ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ. Εξεταστέα ύλη 6ου Εξάμηνου

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ. Εξεταστέα ύλη 6ου Εξάμηνου"

Transcript

1 ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Βιβλίο : Διακόσμηση Μεγάλων Επιφανειών ΜΑΡΙΑ Χ. ΛΙΤΙΝΑ Καθηγήτρια Τ.Ε.Ι. Αθήνας Σελ Εξεταστέα ύλη 6ου Εξάμηνου ΝΩΠΟΓΡΑΦΙΑ (ΦΡΕΣΚΟ) Νωπογραφία ή φρέσκο είναι η ζωγραφική πάνω σε νωπή επιφάνεια ειδικά κατεργασμένου σοβά. - Γνωστή από την αρχαιότητα και οικεία στον Ελλαδικό χώρο: - Η τεχνική αυτή υιοθετήθηκε από τους Ρωμαίους - Στο Μεσαίωνα, διακόσμηση των εκκλησιών με φρέσκο, εσωτερικά και εξωτερικά. Ιδιότητες του Φρέσκου : Ανθεκτικό στο χρόνο, σε οποιεσδήποτε συνθήκες, ανεπηρέαστο από τη βροχή και την υγρασία, προστατεύει τις επιφάνειες από τη φθορά του χρόνου, αναμφισβήτητη αισθητική απόλαυση, μπορεί να χρησιμοποιηθεί πάνω σε τσιμέντο (κατάλληλο έτσι και στις σημερινές κατασκευές). Η τεχνική του φρεσκου Ο ασβεστόλιθος, καίγεται, σβήνεται και ανακατεύεται με νερό, ώστε να γίνει αλοιφή. Πάνω στο νωπό αυτό υπόστρωμα στρώνουμε διάφορα στρώματα ορυκτών (χρωμάτων), είτε σκέτα είτε ανακατεμένα με ασβέστη: Το νερό που χρησιμοποιείται για τη ρευστοποίηση των χρωμάτων ενώνεται με το νερό του υποστρώματος και απορροφά ασβέστιο. Το διοξειδιο του άνθρακα του ατμοσφαιρικού αέρα επιδρά μέσα στη χρωματική μάζα και στη μάζα του υποστρώματος δημιουργώντας ανθρακικό ασβέστιο. Με την πάροδο του χρόνου, το υπόστρωμα και τα χρώματα των ορυκτών (οξείδια μετάλλων) θα μεταβληθούν σε ανθρακικό ασβέστιο. Οι χημικές αντιδράσεις κατά τη διαδικασία αυτή είναι : Όταν ο ασβεστόλιθος θερμανθεί στο φούρνο, αποβάλλει διοξείδιο του άνθρακα και νερό (ανθρακικό οξύ ) και μετατρέπεται σε οξείδιο του ασβεστίου. Το υλικό αυτό, σβησμένο μέσα στο νερό, ενώνεται με αυτό, σχηματίζοντας υδροξείδιο του ασβεστίου. 1

2 Το ασβέστιο (που περιέχει το υδροξείδιο του ασβεστίου) δεσμεύει αργά-αργά το διοξείδιο του ανθρακα που βρίσκεται στην ατμόσφαιρα και τείνει να ξαναεπιστρέψει στην παλιά του μορφή, δηλαδή στη βραχώδη μορφή, όπως ήταν αρχικά στη φύση (βράχοι, πετρες, κλπ οφείλουν τη σκληρότητά τους στο ανθρακικό οξύ που περιέχουν, δηλαδή διοξείδιο του άνθρακα και νερό). Οι βροχές δεν διαβρώνουν το φρέσκο, όπως κάθε πέτρα ή βράχο. Η φθορά αυτή φαίνεται σε αγάλματα και σε προσόψεις των κτιρίων, ενώ αντίθετα βλέπουμε προσόψεις πολλών μοναστηριών διακοσμημένες με φρέσκο να αντέχουν στις καιρικές συνθήκες για πολλούς αιώνες. Το φαινόμενο αυτό οφείλεται στο ότι τα χρώματα (ορυκτά, οξείδια μετάλλων) που στρώνονται στο νωπό κονίαμα, δημιουργούν με τη μάζα του ασβεστόλιθου ένα είδος τσιμέντου, από ασβέστιο και άργιλο, που όχι μόνο δεν προσβάλλεται από τις βροχές, αλλά αντίθετα σκληραίνει περισσότερο με την επίδραση των βροχών. ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ Την εποχή του Γοτθικού ρυθμου : η ζωγραφική στις τοιχογραφιες δεν δημιουργούσε οφθαλμαπάτη, όπως γινόταν παλαιότερα στη Φλωρεντία. Το Μεσαίωνα, στο Παρίσι: αναβίωση του Γοτθικού ρυθμού Ζωγραφική οφθαλμαπάτη σε τοιχογραφίες κτιρίων & εκκλησιών Το 19ο αιώνα: Διακοσμήσεις με άνθη, βαριά διακοσμημένα πάνινα καλύμματα στους εσωτερικούς χώρους, φορτωμένους με έπιπλα και διακοσμητικά σκαλίσματα. Εκφράζουν το πάθος της κοινωνίας για καθωσπρεπισμό. Το χαρτί ταπετσαρίας έγινε η φθηνή διακόσμηση, επιτρεπτή ακόμα και στις χαμηλές τάξεις, λόγω της χαμηλής τιμής του. Τα βιτρό με τα πολύχρωμα τζάμια έδιναν την ψευδαίσθηση του εξωπραγματικού. Τα ζωγραφισμένα παραβάν απομονώνουν τον ιδιωτικό χώρο. Κήποι στους εξωτερικούς χώρους και δεντρόφυτες εκτάσεις στις πόλεις, δίνουν στους πολίτες την αίσθηση της εξοχής. Τα πανό με ρεαλιστικές απεικονίσεις γέμιζαν τις αίθουσες στο Παρίσι. Ο εξωτερικός χώρος διαμορφώθηκε έτσι, ώστε να τον απολαμβάνει κανείς μέσα από τον εσωτερικό χώρο, χωρίς να νιώθει την ανάγκη να μετακινηθεί σε άλλους τόπους. Μουσεία, γκαλερί τέχνης panoramas και dioramas έδιναν την ψευδαίσθηση της πραγματικότητας. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Οι προσόψεις των κτιρίων πάντοτε διακοσμούνταν στην ιστορία. Στο Μεσαίωνα όμως οι διακοσμημένες προσόψεις μετράπηκαν σε οφθαλμαπάτες, με στόχο να δώσουν στα κτίρια μεγαλείο και πλούτο, που από τη φύση τους τα κτίρια δεν μπορούσαν να έχουν. Επίσης, διακοσμούσαν και τις προσόψεις κτιρίων ξεπερασμένης μόδας, για να τους δώσουν συμμετρία και αρμονία. 2

3 Η διακοσμημένη πρόσοψη συνέδεε εξωτερικά το κτίριο με την πόλη και πολλές φορές είχε χαρακτήρα διδακτικό και πολιτικό.με την αποδυνάμωση, όμως, της εξουσίας ορισμένων προσώπων, οι προσόψειςαπέκτησαν αισθητικό χαρακτήρα και αποτέλεσαν στοιχεία της πολεοδομικής σύνθεσης, τα οποία ενοποιούσαν οπτικά και ωραιοποιούσαν μια συνοικία. Το 19ο αιώνα, η τοιχογράφηση των προσόψεων βασίστηκε στην απομίμηση. Σταθμοί τρένων και εργοστάσια μετράπηκαν σε εκκλησίες, οι δε ιδιωτικές κατοικίες μετατράπηκαν σε παλάτια. Η διακόσμηση των προσόψεων έγινε τρισδιάστατη, προστέθηκαν κολόνες και ογκώδεις γύψινες διακοσμήσεις, ο δε σκελετός ήταν δαντελωτός από κατεργασμένο μέταλλο. Αργότερα, τα κεραμικά και το μωσαϊκό χρησιμοποιήθηκαν σε διακοσμητικές παραστάσεις των προσόψεων. Τον 20ο αιώνα, η εξέλιξη των μεθοδων και των υλικών, οι νέες αισθητικές αντιλήψεις κατά της αναπαράστασης φυσικών μορφών και, κυρίως, ο εκλεκτισμός της εποχής αυτής, οδήγησαν στη σύγχρονη αρχιτεκτονική : Ο ελεύθερος όγκος αντιτίθεται στη μάζα, η κινητικότητα στη στατική στερεότητα και η διαφάνεια στον αποπνικτικό διάκοσμο: Τοίχος γυμνός, χωρίς διακόσμηση, που φανερώνει τη λειτουργικότητά του. Οι προσόψεις στους ουρανοξύστες- χωρίς ζωγραφιές - αναδεικνύουν τον ουρανό και τα σύννεφα. Μέσω όμως της ανάπτυξης της βιομηχανίας, δημιουργήθηκε μια σειρά από όμοιες λειτουργικές δομές, προκαλώντας μονοτονία και εκχυδαϊσμό της λειτουργικότητας. Η χαοτική εξάπλωση του πολεοδομικού χώρου επιβάρυναν ακόμα περισσότερο αυτόν τον εκχυδαϊσμό της λειτουργικότητας, ενώ τα graffitis διακοσμούσαν, όχι πάντα με επιτυχία, το χώρο των πόλεων. Οι ζωγράφοι θέλησαν να βελτιώσουν αυτό το περιβάλλον. Δεν υπήρχαν όμως πάντα παραγγελιοδότες ούτε παρεχόταν άδεια από τις τοπικές αρχές για την επιζωγράφιση μιας πρόσοψης. Επιπλέον, πολλές φορές η αισθητική βελτίωση ενός τοίχου απαιτούσε τη μετατροπή του ή την κατάργησή του, επειδή ήταν ήδη ενοχλητικός στο περιβάλλον. Ο ζωγράφος Gert Nenhans : μετέτρεψε έναν τοίχο του Βερολίνου, δημιουργώντας την ψευδαίσθηση ενός αρχιτεκτονήματος του παρελθόντος. Ο Kerin White, στο Λονδίνο, ζωγράφισε σε έναν τοίχο τον ουρανό με τα σύννεφα, δείχνοντας ότι θα ήταν ωραιότερο, αν ο τοίχος αυτός δεν υπήρχε καθόλου. Ο νεοπλαστικισμός (γεωμετρική αφαίρεση του Piet Mondeia), συνδύαζε τη δισδιάστατη με τη λειτουργική αρχιτεκτονικη : οι προσόψεις του λειτουργικού και μονόχρωμου περιβάλλοντος διακοσμούνται με σουρεαλιστικά όμως στοιχεία, αποσκοπώντας στην οφθαλμαπάτη, που επιτρέπει στο θεατή να δραπετεύσει στα όνειρα του: Ο Dali, στρέφεται προς την Αναγέννηση και ανοίγει το θόλο για να εμφανιστεί η αιώνια Galla, ενώ η κουπαστή χρησιμεύει για στήριγμα σε ένα ρολόι που λιώνει. 3

4 ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ Σε μια τοιχογραφία της ομάδας Vaksean στη Γενευη, η Βενετία, η Φλωρεντία, η Ρώμη και η Ιερουσαλήμ συγχέονται οπτικά. Ο Paolini έλεγε ότι στην αναπαράσταση του χώρου, ο οποίος είναι ταυτόχρονα αντικείμενο και εικόνα, ο ζωγράφος ακυρώνει την έννοια της προοπτικής προς ένα σημείο φυγής. Ο πραγματικός και ο φανταστικός χώρος αποτελούν μια τέλεια ισορροπία, όπου ο ένας αντανακλά τον άλλο. Όσον αφορά την προοπτική, η ζωγραφική, η γλυπτική και η αρχιτεκτονική βασίζονταν στο χρώμα, επειδή δεν χάνει την υπόστασή του, ακόμα και κάτω από σκιά. Στην Αναγέννηση η τρίτη διάσταση αποδιδόταν με την ομοιογένεια των μέτρων και την ποικιλία των ρυθμών. Ο εμπρεσιονιστής ζωγράφος ανέτρεψε το αναγεννησιακό αξίωμα : προέβαλε τις εικόνες με μια συνοχή στην επιφάνεια του πίνακα, μέσα στο φως και το χρώμα. Έτσι ο πίνακας γινόταν η οθόνη της ίδιας της εικόνας και όχι το παράθυρο στον κόσμο της εικόνας. ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Για τον Panofsky, η προοπτική είναι μια επιστήμη που μπορεί να αναπαραστήσει διάφορα αντικείμενα και το χώρο που τα περιβάλλειμε τέτοιο τρόπο, ώστε ο πίνακας να γίνεται μια διάφανη επιφάνεια, πίσω από την οποία ανοίγεται ένας φανταστικός χώρος στο βλέμμα του θεατή. Ο Paolini, στο έργο του De pictura, εκθέτει μία σειρά από 9 λευκά πανό που ορίζουν το φόντο, ενώ στο κέντρο, ένα σκοτεινό, αντεστραμμένο υλικό παριστάνει τον ζωγραφισμένο πίνακα. Τα λευκά πανό που τον περιβάλλουν γίνονται διαφανή, δημιουργώντας ένα φανταστικό χώρο για το θεατή. Ο αντεστραμμένος πίνακας, εδώ, δε συγκρατεί την εικόνα, αλλά η εικόνα σχηματίζεται μέσα στο φανταστικό χώρο για το θεατή. Το αρχαίο θέατρο είχε τοποθετήσει έτσι τους θεατές και τη σκηνή, ώστε να παράγεται η μετάβαση από το καθημερινό στο φανταστικό. Το 16ο αιώνα, οι αψίδες θριάμβου μεταμόρφωναν την προοπτική του δρόμου. Όταν το θέατρο έγινε μόνιμος χώρος, ένα ομοίωμα οικοδομήματος αποτελούσε το προσκήνιο, χωρίζοντας το χώρο των θεατών από τη σκηνή του θεάτρου (οφθαλμαπάτη). Ο πραγματικός χώρος μετατρεπόταν σε σκηνή θεάτρου, π.χ με τοίχους από τεράστια τελάρα (πανό), διακοσμημένους, ενώ καθρέφτες πολλαπλασίαζαν το θέαμα, δίνοντας σ' αυτό άπειρες διαστάσεις. ΧΩΡΟΣ ΓΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙ Στο θέατρο, οι σκηνογραφίες δημιουργούν οφθαλμαπάτη στο θεατή, δηλαδή την ψευδαίσθηση ότι ο κόσμος των ηθοποιών είναι έξω από τον πραγματικό κόσμο. Αν η τεχνική αυτή της ψευδαίσθησης χρησιμοποιηθεί στον πραγματικό χώρο των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, ο χώρος αποκτά θεατρικότητα και μετατρέπει τους καθημερινούς ανθρώπους σε ηθοποιούς που παίζουν τους ρόλους τους. 4

