ΘΕΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ: ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

Transcript

1 ΘΕΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ: ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΕΙ ΙΚΗ ΕΚ ΟΣΗ-ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ- ΥΠΟ ΕΚ ΟΣΗ) Περιέχει 00 ασκήσεις ανοικτού-κλειστού κλειστού τύπου µε απαντήσεις, 70 ασκήσεις πιθανά θέµατα εξετάσεων µε απαντήσεις, 86 ερωτήσεις θεωρίας, καθώς και πίνακα ηλεκτρονιακής δοµής διαφόρων στοιχείων. ΘΕΜΑ ο ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ποιες είναι οι δέκα τετράδες κβαντικών αριθµών, που χαρακτηρίζουν το καθένα από τα δέκα ηλεκτρόνια του ατόµου του νέου; Ακολουθούµε τον παρακάτω συλλογισµό. Η στιβάδα Κ έχει ηλεκτρόνια. Αυτά έχουν κύριο κβαντικό αριθµό n=, δευτερεύοντα κβαντικό αριθµό l=0 (s), τρίτο κβαντικό αριθµό m l =0 και τέταρτο κβαντικό αριθµό m s =, -. Η στιβάδα L έχει 8 ηλεκτρόνια και έχουν κβαντικούς αριθµούς: n=, l= O (s), (p), m l =0, -,0, και m s =, - Σηµείωση: Η άσκηση µπορεί να λυθεί και µε το ακόλουθο σχήµα, που µπορεί να το έχουµε και ως πρότυπο για ανάλογα παραδείγµατα. - -

2 Στιβάδα K:e n n Στιβάδα L: 8e l O l O m l O m l O - O m s - m s ΘΕΜΑ 0 Στοιχείο Α, έχει µαζικό αριθµό 7. Ο αριθµός νετρονίων διαφέρει του αριθµού των πρωτονίων κατά. Να βρεθεί η ηλεκτρονική δοµή του Α σε στιβάδες και υποστιβάδες. Απ τα δεδοµένα έχουµε: Α Α =7 Ζ Α Ν Α =7 Ζ Α Ζ Α =7 Ζ Α =6 Ζ Α =3 Άρα το στοιχείο Α έχει 3 πρωτόνια και επειδή τα πρωτόνια είναι όσα τα ηλεκτρόνια θα έχει και 3 ηλεκτρόνια. K: e, L: 8e, M: 3e s, s, p 6, 3s, 3p ΘΕΜΑ 3 ο Τα στοιχεία Α,Β και Γ βρίσκονται στην ίδια ή όχι περίοδο του Περιοδικού Πίνακα και έχουν,6 και 7 ηλεκτρόνια σθένους - -

3 αντίστοιχα. α) Τι είδους δεσµό σχηµατίζουν τα Α και Γ, β) Γράψτε τον ηλεκτρονικό τύπο της ένωσης µεταξύ Α και Γ, γ) Γράψτε τον ηλεκτρονικό τύπο της ένωσης, που σχηµατίζουν τα Β και Γ και δ) Με τι δεσµό ενώνονται το Α και Β: α) Το στοιχείο που έχει e στην εξωτερική στιβάδα είναι Η ή αλκάλιο (Li, Na, K κτλ) και το στοιχείο µε 7e είναι αλογόνο. Εποµένως µεταξύ Η και αλογόνου θα έχουµε οµοιοπολικό δεσµό π.χ. Η µε Cl. Αν το στοιχείο Α είναι αλκάλιο, θα έχουµε ετεροπολικό δεσµό. β) Ηλεκτρονικός τύπος αλκαλίου Α και αλογόνου Γ (ετεροπολικός δεσµός): γ) Το στοιχείο Β µε 6e στην εξώτατη στιβάδα ανήκει στην 6 η οµάδα δηλαδή στην οµάδα του οξυγόνου και εποµένως µε τα αλογόνα θα ενώνονται (αφού και τα δύο είναι αµέταλλα) µε οµοιοπολικό ή και ηµιπολικό δεσµό. Για παράδειγµα µεταξύ Cl και Ο µπορεί να έχουµε Cl O 7 µε την εξής σύνταξη: Ο Ο Ο... **... :Cl O Cl:.. * ** *.. Ο Ο Ο Όπως βλέπουµε κάθε άτοµο χλωρίου ενώνεται µε 3 άτοµα Ο µε ηµιπολικό δεσµό και µε το τέταρτο µε οµοιοπολικό

