ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΙ ΩΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΙ

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΙ ΩΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΙ"

Νικηφόρος Γιάγκος
6 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΙ ΩΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΙ

2 Πολλοί όροι που χρησιμοποιούνται στην οικονομική επιστήμη χρησιμοποιούνται και στην καθομιλουμένη, αλλά στα οικονομικά οι όροι αυτοί έχουν ειδική σημασία.

3 ΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΙ ΩΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ Επινοούν θεωρίες Συλλέγουν στοιχεία Αναλύουν τα στοιχεία αυτά στην προσπάθειά τους να επαληθεύσουν ή να απορρίψουν τις θεωρίες τους. Η ουσία κάθε επιστήμης είναι η επιστημονική μέθοδος, δηλαδή η ανεπηρέαστη ανάπτυξη και ο αμερόληπτος έλεγχος των θεωριών, για το πώς λειτουργεί ο κόσμος.

4 Επαγωγικός (inductive) και παραγωγικός (deductive) συλλογισμός Ο επαγωγικός συλλογισμός αναφέρεται: Στη διαδικασία παρατήρησης, μέσω της οποίας μπορεί να ανακαλυφθούν μοτίβα. Τα μοτίβα παρέχουν ενδείξεις για μια υπόθεση. Η υπόθεση θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια θεωρία. O παραγωγικός συλλογισμός ξεκινά με: Μια θεωρία, από την οποία προκύπτει μια υπόθεση. Η υπόθεση στη συνέχεια υποβάλλεται σε παρατήρηση και επαληθεύεται ή απορρίπτεται. Μέσα απ' αυτήν την κυκλική διαδικασία, θεωρίες και επεξηγήσεις τελειοποιούνται και βελτιώνονται και αυτό με τη σειρά του μας επιτρέπει να παίρνουμε πιο ενημερωμένες αποφάσεις.

5 Πειράματα στα οικονομικά Τα πειράματα στα οικονομικά μπορούν να διεξαχθούν σε ένα "εργαστήριο", στο οποίο μπορεί να γίνει συλλογή δεδομένων: Είτε μέσω παρατήρησης ατομικής ή ομαδικής συμπεριφοράς με τη χρήση: Ερωτηματολογίων, Ερευνών, Συνεντεύξεων, και Άλλων μεθόδων, Είτε μέσω της συλλογής και ανάλυσης διαθέσιμων στοιχείων, όπως οι μισθοί, οι τιμές, οι τιμές των μετοχών και οι όγκοι συναλλαγών, τα επίπεδα ανεργίας, ο πληθωρισμός κ.ο.κ.

6 Πειράματα στα οικονομικά Ο δεύτερος τύπος πειράματος στα οικονομικά είναι τα φυσικά πειράματα, όπου: Η μελέτη των φαινομένων καθορίζεται από φυσικές συνθήκες και οι οποίες δεν υπόκεινται στον έλεγχο αυτού, που διεξάγει το πείραμα. Τα φυσικά πειράματα μπορούν να αξιοποιηθούν όταν συμβαίνει κάποια αλλαγή, η οποία: Επιτρέπει να γίνουν παρατηρήσεις για τις επιπτώσεις, που επιφέρει αυτή η αλλαγή σε μια πληθυσμιακή ομάδα, και Επιτρέπει τη σύγκριση τους με μια άλλη πληθυσμιακή ομάδα, που δεν επηρεάζεται από αυτή. Παραδείγματα φυσικών πειραμάτων περιλαμβάνουν την παρατήρηση για το πώς η απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους επηρεάζει τον αριθμό των καπνιστών ή τα πιθανά οφέλη για την υγεία

7 Τα οικονομικά υποδείγματα Ανατομικά ομοιώματα έχουν όλα τα βασικά όργανα την καρδιά, το συκώτι, τα νεφρά κ.ο.κ. και χρησιμοποιούνται για τη διδασκαλία της ανατομίας και της βιολογίας. Παρά την έλλειψη ρεαλισμού, η μελέτη των ομοιωμάτων είναι πολύ χρήσιμη, για να κατανοήσει κανείς πώς λειτουργεί το ανθρώπινο σώμα. Οι οικονομολόγοι χρησιμοποιούν, επίσης, ομοιώματα οικονομικά υποδείγματα, τα οποία αποτελούνται συνήθως από: Διαγράμματα και εξισώσεις. Τα οικονομικά υποδείγματα παραλείπουν αρκετές λεπτομέρειες, βοηθώντας μας: Να εστιάσουμε την προσοχή μας στα στοιχεία, που είναι πραγματικά σημαντικά.

