ΤΔΦΝΟΛΟΓΙΔΣ ΜΗ ΣΥΝΓΔΟΜΔΝΔΣ ΜΔ ΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ - ΑΥΤΟΝΟΜΔΣ ΣΥΣΚΔΥΔΣ

Transcript

1 ΤΔΦΝΟΛΟΓΙΔΣ ΜΗ ΣΥΝΓΔΟΜΔΝΔΣ ΜΔ ΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ - ΑΥΤΟΝΟΜΔΣ ΣΥΣΚΔΥΔΣ Κίνηζη Τεσνηηά άκπα Υπνθαζηζηνχλ ελ κέξεη ηα θπζηθά κέιε ηνπ ζψκαηνο, πξνζθέξνληαο ζην άηνκν ιεηηνπξγίεο θαη δπλαηφηεηεο (π.ρ. βάδηζε) πνπ δελ είρε πξηλ (Τατιαρίδεο Σάββαο, ρ.ρ.) Μάιηζηα, ζχκθσλα κε ηα λέα ηερλνινγηθά επξήκαηα κπνξνχκε λα θάλνπκε ιφγν θαη γηα ηελ αίζζεζε ηεο αθήο κέζσ απηψλ. Οη εξεπλεηέο εξγάδνληαη γηα λα ζκηθξχλνπλ ηελ ηερλνινγία ηνπο, ψζηε λα κπνξεί λα ρξεζηκνπνηείηαη θαη πέξαλ ηεο θιηληθήο. Σηφρεπζή ηνπο επίζεο είλαη λα απνθηήζεη κεγαιχηεξε επαηζζεζία, ψζηε λα ληψζεη επίζεο ηελ πθή θαη ηελ ζεξκνθξαζία ησλ αληηθεηκέλσλ. Σχκθσλα κε ηηο πεγέο καο, ζα ρξεηαζηεί πεξίπνπ κηα δεθαεηία έσο φηνπ έλα ηέηνην «αηζζαληηθφ» βηνληθφ ρέξη γίλεη δηαζέζηκν ζηελ αγνξά. Όκσο αλακέλεηαη λα είλαη αξθεηά αθξηβφ θαη έηζη λα έρνπλ πξφζβαζε κφλν εχπνξνη αζζελείο.(disabled.gr, 2014) Δικόνα 1 Τεσνηηά άκπα Αςηοκινούμενα αναπηπικά αμαξίδια Πξνζθέξνπλ ζην άηνκν απηφλνκε κεηαθίλεζε ζε εζσηεξηθνχο θαη εμσηεξηθνχο ρψξνπο. Η θίλεζε απηνχ κπνξεί λα επηηεπρζεί είηε θηλψληαο ηνλ κνριφ κε ηα ρέξηα είηε κε θσλεηηθέο εληνιέο. Η θσλεηηθή εληνιή είλαη κία εμειηγκέλε κνξθή ηνπ αλαπεξηθνχ ακαμηδίνπ θαη απεπζχλεηε ζε άηνκα πνπ δελ είλαη ζε ζέζε λα θηλήζνπλ θαλέλα κέινο ηνπ ζψκαηνο ηνπο αιιά θαη γηα ειηθησκέλνπο πνπ ζα παξνπζηάδνπλ θάπνηα δπζθνιία ζηελ θίλεζε ηνπ κνρινχ. Η ζπζθεπή απηή ζα έρεη θσλεηηθή

2 αλαγλψξηζε θαη ζα παίξλεη εληνιέο κφλν κε θξάζεηο θαη φρη κε πξνηάζεηο. (Puviarasi R., Ramalingam M., Chinnavan E, 2013) Δικόνα 2 Αςηοκινούμενο αναπηπικό αμαξίδιο Τεσνηηή βάδιζη με ηλεκηπική διέγεπζη μςών Σχκθσλα κε ηνλ Πξψηκν Β, νη κπο πνπ θηλνχζαλ πξηλ ην αηχρεκα ηα πφδηα ηνπ παξαπιεγηθνχ ππάξρνπλ έζησ θαη κε