ΠΟΛΕΜΟΣ, ΟΠΛΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ

Transcript

1 ΠΟΛΕΜΟΣ, ΟΠΛΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ Όπλα µαζικής καταστροφής, τροµοκρατία, παραβίαση διεθνών συµφωνιών για τον αφοπλισµό, αποθέµατα πετρελαίου συνθέτουν το γαϊτανάκι που στο κέντρο του έχουν τον επικείµενο πόλεµο στο Ιράκ. Οι περισσότεροι που έχουν ασχοληθεί µε το θέµα συµφωνούν ότι πρόκειται για έναν προαποφασισµένο πόλεµο σκοπιµότητας. Οι εκτιµήσεις των αναλυτών ποικίλουν ως προς το αν προτεραιότητα της κυβέρνησης Μπους είναι η πρόσβαση στα πετρέλαια του Ιράκ, η αλαζονική συµπεριφορά της αυτοκρατορίας, η διάλυση κάθε προσπάθειας δηµιουργίας µια ισχυρής Ευρώπης, ο τερµατισµός της (ούτως ή άλλως περιορισµένης) ισχύος των διακρατικών οργανισµών και συµφωνιών µε σκοπό την επικράτηση των εθνικών αρχηγών κλπ. Γι αυτά θα γραφούν πολλά. Εµείς θα προσπαθήσουµε να δούµε κάποιες άλλες λιγότερο φωτισµένες πτυχές του θέµατος. ΟΠΛΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ Οι ΗΠΑ και η Μεγάλη Βρετανία πρωτοστατούν στην επιχειρηµατολογία εναντίον των όπλων µαζικής καταστροφής που είναι πιθανό να κατέχει το Ιράκ. Ποιά είναι όµως η αλήθεια; ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία πρωτοστατούν στην παραβίαση των διεθνών υποχρεώσεών τους, αναπτύσσοντας νέα όπλα µαζικής καταστροφής. Παρά τις δεσµεύσεις που προκύπτουν από τη Συνθήκη Μη Εξάπλωσης των Πυρηνικών, οι ΗΠΑ εµφανίζει το µεγαλύτερο και πιο φιλόδοξο σχέδιο εκσυγχρονισµού του πυρηνικού τους οπλοστασίου (διαθέτουν ήδη περί τα 7000 πυρηνικά όπλα). Η κυβέρνηση Μπους σχεδιάζει την κατασκευή νέων πυρηνικών όπλων, την επανέναρξη των πυρηνικών δοκιµών και αναπτύσσει νέα βιολογικά όπλα. Η κυβέρνηση της Μεγάλης Βρετανίας ανακοίνωσε την κατασκευή νέου εργοστασίου παραγωγής πυρηνικών όπλων. Ταυτόχρονα, το Πεντάγωνο συνεχίζει την έρευνα για ένα τόσο φιλόδοξο όσο και διεστραµµένο πρόγραµµα µε στόχο την καταπολέµηση της ανάγκης για ύπνο των στρατιωτών: µε εργαλείο τη γενετική µηχανική, οι θιασώτες του προγράµµατος θέλουν να επιτύχουν την κατασκευή στρατιωτών που θα µπορούν να µείνουν ξάγρυπνοι τουλάχιστον για µια βδοµάδα. ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία βοήθησαν τον Σαντάµ να αναπτύξει όπλα µαζικής καταστροφής. Έκθεση επιτροπής του αµερικανικού Κογκρέσου (1992) αποκαλύπτει ότι οι ΗΠΑ εξήγαγαν στο Ιράκ εξοπλισµό χηµικών, βιολογικών, πυρηνικών και πυραυλικών συστηµάτων τα οποία στη συνέχεια χρησιµοποιήθηκαν για την κατασκευή αντίστοιχων όπλων. Πολλά από τα όπλα αυτά χρησιµοποιήθηκαν εναντίον των αµερικανών στρατιωτών στη διάρκεια του πολέµου του Κόλπου. Το εξαχθέν υλικό περιλάµβανε και τον άνθρακα. Η όλη διαδικασία έγινε εν πλήρη γνώσει της κυβέρνησης Ρήγκαν, ο απεσταλµένος του οποίου (Ντόναλντ Ράµσφελντ) επισκέφτηκε το 1984 τον Σαντάµ για την επανέναρξη των διακρατικών σχέσεων και αφού το Ιράκ βγήκε από τη λίστα των χωρών που υποθάλπουν την τροµοκρατία. Από το 1975, περισσότερες από 24 αµερικανικές καθώς και άλλες εταιρίες (από τον αναπτυγµένο κόσµο) προµήθευσαν υλικά και τεχνογνωσία στο Ιράκ. Το Ιράκ ενηµέρωσε τα Ηνωµένα Έθνη γι αυτά ( εκέµβριος 2002) αλλά οι ΗΠΑ φρόντισαν να µη φτάσει αυτή η πληροφορία στα άλλα µέλη του ΟΗΕ.

2 ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία οι δυο αυτές χώρες δεν είπαν τίποτα όταν ο Σαντάµ χρησιµοποίησε όπλα µαζικής καταστροφής (αφού τότε εξυπηρετούσε τους σκοπούς τους). Το Νοέµβρη του 1983, το State Department ενηµέρωσε την κυβέρνηση Ρήγκαν ότι το Ιράκ χρησιµοποιούσε σε καθηµερινή βάση χηµικά όπλα στον πόλεµο εναντίον του Ιράν. Παρ όλα αυτά η κυβέρνηση των ΗΠΑ έβγαλε το Ιράκ από τη λίστα των χωρών που υποθάλπουν την τροµοκρατία και ξανάρχισε τη διπλωµατική, εµπορική και πολεµική βοήθεια στον Σαντάµ. Σύµφωνα µε άρθρο της Washington Post (Bob Woodward, ), το 1984 η CIA ξεκίνησε να δίνει µυστικά πληροφορίες στο Ιράκ που χρησίµευσαν στη «σωστή ρύθµιση» των επιθέσεων του Ιράκ εναντίον του στρατού του Ιράν µε το χηµικό αέριο «µουστάρδα». Ακόµη και µετά την επίθεση εναντίον της Χαλάµπτζα (1988) που προκάλεσε το θάνατο Κούρδων, οι νυν έξαλλοι δυτικοί, δεν δίστασαν να κατηγορήσουν το Ιράν για την επίθεση. Στη συνέχεια απλά προσπάθησαν να υποβαθµίσουν τη σηµασία του «περιστατικού». Το εκέµβρη του 1988 η εταιρία Dow Chemical πούλησε στο Ιράκ φυτοφάρµακα αξίας 1.8 εκατοµµυρίων δολαρίων, παρά τις έντονες ανησυχίες για πιθανή χρήση τους για την κατασκευή χηµικών όπλων λόγω της µεγάλης τοξικότητάς τους. Οι ΗΠΑ υποσκάπτουν τους ελέγχους για όπλα µαζικής καταστροφής. Εδώ ο κατάλογος δεν έχει τέλος. Ο αµερικανός αντιπρόεδρος δηλώνει ότι αντιµετωπίζει τις διεθνείς συµφωνίες σαν απλά χαρτιά τα οποία θέτουν εµπόδια στην ελευθερία της πολιτικής των ΗΠΑ. - Το εκέµβρη του 2001 ο Μπους τορπίλισε την προσπάθεια για να αποκτήσει πραγµατική ισχή η Συνθήκη για τα Βιολογικά Όπλα. Ύστερα από πενταετείς διαπραγµατεύσεις, οι ΗΠΑ αρνήθηκαν τους διεθνείς ελέγχους. Η επίσηµη δικαιολογία ήταν η επιθυµία των ΗΠΑ να προστατεύσουν το απόρρητο των βιοµηχανιών. Η εξέλιξη αυτή, σε συνδυασµό µε πληροφορίες για την επανέναρξη προγράµµατος επιθετικών βιολογικών όπλων στις ΗΠΑ, είναι εξαιρετικά ανησυχητική. - Σύµφωνα µε τη Συνθήκη Μη Επέκτασης των Πυρηνικών, οι πυρηνικές δυνάµεις δεσµεύτηκαν να προχωρήσουν στον πυρηνικό αφοπλισµό, ενώ οι µηπυρηνικές δυνάµεις δεσµεύτηκαν να µην αποκτήσουν πυρηνικά. Οι ΗΠΑ επιµένουν για το µέτρο που αφορά στις µη-πυρηνικές δυνάµεις αλλά σιωπούν µπροστά στην αθέτηση των δικών τους υποχρεώσεων. - Στο πλαίσιο διαδικασίας αναθεώρησης της ίδιας Συνθήκης, το 2000, συµφώνησαν, µεταξύ των άλλων, την απαγόρευση των πυρηνικών δοκιµών. Λίγο αργότερα η Γερουσία απέρριψε τη Συνθήκη. Στη συνέχεια οι ΗΠΑ δήλωσαν τη διαφωνία τους και µε τα υπόλοιπα µέτρα που είχαν συµφωνηθεί στο πλαίσιο της Συνθήκης. - Η κυβέρνηση Μπους, ανακοινώνοντας το πρόγραµµα Πόλεµος την Άστρων παραβίασε δέσµευση η οποία ενίσχυε τη Συµφωνία για τους Αντι- Βαλλιστικούς Πυραύλους. Το πρόγραµµα αυτό είναι και ο βασικός λόγος για τον οποίο δεν έχει σηµειωθεί καµία πρόοδος στις διεθνείς συνοµιλίες για τον αφοπλισµό των όπλων µαζικής καταστροφής, την τελευταία τριετία. Ταυτόχρονα δίνει αφορµή και σε άλλες χώρες να εκσυγχρονίσουν το πυρηνικό τους οπλοστάσιο. - Η καταστροφή των πυρηνικών όπλων διεθνώς, σε µεγάλο βαθµό, εξαρτάται από την εξασφάλιση των απαραίτητων κονδυλίων (ιδιαιτέρως για τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης). Η κυβέρνηση Μπους έκοψε τα αντίστοιχα κονδύλια κατά 21% ενώ ταυτόχρονα αύξησε κατά 5% τις δαπάνες για τα πυρηνικά όπλα.