5 Η σκηνογραφία αυτή είναι κατάλληλη για χώρους χορών και εορτών: μπορεί να ξεκινά από την είσοδο μέχρι το χώρο των κήπων. Τα παράθυρα και οι πόρτες μπορούν να δίνουν συνέχεια στο θέαμα ή να το διακόπτουν. Ο ΘΕΑΤΡΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ Οι τοιχογραφίες και τα ζωγραφισμένα πανό λειτουργούν, όπως και η σκηνογραφία στο θέατρο. Το αποτέλεσμα είναι το ίδιο, εφόσον δημιουργείται ένα τεχνητό περιβάλλον που μεταφέρει το θεατή σε ένα φανταστικό χώρο. Η σκηνογραφία απευθύνεται στο κοινό που κάθεται μπροστά από τη σκηνή. Η σκηνογραφία αποτελείται από κινητά στοιχεία και προφέρεται σε κάθετη θέαση ή υπό γωνία, για τον ακίνητο θεατή. Αντίθετα, για τον κινούμενο θεατή προϋποθέτει θέαση από πολλές οπτικές γωνίες. ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ Η ψευδαίσθηση είναι δύσκολο να περιγραφεί ή να αναλυθεί. Π.χ. ένας καθρέφτης δίνει την ψευδαίσθηση ότι βλέπουμε τον εαυτό μας. Το κεφάλι που βλέπουμε είναι το μισό σε μέγεθος από το πραγματικό, εφόσον ο καθρέφτης βρίσκεται στη μέση της απόστασης που μας χωρίζει από το είδωλό μας. Το κοινό στοιχείο των έργων τέχνης με τους καθρέφτες είναι η μαγεία της φευγαλέας μεταμόρφωσης. ΤΟ ΑΙΝΙΓΜΑ ΤΟΥ ΥΦΟΥΣ : Γιατί διαφορετικές εποχές και διαφορετικοί λαοί έχουν παραστήσει τον ορατό κόσμο με τόσο διαφορετικό τρόπο? Τα έργα τέχνης που σώζονται ομαδοποιούνται και οργανώνονται με βάση τις διαφορές της τεχνοτροπίας που τα χαρακτηρίζει. Στην ιστορία της τέχνης, η αναπαράσταση εξελίχθηκε από τις μεθόδους των πρωτόγονων και των Αιγυπτίων μέχρι τα επιτεύγματα των ιμπρεσιονιστών. Οι Αιγύπτιοι απέφευγαν να αποδώσουν την τρίτη διάσταση, επειδή κάθε έννοια προοπτικής σήμαινε και την εισαγωγη ενός υποκειμενικού στοιχείου. Ωστόσο, μόνο στην Ύστερη Αρχαιότητα αναπτύχθηκε ένας τρόπος απόδοσης των αντικειμένων, όπως αυτά φαίνονται από απόσταση. Η έκφραση εξαρτάται από την καλλιτεχνική δεξιότητα. Η ικανότητα στο χειρισμό ενός μέσου δε σημαίνει και καλλιτεχνική δεξιότητα. Η τέχνη αναδύθηκε από κάποιες μεγαλοφυϊες, όπως ο Τζιότο, κ.ά, που έθεσαν τα θεμέλια, πάνω στα οποία έχτισαν οι άλλοι. Η ικανότητα των καλλιτεχνών να αναπαριστούν την πραγματικότητα οφείλεται στο ότι βλέπουν περισσότερο από όσο ο μέσος άνθρωπος. Ο Βαλάφι, θεωρούσε τις μεθόδους αναπαράστασης σαν ένα εγχείρημα δύσκολο και συλλογικό που απαιτούσε καταμερισμό εργασίας. Ο Konstable έλεγε ότι πρέπει κανείς να μάθει να διαβάζει τη φύση, όπως μαθαίνει να διαβάζει τα ιερογλυφικά των Αιγυπτίων. Η άποψη αυτή αναφέρεται στο κοινό, του οποίου η κρίση συσκοτίζεται από άγνοια και προκαταλήψεις. 5

6 Οι άνθρωποι σε διάφορες εποχές έβλεπαν περιορισμένα, επειδή οι γνώσεις τους ήταν περιορισμένες. Έτσι, η πρόοδος της τέχνης μετατράπηκε σε αγώνα κατά των προκαταλήψεων της παράδοσης. - Ο νους είναι το πραγματικό όργανο της όρασης και της παρατήρησης : Τα μάτια μεταβιβάζουν μόνον το ορατό μέρος όσων συνειδητοποιούμε. Τίποτε από όσα βλέπουμε δεν γίνεται αντιληπτό μόνο με την όραση, εκτός από το φως και τα χρώματα. - Η γνώση μας για το χώρο και τον όγκο αποκτιέται μόνο με την αφή και την κίνηση. - Οι νοητικές εικόνες αποτελούνται από αισθητηριακά δεδομένα, που προέρχονται από την όραση, την αφή και την κίνηση : ο καλλιτέχνης επανορθώνει την έλλειψη κίνησης, μέσω μιας εικόνας που, πέρα από οπτικές αισθήσεις, μεταδίδει και απτικές μνήμες, οι οποίες βοηθούν στη συγκρότηση της τρισδιάστατης φόρμας στο μυαλό μας. - Η τέχνη πέρασε από την απτική αντίληψη των τρισδιάστατων χώρων (Αναγέννηση) σε μια περαιτέρω στην εικαστική υποκειμενικότητα και τα καθαρά οπτικά ερεθίσματα των ιμπρεσιονιστών. Η ΠΟΡΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΦΗ ΣΤΗΝ ΟΡΑΣΗ Σήμερα, λίγοι ιστορικοίπιστεύουν ότι η ανθρωπότητα έχει υποστεί βιολογικές αλλαγές από τη μια εποχή στην άλλη. Αλλά και όσοι το δέχονται αυτό, δεν θα δέχονταν ποτέ ότι ο άνθρωπος άλλαξε τόσο βιολογικά, όσο η τέχνη και το ύφος του. Η εικόνα μπορεί να αποκρυπτογραφηθεί με κάποια τεχνική κατανόησης των πραγμάτων : Οι Έλληνες αγγειογράφοι εφάρμοσαν την αρχή της αναστροφής, όταν πέρασαν από το μελανόμορφο ρυθμό στον ερυθρόμορφο, όπου το χρώμα του ψημένου πηλού χρησιμοποιούνταν για τις μορφές. Επινόησαν τους κώδικες, που φαίνονται στην τέχνη του ψηφιδωτού : με 4 διαδοχικούς τόνους χαλικιών, υποδηλώνονται οι βασικές αρχές της φόρμας στο χώρο : 1. Την αντίθεση του φόντου με τις διακοσμητικές φόρμες και 2. Την τροποποίηση του καθαρού χρώματος με περισσότερο ή λιγότερο φως. Το λευκό του χαρτιού υποδηλώνει το φως, χαμηλώνοντας τον τόνο του φόντου. Η γκάμα αυτή, από το λευκό μέχρι το μαύρο, ενισχύει την πλαστικότητα και αποδίδει καλύτερα την υφή (το πώς δηλαδή συμπεριφέρεται το φως, όταν πέφτει πάνω σε μια συγκεκριμένη επιφάνεια. Αντιδρούμε στις διακοπές του φωτός, όχι στην ποσότητα του φωτός που εκπέμπει κάθε αντικείμενο. Ένα άσπρο μαντίλι στη σκιά είναι πιο σκούρο από ένα κάρβουνο στο φως του ήλιου. Εκείνο που μετράει και δεν πρέπει να αγνοούμε είναι η σχετική φωτεινότητα : το χρώμα, το σχήμα και η φωτεινότητα των πραγμάτων είναι σχετικά σταθερά στοιχεία, επειδή μεταβάλλονται όταν αλλάζει η απόσταση, ο φωτισμός, η οπτική γωνία, κλπ. Το ύφος στην τέχνη διαμορφώνει και αντίστοιχες προδοκίες, δηλαδή ένα νοητικό υπόβαθρο. Ο Ζολά επικαλούσε το έργο τέχνης μια γωνία της φύσης, έτσι όπως τη βλέπει η ιδιοσυγκρασία του καλλιτέχνη.

7 ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΜΕ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ ΜΕΓΑΛΕΙΟΥ Το σπίτι μας μπορεί να είναι η σκηνή για τους ρόλους που παίζουμε στην καθημερινή μας ζωή. Εκεί, έχουμε την ψευδαίσθηση της κυριαρχίας. Θεωρητικά, μπορούμε να φτιάξουμε το περιβάλλον που επιθυμούμε, μεσα σε κάποια οικονομικά και πρακτικά όρια. Όσα από αυτά τα όρια δεν καλύπτουν τις επιθυμίες μας είναι πολυτέλεια και μεγαλείο. Με την οφθαλμαπάτη δίνουμε χώρο στην έκφραση της φαντασίας μας : είναι φυσικό να γεμίζουμε το περιβάλλον μας με εικόνες που αναζητούμε μέσα μας. ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ : ΕΙΝΑΙ ΟΛΟΙ ΜΙΑ ΠΡΟΣΟΨΗ Όπως και οι εσωτερικοί, έτσι και οι εξωτερικοί χώροι αντανακλούν την προσωπικότητα. Η διακόσμηση μιας πρόσοψης είναι πιο επεκτατική από τη διακόσμηση ενός εσωτερικού χώρου και, συνήθως, είναι διαφορετική από το εσωτερικό του σπιτιού. Αν θέλουμε να δώσουμε μεγαλείο και επιβλητικότητα, πάντα καταφεύγουμε στην οφθαλμαπάτη. Από την αρχαία Αίγυπτο, τούβλα και ευτελή υλικά μιμούνταν μάρμαρα και πολύτιμες πέτρες. ΤΕΧΝΗ : ΑΜΕΣΗ ΜΟΡΦΗ ΕΚΦΡΑΣΗΣ & ΔΙΑΛΟΓΟΥ Ο καλλιτέχνης εξέφραζε πάντα το πνεύμα της εποχής του. Πρόθεσή του είναι να εκφράσει το εσωτερικό του όραμα για τον άνθρωπο, για τη ζωή και τον κόσμο. Το συλλογικό έργο εκτίθεται στους πολλούς, για να συγκινήσει πολλούς. Ό,τι παραμένει ατομικό, είναι το ύφος, ο τρόπος παρουσίασης. Για τον μη εξοικειωμένο θεατή είναι δύσκολο να προσδιορίσει αν η έκφραση του δημιουργού είναι αυθόρμητη, μίμηση ή εντυπωσιασμός. Συχνά, πρέπει να εξοικειωθεί με καινούριες γραμμές, καινούρια χρώματα, που πρέπει να τα μάθει όπως μια ξένη γλώσσα, ώστε να μπορεί να εκτιμήσει την ποιότητά τους. Όσο ο κόσμος γίνεται πιο φρικαλέος, τόσο η τέχνη γίνεται πιο αφηρημένη. Η ρεαλιστική τέχνη ξεπηδά από έναν κόσμο ειρηικό. Σήμερα, οι καλλιτέχνες συνδέουν την εσωτερική τους πραγματικότητα με την πραγματικότητα του κόσμου. Για να μπορέσει το έργο του καλλιτέχνη να απηχήσει στην αισθητική ολόκληρης της κοινότητας, θα πρέπει ο καλλιτέχνης να είναι προικισμένος με δεξιότητες, ως προς την έκφραση. Η δεξιοτεχνία είναι η ικανότητα να φτιάχνουμε έργα κατά βούληση. Η Τέχνη όμως, ως έκφραση, αρχίζει εκεί που τελειώνει η δημιουργία,. 7

8 ΝΕΑ ΣΥΜΒΑΣΗ ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΤΗΤΑΣ, ΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΠΕΡΒΑΣΗΣ Εφόσον το χρώμα είναι ανακλώμενο φως, το φως γίνεται αυτομάτως και καθοριστικό στοιχείο της εικόνας στο σύνολό της. Η χρήση του χρώματος με διαφορετικούς τρόπους δημιουργεί άπειρες δυνατότητες : οι παραθετικές μικρές επιφάνειες συμπληρωματικών χρωμάτων δίνουν μεγαλύτερη λάμψη στον πίνακα. Το φως έχει : 1. ΕΝΤΑΣΗ (μέσα από τις αντιθέσεις του) 2. ΕΚΤΑΣΗ (από την έκταση της παρουσίας του) 3. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ( εξαϋλώνει τις μορφές) 4. ΠΟΙΟΤΗΤΑ (δίνει στην επιφάνεια σημασία και νόημα). Η εικόνα περικλείει μια επιφάνεια, δηλαδή το όραμα του δημιουργού και το μήνυμα του θεατή. Είναι το εικαστικό γεγονός, όπου η ιδέα εισχωρεί στην ύλη. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ : Η εικόνα αναδύεται σιγά-σιγά, μέσω μιας διαδικασίας που συνίσταται σε στάδια παραγωγής, μέσα κι έξω από τη διακοσμημένη επιφάνεια. Τα πρωταρχικά εικαστικά στοιχεία του έργου : σχέδιο, χρώμα και φως. Το σχέδιο : παρέχει μια μοναδική δύναμη χρήσης: υπηρετεί και υπηρετείται, φτιάχνοντας μια δική του παράσταση. ΕΠΕΜΒΑΣΗ : μια διαδικασία πάνω σε κάτι που προϋπάρχει. Περιέχει νόημα και εμπλέκεται σε μια άλλη διαδικασία. Δεν μπορεί να αποχωριστεί από το υπόβαθρο της ύλης ή από το περιβάλλον της. Η σύγχρονη Τέχνη του Τοίχου δεν μπορεί να γενικευθεί στην κλίμακα μιας ολόκληρης πόλης : δεν μπορούν να υπάρχουν συνεχόμενες συνθέσεις, π.χ οι βαμμένες προσόψεις των χωριών της Βαυαρίας, που κληρονόμησαν μια παράδοση που δεν αφήνει να πρωτοτυπήσει κανείς. Το πεδίο εφαρμογής της είναι απεριόριστο. Αποτελεί ένα εξέχον σημείο ή συμβάν (μια νότα) στο κτίριο ή στην αρχιτεκτονική της πόλης. ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ Παραδοσιακά, τα χρώματα καθορίζονταν από τα υλικά που χρησιμοποιούσαν, όπως πέτρα, τούβλο, κεραμίδι, σχιστόλιθος. Τα επιχρίσματα με τα χρώματα των τοπικών υλικών εμπλουτίζουν το περιβάλλον. Ωστόσο, στις τοπικές παραδόσεις δεν υπήρχε μια συνειδητή αναζήτηση του χρώματος στην οικοδομή. Σήμερα, η χρήση των σύγχρονων οικοδομικών υλικών δημιούργησε μια ομοιομορφία σχημάτων & χρωμάτων στο αστικό περιβάλλον. Έτσι, η Τέχνη του Τοίχου, μέσω του χρώματος, συμμετέχει στην ενίσχυση των προσόψεων. 8

9 Υπαίθρια τέχνη, μια από τις τέχνες του δρόμου Χρησιμοποιεί τον τοίχο σαν υπόβαθρο. Ενισχύει οπτικά και αισθητικά το δρόμο. Δημόσια τέχνη :απευθύνεται σε όλους τους κατοίκους και τους περαστικούς. Αφορά τους εξωτερικούς χώρους και χαρακτηρίζεται από : Την κλίμακά της Το κοινό της και Την έμπνευση του δημιουργού. Η ζωγραφική στην εσωτερική αυλή ενός κτιρίου (εργοστασίου, σχολείου, κλπ) μπορεί να θεωρηθεί κι αυτή ως τέχνη τοίχου, δεν έχει όμως ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της τέχνης τοίχου : το δρόμο και το αόριστο κοινό. Επίσης, ένα άλλο κριτήριο είναι και το μέγεθος: όταν η κλίμακα φθάσει σε ένα κατώτατο όριο δεν επιδρά στο περιβάλλον και χάνει τη σημασία της. Το οικόσημο, το graffiti, η διαφημιστική πινακίδα δεν είναι Τέχνη του Τοίχου. Τα έγχρωμα κεραμικά και τα ψηφιδωτά είναι παλαιά τέχνη, διαφορετικής τεχνικής, και δεν ανήκουν στα καθεαυτά έργα της πόλης : είναι παραγγελίες του δημοσίου, αφορούν μόνο καινούρια κτίσματα και σπάνια τοποθετούνται στους δρόμους. Θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως τέχνη τοίχου, εφόσον η δημιουργική διαδικασία είναι ίδια, με μόνες διαφορές την τεχνική, το κόστος και τη διάρκεια. Αλλά, ως προς τη ματιέρα, γίνονται δευτερεύοντα με την απομάκρυνση του θεατή. ΧΡΩΜΑ ΦΩΣ Το φως και το χρώμα που το συνοδεύει υπάρχει παντού. Ενδιαφέρει όλο τον κόσμο Ζωτικής σημασίας : όπου υπάρχει χρώμα,υπάρχει ζωή. Ίττεν : Το χρώμα είναι ζωή, γιατί ένας κόσμος χωρίς χρώματα θα μας φαινόταν νεκρός. Τα χρώματα είναι ιδέες πρωταρχικές, είναι τα παιδιά του φωτός, που αρχικά είναι άχρωμο, όπως και στο σκότος. Το πρίσμα αναλύει το ηλιακό φως σε ένα φάσμα απείρων χρωμάτων, που είναι τα χρώματα του ουράνιου τόξου : ΜΩΒ ΙΝΤΙΓΚΟ- ΓΑΛΑΖΙΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΙΤΡΙΝΟ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ ΚΟΚΚΙΝΟ. Το ανθρώπινο μάτι αντιλαμβάνεται τις ακτίνες του ηλίου που βρίσκονται μεταξύ του ΥΠΕΡΙΩΔΟΥΣ που έχει μικρό μήκος κύματος και του ΥΠΕΡΥΘΡΟΥ που έχει μεγαλύτερο μήκος κύματος. Το φως που αντιλαμβανόμαστε, προέρχεται είτε από μία εστία (ήλιος, τεχνητό φωτισμός, κλπ) είτε όταν το φως προσκρούει σε μια επιφάνεια. Το σώμα που φωτίζεται, αντανακλά ένα μέρος των ακτίνων που δέχεται από την εστία. Αν το φως της εστίας είναι λευκό, τότε ανακλώνται όλες οι ακτίνες και η επιφάνειά του φαίνεται λευκή. Αν δεν υπάρχει ανάκλαση ή είναι πολύ ασθενής, φαίνεται μαύρη. Αν κάποιες ακτίνες απορροφώνται μερικώς από το αντικείμενο, τότε το χρώμα θα είναι ένας συνδυασμός των ακτίνων που ανακλώνται. 9

