H πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας στην εποχή μετά τον HPV-εμβολιασμό

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "H πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας στην εποχή μετά τον HPV-εμβολιασμό"

Transcript

1 20(3): , 2008 Ανασκόπηση H πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας Παυλίδου Ε 1 Ζαφράκας Μ 2 Αγοραστός Θ 2 1 Μεταπτυχιακή Φοιτήτρια, Ιατρική Σχολή Α.Π.Θ. 2 Α Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ., Γ.Ν. Παπαγεωργίου Αλληλογραφία: Θεόδωρος Αγοραστός, Καθηγητής Μαιευτικής - Γυναικολογίας, Α Μαιευτική - Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ., Γενικό Νοσοκομείο Παπαγεωργίου, Περιφεριακή Οδός Θεσσαλονίκης, N. Ευκαρπία, Θεσσαλονίκη, Tηλ.: agorast@auth.gr Κατατέθηκε: 15/7/08 Εγκρίθηκε: 19/8/ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Με τα πολυδύναμα εμβόλια εναντίον του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (ΗΡV) διανοίγονται νέες προοπτικές στην πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Ο εμβολιασμός εναντίον του ΗΡV θα πρέπει να ενσωματωθεί στις υπάρχουσες στρατηγικές δευτερογενούς πρόληψης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, δεδομένου ότι δεν παρέχει ανοσιακή κάλυψη εναντίον όλων των τύπων του ιού. Μαθηματικά μοντέλα ανάλυσης προβλέπουν την πιθανή επίδραση του εμβολιασμού στην πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου, καθορίζοντας μεταξύ άλλων, την κατάλληλη ηλικία εμβολιασμού, το απαιτούμενο ποσοστό κάλυψης του πληθυσμού από τον εμβολιασμό, την εφαρμογή του εμβολίου είτε μόνο στο γυναικείο είτε και στον ανδρικό πληθυσμό, την ανάγκη αναμνηστικών δόσεων, την κατάλληλη ηλικία έναρξης του ασυμπτωματικού ελέγχου (screening) και τα μεσοδιαστήματα ελέγχου. Παράλληλα, με μελέτες κόστους-αποτελεσματικότητας μπορεί να καθοριστεί το πρόγραμμα ασυμπτωματικού ελέγχου με τον αποτελεσματικότερο συνδυασμό μεθόδων (ΗΡV-DNA-τεστ, τεστ-παπ). Έτσι, λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα επιδημιολογικά και οικονομικά χαρακτηριστικά κάθε χώρας θα καθοριστεί ο αποδοτικότερος τρόπος εφαρμογής του εμβολιασμού, ώστε να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή αποτελεσματικότητα στην πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Όροι ευρετηρίου: καρκίνος τραχήλου μήτρας, ιός ανθρωπίνων θηλωμάτων, HPV, εμβολιασμός εναντίον του HPV, πρωτογενής πρόληψη, δευτερογενής πρόληψη. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Εδώ και πάρα πολλά χρόνια, τα προγράμματα πρόληψης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, βασιζόμενα από τη δεκαετία του 1950 στο τεστ Παπανικολάου, έπαιξαν σημαντικό ρόλο στον τομέα της δημόσιας υγείας, έχοντας ως αποτέλεσμα τη ριζική μείωση τόσο της συχνότητας όσο και της θνησιμότητας από αυτή τη μορφή καρκίνου. Ωστόσο, παρά τις μακρχρόνιες προσπάθειες για ευρεία εφαρμογή του τεστ-παπανικολάου, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας εξακολουθεί να κατέχει στις μέρες μας τη δεύτερη θέση ως αιτία θανάτου από καρκίνο στις γυναίκες σε παγκόσμιο επίπεδο 1. Νεότερα επιτεύγματα έχουν αλλάξει το πλαίσιο για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, με σημαντικότερες αρχικά την αναγνώριση της αιτιολογικής συσχέτισής του με τον ιό των ανθρώπι-

2 νων θηλωμάτων (Human Papilloma Virus ΗΡV) και στη συνέχεια την ανάπτυξη και εφαρμογή στην κλινική πράξη των πολυδύναμων εμβολίων εναντίον του HPV 2,3. Ωστόσο, ποικίλα είναι τα ερωτήματα που ανακύπτουν γύρω από την εφαρμογή του συνδυασμού πρωτογενούς (ΗΡV εμβολιασμός) και δευτερογενούς (ασυμπτωματικός έλεγχος - screening) πρόληψης 4. Αδιαμφισβήτητο είναι το γεγονός ότι ο προφυλακτικός εμβολιασμός εναντίον του ΗΡV δεν πρόκειται να αντικαταστήσει τις άλλες στρατηγικές πρόληψης, και αυτό επειδή δεν επιτυγχάνεται ανοσιακή προστασία από όλους τους τύπους του ιού. Γυναίκες που έχουν εμβολιαστεί θα πρέπει να συνεχίσουν να υποβάλλονται σε προληπτικό ασυμπτωματικό έλεγχο. Ωστόσο, ο εμβολιασμός μπορεί να επιτρέψει την έναρξη του ασυμπτωματικού ελέγχου σε μεγαλύτερή ηλικία, την αύξηση των μεσοδιαστημάτων του ελέγχου και να οδηγήσει στη μείωση της επιβάρυνσης από την παρακολούθηση και θεραπεία των προ-διηθητικών αλλοιώσεων του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Θα πρέπει να γίνει γενικά κατανοητό ότι ο εμβολιασμός και ο ασυμπτωματικός έλεγχος αλληλοσυμπληρώνονται και ότι η παραμέληση του τακτικού ελέγχου λόγω του εμβολιασμού θα μπορούσε να αυξήσει τη συχνότητα του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας 5,6. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στη νέα εποχή, ώστε να εντοπιστούν έγκαιρα φαινόμενα υποκατάστασης τύπων που έχουν καταπολεμηθεί με το εμβολιασμό από άλλους, μέχρι σήμερα σπανιότερους, τύπους του ιού, καθώς και η αναγνώριση άλλων πιθανών αιτίων αποτυχίας του εμβολιασμού 7. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ (SCREENING) ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ Μετά την αναγνώριση της αιτιολογικής σχέσης του HPV με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, στον ασυμπτωματικό έλεγχο, πέρα από το τεστ Παπανικολάου, προστέθηκε και το ΗΡV-DNA-τεστ. Διάφοροι τρόποι συνδυασμού των δύο αυτών μεθόδων έχουν προταθεί 8. Ένας χαρακτηριστικός αλγόριθμος συνδυασμού του τεστ Παπανικολάου με το ΗΡV-DNA-τεστ παρουσιάζεται στην Εικόνα 1 9. Ο συνδυασμός του τεστ Παπανικολάου με το ΗΡV-DNA-τεστ παρουσιάζει ποικίλα πλεονεκτήματα, τα οποία παρουσιάζονται παρακάτω σε συντομία. To ΗΡV-DNA-τεστ αποτελεί μία αυτοματοποιημένη, αντικειμενική και πολύ ευαίσθητη μέθοδο και έτσι το τεστ Παπανικολάου μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο στις ΗΡV θετικές περιπτώσεις. Αποφεύγεται έτσι η άσκοπη περαιτέρω διερεύνηση ΗΡV-αρνητικών κυτταρικών αλλοιώσεων και ταυτόχρονα δίνεται η δυνατότητα μεγαλύτερου μεσοδιαστήματος ελέγχου, κάτι που θα μπορούσε να βελτιώσει τόσο το κόστος όσο και τη συνέπεια ως προς τον ασυμπτωματικό έλεγχο 8. Οι περισσότερες αναπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες προτείνουν έναρξη του ελέγχου στην ηλικία των ετών και στη συνέχεια κάθε 3-5 χρόνια μέχρι την ηλικία των ετών 10. Για τις χώρες αυτές θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη κάλυψη του πληθυσμού με την χρήση νέων μεθόδων, όπως το ΗΡV-DNA-τεστ, με αποδοτικό τρόπο ως προς τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας. Γυναίκες 65 ετών που υποβλήθηκαν τακτικά σε ασυμπτωματικό έλεγχο κατά την διάρκεια της ζωής τους και είχαν κατ επανάληψη αρνητικά αποτελέσματα, μπορούν να διακόψουν τον έλεγχο σε αυτή την ηλικία. Αντίθετα, γυναίκες που δεν ελέγχθηκαν επαρκώς στο παρελθόν θα πρέπει να συνεχίσουν να ελέγχονται και σε μεγαλύτερες ηλικίες, αφού ο κίνδυνος νόσησης είναι αυξημένος σε μεγαλύτερης ηλικίας μη-ελεγμένες γυναίκες 10. Επειδή το ΗΡV- DNA-τεστ παρουσιάζει μεγαλύτερη ευαισθησία από το τεστ-παπανικολάου, τα μεσοδιαστήματα ελέγχου με τη μέθοδο αυτή θα πρέπει να είναι μεγαλύτερα, ειδάλλως το αναμενόμενο όφελος θα είναι πολύ μικρό, ενώ παράλληλα θα αυξηθεί σημαντικά το κόστος 11. Ο ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΤΟΥ HPV-DNA-ΤΕΣΤ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΕΣΤ-ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΤΟΝ ΑΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ Υπολογίζεται ότι το επιπλέον κόστος από την εισαγωγή του ΗΡV-DNA-τεστ σε συνδυασμό με την κυτταρολογική εξέταση μπορεί ως έναν βαθμό να αντισταθμιστεί από την αύξηση του μεσοδιαστήματος ελέγχου 12. Ο ανά τρία έτη έλεγχος γυναικών άνω των 30 ετών με συνδυασμό ΗΡV-DNA-τεστ και κυτταρολογικής εξέτασης φαίνεται να παρέχει ισοδύναμα ή και μεγαλύτερα οφέλη από τη συνηθισμένη ετήσια κυτταρολογική εξέταση 10,13,14. Ως προς το κόστος, η πραγματοποίηση HPV-DNAτεστ ανά τρία έτη υπολογίζεται ότι κοστίζει λιγότερο από ό,τι το τεστ Παπανικολάου ανά δύο έτη 15. Επίσης, υπολογίζεται ότι η ταυτόχρονη λήψη HPV-DNA-τεστ και τεστ-παπανικολάου κοστίζει λιγότερο και είναι πιο αποτελεσματική από ό,τι η επανάληψη της κυτταρολογικής εξέτασης ή ένα μεταγενέστερο HPV-DNA-τεστ 16. Η οικονομική ανάλυση που θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο μίας μεγάλης τυχαιοποιημένης μελέτης, στην οποία γίνεται σύγκριση ανάμεσα στο HPV-τεστ και το τεστ-παπανικολάου και συμμετέχουν περισσότερες από γυναίκες, αναμένεται να συμβάλλει στην καλύτερη εκτίμηση του κόστους και στον καθορισμό του μεσοδιαστήματος ελέγχου 17. Από μελέτες που διεξήχθησαν στην Ευρώπη και στη Βόρειο Αμερική βρέθηκε ότι η ευαισθησία του ΗΡV- DNA-τεστ είναι παρόμοια στις διάφορες περιοχές, ενώ αντίθετα η ευαισθησία του τεστ-παπανικολάου παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις. Η ευαισθησία του ΗΡV- 251

