Ἐκδίδεται μέ τήν εὐλογία τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μυτιλήνης κ.κ. Ἰακώβου

Transcript

1 ΑΜΠ ΕΛΟΣ AΜΠΕΛΙΚΟΥ Ἐκδίδεται μέ τήν εὐλογία τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μυτιλήνης κ.κ. Ἰακώβου ΕΤΟΣ 14 ο ΑΡΙΘ. ΦΥΛΛΟΥ 47 ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ 2011 Πείρα Ἁγιορειτῶν Πατέρων Ἕ νας βράχος πού ἔγινε ζωή εἶναι τό Ἅγιον Ὄρος. Ἕνας καλλιεργημένος βράχος εἶναι, πού συνάμα καλλιεργεῖ Ἕνας βράχος γεμᾶτος καρπούς γλυκύτατους... Ἡ κάθε μέρα στόν κραταιόν Ἄθωνα, καταυγασμένη ἀπό τό φῶς τοῦ Παλαιοῦ τῶν ἡμερῶν κι ἡ κάθε νύκτα του, χρόνος ἐμπειρίας μυστικῆς... Ἠρεμία καί γαλήνη ἀπό τήν μιά Ἐγρήγορση καί προσευχή ἀπό τήν ἄλλη. Κάτω ἀπό τόν ἀστερόεντα ἤ ἀσέληνον οὐρανόν, ἐξασφαλίζεται κερδίζεται, πιό σωστά ἡ ἀλήθεια τῆς ζωῆς καί τῆς ἀθανασίας. Αὐτές κυρίως τίς στιγμές, ὁ μοναχός εἰσπνέει Θεόν! Ὁ Αἰώνιος διαθλᾶται μέσα στόν θνητόν! Ἐδῶ νιώθεις ἔντονα ἐνώπιος Ἐνωπίῳ. Ἐδῶ μαθαίνεις ὅτι μέ ἕνα «εὐλόγησον», ἀπονευρώνεται στήν οὐσίαν ἡ ἐνέργεια τοῦ σατανᾶ, καθώς τό «εὐλόγησον» θεωρεῖται «μυστήριον». Ἐδῶ μαθαίνεις ὅτι ἡ ἐπιστήμη τῆς ἁγίας ὑπακοῆς εἶναι πραγματικά μεγίστη! Ἐδῶ μαθαίνεις ὅτι χρειάζεται προσευχή ἐντατική γιά νά ἀνοίξουν τά πνευματικά μάτια, ὥστε νά δοῦμε τήν ὑπεροχή τῆς ἐπιστήμης τῆς χριστιανικῆς ὑπακοῆς. Μαθαίνοντας ἐδῶ νά ἀποδέχεται, ἐσωτερικῶς, τίς σκέψεις καί τό θέλημα τῶν ἄλλων προσώπων, ὁ μοναχός μαθαίνει συγχρόνως νά ζεῖ τίς διάφορες καταστάσεις ὄχι μόνο σάν ἀτομικές, ἀλλά σάν ἀποκάλυψη γιά ὅσα συμβαίνουν στόν κόσμο μας. Δέν ζεῖ, ἐγωιστικά, μόνο τά δικά του παθήματα, τά δικά του βάσανα, τίς δικές του ἐπιτυχίες σάν κάτι τό ἀτομικόν, ἀλλά πνευματικῶς μεταφέρεται στό πάθος ὅλων τῶν ἀνθρώπων. Αὐτό, διότι κάθε στιγμή ἑκατομμύρια συνάνθρωποι βρίσκονται σέ κατάσταση παρόμοια μέ τήν δική μας. Ἔτσι, ὁ Μοναχός, ὁδηγεῖται φυσικά καί ἀβίαστα στήν προσευχή γιά τόν κόσμον ὅλον. Προσευχόμενοι οἱ Ἁγιορεῖται πατέρες γιά τούς ζῶντες ἀδελφούς γιά ὅλες καί ὅλους ἐμᾶς μοιράζονται τήν χαρά τῆς ἀγάπης μας ἤ τήν φρίκη τῆς ἀπογνώσεώς μας. Δοκιμάζοντας τόν πόνον, ὁ Ἁγιορείτης Γέροντας, προσεύχεται γιά ὅλους τούς πάσχοντες τοῦ κόσμου καί σκύβει νοερῶς εἰς τήν κλίνην ὅσων πεθαίνουν θλιμμένοι, ἐγκαταλελλειμένοι καί ἀβοήθητοι μπροστά στόν τρόμο τοῦ θανάτου. Μνημονεύοντας τούς κεκοιμημένους πατέρες καί ἀδελφούς, ὁ Μοναχός, νοερῶς μεταφέρεται εἰς τά βάθη τῶν αἰώνων, συνοδοιπορώντας σάν Κυρηναῖος μέ τίς χιλιάδες ψυχές οἱ ὁποῖες ἐγκαταλείπουν τό σῶμα τους μέσα σέ ἀπερίγραπτη ἀγωνίαν. Ἔτσι ἀναπτύσσεται, στήν ψυχή τοῦ Μοναχοῦ, ἡ ἀδελφική συμπάθεια γιά ὅλη τήν ἀνθρωπότητα καί ἡ προσευχή του γίνεται φορεύς ὁλοκλήρου τοῦ κόσμου, δηλαδή «ὑποστατική», ὁμοία μέ τήν προσευχήν τοῦ Κυρίου στήν Γεθσημανῆ. Μέ αὐτή τήν προσευχή του, ὁ Μοναχός, αἰθάνεται τήν ἑνότητά του μέ ὅλη τήν ἀνθρωπότητα καί ἡ ἀγάπη του γιά τόν πλησίον, γιά τόν κάθε συνάνθρωπον, ἀποβαίνει φυσική. Ἔ, μία τέτοια προσευχή συντελεῖ στήν σωτηρία τοῦ κόσμου! Πολλές ἀνάλογες σκέψεις συνωθοῦνται στήν... καρδιά τοῦ ὑπογράφοντος Μανώλη Μελινοῦ πρίν, κατά καί μετά τήν ἀνάβασή του εἰς τό «Ὄρος Κυρίου». Πρίν, κατά καί μετά τήν ἀνεκτίμητη ἐπικοινωνία του μέ τούς «Μωυσεῖς» πού τό ἀνεβοκατεβαίνουν, κομίζοντας σέ μᾶς πού ἰλιγγιοῦμε μπροστά στό πνευματικόν ὕψος γι αὐτό καί τό ἀποφεύγουμε τά σωτηριώδη μηνύματα τοῦ βάθους. Λευκασμένοι Γέροντες, πρωταθληταί τῆς ἀρετῆς, ἀλλά καί μαυρογένειοι πατέρες παιδαριογέροντες αὐταπαρνητικοί, φέρουν Χριστόν, τρώγουν καί πίνουν Χριστόν, εὐαρεστοῦν εἰς Αὐτόν καί Τόν δοξάζουν ἔργοις, λόγοις, φωναῖς αἰσίαις, ἀσκήσει, βίῳ ἀγγελικῷ. Σύ, ἁπλῶς, λές «εὐλογεῖτε» καί σέ λούζει ὁ κρουνός τῆς χάριτος, τῆς ἀγάπης, τοῦ ἐλέους, τῶν οἰκτιρμῶν καί τῆς φιλανθρωπίας!.. «Τοῖς ἐρημικοῖς ζωή μακαρία ἐστί, θεϊκῷ ἔρωτι πτερουμένοις». Αὐτή ἡ ρήση προσιδιάζει ἀπολύτως στούς πατέρες τοῦ ἀθωνικοῦ στοιχείου. Ἐνδεδυμένοι ὅλες τίς ἀρετές, κατάφορτοι

2 2 «ΑΜΠΕΛΟΣ» ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΝΟΡΙΑΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΜΠΕΛΙΚΟΥ ἀπό τήν χάρη καί τήν εὐλογία τοῦ Δωρεοδότου Κυρίου, ἀγωνίζονται συνεχῶς τόν ἀγώνα τόν καλόν, μέ ἀποτέλεσμα τήν ἀπόκτηση τοῦ ἐνδύματος τῆς οὐρανίου πνευματικότητος καί ζωῆς. Περπατώντας στήν ἁγιορειτικήν ἔρημο, μπορεῖ νά νιώσεις μέσα ἀπό μία συστάδα θάμνων, ἀπό τό ἄνοιγμα σπηλαίων ἤ ἐκ παραθαλασσίων ἀκροτόμων σχισμῶν, μυστική θεσπέσιαν εὐωδίαν, ἀπό τήν χάρη τόσων καί τόσων ἁγίων!.. Ἄνθη μυρίπνοα τοῦ ἀθωνικοῦ παραδείσου, ἐγκατεσπαρμένα ἀπό τό χέρι τοῦ Θείου Κηπουροῦ, στό Περιβόλι τῆς Κυρίας Θεοτόκου! Ὅταν περιδιαβαίνουμε τά μυροβόλα μονοπάτια τοῦ Ἁγίου Ὄρους, εἴτε στή νότια εἴτε στήν βόρεια πλευρά εἴτε στά βουνά εἴτε στά παράλια καί συναντοῦμε τούς Μοναχούς ἄλλοι ἀσκηταί, ἄλλοι κοινοβιάται, ἄλλοι ἐρημίται παρατηροῦμε ὅτι αὐτό πού τούς κρατᾶ προσαρμοσμένους σάν τά στρείδια πάνω στόν βράχο, εἶναι ἡ πίστη τους! Αὐτή, ἡ θέρμη τῆς πίστεώς των, τούς δίνει αὐτή τήν ἀπαντοχή, αὐτή τήν ἐλπίδα, αὐτή τήν ἠρεμίαν. Αὐτές οἱ μορφές τῆς ὑπομονῆς καί τῆς ἐπιμονῆς, δείχνουν ὅτι αὐτοί οἱ ἄνθρωποι πιστεύουν ἀληθινά καί αὐτή τήν πίστη τους τήν ἀποδεικνύουν καί τήν φανερώνουν μέ αὐτή τήν συνεχή, τήν διηνεκή βία τῆς σαρκός, μέ αὐτή τήν ἐπιμονή νά παραμένουν σ ἕναν ἀπαρήγορο τόπο, προσδοκώντας τήν παρηγοριά ἀπό τόν Θεόν, ἀπό ἐκεῖ ὅπου εἶναι ἡ ἀνεξάντλητος πηγή τῆς πίστεώς των. Αὐτές οἱ ἀγαθές ματιές, αὐτές οἱ εἰρηνικές κινήσεις τῶν μοναχῶν φανερώνουν τήν μεγάλην ἐμπιστοσύνη, τήν ἄγκυρα πού ἔχουν ρίξει στό λιμάνι τοῦ Θεοῦ, ἔχοντας ὁλόκληρη τήν καρδιά τους δοσμένη σ αὐτή τήν πίστη, πού δείχνει τήν ἀφιέρωση τήν ὁλοκληρωτική... Στόν Ἄθωνα ὅπως ἔλεγε ὁ Γέρων Παΐσιος ὑπάρχουν πενήντα ἅγιοι ζωντανοί! Δέν φαίνονται, ἀσφαλῶς, διότι ἡ ἁγιότης ὅπως τήν ζεῖ ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας δέν κάνει ἐπιδείξεις Ἀγαπᾶ τήν κρυφιότητα. Φιλεῖ τήν κρυφιότητα, ὅπως λέγουν οἱ Πατέρες. Κάτω ἀπό ἕνα χιλιομπαλωμένο ράσο ἐδῶ στό Ὄρος κάτω ἀπό τά μπερδεμένα μαλλιά τά πεταγμένα πέρα-δῶθε, κάτω ἀπό τήν ἀλουσία κάποιων, κάτω ἀπό τήν ἀπότομη συμπεριφορά ἑνός ἐρημίτη πού ἐνδεχομένως θά ἀντιμετωπίσουμε στήν πρώτη ἐπίσκεψή μας, κατά κανόνα κρύβεται μεγάλος πνευματικός θησαυρός, ἑκουσία μωρία! Δόξα τῷ Θεῷ, ὑπάρχουν πολλά τέτοια γεροντάκια!.. Εὐλογία Κυρίου καί ἔλεος ἡ προσωπική ἐπικοινωνία μέ αὐτούς τούς Ἁγιορεῖτες πατέρες, τούς ἀθλητές τῆς ἀσκήσεως καί πρωταθλητές τῆς ἀρετῆς!.. Μακάριος ἀποδέκτης τῆς εὐλογίας, τοῦ ἐλέους, τῶν οἰκτιρμῶν καί τῆς φιλανθρωπίας αὐτῆς, ὁ Μανώλης Μελινός, κατ ἐπανάληψιν εὐτυχής ἐπισκέπτης-προσκυνητής τοῦ Περιβολιοῦ τῆς Παναγίας, θιασώτης τοῦ πολυκάρπου καί καλλικάρπου Ἄθωνος. Τακτικά «ἀνηφορίζει» στό Ὄρος, ἐξασφαλίζοντας πολύτιμα πνευματικά ἐφόδια γιά τίς δύσκολες καί ἐπικίνδυνες ἀνωφέρειες καί κατωφέρειες τῆς καθημερινῆς ζωῆς. Πολυτιμοτάτη ἡ διά ζώσης ἐπικοινωνία του μέ ψυχωμένους ἀσκητές τῆς ἁγιορειτικῆς ἐρήμου, «στρουθία μονάζοντα ἐπί δώματος», μέ μοναστηριακούς διακριτικούς Γέροντες, μέ σκητιῶτες χαλκέντερους ἀγωνιστές, μέ ἐρημίτες, μέ κελιῶτες Ἁγιορεῖτες πατέρες. Θεωρώντας τήν ἐπικοινωνίαν αὐτή τάλαντο πού τοῦ χορηγήθηκε ἀπό τόν Οὐρανόν ἄρα σέ καμία περίπτωσιν ἀποκρύψιμον ὁ ὑπογράφων προέβη στήν σύνταξη δώδεκα, πρός τό παρόν, πολυσελίδων βιβλίων. Στίς χιλιάδες ἀθωνικές σελίδες τους φιλοξενοῦνται Ἁγιορεῖται, μέ οὐσιαστικές λεπτομέρειες ἀπό τήν ἰσάγγελον βιοτή καί τήν διδασκαλία των. Ταυτόσημη, ἀσφαλῶς, ἡ πρώτη μέ τήν δεύτερη. Ἀνιχνεύονται ἀθέατες παράμετροι τῆς πνευματικῆς ἀναβάσεώς των, ἀποκρυπτογραφοῦνται μυστικοί «κώδικες» γνησίας ἀρετῆς. Ὅλα αὐτά, μέ τήν μορφή πλουσιωτάτων ἀποκαλυπτικῶν διαλόγων, ἔτσι ὅπως κατεγράφησαν σέ κυρίαρχα μοναστήρια, σέ σκῆτες, σέ ἀσκητήρια, σέ ἐρημητήρια καί κελιά τῆς ἁγιωτάτης ἀθωνικῆς γῆς. Ἑκατοντάδες ἔγχρωμες εἰκόνες καί φωτογραφίες Ἀθωνιτῶν Ἁγίων καί Γερόντων, ἁγιορειτικῶν χώρων, Θεομητορικῶν καί λοιπῶν εἰκόνων, τιμίων Λειψάνων Ἁγιορειτῶν καί ἄλλων Ἁγίων, καθώς καί διαφόρων ἱερῶν ἀντικειμένων, βοηθοῦν τόν φιλομόναχον ἀναγνώστην ἄνδρα καί γυναίκα στήν γόνιμη περιπλάνησή του εἰς τά ἀγαπητά Σκηνώματα τοῦ Κυρίου, εἰς τόν εὐώδη Κῆπο τῆς Παναγίας Μητρός Του, τῆς Κυρίας Θεοτόκου. Μανώλης Μελινός Θεολόγος συγγραφέας Διευθυντής Βιβλιοθήκης τῆς Ἱ. Συνόδου (Ἀπόσπασμα ἀπό βιβλίο τῆς ἁγιορειτικῆς Σειρᾶς «Πείρα Πατέρων»)

