Δημιουργική Γραφή. l Του Δρ. Κλείτου Ιωαννίδη Θρησκειολόγου-Καθηγητή Φιλοσοφίας Ο

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Δημιουργική Γραφή. l Του Δρ. Κλείτου Ιωαννίδη Θρησκειολόγου-Καθηγητή Φιλοσοφίας Ο"

Transcript

1 Δημιουργική Γραφή l Του Δρ. Κλείτου Ιωαννίδη Θρησκειολόγου-Καθηγητή Φιλοσοφίας Ο Αρτούρ Ρεμπό, ο μεγάλος Γάλλος ποιητής του 19ου αιώνα (που πέρασε και από την Κύπρο στα 1878, εργάστηκε στην Ξυλοφάγου και στην οικοδομή του Κυβερνείου στο Τρόοδος), συνοψίζει αυτό, που θα γίνει σήμερα, σ αυτό το μικρό εργαστήρι δημιουργικής γραφής, λέγοντας: Βιαστικός, για να βρω τον τόπο και τη διατύπωση. Τον τόπο: Ο τόπος του καθενός δεν είναι μόνο ο εξωτερικός τόπος, είναι και ο νοητός τόπος, όπως είπε και ο Πλάτων στην Πολιτεία, είναι ο τόπος της ψυχής του, ο τόπος του είναι του. Το να βρεις αυτόν τον τόπο μέσα σου, και ν αποτελεί το σταθερό σημείο αναφοράς σου δεν είναι μια εύκολη πραγμάτωση. Εκεί καταθέτεις όλες τις εμπειρίες σου, όλους τους πειραματισμούς σου, και από εκεί αντλείς για την έκφρασή σου. Η διατύπωση: Η διατύπωση, όπως έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες, τέλος γαρ, η μορφή, όλων των πραγμάτων, σκοπός είναι η μορφή. Είναι η σάρκωση αυτού, που έχουμε μέσα μας ως λόγο, και είναι αυτό που δημιουργείται στον χρόνο, και παραμένει εκεί, αμετάβλητο, αμετακίνητο, απολιθωμένο. Ο Παρθενώνας μία φορά έγινε, η Τζοκόντα, μία φορά έγινε και είναι εκεί, εκείνη η ακαριαία στιγμή, ως μορφή μέσα στον χρόνο, η οποία εκφράζει το πνεύμα των δημιουργών τους και παράλληλα αποτελεί σημείο αναμέτρησης για τους κατοπινούς. Ας πάρουμε, για παράδειγμα, τον Όμηρο, ο οποίος, όπως λέει και ο Λογγίνος στο Περί ύψους, «Ἀρέσκει τοῖς πᾱσι καὶ εἰς πάντα χρόνον». Και αυτό είναι το θαύμα του Ομήρου, ότι κατάφερε ν αρέσει τοις πάσι και εις πάντα χρόνον. Η μορφή του ομηρικού έπους είναι παρούσα από το 800 π.χ. (διότι φυσικά η καταγραφή έγινε επί Πεισιστράτου) και την Ελλάδα παιδεύει, καθώς είπε ο Πλάτων, μορφώνει δηλαδή τους Έλληνες. Και ο Αισχύλος πρόσθεσε: Οι τραγωδίες μου δεν είναι τίποτε άλλο παρά τεμάχια, ψυχία, από το πλούσιο τραπέζι του Ομήρου. Αυτά, για να εξηγήσω το σημείο αναμέτρησης, που έχει ο κάθε δημιουργός, αναλαμβάνοντας το δύσκολο έργο της έκφρασης. 74 Eνατενίσεις

2 Η ζωή περνά, συνήθως, από τρεις φάσεις: Πρώτα είναι ο πειραματισμός. Μετά έρχεται η εμπειρία, μέσα από τους πειραματισμούς της ζωής, τις επιλογές που κάνουμε, μέσα από έρωτα, από την οικογένεια, από το επάγγελμα, από τις σχέσεις γενικά. Αυτό, τελικά, μας δίνει την εμπειρία. Και αν έχουμε δημιουργικό τάλαντο, σε κάποιο στάδιο οδηγούμαστε στην έκφραση. Δηλαδή, εκείνο που θέλουμε να διατυπώσουμε, κατά τον Ρεμπό, γίνεται μορφή, φόρμα, μέσα στον αισθητό κόσμο. Στην κλίμακα των αξιών, που στέκει του καθενός το έργο, εξαρτάται πού βάζουμε τον δικό μας πήχη. Είναι άνθρωποι, που αρκούνται να έχουν μια ελάσσονα θέση μέσα στο παγκόσμιο δημιουργικό γίγνεσθαι, και άνθρωποι, οι οποίοι έχουν φιλοδοξίες- και καλώς και θέλουν να βρίσκονται στην κορυφή. Εκείνοι επιδιώκουν το μοναδικό και ανεπανάληπτο. Λέει ο Μαγιακόφσκι: Θα ήθελα να ξυπνήσουν όλοι οι μεγάλοι νεκροί του παρελθόντος και να μου πουν: Εγώ δεν θα μπορούσα να κάνω αυτό το έργο, που κάνεις εσύ. Δηλαδή, όλα τα σημεία αναμέτρησης, που είχε μέσα του, είναι εκεί κατατεθειμένα στον τόπο της ψυχής του, αναμετριέται μαζί τους στη δημιουργική πράξη, την προσωπική γραφή. Το μοναδικό και ανεπανάληπτο, φυσικά, δεν το επιτυγχάνουν όλοι ή μπορεί να το επιτύχουν σ ένα μικρό μέρος του έργου τους. Από εκεί ξεκινά όλη η περιπέτεια της γραφής. Αν η λογοτεχνία, γιατί περί λογοτεχνίας πρόκειται, είναι η συνείδηση της ζωής, τότε, όπως έλεγε ο Έλιοτ, το μεγαλύτερο μέρος από τη δουλειά ενός συγγραφέα είναι έργο κριτικό, δηλαδή αυτοκριτικό. Ενώ γράφεις, κρίνεις τον εαυτό σου, κάνεις την εσωτερική ανασκόπηση. Γράφοντας, βρίσκεις το υλικό σου, το οποίο θα σε διατυπώσει στον μέγιστο δυνατό βαθμό. Πρέπει να κατέχεις τη γλώσσα, που είναι το όργανό σου, που στην προκειμένη περίπτωση είναι η Ελληνική. Δεν είναι όμως αρκετό να κατέχεις τη γλώσσα γραμματικά ή συντακτικά, θα πρέπει αυτή τη γλώσσα να τη χειρίζεσαι με τέτοιο τρόπο, ώστε να εκφράσει το ανεπανάληπτο του περιεχομένου της συνείδησής σου. Και αν η συνείδησή σου, το περιεχόμενό της (όπως έλεγε ο Κρισναμούρτι, η συνείδησή μας είναι το περιεχόμενό της), είναι μεγάλη, κι έχεις την ικανότητα της σάρκωσης του λόγου, του λόγου της συνείδησής σου, τότε θα παράξεις έργο μεγάλο. Εάν είναι μικρή, το περιεχόμενό της θα ναι μικρό, και μοιραία θα παράξεις έργο μικρό, με ελλείψεις γλωσσικές και νοηματικές, με περιορισμό στις ευαισθησίες. Η κατηγορία της ευαισθησίας είναι κάτι το οποίο καλλιεργεί, κατά κανόνα, ο λογοτέχνης, ο μουσικός, ο γλύπτης, ο ζωγράφος. Η ευαισθησία είναι εκείνη που ανοίγει τις κεραίες του καλλιτέχνη στο σύμπαν, στους άλλους ανθρώπους, στη φύση, για να του προσκομίσει εκείνο το υλικό, εκείνες τις εμπνεύσεις, κι εκείνη τη φαντασία, που θα επιτρέψουν τη διατύπωση του έργου του. Αναφέρθηκα στην έμπνευση, στη φαντασία, θ αναφερθώ και στην ενόραση. Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι κινούνται εντελώς οριζόντια. Το είδαμε με τον σοσιαλιστικό ρεαλισμό, δηλαδή, μόνο στο κοινωνικό, το πολιτικό, το οικονομικό, ό,τι είναι δηλαδή η κοινωνία των ανθρώπων. Καταγγέλλουν τα κακώς κείμενα μέσα από την οπτική γωνία της αδικίας, ή της δικαιοσύνης, και όλων αυτών τα οποία ενοχλούν την ομαλή διεξαγωγή του κοινωνικού συνόλου. Αυτό το οριζόντιο δεν επιτρέπει άλματα στη σκέψη, ούτε στη φαντασία, αλλά ούτε και στην έμπνευση. Ο νους είναι ο οργανωτής των πραγμάτων. Όπως έλεγε ο Πωλ Βαλερύ, ένας εκ των πέντε μεγάλων ποιητών του εικοστού αιώνος (θεωρώ τον Τ.Σ. Έλιοτ, τον Έζρα Πάουντ, τον Κωνσταντίνο Καβάφη, τον Σαιν Τζων Περς και τον Πωλ Βαλερύ, τους πέντε μεγάλους του εικοστού αιώνος), τον πρώτο στίχο δίνει ο Θεός, τα υπόλοιπα είναι μόχθος. Εάν η έμπνευση, που είναι θεία έλξη μέσα στη συνείδηση του καλλιτέχνη-δημιουργού, του δώσει κάτι από τη θεία επίνοια, από τη θεία χάρη, εκείνο που πήρε ως αρχική σύλληψη, μέσα από την ευαισθησία και την όλη διάταξη του είναι του, θα πρέπει να το οργανώσει. Και τούτο θα το καταφέρει διά της ευαισθησίας του, αλλά και διά της νοητικής του συγκρότησης. Κι έτσι ερχόμαστε σ ένα μεγάλο κεφάλαιο, που λέγεται σκέψη. Δεν μπορεί ο άνθρωπος να δημιουργήσει οτιδήποτε σημαντικό, εάν δεν ξέρει να σκέπτεται. Η σκέψη, στη δημιουργία, είναι ο ακρογωνιαίος λίθος, είναι το θεμέλιο. Σκέπτομαι, σημαίνει είμαι ικανός να γεωμετρήσω και να οργανώσω τα πράγματα με τέτοιο τρόπο, ώστε η μορφή μου να είναι κατειργασμένη σε τέτοιο βαθμό, ώστε να γίνει άγαλμα, για το οποίο έλεγε ο Πλωτίνος, Μὴ παύσῃ τεκταίνων τὸ σὸν ἂγαλμα. Δηλαδή, μη σταματήσεις να πλάθεις, να γλύφεις το δικό σου άγαλμα. Στην προκειμένη περίπτωση πρόκειται για το άγαλμα της τέχνης σου. Και άγαλμα σημαίνει, ἐφ ᾧ τις ἀγάλλεται, εκείνο το οποίο χαίρεται όταν βλέπει, όταν το νοιώθει, όταν το ακούει, όταν το αισθάνεται η ψυχή. Συνεπώς, η σκέψη, η οποία είναι στο κέντρο των πραγμάτων (για να μπορέσει ο δημιουργός να γεωμετρήσει την επίνοια του πνεύματος), θα πρέπει να καλλιεργηθεί σε μεγάλο βαθμό. Όπως είπε ο Έλιοτ για την ποίηση: Δεν μπορείς πια να γράψεις ποίηση, χωρίς να Eνατενίσεις 75