3 ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία σιωπούν για το πρόγραµµα όπλων µαζικής καταστροφής του Ισραήλ Το πυρηνικό οπλοστάσιο του Ισραήλ είναι ίσως µεγαλύτερο από αυτό της Μεγάλης Βρετανίας. Με τη βοήθεια των ΗΠΑ, τις Γαλλίας, της Γερµανίας και της Ν. Αφρικής, το Ισραήλ έφτασε να έχει διηπειρωτικούς πυραύλους πολλαπλών κεφαλών, υποβρύχια µεταφοράς και εκτόξευσης καθώς και µια βάση υποβρυχίων (στο Οµάν). Το Ισραήλ διαθέτει το µεγαλύτερο και παλιότερο (ξεκίνησε τη δεκαετία του 50) πυρηνικό πρόγραµµα στη Μέση Ανατολή. Το Ισραήλ δεν έχει υπογράψει τη Συνθήκη Μη Εξάπλωσης των Πυρηνικών και αρνείται τον έλεγχο των εγκαταστάσεων της χώρας από επιθεωρητές των Ηνωµένων Εθνών. Σύµφωνα µε τις πιο έγκυρες εκτιµήσεις, το Ισραήλ διαθέτει στο πυρηνικό του οπλοστάσιο πυρηνικά όπλα. Ταυτόχρονα, το Ισραήλ διαθέτει βαλλιστικούς πυραύλους µε ακτίνα δράσης 3500 χιλιόµετρα καθώς και το µοναδικό στον κόσµο σύστηµα αντιβαλλιστικών πυραύλων (µε την ενίσχυση 1 δισ. δολαρίων από τις ΗΠΑ). Για την εκτόξευση των πυραύλων έχει τρία υποβρύχια (µεταφοράς πυρηνικών πυραύλων). Σε δύο από αυτά έχουν δοθεί τα ονόµατα Σαντάµ και Χουσεϊν αντίστοιχα. Η Γερµανία ενίσχυσε µε 1.6 εκ. δολάρια το αντίστοιχο πρόγραµµα (για τα υποβρύχια). Σε αντίθεση λοιπόν µε το Ιράκ και το Ιράν που θεωρούνται χώρες αποσταθεροποίησης στην περιοχή, το Ισραήλ έχει εξοπλιστεί όσο λίγες χώρες στον κόσµο, µε την ανοχή και την ενίσχυση µεγάλων δυνάµεων. Όπως είχε κάποτε δηλώσει ο νυν πρωθυπουργός της χώρας Αριέλ Σαρόν οι Άραβες έχουν το πετρέλαιο αλλά εµείς έχουµε τα σπίρτα. Η απουσία ελέγχων δεν επιτρέπει την επιβεβαίωση των πληροφοριών ότι το Ισραήλ διαθέτει χηµικά όπλα. Άρθρο των The Sunday Times (1998) αναφέρει ότι το Ισραήλ ανέπτυσσε όπλα που στηρίζονται σε φυλετικά-γενετικά χαρακτηριστικά, εξελίσσοντας αντίστοιχη τεχνολογία που είχε αναπτυχθεί από το καθεστώς του άπαρτνχαϊντ. Το Ισραήλ διαψεύδει την πληροφορία. Η πρώτη απόδειξη για την ύπαρξη πυρηνικών όπλων στο Ισραήλ ήρθε το 1986, όταν απήγαγε τον ισραηλινό πυρηνικό επιστήµονα Mordechai Vanunu ο οποίος δηµοσιοποίησε φωτογραφίες του εργοστασίου πυρηνικών όπλων στη Ντιµόνα. Ο ίδιος έκανε λόγο για 200 περίπου πυρηνικά όπλα. Ο Mordechai Vanunu απήχθη από τις µυστικές υπηρεσίες, µεταφέρθηκε από το Λονδίνο στη Ρώµη και από κει στο Ισραήλ όπου καταδικάστηκε σε 18 χρόνια κάθειρξη (11 χρόνια σε αποµόνωση το µεγαλύτερο χρόνο αποµόνωσης στη σύγχρονη ιστορία). Το 1981, για 1 η φορά στον κόσµο, βοµβαρδίστηκε πυρηνικός αντιδραστήρας. Ήταν ο ιρακινός αντιδραστήρας του Οσιράκ (βοµβαρδίστηκε από το Ισραήλ). Αυτή η προληπτική επίθεση του Ισραήλ εξόργισε των Τ.Μπους ο οποίος σκέφτηκε την επιβολή κυρώσεων στο Ισραήλ. ύο µέτρα, δύο σταθµά. εν είναι όµως µόνο το Ισραήλ που εξοπλίζεται µε όπλα µαζικής καταστροφής στην περιοχή. Οι πρώτοι διδάξαντες ήταν οι Άγγλοι το 1917, στο Ιράκ. Ο τότε Γραµµατέας Αποικιών (Γουίνστον Τσόρτσιλ) ενέκρινε τη χρήση χηµικών αερίων εναντίον οµάδων Αράβων που... δηµιουργούσαν προβλήµατα. Από τότε µέχρι σήµερα πολλές χώρες έχουν ενδιαφερθεί για όπλα µαζικής καταστροφής. - Ιράκ. Το 1990 διέθετε προωθηµένο πυρηνικό πρόγραµµα καθώς και σηµαντικές ποσότητες βιολογικών και χηµικών όπλων. Οι επιθεωρητές του ΟΗΕ κατέστρεψαν, µεταξύ των άλλων, χηµικά όπλα και 30 πυραύλους για τη µεταφορά τους. Οι απόψεις για τη σηµερινή κατάσταση του οπλοστασίου... διίστανται. - Ιράν. Πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι το Ιράν βρίσκεται πιο κοντά στην απόκτηση πυρηνικών όπλων από το Ιράκ. Οι ΗΠΑ ισχυρίζονται ότι το Ιράν διαθέτει χιλιάδες τόνους χηµικών όπλων (κάτι που συστηµατικά αρνείται το Ιράν).

