ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ"

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚHΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «Συγκριτική Προσέγγιση των Εκπαιδευτικών Συστημάτων Ελλάδας Ουγγαρίας Σουηδίας, στο παράδειγμα της Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης, στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση» ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΣΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΚΑΡΑΤΖΙΑ ΣΤΑΥΛΙΩΤΗ ΕΛΕΝΗ ΣΥΝΕΠΙΒΛΕΠΟΝΤΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: ΜΠΟΥΖΑΚΗΣ Σ., ΣΠΙΝΘΟΥΡΑΚΗ Α. ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: Μπιλάλη Άννα ΠΑΤΡΑ

2 ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΜΕΛΕΤΗΣ..5 Α. ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ 7 Β. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ.11 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ 14 Α. ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΛΥΣΗΣ.16 ΙΣΤΟΡΙΚΟΤΗΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ..18 ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 18 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΥΓΚΥΡΙΩΝ 1.1. ΜΕΤΑΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ ΣΥΓΚΕΙΜΕΝΟ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΕΙΣ.. ΣΕ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Ο ΝΕΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗ ΜΕΤΑΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ..22 KΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο ΕΛΛΑΔΑ 2.1. ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΧΩΡΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟ - ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ Πολιτειακή - Πολιτική Κατάσταση Κοινωνικο Oικονομική κατάσταση ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ Ιστορική Επισκόπηση Δομή ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος Οργάνωση και διοίκηση ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος Ιεραρχική οργάνωση και βαθμός εξουσίας Λειτουργική διάρθρωση Εσωτερική και Εξωτερική Εποπτεία Συμμετοχή Κοινωνικών Φορέων Χρηματοδότηση Εκπαίδευσης Εκπαιδευτικοί Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ιστορική επισκόπηση Διοικητικό και νομοθετικό πλαίσιο Γενική Θεώρηση των προσεγγίσεων αξιολόγησης των Σχολείων Αξιολόγηση Εκπαιδευτικού Συστήματος Σχέση αξιολόγησης σχολικών μονάδων και αξιολόγησης εκπαιδευτικού συστήματος.43 1

3 2.4. ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Εξωτερική αξιολόγηση Γενικοί σκοποί Αξιολογητές Οργάνωση Εσωτερική αξιολόγηση Γενικοί σκοποί Αξιολογητές Οργάνωση Κοινή Αξιολόγηση Αξιολογητές Γενικοί σκοποί Οργάνωση ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ. 49 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Ο ΟΥΓΓΑΡΙΑ 3.1. ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΧΩΡΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟ - ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ Πολιτική Κατάσταση Κοινωνικο-οικονομική κατάσταση ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΥΓΓΑΡΙΑΣ Οργάνωση και διοίκηση εκπαίδευσης Χρηματοδότηση Εκπαιδευτικός πληθυσμός και γλώσσα διδασκαλίας Οργανωτική δομή του Ουγγρικού Εκπαιδευτικού Συστήματος Βαθμίδες Υποχρεωτικής και Ανώτερης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κριτήρια εισόδου Διάρκεια σχολικής ημέρας/ εβδομάδας/ έτους Μέγεθος αιθουσών / αριθμός μαθητών Περιεχόμενο αναλυτικού προγράμματος και έλεγχος Αξιολόγηση, Πρόοδος, Προσόντα Ειδικές ανάγκες Εκπαιδευτικοί Αναδυόμενα στοιχεία Αγοράς στην Ουγγρική Εκπαίδευση Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟ ΟΥΓΓΡΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ιστορική Επισκόπηση Ιστορικό Υπόβαθρο Αξιολόγησης Σχολικών Ιδρυμάτων Ιστορική Επισκόπηση Αξιολόγησης Εκπαιδευτικού Συστήματος Διοικητικό και Νομοθετικό Πλαίσιο Αξιολόγησης Σχολικών Μονάδων και Εκπαιδευτικού Συστήματος Σχολικές Λειτουργίες Στόχοι που αξιολογούνται Αξιολογητές και λειτουργίες στόχοι που αξιολογούνται Συσχέτιση Αξιολόγησης Σχολικών Μονάδων και Εκπαίδευσης γενικότερα Ποιότητα και αποδοτικότητα στην ουγγρική εκπαίδευση.73 2

4 3.4. ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΟ ΟΥΓΓΡΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Εξωτερική Αξιολόγηση Εξωτερική Αξιολόγηση προσανατολισμένη στην Πολιτική Εξωτερική Αξιολόγηση προσανατολισμένη στην Ανάπτυξη Εξωτερική Αξιολόγηση προσανατολισμένη στην Απόδοση και τα Αποτελέσματα Εξωτερική Αξιολόγηση προσανατολισμένη στην Έρευνα Εσωτερική Αξιολόγηση Εσωτερική Αξιολόγηση της Εργασίας των εκπαιδευτικών Εσωτερική Αξιολόγηση για στρατηγικούς λόγους Εσωτερική Αξιολόγηση που γίνεται από εσωτερικούς συνεργάτες Εσωτερική Αξιολόγηση ως μέρος του Εθνικού συστήματος Αξιολόγησης Εσωτερική Αξιολόγηση για αυτό-ανάπτυξη και καινοτομία Κοινή Αξιολόγηση Κοινή Αξιολόγηση σαν στοιχείο της ποιοτικής διαχείρισης στα σχολεία ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 Ο ΣΟΥΗΔΙΑ 4.1. ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΧΩΡΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟ - ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ Πολιτική Κατάσταση Κοινωνικο-Οικονομική Κατάσταση ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΟΥΗΔΙΑΣ Ιστορική Επισκόπηση Δομή Σουηδικού Εκπαιδευτικού Συστήματος Προσχολική Εκπαίδευση Υποχρεωτική Εκπαίδευση Ανώτερη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Τριτοβάθμια Εκπαίδευση Εκπαίδευση Ενηλίκων Εξ αποστάσεως εκπαίδευση Εκπαιδευτικοί Οργάνωση και Διοίκηση Εκπαίδευσης Γενική Διοίκηση σε Εθνικό Επίπεδο Γενική Διοίκηση σε Τοπικό Επίπεδο Ινστιτούτα, Οργανισμοί και Γραφεία Εκπαίδευσης Το Management στην εκπαίδευση Εσωτερικά - Εξωτερικά Συμβούλια Χρηματοδότηση Εκπαίδευσης Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟ ΣΟΥΗΔΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ιστορική Επισκόπηση Διοικητικό και νομοθετικό πλαίσιο

5 4.4. ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Εξωτερική Αξιολόγηση Προσχολική εκπαίδευση Πρωτοβάθμια Υποχρεωτική εκπαίδευση Εθνικά Τεστ Εσωτερική Αξιολόγηση Προσχολική εκπαίδευση Υποχρεωτική εκπαίδευση Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού συστήματος Σύγχρονος Προβληματισμός Μελλοντικές Τάσεις ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 Ο ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΧΩΡΩΝ ΜΕ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΑΞΟΝΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ 5.1. ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ.129 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΛΛΗΝΟΓΛΩΣΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΗ.141 4

6 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η παρούσα εργασία έχει στόχο τη μελέτη του πεδίου της Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης, με τη συγκριτική προσέγγιση των εκπαιδευτικών συστημάτων Ελλάδας Ουγγαρίας Σουηδίας, ως προς την Αξιολόγηση της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, σε συσχέτιση με την Αξιολόγηση μαθητών, εκπαιδευτικών, εκπαιδευτικού έργου και κατά συνέπεια τη σύνδεση αυτών με την ποιότητα της εκπαίδευσης. Γίνεται αναφορά στις διεθνείς και κυρίως στις ευρωπαϊκές συγκυρίες, στο ρόλο του σχολείου και της εκπαίδευσης και εξετάζεται η ευρωπαϊκή εκπαιδευτική πολιτική, δίνοντας έμφαση στην Αξιολόγηση. Για κάθε χώρα δίνονται στοιχεία κοινωνικοπολιτικής, οικονομικής κατάστασης, παρουσιάζεται αναλυτικά το εκπαιδευτικό της σύστημα (δομή, διοικητική οργάνωση, χρηματοδότηση), αλλά και ζητήματα Αξιολόγησης (προσεγγίσεις, διαδικασίες, αποτελέσματα), κυρίως για την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Τέλος προσεγγίζονται συγκριτικά οι τρεις χώρες, με την ανάλυση ομοιοτήτων διαφορών. ΛΕΞΕΙΣ - ΚΛΕΙΔΙΑ: Αξιολόγηση, Ποιότητα, Αποτελεσματικότητα, Υποχρεωτική Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. ABSTRACT The aim of the assignment presented, is the study of the Educational Evaluation field, by the comparative approach of the educational systems of Greece Hungary - Sweden, with regard to the Evaluation of the Primary Education, in relation to the Evaluation of students, educators, educational work and consequently the connection of them to the quality of education. There is reference to the international and mainly to the European circumstances, the role of school and education as well as examination of the European educational policy, with emphasis on Evaluation. There is evidence of the socio-political and financial condition of every country, analytic presentation of its educational system (structure, management, financing) as well as issues of Evaluation (approaches, procedures, effects) particularly as regard the Primary education. Lastly, there is a comparative approach of the three countries, by analysis of their similarities - differences. KEY - WORDS: Evaluation, Quality, Effectiveness, Compulsory Primary Education. 5

7 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι αλλαγές που συντελούνται σε κοινωνικο-πολιτικό και σε οικονομικοτεχνολογικό επίπεδο, από τη μία στον ευρωπαϊκό και από την άλλη στο διεθνή χώρο, δημιουργούν μια σειρά προκλήσεων, που όχι μόνο δεν αφήνουν αμέτοχο το εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά αντίθετα το προτρέπουν, ως ανοικτό σύστημα που είναι, να αντιδράσει σ αυτές. Οι αντιδράσεις ποικίλλουν στα διάφορα επίπεδα διαμόρφωσης και άσκησης της εκπαιδευτικής πολιτικής, από αυτό του κεντρικού σχεδιασμού, μέχρι εκείνο της διαχείρισης του εκπαιδευτικού οργανισμού και από την ανασυγκρότηση των στόχων και των αναλυτικών προγραμμάτων, μέχρι την αξιολόγηση και την διεκπεραίωση του εκπαιδευτικού έργου. Υπό το πρίσμα αυτών των αλλαγών, η εκπαίδευση καλείται όχι μόνο να επαναπροσδιορίσει το ρόλο της σε σχέση με την κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα, αλλά και να πρωταγωνιστήσει στα νέα σχήματα, που θα προέλθουν από τη μετάβαση στην «κοινωνία της γνώσης». Ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο παίζουν οι διεθνείς οργανισμοί (ΟΥΝΕΣΚΟ, Ο.Ο.Σ.Α., Διεθνής Τράπεζα, Συμβούλιο Ευρώπης κ.τ.λ.), τόσο στον ιδεολογικό προσανατολισμό της εκπαίδευσης (με τα διάφορα κείμενά τους, εκθέσεις, έρευνες), όσο και στις πρακτικές που εφαρμόζονται με το να προτείνουν, διαμορφώνουν, υλοποιούν διάφορα πιλοτικά εκπαιδευτικά προγράμματα με τη σύμπραξη διαφόρων κρατών. Η παροχή πληροφοριών για το εκπαιδευτικό γίγνεσθαι στο διεθνή χώρο και πολύ περισσότερο η ανάλυση, η ερμηνεία και η συγκριτική προσέγγιση των μεταβολών στα ξένα εκπαιδευτικά συστήματα, σε συσχέτιση με το ιστορικό, κοινωνικο-οικονομικό, εκπαιδευτικό γίγνεσθαι κάθε χώρας, αποτελούν εξαιρετικά σημαντική συμβολή (Μπουζάκης, 1993). Έτσι μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο αλλαγών, εύλογο είναι το ενδιαφέρον για τη μελέτη εθνικών εκπαιδευτικών συστημάτων και ειδικότερα για την εκπαιδευτική Αξιολόγηση, που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το σύνολο των λειτουργιών των συστημάτων, την ποιότητα στην εκπαίδευση και την απόδοση λόγου. Η παρούσα εργασία έχει σαν στόχο τη μελέτη του πεδίου της εκπαιδευτικής Αξιολόγησης, με τη συγκριτική θεώρηση των εκπαιδευτικών συστημάτων, τριών χωρών (με διαφορετικές ιστορικές, εθνικές ιδιομορφίες και διαφορετικό κοινωνικο-οικονομικό, πολιτικό καθεστώς), ως προς την Αξιολόγηση της Πρωτοβάθμιας Σχολικής Μονάδας και την Αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, των μαθητών και του εκπαιδευτικού έργου, όπως συσχετίζονται και αλληλοσυνδέονται. Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα του Νότου, που προσπαθεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες σύγκλισης της Ευρώπης, θα αντιπαρατεθεί συγκριτικά με ένα εκπαιδευτικό σύστημα της Ανατολικής Ευρώπης (Ουγγρικό εκπαιδευτικό σύστημα) και με ένα σύστημα του Βορρά (Σουηδικό). Μεγαλύτερη έμφαση θα δοθεί στην υποχρεωτική εκπαίδευση και η μελέτη θα επικεντρωθεί κυρίως σε μια συγκεκριμένη πτυχή του εκπαιδευτικού συστήματος - την Αξιολόγηση της Πρωτοβάθμιας Σχολικής Μονάδας, σε συσχέτιση με την αξιολόγηση μαθητών, εκπαιδευτικών, εκπαιδευτικού έργου και κατά συνέπεια τη σύνδεση αυτών με την ποιότητα της εκπαίδευσης θέματα δηλαδή, που μπορούν να αποτελέσουν τα συστατικά στοιχεία μιας συνολικής ερμηνείας και κατανόησης, κατά τον Hermann Röhrs. 6

