16 ο Πανελλήνιο Εντομολογικό Συνέδριο

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "16 ο Πανελλήνιο Εντομολογικό Συνέδριο"

Transcript

1 16 ο Πανελλήνιο Εντομολογικό Συνέδριο Η αλόγιστη χρήση εντομοκτόνων και τα προβλήματα υγείας από την έκθεση σε οργανοφωσφορικές ουσίες και πυρεθρίνες ΠΕΤΡΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ1, ΣΠΑΝΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ2, ΤΖΑΤΖΑΡΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ3, ΤΣΑΤΣΑΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ3 1. Παιδοχειρουργός, ΜD, εκπρόσωπος Ιατρικού Συλλόγου Ηρακλείου για θέματα περιβαλλοντικής υγείας, Ηράκλειο 2. Νευρολόγος, MD, MSc in Neurosciences, Ηράκλειο 3. Εργαστήριο Τοξικολογίας και Εγκληματολογικής Χημείας, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Κρήτης Ηράκλειο Οκτωβρίου 2015

2 Επιπτώσεις μακροχρόνιας έκθεσης σε Ops Τα Ops με επιδράσεις σε ένζυμα, πρωτεϊνες, DNA, RNA, γονίδια, υποδοχείς νευροδιαβίβασης προκαλούν: αναστολή σύνθεσης πρωτεϊνών και DNA -της αντιοξειδωτικής άμυνας - της μιτοχονδριακής παραγωγής ενέργειας, αύξηση των ROS, επιγενετικές βλάβες και πολυμορφισμό σε γονίδια, αύξηση της ογκογένεσης και μείωση της ογκοκαταστολής, αντιδραστική διέγερση λεμφοκυττάρων, χρόνιες αυτοάνοσες φλεγμονές, νευροτοξικότητα, εκφυλιστικά νοσήματα αγγείων και νευρικού συστήματος, ενδοκρινοπάθειες, περιορισμό γονιμότητας, εμβρυοτοξικότητα, παχυσαρκία, υπερλιπιδαιμία Παράδειγμα: Τα Chlorpyrifos, Diazinon αναστέλλουν τη σύνθεση DNA. Environ Health Perspect Sep; 109(9):

3 Οps και ορμόνες Αυξάνουν τις Thyrotrophin Releasing Hormone, TSH, Προλακτίνη Μειώνουν τις Ντοπαμίνη, ορμόνη απελευθέρωσης γοναδοτροπίνης, FSH, LH, στεροειδείς ορμόνες όρχεων και ωοθηκών

4 Ops και γονίδια Σε συνδυασμό με οιστρογόνα τροποποιούν γονίδια (cyclins, IGFBP3, keratin 18, c-ha-ras oncogene, HSP 27, MCM2 and TP53) σχετικά με καρκίνο μαστού Μεταλλάσουν τα γονίδια: Granulin: και επηρεάζουν την επούλωση, oγκογένεση Thyrotrophin Releasing Hormone: ΤSH Cardiotrophin-like Cytokine Factor 1: διέγερση β-λεμφοκυττάρων, ιντερλευκίνης, CD 130-κοινός υποδοχέας, LIF-λευχαιμία, CNTFνευροεκφύλιση, OSM-καρκίνοι επιθηλίου, STAT3-ανοσοποίηση Myeloid Differentiation primary response gene 88 (MYD88): έλεγχος μετεγγραφής των γενετικών πληροφοριών από το DNA στο mrna, του NF-kβ, ανοσοσφαιρίνες, λεμφώματα, φλεγμονές, καρκινογένεση Metallothionein 2Α : υπερπλασίες, φλεγμονές myelocytomatosis oncogene (ΜΥC): μιτοχονδριακές διαταραχές, εξάντληση ATP, λεμφώματα, ογκογένεση, αναδίπλωση του DNA, στο πολλαπλασιασμό των β-λεμφοκυττάρων, ταυτοποιεί τα βλαστοκύτταρα, συμβάλλει στην εμβρυογένεση, την ομοιόσταση των ιστών και τη γήρανση, ελέγχει το 15% του γονιδιώματος

5 Αλυσίδα μεταφοράς ηλεκτρονίων σε μιτοχόνδριο Χωρίς αλυσίδα η ζωή είναι δύσκολη

6 Οps και μιτοχόνδρια Στα μιτοχόνδρια παράγονται οι ROS Aναστέλλονται συμπλέγματα I(NADH)- Chlorpyrifos και V(ATPase)-monocrotophos

7 Οps και αντιφλεγμονώδη Οι ίδιοι που βρήκαν τα Οps, γνωρίζοντας από πειράματα σε ανθρώπους και ζώα για τις φλεγμονώδεις επιπτώσεις τους, βρήκαν και έδωσαν στο εμπόριο και τα αντιφλεγμονώδη Το πρώτο μεταπολεμικό αντιφλεγμονώδες ήταν η Θαλιδομίδη

8 Τα OPS για μαζική εξόντωση Dr. Gerhard Schrader

9 Τα παιδιά είναι πιο ευαίσθητα στα Οps Rockefeller Foundation, The Lancet Commissions εκατ. παιδιά ηλικίας 5-15 ετών εργάζονται σύμφωνα με τη διεθνή οργάνωση εργασίας 115 εκατ. παιδιά εργάζονται σε δύσκολες συνθήκες και περισσότερα από τα μισά παρουσιάζουν αναπτυξιακές ανωμαλίες Στα παιδιά, τα Ops με ίδιους μηχανισμούς (αναστολή AchE και άλλων ενζύμων, μουσκαρινικών υποδοχέων, σύνθεσης DNA και πρωτεϊνών στον εγκέφαλο θα προκαλέσουν μείωση δομής και λειτουργιών στον εγκέφαλο παιδιών που εκτέθηκαν περιγεννητικά, συγγενείς ανωμαλίες (κρυψορχία, υποσπαδία, σχιστίες, δυσμορφίες), αναπνευστικές φλεγμονώδεις παθήσεις εξ αιτίας απορύθμισης αυτόνομου νευρικού συστήματος (σπαστική βρογχίτιδα, βρογχιολίτιδα), αλλά και αύξηση αποβολών, πρόωρο τοκετό, νεογνά μειωμένου βάρους, δυσανεξίες σε βρεφικά γάλατα, αυτισμό κ.ά. Άλλες ευπαθείς ομάδες είναι οι έγκυες, οι υπερήλικες, οι ανίατοι ασθενείς με ανοσολογικές, αιματο-ογκολογικές παθήσεις

10 Appl. Environ. Microbiol. August 2010 vol. 76 no Shouji Takahashi Τα χλωριωμένα Οps-tricresyl phosphates (TCEP- TDCPP) που χρησιμοποιούνται σε ρητίνες, αφρούς, ηλεκτρονικούς υπολογιστές, καύσιμα κ.ά έχουν ανιχνευτεί και μετρηθεί σε οικιακή σκόνη, επιφανειακά και υπόγεια νερά, στο νερό βροχής, στο χιόνι και στο πόσιμο νερό Πολλές ασθένειες εγκεφάλου, ήπατος και νεφρών και η ογκογένεση συνδέονται με αυτή τη διασπορά από αναστολή σύνθεσης DNA και πρωτεϊνών που σχετίζονται με τη ζωή των κυττάρων

11 Άμυνα και συνέπειες της χρόνιας έκθεσης σε Ops Fundam. Appl. Toxicol. 20: , 1993 Toxicity and carcinogenicity of chronic exposure to tris(2-chloroethyl) phosphate Matthews, H. B., S. L. Eustis, and J. Haseman Πολλά βακτηρίδια όπως τα Α.radiobacter, Flavobacterium sp, Brevundimonaw diminuta, μεταβολίζουν πολλά Ops H φυσική αυτή διαδικασία παραβιάζεται και με μεταλλάξεις γίνονται πιο δραστικά για συγκεκριμένα είδη Ops, όπως Malathion, Fenthion, Phosmet Appl Environ Microbiol Jul; 68(7): Identification of an opd (Organophosphate Degradation) Gene in an Agrobacterium Isolate Irene Horne

12 Αναστολή Γλυκόλυσης από Οps Η επίδραση του triorthocresyl phosphate σε επιλεγμένα γλυκολυτικά ένζυμα (hexokinase, phosphofructokinase, glyceraldehyde 3-phosphate dehydrogenase, lactate dehydrogenase ) ερευνήθηκε κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης όψιμης νευροπάθειας από έκθεση σε οργανοφωσφορικές ουσίες PMID

13 Φυτοφάρμακα και ανεπάρκεια ανοσοποιητικού Η προκαλούμενη ανεπάρκεια ανοσοποιητικού στα παιδιά, από μείωση μητρικού θηλασμού και έκθεση σε φυτοφάρμακα μέσω της διατροφής, αλλά και στους υπερήλικες, έχει προκαλέσει ελλείμματα στην άμυνα που αντιμετωπίζονται με έκρηξη εμβολιασμών και με ότι αυτό συνεπάγεται H Glyphosate αναστέλλοντας το P450, τα αμινοξέα tryptophan, tyrosine, methionine, χυλοποιεί τα σπάνια μέταλλα iron, cobalt, molybdenum, copper κ.ά, καταστρέφοντας τα ευεργετικά bifidobacteria και lactobacillus που ελέγχουν τη παραγωγή αντισωμάτων από την εντερική χλωρίδα, όπως τη παραγωγή IgA από τα β-λεμφοκύτταρα, συμβάλλουν στη πλήρη ωρίμανση των β- λεμφοκυττάρων και επάγουν τη παραγωγή των ρυθμιστικών Τ- κυττάρων στις πλάκες του Peyer, είναι αιτιολογικός παράγοντας της ανοσολογικής ανεπάρκειας The Critical Role of Microflora In Vaccine Injury, Keith Bell, 2014 και Dr. Gregory Poland, head of the Mayo Clinic's Vaccine Research Group and Editor-in-Chief of the journal Vaccine

14 Ops: Θεωρία και Πράξη

15 Oξεία έκθεση σε Μalathion Ethiop J Health Sci Nov; 21(3):

16 Μικρό χωριό στη Κρήτη με πολλά στρέμματα εντατικής χημικής καλλιέργειας εντός οικισμού 1997 Aιφνίδιος θάνατος αγρότη 63 ετών, καπνιστού και καλλιεργητού από 4ετίας, χωρίς προφυλάξεις σε μεγάλη χημική και εντατική καλλιέργεια εντός οικισμού, από οξεία αιματολογική νόσο 2013 και 2015 Εκδηλώσεις ενημέρωσης φορέων μετά από: Οπτικές νευρίτιδες, καρκίνος μαστού- θυρεοειδούς-παχέος εντέρου, γεννητικών οργάνων, λέμφωμα, όγκος μεσοθωρακίου αυτοάνοσες θυρεοειδοπάθειες, χρόνια φλεγμονώδη νόσο εντέρου, ρευματοειδής αρθρίτιδα, σακχαρώδης διαβήτης, περιφερικές πολυνευροπάθειες, υπέρταση, αποβολές εγκύων, ανοϊκές νευροεκφυλιστικές παθήσεις, κατάθλιψη θυρεοειδίτιδες σε παιδιά 10 ετών, με οικογένειες που νοσούν όλα τα μέλη τους, με θυρεοειδοπάθειες σε κατοικίδια ζώα Έγινε αίτημα άμεσης έρευνας και λήψης μέτρων από αρμόδιους