3 «ΑΜΠΕΛΟΣ» ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΝΟΡΙΑΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΜΠΕΛΙΚΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ Ο αποχαιρετιστήριος λόγος του πατρός Ιωάννη Βαλάκου (1968) Ο χειρόγραφος ούτος λόγος του φυλάσσεται στο Μουσείο του χωριού μας. 3 Σ υμπληρώσας το όριον της ηλικίας μου, καθώς και 35η υπηρεσίαν μου ως Εφημέριος εν τω Ιερώ τούτω Ναώ «του Αγίου Νικολάου» Πολιούχου της πατρίδας μας, θα έπρεπε βεβαίως να είχον προ πολλού υποβάλη την παραίτησιν μου. Επειδή όμως κατά την Επίσκεψιν στο χωριό μας, του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτου Μυτιλήνης κ.κ. Ιακώβου, 1η 2η και 3η φορά, προς τέλεσιν της Αρχιερατικής Λειτουργίας, επανειλημμένως μου επρότεινε, να παραμείνω ακόμη εν ενεργεία ως τακτικός εφημέριος, γιατί δεν είχεν άλλον ιερέα, να με αντικαταστήσει, και επομένως το χωριό μας, θα έμεινεν χωρίς ιερέα και η εκκλησία μας αλειτούργητη. Πειθαρχών στη πρόταση του Σεβασμιώτατου παρέμεινα μέχρι πρότινος, εκτελών τα καθήκοντα του Εφημερίου όσον αι δυνάμεις μου, μου το επέτρεπον, «λόγω της ασθενείας μου» που πολλές φορές μετά δυσκολία μετέβαινον εις την εκκλησία ίνα τελέσω την Θεία λειτουργίαν και τας λοιπάς Ιεροπραξίας των Χριστιανών, πράγμα το οποίον με εστεναχώρει πάρα πολύ ενθυμούμενος τον ψαλμόν του προφήτη Δαβίδ, ο οποίος στο γήρας του έψαλλε με την κιθάραν του. «Αι ημέραι των Ανθρώπων 70 έτη, εάν δε εν δυναστείες, 80 έτη, και το πλείον αυτών κόπος και πόνος». Θεία Ευδοκία έφθασα κι εγώ, αγαπητοί, στο 81ο έτος της ηλικίας μου. Γεννηθείς το έτος 1887 δια την ακρίβειαν και υπηρετήσας εις τον Αμπελώνα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού επί 56 ολόκληρα χρόνια ήτοι 49 στη πατρίδα μου και 7 χρόνια στο Βουρόν στην Αγία Αικατερίνα, και να αρχίζη να επαληθεύει ο λόγος του προφήτη Δαβίδ και για μένα. «Αι ημέραι των ανθρώπων 70 έτη...» Αι δε δυνάμεις μου, άρχισαν να λιγοστεύουν, ο οργανισμός μου να εξασθενή, οι δοκιμασίαι να πληθύνουν, το δε Ιερό καθήκον, η Θεία Λειτουργία να εκτελείται μετά φόβου και τρόμου, φοβούμενος μη πάθω το Απευκταίον, προσευχόμενος εκεί, παρακαλών εν τω Τριάδι Θεόν, να με προφυλάγη και να με δυναμώνη, για να τελειώνω την καθ εκάστοτε τελουμένην Θεία Λειτουργία. Μα αγαπητοί μου ήλθεν η ημέρα της Μεγάλης δοκιμασίας, εκ του ατυχήματος της 1/10/67 μεταβαίνων και πάλιν εις την εκκλησίαν δια να τελέσω την Θεία Λειτουργίαν, εξ απροσεξίας, έπεσα κάτω, χτύπησα άσχημα, έπαθα κάταγμα του αριστερού ποδός μου και εν μέσω φρικτών πόνων, έμεινα κλινηρής στο κρεβάτι επί ένα τετράμηνο περίπου, στερούμενος εκκλησιασμού, Θείας Λειτουργίας, και Θείας Κοινωνίας. Και μόνο όταν χτυπούσε η καμπάνα της εκκλησίας, ποτάμι έτρεχαν τα δάκρυα μου και με πικρό παράπονο στα χείλη ύψωνα τα μάτια μου στον ουρανό και έλεγα «Ο Θεός μου πρόσχες μου ίνα τι με έγκατέλιπες;» Έως πότε Κύριε αποστρέψεις το πρόσωπο σου απ εμού; Εως τίνος θήσομαι βουλάς την ψυχή μου, και ωδίνας τη καρδία μου ημέρας και νυκτός; Έως πότε Κύριε, υψωθήσεται ο εχθρός μου επ εμέ; Επίβλεψον Κύριε ό Θεός μου και εισάκουσον τής Προσευχής μου. Καί εν τω απείρω ελέει σου, συγχώρησόν με τον αμαρτωλόν και ανάξιον δούλον σου, και απάλλαξον με Κύριε εκ της σκληράς ταύτης δοκιμασίας, που σαν σκόλοψ μου έφθειρε την ζωή. Αγαπητοί μου Με την ελπίδα και τις νυχτερινές προσευχές προς τον Πολυεύσπλαχνον Θεόν, και τις παρακλήσεις προς την Παναγία, τον Άγιο Νικόλαον τον Άγιον Γεώργιον τον ιατρόν των ασθενούντων, και όλους τους Αγίους, επέρασαν αι ημέραι της αγωνίας μου και του πόνου. Είχον πάντοτε ως μόνη παρηγοριά τα Λόγια της Μεγάλης Παναγίας και του Αγίου Γεωργίου, εις την καθ ύπνον μου επίσκεψεώς των, επί δύο συνεχείς Νύκτας, που άκουσα να λέγει η μητέρα των πονεμένων και θλιβομένων, υπομονή θάρρος εις τον Αγώνα, και όλα σιγά σιγά θα περάσουν, θα γίνεις καλά και θα λειτουργήσεις και πάλιν. Πόσα δάκρυα αγαπητοί μου εχύθησαν πάνω στο φέρετρο της Παναγίας, όταν την αντίκρισα ολοζώντανη, σαν όραμα και με συμπαθητικό βλέμμα, και γελαστό το πρόσωπό της να με λέγει «Εσυγχωρήθης, θάρρος, υπομονή και θα σωθείς από τη δοκιμασία». Τρομαγμένος από αυτή την αναπάντεχο οπτασία Αγαπητοί έκανα τον Σταυρό μου, και μια Νυκτερινή Παράκληση, και ύστερα από δύο ημέρες πάτησα το πόδι μου, έκανα τα πρώτα βήματα μέσα στο σπίτι, και με δάκρυα και βαθιά συγκίνηση έψαλλα τον ύμνον προς τον Θεόν «Αίνει η ψυχή μου τον κύριον Αινέσω Κύριον εν τη Ζωή μου ψαλλώ το Θεό μου έως υπάρχω» ένεκα αγαπητοί μου συμπατριώται, τη προκεχωρημένη ηλικία μου του ατυχήματος μου και τα επιβαρύνοντα την εκκλησία μας έξοδα ματαφοράς ιερέων διά την τέλεσιν Θείας Λειτουργίας τας Κυριακάς και λοιπάς εορτάς, την υπέβαλα την παραίτησήν μου, εις την Μητρόπολιν ήτις και εγένετο αποδεκτή, διορίσας ως τακτικού εφημερίου τον ομοχώριον μας Αιδ. εν Χριστώ Αδελφόν Ιερέα Παναγιώτη Καρλαγάνη μεταθέσας Αυτόν εκ Πλακάδου Γέρας, όπου ήτο επί δώδεκα περίπου χρόνια, εις την ιδιαίτεραν του πατρίδα το Αμπελικόν, ίνα Λειτουργεί, διδάσκει και εκπληρεί όλας τας θρησκευτικάς Ανάγκας των χριστιανών, τους οποίους και παρακαλούμεν, Ίνα φέρονται. Και περιβάλλουν τον Νεοδιορισθέντα Εφημέριον Παναγιώτη Καρλαγάνη με Αγάπην Εκτίμησιν και Σεβασμόν, Πράγμα το οποίον τιμά όλο το χωριό μας, και ιδιαιτέρως τον κάθε χριστανόν. Ναι, Αγαπητοί, Γιατί ο ιερέας ίσταται ανάμεσα Θεού και Ανθρώπου ως Μεσίτης. Προσευχόμενοι καθημερινά, και παρακαλών τον Θεόν, δια την Ειρήνευση του κόσμου, δια την υγεία μας, δια την άφεσιν των Αμαρτιών μας, και δια την Σωτηρίαν της ψυχής μας. Αγάπη λοιπόν εκτίμησης και Σεβασμός αγαπητοί προς τον Ιερέα, σε κάθε Ιερέα και Λειτουργό του Υψίστου, και φιλώντας το χέρι του να παίρνουμε την ευχήν και ευλογίαν του, σαν να τη παίρνουμε από τον ίδιο τον Θεό. Ας του ευχηθούμεν λοιπόν χρόνια πολλά Καλήν Σταδιοδρομίαν εν τω Αμπελώνι του Κυρίου Ημών Ιησού Χριστού προς ψυχικήν ωφέλειαν και σωτηρία των Χριστιανών. Εγώ δε Αγαπητοί μου εξελθών πλέον της υπηρεσίας, όχι όμως και της Ιερωσύνης του Λειτουργείν, οσάκις του επιτρέπειν αι δυνάμεις μου, υψώνω χείρας Ικέτιδας προς τον Επουράνιο Πατέρα μας Τον Θεόν. Τον δοξάζω και προσκυνώ το Άγιον και Πανάγιον Όνομά του. Πρώτον. Διότι αοράτως με έσωσεν εκ του κρημνού της πτώσεως μου, από βέβαιο κίνδυνο της ζωής μου.

