ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2006 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΤΙΤΛΟΣ..ΣΕΛΙΔΑ Περιεχόμενα...2

Transcript

1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΙΤΛΟΣ..ΣΕΛΙΔΑ Περιεχόμενα ΚΟΡΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΕΣ 1. Αρχές Οικονομικής Ανάλυσης Ι..ίδια θέματα με της εξεταστικής του Ιουλίου Αρχές Οικονομικής Ανάλυσης ΙΙ Πολιτική Οικονομία Ι Πολιτική Οικονομία ΙΙ Χρηματοοικονομική Λογιστική Ι Μαθηματικά Ι Στατιστική Ι Στατιστική ΙΙ Ευρωπαϊκή Οικονομική Ιστορία Ι Μακροοικονομική Θεωρία Ι Μικροοικονομική Θεωρία Ι Χρήμα Πίστη Τράπεζες Δημόσια Οικονομική Μαθηματικά ΙΙΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΑΓΟΡΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 15. Χρηματοοικονομική Ανάλυση Επιχειρήσεων Οικονομική των Επιχειρήσεων Τραπεζική Οικονομική Ι Αξιολόγηση ανάλυση επενδυτικών αποφάσεων Αγορές Χρήματος και Κεφαλαίου ΙΙ Διοικητική Λογιστική και Κοστολόγηση Επιχειρησιακή Πολιτική και Στρατηγική Λιανική Τραπεζική Οικονομική της Συνεταιριστικής επιχείρησης Μάρκετινγκ Υπηρεσιών Εισαγωγή στο Μάρκετινγκ Ειδικά Θέματα Οικονομικής Ανάπτυξης: Επιχειρηματικότητα ΠΑΣΠ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ 2

2 ΓΕΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ 27. Μικροοικονομική Θεωρία ΙΙΙ Μακροοικονομική Θεωρία ΙΙΙ Οικονομική Πολιτική Θεωρία Πληθωρισμού και Ανεργίας Οικονομικά του Περιβάλλοντος Θεωρία Οικονομικής Μεγέθυνσης Οικονομικά της Εργασίας ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ 34. Θεωρία Ισοζυγίου Πληρωμών και Δ.Ν.Σ Κοινωνικό-Οικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Ευρωπαϊκή Οικονομική Ενοποίηση (Θεσμοί & Πολιτ. Της Ευρωπ. Ολοκληρ.) Οικονομικά Μετασχηματισμού και Ανάπτυξης Αναπτυξιακή Οικονομική και Πολιτικές της Ανάπτυξης Τοπική Οικονομική Ανάπτυξη Τεχνολογική αλλαγή, Ανταγωνιστικότητα και Οικονομική Μεγέθυνση Οικονομική και Διοίκηση των μεταφορών ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ 42. Ελληνική και Οικονομική Ιστορία Ι Ευρωπαϊκή Οικονομική Ιστορία ΙΙ Ιστορία των Επιχειρήσεων Ιστορία Οικονομικών Θεωριών ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ 46. Εφαρμοσμένη Οικονομετρία Ανάλυση χρονολογικών σειρών και προβλέψεις 30 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ 48. Βάσεις και Διαχείριση Δεδομένων.. 31 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ 49. Ειδικά Θέματα της Διδακτικής των Οικονομικών ΠΑΣΠ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ 3

3 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΙΙ ΘΕΜΑ 1ο α. Να διατυπώσετε και να ερμηνεύσετε την Αρχή της Ισοδυναμίας του Ρικάρντο (Ricardian Equivalence). Πιστεύετε ότι ισχύει η αρχή αυτή στις μέρες μας; Αιτιολογήστε την απάντησή σας. β. Να δείξετε (και διαγραμματικά) πως μπορεί να επηρεασθεί η Συνολική Ζήτηση (AD) από την περικοπιή των Φόρων (με δεδομένη την προσφορά χρήματος). ΘΕΜΑ 2ο Να συζητήσετε τη βραχυχρόνια καμπύλη συνολικής προσφοράς (SAS) με βάση τη συμπεριφορά των μισθών στην αγορά εργασίας. ΘΕΜΑ 3ο Τι είναι η ενεργός κεϋνσιανή διαχείριση της ζήτησης; Να αναφέρετε δύο λόγους για τους οποίους πολλοί πιστεύουν ότι δε λειτουργεί πάντα. Να απαντηθούν δύο από τα τρία θέματα. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ι ΝΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΤΕ ΣΤΑ 3 ΑΠΟ ΤΑ 5 ΣΥΝΤΟΜΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΕ 1 ΑΠΟ ΤΑ 2 ΕΚΤΕΝΗ θεματα ΣΥΝΤΟΜΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ Να απαντήσετε σε 3 από τα 5-2 βαθμοί ανά ερώτηση 1. Ποια η διαφορά μεταξύ της αξίας της εργασιακής δύναμης και της αξίας των υπολοίπων αγαθών στην πολιτική οικονομία του Κ. Μαρξ; 2. Τι εννοούμε όταν λέμε ότι μια κατά Pareto αποτελεσματικότητα κατάσταση μπορεί να είναι και κοινωνικά απαράδεκτη; 3. Εξηγήστε το ρόλο που παίζουν στην σκέψη του Adam Smith το κέρδος και ο ανταγωνισμός. 4. Πώς θεμελιώνει η νεοκλασική οικονομική θεωρία το ύψος του μισθού στη βάση της Ισο-οριακής Αρχής; 5. Πώς επηρεάζει την απoτελεσματικότητα μιας κοινωνίας το γεγονός ότι η γαιοπρόσοδος δεν εξαλείφεται από τον ανταγωνισμό; Να παραθέσετε τουλάχιστον δύο διαφορετικές απόψεις. ΕΚΤΕΝΗ θεματα Να απαντήσετε σε 1 αnό τα 2-4 βαθµοί Α. 'Εστω η εξής άποψη: «Στον κλάδο της παιδείας, όπως και σε όλους τους κλάδους, ο ανταγωνισμός στο πλαίσιο της αγοράς αποτελεί τη μοναδική μας ελπίδα για ένα αποτελεσματικό πανεπιστημιακό σύστημα.» Σχολιάστε την παραπάνω άποψη βασιζόμενοι/ες πλήρως στις έwοιες που διδαχθήκατε στο πλαίσιο της Πολιτικής Οικονομίας. Β. Μπορείτε να φανταστείτε περιπτώσεις που επιχειρήσεις επιλέγουν να συμπεριφερθούν με τρόπο που δεν μεγιστοποιεί κάποια συνάρτηση κέρδους; Να εξηγήσετε διεξοδικά την επίπτωση της απάντησής σας για τα νεοκλασικά υποδείγματα αγορών. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΙΙ ΑΠΑΝΤΗΣΤΕ ΣΕ 2 θεματα ΘΕΜΑ 1 a. «Ο Δείκτης μέσης προσδοκώμενης ζωής κατά την γέννηση είναι καλός δείκτης ευημερίας των λαών». Συμφωνείτε ή όχι; Εξηγείστε. b. Σε μια οικονομία με 4 άτομα γνωρίζουμε ότι ο ένας έχει ετήσιο εισόδημα 5 χιλιάδες ευρώ, ο δεύτερος 5 χιλιάδες, ο τρίτος 10 χιλιάδες και ο τέταρτος έχει 40 χιλιάδες. Κατασκευάστε μια καμπύλη Lorenz γι αυτήν την οικονομία, και εξηγείστε το λόγο Gini. ΠΑΣΠ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ 4

4 c. «Ο λόγος Gini και η καμπύλη του Lorenz μας δίνουν τις ίδιες πληροφορίες για την εισοδηματική ανισότητα.» Πείτε αν είναι σωστή ή όχι αυτή η φράση και εξηγείστε την απάντησή σας. ΘΕΜΑ 2 a. «Η κυβέρνηση μπορεί πάντα να εξασφαλίζει πλήρη απασχόληση με δημοσιονομική πολιτική.» Πείτε αν είναι σωστή ή όχι αυτή η φράση κάνοντας και χρήση διαγράμματος. b. Εξηγείστε πώς μεταβολές στη συνολική ζήτηση επηρεάζουν την κατανομή του εισοδήματος μεταξύ μισθών και κερδών. ΘΕΜΑ 3 a. Εξηγείστε και με τη χρήση διαγράμματος τη σχέση της ανεργίας, του ημερομισθίου υποχώρησης και των κερδών. b. Τι σχέση έχουν οι αυτόματοι σταθεροποιητές με τον πολλαπλασιαστή; Εξηγείστε με τη χρήση διαγράμματος. c. Εξηγείστε πώς η κατανομιή εισοδήματος μεταξύ μισθών και κερδών μπορεί να επηρεάσει τη συνολική ζήτηση. ΘΕΜΑ 4 a. «Το κύριο πρόβλημα με τον πληθωρισμό είναι ότι μειώνει το μέσο πραγματικό εισόδημα». Σχολιάστε κάνοντας αναφορά στα προβλήματα που σχετίζονται με τον πληθωρισμό. b. Εξηγείστε το ρόλο της συναλλαγματικής ισοτιμίας στη σύγκρουση της νομισματικής και της δημοσιονομικής πολιτικής. c. Θα μπορούσε να πει κανείς πως η ανεργία είναι μια αυτοτροφοδοτούμενη κατάσταση; Εξηγείστε. ΘΕΜΑ 5 a. Εξηγείστε και δείξτε διαγραμματικά πώς η κλίση της καμπύλης συνολικής ζήτησης σχετίζεται με τον πολλαπλασιαστή απασχόλησης. b. Ποια η διαφορά προσέγγισης του «Αόρατου Χεριού» και της «Χειραψίας»; c. Γιατί χρειάζεται «χειραψία» εθνών στην πάταξη της ανεργίας; ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΙΙ ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟ Α. Ποιο γεγονός ονομάζουμε λογιστικό και ποιες προϋποθέσεις πρέπει να πληρεί για να χαρακτηριστεί ένα γεγονός λογιστικό; Β. Ποιο ονομάζουμε πλήρως προσωρινό ισοζύγιο και ποια η διαφορά του από το πλήρες οριστικό ισοζύγιο; Γ. Αναφέρατε τους προσδιοριστικούς παράγοντες του αποτελέσματος και ποια η διαφορά μεταξύ αποτελέσματος εκμεταλλεύσεως και αποτελέσματος χρήσεως; Δ. Ποιες οι κυριότερες κατηγορίες αριθμοδεικτών και τι επιδιώκει η κάθε κατηγορία; Ε. Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ των κάτωθι ζευγών λογαριασμών: Τόκοι Χρεωστικοί Πληρωτέοι και Τόκοι Χρεωστικοί Προκαταβληθέντα Ενοίκια και Ενοίκια Προκαταβολές Πελατών και Γραμμάτια Πληρωτέα Πρόσοδοι Ενοικίων και Πρόσοδοι Ενοικίων Εισπρακτέοι Μερίσματα και Μερίσματα Εισπρακτέα Γενικά Έξοδα και Γενικά Έξοδα Πληρωτέα ΣΤ. Ποια είναι η έννοια των αριθμοδεικτών αποδοτικότητας ιδίων και συνολικών κεφαλαίων και του καθαρού περιθωρίου; ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟ Δίδονται τα υπόλοιπα των λογαριασμών της επιχείρησης ενοικιάσεων αυτοκινήτων «ΤΙΜΟΝΙ Α.Ε.» την 1/1/2004 (σε ευρώ): Αυτοκίνητα ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Έπιπλα και Σκεύη Γραμμάτια Πληρωτέα Ανταλλακτικά Αυτοκινήτων Πιστωτές Καύσιμα και Λιπαντικά Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις Απαιτήσεις διάφορες Κρατήσεις και ΕισφορέςΠληρωτέες Γραμμάτια Εισπρακτέα ΠΑΣΠ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ 5

