ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ- ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ- ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ"

Transcript

1 10 ΣγΝΕΔΡΙΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ- ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ 6 και 7 Οκτωβρίου 2005 Αμφιθέατρο Δρακοπούλου Κεντρικό κτίριο Πανεπιστημίου Αθηνών Επιμέλεια: Αντ. Μακρυδημήτρης Μ.-Ηλ. Πραβίτα n ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΣΑΚΚΟΥ ΛΑ ΑΘΗΝΑ.ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2007

2 Δημήτρης Α. Σωτηρόπουλος' Η Ε.\. \ΗΝΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΡΓΛ.\"ΩΣΕΩΝ, : ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ Εισαγωγή: ένα παράδοξο Η θεωρία των οργανώσεων στη χώρα μας παρουσιάζει το εξής παράδοξο: στην Ελλάδα υπάρχουν λίγες μεγάλου μεγέθους ιδιωτικέ; επιχειρήσεις, η σχετική ακαδημαϊκή παραγωγή βιβλίων και άρθρων αφορά περισσότερο τέτοιου είδους οργανώσει; παρά τις δημόσιες υπηρεσίες και τις ΔΕΚΟ, οι οποίες είναι πολλές, σύνθετες και μεγάλες οργανώσεις. Μια επίσκεψη στις ηλεκτρονικέ; ιστοσελίδες των εκδοτικών οίκων που ειδικεύονται στα επιστημονικά βιβλία οικονομικών και κοινωνικών επιστημών, στα διδακτικά εγχειρίδια και στα πρακτικά ενώ εγχειρίδια για επιχειρηματίεξ και στελέχη επιχειρήσεων θα αρκούσε για να πείσει ότι υπάρχει μεγάλη παραγωγή έργων για τις ιδιωτικέ; οργανώσεις και ότι αντιθέτως λείπουν τα αντίστοιχα έργα για τις δημόσιες οργανώσεις. Τεκμήρια του παράδοξου τη μια μεριά- η αυξημένη βιβλιοπαραγωγή είναι -από σε θέματα μάνατζμεντ και μάρκετινγκ, τα αρκετά εισαγωγικά εγχειρίδια στη θεωρία των οργανώσεων από Έλληνες συγγραφείξ και οι σειρές ξένων έργων για το μάνατζμεντ τις οποίες εκδίδουν ελληνικοί οίκοι σε μετάφραση. Από την άλλη μεριά, παρατηρούμε μεγάλοι σχετικά μικρότερη βιβλιοπαραγωγή σε θέματα του δημόσιου τομέα και ειδικά σε θέματα θεωρίας σχετική; με τις δημόσιες οργανώσεις. Ως γνωστόν, στην ελληνική αγορά, υπάρχουν λίγα εγχειρίδια διοικητικού δικαίου και βιβλία διοικητική; εmστήμης από τους Έλληνες καθηγητές που καλλιεργούν αυτούς τους κλάδουξ, μεμονωμένες μονογραφίες και συλλογικοί τόμοι για τη διοικητική μεταρρύθμιση και ελάχιστα και κάποτε βραχύβια επιστημονικά περιοδικά για τη δημόσια διοίκηση. Ενώ δηλαδή υπάρχει συναίνεση γύρω από τ/ν αρρυθμία των δημόσιων οργανώσεων στην Ελλάδα, η παραγωγή βιβλίων και άρθρων για αυτές είναι σπανιότερη από τη βιβλιοπαραγωγή για τις ιδιωτικέ; οργανώσειξ, από τις οποίες οι περισσότερε; στη χώρα μας είναι μικρού και μεσαίου μεγέθου; με σχετικά απλές, αν όχι οικογενειακέξ, εσωτερικές δομές. Eπίιcoυpoς Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών.

3 106 Δ. Σωτηρόπουλος Η ελληνική θεωρία της δημόσια.; διοίκησης και rων οργανώσεων, ΙΟ7 Στο σύντομο αυτό άρθρο, που έχει πιλοτικό χαρακτήρα, δεν φιλοδοξώ, βέβαια, να καλύψω όλη την επιστημονική παραγωγή ελληνικών βιβλίων και άρθρων για τη δημόσια διοίκηση και τις οργανώσεις κατά την εικοσαετία Οι φιλοδοξίες μου περιορίζονται σε μια πρώτη ματιά σε κάποια από τα θεωρητικά βιβλία και άρθρα και μάλιστα περισσότερο σε εκείνα που αφορούν τη δημόσια διοίκηση παρά τις επιχειρήσεις. Δεν προσπαθώ καν να περιλάβω όλες τις εμπειρικές μελέτες, διατριβές, μονογραφίες ή άρθρα περιοδικών για συγκεκριμένα; όψεις της ελληνική; διοίκησης. Η δοκιμαστική προσέγγιση, που παρουσιάζω εδώ, εστιάζει κυρίως στη διοικητική επιστήμη, αφορά τα είδη της θεωρίας που καλλιεργούνται στην Ελλάδα και έχει τη μορφή υποθέσεων εργασίας μάλλον παρά διαπιστώσεων. Στο υπόλοιπο του άρθρου, θα επιχειρήσω μια συνοπτική διερεύνηση των ειδών της οργανωσιακής θεωρίας, με έμφαση τη δημόσια διοίκηση, που παράγεται στη χώρα μας, διαχωρίζονται; τύπους ή είδη βιβλίων και άρθρων και αναφέροντας συγκεκριμένα παραδείγματα. Στη συνέχεια θα αναζητήσω όψεις της σύγχρονη; οργανωσιακήξ θεωρίας με έμφαση τη δημόσια διοίκηση (διοικητική επιστήμη, ανάλυση δημόσιας πολιτικής) που δεν καλύπτονται από την ελληνική βιβλιοπαραγωγή και την παραγωγή άρθρων στα ελληνικά περιοδικά. Στο τέλοξ, θα απαριθμήσω πιθανές εναλλακτικέ; ερμηνείες των κενών που παρουσιάζει η εν λόγω θεωρητική παραγωγή. Είναι προφανές ότι το εγχείρημα αυτού του άρθρου θα πρέπει να ειδωθεί ως ένα ημιτελές και διστακτικό βήμα, μια πρόταση αυτογνωσίας όσων από ε- μάς γράφουμε βιβλία και άρθρα για τη διοίκηση και τις οργανώσεις. Η πρόσφατη ελληνική θεωρητική παραγωγή για τη δημόσια διοίκηση και τις οργανώσεις Έχει υποστηριχθεί ότι η διοικητική επιστήμη στην Ελλάδα έκανε τα πρώτα βήματά της ήδη από τα τέλη του 19 0υ αιώνα, όταν τη δίδασκαν καθηγητές του διοι-.ι κητικού δικαίου, και ότι αναπτύχθηκε ιδιαίτερα από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 (Τάχοξ, Ι985: 67-69). Ωστόσο, αυτό δεν είναι παρά μόνο εν μέρει αληθές, αφού ο εναγκαλισμό; της διοικητική; επιστήμης από το διοικητικό δίκαιο ήταν μάλλον ασφυκτικόξ, Μέχρι τα μέσα της δεκαετία; του Ι980 η διοικητική επιστήμη στην Ελλάδα δεν ήταν ιδιαίτερα αναπτυγμένη, αν εξαιρέσει κανείς τα εγχειρίδια για μαθήματα οργάνωσης και διοίκησης που διδάσκονταν σε οικονομικές σχολές και γνώρισαν επανεκδόσεις (Ζευγαρίδηξ, 1978, Κανελλόπουλοξ, 1990). Ελάχιστα ξένα έργα (π.χ. του Τζ. Γκάλμπραιηθ, του Τζ. Μπέρναμ) είχαν μεταφραστεί στα ελληνικά. Φαίνεται ότι μόνον για τον γνωστότερο και ίσως παλιότερο θεωρητικό των οργανώσεων και της διοίκησης, τον Μ. Βέμπερ, υπήρχε και υπάρχει διαχρονικό ενδιαφέρον στην Ελλάδα (βλ. αντί πολλών, π.χ., Φίλιας, 1976, Ψυχοπαίδης, 1993, Τερλεξής, 1999, Τάτσης, 1999). Εύλογα, λοιπόν, μπορούμε να θεωρήσουμε ότι η ελληνική παραγωγή ξεκινά από τα μέσα της δεκαετία; του Ι980, όταν εμφανίζονται εισαγωγικά εγχειρίδια διοικητικής επιστήμης (Παυλόπουλοξ, 1983, Τάχος, 1985, Μακρυδημήτρηξ, 1986). Την ίδια περίπου εποχή αρχίζουν και οι μεταφράσεις ξένων έργων (Timsit, Ι989, Μουζέλης, Ι99 Ι). Το ξεκίνημα αυτό δεν σημαίνει ότι οι Έλληνες θεωρητικοί προχώρησαν σε α- φομοίωση και εμπλουτισμό των ξένων θεωρητικών ρευμάτων. Όπως ήταν αναμενόμενο, εξαιτίας της νηπιακή; ηλικίας των διοικητικών σπουδών στη χώρα μας, αρκετά βιβλία της περιόδου που εξετάζουμε σε αυτό το κείμενο είχαν εισαγωγικό χαρακτήρα. Η ίδια τάση, ωστόσο, διατηρείται και αργότερα, σε μεταγενέστερες περιόδους (Πραστάκοξ, 2003, Σεραφετινίδου, 2003, Τύπας και Κατσαρόξ, 2003) και θα πρέπει μάλλον να αποδοθεί στην αύξηση των πανεπιστημιακών τμημάτων και των προπτυχιακών μαθημάτων που σχετίζονται με τη διοίκηση και τις οργανώσεις. Στα περισσότερα από αυτά τα εισαγωγικά βιβλία, η επίδραση της προσέγγισης του Βέμπερ είναι εμφανής. Είναι ενδεικτικό ότι ένα από τα σχετικά πρόσφατα και διαδεδομένα εγχειρίδια (Τύπας και Κατσαρός, 2003) περιλαμβάνει διάφορεξ, σύγχρονες θεωρίες των οργανώσεων, αλλά στο τελευταίο κεφάλαιο επανέρχεται στον Βέμπερ! Μικρό αντίβαρο στην κυριαρχία του Βέμπερ ίσως αποτελούν μεταφράσεις μερικών πολύ γνωστών, γενικών έργων για τη διοίκηση και τις οργανώσεις. Τα έργα αυτά, που προέρχονται από τη γαλλική και την αγγλοσαξονική παράδοση, ωστόσο απευθύνονται σε πιο προχωρημένους αναγνώστες (Chevallier, 1993, Morgan, Ι999, Muller και Surel, 2002, March και Simon, 2003). Παράλληλα με τα παλιότερα εγχειρίδια, γραμμένα από Έλληνες, που εστίαζαν στη διοίκηση και στις οργανώσεις, εμφανίστηκαν και έργα πάλι Ελλήνων θεωρητικών που είχαν δύο πολύ διαφορετικές φιλοσοφικές και μεθοδολογικέ; αφετηρίεξ, δηλαδή τη μαρξιστική θεωρία του κράτους και (σε μικρότερη έκταση) τη θεωρία των συστημάτων. Μεταξύ των Ελλήνων που μελέτησαν την οργάνωση του κράτους και της γραφειοκρατίας υπό το πρίσμα του μαρξισμού ή σε αντιδιαστολή με τον κλασικό μαρξισμό περιλαμβάνονται γνωστοί θεωρητικοί με διεθνή παρουσία (Πουλαντζάς, 1983, Καστοριάδηξ, Ι985). Είναι δε ενδιαφέρον ότι ο μεν Πουλαντζάς επηρέασε αρκετά τη μελέτη του κράτους στην Ελλάδα, ενώ ο Καστοριάδης αποτελεί σημείο αναφοράς πολύ λιγότερο μεταξύ των Ελλήνων αναλυτών και πολύ περισσότερο εκτός της ελληνικής επιστημονικής κοινότητας. Αξιοσημείωτο ε- πίσης είναι ότι λίγοι Έλληνες συγγραφείξ, που δημοσίευσαν έργα σχετικά με τη γραφειοκρατία, επηρεάστηκαν από τον κλασικό μαρξισμό (π.χ. Ρούσσης, 1985), ενώ περισσότεροι εργάστηκαν πάνω σε παραλλαγές του νεομαρξισμού (Τσουκαλάς, 1981 και 1986, Σεραφετινίδου, 2003, Samatas, Ι986 και 2004).