17 Λέμφωμα και ΟPIDPN με θετικούς βιοδείκτες σε Ops στη Κρήτη 2015 (1η Μελέτη Ποσοτικού Προσδιορισμού έκθεσης σε Ops σε μη ψεκαστή) Έκθεση σε μικρές δόσεις Chlorpyrifos από 20ετίας, σε άνδρα 62 ετών με μόνιμη κατοικία κοντά σε εντατική χημική καλλιέργεια Ιστορικό: ήπιες χρόνιες φλεγμονές βλεννογόνων, ινιδώσεις κάτω άκρων, αδυναμία μυών, δυσαισθησία άκρων, διαταραχές ύπνου, στυτική δυσλειτουργία, δυσανεξία στο κρύο Ευρήματα: ήπια αναιμία, IgM:1300mg/dl(κφ<300mg/dl), Mυελόγραμμα: αντιδραστικό λέμφωμα μυελοδυσπλαστικού τύπου, με διήθηση μυελού σε ποσοστό 30% Aνοσοφαινότυπος: β-κυτταρικής προέλευσης, CD138a+, CD79a+, CIgM(k)+, CD20+, PAX5+, Sig/CIgM+αντιδραστικά μαστοκύτταρα (mast tryptase+) Iστολογική: νεοπλασματική λεμφοκυτταρική και πλασματοκυτταρική διήθηση μυελού Έλεγχος μεταλλάξεων: Μετάλλαξη L265P του γονιδίου MYD88 Hλεκτροφυσιολογικός έλεγχος: αισθητικοκινητική πολυνευροπάθεια μικτού αξονικού και απομυελινωτικού τύπου, με έλαττωση ταχύτητας αγωγής κνημιαίου, περονιαίου, κερκιδικού και ωλενίου νεύρου άμφω. Τοξικολογικός έλεγχος: Θετικός(+) DEP σε βιοδείκτες: 566,3pg/mg (κφ<80pg/mg). Δείκτες Έκθεσης σε Οργανοφωσφορικά φυτοφάρμακα.θετικοί βιοδείκτες και σε δύο μέλη της ίδιας οικογένειας με καρκίνο μαστού και οπτική νευρίτιδα. Οι βιοδείκτες παρέμειναν σε αυξημένες τιμές και μετά 4μηνο έλεγχο

18 Συμπεράσματα για χρόνια έκθεση σε Ops Η χρόνια έκθεση σε μικρές δόσεις Ops προκαλεί επιγενετικές μεταλλάξεις σε γονίδια πρωτεϊνών και DNA. (GW) Αρχικά ενδομυελικές βλάβες, κλωνοποίηση κ-αλυσίδων IgG, IgM, παραπρωτεϊναιμίες, δυσπλασίες μυελού, τροποποίηση μορφής και λειτουργίας λεμφοκυττάρων. Αργότερα και εξωμυελικά με λέμφωμα, διόγκωση σπληνός ή λεμφαδένων, εξωλεμφαδενικές εντοπίσεις, αυτοάνοσα νοσήματα (σκλήρυνση κατά πλάκας), νευρολογικές διαταραχές (νευρίτιδες, μικτού τύπου αισθητικοκινητικές πολυνευρίτιδες), φλεγμονώδεις βλάβες με τη μορφή μικροαγγειϊτιδων, όπως ρευματοειδή αρθρίτιδα, αρτηριοσκλήρυνση Είναι γνωστή η χρόνια συστηματική έκθεση στα Ops; OXI Είναι γνωστή η χρόνια συστηματική χρήση των Ops; ΝΑΙ

19 Επίπεδα Ops στο υδάτινο σύστημα της Ελλάδας (Kωνσταντίνου και συν.2006) Είδος Ops Ποσοστό ανίχνευσης Diazinon 78,6% (Aμερική 2%) Pirimiphos Methyl 40,1% Dichlorvos 9,1% Malaoxon(Malathion) 35,4% (Aμερική 2%) Fenthion 52,6% Parathion methyl ++ 29,7% (Aμερική 12%) Azinphos methyl 44% Methidathion 42,2% Quinalphos ++ 38% Τα γεωργικά φάρμακα είναι υπεύθυνα για το 60% των συνολικών ρύπων σε ποτάμια και λίμνες της Ελλάδας. «Υδατικά οικοσυστήματα» Αγγελική Τρικαλιώτη Diazinon Malathion Fenthion Parathion Αzinphos meth. Αλιάκμονας 160 ng/l 110 ng/l 210 ng/l Aξιός 102 ng/l 2000 ng/l 5 ng/l 362 ng/l Έβρος 210 ng/l 210 ng/l Άραχθος 360 ng/l Λούρος 60 ng/l 70 ng/l Καλαμάς 775 ng/l 30 ng/l 271 ng/l Eυρώτας 90 ng/l 230 ng/l 30 ng/l Παμβώτιδα 2015 ng/l 1227 ng/l 12 ng/l 16 ng/l Λουδίας 183 ng/l Λίμνη Μόρνου 100 ng/l Aμβρακία 56 ng/l «Τα παρασιτοκτόνα στους υγροτόπους της Ελλάδας» Διδακτορική Διατριβή, Χημικού M.Sc Σταμάτη Νικολάου, 2012

20 1952 Επίπεδα Diazinon σε υγρότοπους στην Ελλάδα (Aχελώος) Διδακτορική Διατριβή, Χημικού M.Sc Σταμάτη Νικολάου, /12/ 2004 ΑΕ

21 Συμπεράσματα από τη μακροχρόνια έκθεση σε OPS στην υγεία Βασικός στόχος είναι το ΚΝΣ: αναστολή του ενζύμου AchE-1mg/Kg Η μακροχρόνια έκθεση, ακόμα και σε υποτοξικές δόσεις προκαλεί όψιμες, ανίατες φλεγμονώδεις, νευροεκφυλιστικές, ανοσολογικές, ενδοκρινολογικές, νεοπλασματικές παθήσεις (λεμφώματα, καρκίνο) - αθηροσκλήρυνση, υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, οστεοπόρωση, προβλήματα αναπαραγωγής, εγκυμοσύνης, νευροανάπτυξης, προσοχής και ύπνου. - επιγενετικές βλάβες από μεταλλάξεις, καρκινογένεση, περιφερικές πολυνευροπάθειες, οπτικές νευρίτιδες, ινιδώσεις και αδυναμία αποκατάστασης εκφυλιστικών και φλεγμονωδών βλαβών στα νεύρα Μετάλλαξη γονιδίων, διαταραχές πρωτεϊνών, λιπιδίων και σηματοδοτήσεων που σχετίζονται με βασικές λειτουργίες ανάπτυξης, μεταβολισμού, ωρίμανσης, πολλαπλασιασμού, επικοινωνίας, άμυνας και θανάτου των κυττάρων Κατάθλιψη, διαταραχές προσοχής, υπερκινητικότητα, δυσλεξία, αυτισμό στα παιδιά, και Parkinson s, Αlzheimer s, απώλεια ελέγχου, διαταραχές συμπεριφοράς στους ενήλικες

22 Pyrethroids και ένζυμα Τα λιπόφιλα Pyrethroids που κυκλοφορούν σε 3500 παρασκευάσματα επιδρούν στη μεταφορά ερεθίσματος, στους διαύλους voltage-gated sodium channels VGSCs των εντόμων, αλλά και στους διαύλους voltage-gated Na,Cl, Ca των θηλαστικών Οι VGSCs υπάρχουν στο Κεντρικό & Περιφερειακό Νευρικό Σύστημα, στη καρδιά, τους σκελετικούς μυς και είναι πιο ευαίσθητοι στα έμβρυα Τα pyrethroids αναστέλλοντας ένζυμα (ΑchE, ATPase κ.ά) καταστρέφουν τα αστροκύτταρα στον εγκέφαλο, διαταράσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και αυξαίνουν τη metalloproteinase 2 Στα Μιτοχόνδρια αναστέλλουν τα ένζυμα της αλυσίδας μεταφοράς ηλεκτρονίων και κύρια του συμπλέγματος I (ΝΑDH dehydrogenase) και ΙΙ (Succinate dehydrogenase ή succinate-coq) Τα τύπου ΙΙ Pyrethroids με κυανιούχα ρίζα αναστέλλουν το ένζυμο cytochrome c oxidase του συμπλέγματος IV

23 Pyrethroids και υποδοχείς Αναστέλλουν και επιδρούν ποικιλότροπα με υποδοχείς Αch, Μουσκαρινικούς χοληνεργικούς υποδοχείς machr, Serotonine, GABA και διεγείρουν τους υποδοχείς Dopamine και Kατεχολαμινών Με χαμηλές δόσεις και μίγματα παρατηρείται μεγαλύτερη επίδραση στα επίπεδα κατεχολαμινών και indolamines παρά σε έκθεση με μεγαλύτερες δόσεις (Bloomquist et al 2002; Kirby et al 2002, Karen et al 2001, Pittman et al 2003). H μίξη Permethrin και άλλων ενισχύει τη τοξικότητα μέχρι και 100%

24 Επιπτώσεις Pyrethrinoids στην υγεία Ο WHO (Παγκ. Οργάνωση Υγείας), η USEPA (Οργάνωση Προστασίας Περιβάλλοντος Αμερικής), η Pesticides Database της ΕΕ τα έχουν κατατάξει ως Ενδοκρινείς διαταράκτες και σχετικά με καρκινογένεση και το μεταβολισμό των οστών Προκαλούν φλεγμονώδεις βλάβες και καταστροφή στα νευρικά και ηπατικά κύτταρα, χρωμοσωματικές ανωμαλίες, καρκινογένεση, είναι ορμονικοί διαταράκτες, περιορίζουν τα αντιοξειδωτικά και ενισχύουν την υπεροξείδωση λιπιδίων, προκαλούν βλάβες στα λιπίδια, στο DNA και στις πρωτεϊνες

25 Ops-Pyrethroids και χλωροπλάστη To parathion αναστέλλει τη μεταφορά ηλεκτρονίων και τη φωτοσύνθεση Τα permethrin and cypermethrin και η deltamethrin αναστέλλουν τη φωτοσύνθεση στα φυτά καπνού και τομάτας με το μηχανισμό αναστολής μεταφοράς ηλεκτρονίων στα ένζυμα του συμπλέγματος του κυττοχρώματος. H παρουσία των αλογόνων στο μόριο των pyrethroids ευθύνεται για τη φυτοτοξικότητα (πχ 2 Br στη deltamethrin) Είναι τα Ops και τα Pyrethroids Φυτοπροστατευτικά ;

26 Metachlor Τα εντομοκτόνα και η άμυνα των φυτών Tα εντομοκτόνα αναστέλλουν το P450 των φυτών και εμποδίζουν την οξείδωση τους που είναι και η πρώτη γραμμή άμυνας των φυτών. Αναστέλλουν τα φυσικά αμυντικά συστατικά (αμινοξέα, ρητίνες, τανίνες, αιθέρια, αλκαλοειδή,πολυφαινόλες) και αναστέλλοντας τη βιοσύνθεση των allelochemicals (isoflavonoids, furanocoumarins, terpenoids, glycosides εμποδίζουν τη δευτερογενή παραγωγή αμυντικών μεταβολιτών Η ανεπάρκεια άμυνας των φυτών θα προκαλέσει αύξηση του πληθυσμού βακτηριδίων που χρησιμοποιούν τις οργανοφωσφορικές ουσίες ως πηγή φωσφόρου. διαταράσσεται ο κύκλος του άνθρακα και αζώτου στα φυτά και η οξύτητα του εδάφους, διευκολύνεται ο συνωστισμός και ανταγωνισμός των φυτών, επιδεινώνεται η επούλωση τραυμάτων, η αντοχή στη αύξηση της θερμοκρασίας

27 Το P450 κοινός αμυντικός παράγοντας σε φυτά και έντομα Plant Physiol. (1996) 112: The Role of Cytochrome P450 Monooxygenases in PIant-Insect lnteractions. Mary A. Schuler. Department of Plant Biology, University of Illinois, 190 Edward R. Madigan Laboratory, 1201 West Gregory Drive, Urbana, lllinois /pdf/ pdf

28 Η ενεργειακή εκτροπή προκαλεί οίδημα και φλεγμονή H αναστολή παραγωγής ενέργειας (ATP) από έκθεση σε Ops, Pyrethroids και κάθε δραστική ουσία που επηρεάζει ηλεκτροχημικά την αλυσίδα μεταφοράς ηλεκτρονίων στα μιτοχόνδρια ή χλωροπλάστες οφείλεται σε αναστολή φωσφορυλιώσεων και γλυκόλυσης (αερόβια αναπνοή). Η απώλεια ενεργητικής διόδου πρωτονίων από την αντλία της ATP synthase προς σχηματισμό ATP, η παθητική υδρόφιλη οξινοποίηση του ενδομεμβρανώδους χώρου, δημιουργούν εκτροπή της ηλεκτροχημικής ενέργειας σε παραγωγή ελεύθερων ριζών με φαύλο κύκλο και υπεροξείδωση (υπεροξειδοπάθεια), σε ενέργεια παραγωγής χημειοκινών και κιτοκινών φλεγμονής και πρόκλησης βλαβών στα μιτοχόνδρια και χλωροπλάστες

