Μελέτη ατυχημάτων με μοτοσικλέτες

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Μελέτη ατυχημάτων με μοτοσικλέτες"

Transcript

1 Τ.Ε.Ι. ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ Πτυχιακή εργασία: Μελέτη ατυχημάτων με μοτοσικλέτες Επιβλέπων καθηγητής: Σπυρίδων Στάμος Σπουδαστές: Παππάς Λουκάς ΑΕΜ: 3669 Θεόφιλος Μανώλης ΑΕΜ: 3475 ΚΑΒΑΛΑ ΟΚΤΏΒΡΙΟΣ 2008

2 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η παρούσα εργασία στηρίζεται κυρίως στο βιβλίο Motorcycle Accident Reconstruction and Litigation (Ατυχήματα Μοτοσικλετών. Πραγματογνωμοσύνες και Νομολογία) του οποίου συγγραφέας είναι ο Kenneth S. Obenski και σε στοιχεία που συλλέχτηκαν μετά από ερεύνα που έγινε βασισμένη στις υποδείξεις και τα παραδείγματα του εγχειριδίου αυτού. Είναι μία αναφορά, που συγκεντρώνει στοιχεία που αποδεικνύουν τις ιδιαιτερότητες των μοτοσικλετών σε σχέση με άλλα οχήματα.

3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η εργασία αυτή πραγματεύεται τους λόγους για τους οποίους οι μοτοσικλέτες συμπεριφέρονται διαφορετικά από ότι άλλα οχήματα όπως πχ τα αυτοκίνητα. Οι λόγοι αυτοί έχουν να κάνουν με την γενικότερη φιλοσοφία πίσω από την κατασκευή της μοτοσικλέτας. Μια μοτοσικλέτα στρίβει, φρενάρει, επιταχύνει και συμπεριφέρεται διαφορετικά από ένα αυτοκίνητο ακριβώς επειδή έχει διαφορετική φιλοσοφία κατασκευής. Η διαφορετικότητα έγκειται στο γεγονός ότι η μοτοσικλέτα αποτελείται από δύο κομμάτια ενωμένα με ένα κάθετο άξονα και στηρίζεται σε δύο μόνο ρόδες. Επίσης αναφορικά με τις πραγματογνωμοσύνες ενός ατυχήματος με μοτοσικλέτα θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι ο οδηγός βρίσκεται επάνω και όχι μέσα στο όχημα. Επειδή ακριβώς είναι κατασκευασμένες διαφορετικά συμπεριφέρονται και διαφορετικά σε περιπτώσεις ατυχημάτων. Σημαντικό ρόλο στη συμπεριφορά αλλά και την ασφάλεια μιας μοτοσικλέτας παίζουν τα δομικά της στοιχεία όπως τα φρένα, τα ελαστικά, οι ζάντες η αεροδυναμική, η σωστή συντήρηση και η διάταξη των οργάνων ελέγχου της μοτοσικλέτας. Στην πρόληψη ατυχήματος παίζει ρόλο και ο ρουχισμός του αναβάτη, εάν είναι φωτεινός ή όχι, αλλά και το κατά πόσο η μοτοσικλέτα είναι εμφανής στο δρόμο. Επειδή ακριβώς η οδήγηση μιας μοτοσικλέτας απαιτεί λεπτό χειρισμό και συντονισμένες κινήσεις, και ακριβώς επειδή οι υπόλοιποι οδηγοί σε έναν δρόμο δεν έχουν εμπειρία από οδήγηση μοτοσικλετών, μικρές λεπτομέρειες που στον πολύ κόσμο φαντάζουν ασήμαντες ή και αυτονόητες μπορούν να οδηγήσουν σε ατυχήματα. Το κράνος και ο εξοπλισμός του αναβάτη καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την επιβίωση του μετά από ένα ατύχημα. Στο παρακάτω κείμενο θα εξετάσουμε ενδελεχώς τις συνθήκες ατυχημάτων, τους λόγους που αυτά συμβαίνουν, τι στοιχεία πρέπει να συλλέξει και ποια σημεία να προσέξει ο πραγματογνώμονας καθώς και ειδικές μεθόδους υπολογισμού της ταχύτητας των μοτοσικλετών.

4 Περιεχόμενα Κεφάλαιο 1 Καταλαβαίνοντας τις μοτοσικλέτες 1.1Ορισμός 1.2Κατευθυντηκότητα 1.3Ανάποδο τιμόνι 1.4Χειρισμός 1.5Αρθρωτά Οχήματα 1.6Φρένα 1.7Επιτάχυνση 1.8Μετάδοση κίνησης και Κιβώτια ταχυτήτων 1.9Κινητήρες 1.10Λάστιχα και Τροχοί 1.11Μέσα χειρισμού 1.12Καιρικές συνθίκες 1.13Διάρκεια ζωής 1.14Στάντ (stand) Τροποποιήσεις Κεφάλαιο 2 Φρενάρισμα 2.1 Γενικές Εκτιμήσεις 2.2 Φρένα μεικτού τύπου 2.3 Αντιολισθητικό σύστημα φρεναρίσματος (ABS) 2.4 Φρενάρισμα υπό στροφή 2.5 Αστοχίες υλικού Κεφάλαιο 3 Ελαστικά και Τροχοί 3.1 Γενικές Αρχές 3.2 Εμπρόσθιο Μέρος 3.3 Οπίσθιο Μέρος 3.4 Νέα Ελαστικά 3.5 Σκασμένα Λάστιχα 3.6 Με σαμπρέλα η χωρίς 3.7 Αυλάκι Όμβριων Οδοστρώματος 3.8 Υδρολίσθηση και πρόσφυση σε βρεγμένο οδόστρωμα 3.9 Τροχοί 3.10 Πρόσφυση Κεφάλαιο 4 Συνθήκες στον αυτοκινητόδρομο 4.1 σήμανση οδοστρώματος 4.2 περιορισμένη ορατότητα 4.3 Μη ορατά αντικείμενα 4.4 αυλάκια και ενώσεις οδοστρώματος 4.5 ράγες 4.6 άκρες πεζοδρομίου 4.7 φρεάτια και καπάκια φρεατίων 4.8 μπάρες ασφαλείας 4.9 πινακίδες 4.10 σωματίδια 4.11 ατσάλι 4.12 πύλες 4.13 ζώα 4.14 περιττώματα ζώων 4.15 διασταυρώσεις

5 Κεφάλαιο 5 Εξωτερική εμφάνιση 5.1 Σωλήνες Εξάτμισης 5.2 Κόρνα 5.3 Φώτα και Χρωματισμός 5.4 Ψυχολογία 5.5 Ρουχισμός 5.6 Συμπεριφορά του Αναβάτη Κεφάλαιο 6 Ο Παράγων αναβάτης 6.1 Εμπειρία 6.2 Αρχάριοι Αναβάτες 6.3 Ωριμότητα 6.4 Εκπαίδευση 6.5 Ναρκωτικές Ουσίες 6.6 Επιλογή μοτοσικλέτας 6.7 Συμπεριφορά του Αναβάτη A. Εναλλαγή λωρίδας B. Σφήνες Γ. Συνοδήγηση Δ. Τοποθέτηση στη Λωρίδα E. Προσπερνώντας την κίνηση ΣΤ. Επιθετικά Αμυντικός 6.8 Ικανότητες Αναβάτη A. Χρόνος αντίδρασης B. Φρενάρισμα Γ. Στρίψιμο 6.9 Αναταράξεις 6.10 Επιβάτες Κεφάλαιο 7 Προστασία του αναβάτη 7.1 Η καλύτερη προστασία του μοτοσικλετιστή από τρακάρισμα 7.2 Κράνη 7.3 Προφυλακτήρες 7.4 Προστασία ματιών 7.5 Ζώνες ασφαλείας 7.6 Αερόσακοι 7.7 Μπάρες ασφαλείας 7.8 Καιρός 7.9 Ιματισμός Κεφάλαιο 8 Ταλαντώσεις 8.1 Είδη A. Απλή κυκλική ταλάντωση B. Μπροστινή ταλάντωση Γ. Ταλάντωση υψηλής ταχύτητας Δ. Ανατροπή με άξονα τον μπροστινό τροχό (καπάκι) E. Εξαναγκασμένη ταλάντωση Στ. Εκτίναξη λόγω ταλάντωσης(high-side) 8.2 Γεωμετρία 8.3 Αιτίες 8.4 Αποδεικτικά στοιχεία

6 Κεφάλαιο 9 Ελιγμοί αποφυγής 9.1 Ξάπλωμα της μοτοσικλέτας 9.2 Αλλαγή λωρίδας 9.3 Κατεύθυνση προς τον «στόχο» 9.4 Ανάποδο Τιμόνι 9.5 Φρενάρισμα πανικού 9.6 Αλλαγή κατεύθυνσης πριν το φρενάρισμα 9.7 Αλλαγή κατεύθυνσης μετά το φρενάρισμα 9.8 Ταυτόχρονο φρενάρισμα και αλλαγή κατεύθυνσης 9.9 Αναπήδηση 9.10 Διάλεξε ένα μαλακό μέρος για να τρακάρεις Κεφάλαιο 10 Σχεδόν Μοτοσικλέτες 10.1 Μοτοποδήλατα και μηχανοκίνητα ποδήλατα 10.2 Μηχανοκίνητα δίκυκλα 10.3 Scooters 10.4 Minibikes 10.5 Mini Scooters 10.6 Παράξενα Scooters 10.7 Πολύτροχα οχήματα 10.8 Τρίκυκλα 10.9 Γουρούνες Κάνιστρα (ρυμουλκούμενο όχημα) Τρέιλερ Τρίτροχα οχήματα (π.χ., Morgan και Trihawk) Κεφάλαιο 11 Έρευνες 11.1Αναγνώριση Μάρκας και Μοντέλου Οχήματος 11.2 Φωτογραφίες 11.3 Τραυματισμοί Προβολείς Αντίληψη 11.6 Ιματισμός 11.7 Μηχανολογικά A. Επιλογέας ταχυτήτων Β. Φρένα Γ. Ελαστικά Δ. Στάντ E.Μετατροπές 11.8 Εμπειρία Πρακτικές συμβουλές Κατάσταση Οδοστρώματος Μάρτυρες Δημοσιεύσεις Περισσότερα για τις φωτογραφίες

7 Κεφάλαιο 12 Μέθοδοι Υπολογισμού Ταχύτητας 12.1 Η εκτίμηση της ταχύτητας 12.2 Υπολογισμός της ταχύτητας από τα αποτυπώματα του φρεναρίσματος 12.3 Η αβεβαιότητα είναι δίκοπο μαχαίρι 12.4 Υπολογισμός ταχύτητας από εκδορές και σκαψίματα 12.5 Υπολογισμός ταχύτητας λόγω εκτίναξης 12.6 Υπολογισμός ταχύτητας από ορμή 12.7 Υπολογισμός ταχύτητας από περιστροφή αυτοκινήτου 12.8 Υπολογισμός ταχύτητας από ζημιές 12.9 Υπολογισμός ταχύτητας από ζημιές στο πλαίσιο Υπολογισμός ταχύτητας από ακτίνα στροφής Υπολογισμός σχετικής ταχύτητας από σημάδια ελαστικών Τραυματισμοί Υπολογισμός ταχύτητας από επιτάχυνση

8 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Motorcycle Accident Reconstruction and Litigation (Ατυχήματα Μοτοσικλετών. Πραγματογνωμοσύνες και Νομολογία). Kenneth S. Obenski Σημειώσεις μαθήματος Πραγματογνωμοσύνες. Σπυρίδων Στάμος Πειραματικά αποτελέσματα σε πραγματικό περιβάλλον

9 Πτυχιακή Εργασία Πραγματογνωμοσύνες τροχαίων ατυχημάτων με μοτοσικλέτες Kenneth S. Obenski, RE.

10 Κεφάλαιο Ι Καταλαβαίνοντας τις Μοτοσυκλέτες Σύνοψη 1.1 Ορισμός 1.2 Κατευθυντηκότητα 1.3 Ανάποδο τιμόνι 1.4 Χειρισμός 1.5 Αρθρωτά Οχήματα 1.6 Φρένα 1.7 Επιτάχυνση 1.8 Μετάδοση κίνησης και Κιβώτια ταχυτήτων 1.9 Κινητήρες 1.10 Λάστιχα και Τροχοί 1.11 Μέσα χειρισμού 1.12 Καιρικές συνθίκες 1.13 Διάρκεια ζωής 1.14 Στάντ (stand) Τροποποιήσεις Οι μοτοσυκλέτες είναι ασφαλής φτάνει να θυμάσαι ότι είναι επικύνδυνες. 1.1 Ορισμός Ο περισσότερος κόσμος γνωρίζει ότι οι μοτοσικλέτες έχουν δύο ή τρεις, μπορεί και τέσσερις ρόδες, στρίβουν με την χρήση χειρολαβών, και δεν περιβάλλουν (εντελώς) τον αναβάτη. Οι περισσότεροι κώδικες οχημάτων ορίζουν σαν μοτοσυκλέτα ένα όχημα "το οποίο δεν έχει περισσότερες από τρεις ρόδες σε επαφή με το έδαφος." Αυτός ο ατυχής ορισμός περιλαμβάνει ακόμα και κάποια οχήματα τα οποία είναι ξεκάθαρα αυτοκίνητα και με αυτόν τον τρόπο δίνει σε αυτά τα αυτοκίνητα κάποια προνόμια, όπως τη χρήση της the car pool lane, never intended in the other statutes. Μοτοσυκλέτες, ποδήλατα, τρίκυκλα, τρίκυκλα αυτοκίνητα, μοτοσικλέτες με κάνιστρα μοτοσικλέτες και "τετράτροχα" είναι διαφορετικού είδους οχήματα. Τα υπόλοιπα δεν συμπεριφέρονται όπως οι μοτοσυκλέτες και για τους σκοπούς αυτού του βιβλίου δεν αναφέρονται. Αν και πολλά από τα θέματα που πραγματεύονται μέσα στο βιβλίο θα μπορούσαν να είναι εφαρμόσιμα σε κάποιες από τις άλλες κατηγορίες οχημάτων, θα εννοείται συνέχεια ότι το υπό εξέταση όχημα θα είναι πάντα οι δίτροχες μοτοσυκλέτες, εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά. Οχήματα με πολλούς τροχούς με χειρολαβές δεν στρίβουν σαν μοτοσυκλέτες αλλά συνήθως σαν αυτοκίνητα με χειρολαβές. Ορισμένα τρίκυκλα στρίβουν μετά βίας, λόγω της έλειψης διαφορικού. Απαιτούν από τον αναβάτη να γείρει τη μοτοσικλέτα προς τα έξω στις στροφές για να αποφορτιστεί η εσωτερική πίσω ρόδα έτσι ώστε να μπορεί να ολησθήσει ή να αιωρείται πάνω από το έδαφος, επιτρέποντας έτσι να υπερνικιθούν οι δυνάμεις που τείνουν να κλειδώσουν τον πίσω άξονα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ανατροπή, απώλεια ελέγχου ή εκτίναξη του αναβάτη. Η προσπάθεια στροφής ενός τετράτροχου οχήματος με χειρολαβές και χωρίς κρεμαγιέρα είναι εξαιρετικά δύσκολη. Ο χειρισμός οποιουδήποτα από τα παραπάνω μπορεί να συγκριθεί μόνο με το να οδηγείς ένα αυτοκίνητο καθισμένος στην οροφή. Σε αντίθεση με τα προηγούμενα μια μοτοσυκλέτα η οποία γέρνει προς το εσωτερικό των στροφών, τα οχήματα με περισσότερους από 2 τροχούς τείνουν να παραμένουν σε οριζόντιο επίπεδο με αποτέλεσμα να εκτινάσουν τον οδηγό, επιβάτες και φορτίο όταν στρίβουν. Η μοτοσυκλέτα είναι μια μηχανή αποτελούμενη από έναν κινητήρα και δύο τροχούς στο ίδιο επίπεδο σχεδιασμένη να μεταφέρει ανθρώπους. Ένας κοινός χαρακτηρισμός των μοτοσυκλετών είναι "οχήματα μονής γραμμής." Στο σημείο αυτό να σημειώσουμε ότι αυτός ο ορισμός περιλαμβάνει scooters και μοτοποδήλατα, αλλά αποκλείει οτιδήποτε με περισσότερες ρόδες ή λιγότερους άξονες. Επειδή ο χειρισμός μιας μοτοσυκλέτας απαιτεί καλή ισορροπία και συντονισμό άκρων από τον αναβάτη, ορισμένοι δάσκαλοι οδήγησης εκτιμούν ότι είναι πέντε φορές πιο δύσκολο να οδηγάς μοτοσυκλέτα από το να οδηγείς ένα αμάξι. Συν τοις άλλοις, τα αυτοκίνητα γενικά δεν ανατρέπονται ή εκτινάσσουν τον οδηγό τους όταν αυτός κάνει έναν λάθος χειρισμό. 1.2 Οδήγηση Ο πιο σημαντικός διαχωρισμός για τις μοτοσυκλέτες είναι ο τρόπος με τον οποίο στρίβουν. Η κύρια διαφοροποίηση της οδήγησης μιας μηχανής έγκειται στο γεγονός ότι έχουμε δύο ρόδες στην ίδια ευθεία, και όχι στην ύπαρξη χειρολαβών ή ενός μπροστινού συστήματος διεύθυνσης τύπου μοτοσικλέτας.. Εάν κατασκευάζαμε ένα δίτροχο με τιμόνι αυτοκινήτου δεν θα μπορούσε να οδηγηθεί όπως ένα αυτοκίνητο, ούτε ένα όχημα με περισσότερες από δύο ρόδες θα μπορούσε να οδηγηθεί όπως ένα δίκυκλο επειδή έχει σύστημα διεύθυνσης τύπου μοτοσυκλέτας.. Οι περισσότεροι ενήλικες μπορούν ενστικτωδώς να στρίψουν μια μοτοσυκλέτα αλλά δεν ξέρουν τι κάνουν στην πραγματικότητα. Απλώς ρωτήστε έναν. Ακόμα καλύτερα ρωτήστε τον εαυτό σας και μετά διαβάστε παρακάτω για να δείτε πόσο καλά απαντήσατε. Οι περισσότεροι θα πούνε ότι στρίβεις με το να γέρνεις προς την πλευρά που στην οποία θέλεις να στρίψεις. Οι περισσότεροι 2

