Θεματική ενότητα: Ενεργειακή αναβάθμιση υφιστάμενων κτιρίων

Transcript

1 Συνέδριο ARENEP 2011: Αρχιτεκτονική, Ενέργεια & Περιβάλλον στα κτίρια και τις πόλεις (Μέγαρο Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο Αθηνών (Μέγαρο Μουσικής), 3 4 Μαΐου 2011). Θεματική ενότητα: Ενεργειακή αναβάθμιση υφιστάμενων κτιρίων Θέμα: ΣΥΝΘΕΤΟΝΤΑΣ ΤΗ ΜΟΡΦΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ (η περίπτωση του Μετρό της Αθήνας). Δημήτριος Β. Μπάτσος, (υποψήφιος) Διδάκτωρ, ΕΜΠ Ιωάννης Τζουβαδάκης, Επικ. Καθηγητής, ΕΜΠ Αλεξάνδρα Σωτηροπούλου, Επικ. Καθηγήτρια, ΕΜΠ Αθανάσιος Στάμος, ΕΕΔΙΠ, ΕΜΠ Περίληψη H θέση των Σταθμών σε σχέση με την επιφάνεια του εδάφους, τους καθιστά μεν προστατευόμενους από καιρικές μεταβολές, αλλά από την άλλη, δεν επιτρέπει την κατά το δυνατόν μεγαλύτερη εκμετάλλευση της ηλιακής ακτινοβολίας, που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη χρήση των παθητικών συστημάτων. Καλύτερη εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας επιτυγχάνεται στους σταθμούς που βρίσκονται έξω από το κέντρο της πόλης, σε περιοχές που υπάρχει διαθέσιμος χώρος ώστε να έχουν επαφή με την επιφάνεια. Από τους σταθμούς της Νέας γενιάς αρχίζουν να ξεχωρίζουν κάποιοι που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν πρωτοπόροι, για τους επόμενους που έρχονται. Είναι βέβαια γεγονός ότι η οικολογική δόμηση είναι κυρίως αποτέλεσμα μιας ολοκληρωμένης και πολύπλοκης σύνθεσης, που λαμβάνει υπόψη της ένα μεγάλο σύνολο παραμέτρων, όπως την τοπογραφία των οικοπέδων, το έδαφος, το μικροκλίμα, τον προσανατολισμό των κατασκευών, τη σωστή επιλογή των ανοιγμάτων, τη μελέτη του κελύφους, και την επιλογή των κατάλληλων υλικών. Μια κατασκευή δεν είναι πλέον ένα άθροισμα ετερόκλητων στοιχείων, αλλά ένα ολοκληρωμένο κύτταρο για την πόλη και τον χρήστη. Επομένως, οι σύγχρονες ανάγκες περιστολής κατανάλωσης ενέργειας έχουν ως αποτέλεσμα τον ορθολογικό σχεδιασμό των νέων σταθμών με βάση βιοκλιματικά κριτήρια (είσοδος της ηλιακής ακτινοβολίας στους υπόσκαφους σταθμούς του Μετρό, είτε με φωτοσωλήνες (Μόναχο), είτε ανοίγοντας μέρος της οροφής του κελύφους των σταθμών προς τον ουρανό, είτε με εκτεταμένες ή σημειακές κατασκευές τύπου «coure anglaise στις επιμήκεις πλευρές των σταθμών παίζοντας με τις στάθμες του εδάφους, που γειτνιάζει με το έργο). Ο σωστός λοιπόν ενεργειακός σχεδιασμός τους, τόσο από λειτουργικής όσο και από ενεργειακής απόψεως κρίνεται σήμερα παραπάνω από αναγκαίος. Βέβαια, στο Σύστημα Μετρό πέραν του υπόγειου έργου, υπάρχουν και οι απαραίτητες εκτεταμένες υπαίθριες εγκαταστάσεις, απαραίτητες για την λειτουργία του Συστήματος, και οι οποίες δεσπόζουν στη πόλη, συνθέτοντας τη μορφή της. Η παρούσα εισήγηση έρχεται να προτείνει λύσεις αξιοποίησης της θερμικής ενέργειας με Φ/Β σε συνδυασμό με τον υφιστάμενο εξοπλισμό των Σταθμών 20/0,4 KV, στις εγκαταστάσεις της ΑΜΕΛ, κάνουν την επένδυση Φ/Β τεχνικά εφικτή, οικονομικά ελκυστική που αναβαθμίζει, μετασχηματίζοντας την υπάρχουσα μορφή της πόλης.