5 Διαφημιστικό Υλικό Προκαταβολές για Αγορά Αυτοκ Προπληρωθέντα Ασφάλιστρα Καταθέσεις όψεως Ταμείο Κατά τη διάρκεια της χρήεως έλαβαν χώρα τα εξής λογιστικά γεγονότα: 1. Δόθηκε προκαταβολή για την ενοικίαση γραφείων της εταιρείας και εισπράχθηκαν από ενοικιάσεις αυτοκινήτων ευρώ , καθώς και απαιτήσεις ευρώ. 2. Οφείλονταν στην επιχείρηση από ενοικιάσεις αυτοκινήτων Προεξοφλήθηκαν στην Τράπεζα Ω γραμμάτια εισπρακτέα ποσού αντί του ποσού και εξοφλήθηκαν γραμμάτια πληρωτέα που έληξαν την 1/9/2004 ποσού Οι αμοιβές των εργαζομένων στην επιχείρηση ανέρχονταν στο ποσό των ενώ οι εργοδοτικές εισφορές ανέρχονταν στο ποσό των οι οποίες μαζί με τις κρατήσεις των εργαζομένων ποσού οφείλονταν στα ασφαλιστικά ταμεία των εργαζομένων. Επίσης καταβλήθηκαν για Γενικά Έξοδα και για επισκευές αυτοκινήτων Αυτοκίνητο της επιχείρησης αξίας στα λογιστικά βιβλία έπαθε ζημιά από ατύχημα και αποφασίστηκε η αντικατάστασή του με καινούριο αξίας Για την ολοκλήρωση της συναλλαγής, εκτός του παλαιού αυτοκινήτου δόθηκαν μετρητά 1.000, συμψηφίστηκαν οι προκαταβολές για αγορά αυτοκινήτων και υπογράφηκαν γραμμάτια πληρωτέα ποσού στα οποία είχαν προστεθεί τόκοι Δόθηκαν για είσπραξη στη Τράπεζα Ω γραμμάτια ποσού τα οποία έληγαν την 30/6/ Την 1/7/2004 αυξήθηκαν τα κεφάλαια της επιχείρησης κατά με εισφορά ενός αυτοκινήτου και εισπράχθηκε το 50% των οφειλομένων στην επιχείρηση εσόδων από ενοικίαση αυτοκινήτων. Ζητείται: 1. Να γίνουν οι ημερολογιακές εγγραφές των παραπάνω λογιστικών γεγονότων και να υπολογιστεί το αποτέλεσμα εκμεταλλεύσεως, αφού ληφθούν υπόψη ότι στο τέλος της χρήσεως τα προπληρωθέντα ασφάλιστρα και ενοίκια κατέστησαν δεδουλευμένα. Χρησιμοποιήθηκαν καύσιμα και λιπαντικά 1.500, ανταλλακτικά και διαφημιστικό υλικό Να υπολογιστούν οι αριθμοδείκτες αποδοτικότητας ιδίων και συνολικών κεφαλαίων καθώς και οι αριθμοδείκτες ιδίων προς ξένα κεφάλαια, παγίων προς μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις και γενικής ρευστότητας. Διδάσκων: Στ. Κώτσιος ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Ι ΘΕΜΑ 1 ον : (α) Αποδείξατε την ισότητα: A ( B C) = ( A B) ( A C) (β) Δείξατε ότι η συνάρτηση f ( x) = x είναι κυρτή. ΘΕΜΑ 2 ον 9 : Δίδεται η συνάρτηση f ( x) = x και το σηµείο A 0. 2 Να βρείτε το σηµείο Μ του γραφήµατος της φ που απέχει από το σηµείο Α τη µικρότερη απόσταση. Να αποδείξετε ότι η εφαπτόµενη του γραφήµατος στο Μ είναι κάθετη στην ΑΜ. ΘΕΜΑ 3 ον : 'Εστω D=α-βp µία συνάρτηση ζήτησης και S=-γ+δρ µία συνάρτηση προσφοράς µε α,β,γ,δ>0. Βρείτε πόσο θα αλλάξει η τιμή ισορροπίας (η τιµή p που κάνει την προσφορά ίση µε τη ζήτηση), όταν τα α,β,γ,δ αλλάζουν κατά µ% το καθένα. π 3 dx dx ΘΕΜΑ 4 ον : Υπολογίσατε τα ολοκληρώµατα, 2 1 ημx 0 0 x + 4 ΘΕΜΑ 5 ον : Δικαιολογώντας πλήρως την απάντησή σας, βρείτε σε ποια από τις παρακάτω συναρτήσεις αντιστοιχεί το γράφηµα του σχήµατος (1): ( ) ( ) = x A f x 4, ( B) = f ( x) = x 4x, ( C ) = f ( x) = x + 4x, ( D) = f ( x) = x 4 4x 2, 4 2 ( E ) = f ( x) = x + 4x ΠΑΣΠ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ 6 +

6 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ι ΘΕΜΑ Α α) Δίνεται η κατανομή μισθών 50 Tραπεζoϋπαλλήλων (σε χιλιάδες ): ΜΙΣΘΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ Να υπολογιστεί ο συντελεστής συμμετρίας κατά Spearman, και να (χιλ. δρχ.) ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ χρησιμοποιηθεί η υπόθεση της συμμετρίας για να υπολογιστεί το ποσοστό των 0-<2 24 υπαλλήλων με μισθό κάτω από 920. Υπάρχει διαφορά από την τιμή που θα περιμένατε με βάση την κατανομή στον πίνακα; Που την αποδίδετε; (βαθμοί 2) β) Η τυχαία μεταβλητή Χ δίνει τα ετήσια εισοδήματα ενός πληθυσμού νοικοκυριών με συνάρτηση 300 5x πιθανότητας p ( x) =, x = 20, 30, 40, 50 χιλ.. Αν οι ετήσιες δαπάνες τους δίνονται από τη 500 σχέση Y = X 5 2 +, να βρεθεί η Ε(Υ), η V(Y) και η P ( 30 Y 60). (βαθμοί 3) ΘΕΜΑ Β α) 1) Δίνονται στοιχεία τιμών (σε εκατομμύρια δραχμές) και ποσοτήτων (σε τόννος) 3 προϊόντων που ποuλήθηκαν κατά τα έτη 1990 και 1995: ΠΡΟΪΟΝ Ρ 90 Ρ 95 Q 95 Α Β Γ Να βρεθεί η αποπληθωρισμένη αξία τους κατά το 1995 σε τιμές 1990 (βαθμός 1) 2) Δίνεται παραπλεύρως η γραφική παράσταση των καμπυλών Lorenz δύο περιπτώσεων κατανομών εισοδημάτων. Σε ποια περίπτωση (1 ή 2) υπάρχει μεγαλύτερη ανισοκατανομή και γιατί; Ποια γραμμή αναπαριστά τη μέγιστη δυνατή ανισοκατανομή και ποια την ελάχιστη; (βαθμός 1) β) Έστω δύο ανεξάρτητα ενδεχόμενα Α και Β ενός δειγματικού χώρου Ω. Αν οι πιθανότητες Ρ(ΑΒ) και Ρ(Β) είναι άνισες και παίρνουν τιμές στο σύνολο,,, να υπολογιστούν οι πιθανότητες (α) Ρ(Α), β) Ρ(μόνον Α) και (γ) Ρ(ούτε Α ούτε Β) Δίδεται ότι για δύο ενδεχόμενα Α 1 και Α 2 ισχύει εν γένει: (α) A1 A2 A1 (β) A1 A2 A2 και (γ) αν A τότε και P A ) P( ). (βαθμοί 3) 1 A 2 ( 1 A2 ΘΕΜΑ Γ α) 1) Ο αριθμητικός μέσος 200 τιμών είναι 15. Αν ο αριθμητικός μέσος 50 τιμών από αυτές είναι 9, να βρεθεί ο αριθμητικός μέσος των υπόλοιπων 150 τιμών. Αν καθεμιά από τις 200 αυτές τιμές αυξηθεί κατά 20%, ποιος θα είναι ο νέος μέσος; (βαθμός 1) 2) Μια βιοτεχνία αυξάνει την τιμή του προϊόντος της κατά 20%. Κατά ποιο ποσοστό πρέπει να μειωθεί ο όγκος των πωλήσεών της ώστε να μη μειωθούν οι εισπράξεις της; (βαθμός 1) β) Έστω Χ ο αριθμός των κυλίνδρων ενός αυτοκινήτου και Χ: Υ οι φορολογήσιμοι ίπποι του. Για τον παράπλευρο πίνακα Υ: δέκα αυτοκινήτων να υπολογιστεί (1) η από κοινού αρχήν και περί τον μέσο 2 ης τάξης. (3) Είναι συνάρτηση Από τα τρία θέματα να γραφούν δύο. ΠΑΣΠ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ 7

