ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ

Transcript

1 ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ {ΚΥΑ με αριθ /2932/ (ΦΕΚ 3557 Β / )} ΦΟΡΕΑΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ: ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ- ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2016

2 ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 2

3 ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ {ΚΥΑ με αριθ /2932/ (ΦΕΚ 3557 Β / )} ΦΟΡΕΑΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ: ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ- ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2016 ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 3

4 Το παρόν προσωρινό διαχειριστικό σχέδιο βόσκησης, του Δήμου Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου της Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας, συντάσσεται στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου «Έρευνα διαχείρισης της βόσκησης, στους βοσκοτόπους των Περιφερειακών Ενοτήτων Αιτωλοακαρνανίας, Σερρών, Ξάνθης και Λάρισας - Σύνταξη προσωρινών διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης ανά Δήμο» (Απόφαση αρ. 14, 61 ης / Συνεδρίασης ΔΣ ΕΛΓΟ- ΔΗΜΗΤΡΑ), του οποίου υπεύθυνος φορέας είναι το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών του πρώην Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Έρευνας (ΕΘΙΑΓΕ) και νυν ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ. Η πλήρης αναφορά στο κείμενο αυτό είναι: Πλατής, Π., Θ. Παπαχρήστου, Ι. Μελιάδης, Β. Παπαναστάσης & Κ. Μαντζανάς Προσωρινό Διαχειριστικό Σχέδιο Βόσκησης Δήμου Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου της Περιφερειακής Ενότητας Αιτωλοακαρνανίας. ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, Γενική Διεύθυνση Αγροτικής Έρευνας (π. ΕΘΙΑΓΕ) - Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών. Θεσσαλονίκη, σελ. 72, (αυτοτελής έκδοση). ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 4

5 ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ {ΚΥΑ με αριθ /2932/ (ΦΕΚ 3557 Β / )} Συντάκτης Μελετητής Δρ Παναγιώτης Πλατής Δασολόγος - Ερευνητής Θεσσαλονίκη, Ιανουάριος 2016 ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 5

6 ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 6

7 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΠΡΟΛΟΓΟΣ 9 1. Εισαγωγή Χρήσεις γης - Οριοθέτηση σχεδίων βόσκησης Κοινωνικά δεδομένα Φυσικές συνθήκες Ταξινόμηση των βοσκοτόπων Παρούσα βοσκοϊκανότητα Ζωικό κεφάλαιο- Συνθήκες βόσκησης Βοσκοφόρτωση Υφιστάμενες υποδομές Θέσεις ύδρευσης Αξιολόγηση λιβαδικής κατάστασης Διαπιστώσεις Συμπεράσματα Προτάσεις 25 Βιβλιογραφία 26 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι: Ερωτηματολόγια Συνθηκών Βόσκησης 29 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ: Χάρτες 63 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ: Φωτογραφική τεκμηρίωση 65 ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 7

8 ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 8

9 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Τα λιβάδια είναι φυσικά οικοσυστήματα με πολλαπλές χρήσεις και λειτουργίες. Αποτελούν τόπους βόσκησης των αγροτικών ζώων, κατάλληλους βιότοπους για την άγρια πανίδα, τοπία υψηλής αισθητικής αξίας και δραστηριοτήτων αναψυχής. Ρυθμίζουν την υδατική ισορροπία και παραγωγή νερού χρήσιμου προς τα κατάντη, ενώ με τη βλάστησή τους αποτρέπουν τη διάβρωση του εδάφους. Σημαντική είναι η συνεισφορά τους στη δέσμευση και αποθήκευση του άνθρακα, στη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την ανακύκλωση των θρεπτικών στοιχείων. Για όλους αυτούς τους λόγους, τα λιβάδια πρέπει να διαχειρίζονται με αρχές πολλαπλής χρήσης, που θα αποβλέπουν στην ταυτόχρονη παραγωγή περισσότερων του ενός προϊόντων και εξασφάλιση υπηρεσιών, χωρίς να υποβαθμίζεται το οικοσύστημα. Η πλειονότητα των αγροτικών ζώων της χώρας μας και εξ ολοκλήρου τα άγρια χορτοφάγα ζώα εξασφαλίζουν μεγάλο μέρος των διατροφικών αναγκών στα λιβάδια, αξιοποιώντας τη βοσκήσιμη ύλη τους και μετατρέποντάς την σε χρήσιμα προϊόντα υψηλής βιολογικής αξίας. Η βοσκήσιμη ύλη που παράγεται στα λιβάδια διαφέρει από τύπο σε τύπο λιβαδιού (ποολίβαδο, φρυγανολίβαδο, θαμνολίβαδο, δασολίβαδο), από περιοχή σε περιοχή και για το ίδιο λιβάδι από έτος σε έτος. Γενικά, αυτή επηρεάζεται από τον τύπο του λιβαδιού, την παραγωγικότητα του εδάφους, την ιστορία χρήσης του λιβαδιού και τις κλιματικές συνθήκες. Η συμβολή των λιβαδιών στην παραγωγή κτηνοτροφικών προϊόντων είναι σημαντική και αυτό παρά το γεγονός, ότι οι εκτάσεις αυτές διαχειρίζονται αλόγιστα και βόσκονται άναρχα, με αποτέλεσμα να έχουν υποβαθμιστεί και η παραγωγικότητά τους να βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα. Η σύνταξη του Προσωρινού Διαχειριστικού Σχεδίου Βόσκησης (ΠΔΣΒ) στο Δήμο Ι.Π. Μεσολογγίου της Περιφερειακής Ενότητας Αιτωλοακαρνανίας, στοχεύει στην καταγραφή των βοσκήσιμων εκτάσεων, του καθεστώτος χρήσης και του παραγωγικού δυναμικού των βοσκοτόπων, προκειμένου να γίνει γνωστή η επιφάνειά τους, η βοσκοϊκανότητα αυτής και η λιβαδική κατάσταση. Το παρόν ΠΔΣΒ συντάχθηκε σύμφωνα με τις εγκεκριμένες προδιαγραφές της ΚΥΑ με αριθ /2932/ (ΦΕΚ 3557 Β / ), αποσκοπεί στην υλοποίηση μιας αναγνωριστικής μελέτης των βοσκήσιμων εκτάσεων με έμφαση στην καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, έτσι ώστε να αποτελέσει κριτήριο για διορθωτικές παρεμβάσεις προς όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης της κτηνοτροφίας και της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο εδαφ. 2 του άρθρου 1 της ΚΥΑ των προδιαγραφών των ΠΔΣΒ. Θερμές ευχαριστίες εκφράζονται στους υπαλλήλους του ΙΔΕ: Γεώργιο Χαλυβόπουλο ερευνητή, Ευάγγελο Χαβαλέ, Αναστασία Κλήμη, Αικατερίνη Καραμανώλη, ειδικούς επιστήμονες, Μαρία Γιαντζή, Γεωργία Φουκαρίδου και Δημήτριο Βογιατζή, προσωπικό οικονομικής, διοικητικής και τεχνικής υποστήριξης που συνέβαλαν όλοι από το τομέα απασχόλησής τους στην υλοποίηση του έργου. Ευχαριστίες εκφράζονται στο συνάδελφο Δρ Απόστολο Αϊναλή, Δ/ντή, ειδικό στη διαχείριση βοσκοτόπων, για τη σημαντική συμβολή του στην ολοκλήρωση του διαχειριστικού σχεδίου. Επίσης, ιδιαίτερες ευχαριστίες εκφράζονται στους εξωτερικούς συνεργάτες του προγράμματος, για την ουσιαστική συμμετοχή τους στην υλοποίηση του έργου. Ευχαριστίες για την εποικοδομητική συνεργασία εκφράζονται στις τοπικές Δασικές Υπηρεσίες (Δ/νση Δασών, Δασαρχείο Μεσολογγίου), τη Δ.Α.Ο.Κ. ΠΕ Αιτωλ/νίας και το Δήμο Ι.Π. Μεσολογγίου για τη συμβολή του στην παροχή αξιόπιστων στοιχείων. Η χρηματοδότηση της παρούσας μελέτης έγινε από τη Γενική Διεύθυνση Διασφάλισης Ποιότητας Αγροτικών Προϊόντων του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ. ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 9

10 ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 10

11 1. Εισαγωγή Το παρόν προσωρινό διαχειριστικό σχέδιο βόσκησης, του Δήμου Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου της Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας, συντάσσεται μετά την με αριθ. 14 απόφαση (ΑΔΑ: ΨΟ9ΠΟΞ3Μ- ΒΣΒ) της 61 ης / Συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού "ΕΛΓΟ - ΔΗΜΗΤΡΑ" για την υλοποίηση του ερευνητικού έργου «Έρευνα διαχείρισης της βόσκησης, στους βοσκοτόπους των Περιφερειακών Ενοτήτων Αιτωλοακαρνανίας, Σερρών, Ξάνθης και Λάρισας - Σύνταξη προσωρινών διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης ανά Δήμο» με φορέα υλοποίησης το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Θεσσαλονίκης. Το διαχειριστικό σχέδιο καταρτίζεται σε εφαρμογή του άρθρου 1 και 19 παρ. 1 του Ν. 4351/15 (ΦΕΚ 164 Α ), όπως ισχύει και σύμφωνα με την αριθ /2932/ (ΦΕΚ 3557 Β / ) ΚΥΑ "Καθορισμός των Προδιαγραφών και του Περιεχομένου των Προσωρινών Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης, στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 60 του Ν. 4264/2014 (ΦΕΚ 118Α )". Ο Δήμος Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου, με έδρα το Μεσολόγγι, αποτελείται από τους πρώην Καποδιστριακούς Δήμους Αιτωλικού, Μεσολογγίου και Οινιάδων. Η περιοχή του Δήμου καλύπτει την επαρχία Μεσολογγίου και συνορεύει βόρεια με τους Δήμους Αγρινίου και Ξηρομέρου, ανατολικά με το Δήμο Ναυπακτίας, νότια με τον Πατραϊκό Κόλπο και δυτικά με το Ιόνιο Πέλαγος, όπως φαίνεται στον επισυναπτόμενο χάρτη (Χάρτης Γενικού Προσανατολισμού, Κλίμακας 1: ). Σκοπός του προσωρινού διαχειριστικού σχεδίου βόσκησης για τους βοσκότοπους του Δήμου Ι.Π. Μεσολογγίου της Περιφερειακής Ενότητας Αιτωλοακαρνανίας είναι η καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης και η αποτύπωση των βοσκήσιμων εκτάσεων μετά από ψηφιοποίηση με τις σύγχρονες τεχνολογίες των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών με στόχο τη δημιουργία μια τοπικής βάσης δεδομένων και την εκτίμηση της βοσκοϊκανότητας, της λιβαδικής κατάστασης και της βοσκοφόρτωσης, ώστε να παρουσιαστεί μια κατά το δυνατόν πλήρης φυσιογνωμία του βοσκότοπου. Με το διαχειριστικό σχέδιο δεν καθορίζονται έργα και δραστηριότητες στο οικοσύστημα της περιοχής και κατόπιν τούτου δεν απαιτείται περιβαλλοντική αδειοδότηση σύμφωνα με το Ν. 4014/11 (ΦΕΚ 209 Α ) και την Υ.Α. 1958/12 (ΦΕΚ 21 Β ). Στην περιοχή σύνταξης του διαχειριστικού σχεδίου δεν έχουν συνταχθεί και υλοποιηθεί μελέτες βελτίωσης βοσκοτόπων. Τα τεχνικά έργα ποτισμού που υπάρχουν στην περιοχή μελέτης κατασκευάστηκαν στο παρελθόν από τις Τεχνικές Υπηρεσίες των Δήμων και Κοινοτήτων (ΤΥΔΚ). Η πλειονότητα αυτών των έργων βρίσκεται εκτός λειτουργίας. Οι δασοπονικές μελέτες προστασίας και διαχείρισης που έχουν συνταχθεί για την περιοχή φαίνονται στον πίνακα 1. Η προστασία και διαχείριση της περιοχής μελέτης υπάγεται στην αρμοδιότητα του Δασαρχείου Μεσολογγίου, ενώ η αντιπυρική της προστασία στην Πυροσβεστική Υπηρεσία Μεσολογγίου. ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 11

