ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ Υ ΑΤΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ:

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ Υ ΑΤΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ:"

Transcript

1 1 ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ Υ ΑΤΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ: Ανάγκη Ανάπτυξης και Χρήσης µη Συµβατικών Υδατικών Πόρων Α. N. Aγγελάκης Συν. Ερευνητής του ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. και Τεχνικός Σύµβουλος της Ένωσης των ΕΥΑ και του FAOΕΘ. Ι. ΑΓ. Ε., Ινστιτούτο Ηρακλείου, Ηράκλειο, Εισαγωγή Αρχαιολογικές και άλλες µαρτυρίες αποκαλύπτουν ότι κατά τη διάρκεια της Μεσοµινωϊκής περιόδου, µια πολιτισµική έκρηξη χωρίς προηγούµενο στην ιστορία των αρχαίων πολιτισµών, έλαβε χώρα στη Νήσο Κρήτη. Μια εντυπωσιακή ένδειξη σχετική µ' αυτό καταδεικνύεται από τις προωθηµένες τεχνικές και µεθόδους που εφαρµόστηκαν στη διαχείριση του νερού την περίοδο αυτή (Angelakis and Koutsoyiannis, 2003 and Angelakis et al., 2005). Αυτές περιλαµβάνουν διάφορες επιστηµονικές περιοχές των υδατικών πόρων και ειδικότερα της υδρολογίας του υπόγειου νερού, των υδραγωγείων και των δικτύων µεταφοράς νερού και αποχέτευσης υγρών αποβλήτων και όµβριων νερών, την κατασκευή, αξιοποίηση και χρήση των διαφόρων πηγών, της αποκατάστασης και άρδευσης γεωργικής γης και τέλος, της χρησιµοποίησης νερού για αναψυχή. Ένα από τα πιο εξέχοντα χαρακτηριστικά του Μινωικού πολιτισµού ήταν η υδραυλική και αρχιτεκτονική λειτουργία του υδροδοτικού και του αποχετευτικού συστήµατος για την ύδρευση ανακτόρων και των πόλεων της εποχής εκείνης ( Αngelakis and Spyridakis, 1996). Στην τελική δοµή των περισσοτέρων Μινωικών Ανακτόρων και πόλεων τίποτα δεν είναι πιο αξιοπρόσεκτο από τα πολύπλοκα και πολύ λειτουργικά συστήµατα εφοδιασµού µε νερό. Επιπλέον, συµπεραίνεται ότι οι Μινωίτες υδρολόγοι και µηχανικοί ήταν γνώστες σε κάποιο βαθµό, βασικών αρχών και πρακτικών των επιστηµών υδατικών πόρων και της διαχείρισής τους, δηλαδή πολύ πριν από την καθιέρωσή τους στη σύγχρονη εποχή (Angelakis et al., 2006). Τέλος, υπάρχούν σοβαρές ενδείξεις για τη χρήση υγρών αποβλήτων για την άρδευση γεωργικών καλλιεργειών εµφανίζονται την Μινωική περίοδο (ca π.χ.). Επίσης, οι Μινωίτες θεωρούνται πρωτοπόροι σε τεχνολογίες σχετικές µε τη συλλογή, υγιεινή και χρήση όµβριων νερών (Koutsoyiannis et al., 2006). Τέτοια έργα φαίνονται στην Εικόνα 1. Οι τεχνολογίες αυτές διαδόθηκαν στη συνέχεια στην κεντρική Ελλάδα και από εκεί σ άλλες χώρες. Παρόλα αυτά στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στην νησιώτικη ΝΑ χώρα, φαίνεται ότι επικρατεί µια σηµαντική υστέρηση σε έργα χαµηλού κόστους και φιλικών στο περιβάλλον, συγκριτικά µε τον υπόλοιπο υτικό κόσµο, που νοµίζω ότι οφείλεται σε περιορισµένη ενηµέρωση των αρµοδίων και φυσικά του ευρύτερου κοινού. Αντίθετα, σ άλλες χώρες του αναπτυγµένου κόσµου, η ανάπτυξη και χρήση µη συµβατών υδατικών πόρων θεωρείται πρώτης προτεραιότητας δράση για την αντιµετώπιση ελλειµµατικών διαθεσιµότητων νερού, την διατήρηση και προστασία των υπαρχόντων πόρων και αειφόρο ανάπτυξη. Επιπλέον οι πιθανές επιπτώσεις των συνεχιζόµενων κλιµατικών αλλαγών στους υδατικούς πόρους και τα επαπειλούµενα

2 2 ξηρά έτη, δηµιουργούν αυξηµένες προκλήσεις στην ανάπτυξη και χρήση εναλλακτικών πόρων. Τέτοιοι πόροι είναι οι µη συµβατοί υδατικοί πόροι. Μη συµβατοί υδατικοί πόροι αναφέρονται συνήθως: το αφαλατωµένο νερό, οι εκροές των επεξεργασµένων αστικών υγρών αποβλήτων, τα υφάλµυρα νερά και τα νερά στράγγισης. Η χρήση αυτών των πόρων θεωρείται από τα ποιο αποτελεσµατικά και άµεσα µέτρα αντιµετώπισης των επαπειλούµενων ξηρασιών. Για την χώρα µας ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν η χρήση εκροών επεξεργασµένων αστικών υγρών αποβλήτων στην γεωργία, βιοµηχανία και την ανάπτυξη χώρων πρασίνου και η αφαλάτωση για παραγωγή πόσιµου νερού. Στη συνέχει γίνεται µια πιο αναλυτική περιγραφή τέτοιων τεχνολογιών. Εικόνα 1. εξαµενές συλλογής και αποθήκευσης νερού στην Μινωική Φαιστό (αριστερά) και στα Άπτερα (Ρωµαϊκής περιόδου), στα Χανιά Κρήτης (δεξιά). Κλιµατικές Αλλαγές και Υδατικοί Πόροι ιάφορες µελέτες σχετικές µε τις µεταβολές του κλίµατος στην περιοχή της Μεσογείου κατά τη διάρκεια του Ολόκενου, δείχνουν ότι το κλίµα του επηρεάζονταν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού από µια υποτροπική υψηλή ζώνη πίεσης, που οδηγεί σε θερµές και ξηρές καιρικές συνθήκες. Κατά τη διάρκεια του χειµώνα η περιοχή κυριαρχείται από τις µέσος-εγκάρσιες καταπιέσεις, που συνδέονται µε την επικράτηση δυτικών ανέµων, που δηµιουργούν ψυχρές συνθήκες και βροχοπτώσεις. Με δεδοµένα αυτά, οι Paepe (1984) και Issar and Makover- Levin (1996) συµπεραίνουν τα ακόλουθα: (α) Υγρές και πιθανότατα ψυχρές συνθήκες επεκράτησαν κατά τη διάρκεια της Chalcolithic περιόδου (ca π.χ.),εκτός από το τελευταίο έτος που το κλίµα έγινε θερµό και ξηρό. (β) Μια µικρής διάρκειας θερµή περίοδος φαίνεται να επικράτησε στο τέλος της Chalcolithic, δηλαδή ca π.χ. (γ) Μια ψυχρή και υγρή περίοδος επικράτησε κατά τη διάρκεια του µεγαλύτερου µέρους της πρωτο-μινωικής περιόδου (cα π.χ.). (δ) Από το τέλος αυτής της περιόδου (ca. 2,200 π.χ.) µέχρι περίπου1.400 π.χ. επεκράτησαν θερµές συνθήκες. (ε) Από το ca έως 600 π.χ. ( εποχή του σιδήρου) υπήρξε µια άλλη ψυχρή και υγρή περίοδος. (ζ) Από περίπου 600 έως 300 π.χ. (κυρίως κατά τη διάρκεια των κλασσικών και Ελληνιστικών χρόνων) το κλίµα ήταν µάλλον θερµό και ξηρό. (η) Κατά τη διάρκεια της Ρωµαϊκής περιόδου επικράτησαν πoιό ψυχρές και περισσότερο υγρές συνθήκες. (θ) Τελικά, ένα θερµό και ξηρό κλίµα επικράτησε κατά τη διάρκεια της Αραβικής περιόδου, που έφθασε σε µια αιχµή υψηλών θερµοκρασιών και ξηρασίας ca µ.χ. Σηµαντικές κλιµατικές µεταβολές έχουν σηµειωθεί σε άλλες περιόδους της αρχαίας ιστορίας. Ο Sallares (1991) αναφέρει ότι µια περίοδος υπερβολικής ξηρασίας

3 3 επικράτησε στο τέλος της Μινωικής περιόδου, που πρέπει να σχετίζεται µε την κατάρρευση του Mυκιναϊκός πολιτισµού αλλά δεν υπάρχουν άλλα στοιχεία για αυτό εκτός από την εξίσου εξεζητηµένη υπόθεση του E. Williams (1962), ότι µια πανδηµία από βουβωνική πανούκλα προκάλεσε την κατάρρευση του Μινωικού πολιτισµού στην ανατολική Μεσόγειο. Σχετικά µε τις πολυσυζητούµενες σήµερα κλιµατικές αλλαγές, είναι γνωστό, ότι ένα σηµαντικό µέρος της υπέρυθρης ακτινοβολίας, που εκπέµπεται από την επιφάνεια της γης, κυρίως των βιοµηχανικά αναπτυγµένων κρατών, απορροφάται από διάφορα αέρια της ατµόσφαιρας (CO 2, CH 4, N 2 O, HFC, PFC και SF 6 ) τα λεγόµενα " 6 αέρια θερµοκηπίου" και φυσικά τα σύννεφα και ξαναεκπέµπονται στη γη. Εκτιµάται ότι. χωρίς το προστατευτικό αυτό "θερµοκήπιο" ο πλανήτης µας θα ήταν µια απέραντη παγωµένη έρηµος, αφιλόξενη για τα περισσότερα είδη της χλωρίδας και της πανίδας, αφού η µέση θερµοκρασία του αέρα θα ήταν 18 C κάτω του µηδενός. Παρόλο που η παρουσία των "αερίων του θερµοκηπίου" προϋπήρχε της εµφάνισης του ανθρώπου στη γη, είναι γεγονός αδιαµφισβήτητο ότι οι επιταχυνόµενες ανθρωπογενείς δραστηριότητες της εποχής µας, οδηγούν στην αύξηση των συγκεντρώσεων αυτών στην ατµόσφαιρα. Έτσι. κάποιες αλλαγές στο κλίµα. ανθρωπογενούς προέλευσης, πρέπει να θεωρούνται δεδοµένες. Όµως είναι αδιευκρίνιστο µέχρι σήµερα το ύψος του ποσοστού των αιτίων ανθρωπογενούς προέλευσης, που επηρεάζουν καθοριστικά αυτές τις κλιµατικές αλλαγές. Επίσης, κάθε. ανθρώπινη γενεά, µε περιορισµένο κύκλο ζωής και φυσικά µνήµης δεν µπορεί να είναι σίγουρη ότι το κλίµα της επιρροής της αλλάζει τα τελευταία έτη, κυρίως σ' ότι αφορά τις επιπτώσεις του στους υδατικούς πόρους. Στη χώρα µας ο ενεργειακός τοµέας αποτελεί τη βασική πηγή εκποµπής αερίων του θερµοκηπίου, µε την ηλεκτροπαραγωγή να αποτελεί τον κυριότερο τοµέα εκποµπών. Η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα κατά το 2002 έφθασε τις 50,6 TWh µε εγκατεστηµένη ισχύ MW µονάδων της ΕΗ και 515 MW από αυτοπαραγωγούς και παραγωγούς ενέργειας από ανανεώσιµες πηγές. Ακολουθούν οι τοµείς των µεταφορών και της βιοµηχανίας (καύσεις) µε τον τοµέα των µεταφορών να παρουσιάζει σύµφωνα µε την έκθεση του Εθνικού Αστεροσκοπείου υψηλούς ρυθµούς αύξησης των εκπεµπόµενων ρύπων (ΕΚΠΑΑ, 2006 ). Ιδιαίτερα στη Μεσόγειο εκτιµάται σήµερα ότι αν δεν µειωθεί η εκποµπή των αερίων θερµοκηπίου η µέση θερµοκρασία αέρα θα αυξηθεί κατά 2οC το 2050 που συνεπάγεται µια µείωση της διαθεσιµότητας υδατικών πόρων κατά 50%. Σήµερα είναι απόλυτα τεκµηριωµένο ότι κλίµα µιας περιοχής δεν παραµένει σταθερό, αντίθετα παρά τις έντονες διακυµάνσεις στους κυλιόµενους µέσους όρους των ατµοσφαιρικών κατακρηµνίσεων µαρκών σειρών ετών (άνω των 40), δεν φαίνονται να παρατηρούνται σηµαντικές διαφορές. ηλαδή, καταγράφονται µε σαφήνεια ανοδικοί και καθοδικοί κύκλοι, που εναλλάσσονται χρονικά, αλλά χωρίς καµία κανονικότητα, που φαίνεται να διαρκούν από λίγες δεκαετίες έως και πάνω από εκατονταετίες ακόµη. Τέλος, το περιβάλλον της Μεσογείου φαίνεται ότι δεν έχει αλλάξει σηµαντικά ή έχει µεταβληθεί ελάχιστα και σε καµία περίπτωση δεν έχει υποβαθµιστεί. Αυτό ήταν το γενικό συµπέρασµα συνεδρίου, που οργάνωσε το ΝΑΤΟ µε προσκεκληµένους ειδικούς επιστήµονες και θέµα ιαχρονικές Κλιµατικές Μεταβολές και Επιπτώσεις τους στους υδατικούς Πόρους στην περιοχή της Μεσογείου στην Κρήτη (Ηράκλειο) από 17 έως 23/10/1993. Επικρατούσες Τάσεις Ανακύκλωσης και Επαναχρησιµοποίησης Υδατικών Πόρων Στις επικρατούσες σήµερα τάσεις ανακύκλωσης και επαναχρησιµοποίησης υδατικών πόρων περιλαµβάνονται µεταξύ άλλων οι παρακάτω: α) Η επιδίωξης διαχείρισης κυρίως της ζήτησης αντί αυτής της ανάπτυξης νέων πόρων. Έτσι, και η διατήρηση των πόρων και κυρίως η αειφορία προάγεται και