4 δ) Τα Α και Β θα ενώνονται µε ετεροπολικό δεσµό εκτός αν το Α είναι Η, οπότε ενώνεται µε το Β µε οµοιοπολικό δεσµό. ηλαδή έχουµε: και Σηµείωση: Τα αµέταλλα θα ενώνονται µεταξύ τους µε οµοιοπολικούς ή και ηµιπολικούς δεσµούς, ενώ τα µέταλλα µε τα αµέταλλα θα ενώνονται µε ετεροπολικό δεσµό. ΘΕΜΑ 4 ο Να γραφτεί η ηλεκτρονική δοµή σε στιβάδες και υποστιβάδες καθώς και τα µονήρη ηλεκτρόνια των κατωτέρω στοιχείων: i) 6 C, ii) 8 O, iii) Ti, iv) 8 Ni, v) 6 S, vi) 7 Cl, vii) 8 Ar, viii) 9 K Σε όσα γίνεται να εκφράσετε την ηλεκτρονική δοµή τους σε συνάρτηση µε το προηγούµενο του στον περιοδικό πίνακα, ευγενές αέριο. i) K: e, L: 4e - 4 -

5 s, s, p ii) K: e, L: 6e s, s, p 4 iii)k: e, L: 8e, M: 8e, N: 4e s, s, p 6, 3s, 3p 6, 3d, 4s iv) K: e, L: 8e, M: 4e, N: 4e s, s, p 6, 3s, 3p 6, 3d 8, 4s v) K: e, L: 8e, M: 6e s, s, p 6, 3s, 3p 4 vi) K: e, L: 8e, M: 7e s, s, p 6, 3s, 3p 5 vii) K: e, L: 8e, M: 8e s, s, p 6, 3s, 3p 6 viii) K: e, L: 8e, M: 8e, N: e s, s, p 6, 3s, 3p 6, 4s Τα µονήρη ηλεκτρόνια έχουν ως εξής: i) µονήρη ηλεκτρόνια στη p υποστιβάδα. ii) µονήρη ηλεκτρόνια στη p υποστιβάδα iii) µονήρη ηλεκτρόνια στην 3d υποστιβάδα iv) µονήρη ηλεκτρόνια στην 3d υποστιβάδα v) µονήρη ηλεκτρόνια vi) µονήρες ηλεκτρόνια vii) 0 µονήρη ηλεκτρόνια - 5 -

6 viii) µονήρες ηλεκτρόνιο Όσον αφορά την έκφραση σε σχέση µε το ευγενές αέριο (το προηγούµενο του) θα έχουµε: i) Το Ηe έχει e στη Κ και έχει ηλεκτρονική δοµή σε υποστιβάδες:s. Αρα C: [He] s p. Οµοίως γίνονται και τ άλλα. ii) O: [He] s p 4 iii) Ti: [Ar] 3d 4s iv) Ni: [Ar] 3d 8 4s v) S: [Ne] 3s 3p 4 vi) Cl: [Ne] 3s 3p 5 vii) Το Ar είναι ευγενές αέριο viii) K: [Ar] 4s ΘΕΜΑ 5 ο Να γραφτεί η ηλεκτρονική δοµή σε υποστιβάδες του i) 0 Cα του ii) 9 F -, του iii) g Cu, του iv) 35 Br - και του v) 6 S -. i) s, s, p 6, 3s, 3p 6 ii) s, s, p 6 iii) s, s, p 6, 3s, 3p 6, 3d 0 iv) s, s, p 6, 3s, 3p 6, 3d 0, 4s, 4p 6 v) s, s, p 6, 3s, 3p 6-6 -

7 ΘΕΜΑ 6 ο Να γίνει η κατανοµή των ηλεκτρονίων σε τροχιακά των κατωτέρω στοιχείων: i) H, ii) He, iii) 3 Li, iv) 4 Be, v) B, vi) 6 C, vii) 7 N, viii) 8 O, ix) 9 F, x) 0Ne. i) He: s s ii) He: s s iii) Li: s s s s iv) Be: s s s s v) B: s s p x s s p x vi) C: s s p x p y s s p x p y - 7 -

8 vii) N: s s p x p y p z s s p x p y p z viii) O: s s p x p y p z s s p x p y p z xi) F: s s p x p y p z s s p x p y p z x) Ne: s s p x p y p z s s p x p y p z ΘΕΜΑ 7 ο Να γίνουν οι ηλεκτρονικοί τύποι κατά Lewis των : α) SO 3, β) Να SO 4, γ) CO 3 -, δ) ΝΟ -. α).. : O :.. : O O..:.. S = - 8 -

