GREENFOOD PROJECT ES1-LEO

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "GREENFOOD PROJECT 2010-1-ES1-LEO05-20948"

Transcript

1 ΠΑΡΑΓΧΓΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΧΝ ΦΡΟΤΣΧΝ ΚΑΙ ΛΑΥΑΝΙΚΧΝ GREENFOOD PROJECT ES1-LEO

2 Ξίλαθαο πεξηερνκέλσλ 1. Δηζαγσγή Βηνινγηθή παξαγσγή θξνχησλ Δπηινγή ηνπνζεζίαο θαη πνηθηιίαο Γηαρείξηζε εδάθνπο θαη ζξέςε θπηψλ Γηαρείξηζε ζεηξψλ Γηαρείξηζε δηδαλίσλ Ππγθνκηδή, απνζήθεπζε, ζπληήξεζε θαη κεηαθνξά Ξξαθηηθά παξαδείγκαηα Βηνινγηθή παξαγσγή ιαραληθψλ Ρνπνζεζία θαη επηινγή πνηθηιίαο Γηαρείξηζε ηεο γνληκφηεηαο ηνπ εδάθνπο Δλαιιαγή θαη πξνζηαζία θπηψλ Εηδάληα, αζζέλεηεο θαη αγξηφρνξηα Ππγθνκηδή, απνζήθεπζε, ζπληήξεζε θαη κεηαθνξά Ξξαθηηθά παξαδείγκαηα (Πηξπρλνεηδή - Solanaceae) Βηνβιηνγξαθία θαη ηεθκεξίσζε Γισζζάξη Απηφ-αμηνιφγηζε

3 1. Δηζαγσγή Θαηά ηε δηάξθεηα θαιιηέξγεηαο βηνινγηθψλ θξνχησλ θαη ιαραληθψλ ζα πξέπεη λα ηεξείηαη ν θαλνληζκφο ηεο ΔΔ ηνπ Ππκβνπιίνπ (ΔΘ) αξηζ. 834/2007 θαη ν θαλνληζκφο ηεο Δπηηξνπήο (ΔΘ) αξηζ. 889/2008, πνπ ζρεηίδνληαη γεληθφηεξα κε ηελ βηνινγηθή αγξνηηθή παξαγσγή. Πηελ νπζία, ε βηνινγηθή θαιιηέξγεηα θξνχησλ απνθιείεη ηε ρξήζε πνιιψλ εηζξνψλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε ζπκβαηηθή θαιιηέξγεηα, ηδηαηηέξσο ηε ρξήζε ζπλζεηηθψλ δηδαληνθηφλσλ θαη ιηπαζκάησλ. Ρα ζπζηήκαηα βηνινγηθήο θαιιηέξγεηαο ζηεξίδνληαη ζηελ δηαδνρηθή θαιιηέξγεηα, ζηα ππνιείκκαηα θαιιηέξγεηαο, ζην δσηθφ ιίπαζκα, ζηα ςπραλζή, ζηα ρισξά ιηπάζκαηα, ζηα βηνινγηθά απφβιεηα εθηφο αγξνθηήκαηνο, ζηηο κεραληθέο κεζφδνπο θαιιηέξγεηαο, ζηα θπζηθά νξπθηά θαη ζηε βηνινγηθή θαηαπνιέκεζε παξαζίησλ. Ρα ζηνηρεία απηά δηαηεξνχλ ηελ παξαγσγηθφηεηα ηνπ εδάθνπο, πξνκεζεχνπλ ηα θπηά κε ζξεπηηθέο νπζίεο θαη βνεζνχλ ζηελ θαηαπνιέκεζε ησλ εληφκσλ, αγξηφρνξησλ θαη άιισλ παξαζίησλ. 2. Βηνινγηθή θαιιηέξγεηα θξνύησλ Ζ βηνινγηθή θαιιηέξγεηα θξνχησλ είλαη έλαο πνιιά ππνζρφκελνο ηνκέαο ηεο επξσπατθήο βηνινγηθήο γεσξγίαο. Νη ρψξεο πνπ εμέρνπλ ζηελ παξαγσγή θξνχησλ εχθξαησλ δσλψλ είλαη ε Ηηαιία, ε Γαιιία θαη ε Ηζπαλία. Νη αθφινπζνη αξηζκνί παξνπζηάδνπλ ηελ ηξέρνπζα θαηάζηαζε ηεο παξαγσγήο βηνινγηθψλ θξνχησλ. Ξεξηνρέο κε βηνινγηθά θξνχηα εχθξαησλ ρσξψλ, ζηαθπιηψλ θαη κνχξσλ: Κεξίδηα ησλ ζεκαληηθφηεξσλ ρσξψλ-παξαγσγψλ ην 2007 (ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη ησλ πεξηνρψλ ππφ κεηαηξνπή) Δθηάζεηο γεο κε παξαγσγή βηνινγηθψλ θξνχησλ, ζηαθπιηψλ θαη κνχξσλ εχθξαησλ δσλψλ (Ξεγή: FIBL 2009) 2.1. Δπηινγή ηνπνζεζίαο θαη πνηθηιίαο Νη νπσξψλεο βηνινγηθψλ θξνχησλ κπνξνχλ λα εγθαηαζηαζνχλ γηα κεξηθνχο ιφγνπο θαη ν ζηφρνο ηεο θαιιηέξγεηαο είλαη έλαο απνθαζηζηηθφο παξάγνληαο θαηά ηελ επηινγή ηεο ηνπνζεζίαο, ηνπ είδνπο θαη ηεο πνηθηιίαο θαηάιιειεο γηα ηηο νηθνινγηθέο ζπλζήθεο θαη γηα ηνλ ζηφρν ηεο θπηείαο (εκπνξηθή θαιιηέξγεηα, θαιιηεξγεηέο εξαζηηέρλεο, 3

4 βειηίσζε ηνπ ηνπίνπ/βηνπνηθηιφηεηαο, ζακλνζηνηρίεο κε θξνχηα, γεσξγνδαζνπνληθά ζπζηήκαηα. Πε απηφ ην θεθάιαην, ην θχξην ελδηαθέξνλ καο εζηηάδεηαη ζηελ εκπνξηθή παξαγσγή θξνχησλ. Ζ θπηεία βηνινγηθψλ θξνχησλ κπνξεί λα ζρεκαηηζηεί κε εγθαηάζηαζε λέαο θπηείαο θαη κεηαηξνπή ζπκβαηηθψλ νπσξψλσλ. Νη ζπλζήθεο πινπνίεζεο είλαη δηαθνξεηηθέο αιιά νη βαζηθέο αξρέο είλαη ίδηεο. Δγθαηάζηαζε λένπ νπσξώλα Ζ επηινγή ηεο ηνπνζεζίαο ηεο θπηείαο είλαη πνιχ ζεκαληηθή. Ν νπσξψλαο πξέπεη λα βξίζθεηαη αξθεηά καθξηά απφ πεγέο κφιπλζεο, δειαδή καθξηά απφ ζπκβαηηθνχο νπσξψλεο, νδνχο κε ππθλή θίλεζε ή βηνκεραληθέο εγθαηαζηάζεηο πνπ εθπέκπνπλ ξχπνπο. Ρα βηνκεραληθά θαη αγξνηηθά εξγνζηάζηα ζα πξέπεη λα βξίζθνληαη ζε αζθαιή απφζηαζε πνπ ζπζηήλεηαη απφ ηνλ νξγαληζκφ επηζεψξεζεο ηεο ρψξαο. Δπίζεο, απαηηείηαη αθφκε ηα επίπεδα βαξέσλ κεηάιισλ ζην έδαθνο λα κελ μεπεξλνχλ ηα επίπεδα πξνθαζνξηζκέλα απφ ηηο Αξρέο Ξεξηβαιινληηθήο Ξξνζηαζίαο. Ρα δηδαληνθηφλα θαη ηα εληνκνθηφλα απφ ηνπο γεηηνληθνχο νπσξψλεο ή ρσξάθηα δελ πξέπεη λα εηζέξρνληαη ζηε βηνινγηθά θαιιηεξγεκέλε θπηεία. Ζ θαιιηέξγεηα βηνινγηθψλ θξνχησλ κπνξεί λα νινθιεξσζεί φηαλ ε δήηεζε γηα ζπγθεθξηκέλα είδε (πνηθηιίεο) ζε απηή ηελ ηνπνζεζία κπνξεί λα ηθαλνπνηεζεί ζε βέιηηζην επίπεδν. Ζ επηινγή ηνπνζεζίαο ζπκπεξηιακβάλεη ηα εμήο ζηνηρεία: νη θιηκαηηθέο ζπλζήθεο ηεο πεξηνρήο θαη νη ηδηφηεηεο ηνπ εδάθνπο. Γηα λα ιάβεηε βηνινγηθή πηζηνπνίεζε, είλαη απαξαίηεηε κηα ειεγρφκελε ηξηεηήο πεξίνδνο κεηαηξνπήο, πνπ κπνξεί λα γίλεη πην ζχληνκε ζε εηδηθέο πεξηπηψζεηο θαη κφλν εάλ έρεη εθδνζεί εμνπζηνδφηεζε γηα εδάθε πνπ έρνπλ απνδεηρζεί σο εδάθε ζηα νπνία δελ ππήξρε ρξήζε βιαβεξψλ ρεκηθψλ. Δπίζεο, ζηελ πεξίπησζε ζπκκεηνρήο ζε πξφγξακκα πεξηβαιινληηθήο πξνζηαζίαο ζα ρξεηαζηεί λα θαηαγξαθνχλ ηα ηξία ηειεπηαία έηε. Ζ πεξίνδνο κεηαηξνπήο ζπκβαηηθψλ νπσξψλσλ κπνξεί λα μεθηλήζεη κεηά απφ ηελ ηειεπηαία εθαξκνγή νπνηαζδήπνηε ζπκβαηηθήο εθαξκνγήο ζηνλ νπσξψλα. Γηα λα πάξεηε άδεηα γηα ηε ζπληφκεπζε ηεο πεξηφδνπ κεηαηξνπήο, ε θφξκα εμνπζηνδφηεζεο ζα πξέπεη λα εθδνζεί κε ηε ζπγθαηάζεζε ηνπ ειεγθηηθνχ θνξέα. Κιηκαηηθέο ζπλζήθεο Νη θιηκαηηθέο ζπλζήθεο θαζνξίδνπλ ηελ παξαγσγηθφηεηα ησλ κεκνλσκέλσλ εηδψλ. Γλσξίδνληαο ηηο απαηηήζεηο γηα θψο, ζεξκνθξαζία θαη λεξφ ησλ κεκνλσκέλσλ εηδψλ, κπνξνχκε λα απνθαζίζνπκε πνηα είδε θξνχησλ κπνξνχλ λα θαιιηεξγεζνχλ ζε δεδνκέλε ηνπνζεζία. Απαηηήζεηο ησλ εηδώλ σο πξνο ην έδαθνο. Ρα αθφινπζα είδε αλέρνληαη ακκψδε θαη αθξάηα εδάθε: κήια, βεξίθνθα, ξνδάθηλα, βχζζηλα, θαξχδηα, βαηφκνπξα, θφθθηλα κνχξα, θξαγθνζηάθπια. Θάπνηα απφ ηα είδε κπνξνχλ λα θαιιηεξγνχληαη θαη αλέρνληαη πεηξψδε εδάθε κε ιεπηφ γφληκν ζηξψκα: βπζζηληά, βεξηθνθηά, ξνδαθηληά, ακπγδαιηά, κνπζκνπιηά, θνπληνχθηα, θξαληά. Ζ πιεηνςεθία απηψλ ησλ εηδψλ κπνξνχλ λα θαιιηεξγνχληαη θαιά ζε βαζχ γφληκν ζηξψκα. Θάπνηα απφ ηα είδε αλέρνληαη θαη αξγηιψδεο έδαθνο: αριάδηα, θπδψληα, θεξάζη, δακάζθελν, θνπληνχθη, θξάνπια, καχξα θξαγθνζηάθπια. Ζ πξνηίκεζε ζηηο ηδηφηεηεο ηνπ εδάθνπο επεξεάδεηαη απφ ην ξηδηθφ ζχζηεκα ησλ δέληξσλ θαη ηηο απαηηήζεηο ηνπο απφ απηέο. Ν αέξαο είλαη πνιχ ζεκαληηθφο γηα ην ξηδηθφ ζχζηεκα ζην έδαθνο θαζψο θάπνηα απφ ηα είδε είλαη πνιχ επαίζζεηα ζηηο θαιέο ζπλζήθεο αεξηζκνχ ηνπ εδάθνπο, φπσο ηα βεξίθνθα, ηα ξνδάθηλα, ηα ακχγδαια, ηα θεξάζηα θαη ηα βαηφκνπξα. 4

5 Θάπνηα απφ ηα είδε αλέρνληαη θαη ρξεηάδνληαη θαιφ εθνδηαζκφ κε λεξφ: ηα κήια, ηα αριάδηα, ηα θπδψληα, ηα δακάζθελα, ηα θαξχδηα, ηα βαηφκνπξα, νη θξάνπιεο, ηα θξαγθνζηάθπια, ηα θνπληνχθηα. Νη εηδηθέο ηδηφηεηεο ηνπ λεξνχ, φπσο ην ph κπνξεί λα είλαη έλαο πεξηνξηζηηθφο παξάγνληαο γηα νξηζκέλα είδε κε ηδηαίηεξε απαίηεζε ζε ph, φπσο ηα φμηλα εδάθε: ε κνπξηά, ε βαηνκνπξηά, ε θνπληνπθηά, ε κειηά, θαη ε θξανπιηά. Απφ ηελ άιιε πιεπξά, ην πςειφ αιθαιηθφ πεξηερφκελν κπνξεί λα είλαη πεξηνξηζηηθφ γηα άιια είδε: βεξηθνθηά, ακπγδαιηά, αγξηνθεξαζηά. ςειφ επίπεδν λεξνχ ζην έδαθνο απαηηνχλ: κειηά, αριαδηά, θπδσληά, θαξπδηά, θξανπιηά, θξαγθνζηαθπιηά. Ξεξηνδηθφ πφηηζκα αλέρνληαη: δακαζθεληά, θξαγθνζηαθπιηά, αγξηνθεξαζηά. Γεσγξαθηθή έθζεζε Ζ γεσγξαθηθή θαη ηνπνγξαθηθή έθζεζε παίδνπλ έλα ζεκαληηθφ ξφιν ζην ζρεκαηηζκφ κηθξνθιίκαηνο. Ρα ζπζηαηηθά ηεο γεσγξαθηθήο ηνπνζεζίαο: χςνο πάλσ απφ ηε ζηάζκε ηεο ζάιαζζαο, έθζεζε, πνηφηεηα εδάθνπο, θαηεχζπλζε ησλ αλέκσλ, κεγαιχηεξε επηθάλεηα λεξνχ, εγγχηεηα ζε δάζε. Ρν χςνο πάλσ απφ ηε ζηάζκε ηεο ζάιαζζαο επεξεάδεη ηελ αηκνζθαηξηθή ζεξκνθξαζία: κε θάζε αχμεζε ηνπ χςνπο γηα 100 κέηξα, ε ζεξκνθξαζία πέθηεη θαηά 0,5 C. Νη πςνκεηξηθέο δηαθνξέο κπνξεί λα είλαη ζεκαληηθέο ζηηο πεξηπηψζεηο δεκηψλ απφ παγεηφ. Έθζεζε ζεκαίλεη ε θαηεχζπλζε ηεο πιαγηάο θαη είλαη πνιχ ζεκαληηθή. Δίλαη πξνηηκφηεξν λα θπηεχνπκε ζηηο λφηηεο θαη λφηην-δπηηθέο πιαγηέο θαη λα απνθεχγνπκε ηηο βφξεηεο πιαγηέο. Νη θνηιάδεο κπνξεί λα κελ είλαη θαη ε θαιχηεξε ζέζε ιφγν πςειήο πγξαζίαο θαη νκηρισδψλ ζεκείσλ φπνπ ν παγεηφο κπνξεί λα είλαη ζνβαξφο θίλδπλνο. Η επηινγή πνηθηιηώλ γηα ηελ παξαγσγή βηνινγηθώλ θξνύησλ Νη πξνυπνζέζεηο γηα ηελ εκπνξεπζηκφηεηα είλαη ε ζπκβαηφηεηα κε ηηο ηνπηθέο ζπλζήθεο, ε επηινγή ηνπηθψλ αιιά αλζεθηηθψλ πνηθηιηψλ θαη βξίζθνληαη ζηελ πξψηε ζέζε. Αθνινπζνχλ νη απαηηήζεηο ηεο αγνξάο, ε θαηάζηαζε ηνπ νπσξψλα θαη ε παξαγσγηθφηεηα. Νη πνηθηιίεο θαηάιιειεο γηα ηηο δεδνκέλεο βηνινγηθέο ζπλζήθεο: ν δεδνκέλνο ηχπνο ηνπ εδάθνπο θαη νη ζπλζήθεο ηνπ κηθξνθιίκαηνο ζα είλαη ηθαλνπνηεηηθέο. Γηα ηελ παξαγσγή ζα πξέπεη λα επηιέμνπκε πνηθηιίεο πνπ είλαη αλεθηηθέο ή αλζεθηηθέο ζηηο αζζέλεηεο. Θα πξέπεη λα πξνηηκήζνπκε ηηο πνηθηιίεο πνπ απαηηνχλ ιηγφηεξε παξέκβαζε, αγξνηηθέο θαη ππξνηερληθέο εθαξκνγέο, ρεκηθά γηα ηελ αληίζηνηρε πξνζηαζία θπηψλ. Ρα θχξηα ραξαθηεξηζηηθά πνπ θαζνξίδνπλ ηελ αμία ησλ πνηθηιηψλ ζηελ παξαγσγή βηνινγηθψλ θξνχησλ είλαη: ε εμσηεξηθή πνηφηεηα ηνπ θξνχηνπ (κέγεζνο, ζρήκα, πνηφηεηα ηεο θινχδαο, έιιεηςε ειαηησκάησλ θαη ζπκπησκάησλ αζζέλεηαο θιπ.), ε εζσηεξηθή πνηφηεηα (δηαηξνθηθέο αμίεο, ζθιεξέο ίλεο, γεχζε, άξσκα, βηηακίλεο θαη άιιεο πγηεηλέο αμίεο, θαηαιιειφηεηα γηα επεμεξγαζία θιπ). Δκπνξηθή αμία ησλ πνηθηιηψλ: απνδνρή ζηελ αγνξά (ειθπζηηθφηεηα, δήηεζε θιπ.), πνηνηηθή απνζήθεπζε - απηνζπληήξεζε, θαηαιιειφηεηα γηα επεμεξγαζία (πνηφηεηα ηεο θινχδαο, ζθιεξφηεηα ηεο ζάξθαο, δηάξθεηα δσήο ζην ξάθη). Ξαξαγσγηθνί παξάγνληεο: παξαγσγηθφηεηα, ηζνξξνπεκέλε ζνδεηά, επαηζζεζία ζε παξάζηηα θαη αζζέλεηεο, ηάζε γηα πηψζε ησλ θξνχησλ, επξσζηία θαηά ηελ αλάπηπμεο, ζπλήζεηεο ησλ δέληξσλ θαη ζάκλσλ (ζρεκαηηζκφο, εθπαίδεπζε), βηνινγία ηεο άλζεζεο θαη ραξαθηεξηζηηθά ηεο γνληκνπνίεζεο. 5