11 ενήλικες έχουν μάθει ενστικτωδώς πώς να στρίβουν, να πηγαίνουν ευθεία, να παραμένουν όρθιοι ή να γέρνουν για να στρίψουν αλλά δεν σκέπτονται τι κάνουν. Ελάχιστοι μπορούν να εκφράσουν με λέξεις ακριβώς το πώς οδηγείται μια μηχανή. Με την ταχύτητα που αναπτύσει ένα ποδήλατο λίγη σημασία έχει αν θα οδηγήσεις με ακρίβεια. Αυτό είναι ευτυχές, επειδή οι περισσότεροι ποδηλάτες οδηγούν από διαίσθηση και όχι συνειδητά, και δεν ξέρουν πώς να αντιδράσουν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Ευτυχώς τα ατυχήματα συμβαίνουν σε αρκετά χαμηλές ταχύτητες. Η έλλειψη θεωρητικού υπόβαθρου οδήγησης μίας μηχανής είναι η βασική αιτία πολλών ατυχημάτων. Η οδήγηση ενός δικύκλου είναι εξ ολοκλήρου διαφορετική από όλα τα υπόλοιπα οχήματα εκτός από ίσως από τα αεροπλάνα, αλλά και αυτά έχουν τελείως διαφορετικό χειρισμό. Για να στρίψει κανείς μια μοτοσικλέτα πρέπει τις δώσει κλίση. Όσοι δεν ξέρουν να οδηγούν μηχανή θεωρούν ότι το να δώσεις κλίση σε μια μοτοσικλέτα κατά τη στροφή είναι κάτι το μη απαραίτητο και ο αναβάτης το κάνει για την ευχαρίστησή του. Πιθανώς δεν έχουν οδηγήσει ποτέ ποδήλατο αρκετά γρήγορα για να παρατηρήσουν ότι έπρεπε να δώσουν κλίση για να τρίψουν. Η γωνία κλίσης εξαρτάται από την ακτίνα της στροφής και την ταχύτητα της μοτοσυκλέτας και εξηγείται μαθηματικά.. Η εφαπτομένη της γωνίας κλίσης είναι ίση με τον λόγο της φυγόκεντρου δύναμης και του βάρους το οποίο βάρος είναι ίσο με την πλευρική επιτάχυνση σε g. Η φυγόκεντρος μπορεί να είναι μικρότερη ή ίση, αλλά να μην υπερβαίνει, τον συντελεστή τριβής όπως συμβαίνει και με οποιοδήποτε άλλο όχημα. Εάν η αναλογία υπερβεί το συντελεστή της τριβής ένα ή και τα δύο από τα παρακάτω θα συμβούν: (1) η μοτοσικλέτα θα γλιστρήσει και θα περιγράψει ένα μεγαλύτερο τόξο, ή (2) θα γλιστρήσει και θα πέσει. Εάν υπερβεί το συντελεστή της τριβής μόνο στο ένα άκρο, θα παρεκκλίνει της πορείας καθώς γλιστρά ή πέφτει. tan0 = F c / W = A y Eq. 1.1 Ένα δίτροχο στρίβει επειδή παίρνει κλίση. Ένας κυλιόμενος δίσκος που είναι γερμένος (δείτε το σχήμα 1.2) θα διαγράψει κυκλική τροχιά. Αυτό μπορεί να φανεί με το κύλισμα ενός νομίσματος επάνω σε ομαλή επιφάνεια. Στην αρχή το νόμισμα είναι κάθετο προς το επίπεδο της επιφάνειας και κυλά ευθεία, αλλά τελικά αρχίζει να κλίνει σε μια πλευρά. Δεδομένου ότι κλίνει γυρίζει επίσης προς την πλευρά που κλίνει. Εάν η ταχύτητα θα μπορούσε να διατηρηθεί, το νόμισμα θα κυλούσε σε έναν κύκλο επ αόριστον. Αντ' αυτού, δεδομένου ότι η ταχύτητα μειώνεται, η κλίση αυξάνεται και η ακτίνα στροφής μειώνεται έως ότου το νόμισμα πέφτει. Η κλίση παραμορφώνει το πέλμα του ελαστικού σε τμήμα κώνου, που κυλά φυσικά σε μια κυκλική πορεία. Η ακτίνα του διαγραφόμενου κύκλου είναι πολύ μεγαλύτερη από το ύψος του κώνου, εν μέρει επειδή ένα ελαστικό αναπτύσσει τη μέγιστη πρόσφυση περίπου στο 30% της ολίσθησης και επειδή ο κώνος δεν πραγματικός, αλλά ένας φανταστικός κώνος του οποίου οι δύο ρόδες είναι ένα μικρό μέρος. Ο χειριστής, είτε βάση διαίσθησης είτε σκόπιμα, χρησιμοποιεί τις χειρολαβές όχι άμεσα για να στρίψει, αλλά για να ελέγξει τη γωνία κλίσης. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιήσει το γκάζι για να ελέγξει την ακτίνα για μια δεδομένη θέση των χειρολαβών. Η αυξανόμενη ροπή θα αυξήσει την ακτίνα με την αύξηση της ταχύτητας. Θα σταθεροποιήσει επίσης μια 1. Καταλαβαίνοντας τις Μοτοσικλέτες Εικόνα 1.1 Διάγραμμα ισορροπίας Μοτοσυκλέτας κατά την διάρκεια του στρηψίματος. F c= "Φυγόκεντρος δύναμη, F f = Τ ρ ι β ή, W = Βάρος, R =Αντίδραση εδάφους μοτοσικλέτα που έχει παραπάνω κλίση από την απαιτούμενη για μια δεδομένη στροφή. Το φρενάρισμα σε μια στροφή μπορεί να αποσταθεροποιήσει τη μοτοσικλέτα ή να αυξήσει την φυγόκεντρο τόσο ώστε να υπερβεί τον συντελεστή τριβής. Η τριβή που χρησιμοποιείται για το φρενάρισμα στην πραγματικότητα αφαιρείται από την τριβή που χρησιμοποιείται για την στροφή και το αντίστροφο. Εικόνα 1.2 Ο κώνος κυλάει σχηματίζοντας κύκλο Ο αναβάτης ο οποίος οδηγεί εμπειρικά δεν σκέφτεται τον έλεγχο της γωνίας κλίσης μέσω των χειρολαβών, αλλά εμπειρικά αντιλαμβάνεται ότι παίρνει κλίση για να στρίψει. Πολλοί μιλούν ότι μπορούν να κατευθύνουν την μοτοσικλέτα σπρώχνοντας με τα γόνατά τους το ντεπόζιτο, ή απλώς γέρνοντας. Όλα αυτά έχουν βάση ως ένα ορισμένο βαθμό, αλλά όταν ο αναβάτης δίνει κλίσει, τείνει να ωθήσει προς τα κάτω το handgrip που βρίσκεται στο εσωτερικό της στροφής. Η περιστρεφόμενη ρόδα συμπεριφέρεται ως γυροσκόπιο και αντιστέκεται σε κάθε κίνηση η οποία είναι κάθετη στον άξονα περιστροφής της. Αντ' αυτού, αποκρίνεται με 3

12 1. Καταλαβαίνοντας τις Μοτοσικλέτες τα να περιστραφεί με καθυστέρηση 90 μοιρών, έχοντας ως αποτέλεσμα κάθε προσπάθεια να στραφεί το τιμόνι αριστερά ενώ η μοτοσικλέτα είναι κάθετη στο δρόμο να έχει σαν αποτέλεσμα κλίση προς τα δεξιά. Η οδήγηση επηρεάζεται επίσης από το εάν ένας τροχός δεν έχει σωστή ευθυγράμμιση. Εάν κάποιος κινείται με μικρή ταχύτητα η γυροσκοπική επίδραση θα είναι αμελητέα, αλλά ισχύει το ίδιο φαινόμενο. Στις χαμηλές ταχύτητες η μπροστινή ρόδα γυρίζει με λιγότερη αντίσταση αλλά, καθώς γυρίζει στην κατεύθυνση που ωθήθηκε, αναγκάζει τη ρόδα να ξεφύγει από την ευθεία του κέντρου βάρους της μοτοσικλέτας. Η μοτοσικλέτα αρχίζει να απομακρύνεται από τον άξονα της κίνησης και έτσι αρχίζει μια στροφή στην κατεύθυνση που ο αναβάτης κλίνει. Εάν ο αναβάτης επρόκειτο να συνεχίσει να οδηγεί κατ' αυτό τον τρόπο η μοτοσικλέτα θα συνέχιζε να παίρνει κλίση όλο και περισσότερο, όπως το νόμισμα. Ευτυχώς η ενστικτώδης συμπεριφορά του ενήλικου αναβάτη, είναι να επαναφέρει σε ευθεία πορεία, ή να ανοίξει το γκάζι ώστε η μοτοσικλέτα να σταθεροποιηθεί στην κατάλληλη γωνία και να ολοκληρώσει τη στροφή. Για να επαναφέρει την μοτοσικλέτα σε ευθεία κίνηση πρέπει να επαναφέρει το τιμόνι και να επιταχύνει. Εάν απλώς πατούσε τα φρένα, η μοτοσικλέτα θα ανατρεπόταν. Εάν παρατηρίσουμε ένα παιδί καθώς μαθαίνει ποδήλατο βλέπουμε ότι τα παιδιά επιχειρούν να σταματίσουν φρενάροντας σαν αντίδραση όταν δίνουν περισσότερη κλίση σε μια στροφή. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να πέφτουν. Διδάσκοντας το τρίτο παιδί μου να οδηγάει ποδήλατο παρατήρησα πως είχε αυτό το συνηθισμένο πρόβλημα, όταν σκέφτηκα «το ανάποδο τιμόνι». Της φώναξα, "στρίψε προς την πλευρά που πέφτεις." Άρχισε σχεδόν αμέσως να οδηγά με τόση βεβαιότητα όσο ένας ενήλικος. Στις πολύ χαμηλές ταχύτητες (όπου η ισορροπία είναι δύσκολο να διατηρηθεί) οι χειρολαβές θα γυρίσουν καταφανώς προς την κατεύθυνση της στροφής. Ο αναβάτης μπορεί να διαπιστώσει ότι, αν και κλίνει τη μοτοσικλέτα στη στροφή, ο ίδιος πρέπει να παραμείνει κάθετα προς την μηχανή. Δοκιμάστε το. Μπορείτε να το νοιώσετε εάν ξέρετε τι ψάχνετε. Εάν δεν οδηγάτε μοτοσικλέτα, δοκιμάστε το με ένα ποδήλατο. Ευτυχώς, σοβαρά ατυχήματα δεν συμβαίνουν με τόσο χαμηλές ταχύτητες. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η στατική ισορροπία παίζει τον κύριο ρόλο ενώ η δυναμική ισορροπία σε υψηλότερες ταχύτητες. Μερικές φορές ερχόμαστε αντιμέτωποι με αναφορές που το σύστημα διεύθυνσης μιας μοτοσικλέτας "κλείδωσε," αλλά όταν επιθεωρούμε τη μοτοσικλέτα δεν βρίσκουμε καμία βλάβη. Η προφανής εξήγηση είναι ότι ο αναβάτης, πάντα άπειρος, επιχείρησε να στρίψει γυρνώντας το τιμόνι προς την πλευρά που επιθυμούσε να πάει. Συγχρόνως προσπάθησε να δώσει και κλίση προς εκείνη την κατεύθυνση. Το γυροσκοπικό φαινόμενο της μπροστινής ρόδας προκαλεί υψηλή αντίσταση σε αυτήν την προσπάθεια, δίνοντας την αίσθηση στον οδηγό ότι ο σύστημα διεύθυνσης είναι "κλειδωμένο." 1.3 Ανάποδο τιμόνι Η απόπειρα αλλαγής διεύθυνσης το τιμονιού της μοτοσικλέτας προς την αντίθετη κατεύθυνση από αυτή της κίνησης λέγεται «ανάποδο Τιμόνι». Η έννοια απόπειρα χρησιμοποιείται επειδή το τιμόνι μπορεί στην πραγματικότητα να κινηθεί ελάχιστα. Σε υψηλότερες ταχύτητες, το τιμόνι μπορεί να κινηθεί μόνο ελάχιστες μοίρες. Για να ελιχτεί μια μοτοσικλέτα απότομα, ωθείτε τη μία χειρολαβή, και η μοτοσικλέτα θα κλίνει προς αυτή την πλευρά. Η πλευρά στην οποία κλίνει είναι η κατεύθυνση που θα στρίψει, έως ότου δεν ασκείται δύναμη στη χειρολαβή ή ασκηθεί δύναμη στην άλλη χειρολαβή. Αυτό είναι σημαντικό στοιχείο για αυτόν που κάνει την αναπαράσταση, επειδή συχνά οι αναβάτες στρίβουν με λανθασμένο τρόπο προσπαθώντας να αποφύγουν έναν κίνδυνο. Υπάρχουν αναβάτες που ξέρουν πώς να οδηγήσουν αλλά παίρνουν λανθασμένες αποφάσεις, αλλά μόνο εκείνοι που σκέφτονται ξέρουν πώς να οδηγήσουν. Οι ικανοί αναβάτες μαθαίνουν να χρησιμοποιούν το ανάποδο τιμόνι για να επιτύχουν γρήγορες αλλαγές κατεύθυνσης, αντί απλώς να γέρνουν σε μια στροφή. Τραβούν το εξωτερικό handgrip και ταυτόχρονα ωθούν το εσωτερικό handgrip προκαλώντας έτσι μια απότομη αλλαγή στην γωνία κλίσης. Όταν η μοτοσικλέτα πάρει τη σωστή γωνία κλίσης, το τιμόνι επανέρχεται στην ουδέτερη θέση οδήγησης. Αυτό δίνει την δυνατότητα για ελιγμούς αποφυγής έκτακτων καταστάσεων. Πολλοί εκπαιδευτικοί ασφάλειας μοτοσικλετών θεωρούν το ανάποδο τιμόνι το σημαντικότερο μέρος της σειράς μαθημάτων. Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι γίνεται καλύτερη ευθυγράμμιση τραβώντας την εξωτερική χειρολαβή από το να σπρώξεις την εσωτερική χειρολαβή. Στην πραγματικότητα, στις δοκιμές μας, σε καμία από τις περιπτώσεις δεν έγινε σωστή επαναφορά της μοτοσικλέτας όταν σπρώξαμε την εσωτερική χειρολαβή. Οι ημιμαθείς αναβάτες, σε κατάσταση πανικού, θα προσπαθούσαν να στρίψουν την μοτοσικλέτα μόνο γυρίζοντας το τιμόνι προς την κατεύθυνση στην οποία σκόπευαν να στρίψουν. Η μηχανή ακολουθώντας τους νόμους της Φυσικής θα στρίψει προς την αντίθετη πλευρά. Εάν γείρει και το σώμα του προς την πλευρά που θέλει να πάει θα συναντίσει μεγάλη αντίσταση στο τιμόνι. Η μοτοσικλέτα, προφανώς, θα κινηθεί προς την πλευρά που τις ασκούνται οι μεγαλύτερες δυνάμεις, ανεξάρτητα από το τι θέλει ο αναβάτης. Δεδομένου ότι ο αναβάτης προσπαθεί να εκτελέσει αυτές τις αντιφατικές ενέργειες μπορεί να παρατηρήσει υψηλή αντίσταση στο τιμόνι, και μπορεί ακόμη να υποστηρίξει ότι το σύστημα διεύθυνσης κλείδωσε. Σχεδόν πάντα λόγω του «κλειδώματος», θα πέσει επάνω στο εμπόδιο που προσπαθούσε να αποφύγει. Ο συγγραφέας έμαθε τα παραπάνω με ένα ποδήλατο στην ηλικία δεκατριών. Ευτυχώς αποφάσισε να μην προσπαθήσει το επιχειρήσει. Εκείνοι που δεν έχουν εμπειρία με ανάποδο τιμόνι λένε ότι μια μοτοσικλέτα είναι λιγότερο ευέλικτη από ένα αυτοκίνητο. Εκείνοι που έχουν δοκιμάσει ξέρουν ότι είναι το ίδιο ευέλικτα, και δεδομένου ότι οι μοτοσικλέτες είναι μικρότερες σε όγκο, είναι ελαφρώς πιο ευέλικτες. Όμως η κατάσταση του οδοστρώματος (ανωμαλίες, λάδια κτλ) δίνουν στα αυτοκίνητα ένα πλεονέκτημα Χειρισμός Η ευκολία χειρισμού ποικίλλει από μοτοσικλέτα σε μοτοσικλέτα. Το βάρος, η κατανομή του βάρους, η ακαμψία, το μεταξόνιο, ροπή ανύψωσης του πίσω ψαλιδιού, frond end brake dive, μέγεθος ελαστικών και τροχών, ανάρτηση (ελατήρια και βαθμός απόσβεσης), και η γεωμετρία του συστήματος διεύθυνσης (γωνία κλίσης και ίχνος) είναι οι πιο σημαντικοί παράγοντες διαφοροποίησης. Μια πιο ενδελεχής ανάλυση, εάν είναι δυνατή, είναι πέρα από το μελετητικό μας αντικείμενο. Γενικά, μια αύξηση οποιεσδήποτε από τις προαναφερθείσες παραμέτρους, εκτός από την ακαμψία του πλαισίου και των αναρτήσεων μας οδηγεί σε μια πιο δυσκίνητη μοτοσικλέτα, ενώ μια μείωση των παραμέτρων οδηγεί σε μια πιο ευκίνητη. Στην πράξη, ο 4

