Δμεξεπλώληαο ην Ηιηαθό Σύζηεκα θαη πέξα ζηα ειιεληθά

Transcript

1 Δμεξεπλώληαο ην Ηιηαθό Σύζηεκα θαη πέξα ζηα ειιεληθά Exploring the Solar System and Beyond in Greek λαπηύρζεθε από ην Βηεηλάκ Nguyen

2 Hubble Ultra Deep Field ππξνβόιεζε 2014 Δμεξεπλψληαο ην Ζιηαθφ χζηεκα θαη ν ζηφρνο Beyond είλαη λα γεκίζεηε ην κπαιφ ζαο κε έλα πξνβάδηζκα γηα λα γλσξίδεη ηελ εμέιημε ηεο πιαλεηηθήο επηζηήκεο ζην ζχγρξνλν Space Age κε απηφ ην e-book. Σν ebook είλαη εχθνιν ζηε ρξήζε, δξνζηζηηθφ θαη είλαη εγγπεκέλε γηα λα είλαη ζπλαξπαζηηθφ! Μπνξείηε λα δηαβάζεηε απηφ ην e-book, ρσξίο θακία πξνεγνχκελε γλψζε ηνπ παξειζφληνο καο Ζιηαθφ χζηεκα ηνπ. Πνιιά πξάγκαηα ζα είλαη ζε απηφ ην e-book, φπσο, ήιηνο καο, Ζιηαθφ καο χζηεκα, Ση είλαη έλαο πιαλήηεο?, Πνην είλαη ην Big Bang; Οη πιαλήηεο ηνπ ειηαθνχ καο ζπζηήκαηνο, ν Δξκήο, Αθξνδίηε, Γε, ειήλε ηεο Γεο, Άξε αζηεξνεηδείο, κεηεσξίηεο θαη Μεηεσξίηεο, Γίαο, Κξφλνο, Οπξαλφο, Πνζεηδψλαο, λάλνη πιαλήηεο, θνκήηεο, Kuiper Belt θαη Oort Cloud, 1000 Space-Αζηξνλνκίαο ιέμεηο απφ ην ιεμηθφ θαη πνιιά πνιιά πεξηζζφηεξα!

3 Δμεξεπλψληαο ην Ζιηαθφ χζηεκα θαη πέξα ζα ζαο βνεζήζεη νπνπδήπνηε θαη αλ πάηε? είλαη κηα γξήγνξε θαη εχθνιε εξγαιείν αλαθνξάο πνπ ζα ζαο πάξεη πέξα απφ ην ειηαθφ ζχζηεκα! Πηζηεχσ φηη ε εμεξεχλεζε ηνπ ειηαθνχ καο ζπζηήκαηνο είλαη έλα απφ ηα κεγαιχηεξα επηζηεκνληθά επηηεχγκαηα ηεο αλζξσπφηεηαο θαη φηη ε θαηαλφεζε ηεο αλάπηπμεο ηεο πιαλεηηθήο επηζηήκεο ζην ζχγρξνλν Space Age είλαη ζεκαληηθφ. Απιά ζπκεζείηε έλα πξάγκα πνπ πνηέ δελ κάζεζε ζηακαηά! Γηαβάζηε, δηαβάδσ, δηαβάδσ! Καη Γξάςηε, γξάςηε, γξάςηε! Έλα επραξηζηψ ζηελ ππέξνρε γπλαίθα κνπ Μπεζ (Griffo) Nguyen & θαηαπιεθηηθή γηνπο κνπ Taylor Nguyen θαη Ashton Nguyen γηα φιε ηελ αγάπε θαη ηελ ππνζηήξημή ηνπο, ρσξίο ζπλαηζζεκαηηθή ππνζηήξημε θαη ηε βνήζεηά ηνπο, θακία απφ απηέο ηηο γιψζζεο ebooks θαη ερεηηθά εθπαηδεπηηθψλ ζα είλαη δπλαηή ήιηνο: Δπηζθόπεζε Plasma εθξήγλπηαη από ηνλ ήιην κε ηε κνξθή ηεο έλα ηεξάζηην ιαβή. Ο ήιηνο είλαη έλα αζηέξη, κηα θαπηή ζθαίξα απφ ιακπεξφ αεξίσλ ζην θέληξν ηνπ ειηαθνχ καο ζπζηήκαηνο. Ζ επηξξνή ηνπ εθηείλεηαη πνιχ πέξα απφ ηηο ηξνρηέο ησλ καθξηλψλ Πνζεηδψλα θαη ηνλ Πινχησλα. Υσξίο έληνλε ελέξγεηα θαη ηε ζεξκφηεηα ηνπ ήιηνπ, δελ ζα ππήξρε δσή ζηε Γε. Καη αλ απηφ είλαη ηδηαίηεξν γηα καο, ππάξρνπλ δηζεθαηνκκχξηα αζηέξηα φπσο ν ήιηνο καο δηάζπαξηα ζε φιε ηελ Γαιαμία καο. 10 Αλάγθε-to-Know πξάγκαηα γηα ηνλ Ήιην: 1 Ο ήιηνο είλαη έλα αζηέξη. Έλα αζηέξη δελ έρεη ζηεξεή επηθάλεηα, αιιά είλαη κηα κπάια ηνπ θπζηθνχ αεξίνπ (92,1 ηνηο εθαηφ ηνπ πδξνγφλνπ (H2) θαη 7,8 ηνηο εθαηφ ηνπ ειίνπ (He)), πξαγκαηνπνηήζεθε απφ θνηλνχ απφ ηελ δηθή ηνπ βαξχηεηα.

