Έξεπλα γηα ηηο εξγαζηαθέο ζπλζήθεο ησλ εθπαηδεπηηθώλ Πιεξνθνξηθήο ηεο Πξσηνβάζκηαο, θαη Δεπηεξνβάζκηαο Εθπαίδεπζεο

Transcript

1 Έξεπλα γηα ηηο εξγαζηαθέο ζπλζήθεο ησλ εθπαηδεπηηθώλ Πιεξνθνξηθήο ηεο Πξσηνβάζκηαο, θαη Δεπηεξνβάζκηαο Εθπαίδεπζεο Χαξάιακπνο Μπαιήο 1, Γηώξγνο Καπνγηαλλόπνπινο 2, Νηθόιανο Σθίθνο 3, Μαξία Αγγειηθή Σηακνύιε 4 1 Καζεγεηήο Πιεξνθνξηθήο, ΠΔ19, Ph.D. M.Sc chbalis@gmail.com 2 Καζεγεηήο Πιεξνθνξηθήο ΠΔ19, M.Sc gkapog@sch.gr 3 Καζεγεηήο Πιεξνθνξηθήο ΠΔ20 nskikos@sch.gr 4 Σηαηηζηηθόο, Ph.D., M.Sc. mstamouli@yahoo.com Πεξίιεςε Σθνπόο ηεο παξνύζαο έξεπλαο είλαη λα εμεηάζεη ζε πνην βαζκό νη Έιιελεο θαζεγεηέο Πιεξνθνξηθήο, πνπ απαζρνινύληαη κε κόληκε ή κε κόληκε ζρέζε εξγαζίαο ζηε δεκόζηα εθπαίδεπζε, είλαη ηθαλνπνηεκέλνη από ηηο ζπλζήθεο εξγαζίαο ζην δεκόζην ειιεληθό ζρνιείν. Σπγθεθξηκέλα, νη εθπαηδεπηηθνί εθιήζεζαλ λα απαληήζνπλ ζρεηηθά κε ηηο πιηθνηερληθέο ππνδνκέο θαη ην επξύηεξν εξγαζηαθό πεξηβάιινλ ησλ ζρνιηθώλ κνλάδσλ ζηηο νπνίεο απαζρνινύληαη. Σηελ έξεπλα ζπκκεηείραλ 507 θαζεγεηέο από έλα επξύ θάζκα γεσγξαθηθώλ πεξηνρώλ, εθ ησλ νπνίσλ νη 72 ππεξεηνύλ ζηελ Πξσηνβάζκηα Δθπαίδεπζε θαη νη 435 ζηε Γεπηεξνβάζκηα Δθπαίδεπζε. Τν εξσηεκαηνιόγην πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε είλαη ειεγρόκελν θαη ζπκπιεξώζεθε δηαδηθηπαθά κε ρξήζε αηνκηθνύ «θνππνληνύ άδεηαο». Ζ αλάιπζε ησλ δεδνκέλσλ πνπ πξνέθπςαλ νδήγεζε ζε ζπκπεξάζκαηα ζρεηηθά κε ηε βειηίσζε νξηζκέλσλ πηπρώλ ηεο εθπαίδεπζεο πνπ αθνξνύλ ζηνλ θιάδν ησλ Πιεξνθνξηθώλ, αιιά θαη ζε ζεκαληηθέο ειιείςεηο πνπ θαζηζηνύλ αλαγθαία ηελ θαηάζεζε πξνηάζεσλ γηα ηελ εμάιεηςή ηνπο. Λέμεηο θιεηδηά: εργαζιακές ζσνθήκες, σλικοηετνική σποδομή, εκπαίδεσζη, Πληροθορική. 1. Εηζαγσγή Αλακθηζβήηεηα, ηελ ηειεπηαία εηθνζαεηία ζπληειέζηεθαλ ζεκαληηθέο αιιαγέο ζηηο εθπαηδεπηηθέο πνιηηηθέο, όρη κόλν ζηελ Διιάδα, αιιά θαη ζε νιόθιεξε ηελ Δπξώπε, κε απώηεξν ζθνπό ηε βειηίσζε ηεο παξερόκελεο εθπαίδεπζεο. Ο ξόινο πνπ θαιείηαη λα δηαδξακαηίζεη ν εθπαηδεπηηθόο κέζα ζην ζρνιηθό πεξηβάιινλ έρεη κεηαβιεζεί θαη

2 ν όγθνο εξγαζίαο ηνπ έρεη απμεζεί, ζε θάπνηεο ρώξεο ζε κεγαιύηεξν θαη ζε θάπνηεο ζε κηθξόηεξν, αθόκα, βαζκό. Οη ζεκαληηθόηεξεο ζπληζηώζεο απηήο ηεο κεηαβνιήο έρνπλ λα θάλνπλ κε α) κεγαιύηεξεο απαηηήζεηο πξνο ηνπο εθπαηδεπηηθνύο, όπσο ε δηελέξγεηα νκαδηθήο εξγαζίαο, ε αλάπηπμε θαηλνηόκσλ εθπαηδεπηηθώλ δξάζεσλ, κεγαιύηεξνο ρξόλνο παξνπζίαο ζην ζρνιείν, ε παξνρή εθπαίδεπζεο ζε νινέλα θαη πην εηεξόθιεηνπο ζρνιηθνύο πιεζπζκνύο θ.ιπ. β) κεγαιύηεξε απηνλνκία πνπ κπνξεί λα παξέρεηαη ζηνπο εθπαηδεπηηθνύο ζε εθπαηδεπηηθά ζέκαηα, όπσο ζηελ πινπνίεζε θαη εθαξκνγή ηνπ πξνγξάκκαηνο ζπνπδώλ π.ρ. κέζσ ηεο δηα-ζεκαηηθήο δηδαζθαιίαο, γ) πεξηζζόηεξεο θαζεκεξηλέο αξκνδηόηεηεο, όπσο ε επνπηεία λέσλ ζπλαδέιθσλ θ.