ΘΕΜΑΤΑ ΕΙΔΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Η/Υ ΚΑΤΑ ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ
|
|
- Σωφρόνιος Ακρίδας
- 8 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 1. Εισαγωγή ΘΕΜΑΤΑ ΕΙΔΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Η/Υ ΚΑΤΑ ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ Θεόδωρος Ν. Κριθαράς Δικηγόρος, LL.M. (Leicester) Στην «Κοινωνία της Πληροφορίας» (Information Society) είναι γεγονός ότι οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές (Η/Υ, λογισμικό) συνιστούν, πλέον, αναπόσπαστο μέρος των περισσοτέρων ανθρωπίνων δραστηριοτήτων: οικονομικών, πολιτιστικών, πολιτικών, κοινωνικών κ.λπ. Από την άλλη πλευρά, το διαδίκτυο (Internet) μάς παρέχει εξαιρετικές διευκολύνσεις μέσω της άμεσης πρόσβασης σε πληροφορίες, αλλά και της δυνατότητας διεκπεραίωσης συναλλαγών μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Τα σύνορα έχουν, πλέον, καταργηθεί και ένα νέο περιβάλλον παγκοσμιοποιημένης (ή, αλλιώς, διεθνοποιημένης) κοινωνίας, ειδικά στον τομέα των οικονομικών δραστηριοτήτων, συγκροτείται και αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς. Υπό το νέο αυτό καθεστώς, τα προγράμματα Η/Υ διαδραματίζουν θεμελιώδη ρόλο, καθώς συνιστούν τα πρωτεύοντα εργαλεία για την κατασκευή της δομής και λειτουργίας αυτής της νέας πραγματικότητας, γι αυτό και η ανάγκη αποτελεσματικής προστασίας τους καθίσταται πλέον πιο επιτακτική παρά ποτέ. Είναι χαρακτηριστικό ότι το έτος 2000 το ποσοστό πειρατείας λογισμικού ανήλθε στο 39% παγκοσμίως, το οποίο μεταφράζεται σε απώλεια εσόδων για τις εταιρίες λογισμικού ύψους δολλαρίων ΗΠΑ, ενώ στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό εκτοξεύτηκε στο 63%, που συνιστά απώλειες από φόρους για το ελληνικό κράτος που ανέρχονται στα ΕΥΡΩ 1! 2. Το πρόγραμμα Η/Υ ως προστατευόμενο έργο λόγου Για μεγάλο χρονικό διάστημα διατυπώνονταν διάφορες απόψεις ως προς το καθεστώς της νομικής προστασίας των προγραμμάτων Η/Υ. Χαρακτηριστικά υποστηρίχθηκαν απόψεις που ήθελαν τα προγράμματα Η/Υ να προστατευθούν είτε ως ευρεσιτεχνίες, είτε με τη θέσπιση ενός νέου sui generis πνευματικού δικαιώματος κατά το παράδειγμα των βάσεων δεδομένων 2. Αυτές οι προτάσεις, ωστόσο, απερρίφθησαν ως ανεπαρκείς και ανεφάρμοστες. 1. Βλ. σχετικά εφημερίδα «ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ», 11 Ιανουαρίου 2004, σελ Βλ. Kindermann, Special Systems for Computer Software Protection - A comparative study, 7 ΙΙC (1976), 301 επ., σε: Μ. - Θ. Μαρίνος, Η προστασία των προγραμμάτων ηλεκτρονικών υπολογιστών κατά το δίκαιο πνευματικής ιδιοκτησίας, ΕΕμπΔ 1986, 587, υποσ. 66. Βλ. Οδηγία 96/9/ΕΟΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την νομική προστασία των βάσεων δεδομένων (L 77/ ).
2 254 Θεόδωρος Ν. Κριθαράς Digesta 2004 Κάτω από το σύστημα προστασίας των ευρεσιτεχνιών τα προγράμματα Η/Υ θα μπορούσαν να προστατευτούν υπό την προϋπόθεση ότι ενέχουν ταυτόχρονα τα στοιχεία της νεωτερικότητας (novelty) και της εφευρετικότητας (inventiveness). Αυτό, όμως, θα έθετε ένα πολύ υψηλό επίπεδο προϋποθέσεων παροχής προστασίας, δοθέντος ότι τα προγράμματα Η/Υ και εν γένει οι νέες τεχνολογίες εξελίσσονται μεν με ραγδαίους ρυθμούς, αλλά ταυτόχρονα κάθε εξέλιξη περιλαμβάνει πολύ μικρά βήματα εμπρός τα οποία πιθανόν να μην πληρούσαν κάποια από τις προαναφερόμενες προϋποθέσεις. Επιπλέον, ο δημιουργός θα έπρεπε να ακολουθήσει μία γραφειοκρατική και χρονοβόρα διαδικασία για να αποκτήσει την αναγνώριση της ευρεσιτεχνίας για το έργο του, πράγμα το οποίο δε συνάδει με την ανάγκη για άμεση θέση του έργου σε κυκλοφορία στην αγορά των νέων τεχνολογιών υπό το καθεστώς ενός σκληρού οικονομικού ανταγωνισμού, αλλά και υπό τις αυξημένες ανάγκες και απαιτήσεις των καταναλωτών - χρηστών 3. Από την άλλη πλευρά, η θέσπιση ενός νέου sui generis πνευματικού δικαιώματος κρίθηκε προφανώς ατελέσφορη, καθώς θα απαιτούσε μία νέα διεθνή συνθήκη ή συμφωνία, η οποία, αναπόφευκτα, θα συνεπαγόταν μακροχρόνιες διαβουλεύσεις και διαπραγματεύσεις μεταξύ των ενδιαφερομένων μερών και ακόμα μεγαλύτερη καθυστέρηση μέχρι την υιοθέτησή της από τα εθνικά δίκαια των συμβαλλομένων κρατών. Γι αυτό και προκρίθηκε το δίκαιο της πνευματικής ιδιοκτησίας (copyright) ως το πλέον πρόσφορο για την προστασία των προγραμμάτων Η/Υ, καθώς προσφέρει άμεση αναγνώριση και προστασία στο έργο χωρίς διοικητικές ή άλλες χρονοβόρες διατυπώσεις. Το πρόγραμμα Η/Υ αποτελεί το τελικό προϊόν ή την αποκρυστάλλωση μιας ε- ξελικτικής διαδικασίας και το σπουδαιότερο μέρος ενός «πακέτου» λογισμικού (software) 4. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Διανοητικής Προστασίας (WIPO) ως πρόγραμμα Η/Υ νοείται «ένα σύνολο εντολών, ικανό όταν ενσωματωθεί σε ένα μέσο που μπορεί να διαβαστεί από μηχανή, να οδηγήσει μία μηχανή με δυνατότητα επεξεργασίας πληροφοριών, να υποδείξει, να εκτελέσει ή να πετύχει μία ορισμένη λειτουργία, αποστολή ή αποτέλεσμα» 5. Οι εντολές αυτές είναι, ουσιαστικά, μία σειρά 3. Μαρίνος, Λογισμικό (Software), Νομική προστασία και συμβάσεις Ι, Κριτική, 1989, σελ Το λογισμικό περιλαμβάνει το πρόγραμμα Η/Υ, την περιγραφή του (program description) καθώς και το συνοδευτικό υλικό υποστήριξής του (supporting material). Βλ. Μαρίνος, Λογισμικό Ι, ό.π. σελ Βλ.: Πρότυπες Οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Διανοητικής Προστασίας (WIPO) βλ. WIPO Model Privisions of the protection of Computer Software, WIPO Publ. No 814, Genf Βλ. σχετικά: Μαρίνος, Λογισμικό Ι, ό.π. σελ. 27 κ.ε. και του ιδίου, Η προστασία των προγραμμάτων ηλεκτρονικών υπολογιστών κατά το ελληνικό δίκαιο των εφευρέσεων και το ευρωπαϊκό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, ΝοΒ 34 (1986), σελ Ανάλογο πολύ ευρύ ορισμό περιλαμβάνει και η νομοθεσία των ΗΠΑ: Section 101 US Copyright Act. 02/05/14 Digesta ΡΕΝΑ Φωτοστοιχειοθεσία Α. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΗΣ ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ 7 ΤΗΛ FAX
3 Digesta 2004 Η προστασία των προγραμμάτων Η/Υ 255 μαθηματικών τύπων (αλγόριθμοι 6 ), γραμμένων σε μία γλώσσα υψηλού επιπέδου (high level language) κατανοητή από τον άνθρωπο (BASIC, FORTRAN, PASCAL, COBOL κ.λπ.) και αποτελούν τον λεγόμενο πηγαίο κώδικα (source code) ή πηγαία γλώσσα του προγράμματος. Προκειμένου το πρόγραμμα να λειτουργήσει μέσω ενός υπολογιστή «μεταφράζεται» (μέσω ενός μεταφραστικού προγράμματος - compiler, assembler) από τον πηγαίο κώδικα σε μία γλώσσα χαμηλότερου επιπέδου (low level language), τη λεγόμενη γλώσσα μηχανής ή αλλιώς αντικειμενικό κώδικα (object code) ή κώδικα μηχανής, η οποία βασίζεται στο δυαδικό σύστημα αρίθμησης 0-1. Σε αυτήν ακριβώς τη μορφή του το πρόγραμμα Η/Υ αποθηκεύεται σε έναν υλικό φορέα, όπως το CD-ROM ή το Floppy-Disc, και γίνεται αντιληπτό από τον υπολογιστή, όταν αυτό «φορτωθεί» στην κεντρική του μνήμη (μνήμη ανάγνωσης/γραφής ή μνήμη τυχαίας προσπέλασης - RAM) 7. Η επιτυχία ενός προγράμματος εξαρτάται αφ ενός από το εάν είναι τελικώς ι- κανό να εκτελέσει τις εντολές και τους σκοπούς για τους οποίους δημιουργήθηκε, αλλά κυρίως εάν αυτός ο σκοπός μπορεί να πραγματωθεί μέσω μίας λειτουργίας κατά το δυνατόν απλής και κατανοητής (user friendly) από τον χρήστη του προγράμματος. Αυτή ακριβώς η διαδικασία δημιουργίας εξεύρεσης και ανάπτυξης του κατάλληλου αλγορίθμου και διαμόρφωσης ενός φιλικού προς τον χρήστη συστήματος διασύνδεσης (user interface) και παρουσίασης των επιλογών (menu system), το ο- ποίο συνοδεύει το πρόγραμμα, απαιτεί σημαντικό βαθμό δημιουργικότητας και, κατ επέκταση, πρωτοτυπίας εκ μέρους του προγραμματιστή 8. Παρ όλα αυτά, κανένα από τα υφιστάμενα νομικά κείμενα δεν περιλαμβάνει κάποιον συγκεκριμένο ορισμό για τα προγράμματα H/Y. H αιτία αυτής της παραλείψεως είναι προφανής. Οι τεχνολογικές εξελίξεις είναι τόσο ραγδαίες, ώστε η πρόσδοση κάποιου συγκεκριμένου ορισμού θα μπορούσε πολύ γρήγορα να αποδειχθεί παρωχημένη. Αντιθέτως, η υιοθέτηση ενός πολύ ευρέως ορισμού παρέχει στις σχετικές νομικές διατάξεις την αναγκαία ευκαμψία, ώστε σε ένα τόσο ρευστό και ταχύτατα εξελισσόμενο περιβάλλον όπως η κοινωνία της πληροφορίας να διασφαλίζεται η κατά το δυνατόν μεγαλύτερη ευελιξία προσαρμογής του Νόμου σε ό, τι η ίδια η επιστήμη της πληροφορικής χαρακτηρίζει ως πρόγραμμα Η/Υ 9. Εν τούτοις, όλα τα νομικά συστήματα παγκοσμίως ρητώς συμπεριλαμβάνουν τα προγράμματα Η/Υ στα έργα λόγου που προστατεύονται κατά τις διατάξεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Το ακρογωνιαίο άρθρο 2 της Σύμβαση της Βέρνης ορίζει 6. Ως αλγόριθμος περιγράφεται κάθε διαδικασία επιλύσεως ενός προβλήματος, η εκτέλεση της οποίας έχει προκαθορισθεί μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια. Βλ. Μαρίνος, Λογισμικό Ι, ό.π. σελ. 32 και του ιδίου σε: ΕΕμπΔ 1986 ό.π. σελ Για τον τρόπο ανάπτυξης ενός προγράμματος Η/Υ βλ. Μαρίνος, Λογισμικό Ι, ό.π. σελ Μαρίνος, όπ.αν. 9. Μαρίνος, Λογισμικό (Software), Νομική προστασία και συμβάσεις II, Κριτική, 1992, σελ. 95.