4 108 Δ. Σωτηρόπουλος Ως προς τη θεωρία συστημάτων, από την άλλη μεριά, έχουμε μεταφράσεις ξένων έργων (Luhmann, 1995) και ελληνικές θεωρητικές συμβολές επηρεασμένες σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό από την εν λόγω θεωρία (Δεκλερήξ, 1986 και 1989, Τσιβάκου, 1995 και) 997). Δεν υπάρχει, ωστόσο, η φιλοδοξία συστηματική; εφαρμογής της συστημικής προσέγγισης στην ελληνική δημόσια διοίκηση με κάποια αυτοτελή μονογραφία, όπως κάποιες μονογραφίες νεομαρξιστικής προσέγγισης του ελληνικού κράτουξ που σημειώσαμε παραπάνω. Οι μονογραφίες και οι συλλογικοί τόμοι για την ελληνική διοίκηση, που δεν έχουν θεωρητικές φιλοδοξίες, είναι πάρα πολλοί. Ακριβώξ, όμως, λόγω της έλλειψης θεωρητικού πλαισίου δεν αναφέρονται εδώ. Αντιθέτως, ενδιαφέρουν τα έργα που έχουν επαφή με τη θεωρία και κάποτε εστιάζουν στο παράδειγμα της ελληνικής διοίκησηξ. Έτσι, κάποια έργα υιοθετούν το πρίσμα της μεταρρύθμισης της διοίκηση; και του ευρύτερου δημόσιου τομέα (Παπούλιας, )991, Μιχαλόπουλοξ, 1992, Μακρυδημήτρηξ, 1995, Παπούλιας και Τσούκαξ, )998). Επίσης λίγα έργα υιοθετούν έκκεντρεξ προσεγγίσειξ, όπως την προσέγγιση της δημόσιας διοίκηση; από τη σκοπιά των διεκδικήσεων της κοινωνία; έναντι του κράτου; (Σπανού, 1995) ή την προσέγγιση της ελληνικής διοίκηση; ως μιας μη βεμπεριανής γραφειοκρατίαξ σε εξέλιξη (Τσέκοξ, 2003). Γενικά, η επιλογή και εφαρμογή ενός θεωρητικού πλαισίου στην εμπειρική περίπτωση της Ελλάδας δεν χαρακτηρίζει την ελληνική ακαδημαϊκή παραγωγή γύρω από τη διοίκηση και τις οργανώσεις. Οι επανειλημμένες εκδόσεις εισαγωγικών έργων, αντί για πιο προχωρημένα θεωρητικά κείμενα, έχουν συντελέσει σε αυτό το πρόβλημα. Προφανώς, η παραγωγή θεωρίας από Έλληνες συγγραφείξ θα καρκινοβατεί όσο δεν υπάρχουν δημόσιες βιβλιοθήκεξ, ερευνητικά κονδύλια για βασική έρευνα κ.ά, Εξίσου προφανές είναι ότι την αδυναμία σύνδεσης θεωρίας και έρευνας αναπαράγουν και οι γνωστοί δομικοί περιορισμοί της διεξαγωγής οποιασδήποτε εμπειρική; έρευνας στην Ελλάδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι μια ελληνική μονογραφία που συνδέει θεωρία και έρευνα (Σπανού, 1992) στηρίζεται σε επιτόπια έρευνα στη Γαλλία (στη γαλλική περιφερειακή διοίκηση), ενώ ένας συλλογικός τόμος που έχει εισαγάγει στην Ελλάδα τα πιο σύγχρονα ρεύματα της οργανωσιακής θεωρίας (Τσιβάκου, ) 995) είναι ως επί το πλείστον γραμμένος από Έλληνες που, όταν έκαναν τη σχετική δημοσίευση, ζούσαν και δίδασκαν στο εξωτερικό (Γαβριήλ, )995, Καλλίνικος, 1995, ~. Τσούκας, )995). Το ίδιο, δηλαδή η διαμονή και εργασία στο εξωτερικό, ισχύει και για Έλληνες συγγραφείξ, οι οποίοι στάθηκαν επικριτικά απέναντι σε ορισμένα από τα καινούργια ρεύματα της διοικητική; επιστήμης (Μουζέλης, 199), Αργυριάδης, ) 998). Είναι προφανές ότι, παρότι θα ήταν ευκταίο τέτοια κείμενα να είχαν παραχθεί εδώ, ο εμπλουτισμός της εγχώριας παραγωγής με έργα Ελλήνων του εξωτερικού είναι εξαιρετικά χρήσιμοι; Η είληνική θεωρία της δημόσιας διοίκησης και των οργανώσεων, / Τα τελευταία χρόνια ( ) παρατηρείται και μια στροφή προς προσεγγίσεις κανονιστικού περιεχομένου. Συγγραφείς που παλιότερα έδιναν έμφαση κυρίως στην ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασηξ, τώρα έχουν στραφεί σε φιλοσοφικούς και ηθικούς προβληματισμούς (Μακρυδημήτρης, 2003) και σε προσεγγίσεις που αντλούν από τη σύγχρονη πολιτική; (Σπανού, 2000, 200 Ιβ και 2005). πολιτική θεωρία και την ανάλυση δημόσιας ΕίJ.είψεις και αδυναμίες της ελληνικής θεωρητικής παραγωγής Στο προηγούμενο τμήμα του άρθρου, παρουσίασα μια -αναγκαστικά επιλεκτική- χαρτογράφηση των ελληνικών βιβλίων σχετικά με τη θεωρία της διοίκηση; των οργανώσεων. Από τη χαρτογράφηση διαφαίνεται ότι η επιστημονική κοινότητα των διοικητολόγων, των ειδικών στη θεωρία των οργανώσεων και των πολιτικών επιστημόνων δεν έχει μέχρι στιγμή; καλύψει, σε επίπεδο δημοσιεύσεων. ορισμένες σύγχρονε; τάσεις της διεθνούς έρευνας για τις οργανώσεις και ειδικότερα για τη δημόσια διοίκηση. Καμία εθνική επιστημονική και κοινότητα δεν είναι σε θέση να καλύψει όλο το εύρος τη; θεωρίας των οργανώσεων και της δημόσιας διοίκησης. Αντικειμενικές αδυναμίε.; και εθνικές παραδόσειξ, μεταξύ άλλων, στρέφουν τους θεωρητικούς των οργανώσεων και της διοίκηση; μιας χώρας προς ορισμένες κατευθύνσεις έρευνας, σχετικέ; με την εκάστοτε διοικητική πραγματικότητα της χώρας. Τούτο ισχύει πολύ περισσότερο για μια σχετικά νέα και ολιγάριθμη ομάδα ειδικών σε θέματα διοίκηση; και οργανώσεων, όπως είναι το σύνολο των Ελλήνων επιστημόνων που ασχολούνται με αυτά τα θέματα. Η σχετική ελληνική βιβλιοπαραγωγή είναι ήδη πολύ ενδιαφέρουσα ως προς την ποικιλία της. Η εγχώρια επιστημονική κοινότητα δεν θα μπορούσε από μόνη της να έχει πλήρη εποπτεία του κλάδου της διοικητική; και οργανωσιακή; θεωρία.; Ποιες είναι οι αδυναμίες και τα κενά της εγχώρια; κοινότητας; Καταρχάξ, ορισμένες προσεγγίσεκ, αν και στο εξωτερικό ήσαν πολύ δημοφιλείς κατά τη δεκαετία του 1990, σε μας παραμένουν σχετικά άγνωστες. Παραδείγματα είναι η οικολογία των οργανώσεων (Hannan και Freeman, 1989) και η θεσμολογική προσέγγιση (DiMagggio και Powell, ) 99). Υπάρχουν λίγα ελληνικά κείμενα για αυτές (Τσούκαξ, ) 995, Σωτηρόπουλοξ, 1996). Κάπως μεγαλύτερη Πl10σοχήέχει δοθεί στην Ελλάδα στο θέμα της οργανωσιακής κουλτούρας (Bourantas, Anagnostelis. Mantes και Kefalas, 1990, Μακρυδημήτρης, 1994, Γαβριήλ Παναγιωτοπούλου, 1997). Σε ό.τι αφορά τα πιο σύγχρονα ερευνητικά πεδία της μελέτης της διοίκησηξ, υπάρχει πάλι μια διαφορά φάσης. Το διογκούμενο σε πολλές χώρες της Ευρώπης κύμα μελετών για τον εξευρωπαϊσμό (Europeanization) των εθνικών διοικητικών

