Υποστηριζόμενα Αντιδραστήρια και Πράσινη Χημεία
|
|
- Θεοδοσία Φλέσσας
- 8 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 Υποστηριζόμενα Αντιδραστήρια και Πράσινη Χημεία Α. Ι. Μαρούλης 1, Κ. Π. Χατζηαντωνίου Μαρούλη 1, Σ. Λ. Κουρτίδου, Χ. Ε. Σαπουνά (1) Τμήμα Χημείας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Ένα από τα εργαλεία της Πράσινης Χημείας είναι τα Υποστηριζόμενα Αντιδραστήρια (Supported Reagents). Τα υποστηριζόμενα αντιδραστήρια είναι αντιδραστήρια, τα οποία στερεώνονται πάνω σε κάποιο αδιάλυτο υποστηρικτικό μέσο, είτε με απορρόφηση, είτε με διασπορά είτε με επίστρωση. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα ελκυστική κατηγορία ετερογενών συστημάτων, τα οποία παρουσιάζουν εξαιρετική δραστικότητα και εκλεκτικότητα στις χημικές διαδικασίες στις οποίες συμμετέχουν. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται τα είδη των υποστηριζόμενων αντιδραστηρίων, οι μέθοδοι παρασκευής τους, καθώς και οι εφαρμογές τους σε διάφορους τομείς, όπως η οργανική σύνθεση, η κατάλυση, η βιομηχανία και η εκπαίδευση. ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ: υποστηριζόμενα αντιδραστήρια, υπόστρωμα, εκλεκτικές αντιδράσεις, Envirocats, κατάλυση ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τα σύγχρονα περιβαλλοντικά προβλήματα που προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί η χημική βιομηχανία, αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες που οδήγησαν στη στροφή προς εναλλακτικές μεθοδολογίες και προσεγγίσεις πιο φιλικές προς το περιβάλλον. Το κόστος, η εξάντληση των φυσικών πόρων αλλά και η ανάγκη για προϊόντα υψηλής καθαρότητας αποτέλεσαν ίσης σημασίας κίνητρα για την προώθηση αυτών των αλλαγών. Η Πράσινη Χημεία δεν είναι μια άλλη χημεία, εστιάζεται όμως στην προστασία της υγείας του ανθρώπου και στην αποφυγή της καταστροφής του περιβάλλοντος, επιχειρώντας να ανακαλύψει νέους συνθετικούς δρόμους και νέα προϊόντα (π.χ. πράσινοι διαλύτες). Η παρούσα εργασία παρουσιάζει ένα από τα εργαλεία που χρησιμοποιεί η Πράσινη Χημεία για την επίτευξη των στόχων και των αρχών της, που είναι, μεταξύ άλλων, και τα υποστηριζόμενα αντιδραστήρια (supported reagents). Πρόκειται για αντιδραστήρια τα οποία στερεώνονται πάνω σε κάποιο στερεό υπόστρωμα, με απλούς μηχανισμούς, όπως απορρόφηση, προσρόφηση, διασπορά ή επίστρωση και διακρίνονται σε οργανικά και ανόργανα. Η πρώτη αναφορά πάνω στα υποστηριζόμενα αντιδραστήρια γίνεται το 1928, ενώ ορόσημο για την ανάπτυξή τους στήθηκε η εργασία του Fetizon το Η χρήση των υποστηριζόμενων αντιδραστηρίων και η ευρεία πλέον εφαρμογή τους και ανάπτυξη έγκειται στην πληθώρα των πλεονεκτημάτων που εμφανίζουν. Προσφέρουν δυνατότητα ανάκτησης, ανακύκλωσης και επανάχρησης του αντιδραστηρίου ή του υποστρώματος, χωρίς σημαντικές απώλειες,. Παράλληλα, με τη χρήση τους επιτυγχάνονται μεγάλες αποδόσεις, με σχετικά μικρό κόστος και υψηλή εκλεκτικότητα. Η αποφυγή χρήσης τοξικών διαλυτών και άλλων επικίνδυνων ουσιών περιορίζει το ρίσκο των ατυχημάτων. Τέλος, πρόκειται για περιβαλλοντικά φιλικά αντιδραστήρια, τα οποία δεν απαιτούν πολύπλοκους χειρισμούς, 1
2 αλλά ούτε χρονοβόρες διαδικασίες. Τα υποστηριζόμενα αντιδραστήρια βρίσκουν εφαρμογές σε ποικίλους τομείς της Επιστήμης της Χημείας, αρχής γενομένης της οργανικής σύνθεσης. Ποικίλες αντιδράσεις σύνθεσης και χημικές μετατροπές πραγματοποιούνται με τη χρήση των υποστηριζόμενων αντιδραστηρίων, ενισχύοντας τις επιταγές της εκλεκτικότητας και της μεγάλης απόδοσης, Μια από τις μεγαλύτερες και ευρείες εφαρμογές τους αφορούν στην κατάλυση, όπου τα συναντούμε με διάφορες μορφές. Από την άλλη, οι σύγχρονες βιομηχανικές πρακτικές επιτάσσουν την υιοθέτηση μεθόδων καθαρής σύνθεσης και ελαχιστοποίησης των αποβλήτων, κάτι το οποίο επιτυγχάνεται αποτελεσματικά με την εισαγωγή και τη χρήση των υποστηριζόμενων αντιδραστηρίων. Τέλος, θα πρέπει να αναφερθεί ότι η μελέτη των υποστηριζόμενων αντιδραστηρίων μπορεί και πρέπει να ενταχθεί στην εκπαιδευτική διαδικασία, ώστε να καταστεί δυνατή η μετάβαση από τη θεωρία στην πράξη, συντελώντας κατ αυτόν τον τρόπο στη διάδοση των αρχών της πράσινης χημείας στις διάφορες βαθμίδες εκπαίδευσης. ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΑ Για την προετοιμασία των υποστηριζόμενων αντιδραστηρίων είναι απαραίτητη η μελέτη των υποστρωμάτων που θα χρησιμοποιηθούν, τα οποία διακρίνονται σε ανόργανα και οργανικά. Από τα ανόργανα υποστρώματα ευρεία εφαρμογή βρίσκουν η αλούμινα, Al 2 O 3 (H 2 O) n, n=0-3, η σίλικα, SiO 2 x(h 2 O), οι πηλοί, οι μοντμοριλλονίτες και οι ζεόλιθοι, C x [(T y, Si 1-y )O 2 ]X z wm, όπου x,z,w ο αριθμός των κατιόντων (C), ανιόντων (X) και των μορίων, M, για παράδειγμα H 2 O, που βρίσκονται εκτός του πλέγματος, και όπου y ο αριθμός των στοιχείων εκτός του πυριτίου, τα οποία βρίσκονται συναρμοσμένα σε τετραεδρική διάταξη στο πλέγμα. Όσον αφορά στα οργανικά υποστρώματα χρησιμοποιούνται οργανικά πολυμερή, όπως για παράδειγμα το διασταυρωμένο (cross-linked) πολυστυρένιο. Ανάλογα, με την εφαρμογή για την οποία προορίζεται το πολυμερές μπορεί να είναι είτε γραμμικό, διαλυτό και με ευρύ φάσμα μοριακού βάρους, είτε κάποιο διασταυρωμένο δίκτυο (crosslinked network) ακόμα και μια μεμβράνη. Εκτός από τα πολυστυρένια και τα ακρυλοπολυμερή, οργανικά υποστρώματα μπορούν να αποτελέσουν και οι πολυβινυλοπυριδίνες, τα πολυβενζιμιδαζόλια, τα χλωροφθοροπολυμερή και τα πολυφωσφαζένια. Τα κριτήρια που είναι απαραίτητο να πληρούν τα υποστρώματα είναι τα εξής: 1. Να είναι αδιάλυτα στους διαλύτες που χρησιμοποιούνται στην αντίδραση. 2. Να είναι χημικά αδρανή σε σχέση με τα αντιδρώντα και τα προϊόντα της αντίδρασης. 3. Να έχουν τη δυνατότητα ικανοποιητικής διασποράς των διαλυτών και αντιδρώντων στην επιφάνειά τους. 4. Να είναι θερμικά σταθερά στο σύνηθες εύρος θερμοκρασίας της αντίδρασης. 5. Να είναι μηχανικά σταθερά κάτω από συνθήκες ανάδευσης. 6. Να αναγεννώνται εύκολα μετά το πέρας της αντίδρασης. 2