9 β).. :O: Να :O O :.. S.. : O :.. γ).... :O O:.. C.. - : O : δ).... :O O : = Ν.. - ΘΕΜΑ 8 ο Το ηλεκτρόνιο ενός ατόµου υδρογόνου έχει ενέργεια Ε=0,85ev. Να βρεθούν: α) Ο κβαντικός αριθµός n, β) η στιβάδα του ηλεκτρονίου, γ) οι υποστιβάδες του, δ) τα τροχιακά του. ίνεται ότι η ενέργεια του ατόµου του υδρογόνου στην θεµελιώδη κατάσταση είναι Ε=-3,6ev και ev=, J

10 E α) Ε= E n = 3,6ev n = n =6 n=4 n E 0,85ev (Η επαλήθευση γίνεται ως εξής: Ξέρουµε βάσει της θεωρίας ότι το ηλεκτρόνιο ενός ατόµου υδρογόνου έχει ενέργεια 8,8.0 J. 6 Κάνοντας αυτή την πράξη θα πρέπει να βρούµε 0,85.,6.0 9 J =, J. Πράγµατι κάνοντας τη θα βρούµε αυτό το µέγεθος). β) Ανήκει στη στιβάδα Ν. γ) Θα είναι 4 υποστιβάδες: 4S, 4p, 4d, 4f βάσει του γεγονότος ότι για n=4 θα έχουµε 4 τιµές του l: l=0 m l =0 l= m l =-, 0, l= m l =-, -, 0,, l=3 m l =-3, -, -, 0,,, 3 δ) Θα έχουµε 6 τροχιακά, όσες οι τιµές του m l. Βάσει του σχήµατος θα έχουµε: τροχιακό στην 4S (όσες είναι οι τιµές του m l ). 3 τροχιακά στην 4p (όσες είναι οι τιµές του m l ). 5 τροχιακά στην 4d (όσες είναι οι τιµές του m l ). 7 τροχιακά στην 4f (όσες είναι οι τιµές του m l )

11 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Ο ΘΕΜΑ ο ιάλυµα HNO έχει µοριακότητα 0,00Μ στους 5 C. Να υπολογιστεί το ph του διαλύµατος, αν είναι γνωστό ότι στους 5 C η Κα=4, Γράφω τον σχετικό πίνακα. HΝΟ H ΝΟ - Αρχικά 0,00 ιίστανται/παρ. Χ Χ Χ Χηµική ισορροπία 0,00 - Χ Χ Χ Κα = [Η ].[ΝΟ [ΗΝΟ ] ] 4,5 = Χ.Χ (0,00 Χ) Χ = [Η ] = 4,8.0 4 Άρα ph = - log [H ] = - log [4,8.0-4 ] = = - [log 4,8 log 0-4 ] = - [0,68 4] = 3,3 ΘΕΜΑ ο Να βρεθεί η ποσότητα του νερού που πρέπει να προσθέσουµε σε 0 ml διαλύµατος CH 3 COOH, ώστε να έχουµε µεταβολή στο ph του κατά µια µονάδα; - -

12 Σύµφωνα µε την θεωρία, κατά την αραίωση ενός διαλύµατος ασθενούς µονοβασικού οξέος, η [Η ] (α C ), είναι µικρότερη από την συγκέντρωση των Η πριν την αραίωση (α C ). Βάσει των δεδοµένων, εποµένως θα έχουµε: ph ph = log[h ] ( log[h ] ) = [H log [H ] ] = [H [H ] ] = 0 () Σκόπιµο είναι να αναφερθεί ότι [Η ] είναι η συγκέντρωση των Η πριν την αραίωση και [Η ] η συγκέντρωση µετά την αραίωση. Αφού πρόκειται για ασθενές µονοβασικό οξύ µε Κα=,8.0-5 <0-4, χρησιµοποιούµε την απλουστευµένη µορφή του νόµου του Ostwald. Κα=α C =α.c () όπου α, C : ο βαθµός διάστασης και η συγκέντρωση πριν την αραίωση. Επίσης έχουµε τις σχέσεις: [Η ] =α C (3) και [Η ] =α C (4) Η () λόγω των (3) και (4) γίνεται: α.c α.c = 0 α.c = 0α.C (5) Επίσης για την αραίωση ισχύει η σχέση: C.V =C.V (6) Από τη σχέση () έχουµε: C α = α (7) C - -