2 1. Εισαγωγή νομικό πλαίσιο. Η ΕE εναρμονιζόμενη με την συνθήκη του Κιότο εξέδωσε την Οδηγία 2003/87/ΕΚ που μεταξύ άλλων αφορά και την Πράσινη Βίβλο περί εξαγοράς εκπομπών αερίων θερμοκηπίου την οποία η Ελλάδα έχει ενσωματώσει στην Νομοθεσία της. Ο πίνακας 1 δείχνει ότι η Ελλάδα και η Δανία χρησιμοποιούν ρυπογόνες πηγές να αντλούν ενέργεια και πρέπει πολύ σύντομα να στραφούν προς άλλες μορφές. Α/Α Χώρα Ποσό εκπομπής CO 2 ανά KW h σε Kg 1 Γαλλία Λουξεμβούργο Ο.29 3 Βέλγο Ισπανία Πορτογαλία Γερμανία Ιταλία Ολλανδία Μεγ. Βρετανία Ιρλανδία Ελλάδα Δανία 0.96 Πίνακας 1. Ποσό παραγωγής CO 2 σε Kg ανά KW h για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε διάφορες χώρες Εκτός όμως από την προστασία του περιβάλλοντος, πέρα από τα οφέλη των πράσινων μονάδων που έχει θεσπίσει η ΕE και πιστώνονται στις χώρες που αξιοποιούν τις ήπιες μορφές ενέργειας, είναι και τα παρεχόμενα κίνητρα επιδότησης της KW h που καθιστά την εγκατάσταση Φ/Β ελκυστικά οικονομική επένδυση σε μέσο-μακροπρόθεσμη βάση. Η Ελλάδα έχει υιοθετήσει, έστω και αργά, κίνητρα για την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας τα οποία είναι ιδιαίτερα ελκυστικά για τους υποψήφιους επενδυτές. Η βασική νομοθεσία που αναλύει τις διαδικασίες και τις επιχορηγήσεις για την Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας από τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) στην Ελλάδα είναι: Νόμος 3468/2006 (ΦΕΚ 129Α/ ) Νόμος 3734/2009 (ΦΕΚ 8/ ) Θεσμικό Πλαίσιο Αναπτυξιακός Νόμος 3299/2004 (Επενδυτικός νόμος που χορηγεί ελκυστικά κίνητρα για επενδύσεις άνω των , σε όλους τους τομείς της οικονομίας, που υλοποιούνται στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας από επιχειρήσεις ανεξάρτητα μεγέθους, δίνοντας έμφαση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και στους ανερχόμενους κλάδους της οικονομίας) Τροποποίηση Νόμος 3522/2006 (Τροποποίηση του 3299/2004, όπου δημοσιεύονται οι κανονιστικές αποφάσεις για την ενεργοποίηση των διατάξεων του και είναι δυνατή η υποβολή επενδυτικών αιτημάτων. Σημειώνεται πως πριν την υποβολή του έντυπου φακέλου στην αρμόδια Υπηρεσία, είναι υποχρεωτική η ηλεκτρονική υποβολή στο Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων) Η υποβολή αιτήσεων στον αναπτυξιακό νόμο έληξε την 29η Ιανουαρίου Νόμος 3851/2010 (ΦΕΚ 85/ )

