ΟΤΚΖ ( ιάγραµµα 2) ιάγραµµα 1: Εκτιµώµενος αριθµός ΟΤΚΖ έως το ΟΧΗΜΑΤΑ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΚΥΚΛΟΥ ΖΩΗΣ ΤΟΥΣ ΤΕΜΑΧΙΑ 20000

Transcript

1 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Τα αναλυτικά πρωτογενή δεδοµένα που συλλέχθηκαν µε την υλοποίηση του προγράµµατος καταγραφής χρησιµοποιήθηκαν µετά από ανάλυση και επεξεργασία - για τον υπολογισµό των ποσοτήτων των τριών υπό εξέταση ρευµάτων αποβλήτων που παράγονται στην Κύπρο, όπως επίσης για την εκτίµηση των µελλοντικών ποσοτήτων που προβλέπεται να παραχθούν στην Κύπρο. Στην τεχνική αυτή έκθεση παρουσιάζεται η µεθοδολογία που εφαρµόσθηκε για κάθε ρεύµα αποβλήτου και δίδονται αναλυτικά στοιχεία όσον αφορά στις παραγόµενες ποσότητες (παρελθούσες, υφιστάµενες και µελλοντικές). Συνοπτικά, αναφέρονται τα εξής: Παραγόµενες ποσότητες ΟΤΚΖ Για τις ανάγκες του συγκεκριµένου προγράµµατος χρησιµοποιήθηκε υπολογιστικό µοντέλο εκτίµησης και πρόβλεψης των παραγόµενων ποσοτήτων ΟΤΚΖ που αναπτύχθηκε ειδικά για το σκοπό αυτό από το ΕΜΠ, σε συνδυασµό µε άλλο υπολογιστικό µοντέλο το οποίο είχε αναπτυχθεί από το ΕΜΠ σε κοινό πρόγραµµα µε το Ευρωπαϊκό Θεµατικό Κέντρο Αποβλήτων και Ροής Υλικών για λογαριασµό του Ευρωπαϊκού Οργανισµού Περιβάλλοντος (24). Το µοντέλο αυτό υπολογίζει τις ποσότητες των ΟΤΚΖ που έχουν ήδη παραχθεί και διενεργεί πρόβλεψη για τη µελλοντική παραγωγή τους (ως το 216), βάση ανάλυσης στατιστικών στοιχείων που περιέχει. Πιο αναλυτικά, το µοντέλο που αναπτύχθηκε λαµβάνει υπόψη τις ακόλουθες παραµέτρους: Αριθµός και τύπος οχηµάτων που εισάγονται ανά έτος στην Κύπρο Αριθµός και τύπος οχηµάτων που κυκλοφορούν στη χώρα ετησίως Αριθµός και τύπος οχηµάτων που εισάγονται ετησίως και παραµένουν ως απόθεµα στις εµπορικές αντιπροσωπείες (Στοκ οχηµάτων) Ηλικία οχηµάτων ανά τύπο i

2 Στη συνέχεια µε βάση τα ποσοτικά στοιχεία των παραµέτρων αυτών και λαµβάνοντας υπόψη διαθέσιµα στοιχεία και συντελεστές που έχουν προκύψει από µελέτες που εκπονήθηκαν σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εκτιµάται ο αριθµός των ΟΤΚΖ που έχουν ήδη παραχθεί στην Κύπρο καθώς και ο µελλοντικός αριθµός τους για τα επόµενα έτη (µέχρι 216) ( ιάγραµµα 1) καθώς και οι αντίστοιχες παραγόµενες ποσότητες αποβλήτων ΟΤΚΖ ( ιάγραµµα 2) ΟΧΗΜΑΤΑ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΚΥΚΛΟΥ ΖΩΗΣ ΤΟΥΣ ΤΕΜΑΧΙΑ ΙΧ ΤΑΞΙ ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΜΕΝΑ ΜΙΚΡΑ ΦΟΡΤΗΓΑ ΤΡΙΚΥΚΛΑ ιάγραµµα 1: Εκτιµώµενος αριθµός ΟΤΚΖ έως το 216. ii

