1990, σελ John Allison, Five ways to keep disputes out of court, Harvard Business Review, January February

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "1990, σελ. 167. 1 John Allison, Five ways to keep disputes out of court, Harvard Business Review, January February"

Transcript

1 Περίληψη Η εργασία αυτή εξετάζει τις κυριότερες μεθόδους εναλλακτικής επίλυσης διαφορών στις διεθνείς εμπορικές σχέσεις. Η εναλλακτική επίλυση διαφορών διαφοροποιείται από την δικαστική επίλυση διαφορών αφού περιλαμβάνει μεθόδους εξωδικαστικής επίλυσης όπως η διαιτησία, η μεσολάβηση, η μίνι δίκη και η συνδιαλλαγή. Η εναλλακτική επίλυση διαφορών είναι ένας κλάδος με προέλευση τις Ηνωμένες Πολιτείες όπου κερδίζει συνεχώς έδαφος και είναι εξαιρετικά δημοφιλής στην επιχειρηματική κοινότητα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην διαμεσολάβηση και την διαιτησία που είναι οι κυριότερες μέθοδοι επίλυσης διαφορών σήμερα. Λέξεις κλειδιά: διεθνής εμπορική διαφορά, εναλλακτική επίλυση διαφορών, διεθνής διαιτησία, διεθνής διαμεσολάβηση, εμπορική διπλωματία Abstract This paper examines the main alternative dispute resolution methods in international business relations. Alternative dispute resolution differs from judicial resolution since it includes out-of-court resolution methods such as arbitration, mediation, mini trial and conciliation. Alternative dispute resolution is an area originating in the United States where it is constantly gaining ground and is very popular within the business community. Special emphasis is given to mediation and arbitration which are the main dispute resolution methods today. Keywords: international commercial dispute, alternative dispute resolution, international arbitration, international mediation, commercial diplomacy 1

2 1. Eισαγωγή Υπάρχουν λίγα πράγματα που προκαλούν μεγαλύτερο δέος στους επιχειρηματίες από τις δικαστικές διαμάχες. Ακόμη και οι μικρές σε ένταση και αντικείμενο διαμάχες μπορούν να καταστρέψουν μία μακρόχρονη επικερδή οικονομική σχέση, αμαυρώνοντας την επιχειρηματική φήμη και προκαλώντας την σπατάλη χρήματος, χρόνου και ταλέντου. Οι περισσότεροι μάνατζερ ξέρουν οτι με την σημερινή εξάπλωση και διεθνοποίηση των οικονομικών συναλλαγών οι διαφορές θα αυξάνονται. Ωστόσο υπάρχουν πολλές μέθοδοι που θα μπορούσαν να μειώσουν την ανάγκη προσφυγής στα δικαστήρια, θα επέλυαν μακροχρόνιες διαμάχες και θα απέβαιναν επωφελείς και για τα δύο μέρη. Οι αμερικανικές επιχειρήσεις πληρώνουν κάθε χρόνο περισσότερα από 20 δις δολλάρια σε δικηγόρους για δικαστικές διαμάχες. Το κόστος αυτό αποτελεί το αντικείμενο ιδιαίτερης προσοχής και ανησυχίας επειδή είναι το πιο εύκολα μετρήσιμο μέγεθος. Όμως το έμμεσο κόστος των δικαστικών διαμαχών είναι εξίσου σημαντικά. Για παράδειγμα, η μετακίνηση σημαντικού προσωπικού από παραγωγικές δραστηριότητες ή η καταστροφή μιας επικερδούς επιχειρηματικής σχέσης με έναν πρώην επιχειρηματικό σύμμαχο. Από την σκοπιά της επιχείρησης ως συνόλου το κόστος αυτό μπορεί να είναι πιο σημαντικό. Το υψηλό κόστος της δικαστικής επίλυσης των διαφορών έχει την βάση του στην νοοτροπία που δημιουργεί ο δικαστικός αγώνας. Η ουσία του συστήματος αντιδικίας είναι οτι οι δικηγόροι των δύο πλευρών έχουν την ευθύνη να παρουσιάσουν κάθε αποδεικτικό μέσο και κάθε νομικό επιχείρημα που θα μπορούσε να ωφελήσει τον πελάτη τους. Η συλλογή των αποδεικτικών στοιχείων πριν την δίκη και άλλες δικονομικές διαδικασίες έχουν σαν στόχο την ανεύρεση όσο γίνεται περισσότερων αποδεικτικών μέσων. Η εκπαίδευση, το ταμπεραμέντο, το επαγγελματικό καθήκον και συχνά οι απαιτήσεις των πελατών τους κάνουν τους δικηγόρους να παρατείνουν τις σχετικές διαδικασίες όσο περισσότερο γίνεται. Στην ουσία ο δικηγόρος έχει υποχρέωση να δείξει όσο περισσότερο ζήλο μπορεί, ακόμη και σε βάρος της ανακάλυψης της αλήθειας και της εύρεσης μιας λύσης που θα ικανοποιεί και τα δύο μέρη. Το σύστημα της αντιδικίας βασίζεται στην υπόθεση οτι η αλήθεια θα βρεθεί όταν τα δύο μέρη παρουσιάσουν τις θέσεις τους με όσο τον δυνατό πιο επιθετικό τρόπο. Παρά το γεγονός οτι η θέση αυτή δεν είναι πάντα εφαρμόσιμη είναι γενικά σωστή. 2

3 Το πρόβλημα με το σύστημα της αντιδικίας στις αστικές υποθέσεις δεν είναι θεωρητικό αλλά πρακτικό. Πρώτον, δεν είναι η πιο αποδοτική μέθοδος επίλυσης κάποιων διαφορών. Δεύτερον, μπορεί να γίνει πιο αποδοτικό για κάποιες διαφορές με την εισαγωγή κάποιων στοιχείων που δεν ανάγονται στην παραδοσιακή αντιδικία. Τρίτον, η διατήρηση του σημερινού συστήματος αντιδικίας μπορεί να είναι ασύμφορη οικονομικά. H δικαστής Ντόροθυ Νέλσον του Ομοσπονδιακού Εφετείου των ΗΠΑ στο Σαν Φρανσίσκο ταξίδεψε στο Ισραήλ για να παρακολουθήσει την εφαρμογή του νόμου του διαζυγίου σε διάφορες θρησκευτικές ομάδες. Παρακολουθώντας την απόδοση δικαιοσύνης σε μία υπόθεση από τρείς ορθόδοξους ιερείς, όπου η συμβιβαστική λύση που προτάθηκε στο τέλος ικανοποίησε και τους δύο συζύγους που έφυγαν από την αίθουσα πιασμένοι χέρι χέρι την έκανε να αναρωτηθεί πιο τέλος θα είχε η ίδια διαδικασία με την παραδοσιακή μέθοδο της αντιδικίας, τις διαταγές για εμφάνιση στο δικαστήριο, τις χρονοβόρες συνεδριάσεις και το υψηλό κόστος των δικηγόρων. 1 Ο σύγχρονος μάνατζερ πρέπει να λειτουργήσει σε ένα τέτοιο περιβάλλον αντιδικίας με τους τύπους και τις επιπλοκές του. Ωστόσο οι ομοιότητες ανάμεσα σε ένα σύστημα παροχής οικογενειακής δικαιοσύνης στην Μέση Ανατολή και στο σύγχρονο διεθνές οικονομικό περιβάλλον μπορεί να είναι μεγαλύτερες από ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς. Οι μακροχρόνιες επιχειρηματικές σχέσεις μπορεί να είναι εξίσου πολύτιμες για μία επιχείρηση όσο και οι μακροχρόνιες προσωπικές σχέσεις για ένα άτομο. Η ζημία και στις δύο περιπτώσεις μπορεί να είναι καταστροφική αν δεν βρεθούν πιο δημιουργικές μέθοδοι επίλυσης των διαφορών. Για τους περισσότερους ανθρώπους η εναλλακτική επίλυση διαφορών αφορά κάθε μέθοδο επίλυσης διαφορών εκτός της δικαστικής διαδικασίας. Αυτό είναι σωστό αν ως δικαστική διαδικασία εννοούμε και τις αγωγές εκείνες που διευθετούνται πριν φτάσουν στο δικαστήριο. Το σημείο αυτό είναι πολύ σημαντικό. Στις Ηνωμένες Πολιτείες περισσότερο από το 90% των αγωγών αποτελούν αντικείμενο συμβιβασμού πριν την δικάσιμο, πολλές φορές μετά από μήνες προετοιμασίας και εξόδων. Το κόστος αυτό είναι πολλές φορές απαραίτητο αλλά συνήθως μεγάλα ποσά δαπανώνται για την προετοιμασία δικών που δεν πρόκειται να γίνουν ποτέ. Επίσης, και μόνον η έγερση μίας αγωγής εισάγει και πάλι τους εμπλεκομένους στην 1 John Allison, Five ways to keep disputes out of court, Harvard Business Review, January February 1990, σελ

4 ατμόσφαιρα αντιδικίας που με την σειρά της οδηγεί σε οξύτητα, έξοδα και καθυστερήσεις. Όπως θα δούμε παρακάτω μερικές μέθοδοι εναλλακτικής επίλυσης διαφορών έχουν καλύτερα αποτελέσματα από κάποιες άλλες. Όλες έχουν όμως δύο κοινά χαρακτηριστικά: προσπαθούν να μειώσουν τον φόρτο από τους δικηγόρους και τους μάνατζερ και να περιορίσουν την ένταση από την αντιδικία ανάμεσα στα δύο μέρη. Η μέθοδος αυτή απαιτεί για την επίλυση των διαφορών καλή επικοινωνία μεταξύ των μερών που με την σειρά της απαιτεί αμοιβαία εμπιστοσύνη. Το σύστημα της αντιδικίας καλλιεργεί την δυσπιστία, την εχθρότητα και την διαστροφή των στοιχείων της πραγματικότητας. Η εμπιστοσύνη είναι κεντρικό στοιχείο της εναλλακτικής επίλυσης διαφορών. 2. Η εναλλακτική επίλυση διαφορών γενικά Αν και η εναλλακτική επίλυση διαφορών φαίνεται γενικά ως μία καλή ιδέα, καλό θα ήταν να ξεκινά κανείς με αυτήν με σίγουρα και ασφαλή βήματα. Η αρχή θα μπορούσε να γίνει με μία υπόθεση χαμηλού οικονομικού αντικειμένου. Από την στιγμή που η επιλογή έχει γίνει πλέον σαφώς υπέρ της μεθόδου αυτής καλό θα ήταν η επιχείρηση να αναπτύξει μία πολιτική επίλυσης διαφορών που θα επικεντρώνεται σε τρείς κατευθυντήριους άξονες, την πρόληψη, την επίλυση και την διαχείριση διαφορών. Η διαδικασία πρόληψης διαφορών αφορά την προσπάθεια να περιοριστούν οι κίνδυνοι να προκύψει κάποιο πρόβλημα στις δραστηριότητες εκείνες της εταιρίας που εμπεριέχουν το μεγαλύτερο ρίσκο, όπως η νομοθεσία ανταγωνισμού, οι σχέσεις με τους εργαζομένους και το δίκαιο προστασίας του περιβάλλοντος. Στα πλαίσια αυτά η εταιρία θα μπορούσε να δημιουργήσει μία μονάδα παρακολούθησης της πορείας των συμβολαίων που έχει συνάψει με τις αντισυμβαλλόμενες της εταιρίες. Η διαδικασία επίλυσης διαφορών είναι ένας μηχανισμός με τον οποίο η εταιρία θα μπορεί να εκτιμήσει την πιθανότητα κάποιες από τις διαφορές της να οδηγηθούν στα δικαστήρια και το οικονομικό και άλλο κόστος μίας τέτοιας εξέλιξης. Μέσα στα ίδια πλαίσια απαιτείται η δημιουργία ενός μηχανισμού λήψης απόφασης για την επιλογή της δικαστικής ή εξωδικαστικής επίλυσης της διαφοράς που θα προκύψει. Τέλος απαιτείται διαχείριση του όλου συστήματος με παρακολούθηση του προυπολογισμού για την επίλυση της κάθε διαφοράς, τον έλεγχο των αμοιβών των νομικών συμβούλων και τον συντονισμό και έλεγχο όλων των τρεχουσών διενέξεων. 4

5 3.Το μενού της εναλλακτικής επίλυσης διαφορών Ο σύγχρονος μάνατζερ έχει στην διάθεση του ένα σύνολο από μεθόδους για την επίλυση διαφορών που κανείς δεν ήξερε μερικά χρόνια πριν. Για να έχουν όμως σημασία οι μέθοδοι αυτές απαιτείται να είναι κανείς εξοικειωμένος με τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν και τι μπορούν ή δεν μπορούν να πετύχουν. Εξοικείωση με την εναλλακτική επίλυση διαφορών μπορεί να κάνει ένα στέλεχος να σκεφτεί νωρίτερα μία από τις μεθόδους αυτές. Αν μη τι άλλο, η εναλλακτική επίλυση διαφορών δεν είναι μία διαδικασία που φέρνει αποτελέσματα από μόνη της. Απαιτεί συνεργασία της επιχείρησης με τους νομικούς της συμβούλους και συμμετοχή των στελεχών της διοίκησης από νωρίς και ολοκληρωτικά στην όλη διαδικασία. Ακόμη και ο αντίδικος στην όλη διαδικασία γίνεται μέρος ενός ευρύτερου συνόλου που αναζητεί μία αμοιβαίως επωφελή κατάληξη σε ένα κλίμα συναίνεσης. Οι κύριες μορφές εναλλακτικής επίλυσης διαφορών είναι η διαιτησία, η διαμεσολάβηση, το πρόγραμμα ενοικίασης δικαστή, η συνοπτική δίκη από ενόρκους και η μίνι δίκη Η διαιτησία Η διαιτησία είναι η μέθοδος επίλυσης διαφορών που περισσότερο ομοιάζει με την δικαστική διαδικασία. Έχει χαρακτήρα αντιδικίας και η απόφαση που εκδίδεται είναι δεσμευτική για τα μέρη. Η απόφαση για προσφυγή στην διαιτησία λαμβάνεται μερικές φορές μετά την δημιουργία του προβλήματος αλλά συχνότερα τα μέρη περιλαμβάνουν ρήτρα προσφυγής σε αυτήν στις συμβάσεις που συνάπτουν. Στην θεωρία οι κανόνες διαιτησίας είναι επιλογή των μερών. Ωστόσο διεθνείς ή εθνικοί επιχειρηματικοί ή άλλου τύπου φορείς προτείνουν σχέδια όρων διαιτησίας. Το Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο, ένας διεθνής επιχειρηματικός φορέας που θα εξετασθεί παρακάτω, παρέχει επίσης ανάλογες υπηρεσίες. Στις ΗΠΑ ένας τέτοιος εθνικός φορέας είναι η Αμερικανική Ένωση Διαιτησίας (American Arbitration Association). Στην ίδια χώρα, με τον Νόμο περί διαιτησίας του 1925, η διαιτητική απόφαση σε υποθέσεις διαπολιτειακού ή διεθνούς εμπορίου απέκτησε εκτελεστότητα. Παρά την επιφανειακή ομοιότητα της με την δικαστική διαδικασία η διαιτησία παραμένει μία εναλλακτική μέθοδος. Σύμφωνα με τους κανόνες της Αμερικανικής Ένωσης Διαιτησίας τα εμπλεκόμενα μέρη μπορούν να επιφέρουν αλλαγές στην διαδικασία της διαιτησίας προσαρμόζοντας την στις ανάγκες τους. Οι διαιτητές δεν 5