4 - Συρία. ιαθέτει το µεγαλύτερο στοκ χηµικών όπλων στη Μέση Ανατολή. Για τη µεταφορά τους διαθέτει πυραύλους Σκουντ. Η Συρία ξεκίνησε το πρόγραµµα χηµικών όπλων στη δεκαετία του 70 σαν απάντηση στην ισραηλινή απειλή. Στην προσπάθειά της είχε τη βοήθεια δυτικοευρωπαϊκών εταιριών. Είναι πιθανό να διαθέτει και βιολογικά όπλα. - Αίγυπτος. Θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι χρησιµοποίησε χηµικά όπλα στην Υεµένη το 60.Έχει υπογράψει τη Συνθήκη Μη Εξάπλωσης των Πυρηνικών αλλά δεν υπογράφει τη Συνθήκη για τα Χηµικά Όπλα (µε την αιτιολογία ότι δεν την υπογράφει και το Ισραήλ). ΟΠΛΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ: ΠΟΙΟΙ ΤΑ ΕΧΟΥΝ? Αλήθεια, ποιές άλλες χώρες διαθέτουν ή είναι πιθανό να διαθέτουν όπλα µαζικής καταστροφής; Εκτός από τις χώρες που ήδη αναφέραµε (Ιράν, Ιράκ, Ισραήλ, Συρία, Αίγυπτος), ο κατάλογος έχει και πολλές άλλες χώρες. ΗΠΑ Οι ΗΠΑ ξεκίνησαν την έρευνα στον τοµέα των βιολογικών όπλων το 1942 µε αφορµή πιθανό κίνδυνο από γερµανικά βιολογικά όπλα. Στις επόµενες δεκαετίες η έρευνα συνεχίστηκε και το πρόγραµµα επεκτάθηκε, ιδίως στη διάρκεια του πολέµου στην Κορέα. Εκτός από δοκιµές σε «ελεγχόµενες» περιοχές, υπήρξαν και περιπτώσεις όπου πολίτες ή πόλεις, χρησιµοποιήθηκαν εν αγνοία τους σαν πειραµατόζωα. Πολίτες στο αεροδρόµιο της Ουάσιγκτον, επιβάτες του µετρό της Νέας Υόρκης κλπ αποτέλεσαν τα πειραµατόζωα σε πειράµατα προσοµοίωσης. Το θέµα πήρε µεγάλες διαστάσεις όταν εµφανίστηκαν αυξηµένα περιστατικά συγκεκριµένης νοσοκοµειακής νόσου στην Πανεπιστηµιακή Κλινική Stanford ( ). Το 1972, µε τη Συνθήκη για τα Βιολογικά Όπλα, ο πρόεδρος Νίξον έθεσε τέρµα στο αµερικανικό πρόγραµµα επιθετικών βιολογικών όπλων. Το 1977 δηµοσιεύτηκε σε τόµο το πρόγραµµα των ΗΠΑ όπου καταγράφονταν (χωρίς εξαιρετικές λεπτοµέρειες) τα έργα και οι ηµέρες των ΗΠΑ στον τοµέα αυτό. Ανάµεσα στα όπλα που είχαν αναπτύξει ήταν και αυτά που κατέστρεφαν τις σοδειές. Σοβιετική Ένωση, Κίνα και Β. Κορέα κατηγόρησαν επανειληµµένα τις ΗΠΑ για χρήση βιολογικών όπλων στη διάρκεια του πολέµου της Κορέας. Κάτι τέτοιο δεν αποδείχτηκε. Το πρώτο χηµικό όπλο που χρησιµοποιήθηκε σε πόλεµο ήταν αέριο χλώριο, το 1915, από το γερµανικό στρατό εναντίον του γαλλικού. Λίγο πριν από το εύτερο Παγκόσµιο Πόλεµο η Ιαπωνία φέρεται ότι χρησιµοποίησε χηµικά όπλα εναντίον της Κίνας. Στη διάρκεια του πολέµου, περί τους 600 στρατιώτες και άγνωστος αριθµός πολιτών έπεσαν θύµατα χηµικών αερίων, όταν γερµανικά αεροπλάνα βοµβάρδισαν, στο ιταλικό λιµάνι του Μπάρι, το αµερικανικό πλοίο Τζον Χάρβεϊ που µετέφερε βόµβες µε το χηµικό αέριο «µουστάρδα». Οι ΗΠΑ επικύρωσαν τη Σύµβαση της Γενεύης το 1975 αλλά εξέφρασαν επιφύλαξη για την εφαρµογή της σε περιπτώσεις αποφυλλωτικών (όπως το agent orange) και αερίων αντιµετώπισης ταραχών. Οι ποσότητες αποθηκευµένων χηµικών όπλων στις ΗΠΑ είναι τεράστιες. Πολλά από αυτά προέρχονται από τον Πρώτο Παγκόσµιο Πόλεµο. Το 1993 οι ΗΠΑ υπέγραψαν τη Συνθήκη για τα Χηµικά Όπλα, η οποία ενεργοποιήθηκε τον Απρίλη του Οι ΗΠΑ συµφώνησαν στην καταστροφή του χηµικού τους οπλοστασίου µέχρι τις 29 Απρίλη Οι ΗΠΑ κατασκεύασαν συνολικά περί τα πυρηνικά όπλα. Σήµερα εκτιµάται ότι διαθέτουν περί τα Ύστερα από σχετική συµφωνία µε τη Σοβιετική Ένωση ξεκίνησε διαδικασία µείωσης του πυρηνικού οπλοστασίου, ενώ µέρος των πυρηνικών όπλων εκσυγχρονίζεται. Τα πυρηνικά όπλα που παραµένουν δεν θα καταστραφούν αλλά θα τεθούν σε χαµηλότερο βαθµό ετοιµότητας, παρά τη σχετική συµφωνία START II η οποία ζητάει τη µείωση σε όπλα. Την 1 η Μαΐου του 2001 ο Πρόεδρος Μπους παρουσίασε εκτενώς τα σχέδια των ΗΠΑ για την ανάπτυξη ενός πυραυλικού αµυντικού συστήµατος µε την επωνυµία Πόλεµος των Άστρων ( Star Wars ). Ο Μπους υπαινίχθηκε επίσης τον περιορισµό του πυρηνικού οπλοστασίου των ΗΠΑ. Παρόλο που η µείωση των πυρηνικών όπλων έχει ήδη καθυστερήσει αρκετά, η Κυβέρνηση Μπους σχεδιάζει αλλαγές τόσο στο πυρηνικό της οπλοστάσιο όσο και στη στρατιωτική στρατηγική της χώρας, η οποία χαρακτηρίζεται από την ανάπτυξη νέων πυρηνικών όπλων. Οι αλλαγές αυτές ουσιαστικά σηµαίνουν ότι θα υπάρχουν ενδεχοµένως λιγότερα πυρηνικά όπλα, αλλά αυτά που θα αποµείνουν θα είναι πολύ πιο καταστροφικά, καθώς προβλέπεται η παραγωγή νέων πυρηνικών όπλων που θα είναι πιο εύχρηστα σε περιφερειακές ή τοπικές συγκρούσεις. Έτσι, ενώ η Κυβέρνηση Μπους δηµιουργεί µέσω του Πολέµου των Άστρων µια ασπίδα για την άµυνά της, ταυτόχρονα ακονίζει και το σπαθί της µε τον εκσυγχρονισµό του πυρηνικού της οπλοστασίου µε νέους και επικίνδυνους τρόπους. Τώρα απειλεί να χρησιµοποιήσει πυρηνικά όπλα σε πιθανό πόλεµο στο Ιράκ.