3 Η επιλογή του υποστρώματος γίνεται εξετάζοντας το πορώδες του, τη χημική σύσταση και την επιφάνεια επαφής του. Το πορώδες του υποστηρικτή σχετίζεται άμεσα με την εκλεκτικότητα της αντίδρασης στην οποία συμμετέχει, επηρεάζεται από το σχήμα των κενών, καθώς και από το υλικό πλήρωσης μεταξύ των κόκκων του υποστρώματος, αλλά και από το μέγεθος και τη διάταξή τους. Υποστρώματα με μικρό πορώδες (π.χ. ζεόλιθοι) οδηγούν σε αυξημένη εκλεκτικότητα. Συχνά όμως παρατηρείται μείωση της ταχύτητας της αντίδρασης, λόγω της αργής διασποράς των μορίων του αντιδραστηρίου, όταν αυτό βρίσκεται στην υγρή φάση. Υλικά με σχετικά μεγάλο πορώδες είναι τα αργιλοφωσφορικά άλατα και οι διαστρωματωμένοι πηλοί (pillared clays). Κάτι που αξίζει να σημειωθεί, χωρίς απαραίτητα να αποτελεί σημαντικό ζήτημα, είναι ότι για υποστρώματα με μικρό πορώδες συχνά απαιτούνται μεγάλες ποσότητες, λόγω της μικρής πρόσβασης από τα αντιδραστήρια. Επίσης, αν το υπόστρωμα δεν έχει κατεργαστεί κατάλληλα πριν την αλληλεπίδρασή του με το αντιδραστήριο, τότε οι μεγαλύτεροι σε μέγεθος πόροι θα γεμίσουν πρώτοι και θα οδηγήσουν στην εμφάνιση πιο στενών καναλιών διασποράς, αλλά και δομών πόρων με λιγότερες ενεργές περιοχές. Η χημική σύσταση των υποστρωμάτων αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς παράγοντες επιλογής τους. Είναι απαραίτητος ο έλεγχος της σύστασης, έτσι ώστε να αποφεύγεται αφενός ο σχηματισμός ανενεργών υποστηριζόμενων αντιδραστηρίων και η ανάπτυξη ισχυρού δεσμού μεταξύ υποστρώματος και αντιδραστηρίου και αφετέρου ο σχηματισμός επικίνδυνων παραπροϊόντων. Τέλος, προτιμώνται υποστρώματα τα οποία διαθέτουν μεγάλη επιφάνεια επαφής, η οποία οδηγεί σε αύξηση των ενεργών περιοχών και κατά συνέπεια σε αύξηση της απορρόφησης των αντιδραστηρίων σε αυτά. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΜΕΝΩΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΙΩΝ Τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα των στερεών υποστηριζόμενων αντιδραστηρίων μπορούν να συνοψιστούν στα παρακάτω : 1. Απομακρύνονται εύκολα με διήθηση 2. Με περίσσεια υποστηριζόμενου αντιδραστηρίου η αντίδραση διεξάγεται ποσοτικά, χωρίς να επηρεάζεται η καθαρότητα του τελικού προϊόντος 3. Η ανακύκλωση των ανακτημένων αντιδραστηρίων είναι οικονομική, επαρκής και περιβαλλοντικά φιλική 4. Ευκολία χειρισμού ακριβών καταλυτών ή καταλυτών που απαιτούν χρονοβόρες διαδικασίες προκατεργασίας και βρίσκουν εφαρμογή ως παράγοντες ροής ή σε αυτοματοποιημένες διαδικασίες 5. Με αλλαγή του υποστρώματος μεταβάλλονται και οι χημικές τους ιδιότητες 6. Τοξικά, εκρηκτικά και επικίνδυνα αντιδραστήρια διαχειρίζονται με μεγαλύτερη ασφάλεια, όταν βρίσκονται ακινητοποιημένα σε στερεά υποστρώματα 7. Παρέχουν μεγαλύτερη εκλεκτικότητα αντιδραστηρίων, καθόσον ακινητοποιούνται στο υπόστρωμα και δεν κυκλοφορούν ελεύθερα. 3
4 Τα υποστηριζόμενα αντιδραστήρια παρουσιάζουν ωστόσο και κάποια μειονεκτήματα: 1. Κάποια εξ αυτών δεν αλληλεπιδρούν αποτελεσματικά με το υπόστρωμα 2. Δεν είναι πάντοτε εφικτή η δυνατότητα ανακύκλωσης των αντιδραστηρίων, που βρίσκονται στερεωμένα στο υπόστρωμα 3. Πολλές φορές εμφανίζεται ελάττωση της ταχύτητας της αντίδρασης, εξαιτίας περιορισμών στη διάχυση του αντιδραστηρίου πάνω στην επιφάνεια του υποστρώματος 4. Σε κάποιες περιπτώσεις πολυμερών υποστρωμάτων εμφανίζεται μεγάλο κόστος παρασκευής τους 5. Κάτω από έντονες συνθήκες η σταθερότητα του υποστρώματος επηρεάζεται και πολλάκις ελαττώνεται 6. Σε κάποιες περιπτώσεις που χρησιμοποιείται πολυμερές ως υπόστρωμα, μπορεί το ίδιο το πολυμερές να προκαλέσει περεταίρω παράπλευρες αντιδράσεις. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΜΕΝΩΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΙΩΝ Η παρασκευή τους είναι απλή και δεν απαιτεί πολύπλοκες τεχνικές. Η επιλογή του υποστηριζόμενου αντιδραστηρίου που θα χρησιμοποιηθεί σε μια διαδικασία γίνεται με βάση τα επιθυμητά προϊόντα, τις συνθετικές διαδικασίες και την αλληλεπίδραση μεταξύ υποστρώματος, αντιδραστηρίου και προϊόντων. Η προετοιμασία των υποστηριζόμενων αντιδραστηρίων συνήθως γίνεται εφαρμόζοντας απλές τεχνικές όπως εξάτμιση, κατακάθιση, προσρόφηση, ανάμιξη/ άλεση, με in situ μεθόδους, με χρήση υπερήχων, ιονανταλλαγή και άλλες. Αξίζει να σημειωθεί ότι η προετοιμασία των υποστηριζόμενων αντιδραστηρίων καθορίζεται κάθε φορά και από την αντίδραση, στην οποία συμμετέχουν. Ακολούθως παρατίθεται η παρασκευή καυστικού καλίου σε αλούμινα, που αποτελεί υποστηριζόμενο αντιδραστήριο για την αλδολική συμπύκνωση βενζαλδεΰδης κυκλοεξανόνης. Η συγκεκριμένη μέθοδος έχει αντικαταστήσει την παραδοσιακή στα πλαίσια του Εργαστηριακού μαθήματος Οργανικής Χημείας Ι, που πραγματοποιείται στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Παρασκευή Καυστικού Καλίου Υποστηριγμένου σε Αλούμινα Σε ποτήρι ζέσεως των 100 ml πρώτα ζυγίζεται 1 gr καυστικού καλίου και κατόπιν προστίθενται σε αυτό 80 ml μεθανόλης. Έπειτα από ανάδευση μερικών λεπτών το άλκαλι διαλυτοποιείται πλήρως. Αφού ζυγιστούν 10 gr alumina σε εσμυρισμένη σφαιρική φιάλη των 100 ml, προστίθενται στη φιάλη 40 ml από το μεθανολικό διάλυμα του καυστικού καλίου. Από το προκύπτον μίγμα απομακρύνεται η μεθανόλη σε περιστροφικό εξατμιστή στους 90 ο C. Κατόπιν η διαδικασία επαναλαμβάνεται με την προσθήκη στην αλούμινα και των υπόλοιπων 40 ml του μεθανολικού διαλύματος. Μετά την ορατή απομάκρυνση του διαλύτη, το μίγμα alumina/koh παραμένει στους 90 ο C, στον περιστροφικό εξατμιστή, για 30 επιπλέον λεπτά ώστε να απομακρυνθεί όσο γίνεται περισσότερο η μεθανόλη και να ληφθεί ξανά αλούμινα ελεύθερης ροής. 4
5 ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΜΕΝΩΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΙΩΝ Τα υποστηριζόμενα αντιδραστήρια βρίσκουν ποικίλες εφαρμογές σε διάφορους τομείς της Χημείας. Σημαντικές είναι οι εφαρμογές τους σε εναλλακτικές συνθετικές μεθόδους, οι οποίες είναι φιλικές προς το περιβάλλον και συμβαδίζουν με τις αρχές της Πράσινης Χημείας, όπως για παράδειγμα στην εποξείδωση ακόρεστων κετονών, στη δημιουργία δεσμού C-C κατά την αντίδραση Suzuki Miyaura, αλλά και σε εναλλακτικές μεθόδους της αντίδρασης Wittig, με παράλληλη χρήση μικροκυματικής ακτινοβολίας και υποστηριζόμενων αντιδραστηρίων. Μια εφαρμογή των υποστηριζόμενων αντιδραστηρίων στην οργανική σύνθεση αποτελεί η σύνθεση θειαζολών. Σύνθεση 2-αμινοθειαζολών, με μια αντίδραση τριών βημάτων σε ένα σκεύος (three-step one-pot reaction) Οι θειαζόλες είναι πολύ χρήσιμες ενώσεις, οι οποίες βρίσκουν εφαρμογή στην ιατρική, τη φαρμακευτική αλλά και στη χημεία που αφορά στη γεωργία. Ο αμινοθειαζολικός δακτύλιος, για παράδειγμα, χρησιμοποιείται στην ιατρικά και φαρμακευτική χημεία, στην ανάπτυξη και τεχνολογία φαρμάκων που αντιμετωπίζουν τις αλλεργίες, την υπέρταση, φλεγμονές, βακτηριακές λοιμώξεις κ.α. Μια αντίδραση που πραγματοποιείται σε πολλά στάδια απαιτεί για την ολοκλήρωσή της ισάριθμα ή και περισσότερα με τα στάδια σκεύη και δοχεία, διάφορους διαλύτες και αντιδραστήρια ή βοηθητικά μέσα, κατανάλωση μεγαλύτερου ποσού ενέργειας, αλλά και χρόνου και αυτό ερμηνεύεται ως επιπλέον κόστος, ενώ για την αποτελεσματική απομόνωση των προϊόντων είναι απαραίτητη η επανάληψη της διαδικασίας αρκετές φορές. Τα προβλήματα που μόλις αναφέρθηκαν μπορούν να εξαλειφθούν με τις αντιδράσεις, τα στάδια των οποίων πραγματοποιούνται διαδοχικά στο ίδιο σκεύος (Σχήμα.1.) Σχήμα 1: Σύνθεση πολλών σταδίων σε ένα δοχείο (one-pot multi-step synthesis) χρησιμοποιώντας υποστηριζόμενα αντιδραστήρια 5
