ΚΛΑΔΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΙΚΏΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ( ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ )

Transcript

1 ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗΑΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ του σπουδαστή ΚΑΟΥΝΑ ΧΡΗΣΤΟ ΚΛΑΔΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΙΚΏΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ( ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ) Καθηγητής κ. Νεραντζής Βραχιώνης ΚΑΒΑΛΑ 2004

2 ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗΑΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ 1^\Μ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ του σπουδαστή ΚΑΟΥΝΑ ΧΡΗΣΤΟ ΚΛΑΔΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ( ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ) / 'ολ ν ' Καθηγητής κ. Νεραντζής Βραχιώνης ΚΑΒΑΛΑ 2004

3 Υπεύθυνος καθηγητής για την πτυχιακή μου εργασία είναι ο Κος Νεραντζής Βραχιώνης Με εκτίμηση ΚΑΟΥΝΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ

4 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Παρουσιάζοντας αυτή την πτυχιακή εργασία, δεν είναι δυνατόν να μην αναφερθώ στην πολύτιμη βοήθεια του κυρίου Νεραντζή Βραχιώνη, που συμμετείχε ενεργά και εποικοδομητικά για την ολοκλήρωση της παρούσας πτυχιακής εργασίας. Οφείλω να σημειώσω σ αυτό το σημιείο, ότι η υλοποίηση της πτυχιακής μου εργασίας πραγματοποιήθηκε μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα ( λόγω μη εύρεσης θέματος εγκαίρως από διάφορους καθηγητές ). Εύχομαι να έχω την κατανόηση σας και με χαρά θα δεχθώ τις παρατηρήσεις σας Ευχαριστώ πολύ, Καούνας Χρήστος

5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ Προϋπολχτγισμός είναι ο νόμος με τον οποίο προσδιορίζονται τα Δημόσια Έσοδα και καθορίζονται τα όρια των Δημοσίων Εξόδων του Κράτους για κάθε οικονομικό έτος. (Κώδ. Δημοσίου Λογιστικού Άρθρο 6 παρ. I).. Ο Προϋπολογισμός I) κατά τον τύπο του είναι Νόαος ορισαένης διάρκειας (ενός οικονομικού έτους) του οποίου το αντικείμενο είναι ο προσδιορισμός των εσόδων και ο καθορισμός των εξόδων του κράτους.2)κατά την ουσία του είναι μια Πράξη του Κράτους α)περιοδική γιατί επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο Β)Πρόβλεψης γιατί τιερί λαμβάνει έσοδα και έξοδα που πρόκειται να πραγματοποιηθούν στο επόμενο οικονομικό έτος γ) Πράξη προηγούμενης εξουσιοδότησης της Νομοθετικής εξουσία (ψηφίζεται από τη Βουλή). Η συνύπαρξη και του Νομικού και του Ουσιαστικού στοιχείου είναι απαραίτητη για την Έννοια του Κρατικού Προϋπολογισμού. Ο Π Ύ είναι ένα σύνολο τηνάκων συστηματικά καταχωρημένων ποσών εσόδων και εξόδων τα οποία προβλέπεται ότι θα πραγματοποιηθούν κατά το επόμενο Οικονομικό Έτος. Είναι δηλαδή μια Διοικητική Πράξη αε τη αορφη Νόαου. Σύμφωνα με το νομοθετικό ορισμό του,για μιεν τα έσοδα χρησιμοποιείται η λέξη ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΖΟΝΤΑΙ, ενώ για τα έξοδα η έκφραση «ΚΑΘΟΡΙΖΟΝΤΛΙ ΤΛ ΟΡΙΛ»,και αυτό γιατί για μεν τα έσοδα είναι δυνατός ιιόνο ο προσδιορισιιός.αφού μπορεί η είσπραξή τους να υπερβεί (Δωρεές.κληρονομιές,άμεση φορολογία, μεταβιβάσεις ακινήτων) ή να υστερήσει (φόρος κατανάλωσης κλπ) των ποσών που προβλέφθηκαν ένα έτος νωρίτερα ενώ για τα έξοδα είναι απαραίτητος ο καθορισαός ανωτάτων ορίων αέγρι των οποίων μπορούν να πραγματοποιηθούν πληρωμές. Ο ΚΡΑΤΙΚΟΣ Π/Υ πρέπει να διακρίνεται από τον ΔΗΜΟΣΙΟ ΓΓΎ ο οποίος περιλαμβάνει τόσο τον Κρατικό ΙΈΎ, όσο και τον ΓΈΥ των λοιπών ΝΠΔΔ, των ΓΓΎ των Οργανισμών Τοτηκής Αυτοδιοίκησης,των Δημοσίων Επιχειρήσεων και των Ειδικών Λογαριασμών και Ταμείων. Επιπλέον ο Κρατικός ΓΤΎ, διαφέρει από το 1ΈΥ των λχιιπών ΝΠΔΔ και των στα επειδή οι τελευταίοι δεν ψηφίζονται από τη Βουλή. Ετήσης διακρίνεται από τον ΙΔΙΩΤΙΚΟ Προϋπολογισμό που καταρτίσουν οι ατομικές και εταιρικές επιχειρήσεις ο οποίος δεν δεσμεύει την διοίκησή τους (όπως ο Κρατικός την Κυβέρνηση), αλλά είναι ένα όργανο σχεδιασμού και οικονομικής πράξης.

6 ΜΟΡΦΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΚΡΑΉΚΟΥ Π/Υ Από λογιστικής άποψης ο Κρατικός IVY αποτελείται από σύνολο καταστάσεων,στις οποίες πρέπει να αναγράφονται όλα τα έσοδα και έξοδα του Κράτους.0 τρόπος αναγραφής των εσόδων και εξόδων προβλέτιεται από τον Κώδικα Δημοσίου Αογιστικού,σύμφωνα με τον οποίο η αναγραφή αυτή πρέττει να επιτρέπει τη διαχρονική σύγκριση των διαφόρων μεγεθών και ακόμη να απεικονίζει την κυβερνητική πολιτική σ' όλους τους τομείς της κρατικής δραστηριότητας.επίσης κατά την απεικόνισή στον ΠΙΥ, πρέπει να διακρίνονται τα έσοδα από τα έξοδα. Τα έξοδα μάλιστα πρέπει να ταξινομούνται κατά Υπουργείο και Υπηρεσία και τέλος, σε χωριστό τμήμα του r W να φαίνονται οι πιστώσεις που προορίζονται για εκτέλεση Δημοσίων Επενδύσεων. Η μορφή του ΠΛ^, μπορεί να διακριθεί με βάση διαφορετικά κριτήρια. Η τηο συνηθισμένη διάκριση είναι αυτή,που στηρίζεται στο περιεγόαενο του ΓΤΎ και σύμφωνα με την οποία μπορεί να καταρτισθεί ένας ΓΤΎ στον οποίο να περιλαμβάνονται όλα τα έσοδα και έξοδα ή περισσότεροι από έναν Π Ύ.Στη χώρα μας καταρτίζεται ένας ΓΤΎ για το Κράτος.0 ΓΕΝΙΚΟΣ Π Ύ του Κράτους στον οποίο εμφανίζονται τα συνολικά έσοδα και χριστά τα συνολικά έξοδα για τη χρονική περίοδο που αφορά. Για λόγους ευχερέστερης διαχείρισης,και σύμφωνα με τον ΚΔΑ,που προβλέπει χωριστό τμήμα για τις δημόσιες επενδύσεις,ο Π/Κ απαρτίζεται τελικά από δύο επί μέρους ΓΤΎ Α) Τον Τακτικό Προϋπολογισμό του Κράτους και Β)Τον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων. ΤΑΚΤΙΚΟΣ ΓΓΡΟΫΠΟΑΟΓΙΣΜΟΣ Ο ΤΠΚ περιλαμβάνει το σκέλος των τακτικών εσόδων και το σκέλος των τακτικών εξόδων του Κράτους.Στο σκέλος των εσόδων εμφανίζονται όλα τα έσοδα του Κράτους, από κάθε πηγή,πλην των εσόδων που προέρχονται από την απόδοση δημοσίων επενδύσεων, οι οποίες έγιναν στο παρελθόν και των εσόδων από δάνεια του Κράτους και από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα οποία προορίζονται για την χρηματοδότηση των δημοσίων επενδύσεων. Στο σκέλος των εξόδων εμφανίζονται όλα τα έξοδα του Κράτους, πλην των εξόδων για δημόσιες επενδύσεις. ΠΡΟΫΠΟΑΟΓΙΣΜΟΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Με το όρο «Δημόσιες Επενδύσεις.», νοούνται οι δαπάνες που πραγματοποιούνται για την εκτέλεση έργων ανασυγκρότησης και οικονομικής ανάπτυξης της χώρας και αφορούν σε κατασκευές γενικά, σε προμήθεια εφοδίων και υλικών, σε ενέργεια ερευνών και μελετών,καθώς και σε διοικηηκά έξοδα που είναι απόλυτα συνυφασμένα με την εκτέλεση των δαπανών αυτών. Δημόσια επένδυση λογίζεται επίσης,η δαπάνη για εκτέλεση προγραμμάτων τεχνικής 5

