ΚΑι ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑιΡι ΣΥMΨΗΦιΣΜΟΣ ΧΡΕΩΝ ΜΕ ΕΠιΔΟΤΗΣΕιΣ. σε κατασχέσεις

Transcript

1 ΕΒ ΟΜΑ ΙΑΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙ Α n Το θέµα αναµένεται να τεθεί στο Eurogroup της 5ης Μαΐου n Ανοιχτό το σενάριο του «κουρέµατος» λέει ο επικεφαλής του οικονοµικού ινστιτούτου «Ifo» του Μονάχου n Γιατί έκαναν ουρά οι επενδυτές για το ελληνικό οµόλογο µε το οποίο η χώρα µας επέστρεψε στις αγορές ΤΙ ΠΕΡΙΜΕΝΕ Η ΑΓΟΡΑ ΚΑΙ ΤΙ Ε ΩΣΕ Ο WATSA «Χτύπησε» και την Eurobank η Fairfax, µετά τον Μυτιληναίο και την Eurobank Properties > 5 info@xrimaonline.gr Μ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 18 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2014 ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 109 ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΜΕΤΡΗΣΗ ΣΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ ΚΑΙ ΤΟ ΚΡΥΦΟ «ΚΟΥΡΕΜΑ» ΜΕ ΤΗΝ ΕΚ ΟΣΗ ΤΟΥ «ZERO COUPON BOND» ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΕΟΣ > 3 ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΕΤΕ ΣΤΟ «ΡΑΝΤΕΒΟΥ» ΜΕ ΤΗΝ ΤΡΑΠΕΖΑ 4 Όλες οι αλλαγές που θα ισχύσουν από 1/1/2015 για τις ρυθµίσεις των τραπεζικών δανείων 4 Στα ευρώ το µήνα οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης για 4µελή οικογένεια, προκειµένου να διαπραγµατευτεί µε την τράπεζα ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΚΑΘΕ ΛΕΠΤΟ ΤΟ ΡΕΥΜΑ ΓΥΡΙΖΕΙ ΓΙΑ ΕΛΛΑ Α ΚΑΙ ΕΥΡΩΖΩΝΗ Μια ανάλυση µε αφορµή την επιστροφή της χώρας µας στις διεθνείς αγορές ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΡΙΣΚΟ «ΚΑΙΕΙ» ΤΟ MOMENTUM >8-9 > 10 Χ.Α.: Μεσοπρόθεσµη άνοδο αλλά µεταβλητότητα έως τις εκλογές βλέπουν οι αναλυτές > ΠΕΝΤΕ ΚΙΝ ΥΝΟΙ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ-ΕΕ Τα «αγκάθια» στις ενταξιακές διαπραγµατεύσεις µε την Άγκυρα > 11 ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 3 Τί να προσέξετε στο «ραντεβού» με τις τράπεζες 10 UNIMAC Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ! τυχεροί κερδίζουν έκπτωση 50% για την παρακολούθηση ενός ολοκληρωμένου κύκλου online σπουδών μελισσοκομίας από την ellinikigeorgia.gr 3 Το ρεύμα γυρίζει για Ελλάδα και Ευρωζώνη Λεπτομέρειες και αναλυτικοί όροι στη σελίδα ΨΗΣΤΑΡΙΕΣ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ 32-2T ΜΕ ΔΥΟ ΕΣΤΙΕΣ Βρείτε τις τυχερές σφραγίδες στις εσωτερικές σελίδες M. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΑΡ.ΦΥΛΛΟΥ 71 ΤΙΜΗ 2 Εβδομαδιαία οικονομική & αγροτική εφημερίδα ΚΑι ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑιΡι ΣΥMΨΗΦιΣΜΟΣ ΧΡΕΩΝ ΜΕ ΕΠιΔΟΤΗΣΕιΣ Ο «Γολγοθάς» οδηγεί 18/4/2014 Κάντο όπως οι Ολλανδοί! «Ομπρέλα» συνεργασίας και παροχή τεχνογνωσίας στον τομέα των θερμοκηπιακών καλλιεργειών προσφέρουν οι Ολλανδοί. Επιχειρηματική αποστολή βρέθηκε στις αρχές του μήνα στην Ελλάδα. σελ. 7 «Κούρεμα» 65% για τα χρέη της ΕΛΙΧΘ Μέσα σε ένα τόσο δυσμενές κλίμα για τον κλάδο, η συμφωνία της εταιρείας «Ελληνικές Ιχθυοκαλλιέργειες» με τις τράπεζες, είναι το πιο θετικό γεγονός που «βλέπει» η συγκεκριμένη αγορά. σελ.13 ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ! σε κατασχέσεις Μεγάλη Εβδομάδα ξεκίνησε η αποστολή των πρώτων ειδοποιητηρίων προς χιλιάδες αγρότες για τη ρύθμιση των οφειλών τους προς τον ΟΓΑ. Στη συνέχεια, θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες αναγκαστικών εισπράξεων, μέσω του νεοσύστατου Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ). Ήδη, με εγκύκλιο του ΟΓΑ προβλέπεται ότι χρέη άνω των ευρώ μεταφέρονται ενημερώνονται οι οφειλέτες με το ειδοποιητήριο για την καταβολή των τρεχουσών εισφορών που θα λάβουν. Στο μεταξύ, συμψηφισμό ανάμεσα σε επιστροφές που προέρχονται από ΦΠΑ ή από Φόρο Εισοδήματος προς φυσικά πρόσωπα και σε τυχόν οφειλές που έχουν τα ίδια φυσικά πρόσωπα προς τα Ασφαλιστικά Ταμεία και τον ΟΓΑ, προωθεί το υπουργείο Οικονομικών από την πλέον στη δικαιοδοσία του ΚΕΑΟ, κάτι για το οποίο θα 1η Ιουλίου. σελ. 4 Το σιτάρι από το Α έως το Ω! σελ. 19 Είσαι αγρότης; Απόδειξε το! Στην τελική φάση έχουν μπει οι διαδικασίες για τη ρύθμιση χρεών των αγροτών, ενώ από ηλεκτρονικό «κόσκινο» περνούν όλοι οι ασφαλισμένοι, τη στιγμή που η νέα ΚΑΠ θέτει περιορισμούς που ευνοούν τους ενεργούς παραγωγούς. Ουκρανική «γρίπη» έπληξε τα δημητριακά «Πονοκέφαλο» προκαλεί στους Έλληνες παραγωγούς δημητριακών η επικείμενη έγκριση Κανονισμού του Ευρωκοινοβουλίου για μείωση των τελωνειακών δασμών σε προϊόντα από την Ουκρανία. Φεύγουν οι παραγωγοί από το καλαμπόκι Φεύγουν από το καλαμπόκι και τρέχουν στο βαμβάκι οι Έλληνες παραγωγοί. Οι χαμηλές τιμές που πέτυχε πέρσι ο αραβόσιτος, βγάζουν κερδισμένο τουλάχιστον σε στρέμματα τον «λευκό χρυσό». σελ. 6 σελ. 12 σελ. 8

2 2 δεύτερη σελίδα M. Παρασκευή 18 Απριλίου 2014 Ας έλθει η Ανάσταση! Το λέγαμε και πέρσι τέτοιες μέρες, ότι το Πάσχα, πέρα από κορυφαία γιορτή της Χριστιανοσύνης, είναι και μια κορυφαία γιορτή για την ελληνική ύπαιθρο. Η άνοιξη, άλλωστε, είναι η κατ εξοχήν περίοδος της υπαίθρου και μαζί με την Ανάσταση του Κυρίου η «ανάσταση» της φύσης είναι μια ξεχωριστή στιγμή για τους ανθρώπους που ζυμώνονται σε αυτήν, που στάζουν καθημερινά τον ιδρώτα τους γι αυτήν και την υπηρετούν με πάθος και αγάπη. Είναι, όμως, αυτές οι μέρες και μια καλή ευκαιρία για όλους τους υπόλοιπους, τους ανθρώπους των πόλεων, που «δραπετεύουν» μαζικά προς την ύπαιθρο και κατακλύζουν ακόμα και τα πιο απομακρυσμένα χωριά του τόπου μας, να «ρουφήξουν» τις γεύσεις και τις μυρωδιές της υπαίθρου, να (ξανα)ζήσουν ήθη και παραδόσεις που έχουν σχεδόν ξεχαστεί, να εκτιμήσουν τα απλά αλλά τόσο σπουδαία της ζωής με μια κουβέντα να επιστρέψουν στις ρίζες τους, αυτές που σήμερα, περισσότερο από ποτέ, έχουμε ανάγκη για την επανεκκίνηση που καλούμαστε να κάνουμε. Το Πάσχα των Ελλήνων δεν είναι απλώς μια έκφραση. Σηματοδοτεί τον ξεχωριστό τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουμε αυτή τη μεγάλη γιορτή, πνευματικά αλλά και ανθρώπινα: ως πηγή πίστης και δύναμης από το μήνυμα των θυσιών του Θεανθρώπου για τη σωτηρία μας, αλλά και ως νέα αφετηρία ακόμα και για εκείνους που δεν πιστεύουν, από το μήνυμα της ανάστασης και της ανανέωσης κάθε είδους. Ειδικά στη σημερινή, κομβική για τη χώρα μας συγκυρία, που η άνοδος στον «Γολγοθά» της κρίσης δείχνει τα πρώτα δειλά σημάδια ότι κάτι καλό μπορεί να ακολουθεί, ας είναι το μήνυμα της φετινής γιορτής, μήνυμα ελπίδας για την Ανάσταση που ο καθένας από εμάς περιμένει στη ζωή του. Χρόνια πολλά! Γιάννης Τασσιόπουλος Ο σχεδιασμός του ΥπΑΑΤ για τη νέα ΚΑΠ Η αξιοποίηση, στο μέγιστο δυνατό βαθμό, των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της ελληνικής γεωργίας, καθώς και η συρρίκνωση των διαρθρωτικών αδυναμιών της, είναι οι στρατηγικές προτεραιότητες που θέτει το ΥπΑΑΤ στο πλαίσιο του σχεδιασμού του για την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ στη χώρα μας. σελ. 14 Επέκταση των προγραμμάτων συμβολαιακής γεωργίας Με ανανέωση και επέκταση της συνεργασίας για συμβολαιακή γεωργία στο βιομηχανικό ροδάκινο και με νέες συμφωνίες για προγράμματα που αφορούν το σταφύλι και τον αραβόσιτο, η Τράπεζα Πειραιώς βεβαιώνει ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ τη σταθερή βούλησή της για την υποστήριξη της παραγωγικής προσπάθειας στον αγροτικό τομέα. σελ. 15 Λινάρι: Καλλιέργεια με παρελθόν και μέλλον Οι κυριότερες ποικιλίες του λιναριού είναι δύο. Αυτές που καλλιεργούνται για τις ίνες τους και λέγονται ινοπαραγωγικές (κλωστικές) και αυτές που καλλιεργούνται για τους σπόρους τους (σποροπαραγωγικές). Από τις τελευταίες βγαίνει ένα είδος λαδιού, το λινέλαιο. σελ. 16 Βιολογικά μανιτάρια από τις Σέρρες Aγρότης και παράλληλα έμπορος έγινε ο κ. Βαγγέλης Δεληολάνης από την Πεντάπολη Σερρών, εκμεταλλευόμενος το πρόγραμμα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Εδώ και μερικά χρόνια καλλιεργεί, μεταποιεί και εμπορεύεται μανιτάρια πλευρώτους, τρούφα, αλλά και βατόμουρα, ενώ δεν λείπουν τα σχέδια για την επέκταση της μικρής αγροτικής επιχείρησής του. σελ. 18 Τα «μυστικά» της καλλιέργειας των μανιταριών Ένα προϊόν με υψηλή διατροφική αξία και εμπορική ζήτηση, αλλά ταυτόχρονα με ιδιαιτερότητες και απαιτήσεις για την καλλιέργειά του, το μανιτάρι, αποτελεί ενδιαφέρουσα επιλογή, ιδιαίτερα για τους νεοεισερχόμενους στη γεωργική παραγωγή. σελ. 39 Κανόνες για τη δυναμικότητα των σφαγείων Με απόφαση που υπέγραψε ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Θεόφιλος Λεονταρίδης, καθορίζεται για πρώτη φορά το θεσμικό πλαίσιο με τα κριτήρια και τον τρόπο υπολογισμού της δυναμικότητας των σφαγείων οπληφόρων ζώων (αιγοπρόβατα, βοοειδή, χοίροι). Συγκεκριμένα, οι Kτηνιατρικές Υπηρεσίες των Περιφερειών αποφασίζουν για τον υπολογισμό της δυναμικότητας της μέγιστης ετήσιας ποσότητας κρέατος, η οποία μπορεί να παραχθεί σε ένα συγκεκριμένο σφαγείο κατά τη διαδικασία ίδρυσης, εκσυγχρονισμού ή επέκτασης αυτών λαμβάνοντας υπόψη, με βάση τις διαστάσεις των σταυλικών χώρων παραμονής των ζώων πριν τη σφαγή, τη διαμόρφωση των ψυκτικών εγκαταστάσεων των σφαγείων, τον μηχανολογικό εξοπλισμό και τη διαχείριση των ημερησίως παραγόμενων ζωικών υποπροϊόντων. Εντατικοί έλεγχοι στην πασχαλινή αγορά Εντατικούς ελέγχους, με σκοπό την αποφυγή κρουσμάτων παραπλάνησης και κερδοσκοπίας σε βάρος των καταναλωτών, πραγματοποιεί από τις αρχές της Μεγάλης Εβδομάδας το υπουργείο Ανάπτυξης, ενώ η Γ.Γ. Καταναλωτή μεριμνά για καταγγελίες καταναλωτών σχετικά με ελλείψεις προϊόντων. σελ. 43 Φυτοφαγία και προστασία της καρδιάς Πρόσφατες επιστημονικές έρευνες υποδεικνύουν ότι οι χορτοφαγικές δίαιτες συνεισφέρουν στην πρόληψη των νοσημάτων της καρδιάς, καθώς αποκλείουν από τη διατροφή τα ζωικά προϊόντα. σελ. 48 ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ AΓΡΟΤΙΚΗ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ Λ. ΣΥΓΓΡΟΥ 35 l Τ.Κ ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ.: , l FAX: info@paragogi.net l ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ: MEDIHOLD A.E. l ΕΚΔΟΤΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΑΣΣΙΟΠΟΥΛΟΣ l ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΑΣΣΙΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΙΑΡΟΣ l ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΑΓΗΣ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ EΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΥΓΟΥΛΑΣ l ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΑΣΣΙΟΠΟΥΛΟΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ: ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΧΡΗΣΤΟΥ l ΑΤΕΛΙΕ: ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΑΔΕΑ ΕΚΤΥΠΩΣΗ NEWSPRESS HOLD ΤΗΛ.: ISSN: Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των κειμένων με τον όρο αναφοράς της εφημερίδας μας ως πηγή. ΕΤΗΣΙΕΣ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ: ΙΔΙΩΤΕΣ 220 ΕΥΡΩ, ΙΔΙΩΤΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ 600 ΕΥΡΩ, ΤΡΑΠΕΖΕΣ - ΔΗΜ. ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ - NΟΜΙΚΑ ΠΡΌΣΩΠΑ: 350 ΕΥΡΩ, ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ: 300

3

4 4 το θέμα Μ. Παρασκευή 18 Απριλίου 2014 μετα το πασχα ξεκινουν οι διαδικασιεσ αναγκαστικων εισπραξεων κατα οφειλετων Ανάσταση... με κατασχέσεις για χιλιάδες αγρότες Μεγάλη Εβδομάδα ξεκίνησε η αποστολή των πρώτων ειδοποιητηρίων προς χιλιάδες αγρότες, για τη ρύθμιση των οφειλών τους προς τον ΟΓΑ. Στη συνέχεια θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες αναγκαστικών εισπράξεων, μέσω του νεοσύστατου Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), ενώ από τον Ιούλιο θα αρχίσει και ο συμψηφισμός κοινοτικών επιδοτήσεων, με τα χρέη που πιθανά έχουν οι αγρότες προς το ταμείο. Του NIKOY ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ Ηδη με εγκύκλιο του ΟΓΑ προβλέπεται ότι χρέη άνω των ευρώ μεταφέρονται, πλέον, στη δικαιοδοσία του ΚΕΑΟ. Υπενθυμίζεται ότι στον ΟΓΑ απογράφονται αυτοαπασχολούμενα φυσικά πρόσωπα και φυσικά ή νομικά πρόσωπα που απασχολούν προσωπικό σε εργασίες ή κύρια ασφάλιση των οποίων υπάγεται στο ταμείο. Οι αυτοτελώς απασχολούμενοι στην αγροτική οικονομία υποχρεούνται να καταβάλλουν οι ίδιοι τις ασφαλιστικές εισφορές τους για όσο χρόνο είναι ασφαλισμένοι, ενώ για τους μισθωτούς ανειδίκευτους εργάτες του πρωτογενούς τομέα, τους αλιεργάτες και τους μετακλητούς αλλοδαπούς με είσοδο στη χώρα μετά την 1/1/2004, υπόχρεος για την καταβολή εισφορών είναι ο εργοδότης ή νόμιμος εκπρόσωπος της επιχείρησης. Οι μηνιαίες ασφαλιστικές εισφορές είναι απαιτητές στο τέλος κάθε εξαμήνου. Για την καταβολή τους, ο ΟΓΑ στέλνει σε κάθε ασφαλισμένο και εργοδότη, μέσα στο επόμενο εξάμηνο, ειδική ειδοποίηση-απόδειξη καταβολής της εισφοράς. Οι εισφορές που δεν εξοφλούνται εμπρόθεσμα, καταβάλλονται αναπροσαρμοσμένες (με βάση τα νέα ποσά εισφορών). Η διαδικασία Οι οφειλέτες ΟΓΑ με την ένταξή τους στο Μητρώο Οφειλετών ΚΕΑΟ αποκτούν Αριθμό Μητρώου Οφειλέτη (ΑΜΟ) και εμφανίζονται, πλέον, στο φάκελο Οικονομικές Κινήσεις Οφειλέτη, μέσω της οθόνης «Καρτέλα Καθυστερούμενων Οφειλέτη». Βάσει της εγκυκλίου, εντός του Απριλίου πρόκειται να αποσταλεί από τον ΟΓΑ ενημερωτικό σημείωμα προς τους εργοδότες και ασφαλισμένους του, με το οποίο θα τους ενημερώνει για τις δυνατότητες ρύθμισης, για τη σύσταση του ΚΕΑΟ και για τις οφειλές που διαβιβάζονται σε αυτό. Παράλληλα, στο ειδοποιητήριο για την καταβολή των τρεχουσών εισφορών που θα λάβουν οφειλέτες του ΟΓΑ με ύψος οφειλής άνω των ευρώ, θα αναγράφεται η πληροφορία ότι οι καθυστερούμενες εισφορές τους μεταφέρθηκαν στο ΚΕΑΟ, το οποίο πλέον είναι αρμόδιο για τη διαχείρισή τους και στο οποίο θα διαβιβάζεται και κάθε μελλοντική τους οφειλή, ανεξαρτήτως ποσού. Η Κεντρική Υπηρεσία του Κέντρου, μετά την παραλαβή του αρχείου και την απόδοση μοναδικού αριθμού ΚΕΑΟ στις Πράξεις Βεβαίωσης Οφειλής, θα αποστείλει πρόσκληση για την τακτοποίηση των οφειλών στην εν λόγω ομάδα οφειλετών, ενημερώνοντάς τους ταυτόχρονα για τη δυνατότητα πιστοποίησής τους ως χρήστες στο διαδίκτυο μέσα από την ιστοσελίδα του ΙΚΑ ( στις Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες προς Οφειλέτες. Ως πιστοποιημένοι χρήστες μπορούν αρχικά να ενημερωθούν σε ποιά Υπηρεσία ΚΕΑΟ ανή- κουν και για την εικόνα της οφειλής τους από τον πίνακα χρεών και, στο άμεσο μέλλον, θα μπορούν να ρυθμίζουν την οφειλή τους. Τα δικαιολογητικά Όσον αφορά τα δικαιολογητικά που απαιτούνται, προκειμένου οι οφειλέτες του ΟΓΑ να ρυθμίσουν με τις διατάξεις της «Νέας Αρχής» ή/και της «Πάγιας Ρύθμισης», ισχύουν αναλογικά όσα προβλέπονται για τους οφειλέτες που έχουν ήδη ενταχθεί στο ΚΕΑΟ, δηλαδή η υποβολή υπεύθυνης δήλωσης του άρθρου 8 του Ν.1599/1986, στην οποία θα αναφέρονται: α) η αδυναμία εξόφλησης της οφειλής τη δεδομένη χρονική στιγμή, καθώς και η ανταπόκριση στις μηνιαίες δόσεις, Στο ειδοποιητήριο για την καταβολή των τρεχουσών εισφορών που θα λάβουν οφειλέτες του ΟΓΑ με ύψος οφειλής άνω των ευρώ, θα αναγράφεται η πληροφορία ότι οι καθυστερούμενες εισφορές τους μεταφέρθηκαν στο ΚΕΑΟ β) ότι ο δηλών δεν έχει καταδικαστεί για φοροδιαφυγή πρωτόδικα, τελεσίδικα ή αμετάκλητα, γ) ότι δεν έχει ασκηθεί εναντίον του ποινική δίωξη για φοροδιαφυγή και δ) το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων (ακίνητη περιουσία, κινητές αξίες, ετήσιο εισόδημα, αριθμοί τραπεζικών λογαριασμών, οχήματα, απαιτήσεις από τρίτους, οφειλές σε Ασφαλιστικά Ταμεία ή το Δημόσιο). Οι δόσεις Οι οφειλέτες του ΟΓΑ που θα ενταχθούν στη ρύθμιση, θα καταβάλλουν τις δόσεις ρύθμισης στην Υπηρεσία ΚΕΑΟ ή σε οποιοδήποτε Υποκατάστημα ΙΚΑ, με έκδοση γραμματίου είσπραξης ρύθμισης. Τονίζεται ότι η καταβολή της πρώτης δόσης που απαιτείται για την υπαγωγή σε ρύθμιση, διενεργείται αποκλειστικά και μόνο στην Υπηρεσία ΚΕΑΟ που εξέδωσε την απόφαση ρύθμισης. Δεν υπάρχει, επομένως, για αυτή την κατηγορία οφειλετών και μέχρι την ολοκλήρωση των σχετικών διαδικασιών από την υπηρεσία, η δυνατότητα καταβολής δόσεων σε πιστωτικά ιδρύματα. Από Ιούλιο ο συμψηφισμός με οφειλές προς ΟΓΑ Στο μεταξύ, συμψηφισμό ανάμεσα σε επιστροφές που προέρχονται από ΦΠΑ ή από Φόρο Εισοδήματος προς φυσικά πρόσωπα και σε τυχόν οφειλές που έχουν τα ίδια φυσικά πρόσωπα προς τα Ασφαλιστικά Ταμεία και τον ΟΓΑ, προωθεί το υπουργείο Οικονομικών από την 1η Ιουλίου. Σε συνεργασία με το υπουργείο Εργασίας, υπογράφηκε Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ), σύμφωνα με την οποία είναι υποχρεωτικό να γίνεται συμψηφισμός, για τον οποίο πρωταγωνιστικό ρόλο θα έχουν στο εξής η αρμόδια Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (ΔΗΛΕΔ) και το νεοσύστατο Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ). Οι καθυστερούμενες ασφαλιστικές εισφορές του ΟΓΑ δεν υπόκειται σε πρόσθετα τέλη, παρά μόνο σε αναπροσαρμογή, βάσει των νέων ποσών, κατά τον καταλογισμό τους. Για το λόγο αυτό, μετά την υπαγωγή των οφειλών σε ρύθμιση, καταλογίζεται μόνο ο τόκος επί του συνόλου της κύριας εισφοράς. Σημείωση: Σε περίπτωση που οφειλέτης αμφισβητεί τη συνολική οφειλή του ή μέρος αυτής, θα πρέπει να προσκομίσει τα σχετικά αποδεικτικά στοιχεία στην Περιφερειακή Υπηρεσία ΟΓΑ, όπου ανήκει. Για την επίλυση οποιασδήποτε απορίας ή προβλήματος που ενδεχομένως να προκύψει κατά την εφαρμογή των ανωτέρω, οι αρμόδιοι υπάλληλοι παρακαλούνται να απευθύνονται στα τηλέφωνα 210/ και 210/