3 ξεκινάς από τις Βέδδες, να περνάς από τον Όμηρο, από τους προσωκρατικούς, τους τραγικούς, τους μεγάλους φιλοσόφους της αρχαιότητας, τη Βίβλο (Παλαιά και Καινή Διαθήκη), τους μεγάλους Πατέρες της Εκκλησίας και να έρχεσαι στον ευρωπαϊκό πολιτισμό, τον Σαίξπηρ, τον Μολιέρο, τον Γκαίτε, και ύστερα να έρθεις στον εαυτό σου. Θα μου πείτε, είναι δυνατόν ένας άνθρωπος που θέλει να δημιουργήσει, να γνωρίσει όλα αυτά τα πράγματα; Ο Μακρυγιάννης δεν γνώριζε το μέγεθος του πολιτισμού, σ ανατολή και δύση. Ούτε ο ζωγράφος Θεόφιλος. Ναι, όμως εάν ο Μακρυγιάννης είναι αυτό, που είναι για τους Έλληνες και έχει την ομορφιά της αθωότητας και της παιδικότητας, αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι οι Έλληνες δημιουργοί είναι Μακρυγιάννηδες ή Θεόφιλοι. Αυτοί, μέσα από τους αιώνες, έγιναν οι καταλύτες του δημοτικού άσματος και της δημοτικής παράδοσης του έθνους, ενώ παράλληλα μέσα στη συμπύκνωση αυτών των αιώνων έφθασαν σ εκείνη την εκπληκτική απλότητα, που εκδηλώνει η παιδικότητα της ψυχής τους. Και είναι όντως μια μεγάλη δημιουργία. Ένας πολύτιμος λίθος, ένα πετράδι, ένας μαργαρίτης, ένα σμαράγδι, θέλουν χιλιάδες χρόνια για να γίνουν. Το να παρουσιαστούν τέτοιες περιπτώσεις, τούτο είναι αποτέλεσμα χιλιάδων χρόνων εμπειρίας. Από την άλλη, έχουμε λόγιους ποιητές, όπως είναι ο Καβάφης, όπως είναι ο Σεφέρης, οι οποίοι εκφράζουν αυτό τον κόσμο, τον οποίο περιέγραψε ο Τ.Σ. Έλιοτ, δηλαδή όλο τον πολιτισμό. Είναι ανοιγμένοι σ ολόκληρη την οικουμένη, αντλούν από πηγές, που έδωσε ο παγκόσμιος πολιτισμός και προσλαμβάνουν όλο αυτό το υλικό, προκειμένου να διατυπώσουν τα της ψυχής τους. Γι αυτό χρειάζεται να γνωρίζει κανείς Ιστορία. Ο Καβάφης, φέρ ειπείν, ήξερε όλη την αρχαία Ιστορία, και διάβαζε τρεις χαρακτηριστικούς συγγραφείς: Διάβαζε τον Πολύβιο τον Μεγαλοπολίτη, τις Ιστορίες του, κάτι πολύ δύσκολο, την Ελλάδος Περιήγηση του Παυσανία, και το Εις Απολλώνιον τον Τυανέα του Φιλοστράτου. Ήξερε ακόμα και τις βρύσες των αρχαίων! Αυτή η λεπτομέρεια, καμιά φορά, κουράζει, αλλά μπορεί και ν αναδείξει έναν πολύ σημαντικό συγγραφέα. Ήξερε τη μυθολογία, ήξερε τον βυζαντινό πολιτισμό, και ήταν δόκιμος γνώστης πολλών πραγμάτων του παγκόσμιου πολιτισμού. Μέσω αυτών εκφράζεται ο οικουμενικός πολιτισμός, τον οποίο άνοιξε στην οικουμένη ο μέγας Αλέξανδρος. Εάν διαβάσετε Διονύσιο Σολωμό, φέρ ειπείν, μ εκείνα τα υπέροχα, τα μοναδικά διαμάντια, και δείτε τα σχεδιάσματα, που έκανε στην ποίησή του, των Ελεύθερων Πολιορκημένων, θα εκπλαγείτε για πόσα χρόνια δούλευε μερικές ποιητικές φόρμες. Και ο κώδικας γραφής του αναλύεται μέσα απ όλα εκείνα τα τετράδια, τα οποία χρησιμοποίησε, για να φθάσει στο έκπαγλο, που είναι η τελική μορφή του αγάλματός του. Είναι ένας σμιλευτής του λόγου, όπως σμιλευτής ήταν ο Φειδίας, ο Πραξιτέλης, ο Μιχαήλ Άγγελος. Βλέπετε, υπάρχουν διαφορετικές διεργασίες σε κάθε δημιουργό. Μερικές φορές το ένστικτο, όπως είναι στην περίπτωση του Μακρυγιάννη ή του Θεόφιλου, μπορεί να οδηγήσει σ εκπληκτικά αποτελέσματα, αλλά αυτή είναι η εξαίρεση. Κατά κανόνα δεν οδηγεί σε μεγάλες κατακτήσεις. Ο Ελύτης μου έλεγε ότι μπορεί να χρειαστεί έξι μήνες, αναζητώντας μία λέξη, για να διατυπώσει ένα στίχο. Ήταν ένας εστέτ μεγάλης ολκής και ένας σκληρός δουλευτής του λόγου, σε τέτοιο βαθμό, και ανέμενε από την άσκησή του με τον λόγο μέχρι και έξι μήνες, ώστε να τοποθετήσει μία λέξη σ ένα στίχο. Αυτό μπορεί ο αγαπητός μου φίλος Πάνος Ιωαννίδης να πει ότι σκοτώνει την ποίηση. Μπορεί, αλλά μπορεί και να την αναδείξει στον ύψιστο βαθμό. Απ ό,τι ξέρει και ο ίδιος, από την προσωπική του δημιουργία, έρχεται κι επανέρχεται, σβήνει και γράφει, για να καταλήξει στο τελικό σημείο, το οποίο θα δώσει στο κοινό. Όταν μιλάμε για λογοτεχνία, στην ουσία μιλάμε για εκφραστικά μέσα. Τα πράγματα δεν είναι πολλά, είναι δέκα-δεκαπέντε: ο θάνατος, ο έρωτας, η δυστυχία, η φτώχεια, η αδικία, όλα αυτά που μαστίζουν το ανθρώπινο γένος από καταβολής κόσμου. Το θέμα είναι να βρεις μέσα στο άπειρο της δημιουργίας τις νέες σχέσεις προς τα πράγματα. Δημιουργός είναι εκείνος που βρίσκει τις νέες σχέσεις προς τα πράγματα. Δηλαδή, τα διατυπώνει με τέτοιο τρόπο, ώστε να δώσει το καινούργιο. Κι όπως έλεγε ο Μποντλέρ, ο άλλος μεγάλος Γάλλος ποιητής του 19ου αιώνα, «Στο βάθος του αγνώστου, για να βρεις το καινούργιο». Αυτό το άγνωστο, το ιερό 76 Eνατενίσεις

4 άγνωστο, το μυστήριο, είναι εκείνο από το οποίο αντλεί ο μεγάλος καλλιτέχνης, ο δημιουργός. Αναμετριέται με το άγνωστο, εισέρχεται στον γνόφο του αγνώστου, στο ιερό σκοτάδι, και πηγαίνοντας μπροστά, μέσα στα σκοτεινά (καθώς λέει ο Ιωάννης του Σταυρού, και το επαναλαμβάνει ο Γιώργος Σεφέρης, ο οποίος ήταν πολύ σοφός και διαβασμένος άνθρωπος), για να κομίσει το καινούργιο. Δημιουργία σημαίνει να βρεις τους νέους συνδυασμούς, οι οποίοι να έχουν τον χαρακτήρα της μοναδικότητος και του ανεπανάληπτου. Εκεί κρύβεται η ομορφιά, εκεί κρύβεται η αισθητική χαρά, και είναι το διακριτικό γνώρισμα του κάθε έργου τέχνης, της κάθε μορφής, την οποία ο δημιουργός εκφράζει μέσα από το προσωπικό του έργο. Αναφέρθηκα, σε μεγάλο βαθμό, στη σκέψη, ότι είναι το θεμέλιο, πάνω στο οποίο θα κτιστεί η δημιουργία. Δεν μπορούμε να ξεκινούμε ποτέ από την οροφή. Πρέπει να ξεκινήσουμε από τα θεμέλια. Και τα θεμέλια ενός έργου είναι η σκέψη. Το ίδιο πιστεύω και για τη θρησκεία. Η θρησκεία δεν μπορεί να είναι μεγάλη και σημαντική, εάν δεν έχει ως θεμέλιο τη λογική και τη σκέψη. Το 95% των θρησκευόμενων είναι στο προλογικό στάδιο, ένα μικρό 5% είναι μεταλογικό, εκεί όπου βρίσκεται η βεβαιότητα και η αλήθεια της πίστης. Πιστεύω δεν σημαίνει είμαι στην ασάφεια, στη σύγχυση και στο εύκολο της αποδοχής των πάντων. Πιστεύω σημαίνει ελέγχω, ερευνώ. Ο ίδιος ο Κύριός μας είπε, Ερευνάτε τας Γραφάς, κι όχι δέχεστε ό,τι σας πουν οι διάφοροι, Γραμματείς και Φαρισαίοι, ή οι διάφοροι αφελείς, που βλέπουν θαύματα και πράγματα, τα οποία δεν ισχύουν στην πραγματικότητα. Και η εποχή μας, δόξα τω Θεώ, είναι γεμάτη απ όλους αυτούς τους ψευτοδιδασκάλους απατεώνες. Στην τέχνη, δυστυχώς, υπάρχει, τις πλείστες φορές όχι εσκεμμένα, αλλά ασυνείδητα, αυτή η ευκολία. Το χειρότερο είναι ότι υπάρχει η επιδίωξη όλοι να είναι μεγάλοι, να πάρουν βραβεία, ν αναγνωριστούν. Ο Έλιοτ έλεγε, δεν γίνεσαι μεγάλος με το να το επιδιώκεις. Με την επιδίωξη να γίνω μεγάλος δεν θα γίνω ποτέ μεγάλος. Γίνεσαι μεγάλος, εάν το έργο σου είναι μεγάλο. Και ο χρόνος, ο οποίος θα κρίνει τα πάντα, θ αποδείξει εάν υπάρχει ανθεκτικότητα. Αν εκείνο το οποίο διατύπωσες, κι έγινε μορφή, θ αντέξει, θα έχει διαχρονικότητα. Θα ισχύει εις πάντα χρόνον και εις πάντα τόπον, όπως ισχύει για το έργο του Ομήρου, το οποίο τρέφει τον πολιτισμό από τότε, που εμφανίστηκε, τον παγκόσμιο πολιτισμό, όχι μόνο τον ελληνικό. Επανέρχομαι στο θέμα της δημιουργικής γραφής: τη γνώση του μέσου μου, και στην προκειμένη περίπτωση της γλώσσας. Η γλώσσα είναι η ιστορία του κάθε λαού, του κάθε έθνους, με την ιδιαιτερότητα του λαού και του έθνους, στην ιστορική τους διαδρομή. Εμείς οι Έλληνες, δόξα τω Θεώ, έχουμε την ομορφότερη και πλουσιότερη γλώσσα του κόσμου, με πρωτογενείς έννοιες. Ας πάρουμε τη λέξη αλήθεια, είναι το άλφα το στερητικό και η λήθη, ό,τι δεν έχει λήθη. Η λήθη είναι η αμνησία, το να μην μπορούμε να ενθυμούμαστε πράγματα του ανώτερου κόσμου ή να μην μπορούμε να ενθυμούμαστε ότι έγιναν π.χ. φονικά: Βοήθα, Κύριε, να θυμόμαστε τούτο το φονικό, λέει ο Γ. Σεφέρης. Να μη θυμούμαστε ότι στον κόσμο υπάρχει αδικία, κι ότι υπάρχουν πάσχοντες αδελφοί μας. Η αλήθεια έχει πολλές όψεις. Βρίσκεται στην οριζόντια, αλλά και στην κάθετη διάστασή της. Ο αληθινός καλλιτέχνης, αν δεν γνωρίσει την αλήθεια, δεν θ απελευθερωθεί ο ίδιος και, μέσα από το έργο του, δεν θ απελευθερώσει άλλους. Το, γνώσασθε την αλήθεια και η αλήθεια ελευθερώσει υμάς( του Κυρίου) είναι μια πραγματικότητα στον κόσμο της τέχνης, όπως και της θρησκείας και της φιλοσοφίας, την οποία δεν πρέπει ν αγνοούμε επ ουδενί λόγω. Πώς είναι δυνατόν να γράψω σημαντικά πράγματα, όταν βρίσκομαι μέσα στο πηχτό σκοτάδι της ύλης, χωρίς την ικανότητα ν ανεβώ ψηλά κι απ εκεί να δω τα όντα και τα πράγματα; Λέγει ο Σολωμός: Πάντα ανοιχτά, πάντα άγρυπνα τα μάτια της ψυχής μου. Εάν δεν είναι άγρυπνα και ανοιχτά τα μάτια της ψυχής μου, τότε η συνείδησή μου δεν είναι σε εγρήγορση. Βρίσκομαι σε κατάσταση μη ανάμνησης των πραγμάτων, για να θυμηθώ τον Πλατωνικό Φαίδωνα, και αυτή η μη ανάμνηση των πραγμάτων δεν μου δίνει τη βούληση εκείνη, για να προχωρήσω στην ορθή διατύπωση, στην καταγγελία, αν χρειαστεί, των κακώς κειμένων, αλλά και την αποκάλυψη πραγμάτων, τα οποία εγώ, ως ποιητής, ως πεζογράφος, ως θεατρικός συγγραφέας, θα μπορούσα να δω και να συλλάβω, για να τα φέρω και να τα κομίσω στον κόσμο. Όπως λέει ο Κ. Καβάφης, εκόμισε εις την τέχνην. Κομίζω εις την τέχνην σημαίνει κομίζω νέες μορφές, αλλά και καινούργιο φως. Και δεν ξέρω αν αυτό το καινούργιο φως, λέει και πάλιν ο Καβάφης, ποια καινούργια τυραννία θ αποκαλύψει. Διότι το φως τονίζει το σκοτάδι, όπως τονίζει και τα καλά πράγματα του κόσμου τούτου. Προσωπικά αντιλαμβάνομαι τη λογοτεχνία ως κάτι το πολύ συνθετικό. Η ποίηση είναι τα καθόλου, λέει ο Αριστοτέλης, ενώ η ιστορία είναι τα καθέκαστα. Η ποίηση είναι το οἷα ἄν γένοιτο, όπως θα έπρεπε να είναι, και όχι οία είναι. Επομένως μέσα στην τέχνη μπορεί να είμαι ρεαλιστής, αλλά πρέπει να έχω και πρόταση βίου, σχεδία βίου, την οποία να Eνατενίσεις 77