6 Με την παράλληλη χρήση υποστηριζόμενων αντιδραστηρίων σε τέτοιου είδους αντιδράσεις, εκείνο που επιτυγχάνεται είναι η σταθεροποίηση αντιδραστηρίων πάνω σε ένα στερεό υπόστρωμα, έτσι ώστε να αποφεύγεται η αντίδραση μεταξύ τους, στην περίπτωση που τα αντιδραστήρια όταν συνυπάρχουν στο ίδιο μέσο αντιδρούν μεταξύ τους. Επιπλέον, με αυτό τον τρόπο εξασφαλίζονται μεγαλύτερες αποδόσεις συγκριτικά με εκείνες τις αντιδράσεις, οι οποίες γίνονται σταδιακά. Για την παρασκευή και προετοιμασία των υποστηριζόμενων αντιδραστηρίων που χρησιμοποιήθηκαν ακολουθήθηκαν πολύ απλές διαδικασίες. Το πρώτο υποστηριζόμενο αντιδραστήριο ήταν Na 2 CO 3 /SiO 2, ακολούθησε η παρασκευή του KSCN/SiO 2 και τέλος του NH 4 OAc/Al 2 O 3. Στις δύο πρώτες περιπτώσεις το υπόστρωμα προστέθηκε σε υδατικό διάλυμα του εκάστοτε αντιδραστηρίου με απεσταγμένο νερό και ακολούθησε ανάδευση για σύντομο χρονικό διάστημα. Στη συνέχεια, έλαβε χώρα απομάκρυνση του νερού με εξάτμιση με φυγοκέντριση, σε χαμηλή πίεση και σε θερμοκρασία κάτω από 60 ºC. Τέλος, το υποστηριζόμενο αντιδραστήριο που προέκυψε ξηράνθηκε σε κενό, σε θερμοκρασία δωματίου. Σχετικά με το τρίτο υποστηριζόμενο αντιδραστήριο, όλη η διαδικασία που ακολουθήθηκε ήταν η ίδια, μόνο που αντί για υδατικό διάλυμα του αντιδραστηρίου, χρησιμοποιήθηκε διαλυτής μεθανόλη. Σχήμα 2: Εναλλακτική σύνθεση του αμινοθειαζολίου μέσω της αντίδρασης τριών σταδίων σε ένα δοχείο και οι αποδόσεις, μέσω διαδοχικών αντιδράσεων. Στην προσπάθεια πρασινίσματος των χημικών διαδικασιών η ετερογενής κατάλυση με χρήση υποστηριζόμενων αντιδραστηρίων καθίσταται ιδιαίτερα χρήσιμη, αφού προσφέρει τη δυνατότητα αποφυγής οργανικών και άλλων επικίνδυνων διαλυτών και κατά συνέπεια έτσι αποφεύγονται και οι επακόλουθες διαδικασίες εκχύλισης και διαχωρισμού των διαλυτών από τα επιθυμητά προϊόντα της αντίδρασης. Το τελικό προϊόν είναι δυνατό να παραληφθεί με εξάτμιση από την επιφάνεια του στερεού καταλύτη, ενώ το αδιάλυτο αντιδραστήριο ή ο καταλύτης με αναγέννηση μπορούν να χρησιμοποιηθούν εκ νέου. Πλέον πολλά καταλυτικά συστήματα υποστηριζόμενων αντιδραστηρίων είναι εμπορικά διαθέσιμα, ενώ ακόμα και τα πιο κοινά οξειδωτικά και αναγωγικά μέσα, καθώς και πυρηνόφιλα αντιδραστήρια (αζίδια, θειοκυανιούχα, ακόμα και φθοριούχα) βρίσκουν εφαρμογή σε υποστηριζόμενα αντιδραστήρια. 6
7 Μια ξεχωριστή κατηγορία καταλυτών, οι οποίοι βασίζονται στα χαρακτηριστικά των υποστηριζόμενων αντιδραστηρίων και τα τελευταία χρόνια βρίσκουν πολλές πράσινες εφαρμογές είναι οι Envirocats, ένα είδος περιβαλλοντικών καταλυτών, που προωθήθηκαν εμπορικά για πρώτη φορά από την εταιρεία Contract Chemicals Ltd.(Ηνωμένο Βασίλειο). Οι Envirocats είναι εμπορικά διαθέσιμα υποστηριγμένα αντιδραστήρια που καταλύουν τις οξειδώσεις και τις αντιδράσεις Friedel-Crafts (σημαντικές αντιδράσεις ηλεκτρονιόφιλης υποκατάστασης). Έχουν τις χαρακτηριστικές ονομασίες EPZG, EPZ10, EPZE, EPIC και EPAD και μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μια ποικιλία καταλυτικών συστημάτων. Παράγονται από την τοποθέτηση ενός άλατος μετάλλου σε ένα ανόργανο υποστηρικτικό υλικό μεγάλης επιφάνειας. Ο τρόπος αλληλεπίδρασης του αντιδραστηρίου με τον υποστηρικτή του δεν είναι απολύτως σαφής. Ωστόσο ποικίλες μέθοδοι ανάλυσης έδωσαν πολύτιμες πληροφορίες για τις ενεργές επιφάνειες που δημιουργούνται κατά τη χρήση των καταλυτών αυτών. Οι Envirocats βρίσκουν εφαρμογή σε αντιδράσεις αλκυλίωσης, εστεροποίησης, αερόβιας οξείδωσης, σουλφονίωσης και αρωματικής βρωμίωσης αρωματικών ενώσεων. Μια σημαντική αντίδραση είναι η αντίδραση ακυλίωσης της ανισόλης, η οποία βρίσκει εφαρμογή στην παρασκευή του αντικαρκινικού φαρμάκου Tamoxifen (καρκίνος του μαστού). Στη συνέχεια παρατίθεται μια εφαρμογή των υποστηριζόμενων αντιδραστηρίων ως καταλυτών για την εκλεκτική οξείδωση των αλκοολών. Εκλεκτική Οξείδωση Αλκοολών Μια από τις πιο σημαντικές αντιδράσεις για τη σύνθεση εξευγενισμένων, υψηλής καθαρότητας χημικών προϊόντων και ενδιάμεσων είναι η εκλεκτική οξείδωση των αλκοολών προς καρβονυλικές ενώσεις. Κατά καιρούς έχουν χρησιμοποιηθεί διάφορα οξειδωτικά μέσα, αλλά συνεχώς αναζητούνται νέα, τα οποία πρέπει να συμβαδίζουν με τις αρχές της βιωσιμότητας. Παραδοσιακά, η οξείδωση των αλκοολών γίνεται με χρήση ενός ανόργανου οξειδωτικού αντιδραστηρίου, όπως για παράδειγμα ενώσεις του Cr (VI). Σημαντικά μειονεκτήματα όμως είναι η απαίτηση στοιχειομετρικής ποσότητας του οξειδωτικού μέσου, το οποίο οδηγεί σε επακόλουθη αύξηση του κόστους, αλλά και η παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων αποβλήτων, τα οποία περιέχουν βαρέα μέταλλα. Τα τελευταία χρόνια για την καταλυτική οξείδωση των αλκοολών έχει εξαπλωθεί η χρήση μιας σταθερής νιτροξυλικής ρίζας 2,2,6,6-τετραμέθυλο-1-οξο-πιπεριδίνης (TEMPO), η οποία σε συνδυασμό με ένα άλλο οξειδωτικό μέσο έχει αντικαταστήσει εκείνα που περιέχουν μέταλλα, ενώ το τελικό οξειδωτικό μέσο παραμένει ο ατμοσφαιρικός αέρας ή το οξυγόνο. Το ΤΕΜΡΟ είναι ένα αρκετά ακριβό αντιδραστήριο, για αυτό και η ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίησή του κρίνεται απαραίτητη, ειδικά για εκείνες τις περιπτώσεις, που χρησιμοποιείται για αντιδράσεις σε μεγάλη κλίμακα. Δεδομένου του έντονου ενδιαφέροντος προς το αντιδραστήριο ΤΕΜΡΟ και τις εφαρμογές του στην καταλυτική οξείδωση των αλκοολών, οι ερευνητές ασχολήθηκαν διεξοδικά με τη μελέτη και παρασκευή διαφόρων καταλυτικών συστημάτων. Μια πρώτη αναφορά, για την οξείδωση των αλκοολών με οξειδωτικό μέσο τον ατμοσφαιρικό αέρα, 7