4 Γε ζε ζρέζε κε ηνλ ήιην. 2 Ο ήιηνο είλαη ην θέληξν ηνπ ειηαθνχ καο ζπζηήκαηνο θαη αληηπξνζσπεχεη ην 99,8% ηεο κάδαο νιφθιεξνπ ηνπ ειηαθνχ ζπζηήκαηνο. 3. Αλ ν ήιηνο ήηαλ ηφζν ςειφο φζν έλα ηππηθφ κπξνζηηλή πφξηα, Γε ζα ήηαλ πεξίπνπ ην κέγεζνο ελφο ληθειίνπ. 4. Γεδνκέλνπ φηη ν ήιηνο δελ είλαη έλα ζηεξεφ ζψκα, δηαθνξεηηθά ηκήκαηα ηνπ ήιηνπ πεξηζηξέθνληαη ζε δηαθνξεηηθέο ηαρχηεηεο. Καηά ηνλ ηζεκεξηλφ, ν ήιηνο πεξηζηξέθεηαη κηα θνξά πεξίπνπ θάζε 25 εκέξεο Γε, αιιά θαη ζηνπο πφινπο ν ήιηνο πεξηζηξέθεηαη κία θνξά γχξσ απφ ηνλ άμνλά ηεο θάζε 36 εκέξεο. 5. Ζ ειηαθή αηκφζθαηξα είλαη φπνπ βιέπνπκε ραξαθηεξηζηηθά φπσο νη ειηαθέο θειίδεο θαη ειηαθέο εθιάκςεηο γηα ηνλ ήιην. Δμσηεξηθή αηκφζθαηξα ηνπ ήιηνπ - ε θνξψλα - εθηείλεηαη πέξα απφ ηελ ηξνρηά ηνπ λάλνπ πιαλήηε Πινχησλα. 6 Ο ήιηνο είλαη ζε ηξνρηά γχξσ απφ νθηψ πιαλήηεο, ηνπιάρηζηνλ πέληε πιαλήηεο λάλνη, δεθάδεο ρηιηάδεο αζηεξνεηδείο, θαη εθαηνληάδεο ρηιηάδεο ζε ηξία ηξηζεθαηνκκχξηα θνκήηεο θαη παγσκέλα ζψκαηα. 7 Ο ήιηνο δελ έρεη θαλέλα δαρηπιίδηα. 8. δηαζηεκφπινην ζπλερψο απμαλφκελε θαηαλφεζε ηνπ ήιηνπ - απφ ηε Γέλεζε (πνπ ζπιιέγνληαη δείγκαηα ηνπ ειηαθνχ αλέκνπ θαη επέζηξεςε ηα ζσκαηίδηα ζηε Γε) ζην SOHO, STEREO ΘΔΜΗ, θαη πνιιά άιια, ηα νπνία είλαη εμεηάδνληαο ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ήιηνπ, ην εζσηεξηθφ ηνπ θαη πψο αιιειεπηδξά κε ηνλ πιαλήηε καο. 9 Υσξίο έληνλε ελέξγεηα ηνπ ήιηνπ δελ ζα ππήξρε δσή ζηε Γε. 10 Ζ ζεξκνθξαζία ζηνλ ππξήλα ηνπ ήιηνπ είλαη πεξίπνπ 15 εθαηνκκπξίσλ βαζκψλ Κειζίνπ (27 εθαηνκκχξηα βαζκνχο Φαξελάηη). Κεληξηθφ αζηέξη ηνπ ειηαθνχ καο ζπζηήκαηνο, ν ήιηνο, έρεη εκπλεχζεη κπζνινγηθέο ηζηνξίεο ζε θαιιηέξγεηεο ζε φιν ηνλ θφζκν, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη εθείλσλ ησλ αξραίσλ Αηγππηίσλ, νη Αδηέθνη ηνπ Μεμηθνχ, Native American θπιέο ηεο Βφξεηαο Ακεξηθήο θαη ηνλ Καλαδά, νη Κηλέδνη θαη πνιινί άιινη.