ιπ., δ) ηελ αμηνιόγεζε ηνπ εθπαηδεπηηθνύ έξγνπ θαη ε) ηελ αλάγθε γηα ζπλερή επαγγεικαηηθή αλάπηπμε (Figel, 2008). Φπζηθό επαθόινπζν απηνύ ηνπ πιαηζίνπ ησλ λέσλ απαηηήζεσλ, αλαγθώλ θαη πξννπηηθώλ κέζα ζην ζρνιηθό πεξηβάιινλ είλαη ν ζπλερήο επαλαπξνζδηνξηζκόο θαη ε αιιαγή ησλ εξγαζηαθώλ ζπλζεθώλ ησλ εθπαηδεπηηθώλ. Ζ αλάγθε γηα άκεζε θαη ζπλερή αληαπόθξηζε ζηηο λέεο απηέο ζπλζήθεο είλαη πνιύ κεγαιύηεξε ζηνπο εθπαηδεπηηθνύο ηεο Πιεξνθνξηθήο, ιόγσ ηεο κεγάιεο ζπκβνιήο ηεο ίδηαο ηεο επηζηήκεο ηνπο ζηε ζύγρξνλε κεηάιιαμε ησλ ηερλνινγηθώλ, θνηλσληθώλ θαη νηθνλνκηθώλ παξακέηξσλ πνπ επεξεάδνπλ ζε κεγάιν βαζκό θαη ηελ εμέιημε ηεο εθπαίδεπζεο (Dagiene, 2005). Γηα απηόλ αθξηβώο ην ιόγν, ε παξνύζα κειέηε έρεη σο ζηόρν ηε ζπιινγή πιεξνθνξηώλ ζρεηηθά κε ην βαζκό ηθαλνπνίεζεο ησλ εθπαηδεπηηθώλ ηνπ θιάδνπ Πιεξνθνξηθήο από ηηο ζπλζήθεο εξγαζίαο ηνπο θαη πην ζπγθεθξηκέλα από ηηο πιηθνηερληθέο ππνδνκέο θαη ην επξύηεξν εξγαζηαθό πεξηβάιινλ ησλ ζρνιηθώλ κνλάδσλ ζηηο νπνίεο απαζρνινύληαη. Δίλαη ε πξώηε έξεπλα πνπ πξαγκαηνπνηείηαη ζηελ Διιάδα γηα ηνλ θιάδν ησλ Πιεξνθνξηθώλ ζην ζπγθεθξηκέλν πεδίν. Τα απνηειέζκαηα πνπ ζα πξνθύςνπλ ζα βνεζήζνπλ ζηελ απνηύπσζε ηεο πθηζηάκελεο θαηάζηαζεο, ζηελ θαηαλόεζε ηνπ βαζκνύ αληαπόθξηζεο ηνπ ζρνιηθνύ πεξηβάιινληνο ζηηο λέεο πξνθιήζεηο, ζηηο επθαηξίεο πνπ παξέρνληαη ζηνπο εθπαηδεπηηθνύο, ελώ ζα νδεγήζνπλ ζε πξνηάζεηο γηα βειηηώζεηο από όινπο ηνπο εκπιεθόκελνπο θνξείο. 2. Τν ζεσξεηηθό πιαίζην Ζ επαγγεικαηηθή ηθαλνπνίεζε απνηειεί έλα από ηα ζεκαληηθά δεηήκαηα ηεο νξγαλσηηθήο ςπρνινγίαο, γηαηί ζεσξείηαη όηη ζπλδέεηαη ηόζν κε ηελ ςπρηθή πγεία ησλ εξγαδνκέλσλ, όζν θαη κε ην ελδηαθέξνλ ησλ νξγαληζκώλ λα έρνπλ πςειή απνδνηηθόηεηα, αιιά θαη ηθαλνπνηεκέλν πξνζσπηθό. Άιισζηε, ε επαγγεικαηηθή ηθαλνπνίεζε είλαη πνιύ βαζηθή γηα ηελ εζσηεξηθή ηζνξξνπία ηνπ αηόκνπ, ηδηαίηεξα αλ ππνινγίζνπκε ην ρξόλν πνπ αλαιώλεη ζηελ εξγαζία θαηά ηε δηάξθεηα ηεο δσήο ηνπ (Haldane, 1981). Γεληθά, ε επαγγεικαηηθή ηθαλνπνίεζε επεξεάδεηαη από αηνκηθνύο, θνηλσληθνύο- δηαπξνζσπηθνύο, νξγαλσηηθνύο θαη ζεζκηθνύο παξάγνληεο (Παπαλανύκ, 2003; Figel, 2008). Πνιιέο κειέηεο έρνπλ επηρεηξήζεη ηα ηειεπηαία ρξόληα, λα εληνπίζνπλ ηνπο παξάγνληεο ηθαλνπνίεζεο ησλ εθπαηδεπηηθώλ ζηελ Πξσηνβάζκηα θαη ζηε

3 Γεπηεξνβάζκηα Δθπαίδεπζε (Pranjić & Grbović, 2003; Butt, Graham & Lance, Ann, 2005; Αξακπαηδήο & Πνιύδνπ, 2008; Eliophotou & Zembylas & Papanastasiou, 2006; Evans, 1998). Με κηα επηζθόπεζε ηεο βηβιηνγξαθίαο κπνξεί θάπνηνο λα δηαπηζηώζεη όηη ην κεγαιύηεξν πνζνζηό ησλ απνηειεζκάησλ ησλ εξεπλώλ κε ζπκκεηέρνληεο εθπαηδεπηηθνύο ηεο Πξσηνβάζκηαο θαη Γεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο δείρλνπλ όηη ην ζπλνιηθό επίπεδν ηεο επαγγεικαηηθήο ηθαλνπνίεζεο θπκαίλεηαη από κέηξην έσο πςειό. Ζ παξνύζα έξεπλα δηεμήρζε κε ζθνπό λα εξεπλεζεί ε επαγγεικαηηθή ηθαλνπνίεζε ησλ εθπαηδεπηηθώλ Πιεξνθνξηθήο