Προοδευτικό Δημόσιο Μάνατζμεντ στον Τομέα του Νερού

Transcript

1 Προοδευτικό Δημόσιο Μάνατζμεντ στον Τομέα του Νερού Πξόζθαηε εκπεηξία & παξαδείγκαηα από ρώξεο-κέιε ηεο Ε.Ε ΗΓΗΚΔΚ-ΠΔΟ ΛΔΤΚΩΙΑ 29/3/2012 Γ.Δπζηαζφπνπινο

2 Εισαγωγή Σνκέαο ηνπ λεξνχ έρεη ππνζηεί ζεκαληηθέο αιιαγέο σο απνηέιεζκα πνιηηηθψλ ηεο ηειεπηαίαο 20εηίαο: Ιδησηηθνπνίεζε π.ρ. Γαιιία, Αγγιία, Οπαιία. Δκπνξεπκαηνπνίεζε* ζε πνιιέο ρψξεο (π.ρ. Κάησ Υψξεο). Ιδησηηθνπνηήζεηο ζεκαηνδνηνχλ πςειφηεξεο ηηκέο γηα ηνπο ρξήζηεο: Πξαγκαηηθέο απμήζεηο* ζε Αγγιία θαη Οπαιία έπεηηα απφ 10 έηε ππφ ηδησηηθή δηαρείξηζε αλέξρνληαη ζε 50% πεξίπνπ (Hachfeld and al, 2009). Γαιιία: Σηκέο θαηά κέζν φξν πςειφηεξεο θαηά 16% ζε ζχγθξηζε κε δεκνηηθέο επηρεηξήζεηο ζηηο πφιεηο φπνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη νη δχν κεγάιεο γαιιηθέο πνιπεζληθέο SUEZ θαη VEOLIA (Chong and al, 2006).

3 Οι κοινωνίες αντιδρούν... και διεκδικούν Κοινωνικά Αγαθά Η εκπεηξία ηεο ηδησηηθνπνίεζεο/εκπνξεπκαηνπνίεζεο δελ έρεη αθήζεη αδηάθνξή ηελ θνηλή γλψκε ζηηο ρψξεο ηεο Γπηηθήο Δπξψπεο. εκαληηθέο πξσηνβνπιίεο εθ κέξνπο θνηλσληθψλ θηλεκάησλ & ζπλδηθαιηζηψλ νξγαλψζεσλ ελάληηα ζηελ ηδησηηθνπνίεζε ηνπ λεξνχ. Ιηαιία (Ινχληνο 2011). Βεξνιίλν (Φεβξνπάξηνο 2011). Μαδξίηε (Μάξηηνο 2012).

4 Εθνικό Δημοψήφισμα στην Ιταλία (Ιούνιος 2011) Σν Ιηαιηθφ Φφξνπκ γηα ηνλ Νεξφ «Acqua Bene Comune» ηδξχζεθε κε ζηφρν ηελ απνηξνπή ηεο ππνρξεσηηθήο ηδησηηθνπνίεζεο ησλ νξγαληζκψλ πδξνδφηεζεο ηεο ρψξαο θαη ζηελ αχμεζε ησλ ηηκψλ ηνπ λεξνχ (λφκνο Ronchi). Δθζηξαηεία εζληθήο εκβέιεηαο κε ηελ ζπκκεηνρή εθαηνληάδσλ θνξέσλ (ζπλδηθάηα, νξγαλψζεηο ηεο θνηλσλίαο ησλ πνιηηψλ, δήκνη, θιπ). une.org

5 Εθνικό Δημοψήφισμα στην Ιταλία (Ιούνιος 2011) πγθέληξσζε ππνγξαθψλ κε ζηφρν ηελ δηεμαγσγή δεκνςεθίζκαηνο ελάληηα ηελ εθαξκνγή ηνπ λφκνπ. Γεκνςήθηζκα εζληθήο εκβέιεηαο πξαγκαηνπνηήζεθε ζηηο 12 θαη 13 Ινπλίνπ Πξνζέιεπζε ηνπ 56,9% εθινγηθνχ ζψκαηνο. 95.5% ησλ ςεθνθφξσλ ςήθηζαλ ελάληηα ζηελ ηδησηηθνπνίεζε ηνπ λεξνχ.

6 Εθνικό Δημοψήφισμα στην Ιταλία (Ιούνιος 2011) Γεζκεπηηθφ απνηέιεζκα γηα ηελ Ιηαιηθή Κπβέξλεζε. Ήηηα λενθηιειεχζεξσλ πνιηηηθψλ θαη ζχγθξνπζε θνηλσληθψλ δπλάκεσλ κε πνιπεζληθέο/ηζρπξά επηρεηξεκαηηθά ιφκπη ηνπ λεξνχ. Γεκνθξαηηθφ νιίζζεκα ηεο ΔΚΣ πνπ απαίηεζε ηνλ Ινχιην ηνπ 2011 ηελ ηδησηηθνπνίεζε ησλ νξγαληζκψλ ηεο Σ.Α (άξξεηε αλαθνξά ζηνπο νξγαληζκνχο χδξεπζεο)*.

