιωτή οδήγησης, έχουµε εργαστήριο εικονικής πραγµατικότητας, έχουµε στόλο εξοπλισµένων οχηµάτων και θα µπορούσαµε πολλά να κάνουµε µαζί. Πηγαίνοντας όµως στο συγκεκριµένο θέµα, θα πρέπει να πω ότι το πρόβληµα της εκπαίδευσης των οδηγών είναι πρόβληµα. Και είναι πρόβληµα για όλες τις χώρες, όµως ακόµα µεγαλύτερο για την Ελλάδα. Πριν το πω αυτό και το στηρίξω σε 3 επιχειρήµατα, θα ήθελα να ξεκαθαρίσω κάτι. εν θέλω να πω ότι σήµερα οι σχολές δεν κάνουν καλή εκπαίδευση. Κάποιες σχολές κάνουν εξαίρετη προφανώς, κάποιες λιγότερη, όπως όλα τα επαγγέλµατα. Όµως αυτό µπορεί να βελτιωθεί. Και µπορεί να βελτιωθεί γιατί έχουµε πρόβληµα και διότι είναι προφανές ότι, όταν έχουµε 30ετή και εµπειρία σε άλλες χώρες, έχουµε την δυνατότητα να εισαγάγουµε εµπειρία. Εδώ λοιπόν δεν είµαστε ως κριτές ούτε λέω κάτι τέτοιο, είµαστε 1

2 ως αρωγοί µεταφοράς τεχνογνωσίας, βοηθοί των σχολών. Να είµαι ξεκάθαρος από την αρχή. Πρώτα από όλα, αρκετές εταιρείες, η ΒΡ και άλλες, έχουν έρθει σε εµάς, δεν µπορώ να πω ονόµατα φυσικά αυτή την στιγµή, για να κάνουν µετεκπαίδευση των οδηγών. Συν περαιτέρω εκπαίδευση αν θέλετε. Που σηµαίνει ότι είναι σαν τα φροντιστήρια. Η βασική εκπαίδευση θα µπορούσε να βελτιωθεί. ευτερευόντως, στην Ελλάδα έχουµε περίπου οδηγούς ADR. Στην Ολλανδία αυτή την στιγµή έχουµε Η Ολλανδία έχει ίδιο πληθυσµό µε την Ελλάδα λίγο ως πολύ ; Έχουν το 25% της µεταφοράς φορτίων στην Ευρώπη. Γιατί; Παίρνουν τα διπλάσια λεφτά. Γιατί; Γιατί σας πληροφορώ, επειδή συνεργάζοµαι µε εταιρεία µεταφοράς της Ευρώπης, ότι ο Ολλανδός οδηγός είναι συνώνυµος της φερεγγυότητας και της εκπαίδευσης. Και αυτό µπορούµε και πρέπει να το παρέχουµε στην χώρα µας, γιατί οι Έλληνες είναι ικανότατοι παντού, και είναι και εκεί. Ακούσαµε για το Ρίο-Αντίρριο, ακούσαµε για τα τούνελ. εν φτάνει να έχεις εξοπλισµό. Είµαστε σίγουροι ότι οι οδηγοί µας του ADR έχουν εκπαιδευτεί τι γίνεται σε µια τέτοια ειδική γέφυρα; Πριν µπούνε, όταν µπούνε; Τι γίνεται σε ένα ειδικό τούνελ που δεν υπήρχαν στην Ελλάδα και που τώρα γίνανε; Και είµαστε σίγουροι ότι θα αντιδράσουν σωστά σε ένα ατύχηµα; Έχουµε πολλά ατυχήµατα. Που σηµαίνει έχουµε ακόµα πρόβληµα. Και µάλιστα αν πάµε να δούµε την ανάλυση των ατυχηµάτων που γίνεται από τις εταιρείες τις µεγάλες, θα δούµε ότι η εκπαίδευση οδηγών είναι ο κυριότερος λόγος σύµφωνα µε τις ίδιες εταιρείες που υπάρχει το πρόβληµα. Για αυτό λέω λοιπόν ότι αντικειµενικά µπορούµε και πρέπει να βελτιώσουµε όλοι µαζί αυτή την εκπαίδευση. Η οποία φυσικά, θεωρώ ότι µπορεί να βελτιωθεί. Η πρώτη δράση που κάναµε και έχει µεγάλη σηµασία και θα σας εξηγήσω αργότερα γιατί, είναι το έργο inform. Πρόκειται για πανευρωπαϊκό έργο, στο οποίο το Ινστιτούτο µας είναι επικεφαλής, και συµπεριλαµβάνει άλλα εκπαιδευτικά κέντρα ή 2