ζηελ Διιάδα. Τα εξσηήκαηα, ζε γεληθέο γξακκέο, αθνξνύζαλ: 1) αηνκηθά θαη νηθνγελεηαθά ζηνηρεία, όπσο ειηθία, θύιν, ηόπνο δηακνλήο, επίπεδν ζπνπδώλ, επηκνξθώζεηο 2) βαζηθά ζηνηρεία επαγγεικαηηθήο θαηάζηαζεο, όπσο ζρέζε εξγαζίαο, έηε ππεξεζίαο θαη πεξηγξαθή ζέζεο εξγαζίαο 3) ζηνηρεία πνπ έρνπλ ζρέζε κε εζσηεξηθνύο θαη εμσηεξηθνύο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ην βαζκό ηθαλνπνίεζεο ησλ εθπαηδεπηηθώλ, όπσο ε πιηθνηερληθή θαη θηηξηαθή ππνδνκή ηνπ ζρνιείνπ, ε δηνηθεηηθή νξγάλσζε, νη επθαηξίεο γηα επαγγεικαηηθή εμέιημε θαη επηζηεκνληθή-παηδαγσγηθή θαηάξηηζε, νη ζρέζεηο κε ηε δηνίθεζε θαη ηνπο ζπλαδέιθνπο. 3. Η κεζνδνινγία ηεο έξεπλαο 3.1 Εξγαιεία κέηξεζεο Ζ έξεπλα δηεμήρζε ζε παλειιαδηθό επίπεδν θαη ην δείγκα απνηέιεζαλ 1136 κόληκνη θαη κε κόληκνη θαζεγεηέο Πιεξνθνξηθήο πνπ ζπκκεηείραλ ζηηο δύν ηειεπηαίεο αξραηξεζίεο ηεο Παλειιήληαο Έλσζεο Καζεγεηώλ Πιεξνθνξηθήο (Π.Δ.ΚΑ.Π.) αιιά θαη όζνη είλαη εγγεγξακκέλνη ζηηο ζειίδεο επηθνηλσλίαο ηεο Έλσζεο. Γηα ηελ επίηεπμε ηνπ ζθνπνύ ηεο έξεπλαο, δηακνξθώζεθε θαη ρξεζηκνπνηήζεθε εξσηεκαηνιόγην δνκεκέλν κε ηέηνην ηξόπν ώζηε λα ζπγθεληξώλεη όιεο ηηο ππό δηεξεύλεζε πιεξνθνξίεο. Τν εξσηεκαηνιόγην ζπλνδεύηεθε από επηζηνιή ζηελ νπνία αλαθέξζεθε ε εξεπλεηηθή νκάδα πξαγκαηνπνίεζεο ηεο έξεπλαο, ν ζθνπόο θαη ε ρξεζηκόηεηά ηεο, ελώ παξάιιεια δόζεθαλ νδεγίεο γηα ηε ζπκπιήξσζή ηνπ θαη ηνλίζηεθε ε δηαζθάιηζε ηεο εκπηζηεπηηθόηεηαο θαη ηεο αλσλπκίαο ησλ ζπκκεηερόλησλ ζηελ έξεπλα. Ο ηξόπνο κε ηνλ νπνίν ζρεδηάζηεθε, πιεξνί ηα πξόηππα ζρεδηαζκνύ ελόο εξεπλεηηθνύ εξσηεκαηνινγίνπ, ελώ παξάιιεια ειήθζεζαλ ππόςε νη ζθνπνί θαη ε αλαγθαηόηεηα δηεμαγσγήο ηεο έξεπλαο (Alreck & Settle, 1995; Bechhofer & Paterson, 2000; Burns, 2000). Φξεζηκνπνηήζεθαλ εξσηήζεηο θιεηζηνύ ηύπνπ, ελώ γηα ηε δηεξεύλεζε ηνπ βαζκνύ ηθαλνπνίεζεο ησλ εξσηεζέλησλ ζε ζρέζε κε ηελ πιηθνηερληθή ππνδνκή θαη ην επξύηεξν εξγαζηαθό πεξηβάιινλ δεκηνπξγήζεθαλ αληίζηνηρεο κεηαβιεηέο πεληάβαζκεο θιίκαθαο (θιίκαθα Likert) κε δηαβάζκηζε από 1 έσο 5 (αληηζηνηρία: απόιπηα δπζαξεζηεκέλνο,

4 δπζαξεζηεκέλνο, νπδέηεξνο, ηθαλνπνηεκέλνο, απόιπηα ηθαλνπνηεκέλνο ) θαη κεζνδηάζηεκα ηελ ηηκή 3 ( νπδέηεξνο ). Τν εξσηεκαηνιόγην βαζίζηεθε ζε ππάξρνληα έγθπξα εξσηεκαηνιόγηα (OECD, 2008; ETUCE, 2011), αιιά δεκηνπξγήζεθαλ θαη λέεο εξσηήζεηο πξνζαξκνζκέλεο ζηηο αλάγθεο ηεο ζπγθεθξηκέλεο έξεπλαο. Πξηλ κνηξαζηεί πξαγκαηνπνηήζεθε ε πηινηηθή ηνπ εθαξκνγή ζε ηνπηθό επίπεδν, κε ζθνπό ηελ επηβεβαίσζε ηεο νξζόηεηαο θαη ηεο πιεξόηεηάο ηνπ (McNeill 1990; Bryman, 2001), θαζώο θαη ηνλ έιεγρν ηεο αμηνπηζηίαο θαη ηεο εγθπξόηεηάο ηνπ. Από ηελ πηινηηθή εθαξκνγή πξνέθπςαλ κηθξέο αιιαγέο θπξίσο ζε ζέκαηα δηαηύπσζεο ησλ εξσηήζεσλ. Τν εξσηεκαηνιόγην δελ ζηάιζεθε κε ηνλ θιαζζηθό ηξόπν ηνπ εγγξάθνπ ζε εθπαηδεπηηθνύο Πιεξνθνξηθήο λα ην ζπκπιεξώζνπλ, αιιά