5 Το ενεργό πυρηνικό οπλοστάσιο των ΗΠΑ Designation Warhead Type Yield (Kilotons) Number First Produced Click For More Info B53 Mod-1 Bomb-Strategic /62 B61 Mod-3 Mod-4 Mod-7 Mod-10 Mod-11 Bomb Tactical Tactical Strategic Tactical Tactical/Strategic 0.3 / 1.5 / 60 / / 1.5 / 10 / /? / / 5 / 10 / ? /? / (-3, - 4, -10) 750 (-7, - 11) 10/79 8/79 9/85 2/83 1/97 W62/Mk-12 Ballistic Missile Warhead/RV /70 W76/Mk-4 Ballistic Missile Warhead/RV /78 No Graphic Available W78/Mk- 12a Ballistic Missile Warhead/RV /79 W80 Mod 0 Mod 1 (ALCM) Mod 1 (ACM) Cruise Missile Warhead Sea Launched Air Launched Air Launched 5 / /83 12/81?/90

6 B83 Bomb-Strategic low to /83 W87/Mk-21 Ballistic Missile Warhead/RV 300 (upgradable 525 4/86 to 475) W88/Mk-5 Ballistic Missile Warhead/RV /88 No Graphic Available Μεγάλη Βρετανία ιαθέτει εξελιγµένο σύστηµα βαλλιστικών πυραύλων Polaris και Trident, οι οποίοι έχουν ακτίνα δράσης χιλιοµέτρων και µπορούν να µεταφέρουν µέχρι και 12 πυρηνικές κεφαλές που κατευθύνονται σε διαφορετικούς στόχους µε ακρίβεια λίγων µέτρων. ιαθέτει επίσης ειδικά διαµορφωµένα υποβρύχια για τη µεταφορά και εκτόξευση των πυραύλων. εν διαθέτουµε πληροφορίες για χηµικά και βιολογικά όπλα στη Μεγάλη Βρετανία. Ρωσία Η πρώτη πυρηνική δοκιµή της Σοβιετικής Ένωσης (1949) και η πρώτη υδρογονοβόµβα (Αύγουστος 1953) σήµαναν και την επίσηµη έναρξη του πυρηνικού εξοπλισµού του στρατού της χώρας. Ακολούθησαν πύραυλοι κλπ. Το 1970, ο Λεονίντ Μπρέζνιεφ δήλωσε ότι η έναρξη πυρηνικού πολέµου ισοδυναµεί µε αυτοκτονία και συνέχισε λέγοντας ότι η Σοβιετική Ένωση δεν θα χρησιµοποιήσει πρώτη πυρηνικά όπλα. Η στάση αυτή διατηρήθηκε και στη δεκαετία του 80. Η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης δεν επέτρεψε τον έλεγχο των πυρηνικών όπλων, πολλά από τα οποία αγνοούνται και υπάρχει ανησυχία ότι µπορεί εύκολα να φτάσουν σε χέρια τροµοκρατών. Η Ρωσία ζήτησε βοήθεια για την καταγραφή, τον έλεγχο και την καταστροφή του πυρηνικού της οπλοστασίου. Ο πρόεδρος Μπους, µε τη σειρά του, ζήτησε τη ριζική µείωση των διαθέσιµων κονδυλίων, πρόταση που τελικά απέρριψε το Κογκρέσσο. Η καταγραφή και ο έλεγχος των πυρηνικών της Ρωσίας αποτελεί κλειδί για τον παγκόσµιο πυρηνικό αφοπλισµό. Ένα χρόνο αφότου η Σοβιετική Ένωση υπέγραψε τη Συνθήκη για τα Βιολογικά Όπλα (1972), δηµιουργήθηκε η Biopreparat, υπηρεσία υπεύθυνη για το πρόγραµµα βιολογικών όπλων. Η υπηρεσία αποτελείτο από περίπου 40 εργαστήρια, εργοστάσια και µονάδες παραγωγής. Στη φάση κορύφωσης της σχετικής δραστηριότητας, υπολογίζεται ότι άνθρωποι απασχολούνταν στα προγράµµατα βιολογικών όπλων. Βιολογικοί παράγοντες κατασκευάζονταν και αποθηκεύονταν, έτοιµοι για χρήση, σε διάφορες µορφές, περιλαµβανοµένων και βαλλιστικών πυραύλων µεγάλου βεληνεκούς µε ειδικά συστήµατα διασποράς δεκάδων µικρών βοµβών. Ο πρόεδρος Γιέλτσιν. ( ) επαναβεβαίωσε για την προσήλωση της χώρας στη Συνθήκη για τα Βιολογικά Όπλα και εξέδωσε διάταγµα που απαγόρευε τα βιολογικά προγράµµατα και απαιτούσε τη συµµόρφωση µε τη Συνθήκη. Η Ρωσία είναι η αποθήκη των χηµικών όπλων της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Εκτιµάται ότι υπάρχουν περισσότεροι από τόνοι χηµικών παραγόντων διάφορων τύπων. Άλλες εκτιµήσεις µιλούν για περισσότερους από 50,000 tons, χωρίς να περιλαµβάνονται σε αυτούς τόνοι αποθηκευµένων παραγόντων φωσφόρου. Η παραγωγή του σαρίν (νευροτοξικό) ξεκίνησε το , του σοµάν το 1967 κοκ. Στις αρχές του 80 κατασκευάστηκαν ειδικοί αποθηκευτικοί χώροι σε βιοµηχανικές πόλεις όπως οι Novocheboksarsk, Zaporozhye, Pavlodar, Volsk κλπ. Το 1987 η Ρωσία επαναβεβαίωσε την πρόθεσή της να καταστρέψει και να µην αντικαταστήσει το χηµικό της οπλοστάσιο. Πέρα από τις όποιες γραφειοκρατικές δυσκολίες και την αναµενόµενη µυστικοπάθεια που δυσκολεύουν την ανταλλαγή πληροφοριών µεταξύ των ενδιαφερόµενων χωρών (κυρίως ΗΠΑ-Ρωσία), ο τεράστιος όγκος των χηµικών όπλων, οι διαφορετικοί τύποι χηµικών, η µεγάλη διασπορά των αποθηκευτικών χώρων, καθιστούν ακόµα και την καταγραφή των όπλων εξαιρετικά δύσκολη. Η Ρωσία επικύρωσε µε νόµο ( ) τη Συνθήκη για τα Χηµικά Όπλα.