12 Πίνακας 1: Διαχειριστικές μελέτες δασικών συμπλεγμάτων περιοχής Δήμου Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου. Α/Α Τίτλος μελέτης Ιδιοκτησιακό καθεστώς Εγκριτική μελέτης Χρονική διάρκεια ισχύος 1 Δασοπονική μελέτη "Προστασίας και Διαχείρισης Δασικού Οικοσυστήματος Αρακύνθου" Δημόσιο 1569/ απόφαση της Δ/νσης Δασών Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας Δασοπονική μελέτη "Προστασίας και Διαχείρισης Δασικού Οικοσυστήματος Μάνινας Μεσολογγίου" Δημόσιο 753/ απόφαση της Δ/νσης Δασών Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας Πηγή: Δασαρχείο Μεσολογγίου Στην περιοχή του διαχειριστικού σχεδίου έχουν εκδοθεί πράξεις για κήρυξη αναδασωτέων εκτάσεων για λόγους εκδήλωσης πυρκαγιάς, όπως φαίνονται στον πίνακα 2. Σε περιοχές για τις οποίες έχουν εκδοθεί αποφάσεις κήρυξης αναδασωτέας λόγω πυρκαγιάς και έχουν υπερβεί τη δεκαετία, πρέπει να εξεταστεί η περίπτωση εφαρμογής του άρθρου 107 του Ν.Δ. 86/69, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με την παρ. 4 του άρθ. 60 του Ν. 4264/14 (ΦΕΚ 118 Α ). Το παραπάνω ενδεχόμενο μπορεί να εξεταστεί για τις περιπτώσεις 4, 5, 6, 18, 19, 20, 21 και 22 του πίνακα 2, όπου το χρονικό διάστημα από την πυρκαγιά έχει υπερβεί την εικοσαετία. Δασικές αποφάσεις απαγόρευσης βοσκής εκδίδονται για τις συστάδες που υλοτομούνται και για χρονικό διάστημα, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από το νόμο. Πίνακας 2: Κηρυγμένες αναδασωτέες εκτάσεις λόγω πυρκαγιάς. Α/ Α Δημοτική Ενότητα Τοπική Κοινότητα Θέση Έκταση σε στρέμματα 1 Μεσολογγίου Μεσολογγίου Αγριλιά 646,2 2 Μεσολογγίου Μεσολογγίου Αρχαία Πλευρώνα 15,0 Κοτσάνι - 3 Μεσολογγίου Σχοινιάς Μαντέμια 72,7 Αγριλιά - 4 Μεσολογγίου Μεσολογγίου Παλιοστρογγούλα 18685,7 5 Μεσολογγίου Μεσολογγίου Δατσικοράχη 2002,3 6 Οινιάδων Μύστρου Άγιος Γεώργιος 898,2 7 Αιτωλικού Αιτωλικού Χαλίκι 51,3 8 Αιτωλικού Αιτωλικού Αστροβίτσα 134,7 Αριθμός Απόφασης Αιτία 1834/ Πυρκαγιά 13295/0325/ Πυρκαγιά 4792/ Πυρκαγιά 307/ Πυρκαγιά 3765/0083/ Πυρκαγιά 1372/ Πυρκαγιά 13397/0333/ Πυρκαγιά 3505/ Πυρκαγιά ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 12

13 9 Αιτωλικού Αιτωλικού Αγία Παρασκευή 8,9 10 Αιτωλικού Αιτωλικού Αστροβίτσα 4,1 11 Αιτωλικού Αιτωλικού Κοτρωνά 24,8 12 Οινιάδων Πεντάλοφος Χειμαδιά 586,3 13 Αιτωλικού Άγιος Ηλίας Κοτρωνά 166,7 14 Αιτωλικού Αιτωλικού Αρχαία Πλευρώνα 131,1 15 Αιτωλικού Αιτωλικού Κοτρωνά 9,3 16 Αιτωλικού Αιτωλικού Κοτρωνά 226,7 17 Αιτωλικού Αιτωλικού Κοτρωνά 4,8 18 Αιτωλικού Αιτωλικού Κοτρωνά 238,9 19 Αιτωλικού Αιτωλικού Κοτρωνά 74,7 20 Αιτωλικού Αιτωλικού Κοτρωνά 90,7 21 Αιτωλικού Αιτωλικού Κοτρωνά 21,3 22 Αιτωλικού Αιτωλικού Κοτρωνά 60,3 23 Αιτωλικού Αιτωλικού Κοτρωνά 139,8 24 Μεσολογγίου Μεσολογγίου Αγριλιά 10,2 25 Αιτωλικού Αιτωλικού Αστροβίτσα 50,6 26 Αιτωλικού Χρυσοβεργίου Κλεσούρα 1,2 27 Οινιάδων Μύστρου Μπέτση 3,0 28 Αιτωλικού Άγιος Ηλίας Δασύλλιο 66,1 29 Αιτωλικού Χρυσοβεργίου Μαγούλες 167, /0324/ Πυρκαγιά 3621/ Πυρκαγιά 3504/ Πυρκαγιά 2508/0026/ Πυρκαγιά 3624/ Πυρκαγιά 65366/2413/ Πυρκαγιά 3039/ Πυρκαγιά 3040/ Πυρκαγιά 3255/ Πυρκαγιά 916/ Πυρκαγιά 2647/ Πυρκαγιά 522/ Πυρκαγιά 2057/ Πυρκαγιά 2512/ Πυρκαγιά 3268/ Πυρκαγιά 2612/ Πυρκαγιά 2104/ Πυρκαγιά 250/ Πυρκαγιά 613/ Πυρκαγιά 3584/ Πυρκαγιά 3041/ Πυρκαγιά 30 Αιτωλικού Χρυσοβεργίου Αναδασώσεος 1,2 404/ Πυρκαγιά 31 Αιτωλικού Αιτωλικού Φραγκουλέϊκα 65,4 3408/ Πυρκαγιά 32 Αιτωλικού Αιτωλικού Φραγκουλέϊκα 41,9 930/ Πυρκαγιά 33 Αιτωλικού Αιτωλικού Σκουπιδότοπος 8,3 941/ Πυρκαγιά ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 13

14 34 Αιτωλικού Αιτωλικού Αστροβίτσα 4,1 3621/ Πυρκαγιά 35 Οινιάδων Πενταλόφου Τραμπάλα 3,9 3622/ Πυρκαγιά 36 Αιτωλικού Άγιος Ηλίας Δασύλλιο 130, /4199 / Πυρκαγιά 37 Μεσολογγίου Μεσολογγίου Άγιος Γεώργιος Χοννίστας 21, /4197 / Πυρκαγιά 38 Μεσολογγίου Μεσολογγίου Χαλίκι - Γούρνα Σταθάκη 2,6 - Πυρκαγιά 39 Μεσολογγίου Άγιος Θωμάς Άγιος Νικόλαος 2,2 - Πυρκαγιά 40 Αιτωλικού Άγιος Ηλίας Άγιος Ηλίας Πυρκαγιά Άγιος 41 Μεσολογγίου Γεώργιος Κουτσοχέρι 0,7 - Πυρκαγιά 42 Οινιάδων Κατοχίου Τρίκαρδος 4,6 - Πυρκαγιά 43 Οινιάδων Πεντάλοφος Μαραθούλα 156,2 - Πυρκαγιά Πηγή: Δ/νση Δασών Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας 2. Χρήσεις γης - Οριοθέτηση βοσκότοπων Σύμφωνα με τα στοιχεία του πίνακα 3, όπως αυτά δίνονται από την ΕΛ.ΣΤΑΤ., οι δημόσιες βοσκήσιμες εκτάσεις στην περιοχή του Δήμου ανέρχονται σε στρέμματα ή σε ποσοστό 23,86% της συνολικής επιφάνειας του Δήμου, ενώ οι ιδιωτικοί βοσκότοποι ανέρχονται σε στρέμματα ή σε ποσοστό 20,68% της συνολικής επιφάνειας του Δήμου. Οι τελευταίες εκτάσεις θα πρέπει να ανήκουν κατά πλειονότητα στα ποολίβαδα ή στα φρυγανολίβαδα. Χρειάζεται, όμως, να επανελεγχθεί το καθεστώς ιδιοκτησίας τους. Πίνακας 3: Κατανομή των χρήσεων γης στο Δήμο Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου. Περιγραφή Έκταση (στρέμματα) Ποσοστό (%) Γεωργικές εκτάσεις ,00 36,19 Βοσκότοποι Δημόσιοι ,00 23,86 Δημοτικοί (Ο.Τ.Α.) Ιδιωτικοί ,00 20,69 Δάση ,00 5,35 Λοιπές εκτάσεις (νερά, οικισμοί, κτλ.) ,00 13,91 Σύνολο ,00 100,00 Στον πίνακα 4 παρουσιάζονται οι βοσκήσιμες εκτάσεις που προέκυψαν από την χαρτογράφηση των αντίστοιχων κωδικών του CORINE καθώς και εκείνες που χαρτογραφήθηκαν από τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Είναι σαφές ότι από το CORINE προέκυψαν λιγότερες ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 14

15 βοσκήσιμες εκτάσεις σε σχέση με εκείνες της ΕΛ.ΣΤΑΤ., προφανώς γιατί η απογραφή της ΕΛ.ΣΤΑΤ. είναι παλαιότερη σε σχέση με εκείνη του CORINE, πράγμα που σημαίνει ότι πολλές εκτάσεις που στο παρελθόν ενέπιπταν στους βοσκοτόπους έχουν στο μεταξύ δασωθεί. Οι σημαντικά μειωμένες εκτάσεις κατά ΟΠΕΚΕΠΕ σε σχέση με το CORINE πιθανόν να οφείλονται στο γεγονός ότι έχουν αφεθεί εκτός απογραφής πολλές εκτάσεις που αποτελούν εν δυνάμει βοσκοτόπους. Τέτοιες είναι οι κατηγορίες που υπάγονται στους κωδικούς 323 και 324. Πάντως, από τα ,14 στρέμματα που δίνει ο ΟΠΕΚΕΠΕ, το 41,20% αντιπροσωπεύει μη επιλέξιμες εκτάσεις, επειδή περιέχουν αυξημένη ξυλώδη βλάστηση. Πίνακας 4: Βοσκήσιμες εκτάσεις κατά CORINE, επιλεξιμότητα (ΟΠΕΚΕΠΕ) και λιβαδικό τύπο στο Δήμο Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου. Κατά CORINE Κατά ΟΠΕΚΕΠΕ (2014) Κατά λιβαδικό τύπο (2015) Κωδικός Περιγραφή Έκταση (στρέμ.) Κατηγορία επιλεξιμότητας 1 Έκταση (στρέμ.) Κατηγορία 2 Έκταση (στρέμ.) 231 Λειμώνες 467, Φυσικοί Βοσκότοποι , ,14 Ποολίβαδα, φρυγανολίβαδα & Εγκ. Αγροί , Θάμνοι & Χερσότοποι Σκληροφυλλική Βλάστηση - 62, , ,33 37, ,01 Θαμνολίβαδα , Μεταβατικές Θαμνώδεις & Δασώσεις Εκτάσεις , ,75 Δασολίβαδα , Απογυμνωμένοι Βράχοι Εκτάσεις με Αραιή Βλάστηση 3.927,11 Σύνολο , , ,50 1 Κατηγορίες επιλεξιμότητας: 0 (πυκνότητα ξυλώδους βλάστησης & βράχων >75%) - 37,5 (πυκνότητα ξυλώδους βλάστησης & βράχων μεταξύ 50 και 75%) - 62,5 (πυκνότητα ξυλώδους βλάστησης & βράχων μεταξύ 25 και 50%) (πυκνότητα ξυλώδους βλάστησης & βράχων <25%) 2 Κατηγορίες λιβαδικών τύπων: ποολίβαδα - φρυγανολίβαδα - θαμνολίβαδα - δασολίβαδα, επιπλέον βράχοι και δάση ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 15

16 3. Κοινωνικά δεδομένα Ο πληθυσμός της Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου ανέρχεται σε μόνιμους κατοίκους (Πίνακας 5). Η Ι.Π. Μεσολογγίου είναι η πρωτεύουσα της Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, μεταξύ του 2001 και 2011 προέκυψαν αρνητικοί ρυθμοί εξέλιξης για τις Δημοτικές Ενότητες Αιτωλικού και Οινιάδων και μικρή θετική αύξηση για τη Δημοτική Ενότητα της Ι.Π. Μεσολογγίου. Σχετικά με τους απασχολούμενους με την κτηνοτροφία στις Δημοτικές και Τοπικές Κοινότητες και των τριών Δημοτικών Ενοτήτων, διαπιστώνεται ότι ένα ποσοστό των οικογενειών έχει ως κύριο επάγγελμα την κτηνοτροφία. Πίνακας 5: Δημογραφικά στοιχεία των Δημοτικών Ενοτήτων και των Δημοτικών και Τοπικών Κοινοτήτων της περιοχής μελέτης. ΟΤΑ Δημοτική Ενότητα Αιτωλικού Δημοτική Κοινότητα Αιτωλικού Τοπική Κοινότητα Αγίου Ηλία Τοπική Κοινότητα Σταμνάς Τοπική Κοινότητα Φραγκουλαίϊκων Τοπική Κοινότητα Χρυσοβεργίου Σύνολο Δημοτικής Ενότητας Μεταβολή (%) -10,71 Δημοτική Ενότητα Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου Δημοτική Κοινότητα Μεσολογγίου Τοπική Κοινότητα Αγίου Γεωργίου Τοπική Κοινότητα Αγίου Θωμά Τοπική Κοινότητα Άνω Κουδουνίου Τοπική Κοινότητα Ελληνικών Τοπική Κοινότητα Ευηνοχωρίου Τοπική Κοινότητα Μουσούρων Τοπική Κοινότητα Ρετσίνων Σύνολο Δημοτικής Ενότητας Μεταβολή (%) 0,70 Δημοτική Ενότητα Οινιάδων Δημοτική Κοινότητα Κατοχής Δημοτική Κοινότητα Νεοχώρας Μεσολογγίου Τοπική Κοινότητα Γουριάς Τοπική Κοινότητα Λεσινίου Τοπική Κοινότητα Μάστρου Τοπική Κοινότητα Πενταλόφου Σύνολο Δημοτικής Ενότητας Μεταβολή (%) -7,23 Γενικό Σύνολο Δήμου Συνολική μεταβολή (%) -3,88 Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε. 2001, ΕΛ.ΣΤΑΤ ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 16