6 έχουν απαραίτητα νομική παιδεία ενώ δεν είναι απαραίτητο να ακολουθούνται οι κανόνες περί αποδείξεων. Σε είκοσι πολιτειακά και δέκα ομοσπονδιακά δικαστήρια στις ΗΠΑ η υποχρεωτική αλλά μη δεσμευτική ως προς την απόφαση διαιτησία είναι προυπόθεση για την προσφυγή στο δικαστήριο Η διαμεσολάβηση Η διαμεσολάβηση διαφέρει από την διαιτησία στο οτι το τρίτο ουδέτερο μέρος, ο διαμεσολαβητής δεν επιβάλλει μία λύση. Το αντικείμενο της διαμεσολάβησης είναι να βοηθήσει τα μέρη να βρουν μία λύση. Κατ αυτόν τον τρόπο η δουλειά ενός διαμεσολαβητή εξαρτάται από την προσωπικότητα και τις επιθυμίες των μερών και των δικηγόρων τους, την φύση και την ιστορία της διαφοράς και την προσωπικότητα και τις ικανότητες του διαμεσολαβητή. Κατά την πορεία μίας διαμεσολάβησης τα καθήκοντα ενός διαμεσολαβητή μπορεί να είναι: να ενθαρρύνει τα μέρη να μιλήσουν το ένα με το άλλο, να τα βοηθήσει να καταλάβουν την φύση και τους στόχους της διαμεσολάβησης, να μεταφέρει μηνύματα εκατέρωθεν, να συμβάλλει στην διαμόρφωση μίας ημερήσιας διάταξης, να βοηθήσει στην ανεύρεση των προβλημάτων και της πηγής της διαφοράς, να ωθήσει τα μέρη στην υποβολή λύσεων και στην διαπραγμάτευση και τέλος να τα πείσει να δεχθούν μία συγκεκριμένη απόφαση. Η διαμεσολάβηση έχει χρησιμοποιηθεί σε μία σειρά διαφορών από την διεθνή πολιτική έως καταναλωτικές και εργασιακές διαφορές. Στον επιχειρηματικό τομέα η διαμεσολάβηση κερδίζει συνεχώς έδαφος. Το 1982 η IBM και η Fujitsu ενεπλάκησαν σε διένεξη για την παράνομη, κατά την IBM, αντιγραφή του λειτουργικού συστήματος της τελευταίας για μεγάλους υπολογιστές από την Fujitsu. Οι δύο πλευρές συμβιβάστηκαν το 1983 αλλά εξαιτίας της τεχνικής και νομικής πολυπλοκότητας της διαφοράς παρέπεμψαν την διαφορά σε διαιτησία. Οι διαιτητές, ένας καθηγητής νομικής και ένας συνταξιούχος πρώην στέλεχος του κλάδου των υπολογιστών αντελήφθησαν οτι και η νέα διαδικασία θα κατέληγε σε τέλμα τεχνικών λεπτομερειών και αντιδικίας που είχε μπλοκάρει τον προηγούμενο συμβιβασμό. Οι διαιτητές αρνήθηκαν να ακούσουν άλλους ισχυρισμούς. Αντίθετα ζήτησαν από τις δύο εταιρίες να συμμετάσχουν σε μία διαδικασία διαμεσολάβησης με τους ίδιους ως μεσολαβητές. Μετά την επίτευξη συμφωνίας για την παραγωγή των συγκεκριμένων λειτουργικών προγραμμάτων οι 2 J Allison, Five ways, σελ

7 διαμεσολαβητές ανέλαβαν και πάλι ρόλο διαιτητών και περιέλαβαν την συμφωνία σε διαιτητική απόφαση. Αν και η συγκεκριμένη δημιουργική εφαρμογή της διαμεσολάβησης επιβλήθηκε στα δύο μέρη αυτό δεν θα ήταν δυνατόν αν τα δύο μέρη δεν δεσμεύονταν καλόπιστα για την επίτευξη λύσης μέσω της εναλλακτικής επίλυσης διαφορών και κυρίως μέσω της διαμεσολάβησης που διέταξαν οι διαιτητές της συγκεκριμένης υπόθεσης Το πρόγραμμα ενοικίασης δικαστή Το πρόγραμμα ενοικίασης δικαστή είναι μία σύγχρονη εκδοχή της διαιτησίας όπου τα μέρη επιλέγουν ένα συνταξιούχο δικαστή για να ακούσει την υπόθεση τους, όπως θα έκαμνε ένας διαιτητής. Όμως στο σύστημα αυτό ο δικαστής εφαρμόζει τους κανονικούς δικονομικούς κανόνες και η απόφαση του έχει το κύρος μίας δικαστικής απόφασης. Η μέθοδος αυτή έχει μία σημαντική επιτυχία όπου εφαρμόστηκε, κυρίως στην Καλιφόρνια, αλλά είναι νωρίς να γίνουν ήδη οριστικές κρίσεις. 3.4 Η συνοπτική δίκη από ενόρκους Στις Ηνωμένες Πολιτείες ένορκοι χρησιμοποιούνται και για την εκδίκαση αστικών και εμπορικών διαφορών. Επειδή συχνά οι αντίδικοι είναι καχύποπτοι έναντι του τρόπου με τον οποίο θα αντιμετωπίσουν την υπόθεση τους οι ένορκοι αυτοί ο ομοσπονδιακός δικαστής Τόμας Λάμπρος επινόησε το 1983 στην έδρα του στο Κλήβελαντ την μέθοδο της συνοπτικής δίκης με ενόρκους. Από τότε η διαδικασία αυτή έχει εισαχθεί και σε άλλα ομοσπονδιακά και πολιτειακά δικαστήρια. Κατά την διαδικασία αυτή τα μέρη επιλέγουν ενόρκους από τις κανονικές λίστες ενόρκων. Στους τελευταίους δεν γνωστοποιείται οτι συμμετέχουν σε συγκεκριμένη διαδικασία ώστε να δείξουν την συνηθισμένη επιμέλεια. Στην συνέχεια ακολουθείται η κανονική διαδικασία με τοποθετήσεις δικηγόρων, αντικρούσεις και οδηγίες του προεδρεύοντα δικαστή προς τους ενόρκους για την έκδοση της απόφασης. Την διαδικασία που κρατάει μία ή δύο ημέρες παρακολουθεί ένα στέλεχος από κάθε εμπλεκόμενη εταιρία. Μετά την έκδοση της απόφασης τα μέρη αποσύρονται χωρίς τους δικηγόρους τους για την υιοθέτηση της απόφασης. Αν αυτό δεν επιτευχθεί η υπόθεση παραπέμπεται στην τακτική δικαιοσύνη αλλά ούτε η διενέργεια ούτε το αποτέλεσμα της συγκεκριμένης διαδικασίας δεσμεύει τον τακτικό δικαστή. 3 J Allison, Five ways, σελ για πιο λεπτομερή περιγραφή της πολύ ενδιαφέρουσας συγκεκριμένης υπόθεσης. 7

8 Περίπου το 95% των υποθέσεων υπολογίζεται οτι κλείνουν μετά την έκδοση της απόφασης των ενόρκων και η συγκεκριμένη διαδικασία εκτιμάται οτι συμβάλλει στην εξοικονόμηση χρόνου και χρήματος. Η αποδοχή της όμως δεν είναι ομόφωνη. Πολλοί αμφισβητούν το πόσο δεοντολογικό είναι να αποκρύπτεται από τους ενόρκους το γεγονός οτι συμμετέχουν σε μία εναλλακτική μη δεσμευτική διαδικασία. Επίσης εκτιμάται οτι η συνεχιζόμενη στις ΗΠΑ απαξίωση του θεσμού του ενόρκου μπορεί να εξασθενήσει τον συγκεκριμένο μηχανισμό. Σε κάθε περίπτωση η πρακτική εφαρμογή της μεθόδου αυτής είναι αμελητέα σε χώρες όπως η Ελλάδα. Ο μηχανισμός των ενόρκων δεν είναι τόσο διαδεδομένος ή είναι και ανύπαρκτος στις αστικές διαφορές κατά το ελληνικό δίκαιο. 3.5 Η μίνι δίκη Η μίνι δίκη είναι ένας υβριδικός συνδυασμός της μεσολάβησης, της παραδοσιακής συμβιβαστικής διαπραγμάτευσης και δικαστικής διευθέτησης. Πρόκειται για μία μέθοδο ιδανική για εταιρικές διαφορές. Η μίνι δίκη είναι μία απόλυτα προαιρετική διαδικασία την πρωτοβουλία για την οποία έχουν οι διάδικοι, αν και ο δικαστής μπορεί να την προτείνει ακόμη και μετά την έγερση μίας αγωγής. Η σύνθεση μίας μίνι δίκης αποτελείται από ένα στέλεχος από κάθε μέρος και ένα ουδέτερο τρίτο μέρος που συνήθως είναι ένας συνταξιούχος δικαστής, ή ακόμη καλύτερα ένας εμπειρογνώμων σχετικός με το αντικείμενο της διαφοράς. Για την μείωση των εκατέρωθεν τριβών τα στελέχη που επιλέγονται από κάθε μέρος συνήθως δεν συμμετείχαν στην δημιουργία της διαφοράς. Απαιτείται όμως να έχουν εξουσία δέσμευσης της εταιρίας ή τουλάχιστον να επηρεάζουν σημαντικά αυτούς που θα πάρουν τις σχετικές τελικές αποφάσεις μέσα στην εταιρική ιεραρχία. Πριν την μίνι δίκη τα μέρη ανταλλάσσουν καίρια έγγραφα, αποδεικτικό υλικό, σύντομες προτάσεις (briefs) και περιλήψεις των μαρτυρικών καταθέσεων. Επίσης συμφωνούν για την ακολουθητέα διαδικασία και τα σχετικά χρονοδιαγράμματα. Η διαδικασία αυτή διαρκεί από μία έως τέσσερις ημέρες. Κατά την ακροαματική διαδικασία κάθε πλευρά χρησιμοποιεί τον χρόνο της για να παρουσιάσει τις θέσεις της στον ουδέτερο κριτή και στα δύο στελέχη. Η παρουσίαση αυτή μπορεί να περιλαμβάνει οπτικοακουστικό υλικό ή καταθέσεις από αυτούς που στην ελληνική πολιτική δικονομία θα αποκαλούσαμε «τεχνικούς συμβούλους». Κατά τις παρουσιάσεις ή σε ξεχωριστή συνεδρίαση στο τέλος οι τρεις παρατηρητές του 8

9 πάνελ μπορούν να υποβάλλουν ερωτήσεις για να ανακαλύψουν τα ισχυρά και αδύναμα σημεία κάθε θέσης. Με την ολοκλήρωση της ακροαματικής διαδικασίας τα παριστάμενα δύο στελέχη ζητούν την άποψη του ουδέτερου παρατηρητή πριν ξεκινήσουν την διαπραγμάτευση για την επίλυση της διαφοράς ή καταλήγουν σε αυτόν αν ήδη η διαπραγμάτευση τους καταστεί ατελέσφορη. Μία γνωστή εφαρμογή μίνι δίκης ήταν η διαφορά μεταξύ της Allied Corporation και της Shell Oil. Μετά από σχεδόν έξι χρόνια διένεξης για την εκτέλεση ενός συμβολαίου η Shell ήγειρε αγωγή. Τέσσερα χρόνια μετά τα έξοδα έφταναν τις εκατοντάδες χιλιάδες δολλάρια και η διαδικασία βρισκόταν στο στάδιο συγκέντρωσης των αποδείξεων. Οι δικηγόροι των δύο πλευρών αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν την μίνι δίκη πριν φτάσουν στην τακτική δικάσιμο. Μετά από μία σύντομη ακρόαση τα δύο μέρη επέλυσαν την δεκάχρονη διένεξη σχεδόν αμέσως. Μπορούμε να φανταστούμε πόσος χρόνος, χρήμα και στενοχώρια θα είχαν αποφευχθεί αν η μίνι δίκη είχε επιλεχθεί νωρίτερα κατά την εξέλιξη της διαφοράς. 9

10 4. Διεθνής εμπορική διαφορά και διαιτησία 4.1. Η διεθνής εμπορική διαφορά γενικά. Η έννοια της διεθνούς εμπορικής διαφοράς είναι κεντρική στην αντιμετώπιση της διεθνούς εμπορικής διαιτησίας αν και δεν θα πρέπει πάντοτε οι δύο έννοιες να θεωρείται οτι συμπλέουν εννοιολογικά. Θα μπορούσαμε να ορίσουμε την διεθνή εμπορική διαφορά με βάση τις δύο έννοιες που την αποτελούν, την έννοια του «διεθνούς» και την έννοια του «εμπορικού». Διεθνής είναι μία διαφορά όταν είτε τα εμπλεκόμενα μέρη έχουν την έδρα τους σε διαφορετικές έννομες τάξεις είτε όταν η σύμβαση από την οποία προέκυψε η συγκεκριμένη διαφορά εκτελείται σε τρίτη χώρα ακόμη και αν τα εμπλεκόμενα μέρη έχουν την έδρα τους στην ίδια έννομη τάξη. Εμπορική είναι μία διαφορά όταν αφορά σύμβαση που γίνεται από εμπόρους, φυσικά ή νομικά πρόσωπα στα πλαίσια της εμπορικής τους δραστηριότητας. Η έννοια της εμπορικότητας της διαφοράς έχει μεγάλη σημασία καθώς σε ορισμένες έννομες τάξεις μόνον εμπορικές διαφορές επιτρέπεται να παραπεμφθούν σε διαιτησία. Την σημασία της ύπαρξης εμπορικού χαρακτήρα στην διαφορά για να παραπεμφθεί αυτή σε διαιτησία αναγνωρίζει τόσο το Πρωτόκολλο της Γενεύης του 1923 για την διαιτησία όσο και η Συνθήκη της Νέας Υόρκης για την διαιτησία. 4 Τα χαρακτηριστικά και οι προϋποθέσεις για την αναγνώριση μιας σύμβασης ως εμπορικής αναφέρονται κάθε φορά στις διατάξεις εμπορικού δικαίου των εμπλεκομένων εννόμων τάξεων Η διεθνής εμπορική διαιτησία γενικά. Η έννοια της διεθνούς εμπορικής διαιτησίας αντιμετωπίσθηκε τόσο σε κείμενα εσωτερικού δικαίου όσο και σε διεθνή κείμενα για την διεθνή εμπορική διαιτησία. Ο Model Law της UNCITRAL για την διεθνή εμπορική διαιτησία την ορίζει ως την διαιτησία στην οποία: Α. Τα μέρη κατά την συμφωνία για διαιτησία έχουν την έδρα τους σε διαφορετικά κράτη, Β. Ένα από τα ακόλουθα βρίσκεται σε άλλο κράτος από αυτό που έχουν την έδρα τους τα μέρη, i. ο τόπος της διαιτησίας που έχει συμφωνηθεί 4 Redfern and Hunter, International Commercial Arbitration,, Sweet and Maxwell, London 1991, σελ