7 Γαλλία Η σχέση της Γαλλίας µε τα πυρηνικά όπλα είναι γνωστή όπως γνωστή είναι και η βύθιση του πλοίου της Greenpeace Rainbow Warrior το 1985 από πράκτορες των µυστικών υπηρεσιών της Γαλλίας, όταν το πλοίο βρισκόταν στη Νέα Ζηλανδία καθ οδόν προς τα νησιά Μορουρόα για να διαµαρτυρηθεί για τις γαλλικές πυρηνικές δοκιµές. Οι πρώτες πυρηνικές δοκιµές της Γαλλίας έγιναν στην Αλγερία το Η Γαλλία φέρεται να δοκίµασε χηµικά όπλα στην Αλγερία. Το 1988, ο τότε πρόεδρος Μιτεράν δήλωσε ότι η Γαλλία δεν έχει και δεν πρόκειται να παράγει χηµικά όπλα. Θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι στο παρελθόν κατείχε και βιολογικά όπλα. Κίνα Με τεχνική βοήθεια από την τότε Σοβιετική Ένωση, η Κίνα ξεκίνησε την κατασκευή πυρηνικών όπλων στη δεκαετία του 50 και πραγµατοποίησε την πρώτη πυρηνική δοκιµή το Σήµερα, η Κίνα διαθέτει ιδιαίτερα ισχυρή έρευνα στον τοµέα της βιοτεχνολογίας. Παρ όλα αυτά δεν υπάρχουν πληροφορίες για βιολογικά όπλα ή σχετική έρευνα στη χώρα. Το 1997, ισραηλινές υπηρεσίες συνέλαβαν Ισραηλινό να πουλάει στο Ιράν χηµικά όπλα προέλευσης Κίνας. Ινδία Το ενδιαφέρον της Ινδίας για τα πυρηνικά όπλα δηµιουργήθηκε κυρίως ύστερα από τη ρήξη µε την Κίνα το Εκτιµάται ότι διαθέτει υλικό αρκετό για την κατασκευή βοµβών. Η χώρα δεν έχει υπογράψει τη Συνθήκη Μη Εξάπλωσης των Πυρηνικών. Η Ινδία διέθετε περιορισµένα χηµικά όπλα, µεταξύ των οποίων, κατά πάσα πιθανότητα, αέριο µουστάρδα από τον αγγλικό στρατό από τον 1 ο Παγκόσµιο Πόλεµο. Σε έρευνα εντοπίστηκαν αποθηκευµένα χηµικά όπλα στα σύνορα µε το Πακιστάν. Ως προς τα βιολογικά όπλα, η Ινδία διαθέτει επιστήµονες, τεχνογνωσία και υποδοµή και ασχολείται µε την έρευνα και την ανάπτυξη βιολογικών όπλων µόνο για αµυντικούς λόγους. Πακιστάν Η Επιτροπή Ατοµικής Ενέργειας του Πακιστάν δηµιουργήθηκε 15 χρόνια µετά από την έναρξη του πυρηνικού προγράµµατος της Ινδίας. Η χώρα δεν διαθέτει τις υποδοµές που έχει η Ινδία. Οι πληροφορίες για το µέγεθος του πυρηνικού οπλοστασίου αλλά και για τις πυρηνικές δοκιµές του Πακιστάν είναι αντικρουόµενες (κυρίως από την Ινδία). Η χώρα δεν έχει υπογράψει τη Συνθήκη Μη Εξάπλωσης των Πυρηνικών. Το Πακιστάν, µε περισσότερες από 400 µονάδες παραγωγής χηµικών ουσιών, διαθέτει την απαραίτητη υποδοµή για την παραγωγή και χρήση χηµικών όπλων. Η χώρα επικύρωσε τη Συνθήκη για τα Χηµικά Όπλα (ύστερα από σχετική συµφωνία µε την Ινδία). Έλεγχος από επιθεωρητές σε ύποπτο εργοστάσιο ( ) το βρήκε καθαρισµένο και απαλλαγµένο από τα χηµικά όπλα. Το Πακιστάν έχει επικυρώσει τη Συνθήκη για τα Βιολογικά Όπλα. Η τεχνογνωσία της χώρας είναι περιορισµένη (σε σχέση µε αυτή της Ινδίας) παρ όλα αυτά είναι σε θέση να παράγει βιολογικά όπλα που προκαλούν ακόµα και το θάνατο. Βόρια Κορέα Το πυρηνικό πρόγραµµα της Β.Κορέας ξεκίνησε στη δεκαετία του 80. Οι πληροφορίες για την πραγµατική κατάσταση είναι αντικρουόµενες. Πέρα από τις πρόσφατες εντάσεις µε τις ΗΠΑ, υπήρχαν πληροφορίες για ανάπτυξη πυρηνικών όπλων. Τον Οκτώβρη του 2002 η Β.Κορέα παραδέχθηκε την ύπαρξη παράνοµου προγράµµατος εµπλουτισµού ουρανίου για χρήση του σε πυρηνικά όπλα (σε παραβίαση σχετικών συµφωνιών). Η χώρα διαθέτει την τεχνογνωσία και την υποδοµή για τη δηµιουργία βιολογικών παραγόντων και τη χρήση τους σε όπλα. Η Β.Κορέα προσχώρησε στη Συνθήκη για τα Βιολογικά Όπλα το Μετά την πρώτη βοήθεια από τη Σοβιετική Ένωση και την Κίνα, η Β.Κορέα ανέπτυξε το δικό της πρόγραµµα χηµικών όπλων. Έχει τη δυνατότητα παραγωγής και εκτόξευσης µεγάλης ποικιλίας χηµικών όπλων µε ποικίλους τρόπους (ακόµη και µε βλήµατα πυροβολικού). Η Β.Κορέα δεν έχει υπογράψει τη Συνθήκη για τα Χηµικά Όπλα.