5

6 6 ρεπορτάζ Μ. Παρασκευή 18 Aπριλίου 2014 ΚΡΙΣΙΜΟΣ Ο ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΓΙΑ ΚΑΠ, ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΦΕΙΛΕΣ Είσαι αγρότης; Απόδειξε το! Στην τελική φάση έχουν μπει οι διαδικασίες για τη ρύθμιση χρεών των αγροτών, ενώ από ηλεκτρονικό «κόσκινο» περνούν όλοι οι ασφαλισμένοι, τη στιγμή που η νέα ΚΑΠ θέτει περιορισμούς που ευνοούν τους ενεργούς παραγωγούς. Kρίσιμο είναι το επόμενο διάστημα για τους αγρότες, καθώς όλοι περνούν από ηλεκτρονικό... κόσκινο προκειμένου να διαπιστωθεί εάν είναι όντως αγρότες ή όχι. Το μέτρο αφορά τους «μαϊμού» ασφαλισμένους στον ΟΓΑ, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι υπάρχουν ασφαλισμένα άτομα, τα οποία δεν ασκούν το επάγγελμα. Κάθε αγρότης έχει το δικαίωμα να ασφαλίζει μόνο τα μέλη της οικογένειάς του και όσους αποδεδειγμένα εργάζονται σε αυτόν. Με τον τρόπο αυτό επιχειρείται να μπει «φρένο» σε ασφαλισμένους που δεν έχουν καμία σχέση με το επάγγελμα, με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται σε βάθος χρόνου ο ΟΓΑ. Αυτό το ξεκαθάρισμα θα επιχειρηθεί και μέσω της νέας ΚΑΠ, αφού πλέον οι ενισχύσεις θα δίνονται μόνο στους ενεργούς αγρότες και στους πραγματικούς παραγωγούς. Η νέα ΚΑΠ για πολλούς είναι μια μεγάλη ευκαιρία, όχι γιατί τα ποσά που θα διατεθούν είναι 19,5 δισ. την περίοδο , αλλά γιατί αλλάζει ο τρόπος χορήγησης επιδοτήσεων. Πλέον, όλα έχουν σχέση με το παραγόμενο προϊόν και όχι με τα λεγόμενα «ιστορικά δικαιώματα», δηλαδή τις ενιαίες ενισχύσεις. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ευνοημένος θα είναι ο επαγγελματίας αγρότης και όχι εκείνοι, οι οποίοι έτυχε να βρεθούν με εκτάσεις χωρίς και να τις έχουν εγκαταλείψει. Πλέον ο παραγωγός δεν θα δηλώνει απλώς την παραγωγή του, αλλά θα είναι υποχρεωμένος να καταθέτει τιμολόγια αγοράς σπόρων και άλλων εφοδίων. Και επειδή υπάρχει κίνδυνος να «στήνονται» διάφορες «κομπίνες», ο αγρότης θα πρέπει να καταθέτει τιμολόγια, για παράδειγμα αγοράς σπόρου, από πιστοποιημένα καταστήματα, αλλά και βάσει ποσοτήτων, οι οποίες απαιτούνται για την καλλιέργεια ενός στρέμματος, οι οποίες είναι προϋπολογισμένες. Στη νέα ΚΑΠ όλα έχουν σχέση με το παραγόμενο προϊόν και όχι με τα λεγόμενα «ιστορικά δικαιώματα», δηλαδή τις ενιαίες ενισχύσεις Το ιδιο ισχύει για τα λιπάσματα και για τα φυτοφάρμακα. Κονδύλια και προτεραιότητες Συνολικά, η Ελλάδα για άμεσες ενισχύσεις έχει εξασφαλίσει το ποσό των 15,4 δισ. και άλλα 4,5 δισ. για αναπτυξιακές δράσεις γύρω από τον πρωτογενή τομέα. Από το σύνολο των ενισχύσεων που θα διατεθούν, ωφελημένοι θα είναι περίπου αγρότες, οι οποίοι δραστηριοποιούνται σε περίπου 51 εκατ. στρέμματα καλλιεργούμενες εκτάσεις και βοσκότοπους. Μέσα στις νέες προτεραιότητες της ΚΑΠ είναι η ανάπτυξη της γεωργίας μέσω της έρευνας και τις τεχνολογίας, δύο κλάδων, οι οποίοι ενισχύονται με το ποσό των 4,2 δισ. ευρώ. Επειδή σε όλη την Ευρώπη ο αγροτικός πληθυσμός γηράσκει, η νέα ΚΑΠ προβλέπει ενίσχυση των νέων αγροτών κάτω των 40 ετών, για τους οποίους διατίθεται το ποσό των 308 εκατομμυρίων ευρώ. Σημαντικά ποσά (190 εκατ. ευρώ) αναμένεται να διατεθούν για τις συνδεμένες ενισχύσεις, όπως σε αυτές των ψυχανθών, στην εκτροφή ζώων, στα ζαχαρότευτλα, τις ελιές, το λάδι, τα σιτηρά, τα φρούτα και τα λαχανικά. Το 3% των άμεσων ενισχύσεων προορίζεται για τις ορεινές και μειονεκτικές περιοχές, όλα όμως έχουν σχέση με το αν είσαι ενεργός αγρότης. Δηλαδή, το εισόδημά σου από τις αγροτικές ασχολίες να φτάνει το 5% το συνόλου του εισοδήματός σου. Λήγει η προθεσμία για τη ρύθμιση οφειλών προς τον ΟΓΑ. Μέσα στον Απρίλιο αναμένεται να αποσταλούν ειδοποιητήρια από το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) σε περισσότερους από αγρότες που έχουν οφειλές άνω των ευρώ. Όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία, από το σύνολο των ασφαλισμένων οι δεν είναι τακτικοί στις πληρωμές, οι οποίες αγγίζουν περίπου τα 500 εκατομμύρια. Από αυτά, τα 187 εκατ. τα οφείλουν αγρότες, οι οποίοι πλέον έχουν να κάνουν με το ΚΕΑΟ. Οι παραγωγοί αυτοί πλέον κινδυνεύουν, εάν δεν ρυθμίσουν τις οφειλές τους, με κατασχέσεις-συμψηφισμούς επιδοτήσεων, ενισχύσεων και αποζημιώσεων. Σύμφωνα με την απόφαση, οι οφειλέτες έχουν την ευκαιρία να κάνουν ρύθμιση είτε σε 12 δόσεις -εάν πρόκειται για χρέη του είτε σε 38 δόσεις για ληξιπρόθεσμες οφειλές μέχρι το Στη ρύθμιση θα υπαχθούν οφειλές άνω των 500 ευρώ, με ελάχιστη δόση τα 20 ευρώ, η οποία φτάνει τα 200 ευρώ το μήνα για οφειλές άνω των ευρώ. Ο ενδιαφερόμενος για να ενταχθεί στο μέτρο θα πρέπει να καταθέσει στον ΟΓΑ δήλωση στην οποία θα αναφέρεται η αδυναμία εξόφλησης και επίσης ότι δεν έχει καταδικαστεί για φοροδιαφυγή. Για ποσά μεγαλύτερα των ευρώ, εκτός των παραπάνω δηλώσεων, ο οφειλέτης θα πρέπει να δώσει πληροφορίες για το εισόδημά του και την περιουσία του. Οι δόσεις αναμένεται να διαμοφθωθούν ως εξής: 3 Για χρέη από ευρώ, δόση 20 ευρώ το μήνα 3 Από ευρώ, 50 ευρώ 3 Από ευρώ, 75 ευρώ Ρυθμίσεις ΟΓΑ 3 Από ευρώ, 100 ευρώ 3Από ευρώ, 150 ευρώ 3 Από και πάνω, δόση 200 ευρώ. Με τις ρυθμίσεις αυτές αναμένεται να εισπραχθεί «ζεστό» χρήμα στον ΟΓΑ, τα χρέη προς τον οποίο ξεπερνούν το 1 δισεκατομμύριο ευρώ. Κατάσταση αντίστοιχη του ελαιολάδου, με μεγάλη μείωση παραγωγής αμνοεριφίων, αντιμετωπίζει η Κρήτη. Η κατάσταση είναι πολύ πιο τραγική απ όσο μπορεί κανείς να φανταστεί, καθώς, όπως περιγράφει στο «Ράδιο Κρήτη» ο πρόεδρος των Κρητικών Μιτάτων, Μανώλης Τιτομιχελάκης, φέτος δύο παράγοντες λειτούργησαν αρνητικά στο να έχουμε επάρκεια ντόπιου αρνιού το Πάσχα στο τραπέζι μας: πρώτη φορά φέτος στην Κρήτη παρατηρήθηκε το φαινόμενο οι ίδιοι οι κτηνοτρόφοι να θανατώνουν ζώα τους γιατί δεν μπορούσαν να τα συντηρήσουν και προτίμησαν να έχουν διαθέσιμο αντί για το κρέας των μικρών το γάλα των μεγάλων. Παράλληλα, δεν ήταν λίγοι οι κτηνοτρόφοι που άφησαν τα αρνάκια τους, που γεννήθηκαν μέσα στην καρδιά του χειμώνα, να ψοφήσουν επειδή δεν μπορούσαν να τα προστατευόσουν με εμβόλια και φάρμακα λόγω υψηλού κόστους. Ο κ. Τιτομιχελάκης εκτιμά πως χάθηκαν εξαιτίας αυτών των δύο γεγονότων τουλάχιστον ζώα σε όλη την Κρήτη κι αυτό θα έχει επιπτώσεις στις ποσότητες του κρέατος που θα διοχετευθούν στην αγορά ενόψει του Πάσχα. Υπενθυμίζεται ότι το περασµένο Πάσχα είχε επιδράσει αρνητικά στο «εορταστικό» κλίµα της συγκεκριµένης αγοράς και φυσικά στην εξέλιξη των τιµών παραγωγού για τα αµνοερίφια, το «ναυάγιο» της διαβούλευσης του οµίλου Μαρινόπουλου µε τα κρητικά Μιτάτα.

7 Μ. Παρασκευή 18 Απριλίου 2014 θέμα 7 ΤΕΧΝΟΓΝΩΣΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ «ΠΑΤΡΙΔ Α» ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΑΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ Κάντο όπως οι Ολλανδοί! «Ομπρέλα» συνεργασίας και παροχή τεχνογνωσίας στον κρίσιμο τομέα των θερμοκηπιακών καλλιεργειών προσφέρουν οι Ολλανδοί. Επιχειρηματική αποστολή οκτώ ολλανδικών επιχειρήσεων και του πανεπιστημίου του Wageningen βρέθηκε στις αρχές του μήνα στην Ελλάδα, υπό την αιγίδα της ολλανδικής πρεσβείας. Του ΝIKOY ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ (filippidis@paragogi.net) Οστόχος της αποστολής είναι να προωθηθεί η δημιουργία σχέσεων συνεργασίας για τις επιχειρήσεις και την τεχνολογική ανάπτυξη μεταξύ των παραγωγών, των προμηθευτών, των συμβούλων, των μηχανικών, των εμπόρων και των ερευνητών από την Ελλάδα και την Ολλανδία. Σημειώνεται, πως οι συνεργασίες αυτές μπορεί, κατά περίπτωση, να οδηγήσουν στη δημιουργία μικτών, ελληνοολλανδικών επιχειρήσεων στον αγροτικό τομέα, με προοπτικές ανάπτυξης και εξαγωγικής δραστηριότητας. Μόλις πριν από ένα χρόνο το περιοδικό «Time» παρατηρούσε δεικτικά τον απαρχαιωμένο τρόπο με τον οποίο λειτουργούν οι Έλληνες παραγωγοί ντομάτας θερμοκηπίου σε σχέση με τους Ολλανδούς συναδέλφους τους. Όπως επισημαίνονταν, οι Ολλανδοί παραγωγοί χρησιμοποιούν τελευταίας τεχνολογίας θερμοκήπια, ελέγχουν ηλεκτρονικά τη θερμοκρασία, την υγρασία και το διοξείδιο του άνθρακα και χρησιμοποιούν τεχνητό υπόστρωμα, αντί για χώμα, καθώς και βιολογικούς τρόπους αντιμετώπισης των εντόμων και των ζιζανίων. Με αυτόν τον τρόπο, επισήμαινε το αμερικανικό περιοδικό, οι Ολλανδοί έχουν καταφέρει να παράγουν 70 κιλά ντομάτας ανά τετραγωνικό μέτρο, την ίδια στιγμή που ένας παραγωγός από τον Eυρωπαϊκό Nότο παράγει στην καλύτερη περίπτωση 7 κιλά. Η Ολλανδία βρίσκεται στην πρώτη τριάδα των χωρών εξαγωγέων αγροτικών προϊόντων παγκοσμίως. Ειδικότερα, θραύση κάνουν οι ντομάτες, οι οποίες εξάγονται ακόμα και σε χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιταλία! Κατά την παρουσία τους στην Ελλάδα oι Ολλανδοί επισκέφθηκαν 9 θερμοκηπιακές μονάδες στην περιοχή των Φιλιατρών, της Κυπαρισσίας και της Ελαίας, συνομίλησαν με παραγωγούς και αντάλλαξαν απόψεις για τις τεχνικές προδιαγραφές των θερμοκηπίων, αλλά και τις τεχνικές καλλιέργειας που εφαρμόζονται στην περιοχή. Στην Κυπαρισσία έγινε ανοιχτή ημερίδα-συνάντηση φορέων και επιχειρήσεων με τους Ολλανδούς. Στην ημερίδα μίλησαν ο διευθυντής Αγροτικής Ανάπτυξης Τριφυλλίας Αν. Παρασκευόπουλος και ο καθηγητής του Wageningen Αθ. Σαπουνάς. Ο κ. Παρασκευόπουλος έκανε αναλυτική παρουσίαση των προοπτικών του τομέα των κηπευτικών στην περιοχή από την Πάτρα μέχρι την Πύλο, λόγω των συγκριτικών πλεονεκτημάτων που διαθέτει, ενώ ο κ. Σαπουνάς αναφέρθηκε στις νέες προκλήσεις που φέρνει η τεχνολογία στον τομέα των κηπευτικών. Στη συνέχεια έγιναν αρκετές συναντήσεις «ένας προς έναν» μεταξύ των Ολλανδών και των ελληνικών φορέων και επιχειρήσεων, όπου διαπιστώθηκε η ύπαρξη εκτενούς πεδίου συνεργασίας των δύο πλευρών και τέθηκαν οι βάσεις για την ανάπτυξή της. Η επιχειρηματική αποστολή οργανώθηκε από τον ολλανδικό οργανισμό RVO και το δίκτυο καινοτομίας «Πράξη» σε συνεργασία με την ολλανδική πρεσβεία, τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας και την εταιρεία «ΑΝΕΛΙΞΗ Σύμβουλοι Επιχειρήσεων». Η Ολλανδία Όσο παράξενο κι αν φαίνεται, για μια χώρα με έκταση ίση περίπου με το 1/3 της Ελλάδας και ελάχιστη ηλιοφάνεια, η Ολλανδία βρίσκεται στην πρώτη τριάδα των χωρών εξαγωγέων αγροτικών προϊόντων παγκοσμίως. Ειδικότερα, θραύση κάνουν οι ντομάτες, οι οποίες εξάγονται ακόμα και σε χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιταλία. Καλλιεργούνται σε τεράστια θερμοκήπια, καθ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Το χρώμα τους είναι τέλειο και η επιφάνειά τους λεία. Η γεύση τους κυμαίνεται από γλυκιά μέχρι πικρή. TIME: Απαρχαιωμένος τρόπος παραγωγής στην Ελλάδα Εκτενές ρεπορτάζ για τον τρόπο παραγωγή ντομάτας στην Ελλάδα και την Ολλανδία, περιλάμβανε πριν από ακριβώς έναν χρόνο το περιοδικό «Τime», το οποίο αναφέρεται στον απαρχαιωμένο τρόπο με τον οποίο λειτουργούν οι Έλληνες παραγωγοί. Συγκεκριμένα, συνέκρινε την παραγωγή και την εξαγωγή ντομάτας χωρών της Μεσογείου (Ελλάδα, Ιταλία και Ισπανία) και της Ολλανδίας. Για την Ελλάδα, σημειώνεται ότι τα τελευταία πέντε χρόνια γίνονται μεμονωμένες προσπάθειες από κάποιους παραγωγούς να επενδύσουν σε ολλανδική τεχνολογία (γίνεται αναφορά και στο πρόγραμμα Wonderplant που έχει ξεκινήσει στη Θεσσαλονίκη), αλλά αναφέρεται ότι αυτό αποτελεί μια εξαίρεση και ότι τα τεχνολογικώς προηγμένα θερμοκήπια στην Ελλάδα αποτελούν μόνο το 1,6% των χρησιμοποιούμενων θερμοκηπίων. Επίσης, τονίζεται ότι η ελληνική αγροτική παραγωγή είναι 44% χαμηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ενώ το εργατικό κόστος διπλάσιο όπως υποστηρίζεται και ότι, ενώ η αγροτική επιφάνεια που χρησιμοποιείται στην Ελλάδα για την παραγωγή ντομάτας είναι 10 φορές μεγαλύτερη από εκείνη της Ολλανδίας, οι Έλληνες σχεδόν δεν εξάγουν καθόλου φρέσκες ντομάτες, παρά μόνο κονσερβοποιημένα προϊόντα ντομάτας. Είναι hi-tech προϊόν και αντιμετωπίζονται ως τέτοιο. «Πρέπει να δίνεις στον καταναλωτή κάτι καινούριο, βαριέται συνέχεια τα ίδια και τα ίδια. Γι' αυτό κι εμείς έχουμε πάνω από συνολικά 50 ποικιλίες, ενώ προσπαθούμε να εξελίσσουμε καινούριες» λέει η κα Άμουνικ φαν Μάρβαϊκ, υπεύθυνη Επικοινωνίας της εταιρείας Tomatoworld. H συγκεκριμένη εταιρεία, πέρα από τα θερμοκήπια στα οποία καλλιεργεί τα προϊόντα της, έχει δημιουργήσει και μια Ντίσνεϊλαντ της ντομάτας, όπου ανοίγει τις πόρτες της στο κοινό και παρουσιάζει τους τρόπους καλλιέργειάς της. Στα μεγέθους πολυκατοικίας θερμοκήπια της Tomatoworld υπάρχουν ποικιλίες από την Κίνα και την Ιαπωνία, ντομάτες κόκκινες, κίτρινες, πράσινες, καφέ, μεγάλες, μικρές και... πολύ μικρές. «Για τη συγκεκριμένη ποικιλία δεν έχουμε βρει ακόμα αγοραστικό κοινό. Μάλλον θα την πουλήσουμε σε αλυσίδες εστιατορίων, προκείμενου να χρησιμοποιηθεί σαν διακοσμητικό σε διάφορα πιάτα». Η καλλιέργεια δεν γίνεται σε χώμα αλλά σε πετροβάμβακα, η θερμοκρασία παραμένει σταθερή καθ' όλη τη διάρκεια της χρονιάς, τα έντομα γονιμοποιούν τους σπόρους μέσα σε κουτιά, ενώ δίπλα στα φυτά της ντομάτας υπάρχουν άλλα φυτά, τα οποία προσελκύουν διάφορα παράσιτα, όπως οι αφίδες. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγεται να έρθουν σε επαφή με το φυτό της ντομάτας. Το ποτιστήρι έχει αντικατασταθεί με κλικ στο ποντίκι του υπολογιστή, όπου ο... αγρότης-προγραμματιστής επιλέγει τη δοσολογία νερού και οποιασδήποτε άλλης ουσίας χρειάζεται το φυτό. Στη δημιουργία του ολλανδικού αγροτικού θαύματος έχει συντελέσει και η ανώτερη εκπαίδευση, αφού σχεδόν όλοι οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί και εταιρείες της χώρας συνεργάζονται με το πανεπιστήμιο του Wageningen, ένα από τα καλύτερα του κόσμου όσον αφορά θέματα γεωπονίας και τεχνολογίας τροφίμων. Στα θερμοκήπια των Κάτω Χωρών, που καταλαμβάνουν εκτάσεις που ξεπερνούν συνολικά τα στρέμματα, παράγονται λαχανικά, φρούτα και λουλούδια (στα άνθη το ποσοστό του ολλανδικού τζίρου ξεπερνάει τα 2/3 του παγκόσμιου), μια δραστηριότητα με τζίρο 4,5 δισ. ευρώ ετησίως.