6 Δπηθνλίαζε κε κέιηζζεο Ρα άλζε ησλ νπσξνθφξσλ θπηψλ γνληκνπνηνχληαη θπξίσο απφ έληνκα, παξφιν πνπ ε επηθνλίαζε κε ηε βνήζεηα ηνπ αέξα επίζεο ζπκβαίλεη θαη παίδεη έλα ζεκαληηθφ ξφιν. Γηα απηφ ην ιφγν, αλάινγα κε ηελ πνηθηιία, θαηά ηε δηάξθεηα ηεο πεξηφδνπ άλζεζεο, ζηε θπηεία ζα πξέπεη λα ηνπνζεηεζνχλ 2 έσο 10 θσιηέο κειηζζψλ αλά εθηάξην. Ρηδώκαηα. Ζ επξσζηία θαηά ηελ αλάπηπμε ησλ πνηθηιηψλ θαη ην γελεηηθά πξνθαζνξηζκέλν κέγεζνο ηνπ δέληξνπ ή ζάκλνπ είλαη θαζνξηζηηθφ, αιιά ζηελ πεξίπησζε πνιιψλ θπηψλ (π.ρ. κειηά, αριαδηά) απηά ηα ραξαθηεξηζηηθά κπνξνχλ λα επεξεαζηνχλ επίζεο κε ηα ξηδψκαηα Γηαρείξηζε ηνπ εδάθνπο θαη ζξέςε ησλ θπηώλ Ζ πεξηνρή πξέπεη λα γίλεη θαηάιιειε γηα ηε θπηεία δηαθφξσλ εηδψλ θξνχησλ. Απφ άπνςε πεξηβάιινληνο θαη πξνζηαζίαο ηνπ εδάθνπο, ε δηαηήξεζε ηνπ ζηξψκαηνο κε ρνχκνπο είλαη ην ζεκαληηθφηεξν. Βειηίωζε ηνπ εδάθνπο. Αλάινγα απφ ηα απνηειέζκαηα ησλ αλαιχζεσλ ηνπ εδάθνπο, ε βειηίσζή ηνπ ίζσο λα θξηζεί απαξαίηεηε. Απηφ ζα πξέπεη λα γίλεη αξθεηά πξηλ απφ ην μεθίλεκα ησλ βηνινγηθψλ δηαδηθαζηψλ κε δείγκαηα πνπ ζα ιεθζνχλ απφ ηελ πεξηνρή θαη ζα γίλεη αλάιπζή ηνπο απφ ηνλ ηνπηθφ ζηαζκφ έξεπλαο πξνζηαζίαο εδάθνπο θαη θπηψλ. Πηα φμηλα εδάθε, ε ηηκή ηνπ ph κπνξεί λα ξπζκηζηεί κε αζβέζησζε, ελψ ζηα αιθαιηθά εδάθε, ε βειηίσζε κπνξεί λα γίλεη κε αλάκεημε ηνπ εδάθνπο κε φμηλε ηχξθε ή κε ζείν ζε ζθφλε. Όηαλ έρνπκε ρακειφ πεξηερφκελν ρνχκνπο (<1%), πξηλ μεθηλήζνπκε ηε θπηεία ζα πξέπεη λα πξνζζέζνπκε κεγάιε πνζφηεηα νξγαληθνχ πιηθνχ (80 έσο 100 t/ha θνπξηά αγξνθηήκαηνο ή θνκπφζη). Βαζηθή ιίπαλζε κε θνπξηά. Πηελ παξαγσγή βηνινγηθψλ θξνχησλ, ε αλάκεημε ηνπ εδάθνπο κε νξγαληθφ πιηθφ είλαη νπζηψδεο γηα ηε βειηίσζε θαη ηεο δνκήο αιιά θαη ηεο βηνινγηθήο δξαζηεξηφηεηαο ηνπ εδάθνπο. Γηα απηφ ην ιφγν, ζα πξέπεη λα γλσξίδνπκε ηε ζξεπηηθή ζχλζεζε ηεο θνπξηάο ή ηνπ θνκπφζη πνπ ζα ρξεζηκνπνηήζνπκε. Ζ νξγαληθή θνπξηά πνπ ζα ρξεζηκνπνηήζνπκε πξέπεη λα πξνέξρεηαη κφλν απφ ειεγρφκελε βηνινγηθή γεσξγία. Γηα ην ζπκπιήξσκα ησλ ζξεπηηθψλ νπζηψλ, ζα πξέπεη λα ρξεζηκνπνηεζνχλ κφλν ηα πιηθά πνπ αλαθέξνληαη ζηελ πξνζζήθε ηνπ θαλνληζκνχ ηεο ΔΔ αξηζ. 889/2008 (P - Thomas θσζθνξηθφ άιαο, K ζεηηθφ θάιην πνπ πεξηέρεη καγλήζην, Mg δνινκίηε αζβεζηφιηζν ζε ζθφλε). Πξνεηνηκαζία ηνπ εδάθνπο. Δάλ ην φξγσκα είλαη πην βαζχ απφ ην ζηξψκα κε ρνχκνπο, ηφηε ην βιαβεξφ ζηξψκα ηνπ ππεδάθνπο ζα βγεη ζηελ επηθάλεηα. Γη απηφ ζα πξέπεη λα θξνληίζνπκε ην ζηξψκα ηνπ ππεδάθνπο λα κελ έξζεη ζηελ επηθάλεηα, κε ην νπνίν πξνζηαηεχνπκε ην αλψηεξν ζηξψκα ηνπ ρνχκνπο. Ρν βάζνο ηνπ νξγψκαηνο κπνξεί λα θηάζεη ηα 0,70 έσο 0,90 κ. Ζ θαιιηέξγεηα ηνπ εδάθνπο ζα πξέπεη λα γίλεη ζην βέιηηζην ρξφλν θαη κε ηελ βέιηηζηε πγξαζία ηνπ εδάθνπο. Ρν βάζνο θαιιηέξγεηαο είλαη 0,25 έσο 0,40 κ. Κεηά απφ ην φξγσκα, ην έδαθνο πξέπεη λα ηαθηνπνηεζεί κε ηε βνήζεηα ηνπ θαιιηεξγεηή, ζβάξλα, έηζη ψζηε λα ππάξρνπλ ζπλζήθεο θήπνπ θαη κεηά λα επεμεξγαζηεί ε επηθάλεηα ηνπ εδάθνπο κε ιείαλζε/ίζησκα. Χιωξά ιίπαλζε. Ζ ρισξά ιίπαλζε είλαη απνδεθηή κέζνδνο πξηλ απφ ηε βειηίσζε ηνπ εδάθνπο ηεο θπηείαο θαη επίζεο ζε ζπλζήθεο ιίπαλζεο ηνπ εδάθνπο αλάκεζα απφ ηηο ζεηξέο. Θαηά ηελ πεξίνδν κεηαηξνπήο θαη ηελ πξνεηνηκαζία γηα ηε θχηεπζε λέσλ θπηεηψλ, ζπρλά εθαξκφδεηαη πξψηα ε ρισξά ιίπαλζε. Χιωξά ιίπαλζε πξηλ από ηε θύηεπζε. Αλάινγα απφ ηνλ ρξφλν ηεο πξνεηνηκαζίαο ηνπ εδάθνπο (φξγσκα, «αθξάηεκα»), ρξεζηκνπνηείηαη ρεηκσληάηηθε ή θαινθαηξηλή 6

7 ρισξά ιίπαλζε. Κπνξνχκε λα επηιέμνπκε δηαθνξεηηθά κείγκαηα αλάινγα κε ην είδνο ηνπ εδάθνπο θαη ηηο ζπλζήθεο ηνπ. Θαηά ηελ εαξηλή ζπνξά πξνηείλεηαη έλα κείγκα κε ειηφζπνξν (θνχιηα, κπηδέιη, ινχπηλν). Θαηά ηε ζπνξά αξγά ην θαινθαίξη ζα πξέπεη λα ιάβνπκε ππφςε έλα κείγκα κε ζίθαιε (άγξην βίθν, ηξηθχιιη αιεμαλδξηλφ) ε θξάκβε ή αληίζηνηρα γνγγχιηα. Ζ ρισξά ιίπαλζε πξνζθέξεη πξνζηαζία επίζεο θαη ην ρεηκψλα θαηά ηε δηάβξσζε ηνπ εδάθνπο. Μαθξύηεξε πεξίνδνο πξνεηνηκαζίαο εδάθνπο. Πε αθαηάιιειεο ζπλζήθεο εδάθνπο φπσο ε αθαηάιιειε άκκνο, άκνξθα αξγηιψδε ζθιεξά εδάθε ή ζηελ πεξίπησζε ππεξβνιηθά ρξεζηκνπνηεκέλνπ εδάθνπο, αηηηνινγείηαη ε ζπνξά κεηγκάησλ απφ εηήζην πνψδε ηξηθχιιη (ζηελ πεξίπησζε θζνξάο ηνπ εδάθνπο) γηα 3 έσο 5 ρξφληα. Ζ πξνζηαζία θαηά ησλ λεκαηνεηδψλ κπνξεί λα επηηχρεη κφλν κε θπηά θάιπςεο (Cruciferae)θαηά ηε δηάξθεηα κεξηθψλ εηψλ πνπ ζα εηζρσξήζνπλ ζην έδαθνο κε ξίδεο ζε βάζνο ηνπιάρηζηνλ ησλ 0,60 κ. Ξξηλ ηε θχηεπζε ησλ δέληξσλ, ε γξακκή ησλ ζεηξψλ πξέπεη λα εηνηκαζηεί κε θαιιηεξγεηή. Φύηεπζε. Ζ επνρή θπηέκαηνο ζπλήζσο είλαη ην θζηλφπσξν. Γηα ηε θχηεπζε, επαξθνχλ ιαθθνχβεο πνπ έρνπλ ζθαθηεί κε ηα ρέξηα κε δηαζηάζεηο 0,40 x 0,40 x 0,40 κ. Ρν άλνηγκα ιαθθνχβαο κε ηξππάλη δελ είλαη ε θαιχηεξε ιχζε θαζψο εμαιείθεη ηελ πιεπξά ηεο ιαθθνχβαο ζε πγξφ έδαθνο. Δίλαη πξαθηηθφ λα βάινπκε 5 έσο 10 θγ. ψξηκν νξγαληθφ ιίπαζκα θαη λα ην δηαλείκνπκε νκνηφκνξθα ζηνλ πάην ηεο ιαθθνχβαο θχηεπζεο, πνπ έρεη θαιπθζεί κε ζηξψκα πάρνπο 80 έσο 100 κκ. ππθλνχ εδάθνπο. Ξξηλ απφ ηε θχηεπζε ε ξίδα ηνπ κπνιηνχ θφβεηαη επίπεδα, θαη ε θνκκέλε επηθάλεηα βιέπεη πξνο ην έδαθνο. Ρα κπφιηα βπζίδνληαη ζε πνιηφ θηηαγκέλν απφ άξγηιν, λεξφ θαη ρεκηθά γηα απνιχκαλζε θαη πξνζηαζία θπηψλ πνπ επηηξέπνληαη. Ρα κπφιηα πξέπεη λα πνηηζηνχλ κε 10 έσο 20 ι. λεξνχ, φηαλ ην έδαθνο έρεη απνξξνθήζεη ην λεξφ ηνπ πνηίζκαηνο. Θαηά ηε θζηλνπσξηλή θχηεπζε ν θνξκφο πξνζηαηεχεηαη δεκηνπξγψληαο γχξσ ηνπ ινθίζθν, ζηελ πεξίπησζε εαξηλήο ζπνξάο πην ρακειφ ινθίζθν θαη κεηά απφ ηελ εγθαηάζηαζε θαη ηελ εκβάζπλζε ηνπ επηθαλεηαθνχ εδάθνπο ρξεηάδεηαη θχθινο ηνπ ελφο κέηξνπ γχξσ απφ ην κφζρεπκα. Η εδαθνθάιπςε ρξεζηκεχεη γηα ηελ πξνζηαζία ηεο πγξαζίαο ηνπ εδάθνπο, γηα λα εμαζθαιηζηεί πιεζψξα ρνξηαξηνχ. Υο θάιπςε ηνπ εδάθνπο κπνξνχλ λα εθαξκνζηνχλ θαη ην άρπξν, ην ιίπαζκα, ιίπαζκα κε άρπξν, πνιπαηζπιέλην ζηε γξακκή ησλ δέληξσλ, θχιια πνιππξνππιελίνπ ή θιαδέκαηα απφ δέληξα. Ρν ζχζηεκα ζηήξημεο πξέπεη λα θαηαζθεπαζηεί εηδηθά φηαλ ζρεκαηίδεηαη θαλνληθή θφκε. Πξνζηαζία ηνπ θνξκνύ. Δάλ θπηεχνπκε ην θζηλφπσξν, γηα λα πξνζηαηεπηνχλ νη θνξκνί απφ δεκηέο πνπ πξνθαιεί ην καζνχιεκα ησλ πνπιηψλ ζα πξέπεη άκεζα λα ηνπνζεηήζνπκε πξνζηαηεπηηθά. Απηφ κπνξεί λα είλαη ραξηί, θαιάκηα ή εηδηθφ δίρηπ γηα ηελ πξνζηαζία ησλ θνξκψλ (κεηαιιηθφ, πιαζηηθφ). Δπίζεο, ζε πεξίπησζε εαξηλήο θχηεπζεο, ζπζηήλεηαη ε άκεζε ηνπνζέηεζε ησλ πξνζηαηεπηηθψλ ηνπ θνξκνχ. Ξεξίθξαμε. Γηα κεγαιχηεξε αζθάιεηα θαηά ησλ πνπιηψλ θαη γηα λα απνθχγνπκε δεκηέο απφ θινπέο, ζπζηήλεηαη λα γίλεη πεξίθξαμε ηεο θπηείαο ηαπηφρξνλα κε ηε θχηεπζε ή πξηλ απφ απηή. Φξάρηεο από ζάκλνπο, ισξίδεο ινπινπδηώλ θαη αγξαλάπαπζε. Γηα ηελ απνκφλσζε, είλαη απαξαίηεην λα πεξηβάιινπκε ηε θπηεία κε θξάρηε πνπ απνηειείηαη απφ κεξηθά είδε (δέληξα, ζάκλνπο), ηα νπνία είδε ζα πξέπεη λα πξνέξρνληαη απφ ην θπζηθφ νηθνζχζηεκα ηεο πεξηνρήο. 7

8 Νη ισξίδεο ινπινπδηψλ πξέπεη λα απνηεινχληαη απφ είδε εηήζησλ θπηψλ, ηα νπνία ζα παξακείλνπλ ζηνπο νπσξψλεο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο επνρήο βιάζηεζεο γηα ηελ πξνζηαζία θαη ζξέςε ησλ σθέιηκσλ. Κεηά ην 2003, ην κφλν πνιιαπιαζηαζηηθό πιηθό (κνζρεχκαηα νπνξσθφξσλ δέληξσλ, πνιιαπιαζηαζηηθφ πιηθφ απφ κνχξα) πνπ κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα ηε θχηεπζε κηαο λέαο θπηείαο, ζχκθσλα κε ηηο απαηηήζεηο ηεο βηνινγηθήο παξαγσγήο, πξέπεη λα έρεη παξαρζεί ζε θαηάιιειν θπηψξην θαη λα θέξεη βηνινγηθφ πηζηνπνηεηηθφ. Θαηά ηελ πεξίνδν κεηαηξνπήο κπνξεί αθφκε λα ρξεζηκνπνηεζεί ην παξαδνζηαθφ πνιιαπιαζηαζηηθφ πιηθφ θπησξίνπ ππφ πην εληαηηθή επίβιεςε ηνπ νξγαληζκνχ πνπ εηδηθεχεηαη ζηελ βηνινγηθή παξαγσγή. Θαηά ηελ εγθαηάζηαζε θαη ηε ιεηηνπξγία βηνινγηθνχ θπησξίνπ, ζα πξέπεη ηα ηεξεζνχλ φινη νη γεληθνί θαλφλεο γηα ηα θπηψξηα πνπ αθνξνχλ ηα παξαδνζηαθά θπηψξηα, νινθιεξσκέλα κε ηηο εηδηθέο απαηηήζεηο γηα ηε βηνινγηθή γεσξγία (Θαλνληζκφο αξηζ. 889/2008). Θξέςε ησλ θπηώλ Ζ δηαρείξηζε ηνπ εδάθνπο θαη ε ζξέςε ησλ θπηψλ έρνπλ κνλαδηθή επίδξαζε ζηελ απνδνηηθφηεηα ηεο παξαγσγήο θξνχησλ. Ν ζηφρνο ηεο δηαρείξηζεο ηνπ εδάθνπο είλαη: αεξηζκφο ηνπ ρψκαηνο, πνζφηεηα ηνπ λεξνχ, εμεξεχλεζε ησλ ζξεπηηθψλ νπζηψλ, ιήςε ιηπαζκάησλ, ζπληήξεζε θαη αχμεζε ηνπ βηνινγηθνχ πιηθνχ ηνπ εδάθνπο, πξνζηαζία θαηά ησλ αγξηφρνξησλ, πξνζηαζία θαηά ηε δηάβξσζε, αηνιηθή απνζάζξσζε. Δθνδηαζκόο κε ζξεπηηθέο νπζίεο Πηε βηνινγηθή παξαγσγή ν εθνδηαζκφο κε ζξεπηηθέο νπζίεο ησλ νπνξσθφξσλ δέληξσλ βαζίδεηαη πξψηα απφ φια ζηα θπζηθά ζξεπηηθά ζηνηρεία θαη ζηα ζξεπηηθά ζηνηρεία πνπ παξέρνπλ ηδηφηεηεο ζην έδαθνο. Ρα ζξεπηηθά ζηνηρεία πνπ παξέρνπλ ηδηφηεηεο επεξεάδνληαη ηζνκεξψο απφ ηνλ ηχπν ηνπ εδάθνπο, ηα ζπζηαηηθά ηνπ ρνχκνπο, ηε δνκή ηνπ εδάθνπο θαη ηε βηνινγηθή δξαζηεξηφηεηα ηεο εδαθνηνκήο θνληά ζηε ξίδα (ξηδφζθαηξα). Θαζψο ε ρξήζε βηνκεραληθψλ ζπλζεηηθψλ ιηπαζκάησλ απαγνξεχεηαη πξηλ απφ ηε θχηεπζε θαη θαηά ηελ πξνζηαηεπηηθή ιίπαλζε, ε ζπλερφκελε δηαβεβαίσζε ηεο γηα ηα θπζηθά ζξεπηηθά ζηνηρεία πνπ παξέρνπλ ηθαλφηεηα ζην έδαθνο είλαη πνιχ ζεκαληηθή. Ρα δχν ζεκαληηθφηεξα ζξεπηηθά ζηνηρεία είλαη: ην άδσην θαη ην θάιην. Ρν άδσην ζπκκεηέρεη ζην ζρεκαηηζκφ φισλ ησλ νξγάλσλ (πξσηετλνχρν ζπζηαηηθφ). Ρν 1% ηνπ ρνχκνπο απνηειείηαη απφ πεξίπνπ 30 έσο 40 θγ. αδψηνπ αλά εθηάξην αλά έηνο, ηα νπνία ζα επαξθνχζαλ γηα κηα κέζε ζνδεηά εάλ έρεη εμαζθαιηζηεί ε αλνξγαλνπνίεζε απφ ηελ επλντθή θαηάζηαζε ηνπ εδάθνπο (αέξαο/λεξφ). Απηφο είλαη ν ιφγνο πνπ θαηά ηελ έλαξμε θαιιηέξγεηαο βηνινγηθψλ θξνχησλ πξέπεη λα ιάβνπκε ππφςε ηα εδάθε πνπ πεξηέρνπλ ιηγφηεξν ηνπ 1 % ρνχκνπο. Ξνιχ θαιέο πεγέο αδψηνπ είλαη: ε ρισξή ιίπαλζε απφ κείγκαηα θάβαο (50 έσο 150 θγ. N/εθηάξην ζηελ πεξίπησζε 20 η/εθηάξην πξάζηλνπ φγθνπ) θαη ηα φζπξηα (ρεηκσληάηηθν κπηδέιη, θαηά ηελ εαξηλή ζπνξά ινχπηλν ζε φμηλν έδαθνο, θάβα ζε ζθιεξφ αιιά έδαθνο κε ρνχκνπο, ζθιεξφ ή αξγηιψδε έδαθνο, ιάθπξνο ν θνλδπιφξηδνο ζε μεξέο δεζηέο παξαγσγηθέο πεξηνρέο. Ζ πηθξή θειίδσζε ησλ κήισλ είλαη κηα απφ ηηο ζεκαληηθφηεξεο θπζηνινγηθέο αζζέλεηεο ησλ κήισλ θαη ησλ αριαδηψλ. Ξξνθαιείηαη απφ έιιεηςε αζβεζηίνπ ζην θξνχην. Ν θχξηνο ιφγνο είλαη ε ππεξβνιηθή πνζφηεηα θαιίνπ θαη αδψηνπ ζην έδαθνο, αλάπηπμεο εχξσζησλ βιαζηαξηψλ ιφγν ππεξιίπαλζεο κε άδσην ή αθαηάιιεινπ ρεηκεξηλνχ θιαδέκαηνο. Ζ ζεκαληηθφηεξε εξγαζία είλαη ε ζπλερφκελε δηαηήξεζε ηεο ηζνξξνπίαο θαη ηνπ επηζπκνχκελνπ επηπέδνπ αδψηνπ θαη θαιίνπ. 8