7 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΙΙ ΘΕΜΑ 1 (α) (Βαθμοί 2.5) Οι μισθοί σε δύο οργανισμούς Α και Β ακολουθούν κανονικές κατανομές. Δείγμα n 1 =11 εργαζομένων από τον Α έδωσε x 1 =1000 ευρώ με s 1 =54 και δείγμα n 2 =16 εργαζομένων από τον Β έδωσε x 2 =1100 ευρώ με s 2 =45. Να ελεγχθεί για τη διαφορά των μέσων μισθών η H μ μ 0 έναντι της 0 : 1 2 = H : 0 σε α=0.05, αφού πρώτα ελεγχθεί με μονόπλευρο έλεγχο η ισότητα των διακυμάνσεων σε 1 μ 1 μ 2 α=0.05. (β) (Βαθμοί 2.5) Η συνεχής τυχαία διμεταβλητή (Χ, Υ) έχει από κοινού σππ f ( x, y) = xy αν 0 x 1 και 0 y 2 0 αλλού Να ελεγχθεί η ανεξαρτησία των τμ Χ και Υ. Αν δίνεται ότι Ε(Χ)=2/3, Ε(Υ)=4/3 και Ε(ΧΥ)=8/9, να υπολογιστεί ο συντελεστής συσχέτισης ρ των Χ και Υ και να σχολιασθεί αν περιμέναμε αυτό το αποτέλεσμα. ΘΕΜΑ 2 Από τυχαίο δείγμα n=4 ζευγών ( t Yt X, ) της τιμής Χ ενός προϊόντος σε ευρώ και της προσφορά του Υ σε τόνους υπολογίσθηκε η γραμμική παλινδρόμηση Υ = Χ. Υπολογίσθηκε επίση ότι s 2 x = 1,67 και s 2 y = 3. (α) (Βαθμοί 2). Να αναλυθεί σε πίνακα η μεταβλητότητα της εξαρτημένης μεταβλητής Υ και μέσω του πίνακα να ελεγχθεί σε α=0.05 αν υπάρχει γραμμική σχέση μεταξύ της τιμής και της προσφοράς του προϊόντος. (β) (Βαθμός 1). Να υπολογισθεί ο συντελεστής προσδιορισμού R 2 (με οποιονδήποτε τρόπο) και η ελαστικότητα της προσφοράς για την τιμή Χ=10 ευρώ και να ερμηνευθούν οι έννοιες τους. (γ) (Βαθμός 1). Να βρεθεί με τη μέθοδο μέγιστης πιθανοφάνειας η εκτιμήτρια της παραμέτρου λ της λ x κατανομής Poisson, που έχει σππ f ( x) = ( e λ ) / x!, x > 0 (δ) (Βαθμός 1). Τα ημερήσια ατυχήματα στους δρόμους μιας πόλης ακολουθούν την κατανομή Poisson με λ=12.5. Ποια είναι η πιθανότητα το επόμενο Σαββατοκύριακο να γίνουν 18 ατυχήματα; (Να χρησιμοποιηθεί η διόρθωση κατά Yates). ΘΕΜΑ 3 x e (α) (Βαθμοί 2). Η τμ Χ έχει συνάρτηση πυκνότητας πιθανότητας της μορφής y( x) = 272 [0.1]. Αφού κ υπολογισθεί το κ, να βρεθεί η πιθανότητα από 4 τιμές της Χ, οι δύο να είναι μεγαλύτερες από 0.5. (β) (Βαθμοί 2). Οι μισθοί σε έναν Οργανισμό ακολουθούν την κανονική κατανομή. Τυχαίο δείγμα π=11 μισθών έδωσε 2 2 s = Να ελεγχθεί σε επίπεδο σημαντικότητας α=0.05 η υπόθεση H : σ = 2 έναντι της εναλλακτικής της H1 : σ (γ) (Βαθμός 1). Οι βαθμοί Χ σε ένα μάθημα ακολουθούν την Ν(6.3, 1.69). Κάτω από ποιο βαθμό κ βαθμολογείται το 90% των φοιτητών; Δίνονται f u 10,15,0.05 = 2.54, t25, f u 1,2,0.05 = 18.5, G(1.3) = , G(1.5) = e = 0.368, e = 0.61, x = 3.247, x = και G ( 1.28) = , ,0.025 Να δοθούν απαντήσεις σε δύο θέματα. ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΜΑ 1 Οι κοινωνικές ομάδες στην αγροτική Αγγλία (18 ος 19 ος αιώνας) ΘΕΜΑ 2 Ο Ιρλανδικός λοιμός του και η γενική οικονομική κρίση. ΘΕΜΑ 3 Οι αγρότες των μικρών και μεσαίων αγροκτημάτων κατά την προσαρμογή τους στη «μεγάλη κρίση». ΠΑΣΠ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ 8

8 Να απαντηθούν 2 θέματα ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2006 ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ Ι 1. α) Να συζητήσετε τους τρεις διαφορετικούς χρονικούς ορίζοντες της μακροοικονομικής ανάλυσης. β) Σημειώστε στην κόλλα σας αν κάθε μία από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστή ή λάθος και δώστε σύντομη δικαιολογία: β1) Μία σημαντική αύξηση της διεθνούς τιμής του πετρελαίου αυξάνει τον Αποπληθωριστή ΑΕΠ και τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτών κατά το ίδιο ποσοστό. β2) Η μείωση του εργατικού δυναμικού που συνοδεύεται από έναν αμετάβλητο αριθμό ανέργων αυξάνει το ποσοστό ανεργίας. β3) Αν η ονομαστική τιμή συναλλάγματος μειωθεί κατά 10%, οι εγχώριες τιμές αυξηθούν κατά 4% και οι ξένες τιμές αυξηθούν κατά 6%, τότε η πραγματική τιμή συναλλάγματος θα μειωθεί κατά 12%. β4) Σε μια ανοικτή οικονομία, ο περιορισμός του ελλείμματος του δημοσίου προϋπολογισμού θα αυξήσει την πραγματική τιμή του συναλλάγματος. 2. α) Να εξηγηθεί αναλυτικά και διαγραμματικά η επίπτωση της επιβολής μέτρων προστατεuτικής πολιτικής διεθνούς εμπορίου στην πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία και το εμπορικό ισοζύγιο μιας μεγάλης ανοικτής οικονομίας. β) Να αναπτύξετε τις θεωρίες για τους μισθούς αποδοτικότητας. 3. Έστω μια μικρή ανοικτή οικονομία με ελεύθερη κίνηση κεφαλαίου. Στόχος της Κυβέρνησης της χώρας αυτής είναι η μείωση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου, σε μακροχρόνια βάση. Στο οικονομικό επιτελείο της Κυβέρνησης, ωστόσο, υπάρχει διαφωνία για την ενδεδειγμένη πολιτική: Ο οικονομικός σύμβουλος Α προτείνει επιβολή δασμών και άλλων μέτρων που περιορίζουν τις εισαγωγές προϊόντων από το εξωτερικό. Ο οικονομικός σύμβουλος Β, συνιστά αύξηση της φορολογίας εισοδήματος, ώστε να περιοριστεί η κατανάλωση. Ο σύμβουλος Γ, πιστεύει ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα για την τόνωση των ιδιωτικών επενδύσεων στο εσωτερικό της χώρας. Α) Σύμφωνα με μακροοικονομικό υπόδειγμα για τη λειτουργία της οικονομίας κατά τη μακροχρόνια περίοδο, εξηγείστε και διαγραμματικά, ποιος από τους τρεις οικονομολόγους προτείνει την ορθή πολιτική σε σχέση με το στόχο για περιορισμό του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου, μακροχρόνια. Β) Αναλύστε και δείξτε διαγραμματικά, τις μακροχρόνιες επιπτώσεις των προτεινομένων μέτρων των οικονομολόγων Α, Β, Γ στην πραγματική ισοτιμία, το πραγματικό επιτόκιο, το εθνικό προϊόν και την εθνική αποταμίευση. ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ Ι Η εξέταση αυτή έχει ΔΥΟ τμήματα. Πρέπει να απαντηθούν 5 από τις 8 ερωτήσεις από το τμήμα Α και 2 ασκήσεις από το τμήμα Β. Το κάθε τμήμα αντιστοιχεί με 5 μονάδες. Καλό είναι να μην ξεπεράσετε τα 10 λεπτά ανά ερώτηση του τμήματος Α και 30 λεπτά ανά άσκηση του τμήματος Β. Καλή τύχη! Τμήμα Α Aπαντήστε 5 από τις 8 ερωτήσεις 1. Αν η Ελένη μεγιστοποιεί τη συνάρτηση χρησιμότητας U(x,y), υπό τον εισοδηματικό της περιορισμό, τότε η κατανάλωση του άριστου συνδυασμού συνεπάγεται ότι οι οριακές χρησιμότητες των x και y θα είναι ίσες. 2. Η Μαρσαλιανή καμπύλη ζήτησης για ένα κατώτερο αγαθό έχει πιο μεγάλη κλίση (είναι πιο απότομη) από τη Χικσιανή καμπύλη για το αγαθό αυτό. 3. Αν δύο αγαθά είναι τέλεια υποκατάστατα, γιατί ο καταναλωτής δε θα επέλεγε ποτέ θετική ποσότητα και των δυο αγαθών αν διαφέρουν οι τιμές τους; 4. Μια εταιρία έχει μέσο κόστος AC=0,8q, τι αποδόσεις κλίμακας έχει; Εξηγείστε. 5. Εξηγείστε τι είναι το αποτέλεσμα υποκατάστασης και δείξτε με διάγραμμα το αποτέλεσμα υποκατάστασης από μία αύξηση της τιμής ενός αγαθού. 6. Η Άννα έχει ομοθετικές προτιμήσεις και με το σημερινό εισόδημά της αγοράζει 5 κιλά πορτοκάλια και 2 κιλά μήλα την εβδομάδα. Αν αυξηθεί το εισόδημά της τι μπορούμε να πούμε για τις νέες ποσότητες πορτοκαλιών και μήλων που θα αγοράζει; Εξηγείστε. ΠΑΣΠ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ 9

