ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΞΥΛΟΚΑΣΤΡΟΥ ΕΥΡΩΣΤΙΝΗΣ

Transcript

1 Η ΙΔΙΩΤΕΥΣΗ ΒΛΑΠΤΕΙ ΣΟΒΑΡΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΞΥΛΟΚΑΣΤΡΟΥ ΕΥΡΩΣΤΙΝΗΣ 02 ΑΝΟΙΞΗ 2013 ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ Oδοιπορικό Γελήνι - Σαραντάπηχο: Από την Καλατσάκρα Στούπα στο «Σεντ Μόριτς» (σελ. 8-9) του Ηλία Μπαρμπίκα Τοπική αγορά Free Wi-Fi: Μια επίκαιρη πρόταση (σελ. 3) του Δημήτρη Παπαταξιάρχη Ο σταυρός του μπλόκου (σελ. 11) του Κώστα Χατούπη Παιδεία Τα λυκειόπαιδα (σελ. 4) της Έμυς Μπέτζελου και της Γιούλας Δήμου Συνέντευξη Νατάσα Μερτίκα, ένα κορίτσι της βροχής (σελ. 16) Περιφέρεια Πελοποννήσου Σκουπίδια: Φωτιές που καίνε, αλήθειες λένε (σελ. 6) του Τάσου Κεφαλά Δημοτικά έργα Διαδικασίες «παιδικής χαράς» (σελ. 5) του Γιάννη Μπούρμπουλα Πολιτισμός Μνήμη κηπουρού, γενέθλια ποιητή (σελ. 13) του Γιάννη Μακριδάκη, για τον Αργύρη Χιόνη Η Συκιώτικη ρίζα του Καρυωτάκη (σελ. 12) της Άννας Ζαχαρή Τοπικές κοινότητες Λουτρό: Το δημοτικό σχολείο στους κατοίκους (σελ. 15) του Λάμπη Φίλη Παναρίτι: Αυτοψία στο κοινοτικό γραφείο (σελ. 15) του Λουκά Ψαράκη Φάκελος: Τοπική οικονομία «Γίνεται λόγος πολύς γι αυτή την κρίση, τους πιο πολλούς μάς έχει ήδη γονατίσει», λέει το τραγούδι και λέει την αλήθεια. Την κρίση όμως δεν μπορείς να την αντιμετωπίσεις γονατιστός. Ούτε να περιμένεις λύσεις με βάση ευχολόγια και ύποπτες συνταγές που εκπορεύονται από μακριά. Ένα καλό παράδειγμα είναι ο Δήμος μας. Εντάξει, τις καλές εποχές ο Δήμος είχε ίσως την πολυτέλεια ν αφήνει το χρόνο να κυλάει ώσπου να περάσει η τετραετία, να ασχολείται με τα «καθιερωμένα» και με το θεαθήναι στα δευτερεύοντα και να περνά απαρατήρητος στα ουσιαστικά. Ήταν ο καιρός της ευφορίας. Τώρα, δυστυχώς, είναι ο καιρός της εφορίας και ο Δήμος πρέπει να μπει μπροστά, να προτείνει διεξόδους και να συντονίσει τα πράγματα. Το ένα είναι η αντίσταση στα μνημονιακά μέτρα και ο ρόλος που πρέπει να παίζει ένας Δήμος, θέμα που θα αναλύσουμε άλλη στιγμή. Το άλλο θέμα είναι τι κάνουμε τοπικά. Σίγουρα, δεν αφηνόμαστε στη μοίρα μας. Αφήνομαι στη μοίρα μου σημαίνει ότι παρακολουθώ παθητικά να χτίζεται το Mall Κορινθίας, που θα αφαιμάξει την τοπική αγορά από όλα τα εναπομείναντα ευρώ. Σημαίνει ότι παρακολουθώ αδρανής να πουλιούνται στην περιοχή μου εισαγόμενα λεμόνια (!), αν είναι δυνατόν... Σημαίνει ότι σερβίρω βιομηχανική γκαζόζα, αντί για την ωραία σπιτική λεμονάδα που μας δρόσιζε πάντα. Σημαίνει ότι δεν μιλάω με το διπλανό μου αναζητώντας μια λύση σε κοινά προβλήματα και άλλα πολλά. Αυτό όμως πρέπει να σταματήσει. Τώρα! Η Συμπολιτεία ανοίγει τον φάκελο «Τοπική Οικονομία». Στην επόμενη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου θα προσέλθει με συγκεκριμένη πρόταση για τη σύναψη ενός «Τοπικού Συμφώνου Ποιότητας & Αλληλεγγύης», που θα αφορά όλες τις επαγγελματικές και κοινωνικές δραστηριότητες στην περιοχή μας (σελ.7). Μια πρόταση μεστή, ρεαλιστική και ενωτική, που θα απευθύνεται προς όλες τις δημοτικές παρατάξεις, προς όλους τους πολίτες, τους τοπικούς επαγγελματικούς φορείς και τους ντόπιους παραγωγούς. Πρέπει οπωσδήποτε να κάνουμε μια νέα αρχή, αφήνοντας πίσω τα λάθη που γίνονταν συστηματικά την εποχή της ευφορίας και δυστυχώς συνεχίζονται και σήμερα. «Το τι ψωνίζεις και το τι ψηφίζεις μπορεί ν αλλάξει τον κόσμο», είπε κάποιος. Το προσυπογράφουμε κι ανοίγουμε τη συζήτηση και τους ορίζοντες του Δήμου.

2 2 ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑ Editorial Ώρα Τρικάλων Τα μαθες τα νέα παππού; Παραλειπόμενα εν είδει περιεχομένων σελ. 3 Ελεύθερο Διαδίκτυο. Όταν μας ενημέρωναν, στο Κέντρο Νεότητας, το 2007, σχετικά με το πρόγραμμα των οπτικών ινών, ο γράφων το άρθρο είχε ρωτήσει τους ομιλητές τι σκέπτονται να κάνουν με τις οπτικές ίνες και πώς θα τις εκμεταλλευτούν. Ο εκπρόσωπος της εταιρείας είχε απαντήσει ότι δεν είναι δική του δουλειά αυτό και παρέπεμψε το ερώτημα στο δήμαρχο, ο οποίος είπε: «Θα δούμε, υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε». Παράξενο, όλοι διαισθανθήκαμε εκείνη τη στιγμή ότι δεν πρόκειται να γίνει τίποτα! Πέρασαν τόσα χρόνια και η διαίσθηση όλων επιβεβαιώθηκε. Προς το παρόν, μας έχουν μείνει οι «τροχιές τους» στο δρόμο, για να κάνουν δύσκολη τη ζωή στα ποδήλατα. σελ. 5 Παιδικές χαρές. Ο κ. Σκούρας φέρνει ένα ξύλο στο ΔΣ και λέει ότι η μελέτη το κοστολογεί 20 φορές πάνω από την αξία του. Μετά το πέρας της συζήτησης, το ξύλο το διεκδίκησαν πολλοί από τους παρευρισκόμενους. Τελικά το ξύλο το απένειμε στον αντιδήμαρχο Οικονομικών κ. Λογοθέτη, τιμώντας τον για την «ειλικρίνειά» του! σελ. 7 Τοπική Οικονομία. Στη μία και μοναδική συνεδρίαση της Επιτροπής Τουριστικής Ανάπτυξης, πριν από 2 χρόνια περίπου, ο Φάνης Μπρακούλιας εισηγήθηκε τη σύναψη ενός Τοπικού Συμφώνου Ποιότητας. Αν και όλοι το επικρότησαν, από τότε δυστυχώς δεν ξανακούστηκε τίποτα Κάποτε τα βρισκα όλα έτοιμα όταν ανηφόριζα στα Τρίκαλα. Μέχρι ξύλα για το τζάκι, παρότι οι γονείς ανέβαιναν μονάχα καλοκαίρι και δεν τα χρειάζονταν. Από κάποια στιγμή, όμως, ο πατέρας μου άρχισε να με πολιορκεί. Πρέπει να φτιάξουμε κουπαστή για τη σκάλα. Να επισκευάσουμε το στέγαστρο. Να προσθέσουμε ένα μπάνιο στο ισόγειο. Δεν μου ζητούσε να συμμετάσχω στο τρέξιμο ή στη δαπάνη, ήθελε απλώς να με κάνει κοινωνό, να μου παραδώσει τρόπον τινά τη σκυτάλη. Κι εγώ απέφευγα κάθε εμπλοκή, με την ίδια μέθοδο που ακολουθούν σήμερα τα παιδιά μου Κι έπειτα, έπεσαν όλα πάνω μου. Η κουπαστή και το στέγαστρο και το μπάνιο. Κι ακόμα η σκεπή, η μάντρα, τα ηλεκτρικά, τα υδραυλικά, ο κήπος, οι λογαριασμοί. Σκέφτομαι μερικές φορές πως, αν ο πατέρας μου τύχαινε να περάσει από πάνω, θα δυσκολευόταν να αναγνωρίσει τον τόπο. Τα παιδιά μου, πάλι, το βλέπουν αλλιώς. Κάθε βελτίωση που επιχειρώ στα μάτια τους φαντάζει σαν υποβάθμιση. -Γιατί κλάδεψες το δέντρο που μου χε χαρίσει ο παππούς; ρωτάει εριστικά η μεγάλη. -Οι γονείς σου σου έδωσαν ένα ωραίο σπίτι κι εσύ το κατάντησες σαν τα μούτρα σου! εξερράγη ο μικρός, επειδή καταργήσαμε το τσιμεντένιο τραπέζι στην αυλή, προκειμένου να το αντικαταστήσουμε με κάτι πιο ευέλικτο. Εκείνο που δεν θα αναγνώριζε ο παππούς είναι σίγουρα το καινούριο πήγαιν έλα των ανθρώπων. Τόσα χρόνια, ανεβαίναμε στα Τρίκαλα περισσότερο ως τουρίστες παρά ως κάτοικοι ενός σπιτιού κι ενός χωριού. Εσωστρεφείς και εγωκεντρικοί κάπως. Και να τώρα που όλη αυτή η περιπέτεια της «Συμπολιτείας» άλλαξε τα δεδομένα. Από τουρίστες, γίναμε ξαφνικά «ντόπιοι». Κόσμος περνάει με πεσκέσια στα χέρια -λεμόνια, σταφίδες, ρακές, μήλα, κρασί-, με γαλακτομπούρεκα από το Ξυλόκαστρο και με σπιτικές καρυδόπιτες. Άλλαξε και η οπτική μας γωνία. Η παλιά διαδρομή δεν είναι ένα εναλλακτικό δρομολόγιο, είναι πλέον το Δεντρό, η Ζούγρα, το Ρέθι και -πάνω απ όλα- οι άνθρωποί τους. Το Ξυλόκαστρο δεν είναι απλώς κέντρο ανεφοδιασμού και αναψυχής. Δεν είναι μονάχα το «Πλατόνι», το «Intro Café», το σινέ Ηλέκτρα. Είναι ο Αντρέας, ο Λουκάς, ο Τάκης, η Έμυ, η Άννα, η Λίτσα, ο Βλάσης, ο Κώστας, που ήρθαν να προστεθούν στους παλιότερους: τον Περικλή, τη Χρύσα και τη Βιβή. Αν ο πατέρας μου περνούσε από πάνω μπορεί και να μην αναγνώριζε το μέρος. Ή να το ξανάβλεπε με άλλο μάτι όπως εμείς. Χριστόφορος Κάσδαγλης neverest1@gmail.com σελ. 15 ΠΑΣ Ροδιά. Ο νεοσύστατος σύλλογος ζήτησε το 2012 επιχορήγηση από το Δήμο, όπως όλα τα αθλητικά σωματεία. Προβάλλοντας αστείες δικαιολογίες, η δημοτική αρχή δεν επιχορήγησε το σύλλογο - κάτι το οποίο είχαμε προβλέψει. Βλέπετε, η πρόεδρος δεν είναι του γούστου τους πια. Άλλη μια απόδειξη ότι οι επιχορηγήσεις των συλλόγων πρέπει να γίνονται όλες μαζί, με κοινά κριτήρια. Κάτι που ψηφίστηκε ομόφωνα στο Δ.Σ. για το 2013, αλλά μένει να γίνει κιόλας. Διατηρούμε κι εδώ τις επιφυλάξεις μας. σελ. 16 Συνέντευξη Νατάσας Μερτίκα. Πού να χωρέσουν όλ αυτά που είπε σε μια σελίδα; Βιβλίο γράφεις για τη Νατάσα, και μάλιστα μπεστ σέλερ. Να σας πούμε όμως κι ένα ακόμα απ αυτά που είπε: «Στη Σουηδία γράφαμε τους λόγους του Γιωργάκη εκείνη την εποχή. Τους γράφαμε ελληνικά, αλλά με λατινικούς χαρακτήρες, για να μπορεί να τους διαβάζει» σελ 17 και πέρα Ψήφισμα συγκέντρωσης για την εγκληματικότητα. Καταλήγει ως εξής: «Αναβαθμίστε νομοθετικά, ποσοτικά και ποιοτικά άμεσα την αστυνόμευση του Δήμου μας και όλης της χώρας. Αν ολιγωρήσετε ή αδιαφορήσετε, στις επόμενες κάλπες θα εκπλαγείτε, θα τιμωρηθείτε ανελέητα».δηλαδή αν την αναβαθμίσουν, καθαρίσανε και θα τους ξαναψηφίσουμε; Αυτό εννοείτε κύριε δήμαρχε και κύριε Σκούρα, ε; Στο περιθώριο της ίδιας συγκέντρωσης, ένας παλιός σχολίασε: «Μπαίνοντας μέσα και βλέποντας δίπλα δίπλα Κλαδούχο και Σκούρα σκιάχτηκα! Το χθες και το προχθές ακόμα στις επάλξεις!» Κουίζ: Το Ίδρυμα Ανάπτυξης και Διάδοσης του Ολυμπισμού «Ιωάννης Φωκιανός» τι είναι και τι σχέση έχει με το Ξυλόκαστρο; Ο ν αμειφθήσεται ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ «ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑ ΞΥΛΟΚΑΣΤΡΟΥ ΕΥΡΩΣΤΙΝΗΣ» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Ανδρέας Απ. Ζάρρος ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: Ανδρέας Ζάρρος Χριστόφορος Κάσδαγλης Ηλίας Μπαρμπίκας Έμυ Μπέτζελου Παναγιώτης Παπανικολάου Λουκάς Ψαράκης ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΕΝΤΥΠΟΥ: Espresso Studio ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: mail: sympolitia@gmail.com url: Facebook: EfimeridaSympoliteia Φωτογραφίες φύλλου: Καλλιόπη Λουλούδη, Ηλίας Σιώκος, Ντίνος Γιαννόπουλος κ.α. Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των κειμένων, αρκεί να αναφέρεται η πηγή.