8 Το ενδιαφέρον για τα παραπάνω ζητήματα είναι μεγάλο, ιδιαίτερα στον ευρωπαϊκό χώρο, όπου προωθείται μια εκπαιδευτική σύγκλιση. Σε ακαδημαϊκούς και πολιτικούς κύκλους, σε εθνικό και υπερεθνικό επίπεδο, συζητούνται κυρίως οι όροι Αξιολόγηση, ποιότητα εκπαίδευσης, δείκτες ποιότητας, αποτελεσματικότητα σχολείου και εκπαίδευσης, απόδοση λόγου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (1995) ανάμεσα σε άλλα αναφέρει: «Η απόδοση προτεραιότητας στην ποιότητα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης είναι ζωτικής σημασίας για την ανταγωνιστικότητα και τη διατήρηση του κοινοτικού μοντέλου [της Ε. Ε.]. Πραγματικά από αυτό εξαρτάται η ίδια η ταυτότητα της Ευρώπης για την επόμενη χιλιετία». Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και Κοινοβούλιο (σε κείμενά τους το 1996 και το 2001) παροτρύνουν τα έθνη κράτη να δημιουργήσουν διαφανή συστήματα Αξιολόγησης της ποιότητας στην εκπαίδευση. Η Αξιολόγηση ως μια δύσκολη προβληματική, απασχολεί όλους, όσους σχετίζονται με την εκπαίδευση (πολιτικά κόμματα, προγραμματιστές εκπαίδευσης, παιδαγωγούς, γονείς και γενικότερα πολλούς κοινωνικούς και συνδικαλιστικούς φορείς, οικονομολόγους, Αγορά). Προβάλλεται ως ένα από τα κυρίαρχα και επείγοντα θέματα της εκπαιδευτικής πολιτικής, σε όλα τα επίπεδα λήψης και εφαρμογής αποφάσεων (European Commission, 2004). Αποτελεί ένα αναπτυσσόμενο πεδίο της εκπαιδευτικής θεωρίας και πρακτικής. Σκοπός της μελέτης αυτής είναι η ενημέρωση, η καλύτερη γνώση και η εμβάθυνση σε ζητήματα Αξιολόγησης στον ευρωπαϊκό χώρο. Σημαντική θεωρείται και η ενίσχυση της κριτικής ικανότητας, η καλλιέργεια ευαισθησίας απέναντι στα εκπαιδευτικά πράγματα, η απελευθέρωση από μονομέρεια και εθνοκεντρισμό. Επιχειρείται η κατανόηση της εκπαιδευτικής κατάστασης σε τρεις χώρες και η αποκωδικοποίηση των «νοημάτων» και των λόγων που έχουν διαμορφώσει αυτή την κατάσταση, με έμφαση στην Αξιολόγηση της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η εκπαίδευση μπορεί να συμβάλλει στην αλλαγή των εκπαιδευτικών συστημάτων (Husé n, 1991). Γι αυτό η κριτική και ερμηνευτική προσέγγιση των εκπαιδευτικών καταστάσεων και γεγονότων καθώς και ο συσχετισμός τους με εκπαιδευτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, μπορεί να αποτελούν συχνά το κέντρο βάρους της μελέτης του ερευνητή. Στα πλαίσια αυτής της μελέτης, εκτός από το θεωρητικό πλαίσιο, τις εννοιολογικές διευκρινίσεις, την επισκόπηση της βιβλιογραφίας και τη μεθοδολογική προσέγγιση, γίνεται αναφορά στην ιστορικότητα και την αναγκαιότητα της Αξιολόγησης. Το πρώτο κεφάλαιο αναφέρεται στις διεθνείς συγκυρίες και στο ρόλο του σχολείου και της εκπαίδευσης στη μεταβιομηχανική κοινωνία και την κοινωνία της νεωτερικότητας. Εξετάζεται επίσης, η ευρωπαϊκή εκπαιδευτική πολιτική μέσα σ αυτό το νέο πλαίσιο. Η περίπτωση της Ελλάδας αναλύεται στο δεύτερο κεφάλαιο της εργασίας. Εκτός από τα γενικά πληροφοριακά στοιχεία, παρουσιάζεται αναλυτικά το εκπαιδευτικό σύστημα, τα ζητήματα της Αξιολόγησης και οι προσεγγίσεις της, δίνοντας έμφαση κυρίως στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζεται η περίπτωση της Ουγγαρίας και στο τέταρτο κεφάλαιο, η περίπτωση της Σουηδίας, με τα ίδια χαρακτηριστικά 7

9 ανάλυσης της Ελλάδας. Στο τέλος κάθε κεφαλαίου παρατίθενται κάποια γενικά συμπεράσματα. Η εργασία ολοκληρώνεται με την συγκριτική προσέγγιση των τριών χωρών (ομοιότητες-διαφορές), στη βάση κυρίως της Αξιολόγησης. ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΜΕΛΕΤΗΣ Α. ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ Κάνοντας μια εννοιολογική προσέγγιση του όρου της «Aξιολόγησης», θα μπορούσαμε να πούμε γενικά, ότι κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα ενέχει το στοιχείο της αξιολόγησης. Θεωρείται ένα επιβεβλημένο κοινωνικό φαινόμενο που συνδέεται με οποιαδήποτε δραστηριότητα και το αποτέλεσμά της. Αποτελεί βασικό στάδιο κάθε οργανωμένης και συστηματικής διαδικασίας, την οποία χαρακτηρίζει πρωταρχικά ο σχεδιασμός και ο προγραμματισμός και στη συνέχεια η υλοποίηση και η εφαρμογή του (Κωνσταντίνου, 2002). Σε πιο συστηματικό επίπεδο είναι μια ερευνητική δραστηριότητα, εξειδικευμένη και διεπιστημονική. Σύμφωνα με τον Ο.Ο.Σ.Α., «οι αξιολογήσεις είναι συστηματικές αναλύσεις των σπουδαιότερων πλευρών μιας πολιτικής, ενός οργανισμού ή ενός προγράμματος, με έμφαση στην εγκυρότητα των αποτελεσμάτων και τη δυνατότητα χρήσης τους. Ο κύριος σκοπός των αξιολογήσεων είναι να συμβάλλουν στη βελτίωση της λήψης αποφάσεων, της κατανομής των πόρων και του επιπέδου υπευθυνότητας» (O.O.Σ.Α., 1997). Στο ίδιο πλαίσιο η Ευρωπαϊκή Ένωση ορίζει ότι οι Αιολογήσεις πρέπει να είναι: o Αναλυτικές και θεμελιωμένες σε αναγνωρίσιμες ερευνητικές τεχνικές. o Συστηματικές και έτσι απαιτείται ο αυστηρός σχεδιασμός και η σωστή χρησιμοποίηση των μεθόδων που επιλέγονται. o Έγκυρες και τα αποτελέσματα μιας αξιολόγησης πρέπει να είναι αναπαραγώγιμα από έναν άλλο αξιολογητή που έχει πρόσβαση στα ίδια δεδομένα και χρησιμοποιεί τις ίδιες μεθόδους. o Σκοποθετημένες, να στοχεύουν δηλαδή στην επεξεργασία των σημαντικότερων ερωτημάτων που θέτει το πρόγραμμα, συμπεριλαμβανομένης και της καταλληλότητας, της σαφήνειας, της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας. o o Προσαρμοσμένες στις ανάγκες των χρηστών. Οι επιτυχημένες αξιολογήσεις δηλαδή, πρέπει να σχεδιάζονται και να εκπονούνται με τρόπο, ώστε να παρέχουν χρήσιμες πληροφορίες στους αποφασίζοντες, λαμβάνοντας υπόψη τις πολιτικές συγκυρίες και τους διαθέσιμους πόρους (European Commission, Evaluation EU Expenditures Programmes,1997). Ειδικότερα στο χώρο της εκπαίδευσης, η Αιολόγηση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το σύνολο των λειτουργιών του εκπαιδευτικού συστήματος (Μac Beath, 2001). Είναι επίσης, συνδεδεμένη με το γενικότερο σύστημα οργάνωσης και διοίκησης κάθε χώρας και με τις ιστορικές και πολιτισμικές αξίες της. Είναι αναπόσπαστο κομμάτι των πολιτικών διεργασιών της κοινωνίας. Αποτελεί ιστορική διαδικασία με ιστορική αφετηρία, πορεία εξέλιξης και συγκεκριμένη ταυτότητα σε κάθε ιστορική συγκυρία. 8

10 Στη σχολική πραγματικότητα εμφανίζεται ως απόρροια του τρόπου που είναι οργανωμένο και δομημένο το σχολείο, από άποψη παιδαγωγική, διοικητική, υλικοτεχνική. Οι Κουτούζης & Χατζηευστρατίου (1999) υποστηρίζουν ότι η Αξιολόγηση αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της διοικητικής λειτουργίας του σχολείου (Προγραμματισμός Οργάνωση Διεύθυνση / Συντονισμός Αξιολόγηση Ανασκόπηση και Τροποποίηση). Λειτουργεί δηλαδή, μέσα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο Διοίκησης, ως μια διαδικασία «αποτίμησης». Έχει ως αντικείμενό της τους εκπαιδευτικούς στόχους, τις διεργασίες πραγματοποίησης των στόχων, τα αναλυτικά προγράμματα, τα μαθησιακά μέσα (π.χ. Η/Υ, βιβλία), τις σχολικές μονάδες, τους μαθητές, τους εκπαιδευτικούς και συνολικά το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα (Κωνσταντίνου, 2002). Με την παραπάνω λογική φαίνεται να συμφωνεί και ο Μαυρογιώργος (1993) μιλώντας για μια συνολική αξιολόγηση: «Αφού το εκπαιδευτικό σύστημα και η ίδια η εκπαιδευτική διαδικασία είναι συνισταμένη πολλών παραγόντων, συντελεστών και φορέων, οποιαδήποτε αξιολόγηση, που αφορά τη συμβολή ενός παράγοντα, δεν είναι δυνατή, αν δεν έχουμε υιοθετήσει διαδικασίες που θα μας έδιναν ένα είδος συνολικής αξιολόγησης». Έτσι οδηγούμαστε στην λογική της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου, που φαίνεται να έχει επικρατήσει και στη χώρα μας και για την οποία έχουν δοθεί πολλοί ορισμοί. Σύμφωνα με το Νόμο 2525 του 1997, «Ως αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου νοείται μια διαδικασία αποτίμησης της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης και του βαθμού υλοποίησης των σκοπών και των στόχων, όπως αυτοί καθορίζονται από την κοινωνία και συνήθως εκφράζονται στην κείμενη νομοθεσία» Στη βιβλιογραφία συναντάμε κι άλλους περιεκτικούς ορισμούς: «Ως Αιολόγηση εκπαιδευτικού έργου μπορεί να οριστεί η διαδικασία εκείνη, κατά την οποία αποτιμώνται όλοι οι παράγοντες που προσδιορίζουν το εκπαιδευτικό έργο ή και συμβάλλουν σ αυτό, από την υλικοτεχνική υποδομή, τα προγράμματα σπουδών και τα εγχειρίδια, ως την οργάνωση του σχολείου, τις επιμορφωτικές ανάγκες των εκπαιδευτικών και την εργασιακή συνέπειά τους» (Ανδρέου, 1992). Με τον όρο Αξιολόγηση νοείται «η διαδικασία που αποβλέπει να προσδιορίσει, όσο πιο αποτελεσματικά, έγκυρα, αξιόπιστα και αντικειμενικά γίνεται, την καταλληλότητα, τη λειτουργικότητα και το αποτέλεσμα μιας διδακτικής και παιδαγωγικής δραστηριότητας και γενικότερα της εκπαίδευσης, σε σχέση με αρχικά προσδιορισμένους στόχους αλλά και με τη χρήση συγκεκριμένης μεθοδολογίας. Αυτό βέβαια συνεπάγεται ότι σε κάθε Αξιολόγηση πρέπει να προσδιορίζεται ο γενικός και ειδικός στόχος, το αντικείμενο της Αξιολόγησης, το υποκείμενο (Aξιολογητής), η ειδική περίσταση και τέλος, τα εργαλεία, τα μέσα και οι τεχνικές που θα την καθιστούν πλέον, έγκυρη, αξιόπιστη και αντικειμενική» (Κωνσταντίνου, 2002). «Με τον όρο Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου, θα εννοούμε τη συστηματική διαδικασία ελέγχου του βαθμού, στον οποίο επιτυγχάνονται οι εκπαιδευτικοί στόχοι, καθώς και τον εντοπισμό των αιτίων που εμποδίζουν την ενδεχόμενη μη ικανοποιητική τους επίτευξη, έτσι ώστε μέσα από τη διαδικασία της ανατροφοδότησης, να βελτιώνεται η ποιότητα της ίδιας της εκπαίδευσης» (Κασσωτάκης, στο Ανδρέου, 1992). 9