9 Ρα ιηπάζκαηα πνπ εθαξκφδνληαη ζηελ βηνινγηθή παξαγσγή αλαθέξνληαη ζηνλ Θαλνληζκφ ηεο ΔΔ αξηζ. 889/2008 θαη ζην Ξαξάξηεκα 2 θαη αλαλεψλνληαη εηεζίσο αληίζηνηρα ζην ελεκεξσηηθφ θπιιάδην «Ξξντφληα Δγθεθξηκέλα γηα βηνινγηθή γεσξγία» πνπ εθδίδεηαη απφ ηνλ Νξγαληζκφ ειέγρνπ ηεο εθάζηνηε ρψξαο. Άξδεπζε Ζ πιεηνςεθία ησλ θξνχησλ ρξεηάδεηαη άξδεπζε. Δπεξεάδεηαη απφ ηηο ζπλζήθεο ησλ ηνπηθψλ βξνρνπηψζεσλ ζε ζχγθξηζε κε ηε δήηεζε γηα λεξφ απφ ηηο πνηθηιίεο/είδε θξνχησλ. Γηθαηνινγείηαη κφλν άξδεπζε απφ άπνςε ηεο ηξέρνπζαο θπζηθήο θαηάζηαζεο ηνπ εδάθνπο. Ρα λεξά άξδεπζεο δελ πξέπεη λα πεξηέρνπλ κνιπληηθέο νπζίεο βιαβεξέο γηα ηελ πγεία. Πξνζηαζία ηεο πεξηεθηηθόηεηαο ζε πγξαζία θαη ηεο πγξαζίαο ηνπ εδάθνπο. Νη κέζνδνη ηεο πξνζηαζία ηνπ λεξνχ ζηα εδάθε (εδαθνθάιπςε), ην θχηεκα θξαθηψλ απφ ζάκλνπο γηα πξνζηαζία απφ αέξα πνπ επηβξαδχλνπλ ηελ απνμήξαλζε πξέπεη λα έρνπλ πξσηαγσληζηηθφ ξφιν. Δθηφο απηνχ, εθαξκφδνληαη ηα αξδεπηηθά ζπζηήκαηα πξνζηαζίαο εδάθνπο π.ρ. άξδεπζε κε κηθξνςεθαζηήξεο ε νπνία δηαθφπηεηαη θάησ απφ ηε θφκε θαη ε ζηάγδελ άξδεπζε. Άξδεπζε γηα εηδηθνύο ζθνπνύο. Ζ άξδεπζε πάλσ απφ ηελ θφκε (κε ζπζηήκαηα θαηαηνληζκνχ) πξνηείλεηαη κφλν θαηά ηηο πεξηφδνπο μεξαζίαο γηα δξφζηζκα, χγξαλζε, γηα λα απνθηήζνπλ ηα κήια ρξψκα θαη αληίζηνηρα γηα πξνζηαζία απφ παγεηφ. Λένο νπσξψλαο: νη δεληξνζηνηρίεο έρνπλ εδαθνθάιπςε, θαη ε αλάκεζε ζεηξά έρεη θπηνθάιπςε. ( Γηαρείξηζε ησλ ζεηξώλ Πηε βηνινγηθή θαιιηέξγεηα ν νπσξψλαο είλαη έλα κέξνο ηνπ νηθνζπζηήκαηνο. Πηε θπηεία, απηφ κπνξεί λα επηηεπρζεί εάλ θαιχςνπκε ηεο ζεηξέο κεηαμχ ησλ δέληξσλ κε δηάθνξα είδε θπηψλ θαη κε ηε ζχλδεζε ηνπο κε ηα θπζηθά ζηνηρεία ηνπ νηθνζπζηήκαηνο ηεο πεξηνρήο. Πηα άλπδξα θιίκαηα πξέπεη λα πηνζεηήζνπκε πξνζεθηηθά ηελ πξαθηηθή ησλ ρσξψλ δπηηθά απφ εκάο νη νπνίεο έρνπλ πεξηζζφηεξεο βξνρνπηψζεηο. πφ άλπδξεο ζπλζήθεο ε πιήξεο θπηνθάιπςε δελ πξέπεη λα μεπεξλάεη ην 50% ηνπ θάξδνπο ηεο ζεηξάο. Πηε βηνινγηθή θαιιηέξγεηα θξνχησλ νη ζεηξέο είλαη ζπλερψο θαιπκκέλεο κε θπηνθάιπςε. Ζ βιάζηεζε ησλ ζεηξψλ πξέπεη λα είλαη νξγαληθά ζπλδεδεκέλε κε ηνπο θξάρηεο, κε ην πεξηβάιινλ ηεο θπηείαο θαη αθφκε θαη κε ηηο θπηνθνηλσλίεο. Ζ ζσζηή επηινγή ηνπ θπηνχ θαηάιιεινπ γηα θάιπςε κπνξεί λα γίλεη κε βάζε ησλ ζπλζεθψλ ηεο ηνπνζεζίαο (θιίκα, ζπλζήθεο ηνπ εδάθνπο) θαη απφ ηελ πξνεηνηκαζία γηα θχηεπζε ζπκπιήξσκα κε νξγαληθέο νπζίεο θαη βειηίσζε ηεο δνκήο (ή έιιεηςε). πάξρνπλ δπν θχξηεο εθδνρέο γηα ηνλ θαζνξηζκφ πνηα θπηνθάιπςε ζα εγθαηαζηαζεί ζηηο ζεηξέο: 9

10 Γεκηνπξγία δψλεο κε ζπνξά κείγκαηνο από πνιπεηή πνώδε-ςπραλζή ζε ζπλδπαζκφ κε ηα θπηά αλάινγα απφ ηηο απαηηήζεηο πνπ αλαθέξακε πξνεγνπκέλσο. Κηα απαξαίηεηε πξνυπφζεζε είλαη ηα θπηά ζα αλέρνληαη ζρεηηθά θαιά ην πνδνπάηεκα θαη ηελ πίεζε θαη φηη λα κελ επεθηαζνχλ επηζεηηθά πξνο ηηο δεληξνζηνηρίεο. Θα πξέπεη λα επηιέμνπκε πνψδε είδε πνπ δελ απαηηνχλ πνιχ λεξφ. Ξξνηεηλφκελν κείγκα: Festuca rubra, Poa partensis, ιεπθφ ηξηθχιιη. Ζ πεξίνδνο ζπνξάο είλαη αξγά ην θαινθαίξη θαη λσξίο ην θζηλφπσξν. Κε ηαθηηθή αθαίξεζε ηεο θπζηθήο βιάζηεζεο κεηαμύ ησλ δεληξνζηνηρίσλ, ζε κεξηθά ρξφληα, κε θπζηθή δηαδνρή ζα δεκηνπξγεζεί κηα θπηνθάιπςε ηνπ εδάθνπο ηεο ηνπηθήο νηθνινγίαο, πνπ ζα παξέρεη θπηνθάιπςε αλάκεζα απφ ηηο δεληξνζηνηρίεο αθφκε θαη απφ ηνλ πξψην ρξφλν. Απηή είλαη κηα πνιχ θαηάιιειε ιχζε ζε θιίκαηα πνπ ηείλνπλ πξνο μεξαζία. Ζ δηαηήξεζε ησλ «θαζαξψλ» δεληξνζηνηρίσλ κπνξεί λα γίλεη κε ζθίαζε ηνπ εδάθνπο. Ζ πην θαηάιιειή ιχζε γηα απηφ ην ζθνπφ είλαη ε δσηθή θνπξηά θαζψο είλαη πινχζηα ζε άδσην θαη άιια καθξνζηνηρεία θαη κηθξνζηνηρεία θαη ε νπνία παξέρεη ζπλερφκελε ζξέςε ζηα θξνπηφδεληξα. Ξξνζηαηεχεη ην έδαθνο απφ απνμήξαλζε θαη απνηξέπεη ηελ ππεξβνιηθή επέθηαζε ησλ δηδαλίσλ. Δπίζεο, θαηάιιειε είλαη θαη κηα πινχζηα ζηξψζε απφ άρπξα γνγγπιηψλ, θαζψο πεξηέρεη ζεκαληηθή πνζφηεηα θαιίνπ. Δπίζεο, κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ θαη άιια πνψδε θπηά. Νη ςηινθνκκέλεο θινχδεο είλαη πνιχ θαηάιιειεο γηα ζθέπαζκα εδάθνπο πνπ είλαη αθξάην, ζηεγλψλεη εχθνια θαη δελ πεξηέρεη ρνχκνπο. 1. Γηαρείξηζε ζεηξψλ ζηνπο νπσξψλεο κε κειηέο κε εθαξκνγή κείγκαηνο ρνξηαξηψλ, 2. Δθαξκνγή θάιπςεο κε θπηά ζε φιε ηελ έθηαζε ηνπ νπσξψλα (Z. Szalai) 2.4. Γηαρείξηζε παξαζίησλ Γηαρείξηζε βηνινγηθώλ παξαζίησλ ζηνπο νπσξώλεο Έλα θαιφ ζρέδην δηαρείξηζεο παξαζίησλ πξέπεη λα παξνπζηάδεη ειάρηζην θίλδπλν απφ δηάβξσζε, λα παξέρεη κηα «πιαηθφξκα» γηα ηελ θίλεζε ηνπ αγξνηηθνχ εμνπιηζκνχ, λα κελ έρεη αξλεηηθφ αληίθηππν ζηε δηαρείξηζε ησλ παξαζίησλ ή ζηε γνληκφηεηα ηνπ εδάθνπο, κεηψλνληαο έηζη ηνλ αληαγσληζκφ ησλ παξαζίησλ γηα λεξφ θαη ζξεπηηθέο νπζίεο. Κέζνδνη δηαρείξηζεο ρνξηαξηνχ: αγξνηερληθή θαη πνιηηηζηηθή Ρα εξγαιεία γηα ηνλ έιεγρν ηνπ ρνξηαξηνχ είλαη: Φπηνθάιπςε, εδαθνθάιπςε θαη ειηναπνιχκαλζε ηνπ εδάθνπο Νπσξψλεο κε δηαρείξηζε ζε ζεηξέο. 10

11 Φπζηθή δηαρείξηζε παξαζίησλ - Μεραληθνί κέζνδνη ειέγρνπ παξαζίησλ Ζ θαιιηέξγεηα κπνξεί λα απνδεηρζεί απνηειεζκαηηθή γηα ηνλ έιεγρν ησλ παξαζίησλ. Πηα ζπζηήκαηα φπνπ έρεη εθαξκνζηεί κφληκε θάιπςε ηνπ εδάθνπο, ε θαιιηέξγεηα κπνξεί λα πεξηνξηζηεί ζε κηα ισξίδα ζεηξάο θάησ απφ ηε γξακκή ηεο δεληξνζηνηρίαο. Ρν αληίζεην κπνξεί λα ηζρχεη ζε ζπζηήκαηα φπνπ ρξεζηκνπνηείηαη επηθάιπςε γηα θαηαζηνιή ησλ παξαζίησλ θάησ απφ ηε ζνδεηά θαη ε θαιιηέξγεηα ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα ειέγρνληαη ηα παξάζηηα θαη κεηαμχ ησλ ζεηξψλ ελζσκαηψλεηαη θπηνθάιπςε. Πε νπνηαδήπνηε πεξίπησζε, ε θαιιηέξγεηα πξέπεη λα δηαηεξείηαη ξερή γηα λα ειαρηζηνπνηεζεί ε δεκηά ζηηο ξίδεο ησλ δέληξσλ θαη γηα λα απνθχγνπκε πεξηζζφηεξα παξάζηηα λα πιεζηάζνπλ ηελ επηθάλεηα θαη λα θπηξψζνπλ. Ζ ρεηξνθίλεηε θαιιηέξγεηα κπνξεί λα είλαη απνηειεζκαηηθή ζε κηθξή θιίκαθα. Πε θπηείεο δέληξσλ ή ακπειφθεπσλ κεγάιεο θιίκαθαο φπνπ επηζπκείηαη θαηεξγαζία ζε ζεηξέο «ηα κεραληθά ζθαιηζηήξηα» κπνξεί λα γίλνπλ ρξήζηκα. Απηνί νη θαιιηεξγεηέο πνπ ηνπνζεηνχληαη ζηα ηξαθηέξ επεθηείλνληαη απφ ην ηξαθηέξ θαη κπνξνχλ λα θαιιηεξγνχλ δίπια ζην δέληξν ή ζην ακπέιη ρσξίο λα πξνθαινχλ δεκηά ζην θπηφ. Δξεπλεηηθφ Ηλζηηηνχην Βάτλζκπεξγθ, Γεξκαλία - Θφςηκν ηνπ κείγκαηνο ριφεονζπξίσλ θάησ απφ γξακκή ηνπ δέληξνπ. (θσηνγξαθία: Z. Szalai) Γηαρείξηζε ηνπ ρψξνπ αλάκεζα απφ ηηο ζεηξέο. Δθαξκνγή θπηνθάιπςεο κεηαμχ ησλ ζεηξψλ θαη εάλ ην επηηξέπνπλ νη βξνρνπηψζεηο, θπηνθάιπςε φιεο ηεο επηθάλεηαο ηεο θπηείαο (δείηε ην θεθάιαην γηα ηε δηαρείξηζε ζεηξψλ). Ρν θφςηκν είλαη απαξαίηεην ηελ θαηάιιειε ζηηγκή πνπ θαζνξίδεηαη απφ ηελ αλαπηπμηαθή ηθαλφηεηα ησλ θπηψλ θαη απφ ηνλ εθνδηαζκφ κε ζξεπηηθά ζηνηρεία θαη απφ ηελ θαηαθξήκληζε ηνπ ζπζηήκαηνο άξδεπζεο. Δξεπλεηηθφ Ηλζηηηνχην Βάτλζκπεξγθ, Γεξκαλία Θαηεξγαζία ηνπ εδάθνπο θαιπκκέλα κε κείγκα ριφεο-νζπξίσλ κε εηδηθνχο δίζθνπο θάησ απφ ηε γξακκή ηνπ δέληξνπ (θσηνγξαθία: Z. Szalai) 11

12 Θεξκηθόο έιεγρνο παξαζίηωλ Καηαζηξνθή παξαζίηωλ κε θωηηά είλαη ε επξέσο πην γλσζηή κέζνδνο, αιιά έρεη πςειφ ελεξγεηαθφ θφζηνο θαη απνδνηηθφηεηα ηεο είλαη ζηα πεξίπνπ 80-90%. Ρα θπηά πξέπεη λα ζεξκαίλνληαη απφ ηηο θιφγεο ζηνπο ηνπιάρηζηνλ C. Ρν απνηέιεζκα είλαη: κεηά απφ αληηκεηψπηζε ην θπηφ ζθχβεη, γίλεηαη καιαθφ θαη θαηά ηε δηάξθεηα ησλ επνκέλσλ εκεξψλ μεξαίλεηαη. Δίλαη απνηειεζκαηηθφ κφλν θαηά ησλ εηήζησλ δηθνηπιήδνλσλ παξαζίησλ θαη δελ κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί κε γατδνπξάγθαζα ή κε παξάζηηα κε ζηνιψλεο. Βηνινγηθόο έιεγρνο παξαζίησλ έληνκα αζζέλεηεο αιιεινπάζεηα ζπνλδπισηά δψα Σπνλδπιωηά δώα: Οι σήνερ, οι κόηερ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηνλ έιεγρν ησλ παξαζίησλ ζε κεγάιν αξηζκφ θαιιηεξγεηψλ. Ρα δψα ζηεγάδνληαη ζε θηλεηνχο ζηάβινπο θαη πεξηνδηθά ηα πεγαίλνπκε ζε άιια ρσξάθηα. Ξαξάδεηγκα ρξήζεο θνηψλ ζε πεηξακαηηθή θπηεία θαξπδηψλ (Corillus avellana) Πην Σέτικπξνλ (Γεξκαλία). (θσηνγξαθία: Z. Szalai) Γηαρείξηζε βηνινγηθώλ εληόκσλ θαη παξαζίησλ γηα θαιιηέξγεηεο θξνύησλ Ζ καθξνρξφληα θχζε ησλ νπσξψλσλ κπνξεί λα επηηξέςεη ζηα παξάζηηα, κε ην πέξαζκα ηνπ ρξφλνπ, λα δεκηνπξγήζνπλ ζεκαληηθνχο πιεζπζκνχο. Αληηζέησο, ζε ηέηνηα ζηαζεξά αγξνηηθά πεξηβάιινληα ππάξρεη δπλαηφηεηα δηαηήξεζεο πιεζπζκψλ σθέιηκσλ νξγαληζκψλ θαη έηζη, λα δηαηεξεζεί ε ηζνξξνπία πξνο φθεινο ησλ πγηψλ θπηψλ. Βηνινγηθόο έιεγρνο Ν βηνινγηθφο έιεγρνο αθνξά ζηε ρξήζε δσληαλψλ νξγαληζκψλ γηα ηνλ έιεγρν ηνπ πιεζπζκνχ ελφο παξαζίηνπ. Ρα παξαδείγκαηα σθέιηκσλ αξζξνπφδσλ πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ γηα ηνλ έιεγρν παξαζίησλ ζε θαιιηέξγεηεο θξνχησλ ζπκπεξηιακβάλνπλ ηα αξπαθηηθά αθάξεα (Phytoseiulus persimilis θαη Metaseiulus occidentalis) πνπ επηηίζεληαη ζηνλ ηεηξάλπρν (θφθθηλε αξάρλε), νη παζραιίηζεο θαη ν ρξχζσπαο πνπ ηξέθνληαη κε αθίδα (κειίγξα) θαη νη ζθήθεο Trichogramma, πνπ παξαζηηνχλ ηα απγά κεξηθψλ παξαζίησλ ζπκπεξηιακβάλνληαο ηελ θαξπνθάςα. 12