13 καλύτερος χειρισμός εμφανίζεται όταν υπάρχει ισοκατανομή του βάρους στον εμπρόσθιο και οπίσθιο άξονα. Στις πιο σύγχρονες μοτοσικλέτες έχουμε περισσότερο βάρος στο εμπρόσθιο τμήμα ώστε να γίνονται ευκολότερη αλλαγή κατεύθυνσης. Αυτό έρχεται σαν αποτέλεσμα της αυξημένης ροπής που αποδίδουν οι σύγχρονοι κινητήρες. Οι μοτοσικλέτες επιρεάζονται από την κατανομή βάρους. Οι υπέρβαροι επιβάτες ή οι υπερβολικές αποσκευές μπορούν να διαταράξουν την ισορροπία της μοτοσικλέτας και να γίνουν το κύριο αίτιο ατυχημάτων. Τα οχήματα που συγκεντρώνουν το βάρος στο πίσω μέρος τείνουν να είναι ασταθή. Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί νέα τεχνοτροπία στην γεωμετρία των αναρτήσεων. Αυτό περιλαμβάνει συνδυαστικό σύστημα οδήγησης, που θυμίζει σύστημα διεύθυνσης αυτοκινήτου, με την αναμενόμενη πολυπλοκότητα. Θεωρητικά είναι μια βελτίωση, αλλά ακόμα δεν εφαρμόζεται μαζικά. "Ανάποδα" μπροστινά πιρούνια προσφέρουν στο μοτοσικλετιστή δύο πλεονεκτήματα. Το ένα είναι η επιπρόσθετη ακαμψία της ύπαρξης σωλήνα μεγαλύτερης διαμέτρου κοντά στο τιμόνι. Αυτό συμβαίνει λόγω των καμπτικών φορτίων που αναπτύσσονται. Το άλλο πλεονέκτημα είναι η μείωση της μη αναρτούμενης μάζας με να τοποθετείται η ανάρτηση ανάποδα δηλαδή η «μπουκάλα» από κάτω. Η μείωση της μη αναρτούμενης μάζας είναι ένας από τους βασικούς τρόπους βελτίωσης της οδήγησης και του χειρισμού των μηχανοκίνητων οχημάτων διότι βοηθά στο να έχουν τα ελαστικά συνεχή επαφή με το οδόστρωμα. 1.5 Αρθρωτά οχήματα Πριν μερικά χρόνια κάποιοι χαρακτήρισαν τις μοτοσικλέτες σαν «αρθρωτά οχήματα». Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τον συνήθη ορισμό ενός αρθρωτού οχήματος, το οποίο απαιτεί μία άρθρωση, όπως ένα ρυμουλκό ενωμένο ε ένα αυτοκίνητο, για λόγους ευελιξίας. Παρότι αληθεύει ότι η μπροστινή ρόδα περιστρέφεται σε σχέση με το πλαίσιο, αυτός ο χαρακτηρισμός ισχύει εξίσου καλά και για τα αυτοκίνητα και τα βαγόνια. Ένας τράκτορας ή ένα τραίνο είναι ένα αρθρωτό όχημα. Ο όρος εφαρμόστηκε αρχικά στις ατμομηχανές σιδηροδρόμου με δύο χωριστά πλαίσια που αρθρώθηκαν μαζί κάτω από έναν μακρύ λέβητα. Οι μοτοσικλέτες δεν συμπεριφέρονται όπως τα αρθρωτά οχήματα. 1.6 Φρένα Το να σταματήσεις μια μοτοσικλέτα είναι τόσο διαφορετικό όσο να οδηγήσεις μια. Για να σταματήσετε ένα όχημα με περισσότερους από δύο τροχούς, πατήστε τα φρένα. Το όχημα θα σταματίσει διαγράφοντας ευθεία τροχειά στην ελάχιστη δυνατή απόσταση. Ένα αρθρωτό όχημα, μπορεί να διπλώσει, αλλά θα σταματήσει χωρίς α τουμπάρει. Το απότομο πάτημα των φρένων μιας μοτοσικλέτας θα έχει σαν αποτέλεσμα μια σύντομη ολίσθηση έως ότου η μοτοσικλέτα ανατραπεί, κατόπιν θα φτάσεται σε κατάσταση πλήρους ακινησίας γλιστρώντας προς το πεζοδρόμιο, ακολουθώντας την μοτοσικλέτα, χωρίς να πάθετε τίποτα χειρότερο, εάν είστε τυχεροί. Επίσης μπορεί να ανατραπεί η μηχανή προς τα εμπρός «καπάκι» ή να φέρετε τούμπες μαζί με τη μοτοσυκλέτα. Ο προσεκτικός έλεγχος των φρένων είναι απαραίτητος για να επιτύχετε το μέγιστο δυνατό φρενάρισμα χωρίς μπλοκάρισμα των τροχών και την απώλεια ελέγχου. Πολλοί αναβάτες έχουν μάθει να διατηρούν κάποιο έλεγχο με τον 1. Καταλαβαίνοντας τις Μοτοσικλέτες έναν τροχό κλειδωμένο και μερικοί μπορούν να παραμείνουν όρθιοι, εν συντομία, και με τους δύο. Κάτι τέτοιο δεν συνόσταται. Το ABS (αντιολισθητικό σύστημα φρεναρίσματος) έχει εφαρμοστεί πλέον και στις μοτοσικλέτες. Η τροχαία εθνικών οδών Καλιφόρνιας έχει εφαρμόσει αυτό το σύστημα στις μοτοσικλέτες τις περιπόλου της. Το σύστημα είναι τόσο πλεονεκτικό ώστε να έχει γίνει απαίτηση από το CHR. Γίνεται κατανοητό, ότι η σωστή πρακτική φρεναρίσματος είναι κρίσιμη για το καλό φρενάρισμα, άρα οι μοτοσικλέτες θα ωφεληθούν πολύ από την εισαγωγή ABS. Μια διαφοροποίηση είναι ότι ενώ το ABS βοηθά τα αυτοκίνητα να παραμείνουν υπό έλεγχο κατά τη διάρκεια του φρεναρίσματος, οι μοτοσικλέτες πρέπει να φρεναρίσουν σε ευθεία γραμμή για το μέγιστο δυνατό φρενάρισμα. Οι περισσότερες μοτοσικλέτες έχουν χωριστά χειριστήρια για τα μπροστινά και οπίσθια φρένα. Το κύριο φρένο είναι το εμπρόσθιο και λειτουργεί με το δεξί χέρι. Αυτό μπορεί να φανεί παράλογο σε ένα εξοικειωμένο με άλλα οχήματα άτομο όπου το σημαντικό (ή μοναδικό) φρένο είναι το ποδόφρενο. Εξυπηρετώντας την τεχνική απλότητα το χειριστήριο μπροστινών φρένων τοποθετήθηκε στο εμπρός πιρούνι, αλλά το αποτέλεσμα είναι και πολύ πρακτικό. Τα σύγχρονα φρένα είναι εξαιρετικά ισχυρά και το δεξί χέρι, για τους περισσότερους ανθρώπους, είναι και το ισχυρότερο και καλύτερα ελεγχόμενο. Αυτό βάζει και τη λεπτότητα και τη δύναμη όπου απαιτείται για να επιτύχει το μέγιστο φρενάρισμα. Το οπίσθιο φρένο ελέγχεται από το δεξί πόδι. Αν και το οπίσθιο φρένο είναι συνήθως λιγότερο ισχυρό από το μπροστινό, το πόδι μπορεί εύκολα να παρέχει όλη την απαραίτητη δύναμη για να το μπλοκάρει. Ούτος ή άλλως, με το πόδι μπορούν να μπλοκάρουν και τα τέσσερα φρένα σε ένα μέσο φορτηγό ακόμη και χωρίς υδραυλική υποβοήθηση. Αυτό σημαίνει ότι το ποδόφρενο πρέπει να χρησιμοποιηθεί με μεγάλη προσοχή εάν θέλουμε να αποφύγουμε το μπλοκάρισμα. Στο κεφάλαιο 2 Φρενάρισμα, αναφερόμαστε,με περισσότερες λεπτομέρειες. Μερικές αντίκες ή scooters μπορεί να έχουν το μπροστινό φρένο στο αριστερό και το οπίσθιο φρένο στη δεξιά χειρολαβή, επιπλέον, το οπίσθιο φρένο μπορεί ακόμη και να είναι τοποθετημένο στο αριστερό πόδι. Για να γίνουν τα πράγματα χειρότερα είναι τυποποιημένο στα ποδήλατα να έχουν στο δεξί χέρι το χειριστήριο του οπίσθιου φρένου. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το δεξί φρένο θεωρείται το κύριο. 1.7 Επιτάχυνση Οι μοτοσικλέτες Street είναι συνήθως γρηγορότερες από τα αυτοκίνητα, ή τουλάχιστον φαίνονται γρηγορότερες. Τα όρια επιτάχυνσης των μοτοσικλετών είναι απίστευτα. Ενώ οι κατασκευαστές εξωτικών αυτοκινήτων των $ πασχίζουν να επιτύχουν επιταχύνσεις σε 4 δευτερόλεπτα υπάρχουν διάφορες σχετικά κοινές μοτοσικλέτες παραγωγής που μπορούν να κάνουν το ίδιο πράγμα σε λιγότερο από 2,5. Ενώ οι κατασκευαστές αυτοκινήτων πασχίζουν να βγάλουν 300 άλογα από ένα όχημα 1400 κιλών (5 κιλά ανά ίππο) οι μοτοσικλέτες μπορούν να αγοραστούν με 140 άλογα ιπποδύναμη και 200 κιλά βάρος (1,4 κιλά ανά ίππο) και με εξατάχητο σασμάν που μπορεί να αλλάξει σχέση πάρα πολύ γρήγορα. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, ακόμη και η συνηθισμένη 550 CC "αργοκίνητη" U.J.M. μπορεί να επιταχύνει από μηδέν έως εκατό σε χρόνο κάτω από 6 δευτερόλεπτα. Απλώς τερματίζει στα 177, αντί για 241, και 5

14 1. Καταλαβαίνοντας τις Μοτοσικλέτες απαιτεί περισσότερες αλλαγές ταχυτήτων. Η επιτάχυνση πωλεί πιθανώς περισσότερες μηχανές από ότι τα διαφημιστικά. Τίποτα δεν συγκρίνει αρκετά με τα 0.8 g εκτός ίσως από τα 0.9, και το μόνο πράγμα που μπορεί να αγοράσει κανείς με τέτοιου είδους επιτάχυνση είναι μια μοτοσικλέτα. Για να βιώσετε περισσότερα g, είτε πηγαίνετε στον μηχανοκίνητο αθλητισμό είτε καταταγείτε στην Πολεμική Αεροπορία. Δεν αποτελεί έκπληξη που αποκαλούν τις μοτοσικλέτες «σκοτώστρες». Τα περιοδικά μοτοσικλετών δημοσιεύουν πίνακες με συγκριτικά δοκιμών, έτσι ώστε να μην είναι πολύ δύσκολο να βρείτε αυτό που ψάχνετε. Δεν τεστάρονται όλα τα μοντέλα. Η Honda μόνο μπορεί να λανσάρει σαράντα ή και περισσότερα μοντέλα σε ένα έτος. Ευτυχώς, τα μοντέλα τείνουν να εξελίσσονται, έτσι μπορείτε να κατηγοριοποιήσετε την εν λόγω μοτοσικλέτα εάν δεν μπορείτε να βρείτε κάτι το ίδιο. Ριζικά νέα και δημοφιλή μοντέλα τείνουν να συγκεντρώνουν την προσοχή του Τύπου. Είναι μια καλή ιδέα να ξεθαφτούν μια ή δύο δοκιμές για οποιαδήποτε μοτοσικλέτα έχει εμπλακεί σε ένα ατύχημα. Μερικές φορές τα άρθρα στα περιοδικά σχετικά με τα επόμενα ή ανταγωνιστικά μοντέλα θα δείξουν τις αδυναμίες και τα μειονεκτήματα τις εν λόγο μοτοσικλέτας. Η επιτάχυνση είναι το κρυφό χαρτί του μοτοσικλετιστή. Όταν επικρατεί υπερβολική κίνηση ή σε μια κατάσταση όπου ένα μικρό αυτοκίνητο θα εγκλοβιζόταν από ένα μεγαλύτερο ο μοτοσικλετιστής μπορεί απλώς να επιταχύνει - δηλαδή απλώς επιταχύνετε και απομακρυνθείτε από την απειλή. Δεν είναι το καλύτερο πράγμα που μπορείς να κάνεις, αλλά μερικές φορές είναι η μόνη σου επιλογή. Η γρήγορη επιτάχυνση επιτρέπει στον αναβάτη να κινηθεί γρήγορα στην κατεύθυνση που επιθυμεί και πιθανώς να έχει ανεμπόδιστη θέα. Το φρενάρισμα τείνει να αποσταθεροποιήσει τη μοτοσικλέτα και να εκθέσει τον αναβάτη σε απειλές από πίσω. Οι μοτοσικλέτες δίνουν την αίσθηση και συνήθως είναι σταθερότερες επιταχύνοντας. Επομένως, το ρητό "σε περίπτωση αμφιβολίας, επιτάχυνε" συχνά βοηθά έναν αναβάτη που δεν έχει καμία ιδέα τι να κάνει. Ενώ η επιτάχυνση μπορεί να μην αποδειχθεί η σοφότερη επιλογή, ο αναβάτης μπορεί να ήταν σε μια κατάσταση όπου η απραξία να αποδειχθεί καταστροφική αλλά δεν είχε το χρόνο ή την εμπειρία να εξετάσει όλες τις επιλογές και να επιλέξει την καλύτερη δυνατή. Μερικές φορές να οδηγήσει κανείς μια μοτοσικλέτα μπορεί να σε οδηγήσει σε μία κατάσταση ότι το ένα πράγμα που μπορείτε να είστε βέβαιοι είναι λάθος να είναι τελικά το σωστό. Δυστυχώς, η επιτάχυνση μπορεί να καταστήσει τα πράγματα χειρότερα. Εάν το πρόβλημα είναι, παραδείγματος χάριν, μια οπίσθια ρόδα που ολισθαίνει, η επιτάχυνση δεν είναι πιθανό να το διορθώσει αντ' αυτού ο μοτοσικλετιστής θα πέσει με μεγαλύτερο κίνδυνο από ότι πριν. Στην πραγματικότητα οι μοτοσικλέτες είναι γρηγορότερες από τα αυτοκίνητα. Το ανυπέρβλητο ρεκόρ ταχύτητας στο έδαφος, mach 1 (1190 km/h), καταρίφθικε από τον Stan Barrett με μια τρίτροχη, μοτοσικλέτα, με πυραυλοκινητήρα το 1979 στη βάση της Πολεμικής Αεροπορίας Edwards. Η FIA (Federation Internationale Automobile) αρνήθηκε να εγκρίνει το ρεκόρ του επικαλούμενη μια τεχνική λεπτομέρεια, αλλά η FIM (Federation Internationale Mo-tocycliste)δήλωσε, "καθένας ξέρει ότι οι μοτοσικλέτες είναι γρηγορότερες από τα αυτοκίνητα," και αναγνώρισαν το επίτευγμά του. (Μόλις το 2002 ένα τετράτροχο όχημα επανέλαβε το επίτευγμα του Stan.) 1.8 Μετάδοση κίνησης και Κιβώτια ταχυτήτων Τα συτήματα μετάδοσης κίνησης των μοτοσικλετών και τα κιβώτια ταχυτήτων διαφέρουν πολύ από τα αντίστοιχα των αυτοκινήτων. Η προφανής διαφορά είναι αυτή που έχει επιπτώσεις στους νέους αναβάτες πιο πολύ: αλλάζουν με το πόδι. Εκτός αν εξετάζετε μια αντίκα, ο συμπλέκτης χρησιμοποιείται με το αριστερό χέρι και οι περισσότεροι επιλογείς ταχυτήτων με το αριστερό πόδι. Πολλές Βρετανικές και μερικές ιταλικές μοτοσικλέτες έχουν τον επιλογέα στο δεξί πόδι, αλλά τα πρότυπα US-DOT απαιτούν όλες τις νέες μοτοσικλέτες να είναι κατασκευασμένες με τον ίδιο τρόπο. Ο επιλογέας ταχυτήτων κινείται πάνω-κάτω, επιστρέφοντας πάντα στο κέντρο μετά από μια αλλαγή ταχύτητας. Συνήθως ο αναβάτης ωθεί τον επιλογέα προς τα κάτω για να κατεβάσει ταχύτητα, και ωθεί προς τα επάνω για να ανεβάσει ταχύτητα. Η πιο κοινή διάταξη αποκαλούμενη, "μία κάτω, τέσσερις επάνω," έχει την νεκρά μεταξύ πρώτης και δευτέρας σε ένα πεντατάχυτο κιβώτιο. Το «μία κάτω, πέντε επάνω» κερδίζει συνεχώς έδαφος στις σύγχρονες μοτοσικλέτες. Ο εσωτερικός μηχανισμός επαναφοράς του κιβωτίου, μετά από κάθε αλλαγή ταχύτητας επαναφέρει τον επιλογέα στην ίδια θέση έτσι ώστε ο αναβάτης να επαναλαμβάνει την ίδια κίνηση κάθε φορά που αλλάζει ταχύτητα προς την ίδια κατεύθυνση. Είναι ευκολότερο να μάθει κανείς αυτόν τον τρόπο εναλλαγής ταχυτήτων σε σχέση με τον αντίστοιχο του αυτοκινήτου αλλά δεν είναι δυνατό να παραλειφθεί κάποια σχέση μετάδοσης. Πρέπει να επιλεχθούν όλες οι σχέσεις μετάδοσης κατά σειρά. Η εύρεση της νεκράς σε μερικές μεταδόσεις είναι πολύ δύσκολη υπόθεση επειδή το κενό είναι πολύ πιο μικρό από τις άλλες σχέσεις ώστε να επιτρέψει την άμεση αλλαγή από πρώτη σε δευτέρα, ή από δευτέρα σε πρώτη. Κανονικά υπάρχει φωτεινή ένδειξη της νεκράς αλλά ελάχιστες φορές βοηθάει τον χειριστή. Ελάχιστα μοντέλα έχουν ένδειξη για το ποια σχέση χρησιμοποιείται. Υπάρχουν πολυάριθμες παραλλαγές. Μερικές μοτοσικλέτες, είτε ταξιδιού είτε αναψυχής, έχουν ένα πετάλι στη φτέρνα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τα ανεβάσματα ταχυτήτων. Αυτό προστατεύει τα παπούτσια σας, αλλά απαιτεί περισσότερη μετακίνηση των ποδιών για τις αλλαγές από ότι μία κανονική διάταξη. Μερικές μοτοσικλέτες έχουν ανεστραμμένη διάταξη για να πετύχουν μια πιο αγωνιστική στάση του αναβάτη. Μερικές μοτοσικλέτες dragster έχουν ανεστραμμένη διάταξη για γρηγορότερα ανεβάσματα. Έχουν υπάρξει μοναδικές διατάξεις όπως βοηθητικές μεταδόσεις, αυτόματες ή μη. Τα μηχανάκια τύπου Vespa αλλάζουν ταχύτητα από μια συστροφή της αριστερής χειρολαβής όταν ο συμπλέκτης είναι πατημένος. Αυτή η διάταξη απαιτεί λεπτό χειρισμό και δεν χρησιμοποιείται πλέον. Τα scooters μπορεί επίσης να έχουν φυγοκεντρικούς "αυτόματους" συμπλέκτες, και το μπροστινό φρένο είναι όπου κανονικά βρίσκεται ο συμπλέκτης. Οι αντίκες είχαν μια διάταξη ποδοσυμπλέκτη και επιλογέα ταχυτήτων χεριού στην αριστερή πλευρά του ντεπόζιτου. Η διάταξη ήταν παρεμφερής με μοτοκαλιεργητή (φρέζα) και είχε ακόμα και όπισθεν: R-N-1-2-3, σε σειρά. Αυτή η διάταξη είναι αρκετά δύσχρηστη και έχει κερδίσει το προσωνύμιο "συμπλέκτης αυτοκτονίας," ή "αλλαγή αυτοκτονίας". Είναι πολύ δύσκολος ο χειρισμός χωρίς ακούσια αλλαγή κατεύθυνσης, είτε από τις χειρολαβές είτε από μετατόπιση βάρους. Εσωτερικά, οι μεταδόσεις μοτοσικλετών μοιάζουν περισσότερο με μεταδόσεις φορτηγών από ότι με τις μεταδόσεις 6