7 βοήθειας (υποτροφίες κλπ) και κάθε άλλη δαπάνη που μπορεί να χαρακτηρισθεί ως δημόσια επένδυση με Προεδρικό Διάταγμα. Οι δαπάνες αυτές πραγματοποιούνται σε βάρος του ειδικού ΠΛΓ Δημοσίων Επενδύσεων, ο οποίος στο σκέλος των εσόδων του περιλαμβάνει τα έσοδα από την εκμετάλλευση ήδη πραγματοποιημένων δημοσίων επενδύσεων, τα έσοδα από τη σύναψη δανείων (τηστωτικά έσοδα),τα έσοδα από Βοήθεια Εξωτερικού και από τα Ειδικά Ταμεία και Προγράμματα της Ε.Ε., καθώς και το τυχόν πλεόνασμα του Τακτικού Π/Υ. Στο σκέλος των εξόδων του περιλαμβάνει γενικά όλες τις δαπάνες για επενδύσεις του Κράτους. Με το Γενικό Προϋπολογισμό του Κράτους ψηφίζονται και οι λεγόμενοι Υπηρεσιών ή Ειδικών Ταμείων ή Λογαριασμών,που κρίνεται σκότημο να μην περιλαμβάνονται στον Γ.Π.Κ αλλά να παρακολουθούνται και παρουσιάζονται σε χωριστούς πίνακες.κατά κανόνα υπάρχει μεγάλη εξάρτηση μεταξύ των εσόδων που παρουσιάζουν οι Προσαρτημένοι ΠΛΓ και των εξόδων του Γ.Π.Κ, με την έννοια, ότι αυτά τα έσοδα προέρχονται από έξοδα του Γ.Π.Κ. ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΣΟΔΑ ΚΑΙ ΕΞΟΔΑ Δημόσιο Έσοδο είναι το χρηματικό ποσό που με ορισμένη διαδικασία εισάγεται στο Δημόσιο Ταμείο και το οποίο προορίζεται να καλύψει δημόσια δαπάνη. Πηγές Δημοσίων Εσόδων 1) Η περιουσία του Δημοσίου 2) Η επιχειρηματική δραστηριότητα του Δημοσίου. 3) Οι απολήψεις από το εξωτερικό. 4) Οι δωρεές από το Εσωτερικό και Εξωτερικό. 5) Οι φόροι κάθε είδους. 6) Ο δημόσιος δανεισμός. Δημόσιο Έξοδο ή Δημόσια Δαπάνη είναι η διάθεση χρηματικού ποσού για λογαριασμό του Κράτους, με ορισμένη διαδικασία και για την ικανοποίηση δημόσιας ανάγκης. Με βάση το διοικητικό κριτήριο,διακρίνονται ανάλογα με το φορέα που τις πραγματοποιεί σε 1 )Δαπάνες Κρατικού Προϋπολογισμού. 2) Δαπάνες Τοτπ,κής Αυτοδιοίκησης. 3 )Δαπάνες Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης και λοιπών ΝΠΔΔ. Με βάση το λειτουργικό κριτήριο, ταξινομούνται ανάλογα με την κοινωνική ανάγκη που πρόκειται να ικανοποιήσουν, σε 1 )Δαπάνες Διοίκησης. 2) Δαπάνες Αμυνας. 3) Δαπάνες Δικαιοσύνης.

8 4 )Δαπάνες Υγείας. 5) Δαπάνες Πρόνοιας. 6) Δαπάνες Εκπαίδευσης. 7) Δαπάνες Λοιττής Δράσης. Με βάση το οικονομικό κριτήριο,κατατάσσονται ανάλογα με το τιώς ετπδρούν στην παραγωγή και στο εισόδημα, σε δύο μεγολες κατηγορίες 1 )Δημόσιες δαπάνες για αγαθά και υπηρεσίες. 2 )Δημόσιες δαπάνες για μεταβιβασηκές πληρωμές. ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΦΑΣΕΙΣ ΤΟΥ.ΠΑ^ Στη Χώρα μας η διαδικασία του Π Ύ διέρχεται από τέσσερις φάσεις: 1. Κατάρηση του ΠΑ^, η οποία ανήκει στην αρμοδιότητα της Κυβέρνησης. 2. Ψήφιση του ΠΛ^,από τη Νομοθετική Εξουσία 3. Εκτέλεση του ΠΎ, η οποία διενεργείται σ' όλη τη διάρκεια του έτους και υλοποιείται από την Εκτελεστική Εξουσία. 4. Έλεγχος ΙΈΥ,0 οποίος διακρίνεται σε Κοινοβουλευηκό, Δικαστικό, και Διοικητικό. Ο ΙΤΎ εισάγεται στη Βουλή από τον Υπουργό Οικονομικών,τουλάχιστον ένα μήνα προτού αρχίσει το οικονομικό έτος, δηλαδή μέχρι 30 Νοεμβρίου. Ψηφίζεται σύμφωνα με όσα ορίζει ο Κανονισμός της Βουλής και μάλιστα από την Ολομέλειά της. Ο Π Ύ συζητείται και ψηφίζεται από την Ολομέλεια μέσα σε πέντε το πολύ συνεχείς συνεδριάσεις. Η ψήφιση του ΠΛΓ γίνεται με ονομαστική ψηφοφορία.η ψήφιση του ΓΙΎ Δημοσίων Επενδύσεων και προσαρτημένων ΠΛΓ, γίνεται ιδιαίτερα και διαδοχικά με ανάταση ή έγερση. Μετά την ψήφισή του από τη Βουλή, ο Π/Υ υπογράφεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, παίρνοντας έτσι τη μορφή του Νόμου. ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Τα νομικά πρόσωπα δεν υπάρχουν φυσικά,αλλά αναγνωρίζονται σαν πρόσωπα από το δίκαιο, δηλαδή πλασμαηκά. Ανάλογα αν ο σκοπός αυτών αποβλέπει στο ιδιωτικό συμφέρον ή αντίθετα στο δημόσιο συμφέρον, διακρίνονται σε νομικά πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΔΔ) και Δημοσίου Δικαίου(ΝΠΔΔ).Δεν αποκλείεται όμως να θεραπεύεται το δημόσιο συμφέρον και από νομικά πρόσωπα που τυπικά είναι ιδιωτικού δικαίου,ενώ ουσιαστικά είναι δημόσιοι οργανισμοί. Η διάκριση των νομικών προσώπων σε δημόσια και ιδιωτικά,γίνεται και με βάση τα διαφορετικά μέσα που χρησιμοποιούν για την επιτυχία του σκοπού τους και τις διαφορετικές συνέπειες που έχει η δράση τους έναντι των ατόμων. Ο θεσμός των ΝΠΔΔ αναγνωρίζεται τόσο από το Σύνταγμα (λ.χ. άρθρα 16# 5,56#6,104), όσο και από την κοινή νομοθεσία (λ.χ. άρθρα 45Μ, ).

9 Με τα ΝΠΔΔ εφαρμόζεται η βασική αρχή του καταμερισμού των έργων της Διοικητικής Δειτουργίας,με σκοπό να θεραπευθούν οι ειδικές ανάγκες της πολιτειακής και κοινωνικής ζωής. Έτσι εκτός από την τοπική αυτοδιοίκηση υιοθετήθηκε και η ειδική ή καθ' ύλη αυτοδιοίκηση δημοσίων υποθέσεων. Τα κύρια γνωρίσματα με βάση τα οποία χαρακτηρίζεται ένα νομικό πρόσωπο σαν ΝΠΔΔ είναι τα εξής 1 ) Ίδρυσηήαναγνώριση σαν ΝΠΔΔ με πράξη του Κράτους,δη>χιδή με νόμο τυπικό ή ουσιαστικό(ιδίως με διάταγμα).και αυτό επειδή πρόκειται για παραχώρηση δημόσιας υπηρεσίας και δημόσιας εξουσίας. 2) Π αραχώρηση, δηλαδή ανάθεση εκτέλεσης δημόσιας υττηρεσίας με την ουσιαστική έννοια του όρου. 3JA σκηση δημόσιαε εξουσίαε κατά παραχώρηση και αντί του κράτους. π ό λ α υ σ η σχεδόν όλων των φορολογικών,δικονομικών κλπ π ρ ο ν ο μ ί ω V,σαν να ήταν το κράτος. Τα ΝΠΔΔ αυτοδιοικούνται δηλαδή έχουν διοικητική αυτοτέλεια και οικονομική. Επί πλέον τα ΑΕΙ έχουν και πλήρη αυτοδιοίκηση. Τα όργανα διοίκησης των ΝΠΔΔ αναδεικνύονται άλλοτε με ε κ λ ο γ ή από τον κύκλο των πολιτών που έχουν έννομο συμφέρον και άλλοτε μεδιορισμό από το κράτος. Τα ΝΠΔΔ υπόκεινται σε κρατική εποπτεία. Τα ΝΠΔΔ σαν δημιουργήματα του Νομοθέτη μπορούν να καταργηθούν,είτε σαν μεμονωμένα είτε σαν ολόκληρη ομοειδής κατηγορία., με νεότερο νόμο. Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση του θεσμού των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, του οποίου τόσο η ύπαρξη όσο και η πλήρης αυτοδιοίκηση δ1ασ_λίζεται ρητά από το Σύνταγμα. Το ίδιο ισχύει και για την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδας. Βασικά κριτήρια διάκριση ς-κατάταξης των ΝΠΔΔ είναι ο χώροε,τα πρόσω π α, και οι υποθέσειε Συνδεόμενα με το στοιχείο χώρος είναι το Κράτος και οι Δήμοι και Κοινότητες ( ο τ ^ ;.