29 Η ενεργειακή εκτροπή προκαλεί οίδημα και φλεγμονή ΜΙΤΟΧΟΝΔΡΙΑ:Η εξάντληση των ενεργειακών αποθεμάτων θα προκαλέσει υπερπαραγωγή κιτοκινών IL-1, TNF-a, metalloproteinase, χημειοκινών και προσταγλανδινών, στην άμυνα για φλεγμονές μέσα από τη δευτερογενή διέγερση λεμφοκυττάρων. Η εκτροπή ενέργειας αρχίζει πολύ πριν την έναρξη συμπτωμάτων ΧΛΩΡΟΠΛΑΣΤΕΣ: Η αναστολή της ATP synthase και η μείωση παραγωγής ενέργειας στους χλωροπλάστες προκαλούν τροφοπενίες, ευαισθησία σε μυκητολογικές, βακτηριδιακές και ιογενείς προσβολές, εκφυλισμό, πολυμορφισμό, αλλά και κατευθυνόμενη αμυντική ανάπτυξη ανθεκτικότητας στις δραστικές ουσίες. Τα στόματα θα κλείσουν στα φύλλα ι με το οίδημα της χλωροπλάστης. Θα επακολουθήσει στα χυμοτόπια η επίδραση των ελεύθερων ριζών με αναστολή σύνθεσης δευτερογενών μεταβολιτών άμυνας. Ο μεταβολισμός των xenobiotics με αμυντική όξείδωση, υδρόλυση, σύζευξη τους με αμινοξέα, σάκχαρα και glutathione θα μειωθεί από αναστολή των σχετικών ενζύμων

30 Oξείδωση καρβαμυδικού (EPTC-Eptam) στα φυτά Η ενεργειακή εκτροπή μιτοχονδρίων και χλωροπλαστών και η ευελιξία του P450 προκαλούν την ανθεκτικότητα σε παράσιτα και φυτά. Βακτηρίδια που μεταβολίζουν τα ops αναπτύσσονται με αύξηση της ανθεκτικότητας τους στα αντιβιοτικά, ιδιαίτερα στις ενώσεις των ops με ρητίνες (αφροί, καύσιμα, οδοντικά σφραγίσματα, υπολογιστές, επιβραδυντές ανάφλεξης)

31

32 Έχουν και τα φυτά ATP synthase

33 Μίγματα εντομοκτόνων Αν κα ο WHO, η EU Directive 2009/128/ec έχουν ορίσει ότι τα μίγματα φυτοφαρμάκων χαρακτηρίζονται με ένα επίπεδο τοξικότητας πιο πάνω από τη τοξικότητα του δραστικότερου συστατικού του μίγματος, καμία ετικέτα φυτοφαρμάκου δεν το αναγράφει και κανείς στη πράξη δεν το εφαρμόζει. Απεναντίας, το ΥΠΑΑΤ παραθέτει όλες τις ονομασίες των εμπορικών παρασκευασμάτων, τις πολυεθνικές εταιρείες και τις χώρες προέλευσης, προβολή που προκαλεί ερωτηματικά

34 Φυτοφάρμακα:Tο παρόν και το μέλλον Η αξιοποίηση των γνώσεων της μοριακής βιολογίας και της ανοσολογίας για την επίπτωση των οργανοφωσφορικών στα λεμφοκύτταρα: Ήταν το 1980 το κλειδί της αλλαγής της συμβατικής θεραπείας των λεμφωμάτων και άλλων αιματολογικών παθήσεων με τη χρήση μονοκλωνικών αντισωμάτων

35 Φυτοφάρμακα:Tο παρόν και το μέλλον Οι επιπτώσεις της χρήσης οργανοφωσφορικών, ζιζανιοκτόνων κ.ά.στα ένζυμα, πρωτεϊνες και DNA, για πολλές δεκαετίες στον άνθρωπο και σε ζώα, έχουν γίνει βάση για πολλά παλαιότερα, σύγχρονα, άλλα και για μελλοντικά φάρμακα: αντιχοληνεστερασικά για υπέρταση, γλαύκωμα και Alzheimer s, στατίνες για υπερλιπιδαιμία, στυτικής δυσλειτουργίας, αντιφλεγμονώδη, μονοκλωνικά αντισώματα, αντικαρκινικά, αντιδιαβητικά, αντικαταθλιπτικά, νευροτροφίνες κ.ά Η αναστολή της κινάσης τυροσίνης 1 από τα Ops είναι η βάση για το μελλοντικό μονοκλωνικό αντίσωμα. H σημασία της αναστολής της φωσφορυλίωσης στα ογκοκατασταλτικά γονίδια και η υπερέκφραση ογκογενετικών γονιδίων είναι από χρόνια τεκμηριωμένη ανοσοογκολογική επίπτωση από την έκθεση στα Οps Το μονοκλωνικό αντίσωμα της AchE MA3-042 που χρησιμοποιείται για να εντοπίζει και να επηρεάζει την έκφραση και γλυκοζυλίωση του ενζύμου σε ασθενείς με Alzheimer s βρέθηκε από τη παρατήρηση ότι τα Ops αναστέλλουν τη γλυκοζυλίωση στα κυτοσόλια Arch Toxicol. 1988;61(4): Lack of inhibition of glycolytic enzymes by the neurotoxic organophosphorus compounds mipafox and methamidofos. Hernández AF, Pla A, Villanueva E

36 Φυτοφάρμακα:Tο παρόν και το μέλλον Ελλάδα: «Tα μέσα και οι μηχανισμοί ενημέρωσης για τον Έλληνα καλλιεργητή όσον αφορά την ορθή χρήση των φυτοφαρμάκων με στόχο την ατομική του προστασία, την προστασία της δημόσιας υγείας γενικότερα και του περιβάλλοντος είναι ελλιπέστατα και διαφέρουν πολύ από άλλες χώρες» Tσακιράκης Άγγελος, Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, Διδακτορική Διατριβή 2015 Παρά τις προσπάθειες της ΕΕ, του ΥΠΑΑΤ και των περιφερειακών κέντρων του δεν γίνεται ενημέρωση και δεν αναγράφονται στις ετικέτες των παρασκευασμάτων οι επιπτώσεις των χρησιμοποιούμενων εντομοκτόνων. Δεν γίνονται μελέτες για τις επιπτώσεις στους στόχους, στον άνθρωπο, σε άλλους οργανισμούς και στο περιβάλλον πριν κάθε χρήση Δεν συμμετέχουν σε μόνιμες επιτροπές σε επίπεδο περιφέρειας εμπειρογνώμονες υγείας και περιβάλλοντος στην αξιολόγηση και στο προγραμματισμό των επεμβάσεων με εντομοκτόνα Δεν αναπτύσσεται ερευνητική δραστηριότητα και προώθηση εναλλακτικών μορφών επεμβάσεων και όπου γίνεται έρευνα είναι σε άμεση εξάρτηση από εταιρείες

37 Φυτοφάρμακα: έρευνα Το Εργαστηρίου Ιατροδικαστικών Επιστημών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης με Διευθυντή το Καθηγητή κ. Τσατσάκη Αριστείδη έχει αξιόλογη επιστημονική συμβολή στο θέμα έκθεσης σε φυτοφάρμακα και προβλημάτων υγείας, με δεκάδες εργασίες, αναφορές στην Ελληνική και Διεθνή Βιβλιογραφία και των διδακτορικών διατριβών χημικών, κτηνιάτρων, γεωπόνων και ιατρών

38 Επιπτώσεις των φυτοφαρμάκων στην υγεία Καρκίνος, Λεμφώματα Folpet Βλάβες αναδίπλωσης DNA Διασπάσεις χρωματίδων Ο Jean-Pierre Manceau, πρώην δήμαρχος του Preignac (Μπορντώ) και ερευνητής στο CNRS (Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας) ανέφερε το 2012 ραγδαία αύξηση του παιδικού καρκίνου στο χωριό, που βρίσκεται πολύ κοντά στους αμπελώνες Το ερευνητικό και ιατρικό ινστιτούτο Inserm στη Γαλλία, συνέδεσε την έκθεση σε παρασιτοκτόνα με την εμφάνιση της λευχαιμίας Επιστημονικές εκθέσεις επιβεβαίωσαν ότι το Folpet, που ανιχνεύθηκε, συνδέεται με την εμφάνιση του καρκίνου Το Εθνικό Ινστιτούτο για τη παρακολούθηση της Υγείας στη Γαλλία καθώς και ο οργανισμός Υγείας της περιοχής, ζήτησαν να γίνει έρευνα στα παιδιά της περιοχής για τον εντοπισμό περιπτώσεων ασθενών με καρκίνο μεταβολίτες όπως της θαλιδομίδης + thiophosgene Phosmet

39 Κανονισμοί, νομοθεσία, οδηγίες για φυτοφάρμακα ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ EU Directive 2009/128/ec The Plant Protection Products Regulations 2012 Pesticide/Plant Protection Product Databases Κανονισμός της ΕΕ αριθ.1107/2009 Κανονισμός της ΕΕ αριθ. 545/2011 Παρά τους κανονισμούς της ΕΕ, μερικές χώρες έχουν και δική τους νομοθεσία ΕΛΛΑΔΑ Εθνικό σχέδιο Δράσης με βάση την οδηγία 2009/128/ΕΚ και το κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/ /7/2015 Νέα ΚΥΑ με ελαχιστοποίηση των αποστάσεων, που στηρίχτηκε στην αξιολόγηση απαντήσεων Ελλήνων εφαρμοστών, χωρίς να είναι υποχρέωση προς την ΕΕ, χωρίς μελέτη επιπτώσεων και αξιολόγηση κινδύνων με βάση το ψηλό ποσοστό ανεκπαίδευτων και μη πιστοποιημένων αγροτών

40 Ελλάδα 2015 Κρήτη 2015 Κρήτη 2015 Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, έχοντας υπόψη Α Π Ο Φ Α Σ Ι Ζ Ο Υ Μ Ε Επιβάλλουμε στον κ.. πρόστιμο ύψους δύο χιλιάδων τριακοσίων (2.300 ) για Chlorpyrifos.ι Cypermethrin Εφαρμοστές: Xωρίς πιστοποίηση ή κατάρτιση 74% Απόφοιτοι δημοτικής εκπαίδευσης 23%, το φάρμακο επιλέγεται από γεωτεχνικούς 69%. Στοιχεία ΥΠΑΑΤ 2014

41 Προβλήματα αδειοδότησης κυκλοφορίας νέων φυτοφαρμάκων από ΕΕ Οι περισσότερες, πρόσφατες εγκρίσεις δραστικών ουσιών από την ΕΕ έχουν αδειοδοτηθεί με σοβαρές ελλείψεις και ερωτηματικά (υπολείμματα σε τρόφιμα και έδαφος, επιπτώσεις σε μικροοργανισμούς εδάφους -στον υδροφόρο ορίζοντα -στην υγεία- στους υδρόβιους οργανισμούς-στο περιβάλλον και τη κλιματική αλλαγή στις μέλισσες -τα εντομοφάγα πουλιά ή παραγωγή πιθανών τοξινών σε προϊόντα μεταβολισμού τους) Η ΕΕ για κάθε τέτοια περίπτωση αντί να περιμένει τις σχετικές διευκρινίσεις και αποδείξεις από τις εταιρείες, εγκρίνει τη κυκλοφορία των παρασκευασμάτων και καλεί τις εταιρείες να προσκομίσουν στα επόμενα 2-3 χρόνια τα σχετικά αποδεικτικά στοιχεία Στα άρθρα 29 και 4 του κανονισμού 1107/2009, ορίζεται ότι τα προϊόντα κυκλοφορούν μόνον εφόσον δεν έχουν «καμία άμεση ή καθυστερημένη βλαβερή επίδραση στην υγεία των ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων των ευπαθών ομάδων»