11 ii. ο τόπος όπου θα εκτελεσθεί ένα σημαντικό μέρος των υποχρεώσεων της εμπορικής σχέσης, Γ. Τα μέρη έχουν ρητά συμφωνήσει οτι το αντικείμενο της συμφωνίας για την διαιτησία αφορά περισσότερες από μία χώρες. Διαβάζοντας το κείμενο αυτό μπορούμε να διαπιστώσουμε οτι η έννοια της διεθνούς εμπορικής διαιτησίας διευρύνεται κυρίως από την ύπαρξη του σημείου Β i. Αν δύο ελληνικές εταιρίες συμβληθούν με αντικείμενο της σύμβασης τους που θα εκτελεσθεί στην Ελλάδα αλλά έχουν απλώς επιλέξει ως τόπο διαιτησίας χώρα του εξωτερικού τότε θα πρόκειται, με βάση τον Model Law, για διεθνή διαιτησία Ο τύπος της συμφωνίας διαιτησίας Σε μερικά συστήματα δικαίου δεν απαιτείται η ύπαρξη συγκεκριμένου τύπου για την συμφωνία διαιτησίας. Ακόμη και η φράση «Αγγλικό δίκαιο διαιτησία, Λονδίνο σύμφωνα με ICC Rules» σε τέλεξ έχει κριθεί έγκυρη ρήτρα διαιτησίας που ορίζει το Λονδίνο ως τόπο διαιτησίας με βάση τους κανόνες του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου και με το αγγλικό δίκαιο ως πηγή δικαίου. 6 Άλλες σύγχρονες νομοθεσίες διατηρούν την απαίτηση για έγγραφη ρήτρα διαιτησίας. Ο Νόμος περί Διαιτησίας της Ολλανδίας του 1986 απαιτεί οτι η συμφωνία διαιτησίας θα πρέπει να αποδεικνύεται εγγράφως ή να εγκρίνεται εμμέσως από τα μέρη. Ο Ελβετικός Νόμος του 1989 απαιτεί την ύπαρξη γραπτής συμφωνίας ή την ανταλλαγή επικοινωνιακού μηνύματος, όπως το τέλεξ το οποίο όμως σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αποδεικνύεται με κείμενο. O Model Law κάνει και αυτός αναφορά σε τέλεξ και τηλεγραφήματα Εύρος διαφορών προς διαιτησία Η προσφυγή στην διαιτησία ενδέχεται να μην είναι πάντα επιθυμητή από λόγους δημόσιου συμφέροντος η δημόσιας πολιτικής (public policy). Οι νομοθέτες και τα δικαστήρια σε κάθε χώρα επιθυμούν να εξισορροπήσουν την ανάγκη προάσπισης θεμάτων δημοσίου συμφέροντος, όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα ή το ποινικό δίκαιο έναντι της ενθάρρυνσης της διαιτησίας στα διεθνή εμπορικά ζητήματα. Η ενθάρρυνση της διαιτησίας μπορεί να γίνεται για την αποσυμφόρηση των δικαστηρίων, την προώθηση της χώρας ως κέντρου διαιτησιών και την ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου. Κάποιες διεθνείς εμπορικές συμφωνίες δεν θα έκλειναν σίγουρα 5 Redfern and Hunter, σελ Arab African Energy Corp Ltd v. Olieprodukten Nederland B.V., 1983 Lloyd s Rep

12 αν τα μέρη υποχρεώνονταν να επιλύσουν τις διαφορές τους στα δικαστήρια του ενός από τα δύο. Θα μπορούσαμε να εξετάσουμε τις διαφορές εκείνες που δεν θα μπορούσαν να τύχουν αντιμετώπισης από την διαιτησία. Τέτοιες είναι όσες αφορούν νόμους για αξιόγραφα, νομοθεσία ανταγωνισμού και antitrust, δίκαιο πτώχευσης και ζητήματα πνευματικής ιδιοκτησίας. Επίσης θέματα δημοσίου δικαίου, όπως το ποινικό δίκαιο δεν μπορούν να ρυθμισθούν από ιδιώτες. Οι περιορισμοί δημόσιου συμφέροντος δεν απαγορεύουν στον διαιτητικό δικαστή να εξετάσει το δίκαιο στο συγκεκριμένο θέμα. Οφείλει όμως να το δεχθεί όπως έχει χωρίς να μπει σε διαδικασία ερμηνείας ή αμφισβήτησης της ισχύος του. Στην εκτίμηση του ποιές διαφορές μπορούν να παραπεμφθούν σε διαιτησία υπάρχει η φιλελεύθερη και η περιοριστική προσέγγιση. Η συνήθης πρακτική είναι για τα κράτη να επιτρέπουν την παραπομπή σε διαιτησία για όσα θέματα αφορούν δικαιώματα τα οποία μπορούν να διαθέσουν ελεύθερα. Δεν μπορούμε να ορίσουμε γενικά ποιά κράτη εφαρμόζουν πιο φιλελεύθερη πολιτική έναντι της διαιτησίας σε σχέση με άλλα. Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ έχει επιδείξει ευχέρεια στην φιλελεύθερη αντιμετώπιση συμφωνιών για διαιτησία. Στην ίδια όμως χώρα το District Court for the District of Columbia έκρινε οτι η εθνικοποίηση ήταν μία κρατική πράξη και ένα διαιτητικό δικαστήριο δεν είχε αρμοδιότητα να αποφασίσει για την εγκυρότητα ενός νόμου εθνικοποιήσεων Διαιτησία και αναπτυσσόμενες χώρες Έχει υποστηριχθεί οτι οι αναπτυσσόμενες χώρες θα πρέπει να υιοθετούν περισσότερο περιοριστικές αντιλήψεις σχετικά με το ποιές διαφορές πρέπει να παραπέμπονται σε διαιτησία, ειδικά σε διαφορές που αφορούν κρατικές νομικές οντότητες. Οι φιλελεύθερες επιλογές για την διαιτησία θεωρείται οτι ευνοούν τις μεγάλες διεθνείς επιχειρήσεις που έχουν συγκριτικό πλεονέκτημα. Λέγεται ενδεικτικά οτι συγκεκριμένες διαφορές που αφορούν συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα στον φυσικό πλούτο δεν μπορούν να ρυθμισθούν από την διαιτησία. Σε μερικές χώρες η διαιτησία περιορίζεται σε συμβατικές σχέσεις διεθνούς εμπορίου και σε διαφορές μεταξύ κρατικών επιχειρήσεων. Στην Βουλγαρία για παράδειγμα, το άρθρο 9 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας αναφέρεται μόνον σε διεθνείς εμπορικές 12

13 διαφορές. Στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης γενικά θα μπορούσαμε να αναμένουμε εξελίξεις προς την κατεύθυνση της υιοθέτησης φιλελεύθερης στάσης απέναντι στην διαιτησία καθώς οι χώρες αυτές υιοθετούν την οικονομία της αγοράς. Το ζήτημα του επιτρεπτού να παραπεμφθεί μία διαφορά σε διαιτησία είναι σημαντικό ως προς την τύχη της ενδεχόμενης διαιτητικής απόφασης. Μία διαιτητική απόφαση που θα εκδοθεί επί διαφοράς που δεν επιδέχεται διαιτητική επίλυση δεν θα είναι εκτελεστή Εφαρμοστέο δίκαιο Η επιλογή του εφαρμοστέου δικαίου για την υπαγωγή μίας διαφοράς σε διαιτησία γίνεται συνήθως με την συμφωνία περί διαιτησίας. Εάν αυτό δεν γίνεται τότε το εφαρμοστέο δίκαιο θα πρέπει να επιλεγεί από το ίδιο το διαιτητικό δικαστήριο. Όπου η συμφωνία για διαιτησία αποτελεί μέρος μίας μεγαλύτερης σύμβασης, η διαιτησία διέπεται κατά κανόνα από το δίκαιο που διέπει και την υπόλοιπη σύμβαση. Αν δεν υπάρχει επιλογή δικαίου από τα μέρη τότε το εφαρμοστέο δίκαιο θα είναι αυτό που θα επιλέξει το διαιτητικό δικαστήριο ή μπορεί να είναι και το δίκαιο της χώρας στην οποία λαμβάνει χώρα η διαιτησία. Το πρόβλημα αυτό είναι περισσότερο θεωρητικό παρά πρακτικό και μπορεί να αποφευχθεί με την προσθήκη ρήτρας εφαρμοστέου δικαίου είτε στην συμφωνία για προσφυγή στην διαιτησία είτε στο κύριο μέρος της σχετικής σύμβασης Οι διαιτητικοί δικαστές Τα άτομα που επιλέγονται ως διαιτητικοί δικαστές ενδέχεται να απαιτείται να ικανοποιούν κάποιες παραμέτρους που μπορεί να αφορούν είτε την επαγγελματική τους ιδιότητα είτε άλλα τους προσόντα. Οι παράμετροι αυτοί μπορεί να ορίζονται είτε από τα συμβαλλόμενα μέρη είτε από το δίκαιο που διέπει κάθε φορά την διαιτησία. Έτσι σε κάποιες ειδικές ναυτιλιακές συμβάσεις απαιτείται ο διαιτητής να έχει ασχοληθεί με την συγκεκριμένη οικονομική δραστηριότητα. Μπορεί επίσης να απαιτείται οι δικαστές να έχουν την εμπορική ιδιότητα. 8 Το ίδιο το δίκαιο μπορεί να επιβάλλει περιορισμούς ως προς την ιδιότητα των διαιτητικών δικαστών. Στην Ισπανία, για παράδειγμα, υπάρχει διάταξη όπου αναφέρεται οτι όπου η διαφορά είναι νομικής φύσεως ο διαιτητικός δικαστής πρέπει να είναι νομικός. 7 Liamco v Libya, United States District Court for the District of Columbia, (U.S. No. 33) 482 F. Supp (D.D.C. 1980) 8 French Government v Tsurushima Maru, Lloyd s Rep

14 Ο διαιτητικός δικαστής θα πρέπει επίσης να γνωρίζει την γλώσσα της χώρας στην οποία διεξάγεται η διαιτησία. Ακόμη θα πρέπει να έχει αντίληψη των πραγμάτων ελεύθερη από εθνικές ή πολιτισμικές προκαταλήψεις ώστε να εκτιμήσει καλύτερα την συμπεριφορά των εμπλεκομένων μερών. Η αίσθηση οτι οι διαιτητικοί δικαστές των μεγάλων διεθνών οργανισμών είναι προκατειλημμένοι έναντι των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών εξηγεί και την δυσπιστία των τελευταίων προς τον θεσμό της διεθνούς εμπορικής διαιτησίας. Τέλος το πιο σημαντικό προσόν του διαιτητικού δικαστή θα πρέπει να είναι η εμπειρία στο δίκαιο και την εφαρμογή της διαιτησίας. Η συμπεριφορά των διαιτητικών δικαστών μπορεί να αποτελέσει και αφορμή δεοντολογικών ζητημάτων που αφορούν την διαιτησία. Ποιός είναι υποχρεωμένος να επιβάλλει πειθαρχικές ποινές σε δικηγόρο διαιτητικό δικαστή που συμμετείχε σε διαιτησία; Ο δικηγορικός σύλλογος του τόπου της διαιτησίας ή ο δικηγορικός σύλλογος στον οποίο ανήκει ο διαιτητικός δικαστής; 4.8. Η διαιτητική απόφαση Οι οριστικές διαιτητικές αποφάσεις μπορεί να επιβάλλουν μεταξύ άλλων χρηματική αποζημίωση, χρηματική ποινή (punitive damages), καταδίκη σε δήλωση βουλήσεως ή σε εκτέλεση σύμβασης, επαναφορά των πραγμάτων στην πρότερη κατάσταση, ασφαλιστικά μέτρα, τόκους και έξοδα της διαδικασίας. Η χρηματική αποζημίωση είναι η πιο συνηθισμένη διάταξη διαιτητικής απόφασης. Μπορεί να αφορά χρήματα οφειλόμενα από την επίδικη σύμβαση ή αποζημίωση για διαφυγόντα κέρδη. Η χρηματική ποινή (punitive damages) είναι έννοια του αγγλοσαξονικού δικαίου και επιβάλλεται συνήθως σε υποθέσεις αδικοπραξίας και όχι σε διαφορές από αθέτηση συμβολαίου. Ένα διαιτητικό δικαστήριο στην Αγγλία για παράδειγμα μπορεί επίσης να διατάξει την εκτέλεση ενός συμβολαίου εφόσον αυτό δεν αφορά ακίνητο ή άλλο δικαίωμα επί ακινήτου. Η διαιτητική απόφαση μπορεί να επιβάλλει και ασφαλιστικά μέτρα που ενδέχεται να απευθύνονται και σε τρίτα μέρη. Έτσι μία τράπεζα μπορεί να διαταχθεί να παγώσει τα περιουσιακά στοιχεία ενός μέρους της διαιτησίας μέχρι την έκδοση απόφασης επί της διαφοράς. 14

15 4.9. Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της διαιτησίας Με την διαιτησία επιτυγχάνεται η έκδοση γρήγορης κατά κανόνα απόφασης παρακάμπτοντας τα βαρυφορτωμένα δικαστήρια των εσωτερικών εννόμων τάξεων. Για την επίλυση της διαφοράς ασχολείται ένα ad hoc όργανο από ανθρώπους που μελετούν μόνο την συγκεκριμένη υπόθεση και δεν δεσμεύονται από ογκώδη πινάκια. Επίσης η διαιτησία είναι μία ιδιωτική υπόθεση που δεν υπόκειται στους κανόνες δημοσιότητας της δικαιοσύνης και ευνοεί τα μέρη που δεν επιθυμούν την δημοσιοποίηση των διαφορών τους. Ωστόσο η διαιτησία έχει και μειονεκτήματα. Το κόστος της δεν είναι πάντα μικρό καθώς τα έξοδα της καταβάλλονται από τα μέρη. Επίσης οι εξουσίες του διαιτητικού δικαστηρίου δεν έχουν το εύρος των εξουσιών ενός εθνικού δικαστηρίου. Έτσι, για παράδειγμα, το πρώτο δεν έχει εξουσία βίαιης προσαγωγής ενός μάρτυρα ενώ η εκτέλεση της απόφασης του υπόκειται στην εξουσία ενός εθνικού δικαστηρίου. Επίσης το διαιτητικό δικαστήριο δεν μπορεί να δικάσει υποθέσεις με πολλά μέρη συγχωνεύοντας αιτήματα (ομοδικία) Η διεθνής εμπορική διαιτησία σήμερα Υπηρεσίες διεθνούς εμπορικής διαιτησίας παρέχουν σήμερα πολλοί διεθνείς αλλά και εσωτερικοί οργανισμοί στον κόσμο. Στην Αγγλία η διαιτησία βρίσκεται κυρίως στα χέρια επιμελητηρίων και οργανισμών όπως η Corn Arbitration Association και το London Court of International Arbitration. Υπηρεσίες διαιτησίας παρέχει επίσης το Εμπορικό Επιμελητήριο της Στοκχόλμης. Στο Παρίσι έχει την έδρα του το διαιτητικό δικαστήριο του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου (παρουσιάζεται παρακάτω) ενώ υπηρεσίες διεθνούς διαιτησίας παρέχονται στην Ελβετία, την Αυστρία (Vienna Arbitration Center) και στις ΗΠΑ (American Arbitration Association) H διαιτησία του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου Το Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο γενικά Το Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο ιδρύθηκε το 1919 και αποτελεί το πιο αυθεντικό «παγκόσμιο επιχειρηματικό βήμα» της ελεύθερης οικονομίας και των ιδιωτικών επιχειρήσεων. Ιδρύθηκε το 1919 και έχει μέλη του πάνω από εταιρείες και επιχειρηματικούς οργανισμούς. Ένας από τους κύριους στόχους του ΔΕΕ είναι η υποστήριξη της ελεύθερης παγκόσμιας οικονομίας και της ιδιωτικής επιχείρησης με απώτερο σκοπό την προώθηση του διεθνούς εμπορίου και των επενδύσεων. 15