3 Παυλίδου και συν. H πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας H (-) H/3 Εικόνα 1. Προτεινόμενο μοντέλο ελέγχου του γυναικείου πληθυσμού για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας στην εποχή μετά τον εμβολιασμό 9. (+) C&K (1+) (-/-) (-) H/1 (+) (-/-) H = HPV DNA test [με ανίχνευση σε κολποτραχηλικό κυτταρικό υλικό του DNA των υψηλού κινδύνου (high-risk) στελεχών του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων] H/3 = HPV DNA test ανά τριετία H/1 = HPV DNA test ανά έτος C & K = Τεστ Παπανικολάου και Κολποσκόπηση (+) = θετικό αποτέλεσμα (-) = αρνητικό αποτέλεσμα (-/-) = Αρνητικά ευρήματα και του Τεστ Παπανικολάου και της Κολποσκόπησης (1+) = Παθολογικά ευρήματα του Τεστ Παπανικολάου ή της Κολποσκόπησης Β = Βιοψία B (1+) C&K DNA-τεστ είναι σε όλες τις ηλικίες υψηλή, ενώ αυτή της κυτταρολογικής εξέτασης είναι εμφανώς υψηλότερη σε γυναίκες άνω των 50 ετών σε σύγκριση με γυναίκες νεότερης ηλικίας. Έτσι, όλα τα παραπάνω συγκλίνουν στο ότι το ΗΡV-DNA-τεστ μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μεμονωμένη μέθοδος ασυμπτωματικού ελέγχου, και σε περίπτωση θετικού αποτελέσματος να πραγματοποιείται κυτταρολογική εξέταση. Αυτό θα πρέπει, ωστόσο, να επιβεβαιωθεί με μεγάλες και σωστά σχεδιασμένες προοπτικές μελέτες ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΗΡV ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΜΕ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ Υπολογίζεται ότι ο χρόνος που μεσολαβεί από τη στιγμή της μόλυνσης με τον HPV μέχρι την ανάπτυξη διηθητικού καρκίνου του τραχήλου της μήτρας πιθανότατα ξεπερνάει τις δύο δεκαετίες. Έτσι, διάφορα μαθηματικά μοντέλα χρησιμεύουν στο να πραγματοποιηθούν μακροπρόθεσμες προβλέψεις με βάση τα σημερινά ευρήματα των μελετών για τον εμβολιασμό 16. Οι Barnabas και συν. 18 ανέλυσαν με μαθηματικό μοντέλο τη σεξουαλική μετάδοση του ΗΡV-16 στη Φιλανδία, την επίδραση αλλαγών στη σεξουαλική συμπεριφορά και στο κάπνισμα στη συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου του τραχήλου και την επίδραση του εμβολιασμού εναντίον του τύπου ΗΡV-16. Θεωρώντας ότι το εμβόλιο είναι 100% αποτελεσματικό και προκαλεί ισόβια ανοσία, φαίνεται ότι ο εμβολιασμός τόσο των ανδρών όσο και γυναικών μόνο ελαφρώς υπερέχει σε σύγκριση με τον εμβολιασμό αποκλειστικά των γυναικών. Επιπρόσθετα, με κάλυψη του 90% του πληθυσμού με εμβολιασμό, η ετήσια συχνότητα εμφάνισης καρκίνου οφειλόμενου στον ΗΡV-16 μειώνεται όσο μειώνεται και η ηλικία του εμβολιασμού. Υπολογίζεται, ότι χωρίς καμία παρέμβαση η προβλεπόμενη συχνότητα καρκίνου από ΗΡV-16 είναι 7/ γυναίκες. Με τα τρέχοντα προγράμματα ασυμπτωματικού ελέγχου και χωρίς εμβολιασμό, η προβλεπόμενη συχνότητα ανέρχεται σε 2,8/ γυναίκες. Εμβολιάζοντας το 90% των γυναικών και χωρίς την πραγματοποίηση ασυπτωματικού ελέγχου, η προβλεπόμμενη συχνότητα ελαττώνεται σε 0,6/ γυναίκες. Εμβολιασμός και έλεγχος κάθε 10 χρόνια προβλέπεται να οδηγήσει σε συχνότητα 0,4/ γυναίκες, ενώ εμβολιασμός και έλεγχος κάθε 5 χρόνια σε 0,2/ γυναίκες 18. Τα αποτελέσματα που προκύπτουν από το παραπάνω μαθηματικό μοντέλο συγκλίνουν με αυτά άλλων μελετών. Στοιχεία απαραίτητα για τη μείωση της συχνότητας του καρκίνου του τραχήλου θεωρούνται ο εμβολιασμός μεγάλου ποσοστού γυναικών, όχι όμως και ανδρών, ο εμβολιασμός πριν από την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας και η μακροχρόνια προστασία του εμβολιασμού, με ή χωρίς αναμνηστικές δόσεις. Ένα αρνητικό ενδεχόμενο είναι η τυχόν αύξηση περιπτώσεων καρκίνου από ογκογόνους τύπους ΗΡV που δεν περιλαμβάνονται στο εμβόλιο, κάτι που όμως

4 θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με την εισαγωγή και αυτών των τύπων σε ένα νεότερο πολυδύναμο εμβόλιο. Γενικά, πιο αποτελεσματική στρατηγική θεωρείται ο συνδυασμός του εμβολιασμού με τα πρωτόκολλα ασυμπτωματικού ελέγχου (τεστ Παπανικολάου ή και HPV- DNA-τεστ), από ό,τι ο εμβολιασμός ή ο ασυμπτωματικός έλεγχος από μόνοι τους 18. ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΗΡV-ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ Το ζητούμενο στην εποχή μετά τον HPV εμβολιασμό είναι η αποτελεσματικότητα του συνδυασμού του εμβολιασμού με τον ασυμπτωματικό έλεγχο. Η αποτελεσματικότητα αυτή αναλύθηκε με ένα ιδιαίτερο μαθηματικό μοντέλο 19. Υπολογίζεται ότι από τη στιγμή του εμβολιασμού μέχρι την ελάττωση της συχνότητας μόλυνσης από τον ιό και της θνησιμότητας από καρκίνο του τραχήλου χρειάζονται δεκαετίες. Η ηλικία εμβολιασμού έχει μεγάλη πρακτική σημασία, γιατί καθορίζει από τη μια το γιατρό της ειδικότητας που θα πραγματοποιήσει τον εμβολιασμό (παιδίατρο ή γυναικολόγο) και από την άλλη το ποσοστό κάλυψης που πληθυσμού που μπορεί να επιτευχθεί. Είναι απόλυτα λογικό να εμβολιάζονται τα κορίτσια πριν από την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας, και αυτό επιβεβαιώνεται από μαθηματικό μοντέλο. Εάν οι δέκτες του εμβολίου δεν συνεχίσουν να υποβάλλονται σε ασυμπτωματικό έλεγχο, τότε υπάρχει ο κίνδυνος να αυξηθεί η θνησιμότητα με το πέρασμα του χρόνου, αφού η ανοσιακή προστασία εξασθενεί 19. Επίσης, εξετάστηκε το κατά πόσο το ποσοστό κάλυψης του πληθυσμού με εμβολιασμό και ασυμπτωματικό έλεγχο μπορεί να μειώσει τη συχνότητα του καρκίνου και ποιο θα είναι το αντίστοιχο κόστος ανά γυναίκα. Όταν το ποσοστό κάλυψης του πληθυσμού με εμβολιασμό είναι μικρότερο του 50%, τότε ο ασυμπτωματικός έλεγχος προσφέρει σημαντικά οφέλη, ενώ όταν το ποσοστό κάλυψης φτάνει στο 75% τα οφέλη από τον ασυμπτωματικό έλεγχο είναι πολύ μικρότερα. Σε κάθε χώρα, μία τέτοια ανάλυση θα πρέπει να συνδυάζεται με δεδομένα για το κόστος του εμβολιασμού και του ασυμπτωματικού ελέγχου στη συγκεκριμένη χώρα, ώστε να γίνει η κατάλληλη προσαρμογή στις ιδιαίτερες τοπικές συνθήκες, με τελικό αποτέλεσμα την καλύτερη δυνατή σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας 19. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Την έγκριση για την επίσημη κυκλοφορία των εμβολίων εναντίον του HPV δεν την έχει ακόμη ακολουθήσει η ευρεία χρήση τους, ακόμη και στις οικονομικά αναπτυγμένες χώρες. Η παροχή χρηματοδότησης για τον εμβολιασμό, η επίβλεψη του ποσοστού κάλυψης του πληθυσμού και της ασφάλειας του εμβολίου, η εδραίωση και η συνεχής βελτίωση του ποσοστού κάλυψης του πληθυσμού, καθώς και η καλλιέργεια της συνειδητής ανάγκης για εμβολιασμό αποτελούν προϋποθέσεις απαραίτητες για ένα επιτυχημένο πρόγραμμα εμβολιασμού. Ο συνδυασμός πρωτογενούς (εμβόλιο) και δευτερογενούς (ασυμπτωματικός έλεγχος) πρόληψης σε κάθε χώρα θα πρέπει να γίνει με βάση τα ιδιαίτερα τοπικά επιδημιολογικά και οικονομικά χαρακτηριστικά, ώστε να επιτευχθεί η καλύτερη από πλευράς κόστους-αποτελεσματικότητας εφαρμογή του εμβολιασμού. Η εφαρμογή των εμβολίων εναντίον συγκεκριμένων τύπων του HPV μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική μείωση της συχνότητας του καρκίνου του τραχήλου που οφείλεται σε αυτούς τους τύπους του ιού. Ένα υψηλό ποσοστό κάλυψης των γυναικών θα μπορούσε να επιτευχθεί μόνο μέσα από προγράμματα διεθνούς συνεργασίας. Παράλληλα θα πρέπει να υπάρχει επαγρύπνηση για την ανίχνευση καρκίνων που προκαλούνται από ογκογόνους τύπους του ιού, που δεν αποτελούν στόχο των εμβολίων Summary Pavlidou Ε., Zafrakas Μ., Agorastos T. Cervical cancer prevention in the post-hpv-vaccination era Ηellen Obstet Gynecol 20(3): , 2008 Polyvalent vaccines against human papilloma virus (HPV) open new perspectives in prevention of cancer of the uterine cervix. ΗΡV-vaccination should be incorporated in existing strategies of secondary prevention of cervical cancer, since it does not provide full coverage against all HPV-types. Mathematic analysis models predict the potential impact of vaccination on cervical cancer prevention, by determining the appropriate age of vaccination, the proportion of population that needs to be covered, vaccination of either women exclusively or men as well, the need for boost(s), the appropriate age when screening should start, and screening intervals. In parallel, cost-effectiveness studies may determine a screening program with the most efficient combination of methods (ΗΡV-DNA-test, Pap-test). Thus, taking into consideration the epidemiologic and financial aspects in each country, the best way of applying the vaccination will be determined, in order to achieve the best possible effectiveness in preventing cervical cancer. Key words: cervical cancer, Human Papilloma Virus, HPV, HPV-vaccination, primary prevention, secondary prevention. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Jemal A, Siegel R, Ward E, Murray T, Xu J, Smigal 253