αλαπηύρζεθε online ζην Παλειιήλην Σρνιηθό Γίθηπν όπνπ εθεί θαζέλαο έρνληαο πξόζβαζε ζην δηαδίθηπν ζα κπνξνύζε λα ην ζπκπιεξώζεη. Σηελ πεξίπησζή καο, πξόζβαζε λα ην ζπκπιεξώζνπλ είραλ κόλν όζνη πξνζθιεζήθαλ κε ειεθηξνληθό ηαρπδξνκείν, ή άιινλ ηξόπν,. Ζ εθαξκνγή πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε είλαη ην ινγηζκηθό αλνηθηνύ θώδηθα LimeSurvey, ην νπνίν είλαη κηα ππεξεζία πνπ ηελ ρξεζηκνπνηνύλ πνιιέο κεγάιεο εηαηξείεο θαη νξγαληζκνί πξνθεηκέλνπ λα δεκηνπξγήζνπλ κηα δηαδηθηπαθή έξεπλα θαη ζπγρξόλσο λα ζπιιέμνπλ δεδνκέλα κέζα από ηηο ηζηνζειίδεο ηνπο (Capparucci & Degortes, 2009; Wright, 2005). Δίλαη ινγηζκηθό 100% Αλνηρηνύ Κώδηθα, έκκεζα κέζσ ηεο ζπκκεηνρήο ηνπ ζην Google Summer of Code θαη είλαη αδεηνδνηεκέλν κε ηνπο όξνπο ηεο GNU GPL v Δηαδηθαζία κέηξεζεο-αλάιπζεο ησλ δεδνκέλσλ Ζ εθαξκνγή ζηήζεθε ζην Παλειιήλην Σρνιηθό Γίθηπν θαη ζηε δηεύζπλζε Τν ζεκαληηθό ζε θάζε έξεπλα είλαη λα απνθιεηζηνύλ ρξήζηεο πνπ απαληνύλ πνιιέο θνξέο γηα λα δεκηνπξγήζνπλ πιαζηά ζηαηηζηηθά. Απηό ζηελ ελ ιόγσ πιαηθόξκα αληηκεησπίδεηαη κε ηελ δεκηνπξγία «θνππνληώλ», δει. κνλαδηθώλ ηπραίσλ θιεηδηώλ. Γηα λα απαληήζεη θάπνηνο ζηελ έξεπλα, ζα πξέπεη λα έρεη πάξεη έλα «θνππόλη». Τν θνππόλη δίλεηαη ζην ρξήζηε από ηνπο δηαρεηξηζηέο ή ζηέιλνληαη πξνζθιήζεηο ζε ιίζηεο ειεθηξνληθνύ ηαρπδξνκείνπ από ην ζύζηεκα, θαη πξνζθαινύληαη ρξήζηεο λα απαληήζνπλ ζηελ έξεπλα, δίλνληάο ηνπο θαη ην κνλνζήκαλην θνππόλη πνπ ζα ρξεζηκνπνηήζνπλ. Οη ρξήζηεο δελ έρνπλ ηε δπλαηόηεηα λα ζπκπιεξώζνπλ μαλά ην εξσηεκαηνιόγην, παξά κόλν λα ζπκπιεξώζνπλ εξσηήζεηο πνπ δελ απάληεζαλ. Τν ειεθηξνληθό ηαρπδξνκείν ηνπ δείγκαηνο ηεο έξεπλαο 1136 θαζεγεηώλ Πιεξνθνξηθήο εηζήρζε ζην ζύζηεκα, ην νπνίν θαη θαηαζθεύαζε κνλαδηθά θνππόληα γηα θάζε ρξήζηε. Απηά απεζηάιεζαλ κε έλα πξόηππν επηζηνιήο ζε όιν ην δείγκα. Τν ζύζηεκα ελεκέξσλε έλαλ πίλαθα κε ηηο απαληήζεηο ησλ ρξεζηώλ πνπ ζπκπιήξσζαλ επηηπρώο ην εξσηεκαηνιόγην. Μεηά ηελ νινθιήξσζε ηεο έξεπλαο, έγηλε επεμεξγαζία θαη αλάιπζε ησλ δεδνκέλσλ κε ην ινγηζκηθό ζηαηηζηηθήο επεμεξγαζίαο Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) (Απνζηνιάθεο & Σηακνύιε, 2007; Απνζηνιάθεο, Γάξαο & Σηακνύιε, 2009), αθνύ πξνεγήζεθε ε

5 πξνζεθηηθή θσδηθνπνίεζή ηνπο (Φάιθνο, 2005). Σηε ζπλέρεηα παξνπζηάδνληαη ηα απνηειέζκαηα θαη ηα θπξηόηεξα επξήκαηα ηεο αλάιπζεο ησλ δεδνκέλσλ. 4. Τα απνηειέζκαηα ηεο έξεπλαο θπξηόηεξα επξήκαηα Σην ζύλνιν ησλ 1136 πξνζθιήζεσλ πνπ ζηάιζεθαλ γηα ζπκκεηνρή ζηελ έξεπλα, απάληεζαλ 507 εθπαηδεπηηθνί (πνζνζηό 44,1%). Παξαηεξήζεθε όηη 195 άηνκα αλήθνπλ ζηελ Πεξηθεξεηαθή Γ/λζε Α ζκηαο θαη Γ ζκηαο Δθπ/ζεο Αηηηθήο (πνζνζηό 38,5%), 58 ζηελ Πεξηθεξεηαθή Γ/λζε Γπη. Διιάδαο (πνζνζηό 11,4%) θαη 49 ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία (πνζνζηό 9,7%), ελώ από ηηο ζπλνιηθέο απαληήζεηο θαιύθζεθαλ γεσγξαθηθά θαη νη 13 Πεξηθεξεηαθέο Γ/λζεηο θαη 48 λνκνί ηεο ρώξαο (Πίλαθαο 1). Δπηπιένλ, ηα απνηειέζκαηα έδεημαλ όηη νη 285 είλαη άλδξεο (πνζνζηό 56,2%) θαη νη 222 είλαη γπλαίθεο (πνζνζηό 43,8%), ελώ ν κέζνο όξνο ειηθίαο ηνπο είλαη 37 εηώλ. Απόθνηηνη ΑΤΔΗ είλαη νη 189 (πνζνζηό 37,3%) θαη νη 318 είλαη απόθνηηνη ΑΔΗ. Οη 210 (πνζνζηό 41,4 %) είλαη θάηνρνη κεηαπηπρηαθνύ ηίηινπ ζπνπδώλ θαη νη 17 (πνζνζηό 3,4%) θάηνρνη δηδαθηνξηθνύ ηίηινπ. Δπηπιένλ, δηαπηζηώλεηαη όηη νη 113 είλαη θάηνρνη πηπρίνπ παηδαγσγηθήο θαηάξηηζεο ηεο Α.Σ.ΠΑΗ.Τ.Δ. (πξώελ Σ.Δ.Λ.Δ.Τ.Δ.). Πίνακας 1: Καηανομή ηφν ζσμμεηετόνηφν ζηις Περιθερειακές Γ/νζεις Δκπ/ζης Πεξηθεξεηαθή Δ/λζε Σπρλόηεηα Πνζνζηό (%) Αλαηνιηθήο Μαθεδνλίαο-Θξάθεο 23 4,5 Αηηηθήο ,5 Βνξείνπ Αηγαίνπ 22 4,3 Γπηηθήο Διιάδαο 58 11,4 Γπηηθήο Μαθεδνλίαο 18 3,6 Ζπείξνπ 10 2 Θεζζαιίαο 49 9,7 Ηνλίσλ Νήζσλ 7 1,4 Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο 49 9,7 Κξήηεο 10 2 Ννηίνπ Αηγαίνπ 19 3,7 Πεινπνλλήζνπ 25 4,9 Σηεξεάο Διιάδαο 21 4,1 Σύλνιν ,8 Απνύζεο Τηκέο 1 0,2 Σύλνια

6 Σηε ζπλέρεηα, ε θαηαγξαθή θαη ε αλάιπζε ησλ ηδηαίηεξσλ ραξαθηεξηζηηθώλ ησλ εξσηεζέλησλ θαηέδεημε όηη νη ζπκκεηέρνληεο ζηελ έξεπλα εξγάδνληαη, θαηά κέζν όξν, ηα ηειεπηαία 7 ρξόληα ζην ίδην ζρνιείν, ελώ έλα πνζνζηό 19,3% (98 άηνκα) ζπκπιεξώλεη ην σξάξηό ηνπ θαη ζε άιια ζρνιεία ηεο Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο. Δπίζεο, έλα πνζνζηό ηεο ηάμεσο ηνπ 14,2% (72 άηνκα) ππεξεηεί γηα ην ζρνιηθό έηνο κε δηάζεζε ζηελ Πξσηνβάζκηα Δθπαίδεπζε. Σρεηηθά κε ηα πξνγξάκκαηα επηκνξθώζεσλ θαη ζεκηλαξίσλ ζηα νπνία έρνπλ ιάβεη κέξνο νη εξσηεζέληεο, ηα απνηειέζκαηα δείρλνπλ όηη νη 273 (πνζνζηό 53,8%) έρνπλ ζπκκεηάζρεη ζην Υπνέξγν-1 ηνπ Υ.Π.Γ.Β.Μ.Θ «Δπηκόξθσζε Δθπαηδεπηηθώλ Πιεξνθνξηθήο» ηεο Πξάμεο «Γξάζεηο Δπηκόξθσζεο Δθπαηδεπηηθώλ Πιεξνθνξηθήο» ζην δηάζηεκα Μάξηηνο 2008 Ννέκβξηνο Δπηπιένλ, έλα πνζνζηό 31,4% (159 άηνκα) έρνπλ ζπκκεηάζρεη ζε ζεκηλάξηα ησλ Π.Δ.Κ. άλσ ησλ 40 δηδαθηηθώλ σξώλ (εθηόο ηεο εηζαγσγηθήο επηκόξθσζεο), 176 έρνπλ επηκνξθσζεί ζε εθπαηδεπηηθό ινγηζκηθό (πνζνζηό 34,7%) θαη 203 άηνκα (πνζνζηό 40%) έρνπλ παξαθνινπζήζεη επηκόξθσζε ή ζεκηλάξην από ινηπνύο θνξείο (ΑΔΗ-ΑΤΔΗ, ΔΚΓΓ, θ.α.). Σην Γξάθεκα 1. παξνπζηάδνληαη νη απαληήζεηο ησλ εθπαηδεπηηθώλ ζε 11 εξσηήζεηο γηα ηηο πιηθνηερληθέο ππνδνκέο ηνπ Σρνιείνπ. Τα απνηειέζκαηα απηά αθνξνύλ ζην «Βαζκό Ηθαλνπνίεζεο» από ηα παξαθάησ, ζύκθσλα κε ηελ θσδηθνπνίεζε ησλ εξσηήζεσλ ζην Γξάθεκα 1.: Δξώη.1: «ηα ζρνιηθά εγρεηξίδηα», Δξώη.2: «ην αλαιπηηθό πξόγξακκα», Δξώη.3: «ην ζρνιηθό ζύκβνπιν», Δξώη.4: «ην θηίξην ηνπ ζρνιείνπ», Δξώη.5: «ηηο αίζνπζεο δηδαζθαιίαο», Δξώη.6: «ηηο δηαζέζηκεο ππνδνκέο θαη ην εθπαηδεπηηθό πιηθό γηα πξνεηνηκαζία θαη δηόξζσζε δνθηκίσλ ζην ρώξν ησλ γξαθείσλ ησλ θαζεγεηώλ», Δξώη.7: «ηα επνπηηθά κέζα δηδαζθαιίαο», Δξώη.8: «ηελ πιηθνηερληθή