17 Οι δραστηριότητες, βέβαια, του ενεργά απασχολούμενου πληθυσμού, εκτός της κτηνοτροφίας και της αλιείας, είναι αυτές, κυρίως, του αγροτικού τομέα με καλλιέργεια ετήσιων ή πολυετών γεωργικών φυτών, όπως καπνού, σιτηρών, ρυζιού, αραβόσιτου, μηδικής, δενδροκομικών καλλιεργειών (ελιάς, πορτοκαλιάς, λεμονιάς), κηπευτικών κτλ., παραγωγή αλατιού. Εκτός από τις κύριες οικονομικές δραστηριότητες των κατοίκων της περιοχής που υπάγονται στον πρωτογενή τομέα, υπάρχουν και δευτερεύουσες δραστηριότητες που ανήκουν στον δευτερογενή και τον τριτογενή τομέα (βιοτεχνία, υπηρεσίες, τουρισμός κτλ.). 4. Φυσικές συνθήκες 4.1. Τοπογραφία - Γεωλογία - Ανάγλυφο Η συνολική επιφάνεια που αφορά το διαχειριστικό σχέδιο εκτείνεται υψομετρικά από τη θάλασσα μέχρι τα 985 μέτρα περίπου, στο όρος Αράκυνθο. Η ευρύτερη περιοχή μελέτης αποτελείται κυρίως από ιζηματογενή πετρώματα. Χαρακτηρίζεται από την παρουσία του φλύσχη, ασβεστόλιθων, προσχωματικών και διαπειρικών υλικών. Ο φλύσχης απαντάται σε μορφή εναλλασσόμενων στρώσεων αργιλικών σχιστόλιθων και ψαμμιτών. Τέτοια πετρώματα καλύπτουν τις Β, ΒΔ, Δ και ΝΑ,κυρίως, πλαγιές του όρους Αράκυνθος. Εκτός του φλύσχη, υπάρχουν και ομάδες πετρωμάτων με σκληρούς ασβεστόλιθους. Τα εδάφη έχουν υφή αργιλώδη μέχρι αργιλοπηλώδη, όξινη ουδέτερη ή βασική αντίδραση και είναι εφοδιασμένα με βάσεις Ca, Mg και Κ. Τα εδάφη αυτά είναι αξιόλογα για λιβαδοπονία και δασοπονία (Νάκος 1977). Επιπλέον, σε ένα σημαντικό ποσοστό έκτασης στα νότια της περιοχής μελέτης επικρατούν τα αλλουβιακά εδάφη, συγκεκριμένα στο Δέλτα του Αχελώου και στη λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου Κλίμα Για την εκτίμηση του κλίματος λήφθηκαν υπόψη τα μετεωρολογικά στοιχεία του πλησιέστερου Μετεωρολογικού Σταθμού της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (Ε.Μ.Υ.) που βρίσκεται στην περιοχή Αγρινίου και έχει γεωγραφικό μήκος 21 ο 23, γεωγραφικό πλάτος 38 ο 37 και υπερθαλάσσιο ύψος 24,0 μ. Σύμφωνα με τα στοιχεία των ετών , το μέσο ετήσιο ύψος κατακρημνισμάτων ανέρχεται σε 1.015,1 mm και η μέση θερμοκρασία του αέρα στους 17,2 0 C. Ο Ιούλιος και ο Αύγουστος είναι οι θερμότεροι μήνες με μέση θερμοκρασία 33,4 0 C και ο Ιανουάριος ο ψυχρότερος μήνας του έτους με μέση θερμοκρασία 3,4 0 C (Διάγραμμα 1). Η μέση υγρασία του αέρα κυμαίνεται από 55,1% μέχρι 78,4%. Η περιοχή μελέτης βρίσκεται και στις τρεις υψομετρικές ζώνες (πεδινή, ημιορεινή, ορεινή), έχει βιοκλίμα με χαρακτήρα έντονο μέσο-μεσογειακό έως ασθενές θερμο-μεσογειακό και εμπίπτει στον ύφυγρο βιοκλιματικό όροφο με ήπιο και ψυχρό χειμώνα (Μαυρομάτης 1980). Η ξηρή περίοδος διαρκεί τρεις (3) και πλέον μήνες περίπου, από το τέλος Μαΐου μέχρι αρχές Σεπτεμβρίου (Διάγραμμα 1). ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 17

18 Διάγραμμα 1: Ομβροθερμικό διάγραμμα περιοχής Αγρινίου Βλάστηση και χλωρίδα Η συνολική περιοχή που πραγματεύεται το διαχειριστικό σχέδιο περιλαμβάνει δάση, δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις. Σύμφωνα με τον Ντάφη (1973), η περιοχή κατατάσσεται στις εξής ζώνες βλάστησης: Την ευμεσογειακή ζώνη βλάστησης Quercetalia ilicis και την υποζώνη Quercion ilicis, η οποία καλύπτει την παραλιακή και πεδινή περιοχή. Την παραμεσογειακή ζώνη βλάστησης των φυλλοβόλων δασών (Quercetalia pubescentis) και στις υποζώνες Ostryo carpinion και Quercion confertae, οι οποίες καλύπτουν την ημιορεινή και ορεινή ζώνη Κατηγορία θαμνώνων αείφυλλων πλατύφυλλων ειδών Η κατηγορία των θαμνώνων αείφυλλων πλατύφυλλων ειδών συναντάται σε όλες τις υψομετρικές ζώνες (πεδινή, ημιορεινή κα ορεινή) ιδιαίτερα στις νότιες, νοτιοδυτικές και νοτιοανατολικές εκθέσεις του δασικού συμπλέγματος Αρακύνθου και σε υποβαθμισμένες περιοχές. Το μεγαλύτερο τμήμα των θαμνώνων αείφυλλων πλατύφυλλων ειδών εντάσσεται στα δασικά τμήματα από 46 μέχρι 75 της ισχύουσας διαχειριστικής μελέτης Αρακύνθου, τα οποία όπως αναφέρεται και στα ειδικά φύλλα περιγραφής έχουν ως κύρια χρήση τη ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 18

19 βόσκηση και την απόληψη καυσόξυλων για ατομικές ανάγκες των κατοίκων. Επίσης, απαντά και κατά ομάδες και σε μικρά υψώματα, ανάμεσα από γεωργικές καλλιέργειες. Ανάλογα με τις ζώνες βλάστησης από τις χαμηλότερες προς τις υψηλότερες θέσεις τα επικρατέστερα είδη δένδρων και θάμνων σε κάθε υποζώνη είναι: Quercus coccifera, Arbutus unedo, Phillyrea latifolia, Pistacia lentiscus, Myrtus communis, Phlomis fruticosa, Olea europea ssp. oleaster, Anthyllis hermanniae, Arbutus andrachne, Asparagus acutifolius, Calicotome vilosa, Carpinus orientalis, Cercis siliquastrum, Cistus creticus ssp. creticus, C. salvifolius, Clematis flammula, Clematis vitalba, Colutea arborescens, Erica arborea, E. manipuliflora, Fraxinus ornus, Juniperus oxycedrus, Laurus nobilis, Paliurus spina-christi, Pistacia terebinthus, Pyrus spinosa, Quercus pubescens, Acer campestre, Phus coriaria, Rubia peregrina, Sarcopoterium spinosum, Spartium junceum, Τamarix sp., κ.ά. (Ομάδα μελέτης). Στον υπόφορο τα κυριαρχούντα ποώδη είδη είναι: Anthoxanthum odoratum, Dactylis glomerata, Origanum vulgare ssp. vulgare, Acinos arvensis, Agrostis capillaris, Allium species, Anthemis arvensis ssp. arvensis, Asperula purpurea ssp. purpurea, Asphodelus ramosus, Asplenium ceratach, Avena barbata ssp. barbata, Brachypodium sylvaticum ssp. sylvaticum, B. distachyon, Briza maxima, Bromus arvensis, B. intermedius, Bupleurum flavum, Capsella rubella, Cichorium intybus, Convolvulus elegantissimus, Coridothymus capitatus, Crepis neglecta ssp. negelcta, Fumana procumbens, Gallium setaceum, Helianthem nummularium ssp. nummularium, Hippocrepis emerus ssp. emeroides, Hordeum murinum ssp. murinum, Linum trigynum, Lolium perenne, Medicago minima, Melica ciliata, Micromeria Juliana, Phleum subulatum, Poa bulbosa, P. bulbosa ssp. bulbosa, Psoralea bituminosa, Pteridium aquilinum, Staehelina uniflosculosa, Stipa bromoides, S. capensis, Teucrium capitatum, Trifolium angustifolium, T. bocconei, T. campestre, T. fragiferum, T. scabrum, T. squamosum, T. sylvaticum, Vicia tenuifolia ssp. tenuifolia, Cruncianella macrostachya, Dittrichia viscosa, Geranium lucidum, Medicago lupulina, Sanguisorba minor ssp. minor, κ.ά. (Ομάδα μελέτης). Στις νότιες εκθέσεις εμφανίζονται ενώσεις με Erica verticillata, E. arborea κτλ., σε καλύτερες οικολογικά θέσεις κυριαρχούν τα είδη: Αrbutus unedo, Calycotome villosa, Spartium junceum κ.ά., ενώ σε υγρότερες περιοχές, μισγάγγειες και βόρειες εκθέσεις κυριαρχούν τα είδη: Quercus ilex, Q. pubescens, Fraxinus ornus, F. excelsior, Phillyrea latifolia, κ.ά Κατηγορία μερικώς δασοσκεπών εκτάσεων Οι μερικώς δασοσκεπείς εκτάσεις συναντώνται μόνο στη χαμηλή υψομετρική ζώνη και κυριαρχούνται από δασικά δενδρώδη είδη (ύψους >3μ.) με κάλυψη μέχρι 40%, ενώ ο υπόροφος αποτελείται από ποώδη ή θαμνώδη ή και μικτή βλάστηση. Στον ανώροφο επικρατούν είδη δρυός, π.χ. Quercus ithaburensis subsp. macrolepis, Q. frainetto, Q. pubescens, Q. Cerris, Q. ilex, κ.ά., ενώ στον υπόροφο διάφορα είδη θάμνων, π.χ. Quercus coccifera, Phillyrea latifolia, Myrtus communis, Arbutus unedo, Erica arborea, Pistacia lentiscus, P. terebinthus, Calicotome villosa, Carpinus orientalis, Cistus creticus ssp. creticus, Juniperus oxycedrus, Anthyllis hermanniae, Arbutus andrachne, Asparagus acutifolius, Cercis siliquastrum, Cistus salviifolius, Clematis flammula, C. vitalba, Colutea arborescens, Crataegus monogyna var. monogyna, Fraxinus ornus, Hedera helix, Laurus nobilis, Olea europaea ssp. oleaster, Phlomis fruticosa, P. samia, Prunus spinosa, Pyrus spinosa, Erica sp., κ.ά., καθώς και ποώδη φυτά π.χ. Origanum vulgare ssp. vulgare, Dactylis glomerata, Cistus creticus ssp. creticus, Lolium perenne, Trifolium pratense, Pteridium aquilinum, Anthoxanthum odoratum, Aegilops triuncialis, Agrostis capillaries, Astragalus ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 19