42 Environ Health Perspect Jun; 114(6): Proximity to Crops and Residential Exposure to Agricultural Herbicides in Iowa Mary H. Ward, et al. Kάτοικοι αγροτικών περιοχών μπορούν να εκτεθούν σε γεωργικά παρασιτοκτόνα μέσω της εγγύτητας των σπιτιών τους στα πεδία των καλλιεργειών Από τα σπίτια των ασθενών-μαρτύρων με μη-hodgkin λέμφωμα στην Αϊόβα ( ), έγινε ποσοτικός προσδιορισμός 14 φυτοφαρμάκων από σκόνη (ηλεκτρικές σκούπες) σε 112 σπίτια κοντά σε καλλιέργειες σόγιας και καλαμποκιού. Η εφαρμογή γινόταν με γεωργικά μηχανήματα. Το 58% των κατοικιών είχαν απόσταση 500 μέτρων. Εντοπίστηκαν 6 φυτοφάρμακα στο 28% των κατοικιών για την απόσταση των 500 μέτρων. Η ανίχνευση και η συγκέντρωση ήταν μεγαλύτερη στα σπίτια των καλλιεργητών Θετικές ήταν οι ανιχνεύσεις και συγκεντρώσεις μέχρι και σε απόσταση 750 μέτρων από τις κατοικίες Η παρεμβολή Buffer zones δε βελτίωσε τα ευρήματα μέχρι και στα 750 μέτρα

43 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Να σταθεροποιηθούν, διεθνώς, αξιόπιστα κριτήρια ποιοτικού και ποσοτικού προσδιορισμού κινδύνου, να ολοκληρώνονται όλες οι απαιτούμενες διαδικασίες πιστοποίησης και ταξινόμησης των παρασκευασμάτων, χωρίς να αδειοδοτείται η κυκλοφορία τους όταν υπάρχουν ενστάσεις, προβληματισμοί, άγνοια τρόπου δράσης, υπολειμματικότητας τοξικότητας μεταβολιτών κ.ά. Σταθερή συνεργασία του ΥΠΑΑΤ με Εθνικούς, Ευρωπαϊκούς και Διεθνείς οργανισμούς για καθιέρωση σταθερών κριτηρίων ταξινόμησης των φυτοφαρμάκων με βάση τις αποφάσεις επιστημονικών οργάνων (π.χ. της σύμβασης Rotterdam) και τους φυσικούς, υγειονομικούς και περιβαλλοντικούw κινδύνους. Να είναι προσβάσιμα στο κοινό όλα τα στοιχεία του σχετικού φακέλου κάθε παρασκευάσματος, χωρίς απόρρητα και εμπιστευτικά στοιχεία Συμμετοχή εμπειρογνωμόνων υγείας και περιβάλλοντος σε όλες τις φάσεις διαχείρισης των φυτοφαρμάκων (ταξινόμηση, διακίνηση, αποθήκευση, χρήση, καταστροφή, νομοθεσία, αποφάσεις)

44 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Να συμπεριληφθούν στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων του ΥΠΑΑΤ για τα φυτοφάρμακα τα ονόματα των δραστικών ουσιών και τα: χημικός τύπος, σύνθεση παρασκευάσματος, βοηθητικές ουσίες, δυνητικές επιπτώσεις στην υγεία (πχ ορμονικός διαταράκτης, καρκινογόνο, εμβρυοτοξικό, νευροτοξικό, τοξικό αναπαραγωγής κ.ά.), περιβαλλοντικές επιπτώσεις (επιμονή, μόλυνση υδροφόρου ορίζοντα), οικοτοξικότητα (υδρόβιων οργανισμών, οργανισμών εδάφους, μέλισσες, πτηνά, ζώα κ.ά), ημερομηνία άδειας και λήξης κυκλοφορίας, οδηγίες και παρατηρήσεις της επιβλέπουσας αρχής της ΕΕ. Να αναγράφονται όπου είναι απαραίτητο στα παρασκευάσματα : ο τρόπος δράσης της δραστικής ουσίας (π.χ. αναστολέας του ενζύμου succinate dehydrogenase της αλυσίδας μεταφοράς ηλεκτρονίων των μιτοχονδρίων), οι δυνητικές επιπτώσεις στην υγεία (υπερτροφία ήπατος, μείωση τεστοστερόνης, λέμφωμα), στο περιβάλλον, στα οικοσυστήματα, οι πρώτες βοήθειες σε περίπτωση δηλητηρίασης, τα αναγκαία μέτρα προστασίας

45 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Aποστάσεις ψεκασμών σε περιοχές με βάση τα αποτελέσματα της παγκόσμιας έρευνας, το επίπεδο εκπαίδευσης, πιστοποίησης και εμπειρίας των καλλιεργητών και τα συμπεράσματα μελετών για την ανίχνευση και συγκέντρωση φυτοφαρμάκων και όχι μόνο από τις διαφημιζόμενες προδιαγραφές των ακροφύσιων μειωμένης διασποράς. Οι περισσότερες πληροφορίες για παρενέργειες των φυτοφαρμάκων να προκαλούν τη τροποποίηση της νομοθεσίας, της σήμανσης, ταξινόμησης των φυτοφαρμάκων κ.ά Ενημέρωση με βάση την ορθή εφαρμογή των μέτρων της ολοκληρωμένης καλλιέργειας Ημερίδες ενημέρωσης για τις επιπτώσεις στην υγεία της μακροχρόνιας έκθεσης στα φυτοφάρμακα, σε Ηράκλειο και Πανελλαδικά, με συμμετοχή αρμόδιων από Κρατικούς ( ΥΠΑΑΤ, Περιφέρεια, ΔΑΟΚ, ΜΦΙ, ΕΘΙΑΓΕ,ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ), αγροτικούς φορείς, Πανεπιστήμια, Εκπαιδευτικά Ιδρύματα Εθνικό κέντρο διαχείρισης δηλητηριάσεων και αξιολόγησης χρόνιας έκθεσης στα φυτοφάρμακα

46 τοξικότητα Κίνδυνος = Χ έκθεση αναπτυξιακή φάση

47 Η αύξηση της χρήσης φαρμάκων αύξησε την ανθεκτικότητα

48 Οι συνέπειες της κατάχρησης των αντιβιοτικών

49 Παγκόσμια παραγωγή προϊόντων, ενέργειας και ρύπων Ρυθμός αύξησης βιομηχανικής παραγωγής Φιλανδίας

50 Αύξηση κόστους Υγείας

51 Διαχρονική εξέλιξη φυτοφαρμάκων και ασθενειών

52 Διαχρονική επίπτωση και Θνησιμότητα Non Hodgkin s lympoma

53 Διαχρονική επίπτωση καρκίνου μαστού Tα Ops προκαλούν: Αναστολή αρωματάσης, Αύξηση οιστρογόνων και σε συνδυασμό με τροποποίηση γονιδίων (cyclins, IGFBP3, keratin 18, c-ha-ras oncogene, HSP 27, MCM2 and TP53) σχετικών με καρκίνο μαστού. Αναστολή σεροτονίνης -παχυσαρκία Αύξηση κινάσης C και και βιοδεικτών φλεγμονής,αδυναμία αποκατάστασης βλαβών DNA Τα Pyrethroids είναι ορμονικοί διαταράκτες

54 Παγκόσμια επιδημιολογία καρκίνου όρχεων- Randall E. Harris και επινεφριδίων

55 Eπιδημιολογία λεμφωμάτων Non Hodkgin s L Hodkgin s L

56 Eπιδημιολογία Alzheimer s Παγκόσμια επίπτωση Alzheimer s Θάνατοι Alzheimer s - Glyophosate

57 Eπιδημιολογία Parkinson s Parkinson s - ηλικία Parkinson - Glyophosate

58 Διαχρονική επίπτωση ADHD- DEMENTIA

59 Επιδημιολογία φλεγμονών κοιλιοκάκη Infection Landscapes:February

60 Επιδημιολογία αυτοάνωσων νοσημάτων Τα αυτοάνοσα νοσήματα (ΑΝ) είναι ο διαβήτης τύπου-1, η σκλήρυνση κατά πλάκας, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η Crohn s, o λύκος κ.ά. Οι γυναίκες είναι το 75% των ΑΝ

61 Αυτοάνοση θυρεοειδοπάθεια Τα Ops και τα Pyrethroids αυξάνουν τις Thyrotrophin Releasing Hormone, TSH και θυρεοειδικά αντισώματα

62 Eπιδημιολογία Γενετικών νοσημάτων Μέχρι το 2001είχαν βρεθεί 1,100 γενετικά νοσήματα Τα Ops αναστέλλουν τη σύνθεση DNA, RNA, νουκλεοτιδίων, συνενζύμων, τη μεταφορά ενέργειας και σημάτων στο κύτταρο και προκαλούν χρωμοσωματικές ανωμαλίες και τροποποίηση γονιδίων

63 Διαχρονική επίπτωση Διαβήτη ΗΠΑ CDC ΚΑΝΑΔΑΣ

64 Επιδημιολογία Κατάθλιψης και αυτισμού Περιστατικά μείζονος κατάθλιψης στις ΗΠΑ από Επίπτωση αυτισμού σε κάθε 1000 παιδιά στις ΗΠΑ,

65 Διαχρονική εξέλιξη πληθυσμού και γονιμότητας

66 Παγκόσμια φαρμακευτική αγορά Δαπάνες Aξία Έσοδα

67 Να θυμάμαι την αυξανόμενη ανθεκτικότητα των εχθρών στόχων στα φυτοφάρμακα τη διαπλοκή σε επιστημονικό, οικονομικό και πολιτικό επίπεδο και την άλωση των ερευνητικών κέντρων από πολυεθνικές εταιρείες την σοβαρότητα της αυξανόμενης μόλυνσης του περιβάλλοντος, της γενετικής τροποποίησης και της κλιματικής αλλαγής

68 Να θυμάμαι Η αναστολή ενζύμων από φυτοφάρμακα όπως τα ΕΝΤΟΜΟΚΤΟΝΑ, ΖΙΖΑΝΙΟΚΤΟΝΑ, ΜΥΚΗΤΟΚΤΟΝΑ δημιουργεί στα μιτοχόνδρια και τους χλωροπλάστες τις ελεύθερες ρίζες υπεροξειδίου, μόρια με ιδιαίτερα βλαπτική αντιδραστική και οξειδωτικού stress επίπτωση στη πρόκληση ασθενειών, γήρανσης και εκφυλισμού Η αύξηση των χρόνιων και θανατηφόρων ασθενειών σε ανθρώπους, ζώα και φυτά οφείλεται και στις επιγενετικές αλλαγές, στις βλάβες και στην αναστολή σύνθεσης πρωτεϊνών, DNA και RNA, από την αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων Τα νέα φάρμακα θα προκαλέσουν νέες ασθένειες και νέα φάρμακα θεραπείας τους και.