5 110 Δ. Σωτηρόπουλος Η ελληνική θεωρίο. της δημόσιο.ς διοίκησης κο.ι των Οργαν(ίJσεωl Ι 1 Ι συστημάτων και των επί μέρους δημόσιων πολιτικών είναι μόλις αισθητό σε μας χάρη σε λίγα βιβλία και άρθρα (Σπανού, 2001 α, Καρκατσούληξ, 2004α και 2004β, Λαδή, 2004). Για τη σχέση της πληροφορικής με τις οργανώσεις, άλλο ευρύ θέμα έρευνας, έχουμε ελάχιστε; συμβολές από έλληνες διοικητολόγους (π.χ., Καλλίνικος, 1995, Πραστάκοξ, 2003). Το ίδιο ισχύει για τις προσεγγίσει; του «νέου δημόσιου μάνατζμεντ» (Μιχαλόπουλοξ, 2003, Καρκατσούλης, 2004α) και των δικτύων πολιτικής (Χονδρολέου, βλ. και τη μετάφραση του άρθρου των Bevir και Rhodes, 2003). Τέλος, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τόσο τα ζητήματα του φύλου στις οργανώσεις (Αβδελά, 1990, Στρατηγάκη, Ι996) όσο και εκείνα του στρατηγικού σχεδιασμού των οργανωσιακών αλλαγών (Παπούλιαξ, 2002, Tsoukas και Papoulias, 2005) αξίζουν ευρύτερης προσοχήξ. Πιθανές ερμηνείες των τάσεων της ελληνικήξ επιστημονικής παραγωγής Οι ανωτέρω τάσεις της ελληνική; θεωρίας για τις οργανώσεις και ειδικά τη δημόσια διοίκηση, συνδυαζόμενες με τις ελλείψεις και αδυναμίες που σκιαγραφήθηκαν στο προηγούμενο τμήμα του άρθρου, προσφέρουν επαρκεί; ενδείξεις για να μιλήσει κανείς για το παράδοξο που έθιξα στην αρχή του άρθρου. Σε μια χώρα με πλήθος μικρών και εν πολλοίς ασταθών ιδιωτικών επιχειρήσεων και με πανσπερμία δημόσιων οργανώσεων κάθε μεγέθους (Υπουργεία, ΝΠΔΔ, αυτοτελείς δημόσιες υπηρεσίες, ΔΕΚΟ, ανεξάρτητες αρχές κ.ά.) περισσότερες είναι οι θεωρητικέ; αναλύσεις και οι πρακτικέξ/χρηστικέξ εκδόσεις για τις ιδιωτικές οργανώσεις παρά για τις δημόσιες. Το παράδοξο αυτό, που απαιτεί περαιτέρω ενδελεχή έρευνα προκειμένου να στοιχειοθετηθεί, θα μπορούσε να ερμηνευθεί σε ένα πλαίσιο παράλληλων σκέψεων, δηλαδή στο πλαίσιο α) του αυξημένου ενδιαφέροντος, στην Ελλάδα και διεθνώς, για την ανάπτυξη μάλλον του ιδιωτικού παρά του δημόσιου τομέα της οικονομίας, ιδίως μετά το 1989, με αποτέλεσμα τη ζήτηση για βιβλία ιδιωτικού μάνατζμεντ και μάρκετινγκ, β) της έμφασης που δίνει παραδοσιακά η θεωρία των οργανώσεων στις ιδιωτικές οργανώσεις με αποτέλεσμα, ιδιαίτερα στον αγγλοσαξονικό ακαδημαϊκό κόσμο, συχνά τα εμπειρικά πρότυπα ή οι αφορμές της θεωρίας αυτής να είναι η οργάνωση και λειτουργία των ιδιωτικών επιχειρήσεων, γ) της καθυστερημένη; διάχυσης στη χώρα μας ξένων μοντέλων σκέψης γύρω από το δημόσιο τομέα, για τα οποία μέχρι πρόσφατα υπήρχαν λίγα ελληνικά κείμενα, δ) της υστέρησης της δημόσιας συζήτησης στην ελληνική ακαδημαϊκή και ε- ρευνητική κοινότητα γενικά, με αποτέλεσμα θεωρητικές ιδέες για το δημόσιο το- μέα, οι οποίες εισάγονται από το εξωτερικό, να μην αξιολογούνται προσαρμόζονται στην ελληνική διοικητική πραγματικότητα, κριτικά ούτε να ε) της δυσκολίας να αναπτυχθεί θεωρητική σκέψη γύρω από τις ελληνικές δημόσιες οργανώσεις εξαιτίας της παρατεταμένης μετάβασης στην οποία οι εν λόγω οργανώσεις βρίσκονται εδώ και χρόνια, παλινδρομώντας ανάμεσα στον πόλο της αδράνειας, δηλαδή της συντήρησης των πολύ παραδοσιακών μορφών οργάνωσηξ και λειτουργία; τουξ, και στον πόλο του εξευρωπαϊσμού και του εκσυγχρονισμού τους και στ) της -μέχρι προσφάτωξ- ισχυρής επιρροήξ, αν όχι κυριαρχίαξ, της καλλιέργειας του διοικητικού δικαίου στο ερευνητικό πεδίο των δημόσιων οργανώσεων. Η κυριαρχία αυτή μόνο εν μέρει έχει αντισταθμιστεί από νεώτερες μελέτε; Ελλήνων διοικητολόγων. οι οποίες δεν έχουν νομικό, αλλά οργανωσιακό-κοινωνιολογικό χαρακτήρα. Συμπέρασμα Στο άρθρο αυτό, που δεν αποτελεί παρά ένα πρώτο, δοκιμαστικό εγχείρημα χαρτογράφησηι; παρουσίασα επιλεκτικά και με συντομία διαφορετικέι; τάσεις της ελληνική; θεωρίας των οργανώσεων και ειδικότερα της δημόσιας διοίκησηξ, κατά την εικοσαετία Σε παλιότερο εγχείρημά μου (Sotiropoulos και στα ελληνικά Σωτηρόπουλος, επιστήμη και η θεωρία των οργανώσεων Ι999), είχα προτείνει την υπόθεση ότι η διοικητική στην Ελλάδα δεν ήσαν αναπτυγμένες. Δέκα χρόνια μετά (2006), νομίζω ότι η εικόνα που έχουμε είναι πιο διαφοροποιημένη. Σε κάθε περίπτωση, δεν ισχυρίζομαι καθόλου ότι υπάρχει ούτε ότι θα έπρεπε να υπάρχει κάποια εθνοκεντρική ελληνική διοικητική επιστήμη. Αυτό που προτείνω ως υπόθεση εργασίας είναι ότι η διοικητική επιστήμη που παράγεται στη χώρα μα; άλλοτε είναι πολύ αφηρημένη και παραμένει σε εισαγωγικό επίπεδο και άλλοτε είναι πολύ εξειδικευμένη αναδιφώντας στις ελληνικές ιδιαιτερότητες, σε βάρος τόσο των θεωρητικών επεξεργασιών όσο και της συγκριτική; διάσταση; που πρέπει να έχει μια σύγχρονη κοινωνική επιστήμη. Ειδικότερα, στην Ελλάδα, από τη μια μεριά υπάρχουν εισαγωγικά εγχειρίδια στην οργανωσιακή θεωρία και στη διοικητική επιστήμη, μονογραφίες κανονιστικού περιεχομένου, προσεγγίσει; της θεωρίας των συστημάτων και τη; νεομαρξιστική; θεωρίας του κράτους, καθώς και λίγες θεωρητικέ; μελέτες εστιασμένες ειδικά στη δημόσια διοίκηση και στο δημόσιο τομέα. Δεν είναι πολύς καιρό; που ειmiχθησαν και στη χώρα μας ορισμένοι προβληματισμοί που αφορούν στην οργανωσιακή και διοικητική κουλτούρα, στο νέο δημόσιο μάνατζμεντ, καθώ; και στα

6 112 Δ. Σωτηρόπουλος Η ελληνική θεωρία της δημόσιας διοίκησης και των oργαηίjσεων. / Ι 13 ερευνητικά πεδία του εξευρωπαϊσμού (Europeanization) της δημόσιας διοίκησης και της δημόσιας πολιτικήξ, καθώς και των δικτύων πολιτική; (policy networks). Από την άλλη μεριά, φαίνεται ότι λείπουν ελληνικές θεωρητικέξ προσπάθειες που θα αντανακλούσαν, ειδικά στο θέμα της ελληνική; διοίκησηξ, τη διεθνή συζήτηση -στην πολιτική επιστήμη και στην κοινωνιολογία- για την ορθολογική επιλογή (rational choice) και τη δημόσια επιλογή (public choice), παρά τις αδυναμίες αυτών των τελευταίων προσεγγίσεων. Το ίδιο μπορεί να ισχυριστεί κανείξ, ειδικά ως προς τη θεωρία των οργανώσεων, για τα θεωρητικά ρεύματα της οργανωσιακής οικολογίας (organizational ecology) και της πολύ ενδιαφέρουσας θεσμολογικής προσέγγισης (institutionalism). Όλα αυτά δεν έχουν συζητηθεί επαρκώς από την ελληνική επιστημονική κοινότητα. Οι εν λόγω αδυναμίες και ελλείψεις θα μπορούσαν να ερμηνευθούν, πρώτον, με αναφορά στην υπανάπτυξη των μεγάλων ιδιωτικών οργανώσεων στη χώρα μας και στον κεντρικό ρόλο του κράτουξ, όχι μόνο στην οικονομία και την κοινωνία, αλλά και στη σκέψη των Ελλήνων κοινωνικών επιστημόνων και, δεύτερον, με α- ναφορά στη δυσκολία παραγωγής νέας θεωρίας σε περιόδους μεγάλων μετασχηματισμών: οι ελληνικές δημόσιες και ιδιωτικές οργανώσειξ διανύουν μια περίοδο παρατεταμένης μετάβασης από παλιές, παραδοσιακές δομές και νοοτροπίες σε πιο σύγχρονουξ, ανοικτούς σε ξένες επιδράσεις και διαφοροποιημένους τρόπους οργάνωσης και λειτουργίας. Τέλος, στην Ελλάδα, οι ειδικότερες εκφάνσεις της διοικητικής θεωρίας σπάνια συνοδεύονται από σχετική εμπειρικ11έρευνα. Η συνάντηση θεωρίας και εμπειρίας δεν έχει γίνει ακόμα και μέχρι να πραγματοποιηθεί ίσως είναι χρήσιμε; οι ασκήσεις αυτογνωσίας, όπως αυτή που επιχειρήθηκε στο παρόν άρθρο. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ Αργυριάδης, Αβδελά. Έφη (ι 990), Δημόσιοι υπάλληλοι γένους θηλυκού: καταμερισμός της εργασίας κατά φύλα στον δημόσιο τομέα, Ι908- Ι955, Ίδρυμα Έρευνας και Παιδείας της Εμπορικής Τράπεζας της Ελλάδος, Αθήνα. Δημήτρης (Ι 998), Για μια δημόσια διοίκηση που αποδίδει και επικοινωνεί με τους πολίτες, Α. Σάκκουλαξ, Αθήνα. BeIIir, MQf'k και Rod Α. Rhodes (2003), «Αναλύονται; τα δίκτυα: από τις τυπολογίες των θεσμών στις αφηγήσεις των πεποιθήσεων», νία, τχ. 10 (άνοιξη), σ BoIIrantas. Dimitris. 1. Anagnoste/is. Επιστήμη και Κοινω- Υ Mantes και A.G. Kefa/as (1990). "Culture Gap ίη Greek Management". Organi::ation StIIdies. τόμο Ι Ι, τχ. 2, σ. 261-,ο 283. Chevallier. Jacques (Ι 993), Διοικητική επιστήμη, μετάφρ. Β.Π. Ανδρουλάκης _ Βασιλική Σουλάνδρου, επιμ. Καλλιόπη Σπανού, Α. Σάκκουλαξ, Αθήνα. Γαβριl;λ. Γιάννης (Ι 995), «Πολιτισμική θεωρία των οργανώσεων» στο Ιωάννα Τσιβάκου, επιμ., Δράση και σύστημα: σύγχρονε; προσεγγίσει; στη θεωρία των οργανώσεων, Θεμέλιο, Αθήνα, σ Jεκλεριί';. Μιχαιμ ( Ι986), Συστημική θεωρία, Α. Σάκκουλας, Αθήνα. Jf;κλεΡlίς. Μιχαήλ. επιμ., (Ι 989), Διοίκηση συστημάτων, Α. Σάκκουλαξ, Αθήνα. DiMaggio. Ραιι/1. και Wendy W. Ρωvell, επιμ. (Ι 99 Ι), The New InstiΙUtionalism ίη Organizational Analysis, Chicago University Press. Chicago. Ζευγαρίδης, Σπύρος (Ι 978), Οργάνωση και διοίκηση, Παπαζήσης, Αθήνα. Hannan. MiclIe/ Τ. και John Freeman (Ι 989), Organizational Ecology, Harνard University Press, Cambridge, Mass. Κrl)).ίΙ'ικος. Γιάννης (Ι 995), «Η εποχή των πληροφοριών: κείμενα και αντι-κείμενα στη μετα-βιομηχανική κοινωνία» στο Ιωάννα Τσιβάκου, επιμ., Δράση και σύστημα: σύγχρονεξ προσεγγίσει; στη θεωρία των οργανώσεων, Θεμέλιο, Αθήνα, σ Κανεί.ί.όπουλος, Χαράλαμπος Χ (Ι 990), Μάνατζμεντ, Intemational Publishing, Αθήνα. Καρκατσούλης, Παναγιώτης (2004α), Το κράτος σε μετάβαση: από τη «διοικητική μεταρρύθμιση» και το «νέο δημόσιο μάνατζμεντ» στη «διακυβέρνηση», Ι. Σιδέρης, Αθήνα. Καρκαrσούλης. Παναγιιvrης (2004β), «Ευρωπαιοποίηση αντί παγκοσμιοποίησηξ: ρεαλισμός ή ουτοπία:», Επιθε(vρηση Διοικητικής Επιστιίμης, τχ, ΙΟ, σ Καστοριάδης, Κορνιμιος (1985), Η γραφειοκρατική κοινωνία, τόμο Ι και 2, 'Υψιλον, Αθήνα. Λαδή, Σrέλί.α, «Παγκοσμιοποίηση, εξευρωπαϊσμός και μεταφορά πολιτικών: μια διαλεκτική προσέγγιση», Επιθε(vρηση Διοικητικής Επιστl7μης, ΤΧ. 10, σ LIIhmann, Nik/as (Ι 995), Θεωρία κοινωνικών συστημάτων. επιμ. Α. Μακρυδημήτρης - Π. Καρκατσούλης, Α. Σάκκουλαξ, Αθήνα ι\.!ακρυδημήτρης, Α vτώνης (Ι 986), Μαθήματα διοικητικής επιστήμηξ: θεμελιώδεις κατευθύνσεις στη διοικητική σκέψη και τη θεωρία των οργανώσεων, Α. Σάκκουλας, Αθήνα. Μακρυδημήτρης, Αvτιvνης (Ι 994), «Συλλογικές διεκδικήσεις και διοικητικές μεταρρυθμίσεις: όψεις της ελληνικής διοικητικής κουλτούραξ», Ε)λη νικ1 7 Επιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης, τχ. 3, σ. Ι34- Ι52..υακρυδημήτρης, Avτώνης, επιμ., (1995), Προβλήματα διοικητικής μεταρρύθμισης, Α. Σάκκουλαι; Αθήνα.

