ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ, ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 9 Ο εξάμηνο Χημικών Μηχανικών

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ, ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 9 Ο εξάμηνο Χημικών Μηχανικών Γιώργος Μαυρωτάς, Αν.Καθηγητής ΕΜΠ mavrotas@chemeng.ntua.gr ΔΥΝΑΜΙΚΟΤΗΤΑ, ΚΟΣΤΗ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ, ΚΟΣΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

2 Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άδεια χρήσης άλλου τύπου, αυτή πρέπει να αναφέρεται ρητώς.

3 Δυναμικότητα: Ορισμός και σημασία 3 Δυναμικότητα (Ονομαστική) είναι η μέγιστη δυνατή ικανότητα παραγωγής μιας παραγωγικής μονάδας ανά μονάδα του χρόνου (ώρα, εβδομάδα, έτος) Θεωρητική ή δυναμικότητα σχεδιασμού, συνήθως δεν επιτυγχάνεται π.χ. λόγω διακοπών για συντήρηση, επισκευές, άδειες προσωπικού Βαθμός δραστηριότητας ή απασχόλησης είναι ο λόγος της πραγματικής (επιτυγχανόμενης) παραγωγής προς την ονομαστική δυναμικότητα εκφράζεται συνήθως σαν ποσοστό % (75%, 80%) Δυναμικότητα: καθορίζει το Κόστος Επένδυσης της παραγωγικής μονάδας Βαθμός δραστηριότητας ή απασχόλησης: καθορίζει το κόστος λειτουργίας

4 Μέτρα δυναμικότητας (παραδείγματα) 4 Εικόνα 1: Μέτρα δυναμικότητας

5 Βασικοί παράγοντες επιλογής δυναμικότητας 5 Μέγεθος αγοράς Κόστος παραγωγής του προϊόντος (μοναδιαίο κόστος, κ) Οι δύο παράγοντες ασκούν γενικά αντίθετη επιρροή (το κ είναι συνήθως τόσο μικρότερο όσο μεγαλύτερη η δυναμικότητα, η αγορά θέτει άνω όρια στη δυνατότητα απορρόφησης του προϊόντος) Άλλοι σημαντικοί παράγοντες Τεχνολογία (κάτω όρια μεγέθους, αδιαιρετότητες) Τεχνολογικές εξελίξεις (μείωση κόστους, βελτίωση ποιότητας) Στρατηγική επιχείρησης (ευελιξία, διαφοροποίηση)

6 Βασικά στοιχεία μιας επένδυσης (1) 6 Πάγια Επένδυση Το συνολικό χρηματικό ποσό που απαιτείται για την κατασκευή των κύριων και βοηθητικών παραγωγικών εγκαταστάσεων σε μια βιομηχανική μονάδα. o o Άμεσα κόστη Αγορά και εγκατάσταση εξοπλισμού Σωληνώσεις, αυτοματισμοί και έλεγχος, μονώσεις, ηλεκτρολογικά Διαμόρφωση οικοπέδου, κτίρια, βοηθητικές εγκαταστάσεις, εγκαταστάσεις αντιρρύπανσης Έμμεσα κόστη Κόστη μελετών, αμοιβή εργολάβου, δαπάνες κατασκευής, απρόβλεπτα

7 Διάρθρωση (%) παγίων επενδύσεων 7 Εικόνα 2: Διάρθρωση παγίων επενδύσεων

8 Βασικά στοιχεία μιας επένδυσης (2) 8 Αρχικό κεφάλαιο κίνησης Το χρηματικό ποσό που απαιτείται για την κάλυψη των καθημερινών λειτουργικών δαπανών της μονάδας για το διάστημα μέχρι την πραγματοποίηση των πρώτων εισπράξεων o o o o δαπάνες προμήθειας α και βοηθητικών υλών και λοιπών εφοδίων (π.χ. υλικών συντήρησης και ανταλλακτικών) αμοιβές προσωπικού, εργοδοτικές εισφορές, τέλη Κόστος παροχών (ηλεκτρικής ενέργειας, καυσίμων, νερού) ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ = ΠΑΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΗ + ΑΡΧΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΙΝΗΣΗΣ

9 Εκτιμήσεις Πάγιας Επένδυσης (Προμελέτη Μελέτη σκοπιμότητας) 9 Bάση: το κόστος κύριου εξοπλισμού Απαιτούν: Προκαταρκτικά ισοζύγια μάζας και ενέργειας Προκαταρκτικά διαγράμματα ροής Χονδρικές εκτιμήσεις στοιχείων και μεγέθους εξοπλισμού Χονδρικές εκτιμήσεις απαιτούμενων παροχών και εγκαταστάσεων Ακρίβεια: -30% έως + 40%

10 Π.χ. Μέθοδος Peters & Timmerhaus 10 Εικόνα 3: Μέθοδος Peters & Timmerhaus

11 Συνολικό κόστος λειτουργίας 11 Εικόνα 4: Συνολικό κόστος λειτουργίας

12 Εκτίμηση συνολικού κόστους Μοντέλα κόστους 12 Υπολογισμός συνολικού ετήσιου κόστους από το κόστος των: Πρώτων υλών (R) Ενέργειας και λοιπών παροχών (E) Άμεσης εργασίας (L) Πάγιας επένδυσης (I) και Αξίας Πωλήσεων (S) Απλά μοντέλα: π.χ. K = 1,13R +1,13E + 2,65L + 0,17I Σύνθετα μοντέλα (με μορφή πίνακα): Χρησιμοποιούν συντελεστές για υπολογισμό λοιπών στοιχείων κόστους Περιλαμβάνουν μέγιστες και ελάχιστες τιμές των συντελεστών για τις οριακές συνθήκες

13 Σύνθετο μοντέλο εκτίμησης κόστους λειτουργίας (1/2) 13 Εικόνα 5: Εκτίμηση κόστους λειτουργίας Άμεσες δαπάνες

14 Σύνθετο μοντέλο εκτίμησης κόστους λειτουργίας (2/2) 14 Εικόνα 6: Εκτίμηση κόστους λειτουργίας Έμμεσες δαπάνες

15 Κατάλογος αναφορών εικόνων (1/3) 15 Εικόνα 1: Μέτρα δυναμικότητας, Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε κάτοχος του κύριου δικαιώματος προβείτε σε επικοινωνία με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων. Εικόνα 2: Διάρθρωση παγίων επενδύσεων, Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε κάτοχος του κύριου δικαιώματος προβείτε σε επικοινωνία με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων.

16 Κατάλογος αναφορών εικόνων (2/3) 16 Εικόνα 3: Μέθοδος Peters & Timmerhaus, Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε κάτοχος του κύριου δικαιώματος προβείτε σε επικοινωνία με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων. Εικόνα 4: Συνολικό κόστος λειτουργίας, Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε κάτοχος του κύριου δικαιώματος προβείτε σε επικοινωνία με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων.

17 Κατάλογος αναφορών εικόνων (2/3) 17 Εικόνα 5: Εκτίμηση κόστους λειτουργίας Άμεσες δαπάνες, Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε κάτοχος του κύριου δικαιώματος προβείτε σε επικοινωνία με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων. Εικόνα 6: Εκτίμηση κόστους λειτουργίας Έμμεσες δαπάνες, Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε κάτοχος του κύριου δικαιώματος προβείτε σε επικοινωνία με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων.

18 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα Ε.Μ.Π.» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.