4 4 «ΑΜΠΕΛΟΣ» ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΝΟΡΙΑΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΜΠΕΛΙΚΟΥ Οι γονείς του Καλυβίτου ήσαν ευγενείς άρχοντες της Κωνσταντινουπόλεως, ο πατέρας του Ευστράτιος ήταν συγκλητικός, η μητέρα του η Θεοδώρα πλούσια και ευγενέστατη. Ζούσαν μέσα στη χλιδή και τον πλούτο, είχαν πολλούς δούλους και υπηρέτες από τους οποίους απελάμβαναν όλες τις περιποιήσεις μαζί με το μικρό τους γυιό τον Ιωάννη πού εμάθαινε τα εγκύκλια γράμματα στο Σχολείο. Παράλληλα βέβαια με τη θεραπεία του σώματος εφρόντιζαν και για την καλή κατάστασι της ψυχής και της ιδικής τους αλλά προ πάντων της ψυχής του μικρού τους Ιωάννη. Γι αυτό και του εξασφάλισαν και του επρόσφεραν «χρυσότευκτον» το Ευαγγέλιο πράγμα πολύ δύσκολο για την εποχή τους και ο Ιωάννης παρακολουθούσεν από τις σελίδες του τις ιερές και τις άγιες το βίο και τα ίχνη του πτωχεύσαντος Χριστού «ίνα ημάς πλουτίση» και αποφάσισε να ακολουθήση τα ίχνη του πτωχού Ναζωραίου. Τίποτε δεν στάθηκε ικανό να τον κράτηση μακριά από την εκπλήρωσι της αποφάσεως του, ούτε το φίλτρο των γονέων, ούτε το άωρο της ηλικίας του ούτε και τα αγαθά του κόσμου τούτου τα όποια εγκατέλιπε, παίρνοντας μαζί του μόνο το χρυσό ευαγγέλιο. Έτσι λοιπόν «εκ βρέφους τον Κύριον επηκολούθη θερμώς, τον κόσμον κατέλιπε και τα εν κοσμώ τερπνά» κατά τον Ιερόν Υμνογράφον. Έφυγε κρυφά και από τους γονείς του και από τους δασκάλους του και ακολουθώντας έναν ασκητή γέροντα και ζηλωτή ήλθε στη Μονή των Ακοίμητων, όπου ακοίμητη και ακατάπαυστη από αιώνες προσφέρεται η προσευχή και η λογική λατρεία στο Θεό από τους με βάρδιες αγρυπνούντες και προσευχομένους Μοναχούς. Η Ιερά Μονή Αγίου Ιγνατίου - Λειμώνος Λέσβου έχει το προνόμιο να κρατά στη βιβλιοθήκη των χειρογράφων της το ωρολόγιο της Μονής των ακοίμητων τεύχος περγαμηνό και ιστορημένο σχεδόν σε κάθε φύλλο με ωραιότατες αγιογραφίες. Εκεί στη μονή των ακοίμητων έβαλε μετάνοια στον άγιον Ηγούμενο της και με πόθο θειο έστεργε όλες του τις εντολές και ολοπρόθυμα και υποδειγματικά ανταποκρινόταν στα μοναχικά του καθήκοντα. Η υπακοή του στον Γέροντα ήταν απόλυτη, η δε εμπιστοσύνη του Γέροντα στον Ιωάννη επίσης. Τίποτα δεν ενεργούσε ο ζηλωτής νέος χωρίς την άδεια και την έγκριση του Ηγουμένου ακόμη και τα αγιώτερα και υψηλότερα δεν τα επιχειρούσεν αν δεν είχε την ευλογίαν εκείνου. Όχι δα μόνο γιατί ήταν «ο Βενιαμίν» της αγίας εκείνης ΒΙΟΙ ΑΓΙΩΝ Ο ΒΙΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΚΑΛΥΒΙΤΟΥ οικογενείας των ασκητών Μοναχών της Μονής των Ακοίμητων αλλά για τα πολλά του κυρίως χαρίσματα και τις αρετές του τις φυσικές και επίκτητες απελάμβανε της αγάπης και του θαυμασμού και της τιμής των Αδελφών όλων. Ο Βάσκανος όμως διάβολος «ο αντικείμενος τω γένει των δικαίων» επιχείρησε να του επαναφέρη ζωηρά στη μνήμη του και στην καρδιά του την ενθύμησι και τη νοσταλγία των καλών του γονέων τους οποίους τόσο ξαφνικά και άσπλαχνα είχεν εγκαταλείψει μόνους μέσα στον μεγάλο καϋμό του χάμου του γυιού των και «τις είδε» σε πια κατάστασι θα βρίσκονταν τώρα, άραγε να ζούσαν ή να είχαν μέσα στην ψυχική οδύνη και τον πόνο τελειωθεί τον βίο; Αλλά ο Ιωάννης με τη σοφή συμβουλή και την συγκατάθεσι και των λοιπών πνευματικών αδελφών του «ξένην επενόησε ζωήν ξένον επιτήδευμα, φίλτρω Χριστού νυττόμενος, ούτος την άφατον πτωχείαν έστερξε και πυλώσιν των αυτού γονέων προσεκαρτέρησε στενών θλιβόμενος» και έτσι ενίκησε τον αρχέκακο δράκοντα. Τον έλαβε το μισθό της φυγής και της ασκήσεως. Τον απαρνήθηκε τον μοναδικό και μονήρη βίο χάριν των φυσικών γεννητόρων, αλλά πήρε την ευλογία του Γέροντα και των συναδέλφων του και ήλθε σαν ζητιάνος στο πλούσιο σπίτι των γονέων του άγνωστος και ρακέντυτος και παρεκάλεσε να του παραχωρήσουν μια καλύβα μέσα στον κήπο τους για να φύλαξη το ταλαιπωρημένο σώμα του από το κρύο και τη ζέστη. Ενώ με άκρα υπομονή υπέφερε «τα όντα των οικετών» τις κοροϊδείες των υπηρετών με προσευχή και δάκρυα ενίσχυε τους καταθλιμμένους γονείς του χωρίς «το παράπαν» να αποκαλυφθή σ εκείνους. Η ελεήμων μητέρα του αναπολώντας το χαμένο παιδί της επρόσφερε στον ασκητήν την αγάπη της από το περίσσευμα της, ό,τι επινοούσε πιστεύοντας ότι στο πρόσωπο του νεαρού Καλυβίτου επρόσφερε τις περιποιήσεις της στο λατρευτό της. Αρρώστησεν όμως βαρεία ο όσιος και λίγο πριν αποθάνη εκάλεσε τη μητέρα του και της έδωσε τις τελευταίες ευχές και συμβουλές του και επισφραγίζοντας τα λόγια του και την πρόσκαιρη ζωή του έβγαλε από το στήθος του και της παρέδωσε το Ευαγγέλιο που μικρός όταν ήταν του είχε εκείνη δωρήσει. Το αποτέλεσμα όλοι το φανταζόμαστε. Απολυτίκον Αγίου Ιωάννου του Καλυβίτου (Ήχος δ ) Εκ βρέφους τον Κύριον, επιποθήσας θερμώς, τον κόσμον κατέλιπες, και τα εν κόσμω τερπνά, και ήσησας άριστα. Έπηξας την καλύβην, προ πυλών σων γονέων. Έθραυσας των δαιμόνων, τας ενέδρας παμμάκαρ. Διο σε Ιωάννη Χριστός αξίως εδόξασεν. Δεύτερον. Ευχαριστώ την Μητέρα του Παντός τον Μεγαλομάρτυρα Γεώργιον, τον Άγιον Νικόλαον και όλους τους Αγίους διά την καθ ύπνον επίσκεψίν των, που με λόγια παρηγοριάς με ενθάρρυναν και μου ελάφρυναν τον πόνο. Τρίτον. Με ηξίωσεν ο Θεός να έλθω σήμερα εις τον Ιερόν Ναόν του Αγίου Νικολάου του πολιούχου της Πατρίδος μας, εντός του οποίου επί 49 χρόνια προσέφερα τας υπηρεσίας μου, κατά τά ταραχώδη εκείνα χρόνια, εν μέσω θυελλών και καταιγίδων, θλίψεων και πικρίων, και ταπεινώς υψώνοντας τον νουν μου προς τον εν Τριάδι Θεόν Εξαιτούμε την συνχώρησην, όχι μόνο των δικών μου αμαρτιών αλλά και των αμαρτιών των χριστιανών, Ζητώντας και την ιδικήν σας συγχώρεση μήπως κατά την πολυετή υπηρεσίαν μου έβλαψα και επίκρανα κανένα από τους Συμπατριώτες μου, όπως και εγώ συγχωρώ πάντας τους χριστιανούς, οίτινες εκουσίως ή Ακουσίως με ελύπησαν και με Επίκραναν ή με λόγον ή με έργον. Και τέταρτον. Να εκφράσω τάς θερμότατας ευχαριστίας μου προς όλους τους κατοίκους του χωριού μας, άνδρες γυναίκες και παιδιά, Οίτινες συμμεριζόμενοι τον πόνον μου εκ της δοκιμασίας του Ατυχήματός μου με περιέβαλλον με Αγάπην εκτίμησην και σεβασμόν προσευχόμενοι και παρακαλούντες τον Πανάγαθο και Πανοικτίρμονα Θεόν, διά την ταχείαν και τελείαν Ανάρρωσίν μου, Σας Χαιρετώ και σας Ευχαριστώ και πάλιν όλους. Και Εύχομαι Ίνα Ο Πανάγαθος Θεός Σας Χαρίζει υγείαν Μακρότητα ημερών και πλούσια τα Ουράνια Αγαθά του. Εις δε τα Μεταναστεύσαντα παιδιά Σας, Συγγενείς και Συμπατριώτες υγείαν ευτυχίαν και καλήν Πρόοδον. Είθε λοίπον Αγαπητοί μου Η Χάρις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, και η Αγάπη του Θεού και Πατρός και η Κοινωνία της Χάριτος του Αγίου Πνεύματος, να είναι πάντοτε Μαζί σας. ΑΜΗΝ.