16 Ο οργανισμός παρέχει πρακτικές υπηρεσίες στο διεθνές εμπόριο με την έκδοση οδηγών πάνω σε θέματα τραπεζικά, διαφήμισης, τηλεπικοινωνιών και εμπορικών όρων διαιτησίας. Το ΔΕΕ έχει δημιουργήσει Εθνικές Επιτροπές σε περίπου 60 χώρες. Κάθε Εθνική Επιτροπή εκπροσωπεί τα κυριότερα οικονομικά συμφέροντα της χώρας της. Στις Εθνικές Επιτροπές συμμετέχουν είτε οργανισμοί που εκπροσωπούν τον επιχειρηματικό κόσμο είτε κατ ιδίαν επιχειρήσεις. Η Ελληνική Εθνική Επιτροπή του ΔΕΕ βρίσκεται στην Αθήνα στην οδό Κάνιγγος 27. Το διαιτητικό δικαστήριο του ΔΕΕ λειτουργεί από το 1922 και από το 1954 μέχρι σήμερα ο αριθμός των υποθέσεων με τις οποίες ασχολήθηκε αυξήθηκε κατά 660% Οι κανόνες διαιτησίας του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου Το Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο προτείνει την ακόλουθη ρήτρα για παραπομπή μίας διαφοράς στην διαιτησία του: «Όλες οι διαφορές που προκύπτουν από την παρούσα σύμβαση ή έχουν σχέση με αυτήν θα επιλύονται οριστικώς βάσει του Κανονισμού Διαιτησίας του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου από έναν ή περισσότερους διαιτητές που θα ορίζονται συμφώνως προς αυτόν τον Κανονισμό» 9. Η διαιτησία του ΔΕΕ έχει δύο βασικά χαρακτηριστικά: είναι πρώτον μία εποπτευόμενη διαιτησία με την έννοια οτι παρακολουθείται, υποστηρίζεται και ελέγχεται ως προς την λειτουργία της από δύο όργανα που είναι το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο και η γραμματεία του. Το δεύτερο βασικό χαρακτηριστικό είναι οτι είναι κατ εξοχήν διεθνής. Ο διεθνής της χαρακτήρας φαίνεται τόσο από την σύνθεση των οργάνων του ΔΕΕ που προέρχονται από διάφορες εθνικότητες όσο και από την επιλογή των διαιτητικών δικαστών. Τα κριτήρια για την επιλογή των τελευταίων είναι οι συγκεκριμένες γνώσεις και εμπειρία, η αντικειμενικά ελεγχόμενη ουδετερότητα και ανεξαρτησία βάσει της εθνικότητας του και της προηγούμενης δραστηριότητας του. Ο διεθνής χαρακτήρας της διαιτησίας του ΔΕΕ φαίνεται τέλος και από την εθνικότητα των μερών που υπέβαλαν διαφορές τους στην διαιτησία του. Τα στοιχεία για το έτος 1994 δείχνουν οτι ο αριθμός των νέων αιτήσεων διαιτησίας ήταν 384 που ενέπλεξαν 941 μέρη από 100 διαφορετικές χώρες. Για το τέλος του 1994 εκκρεμούσαν στο ΔΕΕ 801 υποθέσεις διαιτησίας. Πρέπει εδώ να λεχθεί οτι οι υποθέσεις διαιτησίας που υποβάλλονται στο ΔΕΕ είναι περισσότερες από όλες μαζί 9 ICC Rules of Arbitration, ICC Publication No 581, σελ. 9 16

17 τις υποθέσεις διεθνούς διαιτησίας που υποβάλλονται σε όλους τους υπόλοιπους οργανισμούς διαιτησίας. Τέλος για το 1994 διορίστηκαν 533 διαιτητές από 48 διαφορετικές χώρες. Οι κυριότερες αρμοδιότητες του διαιτητικού δικαστηρίου είναι, πέρα από τον διορισμό διαιτητών και επιδιαιτητών η κρίση για το εάν υπάρχει ή όχι διαιτητική συμφωνία και για τα υποκειμενικά όρια μιας διαιτητικής διαφοράς εξαιτίας κάποιας παθολογικής διαιτητικής ρήτρας. Το διαιτητικό δικαστήριο ελέγχει επίσης τις διαιτητικές αποφάσεις. Καμμία διαιτητική απόφαση δεν υπογράφεται από τους διαιτητές αν δεν ελεγχθεί από το διαιτητικό δικαστήριο. Τέλος το διαιτητικό δικαστήριο αποφαίνεται επί των αιτήσεων εξαιρέσεων των διαιτητών. Ο έλεγχος των αποφάσεων των διαιτητών από το διαιτητικό δικαστήριο του ΔΕΕ κατά το άρθρο 27 των κανόνων διαιτησίας του ΔΕΕ έχει οδηγήσει σε εξαιρετικά μεγάλο βαθμό αρτιότητας των αποφάσεων που εκδίδονται από το ΔΕΕ. Εννιά στις δέκα αποφάσεις εκτελούνται αυθόρμητα από τους διαδίκους χωρίς αντιδικία στην διαδικασία της εκτέλεσης ενώ ελάχιστες αποφάσεις έχουν ακυρωθεί από εθνικά δικαστήρια, κυρίως γιατί οι διαιτητές ακολουθούν τις υποδείξεις του δικαστηρίου κατά τον έλεγχο της απόφασης. Μνεία θα πρέπει να γίνει για τα διοικητικά έξοδα και τις αμοιβές των διαιτητών στηνδιαιτησία του ΔΕΕ. Ο υπολογισμός αυτός γίνεται ως ποσοστό της επίδικης διαφοράς και ξεκινάει από $2.500 για δοικητικά έξοδα ή αμοιβές διαφορών για διαφορά έως $ Για μεγαλύτερες διαφορές χρησιμοποιείται φθίνουσα κλίμακα που ξεκινάει από 3,5% για διοικητικά έξοδα και 2-11% για αμοιβές διαιτητών για ποσά από $ έως $ και καταλήγει στο 0,06% και % αντίστοιχα για διαφορές από $ έως $ Η διαιτησία του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών Υπηρεσίες διεθνούς εμπορικής διαιτησίας παρέχει και το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών που είναι και μέλος του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου. Η διεθνής εμπορική διαιτησία του ΕΒΕΑ διέπεται από το π.δ. 31/1979. Το π.δ. 31/1979 παραπέμπει συχνά στις διατάξεις περί διαιτησίας του ελληνικού Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Κατά το άρθρο 2 του διατάγματος αυτού σε διαιτησία δύναται να υπαχθεί «οιαδήποτε ιδιωτική διαφορά εμπορικής φύσεως ανεξαρτήτως της ιδιότητος των μερών ως εμπόρων ή μη ως και της ιθαγενείας ή κατοικίας αυτών, εφ όσον οι 17

18 συνομολογήσαντες αυτήν έχουν την εξουσίαν της ελευθέρας διαθέσεως του αντικειμένου της διαφοράς». Οι διαιτητές επιλέγονται από κατάλογο που καταρτίζει η Διοικητική Επιτροπή του Επιμελητηρίου κάθε Δεκέμβριο. Ο κατάλογος αποτελείται, κατά την διατύπωση του νόμου, από άτομα «διακρινόμενα για την ακεραιότητα του χαρακτήρος, το ήθος, την μόρφωσιν και την εμπειρίαν και ανήκοντα εις διαφόρους κλάδους του εμπορίου ή της βιομηχανίας, έτι δε ανώτατα στελέχη της Διοικήσεως, δικηγόροι, δικασταί, καθηγηταί ή υφηγηταί Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, μηχανικοί, χημικοί, ορκωτοί λογισταί κ.λ.π. ούτως ώστε να παρέχεται η δυνατότης διορισμού διαιτητών αναλόγως της φύσεως κρινομένης υποθέσεως». Κατά το άρθρο 17 οι διαιτηταί «προ πάσης ενάρξεως της συζητήσεως της υποθέσεως οφείλουν να επιδιώξουν την δια συμβιβασμού επίλυσιν της διαφοράς. Τον συμβιβασμόν τούτον δέον να αποπειρώνται και εις παν στάδιον της διαδικασίας». Ως προς την επιλογή του εφαρμοστέου ουσιαστικού δικαίου η ελληνική νομοθεσία ορίζει το ελληνικό δίκαιο ως εφαρμοστέο δίκαιο από το διαιτητικό δικαστήριο του ΕΒΕΑ ενώ για διεθνείς διαφορές το εφαρμοστέο δίκαιο κρίνεται κατά τις διατάξεις του ελληνικού διεθνούς ιδιωτικού δικαίου. Τέλος δεν επιτρέπεται σε συμφωνία περί παραπομπής διαφοράς σε διαιτησία να τεθεί όρος αποκλεισμού της εφαρμογής διατάξεων δημοσίας τάξεως 10. Η διαιτητική απόφαση πρέπει να εκδοθεί εντός τριών μηνών από την πρώτη δικάσιμο κατά το άρθρο 28 του π.δ. Η διάταξη αυτή δείχνει στην πράξη το πλεονέκτημα της ταχύτητας στην διαιτησία. Η διαιτητική απόφαση μπορεί να προσβληθεί με προσφυγή η οποία εκδικάζεται από νέο διαιτητικό δικαστήριο με επιδιαιτητή εν ενεργεία δικαστή που ορίζεται με αίτηση του προέδρου του ΕΒΕΑ. Η προσδυγή εκδικάζεται και αυτή κατά τις διατάξεις του π.δ. 31/1979. Τα δικαιώματα διαιτησίας του ΕΒΕΑ προκαταβάλλονται από τους αιτούντες την διαιτησία και υπολογίζονται με βάση φθίνουσα κλίμακα που ξεκινάει από 10% για διαφορές έως 1476 ευρώ και καταλήγει στο 1 έως 0,2% για διαφορές πάνω από ευρώ. 10 Άρθρο 24 1 π.δ. 31/

19 5. Η διεθνής εμπορική διαμεσολάβηση H διαμεσολάβηση σου επιτρέπει να διατηρείς τον έλεγχο μιας διαφοράς και να στοχεύεις σε μια εμπορική λύση και όχι σε ένδικα μέσα. Μπορεί να μετατρέψει μία επιχειρηματική απειλή σε επιχειρηματική ευκαιρία 11. Γιαν Έιςμπουτς, Γενικός Νομικός Σύμβουλος, Akzo Nobel, Ολλανδία 5.1. Η διαμεσολάβηση γενικά Η διαμεσολάβηση αποτελεί το δεύτερο σημαντικότερο εργαλείο για την επίλυση των διεθνών εμπορικών διαφορών και έχει χαρακτηριστικά πολύ δυναμικότερα από την διαιτησία την οποία περιγράψαμε πιο πάνω. Ενώ η διαιτησία διατηρεί τα τυπικά χαρακτηριστικά της δικαστικής επίλυσης όσον αφορά την διαδικασία και την αντιδικία η διαμεσολάβηση ξεπερνά τα όρια αυτά και αποτελεί μία εφαρμογή αυτού που κάποιος θα μπορούσε να αποκαλέσει «δημιουργική δικηγορία». Η διαμεσολάβηση έχει τις ρίζες της σε αρχαίες πρακτικές. Ο wassit ως διαμεσολαβητής στις εμπορικές σχέσεις των Αράβων, ο γηραιότερος της κοινότητας ως διαμεσολαβητής στην Κίνα, ο δικαστής με καθήκον να προωθήσει έναν συμβιβασμό στην Ελβετική, Γερμανική και Ιαπωνική πρακτική, αποτελούν δείγματα της ανάγκης για έναν τρίτο μέρος ως εναλλακτικό του δικαστή που θα μειώσει τις εντάσεις και θα ξεπεράσει το αδιέξοδο. Οι πρακτικές που αναφέρθηκαν πιο πάνω αντικαταστάθηκαν σήμερα από μία σειρά εργαλείων που βοηθούν τον διαμεσολαβητή στην επίτευξη συμβιβασμών. Οι τεχνικές αυτές είναι πιο κοντά στην διεθνή πολιτική διπλωματία παρά στην νομική επιστήμη. Η διαμεσολάβηση έχει διδαχθεί πολλά από την διπλωματία του Χένρι Κίσσινγκερ στην δεκαετία του 70, τις προσπάθειες των Νορβηγών διπλωματών που βοήθησαν στην επίτευξη της συμφωνίας του Όσλο για την Μέση Ανατολή και πιο πρόσφατα από τον Αμερικανό γερουσιαστή Τζώρτζ Μίτσελ που διηύθυνε τις συνομιλίες για την Βόρεια Ιρλανδία. Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η συμβολή νεώτερων γνώσεων πάνω στις διαπραγματεύσεις, την διαδικασία λήψης αποφάσεων και την ψυχολογία των ομάδων. Η πιο σημαντική όμως εξέλιξη ήταν η αναγκαιότητα κυρίως των εννόμων τάξεων του αγγλοσαξονικού χώρου να αποφύγουν το κόστος και την καθυστέρηση του συστήματος αντιδικίας αναπτύσσοντας την διαμεσολάβηση στις εμπορικές και αστικές διαφορές. Η εμπειρία αυτή οδήγησε και σε περισσότερο ανεπτυγμένο 11 Carrolland Mackie, International Mediation, σελ

20 σύστημα εκπαίδευσης των διαμεσολαβητών και άλλων συμβούλων σε διεθνές επίπεδο. Πέρα από αυτό διεθνή κέντρα διαιτησίας έχουν επεκτείνει τις δραστηριότητες τους ώστε να παρέχουν και υπηρεσίες διαμεσολάβησης. Η διαδικασία αυτή έχει ιδιαίτερα επιταχυνθεί εκεί όπου τα δικαστήρια έχουν κατευθύνει υποθέσεις εκτός διαδικασίας προς την διαμεσολάβηση ή άλλες εναλλακτικές μεθόδους. Έτσι οι ίδιοι οι δικαστές αναγνωρίζουν οτι η διαμεσολάβηση μπορεί να προσφέρει γρηγορότερη και πολλές φορές καλύτερη λύση σε ορισμένες διαφορές. Ήδη από το 1996 το Εμποροδικείο του Λονδίνου, στο οποίο το 60% των υποθέσεων είναι διεθνείς, είχε υιοθετήσει οδηγίες που έδινε στους δικαστές εξουσία να κατευθύνουν τους αντιδίκους προς την εναλλακτική επίλυση διαφορών. Με τον τρόπο αυτό η διεθνής διαμεσολάβηση αναπτύχθηκε στον νομικό κόσμο της Αγγλίας και από το 1999 είχε γίνει κομμάτι της Αγγλικής πολιτικής δικαιοσύνης. Οι εξελίξεις αυτές δεν ήταν προνόμιο μόνο των αγγλοσαξονικών χωρών. Στο τέλος του 20 ου αιώνα τέτοιες τάσεις προς την εναλλακτική επίλυση διαφορών υπήρχαν σε χώρες όπως η Γαλλία, ο Καναδάς, το Χονγκ Κόνγκ, το Ισραήλ και η Ελλάδα Τα πλεονεκτήματα της διαμεσολάβησης Πάντα έβλεπα την διαμεσολάβηση ως εξής: Σήκω πάλι επάνω, ξεσκονίσου και ξεκίνα από την αρχή 12 Eλίζαμπεθ Γουόλ, Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, American Corporate Counsel Association Επιχειρηματικές σχέσεις Η διαμεσολάβηση είναι ιδανική μέθοδος επίλυσης διαφορών σε ένα επιχειρηματικό περιβάλλον όπου ο συνεχής διάλογος και η ανάγκη για την ύπαρξη αίσθησης εμπιστοσύνης μέσα στην εμπορική σχέση είναι απαραίτητα στοιχεία. Τέτοιες είναι οι κοινοπραξίες και οι άλλες επιχειρηματικές συμμαχίες. Η διαιτησία και τα δικαστήρια υπονομεύουν την αποτελεσματική επικοινωνία μεταξύ των μερών τα οποία αναλώνονται στην υπεράσπιση της θέσης τους και επιτείνουν την κρίση. Η διαμεσολάβηση προσφέρει την διαφάνεια και την ευελιξία των εμπορικών διαπραγματεύσεων σε σχέση με τις διαπραγματεύσεις που γίνονται στην σκιά του νόμου, που εξ αντικειμένου εστιάζουν περισσότερο σε νομικά ζητήματα και αποδείξεις παρά στην εμπορική πραγματικότητα, σε επιχειρηματικούς στόχους και 12 Carroll and Mackie, σελ