3 2. Ανάλυση θέσεων στις εγκαταστάσεις του μετρό που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν Φ/Β συστοιχίες. Οι εγκαταστάσεις του αμαξοστασίου Σεπολίων χρησιμοποιούνται για την στέγαση των δραστηριοτήτων συντήρησης του εξοπλισμού της ΑΜΕΛ όπως συρμοί, εξοπλισμός και συστήματα. Υπάρχουν κτίρια συνεργείων, γραφείων, βοηθητικοί χώροι, εγκαταστάσεις ομβρίων υδάτων ακόμη και εγκαταστάσεις που αξιοποιεί η κοινοπραξία του βασικού έργου. Οι επιφάνειες κατηγοριοποιήθηκαν ανάλογα με τον βαθμό δυσκολίας και το κόστος κατασκευής καθώς και την σταδιακή πρόοδο εγκατάστασης και εκμετάλλευση τους. Οροφές υφιστάμενων κτιρίων. Εκμεταλλεύσιμες επιφάνειες όπως ακάλυπτοι και περιφερειακοί δρόμοι που απαιτούν κατασκευή ικριωμάτων μικρού κόστους. Διαθέσιμες επιφάνειες για μεταγενέστερη εκμετάλλευση όπως σιδηροτροχιές και χώρους περισυλλογής νερού. Εικ. 1. Η Γενική άποψη του αμαξοστασίου που απεικονίζει τους εκμεταλλεύσιμους χώρους. Το εμβαδόν του Αμαξοστασίου των Σεπολίων είναι της τάξεως των 125,870 m 2. Το ποσοστό επιφανειών οροφής σε σχέση με το εμβαδόν του οικοπέδου είναι της τάξης των 20%, ενώ το ποσοστό των προτεινόμενων θέσεων εγκατάστασης Φ/Β συστοιχιών σε περιοχές ακάλυπτων επιφανειών σε σχέση με το εμβαδόν του οικοπέδου είναι της τάξης του 15%. Το ποσοστό των επιφανειών που απαιτούν κατασκευή ικριωμάτων ή σκέπαστρων σε σχέση με το εμβαδόν του οικοπέδου εκτιμάται σε 21%.

4 α/α 1 Περιγραφή αξιοποιήσιμων επιφανειών Εμβαδών επιφάνειας (m 2 ) Οροφές κτιρίων 24,588 Εγκατεστημένη ισχύ Φ/Β (KW) Ετήσια παραγωγή ενέργειας (ΚW h) 1,447 2,025,800 2 Ακάλυπτοι χώροι με κατασκευή ικριωμάτων 3 Επιφάνειες με κατασκευή στεγάστρων 4 Δρόμοι, Τ42, 43 και 50 με κατασκευή ικριωμάτων. 18,550 1,091 1,527,400 16, ,381, ,200 10, Γενικό σύνολο 69,918 4,113 5,758,200 Πίνακας 2. Αμαξοστάσιο Σεπολίων συγκεντρωτικός πίνακας Όπως φαίνεται σχεδόν η μισή επιφάνεια του οικοπέδου του αμαξοστασίου των Σεπολίων μπορεί να αξιοποιηθεί σχετικά εύκολα. Το ποσοστό αυτό μπορεί να αυξηθεί με την κάλυψη επιπλέον σιδηροτροχιών και ακάλυπτου χώρου Εγκαταστάσεις Αμαξοστασίου Δουκίσης Πλακεντίας (Σταυρού) Το εμβαδόν του Αμαξοστάσιου του Σταυρού