4 256 Θεόδωρος Ν. Κριθαράς Digesta 2004 ότι η έννοια «έργα λόγου» περιλαμβάνει, ανάμεσα σε άλλα, έργα ανεξαρτήτως του τρόπου ή του μέσου έκφρασής τους 10. Τα προγράμματα Η/Υ πληρούν την προϋπόθεση της έκφρασης, όπως αυτή ορίζεται διασταλτικά στη Σύμβαση της Βέρνης, καθώς τόσο ο πηγαίος κώδικας (πηγαία γλώσσα), όσο και αντικειμενικός κώδικας (γλώσσα μηχανής) θεωρούνται ως μορφές τεχνητής γλώσσας, ως μέσα έκφρασης με συγκεκριμένους κανόνες δόμησης και λειτουργίας που αποδίδουν συγκεκριμένα νοήματα 11. Το πρόγραμμα Η/Υ μέσα από τους διάφορους τύπους της κωδικοποιημένης δομής του δρα ως μέσο κατασκευής νοήματος και ταυτότητας κατά τον ίδιο τρόπο όπως η ομιλία. Στην κοινωνία της πληροφορίας το πρόγραμμα Η/Υ (software) αποτελεί τρόπο έκφρασης 12. Η Κοινοτική Οδηγία 91/ εντάσει τα προγράμματα Η/Υ στα πλαίσια της προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας, υποχρεώνοντας τα κράτη - μέλη της Ε.Ε. να τα αναγνωρίσουν ως έργα λόγου που προστατεύονται με τις διατάξεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Πάντως και η Οδηγία αποφεύγει να δώσει έναν συγκεκριμένο ορισμό στα προγράμματα Η/Υ. Αναφέρει μόνο στο Προοίμιο ότι ο όρος πρόγραμμα Η/Υ «θα περιλαμβάνει προγράμματα σε κάθε μορφή (πηγαίος κώδικας, αντικειμενικός κώδικας, διάγραμμα ροής κ.λπ.), συμπεριλαμβανομένων και εκείνων, τα οποία είναι ενσωματωμένα σε hardware... καθώς επίσης και το προπαρασκευαστικό υλικό σχεδιασμού τους (preparatory design work), στο βαθμό, όμως, που το υλικό αυτό είναι τέτοιο που να οδηγεί στην ολοκλήρωση του προγράμματος σε μελλοντικό στάδιο» 14. Παρ όλα αυτά, τα προγράμματα Η/Υ ορίζονται στην Πράσινη Βίβλο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «για την πνευματική ιδιοκτησία και την πρόκληση της τεχνολογίας» ως «ένα σύνολο από οδηγίες που σκοπό έχει να προκαλέσει μία μηχανή ανάλυσης (processing) πληροφοριών, έναν υπολογιστή, να εκτελέσει τις λειτουργίες του... Το πρόγραμμα, μαζί με το υλικό υποστήριξης και το προπαρασκευαστικό υλικό του, συνιστούν το λογισμικό» 15. Στα πλαίσια εφαρμογής της κοινοτικής οδηγίας ο Έλληνας νομοθέτης περιέλα- 10. Σύμβαση της Βέρνης για την προστασία λογοτεχνικών και καλλιτεχνικών έργων. 11. Βλ. σχετικά Β. Fitzgerald, Software as discourse? The challenge to information law, 2000 EIPR, Fitgerald, όπ.αν. 13. Οδηγία 91/250/ΕΟΚ του Συμβουλίου για την νομική προστασία των προγραμμάτων ηλεκτρονικών υπολογιστών (L 222/ ), άρθρο 1(1). Για ανάλυση της Οδηγίας βλ. ενδεικτικά: Herald D.J. Jongen - Alfred P. Meijboom (eds.), Copyright Software Protection in the E.C., Computer Law Series 12, Kluwer Law and Taxation Publishers, 1993, Thomas Dreier, The Council Directive of 14 May 1991 on the Legal Protection of Computer Programs, (1991) EIPR, 319, Robbie Downing, EC information technology law, Jonh Wiley & Sons Publ., 1995, σελ , Μαρίνος, Λογισμικό II, ό.π. σελ Βλ. Προοίμιο Οδηγίας, παρ. 7. Το προπαρασκευαστικό υλικό αναφέρεται ρητώς και στο άρθρο 1(2) της Οδηγίας. 15. European Commission Green Paper on copyright and the challenge of technology, COM (88) 172 final, στη σελ /05/14 Digesta ΡΕΝΑ Φωτοστοιχειοθεσία Α. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΗΣ ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ 7 ΤΗΛ FAX
5 Digesta 2004 Η προστασία των προγραμμάτων Η/Υ 257 βε ρητώς στον ν. 2121/93 τα προγράμματα Η/Υ μεταξύ των προστατευόμενων έργων 16. Όπως και στην Οδηγία, έτσι και στον ν. 2121/93 δεν περιλαμβάνεται κάποιος συγκεκριμένος ορισμός του προγράμματος Η/Υ, προκειμένου να υπάρχει η ανάλογη ευελιξία ώστε να είναι εφαρμόσιμες οι σχετικές διατάξεις σε κάθε μελλοντική τεχνολογική εξέλιξη, την οποία η ίδια η επιστήμη της πληροφορικής χαρακτηρίζει ως πρόγραμμα Η/Υ. 3. To κριτήριο της πρωτοτυπίας στα προγράμματα Η/Υ Σύμφωνα με την κλασική αρχή της πνευματικής ιδιοκτησίας, τα προγράμματα Η/Υ προστατεύονται κατά τις σχετικές διατάξεις εφ όσον είναι έργα πρωτότυπα. Η πρωτοτυπία έγκειται στο ότι το έργο πρέπει να αντανακλά την προσωπικότητα του δημιουργού και έτσι να έχει μία ιδιαίτερη ατομικότητα 17. Η τάση αυτή ενυπάρχει στα δίκαια της ηπειρωτικής Ευρώπης (civil law ή droit d auteur) με διάφορες διακυμάνσεις και με πιο αυστηρές τις προϋποθέσεις εκείνες που θέτει το Γερμανικό δίκαιο 18. Αντιθέτως, η έννοια της πρωτοτυπίας (originality) κατά το αγγλοσαξωνικό δίκαιο (common law) υιοθετεί ένα χαμηλό επίπεδο (minimum threshold) δημιουργικότητας για την παροχή προστασίας υπό την μορφή του copyright, το οποίο συνίσταται είτε στο ότι το έργο δεν θα πρέπει να είναι αντικείμενο αντιγραφής (κατά το αμερικάνικο δίκαιο) 19, είτε ότι το έργο πρέπει να είναι απλώς αποτέλεσμα της διανοητικής εργασίας του δημιουργού (κατά το αγγλικό δίκαιο) Ν. 2121/93 «Πνευματική ιδιοκτησία, συγγενικά δικαιώματα και πολιτιστικά θέματα», (ΦΕΚ Α 25/ ), άρθρο 2 παρ. 3. Βλ. σχετικά: Διονυσία Καλλινίκου, Πνευματική ιδιοκτησία και συγγενικά δικαιώματα, Σάκκουλας, 2000, σελ Κουμάντος, Πνευματική ιδιοκτησία, Σάκκουλας, 8η έκδοση (2002), σελ Βλ. άρθρο 2(2) του Γερμανικού Νόμου για την πνευματική ιδιοκτησία. Η γερμανική νομολογία απαιτεί μία συμβολή του δημιουργού που να υπερβαίνει το επίπεδο του «μέσου προγραμματιστή». Βλ απόφαση Γερμανικού Ακυρωτικού BGH Inkassoprogramm CR 1985, ΕΕμπΔ 1986, σελ. 367 (με παρατηρήσεις Λιακόπουλου). 19. Στις ΗΠΑ, χαρακτηριστικά μέχρι το 1991 το κριτήριο ήταν «sweat of the brow» - ο ιδρώτας του προσώπου. Η υπόθεση Feist Publications κατά Rural Telephone, 499 US 340, 1991, εισήγαγε και στην αμερικάνικη νομολογία την προϋπόθεση της ύπαρξης ενός βαθμού ικανότητας και κόπου (skill and labour). Βλ. σχετικά: Dennis S. Karjala, Recent United States and international development in software protection (parts 1 & 2), 1994 EIPR, 13 και 1994 EIPR, Στη Μεγάλη Βρεττανία το κριτήριο ήταν «skill, judgement and labour» - ικανότητα, επιδεξιότητα και κόπος. Βλ. ενδεικτικά: John Holyoak - Paul Torremans, Intellectual property law, 2nd ed., Butterworths, 1998, W.R. Cornish, Intellectual property: Patents, Copyright, Trade Marks and allied rights, Sweet & Maxwell, 4th ed., 1999, Stanley Lai, The Copyright protection of computer software in the United Kingdom, Hart Publishing, Για μία συνοπτική και περιεκτική συγκριτική ανάλυση των δύο συστημάτων: Estelle Derclaye, Software copyright protection: Can Europe learn from American case law? (parts 1 & 2), 2000 EIPR 7 και 2000 EIPR 56. Βλ. επίσης: Irini Stamatoudi, Copyright and Multmedia Works - A Comparative Analysis, Cambridge University Press, 2002, σελ , Daniel