69 Όχι στην εξαφάνιση των ειδών Συμβίωση ανθρώπων, ζώων και φυτών

Bιοπαρακολούθηση και επιπτώσεις στην υγεία και στο περιβάλλον από την έκθεση στα φυτοφάρμακα τα τελευταία χρόνια στην Κρήτη"

Bιοπαρακολούθηση και επιπτώσεις στην υγεία και στο περιβάλλον από την έκθεση στα φυτοφάρμακα τα τελευταία χρόνια στην Κρήτη ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΞΙΚΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Bιοπαρακολούθηση και επιπτώσεις στην υγεία και στο περιβάλλον από την έκθεση στα φυτοφάρμακα τα τελευταία χρόνια στην

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Διατροφική Ιατρική

Εφαρμοσμένη Διατροφική Ιατρική Γλωσσάρι για το Μάθημα της Διατροφικής Ιατρικής Λιπαρά οξέα: περιέχουν μακριές αλυσίδες μορίων που αποτελούν σχεδόν όλο το σύμπλεγμα λιπιδίων τόσο για τα ζωικά όσο και για τα φυτικά λίπη. Αν αποκοπούν

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΩΡΙΑ 3 η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. ΚΥΤΤΑΡΟΚΙΝΕΣ ή ΚΥΤΤΟΚΙΝΕΣ Dr ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΘΕΩΡΙΑ 3 η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. ΚΥΤΤΑΡΟΚΙΝΕΣ ή ΚΥΤΤΟΚΙΝΕΣ Dr ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΘΕΩΡΙΑ 3 η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΥΤΤΑΡΟΚΙΝΕΣ ή ΚΥΤΤΟΚΙΝΕΣ Dr ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Είδαμε ότι οι ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΜΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΝΟΣΙΑΣ είναι 1. Ανατομικοί φραγμοί - Δέρμα - Βλεννώδεις

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια είναι η προοδευτική, μη αναστρέψιμη μείωση της νεφρικής λειτουργίας, η οποία προκαλείται από βλάβη του νεφρού ποικίλης αιτιολογίας. Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

Απόσπασμα από το βιβλίο «Πως να ζήσετε 150 χρόνια» του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά

Απόσπασμα από το βιβλίο «Πως να ζήσετε 150 χρόνια» του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά Απόσπασμα από το βιβλίο «Πως να ζήσετε 150 χρόνια» του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά 10 ο Κεφάλαι ο Όλοι ευχόμαστε να υπήρχε ένα μαγικό χάπι που να μας έλυνε όλα τα προβλήματα. Έπειτα από 25 χρόνια έρευνας, οι

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟ ΝΕΟΓΝΟ 7ο ΕΤΗΣΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΑΘΗΡΟΣΚΛΗΡΩΣΗΣ Δρ. Μαρία Τζητηρίδου- Χατζοπούλου Παιδίατρος Νεογνολόγος-Αναπτυξιολόγος Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Π.Ο.Υ

Διαβάστε περισσότερα

Ελεύθερες ρίζες και αντιοξειδωτικά

Ελεύθερες ρίζες και αντιοξειδωτικά Ελεύθερες ρίζες και αντιοξειδωτικά Κατά τη διάρκεια των φυσιολογικών ανθρώπινων διεργασιών παραγωγή ενέργειας, αποτοξίνωση από τοξικές ουσίες και ανοσολογική απόκριση, παράγονται από τον οργανισµό ελεύθερες

Διαβάστε περισσότερα

Παθητικό κάπνισμα Θεοτοκά Σοφία Α1 6/5/2014

Παθητικό κάπνισμα Θεοτοκά Σοφία Α1 6/5/2014 Παθητικό κάπνισμα Θεοτοκά Σοφία Α1 6/5/2014 Παθητικό Κάπνισμα Το παθητικό κάπνισμα θεωρείται σήμερα η τρίτη προλήψιμη αιτία θνησιμότητας. «Ο εισπνεόμενος και εκπνεόμενος από τους καπνιστές καπνός (καπνός

Διαβάστε περισσότερα

Περιβάλλον και υγεία: Ορόλοςτηςβιολογικήςέρευνας στη διαμόρφωση πολιτικών προστασίας και πρόληψης

Περιβάλλον και υγεία: Ορόλοςτηςβιολογικήςέρευνας στη διαμόρφωση πολιτικών προστασίας και πρόληψης Περιβάλλον και υγεία: Ορόλοςτηςβιολογικήςέρευνας στη διαμόρφωση πολιτικών προστασίας και πρόληψης Σ. Κυρτόπουλος Ινστιτούτο Βιολογικών Ερευνών & Βιοτεχνολογίας Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών Συμβολή περιβαλλοντικών

Διαβάστε περισσότερα

Με ποια συμπτώματα μπορεί να εκδηλώνεται η κοιλιοκάκη;

Με ποια συμπτώματα μπορεί να εκδηλώνεται η κοιλιοκάκη; ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗ Σαββίδου Αβρόρα Η κοιλιοκάκη είναι η δυσανεξία (κάτι που ο οργανισμός δεν ανέχεται) στη γλουτένη, πρωτεΐνη που υπάρχει στο σιτάρι, το κριθάρι, τη βρώμη και τη σίκαλη. Η αντίδραση του οργανισμού

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ Καθώς η επιστημονική γνώση και κατανόηση αναπτύσσονται, ο μελλοντικός σχεδιασμός βιοτεχνολογικών προϊόντων περιορίζεται μόνο από τη φαντασία μας Βιοτεχνολογία

Διαβάστε περισσότερα

Tοξικότητα. Αρτεμις Ντονά Επίκουρη Καθηγήτρια Εργ. Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας. 6/3/2008 Αρτεμις Αγησ. Ντονά

Tοξικότητα. Αρτεμις Ντονά Επίκουρη Καθηγήτρια Εργ. Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας. 6/3/2008 Αρτεμις Αγησ. Ντονά Tοξικότητα Αρτεμις Ντονά Επίκουρη Καθηγήτρια Εργ. Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας Αντικείμενα του μαθήματος Να εξοικειωθεί με την έννοια της τοξικότητας, όργανο στόχος Να μπορεί να ξεχωρίσει την οξεία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Οι ρυθμιστές του οργανισμού

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Οι ρυθμιστές του οργανισμού ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Οι ρυθμιστές του οργανισμού Είδη αδένων στον άνθρωπο o Εξωκρινείς αδένες: εκκρίνουν το προϊόν τους μέσω εκφορητικού πόρου είτε στην επιφάνεια του σώματος (π.χ. ιδρωτοποιοί και σμηγματογόνοι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. 9η Διάλεξη: «Άσκηση και ελεύθερες ρίζες»

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. 9η Διάλεξη: «Άσκηση και ελεύθερες ρίζες» ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕ 0918 «Βιοχημική Αξιολόγηση Αθλητών»

Διαβάστε περισσότερα

Αυτοάνοσα νοσήματα η μάστιγα της εποχής μας

Αυτοάνοσα νοσήματα η μάστιγα της εποχής μας Αυτοάνοσα νοσήματα η μάστιγα της εποχής μας Αυτοάνοσα Νοσήματα η μάστιγα της εποχής μας Γράφει η Τυλλιανάκη Δήμητρα ομοιοπαθητικός Είναι σήμερα η κύρια αιτία χρόνιων ασθενειών και επηρεάζει την υγεία περισσότερων

Διαβάστε περισσότερα

Οξειδωτικό Stress, άσκηση και υπερπροπόνηση

Οξειδωτικό Stress, άσκηση και υπερπροπόνηση Οξειδωτικό Stress, άσκηση και υπερπροπόνηση Τζιαμούρτας Ζ. Αθανάσιος Επίκουρος Καθηγητής Βιοχημείας της Άσκησης, ΠΘ Ερευνητής, Ινστιτούτο Σωματικής Απόδοσης και Αποκατάστασης Οξειδωτικό στρες Γενικός όρος

Διαβάστε περισσότερα

Φυσιολογία της Άσκησης Εισαγωγή. Παναγιώτης Κανέλλος Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, PhD Υπότροφος ΤΕΙ Κρήτης

Φυσιολογία της Άσκησης Εισαγωγή. Παναγιώτης Κανέλλος Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, PhD Υπότροφος ΤΕΙ Κρήτης Φυσιολογία της Άσκησης Εισαγωγή 1 Παναγιώτης Κανέλλος Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, PhD Υπότροφος ΤΕΙ Κρήτης 2019 2 Δομή μαθήματος-ενότητες Μυϊκό -Δομή και λειτουργία ΚΝΣ-Νευρομυϊκός έλεγχος Επίδραση της

Διαβάστε περισσότερα

Αυτοάνοσα νοσήματα. Χ.Μ. Μουτσόπουλος

Αυτοάνοσα νοσήματα. Χ.Μ. Μουτσόπουλος Αυτοάνοσα νοσήματα Χ.Μ. Μουτσόπουλος Καθηγητής Παθολογίας στην Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Η έγκαιρη αντιμετώπιση αποτελεί «κλειδί» για τον έλεγχο των αυτοάνοσων ασθενειών- της μεγάλης αυτής κατηγορίας

Διαβάστε περισσότερα

Κριτήρια ταξινόμησης κατά CLP: Κίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία Καρκινογένεση, Μεταλλαξιγένεση, Τοξικότητα στην αναπαραγωγή

Κριτήρια ταξινόμησης κατά CLP: Κίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία Καρκινογένεση, Μεταλλαξιγένεση, Τοξικότητα στην αναπαραγωγή ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ & ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΓΕΝΙΚΟΥ ΧΗΜΕΙΟΥ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ 11 η Ετήσια Σύσκεψη Επιθεωρητών REACH, CLP 2015 Εθνική Συνάντηση Εργασίας του PROTEAS Αθήνα, 27-2929 Απριλίου 2015 Γενικό

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΟΦΙΜΑ ΑΠΟ ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ:

ΤΡΟΦΙΜΑ ΑΠΟ ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ: ΤΡΟΦΙΜΑ ΑΠΟ ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ: ΕΝΑ ΠΕΙΡΑΜΑ ΜΕ ΑΓΝΩΣΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ, ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΝΙΚΟΛΑΣ ΠΡΙΜΗΚΥΡΙΟΣ, ΓΕΩΠΟΝΟΣ, Δρ. ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΤΩΝ ΓΕΝΕΤΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

Είναι σχεδόν βέβαιο, είτε να γνωρίζετε κάποιον που πάσχει από μια τέτοια ασθένεια είτε να έχετε μια εσείς οι ίδιοι.

Είναι σχεδόν βέβαιο, είτε να γνωρίζετε κάποιον που πάσχει από μια τέτοια ασθένεια είτε να έχετε μια εσείς οι ίδιοι. Γράφει: Δημήτρης Τσουκαλάς, Ιατρός Φυσικής Υγείας Τα αυτοάνοσα νοσήματα είναι ασθένειες που προκύπτουν γιατί το σώμα μας επιτίθεται και καταστρέφει τα δικά του κύτταρα και όργανα. Γνωρίζετε ότι ένας στους

Διαβάστε περισσότερα

Ρόλος των βακτηριακών λιποπολυσακχαριτών στη Νόσο Alzheimer

Ρόλος των βακτηριακών λιποπολυσακχαριτών στη Νόσο Alzheimer 10 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Νόσου Alzheimer και Συγγενών Διαταραχών και 2 ο Μεσογειακό Συνέδριο Νευροεκφυλιστικών Νοσημάτων Παρασκευή, 3/2/2017 Ρόλος των βακτηριακών λιποπολυσακχαριτών στη Νόσο Alzheimer

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Διδάσκων - Δρ. Ιωάννης Δρίκος

ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Διδάσκων - Δρ. Ιωάννης Δρίκος ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Διδάσκων - Δρ. Ιωάννης Δρίκος Επιλέξετε τη σωστή απάντηση, θέτοντας σε κύκλο το κατάλληλο γράµµα. 1. Για την παραγωγή ανθρώπινης ινσουλίνης από βακτήρια

Διαβάστε περισσότερα

Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα

Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα Αντώνης Φανουριάκης Μονάδα Ρευματολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας Δ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν» Αθήνα, 01/02/2016

Διαβάστε περισσότερα

Παγκόζμια Γκπαίδερζη «Σοξθή για όλξρπ Σοξθή για ζκέση»

Παγκόζμια Γκπαίδερζη «Σοξθή για όλξρπ Σοξθή για ζκέση» Παγκόζμια Γκπαίδερζη «Σοξθή για όλξρπ Σοξθή για ζκέση» Πείνα /Γενετικά Σροποποιημένα Σρόφιμα ΓΓΩΡΓΙΑΝΑ ΚΟΤΡΙΔΟΤ Γ- ΛΤΚΓΙΟΤ- ΛΤΚΓΙΟ ΑΓΙΟΤ ΙΩΑΝΝΗ ΛΓΜΓΟΤ Διαηοξθή και η ζημαζία ηηπ για ηημ ργεία 1) «Άφησε

Διαβάστε περισσότερα

Όνομα: Νίκος Γ. Τάξη-Τμήμα: Ά-1. Κάπνισμα

Όνομα: Νίκος Γ. Τάξη-Τμήμα: Ά-1. Κάπνισμα Όνομα: Νίκος Γ. Τάξη-Τμήμα: Ά-1 Κάπνισμα Κάπνισμα ονομάζεται η πρακτική της εισπνοής καπνού προερχόμενου από την καύση φύλλων του φυτού καπνός. Η καύση γίνεται συνήθως σε τσιγάρο, πούρο ή με άλλο τρόπο.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΤΑΞΗ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΤΑΞΗ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 2 ΙΟΥΝΙΟΥ 2006 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) ΘΕΜΑ 1ο Α. Για τις ημιτελείς προτάσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ Απαντήσεις του κριτηρίου αξιολόγησης στη βιολογία γενικής παιδείας 1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΘΕΜΑ 1 ο Να γράψετε τον αριθμό καθεμίας από τις ημιτελείς προτάσεις 1 έως και 5, και δίπλα σε αυτόν το γράμμα που αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