10 Τα δεδομένα του χρώματος : Το φως, ως ενέργεια Ένα αντικείμενο, που απορροφά ή ανακλά μέρος ή το σύνολο των ακτίνων φωτός που προσπίπτει Η αίσθηση του χρώματος από το μάτι. Ο ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΧΡΩΜΑΤΟΣ Το χρώμα έχει λειτουργικό ρόλο : ΟΠΤΙΚΗ ΑΝΕΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ και ΣΗΜΑΝΣΗ. Ο χρωματισμός, όταν κατανέμεται κατάλληλα στο χώρο, βελτιώνει τις συνθήκες εργασίας. Το χρώμα αφορά την εργονομία, η οποία καλύπτει τις βέλτιστες συνθήκες για την προσαρμογή του ανθρώπου στην εργασία. ΟΠΤΙΚΗ ΑΝΕΣΗ : Το χρώμα, όταν χρησιμοποιηθεί κατάλληλα, βελτιώνει σημαντικά το φυσικό ή τεχνητό φωτισμό : καθώς απορροφά ή αντανακλά το φως, διορθώνει ατέλειες του φωτισμού, τον κάνει ομοιόμορφο μειώνοντας τις έντονες αντιθέσεις και δημιουργεί μια ισορροπία στο σύνολο. Το πέρασμα, από το φυσικό φωτισμό στον τεχνητό ή αντίθετα, δημιουργεί προβλήματα οπτικής προσαρμογής σε εργασιακούς συνεχούς λειτουργίας (π.χ εργοστάσια). Η θέση εργασίας φωτίζεται από το γενικό φωτισμό του χώρο και από έναν ατομικό φωτισμό, αλλά τα χρώματα των γύρω μηχανών, των τοίχων και της οροφής επηρεάζουν την ποιότητα του φωτισμού. Επίσης, ο χρωματισμός του χώρου επηρεάζεται από τα χρώματα των υλικών που κατεργάζονται μέσα στο εργοσάσιο. Π.χ όταν ένας εργάτης δουλεύει ένα κίτρινο μέταλλο ή ένα γυαλιστερό έλασμα, πρέπει απαραίτητα να διαμορφωθεί ένα κατάλληλο χρωματικό περιβάλλον, ώστε να βλέπει το χρώμα ή το γυάλισμα του υλικού χωρίς κόπωση. Έτσι, τα χρώματα του περιβάλλοντος θα βοηθησουν στην οπτική άνεση του εργαζόμενου, που είναι πολύσημαντική, επειδή η ΟΠΤΙΚΗ ΚΟΠΩΣΗ είναι αιτία ατυχημάτων. ΑΣΦΑΛΕΙΑ & ΣΗΜΑΝΣΗ : Η ασφάλεια εργασίας μπορεί να βελτιωθεί με χρωματικές αντιθέσεις στους τόπους εργασίας. Π.χ διαφοροποιώντας χρωματικά τα κινούμενα και τα σταθερά μέρη των μηχανημάτων. Τα χρώματα ασφαλείας που τυποποιήθηκαν σε ευρωπαϊκή κλίμακα στοχεύουν στο να δημιουργήσουν ενστικτώδη αντίδραση, όταν ένας κίνδυνος πλησιάζει : ΚΟΚΚΙΝΟ & ΚΙΤΡΙΝΟ : θερμά χρώματα, που ξεχωρίζουν δυναμικά : Το κόκκινο είναι απαγορευτικό ή προειδοποιητικό για κατάσταση άμεσης ανάγκης. Χρησιμοποιείται στον πυροσβεστικό εξοπλισμό. Το κίτρινο σημαίνει πιθανούς κινδύνους από υλικά εύφλεκτα, ραδιενεργά, κλπ ή πιθανή επικινδυνότητα (σκαλοπάτια, χαμηλά περάσματα, κλπ). Γενικά, τα κινούμενα μέρη είναι κίτρινα και ενισχύονται με αντιθέσεις κίτρινων και μαύρων λωρίδων. 10

11 ΠΡΑΣΙΝΟ & ΓΑΛΑΖΙΟ : ψυχρά χρώματα Το πράσινο σημαίνει κατάσταση ασφάλειας (έξοδοι κινδυνου, κλπ) Το γαλάζιο σημαίνει υποχρέωση ( όταν περικλείει ένα σύμβολο που ερμηνεύει την υποχρέωση, π.χ κράνος) ή πληροφορία (θέση τηλεφώνου) Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ο χρωματισμός βελτιώνει την παραγωγικότητα της εργασίας και την ποιότητα του προϊόντος της εργασίας : Η αισθητική ικανοποίηση που προσφέρει ένα οπτικά ευχάριστο περιβάλλον, έχει σαν αποτέλεσμα μια πιο προσεκτική εργασία, συντήρηση του εξοπλισμού και βελτίωση της αποδοτικότητας του εργαζομένου. Τα χρώματα ασφαλείας, αλλά και τα χρώματα σήμανσης πρέπει να ενσωματώνονται στο γενικό χρωματισμό. ΚΑΛΥΤΕΡΕΥΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΖΩΗΣ Το χρώμα, δείχνει άμεσα τον τρόπο ζωής μας, δηλαδή το χρώμα έχει συμβολική αξια και εκφράζει το πώς αντιλαμβανόμαστε τις ανθρώπινες σχέσεις. Γι' αυτό, είναι καταστροφικό ένα εργοστάσιο να βάφεται με μουντά χρώματα, ενώ οι χώροι επισκέψεων των πελατών και ορισμένα γραφεία να είναι χρωματικά προσεγμένα. ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΜΕ ΧΡΩΜΑΤΑ Το χρώμα οργανώνει το χώρο, δημιουργεί αρμονία, προβάλλει την αρχιτεκτονική του χώρου, βοηθάει στον προσανατολισμό και δημιουργεί σημεία αναφοράς. Μπορεί να ενοποιήσει ένα σύνολο κατατμημένο ή να τεμαχίσει ένα δεμένο σύνολο, αλλά δισανάλογα : τεράστια τμήματα εργοστασίων μπορούν να τεμαχιστούν οπτικά με το χρώμα (κάθε τμήμα ομοιόμορφα χρωματισμένο). ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΜΕΝΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Το εργοστάσιο είναι ένα ζωντανό περιβάλλον σε συνεχή διαμόρφωση. Εκτός από τα κτίρια για την παραγωγή και την αποθήκευση των προϊόντων, περιλαμβάνει και χώρους για κοινωνικούς σκοπούς (αποδυτήρια, αποχωρητήρια, εστιατόρια, κλπ. Για να είναι οι χώροι αυτοί λειτουργικοί, πρέπει να τονιστούν χρωματικά, είτε σε αρμονία είτε σε αντίθεση με το χρωματικό περιβάλλον του τόπου εργασίας. ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Οι ανοιχτόχρωμοι και φωτεινοί τόνοι βοηθούν σε μια πιο προσεγμένη εργασία και καλύτερη διάθεση των εργαζομένων. Το χρώμα δομεί τις σχέσεις μεταξύ των ανθρωπίνων ομάδων : διαχωρίζει τις εργασίες, δημιουργώντας μικρές ομάδες με συνοχή που ενισχύουν το αίσθημα της ενσωμάτωσης του ατόμου μέσα σ' αυτές. 11

12 Ο ΥΠΟΓΕΙΟΣ (ΜΕΤΡΟ) Το μετρό είναι δίκτυο υπόγειας κυκλοφορίας, αδιάκοπης κίνησης και συνωστισμού. Στις Βρυξέλλες, χρειάστηκαν 4 χρόνια για να βαφτεί ο καινούριος σταθμός: έπρεπε να σπάσει οπτικά ο τοίχος, ν' ανοίξει ο ορίζοντας,ώστε να αναπτυχθεί στους θεατές η αίσθηση του χώρου. Το μετρό, ως τόπος πολυσύχναστος, προσφέρεται και για διαφήμιση. Όμως το χρώμα της διαφημιστικής αφίσας γίνεται ανταγωνιστικό για το χρώμα και την ποίηση του καλλιτέχνη. Η ΟΔΙΚΗ ΣΗΡΑΓΓΑ Κλειστός χώρος και αυτή, όπου το χρώμα με το φωτισμό, μπορούν να βελτιώσουν την ΟΠΤΙΚΗ ΑΝΕΣΗ, να ενισχύσουν την κατεύθυνση του δρόμου, καθοδηγώντας έτσι συμπεριφορά του οδηγού. Πρέπει να αποφεύγεται η έκπληξη (shock) σth θεματολογία, στο χρώμα ή στο σχήμα, για την αποφυγή ατυχημάτων. ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Τελευταία, το χρώμα σε πολλά σχολεία και παιδικούς σταθμούς μετέτρεψε το περιβάλλον της σχολικής ζωής: η ευαισθησία του παιδιού στα χρώματα απαιτεί μια αντίστοιχη ευαισθησία του καλλιτέχνη. Σε κάθε περίπτωση, δεν μπορεί το περιβάλλον για τα παιδιά να παραμείνει γκρίζο και άχαρο. ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ & ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ Αξιόλογα μέτρα έχουν ληφθεί για την καλλιτεχνική επέμβαση στις δημόσιες υπηρεσίες. Χώροι, όπως διάδρομοι γραφείων, τραπεζών, νοσοκομείων, υπουργείων, κλπ πρέπει να χρωματιστούν και να διακοσμηθούν ανάλογα. ΖΩΓΡΑΦΙΕΣ ΤΟΙΧΟΥ Οι μεγάλες ζωγραφιές τοίχου είναι η πιο αποτελεσματική μορφή της δημόσιας τέχνης. Μπορούν εύκολα να επιβληθούν στο σκηνικό του δρόμου με τα ψηλά κτίρια, τους μεγάλους δρόμους, την πυκνή κυκλοφορία, κλπ. : Ο χαρακτήρας το κτιρίου παίζει ρόλο στην επιλογή του θέματος. Οι επεμβάσεις σε τοίχους μπορούν ακόμα να απεικονίζουν το παρελθόν και το παρόν μιας συνοικίας. Επίσης οι καλλιτέχνες μπορούν να εμπνευστούν και από παλιές φωτογραφίες της περιοχής. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ & ΦΥΣΗ ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΤΕΧΝΗ Η δημόσια τέχνη, στις 10ετίες του '60 και του '70, είχε επηρεαστεί από κινούμενα αντικείμενα ή από χρωματιστά γλυπτά από ατσάλι ή μπετόν, τα λεγόμνα σημεία ή σήματα. Η μορφή τους άλλαζε με την επίδραση του ανέμου και του φωτός. 12

13 Σαν αντίδραση σ' αυτήν τη μορφή τέχνης, εμφανίζεται ένα καλλιτεχνικό ρεύμα που αναζητάει τα μοντέλα του στη φύση και χρησιμοποιεί φυσικά υλικά, όπως ξύλο, πέτρα, φυτά. ΤΕΧΝΗ : Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ Τέχνη σημαίνει : μιλώ με τη σκέψη, εκφράζομαι με την αίσθηση Τέχνη : από το τίκτω = γεννώ (τέχνες, τεχνικές, αρχιτεκτονική). Ο άνθρωπος μπορεί με τη φαντασία του να διαμορφώσει το περιβάλλον του, δημιουργώντας έτσι Τέχνη. Γλώσσα και Τέχνη είναι τρόποι επικοινωνίας. Οι βιβλιοθήκες είναι για τη σπουδή της γλώσσας, τα μουσεία και τα μνημεία είναι για τις σπουδές της Τέχνης. Μνημείο, μνημιακός, μνεία, μνήμνων από το μνημονεύω = θυμάμαι Οι καλλιτεχνικές μορφές επέμβασης είναι οι θετικότερες μορφές Τέχνης - Εξαρτώνται από το περιβάλλον : π.χ η επέμβαση πρέπει να ικανοποιεί την κοινωνική λειτουργία, κλπ. ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ Μέσα από την ανάπτυξη της βιομηχανίας, το 1850, διαμορφώνεται το Βιομηχανικό, το Αγροτικό και το Εργασιακό περιβάλλον. Γαλλία & Βιέννη > Art Nouveau. 19oς αιώνας : Γερμανία, Ρωσία > Ρωσικός στρουκτουραλισμός Τάση διακοπής με το παρελθόν. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗ Τεχνική είναι η επιδεξιότητα, με την οποία κάποιος μπορεί να παράγει κάτι και απαιτεί μια γνωσιακή υποδομή - Είναι δεξιοτεχνία που μαθαίνεται, δεν είναι έμφυτη ικανότητα. Η τεχνική στη ζωγραφική ενός έργου απαιτεί όλες τις αναγκαίες δεξιότητες για να ζωγραφιστεί το έργο, όπως δεξιότητα τοποθέτησης του θέματος, δεξιότητα φαντασίας, δεξιότητα μελέτης του θέματος, κλπ. Απαραίτητο στοιχείο της τεχνικής κατάρτισης του καλλιτέχνη είναι η γνώση για τα διάφορα υλικά, παραδοσιακά και σύγχρονα, τις ιδιότητές τους, τη συμπεριφορά τους, κλπ, ώστε να μπορεί να επιλέξει τα καταλληλότερα για ένα συγκεκριμένο σκοπό ή επιθυμητό αποτέλεσμα. ΚΟΛΛΑΖ Στα περισσότερα κολλάζ,εκείνο που εκπλήσσει είναι η τάση των υλικών να διατηρούν την αρχική τους ταυτότητα, είναι δηλαδή απλά υλικά. Η έκπληξη αυτή δεν διαρκεί για πάντα. Γι' αυτό το κολλάζ έχει μια προσωρινότητα. Εκείνο που βλέπουμε στο κολλάζ είναι ένα σχήμα, ένα χρώμα ή ένα σχέδιο, όχι το υλικό που είχε στα χέρια του ο δημιουργός (χαρτιά, εφημερίδες, κλπ). Αυτό φανερωνει πόσο καλοφτιαγμένο είναι. 13

14 ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ Υπάρχουν τοίχοι που κρύβουν τη μιζέρια, τοίχοι αμφισβητούμενοι, τοίχοι απροσδόκητοι στο χώρο, τοίχοι καλλιτεχνών, κλπ. Στους τοίχους καλλιτεχνών ανήκουν οι γιγαντοαφίσες της αφαιρετικής γεωμετρίας, των ναΐφ, των συμβολιστών, των υπερρεαλιστών. Η τοιχογραφία είτε ενσωματώνεται στο περιβάλλον χωρίς να κυριαρχεί πάνω σ'αυτό, είτε βρίσκεται σκόπιμα έξω από την κλίμακα. Η τάση αυτή του καλλιτέχνη να εξουσιάσει το χώρο είναι χαρακτηριστικό της τέχνης της εποχής μας. Οι δημόσιοι τόποι, ιδιαίτερα οι πολιτιστικοί, παίρνουν επίσημα το όνομα του χώρου. Ορίζοντας έναν τόπο, ο καλλιέχνης τον ξεχωρίζει μέσα στην ιδιαιτερότητά του και τον εντάσσει σε ένα μοντερνισμό : Οι ενταγμένοι στο χώρο της υπαίθρου (LAND ART), αφήνουν τη σφραγίδα τους στο χώρο, για να προσδιορίσουν τις σχέσεις του ανθρώπου με τα φυσικά στοιχεία. Οι ενταγμένοι στο Διαπλανητικό Χώρο ( SPACE ART), επιυμούν να δραπετεύουν από τον πλανήτη μας, για να δοξάσουν την τεχνολογική κυριαρχία του ανθρώπου. Αν η τέχνη τοίχου εξουσιάζει το χώρο, δεν σημαίνει μεγαλομανία ή επιδεικτική τάση του καλλιτέχνη : τον τοιχογράφο, δεν τον ενδιαφέρει το μνημειώδες, αλλά η ΜΟΡΦΗ ΤΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ και της ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ, θέλοντας να κάνει το χώρο ένα μέσο διαλόγου με τους θεατές. Η τέχνη τοίχου δεν είναι ένας πίνακας. Βρίσκεται στον αντίποδα της ζωγραφικής για δύο λόγους : Η τέχνη τοίχου είναι μια μνημειακή τέχνη, που λαμβάνει υπόψη της το κτίσμα που χρησιμοποιεί. Η τέχνη τοίχου, είναι δημόσια τέχνη κι έχει τη μορφή διαλόγου. Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΤΟΙΧΟΥ Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ Ο ζωγραφισμένος τοίχος χαρακτηρίζεται από : Το υπόβαθρό του (η εξωτερική μορφή του, η ματιέρα του) Την κλίμακά του (το χώρο που εξουσιάζει) Το περιβάλλον του ( δρόμος, τετράγωνο, πόλη) Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΕΝΑΝ ΤΟΙΧΟ Ο τοίχος παρουσιάζει στο δημιουργό της τοιχογραφίας τη φυσική του κατάσταση, τη γεωμετρία του, τις διαστάσεις του, τη ματιέρα του, κλπ, καθώς και τα τεχνικά προβλήματα (σκαλωσιές, προετοιμασία του υποστρώματος, κλπ.) Για το ζωγράφο ενός πίνακα, το τελάρο είναι ένα έτοιμο προϊόν που δεν μεταβάλλεται και του οποίου τα τεχνικά χαρακτηριστικά είναι εκ των προτέρων γνωστά. Αντίθετα, ο τοιχογράφος δεν ζωγραφίζει πάνω στον τοίχο, αλλά ζωγραφίζει με τη συμμετοχή του τοίχου. 14