5 Παυλίδου και συν. H πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας C, Thun MJ. Cancer statistics, CA Cancer J Clin 2006;56: Walboomers JM, Jacobs MV, Manos MM, Bosch FX, Kummer JA, Shah KV, Snijders PJ, Peto J, Meijer CJ, Muñoz N. Human papillomavirus is a necessary cause of invasive cervical cancer worldwide. J Pathol 1999; 189: Watson M. Recent developments and perspectives of the human papillomavirus vaccine. Στο: Αγοραστός Θ, Βαβίλης Δ, Μπόντης ΙΝ (εκδ.) Σύγχρονες Εξελίξεις στην Πρόληψη του Γυναικολογικού Καρκίνου. University Studio Press. Θεσσαλονίκη 2006; Αγοραστός Θ. Εμβόλιο εναντίον του HPV: ανοικτά θέματα και ερωτηματικά. Στο: Αγοραστός Θ, Βαβίλης Δ, Μπόντης ΙΝ (εκδ.) Σύγχρονες Εξελίξεις στην Πρόληψη του Γυναικολογικού Καρκίνου. University Studio Press. Θεσσαλονίκη 2006, Schiller JT, Davies P. Delivering on the promise: HPV vaccines and cervical cancer. Nat Rev Microbiol 2004;2: Arbyn Μ, Dillner J. Review of current knowledge on HPV vaccination: an appendix to the European guidelines for quality assurance in cervical cancer screening. J Clin Virol 2007;38 : Dillner J, Arbyn M, Dillner L. Translational minireview series on vaccines: monitoring of human papillomavirus vaccination. Clin Exp Immunol 2007;148: Cuzick J, Mayrand MH, Ronco G, Snijders P, Wardle J. Chapter 10: New dimensions in cervical cancer screening. Vaccine 2006;24 (Suppl 3):S Αγοραστός Θ. Νέα εποχή στην πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Στο: Αγοραστός Θ, Βαβίλης Δ, Μπόντης ΙΝ (εκδ.) Λοίμωξη από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV). Εύρος - Επιπτώσεις Πρόληψη. University Studio Press. Θεσσαλονίκη 2008; Goldie SJ, Kim JJ, Myers E. Chapter 19: Cost-effectiveness of cervical cancer screening. Vaccine 2006;24 (Suppl 3):S Cuzick J, Clavel C, Petry KU, Meijer CJ, Hoyer H, Ratnam S, Szarewski A, Birembaut P, Kulasingam S, Sasieni P, Iftner T. Overview of the European and North American studies on HPV testing in primary cervical cancer screening. Int J Cancer 2006 ;119: Holmes J, Hemmett L, Garfield S. The cost-effectiveness of human papillomavirus screening for cervical cancer. Eur J Health Econom 2005; 50: Sherlaw-Johnson C, Philips Z. An evaluation of liquid-based cytology and human papillomavirus testing within the UK cervical cancer screening programme. Br J Cancer 2004;91: American College of Obstetricians and Gynecologists. ACOG Practice Bulletin. Clinical Management Guidelines for Obstetrician-Gynecologists. Number 61, April Human papillomavirus. Obstet Gynecol 2005;105: Mandelblatt JS, Lawrence WF, Womack SM, Jacobson D, Yi B, Hwang YT, Gold K, Barter J, Shah K. Benefits and costs of using HPV testing to screen for cervical cancer. JAMA 2002;287: Kim JJ. Mathematical model of HPV provides insight into impacts of risk factors and vaccine. PLoS Med 2006; 3: e Mayrand MH, Duarte-Franco E, Coutlee F, Rodrigues I, Walter SD, Ratnam S, Franco EL; CCCaST Study Group. Randomized control trial of human papillomavirus testing versus Pap cytology in the primary screening for cervical cancer precursors: Design, methods and preliminary accrual results of the Canadian cervical cancer screening trial (CCCaST). Int J Cancer 2006;119: Barnabas RV, Laukkanen P, Koskela P, Kontula O, Lehtinen M, Garnett GP. Epidemiology of HPV 16 and cervical cancer in Finland and the potential impact of vaccination: a mathematical modeling analyses. PLoS Med 2006;3:e Garnett GP, Kim JJ, French K, Goldie SJ. Chapter 21: Modelling the impact of HPV vaccines on cervical cancer and screening programmes. Vaccine 2006;24:S

HPV-Εμβόλιο: Νέα εποχή στην πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου

HPV-Εμβόλιο: Νέα εποχή στην πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου HPV-Εμβόλιο: Νέα εποχή στην πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου Θεόδωρος Αγοραστός Καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας Α.Π.Θ., Α' Μαιευτική & Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ., Γ.Π.Ν. Παπαγεωργίου ισό αιώνα μετά

Διαβάστε περισσότερα

HPV εµβολιασµός εναντίον κονδυλωµάτων. Α.ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Αναπληρωτής Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας Α Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ.

HPV εµβολιασµός εναντίον κονδυλωµάτων. Α.ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Αναπληρωτής Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας Α Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ. HPV εµβολιασµός εναντίον κονδυλωµάτων Α.ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Αναπληρωτής Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας Α Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ. Η σηµασία των κονδυλωµάτων ως πρόβληµα υγείας Επίπτωση:

Διαβάστε περισσότερα

HIV & Ca τραχήλου μήτρας. Άτομα μολυσμένα με HIV έχουν αυξημένη ροπή για την ανάπτυξη καρκίνου.

HIV & Ca τραχήλου μήτρας. Άτομα μολυσμένα με HIV έχουν αυξημένη ροπή για την ανάπτυξη καρκίνου. HIV & Ca τραχήλου μήτρας Άτομα μολυσμένα με HIV έχουν αυξημένη ροπή για την ανάπτυξη καρκίνου. ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ Πολλαπλοί παράγοντες μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη της κακοήθειας σε ασθενείς με AIDS. Οι

Διαβάστε περισσότερα

Πιλοτική Εφαρμογή της Καλύτερης Στρατηγικής για Πρόληψη του Καρκίνου του Τραχήλου της Μήτρας στην Πόλη Χρυσοχούς. Δρ Παύλος Νεοφύτου

Πιλοτική Εφαρμογή της Καλύτερης Στρατηγικής για Πρόληψη του Καρκίνου του Τραχήλου της Μήτρας στην Πόλη Χρυσοχούς. Δρ Παύλος Νεοφύτου Πιλοτική Εφαρμογή της Καλύτερης Στρατηγικής για Πρόληψη του Καρκίνου του Τραχήλου της Μήτρας στην Πόλη Χρυσοχούς Δρ Παύλος Νεοφύτου Δρ Ανδρέας Πατσαλίδης, Δρ Άντρη Ευριπίδου, Δρ Σπυρος Γεωργίου,, Prof.