είναι της τάξεως των m 2 Το ποσοστό των αξιοποιήσιμων επιφανειών σε πρώτο στάδιο σε σχέση με το εμβαδόν του οικοπέδου εκτιμάται σε 15%, ενώ το ποσοστό της αξιοποιήσιμης επιφάνειας οροφής σε δεύτερη φάση σε σχέση με το εμβαδόν του οικοπέδου εκτιμάται σε περίπου 40% Πιθανή μελλοντική αξιολόγηση του χώρου στάθμευσης της ΕΘΕΛ 100% α/α Περιγραφή αξιοποιήσιμων επιφανειών Εμβαδών επιφάνειας (m 2 ) 1 Οροφές υποσταθμού, μικρών κτιρίων και ακάλυπτοι χώροι άμεσης εκμετάλλευσης 4,500 Εγκατεστημένη ισχύ Φ/Β (KW) Ετήσια παραγωγή ενέργειας (ΚW h) ,000 2 Μελλοντικά 11, ,200 εκμεταλλεύσιμη οροφή κτιρίου σε ικριώματα 4 Σύνολο , ,334,200 Πίνακας 3. Αμαξοστάσιο περιοχής Σταυρού, συγκεντρωτικός πίνακας

5 2.2 Εγκαταστάσεις Αμαξοστασίου Αγ. Σάββα (Ελαιώνας). Δεδομένα. Η συνολική επιφάνεια του Αμαξοστασίου είναι 107,000 m2. Με την παραδοχή ότι η ποσοστιαία αξιοποίηση του αμαξοστασίου θα είναι περίπου ίδια με αυτή του Αμαξοστασίου Σεπολίων, υπολογίζεται ότι στο Αμαξοστάσιο Ελαιώνα μπορεί συνολικά να αξιοποιηθεί επιφάνεια για παραγωγή ενέργειας 107,000Χ 0.55 = 58,850 m2. Με βάση τα σχέδια του Ελαιώνα οι οροφές των κτιρίων θα είναι 22,000 m 2 και σύμφωνα με την παραπάνω παραδοχή υπάρχει η δυνατότητα να αξιοποιηθούν σε δεύτερη φάση με ικριώματα 36,850 m 2 ως ελεύθεροι χώροι όπως φαίνεται στον πίνακα της εικόνας 2. Εικ. 2. Γενική άποψη του αμαξοστάσιου περιοχής Αγ. Σάββα (Ελαιώνας) α/α Περιγραφή αξιοποιήσιμων επιφανειών Εμβαδών επιφάνειας (m 2 ) Εγκατεστημένη ισχύ Φ/Β (KW) Ετήσια παραγωγή ενέργειας (ΚW h) 1 Οροφή κτιρίου συντήρησης 9, ,600 2 Οροφή κτιρίου στάθμευσης 10, ,200 3 Οροφές υποσταθμού 2, ,800 και λοιπών μικρών κτιρίων 4 Σύνολο ,000 1,294 1, Ακάλυπτοι χώροι με κατασκευή ικριωμάτων 36,850 2,167 3,033,800 6 Σύνολο ,850 3,461 4,845,400 Πίνακας 4. Αμαξοστάσιο περιοχής Αγ. Σάββα (Ελαιώνας)

6 3. Ανακεφαλαίωση Στον επόμενο πίνακα 5. φαίνονται συγκεντρωτικά οι διαθέσιμες επιφάνειες και η προσδοκία αξιοποίησης τους α/α Περιγραφή αξιοποιήσιμων επιφανειών 1 Οροφές κτιρίων και λοιποί χώροι άμεσης εκμετάλλευσης. Εμβαδών επιφάνειας (m 2 ) Εγκατεστημένη ισχύ Φ/Β (KW) Ετήσια παραγωγή ενέργειας (ΚW h) 51,080 3,005 4,207,000 2 Ακάλυπτοι χώροι με κατασκευή ικριωμάτων 55,400 3,259 4,562,600 3 Επιφάνειες με κατασκευή στεγάστρων (σιδηροτροχιές) 16, ,381,800 4 Επιφάνειες με κατασκευή ικριωμάτων (δρόμοι σιδηροτροχιές) 10, ,200 5 Μελλοντικά εκμεταλλεύσιμη 11, ,200 επιφάνεια κτιρίου γραφείων Α.