4 4 παρέχεται η δυνατότητα ανάπτυξης τεχνολογιών χαµηλού κόστους, υψηλής απόδοσης και φιλικών στο περιβάλλον. β) Η αύξηση της απόδοσης των χρήσεων νερού. Ιδιαίτερα επισηµαίνεται ο ακριβής προσδιορισµός των υδατικών αναγκών των καλλιεργειών και ο περιορισµός των απωλειών στα δίκτυα (µεταφοράς, υδροδότησης και άρδευσης). γ) Ο εµπλουτισµός υπόγειων υδροφορέων. Αρκετοί υπόγειοι υδροφορείς στην ΝΑ Ελλάδα, θα µπορούσαν να εµπλουτισθούν κυρίως την περίοδο του χειµώνα για: την αύξηση των υδατικών αποθεµάτων τους, την προστασία τους από τη διείσδυση θαλασσινού νερού στις περιπτώσεις παράκτιων ύδροφορέων και γενικά την προστασία του περιβάλλοντος. Σηµειώνεται τέλος ότι τα έργα αυτά θεωρούνται χαµηλού κόστους, υψηλής απόδοσης και φιλικά στο περιβάλλον. δ) Η παραγωγή αφαλατωµένου νερού για την αντιµετώπιση υδρευτικών προβληµάτων σε περιοχές µε περιορισµένους συµβατικούς πόρους. ε) Η χρήσης µη συµβατών υδατικών πόρων κυρίων στη γεωργία. Ως παράδειγµα αναφέρεται ότι σε επίπεδο ΕΕ προσδοκάται (Οδηγία 2003/30/EC), ότι η γεωργία θα παράγει µη βρώσιµα προϊόντα ( δηλ. βιοκαύσιµα, φυτική βιοµάζα και άλλα) στο µέλλον µε αυξανόµενο ρυθµό. Έτσι, για παράδειγµα, προβλέπεται η παραγωγή 20 εκατ. ton βιοκαυσίµων (σε ισοδύναµες ποσότητες πετρελαίου) κάθε έτος µετά το 2010 ή 5,75% της συνολικής ποσότητας µεταφερόµενων καυσίµων. Το ποσοστό αυτό προβλέπεται να αυξηθεί στο 8,00% το Η παγκόσµια παραγωγή αιθανόλης (από ζαχαροκάλαµο, σόργο, αραβόσιτο και άλλα) ήταν 33 εκατ. m 3 το 2004 και βιοντίζελ (από φυτικά λίπη και έλαια) ήταν 2 εκατ. m 3 το ίδιο έτος. Με δεδοµένο αυτό σε πολλές αγροτικές περιοχές της Ελλάδας η παραγωγή βιοκαυσίµων (βιοαιθανόλης και βιοντίζελ) και φυτικής βιοµάζας θα µπορούσε να συνδυασθεί µε τη χρήση και γενικά τη διαχείριση µη συµβατικών υδατικών πόρων, έτσι ώστε να: αναπτυχθούν εναλλακτικές γεωργικές δραστηριότητες και να αυξηθεί η γεωργική παραγωγή, διασφαλισθούν υποχρεώσεις µας στην ΕΕ και ενισχυθεί η προστασία του φυσικού µας περιβάλλοντος (Tzanakakis et al., 2003). στ) Η ανάπτυξη αποκεντρωµένων συστηµάτων διαχείρισης υδατικών πόρων και υγρών αποβλήτων. Παραγωγή Πόσιµου Νερού µε Αφαλάτωση Τα τελευταία χρόνια η αφαλάτωση του θαλασσινού νερού αναπτύσσεται µε πολύ γρήγορους ρυθµούς, που φαίνεται ότι στο µέλλον θα αποτελέσει µια από τις κύριες πηγές υδροδότησης. Σήµερα εκτιµάται ότι σε όλο τον κόσµο λειτουργούν πολυάριθµες µονάδες αφαλάτωσης, που παράγουν πάνω από 50 εκατ.m 3 /ηµ. πόσιµου νερού. Οι εγκαταστηµένες µονάδες αντίστροφης ώσµωσης έχουν αυξηθεί σηµαντικά τα τελευταία χρόνια, όπως φαίνεται στο Σχήµα 1. Επίσης, στον Πίνακα 1 αναφέρονται έργα αφαλάτωσης που κατασκευάστηκαν τα τελευταία έτη. To µεγαλύτερο έργο στο κόσµο είναι αυτό Ashkelon, Israel µε δυναµικότητα 116 εκατ.m 3 /yr. Η προσδοκώµενη αύξηση την ερχόµενη 10/ετια θα είναι πολύ µεγαλύτερη, µε προβλεπόµενα ποσοστά από 76, µέχρι 94 και 180 και στην Ασία, στην Μέση Ανατολή και στις Μεσογειακές χώρες, αντίστοιχα. Σχετικά µε το κόστος παραγωγής πόσιµου νερού µε αφαλάτωση θαλασσινού ή υφάλµυρου νερού, σε σύγκριση µε αυτό µε άλλες τεχνολογίες, που αφορούν συµβατικούς υδατικούς πόρους (όπως υπόγειους υδροφορείς ή επιφανειακούς ταµιευτήρες ), φαίνεται να παρατηρείται µια συνεχής µείωση του κόστους παραγωγής µε αφαλάτωση, που οφείλεται: (α) Στις επικρατούσες εξελίξεις και τάσεις, κυρίως σε ότι αφορά τις τεχνολογίες των µεµβρανών (µακροδιήθησης, υπερδιήθησης, µικροδιήθησης, αντίστροφης

5 5 ώσµωσης και άλλων). Με τα σηµερινά δεδοµένα, σε πολλές Μεσογειακές χώρες, µε νέους τύπους µεµβρανών και κυρίως τη συνεχώς µειούµενη ενέργεια κατά µονάδα παραγόµενου αφαλατωµένου νερού, το λειτουργικό κόστος της αφαλάτωσης και επεξεργασίας υγρών αποβλήτων µειώνεται σηµαντικά (Σχήµα 2). (β) Στο ότι σε πολλές περιπτώσεις των συµβατικών υδατικών πόρων, συνήθως δεν υπολογίζονται τα κόστη επεξεργασίας και µεταφοράς, προκειµένου οι συλλεγόµενες ποσότητες νερού να καταστούν πόσιµες και φυσικά διαθέσιµες στους καταναλωτές. Στο µέλλον προβλέπεται ότι το κόστος του αφαλατωµένου νερού, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις υφάλµυρων νερών, θα συνεχίσει να µειώνεται σε επίπεδα ακόµη µικρότερα από αυτά που αφορούν την ανάπτυξη και χρήση συµβατικών υδατικών πόρων. Επίσης, εκτιµάται ότι θα καθιερωθεί και στην χώρα µειωµένο τιµολόγιο για Παραγωγή (εκ.m3/ηµέρα) , , , , ,4 4 3,7 2 1, ,9 5 0, Έ τη Σχήµα 1. Παραγωγή αφαλατωµένου νερού. Πίεση σε bars 2,0 1,8 1,6 1,4 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 0, Ενέργεια kwh/m3 παραγώµενου νερού Σχήµα 2. Απαιτούµενη ενέργεια κατά m 3 παραγόµενου αφαλατωµένου νερού από το 1970 µέχρι το Σήµερα κατ µέσο όρο εκτιµάται κατανάλωση ενέργειας 2,92kwh/m 3 νερού. το ενεργειακό κόστος των µονάδων αφαλάτωσης. Μ αυτά τα δεδοµένα θα πρέπει να διερευνηθεί η δυνατότητα αφαλάτωσης υφάλµυρων νερών στην Ελλάδα. Τα τελευταία χρόνια µε αφορµή διάφορα υπό κατασκευή φράγµατα και άλλα έργα υδατικών πόρων, ιδιαίτερα σε νησιώτικες περιοχές, γράφονται και συζητούνται κόστη παραγωγής πόσιµου νερού από αυτά τα έργα σε σύγκριση µε αυτά από µονάδες αφαλάτωσης. Οι συγκρίσεις αυτές συνήθως δε λαµβάνουν υπόψη τους τις τελευταίες εξελίξεις και τάσεις κυρίως σε ότι αφορά αυτές των µεµβρανών µακροδιήθησης,

6 6 υπερδιήθησης, µικροδιήθησης, αντίστροφης ώσµωσης και άλλων. Σε πολλές Μεσογειακές χώρες µε τους διαθέσιµους σήµερα νέους τύπους µεµβρανών και κυρίως τη συνεχώς µειούµενη ενέργεια ανά µονάδα όγκου παραγόµενου νερού, το λειτουργικό κόστος της αφαλάτωσης αλλά και το κόστος της επεξεργασίας υγρών αποβλήτων µειώνεται χρόνο µε το χρόνο δραστικά. Επίσης, σε πολλές περιπτώσεις επιφανειακών ταµιευτήρων, δεν υπολογίζονται τα κόστη της επεξεργασίας και µεταφοράς, προκειµένου το συλλεγόµενο σ αυτούς νερό να καταστεί πόσιµο και φυσικά διαθέσιµο στους καταναλωτές. Πίνακας 1. ιάφορα έργα αφαλάτωσης για παραγωγή πόσιµου νερού. Μονάδα Έτος εγκατάστασης υναµικότητα (m 3 / ηµ.) Tampa, Φλόριδα, ΗΠΑ Alicante, Ισπανία Carboneras-Almeria, Point Lisas, Τρινιντάντ Las Palma, Κανάρια νησιά, Ισπανία Λάρνακα, Κύπρος Murcia, Ισπανία The Bay of Palma, Ισπανία Rembroke, Malta εκέλεια, Κύπρος Malaga, Ισπανία Fujairah, Εν. Αραβ. Εµηράτα Cartagena, Ισπανία Σιγκαπούρη Ashkellon, Ισραήλ α ,000 London (Ανατολ. Προάστια) β α Κόστος παραγωγής 0,57 US$/m 3 αφαλατωµένου νερού. β Έχει αρχίσει η µελέτη προϋπολογισµού 375 εκατ. US$ Με δεδοµένα τα παραπάνω στο προσεχές µέλλον προβλέπεται ότι το κόστος του αφαλατωµένου νερού, ιδιαίτερα των υφάλµυρων νερών, θα µειωθεί σε επίπεδα µικρότερα από τους συµβατικούς υδατικούς πόρους. Μερικά παραδείγµατα κόστους κατασκευής και λειτουργίας µονάδων αφαλάτωσης έχει ως εξής: (α) Στη Μάλτα, όπου το 70% του συνολικού νερού που καταναλώνεται είναι αφαλατωµένο νερό και το κόστος του είναι µικρότερο από 0,40 έως 0,25 /m 3 ανάλογα µε τη δυναµικότητα της µονάδας και το χρόνο της εγκατάστασής της, (β) Στην Κύπρο τη χώρα µε την µεγαλύτερη πυκνότητα φραγµάτων σε όλο τον κόσµο, η υδροδότηση αντιµετωπίστηκε αποτελεσµατικά την τελευταία 10/ετία µε τρεις µονάδες αφαλάτωσης. Το συνολικό κόστος στις δύο µονάδες της Λάρνακας και της εκέλειας, κυµαίνεται από 0,45 έως 0.,54 /m 3. (γ) Στο Κουβέιτ οι χρησιµοποιούµενοι υδατικοί πόροι που το 2003 ανέρχονται σε 900 εκατ. m 3 κατανέµονται σε αφαλατωµένο νερό 48%, σε υφάλµυρο νερό 45% και σε νερό από επεξεργασµένα υγρά απόβλητα 7%. Για την αφαλάτωση το συνολικό κόστος στις πέντε µονάδες αφαλάτωσης κυµαίνεται από 0,61 έως 0,94 /m 3. Το αυξηµένο κόστος αποδίδεται: (ι) Στη χρησιµοποιούµενη τεχνολογία πολλαπλών φάσεων εξάτµισης (για ενεργειακούς σκοπούς) και (ιι) Στην αυξηµένη συγκέντρωση αλάτων ( mg/L) του θαλασσινού νερού στον Αραβικό κόλπο. (δ) Στην Αν. Αυστραλία (περιοχή Πέρθ) µε πολύ µικρή διαθεσιµότητα υδατικών πόρων, η υδροδότηση αντιµετωπίστηκε αποτελεσµατικά την τελευταία 10/ετία µε αφαλάτωση. Το συνολικό κόστος κυµαίνεται από 0,33 έως 0,42 /m 3. Εκτιµάται ότι η µείωση του κόστους αφαλάτωσης µειώνεται από 4 έως 5% κατά έτος εξαιτίας της συνεχώς βελτιούµενης τεχνολογίας των µεµβρανών.