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι ο HPV; Μετάδοση Η μετάδοση του HPV μπορεί να γίνει με τους παρακάτω τρόπους:

Τι είναι ο HPV; Μετάδοση Η μετάδοση του HPV μπορεί να γίνει με τους παρακάτω τρόπους: Τι είναι ο HPV; Ο HPV (Human Pappiloma Virus) είναι ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων. Είναι μια από τις πιο συχνές σεξουαλικώς μεταδιδόμενες μολύνσεις στον άνθρωπο. Ο HPV είναι ο πιο συχνά σεξουαλικά μεταδιδόμενος

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΟ HPV ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΟ HPV ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΟ HPV ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ [ Αναστασία Πέτρου ] 2009625164 Λευκωσία 2014

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή Διατριβή Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Κα Παναγιώτα Ταμανά ΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΕΠΟΙΘΗΣΕΙΣ ΑΤΟΜΩΝ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟ ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΘΕΜΑ: ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ

ΥΠΟΘΕΜΑ: ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ 13 ΓΕΛ ΠΕΙΡΑΙΑ ΜΑΘΗΜΑ:ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ-PROJECT ΘΕΜΑ:ΥΓΕΙΑ-ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013-14 ΤΑΞΗ Α1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: 1)ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΗΤΡΑΣ- ΝΩΤΙΑΙΟΥ ΜΥΕΛΟΥ 2)AIDS 3)ΜΗΝΙΣΚΟΣ 4)ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑ ΥΠΟΘΕΜΑ: ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Κατευθυντήρια Οδηγία Νο 13 Μάρτιος 2014. Πρωτογενής και δευτερογενής πρόληψη έναντι του καρκίνου του τραχήλου της µήτρας

Κατευθυντήρια Οδηγία Νο 13 Μάρτιος 2014. Πρωτογενής και δευτερογενής πρόληψη έναντι του καρκίνου του τραχήλου της µήτρας Κατευθυντήρια Οδηγία Νο 13 Μάρτιος 2014 Πρωτογενής και δευτερογενής πρόληψη έναντι του καρκίνου του τραχήλου της µήτρας Εισαγωγή Μισό αιώνα µετά τη θεµελιώδη ανακάλυψη της κυτταρολογικής εξέτασης κολπικών

Διαβάστε περισσότερα

HPV. Τι είναι τα κονδυλώματα?

HPV. Τι είναι τα κονδυλώματα? HPV O HPV (Human papilloma virus) ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων είναι ιός που βασίζεται στο DNA και μολύνει το δέρμα και τις βλεννογόνες μεμβράνες ανθρώπων και ορισμένων ζώων. Μέχρι στιγμής έχουν αναγνωριστεί

Διαβάστε περισσότερα

HPV Human Papilloma Virus. Ιός των Ανθρωπίνων Θηλωμάτων

HPV Human Papilloma Virus. Ιός των Ανθρωπίνων Θηλωμάτων HPV Human Papilloma Virus Ιός των Ανθρωπίνων Θηλωμάτων Καρκίνος τραχήλου της μήτρας Υψηλή θνησιμότητα Ο δεύτερος σε συχνότητα που αφορά τις γυναίκες παγκόσμια 500.000 γυναίκες εμφανίζουν καρκίνο τραχήλου

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΙΟΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ

Ο ΙΟΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ Ο ΙΟΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ (HPV) ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Θ. Αγοραστός Καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας Α.Π.Θ. Δ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ. ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ: Η μέχρι

Διαβάστε περισσότερα

14 ερωτήσεις - απαντήσεις για το νέο εμβόλιο

14 ερωτήσεις - απαντήσεις για το νέο εμβόλιο 14 ερωτήσεις - απαντήσεις για το νέο εμβόλιο Ενα νέο προληπτικό «όπλο» ενάντια στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας βρίσκεται πλέον στα χέρια των ειδικών και κυρίως των γυναικών. Ποιες είναι οι δυνατότητές

Διαβάστε περισσότερα

þÿº ¹½É½¹ºÌ ºÌÃÄ Â ÃÄ ½ º ¹½É½

þÿº ¹½É½¹ºÌ ºÌÃÄ Â ÃÄ ½ º ¹½É½ Neapolis University HEPHAESTUS Repository School of Economic Sciences and Business http://hephaestus.nup.ac.cy Master Degree Thesis 2015 þÿ µ¼²ì»¹ Ä Å º±Áº ½ Å Ä Å þÿäá±ç» Å Ä Â ¼ ÄÁ±Â. ¹º þÿº ¹½É½¹ºÌ

Διαβάστε περισσότερα

25/4/2017 : Ιός HPV. Κουμπλή Αλεξία/ ΤΕ Μαία ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ

25/4/2017 : Ιός HPV. Κουμπλή Αλεξία/ ΤΕ Μαία ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ 25/4/2017 : Ιός HPV Κουμπλή Αλεξία/ ΤΕ Μαία ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (Human Papilloma Virus-HPV) είναι ένας DNA ιός που προσβάλλει το δέρμα και τις βλεννογόνους

Διαβάστε περισσότερα

Η λοίμωξη από τον ιό HPV

Η λοίμωξη από τον ιό HPV Η λοίμωξη από τον ιό HPV Γενικά Ο ιός HPV ή αλλιώς ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (εικόνα 1) είναι ένας μικρο-οργανισμός που αναπτύσσεται μέσα στα κύτταρα μας, όπως άλλωστε συμβαίνει με όλους τους ιούς.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Γενική Ιατρική Πρόληψη γυναικολογικού καρκίνου Υπεύθυνη μαθήματος: Επίκ. Καθηγήτρια Α. Τατσιώνη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε

Διαβάστε περισσότερα

Τα δεδομένα που αφορούν στον καρκίνο είναι το πρώτο ουσιαστικό βήμα για τον αποτελεσματικό σχεδιασμό του ελέγχου του καρκίνου

Τα δεδομένα που αφορούν στον καρκίνο είναι το πρώτο ουσιαστικό βήμα για τον αποτελεσματικό σχεδιασμό του ελέγχου του καρκίνου Τα δεδομένα που αφορούν στον καρκίνο είναι το πρώτο ουσιαστικό βήμα για τον αποτελεσματικό σχεδιασμό του ελέγχου του καρκίνου Πέτρος Καρακίτσος Καθηγητής Κυτταρολογίας Διευθυντής Εργαστηρίου Διαγνωστικής

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΑΞΥ PΑΡ TEST ΚΑΙ HPV DNA TEST ΣΤΟΝ ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΟ ΕΛΕΓΧΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΑΞΥ PΑΡ TEST ΚΑΙ HPV DNA TEST ΣΤΟΝ ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΟ ΕΛΕΓΧΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΑΞΥ PΑΡ TEST ΚΑΙ HPV DNA TEST ΣΤΟΝ ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΟ ΕΛΕΓΧΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΑΧΙΑΡΧΗΣ ΚΑΤΣΑΜΑΓΚΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΠΡΟΚΑΡΚΙΝΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΚΑΙ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΟΙ ΠΡΟΚΑΡΚΙΝΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΚΑΙ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΟΙ ΠΡΟΚΑΡΚΙΝΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΚΑΙ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Dr. Γιώργος ΜΙΧΑΗΛ BSCCP/RCOG DT Diploma in Colposcopy Ο Ο τραχηλικός καρκίνος αποτελεί μια πολύ σπάνια συνέπεια μιας ιδιαίτερα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Σημείωμα του συγγραφέα Ευχαριστίες HPV: Τι είναι, πού βρίσκονται και τι προκαλούν

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Σημείωμα του συγγραφέα Ευχαριστίες HPV: Τι είναι, πού βρίσκονται και τι προκαλούν ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σημείωμα του συγγραφέα.... 31 Ευχαριστίες.... 39 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Οι μολύνσεις από τους HPV και τα πιθανά επακόλουθα HPV: Τι είναι, πού βρίσκονται και τι προκαλούν ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ Η παρούσα έκδοση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ (HPV)

ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ (HPV) ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ (HPV) ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΗΝ 1 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΣΟΥ ΣΕΡΡΩΝ ΣΤΙΣ 11 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 ΜΕ ΓΕΝΙΚΟ ΤΙΤΛΟ «ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ

Διαβάστε περισσότερα

Παράγοντες που επιδρούν στη ζήτηση προσυµπτωµατικού ελέγχου για καρκίνο του τραχήλου της µήτρας από νέες γυναίκες

Παράγοντες που επιδρούν στη ζήτηση προσυµπτωµατικού ελέγχου για καρκίνο του τραχήλου της µήτρας από νέες γυναίκες Παράγοντες που επιδρούν στη ζήτηση προσυµπτωµατικού ελέγχου για καρκίνο του τραχήλου της µήτρας από νέες γυναίκες Αναστάσης Σκρουµπέλος MSc Κυριόπουλος Γιάννης MD, MSc, MPH, PhD Τοµέας Οικονοµικών της

Διαβάστε περισσότερα

Biohe enika ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ. μοριακή ανίχνευση του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων Τμήμα Γενετικής και Μοριακής Διαγνωστικής

Biohe enika ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ. μοριακή ανίχνευση του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων Τμήμα Γενετικής και Μοριακής Διαγνωστικής Biohe enika ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ μοριακή ανίχνευση του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων Τμήμα Γενετικής και Μοριακής Διαγνωστικής ΜΟΡΙΑΚΗ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΤΟΥ ΙΟΥ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ Μοριακή ανίχνευση του

Διαβάστε περισσότερα

Ευφυές Σύστημα Ανάλυσης Εικόνων Μικροσκοπίου για την Ανίχνευση Παθολογικών Κυττάρων σε Εικόνες Τεστ ΠΑΠ

Ευφυές Σύστημα Ανάλυσης Εικόνων Μικροσκοπίου για την Ανίχνευση Παθολογικών Κυττάρων σε Εικόνες Τεστ ΠΑΠ Ευφυές Σύστημα Ανάλυσης Εικόνων Μικροσκοπίου για την Ανίχνευση Παθολογικών Κυττάρων σε Εικόνες Τεστ ΠΑΠ ΚΩΔΙΚΟΣ MIS: 346961 Φορέας Υποβολής: Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων - Τμήμα Πληροφορικής Φορέας Χρήστης:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ 2011-2015 ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ

ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ 2011-2015 ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ 2011-2015 ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ 500.000 νέα κρούσµατα καρκίνου του τραχήλου διαγιγνώσκονται ετησίως. 250.000

Διαβάστε περισσότερα

Δημήτριος Κουτσούρης, Καθηγητής ΕΜΠ Ηλιοπούλου Δήμητρα, Δρ. Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, Ηλεκτρολόγος Μηχ. και Μηχ. Υπολογιστών, ΕΜΠ

Δημήτριος Κουτσούρης, Καθηγητής ΕΜΠ Ηλιοπούλου Δήμητρα, Δρ. Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, Ηλεκτρολόγος Μηχ. και Μηχ. Υπολογιστών, ΕΜΠ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΜΕ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟ ΤΕΣΤ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Δημήτριος Κουτσούρης, Καθηγητής ΕΜΠ Ηλιοπούλου Δήμητρα, Δρ. Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, Ηλεκτρολόγος

Διαβάστε περισσότερα

Ο καρκίνος του τραχήλου χης μήτρας είναι ο δεύτερος σε συχνότητα καρκίνος στον γυναικείο πληθυσμό κάτω των 45 ετών.