6 258 Θεόδωρος Ν. Κριθαράς Digesta 2004 Η Οδηγία 91/250 υιοθετεί, τελικώς, τις αρχές που απορρέουν από το αγγλοσαξωνικό δίκαιο καθιερώνοντας ως προϋπόθεση για την παροχή προστασίας σε ένα πρόγραμμα Η/Υ το ότι αυτό είναι αποτέλεσμα προσωπικής πνευματικής εργασίας του δημιουργού του 21. Με άλλα λόγια, δηλαδή, αρκείται στο να μην είναι το πρόγραμμα αποτέλεσμα αντιγραφής 22. Η υιοθέτηση ενός τόσο χαμηλού κριτηρίου είναι μάλλον συνεπής ως προς τη μορφή ακριβώς των προγραμμάτων Η/Υ ως έργων προστατευομένων από την πνευματική ιδιοκτησία. Είναι, δε, χαρακτηριστικό ότι για πρώτη φορά περιλαμβάνεται σε νομοθετικό κείμενο ένας ορισμός της πρωτοτυπίας. Αυτό ακριβώς δικαιολογείται από την ιδιαιτερότητα των προγραμμάτων Η/Υ ως έργων λόγου. Ιδιαιτερότητα που συνίσταται στο ότι τα προγράμματα Η/Υ εκπονούνται για την εκτέλεση κάποιων συγκεκριμένων σκοπών - λειτουργιών. Έχουν, δηλαδή, μία χρηστική ιδιότητα, έναν λειτουργικό σκοπό (utilitarian function) 23. Η προϋπόθεση της πρωτοτυπίας σημαίνει ότι η πνευματική ιδιοκτησία δεν προστατεύει ιδέες ή αρχές αλλά την μορφή έκφρασης των ιδεών 24. Η βασική αιτιολόγηση είναι ότι οι ιδέες δεν είναι απτές για να προσελκύουν την ανάλογη προστασία. Άλλωστε, κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε μονοπώληση ιδεών και θεωριών και κατ ε- πέκταση σε μονοπώληση της γνώσης. Μόνο όταν η ιδέα λάβει μία συγκεκριμένη μορφή έκφρασης (γραπτή ή προφορική) μπορεί να γίνει εκμεταλλεύσιμη και αποτιμητή ως προς την αξία της, και συνεπώς τότε μόνο μπορεί και πρέπει να προστατευτεί 25. Η Οδηγία εξαιρεί τις αρχές και τις ιδέες από το παρεχόμενο πλαίσιο προστασίας των προγραμμάτων Η/Υ, περιλαμβανομένων και των ιδεών στις οποίες βασίζονται τα συστήματα διασύνδεσης του προγράμματος 26. Εν τούτοις, η Οδηγία δεν εξήρεσε από το πλαίσιο προστασίας τους αλγόριθμους και τις γλώσσες προγραμματισμού, με εξαίρεση, όμως, την περίπτωση στην οποία περιλαμβάνουν ιδέες και αρχές 27. Attridge, Copyright protection for computer software, 2000 EIPR 563 και Gillian Davies, The convergence of copyright and author s rights - Reality or chimera? 26 ΙΙC, 1995, Άρθρο 1(3) Οδηγίας. 22. Κουμάντος, ό.π, σελ Το «αξίωμα» αυτό εκπηγάζει από την χαρακτηριστική φράση του Δικαστή Peterson στην θεμελιώδη υπόθεση της αγγλικής νομολογίας: London Press Ltd κατά University Tutorial Press Ltd, (1916) 2 Ch. 601, ο οποίος δήλωσε χαρακτηριστικά: «what is worth copying is prima facie worth protecting». 23. Josef Drexl, What is protected in a computer program?, 15 IIC Studies, 1994, σελ. 16. Βλ. και σχετικές απόψεις περί διαχωρισμού των έργων σε «υψηλής δημιουργικότητας» (high authorship) και «χαμηλής δημιουργικότητας» (low authorship) όπως λ.χ. τα προγράμματα Η/Υ κ.λπ. σε: Κουμάντο, ό.π. σελ. 109 και Γ.Ι. Νούσκαλη, Ποινική προστασία προγραμμάτων Η/Υ στο ν. 2121/93, Σάκκουλας, 2003, σελ Βλ. γενικά, Κουμάντος, ό.π., σελ Ιan J. Lloyd, Information Technology Law, 3d ed, 2000, Butterworths, σελ Άρθρο 1(2) Οδηγίας. 27. Άρθρο 1(2) Οδηγίας και Προοίμιο, παρ /05/14 Digesta ΡΕΝΑ Φωτοστοιχειοθεσία Α. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΗΣ ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ 7 ΤΗΛ FAX
7 Digesta 2004 Η προστασία των προγραμμάτων Η/Υ 259 To καίριο ζήτημα που τίθεται στο σημείο αυτό είναι, πού ακριβώς βρίσκεται η διαχωριστική γραμμή μεταξύ ιδέας και έκφρασης σε ένα πρόγραμμα H/Y. H διαφορά, όμως, ενός προγράμματος Η/Υ σε σχέση με τα προστατευόμενα από την πνευματική ιδιοκτησία έργα λόγου ή τέχνης έγκειται στο ότι, σε αντίθεση με τα τελευταία, ο σκοπός εκπόνησης ενός προγράμματος είναι η εκτέλεση μιας εργασίας και όχι απλά η «ανακοίνωσή» του στο κοινό. Ουσιαστικά, η εκπόνηση ενός προγράμματος συνίσταται, σχηματικά θα λέγαμε, στην διαδικασία της βαθμιαίας ανάπτυξης και συγκεκριμενοποίησης του αλγόριθμου, σε βαθμό τέτοιο που να είναι κατανοητός από την μηχανή, ώστε καταληκτικά να επιτυγχάνεται ο επιδιωκόμενος σκοπός του προγράμματος 28. Συνεπώς, δεν προστατεύεται ο σκελετός του προγράμματος (η ιδέα, ο αφηρημένος αλγόριθμος, οι γλώσσες προγραμματισμού, οι διαδικασίες και οι τεχνικές του), αλλά ο «ιστός» του, όπως αυτός δημιουργείται με τη βαθμιαία συγκεκριμενοποίηση του αλγόριθμου 29. Με άλλα λόγια, προστατεύονται οι περισσότεροι τρόποι με τους οποίους μπορεί να εκφραστεί η ιδέα στην οποία βασίζεται το πρόγραμμα, δηλαδή όλες οι μορφές του προγράμματος (πηγαίος κώδικας, αντικειμενικός κώδικας, διάγραμμα ροής και ενσυρματωμένα προγράμματα). Η συλλογή της ύλης, η διαρρίθμηση και η διαπραγμάτευσή της συνιστούν τα στοιχεία εκείνα που απορρέουν από την προσωπική δημιουργική μοναδικότητα του δημιουργού και προσδίδουν πρωτοτυπία στη δουλειά του. Αντιθέτως, καθαρά τεχνικά στοιχεία, όπως η ταχύτητα του προγράμματος, η χωρητικότητα μνήμης του ή ο τρόπος χειρισμού του (το μενού) δεν προστατεύονται 30. Η απόφαση 5235/1992 του πολυμελούς πρωτοδικείου Αθηνών δέχεται ότι «κατ αρχήν η πρωτοτυπία δημιουργίας στα προγράμματα Η/Υ έγκειται στη συλλογή της ύλης, διαρρίθμηση και διαπραγμάτευσή της και, εφ όσον έστω και κατ ολίγον υπερβαίνει την στάθμη της πληροφορικής τεχνικής. Ενδείξεις για την πρωτοτυπία του προσβαλλομένου προγράμματος αποτελούν η διαφοροποίηση που φέρει το πρόγραμμα σε σχέση με την ισχύουσα στάθμη της πληροφορικής τεχνικής, το περιθώριο απόκλισης που έχει ο προγραμματισμός, αν ο σκοπός του προγράμματος επιτυγχάνεται με τα συνηθισμένα για τον μέσο πληροφορικό μέσα ή ασυνήθιστες μεθόδους, η ύπαρξη άλλων προγραμμάτων στην αγορά που επιτυγχάνουν το ίδιο αποτέλεσμα από άλλο δρόμο και με διαφορετική μέθοδο, η μοναδικότητα της επιτευχθείσης λύσης σε σχέση με το μέχρι σήμερα υφιστάμενο ύφος της πληροφορικής τεχνικής στο συγκεκριμένο 28. Για την έννοια και τη λειτουργία του αλγόριθμου βλ. Μαρίνος, Προστασία προγραμμάτων η- λεκτρονικών υπολογιστών, ΕΕμπΔ 1988, σελ Μαρίνος, Λογισμικό Ι, ό.π. σελ. 33 και 55, και του ιδίου, Λογισμικό II, ό.π. σελ Μαρίνος, Η προσβολή του λογισμικού (software) - Νομικές διαπιστώσεις και κατευθύνσεις, ΕΕμπΔ 1988, σελ Βλ. σχετικές αποφάσεις από την εθνική νομολογία: ΠολΠρωτΘεσ 18201/1998, ΕΕμπΔ 1999, 161, και ΠολΠρωτΑθ 9456/1995, ΕΕμπΔ 1996, σελ. 620.