3 ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΑΠΟ ΟΧΗΜΑΤΑ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΖΩΗΣ ΤΟΥΣ ΤΟΝΟΙ ΙΧ ΤΑΞΙ ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΜΕΝΑ ΜΙΚΡΑ ΦΟΡΤΗΓΑ ΤΡΙΚΥΚΛΑ ιάγραµµα 2: Εκτιµώµενες ποσότητες παραγόµενων αποβλήτων από ΟΤΚΖ έως το 216. Όπως παρατηρείται από τα αποτελέσµατα που εξήχθηκαν υπήρξε µια σταδιακή αύξηση στην παραγόµενη ποσότητα των ΟΤΚΖ κατά τις τελευταίες δεκαετίες, ενώ αναµένεται και περαιτέρω αύξηση τα επόµενα έτη. Το γεγονός αυτό οφείλεται κυρίως στα εξής: αύξηση της κινητικότητας της αγοράς οχηµάτων και αποτελεσµατική διαφηµιστική εκστρατεία από τους εµπορικούς αντιπροσώπους αύξηση ζήτησης εκ µέρους των καταναλωτών, γεγονός που οφείλεται στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου (σχεδόν κάθε ενήλικο µέλος οικογενείας διαθέτει το δικό του όχηµα πλέον, ειδικά στα αστικά κέντρα) σχετική µείωση των τιµών των οχηµάτων παροχή διευκολύνσεων για την αγορά των οχηµάτων iii

4 Παραγόµενες ποσότητες ΑΚΚ Για τις ανάγκες του συγκεκριµένου προγράµµατος εφαρµόσθηκε το µοντέλο υπολογισµού και εκτίµησης που ανέπτυξε το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο για λογαριασµό της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (EUROSTAT). Το µοντέλο αυτό υπολογίζει τις παραγόµενες ποσότητες των ΑΚΚ, βάση ανάλυσης στατιστικών στοιχείων που περιέχει, ξεχωριστά για τα απόβλητα κατασκευών και για τα απόβλητα κατεδαφίσεων. Επιπλέον, µε βάση πρόσθετα στοιχεία και υπολογισµούς που διενεργήθηκαν, εκτιµήθηκαν οι µελλοντικές παραγόµενες ποσότητες των υπό εξέταση αποβλήτων. Οι παράµετροι που λαµβάνει υπόψη το µοντέλο για την εκτίµηση των παραγόµενων ποσοτήτων των ΑΚΚ είναι: Αριθµός νέων κτιρίων Επιφάνεια νέων κατασκευών και προσθηκών / επεκτάσεων Εκτίµηση όγκου παραγόµενων ΑΚΚ ανά 1 m 2 Πυκνότητα αποβλήτων (σχέση όγκου / βάρους) Αριθµός κτιρίων που έχουν κατεδαφισθεί Μέσος αριθµός ορόφων ανά κατεδαφιστέο κτίριο Μέση επιφάνεια κτιρίου προς κατεδάφιση Με βάση τα πρωτογενή στοιχεία και µε χρήση των αντίστοιχων µαθηµατικών εξισώσεων του υπολογιστικού µοντέλου, εκτιµώνται οι ποσότητες αποβλήτων από κατασκευές και κατεδαφίσεις τα οποία παρουσιάζονται συγκεντρωτικά στα ιαγράµµατα 3 έως 5. iv

5 ΤΟΝΝΟΙ ΕΤΟΣ ιάγραµµα 3: Εκτιµώµενες ποσότητες αποβλήτων κατασκευών ΤΟΝΝΟΙ ΕΤΟΣ ιάγραµµα 4: Εκτιµώµενες ποσότητες αποβλήτων κατεδαφίσεων v