Ο καρκίνος του τραχήλου χης μήτρας είναι ο δεύτερος σε συχνότητα καρκίνος στον γυναικείο πληθυσμό κάτω των 45 ετών. Ο καρκίνος του τραχήλου χης μήτρας είναι ο δεύτερος σε συχνότητα καρκίνος στον γυναικείο πληθυσμό κάτω των 45 ετών. Με ιη συμβολή του τεστ ΠΑΠ, ο καρκίνος του τραχήλου έπαψε να είναι η πρώτη αιτία θανάτου

Διαβάστε περισσότερα

Mελέτη έκβασης περιπτώσεων ανίχνευσης άτυπων πλακωδών κυττάρων απροσδιορίστου σηµασίας (ΑSCUS) κατά την κυτταρολογική εξέταση κατά Παπανικολάου

Mελέτη έκβασης περιπτώσεων ανίχνευσης άτυπων πλακωδών κυττάρων απροσδιορίστου σηµασίας (ΑSCUS) κατά την κυτταρολογική εξέταση κατά Παπανικολάου Mελέτη έκβασης περιπτώσεων ανίχνευσης άτυπων πλακωδών κυττάρων απροσδιορίστου σηµασίας (ΑSCUS) κατά την κυτταρολογική εξέταση κατά Παπανικολάου Πετούσης Σ., Μαργιούλα-Σιάρκου Χ., Καλογιαννίδης Ι., Δαγκλής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΩΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΜΕΤΑΞΥ PAP TEST ΚΑΙ HPV TEST ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΙΚΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΩΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΜΕΤΑΞΥ PAP TEST ΚΑΙ HPV TEST ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΙΚΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΩΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΜΕΤΑΞΥ PAP TEST ΚΑΙ HPV TEST ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΙΚΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Αγοραστός Θ.1, Κατσαμάγκας Τ.1, Χατζησταματίου Κ.1, Κολιόπουλος Γ.6, Θεοδωρίδης

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΤΗ ΙΛΑΡΑΣ ΣΕ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

ΜΕΛΕΤΗ ΙΛΑΡΑΣ ΣΕ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΜΕΛΕΤΗ ΙΛΑΡΑΣ ΣΕ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ Α. ΓΕΩΡΓΑΚΗ, Β. ΠΑΠΑΔΟΥΛΗ, Ε. ΚΟΥΣΟΥΛΗ, Κ. ΠΟΛΥΜΕΡΗ, Δ. ΓΚΑΝΤΙΔΟΥ, Α. ΓΕΡΟΓΙΩΚΑΣ, Π. ΧΑΤΖΗΑΣΤΡΟΣ, Ν. ΡΕΚΛΕΙΤΗ, Κ. ΘΕΜΕΛΗ -ΔΙΓΑΛΑΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ & ΕΝΛ Γ.Ν.

Διαβάστε περισσότερα

Π. Σταµατόπουλος. Καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας Α Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ.

Π. Σταµατόπουλος. Καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας Α Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ. Π. Σταµατόπουλος Καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας Α Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ. Περιγραφή του ιού Επιδηµιολογία Οδός προσβολής Επιπτώσεις από την µόλυνση Εξελικτική πορεία µόλυνσης Πρόληψη

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήσεις απαντήσεις HPV για τον ιό των ) ανθρώπινων θηλωμάτων(

Ερωτήσεις απαντήσεις HPV για τον ιό των ) ανθρώπινων θηλωμάτων( HPV Ερωτήσεις απαντήσεις HPV για τον ιό των ) ανθρώπινων θηλωμάτων( 1. Ερωτήσεις απαντήσεις για τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) Τι είναι ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV: Human Papillomavirus

Διαβάστε περισσότερα

HPV-σχετιζόµενες παθήσεις και η επίπτωσή τους στη Δηµόσια Υγεία και στις δαπάνες υγείας

HPV-σχετιζόµενες παθήσεις και η επίπτωσή τους στη Δηµόσια Υγεία και στις δαπάνες υγείας HPV-σχετιζόµενες παθήσεις και η επίπτωσή τους στη Δηµόσια Υγεία και στις δαπάνες υγείας Αναστάσης Σκρουµπέλος MSc Τοµέας Οικονοµικών της Υγείας Εθνική Σχολή Δηµόσιας Υγείας Σύγκρουση συµφερόντων Καµία

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 2004-2017 (ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ) Κύρια Σημεία Η δηλούμενη επίπτωση της ηπατίτιδας Α είναι σχετικά σταθερή στο γενικό πληθυσμό,

Διαβάστε περισσότερα

Ριζική προστατεκτομή

Ριζική προστατεκτομή Ριζική προστατεκτομή Ηρακλής Χ. Μητσογιάννης Επίκ. Καθηγητής Ουρολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Σισμανόγλειο Γ.Ν.Α. Σύγκρουση συμφερόντων Ερευνητής, Ομιλητής, Σύμβουλος (κατά την τελευταία 5ετία) για τις

Διαβάστε περισσότερα

Άλλο κονδυλώματα κι άλλο HPV;

Άλλο κονδυλώματα κι άλλο HPV; Άλλο κονδυλώματα κι άλλο HPV; Στην ουσία πρόκειται για το ίδιο πράγμα. Κονδυλώματα είναι η αρχαία ονομασία και HPV είναι η σύγχρονη ιατρική ορολογία και σημαίνει Human Pappiloma Virus ή στα ελληνικά Ιός

Διαβάστε περισσότερα

Ενηµέρωση για την πρόληψη του καρκίνου της γεννητικής περιοχής της γυναίκας και προώθηση του HPV εµβολιασµού ως αντικείµενα δραστηριοτήτων της µαίας

Ενηµέρωση για την πρόληψη του καρκίνου της γεννητικής περιοχής της γυναίκας και προώθηση του HPV εµβολιασµού ως αντικείµενα δραστηριοτήτων της µαίας Ενηµέρωση για την πρόληψη του καρκίνου της γεννητικής περιοχής της γυναίκας και προώθηση του HPV εµβολιασµού ως αντικείµενα δραστηριοτήτων της µαίας ΜΟΣΧΑΚΗ ΒΙΚΤΩΡΙΑ Μsc ΜΑΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΜΑΙΑΣ Σύµφωνα

Διαβάστε περισσότερα

Κονδυλώματα (ΗPV) - Ερωτήσεις κι απαντήσεις

Κονδυλώματα (ΗPV) - Ερωτήσεις κι απαντήσεις Κονδυλώματα (ΗPV) - Ερωτήσεις κι απαντήσεις Tι είναι τα κονδυλώματα; Τα κονδυλώματα ανήκουν στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Είναι συνέπεια μίας μόλυνσης με ιούς ανθρωπίνων κονδυλωμάτων (ΗPV=Human

Διαβάστε περισσότερα

Ποιες είναι οι εξετάσεις που δεν πρέπει να αμελείς; Σου φτιάξαμε την ατζέντα με τα ιατρικά ραντεβού σου!

Ποιες είναι οι εξετάσεις που δεν πρέπει να αμελείς; Σου φτιάξαμε την ατζέντα με τα ιατρικά ραντεβού σου! Ποιες είναι οι εξετάσεις που δεν πρέπει να αμελείς; Σου φτιάξαμε την ατζέντα με τα ιατρικά ραντεβού σου! Η πρόληψη σώζει ζωές. Δηλαδή η συνέπειά σου απέναντί στον εαυτό σου. Και πως μεταφράζεται αυτό;

Διαβάστε περισσότερα

HPV. Μανωλάκη Λάρισα Τ: Φ:

HPV. Μανωλάκη Λάρισα Τ: Φ: HPV HPV Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας αποτελεί τον τρίτο πιο κοινό αιτιολογικό παράγοντα καρκίνου στις γυναίκες παγκοσμίως, με περισσότερες από 530.000 νέες περιπτώσεις ετησίως. Η θνησιμότητα του

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ ΙΟΥ ΤΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ (HPV) [ΕΛΛΗΝΙΚΗ HPV ΕΤΑΙΡΕΙΑ]

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ ΙΟΥ ΤΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ (HPV) [ΕΛΛΗΝΙΚΗ HPV ΕΤΑΙΡΕΙΑ] ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ ΙΟΥ ΤΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ (HPV) [ΕΛΛΗΝΙΚΗ HPV ΕΤΑΙΡΕΙΑ] ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Πρόεδρος: ΑΓΟΡΑΣΤOΣ Θ. Αντιπρόεδρος: ΛΑΜΠΡOΠΟΥΛΟΣ Α. Γραμματέας: ΓΑΛΛH Α. Ταμίας: ΧΑΤΖΗΣΤΑΜΑΤIΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Επετειακό Έτος Γεωργίου Παπανικολάου 2012