11 Με τη διαδικασία της ανατροφοδότησης συμφωνεί και ο Δημητρόπουλος (1998), λέγοντας ότι η λειτουργία της Αξιολόγησης, σ οποιαδήποτε μορφή και διάσταση κι αν θεωρηθεί, δεν θα είχε λόγω ύπαρξης, αν δεν ακολουθούσε η λειτουργία της ανατροφοδότησης. Αλλά και σε κείμενα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφέρεται συχνά, ότι αν δε στοχεύει η Αξιολόγηση σε βελτίωση, δεν έχει κανένα νόημα (Κείμενο της Ε.Ε. «Διδασκαλία και μάθηση: Προς την κοινωνία της Γνώσης», Έκθεση Ειδικής Επιτροπής της ΟΥΝΕΣΚΟ,1998). Οι ορισμοί συγκλίνουν γενικότερα στην αποτίμηση των παραγόντων προσδιορισμού του εκπαιδευτικού έργου, στην αποτίμηση του αποτελέσματος της εκπαιδευτικής διαδικασίας σε σχέση με τους στόχους και στην αποτίμηση των αιτίων που εμποδίζουν την ποιοτική διδακτική και παιδαγωγική δραστηριότητα. Στα πλαίσια της παρούσας μελέτης, θα πρέπει να αναφερθούμε σε όρους πολύ σχετικούς με το περιεχόμενο της και να τους διευκρινίσουμε εννοιολογικά. Η Αξιολόγηση διακρίνεται σε διάφορες μορφές - επίπεδα (Παπακωνσταντίνου, 1993), ανάλογα με το αντικείμενο που έχει κάθε φορά: Αξιολόγηση μαθητών Αξιολόγηση εκπαιδευτικών Αξιολόγηση βιβλίων, προγραμμάτων σπουδών, μεθόδων και εποπτικών μέσων Αξιολόγηση των εκπαιδευτικών μονάδων Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού συστήματος Αξιολόγηση των Επιμορφωτικών Προγραμμάτων Αξιολόγηση συνολικά (κατά τομείς) της Εκπαιδευτικής Πολιτικής Διακρίνεται επίσης και σε επίπεδα: εθνικό και διεθνές. Μια διάκριση των προγραμμάτων αξιολόγησης έχει σχέση με το είδος και τον αριθμό των αντικειμένων αξιολόγησης. Όταν η αξιολόγηση αναφέρεται σε πολλά αντικείμενα ταυτόχρονα, έχουμε τη συνολική αξιολόγηση. Αντίθετα όταν αναφερόμαστε στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού προσωπικού μια σχολικής μονάδας, τότε έχουμε τη μερική αξιολόγηση. Η Αξιολόγηση των εκπαιδευτικών για παράδειγμα, δεν αποτελεί τρόπο συνολικής αξιολόγησης της εκπαιδευτικής μονάδας, αλλά είναι ένα αποσπασματικό μέτρο μερικής αξιολόγησης. Άλλωστε οι περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκονται σε μια διαδικασία μετάβασης σε ένα νέο σύστημα αξιολόγησης, το οποίο ευνοεί την αξιολόγηση του σχολείου ως όλου, εστιάζοντας όχι τόσο στα αποτελέσματα, όσο στην εκπαιδευτική διαδικασία της λειτουργίας του. Δημιουργείται έτσι μια αντίληψη της σχολικής μονάδας ως όλον και ως σύστημα (Μac Beath, 2001). Ανάλογα με το στάδιο στο οποίο εφαρμόζεται η Αξιολόγηση (επιδιώξεις και χρόνος που επιτελείται), διακρίνεται σε: α) αρχική ή προκαταρκτική, όταν διενεργείται στην έναρξη κάποιου προγράμματος, για την αποτίμηση των διαφόρων μεταβλητών που έχουν σχέση με την πρόοδο του προγράμματος. β) ενδιάμεση ή διαμορφωτική, όταν διενεργείται κατά τη διάρκεια του εκπαιδευτικού προγράμματος. Στόχος είναι να καταγραφούν οι αδυναμίες και να γίνουν έγκαιρα οι απαραίτητες διορθωτικές παρεμβάσεις, για το καλύτερο επιθυμητό αποτέλεσμα. 10

12 γ) τελική ή αθροιστική αξιολόγηση, όταν διενεργείται μετά το τέλος της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Στόχος της είναι η αποτύπωση των αποτελεσμάτων, σε συνάρτηση με τα προβλήματα που αντιμετωπίστηκαν κατά την εφαρμογή της εκπαιδευτικής προσπάθειας. Άλλη διάκριση της Αξιολόγησης γίνεται ανάλογα με τη σχέση που έχουν οι Αξιολογητές ως προς το αξιολογούμενο πρόγραμμα και ανάλογα με τις διαδικασίες που ακολουθούνται. Έτσι έχουμε: α) Εξωτερική Αξιολόγηση - Ετεροαξιολόγηση, που «πραγματοποιείται από φορείς, που τοποθετούνται εκτός σχολείου και ανήκουν στις ανώτερες βαθμίδες της διοίκησης ή αναλαμβάνουν με ανάθεση, διατηρώντας μια θέση σχετικής αυτονομίας ως προς τη διοίκηση και το ρόλο της Αξιολόγησης» (Σολομών, 1999). β) Εσωτερική Αξιολόγηση Αυτοαξιολόγηση, που πραγματοποιείται από τους ίδιους τους παράγοντες της σχολικής μονάδας, δηλαδή το εκπαιδευτικό, μαθητικό και το υπόλοιπο προσωπικό. γ) Κοινή Αξιολόγηση, κατά την οποία η κρίση διαμορφώνεται από εσωτερικούς και εξωτερικούς Αξιολογητές. (Eurydice, 2004) Μεγάλη συζήτηση γίνεται επίσης για τη μεθοδολογία, τις τεχνικές και τα εργαλεία Αξιολόγησης, τα τελευταία χρόνια. Προϊόν της δεκαετίας του 80 στον ευρωπαϊκό χώρο είναι οι Δείκτες Ποιότητας ή Δείκτες Επίδοσης / Απόδοσης (Quality Indicators or Performance Indicators in Education). O όρος Δείκτες Ποιότητας έχει εννοιολογικά ευρύτερο περιεχόμενο και τείνει να υποκαταστήσει τον αρχικά χρησιμοποιούμενο δεύτερο όρο (Καρατζιά- Σταυλιώτη, 2006). Οι Δείκτες Ποιότητας θεωρούνται έκφραση (ποιοτική ποσοτική) κάποιων παραμέτρων της διάρθρωσης του εκπαιδευτικού συστήματος, που σκοπό έχουν να βοηθήσουν στη λήψη αποφάσεων. Το 2001 εκπονήθηκε η «Ευρωπαϊκή Έκθεση για την Ποιότητα της Σχολικής Εκπαίδευσης: Δεκαέξι Δείκτες Ποιότητας». Το 2002 εκπονούνται Δείκτες για μονογραφίες που ζήτησε το δίκτυο «Ευρυδίκη» από τα κράτη μέλη, σχετικά με την αξιολόγηση και την ποιότητα της εκπαίδευσης κάθε χώρας. Τα παλιότερα χρόνια αποκλειστική μέθοδος Αξιολόγησης θεωρούνταν η παρατήρηση, αλλά σήμερα μπορούμε να μιλάμε για διάφορες μεθόδους, όπως: Μετέπειτα παρακολούθηση (follow up), Σύγκριση Συσχέτιση, Μελέτη Περίπτωσης, Ανάλυση περιεχομένου, Τήρηση και μελέτη αρχείων, Μέθοδοι επεξεργασίας και ανάλυσης δεδομένων, Οικονομολογικές και Ψυχολογικές μέθοδοι και Συνδυασμοί μεθόδων. (Κουτούζης & Χατζηευστρατίου, 1999). Επίσης ως τεχνικές Αξιολόγησης αναγνωρίζονται οι εξής: η συστηματική ή απλή παρατήρηση, η επαναλαμβανόμενη ή συνεχή παρατήρηση, η ελεύθερη ή δομημένη ή ομαδική συνέντευξη, οι ψυχομετρικές τεχνικές, οι κοινωνιομετρικές τεχνικές, οι οικονομετρικές τεχνικές, οι τεχνικές διαπίστωσης της επίδοσης, οι τεχνικές συγκέντρωσης και ανάλυσης πληροφοριών και οι τεχνικές στατιστικής επεξεργασίας πληροφοριών κ.α. Ως Αξιολογητές τέλος, θα ορίζουμε πρόσωπα ή ομάδες προσώπων των οποίων η ευθύνη είναι να επιλέξουν σχετικά στοιχεία για την Αξιολόγηση και να διαμορφώσουν μια αξιολογική κρίση για το περιεχόμενό τους (Eurydice, 2004). 11

13 Β. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ Στον ελληνικό χώρο παρόλο που υπάρχουν πολλοί μελετητές που ασχολήθηκαν με παρουσιάσεις εκπαιδευτικών συστημάτων, καθώς και με συγκρίσεις ως προς τη δομή των συστημάτων, υπάρχει περιορισμένη βιβλιογραφία σχετικά με τη συγκριτική θεώρηση συστημάτων με κριτήριο την Αξιολόγηση. Συναντούμε ελληνικά άρθρα που μελετούν κυρίως κεντρικές ευρωπαϊκές χώρες (Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία) και Σκανδιναβικές χώρες, με σημείο αναφοράς την Αξιολόγηση. Πολλά άρθρα έχουν δημοσιευτεί στη σειρά «Συγκριτική Παιδαγωγική». Ξένοι μελετητές έχουν ασχοληθεί περισσότερο με το πεδίο της Αξιολόγησης και πιο συγκεκριμένα με συγκριτικές παρουσιάσεις στα έγκριτα επιστημονικά περιοδικά Συγκριτικής Εκπαίδευσης. Το Δίκτυο Ευρυδίκη καλύπτει επίσης, όλες τις πρόσφατες εξελίξεις στην εκπαιδευτική πολιτική των ευρωπαϊκών χωρών, σχετικά με ζητήματα Αξιολόγησης. Γενικότερα για την Αξιολόγηση, η βιβλιογραφία είναι πλούσια, ιδιαίτερα τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Ζητήματα Αξιολόγησης έχουν έλθει στο προσκήνιο με νέα μορφή. Πολλοί μελετητές έχουν ασχοληθεί διεθνώς με την Αξιολόγηση των μαθητών, των εκπαιδευτικών, του εκπαιδευτικού συστήματος. Στην διεθνή βιβλιογραφία υπάρχει μια ευρεία συζήτηση, ήδη από το 1942 με την πρώτη επιστημονική προσέγγιση του θέματος της Αξιολόγησης στην Εκπαίδευση με την εργασία των Smith και Tyler. Ο Ralph Tyler ασχολήθηκε με την Αξιολόγηση αναλυτικών προγραμμάτων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων γενικά, το Η συζήτηση συνεχίστηκε τη δεκαετία με άλλους εκπροσώπους. Αυτή τη χρονική περίοδο αναπτύχθηκε στο εξωτερικό ένας μεγάλος αριθμός μοντέλων Αξιολόγησης (π.χ. Εμπειρική Συγκριτική Αξιολόγηση, Μοντέλα ποιοτικής Αξιολόγησης) και εναλλακτικά πλαίσια Αξιολόγησης, όπως του Scriven (1967), του Stake (1967), του Stenhouse και του Parlett και Hamilton (Κουτούζης & Χατζηευστρατίου, 1999). Στον ελληνικό χώρο αυτός ο τομέας δεν έχει καλυφθεί πλήρως βιβλιογραφικά. Οι περισσότερες θεωρίες και μεθοδολογικές προσεγγίσεις μετά το 50 υιοθετούν αντιλήψεις, όπου συνδέεται το παραγόμενο όφελος από την εφαρμογή των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, με το καταβαλλόμενο κάθε φορά οικονομικό τίμημα, όπως: η μέθοδος PPBS (Planning, Programming, Budgeting System) η μέθοδος ανάλυσης κόστους oφέλους (cost benefit analysis) η μέθοδος ανάλυσης κόστους - αποτελεσματικότητας (cost effectiveness analysis) η μέθοδος απολογισμικής ικανότητας (accountability). (Κουτούζης & Χατζηευστρατίου, 1999). Στη δεκαετία του μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η συζήτηση για την αυτο-αξιολόγηση και την αξιολόγηση ποιότητας. Στο πλαίσιο αυτής της κατεύθυνσης οι εκπαιδευτικοί αξιολογούν ολόκληρη την εκπαιδευτική μονάδα. Η βιβλιογραφία είναι πλούσια, αφού η Αυτο-αξιολόγηση θεωρείται σαφέστατη κατεύθυνση στη Λευκή Βίβλο (European Commission, 1996). Όμως για την εφαρμογή αυτής της κατεύθυνσης οι εκπαιδευτικοί πρέπει να ασκηθούν να μπορούν να αναλάβουν και τα καθήκοντα του παρατηρητή ερευνητή της εκπαιδευτικής διαδικασίας, όπως εισηγούνται ο Stake (1967) και ο Hopkins (1989). 12

14 Στην Ελλάδα με τα συγκεκριμένα ζητήματα έχουν ασχοληθεί αρκετοί μελετητές (Καρατζιά - Σταυλιώτη & Κωνσταντίνου, Καρατζιά- Σταυλιώτη, Σολομών & Τσατσαρώνη & Κότσιρα, 1999). Η προβληματική επίσης, για την αποτελεσματικότητα του δασκάλου, μας απασχόλησε πολύ πρόσφατα (Ματσαγγούρας, Καψάλης, Βρεττός, Τριλιανός, 1998). Ουσιαστικά, δεν έχει διαπιστωθεί αν είναι και πόσο αποτελεσματικός ο εκπαιδευτικός, με έρευνες προς αυτή την κατεύθυνση (Παμουκτσόγλου, 2001). Στο διεθνή χώρο, τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί νέα εκπαιδευτικά πεδία που σχετίζονται με την Αξιολόγηση και την ποιότητα και συνδέουν την «αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού συστήματος με την αποτελεσματικότητα της οικονομίας και συνακόλουθα με το «καλό» της κοινωνίας» σύμφωνα με τους White (1997), και Harris (2001). Εννοούμε το πεδίο για την «αποτελεσματικότητα του σχολείου» και το πεδίο για τη «βελτίωση των λειτουργιών του» (Λάμνιας, 2002). Οι θεωρητικοί του συγκεκριμένου χώρου (Elliot, Hopkins, Harris, Reynolds, 2001.) προσεγγίζουν με διαφορετικό τρόπο την πιθανότητα σύνδεσης των δύο ερευνητικών πεδίων. Η ελληνική βιβλιογραφία ασχολείται σε μεγαλύτερο βαθμό με την τεχνική λογική της Αξιολόγησης της επίδοσης των μαθητών (Κασσωτάκης, 1981). Η λογική αυτή αναπτύχθηκε κυρίως τη δεκαετία του 50 και 60 στις Η.Π.Α. και βασίστηκε στην ταξινομία των αντικειμενικών στόχων του Bloom. Σε σχέση με τις τεχνικές της αξιολόγησης, η ελληνική βιβλιογραφία έχει περιοριστεί σε μία κυρίως κοινωνιολογική και πολιτική αμφισβήτηση της Αξιολόγησης (Νούτσος 1983, Μαυρογιώργος 1988). Επίσης διαπιστώνεται, ότι η Αξιολόγηση και η βαθμολογία αποτελούν ουσιαστικό μέρος της προβληματικής για την επίδοση. Συχνά όμως, η συζήτηση για την επίδοση εξαντλήθηκε στη συζήτηση για τους βαθμούς. Περιορισμένες είναι και οι έρευνες για το πόσο συμβάλλει η Αξιολόγηση στην καλύτερη οργάνωση και λειτουργία των σχολείων. Οι περισσότερες έρευνες ασχολούνται με τις απόψεις των εκπαιδευτικών για την αξιολόγησή τους και για το ρόλο των διευθυντών. Όμως η συζήτηση έχει εγκλωβιστεί στην Αξιολόγηση, την περίοδο του «Επιθεωρητισμού», πριν τη δεκαετία του 1980 (Μαυρογιώργος, 1988), καθώς και στις μετέπειτα απόπειρες επαναφοράς της Αξιολόγησης των εκπαιδευτικών (Δημητρόπουλος, Παπακωνσταντίνου, Κασσωτάκης, Κάτσικας & Καββαδίας, Κωνσταντίνου, Νούτσος, Μαυρογιώργος, 2000). Σχετικά με την Αξιολόγηση των εκπαιδευτικών υπήρξε έντονη αμφισβήτηση παλιότερα και έχουν γίνει έρευνες για την αοριστία του περιεχομένου της, την ασάφεια των σκοπών και την έλλειψη αντικειμενικών κριτηρίων για την πραγματοποίησή της. Δεδομένου όμως ότι οι εξελίξεις τρέχουν με πολύ γρήγορο ρυθμό διεθνώς και η ευρωπαϊκή εκπαιδευτική πολιτική επανατοποθετεί το πρόβλημα της Αξιολόγησης ανάμεσα στα πρωταρχικά ζητήματα (Λευκή Βίβλος), κρίνεται αναγκαίο να προχωρήσει ο προβληματισμός στη χώρα μας. Η θεματική λοιπόν, της παρούσας εργασίας, καθίσταται αναγκαία και σημαντική, λόγω 13