5 προτείνω στους αναγνώστες μου, όχι ως ένας θεολόγος ιεροκήρυκας, αλλά ως ένας δημιουργός. Υπάρχει ο έμμεσος λόγος στην τέχνη, ο υπαινικτικός λόγος. Υπάρχει το κεκρυμμένο σημείο. Λέει ο Ηράκλειτος, ο μέγας αυτός φιλόσοφος και ποιητής, Ὁ ἄναξ, οἷ τὸ μαντεῖον τὸ ἐν Δελφοῗς, οὒτε κρύπτει, ούτε λέγει αλλά σημαίνει. Ο βασιλιάς, που έχει ως μαντείο του τους Δελφούς, ούτε κρύπτει, δηλαδή δεν συγκαλύπτει τα πράγματα, ούτε λέγει, δηλαδή δεν μιλάει φωναχτά, αλλά στέλνει σημάδια, δηλαδή τους χρησμούς. Και όλη η Καινή Διαθήκη είναι τα σημεία, α εποίησεν ο Ιησούς. Νομίζουν πολλοί σημειολόγοι, όπως ο Ρολάντ Μπαρτ και ο Σωσύρ, που καλλιέργησαν την επιστήμη της σημειολογίας και την επικράτεια των σημείων, ότι είναι κάτι καινούργιο η εύρεση του σημείου. Όχι. Είναι κάτι πολύ παλαιό, και το ήξερε ο Ηράκλειτος, όπως το ήξεραν και οι Ευαγγελιστές, οι οποίοι μίλησαν για τα σημεία, α εποίησεν ο Ιησούς. Και όταν διαβάσει κανείς τον βίο του Ζήνωνος του Κιτιέως, του συμπατριώτη μας, στον βίο των αρχαίων φιλοσόφων του Διογένη Λαερτίου, θα δει ποία σημασία έχει το σημαίνον και το σημαινόμενο, τα σημεία, για τα οποία ομιλούμε. Κι ένα έργο τέχνης, οι μορφές του, αποτελούνται από πολλά σημεία, που έχουν τη γλώσσα τους, η οποία μπορεί, πολλές φορές, να μην είναι οριζόντια ή απόλυτα κάθετη, μπορεί να συνθέτει και τα δύο, να είναι σταυρός, το κάθετο και το οριζόντιο, και να παραπέμπει, να έχει παραβολικό ή αλληγορικό λόγο. Ο μεγάλος καλλιτέχνης, πιστεύω, είναι εκείνος που μπορεί τον παραβολικό ή αλληγορικό λόγο να τον κάνει σύμβολο, δηλαδή συν και βάλλω ομού, δύο κόσμους, τον άνω και τον κάτω, και να μιλήσει με μια τέτοια γλώσσα, ώστε να είναι κομιστής φωτός και αποκαλυπτής αλήθειας. Γι αυτό στον Ίωνα ο Πλάτων, στον μικρό αυτό διάλογο, όπου μιλά για την ποίηση, λέγει, Κοῦφον καὶ πτηνὸν καὶ ιερὸν χρῆμα ὁ ποιητής, δηλαδή ανάλαφρο, που μπορεί να πετάξει και ιερόν χρήμα ο ποιητής, ο δημιουργός. Βλέπετε, υπάρχουν και οι δύο κόσμοι μέσα στον ποιητή, ο οποίος κατορθώνει, όχι μόνο να πείσει, αλλά να οδηγήσει και στην εκστατική χαρά. Αυτό που αποκαλούμε αισθητική χαρά, να μπορεί να το δώσει στον αναγνώστη του μ ένα τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορέσει ο αναγνώστης να ξεπεράσει τη λογική πειθώ, και να φτάσει στην έκσταση. Οὐ γὰρ εἰς πειθὼ τοὺς ἀκροωμένους, λέει ο Λογγίνος, ἀλλὰ εις ἔκστασιν ἂγει τὰ ὑπερφυᾶ. Δηλαδή, δεν φτάνει στη λογική ικανοποίηση, πάει πολύ πιο πέρα, στη χαρά, που δεν εκφράζεται με λόγια, αλλά είναι μια ευεξία και μια ευφορία της ψυχής, πράγματα, τα οποία νιώσαμε όλοι μας, είτε δημιουργώντας, είτε μετέχοντας, κοινωνούντες, ερχόμενοι σε μέθεξη, με το μεγάλο και σημαντικό έργο τέχνης, σε οποιονδήποτε τομέα, ποίηση, γλυπτική, ζωγραφική, μουσική. (Στο δεύτερο μέρος του εργαστηρίου, έχω φέρει μαζί μου αρκετά κείμενα, για να προχωρήσουμε εις βάθος, να δούμε πώς σημαντικοί συγγραφείς, Έλληνες και ξένοι, είδαν το μεγάλο κεφάλαιο της δημιουργικής γραφής και γενικά της δημιουργίας). Είπα προηγουμένως ότι σ αυτό το σύμπαν τα πάντα είναι σχέσεις. Σχέσεις με τον εαυτό μας, σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους, σχέσεις με τη φύση, σχέσεις με τον Θεό. Στην τέχνη οι σχέσεις είναι σημεία αναφοράς, είναι η όλη σημειολογία ενός έργου. Πάρτε για παράδειγμα τους Αδελφούς Καραμαζώφ. Πρόκειται για μια τεράστια αποθήκη σχέσεων, οι οποίες μετασχηματίζονται, ώσπου να πάρουν την τελική τους έκφραση, μέσα από την περιπέτεια της γραφής. Πάρτε τον Οιδίποδα Τύραννο του Σοφοκλή, θα δείτε τις σχέσεις, προς τα πίσω, σ εκείνο το παρόν το άγνωστο, και στο μέλλον. Ο Τειρεσίας θα του πει, σε μια κρίσιμη στιγμή, Ἥδ ἡμέρα φύσει σε καὶ διαφθερεῗ, σήμερα θα γεννηθείς και θα πεθάνεις. Με την αποκάλυψη της αλήθειας γεννιέται ο Οιδίπους, γνωρίζει τον εαυτό του, ερευνώντας, αλλά ταυτόχρονα πεθαίνει, δεν είναι πια ο ίδιος, από τη στιγμή που γνωρίζει την αλήθεια. Τούτο δηλώνει την πεμπτουσία του θεάτρου. Μια θεατρική παράσταση είναι μια γέννηση κι ένας θάνατος. Γεννιέται ο Οιδίπους τη μέρα, που αποκαλύπτεται η αλήθεια, αλλά και πεθαίνει ταυτόχρονα. Όλες οι σχέσεις, που είχε, συγχέονται. Με τη μητέρα του, με τα παιδιά του. Είναι ταυτόχρονα υιός και σύζυγος, και είναι πατέρας και αδελφός. Συγχέει τους χρόνους μέσα του, εκφράζει, δηλαδή, τον άνθρωπο τέρας. Στον Οιδίποδα Τύραννο λειτουργεί το τρίτο βασίλειο. Ποιος είναι πατέρας και αδελφός, ποιος είναι γιος και σύζυγος; Μόνο τα ζώα! Τα ζώα, που δεν έχουν γνώση. Είναι το τρίτο βασίλειο. Και όταν ανακαλύψει την αλήθεια, τον άνθρωπο, όπως είπε ο ίδιος στη σφίγγα, τότε το τέρας σκάζει. Μετά αρχίζει ο άλλος μεγάλος αγώνας του, όταν βλέπει πλέον, εφόσον έχει εξορύξει τα μάτια του, αρχίζει την περιπέτεια έξω από τη Θήβα. Οδηγείται στην Αθήνα, στον Κολωνό, κι εκεί, με τον άλλο μεγάλο ήρωα, τον Θησέα, οδεύει προς τον ουρανό, γίνεται η μυστική ανάληψή του στον ουρανό, στο πέμπτο βασίλειο (βασιλεία του Θεού). Βλέπετε, ένας ήρωας καλύπτει ταυτόχρονα και τα τρία βασίλεια της φύσεως. Μέσα από τον μυθικό λόγο, την αλληγορία, την παραπομπή σε σχήματα και μορφές, τα οποία αποτελούν τα σημεία στα οποία αναφέρθηκα προηγουμένως και τελείται η θεατρική πράξη, βρίσκεται η μαγική σχέση σκη- 78 Eνατενίσεις