5 Καηά πξνζέγγηζε ην κέγεζνο ηεο Γεο ζε ζρέζε κε ηνλ Ήιην. Ηιηνβαζίιεκα ζηνλ Άξε.

6 Ο ήιηνο καο ζε ζρέζε κε άιια αζηέξηα. Μηα ζεηξά απφ αξραίνπο πνιηηηζκνχο πέηξηλεο θαηαζθεπέο ή ηξνπνπνηεκέλα θπζηθά πεηξψκαηα γηα λα επηζεκάλεηε ηηο θηλήζεηο ηνπ ήιηνπ θαη ηεο ζειήλεο - ράξαμαλ ηηο επνρέο ηνπ ρξφλνπ, δεκηνπξγήζεθε εκεξνιφγηα θαη παξαθνινπζείηαη ειηαθέο θαη ζειεληαθέο εθιείςεηο. Απηέο νη αξραηνινγηθνί ρψξνη παξνπζηάδνπλ ελδείμεηο εζθεκκέλεο επζπγξακκίζεηο ζε αζηξνλνκηθά θαηλφκελα: αλαηνιέο, moonrises, moonsets, αθφκα θαη ηα αζηέξηα ή πιαλήηεο. Πνιινί πνιηηηζκνί πίζηεπαλ φηη ε Γε ήηαλ αθίλεηε θαη ν ήιηνο, άιινπο πιαλήηεο θαη αζηέξηα πεξηζηξάθεθαλ γη 'απηφ. Αξραία ειιεληθή αζηξνλφκνη θαη θηιφζνθνη γλψξηδαλ απηφ ην γεσθεληξηθφ ηδέα ήδε απφ ηνλ 6ν π.υ. αηψλα. Σψξα γλσξίδνπκε, βέβαηα, φηη φινη νη πιαλήηεο ζε ηξνρηά γχξσ απφ ην αζηέξη καο κνλαρηθφο - ηνλ ήιην. Ο ήιηνο είλαη ην πην θνληηλφ αζηέξη ζηε Γε, ζε κηα κέζε απφζηαζε απφ ηνλ πιαλήηε καο απφ εθαηνκκχξηα ρηιηφκεηξα ( κίιηα). Ζ απφζηαζε απηή είλαη γλσζηή σο κία αζηξνλνκηθή κνλάδα (ζπληνκνγξαθία AU), θαη ζέηεη ηελ θιίκαθα γηα ηε κέηξεζε απνζηάζεσλ ζε φιε ηνπ ειηαθνχ ζπζηήκαηνο. Ο ήιηνο, κηα ηεξάζηηα ζθαίξα θπξίσο απφ ηνληζκέλν αέξην, ππνζηεξίδεη ηε δσή ζηε Γε. Ζ ζχλδεζε θαη ε αιιειεπίδξαζε κεηαμχ ηνπ ήιηνπ θαη ηεο γεο νδεγνχλ ηε ζεδφλ, ηα σθεάληα ξεχκαηα, ηνλ θαηξφ θαη ην θιίκα. Πεξίπνπ έλα εθαηνκκχξην πιαλήηεο ζαλ ηε Γε ζα κπνξνχζε λα ρσξέζεη κέζα ζηνλ ήιην. Δίλαη ζπγθξαηείηαη απφ ηε βαξπηηθή έιμε, πνπ παξάγνπλ ηεξάζηηα πίεζε θαη ε ζεξκνθξαζία ζηνλ ππξήλα ηνπ. Ο ήιηνο έρεη έμη πεξηνρέο - ν ππξήλαο, ε δψλε αθηηλνβνιίαο, θαη ε δψλε ζπλαγσγήο ζην εζσηεξηθφ? ε νξαηή επηθάλεηα (θσηφζθαηξα)? ε ρξσκφζθαηξαο? θαη ε εμφρσο απφθεληξε πεξηνρή, ε θνξψλα. Ο ήιηνο δελ έρεη ζηεξεή επηθάλεηα. ην ππξήλα, ε ζεξκνθξαζία είλαη πεξίπνπ 15 εθαηνκκχξηα βαζκνχο Κειζίνπ (πεξίπνπ 27 εθαηνκκχξηα βαζκνχο Φαξελάηη), ε νπνία είλαη επαξθήο γηα ηε δηαηήξεζε ηεο ζεξκνππξεληθήο ζχληεμεο. Ζ ελέξγεηα