Επετειακό Έτος Γεωργίου Παπανικολάου 2012 Επετειακό Έτος Γεωργίου Παπανικολάου 2012 Εφηβεία: Ηλικία Κλειδί στην Πρόληψη του καρκίνου τραχήλου μήτρας Έδρα UNESCO Εφηβικής Ιατρικής UNESCO Chair in Adolescent Medicine and Health Care Ειδικό Κέντρο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ HPV DNA TESTING: α. ΜΕ ΑΥΤΟΛΗΨΗ ΚΟΛΠΟΤΡΑΧΗΛΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ (self sampling) β. HPV DNA TEST ΣΤΑ ΟΥΡΑ. Καθηγητής Αλέξανδρος Ι.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ HPV DNA TESTING: α. ΜΕ ΑΥΤΟΛΗΨΗ ΚΟΛΠΟΤΡΑΧΗΛΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ (self sampling) β. HPV DNA TEST ΣΤΑ ΟΥΡΑ. Καθηγητής Αλέξανδρος Ι. ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Πιστοποιημένο Ευρωπαϊκό Κέντρο Εκπαίδευσης στη Μαιευτική και Γυναικολογία από το Ευρωπαϊκό Κολέγιο Μαιευτικής και Γυναικολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Πιο εύκολα αποδεκτή και φιλική µη επεµβατική διαδικασία. Μείωση του κόστους (δεν απαιτείται εξειδικευµένο προσωπικό)

Πιο εύκολα αποδεκτή και φιλική µη επεµβατική διαδικασία. Μείωση του κόστους (δεν απαιτείται εξειδικευµένο προσωπικό) Screeig HPV Ένας από τους τρόπους αύξησης του ποσοστού των γυναικών που συµµετέχουν στα πληθυσµιακά προγράµµατα προληπτικής ανίχνευσης καρκίνου του τραχήλου της µήτρας είναι η Ανίχνευση HPV DNA σε αυτο-λαµβανόµενα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΧΡΥΣΟΒΑΛΑΝΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΣ 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

26-28 ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ HPV ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ [ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ ΙΟΥ ΤΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ (HPV)] Α ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

26-28 ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ HPV ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ [ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ ΙΟΥ ΤΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ (HPV)] Α ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ 7 της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ HPV ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ [ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ ΙΟΥ ΤΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ (HPV)] 3ο HPV ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ 6ο ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΚΟΛΠΟΣΚΟΠΗΣΗΣ 1ο ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ «HPV ΣΤΗΝ ΜΟΡΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ»

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι το τεστ ΠΑΠ; Ο γιατρός μου είπε πως είναι παθολογικό. Σημαίνει ότι έχω καρκίνο;

Τι είναι το τεστ ΠΑΠ; Ο γιατρός μου είπε πως είναι παθολογικό. Σημαίνει ότι έχω καρκίνο; Τι είναι το τεστ ΠΑΠ; Ο γιατρός μου είπε πως είναι παθολογικό. Σημαίνει ότι έχω καρκίνο; Το τεστ ΠΑΠ δεν είναι τεστ διάγνωσης καρκίνου. Αυτό που κάνει είναι να ανιχνεύει επιφανειακά κύτταρα του τραχήλου

Διαβάστε περισσότερα

«τι συμβαίνει στην εφηβεία;»

«τι συμβαίνει στην εφηβεία;» «τι συμβαίνει στην εφηβεία;» ΜΟΝΑΔΑ ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ (Μ.Ε.Υ.) Β ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΙΔΩΝ «Π. & Α. ΚΥΡΙΑΚΟΥ» Διευθυντής : Καθηγητής Δημήτριος Καφετζής Επιστημονική Υπεύθυνος

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΛΙΚΟ ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΜΑΙΕΥΤΗΡΩΝ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΟΔΗΓΙΑ 9 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2007

ΒΑΣΙΛΙΚΟ ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΜΑΙΕΥΤΗΡΩΝ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΟΔΗΓΙΑ 9 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2007 ανασκοπησεισ ΒΑΣΙΛΙΚΟ ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΜΑΙΕΥΤΗΡΩΝ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΟΔΗΓΙΑ 9 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2007 Ά. Δανιηλίδης 1, Ι. Τζαφέττας 2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ - ΑΝΑΔΡΟΜΗ Η παρουσίαση του εμβολίου για

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΣΤΗΜOΝΙΚO ΠΡOΓΡΑΜΜΑ - SCIENTIFIC PROGRAMME

ΕΠΙΣΤΗΜOΝΙΚO ΠΡOΓΡΑΜΜΑ - SCIENTIFIC PROGRAMME ΕΠΙΣΤΗΜOΝΙΚO ΠΡOΓΡΑΜΜΑ - SCIENTIFIC PROGRAMME ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤOΥ ΙOΥ ΤΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ (HPV) [ΕΛΛΗΝΙΚΗ HPV ΕΤΑΙΡΕΙΑ] ΔΙOΙΚΗΤΙΚO ΣΥΜΒOΥΛΙO Π Ρ Ο Σ Κ Λ Η Σ Η Αγαπητοί κυρίες και

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ. Τι είναι ο καρκίνος του τραχήλου

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ. Τι είναι ο καρκίνος του τραχήλου ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ Τι είναι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας; O Πανευρωπαϊκός Σύλλογος Ομάδων με Γυναικολογικό Καρκίνο, ENGAGe, εκδίδει μια σειρά ενημερωτικών

Διαβάστε περισσότερα

Σήμερα η παγκόσμια ημέρα κατά του καρκίνου: Στατιστικά-πρόληψη

Σήμερα η παγκόσμια ημέρα κατά του καρκίνου: Στατιστικά-πρόληψη Σήμερα η παγκόσμια ημέρα κατά του καρκίνου: Στατιστικά-πρόληψη Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης κατά του Καρκίνου και πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις

Διαβάστε περισσότερα

8ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙO ΣΥΝΕΔΡΙO της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ HPV ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ «HPV-λοίμωξη και σχετιζόμενες παθήσεις»

8ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙO ΣΥΝΕΔΡΙO της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ HPV ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ «HPV-λοίμωξη και σχετιζόμενες παθήσεις» Α ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ 8ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙO ΣΥΝΕΔΡΙO της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ HPV ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ «HPV-λοίμωξη και σχετιζόμενες παθήσεις» ΠΡOΣΚΛΗΣΗ Αγαπητοί κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, με ιδιαίτερη ευχαρίστηση σας προσκαλούμε να συμμετάσχετε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΟΔΟΙ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΚΟΛΛΕΓΙΟΥ ΜΑΙΕΥΤΗΡΩΝ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΩΝ ΛΟΝΔΙΝΟΥ ΙΟΥΝΙΟΣ 2006

ΠΡΟΟΔΟΙ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΚΟΛΛΕΓΙΟΥ ΜΑΙΕΥΤΗΡΩΝ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΩΝ ΛΟΝΔΙΝΟΥ ΙΟΥΝΙΟΣ 2006 ανασκοπησεισ ΠΡΟΟΔΟΙ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΚΟΛΛΕΓΙΟΥ ΜΑΙΕΥΤΗΡΩΝ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΩΝ ΛΟΝΔΙΝΟΥ ΙΟΥΝΙΟΣ 2006 Ι. Μ. Τζαφέττας, Δ. Σ. Δόβας ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η πρωταρχική

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ.

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. Η αναγνώριση της σηµασίας της θρόµβωσης στα οξέα καρδιαγγειακά συµβάµατα, οδήγησε σε πολλές µεγάλες µελέτες, µε στόχο την εκτίµηση της αποτελεσµατικότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΒΟΛΙΑ HPV ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ

ΕΜΒΟΛΙΑ HPV ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ ΕΜΒΟΛΙΑ HPV ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ ΙΑΣΩ, 1 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2008 Ε. ΙΑΚΟΜΑΝΩΛΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ Ο περισσότερο µελετηµένος

Διαβάστε περισσότερα

Γεώργιος Α. Ανδρουτσόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Μαιευτικής - Γυναικολογίας Πανεπιστημίου Πατρών. Πυελική μάζα

Γεώργιος Α. Ανδρουτσόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Μαιευτικής - Γυναικολογίας Πανεπιστημίου Πατρών. Πυελική μάζα Γεώργιος Α. Ανδρουτσόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Μαιευτικής - Γυναικολογίας Πανεπιστημίου Πατρών Πυελική μάζα Επιδημιολογία Η πυελική μάζα είναι ένα σχετικά συχνό κλινικό εύρημα. Σε αρκετές περιπτώσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ: ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ Αντωνίου Χαρά Διευθύντρια Β Χειρουργικής Κλινικής Γενικού Νοσοκομείου Χανίων ΣΕ ΤΙ ΘΑ ΑΝΑΦΕΡΘΟΥΜΕ??? Πόσο συχνός είναι ο καρκίνος του μαστού? Ποια αίτια τον προκαλούν?