7 114 Δ. Σωτηριίπουλος Η ελληνική θεωρία τη, δημόσια, διοίκησης και των οργανώσεων, / IΗακρυδημήτρης, Αvτώvης (2004), Προσεγγίσεις στη θεωρία των οργανώσεων, Καστανιώτης, Αθήνα. Marc;h, James και Herbert Simon (2003), Οργανώσειξ, μετάφρ. Π. Λινάρδος- Ρυλμόν, Κριτική, Αθήνα. Λ-Ιιχαλόπουλος, Νίκος (1992), Οργανωτικός σχεδιασμός στο πλαίσιο της θεωρίας των οργανώσεων, Α. Σάκκουλαξ, Αθήνα. Μιχαλόπουλος, Νίκος (2003), Η διοίκηση σε μετάβαση: από τη γραφειοκρατία στο δημόσιο management, Παπαζήσηξ, Αθήνα. A1organ. Gareth (1999), Οι όψεις της οργάνωσηξ: εισαγωγή στη θεωρία των οργανώσεων, μετάφρ. Μαρία Γιαμαλίδου, Καστανιώτηξ, Αθήνα. Mll"er, Pierre και Yves Sllre! (2002), Η ανάλυση των πολιτικών του κράτουξ, μετάφρ. Δέσποινα Παπαδοπούλου - Μαριάννα Ψύλλα, Τυπωθήτω. Αθήνα,.\ιloυζi'λης, Νίκος (1991), Οργάνωση και γραφειοκρατία: ανάλυση των σύγχρονων θεωριών, μετάφρ. Ευαγγελία Σοφούλη, εκδ. Μαθιουδάκι-Ανδρονόπουλου, Αθήνα, Παvαγιωτοπούλου, Ρόη (1997), Η επικοινωνία στις οργανώσεκ, Κριτική, Αθήνα. Παπούλιας, Δημήτρης Β. (1991), Ο δημόσιος τομέας σε κρίση, Γνώση, Αθήνα. Παπούλιας, Δημήτρης Β. (2002), Η στρατηγική διοίκηση επιχειρήσεων και αλλαγών, Καστανιώτηξ, Αθήνα. Παπού;.ιας, Δημήτρης Β. και Χαρίδημος Κ. Τσούκας (1998), Κατευθύνσεις για τη μεταρρύθμιση του κράτουξ, Καστανιώτης, Αθήνα. Παυλόπουλος, Προκόπης (1983), Μαθήματα διοικητική; επιστήμης, τόμο Ι, Α. Σάκκουλαξ, Αθήνα. Πoυλαvτζάς, Νίκος (1983), Το κράτοξ, η εξουσία, ο σοσιαλισμόξ, μετάφρ. Γ. Κρητικόξ, Θεμέλιο, Αθήνα. Πραστάκος. Γρηγόρης (2003), Διοικητική επιστήμη, Σταμούληξ, ΑΟήνα. Ρούσσης. Γιώργος (1985), Ο Λένιν για τη γραφειοκρατία, Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα. Samatas. Minas (1986), "Greek Bureaucratism: Α System ογ Sociopolitical Conιιοί", διδακτορική διατριβή, New School for Social Research, Νέα Υόρκη. Samatas, Minas (2004), Surνeil\ance ίτι Greece: From Anticommunist ιο Consumer Surνeillance, Pella Publishing, Νέα Υόρκη. Σεραφετιvίδου, Μελίvα (2003), Το φαινόμενο της γραφειοκρατίαξ: η θεωρητική συζήτηση, τομ. lος, Gutenberg, Αθήνα. Σπαvού, Καλλιόπη ( 1992), Οργάνωση και εξουσία: προβλεψιμότητα και διαφάνεια στη δημόσια διοίκηση, Παπαζήσηξ. Αθήνα. " ~ ~ ~~:,. Σπαvού, Καλλιόπη. επιμ. (1995), Κοινωνικές διεκδικήσει; Α. Σάκκουλαξ, Αθήνα. και κρατικέξ πολιτικέξ, Σπαvού, Καλλιόπη (2000). Διοίκηση, πολίτες και δημοκρατία, Παπαζήσης, Αθήνα. Σπαvού, Καλλιόπη (200Iα), Ελληνική διοίκηση και ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, Παπαζήσηξ, Αθήνα. ΣπανοιΥ. Καλλιόπη (200Iβ), «Δημόσια διοίκηση και δημόσια πολιτική» στο Επαμεινώνδα; Σπηλιωτόπουλο; και Αντώνης Μακρυδημήτρηξ, επιμ., Η δημόσια διοίκηση στην Ελλάδα, Α. Σάκκουλαξ, Αθήνα, σ Σπω'ού, Κυj.J.ιόπη (2005). Η πραγματικότητα των δικαιωμάτων: κρατικές πολιτικές και πρόσβαση στις υπηρεσίες, Σαββάλαξ, Αθήνα. Σπηλιωτόπουλος. Επαμειηuvδας και Αvτώvης MαKρυδημήrρης, επιμ, (2001), Η δημόσια διοίκηση στην Ελλάδα, Α. Σάκκουλαξ, Αθήνα. Στρατηγάκη. Μαρία (1996), Φύλο, εργασία, τεχνολογία, εκδ, «ο πολίτη;», Αθήνα. 5:ωτηρόπσυJ.oς. Δημιίτρη; Α. (1996), «Οι ανεκπλήρωτεξ υποσχέσεκ της θεωρίας των οργανώσεων: σύγκριση της οικολογίας των οργανώσεων με τη νεοθεσμική ανάλυση», Επιθεώρηση Κοιvωvικώv ΕΡευvώ\', τχ , σ SOIilΌpOll!OS.Dimit,.i Α. (1996), 'ΆdmίnίSΙraΙίνe Theory and Organizational Science ίη Greece: Revie\'" Essay", SoιιIh ElIropean Society and Politics, τ. Ι. τχ. 2 (φθινόπωρο), σ Σωτηρόπουι.ος. ΔημlΙτΡη; Α. (1999), «Η υπανάπτυξη της διοικητική; επιστήμη; της θεωρία; των οργανώσεων στην Ελλάδα», Eπιθεcυpηση Διοικητικής Ε- πιστιίμης, τχ, 5, , σ Τάτσης, Νίκος Χ. επιμ., (1998), Max Weber: ερμηνευτικά κείμενα, Οδυσσέας, Αθήνα. Τ(Ί.χος.Α Ι'αστάσιος J. (1985), Διοικητική επιστήμη, εκδ. Σάκκουλα. ΤεΡ;.εξιίς,Παvταζής (1999), Max Weber, 3 τόμοι, Παπαζήσηξ, Αθήνα. Θεσσαλονίκη. TinlsiI. Geoι'ges (1989), Κράτη και διοικήσειξ: συγκριτική μελέτη, μετάφρ. Θ. Τσέκοξ, Ελληνικέ; Πανεπιστημιακά; Εκδόσεις, Αθήνα. Τσέκος, Θεόδωρος (2003), «Συγκρότηση και αναπαραγωγή μια; μη βεμπεριανής γραφειοκρατίαε: η ιστορική εξέλιξη της ελληνική; δημόσιας διοίκησηξ», διδακτορική διατριβή, Πάντειο Πανεπιστήμιο, Αθήνα. Τσιβάκου. ΙωάΙJvα, επιμ., (1995), Δράση και σύστημα: σύγχρονε; προσεγγίσει; στη θεωρία των οργανώσεων, Θεμέλιο, Αθήνα. Τσιβάκου. Ιωάvvα (1997). Υπό το βλέμμα του παρατηρητή: περιγραφή και σχεδίαση κοινωνικών οργανώσεων, Θεμέλιο, Αθήνα. Τσουκαλά.;. Κωνστα\-τίνΟζ ( 1981), Κοινωνική ανάπτυξη και κράτοξ: η συγκρότηση του δημόσιου χώρου στην Ελλάδα, Θεμέλιο, Αθήνα. και

8 116 Δ. Σωτηρόπ"ιιλος Τσουκαλάς, Κωνσταντίνος (Ι 986), Κράτοξ, κοινωνία, εργασία στη μεταπολεμική Ελλάδα, Θεμέλιο, Αθήνα. Τσούκας, Χαρίδημος Κ. (Ι 995), «Τύχη και αναγκαιότητα στις οργανώσεις: νέοεξελικτικά; προσεγγίσεις στη θεωρία των οργανώσεων» στο Ιωάννα Τσιβάκου, επιμ., Δράση και σύστημα: σύγχρονε; προσεγγίσει; στη θεωρία των οργανώσεων, Θεμέλιο, Αθήνα, σ TsotIkas. Haridimos και Demetrios Β. PapolI/ia.f (2005), "Managing Third-order Change: The Case ογ the Public Power Corporation ίη Greece", Long Range Planning, τχ. 38, σ Τύπας. Γιιόργος και Γιώργος Κατσαρός (2003), Εισαγωγή στη διοικητική επιστήμη: από τη γραφειοκρατία και την επιστημονική διοίκηση στη σύγχρονη οργανωτική θεωρία, Gutenberg, Αθήνα. Φίλιας. Βασίλης (Ι 976), Μαξ Βέμπερ: συστηματική κοινωνιολογία και μεθοδολογία, Νέα Σύνορα, Αθήνα. Χονδρολέου, Γεωργία (2004), «Δίκτυα πολιτικών: από το παραδοσιακό σύστημα κυβέρνησης στη σύγχρονη διακυβέρνηση», Επιθεώρηση ΔιοικηΓικής Ε- πιστήμης, τχ, ΙΟ, σ εννοιών στις κοινω- ΨΙJχοπαίδης, Κοσμάς (1993), Ο Max Weber και η κατασκευή νικές επιστήμεξ, Κένταυρος, Αθήνα...,.,... "