3 φορείς αν θέλετε εκπαίδευσης και ελέγχου οδηγών ADR, της Γαλλίας, του Βελγίου, Ολλανδίας και ανίας µαζί µε την ΒΡ. Και προσπαθούµε να αναπτύξουµε ένα πανευρωπαϊκό µοντέλο εκπαίδευσης, βέλτιστο µοντέλο εκπαίδευσης οδηγών. Αυτό δεν είναι µόνο µια προσπάθεια να βελτιώσουµε, να κάνουµε ένα κοινό σύστηµα στην Ευρώπη, που είναι σηµαντικό, αλλά είµαστε και σύµβουλοι της γενικής διεύθυνσης µεταφορών και ενέργειας. Θα ήθελα να αναφέρω εδώ, ότι στο κοµµάτι που αφορά τους ανθρώπους, για τους τεχνικούς ασφαλείας, η τρίτη κοινοτική οδηγία, η οποία αυτή την στιγµή συζητείται, για τα διπλώµατα, στο παράρτηµα 4, πρόκειται να συµπεριλάβει ελάχιστες απαιτήσεις από πολλές κατηγορίες, συµπεριλαµβανοµένων των εκπαιδευτών, εξεταστών οδήγησης και τεχνικών ασφαλείας και εξεταστών εκπαιδευτών ADR, στο οποίο αυτή την στιγµή, είµαι σε θέση να σας ενηµερώσω αφού µετέχω, ότι τείνουν σε ένα µοντέλο κοντά στο δικό µας. Ακόµα και η Ολλανδία και η Γαλλία που αντιδρούσαν δεν αντιδρούν τόσο πια. Όπου δεν θα είναι µηχανολόγοι και ηλεκτρολόγοι, αλλά θα είναι τεχνικοί. Που σηµαίνει ότι εκεί είµαστε, το 2007 που θα βγει η οδηγία, θα έρθουν οι άλλοι σε εµάς. Άρα άτοπο να πάµε εµείς σε αυτούς. Μια φορά τα καταφέραµε και είµαστε έξι χρόνια µπροστά, µπράβο µας µην κοιτάµε πίσω. Προσπαθούµε λοιπόν να κάνουµε ένα ολοκληρωµένο κοινό πλάνο σαν ώρες, σαν θέµατα εκπαίδευσης. Να αναπτύξουµε κοινό λογισµικό για την εκπαίδευση των οδηγών και όχι µόνο αυστηρά σε ADR, αλλά και σε θέµατα τεχνικής οδήγησης ενός οχήµατος, που φυσικά έχει επικίνδυνα φορτία. Και σκεφτείτε ειδικά θέµατα, όπως για παράδειγµα να έχεις µη συµβατό ρυµουλκό και ρυµουλκούµενο, το ένα αµερικάνικης τεχνολογίας το άλλο ευρωπαϊκής. Ή να έχεις ειδικού τύπου καιρό, καιρικές συνθήκες ή οδική υποδοµή. Και να µην πει κανείς, ότι καλά τώρα φορτηγατζήδες συν λογισµικό. Μιλάµε για λογισµικό, το οποίο είναι ειδικά προσαρµοσµένο σε ανθρώπους που δεν ξέρουν καλά υπολογιστή. Είναι απλώς οθόνης επαφής και τέτοια λογισµικά χρησιµοποιούνται στην ανία, στην Ολλανδία, στην Γαλλία, πάνω από 10 χρόνια στις σχολές αυτές. Άρα 3