6 νής και πλατείας, με σκοπό τον έλεον και τον φόβο, όπως λέγει ο Αριστοτέλης, και τελικά την κάθαρση, στην οποία οδηγούν ο έλεος και ο φόβος, τη θεραπεία αμφοτέρων, δρώντων και πασχόντων. Στην πλατεία οι θεατές πλάθουν, την ίδια ώρα, ενώ παίζεται το έργο, τους ήρωες, πλάθουν την παράσταση, κατά τρόπο φαντασιακό, εντός τους. Ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο στην τέχνη είναι η φαντασία. Όταν δημιουργεί ένας άνθρωπος χωρίς φαντασία, τότε δεν μπορεί να φτάσει μακριά. Ο Ελύτης, στα Ανοιχτά Χαρτιά, μιλάει για την άπειρη συνδυαστική της φαντασίας. Εάν δεν έχει φαντασία ο συγγραφέας, ο καλλιτέχνης-δημιουργός, τότε κινδυνεύει ν αφήσει το έργο του σ ένα μονοδιάστατο, κλειστό, ασφυκτικό χώρο. Η φαντασία είναι το άνοιγμα του πνεύματος. Είναι μια κατηγορία του πνεύματος εκπληκτική. Είναι η ίδια ελευθερία, η οποία επιτρέπει στον δημιουργό να κινηθεί σ όλους τους χρόνους, παρελθόν, παρόν, μέλλον, αλλά και να συλλάβει τα ασύλληπτα, ως ακαριαίες στιγμές. Εκεί γίνεται η έκρηξη του πνευματικού πυρός, γίνεται το εξαίφνης, που λέγει το Συμπόσιο. Μετά από πολλή συνουσία, όπως λέγει, εξαίφνης, εξέρχεται το φως, το οποίο φωτίζει τα πράγματα, και φωτίζει τον δημιουργό και τη δημιουργία του. Όπως λεει ο Αντρέ Μαλρώ, ο μεγάλος Γάλλος συγγραφέας του εικοστού αιώνα, τα σώματά μας μπορεί να μην μπορέσουμε να τ αναστήσουμε, μπορούμε ν αναστήσουμε τα όνειρά μας (το βάλανε και πάνω στον τάφο του, στο Πάνθεον στο Παρίσι). Πώς θ αναστήσουμε τα όνειρά μας, αν δεν έχουμε φαντασία, αν δεν έχουμε ενόραση, αν δεν έχουμε τη δυνατότητα του πνεύματος, ν αναχθούμε στα ύψη του ουρανού, στα βάθη της κόλασης, στα εδώ και στα επέκεινα. Η φαντασία είναι εκείνη που μας δίνει τη μεγαλύτερη ελευθερία. Διότι το ζητούμενο, σε όλη την καλλιτεχνική δημιουργία, δεν είναι μόνο η χαρά και η έκφραση, αλλά και η ελευθερία. Ελευθερία και φαντασία είναι δύο μεγέθη πολύ σημαντικά στην καλλιτεχνική δημιουργία, και όταν δημιουργούμε, θα πρέπει να έχουμε τη φαντασία ως ικανή συνδυαστική άπειρης πνοής. Το κεφάλαιο της δημιουργικής γραφής, αγαπητοί φίλοι και φίλες, είναι τεράστιο. Απλώς έθεσα ένα μικρό προβληματισμό για εκείνον που θέλει ν ασχοληθεί σοβαρά με το μεγάλο κεφάλαιο της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Τούτο ισχύει και για τους φιλοσόφους, τους επιστήμονες και όλους όσοι χρησιμοποιούν το πνεύμα. Εξέρχονται δηλαδή από την επαναληπτικότητα των πραγμάτων, όπως θα έλεγε ο Μπερξόν, και εισέρχονται μές στη δημιουργική πνοή της ζωής. Ο Θεός, λέει ο Μπερξόν, δεν είναι το ον, αλλά το γίγνεσθαι. Το σύμπαν είναι εν κινήσει και όλα βρίσκονται εν κινήσει. Δὶς εἰς τὸν αὐτὸν ποταμόν, λέγει ο Ηράκλειτος, οὐκ ἒστιν ἐμβῆναι οὐδὲ θνητῆς οὐσίας δὶς ἃψασθε. Δυο φορές δεν μπορεί να μπούμε στο ίδιο ποτάμι, γιατί ρέει το ποτάμι. Και δεν μπορούμε ν αγγίξουμε δυο φορές τη θνητή ουσία. Τὰ πάντα ρεῗ. Όλα είναι σε διαρκή κίνηση και ροή. Εάν δεν καταλάβουμε αυτή την αέναη κίνηση των πραγμάτων, που είναι η ζωτική ορμή της θείας πραγματικότητας και της θείας ζωής, τότε πώς θα μπούμε στο μεγάλο ποτάμι να δημιουργήσουμε; Θα μας καταλάβει το ίδιο το σύμπαν και θα μας αφήσει πίσω. Άντεξαν στον χρόνο όσοι έκαναν άλμα, όπως έλεγε ο Ελύτης, μεγαλύτερο από τον χρόνο, από τη ροή, δηλαδή, των πραγμάτων. Κι εδώ το πρόβλημά μας είναι πρόβλημα υπαρξιακό. Ο άνθρωπος, ναυαγός μέσα στον χρόνο, τουτέστιν μέσα στη φθορά, πρέπει να μπορέσει, με τη δύναμη του πνεύματός του, ν αναστήσει τον εαυτό του, το πνεύμα του, αλλά και τα όνειρά του. Η ανάσταση του πνεύματος είναι εκείνη που δίνει τη δυνατότητα στον άνθρωπο να γίνει δημιουργός. Αν είναι απλώς επαναληπτικός φορέας της παράδοσης, της κοινωνίας, των προσωπικών του προβλημάτων, δεν θα πάει πολύ μακριά η δημιουργία του. Θα χαθεί μαζί μ εκείνον. Κι έχουμε άπειρες τέτοιες περιπτώσεις. Θ αντέξει στον χρόνο μια δημιουργία, όταν είναι ικανός ο άνθρωπος ν αποσπασθεί από τα πράγματα, να βρεθεί έξω από τον ίδιο τον εαυτό του και τον κόσμο, τον οποίο θέλει να διατυπώσει, και να τον πλάσει με τέτοιο τρόπο, ώστε να είναι εικόνα του άλλου εαυτού του. Δηλαδή, όπως ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο κατ εικόνα και ομοίωση, το ίδιο θα πρέπει και ο δημιουργός άνθρωπος ν ανακαλύψει τον ανώτερό του εαυτό, με το έργο του κατ εικόνα και καθ ομοίωση, δηλαδή να γίνει ποιητής, μιμούμενος τον Θεό, ποιητής ορατών τε πάντων και αοράτων. Η σχέση ορατών και αοράτων είναι εκείνη που δημιουργεί τέχνη, νέες μορφές, και προσφέρει τη δυνατότητα να εξέλθουμε από τον επαναληπτικό κύκλο των πραγμάτων, να φύγουμε από τη γεωμετρία του νου, και να μπούμε, όπως έλεγε ο Πασκάλ, στο esprit de finesse. Να φύγουμε από το esprit geometric, δηλαδή το γεωμετρικό πνεύμα και να φθάσουμε στο εκλεπτυσμένο πνεύμα. Τούτο είναι η παρουσία της θείας χάριτος μέσα μας, η οποία εμπνέει, αναπληροί τα ελλείποντα και θεραπεύει τα ασθενή. Μία από τις δυνατότητες του Θεού, εκτός του ότι είναι αθάνατος, αιώνιος, άπειρος, ακατάληπτος, είναι και η δημιουργική. Αυτή τη δημιουργική δυνατότητα, που μας έδωσε με το κατ εικόνα και καθ ομοίωση, καλούμαστε να κάνουμε ενεργεία, διότι, μέσα μας βρίσκεται δυνάμει και όχι ενεργεία. Στην αφύπνιση βρίσκεται η προσωπική μας δημιουργία. Eνατενίσεις 79

Γιώργης Παυλόπουλος. Τι είναι ποίηση...

Γιώργης Παυλόπουλος. Τι είναι ποίηση... Γιώργης Παυλόπουλος Τι είναι ποίηση... "Αν ένα πουλί μπορούσε να πει με ακρίβεια τι τραγουδάει, γιατί τραγουδάει, και τι είναι αυτό που το κάνει να τραγουδάει, δεν θα τραγούδαγε". Κυρίες και Κύριοι Φίλες

Διαβάστε περισσότερα

Ένα γόνιμο μέλλον. στο παρόν και πνευματικές ιδιότητες που εκδηλώνουν οι Έλληνες όταν κάνουν τα καλά τους έργα

Ένα γόνιμο μέλλον. στο παρόν και πνευματικές ιδιότητες που εκδηλώνουν οι Έλληνες όταν κάνουν τα καλά τους έργα 1 Ένα γόνιμο μέλλον Ένα γόνιμο μέλλον χρειάζεται μια καλή συνείδηση στο παρόν και πνευματικές ιδιότητες που εκδηλώνουν οι Έλληνες όταν κάνουν τα καλά τους έργα Χρειαζόμαστε οι Έλληνες να συνδεθούμε πάλι

Διαβάστε περισσότερα

< > Ο ΚΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ Η ΕΞΗΓΗΣΗ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΝΕΥΜΑ

< > Ο ΚΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ Η ΕΞΗΓΗΣΗ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΝΕΥΜΑ Κ. Γ. ΝΙΚΟΛΟΥΔΑΚΗΣ 1 < > Ο ΚΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ Η ΕΞΗΓΗΣΗ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΝΕΥΜΑ Επαναλαμβάνουμε την έκπληξή μας για τα τεράστια συμπλέγματα γαλαξιών, τις πιο μακρινές

Διαβάστε περισσότερα

Χρήστος Τερζίδης: Δεν υπάρχει το συναίσθημα της αυτοθυσίας αν μιλάμε για πραγματικά όνειρα

Χρήστος Τερζίδης: Δεν υπάρχει το συναίσθημα της αυτοθυσίας αν μιλάμε για πραγματικά όνειρα Χρήστος Τερζίδης: Δεν υπάρχει το συναίσθημα της αυτοθυσίας αν μιλάμε για πραγματικά όνειρα 21/04/2015 Το φως της λάμπας πάνω στο τραπέζι αχνοφέγγει για να βρίσκουν οι λέξεις πιο εύκολα το δρόμο τους μέσα

Διαβάστε περισσότερα

«Το κορίτσι με τα πορτοκάλια»

«Το κορίτσι με τα πορτοκάλια» «Το κορίτσι με τα πορτοκάλια» «Κάθεσαι καλά, Γκέοργκ; Καλύτερα να καθίσεις, γιατί σκοπεύω να σου διηγηθώ μια ιστορία για γερά νεύρα». Με αυτόν τον τρόπο ο συγγραφέας του βιβλίου αρχίζει να ξετυλίγει το

Διαβάστε περισσότερα

Μιλώντας με τα αρχαία

Μιλώντας με τα αρχαία Επίσκεψη στο μαντείο της Δωδώνης Πώς έβλεπαν το μέλλον οι αρχαίοι; Πώς λειτουργούσε το πιο αρχαίο μαντείο της Ελλάδας; Τι μορφή, σύμβολα και ρόλο είχε ο κύριος θεός του, ο Δίας; Τι σημασία είχαν εκεί οι

Διαβάστε περισσότερα

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11 Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος 2017-11:11 Από τη Μαίρη Γκαζιάνη Ο ΜΑΝΟΣ ΚΟΝΤΟΛΕΩΝ γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει γράψει περίπου

Διαβάστε περισσότερα

τι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές;

τι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές; ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ; τι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές; ποια είναι η σχέση των πεποιθήσεών μας με την πραγματικότητα, για να είναι αληθείς και