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2005 2006 Μάθημα : [7.3.] ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ Ζ Εξάμηνο Σπουδών, υποχρεωτικό Υπεύθυνος Μαθήματος : Γ. ΑΣΠΡΙΔΗΣ, Επιστημονικός

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία του Πολιτισμού

Κοινωνιολογία του Πολιτισμού Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Κοινωνιολογία του Πολιτισμού Ενότητα 6: Η κουλτούρα στην κοινωνιολογική θεωρία Επίκ. Καθηγητής: Νίκος Φωτόπουλος e-mail: nfotopoulos@uowm.gr Τηλ. Επικοινωνίας: 23850-55150

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΕΙΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΕΙΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ Τίτλος μαθήματος ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΕΙΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Επιλογής / Ενότητα Τεχνών (ΤΕ) ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΕΙΡΗΝΗ ΝΑΚΟΥ ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΚΤ1121 ΜΟΝΑΔΕΣ ECTS:

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μίου Κρήτης «Επιστήμες Αγωγής» ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μίου Κρήτης «Επιστήμες Αγωγής» ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μίου Κρήτης «Επιστήμες Αγωγής» Ειδίκευση (A) «Η Παιδαγωγική ως επιστήμη και πράξη σε σύγχρονα περιβάλλοντα μάθησης» Στην ειδίκευση αυτή για το ακαδημαϊκό έτος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Ν.Ο.Π.Ε. Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης Τομέας: ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Ν.Ο.Π.Ε. Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης Τομέας: ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Ν.Ο.Π.Ε. Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης Τομέας: ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ 2015 2016 (ΣΤ Εξάμηνο) Διδάσκων: Μ. Σπουρδαλάκης (με συνεργασία Κ.

Διαβάστε περισσότερα

Επαγγελματικές Προοπτικές. Επιστημόνων Κοινωνικής Πολιτικής στην Εκπαίδευση. Πρόεδρος Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο

Επαγγελματικές Προοπτικές. Επιστημόνων Κοινωνικής Πολιτικής στην Εκπαίδευση. Πρόεδρος Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο Επαγγελματικές Προοπτικές Επιστημόνων Κοινωνικής Πολιτικής στην Εκπαίδευση Καθηγητής Ιορδάνης Ψημμένος, Πρόεδρος Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο Καθηγητής Βασίλειος Χατζόπουλος, Πρόεδρος

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία του Πολιτισμού

Κοινωνιολογία του Πολιτισμού Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Κοινωνιολογία του Πολιτισμού Ενότητα 2: Κοινωνιολογία - πολιτισμός - κουλτούρα. Επίκ. Καθηγητής: Νίκος Φωτόπουλος e-mail: nfotopoulos@uowm.gr Τηλ. Επικοινωνίας: 23850-55150

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ 1ο ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Οργάνωση Εργασία - Τεχνολογία. Εισαγωγή του συγγραφέα... 21

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ 1ο ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Οργάνωση Εργασία - Τεχνολογία. Εισαγωγή του συγγραφέα... 21 Βιομηχανική Κοινωνιολογία και Βιομηχανικές Σχέσεις 9 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ 1ο ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Οργάνωση Εργασία - Τεχνολογία Πρόλογος Καθηγητή Βασίλη Φίλια... 17 Εισαγωγή του συγγραφέα... 21 1. Η

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΙΤΛΟΣ: «ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑ ΗΘΙΚΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ» ΜΑΘΗΤΡΙΑ: ΣΚΡΕΚΑ ΝΑΤΑΛΙΑ, Β4 ΕΠΙΒΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΝΤΑΒΑΡΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2016 17 Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία της Έρευνας στις Κοινωνικές Επιστήμες Ι & ΙΙ (κωδ. 401 & 407) Εαρινό εξάμηνο 2019 Διδάσκουσα: Αλεξάνδρα Βασιλοπούλου (κλιμάκιο Α-ΚΑ)

Μεθοδολογία της Έρευνας στις Κοινωνικές Επιστήμες Ι & ΙΙ (κωδ. 401 & 407) Εαρινό εξάμηνο 2019 Διδάσκουσα: Αλεξάνδρα Βασιλοπούλου (κλιμάκιο Α-ΚΑ) Μεθοδολογία της Έρευνας στις Κοινωνικές Επιστήμες Ι & ΙΙ (κωδ. 401 & 407) Εαρινό εξάμηνο 2019 Διδάσκουσα: Αλεξάνδρα Βασιλοπούλου (κλιμάκιο Α-ΚΑ) ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΡΟΣΟΧΗ: Στο αρχείο αυτό παρουσιάζεται η βιβλιογραφία

Διαβάστε περισσότερα

Διευθύνσεις Βιβιοπωλείων - Ελεύθερη Επιλογή Παρασκευή, 30 Νοέμβριος 2012 01:14 - Τελευταία Ενημέρωση Παρασκευή, 30 Νοέμβριος 2012 01:28

Διευθύνσεις Βιβιοπωλείων - Ελεύθερη Επιλογή Παρασκευή, 30 Νοέμβριος 2012 01:14 - Τελευταία Ενημέρωση Παρασκευή, 30 Νοέμβριος 2012 01:28 ΔΗΜΟΣΙΟΫΠΑΛΛΗΛΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ α. "Βασικοί θεσμοί δημοσιοϋπαλληλικού δικαίου"σύγγραμμα, ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑΣ, ΧΡΥΣΑΝΘΑΚΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ, 2007, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Διεύθυνση ΣΟΛΩΝΟΣ 69, Ώρες Λειτουργίας

Διαβάστε περισσότερα

2.2. Η έννοια της Διοίκησης

2.2. Η έννοια της Διοίκησης 2.2. Η έννοια της Διοίκησης 1) Εισαγωγή (ιστορία, ορισμός, παραδείγματα) Η ανάγκη της διοίκησης εμφανίστηκε από τότε που οι άνθρωποι αναγκάστηκαν να σχηματίσουν ομάδες και ήταν απαραίτητη για τον συντονισμό

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ; ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ; ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Το ΚΕΝΤΡΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΙΔΡΥΜΑ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗ ΚΑΙ ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΣΑΤΣΟΥ σας προσκαλεί σε συνέδριο με θέμα: ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ; ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ιστοριογραφία της Ελληνικής Εκπαίδευσης: Επανεκτιμήσεις και Προοπτικές

Ιστοριογραφία της Ελληνικής Εκπαίδευσης: Επανεκτιμήσεις και Προοπτικές Επιστημονικό Διήμερο Ιστοριογραφία της Ελληνικής Εκπαίδευσης: Επανεκτιμήσεις και Προοπτικές Πρόγραμμα Πανεπιστήμιο Κρήτης, Πανεπιστημιούπολη Γάλλου, Ρέθυμνο, αμφιθέατρο Δ7 Παρασκευή 2 Νοεμβρίου 2012 Προσφωνήσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Ν.Ο.Π.Ε.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Ν.Ο.Π.Ε. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Ν.Ο.Π.Ε. Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης Τομέας: ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ 2016 2017 (ΣΤ Εξάμηνο) Διδάσκων: Μ. Σπουρδαλάκης (με συνεργασία Κ.

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτική Κοινωνιολογία

Αγροτική Κοινωνιολογία Αγροτική Κοινωνιολογία Θεματική ενότητα 1: Θεωρητική συγκρότηση της Αγροτικής Κοινωνιολογίας 3/3 Όνομα καθηγητή: Χαράλαμπος Κασίμης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικοί στόχοι Στόχος

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΧΤΕΛΙΔΗΣ, ΥΒΟΝ ΚΟΣΜΑ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΧΤΕΛΙΔΗΣ, ΥΒΟΝ ΚΟΣΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παιδική ηλικία είναι ένα ζήτημα για το οποίο η κοινωνιολογία έχει δείξει μεγάλο ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 έως σήμερα βρίσκεται υπό εξέλιξη ένα πρόγραμμα

Διαβάστε περισσότερα

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο ΣΧΟΛΗ Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ω Ν Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Ω Ν Τ Ο Μ Ε Α Σ Π Ο Λ Ε Ο Δ Ο Μ Ι Α Σ Κ Α Ι Χ Ω Ρ Ο Τ Α Ξ Ι Α Σ Πατησίων 42, 10682 Αθήνα τηλ. 30(1) 772 3818

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (1) ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΗ Κοινωνικών Επιστημών ΤΜΗΜΑ Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛ201 ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ 1 ο ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΘΕΩΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Πληροφορίες και υλικό του μαθήματος είναι διαθέσιμα ηλεκτρονικά στην πλατφόρμα eclass.uth.gr

Πληροφορίες και υλικό του μαθήματος είναι διαθέσιμα ηλεκτρονικά στην πλατφόρμα eclass.uth.gr Τίτλος Μαθήματος: Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Κωδικός μαθήματος: SEAB109 (3Ω/Υ) Είδος Μαθήματος: Υποχρεωτικό Εξάμηνο σπουδών: 3o και 4 ο Μονάδες ECTS: 6 Διδάσκων: Γιάννης Πεχτελίδης e mail: pechtelidis@uth.gr

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ. Κεφάλαιο 2 ο

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ. Κεφάλαιο 2 ο ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΚΟΛΑΟΣ Χ. ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ Κεφάλαιο 2 ο Η Επιστήμη της Διοίκησης των Επιχειρήσεων 2.1. Εισαγωγικές έννοιες Ο επιστημονικός κλάδος

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα: ΚΟΙΝ107 Κλασική Κοινωνιολογική Θεωρία. Σωτήρης Χτούρης, Καθηγητής

Μάθημα: ΚΟΙΝ107 Κλασική Κοινωνιολογική Θεωρία. Σωτήρης Χτούρης, Καθηγητής Σε τι αναφέρεται το μάθημα ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΦΑΚΕΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Μάθημα: ΚΟΙΝ107 Κλασική Κοινωνιολογική Θεωρία Σωτήρης Χτούρης,

Διαβάστε περισσότερα

Προχωρημένα Θέματα Διδακτικής της Φυσικής

Προχωρημένα Θέματα Διδακτικής της Φυσικής Προχωρημένα Θέματα Διδακτικής της Φυσικής Ενότητα 5η: Το γενικό θεωρητικό πλαίσιο Κώστας Ραβάνης Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική

Διαβάστε περισσότερα

2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες 2.2.2 Ιστορική εξέλιξη τον µάνατζµεντ.