7 7 (ε) Στην Καλιφορνία των ΗΠΑ σχεδιάζονται πάνω από 20 µονάδες που το 2020 θα παράγουν περισσότερο από 10% της συνολικής ζήτησης νερού. Το µέσο σηµερινό κόστος αυτών των έργων εκτιµάται σε 0,70-0,50. Παρ, όλα αυτά η διατήρηση των υφισταµένων πηγών και η επαναχρησιµοποίηση επεξεργασµένων υγρών αποβλήτων αποτελεί κεντρικό στόχο της υδατικής πολιτικής του τοπικού Υπ. Υδατικών πόρων. (ζ) Συµπερασµατικά, µε βάση το κόστος κατασκευής επιλεγµένων µονάδων σε διαφορές χώρες την τελευταία 15/ετία το κόστος αφαλάτωσης µε αντιστροφή ώσµωση διαµορφώνεται διαχρονικά από 1,50 το 2991 µέχρι 0,20 το2005 (Σχήµα 3). Οι ΕΥΑ παρακολουθούν τις διεθνείς τάσεις και προκλήσεις και έχουν κατασκευάσει και λειτουργούν µικρές σχετικά µονάδες αφαλάτωσης στον νησιώτικο κυρίως χώρο. Στην Ελλάδα λειτουργούν αρκετές Μονάδες αφαλάτωσης σε δηµοτική βάση παραγωγής νερού ύδρευσης και αρκετές σε ιδιωτική βάση κυρίως σε ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις (Πίνακας 2). Επίσης αρκετές Μονάδες ευρίσκονται σε στάδιο σχεδιασµού και/ ή µελέτης. 1,8 1,6 1,4 Κ ό σ τ ο ς ( /m 3 ) 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0, Έτη Σειρά1 Εκθετική (Σειρά1) Σχήµα 3. Κόστος έργων αφαλάτωσης βασιζόµενο σε επιλεγµένα έργα που έχουν κατασκευασθεί την τελευταία 15/ετία Ανακύκλωση και Επαναχρησιµοποίηση Αστικών Υγρών Αποβλήτων Όπως έχει αναφερθεί σε προηγούµενα άρθρα, υδατοπροµήθεια µε αξιόπιστες παροχές νερού που να καλύπτουν τις ανάγκες των καταναλωτών ποιοτικά και ποσοτικά και να προστατεύουν το περιβάλλον, αποτελεί αποστολή υψηλής ευθύνης και υποχρέωσης των αρµόδιων φορέων. Tα τελευταία έτη υλοποιούνται µε επιτυχία και ταχύτατους ρυθµούς έργα ανακύκλησης νερού σε πολλές χώρες (Asano et al., 2007). ιεθνείς οργανισµοί εκτιµούν ότι η µέση ετήσια αύξηση του όγκου επαναχρησιµοποίησης τέτοιων νερών στις ΗΠΑ, Κίνα, Ιαπωνία, Ισπανία και Αυστραλία κυµαίνεται από 25 έως 65%. Επίσης, η ιεθνής Τράπεζα, ο ΦΑΟ και άλλοι διεθνείς οργανισµοί θεωρούν τις τεχνολογίες ανάκτησης και επαναχρησιµοποίησης εκροών δευτεροβάθµιας επεξεργασίας αστικά υγρά απόβλητα τους πιο φθηνούς ( 0,05-0,10 /m 3 ). Ακόµη ο Παγκόσµιος Οργανισµός Υγείας (WΗΟ) χρηµατοδοτεί σχετικά έργα και έχει εκδώσει οδηγίες για διάφορες χρήσεις τέτοιων νερών(αγγελάκης και Παρανυχιανάκης, 2004). Τέλος, στη χώρα µας µε τα υφιστάµενα σήµερα έργα επεξεργασίας υγρών αστικών αποβλήτων, είναι δυνατή η εξοικονόµηση 4,5% του αρδευτικού νερού και/ή αύξηση ανάλογα της αρδευόµενης έκτασης, µε τα έργα που σήµερα βρίσκονται σε λειτουργία και/ή προχωρηµένο στάδιο κατασκευής τους (Tsagarakis et al., 2004).

8 8 Σήµερα εκτιµάτε ότι επαναχρησιµοποιούνται 10Μm 3 /yr εκροές αστικών υγρών αποβλήτων και το 2025 εκτιµάτε ότι θα επαναχρησιµοποιούνται 70Μm 3 /yr (Hochstrat et al., 2005). Μ αυτές θα αυξηθεί σηµαντικά η αρδευόµενη γεωργική γή. Επίσης µε αυτά τα έργα: α) θα βελτιωθεί περαιτέρω η προστασία των παράκτιων περιοχών και η αναβάθµιση της ποιότητας των παράκτιων υπόγειων υδροφορέων της, β) θα βελτιωθεί η παραγωγικότητα της γεωργικής παραγωγής στις υφιστάµενες γεωργικές καλλιέργειες, γ) θα εξοικονοµηθούν, εκτός από τους χρησιµοποιούµενους υδατικούς πόρους, η χρήση χηµικών λιπασµάτων (5 7 kg Ν, κατά αρδευόµενο στρέµµα, που ισοδυναµεί µε kg ενός εµπορικού τύπου λιπάσµατος), δ) θα ικανοποιηθεί το λαϊκό αίσθηµα, αφού τοπικά τα έργα αυτά υποστηρίζονται από τους ενδιαφερόµενους κατοίκους, ε) θα αναβαθµισθούν και κυρίως θα αυξηθούν οι χώροι πρασίνου στην ευρύτερη περιοχή, που τόσο ελλειµµατικοί είναι στις πόλεις µας και ζ) η τεχνολογία, που θα αποκτηθεί στην πορεία εκτέλεσης των προαναφερόµενων έργων, θα είναι δυνατόν να εξαχθεί σ' άλλες χώρες της λεκάνης της Μεσογείου, όπου υπάρχει έκδηλο το ενδιαφέρον για τέτοια έργα. Πίνακας 2. Μονάδες αφαλάτωσης στην Ελλάδα Μονάδα Έτος κατασκ. (αρχικά) Τύπος υναµικ. (m 3 /d) Αρχικ. κόστος (M ) Λειτ. κόστος ( ) Κατασκευαστής Αποδοχή Σύρος 1η ( Ερµούπολη) 1992 RO (SW) 800 0,589 1,25 ** CULLIGAN Ελλάς $ Καλή Σύρος 2η ( Ερµούπολη) 1997 RO (SW) 800 1,482 1,25 ** CULLIGAN Ελλάς # Καλή Σύρος 3η ( Ερµούπολη) 2001 RO (SW) 2x250 0,346 1,00 ** CULLIGAN Ελλάς Καλή Σύρος 4 η (Ανω Σύρος) 2000 RO (SW) γ TEMAK, GR Καλή Σύρος 5 η ( Άνω Σύρος) 2002 RO (SW) 500 0, γ TEMAK, GR Καλή Σύρος 6η ( Ερµούπολη) 2002 RO (SW) 4x500 0,313 1,00 ** TEMAK, GR Καλή Σύρος 7 η ( Άνω Σύρος) 2005 RO (SW) 2x500 1, γ TEMAK, GR Υπό κατασκευή Σχοινούσα 2004 RO (SW) 100 0, γ TEMAK, GR Υπό κατασκευή Μύκονος (Κόρφου) νέα 2001 RO (SW) 3x650 1,276 0,50 γ CULLIGAN Ελλάς Καλή Πάρος (Νάουσα) 2001 RO (SW) ,415 0,50 γ IONICS ITABA Καλή Τήνος (Παλαιά) 2001 RO (SW) 500 0,434 0,62 γ CULLIGAN Ελλάς Καλή Τήνος (Νέα) 2005 RO (SW) 500 0,376 0,62 γ CULLIGAN Ελλάς Καλή Οίας, Σαντορίνης 1η 1994 RO 220 2,00 β MATRIX, USA Καλή Οίας, Σαντορίνης 2η 2000 RO 320 0,211 2,00 β CULLIGAN Ελλάς Καλή Οίας, Σαντορίνης 3η 2002 RO 160 2,00 β MATRIX, USA Καλή Σίφνος 2002 RO (υφ.) ,50 HOH, DM Καλή Οµηρούπολης ( ήµος), Χίου 2000 RO (υφ.) 600 0,205 0,30 γ CULLIGAN Ελλάς Kαλή Οµηρούπολης ( ήµος), Χίου 2005 RO 3 x ,710 0,26 γ CULLIGAN Ελλάς Υπό κατασκευή Οµηρούπολης ( ήµος), Χίου 2005 RO 500 0,200 0,26 γ CULLIGAN Ελλάς Υπό κατασκευή Νίσυρος (Παλαιά) 1991 RO 300 0,572 ; ΜΕΤΕΚ,ΙΤ εν λειτουργεί Νίσυρος (Νέα) 2002 RO 350 0,295 0,66 γ ΤΕΜΑΚ, GR Kαλή Ιθάκη, Κεφαλονιάς 1η 1981 RO 620 0,264 2,88 CHRIST, CH Kαλή Ιθάκη, Κεφαλονιάς 2η 2003 RO 520 0,587 0,58 γ JUDO, DE Kαλή Λέρου ( ΕΥΑ) 2001 RO 200 0,074 0,13 γ CULLIGAN Ελλάς Καλή Κασσωπαίων ( ήµος) 2001 RO 500 0,117 0,13 γ CULLIGAN Ελλάς Καλή Ποσειδωνίας ( ήµος) RO (SW) 2x 250 0,464 0,56 γ CULLIGAN Ελλάς Καλή Ποσειδωνίας ( ήµος) RO (SW) 2x 500 0,574 0,45 γ CULLIGAN Ελλάς Υπό κατασκευή Αγίου Γεωργίου ( ήµος) 2002 RO 500 0,102 0,30 γ CULLIGAN Ελλάς Καλή Παξών ( ήµος) 1η 2005 RO 330 0,260 0,51 γ CULLIGAN Ελλάς Καλή Παξών ( ήµος) 2η 2005 RO 150 0,162 0,59 γ CULLIGAN Ελλάς Καλή Παξών ( ήµος) 3η 2007 RO (SW) 250 0,211 0,51 γ CULLIGAN Ελλάς Καλή υστίων ( ήµος) 2006 RO (υφ) 400 0,200 0,30 CULLIGAN Ελλάς Καλή Σίφνος ( ήµος) 2007 RO (SW) 250 ΗΟΗ Καλή Ιος ( ήµος) 2003 RO (SW) 1000 ΗΟΗ Καλή Ιθάκη ( ήµος) 2005 RO (SW) 200 0,220 JUDO, DE Καλή Οινουσών ( ήµος) 2005 RO (SW) 500 OSMOSYSTEMI Καλή Πόρου ( ήµος) 2006 RO (υφ) ,200 0,30 ΤΕΜΑΚ Υπό κατασκευή Σύνολο 48 Μονάδες β Μέσος όρος των τεσσάρων µονάδων, γ τιµές κάτω του 1,00 αναφέρονται προφανώς µόνον στην ενέργεια, τα χηµικά.και αλλαγή µεµβρανών, DP DuPont, SW Spiral Wound. $ Αντικατάσταση µεµβρανών 2006 # Αντικατάσταση µεµβρανών 2007 ** Πραγµατικό κόστος (ενέργεια, χηµικά, εργατικά) εκτός αποσβέσεις

9 9 Βέβαια η έλλειψη µέχρι σήµερα νοµοθετικού πλαισίου για ανάκτηση και επαναχρησιµοποίηση εκροών αστικών υγρών αποβλήτων τόσο στην ΕΕ όσο και στην Ελλάδα συµβάλει περιοριστικά στο σχεδιασµό και στην υλοποίηση τέτοιων έργων. Αντίθετα οι µονάδες επεξεργασίας αστικών υγρών αποβλήτων στην Ελλάδα κυρίως αυτές που λειτουργούν µε εύθηνη ΕΥΑ και άλλων Επιχειρήσεων ή Εταιρειών παράγουν εκροές υψηλής ποιότητας ( Πίνακας 3). Αυτό διευκόλυνει τα µέγιστα την προώθηση έργων ανάκτησης και επαναχρησιµοποίησης εκροών αστικών υγρών αποβλήτων χαµηλού κόστους και φιλικών στο περιβάλλον. Οι ΕΥΑ έχουν προωθήσει αρκετά τέτοια έργα (άρδευσης γεωργικών και περιβαλλοντικών χώρων) σε διάφορες περιοχές της χώρας (Πίνακας 4). Επίσης, η Ένωσης των ΕΥΑ σε συνεργασία µε άλλους φορείς έχει προτείνει έχει προτείνει σχετικό νοµοθετικό πλαίσιο για ανάκτηση και επαναχρησιµοποίηση εκροών αστικών υγρών αποβλήτων στη χώρα, µε συγκεκριµένα ποιοτικά και άλλα κριτήρια. Αυτά τα κριτήρια συνοψίζονται στον Πίνακα 5 Τα κριτήρια αυτά βασίζονται σε όµοιες αρχές µε αυτές άλλων χωρών και διεθνών οργανισµών (Αυστραλία, Ισραήλ, ΠΟΥ, US EPA και άλλοι). Σε οποιαδήποτε εφαρµογή των προτεινόµενων κριτηρίων του Πίνακα 5, θα πρέπει να θεωρούνται τα παρακάτω σχόλια: (α) Να εξετάζονται κατά ελάχιστο 4 δείγµατα. (β) Να πληρείται η κατανοµή Student t. (γ) Οι τιµές για τα κριτήρια αυτά θα πρέπει να πληρούνται για το 80% των δειγµάτων ανά µήνα, βάσει µέσων τιµών τους. (δ) Απαιτείται έλεγχος οσµών στις περιπτώσεις εφαρµογής στην επιφάνεια του εδάφους και σε περιοχές που γειτνιάζουν µε αστικές περιοχές. (ε) εν απαιτούνται κριτήρια για άρδευση στην περίπτωση της υποεπιφανειακής εφαρµογής. (ζ) Για την άρδευση αγροτικών εκτάσεων θα πρέπει να αποφεύγεται η χρήση χλωρίου για απολύµανση των εκροών. Επιπλέον θα πρέπει να θεωρηθεί: (i) ολοκληρωµένη διαχείριση των υδατικών πόρων, (ii) αποθήκευση της εκροής µε στόχο την επιπλέον επεξεργασία και την αύξηση της διαθεσιµότητας και (iii) παρακολούθηση της ποιότητας µε προγραµµατισµένες δειγµατοληψίες σε συγκεκριµένες θέσεις, συχνότητα και αξιοπιστία των αποτελεσµάτων. (στ) Σύµφωνα µε την Ελληνική νοµοθεσία ανακυκλωµένα υγρά απόβλητα θα πρέπει να χρησιµοποιούνται µόνο για άρδευση φυτών που δεν καταναλώνονται από τον άνθρωπο. Υφάλµυρα νερά ιάφορες εκτιµήσεις αναφέρουν ότι σ ολόκληρη την Ελλάδα, κυρίως σε νησιωτικές περιοχές παράγονται αρκετές χιλιάδες εκατ. m 3 /έτος. Μόνο από την πολύ γνωστή πηγή του Αλµυρού Ηρακλείου, Κρήτης παράγονται περίπου κατά µέσο όρο 220 εκατ. m 3 /έτος, δηλαδή ποσότητες που υπερκαλύπτουν το 50% των συνολικών ετήσιων υδατικών αναγκών της Κρήτης. Σήµερα, όπως είναι γνωστό η χρήση τέτοιων νερών είναι µηδενική. Όµως είναι γνωστό ότι τέτοια νερά θα µπορούσαν να χρησιµοποιηθούν, έστω σε µικρές ποσότητες, είτε µε ανάµειξη τους µε άλλα νερά καλύτερης ποιότητας, είτε χειµερινούς µήνες κατά τους οποίους η συγκέντρωση των αλάτων µειώνεται σηµαντικά. Σύµφωνα µε µετρήσεις του Πολυτεχνείου Κρήτης, νερά της πηγής του Αλµυρού Ηρακλείου, θα µπορούσαν να χρησιµοποιηθούν ακόµη και για πόσιµη για ηµέρες/έτος, που σηµαίνει ότι θα µπορούσαν να εξοικονοµηθούν ποσότητες νερού περίπου 4 εκατ. m 3 /έτος (Μονώπολης, 2004). Παρόµοια παραδείγµατα αναφέρονται και σ άλλες νησιωτικές περιοχές της χώρας.