13 Ζ δηαρείξηζε ησλ θαιιηεξγεηψλ θαη ηεο παξαθείκελεο βιάζηεζεο, φπσο νη θξάρηεο σο ρξήζηκν θαηαθχγην πνπ έιθνπλ θαη δηαηεξνχλ ηνπο ληφπηνπο πιεζπζκνχο σθέιηκσλ εληφκσλ είλαη κηα θαιή ιχζε. Ζ επηινγή ηνπ ζσζηνχ θπζηθνχ ερζξνχ ελφο παξάζηηνπ είλαη πνιχ ζεκαληηθή. Γηαθξίλνπκε βξαρππξφζεζκεο εθαξκνγέο θαη καθξνπξφζεζκε ρξήζε θπζηθψλ σθέιηκσλ εληφκσλ. (επψαζε θαη εκβνιηαζκφο) Ζ ρξήζε ηνπο ηε ζσζηή ζηηγκή είλαη πνιχ ζεκαληηθή, ιακβάλνληαο ππφςε ην βέιηηζην ρξφλν γηα παξέκβαζε. Ζ απειεπζέξσζε θπζηθψλ ερζξψλ ζα πξέπεη λα ζπκπίπηεη κε κηα επάισηε θάζε ηνπ μεληζηή θαη πξέπεη λα γίλεη αξθεηά λσξίο θαηά ηελ επνρή θαιιηέξγεηαο γηα λα εμαζθαιηζηεί επηηπρία. Γηα παξάδεηγκα, ε ζθήθα Trichogramma παξαζηηεί απγά θαη γηα απηφ ην ιφγν δελ ειέγρεη άκεζα ηα ελήιηθα παξάζηηα πνπ ήδε έρνπλ δξαζηεξηνπνηεζεί ζηε θπηεία. Ξεξηβαιινληηθά εθφδηα. Δμαζθαιίζηε φηη ηα πεξηβαιινληηθά εθφδηα φπσο πεγέο λέθηαξνο, ελαιιαθηηθφ ζήξακα θαη λεξφ είλαη δηαζέζηκα γηα ηνπο ελήιηθνπο σθέιηκνπο νξγαληζκνχο. Δάλ δελ ππάξρνπλ νη απαηηνχκελεο ζπλζήθεο, ηα σθέιηκα έληνκα ίζσο λα εγθαηαιείςνπλ ηελ πεξηνρή ή λα πεζάλνπλ. Ρν βαθηήξην Βαθίινπ Θνπξηγγίαο (Bacillus thuringiensis (Bt)) είλαη έλα παξάδεηγκα ηνπ πην ζπλεζηζκέλνπ βηνινγηθνύ ηξόπνπ ειέγρνπ εληόκσλ. Ρα πξντφληα Bt φπσο ην Attack, Dipel, Thuricide θαη Javelin ειέγρνπλ ην θπιινδέηε, ηνλ ζθψξν ησλ ακπειφθπιισλ, ηηο αθίδεο θαη πνιιέο άιιεο λχκθεο ιεπηδνπηέξσλ (ζθφξνη θαη πεηαινχδεο) πνπ ηξέθνληαη κε ην θχιισκα ησλ θπηψλ. Ν Βάθηινο ηεο Θνπξηγγίαο δελ είλαη ηφζν απνηειεζκαηηθφο ελάληηα ζηα ιεπηδφπηεξα παξάζηηα πνπ πεξλνχλ ην πξνλπκθηθφ ζηάδην θαη ηξέθνληαη κέζα ζηνπο βιαζηνχο, ζηελ θφκε, ζηνπο θνξκνχο ή ζηνπο θαξπνχο. Ρα ππφινηπα κηθξνβηαθά εληνκνθηόλα ζπκπεξηιακβάλνπλ ηα Bacillus popilliae θαη έλαλ ηφ θνθθηψζεο γηα ηελ θαξπνθάςα θαη ηα έληνκα πνπ παξαζηηνχλ ζηα λεκαηνεηδή γηα ηηο πξνλχκθεο θνιενπηέξνπ θαη ηα ζθαζάξηα. Βηνινγηθά πξνϊόληα, εθρπιίζκαηα θπηώλ, βηνθπηνθάξκαθα Ρα βηνινγηθά θπηνθάξκαθα είλαη θπηηθά εθρπιίζκαηα, ξπζκηζηέο αλάπηπμεο ησλ θπηψλ, εθαξκνγέο κε ζπλζεηηθή θεξνκφλε πνπ πξνθαινχλ παξεκπνδίζεηο ζηε ζχδεπμε, ζαπνχληα, έιαηα, νξπθηά φπσο ην ζεηάθη θαη ηα βηνινγηθά θπηνθάξκαθα. Ν φξνο «νηθνινγηθά ή βηνινγηθά θπηνθάξκαθα» ρξεζηκνπνηείηαη φηαλ ζέινπκε λα πεξηγξάςνπκε ηα θπηνθάξκαθα νξγαληθά απνδεθηά ή ζπλζεηηθά ηα νπνία έρνπλ ειάρηζηεο επηπηψζεηο ζηα σθέιηκα έληνκα θαη ζην πεξηβάιινλ. Σα βνηαληθά θπηνθάξκαθα ζρεκαηίδνληαη κε ην εθρχιηζκα ησλ ηνμηθψλ ζπζηαηηθψλ απφ ηα θπηά πνπ έρνπλ ηδηφηεηεο θπηνθαξκάθσλ. Θαζψο πξνθχπηνπλ θπζηθά, δελ παξακέλνπλ ζην πεξηβάιινλ γηα κεγάια δηαζηήκαηα θαη δελ αθήλνπλ βιαβεξά θαηάινηπα. Υζηφζν, πνιιά βνηαληθά θπηνθάξκαθα είλαη δειεηήξηα επξένο θάζκαηνο επεξεάδνπλ θαη ηα παξάζηηα, αιιά θαη ηνπο σθέιηκνπο νξγαληζκνχο δελ είλαη πάληα ε βηνινγηθή επηινγή. Απφ ηα πην επξέσο δηαδεδνκέλα θπηνθάξκαθα κε θπηηθή πξνέιεπζε είλαη ηα πχξεζξα (πξνο ην παξφλ επηηξέπεηαη ε ρξήζε ηνπο κφλν ζε απνζήθεο), ε ξνηελφλε, ηα παξαζθεπάζκαηα απφ ην θπηφ ryania θαη απφ ην δέληξν neem. Ρα εηδηθά παξαζθεπαζκέλα ζαπνχληα κε πςειή πνζφηεηα ιηπαξψλ νμέσλ είλαη απνηειεζκαηηθά θαηά κεξηθψλ εληφκσλ κε καιαθφ ζψκα, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ αθίδσλ, ησλ δηαιεπξψδσλ, ησλ εληφκσλ ηεο νηθνγέλεηαο cicadelidae θαη ηνπ ηεηξάλπρνπ. Ρν εληνκνθηφλν ζαπνχλη δηεηζδχεη ζην ζψκα ηνπ εληφκνπ θαη δηαηαξάζζεη ηε θπζηνινγηθή ιεηηνπξγία ησλ θπηηάξσλ θαη ηεο κεκβξάλεο ηνπο, πξνθαιψληαο ηε 13

14 δηαξξνή ησλ πγξψλ ηνπο. Ρν ζαπνχλη είλαη ελεξγφ κφλν ζε πγξή κνξθή θαη κφλν σο θαζαξηζηηθφ. Γελ πξέπεη λα αλακέλνπκε θακία παξαζηηνθηφλα δξαζηεξηφηεηα φηαλ ην δηάιπκα έρεη ζηεγλψζεη. Οη θεξνκόλεο εληόκσλ είλαη ρεκηθά πνπ παξάγνπλ ηα έληνκα γηα λα επηθνηλσλνχλ κεηαμχ ηνπο, π.ρ. γηα ζεμνπαιηθή επηθνηλσλία. Ππλήζσο, είλαη ραξαθηεξηζηηθά γηα δεδνκέλν είδνο εληφκσλ ή έλα γέλνο. Σξεζηκνπνηείηαη επξέσο γηα ηελ επίβιεςε ηεο εκθάληζεο ή απιήο παξνπζίαο παξαζίησλ ζηηο θαιιηέξγεηεο. Νη λέεο ηερλνινγίεο επηηξέπνπλ επίζεο ηε ρξήζε θεξνκφλεο γηα δηαηάξαμε ηεο ζχδεπμεο θαη γηα ηε ζχγρπζε νξηζκέλσλ εληφκσλ εηδηθά ζηα θξνχηα θαη ζηα ζηαθχιηα. Έιεγρνο αζζελεηώλ ζηνπο βηνινγηθνύο νπσξώλεο Ξνιιέο αζζέλεηεο ησλ θξνχησλ είλαη ηδηαίηεξεο γηα ηα είδε θαη ηηο πνηθηιίεο ησλ θξνχησλ ιφγσ ηεο ζρεηηθά απαιήο θχζεο θαη ηνπ πςεινχ επηπέδνπ δάραξεο ζηα πνιχ ψξηκα θαη ζρεδφλ ψξηκα θξνχηα ηα ζάπηα θξνχηα είλαη ζπλεζηζκέλε θαηάζηαζε. Ζ πιεηνλφηεηα ησλ πεξηπηψζεσλ κπθεηίαζεο εκθαλίδνληαη ζε θαηξηθέο ζπλζήθεο κε πςειή πγξαζία. Ν βηνινγηθφο ηξφπνο λα ειαρηζηνπνηήζνπκε ηηο πηζαλφηεηεο ζαπίζκαηνο ησλ θξνχησλ είλαη λα παξέρνπκε θαιφ αεξηζκφ θαη δηείζδπζε ζην εζσηεξηθφ ηκήκα ηεο θφκεο ηνπ θπηνχ. Πηηο θαιιηέξγεηεο, απηφ ζα ζήκαηλε ζσζηφ θιάδεκα θαη εθπαηδεπηηθέο ηερληθέο. Γηα φιεο ηηο θαιιηέξγεηεο, ζα πξέπεη λα επηιέμνπκε ηνπνζεζία ζηελ νπνία ππάξρεη θαιή θπθινθνξία ηνπ αέξα. Ζ αθαίξεζε θαη/ή θαηαζηξνθή ησλ θιαδεκέλσλ ηκεκάησλ απφ ηελ ηνπνζεζία, ε αθαίξεζε ησλ κνιπζκέλσλ θπηψλ θαη αθαίξεζε ησλ ελαιιαθηηθψλ μεληζηψλ ή πεγψλ κνιχζκαηνο γηα ηνπο νξγαληζκνχο ζηνπο νπνίνπο νθείιεηαη ε αζζέλεηα. Επηηξεπόκελα κπθεηνθηόλα θαη βαθηεξηνθηόλα Νη ελψζεηο ραιθνχ θαη ζείνπ είλαη ηα θχξηα κπθεηνθηφλα θαη βαθηεξηνθηφλα πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηνπο βηνινγηθνχο θαιιηεξγεηέο, αιιά απηά έρνπλ θαη ηα κεηνλεθηήκαηά ηνπο. Απηά ηα πιηθά κπνξνχλ λα πξνθαιέζνπλ δεκηά ζηα θπηά εάλ εθαξκνζηνχλ κε αθαηάιιειν ηξφπν. Ρν ζείν είλαη επίζεο ζαλαηεθφξν γηα θάπνηα σθέιεκα έληνκα, φπσο νη αξάρλεο θαη ηα ηζηκπνχξηα θαη κπνξεί λα πξνεηνηκάζεη ην έδαθνο γηα άιια πξνβιήκαηα κε δηδάληα. Ζ καθξφρξνλε ρξήζε κπθεηνθηφλσλ ραιθνχ κπνξεί επίζεο λα νδεγήζεη ζε ηνμηθά επίπεδα ραιθνχ ζην έδαθνο. Δπηπιένλ, απηά ηα κπθεηνθηφλα είλαη ηππηθά θαηψηεξα ησλ ζπλζεηηθψλ ελαιιαθηηθψλ ιχζεσλ θαη πξέπεη λα ρξεζηκνπνηνχληαη βάζεη ελφο πξνγξάκκαηνο πξνζηαζίαο πνπ απαηηεί ζπρλή εθαξκνγή. Νη θαιιηεξγεηέο ζα πξέπεη λα έρνπλ ππφςε φηη νη πνζφηεηα ηνπ κεηαιιηθνχ ραιθνχ ζε έλα έηνο πεξηνξίδεηαη ζηα 6kg/ha ζχκθσλα κε θαλνληζκφ ηεο Δπηηξνπήο. Σα κπθεηνθηόλα γηα παξάδεηγκα, εθαξκφδνληαη ζε κεξηθέο ζπλζέζεηο γηα ηνλ κχθεηα Trichoderma harzianium θαη είλαη δηαζέζηκα γηα ηνλ έιεγρν ηεο ηεθξάο ζήςεο (βνηξχηεο). Θάπνηα θπηά θαη θνκπφζη/πγξά εθρπιίζκαηα έρνπλ κπθεηνθηφλεο ηδηφηεηεο θαη είλαη θαιχηεξα λα βαζηζηνχκε ζε ηερληθέο θαιιηεξγεηψλ θαη αλζεθηηθέο πνηθηιίεο θαη λα εθαξκφζνπκε ελψζεηο ραιθνχ θαη ζείνπ φηαλ είλαη απαξαίηεην. πνλδπισηά δώα Θάπνηα είδε πηελψλ, ειαθηψλ, θνπλειηψλ, πνληηθηψλ, Microtus (κηθξφ ηξσθηηθφ), ξαθνχλ θαη άιισλ ζπνλδπισηψλ δψσλ κπνξεί λα απνδεηρζνχλ ζνβαξά παξάζηηα γηα ηελ θαιιηέξγεηα ησλ θξνχησλ. Γεληθά, ηα πξνγξάκκαηα βηνινγηθήο πηζηνπνίεζεο δελ επηηξέπνπλ ηα δειεηήξηα γηα ηνλ έιεγρν ηέηνησλ παξάζηησλ θαη αληηζέησο ελζαξξχλεη 14

15 ηε κε-ζαλαηεθφξα παγίδεπζε, ηνλ απνθιεηζκφ ρσξίο πεξίθξαμε ή απσζεηηθέο ζπζθεπέο/ζπζθεπέο εθθνβηζκνχ. Γεκηνπξγία θσιηψλ γηα ηα σθέιηκα έληνκα θαη πηελά ζε νπσξψλα κε κήια ζην Ηλζηηηνχην Έξεπλαο ζην Βάτλζκπεξγθ ζηε Γεξκαλία. (θσηνγξαθία: Z. Szalai) 2.5. πγθνκηδή, απνζήθεπζε, δηαηήξεζε θαη κεηαθνξά Ζ ζπγθνκηδή ζα πξέπεη λα ζρεδηαζηεί θαη ζα πξέπεη λα θαζνξηζηεί ν ζσζηφο ρξφλνο ζπγθνκηδήο ζχκθσλα κε ηηο παξακέηξνπο ηεο σξηκφηεηαο ησλ θξνχησλ θαη ηελ πεξαηηέξσ θαη ηειηθή ρξήζε ησλ θξνχησλ. Απηφ κπνξεί λα εθηειεζηεί κε πνιιαπιή ζπιινγή θαη δηαινγή ησλ δέληξσλ ζηελ πεξίπησζε πνπ έρνπκε πεξηζζφηεξεο πνηθηιίεο. Ζ σξηκφηεηα ζπγθνκηδήο εμαξηάηαη απφ ηελ πνηθηιία θαη θαζνξίδεηαη θπξίσο απφ ην κέγεζνο θαη ην ρξψκα ησλ θξνχησλ. Άιινη δείθηεο σξηκφηεηαο ζπκπεξηιακβάλνπλ δεκηέο ζηνπο πφξνπο ηεο θινχδαο, ζρέδηα πεξηεθηηθφηεηαο ζε άκπιν θαη εζσηεξηθή ζπγθέληξσζε αηζπιελίνπ. Πεκαληηθή δείθηεο πνηφηεηαο είλαη ην νκνηφκνξθν κέγεζνο θαη ζρήκα θαη έιιεηςε εζσηεξηθήο ζχλζιηςεο, ρηππεκάησλ, ζεκαδηψλ, εγθαχκαηα απφ ηνλ ήιην, δεκηέο απφ έληνκα θαη άιιεο βιάβεο. Ζ εθηίκεζε ησλ θαξπψλ δηελεξγείηαη πξηλ απφ ηε ζπγθνκηδή θαη ηα απνηειέζκαηα εηζάγνληαη ζηα αξρεία ηνπ αγξνθηήκαηνο/νπσξψλα. Κεηά απφ ηε ζπγθνκηδή, ηα θξνχηα πξέπεη λα πξνσζεζνχλ ην ζπληνκφηεξν δπλαηφλ ζηνλ θαηαλαισηή θαη αληίζηνηρα ζηνλ ρξήζηε. Θαη ζηηο δπν πεξηπηψζεηο, ε ζπγθνκηδή θαη ε πψιεζε εθηειείηαη κφλν κε πιηθά ζπζθεπαζίαο πνπ επηηξέπνληαη γηα απηή ηε ρξήζε. Θαηά ηε κεηαθνξά, ηα βηνινγηθά θξνχηα ζε θακία πεξίπησζε δελ πξέπεη λα αλακεηρζνχλ κε πξντφληα πνπ πξνέξρνληαη απφ παξαδνζηαθή παξαγσγή. Γελ πξέπεη λα κεηαθέξνληαη σο νκαδηθφ θνξηίν. Θα πξέπεη λα ραξαθηεξίδνληαη κε 15

16 ραξαθηεξηζηηθή ζήκαλζε, έγγξαθν παξάδνζεο θαη ην θνξηίν πξέπεη λα πξνζηαηεχεηαη απφ εμσηεξηθή κφιπλζε. Υο βηνινγηθά πξντφληα, νη ζνδεηέο ζα πξέπεη λα ζπλνδεχνληαη απφ έγγξαθα πηζηνπνίεζεο ηνπ νξγαληζκνχ πηζηνπνίεζεο, εηδηθά εάλ πξφθεηηαη γηα πξντφληα γηα πεξαηηέξσ ρξήζε. Απνζήθεπζε ησλ θξνύησλ Μήια, αριάδηα Απνζεθεχνληαη ζε θπζηνινγηθή ζεξκνθξαζία. Ρα κήια θαη ηα αριάδηα πξέπεη λα απνζεθεχνληαη ζηνπο -1 έσο 0 C θαη ζρεηηθή πγξαζία 90-95%. Ν ρξφλνο απνζήθεπζεο εμαξηάηαη απφ ηελ πνηθηιία. Πε κέηξηεο θαη ρακειέο ζεξκνθξαζίεο, νη πεξηζζφηεξεο πνηθηιίεο είλαη θαινθαηξηλέο θαη θζηλνπσξηλέο, σξηκάδνπλ ηνλ Αχγνπζην θαη ην Πεπηέκβξην θαη κπνξνχλ λα απνζεθεπηνχλ κέζα ζε κεξηθέο κέξεο έσο θαη κεξηθέο εβδνκάδεο. Δπαηζζεζία ζην αηζπιέλην: νη πεξηζζφηεξεο πνηθηιίεο κήισλ θαη αριαδηψλ είλαη επαίζζεηεο ζην αηζπιέλην. Απνζήθεπζε ζε ειεγρφκελε ή ηξνπνπνηεκέλε αηκφζθαηξα: Νη πνηθηιίεο ρεηκσληάηηθσλ κήισλ θαη αριαδηψλ κπνξνχλ λα απνζεθεπηνχλ ζε πεπηεζκέλν αέξα ζηνπο -1 C έσο θαη 4 κήλεο. Βέιηηζηε απφθξηζε: 1-2% O % CO2. Ππξελόθαξπα θξνύηα Ζ βέιηηζηε ζεξκνθξαζία απνζήθεπζεο είλαη -1-0 C, ζρεηηθή πγξαζία 90-95%. Γηα ηα θεξάζηα ε βέιηηζηε ζεξκνθξαζία είλαη -0,5 C, ζρεηηθή πγξαζία 90-95%. Ν θχθινο δσήο ζηελ αγνξά θπκαίλεηαη απφ 1-8 εβδνκάδεο θαη δηαθέξεη απφ πνηθηιία ζε πνηθηιία. Θάπνηεο πνηθηιίεο είλαη επαίζζεηεο ζηελ ςχμε. Ρα επαίζζεηα θξνχηα πνπ απνζεθεχνληαη ζε ζεξκνθξαζίεο εμαηξεηηθά ρακειέο (2-8 C) είλαη πην επάισηα ζε απηφ ην πξφβιεκα. Ρα θχξηα νθέιε ηνπ πεπηεζκέλνπ αέξα θαηά ηε δηάξθεηα ηεο απνζήθεπζεο/κεηαθνξάο είλαη ε δηαηήξεζε ηεο ζθιεξφηεηαο θαη ηνπ βαζηθνχ ρξψκαηνο. Ζ ζπρλφηεηα απνζχλζεζεο δελ κεηψλεηαη ιφγσ ηνπ πεπηεζκέλνπ αέξα κε 1-2%O %CO2. Μνύξα Ζ άκεζε εμαλαγθαζκέλε ςχμε, απνζήθεπζε ζηνπο 0 C κε ζρεηηθή πγξαζία 90 έσο 95% είλαη απαξαίηεηα γηα λα επηβξαδπλζεί ε αλάπηπμε ηνπ βνηξχηε (ηεθξά ζήςε), πνπ πξνθαιείηαη απφ ην βαθηήξην Botrytis cinerea, ε ζεκαληηθφηεξή αηηία γηα ηηο κεηαζπιιεθηηθέο απψιεηεο θξάνπιαο. Ρν βαηφκνπξν ζεσξείηαη απφ ηα πην εππαζή θξνχηα αλάκεζα ζηα κνχξα. Κπνξεί λα απνζεθεπηεί κφλν γηα 2-5 εκέξεο ζηνπο 0±0.5 C θαη ζρεηηθή πγξαζία 90-95%. Ζ βέιηηζηε ζεξκνθξαζία απνζήθεπζεο ηνπ κχξηηιινπ είλαη 0±0.5 C θαη ζρεηηθή πγξαζία 90-95%. Ζ δηάξθεηα απνζήθεπζεο ζε απηέο ηηο ζπλζήθεο ζπλήζσο είλαη δπν εβδνκάδεο. Ζ ζπζθεπαζία γηα απνζηνιή/κεηαθνξά ζε ηξνπνπνηεκέλε αηκφζθαηξα κε 10 έσο 15% δηνμείδην ηνπ άλζξαθα κεηψλεη ηελ αλάπηπμε ηνπ βαθηεξίνπ Botrytis cinerea. Δπεμεξγαζία θξνύησλ Πχκθσλα κε ηελ Δπξσπατθή λνκνζεζία πνπ αθνξά ζηα βηνινγηθά πξντφληα αθνινπζνχληαη νη εμήο νδεγίεο: ηα ηξφθηκα κπνξνχλ λα επηζεκαλζνχλ σο «βηνινγηθά» κφλν εάλ ηνπιάρηζηνλ ην 95% ησλ γεσξγηθψλ ηνπο ζπζηαηηθψλ είλαη βηνινγηθά. Ρα βηνινγηθά ζπζηαηηθά ζε κε-βηνινγηθά ηξφθηκα κπνξνχλ λα απαξηζκνχληαη ζηε ιίζηα ησλ ζπζηαηηθψλ, εθ φζνλ απηή ε ηξνθή παξάρζεθε 16