6 ΤΟΝΝΟΙ ΕΤΟΣ ιάγραµµα 5: Εκτιµώµενες συνολικές ποσότητες αποβλήτων κατασκευών και κατεδαφίσεων Από τα αποτελέσµατα προκύπτει ότι για το σύνολο των ΑΚΚ παρατηρείται µια σταδιακή µείωση των ποσοτήτων οι οποίες έχουν πλέον σταθεροποιηθεί στο κατώφλι των 27. τόνων αποβλήτων από κατασκευές και κατεδαφίσεις ανά έτος. Ο ρυθµός αυτός µείωσης οφείλεται κυρίως στην έντονη κατασκευαστική δραστηριότητα του παρελθόντος τόσο στο χώρο του τουρισµού (ξενοδοχεία κλπ) όσο και στην ανέγερση νέων κατοικιών, δραστηριότητα που τείνει να σταθεροποιηθεί τα τελευταία έτη. Η σταθεροποίηση του ρυθµού παραγωγής αποβλήτων στην Κύπρο από οικοδοµικές και κατασκευαστικές δραστηριότητες, αναµένεται να συνεχισθεί και τα επόµενα έτη. Παραγόµενες ποσότητες ΑΗΗΕ Υφίστανται διάφορες µέθοδοι για την εκτίµηση της ποσότητας των ΑΗΗΕ που παράγονται σε κάθε χώρα, κάθε µια από τις οποίες χρησιµοποιεί διαφορετικές υποθέσεις και παραµέτρους. Στα πλαίσια του έργου, µελετήθηκαν οι παρακάτω επτά µέθοδοι: Μέθοδος εφοδιασµού αγοράς (Market supply method) Μέθοδος εφοδιασµού αγοράς Α (Market supply Α method) Μέθοδος Stanford (Stanford method) Μέθοδος Carnegie Mellon vi

7 Μέθοδος χρονικών βηµάτων(time step method) Προσεγγιστική µέθοδος (Estimate Method) Μέθοδος ICER και ανάλογα µε τις προϋποθέσεις εφαρµογής της κάθε µεθόδου (είδος πρωτογενών στοιχείων που απαιτούνται και διαθεσιµότητά τους) επιλέχθηκε αυτή που µπορεί να χρησιµοποιηθεί σε κάθε περίπτωση. Οι παράµετροι που λήφθηκαν υπόψη για την εκτίµηση των παραγόµενων ποσοτήτων των ΑΗΗΕ είναι: Αριθµός τεµαχίων ΗΗΕ που εισάγονται και πωλούνται Ετήσιο απόθεµα ΗΗΕ Μέση διάρκεια ζωής και µέσο βάρος ΗΗΕ Ποσότητες ΑΗΗΕ από ψυγεία Για την εκτίµηση της ποσότητας των παραγόµενων αποβλήτων από ηλεκτρικά ψυγεία, χρησιµοποιήθηκαν οι 2 µέθοδοι εφοδιασµού της αγοράς. Στον Πίνακα 1 και στο ιάγραµµα 6 απεικονίζεται η εκτίµηση της παραγόµενης ποσότητας αποβλήτων από ηλεκτρικά ψυγεία. Πίνακας 1 : Εκτίµηση αποβλήτων από ηλεκτρικά ψυγεία. Μέθοδος Supply Μέθοδος Supply A Έτος Τεµάχια Βάρος(kg) Τεµάχια Βάρος(kg) vii

8 Kg 6 Μέθοδος Supply Μέθοδος Supply A ιάγραµµα 6: Εκτίµηση αποβλήτων από ηλεκτρικά ψυγεία. viii

9 Ποσότητες ΑΗΗΕ από Φούρνους µικροκυµάτων Για την εκτίµηση της ποσότητας των παραγόµενων αποβλήτων από ηλεκτρικά ψυγεία, χρησιµοποιήθηκαν οι 2 µέθοδοι εφοδιασµού της αγοράς. Στον Πίνακα 2 και στο ιάγραµµα 7 που ακολουθούν απεικονίζεται η εκτίµηση της παραγόµενης ποσότητας Πίνακας 2: Εκτίµηση παραγόµενων αποβλήτων από φούρνους µικροκυµάτων. Μέθοδος Supply Μέθοδος Supply A Έτος Τεµάχια Βάρος(kg) Τεµάχια Βάρος(kg) ix

10 Kg Μέθοδος Supply Μέθοδος Supply A ιάγραµµα 7 : Εκτίµηση παραγόµενων αποβλήτων από φούρνους µικροκυµάτων Ποσότητες αποβλήτων από Πλυντήρια Για την εκτίµηση της ποσότητας των παραγόµενων αποβλήτων από ηλεκτρικά ψυγεία, χρησιµοποιήθηκαν οι 2 µέθοδοι εφοδιασµού της αγοράς. Στον Πίνακα 3 και στο ιάγραµµα 8 που ακολουθούν απεικονίζεται η εκτίµηση της παραγόµενης ποσότητας Πίνακας 3 : Εκτίµηση παραγόµενων αποβλήτων από πλυντήρια. Μέθοδος Supply Μέθοδος Supply A Έτος Τεµάχια Βάρος(kg) Τεµάχια Βάρος(kg) x