10 10 Table 3. Ποσοποιοτικά χαρακτηριστικά επεξεργασµένων υγρών αποβλήτων στην Ελλάδα. Τιµές που µετρήθηκαν (µέσοι όροι) Παράµετροι Aγ. Νικόλαος Χερσόνησος Ηράκλειο Ρέθυµνο α Χανιά β Ρόδος Χαλκίδα Λαµία Λάρισα Ιωάννινα Θεσσαλονίκη t.p.e. 10,000-18,000 9,000-40, ,000 55,000-60,000 40, ,000 75, , , ,000 Qe (m 3 /d) 1,000-2,000 1,800-8,000 25,000 7,500 10,400 8,000 10, ,000 17,089 BOD 5 (mg/l) COD (mg/l) TDS (mg/l) 900-1,000 1,400-1, SS (mg/l) NTU 5-10 >1 18 EC (ds/m) SAR ph TKN (mg/l) NH 4 -N (mg/l) NO 3 -N (mg/l) NO 2 -N (mg/l) > Total P (mg/l) Total K (mg/l) Cl- (mg/l) ,200 B (mg/l) Cd (mg/l) > Cu (mg/l) Fe (mg/l) < 0.1 Mn (mg/l) FC (MPN/100 cm 3 ) <3-200 TC (MPN/100 cm 3 ) 1, x α Χωρίς απολύµανση

11 11 Πίνακας 4. Κυριότερα έργα ανάκτησης και επαναχρησιµοποίησης εκροών αστικών υγρών αποβλήτων στη χώρα. Έργο/ Κατηγορία Περιφέρεια υναµικότητα ( Έκταση Παρατηρήσεις m 3 /d) (στρ.) Άρδευση γεωργικών εκτάσεων Θεσσαλονίκη Κεντρ. Μακεδονία Αραβόσιτος, βαµβάκι, σακχαρότευτλα, ρύζι.. Λιβαδειά Στερεά Ελλάδα Ελιές. Άµφισσα Στερεά Ελλάδα Ελιές.. Νέα Καλικράτια Κεντρ. Μακεδονία Ελιές.. Χερσόνησος Κρήτη Ελιές, αµπέλια. Αρχάνες Κρήτη Ελιές, αµπέλια. Κως Β. Αιγαίο Ελιές, εσπεριδοειδή Άλλα Άρδευση άλλων χώρων πρασίνου Χαλκίδα Στερεά Ελλάδα Χερσόνησος Κρήτη Άγ. Κωνσταντίνος Β. Αιγαίο Κένταρχος Β. Αιγαίο Κως Β. Αιγαίο Κάρυστος Β. Αιγαίο Ιερισσός Ν. Αιγαίο Άλλα Έµµεσης επαναχρησιµοποίησης Λάρισα Θεσσαλία Βαµβάκι, σιτηρά Καρδίτσα Θεσσαλία Βαµβάκι, σιτηρά.. Λαµία Στερεά Ελλάδα Βαµβάκι, σιτηρά Τρίπολη Πελοπόννησος Άλλα Σύνολο Συµπεράσµατα Αυτά συνοψίζονται στα εξής: (α) Η διαχείρισης των φυσικών πόρων και φυσικά των υδατικών πόρων θα βελτιώνεται συνεχώς. (β) Η έρευνα και τεχνολογία αντικειµένων υδατικών πόρων θα εξακολουθούν να αναπτύσσονται τα προσεχή έτη µε πιο γρήγορους ρυθµούς. (γ) Oι τεχνολογίες διαχείρισης υδατικών, που θα αναπτύσσονται στο µέλλον, θα να είναι χαµηλού κόστους και φιλικές στο περιβάλλον και θα βασίζονται τόσο σε συµβατικούς όσο και σε µη συµβατικούς υδατικούς πόρους. (δ) Τα προσεχή έτη θα αποδίδεται, όλο και περισσότερο έµφαση σε συστήµατα διαχείρισης υδατικών πόρων, που θα βασίζονται σε τεχνολογίες ανακύκλωσης και επαναχρησιµοποίησης και διαχείρισης της ζήτησης διαθέσιµων πόρων, αντί αυτών σε έργα ανάπτυξης νέων πόρων. Βιβλιογραφία 1) Αγγελάκης, Α.Ν. και Παρανυχιανάκης, N. Π., ιαχείριση Αστικών Υγρών Αποβλήτων µε Αποκεντρωµένα Συστήµατα. Εγχειρίδιο: ιαχείριση Αστικών Υγρών Αποβλήτων. Έργο Equal. Ε ΕΥΑ, Λάρισα, Κεφ. 10, σελ ) Αγγελάκης, Α. Ν. και Παρανυχιανάκης, N. Π., Ανάκτηση και Επαναχρησιµοποίηση Υγρών Αποβλήτων. Εγχειρίδιο: ιαχείριση Αστικών Υγρών Αποβλήτων. Έργο Equal. Ε ΕΥΑ, Λάρισα, Κεφ. 15, σελ

12 12 Πίνακας 5. Προτεινόµενα ελάχιστα µικροβιολογικά και φυσικά κριτήρια για επαναχρησιµοποίηση επεξεργασµένων εκροών στην Ελλάδα (Tsagarakis et al., 2004). No Κριτήρια ποιότητας νερού Προτεινόµενες χρήσεις 1η I.N. a 0.1 eggs/l (α) Αστικές περιοχές µε µεγάλη πρόσβαση του κοινού FC 10 cfu/100 ml (β) Σε καζανάκια τουαλέτας και κλιµατισµό TSS 10 mg/l (γ) Πλύση αυτοκινήτων 2η I.N. 1 eggs/l (α) Τεχνητές λίµνες, υδατικά σώµατα, και ρυάκια µε υψηλή πρόσβαση του κοινού b FC l00 cfu/100 ml (β) Σιντριβάνια, τεχνητές πηγές και άλλοι χώροι αναψυχής TSS 20 mg/l (γ) Καθαρισµός δρόµων 3η I.N. 1 eggs/l (α) Άρδευση σανοδοτικών φυτών c, φυτών που προορίζονται για κονσερβοποίηση και λαχανικών που καταναλώνονται µαγειρεµένα, φυτώρια, κλπ. FC 1000 cfu/100 ml (β) Υδατοκαλλιέργειες (Aquaculture) TSS 35 mg/l 4η I.N. 1 eggs/l (α) Άρδευση δασικών εκτάσεων, βιοµηχανικές περιοχές και ζώνες πρασίνου όπου δεν επιτρέπεται η πρόσβαση του κοινού. FC 10,000 cfu/100 ml (β) Βιοµηχανική χρήση (εκτός βιοµηχανίες τροφίµων) d TSS 35 mg/l (γ) Τεχνητές λίµνες, σώµατα νερού και ρέµατα όπου δεν επιτρέπεται η πρόσβαση του κοινού 5η I.N. 1 eggs/l Εµπλουτισµός υδροφορέων απευθείας έκχυση και/ή επιφανειακή εφαρµογή b,e,f FC 100 cfu/100 ml TSS 10 mg/l a I.N.: intestinal nematodes που περιλαµβάνουν τις παρακάτω οικογένειες: Strongyloides, Trichostrongylus, Toxacara, Enterobius, και Capillaria. εν είναι εφαρµόσιµα όρια για τις περισσότερες χρήσεις b θα πρέπει να απαιτηθούν όρια για τα NO - 3, όπως ΤΝ<15 και <50 mg/l για εµπλουτισµό του υπόγειου υδροφορέα, απευθείας έκχυση και επειφανειακή εφαρµογή, αντίστοιχα και ΝΟ - 3 -<100 mg/l για λίµνες και ρέµατα. c θα πρέπει να απαιτηθούν όρια για Taenia sp. (< 1 eggs/l) d Θα πρέπει να απαιτηθούν όρια για βιοµηχανική ψύξη αναφορικά µε Legionella phennophila. e απαιτείται ελάχιστο βάθος του υδροφορέα 5 m f Στην περίπτωση της απευθείας έκχυσης σε υδροφορέα που χρησιµοποιείται για πόσιµη χρήση θα πρέπει να θεωρηθούν τα κριτήρια για το πόσιµο νερό. 3) Angelakis, A.N., and Spyridakis, S. V., The status of water resources in Minoan times - A preliminary study. In: Diachronic Climatic Impacts on Water Resources with Emphasis on Mediterranean Region (A. Angelakis and A. Issar, Eds.). Springer-Verlag, Heidelberg, Germany, p ) Angelakis, A. N. and, Koutsoyiannis, D., Urban Water Resources Management in Ancient Greek Times. The Encycl. of Water Sci., Markel Dekker Inc., (B.A. Stewart and T. Howell, Eds.), Madison Ave. New York, N.Y., USA, p ) Angelakis, A. N., Koutsoyiannis, D., and Tchobanoglous, G., Urban Wastewater and Stormwater Technologies in the Ancient Greece. Wat. Res., 39(1): ) Asano, T., Burton, F. L., Leverenz, H. L., Tsuchihashi, R., and Tchobanoglous, G., Water Reuse: Issues, Technologies, and Applications. Mc Graw Hill, New York, N.Y., USA. 7) ΕΚΠΑΑ, H κατάσταση του περιβάλλοντος στην Ελλάδα. ΕΚΠΑΑ, Αθήνα. 8) ΕΣΥΕ, Απογραφή Γεωργίας Κτηνοτροφίας ΕΣΥΕ, Αθήνα. 9) EU, Council Directive of 23 October 2002, Establishing a framework for community action in the field of water policy (60/2000/EC) Official Journal of the European Communities, L327, 22 Dec., ) Hochstrat, R., Wintgens, T., Melin, T., and Jeffrey, P., Wastewater reclamation and reuse in Europe - a model-based potential estimation. Water Supply, Vol 5 No 1 pp 67 75, IWA Publishing, London, UK. 11) Issar A.S. and Makover-Levin, D., Climatic Changes During the Holocene in the Mediterranean Region. In: Diachronic Climatic Impacts on Water

13 13 Resources with Emphasis on Mediterranean Region (A.N. Angelakis and A.S. Issar, Eds.), Ch. 4: 55-75, Springer-Verlag, Heidelberg, Germany. 12) Koutsoyiannis, D. and Angelakis, A. N., Agricultural Hydraulic Works in Ancient Greece. The Encycl. of Water Sci., Markel Dekker Inc., (B.A. Stewart and T. Howell, Eds.), Madison Ave. New York, N.Y., USA, p ) Koutsoyiannis, D., Zarkadoulas, N., Angelakis, A. N., and Tchobanoglous, G., Urban Water management in Ancient Greece and Relevance to Modern Times. ASCE, Journal of Water Resources Planning & Management (submitted). 14) Μονώπολης., Προσωπική επιποινωνία. 15) Paepe L. (1984). Landscapes changes in Greece as a result of changing climate during the Quaternary. In: Desertification in Europe, R. Fantechi and N.S. Margaris (Eds.), Proceedings of the Intern. Symposium in the EEC Programme on Climatology, held οn Mytilene, Greece,15-18 April 1984, D. Reidel Publishing Company. 16) Περιφέρεια Κρήτης, /νση Σχεδιασµού και Ανάπτυξης, Μελέτη για Ολοκληρωµένη ιαχείριση Υδατικών Πόρων Κρήτης. Περιφέρεια Κρήτης, Ηράκλειο. 17) Sallares, J.R. (1991). The Ecology of the Ancient Greek World. Cornell Univ. Press, Ithaca, New York. 18) Tsagarakis, K.P., Paranychianakis, N.V. and Angelakis, A. N., Water supply and wastewater services in Greece. In: European Water Managenent Between Regulation and Competition, Aqualibrium Project, EU-Directorate-General for Research, Global Change and Ecosystems (S. Mohajeri et al. Eds,), B-1049 Brussels, Belgium, p ) Tsagarakis, K.P., Dialynas, G. E., and Angelakis, Α. Ν., Water resources management in Crete (Greece) including water recycling and reuse and proposed quality criteria. Agr. Water Manag.,66(1): ) Tzanakakis, B. A., Paranychianakis, N. V., Kyritsis, S., and Angelakis, A. N., Treatment of Municipal Wastewater Treatment and Plant Biomass Production by Slow Rate Systems Using Different Plant Species. Wat. Sci. Tech., Wat. Supply, 3(4):

Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή μέσω του σχεδιασμού διαχείρισης υδάτων στην Κύπρο 4/9/2014

Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή μέσω του σχεδιασμού διαχείρισης υδάτων στην Κύπρο 4/9/2014 Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή μέσω του σχεδιασμού διαχείρισης υδάτων στην Κύπρο 4/9/2014 1. Υφιστάμενη Κατάσταση Οι υδάτινοι πόροι συνδέονται άμεσα με το κλίμα καθώς ο υδρολογικός κύκλος εξαρτάται σημαντικά

Διαβάστε περισσότερα

Χανιά, Νοέμβριος 2013 ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΩΝ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