8 ήταν η συνδυαστική χρήση του ΤΕΜΡΟ με μεταβατικά μέταλλα, όπως το Ru και ο Cu. Δυσκολίες όμως, όπως η αδυναμία οξείδωσης αλειφατικών και δευτεροταγών αλκοολών, αλλά και η απαίτηση υψηλών θερμοκρασιών, οδήγησε σε περεταίρω έρευνα, η οποία έδειξε ότι η χρήση καταλυτικής ποσότητας Mn II - Co II αναιρεί κάποιες από αυτές. Παρόλαυτα, το γεγονός ότι το ΤΕΜΡΟ είναι ένα ακριβό αντιδραστήριο έθεσε ως κύριο άξονα για την ανεύρεση ενός νέου καταλυτικού συστήματος τη δυνατότητα ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησής του, κάτι που είχε σαν ακόλουθο το σχεδιασμό και σύνθεση διάφορων τύπων υποστηριζόμενου ΤΕΜΡΟ. Αρχικά, χρησιμοποιήθηκε υποστηριζόμενο ΤΕΜΡΟ μαζί με μοριακό οξυγόνο και άλατα μεταβατικών μετάλλων ή άλλα είδη οξειδωτικών μέσων σε στοιχειομετρικές ποσότητες, όμως, όπως και στα προηγούμενα παραδείγματα, εκείνο που γινόταν ήταν μερική αποσύνθεση του ΤΕΜΡΟ. Ακολουθώντας τις προσταγές της ασφάλειας, του κόστους αλλά και της Πράσινης Χημείας, ο Hu και οι συνεργάτες του παρουσίασαν ένα καταλυτικό σύστημα ΤΕΜΡΟ, το οποία δεν δρα σε συνδυασμό με κάποιο μέταλλο για την αερόβια οξείδωση των αλκοολών. Η μέθοδος θα μπορούσε να αποτελεί μια καινοτόμο οξειδωτική οδό, όμως το κόστος της συσκευής από Teflon είναι εξαιρετικά υψηλό, απαιτείται μεγάλη ποσότητα του ΤΕΜΡΟ, καθώς και υψηλές πιέσεις χειρισμού operating (πάνω από 9 bar) και θερμοκρασίες (πάνω από 80 ºC) και γίνεται χρήση του ανεπιθύμητου διαλύτη, CH 2 Cl 2, διχλωρομεθανίου. Για την επίλυση των παραπάνω προβλημάτων οι ερευνητές έστρεψαν την προσοχή τους προς καταλυτικά συστήματα ελεύθερα από μεταβατικά μέταλλα, τα οποία προσφέρουν χαμηλότερο κόστος, ασφάλεια και βρίσκονται πιο κοντά σε πράσινες μεθοδολογίες. Μια εξαιρετικά σταθερή και καινοτόμος μορφή είναι εκείνη του υποστηριζόμενου ΤΕΜΡΟ (Σχήμα 3). Σχήμα 3: Συντακτικός τύπος του αντιδραστηρίου ΤΕΜΡΟ, υποστηριζόμενο σε υπόστρωμα SBA-15. Τα υποστρώματα, προκειμένου να γίνονται με επιτυχία οι αερόβιες οξειδώσεις των αλκοολών, τόσο με ενεργές όσο και με ανενεργές υδροξυλομάδες, θα πρέπει να έχουν μεσαίο μέγεθος πόρων (MCM-41, SBA-15) και με ομοιόμορφη κατανομή (2-30 nm), μεγάλο κενό μεταξύ τους, αλλά και μεγάλη επιφάνεια επαφής. Ο υποστηριζόμενος ΤΕΜΡΟ σε SBA-15 πρόκειται για έναν εξαιρετικά εκλεκτικό και αποτελεσματικό καταλύτη για την αερόβια οξείδωση πρωτοταγών, δευτεροταγών ακόμα και στερεοχημικά παρεμποδισμένων αλκοολών, κάτω από τις ίδιες συνθήκες αντίδρασης. Ενώ σε αντίθεση με άλλες εφαρμογές ετερογενούς κατάλυσης με καταλύτη ΤΕΜΡΟ, ο υποστηριζόμενος καταλύτης παρουσιάζει σημαντική δραστικότητα σχετικά με την εκλεκτική οξείδωση διαφόρων τύπων αλκοολών, αλλά και μεγάλη ανοχή σε διδραστικές αλκοόλες (bifunctional). 8
9 Τέλος, τα υποστηριζόμενα αντιδραστήρια χρησιμοποιούνται και σε βιομηχανικές εφαρμογές, όπως η ελαχιστοποίηση των αποβλήτων και η καθαρή σύνθεση. Τα τελευταία χρόνια επίσης, γίνεται προσπάθεια ένταξής τους στα αναλυτικά προγράμματα τόσο της δευτεροβάθμιας όσο και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Τα υποστηριζόμενα αντιδραστήρια είναι ένα είδος αντιδραστηρίων τοποθετημένων με κάποιο μηχανισμό πάνω σε ένα στερεό υπόστρωμα. Διακρίνονται σε οργανικά και ανόργανα και παρουσιάζουν μια πληθώρα πλεονεκτημάτων και εφαρμογών. Χαρακτηρίζονται από ευκολία στο χειρισμό τους, συντελούν στη μείωση του κόστους μέσω της δυνατότητας επαναχρησιμοποίησής τους αλλά και λόγω περιορισμού των αποβλήτων. Γενικότερα, πρόκειται για αντιδραστήρια φιλικά προς το περιβάλλον, με ποικίλες εφαρμογές στην οργανική σύνθεση, τις καταλυτικές και βιομηχανικές διαδικασίες καθώς και την εκπαίδευση. Τέλος, κρίνεται επιτακτική η ανάγκη εμπλουτισμού της υπάρχουσας βιβλιογραφίας με νέα παραδείγματα, εφαρμογές των υποστηριζόμενων αντιδραστηρίων, καθώς και με προτεινόμενες λύσεις. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Kirkwood, R.C. and Longley, A.J., Clean Technology and the Environment, Ed. Blackie Academic and Professional, Anastas, P.T. and Warner, J.C., Πράσινη Χημεία Θεωρία και Πράξη, 2007, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 3. Clark, J.H.; Kybett, A.P. and Maquarrie, D.J., Supported Reagents. Preparation, Analysis and Applications, Ed. Wiley-VCH, Clark, J.C. and Rhodes, C.N., Clean Synthesis Using Porous Inorganic Solid Catalysts and Supported Reagents, Ed. Royal Society of Chemistry, Clark, J.H.and Macquarrie, D.J., Handbook of Green Chemistry and Technology, Εd. Blackwell Publishing, Sherrington, D.C., Polymer-Supported Reagents, Catalysts and Sorbents: Evolution and Exploitation- A Personalized View, J. Polym. Sci. Part A: Polym. Chem., 2001, 39, Aoyama, T.; Murota, S.; Takido, T.and Kodomari, M., Novel one-pot three-step reaction using supported reagents system: synthesis of 2-aminothiazoles, Tetrahedron, 2007, 63, Karimi, B.; Biglari, A.; Clark, J.H. and Budarin, V., Green, transition-metal-free aerobic oxidation of alcohols using a highly supported organocatalyst, Angew. Chem. Int. Ed., 2007, 46, Αργυρόπουλος, Ν.; Κουτούλη, Ε.; Λίτινας, Κ.; Μαλαμίδου, Ε.; Μαρούλης, Α. Ι.; Σπυρούδης, Σ.; Τσολερίδης, Κ. και Χατζηαντωνίου, Κ., Πειραματική Οργανική Χημεία, εκδ. Α. Σάββας και Δ. Γαρταγάνης, 2009, σελ
τεκμηρίωση και συνειδητοποίηση επικινδυνότητας λυμάτων αυστηρή νομοθεσία διαχείρισης αποβλήτων Καθαρισμός αποβλήτων
ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ τεκμηρίωση και συνειδητοποίηση επικινδυνότητας λυμάτων αυστηρή νομοθεσία διαχείρισης αποβλήτων Καθαρισμός αποβλήτων επαναχρησιμοποίηση πολύτιμων, εξαντλούμενων
Διαβάστε περισσότεραMAΘΗΜΑ 5 ο ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΣΤΕΡΟΠΟΙΗΣΗ
MAΘΗΜΑ 5 ο ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΣΤΕΡΟΠΟΙΗΣΗ ξικός αιθυλεστέρας ή Οξικό αιθύλιο Δρα. Κουκουλίτσα Αικατερίνη Χημικός Εργαστηριακός Συνεργάτης Τ.Ε.Ι Αθήνας ckoukoul@teiath.gr ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΚΑΡΒΟΞΥΛΙΚΟΥ
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΛΗΨΗ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗΣ ΔΙΑΤΡΙΒΗΣ ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
~ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗΣ ΔΙΑΤΡΙΒΗΣ ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ~ ΠΕΡΙΛΗΨΗ H παρούσα Διδακτορική Διατριβή περιλαμβάνει συστηματική μελέτη για την ανάπτυξη τριοδικού καταλυτικού μετατροπέα (TWC) που να επιδεικνύει
Διαβάστε περισσότεραΠαρασκευαστικό διαχωρισμό πολλών ουσιών με κατανομή μεταξύ των δύο διαλυτών.
1. ΕΚΧΥΛΙΣΗ Η εκχύλιση είναι μία από τις πιο συνηθισμένες τεχνικές διαχωρισμού και βασίζεται στην ισορροπία κατανομής μιας ουσίας μεταξύ δύο φάσεων, που αναμιγνύονται ελάχιστα μεταξύ τους. Η ευρύτητα στη
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Σύνθεση Διβενζαλακετόνης
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Σύνθεση Διβενζαλακετόνης Διδάσκοντες: Κων/νος Τσιτσιλιάνης, Καθηγητής Ουρανία Κούλη, Ε.ΔΙ.Π. Μαρία Τσάμη, Ε.ΔΙ.Π. Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Χημικών Μηχανικών Σκοπός
Διαβάστε περισσότεραΕπιμέλεια: Καρνάβα Σοφία
Επιμέλεια: Καρνάβα Σοφία Τι είναι λοιπόν η Oργανοκατάλυση Ως Oργανοκατάλυση ορίζεται το είδος κατάλυσης, όπου η ταχύτητα και η απόδοση μιας αντίδρασης αυξάνεται από κάποιο οργανικό μόριο που χαρακτηρίζεται
Διαβάστε περισσότεραΑντιδράσεις οξείδωσης αναγωγής οργανικών ενώσεων.