8 Αλγερία Η Αλγερία διαθέτει πυρηνικό αντιδραστήρα ο οποίος κατασκευάστηκε µε βοήθεια από την Κίνα. Έλεγχος που έγινε από τη ιεθνή Επιτροπή Ατοµικής Ενέργειας το 1993, εντόπισε αδήλωτο πυρηνικό υλικό. Το 1991 υπήρχαν υπόνοιες για την ύπαρξη χηµικών όπλων. Τσετσενία Μέρος των πυρηνικών όπλων της Ρωσίας που αγνοούνται, χάθηκαν στην Τσετσενία και δεν βρέθηκαν ποτέ. Η Τσετσενία διαθέτει επίσης πυραύλους SS-20 οι οποίοι µπορούν να µεταφέρουν πυρηνικές κεφαλές σε µεγάλες αποστάσεις. Το 1999, Ρωσία και Τσετσενία αλληλοκατηγορήθηκαν για κατοχή και χρήση χηµικών όπλων. Κούβα εν υπάρχουν πληροφορίες για πυρηνικά οπλα στην Κούβα. Οι πυρηνικοί αντιδραστήρες της Κούβας ποτέ δεν µπήκαν σε πλήρη λειτουργία. Η χώρα δεν έχει υπογράψει τη Συνθήκη Μη Εξάπλωσης των Πυρηνικών. Παροµοίως δεν υπάρχουν πληροφορίες για χηµικά οπλα στην Κούβα. Η χώρα έχει σχετικό ερευνητικό πρόγραµµα στη βιολογία του οποίου οι στόχοι είναι ασαφείς. Λιβύη Αν και η πιθανότητα κατασκευής πυρηνικών όπλων από τη Λιβύη φαίνεται ιδιαίτερα µικρή, δεν ισχύει το ίδιο για την παραγωγή χηµικών όπλων, µια και διαθέτει τεχνογνωσία και υποδοµή. Στον τοµέα των βιολογικών όπλων οι δυνατότητες της χώρας είναι ιδιαίτερα περιορισµένες. Σερβία Οι υποψίες και οι υπόνοιες για την ύπαρξη πυρηνικού προγράµµατος µπήκαν στο περιθώριο µετά την κατάρρευση της οικονοµίας της χώρας. Σε σχέση µε τα χηµικά όπλα, επίσηµο έγγραφο που εκδόθηκε το 1991 από το Προεδρικό Γραφείο ανέφερε την παραγωγή χιλιάδων ρουκετών οι οποίες έφεραν κεφαλές µε χηµικά όπλα καθώς και την εξαγωγή σηµαντικών ποσοτήτων στο Ιράκ ( ). According to a public document, "Yugoslav Army Involvement With Chemical Weapons," prepared by the Yugoslav Federal President's office in September 1991, thousand of rockets for the 262mm multiple rocket launcher system, were produced with chemical weapons warheads filled with phosgene and BZ. In the same document, the Yugoslav Federal President's office also claimed that several thousands of these rockets - it is not indicated what type - were shipped to Iraq in Σουδάν Το Σουδάν δεν διαθέτει πυρηνικά όπλα. Σύµφωνα όµως µε ορισµένες αναφορές, το Ιράκ µετέφερε στο Σουδάν (1991) πυρηνικό υλικό για προσωρινή αποθήκευση. εν είναι γνωστή η τύχη του υλικού αυτού. Το 1991, το Ιράκ πήρε άδεια για τη µεταφορά χηµικών όπλων στο Σουδάν. εύτερη αντίστοιχη µεταφορά είναι πιθανό να έλαβε χώρα το 1993 (πιθανώς µέσω Ιράν). Το εργοστάσιο Γάου, που αρχικά αποθήκευσε τα αποθέµατα «µουστάρδας» του Ιράκ µετά τον πόλεµο του Κόλπου, µετετράπη σε παραγωγική µονάδα. Χηµικά όπλα πιστεύεται ότι χρησιµοποιήθηκαν από το στρατό του Σουδάν εναντίον του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού σε δύο περιπτώσεις (Nimule και Kuya, 1995).Το 1997 άλλες αναφορές µιλούν για χρήση χηµικών όπλων σε περιοχές του ανατολικού Σουδάν. Η ύπαρξη των χηµικών ήρθε στο φως το Νοέµβρη του 1997 όταν το Σουδάν απείλησε την Ουγκάντα µε τη χρήση τέτοιων όπλων αν αυτή συνέχιζε να στηρίζει τους επαναστάτες. Αργεντινή Η Αργεντινή είχε επί σειρά ετών πρόγραµµα ανάπτυξης πυρηνικών όπλων, αρνήθηκε σχετικούς ελέγχους και δεν υπέγραφε τη ιεθνή Συνθήκη για τη Μη Εξάπλωση των Πυρηνικών Όπλων όπως και αντίστοιχη Συνθήκη που αφορά τη Λατινική Αµερική. Το πυρηνικό της πρόγραµµα τερµατίστηκε το 1990 και η χώρα υπέγραψε τη Συνθήκη για τη Μη Εξάπλωση των Πυρηνικών Όπλων το Φεβρουάριο του 1995, ως χώρα χωρίς πυρηνικά όπλα. Αυστραλία Η Αυστραλία είχε εµπλακεί σε εντατικό πρόγραµµα βιολογικών όπλων (για να αντιµετωπίσει την εξ Ασίας απειλή) στις δεκαετίες του Στη συνέχεια έστρεψε την προσοχή της στα πυρηνικά όπλα (και πάλι χωρίς συνέχεια). Η Αυστραλία υπέγραψε τη Συνθήκη για τα Βιολογικά Όπλα το Η χώρα συνεργάστηκε στο

9 εύτερο Παγκόσµιο Πόλεµο, µε τις ΗΠΑ και τη Μεγάλη Βρετανία στον τοµέα των χηµικών όπλων (χωρίς η ίδια να παράγει). Μικρή ποσότητα χηµικών όπλων εντοπίστηκε το Η Αυστραλία υπέγραψε τη Συνθήκη για τα Χηµικά Όπλα το 1993 καθώς και το Σχέδιο ράσης για την Απαγόρευση των Χηµικών Όπλων (1994). Μπελαρούς Με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης η Μπελαρούς (Λευκορωσία) βρέθηκε µε 81 διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους στο έδαφός της, παρά τη δέσµευση της χώρας να παραµείνει αποπυρηνικοποιηµένη περιοχή. Το 1992 συµφωνήθηκε (µε Ρωσία, Καζακστάν και Ουκρανία) η καταστροφή των πυρηνικών κεφαλών. Το Νοέµβρη του 1996 η Μπελαρούς έγινε χώρα χωρίς πυρηνικά όπλα. Βραζιλία Το πυρηνικό πρόγραµµα της Βραζιλίας είναι το πιο εξελιγµένο στη Λατινική Αµερική. Η εµπλοκή της χώρας σε πυρηνικό πρόγραµµα ξεκινάει από τη δεκαετία του 30, ενώ ήδη από τη δεκαετία του 40 είχε ξεκινήσει σχετική συνεργασία µε τις ΗΠΑ. Η χώρα διαθέτει πυρηνικό αντιδραστήρα (Angra I) και έχει ξεκινήσει την κατασκευή και νέου από το 1977 (Angra II), ο οποίος είναι αµφίβολο αν θα ολοκληρωθεί. Το 1994 η χώρα επικύρωσε τη Συνθήκη των χωρών της Λατινικής Αµερικής για τη Μη Εξάπλωση των Πυρηνικών. Ιαπωνία Το πυρηνικό πρόγραµµα της Ιαπωνίας που ξεκίνησε στις αρχές του 40, σταµάτησε απότοµα το 1945 ύστερα από το βοµβαρδισµό των εγκαταστάσεων. Στη συνέχεια η Ιαπωνία δεν ξαναµπήκε σε αντίστοιχη διαδικασία (έρευνα-κατασκευή πυρηνικών όπλων). Παρ όλα αυτά, το απεµπλουτισµένο ουράνιο που προέρχεται από τους σταθµούς παραγωγής ενέργειας αποτελεί πρώτη ύλη για την κατασκευή πυρηνικών όπλων. Η δήλωση του Ιάπωνα πρωθυπουργού ( ) ότι η Ιαπωνία έχει τη δυνατότητα κατασκευής πυρηνικών όπλων σκόρπισε σχετικές ανησυχίες στην περιοχή. Μεταξύ η Ιαπωνία πραγµατοποιούσε δοκιµές βιολογικών όπλων και σε ανθρώπους, ενώ τα χρησιµοποίησε σε επιθέσεις σε Κινεζικές πόλεις. Μεταξύ , τα πειράµατα σε ανθρώπους αποτελούσαν συνήθη πρακτική. Το 1945 η Ιαπωνία διέθετε ήδη στοκ 400 κιλών άνθρακα που µπορούσε να χρησιµοποιηθεί σε ειδικά σχεδιασµένες βόµβες. Το 1972 η Ιαπωνία υπέγραψε τη ιεθνή Συνθήκη για τα Βιολογικά Όπλα. Στο Σινο-Ιαπωνικό πόλεµο αλλά και στη διάρκεια του εύτερου Παγκόσµιου η Ιαπωνία ανέπτυξαν και παρήγαγαν διάφορα χηµικά όπλα. Μετά το 1945, µεγάλες ποσότητες έµειναν παρατηµένες σε διάφορα σηµεία. Από το 1990 η Κίνα ζητάει από την Ιαπωνία να αναλάβει την ασφαλή καταστροφή των χηµικών της (που έµειναν εκεί από τον Πόλεµο). Η Ιαπωνία ξεκίνησε σχετική προσπάθεια το Καζακστάν Όπως και η Μπελαρούς, το Καζακστάν, µε τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης βρέθηκε µε ένα από τα µεγαλύτερα πυρηνικά οπλοστάσια στον κόσµο: µεταξύ άλλων και 1400 πυρηνικές κεφαλές πάνω σε διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους SS-18. Φήµες ήθελαν µέρος του οπλοστασίου να πωλείται στο Ιράν. Το 1995, όλα τα πυρηνικά όπλα είχαν πλέον αποµακρυνθεί από το έδαφος του Καζακστάν. Η χώρα διέθετε επίσης πεδίο δοκιµών βαλλιστικών πυραύλων καθώς και πεδίο πυρηνικών δοκιµών. Στο Καζακστάν βρίσκεται εγκατεστηµένο το 3% των αµυντικών εγκαταστάσεων της τ. Σοβιετικής Ένωσης µε εργαζόµενους. Μεταξύ των εγκαταστάσεων ήταν εργοστάσια παραγωγής βιρυλίου, ουρανίου, όπλων, πυραύλων, βιολογικών (στο Aksu) και χηµικών (στο Pavlodar) όπλων. Το 1994 είχε σταµατήσει η παραγωγή στα περισσότερα από τα εργοστάσια. Οι περισσότερες υποδοµές (όσες δεν έχουν καταρρεύσει) παραµένουν εκεί. Νότια Αφρική Η χώρα ξεκίνησε το πυρηνικό της πρόγραµµα το 1969 και πραγµατοποίησε στις αρχές του 1975 δυο υπόγειες πυρηνικές δοκιµές. Ύστερα από πολυετείς διαπραγµατεύσεις µε τις γείτονες χώρες, υπέγραψε τη Συνθήκη για τη Μη Εξάπλωση των Πυρηνικών το Η Νότια Αφρική ανέπτυξε δυνατότητες παραγωγής χηµικών και βιολογικών όπλων στα µέσα του 80. Στρατιωτικοί κύκλοι πιστεύουν ότι χηµικά ή βιολογικά όπλα χρησιµοποιήθηκαν από την κυβέρνηση της Αγκόλα στη διάρκεια του εµφυλίου. Το πρόγραµµα χηµικών και βιολογικών όπλων περιλάµβανε πολλούς παράγοντες (χολέρα, άνθρακα κλπ). Το 1993, µετά το τέλος της εµπλοκής της Νότιας Αφρικής στον πόλεµο της Αγκόλα, ο πρόεδρος ΝτεΚλερκ διέταξε την καταστροφή του χηµικού και βιολογικού οπλοστασίου. Στη συνέχεια υπέγραψε τη Συνθήκη για τα Χηµικά Όπλα.