21 ευκαιρίες. Η διαμεσολάβηση προσφέρει επίσης την ευκαιρία να νομιμοποιηθούν διαφορετικές απόψεις για το ίδιο θέμα δημιουργώντας το σωστό κλίμα για μια αποτελεσματική προσέγγιση του διαλόγου Επιχειρηματική φήμη Η διαμεσολάβηση παρέχει εμπιστευτικότητα και μπορεί να οδηγήσει σε συμφωνίες για το πόση δημοσιότητα θα δοθεί στην διαφορά. Η δικαστική διαδικασία αντίθετα είναι δημόσια ενώ μαζί και με την διαιτησία αποδίδουν σφάλμα στην άποψη ενός μέρους, βλάπτοντας έτσι την φήμη του. Σε πολλούς πολιτισμούς, όπως τον Ασιατικό ή τον Μεσανατολικό είναι σημαντικό για κάθε μέρος σε μία διαφορά να βγει από αυτήν χωρίς να πληγεί η τιμή και υπόληψη του. Οι διαμεσολαβητές που δεν αποδίδουν ευθύνη σε κάποιο μέρος ούτε προβαίνουν σε κατ αντιπαράθεση εξέταση μαρτύρων διευκολύνουν συμφωνίες που δεν προσβάλλουν κανένα από τα δύο μέρη Μείωση κόστους Μαζί με το άμεσο κόστος των συμβούλων και εμπειρογνωμόνων, το έμμεσο κόστος πρέπει επίσης να υπολογισθεί σε σύγκριση της διαμεσολάβησης με την διαιτησία και την δικαστική διαδικασία. Τέτοιο έμμεσο κόστος είναι η προετοιμασία των διοικητικών στελεχών για την εκδίκαση της υπόθεσης και το κόστος της έρευνας. Στις διεθνείς διαφορές το σύνολο αμέσου και εμμέσου κόστους υπολογίζεται αυξημένο κατά 1,5 φορά σε σχέση με τις διαφορές μεταξύ μερών από την ίδια έννομη τάξη Επικεντρωμένη διαδικασία διαπραγμάτευσης Η σημασία της διαμεσολαβητικής προσέγγισης είναι ουσιαστικά οτι προσφέρει ένα περιβάλλον εντατικής πίεσης προς διαπραγμάτευση. Η παρεμβολή ενός τρίτου προσώπου σε μία πειθαρχημένη διαδικασία και ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα συγκεντρώνει το ενδιαφέρον όλων στον συμβιβασμό που πρέπει να επιτευχθεί και ενθαρρύνει την ανάμειξη των ανώτερων διοικητικών κλιμακίων κάθε εμπλεκόμενης επιχείρησης. Έτσι η διαμεσολάβηση είναι ιδιαίτερα ευνοική μέσα σε συνθήκες όπου τα μέρη ενδιαφέρονται περισσότερο για την επίτευξη ενός συμβιβασμού παρά για την συμμετοχή σε κάποια επίσημη δικαιική διαδικασία. Στις επιχειρηματικές σχέσεις όπου τα μέρη διαπραγματεύονται ένα κοινά αποδεκτό επιχειρηματικό «διαζύγιο» Όπου τα στελέχη θέλουν να έχουν ιδιαίτερη συμμετοχή στην διαδικασία επίτευξης του συμβιβασμού 21

22 Όπου θα ήταν προτιμότερος ένας συμβιβασμός πριν η υπόθεση αχθεί ενώπιον διαιτησίας ή τακτικής δίκης Αντικειμενικότητα Τα στελέχη και οι σύμβουλοι τους μπορούν εύκολα να χάσουν την αντικειμενικότητα τους μέσα σε μία έντονη και δύσκολη αντιδικία. Τα ανώτερα στελέχη μπορεί να δυσκολεύονται να συμφωνήσουν ή να επικοινωνήσουν με τα στελέχη της άλλης πλευράς. Η διαμεσολάβηση προσφέρει ένα τρίτο πρόσωπο που: επεξηγεί τα πραγματικά περιστατικά βοηθεί τα μέρη να ανταλλάξουν πληροφορίες παρέχει την ευκαιρία σε κάθε πλευρά να θέσει στην άλλη τα ζητήματα που για την άλλη είναι ιδιαίτερα σημαντικά ερευνά ευαίσθητες πλευρές της διαφοράς σε ιδιωτικές συναντήσεις προσφέρει ουδέτερες προτάσεις για την επίλυση του προβλήματος αμφισβητεί στερεότυπες αντιλήψεις και δεδομένα. Με άλλα λόγια η διαμεσολάβηση προσφέρει το σημαντικότερο πλεονέκτημα της δικαστικής ή διαιτητικής διαδικασίας, το ουδέτερο τρίτο μέρος, αλλά μέσα σε ένα περιβάλλον μεγαλύτερης ευελιξίας για το μέρος αυτό και μεγαλύτερης ασφάλειας και ελέγχου της διαδικασίας για τις αντίδικες πλευρές. «Στην δικαστική διαδικασία ο έλεγχος χάνεται. Με την διαμεσολάβηση διατηρείς τον έλεγχο της διαδικασίας, ιδιαίτερα όσον αφορά το κόστος. Σίγουρα η διαμεσολάβηση έχει έναν ρόλο να παίξει στις διεθνείς διαφορές» Ολική προσέγγιση της διαφοράς Το σημείο αναφοράς για να καταλάβει κανείς μία διαφορά μπορεί να έχει πολλές αφετηρίες. Η αποτελεσματική διαδικασία διαμεσολάβησης πρέπει να δίνει σημασία σε κάθε τέτοια αφετηρία. Η σύμβαση μεταξύ των δύο μερών μπορεί να γίνει αντικείμενο ερμηνείας ώστε να διαπιστωθεί αν υπάρχει περίπτωση πλημμελούς εκτέλεσης της. Ο νομικός σύμβουλος που θα ασχοληθεί με μία υπόθεση θα ξεκινήσει από εδώ για να καταλάβει τον χαρακτήρα του προβλήματος. Οι τεχνικές προδιαγραφές επίσης είναι συχνά η αρχική αφορμή μίας διένεξης που γρήγορα προσλαμβάνει μεγαλύτερες διαστάσεις. 13 Χανς Πέτερ Φρικ, Γενικός Νομικός Σύμβουλος, Nestle Switzerland, στο Eileen Carroll, Karl Mackie, International Mediation, Kluwer Law, The Hague 2000, σελ 1. 22

23 Η γενικότερη εμπορική πραγματικότητα, για παράδειγμα στόχοι κέρδους που δεν μπορούν να επιτευχθούν. Εξωτερικοί παράγοντες, όπως οι κυβερνητικές αλλαγές, νομισματική αστάθεια και περιβαλλοντικές καταστροφές. Οι παράγοντες αυτοί οδηγούν σε αλλαγές κατεύθυνσης, αλλοιώνουν την επικοινωνία και την επιχειρηματική σχέση και επηρεάζουν τις εμπορικές διαστάσεις μίας συνεργασίας. Εσωτερικοί παράγοντες, όπως η επίδραση της εταιρικής κουλτούρας ή επαγγελματικές φιλοδοξίες σε προσωπικό επίπεδο ή επίπεδο τμήματος επιχείρησης. Όποιοι άλλοι παράγοντες και αν εμπλέκονται στην αρχή μιας διαφοράς οι παράγοντες στο εσωτερικό μιας επιχείρησης επηρεάζουν την εξέλιξη της. Οι αλλαγές στο προσωπικό μπορεί να έχουν μεγάλες συνέπειες, συχνά θύματα τέτοιων αλλαγών είναι οι προσωπικές σχέσεις που κάνουν μία αμοιβαία επωφελή σχέση να συνεχίζεται. Πολιτισμικές διαφορές. Η σημασία του να λειτουργεί κανείς σε επαφή με διαφορετικούς πολιτισμούς έχει αναγνωρισθεί στις διεθνείς επιχειρήσεις. Η αδυναμία να αναγνωρίσει κανείς και να προσαρμοστεί σε μία άλλη κουλτούρα μπορεί να οδηγήσει στην κατάρρευση μιας επιχειρηματικής σχέσης. Τέτοιες διαφορές μπορεί να είναι γλωσσικού χαρακτήρα, να αφορούν κοινωνικά ήθη και έθιμα, μη λεκτική επικοινωνία ή και πιο περίπλοκες μορφές συμπεριφοράς. Για παράδειγμα, μερικοί πολιτισμοί δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στην κοινωνική ιεραρχία και στα δίκτυα γνωριμιών παρά στις συμβάσεις ή τα ατομικά δικαιώματα. Η εκπαίδευση και η προσέγγιση του διαμεσολαβητή δίνουν έμφαση στο πως οι νομικές ή τεχνικές διαφορές να αποκτήσουν πάλι μία ανθρώπινη διάσταση στα πλαίσια μιας εμπορικής σχέσης. Η επίλυση μιας εμπορικής διαφοράς απαιτεί όχι μόνο νομικές αρχές αλλά και την ύπαρξη κάποιου ουδετέρου τρίτου που μπορεί να βοηθήσει τα δύο μέρη να επιληφθούν των πολλών διαφορετικών πτυχών μιας διαφοράς Συμπληρωματικό εργαλείο Η ευελιξία της διαμεσολάβησης σημαίνει οτι τα εμπλεκόμενα μέρη δεν περιορίζονται ως προς το πως επιθυμούν να την χρησιμοποιήσουν. Συγκεκριμένα αυτό σημαίνει οτι μπορεί να την εντάξουν μέσα σε κάποια άλλη μέθοδο εναλλακτικής επίλυσης της διαφοράς. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει διαπραγματεύσεις που ήδη τρέχουν, σαν δοκιμαστικό τεστ πριν την διαιτησία ή την δικαστική διαδικασία ή παράλληλα με τις δύο αυτές διαδικασίες και σε κάθε φάση της εξέλιξης τους. 23

24 Έτσι η διαμεσολάβηση δεν αποτελεί μόνον μία επικοινωνιακή γέφυρα μεταξύ των δύο πλευρών. Αποτελεί και μία γέφυρα μεταξύ των παραδοσιακών επιλογών για τις διεθνείς διαφορές, συμπυκνώνοντας τα καλύτερα χαρακτηριστικά από κάθε μία Επιλογή υπόθεσης και διαμεσολαβητή Ο ενδιάμεσος φοράει χίλια σανδάλια. Ιαπωνικό ρητό Επιλογή υπόθεσης Η απόφαση για το ποιά διαφορά θα οδηγηθεί σε διαμεσολάβηση είναι μία από τις πιο δύσκολες που απασχολούν τους συμβούλους των επιχειρήσεων. Η διαμεσολάβηση έχει χρησιμοποιηθεί στα περισσότερα είδη αποφάσεων που θα μπορούσε κανείς να αναφέρει. Ο καλύτερος πρακτικός κανόνας είναι να αναζητηθεί κατά πρώτον αν η συγκεκριμένη διαφορά θα μπορούσε να οδηγηθεί σε λύση μετά από διαπραγμάτευση και πριν από δίκη και ακολούθως αν ήδη διεξαγόμενες διαπραγματεύσεις έχουν περιορισμένη πρόοδο. Αν η απάντηση και στα δύο ερωτήματα είναι καταφατική, τότε η διαμεσολάβηση μπορεί να προσφέρει στην διαπραγματευτική διαδικασία. Υπάρχουν υποθέσεις όπου μπορεί να υποστηριχθεί οτι η διαμεσολάβηση όχι απλώς ενδείκνυται αλλά και προτιμάται από την δικαστική ή διαιτητική διαδικασία. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στις τρέχουσες επιχειρηματικές σχέσεις. Επίσης, όσο και αν αυτό ακούγεται περίεργο, όσο περισσότερο περίπλοκη μία υπόθεση, τόσο περισσότερο μπορεί να προσφέρεται για διαμεσολάβηση. Αυτό ισχύει γιατί τέτοια δυσκολία ή πολυπλοκότητα μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τον χρόνο και τα έξοδα που θα απαιτηθούν για μια δικαστική ή άλλη τυπική διαδικασία. Επίσης η πολύπλοκη υπόθεση κάνει τα μέρη να αισθάνονται πιο ανασφαλή σχετικά με την απόφαση που ενδεχομένως θα εξέδιδε ένα δικαστήρια, κάνοντας μία ψυχρή εκτίμηση των δεδομένων. Επίσης οι περίπλοκες υποθέσεις δημιουργούν μεγαλύτερες ευκαιρίες για αμοιβαίες υποχωρήσεις και διευκολύνσεις. Η δυσκολία μίας υπόθεσης μπορεί να ανιχνευθεί σε ποικίλλα επίπεδα: - Πολλά εμπλεκόμενα μέρη - Πολλοί μάρτυρες - Περίπλοκα και πολλά νομικά και τεχνικά ζητήματα ή ζητήματα ουσίας - Αβεβαιότητα σχετικά με την δεσμευτικότητα της όποιας απόφασης εκδοθεί - Εμπορική διάσταση της διαφοράς που μπορεί να ξεκινά από το παρελθόν και να εκτείνεται στο μέλλον 24

Εισαγωγή στις διάφορες μεθόδους επίλυσης διαφορών. Μαρίνα Κυπριανού ράκου RIBA, ARB, FCIArb, DipArb

Εισαγωγή στις διάφορες μεθόδους επίλυσης διαφορών. Μαρίνα Κυπριανού ράκου RIBA, ARB, FCIArb, DipArb Εισαγωγή στις διάφορες μεθόδους επίλυσης διαφορών Μαρίνα Κυπριανού ράκου RIBA, ARB, FCIArb, DipArb Εναλλακτικοί μέθοδοι επίλυσης διαφορών Πρόθεση στα οικοδομικά συμβόλαια: όλα να γίνουν βάση συμφωνίας

Διαβάστε περισσότερα

Νέοι τρόποι επίλυσης των αστικών & εμπορικών διαφορών μας

Νέοι τρόποι επίλυσης των αστικών & εμπορικών διαφορών μας Νέοι τρόποι επίλυσης των αστικών & εμπορικών διαφορών μας Στέλλα Γαμβρέλλη, Δικηγόρος, LL.M., Μ.Δ.Ε. Εσπερίδα innovation-community.gr «Καινοτομία και Εξωστρέφεια» Πολυσυνέδριο Capital & Vision, HILTON

Διαβάστε περισσότερα

Αναστασοπούλου Ι. Βλαχοπούλου Μ. Γιαννακούλιας Απ. Γραβιάς Γ. Θανασούλη Θ.

Αναστασοπούλου Ι. Βλαχοπούλου Μ. Γιαννακούλιας Απ. Γραβιάς Γ. Θανασούλη Θ. ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΙΤΗΣΙΑΣ Αναστασοπούλου Ι. Βλαχοπούλου Μ. Γιαννακούλιας Απ. Γραβιάς Γ. Θανασούλη Θ. Θεοχάρης Δημ. Κατσαούνη Αδ. Κατσιγιάννης Κ. Κωτσάκη Αικ. Μεϊδάνης Χαρ. Μπαλάδη Νικ.