3 Πρόταση ΑΝΟΙΞΗ Παιδιά, ελάτε να δικτυωθούμε να φτιάξουμε ένα Δήμο της προκοπής, να μπούμε στο ρυθμό της τεχνολογίας, να οδηγήσουμε την ανάπτυξη του τόπου σε νέα πίστα. του Δημήτρη Παπαταξιάρχη Μπορεί μερικοί να θυμούνται ότι το 2008 πραγματοποιήθηκε εγκατάσταση δικτύου οπτικών ινών σε μεγάλο μέρος του Ξυλοκάστρου, έργο που κόστισε ευρώ. Στόχος του προγράμματος ήταν ένα άλμα στις ηλεκτρονικές συναλλαγές των δημοτών με τις δημοτικές υπηρεσίες, στην εσωτερική διασύνδεση των υπηρεσιών του Δήμου και στη γρήγορη, ασφαλή και φθηνή πρόσβαση των δημοτών στο Διαδίκτυο. Από τότε, το πολύτιμο καλώδιο αναπαύεται κάτω απ το χώμα της πόλης και περιμένει μήπως συγκινηθεί κάποιος αρμόδιος, ώστε να πάρει πρωτοβουλίες για την εκμετάλλευσή του. Έχουν ήδη περάσει 5 χρόνια. Αν αναρωτηθούμε τι έκανε ο Δήμος μας για την αξιοποίηση όλης αυτής της υποδομής, που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά για την ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στην περιοχή μας, η απάντηση είναι ΤΙΠΟΤΑ. Τρίκαλα (αλλά Θεσσαλίας) Ας δούμε τι έχει κάνει μ αυτό το καλώδιο ένας άλλος δήμος της χώρας, ο Δήμος Τρικκαίων (Τρίκαλα Θεσσαλίας). Το 2004 δημιούργησε γραφείο Πληροφορικής, που το 2008 μετεξελίχτηκε σε αναπτυξιακή εταιρεία η οποία έχει υλοποιήσει τα παρακάτω: 34 ασύρματους κόμβους δωρεάν πρόσβασης στο Διαδίκτυο για περισσότερους από πολίτες και φυσικά για τους επισκέπτες της πόλης 900 θέσεις e-parking 4 πινακίδες ενημέρωσης ελεύθερων θέσεων δημοτικών parking 5 βρόχους μέτρησης κυκλοφοριακών δεδομένων 25 πινακίδες πληροφόρησης επιβατικού κοινού αστικών συγκοινωνιών 5 ασύρματους κόμβους επικοινωνίας των δημοτικών κτηρίων, με παράλληλη λειτουργία δωρεάν σταθερής τηλεφωνίας μεταξύ τους Πρόγραμμα τηλεπρόνοιας, με 200 επωφελούμενους δημότες 7 συνεργαζόμενες δημοτικές υπηρεσίες 20 δημοτικά οχήματα και 25 αστικά λεωφορεία εξοπλισμένα με GIS Ασύρματη ζεύξη 4 σχολικών συγκροτημάτων Πλήρως διαδραστικό γεωγραφικό πληροφοριακό πρόγραμμα Ένας Δήμος με όραμα δημιουργεί αναπτυξιακή εταιρεία πληροφορικής, τη στελεχώνει με το κατάλληλο προσωπικό (συνήθως επιστήμονες που δούλευαν στην πρωτεύουσα), με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την απασχόληση στην περιοχή του. Περισσότερα μπορείτε να δείτε στο Πρόγραμμα χαμηλού κόστους Ας γυρίσουμε πάλι στον οπισθοδρομικό δικό μας Δήμο. Έχοντας τη βασική υποδομή, δηλαδή το καλώδιο οπτικής ίνας, έτοιμο στην πόλη του Ξυλοκάστρου, θα μπορούσαμε με μικρό πρόσθετο κόστος να κάνουμε το πρώτο βήμα και να παρέχουμε ασύρματη δωρεάν πρόσβαση στο Διαδίκτυο σε όλη την πόλη! Σε καιρούς οικονομικής κρίσης, αυτό και μόνο θα μπορούσε να είναι μεγάλη προσφορά στους δημότες. Υπολογίζοντας ότι θα χρειαστούν 5-10 σημεία εκπομπής, ο απαραίτητος εξοπλισμός για την πόλη (περίπου 500 ανά σημείο πρόσβασης για 1 switch, ένα Access Point και 1 κεραία) θα κοστίσει Στο Δερβένι, καθώς και στα χωριά όπου δεν υπάρχει οπτική ίνα, η αρχή μπορεί να γίνει με τη δημιουργία κόμβων σε σημεία «δημοτικών συμφερόντων», όπως το κτήριο του Δήμου και το ΚΕΠ Δερβενίου, τα σχολεία και τα κοινοτικά γραφεία, με κόστος 200 ανά σημείο (1 router και 1 κεραία). Συνολική δαπάνη: με 7.500, αν επιλεγούν 25 σημεία εκτός πόλης. Με τον τρόπο αυτό, σπίτια και καταστήματα στην πόλη του Ξυλοκάστρου μπορούν να συνδεθούν με το Διαδίκτυο σε υψηλές ταχύτητες και ένα μεγάλο ποσοστό των υπόλοιπων κοινοτήτων, σε ταχύτητες ικανοποιητικές. Ένα ρεαλιστικό «παραμύθι» Αλλά η δωρεάν πρόσβαση των δημοτών στο Διαδίκτυο δεν είναι το μείζον. Το μείζον είναι οι δρόμοι που ανοίγονται για τους ρυθμούς ανάπτυξης της τοπικής οικονομίας. Οφέλη για τους αγρότες: από την έγκαιρη ειδοποίησή τους στο κινητό τηλέφωνο για έκτακτα καιρικά φαινόμενα, μέχρι τη διάθεση των προϊόντων τους μέσω του Διαδικτύου σε όλο τον κόσμο. Οφέλη για τις επιχειρήσεις: από την κατασκευή διαδικτυακής πύλης προώθησης και διάθεσης των εμπορευμάτων, μέχρι online παραγγελίες και παράδοση κατ οίκον. Οφέλη για τον τουρισμό: από την κατασκευή μιας online πλατφόρμας κρατήσεων για τα ξενοδοχεία, μέχρι πλήρη και διαδραστικό τουριστικό οδηγό. Οφέλη για τον απλό δημότη: από την έκδοση εξ αποστάσεως των πάσης φύσεως πιστοποιητικών, μέχρι τη βελτίωση της ποιότητας ζωής από ένα σύστημα παραπόνων προβλημάτων και, κυρίως, με την παρακολούθηση βήμα-βήμα των ενεργειών για την επίλυσή τους. Ακούγεται σαν παραμύθι, αλλά δεν είναι. Πρόκειται για ρεαλιστικό όραμα. Ένα γραφείο πληροφορικής και νέων τεχνολογιών του Δήμου θα μπορούσε να αποτελέσει τη μαγιά για την υλοποίηση αυτών των έργων αλλά και για τη χάραξη της παραπέρα στρατηγικής. Κι ακόμα, θα μπορούσε να οργανώσει την εκπαίδευση των νέων στις τεχνολογίες πληροφορικής, οι οποίοι με τη σειρά τους θ αρχίσουν να παράγουν καινοτόμες ιδέες που θα φέρνουν προστιθέμενη αξία στις οικογένειές τους, στις επιχειρήσεις τους και στην περιοχή, εντάσσοντάς την στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Ο Δήμος Ξυλοκάστρου Ευρωστίνης έχει μείνει ουραγός στην ψηφιακή επανάσταση. Αυτό πρέπει να αναστραφεί. Να δημιουργήσουμε ένα σύγχρονο και ανταγωνιστικό προφίλ, να πετύχουμε την εξωστρέφεια προς τον πολίτη, τον υποψήφιο αγοραστή των προϊόντων μας ή τον επισκέπτη της περιοχής μας. Ο Δήμος δεν είναι μόνο για να καλύπτει -όταν καλύπτει- καθημερινές ανάγκες της κοινωνίας αλλά και για να δημιουργεί προϋποθέσεις ανάπτυξης που θα απογειώσουν την τοπική αγορά.

4 4 ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑ Νεολαία Και επιμένουν και ονειρεύονται Μια αποκαλυπτική συζήτηση με μαθητές Λυκείου από το Ξυλοκάστρο και το Δερβένι. της Έμυς Μπέτζελου και της Γιούλας Δήμου Συναντήσαμε τη Γ Λυκείου Δερβενίου και στη συνέχεια εκπροσώπους του 15μελούς συμβουλίου του Λυκείου Ξυλοκάστρου. Δυο συζητήσεις όπου οι απαντήσεις των παιδιών, ώριμες και ουσιαστικές, δείχνουν το πώς αντιλαμβάνονται τα όσα γίνονται στη χώρα, τα όνειρα και τα «θέλω» τους. Μπορεί να μην ψηφίζουν (ακόμα), αλλά οι σκέψεις τους δείχνουν τη δυναμική τους. Η άποψή τους για την κρίση, την πολιτική και τους πολιτικούς αποκρυσταλλώνεται με πολύ μεγάλη σαφήνεια στις τρεις πρώτες ερωτήσεις: Ποιες αλλαγές βλέπετε στο σχολείο σας τα τελευταία χρόνια της κρίσης; Γιάννης (Δερβένι): Φέτος είναι χειρότερα από πέρσι. Δεν έχουμε ακόμα βιβλία σε πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα. Θέμης (Ξυλόκαστρο): Λόγω της οικονομικής κρίσης αναγκαζόμαστε να κάνουμε οικονομία σε χαρτί, στιλό και πετρέλαιο. Εριόν (Ξ): Η μεγάλη διαφορά φαίνεται στις εκδρομές. Οι λίγοι μαθητές που έρχονται, το κάνουν με τα χίλια ζόρια. Το χειρότερο είναι ότι φέτος δεν θα γίνει και η πενταήμερη, λόγω οικονομικών δυσκολιών. Κωνσταντίνος (Ξ): Πάντως, οι καθηγητές μάς βοηθούν όπως μπορούν. Φέτος έχουν οργανωθεί και μαθήματα αλληλεγγύης. Θέμης (Ξ): Πολλά παιδιά δεν θα δώσουν πανελλαδικές, αφού δεν θα μπορέσουν να σπουδάσουν, για οικονομικούς λόγους. Τι σκέφτεστε όταν ακούτε τις λέξεις «πολιτική και πολιτικοί»; Χριστίνα (Δ): Μας επιβάλλουν διαρκώς νέα μέτρα, γιατί κερδίζουν απ αυτό. Οι πλούσιοι θα γίνουν πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι. Δημήτρης Γ. (Δ): Είναι απαραίτητο οι νέοι να ασχοληθούν με την πολιτική γιατί ζούμε μια τύποις δημοκρατία, μια ήπια δικτατορία. Θέμης (Ξ): Οι νέοι δεν ασχολούνται με την πολιτική, ενώ πρέπει να ενημερωνόμαστε για να μάθουμε να ψηφίζουμε και να συμμετέχουμε, ώστε Πάνω: Λύκειο Ξυλοκάστρου, οι εκπρόσωποι του 15μελούς. Κάτω: Λύκειο Δερβενίου, η Γ τάξη. να φτιάξουμε τη ζωή μας καλύτερη. Ανδριανή (Δ): Οι πλούσιοι δεν πληρώνουν φόρους. Η δημοκρατία, όμως, πρέπει να στοχεύει στο συμφέρον όλων και όχι των πλουσίων, όπως γίνεται σήμερα. Πώς βλέπετε το μέλλον σας στο σκηνικό της κρίσης; Ελευθερία (Δ): Αφού σε όλα τα επαγγέλματα υπάρχει ανεργία, εμείς πρέπει να ακολουθούμε το όνειρό μας και να σπουδάζουμε αυτό που πραγματικά θέλουμε. Εριόν (Ξ): Γνωρίζουμε ότι ακόμα και Ιατρική να σπουδάσουμε, μετά από 20 χρόνια σπουδών πάλι θα είναι δύσκολο να βρούμε δουλειά. Τότα (Ξ): Έχουν κλείσει πολλές πόρτες για μας και πολλές χαμηλόβαθμες σχολές έχουν καταργηθεί. Δεν είναι καθόλου εύκολο να κάνουμε όνειρα για το μέλλον. Ξεκάθαρες απόψεις εξέφρασαν τα παιδιά και από τις δύο πόλεις για τους μετανάστες και το ρατσισμό. Τι σκέφτεστε όταν ακούτε τις λέξεις «ρατσισμός» και «μετανάστες»; Ανδριανή (Δ): Ξενοφοβία. Πηνελόπη (Δ): Να μην αποδέχεσαι τη μοναδικότητα του άλλου. Δημήτρης Γ. (Δ): Η φοβία του διαφορετικού. Κωνσταντίνος (Ξ): Πολλές φορές περιθωριοποιούμε τους μετανάστες της περιοχής μας, όμως κι εμείς έχουμε υπάρξει μετανάστες και θα πρεπε να τους καταλαβαίνουμε. Η Χρυσή Αυγή έχει προσελκύσει ψηφοφόρους ρίχνοντας το φταίξιμο για ό,τι συμβαίνει στους αλλοδαπούς, επειδή είναι το εύκολο θύμα, ενώ εμείς έχουμε την ευθύνη για όσα έγιναν. Εριόν (Ξ): Ρατσισμός ίσον φόβος που μας τον περνούν τα ΜΜΕ. Όμως στο Ξυλόκαστρο δεν υπάρχει θέμα με τους μετανάστες, καθώς έχουν ενσωματωθεί στην κοινωνία. Ηλιάνα (Δ): Είναι άνθρωποι ταλαιπωρημένοι, που αναγκάστηκαν να φύγουν από την πατρίδα τους. Γιάννης (Δ): Ο λόγος που παραμένουν οι μετανάστες εδώ είναι το Δουβλίνο ΙΙ. Χριστίνα (Δ): Τώρα που δεν έχουν να δώσουν φαγητό στα παιδιά τους πολλοί φεύγουν για το εξωτερικό, αλλά εκεί τους μεταχειρίζονται με άσχημο τρόπο. Λόγω της ΧΑ οι μετανάστες έχουν αποκτήσει αρνητικό χρώμα. Όμως, νάτο, όλοι μπορεί να γίνουμε μετανάστες κάποια στιγμή. Πολύ ενδιαφέρουσα είναι και η διαφορετική οπτική τους για τη συνένωση των δήμων. Ποια είναι η γνώμη σας για τη συνένωση ΞΥΛΟΚΑΣΤΡΟΥ- ΕΥΡΩΣΤΙΝΗΣ; Πηνελόπη (Δ): Έχουν κλείσει πολλές δημόσιες υπηρεσίες -ΙΚΑ, ειρηνοδικείο, αστυνομία, εφορία- και πολλοί άνθρωποι έχουν χάσει τη δουλειά τους. Θέμης (Ξ): Για μας που ζούμε στο Ξυλόκαστρο δεν υπάρχει καμία διαφορά. Στην επόμενη ερώτηση, οι απαντήσεις τους ήταν κατηγορηματικές και αφοπλιστικές. Πολιτισμός και αθλητισμός είναι αυτά που τους λείπουν. Ομόφωνα Τι θα θέλατε να υπάρχει στην περιοχή για να περνάτε πιο δημιουργικά τον ελεύθερο χρόνο σας; Πηνελόπη (Δ): Το ωδείο, αν και δημοτικό, είναι ακριβό. Η φιλαρμονική έχει πάει στο Ξυλόκαστρο. Επίσης, δεν μπορώ να προπονηθώ στο κολύμπι και στο τρέξιμο, για να περάσω στη Γυμναστική Ακαδημία. Γιάννης (Δ): Θα θέλαμε να είχαμε πιο πολλές πολιτιστικές δραστηριότητες το καλοκαίρι, όπως παλιότερα. Εριόν (Ξ): Το πολιτιστικό πρόγραμμα του Δήμου δεν είναι ενδιαφέρον για μας τους νέους. Έχουν χαλάσει τα γήπεδα και παραμένουν κλειστά. Τότα (Ξ): Καλό θα ήταν να υπάρχουν συναυλίες, θέατρο, φεστιβάλ, με χαμηλό εισιτήριο. Η τοπική νεολαία πατάει γερά στα πόδια της και, έχοντας συναίσθηση της πραγματικότητας, εξακολουθεί να ονειρεύεται ένα καλύτερο μέλλον.