5 «ΑΜΠΕΛΟΣ» ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΝΟΡΙΑΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΜΠΕΛΙΚΟΥ Αμπελικό: ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΜΑΣ Oι ρίζες μας Αγαπητοί φίλοι και αναγνώστες του περιοδικού «Άμπελος» και απανταχού της γης ευρισκόμενοι Αμπελικιώτες. Θα ήθελα να ζητήσω συγγνώμην, για την καθυστέρηση της εκδόσεως του περιοδικού μας, το οποίο γνωρίζω πολύ καλά ότι περιμένουν με μεγάλη λαχτάρα οι ευρισκόμενοι στις μακρινές ξενιτειές πατριώτες μας και με γέμισε χαρά η επιθυμία της πλειονότητας των αναγνωστών να διαβάζουν με μεγάλη λαχτάρα τις σελίδες που αναφέρονται στο όμορφο χωριό μας, με τον τίτλο οι ρίζες μας... Αυτό μου έδωσε τη δύναμη, το κουράγιο και την ενέργεια που χρειάζεται να συνεχίσω την έρευνά μου και να κάνω γνωστά σε όλους όλα τα στοιχεία, τις πληροφορίες, τα ήθη και έθιμα και γενικότερα να αναφερθώ στην ιστορία του χωριού μας. Εύχομαι «καλή χρονιά» να είναι για όλους το έτος 2012 και να απευθύνω σε όλους σας μια ευχή που μου έκανε ένα πολύ αγαπημένο μου πρόσωπο και αυτή είναι να γίνεται το 2012 όσο είναι δυνατόν πλουσιότεροι στις χαρές και φτωχότεροι στις λύπες. Σήμερα θα κάνω μία παρένθεση και δεν θα συνεχίσω την ιστορία της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου, πράγμα που θα γίνει στο επόμενο τεύχος και θ αναφερθώ στην προσπάθεια που κάνει ο λίαν αγαπητός σε όλους δραστήριος λεσβίτης, ιερέας του Αγίου Νικολάου Αμπελικού Ευστράτιος Κακάμπουρας για την αναβίωση του δασικού συνεταιρισμού και της ρητινοσυλλογής. Και τούτο διότι παρατήρησα ότι άνθρωποι ξένοι και όχι Αμπελικιώτες βοηθούν αυτήν την προσπάθεια, με αποτέλεσμα να λάβουν χώρα και σχετικά δημοσιεύματα στον τοπικό τύπο, σχετικά με το θέμα αυτό και τόσο τα «ΝΕΑ της Λέσβου» στα φύλλα εκδόσεως στίς και όσον και η εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ» στα φύλλα στις και στο περιοδικό «VIEW» τεύχος 104 της ανωτέρω εφημερίδος να αναφέρονται τόσον το θέμα της ρητινοσυλλογής όσον και οι ομορφιές του χωριού μας το οποίο πολύ επιτυχημένα και εύστοχα έχει πάρει το χαρακτηριστικό «τοπίο παρθένας ομορφιάς». Πέρα όμως από όλα αυτά και επειδή στην γιορτή που οργανώθηκε το καλοκαίρι του 2011, ακούστηκε από επίσημα χείλη ότι πολλά από τα λεχθέντα ήταν άγνωστα και αυτό με εξέπληξε, πήρα αφορμή και έκρινα ότι μία ανακεφαλαίωση μόνο καλό μπορεί να κάνει με τριπλό όφελος. Το πρώτο είναι να ξαναθυμηθούν οι παλιοί με συγκίνηση τα παλιά εκείνα χρόνια. Το δεύτερο είναι να μάθουν οι νέο τη σκληρή βιοπάλη των παλαιών με τη βαριά εργασία της ρητινοσυλλογής να παραδειγματιστούν και να εκτιμήσουν διάφορα αγαθά που απολαμβάνουν και τα θεωρούν ως δεδομένα. Το τρίτο είναι, να υπάρξει μία προβολή του όλου θέματος, το οποίο μόνο καλό μπορεί να κάνει στο χωριό μας και να το ωφελήσει. ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΜΑΣ ΧΩΡΙΟ ΜΟΥ ΟΜΟΡΦΟ Mέρος 7ο Έρευνα: ΝΙΚ. Γ. ΒΑΛΑΚΟΥ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΥ Ε.Α. Το όλο θέμα είναι πολυδιάστατο και θα μπορούσε να γράψει κανείς σελίδες ολόκληρες, αλλά λόγω του περιορισμένου χώρου θα αρκεστώ σε γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία της συλλογής. Είναι γνωστό σε όλους ότι η ρητίνη εχρησιμοποιείτο εκτός των άλλων και στην παραγωγή της ρετσίνας κι επίσης και στην επεξεργασία του κρασιού. Βλέπουμε εδώ ότι είναι αλληλένδετα τόσο η συλλογή της ρητίνης όσο και η καλλιέργεια αμπελιών και η παραγωγή σταφυλιών και κρασιού από τα οποία και πήρε το όνομά του το Αμπελικό. Οπότε σήμερα το ονομάζουμε Αμπελικό. Πριν από 400 ή 500 χρόνια ονομαζόταν Αμπελικώνας και στο απώτατο παρελθόν ονομαζόταν Βάκχιον. Και τα τρία ονόματα έχουν το ίδιο νόημα, δηλαδή είναι ονόματα αμπελιών-σταφυλιών-κρασιού. Βλέπουμε ότι το Αμπελικό έχει χτιστεί σε στρατηγικής σημασίας σημείο, ούτως ώστε στο σημείο πού τελειώνει το δάσος υπάρχει το χωριό και από κει και πέρα αρχίζει ο ελαιώνας, τα δε εδάφη και οι πλαγιές ήταν κατάλληλες για την καλλιέργεια αμπελιών. Υπήρχαν άφθονα νερά στις περιοχές «Κλιμά», «Τριγωνιά», «Κλίμα», «Άγιο Ευστάθιο», «Βερβάρη» και στη βάση έρρεε από τις παρυφές του Ολύμπου το ποτάμι που είχε πάρα πολύ νερό τα χρόνια εκείνα τα παλιά. Ήθελα περιληπτικά να τονίσω ότι σε όλα υπήρχε μια μεθόδευση και τι εννοώ. Ότι η συλλογή της ελιάς και η συλλογή της ρητίνης δεν συνέπιπτε χρονιά, οπότε οι κάτοικοι είχαν απασχόληση ολόκληρο το χρόνο και ασχολούντο κατά περιόδους με την συλλογή της ρητίνης, ελιάς, καλλιέργειας αμπελιών, σιταριών στη ρουγγάδα, (γι αυτό έχουμε και το επίθετο Σιταράδες) και επικουρικά με την κτηνοτροφία. Σε ένα βιβλίο γεωγραφίας που εδιδάσκετο στο Δημοτικό σχολείο του 1900 και φέρει το όνομα του τότε μαθητού αειμνήστου ιερέα Ιωάννη Βαλάκου, αναφέρεται απλά αλλά γλαφυρά και ρεαλιστικά για τους κατοίκους του Αμπελικού. Χαρακτηριστικά γράφει τις ανωτέρω ασχολίες και συμπληρώνει ότι οι κάτοικοι είναι τραχείς, ορεβίσιοι διότι δεν υπάρχει δρόμος να συνδέει το χωριό από με τον Πολιχνίτο. (Ο Πολυχνίτος τότε είχε χωματόδρομο και συνδεότανε με την Μυτιλήνη) και για να πάμε στον Πολιχνίτο έπρεπε να περπατούν μισή ημέρα με τα ζώα. Εδώ γεννάται το ερώτημα εάν το 1900 επίσημο βιβλίο αναφέρει την απομόνωση του χωριού περιγράφει τους τραχείς τρόπους των κατοίκων που είναι δυνατόν το 1500 οι παλαιότεροι αυτοί οι άνθρωποι να έχτισαν κτίρια, 26 μέτρα ψηλά με στατικότητα και να σώζονται μέχρι σήμερα. Φυσικά όπως καταλαβαίνετε αναφέρομαι στον Πύργο του χωριού και αναρωτιέμαι ποιος αρχιτέκτονας και μηχανικός τον σχεδίασαν και τον έχτισαν, τι σκοπούς εξυπηρετούσε. Ερωτήματα που θα μας απασχολήσουν στο μέλλον. Επειδή ξέφυγα κατά πολύ από το κυρίως θέμα μας που 5

6 6 «ΑΜΠΕΛΟΣ» ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΝΟΡΙΑΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΜΠΕΛΙΚΟΥ είναι η ρητίνη κλείνω το παραπάνω και αν είμαστε καλά θ αναφερθούμε στο μέλλον. Ως γνωστόν έχουμε το πευκοδάσος Αγιάσου - Βασιλικών - Πολυχνίτου, τα οποία συνορεύουν με το πευκοδάσος του Αμπελικού. Το δάσος του Αμπελικού σε σχέση με τον πληθυσμό που είχε και τον πληθυσμό των άλλων χωρών, ήταν πάρα πολύ μεγάλο και ανερχόταν σε δασικά στρέμματα, ενώ σήμερα έχουν απομείνει δασικά στρέμματα, τα δε υπόλοιπα χάθηκαν. Είναι όμως χαρακτηριστικό του ότι από τα στρέμματα ολόκληρου του νησιού τις στρέμματα τις δούλευαν οι ρετσινάδες του Αμπελικού. Δούλευαν το 70% του Λεσβιακού δάσους. Αυτό σημαίνει ότι ήταν ικανοί για τη δουλειά αυτή και οι άλλες κοινότητες που είχαν εμπιστοσύνη και τους νοίκιαζαν τα πευκοδάση τους. Βλέπουμε να δουλεύουν Αμπελικιώτες στο Κρυονέρι της Καλλονής, στις Φεράνες της Αγίας Παρασκευής από την Αχλάδα της Πηγής μέχρι τον πέτρινο στύλο της Γήρας, από το Καραγάτσι του Μεγαλοχωρίου μέχρι τον καραβοπόταμο της Αγιάσου και τους συναντάμε μέχρι και το δάσος της Κρατήγου. Για τα χρόνια εκείνα οι αποστάσεις αυτές ήταν πολύ μεγάλες καθόσον δεν υπήρχε συγκοινωνία και όμως ή η μεγάλη ανάγκη ή η μεγάλη ζήτηση τους έκανε να πηγαίνουν τόσο μακριά με όλα τα προβλήματα της διαβίωσης που θ αντιμετώπιζαν διαμονής και διατροφής, για να συλλέξουν το πολύτιμο από προϊόν την ρητίνη. Αυτό μου θυμίζει ότι Έλληνες βρέθηκαν από κάποιον ναυτικό στο απομακρισμένο σημείο της γης που είναι «η γη του πυρός». Μου θυμίζει τα καραβάκια που διέσχιζαν τις ερήμους για να φέρουν από την ανατολή τα περιζήτητα μπαχαρικά. Μου θυμίζει τον θαλασσοπόρο που έψαχναν θαλάσσιους δρόμους για να παν στις Ινδίες να φέρουν μπαχαρικά. Έτσι παρομοιάζω τους τότε ρετσινάδες τους οποίους με το να τους μνημονεύουμε και να κάνει ο ιερέας τις ενέργειες που κάνει, τους αποτίνουμε φόρο τιμής και επιπλέον να περισώζεται η πολιτισμική μας κληρονομιά που αυτές τις δύσκολες ημέρες της κρίσεως, την έχουμε τόσο ανάγκη. Κάποτε με ρώτησε κάποιος πότε πραγματικά πεθαίνει ένας άνθρωπος; Δεν ήξερα, τι να του απαντήσω και απάντησε αυτός στην ερώτησή του. «Ένας άνθρωπος ΠΕΘΑΙΝΕΙ ΟΤΑΝ ΠΑΨΟΥΜΕ ΝΑ ΤΟΝ ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ». Γι αυτό κι εμείς αυτούς τους ανθρώπους πρέπει πάντοτε να τους θυμόμαστε. Και επειδή διαθέτουμε και τα ονόματα των περισσοτέρων από αυτούς, θα ήθελα να κάνω μία πρόταση με όλο το σεβασμό που έχω. Και η πρότασή μου είναι να καθιερωθεί μία Κυριακή του χρόνου να γίνεται μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών αυτών των ανθρώπων, να συγκεντρώνονται την ημέρα αυτήν, συγγενείς, γνωστοί, φίλοι, Αμπελικιώτες και να διηγούνται διάφορες ιστορίες που έχουν στη θύμισή τους για τα πέτρινα εκείνα χρόνια, εξ αιτίας των οποίων πολύ οδηγήθησαν στην ξενιτειά. Ξεκίνησα να γράψω για τη ρητίνη και τελικά αναφέρθηκα σε γενικότητες αλλά λεπτομερώς θα γράψω στο μέλλον και στο περιοδικό η άμπελος και στο βιβλίο που θα εκδοθεί, για το οποίο ζητώ την πληροφοριακή βοήθεια όσων γνωρίζουν ο,τιδήποτε για το χωριό μας και το οποίο απεφάσισα να γράψω ύστερα από προτροπή του πρώτου δημάρχου Λέσβου κ. Δημ. Βανάτσου. Ιστορικά θέλω να αναφέρω τα όρια του πευκοδάσους του Αμπελικού για να με διορθώσουν οι παλιοί και για να μάθουν οι νέοι. Ποταμός Αμπελικού και με κατεύθυνση προς βορρά φτάνουμε στο Στενοκλείδι-Άργαλο. Από το Άργαλο φτάνουμε στο Αζώπ-Κοπάνα και από εκεί κατευθυνόμαστε πρός Βούβαρο - Σταυρολάγκαδο - Πλατύ Χωφάρ - Μικρό Χωράφ - Αγκαθάρα (Κουτούκ) ή Κουτσαί Μούτα - Χειμωνιατσή - Κότσινας Ποταμός - Φανερωμένη - Αρτίκξ - Ρόφες - Κατσί Βατσινιά - Χαλασμένο Ράχτο - Αντρειά - Σπλιάδια - Ποταμός Αμπελικού. Επίσης θα ήταν παράλειψη να μην μνημονέψω τα πισσοκάμινα που είχαν οι Αμπελικιώτες και έβγαζαν την ψημένη ξηρά πίσσα και την υγρά πίσσα άψητη (κατράνι) την οποία εμπορευόταν και χρησιμοποιείτο στην αγορά για το καλαφάτισμα (επάληψη) των τότε πλοίων. Έχουμε λοιπόν ένα μεγάλο πισσοκάμινο ιδιοκτησίας πολλών ιδιοκτητών στην τοποθεσία «Καμένα» και εδώ βλέπουμε την συνάφεια που υπάρχει στο όνομα της τοποθεσίας με το πισσοκάμινο. Άλλα είναι: Βρυκόλακα - Άσπρη Πέτρα (Κινάν), Σανίδα - Καντρέλια - Χαρτσιά - Μυρσινιά λαγκάδι, Σπίλιους, Βόλ, Καρδαμλιώς, Κααμέλια (Κόκκαλα). Δραμ (Μπαμ γούρνα), Αβαγιανό, Ρόφες του Μελιγωνίτ, Γιακμή, Σκρου, Σκοτιενό, Σταρά, Βαγγελινού, Σταυρέλ γούρνα, Μπρατς, Κατάρτ, Δάφνη, Βουλέζ βαθιά γούρνα, Μάρμαρο (Δεσποτέλλη) Κασιρινό Παραδείσ, Κλεμάτ, Κατσαρού Καμίνια 4 Αντωνίου Βεβέρη, Νικολάου Βουλέγη, Νικολάου Κυριακού, Παναγιώτου Χρυσή, Παναγιώτου Κύτερη. Επειδή με πιέζει ο χώρος θέλω ν αναφέρω τα δύο ιστορικά στοιχεία που σώζονται και να κλείσω το θέμα της ρητίνης με την δήλωση ότι δεν έγραψα ούτε το 10% από όσα ήθελα να γράψω. Το ένα σημείο που θέλω να αφηγηθώ είναι ότι ο Ιωάννης Χρυσής ή όπως τον λέγαμε οι παλιοί «Καρύπς» βρήκε μέσα στο χώμα, στην περιοχή Άργαλο ένα πλατύ χονδρό κεραμίδι με ξένα γράμματα (πιθανόν Ρωμαϊκά-Λατινικά) και μάλλον υπήρχαν στοιχεία για το δάσος, πλην όμως λόγω άγνοιας και αγραμματοσύνης σκέφτηκε ότι είναι κάτι άχρηστο και το πέταξε, σπάζοντάς το χωρίς να του δώσει καμμία σημασία. Το ίδιο σημάδι βρέθηκε αργότερα και στα «Χλια νερά» από τον Ευστράτιο Χονδρή. Το δεύτερο που θέλω να μνημονεύσω είναι ότι το δάσος του Αμπελικού κατά την Τουρκοκρατία λεγόταν «Υπ αριθμόν πρώτος μεράς». Επειδή όμως οι Αμπελικιώτες ήταν φτωχοί και δεν πλήρωναν τους δασικούς φόρους στους Τούρκους, το πήραν οι Τούρκοι και το δώσαν στον Πολυχνίτο, όταν το χωριό υπαγόταν μέχρι το έτος 1918, με πλειοδοτική δημοπρασία εκποιήσεως αυτού. Τότε οι Αμπελικιώτες μαζεύτηκαν και αυθόρμητα πήρα την απόφαση να μαζέψουν χρήματα και ό,τι πολύτιμο είχαν, πήγαν στον Πολιχνίτο πλήρωσαν στους Τούρκους τους φόρους και οι Τούρκοι τότε ακύρωσαν την δημοπρασία και εξέδωσαν τον τίτλον του δάσους (ΑΠΟΥ ΚΟΤ- ΣΑΝ) υπέρ και πάλι του Αμπελικού. Ακολούθησε τότε μεταξύ των Αμπελικών που είχαν πληρώσει η διανομή του δάσους, δίνοντας την ονομασία ως ακολούθως: Δάσος Σταυρέλ στον Άλφα, δάσος τ Βόλο στον Βήτα, τα Ράχτα Άσπρ Πέτρα στον Γάμα κ.λπ. Η συνέχεια στο επόμενο τεύχος

7 «ΑΜΠΕΛΟΣ» ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΝΟΡΙΑΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΜΠΕΛΙΚΟΥ ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΑΣ 7 Από την εορτή του Αγίου Νικολάου Με τη δέουσα καθιερωμένη ιεροπρέπεια έγινε και φέτος η εορτή του πολιούχου και προστάτη του χωριού μας Αγίου Νικολάου. Τον τόνο της εορτής έδωσε πριν από μια εβδομάδα ο σημαιοστολισμός του χωριού, όπως γίνεται κάθε χρόνο. Την εορτή λάμπρυναν με τη παρουσία τους ο Αρχιμ. Μιχαήλ Τυρωπόλης, από την Ιερά Μονή Δαμανδρίου, ο Πρωτοπρεσβύτερος Νικόλαος Παπαγεωργίου από την Αγιάσο, ο Αιδ. Εμμανουήλ Μανωλέλλης από το Πλωμάρι και ο Αιδ. Δημήτριος Βούρος από το Μεγαλοχώρι. Ο Ιεροκήρυκας θεολόγος και Ιεροψάλτης κ. Μανώλης Μελινός απηύθυνε στο εκκλησίασμα τον πανηγυρικό μελίρρυτο και Θεολογικό του λόγο. Περισσότεροι από κάθε χρονιά οι ευσεβείς χριστιανοί που προσήλθαν στην πανήγυρη από πολλά μέρη του νησιού μας ιδιαίτερα από τη γύρω περιοχή αλλά και με λεωφορεία από τη Μυτιλήνη, την Αγιάσο, τον Αφάλωνα, τη Μόρια και τη Γέρα. Στο τέλος της Θ. Λειτουργίας ο εφημέριος του χωριού παρεκάλεσε το εκκλησίασμα να βοηθήσει οικονομικά το 2χρονο παιδί της Στο τέλος ακολούθησε δεξίωση για όλο τον εκκλησίασμα στο Πνευματικό Κέντρο, όπου μοιράσθηκαν οι καθιερωμένοι λουκουμάδες καθώς και ένα καζάνι ρεβίθια που πρόσφερε ο κ. Γιάννης Χατζηγιάννης και μαγείρεψε η κ. Αλεξάνδρα Βαλίλη. Το Eκκλησιαστικό Συμβούλιο ευχαριστεί θερμά όλους όσους βοήθησαν με κάθε τρόπο στην πανήγυρη του Αγίου Νικολάου και εύχεται χρόνια πολλά και καλές γιορτές. Το Νέο Ηρώο Εδώ και αρκετά χρόνια, λόγω της δημιουργίας της πλατείας στον εξωτερικό χώρο της εκκλησίας, το παλαιό μνημείο το οποίο ήταν μια μαρμάρινη πλάκα με τα ονόματα των πεσόντων αφαιρέθηκε αναγκαστικά. Κατά την εκτέλεση των εργασιών η πλάκα με τα ονόματα καταστράφηκε, έτσι λοιπόν η κατάθεση των στεφάνων μέχρι τώρα γίνονταν σε ένα ξύλινο φορητό μνημείο, το οποίο φυλάσσεται στο λαογραφικό μουσείο της εκκλησίας. Για το λόγο αυτό κατασκευάστηκε πρόσφατα νέο μνημείο πεσόντων, στην είσοδο του αύλειου χώρου της εκκλησίας. οικογένειας Βουδούρη, το οποίο είναι αντιμέτωπο με την λευχαιμία. Το ποσό που συγκεντρώθηκε δώθηκε στην μητέρα του παιδιού. Μετά τη Θεία Λειτουργία έγινε η λιτάνευση της εικόνας του Αγίου την οποία σήκωναν όπως και πέρυσι δύο παιδιά ντυμένα με παραδοσιακές στολές, με τη συνοδεία της Φιλαρμονικής του Πολυχνίτου. Κοινή κοπή βασιλόπιτας Ο Σύλλογος Εθελοντών πυροσβεστών Νομού Λέσβου (Σ.Ε.ΠΥ. ΝΟ.Λ.) και η Ομάδα Εθελοντισμού και Αλληλεγγύης «ΑΜΠΕΛΟΣ» έκοψαν από κοινού, την Κυριακή 22 Ιανουαρίου στο Πνευματικό Κέντρο του Αγίου Νικολάου Αμπελικού, την Πρωτοχρονιάτικη Βασιλόπιτά τους. (Φωτο: Ανέστης Μελιγωνίτης)

8 8 «ΑΜΠΕΛΟΣ» ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΝΟΡΙΑΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΜΠΕΛΙΚΟΥ Τα οφέλη της coca -cola Tα πρώτα 10 λεπτά: 10 κουταλιές ζάχαρης εισχωρούν στο σύστημά σας. Είναι το 100% της προτεινόμενης ημερήσιας δόσης. Ο λόγος που δεν κάνετε αμέσως εμετό από την υπερβολική δόση ζάχαρης είναι το φωσφορικό οξύ, που κόβει τη γεύση και σας επιτρέπει να κρατήσετε το αναψυκτικό στο στομάχι σας. 20 λεπτά: Το ζάχαρό σας προκαλεί μια έκρηξη ινσουλίνης... Το συκώτι σας ανταποκρίνεται σε αυτό, μετατρέποντας όση ζάχαρη μπορεί σε λίπος (και υπάρχει πολλή ζάχαρη αυτή τη στιγμή). 40 λεπτά: Η απορρόφηση καφεΐνης έχει ολοκληρωθεί. Οι κόρες σας διαστέλλονται, η πίεση του αίματος αυξάνεται και το συκώτι συνεχίζει να ρίχνει ζάχαρη στο αίμα. Οι δέκτες αδενοσίνης στον εγκέφαλό σας φράζουν αποτρέποντας την υπνηλία. 45 λεπτά: Το σώμα σας ανεβάζει την παραγωγή ντοπαμίνης, ερεθίζοντας τα κέντρα ευχαρίστησης στον εγκέφαλό σας. Είναι ο ίδιος τρόπος που λειτουργεί και η ηρωίνη. 60 λεπτά: Το φωσφορικό οξύ δεσμεύει το ασβέστιο, το μαγνήσιο και τον ψευδάργυρο στο έντερό σας, παρέχοντας μιας περαιτέρω ώθηση στο μεταβολισμό. Αυτό γίνεται από τις υψηλές δόσεις της ζάχαρης και των τεχνητών γλυκαντικών ουσιών που αυξάνουν επίσης τη νεφρική αποβολή του ασβεστίου. 70 λεπτά: Οι διουρητικές ιδιότητες της καφεΐνης κάνουν παιχνίδι (σας κάνει να πρέπει να κατουρήσετε). Τώρα βεβαιώνεται ότι θα εκκενώσετε το συνδεμένο ασβέστιο, μαγνήσιο και ψευδάργυρο που διαφορετικά θα πήγαινε στα κόκκαλά σας, καθώς επίσης το νάτριο, τον ηλεκτρολύτη και το νερό λεπτά: Δεδομένου ότι η αναστάτωση μέσα σας πεθαίνει, θ αρχίσετε να έχετε στέρηση ζάχαρης. Μπορεί να γίνετε οξύθυμοι ή και αργόστροφοι. Έχετε επίσης τώρα, κυριολεκτικά, κατουρήσει όλο το νερό που περιείχε η Coke, μαζί με τις πολύτιμες θρεπτικές ουσίες που το σώμα σας θα μπορούσε να έχει χρησιμοποιήσει για να ενυδατώσει το σύστημά σας ή να χτίσει ισχυρά κόκκαλα και δόντια. ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ Η σκουριά φεύγει με την πρώτη: Απλώστε ένα πανί βουτηγμένο στην Coca-Cola στη σκουριά για λίγο χρονικό διάστημα. Μπορείτε να αφαιρέσετε το γράσσο από τα ρούχα: Ρίξτε ένα κουτάκι Coke πάνω στον λεκέ από γράσσο, μαζί με απορρυπαντικό, και τρίψτε το κυκλικά. Η Coca-Cola/ Pepsi θα βoηθήσει να εξαφανιστεί ο λεκές. Μπορεί επίσης να εξαφανίσει την θολούρα από το παρμπρίζ σας! Αυτό το κατασκεύασμα το πίνουμε! Φυσικά το χρησιμοποιούμε για να καθαρίζουμε και τους λεκέδες μας. Και πληρώνουμε γι αυτό! Σωστά; Πληροφοριακά: Ο μέσος όρος ph των αναψυκτικών, π.χ. Coke & Pepsi είναι 3.4. Αυτή η ποσότητα οξύ είναι αρκετά δυνατή να διαλύσει δόντια και κόκαλα! Το σώμα μας σταματάει να χτίζει τα κόκαλα περίπου στην ηλικία των 30. Μετά από αυτή την ηλικία αρχίζει να διαλύει τα κόκαλα κάθε χρόνο μέσα από τα ούρα μας, εξαρτώμενο όμως πάντα από την οξύτητα του φαγητού που λαμβάνει. Το διαλυμένο ασβέστιο καταλήγει από τις αρτηρίες, τα αιμοφόρα αγγεία, το δέρμα, τους ιστούς και τα διάφορα όργανα, στα νεφρά με αποτέλεσμα την δημιουργία της πέτρας στα νεφρά. Τα αναψυκτικά δεν έχουν καθόλου φυσικά στοιχεία (σε αντίθεση με τις βιταμίνες και το φυσικό νερό). Έχουν περισσότερη ζάχαρη, υψηλότερη οξύτητα και χρωστικά. Μερικοί άνθρωποι προτιμούν να πίνουν ένα αναψυκτικό μετά από κάθε γεύμα. Φαντάζεστε ποιο είναι το αντίκτυπο; Το σώμα μας έχει μία ενδεικτική τιμή 370 για την λειτουργία της χώνευσης των ενζύμων. Η θερμοκρασία των αναψυκτικών είναι κατά πολύ μικρότερη από 37, μερικές φορές είναι πολύ κοντά στο 0. Αυτή η διαφορά θερμοκρασίας έχει σαν αποτέλεσμα να επηρεάζεται η διαδικασία των ενζύμων και να δημιουργεί stress στο χωνευτικό μας σύστημα κι αυτό να χωνεύει λιγότερο φαγητό.. Στην πραγματικότητα το φαγητό ζυμώνεται. Το ζυμωμένο φαγητό προκαλεί δυσοσμία, αέρια, αποσύνθεση και δημιουργεί τοξικά, τα οποία απορροφούνται από τα έντερα, κι έτσι περνάνε μέσα στο αίμα απ όπου διοχετεύεται σε ολόκληρο το σώμα. Αυτή η εξάπλωση των τοξικών βοηθάει στην δημιουργία διαφόρων αρρωστιών. Πώς η Κόκα Κόλα και η Pepsi μας «ΒΟΗΘΟΥΝ» Μπορείς να καθαρίσεις μια τουλέτα: Καταβρέξτε με ένα κουτάκι Coca-Cola την λεκάνη της τουλέτας. Μία ώρα μετά θα λάμπει από καθαριότητα. Το κιτρικό οξύ της Coke εξαφανίζει όλες τις χρωστικές κιλήδες από τις πορσελάνες. Μπορείτε να αφαιρέσετε την σκουριά από τον προφυλακτήρα του αυτοκινήτου σας: Τρίψτε τον προφυλακτήρα με ένα τσαλακωμένο αλουμινόχαρτο, βουτηγμένο στην Coca-Cola. Καθαρίστε τους πόλους της μπαταρία του αυτοκίνητου από την διάβρωση: Ρίξτε ένα κουτάκι Coca-Cola πάνω στους πόλους της μπαταρίας για να εξαφανίσετε την διάβρωση... Μερικά παραδείγματα: Πριν μερικούς μήνες, έγινε ένας διαγωνισμός στο πανεπιστήμιο Delhi «Ποιος θα πιεί την περισσότερη Coke;» Ο νικητής ήπιε 8 μπουκάλια και πέθανε επί τόπου από την υπερβολική δόση «μελανικής διοξύνης» στο αίμα του και μη επαρκούς οξυγονώσεως. Από τότε, ο πρύτανης απαγόρεψε τα αναψυκτικά από την καντίνα του πανεπιστημίου. Κάποιος έβαλε ένα σπασμένο δόντι σε ένα μπουκάλι Pepsi όπου μετά από 10 ημέρες αυτό διαλύθηκε! Τα δόντια και τα κόκαλα είναι τα μόνο ανθρώπινα όργανα που μένουν άθικτα αρκετό καιρό μετά από τον θάνατο μας. Φανταστείτε τι μπορεί να κάνει αυτό το αναψυκτικό στα ευαίσθητα έντερά σας και στο εσωτερικό του στομάχου σας που καταλήγει!