8 8 ρεπορτάζ M. Παρασκευή 18 Aπριλίου 2014 τα αιτια για τον μεγαλο ΠεΡιοΡιΣμο τησ ΚαλλιεΡγειαΣ Μειώθηκαν κατά 20% τα στρέμματα για το καλαμπόκι Φεύγουν από το καλαμπόκι και τρέχουν στο βαμβάκι οι Έλληνες παραγωγοί. Οι χαμηλές τιμές που πέτυχε πέρσι ο αραβόσιτος και οι αντίστοιχες υψηλές για το βαμβάκι μπήκαν στη ζυγαριά και κερδισμένος -τουλάχιστον σε στρέμματα- βγήκε ο «λευκός χρυσός». Ο καιρός μέχρι τώρα ευνοεί και η σπορά του καλαμποκιού ολοκληρώνεται σε πολλές περιοχές της χώρας, με κάμψη μεταξύ 20% και 40% περίπου. Της ANNAΣ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗ Μειωμένη θα είναι φέτος η καλλιέργεια καλαμποκιού στην Ελλάδα. Η κάμψη των στρεμμάτων είναι εμφανής σε όλη τη χώρα, καθώς η σπορά είναι σε εξέλιξη. Μόνο στην περιοχή της Θεσσαλίας η μείωση της καλλιεργούμενης έκτασης αραβόσιτου εκτιμάται ότι θα φτάσει το 20%, ίσως και παραπάνω. Πού οφείλεται η πτώση αυτή; Το καλαμπόκι πέρσι δεν είχε καλές τιμές και έτσι οι παραγωγοί στράφηκαν σε άλλες πιο ασφαλείς διεξόδους, όπως το βαμβάκι, το οποίο πέρυσι είχε την τιμητική του. Η οικονομική δυσπραγία που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια και τα μικρά περιθώρια κέρδους ωθούν τους παραγωγούς καλαμποκιού, ακόμα και τους πιστούς του, στην ασφαλέστερη επιλογή του βαμβακιού, η καλλιέργεια του οποίου φέτος έχει πάρει την ανιούσα. Στο 15% ανέρχεται η μείωση των στρεμμάτων για το καλαμπόκι στην περιοχή των Τρικάλων. Η σπορά έχει σχεδόν τελειώσει και σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΑΣ, κ. Αχιλλέα Λιούτα, οι παραγωγοί απομακρύνονται από το καλαμπόκι γιατί δεν είχε πέρσι τιμή και προσανατολίζονται στο βαμβάκι. Όπως τονίζει στην «Παραγωγή» ο κ. Λιούτας, εκτιμάται ότι στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας η κάμψη της καλλιεργούμενης έκτασης καλαμποκιού θα φτάσει το 20%. «Ο καιρός ευνοεί και σιγά-σιγά οι παραγωγοί αρχίζουν να βάζουν και βαμβάκι», σημειώνει ο πρόεδρος της ΕΑΣ. Πέρσι, η ΕΑΣ Τρικάλων συγκέντρωσε στις αποθήκες της το καλαμπόκι των παραγωγών και όταν ήθελαν οι παραγωγοί να πουλήσουν, πουλούσαν με τιμή ημέρας. Σύμφωνα με τον Υπάρχει ακόμα αδιάθετο καλαμπόκι από πέρσι στις αποθήκες κ. Λιούτα, κατά τη συγκομιδή οι τιμές ήταν στα 0,13-0,14 ευρώ, ενώ η μέση τιμή έκλεισε στα 0,15-0,17. Θα πρέπει να σημειωθεί, όμως, ότι υπάρχει ακόμα αρκετό καλαμπόκι στις αποθήκες. Ανάλογη είναι η εικόνα και στην περιοχή της Λαμίας. Ο γεωπόνος της ΕΑΣ, κ. Θανάσης Μπανούσης, κάνει λόγο για κάμψη των καλλιεργούμενων εκτάσεων καλαμποκιού στο 15%. «Η σπορά σχεδόν τελειώνει και τα στρέμματα έχουν υποχωρήσει αρκετά, λόγω της περσινής τιμής του καλαμποκιού», τονίζει ο κ. Μπανούσης. Όπως επισημαίνει, πολλοί παραγωγοί στρέφονται στο βαμβάκι, εξαιτίας της καλής τιμής του πέρσι, αλλά και για άλλους οικονομικούς λόγους, όπως η συνδεδεμένη ενίσχυση, η επιδότηση. Το βαμβάκι είναι χρηματιστηριακό προϊόν και η τιμή του μεταβάλλεται συνεχώς, αλλά αυτές τις μέρες είναι στα 0,92 ευρώ. «Μαύρα κι άραχνα» χαρακτηρίζει ο πρόεδρος της ΕΑΣ Βόλου, κ. Νικήτας Πρίντζος, τα νέα για το καλαμπόκι. Μετά την κακή περσινή χρονιά, η κάμψη, όσον αφορά τα στρέμματα για το Νομό Μαγνησίας κυμαίνεται μεταξύ 30% με 40%. Η Ένωση, η οποία πλήρωσε το καλαμπόκι 17 λεπτά ανά κιλό στους παραγωγούς, έχει ακόμα απόθεμα σε προϊόν. Πέρα από το καλαμπόκι τόνων που απορρόφησε το εργοστάσιο ζωοτροφών τους, προ 20 ημερών προχώρησαν σε διαγωνισμό για τους τόνους που τους έχουν μείνει αδιάθετοι, αλλά δεν εμφανίστηκε κανένας ενδιαφερόμενος για να δώσει τιμή! Τα γεγονότα αυτά οδηγούν πολλούς παραγωγούς της περιοχής μακριά από το καλαμπόκι και τους ωθούν, κυρίως, στο βαμβάκι. «Το 80% των παραγωγών αυτών πάει στο βαμβάκι», σημειώνει ο κ. Πρίντζος. Oι όροι συμμετοχής στο Διαγωνισμό υπό τον τίτλο «20 Ψησταριές UNIMAC 32-2T με δύο εστίες» από την εβδομαδιαία εφημερίδα πανελλήνιας κυκλοφορίας «ΠΑΡΑΓΩΓΗ η εφημερίδα των αγροτών»: 1. Δικαίωμα συμμετοχής στοδιαγωνισμόέχουν όλοι όσοι διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα. Από το Διαγωνισμό εξαιρούνται τα στελέχη και οι υπάλληλοι της εφημερίδας, καθώς και οι σύζυγοι και οι συγγενείς τους έως 2ου βαθμού. Επίσης τα στελέχη και οι υπάλληλοι της εταιρείας διανομής ΑΡΓΟΣ Α.Ε., οι σύζυγοι και οι συγγενείς τους έως 2ου βαθμού, καθώς και λοιποί συνεργάτες. 2. Ημερομηνία διεξαγωγής του Διαγωνισμού ορίζεται η Μ. Παρασκευή18 Απριλίου Τα Δώρα: Ως δώρα του Διαγωνισμού είναι 20 ψησταριές, τις οποίες θα κερδίσουν 20 τυχεροί νικητές. 4. Διενέργεια Διαγωνισμού - Ανάδειξη Νικητών: 4.1. Σε είκοσι (20) φύλλα της Εφημερίδας, η οποία θα ΟΡΟΙ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ 20 ΨΗΣΤΑΡΙΕΣ κυκλοφορήσει τη Μ.Παρασκευή 18 Απριλίου 2014, υπάρχει στη σελίδα 8 της εφημερίδας μια κόκκινη σφραγίδα με την ένδειξη «ΚΕΡΔΙΣΕΣ». Νικητές θα αναδειχθούν οι συμμετέχοντες στο διαγωνισμό αναγνώστες της εφημερίδας, οι οποίοι θα αγοράσουν τα συγκεκριμένα φύλλα, θα βρουν τιςσφραγίδες και θα τα προσκομίσουν (πρωτότυπα) στα γραφεία της εφημερίδας στην Αθήνα επί της Λεωφόρου Συγγρού 35 μέχρι την Παρακευή25 Απριλίου 2014 (ώρες: 09:30-18:00). Σε περίπτωση που κάποιος νικητής δεν εμφανιστεί μέχρι την ανωτέρω προθεσμία, χάνει το δικαίωμα διεκδίκησης του δώρουκαι απόλλυται οριστικά για το συμμετέχοντα. Σε περίπτωση που κάποιος από τους τυχερούς αναγνώστες δεν έχει τη δυνατότητα να προσέλθει αυτοπροσώπως στα γραφεία της διοργανώτριας, ώστε να προσκομίσει το πρωτότυπο φύλλο, θα πρέπει να επικοινωνήσει τηλεφωνικά με την εφημερίδα «ΠΑΡΑΓΩΓΗ η εφημερίδα των αγροτών» να δηλώσει τα στοιχεία του και στη συνέχεια να αποστείλει -πριν τη λήξη της προθεσμίας- ταχυδρομικά το φύλλο στα γραφεία της διοργανώτριας(λεωφόρος Συγγρού 35 Τ.Κ , Αθήνα). Τοδώροθαπαραλαμβάνεται από τα γραφεία της εταιρείας κατόπιν τηλεφωνικής επικοινωνίας ή θα αποστέλλεται με επιβάρυνση του τυχερού αναγνώστη Ρητά διευκρινίζεται ότι η Διοργανώτρια δεν θα δεχτεί από εφημεριδοπώλες και λοιπούς διανομείς εντύπων επιστροφές του φύλλου της 18ης Οι νικητές του Διαγωνισμού μπορούν να επικοινωνήσουν στα τηλ. 210/ & 210/ Απριλίου 2014, σε περίπτωση που έχει ανοιχθεί ή παραβιαστεί με οποιονδήποτε τρόπο η συσκευασία της εφημερίδας Τα ονόματα των νικητών του Διαγωνισμού θα ανακοινωθούν με οποιονδήποτε τρόπο επιλέξει η Διοργανώτρια, η οποία και διατηρεί ρητά το δικαίωμα να γνωστοποιεί τους τυχερούς που θα κερδίσουν τα έπαθλα με οποιονδήποτε τρόπο και κάθε πρόσφορο μέσο όπως -ενδει κτικά και όχι περιοριστικά- φωτο - γραφίες, φιλμ, βίντεο και ενδε χομένως να χρησιμο - ποιήσει κάθε ειδησεο γρα φικό στοι χείο σχετικό με την απονο μή του επά θλου, χωρίς καμία πρό σθετη αμοι βή προς τους συμμε τέχοντες.

9

10 10 γεω-συμβουλές Μ. Παρασκευή 18 Aπριλίου 2014 ΗΜΕΡΟ λογιο KAΛ ΙΕΡΓΗΤΗ 18 5/ ΠΥΡΗΝΟΚΑΡΠΑ Εποχή που οι καιρικές συνθήκες που επικρατούν ευνοούν την προσβολή της ροδακινιάς και τη νεκταρινιάς από το ωίδιο. Καθοριστικό για την εκδήλωση της ασθένειας είναι το χρονικό διάστημα από το τέλος της πτώσης των πετάλων μέχρι και την αρχή της σκλήρυνσης του πυρήνα. Συνιστάται τα δέντρα να είναι προστατευμένα την κρίσιμη αυτή περίοδο και γι αυτό μια επέμβαση με ένα κατάλληλο, εγκεκριμένο ωιδιοκτόνο πρέπει να έχει ήδη γίνει. Σημειώνεται ότι στα νεκταρίνια και στις ευπαθείς ποικιλίες της ροδακινιάς, θα χρειαστεί επαναληπτική επέμβαση, ανάλογα με την υπολειμματική διάρκεια του σκευάσματος που χρησιμοποιήθηκε στον πρώτο ψεκασμό. Υπενθυμίζεται, τέλος, ότι πρέπει να υπάρχει προστασία της κερασιάς και της βυσσινιάς από τη μονίλια σε όλη τη διάρκεια της άνθησης κι αυτό επιτυγχάνεται με ένα ή δύο ψεκασμούς με τα κατάλληλα, εγκεκριμένα μυκητοκτόνα. ΖΑΧΑΡΟΤΕΥΤΛΑ Οι παραγωγοί των ζαχαροτεύτλων πρέπει να γνωρίζουν ότι τα νεαρά φυτά έχουν ανάγκη προστασίας από τον ανταγωνισμό, τόσο από τα χειμερινά όσο και από τα καλοκαιρινά ζιζάνια. Την περίοδο αυτή, που τα φυτά βρίσκονται στα πρώτα στάδια της ανάπτυξής τους, είναι ζιζανιόφοβα και γι αυτό οι παραγωγοί θα πρέπει να διατηρήσουν οπωσδήποτε καθαρά τα χωράφια τους κατά τις πρώτες εβδομάδες μετά το φύτρωμα και μέχρις ότου «κλείσουν» οι γραμμές μεταξύ των φυτών. Συνιστάται η εφαρμογή των κατάλληλων μεταφυτρωτικών ζιζανιοκτόνων, σε συνδυασμό πάντοτε και με άλλες μεθόδους, όπως είναι το βοτάνισμα και το μηχανικό σκάλισμα για την αντιμετώπισή τους. Οι μυκητολογικές ασθένειες, όπως το ωίδιο στη ροδακινιά και τη νεκταρινιά και η μονίλια στην κερασιά και τη βυσσινιά, πρέπει να αντιμετωπιστούν σε όλη τη διάρκεια της άνθησης. Προσοχή χρειάζεται για την αντιμετώπιση του πυρηνοτρήτη και του εντόμου καλόκορις στην ελιά. Στο αμπέλι μπορεί να αντιμετωπιστούν οι προσβολές του από μύκητες, ακόμη και με βιολογικές μεθόδους, ενώ στη μηλιά και την αχλαδιά προσοχή πρέπει να δίνεται στην οπλοκάμπη, την κηκιδόμυγα και το ωίδιο. Περίοδος, η οποία είναι κατάλληλη για την αντιμετώπιση των πλατύφυλλων ζιζανίων στα ζαχαρότευτλα. Οι καλλιεργητές της μηλιάς και της αχλαδιάς πρέπει να προσέχουν τα ακμαία θηλυκά της οπλοκάμπης που, επειδή ωοτοκούν στη βάση του κάλυκα των ανθέων της αχλαδιάς και οι νεαρές προνύμφες της -οι οποίες εκκολάπτονται σε λίγες ημέρες- διεισδύουν στο εσωτερικό των νεαρών καρπών, απ όπου και τρέφονται, με αποτέλεσμα οι προσβεβλημένοι νεαροί καρποί τους να παρουσιάζουν παραμορφώσεις και σκοτεινές κηλίδες που τελικά πέφτουν. Για την αντιμετώπιση της οπλοκάμπης απαιτείται ψεκασμός πριν από την άνθηση με τα κατάλληλα, εγκεκριμένα εντομοκτόνα και επανάληψη του ψεκασμού κατά την πτώση των πετάλων, στις περιπτώσεις που υπάρχουν σοβαρές προσβολές από το έντομο. Τα ενήλικα θηλυκά της κηκιδόμυγας των μικρών αχλαδιών, ωοτοκούν μέσα στα κλειστά άνθη πριν αυτά ανοίξουν και όταν στους οπωρώνες της ΜΗΛΙΑ - ΑΧΛΑΔΙΑ Γράφει η ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΥΤΡΟΥ-ΑΥΓΟΥΛΑ αχλαδιάς εμφανιστούν θηλυκά της κηκιδόμυγας, οι νεαρές προνύμφες εκκολάπτονται σε λίγες ημέρες και τρέφονται με το εσωτερικό της ωοθήκης. Στις περιπτώσεις που τα καρπίδια που έχουν προσβληθεί είναι μεγαλύτερα από τα υγιή, συχνά εμφανίζονται παραμορφωμένα και στη συνέχεια μαυρίζουν και πέφτουν. Συνιστάται ψεκασμός όταν τα άνθη είναι διογκωμένα και πριν ακόμα ανοίξουν, με ένα κατάλληλο, εγκεκριμένο εντομοκτόνο, όταν έχουν παρατηρηθεί σοβαρές προσβολές κατά την προηγούμενη καλλιεργητική περίοδο. Προτείνεται για τις ευαίσθητες στο ωίδιο ποικιλίες της μηλιάς η αντιμετώπιση της ασθένειας με τη χρησιμοποίηση του κατάλληλου, εγκεκριμένου μυκητοκτόνου, με το οποίο μπορεί να γίνει συνδυασμένη καταπολέμηση και για το φουζικλάδιο. Ως κατάλληλο στάδιο για την εφαρμογή του, είναι αυτό της πράσινης κορυφής. ΑΜΠΕΛΙ Συνιστάται για την αντιμετώπιση των μυκητολογικών προσβολών του αμπελιού (ωίδιο, φόμοψη, ερίνωση) σε βιολογική καλλιέργεια, να γίνει ψεκασμός με βρέξιμο θείο, μέχρι την έκπτυξη των 2-3 φύλλων. Επισημαίνεται ιδιαίτερα ότι για την καταπολέμηση του ωιδίου, μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σκευάσματα του μύκητα αμπελόμυκες, που έχουν καλύτερα αποτελέσματα όταν γίνονται με την έναρξη της προσβολής και ως αποτελεσματικότεροι προτείνονται δύο διαδοχικοί ψεκασμοί με την προσθήκη ενός προσκολλητικού. ΕΛΙΑ Σημειώνεται ότι οι προνύμφες της γενιάς του πυρηνοτρήτη που διαχείμασαν στα φύλλα της ελιάς, εγκαταλείπουν τις στοές τους την περίοδο αυτή και συμπληρώνουν την ανάπτυξή τους τρεφόμενες από τις ταξιανθίες και την ακραία τρυφερή βλάστηση, με αποτέλεσμα οι ζημιές να είναι περιορισμένες, ώστε να μη δικαιολογείται καμιά επέμβαση. Οι παραγωγοί γνωρίζουν ότι το έντομο καλόκορις προκαλεί περιστασιακά και κατά περιοχές την πτώση των ανθοταξιών και τη μειωμένη καρπόδεσή τους. Προτείνεται η αντιμετώπισή του να είναι προληπτική, πράγμα που συνιστά την όψιμη καταστροφή της αυτοφυούς βλάστησης μέχρι την ανθοφορία (από τα μέσα έως και το τέλος Απριλίου), ώστε να έχουμε ως αποτέλεσμα την καθυστερημένη μετακίνηση του εντόμου στα ελαιόδεντρα και τον περιορισμό της προσβολή τους. Διευκρινίζεται ότι τα ακάρεα που διαχειμάζουν στην κάτω επιφάνεια των φύλλων, μετακινούνται νωρίς την άνοιξη προς τη νέα βλάστηση και προσβάλλουν τα νεαρά φύλλα, τα άνθη και αργότερα τους νεαρούς καρπούς, κάνοντας την προσβολή εμφανή στα παλαιά φύλλα, ως διάστικτη χλώρωση στην επάνω επιφάνειά τους. Προτείνεται επέμβαση με θερινό πολτό όταν η νέα βλάστηση φτάσει στα 6-8 εκατοστά (3-4 ζευγάρια φύλλων).