15 αυτοκινήτων. Δεν έχουν κανέναν συγχρονιστή και έχουν γρανάζια ευθείας οδόντωσης, με σχέση μετάδοσης τουλάχιστον ένα προς επτά. Το περιβάλλον του αναβάτη είναι αρκετά θορυβώδες και τα φορτία αρκετά μικρά ώστε τα ελικοειδή γρανάζια να είναι περιττά. Οι σχέσεις μετάδοσης είναι αριθμητικά τόσο κοντά ώστε οι συγχρονιστές ή οι διπλοί συμπλέκτες να μην κρίνονται απαραίτητοι. Είναι όχι μόνο δυνατό αλλά συνηθίζονται οι αλλαγές ταχυτήτων χωρίς αποσύμπλεξη. Μερικοί αναβάτες δεν χρησιμοποιούν ποτέ το συμπλέκτη για τα ανεβάσματα ή για αλλαγές στις μεγάλες ταχύτητες. Οι περισσότερες μεταδόσεις έχουν μειωτήρα, είτε με αλυσίδα με γρανάζια, μεταξύ της μηχανής και της μετάδοσης, έτσι ώστε ο άξονας εισαγωγής της κίνησης να έχει λιγότερες στροφές από την μηχανή. Ο συμπλέκτης μπορεί να είναι πριν ή μετά από τον μειωτήρα. Οι περισσότερες ιαπωνικές μοτοσικλέτες χρησιμοποιούν "υγρούς" συμπλέκτες, που σημαίνει ότι ο συμπλέκτης είναι βυθισμένος στο λάδι που λιπαίνει το κιβώτιο ταχυτήτων. Οι περισσότερες αμερικάνικες και ευρωπαϊκές μοτοσικλέτες έχουν ξηρούς συμπλέκτες, όπως τα αυτοκίνητα. Σχεδόν όλες οι ιαπωνικές μοτοσικλέτες χρησιμοποιούν κοινό δοχείο λαδιού για τη μηχανή, τη μετάδοση και τον υγρό συμπλέκτη. Αυτό τρομάζει πολλούς μηχανικούς - επειδή οι απαιτήσεις για τα λιπαντικά μηχανών και τα λιπαντικά κιβωτίων ταχυτήτων είναι διαφορετικές- αλλά λειτουργεί. Αυτός ο τρόπος λίπανσης είναι ο πιο οικονομικός. Η Harley Davidson και πολλοί Ευρωπαίοι κατασκευαστές προτιμούν λιπαντικό για κιβώτια ταχυτήτων (βαλβολίνη) τους και ενσωματώνουν ξεχωριστό δοχείο λαδιού. Τα λιπαντικά ταχυτήτων και τα λιπαντικά μηχανών έχουν διαφορετική χημική σύσταση επειδή προορίζονται για εξ ολοκλήρου διαφορετικά περιβάλλοντα εργασίας. Οι υγροί συμπλέκτες είναι πολύ αποδοτικοί. Αν και απαιτούν περισσότερους δίσκους και πλατώ, μπορούν να κατασκευαστούν ώστε να μην καταλαμβάνουν πολύ χώρο. Χρησιμοποιούνται στις αυτόματες μεταδόσεις, αλλά τα ρινίσματα του υλικού επένδυσης των συμπλεκτών μπαίνουν στο λάδι της μηχανής. Μερικές φορές οι υγροί συμπλέκτες είναι δύσκολο να αποσυναρμολογιθούν. Για ένα δοσμένο μέγεθος κινητήρα, οι μοτοσικλέτες θα έχουν ένα πολύ ελαφρύτερο σύστημα μετάδοσης από ένα αυτοκίνητο, απλά επειδή υπάρχει μικρότερη αντίσταση λόγω βάρους. Οι συμπαγείς, υγροί πολύδισκοι συμπλέκτες έχουν λιγότερη αδράνεια από τους συμπλέκτες των αυτοκινήτων. Οι αλυσίδες χρησιμοποιούνται ακόμα ευρέως για λόγους απλότητας, μικρού βάρους και αποδοτικότητας, ακόμα και δεν έχουν τόση διάρκεια ζωής και απαιτούν περισσότερη συντήρηση σε σχέση με τους άξονες και τα γρανάζια. Οι μετάδοση κίνησης με ιμάντα είναι άλλος ένας εναλλακτικός τρόπος τελικής μετάδοσης της κίνησης. Οι μετάδοση κίνησης με ιμάντα είναι αποδεδειγμένα αρκετά αξιόπιστη αλλά όχι τόσο ανθεκτική όσο ο άξονας κίνησης. Οι ελαφρύτερες μεταδόσεις κίνησης σημαίνει καλύτερη απόκριση, το οποίο ενισχύει περαιτέρω την επιτάχυνση. 1.9 Κινητήρες Πολλοί κινητήρες μοτοσικλετών κατασκευάζονται όπως οι αγωνιστικοί κινητήρες με τους πολλαπλούς εκκεντροφόρους επικεφαλής, τουλάχιστον ένα εξαερωτήρα (καρμπυρατέρ) ανά κύλινδρο, ή μπεκ ψεκασμού καυσίμου, και μέχρι πέντε βαλβίδες ανά κύλινδρο. Κόφτης πάνω από τις σαλ είναι συνηθισμένο, και οι σαλ δεν είναι κάτι το υπερβολικό. Σχεδιάζονται συχνά για πολύ υψηλή ιπποδύναμη, περίπου Καταλαβαίνοντας τις Μοτοσικλέτες άλογα ανά λίτρο που σημαίνει 2.2 άλογα ανά κυβική ίντσα. 1 ίππος ανά κυβική ίντσα θεωρείται γενικά υψηλή επίδοση. Τα εσωτερικά μέρη των μηχανών είναι τόσο μικρά ώστε να επιτρέπουν γρήγορη απόκριση και υψηλές στροφές. Μια τυπική δίλιτρη μηχανή αυτοκινήτου έχει τέσσερις κυλίνδρους. Υπάρχουν κινητήρες μοτοσικλετών στα 250 CC που έχουν κατασκευαστεί με τέσσερις κυλίνδρους. Ο κινητήρας Morbidelli διάταξης V-8 είχε χώρο καύσης 947 CC. Ο συνηθέστερος κινητήρας "small block Chevy" (Chevrolet) ξεκινάει από τα CC και υπάρχουν εκδόσεις στα CC. Η περιστρεφόμενη μάζα αναλογικά μικρή και αυτό οφείλεται στους ελαφρούς σφονδύλους ή ακόμα και στην απουσία σφονδύλου. Μερικές τετρακύλινδρες μηχανές έχουν το γρανάζι μετάδοσης κίνησης στο κέντρο του στροφαλοφόρου άξονα, γεγονός που τις κάνει να είναι ακόμα ελαφρύτερες. Κατά συνέπεια μπορούν να περιστρέφονται γρηγορότερα, που παράγοντας ακόμα περισσότερη επιτάχυνση, σε σχέση με την ιπποδύναμή τους. Υπάρχει ακόμα ζήτηση για τις μεγάλες δικύλινδρες μοτοσικλέτες μέχρι CC. Ο επίπεδος κινητήρας (boxer) της Volkswagen χρησιμοποιήθηκε στο βραζιλιάνικο μοντέλο Amazona, ενώ η Boss Hoss κινείται από τη "small block Chevy." Οι μοτοσικλέτες παραγωγής έχουν λανσαριστεί με έναν, δύο, τρεις, τέσσερις, έξι, ή οκτώ κυλίνδρους σχεδόν σε κάθε διάταξη, συμπεριλαμβανομένων μερικών διατάξεων που προκαλούν έκπληξη, όπως " V-3, " " W-3, " ή " square-4." Οι δίχρονες μηχανές είναι ακόμα ευρέως διαδεδομένες εκτός των ΗΠΑ και για αγώνες moto cross. Υπάρχουν κινητήρες Wankel, turbo, ηλεκτροκινητήρες, και πετρελαίου επίσης. Οι πρώτες μοτοσικλέτες diesel αναπτύχθηκαν στην Ινδία. Είχαν υιοθετηθεί από το βρετανικό και Αμερικάνικο στρατό λόγω της χαμηλής αναφλεξιμότητας του καυσίμου Ελαστικά και Τροχοί Τα ελαστικά των μοτοσικλετών κατασκευάζονται από τους ίδιους τύπους υλικών, και είναι της ίδιας γενικής κατασκευής με όλα τα άλλα ελαστικά, αλλά η ανάγκη να διατηρηθεί η πρόσφυση κλίνοντας σε μια στροφή απαιτεί ορισμένες διαφοροποιήσεις. Όλες τα άλλα ελαστικά είναι κυλινδρικού πέλματος για να μεγιστοποιείται η επαφή με το οδόστρωμα. Τα ελαστικά των μοτοσικλετών πρέπει να έχουν μια στρογγυλευμένη διατομή διότι σε αντίθετη περίπτωση δεν θα ήταν εφικτό να στρίψουν. Οι μοτοσικλέτες επιρρεάζονται από την επιλογή ελαστικόν τόσο ώστε η αλλαγή ελαστικών να αλλάζει την συμπεριφορά της. Δείτε το κεφάλαιο 3, Ελαστικά και τροχοί Μέσα ελέγχου Η διάταξη των χειριστηρίων είναι πλέον τυποποιημένη: Συμπλέκτης: αριστερός μοχλός (μανέτα) Επιλογέας ταχυτήτων: αριστερός επιπόδιος μοχλός Μπροστινό Φρένο:Δεξιός μοχλός (μανέτα) Οπίσθιο φρένο: Δεξιός επιπόδιος μοχλός Γκάζι: Δεξιά περιστρεφόμενη χειρολαβή Μερικές μηχανές συνίθιζαν να έχουν το γκάζι στα αριστερά. Οι μοτοσικλέτες Indian είχαν μερικά χειριστήρια ανάποδα σε σχέση με τις Harley-Davidson, απλά για να είναι διαφορετικές. Η επίσημη δικαιολογία ήταν ότι το γκάζι ήταν τοποθετημένο αριστερά ώστε να επιτρέψει στους αστυνομικούς να πυροβολούν οδηγώντας, λες και μπορεί κανείς να πετύχει τίποτα πάνω σε μια 7

16 1. Καταλαβαίνοντας τις Μοτοσικλέτες κινούμενη μοτοσικλέτα. Αυξομειωτής έντασης φωτισμού προβολέων: διακόπτης στον αριστερό αντίχειρα. Μερικές μπορούσαν να αναβοσβήνουν τα φώτα στιγμιαία όπως τα αυτοκίνητα. Αυτό ήταν βολικό, και πολλές φορές σωτήριο στις παλαιότερες μοτοσικλέτες που δεν είχαν πάντα τα φώτα αναμένα Κόρνα: κουμπί στον αριστερό αντίχειρα, κάτω από τον αυξομειωτή έντασης φωτισμού. Ορισμένα μοντέλα της Moto Guzzi έχει επίσης ενσωματωμένο χειριστήριο όπου ενεργοποιούσε φώτα και κόρνα μαζί. Και αυτό έχει αποδειχτεί σωτήριο. Το φλας δεν έχει συγκεκριμένη θέση. Συναντάται και στις δύο πλευρές ανάλογα το μοντέλο, λειτουργεί με τον αντίχειρα, υπάρχουν χειριστήρια και οριζόντια και κάθετα, και ακόμη και με τρία χωριστά κουμπιά για τον αριστερό αντίχειρα (αριστερά, ακύρωση, δεξιά). Η συνηθέστερη διάταξη είναι στον αριστερό αντίχειρα με οριζόντιο χειριστήριο. Είναι εύκολο να το θυμάται κανείς, αλλά σε μερικά μοντέλα απαιτείται από τον αναβάτη να αφήσει την χειρολαβή ώστε να κινήσει το διακόπτη, έτσι ο αναβάτης πρέπει να χρησιμοποιήσει ολόκληρο το βραχίονά του για να ολοκληρώσει μια ενέργεια που θα έπρεπε να ήταν δυνατή μόνο με τον αντίχειρα. Τα παλαιότερα μοντέλα είχαν κάθετο διακόπτη. Μερικοί κατασκευαστές έχουν υιοθετήσει τη διάταξη με τρία κουμπιά στο αριστερό μέρος. Ορισμένες Harley και BMW χρησιμοποιούν χωριστά κουμπιά για κάθε φλας, αριστερός αντίχειρας για τον αριστερό, δεξιό αντίχειρα για το δεξιό. Αυτό κατά την άποψή μας είναι καλύτερο, αλλά δεν είναι κοινώς αποδεκτό. Οι Harley χρησιμοποιούν κουμπιά που απαιτούν συνεχή επαφή, τα οποία πρέπει να πιέζει ο αναβάτης, ενώ η BMW έχει κουμπί επαναφοράς, ενώ σε μερικά μοντέλα, έχει αυτόματη επαναφορά. Τα συστήματα αυτόματης επαναφοράς έχουν αρχίσει να διαδίδονται. Ορισμένες μοτοσικλέτες εξοπλίζονται πλέον με στερεοφωνικά, μερικά από τα οποία έχουν έξι ή και περισσότερα κουμπιά για τον αριστερό αντίχειρα. Επίσης υπάρχουν υπολογιστές ταξιδίου (cruise control), CD changers, ασύρματος (CB), και κινητά τηλέφωνα, τα οποία έχουν τα χειριστήριά τους στο αριστερό χέρι, επειδή το δεξί χέρι είναι επιφορτισμένο με το γκάζι και το μπροστινό φρένο Καιρικές συνθίκες Οι κακές καιρικές συνθίκες είναι ταλαιπωρία για όλους όσους ταξιδεύουν. Στους μοτοσυκλετιστές η δυσχέρεια είναι πολύπλευρη. Η κυκλοφορία των μοτοσικλετών σχεδόν εξαφανίζεται όταν βρέχει, χιονίζει ή κάνει κρύο, εκτός από δύο τύπους αναβατών: εκείνοι που δεν έχουν καμία άλλη επιλογή και εκείνοι που είναι προετοιμασμένοι κατάλληλα. Ο επαρκής ιματισμός μπορεί να κρατήσει έναν αναβάτη ζεστό, στεγνό και ευτυχισμένο σε σχεδόν οποιεσδήποτε καιρικές συνθίκες. Το πιο δύσκολο κομμάτι του εξοπλισμού είναι να βρεθεί προστασία για τα μάτια η οποία όμως να μην θολώνει. Το πιο εμφανές πρόβλημα είναι η πρόσφυση, αλλά μπορεί να αντιμετωπιστεί με κατάλληλα λάστιχα και προσοχή. Τα ελαστικά των μοτοσικλετών δεν υδρολισθαίνουν εύκολα και, εφ' όσον η επιτάχυνση βρίσκεται, σε οποιοδήποτε άξονα, κάτω από το συντελεστή τριβής, μια μοτοσικλέτα μπορεί να οδηγηθεί ακόμη και σε υγρό πάγο (υπάρχουν οργανωμένοι αγώνες μοτοσικλετών σε τέτοιες συνθικες). Αυτό οφείλεται στη στρογγυλή διατομή των ροδών. Το πραγματικό πρόβλημα είναι έλλειψη πρόσφυσης για τους άλλους αυτοκινητιστές που μπορεί να πέσουν επάνω στον ατυχή μοτοσυκλετιστή. Μια ψιλή βροχή μετά από μια μακροχρόνια ξηρά περίοδο δημιουργεί μία κατάσταση ιδιαίτερα ύπουλη για τις μοτοσικλέτες. Το νερό αναμιγνύεται με λάδια, σκόνη και κομμάτια ελαστικών στο οδόστρωμα, δημιουργώντας ένα λιπώδες στρώμα (γλίτσα). Αυτό συναντάται συχνότερα σε τμήματα του δρόμου, όπου η κυκλοφορία επιβραδύνεται ή σταματάει, καθώς και στο κέντρο του δρόμου, ειδικά στις εμβυθίσεις, όπου οι μηχανές στάζουν. Μετά από μερικές ώρες αυτό το λιπώδες στρώμα ξεπλένεται, αλλά δεν θυμούνται όλοι οι αναβάτες την τελευταία φορά που έβρεξε και έτσι μπορεί να μην προσαρμόσουν την οδήγησή τους στις συνθίκες που επικρατούν. Ένας προσεκτικός αναβάτης πρέπει να φοβάται περισσότερο τους άλλους οδηγούς, παρά την απώλεια πρόσφυσης της μηχανής του. Η ορατότητα μπορεί να γίνει σοβαρό πρόβλημα. Δεν υπάρχει τίποτα στην αγορά μοτοσικλετών που να συγκρίνεται με το παρμπρίζ των αυτοκινήτων όπου έχει υαλοκαθαριστήρες και αντιθαμβωτικό σύστημα. Οτιδήποτε φοριέται στο πρόσωπο τείνει να θολώσει. Τα προστατευτικά είναι από πλαστικό, και δεν μπορούν να σκουπίζονται συνεχώς χωρίς να υποστούν ζημία. Βεβαίως, τα προστατευτικά κρίνονται απαραίτητα επειδή οι σταγόνες βροχής στα 40 mph μπορούν να γίνουν επίπονες, αν όχι ανυπόφορος, στο πρόσωπο και τα χέρια, και μπορεί γίνει δύσκολο έως ακατόρθωτο να κρατήσει ο αναβάτης τα μάτια του ανοικτά. Η παρατήρηση επάνω από την άκρη του ανεμοφράκτη με την χρήση καλά αερισμένων γυαλιών ή προστατευτικών είναι ότι καλύτερο υπάρχει, και δεν είναι πάντα επαρκές. Το να βρίσκεται κανείς πολύ κοντά στον ανεμοφράκτη βοηθά τα μάτια να μην εστιάσουν στα σταγονίδια της βροχής, αλλά η ομίχλη είναι ομίχλη ότι και να κάνει ο αναβάτης Προσδόκιμο Ζωής Εδώ εξετάζουμε το προσδοκιμο ζωής της μοτοσικλέτας. Οι κινητήρες των μοτοσικλέτών ρυθμίζονται έτσι ώστε να αποδίδουν κοντά σε αγωνιστικά επίπεδα και αυτό έχει ως αποτέλεσμα το προσδόκιμο ζωής τους να είναι τόσο μικρό όσο και ο εξοπλισμός που χρησιμοποιείται σε αγώνες. Αν και υπάρχουν ορισμένα μοντέλα που έχουν διάρκεια ζωής μερικές εκατοντάδες χιλιάδες χιλιόμετρα, η μέση διάρκεια ζωής είναι τα χιλιόμετρα. Υπάρχουν αρκετοί λόγοι που συντελούν σε αυτό. Ο ένας από αυτούς είναι ότι ορισμένα μοντέλα δέχονται υψηλές καταπονήσεις που απλά δεν αντέχουν. Ορισμένες μοτοσικλέτες οδηγούνται μόνο σαν χόμπι οπότε περιστασιακά. Άρα δεν καλύπτουν περισσότερα από 5000 χιλιόμετρα το χρόνο. Τα μοτοποδήλατα από την άλλη δεν γράφουν πολλά χιλιόμετρα επειδή απλά είναι πολύ αργά. Ο κύριος λόγος όμως είναι ότι πολές μοτοσικλέτες εμπλέκονται σε ατυχήματα και καταστρέφονται ολικά. Η ολική καταστροφή είναι οικονομικός όρος. Μι μοτοσικλέτα με στραβωμένο πλαίσιο θεωρείται ολικά κατεστραμένη, γιατί απαιτεί 100 εργατοώρες ώστε να βγούν όλα τα εξαρτήματα από το παλιό πλαίσιο και να τοποθετιθούν σε ένα καινούριο (που κοστίζει περίπου 100 ευρώ). Μια ασφαλιστική εταιρεία δήλωσε ότι η πιθανότητα απώλειας ενός συγκεκριμένου μοντέλου μοτοσικλέτας είναι της τάξης του 250% για τον πρώτο χρόνο. Με λίγα λόγια αυτή η μοτοσικλέτα κατά μέσο όρο μέσα στους πρώτους 5 μήνες θα είχε κλαπεί ή καταστραφεί. Για αυτό και τα ασφάλιστρα είναι τόσο υψηλά. 8

17 1.14 Στάντ (Stand) Πολλά ατυχήματα οφείλονται σε μη σωστό μάζεμα του σταντ. Εάν το σταντ δεν μαζευτεί μπορεί να χτυπίσει στο έδαφος κατά τη διάρκεια μιας στροφής με αποτέλεσμα την απώλεια ελέγχου ή να τρομάξει τον αναβάτη τόσο ώστε να χάσει τον έλεγχο. Αν και το λάθος οφείλεται στον αναβάτη, σχεδόν όλοι οι κατασκευαστές έχουν μηνυθεί για αυτό το «ελάτωμα». Σαν αποτέλεσμα των παραπάνω όλα τα στάντ πλέον σχεδιάζονται ώστε να αποτρέπονται τέτοιου είδους ατυχήματα. Υπάρχουν τριών ειδών τρόποι αποτροπής. Ο πρώτος είναι ο σχεδιασμός κατά τέτοιο τρόπο ώστε να μην μπορεί να οδηγηθεί η μοτοσικλέτα με το σταντ κάτω. Ο δεύτερος είναι να μαζεύεται αυτόματα κατά την εκκίνηση και ο τρίτος να μαζεύεται μόνο του όταν χτυπίσει το έδαφος.υπάρχουν και συνδυασμοί διάφορων τρόπων σχεδιασμού για καλύτερο αποτέλεσμα. Οι πρώτες υλοποιήσεις δεν ήταν 100% αποτελεσματικές αλλά είχαν αρκετά καλά αποτελέσματα, χωρίς να λείπον βέβαια και αρκετές ενοχλητικές «παρενέργειες». Για παράδειγμα αν έβαζες ταχύτητα με το σταντ ανοιχτό ο κινητήρας σταματούσε. 1. Καταλαβαίνοντας τις Μοτοσικλέτες 1.15 Τροποποιήσεις Σχεδόν όλος ο μηχανολογικός σχεδιασμός βασίζεται σε παραδοχές. Είναι αξίωμα της μηχανικής ότι δεν μπορείς να έχεις και επιδόσεις και αξιοπιστία και οικονομία ταυτόχρονα αλλά μόνο δύο από τα παραπάνω ταυτόχρονα. Οι κατασκευαστές προσπαθούν να τα ισοροπίσουν αλλά δεν υπάρχει και ούτε πρόκειται να υπάρξει φτηνό, αξιόπιστο και γρήγορο αυτοκίνητο ή μοτοσικλέτα. Υπάρχουν βέβαια οχήματα που αποτυγχάνουν σε παραπάνω από έναν τομείς από τους 3 ή ακόμα και στους 3 και παραδείγματα υπάρχουν πολλά.όσοι λοιπόν κάνουν τροποποιήσεις στις μοτοσικλέτες τους συνίθως βελτιώνουν ένα από τα 3 χαρακτηριστικά σε βάρος κάποιου άλλου. Τα τροποποιημένα οχήματα χάνουν αμέσως στον τομέα της οικονομίας εκτός αν θεωρηθεί ο χρόνος που σπαταλήικε για την μετατροπή ώς χρόνος χωρίς αξία. Εάν για παράδειγμα αυξηθεί η απόσταση από το έδαφος για εκτός δρόμου οδήγηση τότε δυσκολεύει ο χειρισμός ενώ αν αυξηθεί η ιπποδύναμη μειώνεται η αξιοπιστία και το προσδόκιμο ζωής. Δεν υπάρχουν όρια στο τι τροποποιήσεις γίνονται ακόμα και σε απλές μοτοσικλέτες. Ορισμένες τροποποιήσεις είναι απλά αισθητικής φύσεως και δεν θα ασχοληθούμε με αυτές. Ορισμένες όμως από αυτές είναι καταστροφικές στον τομέα της εργονομίας και της χρηστικότητας όπως η αφαίρεση των φρένων, η τοποθέτηση «εξωγήινων» χειρολαβών, ή η επέκταση της μπροστινής ανάρτησης. Γενικά οι αλλαγές στην ανάρτηση που γίνονται για αισθητικούς λόγους δυσχαιρένουν τον χειρισμό, την οδική συμπεριφορά ή και τα δύο. Οι ανεμοθώρακες βελτιώνουν την άνεση αλλά δυσχαιρένουν τον χειρισμό ή και μειώνουν τις επιδόσεις. Σε περίπτωση εξέτασης ενός ατυχήματος οποιαδήποτε μετατροπή θα πρέπει να εξετάζεται σαν την πιθανή αιτία του ατυχήματος. 9