17 ζχκθσλα κε ηε βηνινγηθή λνκνζεζία. Κε ζηφρν λα εμαζθαιηζηεί θαιχηεξε δηαθάλεηα, ε αλαθνξά ηνπ θσδηθνχ ηνπ νξγαληζκνχ ειέγρνπ είλαη ππνρξεσηηθή. Ζ ρξήζε ησλ γελεηηθά ηξνπνπνηεκέλσλ νξγαληζκψλ (ΓΡΝ) θαη πξντφλησλ κε ΓΡΝ απαγνξεχεηαη. Ρα βηνινγηθά πξντφληα απαγνξεχεηαη λα ρεηξίδνληαη κε ηνληίδνπζεο αθηίλεο, αθηηλνβνιίεο. Νη παξαγσγνί ζπζθεπαζκέλσλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ ππνρξενχληαη λα ρξεζηκνπνηνχλ ην βηνινγηθφ ινγφηππν ηεο ΔΔ μεθηλψληαο απφ ηελ 1 Ηνπιίνπ ηνπ Υζηφζν, ε ρξήζε ηνπ ινγφηππνπ γηα βηνινγηθέο ηξνθέο απφ ηξίηεο ρψξεο είλαη πξναηξεηηθή. Δπίζεο, μεθηλψληαο απφ ηελ 1 Ηνπιίνπ ηνπ 2010, φηαλ ρξεζηκνπνηείηαη ην ινγφηππν ηεο ΔΔ, ζα πξέπεη λα αλαθέξεηαη ν ηφπνο παξαγσγήο ησλ γεσξγηθψλ ζπζηαηηθψλ. Απαηήζεηο γηα πξώηε ύιε ζηε βηνκεραλία βηνινγηθώλ πξντόλησλ Χξηκόηεηα. Ρα θξνχηα είλαη θαιχηεξα φηαλ έρεη αλαπηπρζεί ε βέιηηζηε, ηππηθή γηα ηελ πνηθηιία αλαινγία νμέσλ/ζαθράξσλ. Ρα πνιχ ψξηκα θξνχηα ράλνπλ ην ραξαθηήξα θαη ηε γεχζε ηνπο. Ρα θξνχηα πξέπεη λα είλαη πγηή θαη ίζσο ε επηδείλσζε, ην ζάπηζκα θαη ην κνχριηαζκα δελ ζα εκθαληζηνχλ. Καζαξόηεηα. Ρα θξνχηα δελ πξέπεη λα έρνπλ μέλε χιε, φπσο ζθφλε, ρψκα, θχιια θιπ., θαη πξηλ απφ ηελ επεμεξγαζία ηνπο πξέπεη λα πιπζνχλ κε θξέζθν θαζαξφ λεξφ. Ζ πξψηε χιε πξέπεη λα πξνέξρεηαη απνθιεηζηηθά απφ πηζηνπνηεκέλε βηνινγηθή παξαγσγή θαη απηφ επίζεο πξέπεη λα ηεθκεξηψλεηαη. Ζ πξψηε χιε κπνξεί λα επεμεξγαζηεί ζε βηνκεραληθέο εγθαηαζηάζεηο κφλν ζε γξακκή πνπ έρεη πξνεηνηκαζηεί εηδηθά γηα απηφ ην ζθνπφ. Θάζε βήκα πξέπεη λα αθνινπζείηαη κε απζηεξή ηεθκεξίσζε. Νη ίδηνη θαλφλεο πξέπεη λα εθαξκφδνληαη θαη ζηελ νηθηαθή επεμεξγαζία. Κνλζέξβεο, καξκειάδεο, θξνπηνδειέδεο, ρπκνί Θαηά ηε δηάξθεηα επεμεξγαζίαο θαη θνλζεξβνπνίεζεο επηηξέπνληαη κφλν θπζηθέο κέζνδνη (ζεξκηθή επεμεξγαζία, θαηάςπμε). Σξεζηκνπνηνχληαη κφλν θπζηθά πξφζζεηα. Ρν θάζκα ησλ πξνζζέησλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη είλαη πην κεγάιν απφ απηφ πνπ αλαθέξεηαη πξηλ απφ ηελ επεμεξγαζία ηνπ επηδησθφκελνπ πξντφληνο ζπλίζηαηαη ε ιήςε πιεξνθνξηψλ απφ ηερληθή βηβιηνγξαθία. Ρα πξφζζεηα πνπ πξνέξρνληαη απφ κεβηνινγηθή παξαγσγή δελ πξέπεη λα ππεξβαίλνπλ ζε βάξνο ην 5%. Απαγνξεχεηαη ε ρξήζε ζπλζεηηθψλ ρξσζηηθψλ νπζηψλ, γεχζεσλ, γιπθαληηθψλ, εληζρπηέο νπζηψλ. Άιιεο ζπλζήθεο γηα κεγαιχηεξε δηάξθεηα δσήο ησλ πξντφλησλ είλαη ε ζεξκηθή απνζηείξσζε, πιήξσζε ηνπ πξντφληνο ελ ζεξκψ θαη κεηά παζηεξίσζε (επεμεξγαζία κε αηκφ). Ρα αθφινπζα αθνξνχλ ην θάζκα ησλ επεμεξγαζκέλσλ πξντφλησλ απφ θξνχηα: Κνλζέξβεο. Θαηαιιήισο ψξηκα νιφθιεξα ή θνκκέλα θξνχηα κε παγσκέλν (κεξηθέο θνξέο ζπκπιεξψλεηαη κε ρπκφ ιεκνληνχ) πγξφ γηα γέκηζκα, ζε θιεηζηά βάδα, ηα νπνία πξνζηαηεχνληαη κε ζεξκηθή επεμεξγαζία. Νη καξκειάδεο, κε άιιε νλνκαζία θνκκέλνη θξνπηνδειέδεο, γίλνληαη κε πξνζζήθε δάραξεο θαη βξάζηκν, επίζεο πεξηέρνπλ θνκκάηηα θξνχησλ. Κπνξνχλ λα γίλνπλ απφ θξνχηα ηα νπνία δελ έρνπλ σξηκάζεη εληειψο. Νη δειέδεο πνπ γίλνληαη απφ πιήξσο ψξηκα θαη ιησκέλα θξνχηα επίζεο γίλνληαη κε ηελ πξνζζήθε δάραξεο θαη βξάζηκν. Αιείθνληαη θαη επίζεο κπνξνχλ θαη λα θνπνχλ. Γηαηεξνχληαη κε βξάζηκν (απνζηείξσζε). Ζ δάραξε πξνζηίζεηαη ζχκθσλα κε ηηο αλάγθεο πξνζηίζεληαη θπζηθνί εληζρπηέο νπζηψλ (πεθηίλεο). Ρν πεξηερφκελν ησλ πεθηηλψλ απφ θξνχηα είλαη δηαθνξεηηθφ. Νη εληζρπηηθέο νπζίεο πξέπεη λα ρξεζηκνπνηνχληαη κφλν κε θξνχηα πνπ έρνπλ ρακειφ 17

18 πεξηερφκελν πεθηίλεο. Φξνχηα κε πςειφ πεξηερφκελε πεθηίλεο είλαη: ηα θπδψληα, ηα θφθθηλα κνχξα, ηα θξαγθνζηάθπια, ηα κήια, ηα ληαηνχια θαη θξνχηα κε ρακειφ πεξηερφκελν πεθηίλεο είλαη: νη θξάνπιεο, ηα βαηφκνπξα, ηα θεξάζηα, ηα βχζζηλα. Ξήξαλζε, απνμεξακέλα θξνύηα. Θαηά ηε δηάξθεηα ηεο μήξαλζεο, ε θπζηθή πεξηεθηηθφηεηα ζε λεξφ ζηα θξνχηα κεηψλεηαη θαηά 80 έσο 90 %. Ζ δηάξθεηα δσήο ησλ απνμεξακέλσλ θξνχησλ ζην ξάθη ησλ θαηαζηεκάησλ θαζνξίδεηαη απφ ηελ ππνιεηπφκελε πεξηεθηηθφηεηά ηνπο ζε λεξφ. Ηδηαηηέξσο θαιά απνμεξακέλα πξντφληα γίλνληαη απφ ηα κήια θαη απφ ηα λεθηαξίληα. Ν ρπκφο ιεκνληνχ κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα ιεχθαλζε, γηα πξνζηαζία απφ ην θαθέηηαζκα. Δπίζεο, δεκνθηιέο είλαη ην απιφ, παξαδνζηαθφ ςήζηκν ζην θνχξλν ζε δίζθνπο απνμήξαλζεο. Ζ μήξαλζε αξρίδεη ζε πςειή, αιιά φρη ππεξβνιηθή ζεξκνθξαζία θαη απφ ηε κέζε ηεο δηαδηθαζίαο θαη κεηά, επλντθή γηα ηελ πνηφηεηα είλαη ε ρακειφηεξε ζεξκνθξαζία. Ρν μχδη απφ βηνινγηθά θξνχηα παξάγεηαη απνθιεηζηηθά κε ηε κέζνδν δχκσζεο. Μάξθεηηλγθ Ρα πξντφληα πνπ εκπνξεχνληαη πξέπεη λα επηζεκαλζνχλ ζε ζπκκφξθσζε κε ηελ πξνέιεπζε απφ πηζηνπνηεκέλε βηνινγηθή παξαγσγή θαη επεμεξγαζία θαη λα παξέρεηαη ν θσδηθφο ηνπ ειεγθηηθνχ νξγαληζκνχ. Ρν πηζηνπνηεκέλν πξντφλ ζπλνδεχεηαη απφ ην πηζηνπνηεηηθφ ηνπ νξγαληζκνχ πηζηνπνίεζεο. Δπηπιένλ, ζα πξέπεη λα ππνδεηθλχεηαη ην φλνκα ηνπ πξντφληνο, ε δηεχζπλζε ηνπ παξαγσγνχ, ην θαζαξφ βάξνο απνμεξακέλσλ θξνχησλ, εκεξνκελία κέρξη ηελ νπνία ην πξντφλ κπνξεί λα θαηαλαισζεί, ζπζηαηηθά θαη πξφζζεηα θαζψο θαη ζπζηάζεηο γηα ηνλ ηξφπν απνζήθεπζεο (ςπρξφ, μεξφ κέξνο, θιπ). Ρα θξνχηα βηνινγηθήο παξαγσγήο κπνξνχλ λα εκπνξεπηνχλ σο: άκεζε πψιεζε ζην ρψξν ηνπ παξαγσγνχ, πψιεζε ζηελ αγνξά, παξάδνζε θαη νίθνλ, ζηα πιαίζηα αγξφηνπξηζκνχ, πξνκήζεηα ζε εζηηαηφξηα, μελνδνρεία, κέζα απφ δίθηπν ρνληξηθήο πψιεζεο, Θνηλνηηθά πνζηεξηδφκελε Θαιιηέξγεηα (CSA) Πξαθηηθά παξαδείγκαηα Βεξίθνθν (Armeniaca vulgaris L) Ζ νκάδα ηνπ είδνπο Armeniaca αλήθεη ζην γέλνο Ξξνχλνο, ππνείδνπο Ξξνπλνεηδέο ε νπνία αλήθεη ζηελ νηθνγέλεηα ησλ Ονδνεηδψλ, κεηαμχ πνιιψλ άγξησλ θαη εμεκεξσκέλσλ εηδψλ. Ρν βεξίθνθν πξψηα θαιιηεξγνχληαλ ζηε Γπηηθή θαη Θεληξηθή Αζία θαη απφ εθεί εμαπιψζεθε ζηελ Διιάδα θαη ζηελ Ηηαιία. Κνξθνινγία θαη βηνινγηθέο απαηηήζεηο ηνπ βεξίθνθνπ. Ρν βεξίθνθν είλαη δέληξν κε βαζηέο ξίδεο θαη θνξκφ κε θφθθηλν-θαθέ ρξψκα. Ρα θιαδηά θαη ε θφκε έρνπλ θνθθηλσπφ ρξψκα κε πνιιέο ιεπθέο θαθίδεο. Ρν βεξίθνθν παξάγεη ζηα θιαδηά, ηα κέξε ησλ νπνίσλ είλαη παξαγσγηθά ζην πξψην έηνο. Ζ βεξηθνθηά γίλεηαη παξαγσγηθή ζηελ ειηθία ησλ πέληε ή έμη εηψλ ε θφκε έρεη ην κέγηζην κέγεζνο φηαλ ην δέληξν είλαη έμη έσο δέθα εηψλ. Ιφγσ ηεο πξψηκεο εαξηλήο αλζνθνξίαο, νη βεξηθνθηέο ζπρλά παζαίλνπλ δεκηέο θαηά ηε δηάξθεηα ησλ θξχσλ λπρηψλ. Βηνινγηθέο πξνυπνζέζεηο. Απαηηήζεηο ζε ζεξκνθξαζία. Γηα ην βεξίθνθν, κηα βαζηθή πξνυπφζεζε είλαη κέζε εηήζηα ζεξκνθξαζία ησλ 10 C θαη 18 C κέζε ζεξκνθξαζία θαηά ηνλ κήλα Ηνχιην. Ρν βεξίθνθν ρξεηάδεηαη 1900 ψξεο ειηνθάλεηαο θαη θαηά ηελ πεξίνδν βιάζηεζεο (δειαδή, ηέζζεξεηο έσο ελλέα κήλεο) θαη ε ζπζζσξεπκέλε ζεξκνθξαζία πξέπεη λα είλαη πάλσ απφ 3200 C. Νη ρακειέο ζεξκνθξαζίεο είλαη επίζεο 18

19 ζεκαληηθέο 40 εκέξεο ζε 3 C έσο 4 C αξθνχλ γηα ηελ αλζνθνξία, αιιά πεξηζζφηεξεο εκέξεο εχθνια ζα βιάςνπλ κε παγσληά ηα δέληξα. Απηφο είλαη θαη ν ιφγνο πνπ ηα δέληξα δελ θπηεχνληαη ζε βφξεηεο πιαγηέο. Αλάγθεο ζε λεξφ. Ρν βεξίθνθν ρξεηάδεηαη κκ εηήζηεο βξνρνπηψζεηο εάλ δηαλέκνληαη νκνηφκνξθα. Νη αλάγθεο ζε λεξφ είλαη πςειφηεξεο θαηά ηελ δηακφξθσζε (δηαθνξνπνίεζε) ησλ αλζψλ ηνλ Αχγνπζην θαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο αλάπηπμεο ησλ κπνπκπνπθηψλ ην Πεπηέκβξην/Νθηψβξην. Απαηηήζεηο εδάθνπο. Ρν βεξίθνθν ρξεηάδεηαη δνκή κε αθξάην έδαθνο θαη αξγηιψδε ζηξψκα θάησ απφ απηφ. Δπεηδή έρεη κεγάιε απαίηεζε ζε αεξηζκφ ηνπ εδάθνπο, ην βεξίθνθν ππνθέξεη απφ αζθπμία ησλ ξηδψλ ζε ζθιεξφ έδαθνο. Σξήζε ππνθεηκέλσλ εκβνιηαζκνχ. Ρα άγξηα ππνθείκελα εκβνιηαζκνχ βεξίθνθνπ ραξαθηεξίδνληαη θπξίσο κε δπλακηθή αλάπηπμε ηα ππνθείκελα εκβνιηαζκνχ ηεο θνξνκειηάο (θνπκπνπιηά, άγξην θνξφκειν) επίζεο αλαπηχζζνληαη δπλακηθά θαη ζηα ππνθείκελα ηνπ θφθθηλνπ θνξφκεινπ παξαηεξείηαη ην εθέ ηνπ λαληζκνχ. Θάπνηα γξήγνξα αλαπηπζζφκελα είδε ληφπησλ θνξφκεισλ κπνξεί λα γίλνπλ εμαηξεηηθά ππνθείκελα εκβνιηαζκνχ φπσο ν θιψλνο ηνπ Besztercei. Πε νξηζκέλεο πεξηνρέο, ηα ππνθείκελα εκβνιηαζκνχ ηνπ δακάζθελνπ ηνπ είδνπο Prunus instititia L. Δπίζεο κπνξεί λα είλαη θαηάιιεια. Γηα ηε κεραληθή ζπγθνκηδή ρξεζηκνπνηνχληαη ηα ππνθείκελα εκβνιηαζκνχ ηεο θνξνκειηάο (θνπκπνπιηά, άγξην θνξφκειν). Αλάπηπμε Ζ θφκε ησλ δέληξσλ ηεο βεξηθνθηάο θηάλεη ζην κέγηζην κέγεζνο φηαλ είλαη έμη έσο δέθα εηψλ. Ζ πιήξεο άλζηζε ζπκβαίλεη ζπλήζσο ηηο πξψηεο εβδνκάδεο ηνπ Απξηιίνπ. Δίλαη ζεκαληηθφ λα ζεκεηψζνπκε φηη, εθηφο ηεο πξνζνρή πνπ πξέπεη λα δψζνπκε ζηηο ζπλζήθεο επηθνλίαζεο, θαιά είλαη λα θπηέςνπκε κεξηθά είδε. Δθνδηαζκόο κε ζξεπηηθέο νπζίεο Όπσο θαη κε ηηο ινηπέο θαιιηέξγεηεο, ε αλάιπζε ηνπ εδάθνπο θαη ησλ θχιισλ είλαη απαξαίηεηε πξηλ απφ ηε ιίπαλζε. Γηα λα εμαζθαιηζηεί κεζαίνο φγθνο ζνδεηάο (δειαδή ηφλνη), ηα ζπληζηψκελα εηήζηα ζπκπιεξψκαηα ζξεπηηθψλ νπζηψλ πξέπεη λα είλαη 10 έσο 15 q/ha ιηπάζκαηνο ή θνκπφζη. Όζνλ αθνξά ηνλ εθνδηαζκφ κε ζξεπηηθέο νπζίεο, ην ιίπαζκα θαη ην θνκπφζη είλαη ηα ζεκαληηθφηεξα. Πξνζηαζία θπηώλ: Ζ θαιή θαηάζηαζε ησλ δέληξσλ, ε πγηήο θαη δπλαηή θπηεία είλαη ε θαιχηεξε κέζνδνο πξφιεςεο. Νη δεχηεξεο ζεκαληηθφηεξνη κέζνδνη είλαη νη δηάθνξεο κέζνδνη πξφιεςεο θαη επίβιεςεο, νη θαιιηεξγεηηθέο κέζνδνη ζρεηίδνληαη κε ην ζσζηφ ρξφλν θιαδέκαηνο θαη ε δηαηήξεζε ηνπ νπσξψλα κε έλαλ θαζαξφ θαη ηαθηηθφ ηξφπν, κε ηαθηηθφ θφςηκν ηεο βιάζηεζεο αλάκεζα απφ ηηο ζπζηνηρίεο, θαιιηέξγεηα ησλ ζπζηνηρηψλ κε κεραληθνχο ηξφπνπο ή κε εδαθνθάιπςε. Ζ θαηαζηξνθή ησλ κνιπζκέλσλ θιαδηψλ θαη ησλ ηκεκάησλ ησλ θπηψλ γηα πνιιαπιαζηαζκφ ή ε ζπιινγή ησλ κνιπζκέλσλ θξνχησλ θαη θχιισλ απφ ηνπο νπσξψλεο. Απνκάθξπλζε ησλ θνξέσλ παξαζίησλ απφ ηε θπηεία. Ρν απινπνηεκέλν ρξνλνδηάγξακκα κπνξεί λα παξνπζηάζεη ηελ εθαξκνγή βηνινγηθψλ κεζφδσλ γηα ηελ πξνζηαζία ησλ θπηψλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ην βεξίθνθν. Ξξνζηαζία ηνπ βεξίθνθνπ θαη ησλ θπηψλ ησλ αριαδηψλ ζηε βηνινγηθή γεσξγία. Ξεγή: Biocont Hungaria Kht Παξάζηην Μέζνδνο Δθαξκνγή 19

