Μελανώματος. 4 o Πανελλήνιο Συνέδρι ο. Tελικό Πρόγραμμα & Βιβλίο Περιλήψεων Iανουαρίου 2011 Ξενοδοχείο Divani Caravel, Αθήνα

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ 4 o Πανελλήνιο Συνέδρι ο Μελανώματος Iανουαρίου 2011 Ξενοδοχείο Divani Caravel, Αθήνα Tελικό Πρόγραμμα & Βιβλίο Περιλήψεων

2 H Bristol-Myers Squibb είναι μια παγκόσμια βιοφαρμακευτική εταιρεία με αποστολή της να ανακαλύπτει, να αναπτύσσει και να παρέχει καινοτόμα φάρμακα που συμβάλλουν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση σοβαρών ασθενειών. Together we can prevail. Together we can prevail. Bristol-Myers Squibb A.E. Αττικής & Προποντίδος 2, Τ.Κ Βριλήσσια, Αττική ΤΘ Bριλήσσια, Τ.Κ , Αττική Τηλ.: & , Φαξ: , ΑΡ.Μ.Α.Ε.62772/01ΑΤ/Β/07/148

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Οργανωτική Επιτροπή 2 Τιμητική Συμβουλευτική Επιτροπή 2 Επιστημονική Επιτροπή 2 Επιτροπή Βράβευσης Εργασιών 2 Επιτροπή Κρίσης Εργασιών 2 Μήνυμα Προέδρου 3 Ομιλητές - Πρόεδροι 4-5 Συνοπτικό Πρόγραμμα 6 Επιστημονικό Πρόγραμμα 7-12 Γενικές πληροφορίες Ευχαριστίες 15 Περιλήψεις Εισηγήσεων Περιλήψεις Ελευθέρων Ανακοινώσεων Περιλήψεις μόνο προς δημοσίευση Ευρετήριο Συγγραφέων 47 1

4 ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Πρόεδρος: Δ. Μπαφαλούκος Αντιπρόεδροι: Γ. Κόκκαλης Α. Παντελιδάκη Γεν. Γραμματέας: Α. Στρατηγός Ταμίας: Θ. Πετρακοπούλου Μέλη: Ε. Γκόγκα Ο. Παπαδόπουλος Κ. Πετράκη Ν. Σταυριανέας ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Π. Βασιλόπουλος Κ. Γεννατάς Ο. Ζώρας Α. Κατσάμπας Χ. Κίττας Π. Κοσμίδης Γ. Κρεατσάς Σ. Μπεσμπέας Γ. Οικονόμου Ν. Παυλίδης Δ. Πεκτασίδης Σ. Ρέτσας Χ. Στεφανάδης Δ. Τσίφτης Κ. Φραγκιά ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Πρόεδρος: Ο. Παπαδόπουλος Αντιπρόεδρος: Α. Στρατηγός Γεν. Γραμματέας: Γ. Χάμψας Μέλη: Δ. Αντωνόπουλος Ν. Αποστολίκας Π. Αραπαντώνη-Δαδιώτη Π. Δημοβέλης Δ. Ιωαννίδης Π. Καραγιώργης Κ. Κουσκούκης Κ. Κρασαγάκης S. Kruger-Κρασαγάκη Ε. Κύρκου Λ. Λαζαρίδης Ε. Λινάρδου Επιτροπή Βράβευσης Εργασιών Γιακουμεττής Α. Κύρκου-Αλχανάτη Μ. Μπαφαλούκος Δ. Ποτουρίδου Ε. Στρατηγός Α. Κ. Μηλεούνης Δ. Μουρατίδου Ο. Μουρελλού Ι. Μπασούκας Δ. Παναγιωτίδου-Δεβλιώτου Π. Παναγιώτου Ο. Παπαδόπουλος Π. Παπακώστας Α. Πετρίδης Α. Πολύζος Ν. Περγαντάς Λ. Πετράκη Η. Σταυρινίδης Β. Σταυροπούλου Δ. Σκάρλος Α. Τόσκα Α. Τσακίρης Δ. Τσαμπάος Γ. Τσιώτος Δ. Τσούτσος Α. Χριστοπούλου Επιτροπή Κρίσης Εργασιών Λινάρδου Ε. Μπριασούλης Ε. Χάμψας Γ. 2

5 ΜΗΝΥΜΑ ΠΡΟΕΔΡΟΥ Δ.Σ. της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ (ΕΛ.Ε.Μ.ΜΕΛ.) Πρόεδροι Ν. Σταυριανέας 2009 Δ. Μπαφαλούκος 2010 Ο. Παπαδόπουλος 2011 Κ. Πετράκη 2012 Α Αντιπρόεδρος Γ. Κόκκαλης Β Αντιπρόεδρος Α. Παντελιδάκη Γεν. Γραμματέας Α. Στρατηγός Ταμίας Θ. Πετρακοπούλου Μέλη Ε. Γκόγκα Αγαπητοί συνάδελφοι, με ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζω στο 4 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μελανώματος, με διεθνή συμμετοχή, το οποίο πραγματοποιείται στην Αθήνα, στο ξενοδοχείο Divani Caravel, από τις Ιανουαρίου Συνεχίζοντας την πετυχημένη παράδοση των προηγούμενων τριών συνεδρίων, το 4 ο Συνέδριο φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα σημαντικό γεγονός στην ποιοτική ενημέρωση και συνεχιζόμενη εκπαίδευση των ιατρών, νοσηλευτών και επιστημόνων που ασχολούνται ή εξειδικεύονται στην έρευνα και αντιμετώπιση του μελανώματος. Καταξιωμένοι Έλληνες και ξένοι επιστήμονες θα διαπραγματευθούν επίκαιρα θέματα σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στο μελάνωμα αλλά και τις προοπτικές της στοχευμένης θεραπείας. Ελπίζουμε ότι με την ενεργό συμμετοχή σας θα απολαύσουμε όλοι ένα εποικοδομητικό Συνέδριο. Με συναδελφικούς Χαιρετισμούς Δημήτριος Μπαφαλούκος Πρόεδρος ΕΛ.Ε.Μ.ΜΕΛ. 3