15 ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ Η ίδια η κλίμακα του τοίχου είναι πηγή δυσκολιών : μεταφερομενη η μοκέτα σε πραγματική μεγέθυνση ενδέχεται να χρειάζεται κάποιες ΟΠΤΙΚΕΣ ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ. Η κατασκευή του προοπτικού ενέχει δυσκολίες : ο δημιουργός πρέπει να κρατήσει καθαρά στο μυαλό του πώς το έργο θα ιδωθεί από το θεατή υπό γωνία (από κάτω προς τα πάνω) και πρέπει να καθορίσει ένα κατάλληλο οπτικό σημείο από συγκεκριμένη απόσταση και συγκεκριμένη γωνία. Η πιο απλή εργασία είναι η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΕΓΕΘΥΝΣΗ του χώρου και του περιβάλλοντος και η πιο σίγουρη, για να παρακάμψουμε τη δυσκολία της κλίμακας. Η μεταφορά των χρωμάτων επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις: μια μικρή κηλίδα χρώματος δίνει μια απόχρωση πιο βοηθητική από ένα μονότονο χρώμα σε μεγάλη έκταση. Επίσης, μερικά χρώματα αντανακλούν και άλλα απορροφούν το φως. Η τέχνη τοίχου απαιτεί πολύ καλή γνώση των χρωμάτων. Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο δημιουργός τέχνης του τοίχου είναι : Οι διαστάσεις του τοίχου δεν επιτρέπουν τον έλεγχο κατά τη διάρκεια της εργασίας ( με την απομάκρυνση). Το περιβάλλον δεν δημιουργεί πάντα τις συμφέρουσες οπτικές γωνίες. Οι σκαλωσιές εμποδίζουν τη σφαιρική αντίληψη. Ο απαραίτητος χρόνος για τη μετατόπιση του σημείου όρασης στο μέρος του τοίχου που θεωρείται κατάλληλο διαταράσσει τη σχέση ανάμεσα στην εργασία του ματιού και στην εργασία του χεριού. ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Ο τοίχος δεν είναι ένα ουδέτερο υπόβαθρο: έχει την εικόνα του, αρνητική ή θετική, σε σχέση με το περιβάλλον, το δρόμο, το τετράγωνο, την πόλη. Στη ζωγραφική τοίχου το υπόβαθρο δεν αλλάζει, ενώ η ζωγραφική του καβαλέτου αλλαζει την ύλη του καμβά Σε ένα έργο τοίχου, ο τοίχος γίνεται ένα αντικείμενο με μια εικόνα, πράγμα που κατά κάποιο τρόπο παραβαίνει τη λειτουργικότητά του. Όμως σπάει το ενιαίο κτίσμα και εμπλουτίζει την πόλη. Κάθε ζωγραφισμένος τοίχος είναι μοναδικός διαφέρει από τον προηγούμενο που δημιουργήθηκε. Από το πρώτο στάδιο της σύλληψης της ιδέας, πρέπει να συγκεντρωθούν τα αντικειμενικά δεδομένα του τοίχου, να τεθούν οι περιορισμοί. Αντίθετα, στο καβαλέτο τα όρια αυτά δεν είναι περιοριστικά, αλλά τροφοδοτούν την ΙΔΕΑ : π.χ δεν μπορούμε να φωτίσουμε έναν τοίχο, όπως έναν πίνακα. Ο τοίχος έχει κλίμακα και υφή, οπότε η έκφραση αλλάζει σε συνάρτηση με το υπόβαθρο. Ο ζωγραφισμένος τοίχος δεν θεραπεύει τις ασθένειες της πόλης ούτε διορθώνειτην αποτυχημένη αρχιτεκτονική. Στόχος του είναι να ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΣΕΙ την πόλη. Η τέχνη της πόλης είναι τέχνη ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ του δημιουργού με το έργο του και με τους θεατές, αλλά και τέχνη ΕΜΨΥΧΩΣΗΣ. 15

16 Το έργο εντάσσεται μέσα στην πόλη της συλλογικότητας, καθώς η τέχνη γεννήθηκε και εξελίχθηκε μέσα από τη σχέση της κίνησης των ιδεών κάθε εποχής, των τεχνολογικών ανακαλύψεων και των νέων κοινωνικών αναφορών. Τοίχοι, διάδρομοι πολυκατοικιών, γέφυρες, σχολεία είναι υπόβαθρο για καλλιτεχνική επέμβαση, το ίδιο αξιόλογο όσο και οι γκαλερί και το εμπόριο τέχνης. Παλαιότερα, διακοσμούσαν τα σπήλαια, τους τοίχους των εκκλησιών, των παλατιών, κλπ. Σήμερα, διακοσμούνται τοίχοι, οπουδήποτε και αν βρίσκονται, αντί του καβαλέτου. Στην τέχνη του τοίχου βρίσκεται ο νέος τρόπος έκφρασης και επικοινωνίας με το κοινό, εκτεθειμένη σε όλα τα βλέμματα, αναλλοίωτη, προορισμένη να έχει διάρκεια. Αντίθετα με την γκαλερί, ο δρόμος είναι υποχρεωτικό πέρασμα και επιβάλλει την παρουσία του. Στην τέχνη του τοίχου, ο καλλιτέχνης αντιμετωπίζει τρεις σκοπέλους : να απορριφθεί το έργο του από το κοινό, το έργο να είναι κοινότυπο ή να είναι αδιάφορο, μη κατανοητό. Για να είναι το έργο να είναι αποδεκτό, προσιτό σε ένα κοινό που είναι τόσο διαφορετικό, συνηθίζεται η κατασκευή έργων που δημιουργούν οφθαλμαπάτη. Ένας άλλος τρόπος είναι το θέμα να θυμίζει ένα ιστορικό γεγονός που συνδέεται με το δρόμο ή τη γειτονιά, γνωστό σε όλους, να απεικονίζει κοινωνικές πραγματικότητες ή τις δραστηριότητες της πόλης, κλπ. - Το έργο δεν είναι ξέχωρο από το χώρο όπου τοποθετείται. Στόχος δεν είναι να απεικονιστεί το πραγματικό, αλλά οι δύο όψεις πραγματικού φανταστικού, πραγματικότητας ονείρου. Ενώ η διαφήμιση δημιουργεί ευχάριστες αισθήσεις, στόχος της τέχνης του τοίχου είναι να μην επικεντρώνεται η προσοχή σε κάτι που βλέπεται εύκολα, αλλά η εικόνα να αντανακλά τις ιδέες που εμπεριέχει. Η τέχνη του τοίχου θέλει να εκπλήξει τους περαστικούς - Συμφιλιώνει διαφορετικούς τοίχους, εμπλουτίζοντας οπτικά την πόλη, βελτιώνει περιβάλλον, εμψυχώνει, κλπ. Πέρα από την αναγκαία γνώση της προοπτικής, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και η χώρα, όπου γίνεται η επέμβαση. Π.χ στην Αμερική επικρατούν οι γιγάντιες ζωγραφιές (είναι η αναζήτηση των διωγμένων καλλιτεχνών για έκφραση ). Σε άλλες χώρες, η ιστορική μνήμη επιβάλλει περιορισμούς, για τη διατήρηση και την προφύλαξη ιστορικών τόπων, όπως το ιστορικό κέντρο της Αθήνας, του Παρισιού, της Ρώμης. Στην Ευρώπη, το χρώμα θεράπευσε τη μονοτονια του γκρίζου μπετόν των μεταπολεμικών σπιτιών. Οι τεχνικές δυσκολίες στην κατασκευή της ζωγραφικής τοίχου προέρχονται από πολλές παραμέτρους : Τις συνθήκες του υποστρώματος (η φύση του, η κατάστασή του, κλπ) Τη φύση της προς κατασκευή μελέτης (μακέτα, δυνατότητα μεταφοράς στην κλίμακα του τοίχου) Το συνεργείο (ζωγράφοι, διακοσμητές, ερασιτέχνες ) 16

17 ΕΡΓΟΛΑΒΙΑ Μόλις γίνει η ανάθεση ενός εργου στην επιλεγμένη εργολαβική εταιρεία, αυτή λαμβάνει υπόψη της όλες τις φάσεις εργασίας : από την άδεια τοποθέτησης της σκαλωσιάς μέχρι το ξήλωμά της. Η εταιρεία είναι επιτηρητής και σύμβουλος των εργασιών και οικονομικά συνυπεύθυνη με τον καλλιτέχνη στον οποίο αναθετει το έργο, αν η κατασκευή ζημιωθεί λόγω μείωσης της δαπάνης. ΤΟ ΑΝΑΠΤΥΓΜΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 1. ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΟΣ : οπτική απογραφή του τοίχου από τους τεχνικούς, σε συνδυασμό με τους γύρω δρόμους και άλλους επισκέψιμους χώρους, παράθυρα, μπαλκόνια, στέγες γειτονικών κτισμάτων, μεσοτοιχίες. 2. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ : γίνονται έρευνες, με σκοπό να επιλεγούν οι κατάλληλες τεχνικές για την προπαρσκευή του υποστρώματος. 3. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ : παλιά διατηρητέα σπίτια, γραφικότητα, αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, τουριστικοί ξενώνες, τοπικά μικρα μαγαζιά, παραδοσιακά καφενεία & ταβέρνες, σχολεία, αθλητικές εγκαταστάσεις, χώροι πρασίνου, στενά δρομάκια κεντρικοί δρόμοι, σχολές, πεζόδρομοι. 4. ΣΥΧΝΑΣΗ : κέντρα σύχνασης των κατοίκων, ψώνια, βραδινή διασκέδαση,, τουρίστες, περαστικοί, πεζοι, περαστικά αυτοκίνητα 5. ΘΕΣΗ ΣΥΝΘΕΣΗΣ : μάντρα, αυλή παλιάς μονοκατοικίας, υπερυψωμένη μέσα στο οπτικό πεδίο των περαστικών, στο ύψος των ματιών, διασχίζοντας το δρόμο ή περπατώντας παράλληλα το δρόμο. 6. Η ΣΥΝΘΕΣΗ : επηρεασμένη από το ύφος της περιοχής, χρήση των στοιχείων του περιβάλλοντος, χρώματα σχήματα - διακοσμητικά που επκρατούν γύρω. 7. ΦΩΤΙΣΜΟΣ : συνεχές πολεοδομικό σύστημα: α. δομημένοι όγκοι β. ελεύθεροι χώροι γ. κοινωνικές λειουργίες δ. χρωματικό περιβάλλον ε. από ποιο ύψος και πάνω θα φαίνεται η σύνθεση στ. από ποιους, κυίως, είναι ορατός ο τοίχος? ζ. οπτικές παραμορφώσεις η. τεχνοτροπίες & περιεχόμενα 17

18 Σελ ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΕΙΣ Στο έργο τέχνης πρέπει να υπάρχει ενότητα, ανάμεσα στην αισθητική του έργου και του γύρω χώρου (περιβάλλον ). Τα χρώματα γίνοναι ορατά μόνο σε ένα περιβάλλον εντελώς λευκό. Η χρωματική ένταση ακούγεται μόνο σε ένα λευκό δωμάτιο. Όλες οι τάσεις στην τέχνη γεννώνται από το υλικό που χρησιμοποιείται στη διακόσμηση. Όλες οι τέχνες μπορούν να συνυπάρχουν χωρίς να δημιουργούν αντιφάσεις στην πλαστικότητα της εικόνας. Η γλυπτική συνδέεται πιο στενά με το πραγματικό μέγεθος (σύγκριση με το δικό μας ανθρώπινο μέγεθος), από ότι η ζωγραφική. Το ζωγραφικό έργο απομονώνεται από το περιβάλλον του με ένα πλαίσιο, αλλά το διακοσμητικό δένει με το περιβάλλον του. Όπως είναι ο τόνος του ήχου για ένα μουσικό, έτσι είναι και για το ζωγράφο ο τόνος του χρώματος. Ο ΧΩΡΟΣ Η έννοια του χώρου είναι σχετική και μεταβαλλόμενη για τον άνθρωπο: Εξαρτάται από τις εμπειρίες του, την ηλικία του, τη νοημοσύνη του, το κοινωνικό του περιβάλλον, την καλλιέργειά του και την κουλτούρα της εποχής του. Οι πρωτόγονες κοινωνίες είχαν μια πολύ διαφορετική αντίληψη του χώρου από ό,τι οι νεότερες. Οι παράγοντες που συντέλεσαν στη διαμόρφωση της έννοιας του χώρου είναι: Η επέκταση των γεωγραφικών ορίων Τα μέσα συγκοινωνίας και επικοινωνίας Η χρήση του συμβόλου στην έκφραση και την επικοινωνία Η ανάπτυξης επστήμης & τεχνολογίας Από την ιστορία της τέχνης της ανθρωπότητας και από τα έργα τέχνης, μας δίνονται οι αντιλήψεις για το χώρο σε κάθε εποχή : αφελής και παιδικός χώρος, δισδιάστατος χώρος, τρισδιάστατος, πραγματικός, ιδεατός, αφηρημένος, κ.ά. Η τέχνη συνέβαλε στη διαμόρφωση του χώρου και την αντίληψη της έννοιάς του : Οι επιφάνειες ορίζουν τους όγκους και οι γραμμές τις επιφάνειες. Η εικόνα δεν βρίκεται μέσα σε ένα χώρο, αλλά δημιουργεί το δικό της χώρο: δεν είναι προσδιορισμένος, είναι μια εσωτερική δομή, που ρυθμίζει τους δεσμούς μεταξύ των αντικειμένων που απεικονίζονται. Το γλυπτό προϋποθέτει : ομοιογένεια ορατότητα διάχυση του φωτός παρουσία της ατμόσφαιρας. Οι συναφείς ιδιότητες στην όψη κάθε αντικειμένου : διαφάνεια, ομοιογένεια, φωτεινότητα. 18