5 Ρεπορτάζ ΑΝΟΙΞΗ Διαδικασίες «παιδικής χαράς» Πανάκριβα και απρογραμμάτιστα αποδεικνύονται τα έργα ανάπλασης (και όχι κατασκευής) έξι παιδικών χαρών στο Δήμο μας. του Γιάννη Μπούρμπουλα Στο τέλος του περασμένου έτους βγήκε στην ιστοσελίδα του Δήμου ανακοίνωση με την υπογραφή του δημάρχου που ανακοίνωνε την κατασκευή έξι νέων παιδικών χαρών σε Δερβένι, Ροζενά, Λυκοποριά, Σαρανταπηχιώτηκα, Πιτσά και Ρίζα, με χρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο. Παραβλέποντας ότι δεν πρόκειται για νέες παιδικές χαρές, όπως λέει ο τίτλος, αλλά για «ανακατασκευή» υπαρχουσών, όπως λέει παρακάτω, μπορεί να πει κανείς το τετριμμένο: ό,τι γίνεται στον τόπο καλό είναι! Όμως, σε θέματα δημοτικών έργων, σημασία έχει επίσης να απαντιούνται όλα τα ερωτήματα που εγείρονται γύρω απ αυτά: Από ποιους και πώς αποφασίστηκαν, γιατί αυτό και όχι κάποιο άλλο ή αν θα μπορούσε να γίνει φθηνότερα. Ανατρέχοντας στο ιστορικό του συγκεκριμένου έργου, τα ερωτήματα μάλλον αυξάνονται παρά απαντιούνται. Ό,τι να ναι Το έργο χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα «Αστική Αναζωογόνηση »: «Σκοπό του προγράμματος αποτελεί η χρηματοδότηση παρεμβάσεων με στόχο την ολοκληρωμένη ανάπτυξη των πόλεων, με ταυτόχρονη επίτευξη οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών στόχων. Για την ταυτόχρονη επίτευξη αυτών των στόχων, και συνεπώς για την αυξημένη αποτελεσματικότητα των χρηματοδοτούμενων δράσεων και έργων, δίνεται προτεραιότητα στη χρηματοδότηση ολοκληρωμένων και διατομεακών δράσεων έναντι των αποσπασματικών παρεμβάσεων» Γεννιέται λοιπόν το πρώτο ερώτημα: Ποιο ολοκληρωμένο πρόγραμμα δράσεων έχει ο Δήμος, μέσα στο οποίο εντάσσεται το έργο των παιδικών χαρών; Απ όσα γνωρίζουμε, απλώς δεν έχει. Βλέποντας δε τι χρηματοδοτείται απ αυτό το πρόγραμμα (αναπλάσεις ολόκληρων περιοχών, απορρίμματα-ανακύκλωση, αναπαλαίωση-βελτίωση κτηρίων, έργα προστασίας ακτών κ.α.), δημιουργείται και το αντίστροφο ερώτημα: Από τόσα που μπορούσαμε να ζητήσουμε, την ανάπλαση έξι παιδικών χαρών ζητάμε; Και μιλάμε για την ουσία, όχι για τους τίτλους που δίνονται στα έργα (όπως βιοκλιματική ανάπλαση!), μόνο και μόνο για να χρηματοδοτηθούν. Πάντως, το πρόγραμμα είναι σαφές: θέλει ολοκληρωμένο σχέδιο. Αλλά ας γυρίσουμε πίσω στις παιδικές χαρές. Επιλέχθηκε ως έργο για χρηματοδότηση να ανακατασκευαστούν οι παιδικές χαρές. Από ποιον και με ποια κριτήρια; Υπήρξε συνεδρίαση του Δ.Σ. με θέμα «Επιλογή παιδικών χαρών για ένταξη στο πρόγραμμα»; Όχι. Υπήρξε κάπου δημόσια συζήτηση για το ποιες πρέπει να φτιαχτούν τώρα και ποιες αργότερα; Γιατί, σίγουρα, πρέπει να φτιαχτούν όλες! Όταν μάλιστα υπάρχουν χωριά που δεν έχουν καθόλου ή σε άλλα χωριά υπάρχουν παιδικές χαρές χωρίς όργανα. «Γιατί στο Θαλερό δεν φέρατε μια κούνια;», ρώτησε στο δημοτικό συμβούλιο ο εκπρόσωπος της τοπικής κοινότητας κ. Γεωργακίλας. Ή, για παράδειγμα, ενώ η παιδική χαρά στη Ρίζα ήταν σε καλή κατάσταση και ήθελε απλώς κάποιες επισκευές, στο Παναρίτι έχει μόνο μια σπασμένη και επικίνδυνη τσουλήθρα πώς, λοιπόν, επιλέχθηκε η Ρίζα; Εφόσον δεν υπήρξε καμία δημόσια συζήτηση, ας μας επιτραπεί να υποθέσουμε ότι η επιλογή είναι του ίδιου του δημάρχου. Ούτε Κάντιλακ Το επόμενο ερώτημα αφορά το κόστος. Το έργο αυτό, όργανα παιχνιδιού, στρώσιμο με χαλίκι, ξύλινες περιφράξεις και φωτιστικά έξι παιδικών χαρών, είχε προϋπολογισμό ευρώ! Ένα μόνο πολυόργανο στοίχισε ευρώ - όσο ένα καινούριο αυτοκίνητο. Μία κούνια δύο θέσεων νηπίου στοίχισε ευρώ. Δέκα τέτοια έργα κοστίζουν όσο η ανακατασκευή των αποθηκών Φραντζή, δηλαδή τ.μ. με εστιατόριο, αίθουσες πολλαπλών χρήσεων, βιβλιοθήκη - πλήρως εξοπλισμένα! Και να σκεφτεί κανείς ότι τα ποσά αυτά είναι αποτέλεσμα έκπτωσης από τον εργολάβο, κατόπιν των σοβαρών ενστάσεων που διατυπώθηκαν από τη μειοψηφία! Το πόσο κοστίζει ένα έργο, θα πει κάποιος, βγαίνει απ τη δημοπρασία. Όχι όμως όταν το ποσό της προκήρυξης είναι υπέρογκο και στη δημοπρασία εμφανίζεται ένας μόνο εργολάβος. Τότε, είναι φυσικό να περάσουν απ το μυαλό τού καθενός δεύτερες σκέψεις Παρ το αλλιώς Το θέμα της διαχείρισης των παιδικών χαρών πρέπει να οργανωθεί από την αρχή. Να δημιουργηθεί ένας «φάκελος παιδικών χαρών». Για κάθε μία πρέπει στο φάκελο να υπάρχουν τοπογραφικά, με όλα τα όργανα και τις τεχνικές λεπτομέρειες της εγκατάστασης. Στα χωριά που δεν έχουν παιδική χαρά, εφόσον υπάρχουν οικόπεδα ιδιοκτησίας του Δήμου, Το πρόγραμμα των από τη Ρίζα (πάνω) πέρασε. Στο Παναρίτι (κάτω) δεν έφτασε... πρέπει να γίνουν οι σχετικές μελέτες. Αλλιώς, να μπει ο Δήμος σε διαδικασία εύρεσης οικοπέδων (στη χρηματοδότηση προβλέπονται και απαλλοτριώσεις οικοπέδων). Πρέπει επίσης να μελετηθεί η προσαρμογή των παιδικών χαρών στις απαιτήσεις της νέας νομοθεσίας. Οι ενέργειες πρέπει να ιεραρχηθούν, με προτεραιότητα στα θέματα ασφάλειας. Και φυσικά, τα έργα πρέπει να κοστολογηθούν από μηχανικούς του Δήμου. Κι επειδή από την πρόσφατη νομοθεσία «η σχεδίαση του χώρου πρέπει να αποσκοπεί στη βέλτιστη σωματική και πνευματική ανάπτυξη και κοινωνικοποίηση των παιδιών», πρέπει να ρωτηθούν και οι εκπαιδευτικοί. Να κρίνουν αν χρειάζονται πανάκριβα όργανα για να λειτουργήσει μια παιδική χαρά. Θα πρέπει τέλος να υπάρχει πρόγραμμα ελέγχων και τακτικής συντήρησης. Μονάχα έτσι μπορεί να γίνει ιεράρχηση αλλά και να αιτιολογηθεί γιατί επιλέχθηκε αυτό ή το άλλο έργο. Σ αυτό το πλαίσιο, μπορεί ο Δήμος -μόνος του και με μικρό κόστος- να υλοποιεί σιγά-σιγά κάποιους από τους σχεδιασμούς. Κι όταν θα παρουσιάζεται δυνατότητα χρηματοδότησης, να είναι έτοιμος ώστε μ αυτά τα λεφτά να υλοποιεί τα μέγιστα δυνατά. Έτσι κάνουν οι νοικοκυραίοι!

6 6 ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑ Ρεπορτάζ Φωτιές που καίνε αλήθειες λένε Βραδυφλεγείς περιβαλλοντικές βόμβες στα χέρια ιδιωτών εργολάβων αποτελούν οι χώροι διαχείρισης των σκουπιδιών στην Πελοπόννησο. Και όμως, υπάρχει λύση: η αποκεντρωμένη διαχείριση, με έμφαση στην ανακύκλωση. Στις 8 Φεβρουαρίου του 2012, μια νέα ανάφλεξη σκουπιδιών στο χώρο του δεματοποιητή στο Κρανίδι Ερμιονίδας ήρθε να ταράξει το κλίμα μακαριότητας που επικρατεί στην Πελοπόννησο, όσον αφορά τη διαχείριση των απορριμμάτων. Συσσωρευμένα δέματα σύμμεικτων (αδιάλεχτων) σκουπιδιών, σε κατάσταση διάλυσης και αποσύνθεσης, καθώς και διάσπαρτα σκουπίδια ακόμα κι έξω από τα όρια της εγκατάστασης -αφού δεν χωρούν πλέον- καίγονταν επί μέρες, συνθέτοντας εφιαλτικό σκηνικό. Στην ουσία, αυτό που καίγεται είναι ένα άθλιο σύστημα διαχείρισης, στηριγμένο στην αδιαφορία των αυτοδιοικητικών και στην παθητικότητα των τοπικών κοινωνιών, το οποίο χαρακτηρίζεται από ανύπαρκτες υποδομές: τρία κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών (ΚΔΑΥ) σε Καλαμάτα, Τρίπολη, Κόρινθο, δύο χώροι ταφής (ΧΥΤΑ) σε Κιάτο και Ξυλόκαστρο, εκτεταμένη ανεξέλεγκτη απόρριψη (ΧΑΔΑ) και ορισμένοι χώροι δεματοποίησης (Πύλος, Ερμιονίδα), που ισοδυναμούν με βραδυφλεγείς περιβαλλοντικές βόμβες. Αυτό που κυρίως απουσιάζει είναι η λογική του σχεδιασμού σε βάθος χρόνου και ειδικότερα η αντίληψη της πρόληψης, της επαναχρησιμοποίησης και της διαλογής στην πηγή. Η Πελοπόννησος έχει καταντήσει η βασίλισσα των ΧΑΔΑ και της συνακόλουθης λύσης (;) των δεματοποιητών, που δεν είναι τίποτ άλλο από μεταμφίεση των ΧΑΔΑ, προκειμένου να αποφευχθούν τα κοινοτικά πρόστιμα. Έγινε «του κασίδη το κεφάλι», για να δοκιμαστούν απίστευτες «πατέντες» επιχειρηματιών τύπου Σούκου, που τάχα θα εξαφάνιζαν τα σκουπίδια και θα έλυναν μια για πάντα το πρόβλημα. Έτσι φτάσαμε στη λαθραία εξαγωγή σκουπιδιών σε άλλες περιφέρειες ή σε δάση, ρέματα και ποτάμια της ίδιας της Πελοποννήσου, από ασυνείδητους και ανεξέλεγκτους εργολάβους στους οποίους οι δήμοι αναθέτουν τη μεταφορά των σκουπιδιών τους έναντι υψηλού τιμήματος, χωρίς να ενδιαφέρονται για το πού καταλήγουν και πιστεύοντας ότι παύουν να έχουν την ευθύνη για τα περιβαλλοντικά εγκλήματα που συντελούνται κατά συρροήν. Έτσι, τέλος, φτάσαμε να εμφανίζεται σήμερα ως μόνη πρακτική λύση η επίσημη μεταφορά των απορριμμάτων σε αδειοδοτημένους χώρους ταφής άλλων περιφερειών με τη σφραγίδα του ΥΠΕΚΑ (αναμένεται υπουργική απόφαση) και με ό,τι αυτό συνεπάγεται (περιβαλλοντικά και οικονομικά). Να δούμε ποιες περιφέρειες είναι διατεθειμένες να επωμιστούν τις συνέπειες της ολιγωρίας στην Πελοπόννησο Η λύση: αποκεντρωμένη διαχείριση Στο ερώτημα αν τα πράγματα θα μπορούσαν να είχαν εξελιχθεί διαφορετικά, η απάντηση είναι απλή και κατηγορηματική: η τεράστια διεθνής πείρα αναδεικνύει ποικιλία φιλοπεριβαλλοντικών λύσεων που εφαρμόζονται επιτυχώς εδώ και δεκαετίες. Αυτό που λείπει είναι η πολιτική βούληση για την υιοθέτησή τους. Τα δύο τελευταία χρόνια, μέσα από τη συνάντηση τοπικών πρωτοβουλιών και την ανταλλαγή εμπειριών, κερδίζει ραγδαία έδαφος μια εναλλακτική αντίληψη για τη διαχείριση των απορριμμάτων, που έχει αποτυπωθεί στην πρόταση για την αποκεντρωμένη διαχείρισή τους, με έμφαση στη διαλογή στην πηγή και την κοινωνική συμμετοχή. Δεν πρόκειται για σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Είναι η ορθολογική λύση της μόνιμης διαχείρισης των απορριμμάτων με περιβαλλοντικό όφελος, με οικονομία χρόνου, με το χαμηλότερο κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος και με σαφή προσδιορισμό του ωφελούμενου: της ίδιας της κοινωνίας. Πολιτικά παιχνίδια και συμφέροντα Άλλα όμως έχουν στο νου τους όσοι αποφασίζουν. Με προεξάρχοντα τον περιφερειάρχη κ. Τατούλη, σε ρόλο σωτήρα - και στο θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων. Έχει «αποσπάσει» από τον νεοσύστατο διαπεριφερειακό φορέα διαχείρισης (ΦοΔΣΑ Πελοποννήσου) τις βασικές του αρμοδιότητες, υλοποιώντας τη δημοπράτηση έργων επεξεργασίας με ΣΔΙΤ και με τη διαδικασία του λεγόμενου ανταγωνιστικού διαλόγου. Βαδίζει κι αυτός, χωρίς την αναμενόμενη πολιτική πίεση, στο δρόμο της φιλοεργολαβικής, αντιπεριβαλλοντικής και πανάκριβης επιλογής: συγκεντρωτική διαχείριση του συνόλου σχεδόν των απορριμμάτων σε σύμμεικτη μορφή (με ελάχιστη διαλογή), με βασικό προσανατολισμό την ενεργειακή αξιοποίηση (καύση). Στους δύσμοιρους αυτοδιοικητικούς των δήμων, της περιφερειακής ένωσης δήμων (ΠΕΔ) και του ΦοΔΣΑ έχει επιφυλάξει, με τη συγκατάθεσή τους, το ρόλο αυτών που θα βγάλουν τα κάστανα απ τη φωτιά, δηλαδή θα σβήνουν τις δεκάδες φωτιές που καίνε καθημερινά στα πεδία της αυθαίρετης διαχείρισης. Αλλά είπαμε: τα θέλουμε και τα παθαίνουμε Τάσος Κεφαλάς μέλος της «Πρωτοβουλίας συνεννόησης για τη διαχείριση των απορριμμάτων» Ε-φημερί-δεεεεες!!! Ο απολογισμός του 1ου φύλλου της «Συμπολιτείας» είναι εξαιρετικά καλός αντίτυπα διακινήθηκαν χέρι με χέρι μέχρι στιγμής και περισσότερα από ηλεκτρονικά αντίτυπα κατέβηκαν από την ιστοσελίδα μας www. sympoliteia.net (ακόμα υπό κατασκευήν). - Το γιορτάσαμε δεόντως στις 23/2/2013, στο Intro Art Café. Σε μια κατάμεστη αίθουσα παρουσιάστηκε το βίντεο του Κωνσταντίνου Αρβανιτάκη «Μια εφημερίδα γεννιέται» (έτσι μπορείτε να το αναζητήσετε στο YouTube) και στη συνέχεια οι «Μικρές Ιστορίες», μαζί με τους Σιδέρη και Αντώνη Λογοθέτη, έντυσαν μουσικά τη γιορτή που κράτησε μέχρι αργάμιση. - Τα έξοδα της έκδοσης βγήκαν με τη βιολογική μέθοδο του ρεφενέ που, ως γνωστόν, στηρίζεται στο αξίωμα «Με σταθερό τον αριθμητή, όσο μεγαλύτερος είναι ο παρονομαστής τόσο μικρότερο είναι το πηλίκο». Ήδη πολλοί φίλοι έχουν προστεθεί στον κοινό παρανομαστή και, όσοι ακόμα το επιθυμούν, μπορούν να το κάνουν με ένα μήνυμα στο sympolitia@gmail.com ή επικοινωνώντας με τη συντακτική επιτροπή. Προχωράμε ακάθεκτοι