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί λειτουργεί η Διαμεσολάβηση;

Γιατί λειτουργεί η Διαμεσολάβηση; " Η παραδοσιακή προσφυγή στο δικαστήριο είναι ένα λάθος που πρέπει να διορθωθεί Για μερικές διαφωνίες, η προσφυγή στα δικαστήρια είναι η μόνη λύση αλλά για πολλές άλλες αξιώσεις, η δικαστική προσφυγή θυμίζει

Διαβάστε περισσότερα

Μορφές εναλλακτικών μηχανισμών επίλυσης διαφορών

Μορφές εναλλακτικών μηχανισμών επίλυσης διαφορών Μορφές εναλλακτικών μηχανισμών επίλυσης διαφορών Ημερίδα ΔΝΥ Ιωάννα Δ. Σισμανίδη Εναλλακτικοί μηχανισμοί επίλυσης διαφορών H δικαστική οδός δεν είναι η πλέον αποτελεσματική για την επίλυση διαφορών ιδιωτικού

Διαβάστε περισσότερα

Άρθρο 4 Φορείς πιστοποίησης Άρθρο 5 Προσφυγή στη διαµεσολάβηση Άρθρο 6 Διαδικασία

Άρθρο 4 Φορείς πιστοποίησης Άρθρο 5 Προσφυγή στη διαµεσολάβηση Άρθρο 6 Διαδικασία ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΟΡΙΣΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ ΣΕ ΑΣΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ, ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΕΝΤΑΞΗΣ ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2008/52/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 21

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) No 524/2013 για την ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΩΔΙΚΑΣΤΙΚΗ (ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ) ΕΠΙΛΥΣΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) No 524/2013 για την ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΩΔΙΚΑΣΤΙΚΗ (ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ) ΕΠΙΛΥΣΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΩΔΙΚΑΣΤΙΚΗ (ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ) ΕΠΙΛΥΣΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ Εναλλακτική Επίλυση Διαφορών (ΕΕΔ) Εργαλεία για την επίλυση καταναλωτικών διαφορών (διαμεσολάβηση, συμφιλίωση,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΟΣ (INTRASOFT INTERNATIONAL) Αρθρο :0. Αρθρο :1 Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :12

ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΟΣ (INTRASOFT INTERNATIONAL) Αρθρο :0. Αρθρο :1 Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :12 + Μέγεθος Γραμμάτων - ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΟΣ (INTRASOFT INTERNATIONAL) Ν 2735/1999: Διεθνής Εμπορική Διαιτησία (276274) Αρθρο :0 ΦΕΚ Α` ΝΟΜΟΣ ΥΠ` ΑΡΙΘ. 2735 Διεθνής Εμπορική Διαιτησία. Αρθρο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΟΣ (INTRASOFT INTERNATIONAL) Αρθρο :15. Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :6. Αρθρο :16

ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΟΣ (INTRASOFT INTERNATIONAL) Αρθρο :15. Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :6. Αρθρο :16 + Μέγεθος Γραμμάτων - ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΟΣ (INTRASOFT INTERNATIONAL) Ν 2735/1999: Διεθνής Εμπορική Διαιτησία (276274) Αρθρο :15 Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :4 Αρθρο 15 Διορισμός

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στις διάφορες μεθόδους επίλυσης διαφορών ιαπραγμάτευση, ιαμεσολάβηση. Μαρίνα Κυπριανού ράκου RIBA, ARB, FCIArb, DipArb

Εισαγωγή στις διάφορες μεθόδους επίλυσης διαφορών ιαπραγμάτευση, ιαμεσολάβηση. Μαρίνα Κυπριανού ράκου RIBA, ARB, FCIArb, DipArb Εισαγωγή στις διάφορες μεθόδους επίλυσης διαφορών ιαπραγμάτευση, ιαμεσολάβηση Μαρίνα Κυπριανού ράκου RIBA, ARB, FCIArb, DipArb ιαπραγμάτευση Συμφωνία μέσω άμεσης επικοινωνίας. Εθελοντική και μη δεσμευτική.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ ΣΤΟ ΝΕΟ ΝΟΜΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟΤΗΤΑ ΥΠΑΓΩΓΗΣ ΟΡΙΣΜΕΝΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ ΣΤΟ ΝΕΟ ΝΟΜΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟΤΗΤΑ ΥΠΑΓΩΓΗΣ ΟΡΙΣΜΕΝΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ ΣΤΟ ΝΕΟ ΝΟΜΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟΤΗΤΑ ΥΠΑΓΩΓΗΣ ΟΡΙΣΜΕΝΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ Με το νόμο 4512/2018 (πολυνομοσχέδιο) όπως ψηφίστηκε και ισχύει, από τις 16/9/2018 καθιερώνεται υποχρεωτικό

Διαβάστε περισσότερα

Η διαχείριση των νομικών κινδύνων στο πλαίσιο αντιδικιών. Θεόδωρος Ν. Ρακιντζής Εταίρος Κυριακίδης Γεωργόπουλος Δικηγορική Εταιρεία

Η διαχείριση των νομικών κινδύνων στο πλαίσιο αντιδικιών. Θεόδωρος Ν. Ρακιντζής Εταίρος Κυριακίδης Γεωργόπουλος Δικηγορική Εταιρεία Η διαχείριση των νομικών κινδύνων στο πλαίσιο αντιδικιών Θεόδωρος Ν. Ρακιντζής Εταίρος Κυριακίδης Γεωργόπουλος Δικηγορική Εταιρεία Προ έναρξης της αντιδικίας (Προληπτικές Ενέργειες) Know your client Κατανόηση

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.4229, 5/2/2010

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.4229, 5/2/2010 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ ΓΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΓΙΑ ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΤΟΥ ΕΥΛΟΓΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ --------------------- Άρθρο 1. Συνοπτικός τίτλος. 2. Ερμηνεία. ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΑΡΘΡΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ: ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ (FAQs)

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ: ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ (FAQs) ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ: ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ (FAQs) 1. Τι είναι η Διαμεσολάβηση 1.1. Η διαδικασία της διαμεσολάβησης αποσκοπεί στην επίλυση διαφορών. Είναι προαιρετική και μη δεσμευτική. 1.2. Η διαμεσολάβηση δεν

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ Προϊστάμενος Διεύθυνσης. Οδυσσέας Πυλάλης. Παρουσίαση: «Πρακτικά ζητήματα αμοιβαίου διακανονισμού»

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ Προϊστάμενος Διεύθυνσης. Οδυσσέας Πυλάλης. Παρουσίαση: «Πρακτικά ζητήματα αμοιβαίου διακανονισμού» ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ Προϊστάμενος Διεύθυνσης Οδυσσέας Πυλάλης Παρουσίαση: «Πρακτικά ζητήματα αμοιβαίου διακανονισμού» ΑΘΗΝΑ, 8 Μαΐου 2017 Τι είναι ο αμοιβαίος διακανονισμός; Η διαδικασία

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΡΟΕΓΚΡΙΣΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ ΕΝΔΟΟΜΙΛΙΚΗΣ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΡΟΕΓΚΡΙΣΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ ΕΝΔΟΟΜΙΛΙΚΗΣ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΡΟΕΓΚΡΙΣΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ ΕΝΔΟΟΜΙΛΙΚΗΣ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗΣ 1. ΓΕΝΙΚΑ 1.1 Σκοπός Oι παρούσες οδηγίες αφορούν τη διαδικασία προέγκρισης μεθοδολογίας ενδοομιλικής τιμολόγησης ( APA")

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΟΣ (INTRASOFT INTERNATIONAL) Αρθρο :30. Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :4. Αρθρο :31. Αρθρο 30.

ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΟΣ (INTRASOFT INTERNATIONAL) Αρθρο :30. Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :4. Αρθρο :31. Αρθρο 30. + Μέγεθος Γραμμάτων - ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΟΣ (INTRASOFT INTERNATIONAL) Ν 2735/1999: Διεθνής Εμπορική Διαιτησία (276274) Αρθρο :30 Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :1 Αρθρο 30 Συμβιβασμός

Διαβάστε περισσότερα

Προγραμματισμός και στρατηγική διοίκηση. 4 ο Κεφάλαιο

Προγραμματισμός και στρατηγική διοίκηση. 4 ο Κεφάλαιο Προγραμματισμός και στρατηγική διοίκηση 4 ο Κεφάλαιο Μαθησιακοί στόχοι (1) Μετά τη μελέτη του κεφαλαίου, θα είστε σε θέση να: 1. Συνοψίσετε τα βασικά βήματα σε οποιαδήποτε διαδικασία προγραμματισμού. 2.

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ: ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΣΤΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ; Προοπτικές για επαγγελματική απασχόληση δημιουργεί ο νέος θεσμός

Η ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ: ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΣΤΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ; Προοπτικές για επαγγελματική απασχόληση δημιουργεί ο νέος θεσμός Η ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ: ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΣΤΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ; Προοπτικές για επαγγελματική απασχόληση δημιουργεί ο νέος θεσμός Ιωάννα Αναστασοπούλου, Διδάκτωρ Νομικής, Δικηγόρος, Διαμεσολαβήτρια διαπιστευμένη

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΚΩΔΙΚΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ: 7

Ο ΚΩΔΙΚΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ: 7 Ο ΚΩΔΙΚΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ: 7 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Στο κεφάλαιο αυτό θα προσπαθήσουμε να συναρμολογήσουμε το όλο πλέγμα της επιχειρηματικής ηθικής και δεοντολογίας. Ο κώδικας επιχειρηματικής δεοντολογίας

Διαβάστε περισσότερα

16350/12 ΑΓΚ/γπ 1 DG D 2A

16350/12 ΑΓΚ/γπ 1 DG D 2A ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 22 Νοεμβρίου 2012 (03.11) (OR. en) Διοργανικός φάκελος: 2011/0204 (COD) 16350/12 JUSTCIV 335 CODEC 2706 ΣΗΜΕΙΩΜΑ της: Προεδρίας προς: το Συμβούλιο αριθ. προηγ.

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 29.1.2015 COM(2015) 20 final 2015/0012 (NLE) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών σχετικά

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό Σημείο Επαφής (ΕΣΕ) για τις Οδηγίες του ΟΟΣΑ για τις Πολυεθνικές Επιχειρήσεις. Παρασκευή 16 Δεκεμβρίου 2016 Αίθουσα 305Β Νίκης 5-7, Αθήνα

Εθνικό Σημείο Επαφής (ΕΣΕ) για τις Οδηγίες του ΟΟΣΑ για τις Πολυεθνικές Επιχειρήσεις. Παρασκευή 16 Δεκεμβρίου 2016 Αίθουσα 305Β Νίκης 5-7, Αθήνα Εθνικό Σημείο Επαφής (ΕΣΕ) για τις Οδηγίες του ΟΟΣΑ για τις Πολυεθνικές Επιχειρήσεις Παρασκευή 16 Δεκεμβρίου 2016 Αίθουσα 305Β Νίκης 5-7, Αθήνα Εθνικό Σημείο Επαφής (ΕΣΕ) για τις Οδηγίες του ΟΟΣΑ για τις

Διαβάστε περισσότερα

Πολυεπίπεδη διακυβέρνηση. Δρ. Κωνσταντίνος Αδαμίδης

Πολυεπίπεδη διακυβέρνηση. Δρ. Κωνσταντίνος Αδαμίδης Πολυεπίπεδη διακυβέρνηση Δρ. Κωνσταντίνος Αδαμίδης Πολυεπίπεδη διακυβέρνηση -Η έννοια της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης επιχειρεί να συλλάβει τις περίπλοκες σχέσεις ανάμεσα στα διάφορα κυβερνητικά επίπεδα.

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.4203, 24/4/2009

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.4203, 24/4/2009 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΕΙ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΙΣΗΣ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΝΔΡΩΝ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΤΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΝΟΜΟ Προοίμιο. Επίσημη Εφημερίδα Ε.Ε.: L 204 της 26/07/2006, σελ. 23. Για σκοπούς εναρμόνισης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. Περίληψη. της εκτίμησης των επιπτώσεων που συνοδεύει. την πρόταση

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. Περίληψη. της εκτίμησης των επιπτώσεων που συνοδεύει. την πρόταση EL EL EL ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Περίληψη της εκτίμησης των επιπτώσεων που συνοδεύει την πρόταση ΟΔΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση της οδηγίας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Αναφορών 27.05.2014 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ Θέμα: Αναφορά 0436/2012 του Mark Walker, βρετανικής ιθαγένειας, σχετικά με την παροχή διασυνοριακού νομικού παραστάτη

Διαβάστε περισσότερα

Κανονισμός Λειτουργίας της Επιτροπής Ελέγχου

Κανονισμός Λειτουργίας της Επιτροπής Ελέγχου Κανονισμός Λειτουργίας της Επιτροπής Ελέγχου Σκοπός της Επιτροπής Ο σκοπός της Επιτροπής Ελέγχου («η Επιτροπή»), είναι η εκπλήρωση των αρμοδιοτήτων της όπως αυτές προβλέπονται στο άρθρο 44 του Ν. 4449/2017

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 29.1.2015 COM(2015) 21 final 2015/0013 (NLE) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την υπογραφή, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών σχετικά

Διαβάστε περισσότερα

Πρακτικός οδηγός. Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο Σε Αστικές Και Εμπορικές Υποθέσεις

Πρακτικός οδηγός. Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο Σε Αστικές Και Εμπορικές Υποθέσεις Χρήση των τηλεσυνδιασκέψεων για τη διεξαγωγή αποδείξεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1206/2001 του Συμβουλίου της 28ης Μαΐου 2001 Πρακτικός οδηγός Ευρωπαϊκό Δικαστικό

Διαβάστε περισσότερα

Γονική μέριμνα σε υποθέσεις διασυνοριακού χαρακτήρα, συμπεριλαμβανομένης της απαγωγής παιδιού

Γονική μέριμνα σε υποθέσεις διασυνοριακού χαρακτήρα, συμπεριλαμβανομένης της απαγωγής παιδιού Γονική μέριμνα σε υποθέσεις διασυνοριακού χαρακτήρα, συμπεριλαμβανομένης της απαγωγής παιδιού Θεματική μονάδα 2 Διαδικασία εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως σε διαδικασίες οικογενειακού δικαίου περιεχόμενο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. για τη

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. για τη ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Βρυξέλλες, 4.4.2001 COM(2001) 161 τελικό ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ για τη διεύρυνση της πρόσβασης των καταναλωτών στην εναλλακτική επίλυση διαφορών ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί η διαμεσολάβηση δεν χρησιμοποιείται συχνότερα ως εναλλακτικό μέσο επίλυσης διαφορών;

Γιατί η διαμεσολάβηση δεν χρησιμοποιείται συχνότερα ως εναλλακτικό μέσο επίλυσης διαφορών; ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ: ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Γιατί η διαμεσολάβηση δεν χρησιμοποιείται συχνότερα ως εναλλακτικό μέσο επίλυσης

Διαβάστε περισσότερα

Χάρτης Ποιότητας των Yπηρεσιών του Δικτύου των Ευρωπαϊκών Κέντρων Καταναλωτή

Χάρτης Ποιότητας των Yπηρεσιών του Δικτύου των Ευρωπαϊκών Κέντρων Καταναλωτή Χάρτης Ποιότητας των Yπηρεσιών του Δικτύου των Ευρωπαϊκών Κέντρων Καταναλωτή To Δίκτυο των Ευρωπαϊκών Κέντρων Καταναλωτή (Δίκτυο Ε.Κ.Κ.) περιλαμβάνει 30 Κέντρα σε όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε., τη Νορβηγία

Διαβάστε περισσότερα

Διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις Νόμος 3898/2010

Διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις Νόμος 3898/2010 Εύη Αυλογιάρη Δικηγόρος Διαμεσολαβητής (CIArb London) Ειδική Συμβούλος Τεχνικής Διαπραγματεύσεων Το παρόν δημοσιεύθηκε στο τεύχος Δεκεμβρίου 2010 του νομικού περιοδικού «ΑΡΜΕΝΟΠΟΥΛΟΣ» και στο site: diamesolavisi.com

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΣ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ CONFLICT OF INTEREST POLICY

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΣ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ CONFLICT OF INTEREST POLICY ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΣ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ CONFLICT OF INTEREST POLICY Το νομικό και κανονιστικό πλαίσιο (νομοθεσία) που διέπει τις δραστηριότητες της εταιρείας «ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν A. Η Δέσμευση της Διοίκησης...3. Κυρίαρχος Στόχος του Ομίλου ΤΙΤΑΝ και Κώδικας Δεοντολογίας...4. Εταιρικές Αξίες Ομίλου ΤΙΤΑΝ...