15 της σπουδαιότητας του ζητήματος και της βιασύνης να τακτοποιηθούν ζητήματα Αξιολόγησης που εκκρεμούν για χρόνια. Η ελληνική εκπαιδευτική κοινότητα εκφράζει αμηχανία, σύγχυση και έντονο ενδιαφέρον, προκειμένου να δοθούν πειστικές εναλλακτικές απαντήσεις στα ζητήματα της Αξιολόγησης. Οι κυβερνήσεις από την άλλη πλευρά έχουν αντιμετωπίσει την Αξιολόγηση, ως «όπλο» και «κλειδί» μιας προσπάθειας εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, προκειμένου να εξυπηρετηθούν τα δικά τους συμφέροντα κάθε φορά (ιδεολογικοπολιτικές και κοινωνικο οικονομικές λειτουργίες εκπαίδευσης). Γι αυτό είναι σημαντικό να γνωρίζουν όλοι οι ενδιαφερόμενοι για την εκπαιδευτική πολιτική της χώρας, τις διεθνείς εξελίξεις, πόσο μας επηρεάζουν και που μπορεί να μας οδηγήσουν. Η βασική υπόθεση παραδοχή της μελέτης είναι ότι τα ζητήματα Αξιολόγησης, είναι αποτέλεσμα των επιρροών που ασκούν σε κάθε χώρα πολιτικοί, κοινωνικοί, οικονομικοί παράγοντες. Δεν αποτελούν ουδέτερη επιλογή, αλλά είναι προϊόν συγκεκριμένης εκπαιδευτικής επιλογής (Μπουζάκης, 2005), που εκφράζει συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες και συγκεκριμένες κοινωνικές ανάγκες. Οι επιλογές δηλαδή σε ζητήματα Αξιολόγησης (μορφές, τρόποι, αξιολογητές, αντικείμενο αξιολόγησης, θεσμικά όργανα, συμμετέχοντες, διείσδυση ιδιωτικών εταιριών αξιολόγησης, κ.λ.π.) υπαγορεύονται από την κυρίαρχη πολιτική, οικονομική φιλοσοφία και όχι τόσο από τις υπάρχουσες εκπαιδευτικές και κοινωνικές ανάγκες. Επιπλέον λαμβάνουμε υπόψη μας ότι ο λόγος για την εκπαίδευση επηρεάζεται από το λόγο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο γενικότερο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης, την εποχή της μετανεωτερικότητας και από την πολιτική των κρατών μελών. Υποστηρίζουμε ότι ο κυρίαρχος εκπαιδευτικός λόγος στο υπερεθνικό σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιδρά όλο και περισσότερο στη διαμόρφωση του εθνικού εκπαιδευτικού λόγου για την εκπαίδευση και ειδικότερα στον τομέα της εκπαιδευτικής Αξιολόγησης. Η συγκεκριμένη μελέτη θα προσπαθήσει να απαντήσει στα εξής ερευνητικά ερωτήματα: Ποιες είναι οι ιστορικές καταβολές των συστημάτων Αξιολόγησης γενικά; Ποια είναι η αναγκαιότητα της Αξιολόγησης και γιατί αμφισβητείται; Ποια είναι η «Νέα Τάξη» πραγμάτων στην εκπαίδευση; Τι εκπαιδευτικές μεταβολές συντελούνται στο διεθνή και κυρίως στον ευρωπαϊκό χώρο; Ποιος είναι ο κυρίαρχος λόγος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Αξιολόγηση, όπως εκφράζεται από τα αρμόδια όργανά της; Ποιος είναι ο κυρίαρχος λόγος ιδεολογία πρακτική για την Αξιολόγηση στα έθνη κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Σουηδία Ουγγαρία Ελλάδα) και ποια η εκπαιδευτική πολιτική τους; Ποια είναι η σχέση των παραπάνω λόγων μεταξύ τους; Εναρμονίζονται, συγκλίνουν ή αποκλίνουν; Πώς ερμηνεύονται οι επιχειρούμενες εκπαιδευτικές μεταβολές, όσον αφορά την Αξιολόγηση στις τρεις χώρες; Ομοιότητες Διαφορές. Προσαρμόζονται τα συστήματα Αξιολόγησης στις ραγδαία εξελισσόμενες κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες; Ποιες προοπτικές τάσεις διαγράφονται για το «μέλλον» της Αξιολόγησης; 14

16 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Τα εκπαιδευτικά και παιδαγωγικά φαινόμενα προσεγγίζονται, κατανοούνται, ερμηνεύονται, αξιολογούνται και συγκρίνονται πολυδιάστατα, μόνο σε συσχέτιση με όλες εκείνες τις παραμέτρους, που τα επηρεάζουν και τα διαμορφώνουν (ιστορικές, φιλοσοφικές, ιδεολογικές, κοινωνικο - πολιτικές, οικονομικές). Επειδή λοιπόν συγκρίνονται, διαμορφώνονται και εκτυλίσσονται μέσα σε σύνθετες και διαφορετικές συνθήκες, η επιστημονική αξία της σύγκρισης εξαρτάται από τις μεθόδους και τις θεωρίες που χρησιμοποιούνται, προκειμένου να καταστεί δυνατή μια επιστημονική ανάλυση αυτών των σχηματισμών. Ο ρόλος της εκπαίδευσης, στη διαμόρφωση της οικονομίας και της κοινωνίας της γνώσης, «συνδέεται με την επικαιροποίηση της συμβολής του συγκριτικού λόγου στην κριτική ανάλυση του μετασχηματισμού των εθνικών συστημάτων εκπαίδευσης και τη διαμόρφωση της Ευρώπης της Γνώσης» (Πασιάς, 2004). Με βάση το συγκριτικό λόγο, μελετώνται τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα και οι τάσεις ανάπτυξης παιδαγωγικών θεωριών, εκπαιδευτικών φαινομένων και της πρακτικής της εκπαίδευσης στον σημερινό κόσμο. Στη μελέτη μας ακολουθούμε την μεθοδολογική πρόταση του J. Lauwerys (1985), «απομονώνοντας» ένα στοιχείο του εκπαιδευτικού συστήματος και επιδιώκοντας μια συγκριτική θεώρηση αυτού του στοιχείου σε διάφορα ευρωπαϊκά συστήματα. Ως τέτοιο συγκρίσιμο στοιχείο, επιλέγουμε την Αξιολόγηση της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και την Αξιολόγηση εκπαιδευτικών και μαθητών στο βαθμό που συνδέονται και στο συγκεκριμένο πλαίσιο. Η Αξιολόγηση, σύμφωνα με την ταξινόμηση του Halls, είναι μία από τις 19 θεματικές κατηγορίες του συγκριτικού έργου (Ματθαίου, 1997). Τα εκπαιδευτικά συστήματα λοιπόν, της Σουηδίας, της Ουγγαρίας και της Ελλάδας θα υποβληθούν σε συγκριτική αντιπαράθεση, με σημείο αναφοράς την Αξιολόγηση. Παρόλο που οι τρεις χώρες έχουν διαφορετικά κοινωνικοοικονομικά, πολιτικά συστήματα, τα εκπαιδευτικά τους συστήματα παραμένουν συγκρίσιμα, ως προς άλλα κριτήρια: ζητήματα εκπαιδευτικής Αξιολόγησης (Αξιολόγηση Σχολικής Μονάδας, εκπαιδευτικών, μαθητών, ποιότητας και οργάνωσης εκπαίδευσης). Κατά τον Popper (1959) «είναι πάντοτε δυνατό με λίγη ευρηματικότητα να ανακαλύψουμε ομοιότητες ή διαφορές στα πράγματα, επιλέγοντας κάθε φορά την κατάλληλη οπτική γωνία» (Farrell, J., 1978). Αλλά και σύμφωνα με τον Ματθαίου (1997), δεν πρέπει να παραβλέπεται ότι: «η ομοιότητα αποτελεί προϊόν και όχι προϋπόθεση σύγκρισης». Έτσι λαμβάνουμε υπόψη μας, ότι η ιστορία και το επίπεδο κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης, έχει άμεση επίδραση αντανάκλαση, στο επίπεδο ανάπτυξης του εκπαιδευτικού συστήματος. Ενώ, το διαφορετικό κοινωνικοοικονομικό σύστημα και η διαφορετική ιστορική διαδρομή, μας επιτρέπει να διερευνήσουμε ομοιότητες και διαφορές στα υπό σύγκριση θέματα, όπως αυτές προκύπτουν από τη διαφορετική φιλοσοφία που διαπερνά το κάθε σύστημα (Μπουζάκης, 2006). Έτσι η Σουηδία επιλέχθηκε ως ένα εκπαιδευτικό σύστημα των ανεπτυγμένων βιομηχανικά σκανδιναβικών χωρών, με την πολύχρονη παράδοση του «Κοινωνικού Κράτους». Η Ουγγαρία ως χώρα της ανατολικής Ευρώπης, πέρασε από τον κομμουνισμό, στη δημοκρατία και δέχεται τις επιδράσεις της ανταγωνιστικής ελεύθερης Αγοράς. Το ελληνικό εκπαιδευτικό 15

17 σύστημα εντάχθηκε στην ομάδα σύγκρισης, ως ένα σύστημα του μεσογειακού Νότου, σε σύγκριση με τα προηγμένα εκπαιδευτικά συστήματα, που πιέζεται να εναρμονιστεί με τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Όπως υποστηρίζει η Π. Καλογιαννάκη Χουρδάκη (2006), η μελέτη εκπαιδευτικών συστημάτων και η συγκριτική θεώρησή τους, συσχετίζεται με τις παρακάτω μεταβλητές, που επηρεάζουν την εκπαίδευση: - έθνος, γλώσσα, κουλτούρα, ιστορία - γεωγραφικοί παράγοντες - οικονομικοί παράγοντες - κοινωνικο-πολιτική ανάπτυξη - κοινωνικο-πολιτική διοίκηση και οργάνωση - διεθνείς σχέσεις - προσωπικότητες που έχουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση κάποιων εκπαιδευτικών φαινομένων και καταστάσεων. Η μεθοδολογική προσπέλαση των εκπαιδευτικών φαινομένων (Αξιολόγηση πρωτοβάθμιας σχολικής μονάδας, συνδεόμενη με Αξιολόγηση εκπαιδευτικών και μαθητών) στις περιπτώσεις των τριών χωρών, θα γίνει με την Ιστορική - Συγκριτική Ανάλυση. Σημείο αναφοράς δεν θα είναι η πρόγνωση ή η πολιτική χρησιμότητα της συγκριτικής σπουδής, αλλά η κατανόηση και η ερμηνεία του «εκπαιδευτικού γίγνεσθαι». Πέρα από το περιγραφικό στατικό στοιχείο σ αυτή τη μελέτη, θα υπάρχει και το συγκριτικό, ερμηνευτικό και δυναμικό στοιχείο, με την ανάλυση και σύγκριση των μεταβολών - εξελίξεων αντιθέσεων - ιδιαιτεροτήτων του εκπαιδευτικού φαινομένου, την ερμηνεία και την αποκάλυψη σχέσεων αιτίου αιτιατού (διαλεκτική μέθοδος). Η ανάλυση της εκπαιδευτικής πολιτικής των τριών συγκεκριμένων χωρών, θα επιχειρηθεί μέσα από την προσπάθεια να φωτιστούν όλες οι διεθνείς συγκυρίες, οι οποίες συνδιαμορφώνουν ένα σύνολο μεταβλητών, που επηρεάζουν την εκπαίδευση. Τα επίπεδα ανάλυσης είναι: γεωστρατηγικό, οικονομικό, πολιτικό, κοινωνικό, ιδεολογικο-πολιτιστικό και εκπαιδευτικό. Επιπλέον θα χρησιμοποιηθούν έννοιες (όπως κράτος, κοινωνική τάξη, ομάδες συμφερόντων, αναπαραγωγή, πολιτική σύγκρουση, επιλογή, ταξική εκπαίδευση, εξάρτηση, Κέντρο Περιφέρεια, αντιστοιχία μεταξύ σχολικής εκπαίδευσης και κοινωνικών σχέσεων παραγωγής), ως ένα πλαίσιο που παρέχει οργάνωση και κατεύθυνση στην μελέτη της προβληματικής μας. Μαζί με την υιοθέτηση βασικών στοιχείων του συγκρουσιακού επιστημολογικού παραδείγματος (Kαζαμίας, Μπουζάκης, 1992), θα είναι τα πρίσματα για τη διερεύνηση, την ερμηνεία και κατανόηση των ιστορικών, εκπαιδευτικών φαινομένων. Λαμβάνουμε υπόψη, ότι η επιλογή των εννοιών και του θεωρητικού μοντέλου, όπως και οι στόχοι του προς διερεύνηση θέματος, συνεπάγονται ορισμένες αξιολογικές προϋποθέσεις. Άλλωστε δεν υπάρχει αντικειμενική κοινωνική προσέγγιση, που να είναι αξιολογικά ουδέτερη, ούτε και κοινωνική ενέργεια που να είναι ιδεολογικά ουδέτερη (Kαζαμίας, 1994). 16