Μ. 4 Σύνολο εκμεταλλεύσιμων 144,960 8,527 11,937,800 επιφανειών Πίνακας 5. Συγκεντρωτικός πίνακας αξιοποιήσιμων επιφανειών των αμαξοστασίων του μετρό Αθηνών 4. Τυπική Εγκατάσταση Φωτοβολταϊκών Η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών αφορά σε πρώτο στάδιο τις οροφές των κτιρίων, σε δεύτερο στάδιο τις επιφάνειες που απαιτούν ικριώματα και σε τρίτο στάδιο τις επιφάνειες που απαιτούν στέγαστρα. Στο σχεδιάγραμμα 1 παρακάτω, παρουσιάζεται η κάτοψη των αξιοποιήσιμων επιφανειών που συνοδεύει την προκαταρτική μελέτη. Το σχεδιάγραμμα δείχνει το συνολικό εμβαδόν του Αμαξοστασίου Σεπολίων που είναι 125,870 m 2. Το σκιαγραφημένο τμήμα των 69,850 m 2 απεικονίζει τις επιφάνειες που θα εγκατασταθούν Φ/Β και θα μετατρέψουν το Αμαξοστάσιο σε ένα μοναδικό πρότυπο πράσινο πάρκο παραγωγής ενέργειας που θα ωφελεί το περιβάλλον όσο το ωφελούν 14,000,000 δένδρα ή διαφορετικά το περιβάλλον θα απαλλάσσεται από 10,266 τόνους CO 2 ετησίως.

7 Τυπική Εγκατάσταση Φωτοβολταϊκών σε οροφές κτιρίων 4.1 Εγκατάσταση σε οροφές κτιρίων Σύμφωνα με τον Πίνακα 5 ΑΜΕΛ διαθέτει 51,000 m 2 επιφάνεια σε οροφές. Απαιτείται στατικός έλεγχος των κτιρίων. Οι οροφές είναι καλυμμένες με πάνελ των 5 cm τραπεζοειδούς μορφής με μόνωση σάντουιτς. Τα πλαίσια στις οροφές θα στηριχθούν σε τυποποιημένα ελαφρά στηρίγματα του κατασκευαστή με την βοήθεια ειδικών εξαρτημάτων. Η τοποθέτηση των παραπάνω στηριγμάτων απαιτεί την διάτρηση των πάνελς, τη στεγανοποίηση των οπών και τη σύσφιξή τους στις δοκούς της οροφής. Η διάτρηση, σύσφιξη και ο τρόπος στεγανοποίησης των οπών πρέπει να εξασφαλίζουν την μηχανική στερέωση των συστοιχιών και να αποκλείουν την είσοδο του νερού στο κτίριο. Η εξασφάλιση της μηχανικής αντοχής και η στεγανοποίηση θα προκύψουν μετά από σχετική μελέτη που θα εκπονήσει η Υπηρεσία Μελετών και Ανάπτυξης. Η μελέτη στεγανοποίησης θα επαληθευτεί σε ίδια τραπεζοειδή πάνελς από τον πιθανό Εργολάβο πριν την υπογραφή της σύμβασης. Τα σχεδιαγράμματα απεικονίζουν μια τυπική εγκατάσταση Φ/Β στην οροφή του κτιρίου ελαφριάς συντήρησης.