2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες 2.2.2 Ιστορική εξέλιξη τον µάνατζµεντ. 2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες Έχει παρατηρηθεί ότι δεν υπάρχει σαφής αντίληψη της σηµασίας του όρου "διοίκηση ή management επιχειρήσεων", ακόµη κι από άτοµα που

Διαβάστε περισσότερα

Μουσεία και Εκπαίδευση (υποχρεωτικό 3,4 εξ.) Προσδοκώμενα αποτελέσματα: Στη διάρκεια του μαθήματος οι φοιτητές/τριες

Μουσεία και Εκπαίδευση (υποχρεωτικό 3,4 εξ.) Προσδοκώμενα αποτελέσματα: Στη διάρκεια του μαθήματος οι φοιτητές/τριες Μουσεία και Εκπαίδευση (υποχρεωτικό 3,4 εξ.) Περιγραφή του μαθήματος - στόχοι: Το μάθημα εξετάζει τις κοινωνικές, πολιτισμικές και ιστορικές διαστάσεις της ανάπτυξης του θεσμού του μουσείου και η ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΠΑ70/ Εκπαιδευτική Πολιτική και Αναλυτικά Προγράμματα

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΠΑ70/ Εκπαιδευτική Πολιτική και Αναλυτικά Προγράμματα Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΠΑ70/ Εκπαιδευτική Πολιτική και Αναλυτικά Προγράμματα Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών ΕΠΑ Επιστήμες της Αγωγής Θεματική Ενότητα ΕΠΑ70

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ. Περιεχόμενο Τμήματος

ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ. Περιεχόμενο Τμήματος ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ Γνωστικό περιεχόμενο Περιεχόμενο Τμήματος Το Τμήμα Δημοσίων Σχέσεων και Επικοινωνίας καταλαμβάνει σημαντική θέση στο χώρο των

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτική Κοινωνιολογία

Αγροτική Κοινωνιολογία Αγροτική Κοινωνιολογία Θεματική ενότητα 9: Οικογενειακή Γεωργία: η ελληνική περίπτωση 1/2 Όνομα καθηγητή: Χαράλαμπος Κασίμης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικοί στόχοι Στόχος εδώ είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΚΑΙ ΕΝΙΑΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΚΟΠΟΣ Το διδακτορικό πρόγραμμα στην Ειδική και Ενιαία Εκπαίδευση αποσκοπεί στην εμβάθυνση και κριτική

Διαβάστε περισσότερα

ΣΟΥΝ ΤΣΟΥ. Οι διακεκριμένοι καθηγητές Στρατηγικής Αθανάσιος Πλατιάς και Κωνσταντίνος. Δελτίο Τύπου. Εκδόσεις: Διαθέσιμο από:

ΣΟΥΝ ΤΣΟΥ. Οι διακεκριμένοι καθηγητές Στρατηγικής Αθανάσιος Πλατιάς και Κωνσταντίνος. Δελτίο Τύπου. Εκδόσεις: Διαθέσιμο από: ΣΟΥΝ ΤΣΟΥ Πολεμική Στρατηγική Κείμενα: Αθανάσιος Πλατιάς, Κωνσταντίνος Κολιόπουλος ISBN: 978-960-531-342-5 Τιμή: 18,02 ευρώ Σελίδες: 280 Σχήμα: 17 x 24 Γλώσσα: Ελληνικά, Ημερομηνία κυκλοφορίας: 2015 Εκδόσεις:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ E ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 9299 13 Δεκεμβρίου 2017 ΤΕΥΧΟΣ ΤΡΙΤΟ Αρ. Φύλλου 1295 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ - ΛΟΙΠΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Αριθμ. 25263 Προκήρυξη θέσης

Διαβάστε περισσότερα

Eκπαίδευση Εκπαιδευτών Ενηλίκων & Δία Βίου Μάθηση

Eκπαίδευση Εκπαιδευτών Ενηλίκων & Δία Βίου Μάθηση Πρόγραμμα Eξ Aποστάσεως Eκπαίδευσης (E learning) Eκπαίδευση Εκπαιδευτών Ενηλίκων & Δία Βίου Μάθηση Οδηγός Σπουδών Το πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ( e-learning ) του Πανεπιστημίου Πειραιά του Τμήματος

Διαβάστε περισσότερα

ENA, Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών Ζαλοκώστα 8, 2ος όροφος T enainstitute.org

ENA, Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών Ζαλοκώστα 8, 2ος όροφος T enainstitute.org Ιδρυτική Διακήρυξη 1. 2. 3. Το Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών - ΕΝΑ ενεργοποιείται σε μια κρίσιμη για την Ελλάδα περίοδο. Σε μια περίοδο κατά την οποία οι κοινωνικοί και πολιτικοί θεσμοί λειτουργούν

Διαβάστε περισσότερα

Oπως ορίζεται από την διοικητική επιστήμη, διοικητικό φαινόμενο είναι η εξειδικευμένη

Oπως ορίζεται από την διοικητική επιστήμη, διοικητικό φαινόμενο είναι η εξειδικευμένη ΔIOIKHTIKH ENHMEPΩΣH 105 Η ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ: ΤΥΠΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΤΥΠΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΕΣ Της: Δρος Ελένης Γιαννακοπούλου 1. Θεωρητικά προλεγόμενα Oπως ορίζεται από την

Διαβάστε περισσότερα

<5,0 5,0 6,9 7 7,9 8 8,9 9-10

<5,0 5,0 6,9 7 7,9 8 8,9 9-10 ΚΡΙΤΗΡΙΑ Εύρος θέματος Τίτλος και περίληψη Εισαγωγή Βαθμολογία

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτική Κοινωνιολογία

Αγροτική Κοινωνιολογία Αγροτική Κοινωνιολογία Θεματική ενότητα 1: Θεωρητική συγκρότηση της Αγροτικής Κοινωνιολογίας 1/3 Όνομα καθηγητή: Χαράλαμπος Κασίμης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικοί στόχοι Στόχος

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ : ΤΟ

ΤΟ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ : ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1 ΤΟ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ : ΤΟ ΝΟΗΣΙΑΡΧΙΚΟ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΟ 7 1. ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΕΡΕΙΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΤΟΥ ΕΞΕΛΙΞΗ 9 1.1. Η ΝΟΗΣΙΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ Η ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Πρόλογος στην πέμπτη έκδοση... 13

Περιεχόμενα. Πρόλογος στην πέμπτη έκδοση... 13 Περιεχόμενα Πρόλογος στην πέμπτη έκδοση... 13 Μέρος 1. Το πλαίσιο... 15 1. Οδηγός του βιβλίου... 16 Η προσέγγιση του βιβλίου... 16 Η δομή του βιβλίου... 17 Ιδιαίτερα γνωρίσματα του βιβλίου... 21 Πώς θα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ, ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ, ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ, ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ» ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

Διδακτική της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διδακτική της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ενότητα 09: Σχεδιασμός και Οργάνωση ενός Προγράμματος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ΙΙ Πολυξένη

Διαβάστε περισσότερα

- 1 - Κ.Δ.Π.../2006 Αριθμός. Οι περί Εκπαιδευτικών Λειτουργών ( Προγράμματα Κατάρτισης Υποψηφίων για Προαγωγή) Κανονισμοί του 2006.

- 1 - Κ.Δ.Π.../2006 Αριθμός. Οι περί Εκπαιδευτικών Λειτουργών ( Προγράμματα Κατάρτισης Υποψηφίων για Προαγωγή) Κανονισμοί του 2006. - 1 - Κ.Δ.Π.../2006 Αριθμός Οι περί Εκπαιδευτικών Λειτουργών ( Προγράμματα Κατάρτισης Υποψηφίων για Προαγωγή) Κανονισμοί του 2006 O ΠΕPΙ ΤHΣ ΔHΜOΣΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚHΣ ΥΠHPΕΣΙΑΣ ΝOΜOΣ ΤOΥ 1969 (10 ΤOΥ 1969)

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ. Γενικά στοιχεία Περιεχόµενα Οδηγός για µελέτη

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ. Γενικά στοιχεία Περιεχόµενα Οδηγός για µελέτη ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ Γενικά στοιχεία Περιεχόµενα Οδηγός για µελέτη Το παρόν ηλεκτρονικό εγχειρίδιο έχει ως στόχο του να παρακολουθήσει τις πολύπλοκες σχέσεις που συνδέουν τον

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός για την Συγγραφή Εργασιών

Οδηγός για την Συγγραφή Εργασιών Οδηγός για την Συγγραφή Εργασιών Τμήμα Τεχνών Ήχου & Εικόνας Κέρκυρα 2/10/2009 Ο παρών Οδηγός περιέχει βασικούς κανόνες για την εκπόνηση κάθε εργασίας (προπτυχιακής, ατομικής, πτυχιακής, μεταπτυχιακής,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ MANAGEMENT ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ. Ορισμοί

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ MANAGEMENT ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ. Ορισμοί Ορισμοί Ηγεσία είναι η διαδικασία με την οποία ένα άτομο επηρεάζει άλλα άτομα για την επίτευξη επιθυμητών στόχων. Σε μια επιχείρηση, η διαδικασία της ηγεσίας υλοποιείται από ένα στέλεχος που κατευθύνει

Διαβάστε περισσότερα

1. ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1. ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1. ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΧΟΛΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΦΕ0708 ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ Ζ ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Οργανωσιακός Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Ανθρωπίνου Δυναμικού

Οργανωσιακός Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Ανθρωπίνου Δυναμικού Οργανωσιακός Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Ανθρωπίνου Δυναμικού ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΒΑΡΟΥΤΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΚΑΡΓΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΩΝ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΏΝ ΔΙΚΤΥΩΝ 2018-2019 Περίγραμμα Μαθήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1. ΓΕΝΙΚΑ ΔΙΔΑΣΚΩΝ / ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ Κωνσταντίνος Καβουλάκος ΕΞΑΜΗΝΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ (χειμ./εαρινό) Χειμερινό ΣΧΟΛΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ Προπτυχιακό

Διαβάστε περισσότερα

Ποιοτική μεθοδολογία έρευνας στη Διδακτική των Μαθηματικών Ενότητα 1: Η έρευνα στη Διδακτική των Μαθηματικών

Ποιοτική μεθοδολογία έρευνας στη Διδακτική των Μαθηματικών Ενότητα 1: Η έρευνα στη Διδακτική των Μαθηματικών Ποιοτική μεθοδολογία έρευνας στη Διδακτική των Μαθηματικών Ενότητα 1: Η έρευνα στη Διδακτική των Μαθηματικών Πόταρη Δέσποινα, Σακονίδης Χαράλαμπος Σχολή Θετικών επιστημών Τμήμα Μαθηματικών Η εκπαιδευτική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ 15

ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ 15 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η δημιουργικότητα είναι η λειτουργία που επιτρέπει στο νου να πραγματοποιήσει ένα άλμα, πολλές φορές εκτός του αναμενόμενου πλαισίου, να αναδιατάξει τα δεδομένα με απρόσμενο τρόπο, υπερβαίνοντας

Διαβάστε περισσότερα

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ ΝΙΚΗΣ ΚΕΡΑΜΕΩΣ HEAD EDUCATION, RESEARCH AND RELIGIOUS AFFAIRS SECTOR, NEW DEMOCRACY PARTY

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ ΝΙΚΗΣ ΚΕΡΑΜΕΩΣ HEAD EDUCATION, RESEARCH AND RELIGIOUS AFFAIRS SECTOR, NEW DEMOCRACY PARTY THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ ΝΙΚΗΣ ΚΕΡΑΜΕΩΣ HEAD EDUCATION, RESEARCH AND RELIGIOUS AFFAIRS SECTOR, NEW DEMOCRACY PARTY TO A WORLD IN TRANSITION: THE NEW JOBS - THE NEW SKILLS Predicting the future in unpredictable

Διαβάστε περισσότερα

Διοίκηση Επιχειρήσεων. Ενότητα 1: Βασικές Έννοιες και Θεωρίες της Διοικητικής Επιστήμης Πουλιόπουλος Λεωνίδας Τμήμα Διεθνούς Εμπορίου