8 260 Θεόδωρος Ν. Κριθαράς Digesta 2004 κλάδο προγραμμάτων, η εμπορική επιτυχία του προγράμματος, οι ευμενείς κρίσεις ειδικών...» 31. Πολύ σημαντική είναι η απόφαση 30766/1996 του μονομελούς πρωτοδικείου Αθηνών 32. Η εν λόγω απόφαση εξέτασε το θέμα μίας κατά παραγγελία εκπόνησης πνευματικού έργου επτά ελληνικών μουσικών ρυθμών από έναν μουσικό - προγραμματιστή με τη χρήση ενός προγράμματος - μήτρας Η/Υ. Το δικαστήριο έκρινε ότι το εν λόγω έργο αποτελεί πνευματικό δημιούργημα που συνίσταται στην πρωτότυπη μουσική έκφραση μέσω προγράμματος Η/Υ επτά βασικών ελληνικών ρυθμών (ζεϊμπέκικο, τσιφτετέλι, συρτό κ.ά.) 33. Το δικαστήριο ρητώς έκρινε ότι η πρωτοτυπία του έργου - προγράμματος Η/Υ, όσον αφορά την έκφραση μέσω παραδοσιακών ελληνικών μουσικών ρυθμών, δεν αναιρείται από το γεγονός ότι πρόκειται για γνωστούς ρυθμούς χωρίς πρωτότυπη δημιουργία «εν όψει του γεγονότος ότι το δημιούργημα (του δημιουργού - προγραμματιστή) και η πρωτοτυπία του έγκειται στην από μέρους του μουσική επιλογή, έκφραση και απόδοση με συγκεκριμένο, προσωπικό τρόπο μιας ιδέας (όπως π.χ. ο ρυθμός του ζεϊμπέκικου, του καλαματιανού κ.λπ.), σε τρόπον ώστε ο χρήστης των αρμονίων, στα οποία ενσωματώνεται το παραπάνω πρόγραμμα Η/Υ, να συνοδεύεται από μια ιδεατή ορχήστρα πολλών μουσικών... Δηλαδή, ο τρόπος με τον οποίο θα αποδοθεί ο γνωστός ή παραδοσιακός ρυθμός αποτελεί προσωπική μουσική επιλογή του μουσικού - προγραμματιστή» 34. Συνάγεται, κατά συνέπεια, το συμπέρασμα ότι η πρωτοτυπία ενός έργου ενυπάρχει στην μορφή και το περιεχόμενό του και στο κατά πόσον αυτά τα στοιχεία του έργου αντανακλούν την προσωπική, ατομική διανοητική εργασία και δημιουργική συμβολή του δημιουργού. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το ζήτημα αυτό αποτελεί ένα κρίσιμο και ιδιαίτερα «λεπτό» σημείο που τα αρμόδια δικαστήρια θα πρέπει να εξετάζουν σε μία ad hoc βάση, θέτοντας ως κριτήριο σειρά αξιολογικών ενδείξεων που προαναφέρθηκαν. 4. Προσβολή προγράμματος Η/Υ- Ο διαχωρισμός ιδέας/έκφρασης Όπως είδαμε, η πνευματική ιδιοκτησία παρέχει προστασία στον τρόπο έκφρασης των ιδεών που ενυπάρχουν σε ένα πρόγραμμα Η/Υ. Από τις ενέργειες που προστατεύουν τον δημιουργό ενός έργου κατά τις διατάξεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας η πιο σημαντική είναι η αναπαραγωγή ολόκληρου ή σημαντικού μέρους του προγράμματος Η/Υ 35. Κατ επέκταση, υπάρχουν δύο είδη παράνομης αναπαραγω- 31. ΠολΠρωτΑθ 5235/1992, ΕΕμπΔ 1992, σελ Βλ. και ΜονΠρωτΘεσ 1571/1989, ΕΕμπΔ 1991, σελ Στη θεωρία βλ. Μαρίνο, Λογισμικό Ι, ό.π. σελ ΜονΠρωτΑθ 30766/1996, ΔΕΕ 1997, σελ. 94 (με σχόλιο Λ. Κανέλλου). 33. Όπ.αν. σελ Όπ. αν. σελ Άρθρο 4 στ. α Κοινοτικής Οδηγίας. 02/05/14 Digesta ΡΕΝΑ Φωτοστοιχειοθεσία Α. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΗΣ ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ 7 ΤΗΛ FAX
9 Digesta 2004 Η προστασία των προγραμμάτων Η/Υ 261 γής ενός προγράμματος: η «πιστή» αντιγραφή (απομίμηση) και η «μη πιστή» αντιγραφή (literal και non literal copying, αντίστοιχα). Η πιστή αντιγραφή ολόκληρου του προγράμματος Η/Υ δεν ενέχει ιδιαίτερες δυσκολίες ως προς την νομική της αντιμετώπιση. Είναι, κατ ουσίαν, η ευθεία αντιγραφή ενός προγράμματος, κατά την οποία το σύνολο ή ουσιώδες μέρος του πηγαίου ή αντικειμενικού κώδικά του έχουν αντιγραφεί, και συνεπώς και τα δύο προγράμματα, αυθεντικό και αντιγεγραμμένο, είναι γραμμένα στην ίδια γλώσσα προγραμματισμού. Στην προκειμένη περίπτωση, ο δημιουργός του προσβληθέντος προγράμματος θα πρέπει να αποδείξει ότι ο προσβολέας είχε πρόσβαση στο πρόγραμμά του και ότι, όντως, υπάρχει ταυτότητα των πηγαίων κωδίκων ή ουσιώδης ομοιότητα των βασικών στοιχείων των δύο προγραμμάτων. Το θεμελιώδες ζήτημα που κρίνεται στην περίπτωση αυτή είναι το σε τί ακριβώς συνίσταται η ουσιώδης ομοιότητα. Το βασικό κριτήριο σύγκρισης πρέπει, κατά κύριο λόγο, να είναι η ποιοτική στάθμιση και σύγκριση της δομής και της διάταξης των προγραμμάτων, συνεπικουρούμενη, όμως, και από μία ποσοτική σύγκριση των πηγαίων κωδίκων 36. Πολύ πιο δύσκολη και περίπλοκη είναι η περίπτωση κατά την οποία κάποιος δεν αντιγράφει απλώς τον πηγαίο ή τον αντικειμενικό κώδικα του προγράμματος ως έχουν, αλλά υιοθετεί τη δομή και τμήματα του προγράμματος αναπαράγοντάς τα σε άλλη γλώσσα προγραμματισμού («μη πιστή» αντιγραφή). Στις περιπτώσεις αυτές, ενώ ο πηγαίος ή ο αντικειμενικός κώδικας των δύο προγραμμάτων είναι ε- ντελώς διαφορετικός, εντούτοις αυτά έχουν την ίδια δομή, ίδια εξωτερική εμφάνιση και ίδιες ή παρόμοιες λειτουργίες. Στην περίπτωση αυτή, το βάρος απόδειξης της παράνομης αντιγραφής είναι πολύ πιο δύσκολο από ότι στην περίπτωση της ευθείας, «πιστής» αντιγραφής του προστατευόμενου προγράμματος. Η νομολογία των δικαστηρίων των ΗΠΑ έχει, στο πέρασμα του χρόνου, αποκρυσταλλώσει τις βασικές έννοιες και τα στοιχεία βάσει των οποίων πρέπει να γίνεται η σύγκριση και η διάκριση των δύο προγραμμάτων 37. Στην υπόθεση «Whelan Associates Inc. κατά Jaslow Dental Laboratory Inc. and Others» 38 το δικαστήριο κλήθηκε να συγκρίνει δύο προγράμματα που σκοπό είχαν την οργάνωση και διαχείριση οδοντοτεχνικών εργαστηρίων. Τα προγράμματα ήταν γραμμένα σε διαφορετικές γλώσσες προγραμματισμού (EDL και COBOL, αντίστοιχα). Κατά συνέπεια, δεν υπήρχε ουσιώδης ομοιότητα μεταξύ των πηγαίων κωδικών τους. Το Δικαστήριο έκρινε ότι υπήρξε «μη πιστή» αντιγραφή του προστατευομένου έργου, καθ όσον υπήρχαν ουσιώδεις ομοιότητες (substantial similarities) στη δομή, τη σειρά και την οργάνωση (structure, sequence, organization) των 36. Βλ. σχετικά, Μαρίνος, Λογισμικό Ι, ό.π, σελ και του ιδίου, σε: ΕΕμπΔ 1988, ό.π. σελ Βλ. ανάλυση και σχολιασμό της νομολογίας που ακολουθεί σε: Derclaye, Karjala και Grewal, ό.π F. 2nd (3d Cirq. 1986).
10 262 Θεόδωρος Ν. Κριθαράς Digesta 2004 δύο προγραμμάτων. Ακολούθως, το δικαστήριο διερεύνησε το κατά πόσον η «μη πιστή» αντιγραφή συνιστούσε όντως και παράνομη προσβολή του προγράμματος H/Y. H εξέταση και η επεξήγηση του διαχωρισμού μεταξύ ιδέας και έκφρασης θεωρήθηκε ως ο ακρογωνιαίος λίθος για την επίλυση αυτού του ζητήματος. Το δικαστήριο έκρινε ότι ο σκοπός ή η λειτουργία ενός χρηστικού (utilitarian) έργου αποτελούν την ιδέα του, ενώ οτιδήποτε δεν είναι απαραίτητο για την επίτευξη αυτού του σκοπού ή της λειτουργίας αποτελεί την έκφραση της ιδέας 39. Στην προκειμένη περίπτωση, τα δύο αντιπαραβαλλόμενα προγράμματα επιτελούσαν την ίδια λειτουργία, τον ίδιο σκοπό (οργάνωση και διαχείριση οδοντοτεχνικών εργαστηρίων). Ο σκοπός αυτός αποτελεί και την ιδέα του προγράμματος, άρα δεν προστατεύεται από την πνευματική ιδιοκτησία. Συνεπώς, το δικαστήριο δέχτηκε ότι στην περίπτωση που ένας συγκεκριμένος σκοπός μπορεί να επιτευχθεί με περισσότερους τρόπους, οποιαδήποτε μέθοδος μπορεί να επιτύχει τον σκοπό αυτό θα αποτελεί την έκφραση και όχι την ιδέα, και επομένως θα προστατεύεται κατά τις διατάξεις της πνευματικής ιδιοκτησίας 40. Το γεγονός δε, ότι ο ίδιος προγραμματιστής ενεπλάκη στην εξέλιξη και των δύο προγραμμάτων αποτέλεσε για το δικαστήριο σοβαρή ένδειξη ότι πράγματι υπήρξε παράνομη αντιγραφή και προσβολή του αρχικού προγράμματος. Η υπόθεση αυτή εισήγαγε στην νομολογία των ΗΠΑ το λεγόμενο «look and feel» κριτήριο (test) για την διαπίστωση μίας πιθανής παράνομης αντιγραφής ενός προγράμματος Η/Υ. Η βάση του κριτηρίου εδράζεται στο ότι ένα πρόγραμμα Η/Υ μπορεί να προσβληθεί ακόμα και αν δεν έχει αντιγραφεί ο πηγαίος ή ο αντικειμενικός του κώδικας, αλλά το αναπαραχθέν πρόγραμμα μοιάζει (looks) πάρα πολύ και λειτουργεί (feels = acts) κατά παρόμοιο τρόπο με το προστατευόμενο πρόγραμμα. Ο ίδιος συλλογισμός ακολουθήθηκε και στην επόμενη σημαντική απόφαση που απασχόλησε τα δικαστήρια των ΗΠΑ. Η υπόθεση «Lotus Development Corp. κατά Paperback Software International» 41 αφορούσε ένα πρόγραμμα - φυλλομετρητή (spreadsheet program) και ένα συμβατό (compatible) με αυτό πρόγραμμα. Οι ομοιότητες μεταξύ των δύο προγραμμάτων αφορούσαν στο σύστημα εκτέλεσης των ε- ντολών (command menu system) και στον τρόπο οργάνωσης των απεικονιζόμενων πληροφοριών (grid system). Το δικαστήριο εισήγαγε μία εξέταση σε τρία στάδια (three stage test) παρόμοια με το σκεπτικό της υπόθεσης «Whelan» και το «look and feel» τεστ, προκειμένου να διαπιστώσει εάν τα συστήματα διασύνδεσης (user interfaces) προστατεύονται από την πνευματική ιδιοκτησία. Κατά το πρώτο στάδιο της εξέτασης έπρεπε να καθοριστούν οι πιθανοί διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους μία ιδέα μπορεί να εκφραστεί σε γενικότερο επίπεδο και η έκφραση της ιδέας 39. Ό.π. σελ Βλ. σχετικά: Grewal, ό.π. σελ F.Supp. 37 (1990). 02/05/14 Digesta ΡΕΝΑ Φωτοστοιχειοθεσία Α. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΗΣ ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ 7 ΤΗΛ FAX