9 7. Ποιο είναι το δυαδικό πρόβλημα της εταιρίας που προσπαθεί να βρει τους συντελεστές που ελαχιστοποιούν το κόστος Ποια είναι η ερμηνεία του λ στο πρόβλημα ελαχιστοποίησης του κόστους; 8. «Μια επιχείρηση που έχει αρνητικά κέρδη θα κλείσει.». Είναι σωστή αυτή η πρόταση; Απαντήστε και με τη χρήση διcιγρόμματoς. Τμήμα Β Απαντήστε μια άσκηση για κατανάλωση (Τμήμα 8.1 ) και μια άσκηση για παραγωγή (Τμήμα Β.2) Τμήμα Β.1 (Κατανάλωση) Άσκηση 1 Ας υποθέσουμε ότι ένας πολύ φτωχός καταναλωτής ξοδεύει το ημερήσιο εισόδημά του που είναι 6 σε ψωμί (Χ), το οποίο κοστίζει 25 λεπτά ανά μονάδα και σε γάλα (Υ), το οποίο κοστίζει 1 ανά μονάδα. Οι 4 προτιμήσεις του περιγρόφονται από τη συνάρτηση χρησιμότητας: U = X Y a) Ποιος ο οριακός λόγος υποκατάστασης μεταξύ ψωμιού και γάλακτος; b) Βρείτε την ημερήσια κατανάλωση ψωμιού και γάλακτος που κάνει ο καταναλωτής. c) Με δεδομένες τις προτιμήσεις του καταναλωτή και τις τιμές είναι το ψωμί και το γάλα κανονικά ή κατώτερα αγαθά; Εξηγήστε πως το βρίσκετε. Τι συνεπάγεται το γεγονός ότι το ψωμί είναι κανονικό είτε κατώτερο αγαθό για το αν είναι και αγαθό Giffen; Τι συνεπάγεται το γεγονός ότι το ψωμί είναι κατώτερο αγαθό για το αν είναι και αγαθό Giffen; Άσκηση 2 Υποθέστε ότι υπάρχουν δύο αγαθά σε μία οικονομία - τρόφιμα και αυτοκίνητα. a) Να δείξετε ότι και τα δύο αγαθά δεν μπορεί ταυτόχρονα να είναι αγαθά nολυτελείας (Υπενθύμιση: αγαθό πολυτελείας είναι εκείνο η εισοδηματική ελαστικότητα του οποίου είναι μεγαλύτερη από τη μονάδα) b) Ας θεωρήσουμε ότι υπάρχουν δύο άτομα, η Σόνια και ο Χρήστος, των οποίων οι καμπύλες ζήτησης για τρόφιμα δίδονται από τις σχέσεις: Σ Q ( p ) = 100 5p T X T r Q ( pt ) = pt c) Χρησιμοποιώντας την καμπύλη συνολικής ζήτησης που βρήκατε στο (β) να απαντήσετε σύντομα αν η ζήτηση για τρόφιμα είναι ελαστικιή ως προς την τιμή. Για ποια τιμή των τροφίμων η ελαστικότητα είναι μεγαλύτερη της μονάδας και για ποια τιμή μικρότερη της μονάδας; d) Τα συνολικά έσοδα από την πώληση τροφίμων είναι R=PTQT. Σε ποια τιμή μεγιστοποιούνται τα έσοδα; Τμήμα Β.2 (Παραγωγή) Άσκηση 3 Υποθέστε ότι μια επιχείρηση που παράγει ενδύματα χρησιμοποιεί δύο συντελεστές Kεφάλαιo (Κ, ώρες λειτουργίας της μηχανής) και εργασία (L, ώρες εργασίας). Η συνάρτηση παραγωγής δίνεται από τη σχέση: Y = K L Οι τιμές των συντελεστών είναι r = 4 και w = 36 όπου r είναι η τιμή του κεφαλαίου και w είναι η τιμή της εργασίας. Υποθέστε ότι η επιχείρηση αναμένει να έχει παραγωγή Υ, ίση με 300 μονάδες προϊόντος. a) Να υπολογίσετε το συνδυασμό εκείνο των συντελεστών που ελαχιστοποιεί το κόστος. Ποιο είναι το συνολικό κόστος παραγωγής; Ποιο είναι το κόστος παραγωγής ανά μονάδα προϊόντος; Υποθέστε ότι το αναμενόμενο επίπεδο παραγωγής απροσδόκητα αυξάνει στις 450 μονάδες, μετά την εγκατάσταση του κεφαλαίου. b) Βραχυχρόνια το κεφάλαιο είναι σταθερό και δεν μπορεί να μεταβληθεί. Ποια είναι η βραχυχρόνια συνάρτηση παραγωγής; Επιδεικνύει αυτή αύξουσες, σταθερές ή φθίνουσες αποδόσεις κλίμακας; c) Ποια ποσότητα εργασίας πρέπει να χρησιμοποιήσει η επιχείρηση για να παράγει 450 μονάδες στο ελάχιστο κόστος; Ποιο είναι το μεταβλητό κόστος παραγωγής; Ποιο είναι το συνολικό κόστος (συμπεριλαμβανομένου και του κόστους κεφαλαίου); Ποιο είναι το κόστος ανά μονάδα προϊόντος; d) Να επαναλάβετε το (c), υποθέτοντας ότι ο στόχος για το επίπεδο παραγωγής μειώνεται βραχυχρόνια στο 200. Να απεικονίσετε γραφικά τη βραχυχρόνια συνάρτηση κόστους της επιχείρησης T ΠΑΣΠ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ 10

10 Άσκηση 4 Εξετάστε την καμπύλη ίσου προϊόντος στο πιο κάτω διάγραμμα Αν ο οριακός λόγος τεχνικής υποκοτάστασης στο σημείο Α είναι 12 και ο οριακός λόγος τεχνικής υποκατάστασης στο σημείο Β είναι 2, ποια είναι η ελαστικότητα υποκατάστασης, σ, καθώς μετακινούμαστε από το σημείο Α στο Β; Να δείξετε τους υπολογισμούς σας. ΧΡΗΜΑ ΠΙΣΤΗ - ΤΡΑΠΕΖΕΣ Να απαντηθούν το υποχρεωτικό και ένα από τα τρία θέματα επιλογής ΘΕΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ (βαθμοί 4) α. Τι είναι τα «πλεονάζοντα διαθέσιμα» των τραπεζών; Σε τι χρησιμεύουν; Ποιος καθορίζει το μέγεθός τους; β. Ο παρακάτω πίνακας δείχνει (σε δις ευρώ) τον ενοποιημένο ισολογισμό των τραπεζών μιας χώρας, στην οποία εφέτος η νομισματική βάση (Β), η νομισματική κυκλοφορία (C), ο λόγος των επιμέρους κατηγοριών καταθέσεων (T/D) και τα υποχρεωτικά ποσοστά διαθεσίμων (r και r Τ ) δεν μεταβλήθηκαν καθόλου από πέρσι. Εφέτος, όμως, τα πλεονάζοντα διαθέσιμα των τραπεζών (Π) είναι μηδέν, ενώ πέρσι ήταν 20 δις ευρώ. Στο παρόν έντυπο να συμπληρώσετε με τους σωστούς αριθμούς τα κενά του ισολογισμού και στο γραπτό σας να εξηγήσετε με λεπτομέρειες το σκεπτικό που σας οδήγησε στους συγκεκριμένους αριθμούς. Ενεργητικό Παθητικό Πέρσι Εφέτος Πέρσι Εφέτος Υποχρεωτιά διαθέσιμα (R D ) 80 Καταθέσεις όψεως (D) 320 Πλεονάζοντα διαθέσιμα (Π) 20 0 Λοιπές καταθέσεις (Τ) 480 Πιστώσεις (L) 700 Λοιπά στοιχεία 0 0 Σύνολο 800. Σύνολο 800 ΘΕΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 1 (βαθμοί 6) α. Πώς και γιατί η ζήτηση χρήματος επηρεάζεται από τις μεταβολές της τιμής του χρήματος; β. Γιατί εάν δεν υπήρχε η οικονομική πίστη, η οριακή αποδοτικότητα των επενδύσεων θα ήταν χαμηλή; [Προσοχή: το ερώτημα (β) αναφέρεται στην oριακή αποδοτικότητα και όχι στο μέγεθος των επενδύσεων] ΘΕΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 2 (βαθμοί 6) α. Ο ετήσιος πληθωρισμός, που πέρσι ήταν 8%, εφέτος μειώθηκε στο μισό (4%). Πέρσι η τιμή του χρήματος (εκφρασμένη ως δείκτης) ήταν 0,125. Υπολογίστε πόση είναι εφέτος η τιμή του χρήματος εξηγώντας με λεπτομέρειες το σκεπτικό που σας οδήγησε στο συγκεκριμένο αριθμό. β. Πότε, πώς και γιατί η προσφορά χρήματος επηρεάζεται από τις μεταβολές του εθνικού εισοδήματος; [Προσοχή: το ερώτημα (β) αναφέρεται στην προσφορά χρήματος και όχι στη ζήτηση χρήματος] ΘΕΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 3 (βαθμοί 6) α. Σε ένα πολυτραπεζικό σύστημα, όταν μία από τις τράπεζες επεκτείνει τις πιστώσεις της, ορισμένα ρευστά διαθέσιμα διαρρέουν απά αυτήν προς τις υπόλοιπες τράπεζες. Πώς και γιατί συμβαίνει αυτό; β. Όταν σε σύνολο του τραπεζικού συστήματος επεκτείνει τις πιστώσεις τους, ορισμένα ρευστά διαθέσιμα διαρρέουν από το τραπεζικό σύστημα προς την υπόλοιπη οικονομία. Πώς και γιατί συμβαίνει αυτό; γ. Πέρσι η νομισματική κυκλοφορία ήταν 240 δις, ο λόγος ρευστότητας των τραπεζών ήταν 10% και ο πολλαπλασιαστής νομισματικής βάσης ήταν 2,8. Φέτος η νομισματική βάση και ο λόγος ρευστότητας των τραπεζών έχουν το ίδιο μέγεθος με πέρσι, αλλ' ο λόγος ρευστότητας του κοινού έχει μειωθεί στο μισό του περσινού. Υπολογίστε πόση ήταν πέρσι και πόση είναι φέτος η προσφορά χρήματος. ΠΑΣΠ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ 11