7 Ανάπτυξη ΑΝΟΙΞΗ Η κρίση θέλει κρίση και όραμα Μια επίκαιρη πρόταση: Πώς θα ξεκολλήσουμε από τη στασιμότητα και την ιδιώτευση και θα δώσουμε πνοή στην τοπική οικονομία. Για να μην τα ξαναλέμε: Η κρίση βρήκε μια άρρωστη και αποπροσανατολισμένη κοινωνία και την έκανε χειρότερα. Συμφωνούμε όλοι σ αυτό. Χρειαζόμαστε επειγόντως θεραπεία. Και σ αυτό συμφωνούμε. Προτείνουμε λοιπόν το Τοπικό Σύμφωνο Ποιότητας & Αλληλεγγύης. Για συντομία θα το γράφουμε «τοπισυπάλ». Κάτι σαν όνομα φαρμάκου, που όλοι πρέπει να πάρουμε. Γλυκό φάρμακο, όμως, και ευεργετικό. Εν συντομία, θα περιγράψουμε τη θεραπεία: Πρώτο στάδιο: Ξεκινάμε με ευρείες λαϊκές συνελεύσεις. Όλοι, ανεξαρτήτως πλεύσεως, επαγγέλματος, προελεύσεως, μαζευόμαστε και μιλάμε. Για όλους υπάρχει αντικείμενο. Αρκεί να καταφέρουμε να συνεννοηθούμε κι εδώ μπορεί να παίξει το ρόλο της η αυτοδιοίκηση με τις δομές της. Ρόλο καταλύτη, ώστε το τοπισυπάλ να έχει τη μέγιστη αποδοχή και συμμετοχή. Τα βασικά τα έχουμε: χώμα, νερά, ουρανούς, ανθρώπους. Αυτά τα τέσσερα συστατικά τα ανακηρύσσουμε «όσια και ιερά» μας. «Γην και ύδωρ» δεν πρόκειται να δώσουμε στον εχθρό. Μ αυτά ζούμε. Πρέπει να συνεννοηθούμε να τα προστατεύσουμε, να ζούμε καλύτερα, να παράγουμε καλύτερα προϊόντα και υπηρεσίες, σε καλύτερες τιμές. Δεύτερο στάδιο: Βάζουμε τους στόχους του τοπισυπάλ. Π.χ. βελτίωση της τοπικής οικονομίας, αλληλεγγύη και παιδεία. Για πρώτη φουρνιά, καλοί είναι. Ορισμένα απ αυτά που θα προτείνουμε είναι: Καταγραφή όλων των ακαλλιέργητων αγροτικών γαιών. Στήριξη και διεύρυνση της παραγωγής (και στα παρατημένα κτήματα που μπορούν να τα δουλέψουν άνεργοι, νέοι, συνταξιούχοι, ορεξάτοι γενικώς). Πιστοποίηση προϊόντων και υπηρεσιών. Αλληλοτροφοδοσία των τοπικών επιχειρήσεων και εσωτερική ανακύκλωση πόρων. Αγροτικό γραφείο του Δήμου. Εναλλακτικό τοπικό νόμισμα. Εξωστρέφεια. Προβολή τόπου και τοπίου. Τοπική οικονομία και αλληλεγγύη. Αν δεν είναι αλληλένδετες δεν έχουν νόημα. Δημιουργία κύκλου εργασιών για περισσότερους, ανεβάζοντας τον πήχη στα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Η παιδεία μπορεί να εκπορεύεται από τα σχολεία, αλλά και από τον πολιτισμό, τον αθλητισμό, τη δημιουργικότητα της νεολαίας. Δεν μένουμε όμως σ αυτά. Καινούριες ιδέες θα προκύψουν από προτάσεις πολιτών, επαγγελματιών, ξενοδόχων, εστιατόρων, καλλιεργητών του χώματος και του πνεύματος, νέων, εκπαιδευτικών, καλλιτεχνών, σωματείων. Θα μπουν όλες στο τραπέζι, ώστε να συναποφασιστεί μια τοπική πλατφόρμα δράσης. Τρίτο στάδιο: Το δύσκολο. Η υλοποίηση, ο ενθουσιασμός, η συνεχής αναζήτηση. Μπορεί στην αρχή να χρειαστεί να ξανασυστηθούμε. Να κάνουμε μια σύντομη «εξομολόγηση» - αναγνώριση των λαθών μας. Ας ανοίξει όμως επιτέλους η ατζέντα! Αυτά θα τα προτείνουμε στο δημοτικό συμβούλιο και στην κοινωνία. Στο χέρι μας είναι. Ανδρέας Ζάρρος Όλα για το τοπικό εμπόριο Το τοπικό εμπόριο διανύει περίοδο κρίσης, στο πλαίσιο της γενικότερης οικονομικής δυσπραγίας που μαστίζει την χώρα μας αλλά και την υφήλιο. Οι μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων, εκμεταλλευόμενες τη δυνατότητα μεγάλων παραγγελιών, παρέχουν στους καταναλωτές φθηνότερα προϊόντα, πολλές φορές αμφιβόλου ποιότητος και επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία. Εκτός τούτου, τα προϊόντα αυτά είναι ως επί το πλείστον εισαγόμενα, με αποτέλεσμα την αφαίμαξη της ελληνικής οικονομίας. Επειδή το χρήμα, είτε το θέλουμε είτε όχι, είναι η κινητήριος δύναμη της ανθρωπότητας, θα πρέπει να διοχετεύεται προς την κοινωνία όσο το δυνατόν δίκαια, για να επιτυγχάνεται η δυνατότερη ομοιομορφία στα οικονομικά κύτταρά της, δηλαδή στις μικρές οικονομικές της μονάδες. Ο δόλιος και υπέρμετρος πλουτισμός των μεγάλων οικονομικών επιχειρήσεων, και μάλιστα όταν αυτός δεν επενδύεται στην χώρα μας, επιτείνει τα φαινόμενα του οικονομικού μαρασμού και της ύφεσης. Η ενίσχυση λοιπόν του τοπικού εμπορίου θα έχει ως αποτελέσματα: 1. Το διαμοιρασμό του χρήματος και την παραμονή του στην τοπική αγορά. 2. Την εξασφάλιση νέων θέσεων εργασίας στις νέες οικονομικές μονάδες οι οποίες θα αναπτυχθούν. 3. Την παροχή καλύτερων υπηρεσιών προς το αγοραστικό κοινό, διότι η συναλλαγή ανάγεται σε προσωπικό επίπεδο. Ο πωλητής δύσκολα θα διανοηθεί να ξεγελάσει τον αγοραστή, διότι οι σχέσεις τους ξεπερνούν τα στενά πλαίσια της επιχείρησης και ανάγονται στο γενικότερο κοινωνικό επίπεδο του τοπικού πληθυσμού - γνωριμία, φιλία, συγγενική σχέση κ.λπ. Η προτίμηση μάλιστα των τοπικά παραγομένων προϊόντων, όπως π.χ. τα αγροτικά, ενισχύει τις μικρές παραγωγικές μονάδες και τους δίνει τη δυνατότητα να αναπτυχθούν με οφέλη που επεκτείνονται και εκτός των ορίων της τοπικής κοινωνίας. 4. Την ανάπτυξη ισχυρότερων κοινωνικών δεσμών σε όλη την τοπική κοινωνία,τόσο απαραίτητων πλέον για την αντιμετώπιση των πολλαπλών προβλημάτων της. 5. Τη μείωση της τοπικής εγκληματικότητας, η οποία απορρέει κυρίως από την οικονομική δυσπραγία. 6. Την παραμονή του ενεργού πληθυσμού στον τόπο του. 7. Τη βελτίωση του πνευματικού επιπέδου του τοπικού πληθυσμού, η οποία εκμαιεύεται από τις καλύτερες παροχές παιδείας. 8. Τη βελτίωση των παροχών υγείας, διότι η καλή οικονομική κατάσταση μιας κοινωνίας αυξάνει την παροχή αναλόγων υπηρεσιών. Τα οφέλη από την ενίσχυση του τοπικού εμπορίου είναι πολλά. Και θα διαφανούν ακόμα περισσότερα, αν αντιληφθούμε τη σημασία του και την εφαρμόσουμε σε όσον το δυνατόν μεγαλύτερο βαθμό. Αλέξανδρος Σφακιανός Γεωπόνος

8 8 ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑ ΓΕΛΗΝΙ - ΣΑΡΑΝΤΑΠΗΧΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΠΕΡΠΑΤΑΕΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΕΙ Ο ΗΛΙΑΣ ΜΠΑΡΜΠΙΚΑΣ Καλατσάκρα Στούπα καλεί «Σεντ Μόριτς» Πεντανέμι: Κέντρο συμπαντικής ενέργειας Ένα οροπέδιο στη Χελιδορέα επέλεξε ο λάμα Όλε Νίνταλ για να στήσει το βουδιστικό ιερό Κάρμα Μπέρτσεν Λινγκ. Οι βουδιστές προσκυνητές κάνουν το γύρο της στούπας δεξιόστροφα, κατά τη φορά των δεικτών του ρολογιού, και κάθονται σταυροπόδι για το διαλογισμό. Μια νεαρή Γερμανίδα που διαλογιζόταν την ώρα της επίσκεψής μας, έπαιρνε με τη χούφτα της ρύζι από ένα μπόλ και το ξανάριχνε σιγά σιγά μέσα, βγάζοντας έναν χαρακτηριστικό ήχο. Η παρουσία μας της ήταν παντελώς αδιάφορη. Στο Μαύρο Όρος ή Χελιδορέα, όπου ο θεός Ερμής κατασκεύασε την πρώτη λύρα από το καύκαλο μιας χελώνας, βρίσκεται το μοναδικό στην Ελλάδα ενεργό βουδιστικό κέντρο «Κάρμα Μπέρτσεν Λινγκ». Ένας χωματόδρομος από το Γελήνι ανεβαίνει στο Πεντανέμι, οροπέδιο στα μέτρα. Όπως λέει και το όνομα, το μέρος είναι εκτεθειμένο στους ανέμους. Έχει καταπληκτική θέα στον Κορινθιακό κόλπο και στα γύρω βουνά. Εδώ έρχονται βουδιστές απ όλο τον κόσμο, χειμώνα καλοκαίρι, για απομόνωση και διαλογισμό. Ενεργειακό σημείο Σύντροφοί μας σ αυτή την περιήγηση, ο Γεληνιάτης Κώστας Κόνδης και ο «έποικος» Γιάννης Παπαδόπουλος. Περίπου στα μέσα της διαδρομής, φτάσαμε στη μονή του Η τετράγωνη βάση της στούπας συμβολίζει τη γη. Πάνω της βρίσκεται ο ημισφαιρικός θόλος που συμβολίζει το νερό, από πάνω ο κύβος που συμβολίζει τη φωτιά, μετά η ομπρέλα που συμβολίζει τον αέρα, καταλήγοντας στο επιστέγασμα, που συμβολίζει τον αιθέρα. Αγίου Κωνσταντίνου. Είναι χωμένη στη σπηλιά ενός τεράστιου βράχου, χτισμένη τον 8ο αιώνα, με μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας τοιχογραφίες και μυστικιστική ατμόσφαιρα. Λέγεται ότι ένας μεγάλος λάμα που την επισκέφθηκε εντυπωσιάστηκε από τη λιτότητα της σκήτης και παραδέχτηκε ότι αυτοί που ζούσαν εκεί ήταν πραγματικοί ασκητές. Για την περιοχή κυκλοφορούν διάφορες δοξασίες. Στο Ξυλόκαστρο ακούσαμε ότι θεωρείται το δεύτερο ισχυρότερο ενεργειακά σημείο μετά τη Μάλαγα της Ισπανίας, όπου υπάρχει αντίστοιχο βουδιστικό κέντρο. Ίσως να μην είναι άσχετο και το γεγονός ότι, σύμφωνα με παρατήρηση του ποιητή-μαθηματικού Τάκη Μιχόπουλου, το ορθόκεντρο (σημείο από το οποίο διέρχονται τα τρία ύψη κάθε τριγώνου) των τριών μεγάλων πνευματικών κέντρων της αρχαιότητας, Δελφών-Ολυμπίας- Επιδαύρου βρίσκεται στα Τρίκαλα - στο διπλανό βουνό. Το βουδιστικό κέντρο βρίσκεται στην κορυφή του χωματόδρομου, σ ένα πλάτωμα του βουνού. Σε αντίθεση με ό,τι θα φανταζόταν κανείς για ένα βουδιστικό ιερό σε ξένο τόπο, η πόρτα είναι πάντοτε ανοιχτή και ο καθένας είναι ευπρόσδεκτος να επισκεφθεί το μέρος. Στην ουσία είναι ένα μεγάλο κάμπινγκ, χωρίς πολυτέλειες, με υπαίθριες τουαλέτες και ντουσιέρες, γεννήτριες και πέντε σπιτάκια για τη χειμερινή διαβίωση προσωπικού και επισκεπτών. Ο αποφασιστικός παράγων Η οργάνωση στην οποία ανήκει το βουδιστικό κέντρο ονομάζεται «Διαμαντένιος δρόμος» και διευθύνεται από τον Δανό λάμα Όλε Νίνταλ. Στο επίσημο site τους περιγράφουν το πώς και γιατί επέλεξαν το συγκεκριμένο σημείο: «Το 1987 μια ομάδα βουδιστών από το κέντρο της Αθήνας περπατούσε με τον λάμα Όλε σε ένα δρόμο κατεστραμμένο από τη βροχή, σε ένα βουνό της Κορινθίας. Αναζητούσαμε ένα τόπο κατάλληλο για σύντομες απομονώσεις. Όταν φτάσαμε εκεί, η εμπειρία του λάμα Όλε ήταν ο αποφασιστικός παράγων. Οραματίστηκε τον Προστάτη να κατεβαίνει και να βυθίζεται στη Γη». Αγόρασαν την έκταση και το 1989 ξεκίνησαν τις εργασίες. Η αντίδραση του συντηρητικότερου μέρους της τοπικής κοινωνίας, και κυρίως της εκκλησίας, κάθε άλλο παρά θετική ήταν αρχικά. Τους θεώρησαν αίρεση και τους αντιμετώπισαν με εχθρότητα. Το 1996, τα πάντα καταστράφηκαν από εμπρησμό. Χτίστηκαν νέες εγκαταστάσεις και με τον καιρό οι σχέσεις αποκαταστάθηκαν... Τροχός του χρόνου Σε μια άκρη της έκτασης βρίσκεται η στούπα, το μνημείο όπου γίνεται η άσκηση, κάτι σαν τη χριστιανική προσευχή. Κατασκευάστηκε το 2010 από πολωνικό γρανίτη, και σε μια εσοχή της υπάρχει μικρό επίχρυσο άγαλμα του Βούδα. Όπως πιστεύουν οι βουδιστές, η κατασκευή μιας στούπας οδηγεί στην ανάπτυξη της ειρήνης, της ελευθερίας και της ισότητας σε όλη την περιοχή. Όταν έφτασε η ώρα να περάσει ο Βούδας στη νιρβάνα, γύρω στα 483 π.χ., η στάχτη του χωρίστηκε σε 8 μέρη και χτίστηκαν 8 στούπες, διασκορπισμένες σε διάφορα σημεία της Ινδίας. Αργότερα, ο αυτοκράτορας Ασόκα (262 π.χ.) -ο μεγαλύτερος απόστολος του Βουδισμούεντόπισε τις εφτά στούπες (η όγδοη χάθηκε στη ζούγκλα) και ξαναμοίρασε τη στάχτη, χτίζοντας στούπες σε όλη την επικράτειά του. Η στούπα είναι κάτι σαν συσσωρευτής θετικής συμπαντικής ενέργειας. Υπάρχουν οχτώ είδη στούπας, που αναφέρονται σε διάφορα στάδια της ζωής του Βούδα (γέννηση, θάνατο, φώτιση κ.λπ.) κι ένα ένατο, η Καλατσάκρα Στούπα, που είναι εξαιρετικά σπάνιο. Η στούπα του Μαύρου Όρους ανήκει σ αυτή την κατηγορία. Έχει μεγάλη προ-