6 ΟΜΙΛΗΤΕΣ / ΠΡΟΕΔΡΟΙ 4 Μarini L. Schadendorf D. Zografos L. Αντωνίου X. Αυγερινού Γ. Βαρθαλίτης Ι. Γαλάνη Ε. Γιακουμεττής Α. Γκόγκα Ε. Γκούβερης Π. Δεμίρη Ε. Δεσινιώτη Κ. Δημόπουλος Α. Ζώρας Ο. Ιωαννίδης Δ. Καρακίτσος Π. Καστανά Ο. Κατούλης Α. Κατσάμπας Α. Κόκκαλης Γ. Κονοφάος Π. Κοσμαδάκη Μ. Κοσμίδης Π. Κρασαγάκης Κ. Κρέτσης Β. Κρύγκερ- Κρασαγάκη Σ. Κύργιας Γ. Κωστόπουλος Ε. Λαζαρίδου Ε. Λασιθιωτάκης Κ. Λεφάκη Ι. Λινάρδου Ε. Λυκούδης Ε. Μούντζιος Ι. Μπάμιας Α. Μπατιστάτου Ά. Μπαφαλούκος Δ. Oncology Medical Director, GSK, Rome, Italy Director and Chair, Department of Dermatology, University Hospital Essen, Essen, Germany Professor of Ophthalmology, Hospital Jules-Gonin, Lausanne, Switzerland Δερματολόγος, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Δερματολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός, Αθήνα Δερματολόγος, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Δερματολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Α Δερματολογική Κλινική, Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός, Αθήνα Παθολόγος Ογκολόγος, Διευθυντής Ογκολογικού Τμήματος, Γ.Ν. Χανίων Άγιος Γεώργιος, Χανιά Παθολόγος Ογκολόγος, Επιμελήτρια Β Ογκολογικής Κλινικής Θεραπευτήριο Metropolitan, Αθήνα Πλαστικός Χειρουργός, Αναπληρωτής Καθηγητής Πλαστικής Χειρουργικής Παθολόγος Ογκολόγος, Επίκουρη Καθηγήτρια Παθολογίας-Ογκολογίας, Α Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, ΠΓΝΑ Λαϊκό, Αθήνα Παθολόγος Ογκολόγος, Επιμελητής Α Ογκολογικής Κλινικής, Θεραπευτήριο Metropolitan, Αθήνα Πλαστικός Χειρουργός, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Κλινική Πλαστικής Χειρουργικής Γ.Ν.Θ. Παπαγεωργίου, Θεσσαλονίκη Δερματολόγος Αφροδισιολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης Πανεπιστημιακής Κλινικής Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός, Αθήνα Ακτινοθεραπευτής, Διευθυντής Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογικής Κλινικής, Θεραπευτήριο Metropolitan, Αθήνα Χειρουργός, Αναπληρωτής Καθηγητής Χειρουργικού Τομέα Πανεπιστημίου Κρήτης, Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου Κρήτης Δερματολόγος, Αναπληρωτής Καθηγητής Δερματολογίας Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Αναπληρωτής Καθηγητής Κυτταρολογίας, Π.Γ.Ν. Αττικόν, Αθήνα Πλαστικός Χειρουργός, Επιμελήτρια Α' Τμήμα Πλαστικής & Επανορθωτικής Χειρουργικής, Π.Γ.Ν.Α Ο Ευαγγελισμός, Αθήνα Δερματολόγος, Επίκουρος Καθηγητής Δερματολογίας Αφροδισιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Δερματολόγος, Καθηγητής Δερματολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Πλαστικός Χειρουργός, Συντονιστής Διευθυντής Μονάδας Πλαστικής & Επανορθωτικής Χειρουργικής, Αντικαρκινικό Ογκολογικό Νοσοκομείο Αθηνών Ο Αγ. Σάββας, Αθήνα Πλαστικός Χειρουργός, Εξωτερικός Συνεργάτης Β Προπαιδευτικής Χειρουργικής Κλινικής Π.Γ.Ν.Α Λαικό, Αθήνα Δερματολόγος Αφροδισιολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός, Αθήνα Παθολόγος Ογκολόγος, Διευθυντής Β Παθολογικής Ογκολογικής Κλινικής, Διαγνωστικό Θεραπευτικό Κέντρο Υγεία, Αθήνα Δερματολόγος, Αναπληρωτής Καθηγητής Δερματολογίας, Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Κρήτης Πλαστικός Χειρουργός, Διπλωματούχος Ευρωπαϊκής Εταιρείας Πλαστικής Χειρουργικής, Θεραπευτήριο Metropoliltan, Αθήνα Δερματολόγος, Επίκουρη Καθηγήτρια Δερματολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου, Κρήτη Ακτινοθεραπευτής, Επίκουρος Καθηγητής Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Πλαστικός Χειρουργός, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Τμήμα Πλαστικής Χειρουργικής, Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός, Αθήνα Δερματολόγος, Λέκτορας Δερματολογίας, Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Α Δερματολογική Κλινική, Νοσοκομείο Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων, Θεσσαλονίκη Διδάκτωρ, Ειδικευόμενος Χειρουργός, Πανεπιστημιακή Γενική Χειρουργική Κλινική, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου Κρήτης Δερματολόγος, Διευθύντρια Κρατικής Δερματολογικής Κλινικής Νοσοκομείου Αφροδίσιων και Δερματικών Νόσων, Θεσσαλονίκη Παθολόγος Ογκολόγος, Αναπληρώτρια Διευθύντρια Α Ογκολογικής Κλινικής, Θεραπευτήριο Metropolitan, Αθήνα Πλαστικός Χειρουργός, Αναπληρωτής Καθηγητής Πλαστικής Χειρουργικής, Τμήμα Πλαστικής Χειρουργικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Παθολόγος Ογκολόγος, Επιμελητής Ογκολογικής Κλινικής, 251 Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας, Αθήνα Ογκολόγος-Παθολόγος, Επίκουρος Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεραπευτική Κλινική- Ογκολογικό Τμήμα Π.Γ.Ν.Α. Αλεξάνδρα, Αθήνα Παθολογοανατόμος, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παθολογικής Ανατομικής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων Ογκολόγος-Παθολόγος, Διευθυντής Α Ογκολογικής Κλινικής Θεραπευτήριο Metropolitan, Αθήνα