10 Ταϊβάν Η Ταϊβάν δεν διαθέτει πυρηνικά όπλα. Το πυρηνικό της πρόγραµµα ξεκίνησε το 1964, ύστερα από την 1 η πυρηνική δοκιµή της Κίνας. Είχε τη βοήθεια των ΗΠΑ καθώς και της Νότιας Αφρικής. Το 1985 απασχολούσε 1100 εργαζόµενους στο (ερευνητικό) πυρηνικό τους πρόγραµµα και διέθετε 6 πυρηνικούς αντιδραστήρες. Το εκέµβρη του 1998 ο Υπουργός Άµυνας της Ταϊβάν αρνήθηκε ότι η χώρα αναπτύσσει χηµικά όπλα. Αν και δεν έχει υπογράψει τη Συνθήκη για τα Χηµικά Όπλα, υποστηρίζει ότι έχει συµµορφωθεί µε τις απαιτήσεις της. Υπάρχουν πολλές αναφορές για ανάπτυξη χηµικών όπλων. Το εκέµβρη του 1998 ο Υπουργός Άµυνας της Ταϊβάν αρνήθηκε ότι η χώρα αναπτύσσει βιολογικά όπλα και επανέλαβε την αφοσίωση της χώρας στην ανάπτυξη εξοπλισµού για την προστασία από το βιολογικό κίνδυνο. Η βιοµηχανία βιοτεχνολογίας ανθεί στη χώρα Αν και δεν έχει υπογράψει τη Συνθήκη για τα Χηµικά Όπλα, υποστηρίζει ότι έχει συµµορφωθεί µε τις απαιτήσεις της. Υπάρχουν πολλές αναφορές για ανάπτυξη χηµικών όπλων. Ρουµανία Η Ρουµανία επικύρωσε το 1970 τη Συνθήκη Μη Εξάπλωσης των Πυρηνικών Όπλων. Παράλληλα όµως ανέπτυσσε πυρηνικό πρόγραµµα. Το πρόγραµµα σταµάτησε µετά την κατάρρευση του καθεστώτος Τσαουσέσκου. Πυρηνικός αντιδραστήρας που θα µπορούσε να χρησιµοποιηθεί για την παραγωγή πρώτης ύλης για πυρηνικά όπλα έκλεισε το Το 1998, Ρουµανία και ΗΠΑ υπέγραψαν συµφωνία για την καταπολέµηση του εµπορίου χηµικών, βιολογικών και χηµικών όπλων. Ουκρανία Όπως η Μπελαρούς και το Καζακστάν, η Ουκρανία, µε τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης βρέθηκε µε ένα από τα µεγαλύτερα πυρηνικά οπλοστάσια στον κόσµο: 1240 πυρηνικές κεφαλές, 176 εκτοξευτήρες διηπειρωτικών πυραύλων, 130 πυραύλους SS-19 µε δυνατότητα µεταφοράς 6 πυρηνικών κεφαλών έκαστος, 46 πυραύλους SS-24s µε δυνατότητα µεταφοράς 10 πυρηνικών κεφαλών έκαστος, καθώς και 14 πυραύλους SS-24. Συνολικά υπολογίζεται ότι υπήρχαν περί τις πυρηνικά όπλα στη χώρα. Ευθύς εξαρχής η χώρα δήλωσε ότι δεν σκοπεύει να κατασκευάσει ή να κατέχει πυρηνικά όπλα. Ύστερα από πολλές συζητήσεις και µετά την υπογραφή τριµερούς συµφωνίας ( ) µε τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, δροµολογήθηκε η καταστροφή των πυρηνικών όπλων της Ουκρανίας. Η απόφαση της Ουκρανίας να πουλήσει συµβατικά όπλα στο Ιράν (1992) αγνοώντας διεθνείς απαγορεύσεις δυσαρέστησε τις ΗΠΑ.

11

12 Ποσότητες συγκεντρωµένων χηµικών όπλων ανά περιοχή Weapon Type Weapon Quantities by Site (1) Anniston Blue Grass Pine Bluff Pueblo Tooele Umatilla JACADS Mustard Agent (H, HD, HT) 23, , mm Projectile (HD) 17,643 15, ,554 54,663 5, mm Projectile (H, HD) 258,912 97,106 63,568 43, in. Mortar (HD, HT) Agent GB 74, ,703 47, mm Projectile 9,600 89,141 47,406 6, mm Projectile 16,026 3,977 14,246 13,020 8-in. Projectile 42,738 51,716 90,231 17,353 91,375 M55 Rocket Agent VX 139,581 12,816 53,216 32,313 42, mm Projectile 3,752 14,519 8-in. Projectile 35,636 17,733 19,582 3,966 14,513 M55 Rocket 44,131 9,378 22,690 11,685 13,302 M23 Land Mine (1) Munitions quantities are as of July 11, 1997