Διαβάστε περισσότερα

Μιλώντας με τα αρχαία

Μιλώντας με τα αρχαία Μιλώντας με τα αρχαία Μέσα στο μουσείο θα συναντήσετε παράξενα αντικείμενα άλλων εποχών. Μπορείτε να τα κάνετε να μιλήσουν για πανάρχαιους ανθρώπους και πολιτισμούς; Πάρτε φακούς, μέτρα, μολύβι και χαρτί

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ Τ.Ε.Ε. Κατά την απονομή των βραβείων Νόμπελ Λογοτεχνίας στον ποιητή το Γιάννης Μακρυγιάννης

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ Τ.Ε.Ε. Κατά την απονομή των βραβείων Νόμπελ Λογοτεχνίας στον ποιητή το Γιάννης Μακρυγιάννης ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ Τ.Ε.Ε. ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ Β ΚΥΚΛΟΥ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΩΝ ΠΕΜΠΤΗ 12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2003 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 15 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 15 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 15 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α1. καθημερινό λεξιλόγιο: «κάτι», «ἀρμαθιά»

Διαβάστε περισσότερα

ΘΩΜΑΣ ΑΚΙΝΑΤΗΣ

ΘΩΜΑΣ ΑΚΙΝΑΤΗΣ http://hallofpeople.com/gr/bio/aquinas.php ΘΩΜΑΣ ΑΚΙΝΑΤΗΣ Ο μεγαλύτερος και σπουδαιότερος φιλόσοφος του δευτέρου μισού του Μεσαίωνα ήταν ο Θωμάς ο Ακινάτης, που έζησε από το 1225 ως το 1274. Υπήρξε ο σημαντικότερος

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ (Αόρατος) ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Κάποτε στη γη γεννήθηκε το Όνειρο. Το όνομά του δεν ήταν έτσι, όμως επειδή συνεχώς ονειρευόταν, όλοι το φώναζαν Όνειρο. Δεν ήταν κάτι το σπουδαίο, ήταν σαν

Διαβάστε περισσότερα

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός»

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 «Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» (Φλώρινα - Μακεδονία Καύκασος) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER 1 Α Ομάδα «Κάθεσαι καλά, Γκέοργκ; Καλύτερα να καθίσεις, γιατί σκοπεύω να σου διηγηθώ μια ιστορία για γερά νεύρα». Με αυτόν τον τρόπο ο συγγραφέας του βιβλίου

Διαβάστε περισσότερα

Ο συγγραφέας Θάνος Κονδύλης και το «Έγκλημα στην αρχαία Αμφίπολη Σάββατο, 10 Οκτωβρίου 2015-10:2

Ο συγγραφέας Θάνος Κονδύλης και το «Έγκλημα στην αρχαία Αμφίπολη Σάββατο, 10 Οκτωβρίου 2015-10:2 Ο συγγραφέας Θάνος Κονδύλης και το «Έγκλημα στην αρχαία Αμφίπολη Σάββατο, 10 Οκτωβρίου 2015-10:2 Συνέντευξη στη Μαίρη Γκαζιάνη «Τελικά οι σύγχρονοι Έλληνες φέρουμε στο αίμα μας το dna των αρχαίων προγόνων

Διαβάστε περισσότερα

Γιώργος Δ. Λεμπέσης: «Σαν να μεταφέρω νιτρογλυκερίνη σε βαγονέτο του 19ου αιώνα» Τα βιβλία του δεν διαβάζονται από επιβολή αλλά από αγάπη

Γιώργος Δ. Λεμπέσης: «Σαν να μεταφέρω νιτρογλυκερίνη σε βαγονέτο του 19ου αιώνα» Τα βιβλία του δεν διαβάζονται από επιβολή αλλά από αγάπη Γιώργος Δ. Λεμπέσης: «Σαν να μεταφέρω νιτρογλυκερίνη σε βαγονέτο του 19ου αιώνα» Τα βιβλία του δεν διαβάζονται από επιβολή αλλά από αγάπη ΝΑΤΑΣΑ ΚΑΡΥΣΤΙΝΟΥ 21.06.2017-12:28 Η «Ψαρόσουπα», «Το χρυσό μολύβι»,

Διαβάστε περισσότερα

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη...

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... τον Δάσκαλο μου, Γιώργο Καραθάνο την Μητέρα μου Καλλιόπη και τον γιο μου Ηλία-Μάριο... Ευχαριστώ! 6 ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

5 Μαρτίου Το μυστήριο της ζωής. Θρησκεία / Θεολογία. Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς ( 1979)

5 Μαρτίου Το μυστήριο της ζωής. Θρησκεία / Θεολογία. Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς ( 1979) 5 Μαρτίου 2019 Το μυστήριο της ζωής Θρησκεία / Θεολογία Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς ( 1979) Η ζωή πάνω στη γη έλκει την καταγωγή της από τον ουρανό η ζωή του ανθρώπου έλκει την καταγωγή της από τον Θεό. Τα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις. Α ομάδα ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα μηνύματα που θέλει να περάσει μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Συγγραφέας. Ραφαέλα Ρουσσάκη. Εικονογράφηση. Αμαλία Βεργετάκη. Γεωργία Καμπιτάκη. Γωγώ Μουλιανάκη. Ζαίρα Γαραζανάκη. Κατερίνα Τσατσαράκη

Συγγραφέας. Ραφαέλα Ρουσσάκη. Εικονογράφηση. Αμαλία Βεργετάκη. Γεωργία Καμπιτάκη. Γωγώ Μουλιανάκη. Ζαίρα Γαραζανάκη. Κατερίνα Τσατσαράκη Συγγραφέας Ραφαέλα Ρουσσάκη Εικονογράφηση Αμαλία Βεργετάκη Γεωργία Καμπιτάκη Γωγώ Μουλιανάκη Ζαίρα Γαραζανάκη Κατερίνα Τσατσαράκη Μαρία Κυρικλάκη Μαριτίνα Σταματάκη Φιλία Πανδερμαράκη Χριστίνα Κλωνάρη

Διαβάστε περισσότερα

Πριν από πολλά χρόνια ζούσε στη Ναζαρέτ της Παλαιστίνης μια νεαρή κοπέλα, η Μαρία, ή Μαριάμ, όπως τη φώναζαν. Η Μαρία ήταν αρραβωνιασμένη μ έναν

Πριν από πολλά χρόνια ζούσε στη Ναζαρέτ της Παλαιστίνης μια νεαρή κοπέλα, η Μαρία, ή Μαριάμ, όπως τη φώναζαν. Η Μαρία ήταν αρραβωνιασμένη μ έναν Πριν από πολλά χρόνια ζούσε στη Ναζαρέτ της Παλαιστίνης μια νεαρή κοπέλα, η Μαρία, ή Μαριάμ, όπως τη φώναζαν. Η Μαρία ήταν αρραβωνιασμένη μ έναν άνδρα που τον έλεγαν Ιωσήφ. Οι γονείς της, ο Ιωακείμ και

Διαβάστε περισσότερα

Από τα παιδιά δεν κρύβεσαι. Αν δεν τους αρέσει κάτι που κάνεις θα στο δείξουν χωρίς ενδοιασμό.

Από τα παιδιά δεν κρύβεσαι. Αν δεν τους αρέσει κάτι που κάνεις θα στο δείξουν χωρίς ενδοιασμό. Από τα παιδιά δεν κρύβεσαι. Αν δεν τους αρέσει κάτι που κάνεις θα στο δείξουν χωρίς ενδοιασμό. Ημερομηνία: 22/07/2016 Λίγο πριν βρεθούν στην Κύπρο για να εξιστορίσουν τον βίο και την πολιτεία μυθικών ηρώων,

Διαβάστε περισσότερα

Μεταξία Κράλλη! Ένα όνομα που γνωρίζουν όλοι οι αναγνώστες της ελληνικής λογοτεχνίας, ωστόσο, κανείς δεν ξέρει ποια

Μεταξία Κράλλη! Ένα όνομα που γνωρίζουν όλοι οι αναγνώστες της ελληνικής λογοτεχνίας, ωστόσο, κανείς δεν ξέρει ποια Δευτέρα, Ιουνίου 16, 2014 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΞΙΑΣ ΚΡΑΛΛΗ Η Μεταξία Κράλλη είναι ένα από τα δημοφιλέστερα πρόσωπα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας. Μετά την κυκλοφορία του πρώτου της βιβλίου, "Μια φορά

Διαβάστε περισσότερα

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων Τίτλος βιβλίου: «Μέχρι το άπειρο κι ακόμα παραπέρα» Συγγραφέας: Άννα Κοντολέων Εκδόσεις: Πατάκη ΕΡΓΑΣΙΕΣ: 1. Ένας έφηβος, όπως είσαι εσύ, προσπαθεί

Διαβάστε περισσότερα

Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ''

Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ'' 1 2 Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ'' 3 Τα λουλούδια χωρίς όνομα, τα έχει ο καθένας από μας, αλλά δεν το ξέρουμε. Δεν μας μαθαίνουν τίποτα και ψάχνουμε μόνοι μας άσκοπα να βρούμε κάτι, για να

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΠΟΔΕΛΤΙΩΣΗ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΠΟΔΕΛΤΙΩΣΗ Ημερομηνία 10/3/2016 Μέσο Συντάκτης Link http://www.in.gr Τζωρτζίνα Ντούτση http://www.in.gr/entertainment/book/interviews/article/?aid=1500064083 Νικόλ Μαντζικοπούλου: Το μυστικό για την επιτυχία είναι

Διαβάστε περισσότερα

Κλαίρη Θεοδώρου: Στην Ελλάδα ο διχασμός καλά κρατεί

Κλαίρη Θεοδώρου: Στην Ελλάδα ο διχασμός καλά κρατεί Κλαίρη Θεοδώρου: Στην Ελλάδα ο διχασμός καλά κρατεί 11/12/2018-8:11 Ένα κρύο απόγευμα στις αρχές του Δεκέμβρη, λίγο πριν παρουσιάσει το νέο της βιβλίο στη Λάρισα, η Κλαίρη Θεοδώρου αποδέχεται την πρόσκλησή

Διαβάστε περισσότερα

Εμπιστεύομαι τον εαυτό μου! Είμαι παρόν στη ζωή. Εμπιστεύομαι τη ζωή! Είμαι εγώ και είμαι καλά. Επιλέγω να κοιτάζω με όμορφο τρόπο τον εαυτό μου

Εμπιστεύομαι τον εαυτό μου! Είμαι παρόν στη ζωή. Εμπιστεύομαι τη ζωή! Είμαι εγώ και είμαι καλά. Επιλέγω να κοιτάζω με όμορφο τρόπο τον εαυτό μου Εμπιστεύομαι τον εαυτό μου! Είμαι παρόν στη ζωή Επιλέγω να κοιτάζω με όμορφο τρόπο τον εαυτό μου Εμπιστεύομαι τη ζωή! Έφτασα εδώ με το ένστικτό μου, κι αυτό ξέρει Είμαι εγώ και είμαι καλά Κάθε εμπόδιο

Διαβάστε περισσότερα

Λένα Μαντά: «Δεν επιτρέπω στον εαυτό μου να νιώσει τίποτα αρνητικό»

Λένα Μαντά: «Δεν επιτρέπω στον εαυτό μου να νιώσει τίποτα αρνητικό» GOOD LIFE20.05.2016 Λένα Μαντά: «Δεν επιτρέπω στον εαυτό μου να νιώσει τίποτα αρνητικό» Η συγγραφέας που έχει πουλήσει περισσότερα από 1,5 εκατομμύριο αντίτυπα, αριθμός ρεκόρ για τα ελληνικά δεδομένα,

Διαβάστε περισσότερα

ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ ΤΑΞΗ: Β ΛΥΚΕΙΟΥ. Οι μαθητές και οι μαθήτριες να είναι σε θέση να:

ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ ΤΑΞΗ: Β ΛΥΚΕΙΟΥ. Οι μαθητές και οι μαθήτριες να είναι σε θέση να: ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ ΤΑΞΗ: Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΙΔΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΔΙΔΑΚΤΕΑ

Διαβάστε περισσότερα

Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της!

Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της! Κυριακή, 2 Ιουλίου 2017 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ: ΓΙΩΤΑ ΦΩΤΟΥ Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της! Πείτε μας λίγα λόγια

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ Το μάθημα της Θεατρικής Αγωγής θα διδάσκεται από φέτος στην Ε και Στ Δημοτικού. Πρόκειται για μάθημα βιωματικού χαρακτήρα, με κύριο

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Ειρήνη Σταματούδη, LL.M., Ph.D. Διευθύντρια Ο.Π.Ι.

Εισαγωγή. Ειρήνη Σταματούδη, LL.M., Ph.D. Διευθύντρια Ο.Π.Ι. Εισαγωγή Ο οδηγός που κρατάς στα χέρια σου είναι μέρος μιας σειράς ενημερωτικών οδηγών του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Σκοπό έχει να δώσει απαντήσεις σε κάποια βασικά ερωτήματα που μπορεί να έχεις

Διαβάστε περισσότερα

Στο σαλόνι του BookSitting: O συγγραφέας Μανώλης Ανδριωτάκης

Στο σαλόνι του BookSitting: O συγγραφέας Μανώλης Ανδριωτάκης Ημερομηνία 27/02/2015 Μέσο Booksitting Συντάκτης Αλεξία Καλογεροπούλου Link http://goo.gl/kusjcs Στο σαλόνι του BookSitting: O συγγραφέας Μανώλης Ανδριωτάκης Το BookSitting μίλησε με τον Μανώλη Ανδριωτάκη,

Διαβάστε περισσότερα

Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΕΚ ΓΕΝΕΤΗΣ ΤΥΦΛΟΥ (Ιω. 9, 1-38)

Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΕΚ ΓΕΝΕΤΗΣ ΤΥΦΛΟΥ (Ιω. 9, 1-38) Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΕΚ ΓΕΝΕΤΗΣ ΤΥΦΛΟΥ (Ιω. 9, 1-38) ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΛΕΤΙΟΥ (Διασκευή ομιλίας στον Γυμνότοπο την 1/6/2003) 1. Το δράμα του σκοταδιού Σήμερα το Ευαγγέλιο μας μίλησε για έναν «τυφλό εκ

Διαβάστε περισσότερα

Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς

Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς A...Τα αισθήματα και η ενεργεία που δημιουργήθηκαν μέσα μου ήταν μοναδικά. Μέσα στο γαλάζιο αυτό αυγό, ένιωσα άτρωτος, γεμάτος χαρά και αυτοπεποίθηση.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙ ΟΝΟΜΑΖΟΥΜΕ ΓΝΩΣΗ; ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ; Το ερώτημα για το τι είναι η γνώση (τι εννοούμε όταν λέμε ότι κάποιος γνωρίζει κάτι ή ποια

ΤΙ ΟΝΟΜΑΖΟΥΜΕ ΓΝΩΣΗ; ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ; Το ερώτημα για το τι είναι η γνώση (τι εννοούμε όταν λέμε ότι κάποιος γνωρίζει κάτι ή ποια 18 ΤΙ ΟΝΟΜΑΖΟΥΜΕ ΓΝΩΣΗ; ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ; Το ερώτημα για το τι είναι η γνώση (τι εννοούμε όταν λέμε ότι κάποιος γνωρίζει κάτι ή ποια χαρακτηριστικά αποδίδουμε σε ένα πρόσωπο το οποίο λέμε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Εργασία για το σπίτι Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης 1 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Απαντά η Μαρίνα Βαμβακίδου Ερώτηση 1. Μπορείς να φανταστείς τη ζωή μας χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου.

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου. ΜΑΘΗΜΑ 22 ο ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ Θ.ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με την ιστορία της αρχαίας Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη: Στόχος μου είναι να πείσω τους αναγνώστες μου να μην σκοτώσουν το μικρό παιδί που έχουν μέσα τους 11 May 2018

Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη: Στόχος μου είναι να πείσω τους αναγνώστες μου να μην σκοτώσουν το μικρό παιδί που έχουν μέσα τους 11 May 2018 Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη: Στόχος μου είναι να πείσω τους αναγνώστες μου να μην σκοτώσουν το μικρό παιδί που έχουν μέσα τους 11 May 2018 by Rena Mavridou Αγαπητή Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη, πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή

Διαβάστε περισσότερα

ένας τρόπος να μιλήσουμε στα παιδιά για αξίες και συναισθήματα»

ένας τρόπος να μιλήσουμε στα παιδιά για αξίες και συναισθήματα» Ημερομηνία 8/4/2015 Μέσο Συντάκτης Link http://artpress.sundaybloody.com/ Βασίλης Κάργας http://goo.gl/di6ugf Μαρίνα Γιώτη, συγγραφέαςεικονογράφος : «Τα παραμύθια είναι ένας τρόπος να μιλήσουμε στα παιδιά

Διαβάστε περισσότερα

(Εξήγηση του τίτλου και της εικόνας που επέλεξα για το ιστολόγιό μου)

(Εξήγηση του τίτλου και της εικόνας που επέλεξα για το ιστολόγιό μου) Εν αρχή ην ο Λόγος. (Εξήγηση του τίτλου και της εικόνας που επέλεξα για το ιστολόγιό μου) Στις νωπογραφίες της οροφής της Καπέλα Σιξτίνα φαίνεται να απεικονίζονται μέρη του ανθρώπινου σώματος, όπως ο εγκέφαλος,

Διαβάστε περισσότερα

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, και 3 επιλέγοντας τη σωστή

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, και 3 επιλέγοντας τη σωστή ΜΑΘΗΜΑ 6 Ο ΠΟΙΗΣΩΜΕΝ ΑΝΘΡΩΠΟΝ... Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, και 3 επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, κατά τη διδασκαλία του Χριστιανισμού, από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ. Στη συνέχεια,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΦΡΑΣΗ ΕΚΘΕΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΦΡΑΣΗ ΕΚΘΕΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΦΡΑΣΗ ΕΚΘΕΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟ Εισαγωγικό σημείωμα: Το παρακάτω κείμενο που αποτελεί το τελευταίο ιδιόγραφο του Άγγελου Σικελιανού δόθηκε για δημοσίευση στο «Περιοδικόν μας» από τον Νικηφόρο

Διαβάστε περισσότερα

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα

Διαβάστε περισσότερα

Όταν φεύγουν τα σύννεφα μένει το καθαρό

Όταν φεύγουν τα σύννεφα μένει το καθαρό Ημερομηνία 9/6/2016 Μέσο Συντάκτης Link http://plusmag.gr/ Αλεξάνδρα Παναγοπούλου http://plusmag.gr/article/%cf%84%ce%b1%ce%bd_%cf%86%ce%b5%ce%b3%ce%bf%cf %85%CE%BD_%CF%84%CE%B1_%CF%83%CE%BD%CE%BD%CE%B5%CF%86%CE%B1_%CE%B

Διαβάστε περισσότερα

Μαρίνα Γιώτη, συγγραφέας-εικονογράφος «Τα παραμύθια είναι ένας τρόπος να μιλήσουμε στα παιδιά για αξίες και συναισθήματα»

Μαρίνα Γιώτη, συγγραφέας-εικονογράφος «Τα παραμύθια είναι ένας τρόπος να μιλήσουμε στα παιδιά για αξίες και συναισθήματα» Ημερομηνία 8/4/2015 Μέσο Συντάκτης Link artpress.sundaybloody.com Βασίλης Κάργας http://artpress.sundaybloody.com/?it_books=%ce%bc%ce%b1%cf%81%ce%af%ce%bd%ce %B1-%CE%B3%CE%B9%CF%8E%CF%84%CE%B7- %CF%83%CF%85%CE%B3%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AD%CE%B1%CF%82-

Διαβάστε περισσότερα

Έρωτας στην Κασπία θάλασσα

Έρωτας στην Κασπία θάλασσα 1 Έρωτας στην Κασπία θάλασσα 3 Mona Perises ISBN: Email: monaperises@yahoo.com 4 Mona Perises Έρωτας στην Κασπία θάλασσα Μυθιστόρημα - Μέρος δεύτερο Mona Perises Ελλάδα Ιράν/Περσία Ελλάδα 5 Τι είναι η

Διαβάστε περισσότερα

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. ''

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. '' 1. '' Τίποτα δεν είναι δεδομένο. '' 2. '' Η μουσική είναι η τροφή της ψυχής. '' 3. '' Να κάνεις οτι έχει νόημα για σένα, χωρίς όμως να παραβιάζεις την ελευθερία του άλλου. '' 4. '' Την πραγματική μόρφωση

Διαβάστε περισσότερα

Η συγγραφέας Πένυ Παπαδάκη και το «ΦΩΣ ΣΤΙΣ ΣΚΙΕΣ» Σάββατο, 21 Νοεμβρίου :20

Η συγγραφέας Πένυ Παπαδάκη και το «ΦΩΣ ΣΤΙΣ ΣΚΙΕΣ» Σάββατο, 21 Νοεμβρίου :20 Η συγγραφέας Πένυ Παπαδάκη και το «ΦΩΣ ΣΤΙΣ ΣΚΙΕΣ» Σάββατο, 21 Νοεμβρίου 2015-22:20 Από τη Μαίρη Γκαζιάνη «Μέσω της μυθοπλασίας, αποδίδω τη δικαιοσύνη που θα ήθελα να υπάρχει» μας αποκαλύπτει η συγγραφέας

Διαβάστε περισσότερα

Με τα λόγια του Ι. Θ. Κακριδή, πριν από σαράντα χρόνια, τα αρχαία ελληνικά ενδιαφέρουν για τρεις λόγους:

Με τα λόγια του Ι. Θ. Κακριδή, πριν από σαράντα χρόνια, τα αρχαία ελληνικά ενδιαφέρουν για τρεις λόγους: Με τα λόγια του Ι. Θ. Κακριδή, πριν από σαράντα χρόνια, τα αρχαία ελληνικά ενδιαφέρουν για τρεις λόγους: «Πρώτ? απ? όλα γιατί είμαστε Έλληνες: από τον καιρό του Ομήρου ως σήμερα έχουν περάσει 2700 χρόνια.

Διαβάστε περισσότερα

Ο Άνθρωπος Δημιουργός στην Αθήνα. «ΠΟΛΙΣ». Ο χώρος των ανθρώπων-δημιουργών στην Αρχαία Αθήνα ζωντανεύει στην σύγχρονη Ελλάδα.