7 ΟΜΙΛΗΤΕΣ / ΠΡΟΕΔΡΟΙ Νικολάου Β. Δερματολόγος, Επιστημονική Συνεργάτης Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός, Αθήνα Παναγιώτου Π. Πλαστικός Χειρουργός, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Συντονιστής Διευθυντής Πλαστικής Χειρουργικής, Νοσοκομείο ΚΑΤ, Αθήνα Παντελιδάκη Αικ. Παθολογοανατόμος, Παθολογοανατομικό Εργαστήριο, Αθήνα Παπαδαυίδ Ε. Δερματολόγος, Λέκτορας Δερματολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Β Πανεπιστημιακή Κλινική Δερματικών & Αφροδισιακών Παθήσεων, Π.Γ.Ν. Αττικό, Αθήνα Παπαδόπουλος Ό. Πλαστικός Χειρουργός, Αναπληρωτής Καθηγητής Πλαστικής Χειρουργικής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός, Αθήνα Παπαδόπουλος Σ. Πλαστικός Χειρουργός, Επιμελητής Α, Π.Γ.Ν.Α. Γ. Γεννηματάς, Αθήνα Παπουτσάκη Μ. Δερματολόγος, Επιμελήτρια Β, Γ Δερματολογική Κλινική, Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός, Αθήνα Πεκτασίδης Δ. Παθολόγος Ογκολόγος, Καθηγητής Παθολογίας - Ογκολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Β Παθολογικής Πανεπιστημιακής Κλινικής, Γ.Ν.Α. Ιπποκράτειο, Αθήνα Περγαντάς Ν. Παθολόγος Ογκολόγος, Επιμελητής Ογκολογικού Νοσοκομείου ΙΚΑ Γεώργιος Γεννηματάς, Αθήνα Πετράκη Κ. Παθολογανατόμος, Θεραπευτήριο Metropolitan, Αθήνα Πετρακοπούλου Θ. Πλαστικός Χειρουργός, Eπιμελήτρια Τμήματος Πλαστικής & Επανορθωτικής Χειρουργικής, 6 ο Ογκολογικό Νοσοκομείο ΙΚΑ Γ. Γεννηματάς, Αθήνα Πετρίδης Α. Δερματολόγος Αφροδισιολόγος, Διευθυντής Γ Δερματολογικής Κλινικής, Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός, Αθήνα Πλάκα Μ. Δερματολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης Νοσοκομείου Ανδρέας Συγγρός, Αθήνα Πολυδώρου Δ. Δερματολόγος Αφροδισιολόγος, Επιμελήτρια Α, Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός, Αθήνα Πολύζος Ά. Παθολόγος Ογκολόγος, Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας-Ογκολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Α Προπαιδευτική Κλινική Γ.Ν.Α. Λαϊκό, Αθήνα Ρες Ε. Παθολόγος Ογκολόγος, Θεραπευτήριο Metropolitan, Αθήνα Ρουσσάκη Α.Β. Δερματολόγος, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Δερματολογίας, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας Σαμαντάς Ε. Παθολόγος Ογκολόγος, Διευθυντής Γ Παθολογικής Ογκολογικής Κλινικής, Γ.Ο.Ν.Κ. Οι Άγιοι Ανάργυροι, Αθήνα Σαμώνης Γ. Παθολόγος Ογκολόγος - Λοιμωξιολόγος, Καθηγητής Παθολογίας Τμήματος Ιατρικής Πανεπιστημίου Κρήτης / Παθολογική - Ογκολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου Σκάρλος Δ. Παθολόγος Ογκολόγος, Α.Ε. Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανειστημίου Αθηνών, Διευθυντής Β Ογκολογικής Κλινικής, Θεραπευτήριο Μetropolitan, Αθήνα Σταυριανέας Ν. Δερματολόγος, Καθηγητής Δερματολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Π.Γ.Ν. Αττικόν, Αθήνα Σταυρόπουλος Π. Δερματολόγος, Επίκουρος Καθηγητής Δερματολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός, Αθήνα Στρατηγός Α. Δερματολόγος, Αναπληρωτής Καθηγητής Δερματολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Α Πανεπιστημιακή Δερματολογική Κλινική, Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός, Αθήνα Συρίγος Κ. Παθολόγος Ογκολόγος, Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας-Ογκολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Υπεύθυνος Ογκολογικής Μονάδας, Γ.Ν.Ν.Θ.Α. Σωτηρία, Αθήνα Σωτηρίου Ε. Δερματολόγος, Επίκουρη Καθηγήτρια, Α Πανεπιστημιακή Δερματολογική Κλινική, Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Τόσκα Α. Δερματολόγος, Καθηγήτρια Δερματολογίας-Αφροδισιολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης, Διευθύντρια Δερματολογικής Αφροδισιολογικής Κλινικής, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου Τσιβιτανίδου- Παιδίατρος, Παιδοδερματολόγος, Σύμβουλος Α Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών Κακούρου Τ. Τσιφτσής Δ.Α. Χειρουργός, Καθηγητής Χειρουργικής Πανεπιστημίου Κρήτης, Διευθυντής Ε Χειρουργικής Κλινικής Θεραπευτήριο Υγεία, Αθήνα Τσούτσος Δ. Πλαστικός Χειρουργός, Διευθυντής Κλινικής Πλαστικής Επανορθωτικής Χειρουργικής & Μικροχειρουργικής, Γ.Ν.Α. Γ. Γεννηματάς, Αθήνα Φραγκιά Τσίβου Κ. Παθολογοανατόμος, HistoBio Diagnosis, Αθήνα Φραγκούλης Μ. Πλαστικός Χειρουργός, Λέκτορας επί θητεία Πανεπιστημίου Αθηνών Χαϊδεμένος Γ. Δερματολόγος, Διδάκτορας Δερματολογίας-Αφροδισιολογίας, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Χάμψας Γ. Πλαστικός Χειρουργός, Επιστημονικός Συνεργάτης τμήματος Πλαστικής Χειρουργικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός, Αθήνα Χαρίση Χ. Δερματολόγος Αφροδισιολόγος, Αθήνα Χασάπη Β. Δερματολόγος, Επιμελήτρια Α, Γ Δερματολογική Κλινική, Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός, Αθήνα Χατζηόλου Ε. Παθολογοανατόμος, Ιατρός Ε.Σ.Υ, Διευθύντρια Παθολογοανατομικού Τμήματος, Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός, Αθήνα Χριστοπούλου Α. Παθολόγος Ογκολόγος, Επιμελήτρια Α, Μονάδα Χημειοθεραπείας, Γ.Ν.Π. Άγιος Ανδρέας, Πάτρα 5