ππνδνκή ηνπ εξγαζηεξίνπ Πιεξνθνξηθήο», Δξώη.9: «ηελ ηερληθή ππνζηήξημε ηνπ εξγαζηεξίνπ Πιεξνθνξηθήο», Δξώη.10: «ην ξπζκό αλαλέσζεο ηνπ πιηθνύ ηνπ εξγαζηεξίνπ Πιεξνθνξηθήο», Δξώη.11: «ην ξπζκό αλαλέσζεο ηνπ ινγηζκηθνύ ηνπ εξγαζηεξίνπ Πιεξνθνξηθήο». Μειεηώληαο ηα απνηειέζκαηα, παξαηεξνύκε όηη ζηελ εξώηεζε γηα ην «βαζκό ηθαλνπνίεζεο από ηα ζρνιηθά εγρεηξίδηα νη 178 εξσηεζέληεο (πνζνζηό 35,1%) απάληεζαλ «Γπζαξεζηεκέλνο», ζηελ εξώηεζε γηα ην «βαζκό ηθαλνπνίεζεο από ην αλαιπηηθό πξόγξακκα» νη 211 εξσηεζέληεο (πνζνζηό 41,6%) απάληεζαλ «Γπζαξεζηεκέλνο», ζηελ εξώηεζε γηα ην «βαζκό ηθαλνπνίεζεο από ην ζρνιηθό ζύκβνπιν» νη 152 εξσηεζέληεο (πνζνζηό 30%) απάληεζαλ «Οπδέηεξνο» θαη νη 143 (πνζνζηό 28,2%) «Ηθαλνπνηεκέλνο», ελώ ζηελ εξώηεζε γηα ην «βαζκό ηθαλνπνίεζεο από ην θηίξην ηνπ ζρνιείνπ» νη 211 εξσηεζέληεο (πνζνζηό 41,6%) απάληεζαλ «Ηθαλνπνηεκέλνο». Δπηπιένλ, 184 ζπκκεηέρνληεο (πνζνζηό 36,3%), ζηελ εξώηεζε γηα ην «βαζκό ηθαλνπνίεζεο από ηελ πιηθνηερληθή ππνδνκή ηνπ εξγαζηεξίνπ Πιεξνθνξηθήο» απάληεζαλ «Ηθαλνπνηεκέλνο», ζηελ εξώηεζε γηα ην «βαζκό ηθαλνπνίεζεο από ηελ ηερληθή ππνζηήξημε ηνπ εξγαζηεξίνπ Πιεξνθνξηθήο» νη 166 εξσηεζέληεο (πνζνζηό 32,7%) απάληεζαλ «Ηθαλνπνηεκέλνο». Δπηπξνζζέησο, ζηελ εξώηεζε γηα ην «βαζκό ηθαλνπνίεζεο από ην ξπζκό αλαλέσζεο ηνπ πιηθνύ ηνπ

7 εξγαζηεξίνπ Πιεξνθνξηθήο» νη 215 εξσηεζέληεο απάληεζαλ «Απόιπηα δπζαξεζηεκέλνο» (πνζνζηό 42,4%) θαη ζηελ εξώηεζε γηα ην «βαζκό ηθαλνπνίεζεο από ην ξπζκό αλαλέσζεο ηνπ ινγηζκηθνύ ηνπ εξγαζηεξίνπ Πιεξνθνξηθήο» νη 195 εξσηεζέληεο απάληεζαλ «Απόιπηα δπζαξεζηεκέλνο» (πνζνζηό 38,5%). Γράφημα 1. Σσγκενηρφηικό γράθημα ικανοποίηζης από ηις Υλικοηετνικές Υποδομές. Σην Γξάθεκα 2. παξνπζηάδνληαη νη απαληήζεηο ησλ εθπαηδεπηηθώλ ζε 7 εξσηήζεηο γηα ην Δπξύηεξν Δξγαζηαθό Πεξηβάιινλ ηνπ Σρνιείνπ. Τα απνηειέζκαηα απηά αθνξνύλ ζην «Βαζκό Ηθαλνπνίεζεο» από ηα παξαθάησ, ζύκθσλα κε ηελ θσδηθνπνίεζε ησλ εξσηήζεσλ ζην Γξάθεκα 2.: Δξώη.1: «ηηο δηαπξνζσπηθέο ζρέζεηο κε ζπλαδέιθνπο», Δξώη.2: «ηε ζπλεξγαζία κε ζπλαδέιθνπο ζε παηδαγσγηθνύο/δηδαθηηθνύο ζηόρνπο», Δξώη.3: «ηελ θαηαλνκή θαζεθόλησλ, επζπλώλ, ππνρξεώζεσλ», Δξώη.4: «ηελ ελζάξξπλζε αλάιεςεο πξσηνβνπιηώλ», Δξώη.5: «ηελ ελζάξξπλζε πινπνίεζεο θαηλνηόκσλ πξνγξακκάησλ θαη δξάζεσλ», Δξώη.6: «ηηο δπλαηόηεηεο γηα βειηίσζε ηεο επαγγεικαηηθήο ζαο εμέιημεο», Δξώη.7: «ηηο δπλαηόηεηεο γηα βειηίσζε ηεο επηζηεκνληθήο θαη παηδαγσγηθήο ζαο θαηάξηηζεο». Μειεηώληαο ηα απνηειέζκαηα, παξαηεξνύκε, ελδεηθηηθά, όηη ζηελ εξώηεζε γηα ην «βαζκό ηθαλνπνίεζεο ζηελ θαηαλνκή ησλ θαζεθόλησλ-επζπλώλ-ππνρξεώζεσλ ζην ζρνιείν» νη 165 εξσηεζέληεο (πνζνζηό 32,5%) απάληεζαλ «Ηθαλνπνηεκέλνο», ελώ ζηελ εξώηεζε γηα ην «βαζκό ηθαλνπνίεζεο από ηηο δπλαηόηεηεο γηα επηζηεκνληθή θαη παηδαγσγηθή θαηάξηηζε» νη 207 (πνζνζηό 40,8%) εξσηεζέληεο απάληεζαλ «Γπζαξεζηεκέλνο».