11 Μ. Παρασκευή 18 Απριλίου 2014 προσφορά 11 ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ! H σας δίνει τη δυνατότητα να μάθετε τη γεωργία από τους ειδικούς! ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΠΑΛΑΝΤΕΡ Γ ΗΓ 10 τυχεροί θα παρακολουθήσουν έναν ολοκληρωμένο κύκλο online σπουδών στη Μελισσοκομία από την 50% έκπτωση Από 504 μόνο 250! Το πρόγραμμα σπουδών: ΜΠΕΙΤΕ ΣΤΗΝ ΚΛΗΡΩΣΗ! Αν σας λείπει ένας από τους κωδικούς των τριών προηγούμενων φύλλων (29/3, 5/4 και 12/4) χρησιμοποιήστε εναλλακτικά τον παραπάνω κωδικό για να συμπληρώσετε τη φόρμα που θα βρείτε στο 1. ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑ Καθηγητής: Ελευθέριος Αλυσσανδράκης Διάρκεια: 30 ώρες 2. ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΜΕΛΙΟΥ ΚΑΙ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Καθηγητές: Θωμάς Σιούτης / Ελευθέριος Αλυσσανδράκης Διάρκεια: 12 ώρες 3. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΝ-ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Καθηγητές: Θωμάς Σιούτης / Σπήλιος Καταφυγιώτης Διάρκεια: 20 ώρες ΟΡΟΙ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΤΗΝ ΚΛΗΡΩΣΗ ΓΙΑ 10 ΤΥΧΕΡΟΥΣ ΠΟΥ ΚΕΡΔΙΖΟΥΝ ΕΚΠΤΩΣΗ 50% ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ (3) ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ e.learning ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ Οι όροι συμμετοχής στην κλήρωση με τον τίτλο «10 τυχεροί κερδίζουν έκπτωση 50% για την παρακολούθηση των τριών μαθημάτων e.learning του κύκλου ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ» από την εβδομαδιαία εφημερίδα πανελλήνιας κυκλοφορίας «ΠΑΡΑΓΩΓΗ η εφημερίδα των αγροτών»: 1. Δικαίωμα συμμετοχής στην κλήρωση έχουν όλοι όσοι διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα. Από το Διαγωνισμό εξαιρούνται τα στελέχη και οι υπάλληλοι της εφημερίδας, καθώς και οι σύζυγοι και οι συγγενείς τους έως 2ου βαθμού. Επίσης, τα στελέχη και οι υπάλληλοι της εταιρείας διανομής ΑΡΓΟΣ Α.Ε., οι σύζυγοι και οι συγγενείς τους έως 2ου βαθμού, καθώς και λοιποί συνεργάτες. Ακόμη εξαιρούνται τα στελέχη και οι υπάλληλοι του εκπαιδευτικού οργανισμού ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ, οι σύζυγοι και οι συγγενείς τους έως 2ου βαθμού, καθώς και λοιποί συνεργάτες. 2. Ημερομηνία διεξαγωγής της κληρώσεως, που θα πραγματοποιηθεί ηλεκτρονικά, ορίζεται η Τετάρτη 23 Απριλίου Τα Δώρα: Ως δώρο της κληρώσεως ορίζεται έκπτωση 50% (ή 254 ) επί των ισχυόντων διδάκτρων ύψους 504 για την παρακολούθηση των τριών μαθημάτων του κύκλου ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ από τον εκπαιδευτικό οργανισμό ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ και την οποία έκπτωση κερδίζουν ΔΕΚΑ (10) τυχεροί αναγνώστες. 4. Διενέργεια Διαγωνισμού - Ανάδειξη Νικητών: 4.1. Σε τρεις συν μία (αναπληρωματική) εκδόσεις της Εφημερίδας, η οποία θα κυκλοφορήσει τα Σάββατα 29 Μαρτίου, 5 και 12 Απριλίου, καθώς και τη Μ. Παρασκευή 18 Απριλίου 2014 (αναπληρωματική), θα υπάρχει στη σελίδα της εφημερίδας, στην οποία θα παρουσιάζεται η προσφορά και ο τρόπος διεξαγωγής της κληρώσεως, ένας συνδυασμός αριθμών και γραμμάτων. Οι ΔΕΚΑ (10) νικητές θα αναδειχθούν με ηλεκτρονική κλήρωση μεταξύ των αναγνωστών της εφημερίδας, οι οποίοι θα αγοράσουν τα φύλλα των παραπάνω αναφερομένων ημερομηνιών (τρία -3- τουλάχιστον), θα βρουν τους συνδυασμούς αριθμών και γραμμάτων που αντιστοιχούν σε κάθε έκδοση, θα συμπληρώσουν την ηλεκτρονική φόρμα του διαγωνισμού με τα στοιχεία που ζητούνται και η οποία θα είναι αναρτημένη στο site και θα την αποστείλουν ηλεκτρονικά μέχρι την Τετάρτη 23 Απριλίου και ώρα μεσημβρινή. Κάθε αναγνώστης που αποστέλλει σωστά συμπληρωμένη τη φόρμα, λαμβάνει, επίσης ηλεκτρονικά, απάντηση για το «καλώς έχει» της συμμετοχής του στην κλήρωση. Κάθε συμμετοχή θα αντιστοιχεί σε ένα αύξοντα αριθμό. Οι αναγνώστες δικαιούνται να αποστείλουν ΜΙΑ ΜΟΝΟ συμμετοχή. Όσοι αποστείλουν περισσότερες της μιας συμμετοχών, χάνουν το δικαίωμα συμμετοχής στην κλήρωση. Πέραν των ΔΕΚΑ (10) πρώτων τυχερών, θα κληρωθούν και ΠΕΝΤΕ (5) αναπληρωματικοί νικητές για την περίπτωση που κάποιος εκ των πρώτων ΔΕΚΑ (10) δηλώσει αδυναμία συμμετοχής ή δεν παρουσιαστεί μέσα στις ορισμένες ημερομηνίες για την εγγραφή του στον κύκλο μαθημάτων, ο οποίος αρχίζει τη Δευτέρα 5 Μαΐου Για την ολοκλήρωση της εγγραφής, οι νικητές θα πρέπει να καταβάλουν μέχρι την 30η Απριλίου 2014 το ποσό των 250 σε έναν από τους τραπεζικούς λογαριασμούς που αναγράφονται παρακάτω, με αιτιολογία κατάθεσης το ονοματεπώνυμό του και τον αύξοντα αριθμό με τον οποίο έλαβε μέρος στην κλήρωση. Ο νικητής ή οι νικητές που δεν εμφανιστούν μέχρι την ανωτέρω ημερομηνία/προθεσμία κατάθεσης, χάνουν το δικαίωμα διεκδίκησης του δώρου και απόλλυται οριστικά για το συμμετέχοντα Ρητά διευκρινίζεται ότι η Διοργανώτρια δεν θα δεχτεί από εφημεριδοπώλες και λοιπούς διανομείς εντύπων επιστροφές των φύλλων της 29ης Μαρτίου 2014, 5ης Απριλίου, 12ης Απριλίου και 18ης Απριλίου 2014 σε περίπτωση που έχει ανοιχθεί ή παραβιαστεί με οποιονδήποτε τρόπο η συσκευασία της εφημερίδας Τα ονόματα των νικητών του Διαγωνισμού θα ανακοινωθούν στο φύλλο της 26ης Απριλίου Η Διοργανώτρια διατηρεί ρητά το δικαίωμα να γνωστοποιεί τους τυχερούς που θα κερδίσουν τα έπαθλα με οποιονδήποτε τρόπο και κάθε πρόσφορο μέσο όπως ενδεικτικά και όχι περιοριστικά φωτογραφίες, φιλμ, βίντεο και ενδεχομένως να χρησιμοποιήσει κάθε ειδησεογραφικό στοιχείο σχετικό με την απονομή του επάθλου, χωρίς καμία πρόσθετη αμοιβή προς τους συμμετέχοντες. ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ Πειραιώς Αριθμός Λογαριασμού: EUR ΙΒΑΝ: GR ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ: ΚΑΤΑΦΥΓΙΩΤΗΣ ΣΠΗΛΙΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ Εθνική Αριθμός Λογαριασμού: 181/ ΙΒΑΝ: GR ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ: ΚΑΤΑΦΥΓΙΩΤΗΣ ΣΠΗΛΙΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ Eurobank Αριθμός Λογαριασμού: EUR ΙΒΑΝ: GR ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ: ΚΑΤΑΦΥΓΙΩΤΗΣ ΣΠΗΛΙΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ Οι νικητές του Διαγωνισμού μπορούν να επικοινωνήσουν στα τηλ. 210/ & 210/

12 12 ρεπορτάζ Μ. Παρασκευή 18 Aπριλίου 2014 ΑΝΗΣΥΧΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΙΜΕΣ ΛΟΓΩ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ ΤΩΝ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΓΙΑ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ Ουκρανική «γρίπη» έπληξε τα δημητριακά «Πονοκεφάλους» προκαλεί στους Έλληνες παραγωγούς δημητριακών η επικείμενη έγκριση του κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, για τη μείωση των τελωνειακών δασμών σε προϊόντα προέλευσης Ουκρανίας. Το μονομερές αυτό εμπορικό μέτρο θα εφαρμοστεί από τον Μάιο του 2014, στην πιο κρίσιμη εποχή για τα ελληνικά σιτάρια. Είναι η περίοδος που θα έχουν αρχίσει οι πρώτες συζητήσεις πριν από τον αλωνισμό για τις τιμές, προσφέροντας μια καλή δικαιολογία στους εμπόρους να μαζέψουν πάλι την ελληνική παραγωγή στις τιμές που αυτοί θα καθορίζουν, επικαλούμενοι ότι η αγορά θα κατακλυστεί με φτηνό ουκρανικό προϊόν. Το μέτρο αυτό αλλάζει την ψυχολογία της αγοράς και δημιουργεί μια επιπλέον πίεση για τα ευρωπαϊκά σιτηρά, σε μια χρονιά που θεωρούνταν αρχικά ότι θα είναι θετική για μια σειρά από λόγους, με πρώτο τον περιορισμό της διακίνησης των ρώσικων δημητριακών λόγω του σκηνικού κρίσης που έχει στηθεί στην περιοχή. Σύμφωνα με την πρόταση, θα καταργηθεί το 98% των δασμών που επιβάλλει η Ε.Ε. στις εισαγωγές από Ουκρανία, ενώ θα καταργηθούν, επίσης, οι δασμοί που επιβάλλει σήμερα η Ε.Ε. σε πάνω από το 80% των εξαγωγών γεωργικών προϊόντων της Ουκρανίας. Να σημειωθεί ότι η Ε.Ε. εισάγει, εκτός από τα δημητριακά, χοιρινό και βοδινό κρέας, πουλερικά και επεξεργασμένα τρόφιμα. Σημειώνεται ότι η Ουκρανία είναι ο έκτος μεγαλύτερος εξαγωγέας σιταριού παγκοσμίως. Η χώρα αναμένεται να εξάγει συνολικά 10 εκατ. τόνους αυτή τη σεζόν και η Ρωσία άλλους 17 εκατ. τόνους, σύμφωνα με έκθεση του αρμόδιου υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA) που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο. Πολλοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι οι κοινωνικές αναταραχές στην Ουκρανία ή τα οικονομικά μέτρα κατά της Ρωσίας, που ανακοινώνουν οι δυτικές κυβερνήσεις, θα μπορούσαν να αυξήσουν τις τιμές των σιτηρών ή να τις μειώσουν, ειδικά εάν καταργηθούν οι δασμοί στα ουκρανικά σιτάρια. «Όλα τα μάτια είναι στραμμένα προς την Ουκρανία και τη Ρωσία. Η αυξανόμενη ένταση θα μπορούσε να επηρεάσει τις εξαγωγές σιτηρών από την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας», τονίζει σε πρόσφατη έκθεσή της η γερµανική τράπεζα Commerzbank. Η παραγωγή Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Συμβουλευτική Επιτροπή Σιτηρών ελαιούχων πρωτεϊνούχων στις ), κατά την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο εκτιμάται αύξηση των εκτάσεων μαλακού σίτου κατά 2,8%, στα 239 εκατ. στρέμματα, ενώ η συγκομιδή του 2014 προβλέπεται ότι θα ανέλθει στους 135,4 εκατ. τ. (+0,9%). Όπως αναφέρεται σε έκθεση της κας Δήμητρας Μάρδα, στελέχους της ΠΑ- ΣΕΓΕΣ, η καλλιέργεια σκληρού σίτου στην Ε.Ε.-28 εκτιμάται ότι καταγράφει περαιτέρω μείωση στα 24 εκατ. στρέμματα (-1,3%) και η συγκομιδή του 2014 προβλέπεται μειωμένη στους 7,7 εκατ. τ. (-2,5%). Επισημαίνουμε ότι, σε σύγκριση με τον μ.ο. 5ετίας, η παραγωγή σκληρού σίτου προβλέπεται σημαντικά μειωμένη (-8,6%). Για τον αραβόσιτο αντίστοιχα προβλέπεται αύξηση των εκτάσεων κατά 1,4% στα 99 εκατ. στρέμματα και σημαντική αύξηση της παραγωγής (πρόγνωση) κατά 7% στους 69,2 εκατ. τ. Σύμφωνα με στοιχεία της Επιτροπής για τα κυριότερα παραγωγικά κράτη-μέλη, η συνολική παραγωγή σιτηρών προβλέπεται αυξημένη στη Γαλλία (+5,2%), την Πολωνία (+8,6%), την Ιταλία (+14,4%), Εντυπωσιακή άνοδο καταγράφουν κατά το 7μηνο της εμπορικής περιόδου 2013/14 οι κοινοτικές εξαγωγές αραβοσίτου, οι οποίες ανέρχονται στους 2,5 εκατ. τ., έναντι 1 εκατ. τ. της αντίστοιχης περιόδου της προηγούμενης 5ετίας, κατά μ.ο., προερχόμενες σε συντριπτικό ποσοστό από τη Ρουμανία (56%) και τη Βουλγαρία (21%). Η Αίγυπτος είναι το κύριο κράτος προορισμού των ρουμανικών, αλλά και των συνολικών κοινοτικών εξαγωγών αραβοσίτου. Επίσης, κατά την ίδια χρονική περίοδο, πολύ μεγάλη αύξηση Εισαγωγές μαλακού σίτου Την ίδια ώρα οι κοινοτικές εισαγωγές μαλακού σίτου κατά το 7μηνο της εμπορικής περιόδου 2013/14 ανήλθαν στους 1,2 εκατ. τόνους, έναντι 2,6 εκατ. τόνους -κατά μ.ο.- της αντίστοιχης περιόδου της προηγούμενης 5ετίας. Συγκεκριμένα, η Ιταλία είναι η πρώτη εισαγωγική χώρα-μέλος, απορροφώντας το 30% των κοινοτικών εισαγωγών και ακολουθούν το Ην. Βασίλειο (23%), η Ισπανία (20%) και η Ελλάδα (10%). Οι κοινοτικές εισαγωγές μαλακού σίτου προέρχονται από τον Καναδά (κατά 31%), τις ΗΠΑ (20%), τη Σερβία (19%) και τη Ρωσία (14%), ενώ το μερίδιο της Ουκρανίας συρρικνώθηκε στο 5%. Ο (εισαγόμενος στην Ε.Ε.) σίτος Καναδά κατευθύνεται σχεδόν αποκλειστικά στο Ην. Βασίλειο και στην Ιταλία, ενώ ο σίτος ΗΠΑ τροφοδοτεί, κυρίως, την Ιταλία και σε μικρότερο βαθμό το Ην. Βασίλειο. Ο σίτος Σερβίας κατευθύνεται, κυρίως, στην Ισπανία, ενώ η Ελλάδα υποδέχεται κυρίως ρωσικό σίτο, του οποίου αποτελεί και τον πρώτο (ενδοκοινοτικό) προορισμό. Αραβόσιτος καταγράφουν και οι κοινοτικές εισαγωγές αραβοσίτου, οι οποίες ανήλθαν στους 7,2 εκατ. τ., έναντι 3,1 εκατ. τ. της αντίστοιχης περιόδου της προηγούμενης 5ετίας κατά μ.ο. Ο αραβόσιτος Ουκρανίας καλύπτει τις κοινοτικές εισαγωγές αραβοσίτου κατά 63% και κατευθύνεται σε όλα τα κύρια εισαγωγικά κράτη-μέλη, με πρώτους προορισμούς την Ισπανία και Πορτογαλία. Σύμφωνα με τη Γενική Διεύθυνση Γεωργίας της Επιτροπής ( ), η συγκομιδή των σιτηρών του 2013 στην Ε.Ε.-28 εκτιμάται σημαντικά αυξημένη, τόσο στο σύνολό της (+9,1%) όσο και επιμέρους στα σημαντικότερα Η Ουκρανία είναι ο έκτος μεγαλύτερος εξαγωγέας σιταριού παγκοσμίως. Η χώρα αναμένεται να εξάγει συνολικά 10 εκατ. τόνους αυτή τη σεζόν σιτηρά. Ειδικότερα, η παραγωγή του κοινού σίτου ανήλθε στους 134,2 εκατ. τ. (+8,2%), του κριθαριού στους 59,5 εκατ. τ. (+9,6%) και του αραβοσίτου στους 65 εκατ. τ. (+11,2%). Αντιθέτως, σε ό,τι αφορά τον σκληρό σίτο καταγράφεται μείωση παραγωγής (-4,8%) στους 7,9 εκατ. τ.