Ο Άνθρωπος Δημιουργός στην Αθήνα. «ΠΟΛΙΣ». Ο χώρος των ανθρώπων-δημιουργών στην Αρχαία Αθήνα ζωντανεύει στην σύγχρονη Ελλάδα. 1 Ο Άνθρωπος Δημιουργός στην Αθήνα «ΠΟΛΙΣ». Ο χώρος των ανθρώπων-δημιουργών στην Αρχαία Αθήνα ζωντανεύει στην σύγχρονη Ελλάδα. Κάποτε, στην αρχαία Εποχή, στην Αθήνα υπήρχε ευημερία σημαντική, κανένας άνθρωπος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΔΡΟΓΥΝΟ: Η ΘΕΣΗ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΑΝΔΡΟΓΥΝΟ: Η ΘΕΣΗ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Το ερωτικό παιχνίδι του άντρα και της γυναίκας είναι μια μικρή εκδήλωση του παιχνιδιού όλης της ζωής. Το ζευγάρι γνωρίζει και ζει τους κραδασμούς που το διαπερνούν, συμμετέχοντας έτσι στις δονήσεις του

Διαβάστε περισσότερα

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. Η Γέννηση του Ιησού Χριστού

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. Η Γέννηση του Ιησού Χριστού Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει Η Γέννηση του Ιησού Χριστού Συγγραφέας: Edward Hughes Εικονογράφηση:M. Maillot Διασκευή:E. Frischbutter; Sarah S. Μετάφραση: Evangelia Zyngiri Παραγωγός: Bible for Children

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΟΙΓΟΝΤΑΣ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΘΕΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ. Του Ρόµπερτ Ηλία Νατζέµυ

ΑΝΟΙΓΟΝΤΑΣ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΘΕΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ. Του Ρόµπερτ Ηλία Νατζέµυ ΑΝΟΙΓΟΝΤΑΣ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΘΕΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ Του Ρόµπερτ Ηλία Νατζέµυ Στην σελίδα http://www.armonikizoi.com/2016/ek θα βρείτε χρήσιµες πληροφορίες και τεχνικές για την απελευθέρωση από εσωτερικά εµπόδια

Διαβάστε περισσότερα

παρακαλώ! ... ένα βιβλίο με μήνυμα

παρακαλώ! ... ένα βιβλίο με μήνυμα παρακαλώ!... ένα βιβλίο με μήνυμα Ένα μήνυμα πού δίνει απάντηση στο βασικό ερώτημα ποιος είναι ο σκοπός της ζωής. Ένα μήνυμα πού ανταποκρίνεται σε κάθε ερωτηματικό και αμφιβολία σου. Η βίβλος μας φανερώνει

Διαβάστε περισσότερα

Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος. Διδ. Εν. 14

Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος. Διδ. Εν. 14 Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος Διδ. Εν. 14 Σαράντα ημέρες μετά το Πάσχα η Εκκλησία μας γιορτάζει την Ανάληψη του Κυρίου στους ουρανούς Με την Ανάληψη, επισφραγίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Κατερίνα Δεσποτοπούλου: Έφη Τριγκίδου:

Κατερίνα Δεσποτοπούλου: Έφη Τριγκίδου: Κατερίνα Δεσποτοπούλου: «Σε ποια ηλικία κατάλαβες ότι ήθελες να ασχοληθείς με το θέατρο και ποιο ήταν το 'εναρκτήριο λάκτισμα';» Γύρω στα δώδεκα με δεκατρία μου γεννήθηκε η αγάπη για το θέατρο. Το έχω

Διαβάστε περισσότερα

Η Σόφη Θεοδωρίδου στο arive.gr

Η Σόφη Θεοδωρίδου στο arive.gr Η Σόφη Θεοδωρίδου στο arive.gr συνέντευξη πωλίνα_ταϊγανίδου Με αφορμή την παρουσίαση του νέου της βιβλίου, Στεφάνι από ασπάλαθο Λίγα λόγια για το έργο: Μια όμορφη καλοκαιρινή μέρα του 1939, η Κασσιανή

Διαβάστε περισσότερα

«Το αγόρι στο θεωρείο»

«Το αγόρι στο θεωρείο» Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα «Το αγόρι στο θεωρείο» Μανώλης Λεγάκης Στο βιβλίο της Α. Δαρλάση τα ιστορικά στοιχεία συνυφαίνονται με τα μυθιστορηματικά: πρόσωπα φανταστικά υφίστανται σε ατομικό και

Διαβάστε περισσότερα

Δελτίο Τύπου του Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΑ για την παρουσίαση του βιβλίου του Κώστα Δούκα

Δελτίο Τύπου του Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΑ για την παρουσίαση του βιβλίου του Κώστα Δούκα Ημερομηνία Ανάρτησης: 21/05/2015 Δελτίο Τύπου του Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΑ για την παρουσίαση του βιβλίου του Κώστα Δούκα ΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΤΗΣ ΕΣΗΕΑ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο 4 Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο Σεβάχ. Για να δει τον κόσμο και να ζήσει περιπέτειες.

Διαβάστε περισσότερα

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Επιμέλεια εργασίας: Παναγιώτης Γιαννόπουλος Περιεχόμενα Ερώτηση 1 η : σελ. 3-6 Ερώτηση 2 η : σελ. 7-9 Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 2 Ερώτηση 1 η Η συγγραφέας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΤΗΣ Ρεα ΙΕΡΟ ΕΛΛΑΝΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ. Ρεα. Ρεα ΚΡΑΤΕΑ ΑΠΟΛΥΤΗ ΑΛΗΘΙΝΗ ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΜΗΤΕΡΑ ΘΕΙΑ ΜΗΤΡΑ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ ΜΗΤΕΡΑ

ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΤΗΣ Ρεα ΙΕΡΟ ΕΛΛΑΝΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ. Ρεα. Ρεα ΚΡΑΤΕΑ ΑΠΟΛΥΤΗ ΑΛΗΘΙΝΗ ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΜΗΤΕΡΑ ΘΕΙΑ ΜΗΤΡΑ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ ΜΗΤΕΡΑ ΚΡΑΤΕΑ ΑΠΟΛΥΤΗ ΑΛΗΘΙΝΗ ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΜΗΤΕΡΑ ΘΕΙΑ ΜΗΤΡΑ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ ΜΗΤΕΡΑ ΚΑΙ ΘΕΙΑ ΜΗΤΡΑ ΤΩΝ ΟΛΥΜΠΙΩΝ ΕΛΛΑΝΙΩΝ ΜΟΝΑΔΙΚΩΝ ΘΕΙΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ ΜΑΣ Δια ηρα δημητρα Εστια Ποσειδωνα αθηνα αρτεμη απολλωνα ΚΑΙ ΑΔΕΛΦΗ

Διαβάστε περισσότερα

T: Έλενα Περικλέους

T: Έλενα Περικλέους T: 7000 0090 www.greendot.com.cy Έλενα Περικλέους Ο πρασινομπαλίτσας επιστρέφει... γιατί τα παραμύθια λένε πάντα την ΑΛΗΘΕΙΑ Συγγραφή: Έλενα Περικλέους Εποπτεία: Άρτεμις Παλαιογιάννη / Σάκης Θεοδοσίου

Διαβάστε περισσότερα

Το παραμύθι της αγάπης

Το παραμύθι της αγάπης Το παραμύθι της αγάπης Μια φορά και ένα καιρό, μια βασίλισσα έφερε στον κόσμο ένα παιδί τόσο άσχημο που σχεδόν δεν έμοιαζε για άνθρωποs. Μια μάγισσα που βρέθηκε σιμά στη βασίλισσα την παρηγόρησε με τούτα

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί μελετούμε την Αγία Γραφή;

Γιατί μελετούμε την Αγία Γραφή; Γιατί μελετούμε την Αγία Γραφή; Ποιες γνώμες έχετε ακούσει για τη Βίβλο; Τι θα θέλατε να μάθετε γι αυτή; Είναι ένα σπουδαίο βιβλίο Το πιο πολυδιαβασμένο στον κόσμο. Το πρώτο που τυπώθηκε από τον Γουτεμβέργιο

Διαβάστε περισσότερα

Κριτικη της Maria Kleanthous Kouzapa για το βιβλίο : " ΤΟ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙ " του Γιώργου Παπαδόπουλου-Κυπραίου

Κριτικη της Maria Kleanthous Kouzapa για το βιβλίο :  ΤΟ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙ  του Γιώργου Παπαδόπουλου-Κυπραίου Ημερομηνία 13/07/2015 Μέσο Συντάκτης Link http://vivliopareas.blogspot.gr/ Μαρία Κλεάνθους Κουζάπα http://vivliopareas.blogspot.gr/2015/07/maria-kleanthous-kouzapa_40.html Δευτέρα, 13 Ιουλίου 2015 Κριτικη

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη Ελληνισμού ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ ΚΥΚΛΟΣ ΚΖ. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ [

Μελέτη Ελληνισμού ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ ΚΥΚΛΟΣ ΚΖ. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ [ 1 ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ [www.philosophical-research.org] ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Λ. ΠΙΕΡΡΗΣ ΚΥΚΛΟΣ ΚΖ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2013-2014 Μελέτη Ελληνισμού ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 2 Μέρος Α Αρχαϊκές Αρχές

Διαβάστε περισσότερα

Κατερίνα Κατράκη. Παράθυρο. Ποίηση

Κατερίνα Κατράκη. Παράθυρο. Ποίηση Κατερίνα Κατράκη Παράθυρο Ποίηση ΠΑΡΑΘΥΡΟ Κατερίνα Κατράκη Διορθώσεις: Χαρά Μακρίδη Επιμέλεια: Κωνσταντίνος Ι. Κορίδης Σελιδοποίηση: Ζωή Ιωακειμίδου Χαρακτικό εξωφύλλου - Προμετωπίδα: Βάσω Κατράκη Σχεδιασμός

Διαβάστε περισσότερα

ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ. Το κίνημα του ρομαντισμού κυριάρχησε στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα.

ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ. Το κίνημα του ρομαντισμού κυριάρχησε στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα. ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ Το κίνημα του ρομαντισμού κυριάρχησε στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα. Ο ρομαντισμός προβάλλει το συναίσθημα και τη φαντασία. Στα ποιήματα υπάρχει

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 11 Ο Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ 11 Ο Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 11 Ο Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις αντίστοιχες φράσεις α, β,

Διαβάστε περισσότερα

Όταν είσαι χορεύτρια, ηθοποιός, τραγουδίστρια, καλλιτέχνης γενικότερα, είσαι ένα σύμπαν που φωτοβολεί.

Όταν είσαι χορεύτρια, ηθοποιός, τραγουδίστρια, καλλιτέχνης γενικότερα, είσαι ένα σύμπαν που φωτοβολεί. Όταν είσαι χορεύτρια, ηθοποιός, τραγουδίστρια, καλλιτέχνης γενικότερα, είσαι ένα σύμπαν που φωτοβολεί. Όταν σε βλέπουν και σε «τραβούν» κοντά τους «γαλαξίες», όπως ο Καρβέλας και η Βίσση και ο «αυστηρός»

Διαβάστε περισσότερα

ΣΟΦΟΚΛΈΟΥΣ ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ. Μετάφραση ΔΉΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ 2017

ΣΟΦΟΚΛΈΟΥΣ ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ. Μετάφραση ΔΉΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ 2017 ΣΟΦΟΚΛΈΟΥΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ Μετάφραση ΔΉΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ 2017 ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΝΕΦΕΛΗ ΑΘΗΝΑ 2017 ΝΕΦΕΛΗ / ΘΕΑΤΡΟ / ΑΠΑΝΤΑ Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ Σοφοκλέους, Οιδίπους επί Κολωνώ, μετάφραση Δημήτρης Δημητριάδης Σχεδιασμός βιβλίου:

Διαβάστε περισσότερα

Εντυπώσεις σεμιναρίου Σεξουαλικότητα & Εφηβεία

Εντυπώσεις σεμιναρίου Σεξουαλικότητα & Εφηβεία Εντυπώσεις σεμιναρίου Σεξουαλικότητα & Εφηβεία Καλύτερη πληροφόρηση Ένιωσα σίγουρη για τον εαυτό μου Πολλές απορίες που δεν είχα φανταστεί με σιγούρεψαν Η σημερινή ενημέρωση ήταν από τις καλύτερες που

Διαβάστε περισσότερα

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. ΟΟυρανός, το Υπέροχο Σπίτι του Θεού

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. ΟΟυρανός, το Υπέροχο Σπίτι του Θεού Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει ΟΟυρανός, το Υπέροχο Σπίτι του Θεού Συγγραφέας: Edward Hughes Εικονογράφηση:Lazarus Διασκευή:SarahS. Μετάφραση: Evangelia Zyngiri Παραγωγός: Bible for Children www.m1914.org

Διαβάστε περισσότερα

Το κορίτσι με τα πορτοκάλια. Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας. [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου]

Το κορίτσι με τα πορτοκάλια. Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας. [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου] Το κορίτσι με τα πορτοκάλια Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου] Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας: Σεμίραμις Αμπατζόγλου Τάξη: Γ'1 Γυμνασίου

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΙΤΛΟΣ: «ΕΜΠΕΙΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ» ΜΑΘΗΤΡΙΑ: ΠΡΙΑΜΗ ΒΑΓΙΑ, Β4 ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΝΤΑΒΑΡΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2016 17 Περιεχόμενα ΠΕΡΙΛΗΨΗ... 3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ...