18 Α. ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΛΥΣΗΣ Μακροκοινωνικό Μικροκοινωνικό επίπεδο ανάλυσης Στη συγκεκριμένη μελέτη μας ενδιαφέρει, το μακροκοινωνικό επίπεδο, αφού κατά τον Husé n (1991), «η εκπαίδευση δε συντελείται σε κοινωνικοοικονομικό κενό». Λαμβάνουμε επίσης υπόψη μας, και τη διαπίστωση του Sadler (1900), σύμφωνα με την οποία, «όσα συμβαίνουν έξω από το σχολείο είναι πιο σημαντικά απ αυτά που συμβαίνουν μέσα σ αυτό» (Καλογιαννάκη, 1993). Θα πρέπει επομένως να συνεξεταστούν οι συντελούμενες γεωστρατηγικές, πολιτικές, κοινωνικές, οικονομικές και πολιτιστικές μεταβολές στα πλαίσια της Παγκοσμιοποίησης. Χρειάζεται επίσης, να λάβουμε υπόψη μας τη δυναμική του ίδιου του εκπαιδευτικού συστήματος (μικροκοινωνικό επίπεδο), κατά την ιστορική του διαμόρφωση. Πρέπει να εξεταστούν οι σχολικοί μηχανισμοί (ενδογενείς ενδοσυστημικοί παράγοντες) και οι ιδεολογίες, που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να αποκτήσουν «σχετική αυτονομία» από το κράτος και τις κοινωνικές πολιτικές δυνάμεις (Bourdieu, Carnoy, 1982) και να διαμορφώσουν μια «κυρίαρχη εκπαιδευτική κουλτούρα» (Καζαμίας, 1995). Κράτος Σύμφωνα με τον Carnoy δεν μπορεί να δοθεί μια ερμηνεία για το εκπαιδευτικό σύστημα μιας χώρας, ούτε να υπάρξει συγκριτική ανάλυση χωρών, χωρίς μια θεωρία περί Κράτους. Κι αυτό γιατί το εκπαιδευτικό σύστημα διαμορφώνεται από τις σχέσεις εξουσίας ανάμεσα στις διάφορες οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές ομάδες, οι oποίες αλληλοσυγκρούονται ή μερικές φορές διαπραγματεύονται στην «αρένα» του κράτους. Έτσι η μελέτη των εκπαιδευτικών συστημάτων (και ειδικότερα των θεμάτων της Αξιολόγησης), οφείλει να γίνει σε συνάρτηση με την ανάλυση των λειτουργιών του Κρατικού μηχανισμού. Επομένως για κάθε περίπτωση χώρας, προσδιορίζεται η φύση του κρατικού μηχανισμού, όπως αυτό ιστορικά διαμορφώθηκε, και στη συνέχεια, επηρέασε τον κοινωνικοοικονομικό και εκπαιδευτικό χώρο. Σχολείο Tο σχολείο είναι ένας κοινωνικός θεσμός που ελέγχεται από τις κυρίαρχες κοινωνικές τάξεις. Είναι ο βασικός ιδεολογικός μηχανισμός του Κράτους. Η βασική λειτουργία του είναι «η κοινωνική αναπαραγωγή της άνισης δομής της κοινωνίας και των προνομιούχων από γενιά σε γενιά». Εξυπηρετεί τις ανάγκες (κοινωνικο-οικονομικές, πολιτιστικές) του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Προετοιμάζει κατά τους Bowles και Gintis, τα παιδιά για τους νέους τους ρόλους και για να δεχτούν γενικότερα το σύστημα. Παράγει ειδικεύσεις που συμβάλλουν στη συσσώρευση κεφαλαίου. Με την κατανομή των ειδικεύσεων με ταξικούς όρους, αναπαράγει την ανισότητα. Ο Apple θεωρεί ότι το σχολείο και η εκπαίδευση είναι αίτιο και αποτέλεσμα. «Είναι μια ενεργητική δύναμη που χρησιμοποιείται για να νομιμοποιήσει τις κοινωνικο-οικονομικές μορφές και ιδεολογίες που συνδέονται στενά μαζί τους. Αυτές οι μορφές και οι ιδεολογίες, πρέπει ν αποκαλυφθούν με την έρευνα» (Μπουζάκης, 2006). Ο Carnoy σε αντίθεση με την κλασική μαρξιστική θεωρία και κάποιους νεομαρξιστές, μιλά για «σχετική αυτονομία του σχολείου», που επιτρέπει τη συμμετοχή στις διαδικασίες των διαφόρων ομάδων του κοινωνικού συνόλου, που μπορούν με τον αγώνα στην εκπαίδευση, να φέρουν την αλλαγή. Δηλαδή η εκπαιδευτική διαδικασία μπορεί να είναι «μια λειτουργία αυτορρυθμιζόμενη 17

19 και ανατρεπτική δεδομένων» (Παντίδης & Πασιάς, 2004). Οι επιδράσεις στο σχολείο και οι αγώνες γι αυτό, σχετίζονται μ ένα παγκόσμιο, αλληλεξαρτώμενο σύστημα. Αξιολόγηση Μέσα σε αυτό το πλαίσιο θεώρησης, η Aξιολόγηση μπορεί να ειδωθεί ως οργανικό στοιχείο της οργάνωσης - διοίκησης του κράτους, του εκπαιδευτικού συστήματος και ειδικότερα του σχολείου. Αποτελεί ιστορική διαδικασία με ιστορική αφετηρία, πορεία εξέλιξης και συγκεκριμένη ταυτότητα σε κάθε ιστορική συγκυρία. Καταγράφει μια κοινωνική σχέση και προκύπτει από μια σύγκριση «αξιών». Δηλαδή από τη μια διαφαίνεται ο υποκειμενικός της χαρακτήρας και από την άλλη διαφαίνεται ο κοινωνικός και ταξικός της χαρακτήρας. Αποτελεί τη βάση της διαφοροποίησης («προνομιούχοι» - «μη προνομιούχοι» μαθητές) και της κατάταξης. Κατά συνέπεια, αξιολογώντας επιτελείται και η λειτουργία της σχολικής επιλογής, που συμβάλλει στην αναπαραγωγή των κοινωνικών τάξεων (Μαυρογιώργος, 2004). Ο Παπακωνσταντίνου (1993) μιλώντας για Αξιολόγηση, θεωρεί ότι το σχολείο λειτουργεί και ως «παζάρι», ως πεδίο δηλαδή, που οι εκπρόσωποι των οικογενειών (οι μαθητές) «προσφέρουν» κατά βούληση ότι διαθέτουν, ζητώντας ότι αξίζουν, δηλαδή το «βαθμό» τους. Σε αυτή την εμπορευματική σχέση αξιολογούνται και μετρώνται τα πάντα (γνώσεις, κουλτούρα, συμπεριφορά, λεξιλόγιο κ.λ.π.). «Η Αξιολόγηση επιτελεί κοινωνική λειτουργία, ικανοποιεί μια ανάγκη, αλλά η πραγματικότητα είναι περισσότερο πολύπλοκη, αφού η ανισότητα, η ιεραρχία στον κοινωνικό καταμερισμό της εργασίας, δεν δημιουργούνται από το σχολείο. Είναι εγγενή στοιχεία του τρόπου παραγωγής και των κοινωνικών σχέσεων της καπιταλιστικής κοινωνίας» (Μπουζάκης, 2006). Σύμφωνα με τους ερευνητές, η Αξιολόγηση γενικότερα, επιτελεί στην πραγματικότητα δύο βασικές λειτουργίες: 1) Κατατάσσει και επιλέγει τους μαθητές όχι σύμφωνα με τα προσόντα και τις πραγματικές τους ικανότητες, αλλά σύμφωνα με την ταξική τους προέλευση. Οι εξετάσεις και η βαθμολογία δεν είναι ένα «αθώο» μέσο. Δεν καταγράφουν απλώς τις πραγματικές ικανότητες και επιδόσεις. Κατηγοριοποιούν τους μαθητές ταξικά, ανάλογα με την κοινωνική ιεραρχία και επιπλέον νομιμοποιούν στις συνειδήσεις των μαθητών εκπαιδευτικών, την κατάταξη αυτή. 2) Η πειθάρχηση των μαθητών και όλων των εμπλεκόμενων στην εκπαίδευση, στην ιδεολογία της κυρίαρχης τάξης. Η Αξιολόγηση άλλοτε με τρόπο «άτυπο», συγκαλυμμένο και άλλοτε με τρόπο συστηματικό, υποτάσσει μαθητές, εκπαιδευτικούς, γονιούς με την επιβολή κάθε είδους εξεταστικών μηχανισμών. Δημιουργεί κλίμα φόβου και ανασφάλειας στο σχολείο, ώστε εκπαιδευτικοί και μαθητές να μην διαμαρτύρονται και να μην διεκδικούν απέναντι στις εκπαιδευτικές αρχές. Οι μορφές Αξιολόγησης οριοθετούν τη σχέση εκπαιδευτικού («Αξιολογητή») εκπαιδευόμενου («Αξιολογούμενου») στο επίπεδο της Αξιολόγησης της σχέσης εξουσιαστή εξουσιαζόμενου. Οι στόχοι της «Αξιολόγησης» βρίσκονται σε πλήρη συμφωνία με τους στόχους της εκάστοτε ακολουθούμενης εκπαιδευτικής πολιτικής στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος. 18

20 ΙΣΤΟΡΙΚΟΤΗΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Τα συστήματα Αξιολόγησης και εξετάσεων εμφανίζονται σε διάφορες ιστορικές περιόδους, με σαφή ιδεολογικοπολιτικά και κοινωνιολογικά χαρακτηριστικά (Μπουζάκης, 1997). Κατά την αρχαιότητα η Αξιολόγηση και οι εξετάσεις είναι κάτι άγνωστο. Όπως διαπιστώνει ο Durkeim, δεν υπήρχε ούτε η λέξη «εξετάσεις». Στη φεουδαρχική κοινωνία εμφανίστηκαν οι εξετάσεις, χωρίς όμως επιλεκτική διάσταση. Πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι σε τέτοια κοινωνικά συστήματα, τα κοινωνικά προνόμια κληρονομούνταν. Στην εκπαιδευτική πραγματικότητα της Ευρώπης εμφανίστηκαν οι εξετάσεις με τη δημιουργία Πανεπιστημίων κατά το 12ο και 13ο αιώνα. Κατά το 19ο και 20ο αιώνα επεκτάθηκαν και στις μεσαίες και κατώτερες εκπαιδευτικές βαθμίδες (Χιωτάκης, 1997). Δημιουργήθηκαν για να εξυπηρετήσουν και να κατοχυρώσουν δημοσιοϋπαλληλικές θέσεις και ορισμένα ελευθέρια επαγγέλματα. Επίσης, περιοδικές και ετήσιες εξετάσεις εμφανίζονται στα Ιησουιτικά κολέγια του 16ου αιώνα. Η κληρονομική αριστοκρατία αντικαταστάθηκε από την «αριστοκρατία της υψηλής επίδοσης». Για να εξακριβωθεί κάτι τέτοιο συστηματοποιήθηκε ο θεσμός και οι διαδικασίες αξιολόγησης. Αρχικά τα συστήματα Αξιολόγησης είχαν αντικείμενο τους μαθητές. Η Αξιολόγηση των εκπαιδευτικών ήταν το δεύτερο θέμα που απασχόλησε τους παιδαγωγούς των διαφόρων χωρών. Στα πλαίσια του καπιταλιστικού τρόπου οργάνωσης, με την ανάπτυξη της βιομηχανικής παραγωγής, συνδέονται οι γραφειοκρατικές εξετάσεις με την βαθμολογία. Τότε εμφανίζονται και οι πρώτοι τίτλοι σπουδών που βεβαιώνουν την εκπλήρωση της υποχρεωτικής φοίτησης στο σχολείο. Ο Μπουζάκης, (1997) αναφέρει ότι αυτοί οι τίτλοι σπουδών θα χαρακτηριστούν «ταξικά πιστοποιητικά που δίνουν την ψευδαίσθηση της αντικειμενικότητας στη διαδικασία ένταξης σε μια ιεραρχημένη κλίμακα μισθωτών». Κατά τη δεκαετία του 60 οι σχολικές επιδόσεις αποκτούν ξεχωριστή σημασία για το μέλλον των μαθητών. Όμως τη δεκαετία του 70 τα συστήματα αξιολόγησης αμφισβητούνται από πολλούς μελετητές. Έτσι γίνονται προσπάθειες να εκλογικευτούν και να ορθολογικοποιηθούν. Σήμερα η Αξιολόγηση αποτελεί μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Τις τελευταίες δεκαετίες αναπτύχθηκε ένας αυτόνομος κλάδος των Επιστημών Αγωγής που ασχολείται αποκλειστικά με τα μέσα, τις διαδικασίες αξιολόγησης των μαθητών, των εκπαιδευτικών, των σχολικών μονάδων ως όλο, τις διδακτικές διαδικασίες, τα αναλυτικά προγράμματα κ.α. (Κασσωτάκης, 1990). ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Το βασικό ερώτημα που τίθεται είναι το εξής: «Είναι αναγκαία η Αξιολόγηση στα πλαίσια της εκπαίδευσης;». Οι περισσότεροι επιστήμονες, εκπαιδευτικοί και άλλοι ειδικοί συμφωνούν με καταφατική απάντηση στο ερώτημα. Η Αξιολόγηση όπως ιστορικά αναπτύχθηκε και εφαρμόστηκε σε διάφορες χώρες, στόχευε να επιτελέσει συγκεκριμένες λειτουργίες στην κοινωνία. Έτσι προκύπτουν οι εξής λόγοι αναγκαιότητας: α) Κοινωνικοί λόγοι β) Πολιτικό ιδεολογικοί λόγοι γ) Οικονομικοί λόγοι 19