8 ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 14:00-15:30 ΠΡΟΣΕΛΕΥΣΗ ΕΓΓΡΑΦΕΣ Πέμπτη, 13 Ιανουαρίου :30-17:00 ΣΥΜΠΟΣΙΟ I ΜΟΡΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ 17:00-18:30 ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ ΤΡΑΠΕΖΙ Ι ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ 19:00-19:30 ΤΕΛΕΤΗ ΕΝΑΡΞΗΣ - ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ 19:30-20:00 ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΑ ΟΜΙΛΙΑ Το Μελανό στην Ιατρική και την Τέχνη 20:00 Δεξίωση Υποδοχής Παρασκευή, 14 Ιανουαρίου :30-09:30 ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ Ι 09:30-10:30 ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΙΙ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ 10:30-11:00 ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΛΕΞΗ Ι Eπιδημιολογικές Τάσεις Μελανώματος στη δεκαετία του :00-11:30 Διάλειμμα καφέ & Επίσκεψη στην Έκθεση 11:30-12:45 ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΙΙΙ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ 12:45-13:45 ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΛΕΞΗ Committing to new Melanoma treatments 13:45-14:30 Διάλειμμα καφέ & Επίσκεψη στην Έκθεση Με την Ευγενική Χορηγία της 6 14:30-16:00 ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ ΤΡΑΠΕΖΙ ΙΙ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ 16:00-16:30 ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΛΕΞΗ ΙΙ Uveal Melanoma 16:30-17:00 ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΛΕΞΗ ΙΙΙ Το μελάνωμα στο Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός 17:00-17:30 Διάλειμμα καφέ & Επίσκεψη στην Έκθεση 17:30-19:00 ΠΟΛΥΘΕΜΑΤΙΚΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΜΕ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ 19:00-20:30 ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΔΕΡΜΑΤΟΣΚΟΠΗΣΗΣ Σάββατο, 15 Ιανουαρίου :30-10:30 ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ II 10:30-11:00 ΕΙΔΙΚH ΔΙΑΛΕΞΗ ΙV Προφυλακτική Θεραπεία στο Μελάνωμα 11:00-11:30 ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΛΕΞΗ V New targeted treatments of melanoma in the era of molecular medicine 11:30-12:00 ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΛΕΞΗ VI Ανεπιθύμητες ενέργειες από τις νεώτερες στοχευμένες θεραπείες του καρκίνου 12:00-12:30 Διάλειμμα καφέ & Επίσκεψη στην Έκθεση 12:30 13:45 ΣΥΜΠΟΣΙΟ VI ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΜΕΤΑΣΤΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ 13:45-15:00 ΚΑΤΑΛΗΚΤΙΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΤΙ ΝΕΩΤΕΡΟ ΣΤΟ ΜΕΛΑΝΩΜΑ; 15:00 ΛΗΞΗ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΑΠΟΝΟΜΗ ΒΡΑΒΕΙΩΝ

9 Επιστημονικό Πρόγραμμα 7

10 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Προσέλευση Εγγραφές Πέμπτη 13 Ιανουαρίου ΣΥΜΠΟΣΙΟ Ι ΜΟΡΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ Προεδρείο: K. Κρασαγάκης, E. Λινάρδου, E. Γαλάνη Οικογενές μελάνωμα Ε. Γαλάνη Γενετική επιδημιολογία μελανώματος Β. Νικολάου Μοριακή ταξινόμηση μελανώματος Κ. Κρασαγάκης Μοριακοί δείκτες πρόγνωσης στο μελάνωμα Α. Μπατιστάτου ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ ΤΡΑΠΕΖΙ Ι ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ Προεδρείο: Α. Τόσκα, N. Σταυριανέας, Ο. Καστανά Είναι εφικτή η έγκαιρη διάγνωση του μελανώματος και πώς; Α. Στρατηγός Δυσπλαστικοί σπίλοι και τρόποι παρακολούθησης Ι. Λεφάκη Συγγενείς μελανοκυτταρικοί σπίλοι: αφαίρεση ή παρακολούθηση Τ. Τσιβιτανίδου-Κακούρου Σπίλος της Spitz και σπίλοι οριακής βιολογικής συμπεριφοράς Χ. Χαρίση Απεικονιστικές μέθοδοι στη διάγνωση του μελανώματος Α. Τόσκα ΤΕΛΕΤΗ ΕΝΑΡΞΗΣ - ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΑ ΟΜΙΛΙΑ Προεδρείο: Δ. Μπαφαλούκος Ε. Σαμαντάς Το Μελανό στην Ιατρική και την Τέχνη Γ. Σαμώνης Δεξίωση Υποδοχής 8

11 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Παρασκευή 14 Ιανουαρίου :30 09:30 ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ I Προεδρείο : Κ. Χασάπη, Ε. Κωστόπουλος, Μ. Πλάκα EA01. ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΕΔΩΝ ΓΑΛΑΚΤΙΚΟΥ ΟΞΕΟΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΕΪΝΗΣ S100 B ΣΤΟΝ ΟΡΟ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΑΙΡΕΣΗ ΔΕΡΜΑΤΙΚΟΥ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ. Χ. Ψαχούλια 1, Ο. Καστανά 2, Σ. Ιωαννίδου 1, Δ. Πολίτου 1, Γ. Ρέμπελος 2, Ζ. Ζουλλιέν 1, Δ. Αλεξάκης 2 1. Βιοχημικό Εργαστήριο Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» Αθήνας, 2. Τμήμα Πλαστικής Χειρουργικής Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» Αθήνας EA02. ΑΝΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΑ ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΤΟΥ ΦΡΟΥΡΟΥ ΛΕΜΦΑΔΕΝΑ Ο. Καστανά 1, Θ. Αργυράκος 2, Μ. Κόπακα 2, Π. Κουράκος 1, Δ. Αλεξάκης 1 1 Τμήμα Πλαστικής & Επανορθωτικής Χειρουργικής ΓΝΑ «ο Ευαγγελισμός», 2. Παθολογοανατομικό Εργαστήριο ΓΝΑ «ο Ευαγγελισμός» EA03. Επιδημιολογική Μελέτη Μελανώματος Κεφαλής & Τραχήλου - Η Δεκαετής Εμπειρία μας Σ. Μπουλούμπασης, Ε. Κυριοπούλου, Γ. Κεχαγιάς, Η. Δεληκωνσταντίνου, Δ. Τσούτσος Κλινική Πλαστικής Χειρουργικής, Μικροχειρουργικής & Μονάδα Εγκαυμάτων, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς» EA04. ΥΠΟΣΤΡΟΦΗ ΠΡΩΤΟΠΑΘΟΥΣ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟ ΛΕΜΦΑΔΕΝΑ ΦΡΟΥΡΟ Α. Ζιώγα 1, Β. Σιωζοπούλου 1, Α. Μπατιστάτου 1, Μ. Δούκας 1, Ε. Λυκούδης 2, Β. Μαλάμου-Μήτση 1 1. Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής, 2. Κλινική Πλαστικής Χειρουργικής, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων EA05. ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΑ-ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΛΥΜΟΡΦΙΣΜΩΝ ΤΟΥ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ Φ. Χατζηνάσιου 1, C. Lill 2,3, Κ. Κυπραίου 1, Ε. Στεφανάκη 1, Β. Νικολάου 1, Ε. Ευαγγέλου 4, J. Roehr 2,5, Α. Κατσάμπας 1, H. Tsao 6, Ι. Ιωαννίδης 4,7,8, L. Bertram 2, Α. Στρατηγός 1 1. Πανεπιστημιακή Δερματολογική Κλινική, Νοσοκομείο «Ανδρέας Συγγρός», Αθήνα, 2. Neuropsychiatric Genetics Group, Max Planck Institute for Molecular Genetics, Berlin, Germany, 3. Dept. of Neurology, Johannes Gutenberg University, Mainz, Germany, 4. Τμήμα Υγιεινής και Επιδημιολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, 5. Dept. of Mathematics and Computer Science, Free University Berlin, Berlin, Germany, 6. Dept. of Dermatology, Wellman Laboratories of Photomedicine, Massachusetts General Hospital, Boston, MA, USA, 7. Stanford Prevention Research Center, Stanford University School of Medicine, Stanford, CA, USA, 8. Center for Genetic Epidemiology and Modeling, ICRHPS, Tufts Medical Center and Tufts University School of Medicine, Boston, MA, USA EA06. ΠρωτοπαθΕς κακοηθες μελανωμα κολπου. Ε. Τερζάκης 1, Γ. Ανδρουτσόπουλος 2, Γ. Αντωνάκης 2, Δ. Ζυγούρης 1, Χ. Γρηγοριάδης 1, Ν. Αρνογιαννάκη 3, Π. Ραβαζούλα 4, Γ. Δεκαβάλας 2 1. Β Γυναικολογική Κλινική Αντικαρκινικού - Ογκολογικού Νοσοκομείου Αθηνών «Άγιος Σάββας», 2. Μαιευτική - Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Πατρών, 3. Παθολογοανατομικό Εργαστήριο Αντικαρκινικού - Ογκολογικού Νοσοκομείου Αθηνών «Άγιος Σάββας», 4. Παθολογοανατομικό Εργαστήριο Πανεπιστημίου Πατρών. 09:30 10:30 ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΙI ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ Προεδρείο: Α. Παντελιδάκη, Α. Πετρίδης, Ν. Περγαντάς Κλινικοί τύποι μελανώματος Ν. Σταυριανέας Μελάνωμα και εγκυμοσύνη Κ. Δεσινιώτη Δερματοσκοπικά κριτήρια μελανώματος Δ. Πολυδώρου Ιστοπαθολογική εικόνα μελανώματος: τι ενδιαφέρει τον κλινικό ιατρό Κ. Φραγκιά 9