7 Βερολίνο (Φεβρουάριος 2011) Κίλεκα «Berlin Water Table». Άξζε εκπηζηεπηηθφηεηαο ησλ ζπκβάζεσλ κεηαμχ ηνπ Γεξκαληθνχ δεκνζίνπ θαη ησλ πνιπεζληθψλ ηνπ Veolia θαη RWE ιφγσ ησλ κεγάισλ απμήζεσλ ζηνπο ινγαξηαζκνχο ηνπ λεξνχ Βεξνιηλέδνη (27% εθινγηθνχ ζψκαηνο) πξνζήιζαλ ζε δεκνςήθηζκα πξνο γεληθφηεξε έθπιεμε. 98,2% ππέξ ηνπ αηηήκαηνο. Γεκνζηνπνίεζε ζπκβνιαίσλ. Γηα φιεο ηηο 200 ζπκπξάμεηο Ιδησηηθνχ-Γεκνζίνπ ηνκέα. Αθεηεξία γηα επαλαθνξά ππφ δεκφζην έιεγρν.

8 Μαδρίτη (Μάρτιος 2012) Μαδρίηε (Μάρηηος 2012) Σηης 4 Μαρηίοσ, πραγκαηοποηήζεθε καδηθή «θοηλφληθή δηαβούιεσζε» ελάληηα ζηελ ηδηφηηθοποίεζε ηοσ λερού: 300 θάιπες ζσκκεηέτοληες. Στέδηο πώιεζες από ηο 2008 (Partido Popular) ηοσ 49% ηφλ σποδοκώλ λερού (Canal de Isabel II). Προαλαγγειία επίζεκοσ δεκουεθίζκαηος.

9 Μασσαλία (Μάρτιος 2012)

10 Μασσαλία (Μάρτιος 2012) Alternative Water Forum (14-17 Μαξηίνπ 2012). Δλαιιαθηηθφ Φφξνπκ γηα ην Νεξφ. Δξγαζηήξηα: Γπλαίθεο & Νεξό Νεξό & Αγξνηηθόο ηνκέαο Τν Δηθαίωκα ζην λεξό Κιηκαηηθή αιιαγή θαη ρξεκαηηζηηθνπνίεζε ηεο θύζεο Σπκπξάμεηο «δεκνζίνπ δεκνζίνπ» ηνκέα Αληηζηάζεηο ελάληηα ζηηο λενθηιειεύζεξεο κεηαξξπζκίζεηο Πξόζβαζε ζην λεξό Νεξό θαη πγεία Έξεπλα γηα ηνλ λεξό Σπγθξνύζεηο γηα ην λεξό Νεξό θαη εμνξπθηηθέο δξαζηεξηόηεηεο

11 Μασσαλία (Μάρτιος 2012)

12 Από την απόρριψη των ιδιωτικοποιήσεων στην επαναφορά υπό δημόσιο / δημοτικό έλεγχο REMUNICIPALISATION. πσο «ΔΠΑΝΑΦΟΡΑ ΣΟ ΓΗΜΟ». Δκβιεκαηηθέο πεξηπηψζεηο ζηελ Γαιιία (Grenoble, Παξίζη). Δμέιημε πνπ ζεκεηψλεηαη θαη ζηνλ ηνκέα ηεο ελέξγεηαο (Γεξκαλία).

13 Η σημασία αυτών των εξελίξεων Γηεθδίθεζε δεκφζηνπ ηδηνθηεζηαθνχ θαζεζηψηνο δελ απνηειεί επαξθή ζπλζήθε. Δπηηαθηηθή αλάγθε δηαζθάιηζεο ηνπ δεκφζηνπ ραξαθηήξα ησλ ππεξεζηψλ. Γηαηί; Τπάξρνπλ δηεζλψο δεκφζηνη νξγαληζκνί πδαηνπξνκήζεηαο: ρακειή πνηφηεηα ππεξεζηψλ, απψιεηεο δηθηχσλ, δηαθζνξά. Υακειή εθηίκεζε απφ ην θνηλσληθφ ζχλνιν. Δπηρεηξήκαηα ππέξ ηδησηηθνπνηήζεσλ. Γηεζλή εκπεηξία δείρλεη επίζεο φηη κηα επηρείξεζε κπνξεί λα εκπνξεπκαηνπνηεζεί φληαο ππφ δεκφζην έιεγρν.

14 Τι είδους δημόσια επιχείρηση δεν θέλουμε; «Κξαηηζκφο»: Έιιεηςε απνηειεζκαηηθφηεηαο (ρακειή παξαγσγηθφηεηα). Δμάπισζε ηεο γξαθεηνθξαηίαο. Έιιεηςε δηαβνχιεπζεο. Πεξηθξφλεζε ησλ πνηθηιφκνξθσλ θαη κεηαβαιιφκελσλ πξνζδνθηψλ ησλ πνιηηψλ. Η απνπζία θάζε έλλνηαο ινγνδνζίαο ελψπηνλ ηνπ θνηλσληθνχ ζπλφινπ. Ο θξαηηζκφο πεξηγξάθεη έλα θαηλφκελν ζηα πιαίζηα ηνπ νπνίνπ, ν θξαηηθφο κεραληζκφο ηείλεη λα ζπγρέεη ην ίδην κε ην γεληθφ ζπκθέξνλ (Le Masne, 2008). Παξάδεηγκα θαθνχ δεκφζηνπ κάλαηδκελη*.