8 Γράφημα 2. Σσγκενηρφηικό γράθημα ικανοποίηζης από ηο Δσρύηερο Δργαζιακό Περιβάλλον. 5. Σπδήηεζε - Σπκπεξάζκαηα Αλαιύνληαο ηα απνηειέζκαηα ηεο έξεπλαο κπνξεί θάπνηνο λα δηαθξίλεη όηη ππάξρνπλ πςειά πνζνζηά ηθαλνπνίεζεο θαη ζεηηθή αληαπόθξηζε από ηνπο εθπαηδεπηηθνύο ζε ζεκεία όπνπ έγηλαλ νξγαλσκέλεο πξνζπάζεηεο από ηηο δνκέο ηεο Πνιηηείαο, αιιά θαη πξνζσπηθή εξγαζία από ηνπο ίδηνπο ηνπο εθπαηδεπηηθνύο, όπσο ζηελ ηερληθή ππνζηήξημε ησλ εξγαζηεξίσλ, ζην ζεζκό ηνπ ζρνιηθνύ ζπκβνύινπ, ζηελ θαηαλνκή ησλ θαζεθόλησλ-ππνρξεώζεσλ ζην ζρνιείν ή ζηελ επηκόξθσζε ηνπ θιάδνπ καο γηα ηελ επηθαηξνπνίεζε ησλ γλώζεσλ (Assenova, 2005). Δπίζεο, είλαη επδηάθξηηε ε δηάζεζε ησλ Πιεξνθνξηθώλ γηα ζπλερή θαηάξηηζε, γεγνλόο πνπ απνδεηθλύεηαη από ηε ζπκκεηνρή ηνπο ζε ζεκηλάξηα κε δηθή ηνπο πξσηνβνπιία, αιιά θαη από ην πνζνζηό δπζαξέζθεηαο πνπ εθθξάδνπλε ζρεηηθά κε ηηο δπλαηόηεηεο πνπ έρνπλ γηα θαηάξηηζε κέζα από ηηο δνκέο ηεο εθπαίδεπζεο. Παξάιιεια, γηα λα βξίζθεη απηή ε πξνζπάζεηα πεδίν εθαξκνγήο, ζα πξέπεη λα πξνηαζνύλ θαη λένη ηξόπνη πξνζέγγηζεο θαη ζύληαμεο ησλ ζρνιηθώλ εγρεηξηδίσλ θαη ησλ αλαιπηηθώλ πξνγξακκάησλ, θαζώο θαη λένη ηξόπνη ιεηηνπξγίαο θαη ρξεκαηνδόηεζεο ησλ ζρνιηθώλ εξγαζηεξίσλ, ώζηε λα ππάξρεη ην επηζηεκνληθό θαη πιηθνηερληθό πιαίζην κέζα ζην νπνίν ν εθπαηδεπηηθόο λα κπνξεί λα αλαπηύζζεη ηηο ηδέεο θαη ηελ πξνζσπηθόηεηά ηνπ πξνο όθεινο ησλ καζεηώλ. Δπηπιένλ, πνιύ ζεκαληηθό γηα ηελ επίηεπμε ησλ παξαπάλσ είλαη ην ζεηηθό θιίκα πνπ δηαθαίλεηαη όηη ππάξρεη κεηαμύ ησλ ζπλαδέιθσλ, ηόζν ζηηο δηαπξνζσπηθέο ηνπο ζρέζεηο όζν θαη ζηε κεηαμύ ηνπο ζπλεξγαζία γηα ηελ επίηεπμε δηδαθηηθώλ θαη παηδαγσγηθώλ ζηόρσλ. 6. Μειινληηθέο ελέξγεηεο Ζ παξνύζα έξεπλα είλαη ε πξώηε πνπ δηελεξγείηαη απνθιεηζηηθά ζηνλ θιάδν ησλ εθπαηδεπηηθώλ Πιεξνθνξηθήο ηεο δεκόζηαο εθπαίδεπζεο ζηε ρώξα καο θαη

9 επειπηζηνύκε λα απνηειέζεη ην έλαπζκα γηα ηε δηεμαγσγή θαη άιισλ παξόκνησλ εξεπλώλ, πιεξέζηεξσλ θαη κεγαιύηεξεο θιίκαθαο, ηόζν ζηνλ ίδην όζν θαη ζηνπο ππόινηπνπο θιάδνπο ησλ θαζεγεηώλ. Ο ζθνπόο είλαη ε εμαγσγή, θάζε θνξά, ζπκπεξαζκάησλ ζρεηηθά κε ηε ιεηηνπξγία ησλ δνκώλ ηεο εθπαίδεπζεο ηόζν ζε αηνκηθό όζν θαη ζε ζπιινγηθό θαη δηνηθεηηθό επίπεδν, ώζηε λα ηνλίδνληαη ηπρόλ αδπλακίεο, λα πξνθύπηνπλ λέεο ηδέεο θαη λα πξνηείλνληαη ιύζεηο. Γηα ην ιόγν απηό, απνηειεί πξόθιεζε γηα ηελ εξεπλεηηθή νκάδα ε νξγάλσζε κηαο κειέηεο νιόθιεξνπ ηνπ πιεζπζκνύ ησλ Πιεξνθνξηθώλ ηεο εθπαίδεπζεο ζρεηηθά κε ηηο εηδηθέο παξακέηξνπο ηεο δηδαθηηθήο ηεο Πιεξνθνξηθήο πνπ εθαξκόδνληαη ζηα ζρνιεία ηεο ρώξαο. Δίλαη κηα πνιύ ζεκαληηθή πηπρή ηεο εηδηθόηεηάο καο πνπ ρξίδεη πξνζεθηηθήο αληηκεηώπηζεο, δεδνκέλνπ θαη ηεο λέαο θαηάζηαζεο πνπ δεκηνπξγείηαη κε ηελ απαζρόιεζε νινέλα θαη πεξηζζόηεξσλ Πιεξνθνξηθώλ ζηελ Πξσηνβάζκηα Δθπαίδεπζε. Επραξηζηίεο Ηδηαίηεξεο επραξηζηίεο νθείινληαη ζηε θηιόινγν θαη θνηηήηξηα ηνπ κεηαπηπρηαθνύ πξνγξάκκαηνο Δθπαίδεπζε Δλειίθσλ ηνπ Δ.Α.Π., θα Δπζπκία Σηεξγίνπ, γηα ηηο πνιύηηκεο παξαηεξήζεηο θαη πξνηάζεηο ηεο. Βιβλιογραφία Αξακπαηδήο, Σ. Πνιύδνπ, Φ. (2008). Ανηιλήυεις ηφν βρεθονηπιαγφγών ποσ απαζτολούνηα ζε Ιδιφηικούς Παιδικούς ζηαθµούς ηοσ Γήµοσ Θεζζαλονίκης ζτεηικά µε ηην επαγγελµαηική ικανοποίηζη. Πηπρηαθή Δξγαζία, Αιεμάλδξεην Τερλνινγηθό Δθπαηδεπηηθό Ίδξπκα Θεζζαινλίθεο. Απνζηνιάθεο Η., Γάξαο Τ., Σηακνύιε Μ.