10 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΔΙΠΛΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ - ΚΛΑΔΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Π.Δ.3Ι5/Ι999 I. ΓΕΝΙΚΑ Με το Π.Δ.315/99 (ΦΕΚ 302/ ) θεστήστηκε το Ενιαίο Λογιστικό Σχέδιο των Ο.Τ.Α. με σκοπό την εφαρμογή του Διπλχχγραφικού Λογιστικού Συστήματος στους Ο.Τ.Α. Α' Βαθμού της χώρας μας. Οι Δήμος όπως είναι γνωστό, πριν την θέστηση του παραπάνω προεδρικού διατάγματος εφάρμοζαν το Δημόσιο Λογιστικό, το οποίο δεν παρείχε τη δυνατότητα σε δεδομένη χρονική στιγμή της ακριβής οικονομικής πληροφόρησης. Το Δημόσιο Λογιστικό αποτελεί στην ουσία ένα λογιστικό σύστημα ταμειακής διαχείρισης το οποίο δεν μπορεί να δώσει αξιόπιστες πληροφορίες σχετικά με την οικονομική θέση του Δήμου, τα πάγια περιουσιακά στοιχεία, τις απαιτήσεις και τις υποχρεώσεις αφού δεν υπάρχει δυνατότητα σύνταξης Ισολογισμού και αποτελεσμάτων χρήσεως. Στο άρθρο 1 του Π.Δ.315/1999 στο πρώτο μέρος ορίζονται οι βασικές αρχές και η διάρθρωση του σχεδίου λογαριασμών. Οι βασικές γνωστές από την εφαρμογή του Ε.Γ.Λ.Σ. (Π.Δ.1123/80) και είναι οι εξής: 1. Η αργή TT1Cαυτονοαίας Οι λογαριασμοί του κλαδικού Λογιστικού Σχεδίου των Ο.Τ.Α. Α' βαθμού, κατανέμονται σε τρία μέρη τα οποία αποτελούν ανεξάρτητα λογιστικά κυκλώματα: α. Οι λογαριασμοί ουσίας της Γενικής Λογιστικής αναπτύσσονται στις ομάδες 1-8, λειτουργούν σε ανεξάρτητο λογισηκό κύκλωμα και παρακολουθούν τους λογαριασμούς του Ισολογισμού (ομάδες 1-5) και σης ομάδες 6-8 τους αποτελεσματικούς λογαριασμούς. Η ομάδα 2 εμφανίζεται στον Ισολογισμό με τα αποθέματα τέλους χρήσεως ενώ τα αποθέματα έναρξης πλέον των αγορών

11 χρήσεως μείον των αποθεμάτων τέλχ>υς συμμετέχει στην διαμόρφωση του αποτελέσματος. β. Οι λογαριασμοί τάξεως, που αναπτύσσονται στη δέκατη ομάδα (Ο) λειτουργούν σε ανεξάρτητο λογιστικό κύκλωμα και είναι λογαριασμοί ειδικού σκοπού στους οποίους ατιεικονίζονται και παρακολουθούνται σημαντικές πληροφορίες και γεγονότα που δημιουργούν νομικές δεσμεύσεις χωρίς να ετηφέρουν άμεση ποσοτική μεταβολή στα περιουσιακά στοιχεία του Δήμου, η οποία μπορεί να επέλθει στο μέλλον. Επίσης, μέσω των λογαριασμών τάξεως παρακολουθείται η εκτέλεση του προϋπολογισμού εσόδων και εξόδων του Δήμου των λογαριασμών του Δημοσίου Λογιστικού. γ. Τέλος, οι λογαριασμοί της ομάδας 9 της αναλυτικής λογιστικής, που λειτουργούν αυτόνομα και ανεξάρτητα και έχουν σκοπό την εξαγωγή και τον προσδιορισμό του κόστους παραγωγής, των αναλυηκών και βραχυχρόνιων αποτελεσμάτων. 2. Η αργιί της κατ' είδος συγκέντρωσης των αποθεμάτων, εξόδων και εσόδων. Σύμφωνα με την παραπάνω αρχή της κατ' είδος συγκέντρωσης, οι λογαριασμοί των αποθεμάτων, εξόδων και εσόδων (ομάδες 2, 6, 7, 8) λειτουργούν με κριτήριο το είδος του λογαριασμού και όχι τον προορισμό για τον οποίο πραγματοποιούνται οι αντίστοιχες αγορές αποθεμάτων και τα αντίστοιχα έσοδα και έξοδα. 3. Η αργύ της καταρτίσεως m e Γενικύς Εκαετάλλευσης us λογιστικές εγγραφές. Ο λογαριασμός της Γενικής Εκμετάλλευσης του Δήμου καταρτίζεται έπειτα από την μεταφορά σε αυτόν της αξίας των αποθεμάτων που αναλώθηκαν, οργανικών εξόδων και οργανικών εσόδων κατ' είδος. 4. Γενικές αργές τύρΐΐσιις των λογαοιασαών Αρχή της ύπαρξης δικαιολογηηκών με εξαίρεση τις περιπτώσεις που αναφέρονται από το Ε.Γ.Λ.Σ.

12 4.2. Στους αναλυτικούς λογαριασμούς της τελευταίας βαθμίδας καταχωρούνται τουλάχιστον: α) Ο αύξων αριθμός παραστατικού με τον οποίο γίνεται η λογιστικοποίηση και η καταχώριση στο λογαριασμό αυτό του σχετικού ποσού. β) Σύντομη αιτιολογία για κάθε εγγραφή Στους λογαριασμούς της τελευταίας βαθμίδας είναι υποχρεωτική η τήρηση αναλυτικών μερίδων σε καρτέλες ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο. Για τους λογαριασμούς της αναλυτικής λογιστικής ισχύουν τα οριζόμενα στην περίπτωση 7 της παρ του Π.Δ.1123/80 (Ε.Γ.Λ.Σ.) Δίνεται η ευχέρεια της ενημέρωσης των λογαριασμών της προτελευταίας βαθμίδας (περιληπτικούς) μόνο με την συνολική κίνηση των λογαριασμών της τελευταίας βαθμίδας τόσο της χρεώσεως όσο και της πιστώσεως, με την προϋπόθεση ότι οι αναλυτικοί λογαριασμοί ενημερώνονται στο τέλος κάθε μήνα με οποιονδήποτε τρόπο. 5. Γενικές αργές utiyavoypaqmaic τήριισης Βιβλίων και έκδοσιις στοιγείων. Εισάγονται διατάξεις αντίστοιχες με τις ισχύουσες διατάξεις περί μηχανογραφικής τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων που ισχύουν με το Π.Δ.186/92 του Κ.Β.Σ. Πιο σημανηκές διατάξεις, κατά την άποψή μου, είναι; α) Η δυνατότητα του Δήμου (ή της Κοινότητας) να τηρεί τα βιβλία του και να εκδίδει τα στοιχεία του μηχανογραφικά ή να τηρεί τη Γενική Λογισηκή μηχανογραφικά και να εκδίδει τα στοιχεία του χειρόγραφα ή αντίστροφα. Δεν παρέχεται η δυνατότητα, το ίδιο βιβλίο να τηρείται άλλοτε μηχανογραφικά και άλλοτε χειρόγραφα ή ένα στοιχείο να εκδίδεται για ορισμένα δεδομένα μηχανογραφικά και για άλλα χειρόγραφα. β) Η ύπαρξη καθώς και η διαφύλαξη αναλυτικού εγχειριδίου οδηγιών χρήσης του λογισμικού. γ) Η ενημέρωση των βιβλίων γίνεται στις προθεσμίες που ορίζει ο Κ.Β.Σ. (οι συμψηφιστικές κινήσεις του μηνός ενημερώνονται μέχρι το πρώτο

13 δεκαπενθήμερο του επόμενου μήνα, ενώ οι ταμειακές κινήσεις κατά την ημερομηνία διενέργειας αυτών). Ετήσης, καθορίζονται και οι εκτυπώσεις των ημερολογίων και βιβλίων, οι οποίες είναι σύμφωνες με τις διατάξεις του Κ.Β.Σ. Ετάσης, τιεριέχονται σημαντικές διατάξεις όπως οι προδιαγραφές του λογισμικού προγράμματος (να είναι σύμφωνο με τις διατάξεις του Κ.Β.Σ., αυτόματη ετήσια προοδευτική αρίθμηση κλπ.), ενέργειες σε περίπτωση βλάβης κλπ. Έτσι τις αδυναμίες και τα μειονεκτήματα του ισχύοντος Απλογραφικού Λογιστικού Συστήματος έρχεται να απαλείψει το Διπλογραφικό Σύστημα, αφού η εφαρμογή του είναι υποχρεωτική στους Ο.Τ.Α. A Βαθμού με πληθυσμό άνω των 5000 κατοίκων ή με έσοδα άνω των 500 εκ. δραχμών από 1/1/2000. Τα πλεονεκτήματα από την εφαρμογή του Διπλογραφικού Συστήματος είναι τα εξής: α. Η σύνταξη και η δημοσίευση των οικονομικών καταστάσεων (Ισολογισμός και αποτελέσματα χρήσεως) με απεικόνιση της πραγματικής οικονομικής θέσης καθώς και η συγκρισιμότητα των δημοσιευμένων στοιχείων. β. Η άμεση, αξιότηστη και ακριβής πληροφόρηση των οικονομικών του Δήμου, αφού η άμεση καταχώριση των πρωτογενών στοιχείων, των συναλλαγών (τιμολόγια, φορτωτικές, τραπεζικά έγγραφα) ανεξάρτητα με τον τρόπο είσπραξης ή πληρωμής τους, μας παρέχει έγκαιρα και άμεσα τις εξής πληροφορίες:.τα πάγια στοιχεία, ης απαιτήσεις, τα διαθέσιμα αλλά και τις υποχρεώσεις..την κοστολόγηση των υπηρεσιών του Δήμου ανά τμήμα, υπηρεσία. Μέτρηση του έργου που επιτεύχθηκε μέσω των οικονομικών δραστηριοτήτων. γ. Παροχή αξιότηστων οικονομικών στοιχείων και ευκολότερη επεξεργασία αυτών. Κατάλογος λογαριασμών (προμηθευτών, πελατών κλπ.), καρτέλες κλπ. Είδη αγοραζομένων υλικών, τιμές μονάδας, ποσότητες κλπ.