20 angustifolius, Avena barbata ssp. barbata, Brachypodium sylvaticum ssp. sylvaticum, B. distachyon, B. pinnatum, Briza maxima, Bromus intermedius, B. sterilis, Capsella bursapastoris, C. rubella, Carex distachya, Chrysopogon gryllus, Cistus creticus ssp. creticus, Clinopodium vulgare, Convolvulus elegantissimus, Coridothymus capitatus, Crepis neglecta ssp. neglecta, Cynosurus echinatus, Dorycnium hirsutum, Fumana procumbens, Galium mollugo agg., Galium setaceum, Geranium lucidum,. Hippocrepis ciliate, H. species, Hordeum murinum ssp. murinum, Hypericum perforatum, Lotus corniculatus, Malva neglecta, Medicago lupulina, M. minima, Onobrychis Montana, O. montana ssp. macroparpa, Phleum subulatum, Poa bulbosa, P. memoralis, Psoralea bituminosa, Ranunculus psilostachys, Rostraria litorea, Sanguisorba minor ssp. minor, Smilax aspera, Stipa bromoides, S. capensis, Teucrium capitatum, Trifolium angustifolium, T. campestre, T. fragiferum ssp. fragiferum, T. nigrescens ssp. nigrescens, T. scabrum, T. squamosum, T. squarrosum, T. sylvaticum, Veronica chamaedrys ssp. chamaedrys, Vicia tenuifolia ssp. tenuifolia, Viola alba, Vulpia ciliate, Campanula patula ssp. patula, κ.ά. (Ομάδα μελέτης) Κατηγορία χορτολιβαδικών εκτάσεων Οι χορτολιβαδικές εκτάσεις καλύπτονται με ποώδη βλάστηση σε ποσοστό τουλάχιστον 85%. Σ αυτές εντάσσονται, επίσης, οι παραποτάμιες και παραλίμνιες χορτολιβαδικές εκτάσεις, όπως στα υγρά λιβάδια της περιοχής, όπου κυριαρχεί κυρίως η αλοφυτική βλάστηση. Επίσης εντάσσονται και τα φρυγανολίβαδα στα οποία κυριαρχεί ο ημίθαμνος ασφάκα (Phlomis fruticosa). Απαντά αποκλειστικά στην πεδινή ζώνη. Τα κυριότερα είδη αγρωστωδών (πολυετή ή ετήσια), ψυχανθών και πλατυφύλλων ποών που συναντώνται στις εκτάσεις αυτές, ανάλογα με την υψομετρική ζώνη, τη γεωγραφική θέση και τον τύπο εδάφους, είναι τα παρακάτω: Origanum vulgare ssp. vulgare, Dactylis glomerata, Lolium perenne, Trifolium pratense, Anthoxanthum odoratum, Aegilops triuncialis, Agrostis capillaries, Astragalus angustifolius, Avena barbata ssp. barbata, Brachypodium sylvaticum ssp. sylvaticum, B. distachyon, B. pinnatum, Briza maxima, Bromus intermedius, B. sterilis, Capsella bursa-pastoris, C. rubella, Carex distachya, Chrysopogon gryllus, Cistus creticus ssp. creticus, Clinopodium vulgare, Convolvulus elegantissimus, Coridothymus capitatus, Crepis neglecta ssp. neglecta, Cynosurus echinatus, Dorycnium hirsutum, Fumana procumbens, Galium mollugo agg., Galium setaceum, Geranium lucidum, Hippocrepis ciliate, H. species, Hordeum murinum ssp. murinum, Hypericum perforatum, Lotus corniculatus, Malva neglecta, Medicago lupulina, M. minima, Onobrychis montana, O. montana ssp. macroparpa, Phleum subulatum, Poa bulbosa, P. memoralis, Psoralea bituminosa, Ranunculus psilostachys, Rostraria litorea, Sanguisorba minor ssp. minor, Smilax aspera, Stipa bromoides, S. capensis, Teucrium capitatum, Trifolium angustifolium, T. campestre, T. fragiferum ssp. fragiferum, T. nigrescens ssp. nigrescens, T. scabrum, T. squamosum, T. squarrosum, T. sylvaticum, Veronica chamaedrys ssp. chamaedrys, Vicia tenuifolia ssp. tenuifolia, Viola alba, Vulpia ciliate, Campanula patula ssp. patula, κ.ά. (Ομάδα μελέτης). Επίσης, στις λίμνες, στις εκβολές του Αχελώου και Ευήνου και στις λιμνοθάλασσες του Μεσολογγίου συναντώνται: α) Υδροφυτική βλάστηση: Potamogeton sp. trapa natans (Nερoκάστανο), Lamma minor (Φακή), Myriophyllum sp., β) Βλάστηση λειμώνων: Juncus acutus (Βούρλο), γ) Βλάστηση καλαμιώνων: Fragmites australis (Αγριοκάλαμο), Typha angustifolia (Ψάθα), Arundo donax (Καλάμι), δ) Βλάστηση θαμνώνων: Tamarix sp. ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 20

21 (Αρμυρίκι), ε) Παρυδάτια βλάστηση: Platanus orientalis (Πλατάνι), Populus sp. (Λεύκη), Salix sp. (Ιτιά), Fraxinus sp. (Φράξος) Πανίδα Τα κυριότερα είδη πανίδας που απαντώνται στην περιοχή και ευρύτερα είναι: ο Λαγός, η Αλεπού, το Κουνάβι, το Τσακάλι, ο Λύκος, ο Ασβός, το Αγριογούρουνο, η Αγριόγατα και ο Σκαντζόχοιρος. Επίσης, υπάρχουν σημαντικά είδη ορνιθοπανίδας, κυρίως αρπακτικών που χρησιμοποιούν ως ενδιαίτημα την περιοχή μελέτης και ευρύτερα. Το Αράκυνθο όρος, τα Στενά Κλεισούρας, τις Λιμνοθάλασσες Μεσολογγίου, τις Εκβολές του Αχελώου και Ευήνου, τα Ακαρνανικά όρη, το όρος Βαράσοβα, όπως και η περιοχή μελέτης είναι τόποι αναπαραγωγής πτηνών μεγάλης οικολογικής σημασίας, τόσο για την Ελλάδα, όσο και για την υπόλοιπη Ευρώπη. Η ύπαρξη της σπάνιας και ποικίλης πανίδας (θηλαστικά, αμφίβια, ερπετά) αυξάνει ακόμη περισσότερο την οικολογική αξία της περιοχής Κίνδυνοι Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την περιοχή μελέτης είναι οι δασικές πυρκαγιές, εξαιτίας της έλλειψης υποδομής για την προστασία τους, όπως είναι οι αντιπυρικές λωρίδες και οι δασικοί δρόμοι καλής βατότητας. Η δασική βλάστηση στη χαμηλή ζώνη συντίθεται κυρίως από αείφυλλα πλατύφυλλα είδη, αμιγώς ή σε μίξη με φυλλοβόλα είδη, τα οποία είναι υψηλής ευφλεκτότητας, λόγω της μακράς, ξηρής και θερμής, θερινής περιόδου. Στην περίοδο αυτή, η ξηροφυλλάδα και η παρεδαφιαία βλάστηση αποτελούν ιδανική καύσιμη ύλη για την έναρξη και ταχεία εξάπλωση πυρκαγιών. Σημαντικό κίνδυνο για την περιοχή αποτελεί, επίσης, η αλόγιστη βόσκηση από αγροτικά ζώα, η οποία συχνά συνδυάζεται συνοδεύεται με πυρκαγιές που προκαλούνται από τους ίδιους τους κτηνοτρόφους, επειδή υποβαθμίζουν το φυτοκάλυμμα και οδηγούν στη διάβρωση του εδάφους. 5. Ταξινόμηση των βοσκοτόπων Οι βοσκότοποι στην περιοχή μελέτης καθορίσθηκαν σύμφωνα με τον ορισμό του άρθ. 1 του Ν. 4351/15 (ΦΕΚ 164 Α ) και ταξινομήθηκαν σύμφωνα με τα προβλεπόμενα των προδιαγραφών της ΚΥΑ με αριθ /2932/ (ΦΕΚ 3557 Β / ). Αναγνωρίστηκαν οι παρακάτω τύποι λιβαδικής βλάστησης: α) Ποολίβαδα, δηλ. οι χορτολιβαδικές εκτάσεις, στις οποίες επικρατούν τα ποώδη φυτά με ποσοστό κάλυψης του εδάφους >85%, συμπεριλαμβανόμενων και των εγκαταλειμμένων αγρών ηλικίας μεγαλύτερης των 5 ετών, β) Φρυγανολίβαδα, δηλ. οι εκτάσεις, στις οποίες κυριαρχούν τα φρύγανα, τα οποία ενσωματώθηκαν στα ποολίβαδα, γιατί η διαχείρισή τους είναι παραπλήσια, γ) Θαμνολίβαδα, δηλ. οι εκτάσεις όπου κυριαρχούν οι θάμνοι (με ύψος <3 μ.), και δ) Δασολίβαδα, δηλ. οι εκτάσεις που καλύπτονται από δενδρώδη είδη (ύψους >3 μ.) κι έχουν κάλυψη μέχρι 40%, ενώ ο υπόροφος αποτελείται από ποώδη ή θαμνώδη είδη ή είναι μικτός. Για την ψηφιοποίηση των εκτάσεων αυτών αξιοποιήθηκαν οι υπάρχοντες ορθοφωτοχάρτες του Υπ. Γεωργίας, οι εικόνες της ΕΚΧΑ Α.Ε. έτους 2009 ως υπόβαθρο, οι χάρτες του Google Earth και τα πολύγωνα του ΟΠΕΚΕΠΕ (LPIS-GIS) έτους 2014 με τα όρια χρήσεων γης, εκτός των δασών. Στη συνέχεια, έγινε επεξεργασία των χωρικών και περιγραφικών δεδομένων χαρτών χρήσεων/κάλυψης γης με την αξιοποίηση των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών. Πραγματοποιήθηκε αναγνώριση και χαρτογράφηση των βοσκοτόπων στο σύστημα συντεταγμένων ΕΓΣΑ 87 σε κλίμακα 1: ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 21

22 σύμφωνα με την ΚΥΑ, για τα Προσωρινά Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης και στη συνέχεια έγινε ταξινόμηση σε λιβαδικούς τύπους (ποολίβαδα, θαμνολίβαδα και δασολίβαδα) (Χάρτης φυτοκάλυψης 2). Η κατηγοριοποίηση αυτή επιβεβαιώθηκε και με επιτόπιες επισκέψεις της Ομάδας έρευνας στην περιοχή μελέτης. Τα αποτελέσματα παρουσιάζονται στην τρίτη στήλη του πίνακα 4. Από τα αποτελέσματα αυτά προκύπτουν τα εξής: Τα ποολίβαδα μαζί με τα φρυγανολίβαδα και τους εγκαταλειμμένους αγρούς καλύπτουν έκταση ίση με ,76 στρ. ή ποσοστό 8,79% του συνόλου του Δήμου και στην χαμηλή υψομετρική ζώνη (πεδινή). Η έκταση αυτή είναι πολύ μικρότερη εκείνης του CORINE (21.683,15 στρ.) της κατηγορίας "321", Φυσικοί Βοσκότοποι στην οποία πιθανώς να εμπεριέχονταν και εκτάσεις οι οποίες άλλαξαν στο μεταξύ κατηγορία είτε γιατί μετατράπηκαν σε γεωργικές εκτάσεις, είτε λόγω εισβολής ξυλωδών ειδών, διαφοροποιήθηκε η κατηγορία κατάταξης. Ο τύπος των θαμνολίβαδων καλύπτει έκταση ,28 στρ. ή ποσοστό 77,59% του συνόλου, έκταση που πλησιάζει σημαντικά την κατηγορία "323", Σκληροφυλλική Βλάστηση κατά CORINE. Ο τύπος των δασολίβαδων καλύπτει σε ποσοστό το 13,62% των βοσκήσιμων εκτάσεων του Δήμου ή ,46 στρέμματα. Πάντως, η συνολική έκταση που ταξινομήθηκε ως βοσκότοπος είναι πολύ μικρότερη από εκείνη που δίνει η απογραφή της ΕΛ.ΣΤΑΤ. και κατά 10% μεγαλύτερη εκείνης του ΟΠΕΚΕΠΕ. 6. Παρούσα βοσκοϊκανότητα H παρούσα βοσκοϊκανότητα εκτιμήθηκε για κάθε υψομετρική ζώνη και τύπο λιβαδιού που χαρτογραφήθηκε. Η εκτίμηση αυτή έγινε σύμφωνα με τις παρακάτω παραδοχές: α) Ως βοσκήσιμη ύλη λήφθηκε το 50% της συνολικής παραγωγής του βοσκότοπου στα ποολίβαδα/φρυγανολίβαδα και δασολίβαδα και το 65% στα θαμνολίβαδα, β) Η αντιστοιχία μεταξύ μιας (μεγάλης) Ζωικής Μονάδας (ΖΜ) (ώριμης αγελάδας) και μιας (μικρής) ζωικής μονάδας (ζμ) (προβατίνας ή γίδας) υπολογίστηκε ως εξής: 1 ΖΜ = 6,66 ζμ ή 1 ζμ = 0,15 ΖΜ και γ) Οι ημερήσιες ανάγκες σε βοσκήσιμη ύλη μιας ώριμης αγελάδας υπολογίστηκαν σε 10 χλγ. ξηρής ουσίας και οι μηνιαίες αντίστοιχα σε 300 χλγ. Αντίστοιχα, οι ημερήσιες ανάγκες σε βοσκήσιμη ύλη ενός προβάτου ή μιας γίδας υπολογίστηκαν σε 1,5 χλγ. ξηρής ουσίας και οι μηνιαίες σε 45 χλγ. Για την εκτίμηση της παρούσας βοσκοϊκανότητας στα πλαίσια του έργου, η Ομάδα μελέτης επισκέφθηκε τα περισσότερα πολύγωνα επί τόπου για να ταυτοποιήσει συγχρόνως και τον χαρακτηρισμό τους ως βοσκοτόπων. Κατ αρχήν έγινε αξιολόγηση των ποιοτήτων τόπου σε κάθε τύπο λιβαδικής βλάστησης που χαρτογραφήθηκε και σε κάθε υψομετρική ζώνη. Συγκεκριμένα βρέθηκε, ότι στα ποολίβαδα επικρατούσε η πρώτη ποιότητα τόπου (63% της έκτασης), ενώ η δεύτερη και η τρίτη ποιότητα τόπου κάλυπταν το 21% και 16%, αντίστοιχα. Αντίθετα, στα θαμνολίβαδα, επικρατούσε η τρίτη ποιότητα τόπου (65%) και ακολουθούσε η δεύτερη 28%), ενώ η πρώτη ήταν περιορισμένη (7%). Στα δασολίβαδα επικρατούσε η δεύτερη ποιότητα τόπου (68%) και ακολουθούσε η πρώτη με ποσοστό 19% και η τρίτη με ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 22