Χανιά, Νοέμβριος 2013 ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΩΝ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΧΡΗΜΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΩΝ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Οδηγία πλαίσιο για τα απόβλητα 2008/98/ΕΚ Ιεράρχηση αποβλήτων Η επαναχρησιμοποίηση λυμάτων στα υψηλότερα επίπεδα της πυραμίδας Ιεράρχηση

Διαβάστε περισσότερα

ιαχείριση των Υδάτινων Πόρων στην Ελλάδα Ηλίας Μ. Ντεµιάν Svetoslav Danchev Αθήνα, Iούνιος 2010 Ι ΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ

ιαχείριση των Υδάτινων Πόρων στην Ελλάδα Ηλίας Μ. Ντεµιάν Svetoslav Danchev Αθήνα, Iούνιος 2010 Ι ΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ιαχείριση των Υδάτινων Πόρων στην Ελλάδα ΗλίαςΜ. Ντεµιάν Svetoslav Danchev Αθήνα, Iούνιος 2010 Ατζέντα Παρουσίασης Σκοπός της Μελέτης Παγκόσµια Κρίση του Νερού Προσφορά Υδάτινων Πόρων στην Ελλάδα Η Ζήτηση

Διαβάστε περισσότερα

Η Μελέτη Περίπτωσης για τη Σύρο: Υλοποιημένες δράσεις και η επιθυμητή συμβολή φορέων του νησιού

Η Μελέτη Περίπτωσης για τη Σύρο: Υλοποιημένες δράσεις και η επιθυμητή συμβολή φορέων του νησιού Κείμενο εργασίας στα πλαίσια του ερευνητικού έργου WASSERMed Η Μελέτη Περίπτωσης για τη Σύρο: Υλοποιημένες δράσεις και η επιθυμητή συμβολή φορέων του νησιού Σχολή Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ Μονάδα Διαχείρισης

Διαβάστε περισσότερα

Source: Pacific Institute, 2006

Source: Pacific Institute, 2006 Σύρος, 19 Ιουνίου 2010 Αφαλάτωση Η λύση στη λειψυδρία Ευτυχία Τζέν Τµήµα Αιολικής Ενέργειας ΚΑΠΕ etzen@cres.gr Το πρόβληµα νερού στην Ελλάδα Μείωση βροχοπτώσεων Ακραίες µετεωρολογικές µεταβολές Λειψυδρία

Διαβάστε περισσότερα

Κατανάλωση νερού σε παγκόσμια κλίμακα

Κατανάλωση νερού σε παγκόσμια κλίμακα Κατανάλωση νερού σε παγκόσμια κλίμακα ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ - ΜΟΡΦΗ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΧΡΗΣΗ ΝΕΡΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Προέλευση Μορφή έργων Χρήση Επιφανειακό νερό Φράγματα (ταμιευτήρες) Λιμνοδεξαμενές (ομβροδεξαμενές) Κύρια για

Διαβάστε περισσότερα

Προστατεύει το. περιβάλλον. Αλλάζει τη. ζωή μας.

Προστατεύει το. περιβάλλον. Αλλάζει τη. ζωή μας. Προστατεύει το περιβάλλον Αλλάζει τη ζωή μας www.epperaa.gr www.ypeka.gr Ε.Π. «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» 2007-2013 αξιοποιεί τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Με την αξιοποίηση των ΑΠΕ αναδεικνύεται

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΥΔΑΤΟΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΛΕΜΕΣΟΥ

ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΥΔΑΤΟΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΛΕΜΕΣΟΥ Ο Πλανήτης μας Ξηρά : 30% Νερό : 70% Νερό Παγκόσμια: 97.5% Θάλασσες / Ωκεανοί 2.25% Παγετώνες / Χιόνια / Βαθιά υπόγεια 0.25% Πόσιμο Νερό ( Λίμνες, Ποtαμοί,Υπόγειοι υδροφορείς) Οι προκλήσεις που έχουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ.Π.Μ.Σ.«ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ» ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ µε θέµα «ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΙΑΘΕΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Το Επιµορφωτικό Σεµινάριο των Τεχνικών στις Μεθόδους και τα Συστήµατα και Συλλογής Όµβριων Υδάτων και Επανάχρησης Νερού

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Το Επιµορφωτικό Σεµινάριο των Τεχνικών στις Μεθόδους και τα Συστήµατα και Συλλογής Όµβριων Υδάτων και Επανάχρησης Νερού ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Το Επιµορφωτικό Σεµινάριο των Τεχνικών στις Μεθόδους και τα Συστήµατα και Συλλογής Όµβριων Υδάτων και Επανάχρησης Νερού διοργανώνεται από το διεθνή µη-κερδοσκοπικό οργανισµό Global Water Partnership

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΟΜΠΕΣ CO 2 ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΑΠΟ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΕΚΠΟΜΠΕΣ CO 2 ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΑΠΟ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ CO 2 ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΑΠΟ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Γιάννης Βουρδουµπάς Μελετητής-Σύµβουλος Μηχανικός Ελ. Βενιζέλου 107 Β 73132 Χανιά, Κρήτης e-mail: gboyrd@tee.gr ΠΕΡΙΛΗΨΗ Το πρόβληµα των εκποµπών

Διαβάστε περισσότερα

Regenerative & Nature-Based Water Solutions. Ερευνητικό Πρόγραμμα HYDROUSA. Αποκεντρωμένη διαχείριση υδατικών πόρων και χρήση ανακτημένου νερού

Regenerative & Nature-Based Water Solutions. Ερευνητικό Πρόγραμμα HYDROUSA. Αποκεντρωμένη διαχείριση υδατικών πόρων και χρήση ανακτημένου νερού HYDROUSA This project has received and innovation programme Regenerative & Nature-Based Water Solutions Ερευνητικό Πρόγραμμα HYDROUSA Αποκεντρωμένη διαχείριση υδατικών πόρων και χρήση ανακτημένου νερού

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις από τη ιάθεση Επεξεργασµένων Υγρών Αποβλήτων στο Υπέδαφος

Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις από τη ιάθεση Επεξεργασµένων Υγρών Αποβλήτων στο Υπέδαφος Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις από τη ιάθεση Επεξεργασµένων Υγρών Αποβλήτων στο Υπέδαφος Μαρία Π. Παπαδοπούλου ρ. Πολιτικός Μηχανικός Τµήµα Μηχανικών Περιβάλλοντος, Πολυτεχνείο Κρήτης Πολυτεχνειούπολη, 73100,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Ιωάννης Συμπέθερος Καθηγητής ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ - ΦΡΑΓΜΑΤΑ Χειμερινό Εξάμηνο Ακαδ. Έτος 2017-18 Οι αγροτικές καλλιέργειες αποτελούν τον κυριότερο

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟYΜΕΝΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΥΔΡΕΥΣΗΣ - ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΘΗΡΑΣ ΝΟΜΟΥ ΚΥΚΛΑΔΩΝ

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟYΜΕΝΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΥΔΡΕΥΣΗΣ - ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΘΗΡΑΣ ΝΟΜΟΥ ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟYΜΕΝΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΥΔΡΕΥΣΗΣ - ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΘΗΡΑΣ ΝΟΜΟΥ ΚΥΚΛΑΔΩΝ Εισήγηση : Δρ. Αυλωνίτης Σταμάτιος Χημικός Μηχανικός, M.Sc., Ph.D. ΕΡΓΟ: «ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΦΟΡΗΤΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΑΦΑΛΑΤΩΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Καθηγητής Χάρης Κοκκώσης

Καθηγητής Χάρης Κοκκώσης ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ Καθηγητής Χάρης Κοκκώσης Τουρισµός Κλιµατική Αλλαγή Επιπτώσεις της Κλιµατικής Αλλαγής στον Τουρισµό Πράσινη Οικονοµία και Τουρισµός ράσεις Προσαρµογής Τουρισµός µ Η Ευρώπη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΦΑΛΑΤΩΣΗ ΜΕ ΑΠΕ ΣΤΑ ΑΝΥ ΡΑ ΝΗΣΙΑ

ΑΦΑΛΑΤΩΣΗ ΜΕ ΑΠΕ ΣΤΑ ΑΝΥ ΡΑ ΝΗΣΙΑ ΑΦΑΛΑΤΩΣΗ ΜΕ ΑΠΕ ΣΤΑ ΑΝΥ ΡΑ ΝΗΣΙΑ. Ασηµακόπουλος, Α. Καρταλίδης και Γ. Αραµπατζής Σχολή Χηµικών Μηχανικών, ΕΜΠ Ηµερίδα ProDES 9 Σεπτεµβρίου 2010 Υδροδότηση Κυκλάδων και ωδεκανήσων Προβληµατική κάλυψη αναγκών

Διαβάστε περισσότερα

ρ. ΗΜΗΤΡΗΣΜΑΝΩΛΑΚΟΣ Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ 3 March 2009 Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών 1/35

ρ. ΗΜΗΤΡΗΣΜΑΝΩΛΑΚΟΣ Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ 3 March 2009 Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών 1/35 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΦΑΛΑΤΩΣΗΣ ΣΤΟ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟ ΧΩΡΟ ρ. ΗΜΗΤΡΗΣΜΑΝΩΛΑΚΟΣ Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών Τµήµα Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων & Γεωργικής Μηχανικής ΙεράΟδός 75, 11855 Αθήνα e-mail:

Διαβάστε περισσότερα

ιαχείρισηλυµάτων στηνπεριφέρεια Στερεάς Ελλάδας Μάιος 2011

ιαχείρισηλυµάτων στηνπεριφέρεια Στερεάς Ελλάδας Μάιος 2011 ιαχείρισηλυµάτων στηνπεριφέρεια Στερεάς Ελλάδας Μάιος 2011 Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας έχει 60 οικισµούς µε πληθυσµόαιχµήςµεγαλύτεροαπό 2.000 ι.κ. (οικισµοί Α, Β και Γ προτεραιότητας), οι οποίοι θα έπρεπε

Διαβάστε περισσότερα

Τ Α ΣΤ Σ Ι Τ Κ Ι Ο Π ΕΡ Ε Ι Ρ Β Ι ΑΛΛ Λ Ο Λ Ν

Τ Α ΣΤ Σ Ι Τ Κ Ι Ο Π ΕΡ Ε Ι Ρ Β Ι ΑΛΛ Λ Ο Λ Ν ΤΟ ΑΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Ο χώρος µπορεί να διακριθεί σε 2 κατηγορίες το δοµηµένοαστικόχώρο και το µη αστικό, µη δοµηµένο ύπαιθρο αγροτικό ή δασικό χώρο. Αστικός χώρος = ήλιος, αέρας, το νερό, η πανίδα, η χλωρίδα,

Διαβάστε περισσότερα

Όπως όλοι γνωρίζουμε, το νερό είναι ένας φυσικός πόρος που έχει μεγάλη σημασία γιατί είναι από τους βασικούς παράγοντες για τη ζωή και την ανάπτυξη.

Όπως όλοι γνωρίζουμε, το νερό είναι ένας φυσικός πόρος που έχει μεγάλη σημασία γιατί είναι από τους βασικούς παράγοντες για τη ζωή και την ανάπτυξη. Όπως όλοι γνωρίζουμε, το νερό είναι ένας φυσικός πόρος που έχει μεγάλη σημασία γιατί είναι από τους βασικούς παράγοντες για τη ζωή και την ανάπτυξη. Τα τελευταία χρόνια όμως, το αγαθό αυτό βρίσκεται σε

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στα εγγειοβελτιωτικά έργα

Εισαγωγή στα εγγειοβελτιωτικά έργα Εισαγωγή στα εγγειοβελτιωτικά έργα Εγγειοβελτιωτικά Έργα Εγγειοβελτιωτικά έργα Συμβαδίζουν με την εξέλιξη του πολιτισμού π.χ. Μεσοποταμία, Αίγυπτος, Ινδία, Κίνα, Περσία Εγγειοβελτιωτικά έργα Εμπειρικές

Διαβάστε περισσότερα

Εξοικονόμηση νερού. Μια σύγχρονη πρόκληση εν όψει της κλιματικής αλλαγής

Εξοικονόμηση νερού. Μια σύγχρονη πρόκληση εν όψει της κλιματικής αλλαγής Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Εξοικονόμηση νερού. Μια σύγχρονη πρόκληση εν όψει της κλιματικής αλλαγής Παρασκευή, 13 Ιανουαρίου 2012 Επιτακτική η ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ. Ιωάννης Μαστοράκης - ΔΗΜΑΡΧΟΣ- Σάββατο,

ΔΗΜΟΣ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ. Ιωάννης Μαστοράκης - ΔΗΜΑΡΧΟΣ- Σάββατο, ΔΗΜΟΣ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ Ιωάννης Μαστοράκης - ΔΗΜΑΡΧΟΣ- Σάββατο, 05.11.2016 Προφίλ Δήμου Χερσονήσου, ποιοι είμαστε? Ένας από τους [24] Δήμους της Περιφέρειας Κρήτης Ο Δήμος μας αποτελείται από τέσσερις Δημοτικές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΠΜΣ «Περιβάλλον και Ανάπτυξη των Ορεινών Περιοχών» Υδατικό Περιβάλλον και Ανάπτυξη

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΠΜΣ «Περιβάλλον και Ανάπτυξη των Ορεινών Περιοχών» Υδατικό Περιβάλλον και Ανάπτυξη http://www.circleofblue.org/waternews/2010/world/water-scarcity-prompts-different-plans-to-reckon-with-energy-choke-point-in-the-u-s/ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΠΜΣ «Περιβάλλον και Ανάπτυξη των Ορεινών

Διαβάστε περισσότερα

Η χρήση ενέργειας γενικότερα είναι η βασική αιτία των κλιµατικών αλλαγών σε

Η χρήση ενέργειας γενικότερα είναι η βασική αιτία των κλιµατικών αλλαγών σε Η χρήση ενέργειας γενικότερα είναι η βασική αιτία των κλιµατικών αλλαγών σε παγκόσµιο επίπεδο. Συγχρόνως, από την χρήση ενέργειας αποβάλλονται διάφοροι ρύποι που προκαλούν προβλήµατα αέριας ρύπανσης. Οι

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία του καθηγητού Χρήστου Σ. Ζερεφού, ακαδημαϊκού Συντονιστού της ΕΜΕΚΑ