18 Κεφάλαιο 2 Φρενάρισμα Σύνοψη 2.1 Γενικές Εκτιμήσεις 2.2 Φρένα μεικτού τύπου 2.3 Αντιολισθητικό σύστημα φρεναρίσματος (ABS) 2.4 Φρενάρισμα υπό στροφή 2.5 Αστοχίες υλικού 2.1 Γενικές Εκτιμίσεις Οι μοτοσικλέτες έχουν μικρό μεταξόνιο, και υψηλό κέντρο βάρους, και τα σημερινά μοντέλα πολύ ισχυρά μπροστινά φρένα. Είναι δυνατό με μια κοινή προσπάθεια σε μια επιφάνεια με καλή πρόσφυση να σηκωθεί η οπίσθια ρόδα από το έδαφος από το βίαιο πάτημα του μπροστινού φρένου μετατοπίζοντας ταυτόχρονα το βάρος σας προς τα εμπρός. Δεν είναι καλή ιδέα, αλλά αποδεικνύει ότι το μπροστινό φρένο μπορεί να παρέχει 100% του διαθέσιμου φρεναρίσματος. Κατά την άποψή μας κάτι τέτοιο εμφανίζεται αρκετά συχνά σε περιοδικά για μοτοσικλέτες. Ονομάζεται Edo και είναι περισσότερο επικίνδυνο αλλά και δυσκολότερο από τη "κανονική" σούζα. Είναι εύκολο για μια μηχανή να κάνει σούζα επειδή η κίνηση δεν μεταδίδεται και στις δύο ρόδες. Είναι δυνατό ακόμη και οι βαρύτερες μοτοσικλέτες να κάνουν edo. Ούτε αυτό είναι καλή ιδέα. Μόλις κλειδωθεί η μπροστινή ρόδα θα ολισθήσει προς τα μπροστά χωρίς μπορεί να επιτευχθεί αλλαγή κατεύθυνσης. Η απώλεια κατευθυντικής ικανότητας σχετίζεται με την απώλεια του γυροσκοπικού φαινομένου από την προηγουμένως περιστρεφόμενη μπροστινή ρόδα. Εάν επιχειρίσουμε να διατηρήσουμε αυτήν την κατάσταση για περισσότερα του ενός δευτερολέπτου η μοτοσικλέτα δεν θα μπορέσει να στηριχθεί επάνω στην μία ρόδα και θα πέσει κάτω. Φυσικά υπάρχουν μερικοί επιδέξιοι αναβάτες που μπορούν πραγματικά να σταματίσουν μπλοκάρωντας και τις δύο ρόδες αλλά πιθανώς δεν θα τους δείτε για δικό τους θέμα στο δικαστήριο, εκτός ενδεχομένως ως ειδικούς μάρτυρες. Αν και είναι επιθυμητό να ξεμπλοκαριστεί ένας μπλοκαρισμένος τροχός, εάν αφήσετε ξαφνικά το φρένο όταν η ρόδα είναι στραμμένη, αυτό θα προκαλούσε ταλάντευση, μια πτώση ή χειρότερα, εκτίναξη. Είναι πολύ εύκολο να μπλοκαριστεί το οπίσθιο φρένο των περισσότερων μοτοσικλετών, αν και αυτό συμβάλλει ελάχιστα στο φρενάρισμα. Το μπροστινό φρένο μπορεί μόνο του να παραγάγει περίπου 0,9 g, ενώ το οπίσθιο φρένο μόνο 0,35g. Αυτά τα νούμερα δεν προστίθενται αλγεβρικά. Το τελικό αποτέλεσμα είναι περίπου 1,0 έως 1,2 g και αυτό μόνο από έμπειρους οδηγούς, αλλά λιγότερο εάν ο πίσω τροχός είναι μπλοκαρισμένος. Κατά συνέπεια, το μπλοκάρισμα του πίσω τροχού μειώνει την απόσταση φρεναρίσματος κατά περίπου 3%, σε σχέση με το να μην είχε χρησιμοποιηθεί καθόλου. Ο πίσω τροχός είναι εύκολο να μπλοκάρει και δεν προσφέρει τίποτα στο φρενάριμα για δύο λόγους. Κατ' αρχάς, το πίσω φρένο χειρίζεται από το πόδι του αναβάτη. Με το πόδι που μπορούν να μπλοκάρουν τα φρένα ενός φορτηγού 4,5 τόνων η ενός αυτοκινήτου 2 τόνων με φρένα χωρίς υποβοήθηση. Δεύτερον, η μετατόπιση βάρους προς τα εμπρός κατά τη διάρκεια του φρεναρίσματος, αφαιρεί βάρος από την οπίσθια ρόδα. Μια ρόδα με λίγο αναρτούμενο βάρος δεν μπορεί να παραγάγει μεγάλη δύναμη λόγω τριβής. Επιπλέον, μια μπλοκαρισμένη ρόδα δεν έχει καμία κατευθυντική ικανότητα. Θα συνεχίσει να ολισθαίνει προς μία κατεύθυνση. Αν φρενάρετε κατά τον παραπάνω τρόπο η μοτοσικλέτα θα συμπεριφερθεί όπως ένα αυτοκίνητο. Όταν ο πίσω τροχός μπλοκάρει θα δημιουργηθεί η τάση το πίσω μέρος του οχήματος να περάσει το μπροστά. Αυτό που θα συμβεί είναι το πίσω μέρος να περάσει μπροστά και το αυτοκίνητο να συνεχίσει την ίδια πορεία αλλά με την όπισθεν. Εάν συνέβεναι το παραπάνω σε μια μοτοσικλέτα αυτή θα ανατρεπόταν. Τα αυτοκίνητα έχουν βαλβίδες που κατανέμουν την πέδιση ή συστήματα ABS για να αποτρέπουν τους πίσω τροχούς από το να μπλοκάρουν. Στις μοτοσικλέτες τα παραπάνω επιτυγχάνονται από την ικανότητα του αναβάτη. Μερικά συστήματα ABS είναι διαθέσιμα αλλά είναι πολύ ακριβά, βαριά, και παθαίνουν βλάβες, αλλά οι τιμές πέφτουν και η αξιοπιστία τους βελτιώνεται. Η BMW έχει φτάσει σε σημείο να τοποθετήσει υποβοήθηση στα φρένα. Υπάρχουν πολλοί "ειδικοί" ποιοι συνηγορούν στο να χρησιμοποιείται το οπίσθιο φρένο επειδή μπορεί να βοηθήσει στην μείωση της απόστασης φρεναρίσματος. Αν και ο ισχυρισμός ισχύει, στερεί από τον αναβάτη τον έλεγχο της μοτοσικλέτας και, αν ο πίσω τροχός μπλοκάρει, μειώνεται η ικανότητα του οχήματος για ελιγμούς αποφυγής εμποδίων. Το οπίσθιο φρένο ελέγχεται τόσο δύσκολα που ακόμη και μερικές σχολές οδηγών για αγώνες δεν συνιστούν την χρήση του. Εντούτοις, πρέπει να αναφερθεί ότι κατά την οδήγηση σε αγώνες moto cross απαιτείται η χρήση του οπίσθιου φρένου. Ο χωμάτινος δρόμος προσφέρει τόσο λίγη πρόσφυση ώστε μια μπλοκαρισμένη οπίσθια ρόδα, που στιγμιαία επανακτά πρόσφυση δεν θα προκαλέσει εκτίναξη του αναβάτη. Γνωρίζουμε ότι, οι αναβάτες moto cross επιδιώκουν να μπλοκάρουν την πίσω ρόδα, ώστε να προκαλέσει πλαγιολίσθηση και να επιταχύνει έτσι αλλαγή κατεύθυνσης. Όταν το οπίσθιο φρένο μπλοκάρει, η οπίσθια ρόδα θα έχει την τάση να περάσει μπροστά, ακριβώς όπως θα συνέβαινε με το οπίσθιο άκρο ενός αυτοκινήτου ή ενός φορτηγού. Ο αναβάτης έχει τώρα να αντιμετωπίσει ένα νέο πρόβλημα μαζί με τον αρχικό κίνδυνο. Σχεδόν σε κάθε ατύχημα που προσέκρουσε μοτοσικλέτα με άλλου είδους όχημα, περιελάμβανε μπλοκάρισμα του πίσω τροχού. Οποιοδήποτε μονοκόμματο όχημα, συμπεριλαμβανομένων των μοτοσικλετών, με τις οπίσθιες ρόδες μπλοκαρισμένες θα αρχίσει να ταλαντώνεται το πίσω τμήμα, εκτός αν ο οδηγός προσπαθήσει να διορθώσει με το τιμόνι, αλλά δεν πετυχαίνει πάντα. Όταν αυτό το φαινόμενο συμβαίνει σε μια μοτοσικλέτα, μπορεί ο έλεγχος να είναι μη ανακτήσιμος. Εάν ο αναβάτης προσπαθήσει να επανακτήσει τον έλεγχο με το τιμόνι, 10

19 2.Φρενάρισμα μπορεί είτε να πέσει με το πλάι, να εκτιναχτεί λόγω βίαιης ταλάντωσης. Προτού η μοτοσικλέτα προλάβει να περιστραφεί κατά 45 μοίρες θα γίνει ασταθής και πιθανώς θα ανατραπεί. Είναι δυνατόν για έναν αναβάτη να διατηρήσει τον έλεγχο με το τιμόνι για να μείνει όρθιος με μπλοκαρισμένο τον οπίσθιο τροχό, αλλά θα πρέπει να επιλέξει ανάμεσα στο να παραμείνει όρθιος ή στο να ακολουθήσει την κατεύθυνση που θα ήθελε. Όταν ο οπίσθιος τροχός είναι μπλοκαρισμένος, θα έχουμε μια επικίνδυνη μη αναστρέψιμη κατάσταση. Εφ' όσον το οπίσθιο τμήμα παραμένει στην ίδια ευθεία με το εμπρόσθιο, ο αναβάτης μπορεί πιθανώς απελευθερώνοντας το οπίσθιο φρένο να επανακτήσει τον έλεγχο, αλλά εάν το οπίσθιο τμήμα μετατοπιστεί αρκετά προς μια πλευρά, το να αφήσει ο αναβάτης το φρένο μπορεί είναι καταστροφικό. Η οπίσθια ρόδα θα αρχίσει να κυλά, αλλά σε μια διαφορετική κατεύθυνση από αυτή της μοτοσικλέτας. Αυτό προκαλεί μια άκρως ασταθή κατάσταση, που στην καλύτερη περίπτωση θα οδηγήσει σε μια βίαια ταλάντευση, αλλά το πιο πιθανό είναι να ανατραπεί η μοτοσικλέτα. Η ανατροπή μπορεί να είναι βίαιη και να εκτινάξει τον αναβάτη που σημαίνει να πετάξει τον αναβάτη ψηλά και να προσκρούσει με δύναμη στο οδόστρωμα. Το σώμα του σε αυτήν την περίπτωση δεν θα πέσει από ύψος 1 μέτρου, περίπου, κινούμενο οριζόντια με την ταχύτητα που κινούταν. Αντ' αυτού θα διαγράψει ένα υψηλό τόξο και θα προσκρούσει στο οδόστρωμα με το 70% της αρχικής ταχύτητάς του. Μέση ή καθόλου χρήση των οπίσθιων φρένων έχει ως αποτέλεσμα αποστάσεις φρεναρίσματος μικρότερες μόνο κατά μερικά εκατοστά και αφήνει στον αναβάτη την επιλογή να αφήσει τα φρένα οποιαδήποτε στιγμή ώστε να αποφύγει ένα εμπόδιο ή να επιταχύνει για να αποφύγει έναν κίνδυνο. Με πάνω από τριάντα έτη οδηγικής εμπειρίας και πάνω από χιλιόμετρα οδήγησης μοτοσικλέτας σε δημόσιους δρόμους, δεν έχω βρεθεί ποτέ σε μια κατάσταση όπου η ελάχιστη απόσταση φρεναρίσματος απαιτήθηκε, αλλά κάθε φορά που έχω πέσει με μοτοσικλέτα στο οδόστρωμα ήταν από την κατάχρηση του οπίσθιου φρένου. Με ίδια εμπειρία οδήγησης αυτοκινήτου, ποτέ δεν χρειάστηκε να μπλοκάρω τους οπίσθιους τροχούς ώστε για να αποφύγω ένα ατύχημα. Έχω εμπλακεί σε καταστάσεις όπου η πιο σωστή αντίδραση ήταν η ξαφνική μείωση της ταχύτητας και η συνέχιση της πορείας, σε αντίθεση με ένα φρενάρισμα πανικού το οποίο θα ήταν εξαιρετικά επικίνδυνο λόγω των επερχόμενων οχημάτων. Είναι πραγματικά δύσκολο να προσέξεις την κίνηση πίσω σου όταν οι καθρέφτες σας είναι τοποθετημένοι 40 μοίρες προς μια πλευρά, όταν 20 αυτοκίνητα φρενάρουν γύρω σου, και ο αέρας είναι γεμάτος με καπνό. Κατά την εμπειρία μου η καλύτερη στρατηγική τις περισσότερες φορές είναι να χρησιμοποιείται το μπροστινό φρένο, στα όρια του μπλοκαρίσματος, ενώ ταυτόχρονα να ψάχνετε για εναλλακτικούς ελιγμούς αποφυγής. Ο αναβάτης πρέπει να θυμάται ότι οι περισσότερες μοτοσικλέτες έχουν μικρότερη απόσταση φρεναρίσματος από τα περισσότερα αυτοκίνητα και φορτηγά. Το μέγιστο δυνατό φρενάρισμα μπορεί να προκαλέσει πρόσκρουση από πίσω, η οποία μπορεί να είναι τόσο κακός ή και χειρότερη από τον κίνδυνο που προσπαθούσατε να αποφύγετε. Ο συνετός αναβάτης θα χρησιμοποιήσει το οπίσθιο φρένο συνετά περιμένοντας εναλλακτική διέξοδο αποφυγής, αλλά να θυμάστε ότι εάν κλειδώσετε και τους δύο τροχούς συγχρόνως είστε εντελώς εκτός ελέγχου. Το οπίσθιο φρένο όταν μπλοκάρει είναι ότι καλύτερο για να επιτύχετε μια πτώση. Μία πτώση, βέβαια, δεν είναι και ότι καλύτερο. Τελικά η απόδοση των φρένων μιας μοτοσικλέτας εξαρτάται κυρίως από τον αναβάτη. Έχω δει πολλές δοκιμές από "εμπειρογνώμονες" οι οποίοι κάνουν μερικά δοκιμαστικά φρεναρίσματα σε μεγάλους χώρους στάθμευσης και βρίσκουν ότι οι δυνάμεις αδρανείας κατά το φρενάρισμα κυμαίνονται μεταξύ 0,7 ή 0,8 g. Έπειτα καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι αυτό είναι μέγιστο όριο πέδισης για τις μοτοσικλέτες. Τα περιοδικά για μοτοσικλέτες παρουσιάζουν τακτικά αποδόσεις πέδισης μεταξύ 1,0 και 1,2 g! Είτε οι "εμπειρογνώμονες" έχουν λάθος, ή τα περιοδικά εξαπατούν τους αναγνώστες. Τα στοιχεία δοκιμών πέδισης των περιοδικών είναι το καλύτερο αποτέλεσμα από μια σειρά πολλαπλάσιων προσπαθειών στα όρια της ικανότητας και της ασφάλειας των αναβατών. Φωτογραφίες μοτοσικλετών που στρίβουν με περισσότερο από 1g είναι κάτι το κοινό, ενώ χρειάζεται τουλάχιστον 0,8g για να σηκωθεί μια μοτοσικλέτα στην μία ρόδα. Στην πραγματικότητα οι άνθρωποι που είναι εκπαιδευμένοι αρκετά ώστε να μπορούν να αναπτύξουν 1,1g πιθανώς δεν πρόκειται να τρακάρουν, ή να αφήσουν τα ίχνη από φρενάρισμα, οπότε μιλάμε ακαδημαϊκά ούτως ή άλλως. Δεν νομίζω ότι κάποιος θα χαρακτηριζόταν ως αμελής εάν η απόδοση φρεναρίσματός του ήταν "μόνο" 0,8g. Σχεδόν ποτέ δεν βλέπουμε μοτοσικέτες που εμπλέκονται σε ατύχημα να αφήνουν δύο ίχνη φρεναρίσματος, αλλά σχεδόν πάντα είναι το ίχνος από το οπίσθιο φρένο το οποίο φτάνει μέχρι το σημείο πρόσκρουσης ή ανατροπής. 2.2 Φρένα μεικτού τύπου Μερικά μοντέλα είναι εξοπλισμένα με ένα κοινό κύριο κύλινδρο που ενεργοποιείται με το πεντάλ του ποδιού για το πίσω φρένο ο οποίος ενεργοποιεί και μία από τις μπροστινές δαγκάνες.η άλλη μπροστινή δαγκάνα ενεργοποιείται από τη μενετά του δεξιού χεριού με το συμβατικό τρόπο. Το ελάχιστο που μπορεί να εξασφαλίσει μια τέτοια διάταξη είναι ότι το πίσω φρένο δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο του. Αυτή η διάταξη είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική για αναβάτες οι οποίοι έχουν μάθει να αντιδρούν σαν να οδηγούν αυτοκίνητο. Αυτός είναι και ο λόγος που μοτοσικλέτες με ενσωματωμένο τέτοιο σύστημα είναι ιδιαίτερα αγαπητές από αναβάτες που έμαθαν να οδηγούν μοτοσικλέτες σε μεγαλύτερη ηλικία. Το μειονέκτημα τους είναι ότι καθιστούν αδύνατο το να φρενάρει κανείς χρησιμοποιώντας μόνο το εμπρός φρένο. Αν και πρωτοεμφανίστικαν πάνω από μια δεκαετία πριν και δεν απαιτούν τη χρήση καμίας νέας τεχνολογίας, τα μεικτά φρένα δεν ενσωματώνονται παρά μόνο σε λίγα μοντέλα. Ορισμένες μοτοσικλέτες έχουν πλήρως μεικτά φρένα όπου η χρήση είτε του πεντάλ είτε της μανέτας ενεργοποιεί και τα δυο φρένα σε συγκεκριμένες αναλογίες. Τέτοια συστήματα μπορεί να περιλαμβάνουν ΑΒS και σερβομηχανισμούς υποβοήθησης.στην περίπτωση αυτή το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η μηδενική απόσταση φρεναρίσματος που μπορεί να προκαλέσει την ανατροπή της μοτοσικλέτας. 11