Διαβάστε περισσότερα

Η σημασία του προληπτικού ελέγχου για τον ΚΠΕ. Όλγα Ι Γιουλεμέ Επίκουρη Καθηγήτρια Γαστρεντερολογίας ΑΠΘ Β Προπ. Παθολογική Κλινική ΓΠΝΘ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ

Η σημασία του προληπτικού ελέγχου για τον ΚΠΕ. Όλγα Ι Γιουλεμέ Επίκουρη Καθηγήτρια Γαστρεντερολογίας ΑΠΘ Β Προπ. Παθολογική Κλινική ΓΠΝΘ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Η σημασία του προληπτικού ελέγχου για τον ΚΠΕ Όλγα Ι Γιουλεμέ Επίκουρη Καθηγήτρια Γαστρεντερολογίας ΑΠΘ Β Προπ. Παθολογική Κλινική ΓΠΝΘ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ καρκίνος παχέος εντέρου (ΚΠΕ) Ευρώπη: 2 η αιτία θανάτου

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 2004-2015 (ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ) Κύρια Σημεία Η δηλούμενη επίπτωση της ηπατίτιδας Α είναι σχετικά σταθερή τα τελευταία χρόνια,

Διαβάστε περισσότερα

47ο Ετήσιο Συμπόσιο ΠΕΒΕ, 2017

47ο Ετήσιο Συμπόσιο ΠΕΒΕ, 2017 47ο Ετήσιο Συμπόσιο ΠΕΒΕ, 2017 Επιδημιολογία της φυματίωσης και αντιφυματικός εμβολιασμός στην Ελλάδα: Τι έχει αλλάξει Εμμανουήλ Ροηλίδης 3η Παιδιατρική Κλινική Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιπποκράτειο

Διαβάστε περισσότερα

Kλιμακτήριο-Εμμηνόπαυση. Δημήτριος Βαβίλης Καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας ΑΠΘ

Kλιμακτήριο-Εμμηνόπαυση. Δημήτριος Βαβίλης Καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας ΑΠΘ Kλιμακτήριο-Εμμηνόπαυση Δημήτριος Βαβίλης Καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας ΑΠΘ 3 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εφαρμοσμένης Φαρμακευτικής Θεσσαλονίκη 2017 «Η χορήγηση οιστρογόνων στις μετεμμηνοπαυσιακές

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 18 Νοεμβρίου 2009

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 18 Νοεμβρίου 2009 Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 18 Νοεμβρίου 2009 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών δεδομένων της χώρας μας για τη γρίπη. Κατά την

Διαβάστε περισσότερα

«τι συμβαίνει στην εφηβεία;»

«τι συμβαίνει στην εφηβεία;» «τι συμβαίνει στην εφηβεία;» ΜΟΝΑΔΑ ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ (Μ.Ε.Υ.) Β ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΙΔΩΝ «Π. & Α. ΚΥΡΙΑΚΟΥ» Διευθύντρια : Aν. Καθηγήτρια Μαρίζα Τσολιά Επιστημονική Υπεύθυνος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΗΜΕΡΙΔΑΣ. Πρόεδρος Ημερίδας: Ι. Ματαλλιωτάκης Συντονιστής Ημερίδας : Θ. Κατάσος Επίτιμος Πρόεδρος Ημερίδας : Ε.

ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΗΜΕΡΙΔΑΣ. Πρόεδρος Ημερίδας: Ι. Ματαλλιωτάκης Συντονιστής Ημερίδας : Θ. Κατάσος Επίτιμος Πρόεδρος Ημερίδας : Ε. ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΗΜΕΡΙΔΑΣ Πρόεδρος Ημερίδας: Ι. Ματαλλιωτάκης Συντονιστής Ημερίδας : Θ. Κατάσος Επίτιμος Πρόεδρος Ημερίδας : Ε. Κουμαντάκης Δ.Σ. ΜΑΙΕΥΤΙΚΗΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ Πρόεδρος : Ι.Ματαλλιωτάκης

Διαβάστε περισσότερα

Νεότερα Δεδομένα στην κλινική αντιμετώπιση της Τραχηλικής Ενδοεπιθηλιακής Νεοπλασίας

Νεότερα Δεδομένα στην κλινική αντιμετώπιση της Τραχηλικής Ενδοεπιθηλιακής Νεοπλασίας 20(4):294-299, 2008 Aνασκόπηση Νεότερα Δεδομένα στην κλινική αντιμετώπιση της Τραχηλικής Ενδοεπιθηλιακής Νεοπλασίας Δ. Ρούσσος Χ. Βοσνάκης ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η εξέλιξη της τραχηλικής ενδοεπιθηλιακής νεοπλασίας και

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ HPV ΜΟΛΥΝΣΗΣ Κοινωνικές, ψυχολογικές και οικονομικές επιπτώσεις της λοίμωξης από HPV

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ HPV ΜΟΛΥΝΣΗΣ Κοινωνικές, ψυχολογικές και οικονομικές επιπτώσεις της λοίμωξης από HPV ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ HPV ΜΟΛΥΝΣΗΣ Κοινωνικές, ψυχολογικές και οικονομικές επιπτώσεις της λοίμωξης από HPV Αλέξανδρος Ε. Μορτάκης Είναι γνωστό ότι η μόλυνση των γεννητικών οργάνων από τους HPV αποτελεί σήμερα διεθνώς

Διαβάστε περισσότερα

HPV DNA, E6, E7, L1, L2, E2, p16, prb, κυκλίνες, κινάσες, Ki67. Τι από όλα αυτά πρέπει να γνωρίζει ο κλινικός γιατρός; Αλέξανδρος Λαµπρόπουλος

HPV DNA, E6, E7, L1, L2, E2, p16, prb, κυκλίνες, κινάσες, Ki67. Τι από όλα αυτά πρέπει να γνωρίζει ο κλινικός γιατρός; Αλέξανδρος Λαµπρόπουλος HPV DNA, E6, E7, L1, L2, E2, p16, prb, κυκλίνες, κινάσες, Ki67. Τι από όλα αυτά πρέπει να γνωρίζει ο κλινικός γιατρός; Αλέξανδρος Λαµπρόπουλος δεν υπάρχει σύγκρουση συµφερόντων Ø Ποιό HPV τεστ είναι το

Διαβάστε περισσότερα

HPV : Θα πρέπει να γίνεται έλεγχος ρουτίνας; Νικηφόρος Καπράνος Τµήµα Μοριακής Ιστοπαθολογίας Μαιευτικό και Χειρουργικό κέντρο ΜΗΤΕΡΑ

HPV : Θα πρέπει να γίνεται έλεγχος ρουτίνας; Νικηφόρος Καπράνος Τµήµα Μοριακής Ιστοπαθολογίας Μαιευτικό και Χειρουργικό κέντρο ΜΗΤΕΡΑ HPV : Θα πρέπει να γίνεται έλεγχος ρουτίνας; Νικηφόρος Καπράνος Τµήµα Μοριακής Ιστοπαθολογίας Μαιευτικό και Χειρουργικό κέντρο ΜΗΤΕΡΑ ΟΜΗ ΙΩΝ HPV Κυκλικό δίκλωνο DNA µήκους 8Kb Εικοσαεδρικό πρωτεϊνικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΜΣ «ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ- ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ» Η συμβολή του Παρατηρητηρίου Υγείας στην επιτυχημένη λειτουργία των προγραμμάτων διαλογής Έλενα Ριζά,, MPH, PhD, DLSHTM

Διαβάστε περισσότερα

ΣΚΛΑΒΟΥΝΟΥ-ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ

ΣΚΛΑΒΟΥΝΟΥ-ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ Καρκίνος στόµατος ΣΚΛΑΒΟΥΝΟΥ-ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ Καθηγήτρια Διευθύντρια Εργαστηρίου Στοµατολογίας Οδοντιατρικής Σχολής Παν/µiου Αθηνών ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗΣ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΣΤΟΜΑΤΟΦΑΡΥΓΓΑ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Εμβόλιο εναντίον SERIAL KILLER γυναικών

Εμβόλιο εναντίον SERIAL KILLER γυναικών Εμβόλιο εναντίον SERIAL KILLER γυναικών Το εμβόλιο για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας διχάζει τους πολιτικούς, ενώνει όμως τις γυναίκες... Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο καρκίνος αυτός σκοτώνει μία γυναίκα

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΑΡΧΕΙΩΝ ΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝ. Πάρις Α. Κοσμίδης Παθολόγος Ογκολόγος Νοσοκομείο «ΥΓΕΙΑ»

Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΑΡΧΕΙΩΝ ΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝ. Πάρις Α. Κοσμίδης Παθολόγος Ογκολόγος Νοσοκομείο «ΥΓΕΙΑ» Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΑΡΧΕΙΩΝ ΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝ Πάρις Α. Κοσμίδης Παθολόγος Ογκολόγος Νοσοκομείο «ΥΓΕΙΑ» ΑΘΗΝΑ, ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ Ο καρκίνος αποτελεί την δεύτερη αιτία θανάτου στην Ευρώπη. Σταθερή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «Διερεύνηση της ενημέρωσης φοιτητριών της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 1/2019 (31 Δεκεμβρίου Ιανουαρίου 2019)

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 1/2019 (31 Δεκεμβρίου Ιανουαρίου 2019) Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 1/2019 (31 Δεκεμβρίου 2018 06 Ιανουαρίου 2019) Η επιτήρηση της γρίπης για την περίοδο 2018-2019 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και στην Ελλάδα ξεκίνησε

Διαβάστε περισσότερα

UroSwords I (ΚΥΠ) Μονοθεραπεία ή συνδυαστική φαρμακοθεραπεία; Η μονοθεραπεία είναι επαρκής. Χαράλαμπος Κ. Μαμουλάκης Λέκτορας Ουρολογίας

UroSwords I (ΚΥΠ) Μονοθεραπεία ή συνδυαστική φαρμακοθεραπεία; Η μονοθεραπεία είναι επαρκής. Χαράλαμπος Κ. Μαμουλάκης Λέκτορας Ουρολογίας UroSwords I (ΚΥΠ) Μονοθεραπεία ή συνδυαστική φαρμακοθεραπεία; Η μονοθεραπεία είναι επαρκής Χαράλαμπος Κ. Μαμουλάκης Λέκτορας Ουρολογίας Ουρολογική Κλινική Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 2 Φεβρουαρίου 2012

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 2 Φεβρουαρίου 2012 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 2 Φεβρουαρίου 2012 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμοί ερευνών. Βαγγέλης Ευαγγέλου