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Δια βίου Εκπαίδευση και διάγνωση επιμορφωτικών αναγκών: Μια σχεδιασμένη παρέμβαση για την ενίσχυση των δυνάμεων της εργασίας H ΔΒΜ προϋποθέτειτοστρατηγικόσχεδιασμό,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ. Χαράλαμπος Μπαμπαρούτσης Δρ. Πανεπιστημίου Αθηνών

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ. Χαράλαμπος Μπαμπαρούτσης Δρ. Πανεπιστημίου Αθηνών ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ Χαράλαμπος Μπαμπαρούτσης Δρ. Πανεπιστημίου Αθηνών Σκοποί της αξιολόγησης του έργου του εκπαιδευτικού (N. 2986/02, Άρθρο. 5, παρ. 1) α. Η ενίσχυση της αυτογνωσίας

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα Σχέδια Εκθέσεων

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών MA in Education (Education Sciences) ΑΣΠΑΙΤΕ-Roehampton ΠΜΣ MA in Education (Education Sciences) Το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στην Εκπαίδευση (Επιστήμες της Αγωγής),

Διαβάστε περισσότερα

Αλωνιστιώτη Αναστασία

Αλωνιστιώτη Αναστασία Αλωνιστιώτη Αναστασία Ως οργανωμένος θεσμός άρχισε να μελετάται συστηματικά από τις αρχές του αιώνα με επικεντρωμένο το ενδιαφέρον ιδιαίτερα στην αξιολόγηση των επιδόσεων των μαθητών. Σύμφωνα με την UNESCO

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Τμήμα Ιατρικών εργαστηρίων & Προσχολικής Αγωγής Συντονίστρια: Επίκουρη Καθηγήτρια, Ελένη Μουσένα [Σύγχρονες Τάσεις στην Παιδαγωγική Επιστήμη] «Παιδαγωγικά μέσω Καινοτόμων

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα Σχέδια

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Ενότητα: Το Παραπρόγραμμα ή κρυφό Αναλυτικό Πρόγραμμα Διδάσκων: Κατσαρού Ελένη ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Kεφάλαιο Τρίτο. Θεωρητική θεμελίωση. Έννοιες, Ορισμοί, Πεδίο. Το πρόβλημα της επιστημονικής ταυτότητας της ΣΕ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Kεφάλαιο Τρίτο. Θεωρητική θεμελίωση. Έννοιες, Ορισμοί, Πεδίο. Το πρόβλημα της επιστημονικής ταυτότητας της ΣΕ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή... 11 Kεφάλαιο Πρώτο Θεωρητική θεμελίωση. Έννοιες, Ορισμοί, Πεδίο. Το πρόβλημα της επιστημονικής ταυτότητας της ΣΕ 1.1. Η Σύγκριση. Έννοια και περιεχόμενο... 14 1.2. Η Συγκριτική Εκπαίδευση.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ. Δρ. Γιώργος Μαγγόπουλος

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ. Δρ. Γιώργος Μαγγόπουλος Παράρτημα Βόλου ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Δρ. Γιώργος Μαγγόπουλος ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Πώς ορίζεται η ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Αναλυτικό πρόγραμμα Σκοποί στόχοι Περιεχόμενα Διδακτική

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση. Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 3/10/2016

Αξιολόγηση. Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 3/10/2016 Αξιολόγηση Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 3/10/2016 Εκπαιδευτική Αξιολόγηση Τι γνωρίζουν οι μαθητές; (Pellegrino, Chudowsky) Σε ποιο βαθμό; Τι δεν μάθανε; Βάσει ενδείξεων Τι λένε Τι κάνουν Βοηθά να δούμε αν πετύχαμε

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση στην εκπαίδευση

Αξιολόγηση στην εκπαίδευση Αξιολόγηση στην εκπαίδευση Έννοια και ορισμοί Έννοια Διαδικασία κρίσης ή μέτρησης μια αξίας Ορισμοί Δεν υπάρχει ομοφωνία μεταξύ των θεωρητικών όσον αφορά την έννοια και το περιεχόμενο του όρου «αξιολόγηση».

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ (Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) «Εκπαιδευτική Ηγεσία και Διοίκηση»

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ (Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) «Εκπαιδευτική Ηγεσία και Διοίκηση» ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ (Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) «Εκπαιδευτική Ηγεσία και Διοίκηση» Τρίπολη, 2019 Μέθοδος υλοποίησης και διαδικασίες παρακολούθησης (αναφέρεται μια από τις

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: ΒΑΣΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Διδάσκων: Βασίλης Γραμματικόπουλος ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΧΟΛΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Νάκου Αλεξάνδρα Εισαγωγή στις Επιστήμες της Αγωγής Ο όρος ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ δημιουργεί μία αίσθηση ασάφειας αφού επιδέχεται πολλές εξηγήσεις. Υπάρχει συνεχής διάλογος και προβληματισμός ακόμα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: Η αξιολόγηση των σχολικών μονάδων: έννοια, πλαίσιο, διαδικασία

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: Η αξιολόγηση των σχολικών μονάδων: έννοια, πλαίσιο, διαδικασία ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: Η αξιολόγηση των σχολικών μονάδων: έννοια, πλαίσιο, διαδικασία Διδάσκων: Νίκος Ανδρεαδάκης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ «Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ»

ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ «Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ» ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ «Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ» ΕΙΣΗΓΗΣΗ: «Πρακτικές αξιολόγησης κατά τη διδασκαλία των Μαθηματικών» Γιάννης Χριστάκης Σχολικός Σύμβουλος 3ης Περιφέρειας

Διαβάστε περισσότερα

Eκπαίδευση Εκπαιδευτών Ενηλίκων & Δία Βίου Μάθηση

Eκπαίδευση Εκπαιδευτών Ενηλίκων & Δία Βίου Μάθηση Πρόγραμμα Eξ Aποστάσεως Eκπαίδευσης (E learning) Eκπαίδευση Εκπαιδευτών Ενηλίκων & Δία Βίου Μάθηση Οδηγός Σπουδών Το πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ( e-learning ) του Πανεπιστημίου Πειραιά του Τμήματος

Διαβάστε περισσότερα

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΠΑ70/ Εκπαιδευτική Πολιτική και Αναλυτικά Προγράμματα

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΠΑ70/ Εκπαιδευτική Πολιτική και Αναλυτικά Προγράμματα Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΠΑ70/ Εκπαιδευτική Πολιτική και Αναλυτικά Προγράμματα Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών ΕΠΑ Επιστήμες της Αγωγής Θεματική Ενότητα ΕΠΑ70

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΚΑΙ ΕΝΙΑΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΚΟΠΟΣ Το διδακτορικό πρόγραμμα στην Ειδική και Ενιαία Εκπαίδευση αποσκοπεί στην εμβάθυνση και κριτική

Διαβάστε περισσότερα

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ42 / Αρχαιολογία στον Ελληνικό Χώρο

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ42 / Αρχαιολογία στον Ελληνικό Χώρο Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ42 / Αρχαιολογία στον Ελληνικό Χώρο Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών ΕΛΠΟΛ Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό Θεματική Ενότητα ΕΛΠ42

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του διδακτικού έργου και του μαθητή: πρακτική προσέγγιση από την μεριά του επαγγελματία εκπαιδευτικού

Αξιολόγηση του διδακτικού έργου και του μαθητή: πρακτική προσέγγιση από την μεριά του επαγγελματία εκπαιδευτικού Σαλτερής Νίκος Δρ. Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας Σχολικός Σύμβουλος Δημοτικής Εκπαίδευσης (Π.Ε. 70) Νομαρχίας Πειραιά Αξιολόγηση του διδακτικού έργου και του μαθητή: πρακτική προσέγγιση από την μεριά

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ (Κ.Ε.Θ.Ι.)

ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ (Κ.Ε.Θ.Ι.) ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ (Κ.Ε.Θ.Ι.) ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ (Π.Ι.Ε.)

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μίου Κρήτης «Επιστήμες Αγωγής» ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μίου Κρήτης «Επιστήμες Αγωγής» ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μίου Κρήτης «Επιστήμες Αγωγής» Ειδίκευση (A) «Η Παιδαγωγική ως επιστήμη και πράξη σε σύγχρονα περιβάλλοντα μάθησης» Στην ειδίκευση αυτή για το ακαδημαϊκό έτος

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση & Διοίκηση της Εκπαιδευτικής Μονάδας & Αξιολόγηση Εκπαιδευτικού

Οργάνωση & Διοίκηση της Εκπαιδευτικής Μονάδας & Αξιολόγηση Εκπαιδευτικού Πρόγραμμα E ξ A ποστάσεως E κπαίδευσης ( E learning ) Οργάνωση & Διοίκηση της Εκπαιδευτικής Μονάδας & Αξιολόγηση Εκπαιδευτικού Οδηγός Σπουδών Σο πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ( e-learning ) του Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Στόχος της ψυχολογικής έρευνας:

Στόχος της ψυχολογικής έρευνας: Στόχος της ψυχολογικής έρευνας: Συστηματική περιγραφή και κατανόηση των ψυχολογικών φαινομένων. Η ψυχολογική έρευνα χρησιμοποιεί μεθόδους συστηματικής διερεύνησης για τη συλλογή, την ανάλυση και την ερμηνεία

Διαβάστε περισσότερα

1 ο Διεθνές Συνέδριο... για να ξαναφανταστούμε το σχολείο...

1 ο Διεθνές Συνέδριο... για να ξαναφανταστούμε το σχολείο... 1 ο Διεθνές Συνέδριο... για να ξαναφανταστούμε το σχολείο... Οι Επιμορφωτικές Ανάγκες των Διοικητικών Υπαλλήλων των Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών: Μια Εμπειρική Διερεύνηση στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Σαφής διάκριση της διαμορφωτικής από τη συγκριτική / τελική αξιολόγηση

Σαφής διάκριση της διαμορφωτικής από τη συγκριτική / τελική αξιολόγηση I Διευθυντική Περίληψη Τo Προτεινόμενο Σύστημα Αξιολόγησης (ΠΣΑ) στηρίζεται σε ένα σύνολο αρχών οι οποίες διαμορφώνουν το θεωρητικό πλαίσιο της ανάπτυξης και της λειτουργίας του. Οι βασικές του αρχές έχουν

Διαβάστε περισσότερα

Γενικοί Δείκτες για την Αξιολόγηση στη Συνεκπαίδευση

Γενικοί Δείκτες για την Αξιολόγηση στη Συνεκπαίδευση Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ EL Γενικοί Δείκτες για την Αξιολόγηση στη Συνεκπαίδευση Εισαγωγή Η αξιολόγηση στη συνεκπαίδευση αποτελεί μια προσέγγιση της αξιολόγησης στο πλαίσιο της γενικής

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΣΧΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΠΙΝΑΚΩΝ...xiii ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΩΝ...xv ΠΡΟΛΟΓΟΣ...xvii ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΚΡΑΤΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ...

Διαβάστε περισσότερα

Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΡΟΩΘΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: ΜΙΑ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Λεωνίδας Κυριακίδης Αναστασία

Διαβάστε περισσότερα

Αναλυτικό Πρόγραμμα Μαθηματικών

Αναλυτικό Πρόγραμμα Μαθηματικών Αναλυτικό Πρόγραμμα Μαθηματικών Σχεδιασμός... αντιμετωπίζει ενιαία το πλαίσιο σπουδών (Προδημοτική, Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο), είναι συνέχεια υπό διαμόρφωση και αλλαγή, για να αντιμετωπίζει την εξέλιξη,

Διαβάστε περισσότερα

Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή

Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή Τα σχέδια μαθήματος αποτελούν ένα είδος προσωπικών σημειώσεων που κρατά ο εκπαιδευτικός προκειμένου να πραγματοποιήσει αποτελεσματικές διδασκαλίες. Περιέχουν πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση. Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 11/10/2012

Αξιολόγηση. Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 11/10/2012 Αξιολόγηση Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 11/10/2012 Εκπαιδευτική Αξιολόγηση Τι γνωρίζουν οι μαθητές? (Pellegrino, Chudowsky) Βάσει ενδείξεων Τι λένε Τι κάνουν Εκπαιδευτική Αξιολόγηση Πως γίνεται? Λαμβάνει υπόψη

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΡΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΟΜΙΛΟΥ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ. Βαρβάρα Δερνελή ΕΚΠ/ΚΟΥ. Β Τάξη Λυκείου

ΦΟΡΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΟΜΙΛΟΥ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ. Βαρβάρα Δερνελή ΕΚΠ/ΚΟΥ. Β Τάξη Λυκείου ΦΟΡΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΟΜΙΛΟΥ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ Βαρβάρα Δερνελή ΕΚΠ/ΚΟΥ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΠΕ02 (φιλόλογος) ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΟΜΙΛΟΥ ΟΜΙΛΟΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ: ΜΙΑ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ ΤΑΞΗ ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΑΘΗΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας στη ΜΕ

Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας στη ΜΕ Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας στη ΜΕ Χ Α Ρ Α Λ Α Μ Π Ο Σ Σ Α Κ Ο Ν Ι Δ Η Σ, Δ Π Θ Μ Α Ρ Ι Α Ν Ν Α Τ Ζ Ε Κ Α Κ Η, Α Π Θ Α. Μ Α Ρ Κ Ο Υ, Δ Π Θ Α Χ Ε Ι Μ Ε Ρ Ι Ν Ο 2 0 17-2018 2 ο παραδοτέο 8/12/2016

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ. ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ m128 ΣΟΦΗ ΛΕΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ. ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ m128 ΣΟΦΗ ΛΕΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ m128 ΣΟΦΗ ΛΕΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ...3 2. ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΕΓΓΡΑΦΩ Σ ΕΝΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞ

Διαβάστε περισσότερα

Γεωργική Εκπαίδευση Ενότητα 12

Γεωργική Εκπαίδευση Ενότητα 12 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 12: Αξιολόγηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων Αφροδίτη Παπαδάκη-Κλαυδιανού Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε

Διαβάστε περισσότερα

Το νέο κοινωνιολογικό πλαίσιο του πολυπολιτισμικού σχολείου

Το νέο κοινωνιολογικό πλαίσιο του πολυπολιτισμικού σχολείου Έργο: «Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο- για τη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση (Γυμνάσιο)» Σε συνεργασία με την Περιφερειακή Διεύθυνση Π.Ε. & Δ.Ε. Νοτίου Αιγαίου ΗΜΕΡΙΔΑ Το νέο κοινωνιολογικό

Διαβάστε περισσότερα

Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων

Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων Βασίλης Κόμης, Επίκουρος Καθηγητής Ερευνητική Ομάδα «ΤΠΕ στην Εκπαίδευση» Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της

Διαβάστε περισσότερα

Σχέδιο Έκθεσης Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου

Σχέδιο Έκθεσης Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου Σχέδιο Έκθεσης Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου Έκθεση Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου Ταυτότητα του σχολείου Καταγράφονται στοιχεία της ταυτότητας της Σχολικής Μονάδας. Α. Διαδικασίες

Διαβάστε περισσότερα

Η αξιολόγηση των μαθητών

Η αξιολόγηση των μαθητών Η αξιολόγηση των μαθητών Αξιολόγηση είναι η αποτίμηση του αποτελέσματος μιας προσπάθειας. Στην περίπτωση των μαθητών το εκτιμώμενο αποτέλεσμα αναφέρεται στις γνώσεις και δεξιότητες, που φέρεται να έχει

Διαβάστε περισσότερα

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΠΑ71Κ / Διαχείριση αλλαγής, σχολική αποτελεσματικότητα και στρατηγικός σχεδιασμός

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΠΑ71Κ / Διαχείριση αλλαγής, σχολική αποτελεσματικότητα και στρατηγικός σχεδιασμός Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΠΑ71Κ / Διαχείριση αλλαγής, σχολική αποτελεσματικότητα και στρατηγικός σχεδιασμός Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών ΕΠΑ Επιστήμες της

Διαβάστε περισσότερα

DeSqual Ενότητες κατάρτισης 1. Ενδυνάμωση των εξυπηρετούμενων

DeSqual Ενότητες κατάρτισης 1. Ενδυνάμωση των εξυπηρετούμενων DeSqual Ενότητες κατάρτισης 1. Ενδυνάμωση των εξυπηρετούμενων 2 x 4 ώρες Μέτρηση και Βελτίωση Ενδυνάμωσης Ορισμός της Ενδυνάμωσης: Η ενδυνάμωση είναι η διαδικασία της αύξησης της ικανότητας των ατόμων

Διαβάστε περισσότερα

14 Δυσκολίες μάθησης για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες και αιτιολογίες για τις

14 Δυσκολίες μάθησης για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες και αιτιολογίες για τις ΠΡΟΛΟΓΟΣ Οι δυσκολίες μάθησης των παιδιών συνεχίζουν να απασχολούν όλους όσοι ασχολούνται με την ανάπτυξη των παιδιών και με την εκπαίδευση. Τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι, μέσα στην τάξη τους, βρίσκονται

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΔΟΣΗΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΔΟΣΗΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΔΟΣΗΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Εναλλακτικές μορφές αξιολόγησης Διδάσκων: Νίκος Ανδρεαδάκης ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 1 ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΤΡΙΠΟΛΗΣ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Α. Διαδικασίες Υλοποίησης 1. Ανάπτυξη Διαδικασιών ΑΕΕ Καταγράφονται στοιχεία για τις διαδικασίες τις οποίες ανέπτυξε το σχολείο κατά τη διάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια: Ελισάβετ Λαζαράκου Σχολική Σύμβουλος, 28 η Περιφέρεια Δημοτικής Εκπαίδευσης Αττικής

Επιμέλεια: Ελισάβετ Λαζαράκου Σχολική Σύμβουλος, 28 η Περιφέρεια Δημοτικής Εκπαίδευσης Αττικής Φ.Ε.Κ. τεύχος Β αρ. φύλλου 303/13-03-2003, Παράρτημα Α, Μάιος 2003 Επιμέλεια: Ελισάβετ Λαζαράκου Σχολική Σύμβουλος, 28 η Περιφέρεια Δημοτικής Εκπαίδευσης Αττικής Βασικός σκοπός της αξιολόγησης του μαθητή

Διαβάστε περισσότερα

α. η παροχή γενικής παιδείας, β. η καλλιέργεια των δεξιοτήτων του μαθητή και η ανάδειξη των

α. η παροχή γενικής παιδείας, β. η καλλιέργεια των δεξιοτήτων του μαθητή και η ανάδειξη των ΔΕΠΠΣ ΑΠΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ α. η παροχή γενικής παιδείας, β. η καλλιέργεια των δεξιοτήτων του μαθητή και η ανάδειξη των ενδιαφερόντων του, γ. η εξασφάλιση ίσων ευκαιριών και δυνατοτήτων μάθησης

Διαβάστε περισσότερα

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΠΑ64Κ / Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΠΑ64Κ / Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΠΑ64Κ / Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών ΕΠΑ Επιστήμες της Αγωγής Θεματική Ενότητα ΕΠΑ64Κ

Διαβάστε περισσότερα

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΠΑ66Κ / Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΠΑ66Κ / Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΠΑ66Κ / Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών ΕΠΑ Επιστήμες της Αγωγής Θεματική Ενότητα ΕΠΑ66Κ Επαγγελματική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Παράρτημα Βόλου ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ Ι Δρ. Γιώργος Μαγγόπουλος ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. -Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΔΟΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ 2. -ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΔΟΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

05/10/17. Εισαγωγή στη θεωρία της αξιολόγησης. ως νέας επιστημονικής περιοχής ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΑ 110. Ψάξτε στην τσάντα σας και βγάλτε

05/10/17. Εισαγωγή στη θεωρία της αξιολόγησης. ως νέας επιστημονικής περιοχής ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΑ 110. Ψάξτε στην τσάντα σας και βγάλτε Θέμα της διάλεξης: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΑ 110 ως νέας επιστημονικής περιοχής Βασίλης Γραμματικόπουλος Στόχος της διάλεξης: Κατανόηση βασικών όρων που σχετίζονται με την αξιολόγηση το πιο φτηνό αντικείμενο

Διαβάστε περισσότερα

Β.δ Επιλογή των κατάλληλων εμπειρικών ερευνητικών μεθόδων

Β.δ Επιλογή των κατάλληλων εμπειρικών ερευνητικών μεθόδων Β.δ Επιλογή των κατάλληλων εμπειρικών ερευνητικών μεθόδων Νίκος Ναγόπουλος Για τη διεξαγωγή της κοινωνικής έρευνας χρησιμοποιούνται ποσοτικές ή/και ποιοτικές μέθοδοι που έχουν τις δικές τους τεχνικές και

Διαβάστε περισσότερα

Master s Degree. www.unic.ac.cy. Μεταπτυχιακό στις Επιστήμες Αγωγής (Εξ Αποστάσεως)

Master s Degree. www.unic.ac.cy. Μεταπτυχιακό στις Επιστήμες Αγωγής (Εξ Αποστάσεως) Master s Degree www.unic.ac.cy Μεταπτυχιακό στις Επιστήμες Αγωγής (Εξ Αποστάσεως) «Σε αυτό το ταξίδι για την ανακάλυψη της γνώσης μας εντυπωσίασε ιδιαίτερα η οργάνωση και το φιλικό κλίμα του Πανεπιστημίου.»

Διαβάστε περισσότερα

Η ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΨΥΧΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΣΤΟΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟ

Η ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΨΥΧΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΣΤΟΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟ Η ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΨΥΧΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΣΤΟΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟ Δέσποινα Σιδηροπούλου-Δημακάκου Καθηγήτρια Ψυχολογίας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών 1 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Αναφέρεται

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ. 1.Στόχοι της εργασίας. 2. Λέξεις-κλειδιά ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΠΟ42

ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ. 1.Στόχοι της εργασίας. 2. Λέξεις-κλειδιά ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΠΟ42 ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΠΟ42 2 Η ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ 2012-2013 ΘΕΜΑ: «Να συγκρίνετε τις απόψεις του Βέμπερ με αυτές του Μάρξ σχετικά με την ηθική της

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Βεμπεριανές απόψεις για την Εκπαίδευση Διδάσκων: Δρ. Βασίλης Ντακούμης 1 Διάγραμμα της παρουσίασης Μάθημα 12ο (σελ. 274 282) 2 Max Weber (1864 1920) Βεμπεριανές απόψεις για

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Γεράσιμος Παπαναστασάτος, Ph.D. Αθήνα, Σεπτέμβριος 2016

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Γεράσιμος Παπαναστασάτος, Ph.D. Αθήνα, Σεπτέμβριος 2016 ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Γεράσιμος Παπαναστασάτος, Ph.D. Αθήνα, Σεπτέμβριος 2016 ΚΕΘΕΑ Τομέας Έρευνας Η ποιοτική έρευνα επιχειρεί να περιγράψει, αναλύσει, κατανοήσει, ερμηνεύσει κοινωνικά φαινόμενα,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Γεράσιμος Παπαναστασάτος, Ph.D. Αθήνα, Σεπτέμβριος 2016 ΚΕΘΕΑ Τομέας Έρευνας Η ποιοτική έρευνα επιχειρεί να περιγράψει, αναλύσει, κατανοήσει, ερμηνεύσει κοινωνικά φαινόμενα,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Σημειώσεις Μαθήματος Ανθρωπογεωγραφίας-Ανάλυση Περιφερειακού Χώρου Ηλίας Μπεριάτος ΒΟΛΟΣ 2000 «Ανάλυση του Περιφερειακού Χώρου»

Διαβάστε περισσότερα

Πολυπολιτισμικότητα και Εκπαίδευση

Πολυπολιτισμικότητα και Εκπαίδευση Πολυπολιτισμικότητα και Εκπαίδευση Κωδικός μαθήματος: ΚΕΠ 302 Διδάσκων: Δημήτρης Θ. Ζάχος Πιστωτικές μονάδες: 10 Χρόνος και τόπος διεξαγωγής: Τετάρτη 6-9 αίθουσα 907 Εισαγωγικά Η επιτυχής συμμετοχή σ ένα

Διαβάστε περισσότερα

Περιγραφή ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:

Περιγραφή ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Περιγραφή Η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία αποτελεί τη διδακτική έκφραση της προβληματικής του σύγχρονου σχολείου, το οποίο επιδιώκει να αναπτύξει τον ολοκληρωμένο και αυτόνομο δημοκρατικό πολίτη, που θα

Διαβάστε περισσότερα

Κείµενο [Η αξιολόγηση του µαθητή]

Κείµενο [Η αξιολόγηση του µαθητή] 41 Διαγώνισµα 121 Κριτική Κείµενο [Η αξιολόγηση του µαθητή] Η αξιολόγηση των µαθητών στο σχολείο είναι µια διαδικασία στενά συνυφασµένη µε τη διδακτική πράξη και κατ επέκταση µε τη συνολική κοινωνική λειτουργία

Διαβάστε περισσότερα

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ! Δ. ΜΑΛΑΦΑΝΤΗΣ. το ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΣΤΑΣΕΙΣ, ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ, ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ. @ Επιστήμες της αγωγής Διευθυντής Μιχάλης Κασσωτάκης.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ! Δ. ΜΑΛΑΦΑΝΤΗΣ. το ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΣΤΑΣΕΙΣ, ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ, ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ. @ Επιστήμες της αγωγής Διευθυντής Μιχάλης Κασσωτάκης. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ! Δ. ΜΑΛΑΦΑΝΤΗΣ το ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΣΤΑΣΕΙΣ, ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ, ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ @ Επιστήμες της αγωγής Διευθυντής Μιχάλης Κασσωτάκης ί>ηγο^η 26 Επιστήμες της Αγωγής 26 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Δ. ΜΑΛΑΦΑΝΤΗΣ ΤΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ E ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 71 11 Ιανουαρίου 2019 ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Αρ. Φύλλου 16 ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ Αριθμ.: 1816 /ΓΔ4 Προγραμματισμός και Αποτίμηση του Εκπαιδευτικού Έργου των Σχολικών Μονάδων.