20 2.Φρενάρισμα 2.3 Αντιολισθητικό σύστημα φρένων (ABS) Το (ABS) είναι η ηλεκτρονική ρύθμιση σε κάθε φρένο ξεχωριστά έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθούν τα μπλοκαρίσματα των τροχών και με αυτό τον τρόπο και της απώλειας.το (ABS) ενσωματώνεται σταδιακά σε όλα τα αυτοκινούμενα οχήματα. το βάρος του η πολυπλοκότητα του και το κόστος του καθυστερούν την ευρεία χρήση του στις μοτοσικλέτες όπου τα οφέλη από τη χρήση του θα ήταν πιο εμφανή. Τα αυτοκίνητα δεν ανατρέπονται και δεν τραυματίζουν τους χειριστές τους όταν ολισθαίνουν. Καθώς η τεχνολογία βελτιώνεται όλες οι μοτοσικλέτες θα πρέπει να εξοπλίζονται με (ABS) ειδικά εάν θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια κατά το στρίψιμο. Στην παρούσα κατάσταση όλοι οι κατασκευαστές επισημαίνουν ότι το μέγιστο φρενάρισμα κατά τη διάρκεια της στροφής μπορεί να προκαλέσει ανατροπή της μοτοσικλέτας ακόμα και αν το (ABS) λειτουργεί κανονικά. Αυτό γίνεται επειδή το (ABS) δεν αποτρέπει το μπλοκάρισμα των τροχών αλλά το διακόπτει.με τέσσερις η περισσότερους τροχούς ο διαχωρισμός μετάξι τους είναι αμελητέος. Με ένα τροχό ανά άξονα το στιγμιαίο μπλοκάρισμα μπορεί να είναι αρκετό ώστε να προκαλέσει στον τροχό παρέκκλιση από την κανονική πορεία που θα έχει σαν αποτέλεσμα απώλεια ελέγχου η και ανατροπή. Δεν είναι εύκολο να εκτιμήσουμε την αποτελεσματικότητα του (ABS) στην αποτροπή ατυχημάτων επειδή λίγες μηχανές με (ABS) έχουν εμπλακεί σε ατυχήματα. Αυτό το γεγονός ίσως να είναι και ένα καλό στοιχείο από μόνο του.το (ABS) συχνά δεν είναι στο κύριο εξοπλισμό,οπότε μπορεί να είναι απαραίτητο να ερευνήσετε με τη χρήση του VIN ώστε να βρεθεί εάν μια μοτοσικλέτα είχε (ABS) στις περιπτώσεις που δεν μπορείτε να την επιθεωρήσετε άμεσα. H σωστή λειτουργία του (ABS) στις στροφές δεν είναι εύκολη υπόθεση. Τα συστήματα (ABS) είναι σχεδιασμένα έτσι ώστε να έχουν ως είσοδο του συστήματος την περιστροφή του τροχού. Επιτρέπουν στον τροχό να επιβραδύνει έως ένα μέγιστο σημείο και έπειτα απενεργοποιούν το φρένο εάν η επιβράδυνση είναι ραγδαία η ο τροχός σταματήσει τελείως. Στα αυτοκίνητα κάτι τέτοιο επιτρέπει στον οδηγό να κάνει ελιγμούς κατά τη διάρκεια του φρεναρίσματος. Εάν το αυτοκίνητο βρίσκεται σε μια κλειστή στροφή το(abs) θα περιορίσει την ικανότητα του αυτοκίνητου να φρενάρει τόσο ώστε να εκμεταλλεύεται όση τριβή έχει απομείνει και δεν χρησιμοποιείται για την στροφή. Ορισμένοι οδηγοί φρενάρουν κατά τη στροφή κάτι το οποίο δεν ενδείκνυται, έχοντας ως αποτέλεσμα να μπερδεύεται το σύστημα του (ABS) ώστε να μην αντιλαμβάνεται ποια από της δυο ενέργειες πρέπει να υποβοηθήσει. Αυτός ενδέχεται να είναι ένας από τους κύριους λόγους που αυτοκίνητα και φορτηγά εξοπλισμένα με (ABS) εμπλέκονται το ίδιο συχνά σε ατυχήματα όπως τα υπόλοιπα οχήματα. Μια μοτοσικλέτα η οποία στρίβει είναι πολύ πιο ευαίσθητη στις διακυμάνσεις της πρόσφυσης από ότι ένα αυτοκίνητο (δείτε το σχήμα 2.2), και δεν υπάρχει κανένας τρόπος για τα ABS να αντιληφθούν το πότε μια μοτοσικλέτα στρίβει χωρίς τη χρίση γυροσκοπίου η RADAR.Όταν τα φρένα πατηθούν δυνατά κατά τη στροφή η μοτοσικλέτα γλιστρήσει με το πλάι ακριβός όπως ένα αυτοκίνητο. Αντίθετα από ένα αυτοκίνητο, όταν η μοτοσικλέτα αρχίζει να πλαγιολισθαίνει επίσης αρχίζει να ανατρέπεται.. Δεν υπάρχει κανένας πρακτικός τρόπος για τα ABS (ή τους περισσότερους αναβάτες) να αντισταθμίσουν αυτή την συμπεριφορά. Τα ABS, εντούτοις, επιτρέπουν στον αναβάτη να εκμεταλλεύεται στο έπακρο την ικανότητα φρεναρίσματος της μοτοσικλέτας του αν και εφόσον πηγαίνει σε ευθεία γραμμή. το απόλυτο μέγιστο φρενάρισμα εφ' όσον πηγαίνει σε μια ευθεία γραμμή. Αυτό δεν είναι όλο κακό (δείτε σχήμα 2.2). Εικόνα2.1 Οι δυνάμεις που αναπτύσονται κατά το φρενάριμαείναι αντίθετες προς τη ροπή αδράνειας της μοτοσικλέτας, διαταράσωντας έτσι την ισορροπία της υπό στροφή 2.4 Φρενάρισμα υπό στροφή Η αρχή του κύκλου τριβής η αλλιώς κύκλου του mohr λέει ότι μόνο ένα συγκεκριμένο ποσοστό της τριβής η πρόσφυσης είναι διαθέσιμο.ότι χρησιμοποιείται για το στρίψιμο δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για φρενάρισμα. ay 2 + αχ 2 = a 2 max Συνάρτηση 2.1 Αυτό είναι σημαντικό για οχήματα με πολλούς τροχούς αλλά για τις μοτοσικλέτες είναι κρίσιμο. Εάν φρενάρετε υπερβολικά σε μια στροφή με ένα αυτοκίνητο που η μηχανή είναι τοποθετημένη μπροστά θα βρεθείτε εκτός δρόμου.εάν κάνετε το ίδιο με ένα αυτοκίνητο που η μηχανή βρίσκεται στο πίσω μέρος θα βρεθείτε πάλι εκτός δρόμου αλλά ανάποδα. Εάν με μια μοτοσικλέτα χρησιμοποιήσετε υπερβολικά το εμπρός της φρένο θα βρεθείτε εκτός δρόμου γλιστρώντας με το πλάι της μηχανής. Εάν πάλι χρησιμοποιήσετε το πίσω φρένο υπερβολικά η μοτοσικλέτα θα βγει εκτός δρόμου πρώτα με τον πίσω τροχό. Σε κάθε περίπτωση η μοτοσικλέτα θα έχει ανατραπεί και θα έχει ρίξει μαζί της και τον αναβατή.υπάρχει ένα πλεονέκτημα επειδή μια μοτοσικλέτα έχει μόνο το ένα τρίτο του πλάτους ενός αυτοκινήτου ο αναβάτης μπορεί εάν χρειαστεί να φρενάρει να εκμεταλλευτεί το πλάτος της λωρίδας κυκλοφορίας πηγαίνοντας ευθεία και να αποφύγει να φρενάρει υπό στροφή. Εάν πιέζεται τα φρένα μιας μοτοσικλέτας σταδιακά κατά τη 12

Συντελεστής Τριβής στη Φυσική & Τροχαία Ατυχήματα

Συντελεστής Τριβής στη Φυσική & Τροχαία Ατυχήματα Συντελεστής Τριβής στη Φυσική & Τροχαία Ατυχήματα Τριβή Όταν ένα σώμα ολισθαίνει (γλιστράει) πάνω σε μια επιφάνεια, υπάρχει μια δύναμη στο σώμα που αντιστέκεται στην κίνηση του. Η δύναμη αυτή ονομάζεται

Διαβάστε περισσότερα

1. Ποιο είναι το ανώτατο όριο θέσεων μαζί με αυτήν του οδηγού που προβλέπει ο KOK για τα επιβατικά οχήματα; Α. Πέντε (5) B. Επτά (7) Γ.

1. Ποιο είναι το ανώτατο όριο θέσεων μαζί με αυτήν του οδηγού που προβλέπει ο KOK για τα επιβατικά οχήματα; Α. Πέντε (5) B. Επτά (7) Γ. Λυσάρι Οι σωστές απαντήσεις είναι σημειωμένες με κόκκινο. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΕΥΧΟΥΣ #133 1. Ποιο είναι το ανώτατο όριο θέσεων μαζί με αυτήν του οδηγού που προβλέπει ο KOK για τα επιβατικά οχήματα; Α. Πέντε (5)

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2006

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2006 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2006 ΛΥΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (ΙΙ) ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα: Τεχνολογία

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΗ ΟΔΗΓΩΝ ΜΑΡΟΥΦΙΔΗΣ

ΣΧΟΛΗ ΟΔΗΓΩΝ ΜΑΡΟΥΦΙΔΗΣ ΣΧΟΛΗ ΟΔΗΓΩΝ ΜΑΡΟΥΦΙΔΗΣ Π.ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗ 5 ΠΛΑΤΕΙΑ ΒΑΛΣΑΜΗ ΝΕΑΠΟΛΗ ΤΗΛ./FAX. 2310 628.008 ΚΙΝ.6944 677104 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΟΥ ΘΕΩΡΙΑΣ Β ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΟΧΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΧΕΙΡΙΣΤΗΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΗ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΣΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ

ΕΙΔΗ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΣΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΙΔΗ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΣΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΙΔΗ ΔΥΝΑΜΕΩΝ 1 Οι δυνάμεις μπορούν να χωριστούν σε δυο κατηγορίες: Σε δυνάμεις επαφής, που ασκούνται μόνο ανάμεσα σε σώματα που βρίσκονται σε επαφή, και σε δυνάμεις

Διαβάστε περισσότερα

XCITING 400i ABS. Σχεδιάσαμε το πιο σύγχρονο scooter. της κατηγορίας. Εσείς, δεν έχετε παρά να ζήσετε μαζί του: μια νέα εμπειρία οδήγησης!

XCITING 400i ABS. Σχεδιάσαμε το πιο σύγχρονο scooter. της κατηγορίας. Εσείς, δεν έχετε παρά να ζήσετε μαζί του: μια νέα εμπειρία οδήγησης! XCITING 400i ABS Σχεδιάσαμε το πιο σύγχρονο scooter της κατηγορίας. Εσείς, δεν έχετε παρά να ζήσετε μαζί του: μια νέα εμπειρία οδήγησης! Θέλεις να κινηθείς γρήγορα αλλά και με άνεση. Να έχεις στην διάθεσή

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2006

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2006 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2006 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (ΙΙ) ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΛΥΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ Μάθημα: Τεχνολογία

Διαβάστε περισσότερα

Touareg Hybrid Οδηγός συμπεριφοράς υβριδικού συστήματος

Touareg Hybrid Οδηγός συμπεριφοράς υβριδικού συστήματος Touareg Hybrid Οδηγός συμπεριφοράς υβριδικού συστήματος Πίνακας περιεχομένων 1 Συμπεριφορά υβριδικού συστήματος σε διαφορετικές θέσεις του επιλογέα ταχυτήτων...3 2 Συμπεριφορά του αυτοκινήτου στην επιτάχυνση...4

Διαβάστε περισσότερα

Το καλύτερο SYM. SYM Citycom 300. Το Citycom 300i είναι το scooter που φέρνει τη SYM μπροστά από τις παραδοσιακές δυνάμεις του χώρου

Το καλύτερο SYM. SYM Citycom 300. Το Citycom 300i είναι το scooter που φέρνει τη SYM μπροστά από τις παραδοσιακές δυνάμεις του χώρου Το καλύτερο SYM ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: AUTOMAG ΜΟΤΟ ΔΟΚΙΜΕΣ 073 SYM Citycom 300 ΚΕΙΜΕΝΟ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΤΡΟΧΕΙΛΟΣ Το Citycom 300i είναι το scooter που φέρνει τη SYM μπροστά από τις παραδοσιακές δυνάμεις του χώρου Τις

Διαβάστε περισσότερα

Seat 1500 (1963) Written by cordova

Seat 1500 (1963) Written by cordova Το 1965 η Seat παρουσίασε στην αγορά το Seat 1500 (δύο χρόνια πριν -1963- είχε παρουσιαστεί στην έκθεση αυτοκινήτου της Βαρκελώνης). Λόγω του μεγαλύτερου και ισχυρότερου κινητήρα, των χώρων που πρόσφερε

Διαβάστε περισσότερα

Αξιόπιστα ελαστικά = Ασφάλεια στο δρόμο

Αξιόπιστα ελαστικά = Ασφάλεια στο δρόμο Το Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς» και η GOODYEAR Dunlop Ελαστικά Ελλάς, Μέλος της Συμμαχίας «Δρόμοι στο Μέλλον» συμβουλεύουν τους οδηγούς για την ασφαλέστερη οδήγηση σε κακές καιρικές συνθήκες Αξιόπιστα ελαστικά

Διαβάστε περισσότερα

Kιβώτιο ταχυτήτων διπλού συμπλέκτη Porsche Doppelkupplung. Η ιστορία επιτυχίας του PDK: ένα bestseller σε μόλις πέντε χρόνια

Kιβώτιο ταχυτήτων διπλού συμπλέκτη Porsche Doppelkupplung. Η ιστορία επιτυχίας του PDK: ένα bestseller σε μόλις πέντε χρόνια Kιβώτιο ταχυτήτων διπλού συμπλέκτη Porsche Doppelkupplung Η ιστορία επιτυχίας του PDK: ένα bestseller σε μόλις πέντε χρόνια Στουτγάρδη. Στη δεκαετία του '80 η Porsche ανέπτυξε μια παγκόσμια τεχνολογική

Διαβάστε περισσότερα

Φύλλο εργασίας - Ενδεικτικές απαντήσεις

Φύλλο εργασίας - Ενδεικτικές απαντήσεις Φύλλο εργασίας - Ενδεικτικές απαντήσεις Κεφάλαιο 1ο: Καμπυλόγραμμες κινήσεις 1.3 Κεντρομόλος δύναμη 1.4 Μερικές περιπτώσεις κεντρομόλου δύναμης Α) Ερωτήσεις του τύπου σωστό / λάθος Σημειώστε με Σ αν η

Διαβάστε περισσότερα

Β ΛΥΚΕΙΟΥ - ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Β ΛΥΚΕΙΟΥ - ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ - ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Ποια η σημασία των παρακάτω μεγεθών; Αναφερόμαστε στην κυκλική κίνηση. Α. Επιτρόχια επιτάχυνση: Β. Κεντρομόλος επιτάχυνση: Γ. Συχνότητα: Δ. Περίοδος: 2. Ένας τροχός περιστρέφεται

Διαβάστε περισσότερα

Γεωργικά Μηχανήματα (Θεωρία)

Γεωργικά Μηχανήματα (Θεωρία) Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Γεωργικά Μηχανήματα (Θεωρία) Ενότητα 7 : Γεωργικός ελκυστήρας Συστήματα μηχανικής μετάδοσης της κίνησης Δρ. Δημήτριος Κατέρης ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Φυσικής Πανεπιστημίου Κύπρου Χειμερινό Εξάμηνο 2016/2017 ΦΥΣ102 Φυσική για Χημικούς Διδάσκων: Μάριος Κώστα

Τμήμα Φυσικής Πανεπιστημίου Κύπρου Χειμερινό Εξάμηνο 2016/2017 ΦΥΣ102 Φυσική για Χημικούς Διδάσκων: Μάριος Κώστα Τμήμα Φυσικής Πανεπιστημίου Κύπρου Χειμερινό Εξάμηνο 2016/2017 ΦΥΣ102 Φυσική για Χημικούς Διδάσκων: Μάριος Κώστα ΔΙΑΛΕΞΗ 04 Εφαρμογές Νόμων του Νεύτωνα ΦΥΣ102 1 Ισορροπία υλικού σημείου και Δεύτερος νομός

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ

ΛΥΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (IΙ) ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα : Τεχνολογία Αυτοκινήτων

Διαβάστε περισσότερα

Φρένα, Συστήματα. Συμβουλευτικός Οδηγός Τεχνικού Συμβούλου. Φρένα, Συστήματα Διεύθυνσης & Ανάρτησης

Φρένα, Συστήματα. Συμβουλευτικός Οδηγός Τεχνικού Συμβούλου. Φρένα, Συστήματα Διεύθυνσης & Ανάρτησης 04 Συμβουλευτικός Οδηγός Τεχνικού Συμβούλου Φρένα, Συστήματα Διεύθυνσης & Ανάρτησης - Σφαιρικός(-οί) Σύνδεσμος(-οι) 4.1 - Δαγκάνες Φρένων 4.2 - Σωληνώσεις Φρένων, Ελαστικοί Σωλήνες & Συνδέσεις 4.3 - Τακάκια

Διαβάστε περισσότερα

1501 - Έλεγχος Κίνησης

1501 - Έλεγχος Κίνησης ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα 1501 - Έλεγχος Κίνησης Ενότητα: Οδοντωτοί Τροχοί (Γρανάζια) - Μέρος Β Μιχαήλ Παπουτσιδάκης Τμήμα Αυτοματισμού Άδειες Χρήσης Το

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2011

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2011 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2011 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (ΙΙ) ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα: Τεχνολογία Αυτοκινήτων Ημερομηνία

Διαβάστε περισσότερα

Αλλαγές στους Κανόνες Οδικής Κυκλοφορίας της NNO

Αλλαγές στους Κανόνες Οδικής Κυκλοφορίας της NNO 1η Νοεμβρίου 2012 Αλλαγές στους Κανόνες Οδικής Κυκλοφορίας της NNO Από την 1η Νοεμβρίου 2012 θα ισχύουν διάφορες αλλαγές στους κανόνες οδικής κυκλοφορίας της ΝΝΟ. Πολλές από αυτές τις αλλαγές είναι απλά

Διαβάστε περισσότερα

Το Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς» και η ΓΕΦΥΡΑ Α.Ε., Μέλος της Συμμαχίας «Δρόμοι στο Μέλλον» ενημερώνουν για τα οφέλη της Οικολογικής Οδήγησης

Το Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς» και η ΓΕΦΥΡΑ Α.Ε., Μέλος της Συμμαχίας «Δρόμοι στο Μέλλον» ενημερώνουν για τα οφέλη της Οικολογικής Οδήγησης Το Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς» και η ΓΕΦΥΡΑ Α.Ε., Μέλος της Συμμαχίας «Δρόμοι στο Μέλλον» ενημερώνουν για τα οφέλη της Οικολογικής Οδήγησης Γιατί Οικολογική Οδήγηση; Η έννοια της αυτοκίνησης είναι συνδεδεμένη

Διαβάστε περισσότερα

Γεωργικά Μηχανήματα (Εργαστήριο)

Γεωργικά Μηχανήματα (Εργαστήριο) Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Γεωργικά Μηχανήματα (Εργαστήριο) Ενότητα 8 : Γεωργικός Ελκυστήρας Σύστημα Διεύθυνσης - Σύστημα Πέδησης Δρ. Δημήτριος Κατέρης Εργαστήριο 8 ο ΣΥΣΤΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Απαντήσεις στο : Διαγώνισμα στο 4 ο κεφάλαιο 4.3.4-4.3.5-4.3.6-4.3.7 1. α) Ποιος είναι ο προορισμός του πείρου ; 90 β) Ποιο είναι το σχήμα που έχει ο πείρος και γιατί ; γ) Ποιο είναι το υλικό κατασκευής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑ (7 Ο ΕΞΑΜΗΝΟ)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑ (7 Ο ΕΞΑΜΗΝΟ) ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ - ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑ (7 Ο ΕΞΑΜΗΝΟ) Νίκος Μ. Κατσουλάκος Μηχανολόγος Μηχανικός Ε.Μ.Π., PhD, Msc ΚΙΒΩΤΙΑ ΤΑΧΥΤΗΤΩΝ (ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΔΑΙΜΟΝΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

2. Κατά την ανελαστική κρούση δύο σωμάτων διατηρείται:

2. Κατά την ανελαστική κρούση δύο σωμάτων διατηρείται: Στις ερωτήσεις 1-4 να επιλέξετε μια σωστή απάντηση. 1. Ένα πραγματικό ρευστό ρέει σε οριζόντιο σωλήνα σταθερής διατομής με σταθερή ταχύτητα. Η πίεση κατά μήκος του σωλήνα στην κατεύθυνση της ροής μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

Έργο Δύναμης Έργο σταθερής δύναμης

Έργο Δύναμης Έργο σταθερής δύναμης Παρατήρηση: Σε όλες τις ασκήσεις του φυλλαδίου τα αντικείμενα θεωρούμε ότι οι δυνάμεις ασκούνται στο κέντρο μάζας των αντικειμένων έτσι ώστε αυτά κινούνται μόνο μεταφορικά, χωρίς να μπορούν να περιστραφούν.