13 Μ. Παρασκευή 18 Aπριλίου 2014 επικαιρότητα 13 ΠΡΩΤΗ Η ΕΛΙΧΘ ΘΑ ΞΕΠΕΡΑΣΕΙ ΤΟΝ ΚΑΒΟ Τα βρήκε με τους πιστωτές για «κούρεμα» 65% Μέσα σε ένα τόσο δυσμενές κλίμα για τον κλάδο, η συμφωνία της εισηγμένης «Ελληνικές Ιχθυοκαλλιέργειες» με τις τράπεζες, είναι το πιο θετικό γεγονός που «βλέπει» η συγκεκριμένη αγορά. Το σχέδιο εξυγίανσης της εταιρείας προβλέπει «κούρεμα» 65% των υποχρεώσεών της προς τους ανέγγυους/ιδιώτες πιστωτές. Αυτό σημαίνει πως το «κούρεμα» θα γίνει επί των 19 εκατ. ευρώ, τα οποία η επιχείρηση οφείλει σήμερα στους ιδιώτες επενδυτές της. Παράλληλα, με βάση τη συμφωνία που επετεύχθη ανάμεσα στις δύο πλευρές, η «Ελληνικές Ιχθυοκαλλιέργειες» καλείται μέχρι το 2015 να έχει αποπληρώσει τους τόκους και όχι το κεφάλαιο. Ωστόσο, εάν η ΕΛΙΧΘ δεν συμμορφωθεί με τους όρους, τότε, σύμφωνα με το business plan που έχει εκπονήσει η Deloitte και στο οποίο έχει συμφωνήσει το 61,4% των πιστωτών, οι Εθνική, Alpha, Eurobank, Πειραιώς και Γενική, έχουν το δικαίωμα να κεφαλαιοποιήσουν δάνεια ποσού 20 εκατ. ευρώ, αποκτώντας έτσι το 68% της εισηγμένης. Σημειώνεται πως η εταιρεία τα βρήκε με τις τράπεζες αφενός την ώρα που οι τελευταίες προβάλλουν «αντιστάσεις» ως προς τα αιτήματα των περισσότερων εισηγμένων του κλάδου των ιχθυοκαλλιεργειών για αναδιάρθρωση των «κόκκινων» δανείων τους και αφετέρου μετά από τέσσερα χρόνια από την εισαγωγή της επιχείρησης στο άρθρο 99. Αξίζει να σημειωθεί πως από το 2010 έως και το 2013 η εταιρεία εξόφλησε τους πιστωτές της κατά 30 εκατ. ευρώ. Η ΕΛΙΧΘ θεωρείται από τις πρώτες εκ των άλλων ομοίων εισηγμένων, που παρουσίασε προβλήματα ρευστότητας -τα οποία χρονολογούνται το 2008, στις αρχές δηλαδή της οικονομικής κρίσης-, ενώ την ίδια ώρα, όπως φαίνεται, είναι και η πρώτη που θα βγει από το τέλμα. Αξίζει να επισημανθεί πως πριν από λίγες εβδομάδες το Πολυμελές Πρωτοδικείο της Αθήνας απέρριψε το αίτημα της «Δίας» για προσωρινή διαταγή. Υπενθυμίζεται ότι η ίδια είχε καταθέσει και αίτημα υπαγωγής στο άρθρο 99 του πτωχευτικού κώδικα, το οποίο επίσης έχει απορριφθεί. Παράγοντες από την εγχώρια αγορά ιχθυοκαλλιέργειας τονίζουν πως είναι δύσκολο να προβλεφθεί με βεβαιότητα, εάν η συμφωνία της ΕΛΙΧΘ με τους πιστωτές της προμηνύει ανάλογη στάση από την πλευρά των τραπεζών και για τις υπόλοιπες κορυφαίες εισηγμένες εταιρείες του κλάδου. Άλλωστε, όπως είναι γνωστό, οι τράπεζες είναι βασικοί μέτοχοι στις μεγάλες επιχειρήσεις, που απαρτίζουν την αγορά των ιχθυοκαλλιεργειών, άρα ο τελευταίος λόγος είναι δικός τους. Συγκεκριμένα, οι τράπεζες κατέχουν ποσοστό 42,79% στη Σελόντα, 21% στη Δίας, ενώ στον Νηρέα, που είναι και η πρώτη «δύναμη», ελέγχουν δάνεια και όχι μετοχές ύψους 222 εκατ. ευρώ. Προς το παρόν, οι πιστωτές ζητούν από τους μετόχους να βάλουν οι ίδιοι χρήματα, καθώς υπάρχει έλλειμμα εμπιστοσύνης, λόγω του «αμαρτωλού παρελθόντος». Παράλληλα, κύκλοι της αγοράς εκτιμούν ότι όλη η κωλυσιεργία οφείλεται και στις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, που «τρέχουν» αυτή την περίοδο οι συστημικές. Οι σχετικές διαδικασίες έχουν ολοκληρωθεί για τις Πειραιώς και Alpha, της Eurobank είναι σε εξέλιξη, ενώ της Εθνικής αναμένονται να ξεκινήσουν οσονούπω. Συνεπώς, το τοπίο, όπως έχει ξαναγράψει η «Παραγωγή» εκτιμάται ότι θα ξεκαθαρίσει εντός του Μαΐου. Ο κλάδος, πάντως, διατηρεί στα τραπεζικά «γκισέ» μη εξυπηρετούμενα δάνεια συνολικού ύψους 500 εκατ. Το «κούρεμα» θα γίνει επί των 19 εκατ. ευρώ, τα οποία η επιχείρηση οφείλει σήμερα στους ιδιώτες επενδυτές της Της ΒΟΥΛΑΣ ΜΑΛΑΙΝΟΥ ευρώ, ποσό που θα πρέπει να ρυθμιστεί σύντομα, προκειμένου καμία από τις μεγάλες επιχειρήσεις να μην βαρέσει κανόνι! Το χρονικό Τον Απρίλιο του 2008 «άρχισαν τα όργανα» για την ΕΛΙΧΘ, καθώς στο εννιάμηνο του εν λόγω έτους η εισηγμένη είχε μακροπρόθεσμα δάνεια ύψους 10,6 εκατ. ευρώ, βραχυπρόθεσμα στα 39 εκατ. ευρώ, ενώ τα ληξιπρόθεσμα «άγγιζαν» τα 10 εκατ. ευρώ. Στη διάρκεια της ίδιας χρονιάς, οι οφειλές της εταιρείες προς τις άλλες επιχειρήσεις του κλάδου ανέρχονταν σε 5,5 εκατ. ευρώ. Οι περισσότερες από αυτές αφορούσαν την Περσεύς, θυγατρική της Σελόντα. Η ΕΛΙΧΘ περιόρισε την εμπορική της δραστηριότητα, προκειμένου να «ανακουφίσει» προσωρινά τις υπόλοιπες επιχειρήσεις, στις οποίες χρωστούσε. Κατέφυγε στο άρθρο 99, συμφωνώντας με τράπεζες και προμηθευτές μια σημαντική επιμήκυνση των υποχρεώσεών της. Οι προσδοκίες Σύμφωνα με την ΕΛΙΧΘ, ύστερα από τη συμφωνία που πέτυχε με τους πιστωτές της, θα μπορέσει να χρηματοδοτήσει την παραγωγική της δραστηριότητα. Ακόμη, υπάρχουν υψηλά αποθέματα ψαριών, που θα μπορούσαν να πωληθούν τους επόμενους μήνες, γεγονός που ανοίγει προοπτικές για το μέλλον. Όπως αναφέρει η ίδια, η συμφωνία θα της δώσει την αναγκαία επάρκεια ρευστότητας για την ικανοποιητική σίτιση του ιχθυοπληθυσμού και υπό την προϋπόθεση της σταθεροποίησης των τιμών στα δεδομένα της χρήσης 2012, η εκτίμηση της διοίκησης είναι η σημαντική κερδοφορία στη χρήση Το 2009 η έλλειψη ρευστότητας εξακολουθούσε να ταλανίζει την εισηγμένη, ενώ οι απαιτήσεις των εταιρειών «αγρίεψαν». Με επίσημες επιστολές τους, οι εισηγμένες του κλάδου ενημέρωναν τις χρηματιστηριακές για τις οφειλές, που διεκδικούσαν από την ΕΛΙΧΘ. Η Περσεύς ανέφερε ότι οι μη ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις από την πώληση ιχθυοτροφών ήταν 4,9 εκατ. ευρώ, ενώ οι συνολικές υποχρεώσεις της ΕΛΙΧΘ προς τον όμιλο Νηρέα ήταν ευρώ. Η Δίας είχε γνωστοποιήσει ότι η καθαρή απαίτησή της από την ΕΛΙΧΘ ανερχόταν σε ευρώ. Τα μεγέθη Με βάση τα στοιχεία της 31ης Δεκεμβρίου του 2013, τα μεγέθη της ΕΛΙΧΘ έχουν ως εξής: 3Αρνητικά ίδια κεφάλαια στα -3,7 εκατ. ευρώ. 3Ο καθαρός δανεισμός διαμορφώθηκε στα 46 εκατ. ευρώ και οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις προς τράπεζες, ταμεία, εργαζόμενους και προμηθευτές στα 11,77 εκατ. ευρώ. 3Στο σύνολο του 2013 οι πωλήσεις υποχώρησαν από τα 12,7 στα 8,8 εκατ. ευρώ, το EBITDA ήταν αρνητικό -3,86 εκατ., όπως και το τελικό αποτέλεσμα -8,79 εκατ. ευρώ.

14 14 θέμα Μ. Παρασκευή 18 Απριλίου 2014 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΟΠΟΙΗΣΗ, ΝΕΟΙ ΑΓΡΟΤΕΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΙΧΜΗ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟ Ο σχεδιασμός του υπουργείου Αγροτικής Η αξιοποίηση, στο μέγιστο δυνατό βαθμό, των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της ελληνικής γεωργίας, όπως -μεταξύ άλλων- η απαράμιλλη ποιότητα των αγροτικών προϊόντων, η ποικιλομορφία των παραγωγικών συστημάτων και το αξιόλογο ανθρώπινο δυναμικό, καθώς και η συρρίκνωση των διαρθρωτικών αδυναμιών του κλάδου, είναι οι στρατηγικές προτεραιότητες που θέτει το ΥπΑΑΤ στο πλαίσιο του σχεδιασμού του για την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ στη χώρα μας. Ενημερώνοντας την Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής σχετικά με το σχεδιασμό που έχει γίνει, ο υπουργός Αθανάσιος Τσαυτάρης τόνισε ότι το ΥπΑΑΤ έχει ξεκινήσει, ήδη πριν αρκετό καιρό, τον σχεδιασμό του για την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ. Παράλληλα, ο κ. Τσαυτάρης τόνισε ότι η ενημέρωση και η συνεργασία με τους βουλευτές όλων των κομμάτων θα συνεχιστεί με αμείωτο ρυθμό το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, αφού η χώρα μας θα πρέπει να ολοκληρώσει τον σχεδιασμό της για την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ μέχρι τις αρχές Αυγούστου. Ο υπουργός υπενθύμισε, μάλιστα, ότι οι αποφάσεις που θα ληφθούν για τη νέα ΚΑΠ είναι ιδιαίτερα σημαντικές, καθώς θα «συνοδεύουν» τη χώρα μας για την επόμενη Προγραμματική Περίοδο, μέχρι το 2020, γι αυτό και το ΥπΑΑΤ θα επιδιώξει με συνεχή διάλογο με όλα τα κόμματα και τους εμπλεκόμενους φορείς τη μέγιστη δυνατή συναίνεση. Αναλυτικά, σε ό,τι αφορά τον σχεδιασμό για τους δύο πυλώνες, ο κ. Τσαυτάρης ανέφερε τα εξής: Πυλώνας Ι Άμεσες ενισχύσεις α) Περιφερειοποίηση Ως προς τον σχεδιασμό των άμεσων ενισχύσεων του Πυλώνα Ι, που συνιστά και το μεγαλύτερο τμήμα της χρηματοδότησης της νέας ΚΑΠ, με κονδύλια ύψους 15,6 δισ. ευρώ, η νέα ΚΑΠ παρέχει για πρώτη φορά στα κράτη-μέλη τη δυνατότητα να επιλέξουν τον ακριβή αριθμό των περιφερειακών προγραμμάτων που θα καταρτίσουν. Στο πλαίσιο αυτό ο υπουργός ενημέρωσε την Επιτροπή ότι το ΥπΑΑΤ έχει επεξεργαστεί και επιθυμεί την κατάρτιση ενός περιφερειακού προγράμματος, ειδικά για τα βοσκοτόπια, προκειμένου να στηρίξει την ελληνική κτηνοτροφία. Παράλληλα, τόνισε ότι μπορούν να δημιουργηθούν άλλο ένα ή δύο προγράμματα ειδικά για τις αροτραίες καλλιέργειες, στηριζόμενα στο εάν αυτές θα έχουν ενιαίο χειρισμό ή χειρισμό ανάλογα με τον ετήσιο ή πολυετή χαρακτήρα τους. Ο κ. Τσαυτάρης ζήτησε από τους βουλευτές όλων των κομμάτων να καταθέσουν τις απόψεις τους στο σημαντικό θέμα της περιφερειοποίησης, προκειμένου το υπουργείο να καταρτίσει στο αμέσως προσεχές διάστημα τον τελικό σχεδιασμό του. Παράλληλα, υπενθύμισε και τους περιορισμούς που διέπουν τη νέα ΚΑΠ και αφορούν τη σύγκλιση που πρέπει να επέλθει στο τέλος της Προγραμματικής Περιόδου. Συγκεκριμένα, θα πρέπει να υπάρξει σύγκλιση μεταξύ των κρατών-μελών, των Περιφερειών εντός της χώρας και των δικαιούχων αγροτών εντός της κάθε Περιφέρειας, ώστε οι όποιες διαφορές να Η νέα ΚΑΠ παρέχει για πρώτη φορά στα κράτη-μέλη τη δυνατότητα να επιλέξουν τον ακριβή αριθμό των περιφερειακών προγραμμάτων που θα καταρτίσουν έχουν περιοριστεί στο 30%. Επίσης, επεσήμανε ότι κάθε δικαιούχος δεν μπορεί να υποστεί απώλειες που να υπερβαίνουν το 30% των ενισχύσεων που λαμβάνει σήμερα. Με αυτόν τον τρόπο η νέα ΚΑΠ προστατεύει τους αγρότες από απότομες μεταβολές. Τέλος, τόνισε ότι η νέα ΚΑΠ προσφέρει την ευελιξία στα κράτη-μέλη να αποφασίσουν για το πώς θα κατανεμηθεί η σύγκλιση που πρέπει να επιτευχθεί στο τέλος της περιόδου, δηλαδή αν θα πραγματοποιηθεί με οριζόντιο τρόπο ισόποσα ανά έτος ή κλιμακωτά. β) Συνδεδεμένες Ενισχύσεις Η νέα ΚΑΠ παρέχει τη δυνατότητα αύξησης του ποσοστού των συνδεδεμένων ενισχύσεων μέχρι το 8%, από το 2% κατά την προηγούμενη προγραμματική περίοδο. Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα να δοθεί ένα επιπλέον 2%, υπό την προϋπόθεση ότι αυτό αναφέρεται σε καλλιέργεια πρωτεϊνούχων φυτών, δηλαδή ψυχανθών. Ο κ. Τσαυτάρης τόνισε ότι οι συνδεδεμένες ενισχύσεις αποτελούν ένα από τα σημαντικά «εργαλεία» που το υπουργείο προτίθεται να αξιοποιήσει κατά την επόμενη προγραμματική περίοδο, προκειμένου να στηρίξει συγκεκριμένους τομείς του πρωτογενούς τομέα. Ζήτησε, δε, για άλλη μια φορά τις προτάσεις των βουλευτών για την κατάρτιση αυτού του σχεδιασμού. γ) Νέοι Αγρότες Κερδισμένοι από τη νέα ΚΑΠ θα είναι οι νέοι αγρότες κάτω των 40 ετών, καθώς ποσοστό έως και 2% των άμεσων ενισχύσεων θα δοθούν προκειμένου να υποστηριχθούν νέοι αγρότες και νέοι ηλικιακά γεωργοί, που δημιουργούν για πρώτη φορά γεωργική εκμετάλλευση, ακόμα και γεωργοί που έχουν ήδη εγκατασταθεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων 5 ετών, που προηγούνται της αίτησης υποβολής του ΟΣ- ΔΕ. Έτσι, για τους νεοεισερχόμενους στη γεωργία αγρότες, η νέα ΚΑΠ προβλέπει αύξηση σε ποσοστό 25% της βασικής ενίσχυσης που χορηγείται για τα 5 πρώτα χρόνια απασχόλησης.