11 Kg Μέθοδος Supply Μέθοδος Supply A ιάγραµµα 8 : Εκτίµηση παραγόµενων αποβλήτων από πλυντήρια. Ποσότητες αποβλήτων από Τηλεοράσεις Για την εκτίµηση της ποσότητας των παραγόµενων αποβλήτων από τηλεοράσεις, χρησιµοποιήθηκαν οι 2 µέθοδοι εφοδιασµού. Στον Πίνακα 4 και στο ιάγραµµα 9 που ακολουθούν απεικονίζεται η εκτίµηση της παραγόµενης ποσότητας xi

12 Πίνακας 4 : Εκτίµηση παραγόµενων αποβλήτων από τηλεοράσεις. Μέθοδος Supply Μέθοδος Supply A Έτος Τεµάχια Βάρος(kg) Τεµάχια Βάρος(kg) Kg 1 8 Μέθοδος Supply Μέθοδος Supply A ιάγραµµα 9 : Εκτίµηση παραγόµενων αποβλήτων από τηλεοράσεις. xii

13 Ποσότητες αποβλήτων από Η/Υ Έτος Παραγωγή αποβλήτων (τεµάχια) Παραγωγή αποβλήτων (κιλά) Για την εκτίµηση της παραγόµενης ποσότητας αποβλήτων από Η/Υ χρησιµοποιήθηκε, η προσεγγιστική µέθοδος και τα αποτελέσµατα απεικονίζονται στον Πίνακα 5 και στο ιάγραµµα 1 που ακολουθούν. Πίνακας 5: Εκτίµηση παραγόµενων αποβλήτων από Η/Υ. xiii

14 Kg 8 6 Estimate method ιάγραµµα 1 : Εκτίµηση παραγόµενων αποβλήτων από Η/Υ. Όπως παρατηρείται από τα αποτελέσµατα που εξήχθηκαν, οι πωλήσεις και κατά επέκταση τα παραγόµενα απόβλητα, από τις 4 υπό εξέταση κατηγορίες (Η/Υ, φούρνοι µικροκυµάτων, πλυντήρια, τηλεοράσεις) παρουσιάζουν αυξητική τάση, ενώ για τα ψυγεία δεν είναι εµφανής µια αντίστοιχη αυξητική τάση, γεγονός που απεικονίζει µεγαλύτερο βαθµό κορεσµού της αγοράς από τις συσκευές ψύξης, σε σχέση µε τις άλλες κατηγορίες που εξετάζονται. Επιπλέον, στον Πίνακα 11 απεικονίζεται ο µέσος όρος παραγωγής ΑΗΗΕ ανά κάτοικο και ανά έτος, για τις 5 κατηγορίες συσκευών που εξετάσθηκαν. Πίνακας 1 : Παραγωγή ΑΗΗΕ ανά έτος και ανά κάτοικο. ιάρκεια Μέθοδος Supply Mέθοδος Supply A Προιόν ετών Kg/κάτοικο/έτος Kg/κάτοικο/έτος Ψυγεία (25-218) Τηλεοράσεις (25-213) Φούρνοι (21-214) Προσεγγιστική µέθοδος Kg/κάτοικο/έτος xiv

15 Πλυντήρια (24-217) Η/Υ (2-23).55 H/Y (2-21) 1.1 Λαµβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η Κύπρος πρέπει να προσεγγίσει τον ποσοτικό στόχο συλλογής των 4 kg/άτοµο/έτος το έτος 28, υπολογίσθηκε µε χρήση κατάλληλων µαθηµατικών µεθόδων η ετήσια παραγωγή ΑΗΗΕ ανά κάτοικο για το έτος αυτό (Πίνακας 11). Πίνακας 11: Εκτιµώµενη παραγωγή ΑΗΗΕ το έτος 28. Προϊόντα Παραγωγή ΑΗΗΕ (kg/κάτοικο.έτος) Ψυγεία 1.29 Φούρνοι.27 Πλυντήρια 1.3 Τηλεοράσεις 1.65 Η/Υ 1.44 Σύνολο 5.67 xv