23 13%. Στη συνέχεια έγινε οπτική εκτίμηση της λιβαδικής παραγωγής σε κάθε ποιότητα τόπου και τύπο βοσκοτόπου των τριών υψομετρικών ζωνών από δύο ανεξάρτητους παρατηρητές. Με βάση τα δεδομένα αυτά και εκείνα που περιέχονται στον πίνακα 3 των Προδιαγραφών υπολογίσθηκαν οι τιμές της παρούσας βοσκοϊκανότητας για τους τρεις τύπους λιβαδικής βλάστησης της περιοχής, όπως φαίνονται στον πίνακα 6. Συγκεκριμένα, η βοσκοϊκανότητα για όλη την περιοχή μελέτης ανέρχεται σε Μηνιαίες Ζωικές Μονάδες (ΜΖΜ) ή ΜΖΜ/ ,5 στρέμ. = 0,19 ΜΖΜ/ στρέμ. ή 1,9 ΜΖΜ/ha. Για έξι (6) μήνες βόσκησης το χρόνο, η παρούσα βοσκοϊκανότητα ανέρχεται σε ΖΜ (ή ΜΜΖ). Αυτό σημαίνει αναλογία ίση με ΖΜ/ εκτάρια= 0,31 ΜΜΖ/ha. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός, ότι η βοσκοϊκανότητα δεν είναι η ίδια σε όλους τους τύπους λιβαδικής βλάστησης και τις υψομετρικές ζώνες. Συγκεκριμένα, είναι μεγαλύτερη στα θαμνολίβαδα, μικρότερη στα δασολίβαδα και ενδιάμεση στα ποολίβαδα. Αυτό σημαίνει, ότι τα πιο παραγωγικά λιβάδια μεταξύ των τριών τύπων της περιοχής είναι τα θαμνολίβαδα. Πίνακας 6: Υπολογισμός βοσκοϊκανότητας των τριών λιβαδικών τύπων σε τρεις υψομετρικές ζώνες για την περιοχή του Δήμου Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου. Τύπος λιβαδιού (1) Υψομετρική ζώνη (2) Έκταση (στρ.) (3) Μέση παραγωγή (χλγ/στρ.) (4) Διαθέσιμη Βοσκήσιμη ύλη (χλγ/στρ.) (5) Μηνιαίες απαιτήσεις ΖΜ (χλγ) (6) Βοσκοϊκανότητα (ΜΖΜς) (7=3*5/6) Ποολίβαδα Πεδινή , , Πεδινή , , Θαμνολίβαδα Ημιορεινή 4.365, , Ορεινή 140, , Δασολίβαδα Πεδινή , , ΣΥΝΟΛΟ , Ζωικό Κεφάλαιο - Συνθήκες βόσκησης Σύμφωνα με τα στοιχεία του πίνακα 7, διαπιστώνεται ότι το ζωικό κεφάλαιο που βόσκει στην περιοχή ανήκει στους δημότες των τοπικών κοινοτήτων. Το ζωικό κεφάλαιο ανέρχεται σε κεφαλές ζώων ή σε 7.520,45 Μεγάλες Ζωικές Μονάδες (ΜΖΜ). Τα πρόβατα και τα γίδια αποτελούν το 95,9% του συνολικού ζωικού κεφαλαίου. Τα ζώα αυτά βόσκουν κυρίως στα ποολίβαδα και τα φρυγανολίβαδα καθώς και στους εγκαταλειμμένους αγρούς πλησίον των οικισμών, στα αραιά θαμνολίβαδα, αλλά και στα δασολίβαδα. Τα βοοειδή αποτελούν το 3% του ζωικού κεφαλαίου και βόσκουν κυρίως στα υγρά λιβάδια της περιοχής μελέτης. ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 23

24 Πίνακας 7: Ζωικό κεφάλαιο κατά είδος ζώου για το 2014 του Δήμου Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου (Πηγή: Δήμος Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου 2014). Κεφαλές Ισοδύναμα Ζωικές Είδος Ζώου Ζωικών Μονάδες Δημοτών Ετεροδημοτών Σύνολο Μονάδων (ΖΜ) = 2*3 Βοοειδή ,00 Πρόβατα , ,05 Γίδια 2 Ίπποι, όνοι & ημίονοι ,00 Χοίροι ,4 186,40 Σύνολο ,45 1 Ελεύθερης βοσκής, 2 Ποιμνιακά, μετακινούμενα και μη Από τα στοιχεία που καταγράφηκαν στα 16 ερωτηματολόγια για τις συνθήκες βόσκησης (Παράρτημα Ι), διαπιστώνεται, ότι όλες οι κτηνοτροφικές μονάδες είναι μη μετακινούμενες και παραμένουν στην περιοχή όλο το χρόνο. Τα ζώα ανήκουν κατά πλειονότητα σε ημιβελτιωμένες φυλές και τα περισσότερα κοπάδια βόσκονται από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες τους. Χρησιμοποιούν τους βοσκοτόπους όλο σχεδόν το χρόνο, εκτός από 2-3 μήνες το χειμώνα (Δεκέμβριο- Φεβρουάριο) και ανάλογα με τις κλιματολογικές συνθήκες και 2-3 μήνες τη θερινή περίοδο (Ιούνιο- Σεπτέμβριο) που τα ζώα μετακινούνται στις γεωργικές εκτάσεις, όπου βόσκουν στις καλαμιές και τα εγκαταλειμμένα χωράφια. Ορισμένοι κτηνοτρόφοι χρησιμοποιούν το χειμώνα με νωρίς την άνοιξη γρασίδια και λειμώνες σε ιδιόκτητα χωράφια. Πάντως, σχεδόν όλοι οι κτηνοτρόφοι ταΐζουν τα ζώα τους με συμπληρωματικές τροφές όλο το χρόνο, με σανό και κυρίως με καρπούς. 8. Βοσκοφόρτωση Σύμφωνα με τους πίνακες 4 και 7, η βοσκοφόρτωση για όλη την περιοχή μελέτης υπολογίζεται ως εξής: 7.520,45 ΖΜ/ ,5 στρέμ. = 0,06 ΖΜ/στρέμ. ή 0,6 ΜΜΖ/εκτάριο. Αν ληφθεί υπόψη, ότι η μέση περίοδος βόσκησης ανέρχεται σε έξι (6) μήνες το χρόνο, τότε η βοσκοφόρτωση σε Μηνιαίες Ζωικές Μονάδες (ΜΖΜ) ανέρχεται: 7.520,45 * 6 μήνες = ,7 ΜΖΜ / ,5 στρέμ. = 0,38 ΜΖΜ/ στρέμ., ή 3,8 ΜΖΜ/εκτάριο. ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 24

25 9. Υφιστάμενες υποδομές - Θέσεις ύδρευσης Στην περιοχή μελέτης υπάρχει ικανοποιητικό αγροδασικό δίκτυο δρόμων που καλύπτει τις ανάγκες των κτηνοτρόφων. Βέβαια, μεγάλο τμήμα του δικτύου αυτού χρειάζεται συνεχή συντήρηση για τη διευκόλυνση της πρόσβασης. Επίσης, στην περιοχή έχει κατασκευαστεί ένας αριθμός από ποτίστρες, ο οποίος καλύπτει, κατά το πλείστον, τις ανάγκες των αγροτικών ζώων για πόσιμο νερό. Παρόλα αυτά, τα έργα αυτά, όπως και άλλα έργα που θα βοηθήσουν την καλύτερη ανάπτυξη των κτηνοτροφικών μονάδων, θα πρέπει να συμπληρωθούν στα πλαίσια του Οριστικού Διαχειριστικού Σχεδίου Βόσκησης. 10. Αξιολόγηση λιβαδικής κατάστασης Η λιβαδική κατάσταση εκτιμήθηκε σύμφωνα με τον πίνακα 6 των προδιαγραφών των ΠΔΣΒ κατά την επιτόπια επίσκεψη της Ομάδας μελέτης στα περισσότερα πολύγωνα των βοσκοτόπων που καταγράφηκαν. Από την εκτίμηση αυτή προέκυψε, ότι για τους δύο λιβαδικούς τύπους των ποολίβαδων και δασολίβαδων επικρατεί η μέτρια λιβαδική κατάσταση (62% και 70% αντίστοιχα), ακολουθεί η κακή κατηγορία (29%, και 24% αντίστοιχα), ενώ η καλή κατηγορία είναι για τα ποολίβαδα 9% και για τα δασολίβαδα 6%. Στα θαμνολίβαδα επικρατεί η κακή λιβαδική κατάσταση με 63,4%, ακολουθεί η μέτρια με 32% και η καλή με 4,6%. 11. Διαπιστώσεις- Συμπεράσματα - Προτάσεις Από τα στοιχεία της παρούσας μελέτης προκύπτει, ότι οι βοσκότοποι του Δήμου Μεσολογγίου έχουν στο σύνολό τους υψηλή βοσκοφόρτωση. Συγκεκριμένα, η βοσκοφόρτωση είναι διπλάσια της βοσκοϊκανότητας (3,8 ΜΖΜ/ha και 1,9 ΜΖΜ/ha αντίστοιχα). Αυτό σημαίνει, ότι με τη σημερινή τους παραγωγικότητα οι βοσκότοποι μπορούν να «χωρέσουν» ή να βοσκηθούν μόνο από ΜΜΖ για περίοδο έξι (6) μηνών, ενώ οι σημερινές ξεπερνούν τις ΖΜ. Εξαιτίας της υπερβόσκησης υπάρχει σημαντική υποβάθμιση των βοσκοτόπων, ιδιαίτερα των δασολίβαδων και των άλλων λιβαδικών τύπων που απαντούν στην πεδινή ζώνη, δηλ. μέχρι τα 600 μ. Στη ζώνη αυτή απαντά πάνω από το 87% όλων των τύπων βοσκοτόπων. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός, ότι τα θαμνολίβαδα, παρά την κακή λιβαδική κατάσταση και τα αβαθή τους εδάφη, συνεχίζουν να είναι αρκετά παραγωγικά προφανώς εξαιτίας της υψηλής παραγωγικότητας των θάμνων και ιδιαίτερα του πουρναριού. Το ότι επιβιώνει τόσο μεγάλος αριθμός αγροτικών ζώων στην περιοχή οφείλεται στο γεγονός, ότι οι κτηνοτρόφοι ταΐζουν τα ζώα τους καθημερινά με συμπληρωματικές τροφές, ακόμα και όταν βγαίνουν να βοσκήσουν στο βοσκότοπο. Ένα τέτοιο σύστημα εκτροφής φυσικά δεν είναι οικονομικά βιώσιμο, αλλά επιπλέον καταστρέφει και το περιβάλλον. Το Οριστικό Σχέδιο Διαχείρισης θα πρέπει να βρει και να προτείνει άμεσες λύσεις στο πρόβλημα. ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 25