Μειώστε τον κίνδυνο για πρόωρο θάνατο µε τα Ωµέγα-3

Μειώστε τον κίνδυνο για πρόωρο θάνατο µε τα Ωµέγα-3 Μειώστε τον κίνδυνο για πρόωρο θάνατο µε τα Ωµέγα-3 Για χρόνια, οι καταναλωτές µαθαίνουν για τα οφέλη της µείωσης των καρδιαγγειακών παθήσεων µε τη λήψη ωµέγα-3 λιπαρών οξέων. Αυτή η άποψη έχει επικρατήσει,

Διαβάστε περισσότερα

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Φ.Ν. Σκοπούλη Καθηγήτρια τον Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών συστηματικός ερυθηματώδης λύκος θεωρείται η κορωνίδα των αυτοάνοσων

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΝΤΑΡΟΣ ΗΛΙΑΣ Γεωπόνος, Σύµβουλος Βιολογικής Γεωργίας '' ΓΕΩΡΓΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ & ΥΓΕΙΑ''

ΚΑΝΤΑΡΟΣ ΗΛΙΑΣ Γεωπόνος, Σύµβουλος Βιολογικής Γεωργίας '' ΓΕΩΡΓΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ & ΥΓΕΙΑ'' ΚΑΝΤΑΡΟΣ ΗΛΙΑΣ Γεωπόνος, Σύµβουλος Βιολογικής Γεωργίας '' ΓΕΩΡΓΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ & ΥΓΕΙΑ'' Από το 1950 και µετά αρχίζει η εντατικοποίηση της γεωργικής παραγωγής εστιάζοντας το ενδιαφέρον της αποκλειστικά

Διαβάστε περισσότερα

Πόσο μας απειλούν τα ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ

Πόσο μας απειλούν τα ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ Πόσο μας απειλούν τα ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ Λίμνες και ποτάμια της Ελλάδας έχουν μετατραπεί σε κοκτέιλ φυτοφαρμάκων. Τοξικές ουσίες εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα και δυστυχώς σε βαθμό που δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ: ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΦΥΤΩΝ, ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ & ΦΥΤΟΫΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΒΟΛΟΥ

ΤΜΗΜΑ: ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΦΥΤΩΝ, ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ & ΦΥΤΟΫΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΒΟΛΟΥ EΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Δ/ΝΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ & ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΤΜΗΜΑ: ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΦΥΤΩΝ, ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ & ΦΥΤΟΫΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

είναι τα αυτοάνοσα νοσήματα

είναι τα αυτοάνοσα νοσήματα είναι τα αυτοάνοσα νοσήματα Χ.Μ. Μουτσόπουλος Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών ο ανοσολογικό (αμυντικό) σύστημα έχει σκοπό την προστασία του οργανισμού από ξένους εισβολείς, όπως είναι τα

Διαβάστε περισσότερα

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ 11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Στον ανθρώπινο οργανισμό υπάρχουν δύο είδη αδένων, οι εξωκρινείς και οι ενδοκρινείς. Οι εξωκρινείς (ιδρωτοποιοί αδένες, σμηγματογόνοι αδένες κ.ά.) εκκρίνουν το προϊόν τους στην επιφάνεια

Διαβάστε περισσότερα

η μεταβολική προσέγγιση Πάνος Τσίτσιος Φαρμακοποιός, MSc Δντης Ιατρικού Τμήματος

η μεταβολική προσέγγιση Πάνος Τσίτσιος Φαρμακοποιός, MSc Δντης Ιατρικού Τμήματος η μεταβολική προσέγγιση Πάνος Τσίτσιος Φαρμακοποιός, MSc Δντης Ιατρικού Τμήματος Π.Τ/π.τ Metabolic Approach 1 Έρευνα & ανάπτυξη προϊόντων τα οποία παρέχουν τη μεταβολική υποστήριξη που ελαχιστοποιεί την

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΡΤΗΤΕΟ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

ΑΝΑΡΤΗΤΕΟ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΑΝΑΡΤΗΤΕΟ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα, 2-3-2018 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΓΕΩΡΓΙΑΣ Αριθ. πρωτ: 2125/30340 Δ/ΝΣΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΙΑΓΝΩΣΗ & ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΩΝ ΙΑΤΑΡΑΧΩΝ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΙΑΓΝΩΣΗ & ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΩΝ ΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΙΑΓΝΩΣΗ & ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΩΝ ΙΑΤΑΡΑΧΩΝ Το Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center ακολουθώντας σύγχρονες διεθνείς πρακτικές στην παροχή υπηρεσιών υγείας προχώρησε στη δηµιουργία του Κέντρου

Διαβάστε περισσότερα

Οφέλη από την σταφυλοθεραπεία

Οφέλη από την σταφυλοθεραπεία Οφέλη από την σταφυλοθεραπεία Οφέλη από την σταφυλοθεραπεία 1.Μακροζωία-αντιγήρανση Ποιος δεν θέλει να φάει τρόφιμα που θα τον βοηθήσουν να ζήσει περισσότερα χρόνια με ποιότητα ζωής χωρίς πόνους και αρρώστιες

Διαβάστε περισσότερα

BIOΛ154 ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Ι. ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ (Lubert Stryer)

BIOΛ154 ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Ι. ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ (Lubert Stryer) BIOΛ154 ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Ι ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ (Lubert Stryer) ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ 17.1 Η πυροσταφυλική αφυδρογονάση συνδέει τη γλυκόλυση με τον κύκλο του κιτρικού οξέος 17.2 O κύκλος του κιτρικού οξέος οξειδώνει μονάδες δύο ατόμων

Διαβάστε περισσότερα

«Πρόληψη υποτροπών και επιπλοκών της κοιλιοκάκης» 12 η Εκπαιδευτική Διημερίδα της ΕΠΕΓΕ Αθήνα 2014

«Πρόληψη υποτροπών και επιπλοκών της κοιλιοκάκης» 12 η Εκπαιδευτική Διημερίδα της ΕΠΕΓΕ Αθήνα 2014 «Πρόληψη υποτροπών και επιπλοκών της κοιλιοκάκης» 12 η Εκπαιδευτική Διημερίδα της ΕΠΕΓΕ Αθήνα 2014 Κοιλιοκάκη Ι Η κοιλιοκάκη είναι ανοσολογική πάθηση, που προκαλεί κυρίως βλάβες στο λεπτό έντερο αλλά και

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΥΤΙΚΗ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ.

ΣΤΥΤΙΚΗ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ. ΣΤΥΤΙΚΗ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ. Η στυτική δυσλειτουργία είναι ένα από τα συχνότερα νοσήματα των ανδρών στην σημερινή εποχή.σε νεαρότερες ηλικίες το 30% οφείλεται σε οργανικές αιτίες και το 70 % σε ψυχολογικά αίτια

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΕΡΔΙΟΥ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΟ

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΕΡΔΙΟΥ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΟ 2003-2016 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Contents ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ... 3 ΕΝΟΤΗΤΑ 3: ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΕΝΖΥΜΑ... 9 ΕΝΟΤΗΤΑ 4: ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

gr ΜΟΥΓΙΟΣ Β.

gr  ΜΟΥΓΙΟΣ Β. 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο ΙΒΙΣ «Βιολογία-Ιατρική Συστημάτων & Στρες» Άσκηση και μεταβολικόοξιδωτικό στρες Βασίλης Μούγιος Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού με έδρα τη Θεσσαλονίκη Αριστοτέλειο

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα Βιολογίας: Βλαστοκύτταρα και η χρήση τους στη θεραπεία ασθενειών. Ζωή Σελά

Μάθημα Βιολογίας: Βλαστοκύτταρα και η χρήση τους στη θεραπεία ασθενειών. Ζωή Σελά Μάθημα Βιολογίας: Βλαστοκύτταρα και η χρήση τους στη θεραπεία ασθενειών Ζωή Σελά Τα βλαστοκύτταρα είναι ένα νέο θεραπευτικό εργαλείο στην Ιατρική διαφορετικό από τα φάρμακα που μέχρι σήμερα είχαμε συνηθίσει.

Διαβάστε περισσότερα

Μήπως έχω Σκληρόδερµα;

Μήπως έχω Σκληρόδερµα; Μήπως έχω Σκληρόδερµα; Για να πληροφορηθώ µýëïò ôçò Σπάνιος ναι... Μόνος όχι Η Πανελλήνια Ένωση Σπανίων Παθήσεων (Π.Ε.Σ.ΠΑ) είναι ο μόνος φορέας, μη κερδοσκοπικό σωματείο, συλλόγων ασθενών σπανίων παθήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές μοριακής παθολογίας. Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Αρχές μοριακής παθολογίας. Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Αρχές μοριακής παθολογίας Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Μοριακή Παθολογία Ανερχόμενος κλάδος της Παθολογίας Επικεντρώνεται στην μελέτη και τη διάγνωση νοσημάτων Στον καθορισμό και την πιστοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Γ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2012-2013

ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Γ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2012-2013 ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Γ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 0-03. ΕΝΟΤΗΤΑ : Χαρακτηριστικά των ζωντανών οργανισμών (απλή αναφορά). ΕΝΟΤΗΤΑ : Η Χημεία της ζωής. ΒΑΣΙΚΕΣ ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ, 5 9 (απλή αναφορά). ΤΟ ΝΕΡΟ ΚΑΙ Η ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΡΕΑ PLUS. φυτοφάρµακα. οικογενειακή µέριµνα για προστασία από τα ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΙΑΤΡΟΦΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

ΡΕΑ PLUS. φυτοφάρµακα. οικογενειακή µέριµνα για προστασία από τα ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΙΑΤΡΟΦΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΙΑΤΡΟΦΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΡΕΑ PLUS ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ φυτοφάρµακα οικογενειακή µέριµνα για προστασία από τα φυτοφάρµακα Με τη συγχρηματοδότηση

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΘΕΜΑ: ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ

ΥΠΟΘΕΜΑ: ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ 13 ΓΕΛ ΠΕΙΡΑΙΑ ΜΑΘΗΜΑ:ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ-PROJECT ΘΕΜΑ:ΥΓΕΙΑ-ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013-14 ΤΑΞΗ Α1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: 1)ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΗΤΡΑΣ- ΝΩΤΙΑΙΟΥ ΜΥΕΛΟΥ 2)AIDS 3)ΜΗΝΙΣΚΟΣ 4)ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑ ΥΠΟΘΕΜΑ: ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Linking Pes*cide Exposure with Pediatric Leukemia: Poten*al Underlying Mechanisms

Linking Pes*cide Exposure with Pediatric Leukemia: Poten*al Underlying Mechanisms Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Τμήμα Ιατρικής Λευχαιμίες Linking Pes*cide Exposure with Pediatric Leukemia: Poten*al Underlying Mechanisms Ιωάννης- Μάριος Ρόκας Χρήστος Σταφυλίδης Λευχαιμία παιδιών Το συχνότερο

Διαβάστε περισσότερα

Το κινητό τηλέφωνο εκπέμπει παλμική ασύρματη ακτινοβολία συχνότητας

Το κινητό τηλέφωνο εκπέμπει παλμική ασύρματη ακτινοβολία συχνότητας ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ Το κινητό τηλέφωνο εκπέμπει παλμική ασύρματη ακτινοβολία συχνότητας 900-2100 MHz την ώρα που μιλάμε. Σε κατάσταση αναμονής, στέλνει ένα περιοδικό σήμα για να επικοινωνήσει με την κοντινότερη

Διαβάστε περισσότερα

Καρκίνος. Note: Σήμερα όμως πάνω από το 50% των διαφόρων καρκινικών τύπων είναι θεραπεύσιμοι