20 Ρεηξάλπρνο (Panonychus ulmi) (Tetranychus urticae) Αθίδεο Αλάξζηα (Anarsia lineatella) Θαξπνθάςα ξνδαθηληάο (Cydia molesta) Γξαθνιίζα (Grapholita molesta) Ωίδιο ηπιανηαθςλλιάρ Ανθπάκνυζη (Apiognomia erythrostoma) Φαιέρ ζήτη (Monilia laxa) πξνζηαζίαο Αξπαθηηθφ αθάξη (Tryphilidromus Pyryi) Vectafid A, B παξαθηλέιαην 83% Isonet A Dipel, Dipel ES Isomate Thiovet jet 80% ηνπ ζείνπ Koicide % ραιθνχ Πε θάζε έλα απφ ηα δέληξα πξέπεη λα ηνπνζεηεζνχλ 1-3 αξπαθηηθά Typhlodromus θαηά ηελ πεξίνδν απφ ην Γεθέκβξην έσο ην Φεβξνπάξην Μεπιχλεηε κε δηάιπκα ππθλφηεηαο 2-3% θαη θαηά ηε δηάξθεηα βιάζηεζεο κε δηάιπκα ππθλφηεηαο 0,5-1% 1000 εμαηκηζηήο θεξνκφλεο /ha εηδηθά γηα νπσξψλεο >3ha, ηνπνζέηεζε απφ 5 έσο 10 Κάηνπ. Bacillus thuringiensis var kurstaki 1,5-2 ι ή kg / ha αξαησκέλν κε ι λεξνχ αλάινγα απφ ηα απνηειέζκαηα ηεο παγίδαο θεξνκφλεο, θαηά ην πξνλπκθηθφ ζηάδην ηνπ παξαζίηνπ 600 db εμαηκηζηήο θεξνκφλεο /ha εηδηθά γηα νπσξψλεο >3ha, ηνπνζέηεζε ζηηο 10 έσο 20 ηνπ Απξηιίνπ Ξξηλ απφ ηελ αλζνθνξία 7,5 kg/ha, κεηά απφ ηελ αλζνθνξία 3-4 kg/. Δθαξκφδεηαη κέρξη ην κπνπκπνχθηαζκα ησλ αλζέσλ ηεο βεξηθνθηάο 1,75-2,0 kg/ha κε l λεξνχ Ωίδιο ηπιανηαθςλλιάρ, Φαιέρ ζήτη (Monilia laxa), Ανθπάκνυζη (Apiognomia erythrostoma) Αθίδεο θαη ζθφξνο Tiosol ζετθφ αζβέζηην, 23 % πγξνχ πνιπζεηνχρνπ αζβεζηίνπ θαηά ηηο κπθεηηάζεηο θαη ηα έληνκα. Δίλαη απαξαίηεηε άδεηα ηνπ νξγαληζκνύ επίβιεςεο Πηελ αδξαλή θάζε: 8-10 % δηάιπκα Πηελ αξρή ηεο αλάπηπμεο ησλ κπνπκπνπθηψλ: % θαηά ηε βιάζηεζε: 1-2 %- Δπίβιεςε ηεο αλάπηπμεο πιεζπζκνύ ησλ εληόκσλ παξαζίησλ: Ξαγίδεο θεξνκφλεο, θίηξηλεο θνιιψδεηο παγίδεο, ιεπθέο παγίδεο γηα ζθήθεο πγθνκηδή Ζ ρεηξνθίλεηε ζπγθνκηδή γίλεηαη ζε δπν ή ηξεηο θάζεηο (70-80 θγ/ψξα). Ζ σξηκφηεηα δηαπηζηψλεηαη απφ ην ρξψκα ηεο θινχδαο, ηε ζθηρηή ζάξθα θαη ην φμηλν πεξηερφκελν. Ζ ζπγθνκηδή κπνξεί λα γίλεη ζε πεξηπηψζεηο βηνκεραληθήο επεμεξγαζίαο ηξνθίκσλ. Κεηά απφ ηε ζπγθνκηδή, ηα θξνχηα πξέπεη λα πξνςπρζνχλ θαη κάιηζηα άκεζα, εάλ ππάξρνπλ δπλαηφηεηεο. Ρν βεξίθνθν δελ αλέρεηαη θαιά ηελ ςπρξή απνζήθεπζε: απνζεθεχεηαη γηα κέγηζηε πεξίνδν ησλ δπν εβδνκάδσλ. Καηαλάισζε θαη επεμεξγαζία 20

21 Ρν βεξίθνθν ζπληζηάηαη θπξίσο γηα θαηαλάισζε φζν είλαη θξέζθν, αιιά είλαη επίζεο εμαηξεηηθφ ζηε κνξθή καξκειάδαο, θνκπφζηαο θαη ρπκνχ. Ζ αθπδάησζε ηνπ βεξίθνθνπ επίζεο δίλεη εμαηξεηηθά απνηειέζκαηα. 3. Βηνινγηθή παξαγσγή ιαραληθώλ Νη κέζνδνη πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζηε βηνινγηθή θαιιηέξγεηα αληηγξάθνπλ ηνπο θπζηθνχο θχθινπο δσήο, απνζχλζεζεο θαη αλαγέλλεζεο. Κε ηε βηνινγηθή παξαγσγή ιαραληθψλ, ην έδαθνο επαλαθηά ηηο ζξεπηηθέο ηνπ νπζίεο θαη ηελ νξγαληθή ηνπ χιε, δεκηνπξγψληαο γηα ηνλ βηνινγηθφ θαιιηεξγεηή έδαθνο πςειήο πνηφηεηαο θαη επίζεο πγηή θπηά, έλαλ απνηειεζκαηηθφ ηξφπν ρξήζεο ηνπ εδάθνπο θαη απφβιεησλ κέζσ αλαθχθισζεο Σνπνζεζία θαη επηινγή πνηθηιηώλ Ζ επηηπρεκέλε παξαγσγή βηνινγηθψλ ιαραληθψλ κπνξεί λα εμαξηάηαη ζε κεγάιν βαζκφ απφ ηελ επηινγή ηεο ηνπνζεζίαο. Έθηνο φισλ ησλ μεθάζαξσλ ιφγσλ πνπ αθνξνχλ ηελ επηινγή ηεο ηνπνζεζίαο θαηάιιειν έδαθνο θαη θιηκαηηθέο ζπλζήθεο, ηξνθνδνζία κε πνηνηηθφ λεξφ, πξφζβαζε ζε εξγαηηθή δχλακε, κεηαθνξέο θαη αγνξέο ε ηνπνζεζία πξέπεη λα είλαη ζρεηηθά απαιιαγκέλε απφ δηδάληα θαη αζζέλεηεο ησλ θπηψλ πνπ ν παξαγσγφο ειπίδεη λα θαιιηεξγήζεη. Ζ επηηπρεκέλε παξαγσγή βηνινγηθψλ ιαραληθψλ ζηεξίδεηαη ζηνλ θαζνξηζκφ ελφο νξζνχ ζρεδίνπ ακεηςηζπνξάο απηφ κπνξεί λα ζεκαίλεη κείσζε ηεο έθηαζεο ηεο ηνπνζεζίαο πνπ πξννξίδεηαη γηα εκπνξηθή παξαγσγή θαη αληί απηνχ, θαιιηέξγεηα γηα ζνδεηέο ρισξήο ιίπαλζεο. Κεηά απφ απηφ, απηή ε θαιιηέξγεηα κεηαηξέπεηαη ζηαδηαθά ζε εκπνξεχζηκε κε επαθφινπζε ακεηςηζπνξά. Ρα ιαραληθά κπνξνχλ λα θαιιηεξγεζνχλ κε επηηπρία θπξίσο ζε ρακειέο, ζρεηηθά επίπεδεο θαη δεζηέο πεξηνρέο. Ρα κεγαιχηεξα πςφκεηξα ζπληνκεχνπλ ηελ πεξίνδν βιάζηεζεο, πνπ κεηψλεη ηελ πνηθηιία θαηάιιεισλ εηδψλ θαη πνηθηιηψλ. Ρν κηθξνθιίκα ηεο πεξηνρήο είλαη θξίζηκνο παξάγνληαο, θάζε ζνδεηά ησλ θπξίσλ ιαραληθψλ έρεη ηδηαίηεξεο απαηηήζεηο φζν αθνξά ηηο θιηκαηηθέο ζπλζήθεο. Νη ηνπνζεζίεο κε ζπρλή λπρηεξηλή παγσληά θαηά ηελ αλνημηάηηθε πεξίνδν θαη θαηά ην θζηλφπσξν, βάδεη ζε θίλδπλν ηελ αζθαιή παξαγσγή ζε απηή ηελ ηνπνζεζία. Ζ πεξίνδνο βιάζηεζεο κπνξεί λα παξαηαζεί ρξεζηκνπνηψληαο ζθεπαζκέλα ζεκεία φπσο ζεξκνθήπηα θαη πιαζηηθά θαλάιηα/ζθέπαζηξα, ζπίηηα ή ζθέπαζκα κε κεπθαζκέλν χθαζκα (πέπιν). Ζ βξνρφπησζε είλαη πνιχ ζεκαληηθή εηδηθά γηα ηα θπηά κε θχιια θαη ηα θξνχηα. Πε πεξίπησζε έιιεηςεο ηεο εηήζηαο βξνρφπησζεο ζα πξέπεη λα εγθαηαζηαζεί ζχζηεκα άξδεπζεο. Ρν είδνο ησλ πνηθηιηψλ αλάινγα απφ ηηο θιηκαηηθέο ζπλζήθεο θαη ην θψο Φπηά πνπ απαηηνχλ δέζηε (πςειέο ζεξκνθξαζίεο θαη βξαρπήκεξα θπηά φηαλ ε λχρηα είλαη καθξχηεξε απφ ηελ θξίζηκε δηάξθεηα) Φπηά πνπ αληέρνπλ ζην θξχν (κηθξφηεξε απαίηεζε γηα δέζηε θαη ηα καθξνήκεξα θπηά ρξεηάδνληαη κηθξφηεξν αξηζκφ σξψλ κε ζθνηάδη ζην 24-ψξν γηα λα επηθέξνπλ άλζηζε) 21

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ GREENFOOD 2010-1-ES1-LEO05-20948

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ GREENFOOD 2010-1-ES1-LEO05-20948 ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΦΡΟΤΣΩΝ ΚΑΙ ΛΑΥΑΝΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ GREENFOOD 2010-1-ES1-LEO05-20948 1 ΠΙΝΑΚΑ ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΩΝ Δηζαγσγή 3 Γηδαθηηθή ελφηεηα 1.1. Βηνινγηθή παξαγσγή θξνχησλ 5 1.1.1. Δπηινγή ηνπνζεζίαο θαη πνηθηιίαο...

Διαβάστε περισσότερα

Σπληήξεζε ηξνθίκσλ ρσξίο ρεκηθά πξόζζεηα PROJECT B ΛΥΚΕΙΟΥ 2 014-15

Σπληήξεζε ηξνθίκσλ ρσξίο ρεκηθά πξόζζεηα PROJECT B ΛΥΚΕΙΟΥ 2 014-15 Σπληήξεζε ηξνθίκσλ ρσξίο ρεκηθά πξόζζεηα PROJECT B ΛΥΚΕΙΟΥ 2 014-15 Εηζαγσγή Οη ηερληθέο ζπληήξεζεο ηξνθίκσλ έρνπλ ζθνπό : α) λα παξεκπνδίζνπλ αλεπηζύκεηεο κεηαβνιέο ζηα ραξαθηεξηζηηθά (γεύζε - ρξώκα -

Διαβάστε περισσότερα

Η ΗΜΑΙΑ ΣΩΝ ΦΤΣΩΝ ΣΗ ΓΙΑΒΡΩΗ ΣΟΤ ΔΓΑΦΟΤ

Η ΗΜΑΙΑ ΣΩΝ ΦΤΣΩΝ ΣΗ ΓΙΑΒΡΩΗ ΣΟΤ ΔΓΑΦΟΤ Η ΗΜΑΙΑ ΣΩΝ ΦΤΣΩΝ ΣΗ ΓΙΑΒΡΩΗ ΣΟΤ ΔΓΑΦΟΤ Η χπαξμε ησλ θπηψλ αλαγθάδεη ηα λεξά ηεο βξνρήο θαη ηνπ ρηνληνχ λα απνξξένπλ αξγά θαη δηάκεζνπ ηνπ εδάθνπο κε απνηέιεζκα λα παξαζέξλεηαη ιηγφηεξν ην ρψκα απφ ην

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/92. Τροπολογία. Sylvie Goddyn εμ νλόκαηνο ηεο νκάδαο ENF

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/92. Τροπολογία. Sylvie Goddyn εμ νλόκαηνο ηεο νκάδαο ENF 21.10.2015 A8-0046/92 92 Σημείο 8 (8) Οη βηηακίλεο, ηα αλόξγαλα ζπζηαηηθά θαη άιιεο νπζίεο πνπ πξννξίδνληαη γηα ρξήζε ζε ζπκπιεξώκαηα δηαηξνθήο ή γηα πξνζζήθε ζε ηξόθηκα φπσο ηα παξαζθεπάζκαηα γηα βξέθε

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Θέματα. Έζησ όηη ζε δείγκα 35 θαηνηθηώλ πνπ ελνηθηάδνληαη ζε θνηηεηέο ζηελ Κνδάλε βξέζεθε ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζηα 5 επξώ, ελώ ζην Ζξάθιεην ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζε

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger Κεθάλαιο 1 Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΠΛΑΝΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Κεθάιαην 1: Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Σπγγξαθείο: Δξ. Andrea Grimm, Δξ.

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 2 Εηζαγωγή ζηελ Επεμεξγαζία Υγξώλ Απνβιήηωλ Σηάδηα Επεμεξγαζίαο

Διάλεξη 2 Εηζαγωγή ζηελ Επεμεξγαζία Υγξώλ Απνβιήηωλ Σηάδηα Επεμεξγαζίαο Διάλεξη 2 Εηζαγωγή ζηελ Επεμεξγαζία Υγξώλ Απνβιήηωλ Σηάδηα Επεμεξγαζίαο Σηάδηα επεμεξγαζίαο πγξψλ απνβιήησλ Πξσηνβάζκηα ή Μεραληθή Δπεμεξγαζία Γεπηεξνβάζκηα ή Βηνινγηθή Δπεμεξγαζία Τξηηνβάζκηα ή Χεκηθή

Διαβάστε περισσότερα

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12 Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 11-12 Project 6: Ταμίδη κε ηε Μεραλή ηνπ Φξόλνπ Υπεύζπλνη Καζεγεηέο: Ε. Μπηιαλάθε Φ. Αλησλάηνο Δρώηηζη 3: Πνηα από ηα παξαθάησ ΜΜΕ ηεξαξρείηε από πιεπξάο ζεκαζίαο;

Διαβάστε περισσότερα

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ.

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Μονοψϊνιο Ολιγοψώνιο Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Οπιακή αξία Δπηπξόζζεηα νθέιε από ηελ ρξήζε/θαηαλάισζε κηαο επηπξόζζεηε

Διαβάστε περισσότερα

ΙNCOFRUIT - (HELLAS).

ΙNCOFRUIT - (HELLAS). Πξνο ΟΛΑ ΤΑ ΜΔΛΗ Κε Σπλάδειθε Θέκα: Ιζπαλία & Γεξκαλία 5 ε ΔΒΓΟΜΑΓΑ 2011 (31 Ιαλ έσο 30 Φεβξ.2011) Παξαζέηνπκε θαησηέξσ: Αλαζθόπεζε ηεο 4 εο εβδνκάδνο 2011 κε ηηο ηηκέο ησλ εζπεξηδνεηδώλ πνπ δηακνξθώζεθαλ

Διαβάστε περισσότερα

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ Φξεζηκόηεηα καζεκαηηθώλ Αξρή θαηακέηξεζεο Όζα έδσζαλ νη Έιιελεο... Τξίγσλνη αξηζκνί Τεηξάγσλνη αξηζκνί Δπηκήθεηο αξηζκνί Πξώηνη αξηζκνί Αξηζκνί κε μερσξηζηέο ηδηόηεηεο Γίδπκνη πξώηνη

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ηαηηθή ηωλ ξεπζηώλ (Τδξνζηαηηθή) Ση είλαη ηα ξεπζηά - Γεληθά Ππθλόηεηα Πίεζε Μεηαβνιή ηεο πίεζεο ζπλαξηήζεη ηνπ βάζνπο Αξρή ηνπ Pascal Τδξνζηαηηθή πίεζε Αηκνζθαηξηθή πίεζε Απόιπηε &

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΤΜΕΡΙΜΟ - ΠΕΣΡΟΥΗΜΙΚΑ

ΠΟΛΤΜΕΡΙΜΟ - ΠΕΣΡΟΥΗΜΙΚΑ ΠΟΛΤΜΕΡΙΜΟ - ΠΕΣΡΟΥΗΜΙΚΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΣΑ Ο πολσμεριζμός Πολσμεριζμός είναι η τημική ανηίδραζη καηά ηην οποία πολλά μόρια ίδιων ή διαθορεηικών οργανικών ενώζεων, ποσ ονομάζονηαι μονομερή, ενώνονηαι και ζτημαηίζοσν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΤ ΜΑΡΙΑ ΣΖΑΜΟΤΡΑΝΗ ΕΛΕΝΗ ΟΤΣΖΙΟΤ ΑΤΓΕΡΙΝΗ ΧΑΙΔΕΜΕΝΑΚΗ ΝΑΣΑΛΙΑ

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΤ ΜΑΡΙΑ ΣΖΑΜΟΤΡΑΝΗ ΕΛΕΝΗ ΟΤΣΖΙΟΤ ΑΤΓΕΡΙΝΗ ΧΑΙΔΕΜΕΝΑΚΗ ΝΑΣΑΛΙΑ 1 ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΤ ΜΑΡΙΑ ΣΖΑΜΟΤΡΑΝΗ ΕΛΕΝΗ ΟΤΣΖΙΟΤ ΑΤΓΕΡΙΝΗ ΧΑΙΔΕΜΕΝΑΚΗ ΝΑΣΑΛΙΑ ΝΟΗΠΚΝΠ 2 Τν πεηξέιαην, πνπ κεξηθέο θνξέο ζηελ θαζεκεξηλή γιώζζα απνθαιείηαη θαη μαύπορ σπςσόρ ή τσάι τος Ρέξαρ, είλαη

Διαβάστε περισσότερα

ΛΤΚΘΟ Ή GOJI ΣΟ ΦΤΣΟ ΣΗ ΜΑΚΡΟΖΩΘΑ

ΛΤΚΘΟ Ή GOJI ΣΟ ΦΤΣΟ ΣΗ ΜΑΚΡΟΖΩΘΑ ΛΤΚΘΟ Ή GOJI ΣΟ ΦΤΣΟ ΣΗ ΜΑΚΡΟΖΩΘΑ Η νλνκαζία ηνπ γέλνπο πξνέξρεηαη απφ ηε αξραία πεξηνρή ηεο Ννηηναλαηνιηθήο Λπθίαο. ηα Διιεληθά ιέγεηαη Λχθην,ζηα Αγγιηθά Wolfberry,ζηα Κηλέδηθα Goji θαη ζηα Ιαπσληθά Κuko.

Διαβάστε περισσότερα

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots)

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) 1.1 Σςνοπτική Πεπιγπαυή Hot Spots Σα ζεκεία αζύξκαηεο πξόζβαζεο πνπ επηιέρζεθαλ αλαθέξνληαη ζηνλ επόκελν πίλαθα θαη παξνπζηάδνληαη αλαιπηηθά ζηηο επόκελεο παξαγξάθνπο.