9 ΑΝΟΙΞΗ Κάτι σπουδαίο συμβαίνει σ αυτά τα υψόμετρα. Στο Σαραντάπηχο της Ευρωστίνης άκμαζε πριν από 80 χρόνια ένα λαμπερό κοσμοπολίτικο ξενοδοχείο που δεν υπάρχει πια. Και στο Γελήνι του Ξυλοκάστρου πριν από 25 χρόνια εγκαταστάθηκε ένα διεθνές κέντρο βουδιστικής λατρείας με διεθνή εμβέλεια. στατευτική δύναμη και ονομάζεται και «Τροχός του χρόνου». Η Καλατσάκρα Στούπα εγκαινιάστηκε τον Αύγουστο του Εκείνες τις μέρες είχαν συρρεύσει περί τους προσκυνητές, οι περισσότεροι νεαροί, κυρίως από την Ευρώπη. Τα εγκαίνια της στούπας γιορτάζονται επί πέντε συνεχή έτη. Θα ολοκληρωθούν δηλαδή το καλοκαίρι του Ξενοδοχείο Αναγέννησις: Κέντρο του διεθνούς τζετ σετ Περιδιαβαίνοντας τα δρομάκια στο Σαραντάπηχο, είναι αδύνατον να φανταστείς ότι αποτέλεσε διεθνές θέρετρο υψηλών προδιαγραφών. «Το μεγαλύτερον και τελειότερον εν Ελλάδι - Εφάμιλλον των ευρωπαϊκών - Εντός δάσους ελάτων», έγραφε στα φυλλάδιά του το ξενοδοχείον «Αναγέννησις». Βρίσκεται πάνω από το Σαραντάπηχο, σε υψόμετρο μέτρων. Ήταν ένα πολυτελές καταφύγιο της υψηλής κοινωνίας του Μεσοπολέμου που, εκτός από τη διαβίωση σε μαγευτικό περιβάλλον, πρόσφερε και άλλες, πιο «ελευθέριες», απολαύσεις: διέθετε και χαρτοπαικτική λέσχη, που ήταν μάλλον από τα μεγαλύτερα ατού του. Χάι σοσάιετι Ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1920, το Σαραντάπηχο είχε αρχίσει να αναδεικνύεται ως πόλος έλξης υψηλής στάθμης τουριστών, Ελλήνων και ξένων. Σ αυτό είχε συντελέσει μια παρέα που παραθέριζε εκεί. Ο καθηγητής του Διεθνούς Δημοσίου Δικαίου, μέλος του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης και ακαδημαϊκός Ιωάννης Σπυρόπουλος, ο Αναστάσιος Αραβαντινός, καθηγητής της Ιατρικής και ακαδημαϊκός -και οι δυο τους κατάγονταν από κει- και ο Κωνσταντίνος Λογοθετόπουλος, επίσης καθηγητής της Ιατρικής και μετέπειτα πρωθυπουργός της κατοχικής κυβέρνησης, ήταν ο πυρήνας της παρέας. Τους ακολούθησαν ο πρέσβης της Αγγλίας, ο Λαμπρόπουλος που είχε το πολυκατάστημα στην Αιόλου, ο Τριάντης που είχε τους αλευρόμυλους στην Πάτρα, ο Μαγγανάρης που είχε την κλινική στην Πάτρα και άλλοι... Εκδρομές, πεζοπορίες, κυνηγετικές εξορμήσεις. Χρόνο με το χρόνο, το Σαραντάπηχο τα καλοκαίρια γινόταν το St Moritz της Ελλάδας, όπως το αποκαλούσαν. Γερμανοί, Ελβετοί, Ολλανδοί, Βέλγοι, Ρουμάνοι, Αιγύπτιοι κατέκλυζαν το χωριό. «Κάποιες φορές είχε εδώ και τουρίστες! Δύο ξενοδοχεία ύπνου, δύο μαγειρεία, φούρνος και αστυνομία τουρισμού», μας λέει ο σύντροφός μας σ αυτό το οδοιπορικό κύριος Σπύρος Αναγνωστόπουλος. Δυο επιχειρηματίες από το Αίγιο που είχαν κάνει λεφτά στην Αυστραλία, ο Βασίλειος Χρύσης και ο Σπύρος Νικολούλιας, σκέφτηκαν ότι θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν το τουριστικό ρεύμα και να δημιουργήσουν στο Σαραντάπηχο ένα πολυτελές τουριστικό θέρετρο. Η περιοχή διέθετε όλα τα προσόντα: πνιγμένη στη βλάστηση με «υγιεινό» κλίμα λόγω του υψομέτρου. Το ξενοδοχείο χτίστηκε με προδιαγραφές που όμοιές τους δεν υπήρχαν στην Ελλάδα. Ήταν τριώροφο, διέθετε 70 δωμάτια με μπάνιο, ανεξάρτητη αίθουσα εστίασης, συνεδρίων και εκδηλώσεων, κινηματογράφο, χαρτοπαικτική Η εμφάνισιση του αεροπλάνου ήταν πολύ μεγάλο γεγονός για την περιοχή, άξιο τελετουργικής φωτογράφισης. Κάτω, τα ερείπια του ξενοδοχείου Αναγέννησις, όπως κατάντησε από το χρόνο, τις άγριες καιρικές συνθήκες και τις λεηλασίες. λέσχη, καθώς και τρία οικήματα-βίλες για τους εκλεκτότερους των επισκεπτών. Είχε ηλεκτρισμό με γεννήτριες, ειδικά οικήματα ψύξης (παγοποιεία), τηλεφωνικό κέντρο, γήπεδο τένις - πράγματα πρωτόγνωρα για την εποχή εκείνη. Εγκαινιάστηκε το Αυτό όμως που του έδωσε ιδιαίτερη αίγλη και του εξασφάλισε τους πιο πλούσιους και εκκεντρικούς πελάτες ήταν το αεροδρόμιό του! Φτιαγμένο σ ένα πλάτωμα όχι μακριά από το ξενοδοχείο, δεχόταν μικρά αεροσκάφη χωρητικότητας μέχρι 25 ατόμων, που έφερναν επισκέπτες από την Ευρώπη (κυρίως από την Ιταλία) και την Αίγυπτο. Το πρώτο αεροπλάνο προσγειώθηκε το Ένα μικρό διπλάνο, το «Γεράκι», εκτελούσε συχνά πτήσεις τσάρτερ και έχει απαθανατιστεί σε φωτογραφίες. Όσοι δεν είχαν τη δυνατότητα να έρθουν στο Σαραντάπηχο με το αεροπλάνο έφταναν με το τρένο στο Δερβένι και από κεί τους ανέβαζαν με μουλάρια, καθότι δρόμος δεν υπήρχε. Η διαδρομή διαρκούσε 8 ώρες. Οι Δερβενιώτες μουλαράδες καυχιόντουσαν ότι είχαν διάφορες «περιπέτειες» με τις κυρίες τής υψηλής κοινωνίας που εξυπηρετούσαν. Έλεγε ένας ότι στο ξενοδοχείο έφαγε την πρώτη του πάστα, που του την κέρασε μια καλοφτιαγμένη κυρία που ανέβασε πάνω... Δόξα και παρακμή Ο διασημότερος πελάτης του ξενοδοχείου ήταν ο Φαρούκ, ο τελευταίος βασιλιάς της Αιγύπτου. Είχε τρία μεγάλα πάθη, τα οποία στο Σαραντάπηχο ικανοποιούσε επαρκώς: γυναίκες, χαρτιά, φαγητό. Ατυχώς, ό,τι αρχίζει ωραίο τελειώνει με πόνο... Το ξενοδοχείο έκλεισε με την έναρξη του πολέμου του δεν ξανάνοιξε ποτέ. Στον Εμφύλιο χρησιμοποιήθηκε ως αρχηγείο των ανταρτών και αργότερα λεηλατήθηκε. Ξηλώθηκαν τα πάντα: σκεπή, κουφώματα, είδη υγιεινής, πατώματα, μέχρι και πέτρες από τους τοίχους, για την κατασκευή σπιτιών στο χωριό. Σήμερα στέκει ρημαγμένο, ερείπιο... Παντού έχουν φυτρώσει έλατα, ακόμα και στο γήπεδο του τένις. Στην αίθουσα των δεξιώσεων, κατά καιρούς φιλοξενούνται γιδοπρόβατα. Το αεροδρόμιο το κατέστρεψαν οι Ιταλοί, το άνοιξαν με μπολντόζες μεγάλα χαντάκια, ώστε να μην μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την προσγείωση συμμαχικών αεροπλάνων. Στη δεκαετία του 1980 έγιναν από την τότε δημοτική αρχή κάποιες προτάσεις για επαναλειτουργία του, αλλά αντέδρασαν οι κάτοικοι του χωριού. Το διεθνές κέντρο ψυχαγωγίας και ανάπαυσης του Σαραντάπηχου είναι πλέον μια μακρινή, απίστευτη ιστορία... Σημείωση: Ευχαριστούμε τον Γιάννη Σπυρόπουλο για τις πληροφορίες που μας έδωσε διά ζώσης, αλλά κι αυτές που αντλήσαμε από την ιστοσελίδα του

10 10 ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑ Όψεις Μετανάστες και Ορθοδοξία Με αφορμή τη συζήτηση σχετικά με το νόμο περί ιθαγένειας (Ν.3838/2010) και τις σχετικές δηλώσεις Ιεραρχών της Ελλαδικής Εκκλησίας, καταθέτω τις ακόλουθες σκέψεις προκειμένου να συμβάλω ως ορθόδοξος χριστιανός. Ο μαθητής της αγάπης, απόστολος και ευαγγελιστής Ιωάννης, λέει μεταξύ άλλων: «ἐὰν ἀγαπῶμεν ἀλλήλους, ὁ Θεὸς ἐν ἡμῖν μένει καὶ ἡ ἀγάπη αὐτοῦ τετελειωμένη ἐστὶν ἐν ἡμῖν Ο Θεὸς ἀγάπη ἐστί, καὶ ὁ μένων ἐν τῇ ἀγάπῃ ἐν τῷ Θεῷ μένει καὶ ὁ Θεὸς ἐν αὐτῷ. ἐάν τις εἴπῃ ὅτι ἀγαπῶ τὸν Θεόν, καὶ τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ μισῇ, ψεύστης ἐστίν ὁ γὰρ μὴ ἀγαπῶν τὸν ἀδελφὸν ὃν ἐώρακε, τὸν Θεόν ὃν οὐχ ἑώρακε πῶς δύναται ἀγαπᾶν; καὶ ταύτην τὴν ἐντολὴν ἔχομεν ἀπ αὐτοῦ, ἵνα ὁ ἀγαπῶν τὸν Θεὸν ἀγαπᾷ καὶ τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ». (Α Ιωάννου δ 7-21) Ωστόσο, αυτή η εξίσωση της αγάπης με τον Θεό δεν τυγχάνει κοινής αποδοχής στους κόλπους της εκκλησίας. Το εσωτερικό της ελλαδικής εκκλησίας διχάζεται στο θέμα της αντιμετώπισης της ετερότητας κι αυτό αναδείχτηκε έντονα την περίοδο της ψήφισης του νόμου περί ιθαγένειας. Πού συνίσταται η ουσία των δύο θεμελιωδώς διαφορετικών προσεγγίσεων; Κατά τη γνώμη μου, η διαφορά εντοπίζεται στον ορισμό τού τι συγκροτεί το σώμα της ελλαδικής εκκλησίας. Στην πρώτη προσέγγιση τονίζεται ως συστατικό στοιχείο της εκκλησίας το ανθρώπινο πρόσωπο ως προϊόν της θείας δημιουργίας με οικουμενική αξία, ενώ στη δεύτερη το ανθρώπινο πρόσωπο ιστορικοποιείται. Στη δεύτερη προσέγγιση, η επιλογή των μελών που θα συναπαρτίζουν το σώμα της εκκλησίας συναρτάται με κριτήρια όπως η εθνική ταυτότητα και το γένος. Αυτή η προσέγγιση συνεπάγεται πολλαπλούς αποκλεισμούς (φυλετικούς, εθνοτικούς, πολιτιστικούς κ.λπ.). Στην πρώτη εκδοχή, με την οποία συντάσσομαι ανεπιφύλακτα, προβάλλεται ο ρόλος μιας συνεκτικής, πανανθρώπινης εκκλησίας, η οποία χωρίς να καταργεί τις ιδιαίτερες πατρίδες «κινείται πάνω και πέρα απ αυτές, επιζητώντας όχι την μένουσαν, αλλά την μέλλουσαν πόλιν». Ο άνθρωπος δεν είναι απλώς «πολίτης» αλλά «οδίτης», σε μια διαρκή αποδημία και αναζήτηση της πηγής της ζωής. Αυτή η ανάγνωση δέχεται τη θεϊκή εικόνα του ανθρώπου αδιαμεσολάβητη από πολιτιστικά, κοινωνικά και εθνικά κριτήρια. Με την πρώτη προσέγγιση διαμορφώνεται μια χριστιανική στάση ανοχής στην ετερότητα, που πηγάζει από μια αντίληψη σεβασμού στην αξία του ανθρώπινου προσώπου, χωρίς εξαιρέσεις. Μέσα από τον ευαγγελικό λόγο, στην παραβολή της τελικής κρίσης, ο ξένος, τόσο ως πένητας όσο και ως γενικευμένος «άλλος», ταυτίζεται με τον Χριστό. Η θετική στάση της εκκλησίας έναντι του ξένου αποτελεί θεολογική επιβράβευση της ανεκτικότητας, ενώ παράλληλα προετοιμάζει τις συνθήκες ομαλής ένταξης του κοινωνικού σώματος σε μια πολυπολιτισμική κοινωνία. Γιάννης Μπονάτσος Συνταγές μαγειρικής Συκομαΐδα από το Μαρκάσι Tο αποξηραμένο σύκο ήταν από την αρχαιότητα ένα από τα πιο δημοφιλή γλυκά των Ελλήνων. Καθώς ξεραίνεται, αναδεικνύει όλα τα αρώματα και τη γλυκύτητά του. Σήμερα, βέβαια, η δημοτικότητά του έχει πέσει. Οι συκιές δεν καλλιεργούνται συστηματικά και τα περισσότερα σύκα γίνονται τροφή για τα πουλιά ή αφήνονται να πέφτουν κάτω και να σαπίζουν. «Αγαθόν τι πέφηνε και η συκομαγίς, εν η πολλών ομού συμπεφυρμένων, ουκ εστί το μεν εκλέγεσθαι, το δε απεκλέγεσθαι, αλλά ομού πάντα συμμεμιγμένα καταθοινάσθαι εις κέρδος τω κτισαμένω», έγραφε το 12ο αιώνα ο επίσκοπος Θεσσαλονίκης Ευστάθιος, εκθειάζοντας τη συκομαΐδα, το αρχαίο «σνακ» που συνοδεύει άψογα το τσίπουρο αλλά και πολλά άλλα αλκοολούχα. Η σημερινή συνταγή μάς έρχεται λοιπόν από πολύ παλιά. Η λέξη προέρχεται από το ουσιαστικό σύκο και το ρήμα μάσσω, που σημαίνει ζυμώνω, μαλάσσω. Η συκομαΐδα είναι διαδεδομένη σε όλη την Ελλάδα, σε διάφορες παραλλαγές. Στην Κορινθία παρασκευάζεται στην πιο αυστηρή και αρχέγονη μορφή της. Χωρίς πολλά υλικά - μόνο σύκο, καρύδι και λίγα μυρωδικά. Τη συνταγή μάς εμπιστεύτηκε η Χρύσα Μπαστούνα, από το Μάρκασι. «Διαλέγουμε γερά σύκα, τα ελέγχουμε μην έχουν τρύπες και είναι σκουληκιασμένα. Ανοίγουμε τα σύκα και τα απλώνουμε σε μια σανίδα ή σε λαδόκολλα και τ αφήνουμε να ξεραθούν στον ήλιο. Καλό είναι να βάλουμε ένα τούλι από πάνω, για να τα προστατέψουμε από τις σκόνες και τα έντομα. Μόλις ξεραθούν τα μαζεύουμε και σε μια κατσαρόλα με βραστό νερό τα βουτάμε μέσα για να ζεματιστούν και να μαλακώσουν. Μετά τα περνάμε από την κρεατομηχανή και γίνονται πολτός (αν δεν έχουμε κρεατομηχανή, τα ψιλοκόβουμε με το μαχαίρι). Ρίχνουμε μέσα γαρύφαλλο και κανέλλα - δεν πρέπει να βάλεις πολύ γαρύφαλλο γιατί θα πικρίσει, ούτε πολλή κανέλλα γιατί θα τα καλύψει όλα. Η γεύση πρέπει να ισορροπήσει, γι αυτό όσο ζυμώνουμε δοκιμάζουμε. Βάζουμε χοντροκομμένο καρύδι και, αν θέλουμε, σουσάμι - αυτό δεν το βάζουν όλοι, εμείς το βάζουμε απ έξω, όχι μέσα. Τα πλάθουμε σε μέγεθος μπιφτεκιού και τα αφήνουμε να στεγνώσουν σε μέρος που δεν έχει υγρασία. Καλό είναι να τα διατηρούμε κάπου κλειστά, σε βάζο, αλλιώς γίνονται κόκκαλο. Είναι ο καλύτερος μεζές για τσίπουρο!» Ηλίας Μπαρμπίκας