15 Αντικείμενο του σεμιναρίου Καιέο πξαθηηθέο φζνλ αθνξά ηε δηαρείξηζε ηνπ λεξνχ σο θνηλσληθνχ αγαζνχ. 1. Οξηζκφο πξννδεπηηθνχ δεκφζηνπ κάλαηδκελη (progressive public management) 2. Παξνπζίαζε θαιψλ-πξαθηηθψλ απφ ηελ Δ.Δ. 3. Γηαπηζηψζεηο 4. Οκάδεο Δξγαζίαο πκπεξάζκαηα θαη πξννπηηθέο γηα ηελ θππξηαθή πξαγκαηηθφηεηα.

16 1. Προοδευτικό Δημόσιο Μάνατζμεντ

17 1. Προοδευτικό Δημόσιο Μάνατζμεντ Κξηηήξηα: Ιζφηεηα: «Είλαη νη ηηκέο ηνπ λεξνύ πξνζηηέο γηα όιεο ηηο θνηλωληθέο νκάδεο» Γεκνθξαηηθφο έιεγρνο «Υπάξρνπλ δνκέο θαη πεξηζώξηα γηα ηε ζπκκεηνρή ηωλ πνιηηώλ θαη εξγαδνκέλωλ ζηηο απνθάζεηο;» Οηθνλνκηθή απνηειεζκαηηθφηεηα «Είλαη βηώζηκνο ν νξγαληζκόο;». «Πξαγκαηνπνηνύληαη αξθεηέο επελδύζεηο;» Πνηφηεηα ππεξεζηψλ «Είλαη ηθαλνπνηεηηθή ε πνηόηεηα ηνπ λεξνύ θαη ηωλ άιιωλ ππεξεζηώλ (π.ρ. εμππεξέηεζε ρξεζηώλ);» Κνηλσληθή ινγνδνζία Η επηρείξεζε ειέγρεηαη από ην θνηλωληθό ζύλνιν;»

18 1. Προοδευτικό Δημόσιο Μάνατζμεντ Γηαθάλεηα «Κνηλνπνηνύληαη νη ζεκαληηθέο απνθάζεηο ζην θνηλό;» πλζήθεο θαη φξνη εξγαζίαο «Ιζόηεηα κεηαμύ εξγαδνκέλωλ, επίπεδν ακνηβώλ, αζθάιεηα θαη πγηεηλή, ζπκκεηνρή ζηηο απνθάζεηο;» πκβνιή ζηελ αεηθφξν / βηψζηκε αλάπηπμε «Φξεζηκνπνηνύληαη νη θπζηθνί πόξνη κε ηθαλνπνηεηηθό ηξόπν;» Αιιειεγγχε «Αλαπηύζζνληαη δξάζεηο αιιειεγγύεο κε θηωρόηεξεο ρώξεο;» πκβνιή ζηελ επαλαθνξά ηεο έλλνηαο ηνπ πνιίηε ζηνλ δεκφζην δηάινγν. «Η ιεηηνπξγία ηεο επηρείξεζεο εληζρύεη ηελ έλλνηα ηνπ Δεκόζηνπ Αγαζνύ θαη ηελ ηδηόηεηα ηνπ πνιίηε;» Γπλαηφηεηα κεηαβίβαζεο ζε άιιεο πφιεηο / ρψξεο. «Είλαη κεηαβηβάζηκν ην ελ ιόγω κνληέιν;»

19 2. Καλές-πρακτικές Προοδευτικού Δημόσιου Μάνατζμεντ

20 2.1 Grenoble (Γαλλία) Απφ ηηο πξψηεο (2001) πεξηπηψζεηο αλάθηεζεο ηνπ ειέγρνπ ππεξεζηψλ λεξνχ πνπ είραλ παξαρσξεζεί κέζσ καθξνρξφλησλ ζπκβάζεσλ ζε πνιπεζληθέο επηρεηξήζεηο* (SUEZ). Σξεηο βαζηθνί ιφγνη νδήγεζαλ ζηελ απφθαζε ηεξκαηηζκνχ ηεο ζχκβαζεο κεηαμχ ηνπ δήκνπ ηεο Grenoble θαη ηεο SUEZ:

21 2.1 Grenoble (Γαλλία) Πξψηνλ, απνθαιχθζεθε φηη ε επηινγή ηεο πνιπεζληθήο επηρείξεζεο Suez ήηαλ άκεζα ζπλδεδεκέλε κε κηα ζεκαληηθή ππφζεζε δηαθζνξάο ζηελ νπνία εκπιέθνληαλ ηφζν ν δήκαξρνο ηεο πφιεο φζν θαη δηεπζπληηθά ζηειέρε ηεο επηρείξεζεο (χςνπο 2,7 εθ. επξψ). Γεχηεξνλ, ε ηηκνινγηαθή πνιηηηθή ηεο ππεξγνιαβηθήο επηρείξεζεο πξνθάιεζε έλα αδηθαηνιφγεην πξφζζεην θφζηνο ην νπνίν κεηαθπιίζηεθε ζηνπο θαηαλαισηέο κέζσ ζπλερψλ απμήζεσλ ζηελ ηηκή ηνπ λεξνχ. Σξίηνλ, νη ππεξγνιαβηθέο επηρεηξήζεηο δελ πινπνίεζαλ ηηο απαηηνχκελεο επελδχζεηο γηα ηελ δηαηήξεζε θαη επέθηαζε ηνπ δηθηχνπ χδξεπζεο.

22 2.1 Grenoble (Γαλλία) Αθχξσζε ζπκβάζεσλ 25ηνχο δηάξθεηαο κε πνιπεζληθέο. Ίδξπζε (2001) ηεο δεκνηηθήο επηρείξεζεο «Regie des Eaux». ηαζεξνπνίεζε ηηκψλ. Αχμεζε ησλ επελδπηηθψλ δαπαλψλ γηα ηελ αλαλέσζε ησλ ππνδνκψλ. Η λέα δνκή ηεο επηρείξεζεο παξνρήο χδξεπζεο ζηεξίδεηαη ζηε δηαθάλεηα, ζηνπο εξγαδφκελνπο (θαηάξγεζε ππεξγνιαβηψλ / εμνηθνλφκεζε πφξσλ) επξεία ζπκκεηνρή ησλ εθπξνζψπσλ ηεο θνηλσλίαο ησλ πνιηηψλ ζηελ δηαρείξηζε ηεο επηρείξεζεο κέζσ ηεο ζεζκνζεηεκέλεο Δπηηξνπήο Υξεζηψλ. Με θεξδνζθνπηθή ιεηηνπξγία ηεο επηρείξεζεο ζπκβάιεη ζηελ πιήξε επαλεπέλδπζε ησλ θεξδψλ ζηελ βειηίσζε ησλ παξερφκελσλ ππεξεζηψλ ή/θαη ζηελ ζπγθξάηεζε ηνπ θφζηνπο ηνπ λεξνχ γηα ηνπο θαηαλαισηέο. Γηνηθεηηθφ ζπκβνχιην ηεο εηαηξίαο: 6 κέιε εθιεγκέλα απφ Γηνηθεηηθφ πκβνχιην ηνπ Γήκνπ 5 εκπεηξνγλψκνλεο απφ θνηλσλία πνιηηψλ.

23 2.2. Μόναχο (Γερμανία) Stadtwerke München (SWM). Δπηρείξεζε πδαηνπξνκήζεηαο είλαη δεκφζηα απφ ηελ ίδξπζή ηνπ (ηέιε 19 νπ ). Οξγαληζκφο κε ρακειέο ηηκέο θαη θαιή πνηφηεηα ππεξεζηψλ. Οηθνλνκηθή απνηειεζκαηηθφηεηα. Δυνατό σημείο: Οηθνινγηθφο & Πεξηβαιινληηθφο ζρεδηαζκφο. Οινθιεξσκέλε δηαρείξηζε ππφγεησλ πδάηηλσλ πφξσλ. Απφ ην 1992, πξφγξακκα ζηήξημεο αγξνηψλ γηα ηελ κεηάβαζε ζε λέεο νξγαληθέο θαιιηέξγεηεο (vs ρεκηθά ιηπάζκαηα). Η επηρείξεζε ζηήξημε 100 αγξνηηθέο επηρεηξήζεηο λα πηνζεηήζνπλ θαιιηέξγεηεο θηιηθέο πξνο ην πεξηβάιινλ θαη ηνλ πδξνθφξν νξίδνληα. Οηθνλνκηθή ζηήξημε ζε ζπλδπαζκφ κε βνήζεηα γηα ηελ πξνψζεζε πξντφλησλ. Δπεμεξγαζία ρξεζηκνπνηεκέλνπ λεξνχ είλαη εμαηξεηηθή. Δπηζηξνθή ζηελ θχζε ζε πνηφηεηα «bathing water. Γηαζθάιηζε ηεο δπλαηφηεηαο γηα θνιχκπη ζην πνηάκη. πκβνιή ζηελ πνηφηεηα δηαβίσζεο πνιηηψλ.

24 2.3 Gramastetten (Αυστρία) Μηθξήο θιίκαθαο ζπλεηαηξηζκνί ζηνλ ηνκέα ηνπ λεξνχ. Πεξίπνπ 5000 κηθξνί ζπλεηαηξηζκνί ζηελ Απζηξία γηα θαηνίθνπο πεξηνρψλ ηεο ππαίζξνπ. Παξάδεηγκα ηεο Wassergenossenschaft Gramastetten (1947). Δμππεξέηεζε 2000 αηφκσλ κε πφζηκν λεξφ. Η έληαμε ζηνλ ζπλεηαηξηζκφ ζπλδέεηαη κε ηελ ηδηνθηεζία ηνπ δηακεξίζκαηνο θαη απαηηείηαη έλα πνζφ (1820 επξψ). 570 κέιε ην 2008.