8 Η Κυκλική Ροή της Οικονομικής Δραστηριότητας

9 Η καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων Παραγόμενη ποσότητα υπολογιστών 3,000 D 2,200 2,000 1,000 B C A Καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων ,000 Παραγόμενη ποσότητα αυτοκινήτων

10 Μια μετατόπιση της καμπύλης παραγωγικών δυνατοτήτων Παραγόμενη ποσότητα υπολογιστών 4,000 3,000 2,100 2,000 A E ,000 Παραγόμενη ποσότητα αυτοκινήτων

11 Ο ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ ΩΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Συχνά ζητείται από τους οικονομολόγους να εξηγήσουν τα αίτια των οικονομικών φαινομένων. Άλλες φορές, όμως, ζητείται από τους οικονομολόγους να εισηγηθούν μέτρα οικονομικής πολιτικής, που να βελτιώνουν τα οικονομικά αποτελέσματα.

12 Θετική έναντι κανονιστικής ανάλυσης Λάμπρος: Η νομοθεσία για τα κατώτατα ημερομίσθια δημιουργεί ανεργία. Σοφία: Η κυβέρνηση πρέπει να αυξήσει τα κατώτατα ημερομίσθια και τους μισθούς. Υπάρχει μια θεμελιώδης διαφορά σ' αυτές τις δύο προτάσεις: Ο Λάμπρος μιλά ως επιστήμονας: εκφέρει κρίση, σχετικά με το πώς λειτουργεί ο κόσμος. Η Σοφία μιλά ως διαμορφωτής πολιτικής: εκφέρει κρίση, σχετικά με το πώς θα ήθελε να αλλάξει τον κόσμο.

13 Θετική έναντι κανονιστικής ανάλυσης Θετικές προτάσεις: είναι περιγραφικές απόψεις, που επιχειρούν να περιγράψουν τον κόσμο, όπως πραγματικά είναι. Κανονιστικές προτάσεις: είναι απόψεις, που έχουν δεοντολογικό χαρακτήρα και επιχειρούν να περιγράψουν τον κόσμο, όπως πρέπει να είναι. Η πρόταση: η κυβέρνηση θα έπρεπε να μειώσει το έλλειμμα, καθώς κάτι τέτοιο θα ωφελούσε την οικονομία, είναι μια κανονιστική πρόταση, αφού περιέχει την άποψη ότι η κυβέρνηση θα όφειλε να μειώσει το έλλειμμα. Η πρόταση: μια μείωση στο δημόσιο έλλειμμα θα ωφελούσε την οικονομία, είναι μια θετική πρόταση, καθώς μπορεί να ελεγχθεί.

14 Θετική έναντι κανονιστικής ανάλυσης Μια ουσιαστική διαφορά ανάμεσα στις θετικές και κανονιστικές προτάσεις είναι το πώς κρίνουμε τη βασιμότητα τους. Ένας οικονομολόγος μπορεί να κρίνει την θετική πρόταση του Λάμπρου, αναλύοντας τα διαχρονικά στοιχεία για: Τις μεταβολές στα κατώτατα ημερομίσθια, και Τις μεταβολές στην ανεργία. Στην αξιολόγηση των κανονιστικών προτάσεων εμπλέκονται τόσο αξίες όσο και γεγονότα. Η πρόταση της Σοφίας δεν μπορεί να κριθεί μόνο με χρησιμοποίηση στοιχείων. Το αν μια πολιτική είναι καλή ή κακή δεν είναι μόνο ζήτημα επιστήμης: παρεισφρέουν επίσης οι απόψεις μας για την ηθική, τη θρησκεία και την πολιτική φιλοσοφία.

15 ΓΙΑΤΙ ΔΙΑΦΩΝΟΥΝ ΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΙ Οι οικονομολόγοι, ως σύνολο, επικρίνονται συχνά, επειδή δίνουν αντικρουόμενες συμβουλές στους πολιτικούς. Δύο είναι οι βασικοί λόγοι: Οι οικονομολόγοι μπορεί να διαφωνούν για την εγκυρότητα εναλλακτικών θετικών θεωριών, σχετικά με το πώς λειτουργεί ο κόσμος. Οι οικονομολόγοι μπορεί να εμφορούνται από διαφορετικές αξίες και να εκφέρουν, επομένως, διαφορετικές κανονιστικές προτάσεις, σχετικά με την οικονομική πολιτική, που πρέπει να ακολουθηθεί.