4 µην πούµε ότι δεν µπορούµε κι εµείς. Αλλά όχι µόνο αυτό. Αλλά προτυποποίηση και της πρακτικής εκπαίδευσης, των σεναρίων που πρέπει να κάνει κανείς στον δρόµο και το πώς αυτός εξετάζεται, πιθανώς αργότερα στο µέλλον και µε την χρήση προσοµοιωτή. Προσοµοιωτή χρησιµοποιούν όλες οι σχολές στην Γαλλία. Και φυσικά όλα αυτά πρέπει να γίνουν µε έναν τρόπο οικονοµικό. Γιατί βέβαια ξέρουµε πολύ καλά και θα κάνω περαιτέρω µια πρόταση οικονοµική, ότι δεν πρέπει να αυξήσουµε το κόστος εκπαίδευσης. Πρέπει να σκεφτούµε ότι και ο προσοµοιωτής, αν το πάρει κάποια σχολή, πρέπει να τον αποσβέσει στα πέντε χρόνια, στα 10 χρόνια. Πρέπει να έχει µια τιµή όχι εξωφρενική, να είναι λογική. Και φυσικά, αυτοί οι άνθρωποι να πάρουν τα λεφτά τους πίσω. Προφανώς αυτό το γνωρίζουµε και το γνωρίζουν και οι σχολές που συµµετέχουν µέσα από τις άλλες χώρες. εν είναι δουλειά µου να κάτσω να σας µάθω το πρόγραµµα. Αυτό που µπορώ να πω είναι ότι προσπαθούµε από την µια να εµπλουτίσουµε την θεωρία που ήδη υπάρχει, από την άλλη να βάλουµε καινούργια σενάρια µέσα από το λογισµικό, µέσω από κάποιες πρακτικές εκπαίδευσης. ηλαδή προσπαθούµε και αυτή να είναι κοινή συνιστώσα όλων των ευρωπαϊκών χωρών ή των περισσοτέρων. ηλαδή παίρνουµε τα καλύτερα από το καθένα και κάνουµε έναν συγκερασµό δεδοµένου του χρόνου και του κόστους που φυσικά είναι περιορισµοί για εµάς. εν θεωρητικολογούµε. Φυσικά, προσπαθούµε να βάλουµε ακόµα-ακόµα µέσα στις ώρες κάποια τάξη στο τι θα διδάσκεται, πως θα διδάσκεται, ποιες είναι οι εκπαιδευτικές ώρες µε λογισµικά και όπως είπα κάπου, και γιατί όχι και µε προσοµοιωτή. Αυτό δεν θα είναι υποχρεωτικό, µπορεί να είναι προαιρετικό και σιγά-σιγά σε χρόνια µπορεί να είναι και στα στάνταρ. Μια ιδέα απλώς για το λογισµικό πολυµέσων, που είναι ακόµα στα αγγλικά, όµως πρόκειται να µεταφραστεί σε 5 γλώσσες και στα ελληνικά εντός του χρόνου. Εδώ µπορεί να δει κανείς τις διάφορες κλάσεις. Μπορεί να χρησιµοποιηθεί και για να διαβάσει κανείς µόνος στο σπίτι, πέρα από τις ώρες που διδάσκεται, µπορεί να το έχει σαν βοήθηµα. Και θα µπορούσε κανείς βεβαίως να δει βίντεο που να του εξηγήσουν 4

5 διάφορα πράγµατα, πολύ χρήσιµα και σε άλλες χώρες που πιθανόν να µην µπορεί να τα δει στο δρόµο. Μπορεί να δει θέµατα φόρτωσης εκφόρτωσης. Να ξέρετε ότι τα µισά ατυχήµατα συµβαίνουν στην φόρτωση-εκφόρτωση όταν κάνει όπισθεν και δεν βλέπει τον άλλο ή όταν φορτώνει λάθος. εν είναι µόνο δρόµος. Και βέβαια µπορεί κάλλιστα να κάνει κανείς πέρα από τα βίντεο αυτό που λέµε animation. Να κάνει δηλαδή µια προσοµοίωση σε υπολογιστή και να δει τα συχνότερα ατυχήµατα. Να δει τι µπορεί να του συµβεί. Να σταµατήσεις ένα βίντεο και να ρωτήσεις τον οδηγό τι πρέπει να κάνεις τώρα. Τι ήταν το λάθος. Έχουµε λοιπόν, µια πολύ καλύτερη εκπαίδευση αν χρησιµοποιήσουµε σαν µέρος της θεωρίας τέτοια υλικά Είναι αδύνατον να δείτε την δοµή, αλλά αυτό και µόνο δείχνει πόσο πλήρες καταλήγει να είναι αυτό το