25 2.3 Gramastetten (Αυστρία) Δυνατό σημείο: Γεκνθξαηηθή δηαρείξηζε ηεο ζπλεηαηξηζηηθήο επηρείξεζεο. εκαληηθέο απνθάζεηο ιακβάλνληαη απφ ηε γεληθή ζπλέιεπζε. Πιήξεο δηαθάλεηα. Διοικητικές θαη ηερληθέο εξγαζίεο πξαγκαηνπνηνχληαη ζε εζεινληηθή βάζε. Η πεξηθεξεηαθή έλσζε ζπλεηαηξηζκψλ λεξνχ παξέρεη ηερλνγλσζία, έιεγρν πνηφηεηαο θαη θαηάξηηζε εζεινληψλ. Σηκέο πνιχ ρακειφηεξεο απφ ηνλ εζληθφ κέζν φξν: κε θεξδνζθνπηθφ ραξαθηήξα ρξήζε ηνπηθψλ πεγψλ λεξνχ εζεινληηθή εξγαζία (80 έηε εζεινληηζκνχ).

26 2.4 Cordoba (Ισπανία) Πφιε ηεο Αλδαινπζίαο ( ). Γεκνηηθή επηρείξεζε λεξνχ «EMACSA» (1969). Καιή πνηφηεηα λεξνχ ζε ρακειέο ηηκέο. Βειηίσζε πεξηβαιινληηθψλ επηδφζεσλ. Τςειέο επελδχζεηο ζην δίθηπν γηα ηελ κείσζε ησλ δηαξξνψλ. εκαληηθέο εθζηξαηείεο γηα ηε κείσζε ηεο θαηαλάισζεο. Τπεχζπλνο ζρεδηαζκφο γηα ηελ ζπιινγή πδάηηλσλ πφξσλ θαη επελδχζεηο ζε απνζεθεπηηθέο ππνδνκέο ζπκβάιιεη ζηελ αληηκεηψπηζε ησλ κεγάισλ επνρηθψλ δηαθνξψλ ζηελ θαηαλάισζε. Η κφλε εηαηξία ηεο Αλδαινπζίαο πνπ δελ ρξεηάζηεθε λα επηβάιιεη πεξηνξηζκφ ηεο θαηαλάισζεο λεξνχ θαηά ηε κεγάιε μεξαζία ηνπ 1995.

27 2.4 Cordoba (Ισπανία) Γπλαηφ ζεκείν: Γεκνθξαηηθή δηαρείξηζε ηεο επηρείξεζεο. Δθαξκνγή απφ ην 1979 κηαο επξέσο απνδεθηή θαη αλαγλσξηζκέλεο απφ ην θνηλσληθφ ζχλνιν δνκήο ζπλδηνίθεζεο: 3 εθπξφζσπνη παξαηάμεσλ ηνπ δήκνπ. 2 εθπξφζσπνη εξγαδνκέλσλ 1 εθπξφζσπνο ηεο θνηλσλίαο ησλ πνιηηψλ (απφ ηνπηθέο νξγαλψζεηο ζε γεηηνλίεο πνπ αξηζκνχλ ην 15% ηνπ ζπλνιηθνχ πιεζπζκνχ). Ο δηεπζπληήο ηεο επηρείξεζεο φπσο θαη ν Γ.Γ ζπκκεηέρνπλ ζην δηνηθεηηθφ ζπκβνχιην ηεο EMACSA ρσξίο δηθαίσκα ςήθνπ. Γηθαίσκα ζπκκεηνρήο ζηηο ζπλεδξηάζεηο ησλ πνιηηψλ (δηαθάλεηα), δπλαηφηεηα δεκφζηαο παξέκβαζεο θαη θαηάζεζεο ελαιιαθηηθψλ πξνηάζεσλ.

28 2.4 Cordoba (Ισπανία) Shareholders Assembly (City Council) Board of Directors Clerks Manager Deputy manager Quality/ Environmental/ Labour risks prevention/ R+D Computing// Organisation d development Prodution Distribution Management