19 Ο καλλιτέχνης διαμορφώνει το χώρο για ατομικό ή κοινωνικό όφελος: Σχεδιάζει προσεκτικά τη χρήση του χώρου, λαμβάνοντας υπόψη και τις ανάγκες των επερχόμενων γενεών. Διερευνά το φυσικό χώρο στον πλανήτη μας και στο απώτερο διάστημα. Βρίσκει καινούριους τρόπους δημιουργίας ψευδαίσθησης. Αναπτύσσει την εφευρετικότητά του για να επιλύσει προβλήματα χώρου. Κατανοεί και διακρίνει τη χρήση θετικού και αρνητικού χώρου. Για ένα έργο που είναι μια επίπεδη επιφάνεια, η αποδοχή του ματιού είναι αρνητική. Γι' αυτό οι συγκλίσεις της προοπκής προκαλούν την αίσθηση του βάθους Στη δημιουργία ενός ζωγραφικού χώρου συμμετέχει ολόκληρη η προωπικότητα του δημιουργού: το δεδομένο πεδίο του τοίχου, του πίνακα, κλπ. αντανακλά στο θεατή την προσωπικότητα του δημιουργού. Έτσι, ορίζεται ο ζωγραφικός χώρος. ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ Στην Ελληνική τέχνη και στην Αναγέννηση, η ατμόσφαιρα καθορίζει μια μορφική ανάπτυξη. Στον ΕΜΠΡΕΣΙΟΝΙΣΜΟ είναι μια απάλυνση των περιγραμμάτων, είναι το ομιχλώδες και το ρευστό των πίσω επιπέδων. Ο εμπρεσιονισμος αντιπαθουσε την τρίτη διάσταση : αντιλαμβάνεται το χώρο μέσα από χρωματικές διαβαθμίσεις : ανάλυση του Κιαροσκούρο* σε γραμμές χρώματα. * Κιαροσκούρο = φωτοσκίαση με μελάνι ή κάρβουνο μόνο σε λευκό βάθος Η επανάσταση έγινε στο χρώμα και το φως, όχι στο χώρο. Οι ΦΩΒ : Αδιαφορούν και αυτοί για τον τρισδιάστατοχ χώρο. ΚΑΝΤΙΝΣΚΥ : έφτασε στο συμβολικό περίβλημα, μονόπλευρο και ανεκέλεγκτο. Ο εικαστικός χώρος διαμόρφωσε τον πίνακα σαν μια επίπεδη επιφάνεια, καλυμμένη με χρώματα και τοποθετημένα με καποια τάξη. Χωρίς αυτή τη διαμόρφωση δεν θα είχαμε φθάσει στο Φωβισμό και την ΑΦΗΡΗΜΕΝΗ ΤΕΧΝΗ, που άντλησε την ελευθερία της από τον αναλυτικό κυβισμό. Για ορισμένους, η αφηρημένη τέχνη θεωρείται διακοσμητική. Ωστόσο, κατάφερε να κατακτήσει όλες τις χώρες και να γίνει το αντιπροσωπευτικό ύφος του καιρού μας. Η αφημρημένη τέχνη έχει μια νέα αισθητική: καμπύλες και γεωμετρικές συνθέσεις που υπονοούν σχήματα αντικειμένων. Η σύγχρονη Τέχνη ενδιαφέρεται για την ποιότητα ζωής, δεν απαιτεί από τους ανθρώπους να την κατανοήσουν. Σήμερα, η μεγαλύτερη ανάγκη του καλλιτέχνη είναι να επινοεί μορφές που αντικαθιστούν το πραγματικό. Το υλικό, είναι ο χώρος όπου εξωτερικεύεται η εικόνα. Το υλικό αλλάζει ριζικά από τη μια εικόνα στην άλλη, όπως και οι ιδιότητές του. Για έναν καλλιτέχνη, το δεδομένο υλικό μπορεί να αφυπνίζει διαθέσεις που σχετίζονται με τη συγκέντρωση του φωτός, ενώ για έναν άλλον διαθέσεις που σχετίζονται με τη σκιά. Π.χ. μπρούτζος που απωθεί το φως, μπορεί να καθαριστεί για να γίνει φωτεινός. 19

20 Δεν είναι μόνον το υλικό, αλλά και ο αέρας: π.χ. το παριανό και το πεντελικό μάρμαρο είναι πιο διαφανή από τα ιταλικά μάρμαρα. Γι' αυτό προσφέρονται για να ελευθερώνουν τη μορφή στο όριο, δηλαδή εκεί που σταματάει το μάρμαρο και αρχίζει η ατμόσφαιρα. ΤΟ ΚΕΝΟ Το κενό ενώνει ή διαχωρίζει. Ο χώρος χαρακτηρίζεται από τα κενά και : Τα μεγέθη τους Την εξωτερική τους μορφή Τον προσανατολισμό τους Τη θέση τους Τα έγκλειστα σχεδιαγράμματά τους Τις αξίες τους ( αν εξασφαλίζουν την ομοιογένεια των γεμάτων στο σχέδιο) Το κενό είναι στοιχείο της σύνθεσης. Δεν είναι πάντα μέρος του φόντου. Το σχεδιάγραμμα ενός κενού, μπορεί να βοηθήσει στην ανασύσταση των γεμάτων. Τα κενά είναι φόρμες. Υπολογίζουμε : Την εξωτερική τους μορφή Τον προσανατολισμό τους Την αντιστοίχισή τους Τη διάστασή τους Τη θέση τους Την ισορροπία τους Την αξία τους Την ομοιογένειά τους Συμεριφέρονται όπως τα γεμάτα. Το φόντο είναι ένα κενό. Μπορεί να είναι δεμένο με τη σύνθεση, με ένα θέμα ή με ένα αντικείμενο, σε μια ίδια αιαθητική αντίληψη. ΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΔΙΑΔΡΟΜΟΙ : Όταν τα κενά είναι πολύ μεγάλα, κακώς ισορροπημένα και κακώς ομαδοποιημένα, δημιουργούνται περάσματα (διαδρόμοι) και βλάπτουν την ομοιογένεια. ΑΝΑΓΛΥΦΟ Στο ανάγλυφο, όπως και στη ζωγραφική, χρησιμοποιείται το Κιαροσκούρο, για να εξωτερικευθεί η εικόνα. Το ανάγλυφο είναι η πλακωμένη εικόνα. Το ανάγλυφο δεν είναι σταθερό στο χώρο, όπως η εικόνα, αλλά είναι το βάθος της εικόνας. Τα αγάλματα σε γείσα δεν πρέπει να πιέζονται μέσα σε έναν περιορισμένο χώρο. Το φόντο του τοίχου παρεμποδίζει το παιχνίδι των σκιών και των αντανακλάσεων. 20

21 Ο ρυθμός εκδηλώνεται μόνο στη διαμόρφωση της εικόνας, επειδή μόνο στο ρυθμό ολοκληρώνεται οριστικά η μορφή. Η πλαστικότητα δημιουργείται με άμεσο τρόπο με το ανάγλυφο ή το Κιάρο-σκούρο. Η πλαστικότητα της εικόνας δεν αυξάνεται στη γλυπτική ούτε μειώνεται στη ζωγραφική. Μπορεί να υπάρχει κράμα ζωγραφικής γλυπτικής, π.χ. Η γλυπτική μπορεί να χρησιμοποιήσει χρώμα που να μην αλλοιώνει το χαρακτήρα της : το χρώμα δεν διαχωρίζεται από το κατασκευασμένο αντικείμενο, αλλά εισέρχεται στη διαμόρφωσή του ή ακολουθεί τη διαμόρφωσή του. Το υλικό (μάρμαρο, μπρούτζος, ελεφαντόδοντο, κλπ) εμπεριέχει το χρωματικό στοιχείο. Τα συμπληρωματικά χρώματα ήρθαν για να τελειοποιήσουν την εμπρεσιονιστική εικόνα. Ο φυσικός χώρος στην αυστηρή γεωμετρία της αρχιτεκτονικής, πνίγει κάπως την εικόνα, σαν αυτή να βρίσκεται σε ένα πολύ μικρό δωμάτιο. Αυτό δεν συμβαίνει σε αγάλματα σε κόγχες, επειδή η κόγχη γίνεται υλοποιεί το περίβλημα της εικόνας. ΜΟΡΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 1. Η ΜΟΡΦΗ Εξωτερικεύει το εσωτερικό περιεχόμενο Τη δημιουργεί η εσωτερική αναγκαιότητα. Το σπουδαιότερο δεν είναι η μορφή (ύλη), αλλά το περιεχόμενο (πνεύμα). Η μορφή μπορεί να είναι ευχάριστη, δυσάρεστη, ωραία, αρμονική, δυσαρμονική, κατάλληλη, ακτάλληλη, τέλεια, ακατέργαστη, κλπ Δεν έχει σημασία, αν η μορφή είναι αφηρημένη ή ρεαλιστική, γιατί και οι δύο εσωτερικά είναι ίδιες. Το ερώτημα είναι ποια μορφή θα εφαρμοστεί στη συγκεκριμένη περίπτωση, ώστε να εκφραστεί το περιεχόμενο : μια μορφή που είναι καλύτερη σε μια περίπτωση, μπορεί να είναι η χειρότερη σε μια άλλη. Εξαρτάται από την εσωτερική αναγκαιότητα. Ωραίο έργο είναι ο συνδυασμός του εσωτερικού με το εξωτερικό στοιχείο, επειδή δίνει στο έργο ενότητα. Η δομή ενός έργου τέχνης συνίσταται στη σχεδιαστική μορφή και στη γραφική μορφή. Το ζήτημα της Μορφής μπορεί να διαιρεθεί σε δύο μέρη: 1. Η Μορφή σε στενή έννοια, σαν επίπεδο και χώρος 2. Η Μορφή σε ευρεία έννοια, σαν χρώμα Ξεκινάμε από τις πιο απλές μορφές σχεδίου στις πιο σύνθετες. Η Μορφή σε ένα έργο τέχνης βγαίνει μέσα από τις σχέσεις των μορφικών στοιχείων δηλαδή των χρωμάτων, της υφής (TEXTURE) των σχημάτων, των γραμμών, κλπ. 21

22 ΤΟ ΧΡΩΜΑ Το χρώμα ερευνάται προς διάφορες κατευθύνσεις, οι οποίες διακρίνονται σε 3 επιστημονικούς χώρους : Της Φυσικής και της Χημείας Της Φυσιολογίας Της Ψυχολογίας Οι τρεις αυτοί χώροι είναι σημαντικοί για τον καλλιτέχνη. Ο καλλιτέχνης μπορεί να ερευνήσει το χρώμα προς δύο κατευθύνσεις: 1. Προς την κατεύθυνση της ουσίας του χρώματος ( οι ιδιότητές του, οι δυνάμεις και οι δράσεις του, κλπ) 2. Προς την κατεύθυνση της πρακτικής αναγκαιότητας. Και οι δύο κατευθύνσεις συνδέονται μεταξύ τους: δεν νοείται η μία χωρίς την άλλη. Η μέθοδος των εργασιών προς αυτές τις δύο κατευθύνσεις πρέπει να είναι αναλυτική και συνθετική: 1. Έρευνα του χρώματος, ως ουσία (οι ιδιότητες του ): Απομονωμένο χρώμα > απόλυτη και σχετική αξία Συντοποθετημένο χρώμα : ξεκινάμε με το αφηρημένο χρώμα (το χρώμα της ιδέας) και περνώντας από τα φασματικά χρώματα φθάνουμε στο χρώμα με χρωστική μορφή. 2. Συντοποθέτηση των χρωμάτων > δομή του χρώματος 3. Υπαγωγή του χρώματος και των συντοποθετήσεων στο συνολικό περιεχόμενο του έργου. ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥ ΧΡΩΜΑΤΟΣ 1. Συντοποθέτηση του απομονωμένου χρώματος με τα αντίστοιχα ζωγραφικά στοιχεία 2. Δόμηση του χρώματος και της μορφής > δομή πλήρους μορφής 3. Συντοποθέτηση και των δύο στοιχείων > σύθεση του έργου. Για τη σκοπιμότητα του χρώματος, πρέπει να ληφθούν υπόψη τα εξής : 1. Οι απαιτήσεις των μορφών επιπέδου και χώρου 2. Οι ιδιότητες του δεδομένου υλικού 3. Η μελέτη των επιμέρους χρήσεων του χρώματος : - ως προς τη σύστασή του - ως προς τη διάρκεια ζωής του - ως προς τις δυνατότητες του να δένει με τα κατάλληλα μέσα. - ως προς την τεχνική, ανάλογα με το σκοπό και το υλικό. - ως προς τη συντοποθέτηση των χρωμάτων με άλλα χρωματικά υλικά (π.χ στόκο, ξύλο, γυαλί, μέταλλο, κλπ). Οι εργασίες αυτές πρέπει να γίνονται με ειδικές μετρήσεις και δοκιμές που χρησιμοποιούν την αναλυτική και συνθετική μέθοδο : την ανάλυση των δεδομένων μορφών και τη σύνθεσή τους. 22

23 Το εσωτερικό και το εξωτερικό της αρχιτεκτονικής αποτελούν συνθετική βάση. Το μάτι δεν μπορεί να διακρίνει λεπτομέρειες πέρα από 160 ο οριζόντια και 120 ο κάθετα. Αυτό που βλέπουμε, το ερμηνεύουμε με έννοιες που προϋπάρχουν: μπουκάλι, τραπέζι, καρέκλα, κλπ. - Έκπληξη μας προκαλεί η οπτική εμπειρία χωρίς έτοιμες αναφορές. Συμπεριφορά δυνάμεων = η ενέργεια που εμπεριέχουν τα χρώματα, τα σχήματα, οι γραμμές Δυναμική χρωμάτων και σχημάτων : τα δυναμικά χρώματα και σχήματα. Γεωμετρία της αισθητικής στα οπτικά σχήματα : οι δυνάμεις μετακινούνται από το ένα σχήμα στο άλλο. Χρώμα και σχήμα : Ο δημιουργός σκέπτεται και αισθάνεται άμεσα με σχήματα και χρώματα. ΥΛΕΣ ΤΕΧΝΗΣ ΥΛΕΣ ΦΥΣΗΣ Συνδέονται μεταξύ τους με μία αυστηρή μορφική σύμβαση : πρόκειται για δύο βασίλεια, ακόμα και όταν δεν επεμβαίνει η κατασκευή. ΣΚΗΝΗ 1. Χώρος και τρισδιάστατο μέσο της αρχιτεκτονικής 2. Μέσο της ζωγραφικής, με χωρική και χρονική έκταση. 3. Μέσο της γλυπτικής, ηοργανωμένη κίνηση ΦΟΡΜΑ : Η ενσάρκωση του περιεχομένου (ιδέας) - Είναι η ύλη, μέσα στην οποία χύνεται, σαν σε καλούπι, το θέμα. Προϋποθέτει ένα θέμα και μια τακτοποιηση των υλικών. Έχει όρια (περιορισμούς). Έχει πειθαρχία και τάξη, σύμφωνα με τις ανάγκες του περιεχομένου. Το περιεχόμενο μπορεί να είναι απλό ή πολυσύνθετο. Μπορεί να είναι μια ιδέα, ένα πρόβλημα, ένας μύθος, ένας γεωμετρικό συνδυασμός σχημάτων Νιώθουμε όμορφη μια φόρμα, όταν μας γεννά του αίσθημα της ζωντάνιας. Η σταθερότητα στο έργο τέχνης εξασφαλίζεται από την αρχιτεκτονική οργάνωση της φόρμας. Αλλά, μόνο με αυτή, η φόρμα θα έμοιαζε με νεκρή. Για να βγεί λοιπόν η φόρμα ζωντανή, πρέπει να έχει κινητικότητα, εξωτερική και εσωτερική. Δηλαδή να εξωτερικεύει ένα πνευματικό βάθος. Herberd Read : η ομορφιά σε ένα έργο τέχνης δεν είναι τίποτε άλλο, παρά η σχέση των μορφικών στοιχείων μεταξύ τους και ως προς το όλο. Henon Couhier : γνωρίζουμε πράγματι ένα πράγμα, όταν βλέπουμε πώς έχει κατασκευαστεί. Μέσα στα πράγματα που βλεπουμε υπάρχουν δύο ειδών αντικείμενα : αυτά που μπορούμε να τα γνωρίσουμε με τον τρόπο που αναφέραμε και εκείνα που ξεπερνούν τη γνώση αυτή. Ένα εικαστικό έργο (π.χ ζωγραφικό) δεν το καταλαβαίνουμε, έστω κι αν δούμε όλα τα στάδια της δημιουργίας του. 23

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Β Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης)

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Β Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης) ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Β Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης) ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ Το μάθημα απευθύνεται σε μαθητές με ειδικό ενδιαφέρον για το ΣΧΕΔΙΟ (Ελεύθερο και Προοπτικό) και που ενδέχεται

Διαβάστε περισσότερα

«Το χρώμα είναι το πλήκτρο. Το μάτι είναι το σφυρί. Η ψυχή είναι το πιάνο με τις πολλές χορδές»

«Το χρώμα είναι το πλήκτρο. Το μάτι είναι το σφυρί. Η ψυχή είναι το πιάνο με τις πολλές χορδές» ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΧΡΩΜΑΤΟΣ «Το χρώμα είναι το πλήκτρο. Το μάτι είναι το σφυρί. Η ψυχή είναι το πιάνο με τις πολλές χορδές» W. kandinsky Το χρώμα είναι αναπόσπαστα δεμένο με ότι βλέπουμε γύρω μας. Από τον γύρω

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΥ ΔΙΑΔΙΔΕΤΑΙ ΤΟ ΦΩΣ

ΠΟΥ ΔΙΑΔΙΔΕΤΑΙ ΤΟ ΦΩΣ 1 ΦΩΣ Στο μικρόκοσμο θεωρούμε ότι το φως έχει δυο μορφές. Άλλοτε το αντιμετωπίζουμε με τη μορφή σωματιδίων που ονομάζουμε φωτόνια. Τα φωτόνια δεν έχουν μάζα αλλά μόνον ενέργεια. Άλλοτε πάλι αντιμετωπίζουμε

Διαβάστε περισσότερα

Μιχάλης Μακρή EFIAP. www.michalismakri.com

Μιχάλης Μακρή EFIAP. www.michalismakri.com Μιχάλης Μακρή EFIAP www.michalismakri.com Γιατί κάποιες φωτογραφίες είναι πιο ελκυστικές από τις άλλες; Γιατί κάποιες φωτογραφίες παραμένουν κρεμασμένες σε γκαλερί για μήνες ή και για χρόνια για να τις

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Γ' Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης) ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ Το μάθημα απευθύνεται σε μαθητές με ειδικό ενδιαφέρον για το ΕΛΕΥΘΕΡΟ-ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ( Εικαστική και Αρχιτεκτονική

Διαβάστε περισσότερα

Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 6. ΧΩΡΟΣ

Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 6. ΧΩΡΟΣ Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 6. ΧΩΡΟΣ Ο καλλιτέχνης μπορεί να συμπεριλάβει ή να αγνοήσει τη διάσταση του χώρου στην απεικόνιση που εκτελεί. Όταν περιγράφει το βάθος του οπτικού πεδίου με διάφορους

Διαβάστε περισσότερα

Μιχάλης Μακρή EFIAP. Copyright: 2013 Michalis Makri

Μιχάλης Μακρή EFIAP. Copyright: 2013 Michalis Makri Μιχάλης Μακρή EFIAP Copyright: 2013 Michalis Makri Copyright: 2013 Michalis Makri Less is more Less but better Copyright: 2013 Michalis Makri Ο μινιμαλισμός ορίζεται ως η εξάλειψη όλων των στοιχείων που

Διαβάστε περισσότερα

Υλικά, Γραμμές και Τεχνικές στο Ελεύθερο Σχέδιο

Υλικά, Γραμμές και Τεχνικές στο Ελεύθερο Σχέδιο Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Α Υλικά, Γραμμές και Τεχνικές στο Ελεύθερο Σχέδιο Σκοπός Σκοπός του κεφαλαίου αυτού είναι να γνωρίσουν οι μαθητές τα υλικά που χρειάζονται για το ελεύθερο σχέδιο και τον τρόπο που θα τα

Διαβάστε περισσότερα

Η προσεγγιση της. Αρχιτεκτονικης Συνθεσης. ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΓΡΑΦΑΚΟΥ Καθηγητρια της Σχολης Αρχιτεκτονων Ε.Μ.Π.