12 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 10:30-11:00 ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΛΕΞΗ Ι Προεδρείο: Α. Ρουσσάκη Επιδημιολογικές Τάσεις Μελανώματος στην δεκαετία του 2010 K. Λασιθιωτάκης 11:00-11:30 Διάλειμμα καφέ & Επίσκεψη στην Έκθεση 11:30-12:45 ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΙΙΙ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ Προεδρείο : Χ. Αντωνίου, Γ. Αυγερινού, Π. Σταυρόπουλος Βιολογικές δράσεις υπεριώδους ακτινοβολίας Μ. Κοσμαδάκη Αντιηλιακά: πόσο προστατεύουν από το μελάνωμα Α. Κατούλης Νεώτερα δεδομένα για τη βιταμίνη D: αλλάζει τους κανόνες φωτοπροστασίας S. Krueger-Κρασαγάκη Νεώτερες προσεγγίσεις στη φωτοπροστασία Ε. Σωτηρίου 12:45 13:45 ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΛΕΞΗ Προεδρείο: Κ. Συρίγος, Ε. Παπαδαυίδ Committing to new Melanoma treatments L. Marini (Italy) Με την ευγενική χορηγία της 13:45-14:30 Διάλειμμα γεύματος & Επίσκεψη στην Έκθεση ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ ΤΡΑΠΕΖΙ ΙΙ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ Προεδρείο: Ο. Παπαδόπουλος, Ε. Δεμίρη, Π. Κονοφάος Αντιμετώπιση πρωτοπαθούς εστίας Σ. Παπαδόπουλος Αντιμετώπιση μελανωμάτων σε ειδικές θέσεις Γ. Κόκκαλης Η βιοψία του λεμφαδένα φρουρού. Νεώτερα δεδομένα Θ. Πετρακοπούλου Thin-Prep κυτταρολογία στη βιοψία του SLN Π. Καρακίτσος Αντιμετώπιση λεμφαδενικών μεταστάσεων Γ. Χάμψας ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΛΕΞΗ ΙΙ Προεδρείο: Ο. Παπαδόπουλος, Π. Παναγιώτου Uveal Melanoma L. Zografos (Switzerland) ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΛΕΞΗ ΙIΙ Προεδρείο: Ε. Λυκούδης, Γ. Χάμψας Το μελάνωμα στο Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός Ο. Παπαδόπουλος Διάλειμμα καφέ & Επίσκεψη στην Έκθεση