7 πνπ παξάγεηαη ζηνλ ππξήλα ησλ αξκνδηνηήησλ απφ ηνλ ήιην θαη παξάγεη νπζηαζηηθά φιε ηε ζεξκφηεηα θαη ην θσο πνπ ιακβάλνπκε ζηε Γε. Δλέξγεηα απφ ηνλ ππξήλα γίλεηαη έμσ απφ ηελ αθηηλνβνιία, ε νπνία αλαπεδά γχξσ απφ ηε δψλε αθηηλνβνιίαο, ιακβάλνληαο πεξίπνπ ρξφληα γηα λα πάξεη απφ ηνλ ππξήλα πξνο ην ζπλαγσγήο δψλε. Ζ ζεξκνθξαζία πέθηεη θάησ απφ 2 εθαηνκκχξηα βαζκνχο Κειζίνπ (3,5 εθαηνκκχξηα βαζκνχο Φαξελάηη) ζηελ ζπλαγσγήο δψλε, φπνπ νη κεγάιεο θπζαιίδεο θαπηφ πιάζκα (κηα ζνχπα ηνληζκέλσλ αηφκσλ) πξνο ηα πάλσ. Ζ επηθάλεηα ηνπ ήιηνπ - ε θσηφζθαηξα - είλαη έλα 500-ρηιηνκέηξσλ παρχ (300-κηιίσλ πάρνπο) πεξηνρή, απφ ηελ νπνία ην κεγαιχηεξν κέξνο ηεο αθηηλνβνιίαο ηνπ ήιηνπ δηαθεχγεη πξνο ηα έμσ θαη λα αληρλεχεηαη σο ην θσο ηνπ ήιηνπ πνπ παξαηεξνχκε εδψ ζηε Γε πεξίπνπ νθηψ ιεπηά κεηά ηελ έμνδφ ηνπ Ήιην Οη ειηαθέο θειίδεο ζηελ θσηφζθαηξα είλαη πεξηνρέο κε ηζρπξά καγλεηηθά πεδία πνπ είλαη δξνζεξέο, θαη σο εθ ηνχηνπ πην ζθνχξα απφ φ, ηη ζηε γχξσ πεξηνρή. Αξηζκνί ησλ ειηαθψλ θειίδσλ δηαθπκάλζεηο θάζε 11 ρξφληα, σο κέξνο ηεο καγλεηηθήο θχθιν δξαζηεξηφηεηαο ηνπ ήιηνπ. Δπίζεο, ζπλδέεηαη κε απηφλ ηνλ θχθιν είλαη θσηεηλά ειηαθέο εθιάκςεηο θαη ηηο ηεξάζηηεο εθηηλάμεηο ζηεκκαηηθνχ πιηθνχ πνπ έθξεμε έμσ απφ ην ήιην. Ζ ζεξκνθξαζία ηεο θσηφζθαηξαο είλαη πεξίπνπ βαζκνχο Κειζίνπ ( βαζκνχο Φαξελάηη). Πάλσ απφ ηε θσηφζθαηξα βξίζθεηαη ε αδχλακε ρξσκφζθαηξα θαη ην ζηέκκα (θνξψλα). Σν νξαηφ θσο απφ απηέο ηηο θνξπθαίεο πεξηνρέο είλαη ζπλήζσο πνιχ αδχλακνη γηα λα δεη θαηά ηε θσηεηλφηεξε θσηφζθαηξα, αιιά θαηά ηε δηάξθεηα ηεο νιηθήο ειηαθήο εθιείςεηο, φηαλ ε ειήλε θαιχπηεη ηελ θσηφζθαηξα, ε ρξσκφζθαηξα κπνξεί λα ζεσξεζεί σο κηα θφθθηλε ζηεθάλε γχξσ απφ ηνλ ήιην, ελψ ην ζηέκκα ζρεκαηίδεη έλα φκνξθν ιεπθφ ζηέςεη κε πιάζκα ξνή πξνο ηα έμσ, ζρεκαηίδνληαο