29 2.5 Επαρχία Σεβίλλης (Ισπανία) Ίδξπζε Consorcio Provincal (2003.) «Δπαξρηαθή Κνηλνπξαμία». 92 απφ ηνπο 104 δήκνπο ηεο εβίιιεο. 8 νξγαληζκνχο πδαηνπξνκήζεηαο / απνρέηεπζεο. Απψηεξν ζηφρν ηεο θνηλνπξαμίαο είλαη ε έλσζε ησλ επηκέξνπο νξγαληζκψλ ζε εληαίν δεκφζην νξγαληζκφ. Οηθνλνκίεο θιίκαθαο θαη ελνπνηεκέλε δηαρείξηζε ηνπ λεξνχ. Βειηίσζε πνηφηεηαο κέζσ θνηλψλ θαη θηιφδνμσλ επελδπηηθψλ πνιηηηθψλ γηα ππνδνκέο θαη βηψζηκε δηαρείξηζε ησλ απνζεκάησλ. Πνιηηηθέο αιιειεγγχεο αλζξσπηζηηθνχ ραξαθηήξα κε άμνλα ηνλ «Παγθφζκην Γηθαίσκα ζην Νεξφ». πκπξάμεηο «δεκνζίνπ δεκνζίνπ» ηνκέα σο ελαιιαθηηθή ζηελ λενθηιειεχζεξε παγθνζκηνπνίεζε (public-public partnerships). Π.ρ. Έξγα πδξνδφηεζεο ζηξαηνπέδνπ πξνζθχγσλ Sahrawi ζηελ Αιγεξία (Δπαξρία Tindouf).

30 2.6 Άμστερνταμ (Κάτω Χώρες)

31 2.6 Άμστερνταμ (Κάτω Χώρες) Πξννδεπηηθέο πνιηηηθέο θαη ζε λνκνζεηηθφ επίπεδν. Παξάδεηγκα λνκνζεζίαο πνπ εηζάρζεθε ζηελ Οιιαλδία ην (2005). Μφλν δεκφζηνη νξγαληζκνί κπνξνχλ λα παξέρνπλ πφζηκν λεξφ. Απαγφξεπζε ηδησηηθνπνηήζεσλ. Οη 10 επηρεηξήζεηο ηεο ρψξαο αλήθνπλ ζηελ Σ.Α (πεξηθεξεηαθέο θαη ηνπηθέο αξρέο). Γελ απνηξέπεηαη πάληα ε εκπνξεπκαηνπνίεζή νξηζκέλσλ δεκνηηθψλ επηρεηξήζεσλ (π.ρ. Vitens, Evides). Καζαξή εμαίξεζε απνηειεί ε πφιε ηνπ Άκζηεξληακ. Σν 2005, ν Γήκνο θαη ηξεηο νξγαληζκνί πδαηνπξνκήζεηαο (Amstel, Gooi and Vecht) ίδξπζαλ ηελ Waternet.

32 2.6 Άμστερνταμ (Κάτω Χώρες) Γπλαηφ ζεκείν 1: πλνιηθή δηαρείξηζε ηνπ λεξνχ (πφζηκν λεξφ, απνρέηεπζε, θαλάιηα, πξνζηαζία πεξηβάιινληνο, θιπ). Γπλαηφ ζεκείν 2: Δπαλαπξνζδηνξηζκφο απνζηνιήο θαη αμηνιφγεζε ζε εηήζηα βάζε (mandate): Αεηθνξία. Δμππεξέηεζε πειαηψλ. Αζθάιεηα. Καηλνηνκία.

33 2.6 Άμστερνταμ (Κάτω Χώρες) Γπλαηφ ζεκείν 3: πλεξγαζίεο ζε δηεζλέο επίπεδν: πκπξάμεηο «δεκνζίνπ δεκνζίνπ» ηνκέα. Απαζρφιεζε 6 εξγαδνκέλσλ πιήξνπο απαζρφιεζεο. πκπξάμεηο ζε φιεο ηηο επείξνπο. νπξηλάκ Ιλδνλεζία Λεηνλία Αίγππην Σνπξθία Υσξίο εκπνξηθφ / θεξδνζθνπηθφ θίλεηξν. Αξρή: Σερλνγλσζία ηνπ Βνξξά ζα πξέπεη λα κνηξάδεηαη ζε ηζφηηκε βάζε κε απηνχο πνπ ηελ έρνπλ αλάγθε (Νφηνο) VS εθκεηάιιεπζε γλψζεο απφ πνιπεζληθέο επηρεηξήζεηο.

34 2.7 Παρίσι (2010) Αλάθηεζε ειέγρνπ απφ ηνλ Γήκν κεηά απφ 26 έηε παξαρψξεζεο ζε πνιπεζληθέο ηνπ λεξνχ (SUEZ, VEOLIA). Θεακαηηθά απνηειέζκαηα έπεηηα απφ κφιηο 1 έηνο ιεηηνπξγίαο ππφ δεκφζην έιεγρν.

35 2.7 Παρίσι (2010) Μέρξη ην 1985, νη ππεξεζίεο πδαηνπξνκήζεηαο ηνπ Παξηζηνχ παξέρνληαλ απφ ην δεκφζην. Σελ ίδηα ρξφληά, απνθαζίζηεθε ε παξαρψξεζε κέζσ καθξνρξφληαο ζχκβαζεο 25εηνχο δηάξθεηαο ζηελ CEP, κηα ζπγαηξηθή ηεο Veolia, θαη ζηελ Eau et Force (ζπγαηξηθή ηεο SUEZ). Έπεηηα απφ ζνβαξέο ελδείμεηο φηη νη εηαηξίεο απηέο έθαλαλ θαηάρξεζε ηεο κνλνπσιηαθήο ηνπο ζέζεο, ν Γήκνο ηνπ Παξηζίνπ απνθάζηζε λα πξνρσξήζεη ζην ηεξκαηηζκφ ησλ ζπκβάζεσλ θαη λα αλαζέζεη απφ ην 2010 ηηο ππεξεζίεο ζηελ δεκνηηθή επηρείξεζε Eau de Paris.