13 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΛΥΘΕΜΑΤΙΚΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΜΕ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ Προεδρείο: Δ. Τσιφτσής, Θ. Πετρακοπούλου, Κ. Φραγκιά, Κ. Πετράκη α) Από την πλευρά του Παθολογοανατόμου Κ. Φραγκιά β) Από την πλευρά του Χειρουργού Δ. Τσιφτσής γ) Από την πλευρά του Ογκολόγου Α. Πολύζος δ) Από την πλευρά του Ακτινοθεραπευτή Γ. Κύργιας ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΔΕΡΜΑΤΟΣΚΟΠΗΣΗΣ Προεδρείο: Γ. Χαϊδεμένος, Δ. Ιωαννίδης Ομιλητές: Ε. Λαζαρίδου, Γ. Χαϊδεμένος, Α. Στρατηγός, Α. Κατούλης, Α. Norman Σάββατο 15 Ιανουαρίου :30 10:30 ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ IΙ Προεδρείο: Ε. Ρες, Β. Κρέτσης, Μ. Παπουτσάκη EA07. ΠΡΩΤΟΠΑΘΗ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΙΔΟΙΟΥ. ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΕΤΗΣ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ Ε. Βούζα¹, Α. Μέλλου¹, Ε. Καΐρη-Βασιλάτου¹, I. Κασσελάκη¹, Αικ. Πολίτη², Α. Κόνδη-Παφίτη¹ 1. Παθολογοανατομικό και 2. Κυτταρολογικό Εργαστήριο, Αρεταίειο Νοσοκομείο, Πανεπιστήμιο Αθηνών EA08. ΚΑΚΟΗΘΕΣ ΜΕΛΑΝΩΜΑ (Κ.Μ.) ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΠΡΩΤΟΠΑΘΟΥΣ ΕΣΤΙΑΣ Β. Βουτσινάς, Α. Μιχελουδάκης, Ε. Χονδραλής, Ε. Πορφύρης Τμήμα Πλαστικής και Επανορθωτικής Χειρουργικής ΕΑΝΠ «ΜΕΤΑΞΑ» EA09. Το μελάνωμα των βλεφάρων Επ. Κωστόπουλος, Γρ. Χάμψας, Φ.Καραντώνης, Α. Δούναβης, Μ. Φραγκούλης, Ο. Παπαδόπουλος. Κλινική Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων, Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός και Β Προπαιδευτική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα EA10. ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΠΑΚΛΙΤΑΞΕΛΗ ΚΑΙ BEVACIZUMAB ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΜΕΤΑΣΤΑΤΙΚΟ ΜΕΛΑΝΩΜΑ Α. Μολφέτα 1, Π. Γκούβερης 1, Αθ. Χριστοπούλου 2, Έλ. Λινάρδου 1, Π. Παπακώστας 3, Δ. Καναλουπίτη 1, Α. Μπουσμπουκέα 1, Ν. Αναστασίου 1, Ε. Στεφανίδης 1, Α. Ταραμπίκου 1, Δ. Μπαφαλούκος 1 1. Α Ογκολογική Κλινική Νοσοκομείου Metropolitan, Αθήνα, 2. Ογκολογική Κλινική Νοσ. Αγ. Ανδρέας, Πάτρα, 3. Ογκολογική Κλινική Νοσ. Ιπποκράτειο, Αθήνα EA11. ο ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ Cisplatin Vinblastine Temozolomide (PVT) ΣΑΝ 1 ης ΓΡΑΜΜΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΜΕΤΑΣΤΑΤΙΚΟ ΜΕΛΑΝΩΜΑ: ΜΕΛΕΤΗ ΦΑΣΗΣ ΙΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ Δ. Μπαφαλούκος, Α. Ταραμπίκου, Γ. Πενθερουδάκης, Κ. Πλοιαρχοπούλου, Ι. Βαρθαλίτης, Θ. Μακατσώρης, Ι. Ξανθάκης, Ε. Μπουρνάκης, Χρ. Παπανδρέου, Γ. Παπαδόπουλος, Έλ. Λινάρδου Ελληνική Συνεργαζόμενη Ογκολογική Ομάδα (ΕΣΟΟ), Αθήνα 11

14 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ EA12. ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΓΕΝΟΥΣ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ- ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Ελ. Λινάρδου 1, Σπ. Ρέτσας 2, S. Murray 1, J. Hansson 3, Χ. Ανδρεάδης 4, Ελ. Γκόγκα 5, Θ. Πετρακοπούλου 6, Ι. Ιωάννοβιτς +, Δ. Μπαφαλούκος 1 1. Νοσοκομείο Metropolitan, Αθήνα, 2. Cromwell Hospital, London, UK, 3. Karolinska Institute, Stockholm, Sweden, 4. Νοσοκομείο Θεαγένειο, Θεσσαλονίκη, 5. Λαϊκό Νοσοκομείο, Αθήνα, 6. 6ο Θεραπευτήριο ΙΚΑ EA13. The rule of mastcell in melanoma symptomatology R. Migliaccio Oncologist and Biotechnologist, Scientific Consultant Milano and Trieste University, Italy 10:30-11: ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΛΕΞΗ ΙV Προεδρείο: Δ. Σκάρλος, Ι. Βαρθαλίτης Προφυλακτική Θεραπεία στο μελάνωμα Ε. Γκόγκα ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΛΕΞΗ V Προεδρείο: Α. Κατσάμπας Μ. Φραγκούλης New targeted treatments of melanoma in the era of molecular medicine D. Schadendorf (Germany) ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΛΕΞΗ VI Προεδρείο: Κ. Κουσκούκης, Α. Μπάμιας Ανεπιθύμητες ενέργειες από τις νεώτερες στοχευμένες θεραπείες του καρκίνου Β. Νικολάου 12:00-12:30 Διάλειμμα καφέ & Επίσκεψη στην Έκθεση 12:30 13:45 ΣΥΜΠΟΣΙΟ VI ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΜΕΤΑΣΤΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ Προεδρείο: Δ. Πεκτασίδης, Ο. Ζώρας Χημειοθεραπεία/Μελέτες σε Εξέλιξη Α. Χριστοπούλου Στοχευμένες Θεραπείες Π. Γκούβερης Άλλα Νέα Φάρμακα Ι. Μούντζιος Ακτινοθεραπεία Α. Δημόπουλος 13: ΚΑΤΑΛΗΚΤΙΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ Προεδρείο: Π. Κοσμίδης, Ε. Χατζηόλου, Α. Γιακουμεττής ΤΙ ΝΕΩΤΕΡΟ ΣΤΟ ΜΕΛΑΝΩΜΑ; Τι νεώτερο στη διάγνωση και πρόληψη του μελανώματος; Γ. Χαϊδεμένος Τι νεώτερο στην χειρουργική αντιμετώπιση του μελανώματος Δ. Τσούτσος Τι νεώτερο στην ογκολογική αντιμετώπιση του μελανώματος Δ. Μπαφαλούκος ΛΗΞΗ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΑΠΟΝΟΜΗ ΒΡΑΒΕΙΩΝ 12