Διοίκηση Επιχειρήσεων. Ενότητα 1: Βασικές Έννοιες και Θεωρίες της Διοικητικής Επιστήμης Πουλιόπουλος Λεωνίδας Τμήμα Διεθνούς Εμπορίου Διοίκηση Επιχειρήσεων Ενότητα 1: Βασικές Έννοιες και Θεωρίες της Διοικητικής Επιστήμης Πουλιόπουλος Λεωνίδας Τμήμα Διεθνούς Εμπορίου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτορική Διατριβή

Διδακτορική Διατριβή Διδακτορική Διατριβή Ένας μοναχικός δρόμος με διεξόδους; Τόνια Αράχωβα, Υποψήφια Διδάκτωρ, tonia@idkaramanlis.gr Γκέλη Μανούσου, Υποψήφια Διδάκτωρ manousou@eap.gr Τόνια Χαρτοφύλακα, Υποψήφια Διδάκτωρ tonia@eap.gr

Διαβάστε περισσότερα

Ημερίδα «Δείκτες ερευνητικής δραστηριότητας και σχεδιασμός πολιτικών για έρευνα, Τεχνολογική Ανάπτυξη και Καινοτομία

Ημερίδα «Δείκτες ερευνητικής δραστηριότητας και σχεδιασμός πολιτικών για έρευνα, Τεχνολογική Ανάπτυξη και Καινοτομία 1 Ημερίδα «Δείκτες ερευνητικής δραστηριότητας και σχεδιασμός πολιτικών για έρευνα, Τεχνολογική Ανάπτυξη και Καινοτομία Αθήνα 2 Μαΐου 2012 Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (Αμφιθέατρο Λ. Ζερβας) Κ. Κοκκινοπλιτης Γενικός

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Ενότητα: Εκπαιδευτικό υλικό και σχολικό εγχειρίδιο Διδάσκων: Κατσαρού Ελένη ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Δικαίωμα στην εκπαίδευση. Λίνα Παπαδοπούλου Επ. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου

Δικαίωμα στην εκπαίδευση. Λίνα Παπαδοπούλου Επ. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 12 η : Δικαίωμα στην εκπαίδευση Λίνα Παπαδοπούλου Επ. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 15 Αντικείµενο του βιβλίου αυτού είναι οι ιεθνείς Οικονοµικές Σχέσεις οι οποίες αναλύονται τόσο στο θεωρητικό επίπεδο, όσο και στο επίπεδο των συνθηκών του πραγµατικού κόσµου µε έµφαση στο σύγχρονο

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Πανεπιστήμιο Αιγαίου ΕΝΤΥΠΟ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΟΥ ΑΠΟΦΟΙΤΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Τμήμα Τίτλος Απόφοιτου: Αντικείμενο του τμήματος: Κατευθύνσεις (εφόσον υπάρχουν) Διάρκεια Σπουδών: Προφίλ υποψήφιου μαθητή Κοινωνιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Α. ΜΠΟΥΡΑΝΤΑΣ Α. ΒΑΘΗΣ Χ. Π ΑΠ ΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ - Π. ΡΕΚΛΕΙΤΗΣ ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

Α. ΜΠΟΥΡΑΝΤΑΣ Α. ΒΑΘΗΣ Χ. Π ΑΠ ΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ - Π. ΡΕΚΛΕΙΤΗΣ ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Α. ΜΠΟΥΡΑΝΤΑΣ Α. ΒΑΘΗΣ Χ. Π ΑΠ ΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ - Π. ΡΕΚΛΕΙΤΗΣ ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΘΗΝΑ 1999 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Στην παγκόσμια οικονομία συντελούνται σήμερα σημαντικές αλλαγές

Διαβάστε περισσότερα

Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές προσεγγίσεις

Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές προσεγγίσεις Έργο: «Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο - για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσιο)» Επιμορφωτικό Σεμινάριο Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτική Κοινωνιολογία

Αγροτική Κοινωνιολογία Αγροτική Κοινωνιολογία Θεματική ενότητα 2: Η μελέτη του αγροτικού χώρου στην Ελλάδα Όνομα καθηγητή: Χαράλαμπος Κασίμης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικοί στόχοι Στόχος αυτής της ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Κλασικών Σπουδών και Φιλοσοφίας

Τμήμα Κλασικών Σπουδών και Φιλοσοφίας Τμήμα Κλασικών Σπουδών και Φιλοσοφίας Γραφεία: Κτήριο Αποστολίδη, Καλλιπόλεως και Ερεσού 1 T.K. 20537, 1678 Λευκωσία, Τηλ.: + 357 22893850, Τηλομ.: + 357 22 894491 Παρουσίαση 26 Ιανουαρίου 2014 2. ΣΚΟΠΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιότητες και Τεχνικές Σύνταξης Επιστημονικού Κειμένου

Ιδιότητες και Τεχνικές Σύνταξης Επιστημονικού Κειμένου ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ιδιότητες και Τεχνικές Σύνταξης Επιστημονικού Κειμένου Ενότητα 3: Η επιστημονική έρευνα Αναστασία Χριστοδούλου, αναπλ. Καθηγήτρια Dr.

Διαβάστε περισσότερα

Χαιρετισμός του Ειδικού Γραμματέα για την Κοινωνία της Πληροφορίας Καθ. Β. Ασημακόπουλου. στο HP day

Χαιρετισμός του Ειδικού Γραμματέα για την Κοινωνία της Πληροφορίας Καθ. Β. Ασημακόπουλου. στο HP day Χαιρετισμός του Ειδικού Γραμματέα για την Κοινωνία της Πληροφορίας Καθ. Β. Ασημακόπουλου στο HP day 31.03.2005 Θέμα: Ο δημόσιος τομέας ως adaptive enterprise Αγαπητοί σύνεδροι, φίλοι και φίλες Επιθυμώ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ

ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ Διάταξη Θεματικής Ενότητας SDM511 / Θεωρητική Θεμελίωση της Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης και Δια Βίου Μάθησης Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών SDM Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση

Διαβάστε περισσότερα

Κυρίες και κύριοι καλημέρα Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση

Κυρίες και κύριοι καλημέρα Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση Κυρίες και κύριοι καλημέρα Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση Θα μου επιτρέψετε να ξεκινήσω εικονοκλαστικά αμφισβητώντας λίγο τον ελληνικό τίτλο της σημερινής εκδήλωσης «Ο ρόλος της εκπαίδευσης στην ενίσχυση

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: Η εξάπλωση του σχολείου - Η γένεση του κοινωνικού ανθρώπου.

Θέμα: Η εξάπλωση του σχολείου - Η γένεση του κοινωνικού ανθρώπου. Θέμα: Η εξάπλωση του σχολείου - Η γένεση του κοινωνικού ανθρώπου. Επιβλέπων Καθηγητής: Ε. Μαυρικάκης Ομάδα Έ Χαριτάκη Χαρά Ξενάκη Μαρία Παπαδημητράκη Αρετή Πετράκη Κατερίνα Πιτσικάκη Σοφία Ο ρόλος και

Διαβάστε περισσότερα

Θεματική Ενότητα: ΔΕΟ 11 Εισαγωγή στη Διοικητική Επιχειρήσεων και Οργανισμών. 1 η Γραπτή Εργασία. Ενδεικτικές Απαντήσεις

Θεματική Ενότητα: ΔΕΟ 11 Εισαγωγή στη Διοικητική Επιχειρήσεων και Οργανισμών. 1 η Γραπτή Εργασία. Ενδεικτικές Απαντήσεις Πρόγραμμα Σπουδών: Διοίκηση Επιχειρήσεων και Οργανισμών Θεματική Ενότητα: ΔΕΟ 11 Εισαγωγή στη Διοικητική Επιχειρήσεων και Οργανισμών Ακαδημαϊκό Έτος: 2018-19 1 η Γραπτή Εργασία Ενδεικτικές Απαντήσεις Θέμα

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία της Εκπαίδευσης. Διδάσκων Φωτεινός Δημήτρης

Ιστορία της Εκπαίδευσης. Διδάσκων Φωτεινός Δημήτρης Ιστορία της Εκπαίδευσης Διδάσκων Φωτεινός Δημήτρης Ιστορία της Εκπαίδευσης Χρήσιμες πληροφορίες για το μάθημα (Ν. 3549/2007, αρ.15, 4) 1. Σε τι αναφέρεται το μάθημα 2. Τι θα διδαχθεί ο φοιτητής 3. Αξιολόγηση

Διαβάστε περισσότερα

Στρογγυλή Τράπεζα -9 Νοεμβρίου 2013. Η ελληνική γλώσσα στην ανώτατη εκπαίδευση στην Κύπρο. τεχνολογία Εθνική και διεθνής διάσταση

Στρογγυλή Τράπεζα -9 Νοεμβρίου 2013. Η ελληνική γλώσσα στην ανώτατη εκπαίδευση στην Κύπρο. τεχνολογία Εθνική και διεθνής διάσταση 9 o Διεθνές Συνέδριο «Ελληνική ή Γλώσσα και Ορολογία» -7-9 Νοεμβρίου 2013 Στρογγυλή Τράπεζα -9 Νοεμβρίου 2013 Η ελληνική γλώσσα στην ανώτατη εκπαίδευση, στην επιστήμη και στην τεχνολογία Εθνική και διεθνής

Διαβάστε περισσότερα

E-Participation Systems at Greek Municipality Websites. «Στη Ζώνη του Λυκόφωτος» ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ

E-Participation Systems at Greek Municipality Websites. «Στη Ζώνη του Λυκόφωτος» ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ E-Participation Systems at Greek Municipality Websites «Στη Ζώνη του Λυκόφωτος» Συγγραφή: Μπιθιζής Πέτσης Νικόλαος & Πετρινός Τριαντάφυλλος Παρουσίαση: Μπιθιζής Πέτσης Νικόλαος Msc

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9: Κριτήρια αξιολόγησης αυτοαξιολόγησης γραπτής ερευνητικής εργασίας με έμφαση στην πτυχιακή εργασία

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Ενότητα 4: Εισαγωγή στην Κοινωνιολογία Επίκ. Καθηγητής: Νίκος Φωτόπουλος e-mail: nfotopoulos@uowm.gr Τηλ. Επικοινωνίας: 23850-55150 Παιδαγωγικό

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτική Κοινωνιολογία

Αγροτική Κοινωνιολογία Αγροτική Κοινωνιολογία Θεματική ενότητα 1: Θεωρητική συγκρότηση της Αγροτικής Κοινωνιολογίας 1/3 Όνομα καθηγητή: Χαράλαμπος Κασίμης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικοί στόχοι Στόχος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ (Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) «Εκπαιδευτική Ηγεσία και Διοίκηση»

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ (Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) «Εκπαιδευτική Ηγεσία και Διοίκηση» ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ (Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) «Εκπαιδευτική Ηγεσία και Διοίκηση» Τρίπολη, 2019 Μέθοδος υλοποίησης και διαδικασίες παρακολούθησης (αναφέρεται μια από τις

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ

ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ . Έργο: «Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο- για τη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση (Γυμνάσιο)» ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ Στρατηγικές για την ενίσχυση των μαθητών 2 & 3 Οκτωβρίου 2008 2ο Γυμνάσιο

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Μαθήματος: Αναπαραστάσεις της Παιδικής Ηλικίας: Υποκειμενικότητα και Εξουσία

Τίτλος Μαθήματος: Αναπαραστάσεις της Παιδικής Ηλικίας: Υποκειμενικότητα και Εξουσία Τίτλος Μαθήματος: Αναπαραστάσεις της Παιδικής Ηλικίας: Υποκειμενικότητα και Εξουσία Κωδικός μαθήματος: SEAB112 (3Ω/Ε) Εξάμηνο σπουδών: 8o Είδος μαθήματος: Επιλογής Μονάδες ECTS: 5 Διδάσκων: Γιάννης Πεχτελίδης

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτική Κοινωνιολογία

Αγροτική Κοινωνιολογία Αγροτική Κοινωνιολογία Θεματική ενότητα 7: Η αγροτική οικογένεια & η εκμετάλλευση 2/3 Όνομα καθηγητή: Χαράλαμπος Κασίμης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικοί στόχοι Στόχος αυτής της

Διαβάστε περισσότερα

LUDWIK FLECK (1896-1961) (Λούντβικ Φλεκ) Ο Ludwik Fleck και η κατασκευή των επιστημονικών γεγονότων.