11 ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΕΙΡΑ Α' Θέμα 1 Α) Ο ιδιωτικός τοµέας δεν µπορεί να επιτύχει ικανοποιητικούς ανάπτυξης χωρίς την κρατική παρέµβαση σε έργα υποδοµής. Αυτό ισχύει για τις αναπτυγµένες οικονοµίες, κυρίως όµως ισχύει για τις αναπτυσσόµενες ρυθµούς. Αναλύστε. Β) Μία από τις µορφές κρατικών αποτυχιών είναι και η γραφειοκρατία. Να αναλύσετε πώς η έλλειψη ατοµικών κινήτρων στο δηµόσιο τομέα επιτείνει το πρόβληµα της γραφειοκρατίας. (βαθµοί 1) Θέμα 2 Η κατασκευή µιας γέφυρας (µη αµιγές δηµόσιο αγαθό) µπορεί να γίνει είτε από δηµόσιους φορείς είτε από ιδιωτικούς. Και στις δύο περιπτώσεις, το οριακό κόστος παραγωγής και διαχείρισης είναι θετικό, ενώ το οριακό κόστος χρήσης από έναν επιπλέον οδηγό (ΟΚΧ) µπορεί να είναι είτε µηδενικό (αραιή κυκλοφορία) είτε θετικό και µικρότερο του οριακού κόστους παραγωγής (πυκνή κυκλοφορία). Με τη βοήθεια τεσσάρων διαγραμμάτων, να δείξετε ποιο είναι το άριστο επίπεδο παροχής υπηρεσιών της γέφυρας (Δηµόσιο, µε ΟΚΧ=0 και ΟΚΧ>0, και ιδιωτική επιχείρηση, µε ΟΚΧ=0 και ΟΚΧ>0). (βαθµοί 2) Θέμα 3 Με την πολιτική διαφοροποίησης των τιµών, που ακολουθούν συχνά οι δηµόσιες επιχειρήσεις για την κάλυψη των ζηµιών τους, προσπαθούν να απορροφήσουν το πλεόνασµα του καταναλωτή. Να υπολογίσετε αριθµητικά και διαγραµµατικά, το εν λόγω πλεόνασµα, όταν ΜC=6 και D= 10-Q. (βαθµοί 1) Θέμα 4 Ποια είναι η διαφορά µεταξύ του καθαρού και του ακαθάριστου ελλείµµατος του προϋπολογισµού, ποια είναι η σηµασία τους και ποια είναι η έννοια των χρεολυσιών; (βαθµοί 1) Θέμα 5 Γιατί προτιµάται να φορολογούνται τα κέρδη των (ανώνυµων) εταιριών µε αναλογικό φορολογικό συντελεστή, αντί προοδευτικού; (βαθµοί 1) Θέμα 6 Με ένα δικό σας αριθμητικό παράδειγμα, να δείξετε πώς η ελαστικότητα ζήτησης του αγαθού σε σχέση με την τιμή του επηρεάζει την έκταση της φοροαποφυγής. Θέμα 7 Να εξηγήσετε γιατί η χαμηλότερη παραγωγικότητα της εργασίας στο δημόσιο τομέα, σε σχέση με τον ιδιωτικό, συμβάλλει στη διαχρονική αύξηση των δημόσιων δαπανών (χωρίς αλγεβρική απόδειξη). (βαθμοί 1) Θέμα 8 Το μονίμως ελλειμματικό ισοζύγιο πληρωμών της Eλλάδας δείχνει ότι καταναλώνουμε περισσότερα από όσα παράγουμε. Αν λοιπόν υποθέσουμε ότι t=(1/c)<1, να εκτιμήσετε το πρόσημο του συντελεστή της αυτόματης σταθεροποιητικής επίδρασης, δ, για τη χώρα μας και να ερμηνεύσετε το αποτέλεσμα. (βαθμοί 2) ΣΕΙΡΑ Β' Θέμα 1 α. Οι μεταβολές στις προτιμήσεις των καταναλωτών, η τεχνολογική πρόοδος και εξωγενείς παράγοντες είναι δυνατό να οδηγήσουν σε κυκλικές διακυμάνσεις. Πώς μπορούν αυτές να αμβλυνθούν με κρατική παρέμβαση; β. Η πολλαπλότητα και ασάφεια των στόχων των δημόσιων φορέων επιδεινώνουν το γραφειοκρατικό πρόβλημα. Αναλύστε. (βαθμοί 1) Θέμα 2 'Ενα μη αμιγές δημόσιο αγαθό (π.χ. γέφυρα) μπορεί να κατασκευαστεί είτε από δημόσιους φορείς είτε από ιδιωτικούς. Και στις δύο περιπτώσεις, το οριακό κόστος παραγωγής και διαχείρισης είναι MC=6, ενώ το οριακό κόστος χρήσης από έναν επιπλέον οδηγό είναι είτε ΟΚΧ=0 (αραιή κυκλοφορία) είτε ΟΚΧ=2 (πυκνή κυκλοφορία). Με κλίση της καμπύλης ζήτησης ίση με 45 ο, να υπολογίσετε αριθμητικά την απώλεια κοινωνικής ευημερίας σε τέσσερις περιπτώσεις: Δημόσιο, με ΟΚΧ=0 και ΟΚΧ=2, και ιδιωτική επιχείρηση, με ΟΚΧ=0 και ΟΚΧ=2. (βαθμοί 2) ΠΑΣΠ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ 12

12 Θέμα 3 Για την κάλυψη των ζημιών τους, οι δημόσιες επιχειρήσεις εφαρμόζουν συχνά τη μέθοδο της διαφοροποίησης των τιμών με βάση τρία κριτήρια. Αναλύστε. (βαθμοί 1) Θέμα 4 Γιαιτί τα χρεολύσια και οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις (συμμετοχή του κράτους στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου των ΔΕΚΟ) περιλαμβάνονται στο ακαθάριστο έλλειμμα και στο δημόσιο χρέος, όχι όμως και στο καθαρό έλλειμμα; (βαθμοί 1) Θέμα 5 Ποια είναι η έννοια της προοδευτικής φορολογίας και γιατί χρησιμοποιείται τελικά στην πράξη η κλιμακωτή προοδευτικότητα; (βαθμοί 1) 3 Θέμα 6 Να δείξετε πως ο φόρος σταθερού ποσού επηρεάζει το κίνητρο για εργασία. (βαθμοί 1) Θέμα 7 Να εξηγήσετε αν σωστά εντάσσονται στις μεταβιβαστικές πληρωμές του Δημοσίου οι συντάξεις, οι τόκοι του δημόσιου χρέους και οι δαπάνες για την αγορά παλαιών κτηρίων. (βαθμοί 1) Θέμα 8 Ύστερα από δεδομένη μεταβολή των δημόσιων δαπανών, η μεταβολή του εισοδήματος, με αναλογικό φόρο εισοδήματος, είναι το 70% της μεταβολής του, με ένα φόρο σταθερού ποσού. Να εκτιμήσετε το σuντελεστή της αυτόματης σταθεροποιητικής επίδρασης, δ, και να ερμηνεύσετε το αποτέλεσμα. (βαθμοί 2) ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΙΙΙ Θέμα 1 ο Έστω η ΕΔ: x t+ 1 = 1,1 xt 0, 1xt 1 x =, x 1 Α) Να βρεθεί το xn Β) Να βρεθεί το Θέμα 2 ο xn 1 lim + x n = t Α) Να λυθεί η διαφορική εξίσωση: x x+ x = e Με τη βοήθεια της αντίστοιχης ομογενούς και υποθέτοντας ότι οι αρχικές συνθήκες είναι μηδέν. Β) Να γραφεί σε μορφή εξισώσεων κατάστασης. Θέμα 3 ο Να βρεθούν τα δύο σημεία ισορροπίας του συστήματος: ΝΑ ΓΡΑΦΟΥΝ ΟΛΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ x = x( y 1) y = y + y 2 ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Να απαντηθούν όλα τα θέματα: Μ. Ξανθάκης - Π. Αλεξάκης - Δ. Καινούργιος 1. Εξετάζετε την περίπτωση αντικατάστασης ενός μηχανήματος που αγοράστηκε πριν από 2 χρόνια. Το μηχάνημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για άλλα 8 χρόνια. Η τιμή του σήμερα στην αγορά μεταχειρισμένων ΠΑΣΠ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ 13

13 είναι το καινούργιο μηχάνημα θα έχει διάρκεια ωφέλιμης ζωής 8 χρόνια. Η τιμή του σήμερα είναι , η δε υπολειμματική του αξία είναι Δίνονται τα παρακάτω στοιχεία: Παλαιό Νέο Πωλήσεις (μον.) Τιμή Πώλησης (ανά μον.) Εργατικά (ανά μον.) Πρώτες Ύλες (ανά μον.) Εάν το κόστος κεφαλαίου είναι 15%, συμφέρει η αντικατάσταση του παλαιού με το νέο μηχάνημα; 2. Αναπτύξτε τις ομοιότητες και διαφορές ανάμεσα στο υπόδειγμα του Baumol και στο υπόδειγμα των Μiller- Orr; 3. Έστω ότι η εταιρία ΑΒΓ εξετάζει την περίπτωση επένδυσης σε νέο μηχάνημα για την παραγωγή ενός καινούργιου προϊόντος, το οποίο υπολογίζεται να πουληθεί στα επόμενα 6 χρόνια. Τα έσοδα από την πώληση του προϊόντος προβλέπονται ότι θα είναι για το έτος 1, για το έτος 2, για το έτος 3, για το έτος 4, για το έτος 5 και για το έτος 6. Τα έξοδα λειτουργίας του μηχανήματος υπολογίζονται σε κάθε έτος. Η υπολειμματική αξία του μηχανήματος μετά τα 6 χρόνια της ωφέλιμης ζωής του είναι μηδέν. Ο φορολογικός συντελεστής ανέρχεται σε 40% και χρησιμοποιείται η σταθερή μέθοδος αποσβέσεως. Αν το κόστος κεφαλαίου είναι 8%, συμφέρει η συγκεκριμένη επένδυση; 4. Τα κριτήρια αξιολόγησης της περιόδου είσπραξης κεφαλαίου, του εσωτερικού συντελεστή απόδοσης και της μέσης λογιστικής απόδοσης δεν διαθέτουν όλες τις ιδιότητες που θα πρέπει να χαρακτηρίζουν ένα κριτήριο επενδυτικής επιλογής. Συμφωνείτε με την άποψη αυτή; Αιτroλογείστε την απάντησή σας. 5. Το τρέχον, ανά μετοχή, μέρισμα μιας εταιρείας είναι 2,00. Αναμένεται ότι τα μελλοντικά μερίσματα θα αυξάνονται κατά 10% κάθε έτος και για πάντα. Η αγορά απαιτεί από τις μετοχές της εταιρείας απόδοση ίση με 20%. α) Να υπολογιστεί η τρέχουσα οικονομική αξία (τιμή) της μετοχής. β) Ποιες είναι οι τρεις υποθέσεις στις οποίες βασίζεται το υπόδειγμα του Gordon; Να απαντηθούν όλα τα θέματα. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Μ. Ξανθάκης - Π. Αλεξάκης - Δ. Καινούργιος 1. Κάποιος κατέθεσε σε μια τράπεζα την 1/1/2000 ποσό με επιτόκιο 18% και εξακολούθησε μετά να καταθέτει κάθε χρόνο την ίδια μέρα ποσό μέχρι την 1/1/2005. Τι ποσό θα έχει στην τράπεζα την 1/1/2009 που θα συνταξιοδοτηθεί; 2. Μια επιχείρηση, ανάλογα με τις συνθήκες αγοράς και το μέγεθός της, λειτουργεί είτε ως μηχανισμός ενδοεπιχειρησιακής είτε ως μηχανισμός διεπιχειρησιακής κατανομής πόρων. Συμφωνείτε ή όχι και γιατί; 3. Δανείστηκε κάποιος ένα ποσό με επιτόκιο 17% και συμφώνησε να το εξοφλήσει σε 8 ετήσιες δόσεις των Επειδή δεν μπόρεσε να πληρώσει τις πρώτες δόσεις, υποσχέθηκε να εξοφλήσει ολόκληρο το δάνειο την ημέρα ηληρωμής της 4ης δόσεως. Τι ποσό θα πρέπει να πληρώσεις; 4. Αναπτύξτε συνοπτικά ποιες μορφές διαφοροποίησης προϊόντος φαίνεται να υπερισχύουν στην σύγχρονη οικονομία της αγοράς και γιατί; 5. Έστω δύο επιχειρήσεις (Α και Β) παράγουν το ίδιο προϊόν με διαφορετική τεχνολογία. Η τιμή πώλησης είναι 10 και η δυναμικότητα παραγωγής κυμαίνεται από έως και για τις δύο επιχειρήσεις. Τα στοιχεία κόστους είναι: Επιχείρηση Α: ΣΚ= ΜΜΚ = 7 Επιχείρηση Β: ΣΚ= ΜΜΚ = 5 α. Να ευρεθεί η ποσότητα νεκρού σημείου και τα έσοδα νεκρού σημείου για κάθε επιχείρηση. β. Πόσες μονάδες προϊόντος πρέπει να πωλήσει η κάθε επιχείρηση ώστε να εξασφαλίσει λειτουργικά κέρδη ίσα με ; γ. Να υπολογιστούν τα κέρδη των Α και Β που αντιστοιχούν σε επίπεδα πωλήσεων , και δ. Να υπολογιστεί ο ΔΛΜ στις μονάδες για τις Α και Β. ε. Να υπολογιστεί ο κίνδυνος στην κερδοφορία των δύο επιχειρήσεων. Ποια επιχείρηση αντιμετωπίζει μεγαλύτερο κίνδυνο στην κερδοφορίας της και πού οφείλεται αυτό; ΠΑΣΠ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ 14