Διαβάστε περισσότερα

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Οη Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα εθαξκόδνληαη γηα ηελ απνξξνθνύκελε ελέξγεηα από Αηνιηθά Πάξθα πνπ είλαη ζπλδεδεκέλα ζην

Διαβάστε περισσότερα

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Πώς πρέπει να τιμολογεί ένα μονοπώλιο; Μέρξη ζηηγκήο ην κνλνπώιην έρεη ζεσξεζεί ζαλ κηα επηρείξεζε ε νπνία πσιεί ην πξντόλ ηεο ζε θάζε πειάηε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ηότοι εργαζηηρίοσ ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηνύλ βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ησλ Windows XP πνπ ζρεηίδνληαη

Διαβάστε περισσότερα

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο :

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο : ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ Ον/μο:.. Γ Λσκείοσ Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη. 11-1-11 Εήηημα 1 ο : Α. Γηα ηελ ζπλάξηεζε f, λα βξείηε ην δηάζηεκα ζην νπνίν είλαη παξαγσγίζηκε θαζώο θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2 ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ Τν Σρήκα 1 δείρλεη ηελ αιιαγή ηεο ζηάζκεο ηεο Λίκλεο Τζαλη, ζηε Σαράξα ηεο Βόξεηαο Αθξηθήο. Η Λίκλε Τζαλη εμαθαλίζηεθε ηειείσο γύξσ ζην 20.000 π.χ., θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ηειεπηαίαο επνρήο ησλ

Διαβάστε περισσότερα

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε.

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε. ΑΝΟΙΓΜΑ ΝΔΑ ΥΡΗΗ 1. Γεκηνπξγείηε ηε λέα ρξήζε από ηελ επηινγή «Παξάκεηξνη/Παξάκεηξνη Δηαηξίαο/Γηαρείξηζε Δηαηξηώλ». Πιεθηξνινγείηε ηνλ θσδηθό ηεο εηαηξίαο ζαο θαη παηάηε Enter. Σηελ έλδεημε «Υξήζεηο» παηάηε

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη Ελληνικής τεχνολογίας μηχανών ηλεκτροπαραγωγής ORC

Ανάπτυξη Ελληνικής τεχνολογίας μηχανών ηλεκτροπαραγωγής ORC Εθνικό Συνέδριο «Γεωθερμική Ηλεκτροπαραγωγή» Ξενοδοχείο Divani Caravel Αθήνα 20 Νοεμβρίου 2013 Ανάπτυξη Ελληνικής τεχνολογίας μηχανών ηλεκτροπαραγωγής ORC Α.Μπένου, Ι. Χωροπανίτης Τμήμα Γεωθερμικής Ενέργειας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ Σν ζύγρξνλν πξόηππν αληηκεηώπηζεο ηεο ηεξεδόλαο ελειίθσλ δελ εζηηάδεηαη κόλν ζηελ απνθαηάζηαζε ησλ ηεξεδνληθώλ βιαβώλ πνπ έρνπλ εθδεισζεί, αιιά έρεη

Διαβάστε περισσότερα

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2 ΣΡΙΓΩΝΟΜΔΣΡΙΚΔ EΞΙΩΔΙ Πνηα παξαδείγκαηα εμηζώζεσλ ή θαη πξνβιεκάησλ πηζηεύεηαη όηη είλαη θαηάιιεια γηα ηελ επίιπζε ηνπο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο δηδαθηηθήο δηαδηθαζίαο κέζα ζηελ ηάμε; 1 ε ΓΙΓΑΚΣΙΚΗ ΩΡΑ Α.

Διαβάστε περισσότερα

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 .1.10 ζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 Ερωηήζεις Καηανόηζης 1. ύν δηαθνξεηηθέο επζείεο κπνξεί λα έρνπλ θαλέλα θνηλό ζεκείν Έλα θνηλό ζεκείν i ύν θνηλά ζεκεία iλ) Άπεηξα θνηλά ζεκεία ηηηνινγήζηε ηελ απάληεζε

Διαβάστε περισσότερα

Γιπθόδε + Ομπγόλν Δηνμείδην ηνπ άλζξαθα + Νεξό + Ελέξγεηα

Γιπθόδε + Ομπγόλν Δηνμείδην ηνπ άλζξαθα + Νεξό + Ελέξγεηα 4. ΑΝΑΠΝΟΗ Η δηάζπαζε ηεο γιπθόδεο γίλεηαη κέζα ζηα θύηηαξα, νλνκάδεηαη θπηηαξηθή αλαπλνή θαη εμαζθαιίδεη ηελ ελέξγεηα πνπ είλαη απαξαίηεηε ζην θύηηαξν. Η δηάζπαζε γίλεηαη κε ηελ παξνπζία νμπγόλνπ θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ 1. ρεδίαζε πλδπαζηηθνύ Κπθιώκαηνο Έλα ζπλδπαζηηθό θύθισκα (Κ) έρεη ηξεηο εηζόδνπο A, B θαη C θαη κία έμνδν Y Y=A B+AC Να θαηαζθεπάζεηε ην ράξηε Karnaugh. B 0

Διαβάστε περισσότερα

Σύνθεζη ηαλανηώζεων. Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο:

Σύνθεζη ηαλανηώζεων. Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο: Σύνθεζη ηαλανηώζεων Α. Σύλζεζε δύν α.α.η ηεο ίδιας ζστνόηηηας Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο: Η απνκάθξπλζε

Διαβάστε περισσότερα

Διατείριση Φσσικών Καταστρουών: ACTIVE LANDSLIDE INVENTORY MAPPING AND SUSCEPTIBILITY ZONING

Διατείριση Φσσικών Καταστρουών: ACTIVE LANDSLIDE INVENTORY MAPPING AND SUSCEPTIBILITY ZONING Διατείριση Φσσικών Καταστρουών: ACTIVE LANDSLIDE INVENTORY MAPPING AND SUSCEPTIBILITY ZONING Ναηαιία Σπαλνύ, spanou@igme.gr & natspanou@gmail.com Τερληθόο Γεσιόγνο (M.Sc.) Πεξηγξαθή Χάξηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΔΟΗ 8.0.0

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΔΟΗ 8.0.0 ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΔΟΗ 8.0.0 Γενικά Η έθδνζε 8.0.0 ηνπ ελόηεηεο: Business ERP, πεξηιακβάλεη λέεο ιεηηνπξγίεο πνπ αλαιύνληαη ζηηο παξαθάησ Γεληθόηεξε ιεηηνπξγία ηεο εθαξκνγήο Εκπνξηθή Δηαρείξηζε 7/2/2013 SingularLogic

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά:

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά: ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ Η Μηκή θαη ν Νηίλνο αλαξσηήζεθαλ πνην αληειηαθό πξντόλ παξέρεη ηελ θαιύηεξε πξνζηαζία ζην δέξκα ηνπο. Τα αληειηαθά πξντόληα έρνπλ έλα δείθηε αληειηαθήο πξνζηαζίαο (SPF), ν νπνίνο δείρλεη πόζν

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ

ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ 1 Σ. Δ. Ι. ΓΤ Σ Ι Κ Η Μ Α Κ Δ Γ Ο Ν Ι Α ΥΟΛΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΦΑΡΜΟΓΩΝ Σ Μ Η Μ Α Μ Η Υ Α Ν ΟΛΟ Γ Ι Α Δξγαζηήξην Μεραλνπξγηθώλ Καηεξγαζηώλ & CAD ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ ΜΑΘΗΜΑ 2: Πνηόηεηα Δπηθάλεηαο Γξ. Βαξύηεο

Διαβάστε περισσότερα

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2 TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 Δημιουργία σελίδων και βιβλίων Έλα θαηλνύξην βηβιίν πεξηέρεη κία άδεηα ζειίδα κε έλα άδεην background. Δελ κπνξνύκε λα μερσξίζνπκε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000.

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000. ΔΕΟ 13 Ποσοτικές Μέθοδοι Σσνάρηηζη Κόζηοσς C(), μέζο κόζηος C()/. Παράδειγμα 1 Μηα εηαηξεία δαπαλά γηα θάζε πξντόλ Α πνπ παξάγεη 0.0 λ.κ. Τα πάγηα έμνδα ηεο εηαηξείαο είλαη 800 λ.κ. Ζεηείηαη 1) Να πεξηγξάςεηε

Διαβάστε περισσότερα

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress.

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress. Αιγόξηζκνη 2.2.7.3 Γνκή επηινγήο Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ 1 Πνιιαπιή Δληνιή Δπηινγήο Αν ζπλζήθε_1 ηόηε εληνιέο_1 αλλιώς_αν ζπλζήθε_2 ηόηε εληνιέο_2...

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Σ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ. ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα.

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Σ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ. ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα. Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα Γηαθξάγκαηα Δξγαιεία Καηαζθεπέο 2 Η θαηαζθεπή πεξηγξάθεηαη ζηελ αληίζηνηρε ελόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

Μορθές Κακόβοσλοσ Κώδικα (Malicious Code)

Μορθές Κακόβοσλοσ Κώδικα (Malicious Code) Μορθές Κακόβοσλοσ Κώδικα (Malicious Code) Page 1 Υποπλοίαρτος Ν. Πεηράκος ΠΝ Αηδένηα Γνύξεηνη Ίππνη (Trojan Horses) Ινί (Viruses) Worms Root-kit Page 2 Γνύξεηνο Ίππνο (Trojan Horse) Οξηζκόο: Πξόγξακκα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΠΡΟΒΛΗΜΑ Σε έλα ηνπξλνπά βόιετ δήισζαλ ζπκκεηνρή νκάδεο Γπκλαζίσλ ηεο Κύπξνπ.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ. Μία αθηίλα θωηόο πξνζπίπηεη κε κία γωλία ζ ζηε επάλω επηθάλεηα ελόο θύβνπ από πνιπεζηέξα ν νπνίνο έρεη δείθηε δηάζιαζεο ε =,49 (ζρήκα ). Βξείηε πνηα ζα είλαη ε κέγηζηε γωλία

Διαβάστε περισσότερα

Magnisal. Τν θνξπθαίν ιίπαζκα ληηξηθνύ καγλεζίνπ

Magnisal. Τν θνξπθαίν ιίπαζκα ληηξηθνύ καγλεζίνπ Magnisal Τν θνξπθαίν ιίπαζκα ληηξηθνύ καγλεζίνπ Πεπιεσόμενα Τη είλαη ην Magnisal Αλάιπζε πξντόληνο Τα νθέιε ηνπ Magnisal Magnisal ή ζεηηθό καγλήζην; Εθαξκνγέο ηνπ Magnisal Σπκπηώκαηα έιιεηςεο καγλεζίνπ

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΔΡΟΜΟ ΠΡΟ ΣΟ «ΑΕΙΦΟΡΟ ΧΟΛΕΙΟ» ένα φωτογπαφικό ταξίδι

Ο ΔΡΟΜΟ ΠΡΟ ΣΟ «ΑΕΙΦΟΡΟ ΧΟΛΕΙΟ» ένα φωτογπαφικό ταξίδι Ο ΔΡΟΜΟ ΠΡΟ ΣΟ «ΑΕΙΦΟΡΟ ΧΟΛΕΙΟ» ένα φωτογπαφικό ταξίδι ηα Δθπαηδεπηήξηα Πάλνπ ππνζηεξίδνπκε ηελ άπνςε όηη ην «αεηθόξν ζρνιείν» είλαη έλα όξακα εθηθηό. Η εθπαίδεπζε γηα ηελ αεηθνξία δελ είλαη κάζεκα, αιιά

Διαβάστε περισσότερα

Διιεληθά Σειρά Moov Δγτειρίδιο τρήζηη Δνημέρφζης ταρηών Web Αλαζεώξεζε: R00 (2010/05) Πώς να ενημερώζφ ηοσς τάρηες; Υπάξρνπλ ηέζζεξα βήκαηα γηα ηελ ελεκέξσζε ηνπ ράξηε. Βήκα

Διαβάστε περισσότερα

Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα!

Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα! Cpyright 2013 Λόγος & Επικοινωνία // All rights Reserved Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα! Αυηό ηο παιχνίδι έχει ζηόχους: 1. ηελ εθγύκλαζε ηεο αθνπζηηθήο κλήκεο ησλ παηδηώλ 2. ηελ εμάζθεζε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία 8.3.2016 A8-0046/319 319 Άρθρο 34 παράγραθος 1 ζηοιχείο δ (δ) 14 έηε γηα θηεληαηξηθά θάξκαθα πνπ πξννξίδνληαη γηα άιια είδε δώωλ από απηά πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 ζηνηρεία α) θαη γ). (δ) 10 έηε

Διαβάστε περισσότερα

ιαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας

ιαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ιαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας Ασκήσεις αποθεµάτωνµ Δρ.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΤΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ICDAS II ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΔ ΒΑΣΗ ΤΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΞΔΤΑΣΗ

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΤΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ICDAS II ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΔ ΒΑΣΗ ΤΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΞΔΤΑΣΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΤΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ICDAS II ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΔ ΒΑΣΗ ΤΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΞΔΤΑΣΗ Κιηληθή ηαμηλόκεζε ηνπ βαζκνύ ηεξεδνληθήο βιάβεο ηωλ νπώλ θαη ζρηζκώλ καζεηηθώλ επηθαλεηώλ θαηά ICDAS 1 νο Βαζκόο

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οη παξνπζηάζεηο κε βνήζεηα ηνπ ππνινγηζηή γίλνληαη κε πξνγξάκκαηα παξνπζηάζεσλ, όπσο ην OpenOffice.org Impress [1] θαη ην Microsoft Office PowerPoint [2]. Απηά ηα πξνγξάκκαηα

Διαβάστε περισσότερα

ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ

ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ 1) Υξηζηνπγελληάηηθα ειαηάθηα θάξηα ή θαδξάθη θάξηα ή θαδξάθη Τιηθά πνπ ζα ρξεηαζηνύκε: Υαξηί θάλζνλ καύξν γηα ην θόλην, πξάζηλν γηα ηα ειαηάθηα, θόθθηλν γηα ηα αζηεξάθηα Απιό

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ.

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ. ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΟΑIΤΜΘΔΘ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ 11V11 ΗΚΘΙΘΑ 6-10 ΤΠΞΜΩΜ ΛΕΘΞΜΕΙΗΛΑΑ ΞΣ ΟΑΘΤΜΘΔΘΞΣ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ ΓΘΑ ΟΑΘΙΕΡ ΗΚΘΙΘΑΡ 6-10 ΕΩΜ Η ΔΘΑΔΠΞΛΗ ΑΟΞ Η ΛΘΑ ΕΡΘΑ ΡΗΜ ΑΚΚΗ ΕΘΜΑΘ ΛΕΓΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Δ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ. ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Δ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ. ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν Καηαζθεπάδνπκε έλα νγθνκεηξηθό δνρείν από πιαζηηθό κπνπθάιη λεξνύ

Διαβάστε περισσότερα

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ Αιγόξηζκνη 2.2.7.4 Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ Εηζαγσγή ζηηο Αξρέο ηεο Επηζηήκεο ησλ Η/Υ 1 Άζθεζε 34 ζει 53 Έλα ςεθηαθό θσηνγξαθηθό άικπνπκ έρεη απνζεθεπηηθό ρώξν N Mbytes. Να αλαπηύμεηε

Διαβάστε περισσότερα

Σπζηήκαηα δηαρείξηζεο ειαηώλωλ κε έκθαζε ζηελ νινθιεξωκέλε δηαρείξηζε θαη ζηε βηνινγηθή γεωξγία

Σπζηήκαηα δηαρείξηζεο ειαηώλωλ κε έκθαζε ζηελ νινθιεξωκέλε δηαρείξηζε θαη ζηε βηνινγηθή γεωξγία Σπζηήκαηα δηαρείξηζεο ειαηώλωλ κε έκθαζε ζηελ νινθιεξωκέλε δηαρείξηζε θαη ζηε βηνινγηθή γεωξγία Γηψξγνο Κνπκπνχξεο Γόκιμορ Δπεςνηηήρ, Τπεύθςνορ Δπγαζηηπίος Δλαιοκομίαρ Ινζηιηούηο Δλιάρ και Τποηποπικών

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ. Καξθηά 3 θηιά πεξίπνπ κε κήθνο ηξηπιάζην από ην πάρνο ηνπ μύινπ θπξί κεγάιν θαη ππνκνλή

Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ. Καξθηά 3 θηιά πεξίπνπ κε κήθνο ηξηπιάζην από ην πάρνο ηνπ μύινπ θπξί κεγάιν θαη ππνκνλή Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΔΝΟΣΗΣΑ 10 ε : ΜΗΥΑΝΙΚΗ ΜΔΡΟ Β ΠΙΔΗ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Καξέθια θαθίξε Όξγαλα Τιηθά Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ.

Διαβάστε περισσότερα

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη ΔΠΑΝΑΛΗΠΣΙΚΑ ΘΔΜΑΣΑ ΣΟ ΓΙΑΦΟΡΙΚΟ ΛΟΓΙΜΟ Μάρτιος 0 ΘΔΜΑ Να ππνινγίζεηε ηα όξηα: i ii lim 0 0 lim iii iv lim e 0 lim e 0 ΘΔΜΑ Γίλεηαη ε άξηηα ζπλάξηεζε '( ) ( ) γηα θάζε 0 * : R R γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ:

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03 Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Ζιίαο Χαηδεζενδσξίδεο Οθηώβξηνο / Ννέκβξηνο 2004 Τη είλαη ην δίθηπν Wulf Δπίπεδν ζην νπνίν κπνξνύκε λα αλαπαξαζηήζνπκε ηξηζδηάζηαηα ζρήκαηα,

Διαβάστε περισσότερα

Γηαηάμεηο Αλίρλεπζεο Γηαξξνώλ (λεξνύ θαπζίκωλ ρεκηθώλ )

Γηαηάμεηο Αλίρλεπζεο Γηαξξνώλ (λεξνύ θαπζίκωλ ρεκηθώλ ) Γηαηάμεηο Αλίρλεπζεο Γηαξξνώλ (λεξνύ θαπζίκωλ ρεκηθώλ ) Τν πξόβιεκα - Γηαξξνή λεξνύ Αθόκε θαη κηα κηθξή δηαξξνή λεξνύ κπνξεί λα πξνθαιέζεη θαηαζηξνθή αλ δελ αληρλεπζεί εγθαίξσο Δηαξξνή κπνξεί λα πξνέιζεη

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑ TH BIOMHXANIA ΕΠΙΠΛΟΥ / FOR THE FURNITURE INDUSTRY

ΓΙΑ TH BIOMHXANIA ΕΠΙΠΛΟΥ / FOR THE FURNITURE INDUSTRY ΓΙΑ TH BIOMHXANIA ΕΠΙΠΛΟΥ / FOR THE FURNITURE INDUSTRY ΤΑ ΥΛΙΚΑ ΜΑΣ Όια ηα πξντφληα πνπ ρξεζηκνπνηνχκε ζηελ παξαγσγή είλαη επηιεγκέλα θαη δνθηκαζκέλα ζην ρεκηθφ καο εξγαζηήξην. Σπγθεθξηκέλα, ηα πεξηζζφηεξα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΝΕΣΑΙΡΙΜΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΣΗΣΑ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ Γςναικείορ Αγποηικόρ ςνεηαιπιζμόρ παπαδοζιακών πποϊόνηων Αγ. Ανηώνιορ

ΤΝΕΣΑΙΡΙΜΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΣΗΣΑ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ Γςναικείορ Αγποηικόρ ςνεηαιπιζμόρ παπαδοζιακών πποϊόνηων Αγ. Ανηώνιορ ΤΝΕΣΑΙΡΙΜΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΣΗΣΑ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ Γςναικείορ Αγποηικόρ ςνεηαιπιζμόρ παπαδοζιακών πποϊόνηων Αγ. Ανηώνιορ Η πινύζηα βνξεηνειιαδίηηθε παξάδνζε βξίζθεη ηελ απόιπηε έθθξαζή ηεο ζηα μερσξηζηά πξντόληα

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου

Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου Σηηο παξαθάησ γξακκέο εθαξκόζηε ηε κνξθνπνίεζε πνπ πεξηγξάθνπλ Γξακκή κε έληνλε γξαθή Γξακκή κε πιάγηα γξαθή Γξακκή κε ππνγξακκηζκέλε γξαθή Γξακκή κε Arial Font κεγέζνπο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ Ζμεπομηνία: 18/12/10 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΕ ΛΤ ΕΙ 1. Δίλεηαη ην πνιπώλπκν Αλ θαη., λα βξείηε ην ηειεπηαίν ςεθίν ηνπ αξηζκνύ έρνπκε:

Διαβάστε περισσότερα

Η/Υ A ΤΑΞΕΩΣ ΑΕ 2010-2011. Συστήματα Αρίθμησης. Υποπλοίαρχος Ν. Πετράκος ΠΝ

Η/Υ A ΤΑΞΕΩΣ ΑΕ 2010-2011. Συστήματα Αρίθμησης. Υποπλοίαρχος Ν. Πετράκος ΠΝ Συστήματα Αρίθμησης Υποπλοίαρχος Ν. Πετράκος ΠΝ 1 Ειζαγωγή Τν bit είλαη ε πην βαζηθή κνλάδα κέηξεζεο. Είλαη κία θαηάζηαζε on ή off ζε έλα ςεθηαθό θύθισκα. Άιιεο θνξέο είλαη κία θαηάζηαζε high ή low voltage

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

Poly-Feed. ςνιζηώμενερ Δοζολογίερ

Poly-Feed. ςνιζηώμενερ Δοζολογίερ Poly-Feed ςνιζηώμενερ Δοζολογίερ Πίνακαρ Πεπιεσομένων Σύποι Poly-Feed Poly-Feed GG... 3 Poly-Feed GG soilless....4 Poly-Feed Drip... 5 Poly-Feed Foliar... 6 ςνιζηώμενερ Δοζολογίερ για... Λαραληθά Κξεκκύδηα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ 1.Απηόο πνπ ζα αλαγλσξηζηεί απνπζηάδεη γηα πνιύ θαηξό. 2.Δπηζηξέθεη κε πιαζηή ηαπηόηεηα ή κεηακνξθσκέλνο. 3.Απνκνλώλνληαη ηα δύν πξόζσπα 4.Άξζε κεηακόξθσζεο 5.Απνθάιπςε 6.Ακθηβνιίεο-απνδεηθηηθά

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 Βάσεις Δεδομέμωμ Εξγαζηήξην V Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 2 Σκοπός του 5 ου εργαστηρίου Σθνπόο απηνύ ηνπ εξγαζηεξίνπ είλαη: ε κειέηε ζύλζεησλ εξσηεκάησλ ζύλδεζεο ζε δύν ή πεξηζζόηεξεο ζρέζεηο ε κειέηε

Διαβάστε περισσότερα

Όια ηα πξντφληα ηεο ΒΜP είλαη πηζηνπνηεκέλα θαηά ISO 9001 θαη πιεξνχλ ηηο πξνυπνζέζεηο ηνπ επξσπατθνχ θαλνληζκνχ ΔΝ 12365.