15 Μ. Παρασκευή 18 Απριλίου 2014 θέμα 15 ΤΗΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ Ανάπτυξης για τη νέα ΚΑΠ δ) Πρασίνισμα Σημαντική ήταν η αναφορά του κ. Τσαυτάρη και στον αειφόρο χαρακτήρα της νέας ΚΑΠ, όπως αυτός εκφράζεται από τον λεγόμενο κανόνα του «πρασινίσματος». Η ΚΑΠ γίνεται πιο πράσινη, αφού το 30% των άμεσων ενισχύσεων μπορούν να δίνονται μόνο εάν γίνονται σεβαστά τα υποχρεωτικά περιβαλλοντικά μέτρα (αμειψισπορά, διατήρηση μόνιμων βοσκοτόπων, ζώνες οικολογικής εστίασης). Εν τούτοις, προβλέπονται μεταβατικές διατάξεις, αλλά και εξαιρέσεις (δενδρώδεις καλλιέργειες, βοσκότοποι, χορτονομές, ρύζι, ψυχανθή κ.λπ.) που κάνουν ρεαλιστική την εφαρμογή των μέτρων και απαλλάσσουν από υπέρμετρες υποχρεώσεις τις μικρές εκμεταλλεύσεις της χώρας μας. Ο υπουργός εξέφρασε την εκτίμηση ότι η χώρα μας δεν θα αντιμετωπίσει προβλήματα κατά την εφαρμογή του «πρασινίσματος», καθώς σημαντικό τμήμα των γεωργικών εκτάσεων της χώρας μας, όπως οι ελαιώνες, ικανοποιούν ήδη αυτόν τον κανόνα. ε) Ενεργός Αγρότης Σημαντική τομή που φέρνει η νέα ΚΑΠ είναι και τα κριτήρια καθορισμού του ενεργού αγρότη. Έτσι, με βάση τη νέα ΚΑΠ, κάποιος ορίζεται ως ενεργός αγρότης όταν το ετήσιο ποσό των άμεσων ενισχύσεων, που λαμβάνει, αποτελούν κατ ελάχιστο το 5% των συνολικών εσόδων που αποκτήθηκαν από μη γεωργικές δραστηριότητές του και προκύπτει διασταύρωση στοιχείων εισροών παραγωγής, πωλήσεων ή άλλων δραστηριοτήτων, όπως αγροτουρισμού ή οικοτεχνίας. Με αυτόν τον τρόπο ενισχύονται οι αγρότες που πραγματικά παράγουν. Η χώρα μας θα πρέπει να ολοκληρώσει το σχεδιασμό της για την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ μέχρι τις αρχές Αυγούστου στ) Αναδιανεμητική ενίσχυση Ο υπουργός αναφέρθηκε και στο εργαλείο της αναδιανεμητικής ενίσχυσης, που μπορεί να ανέλθει έως το ποσοστό του 3% των άμεσων ενισχύσεων, προκειμένου να στηριχτούν οριεμένες εκμεταλλεύσεις ή περιοχές με ιδιαίτερα προβλήματα. Επίσης, η αναδιανεμητική ενίσχυση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να προστατεύσει τους Έλληνες αγρότες από απότομες μεταβολές των ενισχύσεων που λάμβαναν μέχρι σήμερα και μπορεί να προκύψουν λόγω της εσωτερικής σύγκλισης, που αποτελεί απαραίτητη δέσμευση και απορρέει για όλα τα κράτη-μέλη μέσα από τη νέα ΚΑΠ. ζ) Ορεινές και μειονεκτικές περιοχές Ο κ. Τσαυτάρης έκανε, επίσης, ιδιαίτερη αναφορά και στη δυνατότητα που παρέχει η νέα ΚΑΠ για κατανομή έως 3% των ετησίων άμεσων ενισχύσεων για τους γεωργούς των περιοχών με δυσκολίες, όπως είναι οι ορεινές και μειονεκτικές. Στο παρελθόν, η δυνατότητα αυτή παρεχόταν μέσα από την εξισωτική αποζημίωση του Πυλώνα ΙΙ. η) Εθνικό Απόθεμα Τέλος, ο υπουργός επεσήμανε ότι η νέα ΚΑΠ παρέχει τη δυνατότητα με κονδύλια που μπορεί να φτάσουν έως 2% των άμεσων ενισχύσεων, νεοεισερχόμενους στη γεωργία ανεξαρτήτως ηλικίας, συνεπώς και ανθρώπους άνω των 40 ετών. Πυλώνας ΙΙ Αναπτυξιακές δράσεις Αναφερόμενος στο αναπτυξιακό τμήμα της νέας ΚΑΠ, δηλαδή τον Πυλώνα ΙΙ, ο κ. Τσαυτάρης τόνισε ότι κατά την επόμενη Προγραμματική Περίοδο λαμβάνει ιδιαίτερη βαρύτητα, με τα σχετικά κονδύλια για τη χώρα μας να αυξάνονται στο ποσό των 4,2 δισ. ευρώ. Για πρώτη φορά αποκεντρώνονται πολλές δράσεις του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, με το 30% αυτού να εκχωρείται στις Περιφέρειες. Οι κοινές δράσεις υπουργείου και Περιφερειών, όπως τόνισε ο κ. Τσαυτάρης, δίνουν πολλές δυνατότητες συμπράξεων. Μάλιστα, οι Περιφέρειες δύνανται να επιλέξουν τις δικές τους παρεμβάσεις στον τομέα της χρήσης των υδάτινων πόρων, σε δράσεις βελτίωσης και υποστήριξης των βοσκοτόπων και στην ενίσχυση της εφαρμοσμένης έρευνας και της καινοτομίας, με παράλληλη συμβολή των ίδιων των Περιφερειών με πόρους από άλλα Ευρωπαϊκά Ταμεία, όπως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ). Oι συμπράξεις ΥπΑΑΤ και Περιφερειών αποσκοπούν στην ενίσχυση του αγροδιατροφικού τομέα σε όλη την περιφέρεια, στην τοπική ανάπτυξη μέσω της πλήρους αξιοποίησης του Προγράμματος CLLD, στην ενίσχυση της απασχόλησης και στη στήριξη νεοφυών επιχειρήσεων με τη δημιουργία θερμοκοιτίδων, στην ενίσχυση των νέων αγροτών, στην αναβάθμιση των υποδομών, στην προστασία του περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών, καθώς και στην υποστήριξη συνεργατικών σχημάτων, όπως οι Ομάδες Παραγωγών ή ακόμα και οι Ενώσεις Ομάδων σε δεύτερο ή και τρίτο βαθμό. Επέκταση προγραμμάτων συμβολαιακής γεωργίας Με ανανέωση και επέκταση της συνεργασίας για συμβολαιακή γεωργία στο βιομηχανικό ροδάκινο και με νέες συμφωνίες για προγράμματα που αφορούν το σταφύλι και τον αραβόσιτο, η Τράπεζα Πειραιώς βεβαιώνει τη σταθερή βούλησή της για την υποστήριξη και ενθάρρυνση της παραγωγικής προσπάθειας στον αγροτικό τομέα. Συγκεκριμένα, η τράπεζα προχώρησε σε ανανέωση και επέκταση του προγράμματος συμβολαιακής γεωργίας που αφορά σε παραγωγούς συμπύρηνου ροδάκινου του Νομού Ημαθίας, σε συνεργασία με τον Αγροτικό Συνεταιρισμό «Venus Growers», μετά την άκρως επιτυχημένη περσινή συνεργασία. Το συγκεκριμένο ήταν το πρώτο πρόγραμμα συμβολαιακής γεωργίας της Τράπεζας Πειραιώς, το οποίο ολοκληρώθηκε επιτυχώς και έδωσε προοπτικές για σταθερή και βιώσιμη ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα. Ο Α.Σ. «Venus Growers» έχει τις εγκαταστάσεις του στις πόλεις της Βέροιας και της Αλεξάνδρειας του Νομού Ημαθίας και δραστηριοποιείται στον τομέα επεξεργασίας και τυποποίησης φρούτων στην ελληνική και διεθνή αγορά. Αποτελεί, μάλιστα, την πρώτη αγροτική συνεταιριστική εξαγωγική επιχείρηση της χώρας. Οι εξαγωγές του αντιπροσωπεύουν το 97% του κύκλου εργασιών του και πραγματοποιούνται σε 45 χώρες και ιδιαίτερα στις πιο απαιτητικές αγορές της Ιαπωνίας και Αγγλίας. Παράλληλα, η Πειραιώς προχώρησε σε νέο πρόγραμμα συμβολαιακής γεωργίας που αφορά παραγωγούς σταφυλιών των Νομών Αττικής, Βοιωτίας, Εύβοιας και Πέλλας, σε συνεργασία με την εταιρεία «Ε. Μαλαματίνα & Υιός ΑΕΒΕ». Η εταιρεία έχει το παραγωγικό της κέντρο στην Εύβοια και στη Βοιωτία, όπου είναι εγκατεστημένα τα οινοποιεία της, ενώ το εμφιαλωτήριό της βρίσκεται στο Καλοχώρι Θεσσαλονίκης και είναι ένα από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης. Σήμερα η «Ε. Μαλαματίνα & Υιός ΑΕΒΕ» κατέχει ηγετική θέση στην παραγωγή και στην πώληση του παραδοσιακού κρασιού Ρετσίνα παγκοσμίως. Τέλος, η τράπεζα συμφώνησε την υλοποίηση νέου προγράμματος συμβολαιακής γεωργίας που αφορά παραγωγούς αραβοσίτου των Νομών Κιλκίς και Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με την εταιρεία «Euroagro Α.Ε.». Η εταιρεία έχει τις εγκαταστάσεις συγκέντρωσης του αραβοσίτου στην πόλη του Κιλκίς, ενώ παράλληλα διαθέτει καταστήματα πώλησης στη Θεσσαλονίκη, το Κιλκίς και το Πολύκαστρο, με μεγάλη γκάμα προϊόντων και υπηρεσιών που αφορούν τον αγρότη. Μέσω των παραπάνω προγραμμάτων συμβολαιακής γεωργίας της Τράπεζας Πειραιώς, ο παραγωγός έχει στη διάθεσή του την απαιτούμενη ρευστότητα με ανταγωνιστικούς όρους, τη στιγμή που τη χρειάζεται, αλλά και εγγυημένη πληρωμή της παραγωγής που έχει συμφωνήσει να παραδώσει στην εταιρεία. Τα προγράμματα καλύπτουν όλη την παραγωγική, εφοδιαστική και μεταποιητική αλυσίδα των προϊόντων, υποστηρίζοντας την επωφελή συνεργασία παραγωγών και επιχειρήσεων.

16 16 θέμα Μ. Παρασκευή 18 Απριλίου 2014 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ, ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ, Λινάρι: Καλλιέργεια με... Οι κυριότερες ποικιλίες του λιναριού είναι δύο. Αυτές που καλλιεργούνται για τις ίνες τους και λέγονται ινοπαραγωγικές (κλωστικές) και αυτές που καλλιεργούνται για τους σπόρους τους (σποροπαραγωγικές). Από τις τελευταίες βγαίνει ένα είδος λαδιού, το λινέλαιο. Το λινάρι είναι φυτό ποώδες, ετήσιο, ανοιξιάτικης ή φθινοπωρινής σποράς. Όταν το λινάρι καλλιεργείται για παραγωγή ινών, ο βιολογικός του κύκλος είναι μικρότερος, ενώ όταν καλλιεργείται για παραγωγή σπόρου είναι μεγαλύτερος. Το ριζικό του σύστημα είναι επιφανειακό, φτωχής δικτύωσης, που μπορεί να φτάσει σε βάθος έως και 1,20 μέτρα σε ελαφρά εδάφη. Ο βλαστός του έχει ένα κύριο στέλεχος, το οποίο διακλαδίζεται πάνω από την επιφάνεια του εδάφους σε δύο ή τρία στελέχη, τα οποία με τη σειρά τους διακλαδίζονται σε περισσότερα στελέχη. Οι ινοπαραγωγικές ποικιλίες είναι υψηλόσωμες (1,00-1,20 μ.), με μακριές ίνες και μικρό μέγεθος σπόρων. Οι σποροπαραγωγικές είναι χαμηλόσωμες (0,30-0,80 μ.), με κοντές ίνες, μεγάλους σπόρους και έχουν περισσότερες δευτερεύουσες διακλαδώσεις. Σε γενικές γραμμές οι πολλές διακλαδώσεις δεν είναι επιθυμητές στο λινάρι που καλλιεργείται για παραγωγή ινών. Τα φύλλα του είναι απλά, χωρίς μίσχο, γραμμικά-λογχοειδή. Η ταξιανθία είναι βότρυς. Τα άνθη είναι μικρά, με 5 πέταλα και έχουν χρώμα γαλάζιο, μπλε, άσπρο ή απαλό ροζ. Η άνθηση είναι ακαθόριστη και συνεχίζεται σε όλη τη διάρκεια της ανάπτυξης του φυτού. Ο καρπός είναι κάψα και περιέχει 10 περίπου γυαλιστερoύς, ωοειδείς σπόρους. Οι σπόροι είναι μικροί και έχουν χρώμα ανοικτό καστανό, διάφορες αποχρώσεις του κίτρινου, καφέ, πρασινοκίτρινο, πρασινοκαφέ ή σχεδόν μαύρο και έχουν γυαλιστερή επιφάνεια. Εξάπλωση-οικονομική σημασία Το λινάρι κατάγεται από την περιοχή του Εύξεινου Πόντου και τις μεσογειακές χώρες. Για τους σπόρους του καλλιεργείται, κυρίως, σε ΗΠΑ, Καναδά, Αργεντινή, Ρωσία, Ινδία, Ουρουγουάη. Για τις ίνες του καλλιεργείται σε Ρωσία, Πολωνία, Τσεχία, Σλοβακία, Βέλγιο, Ολλανδία, Ισπανία. Καλλιεργητική Τεχνική 1. Απαιτήσεις σε κλίμα-έδαφος Ξηρασία και υψηλές θερμοκρασίες (πάνω από 32οC) μειώνουν την απόδοση, το μέγεθος των ινών, την περιεκτικότητα και την ποιότητα του ελαίου. Η καλλιέργεια για παραγωγή ινών ευνοείται στις βόρειες ευρωπαϊκές χώρες, όπου έχουν άνοιξη υγρή και δροσερή. Πάντως, σε περιοχές της χώρας μας με ήπιους χειμώνες, μπορεί να καλλιεργηθεί και ως φθινοπωρινό. Τα εδάφη στα οποία αναπτύσσεται είναι τα βαριά πηλώδη έως μέσης συστάσεως, που συγκρατούν υγρασία. Επειδή δεν έχει πολύ ανεπτυγμένο ριζικό σύστημα, δεν αναπτύσσεται καλά σε αμμώδη εδάφη που δεν συγκρατούν αρκετή υγρασία. Χαρακτηριστικό του φυτού είναι ότι ανέχεται την αυξημένη αλατότητα του εδάφους. Γενικά, αναπτύσσεται καλά σε εδάφη που έχουν καλή στράγγιση με pη γύρω από 6. Επίσης, πρέπει να αποφεύγονται οι ζιζανιοβριθείς αγροί, επειδή το λινάρι είναι φυτό ζιζανιόφοβο. 2. Πολλαπλασιασμός Ο ιδανικός τρόπος πολλαπλασιασμού του φυτού είναι με σπόρο. 3. Προετοιμασία του εδάφους Πριν από τη σπορά γίνεται ένα όργωμα σε βάθος εκατοστών και ένα φρεζάρισμα, ώστε να γίνει το έδαφος κατάλληλο για να δεχθεί τη σπορά. Η σπορά γίνεται όταν η θερμοκρασία του εδάφους είναι μεγαλύτερη των 8οC, πρακτικά δηλαδή περίπου στα τέλη Απριλίου με αρχές Μαΐου. Η ποσότητα του σπόρου που χρησιμοποιείται είναι 3-4 κιλά ανά στρέμμα, το δε βάθος της σποράς είναι 2-3,5 εκατοστά. 4. Λίπανση Συνιστάται η ίδια ανόργανη λίπανση, όπως στα χειμωνιάτικα σιτηρά. 5. Άρδευση Με φθινοπωρινή σπορά, το λινάρι δεν χρειάζεται άρδευση. Όμως αυτή μπορεί να απαιτηθεί στις ανοιξιάτικες Στη χώρα μας η καλλιέργεια του λιναριού έχει πρακτικά πάψει να υφίσταται εδώ και αρκετές δεκαετίες Επιστημονικό όνομα: Linum usitatissimum L. Οικογένεια: Linaceae Κοινό όνομα: Λινάρι Το λινάρι είναι από τα αρχαιότερα φυτά που καλλιέργησε ο άνθρωπος και, μάλλον, το πρώτο για παραγωγή φυτικών υφαντικών ινών. Σήμερα, ωστόσο, οι συνθήκες έχουν αλλάξει και η καλλιέργεια του λιναριού μπορεί να θεωρηθεί ως εναλλακτική καλλιέργεια, κυρίως για παραγωγή ινών που προορίζονται για παραγωγή ειδικής κατηγορίας υφασμάτων. Γενικότερα, όμως, το λινάρι μπορεί να αξιοποιηθεί με πολλούς τρόπους, όπως: Α) Στην ανθρώπινη κατανάλωση: Από τα αρχαία χρόνια το λινάρι χρησιμοποιήθηκε ως τρόφιμο, αλλά και ως καθαρτικό. Τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ κυκλοφορούν 200 διαφορετικά προϊόντα που περιέχουν λινάρι ή συστατικά λιναριού. Ο σπόρος

17 Μ. Παρασκευή 18 Απριλίου 2014 θέμα 17 ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ, ΧΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΙΣΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΚΑΠ ιστορία και ενδιαφέρουσες προοπτικές του είναι πλούσιος σε δύο πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, το α-λινολενικό οξύ (ω- 3) και το λινελαϊκό οξύ (ω-6). Β)Ως εδώδιμο έλαιο: Χρησιμοποιείται άμεσα ως εδώδιμο έλαιο σε μικρές ποσότητες, λόγω του ότι περιέχει μεγάλη ποσότητα από πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, οξειδώνεται πολύ εύκολα και δεν μπορεί να διατηρηθεί πολύ. Εξαιρετικά ωφέλιμο, παράλληλα, θεωρείται και το εδώδιμο λινέλαιο, το οποίο έχει πολλές ευεργετικές ιδιότητες και βοηθά στην καταπολέμηση της κακής χοληστερίνης, γι αυτό και διατίθεται σε όλα τα καταστήματα υγιεινής διατροφής. Γ) Για παραγωγή ινών: Από τα αρχαία χρόνια το λινάρι χρησιμοποιείται για την παραγωγή των ινών. Τα νεότερα χρόνια αποτελεί, επίσης, ένα βασικό Χρήσεις - Προϊόντα φυτό για τον εφοδιασμό της κλωστοϋφαντουργίας με πρώτη ύλη. Οι ίνες του παράγονται με επεξεργασία των στελεχών των φυτών με παραμονή τους στο νερό για ημέρες. Στη συνέχεια αποξηραίνονται και με ειδικές μηχανές γίνεται ο αποχωρισμός των ινών από τους βλαστούς. Οι ίνες αποτελούν το 10-20% των βλαστών. Τα νεότερα χρόνια αναπτύχθηκαν νέες μέθοδοι για τον αποχωρισμό των ινών με τη χρήση των κατάλληλων ενζύμων. Οι ίνες του λιναριού διακρίνονται σε κοντές και μακριές. Η μακριά ίνα χρησιμοποιείται για την κατασκευή υψηλής αξίας προϊόντων, δηλαδή για τα λινά υφάσματα, ενώ η κοντή χρησιμοποιείται για την κατασκευή προϊόντων μικρότερης αξίας, όπως καλύμματα, στρώματα, τάπητες κ.λπ. σπορές, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες κάθε χρονιάς. 6. Ζιζανιοκτονία Το λινάρι δεν ανταγωνίζεται με επιτυχία τα ζιζάνια. Τα ζιζάνια δημιουργούν στο λινάρι μεγαλύτερο πρόβλημα απ ό,τι στα χειμωνιάτικα σιτηρά. Η καταπολέμηση των ζιζανίων γίνεται με την καλή προετοιμασία του εδάφους, με την αμειψισπορά και με τη χρησιμοποίηση μεταφυτρωτικών ζιζανιοκτόνων. 7. Εχθροί-Ασθένειες Το λινάρι προσβάλλεται από διάφορες ασθένειες εδάφους. Οι κυριότεροι εχθροί του είναι η οροβάγχη, η κουσκούτα και οι σκώληκες εδάφους. Οι κυριότερες ασθένειες είναι οι αδρομυκώσεις, η σκωρίαση και η ανθράκωση. Οι περισσότερες από τις νεότερες ποικιλίες που κυκλοφορούν στο εμπόριο είναι ανθεκτικές στη φουζαρίωση και τη σκωρίαση, ενώ σε μερικές ποικιλίες υπάρχει πρόβλημα από τη ριζοκτόνια. 8. Αμειψισπορά Το λινάρι θεωρείται φυτό που εξαντλεί το έδαφος. Εξαιτίας της ευπάθειάς του σε διάφορες ασθένειες δεν συνιστάται να επανέρχεται στο ίδιο χωράφι πριν περάσουν 4 έως 5 χρόνια. Στο σύστημα της αμειψιαποράς καλύτερα να εντάσσεται μετά από ένα φυτό (αραβόσιτος, βαμβάκι κ.λπ.), Ενωσιακό κανονιστικό πλαίσιο α) Σύμφωνα με τους κανονισμούς της νέας ΚΑΠ, το λινάρι παραμένει στις Κοινές Οργανώσεις Αγοράς [καν (Ε.Κ.) 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί των ΚΟΑ των γεωργικών προϊόντων]. β) Ειδικότερα ως προς τις άμεσες ενισχύσεις της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής που θα χορηγούνται από 1/1/2015, βάσει του καν. 1307/2013 του Ε.Κ. και του Συμβουλίου, η καλλιέργεια του λιναριού μπορεί να τύχει αποσυνδεδεμένης ενίσχυσης μέσω της χορήγησης δικαιωμάτων. γ) Όσον αφορά τα διαρθρωτικά προγράμματα του λεγόμενου Β πυλώνα της ΚΑΠ, δηλαδή του καν. 1305/2013 του Ε.Κ. και του Συμβουλίου, οι εκμεταλλεύσεις με λινάρι μπορούν να ενταχθούν στα ίδια μέτρα που αφορούν τις υπόλοιπες αροτραίες καλλιέργειες. αλλά καλύτερα μετά από ψυχανθές (σόγια, αραχίδα, φασόλια κ.λπ.). Δ) Ως ζωοτροφή: Χρησιμοποιούνται οι σπόροι ολόκληροι ή τα συμπληρώματα λαδιού ή η πίτα από το λινάρι ως ζωοτροφές για τα μηρυκαστικά, αλλά και για τα κατοικίδια ζώα (σκυλιά, γάτες). Επίσης, το έλαιο χρησιμοποιείται ως ζωοτροφή, αναμεμειγμένο με διάφορα άλευρα σιτηρών και δίνεται σαν πρόσθετο του σιτηρεσίου, επειδή είναι πλούσιο σε ιχνοστοιχεία. Ε) Για βιομηχανική χρήση: Τα έλαια του λιναριού, μετά από μία διαδικασία που ονομάζεται «ξήρανση», χρησιμοποιούνται στην παραγωγή βερνικιών, λαδόπανων, μελανιών για εκτυπωτές κ.λπ. Το έλαιο του λιναριού χρησιμοποιείται ως πρόσθετο σε χρώματα ζωγραφικής. Επίσης, χρησιμοποιείται για το λουστράρισμα επίπλων, δίνοντάς τους στιλπνή και λαμπερή επιφάνεια. Το λινέλαιο χρησιμοποιείται στην παραγωγή υλικών για κάλυψη των δαπέδων. Οι ίνες του χρησιμοποιούνται, κυρίως, για παρασκευή νημάτων και σπάγκων. Η βιομάζα του φυτού (άχυρο) χρησιμοποιείται για την παρασκευή χαρτιού περιτυλίγματος τσιγάρων, χαρτιού για παπύρους, για χαρτονομίσματα και άλλων χαρτιών «υψηλής» ποιότητας. Το λινέλαιο που εξάγεται από τον σπόρο χρησιμοποιείται, κυρίως, ως βιομηχανική πρώτη ύλη (για παρασκευή χρωμάτων, βερνικιών, σαπουνιών, τυπογραφικής μελάνης, παυσίπονων φαρμάκων κ.λπ.). Η πίτα που απομένει μετά την εξαγωγή του ελαίου, χρησιμοποιείται για ζωοτροφή. Συγκομιδή Η συγκομιδή του λιναριού γίνεται όταν πέσουν τα φύλλα του, έναν περίπου μήνα μετά την εμφάνιση των ανθέων του. Ο χρόνος της συγκομιδής εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες, αλλά και από την τελική χρήση του προϊόντος. Σε γενικές γραμμές, οι πρώιμες καλλιέργειες προορίζονται για παραγωγή ινών. Στην περίπτωση αυτή, η συγκομιδή γίνεται σε περιόδους που οι σπόροι είναι ανώριμοι, ώστε να μεγιστοποιηθεί η παραγωγή των ινών. Οι όψιμες καλλιέργειες αφορούν την παραγωγή σπόρων, αλλά και ινών. Το λινάρι συγκομίζεται με θερισμό όταν ωριμάσουν το 75% των καψών, που αποκτούν ένα χαρακτηριστικό καφέ χρώμα και στη συνέχεια με μία αλωνιστική μηχανή λαμβάνεται ο σπόρος, αφού έχει μειωθεί η υγρασία ή γίνεται θεριζοαλωνισμός, εφόσον η υγρασία των σπόρων έχει πέσει αρκετά. Αποθήκευση Οι σπόροι (καρπός) αποθηκεύονται με χαμηλά ποσοστά υγρασίας. Για μικρής διάρκειας αποθήκευση η υγρασία του σπόρου θα πρέπει να κυμαίνεται γύρω στο 10%, ενώ για μακροχρόνια αποθήκευση η υγρασία θα πρέπει να είναι κάτω από 8%. Οι σπόροι για φύτεμα, αποθηκευμένοι ξηροί, διατηρούν τη βλαστική τους ικανότητα για 5 έως 10 χρόνια. Τα στελέχη του λιναριού σε δεμάτια (ή μπάλες), αποθηκεύονται στο ύπαιθρο ή σε στεγασμένους χώρους και σε συνθήκες ξηρές (υγρασία μικρότερη από 15%), για να αποφευχθεί η έναρξη της σήψης των ινών. Απόδοση της καλλιέργειας Οι σύγχρονες ποικιλίες λιναριού αποδίδουν πάνω από 700 κιλά/στρ. σε βάρος στελεχών (άχυρο). Η απόδοση σε ίνες κυμαίνεται από κιλά/στρ., ενώ σε κιλά/στρ. ανέρχεται το βάρος του συγκομιζόμενου σπόρου. Η παραγωγή στην Ευρωπαϊκή Ένωση Το λινάρι καλλιεργείται σε αρκετές χώρες της Ε.Ε., οι κυριότερες των οποίων παρουσιάζονται στον σχετικό πίνακα. Η συνολικά καλλιεργούμενη έκταση ανέρχεται τα τελευταία χρόνια σε περίπου ha, ενώ σε λειτουργία βρίσκονται και αρκετές δεκάδες μεταποιητικές βιομηχανίες. Στη χώρα μας η καλλιέργεια του λιναριού έχει πρακτικά πάψει να υφίσταται εδώ και αρκετές δεκαετίες. (ΠΗΓΗ: Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