13 Η σχέση (5) λόγω της (7) γίνεται: υψώνουµεστο C α.c = 0α. C C τετράγωνο α C.C = C C ( 0α. ) C α..c = 00α. C C C =00C (8) Η σχέση (6) λόγω της (8) γίνεται: 00C.V = C.V 00.C.0 = C.V V = 00.0 = 000ml Εποµένως ο τελικός όγκος θα πρέπει να γίνει 000 ml, οπότε θα πρέπει να προσθέσουµε 990 ml H O. ΘΕΜΑ 3 ο ύο διαλύµατα ισχυρών οξέων έχουν συγκέντρωση 0,0 Μ και 0,00Μ αντίστοιχα. Να βρεθεί το ph του διαλύµατος που θα προκύψει αν αναµιχτούν αυτά µε αναλογία όγκων :. Έστω ότι το πρώτο ισχυρό οξύ έχει τύπο ΗΑ. Γράφουµε την αντίδραση: ΗΑ Η - Α 0,0moles HA 0,0moles H - 3 -

14 Οµοίως για το δεύτερο οξύ µε τύπο ΗΑ. Θα έχουµε: ΗΑ Η - Α 0,00moles ΗΑ 0,00moles Η Αν θεωρήσουµε ότι έχουµε V lt απ το καθένα διάλυµα, µπορούµε να γράψουµε τα εξής: Στο lt του πρώτου διαλύµατος περιέχονται 0,0gr-ions H Στα Vlt»»»» y ;» y =0,0V gr-ions ή 0 - V gr-ions ή 0 - V moles H Στο lt του δευτέρου διαλύµατος περιέχονται 0,00 gr-ions H Στα Vlt»»»» y ;» y =0,00V gr-ions ή 0-3 V gr-ions ή 0-3 V moles H Έτσι τελικά θα έχουµε: Στα V lt του τελικού διαλύµατος περιέχονται ( )V moles H Στο lt»»»» y 3 ;» y = molesh Άρα το ph του διαλύµατος θα ναι: ph = 0 0 log 3 = log 000 = [ log log000] =, 6-4 -

15 ΘΕΜΑ 4 ο Να υπολογιστεί η [Η ] του διαλύµατος αν σε 500 ml HClO 0,M, προσθέσουµε 0,05 moles KClO. ίνεται ότι Κα=3,.0-8. Στα 500 ml του διαλύµατος προσθέτουµε 0,05 moles KClO Στα 000 ml»»» Χ;»» Χ=0, moles KClO Γράφουµε την διάσταση του KClO (πλήρης διάσταση). πλήρης KClO Κ διάσταση ClO 0, moles lt gr 0, ions lt HClO H ClΟ - Αρχικά 0, - - ιίστανται/παράγονται/προστίθενται y y y0, Χηµική ισορροπία 0,-y y y0, Κα = [Η [ClO ] [HClO] 8 3,.0 = y.(y 0,) 0, y 8 3,.0 = y.0, 0, y 8 = 3,.0-5 -

16 Άρα: [H gr ions 8 ] = 3,.0 lt ή 3,.0-8 moles lt ΘΕΜΑ 5 ο Να υπολογιστεί το ph διαλύµατος Μ HCl. Επειδή το διάλυµα είναι πολύ αραιό, είναι σωστό να λάβουµε υπόψη και τα ιόντα του Η Ο δηλαδή τα Η και ΟΗ -. Αν το Η Ο δίνει 0-7 gr-ions H και 0-7 gr-ions OH - (στους 5 C), µε την παρουσία του HCl θα έχουµε ελάττωση της διάστασής του λόγω της επίδρασης του κοινού ιόντος Η. Θεωρούµε Χ τα moles του Η Ο, οπότε έχουµε: Η Ο Η ΟΗ - X moles X gr-ions X gr-ions HCl H Cl moles (X5.0-8 ) gr-ions X gr-ions Άρα Kw=[H ].[OH - ] 0-4 =(5.0-8 X).X X=.0-7 Άρα [Η ]= =,5.0-7 Οπότε ph=-log(,5.0-7 )=6,86-6 -