11 Digesta 2004 Η προστασία των προγραμμάτων Η/Υ 263 σε πιο συγκεκριμένο βαθμό. Στο δεύτερο στάδιο διαπιστώνεται το κατά πόσον η συγκεκριμένη έκφραση της ιδέας περιλαμβάνει ουσιώδη ή μη στοιχεία για την έκφραση της ιδέας εν γένει και, τελικά, εάν αυτά τα ουσιώδη στοιχεία αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα του έργου (τρίτο στάδιο). Με βάση αυτό το σύστημα εξέτασης, το δικαστήριο διεπίστωσε ότι διάφορα προγράμματα φυλλομέτρησης χρησιμοποιούσαν διαφορετικά συστήματα εκτέλεσης εντολών με διαφορετική δομή, ακολουθία και οργάνωση. Συνεπώς, το σύστημα που χρησιμοποιείτο από την ενάγουσα (Lotus) συνιστούσε έκφραση και όχι ιδέα και, ειδικότερα, το σύστημα εκτέλεσης εντολών αποτελούσε ουσιώδες τμήμα του προστατευομένου έργου. Το γεγονός, λοιπόν, ότι οι εναγόμενοι αντέγραψαν τη δομή του συγκεκριμένου συστήματος (δηλαδή της έκφρασης) αποτελούσε, κατά το δικαστήριο, προσβολή του προγράμματος της ενάγουσας. Αναμφίβολα, οι δύο προαναφερόμενες υποθέσεις άνοιξαν τον δρόμο προς μία εμβριθή εξέταση της προσβολής της πνευματικής ιδιοκτησίας και του ακανθώδους ζητήματος του διαχωρισμού ιδέας/έκφρασης στα προγράμματα Η/Υ. Παρ όλα αυτά, το «look and feel» τεστ υπέστη σφοδρή κριτική επί τη βάσει του ότι διευρύνει πάρα πολύ την έκταση προστασίας των προγραμμάτων Η/Υ σε τεχνικά μέρη του έργου, παρέχοντας έτσι τη δυνατότητα στους ενάγοντες να επιζητούν πολύ εύκολα προστασία κατά τις διατάξεις της πνευματικής ιδιοκτησία και, κατά συνέπεια, να απειλείται ο ελεύθερος ανταγωνισμός στη βιομηχανία προγραμμάτων Η/Υ από την ενίσχυση μονοπωλιακών καταστάσεων 42. Το Ομοσπονδιακό Εφετείο των ΗΠΑ αντιμετώπισε αυτές τις σκέψεις στην υ- πόθεση «Computer Associates International κατά Altai» 43 και τελικώς απέρριψε το «look and feel» τεστ. Στην προκειμένη περίπτωση, ο εναγόμενος είχε κατασκευάσει ένα πρόγραμμα χρονοπρογραμματισμού εργασιών (job-scheduling program), με το οποίο ρυθμιζόταν η σειρά κατά την οποία εκτελούνταν τα εργασίες (tasks) από τον υπολογιστή, γραμμένο σε διαφορετική πηγαία γλώσσα από το προστατευόμενο πρόγραμμα. Αφού το δικαστήριο επιβεβαίωσε για άλλη μια φορά ότι ο πηγαίος και ο αντικειμενικός κώδικας προστατεύονται ως έκφραση, σχημάτισε ένα νέο κριτήριο για τη διαπίστωση της «μη πιστής» προσβολής της πνευματικής ιδιοκτησίας. Το κριτήριο αυτό ονομάστηκε «Altai test» και κωδικοποιείται σε τρία στάδια: αφαίρεση, διαχωρισμός και σύγκριση (abstraction, filtration, comparison). To πρώτο στάδιο συνίσταται στην αναγνώριση των διαφόρων σταδίων της διαδικασίας προγραμματισμού με μία λειτουργία ανάλογη της αντίστροφης μεταγλώτισσης (reverse engineering 44 ) ξεκινώντας από τον πηγαίο κώδικα και καταλήγοντας στην τελική λει- 42. Βλ. σχετική κριτική σε Νούσκαλη, ό.π. σελ , 20 USPQ, 2nd, Για το ζήτημα της αντίστροφης μεταγλώτισσης (reverse engineering) βλ. Μαρίνο, Λογισμικό II, ό.π. σελ
ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. Εκμετάλλευση και προστασία προγραμμάτων ηλεκτρονικού υπολογιστή
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών ΝΟΜΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΝΙΑΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ της Ελισάβετ Κ.
Διαβάστε περισσότεραΜετάφραση και δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας (DGT/2013/TIPRs)
Μετάφραση και δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας (DGT/2013/TIPRs) Τελική έκθεση Ιούλιος 2014 ΣΥΝΟΨΗ Σκοπός της μελέτης αυτής είναι να παρουσιάσει ορισμένα από τα κυριότερα ζητήματα που αφορούν τα δικαιώματα
Διαβάστε περισσότεραΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Νομικών Θεμάτων 16.6.2011 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ (53/2011) Θέμα: Αιτιολογημένη γνώμη της Βουλής των Αντιπροσώπων της Ιταλικής Δημοκρατίας σχετικά με την πρόταση
Διαβάστε περισσότεραΙ. Ιγγλεζάκη, Η προστασία του λογισμικού των η/υ
1016 ΕπισκΕ /2006 εταιρικού συμφέροντος. Ένας από τους δυνατούς τρόπους διάθεσης των υπολοίπων καθαρών κερδών είναι η χρησιμοποίησή τους για την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου, ούτως ώστε οι νέες μετοχές
Διαβάστε περισσότεραΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου 8.4.2013 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σχετικά με τον κανονισμό που αφορά την άσκηση των δικαιωμάτων της Ένωσης για την εφαρμογή και την επιβολή των διεθνών
Διαβάστε περισσότεραΠνευματικά Δικαιώματα & Ψηφιακή Πραγματικότητα - Προστασία & Διαχείριση των Πνευματικών Δικαιωμάτων Ψηφιακού Περιεχομένου
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΑΣΗΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Νομικά στο Design Ιωάννης-Ιάκωβος Παραδείσης Ακαδημαϊκό έτος 2005-2006 Κουμαρίδου Βικτώρια (dpsd00036) Πνευματικά Δικαιώματα & Ψηφιακή
Διαβάστε περισσότεραΠνευματικά Δικαιώματα και Ψηφιακή Πραγματικότητα
Πνευματικά Δικαιώματα και Ψηφιακή Πραγματικότητα Τα πνευματικά δικαιώματα αποτελούν ένα πολύ σημαντικό θέμα που θα πρέπει να απασχολήσει σοβαρά έναν πολιτιστικό οργανισμό πριν αποφασίσει να εμπλακεί σε
Διαβάστε περισσότεραΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ
ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 9 Ο ΜΑΘΗΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΙΑ ΠΑΓΓΕ Περιεχόμενα 2 Η λειτουργία του υπολογιστή Κατηγορίες Εντολών Μορφή Εντολών
Διαβάστε περισσότεραΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Αναφορών 25.9.2009 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ Θέμα: Αναφορά 1302/2008, της Estelle Garnier, γαλλικής ιθαγένειας, εξ ονόματος της «Compagnie des avoués près la Cour
Διαβάστε περισσότεραΔομημένος Προγραμματισμός
Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Δομημένος Προγραμματισμός Ενότητα 1: Εισαγωγή Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά Το έργο
Διαβάστε περισσότεραΕισαγωγή στην Πληροφορική
Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Εισαγωγή στην Πληροφορική Ενότητα 8: Λειτουργικά Συστήματα Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ι. Η πρωτότυπη κτήση του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας... 1
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ι. Η πρωτότυπη κτήση του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας...1 1. Εισαγωγή... 1 2. Η λύση του εργατικού δικαίου... 2 2.1. Εισαγωγικά... 2 2.2. Master and Servant Principle... 3 2.3. Η σύγχρονη
Διαβάστε περισσότεραA8-0245/166. Axel Voss Δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στην ψηφιακή ενιαία αγορά COM(2016)0593 C8-0383/ /0280(COD)
5.9.2018 A8-0245/166 Τροπολογία 166 Jean-Marie Cavada εξ ονόματος της Ομάδας ALDE Έκθεση Axel Voss Δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στην ψηφιακή ενιαία αγορά COM(2016)0593 C8-0383/2016 2016/0280(COD)
Διαβάστε περισσότεραΣυνταγματικό Δίκαιο (Σύνταγμα Κυπριακής Δημοκρατίας) LAW 102
Τίτλος Κωδικός Τύπος μαθήματος Επίπεδο Έτος / Εξάμηνο φοίτησης Συνταγματικό Δίκαιο (Σύνταγμα Κυπριακής Δημοκρατίας) LAW 102 Υποχρεωτικό Προπτυχιακό 1 ο / 1 ο (Χειμερινό) ECTS 6 Διαλέξεις / εβδομάδα Στόχος
Διαβάστε περισσότεραΠρόταση ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 14.12.2015 COM(2015) 646 final 2015/0296 (CNS) Πρόταση ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας,
Διαβάστε περισσότεραΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΤΕΚΕ. Κουτσίδης Γιώργος Επιθεωρητής Μέσης Εκπαίδευσης (ΕΜΕ) Σχεδιασμού και Τεχνολογίας
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΤΕΚΕ Κουτσίδης Γιώργος Επιθεωρητής Μέσης Εκπαίδευσης (ΕΜΕ) Σχεδιασμού και Τεχνολογίας 1 Πρέπει να έχει ετοιμαστεί η καινοτόμος πρότασή σας μέσα από μια σύντομη περιγραφή
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 6 Λογισμικό Εφαρμογών. Εφαρμογές Πληροφορικής Κεφ.6 Καραμαούνας Πολύκαρπος 1
Κεφάλαιο 6 Λογισμικό Εφαρμογών Καραμαούνας Πολύκαρπος 1 Λογισμικό Εφαρμογών (application software) Είναι όλα τα προγράμματα που μετατρέπουν τον ΗΥ σε εξειδικευμένο μηχάνημα για συκεκριμένες εργασίες. Περιέχει
Διαβάστε περισσότεραΑρχές Δικαίου Επιχειρήσεων Διάλεξη 11 η
Αρχές Δικαίου Επιχειρήσεων Διάλεξη 11 η Βιομηχανική Ιδιοκτησία Νικόλαος Καρανάσιος Βιομηχανική Ιδιοκτησία Έννοια της Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας Διαδικασία κατοχύρωσης Φορείς Κατοχύρωσης Κόστος κατοχύρωσης
Διαβάστε περισσότεραΤο «κλειστό» σύστημα. Ανοικτές επικοινωνίες... Εισαγωγή στην Τεχνολογία της Πληροφορικής. Εισαγωγή στην τεχνολογία της πληροφορικής
ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Εισαγωγή στην Τεχνολογία της Πληροφορικής ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ Λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών gyannop@law.uoa.gr Το «κλειστό» σύστημα ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ
Διαβάστε περισσότεραΕισήγηση στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Πολιτισμού
«Εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας προς τις Οδηγίες 2001/84/ΕΚ και 2004/48/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2001 και 29ης Απριλίου 2004 σχετικά με το δικαίωμα παρακολούθησης
Διαβάστε περισσότεραΕισαγωγή στα Πληροφοριακά Συστήματα. Ενότητα 9: Πληροφοριακά Συστήματα Ορισμοί
Εισαγωγή στα Πληροφοριακά Συστήματα Ενότητα 9: Πληροφοριακά Συστήματα Ορισμοί Κωνσταντίνος Ταραμπάνης Τμήμα Οργάνωσης & Διοίκησης Επιχειρήσεων ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Κωνσταντίνος Ταραμπάνης
Διαβάστε περισσότεραΗ προστασία της φήμης στα εμπορικά σήματα. Χρήστος Χρυσάνθης
Η προστασία της φήμης στα εμπορικά σήματα Χρήστος Χρυσάνθης ΕΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Μια δικαστική υπόθεση σε εικόνες Lοuis Vuitton κατά My Other Bag (Η.Π.Α. 2016) Louis Vuitton vs. My Other Bag Look alike products
Διαβάστε περισσότεραΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία ιάλεξη 10
ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία ιάλεξη 10 6 Οκτωβρίου, 2005 Ηλίας Κυριακίδης Λέκτορας ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ 2005Ηλίας Κυριακίδης,
Διαβάστε περισσότεραΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας χορηγούνται από τις κυβερνήσεις στους δημιουργούς νέων ιδεών και των νέων εκφράσεων ιδεών με σκοπό να τους προφυλάξουν από τη μίμηση και τον
Διαβάστε περισσότεραΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Βρυξέλλες, 28.5.2003 SEC(2003) 627 τελικό 2002/0123 (COD) ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ σύµφωνα µε το άρθρο 251, παράγραφος 2, δεύτερο εδάφιο
Διαβάστε περισσότεραΔικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και βιβλιοθήκες Περιορισμοί και Τεχνολογικά Μέτρα Προστασίας
Δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και βιβλιοθήκες Περιορισμοί και Τεχνολογικά Μέτρα Προστασίας Μαρία-Δάφνη Παπαδοπούλου, Δρ.Ν., LL.M. Δικηγόρος Επιστημονικός Συνεργάτης Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας
Διαβάστε περισσότεραΠρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 31.10.2016 COM(2016) 703 final 2016/0346 (NLE) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με τη θέση που θα ληφθεί εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Επιτροπή Σύνδεσης στη
Διαβάστε περισσότεραΗ προετοιμασία για την αποχώρηση δεν αποτελεί θέμα μόνο της ΕΕ και των εθνικών αρχών, αλλά και των ιδιωτών.