8 4.2 Εγκατάσταση Φ/Β σε ακάλυπτους χώρους, δρόμους και ταράτσες. Τυπική εγκατάσταση Φ/Β συστοιχιών σε ακάλυπτο χώρο σε ικρίωμα με νότιο προσανατολισμό και υπό κλίση 25 μοιρών Η εγκατάσταση προβλέπεται να γίνει με γαλβανισμένα ικριώματα πάνω στα οποία θα τοποθετηθούν τα πλαίσια. Τα ικριώματα στους ακάλυπτους χώρους θα έχουν ύψος περίπου 3 μέτρα για να διατηρείται η βλάστηση. Ο τυπικός τρόπος εγκατάστασης των Φ/Β απεικονίζεται πιο πάνω. Τα ικριώματα σε δρόμους θα έχουν ύψος τουλάχιστον 5.00 μ και την μορφή που παρουσιάζεται στις εικόνες παραπάνω, για να διευκολύνεται η κίνηση μεγάλων οχημάτων. Περιφερειακά των δρόμων και στην περίφραξη από τοιχία οπλισμένου σκυροδέματος, θα εγκαθίστανται, ικριώματα όμοια με αυτά που παρουσιάζονται. 4.3 Εγκατάσταση πάνω από σιδηροτροχιές. Η εγκατάσταση Φ/Β παρουσιάζει μεγάλες ιδιαιτερότητες λόγω της εγκατάστασης φρεατίων και διαδρόμων καλωδίων. Υπάρχουν επίσης αόρατες διαδρομές καλωδίων που η παρουσία τους δεν φαίνεται στα σχέδια. Η Υπηρεσία Μελετών και Ανάπτυξης θα προβεί σε σχετική μελέτη για να οριστικοποιηθούν τα σημεία που μπορούν να τοποθετηθούν ικριώματα τα οποία θα έχουν την μορφή της παρακάτω εικόνας. Η τοποθέτηση τους όπου τελικά αποδειχθεί εφικτή, θα ευεργετήσει του συρμούς από υπερθέρμανση το καλοκαίρι και από την πτώση του χιονιού το χειμώνα.

9 Τυπική εγκατάσταση Φ/Β συστοιχιών σε ικριώματα πάνω από δρόμους ή σιδηροτροχιές με νότιο προσανατολισμό και υπό κλίση 25 μοιρών. 4.4 Αντιστροφείς. Είναι οι ηλεκτρονικές διατάξεις που αποτελούνται από την Μονάδα ισχύος, αυτοματισμού, ελέγχου και προστασίας. Σκοπός τους είναι να μετατρέψουν την τάση Σ.Ρ σε τάση 400 V Ε.Ρ.για να επιτευχθεί η διασύνδεση με το δίκτυο της ΔΕΗ. Η σημερινή τεχνολογία επιτρέπει την κατασκευή αντιστροφέων με βαθμό απόδοσης καλλίτερο του 96%. Η μονάδα ισχύος κατασκευάζεται από ημιαγωγούς IGBT που με σωστή διάταξη και έλεγχο μετατρέπουν το Σ.Ρ. σε εναλλασσόμενο. Η μονάδα αυτοματισμού σκοπό έχει να ελέγχει τους ημιαγωγούς, να βελτιστοποιεί την παραγόμενη ηλιακή ενέργεια παρακολουθώντας διαρκώς το μέγιστο σημείο απόδοσης (γόνατο) και να επιτυγχάνει τον συγχρονισμό με το δίκτυο της ΔΕΗ. Η μονάδα ελέγχου επιτηρεί την ορθή λειτουργία του αντιστροφέα, καταγράφει κάθε πληροφορία για την παραγόμενη ενέργεια, επικοινωνεί με άλλους αντιστροφείς ή με το διαδίκτυο για μεταφορά πληροφοριών και καταγράφει κάθε ενδεχόμενο σφάλμα. Η μονάδα προστασίας προστατεύει από υπερένταση, βραχυκύκλωμα, υπέρταση και κεραυνούς. Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά των αντιστροφέων είναι να λειτουργούν με μεγάλο εύρος PV τάσης ( V DC) έτσι που να ανταποκρίνονται από πολύ μικρή έως και πολύ μεγάλη ηλιοφάνεια. Το εύρος της τάσης εισόδου ποικίλλει με την ισχύ των αντιστροφέων. Οι αντιστροφείς μπορούν να εργάζονται και εν παραλλήλω έτσι που για τις ώρες ή ημέρες χαμηλής ηλιοφάνειας να τίθεται αυτομάτως εκτός λειτουργίας ένας αντιστροφέας για να αξιοποιείται καλύτερα η εγκατάσταση. Η εγκατεστημένη ισχύς σε κάθε χώρο της ΑΜΕΛ και η επιλογή των κατάλληλων αντιστροφέων σε συνάρτηση με τους υφιστάμενους Υποσταθμούς μέσης τάσης, θα αποτελέσουν αντικείμενο μελέτης στο στάδιο της σύνταξης των προδιαγραφών.