θάπνηα αηξνθία ιφγσ αρξεζηίαο. Έρεη δηαθνπεί φκσο ν λσηηαίνο κπειφο ιφγσ κεραληθνχ ηξαπκαηηζκνχ ηεο ζπνλδπιηθήο ζηήιεο κε απνηέιεζκα λα κελ θζάλνπλ ηα ζήκαηα απφ ηνλ εγθέθαιν ζηνπο κχεο απηνχο. Τνπνζεηψληαο ειεθηξφδηα πάλσ ζην δέξκα θαη πεξλψληαο δη απηψλ ειεθηξηθφ ξεχκα ζηνλ θάζε κπ ηνλ δηεγείξνπκε. Τα θχηηαξα ηνπ κπφο εθπνιψλνληαη θαη νη κπτθέο ίλεο ζπζηέιινληαη. Γηεγείξνληαο δηαδνρηθά ηνπο θαηάιιεινπο κπο δεκηνπξγείηαη βάδηζε. Η ειεθηξηθή ελέξγεηα ηεο δηέγεξζεο είλαη κηθξή ζε ζχγθξηζε κε ηε κεραληθή ελέξγεηα ηεο βάδηζεο πνπ εμαλαγθάδνληαη λα δψζνπλ νη κπο. Έηζη, ε κηθξή θνξεηή πεγή ειεθηξηθήο ελέξγεηαο (επαλαθνξηηδφκελεο κπαηαξίεο) θαη ν κηθξφο θνξεηφο ππνινγηζηήο πνπ δίλεη ηηο δηαδνρηθέο εληνιέο, ζηέιλνπλ ζηνπο κπο ειεθηξηθνχο παικνχο δηα ησλ επηδεξκηθψλ ειεθηξνδίσλ(π.ρ. δηεγείξνπκε ηνλ ηεηξαθέθαιν κπ κε ρεηξνθίλεην ειεθηξηθφ δηαθφπηε). Ο αζζελήο ηζνξξνπψληαο κε ηελ βνήζεηα ησλ δεθαληθηψλ, πεξπαηά κε ξπζκφ πνπ ξπζκίδεη ν ίδηνο θαη πνπ ηνπ επηβάιιεη ζηνπο κπο ηνπ ν θνξεηφο ππνινγηζηήο. Οη επαλεηιεκκέλεο «ππξνδνηήζεηο» θέξλνπλ βαζκηαία θφπσζε ησλ κπψλ. Έηζη ε πεξίνδνο βάδηζεο δελ ππεξβαίλεη ηα 30 ιεπηά. ( Κατια Μ, Πνιεκηθφο Ν., Φηιίππνπ Γ., 1995)

3 ActiveBelt Απεπζχλεηαη ζε άηνκα κε πξνβιήκαηα φξαζεο. Δίλαη µηα απηηθή ζπζθεπή πνπ βνεζά ηνπο ρξήζηεο ηεο λα απνθηήζνπλ θαηεπζπληηθέο πιεξνθνξίεο µέζσ ηεο απηηθήο αίζζεζεο. Απνηειείηαη απφ: έλαλ αηζζεηήξα θαηεχζπλζεο θαη έλαλ GPS (Global Positioning System) πνπ ρξεζηµνπνηνχληαη γηα λα αληρλεχεη ηε ζέζε θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζµφ ηνπ ρξήζηε, πνιινχο µεραληζµνχο πνπ παξάγνπλ δνλήζεηο γηα ηε µεηάδνζε ηεο απηηθήο πιεξνθνξίαο θαη έλα µηθξνυπνινγηζηή πνπ ειέγρεη απηέο ηηο ζπζθεπέο. Με ιίγα ιφγηα αλ βξεζεί θάπνην εκπφδην ή πιεζηάδεη ζε θάπνην θπζηθφ εκπφδην ν ρξήζηεο εηδνπνηείηαη κέζσ ησλ δνλήζεσλ.