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ. Άννα Κουκά

ΘΕΜΑΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ. Άννα Κουκά ΘΕΜΑΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ Άννα Κουκά Αξιολόγηση της επίδοσης των μαθητών. Μετρήσεις. Σημαντικές παρατηρήσεις Γενικός ορισμός με πρακτικά κριτήρια Αξιολόγηση είναι η απόδοση μιας ορισμένης

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ. Χρήστος Ν. Σιγάλας

Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ. Χρήστος Ν. Σιγάλας Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ Χρήστος Ν. Σιγάλας Με τον όρο Εκπαιδευτικό Έργο στο πλαίσιο μιας εκπαιδευτικής βαθμίδας νοούμε το σύνολο των ενεργειών και των δραστηριοτήτων δια

Διαβάστε περισσότερα

Ηφιλοσοφίατων ΕΠΠΣκαιτωνΑΠΣ. Γιώργος Αλβανόπουλος Σχολικός Σύµβουλος Ειδικής Αγωγής http://amaked-thrak.pde.sch.gr/symdim-kav4/ ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 1 ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ - ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η εποχή µας χαρακτηρίζεται

Διαβάστε περισσότερα

05/10/16. Εισαγωγή στη θεωρία της αξιολόγησης. ως νέας επιστημονικής περιοχής ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΑ 110. Ψάξτε στην τσάντα σας και βγάλτε

05/10/16. Εισαγωγή στη θεωρία της αξιολόγησης. ως νέας επιστημονικής περιοχής ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΑ 110. Ψάξτε στην τσάντα σας και βγάλτε Θέμα της διάλεξης: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΑ 110 ως νέας επιστημονικής περιοχής Βασίλης Γραμματικόπουλος Στόχος της διάλεξης: Κατανόηση βασικών όρων που σχετίζονται με την αξιολόγηση Ψάξτε στην τσάντα

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΗΓΕΤΙΚΟΥ ΣΤΥΛ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ ΣΤΙΣ ΕΠΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΗΓΕΤΙΚΟΥ ΣΤΥΛ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ ΣΤΙΣ ΕΠΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΗΓΕΤΙΚΟΥ ΣΤΥΛ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ ΣΤΙΣ ΕΠΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ Ανδρέας Κυθραιώτης- Πέτρος Πασιαρδής Τμήμα Επιστημών της Αγωγής Πανεπιστήμιο Κύπρου Συνέδριο Παιδαγωγικής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Τομέας Έρευνας ΚΕΘΕΑ Η ποιοτική έρευνα επιχειρεί να περιγράψει, αναλύσει, κατανοήσει, ερμηνεύσει κοινωνικά φαινόμενα, έννοιες ή συμπεριφορές επιχειρεί να απαντήσει το γιατί

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΙΛΟΤΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ:

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΙΛΟΤΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΙΛΟΤΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: ΟΔΗΓΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ 2017 Υπεύθυνος Πράξης Σπυρίδων Δουκάκης Συντονίστρια Δράσης Μαρία Νίκα 1η Έκδοση Επιστημονική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ, ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ, ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ, ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ» ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εσωτερικοποίηση του πολιτιστικού υποσυστήματος και εκπαίδευση: Talcott Parsons

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εσωτερικοποίηση του πολιτιστικού υποσυστήματος και εκπαίδευση: Talcott Parsons Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εσωτερικοποίηση του πολιτιστικού υποσυστήματος και εκπαίδευση: Talcott Parsons Διδάσκων: Δρ. Βασίλης Ντακούμης 1 Διάγραμμα της παρουσίασης Μάθημα 3ο (σελ. 67-79) 2 Talcott

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιότητες και Τεχνικές Σύνταξης Επιστημονικού Κειμένου Σχολιασμός ερευνητικής πρότασης

Ιδιότητες και Τεχνικές Σύνταξης Επιστημονικού Κειμένου Σχολιασμός ερευνητικής πρότασης Ιδιότητες και Τεχνικές Σύνταξης Επιστημονικού Κειμένου Σχολιασμός ερευνητικής πρότασης Αναστασία Χριστοδούλου, Dr. Γεώργιος Δαμασκηνίδης Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας & Φιλολογίας Θεσσαλονίκη, 2015 Ιδιότητες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Διδάσκων: Βασίλης Γραμματικόπουλος ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες 2.2.2 Ιστορική εξέλιξη τον µάνατζµεντ.

2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες 2.2.2 Ιστορική εξέλιξη τον µάνατζµεντ. 2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες Έχει παρατηρηθεί ότι δεν υπάρχει σαφής αντίληψη της σηµασίας του όρου "διοίκηση ή management επιχειρήσεων", ακόµη κι από άτοµα που

Διαβάστε περισσότερα

νόμου του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού υπό τον τίτλο «Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και

νόμου του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού υπό τον τίτλο «Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και ΓΕΩΡΓΙΑ ΜΠΑΤΣΑΡΑ Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, συζητάμε σήμερα το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού υπό τον τίτλο «Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία Έρευνας Διάλεξη 1 η : Εισαγωγή στη Μεθοδολογία Έρευνας

Μεθοδολογία Έρευνας Διάλεξη 1 η : Εισαγωγή στη Μεθοδολογία Έρευνας Μεθοδολογία Έρευνας Διάλεξη 1 η : Εισαγωγή στη Μεθοδολογία Έρευνας 1 Δρ. Αλέξανδρος Αποστολάκης Email: aapostolakis@staff.teicrete.gr Τηλ.: 2810379603 E-class μαθήματος: https://eclass.teicrete.gr/courses/pgrad_omm107/

Διαβάστε περισσότερα

Τσικολάτας Α. (2011) Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή. Αθήνα

Τσικολάτας Α. (2011) Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή. Αθήνα Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή Τσικολάτας Αλέξανδρος Αναπληρωτής Καθηγητής, ΕΕΕΕΚ Παμμακαρίστου, tsikoman@hotmail.com Περίληψη Στην παρούσα εργασία γίνεται διαπραγμάτευση του ρόλου των

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12: Η αξιολόγηση του έργου των εκπαιδευτικών στη χώρα μας σήμερα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12: Η αξιολόγηση του έργου των εκπαιδευτικών στη χώρα μας σήμερα ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12: Η αξιολόγηση του έργου των εκπαιδευτικών στη χώρα μας σήμερα Διδάσκων: Νίκος Ανδρεαδάκης

Διαβάστε περισσότερα

- 1 - Κ.Δ.Π.../2006 Αριθμός. Οι περί Εκπαιδευτικών Λειτουργών ( Προγράμματα Κατάρτισης Υποψηφίων για Προαγωγή) Κανονισμοί του 2006.

- 1 - Κ.Δ.Π.../2006 Αριθμός. Οι περί Εκπαιδευτικών Λειτουργών ( Προγράμματα Κατάρτισης Υποψηφίων για Προαγωγή) Κανονισμοί του 2006. - 1 - Κ.Δ.Π.../2006 Αριθμός Οι περί Εκπαιδευτικών Λειτουργών ( Προγράμματα Κατάρτισης Υποψηφίων για Προαγωγή) Κανονισμοί του 2006 O ΠΕPΙ ΤHΣ ΔHΜOΣΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚHΣ ΥΠHPΕΣΙΑΣ ΝOΜOΣ ΤOΥ 1969 (10 ΤOΥ 1969)

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ

ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ Διάταξη Θεματικής Ενότητας SDM511 / Θεωρητική Θεμελίωση της Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης και Δια Βίου Μάθησης Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών SDM Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Ειδική Εκπαίδευση

Εισαγωγή στην Ειδική Εκπαίδευση Εισαγωγή στην Ειδική Εκπαίδευση Παιδιά με ειδικές ανάγκες Κατηγορίες διαφορετικών δυνατοτήτων Διανοητικές αναπηρίες (νοητική καθυστέρηση) Μαθησιακές δυσκολίες Συναισθηματικές ή συμπεριφορικές διαταραχές

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝEΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Κοινωνίες αγροτικού τύπου (παραδοσιακές, στατικές κοινωνίες)

ΓΕΝEΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Κοινωνίες αγροτικού τύπου (παραδοσιακές, στατικές κοινωνίες) ΓΕΝEΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Κοινωνίες αγροτικού τύπου (παραδοσιακές, στατικές κοινωνίες) Αξίες αδιαµφισβήτητες από γενιά σε γενιά Οι σχέσεις καθορισµένες από ήθη και έθιµα Εξωτερική ηθική Κοινωνίες

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: ΔΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: ΔΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: ΔΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΧΡ. ΜΠΟΥΡΑΣ Σκοπός του Μαθήματος Σκοπός του μαθήματος είναι η εισαγωγή στη

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορική αναδρομή. Ιστορική αναδρομή. Ιστορική αναδρομή

Ιστορική αναδρομή. Ιστορική αναδρομή. Ιστορική αναδρομή Ιστορική αναδρομή ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΟΥ Ι Εξετάσεις: από την εποχή Ι. Καποδίστρια Θεσμοθετούνται: 1834 (εξεταστικές επιτροπές) Βαθμοί: 1842 (κυρίως μέση εκπαίδευση) Εγκύκλιος Υπουργείου Παιδείας για

Διαβάστε περισσότερα

Κατάλογος Πινάκων Κατάλογος Παραδειγμάτων Ακρωνύμια-Βραχυγραφίες Ελληνικά Ξένα Πρόλογος Εισαγωγή...

Κατάλογος Πινάκων Κατάλογος Παραδειγμάτων Ακρωνύμια-Βραχυγραφίες Ελληνικά Ξένα Πρόλογος Εισαγωγή... Περιεχομενα Περιεχόμενα Κατάλογος Πινάκων....................................................... 13 Κατάλογος Παραδειγμάτων............................................... 14 Ακρωνύμια-Βραχυγραφίες................................................

Διαβάστε περισσότερα

Διασφάλιση της Ποιότητας και η εφαρμογή της στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση. Ανδρέας Έλληνας Εκπαιδευτής ΜΤΕΕ

Διασφάλιση της Ποιότητας και η εφαρμογή της στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση. Ανδρέας Έλληνας Εκπαιδευτής ΜΤΕΕ Διασφάλιση της Ποιότητας και η εφαρμογή της στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση Ανδρέας Έλληνας Εκπαιδευτής ΜΤΕΕ 1 Η Επαγγελματική αποτελεί κεντρικό παράγοντα για την επιτυχία της Στρατηγικής της

Διαβάστε περισσότερα

Η προώθηση της Διασφάλισης Ποιότητας στο πεδίο της Διά Βίου Μάθησης

Η προώθηση της Διασφάλισης Ποιότητας στο πεδίο της Διά Βίου Μάθησης Η προώθηση της Διασφάλισης Ποιότητας στο πεδίο της Διά Βίου Μάθησης Παρουσίαση 23.9.2014 Παυλίνα Φιλιπποπούλου Εθνικός Εκπρόσωπος στο δίκτυο EQAVET & Προϊσταμένη Τμήματος Εθνικού Συστήματος Ποιότητας-

Διαβάστε περισσότερα

«Παιδαγωγική προσέγγιση της ελληνικής ιστορίας και του πολιτισμού μέσω τηλεκπαίδευσης (e-learning)»

«Παιδαγωγική προσέγγιση της ελληνικής ιστορίας και του πολιτισμού μέσω τηλεκπαίδευσης (e-learning)» «Παιδαγωγική προσέγγιση της ελληνικής ιστορίας και του πολιτισμού μέσω τηλεκπαίδευσης (e-learning)» Εισαγωγικά Στη σημερινή πρώτη μας συνάντηση θα επιχειρήσουμε να παρουσιάσουμε με απλό και ευσύνοπτο τρόπο

Διαβάστε περισσότερα

H ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ. Διδάσκουσα Φένια Χατζοπούλου

H ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ. Διδάσκουσα Φένια Χατζοπούλου H ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Διδάσκουσα Φένια Χατζοπούλου kchatzop@uth.gr Περιεχόμενα Ορισμός Ιστορική αναδρομή Μορφές και τύποι της αξιολόγησης Η συζήτηση γύρω από την αξιολόγηση

Διαβάστε περισσότερα

Ποιοτική μεθοδολογία έρευνας στη Διδακτική των Μαθηματικών Ενότητα 1: Η έρευνα στη Διδακτική των Μαθηματικών

Ποιοτική μεθοδολογία έρευνας στη Διδακτική των Μαθηματικών Ενότητα 1: Η έρευνα στη Διδακτική των Μαθηματικών Ποιοτική μεθοδολογία έρευνας στη Διδακτική των Μαθηματικών Ενότητα 1: Η έρευνα στη Διδακτική των Μαθηματικών Πόταρη Δέσποινα, Σακονίδης Χαράλαμπος Σχολή Θετικών επιστημών Τμήμα Μαθηματικών Η εκπαιδευτική

Διαβάστε περισσότερα

12/11/16. Τι είναι «ερευνητικό πρόβλημα» 1/2. Τι είναι «ερευνητικό πρόβλημα» 2/2

12/11/16. Τι είναι «ερευνητικό πρόβλημα» 1/2. Τι είναι «ερευνητικό πρόβλημα» 2/2 Τι είναι «ερευνητικό πρόβλημα» 1/2... είναι ένα εκπαιδευτικό θέμα ή ζήτημα που ένας ερευνητής παρουσιάζει και αιτιολογεί σε μία έρευνητική μελέτη θέμα πρόβλημα σκοπός - ερωτήματα Τι είναι «ερευνητικό πρόβλημα»

Διαβάστε περισσότερα

Δεύτερη Συνάντηση ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Κάππας Σπυρίδων

Δεύτερη Συνάντηση ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Κάππας Σπυρίδων Δεύτερη Συνάντηση ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Κάππας Σπυρίδων ΟΜΑΔΑ είναι μια συνάθροιση ατόμων στην οποία το καθένα έχει συνείδηση της παρουσίας των άλλων, ενώ ταυτόχρονα βιώνει κάποια μορφή εξάρτησης

Διαβάστε περισσότερα

Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε ΕΠΠΑΙΚ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ 2013-2014

Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε ΕΠΠΑΙΚ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ 2013-2014 Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε ΕΠΠΑΙΚ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ 2013-2014 ΜΑΘΗΜΑ: ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ & ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΜΑΥΡΙΚΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΑΙΤΗΜΑ ΓΙΑ ΙΣΟΤΗΤΑ ΕΥΚΑΙΡΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΟΜΑΔΑ 6 η : Μηλάκης

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Μαθήματος: Κοινωνική Παιδαγωγική και βασικές παιδαγωγικές έννοιες

Τίτλος Μαθήματος: Κοινωνική Παιδαγωγική και βασικές παιδαγωγικές έννοιες Τίτλος Μαθήματος: Κοινωνική Παιδαγωγική και βασικές παιδαγωγικές έννοιες Κωδικός Μαθήματος: ΠΔ1250 Διδάσκων Βασίλης Πανταζής, pantazisv@uth.gr Είδος Μαθήματος: Υποχρεωτικό Εξάμηνο: 1 ο, 2 ο Μονάδες ECTS:

Διαβάστε περισσότερα

Ρετσινάς Σωτήριος ΠΕ 1703 Ηλεκτρολόγων ΑΣΕΤΕΜ

Ρετσινάς Σωτήριος ΠΕ 1703 Ηλεκτρολόγων ΑΣΕΤΕΜ Ρετσινάς Σωτήριος ΠΕ 1703 Ηλεκτρολόγων ΑΣΕΤΕΜ Τι είναι η ερευνητική εργασία Η ερευνητική εργασία στο σχολείο είναι μια δυναμική διαδικασία, ανοιχτή στην αναζήτηση για την κατανόηση του πραγματικού κόσμου.

Διαβάστε περισσότερα