17 ΘΕΜΑ 6 ο 0,037 gr Cα(ΟΗ) περιέχονται σε 00 ml διαλύµατος. Να υπολογιστεί το ph του διαλύµατος. (Να θεωρηθεί ότι το Cα(ΟΗ) είναι ισχυρός ηλεκτρολύτης και στα δύο στάδια διάστασης. Υπολογίζω τα moles του Cα(ΟΗ) ( MrC α(oh) = 74). mcα(oh) 0,037 4 = ηcα(oh) = = 5.0 moles. Mr 74 η Cα(OH) Στα 00 ml διαλύµατος περιέχονται moles Cα(ΟΗ) Στα 000 ml»» Χ;»» X = = = 0,005 moles lt. Γράφω την αντίδραση διάστασης: Cα(ΟΗ) Cα ΟΗ 0,005 moles.0,005=0,0 gr-ions Άρα poh = log[oh ] = log 0,0 = log0 = Οπότε ph= ΘΕΜΑ 7 ο Να υπολογιστεί το ph του διαλύµατος που προκύπτει αν σε 50 ml διαλύµατος HCl M προσθέσουµε 50 ml διαλύµατος ΝαΟΗ 3Μ. Στα 000 ml διαλύµατος περιέχονται mole HCl - 7 -

18 Στα 50 ml»» Χ ; Moles HCl X =0,05 moles HCl Στα 000 ml διαλύµατος περιέχονται 3 moles ΝαΟΗ Στα 50 ml»» Χ ;»» Χ =0,5 moles ΝαΟΗ Γράφω την αντίδραση εξουδετέρωσης: HCl NαΟΗ ΝαCl H O 0,05 moles 0,05 moles 0,05 moles 0,05 moles Άρα στο τελικό διάλυµα θα έχουµε: Σε 00 ml διαλύµατος περιέχονται (0,5-0,05) moles ΝαΟΗ Σε 000 ml»» Χ 3 ;»» Χ= mole/lt. Γράφω την αντίδραση διάσταση του ΝαΟΗ. ΝαΟΗ Να ΟΗ - mole/lt grion/lt Άρα poh=-log[oh - ]=-log=0 Εποµένως ph=

19 ΘΕΜΑ 8 ο Αναµειγνύονται 0,05 lt διαλύµατος HCl 0,M, 0, lt διαλύµατος HCl 0,M και 0,35 lt διαλύµατος υδροχλωρίου 0,Μ. Αν στο τελικό διάλυµα HCl προσθέσουµε 0,4 lt αερίου HCl (µετρηµένα σε stp) να υπολογιστεί το ph του προκύπτοντος διαλύµατος. Γράφω την σχέση ανάµιξης διαλυµάτων: C.V αερίουhcl V C.V C3.V3 η = Cτελ. τελ 0,4 0,.0,05 0,.0, 0,.0,35 = Cτελ.0, 5,4,0 0,0 0,07 0,0 = C.0, 5 0 τελ 0, 0, = Cτελ.0,5 Cτελ = = 0, moles ΗCl 0,5 lt Γράφω την αντίδραση διάστασης του HCl. HCl 0, H Cl - moles 0, lt grions lt ph = log[h ] = log 0, = log.0 = 0,7 ΘΕΜΑ 9 ο Να υπολογιστεί το ph υδατικού διαλύµατος ΗΝΟ 3 συγκέντρωσης - 9 -

20 0-8 Μ. ίνεται Kw=0-4 στους 5 C. Γράφω την αντίδραση διάστασης του ΗΝΟ 3. ΗΝΟ 3 Η ΝΟ moles 0-8 moles lt lt Εφόσον η [Η ]=0-8 είναι µικρότερη του 0-6, είναι σωστό να λάβουµε υπόψη την διάσταση του Η Ο, δηλαδή: Η Ο H ΟΗ - ιΐστανται/παράγονται/προστίθενται Χ 0-8 Χ Χ Χηµική ισορροπία Χ 0-8 Χ Χ Kw = [H ].[OH ] 0 4 = (0 8 X).X Χ = 0, Άρα ph = log[h ] = log[0 0,95.0 ] = 6, 9-0 -