Αντιδράσεις οξείδωσης αναγωγής οργανικών ενώσεων. Οξείδωση είναι η αύξηση του αριθμού οξείδωσης ατόμου ή ιόντος. Αναγωγή είναι η ελάττωση του αριθμού οξείδωσης ατόμου ή ιόντος. Στην οργανική οξείδωση είναι
Διαβάστε περισσότεραΧημεία Β ΓΕΛ 21 / 04 / 2019
Β ΓΕΛ 21 / 04 / 2019 Χημεία ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. A1. Από την προσθήκη HBr στο
Διαβάστε περισσότεραΜΟΡΙΑΚO ΚOΣΚΙΝΟ ΖΕOΛΙΘΟΣ NaX
Πανεπιστήμιο Κρήτης Τμήμα Επιστήμης & Τεχνολογίας Υλικών Εργαστήριο Χημείας Υλικών Γεράσιμος Αρματάς ΜΟΡΙΑΚO ΚOΣΚΙΝΟ ΖΕOΛΙΘΟΣ NaX ΖΕΟΛΙΘΟΙ Οι ζεόλιθοι (από το ζέω και λίθος) είναι μικροπορώδη, κρυσταλλικά
Διαβάστε περισσότεραΟργανική Χημεία. Κεφάλαια 20 & 21: Καρβοξυλικά οξέα, παράγωγα τους και αντιδράσεις ακυλο υποκατάστασης
Οργανική Χημεία Κεφάλαια 20 & 21: Καρβοξυλικά οξέα, παράγωγα τους και αντιδράσεις ακυλο υποκατάστασης 1. Καρβοξυλικά οξέα Σημαντικά ακυλο (-COR) παράγωγα Πλήθος καρβοξυλικών ενώσεων στη φύση, π.χ. οξικό
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Σύνθεση Tριτοταγούς Βουτυλοχλωριδίου
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Σύνθεση Tριτοταγούς Βουτυλοχλωριδίου Διδάσκοντες: Κων/νος Τσιτσιλιάνης, καθηγητής Ουρανία Κούλη, Ε.ΔΙ.Π. Μαρία Τσάμη, Ε.ΔΙ.Π. Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Χημικών Μηχανικών
Διαβάστε περισσότεραΧημικές Διεργασίες: Εισαγωγή
: Εισαγωγή Ορολογία Μοναδιαίες Διεργασίες ( Unit Processes ) - Οξείδωση - Υδρογόνωση - Αφυδρογόνωση - Πυρόλυση - Ενυδάτωση κλπ Ορολογία Μοναδιαίες Διεργασίες ( Unit Processes ) - Οξείδωση - Υδρογόνωση
Διαβάστε περισσότεραΦΥΛΛΟ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
ΦΥΛΛΟ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Τίτλος Μαθήματος: Διδάσκοντες: ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ Αναστασία Δέτση, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Στυλιανός Χαμηλάκης, Καθηγητής Εξάμηνο: Συγγράμματα: 4ο John Mc Murry «Οργανική Χημεία»
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Σύνθεση Ακετανιλιδίου
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Σύνθεση Ακετανιλιδίου Διδάσκοντες: Κων/νος Τσιτσιλιάνης, Καθηγητής Ουρανία Κούλη, Ε.ΔΙ.Π. Μαρία Τσάμη, Ε.ΔΙ.Π. Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Χημικών Μηχανικών Σκοπός Η
Διαβάστε περισσότεραΤΕΣΤ 30 ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΧΗΜΕΙΑΣ
ΤΕΣΤ 30 ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΧΗΜΕΙΑΣ ο αριθμός Avogadro, N A, L = 6,022 10 23 mol -1 η σταθερά Faraday, F = 96 487 C mol -1 σταθερά αερίων R = 8,314 510 (70) J K -1 mol -1 = 0,082 L atm mol -1 K -1 μοριακός
Διαβάστε περισσότεραΤαχύτητα χημικής αντίδρασης και παράγοντες που την επηρεάζουν
ΕΚΦΕ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ, Επιμέλεια Καγιάρας Νικόλαος Φυσικός Ταχύτητα χημικής αντίδρασης και παράγοντες που την επηρεάζουν Η ταχύτητα μιας αντίδρασης εξαρτάται από τον αριθμό των αποτελεσματικών συγκρούσεων μεταξύ
Διαβάστε περισσότεραΧημεία Β Λυκείου Γενικής Παιδείας: Όλα τα πειράματα σε προσομοίωση
ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ, ΤΕΥΧΟΣ Γ Διδασκαλία τη Χημείας Με Νέες Τεχνολογίες Χημεία Β Λυκείου Γενικής Παιδείας: Όλα τα πειράματα σε προσομοίωση Γεώργιος Ξεντές
Διαβάστε περισσότεραΣτις ερωτήσεις 1.1 έως 1.10 να επιλέξτε τη σωστή απάντηση:
Διαγώνισμα Χημείας B Λυκείου 2 ο και 3 ο Κεφάλαιο 19/04/2015 1 ο Θέμα.... Στις ερωτήσεις 1.1 έως 1.10 να επιλέξτε τη σωστή απάντηση: 1.1. Με προσθήκη νερού στο CH 2 =CHCH 3 σχηματίζεται κύριο προϊόν: α)
Διαβάστε περισσότεραΧημεία. ΘΕΜΑ Α A1. α - 5 μονάδες
Β ΓΕΛ 21 / 04 / 2019 Χημεία ΘΕΜΑ Α A1. α - 5 μονάδες A2. β - 5 μονάδες A3. α - 5 μονάδες A4. δ - 5 μονάδες A5. α - 5 μονάδες ΘΕΜΑ Β Β1. Σε ένα χημικό εργαστήριο διαθέτουμε ισοπροπυλική αλκοόλη (δευτεροταγής
Διαβάστε περισσότεραΑτομική μονάδα μάζας (amu) ορίζεται ως το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα 12 6 C.
4.1 Βασικές έννοιες Ατομική μονάδα μάζας (amu) ορίζεται ως το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα 12 6 C. Σχετική ατομική μάζα ή ατομικό βάρος λέγεται ο αριθμός που δείχνει πόσες φορές είναι μεγαλύτερη
Διαβάστε περισσότεραΑ.Π.Α.Υ. ΚΑΡΒΟΞΥΛΙΚΩΝ ΟΞΕΩΝ
Α.Π.Α.Υ. ΚΑΡΒΟΞΥΛΙΚΩΝ ΟΞΕΩΝ Όλα τα παράγωγα καρβοξυλικών οξέων µπορούν να συντεθούν από καρβοξυλικά οξέα, µέσω αντίδρασης πυρηνόφιλης άκυλο υποκατάστασης (ΑΠΥΑ). ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΧΛΩΡΙΔΙΩΝ ΟΞΕΩΝ ΜΕ SCl 2 ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ:
Διαβάστε περισσότεραΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2019 Β ΦΑΣΗ ΧΗΜΕΙΑ
ΤΑΞΗ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ Ημερομηνία: Σάββατο 20 Απριλίου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΘΕΜΑ Α ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Για τις προτάσεις Α1 έως και Α4 να γράψετε στο τετράδιό
Διαβάστε περισσότερα5009 Σύνθεση της χαλκο φθαλοκυανίνης
P 59 Σύνθεση της χαλκο φθαλοκυανίνης (H H ) 6 Mo 7 2 2. H2 + 8 + CuCl H 2-8 H 3-8 C 2 - H 2 - HCl Cu C 8 H 3 CH 2 CuCl H 2 Mo 7 6 2. H 2 C 32 H 16 8 Cu (18.1) (6.1) (99.) (1235.9) (576.1) Βιβλιογραφία
Διαβάστε περισσότεραΠηγή: ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ : ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΧΛΩΡΙΟΥ, ΘΕΟΔΩΡΑΤΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ, ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2005
Πηγή: ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ : ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΧΛΩΡΙΟΥ, ΘΕΟΔΩΡΑΤΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ, ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2005 ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι προχωρημένες τεχνικές
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑ Α Για τις προτάσεις A1 έως και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και, δίπλα, το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή επιλογή.
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΠΟΥ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 9 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ
Διαβάστε περισσότεραΑντιδράσεις Πολυμερών
Αντιδράσεις Πολυμερών Αντιδράσεις Μετατροπής Πολυμερών Αντιδράσεις που αφορούν την κυρία αλυσίδα Αντιδράσεις που αφορούν πλευρικές ομάδες R Αντιδράσεις τελικής ομάδας X R X Y Αντιδράσεις Κύριας Αλυσίδας
Διαβάστε περισσότερα4002 Σύνθεση του βενζιλίου από βενζοϊνη
4002 Σύνθεση του βενζιλίου από βενζοϊνη H VCl 3 + 1 / 2 2 + 1 / 2 H 2 C 14 H 12 2 C 14 H 10 2 (212.3) 173.3 (210.2) Ταξινόµηση Τύποι αντιδράσεων και τάξεις ουσιών οξείδωση αλκοόλη, κετόνη, καταλύτης µεταβατικού
Διαβάστε περισσότεραΑπώλειες των βιταμινών κατά την επεξεργασία των τροφίμων
Απώλειες των βιταμινών κατά την επεξεργασία των τροφίμων Αποφλοίωση και καθαρισμός Πολλά φυτικά προϊόντα π.χ, μήλα, πατάτες χρειάζονται αποφλοίωση ή καθαρισμό μερικών τμημάτων τους πριν από την κατεργασία.
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2015-2016 1 Ο ΘΕΜΑ Α1. Για την ισορροπία : 22( g) O2( g) 2 H2 O( g), θ C ισχύει ότι K c =0,25. Για την ισορροπία: H2 O( g) 2( g) O2( g), θ C, ισχύει ότι:
Διαβάστε περισσότεραΟργανική Χημεία. Κεφάλαιο 16: Χημεία του βενζολίου: ηλεκτρονιόφιλη αρωματική υποκατάσταση
Οργανική Χημεία Κεφάλαιο 16: Χημεία του βενζολίου: ηλεκτρονιόφιλη αρωματική υποκατάσταση 1. Αντιδράσεις αρωματικών ενώσεων Σημαντικότερη αντίδραση αρωματικών ενώσεων: ηλεκτρονιόφιλη αρωματική υποκατάσταση
Διαβάστε περισσότεραΕισαγωγή στις βασικές έννοιες που αφορούν τις οργανομεταλλικές ενώσεις, την κατάλυση και τις βασικές αρχές της, καθώς και τη χρησιμότητα των
124 Εισαγωγή στις βασικές έννοιες που αφορούν τις οργανομεταλλικές ενώσεις, την κατάλυση και τις βασικές αρχές της, καθώς και τη χρησιμότητα των καταλυτών των μετάλλων μεταπτώσεως στην οργανική σύνθεση.