9 «ΑΜΠΕΛΟΣ» ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΝΟΡΙΑΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΜΠΕΛΙΚΟΥ Αγαπητοί αναγνώστες του περιοδικού μας, Η σελίδα αυτή καθιερώνεται από σήμερα ειδικά για το μουσείο, αφενός για να σας ενημερώνουμε για τα νέα του μουσείου και αφετέρου, να προβάλουμε διά του περιοδικού μας κάποια ιδιαίτερα εκθέματα. Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ Το μουσείο ιδρύθηκε το 1994 στο χώρο του παλιού νεκροταφείου και στα οικόπεδα (κήπους)των αειμνήστων δωρητών Καλδή Εμμανουήλ και Καρλαγάνη Δημητρίου οι οποίοι μετά από πρόταση του εφημερίου τα δώρισαν στην εκκλησία με σκοπό την ίδρυση Λαογραφικού μουσείου. (Εδώ θα κάνουμε μια παρένθεση και θα τονίσουμε ότι η εκκλησία έχει καθήκον και υποχρέωση πάντα να τους μνημονεύει, μάλιστα στην ανακαίνιση που γίνεται θα πρέπει να προστεθούν σε ειδική κορνίζα μέσα στο μουσείο οι φωτογραφίες τους.) Το μουσείο λοιπόν κτίστηκε με τη συνδρομή και τη βοήθεια όλων των χωριανών μας, στις εργασίες και στα σχέδια είχαμε πάντα την ευλογία, τη συμπαράσταση, και τις συμβουλές του Μητροπολίτη μας. Τη μελέτη ετοίμασε δωρεάν ο ομοχώριος μας κ. Στέλιος Κουρουλής, Πολιτικός μηχανικός. Το 1994 μπήκαμε για πρώτη φορά στο μουσείο χωρίς εγκαίνια πανηγύρια και γιορτές. Ο εφημέριος μόνος του χωρίς εκκλησίασμα έκανε τον Αγιασμό χωρίς να το γνωρίζει κανένας. Όλα τα κατεύθυνε το Χέρι του Θεού. Είναι χαρακτηριστικό, ότι την 25 Νοεμβρίου της Αγίας Αικατερίνης έληγε το τελευταίο γραμμάτιο δρχ. χωρίς όμως να έχουμε χρήματα να το πληρώσουμε, αποβραδίς μας ειδοποίησε ο Μητροπολίτης μας κ.κ. ΙΑΚΩΒΟΣ ότι θα περνούσε την επόμενη ημέρα για την εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης στο Νεοχώρι και θα ήθελε να μας παραδώσει ένα φάκελο. Πράγματι ανήμερα της Αγίας Αικατερίνης τη μέρα πού έληγε το γραμμάτιο μας παρέδωσε ένα φάκελο με δρχ., σταλμένο από την Αυστραλία. Στο πρώτο κάλεσμα, για να δώσουν (όσοι βέβαια ήθελαν) αντικείμενα για το μουσείο, η διάθεση των χωριανών μας ήταν συγκινητική. Η πλειοψηφία των απλοϊκών ανθρώπων εμπιστεύτηκαν την εκκλησία, και η εκκλησία προσπάθησε στο κατά δύναμιν βέβαια με ευθύνη να κάνει το καθήκον για την αποστολή που ανέλαβε, διότι πολλά αντικείμενα έπρεπε να συντηρηθούν και επίσης πολλά θα είχαν καταστραφεί αν δεν σώζονταν στο μουσείο δεδομένο, ότι εκ των δωρητών κάποια σπίτια γκρεμίστηκαν. Όμως πρέπει ιδιαίτερα να τονιστεί, ότι στον αιώνα που διανύουμε χάθηκαν ιδιαίτερης αρχαιολογικής σημασίας αντικείμενα από τον τόπο μας, είτε από άγνοια και αφέλεια, είτε ακόμη και από ιδιοτέλεια ακόμη χειρότερα κάποια σημαντικότατα αντικείμενα από το τόπο μας έχουν πωληθεί; Ποίος μπορεί να αρνηθεί ότι με την στάση αυτών των ανθρώπων δεν αλλοιώθηκε η πραγματική ιστορία του τόπου μας; Εδώ παραπέμπουμε έγγραφο της εκκλησίας του αείμνηστου λίαν ευλαβέστατου ιερέως Ιωάννου Βαλάκου ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΑΣ που αναφέρει ότι κατά τις εργασίες τον Αύγουστο 1965 στο εξωκκλήσι της Αγίας Κυριακής στη Ρογκάδα βρέθηκαν τρεις μικρές σπασμένες μαρμάρινες πλάκες: Α/ 0,12επί 0,11 έγραφε ΜΗΝΟ..ΗCXC Β/0,08 επί 0,04 έγραφε Ο Υ- Γ/0,22 επί 0,18 έγραφε Ι Ι Ο Υ Το υπό ανακαίνιση μουσείο. Ν Η ΔΙΝΔΙ Σ Ε Ν Ο Υ. Τα τεμάχια παραδόθηκαν από τον Παπά Γιάννη στη κοινότητα και από κει χάνονται;... Ως συνήθως... Θεωρούμε χρέος όμως να ευχαριστήσουμε όλους όσους παρέδωσαν στην εκκλησία και εμπιστεύθηκαν δικά τους αντικείμενα, ως ελάχιστη τιμή θα πρέπει τώρα με την ανακαίνιση του μουσείο να μπουν οι φωτογραφίες των δωρητών και τα ονόματα τους. Ευχόμαστε η προσφορά αυτών των απλοϊκών ανθρώπων ευεργετών να βρει μιμητές. Έτσι λοιπόν από το 1994 μέχρι σήμερα έχουν συγκεντρωθεί στο μουσείο του χωριού μας σε ποσότητα 3600 αντικείμενα, σε είδος όμως είναι περίπου 700. Τα αντικείμενα στο μουσείο έχουν χωριστεί σε τρείς ενότητες: Λαογραφικά - Εκκλησιαστικά - Ρητινοσυλλογής. Από τον Οκτώβριο έχει ξεκινήσει η ανακαίνιση του μουσείο, έχουν μπει νέες ειδικές προθήκες στο εκκλησιαστικό τμήμα, καθώς και ειδικός φωτισμός μουσείου, η ανακαίνιση έχει τελειώσει στο εκκλησιαστικό μουσείο και σύντομα θα ξεκινήσει και στο Λαογραφικό και ρητίνης, ελπίζουμε το καλοκαίρι το μουσείο να είναι έτοιμο. Θερμές ευχαριστίες ανήκουν στο νομαρχιακό σύμβουλο κ. Θεόδωρο Βαλσαμίδη καθώς και στον χωριανό μας πολιτικό μηχανικό κ. Στέλιο Κουρουλή. Πρόσφατα η φοιτήτρια της πολιτισμικής τεχνολογίας του Παν. Αιγαίου Ευλαμπία Κατσαμάτσα, Υπεύθυνη στο Ψηφιακό μουσείο Ιακωβίδη μετά από πρόταση του καθηγητού του Παν. Αιγαίου Δημητρίου Παπαγεωργίου ανέλαβε μια μεταπτυχιακή εργασία με θέμα: (παρουσίαση - μουσικολογική μελέτη αντικειμένων Λαογραφικού μουσείου Αμπελικού). Η Εργασία αυτή παρότι δεν έχει ακόμη τελειώσει έχει βοηθήσει τα μέγιστα στο μουσείο διότι συνετέλεσε ώστε να δημιουργηθεί μια ηλεκτρονική βάση δεδομένων των αντικειμένων του μουσείου, επίσης ετοιμάζεται η τεκμηρίωση των αντικειμένων από την εφορεία αρχαιοτήτων. Και ακόμη κατηγοριοποιούνται στη σωστή σειρά και θέση στο μουσείο τα αντικείμενα, για όλα αυτά αξίζουν πολλά συγχαρητήρια στην Ευλαμπία Κατσαμάτσα καθώς και πολλές ευχαριστίες στο Καθηγητή του Παν. Αιγαίου κ. Δημήτριο Παπαγεωργίου. Επίσης αξίζουν συγχαρητήρια στη χωριανή μας Διαμαντούλα Κωσταντάρα φοιτήτρια λαογραφίας ιστορίας και αρχαιολογίας του Παν. Ιωαννίνων η οποία ανέλαβε μια εργασία με Θέμα: το Μουσείο Αμπελικού. Η εργασία αυτή εστέφθη με πλήρη επιτυχία αφού πήρε βαθμό 10. Για την παρουσίαση των αντικειμένων του μουσείου θα ακολουθήσουμε τη χρονολογική σειρά των αντικειμένων σε συνδυασμό βέβαια και της κατηγορίας που ανήκουν, ξεκινώντας με τη κατηγορία των πετρωμάτων, από τον Απολιθωμένο κορμό που βρίσκεται στο προαύλιο του μουσείου. Απολιθωμένος κορμός Ο Απολιθωμένος κορμός δέντρου έχει βρεθεί στο αγρόκτημα του Αειμνήστου Παν. Μελιγωνίτη στη περιοχή Παλιοχώρα Ρογκάδας Αμπελικού είναι διαστάσεων 2.30 μ. και έχει περίμετρο 2,10. Σύμφωνα με το Γεωλόγο χωριανό μας Ραφαήλ Μελιγωνίτη είναι εκατομμυρίων ετών και είναι από πεύκο. Για τον συγκεκριμένο 9

10 10 «ΑΜΠΕΛΟΣ» ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΝΟΡΙΑΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΜΠΕΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Ποιότητα νερού και υγεία Επιμέλεια: Ραφαήλ Μελιγωνίτη, Γεωλόγου Οι φόβοι για επιπτώσεις της πυρκαγιάς στην ποιότητα νερού της λίμνης του Μαραθώνα, φέρνουν στο προσκήνιο τους κινδύνους για την υγεία που μπορεί να κρύβει ένα ποτήρι νερό. Καθώς η ΕΥΔΑΠ πραγματοποιεί συνεχείς ελέγχους στο νερό του Μαραθώνα, διαβεβαιώνοντας ότι η ποιότητα είναι άριστη, συνεργεία καθαρίζουν όλη την περίμετρο της λίμνης από τα αποκαΐδια. Το επόμενο βήμα είναι η κατασκευή αναβαθμών συγκράτησης των φερτών υλικών. Από την άλλη, τα επιβραδυντικά για την καταστολή των δασικών πυρκαγιών και οι επιπτώσεις τους στους υδάτινους αποδέκτες έχουν εξετασθεί από πλήθος ερευνών, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, με τα στοιχεία να δείχνουν ότι η μεγαλύτερη επίπτωση των επιβραδυντών πυρκαγιάς στο περιβάλλον είναι οι δυσμενείς επιπτώσεις τους στην ποιότητα νερού. Το πρόβλημα της υποβαθμισμένης ποιότητας νερού απασχολεί πολλές περιοχές της χώρας. Πρόσφατα, κοκτέιλ χημικών ανιχνεύθηκε στα υπόγεια νερά της πεδιάδας Αρτάκης - Ψαχνών, ενώ είναι γνωστό το πρόβλημα με το εξασθενές χρώμιο στη Βοιωτία ή τα βαρέα μέταλλα στην Αρκαδία. Το νερό δεν είναι μόνο Η2Ο. Στα ποτήρια μας φτάνουν ουσίες που καθορίζουν την σκληρότητα του, καταδεικνύουν ρύπανση, προκαλούν ερεθισμούς, αλλοιώσεις ή βλάβες στον οργανισμό, ενώ κάποιες από αυτές αποδεικνύονται καρκινογόνες. Στην πραγματικότητα, οι περισσότερες υπάρχουν πάντα στα φυσικά νερά και επικινδυνότητα τους καθορίζεται από τις υψηλές συγκεντρώσεις. Καθώς χιλιάδες Έλληνες σήμερα ζουν με το φόβο, το «λεξικό του νερού» από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας μπορεί να αποτελέσει έναν ιδανικό οδηγό πρώτης πληροφόρησης για την ποιότητα του νερού και τους κινδύνους που αντιμετωπίζουμε. Ουσίες στο νερό που επηρεάζουν τον οργανισμό ή υποδηλώνουν πρόβλημα. Συχνά στο νερό υπάρχουν ουσίες που δεν προκαλούν σοβαρές βλάβες στην υγεία, επηρεάζουν όμως τον οργανισμό που αντιδρά με την εκδήλωση συγκεκριμένων συμπτωμάτων. Το μαγνήσιο, για παράδειγμα, από τα πιο συνηθισμένα συστατικά των φυσικών νερών, μπορεί να έχει καθαρτικές και διουρητικές ιδιότητες, αν οι συγκεντρώσεις στο νερό ξεπερνούν τα 125 mg/l. Κρίσιμες είναι και οι μετρήσεις του υπολειμματικού χλωρίου στα νερά που χλωριώνονται, ώστε να καταστραφούν τα παθογόνα μικρόβια. Μικρές ποσότητες χλωρίου είναι ακίνδυνες, μεγάλες ποσότητες όμως μπορούν να προκαλέσουν ερεθισμό στο στόμα και τον λάρυγγα. Το χλώριο δίνει στο νερό ελαφρά οσμή και αλλοιώνει τη γεύση του. Επίσης, υπάρχουν στο νερό κι άλλες ουσίες που δεν επηρεάζουν την υγεία, αποτελούν