14 δ. Καλύτερος ταμειακός προγραμματισμός εισπράξεων - πληρωμών. ε. Πιο ουσιαστικός και πλήρης ο διαχειριστικός, οικονομικός και διοικητικός έλεγχος των Ο.Τ.Α. στ. Ανάλυση της οικονομικής κατάστασης μέσω αριθμοδεικτών. Τα παραπάνω πλεονεκτήματα που προκύπτουν από την εφαρμογή του Διπλογραφικού Συστήματος απαιτούν όμως κατάλληλη προετοιμασία και προσαρμογή των υφισταμένων δομών των Ο.Τ.Α. Σήμερα εξαιρουμένων των μεγάλων Δήμων παρατηρείται καθυστέρηση στην εφαρμογή του Διπλογραφικού Συστήματος, ιδίως στους νέους Δήμους που προήλθαν από συγχωνεύσεις μέσω του προγράμματος "Καποδίστριας", II. ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΠΑΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΠΛΟΓΡΑΦΙΚΏΝ Οι βασικές διαφορές μεταξύ του Διπλογραφικού Συστήματος βάσει του Π.Δ και του Απλογραφικού Συστήματος βάσει του Δημόσιου Δογιστικού, είναι οι εξής: 1. Στο Δημόσιο Λογιστικό (Απλογραφικό) η υποχρέωση εμφανίζεται με την ενταλματοποίηση της δαπάνης (αγορά αγαθών ή υπηρεσιών), ενώ στο Διπλογραφικό Λογιστικό Σύστημα με την έκδοση του παραστατικού του προμηθευτή ή τρίτου. Με το Δημόσιο Λογιστικό του Ο.Τ.Α. καταχωρούνται μόνο οι δαπάνες που έχουν ενταλματοποιηθεί, ενώ δεν καταχωρούνται μια σειρά παραστατικών προμηθευτών (ημολόγια, φορτωτικές, δελτία, αναγγελία τόκων κλπ.) που αφορούν ολοκληρωμένες εργασίες υπηρεσιών ή αγορές υλικών που έχουν παραδοθεί, με αποτέλεσμα να μην εμφανίζεται η υποχρέωση που προκύτττει βάσει των κανόνων που διέπονται από το αστικό, εμπορικό και φορολογικό δίκαιο, όπου η υποχρέωση υφίσταται κατά το χρόνο ολοκλήρωσης της υπηρεσίας ή της μεταβίβασης των αγαθών. Πολλές φορές παρατηρείται το φαινόμενο να μην εκδίδονται τα φορολογικά στοιχεία στο προβλεπόμενο χρόνο εξαιτίας της παραπάνω τακτικής. 2. Ως έσοδα των Ο.Τ.Α., σύμφωνα με το Δημόσιο Λογιστικό, θεωρούνται αυτά που εισπράπονταμ ενώ στο Διπλογραφικό αυτά που βεβαιώνονται.

15 Η πραγματοποίηση του εσόδου συνάγεται με την παράδοση αγαθού ή με την ολοκλήρωση της υπηρεσίας, ενώ στο Λογιστικό των Ο.Τ.Α. όταν εισπράττεταη με αποτέλεσμα να μην είναι καταχωρημένα σε δεδομένη στιγμή όλα τα έσοδα που έχουν πραγματοποιηθεί. 3. Στο Διπλογραφικό η εγγραφή της κίνησης γίνεται μέσω της χρεοπίστωσης. Στο Διπλογραφικό σύστημα κάθε συναλλαγή ή συνολική χρέωση των λογαριασμών είναι ίση με την συνολική τάστωση των λογαριασμών, αποτελεί δηλαδή ένα σημείο εισόδου και εξόδου που απλά εκφράζεται η σχέση (Στην αγορά, λήψη αγαθών χρεώνεται ο λογαριασμός αγορών - εξόδων και τηστώνεται είτε το ταμείο ή η υποχρέωση σε προμηθευτές, δηλαδή δίδουμε μετρητά ή την ανάληψη υποχρέωση πληρωμής). Αντίθετα, στο Δημόσιο Λογιστικό καταχωρούνται ΑπλογραφΙκά τα έσοδα και έξοδα, τα οποία αυξάνονται κατά τη διάρκεια της χρήσης. Στο Διπλογραφικό, οι λογαριασμοί απαιτήσεων, διαθεσίμων και υποχρεώσεων αυξομειώνονται (πελάτες, προμηθευτές, ταμείο, λογαριασμοί όψεως κλπ.), ενώ δεν συμβαίνει το ίδιο με το απλογραφικό. Χαρακτηριστικό της αδυναμίας του Απλογραφικού Συστήματος είναι ότι οι υποχρεώσεις από παρακρατούμενους φόρους και εισφορές μισθοδοσίας θα πρέπει ή να συγκεντρωθούν από όλες τις καταστάσεις μισθοδοσίας ή να είναι καταχωρημένες σε κάποιο βιβλίο χωρίς όμως καμία σύνδεση με λογαριασμούς της λογιστικής όπως ακριβώς συμβαίνει με το Διπλογραφικό Σύστημα, όπου οι υποχρεώσεις αυτές εμφανίζονται στους λογαριασμούς "Υποχρεώσεις από φόρους - τέλη προσωπικού" και "Υποχρεώσεις προς Ι.Κ.Α." με αποτέλεσμα να είναι άμεση η συμφωνία των προς απόδοση ποσών και υπολοίπων των λογαριασμών. 4. Ενιαίος τρόπος λογιστικής παρακολούθησης των δραστηριοτήτων του Δήμου με το Διπλογραφικό Σύστημα. Οι κάθε είδους δραστηριότητες του Δήμου παρακολουθούνται στο Απλογραφικό Σύστημα ξεχωριστά, με διάφορα βιβλία τα οποία δεν έχουν καμία σύνδεση μεταξύ τους, ενώ στο Διπλογραφικό Σύστημα δίνεται η δυνατότητα καταχώρισης αυτών των στοιχείων μέσα από ένα ενιαίο τρόπο παρακολούθησης, αφού ενδεχομένως περιφερειακά λογιστικά κυκλώματα είναι συνδεδεμένα και ενημερώνουν το Ενιαίο Λογιστικό Σύστημα. 5. Το Δημόσιο Λογιστικό των Ο.Τ.Α. δεν παρέχει την δυνατότητα εξαγωγής αξιόπιστου ετήσιου αποτελέσματος.

16 To Δημόσιο Λογιστικό θεωρεί έσοδα αυτά που έχουν εισπραχθεί στη χρήση και ως έξοδα αυτά που έχουν πληρωθεί στη χρήση. Αντίθετα, στο Διπλογραφικό Σύστημα ως έσοδο και έξοδο της χρήσης θεωρούνται αυτά που πραγματοποιούνται σε αυτήν, ανεξάρτητα του τρότιου είσπραξης ή πληρωμής. Το Διπλογραφικό σε αντίθεση με το απλογραφικό έχει ως βάση την θεμελιώδη αρχή της αυτοτέλειας των χρήσεων και της αρχής συσχετίσεως εσόδων - εξόδων με αποτέλεσμα εξαγωγής αξιόπιστου ετήσιου αποτελέσματος μέσω λογιστικών εγγραφών. 6. Το Διπλογραφικό Σύστημα εμφανίζει την οικονομική θέση του Δήμου. Ο ισολογισμός που συντάσσεται σύμφωνα με τους κανόνες και αρχές που έχουν θεσπιστεί από το Ε.Γ.Λ.Σ., εμφανίζει την περιουσιακή διάρθρωση των επιχειρήσεων (Πάγιο Ενεργητικό, Κυκλοφορούν Ενεργητικό, Μεταβαηκοί Λογαριασμοί Ενεργητικού, Ίδιο Κεφάλαιο, Υποχρεώσεις κλπ.) στηριζόμενοι στα τηρούμενα βιβλία, ενώ στο Απλογραφικό η σύνταξη του Ισολογισμού απαιτεί πληροφορίες που δεν μπορούν να ληφθούν από το σύστημα οικονομικής διαχείρισης. III ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΔΙΠΛΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Η εφαρμογή του Διπλογραφικού Λογιστικού Συστήματος βάσει του Π.Δ αποτελεί μια επίμονη και μακροχρόνια προσπάθεια μετάβασης από το ισχύον Απλογραφικό Σύστημα σε ένα ολοκληρωμένο σύστημα λογιστικής παρακολούθησης όπου θα συνυπάρχουν αυτόνομα Γενική Λογισηκή, Αναλυηκή Λογιστική, Λογιστική Προϋπολογισμού, Πλήρης και Μηχανογραφική Τήρηση Αποθηκών. Όλα τα παραπάνω απαιτούν στελεχιακό δυναμικό υψηλού ετππέδου με εμπειρία και γνώσεις που δύσκολα συναντάς στον ιδιωτικό τομέα. Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι η εφαρμογή της Αναλυτικής Λογιστικής στον ιδιωτικό τομέα πέρασε από μια δεκαετία συνεχών αναβολών, ενώ στην προκειμένη περίπτωση των Ο.Τ.Α., οι υπεύθυνοι του Υπουργείου έχουν απαιτήσεις άμεσης εφαρμογής του Διπλογραφικού Συστήματος, όταν μάλιστα δεν υπάρχει το κατοιλληλο προσωτηκό για υλοποίησή του. Άποψη μου είναι ό η θα έπρεπε να δίδεται η δυνατότητα σταδιακής εφαρμογής ανάλογα με τον πληθυσμό των Ο.Τ.Α., καθώς και από το εάν έχουν προέλθει από συγχωνεύσεις Δήμων και Κοινοτήτων.