18 18 ρεπορτάζ Μ. Παρασκευή 18 Απριλίου 2014 ΣΤΟΧΟΣ Η ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ Η ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΤΗΣ ΓΚΑΜΑΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Βιολογικά μανιτάρια από τις Σέρρες Αγρότης και παράλληλα έμπορος έγινε ο κ. Βαγγέλης Δεληολάνης από την Πεντάπολη Σερρών, εκμεταλλευόμενος το πρόγραμμα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Εδώ και μερικά χρόνια καλλιεργεί, μεταποιεί και εμπορεύεται μανιτάρια πλευρώτους, τρούφα, αλλά και βατόμουρα, ενώ δεν λείπουν τα σχέδια για την επέκταση της μικρής αγροτικής επιχείρησής του. Της ΑΝΝΑΣ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗ Με μανιτάρια και βατόμουρα, ό,τι δηλαδή προσφέρει το δάσος, επέλεξε για να ασχοληθεί ο κ. Βαγγέλης Δεληολάνης κατά την επιστροφή του στην ύπαιθρο. Εκμεταλλεύτηκε το πρόγραμμα νέων αγροτών και επισήμως από το 2010 καλλιεργεί τρούφα, μανιτάρια πλευρώτους και βατόμουρα στην Πεντάπολη του Νομού Σερρών και στις παρυφές του Μενοίκιου Όρους. Θέλοντας να κάνει κάτι δικό του, αλλά και να ασχοληθεί με τη γη, έκανε αίτηση για το πρόγραμμα, ενώ έψαξε πάρα πολύ για το τί θέλει να καλλιεργήσει. Γύρω στο 2008, όταν κατέληξε στην τρούφα, ακούγοντας μια ομιλία σε ημερίδα, η καλλιέργεια ήταν σχετικά άγνωστη και πολύ εξεζητημένη στην Ελλάδα. Στη συνέχεια, αναζήτησε το κατάλληλο μέρος για αυτή την καλλιέργεια και μαζί με άλλους νέους αγρότες κατέληξαν στα 500 μέτρα υψόμετρο στο Όρος Μενοίκιο. «Τότε σκέφτηκα πως ακόμα και να μην πετύχει θα αφήσω πίσω μου ένα ωραίο δάσος», σημειώνει ο κ. Δεληολάνης στην «Παραγωγή». Και σίγουρα, τέσσερα χρόνια μετά δεν έχει μείνει απλώς ένα ωραίο δάσος, αλλά μια εκμετάλλευση με προοπτικές, που συνεχίζει να επεκτείνεται. Μετά από γραφειοκρατία και παλινωδίες ετών, καθώς ακόμα κι οι κτηνοτρόφοι της περιοχής ενοχλήθηκαν, επειδή έχαναν μέρος από τους βοσκότοπους τους, σήμερα διαθέτει 7,5 στρέμματα με 300 δέντρα τρούφας και 2 στρέμματα βατόμουρα, αλλά και μια μονάδα παραγωγής βιολογικών πλευρώτους στο χωριό. Ασχολείται προσωπικά κάθε μέρα Η εμπειρία ενός νέου αγρότη, από την ημέρα ένταξης του στο πρόγραμμα, μέχρι σήμερα. Οι δυσκολίες, η κρίση, αλλά και το μέλλον με όλα και σχεδιάζει και επέκταση την επόμενη χρονιά. Η τρούφα Με τα σκυλιά που εκπαιδεύει ο ίδιος, φέτος πήρε κάποια δείγματα μελανόσπορης τρούφας. Η λειψυδρία και η προσβολή από κάμπια φέτος δεν επέτρεψαν να δώσει η εκμετάλλευσή του σαφές δείγμα, αλλά από του χρόνου τα πράγματα θα είναι καλύτερα. Επιπλέον, θα επεκτείνει την καλλιέργειά του κατά 5-7 στρέμματα, βάζοντας κι άλλες ποικιλίες τρούφας. Με φρέσκο προϊόν τροφοδοτεί σταθερά αρκετά εστιατόρια, ενώ για τα υποπροϊόντα τρούφας, όπως το λάδι, των οποίων την επεξεργασία επιμελείται ο ίδιος, περιμένει τις επίσημες ετικέτες, για να μπορούν να τοποθετηθούν σε κάθε ράφι, μέχρι του χρόνου. Το πλευρώτους και τα βατόμουρα Για τη βιολογική καλλιέργεια των μανιταριών πλευρώτους διαμόρφωσε έναν υπάρχοντα χώρο. Πουλά φρέσκο σε γνωστούς, σε μανάβικα της περιοχής, αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα, καθώς τον εντοπίζουν μέσω της ιστοσελίδας του, ενώ κρατά και μια ποσότητα για μεταποίηση. Το πλευρώτους γίνεται τουρσί σε αρωματικό ξύδι και πολύ σύντομα θα το «συνοδεύουν» στα καταστήματα ακόμα δύο κωδικοί, που θα κάνουν πρώτη εμφάνιση σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Επίσης, πουλά βατόμουρα φρέσκα, αλλά και μαρμελάδα, ενώ για την επόμενη χρονιά έχει μπει στα σχέδιά του και ο χυμός. Αγρότης και έμπορος «Ήθελα να ασχοληθώ με τη φύση, οραματίστηκα κάτι και τώρα τελειοποιείται», εξηγεί στην «Παραγωγή» ο κ. Βαγγέλης Δεληολάνης, ο οποίος, μέσα σε μερικά χρόνια έμαθε όχι μόνο πώς να είναι αγρότης, αλλά και έμπορος. Φυσικά, οι δυσκολίες δεν λείπουν, όταν είσαι και παραγωγός και επιχειρηματίας. «Δεν υπάρχει πρωτόκολλο για εμάς ακόμα», τονίζει χαρακτηριστικά, αναφερόμενος στη γραφειοκρατία που αντιμετωπίζει ακόμα και για να βγάλει επίσημες ετικέτες για τα προϊόντα του. «Θέλω να έχω ποιοτική και οικογενειακή επιχείρηση, αλλά ό,τι κάνω να είναι επίσημο, να πωλείται κανονικά», προσθέτει ο κ. Βαγγέλης. Η κρίση Η οικονομική δυσπραγία των τελευταίων ετών δεν έχει αφήσει την επιχείρηση του ανεπηρέαστη. «Πριν από τρία χρόνια το πλευρώτους πέταγε και τώρα απλώς το παίρνουν όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα», τονίζει ο κ. Βαγγέλης. Αντίστοιχα και με την τρούφα, καθώς πλέον είναι ακόμα πιο δύσκολο να πληρώνεται η προσφερόμενη ποιότητα. Όπως εκτιμά ο ίδιος, εάν η αγορά ήταν λίγο καλύτερη, τα πράγματα θα ήταν ευκολότερα και για τον ίδιο. Στόχος του, τώρα, είναι να αυξήσει σιγά - σιγά τις παραγωγές του και να διευρύνει την γκάμα προϊόντων που προσφέρει. «Πρόκειται για έναν πολύ ωραίο κύκλο, αν συνδυάζεις μανιτάρια και βατόμουρα. Η εργασία είναι ήρεμη και το εισόδημα καλό», σημειώνει ο κ. Δεληολάνης.

19 Μ. Παρασκευή 18 Aπριλίου 2014 αφιέρωμα 19 ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΟΥ ΣΙΤΑΡΙΟΥ ΜΕ ΕΙΔΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΖΕΑ ή ΖΕΙΑ Το σιτάρι από το α ως το ω Πολύς θόρυβος γίνεται τελευταία για το προϊόν «Ζέα ή Ζεία», που κυκλοφορεί κυρίως με τη μορφή αλεύρου. Ερωτήματα καταφθάνουν απ όλη την Ελλάδα, στην προσπάθεια να ξεκαθαρίσουν οι ερωτώντες ποιό ακριβώς είναι το προϊόν, που μπορούν να βρουν σπόρο για να το καλλιεργήσουν, τί ιδιότητες έχει κ.ο.κ. Για να ξετυλίξουμε το κουβάρι της «Ζέας», ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Θα μακρηγορήσουμε, είναι όμως αναγκαίο Γράφει ο ΧΡΗΣΤΟΣ Ε. ΑΥΓΟΥΛΑΣ Καθηγητής Γεωργίας στο Γ.Π.Α. Ηεκτεταμένη καλλιέργεια του σιταριού από αρχαιοτάτων χρόνων και η ευρύτατη διάδοσή του συνετέλεσε κατά μεγάλο μέρος στη δημιουργία πληθώρας τύπων διαμέσου των αιώνων. Ήδη, από το 300 π.χ. οι πολλοί τύποι σιταριού είχαν επισημανθεί από τον Θεόφραστο, ο οποίος στην «Περί Φυτών Ιστορία» του αναφέρει μεταξύ άλλων και τα παρακάτω: «Υπάρχουν πολλά είδη σιταριού, τα οποία λαμβάνουν το όνομά τους από την περιοχή όπου καλλιεργούνται, όπως λιβικός, ποντιακός, θρακικός, ασσυριακός, αιγνητιακός και σικελικός. Τα είδη αυτά παρουσιάζουν διαφορές στο χρώμα, το μέγεθος, τη μορφή και τα ατομικά χαρακτηριστικά,. επίσης, ως προς την καταλληλότητα και την αξία τους ως τροφή Μερικά σιτάρια είναι πρώιμα, άλλα όψιμα, μερικά είναι εύρωστα και παραγωγικά, άλλα βραχέα και με μικρή παραγωγή, μερικά έχουν μεγάλο και άλλα μικρό στάχυ... Μερικά είδη σχηματίζουν ένα μόνο στέλεχος (μονοστέλεχα), ενώ άλλα περισσότερα σε κυμαινόμενο αριθμό. Είναι δυνατό να διακρίνονται είδη σιταριού που ωριμάζουν σε τρεις ή δύο μήνες κ.ο.κ.». Ο Θεόφραστος αναφέρει και πολλές άλλες διαφορές μεταξύ των τύπων σιταριού που καλλιεργούνταν την εποχή εκείνη. Εξάλλου και ο Κολουμέλας, κατά το 55 μ.χ., διακρίνει τρεις γυμνούς τύπους σιταριού και τέσσερις ενδεδυμένους. Η συστηματική όμως μελέτη του σιταριού άρχισε πριν δύο περίπου αιώνες από το Λινναίο. Ο Λινναίος και οι αμέσως μετά από αυτόν μελετητές, βάσιζαν τις μελέτες τους σε μορφολογικά, κυρίως, χαρακτηριστικά. Στο διάστημα που διέρρευσε μέχρι σήμερα διάφορα συστήματα μελέτης προτάθηκαν και έγιναν αποδεκτά. Η απόκτηση νέων γνώσεων, κυρίως γενετικής και η ανάγκη απλούστευσης της ταξινόμησης του σιταριού, επέβαλαν συνεχείς αναπροσαρμογές των συστημάτων που είχαν υιοθετηθεί κάθε φορά. Ταξινόμηση του γένους Triticum Σύμφωνα με τις νεώτερες αντιλήψεις, που τείνουν να γίνουν αποδεκτές απ όλους, το σιτάρι, με βάση γενετικά δεδομένα, ταξινομείται σε τρεις ομάδες στις οποίες κατατάσσονται όλα τα είδη, ανάλογα με το γονίωμά τους (γονίωμα είναι μια ομάδα 7 χρωματοσωμάτων). Ομάδα 1η Διπλοειδή σιτάρια - (Γονίωμα ΑΑ) - Με αριθμό χρωματοσωμάτων 2η =14 Στην ομάδα αυτή ανήκουν τα είδη: Triticum baeoticum ssp. baeoticum, άγριο είδος με ράχη εύθραστη και Triticum monococcum ssp. monococcum, με ράχη λίγο πιο ανθεκτική. Προέκυψε με εξέλιξη και επιλογή από το άγριο είδος. 4 Το άγριο μονόκοκκο σιτάρι (Triticum baeoticum ssp. baeoticum) περιλαμβάνει χειμωνιάτικους και ανοιξιάτικους τύπους και απαντάται αυτοφυές στη βαλκανική χερσόνησο, αλλά και στο Ισραήλ, τη Συρία, την Τουρκία και το Δυτικό Ιράν. Παλαιότερα, το είδος αυτό ήταν γνωστό ως Triticum baeoticum και πιο παλιά ως Triticum aegilopoides. Οι στάχεις είναι μικροί και η ράχη του στάχυος πολύ εύθραυστη. Κάθε σταχύδιο έχει δύο άνθη, από τα οποία το ανώτερο είναι άγονο και το κατώτερο γόνιμο. 4 Η καλλιέργεια του μονόκοκκου σιταριού, που παλιότερα ονομαζόταν Triticum monococcum και σήμερα ονομάζεται Triticum monococcum ssp. monococcum, άρχισε από τους προϊστορικούς ακόμα χρόνους. Το είδος αυτό είναι ίσως ένα από τα πρώτα φυτά που καλλιέργησε ο άνθρωπος. Λείψανα καλλιεργειών μονόκοκκου σιταριού αναφέρεται ότι βρέθηκαν στην Ευρώπη και στη Νότιο Αφρική. Πριν από αρκετά χρόνια το μονόκοκκο σιτάρι καλλιεργούνταν σε μικρές εκτάσεις στη Μικρά Ασία, τον Καύκασο, την Κριμαία και τη Σερβία και σε ακόμα μικρότερες, στο Μαρόκο, την Ισπανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ελβετία, την Ιταλία και την Ελλάδα. Στην Ελλάδα αναφέρεται μια μόνο ποικιλία μονόκοκκου σιταριού, γνωστή με το όνομα «καπλουτζάς», την οποία έφεραν οι πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη στη Δυτική και στην περιοχή της Κατερίνης. Εν τούτοις, το μονόκοκκο σιτάρι φαίνεται ότι ήταν γνωστό στην Ελλάδα και πριν τη Μικρασιατική καταστροφή, καλλιεργούμενο στα ορεινά της Μακεδονίας, γνωστό ως «μακεδονικό» ή «καλοκαιρινό» σιτάρι. Το μονόκοκκο σιτάρι θεωρείται ως ο πιο πιθανός πρόγονος όλων των άλλων καλλιεργούμενων ειδών σιταριού. Κατάγεται από την Εγγύς Ανατολή και τα όρη της Βορειοανατολικής Τουρκίας ή του Νοτιοδυτικού Καυκάσου ή λίγο νοτιότερα στο Ανατολικό Ιράκ. Το είδος αυτό περιλαμβάνει και χειμωνιάτικους και ανοιξιάτικους τύπους. Οι στάχεις του έχουν άγανα και είναι στενοί, λεπτοί, ισχυρά πιεσμένοι στα πλάγια, με εύθραυστη ράχη. Κάθε σταχύδιο έχει ένα μόνο γόνιμο άνθος (=ένας κόκκος, μονόκοκκο σιτάρι). Το μονόκοκκο σιτάρι παρουσιάζει αυξημένη αντοχή σε όλες σχεδόν τις ασθένειες και γενικά στις δυσμενείς συνθήκες του περιβάλλοντος. Είναι όμως σιτάρι όψιμο, με πολύ μικρές αποδόσεις ανά στρέμμα και όχι ιδιαίτερα καλή ποιότητα αλεύρου. (Συνέχεια σελ.20)4