ωστόσο «δείκτες κινδύνου». Η αμμωνία σε υψηλές συγκεντρώσεις δηλώνει ρύπανση από κοπρανώδεις ουσίες, δημιουργεί μάλιστα προβλήματα οσμής και γεύσης στο νερό αν οι συγκεντρώσεις είναι μεγαλύτερες από 0,2 mg/l. Από την άλλη, για να έχει ευχάριστη γεύση το νερό η περιεκτικότητα του σε διαλυμένο οξυγόνο πρέπει να είναι στο σημείο κορεσμού δηλαδή 100%. Δεν έχουν αναφερθεί επιπτώσεις στην υγεία σε περίπτωση κατανάλωσης νερού με έλλειψη διαλυμένου οξυγόνου, αναφέρονται, όμως, έμμεσες επιπτώσεις, όπως η διάβρωση των σωληνώσεων και η αύξηση περιεκτικότητας του Αξιολογήστε το νερό που φτάνει στο ποτήρι σας. Υπάρχουν βασικά στοιχεία, που μπορούν να σας βοηθήσουν να κάνετε μια πρώτη αξιολόγηση του νερού που φτάνει στο ποτήρι σας. Το χρώμα, η οσμή, η θολερότητα ή η γεύση μπορούν να σας δώσουν ενδείξεις για την καταλληλότητα και την καθαρότητα του ή να σας θορυβήσουν και να σας παρακινήσουν για περαιτέρω έλεγχο. Θολερότητα νερού. Η θολερότητα του νερού μπορεί να οφείλεται σε ανόργανες ή οργανικές ουσίες που αιωρούνται. Σύμφωνα με την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, το νερό πρέπει να φτάνει διαυγές στον καταναλωτή, ενώ το νερό που είναι θολό δεν πρέπει να καταναλώνεται πριν ελεγχθεί για ρύπανση, ενώ η κατανάλωση θολού νερού μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνη για την υγεία, αφού η απολύμανση του πόσιμου νερού δεν είναι αποτελεσματική αν υπάρχει θολότητα, γιατί πολλοί παθογόνοι οργανισμοί εγκλωβίζονται στα σωματίδια που αιωρούνται και προστατεύονται από το απολυμαντικό. Επίσης, τα σωματίδια μπορεί να απορροφήσουν επιβλαβείς οργανικές ουσίες. Χρώμα νερού. Το πόσιμο νερό δεν πρέπει να έχει χρώμα και αν υπάρχει, μπορεί να οφείλεται στην παρουσία χρωστικών ουσιών, φυτικών οργανικών ή ανόργανων (για παράδειγμα άλατα, σίδηρος από διαβρωση σωλήνων κλπ). Αν και δεν δηλώνει πάντοτε κίνδυνο, το νερό πρέπει να εξετασθεί χημικά πριν την κατανάλωση, ώστε να διαπιστωθεί η προέλευση του χρώματος. Γεύση νερού. Σχεδόν όλα τα νερά έχουν κάποια ιδιαίτερη γεύση, που οφείλεται συνήθως στα διαλυμένα αέρια και άλατα. Η γεύση δεν θεωρείται σημαντική από άποψη υγείας, δεν είναι ωστόσο επιθυμητή, ενώ πρέπει να σας θορυβήσει κάθε απότομη ή ενοχλητική αλλαγή. Οσμή νερού. Το ιδανικό πόσιμο νερό είναι άοσμο. Νερά που έχουν οσμή πρέπει να ελέγχονται, καθώς πολύ συχνά η οσμή οφείλεται σε χημικές ουσίες ή σε μικροοργανισμούς. Ειδικά η έντονη οσμή δηλώνει ρύπναση και χρειάζεται έλεγχος για να βρεθεί η αιτία. Σκληρότητα νερού. Η σκληρότητα νερού διακρίνεται σε δύο κατηγορίες: σε παροδική, που μπορεί να οφείλεται στα όξινα ανθρακικά άλατα και σε μόνιμη, για την οποία ευθύνονται όλα τα υπόλοιπα άλατα (χλωριούχα, θειϊκά, νιτρικά, ανθρακικά). Το σκληρό νερό δεν έχει καλή γεύση και δεν κάνει αφρό με το σαπούνι. Ερευνες έχουν δείξει πως οι μεγάλες τιμές σκληρότητας όχι μόνο δεν βάζουν σε κίνδυνο την υγεία, αλλά μπορεί και να την ευεργετήσουν, αφού έχει διαπιστωθεί σημαντική σχέση μεταξύ της αυξημένης σκληρότητας του νερού και της μείωσης των καρδιαγγειακών παθήσεων. Συνέχεια στην επόμενη σελίδα κορμό απολιθωμένου δέντρου έχει γράψει ο Καθηγητής Γεωλογίας του Παν. Θεσ/κης κ. Βελιτζέλος. Εδώ πρέπει να τονίσουμε σχετικά με τον συγκεκριμένο απολιθωμένο κορμό τα ακόλουθα: Ο κορμός αυτό όπως θυμούνται οι γέροντες του χωριού ήταν πριν από δεκαετίες ολοστρόγγυλος δυστυχώς όμως βεβηλώθηκε άγρια αφού έσπασαν και πήραν μεγάλα τμήματα από τον κορμό πολλοί κυνηγοί δεδομένο ότι ο τόπος της Ρογκάδας είναι ξακουστός κυνηγότοπος, αλλά και οι κοινότητες της περιοχής έσπασαν και πήραν μεγάλα τμήματα διαμέτρου 40 εκ. και άνω. Από τότε όμως που μεταφερθεί στο μουσείο η βεβήλωση σταμάτησε και ο σκοπός ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΑΣ που δεν ήταν άλλος από τη προστασία και η διαφύλαξη του επιτεύχθηκε, μάλιστα επειδή σύμφωνα με τους γεωλόγους ο συγκεκριμένος κορμός χρήζει ειδικής προστασίας κατασκευάστηκε κιόσκι το όποιο σκεπάζει και περιφράττει τον κορμό. Αναρωτιόμαστε εάν έμενε στο τόπο της Ρογκάδας αν θα υπήρχε έστω ένα μικρό κομμάτι από το απολιθωμένο σήμερα; Βεβαία η μεταφορά στο μουσείο έγινε κατόπιν αδείας από την υπεύθυνη αρχή ( ) με σκοπό την προστασία του διότι υπήρχαν πολλές καταγγελίες για αρπαγή μεγάλων τμημάτων η δε μεταφορά έγινε κατόπιν επίβλεψης με μεγάλη προσοχή και ειδική επικάλυψη. Αυτά αγαπητοί μου για το μουσείο μας για το σημερινό τεύχος ελπίζουμε στο επόμενο τεύχος να αναφερθούμε σε περισσότερα εκθέματα. Ο Εφημέριος

11 «ΑΜΠΕΛΟΣ» ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΝΟΡΙΑΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΜΠΕΛΙΚΟΥ 11 Οι ακίνδυνες ουσίες στο νερό. Ουσίες όπως ο φώσφορος, το ασβέστιο ή το κάλιο είναι απαραίτητα συστατικά των φυσικών νερών και οι έρευνες δεν έχουν δείξει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, ούτε σε περιπτώσεις υψηλών συγκεντρώσεων. Έτσι, το μαγγάνιο μπορεί να αλλοιώνει τη γεύση του νερού κάνοντας την δυσάρεστη, οι έρευνες όμως δεν αναφέρουν πρόκληση προβλημάτων στον οργανισμό, ενώ το ασβέστιο - που προέρχεται από τα πετρώματα και μπορεί να βρεθεί σε συγκεντρώσεις έως και μερικών εκατοντάδων mg/l - παίζει ρόλο στη σκληρότητα του νερού, αλλά δεν βλάπτει την υγεία. Στο νερό συναντώνται όλες οι ενώσεις του φωσφόρου, με την περιεκτικότητα του να αποτελεί βασικό παράγοντα στον ευτροφισμό των επιφανειακών νερών και τη μεγαλύτερη ποσότητα ανόργανου φωσφόρου να οφείλεται στα ανθρώπινα λύματα, επιπτώσεις στην υγεία, ωστόσο, δεν έχουν αναφερθεί. Κάλιο υπάρχει σε όλα τα φυσικά νερά, με την περιεκτικότητα των πόσιμων να φτάνει τα 20 mg/l, χωρίς να έχουν αναφερθεί αρνητικές επιπτώσεις στον ανθρώπινο οργανισμό, ενώ ο χαλκός δίνει στυπτική γεύση στο πόσιμο νερό δεν υπάρχουν ενδείξεις όμως για πρόκληση προβλημάτων υγείας. Τέλος, ο ψευδάργυρος, πηγή του οποίου είναι η διάβρωση των γαλβανισμένων σωλήνων και τα απόβλητα μεταλλείων και επιμεταλλωτηρίων, δίνει χρώμα και στυπτική γεύση στο πόσιμο νερό σε συγκεντρώσεις μεγαλύτερες από 5 m/g, αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία ωστόσο δεν έχουν παρατηρηθεί. Οι επικίνδυνες ουσίες στο νερό. Επικίνδυνες για τον οργανισμό ουσίες όπως το αρσενικό, ο μόλυβδος ή το χρώμιο ανιχνεύονται συχνά στο πόσιμο νερό. Η Γεωργία Παππά, Χημικός Μηχανικός Υγιεινολόγος του Τομέα Υγειονομικής Μηχανικής και Υγιεινής Περιβάλλοντος της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, περιγράφει σε μελέτης της με τίτλο «Η υγειονομική σημασία των χημικών παραμέτρων στο πόσιμο νερό» τις επιπτώσεις τους στην υγεία. Αρσενικό στο νερό. Τα περισσότερα φυσικά νερά περιέχουν αρσενικό σε συγκεντρώσεις άνω των 5 mg/l. Eίναι τοξικό και πιθανόν καρκινογόνο, ενώ η τοξικότητα του εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως για παράδειγμα χημική και φυσική μορφή του αρσενικού, ο χρόνος έκθεσης ή η δόση. Εχει διαπιστωθεί πως προκαλεί βλάβες στο γαστρικό, νευρικό και αναπνευστικό σύστημα, αλλά και διάφορες αλλοιώσεις στο δέρμα. Δόσεις μεταξύ 70 και 180 mg ειναι θανατηφόρες. Eίναι χαρακτηριστικό ότι το αρσενικό φθάνει στους αποδέκτες νερού από τα μεταλλεία, τα εντομοκτόνα και την καύση ορυκτών καυσίμων. Κάδμιο στο νερό Το κάδμιο χαρακτηρίζεται από τα τοξικότερα μέταλλα και στα φυσικά νερά βρίσκεται κυρίως στα ιζήματα των βυθών φυσικών νερών. Στο νερό που δεν έχει ρυπανθεί η συγκέντρωση του καδμίου είναι κάτω του 1 mg/l. Σε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας, αφού προσβάλλει το συκώτι, τα νεφρά, τη σπλήνα, το θυρεοειδή. Επίσης, εναποτίθεται στα οστά και αντικαθιστά το ασβέστιο προκαλώντας σοβαρές ασθένειες, ακόμη και καρκίνο. Το κάδμιο μπορεί να προέρχεται από βιομηχανικά απόβλητα, αλλά και από διάβρωση των γαλβανισμένων σωλήνων. Μόλυβδος στο νερό. Το πολύ τοξικό μέταλλο του μολύβδου περιέχεται στα φυσικά νερά συνήθως σε συγκεντρώσεις που φτάνουν τα 5 mg/l. Μεγαλύτερες ποσότητες οφείλονται σε απόβλητα βιομηχανιών ή σε διάβρωση δικτύου, που στο παρελθόν προκάλεσαν δηλητηριάσεις. Ο μόλυβδος είναι δηλητήριο με σωρευτική δράση και προκαλεί βλάβες στον εγκέφαλο, το νευρικό σύστημα, το συκώτι. Οι συχνές δηλητηριάσεις από μόλυβδο στο παρελθόν οδήγησαν στην απαγόρευση των μολύβδινων σωλήνων για το νερό. Νάτριο στο νερό. Το νάτριο υπάρχει σε όλα τα φυσικά νερά και μάλιστα σε συχνά σε μεγάλες συγκεντρώσεις, στο πόσιμο νερό όμως συνήθως δεν υπερβαίνει τα 20 mg/l. Εχει την ιδιότητα να αλλοιώνει τη γεύση του νερού σε συγκεντρώσεις άνω των 200 mg/l. Το μεγαλύτερο πρόβλημα από υψηλές συγκεντρώσεις νατρίου στο νερό αντιμετωπίζουν οι ασθενείς με χρόνιες καρδιακές παθήσεις. Νιτρώδη - Νιτρικά στο νερό. Υπάρχουν στα φυσικά νερά, αλλά συνήθως σε χαμηλές συγκεντρώσεις, ενώ οι υψηλές συγκεντρώσεις οφείλονται σε λιπάσματα, αποβλητα και απορρίματα. Το πόσιμο νερό με μεγάλη περιεκτικότητα νιτρικών έχει διαπιστωθεί πως