15 ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΧΡΟΝΟΣ-ΤΟΠΟΣ Το Συνέδριο πραγματοποιείται στις 13, 14 & 15 Ιανουαρίου 2011, στo ξενοδοχείο Divani Caravel (Βασιλέως Αλεξάνδρου 2, Αθήνα, τηλ: ) Στον ευρύτερο χώρο του Συνεδρίου θα λειτουργήσουν: Η Γραμματεία του Συνεδρίου Έκθεση φαρμακευτικών προϊόντων, ιατρικών οργάνων & μηχανημάτων WEBSITE Το site του Συνεδρίου είναι: ΓΛΩΣΣΑ Επίσημη Γλώσσα του Συνεδρίου θα είναι η Ελληνική. Οι διαλέξεις των ξένων ομιλητών θα γίνουν στην Αγγλική γλώσσα χωρίς μετάφραση. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ Ειδικευμένοι Ειδικευόμενοι Νοσηλευτές-Τεχνολόγοι Φοιτητές 150 Euro 90 Euro 70 Euro 30 Euro Το δικαίωμα συμμετοχής στο Συνέδριο περιλαμβάνει: Παρακολούθηση Επιστημονικών Συνεδριάσεων Συνεδριακό Υλικό Διαλείμματα Καφέ Ελαφρύ Γεύμα στις 14 Ιανουαρίου 2011 Συμμετοχή στη Δεξίωση Υποδοχής την Πέμπτη 13 Ιανουαρίου 2011 Πιστοποιητικό Συμμετοχής Το δικαίωμα συμμετοχής για Φοιτητές περιλαμβάνει: Παρακολούθηση Επιστημονικών Συνεδριάσεων Συνεδριακό Υλικό Διαλείμματα Καφέ Πιστοποιητικό Συμμετοχής Απαραίτητη προϋπόθεση εγγραφής των φοιτητών είναι η υποβολή αντιγράφου της φοιτητικής τους ταυτότητας, μαζί με την αποστολή του δελτίου συμμετοχής. ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ Οι Ελεύθερες Ανακοινώσεις παρουσιάζονται στη Συνεδριακή Αίθουσα, σύμφωνα με το Επιστημονικό Πρόγραμμα. Η διάρκεια της κάθε παρουσίασης είναι οκτώ (8 ) λεπτά και ακολουθεί συζήτηση δύο (2 ) λεπτών. ΒΡΑΒΕΥΣΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Oι δύο καλύτερες Ελεύθερες Ανακοινώσεις θα τιμηθούν κατά την Τελετή Λήξης του Συνεδρίου στις 15 Ιανουαρίου 2011, με απονομή Βραβείου και Χρηματικού Επάθλου. ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ Στους συνέδρους θα χορηγηθούν 15 Μόρια Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης (CME- CPD) σύμφωνα με τα κριτήρια της EACCME-UEMS. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΜΕΣΩ Η/Υ H αίθουσα διεξαγωγής του Συνεδρίου είναι εξοπλισμένη με video projector για παρουσιάσεις μέσω Η/Υ. Το υλικό θα πρέπει να παραδίδεται μία τουλάχιστον ώρα πριν την συνεδρίαση στην ειδική γραμματεία. 13

16 ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΔΙΑΜΟΝΗ Ημερήσιες Τιμές Δωματίων με πρωϊνό & φόρους Όνομα Ξενοδοχείου Μονόκλινο Δίκλινο DIVANI CARAVEL Το δικαίωμα συμμετοχής δεν επιστρέφεται Για ακυρώσεις δωματίων μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου 2010, δεν υπάρχουν ακυρωτικά τέλη Για ακυρώσεις δωματίων από τις 10 Δεκεμβρίου 2010 και μετά, υπάρχουν 100% ακυρωτικά του συνόλου των διανυκτερεύσεων. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ & ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ERA ΕΠΕ Ασκληπιού 17, Αθήνα, τηλ: , Fax: Web site: Η γραμματεία θα λειτουργεί στο Συνεδριακό χώρο καθ όλη την διάρκεια του Συνεδρίου 14

17 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Η Οργανωτική Επιτροπή του 4 ου Πανελληνίου Συνεδρίου Μελανώματος Ευχαριστεί Τις κάτωθι Εταιρείες που με τη συμμετοχή τους και την οικονομική τους ενίσχυση συνέβαλαν σημαντικά στην πραγματοποίηση του Συνεδρίου Τα ονόματα των Εταιρειών-Χορηγών αναφέρονται αλφαβητικά 15

18

19 Περιλήψεις Εισηγήσεων

20 ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ ΣΥΜΠΟΣΙΟ Ι ΜΟΡΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ Οικογενές Μελάνωμα Eιρήνη Στεφανάκη Δερματολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης Νοσοκομείου «Ανδρέας Συγγρός», Αθήνα Περίπου 5-10% των περιπτώσεων δερματικού μελανώματος εμφανίζονται σε οικογένειες με κληρονομική προδιάθεση για μελάνωμα. Μέλη οικογενειών με οικογενές μελάνωμα φέρουν μεταλλάξεις στο γονίδιο CDKN2A σε ποσοστό 20-40%. Το συγκεκριμένο γονίδιο εντοπίζεται στο χρωμόσωμα 9p21, και κωδικοποιεί δύο διαφορετικές ογκοκατασταλτικές πρωτεΐνες αναστολείς του κυτταρικού κύκλου, τις p16ink4 και p14arf. Μέχρι σήμερα έχουν περιγραφεί περισσότερες από 60 κληρονομούμενες μεταλλάξεις του CDKN2A σε διαφορετικούς πληθυσμούς παγκοσμίως. Οι περισσότερες από αυτές τις μεταλλάξεις έχουν σαν αποτέλεσμα αλλαγή αμινοξέων, αν και η επίδραση αυτών αλλαγών στη λειτουργία της πρωτεΐνης p16ink4 έχει μελετηθεί στο 25% των μεταλλάξεων. Η διεισδυτικότητα των μεταλλάξεων του CDKN2A τροποποιείται από περιβαλλοντικούς και γενετικούς παράγοντες. Ο κίνδυνος μελανώματος σε φορείς μεταλλάξεων του CDKN2A ποικίλει μεταξύ των πληθυσμών και είναι υψηλότερος σε περιοχές με μεγάλη ηλιοφάνεια και με υψηλή επίπτωση μελανώματος στον γενικό πληθυσμό. Ο κίνδυνος αυτός τροποποιείται και από την συνύπαρξη συγκεκριμένων πολυμορφισμών στο γονίδιο MC1R, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για ανοιχτόχρωμο δέρμα και κόκκινα μαλλιά. Ορισμένες μεταλλάξεις στο CDKN2A έχουν συσχετισθεί και με άλλες κακοήθειες, κυρίως στο πάγκρεας. Ένας πολύ μικρός αριθμός οικογενειών παρουσιάζει μεταλλάξεις στο ογκογονίδιο CDK4, το οποίο εντοπίζεται στο χρωμόσωμα 12q14 και κωδικοποιεί μία εξαρτώμενη από την κυκλίνη κινάση, που αλληλεπιδρά με την πρωτείνη p16ink4. Έχουν περιγραφεί μόνο δύο μεταλλάξεις του CDK4 που το καθιστούν ανθεκτικό στην αναστολή από την p16 INK4 προσομοιώνοντας την απώλεια του CDKN2A και ενέχονται στο οικογενές μελάνωμα. Γενετική επιδημιολογία μελανώματος Βασιλική Νικολάου Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης Νοσοκομείου «Α. Συγγρός» 18 Το μελάνωμα του δέρματος είναι μία από τις επιθετικότερες μορφές καρκίνου στον άνθρωπο. Οι παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί ανάπτυξης μελανώματος αποτελούν στο σύνολό τους μια σύνθετη διαδικασία στην οποία εμπλέκονται τόσο ιδιοσυστασιακά χαρακτηριστικά και επιδημιολογικές παράμετροι όσο και γενετικοί παράγοντες. Είναι γνωστό ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές στη γεωγραφική κατανομή της επίπτωσης του μελανώματος με την συχνότητα εμφάνισης της νόσου να είναι σημαντικά υψηλότερη σε λαούς Κελτικής ή Γερμανικής καταγωγής. Οι διαφορές στην ένταση και τη διάρκεια σε ότι αφορά στην ηλιακή έκθεση καθώς και στα φαινοτυπικά χαρακτηριστικά φαίνεται ότι παίζουν καθοριστικό ρόλο στην διαφορετική αυτή γεωγραφική κατανομή της επίπτωσης του μελανώματος. Στον Ελληνικό πληθυσμό επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι τόσο τα κλινικά χαρακτηριστικά όπως η ύπαρξη πολλαπλών ή άτυπων σπίλων όσο και η αυξημένη ηλιακή έκθεση αποτελούν σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη της νόσου, με διαφορές όμως στην ποιότητα και την ένταση της έκθεσης σε σύγκριση με τους βόρειους πληθυσμούς. Μεταλλάξεις του γονιδίου CDKN2Α, αποτελούν τον σημαντικότερο γενετικό παράγοντα ανάπτυξης μελανώματος. Η διεισδυτικότητα του γονιδίου, ποικίλει στους διάφορους πληθυσμούς ενώ φαίνεται να είναι μεγαλύτερη σε περιοχές με υψηλότερη επίπτωση της νόσου: μεγαλύτερο ποσοστό διεισδυτικότητας αναφέρεται στην Αυστραλία (91%) και στη Βόρειο Αμερική (76%) ενώ το μικρότερο πο-