26 Βιβλιογραφία Αϊναλής, Α., Ι. Μελιάδης, Π. Πλατής και Κ. Τσιουβάρας, Ταξινόμηση και διαχρονική παρακολούθηση των βοσκόμενων δασικών εκτάσεων στη λεκάνη απορροής του χειμάρρου Μπογδάνα Ν. Θεσσαλονίκης. Στο: Β.Π. Παπαναστάσης και Ζ.Μ. Παρίση (Εκδότες), Λιβαδοπονία ξηροθερμικών περιοχών. Πρακτικά 5 ου Πανελλήνιου Λιβαδοπονικού Συνεδρίου. Ηράκλειο, 1-3 Νοεμβρίου Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία, Δημ. Νο. 13, σελ., Δασαρχείο Μεσολογγίου, Διαχειριστικές μελέτες δασικών συμπλεγμάτων του Δήμου Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου. Δήμος Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου, Στοιχεία αγροτικών ζώων έτους 2014 στην περιφέρεια του Δήμου. Διεύθυνση Δασών Αιτωλ/νίας, Κηρυγμένες αναδασωτέες εκτάσεις της Π.Ε. Αιτωλ/νίας. ΕΛ. ΣΤΑΤ , 2012, 2013 & Απογραφικά Δελτία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας. Ε.Σ.Υ.Ε., 1991, 1995, 1996 & Απογραφικά Δελτία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας. Μαυρομάτης, Γ Το βιοκλίμα της Ελλάδος. Σχέσεις κλίματος και φυσικής βλαστήσεως. Βιοκλιματικοί χάρτες. Δασική Έρευνα, I Παράρτημα. Νάκος, Γ Γενικός Εδαφολογικός Xάρτης της Ελλάδος. Ι.Δ.Ε. Αθηνών. Αθήνα. Ντάφης, Σ., Ταξινόμηση της δασικής βλάστησης της Ελλάδος. Επιστημονική Επετηρίς της Γεωπονικής και Δασολογικής Σχολής. Τόμος ΙΕ, Τεύχος Β. Θεσσαλονίκη. Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε., Ζωικό κεφάλαιο κατά είδος ζώου στο Δήμο Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου. Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε., Βοσκοτοπικές ενότητες κατά κατηγορία επιλεξιμότητας στο Δήμο Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου. Papachristou, T.G. and P.D. Platis, Intake by goats browsing kermes oak alone or choices of different browse combinations: implications for Mediterranean grazing systems. The Rangeland Journal, 33: Papachristou, T.G., Forage resources of Greece and their relation to grazing animals. In: F. Guessous, N. Rihani, A. Ilham (Editors), Livestock Production and Climatic Uncertainty in the Mediterranean. International Symposium. Agadir, Morocco, October 22-24, EAAP publication No. 94, Wageningen Pers, pp Papanastasis, V., Rangeland survey in Greece. Herba, 2: Παπαναστάσης, Β.Π., Παραγωγή των ποολίβαδων σε σχέση με τη θερμοκρασία αέρος και τη βροχή στη Βόρεια Ελλάδα. Διατριβή για υφηγεσία. Α.Π.Θ. Θεσσαλονίκη. Παπαναστάσης, Β.Π Λιβαδοκτηνοτροφική Ανάπτυξη. Εκδόσεις Γιαχούδη. Θεσσαλονίκη. Platis, P. and V. Papanastasis, Relationship between shrub cover and available forage in Mediterranean shrublands. Agroforestry Systems, 57: Platis, P., D. Trakolis and I. Meliadis, Rangeland survey of mountains Voras and Tzena in N. Greece, for the determination of the productivity. Medit, 4: Πλατής, Π., Ι. Μελιάδης, Θ. Παπαχρήστου, Δ. Τρακόλης, Κ. Μαντζανάς και Α. Μάκρας, Ταξινόμηση και διαχρονική παρακολούθηση τύπων οικοτόπων και λιβαδικών οικοσυστημάτων στα Ακαρνανικά όρη. Στο: Π. Πλατής, Α. Σφουγγάρης, Θ. Παπαχρήστου και Α. Τσιόντσης (Εκδότες), Λιβάδια των πεδινών και ημιορεινών περιοχών: Μοχλός ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 26

27 ανάπτυξης της υπαίθρου. Πρακτικά 4 ου Πανελλήνιου Λιβαδοπονικού Συνεδρίου, Βόλος, Νοεμβρίου Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία και Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης και Π.Δ.&Φ.Π., Δημ. Νο. 12, σελ., Πλατής, Π., Β. Παπαναστάσης, Θ. Παπαχρήστου και Α. Τσιόντσης, Ποσοτική και ποιοτική μεταβολή της βοσκήσιμης ύλης ποολίβαδων της χαμηλής οικολογικής ζώνης στην περιφέρεια Θεσσαλίας. Στο: Π. Πλατής, Α. Σφουγγάρης, Θ. Παπαχρήστου και Α. Τσιόντσης (Εκδότες), Λιβάδια των πεδινών και ημιορεινών περιοχών: Μοχλός ανάπτυξης της υπαίθρου. Πρακτικά 4 ου Πανελλήνιου Λιβαδοπονικού Συνεδρίου, Βόλος, Νοεμβρίου Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία και Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης και Π.Δ. & Φ.Π., Δημ. Νο. 12, σελ., Πλατής, Π.Δ., Δομή και παραγωγικότητα των θαμνολίβαδων πουρναριού. Στο: Β.Π. Παπαναστάσης (Εκδότης), Αειφορική Αξιοποίηση Λιβαδιών και Λειμώνων. Πρακτικά του Α Πανελλήνιου Λιβαδοπονικού Συνεδρίου, Δράμα 6-8 Νοεμβρίου Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία, Δημ. Νο. 4, σελ., ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 27

28 ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 28

29 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 29

30 ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 30

31 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ονοματεπώνυμο κτηνοτρόφου: Νασόπουλος Κων/νος Τηλ.: Δημοτική/Τοπική Κοινότητα: Ευηνοχώρι o Δήμος: Μεσολόγγι Δημότης Ετεροδημότης o Ημερομηνία συμπλήρωσης ερωτηματολογίου: 11/01/2016 ΖΩΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Πρόβατα Γίδια Βοοειδή Αριθμός ζώων: 110 Φυλή: Ντόπια Ξενική Ενδιάμεση Ξενικές φυλές: Ζακυνθινά, χιώτικα, ντόπια ΕΠΟΧΗ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΒΟΣΚΗΣΗΣ Ημερομηνία εισόδου των ζώων στην περιοχή μελέτης: Σεπτέμβριος (τα έχει περιφραγμένα σε χωράφια) Ημερομηνία εξόδου των ζώων από την περιοχή μελέτης: Ιούνιος ΠΟΙΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ Υπάρχει βοσκός; Ναι Όχι Αν δεν υπάρχει βοσκός, κάθε πόσο επισκέπτεται τα ζώα ο κτηνοτρόφος; Καθημερινά ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Προβάτων: Ευηνοχώρι Γιδιών: Βοοειδών: ΑΛΛΟΙ ΒΟΣΚΗΣΙΜΟΙ ΠΟΡΟΙ (πλην βοσκοτόπων) Γρασίδια Καλαμιές Λειμώνες Άλλες εκτάσεις Ποιές; ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 31

32 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Α) Κατά την περίοδο της βόσκησης στους βοσκοτόπους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Χρονική διάρκεια (ημέρες): Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 175 Β) Κατά το υπόλοιπο χρονικό διάστημα του έτους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1500gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 90 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1800gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 90 ΥΠΟΔΟΜΕΣ Υπάρχει στάνη; Ναι Όχι Αν ναι, η στάνη είναι: Μόνιμη Προσωρινή Υπάρχει ποτίστρα; Ναι Όχι Αν όχι, που πίνουν τα ζώα νερό; ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ 1. Οικονομικό πρόβλημα ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 32

33 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 2 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ονοματεπώνυμο κτηνοτρόφου: Μπαλάσκας Αθανάσιος Τηλ.: Δημοτική/Τοπική Κοινότητα: Ευηνοχώρι o Δήμος: Μεσολόγγι Δημότης Ετεροδημότης o Ημερομηνία συμπλήρωσης ερωτηματολογίου: 11/01/2016 ΖΩΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Πρόβατα Γίδια Βοοειδή Αριθμός ζώων: 90 Φυλή: Ντόπια Ξενική Ενδιάμεση Ξενικές φυλές: Ντόπια, γερμανικά και γαλλικά ΕΠΟΧΗ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΒΟΣΚΗΣΗΣ Ημερομηνία εισόδου των ζώων στην περιοχή μελέτης: Οκτώβριος Ημερομηνία εξόδου των ζώων από την περιοχή μελέτης: Ιούνιος ΠΟΙΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ Υπάρχει βοσκός; Ναι Όχι Αν δεν υπάρχει βοσκός, κάθε πόσο επισκέπτεται τα ζώα ο κτηνοτρόφος; ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Προβάτων: Ευηνοχώρι Γιδιών: Βοοειδών: ΑΛΛΟΙ ΒΟΣΚΗΣΙΜΟΙ ΠΟΡΟΙ (πλην βοσκοτόπων) Γρασίδια Καλαμιές Λειμώνες Άλλες εκτάσεις Ποιές; Χέρσα ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 33

34 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Α) Κατά την περίοδο της βόσκησης στους βοσκοτόπους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Χρονική διάρκεια (ημέρες): Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 300gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 245 Β) Κατά το υπόλοιπο χρονικό διάστημα του έτους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 120 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 300gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 120 ΥΠΟΔΟΜΕΣ Υπάρχει στάνη; Ναι Όχι Αν ναι, η στάνη είναι: Μόνιμη Προσωρινή Υπάρχει ποτίστρα; Ναι Όχι Αν όχι, που πίνουν τα ζώα νερό; Σε δημοτική ποτίστρα ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 34

35 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 3 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ονοματεπώνυμο κτηνοτρόφου: Στρατογιάννης Φώτης Τηλ.: Δημοτική/Τοπική Κοινότητα: Ευηνοχώρι o Δήμος: Μεσολόγγι Δημότης Ετεροδημότης o Ημερομηνία συμπλήρωσης ερωτηματολογίου: 11/01/2016 ΖΩΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Πρόβατα Γίδια Βοοειδή Αριθμός ζώων: 80 Φυλή: Ντόπια Ξενική Ενδιάμεση Ξενικές φυλές: ΕΠΟΧΗ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΒΟΣΚΗΣΗΣ Ημερομηνία εισόδου των ζώων στην περιοχή μελέτης: Σεπτέμβριος Ημερομηνία εξόδου των ζώων από την περιοχή μελέτης: Ιούνιος ΠΟΙΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ Υπάρχει βοσκός; Ναι Όχι Αν δεν υπάρχει βοσκός, κάθε πόσο επισκέπτεται τα ζώα ο κτηνοτρόφος; Καθημερινά ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Προβάτων: Ευηνοχώρι Γιδιών: Βοοειδών: ΑΛΛΟΙ ΒΟΣΚΗΣΙΜΟΙ ΠΟΡΟΙ (πλην βοσκοτόπων) Γρασίδια Καλαμιές Λειμώνες Άλλες εκτάσεις Ποιές; ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 35

36 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Α) Κατά την περίοδο της βόσκησης στους βοσκοτόπους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1500gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 275 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 275 Β) Κατά το υπόλοιπο χρονικό διάστημα του έτους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1800gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 90 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1200gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 90 ΥΠΟΔΟΜΕΣ Υπάρχει στάνη; Ναι Όχι Αν ναι, η στάνη είναι: Μόνιμη Προσωρινή Υπάρχει ποτίστρα; Ναι Όχι Αν όχι, που πίνουν τα ζώα νερό; ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 36

37 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 4 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ονοματεπώνυμο κτηνοτρόφου: Στρατογιάννης Χαράλαμπος Τηλ.: Δημοτική/Τοπική Κοινότητα: Ευηνοχώρι o Δήμος: Μεσολόγγι Δημότης Ετεροδημότης o Ημερομηνία συμπλήρωσης ερωτηματολογίου: 11/01/2016 ΖΩΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Πρόβατα Γίδια Βοοειδή Αριθμός ζώων: 120 Φυλή: Ντόπια Ξενική Ενδιάμεση Ξενικές φυλές: Γερμανικά, χιώτικα, λακών ΕΠΟΧΗ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΒΟΣΚΗΣΗΣ Ημερομηνία εισόδου των ζώων στην περιοχή μελέτης: 12 Μήνες Ημερομηνία εξόδου των ζώων από την περιοχή μελέτης: ΠΟΙΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ Υπάρχει βοσκός; Ναι Όχι Αν δεν υπάρχει βοσκός, κάθε πόσο επισκέπτεται τα ζώα ο κτηνοτρόφος; Καθημερινά ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Προβάτων: Ευηνοχώρι Γιδιών: Βοοειδών: ΑΛΛΟΙ ΒΟΣΚΗΣΙΜΟΙ ΠΟΡΟΙ (πλην βοσκοτόπων) Γρασίδια Καλαμιές Λειμώνες Άλλες εκτάσεις Ποιές; ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 37

38 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Α) Κατά την περίοδο της βόσκησης στους βοσκοτόπους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1100gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 600gr Χρονική διάρκεια (ημέρες):365 Β) Κατά το υπόλοιπο χρονικό διάστημα του έτους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Χρονική διάρκεια (ημέρες): Χρονική διάρκεια (ημέρες): ΥΠΟΔΟΜΕΣ Υπάρχει στάνη; Ναι Όχι Αν ναι, η στάνη είναι: Μόνιμη Προσωρινή Υπάρχει ποτίστρα; Ναι Όχι Αν όχι, που πίνουν τα ζώα νερό; ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ 1. Αρρώστιες ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 38

39 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 5 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ονοματεπώνυμο κτηνοτρόφου: Τσακάλης Νικόλαος Τηλ.: Δημοτική/Τοπική Κοινότητα: Ευηνοχώρι o Δήμος: Μεσολόγγι Δημότης Ετεροδημότης o Ημερομηνία συμπλήρωσης ερωτηματολογίου: 11/01/2016 ΖΩΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Πρόβατα Γίδια Βοοειδή Αριθμός ζώων: Φυλή: Ντόπια Ξενική Ενδιάμεση Ξενικές φυλές: Φριζάρκα (αρτινά), χιώτικα ΕΠΟΧΗ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΒΟΣΚΗΣΗΣ Ημερομηνία εισόδου των ζώων στην περιοχή μελέτης: Σεπτέμβριος Ημερομηνία εξόδου των ζώων από την περιοχή μελέτης: Ιούνιος ΠΟΙΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ Υπάρχει βοσκός; Ναι Όχι Αν δεν υπάρχει βοσκός, κάθε πόσο επισκέπτεται τα ζώα ο κτηνοτρόφος; Καθημερινά ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Προβάτων: Μεσολόγγι Γιδιών: Μεσολόγγι Βοοειδών: ΑΛΛΟΙ ΒΟΣΚΗΣΙΜΟΙ ΠΟΡΟΙ (πλην βοσκοτόπων) Γρασίδια Καλαμιές Λειμώνες Άλλες εκτάσεις Ποιές; ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 39

40 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Α) Κατά την περίοδο της βόσκησης στους βοσκοτόπους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1100gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 275 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 800gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 275 Β) Κατά το υπόλοιπο χρονικό διάστημα του έτους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1500gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 90 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 90 ΥΠΟΔΟΜΕΣ Υπάρχει στάνη; Ναι Όχι Αν ναι, η στάνη είναι: Μόνιμη Προσωρινή Υπάρχει ποτίστρα; Ναι Όχι Αν όχι, που πίνουν τα ζώα νερό; Γεώτρηση ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 40

41 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 6 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ονοματεπώνυμο κτηνοτρόφου: Χρύσανθος Νικόλαος Τηλ.: Δημοτική/Τοπική Κοινότητα: Οινιάδες o Δήμος: Μεσολόγγι Δημότης Ετεροδημότης o Ημερομηνία συμπλήρωσης ερωτηματολογίου: 11/01/2016 ΖΩΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Πρόβατα Γίδια Βοοειδή Χοίροι Αριθμός ζώων: Φυλή: Ντόπια Ξενική Ενδιάμεση Ξενικές φυλές: ΕΠΟΧΗ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΒΟΣΚΗΣΗΣ Ημερομηνία εισόδου των ζώων στην περιοχή μελέτης: 12 Μήνες Ημερομηνία εξόδου των ζώων από την περιοχή μελέτης: ΠΟΙΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ Υπάρχει βοσκός; Ναι Όχι Αν δεν υπάρχει βοσκός, κάθε πόσο επισκέπτεται τα ζώα ο κτηνοτρόφος; ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Προβάτων: Λεσίνι Γιδιών: Βοοειδών: Λεσίνι Χοίροι: Λεσίνι ΑΛΛΟΙ ΒΟΣΚΗΣΙΜΟΙ ΠΟΡΟΙ (πλην βοσκοτόπων) Γρασίδια Καλαμιές Λειμώνες ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 41

42 Άλλες εκτάσεις Ποιές; ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Α) Κατά την περίοδο της βόσκησης στους βοσκοτόπους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): (Πρόβατα) 1000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): (Πρόβατα) 1000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): (Βοοειδή) 3000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): (Βοοειδή) 4000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): (Χοίροι) 3000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Β) Κατά το υπόλοιπο χρονικό διάστημα του έτους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Χρονική διάρκεια (ημέρες): Χρονική διάρκεια (ημέρες): ΥΠΟΔΟΜΕΣ Υπάρχει στάνη; Ναι Όχι Αν ναι, η στάνη είναι: Μόνιμη Προσωρινή Υπάρχει ποτίστρα; Ναι Όχι Αν όχι, που πίνουν τα ζώα νερό; ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 42

43 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 7 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ονοματεπώνυμο κτηνοτρόφου: Μπανιάς Τάκης Τηλ.: Δημοτική/Τοπική Κοινότητα: Λεσίνι o Δήμος: Μεσολόγγι Δημότης Ετεροδημότης o Ημερομηνία συμπλήρωσης ερωτηματολογίου: 11/01/2016 ΖΩΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Πρόβατα Γίδια Βοοειδή Αριθμός ζώων: Φυλή: Ντόπια Ξενική Ενδιάμεση Ξενικές φυλές: ΕΠΟΧΗ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΒΟΣΚΗΣΗΣ Ημερομηνία εισόδου των ζώων στην περιοχή μελέτης: 12 Μήνες Ημερομηνία εξόδου των ζώων από την περιοχή μελέτης: ΠΟΙΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ Υπάρχει βοσκός; Ναι Όχι Αν δεν υπάρχει βοσκός, κάθε πόσο επισκέπτεται τα ζώα ο κτηνοτρόφος; Καθημερινά ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Προβάτων: Λεσίνι Γιδιών: Λεσίνι Βοοειδών: Λεσίνι ΑΛΛΟΙ ΒΟΣΚΗΣΙΜΟΙ ΠΟΡΟΙ (πλην βοσκοτόπων) Γρασίδια Καλαμιές Λειμώνες Άλλες εκτάσεις Ποιές; ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 43

44 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Α) Κατά την περίοδο της βόσκησης στους βοσκοτόπους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): (βοοειδή) 3500gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): (βοοειδή) 3500gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Β) Κατά το υπόλοιπο χρονικό διάστημα του έτους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Χρονική διάρκεια (ημέρες): Χρονική διάρκεια (ημέρες): ΥΠΟΔΟΜΕΣ Υπάρχει στάνη; Ναι Όχι Αν ναι, η στάνη είναι: Μόνιμη Προσωρινή Υπάρχει ποτίστρα; Ναι Όχι Αν όχι, που πίνουν τα ζώα νερό; Κουβαλάει νερό ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ 1. Οικονομικό πρόβλημα ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 44

45 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 8 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ονοματεπώνυμο κτηνοτρόφου: Σολωμός Νικόλαος Τηλ.: Δημοτική/Τοπική Κοινότητα: Νεοχώρι o Δήμος: Μεσολόγγι Δημότης Ετεροδημότης o Ημερομηνία συμπλήρωσης ερωτηματολογίου: 11/01/2016 ΖΩΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Πρόβατα Γίδια Βοοειδή Αριθμός ζώων Φυλή: Ντόπια Ξενική Ενδιάμεση Ξενικές φυλές: ΕΠΟΧΗ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΒΟΣΚΗΣΗΣ Ημερομηνία εισόδου των ζώων στην περιοχή μελέτης: 12 Μήνες Ημερομηνία εξόδου των ζώων από την περιοχή μελέτης: ΠΟΙΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ Υπάρχει βοσκός; Ναι Όχι Αν δεν υπάρχει βοσκός, κάθε πόσο επισκέπτεται τα ζώα ο κτηνοτρόφος; Καθημερινά ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Προβάτων: Γιδιών: Βάλτο Λεσινίου Βοοειδών: Βάλτο Λεσινίου ΑΛΛΟΙ ΒΟΣΚΗΣΙΜΟΙ ΠΟΡΟΙ (πλην βοσκοτόπων) Γρασίδια Καλαμιές Λειμώνες Άλλες εκτάσεις Ποιές; ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 45

46 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Α) Κατά την περίοδο της βόσκησης στους βοσκοτόπους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): (βοοειδή) 2000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): (βοοειδή) 2000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Β) Κατά το υπόλοιπο χρονικό διάστημα του έτους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Χρονική διάρκεια (ημέρες): Χρονική διάρκεια (ημέρες): ΥΠΟΔΟΜΕΣ Υπάρχει στάνη; Ναι Όχι Αν ναι, η στάνη είναι: Μόνιμη Προσωρινή Υπάρχει ποτίστρα; Ναι Όχι Αν όχι, που πίνουν τα ζώα νερό; ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ 1. Αρρώστιες ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 46

47 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 9 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ονοματεπώνυμο κτηνοτρόφου: Μηλιάς Ανδρέας Τηλ.: Δημοτική/Τοπική Κοινότητα: Οινιάδες o Δήμος: Μεσολόγγι Δημότης Ετεροδημότης o Ημερομηνία συμπλήρωσης ερωτηματολογίου: 11/01/2016 ΖΩΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Πρόβατα Γίδια Βοοειδή Αριθμός ζώων: 500 Φυλή: Ντόπια Ξενική Ενδιάμεση Ξενικές φυλές: Χιώτικα, φριζάρτα ΕΠΟΧΗ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΒΟΣΚΗΣΗΣ Ημερομηνία εισόδου των ζώων στην περιοχή μελέτης: 12 Μήνες Ημερομηνία εξόδου των ζώων από την περιοχή μελέτης: ΠΟΙΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ Υπάρχει βοσκός; Ναι Όχι Αν δεν υπάρχει βοσκός, κάθε πόσο επισκέπτεται τα ζώα ο κτηνοτρόφος; Καθημερινά ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Προβάτων: Λεσίνι Γιδιών: Βοοειδών: ΑΛΛΟΙ ΒΟΣΚΗΣΙΜΟΙ ΠΟΡΟΙ (πλην βοσκοτόπων) Γρασίδια Καλαμιές Λειμώνες Άλλες εκτάσεις Ποιές; ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 47

48 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Α) Κατά την περίοδο της βόσκησης στους βοσκοτόπους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Β) Κατά το υπόλοιπο χρονικό διάστημα του έτους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Χρονική διάρκεια (ημέρες): Χρονική διάρκεια (ημέρες): ΥΠΟΔΟΜΕΣ Υπάρχει στάνη; Ναι Όχι Αν ναι, η στάνη είναι: Μόνιμη Προσωρινή Υπάρχει ποτίστρα; Ναι Όχι Αν όχι, που πίνουν τα ζώα νερό; ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ 1. Πολλή υγρασία, αρρωσταίνουν τα ζώα ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 48

49 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 10 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ονοματεπώνυμο κτηνοτρόφου: Μηλιάς Σπύρος Τηλ.: Δημοτική/Τοπική Κοινότητα: Οινιάδες o Δήμος: Μεσολόγγι Δημότης Ετεροδημότης o Ημερομηνία συμπλήρωσης ερωτηματολογίου: 11/01/2016 ΖΩΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Πρόβατα Γίδια Βοοειδή Αριθμός ζώων: 200 Φυλή: Ντόπια Ξενική Ενδιάμεση Ξενικές φυλές: Χιώτικα, φριζάρτα ΕΠΟΧΗ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΒΟΣΚΗΣΗΣ Ημερομηνία εισόδου των ζώων στην περιοχή μελέτης: 12 Μήνες Ημερομηνία εξόδου των ζώων από την περιοχή μελέτης: ΠΟΙΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ Υπάρχει βοσκός; Ναι Όχι Αν δεν υπάρχει βοσκός, κάθε πόσο επισκέπτεται τα ζώα ο κτηνοτρόφος; Καθημερινά ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Προβάτων: Λεσίνι Γιδιών: Βοοειδών: ΑΛΛΟΙ ΒΟΣΚΗΣΙΜΟΙ ΠΟΡΟΙ (πλην βοσκοτόπων) Γρασίδια Καλαμιές Λειμώνες Άλλες εκτάσεις Ποιές; ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 49

50 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Α) Κατά την περίοδο της βόσκησης στους βοσκοτόπους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Β) Κατά το υπόλοιπο χρονικό διάστημα του έτους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Χρονική διάρκεια (ημέρες): Χρονική διάρκεια (ημέρες): ΥΠΟΔΟΜΕΣ Υπάρχει στάνη; Ναι Όχι Αν ναι, η στάνη είναι: Μόνιμη Προσωρινή Υπάρχει ποτίστρα; Ναι Όχι Αν όχι, που πίνουν τα ζώα νερό; ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ 1. Πολλή υγρασία, αρρωσταίνουν τα ζώα ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 50