11 Αγροτική Οικονομία ΑΝΟΙΞΗ Ο σταυρός του μπλόκου του Κώστα Χατούπη ΖΗΤΗΜΑ 1ον Επισήμανση προς αγρότες: όταν βρίσκεσαι σε διεκδίκηση, δεν προχωράς σε άνευ όρων διάλογο. Απαιτείς έμπρακτη απόδειξη! Λένε π.χ.: «Ναι, στηρίζουμε την αγροτική παραγωγή». Αυτό δεν είναι δεδομένο, οπότε ζητάς τη δέσμευσή τους ότι το αγροτικό ζήτημα είναι υπόθεση εθνικής σημασίας. Κατά το παράδειγμα του τουρισμού, εξασφαλίζεις π.χ. μείωση του ΦΠΑ που αφορά τις εισροές της παραγωγής (λιπάσματα, αγροεφόδια κ.τ.λ), όπως συμβαίνει με τη μείωση του ΦΠΑ για τους χώρους εστίασης. Τότε και μόνο τότε κάθεσαι στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης! Η δυναμική της αγροτικής παραγωγής είναι ο βασικός πυλώνας ανάπτυξης. Όταν οι πολιτικοί μας θεωρούν ότι ίσως η λύση βρίσκεται στο υπέδαφος της χώρας, είναι είτε πολιτικά αόμματοι είτε «κύκλωπες», που σημαίνει ότι τη χώρα αυτή θα την κυβερνά ο «Κανένας». Ο πλούτος της χώρας μας βρίσκεται πάνω στο έδαφος της, στα χέρια των αγροτών της, και ούτε χαρίζεται ούτε ξεπουλιέται! ΠΡΟΤΑΣΗ Η οριζόντια γραμμή του «σταυρού μας»: οριζόντια δίκτυα διακίνησης αγροτικών προϊόντων! Επιβάλλεται η ενεργοποίηση παραγωγών, ομάδων παραγωγών, συνεργαζομένων ομάδων παραγωγών. Σε απευθείας σχέση με τους καταναλωτές. Σε σημεία συνάντησης όπως τα μανάβικα της γειτονιάς, οι οργανωμένες δημοτικές αγορές, οι λαϊκές αγορές αποκλειστικά για παραγωγούς. Η κάθετη γραμμή του «σταυρού μας»: η καθετοποίηση της παραγωγής. Κάθε παραγωγός και οι ομάδες τους θα κληθούν να παίξουν το ρόλο του μεταποιητή, του τυποποιητή. Αν τα παραπάνω μοιάζουν ουτοπικά, διαθέτουμε συγκεκριμένη πρόταση χρηματοδότησης: Να καταργηθούν εδώ και τώρα οι ασύνδετες με την παραγωγή επιδοτήσεις! Έργα υποδομών, αρδευτικά μικροφράγματα, «αγροτικοίεμπορικοί σιδηρόδρομοι», λιμάνια, μεταποιητήρια χρειαζόμαστε. Με κριτήρια θεματικά και γεωγραφικά. ΖΗΤΗΜΑ 2ον Τα τελευταία χρόνια έχει εξαγγελθεί η δημιουργία δημοπρατηρίων. Για τη νότια Ελλάδα, σχεδιάζουν δημοπρατήριο αγροτικών προϊόντων στην Αθήνα. Προτείνουμε: το δημοπρατήριο της νότιας Ελλάδας να έχει έδρα το Λέχαιο! Πλεονεκτήματα: Οι ήδη έτοιμες εγκαταστάσεις. Οι ίσες αποστάσεις μεταξύ όλων των παραγωγικών περιοχών της Πελοποννήσου και με τα αντίστοιχα κέντρα προορισμού των εμπορευμάτων: Η πόλη της Αθήνας, το λιμάνι του Πειραιά, το λιμάνι του Ναυπλίου, όπου θα υπάρχει σύνδεση με το Αιγαίο και τη Κρήτη. Πολύ κοντά του η Αττική Οδός και η Αθηνών- Λαμίας, που το συνδέει με την κεντρική Ελλάδα, το λιμάνι της Κορίνθου, που το συνδέει με την Ιταλία Απλές κατανοητές επιλογές που θα επιβεβαιώσουν την από τα παλιά γεωπολιτική του θέση. ΖΗΤΗΜΑ 3ον Διαγραφή όλων των αγροτικών δανείων! Σε μια ευνομούμενη πολιτεία, αποτελεί τερατούργημα η δρομολογημένη διαγραφή «κόκκινων δανείων-υποχρεώσεων» των δυο μεγάλων εγκληματικών κομμάτων, της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ, προς την ΑΤΕ (105εκ. και 96,8κ. αντιστοίχως!!!). Δεν ζητούμε τίποτα περισσότερο, ούτε θα ανεχτούμε τίποτα λιγότερο από την ίδια ακριβώς μεταχείριση. Από το να αυτοκτονούν Κορίνθιοι αγρότες, προτιμότερο θα ήταν τα πολιτικά υπερχρεωμένα κόμματα να «πήδαγαν» από τον Ισθμό. Φυτ-όρια! του Παναγιώτη Παπανικολάου Υπάρχουν και όρια στη διάσταση μεταξύ λόγων και έργων. Από τη μια τα θεωρητικά λόγια των υπευθύνων. Πρόσφατα ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Αθανάσιος Τσαυτάρης δήλωσε: «Προτεραιότητά μας είναι να στραφούμε από μια γεωργία χαμηλού κόστους σε μια γεωργία ποιοτική, συνυφασμένη με τον τόπο, το περιβάλλον μας, τον πολιτισμό μας και την παράδοσή μας. Μια γεωργία εξωστρεφή» (ΤΑ ΝΕΑ / ). Κι από την άλλη, η ωμή πραγματικότητα, όπως αποτυπώνεται στην πρόσφατη εξώδικη διαμαρτυρία του συλλόγου φυτωριούχων Ξυλοκάστρου, οι οποίοι προειδοποιούσαν από το 2002: «Αδυναμία χορήγησης στη χώρα μας αξιόπιστου και πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού εσπεριδοειδών, σύμφωνα με ευρωπαϊκή οδηγία του 2000, η οποία έχει ενσωματωθεί στο ελληνικό δίκαιο το Κατά συνέπεια, αδυναμία χορήγησης από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες του ευρωπαϊκού φυτοϋγειονομικού διαβατηρίου, πράγμα το οποίο μεταφράζεται σε απαγόρευση εμπορίας και διακίνησης ελληνικών δενδρυλλίων στην εσωτερική και εξωτερική αγορά». Στο προηγούμενο τεύχος της «Συμπολιτείας» δημοσιεύθηκε διεξοδικό ρεπορτάζ πάνω στο πρόβλημα. Στο μεταξύ, και ενώ από το 2002 οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου εξακολουθούσαν, ύστερα από δειγματοληπτικό έλεγχο, να εκδίδουν φυτοϋγειονομικά διαβατήρια στους ενδιαφερόμενους φυτωριούχους, ξαφνικά φέτος, χωρίς προειδοποίηση, σταματούν τη διαδικασία αυτή, δημιουργώντας εκρηκτική κατάσταση στους παραγωγούς. Είναι ορατός ο κίνδυνος το κενό στην ελληνική αγορά να καλυφθεί από παραγωγούς του εξωτερικού (Κύπρος, Ισραήλ, Ιταλία), που έχουν εγκαίρως προσαρμοστεί στις διεθνείς προδιαγραφές. Παράλληλα, μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι έχουν αρχίσει να ασχολούνται με τη δημιουργία ιδιωτικών «μητρικών φυτειών», επιχειρώντας να καλύψουν εκείνοι στο μέλλον το κενό που δημιουργείται από την κρατική αδυναμία. Και μετά σου λέει ότι θέλουν να προστατέψουν το περιβάλλον μας, τον πολιτισμό μας, την παράδοσή μας

12 12 ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑ Λόγος Το πράσινο ακρογιάλι της Συκιάς Μια συζήτηση για την αληθινή πατρίδα του Κώστα Καρυωτάκη. της Άννας Ζαχαρή Ζήτησα από το δάσκαλό μου και ποιητή Τάκη Μιχόπουλο να πει κάτι για το έργο και την καταγωγή του ποιητή Κώστα Καρυωτάκη. Μια βραδιά, δίπλα στο τζάκι, μου είπε: (απόσπασμα) Μου έχει κάνει εντύπωση μια άποψη για το ποια θεωρούσε πατρίδα του ο ποιητής. Αυτή στηρίζεται στους πρώτους στίχους του ποιήματος «ΥΠΝΟΣ», που εμένα με οδηγεί αλλού. Θα μας δοθεί το χάρισμα και η μοίρα να πάμε να πεθάνουμε μια νύχτα στο πράσινο ακρογιάλι της πατρίδας; Θα μας χαϊδεύει ως όνειρο το κύμα. Και γαλανό σαν κύμα τ όνειρό μας. Ο ποιητής Κώστας Καρυωτάκης ανήκει στους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές του 20ου αιώνα. Οι στίχοι του είναι γραμμένοι με το αίμα του, όπως κι ο ίδιος έχει πει. Στο έργο του δε θα συναντήσουμε περισσολογίες, ωραιολογίες, αριστοκρατικότητες, εμπορικές επαναστατικότητες και παρόμοια. Αυτός εξέφρασε καλύτερα απ όλους τους συγχρόνους του «την πεισιθάνατη ψυχολογία, την αγχώδη» της δεκαετίας του 20. Και ήταν τότε η Ελλάδα «μία πατρίδα ηττημένη, ανοικτή σε όλους τους ανέμους». Άννα, έχω τη γνώμη ότι μετά απ τον Καρυωτάκη αρχίζει η μεγάλη εισβολή όλων των μορφών της επιτήδευσης και συναλλαγής και όχι μόνο στην ποίηση. Ο Καρυωτάκης που μετουσίωσε σε ποίηση το άγχος της εποχής του ήταν, όπως έχει παρατηρηθεί, ένα παιδί. Εμείς λέμε ότι αυτό το παιδί, αυτός ο ακραιφνής ποιητής, είχε συνείδηση Συκιώτη. Βέβαια το γεγονός ότι ο παππούς του έζησε στη Συκιά δεν πείθει, έτσι απλά, ότι ο εγγονός θεωρούσε ιδιαίτερη πατρίδα του τη Συκιά. Εξάλλου ο ίδιος δεν γεννήθηκε στη Συκιά δεν πήγε σχολείο, δεν εργάστηκε εκεί. Σε περιοδικά και εφημερίδες συναντάμε την άποψη ότι ήταν Χανιώτης, δεδομένου ότι έζησε πολλά χρόνια εκεί. Εκεί τελείωσε το σχολείο και εκεί πρωτοερωτεύτηκε. Εδώ τελειώνω, θυμίζοντας το τέλος από ένα σχετικό δικό μου μελέτημα πρωτοδημοσιευμένο στο περιοδικό «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ» το (βλέπε κάτω) Συμβολή στη βιογραφία του Κ. Καρυωτάκη Ξεκινώντας από αυτούς τους στίχους, ο καθηγητής Πανεπιστημίου Νικόλαος Τωμαδάκης στο περιοδικό «Κριτικές σελίδες»(1936) γράφει: «Ποιος ξέρει, αν το ακρογιάλι της πατρίδας όπου ήθελε να κοιμηθεί γλυκά γλυκά ο νανουρισμένος απ το Κρητικό κύμα ποιητής, δεν ήταν των εφηβικών του χρόνων το Κρητικό ακρογιάλι;». Γεννάει μεγάλη απορία πώς ο Ν. Τωμαδάκης δεν σκέφτηκε και δεν προβληματίστηκε πάνω σε άλλους στίχους του ίδιου ποιήματος. Συγκεκριμένα στο «ΥΠΝΟΣ», που καταλαμβάνει μόνο μια σελίδα, υπάρχουν οι στίχοι: Η Μαρία Παπακώστα προτείνει 3 βιβλία Σ αυτό το φύλλο, η Μαρία Παπακώστα από το βιβλιοπωλείο «Επίκεντρο» στο Ξυλόκαστρο, κάνει τις δικές της προτάσεις. 1. «Μιλώντας με την Αλίκη για τη φιλοσοφία και το νόημα της ζωής», της Σώτης Τριανταφύλλου, από τις Εκδόσεις Πατάκη Το βιβλίο απαντάει στα ερωτήματα που θέτουν οι έφηβοι: τι είναι η φύση, η ανθρώπινη κοινωνία, η ελευθερία, η δικαιοσύνη, η λογική. Η συγγραφέας έγραψε το βιβλίο θέλοντας να συμβάλει στην ευτυχία της Αλίκης, κόρη μιας φίλης της, σ αυτή τη χώρα των θαυμάτων που είναι ο κόσμος. Απευθύνεται στους νέους και σε μας τους όχι τόσο νέους, που συχνά νομίζουμε ότι τα ξέρουμε όλα, ενώ δεν ξέρουμε τίποτα. 2. «Η χορεύτρια του διαβόλου», του Στέφανου Δάνδολου, από τις Εκδόσεις Ψυχογιός Από την Κωνσταντινούπολη, το Αιγαίο και την Αθήνα των αρχών του 20ου αιώνα, ως το συγκλονιστικό φινάλε στο Εδιμβούργο του 1945, ο Και τα κορίτσια του χωριού μας αγραπιδιές, θα στέκουνε τριγύρω και, σκύβοντας, κρυφά θα μας μιλούνε για τα χρυσά καλύβια, για τον ήλιο της Κυριακής, για τις ολάσπρες γάστρες, για τα καλά τα χρόνια μας που πάνε. Το χέρι μας κρατώντας η κυρούλα, κι όπως αργά θα κλείνουμε τα μάτια, θα μας διηγιέται -ωχρή- σαν παραμύθι την πίκρα της ζωής. Στέκομαι σε τρεις λέξεις «χωριού», «γάστρες» και «κυρούλα». Τα Χανιά δεν είναι εύκολο να τα θεωρήσει κανείς πράσινο χωριό. Οι ολάσπρες γάστρες κατασκευασμένες από πηλό (ασπριά) βρίσκονταν δίπλα στο «φουρναριό» των χωριάτικων σπιτιών της Κορινθίας. Αυτή η λέξη δεν απαντάται ούτε δρόμος είναι μακρύς και φωτίζεται από το πεπρωμένο δύο ανθρώπων που, ενώ τα έχασαν όλα, δεν έπαψαν ν αναζητούν τη δικαίωση του έρωτα. Ένα θρίλερ κατασκοπείας, που με φόντο τα μεγάλα γεγονότα του 20ου αιώνα ξετυλίγει μια συναρπαστική ιστορία πάθους. 3. «Ουρανόπετρα», του Γιάννη Καλπούζου, από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο Το βιβλίο περιδιαβαίνει σε Κύπρο, Αθήνα, Θεσσαλία, Ήπειρο και πάνω απ όλα στο συναρπαστικό χάρτη της ψυχής, εξιστορώντας μέσα από τη ματιά του συγγραφέα την αναγνωστική ευφορία και τους ολοζώντανους χαρακτήρες που απάνω τους πατάμε. Σε κάνει ν αναρωτιέσαι μεταξύ άλλων, μήπως λησμονώντας το χθες αποκόβεσαι απ τη ρίζα σου, μένοντας μετέωρος και ψάχνοντας άλλα στηρίγματα. μέσα στην πόλη των Χανίων ούτε στα γύρω χωριά ούτε στα μητάτα των Κρητικών βουνών. Στα χρόνια του Καρυωτάκη τη γιαγιά στην Κορινθία τη φώναζαν κυρούλα και κάποιοι εξακολουθούν να τη φωνάζουν έτσι. Αυτή η λέξη είναι άγνωστη στην Κρήτη. Εξάλλου, μικρός ο Κώστας Καρυωτάκης, την κυρούλα του τη συναντούσε και δεχόταν τα χάδια της στη Συκιά της Κορινθίας. Όσο για την Τρίπολη που γεννήθηκε και την Αθήνα που είχε ο πατέρας του σπίτι, στην οδό Πειραιώς, αυτές δεν αποτελούν «πράσινο ακρογιάλι της πατρίδας».

