Έλεγχος ακουστικής επεξεργασίας στην Ήπια Γνωστική Διαταραχή

Transcript

1 Έλεγχος ακουστικής επεξεργασίας στην Ήπια Γνωστική Διαταραχή Νίκος Μοσχόπουλος Ειδικευόµενος Ψυχιατρικής Γ Ψυχιατρική Κλινική Α.Π.Θ. Π.Γ.Ν.Θ. ΑΧΕΠΑ

2 Ήπια Γνωστική Διαταραχή ή Ήπια Νοητική Έκπτωση Mild Cognitive Impairment (MCI) κατά ICD-10 Mild Neurocognitive Disorder κατά DSM-5: 1. Απόδειξη ήπιας γνωστικής έκπτωσης, είτε ως παράπονο, είτε ως κλινικά µετρούµενη έκπτωση 2. Δεν επηρεάζεται η ικανότητα ανεξαρτησίας του ατόµου στις καθηµερινές δραστηριότητες 3. Δεν συµβαίνει αποκλειστικά στο πλαίσιο Delirium 4. Δεν εξηγείται καλύτερα ως άλλη ψυχική διαταραχή

3 Ήπια Γνωστική Διαταραχή (ΗΓΔ) Αφορά ένα σηµαντικό τµήµα του πληθυσµού των ηλικιωµένων (~15-20%) Πρόδροµη µορφή της Ν. Alzheimer (10-15% των περιπτώσεων εξελίσσονται σε ΝΑ) Αποτέλεσµα νοητικής κόπωσης ή ψυχολογικής καταπόνησης Μεταβολικές διαταραχές, υποσιτισµός, λήψη φαρµάκων, γενική αναισθησία Απαιτείται κλινικός, εργαστηριακός και νευροαπεικονιστικός έλεγχος προς αποκλεισµό δευτεροπαθών, δυνητικά αναστρέψιµων αιτιών Θεραπευτικό πρωτόκολλο: «Η φαρµακευτική θεραπεία στις άνοιες». Ε.Ν.Ε., 2014.

4

5 Γνωστικές λειτουργίες και περιφερική απώλεια ακοής Υπάρχει σύνδεση µεταξύ περιφερικής ακουστικής έκπτωσης και γνωστικής έκπτωσης 1-2 Συχνά παραλείπεται η εξέταση ακουστικής οξύτητας κατά την εξέταση των γνωστικών λειτουργιών 3 Πιθανώς να διαγνωστεί λανθασµένα ΗΓΔ, αν δεν έχει ελεγχθεί προηγουµένως η ακουστική οξύτητα 4 Ενήλικες µε έκπτωση ακοής έχουν αυξηµένο κίνδυνο για άνοια 5 και επιταχυνόµενη γνωστική έκπτωση 6 1. Gussekloo J et al., Jorgensen LE et al., Lin FR, Gallacher J et al., Dupuis K et al., Lin FR et al., 2013

6 Διαταραχή Ακουστικής Επεξεργασίας (ΔΑΕ) στην ΗΓΔ Πολλαπλές µελέτες 1-3 δείχνουν ελλείµµατα ακουστικής επεξεργασίας στην ΗΓΔ, ιδίως στην οµιλητική σε θόρυβο Πρόσφατη µελέτη του Εργαστηρίου Ψυχοακουστικής Α.Π.Θ. 4 έδειξε διαταραχές και στη χρονική ανάλυση Άτοµα µε ΗΓΔ που αργότερα ανέπτυξαν ΝΑ, σε σχέση µε αυτά που δεν ανέπτυξαν, παρουσίασαν πολύ υψηλότερο ποσοστό ΔΑΕ (46,7% αντί 4,6%) 5 Ο έλεγχος της ακουστικής επεξεργασίας συζητείται ως εργαλείο για την πρώιµη διάγνωση της ΝΑ 5 1. Idrizbegovic E et al., Iliadou V et al., Rahman TTA et al., Gates GA et al., Quaranta N et al., 2015

7 Έλεγχος ακουστικής επεξεργασίας σε άτοµα µε ΗΓΔ Συνήθως ασθενείς µεγαλύτερης ηλικίας (>65 ετών) Πιθανή συνύπαρξη νευρογνωσιακών ελλειµµάτων, βαρηκοΐας, άλλων ιατρικών καταστάσεων και προβληµάτων στη συνεργασία Απαιτείται υποµονή, επιµονή και κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων του κάθε εξεταζόµενου Στο Εργαστήριο Ψυχοακουστικής της Γ Ψυχιατρικής Κλινικής Α.Π.Θ. χρησιµοποιούνται οι εξής δοκιµασίες: Οµιλητική σε ησυχία και σε θόρυβο (SiQ και SiB) Δοκιµασία Gaps-In-Noise (GIN) Random Gap Detection Test (RGDT)

8

9 Οµιλητική σε ησυχία και σε θόρυβο Speech-in-Quiet (SiQ) Speech-in-Babble (SiB) Iliadou V et al., 2006 Ο εξεταζόµενος καλείται να επαναλάβει δισύλλαβες ελληνικές λέξεις που ακούει: Σε ησυχία (SiQ) Ταυτόχρονα µε θόρυβο (SiB) Η ένταση του θορύβου σταδιακά αυξάνεται, ενώ η ένταση των λέξεων παραµένει σταθερή Η ακουστική επεξεργασία αξιολογείται µε βάση τις σωστές απαντήσεις σε κάθε επίπεδο θορύβου

10 Οµιλητική σε θόρυβο (SiB) S/N=+7 S/N=-1

11 Gaps-In-Noise (GIN) Musiek FE et al., 2005 Ο εξεταζόµενος ακούει σε κάθε αυτί ξεχωριστά 35 περίπου κοµµάτια θορύβου διάρκειας 6sec Καλείται να εντοπίσει τα κενά (διαλείµµατα σιγής), διάρκειας από 2 ως 20msec που περιέχονται σε κάθε κοµµάτι θορύβου Η αξιολόγηση γίνεται µε βάση τον ουδό αναγνώρισης του κενού σε κάθε αυτί

12 Gaps-In-Noise (GIN) Κενά µέσα στο θόρυβο

13 Random Gap Detection Test (RGDT) Keith R, 2000 Παρουσιάζονται ζεύγη ήχων που απέχουν ελάχιστα µεταξύ τους, από 0 ως 40msec Ο εξεταζόµενος καλείται να απαντήσει αν αντιλαµβάνεται έναν ή δύο ήχους κάθε φορά Η αξιολόγηση γίνεται µε βάση τον ουδό αναγνώρισης δύο ήχων

14 Παρουσίαση 2 τόνων µε χρονική απόσταση µεταξύ τους από 0-40msec (RGDT)

15 Σας ευχαριστώ!