Ομιλία του καθηγητού Χρήστου Σ. Ζερεφού, ακαδημαϊκού Συντονιστού της ΕΜΕΚΑ Ομιλία του καθηγητού Χρήστου Σ. Ζερεφού, ακαδημαϊκού Συντονιστού της ΕΜΕΚΑ Οι επιμέρους μελέτες ανέδειξαν τον πλούτο των φυσικών πόρων που διαθέτει η χώρα μας αλλά και τους κινδύνους που απειλούν το φυσικό

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηµα: ιαχείριση υδατικών πόρων Θέµα: ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΑΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Βούλγαρη Χρυσούλα Ντίτορα Αφροδίτη Μάρτιος 2009

Μάθηµα: ιαχείριση υδατικών πόρων Θέµα: ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΑΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Βούλγαρη Χρυσούλα Ντίτορα Αφροδίτη Μάρτιος 2009 Μάθηµα: ιαχείριση υδατικών πόρων Θέµα: ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΑΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Βούλγαρη Χρυσούλα Ντίτορα Αφροδίτη Μάρτιος 2009 Εισαγωγή Ανάπτυξη οικισµών πάντα κοντά στο νερό αρχαία Μεσοποταµία Αίγυπτος Ινδία Πολιτισµοί

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ «ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ»

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ «ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ» ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ «ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ» ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΙΑΦΑΝΕΙΕΣ. Μαµάης Ακαδηµαϊκό έτος 2009-2010 Εαρινό Εξάµηνο Τάσεις εξάπλωσης

Διαβάστε περισσότερα

INTERREG GREECE - BULGARIA,

INTERREG GREECE - BULGARIA, Εναλλακτικές - Nέες πηγές αρδευτικού νερού Αθανάσιος Πανώρας τέως Ερευνητής ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. INTERREG GREECE - BULGARIA, BestU - Best water Use Οι διαθέσιμοι υδατικοί πόροι της Χώρας κρίνονται ως επαρκείς (μέχρι

Διαβάστε περισσότερα

Χρυσόστοµος Α. Καµπανέλλας BSc, PhD Τηλ: 00357-99578719 E-mail: kambanel@cytanet.com.cy www.hydranos.org

Χρυσόστοµος Α. Καµπανέλλας BSc, PhD Τηλ: 00357-99578719 E-mail: kambanel@cytanet.com.cy www.hydranos.org AQUA 2010 Εναλλακτικές Πηγές Νερού στη Μεσόγειο Μεσογειακό Εκθεσιακό Κέντρο (MEC Παιανία) Επαναχρησιµοποίηση «ΓΚΡΙΖΟΥ» Νερού (GreyWater GreyWater) στη Κύπρο Χρυσόστοµος Α. Καµπανέλλας BSc, PhD Τηλ: 00357-99578719

Διαβάστε περισσότερα

Παραγωγή πόσιμου νερού με Αφαλάτωση - Επιπτώσεις στο θαλάσσιο περιβάλλον. Γεώργιος Βακόνδιος Μηχανολόγος Μηχανικός Γεν.

Παραγωγή πόσιμου νερού με Αφαλάτωση - Επιπτώσεις στο θαλάσσιο περιβάλλον. Γεώργιος Βακόνδιος Μηχανολόγος Μηχανικός Γεν. Παραγωγή πόσιμου νερού με Αφαλάτωση - Επιπτώσεις στο θαλάσσιο περιβάλλον Γεώργιος Βακόνδιος Μηχανολόγος Μηχανικός Γεν. Δντής ΔΕΥΑ Σύρου Η διαχείριση νερού στη Σύρο Χαρακτηριστικά και περιορισμοί Ιδιαίτερα

Διαβάστε περισσότερα

Διερεύνηση των Επιλογών στις Χρήσεις Γης και των Δυνατοτήτων Επίτευξης των Στόχων του 2020 στη Βιοενέργεια

Διερεύνηση των Επιλογών στις Χρήσεις Γης και των Δυνατοτήτων Επίτευξης των Στόχων του 2020 στη Βιοενέργεια Διερεύνηση των Επιλογών στις Χρήσεις Γης και των Δυνατοτήτων Επίτευξης των Στόχων του 2020 στη Βιοενέργεια Βασίλης Λυχναράς (ΚΕΠΕ) Καλλιόπη Πανούτσου(Imperial College) Ελληνική Γεωργία 2012 2020: Η Αγροτική

Διαβάστε περισσότερα

Νίκος Ανδρίτσος. Συνέδριο ΙΕΝΕ, Σύρος, 20-21 Ιουνίου 2008. Τμήμα Γεωλογίας Α.Π.Θ. Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Βιομηχανίας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Νίκος Ανδρίτσος. Συνέδριο ΙΕΝΕ, Σύρος, 20-21 Ιουνίου 2008. Τμήμα Γεωλογίας Α.Π.Θ. Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Βιομηχανίας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Το Ενεργειακό Πρόβλημα των Κυκλάδων: Κρίσιμα Ερωτήματα και Προοπτικές Συνέδριο ΙΕΝΕ, Σύρος, 20-21 Ιουνίου 2008 Γεωθερμικές Εφαρμογές στις Κυκλάδες και Εφαρμογές Υψηλής Ενθαλπίας Μιχάλης Φυτίκας Τμήμα Γεωλογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ. Το νερό καλύπτει τα 4/5 του πλανήτη

ΥΔΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ. Το νερό καλύπτει τα 4/5 του πλανήτη ΥΔΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Το νερό καλύπτει τα 4/5 του πλανήτη Βασικός-αναντικατάστατος παράγοντας της ζωής κάθε μορφής και κάθε επιπέδου Συνδέεται άμεσα με τη διαμόρφωση των κλιματολογικών συνθηκών Η σύγχρονη

Διαβάστε περισσότερα

Ελλάδα Επιχειρησιακό πρόγραµµα : Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη

Ελλάδα Επιχειρησιακό πρόγραµµα : Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη MEMO/07/499 Βρυξέλλες, 26 Νοεµβρίου 2007 Ελλάδα Επιχειρησιακό πρόγραµµα 2007-2013: Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη 1. Επιχειρησιακό πρόγραµµα «Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη» 2007-2013: πρόγραµµα στο

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΔΙΕΘΝΩΣ & ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Ελπίδα Κολοκυθά- Αναπλ. καθηγήτρια Α.Π.Θ Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

«Αποστολή Νερό» Πρόγραµµα Μη Συµβατικών Υδατικών Πόρων στην Κύπρο

«Αποστολή Νερό» Πρόγραµµα Μη Συµβατικών Υδατικών Πόρων στην Κύπρο «Αποστολή Νερό» Πρόγραµµα Μη Συµβατικών Υδατικών Πόρων στην Κύπρο 2013-2015 Μαριέλα Αντωνακοπούλου, MSc. Global Water Partnership Mediterranean (GWP-Med) ΤΟ ΟΡΑΜΑ ΜΑΣ: Υδατική Ασφάλεια στον Κόσµο Επαρκές

Διαβάστε περισσότερα

ηµόσια διαβούλευση για το Σύµφωνο των ηµάρχων

ηµόσια διαβούλευση για το Σύµφωνο των ηµάρχων ηµόσια διαβούλευση για το Σύµφωνο των ηµάρχων Το «Σύµφωνο των ηµάρχων» αποτελεί µία φιλόδοξη πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δίνοντας το προβάδισµα σε πρωτοπόρους δήµους της Ευρώπης να αµβλύνουν

Διαβάστε περισσότερα

Προστατεύει το. υδάτινο περιβάλλον. Αλλάζει τη. ζωή μας. www.ypeka.gr. www.epperaa.gr

Προστατεύει το. υδάτινο περιβάλλον. Αλλάζει τη. ζωή μας. www.ypeka.gr. www.epperaa.gr Προστατεύει το υδάτινο περιβάλλον Αλλάζει τη ζωή μας www.epperaa.gr www.ypeka.gr Το ΕΠΠΕΡΑΑ προστατεύει το Υδάτινο περιβάλλον βελτιώνει την Ποιότητα της Ζωής μας Ε.Π. «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη»

Διαβάστε περισσότερα

Το νερό βρίσκεται παντού. Αλλού φαίνεται...

Το νερό βρίσκεται παντού. Αλλού φαίνεται... Υδατικοί Πόροι Το νερό βρίσκεται παντού. Αλλού φαίνεται... και αλλού όχι Οι ανάγκες όλων των οργανισμών σε νερό, καθώς και οι ιδιότητές του, το καθιστούν απαραίτητο για τη ζωή Οι ιδιότητες του νερού Πυκνότητα

Διαβάστε περισσότερα

κάποτε... σήμερα... ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ: ποιος ρυπαίνει; η βιομηχανία ήταν ο βασικός χρήστης ενέργειας και κύριος τομέας ενεργειακής κατανάλωσης

κάποτε... σήμερα... ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ: ποιος ρυπαίνει; η βιομηχανία ήταν ο βασικός χρήστης ενέργειας και κύριος τομέας ενεργειακής κατανάλωσης ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΚΤΗΡΙΟ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ: ποιος ρυπαίνει; κάποτε... η βιομηχανία ήταν ο βασικός χρήστης ενέργειας και κύριος τομέας ενεργειακής κατανάλωσης σήμερα... σήμερα ΚΤΗΡΙΑΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ: σημαντικός ρυπαντής

Διαβάστε περισσότερα

Κώστας Κωνσταντίνου Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης

Κώστας Κωνσταντίνου Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης Έρευνες για τεχνητό εμπλουτισμό των υπόγειων νερών της Κύπρου με νερό τριτοβάθμιας επεξεργασίας (παραδείγματα από Λεμεσό και Κοκκινοχώρια) Κώστας Κωνσταντίνου Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης Υπουργείο Γεωργίας,

Διαβάστε περισσότερα

Η αγροτική Βιομάζα και οι δυνατότητες αξιοποίησής της στην Ελλάδα. Αντώνης Γερασίμου Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρίας Ανάπτυξης Βιομάζας

Η αγροτική Βιομάζα και οι δυνατότητες αξιοποίησής της στην Ελλάδα. Αντώνης Γερασίμου Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρίας Ανάπτυξης Βιομάζας Η αγροτική Βιομάζα και οι δυνατότητες αξιοποίησής της στην Ελλάδα Αντώνης Γερασίμου Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρίας Ανάπτυξης Βιομάζας 1 Η ΕΛΕΑΒΙΟΜ και ο ρόλος της Η Ελληνική Εταιρία (Σύνδεσμος) Ανάπτυξης

Διαβάστε περισσότερα

Οι Υδατικοί Πόροι στη Μινωική Περίοδο

Οι Υδατικοί Πόροι στη Μινωική Περίοδο 1 Οι Υδατικοί Πόροι στη Μινωική Περίοδο Α. Αγγελάκης και Γ. Σαββάκη Εισαγωγή Παρ' όλο που λίγα είναι γνωστά για την προµινωική εποχή, σοβαρές ιστορικές, αρχαιολογικές και άλλες αποδείξεις παραπέµπουν σε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΜΙΚΡΟΚΟΣΚΙΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΥΓΡΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥΣ ΣΕ ΜΙΚΡΟΥΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥΣ

ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΜΙΚΡΟΚΟΣΚΙΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΥΓΡΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥΣ ΣΕ ΜΙΚΡΟΥΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΜΙΚΡΟΚΟΣΚΙΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΥΓΡΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥΣ ΣΕ ΜΙΚΡΟΥΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥΣ Δρ. Πέτρος Γκίκας Αν. Καθηγητής Εργαστήριο Σχεδιασμού Περιβαλλοντικών

Διαβάστε περισσότερα

«Βιοκαύσιμα και περιβάλλον σε όλο τον κύκλο ζωής»

«Βιοκαύσιμα και περιβάλλον σε όλο τον κύκλο ζωής» «Βιοκαύσιμα και περιβάλλον σε όλο τον κύκλο ζωής» Δρ Γιώργος Αγερίδης Μηχανολόγος Μηχανικός Μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής του Ecocity Υπεύθυνος της Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών & Διαχείρισης του

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της βιομάζας για την ανάπτυξη της Ελληνικής οικονομίας

Ο ρόλος της βιομάζας για την ανάπτυξη της Ελληνικής οικονομίας 4η Ενότητα: «Βιοκαύσιμα 2ης Γενιάς» Ο ρόλος της βιομάζας για την ανάπτυξη της Ελληνικής οικονομίας Αντώνης Γερασίμου Πρόεδρος Δ.Σ. Ελληνικής Εταιρείας Βιοµάζας ΕΛ.Ε.Α.ΒΙΟΜ ΒΙΟΜΑΖΑ Η αδικημένη μορφή ΑΠΕ

Διαβάστε περισσότερα

Situation, potential & prospects for waste water management in Greece

Situation, potential & prospects for waste water management in Greece Situation, potential & prospects for waste water management in Greece Dr. Ing. V. Bili MINISTRY OF ENVIRONMENT & ENERGY Special Secretariat for Water Thessaloniki, 10. October 2017 SPECIAL SECRETARIAT

Διαβάστε περισσότερα

Όσα υγρά απόβλητα μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν, πρέπει να υποστούν

Όσα υγρά απόβλητα μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν, πρέπει να υποστούν 7. Επαναχρησιμοποίηση νερού στο δήμο μας! Όσα υγρά απόβλητα μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν, πρέπει να υποστούν επεξεργασία πριν την επανάχρησή τους. Ο βαθμός επεξεργασίας εξαρτάται από την χρήση για την

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΜΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΥΦΑΛΜΥΡΩΣΗΣ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ

ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΜΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΥΦΑΛΜΥΡΩΣΗΣ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΜΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΥΦΑΛΜΥΡΩΣΗΣ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Χ. ΓΑΛΑΖΟΥΛΑΣ: ΓΕΩΛΟΓΟΣ,