17 Με δεδομένο τις παραπάνω αδυναμίες θα πρέπει να εκτιμηθούν από τα όργανα του Δήμου οι εξής παράγοντες: α. Η επιστημονική κατάρτιση και εμτιειρία του προσωτηκού. β. Η κατάλληλη εκπαίδευση του προσωπικού ανάλογα με τις γνωστικές ελλείψεις. γ. Η δυνατότητα αξιοποίησης ορισμένων στελεχών σε νέες θέσεις. δ. Η πορεία ολοκλήρωσης της μηχανογράφησης του Δήμου. Τα παραπάνω θα αποτελέσουν τη βάση για το σχεδίασμά κατάλληλων ενεργειών και για την υλοποίηση του έργου εφαρμογής του Διπλογραφικού Συστήματος. Σημαντικό στοιχείο είναι η προκαταρκτική εκπαίδευση του προσωτηκού σε θέματα που αφορούν το Λογιστικό Σχέδιο, τις Βασικές λειτουργίες του Διπλογραφικού Συστήματος με παραδείγματα εγγραφών, καθώς και τις διαφορές μεταξύ Απλογραφικού και Διπλογραφικού Συστήματος. IV. ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΙΔΡΟΥΝ ΣΤΗΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΤΩΝ Ο.Τ.Α. ΣΤΟ ΔΙΠΛΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ Τα βήματα που θα απαιτηθούν έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά, παρά τη διαφορεηκότητα του κάθε Δήμου. Οι παράγοντες που ετπδρούν στα απαιτούμενα βήματα και επηρεάζουν τη γρήγορη ή αργή μετάβαση, κατά τη γνώμη μου και σύμφωνα με την Ομάδα Διοίκησης Έργου που συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, είναι οι εξής: ί. Το ισχύον νομικό πλαίσιο που καθορίζει τη συνύπαρξη του Λογιστικού των Ο.Τ.Α. και του Διπλογραφικού Συστήματος. Με βάση τα όσα ισχύουν σήμερα, το Λογιστικό των Ο.Τ.Α λειτουργεί πλήρως και παράλληλα με το Διπλογραφικό Σύστημα. Μάλιστα, η παρακολούθηση του προϋπολογισμού του Δήμου θα γίνεται και Διπλογραφικά μέσω λογαριασμών τάξεως (πληροφοριακοί λογαριασμοί του Διπλογραφικού Συστήματος). Η συνύπαρξη των δύο Λογιστικών Συστημάτων (Λογιστικού των Ο.Τ.Α. και Διπλογραφικού), βοηθά στο να μην "αναστατωθεί" η σημερινή λειτουργία των υπηρεσιών και εξασφαλίζει την ομαλή μετάβαση στο Διπλογραφικό. iu Η κατάσταβτη του ανθρώπινου δυναμικού όσο αφορά στη γνώση του Διπλογραφικού Συστήματος. Στο σημείο αυτό πρέπει να εκτιμηθούν δύο παράμετροι:

18 α) To προσωτηκό των οικονομικών υτιηρεσιών των Δήμων δεν έχει την εμπειρία λειτουργίας Διπλογραφικού Συστήματος, ενώ και όσοι το γνωρίζουν έχουν αποξενωθεί από αυτό, αφού η δουλειά τους μέχρι σήμερα γίνεται με το Απλογραφικό Λογιστικό των Ο.Τ.Α., χωρίς την ιδιαίτερη γνώση του Κ.Β.Σ. και Ε.Γ.Λ.Σ. β) Το υπάρχον ανθρώπινο δυναμικό όμως αποτελεί τον βασικό παράγοντα υλοποίησης του Έργου εφαρμογής του Διπλογραφικού Συστήματος, και γι' αυτό το λόγο πρέπει να του παρασχεθεί κάθε βοήθεια σε θέματα εκπαίδευσης και πρακτικής εξάσκησης. ίίί Το επίπεδο μηχανοργάνωσης του Δήμου Η ύπαρξη υποδομής για τη μηχανογραφική παρακολούθηση τομέων των οικονομικών διαδικασιών παίζει καθοριστικό ρόλο στην πορεία υλοποίησης του προγράμματος: Είναι απαραίτητο να υπάρχει μηχανογράφηση στις προμήθειες για την καταχώριση των αναλαμβανόμενων υποχρεώσεων και των τιμολογίων, έτσι ώστε οι καταχωρίσεις να ενημερώνουν το Διπλογραφικό Σύστημα (δαπάνες ή αγορές αποθεμάτων). Το επίπεδο μηχανογράφησης τμημάτων των προσόδων σε συνδυασμό με την ταμειακή υττηρεσία, μας καθορίζει το επίπεδο αυτόματης ενημέρωσης του Διπλογραφικού. Η αλληλοενημέρωση όλων αυτών των τμημάτων μηχανογραφικής παρακολούθησης δίνει τη δυνατότητα τα έσοδα να χρεώνουν (βεβαιώνουν) τους δημότες και λοιπούς πελάτες και το ταμείο με την είσπραξη των οφειλών να πιστώνει αυτούς. Ο προϋπολογισμός να ενημερώνεται από το ταμείο με τα πληρωθέντα και κατ' επέκταση το ταμείο με τις πληρωμές να εξοφλεί τους προμηθευτές. Ιδιαίτερα για τους Δήμους με υποχρέωση τήρησης Αναλυτικής Λογιστικής, η μηχανοργάνωση των αποθηκών (πέραν των άλλων λειτουργιών του δήμου) αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την εφαρμογή της Αναλυηκής Λογιστικής. ίν. Το μέγεθος του Δήμου Εννοείται ότι η πολυπλοκότητα των διαδικασιών και κατ' επέκταση τα προβλήματα που παρουσιάζονται είναι διαφορετικά και ανάλογα με το μέγεθος του Δήμου. Για παράδειγμα, ένας νεοσύστατος Δήμος με ικανό αριθμό δημοτικών 17

19 καταστημάτων πρέπει να λειτουργήσει τη λογιστική των υποκαταστημάτων. Αντίθετα, ένας Δήμος μικρός με αντίστοιχου μεγέθους προϋπολογισμό, δε θα έχει να αντιμετωττίσει τον όγκο των προβλημάτων που αντιμετωττίζει ένας Δήμος με προϋπολογισμό δισεκατομμυρίων, με διαφορετική διάρθρωση υπηρεσιών, με πολλές διευθύνσεις και με το γνωστό πρόβλημα της "κατάτμησης" των γνωστικών αντικειμένων ανάμεσα στο προσωπικό. Σ' αυτό το σημείο θα πρέπει να αναφερθεί ότι η ενημέρωση και εκπαίδευση του προσωπικού πρέπει να είναι ενιαία και να αφορά τα τμήματα που έχουν σχέση με την οικονομική υπηρεσία. V. Το επίπεδο τήρησης των διαδικασιών στην αλυσίδα των οικονομικών υττηρεσιών Η λειτουργία των οικονομικών υπηρεσιών απαιτεί την τήρηση ορισμένων διαδικασιών που έχουν σχέση με τον έλεγχο νομιμότητας της δαπάνης αλλά και με διαδικασίες ελέγχου (όπως η τήρηση του βιβλίου ανειλημμένων υποχρεώσεων για τον έλεγχο της υπέρβασης της δαπάνης). Στις περισσότερες περιπτώσεις των Δήμων, πολλές από τις διαδικασίες αυτές δεν τηρούνται ολοκληρωμένα. Η τήρηση συγκεκριμένων διαδικασιών ετπδρά σημαντικά στη σωστή εφαρμογή του διπλογραφικού συστήματος. Για παράδειγμα, η παρακολούθηση του προϋπολογισμού θα γίνεται με διπλογραφικές εγγραφές, εάν όμως ο Δήμος δεν τηρεί τη διαδικασία της ανάληψης δαπάνης δε θα μπορεί να αποτυπώνει ένα κομμάτι της παρακολούθησης του προϋπολογισμού με διπλογραφικό τρόπο. Γίνεται φανερό ότι το καλό εττίπεδο λειτουργίας του λογιστικού των Ο.Τ.Α., είναι καθορισηκός παράγοντας στη σωστή μετάβαση στο Διπλογραφικό Σύστημα. Για παράδειγμα η καταχώρηση του παρασταηκού του προμηθευτή είναι βασικός όρος λογιστικής λειτουργίας στο Διπλογραφικό Σύστημα και κατά συνέπεια θα πρέπει να μεριμνά η Οικονομική Υπηρεσία του Δήμου να συγκεντρώνει άμεσα τα παρασταηκά που λαμβάνει από τους προμηθευτές του. VU Η ύπαρξη Ταμειακής Υπηρεσίας Για τη λειτουργία του Διπλογραφικού Συστήματος είναι αναγκαία η ύπαρξη Ταμειακής Υπηρεσίας. Αν δεν υπάρχει το ταμείο, δεν μπορούν να εμφανίζονται λογιστικά οι ταμειακές εγγραφές (εισπράξεις - πληρωμές), οι οποίες είναι απαραίτητες στο Διπλογραφικό Σύστημα. Το πρόβλημα αυτό αντιμετωπίζεται στο βαθμό που ο ελεγκτής εσόδων στη Δ.ο.γ. είναι συνδεδεμένος μηχανογραφικά με το Δήμο και με αυτό τον

20 τρόπο υπάρχει η δυνατότητα να ενημερώνεται το Διπλχ)γραφικό Σύστημα. Σε διαφορετική περίπτωση θα υπάρχει χρονική υστέρηση στην ενημέρωση των λχ>γαριασμών. Η σύσταση Ταμειακής Υπηρεσίας είναι απαραίτητη για τη λειτουργία του Διπλογραφικού Συστήματος, ενώ βοηθάει γενικότερα το Δήμο στον οικονομικό προγραμματισμό του και στη διαχειριστική του αυτοτέλεια. νίΰ Η λειτουργία οργανωμέ\ης αποθήκης Ο τρόπος που επιδρά η λειτουργία οργανωμένης αποθήκης στη διαδικασία υλοποίησης της εφαρμογής του Διπλογραφικού Συστήματος είναι διπλός: α) Ο ουσιαστικός λόγος ύπαρξης της αποθήκης, αφορά στην παρακολούθηση των αποθεμάτων σαν βασικό στοιχείο για τη διαμόρφωση του κόστους και κατ' εττέκταση των οικονομικών αποτελεσμάτων του Δήμου. Η λειτουργία της Αναλυτικής Λογιστικής προϋποθέτει την άρτια και ολοκληρωμένη λειτουργία της αποθήκης του Δήμου. β) Ετππλέον, η αποθήκη λειτουργεί και για τη μηχανογραφική σύνδεση των εγγραφών του Λογιστικού των Ο.Τ.Α. με το Διπλειγραφικό Σύστημα. γ) Είναι σημαντικό να καθοριστούν για κάποια είδη ανταλλακτικών παγίων και αναλωσίμων υλικών για τα οποία είτε δεν είναι άμεση η προμήθεια αυτών από την εσωτερική αγορά, είτε είναι αναγκαία για την εύρυθμη λειτουργία του Δήμου, αποθέματα ασφαλείας. Παρόλα αυτά η λειτουργία οργανωμένης αποθήκης δεν είναι προαπαιτούμενο για την έναρξη λειτουργίας του Διπλογραφικού Συστήματος. Επάσης σημειώνεται ότι η διοίκηση του Υπουργείου θα πρέπει να ορίσει ένα μεταβατικό στάδιο για την πλήρη εφαρμογή του Διπλογραφικού Συστήματος (εφαρμογή αρχικά της Γενικής Δογιστικής και μετέπειτα της Αναλυτικής Λογιστικής) και να προβεί στην πρόσληψη εξειδικευμενού προσωπικού όπου απαιτείται.