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ, ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ Βρυξέλλες, 28 Μαρτίου 2018 Rev1 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΟΥΣ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΗΝΩΜΕΝΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΕΣ
Διαβάστε περισσότεραΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2011/0430(COD) της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Νομικών Θεμάτων 20.7.2012 2011/0430(COD) ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων προς την Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας σχετικά με την πρόταση
Διαβάστε περισσότεραβιβλίου. ββ ικηγόρος-επιστημονική συνεργάτης ΟΠΙ
Τεχνολογική προστασία & ψηφιακή διαχείριση του βιβλίου. ββ Τετάρτη 19 Ιανουαρίου 2011, EKEBI Ευαγγελία Βαγενά, ΔΝ, DEA ικηγόρος-επιστημονική συνεργάτης ΟΠΙ vagena@dsa.gr Από τον Γουτεμβέργιο ως τον Bill
Διαβάστε περισσότερα* Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στο τριμηνιαίο επιστημονικό περιοδικό «Επισκόπηση Εμπορικού Δικαίου» (ΕπισκΕΔ) 2007, σελ. 269-277
Προστασία των φωτογραφιών κατά το δίκαιο της πνευματικής ιδιοκτησίας Η διατύπωση του άρθρου 6 της Οδηγίας 93/98/ΕΟΚ: Παρατηρήσεις στη ΜΠρΘεσ 40026/2006* * Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στο τριμηνιαίο επιστημονικό
Διαβάστε περισσότεραΠληροφορική 2. Τεχνολογία Λογισμικού
Πληροφορική 2 Τεχνολογία Λογισμικού 1 2 Κρίση Λογισμικού (1968) Στην δεκαετία του 1970 παρατηρήθηκαν μαζικά: Μεγάλες καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση κατασκευής λογισμικών Μεγαλύτερα κόστη ανάπτυξης λογισμικού
Διαβάστε περισσότεραA8-0245/106. João Ferreira, João Pimenta Lopes, Miguel Viegas, Jiří Maštálka εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL
5.9.2018 A8-0245/106 106 Αιτιολογική σκέψη 1 (1) Η Συνθήκη προβλέπει την εγκαθίδρυση εσωτερικής αγοράς και την καθιέρωση ενός συστήματος που θα αποτρέπει τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στην εσωτερική
Διαβάστε περισσότερα(Πράξεις για την ισχύ των οποίων δεν απαιτείται δημοσίευση) ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. της 14ης Μαιον 1991
Αριθ. L 122/42 Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων 17. 5. 91 II (Πράξεις για την ισχύ των οποίων δεν απαιτείται δημοσίευση) ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 14ης Μαιον 1991 για τη νομική προστασία
Διαβάστε περισσότεραΛογισµικόκαιδίκαιο πνευµατικήςιδιοκτησίας θέµαταπροστασίας Ηµερίδα : «Πατέντες λογισµικού» Τεχνικό Επιµελητήριο Ελλάδας / Τµήµα Κεντρικής Μακεδονίας, 11 εκεµβρίου 2012 Μαρία- άφνηπαπαδοπούλου,.ν., LL.M.
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ. 03/01/09 Χαράλαμπος Τζόκας 1
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ 03/01/09 Χαράλαμπος Τζόκας 1 Πρόγραμμα - Προγραμματισμός Πρόγραμμα: Σύνολο εντολών που πρέπει να δοθούν στον Υπολογιστή, ώστε να υλοποιηθεί ο αλγόριθμος της επίλυσης
Διαβάστε περισσότεραΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΜΑΡΙΑ Σ. ΖΙΩΓΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ Σ. ΖΙΩΓΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑ 6 ΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ 6.1 Τι ονοµάζουµε πρόγραµµα υπολογιστή; Ένα πρόγραµµα
Διαβάστε περισσότεραΔικΕΕ C 205/13 Trip-Trap ΔικΕΕ C 421/15 Yoshida
ΔικΕΕ C 30/15 Rubik s Cube ΔΕΚ C 48/09 Lego Juris ΔικΕΕ C 205/13 Trip-Trap ΔικΕΕ C 421/15 Yoshida ΔΕΚ C-299/99 Philips Απόφαση Γερμανικού Δικαστηρίου Ευρεσιτεχνιών 2018 «Nespresso» H προστασία τεχνικών
Διαβάστε περισσότεραΑνάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον κεφ.6 Εισαγωγή στον Προγραμματισμό
Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον κεφ.6 Εισαγωγή στον Προγραμματισμό Μάριος Αραποστάθης Καθηγητής πληροφορικής Βαρβάκειου Λύκειου http://users.sch.gr/mariosarapostathis 6.1 Η έννοια του
Διαβάστε περισσότερα1. Εισαγωγή Οι άδειες χρήσης Δικαιώματα Κύριες άδειες χρήσης Δευτερεύουσες άδειες Η διαδικασία
1. Εισαγωγή...4 2. Οι άδειες χρήσης....5 2.1. Δικαιώματα...5 2.2. Κύριες άδειες χρήσης...6 2.3. Δευτερεύουσες άδειες...7 3. Η διαδικασία...8 4. Συνοψίζοντας...9 5. Αναφορές, σχετικοί συνδέσμοι....10 1.
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 6 ο. Διαχείριση στοιχείων λογισμικού
Κεφάλαιο 6 ο Διαχείριση στοιχείων λογισμικού Διδακτικοί στόχοι Να περιγραφούν οι κύριοι τύποι λογισμικού Να εξεταστεί το λογισμικό συστήματος και τα λειτουργικά συστήματα Να αναλυθούν οι πιο σημαντικές
Διαβάστε περισσότεραΠρογραμματισμός Η/Υ. Προτεινόμενα θέματα εξετάσεων Εργαστήριο. Μέρος 1 ό. ΤΕΙ Λάρισας- Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Πολιτικών Έργων Υποδομής
Προγραμματισμός Η/Υ Προτεινόμενα θέματα εξετάσεων Εργαστήριο Μέρος 1 ό ΤΕΙ Λάρισας- Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Πολιτικών Έργων Υποδομής Ιανουάριος 2011 Καλογιάννης Γρηγόριος Επιστημονικός/ Εργαστηριακός
Διαβάστε περισσότεραΕισαγωγή στις Αρχές της Επιστήμης των ΗΥ
Εισαγωγή στις Αρχές της Επιστήμης των ΗΥ 2.3.1.1. Παπαγιάννη Νάσια Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και Μηχανικός Υπολογιστών ΕΜΠ 1 περιλαμβάνει: Η έννοια του προγράμματος Επίλυση προβλήματος 1. Ακριβή προσδιορισμό
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 2.3: Προγραμματισμός. Επιστήμη ΗΥ Κεφ. 2.3 Καραμαούνας Πολύκαρπος
Κεφάλαιο 2.3: Προγραμματισμός 1 2.3.1 Αναφορά σε γλώσσες προγραμματισμού και «Προγραμματιστικά Υποδείγματα» 2.3.1.1 Πρόγραμμα και Γλώσσες Προγραμματισμού Πρόγραμμα: σύνολο εντολών που χρειάζεται να δοθούν
Διαβάστε περισσότεραΔίκτυα 5G: δυνατότητες και προοπτικές. Patras IQ Χ. Ι. Μπούρας
Δίκτυα 5G: δυνατότητες και προοπτικές Patras IQ 2017 Χ. Ι. Μπούρας Καθηγητής Τμ. Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής Αναπληρωτής Πρυτάνεως Οικονομικών, Προγραμματισμού και Εκτέλεσης Έργων email: bouras@cti.gr
Διαβάστε περισσότεραΣελ.9 προγράμματος ηλεκτρονικού υπολογιστή με δικαιώματα copyright... 1.5 Ευρώπη: η οδηγία 250/1991/ΕΟΚ για τα προγράμματα
ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΙΚΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΙΚΟ ΙΙΔΡΡΥΜΑ ΣΧΟΛΗ ΔΙΙΟΙΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙΙ ΟΙΙΚΟΝΟΜΙΙΑΣ ΔΙΙΑΧΕΙΙΡΡΙΙΣΗ ΠΛΗΡΡΟΦΟΡΡΙΙΩΝ ΚΑΒΑΛΑΣ «ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΤΗΣ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ. Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΑΛΓΟΡΙΘΜΩΝ ΤΩΝ
Διαβάστε περισσότεραΗ ΚΟΙΝΗ ΕΠΟΠΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΟΛ,
EUROPOL JOINT SUPERVISORY BODY ΚΟΙΝΗ ΕΠΟΠΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΟΛ Γνωμοδότηση 08/56 της ΚΕΑ σχετικά με την αναθεωρημένη συμφωνία που πρόκειται να υπογραφεί μεταξύ της Ευρωπόλ και της Eurojust Η ΚΟΙΝΗ ΕΠΟΠΤΙΚΗ
Διαβάστε περισσότεραΠροστασία τεχνολογίας και καινοτομίας
Προστασία τεχνολογίας και καινοτομίας Τα περιουσικά στοιχεία της επιχείρησης Εκτός από το φυσικό κεφάλαιο (ακίνητη περιουσία, αγαθά, εγκαταστάσεις παραγωγής εξοπλισμός) και το οικονομικό κεφάλαιο, υπάρχει
Διαβάστε περισσότεραΠρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Στρασβούργο, 15.4.2014 COM(2014) 17 final 2014/0007 (NLE) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με τη σύναψη της συμφωνίας κοινού αεροπορικού χώρου μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και
Διαβάστε περισσότεραΠρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 19.12.2017 COM(2017) 769 final 2017/0347 (COD) Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 256/2014 του Ευρωπαϊκού
Διαβάστε περισσότεραΠΠρΑΘ 2182/2006. Πρόεδροι Κ. Πετρίδου, Πρόεδρος Πρωτοδικών Εισηγήτρια Θ. Οικονόμου, Πρωτοδίκης Δικηγόροι Α. Mάνος, Ε. Γεωργούντζου, Ε.