εργαλείο και πόσα θέµατα, βεβαίως υπάρχουν και υποδοµές πίσω που πρέπει κανείς να λάβει υπόψη του. εν είναι εύκολη δουλειά, δεδοµένου µάλιστα ότι έχουµε πολύ λίγο χρόνο εκπαίδευσης και ανθρώπους οι οποίοι φυσικά δεν είναι πανεπιστηµιακής µόρφωσης. Όµως γίνεται µε επιτυχία στις άλλες χώρες και είµαστε πεπεισµένοι ότι µπορούµε, µε την αρωγή των σχολών που ήδη κάνουν εκπαίδευση και έχουν καλή εµπειρία και µε την βοήθεια όλων των άλλων εµπλεκοµένων, να το κάνουµε πολύ καλό. Αντίστοιχα, αυτό είναι το κοµµάτι που αφορά όχι πλέον τον ADR αλλά την οδήγηση, ας πούµε την βελτίωση του τρόπου οδήγησης. Ξέρετε πόσο σηµασία έχει. εν µπορούµε να εθελοτυφλούµε, δεν µπορούµε να λέµε ότι φτάνει να ξέρεις τον κώδικα ADR για να οδηγήσεις ασφαλώς ένα τέτοιο όχηµα. Πρέπει να έχεις και αρκετές γνώσεις ειδικευµένες επί της καλής οδήγησης αµυντικής κλπ. Και επίσης, προτείνουµε σχήµα πρακτικής εκπαίδευσης στον δρόµο, όπου όλα αυτά συµπεριλαµβάνονται διότι και η εκπαίδευση στον δρόµο είναι απαραίτητη είτε έχεις προσοµοιωτή είτε δεν έχεις. Και η εξέταση στον δρόµο είναι και πάρα πολύ σαφής. Και βεβαίως όπως καταλαβαίνετε δεν µπορεί ένας να εκπαιδεύεται στην εθνική οδό, άλλος στην πόλη, ο τρίτος Πρέπει να υπάρχει µια οµογενοποιηµένη εκπαίδευση και εξέταση. 5

6 Πρέπει να υπάρχουν εργαλεία αξιολόγησης επιστηµονικά. Ήδη µπαίνουν στις περισσότερες χώρες. Οι εξετάσεις πρέπει να γίνονται επιστηµονικά. Και η παρακολούθηση των οδηγών ακόµα και στον δρόµο πρέπει να γίνεται µε τρόπο επιστηµονικό από τον εκπαιδευτή ή τον εξεταστή. Και τέλος, γιατί όχι αργότερα, όπως στην Γαλλία ήδη, και οι προσοµοιωτές, οι οποίοι δεν είναι τόσο ακριβοί όσο φανταζόµαστε και συνέχεια φτηναίνουν, θα µπορούσαν να µας βοηθήσουν να δούµε, να προσοµοιώσουµε πραγµατικά σενάρια, πραγµατικά λάθη και να βοηθήσουµε τους ανθρώπους να πάρουν ακόµα καλύτερη εκπαίδευση. Συµπερασµατικά. Πιστεύουµε ότι η αναβάθµιση της εκπαίδευσης των οδηγών επικινδύνων φορτίων αλλά και των εκπαιδευτών τους αποτελεί πάρα πολύ µεγάλη προτεραιότητα για την Ελλάδα. Όλων των οδηγών, αλλά καταλαβαίνετε δέκα φορές περισσότερο αυτών των οδηγών. Πέρα από την εκπόνηση ολοκληρωµένων εκπαιδευτικών προγραµµάτων, θεωρούµε ότι θα έπρεπε να γίνει ότι και αλλού. Το Βέλγιο το εφαρµόζει εδώ και 5 χρόνια. Η Ολλανδία από του χρόνου. Τι έκαναν εκεί; Πήγαν όντως σε ένα Κρατικό Ινστιτούτο και είπαν κοίταξε να δεις, εσύ βγάζεις την ύλη, εσύ κάνεις εξετάσεις, βοηθάς τις σχολές, ύλη κοινή, λογισµικό κοινό. Από εκεί και εκεί η κάθε σχολή φυσικά µπορεί να κάνει και άλλα πράγµατα επιπρόσθετα, υπάρχει ο ανταγωνισµός, είναι ιδιωτικές, δεν