Καρκίνος. Note: Σήμερα όμως πάνω από το 50% των διαφόρων καρκινικών τύπων είναι θεραπεύσιμοι Ο πιο απλός ορισμός είναι ότι ο καρκίνος είναι μια ομάδα ασθενειών που χαρακτηρίζεται από ανεξέλεγκτη ανάπτυξη και διασπορά ανώμαλων κυττάρων. Αν η εξάπλωση δεν ελεγχθεί θα οδηγήσει στο θάνατο. Ποσοστό

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ KAI ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΑΣ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ KAI ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΑΣ ΑΚΑ ΗΜΙΑ ΑΙΜΟ ΟΣΙΑΣ ΕΒ ΟΜΑ Α ΑΙΜΟ ΟΣΙΑΣ ΓΙΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΟΥΣ ΑΘΗΝΑ, 31/5 4/6/2010 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, 20/9 24/9/2010 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ KAI ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΑΣ Ηλίας Σπ. Κυριάκου

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ & ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΗΜΕΡΑ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ & ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΗΜΕΡΑ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ & ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΗΜΕΡΑ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ 12 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013 TI ENNOOYME ΛΕΓΟΝΤΑΣ «ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ» Ο όρος «ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ» περιλαμβάνει μια ομάδα μυοσκελετικών παθήσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜΗ ΘΗΛΑΣΜΟ. ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΣΤ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α Π/Δ ΓΝΞΑΝΘΗΣ

ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜΗ ΘΗΛΑΣΜΟ. ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΣΤ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α Π/Δ ΓΝΞΑΝΘΗΣ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜΗ ΘΗΛΑΣΜΟ. ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΣΤ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α Π/Δ ΓΝΞΑΝΘΗΣ ΑΜΕΣΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΕΠΙΛΟΧΕΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΑΝΑΙΜΙΑ ΜΗ ΓΡΗΓΟΡΗ ΕΠΑΝΑΦΟ- ΡΑ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ ΜΗ ΓΡΗΓΟΡΗ ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ 11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Στον ανθρώπινο οργανισμό υπάρχουν δύο είδη αδένων, οι εξωκρινείς και οι ενδοκρινείς. Οι εξωκρινείς (ιδρωτοποιοί αδένες, σμηγματογόνοι αδένες κ.ά.) εκκρίνουν το προϊόν τους στην επιφάνεια

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ ΚΟΡΤΙΖΟΛΗ

ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ ΚΟΡΤΙΖΟΛΗ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ ΚΟΡΤΙΖΟΛΗ Μεταβολισμός της κορτιζόλης Η κορτιζόλη μεταβολίζεται στο ήπαρ. Στην συνέχεια οι μεταβολίτες συζευγνύνται με γλυκουρονιδικές και θειικές ομάδες, γίνονται υδατοδιαλυτά, εισέρχονται

Διαβάστε περισσότερα

Τελικό κείμενο της Μελέτης. Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών: Διατροφή και Υγεία

Τελικό κείμενο της Μελέτης. Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών: Διατροφή και Υγεία Τελικό κείμενο της Μελέτης Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών: Διατροφή και Υγεία Τα τελικά προϊόντα προχωρημένης γλυκοζυλίωσης (Advanced Glycation End products, ) είναι μόρια υψηλής δραστικότητας, τα οποία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΟΣΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Ανοσιακή ανοχή

ΑΝΟΣΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Ανοσιακή ανοχή ΑΝΟΣΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Βάσω Παστουρματζή, Βιολόγος Το ανοσιακό σύστημα ή αμυντικό σύστημα όπως είναι γνωστό στον πολύ κόσμο είναι αυτό που προστατεύει τον οργανισμό από κάθε είδος εισβολέα

Διαβάστε περισσότερα

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ. νεφρά

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ. νεφρά Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ νεφρά νεφρών Η υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) είναι ένα από τα δύο κύρια αίτια χρόνιας νεφρικής νόσου παγκοσμίως (το άλλο είναι ο διαβήτης). Επίσης, τα νεφρά έχουν βασικό ρόλο στη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 4 Ο, 7 Ο, 8 Ο, 9 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 4 Ο, 7 Ο, 8 Ο, 9 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 4 Ο, 7 Ο, 8 Ο, 9 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ 1. Η μεταφορά ανθρώπινου γονιδίου σε βακτήριο δίνει διαφορετικό προϊόν μεταγραφής και μετάφρασης, ενώ σε μύκητες μεταγράφεται κανονικά αλλά το προϊόν μετάφρασης εμφανίζει

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΕΡΓΙΑ: Ο ΑΟΡΑΤΟΣ ΕΧΘΡΟΣ ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟΣ;

ΑΛΛΕΡΓΙΑ: Ο ΑΟΡΑΤΟΣ ΕΧΘΡΟΣ ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟΣ; ΑΛΛΕΡΓΙΑ: Ο ΑΟΡΑΤΟΣ ΕΧΘΡΟΣ ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟΣ; Αλλεργία, όπως ορίζει και η λέξη, σημαίνει άλλο έργο. Είναι η μη αναμενόμενη αντίδραση του ανοσιακού συστήματος του οργανισμού εναντίον ακίνδυνων

Διαβάστε περισσότερα

Ο μαγικός κόσμος της έρευνας στη Βιολογία και Βιοϊατρική

Ο μαγικός κόσμος της έρευνας στη Βιολογία και Βιοϊατρική Ο μαγικός κόσμος της έρευνας στη Βιολογία και Βιοϊατρική Χρυσούλα Πιτσούλη, Ph.D. Τμήμα Βιολογικών Επιστημών Πανεπιστήμιο Κύπρου (pitsouli@ucy.ac.cy) Η Βιολογία μελετά τη ζωή Η Βιοϊατρική αποτελεί εφαρμογή

Διαβάστε περισσότερα

Από τον Κώστα κουραβανα

Από τον Κώστα κουραβανα Από τον Κώστα κουραβανα Περιεχόμενα Γενικός ορισμός παχυσαρκίας Ορμονικοί-Γονιδιακοί-παράγοντες Επιπτώσεις στην υγεία Θεραπεία-Δίαιτα Γενικός ορισμός παχυσαρκίας Παχυσαρκία είναι κλινική κατάσταση στην

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ο...2 I. Εφαρµογές της βιοτεχνολογίας στην ιατρική...2 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ...7 ΝΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΤΕ ΤΑ ΚΕΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΛΕΞΗ...

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ο...2 I. Εφαρµογές της βιοτεχνολογίας στην ιατρική...2 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ...7 ΝΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΤΕ ΤΑ ΚΕΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΛΕΞΗ... ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ο...2 I. Εφαρµογές της βιοτεχνολογίας στην ιατρική...2 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ...7 ΝΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΤΕ ΤΑ ΚΕΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΛΕΞΗ...10 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ο I. Εφαρµογές της βιοτεχνολογίας

Διαβάστε περισσότερα

που φιλοξενεί τα όργανα του ανθρώπινου οργανισμού. Ένα υγειές σύστημα με ισχυρά οστά είναι απαραίτητο για την γενική υγεία και ποιότητα ζωής.

που φιλοξενεί τα όργανα του ανθρώπινου οργανισμού. Ένα υγειές σύστημα με ισχυρά οστά είναι απαραίτητο για την γενική υγεία και ποιότητα ζωής. ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΙΤΛΟΣ : ΟΙ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΟΣΤΩΝ ΚΑΙ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΠΟΥ ΤΙΣ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ! Εισαγωγή : Τα οστά είναι το σπίτι για να μείνουμε, είναι η στέγη που φιλοξενεί τα όργανα του ανθρώπινου οργανισμού. Ένα

Διαβάστε περισσότερα

Πηγή: Πρόγραμμα ΥΔΡΙΑ (MIS 346816) 6/10/2015. Δείκτες υγείας αντιπροσωπευτικού δείγματος του πληθυσμού στην Ελλάδα

Πηγή: Πρόγραμμα ΥΔΡΙΑ (MIS 346816) 6/10/2015. Δείκτες υγείας αντιπροσωπευτικού δείγματος του πληθυσμού στην Ελλάδα Δείκτες υγείας αντιπροσωπευτικού δείγματος του πληθυσμού στην Ελλάδα Υπέρταση Υπερχοληστερολαιμία Χρόνια Κατάθλιψη Φαρμακοληψία Ελένη-Μαρία Παπατέστα, Iατρός Επιστημονική Συνεργάτις Ελληνικού Ιδρύματος

Διαβάστε περισσότερα

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 Διάλεξη 5: Σακχαρώδης Διαβήτης και Άσκηση Υπεύθυνη Μαθήματος: Χ. Καρατζαφέρη Διδάσκοντες: Χ. Καρατζαφέρη, Γ. Σακκάς, Α. Καλτσάτου 2013-2014 Διάλεξη 5 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ

ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ Γενικά Η πρόληψη των επεισοδίων οξείας απόρριψης και η μακροχρόνια διατήρηση του νεφρικού μοσχεύματος αποτελούν τους στόχους της

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Οι οργανισμοί εξασφαλίζουν ενέργεια, για τις διάφορες λειτουργίες τους, διασπώντας θρεπτικές ουσίες που περιέχονται στην τροφή τους. Όμως οι φωτοσυνθετικοί

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος Π. (Β 2 ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ

Κωνσταντίνος Π. (Β 2 ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Κωνσταντίνος Π. (Β 2 ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Βιοενεργητική είναι ο κλάδος της Βιολογίας που μελετά τον τρόπο με τον οποίο οι οργανισμοί χρησιμοποιούν ενέργεια για να επιβιώσουν και να υλοποιήσουν τις

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΕΡΟΕΙΔΗ ΟΡΜΟΝΕΣ - ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ. ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γενικό Τμήμα Εργαστήριο Χημείας, Καθηγητής Μόσχος Πολυσίου

ΣΤΕΡΟΕΙΔΗ ΟΡΜΟΝΕΣ - ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ. ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γενικό Τμήμα Εργαστήριο Χημείας, Καθηγητής Μόσχος Πολυσίου ΣΤΕΡΟΕΙΔΗ ΟΡΜΟΝΕΣ - ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γενικό Τμήμα Εργαστήριο Χημείας, Καθηγητής Μόσχος Πολυσίου 1 Στεροειδή Τα στεροειδή, είναι μια κατηγορία μη υδρολυόμενων λιπιδίων με χαρακτηριστική

Διαβάστε περισσότερα

Η ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ βλάπτει σοβαρά την υγεία

Η ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ βλάπτει σοβαρά την υγεία Η ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ βλάπτει σοβαρά την υγεία Τα επίσημα στοιχεία μάς εμφανίζουν σε πολύ ευνοϊκότερη θέση σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Με μια μικρή λεπτομέρεια: από τα οκτώ εργαστήρια που διενεργούν τους

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ 1ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή στη φράση, η οποία

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ

ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ Οι όζοι του θυρεοειδούς είναι συχνοί και αποτελούν το συχνότερο ενδοκρινολογικό πρόβλημα σε πολλές χώρες. Οι πιθανότητες ότι κάποιος θα ανακαλύψει έναν τουλάχιστον όζο θυρεοειδούς είναι 1 στις 10 ενώ σε

Διαβάστε περισσότερα

Σακχαρώδης Διαβήτης. Ένας σύγχρονος ύπουλος εχθρός

Σακχαρώδης Διαβήτης. Ένας σύγχρονος ύπουλος εχθρός Σακχαρώδης Διαβήτης Ένας σύγχρονος ύπουλος εχθρός Φιρούζα Κουρτίδου Ειδικός Παθολόγος με μετεκπαίδευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη Φιρούζα Κουρτίδου Ειδικός Παθολόγος Μετεκπαιδευθείσα στο Σακχαρώδη Διαβήτη Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

Το σύστημα τελομερών/τελομεράσης στις χρόνιες φλεγμονώδεις διαταραχές

Το σύστημα τελομερών/τελομεράσης στις χρόνιες φλεγμονώδεις διαταραχές Το σύστημα τελομερών/τελομεράσης στις χρόνιες φλεγμονώδεις διαταραχές Βιβλιογραφική Ανασκόπηση Κορδίνας Βασίλειος Μοριακός Βιολόγος και Γενετιστής Ειδικευόμενος Παθολόγος Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας-Πειραιά

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 13 (Ιατρική Γενετική) Η θεραπεία των γενετικών νοσημάτων