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν A. Η Δέσμευση της Διοίκησης...3. Κυρίαρχος Στόχος του Ομίλου ΤΙΤΑΝ και Κώδικας Δεοντολογίας...4. Εταιρικές Αξίες Ομίλου ΤΙΤΑΝ... «ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ ΑΞΙΕΣ & ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΟΜΙΛΟΥ ΤΙΤΑΝ» Μάιος 2008 1 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν A Η Δέσμευση της Διοίκησης......3 Κυρίαρχος Στόχος του Ομίλου ΤΙΤΑΝ και Κώδικας Δεοντολογίας...4 Εταιρικές Αξίες Ομίλου

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ Βρυξέλλες, 18 Ιανουαρίου 2019 ΑΝΑΘ.1 αντικαθιστά την ανακοίνωση προς τους ενδιαφερομένους της 21ης Νοεμβρίου 2017 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

PUBLIC ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ. Βρυξέλλες, 17 Μαρτίου 2004 (26.03) (OR. en) 7562/04 LIMITE JUR 142 COPEN 33

PUBLIC ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ. Βρυξέλλες, 17 Μαρτίου 2004 (26.03) (OR. en) 7562/04 LIMITE JUR 142 COPEN 33 Conseil UE ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 17 Μαρτίου 2004 (26.03) (OR. en) 7562/04 LIMITE PUBLIC 142 COPEN 33 ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ στις : Εργασίες της ομάδας «συνεργασία επί ποινικών

Διαβάστε περισσότερα

Εργασιακά Θέματα «Το νέο καθεστώς της Μεσολάβησης Διαιτησίας μετά τον Ν. 4303/2014»

Εργασιακά Θέματα «Το νέο καθεστώς της Μεσολάβησης Διαιτησίας μετά τον Ν. 4303/2014» Εργασιακά Θέματα «Το νέο καθεστώς της Μεσολάβησης Διαιτησίας μετά τον Ν. 4303/2014» ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Το νέο καθεστώς της Μεσολάβησης Διαιτησίας μετά τον Ν. 4303/2014 Συνοπτική παρουσίαση 3 2. Εισαγωγή. 5

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Αναδημοσίευση από τις παρουσιάσεις Α) Η ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΜΕΘΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΡΓΑΛΕΙΟΥ T SWOT ANALYSIS - Μάθημα: Πολεοδομική και Οικιστική Ανάπτυξη και Πολιτική Β) Βαγής Σαμαθρακής

Διαβάστε περισσότερα

Οι παράγοντες που λαμβάνονται υπ όψη στην Πολιτική Βέλτιστης Εκτέλεσης είναι οι εξής :

Οι παράγοντες που λαμβάνονται υπ όψη στην Πολιτική Βέλτιστης Εκτέλεσης είναι οι εξής : ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΣΤΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΝΤΟΛΩΝ Σκοπός και Ιδιότητα H παρούσα Δήλωση Γνωστοποίησης παραθέτει τις υπηρεσίες που παρέχει σε Ιδιώτες Πελάτες («Πελάτες») η εταιρεία «Παντελάκης Χρηματιστηριακή Α.Ε.Π.Ε.Υ.»

Διαβάστε περισσότερα

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΑΤΣΑΚΙΩΡΗ

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΑΤΣΑΚΙΩΡΗ Προτεινόμενα Θέματα Νεοελληνικής Γλώσσας Β Λυκείου Κείμενο: «Εργαζόμενοι από το σπίτι» Στην εποχή της ταχύτητας που ζούμε οι αλλαγές είναι αναμενόμενες σε πολλούς τομείς. Έτσι και στον εργασιακό χώρο παρατηρούνται

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2013/2117(INI)

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2013/2117(INI) ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Νομικών Θεμάτων 2.10.2013 2013/2117(INI) ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά με τον πίνακα αποτελεσμάτων της ΕΕ στον τομέα της δικαιοσύνης η αστική και διοικητική δικαιοσύνη

Διαβάστε περισσότερα

«Τι είναι η Διαμεσολάβηση;»

«Τι είναι η Διαμεσολάβηση;» «Τι είναι η Διαμεσολάβηση;» ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΙΔΗΣ Δ.Ν., ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΜΕΝΟΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΗΣ ΜΠΕΡΝΑΝΤΕΤ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ- ΣΡΕΚΕΝΜΠΕΡΓΚ ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΜΕΝΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΡΙΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΩΔΙΚ ΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙ ΑΣ

ΚΩΔΙΚ ΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙ ΑΣ ΚΩΔΙΚ ΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙ ΑΣ 1 Η Alpha Asset Management Α.Ε.Δ.Α.Κ. (εφεξής η «Εταιρία»), από την ίδρυσή της, πιστεύει ακράδαντα ότι η επιτυχία της είναι αποτέλεσμα της συμπεριφοράς κάθε μέλους της. Η Εταιρία

Διαβάστε περισσότερα

MSc στη Διοίκηση και Διαχείριση Έργων και Προγραμμάτων

MSc στη Διοίκηση και Διαχείριση Έργων και Προγραμμάτων MSc στη Διοίκηση και Διαχείριση Έργων και Προγραμμάτων E211 Διαχείριση Συμβάσεων και Προμηθειών Διάλεξη 12: Διαπραγμάτευση Δρ. Λεωνίδας Ανθόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Περιεχόμενα Διαπραγμάτευση και προμήθειες

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Μαρία Καραγιάννη Σύμβουλος Αγωγής Υγείας Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού

Δρ. Μαρία Καραγιάννη Σύμβουλος Αγωγής Υγείας Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Δρ. Μαρία Καραγιάννη Σύμβουλος Αγωγής Υγείας Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού 3.2 Ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων και σχέσεων Να επιδεικνύουν τρόπους αποτελεσματικής επικοινωνίας Να επιδεικνύουν ικανότητες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΥΜΦΙΛΙΩΣΗ ΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΔΙΑΙΤΗΣΙΑ...2 ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΥΜΦΙΛΙΩΣΗΣ;...5 ΠΟΙΑ Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΟΥ ΤΗΡΕΙΤΑΙ;...5

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΥΜΦΙΛΙΩΣΗ ΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΔΙΑΙΤΗΣΙΑ...2 ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΥΜΦΙΛΙΩΣΗΣ;...5 ΠΟΙΑ Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΟΥ ΤΗΡΕΙΤΑΙ;...5 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΥΜΦΙΛΙΩΣΗ ΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΔΙΑΙΤΗΣΙΑ...2 ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΥΜΦΙΛΙΩΣΗΣ;...5 ΠΟΙΑ Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΟΥ ΤΗΡΕΙΤΑΙ;...5 ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ;...7 ΠΟΙΑ Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΟΥ ΤΗΡΕΙΤΑΙ;...7 ΤΙ

Διαβάστε περισσότερα

Tsibanoulis & Partners: Τι σημαίνει αστική ευθύνη οικονομικών διευθυντών για τις Α.Ε.

Tsibanoulis & Partners: Τι σημαίνει αστική ευθύνη οικονομικών διευθυντών για τις Α.Ε. Tsibanoulis & Partners: Τι σημαίνει αστική ευθύνη οικονομικών διευθυντών για τις Α.Ε. Οι διατάξεις περί ευθύνης των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου εφαρμόζονται και σε πρόσωπα που δεν είναι μέλη, αλλά

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνική ταχυδρομική αγορά: Προβλήματα καταναλωτών και αρμοδιότητες Συνηγόρου του Καταναλωτή

Ελληνική ταχυδρομική αγορά: Προβλήματα καταναλωτών και αρμοδιότητες Συνηγόρου του Καταναλωτή Ελληνική ταχυδρομική αγορά: Προβλήματα καταναλωτών και αρμοδιότητες Συνηγόρου του Καταναλωτή Ομιλία Αναπληρωτή Συνηγόρου του Καταναλωτή, κ. Δημήτρη Μάρκου, στην ημερίδα της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΜΟΣ ΥΠ' ΑΡΙΘ. 3016/2002

ΝΟΜΟΣ ΥΠ' ΑΡΙΘ. 3016/2002 ΝΟΜΟΣ ΥΠ' ΑΡΙΘ. 3016/2002 «Για την εταιρική διακυβέρνηση, θέματα μισθολογίου και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α 110/17.05.2002), όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 26 παρ. 1 του Ν 3091/2002 (ΦΕΚ Α 330/24.12.2002),

Διαβάστε περισσότερα

Συνήγορος του Καταναλωτή Νομολογία ΠολΠρωτΑθ 528/2002

Συνήγορος του Καταναλωτή Νομολογία ΠολΠρωτΑθ 528/2002 ΠολΠρωτΑθ 528/2002 Προστασία καταναλωτή. Προστασία προσωπικών δεδομένων. Τράπεζες. Συλλογική αγωγή. Ενώσεις καταναλωτών. Νομιμοποίηση. (..) Ι. Από τις συνδυασμένες διατάξεις των αρ. 4 παρ. 2, 6, 12 παρ.

Διαβάστε περισσότερα

Ηγεσία. 12 ο Κεφάλαιο

Ηγεσία. 12 ο Κεφάλαιο Ηγεσία 12 ο Κεφάλαιο Μαθησιακοί στόχοι (1) Μετά τη μελέτη του κεφαλαίου, θα είστε σε θέση να: 1. Κατανοήσετε τι σημαίνει να είσαι ηγέτης. 2. Συνοψίσετε τι θέλουν οι άνθρωποι και τι χρειάζονται οι επιχειρήσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΔΙΚΑΙΗ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΛΟΓΩ ΥΠΕΡΒΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥΛΟΓΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ ΤΗΣ ΔΙΚΗΣ, ΣΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΟΙΝΙΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ.

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΔΙΚΑΙΗ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΛΟΓΩ ΥΠΕΡΒΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥΛΟΓΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ ΤΗΣ ΔΙΚΗΣ, ΣΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΟΙΝΙΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ. ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΔΙΚΑΙΗ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΛΟΓΩ ΥΠΕΡΒΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥΛΟΓΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ ΤΗΣ ΔΙΚΗΣ, ΣΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΟΙΝΙΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ.» ----------. ---------- Άρθρο 1 Δικαιούμενοι στην άσκηση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Αναφορών 1.9.2009 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ Αναφορά 0586/2005, του Ιωάννη Βουτινόπουλου, ελληνικής ιθαγένειας, σχετικά με εικαζόμενες παράνομες χρηματιστηριακές συναλλαγές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2004 Επιτροπή Νομικών Θεμάτων 2009 29.5.2008 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σχετικά με την ηλεκτρονική δικαιοσύνη Επιτροπή Νομικών Θεμάτων Εισηγήτρια: Diana Wallis DT\725374.doc PE407.639v01-00

Διαβάστε περισσότερα

Τα μαθήματα που θα προσφερθούν στις κατευθύνσεις του ΠΜΣ της Νομικής Σχολής είναι τα ακόλουθα:

Τα μαθήματα που θα προσφερθούν στις κατευθύνσεις του ΠΜΣ της Νομικής Σχολής είναι τα ακόλουθα: Τα μαθήματα που θα προσφερθούν στις κατευθύνσεις του ΠΜΣ της Νομικής Σχολής είναι τα ακόλουθα: 1.Κατεύθυνση «ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ» Αστικό Δίκαιο Ενωσιακής προέλευσης (Κοινοτικό Αστικό Δίκαιο) Ερμηνεία των Νομών

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 27.6.2016 COM(2016) 421 final 2016/0194 (NLE) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την υπογραφή, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.4203, 24/4/2009

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.4203, 24/4/2009 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΕΙ ΤΟN ΠΕΡΙ ΙΣΗΣ ΑΜΟΙΒΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΑΝΔΡΩΝ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ H ΓΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ ΙΣΗΣ ΑΞΙΑΣ ΝΟΜΟ ---------------------------------------------------- Επίσημη Εφημερίδα Ε.Ε.: L 204

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΟΔΙΔ ΑΡΘΡΟ 1

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΟΔΙΔ ΑΡΘΡΟ 1 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΟΔΙΔ ΑΡΘΡΟ 1 ΣΚΟΠΟΣ 1. Ο ΕΟΔΙΔ, ως Οργανισμός που αναλαμβάνει τη διοργάνωση διαμεσολαβήσεων και διαιτησιών, συνεπικουρείται στο έργο του

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ. που συνοδεύει το έγγραφο. πρόταση ΟΔΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ. που συνοδεύει το έγγραφο. πρόταση ΟΔΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Στρασβούργο, 25.10.2016 SWD(2016) 344 final ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ που συνοδεύει το έγγραφο πρόταση ΟΔΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 004 Επιτροπή Αναφορών 009 9.0.007 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ Θέμα: Αναφορά 077/007, του Dominique Voillemot, γαλλικής ιθαγένειας, επικεφαλής της αντιπροσωπείας των γαλλικών δικηγορικών

Διαβάστε περισσότερα

η ενημέρωση για τις δράσεις που τυχόν υιοθετήθηκαν μέχρι σήμερα και τα αποτελέσματα που προέκυψαν από αυτές.

η ενημέρωση για τις δράσεις που τυχόν υιοθετήθηκαν μέχρι σήμερα και τα αποτελέσματα που προέκυψαν από αυτές. Με ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζω στην έδρα της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Σας ευχαριστώ θερμά για τη συμμετοχή σας, η οποία πιστεύω ότι είναι ένα ακόμη βήμα στην προσπάθεια που κάνουμε όλοι, για την ανάδειξη

Διαβάστε περισσότερα

(Άρθρα 1-11) ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α.