14 ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι ΘΕΜΑ 1 (4 μονάδες) Α. (2.5 μονάδες) Έστω τα ακόλουθα στοιχεία από την αγορά συναλλάγματος: ΤΙΜΗ ΑΓΟΡΑΣ ΤΙΜΗ ΠΩΛΗΣΗΣ / 132,5 133,5 $/ 104,6 105,4 /$ 1,32 1,36 / 1,64 1,68 $/ 0,55 0,59 Παρουσιάστε και αιτιολογήστε τον τρόπο πραγματοποίησης κερδών από τη διεξαγωγή τριγωνικού αρμπιτράζ (υποθέστε ότι ένας επενδυτής ξεκινάει διαθέτοντας ) Β. (1.5 µονάδες) Έστω ότι το ονομαστικό επιτόκιο του ευρώ είναι 3,5%, το ονομαστικό επιτόκιο του δολαρίου είναι 4%, ο προσδωκόμενος ρυθμός πληθωρισμού στην Ευρώπη είναι 2,5% και ο προσδωκόμενος ρυθμός πληθωρισμού στην Αμερική 3%. 1. Τι πρέπει να ισχύει για να επιτυγχάνεται το αποτέλεσμα Fisher; 2. Σε περίπτωση που ο προσδωκόμενος ρυθμός πληθωρισμού στην Ευρώπη ανέλθει σε 3%, επιτυγχάνεται το αποτέλεσμα Fisher και αν όχι πώς μπορεί να επιτευχθεί; ΘΕΜΑ 2 (3 μονάδες) Δίνεται ο παρακάτω πίνακας: ΑΓΟΡΑ ΠΩΛΗΣΗ ΙΣΟΤΙΜΙΑ ΟΨΕΩΣ S t ( /$) 1,23 1,25 ΠΡΟΘΕΣΜΙΑΚΗ ΙΣΟΤΙΜΙΑ (3 μηνών) F t ( /$) 1,20 1,22 i. Να βρεθεί το προθεσμιακό πριμ / έκπτωση του ευρώ. ii. Εάν έχουμε i = 6%, i $ = 3% υπολογίστε αν υπάρχει δυνατότητα για την πραγματοποίηση κερδών και αν ναι, υπολογίστε πόσα είναι αυτά.(υποθέστε ότι τα χρήματα που θα δανειστεί είναι νομισματικές μονάδες). ΘΕΜΑ 3 (3 μονάδες) Α. Ποιοι είναι οι στόχοι από την άσκηση της Νομισματικής Πολτικής. (1.5 μονάδα) Β. Τι πρεσβεύει η υπόθεση της αποτελεσματικής αγοράς; Ανοφέρετε και αναλύστε τις βασικές μορφές της. (1.5 μονάδα) ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΘΕΜΑ 1 (3 µονάδες) Αναπτύξτε το ρόλο του επιτοκίου στη βελτιστοποίηση της χρηστικότητας της μελλοντικής σε σχέση με την παρούσα κατανάλωση, στα πλαίσια των επενδυτικών δυνατοτήτων μιας οικονομίας, λαμβάνοντας υπόψη τη χρονική αξία του χρήματος και την ιδιωτική επιλογή διαχρονικού (δύο χρονικοί περίοδοι t 0,t 1 ) εισοδήματος. ΘΕΜΑ 2 (3 µονάδες) Μια εταιρεία που παράγει παντελόνια σκοπεύει να αγοράσει ένα μηχάνημα παραγωγής παντελονιών αξίας Η αξία ενός παραγόμενου παντελονιού είναι 50 και αναμένεται να παράγει παντελόνια το μήνα, ενώ η τιμή τους θα αυξάνεται κατά 4% από έτος σε έτος με σταθερή την πωλούμενη ποσότητα. Με την αγορά του μηχανήματος η εταιρεία θεωρεί ότι θα μειώσει τα έξοδά της και θα αυξήσει την παραγωγικότητά της. Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία θα μειώσει τον αριθμό των απασχολούμενων ατόμων σε 10 με μηνιαίο μισθό 700 αυξανόμενος κατά 10% ετησίως. Η εταιρεία πληρώνει για ενοίκιο το μήνα αυξανόμενο κατά 8% το χρόνο. Τέλος τα μεταβλητά έξοδα της επιχείρησης αντιστοιχούν σε 30% επί των πωλήσεων, ενώ τα έξοδα για τη διαφήμιση σε 20% επί των πωλήσεων. ΠΑΣΠ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ 15

15 Η εταιρεία ακολουθεί σταθερή μέθοδο απόσβεσης (18%) και το μηχάνημα υπολογίζεται ότι θα έχει διάρκεια ζωής 5 χρόνια. Έστω ότι ο φορολογικός συντελεστής είναι 35% και το προεξοφλητικό επιτόκιο 10%. Θεωρείτε ότι η αγορά του μηχανήματος αποτελεί συμφέρουσα λύση για την επιχείρηση; ΘΕΜΑ 3 (4 µονάδες) Α. (2.5 µονάδες) Μια εταιρεία εξετάζει τη μίσθωση ορισμένων φορτηγών με κόστος τον χρόνο για 6 χρόνια. Στο τέλος της περιόδου μίσθωσης, η εταιρεία έχει το δικαίωμα να αγοράσει τα φορτηγά στην τρέχουσα τιμή αγοράς. Η εταιρεία εκτιμά ότι αυτή η τιμή θα είναι και θα προβεί στην αγορά τους εάν επιλέξει τη μίσθωση των φορτηγών και προεξοφλητικό επιτόκιο 11%. Εναλλακτικά, η εταιρεία μπορεί να δανειστεί από την τράπεζα με επιτόκιο 11% και εξόφληση του δανείου σε 5 χρόνια για να αγοραστεί τα φορτηγά. Το κόστος συντήρησης των φορτηγών εκτιμάται σε το έτος, αν αγοραστούν τα φορτηγά. Εάν εκμισθωθούν, τότε το κόστος αυτό θα επιβαρύνει τον εκμισθωτή;. Εάν ο φορολογικός συντελεστής είναι 30% υπολογίστε αν η επιχείρηση θα πρέπει να μισθώσει ή να αγοράσει τα φορτηγά και αιτιολογήστε την απάντησή σας. Β. (1.5 μoνάδα) Μια επιχείρηση θέλει να αγοράσει ένα μηχάνημα. Η πρώτη επιλογή που έχει είναι να εξοφλήσει το μηχάνημα σε 7 χρόνια και η δεύτερη σε 4 χρόνια. Αν επιλέξει την πρώτη επιλογή, η εταιρεία θα πρέπει να καταβάλει ένα αρχικό ποσό της τάξης των και το χρόνο για 7 χρόνια. Αν επιλέξει τη δεύτερη επιλογή θα πρέπει να καταβάλει ένα αρχικό ποσό και το χρόνο για 4 χρόνια. Ποια είναι η πιο οικονοµικά συµφέρουσα επιλαγή, αν το προεξοφλητικό επιτόκιο είναι 10%. ΑΓΟΡΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Απαντήστε σε όλα τα θέματα με συντομία και σαφήνεια. Ρήτρες βαθμολόγησης δεν γίνονται δεκτές και μηδενίζουν το γραπτό. ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟ: ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ (3 ΒΑΘΜΟΙ) A. Αναφέρεται επιγραμματικά τους τρόπους µε τους οποίους τα αµοιβαία κεφάλαια διαφοροποιούνται µεταξύ τους. B. Ποια ήταν η απόδοση του δείκτη ΧΑ και ποια του Euribor το 2005; C. Συµπληρώστε τα ακόλουθα στοιχεία για το Α/Κ σας: - Όνοµα - Ετήσια απόδοση το Ετήσια τυπική απόκλιση το Ποσοστιαίο κόστος εξαγοράς - Ποσοστιαίο κόστος διάθεσης D. Σχολιάστε τη συµπεριφορά των αποδόσεων του Α/Κ σε σχέση µε τον γενικό δείκτη του ΧΑ E. Σχολιάστε τη συµπεριφορά των αποδόσεων του Α/Κ σε σχέση µε τα επιτάκια ΘΕΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΠΑΡΑΓΩΓΑ (2 ΒΑΘΜΟΙ) A. - Τι είναι τα στοιχειώδη αγαθά; Δώστε 3 παραδείγµατα. - Τι είναι οι στοιχειώδεις τίτλοι; Δώστε 3 παραδείγµατα. B. Περιγράψτε τον τρόπο που µπορείτε να δανεισθείτε χρήµατα χρησιµoπoιώντας τα ΣΜΕ χωρίς να προσφύγετε στην τράπεζα. ΘΕΜΑ ΤΡΙΤΟ: ΣΜΕ (2 ΒΑΘΜΟΙ) Έχει παρατηρηθεί ότι οι τιµές των ΣΜΕ χαλκού παρουσιάζουν κανονική οπισθοδρόµηση 10% σε σχέση µε την προσδοκώµενη τιµή µετρητοίς στη λήξη του συµβολαίου µε διάρκεια 6 µήνες. Εάν το ετήσιο κόστος διαχρονικής διατήρησης είναι 8% και σήµερα η προσδοκώµενη τιµή µετρητοίς σε έξι µήνες είναι 1.200$/τόννο, να υπολογίσετε την τιµή ΣΜΕ χαλκού σήµερα µε εξάµηνη διάρκεια. ΘΕΜΑ ΤΕΤΑΡΤΟ: ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ (3 ΒΑΘΜΟΙ) Συμπληρώστε όλα τα κενά στους κάτωθι πίνακες: Α. Εικόνα αγοράς πριν τη λήξη των δικαιωµάτων Εσωτερική Αξία Τιμή Μετρητοίς Τιμή Εξάσκησης Δικαίωμα Αγοράς Δικαίωμα Πώλησης ΠΑΣΠ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ 16