51 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 11 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ονοματεπώνυμο κτηνοτρόφου: Κάλης Ηλίας Τηλ.: Δημοτική/Τοπική Κοινότητα: Οινιάδες o Δήμος: Μεσολόγγι Δημότης Ετεροδημότης o Ημερομηνία συμπλήρωσης ερωτηματολογίου: 11/01/2016 ΖΩΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Πρόβατα Γίδια Βοοειδή Αριθμός ζώων: 500 Φυλή: Ντόπια Ξενική Ενδιάμεση Ξενικές φυλές: ΕΠΟΧΗ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΒΟΣΚΗΣΗΣ Ημερομηνία εισόδου των ζώων στην περιοχή μελέτης: 12 Μήνες Ημερομηνία εξόδου των ζώων από την περιοχή μελέτης: ΠΟΙΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ Υπάρχει βοσκός; Ναι Όχι Αν δεν υπάρχει βοσκός, κάθε πόσο επισκέπτεται τα ζώα ο κτηνοτρόφος; Καθημερινά ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Προβάτων: Λεσίνι Γιδιών: Βοοειδών: ΑΛΛΟΙ ΒΟΣΚΗΣΙΜΟΙ ΠΟΡΟΙ (πλην βοσκοτόπων) Γρασίδια Καλαμιές Λειμώνες Άλλες εκτάσεις Ποιές; ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 51

52 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Α) Κατά την περίοδο της βόσκησης στους βοσκοτόπους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 240 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα):1000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες):240 Β) Κατά το υπόλοιπο χρονικό διάστημα του έτους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Χρονική διάρκεια (ημέρες): Χρονική διάρκεια (ημέρες): ΥΠΟΔΟΜΕΣ Υπάρχει στάνη; Ναι Όχι Αν ναι, η στάνη είναι: Μόνιμη Προσωρινή Υπάρχει ποτίστρα; Ναι Όχι Αν όχι, που πίνουν τα ζώα νερό; ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ 1. Οικονομικό πρόβλημα ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 52

53 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 12 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ονοματεπώνυμο κτηνοτρόφου: Μπούρος Ευάγγελος Τηλ.: Δημοτική/Τοπική Κοινότητα: Σταμνά o Δήμος: Μεσολόγγι Δημότης Ετεροδημότης o Ημερομηνία συμπλήρωσης ερωτηματολογίου: 12/01/2016 ΖΩΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Πρόβατα Γίδια Βοοειδή Αριθμός ζώων: 400 Φυλή: Ντόπια Ξενική Ενδιάμεση Ξενικές φυλές: ΕΠΟΧΗ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΒΟΣΚΗΣΗΣ Ημερομηνία εισόδου των ζώων στην περιοχή μελέτης: Σεπτέμβριος Ημερομηνία εξόδου των ζώων από την περιοχή μελέτης: Ιούνιος ΠΟΙΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ Υπάρχει βοσκός; Ναι Όχι Αν δεν υπάρχει βοσκός, κάθε πόσο επισκέπτεται τα ζώα ο κτηνοτρόφος; Καθημερινά ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Προβάτων: Σταμνά Γιδιών: Βοοειδών: ΑΛΛΟΙ ΒΟΣΚΗΣΙΜΟΙ ΠΟΡΟΙ (πλην βοσκοτόπων) Γρασίδια Καλαμιές Λειμώνες Άλλες εκτάσεις Ποιές; ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 53

54 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Α) Κατά την περίοδο της βόσκησης στους βοσκοτόπους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα):1500gr Χρονική διάρκεια (ημέρες):365 Β) Κατά το υπόλοιπο χρονικό διάστημα του έτους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Χρονική διάρκεια (ημέρες): Χρονική διάρκεια (ημέρες): ΥΠΟΔΟΜΕΣ Υπάρχει στάνη; Ναι Όχι Αν ναι, η στάνη είναι: Μόνιμη Προσωρινή Υπάρχει ποτίστρα; Ναι Όχι Αν όχι, που πίνουν τα ζώα νερό; ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ 1. Αρρώστια ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 54

55 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 13 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ονοματεπώνυμο κτηνοτρόφου: Τσικρίκας Φίλιππος Τηλ.: Δημοτική/Τοπική Κοινότητα: Σταμνά o Δήμος: Μεσολόγγι Δημότης Ετεροδημότης o Ημερομηνία συμπλήρωσης ερωτηματολογίου: 12/01/2016 ΖΩΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Πρόβατα Γίδια Βοοειδή Αριθμός ζώων: 200 Φυλή: Ντόπια Ξενική Ενδιάμεση Ξενικές φυλές: ΕΠΟΧΗ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΒΟΣΚΗΣΗΣ Ημερομηνία εισόδου των ζώων στην περιοχή μελέτης: Σεπτέμβριος Ημερομηνία εξόδου των ζώων από την περιοχή μελέτης: Μάιος ΠΟΙΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ Υπάρχει βοσκός; Ναι Όχι Αν δεν υπάρχει βοσκός, κάθε πόσο επισκέπτεται τα ζώα ο κτηνοτρόφος; Καθημερινά ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Προβάτων: Σταμνά Γιδιών: Βοοειδών: ΑΛΛΟΙ ΒΟΣΚΗΣΙΜΟΙ ΠΟΡΟΙ (πλην βοσκοτόπων) Γρασίδια Καλαμιές Λειμώνες Άλλες εκτάσεις Ποιές; ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 55

56 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Α) Κατά την περίοδο της βόσκησης στους βοσκοτόπους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 2000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 245 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα):1200gr Χρονική διάρκεια (ημέρες):245 Β) Κατά το υπόλοιπο χρονικό διάστημα του έτους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 2500gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 120 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 700gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 120 ΥΠΟΔΟΜΕΣ Υπάρχει στάνη; Ναι Όχι Αν ναι, η στάνη είναι: Μόνιμη Προσωρινή Υπάρχει ποτίστρα; Ναι Όχι Αν όχι, που πίνουν τα ζώα νερό; ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 56

57 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 14 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ονοματεπώνυμο κτηνοτρόφου: Τσιλιπάνος Παντελής Τηλ.: Δημοτική/Τοπική Κοινότητα: Σταμνά o Δήμος: Μεσολόγγι Δημότης Ετεροδημότης o Ημερομηνία συμπλήρωσης ερωτηματολογίου: 12/01/2016 ΖΩΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Πρόβατα Γίδια Βοοειδή Αριθμός ζώων: 120 Φυλή: Ντόπια Ξενική Ενδιάμεση Ξενικές φυλές: ΕΠΟΧΗ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΒΟΣΚΗΣΗΣ Ημερομηνία εισόδου των ζώων στην περιοχή μελέτης: Σεπτέμβριος Ημερομηνία εξόδου των ζώων από την περιοχή μελέτης: Ιούλιος ΠΟΙΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ Υπάρχει βοσκός; Ναι Όχι Αν δεν υπάρχει βοσκός, κάθε πόσο επισκέπτεται τα ζώα ο κτηνοτρόφος; Καθημερινά ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Προβάτων: Σταμνά Γιδιών: Βοοειδών: ΑΛΛΟΙ ΒΟΣΚΗΣΙΜΟΙ ΠΟΡΟΙ (πλην βοσκοτόπων) Γρασίδια Καλαμιές Λειμώνες Άλλες εκτάσεις Ποιές; ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 57

58 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Α) Κατά την περίοδο της βόσκησης στους βοσκοτόπους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1600gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 305 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα):1000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες):305 Β) Κατά το υπόλοιπο χρονικό διάστημα του έτους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 2000gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 60 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 250gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 60 ΥΠΟΔΟΜΕΣ Υπάρχει στάνη; Ναι Όχι Αν ναι, η στάνη είναι: Μόνιμη Προσωρινή Υπάρχει ποτίστρα; Ναι Όχι Αν όχι, που πίνουν τα ζώα νερό; Γεώτρηση ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ 1. Αρρώστιες ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 58

59 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 15 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ονοματεπώνυμο κτηνοτρόφου: Ντίνος Κων/νος Τηλ.: Δημοτική/Τοπική Κοινότητα: Μάστρο o Δήμος: Μεσολόγγι Δημότης Ετεροδημότης o Ημερομηνία συμπλήρωσης ερωτηματολογίου: 12/01/2016 ΖΩΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Πρόβατα Γίδια Βοοειδή Αριθμός ζώων: 800 Φυλή: Ντόπια Ξενική Ενδιάμεση Ξενικές φυλές: Χιώτικα και γαλλικά ΕΠΟΧΗ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΒΟΣΚΗΣΗΣ Ημερομηνία εισόδου των ζώων στην περιοχή μελέτης: 12 Μήνες Ημερομηνία εξόδου των ζώων από την περιοχή μελέτης: ΠΟΙΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ Υπάρχει βοσκός; Ναι Όχι Αν δεν υπάρχει βοσκός, κάθε πόσο επισκέπτεται τα ζώα ο κτηνοτρόφος; ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Προβάτων: Πέτρινα Αιτωλικού Γιδιών: Βοοειδών: ΑΛΛΟΙ ΒΟΣΚΗΣΙΜΟΙ ΠΟΡΟΙ (πλην βοσκοτόπων) Γρασίδια Καλαμιές Λειμώνες Άλλες εκτάσεις Ποιές; ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 59

60 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Α) Κατά την περίοδο της βόσκησης στους βοσκοτόπους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 850gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 600gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 365 Β) Κατά το υπόλοιπο χρονικό διάστημα του έτους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Χρονική διάρκεια (ημέρες): Χρονική διάρκεια (ημέρες): ΥΠΟΔΟΜΕΣ Υπάρχει στάνη; Ναι Όχι Αν ναι, η στάνη είναι: Μόνιμη Προσωρινή Υπάρχει ποτίστρα; Ναι Όχι Αν όχι, που πίνουν τα ζώα νερό; ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ 1. Αρρώστιες ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 60

61 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 16 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ονοματεπώνυμο κτηνοτρόφου: Κουτσοθόδωρος Γιάννης Τηλ.: Δημοτική/Τοπική Κοινότητα: Μάστρο o Δήμος: Μεσολόγγι Δημότης Ετεροδημότης o Ημερομηνία συμπλήρωσης ερωτηματολογίου: 12/01/2016 ΖΩΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Πρόβατα Γίδια Βοοειδή Αριθμός ζώων: 230 Φυλή: Ντόπια Ξενική Ενδιάμεση Ξενικές φυλές: ΕΠΟΧΗ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΒΟΣΚΗΣΗΣ Ημερομηνία εισόδου των ζώων στην περιοχή μελέτης: Σεπτέμβριος Ημερομηνία εξόδου των ζώων από την περιοχή μελέτης: Ιούνιος ΠΟΙΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ Υπάρχει βοσκός; Ναι Όχι Αν δεν υπάρχει βοσκός, κάθε πόσο επισκέπτεται τα ζώα ο κτηνοτρόφος; Καθημερινά ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Προβάτων: Μάστρο Γιδιών: Βοοειδών: ΑΛΛΟΙ ΒΟΣΚΗΣΙΜΟΙ ΠΟΡΟΙ (πλην βοσκοτόπων) Γρασίδια Καλαμιές Λειμώνες Άλλες εκτάσεις Ποιές; ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 61

62 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Α) Κατά την περίοδο της βόσκησης στους βοσκοτόπους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 500gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 275 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα):1100gr Χρονική διάρκεια (ημέρες):275 Β) Κατά το υπόλοιπο χρονικό διάστημα του έτους Σανός: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): 1500gr Χρονική διάρκεια (ημέρες): 90 Καρποί: ποσότητα (γραμ./κεφαλή/ημέρα): Χρονική διάρκεια (ημέρες): ΥΠΟΔΟΜΕΣ Υπάρχει στάνη; Ναι Όχι Αν ναι, η στάνη είναι: Μόνιμη Προσωρινή Υπάρχει ποτίστρα; Ναι Όχι Αν όχι, που πίνουν τα ζώα νερό; ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 62

63 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ ΧΑΡΤΕΣ 1. Χάρτης Γενικού Προσανατολισμού, Κλίμακας 1: Χάρτης Φυτοκάλυψης, Κλίμακας 1: ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 63

64 ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 64

65 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 65

66 ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 66

67 Εικόνα 1: Αραιό θαμνολίβαδο πουρναριού και αγριελιές με υπόροφο ασφάκα στην περιοχή μελέτης. Εικόνα 2: Φρυγανολίβαδο με ασφάκα και άτομα πουρναριού στην περιοχή Δ.Ε. Μεσολογγίου ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 67

68 Εικόνα 3: Αραιό θαμνολίβαδο πουρναριού σε ασβεστολιθικά εδάφη. Εικόνα 4: Γίδια που βόσκουν σε αραιό θαμνώνα στην περιοχή μελέτης. ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 68

69 Εικόνα 5: Πυκνό θαμνολίβαδο και στο βάθος η λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου και η ομώνυμη πόλη. Εικόνα 6: Αραιό θαμνολίβαδο τυπικών αειφύλλων πλατυφύλλων. ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 69

70 Εικόνα 7: Αραιό θαμνολίβαδο στην ευρύτερη περιοχή της Δ.Ε. Μεσολογγίου. \ Εικόνα 8: Αγελάδες που βόσκουν στα υγρά λιβάδια της λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου. ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 70

71 Εικόνα 9: Υγρά λιβάδια με αλοφυτική βλάστηση στην περιοχή μελέτης. Εικόνα 10: Ποολίβαδο με αγελάδες στη χαμηλή ζώνη. ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Σελίδα 71