LUDWIK FLECK (1896-1961) (Λούντβικ Φλεκ) Ο Ludwik Fleck και η κατασκευή των επιστημονικών γεγονότων. 9 LUDWIK FLECK (1896-1961) (Λούντβικ Φλεκ) Ο Ludwik Fleck και η κατασκευή των επιστημονικών γεγονότων. «Βλέπουμε με τα μάτια μας, αλλά κατανοούμε με τα μάτια της συλλογικότητας». 6 Ένα από τα κυριότερα

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Μαθήματος: Εισαγωγή στην παιδική λογοτεχνία. Κωδικός Μαθήματος: ΓΛ0307. Διδάσκων: Διδάσκουσα: Τσιλιμένη Τασούλα, tsilimeni@uth.

Τίτλος Μαθήματος: Εισαγωγή στην παιδική λογοτεχνία. Κωδικός Μαθήματος: ΓΛ0307. Διδάσκων: Διδάσκουσα: Τσιλιμένη Τασούλα, tsilimeni@uth. Τίτλος Μαθήματος: Εισαγωγή στην παιδική λογοτεχνία Κωδικός Μαθήματος: ΓΛ0307 Διδάσκων: Διδάσκουσα: Τσιλιμένη Τασούλα, tsilimeni@uth.gr Είδος Μαθήματος: Υποχρεωτικό Εξάμηνο: 1 ο και 2 ο Μονάδες ECTS: 6

Διαβάστε περισσότερα

Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης»

Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης» ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΚΑΝΙΑΤΣΑΣ' Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης» Α. ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Το θέμα του συνεδρίου, Ήέες πόλεις πάνω σε παλιές", είναι θέμα με πολλές

Διαβάστε περισσότερα

Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. Π.Μ.Σ. ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. Π.Μ.Σ. ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. Π.Μ.Σ. ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 3 η Θεματική ενότητα: Ανάλυση μεθοδολογίας ερευνητικής εργασίας Σχεδιασμός έρευνας: Θεωρητικό πλαίσιο και ανάλυση μεθοδολογίας

Διαβάστε περισσότερα

186 Γλώσσας Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξείνειων Χωρών Θράκης (Κομοτηνή)

186 Γλώσσας Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξείνειων Χωρών Θράκης (Κομοτηνή) 186 Γλώσσας Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξείνειων Χωρών Θράκης (Κομοτηνή) Σκοπός Το Τμήμα σύμφωνα με το ιδρυτικό του διάταγμα, έχει ως κύρια αποστολή «την καλλιέργεια, προαγωγή και διάδοση, με τη διδασκαλία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΛΗΨΗ ΠΤΥΧΙΟΥ: 40 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ: 24 ΕΠΙΛΟΓΗΣ: 16 1 ο εξάμηνο (Υποχρεωτικά

Διαβάστε περισσότερα

14 Δυσκολίες μάθησης για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες και αιτιολογίες για τις

14 Δυσκολίες μάθησης για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες και αιτιολογίες για τις ΠΡΟΛΟΓΟΣ Οι δυσκολίες μάθησης των παιδιών συνεχίζουν να απασχολούν όλους όσοι ασχολούνται με την ανάπτυξη των παιδιών και με την εκπαίδευση. Τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι, μέσα στην τάξη τους, βρίσκονται

Διαβάστε περισσότερα

Ηγεσία. Ενότητα 1: Εισαγωγικές έννοιες. Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Ηγεσία. Ενότητα 1: Εισαγωγικές έννοιες. Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Ηγεσία Ενότητα 1: Εισαγωγικές έννοιες Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική Εννοιών τη Φυσικής για την Προσχολική Ηλικία

Διδακτική Εννοιών τη Φυσικής για την Προσχολική Ηλικία Διδακτική Εννοιών τη Φυσικής για την Προσχολική Ηλικία Ενότητα 1η: Η Διδακτική στα πλαίσια της παραδοσιακής Παιδαγωγικής Κώστας Ραβάνης Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

Π.3.2.5 Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης

Π.3.2.5 Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης Π.3.2.5 Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης Νεοελληνική Γλώσσα Ε Δημοτικού Τίτλος: «Μουσική» Συγγραφή:

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Επιστημολογία κοινωνικής έρευνας ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΣ: Νικόλαος Ναγόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου

ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Επιστημολογία κοινωνικής έρευνας ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΣ: Νικόλαος Ναγόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Επιστημολογία κοινωνικής έρευνας ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΣ: Νικόλαος Ναγόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου ΣΤΟΧΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Η κοινωνική έρευνα επιχειρεί να ανταποκριθεί και να ανιχνεύσει

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΣΤΕΛΕΧΗ

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΣΤΕΛΕΧΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΣΤΕΛΕΧΗ Ενότητα # 1: Εισαγωγή Μιλτιάδης Χαλικιάς Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΚΕΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Μάθημα: Χρήση Νέων Τεχνολογιών στην Κοινωνική Έρευνα. Παραδείγματα Εφαρμογών [Σεμινάριο]

ΦΑΚΕΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Μάθημα: Χρήση Νέων Τεχνολογιών στην Κοινωνική Έρευνα. Παραδείγματα Εφαρμογών [Σεμινάριο] ΦΑΚΕΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Μάθημα: Χρήση Νέων Τεχνολογιών στην Κοινωνική Έρευνα. Παραδείγματα Εφαρμογών [Σεμινάριο] Διδάσκων: Ευστράτιος Παπάνης - Αντικείμενο του μαθήματος Ο κύριος σκοπός του μαθήματος είναι η

Διαβάστε περισσότερα

Έστω λοιπόν ότι το αντικείμενο ενδιαφέροντος είναι. Ας δούμε τι συνεπάγεται το κάθε. πριν από λίγο

Έστω λοιπόν ότι το αντικείμενο ενδιαφέροντος είναι. Ας δούμε τι συνεπάγεται το κάθε. πριν από λίγο Μορφές Εκπόνησης Ερευνητικής Εργασίας Μαρία Κουτσούμπα Έστω λοιπόν ότι το αντικείμενο ενδιαφέροντος είναι «η τηλεδιάσκεψη». Ας δούμε τι συνεπάγεται το κάθε ερευνητικό ερώτημα που θέσαμε πριν από λίγο Κουτσούμπα/Σεμινάριο

Διαβάστε περισσότερα

κατεύθυνση της εξάλειψης εθνοκεντρικών και άλλων αρνητικών στοιχείων που υπάρχουν στην ελληνική εκπαίδευση έτσι ώστε η εκπαίδευση να λαμβάνει υπόψη

κατεύθυνση της εξάλειψης εθνοκεντρικών και άλλων αρνητικών στοιχείων που υπάρχουν στην ελληνική εκπαίδευση έτσι ώστε η εκπαίδευση να λαμβάνει υπόψη ΕΙΣΑΓΩΓΗ Είναι γνωστό ότι, παραδοσιακά, όπως άλλα εκπαιδευτικά συστήματα έτσι και το ελληνικό στόχευαν στην καλλιέργεια και ενδυνάμωση της εθνοπολιτιστικής ταυτότητας. Αυτό κρίνεται θετικό, στο βαθμό που

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΊΑΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ Κωδικός Μάθημα Εξάμ. Δ.Μ. Τύπος Καθηγητής Ημέρα 'Ωρα Αίθουσα

ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΊΑΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ Κωδικός Μάθημα Εξάμ. Δ.Μ. Τύπος Καθηγητής Ημέρα 'Ωρα Αίθουσα ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΊΑΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2012-2013 Κωδικός Μάθημα Εξάμ. Δ.Μ. Τύπος Καθηγητής Ημέρα 'Ωρα Αίθουσα 030012 Αρχές Κοινωνιολογίας Ι Α' 3 Υπ. Παπαρίζος Αντώνιος 09-09-2013 08:30-11:00 (Α-Β),

Διαβάστε περισσότερα

Συνέδριο του. Κέντρο Έρευνας και Αξιολόγησης Σχολικών Βιβλίων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων

Συνέδριο του. Κέντρο Έρευνας και Αξιολόγησης Σχολικών Βιβλίων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων Θεσσαλονίκη 07.09.2016 Συνέδριο του Κέντρου Έρευνας και Αξιολόγησης Σχολικών Βιβλίων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Τομέα Παιδαγωγικής της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. με θέμα: «Έρευνα προγραμμάτων

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΈΣ, ΜΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΈΣ ΜΈΘΟΔΟΙ

ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΈΣ, ΜΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΈΣ ΜΈΘΟΔΟΙ Γ.δ ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΈΣ, ΜΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΈΣ ΜΈΘΟΔΟΙ Γιώργος Τσιώλης Σκοπός Η παρουσίαση και κριτική συζήτηση των διακριτικών / μη αντιδραστικών μεθόδων ειδικότερα της αξιοποίησης τεκμηρίων και της δευτερογενούς

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΕΜΠ ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Πρόγραμμα Διατμηματικών Μεταπτυχιακών Σπουδών Εξειδίκευσης ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ Σοφία

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία του Πολιτισμού

Κοινωνιολογία του Πολιτισμού Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Κοινωνιολογία του Πολιτισμού Ενότητα 7: Τέχνη -κουλτούρα - κριτική θεωρία Επίκ. Καθηγητής: Νίκος Φωτόπουλος e-mail: nfotopoulos@uowm.gr Τηλ. Επικοινωνίας: 23850-55150 Παιδαγωγικό

Διαβάστε περισσότερα

Μέθοδοι Γεωργοοικονομικής & Κοινωνιολογικής Έρευνας

Μέθοδοι Γεωργοοικονομικής & Κοινωνιολογικής Έρευνας Μέθοδοι Γεωργοοικονομικής & Κοινωνιολογικής Έρευνας Ενότητα 1: Εισαγωγή. Θεωρία, Μέθοδοι και Δεδομένα (1/4) 2ΔΩ Διδάσκοντες: Χ. Κασίμης- Ελ. Νέλλας Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Μαθησιακοί

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Κύπρου Τμήμα Επιστημών της Αγωγής. MA Ειδική και Ενιαία Εκπαίδευση

Πανεπιστήμιο Κύπρου Τμήμα Επιστημών της Αγωγής. MA Ειδική και Ενιαία Εκπαίδευση Πανεπιστήμιο Κύπρου Τμήμα Επιστημών της Αγωγής Φιλοσοφία του προγράμματος MA Ειδική και Ενιαία Εκπαίδευση Η Κυπριακή κοινωνία, πολυπολιτισμική εκ παραδόσεως και λόγω ιστορικών και γεωγραφικών συνθηκών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ Ρέθυμνο, 12 Αυγούστου 2013 Δεύτερη Αναγγελία Η Ελληνική Επιστημονική Ένωση

Διαβάστε περισσότερα