36 2.7 Παρίσι (2010) Δίρε πξνεγεζεί θαηά ηα πξνεγνχκελα έηε ε δεκνζίεπζε αλαιπηηθψλ κειεηψλ εθ κέξνπο θαηαλαισηηθψλ νξγαλψζεσλ γηα ηελ δπλαηφηεηα εηήζηαο εμνηθνλφκεζεο πφξσλ ηεο ηάμεο ηνπ 30% πεξίπνπ ζε ζρέζε κε ην χςνο ηεο ζχκβαζεο κεηαμχ δεκνζίνπ θαη ηδησηηθνχ ηνκέα. Έλα κφιηο έηνο κεηά απφ ηελ επαλαθνξά ππφ δεκφζην έιεγρν, ηα απνηειέζκαηα ηεο λέαο επηρείξεζεο Eau de Paris είλαη ήδε ζεακαηηθά.

37 Έπειτα από συνεχείς αυξήσεις κατά την τελευταία 25ετία (συνολικού ύψους 260%), πραγματοποιήθηκε το 2010 μείωση στην τιμή του νερού της τάξης του 11% (για πρώτη φορά από το 1985)

38 2.7 Παρίσι (2010) Καηά ην πξψην έηνο ιεηηνπξγίαο, ε εηήζηα εμνηθνλφκεζε αλέξρεηαη ζε 35 εθαηνκκχξηα επξψ απφ ηελ κε δηαλνκή θεξδψλ ζε κεηφρνπο απφ ηελ δξαζηηθή κείσζε ηνπ θφζηνπο ιεηηνπξγίαο θαη ζπληήξεζεο ηεο επηρείξεζεο ζε ζρέζε κε ηνλ ηδησηηθφ πάξνρν (κε ακεηάβιεηε ηελ πνηφηεηα ηνπ λεξνχ). Οη κεηψζεηο πξαγκαηνπνηνχληαη κε ηξφπν ψζηε λα δηαζθαιίδνληαη ην ζχλνιν ησλ απαξαίηεησλ επελδχζεσλ γηα ηελ άξηηα, αεηθφξα θαη καθξνπξφζεζκε πδξνδφηεζε ηνπ Γήκνπ. Άζθεζε κηαο «πεξηβαιινληηθά ππεχζπλεο» θνηλσληθήο πνιηηηθήο (ή αληηζηξφθσο κηαο «θνηλσληθά ππεχζπλεο» πεξηβαιινληηθήο πνιηηηθήο).

39 Αποτελέσματα έρευνας κοινής γνώμης (5/2/2012) 92% των χρηστών είναι ικανοποιημένοι

40 2.7 Παρίσι (2010) Η «Eau de Paris» πινπνηεί έλα θηιφδνμν θαη ππνδεηγκαηηθφ ρέδην Κνηλσληθήο Αιιειεγγχεο: Γξαζηηθή ελίζρπζε ησλ ρξεκαηνδνηηθψλ θαη ππνζηεξηθηηθψλ ππεξεζηψλ γηα ηε πξφιεςε θαη δηαρείξηζε ησλ πεξηπηψζεσλ αδπλακίαο πιεξσκήο ινγαξηαζκψλ λεξνχ. Τινπνίεζε ζηνρεπκέλσλ δξάζεσλ ζε λνηθνθπξηά κε ρακειά εηζνδήκαηα γηα ηελ εμνηθνλφκεζε λεξνχ. Δλίζρπζε ησλ δεκφζησλ ζεκείσλ δσξεάλ δηάζεζεο λεξνχ. Υξεκαηνδφηεζε πνιηηηθψλ ελίζρπζεο ηνπ Γηθαηψκαηνο ζηνλ Νεξφ ζε ρψξεο ηνπ 3νπ θφζκνπ (ζπλνιηθνχ χςνπο 3 εθαηνκκπξίσλ επξψ πνπ κεηαθξάζηεθαλ ζε 40 επελδπηηθά ζρέδηα ζε 20 ρψξεο). Δθπαηδεπηηθέο δξάζεηο πςειήο πνηφηεηαο γηα ηνπο πνιίηεο, ζρνιεία, θιπ. Μνπζείν ηνπ λεξνχ.