21 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α Ε Ν ΙΑ ΙΟ Σ Υ Σ Τ Η Μ Α Κ Ρ ΙΤ Η Ρ ΙΩ Ν Κ Α Τ Α Ν Ο Μ Η Σ Τ Η Σ ΤΑ Κ ΤΙΚ Η Σ Ε Π ΙΧ Ο ΡΗ ΓΗ Σ Η Σ ΤΩ Ν Π Α Ν Ε Π ΙΣ Τ Η Μ ΙΩ Ν ΠΑ ΤΙΣ Λ Ε ΙΤ Ο Υ ΡΓΙΚ Ε Σ Δ Α Π Α Ν Ε Σ ΤΟ Υ Σ ΚΑΙ ΕΦ Α ΡΜ Ο ΓΗ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟ Σ 2004 Υπενθύαιση: Το Ενιαίο Σύστημα Κριτηρίων κατανομής της ετήσιας τακτικής ετηχορήγησης στα Πανετηστήμια ίσχυσε για πρώτη φορά κατά το οικονομικό έτος Το σύστημα αυτό εφαρμόζεται σταθερά και με συνέπεια όλα αυτά τα χρονιά, εμπλουτισμένο στο μεταξύ και με προτάσεις της Συνόδου Πρυτάνεων (και συγκεκριμένα της 34ης συνεδρίασης στα Ιωάννινα, τον Νοέμβριο 1999). 1. Κριτήρια και δείκτες Kaxavouiic Το Ενιαίο Σύστημα Κριτηρίων (ΕΣΚ) εφαρμόζεται για την κατανομή στα Πανεπιστήμια του σκέλους εκείνου της ετήσιας τακτικής επιχορήγησης τους που χαρακτηρίζεται ως «γενική επιχορήγηση για λειτουργικές δαπάνες» και που αντιδιαστέλλεται από το σκέλος που χαρακτηρίζεται ως «ειδικές ή έκτακτες επιχορηγήσεις». Εν τούτοις, στο Παράρτημα αυτό περιγράφεται το πλήρες σύστημα κατανομής του συνόλου της τακτικής επιχορήγησης.σύμφωνα με το Ενιαίο Σύστημα Κριτηρίων (ΕΣΚ), η κατανομή στα Πανεπιστήμια της γενικής επιχορήγησής τους από τον Τακτικό Προϋπολογισμό του Υπουργείου Παιδείας για τις λειτουργικές δαπάνες τους γίνεται καταρχήν με βάση τρία κριτήρια, τα οποία αντιστοιχούν σε συγκεκριμένα αριθμητικά μεγέθη που χαρακτηρίζουν το κάθε Ίδρυμα. Κριτήριο Α : Το μέγεθος που προσδιορίζει το πρώτο κριτήριο κατανομής είναι ο αριθμός των ενεργών φοιτητών κάθε Ιδρύματος σταθμισμένος με τον δείκτη κόστους σπουδών για τα διάφορα γνωστικά πεδία. Το αποτέλεσμα που προκύπτει με τον τρόπο αυτό χαρακτηρίζεται ως θεωρητικός αριθμός φοιτητώ Κριτήριο Β: Το μέγεθος που προσδιορίζει το πρώτο κριτήριο κατανομής είναι ο αριθμός των διδασκόντων, ο οποίος περιλαμβάνει αφενός μεν τον αριθμό των υπηρετούντων μελών ΔΕΠ κατά το ακαδημαϊκό έτος προσαυξημένο κατά τον αριθμό των θέσεων για τις οποίες βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία προκήρυξης και πλήρωσης. Το δεύτερο κριτήριο συσχετίζεται σε γενικές γραμμές με τις ερευνηηκές λειτουργικές δαπάνες του Ιδρύματος και εκφράζεται ως δείκτης κατανομής Β.

22 Κ ριτήριο Γ : Το μέγεθος τέλος που προσδιορίζει το τρίτο κριτήριο κατανομής είναι ο αριθμός των Τμημάτων που λειτουργούν σε κάθε Πανεπιστήμιο κατά το ακαδημαϊκό έτος διοικητικές - οργανωτικές λειτουργικές δαπάνες του Ιδρύματος και εκφράζεται ως δείκτης κατανομής Γ 2. Δείκτες κόστους σπουδών Στην Ελλάδα δεν έχουν πραγματοποιηθεί ακόμα μελέτες σχετικά με τον υπολογισμό των δεικτών κόστους σπουδών. Για το λόγο αυτό, οι δείκτες κόστους σπουδών για την Ελλάδα προσδιορίστηκαν ως στρογγυλοποιημένοι μέσοι όροι των αντίστοιχων δεικτών που χρησιμοποιούνται κατά συστηματικό τρόπο σε τέσσερις χώρες: Την Φινλανδία, την Αυστραλία, τη Σουηδία και την Δανία 3. Σύνθεση δεικτών κατανορής Τα τρία προαναφερθέντα κριτήρια κατανομής με μορφή δεικτών κατανομής Α, Β και Γ. Οι δείκτες κατανομής προσδιορίζουν το μερίδιο συμμετοχής του κάθε Ιδρύματος στο συγκεκριμένο κατά περίπτωση μέγεθος, κυμαίνονται από 0,0 έως 100,00 και απεικονίζονται με ακρίβεια δεκάτου. Ο γενικός δείκτης κατανομής προκύπτει από τη σύνθεση των τριών επιμέρους δεικτών κατανομής Α, Β και Γ, οι οποίοι όμως υπολογίζονται με διαφορετικούς συντελεστές βαρύτητας. Α κριβώ ς λόγω της φύσης και του προορισμού της ετήσιας τακτικής επιχορήγησης των Πανεπιστημίων, δίνεται μεγαλύτερη βαρύτητα στο κριτήριο Α που συσχετίζεται με τις εκπαιδευτικές δαπάνες, ενδιάμεση βαρύτητα στο κριτήριο Β που συσχετίζεται με τις γενικές ερευνητικές δαπάνες και μικρότερη βαρύτητα στο κριτήριο Γ που σχετίζεται με τις διοικητικές - οργανωτικές δαπάνες. Ο λόγος για τον οποίο δίνεται μικρότερη βαρύτητα στο κριτήριο Γ έχει να κάνει και με το γεγονός ότι ένα σημαντικό μέρος των διοικητικών - οργανωτικών δαπανών σχετίζεται άμεσα τόσο με τους αριθμούς των μελών ΛΕΠ όσο και με τους αριθμούς των φοιτητών. Οι συντελεστές βαρύτητας για κάθε δείκτη κατανομής έχουν επιλεγεί τελικώς ως εξής: Δ είκ τες κατανομής Συντελεστές βαρύτητας 0,6 0,3 Ο,Ι Ο γενικός δείκτης κατανομής για κάθε Ίδρυμα απεικονίζεται επίσης στον επισυναπτόμενο Πίνακας 3.

23 4. Διορθωτικοί συντελεστεί Για τον υπολογισμό των τελικών δεικτών κατανομής, οι γενικοί δείκτες κατανομής που έχουν προκόψει για κάθε Ίδρυμα πο>^-απλασιάζονται με διορθωτικούς συντελεστές, οι οποίοι αφορούν την «περιφερειακότητα», την «πολυεδρικότητα» και την «ηλικία» του κάθε Ιδρύματος. Οι συντελεστές αυτοί κυμαίνονται από 1,00 έως 1,20 και αποσκοπούν στην ενίσχυση των εκτός Α ττικής και Θεσσαλονίκης Ιδρυμάτων, όπως επίσης και εκείνω ν που λειτουργούν σε περισσότερες από μία γεωγραφικές έδρες αλλά και εκείνων που βρίσκονται στα πρώτα στάδια της ανάπτυξης τους. Ειδικά σε ό,τι αφορά τον συντελεστή ηλικίας, πρέπει να σημειωθεί ότι για τον προσδιορισμό του δεν έχει ληφθεί υπόψη μόνο το έτος ίδρυσης και έναρξης λειτουργίας του κάθε Ιδρύματος, αλλά και το έτος κατά το οποίο απέκτησε αυτό την αυτοδυναμία του, όπως ακόμη και το ποσοστό κατά το οποίο αυξήθηκαν τα Τμήματα του κάθε Ιδρύματος στο πλαίσιο της πρώτης και της δεύτερης φάσης της Διεύρυνσης της ανώτατης εκπαίδευσης. Μ ία ουσιώδης διαφοροποίηση ως προς τα προηγούμενα έτη είναι ότι εφέτος το εύρος των διορθωτικών συντελεστών έχει περιοριστεί, έτσι ώστε να κυμαίνονται αυτοί μεταξύ 1,00 και 1,20, ενώ μέχρι πέρυσι κυμαίνονταν μεταξύ 1,00 και 1, Ειδικές περιπτώσεις Ιδρυαάτων ε αιρούαενων του ΕΣΚ Για λόγους που αφορούν την ιδιαιτερότητα της φυσιογνωμίας τους, έχουν εξαιρεθεί του Ενιαίου Συστήματος Κριτηρίων κατανομής της τακτικής επιχορήγησης η Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και το Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Η εξαίρεση του Ανοικτού Πανεπιστημίου γίνεται εξ αρχής, καθώς τα κριτήρια του ΕΣΚ δεν μπορούν να εφαρμοστούν κατά τρόπο συγκρίσιμο σε λειτουργίες εκπαίδευσης από απόσταση. Η εξαίρεση όμως της ΑΣΚΤ γίνεται στην τελευταία φάση εφαρμογής του ΕΣΚ, καθώς διαπιστώνεται ότι οδηγεί αυτό σε ποσοστά κατανομής που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις ειδικού χαρακτήρα ανάγκες ενός Ιδρύματος αμιγώς καλλιτεχνικού χαρακτήρα όπως είναι η ΑΣΚΤ. 6. Μΐίγανισμός προσδιορισαού -me πραγαατικής κατανομής 2004 Για τον προσδιορισμό της πραγμαηκής κατανομής, το ΥΠΕΠΘ χρησιμοποιεί την ακόλουθη μέθοδο: Ορίζει ως αφετηρία της γενικής επιχορήγησης για λειτουργικές δαπάνες (κατανομή αφετηρίας) για όλα τα Ιδρύματα που ετηχορηγούνται βάσει των κριτηρίων του ΕΣΚ μια ενιαία αύξηση 5% επί της κατανομής του Στη συνέχεια καθορίζεται η αύξηση της γενικής επιχορήγησης για λειτουργικές δαπάνες σε σύγκρίση με το 2003 των Ιδρυμάτων που επιχορηγούνται εκτός κριτηρίων ΕΣΚ ως εξής: Για την ΑΣΚΤ ορίζεται ομοίως αύξηση 5%, ενώ για το Ανοικτό Πανετηστήμιο ορίζεται αύξηση 10% ετιί της τελικής επιχορήγησης που έλαβε κατά το 2003, λαμβανομένης υπόψη της κατακόρυφης αύξησης του αριθμού των φοιτητών του κατά