16 Β. Εικόνα αγοράς την ημέρα λήξης των δικαιωμάτων Τιμή Δικ. Εξισορροπητική Κερδοσκοπία; Τιμή Δικ. Εξισορροπητική Κερδοσκοπία; # S X Αγοράς ΝΑΙ/ΟΧΙ Κέρδος/Ζημιά Πώλησης ΝΑΙ/ΟΧΙ Κέρδος/Ζημιά ,5 0, , ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΣΤΟΛΟΓΗΣΗ ΝΑ ΕΠΙΛΕΓΟΥΝ ΔΥΟ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΤΡΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΜΑ 1 a. Ποιες είναι οι διαφορές και οµοιότητες µεταξύ διοικητικής και χρηµατοοικονοµικής λογιστικής; b. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά και τα πλεονεκτήµατα της κοστολόγησης µε βάση ης δραστηριότητες; (βαθµοί 2) c. Η «Ώριων Α.Ε.» παράγει το προϊόν Τ µε µια συνεχή παραγωγική διαδικασία, η οποία περιλαµβάνει τρία τµήµατα: Α, Β και Γ. Παρακάτω, παρουσιάζονται ορισµένες πληροφορίες αναφορικά µε το κόστος παραγωγής του προϊόντος Τ στο Τµήµα Β κατά τον µήνα Ιούλιο: Αρχικό απόθεμα ημικατεργασμένων (μονάδες) Ολοκληρωμένες μονάδες Κόστος αρχικού αποθέματος ημικατεργασμένων Κόστος μεταφερθέν Άμεσα υλικά Άμεση εργασία ΓΒΕ Τρέχον κόστος Ιουλίου Άμεσα υλικά Άμεση εργασία ΓΒΕ Κατά τη διάρκεια του Ιουλίου, µεταφέρθηκαν στο Τµήµα Β µονάδες από το Τµήµα Α µε κόστος Σηµειώνεται ότι το αρχικό απόθεµα ηµικατεργασµένων ήταν επεξεργασµένο κατά 100% ως προς τα άµεσα υλικά, 50% ως προς το κόστος της άµεσης εργασίας και 40% ως προς τα ΓΒΕ. Το τελικό απόθεµα Παραγωγής σε Εξέλιξη ήταν επεξεργασµένο κατά 90% ως προς τα άµεσα υλικά, 60% ως προς το κόστος της άµεσης εργασίας και 30% ως προς τα ΓΒΕ. Ζητείται: Να συνταχθεί η 'Εκθεση Κόστους Παραγωγής για τον µήνα Ιούλιο µε την µέθοδο του Σταθµικού Μέσου Όρου. (βαθµοί 3) ΘΕΜΑ 2 a. Ποια είναι η χρησιµότητα του προϋπολογισµού για τον προγραµµατισµό και τον έλεγχο της δράσης των επιχειρήσεων; b. Τι γνωρίζετε για την κατά παραγγελία κοστολόγηση; (βαθµοί 2) c. Η «Ε.Α.Ε.» έχει τρία κύρια τµήµατα παραγωγής - το Τµήµα Κοπής, το Τµήµα Μορφoπoίησης και το Τµήµα Συναρµολόγησης - και δύο βοηθητικά τµήματα - το Τµήµα Συντήρησης και το Τµήµα Αποθήκης. Δίνονται οι παρακάτω πληροφορίες: ΕΤΗΣΙΑ ΓΕΝΙΚΑ ΕΞΟΔΑ ΕΝΟΙΚΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΑ ΚΤΙΡΙΟΥ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ ΜΙΣΘΟΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΠΑΣΠ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ 17

17 ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΩΑΕ ΩΛΜ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ ( ) ΣΕ μ 2 ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Κοπής Μορφοποίησης Συναρμολόγησης Συντήρησης Αποθήκης Σύνολο Οι ώρες που το Τµήµα Συντήρησης πρόσφερε τις υπηρεσίες του στα άλλα τµήµατα έχουν ως εξής: Τμήμα Αποθήκης Τμήμα Κοπής Τμήμα Μορφοποίησης Τμήμα Συναρμολόγησης ώρες ώρες ώρες ώρες Η συνολική αξία των υλικών που διακινήθηκαν από το Τμήμα της Αποθήκης στα τμήματα Παραγωγής έχει ως εξής: Τμήμα Κοπής Τμήμα Μορφοποίησης Τμήμα Συναρμολόγησης Ζητείται: Να διενεργηθεί η κατανομή των ΓΒΕ στα επιμέρους τμήματα και να διενεργηθεί επανεπιμερισμός του κόστους των βοηθητικών τμημάτων χρησιμοποιώντας την βαθμιδωτή μέθοδο επανεπιμερισμού. (βαθμοί 3) ΘΕΜΑ 3 a. Τι γνωρίζετε για την πρότυπη κοστολόγηση; b. Τι γνωρίζετε για την κοστολόγηση συνεχούς παραγωγής; (βαθμοί 2) c. Η «Υ.Α.Ε.» παράγει 3 προϊόντα. Παρακάτω δίνονται τα εξής δεδομένα: Προϊόν Α Β Γ Παραγωγή σε μονάδες Κόστος / μονάδα Άμεσα υλικά Άμεση εργασία Ώρες λειτουργίας εξοπλισμού / μονάδα Τα 3 προϊόντα είναι όμοια μεταξύ τους, και παράγονται σε κύκλους παραγωγής των 20 μονάδων και πωλούνται σε πακέτα των 5 μονάδων. Τα ΓΒΕ απορροφώνται χρησιμοποιώντας τις ώρες λειτουργίας του εξοπλισμού. Τα ΓΒΕ και οι βάσεις επιμερισμού τους αναλύονται ως εξής: Κόστος εξοπλισμού τμήματος (αποσβέσεις, επίβλεψη, κλπ) Κόστος εγκατάστασης Αριθμός κύκλων παραγωγής Κόστος αποθήκευσης Αριθμός αιτήσεων Ποιοτικός έλεγχος Αριθμός κύκλων παραγωγής Συσκευασία Αριθμός εντολών Ο αριθμός των αιτήσεων για την αποθήκη ήταν 15 για κάθε προϊόν. Ο αριθμός των εντολών αγοράς που εκτελέστηκαν ήταν 54 (συνολικά), και η κάθε εντολή αφορούσε πακέτο των 5 μονάδων για κάθε προϊόν. Ζητείται: 1. Να υπολογιστεί το συνολικό κόστος για κάθε προϊόν αν τα ΓΒΕ απορροφώνται με βάση τις ώρες λειτουργίας του εξοπλισμού. 2. Να υπολογιστεί το συνολικό κόστος για κάθε προϊόν χρησιμοποιώντας την κοστολόγηση με βάση τις δραστηριότητες (ABC). 3. Να συγκριθούν τα κόστη που υπολογίστηκαν από τις 2 παραπάνω μεθόδους κοστολόγησης και να αναπτυχθούν οι διαφορές τους. (βαθμοί 4) ΠΑΣΠ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ 18