(Άρθρα 1-11) ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α. ΝΟΜΟΣ ΥΠ' ΑΡΙΘ. 3016 / 2002 «Για την εταιρική διακυβέρνηση, θέματα μισθολογίου και άλλες διατάξεις,» (ΦΕΚ 110/17.05.2002), όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 26 του νόμου 3091/2002 (ΦΕΚ, 330/24.12.2002) (Άρθρα

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελεσματικές Διαπραγματεύσεις

Αποτελεσματικές Διαπραγματεύσεις Αποτελεσματικές Διαπραγματεύσεις NDI Training & Consulting 1 ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ Στον σημερινό πολύπλοκο και γεμάτο προκλήσεις κόσμο στον οποίο ζούμε, οι εταιρίες δεν έχουν πλέον την πολυτέλεια να

Διαβάστε περισσότερα

Προσόντα με υψηλή αξία για τους εργοδότες σε σχέση με την αναπηρία

Προσόντα με υψηλή αξία για τους εργοδότες σε σχέση με την αναπηρία Προσόντα με υψηλή αξία για τους εργοδότες σε σχέση με την αναπηρία Απρίλιος 2013 Χαρακτηριστικά που ζητούν οι εργοδότες αναπηρία Πως θα όριζες τη λέξη προσόν ή τη λέξη δεξιότητα ; Και τι εννοούν οι εργοδότες

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο παρών Κανονισμός Λειτουργίας της Ελεγκτικής Επιτροπής (στο εξής ο «Κανονισμός») της εταιρείας «ΑΥΤΟΜΑΤΟΙ ΑΝΑΛΥΤΕΣ - ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ UHY ΑΞΩΝ ΟΡΚΩΤΟI ΕΛΕΓΚΤΕΣ AE ΠΑΤΗΣΙΩΝ ΑΘΗΝΑ. The Innovating Partner you need. Ανεξάρτητο μέλος της UHY International

ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ UHY ΑΞΩΝ ΟΡΚΩΤΟI ΕΛΕΓΚΤΕΣ AE ΠΑΤΗΣΙΩΝ ΑΘΗΝΑ. The Innovating Partner you need. Ανεξάρτητο μέλος της UHY International ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ UHY ΑΞΩΝ ΟΡΚΩΤΟI ΕΛΕΓΚΤΕΣ AE ΠΑΤΗΣΙΩΝ 75 104 34 ΑΘΗΝΑ The Innovating Partner you need Ανεξάρτητο μέλος της UHY International 2 ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΓΕΝΙΚΑ... 3 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ...

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.4280, 13/4/2011 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΕΙ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ, ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΝΟΜΟ

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.4280, 13/4/2011 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΕΙ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ, ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΝΟΜΟ ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΕΙ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ, ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΝΟΜΟ Η Βουλή των Αντιπροσώπων ψηφίζει ως ακολούθως: Συνοπτικός τίτλος. 156(Ι) του 2002 10(Ι) του 2010. του άρθρου 1 του

Διαβάστε περισσότερα

9317/17 ΚΑΛ/ακι/ΜΙΠ 1 D 2A

9317/17 ΚΑΛ/ακι/ΜΙΠ 1 D 2A Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 19 Μαΐου 2017 (OR. en) Διοργανικός φάκελος: 2016/0190 (CNS) 9317/17 JUSTCIV 113 ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Αποδέκτης: Προεδρία αριθ. προηγ. εγγρ.: WK 5263/17 Αριθ.

Διαβάστε περισσότερα

Κατευθυντήριες οδηγίες

Κατευθυντήριες οδηγίες Κατευθυντήριες οδηγίες Σελίδα 1 από 6 Κατευθυντήριες οδηγίες Πρακτική άσκηση στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) - Κατευθυντήριες οδηγίες και διαδικασίες των Γραφείων και σχετικών Τμημάτων

Διαβάστε περισσότερα

Δήλωση Πολιτικής Συγκρούσεων Συμφερόντων

Δήλωση Πολιτικής Συγκρούσεων Συμφερόντων Plus500CY Ltd. Δήλωση Πολιτικής Συγκρούσεων Συμφερόντων Δήλωση Πολιτικής Συγκρούσεων Συμφερόντων Περίληψη της Δήλωσης Πολιτικής Συγκρούσεων Συμφερόντων 1. Εισαγωγή 1.1. Με τη συγκεκριμένη Δήλωση Πολιτικής

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ. Εξωσυμβατική ευθύνη Δημοσίου 12/4/2016

ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ. Εξωσυμβατική ευθύνη Δημοσίου 12/4/2016 ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ Εξωσυμβατική ευθύνη Δημοσίου 12/4/2016 Ευθύνη του Δημοσίου Έννοια ευθύνης του Δημοσίου υποχρέωση του Δημοσίου, των ΟΤΑ, των ΝΠΔΔ, να αποζημιώσουν τρίτα πρόσωπα για ζημίες που έχουν

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την άσκηση των Δικαιωμάτων των Παιδιών

Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την άσκηση των Δικαιωμάτων των Παιδιών Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την άσκηση των Δικαιωμάτων των Παιδιών [όπως κυρώθηκε με το N. 2502/1997: Κύρωση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Άσκηση των Δικαιωμάτων των Παιδιών, (ΦΕΚ 103, τ. Α )] Άρθρο πρώτο.-

Διαβάστε περισσότερα

Ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά µε τα νοµικά επαγγέλµατα και το γενικό συµφέρον στην οµαλή λειτουργία των νοµικών συστηµάτων

Ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά µε τα νοµικά επαγγέλµατα και το γενικό συµφέρον στην οµαλή λειτουργία των νοµικών συστηµάτων P6_TA(2006)0108 Νοµικά επαγγέλµατα Ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά µε τα νοµικά επαγγέλµατα και το γενικό συµφέρον στην οµαλή λειτουργία των νοµικών συστηµάτων Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας

Διαβάστε περισσότερα

Co-funded by the European Union

Co-funded by the European Union 1 Συμμετοχή Η συμμετοχή είναι δικαίωμα σου! Τα παιδιά, οι νέοι όπως και οι ενήλικες, έχουν το δικαίωμα της παροχής συμβουλών και το δικαίωμα του να εισακούονται σε διαδικασίες που τους αφορούν. Πρώτα όμως

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα 2. Αρμοδιότητα, καθήκοντα και εξουσίες. Άρθρο 55. Αρμοδιότητα

Τμήμα 2. Αρμοδιότητα, καθήκοντα και εξουσίες. Άρθρο 55. Αρμοδιότητα Τμήμα 2 Αρμοδιότητα, καθήκοντα και εξουσίες Άρθρο 55 Αρμοδιότητα 1. Κάθε εποπτική αρχή είναι αρμόδια να εκτελεί τα καθήκοντα και να ασκεί τις εξουσίες που της ανατίθενται σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό

Διαβάστε περισσότερα

1.Κατεύθυνση «ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ»

1.Κατεύθυνση «ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ» 1.Κατεύθυνση «ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ» Αστικό Δίκαιο Ενωσιακής προέλευσης (Κοινοτικό Αστικό Δίκαιο) Ερμηνεία των Νομών και Δικαιοπραξιών Ειδικά θέματα στο σύστημα της Αδικοπρακτικής Ανώμαλη εξέλιξη των συμβάσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ - ΕNAΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ - ΕNAΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Χρ. Περδικάκης Μ. Πρωτοπαπαδάκη και συνεργάτες www.ltas.gr ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ - ΕNAΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2017 Τι είναι η Διαµεσολάβηση;

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων]

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] 1. Είστε ικανοποιημένος/η από το Πρόγραμμα; Μ. Ο. απαντήσεων: 4,7 Ικανοποιήθηκαν σε απόλυτο

Διαβάστε περισσότερα

CyberEdge από την AIG

CyberEdge από την AIG Προστασία από τις συνέπειες των ηλεκτρονικών και διαδικτυακών κινδύνων Business Solutions CyberEdge από την AIG ηλεκτρονικοί και Οι ηλεκτρονικοί και διαδικτυακοί κίνδυνοι αποτελούν καθημερινή πραγματικότητα

Διαβάστε περισσότερα

Προηγμένες Υπηρεσίες Τηλεκπαίδευσης στο ΤΕΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΙΔΕΑ. Νικόλαος Καρανάσιος Επίκουρος Καθηγητής

Προηγμένες Υπηρεσίες Τηλεκπαίδευσης στο ΤΕΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΙΔΕΑ. Νικόλαος Καρανάσιος Επίκουρος Καθηγητής ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΙΔΕΑ Νικόλαος Καρανάσιος Επίκουρος Καθηγητής Είναι η υπόθεση ότι μια ομάδα ανθρώπων έχει τη δυνατότητα να παράγει ένα αγαθό ή μια υπηρεσία, με τρόπο τέτοιο που: Να υπάρχουν αρκετοί καταναλωτές,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2014-2019 Επιτροπή Αναφορών 29.8.2014 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ Θέμα: Αναφορά 1618/2012, του Jan Douwe Kooistra, ολλανδικής ιθαγένειας, σχετικά με το δικαίωμα στην προστασία των προσωπικών

Διαβάστε περισσότερα

GET-UP ] Συνοπτική έκθεση σχετικά με τα ερωτηματολόγια

GET-UP ] Συνοπτική έκθεση σχετικά με τα ερωτηματολόγια Πράσινο Πρόγραμμα Κατάρτισης Επιχειρηματικότητας (GET-UP) O 5 - Πράσινη επιχειρηματικότητα στην Ευρώπη - Συγκριτική προοπτική GET-UP ] Συνοπτική έκθεση σχετικά με τα ερωτηματολόγια Με την παρούσα έκθεση

Διαβάστε περισσότερα

Κώδικας Δεοντολογίας διαπιστευµένων διαµεσολαβητών ΠΡΟΣΟΝΤΑ ΚΑΙ ΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΩΝ

Κώδικας Δεοντολογίας διαπιστευµένων διαµεσολαβητών ΠΡΟΣΟΝΤΑ ΚΑΙ ΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΩΝ Κώδικας Δεοντολογίας διαπιστευµένων διαµεσολαβητών (Υ.Α 109088/20-13 ΦΕΚ 2824/2011 Β) Άρθρο 1 ΠΡΟΣΟΝΤΑ ΚΑΙ ΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΩΝ 1.1 Προσόντα Οι διαµεσολαβητές πρέπει να είναι διαπιστευµένοι από

Διαβάστε περισσότερα

14o Πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών το οποίο τροποποιεί το σύστημα ελέγχου της Σύμβασης

14o Πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών το οποίο τροποποιεί το σύστημα ελέγχου της Σύμβασης 14o Πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών το οποίο τροποποιεί το σύστημα ελέγχου της Σύμβασης Υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης στο Στρασβούργο

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ- ΣΧΟΛΙΚΗ ΗΓΕΣΙΑ Η

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ- ΣΧΟΛΙΚΗ ΗΓΕΣΙΑ Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ- ΣΧΟΛΙΚΗ ΗΓΕΣΙΑ Η σύγκρουση ως αναπόφευκτο αλλά και ταυτόχρονα πολύτιμο φαινόμενο της σχολικής ζωής. Από την επίλυση στη διαχείρισή της. Δρ. Καραβά Ζαχαρούλα Σχολική

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ. Εταιρική Διακυβέρνηση και Αγορές Κεφαλαίου

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ. Εταιρική Διακυβέρνηση και Αγορές Κεφαλαίου ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ Εταιρική Διακυβέρνηση και Αγορές Κεφαλαίου Η συζήτηση γύρω από το χρηματοπιστωτικό σύστημα συνήθως επικεντρώνεται στο θέμα του ποιές είναι οι πηγές χρηματοδότησης

Διαβάστε περισσότερα

Η επιλογή της προσήκουσας νομικής βάσης για το οικογενειακό δίκαιο Μελλοντικές προοπτικές

Η επιλογή της προσήκουσας νομικής βάσης για το οικογενειακό δίκαιο Μελλοντικές προοπτικές ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ: ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Η επιλογή της προσήκουσας νομικής βάσης για το οικογενειακό δίκαιο Μελλοντικές προοπτικές

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Τι είναι Οικολογικά Σχολεία Εγγραφή Εφαρμογή του Προγράμματος Αίτηση Αυτοαξιολόγησης Βράβευση Η Περιβαλλοντική Επισκόπηση των Οικολογικών Σχολείων ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 21 Μαΐου 2019 (OR. en)

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 21 Μαΐου 2019 (OR. en) Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 21 Μαΐου 2019 (OR. en) 9116/19 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ Θέμα: JAI 490 COPEN 200 CYBER 153 DROIPEN 79 JAIEX 75 ENFOPOL 229 DAPIX 177 EJUSTICE 63 MI 420 TECOM

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ, ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΑΙ ΠΛΗΡΩΣΗ ΘΕΣΕΩΝ ΜΕΛΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ, ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΑΙ ΠΛΗΡΩΣΗ ΘΕΣΕΩΝ ΜΕΛΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ Α.Ε. 5 Μαΐου 2017 ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ, ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΑΙ ΠΛΗΡΩΣΗ ΘΕΣΕΩΝ ΜΕΛΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Νέες Διατάξεις για τη Διαμεσολάβηση. Δημήτριος Μάντζος Δικηγόρος ΥπΔΝ - Διαμεσολαβητής Εκτελεστικός Γραμματέας ΟΠΕΜΕΔ

Νέες Διατάξεις για τη Διαμεσολάβηση. Δημήτριος Μάντζος Δικηγόρος ΥπΔΝ - Διαμεσολαβητής Εκτελεστικός Γραμματέας ΟΠΕΜΕΔ Νέες Διατάξεις για τη Διαμεσολάβηση Δημήτριος Μάντζος Δικηγόρος ΥπΔΝ - Διαμεσολαβητής Εκτελεστικός Γραμματέας ΟΠΕΜΕΔ Διαμεσολάβηση Εναλλακτική και συμπληρωματική μέθοδος επίλυσης διαφορών Διαρθρωμένη και

Διαβάστε περισσότερα

H Έννοια και η Φύση του Προγραμματισμού. Αθανασία Καρακίτσιου, PhD

H Έννοια και η Φύση του Προγραμματισμού. Αθανασία Καρακίτσιου, PhD H Έννοια και η Φύση του Προγραμματισμού Αθανασία Καρακίτσιου, PhD 1 Η Διαδικασία του προγραμματισμού Προγραμματισμός είναι η διαδικασία καθορισμού στόχων και η επιλογή μιας μελλοντικής πορείας για την

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I. Μέρος 1

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I. Μέρος 1 EL ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I Μέρος 1 ΤΥΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Η ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ (ΆΡΘΡΟ 11 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 3 ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ (ΕΕ) 2017/1852) [Συμπληρώνεται από

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 11 Π.Δ. 190/2006 ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΗ ΣΑΣ. Η επιχείρηση με την επωνυμία «ΒΕΣΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΟΥ

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 11 Π.Δ. 190/2006 ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΗ ΣΑΣ. Η επιχείρηση με την επωνυμία «ΒΕΣΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΟΥ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 11 Π.Δ. 190/2006 ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΗ ΣΑΣ 1.ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Η επιχείρηση με την επωνυμία «ΒΕΣΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ», (χάριν συντομίας ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

31987L0344. EUR-Lex L EL. Avis juridique important

31987L0344. EUR-Lex L EL. Avis juridique important Avis juridique important 31987L0344 Οδηγία 87/344/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 22ας Ιουνίου 1987 για το συντονισμό των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων σχετικά με την ασφάλιση νομικής προστασίας

Διαβάστε περισσότερα

Άρθρο 1. Αντικείμενο του Κανονισμού Λειτουργίας της Ελεγκτικής Επιτροπής της Εταιρείας. η σύνθεση, συγκρότηση και λειτουργία της Ελεγκτικής Επιτροπής,

Άρθρο 1. Αντικείμενο του Κανονισμού Λειτουργίας της Ελεγκτικής Επιτροπής της Εταιρείας. η σύνθεση, συγκρότηση και λειτουργία της Ελεγκτικής Επιτροπής, ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο παρών Κανονισμός Λειτουργίας της Ελεγκτικής Επιτροπής (στο εξής ο «Κανονισμός») της εταιρείας «ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε. - ΟΜΙΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ» (στο εξής

Διαβάστε περισσότερα

18475/11 ΔΠ/νκ 1 DG H 2A

18475/11 ΔΠ/νκ 1 DG H 2A ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 12 Δεκεμβρίου 2011 (13.12) (OR. en) 18475/11 Διοργανικός φάκελος : 2009/0157 (COD) JUSTCIV 356 CODEC 2397 ΣΗΜΕΙΩΜΑ της : Προεδρίας προς : το Συμβούλιο αριθ. προηγ.

Διαβάστε περισσότερα