ΠΠρΑΘ 2182/2006 Πρόεδροι Κ. Πετρίδου, Πρόεδρος Πρωτοδικών Εισηγήτρια Θ. Οικονόμου, Πρωτοδίκης Δικηγόροι Α. Mάνος, Ε. Γεωργούντζου, Ε. Περράκη Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1 και 6 παρ. 1 Ν 2121/1993
Διαβάστε περισσότεραΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΚΑΙ ΤΑ Μ.Μ.Ε.
Ημερομηνία Ανάρτησης: 12/11/1998 Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΚΑΙ ΤΑ Μ.Μ.Ε. Ομιλία του Προέδρου της ΕΣΗΕΑ Αριστείδη Μανωλάκου, στην εκδήλωση που οργάνωσε το Υπουργείο Εξωτερικών, για τα 50 χρόνια από την Οικουμενική
Διαβάστε περισσότεραΔιαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες η αποχαρακτηρισμένη έκδοση του προαναφερόμενου εγγράφου.
Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 29 Μαΐου 2019 (OR. en) 14707/03 DCL 1 JUSTCIV 242 AΠΟΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ του εγγράφου: 14707/03 /EU RESTRICTED Με ημερομηνία: 17 Νοεμβρίου 2003 νέος χαρακτηρισμός:
Διαβάστε περισσότεραΨηφιοποίηση και διαχείριση ΠΔ:τα ορφανά έργα και η ιστορία τους/ Βασιλικής Στρακαντούνα, ΕΚΠΑ
1 Ενότητες Ψηφιοποίηση και πνευματική Ιδιοκτησία Το πρόβλημα των ορφανών έργων και οι προσπάθειες επίλυσής στην Ευρώπη Κανονιστική ρύθμιση και παρουσίαση της Οδηγίας 2012/28/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Διαβάστε περισσότεραΤο Επαγγελματικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης σας ενημερώνει:
Το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης σας ενημερώνει: Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ Τις τελευταίες εβδομάδες γίνεται πολύς λόγος για τα εμπορικά σήματα, με αφορμή τη «Συμφωνία των Πρεσπών»
Διαβάστε περισσότεραΗ Διεθνής Σύμβαση Patent Cooperation Treaty (www.wipo.org) και η εφαρμογή της στην Ελλάδα.
Παπανικολάου Γεωργία Dpsd 01049 Η Διεθνής Σύμβαση Patent Cooperation Treaty (www.wipo.org) και η εφαρμογή της στην Ελλάδα. Εισαγωγή Παραδοσιακά αντιπαραβάλλεται η βιομηχανική ιδιοκτησία προς την πνευματική
Διαβάστε περισσότεραΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ
ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ Ο Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (Ο.Β.Ι.) ιδρύθηκε το 1987 (Ν.1733/1987), είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, οικονομικά ανεξάρτητο και διοικητικά αυτοτελές.
Διαβάστε περισσότεραΒιοµηχανική ιδιοκτησία & παραγωγή καινοτοµίας Ο ρόλος του µηχανικού
Βιοµηχανική ιδιοκτησία & παραγωγή καινοτοµίας Ο ρόλος του µηχανικού ρ. Σπύρος Ι. Κιαρτζής Πρόεδρος Μόνιµης Επιτροπής Βιοµηχανίας & Νέων Υλικών ΤΕΕ/ΤΚΜ Καινοτοµία & Κοινωνία της Γνώσης Το τρίπτυχο καινοτοµία,
Διαβάστε περισσότεραΔιάταξη Θεματικής Ενότητας DEE 226 / Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας
Διάταξη Θεματικής Ενότητας DEE 226 / Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας Σχολή ΣΟΕΔ Σχολή Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης Πρόγραμμα Σπουδών DEE Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Θεματική Ενότητα DEE 226 Δίκαιο
Διαβάστε περισσότεραΔίκαιο και Internet: 5 πρόσφατες αποφάσεις που αξίζουν την προσοχή μας
Δίκαιο και Internet: 5 πρόσφατες αποφάσεις που αξίζουν την προσοχή μας Βασίλης Καρκατζούνης Δικηγόρος LLM Information Technology Law Υπεύθυνος περιεχομένου Lawspot.gr Δωρεάν WiFi σε κατάστημα και προσβολές
Διαβάστε περισσότεραΟμιλία του Καθηγητή B. Ασημακόπουλου Ειδικού Γραμματέα για την Κοινωνία της Πληροφορίας
1 ο Ετήσιο Συνέδριο για την Πληροφορική και τις Επικοινωνίες στην Παιδεία και την Εκπαίδευση Συνεδρίαση Ολομέλειας με θέμα: «Η Αξιοποίηση των Ψηφιακών Τεχνολογιών στο Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα» Ομιλία
Διαβάστε περισσότεραΟΔΗΓΙΑ 2009/24/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
L 111/16 Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 5.5.2009 ΟΔΗΓΙΕΣ ΟΔΗΓΙΑ 2009/24/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 23ης Απριλίου 2009 για τη νομική προστασία των προγραμμάτων ηλεκτρονικών
Διαβάστε περισσότεραΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 12 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 12 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative
Διαβάστε περισσότεραΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΤΕΚΕ
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΤΕΚΕ Κουτσίδης Γιώργος Επιθεωρητής Μέσης Εκπαίδευσης (ΕΜΕ) Σχεδιασμού και Τεχνολογίας Μάριος Κυπριανού Σύμβουλος καθηγητής Σχεδιασμού και Τεχνολογίας 1 Πρέπει να έχει
Διαβάστε περισσότεραΓΝΩΜΗ της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας
ΓΝΩΜΗ της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας Πρόταση Οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και
Διαβάστε περισσότεραΤο λειτουργικό σύστημα. Προγραμματισμός II 1
Το λειτουργικό σύστημα Προγραμματισμός II 1 lalis@inf.uth.gr Συστήματα υπολογιστών Ειδικού σκοπού συστήματα για μια συγκεκριμένη εφαρμογή περιορισμένοι υπολογιστικοί / αποθηκευτικοί πόροι δεν τίθεται θέμα
Διαβάστε περισσότερα4. Συντακτικό μιας γλώσσας είναι το σύνολο των κανόνων που ορίζει τις μορφές με τις οποίες μια λέξη είναι αποδεκτή.
ΑΕσΠΠ-Κεφ6. Εισαγωγή στον προγραμματισμό 1 ΣΩΣΤΟ ΛΑΘΟΣ 1. Οι γλώσσες προγραμματισμού αναπτυχθήκαν με σκοπό την επικοινωνία ανθρώπου μηχανής. 2. Αλγόριθμος = Πρόγραμμα + Δομές Δεδομένων 3. Ένα πρόγραμμα
Διαβάστε περισσότεραΆδειες Creative Commons: σύντομη παρουσίαση
Άδειες Creative Commons: σύντομη παρουσίαση Θεοδώρα Τσώλη Βιβλιοθηκονόμος MSc ΤΕΙ Ηπείρου. Παράρτημα Πρέβεζας. Βιβλιοθήκη. Μάρτιος 2015 Πνευματική ιδιοκτησία Διανοητική ιδιοκτησία ονομάζουμε τα δικαιώματα
Διαβάστε περισσότεραΠρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 11.8.2017 COM(2017) 424 final 2017/0190 (COD) Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1380/2013 σχετικά
Διαβάστε περισσότεραΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΥΣ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΥΣ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΥΣ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΥΣ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Διδάσκουσα Δρ Β Καβακλή Χειμερινό Εξάμηνο 2001 Στόχοι του Μαθήματος! Ανάπτυξη αναλυτικής
Διαβάστε περισσότεραΕΙΔΗ,ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙ- ΣΜΟΥ
Κεφάλαιο 7 ΕΙΔΗ,ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙ- ΣΜΟΥ Ερωτήσεις 1. Να αναφέρετε διαφορές μεταξύ γλωσσών μηχανής και γλωσσών χαμηλού επιπέδου. Οι γλώσσες μηχανής κωδικοποιούν τις εντολές τους με ομάδες
Διαβάστε περισσότεραΠρόγραμμα Πιστοποίησης Γνώσεων και Δεξιοτήτων H/Y ΕΝΟΤΗΤΑ 1: «ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ»
Πρόγραμμα Πιστοποίησης Γνώσεων και Δεξιοτήτων H/Y ΕΝΟΤΗΤΑ 1: «ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ» Μάθημα 0.2: Το Λογισμικό (Software) Δίκτυα υπολογιστών Αντώνης Χατζηνούσκας 2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α. Σκοπός του Μαθήματος
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ και ΕΠΑΓΩΓΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ και ΕΠΑΓΩΓΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Εισήγηση 4A: Έλεγχοι Υποθέσεων και Διαστήματα Εμπιστοσύνης Διδάσκων: Δαφέρμος Βασίλειος ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ
Διαβάστε περισσότεραΤεχνολογία Λογισμικού & Πνευματική Ιδιοκτησία. ΜΥΥ-106 Εισαγωγή στους Η/Υ και στην Πληροφορική
Τεχνολογία Λογισμικού & Πνευματική Ιδιοκτησία ΜΥΥ-106 Εισαγωγή στους Η/Υ και στην Πληροφορική Κύκλος ζωής λογισμικού source: Forouzan, Mosharraf Τροποποιήσεις διόρθωση σφαλμάτων, αλλαγή απαιτήσεων χρήστη,...