Κεφάλαιο 13 (Ιατρική Γενετική) Η θεραπεία των γενετικών νοσημάτων Κεφάλαιο 13 (Ιατρική Γενετική) Η θεραπεία των γενετικών νοσημάτων Πολυπαραγοντικά γενετικά νοσήματα: -ασαφείς γενετικές και περιβαλλοντικές παράμετροι αλλά μια περιβαλλοντική συνιστώσα μπορεί να είναι

Διαβάστε περισσότερα

Φλεγμονή. Α. Χατζηγεωργίου Επίκουρος Καθηγητής Φυσιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ

Φλεγμονή. Α. Χατζηγεωργίου Επίκουρος Καθηγητής Φυσιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Φλεγμονή Α. Χατζηγεωργίου Επίκουρος Καθηγητής Φυσιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Μη ειδική ανοσολογική άμυνα ΑΝΑΤΟΜΙΚΟΙ ΦΡΑΓΜΟΙ Φυσικοί: δέρμα, βλεννογόνοι, βλέννα, βήχας Χημικοί: λυσοζύμη, αντιμικροβιακά

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές μοριακής παθολογίας. Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Αρχές μοριακής παθολογίας. Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Αρχές μοριακής παθολογίας Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Μοριακή Παθολογία Ανερχόμενος κλάδος της Παθολογίας Επικεντρώνεται στην μελέτη και τη διάγνωση νοσημάτων Στον καθορισμό και την πιστοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Σύμφωνα με τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας, κάθε χρόνο υπάρχουν 1.38 εκατομμύρια καινούρια περιστατικά και περίπου 458 000 θάνατοι από τον καρκίνο του

Σύμφωνα με τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας, κάθε χρόνο υπάρχουν 1.38 εκατομμύρια καινούρια περιστατικά και περίπου 458 000 θάνατοι από τον καρκίνο του 1 Σύμφωνα με τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας, κάθε χρόνο υπάρχουν 1.38 εκατομμύρια καινούρια περιστατικά και περίπου 458 000 θάνατοι από τον καρκίνο του μαστού. Ο καρκίνος του μαστού είναι με μεγάλη διαφορά

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑ βιολογικά τρόφιμα Ως προς τη θρεπτική αξία των τροφίμων

ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑ βιολογικά τρόφιμα Ως προς τη θρεπτική αξία των τροφίμων ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑ Ως βιολογικά τρόφιμα χαρακτηρίζονται τα τρόφιμα που προκύπτουν από ένα ειδικό είδος παραγωγής, τη βιολογική παραγωγή. Η βιολογική παραγωγή αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης

Διαβάστε περισσότερα

Το φωσφορικό ανιόν δεν ανάγεται µέσα στο φυτό. Παραµένει στην υψηλότερη οξειδωτική µορφή του

Το φωσφορικό ανιόν δεν ανάγεται µέσα στο φυτό. Παραµένει στην υψηλότερη οξειδωτική µορφή του Το φωσφορικό ανιόν δεν ανάγεται µέσα στο φυτό Παραµένει στην υψηλότερη οξειδωτική µορφή του 1)ελεύθερο Pi (inorganic phosphate) 2)προσαρτηµένο ως φωσφορική οµάδα πάνω σε κάποιο µόριο το συµβολίζουµε ως

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ

ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ Προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες σε τροφή του αυξανόμενου ανθρώπινου πληθυσμού, πρέπει να αυξηθεί η φυτική και ζωική παραγωγή Ελεγχόμενες διασταυρώσεις

Διαβάστε περισσότερα

Περιορισμοί στη χρήση του Xeljanz ενώ ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) εξετάζει τον κίνδυνο εμφάνισης θρόμβων αίματος στους πνεύμονες

Περιορισμοί στη χρήση του Xeljanz ενώ ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) εξετάζει τον κίνδυνο εμφάνισης θρόμβων αίματος στους πνεύμονες 17 Μαίου 2019 ΕΜΑ/267216/2019 Περιορισμοί στη χρήση του Xeljanz ενώ ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) εξετάζει τον κίνδυνο εμφάνισης θρόμβων αίματος στους πνεύμονες Η Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης

Διαβάστε περισσότερα

Συσχέτιση Περιοδοντικών Λοιμώξεων με Συστηματικά Νοσήματα

Συσχέτιση Περιοδοντικών Λοιμώξεων με Συστηματικά Νοσήματα Συσχέτιση Περιοδοντικών Λοιμώξεων με Συστηματικά Νοσήματα Πέτρος Δ. Δαμουλής, D.M.D., D.M.Sc. Περιοδοντολόγος Επισκέπτης Καθηγητής Πανεπιστημίου Tufts, ΗΠΑ Η Περιοδοντική Νόσος είναι μία Λοίμωξη που προκαλείται

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΟΝΟΚΛΩΝΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ. Εργαστήριο Γενετικής, ΓΠΑ

ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΟΝΟΚΛΩΝΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ. Εργαστήριο Γενετικής, ΓΠΑ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΟΝΟΚΛΩΝΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ Στάδια μικροβιακής λοίμωξης δημιουργία αποικίας σε εξωτερική επιφάνεια διείσδυση στον οργανισμό τοπική μόλυνση συστηματική (γενικευμένη) μόλυνση H σημασία

Διαβάστε περισσότερα

Η χοληστερόλη είναι ο πρόδρομος όλων των κατηγοριών των στεροειδών ορμονών: γλυκοκορτικοειδή (για παράδειγμα κορτιζόλη), αλατοκορτικοειδή (για

Η χοληστερόλη είναι ο πρόδρομος όλων των κατηγοριών των στεροειδών ορμονών: γλυκοκορτικοειδή (για παράδειγμα κορτιζόλη), αλατοκορτικοειδή (για Η χοληστερόλη είναι ο πρόδρομος όλων των κατηγοριών των στεροειδών ορμονών: γλυκοκορτικοειδή (για παράδειγμα κορτιζόλη), αλατοκορτικοειδή (για παράδειγμα αλδοστερόνη), ορμόνες του φύλου (δηλαδή ανδρογόνα,

Διαβάστε περισσότερα

Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία.

Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία. Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία. Παχυσαρκία είναι η παθολογική αύξηση του βάρους του σώματος, που οφείλεται σε υπερβολική συσσώρευση λίπους στον οργανισμό. Παρατηρείται γενικά

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΦΥΣΗΣ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΦΥΣΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η υπόφυση είναι ένας μεγάλης σημασίας ενδοκρινής αδένας, που ρυθμίζεται από τον υποθάλαμο και βρίσκεται στη βάση του εγκεφάλου, πίσω από τη μύτη και στο ύψος των ματιών, σε μία περιοχή που λέγεται

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογικά τρόφιµα. ηµήτρης Γρηγοράκης, MSc Κλινικός ιαιτολόγος- ιατροφολόγος. Κέντρο ιαιτολογικής Υποστήριξης & Μεταβολικού Ελέγχου

Βιολογικά τρόφιµα. ηµήτρης Γρηγοράκης, MSc Κλινικός ιαιτολόγος- ιατροφολόγος. Κέντρο ιαιτολογικής Υποστήριξης & Μεταβολικού Ελέγχου Βιολογικά τρόφιµα ηµήτρης Γρηγοράκης, MSc Κλινικός ιαιτολόγος- ιατροφολόγος Επιστηµονικός ιευθυντής ΑΠΙΣΧΝΑΝΣΙΣ Κέντρο ιαιτολογικής Υποστήριξης & Μεταβολικού Ελέγχου Τα τελευταία χρόνια η παραγωγή βιολογικών

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ: Η επιστήμη της ζωής

ΒΙΟΛΟΓΙΑ: Η επιστήμη της ζωής Τμήμα Βιολογικών Επιστημών http://www.ucy.ac.cy/goto/biosci/el-gr/home.aspx ΒΙΟΛΟΓΙΑ: Η επιστήμη της ζωής Μελετά ό,τι έχει σχέση με τους ζωντανούς οργανισμούς στον πλανήτη μας, από το μικροσκοπικό επίπεδο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΥΡΕΘΡΟ-ΠΥΡEΘΡΙΝΕΣ - ΠΥΡΕΘΡΟΕΙΔΗ

ΠΥΡΕΘΡΟ-ΠΥΡEΘΡΙΝΕΣ - ΠΥΡΕΘΡΟΕΙΔΗ ΠΥΡΕΘΡΟ-ΠΥΡEΘΡΙΝΕΣ - ΠΥΡΕΘΡΟΕΙΔΗ Tanacetum vulgare Asteraceae πύρεθρο: το φυτό πυρεθρίνες: τα φυσικά προϊόντα πυρεθροειδή: τα συνθετικά ανάλογα πυρεθρίνης Πύρεθρο: αειθαλή φυτά από την οικογένεια Asteraceae

Διαβάστε περισσότερα

Η ζωη µου. µε την ψωριαση. Eνημερωτικό φυλλάδιο για τη νόσο της ψωρίασης

Η ζωη µου. µε την ψωριαση. Eνημερωτικό φυλλάδιο για τη νόσο της ψωρίασης Πανελλήνιος Σύλλογος Ασθενών με Ψωρίαση και Ψωριασική Αρθρίτιδα Αριστοτέλους 21, Θεσσαλονίκη, τηλ 21315 553 780, email:epidermia.greece@gmail.com www.epidermia.gr Επιστημονική Επιμέλεια Ελληνική Δερματολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Φαρμακολογία ΙI Κυτταροτοξικά Διδάσκοντες: Μ. Μαρσέλος, Μ. Κωνσταντή, Π. Παππάς, Κ. Αντωνίου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Ηλικιωμένοι στην Κοινότητα και το Ίδρυμα - στον Αστικό Ιστό και την Ύπαιθρο Συννοσηρότητα

Ηλικιωμένοι στην Κοινότητα και το Ίδρυμα - στον Αστικό Ιστό και την Ύπαιθρο Συννοσηρότητα Ηλικιωμένοι στην Κοινότητα και το Ίδρυμα - στον Αστικό Ιστό και την Ύπαιθρο Συννοσηρότητα Αγγελική Κυπράκη, Ιατρός Άνοια και συννοσηρότητα Η άνοια ορίζεται ως διαταραχή κατά την οποία παρατηρείται έκπτωση

Διαβάστε περισσότερα

ΡΥΠΑΝΣΗ. Ρύπανση : η επιβάρυνση του περιβάλλοντος με κάθε παράγοντα ( ρύπο ) που έχει βλαπτικές επιδράσεις στους οργανισμούς ΡΥΠΟΙ

ΡΥΠΑΝΣΗ. Ρύπανση : η επιβάρυνση του περιβάλλοντος με κάθε παράγοντα ( ρύπο ) που έχει βλαπτικές επιδράσεις στους οργανισμούς ΡΥΠΟΙ ΡΥΠΑΝΣΗ Ρύπανση : η επιβάρυνση του περιβάλλοντος με κάθε παράγοντα ( ρύπο ) που έχει βλαπτικές επιδράσεις στους οργανισμούς ΡΥΠΟΙ χημικές ουσίες μορφές ενέργειας ακτινοβολίες ήχοι θερμότητα ΕΠΙΚΥΝΔΥΝΟΤΗΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα Πανελλαδικών 2000-2013

Θέματα Πανελλαδικών 2000-2013 Θέματα Πανελλαδικών 2000-2013 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ Κεφάλαιο 8 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ΘΕΜΑ 1 ο Γράψτε τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω προτάσεις και δίπλα το γράμμα

Διαβάστε περισσότερα

Στην περισσότερο επιτυχημένη αντιμετώπιση του καρκίνου έχει συμβάλλει σημαντικά η ανακά-λυψη και εφαρμογή των καρκινι-κών δεικτών.

Στην περισσότερο επιτυχημένη αντιμετώπιση του καρκίνου έχει συμβάλλει σημαντικά η ανακά-λυψη και εφαρμογή των καρκινι-κών δεικτών. Όλες μαζί οι μορφές καρκίνου αποτελούν, παγκοσμίως τη δεύτερη αιτία θανάτου μετά από τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Τα κρούσματα συνεχώς αυξάνονται και σε πολλές αναπτυγμένες χώρες αποτελεί την πρώτη αιτία

Διαβάστε περισσότερα