Η προσεγγιση της. Αρχιτεκτονικης Συνθεσης. ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΓΡΑΦΑΚΟΥ Καθηγητρια της Σχολης Αρχιτεκτονων Ε.Μ.Π. 1ο χειμ. Εξαμηνο, 2013-2014 Η προσεγγιση της Αρχιτεκτονικης Συνθεσης Εισαγωγη στην Αρχιτεκτονικη Συνθεση Θεμα 1ο ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΓΡΑΦΑΚΟΥ Καθηγητρια της Σχολης Αρχιτεκτονων Ε.Μ.Π. Εικονογραφηση υπομνηση του

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στο Χρώμα. Εισαγωγή στο χρώμα και την ανάπτυξη της συνθετικής λειτουργίας των

Εισαγωγή στο Χρώμα. Εισαγωγή στο χρώμα και την ανάπτυξη της συνθετικής λειτουργίας των Στέλιος Μιχαήλ Ε.Ε.Κ.Κ. 8 Δεκεμβρίου 2010 Εισαγωγή στο Χρώμα Εισαγωγή στο χρώμα και την ανάπτυξη της συνθετικής λειτουργίας των χρωμάτων. Το φως ως στοιχείο που ειδικεύει και τροποποιεί το χρώμα. Θα μιλήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΧΝΗΣ Β και Γ ΛΥΚΕΙΟΥ. Ηρεμία, στατικότατα, σταθερότητα

ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΧΝΗΣ Β και Γ ΛΥΚΕΙΟΥ. Ηρεμία, στατικότατα, σταθερότητα ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΧΝΗΣ Β και Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (μάθημα κατεύθυνσης) Τι είναι η δομή και η σύνθεση ενός εικαστικού έργου. Είναι η οργάνωση όλων των στοιχείων ενός έργου σε ένα ενιαίο σύνολο με στόχο να εκφράσουν κάποια

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική σχεδίαση με ηλεκτρονικό υπολογιστή

Αρχιτεκτονική σχεδίαση με ηλεκτρονικό υπολογιστή Γ Αρχιτεκτονική σχεδίαση με ηλεκτρονικό υπολογιστή Η χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών στο τεχνικό σχέδιο, και ιδιαίτερα στο αρχιτεκτονικό, αποτελεί πλέον μία πραγματικότητα σε διαρκή εξέλιξη, που επηρεάζει

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 6 ο : Φύση και

Κεφάλαιο 6 ο : Φύση και Κεφάλαιο 6 ο : Φύση και Διάδοση του Φωτός Φυσική Γ Γυμνασίου Βασίλης Γαργανουράκης http://users.sch.gr/vgargan Η εξέλιξη ξ των αντιλήψεων για την όραση Ορισμένοι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι ερμήνευαν την

Διαβάστε περισσότερα

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 2. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 2. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 2. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ Η συμμετρική και η ασύμμετρη οργάνωση Κάθε καλλιτεχνικό έργο μπορεί να έχει συνθετική ενότητα και να είναι ολοκληρωμένο ως σύνολο, αλλά χρειάζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΦΥΣΙΚΗ Γ.Π. Γ Λυκείου / Το Φως 1. Η υπεριώδης ακτινοβολία : a) δεν προκαλεί αμαύρωση της φωτογραφικής πλάκας. b) είναι ορατή. c) χρησιμοποιείται για την αποστείρωση ιατρικών εργαλείων. d) έχει μήκος κύματος

Διαβάστε περισσότερα

Η 6η Δέσμη ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ

Η 6η Δέσμη ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ Η 6η Δέσμη ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ Η Δέσμη Καλών Τεχνών προσφέρεται ως επιλογή στους μαθητές της Β' και Γ' λυκείου. Για την 6η Δέσμη δεν υπάρχει στην Α' λυκείου αντίστοιχη ΟΜΠ (Ομάδα Μαθημάτων Προσανατολισμού), έτσι

Διαβάστε περισσότερα

Ανάκλαση Είδωλα σε κοίλα και κυρτά σφαιρικά κάτοπτρα. Αντώνης Πουλιάσης Φυσικός M.Sc. 12 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ

Ανάκλαση Είδωλα σε κοίλα και κυρτά σφαιρικά κάτοπτρα. Αντώνης Πουλιάσης Φυσικός M.Sc. 12 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ Ανάκλαση Είδωλα σε κοίλα και κυρτά σφαιρικά κάτοπτρα Αντώνης Πουλιάσης Φυσικός M.Sc. 12 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ Πουλιάσης Αντώνης Φυσικός M.Sc. 2 Ανάκλαση Είδωλα σε κοίλα και κυρτά σφαιρικά κάτοπτρα Γεωμετρική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ. Μάθημα: «Παιδικό σχέδιο: σύγχρονες προσεγγίσεις»

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ. Μάθημα: «Παιδικό σχέδιο: σύγχρονες προσεγγίσεις» ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Μάθημα: «Παιδικό σχέδιο: σύγχρονες προσεγγίσεις» Διδάσκουσα: Κούβου Ουρανία Φοιτήτρια: Παπαϊωάννου Αργυρώ

Διαβάστε περισσότερα

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 4. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΚΑΙ ΕΜΦΑΣΗ

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 4. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΚΑΙ ΕΜΦΑΣΗ Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 4. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΚΑΙ ΕΜΦΑΣΗ Στις πολύπλοκες συνθέσεις πολλά διαφορετικά στοιχεία χρησιμοποιούνται για την ιεράρχηση της σειράς παρατήρησης από τον θεατή. Ο καλλιτέχνης

Διαβάστε περισσότερα

Σύμβολα και σχεδιαστικά στοιχεία. Μάθημα 3

Σύμβολα και σχεδιαστικά στοιχεία. Μάθημα 3 Σύμβολα και σχεδιαστικά στοιχεία Μάθημα 3 Τα αρχιτεκτονικά σύμβολα αποτελούν μια διεθνή, συγκεκριμένη και απλή γλώσσα. Είναι προορισμένα να γίνονται κατανοητά από τον καθένα, ακόμα και από μη ειδικούς.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ

ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ ΣΥΝΘΕΣΗ: Οργάνωση ενός συνόλου από επιμέρους στοιχεία σε μια ενιαία διάταξη Αρχική ιδέα σύνθεσης Μορφή της σύνθεσης Δομή της σύνθεσης ΟΠΤΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΣΥΝΘΕΣΗΣ Βασικό λεξιλόγιο

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες:

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες: Πρόταση Διδασκαλίας Ενότητα: Τάξη: 7 η - Τέχνη: Μια γλώσσα για όλους, σε όλες τις εποχές Γ Γυμνασίου Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος Α: Στόχοι Οι μαθητές/ τριες: Να

Διαβάστε περισσότερα

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 5. ΣΥΝΘΕΤΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 5. ΣΥΝΘΕΤΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 5. ΣΥΝΘΕΤΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ Ο ρυθμός είναι μια έννοια που ξεκινάει από την επαναλαμβανόμενη αλλαγή κατά τακτά χρονικά διαστήματα κάποιας χαρακτηριστικής κατάστασης. Στη μουσική

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΔΗΜΟΣ ΝΟΤΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ

Ο ΔΗΜΟΣ ΝΟΤΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ο ΔΗΜΟΣ ΝΟΤΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΕΛΕΝΗ ΜΑΙΣΤΡΟΥ 1 Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΩΣ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32)

Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32) Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32) Διάλεξη 6 Μηχανισμοί επεξεργασίας οπτικού σήματος Οι άλλες αισθήσεις Πέτρος Ρούσσος Η αντιληπτική πλάνη του πλέγματος Hermann 1 Πλάγια αναστολή Η πλάγια αναστολή (lateral inhibition)

Διαβάστε περισσότερα

// AESTHETICS G-DECO. Silk-Screen Printing

// AESTHETICS G-DECO. Silk-Screen Printing GDECO SilkScreen Printing GR SilkScreen Printing Το γυαλί, χάρη στις ιδιότητές του, χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο ως διακοσμητικό υλικό, καθώς μπορεί να συνδυαστεί με χρώμα για να επιτύχει ένα εικαστικό

Διαβάστε περισσότερα

Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία

Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία Πάτρα, Δεκέμβρης 2012 Ποια είναι η σχέση ανάμεσα στην τέχνη και την πληροφόρηση; Πώς μπορεί η φωτογραφία να είναι τέχνη, εάν είναι στενά συνδεδεμένη με την αυτόματη

Διαβάστε περισσότερα

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ I Β Ενιαίου Λυκείου. (μάθημα ενδιαφέροντος)

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ I Β Ενιαίου Λυκείου. (μάθημα ενδιαφέροντος) ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ I Β Ενιαίου Λυκείου (μάθημα ενδιαφέροντος) 1 ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ Με τη διδασκαλία του μαθήματος επιδιώκεται η μύηση των μαθητών στον κόσμο της φωτογραφίας ώστε να: 1. Αντιλαμβάνονται οι

Διαβάστε περισσότερα

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 3. ΚΛΙΜΑΚΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 3. ΚΛΙΜΑΚΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 3. ΚΛΙΜΑΚΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ Η κλίμακα και οι αναλογίες έχουν άμεση σχέση με το μέγεθος των αντικειμένων που περιγράφουν. Φυσικά το μεγάλο και το μικρό μέγεθος είναι σχετικοί

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΗ ΟΠΤΙΚΗ. Ανάκλαση. Κάτοπτρα. Διάθλαση. Ολική ανάκλαση. Φαινόμενη ανύψωση αντικειμένου. Μετατόπιση ακτίνας. Πρίσματα

ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΗ ΟΠΤΙΚΗ. Ανάκλαση. Κάτοπτρα. Διάθλαση. Ολική ανάκλαση. Φαινόμενη ανύψωση αντικειμένου. Μετατόπιση ακτίνας. Πρίσματα ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΗ ΟΠΤΙΚΗ Ανάκλαση Κάτοπτρα Διάθλαση Ολική ανάκλαση Φαινόμενη ανύψωση αντικειμένου Μετατόπιση ακτίνας Πρίσματα ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΗ ΟΠΤΙΚΗ - Ανάκλαση Επιστροφή σε «γεωμετρική οπτική» Ανάκλαση φωτός ονομάζεται

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης

Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης Clements & Sarama, 2009; Sarama & Clements, 2009 Χωρική αντίληψη και σκέψη Προσανατολισμός στο χώρο Οπτικοποίηση (visualization) Νοερή εικονική αναπαράσταση Νοερή

Διαβάστε περισσότερα

ΛΟΥΤΡΑ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ. Story 2. ΟΜΑΔΑ 14 Σιδέρη Κωνσταντίνα Γρυπονησιώτου Μαρία Γρηγοριάδου Άννα

ΛΟΥΤΡΑ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ. Story 2. ΟΜΑΔΑ 14 Σιδέρη Κωνσταντίνα Γρυπονησιώτου Μαρία Γρηγοριάδου Άννα ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ & ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ Ι CTRL+ESC+SKG ΛΟΥΤΡΑ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ Story 2 ΟΜΑΔΑ 14 Σιδέρη Κωνσταντίνα Γρυπονησιώτου Μαρία Γρηγοριάδου Άννα ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΧΩΡΟ Κτίριο του 1440 στην Θεσσαλονίκη

Διαβάστε περισσότερα

Εσωτερικός φωτισµός κτιρίων σε σχέση µε τη χρήση ΓΡΑΦΕΙΑ

Εσωτερικός φωτισµός κτιρίων σε σχέση µε τη χρήση ΓΡΑΦΕΙΑ Στεφανία Κέτση Ο αρχιτεκτονικός φωτισµός προκύπτει από τις χρήσεις για την οποία προσδιορίζεται ο χώρος και είναι απαραίτητος για τη σωστή λειτουργία των χώρων του κτιρίου. Ο διακοσµητικός φωτισµός δεν

Διαβάστε περισσότερα

Κυρούδη Λαμπρινή. Η επίδραση του φωτός στην ανάπτυξη των φυτών

Κυρούδη Λαμπρινή. Η επίδραση του φωτός στην ανάπτυξη των φυτών Κυρούδη Λαμπρινή Η επίδραση του φωτός στην ανάπτυξη των φυτών ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ Η έρευνα αυτή διαπραγματεύεται, θέλοντας να εξηγήσει τα εξής θέματα:- Ο ρόλος του φωτός στην ανάπτυξη των φυτών-

Διαβάστε περισσότερα

THE JEWISH MUSEUM BERLIN

THE JEWISH MUSEUM BERLIN ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤ0ΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΕΣ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Γ.ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΝΤΙΝΟΥ THE JEWISH MUSEUM BERLIN ΈΝΑ FILM ΤΩΝ: STAN NEUMANN KAI RICHARD COPANS

Διαβάστε περισσότερα

112 Σ Υ Ν Θ Ε Σ Ε Ι Σ Ν Ο Ε Μ Β Ρ Ι Ο Σ ' 1 1 Σ Υ Ν Θ Ε Σ Ε Ι Σ 113

112 Σ Υ Ν Θ Ε Σ Ε Ι Σ Ν Ο Ε Μ Β Ρ Ι Ο Σ ' 1 1 Σ Υ Ν Θ Ε Σ Ε Ι Σ 113 Ρετιρέ ο παράδεισος ΣΕ ΜΙΑΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΙΟ ΠΛΟΥΣΙΕΣ ΣΥΝΟΙΚΙΕΣ ΤΟΥ ΓΙΟΧΑΝΕΣ- ΜΠΟΥΡΓΚ, ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΕΙΝΑΙ ΦΥΣΙΚΟ ΝΑ ΖΟΥΝ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΨΗΛΟΥΣ ΦΡΑΚΤΕΣ, ΠΕΡΙΚΛΕΙΣΤΑ ΣΠΙΤΙΑ, ΜΕ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ. ΟΙ ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ ΤΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 3 ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ ΑΕΡΟΦΩΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ. 1. Εξέδρες για αεροφωτογράφηση

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 3 ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ ΑΕΡΟΦΩΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ. 1. Εξέδρες για αεροφωτογράφηση ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 3 ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ ΑΕΡΟΦΩΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ 1. Εξέδρες για αεροφωτογράφηση Από τη στιγμή που άνθρωπος ανακάλυψε τη σπουδαιότητα της αεροφωτογραφίας, άρχισε να αναζητά τρόπους και μέσα που θα του επέτρεπαν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΘΑΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΛΥΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ

ΠΙΘΑΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΛΥΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθηµα: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ Το μάθημα της Θεατρικής Αγωγής θα διδάσκεται από φέτος στην Ε και Στ Δημοτικού. Πρόκειται για μάθημα βιωματικού χαρακτήρα, με κύριο

Διαβάστε περισσότερα

Μοντεσσόρι: Ένας κόσμος επιτευγμάτων. Το πρώτο μου βιβλίο για τους ΑΡΙΘΜΟΥΣ. με πολλά φανταστικά αυτοκόλλητα

Μοντεσσόρι: Ένας κόσμος επιτευγμάτων. Το πρώτο μου βιβλίο για τους ΑΡΙΘΜΟΥΣ. με πολλά φανταστικά αυτοκόλλητα Μοντεσσόρι: Ένας κόσμος επιτευγμάτων Το πρώτο μου βιβλίο για τους ΑΡΙΘΜΟΥΣ με πολλά φανταστικά αυτοκόλλητα ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΟΥ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΡΙΘΜΟΥΣ Η απόκτηση μιας δεξιότητας ή η ανάπτυξη της γνώσης απαιτεί

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ. Χειμερινό Εξάμηνο

ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ. Χειμερινό Εξάμηνο ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ Χειμερινό Εξάμηνο 2012-2013 ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΕΣ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΚΥ ΤΣΑΛΑΜΑΤΑ ΑΣΤΙΚΑ ΤΟΠΙΑ

ΒΙΚΥ ΤΣΑΛΑΜΑΤΑ ΑΣΤΙΚΑ ΤΟΠΙΑ ΒΙΚΥ ΤΣΑΛΑΜΑΤΑ ΑΣΤΙΚΑ ΤΟΠΙΑ «Πλάθω τις εικόνες μου χαράζοντας κατευθείαν πάνω στο υλικό μου, όπως ο ζωγράφος σχεδιάζει ή πλάθει τις εικόνες του πάνω στον καμβά.» Η Βίκυ Τσαλαματά γεννήθηκε στην Αθήνα και

Διαβάστε περισσότερα

H παραγωγή μιας έκθεσης ΙΙ. Σήμανση και φωτισμός

H παραγωγή μιας έκθεσης ΙΙ. Σήμανση και φωτισμός H παραγωγή μιας έκθεσης ΙΙ Σήμανση και φωτισμός Σήμανση Βρίσκοντας τον δρόμο μας: Πρόσβαση (διανοητική και φυσική) σε μουσεία και εκθεσιακούς χώρους Σκοποί, χαρακτηριστικά της σήμανσης Ύφος και ταυτότητα

Διαβάστε περισσότερα

"Στην αρχή το φως και η πρώτη ώρα που τα χείλη ακόμα στον πηλό δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου." (Οδυσσέας Ελύτης)

Στην αρχή το φως και η πρώτη ώρα που τα χείλη ακόμα στον πηλό δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου. (Οδυσσέας Ελύτης) "Στην αρχή το φως και η πρώτη ώρα που τα χείλη ακόμα στον πηλό δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου." (Οδυσσέας Ελύτης) Το σύμπαν δεν υπήρχε από πάντα. Γεννήθηκε κάποτε στο παρελθόν. Τη στιγμή της γέννησης

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ

ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ ΤΙ ΡΩΤΑΜΕ ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ ; ΤΙ ΜΑΣ ΑΦΗΓΕΙΤΑΙ ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ ; ΠΩΣ ΜΑΣ ΤΟ ΑΦΗΓΕΙΤΑΙ ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ ; ΣΥΝΘΕΣΗ: Οργάνωση ενός συνόλου από επιμέρους στοιχεία σε μια ενιαία διάταξη Αρχική ιδέα σύνθεσης

Διαβάστε περισσότερα

Δομή και Περιεχόμενο

Δομή και Περιεχόμενο Υπουργείο Παιδείας & Πολιτισμού Διεύθυνση Δημοτικής Εκπαίδευσης Δομή και Περιεχόμενο Ομάδα Υποστήριξης Νέου Αναλυτικού Προγράμματος Εικαστικών Τεχνών Ιανουάριος 2013 Δομή ΝΑΠ Εικαστικών Τεχνών ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΟΨΕΙΣ - 119 - ΟΡΟΦΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΑΝΟΨΕΙΣ - 119 - ΟΡΟΦΟΓΡΑΦΙΕΣ - 119 - ΑΝΟΨΕΙΣ ΟΡΟΦΟΓΡΑΦΙΕΣ ΣΑΛΟΝΙ Στον χώρο του σαλονιού αλλά και της τραπεζαρίας επιθυμία του ιδιοκτήτη της κατοικίας ηταν η πρόβλεψη διακόσμησης των οροφών αυτών κυρίως των χώρων με ζωγραφική. Στην

Διαβάστε περισσότερα

Οπτική Επικοινωνία & εμπορικός χώρος. Οργανώνοντας μια στρατηγική για την προώθηση του προϊόντος

Οπτική Επικοινωνία & εμπορικός χώρος. Οργανώνοντας μια στρατηγική για την προώθηση του προϊόντος Οπτική Επικοινωνία & εμπορικός χώρος Οργανώνοντας μια στρατηγική για την προώθηση του προϊόντος Οπτική επικοινωνία Η καλλιτεχνική επίδειξη εμπορεύματος και θεατρικών στοιχείων με στόχο την οργάνωση σκηνογραφικού

Διαβάστε περισσότερα

ΖΗΚΟΣ ΝΙΚΟΣ ΠΑΛΟΥΜΠΙΩΤΗΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΤΡΙΓΚΑΣ ΝΙΚΟΣ

ΖΗΚΟΣ ΝΙΚΟΣ ΠΑΛΟΥΜΠΙΩΤΗΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΤΡΙΓΚΑΣ ΝΙΚΟΣ ΖΗΚΟΣ ΝΙΚΟΣ ΠΑΛΟΥΜΠΙΩΤΗΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΤΡΙΓΚΑΣ ΝΙΚΟΣ Φυσικά φαινόμενα και τεχνολογία Το λευκό φως Το ουράνιο τόξο Το πολικό σέλας Το χρώμα του ουρανού Το ηλιοβασίλεμα Οι επιγραφές ΝΕΟΝ Το χρώμα στους υπολογιστές

Διαβάστε περισσότερα

Μιλώντας με τα αρχαία

Μιλώντας με τα αρχαία Επίσκεψη στο μαντείο της Δωδώνης Πώς έβλεπαν το μέλλον οι αρχαίοι; Πώς λειτουργούσε το πιο αρχαίο μαντείο της Ελλάδας; Τι μορφή, σύμβολα και ρόλο είχε ο κύριος θεός του, ο Δίας; Τι σημασία είχαν εκεί οι

Διαβάστε περισσότερα

Μοντεσσόρι: Ένας κόσμος επιτευγμάτων. Το πρώτο μου βιβλίο για τα. Χρώματα. με πολλά φανταστικά αυτοκόλλητα

Μοντεσσόρι: Ένας κόσμος επιτευγμάτων. Το πρώτο μου βιβλίο για τα. Χρώματα. με πολλά φανταστικά αυτοκόλλητα Μοντεσσόρι: Ένας κόσμος επιτευγμάτων Το πρώτο μου βιβλίο για τα Χρώματα με πολλά φανταστικά αυτοκόλλητα ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΟΥ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ Η απόκτηση μιας δεξιότητας ή η ανάπτυξη της γνώσης απαιτεί ορισμένες

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΔΟΣ ΟΨΕΙΣ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ. χατζηπέτρου_ελένη. Περιοχές-Όψεις

ΟΜΟΔΟΣ ΟΨΕΙΣ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ. χατζηπέτρου_ελένη. Περιοχές-Όψεις Τοποθεσία χωριού : Το Όμοδος περιβάλλεται από 2 ψηλές βουνοκορφές Στην εργασία θα μελετηθούν οι διαφορετικές τυπολογίες που εμφανίζονται στο χωρίο, οι σχέσεις τους με το ιδιωτικό και το δημόσιο,ο τρόπος

Διαβάστε περισσότερα

ΟΠΤΙΚΟΚΙΝΗΤΙΚO ΣYΣΤΗΜΑ. Αθανασιάδης Στάθης φυσικοθεραπευτής NDT

ΟΠΤΙΚΟΚΙΝΗΤΙΚO ΣYΣΤΗΜΑ. Αθανασιάδης Στάθης φυσικοθεραπευτής NDT ΟΠΤΙΚΟΚΙΝΗΤΙΚO ΣYΣΤΗΜΑ Αθανασιάδης Στάθης φυσικοθεραπευτής NDT ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜOΣ ΤΗΣ ΟΡΑΣΗΣ «κοιτάζουμε με τα μάτια αλλά βλέπουμε με τον εγκέφαλο» 90% των πληροφοριών που φθάνουν στον εγκέφαλο περνούν μέσα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ ΕΞΑΜΗΝΟΥ «Υπαίθρια Θεατρική Σκηνή»

ΘΕΜΑ ΕΞΑΜΗΝΟΥ «Υπαίθρια Θεατρική Σκηνή» ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013-2014 ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΤΟΜΕΑΣ 4 6ο ΕΞΑΜΗΝΟ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗΣ ΣΥΝΘΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ 6Α ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ Διδάσκοντες : Ε. Αλεξάνδρου,

Διαβάστε περισσότερα

Εκλεκτισµός & Μοντερνίστικες Τάσεις

Εκλεκτισµός & Μοντερνίστικες Τάσεις Εκλεκτισµός & Μοντερνίστικες Τάσεις (Η άρνηση των Ιστορικων ρυθµών) Ο Ιστορισµός ένα ρεύµα που αναπτύσσεται κατά το 19ο αι και χαρακτηρίζεται από υιοθέτηση και επαναδιαπραγµάτευση γνώριµων τεχνοτροπιών

Διαβάστε περισσότερα

ρόλο στην προετοιμασία του θέματός μας αποτέλεσε το ιστόγραμμα που φτιάξαμε με τα παιδιά με πράγματα που ήθελαν να μάθουν για τους ζωγράφους.

ρόλο στην προετοιμασία του θέματός μας αποτέλεσε το ιστόγραμμα που φτιάξαμε με τα παιδιά με πράγματα που ήθελαν να μάθουν για τους ζωγράφους. Προπρονήπια Α 2015 ΠΙΝΑΚΕΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ Το δίμηνο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου ασχοληθήκαμε με το θέμα «Πίνακες Ζωγραφικής». Αφορμή στάθηκε μια συζήτηση που κάναμε με τα παιδιά για το φθινόπωρο και τις αλλαγές του

Διαβάστε περισσότερα

Τα βιβλία θα τα βρείτε στο βιβλιοπωλείο: Βιβλία γνώσεων και δραστηριοτήτων ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΥ

Τα βιβλία θα τα βρείτε στο βιβλιοπωλείο: Βιβλία γνώσεων και δραστηριοτήτων ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΥ Τα βιβλία θα τα βρείτε στο βιβλιοπωλείο: Βιβλία γνώσεων και δραστηριοτήτων ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΥ Συντονισμός χεριού-ματιού Βοηθούν στην ανάπτυξη των κινητικών δεξιοτήτων του παιδιού. Παίζω με τους κύβους

Διαβάστε περισσότερα

Ο καλός φωτισμός αποτελεί μία καρτ-ποστάλ για κάθε τόπο και μέρος ενός πειστικού μάρκετινγκ της κάθε πόλης

Ο καλός φωτισμός αποτελεί μία καρτ-ποστάλ για κάθε τόπο και μέρος ενός πειστικού μάρκετινγκ της κάθε πόλης Ο καλός φωτισμός αποτελεί μία καρτ-ποστάλ για κάθε τόπο και μέρος ενός πειστικού μάρκετινγκ της κάθε πόλης Ο φωτισμός ενδοαστικών περιοχών, όπως πεζόδρομων και πλατειών, δεν είναι απλά ένα λειτουργικό

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ. Εγχειρίδιο του εκπαιδευτικού

ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ. Εγχειρίδιο του εκπαιδευτικού ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ Εγχειρίδιο του εκπαιδευτικού Περιεχόμενα ΣΤΟΧΟΙ 3 ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΑΠΣ) 3 ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ 3 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ 4 Α ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 4 Β ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 4 Γ

Διαβάστε περισσότερα

AKTO Campus, Ευελπίδων 11Α, Αθήνα, 113 62

AKTO Campus, Ευελπίδων 11Α, Αθήνα, 113 62 AKTO Campus, Ευελπίδων 11Α, Αθήνα, 113 62 Ο ΑΚΤΟ με 40 και πλέον χρόνια δραστηριότητας στον χώρο των Εφαρμοσμένων και Καλών Τεχνών και η DESIGNEMBASSADOR.COM UG, που εξειδικεύεται στον σχεδιασμό φεστιβάλ,

Διαβάστε περισσότερα

Β Α Λ Η Κ Ο Λ Ο Τ Ο Υ Ρ Ο Υ

Β Α Λ Η Κ Ο Λ Ο Τ Ο Υ Ρ Ο Υ ΕΚΘΕΣΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ Β Α Λ Η Κ Ο Λ Ο Τ Ο Υ Ρ Ο Υ η εικόνα ως πρόσχημα ΕΓΚΑΙΝΙΑ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2015, 19:30 μ.μ. ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΠΕΙΡΑΙΑ Φ Ι Λ Ω Ν Ο Σ 29, 18535, Π Ε Ι Ρ Α Ι Α Σ 14 έως 21 Iουνίου 2015 ώρες

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου

Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου Βασίλειος Κωτούλας vaskotoulas@sch.gr h=p://dipe.kar.sch.gr/grss Αρχαιολογικό Μουσείο Καρδίτσας Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου Η Δομή της εισήγησης 1 2 3 Δυο λόγια για Στόχοι των Ερευνητική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΘΑΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΛΥΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ

ΠΙΘΑΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΛΥΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

1.1. ΓΕΙΝΙΚΑ ΟΡΙΣΜΟΙ Με ποιο τρόπο μπορούμε να σχεδιάσουμε έναν τρισδιάστατο χώρο ή αντικείμενο, πάνω σ ένα χαρτί δύο διαστάσεων?