10 4.4.1 Εγκατάσταση Αντιστροφέων. Οι αντιστροφείς κατασκευάζονται σε ηλεκτρικά πεδία τόσο για εσωτερική εγκατάσταση όσο και για εξωτερική. Ο βαθμός προστασίας τους θα προκύψει κατόπιν μελέτης που θα καθορίζει την ακριβή τους θέση στο στάδιο των προδιαγραφών. Οι μετατροπείς εσωτερικού χώρου καταπονούνται λιγότερο από τις καιρικές συνθήκες, έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής και κοστίζουν λιγότερο. Τα καλώδια εισόδου και εξόδου θα οδεύουν σε κανάλια ή σωλήνες καλωδίων. Θα εξέρχονται και θα εισέρχονται από την κάτω πλευρά μέσω στυπιοθληπτών που θα εξασφαλίζουν τον προδιαγραφόμενο βαθμό στεγανότητας χωρίς πρόσθετα παρεμβύσματα. Για εγκαταστάσεις μεγάλης ισχύος τοποθετούνται περισσότερα από ένα πεδίο και αποτελούν πίνακα.

11 Σχεδιάγραμμα 1: Κάτοψη αμαξοστασίου Σεπολίων. Η γραμμοσκίαση απεικονίζει τις επιφάνειες που θα εγκατασταθούν Φ/Β

12 5. Συμπεράσματα Ακόμα και με την παραδοχή κάποιας μείωσης των εκμεταλλεύσιμων επιφανειών λόγω εμποδίου και κακού προσανατολισμού το μετρό της Αθήνας φαίνεται ότι διαθέτει μεγάλες ανεκμετάλλευτες επιφάνειες στα στέγαστρα των κτιρίων και στους ακάλυπτους χώρους εντός των αμαξοστασίων της, όπου μπορούν να τοποθετηθούν Φ/Β συστοιχίες. Πέρα από τα αμαξοστάσια υπάρχουν χώροι όπως του Νομισματοκοπείου, Χολαργού, Αγ. Αντωνίου, FIX, χώροι στάθμευσης οχημάτων μετεπιβίβασης κ.λ.π. που πρέπει να αποτυπωθούν και να υπολογιστεί το ενεργειακό τους δυναμικό. Με βάση την γεωμετρία των συνήθων Φ/Β πετασμάτων και την σημερινή απόδοση των συστημάτων αυτών εκτιμάται ότι σε 1.700μ2 μπορούν να εγκατασταθούν Φ/Β συστοιχίες των 100Kw που θα παράγουν ετησίως Kwh. Αν αντί των συνήθων Φ/Β συστημάτων τοποθετηθούν πλέον σύγχρονα «θερμικά Φ/Β συστήματα», τα οποία αξιοποιούν και τη θερμότητα που παράγεται στην επιφάνεια του Φ/Β πετάσματος, ψύχοντας παράλληλα την εγκατάσταση και βελτιώνοντας κατ αυτόν τον τρόπο την απόδοσή της τότε πλέον της ηλεκτρικής ενέργειας έχομε συμπαραγωγή και θερμού νερού ή αέρα και η επένδυση γίνεται ακόμα ελκυστικότερη. Αναφορές: [1] Directive 2001/77/EC of the European Parliament and of the Council of 27 September 2001 on the promotion of electricity produced from renewable energy sources in the internal electricity market. Official Journal of the European Communities, L 283, [2] Οδηγία 2002/91/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2002 για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων. Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, L 1, [3] Σύνδεσμος Εταιρειών Φωτοβολταϊκών, «Η αγορά φωτοβολταϊκών - Τάσεις και προοπτικές», Ψωμάς Σ., Σύμβουλος Συνδέσμου Εταιριών Φωτοβολταϊκών, [4] (Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας - Κ.Α.Π.Ε.). [5] (Σύνδεσμος Εταιριών Φωτοβολταϊκών - Σ.Ε.Φ.). [6] Ι.Ε. Φραγκιαδάκης, Φωτοβολταϊκά Συστήματα, Εκδόσεις Ζήτη, Θες/νίκη [7] Σημειώσεις Ηλιακή Ενέργεια και Φ/Β Συστήματα-Καθηγητής Μ. Παπαδόπουλος. [8] Καγκαράκης Κ., Φωτοβολταϊκή Τεχνολογία, Εκδόσεις Συμμετρία, Αθήνα, [9] Σ.Δ. Περδίος, Φωτοβολταϊκές Εγκαταστάσεις, Εκδόσεις ΤeΚΔΟΤΙΚΗ, Αθήνα [10] Αντωνόπουλος Κ., ΘΕΡΜΙΚΑ-ΗΛΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, Πολυτεχνιακές Εκδόσεις, Μέρος Πρώτο, Αθήνα, [11] Στατιστικά στοιχεία και πρόγραμμα υπολογισμού Φ/Β γεννητριών στο Διαδίκτυο: [12] www1.eere.energy.gov/solar/pv physics.htmll

13 [13] Γ. Τσιλιγκιρίδης, «Φωτοβολταϊκά - Εφαρμογές στα κτίρια» Εισήγηση σε Διημερίδα - Σεμινάριο Κατάρτισης: "Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και κτίριο", Ιουνίου 2001, Π.Σ.Δ.Μ.Η - Περιφερειακό Τμήμα Πάτρας. [14] M.S Imamura, P. Helm and Palz, Photovoltaic System Technology, A European Handbook Commission of the European Communities [15] [16] [17] [18] (International Solar Energy Society). [19] (ΚΑΠΕ). [20] [21] [22] : EUROPEAN PHOTOVOLTAIC INDUSTRY ASSOCIATION [23] EPIA publications, «Global Market Outlook for Photovoltaics Until 2014»,May [24] [25] [26] : Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής. [27] : ΔΕΗ, «Ειδικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων σε κτιριακές εγκαταστάσεις και ιδίως σε δώματα και στέγες κτιρίων», ΦΕΚ 1079/Β/ [28] Ελληνική Δημοκρατία, Υπουργείο Ανάπτυξης, Γεν. Γραμματεία έρευνας & Τεχνολογίας, «Οδηγίες για την εγκατάσταση Φ/Β Συστημάτων σε κτηριακές εγκαταστάσεις», Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ), Αύγουστος [29] Σύνδεσμος Εταιρειών Φωτοβολταϊκών, (ΣΕΦ), «Ένας πρακτικός οδηγός για επενδύσεις σε Φωτοβολταϊκούς σταθμούς», Μάρτιος [30] Τσορός Στάμος, Τζουβαδάκης Ιωάννης, «Εγκαταστάσεις Φωτοβολταϊκών Συστημάτων σε στέγαστρα αποβαθρών του Η.Σ.Α.Π.», Τ.Ε.Ε. Τεχνικά Χρονικά Διμηνιαία έκδοση-πρώτο τεύχος Ιανουάριος Φεβρουάριος 2010, σελ [31] Eκθεση ΑΜΕΛ,(2010). Δ/νση Μελετών