Διαβάστε περισσότερα

ΓΣΕΕ-GREENPEACE-ATTAC Ελλάς

ΓΣΕΕ-GREENPEACE-ATTAC Ελλάς ΓΣΕΕ-GREENPEACE-ATTAC Ελλάς Το Πρωτόκολλο του Κιότο Μια πρόκληση για την ανάπτυξη και την απασχόληση «Από το Ρίο στο Γιοχάνεσµπουργκ και πέρα από το Κιότο. Ποιο µέλλον για τον Πλανήτη;» ρ Μιχαήλ Μοδινός

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ. Αγγελική Καλλία Αντωνίου Δρ. Νομικής, Δικηγόρος, info@kallialaw.gr

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ. Αγγελική Καλλία Αντωνίου Δρ. Νομικής, Δικηγόρος, info@kallialaw.gr ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ Αγγελική Καλλία Αντωνίου Δρ. Νομικής, Δικηγόρος, info@kallialaw.gr 7 ο Πρόγραμμα Δράσης της Ε. Επιτροπής 2014-2020 ΖΟΥΜΕ ΜΕ ΕΥΗΜΕΡΙΑ ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ

Διαβάστε περισσότερα

Κλιματική Αλλαγή και Επιπτώσεις στην Περιοχή μας

Κλιματική Αλλαγή και Επιπτώσεις στην Περιοχή μας Ε.ΠΕ.ΧΗ.ΔΙ. University of Crete Κλιματική Αλλαγή και Επιπτώσεις στην Περιοχή μας Καθ. Μαρία Κανακίδου Εργαστήριο Περιβαλλοντικών Χημικών Διεργασιών Τμήμα Χημείας, Πανεπιστήμιο Κρήτης mariak@uoc.gr Ημερίδα

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΑΤΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΝΕΟΥ ΔΗΜΟΥ ΣΑΡΩΝΙΚΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ

ΥΔΑΤΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΝΕΟΥ ΔΗΜΟΥ ΣΑΡΩΝΙΚΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ ΥΔΑΤΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΝΕΟΥ ΔΗΜΟΥ ΣΑΡΩΝΙΚΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ Εισήγηση ΓΙΑΝΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΚΗ Ομότιμος Καθηγητής Ε.Μ.Πολυτεχνείου ΕΙΣΑΓΩΓΗ ``Πηγή `` Ζωής, ΝΕΡΟ Κανένα έμβιο ον δεν επιβιώνει χωρίς αυτό Δεν νοείται ανάπτυξη χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

Υδατικοί πόροι Ν. Αιτωλοακαρνανίας: Πηγή καθαρής ενέργειας

Υδατικοί πόροι Ν. Αιτωλοακαρνανίας: Πηγή καθαρής ενέργειας «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ», ΑΘΗΝΑ, 12-14 Δεκεμβρίου 2012 Υδατικοί πόροι Ν. Αιτωλοακαρνανίας: Πηγή καθαρής ενέργειας Ακράτος Χρήστος Λέκτορας ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Φαινόµενο του Θερµοκηπίου

Φαινόµενο του Θερµοκηπίου Φαινόµενο του Θερµοκηπίου Αλεξάνδρου Αλέξανδρος, Κυριάκου Λίντα, Παυλίδης Ονήσιλος, Χαραλάµπους Εύη, Χρίστου ρόσος Φαινόµενο του θερµοκηπίου Ανακαλύφθηκε το 1824 από τον Γάλλο µαθηµατικό Fourier J. (1768)

Διαβάστε περισσότερα

Η συµβολή των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας στην επίτευξη Ενεργειακού Πολιτισµού

Η συµβολή των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας στην επίτευξη Ενεργειακού Πολιτισµού Η συµβολή των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας στην επίτευξη Ενεργειακού Πολιτισµού ρ. Ηλίας Κούτσικος, Φυσικός - Γεωφυσικός Πάρεδρος Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ιδάσκων Πανεπιστηµίου Αθηνών Ε ι σ α γ ω γ ή...

Διαβάστε περισσότερα

Έργα Υποδομών: μπορούμε να συμβάλουμε στην επιτυχή σύζευξή τους με το «αστικό» περιβάλλον και την αειφορία;

Έργα Υποδομών: μπορούμε να συμβάλουμε στην επιτυχή σύζευξή τους με το «αστικό» περιβάλλον και την αειφορία; Διεπιστημονική προσέγγιση στα ΕΡΓΑ ΥΠΟΔΟΜΩΝ :Τεχνολογία, Περιβάλλον, Πολιτισμός Έργα Υποδομών: μπορούμε να συμβάλουμε στην επιτυχή σύζευξή τους με το «αστικό» περιβάλλον και την αειφορία; Κλειώ Αξαρλή,

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΑΕΡΙΟ. Αναξιοποίητος Ενεργειακός Αγροτικός Πλούτος στην Ελλάδα Η Ενέργεια του Μέλλοντος?

ΒΙΟΑΕΡΙΟ. Αναξιοποίητος Ενεργειακός Αγροτικός Πλούτος στην Ελλάδα Η Ενέργεια του Μέλλοντος? Karl Str. 1/1 7373 Esslingen Germany Phone: +49 (711) 932583 Fax: +49 (3222) 11447 info@ingrees.com www.ingrees.com ΒΙΟΑΕΡΙΟ Αναξιοποίητος Ενεργειακός Αγροτικός Πλούτος στην Ελλάδα Η Ενέργεια του Μέλλοντος?

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Επιστήμη

Περιβαλλοντική Επιστήμη Περιβαλλοντική Επιστήμη ΥΔΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Μέρος 1ο Αικατερίνη Ι. Χαραλάμπους, Καθηγήτρια ΕΜΠ Άδεια Χρήσης Το παρόν υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons και δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του Έργου

Διαβάστε περισσότερα

Είναι μια καταγραφή/υπολογισμός των ποσοτήτων

Είναι μια καταγραφή/υπολογισμός των ποσοτήτων Απογραφές Εκπομπών: α) Γενικά, β) Ειδικά για τις ανάγκες απογραφής CO 2 σε αστική περιοχή Θεόδωρος Ζαχαριάδης Τμήμα Επιστήμης & Τεχνολογίας Περιβάλλοντος Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου τηλ. 25 002304,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α. ΔΗΛΩΣΗ ΥΠΑΓΩΓΗΣ ΣΕ ΠΡΟΤΥΠΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ (Π.Π.Δ.) ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ Β της ΥΑ 1958/2012 (ΦΕΚ 21 Β ), όπως ισχύει

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α. ΔΗΛΩΣΗ ΥΠΑΓΩΓΗΣ ΣΕ ΠΡΟΤΥΠΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ (Π.Π.Δ.) ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ Β της ΥΑ 1958/2012 (ΦΕΚ 21 Β ), όπως ισχύει ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α ΔΗΛΩΣΗ ΥΠΑΓΩΓΗΣ ΣΕ ΠΡΟΤΥΠΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ (Π.Π.Δ.) ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ Β της ΥΑ 1958/2012 (ΦΕΚ 21 Β ), όπως ισχύει Α. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Α.1 Στοιχεία δραστηριότητας Α.1.1

Διαβάστε περισσότερα

Ορισμοί και βασικές έννοιες της αβαθούς γεωθερμίας Συστήματα αβαθούς γεωθερμίας

Ορισμοί και βασικές έννοιες της αβαθούς γεωθερμίας Συστήματα αβαθούς γεωθερμίας Ορισμοί και βασικές έννοιες της αβαθούς γεωθερμίας Συστήματα Ενότητες: 1.1 Η παροχή θερμικής ενέργειας στα κτίρια 1.2 Τα συστήματα της σε ευρωπαϊκό & τοπικό επίπεδο 1.3 Το δυναμικό των συστημάτων της 1.1

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ 1 Ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΑΡΔΙΤΣΑ 9 &10 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 Τσαντήλας Χρίστος, Ευαγγέλου Ελευθέριος Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός ΔΗΜΗΤΡΑ, Γενική Διεύθυνση

Διαβάστε περισσότερα

Προγράμμα Συλλογής. Όμβριων Υδάτων ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΑ ΚΥΘΗΡΑ: Η συμβολή του. Προγράμματος Συλλογής. Όμβριων Υδάτων

Προγράμμα Συλλογής. Όμβριων Υδάτων ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΑ ΚΥΘΗΡΑ: Η συμβολή του. Προγράμματος Συλλογής. Όμβριων Υδάτων ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΑ ΚΥΘΗΡΑ: Προγράμμα Συλλογής Η συμβολή του Όμβριων Υδάτων Προγράμματος Συλλογής Όμβριων Υδάτων Μαριέλα Αντωνακοπούλου Global Water Partnership Mediterranean (GWP-Med) Μαριέλα Αντωνακοπούλου Global

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΡΥΠΑΝΣΗΣ. Ι ΑΣΚΟΥΣΑ : ρ. Μαρία Π. Θεοδωροπούλου

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΡΥΠΑΝΣΗΣ. Ι ΑΣΚΟΥΣΑ : ρ. Μαρία Π. Θεοδωροπούλου ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΡΥΠΑΝΣΗΣ Ι ΑΣΚΟΥΣΑ : ρ. Μαρία Π. Θεοδωροπούλου ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ξέφρενη ανάπτυξη της τεχνολογίας την τελευταία πεντηκονταετία είχε και έχει σαν επακόλουθο εκτεταµένες οικολογικές καταστροφές που προέρχονται

Διαβάστε περισσότερα

BeWater. Τί γνωρίζουμε σχετικά με την λεκάνη απορροής του Πεδιαίου;

BeWater. Τί γνωρίζουμε σχετικά με την λεκάνη απορροής του Πεδιαίου; BeWater Τί γνωρίζουμε σχετικά με την λεκάνη απορροής του Πεδιαίου; Adriana Bruggeman, Corrado Camera, Elias Giannakis, Christos Zoumides & Katerina Charalambous Λεκάνη απορροής Πεδιαίου Κατάντη Αστική

Διαβάστε περισσότερα

Το σήμερα και το αύριο της αξιοποίησης βιομάζας στην ελληνική πραγματικότητα. Αντώνιος Ε. Γερασίμου Πρόεδρος ΕΛΕΑΒΙΟΜ

Το σήμερα και το αύριο της αξιοποίησης βιομάζας στην ελληνική πραγματικότητα. Αντώνιος Ε. Γερασίμου Πρόεδρος ΕΛΕΑΒΙΟΜ Το σήμερα και το αύριο της αξιοποίησης βιομάζας στην ελληνική πραγματικότητα Αντώνιος Ε. Γερασίμου Πρόεδρος ΕΛΕΑΒΙΟΜ 1 2 Η ΕΛΕΑΒΙΟΜ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ Η Ελληνική Εταιρεία Ανάπτυξης Βιομάζας (ΕΛΕΑΒΙΟΜ) είναι

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές Οικολογίας και Περιβαλλοντικής Χηµείας

Αρχές Οικολογίας και Περιβαλλοντικής Χηµείας Αρχές Οικολογίας και Περιβαλλοντικής Χηµείας Ανθρωπογενής κλιµατική αλλαγή -Ερηµοποίηση Νίκος Μαµάσης Τοµέας Υδατικών Πόρων Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Αθήνα 2014 ιακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή

Διαβάστε περισσότερα

Ταµιευτήρας Πλαστήρα

Ταµιευτήρας Πλαστήρα Ταµιευτήρας Πλαστήρα Σύντοµο ιστορικό Ηλίµνη δηµιουργήθηκε µετηνκατασκευήτουφράγµατος Πλαστήρα στα τέλη της δεκαετίας του 1950. Η πλήρωση του ταµιευτήρα ξεκίνησε το 1959. Ο ποταµός στον οποίοκατασκευάστηκετοφράγµα

Διαβάστε περισσότερα

Είναι Σημαντική η Ποιότητα του Νερού στα Ξενοδοχεία??

Είναι Σημαντική η Ποιότητα του Νερού στα Ξενοδοχεία?? Είναι Σημαντική η Ποιότητα του Νερού στα Ξενοδοχεία?? Αφορμή για τον παρόν κείμενο αποτέλεσε η προ ημερών επικοινωνία μας με κορυφαίο παράγοντα της Ελληνικής Τουριστικής αγοράς στην χώρα μας και πελάτη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΗΓΗΣΗ Μόνιµης Επιτροπής Ενέργειας του ΤΕΕ για την Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

ΕΙΣΗΓΗΣΗ Μόνιµης Επιτροπής Ενέργειας του ΤΕΕ για την Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ ΕΙΣΗΓΗΣΗ Μόνιµης Επιτροπής Ενέργειας του ΤΕΕ για την Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ Χανιά, 22 και 23 Μαΐου 2009 1.

Διαβάστε περισσότερα

Καλές πρακτικές διαχείρισης υδάτινων πόρων

Καλές πρακτικές διαχείρισης υδάτινων πόρων ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΑ ΚΥΘΗΡΑ: Καλές πρακτικές διαχείρισης υδάτινων πόρων Η συμβολή του Προγράμματος Συλλογής Όμβριων Υδάτων Μαριέλα Αντωνακοπούλου Global Water Partnership Mediterranean (GWP-Med) Μαριέλα Αντωνακοπούλου

Διαβάστε περισσότερα

«Αποθήκευση Ενέργειας στο Ελληνικό Ενεργειακό Σύστημα και στα ΜΔΝ»

«Αποθήκευση Ενέργειας στο Ελληνικό Ενεργειακό Σύστημα και στα ΜΔΝ» «Αποθήκευση Ενέργειας στο Ελληνικό Ενεργειακό Σύστημα και στα ΜΔΝ» ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΦΟΡΟΥΜ «Επενδύοντας στην Πράσινη Ενέργεια: Αποθήκευση-Διασυνδέσεις-Νέα Έργα ΑΠΕ» 15 Ιουλίου 2019 Ι. Χατζηβασιλειάδης,

Διαβάστε περισσότερα

Η εταιρεία Η TEMAK Συστημάτων Επεξεργασίας Νερού

Η εταιρεία Η TEMAK Συστημάτων Επεξεργασίας Νερού Η εταιρεία Η TEMAK είναι Ελληνική εταιρεία και ιδρύθηκε το 1972 έχοντας ως αντικείμενο τη μελέτη, το σχεδιασμό και τη κατασκευή Συστημάτων Επεξεργασίας Νερού Η εταιρεία Πιστοποίηση ISO 9001:2008 Production

Διαβάστε περισσότερα

Μ.Α.Μιµίκου Καθηγήτρια ΕΜΠ

Μ.Α.Μιµίκου Καθηγήτρια ΕΜΠ ΠΜΣ: ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Α µέρος Μ.Α.Μιµίκου Καθηγήτρια ΕΜΠ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ Α ΜΕΡΟΥΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑ I ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Έννοια και συνιστώσες της ιαχείρισης

Διαβάστε περισσότερα

«Αστικά ποτάμια & βασικές υδατικές υποδομές των πόλεων: Λάρισα & Δ.Ε.Υ.Α.Λ.»