21 ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ σοστό καταγράφηκε σε οικογένειες από την Ευρώπη (58%). Μελέτη του νοσοκομείου «Α Συγγρός» έδειξε ότι σε Έλληνες ασθενείς με μελάνωμα μεταλλάξεις του CDKN2A είναι συχνότερες σε σύγκριση με πληθυσμούς από άλλες Ευρωπαϊκές χώρες ή από τη Βόρειο Αμερική, φτάνοντας το ποσοστό του 3,29% στα σποραδικά μελανώματα, 57% σε ασθενείς με πολλαπλά πρωτοπαθή μελανώματα και 22,2% σε ασθενείς με οικογενειακό ιστορικό μελανώματος. Οι πολυμορφισμοί του γονιδίου που κωδικοποιεί τον υποδοχέα της μελανοκορτίνης 1 και κυρίως εκείνοι της μείζονος λειτουργικότητας, αποδείχθηκαν σημαντικοί παράγοντες για την ανάπτυξη μελανώματος στους Έλληνες ασθενείς. Εντούτοις, φαίνεται ότι είναι λιγότερο συχνοί στον πληθυσμό μας σε σύγκριση με πληθυσμούς των βορείων Ευρωπαϊκών χωρών, καθώς και με άλλων χωρών της Μεσογείου. Ο σκούρος φωτότυπος (ΙΙΙ ή IV) καθώς και το διαφορετικό γενετικό υπόβαθρο σε σχέση με τους βόρειους πληθυσμούς Κελτικής ή Γερμανικής καταγωγής είναι πιθανότατα οι αιτίες των διαφοροποιήσεων αυτών. Η αναγνώριση και κατανόηση γενικών παραγόντων για το μελάνωμα και την αλληλεπίδραση αυτών με στοιχεία όπως είναι ο φαινότυπος, η ηλιακή έκθεση ή άλλοι παράγοντες κινδύνου θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες στρατηγικές πρόληψης της νόσου. Μοριακή ταξινόμηση μελανώματος Κ. Κρασαγάκης Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Κρήτης Η ταξινόμηση του μελανώματος μέχρι πρόσφατα βασιζόταν σε κλινικά και ιστολογικά γνωρίσματα του όγκου. Η αυξανόμενη γνώση σχετικά με μοριακά γεγονότα που οδηγούν σε εξαλλαγή των μελανοκυττάρων όπως η ενεργοποίηση ογκογονιδίων και η αδρανοποίηση ογκοκατασταλτικών γονιδίων έφερε στο προσκήνιο προτάσεις για μια νέα ταξινόμηση που θα ενσωματώνει τη γενετική βάση της νόσου. Η μοριακή ταξινόμηση υπόκειται σε διαρκή εξέλιξη καθώς προστίθενται νέα στοιχεία που εμπλουτίζουν το πάζλ των δεδομένων που αφορούν στις διαταραχές των κυρίως μοριακών οδών: α) του RAS-RAF-MEK-ERK μονοπατιού β) του p16ink4a-cdk4-rb μονοπατιού γ) του ARF-p53 μονοπατιού και λιγότερο του μονοπατιού ΡΤΕΝ-ΡΙ3Κ-ΑΚΤ. Η διαταραχή του μονοπατιού RAS-RAF-MEK-ERK επέρχεται κυρίως από μεταλλάξεις στα ογκογονίδια BRAF, NRAS ή ΚΙΤ. Οι μεταλλάξεις του BRAF παρατηρούνται κυρίως σε μελανώματα που εκδηλώνονται σε μη ηλιοεκτεθειμένες εντοπίσεις και οι μεταλλάξεις του NRAS σε ηλιοεκτεθειμένες, ενώ σπάνια παρατηρείται η συνύπαρξή τους. Μεταλλάξεις του ΚΙΤ παρατηρούνται σε μελανώματα των άκρων και των βλεννογόνων. Η βλάβη του μονοπατιού p16ink4a-cdk4-rb επέρχεται κυρίως από μεταβολές στα γονίδια ΙΝΚ4Α ή CDK4. Πέραν του οικογενούς, στην πλειονότητα των σποραδικών μελανωμάτων η σωματική αδρανοποίηση του ΙΝΚ4Α επέρχεται μέσω σημειακής μετάλλαξης, εξάλειψης ή υπερμεθυλίωσης του υποκινητή. Σπανιότερα παρατηρούνται μεταλλάξεις του CDK4 που κωδικοποιεί μια λειτουργικά ανενεργό πρωτεΐνη. Διαταραχή του άξονα ARF-ΤΡ53 παρατηρείται σε μικρό ποσοστό των μελανωμάτων μέσω εξάλειψης ή μεταλλάξεων. Μετάλλαξη του ΡΤΕΝ παρατηρείται σε μικρό ποσοστό των μελανωμάτων και οδηγεί σε υπερδραστηριότητα της αντιαποπτωτικής πρωτεΐνης ΑΚΤ. Από τη συσχέτιση γενετικών μεταβολών, ιστομορφολογικών χαρακτηριστικών, και βιολογικής συμπεριφοράς θα προκύψει σημαντική βελτίωση στο σύστημα ταξινόμησης και προσδιορισμός βιολογικά ομοιογενών τύπων μελανώματος. 19