18 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ Θέμα 1 Στην εποχή μας οι επιχειρήσεις ανταγωνίζονται μεταξύ τους πράγμα που τις οδηγεί σε συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις. Ταυτόχρονα πρέπει να αντιμετωπίσουν τις εξελίξεις της τεχνολογίας, τις αλλαγές του εξωτερικού περιβάλλοντος και τις αβεβαιότητες των διεθνών αγορών. Βρίσκονται δηλαδή οι επιχειρήσεις συνεχώς μπροστά σε φαινόμενα συγκρούσεων και πολυπλοκότητας: Αναπτύξτε αναλυτικότερα τις απόψεις μας για τα φαινόμενα των συγκρούσεων και της πολυπλοκότητας όπως αυτά εμφανίζονται στο χώρο των επιχειρήσεων. Θέμα 2 Tι είναι ο κύκλος ζωής ενός προϊόντος, μιας επιχείρησης και ενός κλάδου της οικονομίας; Εξηγείστε τα επί μέρους στοιχεία του κάθε κύκλου αναλυτικότερα και τις διαστάσεις τις οποίες το κάθε ένα λαμβάνει, στη ζωή και τη δράση των επιχειρήσεων μέσα στο χρόνο. Θέμα 3 Αναπτύξτε τις απόψεις σας για τις έννοιες του εσωτερικού περιβcιλλοντος και του εξωτερικού περιβάλλοντος των επιχειρήσεων. Σημείωση: Από τα τρία θέματα να γραφούν τα δύο. ΛΙΑΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ Υποχρεωτικό Η κάθε Τράπεζα σήµερα προβαίνει σε κατηγοριοποίηση της πελατείας της. Αναπτύξτε το θέµα. (Σειρές 40, βαθµός 6). Επιλογής 1. Οι σύγχρονες µορφές χρήµατος και η προέλευσή τους. (Σειρές 30, βαθµός 4). 2. Η έννοια της συνεργειακής τραπεζικής. (Σειρές 30, βαθµός 4). ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΘΕΜΑΤΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ: Παραθέστε τα κύρια σηµεία των συνεταιριστικών αρχών όπως αυτές διαµορφώθηκαν στην τρίτη αναθεώρηση στο Manchester. (σειρές 50, βαθµός 6). ΕΠΙΛΟΓΗΣ: 1. Να προβείτε σε µια πανοραµική παρουσίαση της σύγχρονης συνεταιριστικής κίνησης. (σειρές 40, βαθµοί 4) 2. Συγκριτική παρουσίαση της ίδρυσης και εξέλιξης των κεντρικών ιδρυµάτων του χρηµατοπιστωτικού συνεταιριστικού συστήµατος εντός και εκτός Ευρώπης από τα τέλη του 19 ου αιώνα µέχρι σήµερα. (σειρές 40, βαθµοί 4) ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ *ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Δίνονται κατά προσέγγισιι ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ 1. Δηµόσιες Σχέσεις & Δηµοσιότητα 2. Στρατηγική του Μάρκετινγκ ανάλογα µε τον κύκλο ζωής του τραπεζικού προϊόντος. ΥΠΗΡΕΣΙΏΝ 1. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της µαργαρίτας του Lovelock; 2. Ποια είναι η χρησιμότητα του εσωτερικού μάρκετινγκ στις εmχειρτισεις (οι ενέργειες που έχει το πρόγραμμα). ΠΑΣΠ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ 19

19 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ 1. Υποθέτοντας ότι είστε Υπεύθυνος Μάρκετινγκ σε μία επιχείρηση γαλακτοκομικών, να καταρτίσετε ένα ερωτηματολόγιο με δέκα ερωτήσεις με στόχο να συγκεντρώνετε πληροφορίες για: να γνωρίσετε καλύτερα την αγορά, να βελτιώσετε τις πωλήσεις των γιαουρτιών που παράγει η επιχείρηση και να εντοπίσετε τυχόν νέες ευκαιρίες και υπάρχοντα προβλήματα. Να χρησιμοποιήσετε διάφορους τύπους ερωτήσεων και να εξηγήσετε ποιος είναι ο στόχος της κάθε ερώτησης και πώς θα χρησιμοποιήσετε τις πληροφορίες. 2. Ομάδες Συγκέντρωσης και Ομάδες Αναφοράς. Να παρουσιάσετε το ρόλο τους στο χώρο του Μάρκετινγκ χρησιμοποιώντας παραδείγματα. Να απαντήσετε και στα δύο θέ:ματα με περιεκτικές απαντήσεις. ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ: ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Θέμα 1 ο (Υποχρεωτικό) (3 μονάδες) α. Να περιγράψετε τα πιο σημαντικά βήματα που πρέπει να ακολουθήσει ένας επίδοξος επιχειρηματίας για να δημιουργήσει την δική του επιχείρηση. β. Δώστε τον ορισμό της Επιχειρηματικότητας. Διαφοροποιείται από την Διοίκηση Επιχειρήσεων; Αναλύστε την άποψή σας. Θέμα 2 ο (3.5 μονάδες) Πώς αποτυπώνεται η επιχειρηματικότητα στην Αρχαία Ελληνική Οικονομική Σκέψη; Σε ποιους βασικούς άξονες εντοπίζεται η έννοια της επιχειρηματικότητας και του επιχειρηματία στην Αρχαία Ελληνική Γραμματεία; Θέμα 3 ο (3.5 μονάδες) 1. Στάδιο αξιολόγησης της επιχειρηματικής ευκαιρίας: τι είναι η διαδικασία των 'διαδοχικών πυλών'; 2. Πώς η γνώση αναδεικνύεται σε σημαντικό παράγοντα αναγνώρισης επιχειρηματικών ευκαιριών; Θέμα 4 ο (3.5 μονάδες) Η έννοια της εφεύρεσης και της καινοτομίας μέσα από την οπτική του Schumpeter. Επιλέξτε 2 από τα 3 θέματα πλην του υποχρεωτικού. ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΙΙ ΘΕΜΑ 1 Δύο άτομα, ο Α και ο Ζ διαπραγματεύονται την εκτέλεση κάποιας εργασίας προς όφελος του πρώτου. Η εργασία αξίζει 500 στον Α, ενώ η υλοποίησή της από τον Ζ κοστίζει 300. Η διαπραγμάτευση διαρκεί τρεις γύρους. Στη διάρκεια του πρώτου γύρου ο Α προτείνει κάποια τιμή στον Ζ, που είτε αποδέχεται είτε αρνείται την πρόταση. Αν αποδεχτεί, τότε η διαπραγμάτευση τελειώνει. Αν αρνηθεί, τότε ο Ζ προτείνει με τη σειρά του κάποια τιμή στον Α. Αν δεχτεί ο Α τότε η διαπραγμάτευση τελειώνει. Αν αρνηθεί, τότε ο Ζ κάνει μια δεύτερη πρόταση. Αν ο Α αρνηθεί τότε ο μεν Α χάνει 4, ο δε Ζ 5. Αν δεχτεί τη δεύτερη πρόταση ο Α τότε εκτελείται το έργο. Λύστε το παίγνιο και σχολιάστε. ΘΕΜΑ 2 Έστω ότι δύο άτομα καλούνται να αποφασίσουν το επίπεδο παροχής ενός αμιγούς δημοσίου αγαθού. Εκτός από το ΔΑ το κάθε άτομο καταναλίσκει ένα ιδιωτικό αγαθό. Στην περίπτωση που η απόφαση γίνεται μέσα από μια διαδικασία τύπου Stackelberg, θα επιτευχθεί το κατά Ρaretο άριστο αποτέλεσμα. Σχολιάστε. ΘΕΜΑ 3 Στο υπόδειγμα του καπνιστή που ανέπτυξε ο Coase, κάτω από ποιες συνθήκες θα τηρηθεί ο ισχύων κανόνας στο ακέραιο; ΠΑΣΠ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ 20

20 ΘΕΜΑ 4 Έστω μια κοινότητα που αποτελείται από τρία άτομα Α, Β και Γ. Οι τρεις έχουν προτιμήσεις σχετικά με τρία εναλλακτικά σενάρια σχετικά με τη διανομή πλούτου στην κοινότητά τους Χ, Υ και Ζ. (Πίνακας Ι). Κατά τη γνώμη σας, θα απέρριπταν τη διεύρυνση της κοινότητας περιλαμβάνοντας μια κοινότητα που απαρτίζεται από τους Δ, Ε, Ζ και Θ (Πίνακας ΙΙ) δεδομένου ότι οι αποφάσεις και της δύο περιπτώσεις λαμβάνονται συγκρίνοντας ανά δύο τα δυνατά αποτελέσματα; Οι Δ, Ε, Ζ και Θ θα δεχόvτoυσαν την εξέλιξη αυτή; (υποθέστε ότι η σειρά σύγκρισης αποτελεί νόμο της κάθε κοινότητας.) ΠΙΝΑΚΑΣ Ι Α Β Γ Χ Ζ Υ Υ Χ Ζ Ζ Υ Χ ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ Δ Ε Ζ Θ Χ Ζ Υ Ζ Υ Χ Ζ Χ Ζ Υ Χ Υ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΙΙ ΑΠΑΝΤΗΣΤΕ ΣΕ 2 ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΑ 3. ΘΕΜΑ 1: Είναι γεγονός ότι στα πλαίσια της οικονομίας του αντιπροσωπευτικού agent, οι υψηλότερες αμοιβές (w/p) προτρέπουν τον εργαζόμενο να ικανοποιεί τις επιθυμίες του μέσω της αγοράς, σε αντίθεση προς τις καταστάσεις ικανοποίησης εκτός αγοράς (σχολή). Η αύξηση της παρατηρούμενης σημερινής κατανάλωσης προϋποθέτει υψηλά w/p, από τα οποία προκύπτει τόσο το αποτέλεσμα υποκατάστασης όσο και το αποτέλεσμα εισοδήματος. Αναπτύξτε τις απόψεις σας με τη θεωρητική θεμελίωση του παραπάνω ισχυρισμού. ΘΕΜΑ 2: Με ποιο τρόπο συσχετίζονται οι (ισχυρές) θετικές εξωτερικότητες με τα ασταθή σημεία ισορροπίας κατά NASH και τα πολλαπλά σημεία ισορροπίας; Αναπτύξτε. ΘΕΜΑ 3: Το φαινόμενο των μακροχρόνιων ανέργων, αν χαρακτηρίζει την ευρωπαϊκή ανεργία, φαίνεται να μην επιδρά έντονα στη διαμόρφωση του ύψους των αμοιβών. Αναπτύξτε. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Θέμα 1 ο (Υποχρεωτικό) Δίδεται το παρακάτω στατικό, συμπαγές, γραμμικό Κεϋνσιανό υπόδειγμα μιας κλειστής οικονομίας: C p = a0 + a1( Y T ) (1) = β β Y + r (2) I p 0 1 β 2 T τ Y 0 + τ 1 = (3) Y = C + I + C + I (4) p p g g όπου: C = κατανάλωση, Υ = ΑΕΠ, Τ = Φόροι, Ι = Επενδύσεις, r = επιτόκιο, και α 0,α 1,β 1,β 2 τ 0,τ 1 = παράμετροι. Οι δείκτες p,g δηλώνουν ότι οι μεταβλητές τις οποίες προσδιορίζουν αφορούν τον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα αντίστοιχα. Η κυβέρνηση θέτει ως στόχο το δυνητικό ΑΕΠ με πλήρη απασχόληση, Υ* και τη μόνιμη διατήρηση του ρυθμού μεγέθυνσής του, ρ*=δυ*/υ* (όπου το σύμβολο Δ υποδηλώνει πρώτες διαφορές). Να υπολογισθούν: ο ο a. Τα μεγέθη του επιτοκίου r και του οριακού φορολογικού συντελεστή τ 1, που απαιτούνται για την ταυτόχρονη υλοποίηση των σταθερών στόχων Υ*,ρ*. ΠΑΣΠ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ 21