41 3. Διαπιστώσεις - Συμπεράσματα

42 3. Διαπιστώσεις - Συμπεράσματα Αληηπαξάζεζε παξαδεηγκάησλ θαιήο-πξαθηηθήο κε θξηηήξηα πξννδεπηηθνχ κάλαηδκελη απνθαιχπηεη δπλαηά ζεκεία θαη φξηα: Γπλαηά ζεκεία: θαζνιηθφηεηα ππεξεζηψλ («λεξφ γηα φινπο») θαιή πνηφηεηα πξνζηαζία πδάηηλσλ πφξσλ παξαδεηγκαηηθέο πξαθηηθέο φζνλ αθνξά ηε ζπκθηιίσζε ηεο θνηλσληθήο πνιηηηθήο (νηθνλνκηθή πξνζηηφηεηα) κε ηελ πεξηβαιινληηθή (εμνηθνλφκεζε). νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο (Άκζηεξληακ, εβίιιε, Malmo) παξνπζηάδνπλ πςειφ αίζζεκα δηεζλνχο αιιειεγγχεο. Αδχλακα ζεκεία: Πεξηνξηζκέλε δπλαηφηεηα ησλ πνιηηψλ λα ζπκκεηέρνπλ ζηηο απνθάζεηο. Με δχν εμαηξέζεηο (Cordoba, Grenoble, πλεηαηξηζκνί ζηελ Απζηξία), νη ππφινηπεο δηνηθεηηθέο δνκέο είλαη αληηπξνζσπεπηηθέο (αληηπξνζσπεπηηθή δεκνθξαηία). Απηφ πεξηνξίδεη ηε δπλαηφηεηα αμηνιφγεζεο ησλ ππεξεζηψλ απφ ηνπο ίδηνπο ηνπο πνιίηεο (φζνλ αθνξά ηελ θάιπςε ησλ αλαγθψλ ηνπο).

43 3. Διαπιστώσεις - Συμπεράσματα πλνιηθά, νη πεξηπηψζεηο απηέο καο δείρλνπλ φηη ππάξρνπλ ζεκαληηθέο αληηζηάζεηο ελάληηα ζηελ ηδησηηθνπνίεζε θαη εκπνξεπκαηνπνίεζε ηνπ λεξνχ (Ιηαιία, Βεξνιίλν, Μαδξίηε, Διιάδα;). Δμαηξεηηθά εγρεηξήκαηα γηα ηε δηαρείξηζε ηνπ λεξνχ σο θνηλσληθνχ πεξηβαιινληηθνχ αγαζνχ κε δεκνθξαηηθέο αξρέο θαη δηαδηθαζίεο. Οη πεξηπηψζεηο απηέο σζηφζν δελ απνηεινχλ «κνληέια» πνπ πξέπεη λα πηνζεηεζνχλ ρσξίο πξνυπνζέζεηο απφ άιιεο ρψξεο / θνηλσλίεο: θαλέλα απφ ηα πξναλαθεξζέληα κνληέια δελ πιεξεί ΟΛΑ ηα θξηηήξηα πξννδεπηηθνχ δεκφζηνπ κάλαηδκελη ηα ελ ιφγσ κνληέια πξέπεη λα έρνπλ ζρέζε κε ηελ πξαγκαηηθφηεηα, ηηο ηνπηθέο θνηλσληθέο αλάγθεο, ηηο θνηλσληθέο δπλάκεηο θαη ηελ επξχηεξε ζπγθπξία πνπ επηθξαηεί ζε θάζε ρψξα.

44 4. Συζήτηση & Ομάδες Εργασίας

45 Ενδεικτικά ερωτήματα 1. Πσο αμηνινγείηε ηηο επηδφζεηο ησλ νξγαληζκψλ πδαηνπξνκήζεηαο ηεο Κχπξνπ ζε ζρέζε κε ηα θξηηήξηα πξννδεπηηθνχ κάλαηδκελη (ελφηεηα 1 ε παξνπζίαζεο); 2. Τπάξρεη αλάγθε θαη θνηλσληθφ αίηεκα γηα πξννδεπηηθφ δεκφζην κάλαηδκελη ζηνλ ηνκέα ηνπ λεξνχ; ε πνηνπο ηνκείο (ηηκέο, πνηφηεηα, πεξηβάιινλ, δεκνθξαηηθή δηαρείξηζε, δηαθάλεηα, θιπ). 3. Σν ζπλδηθαιηζηηθφ θίλεκα θαη νη εξγαδφκελνη ζα έβγαηλαλ εληζρπκέλνη απφ κηα ηέηνηα δηαδηθαζία; 4. Ση πεξηζψξηα βειηίσζεο ππάξρνπλ ζηε δηνίθεζε ησλ νξγαληζκψλ; 5. Ση πφξνπο ρξεηάδνληαη γηα ηελ αλαβάζκηζε ησλ επηδφζεσλ ζε φξνπο δεκνζίνπ ζπκθέξνληνο (π.ρ. πεξηζζφηεξνπο εξγαδφκελνπο, επελδχζεηο θαη ρξεκαηηθά θεθάιαηα, ηερλνγλσζία, ηερλνινγία, θαηάξηηζε εξγαδνκέλσλ, ζπκκεηνρή πνιηηψλ θαη εξγαδνκέλσλ ζηηο απνθάζεηο, θαιχηεξν κάλαηδκελη, λνκνζεζία, ελνπνίεζε ζπκβνπιίσλ πδαηνπξνκήζεηαο, άιιν;).