ηα ζεκεία ηεο θφκεο. Πάλσ απφ ηε θσηφζθαηξα, ε ζεξκνθξαζία απμάλεηαη κε ην χςνο, πνπ θηάλνπλ κέρξη θαη 2 εθαηνκκχξηα βαζκνχο Κειζίνπ (3,5 εθαηνκκχξηα βαζκνχο Φαξελάηη). Ζ πεγή ζηεθαληαία ζέξκαλζεο έρεη κηα επηζηεκνληθή κπζηήξην γηα πεξηζζφηεξα απφ 50 ρξφληα. Πηζαλέο ιχζεηο πνπ πξνέθπςαλ απφ ηηο παξαηεξήζεηο απφ ην Ζιηαθφ θαη Heliospheric Observatory (SOHO) θαη ηελ κεηάβαζε Πεξηθέξεηαο θαη ηεθαληαία Explorer (TRACE) απνζηνιέο, αιιά ε πιήξεο απάληεζε πνπ απνθεχγεη αθφκα επηζηήκνλεο. Πξφζθαηεο απνζηνιέο - Hinode, Solar Terrestrial Relations Observatory (STEREO), θαη ην Solar Dynamics Observatory (SDO) - βειηίσζε ζεκαληηθά ηηο γλψζεηο καο γηα ην ζηέκκα, λα καο θάλεη αθφκα πην θνληά ζηελ απάληεζε. Μπνξνχλ, επίζεο, λα καο δψζεη κηα άλεπ πξνεγνπκέλνπ θαηαλφεζε ηεο θπζηθήο ηνπ ρψξνπ θαηξηθψλ θαηλνκέλσλ, φπσο νη ειηαθέο εθιάκςεηο, εθηηλάμεηο ζηεκκαηηθνχ πιηθνχ, θαη ειηαθά ελεξγεηηθά ζσκαηίδηα. Space θαηξφο κπνξεί λα επεξεάζεη αξλεηηθά ηελ ηερλνινγία καο ζην δηάζηεκα θαη ζηε Γε? νη απνζηνιέο απηέο ζα καο βνεζήζνπλ λα αλαπηχμνπκε ηηο εθζέζεηο ηνπ δηαζηεκηθνχ θαηξνχ. Πψο ν ήιηνο πήξε ην φλνκά ηεο: Ο ήιηνο έρεη πνιιά νλφκαηα ζε πνιινχο πνιηηηζκνχο, φια απηά πξνθαλψο πξντζηνξηθά ζηελ πξνέιεπζή ηνπο. Οη αξραίνη Έιιελεο ην νλφκαδαλ Helios θαη νη αξραίνη Ρσκαίνη πνπ νλνκάδεηαη Sol, δχν εθ ησλ νπνίσλ πξνέξρνληαη απφ ηελ ίδηα Πξσην-Ηλδν-Δπξσπατθφ φξν. Λαηηληθή Sol αλαπηχρζεθε σο κνλαδηθφ ζηα ηηαιηθά, sol ζηα πνξηνγαιηθά θαη ηζπαληθά, θαη κε ηελ πξνζζήθε ελφο αξρηθά ππνθνξηζηηθφ επίζεκα, φπσο soleil ζηα γαιιηθά. Modern English ήιην εμειίρζεθε απφ ηελ ίδηα Proto-γεξκαληθφο κνξθή πνπ ζήκεξα είλαη Sonne ζηα γεξκαληθά θαη ζηα νιιαλδηθά zon, πνηθηινηξφπσο πηζηνπνηείηαη σο sonne θαη Sunne ζηελ Παιηά θαη ηε Μέζε αγγιηθή, κε παξφκνηεο κνξθέο πνπ βξέζεθαλ ζε άιιεο αξραίεο γεξκαληθέο γιψζζεο, φπσο ε Παιηά Ννξβεγψλ, Old Saxon, Old High γεξκαληθή θαη Gothic. εκαληηθέο Ζκεξνκελίεο:

8 150 π.υ.: Έιιελαο ιφγηνο Κιαχδηνο Πηνιεκαίνο γξάθεη ε Αικαγέζηε, επηζεκνπνηψληαο ην γεσθεληξηθφ κνληέιν ηνπ ειηαθνχ ζπζηήκαηνο. Σν κνληέιν έγηλε δεθηή κέρξη ηνλ 16ν αηψλα. 1543: Νηθφιανο Κνπέξληθνο δεκνζηεχεη, Απφ ηηο επαλαζηάζεηο ησλ Οπξάληα θαίξεο πεξηγξάθεη ειηνθεληξηθφ κνληέιν ηνπ (ειηνθεληξηθφ) ηνπ ειηαθνχ ζπζηήκαηνο. 1610: Πξψηε παξαηεξήζεηο ησλ ειηαθψλ θειίδσλ κέζα απφ έλα ηειεζθφπην γίλεηαη αλεμάξηεηα απφ ην Galileo Galilei θαη Thomas Harriot : θειίδα δξαζηεξηφηεηα κεηψλεηαη ζρεδφλ ζην κεδέλ, πηζαλψο πξνθαιψληαο κηα κηθξή επνρή ησλ παγεηψλσλ ζηε Γε 1860: Eclipse νη παξαηεξεηέο βιέπνπλ κηα ηεξάζηηα έθξεμε ηνπ πιηθνχ απφ ηνλ ήιην? είλαη ε πξψηε θαηαγεγξακκέλε εθηηλάμεηο ζηεκκαηηθνχ πιηθνχ 1994: Σν δηαζηεκφπινην Ulysses θάλεη ηηο πξψηεο παξαηεξήζεηο ηνπ πνιηθέο πεξηνρέο ηνπ ήιηνπ. 2004: Genesis ηεο NASA επηζηξέθεη δείγκαηα ηνπ ειηαθνχ αλέκνπ ζηε Γε γηα κειέηε. 2006: Ο Οδπζζέαο μεθηλάεη ηξίην ζχλνιν ηεο ζπιινγήο δεδνκέλσλ πεξλά πάλσ απφ ηνπο πφινπο ηνπ ήιηνπ. 2007: double-δηαζηεκφπινην Solar Terrestrial Relations Observatory (STEREO) ηεο απνζηνιήο ηεο NASA επηζηξέθεη ηηο πξψηεο ηξηζδηάζηαηεο εηθφλεο ηνπ ήιηνπ. 2009: Μεηά απφ πεξηζζφηεξα απφ 18 ρξφληα, ε απνζηνιή ηνπ Οδπζζέα ηειεηψλεη. Ο Οδπζζέαο ήηαλ ε πξψηε θαη κνλαδηθή δηαζηεκηθφ ζθάθνο γηα λα κειεηήζεη ηνλ ήιην ζε πςειά ειηαθά γεσγξαθηθά πιάηε. 2010: SDO έρεη μεθηλήζεη θαη αξρίδεη λα παξαηεξεί ηνλ ήιην ζε ππεξ-πςειήο επθξίλεηαο. 2011: Σν δηαζηεκηθφ ζθάθνο STEREO, απφ δηπιή ζθνπηά ηνπο, δείηε νιφθιεξν ην ήιην γηα πξψηε θνξά

9 Τν Ηιηαθό καο Σύζηεκα: Δπηζθόπεζε Γε θαη ηνλ ηόπν ηνπ ειηαθνύ καο ζπζηήκαηνο ζην Σύκπαλ. Σα ιφγηα ηνπ ειηαθνχ ζπζηήκαηνο αλαθέξνληαη ζηνλ ήιην θαη φια ηα αληηθείκελα πνπ ηαμηδεχνπλ γχξσ απφ απηφ - πιαλήηεο, θπζηθνχο δνξπθφξνπο, φπσο ην θεγγάξη, δψλε ησλ αζηεξνεηδψλ, θνκήηεο θαη κεηεσξίηεο.