Διαβάστε περισσότεραΕΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΚΑΤΑΛΥΤΙΚΗ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΛΙΠΑΡΩΝ ΟΞΕΩΝ ΟΞΙΝΩΝ ΕΛΑΙΩΝ ΣΕ ΒΙΟΝΤΙΖΕΛ
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) Σχολή Χημικών Μηχανικών Τομέας ΙΙ Μονάδα Μηχανικής Διεργασιών Υδρογονανθράκων και Βιοκαυσίμων ΕΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΚΑΤΑΛΥΤΙΚΗ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΛΙΠΑΡΩΝ ΟΞΕΩΝ ΟΞΙΝΩΝ ΕΛΑΙΩΝ ΣΕ
Διαβάστε περισσότεραΠΡΑΣΙΝΗ ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΥΠΕΡΗΧΩΝ
ΠΡΑΣΙΝΗ ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΥΠΕΡΗΧΩΝ Ε. Σαματίδου, Α. Μαρούλης, Κ. Χατζηαντωνίου-Μαρούλη, Χ. Γεωργολιός Αριστοτέλειο Παν. Θεσ/νίκης, Τμήμα Χημείας, 54006 Θεσ/νίκη, Τηλ.: 2310-997884. e-mail: apm@chem.auth.gr,
Διαβάστε περισσότεραΚαρβονυλικές ενώσεις. Επίκουρος καθηγητής Χρήστος Παππάς
Επίκουρος καθηγητής Χρήστος Παππάς 1 Καρβονυλικές λειτουργική ομάδα το C=O. ονομάζονται οι ενώσεις οι οποίες περιέχουν ως αλδεΰδες κετόνες οξέα C O Χλωρίδια οξέων εστέρες αμίδια 2 Δομή καρβονυλίου - Δραστικότητα
Διαβάστε περισσότεραΓ.Κονδύλη 1 & Όθωνος-Μ αρούσι Τ ηλ. Κέντρο: , /
Γ.Κονδύλη 1 & Όθωνος-Μ αρούσι Τ ηλ. Κέντρο:210-61.24.000, http:/ / www.akadimos.gr ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ 2016 ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Επιμέλεια θεμάτων: Βελαώρας Βασίλειος, Χημικός ΘΕΜΑ Α Για
Διαβάστε περισσότεραΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΤΗΝ ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ
ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΤΗΝ ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Δρ. ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΚΟΚΟΤΟΣ Email: ckokotos@chem.uoa.gr ΠΥΡΗΝΟΦΙΛΗ ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΣΕ ΚΑΡΒΟΝΥΛΙΚΕΣ
Διαβάστε περισσότερα2 ο Διαγώνισμα Χημείας Γ Λυκείου Θ Ε Μ Α Τ Α. Θέμα Α
Θέμα 2 ο Διαγώνισμα Χημείας Γ Λυκείου Στα θέματα 1 έως 4 να επιλέξετε το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1. Η μεταβολή της οξειδωτικής ικανότητας. α. Συμβαδίζει με τη μεταβολή της ενέργειας
Διαβάστε περισσότεραΗλεκτρονιόφιλα Πυρηνόφιλα αντιδραστήρια. Επίκουρος καθηγητής Χρήστος Παππάς
Ηλεκτρονιόφιλα Πυρηνόφιλα αντιδραστήρια Επίκουρος καθηγητής Χρήστος Παππάς 1 Ηλεκτρονιόφιλα - πυρηνόφιλα αντιδραστήρια Ηλεκτρονιόφιλα λέγονται τα αντιδραστήρια τα οποία δέχονται ένα ή δύο ηλεκτρόνια σε
Διαβάστε περισσότεραΧημεία Β ΓΕΛ 21 / 04 / 2019
Β ΓΕΛ 21 / 04 / 2019 Χημεία ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. A1. Από την προσθήκη HBr στο
Διαβάστε περισσότεραΕΤΚΛ ΕΜΠ. Τεχνολογία Πετρελαίου και Και Λιπαντικών ΕΜΠ
Φυσικού Αερίου Στόχοι Απομάκρυνση Ανεπιθύμητων Συστατικών Νερό Βαρείς Υδρογονάνθρακες Υδρόθειο Διοξείδιο του Άνθρακα Στοιχειακό Θείο Άλλα Συστατικά Ανάκτηση Συστατικών με Οικονομική Αξία Ήλιο Υδρογονάνθρακες
Διαβάστε περισσότεραΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 7 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΠΟΥ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 018 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΣΥΝΟΛΟ
Διαβάστε περισσότεραΕΝΟΤΗΤΑ
Παρασκευές Αλδεϋδών - Κετονών 17.9 ΕΝΟΤΗΤΑ 17.9 7.8 7.8 8.5 8.5 16.4 Μηχανισµός Ενυδάτωσης Αλκυνίων µε άλατα υδραργύρου ΕΝΟΤΗΤΑ 8.5 Υδροβορίωση τελικών Αλκυνίων και οξείδωση δίνει αλδεΰδες Παρασκευές Αλδεϋδών
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΤΑΞΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ
Εργαστηριακό Κέντρο Φυσικών Επιστηµών Aγίων Αναργύρων Υπεύθυνος Εργαστηρίου : Χαρακόπουλος Καλλίνικος Επιµέλεια Παρουσίαση : Καραγιάννης Πέτρος ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΤΑΞΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ
Διαβάστε περισσότεραΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Χημική Τεχνολογία. Εργαστηριακό Μέρος
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Χημική Τεχνολογία Εργαστηριακό Μέρος Ενότητα 8.2: Χημικώς Απαιτούμενο Οξυγόνο (Chemical Oxygen Demand, COD) Ευάγγελος Φουντουκίδης
Διαβάστε περισσότεραΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 4 ΙΟΥΝΙΟΥ 09 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Θέμα A Α. β Α. γ Α3. α Α4. γ Α. β Θέμα B Β. α) C Ο C C 3 C Ο C C 3 3 Ο Ο β) Στο στομάχι. Σε όξινο
Διαβάστε περισσότεραΗ ετερογενής καταλυτική δράση στα μέταλλα
Η ετερογενής καταλυτική δράση στα μέταλλα Τα μέταλλα των στοιχείων μετάπτωσης καταλύουν συνήθως: την υδρογόνωση ακόρεστων υδρογονανθράκων την υδρογόνωση του CO προς πλήθος βιομηχανικών προϊόντων την υδρογονόλυση
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 5. Συνθετική Οργανική Χημεία
Κεφάλαιο 5 Συνθετική Οργανική Χημεία Σύνοψη Στο κεφάλαιο αυτό αναπτύσσονται θέματα σχετιζόμενα με την οργανική σύνθεση, δηλαδή την Παρασκευή, οργανικών ενώσεων μέσω αντιδράσεων. Σε ορισμένες περιπτώσεις,
Διαβάστε περισσότεραΕ. Μαλαμίδου-Ξενικάκη
Ε. Μαλαμίδου-Ξενικάκη Θεσσαλονίκη 2015 ΑΛΚΥΝΙΑ: C ν H 2ν-2 Ο τριπλός δεσμός άνθρακα άνθρακα Τριπλός δεσμός αλκυνίου ΑΛΚΥΝΙΑ Μόρια πρότυπα για «μοριακούς διακόπτες» Μικροσκοπία σάρωσης σήραγγας (Scanning
Διαβάστε περισσότεραΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2016 Β ΦΑΣΗ
ΤΑΞΗ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ Α Ηµεροµηνία: Κυριακή 17 Απριλίου 2016 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Α.1 Για την αντίδραση: Fe (s) + 2HCl (aq) FeCl 2(aq)
Διαβάστε περισσότεραΧΗΜΕΙΑ Ο.Π. ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. Σε κάθε μία από τις επόμενες ερωτήσεις να επιλέξετε τη σωστή απάντηση
Κανάρη 36, Δάφνη Τηλ. 210 9713934 & 210 9769376 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ ΧΗΜΕΙΑ Ο.Π. ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΘΕΜΑ Α Σε κάθε μία από τις επόμενες ερωτήσεις να επιλέξετε τη σωστή απάντηση Α1. Σε δοχείο σταθερού όγκου
Διαβάστε περισσότερα4010 Σύνθεση της π-µεθοξυακετοφαινόνης από ανισόλη
4010 Σύνθεση της π-µεθοξυακετοφαινόνης από ανισόλη O C 3 + O O 3 C O C 3 Zeolith O C 3 + C 3 COO O C 3 C 7 8 O (108.1) C 4 6 O 3 (102.1) C 9 10 O 2 (150.2) C 2 4 O 2 (60.1) Ταξινόµηση Τύποι αντιδράσεων
Διαβάστε περισσότεραΠΕΝΤΕΛΗ. Κτίριο 1 : Πλ. Ηρώων Πολυτεχνείου 13, Τηλ. 210 8048919 / 210 6137110 Κτίριο 2 : Πλ. Ηρώων Πολυτεχνείου 29, Τηλ. 210 8100606 ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ
Τάξη Μάθημα Εξεταστέα ύλη Καθηγητές Γ Λυκείου XHMEIA Γ Λυκείου Οργανική-Οξειδοαναγωγή- Θερμοχημεία-Χημική κινητική Δημητρακόπουλος Θοδωρής Τζελέπη Αναστασία ΠΕΝΤΕΛΗ Κτίριο 1 : Πλ. Ηρώων Πολυτεχνείου 13,
Διαβάστε περισσότεραΓεωργική Χημεία Εργαστηριακές ασκήσεις
Γεωργική Χημεία Εργαστηριακές ασκήσεις Γεώργιος Παπαδόπουλος, Καθηγητής Τμ. Τεχνολόγων Γεωπόνων Τ.Ε. Άρτα, 2015 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ
Υπεύθυνος Εργαστηρίου: Δρ. Πέτρος Α. Ταραντίλης, Λέκτορας Δρ. Χρήστος Παππάς, Λέκτορας (βάσει Ν. 407/80) Δρ. Σοφία Κουλοχέρη, Επιστημονικός συνεργάτης Δρ. Αναστασία Μίχου, Επιστημονικός συνεργάτης Βάση
Διαβάστε περισσότεραΧημικές αντιδράσεις καταλυμένες από στερεούς καταλύτες
Χημικές αντιδράσεις καταλυμένες από στερεούς καταλύτες Σε πολλές χημικές αντιδράσεις, οι ταχύτητές τους επηρεάζονται από κάποια συστατικά τα οποία δεν είναι ούτε αντιδρώντα ούτε προϊόντα. Αυτά τα υλικά
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Σύνθεση Οξίμης της Κυκλοεξανόνης
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Σύνθεση Οξίμης της Κυκλοεξανόνης Διδάσκοντες: Κων/νος Τσιτσιλιάνης, Καθηγητής Ουρανία Κούλη, Ε.ΔΙ.Π. Μαρία Τσάμη, Ε.ΔΙ.Π. Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Χημικών Μηχανικών
Διαβάστε περισσότεραΤΣΙΜΙΣΚΗ & ΚΑΡΟΛΟΥ ΝΤΗΛ ΓΩΝΙΑ THΛ :
ΕΠΩΝΥΜΟ:..................... ΟΝΟΜΑ:........................ ΤΣΙΜΙΣΚΗ & ΚΑΡΟΛΟΥ ΝΤΗΛ ΓΩΝΙΑ THΛ : 270727 222594 ΑΡΤΑΚΗΣ 12 Κ. ΤΟΥΜΠΑ THΛ : 919113 949422 ΤΜΗΜΑ:........................ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:..................