21 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ο ΘΕΜΑ Ο Εστέρας του τύπου C vhvo υδρολύεται και δίνει οξύ (Α) και αλκοόλη (Β). Όταν καίγονται πλήρως 0,04 gr άλατος του Ag του οξέος (Α) προκύπτουν,96 gr στερεού υπολείµµατος. Η αλκοόλη (Β) ακολουθεί το παρακάτω διάγραµµα µετατροπών: SOCl Mg (CH ) CH CHO HO PBr5 (B) (Γ) ( ) 3 (E) (Z) H /Ni (H) (Θ) Αν η ένωση (Θ) µπορεί να προκύψει από την αντίδραση: (Γ) N α (Θ), να καθοριστεί ο Σ.Τ. του εστέρα. CµΗ µ -COO-CκH κ HO CµΗ µ COOHCκH κ 0Η (Α) (Β) Επειδή Mr CµΗµCOOAg = 4v53 και Ar Ag = 08, έχω: CµΗ µ COOAg κα ύση Ag (4µ53) gr δί νουν 08 gr 0,04 gr»,96 gr - -

22 4µ 53 0,04 = 08,96 µ = SOCl Mg Cκ Ηκ ΟΗ CκΗκ Cl CκΗκ ΜgCl SO HCl (Β) (Γ) ( ) CH3) CHCH 0 = C ( κηκ CH CH CH3 3 OMgCl (Ε) CH H O Mg(OH)Cl PBr5 CκΗκ CH CH CH3 CκΗκ POBr3 OH CH3 HBr CH CH CH3 Br CH3 H Ni (Ζ) (Η) H CκΗκ CH Ni (Θ) CH CH3 CH3 Nα NαCl CκΗκ Cl CκΗκ CκΗκ (Γ) (Θ) Εποµένως το C κη κ - είναι το CH 3 CH CH CH3 Άρα Σ.Τ. (Α): CH3 COO CH CH CH3 CH3 (Β): COOH CH 3 - -

23 (Γ): CH3 CH CH OH CH3 ΘΕΜΑ 9 Ο Πως µπορούµε να διακρίνουµε αν ένα δοχείο περιέχει -βουτίνιο ή βουτάνιο; Όπως προηγουµένως αν έχουµε αποχρωµατισµό του διαλύµατος θα έχουµε στο δοχείο -βουτίνιο ενώ αν δεν έχουµε αποχρωµατισµό, θα περιέχεται βουτάνιο. Ο αποχρωµατισµός του διαλύµατος Br απ το -βουτίνιο οφείλεται στην προσθήκη του Br στον τριπλό δεσµό: CH C CCH Br CH Br Br C C Br Br CH3 ΘΕΜΑ 0 Ο ίνεται η ένωση µε Μ.Τ. C 4 H 0 O. Πώς διακρίνουµε αν είναι αλκοόλη ή αιθέρας; Εισάγουµε στην προς εξέταση ένωση, µια µικρή ποσότητα νατρίου. Αν έχουµε σχηµατισµό φυσαλίδων αερίου, η αρχική ένωση είναι αλκοόλη της µορφής C 4 H g OH

24 Η δηµιουργία φυσαλίδων αερίου οφείλεται στην αντίδραση της αλκοόλης µε το νάτριο. C OH Nα C4HgONα 4Hg Η Αν δεν σχηµατισθεί αέριο, η ένωση είναι αιθέρας. ΘΕΜΑ Ο Οργανική ένωση µε Μ.Τ. C 5 H O έχει τα εξής χαρακτηριστικά: i) Αντιδρά µε Να και εκλύεται Η ii) εν οξειδώνεται Να βρεθούν: α) ο Σ.Τ., β) να παρασκευασθεί, ξεκινώντας απ την αιθανόλη. α) Η οργανική ένωση του Μ.Τ. C 5 H O, ανήκει στον γενικό τύπο Cv Hv O δηλαδή στις αλκοόλες ή αιθέρες. Απ τα χαρακτηριστικά έχουµε: i) αντιδρά µε Να και εκλύεται Η, αυτό δείχνει ότι είναι αλκοόλη. ii) δεν οξειδώνεται, αυτό δείχνει ότι είναι τριτοταγής, εποµένως ο Σ.Τ. είναι: OH CH3 C CH CH3 (-µεθυλο--βουτανόλη) CH3 HBr Mg β) CH3CHOH CH3CHBr CH3CHMgBr HO - 4 -

25 CH CH OH O CH COOH H O 3 3 CH COOH C α(oh) (CH COO) Cα H O 3 3 (CH COO) Cα CH C CH CαCO O θέρµανση OMgBr CH C CH CH CH MgBr CH C CH CH O CH HO OH CH3 C CH CH3 Mg(OH)Br CH 3-5 -