1.1. ΓΕΙΝΙΚΑ ΟΡΙΣΜΟΙ Με ποιο τρόπο μπορούμε να σχεδιάσουμε έναν τρισδιάστατο χώρο ή αντικείμενο, πάνω σ ένα χαρτί δύο διαστάσεων? ΣΧΕΔΙΑΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ - Εξεταστέα ύλη Β εξαμήνου 2011 1.1. ΓΕΙΝΙΚΑ ΟΡΙΣΜΟΙ Με ποιο τρόπο μπορούμε να σχεδιάσουμε έναν τρισδιάστατο χώρο ή αντικείμενο, πάνω σ ένα χαρτί δύο διαστάσεων? Τρεις μέθοδοι προβολών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΘΑΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΛΥΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ

ΠΙΘΑΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΛΥΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθηµα: ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΗ Ηµεροµηνία και ώρα

Διαβάστε περισσότερα

TFT TV. Τι είναι οι TFT και πως λειτουργούν;

TFT TV. Τι είναι οι TFT και πως λειτουργούν; TFT TV Τι είναι οι TFT και πως λειτουργούν; Η ετυμολογία του όρου TFT (Thin Film Transistor ή τρανζίστορ λεπτού φιλμ) μας παραπέμπει στο δομικό στοιχείο ελέγχου της οθόνης, που είναι το τρανζίστορ. Οι

Διαβάστε περισσότερα

4 ο ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ:

4 ο ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ: 4 ο ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ: Με ποιους τρόπους συμβάλει ο βιοκλιματικός σχεδιασμός των κτιρίων, στην βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ανθρώπων. Ομάδα Εργασίας : Αλεξόπουλος Πέτρος, Δημαρά Κατερίνα, Καλεμάκη

Διαβάστε περισσότερα

Γνωστικό αντικείμενο του σεναρίου διδασκαλίας: Σύνδεση με ενότητες του Σχολικού Εγχειριδίου: Σύνδεση με άλλες γνωστικές περιοχές:

Γνωστικό αντικείμενο του σεναρίου διδασκαλίας: Σύνδεση με ενότητες του Σχολικού Εγχειριδίου: Σύνδεση με άλλες γνωστικές περιοχές: Αναζητώντας τεκμήρια μινωικού πολιτισμού στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου: Μια γέφυρα δημιουργίας ανάμεσα στο σχολικό εγχειρίδιο και στο έκθεμα (Ιστορία Α Γυμνασίου) Μαράκη Διονυσία Φιλόλογος Πειραματικού

Διαβάστε περισσότερα

Το φως στη βυζαντινή ζωγραφική

Το φως στη βυζαντινή ζωγραφική 23 Νοεμβρίου 2016 Το φως στη βυζαντινή ζωγραφική Πολιτισμός / Ζωγραφική & Εικαστικές Τέχνες Μαρία Ι.Καζαμία-Τσέρνου, Αναπλ. Καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Τμήμα Θεολογίας ΑΠΘ «Καί ε πεν Θεός γενηθήτω

Διαβάστε περισσότερα

2 ο Σεμινάριο ΕΓΚΥΡΗ ΠΡΑΞΗ & ΣΥΝΟΧΗ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Δίκτυο σχολείων για τη μη-βία

2 ο Σεμινάριο ΕΓΚΥΡΗ ΠΡΑΞΗ & ΣΥΝΟΧΗ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Δίκτυο σχολείων για τη μη-βία 2 ο Σεμινάριο ΕΓΚΥΡΗ ΠΡΑΞΗ & ΣΥΝΟΧΗ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Δίκτυο σχολείων για τη μη-βία Α Μέρος: ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Τα επίπεδα συνείδησης Ύπνος Μισοξύπνιο Αφύπνιση Ελάχιστη εργασία των εξωτερικών αισθήσεων Με εικόνες

Διαβάστε περισσότερα

Ο Μ Α Δ Α Ε Ι Κ Α Σ Τ Ι Κ Η Σ Α Γ Ω Γ Η Σ Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ 2014

Ο Μ Α Δ Α Ε Ι Κ Α Σ Τ Ι Κ Η Σ Α Γ Ω Γ Η Σ Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ 2014 Ο Μ Α Δ Α Ε Ι Κ Α Σ Τ Ι Κ Η Σ Α Γ Ω Γ Η Σ Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ 2014 Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Τ Ι Κ Ε Σ Ε Ι Κ Α Σ Τ Ι Κ Ε Σ Δ Ρ Α Σ Ε Ι Σ Σύντομη Περιγραφή Ενότητας Η ενότητα φέρει τον τίτλο «Εγώ, εσύ, εμείς Συνεργατικές

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η )

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η ) ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η ) 1 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ JACKSON POLLOCK ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ WILLIAM WRIGHT ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ 1950. Το καλοκαίρι του 1950 o δημοσιογράφος William Wright πήρε μια πολύ ενδιαφέρουσα ηχογραφημένη

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιαστικά Προγράμματα Επίπλου

Σχεδιαστικά Προγράμματα Επίπλου Σχεδιαστικά Προγράμματα Επίπλου Καθηγήτρια ΦΕΡΦΥΡΗ ΣΩΤΗΡΙΑ Τμήμα ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΞΥΛΟΥ - ΕΠΙΠΛΟΥ Σχεδιαστικά Προγράμματα Επίπλου Η σχεδίαση με τον παραδοσιακό τρόπο απαιτεί αυξημένο χρόνο, ενώ

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητική Εργασία µε. Ζωγραφική και Μαθηµατικά

Ερευνητική Εργασία µε. Ζωγραφική και Μαθηµατικά Ερευνητική Εργασία - Ζωγραφική και Μαθηµατικά Ηλίας Νίνος Ερευνητική Εργασία µε θέµα: Μαθηµατικά και Τέχνη Υποθέµα: Μαθηµατικά και Ζωγραφική Οµάδα: Μαρία Βαζαίου- Ηρώ Μπρούφα- Μαθηµατικά εννοούµε την επιστήµη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ Ο ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥΣ;

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ Ο ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥΣ; Η επαγγελματική ανάπτυξη και η ανθρώπινη ανάπτυξη συνδέονται. Η εξελικτική πορεία του ατόμου δεν κλείνει με την είσοδό του στο επάγγελμα ή σε έναν οργανισμό αλλά αντίθετα, την στιγμή εκείνη αρχίζει μία

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΗ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ & ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Α.Τ.Ε.Ι. ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΑΡΙΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: AΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ / ΧΩΡΟΙ ΑΝΑΨΥΧΗΣ

ΣΧΟΛΗ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ & ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Α.Τ.Ε.Ι. ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΑΡΙΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: AΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ / ΧΩΡΟΙ ΑΝΑΨΥΧΗΣ ΣΧΟΛΗ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ & ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Α.Τ.Ε.Ι. ΤΜΗΜΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ, ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΗΣ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΑΡΙΝΟ 2011-12 ΜΑΘΗΜΑ: AΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ / ΧΩΡΟΙ ΑΝΑΨΥΧΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

«Η θάλασσα μάς ταξιδεύει» The sea travels us e-twinning project 2014-2015. Έλληνες ζωγράφοι. Της Μπιλιούρη Αργυρής. (19 ου -20 ου αιώνα)

«Η θάλασσα μάς ταξιδεύει» The sea travels us e-twinning project 2014-2015. Έλληνες ζωγράφοι. Της Μπιλιούρη Αργυρής. (19 ου -20 ου αιώνα) «Η θάλασσα μάς ταξιδεύει» The sea travels us e-twinning project 2014-2015 Έλληνες ζωγράφοι (19 ου -20 ου αιώνα) Της Μπιλιούρη Αργυρής Η ιστορία της ζωγραφικής στην νεοελληνική ζωγραφική Η Ελληνική ζωγραφική

Διαβάστε περισσότερα

Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης»

Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης» ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΚΑΝΙΑΤΣΑΣ' Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης» Α. ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Το θέμα του συνεδρίου, Ήέες πόλεις πάνω σε παλιές", είναι θέμα με πολλές

Διαβάστε περισσότερα

ισδιάστατοι μετασχηματισμοί ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: ισδιάστατοι γεωμετρικοί μετασχηματισμοί

ισδιάστατοι μετασχηματισμοί ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: ισδιάστατοι γεωμετρικοί μετασχηματισμοί ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: ισδιάστατοι γεωμετρικοί μετασχηματισμοί Πολλά προβλήματα λύνονται μέσω δισδιάστατων απεικονίσεων ενός μοντέλου. Μεταξύ αυτών και τα προβλήματα κίνησης, όπως η κίνηση ενός συρόμενου μηχανισμού.

Διαβάστε περισσότερα

Μια πόλη που χαμογελά και ελπίζει

Μια πόλη που χαμογελά και ελπίζει Μέσα στα πλαίσια της προσπάθειας που γίνεται για αναβάθμιση του θεσμού των Μαθητικών Δημοτικών Συμβουλίων, μία εισήγηση της Επιτροπής Υγείας και Περιβάλλοντος προς το Δημοτικό Συμβούλιο ήταν μεταξύ άλλων

Διαβάστε περισσότερα

της ΜΑΡΙΑΝΝΑΣ ΑΒΕΡΚΙΟΥ Παιδαγωγός MEd, Εκπαίδευση Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Φιλόλογος

της ΜΑΡΙΑΝΝΑΣ ΑΒΕΡΚΙΟΥ Παιδαγωγός MEd, Εκπαίδευση Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Φιλόλογος της ΜΑΡΙΑΝΝΑΣ ΑΒΕΡΚΙΟΥ Παιδαγωγός MEd, Εκπαίδευση Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Φιλόλογος Περιεχομένα Ενότητες δραστηριοτήτων Μικρή ιστορία για τη δημιουργικότητα Ποιος θέλει

Διαβάστε περισσότερα

Χωρικές σχέσεις και Γεωμετρικές Έννοιες στην Προσχολική Εκπαίδευση

Χωρικές σχέσεις και Γεωμετρικές Έννοιες στην Προσχολική Εκπαίδευση Χωρικές σχέσεις και Γεωμετρικές Έννοιες στην Προσχολική Εκπαίδευση Ενότητα 3: Τοπολογικές και προβολικές σχέσεις στο χώρο Δημήτρης Χασάπης Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Βασικές σχέσεις

Διαβάστε περισσότερα

Σταυρούλα Πατσιομίτου

Σταυρούλα Πατσιομίτου Αριστοτέλους Μεταφυσικά 1078 α 30 Σταυρούλα Πατσιομίτου spatsiomitou@sch.gr Σ υνδέονται τα Μαθηματικά με την Αισθητική, με την Τέχνη, με την Τεχνολογία. Πόσο σημαντικό είναι να γνωρίζουμε την Ιστορία τους;

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Διακοσμητικής. Οτιδήποτε αποφασίσετε να κάνετε θα πρέπει να είναι άρτια κατασκευασμένο.

Εργαστήριο Διακοσμητικής. Οτιδήποτε αποφασίσετε να κάνετε θα πρέπει να είναι άρτια κατασκευασμένο. Εργαστήριο Διακοσμητικής Διδάσκων: e-mail: Φίλιππος Καλαμάρας fil.kal@gmail.com Κατά την διάρκεια του εξαμήνου καλείστε να υλοποιήσετε 2 από τα παρακάτω projects. Μπορείτε να παρουσιάσετε εργασίες που

Διαβάστε περισσότερα

Ο Χώρος και οι Γωνιές απασχόλησης

Ο Χώρος και οι Γωνιές απασχόλησης Ο Χώρος και οι Γωνιές απασχόλησης Δρ. Κατερίνα Σαραφίδου Σχολ. Σύμβουλος 39 ης Π.Α. Ν. Δράμας Το περιβάλλον θα πρέπει να δρα σαν ένα είδος ενυδρείου, στο οποίο αντανακλούν οι ιδέες, οι ηθικές αρχές και

Διαβάστε περισσότερα

Η καμπύλωση του χώρου-θεωρία της σχετικότητας

Η καμπύλωση του χώρου-θεωρία της σχετικότητας Η καμπύλωση του χώρου-θεωρία της σχετικότητας Σύμφωνα με τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας που διατύπωσε ο Αϊνστάιν, το βαρυτικό πεδίο κάθε μάζας δημιουργεί μια καμπύλωση στον χώρο (μάλιστα στον χωροχρόνο),

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις. Α ομάδα ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα μηνύματα που θέλει να περάσει μέσα

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΟΠΤΙΚΗΣ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΟΠΤΙΚΗΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΟΠΤΙΚΗΣ Μάθημα προς τους ειδικευόμενους γιατρούς στην Οφθαλμολογία, Στο Κ.Οφ.Κ.Α. την 18/11/2003. Υπό: Δρος Κων. Ρούγγα, Οφθαλμιάτρου. 1. ΑΝΑΚΛΑΣΗ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ Όταν μια φωτεινή ακτίνα ή

Διαβάστε περισσότερα

Τηλεπισκόπηση. Ψηφιακή Ανάλυση Εικόνας Η ΒΕΛΤΙΩΣΗ εικόνας

Τηλεπισκόπηση. Ψηφιακή Ανάλυση Εικόνας Η ΒΕΛΤΙΩΣΗ εικόνας Τηλεπισκόπηση Ψηφιακή Ανάλυση Εικόνας Η ΒΕΛΤΙΩΣΗ εικόνας Η βελτίωση εικόνας ασχολείται με την τροποποίηση των εικόνων ώστε να είναι πιο κατάλληλες για την ανθρώπινη όραση. Ανεξάρτητα από το βαθμό της ψηφιακής

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΙΔΑΚΤΕΑΣ ΥΛΗΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΙΔΑΚΤΕΑΣ ΥΛΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΙΔΑΚΤΕΑΣ ΥΛΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΙΔΑΚΤΕΑΣ ΥΛΗΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ Γνωριμία, συζήτηση Περιγραφή του μαθήματος, στόχοι Παρουσίαση σχεδίων διαφόρων μορφών φωτογραφίες -3 Διαγνωστικό

Διαβάστε περισσότερα

Οφθαλμαπάτες (Optical illusions)

Οφθαλμαπάτες (Optical illusions) Οφθαλμαπάτες (Optical illusions) Το φαινόμενο της οφθαλμαπάτης συνίσταται στο ότι εσφαλμένα αντιλαμβανόμαστε κάτι διαφορετικό, απ αυτό που βλέπουν τα μάτια μας, ή δυσκολευόμαστε να έχουμε μια σαφή σντίληψη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ Α ΤΑΞΗΣ. 3ο Γ/σιο Τρικάλων

ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ Α ΤΑΞΗΣ. 3ο Γ/σιο Τρικάλων ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ Α ΤΑΞΗΣ Υπεύθυνη Καθηγήτρια: Μαυρομμάτη Ειρήνη - ΠΕ0401 3ο Γ/σιο Τρικάλων Σχολικό Έτος: 2014-2015 1ο ΠΕΙΡΑΜΑ: ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΣ ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ Κατασκευές στο εργαστήριο, σύμφωνα

Διαβάστε περισσότερα

ΝΑΥΠΛΙΟ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ ΗΠΑΛΙΑΠΟΛΗ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑ

ΝΑΥΠΛΙΟ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ ΗΠΑΛΙΑΠΟΛΗ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑ ΝΑΥΠΛΙΟ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ ΗΠΑΛΙΑΠΟΛΗ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑ 1 Η ΝΕΩΤΕΡΗ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ 2 Τα εργαλεία ανάγνωσης της ταυτότητας της πόλης. Τα εργαλεία

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα του Παιχνιδιού

Περιεχόμενα του Παιχνιδιού Ε υρώπη, 1347. Μεγάλη καταστροφή πρόκειται να χτυπήσει. Ο Μαύρος Θάνατος πλησιάζει την Ευρώπη και μέσα στα επόμενα 4-5 χρόνια ο πληθυσμός της θα μείνει μισός. Οι παίκτες αποικούν στις διάφορες περιοχές

Διαβάστε περισσότερα

F LIGHT II TUNNELS 2014

F LIGHT II TUNNELS 2014 F LIGHT TUNNELS 2014 II ΗΛΙΟΛΟΥΣΤΟ ΣΠΙΤΙ Σε περιπτώσεις όπου θέλουμε να παρέχουμε φυσικό φως, αλλά οι συνθήκες δεν ευνοούν την εγκατάσταση κάθετων παραθύρων ή παραθύρων στέγης μία αποτελεσματική λύση είναι

Διαβάστε περισσότερα

Ζώντας στο φως! Σύστημα Φυσικού Φωτισμού

Ζώντας στο φως! Σύστημα Φυσικού Φωτισμού Ζώντας στο φως! Σύστημα Φυσικού Φωτισμού Green roo fing Θόλος Κάτοπτρο Στεγάνωση Σωλήνας μεταφοράς και αντανάκλασης Απόληξη 2 Φωτοσωλήνες Νέα τεχνολογία φυσικού φωτισμού Η χρήση φωτοσωλήνων για την επίλυση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΝΑΚΙΔΕΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ

ΠΙΝΑΚΙΔΕΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΠΙΝΑΚΙΔΕΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΥΠΑΡΧΟΝΤΟΣ ΚΤΗΡΙΟΥ Ή ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΝΕΟΥ ΚΤΗΡΙΟΥ Ένα από τα πιο κρίσιμα σημεία της διαδικασίας σχεδιασμού είναι η παρουσίαση της ανάλυσης της ιδέας σας 1. Έχετε εργαστεί στη διαδικασία

Διαβάστε περισσότερα

m pi-*. κείμενο: Τόνια Κατερίνη, Μαρία Καζολέα, αρχιτέκτονες μηχανικοί φωτογράφηση: Αθηνά Καζολέα, Πάτροκλος Στελλάκης

m pi-*. κείμενο: Τόνια Κατερίνη, Μαρία Καζολέα, αρχιτέκτονες μηχανικοί φωτογράφηση: Αθηνά Καζολέα, Πάτροκλος Στελλάκης m pi-*. To Πόρτο Ράφτη μετατρέπεται σταθερά σε τόπο μόνιμηξ διαμονιη αλλά ταυτόχρονα παραμένει ένα από τα γοητευτικότερα δείγματα του Αττικού τοπίου. Η παρέμβαση σε αυτό το τοπίο θέτει κατ' αρχήν πολλά

Διαβάστε περισσότερα

Ζωγραφική Γλυπτική Χαρακτική Διακοσμητική

Ζωγραφική Γλυπτική Χαρακτική Διακοσμητική 7/2/2008 ΕΙΣΟΔΟΣ Λεύκες στη Μεσσήνη (1960) Τάκης Κατσουλίδης (1933 - ) Φανή (1949) Γιάννης Μόραλης (1916 - ) Σινιάλα (1974-1988) Τάκις (1925 - ) Αρσανάς (1980-1990) Φώτης Ζαχαρίου (1909 - ) Ζωγραφική Γλυπτική

Διαβάστε περισσότερα