Διαβάστε περισσότεραΤο Ρυθμιστικό Πλαίσιο της Ανοικτής Διακυβέρνησης και των Ανοικτών Δεδομένων Μερος Α: Ποιοτικά Χαρακτηριστικά
ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Το Ρυθμιστικό Πλαίσιο της Ανοικτής Διακυβέρνησης και των Ανοικτών Δεδομένων Μερος Α: Ποιοτικά Χαρακτηριστικά 1. Εισαγωγή Σκοπός Σκοπός του παρόντος κεφαλαίου
Διαβάστε περισσότεραΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΒΑΣΕΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Αθηνά Φραγκούλη Ασκ. Δικηγόρος - Απόφοιτος Νομικής ΔΠΘ
ΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΒΑΣΕΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Αθηνά Φραγκούλη Ασκ. Δικηγόρος - Απόφοιτος Νομικής ΔΠΘ 1. Η χρήση βάσεων δεδομένων αναγκαία στη σύγχρονη οικονομία Τις τελευταίες δεκαετίες μια νέα αγορά έχει κάνει την
Διαβάστε περισσότερα10116/14 ΜΧΡ/νικ/ΚΣ 1 DG D 2B
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 21 Μαΐου 2014 (OR. en) 10116/14 FREMP 100 JAI 352 POLGEN 72 ASILE 16 COHOM 88 COPEN 157 CULT 85 DATAPROTECT 78 DROIPEN 78 ECOFIN 501 INF 206 JUSTCIV 130 MI 448
Διαβάστε περισσότεραΗ προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας κατά το ουσιαστικό δίκαιο. Ευάγγελος Χατζίκος Πρόεδρος Πρωτοδικών
Η προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας κατά το ουσιαστικό δίκαιο Ευάγγελος Χατζίκος Πρόεδρος Πρωτοδικών Βασικές Έννοιες Άρθρο 1 1 ν. 2121/1993 Οι πνευματικοί δημιουργοί με τη δημιουργία του έργου, αποκτούν
Διαβάστε περισσότεραΗΔιανοητική Ιδιοκτησία (ΔΙ) στις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις μέσα από το πρόγραμμα IPeuropAware Οδηγοί και εργαλεία για τη διαχείριση της ΔΙ στις ΜΜΕ
ΗΔιανοητική Ιδιοκτησία (ΔΙ) στις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις μέσα από το πρόγραμμα IPeuropAware Οδηγοί και εργαλεία για τη διαχείριση της ΔΙ στις ΜΜΕ Σύνδεσμος Θεσσαλικών Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΘΕΒ)
Διαβάστε περισσότεραΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Νοµικών Θεµάτων 26.4.2012 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ (0046/2012) Αφορά: Αιτιολογηµένη γνώµη του γερµανικού Οµοσπονδιακού Συµβουλίου (Bundesrat) σχετικά µε την πρόταση
Διαβάστε περισσότεραΠρογραμματισμός και Εφαρμογές Υπολογιστών
Προγραμματισμός και Εφαρμογές Υπολογιστών Ενότητα 1: Αλγόριθμοι και Επίλυση Προβλημάτων Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας & Ανάπτυξης Διδάσκων: Κ.Π. Γιαλούρης Μαθησιακοί Στόχοι Ενότητας Απόκτηση αναλυτικής και
Διαβάστε περισσότεραΓΝΩΜΑΤΕΥΣΗ. Χρόνος αναθεώρησης εργασιών που έχουν εκτελεσθεί προ της έγκρισης Α.Π.Ε. Ανώνυµη εταιρεία µέλος του ΣΑΤΕ υπέβαλε το ακόλουθο ερώτηµα:
Νοµική Υπηρεσία ΣΑΤΕ Σταµάτης Σ. Σταµόπουλος, ικηγόρος, Νοµικός Σύµβουλος ΣΑΤΕ Αθήνα, 23.3.2013 ΓΝΩΜΑΤΕΥΣΗ ΘΕΜΑ: Χρόνος αναθεώρησης εργασιών που έχουν εκτελεσθεί προ της έγκρισης Α.Π.Ε. Ανώνυµη εταιρεία
Διαβάστε περισσότεραΒιομηχανική Οργάνωση ΙΙ: Θεωρίες Κρατικής Παρέμβασης & Ανταγωνισμού
Βιομηχανική Οργάνωση ΙΙ: Θεωρίες Κρατικής Παρέμβασης & Ανταγωνισμού Ενότητα 9: Παρέμβαση σε αγορές που δεν είναι εφικτή η παρέμβαση: Κυβερνοχώρος Νικόλαος Γ. Χαριτάκης Σχολή Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών
Διαβάστε περισσότεραΑνάρτηση Απαντήσεων στις Εξετάσεις του μαθήματος «Στοιχεία Δικαίου και Κυβερνοηθική» Πέμπτη, 02 Ιούλιος :15
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ με παραπομπή στις σημειώσεις 1. 1. Η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) είναι Ανεξάρτητη Αρχή, βλ. Σημ. σελ. 11-12. 1. 2.Δ. Ότι πρέπει να διακινούν
Διαβάστε περισσότερα5538/11 GA/ag,nm DG C 1 B
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 11 Φεβρουαρίου 2011 (OR. en) 5538/11 Διοργανικός φάκελος: 2010/0384 (NLE) PI 3 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ Θέμα: ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την έγκριση ενισχυμένης
Διαβάστε περισσότεραΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ. σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 6 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 11.4.2016 COM(2016) 214 final 2012/0011 (COD) ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 6 της Συνθήκης για τη λειτουργία της
Διαβάστε περισσότεραΤο παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς.
Διαβάστε περισσότεραA8-0245/235. Axel Voss Δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στην ψηφιακή ενιαία αγορά COM(2016)0593 C8-0383/ /0280(COD)
5.9.2018 A8-0245/235 235 Άρθρο 38 παράγραφος 3 Για να διασφαλίζεται η λειτουργία των συμφωνιών παραχώρησης άδειας εκμετάλλευσης, οι πάροχοι υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας που αποθηκεύουν και παρέχουν
Διαβάστε περισσότερα- Αθήνα, 13 Απριλίου
Ομιλία του Υφυπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Σπύρου Βούγια, στην Ημερίδα της ΕΕΤΤ με θέμα: «Προς Απελευθέρωση της Ταχυδρομικής Αγοράς: Ευρωπαϊκή Πρακτική και Εθνική Πρωτοβουλία» - Αθήνα, 13 Απριλίου
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 7: Τεχνολογία Λογισμικού
Κεφάλαιο 7: Τεχνολογία Λογισμικού Η Επιστήμη των Υπολογιστών: Μια Ολοκληρωμένη Παρουσίαση (δέκατη αμερικανική έκδοση) J. Glenn Brookshear Copyright 2008 Pearson Education, Inc. Publishing as Pearson Addison-Wesley
Διαβάστε περισσότεραΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ. σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 6 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 24.11.2015 COM(2015) 588 final 2013/0089 (COD) ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 6 της Συνθήκης για τη λειτουργία της
Διαβάστε περισσότεραΠνευματική ιδιοκτησία, βιβλιοθήκες και εξαιρέσεις υπέρ της εκπαίδευσης
Πνευματική ιδιοκτησία, βιβλιοθήκες και εξαιρέσεις υπέρ της εκπαίδευσης Βασιλική Στρακαντούνα Βιβλιοθηκονόμος, Μ.Sc., Νομική Σχολή Ε.Κ.Π.Α Υποψήφια διδάκτωρ. Τμήματος Αρχειονομίας Βιβλιοθηκονομίας, Μουσειολογίας
Διαβάστε περισσότεραΕφετείο Αθηνών Αριθμ. 4505/2014. Προεδρεύων: Ηλ. Γιαρένης, Εφέτης. Δικηγόροι: Γ.-Α. Ζάννος -Δ. Βαρελάς
Εφετείο Αθηνών Αριθμ. 4505/2014 Προεδρεύων: Ηλ. Γιαρένης, Εφέτης Δικηγόροι: Γ.-Α. Ζάννος -Δ. Βαρελάς [...Στο άρθρο 5 της Οδηγίας 2001/29/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου
Διαβάστε περισσότεραΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2013/0088(COD) της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών 24.7.2013 2013/0088(COD) ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών προς
Διαβάστε περισσότεραΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. Περίληψη. της εκτίμησης των επιπτώσεων που συνοδεύει. την πρόταση
EL EL EL ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Περίληψη της εκτίμησης των επιπτώσεων που συνοδεύει την πρόταση ΟΔΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση της οδηγίας
Διαβάστε περισσότεραΔιαχείριση Έργων. Ενότητα 7: Εκτέλεση, παρακολούθηση και έλεγχος έργου
Διαχείριση Έργων Ενότητα 7: Εκτέλεση, παρακολούθηση και έλεγχος έργου Μπεληγιάννης Γρηγόριος Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων (Δ.Ε.Α.Π.Τ.)
Διαβάστε περισσότεραΑρχιτεκτονικές Υπολογιστών
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Μάθηµα: Αρχιτεκτονικές Υπολογιστών Βασικά Συστατικά ενός Υπολογιστικού Συστήµατος ( οµή Οργάνωση) ιδάσκων:αναπλ.καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης clam@unipi.gr Αρχιτεκτονικές Υπολογιστών
Διαβάστε περισσότεραΥπολογιστικής Σκέψης
Απόκτηση και καλλιέργεια Υπολογιστικής Σκέψης Διακριτά Μαθηματικά Εισαγωγή στους Αλγόριθμους Αλγοριθμικά Θέματα Ασύρματων Δικτύων Υπολογιστική Επιστήμη και Πολιτισμός Τι είναι η υπολογιστική σκέψη; Οι
Διαβάστε περισσότεραA8-0245/137. Axel Voss Δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στην ψηφιακή ενιαία αγορά (COM(2016) C8-0383/ /0280(COD))
6.9.2018 A8-0245/137 137 Αιτιολογική σκέψη 31 (31) Ο ελεύθερος και πολυφωνικός Τύπος είναι απαραίτητος για να διασφαλίζεται η ποιοτική δημοσιογραφία και η πρόσβαση των πολιτών στην ενημέρωση. Συμβάλλει
Διαβάστε περισσότεραA8-0245/194. Axel Voss Δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στην ψηφιακή ενιαία αγορά (COM(2016) C8-0383/ /0280(COD))
6.9.2018 A8-0245/194 194 Αιτιολογική σκέψη 21 α (νέα) (21α) Είναι απαραίτητο να υπάρξει αναγνώριση του ενδιαφέροντος του κοινού να συμμετάσχει στη δημόσια σφαίρα χωρίς αδικαιολόγητους περιορισμούς που
Διαβάστε περισσότερα