13

14 ΠΟΣΟ ΘΑ ΚΟΣΤΙΣΕΙ ΕΝΑΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΟ ΙΡΑΚ? ΤΙ ΛΕΕΙ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΩΝ ΗΠΑ? ΤΙ ΛΕΕΙ Η ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΑΚΑ ΗΜΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ? Σύµφωνα µε τα στοιχεία του Γραφείου Προϋπολογισµού του Κογκρέσσου, ένας πόλεµος στο Ιράκ θα κοστίσει µεταξύ δισεκατοµµυρίων δολαρίων. Η αντίστοιχη εκτίµηση της Αµερικανικής Ακαδηµίας Επιστηµών και Τεχνών µιλάει για κόστος µεταξύ 100 δισ. και 1.9 τρισ. δολαρίων (ανάλογα µε τη διάρκεια των εχθροπραξιών, της κατάληψης του Ιράκ, της επανακατασκευής των κατεστραµµένων υποδοµών, της ανθρωπιστικής βοήθειας κλπ). Η ίδια µελέτη ενσωµατώνει και το επιπλέον κόστος από τυχόν αύξηση της τιµής του πετρελαίου και προβλέπει ότι ένας µακρόχρονος πόλεµος στο Ιράκ θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην αµερικάνικη οικονοµία που µπορούν να φτάσουν τα 390 δισ. δολάρια. Αξίζει να έχουµε κατά νου ότι ο πόλεµος του Κόλπου (1991) κόστισε στις ΗΠΑ περί τα 61 δισ. δολάρια. Μιλώντας για κόστος και χρήµατα, αξίζει να ρίξουµε µια µατιά στους στρατιωτικούς προϋπολογισµούς. (ΠΙΝΑΚΑΣ). Ο στρατιωτικός προϋπολογισµός των ΗΠΑ για το έτος 2002 έφτασε τα 343 δισ. δολάρια, σε αντίθεση µε τα 7 δισ. δολάρια που δόθηκαν για την κοινωνική ασφάλιση και τα 45 δισ. δολάρια για την εκπαίδευση. Ο ετήσιος (2002) στρατιωτικός προϋπολογισµός των ΗΠΑ αποτελεί το 36% των παγκόσµιων ετήσιων εξοπλισµών. Το σύνολο των στρατιωτικών προϋπολογισµών των «συµµάχων» ανέρχεται σε 212,6 δισ. δολάρια, ενώ τα κράτη παρίες δαπάνησαν στο ίδιο διάστηµα (2002) 14,4 δισ. δολάρια για στρατιωτικούς εξοπλισµούς. Ενώ λοιπόν το Συµβούλιο Ασφαλείας πρόκειται να αποφασίσει για το αν προκρίνει ή όχι την επίθεση στο Ιράκ, µια καλολαδωµένη και πανάκριβη µηχανή ετοιµάζεται να µπει σε δράση και οι στρατιωτικοί προϋπολογισµοί αυξάνονται... Την ίδια στιγµή 800 εκατοµµύρια άνθρωποι στον πλανήτη λιµοκτονούν, 1.5 δισεκατοµµύριο άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό, 3 εκατοµµύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από ασθένειες που έχουν σχέση µε το νερό, 2 δισεκατοµµύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες ενέργειας. Ακολουθώντας την αµίλικτη γλώσα των αριθµών µπορούµε να δούµε µια άλλη πλευρά της αλήθειας. Κάθε µέρα, παιδιά πεθαίνουν από την πείνα. Με 13 δισ. δολάρια το χρόνο θα µπορούσαµε να τους εξασφαλίσουµε την απαραίτητη τροφή. Κάθε µέρα, άνθρωποι πεθαίνουν από AIDS στην Αφρική. Για τη θεραπεία τους χρειάζονται 10 δισ. δολάρια το χρόνο. Στη διάρκεια της τελευταίας 25ετίας δαπανήθηκαν περί τα 20 τρισ. για στρατιωτικούς εξοπλισµούς. Εντός του 1989, οι αναπτυσσόµενες χώρες (όπου κατά κανόνα λαµβάνουν χώρα οι πόλεµοι) αγόρασαν όπλα αξίας 30 δισ. δολαρίων. Τα 2/3 από αυτά προέρχονταν από τις ΗΠΑ και τη Σοβιετική Ένωση. Η αγορά στρατιωτικού εξοπλισµού αντιπροσωπεύει το ¼ του χρέους των αναπτυσσόµενων χωρών. Τα χρήµατα που δαπανώνται για έρευνα στο στρατιωτικό τοµέα είναι 6 φορές περισσότερα από τα αντίστοιχα για έρευνα στον τοµέα της υγείας. Σήµερα, υπάρχουν στη γη περί τις πυρηνικές κεφαλές. Τα χηµικά όπλα που διαθέτουν ΗΠΑ και Ρωσία είναι αρκετά για να εξοντώσουν ένα πληθυσµό 300 φορές µεγαλύτερο από αυτό της γης. Το κόστος ενός πυρηνικού υποβρυχίου είναι ίσο µε τον ετήσιο εκπαιδευτικό προϋπολογισµό 23 αναπτυσσόµενων χωρών µε 160 εκατοµµύρια παιδιά σχολικής ηλικίας. Στον αναπτυσσόµενο κόσµο αντιστοιχεί ένας στρατιώτης σε 240 κατοίκους και ένας γιατρός σε 1950 κατοίκους.

15 ΠΟΛΕΜΩΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ Στο Αφγανιστάν, η δικαιολογία ήταν η πάταξη της τροµοκρατίας. Πίσω από τη δικαιολογία υπήρχε η διεκδίκηση της πρόσβασης στα πετρέλαια της Κασπίας (Καζακστάν και Αζερµπαϊτζάν). Στη δεκαετία του 90 οι ΗΠΑ διαπραγµατεύονταν µε τους Ταλιµπάν την κατασκευή αγωγού που θα µετέφερε το πετρέλαιο από την Κασπία στον Ινδικό, µέσα από το Αφγανιστάν. Οι αµερικανοί διαπραγµατευτές επισήµαναν επανειληµένα στους Ταλιµπάν το δίληµα είτε δέχεστε να σας στρώσουµε ένα χρυσό χαλί είτε θα σας θάψουµε µε ένα χαλί από βόµβες. Η παραπάνω απειλή διατυπώθηκε πριν την 9 η Σεπτεµβρίου. Ο προσωρινός Πρόεδρος του Αφγανιστάν Χαµίντ Καρζάϊ και ο ειδικός απεσταλµένος του Μπους στο Αφγανιστάν Ζαλµάι Καλιζάντ ήταν πρώην σύµβουλοι της εταιρίας UNOCAL. Η αµερικανική εταιρία πετρελαίων UNOCAL, στη δεκαετία του 90 προσπάθησε ανεπιτυχώς να διαπραγµατευτεί µε το καθεστώς των Ταλιµπάν την κατασκευή αγωγού πετρελαίου δια µέσου του Αφγανιστάν. Τώρα πια έχει στα χέρια το συµβόλαιο που τόσο αποζητούσε. Πριν την εθνικοποίηση των πετρελαίων (1972), αµερικανικές και βρετανικές εταιρίες κατείχαν το 75% των πετρελαίων του Ιράκ. Από τον πόλεµο του Κόλπου και µετά (1991) οι αµερικανικές εταιρίες δεν µπορούσαν να έχουν (απευθείας) συναλλαγές µε το Ιράκ. Ρωσικές, γαλλικές, γερµανικές και ασιατικές εταιρίες (Lukoil, TotalFinaElf, Preussag, CNPC) έχουν πάρει τη θέση τους και διεκδικούν όσο πετρέλαιο πειτρέπεται από τις κυρώσεις των Ηνωµένων Εθνών. Ένας πόλεµος στο Ιράκ θα σηµάνει τεράστιες ευκαιρίες για αµερικανικές εταιρίες πετρελαίου οι οποίες επιζητούν την επιστροφή τους στο Ιράκ. Ο Ζαλµάι Καλιζάντ είναι τώρα επιτετραµένος του Λευκού Οίκου στο Ιράκ, το Ιράν και το Αφγανιστάν. Πηγές Federation of American Scientists, Greenpeace, The Stockholm International Peace Research Institute, US Congressional Budget Office