Σχεδιασμοί ερευνών. Βαγγέλης Ευαγγέλου Σχεδιασμοί ερευνών Βαγγέλης Ευαγγέλου Ιεράρχηση των αποδείξεων στην ιατρική έρευνα Figure 2. Box Plots for Total Citation Counts for Various Study Designs for Articles Published in 1991 and 2001 Box length

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 2004-2016 (ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ) Κύρια Σημεία Η δηλούμενη επίπτωση της ηπατίτιδας Α είναι σχετικά σταθερή τα τελευταία χρόνια στον

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 27 Ιανουαρίου 2012

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 27 Ιανουαρίου 2012 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 27 Ιανουαρίου 2012 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 3/2017 (16 22 Ιανουαρίου 2017)

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 3/2017 (16 22 Ιανουαρίου 2017) Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 3/2017 (16 22 Ιανουαρίου 2017) Η επιτήρηση της γρίπης για την περίοδο 2016-2017 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και στην Ελλάδα ξεκίνησε την εβδομάδα

Διαβάστε περισσότερα

Στάσεις και Χρήση της Κυτταρολογικής Εξέτασης κατά Παπανικολάου (pap-test) για τον Καρκίνο του Τραχήλου της Μήτρας σε Νέες Ελληνίδες (16-26 ετών)

Στάσεις και Χρήση της Κυτταρολογικής Εξέτασης κατά Παπανικολάου (pap-test) για τον Καρκίνο του Τραχήλου της Μήτρας σε Νέες Ελληνίδες (16-26 ετών) ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑΣ & MΑΙΕΥΤΙΚΗΣ TΟΜ. 6, TΕΥΧ. 3, ΣΕΛ. 241-250, 2007 ΚΛΙΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ Στάσεις και Χρήση της Κυτταρολογικής Εξέτασης κατά Παπανικολάου (pap-test) για τον Καρκίνο του Τραχήλου

Διαβάστε περισσότερα

Συγγραφή και κριτική ανάλυση επιδημιολογικής εργασίας

Συγγραφή και κριτική ανάλυση επιδημιολογικής εργασίας Εργαστήριο Υγιεινής Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Αθηνών Συγγραφή και κριτική ανάλυση επιδημιολογικής εργασίας Δ. Παρασκευής Εργαστήριο Υγιεινής Επιδημιολογίας και

Διαβάστε περισσότερα

UROGOLD III: Οι σηµαντικότερες δηµοσιεύσεις της χρονιάς Καρκίνος Όρχεως και Πέους Ευάγγελος Φραγκιάδης Ακαδηµαϊκός Υπότροφος Α Ουρολογική Κλινική ΕΚΠΑ

UROGOLD III: Οι σηµαντικότερες δηµοσιεύσεις της χρονιάς Καρκίνος Όρχεως και Πέους Ευάγγελος Φραγκιάδης Ακαδηµαϊκός Υπότροφος Α Ουρολογική Κλινική ΕΚΠΑ UROGOLD III: Οι σηµαντικότερες δηµοσιεύσεις της χρονιάς Καρκίνος Όρχεως και Πέους Ευάγγελος Φραγκιάδης Ακαδηµαϊκός Υπότροφος Α Ουρολογική Κλινική ΕΚΠΑ Καµία σύγκρουση συµφερόντων Some may think this was

Διαβάστε περισσότερα

Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα. Εργασία: Γιάννης Π.

Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα. Εργασία: Γιάννης Π. Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα Εργασία: Γιάννης Π. Εισαγωγή Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα ή σεξουαλικώς μεταδιδόμενες ασθένειες ή αφροδίσια νοσήματα ονομάζονται ασθένειες ή μολύνσεις, οι οποίες

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 2/2017 (09 15 Ιανουαρίου 2017)

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 2/2017 (09 15 Ιανουαρίου 2017) Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 2/2017 (09 15 Ιανουαρίου 2017) Η επιτήρηση της γρίπης για την περίοδο 2016-2017 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και στην Ελλάδα ξεκίνησε την εβδομάδα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ Ονοματεπώνυμο : Φάραχ Βαλεντίνα Αρ. Φοιτητικής Ταυτότητας : 2008899422 ΚΥΠΡΟΣ- ΛΕΥΚΩΣΙΑ 2012

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΣΚΟΚΗΛΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ

ΔΙΣΚΟΚΗΛΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΔΙΣΚΟΚΗΛΗ ΜΕ ΤΗΝ 1 ΝΕΥΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ - Γ. Ν. Θ. "Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ", 2 Α' ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ - Γ. Ν. ΚΑΒΑΛΑΣ, 3ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΝΕΥΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ, ΔΠΘ, Π. Γ. Ν. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ,

Διαβάστε περισσότερα

HPV 16&17 6ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΔΩΡΕΑΝ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ. Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ HPV ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

HPV 16&17 6ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΔΩΡΕΑΝ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ. Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ HPV ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΔΩΡΕΑΝ EΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ ΙΟΥ ΤΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ (HPV) www.hpvsociety.gr 6ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ HPV ο Εντατικό Διαδραστικό Σεμινάριο Κολποσκόπησης, βάσει εικόνων Σεμινάριο HPV αλλοιώσεων

Διαβάστε περισσότερα

Η πρόληψη των κατακλίσεων σε βαριά πάσχοντες και η χρήση ειδικών στρωμάτων για την πρόληψη και αντιμετώπιση των κατακλίσεων

Η πρόληψη των κατακλίσεων σε βαριά πάσχοντες και η χρήση ειδικών στρωμάτων για την πρόληψη και αντιμετώπιση των κατακλίσεων ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Η πρόληψη των κατακλίσεων σε βαριά πάσχοντες και η χρήση ειδικών στρωμάτων για την πρόληψη και αντιμετώπιση των κατακλίσεων Ονοματεπώνυμο

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 01/2011 (03-09 Ιανουαρίου 2011)

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 01/2011 (03-09 Ιανουαρίου 2011) Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 01/2011 (03-09 Ιανουαρίου 2011) Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών δεδομένων της χώρας μας

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή. Ονοματεπώνυμο: Αργυρώ Ιωάννου. Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή. Ονοματεπώνυμο: Αργυρώ Ιωάννου. Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή διατριβή Διερεύνηση της αποτελεσματικότητας εναλλακτικών και συμπληρωματικών τεχνικών στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής σε άτομα με καρκίνο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΤΥΠΟ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ

ΕΝΤΥΠΟ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΕΝΤΥΠΟ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ Τίτλος Μελέτης: Ιδιοπαθής φλεγμονώδης νόσος του εντέρου και προκαρκινικές αλλοιώσεις /καρκίνος του τραχήλου της μήτρας. Παρακαλώ διαβάστε προσεκτικά αυτό

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Σημαντικά σημεία ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΩΤΙΤΙΔΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, 2004-2016 (ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ) Η παρωτίτιδα είναι μία νόσος που προλαμβάνεται με εμβολιασμό που η συχνότητα

Διαβάστε περισσότερα

HPV ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΔΩΡΕΑΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ. Ξενοδοχείο Hyatt Regency ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ HPV ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

HPV ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΔΩΡΕΑΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ. Ξενοδοχείο Hyatt Regency ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ HPV ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ 4 ο EΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ ΙΟΥ ΤΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ (HPV) www.hpvsociety.gr ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΔΩΡΕΑΝ HPV ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ (Εντατικό σεμινάριο θεωρητικής κατάρτισης σχετικά με την HPV λοίμωξη και τις

Διαβάστε περισσότερα

HPV και Καρκίνος του Λάρυγγα

HPV και Καρκίνος του Λάρυγγα Δρ Βασίλειος Νικολαΐδης Επικ. Καθηγητής Α.Π.Θ. Β Πανεπιστηµιακή ΩΡΛ κλινική Γ.Ν. Παπαγεωργίου ü HPV Καρκίνος του Οροφάρυγγα Αίτιο Πρόγνωση Ανταπόκριση στη θεραπεία ü HPV?????? Άλλοι Καρκίνοι Κεφαλής και

Διαβάστε περισσότερα

Ευάγγελος Ευαγγέλου, Λεκτορας επιδημιολογίας Ιωάννα Τζουλάκη, Λεκτορας επιδημιολογίας

Ευάγγελος Ευαγγέλου, Λεκτορας επιδημιολογίας Ιωάννα Τζουλάκη, Λεκτορας επιδημιολογίας Περιγραφική και ημιπειραματική έρευνα Ευάγγελος Ευαγγέλου, Λεκτορας επιδημιολογίας Ιωάννα Τζουλάκη, Λεκτορας επιδημιολογίας Ιεράρχηση των αποδείξεων στην ιατρική έρευνα Σποραδικές παρατηρήσεις Σειρά παρατηρήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Αντιγριπικός εμβολιασμός για τους επαγγελματίες υγείας

Αντιγριπικός εμβολιασμός για τους επαγγελματίες υγείας Αντιγριπικός εμβολιασμός για τους επαγγελματίες υγείας 1. Γιατί είναι απαραίτητος ο εμβολιασμός; o Η γρίπη είναι σοβαρή νόσος και ευθύνεται για ένα σημαντικό ποσοστό νοσηρότητας και θνητότητας ετησίως.

Διαβάστε περισσότερα

Εβδοµαδιαία Έκθεση Επιδηµιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδοµάδα 52/2010 (27 εκεµβρίου Ιανουαρίου 2011)

Εβδοµαδιαία Έκθεση Επιδηµιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδοµάδα 52/2010 (27 εκεµβρίου Ιανουαρίου 2011) Εβδοµαδιαία Έκθεση Επιδηµιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδοµάδα 52/2010 (27 εκεµβρίου 2010-2 Ιανουαρίου 2011) Κλινικό σκέλος επιδηµιολογικής επιτήρησης της γρίπης Κατά την εβδοµάδα 52/2010 (27 εκεµβρίου

Διαβάστε περισσότερα