µπλέκουµε εµείς. Εµείς δεν ανταγωνιζόµαστε καµιά σχολή. Αλλά τις βοηθάµε. Τους δίνουµε ύλη, δεν έχουν βοηθηθεί από κανέναν, από το κράτος, από όσο ξέρω. Να µου πουν αν είναι ψέµα, ποιος σας έδωσε ποτέ υλικό, ποιος σας βοήθησε. Πρέπει λοιπόν να βοηθήσουµε ώστε να πάρουν την τεχνογνωσία που υπάρχει στο εξωτερικό εδώ και χρόνια. Και στην συνέχεια από κοινού, πιθανώς µε τον Σύλλογο και πιθανώς µε άλλους φορείς, να ελέγχουµε τον τρόπο εξέτασης και εκπαίδευσης ώστε να µπορούµε να εγγυηθούµε ότι αυτός είναι αδιάβλητος και απόλυτα σωστός. Πράγµα που φυσικά ευνοεί όλες τις σχολές που κάνουν σωστά την δουλειά τους. εν τίθεται θέµα. Και 6

7 επιπλέον αυξάνει την αγορά. ιότι καλοί οδηγοί, σηµαίνει οδηγοί µε δουλειά, σηµαίνει περισσότεροι οδηγοί, σηµαίνει το κράτος έχει περισσότερη εµπιστοσύνη. Ανοίγουµε δρόµους. εν υπάρχει κανείς λόγο για πάρα πολλούς περιορισµούς. Και σε µια παρένθεση εδώ, να πω ότι ακόµα και για τα Σαββατοκύριακα που λέµε ότι δεν κυκλοφορούν τα φορτηγά, ρωτήστε το Υπουργείο Μεταφορών υπάρχει µελέτη για αυτό; Εγώ εκτιµώ, για να µην πω κάτι πιο δυνατό, ότι δεν υπάρχει µελέτη για αυτό. Φυσικά µπορεί να είναι χρήσιµο. Αλλά χρειάζεται ότι λέµε να υπάρχει µια µελέτη. Υπάρχει λοιπόν µια ανασφάλεια του Υπουργείου. Υπάρχει µια ανασφάλεια των πελατών και στο εξωτερικό. Αυτό θέλουµε να καταπολεµήσουµε µε την σωστή εκπαίδευση των οδηγών. Σήµερα οι περισσότερες µεγάλες εταιρείες µεταφοράς, δίνουν επιπλέον χρήµατα για µετεκπαίδευση ή περαιτέρω εκπαίδευση των οδηγών τους. Τι χρειάζεται; Στην Ολλανδία έχουν το καταπληκτικό τριγωνικό µοντέλο, όπου οι εταιρείες µεταφοράς πληρώνουν κοµµάτι της εκπαίδευσης µέχρι και 85%, αλλά έχουν εµπιστοσύνη στις σχολές. Και όχι µόνο αυτό. Αλλά και η πρακτική άσκηση των εκπαιδευοµένων, το πρακτικό κοµµάτι γίνεται στις εταιρείες παράλληλα µε εργασία. Ένα τέτοιο µοντέλο θα µπορούσε να δώσει πάρα πολύ καλύτερη εκπαίδευση, περισσότερα χρήµατα στις σχολές εκπαίδευσης, και πολύ καλύτερους οδηγούς. Και είµαι σίγουρος ότι οι εταιρείες είναι πρόθυµες από την στιγµή που δεν θα χρειάζεται να καταβάλουν παραπάνω χρήµατα ή και ρίσκο, κίνδυνο, για περαιτέρω εκπαίδευση. Και φυσικά όπως είπα, ο εξοπλισµός των σχολών πρέπει να βελτιωθεί, πρέπει να ελέγχεται. Και πρέπει πάνω από όλα να υπάρξει πρώτα ενηµέρωση, µετά η βοήθεια και αργότερα ίσως ο έλεγχος. Πάνω από όλα εγώ πιστεύω, ενηµέρωση, βοήθεια, όλοι µαζί να καλύψουµε το τελευταίο, κατά την γνώµη µου, µελανό σηµείο. ιότι κάναµε πολλά στα άλλα µέρη, όχι τόσα πολλά στο κοµµάτι της εκπαίδευσης. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ. 7