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2007

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2007 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2007 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (ΙΙ) ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθηµα: Τεχνολογία Αυτοκινήτων Ηµεροµηνία

Διαβάστε περισσότερα

2) Βάρος και κυκλική κίνηση. Β) Κυκλική κίνηση

2) Βάρος και κυκλική κίνηση. Β) Κυκλική κίνηση Β) Κυκλική κίνηση 1) Υπολογισμοί στην ομαλή κυκλική κίνηση. Μια μικρή σφαίρα, μάζας 2kg, εκτελεί ομαλή κυκλική κίνηση, σε κύκλο κέντρου Ο και ακτίνας 0,5m, όπως στο σχήμα. Τη χρονική στιγμή t=0 η σφαίρα

Διαβάστε περισσότερα

SETUP-Συμβουλές για το RBR

SETUP-Συμβουλές για το RBR SETUP-Συμβουλές για το RBR Το Διαφορικό Το διαφορικό έχει 3 λειτουργίες στο αυτοκίνητο: 1. Μεταφέρει τη δύναμη από τον κινητήρα στους τροχούς. 2. Επιτρέπει τους τροχούς σε κάθε άκρη των αξόνων να περιστρέφονται

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2006 ΛΥΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2006 ΛΥΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2006 ΛΥΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (ΙΙ) ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα: Τεχνολογία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΚΥΚΛΙΚΗ ΟΜΑΛΗ ΚΙΝΗΣΗ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΚΥΚΛΙΚΗ ΟΜΑΛΗ ΚΙΝΗΣΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΚΥΚΛΙΚΗ ΟΜΑΛΗ ΚΙΝΗΣΗ 1) Δυο τροχοί με ακτίνες ο πρώτος 100cm και ο δεύτερος 60cm περιστρέφονται ομαλά συνδεδεμένοι μεταξύ τους με ιμάντα. Αν η συχνότητα του πρώτου τροχού είναι 10Hz να βρεθεί

Διαβάστε περισσότερα

2 Η ΠΡΟΟΔΟΣ. Ενδεικτικές λύσεις κάποιων προβλημάτων. Τα νούμερα στις ασκήσεις είναι ΤΥΧΑΙΑ και ΟΧΙ αυτά της εξέταση

2 Η ΠΡΟΟΔΟΣ. Ενδεικτικές λύσεις κάποιων προβλημάτων. Τα νούμερα στις ασκήσεις είναι ΤΥΧΑΙΑ και ΟΧΙ αυτά της εξέταση 2 Η ΠΡΟΟΔΟΣ Ενδεικτικές λύσεις κάποιων προβλημάτων Τα νούμερα στις ασκήσεις είναι ΤΥΧΑΙΑ και ΟΧΙ αυτά της εξέταση Ένας τροχός εκκινεί από την ηρεμία και επιταχύνει με γωνιακή ταχύτητα που δίνεται από την,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΡΟΥΣΕΙΣ. γ) Δ 64 J δ) 64%]

ΚΡΟΥΣΕΙΣ. γ) Δ 64 J δ) 64%] 1. Μικρή σφαίρα Σ1, μάζας 2 kg που κινείται πάνω σε λείο επίπεδο με ταχύτητα 10 m/s συγκρούεται κεντρικά και ελαστικά με ακίνητη σφαίρα Σ2 μάζας 8 kg. Να υπολογίσετε: α) τις ταχύτητες των σωμάτων μετά

Διαβάστε περισσότερα

Συμβουλευτικός Οδηγός Τεχνικού Συμβούλου

Συμβουλευτικός Οδηγός Τεχνικού Συμβούλου 05 Συμβουλευτικός Οδηγός Τεχνικού Συμβούλου Ελαστικά - Ζυγοστάθμιση Ελαστικού 5.1 - Πίεση Φουσκώματος Ελαστικών 5.2 - Σταύρωμα Ελαστικών 5.3 - Βάθος Πέλματος / Πρόσφυση Ελαστικού 5.4 - Σύστημα Παρακολούθησης

Διαβάστε περισσότερα

R 2. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.

R 2. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας. 1. Δύο τροχοί συνδέονται με ιμάντα, όπως φαίνεται στο σχήμα. Οι συχνότητες περιστροφής του συνδέονται με τη σχέση: A R 2 Γ R 1 B Δ 2. Ο ωροδείκτης και ο λεπτοδείκτης ενός ρολογιού δείχνουν ακριβώς 12h.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ 24 Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΗΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ Κυριακή, 25 Απριλίου, 2010 Ώρα: 11:00-14:00 Οδηγίες: 1) Το δοκίμιο αποτελείται από οκτώ (8) θέματα. 2) Να απαντήσετε σε όλα τα θέματα. 3)

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Α. ΣΗΜΑΝΣΗ Η σήμανση χωρίζεται στην κατακόρυφη σήμανση, δηλαδή τις πινακίδες σήμανσης των δρόμων και την οριζόντια σήμανση, δηλαδή τις ζωγραφισμένες γραμμές (διαγραμμίσεις)

Διαβάστε περισσότερα

Ninja ZX-10R / 2013 Κυριαρχια στα Superbikes. Lime Green / Metallic Spark Black. Metallic Spark Black / Flat Ebony

Ninja ZX-10R / 2013 Κυριαρχια στα Superbikes. Lime Green / Metallic Spark Black. Metallic Spark Black / Flat Ebony Ninja ZX-10R / 2013 Κυριαρχια στα Superbikes Η τελευταία λέξη της τεχνολογίας σε μία μοτοσυκλέτα, το ΖΧ10R. Στην πίστα ή στο δρόμο, πιέστε την εξελιγμένη από το WSBK μοτοσυκλέτα με το Κ-ΤRC traction control

Διαβάστε περισσότερα

3 η εργασία Ημερομηνία αποστολής: 28 Φεβρουαρίου ΘΕΜΑ 1 (Μονάδες 7)

3 η εργασία Ημερομηνία αποστολής: 28 Φεβρουαρίου ΘΕΜΑ 1 (Μονάδες 7) 3 η εργασία Ημερομηνία αποστολής: 28 Φεβρουαρίου 2007 ΘΕΜΑ 1 (Μονάδες 7) Η θέση ενός σωματίου που κινείται στον άξονα x εξαρτάται από το χρόνο σύμφωνα με την εξίσωση: x (t) = ct 2 -bt 3 (1) όπου x σε μέτρα

Διαβάστε περισσότερα

σχολή οδηγών ΣΑΒΡΑΜΗΣ

σχολή οδηγών ΣΑΒΡΑΜΗΣ Α) ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΛΕΓΧΟΙ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ Περιμετρικός έλεγχος εξετάζουμε για: 1) την καλή κατάσταση των επιφανειών του αυτοκινήτου από τυχαία χτυπήματα (πχ. ένα χτύπημα σε μια επιφάνεια του οχήματος μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΟΤΟ DRAGSTER

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΟΤΟ DRAGSTER ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΟΤΟ DRAGSTER SCOOTER Σε αυτές ο κινητήρας είναι δίχρονος ή τετράχρονος με κυλινδροκεφαλή και Κάρτερ stock, του ιδίου κινητήρα ή ιδίου τύπου after market, ανεξαρτήτως κυβισμού. Η μετάδοση είναι

Διαβάστε περισσότερα

Ισορροπία - Γ Νόμος Newton. 1) Να συμπληρώσετε τον πίνακα για κάθε αλληλεπίδραση. Τριβές αμελητέες. Σ1 Σ2 N S Ν S

Ισορροπία - Γ Νόμος Newton. 1) Να συμπληρώσετε τον πίνακα για κάθε αλληλεπίδραση. Τριβές αμελητέες. Σ1 Σ2 N S Ν S Ισορροπία - Γ Νόμος Newton 1) Να συμπληρώσετε τον πίνακα για κάθε αλληλεπίδραση. Τριβές αμελητέες. Σ1 Σ2 N S Ν S Ζεύγος σωμάτων που αλληλεπιδρούν Δράση - Αντίδραση 2) Να βρεθούν οι δυνάμεις που εξασκούνται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΙΝ ΟΔΗΓΗΣΕΙΣ, ΘΥΜΗΣΟΥ!

ΠΡΙΝ ΟΔΗΓΗΣΕΙΣ, ΘΥΜΗΣΟΥ! ΠΡΙΝ ΟΔΗΓΗΣΕΙΣ, ΘΥΜΗΣΟΥ! For the Automobile and Society ΠΡΙΝ ΟΔΗΓΗΣΕΙΣ, Η φράση «Πριν Οδηγήσεις, Θυμήσου!» αντιπροσωπεύει μια παγκόσμια πρωτοβουλία σχετικά με την οδική ασφάλεια της FIA Foundation σε συνεργασία

Διαβάστε περισσότερα

. Μητρόπουλος Στερεό F 1 F 2 (2) (1)

. Μητρόπουλος Στερεό F 1 F 2 (2) (1) Ένα δύστροπο ποδήλατο + () () Το εικονιζόµενο ποδήλατο συγκρατείται όρθιο σε οριζόντιο δρόµο, χωρίς να εµποδίζεται η ελεύθερη κίνησή του µπρος πίσω. Χωρίς να ανέβουµε πάνω σ αυτό µπορούµε να ασκούµε µε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΟΔΗΓΩΝ ΛΕΩΦΟΡΕΙΩΝ

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΟΔΗΓΩΝ ΛΕΩΦΟΡΕΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΟΔΗΓΩΝ ΛΕΩΦΟΡΕΙΩΝ (σύμφωνα με την Υ.Α. 58930/480/99 ΦΕΚ Β 526). 10.1 Γενικά. Για την απόκτηση άδειας οδηγήσεως λεωφορείου (κατηγορίας Δ και Δ+Ε) ο υποψήφιος οδηγός πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

minimath.eu Φυσική A ΛΥΚΕΙΟΥ Περικλής Πέρρος 1/1/2014

minimath.eu Φυσική A ΛΥΚΕΙΟΥ Περικλής Πέρρος 1/1/2014 minimath.eu Φυσική A ΛΥΚΕΙΟΥ Περικλής Πέρρος 1/1/014 minimath.eu Περιεχόμενα Κινηση 3 Ευθύγραμμη ομαλή κίνηση 4 Ευθύγραμμη ομαλά μεταβαλλόμενη κίνηση 5 Δυναμικη 7 Οι νόμοι του Νεύτωνα 7 Τριβή 8 Ομαλη κυκλικη

Διαβάστε περισσότερα

Υ.Α /480 /ΦΕΚ Β' 526/ Άρθρο 26. Πρακτική εξέταση στις κατηγορίες Β, Γ, Δ, Β+Ε, Γ+Ε, Δ+Ε και στην υποκατηγορία Β1:

Υ.Α /480 /ΦΕΚ Β' 526/ Άρθρο 26. Πρακτική εξέταση στις κατηγορίες Β, Γ, Δ, Β+Ε, Γ+Ε, Δ+Ε και στην υποκατηγορία Β1: Υ.Α. 58930/480 /ΦΕΚ Β' 526/3-5-1999 Άρθρο 26 Πρακτική εξέταση στις κατηγορίες Β, Γ, Δ, Β+Ε, Γ+Ε, Δ+Ε και στην υποκατηγορία Β1: 1. Η πρακτική εξέταση περιλαμβάνει τις δοκιμασίες και τον έλεγχο γνώσεων και

Διαβάστε περισσότερα

DAYTONA EDISON 50, Πλήρης Δοκιμή

DAYTONA EDISON 50, Πλήρης Δοκιμή DAYTONA EDISON 50, Πλήρης Δοκιμή Έντισον και ηλεκτρισμός Για πρώτη φορά στην δίτροχη καριέρα μας δοκιμάζουμε επί πέντε μέρες ένα ηλεκτρικό σκούτερ. Είναι το Daytona Edison 50 και λόγω του ότι είναι φθηνό

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΧΟΛΗΣ-----ΛΕΣΒΙΑΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΑΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΗΣ-----ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΧΟΛΗΣ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΧΟΛΗΣ-----ΛΕΣΒΙΑΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΑΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΗΣ-----ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΚΑΦΟΣ Η μορφή των ιστιοφόρων σκαφών όπως εξελίχθηκε από τα αρχαία ξύλινα εμπορικά και πολεμικά πλοία έως τα σύγχρονα αγωνιστικά επηρεάζονταν από τους ίδιους παράγοντες. Είναι συνάρτηση της χρήσης τους,

Διαβάστε περισσότερα

Η παρεχόμενη ασφάλεια των αυτοκινήτων: χωρίζεται σε:

Η παρεχόμενη ασφάλεια των αυτοκινήτων: χωρίζεται σε: 1. Γιατί το αυτοκίνητο εξοπλίζεται με σύστημα ABS; Η παρεχόμενη ασφάλεια των αυτοκινήτων: χωρίζεται σε: Παθητική ασφάλεια: Τεχνικές εφαρμογές που μειώνουν τις συνέπειες ατυχημάτων (π.χ. ζώνες ασφαλείας,

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΚΗ ΑΠΟΛΑΥΣΗ ΣΤΟ MAXIMUM!

ΟΔΗΓΙΚΗ ΑΠΟΛΑΥΣΗ ΣΤΟ MAXIMUM! ΟΔΗΓΙΚΗ ΑΠΟΛΑΥΣΗ ΣΤΟ MAXIMUM! Με τη δυναμική σχεδίαση, το ελαφρύ πλαίσιο και το καθαρόαιμο DNA του Yamaha X-MAX, αυτό το σκούτερ γενικής χρήσης και υψηλής απόδοσης έχει κατασκευαστεί για μια συναρπαστική

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΥΠΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ: 1220/13/79/79 Περί καθορισμού επιτρεπομένων ορίων θορύβων προκαλουμένων υπό των αυτοκινήτων οχημάτων, μοτοσυκλεττών και μοτοποδηλάτων και τρόπου μετρήσεως αυτού. (ΦΕΚ 75/Β/27-01-79)

Διαβάστε περισσότερα

Σχέση μεταξύ της τριβής ( οποιασδήποτε μορφής ) και της δύναμης F

Σχέση μεταξύ της τριβής ( οποιασδήποτε μορφής ) και της δύναμης F Αναλύστε τις έννοιες (α) στατική τριβή, (β) οριακή τριβή, (γ) τριβή ολισθήσεως, (δ) συντελεστής οριακής τριβής η ορ και (ε) συντελεστής τριβής ολισθήσεως. Απάντηση Πειραματική διάταξη για την επίδειξη

Διαβάστε περισσότερα

RR ENDURO 4T 350/400/350/498 MY2014

RR ENDURO 4T 350/400/350/498 MY2014 Δελτίο_Τύπου_2013_19 18/7/2013 Τα νέα Beta RR 4T του 2014 Betamotor S.p.A. authorised importer 29 Ν. Dimitrakopoulou street, ATHENS 11742,, Tel: +30 210 9211877-9225930 http://www.betamotor.gr, e-mail:

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΚΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2011-2012 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ

ΛΥΚΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2011-2012 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΠΥΡΙΔΩΝΑ ΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2011-2012 ΓΡΑΠΤΕ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕ ΕΞΕΤΑΕΙ ΦΥΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΗ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 31-05-2012 ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 07.45 10.15 Οδηγίες 1. Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από 9 σελίδες.

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2014 ΛΥΣΕΙΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2014 ΛΥΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (IΙ) ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα : Τεχνολογία Αυτοκινήτων

Διαβάστε περισσότερα

γ) το μέτρο της γωνιακής ταχύτητας του δίσκου τη στιγμή κατά την οποία έχει ξετυλιχθεί όλο το σχοινί.

γ) το μέτρο της γωνιακής ταχύτητας του δίσκου τη στιγμή κατά την οποία έχει ξετυλιχθεί όλο το σχοινί. 1. Ο ομογενής και ισοπαχής δίσκος του σχήματος έχει ακτίνα και μάζα, είναι οριζόντιος και μπορεί να περιστρέφεται, χωρίς τριβές, γύρω από κατακόρυφο ακλόνητο άξονα που διέρχεται από το κέντρο του. Ο δίσκος

Διαβάστε περισσότερα

Χειμερινοί μήνες-συμβουλές οδήγησης στη βροχή.

Χειμερινοί μήνες-συμβουλές οδήγησης στη βροχή. Το Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς» και η GOODYEAR Dunlop Ελαστικά Ελλάς, Μέλος της Συμμαχίας «Δρόμοι στο Μέλλον» συμβουλεύουν τους οδηγούς για την ασφαλέστερη οδήγηση κατά τους χειμερινούς μήνες. Χειμερινοί μήνες-συμβουλές

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ο : ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΣΤΕΡΕΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 3: ΡΟΠΗ ΑΔΡΑΝΕΙΑΣ - ΘΕΜΕΛΙΩΔΗΣ ΝΟΜΟΣ ΣΤΡΟΦΙΚΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ο : ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΣΤΕΡΕΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 3: ΡΟΠΗ ΑΔΡΑΝΕΙΑΣ - ΘΕΜΕΛΙΩΔΗΣ ΝΟΜΟΣ ΣΤΡΟΦΙΚΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ο : ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΣΤΕΡΕΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 3: ΡΟΠΗ ΑΔΡΑΝΕΙΑΣ - ΘΕΜΕΛΙΩΔΗΣ ΝΟΜΟΣ ΣΤΡΟΦΙΚΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ 12. Ένας οριζόντιος ομογενής δίσκος ακτίνας μπορεί να περιστρέφεται χωρίς τριβές, γύρω από κατακόρυφο

Διαβάστε περισσότερα

[50m/s, 2m/s, 1%, -10kgm/s, 1000N]

[50m/s, 2m/s, 1%, -10kgm/s, 1000N] ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ο - ΜΕΡΟΣ Α : ΚΡΟΥΣΕΙΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 1: ΚΡΟΥΣΕΙΣ 1. Σώμα ηρεμεί σε οριζόντιο επίπεδο. Βλήμα κινούμενο οριζόντια με ταχύτητα μέτρου και το με ταχύτητα, διαπερνά το σώμα χάνοντας % της κινητικής του

Διαβάστε περισσότερα

Τα ελαστικά Ο αφανής ήρωας της ασφάλειας

Τα ελαστικά Ο αφανής ήρωας της ασφάλειας Το Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς» και η GOODYEAR Dunlop Ελαστικά Ελλάς, Μέλος της Συμμαχίας «Δρόμοι στο Μέλλον» συμβουλεύουν τους οδηγούς για την ασφαλέστερη επιλογή και συντήρηση των ελαστικών. Τα ελαστικά Ο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΙΝ Ο ΗΓΗΣΕΙΣ, ΘΥΜΗΣΟΥ! ΠΡΙΝ Ο ΗΓΗΣΕΙΣ, ΘΥΜΗΣΟΥ! www.bridgestone.gr

ΠΡΙΝ Ο ΗΓΗΣΕΙΣ, ΘΥΜΗΣΟΥ! ΠΡΙΝ Ο ΗΓΗΣΕΙΣ, ΘΥΜΗΣΟΥ! www.bridgestone.gr Πριν Οδηγήσεις, Θυµήσου! είναι µία παγκόσµια πρωτοβουλία οδικής ασφάλειας της FIA Foundation και της Bridgestone Corporation που στην Ελλάδα αντιπροσωπεύεται από την ΕΛΑΣΤΡΑΚ. www.bridgestone.gr Περισσότερες

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2014

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2014 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (IΙ) ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα Ημερομηνία Ώρα εξέτασης

Διαβάστε περισσότερα

4 η Εργασία F 2. 90 o 60 o F 1. 2) ύο δυνάµεις F1

4 η Εργασία F 2. 90 o 60 o F 1. 2) ύο δυνάµεις F1 4 η Εργασία 1) ύο δυνάµεις F 1 και F 2 ασκούνται σε σώµα µάζας 5kg. Εάν F 1 =20N και F 2 =15N βρείτε την επιτάχυνση του σώµατος στα σχήµατα (α) και (β). [ 2 µονάδες] F 2 F 2 90 o 60 o (α) F 1 (β) F 1 2)

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΡΤΩΣΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ ΚΑΙ ΡΥΜΟΥΛΚΗΣΗ ΦΟΡΤΩΣΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ ΚΑΙ ΡΥΜΟΥΛΚΗΣΗ

ΦΟΡΤΩΣΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ ΚΑΙ ΡΥΜΟΥΛΚΗΣΗ ΦΟΡΤΩΣΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ ΚΑΙ ΡΥΜΟΥΛΚΗΣΗ ΦΟΡΤΩΣΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ ΚΑΙ ΡΥΜΟΥΛΚΗΣΗ Φόρτωση Αυτοκινήτου........................... 6-1 Ρυμούλκηση Τρέιλερ............................ 6-1 Ρυμούλκηση του Αυτοκινήτου σας................. 6-6 6 Φόρτωση Αυτοκινήτου

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ. L 291/22 Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ. L 291/22 Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 291/22 Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 9.11.2010 ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) αριθ. 1003/2010 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 8ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με τις απαιτήσεις έγκρισης τύπου για το χώρο τοποθέτησης

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 155 7.6 ΦΡΕΖΕΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 155 7.6 ΦΡΕΖΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 155 7.6 ΦΡΕΖΕΣ Η φρέζα όπως και ο τόρνος αποτελεί μία από τις βασικότερες εργαλειομηχανές ενός μηχανουργείου. Κατά την κοπή στην φρέζα, το κοπτικό εργαλείο αποκόπτει από το αντικείμενο

Διαβάστε περισσότερα

5.2 Πινακίδες Κ.Ο.Κ.