24 λαμβανομένης υπόψη της κατακόρυφης αύξη(της του αριθμού των φοιτητών του κατά τα τελευταία δύο χρόνια. Για το Πανεπιστήμιο Στερεάς Ελλάδας ορίζεται η πρώτη γενική επιχορήγησή του για λειτουργικές δαπάνες στο ποσό των 500χιλ. ευρώ. 7. Αιαγρονιιαί ε^έλι^ιι και τελικές διορθωτικές κινύσεκ Μπορεί να συμπεράνει κανείς την έστω και πολύ αργή πορεία εξορθο>λγισμού της κατανομής της γενικής επιχορήγησης για λειτουργικές δαπάνες. Η πορεία είναι όντως πολύ αργή για δύο απλούς λόγους; Ο πρώτος είναι ότι (όπως ήδη τονίστηκε) δεν είναι ούτε επιθυμητό να επιχειρηθεί μία εξαρχής κατανομή από μηδενική βάση. Και δεύτερος είναι ότι δύσκολα θα βρεθεί ποσό πολύ μεγαλύτερο των 2361 χιλ. ευρώ που χρησιμοποιήθηκαν εφέτος για τις αναγκαίες διορθωτικές κινήσεις προς την ιδεατή κατεύθυνση, με παράλληλη όμως διασφάλιση και ενός minimum ενιαίας αύξησης για όλα τα Ιδρύματα σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.

25 ΠΙΝΑΚΑΣ 1 ΚΡΙΣΙΜΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΠΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΕΤΟΥΣ 2004 Ιδρύματα Αριθμός εισακτέων 2003 Κατανομή φοιτητών Κατανομή διδασκόντων Κατανομή Τμημάτων Θεωρητικά μεγέθη Αριθμός φοιτητών Ποσοστό φοιτητών Σταθμισμένα μεγέθη Αριθμός φοιτητών Ποσοστό φοιτητών Αριθμός διδασκόντων Ποσοστό διδασκόντων Αριθμός Τμημάτων Ποσοστό Τμημάτων Πανεπιστήμιο Αθτ νών ,3% ,7% 1 6,3% 30 12,0% Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνεία ,8% ,4% 0 0,0% 9 3,6% Οικονομικό Πανεπιστήμιο ,7% ,0% 0 0,0% 8 3,2% Πάνιειο Πανεπιστήμιο % % 1 6,3% 9 3,6% Πανεπιστήμιο Πειραιώς ,5% % 1 6,3% 9 3,6% Γεωπονικό Πανεπιστήμιο ,4% ,9% 1 6,3% 7 2,8% Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών ,3% ,8%. 1 6,3% 1 0,4% Χαροκόττειο Πανετπστήμιο ,4% ,5% 1 6,3% 3 1,2% Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ,2% ,1% 1 6,3% 40 16,1% Πανετπστήμιο Μακεδονίας ,7% ,2% 1 6,3% θ 3,2% Πανετπστήμιο Πατρών ,4% ,7% 1 6,3% 22 8,8% Πανεπιστήμιο ΙωαννΙνων ,6% ,0% 1 6,3% 16 6,4% Πανετπστήμιο Θράκης ,5% ,2% 1 6,3% 18 7,2% Πανεπιστήμιο Κρήτης ,3% ,0% 1 6,3% 17 6,8% Πολυτεχνείο Κρήτης ,2% ,6% 1 6,3% 5 2,0% Πανεπιστήμιο Αιγαίου ,9% ,6% 1 8,3% 16 6,4% Πανετπστήμιο Θεσσαλίας ,2% ,5% 1 6,3% 16 6,4% Ιόνιο Πανεπιστήμιο ,9% ,9% 0 0,0 4 1,6% Πανετπστήμιο Πελοποννήσου ,4% ,4% 1 8,3% 7 2,8% Πανετπστήμιο Δυτικής Μακεδονίας ,2% ,0% 0 0,0 4 1,6% Πανεπιστήμιο Στερεός Ελλάδος 0 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0 0 0,0% Σύνολο ,0 100, ,0% Σημειώσεις: 1. Στον αριθμό Τμημάτων περιλαμβάνονται τα Τμήματα που λειτουργούν το ακαδημαϊκό έτος , όπως επιοης και τα Γενικά Τμήματα. 2. Ο θεωρητικός αριθμός φοιτητών έχει προκόψει ως άθροισμα των γινομένων του αριθμού εισακτέων κάθε Τμήματος επι τον αντίστοιχο αριθμό καόημαΐκό έτος ' σταθμισμένος αριθμός φοιτηι Vέχει προκόψει ως άθροισμα των γινομένων του αριθμού εισακιι το οκοόημαΐκό έτος II επι τον ΟεΙκιη κόστους σπουδών γιο κάθε Τμήμα. Ιάνει αφενός μεν τον αναμενόμενο οριθμό μελών ΔΕΠ μετά κοι τι εμήθηκαν στα Ιδρύμοτο κατά το ακαδημαϊκό έτος πολλι

26 ΠΙΝΑΚΑΣ 2 ΔΕΙΚΤΕΣ ΚΟΣΤΟΥΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΓΝΩΣΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ Γνωστικά πεβία Φινλανδία' Αυστραλία Σουηδία Δανία Τσεχία* Ελλάδα Νομική 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 Ανθρωπιστικές Επιστήμες 1,25 1,00 1,00 1,00 1,00 1,05 Γλιύσσες ,45 1,00 1,20 1,00 1,20 Κοινωνικές ΕπΚπη μες ,25 1,00 1,00 1,00 1,10 Οικονομικές Emστήμες ,25 1,00 1,00 1, ψμχολογία 1,50 1,25 1,00 1, ,25 Επιστήμες Εκπαίδευσης κοι Αγωγής 1,50 1,25 1,00 1, Φυσικές Επιστήμες 1,75 2,20 2,70 2,00 2, Τεχνολογικές Επιστήμες 1,75 2,20 2,70 1, Αρχιτεκτονική ,20 2,70 2,25 2,20 Γεωπονικές Ετπστήμες 1,75 2,20 2,70 2,25 2,20 Emστήμες Αθληπσμού 1,75 1, Ιατρική 3,50 2,95 3,30 2,35 2, Οδοντιατρική 3,50 2,95 2,45 2,35 2, Κτηνιατρική 3,50 2,Θ ,35 3, (Ραρμακευτική ,20 2,70 2,35 2,25 2,25 Νοσηλευτική 3,00 Διαιτολόγια 2.80 Εφαρμοσμένες Τέχνες , Καλές Τέχνες - Μουσική 3,75 3, Θέατρο - Χορός 5, Ministry of Education, Finiand, "Management by resuits in higher education", Helsinki G. Taylor,"New financial models In Australia", IMHE General Conference, OECD, Paris Geir Strom,'Financing higher education In Nordic countries'. Higher Education Management, Vol.8, No. 1, OECD, Daniel S. Fogel and Jan Wlnckler, "Financing higher education: Czech Rebubllc 1ΘΘ0-19Θ5", Higher Education Managemer )l. 8, No.1,OECD, 1996

27 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΕΝΙΑΙΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ (ΕΣΚ) ΓΙΑ ΤΟΝ ΥΠΟΛΟΠΣΜΟ ΤΗΣ ΙΔΕΑΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΣΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΓΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ-ΔΑΠΑΝ ΕΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ 2004 Αριθμός διόασκόντων Αριθμός Τμημάτων Διορθωτικοί συντελεστές Ιδεατή κατανομή βάσει ΕΣΚ Πανεπιστήμιο Αθηνών Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Οικονομικό Πανετηστήμιο Πάντειο Πανετηστήμιο Πανεπιστήμιο Πειραιώς Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Πανεπιστήμιο Πατρών Πανετηστήμιο ΙωαννΙνων Πανεπιστήμιο Θράκης Πανεπιστήμιο Κρήτης Πολυτεχνείο Κρήτης Πανεπιστήμιο Αιγαίου Πανετηστήμιο Θεσσαλίας 0,00 I Πανετηστήμιο Πελοποννήσου Πανεπιστήμιο Δυηκής Μακεδονίας Πανεπιστήμιο Στερεάς Ελλάδας