(κ. Tsukada, M. Yasumura 2004.) Δικόνα 3 Αctive Belt Wearable Camera Απεπζχλεηαη ζε άηνκα κε πξνβιήκαηα φξαζεο θαη ζε ηπθιά άηνκα. Πξφθεηηαη γηα «έλα θνξεηφ νπηηθφ ζχζηεκα» κε κηα θάκεξα ( πνπ βαζίδεηαη ζε αιγφξηζκνπο ππνινγηζηψλ) πνπ θνξηέηαη ζηα γπαιηά (νξάζεσο ή ειίνπ) ή ζην απηί ή θξεκηέηαη θαη ζην ιαηκφ. Μηθξή ζε κέγεζνο γηα λα ρσξά θαη ζηελ ηζέπε. Έρεη ελζσκαησκέλν έλα κηθξφ ερείν απφ ην νπνίν αθνχγεηαη ε πεξηγξαθή ηνπ πεξηβάιινληνο ρψξνπ ζην νπνίν βξίζθεηαη ην άηνκν, κε ζθνπφ ηελ απνθπγή ζπγθξνχζεσλ(π.ρ. θαλάξηα, δξφκνη, ιεσθνξεία, δέληξα θαη άιια αληηθείκελα). Υπνζηεξίδεη κφλν ηελ αγγιηθή γιψζζα θαη είλαη αξθεηά αθξηβή ζηελ αγνξά ηεο. (Hideaki Goto θαη Makoto Tanaka, 2009) Δικόνα 4 Wearable Camera

4 Ακοή Ακοςζηικά βαπηκοΐαρ Απεπζχλνληαη ζε άηνκα κε πξνβιήκαηα ζηελ αθνή. Πξφθεηηαη γηα κία ειεθηξνληθή ζπζθεπή πνπ θνξηέηε πίζσ απφ ην απηί. Η ζπζθεπή απηή απμάλεη ηελ δχλακε ηνπ ήρνπ κε απνηέιεζκα ηα άηνκα κε δπζθνιία ζηελ αθνή λα κπνξνχλ λα επηθνηλσλήζνπλ κε ηνπο γχξσ ηνπο. Η ζπζθεπή πεξηιακβάλεη, έλα κηθξφθσλν, ηνλ εληζρπηή θαη ην ερείν. Η πνξεία πνπ θηάλεη ν ήρνο ζην απηί καο, μεθηλά απφ ηελ ιήςε ηνπ ήρνπ ζην κηθξφθσλν, ην νπνίν κεηαηξέπεη ηα ερεηηθά θχκαηα ζε ειεθηξηθά ζήκαηα θαη ζηέιλνληαη ζηνλ εληζρπηή. Τέινο, ν εληζρπηήο απμάλεη ηελ ηζρχ ησλ ζεκάησλ ηα νπνία θηάλνπλ ζην απηί καο. (NIH, Burgstahler, 2004) Δικόνα 5 Ακοςζηικά βαπηκοΐαρ FM ζςζηήμαηα για βαπήκοα άηομα Απεπζχλνληαη ζε άηνκα κε πξνβιήκαηα ζηελ αθνή ηνπο. Δίλαη βνεζεηηθά γηα ηηο ζπδεηήζεηο πξφζσπν κε πξφζσπν θαη παξέρεη θαιή αθνπζηηθή αθφκε θαη ζε ερεηηθά δχζθνινπο ρψξνπο. Τα ζπζηήκαηα FM θάλνπλ ρξήζε ξαδηνθπκάησλ γηα ηελ απνζηνιή ήρνπ απφ ηνλ πνκπφ ζηνλ δέθηε. (ηαηξνnet, 2007) Δικόνα 6 FM ζςζηήμαηα για βαπήκοα άηομα Κοσλιακά Δμθςηεύμαηα Απεπζχλεηε ζε άηνκα είηε ζνβαξήο είηε νιηθήο θψθσζεο. Μεηαηξέπνπλ ηνπο ήρνπο ζε ειεθηξηθά παικηθά θνξηία πνπ ζηέιλνληαη ζην θέληξν αθνήο ηνπ εγθεθάινπ κέζσ ηνπ αθνπζηηθνχ λεχξνπ. Τν θνριηαθφ εκθχηεπκα πεξηιακβάλεη α) εμσηεξηθά ηκήκαηα: ηνλ επεμεξγαζηή ήρνπ θαη ηνλ πνκπφ, πνπ ηνπνζεηνχληαη θαη είλαη εχθνιε