5.2 Πινακίδες Κ.Ο.Κ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΚΑΙ ΑΡΧΕΣ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΟΔΗΓΗΣΗΣ 5.1 Γενικά Οι γενικοί κανόνες κυκλοφορίας του Κ.Ο.Κ. εφαρμόζονται σε όλα τα οχήματα, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που προορίζονται για τη μαζική

Διαβάστε περισσότερα

DRIVING SCOOL Ο ΣΩΣΤΌΣ ΈΛΕΓΧΟΣ ΠΡΙΝ ΤΟ ΤΑΞΊΔΙ

DRIVING SCOOL Ο ΣΩΣΤΌΣ ΈΛΕΓΧΟΣ ΠΡΙΝ ΤΟ ΤΑΞΊΔΙ DRIVING SCOOL L Ο ΣΩΣΤΌΣ ΈΛΕΓΧΟΣ ΠΡΙΝ ΤΟ ΤΑΞΊΔΙ Σύντομος Εξωτερικός Έλεγχος o Καθαρά τζάμια Κοιτάμε τα λάστιχα να έχουν αέρα. o Καθαρά φώτα Το βάθος πέλματος 1,6 χιλ. o Ελέγχουμε αν έχει γρατσουνιές, ρωγμές

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ο : ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΣΤΕΡΕΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 1: ΚΙΝΗΣΗ ΣΤΕΡΕΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ [Υποκεφάλαιο 4.2 Οι κινήσεις των στερεών σωμάτων του σχολικού βιβλίου]

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ο : ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΣΤΕΡΕΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 1: ΚΙΝΗΣΗ ΣΤΕΡΕΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ [Υποκεφάλαιο 4.2 Οι κινήσεις των στερεών σωμάτων του σχολικού βιβλίου] ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΕΧΕΙ ΑΝΤΛΗΘΕΙ ΑΠΟ ΤΑ ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ http://www.study4exams.gr/ ΕΧΕΙ ΤΑΞΙΝΟΜΗΘΕΙ ΑΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑ ΤΥΠΟ ΓΙΑ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΣΑΣ ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΣΤΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008 ΛΥΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (ΙΙ) ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα: Τεχνολογία

Διαβάστε περισσότερα

6. Να βρείτε ποια είναι η σωστή απάντηση.

6. Να βρείτε ποια είναι η σωστή απάντηση. 12ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ ΣΕ ΜΙΑ ΔΙΑΣΤΑΣΗ 1. Να βρείτε ποια είναι η σωστή απάντηση. Το όργανο μέτρησης του βάρους ενός σώματος είναι : α) το βαρόμετρο, β) η ζυγαριά, γ) το δυναμόμετρο, δ) ο αδρανειακός ζυγός.

Διαβάστε περισσότερα

Νέα Honda παπιά και scooters Συνοπτική προϊοντική ενημέρωση

Νέα Honda παπιά και scooters Συνοπτική προϊοντική ενημέρωση Νέα Honda παπιά και scooters Συνοπτική προϊοντική ενημέρωση 29 Ιουνίου 2017 110 VARIO 125 BEAT 110 Το απλό δεν ήταν ποτέ τόσο εντυπωσιακό Κυβισμός: 125κ.εκ. Μέγιστη Ισχύς: 8,9 hp / 7.250 σ.α.λ. Μέγιστη

Διαβάστε περισσότερα

Γ Λυκείου. ένταση. μήκος κύματος θέρμανσης. Ε 4 =-1, J Ε 3 =-2, J Ε 2 =-5, J Ε 1 = J

Γ Λυκείου. ένταση. μήκος κύματος θέρμανσης. Ε 4 =-1, J Ε 3 =-2, J Ε 2 =-5, J Ε 1 = J 22 Μαρτίου 2008 Θεωρητικό Μέρος Θέμα 1o Γ Λυκείου Στις ερωτήσεις Α και Β, μια μόνο απάντηση είναι σωστή. Γράψτε στο τετράδιό σας το κεφαλαίο γράμμα της ερώτησης και το μικρό γράμμα της σωστής απάντησης.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΛΛΕΚΤΕΣ ΓΙΑ ΚΑΡΠΟΥΣ ΚΑΙ ΕΛΙΕΣ ΜΕΡΑ ΜΕ ΜΕΡΑ ΒΕΛΤΙΩΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΟΠΙΣΘΙΟΣ ΣΥΛΛΈΚΤΗΣ ΈΚΔΟΣΗ VTL ΠΛΕΥΡΙΚΌ.

ΣΥΛΛΕΚΤΕΣ ΓΙΑ ΚΑΡΠΟΥΣ ΚΑΙ ΕΛΙΕΣ ΜΕΡΑ ΜΕ ΜΕΡΑ ΒΕΛΤΙΩΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΟΠΙΣΘΙΟΣ ΣΥΛΛΈΚΤΗΣ ΈΚΔΟΣΗ VTL ΠΛΕΥΡΙΚΌ. ΣΥΛΛΕΚΤΕΣ ΓΙΑ ΚΑΡΠΟΥΣ ΚΑΙ ΕΛΙΕΣ ΜΕΡΑ ΜΕ ΜΕΡΑ ΒΕΛΤΙΩΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΟΠΙΣΘΙΟΣ ΣΥΛΛΈΚΤΗΣ ΈΚΔΟΣΗ VTL ΠΛΕΥΡΙΚΌ www.agromelca.com ΜΕΡΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΡΑ ΒΕΛΤΙΩΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ 3 Έκδοση VTL

Διαβάστε περισσότερα

8 η ΕΝΟΤΗΤΑ Ανυψωτικά μηχανήματα

8 η ΕΝΟΤΗΤΑ Ανυψωτικά μηχανήματα ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΜΠ ΔΟΜΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ 8 η ΕΝΟΤΗΤΑ Ανυψωτικά μηχανήματα Διδάσκων: Σ. Λαμπρόπουλος Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες Χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΟΣ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΡΟΧΑΙΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ

ΗΜΟΣ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΡΟΧΑΙΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΗΜΟΣ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΡΟΧΑΙΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ Μερικές χρήσιµες συµβουλές στους γονείς για την αποφυγή των τροχαίων ατυχηµάτων Η πρόληψη του τροχαίου ατυχήµατος αφορά όλους µας

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2013

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2013 ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑ Α Α ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΦΥΣΙΚΗ Ηµεροµηνία: Κυριακή 28 Απριλίου 2013 ιάρκεια Εξέτασης: 2 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Στις ηµιτελείς προτάσεις Α1 Α4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της πρότασης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΓΧΟΙ Γ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ TAXOΓΡΑΦΟΣ

ΕΛΕΓΧΟΙ Γ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ TAXOΓΡΑΦΟΣ ΕΛΕΓΧΟΙ Γ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ TAXOΓΡΑΦΟΣ Ο ταχογράφος είναι μια συσκευή η οποία καταγράφει τις δραστηριότητες του 1ου και 2ου οδηγού και του οχήματος σε συνάρτηση με το χρόνο. 1ος οδηγός: 1. οδήγηση 2. άλλες εργασίες

Διαβάστε περισσότερα

99000-SWIFT-014 02/2015

99000-SWIFT-014 02/2015 99000-SWIFT-014 02/2015 5MT ΑΝΕΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ 1,2 L 5MT GL+ GL+ Ηλεκτρική υποβοήθηση τιμονιού Ρύθμιση τιμονιού καθ ύψος Ρύθμιση τιμονιού τηλεσκοπική Ηλεκτρικά παράθυρα εμπρός Ηλεκτρικά παράθυρα πίσω

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1 ο ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Κεφάλαιο 1 ο ΕΙΣΑΓΩΓΗ Κεφάλαιο 1 ο ΕΙΣΑΓΩΓΗ Φαινόμενο, ονομάζεται οτιδήποτε συμβαίνει τριγύρω μας. Για παράδειγμα η αύξηση του ύψους του ανθρώπου, η έκρηξη ενός ηφαιστείου κλπ. Τις μεταβολές αυτές, που συμβαίνουν στην φύση

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΠΕΡΙ ΑΔΕΙΑΣ ΟΔΗΓΗΣΗΣ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ 2001 ΚΑΙ Διάτανυα δυνάυει του άοθοου 57ΒΠ)

ΟΙ ΠΕΡΙ ΑΔΕΙΑΣ ΟΔΗΓΗΣΗΣ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ 2001 ΚΑΙ Διάτανυα δυνάυει του άοθοου 57ΒΠ) Ε.Ε. Παρ. III(I) 1906 Κ.Δ.Π. 281/2004 Αρ. 3847, 30.4.2004 Αριθμός 281 ΟΙ ΠΕΡΙ ΑΔΕΙΑΣ ΟΔΗΓΗΣΗΣ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ 2001 ΚΑΙ 2004 Διάτανυα δυνάυει του άοθοου 57ΒΠ) 94(1) του 2001 Ο Έφορος Μηχανοκινήτων Οχημάτων, ασκώντας

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήσεις. 2. Η ροπή αδράνειας μιας σφαίρας μάζας Μ και ακτίνας R ως προς άξονα που διέρχεται

Ερωτήσεις. 2. Η ροπή αδράνειας μιας σφαίρας μάζας Μ και ακτίνας R ως προς άξονα που διέρχεται - Μηχανική στερεού σώματος Ερωτήσεις 1. Στερεό στρέφεται γύρω από σταθερό άξονα. Η γωνιακή ταχύτητα του στερεού μεταβάλλεται με το χρόνο όπως στο διπλανό διάγραμμα ω -. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣ. 131 ΕΡΓΑΣΙΑ # 3

ΦΥΣ. 131 ΕΡΓΑΣΙΑ # 3 ΦΥΣ. 131 ΕΡΓΑΣΙΑ # 3 1. Θέλουµε να µετακινήσουµε ένα κιβώτιο κατά µήκος ενός λείου κεκλιµένου επιπέδου γωνίας κλίσης 20 ο µε την οριζόντια διεύθυνση. Δίνουµε στο κιβώτιο µια αρχική ταχύτητα 5.0m/s και

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣ. 131 ΕΡΓΑΣΙΑ # 3

ΦΥΣ. 131 ΕΡΓΑΣΙΑ # 3 ΦΥΣ. 131 ΕΡΓΑΣΙΑ # 3 1. Θέλουµε να µετακινήσουµε ένα κιβώτιο κατά µήκος ενός λείου κεκλιµένου επιπέδου γωνίας κλίσης 20 ο µε την οριζόντια διεύθυνση. Δίνουµε στο κιβώτιο µια αρχική ταχύτητα 5.0m/s και

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΣΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΑΣΦΑΛΩΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΩ!

ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΣΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΑΣΦΑΛΩΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΩ! ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΣΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΑΣΦΑΛΩΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΩ! ΟΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ Η δυνατότητα να μετακινείται κάποιος ως: Πεζός Οδηγός Επιβάτης να εμπλακεί χωρίς να κινδυνεύει ή να προκαλέσει τροχαίο ατύχημα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 1 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η λεπτή, ομογενής ράβδος ΟΑ του σχήματος έχει μήκος, μάζα και μπορεί να περιστρέφεται σε κατακόρυφο επίπεδο γύρω από οριζόντιο ακλόνητο άξονα (άρθρωση) που διέρχεται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ. Άσκηση 1. (Ροπή αδράνειας - Θεμελιώδης νόμος στροφικής κίνησης)

ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ. Άσκηση 1. (Ροπή αδράνειας - Θεμελιώδης νόμος στροφικής κίνησης) ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Άσκηση. (Ροπή αδράνειας - Θεμελιώδης νόμος στροφικής κίνησης) Ένας ομογενής οριζόντιος δίσκος, μάζας Μ και ακτίνας R, περιστρέφεται γύρω από κατακόρυφο ακλόνητο άξονα z, ο οποίος διέρχεται

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΑ ΜΕ ΜΕΡΑ ΒΕΛΤΙΩΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΟΠΊΣΘΙΟΣ ΣΥΛΛΈΚΤΗΣ ΣΥΛΛΕΚΤΕΣ ΓΙΑ ΚΑΡΠΟΥΣ ΚΑΙ ΕΛΙΕΣ ΈΚΔΟΣΗ VTL ΠΛΕΥΡΙΚΌ.

ΜΕΡΑ ΜΕ ΜΕΡΑ ΒΕΛΤΙΩΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΟΠΊΣΘΙΟΣ ΣΥΛΛΈΚΤΗΣ ΣΥΛΛΕΚΤΕΣ ΓΙΑ ΚΑΡΠΟΥΣ ΚΑΙ ΕΛΙΕΣ ΈΚΔΟΣΗ VTL ΠΛΕΥΡΙΚΌ. ΟΠΊΣΘΙΟΣ ΣΥΛΛΈΚΤΗΣ ΜΕΡΑ ΜΕ ΜΕΡΑ ΒΕΛΤΙΩΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΣΥΛΛΕΚΤΕΣ ΓΙΑ ΚΑΡΠΟΥΣ ΚΑΙ ΕΛΙΕΣ ΈΚΔΟΣΗ VTL ΠΛΕΥΡΙΚΌ www.agromelca.com 3 ΜΕΡΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΡΑ ΒΕΛΤΙΩΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ Έκδοση VTL

Διαβάστε περισσότερα

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΚΕΤΟΥ LEGO MINDSTORMS NXT. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7ο. Δραστηριότητες για το ΝΧΤ-G και το Robolab

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΚΕΤΟΥ LEGO MINDSTORMS NXT. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7ο. Δραστηριότητες για το ΝΧΤ-G και το Robolab ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΚΕΤΟΥ LEGO MINDSTORMS NXT ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7ο Δραστηριότητες για το ΝΧΤ-G και το Robolab Α. Αποφυγή εμποδίων Θα επιδιώξουμε να προγραμματίσουμε το όχημα-ρομπότ μας ώστε να είναι σε θέση

Διαβάστε περισσότερα

Ο χρόνος αντιδράσεως.

Ο χρόνος αντιδράσεως. Ο χρόνος αντιδράσεως. Από τη στιγμή που υποπίπτει στην αντίληψή σας κάποιο σήμα ή κάτι που συμβαίνει, μέχρι να ανταποκριθείτε, μεσολαβεί πάντα ένα χρονικό διάστημα, που ονομάζεται χρόνος αντιδράσεως. Μπροστά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΘΕΜΑ Α Στις ερωτήσεις Α1-Α4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης

Διαβάστε περισσότερα

Σκοτεινή αχτίδα. MT-10

Σκοτεινή αχτίδα. MT-10 Σκοτεινή αχτίδα Ισχύς. Ροπή. Ευελιξία. Η MT-10 είναι η μοτοσυκλέτα που περιμένατε. Είναι η πιο ισχυρή MT που δημιουργήθηκε ποτέ. Και ήρθε η ώρα να προχωρήσετε στο επόμενο επίπεδο του σκότους. Έχετε οδηγήσει

Διαβάστε περισσότερα

σχολή οδηγών ΣΑΒΡΑΜΗΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ- www.auto4.gr- email: auto4@hotmail.gr ΕΛΕΓΧΟΣ ΟΧΗΜΑΤΟΣ, ΧΡΗΣΗ ΚΡΑΝΟΥΣ & ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΩΝ ( κατηγορία ΑΜ Α1 Α2- Α )

σχολή οδηγών ΣΑΒΡΑΜΗΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ- www.auto4.gr- email: auto4@hotmail.gr ΕΛΕΓΧΟΣ ΟΧΗΜΑΤΟΣ, ΧΡΗΣΗ ΚΡΑΝΟΥΣ & ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΩΝ ( κατηγορία ΑΜ Α1 Α2- Α ) σχολή οδηγών ΣΑΒΡΑΜΗΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ- www.auto4.gr- email: auto4@hotmail.gr ΕΛΕΓΧΟΣ ΟΧΗΜΑΤΟΣ, ΧΡΗΣΗ ΚΡΑΝΟΥΣ & ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΩΝ ( κατηγορία ΑΜ Α1 Α2- Α ) 1 Περιμετρικός έλεγχος δικύκλου: περιμετρικός έλεγχος για

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΑ)

ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΑ) ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΣΝΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΘΕΡΙΝ) 3/3/019 ΤΖΓΚΡΚΗΣ ΓΙΝΝΗΣ ΘΕΜ A Να γράψετε στην κόλλα σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ερωτήσεις 1-4 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Διαβάστε περισσότερα

Το πρώτο ελληνικό ποδήλατο Downhill(Liolios 222DH) Συντάχθηκε απο τον/την Παρασκευή, 30 Ιούνιος :12. Γιώργος Λιόλιος

Το πρώτο ελληνικό ποδήλατο Downhill(Liolios 222DH) Συντάχθηκε απο τον/την Παρασκευή, 30 Ιούνιος :12. Γιώργος Λιόλιος Γιώργος Λιόλιος Ως ηθικός αυτουργός της ιστορίας που θα διαβάσετε, οφείλω να δηλώσω πως το αμαρτωλό παρελθόν μου περιλαμβάνει μερικά χρόνια σαν οδηγός motocross και περισσότερα σαν μηχανικός μοτοσικλετών,

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (ΙΙ) ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα: Τεχνολογία και Ηλεκτρολογία/Ηλεκτρονικά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ 2019

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ 2019 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ 019 Κινηματική ΑΣΚΗΣΗ Κ.1 Η επιτάχυνση ενός σώματος που κινείται ευθύγραμμα δίνεται από τη σχέση a = (4 t ) m s. Υπολογίστε την ταχύτητα και το διάστημα που διανύει το σώμα

Διαβάστε περισσότερα

1 η ΟΜΑΔΑ. ΦΥΣ η Πρόοδος: 15-Οκτωβρίου-2011

1 η ΟΜΑΔΑ. ΦΥΣ η Πρόοδος: 15-Οκτωβρίου-2011 1 η ΟΜΑΔΑ Σειρά Θέση ΦΥΣ. 131 1 η Πρόοδος: 15-Οκτωβρίου-2011 Πριν αρχίσετε συµπληρώστε τα στοιχεία σας (ονοµατεπώνυµο και αριθµό ταυτότητας). Ονοµατεπώνυµο Αριθµός ταυτότητας Απενεργοποιήστε τα κινητά

Διαβάστε περισσότερα