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΣΡΙΟΤ. Δέκα ποιήματα για τον πατέρα μου. Αλκιβιάδη

ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΣΡΙΟΤ. Δέκα ποιήματα για τον πατέρα μου. Αλκιβιάδη ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΣΡΙΟΤ Αλκιβιάδη Θεσσαλονίκη Υεβρουάριος 2015 Παναγιώτα Παπαδημητρίου Αλκιβιάδη Θεσσαλονίκη Υεβρουάριος 2015 [3] Παναγιώτα Παπαδημητρίου Αφιερωμένο στον πατέρα μου Αλκιβιάδη Copyright

Διαβάστε περισσότερα

Ο συγγραφέας Δημήτρης Στεφανάκης και «Ο χορός των ψευδαισθήσεων» Πέμπτη, 10 Σεπτεμβρίου :26

Ο συγγραφέας Δημήτρης Στεφανάκης και «Ο χορός των ψευδαισθήσεων» Πέμπτη, 10 Σεπτεμβρίου :26 Ο συγγραφέας Δημήτρης Στεφανάκης και «Ο χορός των ψευδαισθήσεων» Πέμπτη, 10 Σεπτεμβρίου 2015-10:26 Γράφει η Μαίρη Γκαζιάνη «Οι ψευδαισθήσεις είναι ένας θεμιτός μηχανισμός της ανθρώπινης ψυχής. Χωρίς την

Διαβάστε περισσότερα

Ανδρέας Αρματάς Φραντσέσκα Ασσιρέλλι

Ανδρέας Αρματάς Φραντσέσκα Ασσιρέλλι Ανδρέας Αρματάς Φραντσέσκα Ασσιρέλλι Η Λελέκα δεν είναι μόνη Πολλά παιδιά ταλαιπωρούνται από φοβίες και νιώθουν ανήμπορα να τις αντιμετωπίσουν. Υπάρχουν όμως και πολλά παιδιά που ξεπερνούν τελικά τους

Διαβάστε περισσότερα

Είναι το Life Coaching για εσένα;

Είναι το Life Coaching για εσένα; Τι είναι το life coaching; Είναι το Life Coaching για εσένα; Το life coaching, όπως αναγράφεται στην ιστοσελίδα της International Coach Federation, και σε δική μου μετάφραση, είναι η διαδικασία μέσα από

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΠΛΑΧΝΙΚΟΥ ΠΑΤΕΡΑ (ΑΣΩΤΟΥ ΥΙΟΥ)

ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΠΛΑΧΝΙΚΟΥ ΠΑΤΕΡΑ (ΑΣΩΤΟΥ ΥΙΟΥ) ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ Η θρησκεία αυτή έχει θεμέλιο τον Ιησού Χριστό και σήμερα αποτελεί διαδεδομένη θρησκεία σε όλο τον κόσμο με δισεκατομμύρια πιστούς. Βασισμένη στα διδάγματα και στις παραβολές

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρο για όλα ο άνθρωπος; (Μέρος 2o)

Μέτρο για όλα ο άνθρωπος; (Μέρος 2o) 31 Ιανουαρίου 2015 Μέτρο για όλα ο άνθρωπος; (Μέρος 2o) / Γέροντας Ιωσήφ Βατοπαιδινός ( 2009) Αν και το πρόβλημα του καλού και του κακού είναι το πιο δύσκολο και βασανιστικό για την ανθρώπινη ζωή και συνείδηση,

Διαβάστε περισσότερα

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις;

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις; Πρόλογος Όταν ήμουν μικρός, ούτε που γνώριζα πως ήμουν παιδί με ειδικές ανάγκες. Πώς το ανακάλυψα; Από τους άλλους ανθρώπους που μου έλεγαν ότι ήμουν διαφορετικός, και ότι αυτό ήταν πρόβλημα. Δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

Θεοφανία Ανδρονίκου Βασιλάκη: "Θέλω κάποια στιγμή να γράψω ένα μυθιστόρημα που να έχει όλα τα είδη"

Θεοφανία Ανδρονίκου Βασιλάκη: Θέλω κάποια στιγμή να γράψω ένα μυθιστόρημα που να έχει όλα τα είδη Θεοφανία Ανδρονίκου Βασιλάκη: "Θέλω κάποια στιγμή να γράψω ένα μυθιστόρημα που να έχει όλα τα είδη" Στο βιβλίο χρησιμοποιείτε πολυπρόσωπες αφηγήσεις μέσα στην κεντρική πλοκή ώστε να μιλήσετε για την ίδια

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1 α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ Γυμνασίου οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με ένα δείγμα ερωτικής ποίησης. Συγκεκριμένα διδάχτηκαν το ποίημα

Διαβάστε περισσότερα

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. ΟΟυρανός, το Υπέροχο Σπίτι του Θεού

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. ΟΟυρανός, το Υπέροχο Σπίτι του Θεού Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει ΟΟυρανός, το Υπέροχο Σπίτι του Θεού Συγγραφέας: Edward Hughes Εικονογράφηση:Lazarus Διασκευή:SarahS. Μετάφραση: Evangelia Zyngiri Παραγωγός: Bible for Children www.m1914.org

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ Ο λόγος που ο Αριστοτέλης μελέτησε την έννοια της αρετής στα Ηθικά Νικομάχεια είναι γιατί αυτή αποτελεί προϋπόθεση όχι μόνο για την ευδαιμονία του ατόμου αλλά και ολόκληρης

Διαβάστε περισσότερα

Το μαγικό βιβλίο. Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και είμαι μια νεράιδα που πετώ στον ουρανό.

Το μαγικό βιβλίο. Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και είμαι μια νεράιδα που πετώ στον ουρανό. Το μαγικό βιβλίο Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και είμαι μια νεράιδα που πετώ στον ουρανό. Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και είμαι μια γοργόνα μέσα στα καταγάλανα νερά. Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και γίνομαι

Διαβάστε περισσότερα

H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr

H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr Συνέντευξη της Ναταλί Σαμπά στη Βάλια Κουρκουμέλη. (Από το babyspace.gr. Ημερομηνία online έκδοσης: 22/07/2010) Η παιγνιοθεραπεία για τη Ναταλί Σαμπά ήταν η ευκαιρία να

Διαβάστε περισσότερα

Σύλλογος Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν Ἀθηνᾷ»

Σύλλογος Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν Ἀθηνᾷ» Σύλλογος Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν Ἀθηνᾷ» Τμήμα 5 ης -6 ης Δημοτικού Σάββατο, 27 Οκτωβρίου 2012 Θαλής ο Μιλήσιος 630/635 π.χ. 543 π.χ. Ο πρώτος φιλόσοφος! Ο Θαλής ο Μιλήσιος ανήκει στους προσωκρατικούς

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες:

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες: Πρόταση Διδασκαλίας Ενότητα: Τάξη: 7 η - Τέχνη: Μια γλώσσα για όλους, σε όλες τις εποχές Γ Γυμνασίου Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος Α: Στόχοι Οι μαθητές/ τριες: Να

Διαβάστε περισσότερα

Στέφανος Λίβος: «Η συγγραφή δεν είναι καθημερινή ανάγκη για μένα. Η έκφραση όμως είναι!»

Στέφανος Λίβος: «Η συγγραφή δεν είναι καθημερινή ανάγκη για μένα. Η έκφραση όμως είναι!» Ημερομηνία 27/4/2015 Μέσο Συντάκτης Link www.thinkover.gr Ανδριάνα Βούτου http://www.thinkover.gr/2015/04/27/stefanos-livos/ Στέφανος Λίβος: «Η συγγραφή δεν είναι καθημερινή ανάγκη για μένα. Η έκφραση

Διαβάστε περισσότερα

Τζιορντάνο Μπρούνο

Τζιορντάνο Μπρούνο http://hallofpeople.com/gr/bio/bruno.php Τζιορντάνο Μπρούνο Αποσπάσματα από έργα του (Την εποχή που εκκλησία και επιστήμη θεωρούσε υποδεέστερο το γυναικείο φύλο, ο Μπρούνο έγραψε): Εξετάστε λίγο την αλήθεια,

Διαβάστε περισσότερα

... ΟΝΤΩΣ, Η ΕΠΙΔΟΣΗ ΤΟΥ ΑΛΑΝ ΕΙΝΑΙ ΑΞΙΕΠΑΙΝΗ ΚΑΙ ΕΔΩ ΕΚΤΙΜΟΥΜΕ ΠΟΛΥ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ. ΗΤΑΝ ΠΑΝΤΑ ΚΑΛΟΣ ΜΑΘΗΤΗΣ. ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΣΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ.

... ΟΝΤΩΣ, Η ΕΠΙΔΟΣΗ ΤΟΥ ΑΛΑΝ ΕΙΝΑΙ ΑΞΙΕΠΑΙΝΗ ΚΑΙ ΕΔΩ ΕΚΤΙΜΟΥΜΕ ΠΟΛΥ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ. ΗΤΑΝ ΠΑΝΤΑ ΚΑΛΟΣ ΜΑΘΗΤΗΣ. ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΣΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. ΗΤΑΝ ΠΑΝΤΑ ΚΑΛΟΣ ΜΑΘΗΤΗΣ. ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΣΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. ΟΝΤΩΣ, Η ΕΠΙΔΟΣΗ ΤΟΥ ΑΛΑΝ ΕΙΝΑΙ ΑΞΙΕΠΑΙΝΗ ΚΑΙ ΕΔΩ ΕΚΤΙΜΟΥΜΕ ΠΟΛΥ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ. ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

Κριτική για το βιβλίο της Άννας Γαλανού Όταν φεύγουν τα σύννεφα εκδ. Διόπτρα, από τη Βιργινία Αυγερινού

Κριτική για το βιβλίο της Άννας Γαλανού Όταν φεύγουν τα σύννεφα εκδ. Διόπτρα, από τη Βιργινία Αυγερινού Ημερομηνία 20/5/2016 Μέσο Συντάκτης Link vivlio-life.gr Βιργινία Αυγερινού http://vivlio-life.gr/%ce%ba%cf%81%ce%b9%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ae- %CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF-%CE%B2%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%BF-

Διαβάστε περισσότερα

Αισθητική φιλοσοφία της τέχνης και του ωραίου

Αισθητική φιλοσοφία της τέχνης και του ωραίου Αισθητική φιλοσοφία της τέχνης και του ωραίου Αικατερίνη Καλέρη, Αν. Καθηγήτρια το μάθημα Αισθητική διδάσκεται στο 4ο έτος, Ζ εξάμηνο εισάγει στις κλασσικές έννοιες και θεωρίες της φιλοσοφίας της τέχνης

Διαβάστε περισσότερα