5 ε αθαίξεζε ηνπο θαη β) εζσηεξηθά : φπνπ εκθπηεχνληαη κε ρεηξνπξγηθή επέκβαζε θαη είλαη αφξαηα. Η πνξεία ηνπ ήρνπ μεθηλά αξρηθά απφ ηα εμσηεξηθά ηκήκαηα ηα νπνία ιακβάλνπλ ηνλ ήρν (κνπζηθή, ιέμεηο θ.η.ι ),ηνλ επεμεξγάδνληαη θαη ηνλ ζηέιλνπλ ζην εκθχηεπκα. Τν εκθχηεπκα έπεηηα ην ζηέιλεη ζηα επηκέξνπο ειεθηξφδηα θαη θαηαιήγνπλ ζην αθνπζηηθφ λεχξν. Τέινο απφ ην λεχξν θαηαιήγνπλ ζηνλ εγθέθαιν φπνπ κεηαηξέπνληαη ζε ήρν. (Ψχιιαο Γ. Βηηάι Β., 2009) Δικόνα 7 Κοσλιακά εμθςηεύμαηα Λοιπέρ λειηοςπγίερ Αμθίδπομοι Βομβηηέρ Απεπζχλνληαη ζε άηνκα θσθά θαη ρξεζηκεχνπλ σο θηλεηά ηειέθσλα. Δίλαη ζε ζέζε λα κεηαδίδνπλ κελχκαηα απφ/πξνο άιινπο βνκβεηέο θαζψο θαη απφ ειεθηξνληθνχο ππνινγηζηέο. (ΣΥΣΠΔΑΠ, ρ.ρ.) Μησανή «Braille and Speak». Η ζπζθεπή είλαη νκηινχκελε, θνξεηή θαη εμαηξεηηθά κηθξή ζε φγθν θαη απεπζχλεηαη ζε άηνκα πνπ γλσξίδνπλ ηνλ θψδηθα Braille. Η ιεηηνπξγία ηεο βαζίδεηαη ζε έλα πιεθηξνιφγην 7 πιήθηξσλ. Η ζπζθεπή δηαζέηεη νκηινχκελν ξνιφη, εκεξνιφγην, αξηζκνκεραλή, ηειεθσληθφ θαηάινγν, θαζψο θαη επεμεξγαζηή θεηκέλνπ κε ιεηηνπξγίεο φπσο αληηγξαθή, απνθνπή θαη επηθφιιεζε, εχξεζε ραξαθηήξσλ ή ιέμεσλ, Εικόνα 8 Μηχανή Βraille and speak

6 νξζνγξαθηθφ έιεγρν θαη γξαθή ζε Braille. Δπίζεο παξέρεη α) κεγάιεο δπλαηφηεηεο απνζήθεπζεο Braille θεηκέλνπ, β) έλα ζχζηεκα νξγάλσζεο, πνπ επηηξέπεη ηελ νλνκαζία ησλ αξρείσλ θαη γ) έλα ζχζηεκα αλαδήηεζεο κε ην νπνίν ν ρξήζηεο κπνξεί λα ςάμεη γηα νπνηνδήπνηε φλνκα αξρείνπ είηε κε κηα εληνιή εχξεζεο είηε κε ηελ επηινγή ηνπ αξρείνπ απφ κηα ιίζηα, ε νπνία πεξηέρεη ζε θάπνηα ζεηξά φια ηα αξρεία θεηκέλνπ. Δίλαη ζε ζέζε επίζεο λα εθηππψζεη ηα αξρεία ζε Braille ή ζε θαλνληθή γξαθή ζπλδεδεκέλε κε έλαλ Braille ή ζπκβαηηθφ εθηππσηή αληίζηνηρα. (Lunney, David & Gemperline Margaret M. & Sonnesso Angelo & Wohlers David, 1996) Optacon Εικόνα 9 Optacon Τν Optacon (OPtical-to- TActile CONversion) είλαη µηα ειεθηξνληθή ζπζθεπή πνπ ζπλδέεηαη µε µηα µηθξή θάµεξα ρεηξφο πνπ απνηειείηαη απφ µηα ζπζηνηρία απφ θσηνθχηηαξα Η θπξίσο ειεθηξνληθή µνλάδα είλαη µηα απηηθή νζφλε πνπ απνηειείηαη απφ µηα 6 x 24 ζπζηνηρία αθίδσλ. Ο ρξήζηεο ηνπ Optacon µεηαθηλεί ηελ θάµεξα πάλσ ζε έληππν πιηθφ θαη φηαλ έλα θσηνθχηηαξν αληρλεχζεη µηα «µαχξε» γξαµµή, ε εηθφλα θάησ απφ ην θαθφ µεηαθέξεηαη ζηελ ειεθηξνληθή µνλάδα θαη δνλεί ηηο αληίζηνηρεο αθίδεο. ειαδή ε ζπζηνηρία ησλ αθίδσλ αλαπαξάγεη ηελ εηθφλα πνπ «βιέπεη» ε θάµεξα, σο έλα «αζπξφµαπξν» ζρέδην. (H.Z. Tan, A. Pentland,1997) Audiograf Απεπζχλεηαη ζε άηνκα κε πξνβιήκαηα φξαζεο. Τν Audiograf είλαη έλαο αλαγλψζηεο δηαγξαµµάησλ ν νπνίνο αλαπαξηζηά απιά δηαγξάµµαηα µε αθνπζηηθφ-απηηθφ ηξφπν. Με απηφ ηνλ ηξφπν νη ρξήζηεο µε πξνβιήµαηα φξαζεο µπνξνχλ λα δηαβάδνπλ θαη λα εξµελεχνπλ απιά δηαγξάµµαηα ρσξίο ηε βνήζεηα ησλ αηφµσλ µε φξαζε. Μπνξεί λα ρξεζηµνπνηεζεί ζε φια ζρεδφλ ηα PC θαη ππνζηεξίδεη ηα πην ζεµαληηθά γξαθηθά

7 ζηνηρεία ελφο δηαγξάµµαηνο: πιαίζηα, θείµελα θαη ζπλδέζµνπο. Η πιεξνθνξία πνπ ζέιεη λα δηαβηβάζεη ην δηάγξαµµα βαζίδεηαη ζηε ζεµαζία φισλ ησλ γξαθηθψλ ζηνηρείσλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ηνπο ζέζεσλ. Απηφ θαζνξίδεηαη απφ ην ζρεδηαζηή ηνπ δηαγξάµµαηνο θαη εξµελεχεηαη απφ ην άηνµν πνπ δηαβάδεη ην δηάγξαµµα. Με ιίγα ιφγηα ν ρξήζηεο αγγίδεη ηελ νζφλε θαη επηιέγεη έλα κέξνο ηνπ δηαγξάκκαηνο. Τν επηιεγκέλν κέξνο παξνπζηάδεηαη αθνπζηηθά κε ηελ επίδεημε φισλ ησλ γξαθηθψλ ζηνηρείσλ ηνπ. Τν άηνκν ζρεκαηίδεη έλα λνεηηθφ ζρήκα θηλψληαο ην ρέξη ηνπ ζηελ νζφλε βξίζθεη άιιν ζρήκα θαη πάιη πξνζπαζεί απφ ηελ πεξηγξαθή λα θαηαιάβεη ηη είλαη θαη ε δηαδηθαζία ζπλερίδεηαη κε ηνλ ίδην ηξφπν.( Kennel Andrea R., 1996)