13 Τέχνη ΑΝΟΙΞΗ «Πειραματιστές» ναι, πειραματόζωα όχι! Τα τελευταία χρόνια είχαμε συνηθίσει ν ακούμε άσχημα νέα από την Ευρωστίνη. Τα χτυπήματα που έχει δεχτεί η περιοχή είναι απανωτά και ισχυρά και η κρίση, σε συνδυασμό με τον Καλλικράτη και τους εφαρμοστές του, έχουν επηρεάσει αρνητικά τη ζωή της. Όχι ότι τα άλλα μέρη ευημερούν... Σε πείσμα των καιρών, όμως, και κόντρα στον αρνητισμό και τη μιζέρια, γεννήθηκε στην περιοχή κάτι ελπιδοφόρο. Είναι η θεατρική ομάδα «Πειραματιστές», που ξεκίνησε το Σεπτέμβρη του 2012 και ήδη παρουσίασε την πρώτη της δουλειά στο Δερβένι στις 29 & 30/12/2012. Ένα αφιέρωμα στον Τένεσι Ουίλιαμς, τις «Σπασμένες κούκλες», σε σκηνοθεσία της Τερέζας Λουίζου. Μια παράσταση-έκπληξη, που για δύο μέρες γέμισε ασφυκτικά το Πνευματικό Ενοριακό Κέντρο Δερβενίου. Η Τερέζα Λουίζου είναι προφανώς ο καταλύτης όλης αυτής της δράστηριότητας, η οποία μετά από εκείνες τις παραστάσεις φουντώνει όλο και περισσότερο. Βασικά μέλη της ομάδας, μέχρι τη στιγμή που γραφόταν το άρθρο, είναι οι: Ηλίας Καραβάς, Γιώργος Κορδούλης, Έφη Καΐτσα, Τερέζα Λουίζου, Νικολίτσα Καριώρη, Νάνσυ Τσαντήλα, Χριστίνα Κατούφα, Ηλίας Βυζάς, Βασίλης Ζιοζιώκος, Σοφία Σταύρου, Χρήστος Κουλαμάς, Ελένη Ζιοζώκου, Μαρία Κορδούλη, Έφη Πουργιάζου, Έλενα Ψαρρού, Θάνος Βυζάς, Ελένη Σταύρου, Roberto Brausi, Γιάννης Νικολατσόπουλος, Δημήτρης Κανελλόπουλος, Ελένη Ευφραιμοπούλου, Αγγελική Κατούφα, Σοφία Βουρβοπούλου, Νίκος Σταύρου. Ο κατάλογος των συμμετεχόντων όλο και μεγαλώνει, καθώς δύο νέες παραστάσεις ετοιμάζονται. Παράλληλα, δουλεύουν και δύο ακόμα ομάδες: η παιδική και η εφηβική, που σκαρώνουν κι αυτές παραστάσεις για το επόμενο διάστημα. Να είστε σε εγρήγορση για να μάθετε τις ημερομηνίες, γιατί γίνεται πολύ καλή δουλειά. Επαναστατική θα τη χαρακτήριζα, για την περιοχή και για την εποχή που γίνεται. Καλή δύναμη στους πειραματιστές, που η δράση τους είναι στάση ζωής απέναντι στην κατήφεια των καιρών και στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα σε όλους: τον τίτλο αυτού του άρθρου. Ανδρέας Ζάρρος Μνήμη κηπουρού, γενέθλια ποιητή του Γιάννη Μακριδάκη «Από το χώμα ερχόμαστε, στο χώμα καταλήγουμε. Στο μεταξύ διάστημα παριστάνουμε τους κηπουρούς». Στίχοι του ποιητή Αργύρη Χιόνη, ο οποίος ζούσε στο Θροφαρί, ένα μικρό χωριό της ορεινής Κορινθίας, «παριστάνοντας» όντως τον κηπουρό στο μεταξύ ζωής και θανάτου του διάστημα. Τον σκέφτηκα σήμερα αξημέρωτα τον Αργύρη. Από τη μια επειδή ξεκινά σε λίγο μια ακόμα μέρα μου κατά την οποίαν παριστάνω κι εγώ τον κηπουρό, από την άλλη διότι ακόμα και από κει που βρίσκεται συνεχίζει να με τιμά και να μου το δείχνει, όπως έκανε και κατά το διάστημα που ήταν εδώ, κοντά μας. Τον γνώρισα προσωπικά ενάμιση χρόνο πριν φύγει. Είχαμε βρεθεί ταυτόχρονα στο Ηράκλειο της Κρήτης για παρουσιάσεις βιβλίων και πήγα στην εκδήλωσή του μιας και ήμουν ήδη συνδεμένος με το έργο του. Κι εξεπλάγην απίστευτα όταν συστηθήκαμε. Μεγάλη τιμή και χαρά ένιωσα σαν με αγκάλιασε και μου είπε πως έχει διαβάσει όλα μου τα βιβλία και πως είμαι ένας από αυτούς που αγαπάει, όπως ήταν κι εκείνος για μένα. Δεν πρόλαβα να πάω στο χωριό του. Με προσκάλεσε, χειμώνα να ρθεις, μου είπε, τα καλοκαίρια έχει οχιές και σκορπιούς. Μια απ τα ίδια και εδώ Αργύρη. Με τις όχεντρες ζούμε κάθε που θα ρθουν οι ζέστες. Ένα χειμώνα ίσα ίσα έζησε μετά τη γνωριμιά μας. Στα πρόθυρα του δεύτερου έφυγε. Και τώρα πάλι με τιμά από κει πάνω. Μου γράψανε γράμμα οι φίλοι του πως ξεκινάνε από φέτος να κάνουνε κάθε άνοιξη, τον μήνα Απρίλη που είχε γενέθλια ο Αργύρης, λογοτεχνική και όχι μόνο εκδήλωση εις μνήμην του, και πως την πρώτη αυτή χρονιά σκεφτήκανε να με καλέσουν, να κάνω την αρχή, αφού θα ήταν σύμφωνος κι ο Αργύρης γι αυτή την επιλογή τους. Κι έτσι θ αφήσω την κηπουρική μου για λίγες μέρες, εκεί κατά τις 20 του Απρίλη, για να πάω να τιμήσω τη μνήμη του κηπουρού που έγινε πια ποιητής και με τιμά ακόμα. Διότι το «ποιητής» και το «συγγραφέας» είναι τίτλοι Δ. Περοδασκαλάκης, Γ. Μακριδάκης, Α. Χιόνης, Ζ. Κατσακός, στο Ηράκλειο Κρήτης. τιμής και τους αποκτάς, αν τους αξίζεις, αφού φέρεις εις πέρας αξιοπρεπώς τον βίο και την αποστολή σου «στο μεταξύ διάστημα». Προσδοκώντας κι εγώ κάποια μέρα να ονομαστώ συγγραφέας, θα παραστώ, ως κηπουρός προς το παρόν, στα γενέθλιά σου αγαπημένε ποιητή. Το Σάββατο 20 Απριλίου, στο θέατρο «Άγγελος Σικελιανός» στο Ξυλόκαστρο, θα γίνει η ετήσια εκδήλωση στη μνήμη του Αργύρη Χιόνη. Στην εκδήλωση θα παρουσιαστεί και το νέο βιβλίο του Γιάννη Μακριδάκη, Του Θεού το μάτι.

14 14 ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑ Απόψεις Ο Αλή πασάς των 8 μ.μ. Αλή πασάς, ο γιος της Χάμκως, είχε έναν εξαιρετικά αποτελεσματικό τρόπο Ο να κρατά τους υπηκόους του υπό έλεγχο. Στον πιο μεγάλο πλάτανο των Ιωαννίνων τιμωρούσε με πρωτότυπους τρόπους όσους θεωρούσε ότι διέπρατταν αδικήματα. Άλλους τους κρεμούσε ανάποδα μέχρι να ξεψυχήσουν, άλλους τους έγδερνε ζωντανούς, άλλους τους ανασκολόπιζε κι άλλους τους έκαιγε με βραστό λάδι. Ο Αλής ήταν πολύ ευρηματικός όταν επρόκειτο να τιμωρήσει τους δύστυχους σκλάβους του. Όλ αυτά τα έκανε σε δημόσια θέα, μπροστά στα μάτια των έντρομων Ιωαννιτών, για να τους τρομοκρατεί και να τους υποτάξει. Ο φόβος ήταν το όπλο του. Τώρα, η πολιτική και οικονομική εξουσία της χώρας χρησιμοποιούν την απειλή της βίας για να υποτάξουν εμάς. Το ρόλο του εκφοβιστή τον έχουν αναλάβει τα μέσα μαζικής εξόντωσης της συνείδησής μας. Οι εκφοβιστές δεν φορούν σαρίκια και καφτάνια, αλλά απαστράπτοντα συνολάκια και κοστούμια. Μας δείχνουν στο χαζοκούτι, με κάθε ευκαιρία, τι θα πάθουμε αν δεν πειθαρχήσουμε. Δαρμένοι συλληφθέντες, σπασμένα κεφάλια, τυφλά χτυπημένοι διαδηλωτές, πρόχειρες κατηγορίες Κι εμείς ανοίγουμε το χαζοκούτι τους και λέμε ότι αυτά συμβαίνουν στους άλλους - και υπομένουμε το βιασμό της ψυχής μας. Λέω να πετάξουμε τα χαζοκούτια στα σκουπίδια και να πάρουμε τις αποφάσεις μας κρίνοντας με την κοινή λογική, που λέει ότι μας ρημάζουν για να γίνονται ζάπλουτοι εκείνοι που κρύβονται πίσω από τα πολιτικά τους τσιράκια. Εχθρός μας είναι ο φόβος τον οποίο διαχέουν οι σύγχρονοι Αλήδες που, όμως, τρέμουν την οργή μας. Γιούλα Δήμου Δημοκρατία τρομοκρατική Δημοκρατία είναι να πεινάς, είναι να μην έχεις λεφτά, να μην έχεις δουλειά. Να μην μπορείς να πληρώσεις τις υποχρεώσεις σου, να μην μπορείς να σπουδάσεις τα παιδιά σου. Δημοκρατία είναι να σε απολύουν, να σου κόβουν τη σύνταξη, να σου κόβουν το μισθό, να δουλεύεις ώρες για 30 ευρώ, να είσαι άνεργος και να σε φορολογούν, να σου κάνει κατάσχεση η τράπεζα, να σου κόβει το ρεύμα η ΔΕΗ, να μην πουλάς τα προϊόντα σου, να μην μπορείς να αγοράσεις προϊόντα. Δημοκρατία είναι να αγοράζεις ληγμένα μισοτιμής, να ψάχνεις στα σκουπίδια για να φας, να ψωνίζεις από τα κοινωνικά παντοπωλεία, να περιμένεις να τελειώσει η λαϊκή για να πάρεις τα λαχανικά σου, να σε ταΐζει η εκκλησία, να σε ταΐζει ο Αλαφούζος, να σε περιθάλπει η κάθε φιλάνθρωπη Μ.Κ.Ο, να σου βρίσκει απλήρωτη και φτηνή δουλειά το ινστιτούτο της Γ.Σ.Ε.Ε. Δημοκρατία είναι να είσαι νέος επιστήμονας άνεργος, να είσαι νέο ζευγάρι με ενοίκιο, να είσαι ασθενής ανασφάλιστος, να μην έχεις δωρεάν υγεία και παιδεία, να μην έχεις σχολεία, δασκάλους, κέντρα υγείας, νοσοκομεία, γιατρούς, να πληρώνεις για όλ αυτά χαράτσι, να είσαι νέος και να φεύγεις στο εξωτερικό για δουλειά, να μη χαμογελάς ή να γελάς πικρά για τα χάλια μας, να ζεις σε πόλεις τέρατα, χωριά ερημωμένα με τοπικούς άρχοντες ανύπαρκτους, να είσαι μόνος ανάμεσα σε πολλούς μόνους, να περπατάς βρίζοντας, παραμιλώντας, να μπορείς να αυτοκτονήσεις μόνος, να σε δέρνουν τα ΜΑΤ και οι ζαρντινιέρες σε συνεργασία με τους χρυσαυγίτες, να είσαι άλλου χρώματος ή αλλοδαπός. Απαγορεύεται να παλεύεις γι αυτά που σου κλέβουν, που σου στερούν, απαγορεύεται να διαδηλώνεις, να απεργείς, να οργανώνεσαι, να αντιστέκεσαι, να θυμώνεις, απαγορεύεται να διεκδικείς αυτά που σου αφαιρούν μαζικά και οργανωμένα, απαγορεύεται να φτιάξεις τη χώρα σου, την πόλη σου, τη ζωή σου, το μέλλον σου. Απαγορεύεται να αγωνίζεσαι όρθιος, να αντιδράς σ αυτά που σου ετοιμάζουν. Σε θέλουν γονατισμένο, σκυφτό. Πρόσεξε ποιος είναι πίσω σου, Είναι ο καπιταλισμός, ρε! Νίκος Παναγιωτόπουλος ΠΑΡΑΔΗΜΟΤΙΚΑ Η «Συμπολιτεία» γεννήθηκε, η στήλη εγκαινιάζεται. Αντικείμενό της η καταγραφή των τοποθετήσεων των τοπικών αρχόντων στα δημοτικά συμβούλια, δημοτικά και παραδημοτικά δρώμενα και ο σχολιασμός τους. Ξεκινάμε λοιπόν Δεν γνωρίζω, δεν απαντώ Δημοτικό Συμβούλιο 6/2/2013, με θέμα τον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους: Ζάρρος: Ο προϋπολογισμός περιλαμβάνει την πάγια προκαταβολή των τοπικών κοινοτήτων; Λογοθέτης: Όχι! Σκούρας: Σε ποιο ποσοστό εκτελέστηκε ο προϋπολογισμός του 2012; Λογοθέτης: Δεν το έχω πρόχειρο! Σκούρας: Υπάρχει δυνατότητα πρόσθεσης, βελτίωσης, αλλαγής του προϋπολογισμού; Λογοθέτης: Όχι! Σκούρας: Δηλαδή, αυτή είναι η νύφη, πάρτε την! Σκούρας: Το δεύτερο σκέλος του έργου της ανάπλασης της παραλίας, δηλαδή βόρειο τμήμα πλατείας κ.λπ., το έχουμε παραλάβει; Λογοθέτης: Ε, συγγνώμη τώρα, ε, δεν θυμάμαι, δεν μπορώ να σου απαντήσω. Εν κατακλείδι, το πουλάκι τσίου, το πουλάκι τσίου, το πουλάκι τσίου Ζάρρος (δευτερολογία): Αυτοδιοίκηση σημαίνει να παρέχεις πόρους, χώρο και αρμοδιότητες στις τοπικές κοινότητες. Αυτό που γίνεται εδώ δεν έχει σχέση ούτε με την αυτοδιοίκηση ούτε με τη δημοκρατία. Δημοτικό Συμβούλιο 13/2/2013 στο Δερβένι. Το μαγνητόφωνο της «Συμπολιτείας» καταγράφει την πολύωρη συνεδρίαση, με κύριο θέμα το έργο της αποχέτευσης που απεντάχθηκε. Στις ερωτήσεις απαντά είτε ο διευθυντής της ΔΕΥΑΞΕ κ. Γεωργίου είτε ο δήμαρχος. Απορία: Υπάρχει πρόεδρος στη ΔΕΥΑΞΕ; Στο βήμα ο κ. Ψαράκης. Μια γυναικεία φωνή ακούγεται αμυδρά να λέει: «Άντε ρε, τελείωνε!». Βεβαίως είναι αναγνωρίσιμη, και λόγω της ιδιαιτερότητάς της και λόγω του ότι την ακούμε εδώ και δέκα χρόνια. Άλλωστε, δεν έχει και πολλές γυναίκες το Δ.Σ. Αλλά επιτρέπεται μια κυρία να εκφράζεται κατ αυτόν τον τρόπο, ιδίως απευθυνόμενη σε πρώην συνεργάτη της; Έτσι, χαλαρά, κλείνουμε την πρεμιέρα της στήλης. Όσο για τον Αρμονίστα, ελπίζω να διακατέχεται από τα ίδια όπως τώρα συναισθήματα συγκρατημένης ικανοποίησης για τη «συνεργασία» μας και μετά από 3-4 φύλλα της εφημερίδας. Ίδωμεν... Θαν. Τσου. ΥΓ: Για εμάς τους κακούς που δεν χωράμε (άλλωστε δεν γουστάρουμε να χωρέσουμε) στο μαντρί σας, βελτιώστε παρακαλούμε τη μικροφωνική, ώστε να ακούγονται και όσοι έχουν διαφορετική άποψη από τη δική σας.