μπορεί να προκαλέσει στα παιδιά την ασθένεια μεθαιμογλοβιναιμία, ένα είδος αναιμίας. Εχει αποδειχθεί επίσης πως τα νιτρώδη και τα νιτρικά στο περιβάλλον του στομάχου μπορούν να σχηματίσουν καρκινογόνες ενώσεις. Σίδηρος στο νερό. Ο σίδηρος υπάρχει συνήθως στα υπόγεια νερά, λόγω των πετρωμάτων που είναι πλούσια σε άλατα σιδήρου. Το πρόβλημα για την υγεία μπορεί να προκύψει από τη συνεχή κατανάλωση νερού που περιέχει μεγάλες συγκεντρώσεις σιδήρου. Σε ενήλικες αλλά κυρίως σε παιδιά μπορεί να επιφέρει βλάβες στους ιστούς προκαλώντας αιμοχρωμάτωση. Πρόκειται για διαταραχή του μεταβολισμού του σιδήρου που έχει ως αποτέλεσμα τη συσσώρευση του στον οργανισμό και την εναπόθεση του σε όργανα όπως το ηπαρ, η καρδιά ή το πάγκρεας. Φθόριο στο νερό. Με τη μορφή του φθοριούχου άλατος, το φθόριο υπάρχει συχνά κυρίως στα υπόγεια νερά και έχει διαπιστωθεί πως σε συγκεντρώσεις μέχρι 1 mg/l είναι ωφέλιμο για τα δόντια. Σε μεγαλύτερες όμως συγκεντρώσεις αποδεικνύεται πως προκαλεί φθορίαση στα δόντια, δηλαδή μαύρες κηλιδες στην αδαμαντίνη των δοντιών, αλλά και βλάβες στα οστά. Χρώμιο στο νερό. Το πολύ τοξικό εξασθενές χρώμιο είναι εκείνο που εμφανίζεται συνήθως στο νερό, επειδή τα άλατα του είναι ευδιάλυτα. Στα φυσικά νερά, η μέση συγκέντρωση είναι από 0,5 έως 2 mg/l, ενώ στα υπόγεια είναι πολύ χαμηλή. Μεγαλύτερες συγκεντρώσεις - πρόβλημα που εντοπίζεται σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας - οφείλονται στη ρύπανση από βιομηχανικά απόβλητα. Το εξασθενές χρώμιο θεωρείται καρκινογόνο και προκαλεί βλάβες στο δέρμα και το συκώτι. Η ΣΕΛΙΔΑ ΤΟΥ ΑΓΡΟΤΗ Μέχρι 16 Ιουνίου 2012 η αδειοδότηση πηγαδιών και γεωτρήσεων!! Επιμέλεια: Αντωνίου Ψωμαδέλλη, γεωπόνου Στην Επίσημη Εφημερίδα της Κυβέρνησης δημοσιεύθηκε την Τρίτη, 20 Δεκεμβρίου, η τροποποίηση της ΚΥΑ με θέμα «Διαδικασίες, όροι και προϋποθέσεις για τη χορήγηση αδειών για υφιστάμενα δικαιώματα χρήσης νερού». Ειδικότερα, με την πολυαναμενόμενη τροποποίηση, δίνεται παράταση έως και 16 Ιουνίου 2012 για την προθεσμία υποβολής δικαιολογητικών από τους αγρότες για την χορήγηση άδειας για υφιστάμενα δικαιώματα χρήσης νερού από αρδευτικές γεωτρήσεις πηγάδια. Σύμφωνα με την ΚΥΑ, προβλέπεται ότι για τις γεωτρήσεις με δυναμικότητα μέχρι κυβικά μέτρα ετησίως, αυτή υποβάλλεται μόνο μια τεχνική έκθεση από το γεωργό ή τον τεχνικό εκπρόσωπό του. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι ανάγκη να εμπλακεί μελετητής οποιασδήποτε κατηγορίας, αλλά ο φάκελος της αίτησης αδειοδότησης μπορεί να προετοιμαστεί είτε από τον ίδιο τον γεωργό, ή το γεωπόνο που τον συμβουλεύει ή οποιονδήποτε σχετικό επιστήμονα. Για τις γεωτρήσεις με δυναμικότητα μεγαλύτερη των κ.μ. ετησίως, συνεχίζουν να ισχύουν τα μέχρι τώρα προβλεπόμενα στην περιβαλλοντική νομοθεσία, η οποία - πολύ ορθά, κατά το ΥΠΑΑΤ - θέτει υποχρέωση περιβαλλοντικής μελέτης για τις υδατοβόρες γεωτρήσεις, αφού το νερό είναι πολύτιμο αγαθό για όλους. Επιπρόσθετα, με την τροποποίηση της εν λόγω ΚΥΑ, όσοι θεμελιώνουν δικαίωμα χρήσης νερού, υποχρεούνται να ζητήσουν την έκδοση άδειας χρήσης νερού για υφιστάμενα δικαιώματα χρήσης νερού εντός δώδεκα μηνών από την έκδοσή της, δηλαδή μέχρι την 16η Ιουνίου 2012, αντί εξαμήνου που προβλεπόταν έως σήμερα.

12 12 «ΑΜΠΕΛΟΣ» ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΝΟΡΙΑΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΜΠΕΛΙΚΟΥ Tο περιοδικό μπορείτε να το διαβάζετε και από την ιστοσελίδα του χωριού μας. ιαβάστε ακόμα: Για τα νέα του χωριού μας. Θέματα της εκκλησίας. Την ιστορία του χωριού. Στείλτε μας: Το μήνυμά σας για διάφορα θέματα. Φωτογραφίες με τα νέα σας ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Γ. ΒΕΡΒΕΡΗΣ...20 ΣΤΕΛΙΟΣ Α. ΣΙΜΟΣ...20 ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΛΑΜΠΡΙΝΟΥ...20 ΞΑΝΘΟΥΛΑ Ξ. ΒΑΛΑΚΟΥ...10 ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΧΑΔΕΖΟΥ...20 ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ Ν. ΜΕΤΑΞΗΣ...30 ΧΡΥΣΟΥΛΑ Γ.ΣΙΜΟΥ...30 ΑΡΓΥΡΟΥΛΑ Ε.ΜΕΤΑΞΗ...20 ΑΝΩΝΥΜΟΣ...20 ΕΛΕΝΗ Π. ΣΙΜΟΥ...20 ΜΥΡΣΙΝΗ ΧΡΥΣΟΜΑΛΟΥ...20 ΑΝΝΑ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ...20 ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ...20 ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΟΥΤΖΟΥΡΗΣ...20 ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΙ ΡΑΛΙΤΣΑ ΣΙΤΑΡΑ...20 ΑΝΩΝΥΜΟΣ...20 ΑΝΤΙ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΚΗΔΕΙΑ ΤΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ ΜΕΛΙΓΩΝΙΤΗ ΠΡΟΣΕΦΕΡΑΝ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΟΙ ΚΑΤΩΘΙ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΜΕΛΙΓΩΝΙΤΗΣ, ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΥΡΟΥΛΗΣ, ΚΩΣΤΑΣ ΒΑ- ΛΑΒΑΝΗ, ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΒΕΡΒΕΡΗ, ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΟΥΣΒΗ, ΝΙΚΟΛΑ- ΟΣ ΚΑΙ ΜΑΡΙΑ ΕΥΑΓΓΕΛΕΛΗ, ΜΑΡΙΝΟΣ ΚΩΣΤΑΝΤΑΡΑΣ, ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΥ, ΜΑΡΙΑ Π. ΨΩΜΑΔΕΛΛΗ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΜΠΟΥΡΗΣ, ΓΙΑΝΟΥΛΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΞΑΝΘΟΥΛΑ Ξ. ΒΑΛΑΚΟΥ, ΑΝΝΑ ΜΕΛΙΓΩΝΙ- ΤΗ, ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΘΑΛΑΣΕΛΛΗΣ, ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΑΤΣΗΓΙΑΝΝΗΣ, ΝΙΚΟ- ΛΑΟΣ ΒΑΛΑΚΟΣ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ, ΞΕΝΟΦΩΝ ΒΑΛΑΚΟΣ, ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ν.ΨΩΜΑΔΕΛΛΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΒΕΤ- ΣΙΚΑΣ, ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΚΑΠΤΑΝΗΣ, ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΕΡΒΕΡΗΣ, ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΩΓΟΥΣΗΣ, ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΕΛΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΨΩΜΑΔΕΛΛΗΣ, ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ε. ΨΩΜΑΔΕΛΛΗΣ ΑΝΤΙ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΚΗΔΕΙΑ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΧΑΤΣΗΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣΦΕΡΑΝ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΟΙ ΚΑΤΩΘΙ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΧΑΤΣΗΓΙΑΝΝΗΣ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΤΣΗ ΓΙΑΝΝΗΣ, ΓΕΩΡΓΙ- ΟΣ ΘΕΟΛΟΓΟΣ, ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΜΕΛΙΓΩΝΙΤΗΣ, ΡΑΦΑΗΛ Ε. ΜΕΛΙΓΩΝΙ- ΤΗΣ, ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΡΟΥΛΗ, ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΥΡΟΥΛΗΣ, ΓΕΡΓΙΟΣ ΚΑΡΛΑΓΑ- ΝΗΣ, ΜΑΡΙΑ Π. ΣΙΜΟΥ, ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΒΑΛΑΚΟΣ, ΞΕΝΟΦΩΝ ΒΑΛΑ- ΚΟΣ, ΤΑΚΗΣ ΚΑΙ ΕΛΣΑ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΧΑΤΣΗΜΑΝΩ- ΛΑΚΗΣ, ΜΙΧΑΗΛ ΜΑΝΩΛΙΑΣ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΒΑΡΝΟΣ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΜΑΡΙΑ Π.ΨΩΜΑΔΕΛΛΗ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΜΠΟΥΡΗΣ, ΕΛΕΝΗ ΒΑΛΑΚΟΥ, ΜΥΡΣΙΝΗ ΚΑΜΠΟΥΡΗ ΑΝΤΙ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΚΗΔΕΙΑ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΜΠΑΡΗ ΠΡΟΣΕ- ΦΕΡΑΝ ΣΤΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΟΙ ΚΑΤΩΘΙ ΚΩΣΤΑΣ ΚΡΗΤΙΚΟΣ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΩΓΟΥΣΗΣ, ΓΙΑΝΟΥΛΑ ΝΙΚΟ- ΛΑΟΥ, ΜΑΡΙΑ Π.ΨΩΜΑΔΕΛΛΗ, ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΓΙΟΥΣΜΑΣ, ΚΩΝ/ΝΟΣ ΣΙΤΑΡΑΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΒΑΛΑΚΟΣ, ΞΕΝΟΦΩΝ ΒΑΛΑΚΟΣ, ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΒΑΛΑΚΟΥ, ΣΙΔΕΡΗΣ ΓΑΛΑΝΤΖΗΣ, ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ ΧΤΕΝΕΛΗΣ, ΝΙΚΟ- ΛΑΟΣ ΨΩΜΑΔΕΛΛΗΣ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΜΠΟΥΡΗΣ, ΕΛΕΝΗ ΑΣΠΡΟ- ΛΟΥΠΟΥ, ΙΕΡΕΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΒΟΥΛΑΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΔΟΥΒΑΛΕΤΑΣ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΣΙΜΟΥ ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΕΥΧΑΡΙΣΤΕΙ ΘΕΡΜΑ ΟΛΟΥΣ. ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ Από εθνική εορτή μπροστά από τη παλιά πύλη της εκκλησίας καί στό ξύλινο Ηρώο. Η παλιά μας κομπανία. «ΑΜΠΕΛΟΣ» ΑΜΠΕΛΙΚΟΥ Τρίμηνο περιοδικό Ενορίας Αγίου Νικολάου Φθινόπωρο 2011 ΕΚΔΟΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: Πατήρ Ευστ. Κακάμπουρας. Τηλ.: ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: Βαλάκος Νικόλαος, Καρλαγάνης Παν., Μελιγωνίτης Ραφαήλ, Ψωμαδέλλης Αντώνιος. ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΤΑΧΥΔΡΟΜΗΣΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ: Παν. Βελούτσος καί Βέτσικας Νικόλαος ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ: Αναστάσιος Μελιγωνίτης, Γεώργιος Ν. Ψωμαδέλλης ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Τηλ.: ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΗΣΗΣ: Παν. Καμπούρης Ε-mail: ampeliko.yahoo.gr Website: Διανέμεται δωρεάν