20 20 αφιέρωμα Μ. Παρασκευή 18 Aπριλίου 2014 Μ. Παρασκευή18 Aπριλίου 2014 αφιέρωμα 37 ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΟΥ ΣΙΤΑΡΙΟΥ ΜΕ ΕΙΔΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΖΕΑ ή ΖΕΙΑ Το σιτάρι από το α ως το ω Ομάδα 2η Τετραπλοειδή σιτάρια - (Γονίωμα ΑΑΒΒ). Με αριθμό χρωματοσωμάτων 2η =28 Στην ομάδα αυτή ανήκουν τα είδη: Triticum dicoccoides, άγριο είδος που προήλθε από τη διασταύρωση των Triticum baeoticum x Aegilops speltoides και Triticum dicoccum ή Triticum dicocon - Δίκοκκο σιτάρι - Καλλιεργούμενο, που προήλθε από επιλογή από το άγριο είδος Triticum dicoccoides. Στην ομάδα αυτή ανήκουν επίσης και άλλα καλλιεργούμενα είδη σιταριού, όπως το πολύ σημαντικό είδος Triticum turgidum ssp. durum (παλαιό όνομα Triticum durum) που είναι το σκληρό σιτάρι, ιδανικό για παρασκευή ζυμαρικών και τα λιγότερο σημαντικά είδη Triticum turgidum, Triticum timopheevi, Triticum turanicum, Triticum carthlicum ή Triticum persicum και Triticum polonicum. 8Το άγριο δίκοκκο σιτάρι (Triticum dicoccoides) απαντάται στην περιοχή της Παλαιστίνης μέχρι και τον Καύκασο και περιλαμβάνει χειμωνιάτικους τύπους σιταριού. Από αυτό το άγριο είδος προέκυψαν τα άλλα τετραπλοειδή - καλλιεργούμενα - είδη σιταριού με επιλογή και μεταλλαγές. 8Το καλλιεργούμενο δίκοκκο σιτάρι (Triticum dicoccum) έχει σήμερα μικρή σημασία, σε προϊστορικούς όμως χρόνους, αλλά και στις αρχές των ιστορικών χρόνων η σημασία του ήταν μεγάλη. Στην περιοχή της Εγγύς Ανατολής ήταν το κυριότερο καλλιεργούμενο είδος, μέχρι και τους Ελληνορωμαϊκούς χρόνους. Το 4000 π.χ. η καλλιέργειά του επεκτεινόταν από το Ιράκ μέχρι την περιοχή του Ρήνου στην Ευρώπη. Το δίκοκκο σιτάρι είναι δυνατό να ανήκει τόσο στους χειμωνιάτικους όσο και στους ανοιξιάτικους τύπους. Συνήθως οι στάχεις είναι αγανοφόροι και κάθε σταχύδιο έχει δύο γόνιμα άνθη, από τα οποία παράγονται δύο σπόροι με χρώμα λευκό ή κόκκινο, είναι λεπτοί και οξείς και στα δύο άκρα τους. Μετά τον αλωνισμό οι σπόροι εξακολουθούν να περικλείονται από τα περιβλήματά τους. Το δίκοκκο σιτάρι προσαρμόζεται σε φτωχά και ελαφρά εδάφη, σε κλίματα ζεστά και ξηρά. Είναι επίσης ανθεκτικό στο ψύχος, τις σκωριάσεις και άλλες ασθένειες και για το λόγο αυτό χρησιμοποιείται ευρέως σε προγράμματα βελτίωσης του σιταριού. Η σημασία του δίκοκκου σιταριού στις μέρες μας βαίνει αυξανόμενη, γιατί σύμφωνα με την πιθανότερη επιστημονικά τεκμηριωμένη θεωρία, αποτελεί το αρχαίο είδος με το όνομα Ζέα ή Ζεία. Στο πεδίο της αναζήτησης και της επανακαλλιέργειας σημαντικών, ξεχασμένων φυτικών ειδών, με πλεονεκτήματα στη διατροφή του σύγχρονου ανθρώπου, το δίκοκκο σιτάρι έχει ανασυρθεί από το χρονοντούλαπο των παλαιότερα καλλιεργούμενων ειδών και η ζήτησή του έχει αυξηθεί σημαντικά, εξαιτίας κυρίως της κατά 10-20% μεγαλύτερης περιεκτικότητάς του σε λυσίνη, σε σχέση με τα άλλα, παραγωγικότερα, καλλιεργούμενα είδη του σιταριού. Η συστηματική τροφοδότηση του ανθρώπινου οργανισμού με λυσίνη, θεωρείται ότι συμβάλλει στην καλύτερη λειτουργία του εγκεφάλου και επομένως προάγει τις διανοητικές λειτουργίες. Περισσότερα πάντως στοιχεία για το δίκοκκο σιτάρι και για τη σχέση του με την ονομασία Ζέα ή Ζεία των αρχαίων, θα βρείτε στο τελευταίο κεφάλαιο αυτού του αφιερώματος. 8Το σιτάρι τιμοφέβι (Triticum timopheevi) συναντάται στην περιοχή της Υπερκαυκασίας και ανήκει στους ανοιξιάτικους τύπους του σιταριού. Τα σταχύδιά του περιέχουν δύο σπόρους, μέτριου μήκους, λεπτούς, κόκκινους, με σκληρό ενδοσπέρμιο. Το σιτάρι αυτό έχει σημαντική αντοχή στις σκωριάσεις, τους άνθρακες και το ωίδιο. 8Τουβώδες σιτάρι (Triticum turgidum) καλλιεργούνταν παλιότερα σε μερικές παραμεσόγειες χώρες και στις νότιες περιοχές της Αγγλίας και αποτελούσε, τότε, το κυριότερο καλλιεργούμενο είδος σιταριού, που αντικαταστάθηκε όμως αργότερα από το κοινό ή μαλακό σιτάρι (δες παρακάτω). Σήμερα, θα το βρούμε καλλιεργούμενο σε μικρές εκτάσεις στην Εγγύς Ανατολή και στην Αιθιοπία. Από τα τετραπλοειδή σιτάρια είναι δεύτερο από πλευράς σπουδαιότητας μετά το σκληρό σιτάρι (δες παρακάτω). Είναι άγνωστο αν το είδος αυτό καλλιεργούνταν κατά τους προϊστορικούς χρόνους, πιθανώς όμως στο είδος αυτό να αναφέρονται οι επτά στάχεις της Γενέσεως ή το είδος Triticum ramosum που αναφέρει ο Πλίνιος στη Φυσική Ιστορία του. Το είδος ανήκει και στους χειμωνιάτικους και στους ανοιξιάτικους τύπους και ενώ τα φυτά είναι συνήθως ψηλά, σπάνια πλαγιάζουν. Οι στάχεις είναι επιμήκεις, συμπαγείς και κατά περιπτώσεις διακλαδιζόμενοι. Κάθε σταχύδιο έχει 3-4 σπόρους, μεγάλους και εξογκωμένους. Το ενδοσπέρμιο είναι αλευρώδες, μαλακό και το χρώμα των σπόρων είναι πορτοκαλί ή κόκκινο και μερικές φορές άσπρο. Το σιτάρι αυτό είναι κατά μέσο όρο υψηλότερο από τα άλλα είδη και σε γενικές γραμμές μοιάζει με το σκληρό σιτάρι. Δίνει μεγάλες αποδόσεις σε βαριά, αργιλώδη εδάφη, αποδίδει όμως ικανοποιητικά και σε αδύνατα εδάφη, γι αυτό και σε ορισμένες περιπτώσεις είναι αναντικατάστατο. Η αρτοποιητική του αξία είναι μικρή και χρησιμοποιείται, κυρίως, σε προσμίξεις για την παρασκευή μπισκότων. Είναι αρκετά ανθεκτικό στο ψύχος και στην κόκκινη σκωρίαση. 8Το ανατολικό σιτάρι (Triticum turanicum) καλλιεργείται σε μικρή έκταση σε περιοχές της Μικράς Ασίας, της Συρίας, του Ιράν, του Ιράκ, της Κεντρικής Ασίας και της Αιθιοπίας. Παλαιότερα ονομαζόταν Triticum orientale. Ανήκει στους ανοιξιάτικους τύπους σιταριού και είναι πρώιμης ανάπτυξης. Οι στάχεις του είναι επιμήκεις και αραιοί και σε κάθε σταχύδιο γονιμοποιούνται 2-3 σπόροι, που είναι επιμήκεις, στενοί, λεπτοί και σκληροί, με τα περιβλήματά τους να αποχωρίζονται κατά τον αλωνισμό. 8Το πολωνικό σιτάρι (Triticum polo - nicum) αναφέρεται για πρώτη φορά κατά τον 17ο αιώνα μ.χ. Είναι άγνωστο γιατί ονομάζεται έτσι, αφού δεν καλλιεργείται στην Πολωνία, ούτε όμως κατάγεται από εκεί. Καλλιεργείται σε πολύ μικρή έκταση στην Ινδία, την Αιθιοπία, το Μαρόκο και τη νοτιοδυτική Ρωσία. Στην Ελλάδα υπήρχε παλαιότερα μια και μοναδική ποικιλία στην Πελοπόννησο, γνωστή με το όνομα «λεβέντης». Ανήκει στους ανοιξιάτικους τύπους. Τα φυτά είναι υψηλά, οι στάχεις μεγάλοι, αραιοί ή συμπαγείς, με άγανα. Οι σπόροι του είναι πολύ επιμήκεις, στενοί, σκληροί και κατά τον αλωνισμό αποχωρίζονται από τα περιβλήματά τους. Στο στάχυ του πολωνικού σιταριού χαρακτηριστικά είναι τα πολύ μεγάλα λέπυρα, που έχουν μήκος 2-4 εκατοστά. 8Το περσικό σιτάρι(triticum carthlicum ή Triticum persicum) καλλιεργείται σε μικρή έκταση στην περιοχή της Εγγύς Ανατολής και την Αιθιοπία. Ανήκει στους ανοιξιάτικους τύπους σιταριού και οι περισσότερες ποικιλίες του είναι πολύ πρώιμες. Οι στάχεις του μοιάζουν με εκείνους του μαλακού σιταριού. Σε κάθε σταχύδιο βρίσκονται πολλά άνθη και κατά κανόνα αναπτύσσονται τρεις σπόροι, που είναι κόκκινοι, μοιάζουν με αυτούς του μαλακού σιταριού και κατά τον αλωνισμό αποχωρίζονται εύκολα από τα περιβλήματά τους. 8Το πιο σημαντικό όμως είδος στα τετραπλοειδή σιτάρια είναι το σκληρό (Triticum durum ή Triticum turgidum ssp. durum) που κατάγεται από την Εγγύς Ανατολή και είναι το αμέσως πιο σημαντικό είδος μετά από το μαλακό. Καλλιεργείται σε πάρα πολλές χώρες του κόσμου, ενώ στην Ελλάδα καταλαμβάνει κάθε χρόνο έκταση περίπου 5 εκατ. στρεμμάτων (το 1/7 των συνολικά καλλιεργούμενων εκτάσεων). Επειδή ο σπόρος του χαρακτηρίζεται από σκληρό ενδοσπέρμιο, το είδος αυτό είναι ιδιαίτερα κατάλληλο για την παρασκευή μακαρονιών και άλλων ζυμαρικών. Το σκληρό σιτάρι έχει συνήθως στάχεις με άγανα, με σταχύδια που το καθένα έχει 5-7 άνθη, από τα οποία γονιμοποιούνται 2-4. Οι σπόροι του είναι επιμήκεις και πολύ σκληροί, με χρώμα άσπρο ή κόκκινο. Το σκληρό σιτάρι μοιάζει πολύ με το υβώδες, από το οποίο ξεχωρίζει από το γεγονός ότι οι στάχεις του είναι λεπτότεροι και οι σπόροι του πιο επιμήκεις και πιο σκληροί. Το σκληρό σιτάρι ευδοκιμεί κυρίως σε θερμές και ξηρές περιοχές και σε εδάφη πλούσια σε άζωτο. Η ποιότητά του μειώνεται όταν καλλιεργείται σε υγρές περιοχές, γιατί το ενδοσπέρμιο από διάφωτο, υαλώδες και σκληρό μεταπίπτει σε ημίσκληρο, στο οποίο αυξάνεται το ποσοστό του αλευρώδους ή φαρινώδους ενδοσπερμίου σε βάρος του σκληρού. Το σκληρό σιτάρι είναι ανθεκτικό στην κόκκινη σκωρίαση και τον άνθρακα, ενώ εμφανίζει ευπάθεια στις δυσμενείς εδαφικές και κλιματικές συνθήκες. Παλιές ελληνικές ποικιλίες (τοπικοί πληθυσμοί) σκληρού σιταριού που καλλιεργούνταν στη χώρα μας πριν αρκετές δεκαετίες (μερικές ευτυχώς καλλιεργούνται και σήμερα) ήταν η Ακ Μπασάκ, το Μαυραγάνι, το Κοντούζι, ο Ντεβές, το Μονολόι, η Τρεμενιά, η Σαρρή-Μπασάκ, η Αθαλάσσα, η Κύπρου, το Τσιγγανιώτικο, ο Βλασταμηνός, το Κοκκινόσταρο κ.ά. Επικρατέστερος πληθυσμός ήδη από τη δεκαετία του 1930, καλλιεργούμενος στις μεγαλύτερες εκτάσεις ήταν το Μαυραγάνι, που εξακολουθεί να καλλιεργείται ακόμα σε αρκετές περιοχές της χώρας (π.χ. Δερβενοχώρια). Το ψωμί που παράγεται από το αλεύρι του είναι άριστης ποιότητας και εξαιρετικά νόστιμο. Πολλοί βιότυποι (τοπικοί πληθυσμοί) επίσης καλλιεργούνταν σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, όπως οι βιότυποι Μούδρος και Λήμνος, ο βιότυπος Ντόπια Ηρακλείου και οι βιότυποι Ατσική, Ρωμανού και Μαυροθέρι Χίου. Ομάδα 3η Εξαπλοειδή σιτάρια - (Γονίωμα ΑΑΒΒDD - Με αριθμό χρωματοσωμάτων 2η =42 8Στην ομάδα των εξαπλοειδών σιταριών ανήκει το σπουδαιότερο καλλιεργούμενο είδος του σιταριού, το μαλακό ή κοινό σιτάρι (παλαιότερη ονομασία Triticum vulgare, σημερινή Triticum aestivum ssp. vulgare ή Triticum aestivum ssp. aestivum), αλλά και αρκετά άλλα είδη που θα συναντήσουμε παρακάτω. Το κοινό ή μαλακό είναι ένα από τα παλαιότερα είδη σιταριού. Δείγματά του βρέθηκαν στους Λιμναίους συνοικισμούς της Ευρώπης. Οι σπόροι του όμως την εποχή εκείνη ήταν μικρότεροι από τους σημερινούς. Είναι άγνωστο αν γνώριζαν το μαλακό σιτάρι οι Αρχαίοι Αιγύπτιοι, ενώ ο πυρός των Αρχαίων Ελλήνων και το Triticum των Ρωμαίων φαίνεται ότι αναφέρονται στο είδος αυτό. Σήμερα, το κοινό ή μαλακό σιτάρι καταλαμβάνει τη μεγαλύτερη έκταση σε παγκόσμια κλίμακα (το 100% των καλλιεργουμένων εκτάσεων στον Καναδά, το 97% στις ΗΠΑ και στην Αργεντινή). Στην Ελλάδα είναι το δεύτερο σε έκταση καλλιεργούμενο είδος σιταριού, με πρώτο το σκληρό. Η ευρύτατη επέκταση της καλλιέργειας του μαλακού σιταριού, σε παγκόσμια κλίμακα, οφείλεται στο γεγονός ότι προσαρμόζεται σε μεγάλη ποικιλία συνθηκών περιβάλλοντος (λόγω του επιπλέον γονιώματος D που διαθέτει), μεγαλύτερη από κάθε άλλο καλλιεργούμενο είδος σιταριού και στο ότι είναι το πιο κατάλληλο είδος για την παρασκευή ψωμιού. Ψωμί βέβαια μπορεί να παραχθεί και από άλλα είδη σιταριού, τα χαρακτηριστικά όμως της γλουτένης του κοινού σιταριού επιτρέπουν την παρασκευή ψωμιού καλής ποιότητας. Το μαλακό σιτάρι περιλαμβάνει χειμερινούς και ανοιξιάτικους τύπους, με σπόρους σκληρότερους ή μαλακούς, κόκκινους ή άσπρους. Ο στάχυς του μαλακού σιταριού έχει ισχυρή ράχη, που δεν αποσυνδέεται κατά τον αλωνισμό. Οι σπόροι έχουν διάφορα μεγέθη και μορφές, με υφή άλλοτε υαλώδη, άλλοτε αλευρώδη και άλλοτε υαλώδη και αλευρώδη. Παλιές σημαντικές ποικιλίες (τοπικοί πληθυσμοί) μαλακού σιταριού, καλλιεργούμενες στη χώρα μας σε ικανές εκτάσεις ήταν το Ασπρόσταρο Χανίων, ο Γκρινιάς Ζακύνθου, ο Κουτρουλιάς, η Κατράνιτσα, ο Τσουγκριάς, η Ζουλίτσα Αρκαδίας, ο Κιζιλτζές και πολλές άλλες. Επίσης, οι βιότυποι Χάσικο Κρήτης, Αθέρας Κέρκυρας, Σκυλόπετρα Πτολεμαΐδας κ.ά. 8Το μάχα σιτάρι (Triticum aestivum ssp. macha) καλλιεργείται σε κάποιες περιοχές της Ρωσίας και ανήκει στους χειμωνιάτικους ή ενδιάμεσους τύπους σιταριού. Κατά τον αλωνισμό οι στάχεις αποσυνδέονται και η κορυφή των περισσότερων μεσογονατίων παραμένει προσκολλημένη στη βάση του υπερκείμενου σταχυδίου, όπως συμβαίνει και στο δίκοκκο σιτάρι. Οι σπόροι του έχουν σχήμα ελλειπτικό, χρώμα κόκκινο και δομή ενδιάμεση μεταξύ υαλώδους και αλευρώδους. Μετά τον αλωνισμό παραμένουν μέσα στα σταχύδια. 8Το σιτάρι βαβίλοβι (Triticum aestivum ssp. vavilovi) ανήκει στους χειμωνιάτικους τύπους και βρέθηκε στην Αρμενία σε μίγμα με μαλακό σιτάρι. Τα στελέχη του είναι παχιά και πολύ ισχυρά. Οι στάχεις του αραιοί έως μέτρια συμπαγείς, με μικρά άγανα και μοιάζουν με τους στάχεις του σπέλτα (δες παρακάτω). Οι σπόροι έχουν σχήμα ωοειδές, χρώμα λευκό και υφή υαλώδη. Η περιεκτικότητα των σπόρων σε πρωτεΐνη είναι μεγαλύτερη σε σύγκριση με πολλά άλλα είδη σιταριού. Μετά τον αλωνισμό οι σπόροι εξακολουθούν να περιβάλλονται από τα περιβλήματά τους. 8Το συμπαγές σιτάρι(triticum aestivum ssp. compactum) είναι από τα παλαιότερα είδη που καλλιέργησε ο άνθρωπος, ήδη από τη Νεολιθική ακόμα εποχή. Κατά τους προϊστορικούς χρόνους το σιτάρι αυτό αντικαταστάθηκε από το μαλακό, γιατί οι σπόροι του είναι πολύ μικροί. Σήμερα, το συμπαγές σιτάρι καλλιεργείται σε διάφορες περιοχές του κόσμου, σε μικρές όμως εκτάσεις. Κατάγεται από τη Μικρά Ασία και περιλαμβάνει τύπους χειμωνιάτικους και ανοιξιάτικους. Ευδοκιμεί κυρίως σε ελαφρά χωράφια και παρουσιάζει αξιόλογη αντοχή στο ψύχος, την ξηρασία και τις μυκητολογικές ασθένειες. Οι στάχεις του είναι μικρού μεγέθους (3,5-6 εκατοστά), συμπαγείς και πιεσμένοι στα πλάγια. Οι στάχεις έχουν σχήμα ελλειπτικό ή κορυνοειδές (ατρακτοειδές) και δεν έχουν άγανα. Οι σπόροι είναι μικροί, πιεσμένοι στα πλάγια, με χρώμα λευκό ή κόκκινο και υφή αλευρώδη ή υαλώδη. 8Το σιτάρι σπέλτα (Triticum aestivum ssp. spelta) κατάγεται μάλλον από τη βόρειο περιοχή της Συρίας ή την Ευρώπη, στην οποία παλαιότερα αποτελούσε το κυριότερο καλλιεργούμενο είδος σιταριού. Σήμερα βρίσκεται σε μικρές εκτάσεις σε ορεινές περιοχές της Ευρώπης (κυρίως στη Γερμανία). Το είδος αυτό μπορεί να ανήκει ή στους χειμωνιάτικους ή στους ανοιξιάτικους τύπους σιταριού. Οι στάχεις του είναι αραιοί, επιμήκεις, με ή χωρίς άγανα. Οι σπόροι του εξακολουθούν να περιβάλλονται από τα περιβλήματά τους και μετά τον αλωνισμό και έχουν χρώμα αμυδρά κόκκινο, σχήμα επίμηκες, πιεσμένοι στα πλάγια. Είναι ανθεκτικό στο ψύχος περισσότερο από άλλα είδη και υποείδη σιταριού. Είναι, επίσης, σιτάρι ανθεκτικό στο δαυλίτη, τον άνθρακα και τις σκωριάσεις. Παρά το γεγονός ότι ευδοκιμεί σε αγρούς γόνιμους, αντέχει και στα ελαφρά, ξηρά εδάφη. Συνήθως χρησιμοποιείται για τη διατροφή των ζώων, καμιά φορά όμως σε πρόσμιξη με άλλα είδη σιταριού και στη ζαχαροπλαστική. 8Το σφαιρόκοκκο σιτάρι (Triticum aestivum ssp. sphaerococcum) καλλιεργείται σήμερα σε μικρές εκτάσεις στη βόρειο Ινδία και το Πακιστάν για ιδιοκατανάλωση. Ανήκει στους ανοιξιάτικους τύπους και χαρακτηριστική είναι η μεγάλη πρωιμότητά του. Από τα άλλα εξαπλοειδή σιτάρια διαφέρει από το μικρότερο μέγεθος, αφού έχει ύψος εκατοστά. Τα στελέχη του είναι όρθια, ισχυρά και παχιά. Οι στάχεις του είναι μικροί, μήκους 3,5-6 εκατοστά, με ή χωρίς άγανα. Οι σπόροι έχουν σχήμα στρογγυλό και χρώμα λευκό ή κόκκινο. Το σιτάρι από το α ως το ω