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑ 1ο Στις ερωτήσεις , να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Β ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟ 24 ΜΑΪΟΥ 2003 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΞΙ ΘΕΜΑ 1ο Στις ερωτήσεις 1.1-1.4, να γράψετε
Διαβάστε περισσότεραΕΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΚΑΤΑΛΥΤΙΚΗ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΣΕ ΒΙΟΝΤΙΖΕΛ. Μονάδα Μηχανικής ιεργασιών Υδρογονανθράκων και Βιοκαυσίµων
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) Σχολή Χηµικών Μηχανικών Τοµέας ΙΙ Μονάδα Μηχανικής ιεργασιών Υδρογονανθράκων και Βιοκαυσίµων ΕΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΚΑΤΑΛΥΤΙΚΗ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΛΙΠΑΡΩΝ ΟΞΕΩΝ ΟΞΙΝΩΝ ΕΛΑΙΩΝ ΣΕ ΒΙΟΝΤΙΖΕΛ
Διαβάστε περισσότερα1ο και 2ο ΕΚΦΕ Ηρακλείου ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2017
1ο και 2ο ΕΚΦΕ Ηρακλείου ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2017 Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2017 Διαγωνισμός στη Χημεία (Διάρκεια 1 ώρα) ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΑΘΗΤΩΝ 1)... ΣΧΟΛΕΙΟ
Διαβάστε περισσότεραΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ
ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ Σκοπός Εργαστηριακής Άσκησης Η παρατήρηση και η κατανόηση των μηχανισμών των οξειδοαναγωγικών δράσεων. Θεωρητικό Μέρος Οξείδωση ονομάζεται κάθε αντίδραση κατά την οποία συμβαίνει
Διαβάστε περισσότεραΠροχωρηµένη Ανόργανη Χηµεία - Εργαστηριακές Ασκήσεις
Γ. Κακάλη, Αν. Καθ. Ε.Μ.Π. Α. Γάκη, Χηµ. Μηχ. ΕΜΠ Προχωρηµένη Ανόργανη Χηµεία - Εργαστηριακές Ασκήσεις ΑΣΚΗΣΗ 6 Παρασκευή ασβεσταργιλικών ενώσεων µε τη µέθοδο πολυµερισµού αρχικών διαλυµάτων και τη χρήση
Διαβάστε περισσότεραΜονάδες 5. 1.2 Στο μόριο του CH C CH=CH 2 υπάρχουν:
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΜΑΪΟΥ 2008 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΕΞΙ (6) ΘΕΜΑ 1 ο Για τις ερωτήσεις 1.1-1.4
Διαβάστε περισσότεραΠεριοριστικό αντιδρών
Περιοριστικό αντιδρών Όταν αντιδρώντα προστίθενται σε ποσότητες διαφορετικές από τις γραμμομοριακές αναλογίες που δείχνει η χημική εξίσωση, μόνο το ένα από τα αντιδρώντα πιθανόν να καταναλωθεί πλήρως,
Διαβάστε περισσότερα5. Αντιδράσεις οξείδωσης και αναγωγής
5. Αντιδράσεις οξείδωσης και αναγωγής Τι ονομάζεται οξείδωση και τι αναγωγή; Οξείδωση είναι η αύξηση του αριθμού οξείδωσης ατόμου ή ιόντος Αναγωγή είναι η ελάττωση του αριθμού οξειδώσεως ατόμου ή ιόντος
Διαβάστε περισσότεραΟργανική Χημεία. Χημεία καρβονυλικών ενώσεων & Κεφάλαιο 19: Αλδεϋδες και κετόνες
Οργανική Χημεία Χημεία καρβονυλικών ενώσεων & Κεφάλαιο 19: Αλδεϋδες και κετόνες 1. Καρβονυλικές ενώσεις Καρβονυλική ομάδα C=O σημαντικότερη λειτουργική ομάδα οργανικής χημείας Καρβονυλικές ομάδες βρίσκονται
Διαβάστε περισσότεραΆσκηση 3η. Μέθοδοι Διαχωρισμού. Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας
Άσκηση 3η Μέθοδοι Διαχωρισμού 1 2 Θεωρητικό μέρος Χρήση των μεταβολών των φάσεων στην ανάλυση Οι ουσίες λειώνουν και βράζουν σε ορισμένες θερμοκρασίες, αλλάζοντας έτσι μορφή από στερεή σε υγρή ή από υγρή
Διαβάστε περισσότερα4. KAPB O Ξ ΥΛΙΚΑ ΟΞΕΑ
> -Ί., ' 4. KAPB O Ξ ΥΛΙΚΑ ΟΞΕΑ ' V Iipl 87 ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΩΡΑ: 19 ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Καρβοξυλικά οξέα. 4. Ταξινόμηση των οξέων. 4.1 Κορεσμένα μονοκαρβοξυλικά οξέα - Αιθανικό οξύ. ΣΤΟΧΟΙ Στο τέλος αυτής της
Διαβάστε περισσότεραΤαξινόμηση της ύλης Διαλύματα Περιεκτικότητες διαλυμάτων. Χημεία Α Λυκείου Διδ. Εν. 1.5 π. Ευάγγελος Μαρκαντώνης 2 ο ΓΕΛ Αργυρούπολης
Ταξινόμηση της ύλης Διαλύματα Περιεκτικότητες διαλυμάτων Χημεία Α Λυκείου Διδ. Εν. 1.5 π. Ευάγγελος Μαρκαντώνης 2 ο ΓΕΛ Αργυρούπολης Μακροσκοπική ταξινόμηση της ύλης ΥΛΗ Καθορισµένη (καθαρή) ουσία όχι
Διαβάστε περισσότεραhttp://www.oc-praktikum.de
NP 05 Σύνθεση της π-µεθοξυακετοφαινόνης από ανισόλη CH + CH CH Sc(Tf) + CH CH CH CH C 7 H 8 (08.) C 4 H 6 (02.) (CF S ) Sc (492.2) C 9 H 0 2 (50.2) C 2 H 4 2 (60.) Ταξινόµηση Τύποι αντιδράσεων και τάξεις
Διαβάστε περισσότεραΦυσικό αέριο. Ορισμός: Το φυσικό αέριο είναι μίγμα αέριων υδρογονανθράκων με κύριο συστατικό το μεθάνιο, CH 4 (μέχρι και 90%).
Φυσικό αέριο Ορισμός: Το φυσικό αέριο είναι μίγμα αέριων υδρογονανθράκων με κύριο συστατικό το μεθάνιο, CH 4 (μέχρι και 90%). Το φυσικό αέριο χρησιμοποιείται ως καύσιμο και παρουσιάζει δύο βασικά πλεονεκτήματα
Διαβάστε περισσότεραΔιαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα
Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα Μάθημα 6 6.1. SOS: Τι ονομάζεται διάλυμα, Διάλυμα είναι ένα ομογενές μίγμα δύο ή περισσοτέρων καθαρών ουσιών. Παράδειγμα: Ο ατμοσφαιρικός αέρας
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Οργανικές ενώσεις Οργανική Χημεία είναι ο κλάδος της Χημείας που ασχολείται με τις ενώσεις του άνθρακα (C). Οργανικές ενώσεις ονομάζονται οι χημικές ενώσεις που
Διαβάστε περισσότεραΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Δ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Δ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΘΕΜΑ Α ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΞΙ (6) Για τις προτάσεις
Διαβάστε περισσότεραΚΟΡΕΣΜΕΝΕΣ ΜΟΝΟΣΘΕΝΕΙΣ ΑΛΚΟΟΛΕΣ
ΚΟΡΕΣΜΕΝΕΣ ΜΟΝΟΣΘΕΝΕΙΣ ΑΛΚΟΟΛΕΣ Πρόκειται για αλκοόλες που διαθέτουν µόνο ένα υδροξύλιο και η ανθρακική τους αλυσίδα είναι κορεσµένη (µόνο απλοί δεσµοί). Ο γενικός τους τύπος είναι C ν ν+1 H ή R-H (όπου
Διαβάστε περισσότερα1 ο Διαγώνισμα Χημείας Γ Λυκείου Θ Ε Μ Α Τ Α. Θέμα Α
Θέμα 1 ο Διαγώνισμα Χημείας Γ Λυκείου Στις ερωτήσεις 1 ως 5 να επιλέξετε τη σωστή απάντηση. 1. Η αντίδραση ενός στοιχείου Σ με το υδρογόνο είναι. α. ντίδραση οξείδωσης. β. ντίδραση αναγωγής. γ. ντίδραση
Διαβάστε περισσότερα«Ρολόι» ιωδίου, ένα χημικό ρολόι.