Α.(2009). «Αζκήζεις Υπολογιζηικής Σηαηιζηικής ζηην Υγεία Τεύτος Β», Αζήλα: Δθδόζεηο Παπαδήζε. Απνζηνιάθεο Η., Σηακνύιε Μ.Α.(2007). «Αζκήζεις Υπολογιζηικής Σηαηιζηικής ζηην Υγεία Τεύτος Α», Αζήλα: Δθδόζεηο Παπαδήζε. Παπαλανύµ, Ε. (2003), Το επάγγελµα ηοσ εκπαιδεσηικού. Θεφρηηική και εµπειρική προζέγγιζη. Αζήλα: Τππσζήησ. Φάιθνο Γ., (2005), Σηαηιζηική: Θεφρία, Δθαρμογές & Φρήζη Σηαηιζηικών Προγραμμάηφν ζε Η/Υ. Αζήλα: Τππσζήησ, 2ε έθδνζε. Alreck, P. and Settle, R. (1995). The survey research handbook. New York: Irwin Press. Assenova,P. (2005). Indicators of ICT application in secondary education of south east European countries, Statistical survey. Moscow: UNESCO. Βechhofer F., Paterson L., (2000), Principles of Research Design in the Social Sciences. London: Routledge. Bryman,A. (2001). Social Research Methods. England: Oxford University Press.

10 Burns, R. (2000). Introduction to Research Methods. Los Angeles: Sage Publications Ltd Butt, Graham & Lance, Ann (2005). Teacher job satisfaction within the modernised education workforce in England. Proceedings of Annual Conference of British Educational Research Association (BERA), University of Glamorgan, England. Capparucci, L., Degortes, M., Landriscina, M., Murgia, M.,(2009). Comparative analysis among open source and commercial software for the development of electronic questionnaires for statistical surveys. The NTTS (New Techniques and Technologies for Statistics) international scientific conference. Feb. 18, Brussels. Dagiene, V. (2005). In Mittermeir T. R (Ed.). Teaching Information Technology in General Education. From computer literacy to informatics fundametals. International conference on informatics in secondary schools- Evolution and perspectives, ISSEP 2005, pp Germany: Springer. Eliophotou - Menon, M., Papanastasiou, E. & Zempylas, M. (2008). Examining the relationship of job satisfaction to teacher and organizational variables: evidence from Cyprus. Journal of the Common wealth Council for Educational Administration & Management. 36 (3), ETUCE, Survey Teaching Staff in the European Union on psychosocial factors in the workplace. European Union and the European Free Trade Association. Retrieved at 15 Aug. from URL:www. Evans, L. (1998). Teacher morale, job satisfaction and motivation. London: Paul Chapman. Figel, J. (2008), Levels of Autonomy and Responsibilities of Teachers in Europe. Brussels: Eurydice European Unit, European Commission. Haldane, B. (1981). Career satisfaction and success: How to know and manage your strengths. New York: Anacom. McNeill, P (1990). Research Methods. London: Routledge. OECD,(2008). Teaching and Learning International Survey (TALIS), Technical Report. OECD. Pranjić & Grbović, (2003). Common factors related to chronic occupational distress among special education teaching staff in Montenegro. International Journal of Peace and Development Studies. Vol. 2(4): pp Wright, K. B. (2005). Researching Internet-based populations: Advantages and disadvantages of online survey research, online questionnaire authoring software packages, and web survey services. Journal of Computer-Mediated Communication, 10(3), article 11.