28 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΕΝΙΑΙΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ {ΕΣΚ) ΠΑ ΤΟΝ ΥΠΟΛΟΠΣΜΟ ΤΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΕΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΓΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ 2004 (2ο ΤΜΗΜΑ) Υπολογια-μός επιχορήγησης 2004 (συνολικά ποσό προς κατανομή, βάσει ΕΣΚ ευρώ) Διόρθωση τελκής κατανομής βάσει ΕΣΚ Ιάεατή κατανομή 2004 βάσει της στήλης (β), όταν 18)>(11) Πραγματική βιαφορά ποσών των Ανηγμίνη διαφορά ποσών των στηλών [3) και (11), ότανιβηιι κατανομή βάσει ΕΣΚ ποσοστιαία κατανομή βάσει ΕΣΚ Τελική κατανομή βάσει ΕΖΚ Τελική ποσοστιαία κατανομή βάσει ΕΣΚ ΕΣΚ Επιδιωκόμενη διορθωμένη ποσοστιαία κατανομή Εθνικά Μετσάβιο Πολυτεχνείο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Πάντειο Πανεπιστήμιο Πανεπιστήμια Πειραιώς Γεωπονικά Πανεπιστήμιο Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Πανεπιστήμιο Πατρών Πανεπιστήμια ΙωαννΙνων Πανεπιστήμιο Θράκης Πανεπιστήμιο Κρήτης Πολυτεχνείο Κρήτης Πανεπιστήμιο Αιγαίου Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Ιόνια Πανεπιστήμιο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας Πανεπιστήμιο Στερεός Ελλάδας Ανοικτό Πανεπιστήμιο

29 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΘΕΜΑ: Οδηγίες κατάρτισης και υποβολής του προτ5πο)-ογισμού, οικ. Έτους 2004, των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, των επιχορηγούμενων από τον κρατικό προϋπολογισμό νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου και των ειδικών λογαριασμών. Α) ΓΕΝΙΚΑ 1. Βασικοί στόγοι και αργές κατάρτισης του προϋπολογισαού Με την αριθμ. 2/25507/0020/ εγκύκλιό μας προσδιορίζονται οι βασικοί στόχοι και οι αρχές κατάρτισης του κρατικού προϋπολογισμού του οικον. έτους 2004 οι οποίοι θα ισχύσουν, με τις αναγκαίες εξειδικεύσεις και προσαρμογές και για τους προϋπολογισμούς των ν.π.δ.δ. ετηχορηγουμένων και μη, των ν.π.ι,δ. που επιχορηγούνται από το Δημόσιο, καθώς και των ειδικών λογαριασμών. Οι εν λόγω φορείς μαζί με την κεντρική κυβέρνηση συγκροτούν τη γενική κυβέρνηση και ως εκ τούτου καθίσταται απόλυτα ετηβεβλημένη η εναρμόνιση της οικονομικής διαχείρισης τους στα πλαίσια της ακολουθούμενης δημοσιονομικής πολιτικής, η οποία ως γνωστόν καθορίζεται, όπως και σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από τις βασικές αρχές και τις γενικές κατευθύνσεις του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Οι βασικοί αυτοί στόχοι είναι: 1. η συγκράτηση των δαπανών και η αποφυγή ελλειμμάτων 2. η αύξηση του αποτελέσματος μέσω της αξιοποίησης των διαθεσίμων οικονομικών πόρων, της ορθολογικής κατανομής τους και της βελτίωσης της αποδοτικότητας τους 3. ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός και η ενίσχυση των επενδυτικού χαρακτήρα δαπανών 4. η αξιολόγηση, η διαφάνεια και ο έλεγχος των δαπανών, και 5. η συνέχιση των διαρθρωτικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων, προκειμένου να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και να βελτιωθούν οι συνθήκες για διαρκή οικονομική ανάπτυξη. Ιδιαίτερη βαρύτητα θα πρέπει να δοθεί στη συγκράτηση κυρίως των λειτουργικών δαπανών και στην αποφυγή δημιουργίας ελλειμματικών προϋπολογισμών. 2. Κατάρτιση προϋπολογισμού βάσει προγραμμάτων - δραστηριοτήτων

30 (εξαιρούνται οι ειδικοί >-ογαριασμοί) Στο πλαίσιο αυτό καλούνται όλοι οι φορείς να συμπληρώσουν τα τεχνικά δελτία που περιλαμβάνονται στο παράρτημα της εγκυκλίου μας και αφορούν τις προβλεπόμενες δαπάνες τους για υπερωρίες και μετακινήσεις, προκειμένου να αξιολογηθεί η αναγκαιότητα, η χρησιμότητα και το προσδοκώμενο αποτέλεσμα αυτών. 3. Σγεδιασαός τριετούς προϋπολογισμού {εξαιρούνται οι ειδικοί λογαριασμοί) Από το οικονομικό έτος 2002 καθιερώθηκε η σύνταξη πολυετών προϋπολογισμών, βασική επιδίωξη των οποίων είναι ο μεσοπρόθεσμος προγραμμαησμός της δημοσιονομικής διαχείρισης και η παγίωση κλίματος δημοσιονομικής πειθαρχίας. Ειδικότερα, οι προβλέψεις για μισθοδοσία θα υπολογιστούν με βάση-χ την εκτίμηση διαμόρφωσης των σχετικών δαπανών μέχρι τις 31/12/2003.αφού, ληφθεί υπόψη και η μισθολογική ωρίμανση των υπαλλήλων. Στα παραπάνω κονδύλια δεν θα περιληφθούν η εισοδηματική πολιτική των ετών 2005 και 2006 και η διαφορά πλήρους έτους αποδοχών (carry - over) για νέες προσλήψεις. Τα κονδύλια για λοιπές?^ιτουργικές δαπάνες θα υπολογιστούν σύμφωνα με τις πραγματικές σας ανάγκες. Β) ΠΡΟΫΠΟΛΟΠΣΜΟΣ Ν.Π.Α.Δ. (εξαιρούνται Ο.Τ.Α. α' και β' βαθμού) 1. Κατάρτιση ποοΰπολογισαού Όλα τα έσοδα και έξοδα των νομικών προσώπων ταξινομούνται στον προϋπολογισμό τους κατ' είδος, ομάδες και κατηγορίες, ανάλογα με την αιτία και τη φύση τους. Για την ταξινόμηση αυτή τηρείται ο κώδικας κατάταξης εσόδων-εξόδων ν.π.δ.δ. (αρ. εγκ. 1, αρ. πρ. 2/47285/0094/2.8.01). Ο προϋπολογισμός αναπτύσσεται και στα δύο σκέλη σε έξι (6) στήλες, όαοθ (LVICLkia6(iNiaLστην Γ ο κωδικός αριθμός εσόδου ή εξόδου (Κ.Α.Ε.) στην 2^ η ονομασία του στην 3 οι προβλέψεις για το 2004 στην 4 οι διαμορφωθείσες τηστώσεις των εσόδων και εξόδων κατά το 2003 (αρχικός προϋπολογισμός ± τροποποιήσεις) στην 5'^ η εκτίμηση πραγματοποιήσεων μέχρι 31/12/2003, και στην 6^ τα απολογιστικά στοιχεία του 2002.

31 Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στη συμπλήρωση της 5 ^ στήλης, με ορθή εκτίμηση των στοιχείων τα οποία δεν πρέπει να Γ αποκλίνουν των αναμενόμενων απολογιστικών του έτους 2Θ03. Όλα τα κονδύλια εσόδων-εξόδων αθροίζονται σε υποσύνολα κατά κατηγορίες (χιλιάδα πχ. 1000), υποκατηγορίες (εκατοντάδα π.χ. 0700) και ομάδες (δεκάδα π.χ. 0710) της κωδικής κατάταξης. Τα αθροίσματα αυτά είναι απολύτως αναγκαία για την ορθή εμιράνιση του προϋπολογισμού. Για την κατάρτιση του προϋπο)ογισμού των νεοσύστατων Πε.Σ.Υ.Π. (Ν.31Θ6/Θ3) θα δοθούν και ειδικές οδηγίες. ΠρόΒλειι/ΐΐ εσόδων α) Γ ενικά Όλα τα έσοδα του νομικού προσώπου (επιχορηγήσεις, ίδια έσοδα, τόκοι, έκτακτα, επενδυτικά προγράμματα κ.λπ.) βεβαιώνονται, εισπράττονται και εμφανίζονται στους οικείους κωδικούς αριθμούς εσόδων του προϋπολογισμού. Έσοδα του προϋπολογισμού του οικ. έτους 2004 είναι τα ποσά που βεβαιώνονται κατά τη διάρκεια αυτού, ανεξάρτητα από τη χρονική περίοδο από την οποία προέρχονται, καθώς και τα έσοδα του προηγουμένου οικ. έτους, που δεν έχουν εισπραχθεί. Τα έσοδα, που έχουν βεβαιωθεί και δεν εισπράχθηκαν μέχρι τη λήξη του οικ. έτους 2003, διαγράφονται λογιστικά από το έτος που βεβαιώθηκαν και επαναβεβαιώνονται ως έσοδα του επόμενου οικ. έτους, σύμφωνα με το άρθρο 5 του Ν.Δ. 496/74. β) Από κρατική επιγορήγΐίση Όι προβλέψεις που θα σχηματισθούν στους κωδικούς αριθμούς της υποκατηγορίας εσόδων 0100 «Ετηχορηγήσεις από τον τακτικό προϋπολογισμό», δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να υπερβαίνουν πς επιχορηγήσεις του τρέχοντος οικονομικού έτους και κατά μείζονα λόγο αυτές που θα καθοριστούν με τον κρατικό προϋπολογισμό οικ. έτους Από τις προβλέψεις αυτές θα πρέπει να αφαιρεθούν οι επιχορηγήσεις που κολ,υψαν έκτακτες και απρόβλεπτες δαπάνες του έτους Από ίδια έσοδα