10 Σν ειηαθφ καο ζχζηεκα είλαη κέξνο ελφο ζπεηξνεηδνχο γαιαμία γλσζηφ σο ην Γαιαμία. Ο ήιηνο, ην θέληξν ηνπ ειηαθνχ καο ζπζηήκαηνο, θαηέρεη νθηψ πιαλήηεο θαη ακέηξεηα κηθξφηεξα αληηθείκελα ζε ηξνρηά ηνπ. 10 Αλάγθε-to-Know πξάγκαηα γηα ειηαθφ καο ζχζηεκα: 1 Σν ειηαθφ καο ζχζηεκα απαξηίδεηαη απφ ηνλ ήιην θαη ηα πάληα πνπ ηαμηδεχεη γχξσ απφ απηφ. Απηφ πεξηιακβάλεη νθηψ πιαλήηεο θαη θπζηθά ηνπο δνξπθφξνπο φπσο ε ειήλε ηεο Γεο? λάλνη πιαλήηεο, φπσο ν Πινχησλαο θαη ε Γήκεηξα? αζηεξνεηδείο? θνκήηεο θαη κεηεσξίηεο. Μάηηα ζην Ηιηαθό Σύζηεκα: 2 Ο ήιηνο είλαη ην θέληξν ηνπ ειηαθνχ καο ζπζηήκαηνο. Πεξηέρεη ζρεδφλ ην ζχλνιν ηεο κάδαο ηνπ ειηαθνχ καο ζπζηήκαηνο θαη αζθεί κηα ηεξάζηηα βαξπηηθή έιμε ζηνπο πιαλήηεο θαη άιινπο θνξείο. 3 Σν ειηαθφ καο ζχζηεκα ζρεκαηίζηεθε πεξίπνπ πξηλ 4,6 δηζεθαηνκκχξηα ρξφληα. 4 Οη ηέζζεξηο πιαλήηεο θνληά ζηνλ ήιην - Δξκήο, Αθξνδίηε, Γε θαη Άξεο - θαινχληαη γήηλνη πιαλήηεο επεηδή έρνπλ ζηεξεέο, βξαρψδεηο επηθάλεηεο. 5. Γχν απφ ηνπο εμσηεξηθνχο πιαλήηεο πέξα απφ ηελ ηξνρηά ηνπ Άξε - Γία θαη ηνπ Κξφλνπ - είλαη γλσζηή σο γίγαληεο αεξίνπ? ην πην καθξηλφ Οπξαλφ θαη ηνλ Πνζεηδψλα νλνκάδνληαη γίγαληεο πάγνπ. 6 Οη πεξηζζφηεξνη απφ ηνπο γλσζηνχο πιαλήηεο λάλνη ππάξρνπλ ζε κηα παγσκέλε δψλε πέξα απφ ηνλ Πνζεηδψλα πνπ νλνκάδεηαη δψλε Kuiper, ε νπνία είλαη επίζεο ην ζεκείν πξνέιεπζεο γηα πνιινχο θνκήηεο. 7. Πνιιά αληηθείκελα ηνπ ειηαθνχ καο ζπζηήκαηνο έρνπλ αηκφζθαηξεο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη ησλ πιαλεηψλ, νξηζκέλεο λάλνη πιαλήηεο θαη αθφκα θαη έλα δεπγάξη θεγγάξηα. 8 Σν ειηαθφ καο ζχζηεκα βξίζθεηαη ζηελ Orion βξαρίνλα ηνπ Γαιαμία. Τπάξρνπλ πηζαλφηαηα δηζεθαηνκκχξηα άιια ειηαθά ζπζηήκαηα ζηνλ γαιαμία καο. Καη ππάξρνπλ δηζεθαηνκκχξηα γαιαμίεο ζην χκπαλ. 9. κεηξάκε απνζηάζεηο ζην ειηαθφ καο ζχζηεκα κε αζηξνλνκηθέο κνλάδεο (AU). Έλαο ΑΔ είλαη ίζε κε ηελ απφζηαζε κεηαμχ ηνπ ήιηνπ θαη ηεο γεο, ε νπνία είλαη πεξίπνπ 150 εθαηνκκχξηα ρηιηφκεηξα (93 εθαηνκκχξηα κίιηα). 10. δίδπκα Voyager 1 θαη Voyager 2 ηεο NASA είλαη ην πξψην δηαζηεκηθφ ζθάθνο γηα λα εμεξεπλήζεηε ηα εμσηεξηθά φξηα ηνπ ειηαθνχ καο ζπζηήκαηνο.