15 Ρεπορτάζ ΑΝΟΙΞΗ Δύο ρόδια στην Εθνική ΠΑΣ Ροδιά Ξυλοκάστρου. Πιο ταιριαστό όνομα δεν θα μπορούσε να βρεθεί για τη γυναικεία ομάδα ποδοσφαίρου της περιοχής μας, που σε μικρό διάστημα έχει ήδη να επιδείξει πολύ αξιόλογη δουλειά. Μετέχει στο πρωτάθλημα της Γ Εθνικής και ήδη στο σύλλογο έχουν δελτία 22 κορίτσια από την ευρύτερη περιοχή της Κορινθίας: Έλενα Δημητροπούλου, Νικολίτσα Γκουρβέλου, Φαίη Κεκερή, Ελένη Ανδρικοπούλου, Βούλα Κούκα, Ειρήνη Κουρκουζέλη, Λιάνα Λιάπη, Νίκη Αλτάνη, Χρύσα Γιαννοπούλου, Ζωή Μάγκα, Ευαγγελία Μάγκα, Πέννυ Αναγνωστοπούλου, Μαριτίνα Καλλιόλια, Κωνσταντίνα Σπυροπούλου, Χρύσα Τσανδήλα, Ναταλία Δερμεζόγλου, Ιωάννα Γκίκα, Κωστία Γκόλφη, Αθηνά Δήμα, Τίνα Κερπάνη, Κωνσταντίνα Γιάννου, Αναστασία Γεωργοπούλου. Για πολλούς είναι «παράξενο» το θέαμα κοριτσιών να παίζουν ποδόσφαιρο, αλλά οι αγώνες τους είναι ιδιαιτέρως θεαματικοί και όσο περνάει ο καιρός η ομάδα βελτιώνεται συνεχώς. Μια μεγάλη επιτυχία του συλλόγου είναι η κλήση δύο αθλητριών του στην Εθνική ομάδα Κορασίδων. Μετά από δύο δοκιμές, η 14χρονη Κωνσταντίνα Γιάννου από τη Ρίζα (γνωστή και ως Πίου) και η 15χρονη Αναστασία Γεωργοπούλου από το Κιάτο κλήθηκαν στην Εθνική και στις 17 με 22 Μαρτίου θα συμμετάσχουν σε τουρνουά της ομάδας στη Χαλκίδα. Άλλος ένας αθλητικός σύλλογος λοιπόν έρχεται να προστεθεί στους πολλούς και καλούς που έχουμε στην περιοχή μας. Ένας σύλλογος αλλιώτικος όμως, που για πρώτη φορά δίνει διέξοδο στα ενδιαφέροντα και τις φιλοδοξίες των κοριτσιών μας. Σπύρος Ζαφειρόπουλος Αυτοψία στο Παναρίτι Στην επίσκεψη μας στο Παναρίτι για τη διανομή του πρώτου φύλλου της «Συμπολιτείας» είδαμε νύχτα τα χάλια του Κοινοτικού Γραφείου, που φιλοξενεί και το αγροτικό ιατρείο. Είπαμε να το επισκεφτούμε και μέρα, να το δούμε καλύτερα. Πρώτη εικόνα η σπασμένη τσουλήθρα στην πλατεία του χωριού, που αυτομάτως μας θύμισε το «πρόγραμμα ανάπλασης παιδικών χαρών» του Δήμου, με προϋπολογισμό ευρώ! Από δω, πάντως, δεν πέρασε Τα σκουριασμένα κάγκελα και η τσαλακωμένη μικρή καγκελόπορτα μας προϊδέασαν για τη συνέχεια. Κάτω, στη βάση του κτηρίου, αρκετά σκουπίδια διαλαλούν καταναλωτισμό και απροσεξία. Εξωτερική πόρτα δεν υπήρχε. Είχε πάει για επισκευή καθότι σπασμένη, καταχείμωνο τώρα. Ένα παλιό φορείο στημένο στον τοίχο. Άβαφοι τοίχοι εδώ και πολλά χρόνια και πόρτες σκούρες από την πολυκαιρία, η μία τρύπια. Ο μικρός και σκοτεινός διάδρομος οδηγεί στον προθάλαμο του «Ιατρείου». Κάτι παλιές καρέκλες, ένας ξύλινος πάγκος, μια βιβλιοαποθήκη κι ένα ηλεκτρικό σώμα καλοριφέρ συμπληρώνουν το διάκοσμο. Μια ξαφνιασμένη αλλά πρόθυμη κοπέλα μάς εξήγησε ότι ποτέ δεν μπήκε καυστήρας για να ζεστάνει τα σώματα που ήταν κρεμασμένα στους τοίχους, ενώ το μικρό ηλεκτρικό καλοριφέρ όταν το συνέδεαν έριχνε την ασφάλεια. Οπότε, κρύο άφθονο, μπουφάν χοντρό, κι αν δεν είσαι άρρωστος είναι μια καλή ευκαιρία να πουντιάσεις περιμένοντας το γιατρό να σε γιάνει. Απογοητευμένοι με τα χάλια που αντικρίσαμε, καταλήξαμε στο καφενείο όπου μας κέρασαν ζεστό τσάι του βουνού. Εκεί μάθαμε ότι ο κ. δήμαρχος τους επισκέφτηκε, αφού πέρασε η Συμπολιτεία, και τους υποσχέθηκε ένα κλιματιστικό, συμπληρώνοντας πάντως ότι «Λεφτά δεν υπάρχουν και το κουμάντο το έχουν οι Γερμανοί». Δεν δίνουν και μπογιές ούτε πινέλα μάλλον. Αναχωρώντας, τα υπέροχα πέτρινα και αναξιοποίητα κτήρια των αποθηκών του ΑΣΟ, με τα σπασμένα τζάμια και τη σκουριασμένη πόρτα αναπτέρωσαν την προσδοκία ότι ίσως κάποτε έλθουν οι επενδυτές! Λουκάς Ψαράκης Εδώ στους πέρα κάμπους, στο Λουτρό, προσπαθούμε δυο χρόνια τώρα να επισκευάσουμε το Δημοτικό Σχολείο, αλλά δυστυχώς τίποτα δεν γίνεται από πλευράς του Δήμου. Προσχήματα συνεχώς, υποσχέσεις, αλλά αποτέλεσμα μηδέν. Η τοπική κοινωνία θέλει να επισκευαστεί το σχολείο για να τιμήσει τον Λουτραίο στιχουργό Ηλία Κατσούλη, που έφυγε πρόωρα από κοντά μας. Το χωριό ήταν γι αυτόν χώρος λατρεμένος και πηγή έμπνευσης. Οι κάτοικοι ζητούν να «σουλουπωθεί» το σχολείο και να παραδοθεί στην τοπική κοινωνία, ώστε στον προαύλιο χώρο να γίνονται εκδηλώσεις και στον εσωτερικό να φιλοξενηθούν έργα και αντικείμενα του ποιητή. Υπάρχουν αρκετοί που είναι διατεθειμένοι να προσφέρουν εθελοντική εργασία, ακόμα και χρήματα αν χρειαστούν. Το μόνο που χρειάζεται είναι να μελετηθεί από τις υπηρεσίες του Δήμου ποια ακριβώς έργα πρέπει να γίνουν και να ληφθεί η τελική απόφαση. Ένα έργο μηδαμινού κόστους για το Δήμο, αλλά τεράστιας σημασίας για το χωριό. Ο τοπικός πρόεδρος που το ζητά, αν και ανήκει στο συνδυασμό της δημοτικής αρχής,δεν καταφέρνει κάτι. Δεν θα θέλαμε να πιστέψουμε ότι ο Δήμος ενδιαφέρεται μόνο για έργα Το «γιοφύρι» του Λουτρού που έχουν αξιόλογο προϋπολογισμό και γι αυτό γυρνάει την πλάτη σε μια υπόθεση που θα βασιστεί στην εθελοντική εργασία και στην αυτενέργεια των κατοίκων. Υπάρχει η αίσθηση ότι ο Δήμος «φοβάται» να βοηθήσει ομάδες πολιτών να διοργανώσουν εκδηλώσεις, μην τυχόν και χάσει τη «δόξα». Μήπως ενοχλεί ότι η συγκεκριμένη πρόταση ήταν της Συμπολιτείας; Εκεί που ψάχνουμε χορηγούς για να οργανώσουμε εκδηλώσεις αμφιβόλου ποιότητας, ας ψάξουμε χορηγούς για αξιοποίηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Μήπως θα πρεπε να απευθυνθούμε στον ΟΠΑΠ; Κάποιοι ίσως γνωρίζουν τον τρόπο και θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν αφιλοκερδώς. Όπως πάντα! Λάμπης Φίλης

16 16 Νατάσα Μερτίκα ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΜΥ ΜΠΕΤΖΕΛΟΥ & ΤΟΝ ΤΑΚΗ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ «Σημασία έχει σήμερα τι λες» «Διαβάζω ποίηση από τα γενοφάσκια μου. Εμένα μ έσωσε ο Ηλίας ο Κατσούλης. Αυτός με μύησε στην ποίηση, γιατί εγώ θα είχα μείνει στο «Πώς δενόταν τ ατσάλι». Ο Ηλίας με οδήγησε στην ποίηση, ευτυχώς. Είμαι που είμαι δογματική σαν χαρακτήρας, φαντάσου να μη διάβαζα και ποίηση» Ένα από «κορίτσια της βροχής», μια συντοπίτισσα που βασανίστηκε από τη χούντα, μας μιλά για τότε και για τώρα, στο καταφύγιό της στο Άνω Λουτρό. Τι σκέφτεσαι όταν ακούς το σύνθημα των τελευταίων χρόνων «Η χούντα δεν τελείωσε το 73»; Είναι υπερβολικό. Άλλο χούντα κι άλλο τώρα. Τότε, δεν είχες την ελευθερία να υπερασπιστείς την άποψή σου. Αυτό και μόνο είναι πάρα πολύ σημαντικό. Δεν σου κόβουν το σχολείο αν δεν υπογράψεις δήλωση! Η ελευθερία δεν συγκρίνεται τότε και τώρα. Είναι πολύ μεγάλες οι σημερινές δυσκολίες, γιατί δεν είναι καθαρός ο εχθρός, αλλά δεν έχει καμία σχέση με τότε. Στην ταινία της Αλίντας Δημητρίου «Τα κορίτσια της βροχής», είδαμε εσένα και πολλές νέες της εποχής που βασανίστηκαν. Πότε σε συνέλαβαν; Στις 23/9/1967. Άργησαν, γιατί τότε είχα παντρευτεί το Διονύση Τσίρκα, είχα το επώνυμό του και δεν με βρήκαν αμέσως. Όταν με πήγαν στην Ασφάλεια, ο περιβόητος Λάμπρου ζήτησε να φέρουν το φάκελό μου και δεν βρήκαν τίποτα. Μόλις έψαξαν με το πατρικό μου, έφεραν ένα μπαούλο! Και τι δεν είχε μέσα Ακόμα και κάτι χαρτιά που μαζεύαμε υπογραφές για να αποφυλακιστούν οι πολιτικοί κρατούμενοι του Εμφυλίου. «Να δούμε ποιος θα μαζέψει υπογραφές για σένα τώρα», μου είπε ο Λάμπρου. Τι ήθελαν από εσάς; Μας φυλάκισαν και μας βασάνισαν για να τους δώσουμε ονόματα και κρησφύγετα αντιφρονούντων. Οι δικοί μου βασανιστές ήσαν ο Μάλλιος, ο Μπάμπαλης και ο Σπανός. Ο Μάλλιος είχε εκπαιδευτεί στη CIA. Ήταν ο πιο σκληρός, ήταν γυάλινος και ο μόνος που φοβόμουνα. Ο Μπάμπαλης ήταν λαϊκός τύπος. Μ έδερνε και μετά, όταν με συναντούσε, μου λεγε: «Γεια σου Νατάσα! Τι κάνεις;», σαν να μην έτρεχε τίποτα. Ο Σπανός ήταν ο βασικός βασανιστής μου. Αυτός μου έκανε τον φάλαγγα. Για όλ αυτά που έζησες εκεί μέσα απέφευγες να μιλάς. Αν δεν ήταν η Αλίντα Δημητρίου και το ντοκιμαντέρ «Τα κορίτσια της βροχής» δεν θα μίλαγες ποτέ; Δεν μιλούσα. Δεν ήθελα, δεν μπορούσα. Στο Συμβούλιο της Ευρώπης όπου κατέθεσα και τα είχα φρέσκα, μιλούσα 6 ώρες και κατέρρευσα 4 φορές. Εγώ γύρισα στο Λουτρό και δεν ήθελα να ξέρει κανένας τι είχα περάσει. Αν ξέρατε τι είχα τραβήξει, θα με είχατε κάπως, δεν θα ήταν φυσιολογικό. Συν το ότι δεν εξασφαλίζεις εισιτήριο για το μέλλον μ αυτό που πέρασες στο παρελθόν. Σημασία έχει σήμερα τι λες. Δεν μπορεί να είσαι μουσειακό είδος και να σ έχουν να σε δείχνουν. Στα «Κορίτσια της βροχής» τα είπαμε για να μείνουν, γιατί πρέπει να μείνουν. Τα είπαμε τώρα, που κανείς δεν μπορεί να μας κατηγορήσει ότι το κάνουμε για να τα εξαργυρώσουμε. Αυτοί πάνε να σβήσουν την Ιστορία, όπως και με την Αντίσταση. Να μη θυμάται κανείς τίποτα. Πώς το λέει ο Μπρεχτ; Σβήστε τα ίχνη. Φόβος, κρατική καταστολή, αγώνες τότε και σήμερα. Υπάρχουν ομοιότητες; Τι θα λεγες στους νέους που βρίσκονται στην ηλικία που ήσουν εσύ τότε; Να το πολεμήσουν και να μη φοβούνται. Να το ξεπεράσουν! Ο φόβος είναι το όπλο της εξουσίας. Με ποιον τρόπο βιώνεις εσύ προσωπικά την κρίση; Για μένα δεν έχουν αλλάξει και πολλά. Ζω το ίδιο. Με τα μισά λεφτά πλέον, αλλά ζω το ίδιο. Μόνο που μετακινούμαι λιγότερο, λόγω της τιμής της βενζίνης. Άλλωστε, μονάχα δύο εχθρούς έχω: το θόρυβο και το κρύο. Εδώ στο Άνω Λουτρό τους έχω αντιμετωπίσει και τους δύο και είμαι μια χαρά. Ποιο είναι κατά τη γνώμη σου το πιο δυσοίωνο σημάδι τον καιρό της κρίσης; Η μη συμμετοχή του κόσμου. Ακόμα και τώρα, με όλ αυτά που συμβαίνουν, βλέπω να απαξιούν να συμμετάσχουν σε κάτι. Όχι απαραίτητα σε αγώνες, σε κάτι κοινό. Και το πιο αισιόδοξο αν υφίσταται τέτοιο πράγμα; Οι νέοι και τα κινήματα. Ελπίζω πολύ στα κινήματα και στους νέους. Πιστεύεις ότι αυτή τη στιγμή έχει μεγαλύτερη σημασία η αναμέτρηση στην κεντρική πολιτική σκηνή ή ο αγώνας σε τοπικά και δημοτικά κινήματα; Τα υποσύνολα θα φέρουν την άνοιξη! Πιστεύω πολύ στα τοπικά κινήματα και πιστεύω πολύ στη Συμπολιτεία. Τέτοια υποσύνολα θα δώσουν τη λύση, όταν γίνουν πολλά και συναντηθούν.