«Ρολόι» ιωδίου, ένα χημικό ρολόι. Η αντίδραση χρησιμοποιείται για περισσότερα από 100 χρόνια σε πολλές παραλλαγές. Προτείνεται και από τον εργαστηριακό οδηγό της Β λυκείου θετικής κατεύθυνσης για τη μελέτη
Διαβάστε περισσότεραΓενικές εξετάσεις Χημεία Γ λυκείου θετικής κατεύθυνσης
Γενικές εξετάσεις 009 Χημεία Γ λυκείου θετικής κατεύθυνσης Θέμα ο Για τις ερωτήσεις. -. να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση... Από
Διαβάστε περισσότεραΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΎΛΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΟΤΗΤEΣ
ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016-2017 ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΎΛΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΟΤΗΤEΣ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΤΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ Δομικά σωματίδια (άτομα-μόρια-ιόντα) Δομή του ατόμου Ατομικός και μαζικός αριθμός Ισότοπα Ηλεκτρονική
Διαβάστε περισσότερα1 mol μορίων μιας χημικής ουσίας έχει μάζα τόσα γραμμάρια (g), όση είναι η σχετική μοριακή μάζα (Μr) της ουσίας.
ΧΗΜΕΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, 2 o 3 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Επανάληψη σε βασικές έννοιες Τι είναι το 1 mol μιας χημικής ουσίας; 1 mol μορίων μιας χημικής ουσίας έχει μάζα τόσα γραμμάρια (g), όση είναι η σχετική
Διαβάστε περισσότεραΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΘΕΜΑ Α ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 8 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ
Διαβάστε περισσότεραΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΟΝΙΟΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΑΣ
ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΟΝΙΟΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΑΣ Η πρώτη ύλη με τη μορφή σωματιδίων (κόνεως) μορφοποιείται μέσα σε καλούπια, με μηχανισμό που οδηγεί σε δομική διασύνδεση των σωματιδίων με πρόσδοση θερμότητας.
Διαβάστε περισσότεραΠυρηνόφιλα του Άνθρακα: ΥΛΙΔΙΑ ΦΩΣΦΟΡΟΥ Αντίδραση WITTIG
Georg Wittig Νόµπελ Χηµείας 1979 Πυρηνόφιλα του Άνθρακα: ΥΛΙΔΙΑ ΦΩΣΦΟΡΟΥ Αντίδραση WITTIG Υλίδιο: Ουδέτερη ένωση µε αρνητικά φορτισµένο άτοµο (C-) ενωµένο µε θετικά φορτισµένο ετεροάτοµο (P+) Υβρίδιο Δοµών
Διαβάστε περισσότερα2
1 2 3 4 5 6 7 8 9 Η μικρότερη σταθερότητα της βινυλικής ρίζας (για παράδειγμα σε σχέση με τη μεθυλική) θα μπορούσε να εξηγηθεί στη βάση του πόσο ισχυρά έλκονται τα ηλεκτρόνια από το κάθε άτομο άνθρακα.
Διαβάστε περισσότεραΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΞΙΝΗΣ ΒΡΟΧΗΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
!Unexpected End of Formula l ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΞΙΝΗΣ ΒΡΟΧΗΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Παραδεισανός Αδάμ ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η εργασία αυτή εκπονήθηκε το ακαδημαϊκό έτος 2003 2004 στο μάθημα «Το πείραμα στη
Διαβάστε περισσότεραΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2018 A ΦΑΣΗ ΧΗΜΕΙΑ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΣ
ΤΑΞΗ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ Ημερομηνία: Πέμπτη 4 Ιανουαρίου 2018 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΘΕΜΑ Α ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Για τις προτάσεις Α1 έως και Α4 να γράψετε στο τετράδιό
Διαβάστε περισσότεραΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ TM150 Διαχείριση περιβάλλοντος Θεωρούμε ως χημικό αντιδραστήρα κάθε συσκευή όπου συμβαίνει μια αντίδραση (χημική ή βιοχημική). Η χημική ή βιοχημική αντίδραση Σχεδιασμός χημικού αντιδραστήρα
Διαβάστε περισσότεραΗλεκτρόλυση νερού ή ηλεκτρόλυση αραιού διαλύματος θειικού οξέος με ηλεκτρόδια λευκοχρύσου και με χρήση της συσκευής Hoffman.
Σύντομη περιγραφή του πειράματος Ηλεκτρόλυση νερού ή ηλεκτρόλυση αραιού διαλύματος θειικού οξέος με ηλεκτρόδια λευκοχρύσου και με χρήση της συσκευής Hoffman. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος Στο τέλος
Διαβάστε περισσότεραΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ ΚΑΥΣΗ και ΚΑΥΣΙΜΑ
ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ ΚΑΥΣΗ και ΚΑΥΣΙΜΑ Καύση ονομάζεται η αντίδραση μιας οργανικής ή ανόργανης ουσίας με το Ο 2, κατά την οποία εκλύεται θερμότητα στο περιβάλλον και παράγεται φως. Είδη καύσης Α.
Διαβάστε περισσότεραΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2014
ΤΑΞΗ: ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑ Α ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 04 Β ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ Ηµεροµηνία: Τετάρτη 3 Απριλίου 04 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Ε_3.ΧλΘ(α) Α. γ Α. γ Α3. δ Α4. β Α5. α) Πρόκειται
Διαβάστε περισσότεραΕπιχάλκωση μεταλλικού αντικειμένου και συγκεκριμένα ενός μικρού ελάσματος αλουμινίου με τη μέθοδο της γαλβανοπλαστικής επιμετάλλωσης.
Σύντομη περιγραφή του πειράματος Επιχάλκωση μεταλλικού αντικειμένου και συγκεκριμένα ενός μικρού ελάσματος αλουμινίου με τη μέθοδο της γαλβανοπλαστικής επιμετάλλωσης. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος Στο
Διαβάστε περισσότεραΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2016 Β ΦΑΣΗ ΧΗΜΕΙΑ. Ηµεροµηνία: Τετάρτη 4 Μαΐου 2016 ιάρκεια Εξέτασης: 2 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΤΑΞΗ: Β ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ Α Ηµεροµηνία: Τετάρτη 4 Μαΐου 2016 ιάρκεια Εξέτασης: 2 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθµό κάθε µίας από
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ 2019 ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ
Εισηγητής: Βασίλης Βελαώρας ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ 019 ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α5 να επιλέξετε τη σωστή απάντηση. Α1. Σε ένα υδατικό διάλυμα (θ=5 o C, Kw=10-14 ) βρέθηκε ότι
Διαβάστε περισσότεραΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Λ. ΖΩΓΡΑΦΟΣ. Λιπαρά οξέα, εστέρες Λευκοτριένια, προσταγλαδίνες Πολυαιθέρες, μακρολίδια
ΧΗΜΕΙΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ-ΓΕΝΙΚΑ ΦΥΣΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ: Ενώσεις που αποτελούν τους ζωντανούς οργανισμούς ή παράγονται από αυτούς. Σήμερα ο όρος φυσικά προϊόντα αναφέρεται στα προϊόντα του δευτερογενούς μεταβολισμού
Διαβάστε περισσότεραΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΤΗΝ ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ
ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΤΗΝ ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Δρ. ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΚΟΚΟΤΟΣ Email: ckokotos@chem.uoa.gr Η ΦΥΣΗ ΕΙΝΑΙ ΑΣΥΜΜΕΤΡΗ!!!!!!!!!!!!!!
Διαβάστε περισσότεραΟργανική Χημεία. Κεφάλαιο 17 & 18: Αλκοόλες, θειόλες, αιθέρες και εποξείδια
Οργανική Χημεία Κεφάλαιο 17 & 18: Αλκοόλες, θειόλες, αιθέρες και εποξείδια 1. Αλκοόλες Ενώσεις που περιέχουν ομάδες υδροξυλίου συνδεδεμένες με κορεσμένα άτομα άνθρακα υβριδισμού sp 3 Βάσει παραπάνω ορισμού,
Διαβάστε περισσότεραΧημεία Γ ΓΕΛ 15 / 04 / 2018
Γ ΓΕΛ 15 / 04 / 2018 Χημεία ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως Α5 να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση: A1. Στην αντίδραση με χημική εξίσωση
Διαβάστε περισσότεραΑρχή της μεθόδου: MAΘΗΜΑ 7 ο MEΘΟ ΟΙ ΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ ΕΝΩΣΕΩΝ ΕΚΧΥΛΙΣΗ
MAΘΗΜΑ 7 ο MEΘΟ ΟΙ ΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ ΕΝΩΣΕΩΝ ΕΚΧΥΛΙΣΗ Αρχή της μεθόδου: Η μέθοδος στηρίζεται στις διαφορετικές διαλυτότητες των ουσιών σε δύο μη μιγνυομένους διαλύτες Δρα. Κουκουλίτσα Αικατερίνη Χημικός
Διαβάστε περισσότεραΧΗΜΕΙΑ Β ΤΑΞΗΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2003
ΧΗΜΕΙΑ Β ΤΑΞΗΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 003 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1ο Στις ερωτήσεις 1.1-1.4, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.
Διαβάστε περισσότεραΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ. 1.4 Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας τις παρακάτω χημικές εξισώσεις σωστά συμπληρωμένες: καταλύτες
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 27 ΜΑΪΟΥ 2008 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ
Διαβάστε περισσότερα