Όια ηα πξντφληα ηεο ΒΜP είλαη πηζηνπνηεκέλα θαηά ISO 9001 θαη πιεξνχλ ηηο πξνυπνζέζεηο ηνπ επξσπατθνχ θαλνληζκνχ ΔΝ 12365. ΓΙΑ ΞΥΛΙΝΑ ΚΟΥΦΩΜΑΤΑ / FOR WOODEN FRAMES ΤΑ ΥΛΙΚΑ ΜΑΣ Όια ηα πξντφληα πνπ ρξεζηκνπνηνχκε ζηελ παξαγσγή είλαη επηιεγκέλα θαη δνθηκαζκέλα ζην ρεκηθφ καο εξγαζηήξην. Σπγθεθξηκέλα, ηα πεξηζζφηεξα πιηθά κε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ. Δρώτηση 1

ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ. Δρώτηση 1 ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ Πνιινί άλζξσπνη πηζηεύνπλ όηη ν άλεκνο ζα έπξεπε λα αληηθαηαζηήζεη ην πεηξέιαην θαη ην θάξβνπλν σο πεγή ελέξγεηαο γηα ηελ παξαγσγή ειεθηξηζκνύ. Οη θαηαζθεπέο πνπ θαίλνληαη ζηελ εηθόλα είλαη

Διαβάστε περισσότερα

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report.

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Case Study Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Βήκα 1 ο : Login ζηο Turnitin. Κάλεηε είζνδν ζην Turnitin κε

Διαβάστε περισσότερα

Α Ο Κ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η ( S E A R C H )

Α Ο Κ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η ( S E A R C H ) Ξ G O O G L E S C H O L A R Α Ο Ξ Ε Κ Ε Θ Λ Θ Α Λ Η Τ Α Μ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η Ρ Οξαγκαηνπνηώληαο αλαδήηεζε ζην GoogleScholar (http://scholar.google.com/) ν ρξήζηεο κπνξεί λα εληνπίζεη πιηθό αθαδεκαϊθνύ θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ (Δλδεηθηηθέο Απαληήζεηο) ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σωζηό β. Λάζνο

Διαβάστε περισσότερα

Τάπηα με ππάζo, bacon και θέηα by Madame Ginger

Τάπηα με ππάζo, bacon και θέηα by Madame Ginger Τάπηα με ππάζo, bacon και θέηα by Madame Ginger 1 θύιιν ζθνιηάηαο 2 πξάζα 150 γξ. bacon 150 γξ. θέηα ΓΧΓΧΝΗ 100 γξ. γξαβηέξα ΓΧΓΧΝΗ 1 θ.ζ. ειαηόιαδν Κόβνπκε ηα πξάζα ζε ιεπηέο ξνδέιεο. Κόβνπκε ην bacon

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ Είμαζηε ηυχεροί που είμαζηε δάζκαλοι Ον/μο:.. A Λσκείοσ Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη 8-11-2015 Θέμα 1 ο : 1. Η εμίζωζε θίλεζεο ελόο θηλεηνύ πνπ θηλείηαη επζύγξακκα είλαη ε x = 5t. Πνηα

Διαβάστε περισσότερα

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν.

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. B-Δέλδξα Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. Δέλδξα AVL n = 2 30 = 10 9 (πεξίπνπ). 30

Διαβάστε περισσότερα

Η απνξξόθεζε ηνπ νξαηνύ θσηόο γίλεηαη κέζσ ρξσζηηθώλ νπζηώλ πνπ νλνκάδνληαη τλωροθύλλες.

Η απνξξόθεζε ηνπ νξαηνύ θσηόο γίλεηαη κέζσ ρξσζηηθώλ νπζηώλ πνπ νλνκάδνληαη τλωροθύλλες. ΦΩΣΟΤΝΘΔΗ Δλαιιαθηηθή δηεξγαζία παξαγσγήο ελέξγεηαο Υξεζηκνπνηείηαη από ηνπο νλνκαδόκελνπο θσηνζπλζεηηθνύο νξγαληζκνύο Οπζηαζηηθά ε αληίζηξνθε δηεξγαζία ηεο αλαπλνήο πλίζηαηαη ζηελ δέζκεπζε ειηαθήο ελέξγεηαο

Διαβάστε περισσότερα

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ηότοι εργαζηηρίοσ ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηεί ε δηαδηθαζία ηωλ ξπζκίζεωλ δηθηύνπ ζε ιεηηνπξγηθό ζύζηεκα Windows XP. Η δηαδηθαζία ζε γεληθέο γξακκέο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σ β. Σ γ. Λ δ. Λ ε. Λ ζη. Σ Α2. Γ Α3. 1. γ 2. ε 3. δ 4. α Β1. ΘΔΜΑ Β Οη ηειηθνί ππνινγηζηέο παίξλνπλ απνθάζεηο δξνκνιόγεζεο κόλν γηα ηα δηθά ηνπο απηνδύλακα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΛΑΣΕΚΔΛΣ ΒΗΟΙΟΓΗΘΩΛ ΔΘΚΔΣΑΙΙΔΤΔΩΛ ΠΡΟΓΡΑΚΚΑ GREENFOOD 2010-1-ES1-LEO05-20948

ΚΑΛΑΣΕΚΔΛΣ ΒΗΟΙΟΓΗΘΩΛ ΔΘΚΔΣΑΙΙΔΤΔΩΛ ΠΡΟΓΡΑΚΚΑ GREENFOOD 2010-1-ES1-LEO05-20948 ΚΑΛΑΣΕΚΔΛΣ ΒΗΟΙΟΓΗΘΩΛ ΔΘΚΔΣΑΙΙΔΤΔΩΛ ΠΡΟΓΡΑΚΚΑ GREENFOOD 2010-1-ES1-LEO05-20948 Πεξηερόκελα: ΔΗΠΑΓΩΓΖ... 3 Γηδαθηηθή Δλφηεηα 2.1. ΓΗΑΣΔΗΟΗΠΖ ΡΖΠ ΚΔΡΑΡΟΝΞΖΠ ΑΞΝ ΠΚΒΑΡΗΘΖ ΠΔ ΒΗΝΙΝΓΗΘΖ ΓΔΩΟΓΗΑ... 4 2.1.1.

Διαβάστε περισσότερα

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε.

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Παξάκεηξνη πξνο αμηνιόγεζε Ννκνζεηηθή ζσξάθηζε Κνηλόο Σύιινγνο Ακνηβή Καηαγγειία/Λύζε

Διαβάστε περισσότερα

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Stylianos Kalaitzis Μνλνϋβξηδηζκνο 1 Γπν γνλείο, εηεξόδπγνη γηα ηνλ αιθηζκό θάλνπλ παηδηά. Πνία ε πηζαλόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

α) ηε κεηαηόπηζε x όηαλ ην ζώκα έρεη κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ζέζεο δ) ην κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ηεο ηαρύηεηαο

α) ηε κεηαηόπηζε x όηαλ ην ζώκα έρεη κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ζέζεο δ) ην κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ηεο ηαρύηεηαο Έξγν ελέξγεηα 3 (Λύζε) Σώκα κάδαο m = 4Kg εξεκεί ζηε βάζε θεθιηκέλνπ επηπέδνπ γσλίαο θιίζεο ζ κε εκζ = 0,6 θαη ζπλζ = 0,8. Τν ζώκα αξρίδεη λα δέρεηαη νξηδόληηα δύλακε θαη μεθηλά λα αλεβαίλεη ζην θεθιηκέλν

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν»

Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν» Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν» Γεώργιος Μπάληας, Οικονομικό Πανεπιζηήμιο Αθηνών Προκόπης Θεοδωρίδης, Πανεπιζηήμιο Παηρών Ταπηόηεηα ηεο έξεπλαο Σθνπόο: Αλίρλεπζε ηεο αγνξαζηηθήο ζπκπεξηθνξάο

Διαβάστε περισσότερα

Όια ηα πξντφληα ηεο ΒΜP είλαη πηζηνπνηεκέλα θαηά ISO 9001 θαη πιεξνχλ ηηο πξνυπνζέζεηο ηνπ επξσπατθνχ θαλνληζκνχ ΔΝ 12365.

Όια ηα πξντφληα ηεο ΒΜP είλαη πηζηνπνηεκέλα θαηά ISO 9001 θαη πιεξνχλ ηηο πξνυπνζέζεηο ηνπ επξσπατθνχ θαλνληζκνχ ΔΝ 12365. ΓΙΑ ΚΟΥΦΩΜΑΤΑ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ / FOR ALUMINIUM FRAMES ΤΑ ΥΛΙΚΑ ΜΑΣ Όια ηα πξντφληα πνπ ρξεζηκνπνηνχκε ζηελ παξαγσγή είλαη επηιεγκέλα θαη δνθηκαζκέλα ζην ρεκηθφ καο εξγαζηήξην. Σπγθεθξηκέλα, ηα πεξηζζφηεξα πιηθά

Διαβάστε περισσότερα

ΦΤΣΑ - ΚΕΘΣΟΤΡΓΘΙΗ ΑΞΘΑ

ΦΤΣΑ - ΚΕΘΣΟΤΡΓΘΙΗ ΑΞΘΑ ΦΤΣΑ - ΚΕΘΣΟΤΡΓΘΙΗ ΑΞΘΑ ΙΔΗΡΝΟΓΗΘΖ ΑΜΗΑ Αληηκεησπίδνπλ απνηειεζκαηηθά πξνβιήκαηα: 1) νπηηθήο όριεζεο 2) αλεπηζύκεηεο θίλεζεο αλζξώπσλ, δώσλ 3). πξνβιήκαηα ζνξύβνπ 4) θαζαξηζκόο αηκόζθαηξαο από ξύπνπο 5)

Διαβάστε περισσότερα

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Επιμέλεια: Αγκανάκηρ Α. Παναγιώηηρ Επωηήζειρ Σωζηό- Λάθορ Να χαπακηηπίζεηε ηιρ παπακάηω πποηάζειρ ωρ ζωζηέρ ή λάθορ: 1. Η ηαιάλησζε είλαη

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1379/50 1. Όηαλ ινηπόλ ήξζαλ [νη πξέζβεηο ζηελ Αζήλα], αθνύ ζπλέιαβαλ νη Αζελαίνη θαη ηνπο πξέζβεηο σο ππνθηλεηέο ζηάζεο θαη όζνπο έπεηζαλ [νη πξέζβεηο], ηνπο ζπγθέληξσζαλ γηα αζθάιεηα ζηελ Αίγηλα.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ ΚΕΦ..3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ Οπιζμόρ απόλςηηρ ηιμήρ: Σηνλ άμνλα ησλ πξαγκαηηθώλ αξηζκώλ ζεσξνύκε έλαλ αξηζκό α πνπ ζπκβνιίδεηαη κε ην ζεκείν Α. Η απόζηαζε ηνπ ζεκείνπ Α από ηελ αξρή Ο, δειαδή

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 7. Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ Μ. ΨΥΛΛΑΚΗ

Κεθάλαιο 7. Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ Μ. ΨΥΛΛΑΚΗ Κεθάλαιο 7 Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ 1 Προζθορά ανηαγωνιζηικού κλάδοσ Πώο πξέπεη λα ζπλδπαζηνύλ νη απνθάζεηο πξνζθνξάο ησλ πνιιώλ επηκέξνπο επηρεηξήζεσλ ελόο αληαγσληζηηθνύ θιάδνπ γηα λα βξνύκε ηελ θακπύιε πξνζθνξάο

Διαβάστε περισσότερα

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ.

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ. Απαντήσεις θέματος 2 Απηά πνπ έπξεπε λα γξάςεηε (δελ ρξεηαδόηαλ δηθαηνιόγεζε εθηόο από ην Γ) Α return a*b; Β 0:acegf2, 1: acegf23, 2: acegf234, 3:acegf2345, 4:acegf23456, 5:acegf234567, 6:acegf2345678,

Διαβάστε περισσότερα

ΧΩΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ

ΧΩΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Δημήτρης Χασάπης ΧΩΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΣΗΝ ΠΡΟΥΟΛΙΚΗΕΚΠΑΙΔΕΤΗ Οη γεσκεηξηθέο ζρέζεηο κεηξηθή ζεώξεζε ηνπ ρώξνπ - Απόζηαζε αλάκεζα ζε δύν ζεκεία / κήθνο - Επηθάλεηα / επίπεδα ζρήκαηα /

Διαβάστε περισσότερα

Οινθιεξωκέλεο ιύζεηο γηα ηελ γαιαθηνβηνκεραλία

Οινθιεξωκέλεο ιύζεηο γηα ηελ γαιαθηνβηνκεραλία ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Α.Ε Οινθιεξωκέλεο ιύζεηο γηα ηελ γαιαθηνβηνκεραλία Πνηνί είκαζηε Η ΜΙΝΔΡΑΛ ΥΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΣΑ Α.Δ. μεθίλεζε ηελ πνξεία ηεο ην 1976. Από ηελ αξρή ζπλεξγαζηήθακε κε πξωηνπόξνπο εηαηξείεο ζηνλ

Διαβάστε περισσότερα

Απνμήξαλζε. Μία Θαπκάζηα Μέζνδνο πληήξεζεο

Απνμήξαλζε. Μία Θαπκάζηα Μέζνδνο πληήξεζεο Απνμήξαλζε Μία Θαπκάζηα Μέζνδνο πληήξεζεο ηα απνμεξακέλα θξνχηα ιαραληθά θαη βφηαλα νη βηηακίλεο θαη νη ζξεπηηθέο νπζίεο δελ θαηαζηξέθνληαη ιφγσ ηεο ρακειήο ζεξκνθξαζίαο θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο απνμήξαλζεο.

Διαβάστε περισσότερα

Αναμόπθωζη Ππογπάμμαηορ Πποπηςσιακών Σποςδών

Αναμόπθωζη Ππογπάμμαηορ Πποπηςσιακών Σποςδών Αναμόπθωζη Ππογπάμμαηορ Πποπηςσιακών Σποςδών Ζ Σπλέιεπζε (Σ) ηνπ Τκήκαηνο Βηνκεραληθήο Γηνίθεζεο θαη Τερλνινγίαο ηεο 18/5/2015 ελέθξηλε ηελ αλακόξθσζε ηνπ Πξνγξάκκαηνο Πξνπηπρηαθώλ Σπνπδώλ. Παξαθαινύληαη

Διαβάστε περισσότερα

Ζαχαρίας Μ. Κοντοπόδης Εργαστήριο Λειτουργικών Συστημάτων ΙΙ

Ζαχαρίας Μ. Κοντοπόδης Εργαστήριο Λειτουργικών Συστημάτων ΙΙ Διαφάνεια 1 η ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΚΑΙ ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΤΟ BIOS UITILITY Τν ζπλεζέζηεξν πιήθηξν γηα ηελ είζνδν ζην BIOS Utility είλαη ην πιήθηξν Del. Παξόια απηά δηαθνξεηηθνί θαηαζθεπαζηέο, ρξεζηκνπνηνύλ δηαθνξεηηθά

Διαβάστε περισσότερα

Σρήκα Α. Γξάθνπκε ηα ζηνηρεία ηνπ Πξνκεζεπηή θαη παηάκε Δηζαγσγή. Σρήκα Β1

Σρήκα Α. Γξάθνπκε ηα ζηνηρεία ηνπ Πξνκεζεπηή θαη παηάκε Δηζαγσγή. Σρήκα Β1 MENU ΜΗΤΡΩΑ Προμηθεστές Σε απηό ην ζεκείν ηεο εθαξκνγήο επεμεξγαδόκαζηε ηo κεηξών Πξνκεζεπηώλ. Κάλνληαο θιηθ κε ην πνληίθη πάλσ ζην Πξνζζήθε (βειάθη 1) ζα βγεη ε θόξκα γηα ηελ εηζαγσγή λέαο εγγξαθήο (Σρήκα

Διαβάστε περισσότερα

Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Δ Ι Γ Ω Ν Κ Α Θ Α Ρ Ι Ο Σ Η Σ Α

Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Δ Ι Γ Ω Ν Κ Α Θ Α Ρ Ι Ο Σ Η Σ Α Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Δ Ι Γ Ω Ν Κ Α Θ Α Ρ Ι Ο Σ Η Σ Α ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ 1. Τερληθή Έθζεζε- Δλδεηθηηθφο Πξνυπνινγηζκφο 2. Έληππν πξνζθνξάο ΘΔΜΑ : Πξνκήζεηα εηδψλ θαζαξηφηεηαο Φξεκαηνδφηεζε : Ιδίνη Πφξνη Σ Δ Υ Ν Ι

Διαβάστε περισσότερα

Constructors and Destructors in C++

Constructors and Destructors in C++ Constructors and Destructors in C++ Σύνθεζη Πνιύ ζπρλά ζηε C++ κία θιάζε κπνξεί λα πεξηέρεη ζαλ κέιεδεδνκέλα αληηθείκελα άιισλ θιάζεσλ. Πνηα είλαη ε ζεηξά κε ηελ νπνία δεκηνπξγνύληαη θαη θαηαζηξέθνληαη

Διαβάστε περισσότερα

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική Δίζηε μησανικόρ διοίκηζηρ μεγάληρ καηαζκεςαζηικήρ εηαιπείαρ και καλείζηε να ςλοποιήζεηε ηο έπγο πος πεπιγπάθεηαι από ηον Πίνακα 1. Κωδ.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1382/153 1. Καη όηαλ έγηλε ε ππνρώξεζε αξγά ην απόγεπκα, επεηδή θνβήζεθαλ νη νιηγαξρηθνί κήπσο νη δεκνθξαηηθνί, αθνύ θάλνπλ επίζεζε, θαηαιάβνπλ

Διαβάστε περισσότερα