«Αστικά ποτάμια & βασικές υδατικές υποδομές των πόλεων: Λάρισα & Δ.Ε.Υ.Α.Λ.» «Αστικά ποτάμια & βασικές υδατικές υποδομές των πόλεων: Λάρισα & Δ.Ε.Υ.Α.Λ.» ΑΡΓΥΡΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Δ.Ε.Υ.Α.Λ. «Αστικά ποτάμια: Επαναπροσδιορίζοντας τη σχέση της φύσης

Διαβάστε περισσότερα

e-newsletter Περιεχόμενα - ΚΤΙΡΙΑ ΜΗΔΕΝΙΚΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΑΝΘΡΑΚΑ ΚΑΙ ΟΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟ ΣΚΟΠΟ ΑΥΤΟ

e-newsletter Περιεχόμενα - ΚΤΙΡΙΑ ΜΗΔΕΝΙΚΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΑΝΘΡΑΚΑ ΚΑΙ ΟΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟ ΣΚΟΠΟ ΑΥΤΟ July 2017 ΜΑΙΧ +302821035020 Tεύχος 4 Ιωάννης Βουρδουμπάς, Επιστημονικός υπεύθυνος του έργου ZEROCO2 Γεώργιος Αγγελάκης, Υπεύθυνος διαχείρισης του έργου ZEROCO2 Ιστοσελίδα του έργου: www.interregeurope.eu/zeroco2

Διαβάστε περισσότερα

THE GREEN RECYCLE RIGHT. Αποστολή µας: ο σωστός τρόπος. ανακύκλωσης µπαταριών µολύβδου - οξέως.

THE GREEN RECYCLE RIGHT. Αποστολή µας: ο σωστός τρόπος. ανακύκλωσης µπαταριών µολύβδου - οξέως. THE Αποστολή µας: ο σωστός τρόπος ανακύκλωσης µπαταριών µολύβδου - οξέως. powered by To Green Mission...αποτελεί µία «πράσινη αποστολή» δεκάδων επιχειρήσεων από διάφορους επιχειρηµατικούς κλάδους, που

Διαβάστε περισσότερα

Αικ. Καρυώτη 1.2. & Ν. Γ. Δαναλάτος 1

Αικ. Καρυώτη 1.2. & Ν. Γ. Δαναλάτος 1 ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΗΝΕΙΟΣ ΠΟΤΑΜΟΣ πηγή ζωής & ανάπτυξης στη Θεσσαλία Βελτιστοποίηση παραγωγής καλαμποκιού στη Θεσσαλία: αποτελέσματα εφαρμογής χλωρής λίπανσης με μπιζέλι σε πλήρη και μειωμένη στάγδην άρδευση

Διαβάστε περισσότερα

Συνολικός Προϋπολογισμός: Χρηματοδότηση Ευρωπαϊκής Ένωσης: Ελλάδα Ισπανία. Ιταλία

Συνολικός Προϋπολογισμός: Χρηματοδότηση Ευρωπαϊκής Ένωσης: Ελλάδα Ισπανία. Ιταλία 2009 2012 Συνολικός Προϋπολογισμός: 1.664.986 Χρηματοδότηση Ευρωπαϊκής Ένωσης: 802.936 Ελλάδα Ισπανία Ιταλία Η παρουσίαση Η κατάσταση στην Ελλάδα Τι κάνουν στην Ισπανία Τι κάνουν στην Ιταλία Τι θα μπορούσαμε

Διαβάστε περισσότερα

Ποιότητα αρδευτικών πόρων της καλλιέργειας ελιάς (περίπτωση ΝΗΛΕΑΣ, 2011 και 2013)

Ποιότητα αρδευτικών πόρων της καλλιέργειας ελιάς (περίπτωση ΝΗΛΕΑΣ, 2011 και 2013) ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΑΕΙΦΟΡΑ ΑΓΡΟ- ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟΥ ΕΛΑΙΩΝΑ Χρονική Διάρκεια: Οκτώβριος 2010 Ιούνιος 2014 Προϋπολογισμός:

Διαβάστε περισσότερα

Περιφερειακός Σχεδιασµός. για την Ενέργεια στην Κρήτη

Περιφερειακός Σχεδιασµός. για την Ενέργεια στην Κρήτη Τεχνολογίες και Εφαρµογές Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας στην Κρήτη Τεχνικό Επιµελητήριο Ελλάδας Περιφερειακό Τµήµα υτ. Κρήτης 22-23 Μαΐου 2009, Χανιά Περιφερειακός Σχεδιασµός για την Ενέργεια στην Κρήτη

Διαβάστε περισσότερα

[ 1 ] την εφαρμογή συγκεκριμένων περιβαλλοντικών

[ 1 ] την εφαρμογή συγκεκριμένων περιβαλλοντικών [ 1 ] [ 1 ] Υδροηλεκτρικός Σταθμός Κρεμαστών - Ποταμός Αχελώος - Ταμιευτήρας >> H Περιβαλλοντική Στρατηγική της ΔΕΗ είναι ευθυγραμμισμένη με τους στόχους της ενεργειακής πολιτικής της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΜΟΝΑΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΥΡΟΚΟΜΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ MBR (Membrane Bio Reactor)

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΜΟΝΑΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΥΡΟΚΟΜΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ MBR (Membrane Bio Reactor) ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΜΟΝΑΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΥΡΟΚΟΜΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ MBR (Membrane Bio Reactor) Τα υγρά απόβλητα μονάδων επεξεργασίας τυροκομικών προϊόντων περιέχουν υψηλό οργανικό

Διαβάστε περισσότερα

4 ο ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ:

4 ο ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ: 4 ο ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ: Με ποιους τρόπους συμβάλει ο βιοκλιματικός σχεδιασμός των κτιρίων, στην βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ανθρώπων. Ομάδα Εργασίας : Αλεξόπουλος Πέτρος, Δημαρά Κατερίνα, Καλεμάκη

Διαβάστε περισσότερα

Χρήση υποβαθμισμένων νερών στη γεωργία

Χρήση υποβαθμισμένων νερών στη γεωργία ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ «ΔΗΜΗΤΡΑ» Χρήση υποβαθμισμένων νερών στη γεωργία Γεώργιος Ψαρράς ΕΛΓΟ «ΔΗΜΗΤΡΑ» Ινστιτούτο Ελιάς & Υποτροπικών Φυτών Χανίων Εσπερίδα:

Διαβάστε περισσότερα

EΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

EΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ EΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 1999 2004 Επιτροπή Περιβάλλοντος, ηµόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών 14 Μαϊου 2002 ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ 2001/0265(COD) ΣΧΕ ΙΟ ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΗΣ/ΕΚΘΕΣΗΣ της Επιτροπής Περιβάλλοντος, ηµόσιας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΑΡΧΗ ΗΝ Η ΕΝΕΡΓΕΙΑ. Παναγιώτης Α. Σίσκος Καθηγητής Χηµείας Περιβάλλοντος Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών

ΕΝΑΡΧΗ ΗΝ Η ΕΝΕΡΓΕΙΑ. Παναγιώτης Α. Σίσκος Καθηγητής Χηµείας Περιβάλλοντος Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών ΕΝΑΡΧΗ ΗΝ Η ΕΝΕΡΓΕΙΑ Παναγιώτης Α. Σίσκος Καθηγητής Χηµείας Περιβάλλοντος Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Σώµα Οµότιµων Καθηγητών, Αθήνα, 14.03.2011 1 Περιεχόµενα 1 Εισαγωγικά 3 Ενέργεια 4

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΕΩΣ ΤΟ 2050 (WETO-H2)

ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΕΩΣ ΤΟ 2050 (WETO-H2) ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΕΩΣ ΤΟ 2050 (WETO-H2) ΒΑΣΙΚΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ Στο πλαίσιο της µελέτης WETO-H2 εκπονήθηκε σενάριο προβλέψεων και προβολών αναφοράς για το παγκόσµιο σύστηµα ενέργειας

Διαβάστε περισσότερα

Επίκουρος Καθηγητής Π. Μελίδης

Επίκουρος Καθηγητής Π. Μελίδης Χαρακτηριστικά υγρών αποβλήτων Επίκουρος Καθηγητής Π. Μελίδης Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος Εργαστήριο Διαχείρισης και Τεχνολογίας Υγρών Αποβλήτων Τα υγρά απόβλητα μπορεί να προέλθουν από : Ανθρώπινα απόβλητα

Διαβάστε περισσότερα

H ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ Γεωργία είναι το σύνολο των δραστηριοτήτων που σχετίζονται µε την καλλιέργεια του εδάφους της γης µε σκοπό την παραγωγή φυτ

H ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ Γεωργία είναι το σύνολο των δραστηριοτήτων που σχετίζονται µε την καλλιέργεια του εδάφους της γης µε σκοπό την παραγωγή φυτ ΗΓΕΩΡΓΙΚΗΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΒΙΩΣΙΜΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΛΑΜΠΡΙΝΗ ΚΑΡΑΣΑΒΒΑ Α 2 H ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ Γεωργία είναι το σύνολο των δραστηριοτήτων που σχετίζονται µε την καλλιέργεια του εδάφους της γης µε σκοπό την παραγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Σκοπός «η θέσπιση πλαισίου για την προστασία των επιφανειακών και των υπόγειων υδάτων».

Σκοπός «η θέσπιση πλαισίου για την προστασία των επιφανειακών και των υπόγειων υδάτων». ΗΜΕΡΙΔΑ ΜΕ ΘΕΜΑ: «Κλιματική Αλλαγή, επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία. Ενσωμάτωση Γνώσης και Εφαρμογή πολιτικών προσαρμογής στην τοπική αυτοδιοίκηση» Δρ. Ιωάννης Ματιάτος Υδρογεωλόγος, Επιστημονικός

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΓΡΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ. Ν.Β. Παρανυχιανάκης

ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΓΡΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ. Ν.Β. Παρανυχιανάκης ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΓΡΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ Ν.Β. Παρανυχιανάκης Εργ. Γεωργικής Μηχανικής, Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος, Πολυτεχνείο Κρήτης, 73100 Χανιά Περιβαλλοντική Διαχείριση σε Αγροτοβιομηχανικές

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ Περιφέρεια Κρήτης Περιφερειακή Ενότητα Χανίων Δ/νση Ανάπτυξης Πολυτεχνείο Κρήτης Σχολή Μηχανικών Περιβάλλοντος ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ Αδειοδότηση Όροι και προϋποθέσεις για την διάθεση των υγρών αποβλήτων

Διαβάστε περισσότερα

Χρήση σύγχρονων εργαλείων περιβαλλοντικής και ενεργειακής αξιολόγησης: H περίπτωση της καλλιέργειας της φιστικιάς στην Αίγινα

Χρήση σύγχρονων εργαλείων περιβαλλοντικής και ενεργειακής αξιολόγησης: H περίπτωση της καλλιέργειας της φιστικιάς στην Αίγινα AGROSTRAT Ημερίδα, 20 Σεπτεμβρίου 2014, Αίγινα Χρήση σύγχρονων εργαλείων περιβαλλοντικής και ενεργειακής αξιολόγησης: H περίπτωση της καλλιέργειας της φιστικιάς στην Αίγινα Καθ. Κ. Κομνίτσας Δρ. Γ. Μπάρτζας

Διαβάστε περισσότερα

Πολυτεχνείο Κρήτης. Θ. Τσούτσος, Α. Καλογεράκης. Τµήµα Μηχανικών Περιβάλλοντος. Η περίπτωση του Βιοντίζελ. (ReSEL)

Πολυτεχνείο Κρήτης. Θ. Τσούτσος, Α. Καλογεράκης. Τµήµα Μηχανικών Περιβάλλοντος. Η περίπτωση του Βιοντίζελ. (ReSEL) Πολυτεχνείο Κρήτης Τµήµα Μηχανικών Περιβάλλοντος Εργαστήριο Ανανεώσιµων & Βιώσιµων Πηγών Ενέργειας (ReSEL) Ενέργεια από Βιοκαύσιµα & Περιβάλλον: Η περίπτωση του Βιοντίζελ Θ. Τσούτσος, Α. Καλογεράκης ιηµερίδα:

Διαβάστε περισσότερα

Στρατηγική και δράσεις της ΕΕ για την βιοενέργεια

Στρατηγική και δράσεις της ΕΕ για την βιοενέργεια ιηµερίδα ΤΕΕ/ΤΚΜ «Τα βιοκαύσιµα κι ο αναπτυξιακός τους ρόλος για την βιοµηχανία και τον αγροτικό τοµέα» Θεσσαλονίκη, 3&4 Νοεµβρίου 2006 Στρατηγική και δράσεις της ΕΕ για την βιοενέργεια Λ. Γούτα Επιστηµονική

Διαβάστε περισσότερα

Θέρμανση θερμοκηπίων με τη χρήση αβαθούς γεωθερμίας γεωθερμικές αντλίες θερμότητας

Θέρμανση θερμοκηπίων με τη χρήση αβαθούς γεωθερμίας γεωθερμικές αντλίες θερμότητας Θέρμανση θερμοκηπίων με τη χρήση αβαθούς γεωθερμίας γεωθερμικές αντλίες θερμότητας Η θερμοκρασία του εδάφους είναι ψηλότερη από την ατμοσφαιρική κατά τη χειμερινή περίοδο, χαμηλότερη κατά την καλοκαιρινή

Διαβάστε περισσότερα