16 Διαφορές σε επιστημονικές κρίσεις Οι οικονομολόγοι συχνά διαφωνούν για τον ίδιο λόγο. Τα οικονομικά είναι μια νέα επιστήμη και υπάρχουν ακόμα πολλά να μαθευτούν. Οι οικονομολόγοι διαφωνούν, μερικές φορές, επειδή έχουν διαφορετικές εκτιμήσεις γύρω: Από τη βασιμότητα εναλλακτικών θεωριών, ή Από το μέγεθος σημαντικών παραμέτρων.

17 Διαφορές σε αξίες Δύο ενδιαφέροντα ερωτήματα, για την οικονομική επιστήμη: Πώς ορίζουμε λέξεις, όπως "δίκαιο" και "άδικο"; Ποιος έχει την εξουσία να επηρεάζει και να λαμβάνει αποφάσεις; Κατά τη συζήτηση της κανονιστικής και της θετικής ανάλυσης, τα μέτρα οικονομικής πολιτικής δεν μπορούν να κριθούν μόνο σε επιστημονική βάση. Οι οικονομολόγοι δίνουν, μερικές φορές, αντικρουόμενες συμβουλές, επειδή έχουν διαφορετικές αξίες.

18 Δέκα Προτάσεις με τις Οποίες Συμφωνούν οι Περισσότεροι Οικονομολόγοι 1. Η επιβολή κάποιου ανώτατου ορίου στα ενοίκια μειώνει την ποσότητα και την ποιότητα της προσφερόμενης στέγης. (93%) 2. Οι εισαγωγικοί δασμοί και οι ποσοστώσεις στις εισαγωγές συνήθως μειώνουν τη γενική οικονομική ευημερία. (93%) 3. Οι εύκαμπτες και κυμαινόμενες συναλλαγματικές ισοτιμίες είναι ένας αποτελεσματικός μηχανισμός διεθνών νομισματικών διευθετήσεων. (90%) 4. Η δημοσιονομική πολιτική (για παράδειγμα, οι μειώσεις φόρων ή και οι αυξήσεις των δημοσίων δαπανών) ενθαρρύνει σημαντικά την οικονομική δραστηριότητα σε μια οικονομία που λειτουργεί κάτω από το επίπεδο της πλήρους απασχόλησης. (90%) 5. Εάν ο κρατικός προϋπολογισμός πρέπει να είναι ισοσκελισμένος, αυτό πρέπει να επιτυγχάνεται κατά τη διάρκεια του οικονομικού κύκλου και όχι κάθε χρόνο. (85%)

19 Δέκα Προτάσεις με τις Οποίες Συμφωνούν οι Περισσότεροι Οικονομολόγοι 6. Οι χρηματικές πληρωμές αυξάνουν την ευημερία των ληπτών περισσότερο απ ό,τι οι πληρωμές σε είδος ίσης χρηματικής αξίας. (84%) 7. Ένα μεγάλο έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού έχει δυσμενή επίπτωση στην οικονομία. (83%) 8. Η θέσπιση κατώτατων ημερομίσθιων αυξάνει την ανεργία μεταξύ των νέων και των ανειδίκευτων εργαζόμενων. (79%) 9. Το κράτος πρέπει να ανασυγκροτήσει το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας προς την κατεύθυνση ενός "αρνητικού φόρου εισοδήματος". (79%) 10. Οι επιβαρύνσεις στην απελευθέρωση ρύπων και οι μεταβιβάσιμες άδειες εκπομπής ρύπων αντιπροσωπεύουν μια καλύτερη προσέγγιση στον έλεγχο της ρύπανσης από την επιβολή ανώτατων ορίων ρύπανσης. (78%)

20 Οι οικονομολόγοι ως διαμορφωτές πολιτικής Κάθε μέρα λαμβάνονται εκατομμύρια αποφάσεις από άτομα, από εταιρείες και από κυβερνήσεις. Μπορεί όλες αυτές οι αποφάσεις να μην παίρνονται με τις ακριβείς διαδικασίες, που περιγράφει η οικονομική επιστήμη. Οι οικονομολόγοι και οι ψυχολόγοι βρίσκουν όλο και περισσότερα, σχετικά με τον τρόπο που οι άνθρωποι παίρνουν αποφάσεις και αυτό βοηθάει στη βελτίωση της κατανόησής μας, σχετικά με τα υποδείγματα που χρησιμοποιούμε, για να αναλύσουμε την οικονομική συμπεριφορά των ατόμων.

Σχετικά έγγραφα

2 Σκεφτόµενοιως Οικονοµολόγοι Σκεφτόµενοι ως Οικονοµολόγοι Κάθε επιστήµη έχει τη δική της τεχνολογία Μαθηµατικά Ολοκληρώµατα αξιώµατα διανυσµατικοί χώροι Ψυχολογία Εγώ ταυτότητα γνωστική ασυµφωνία Νοµική