ENOTHTA 11. ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΡΙΧΑΣ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΗΣ

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ENOTHTA 11. ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΡΙΧΑΣ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΗΣ"

θάνα Παυλόπουλος
6 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ENOTHTA 11. ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΡΙΧΑΣ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΗΣ 11.1 Δομή του δέρματος της κεφαλής Διδακτικοί Στόχοι: Να μπορείτε (α) να αναφέρετε τι είναι το δέρμα (β) να αναφέρετε τις στιβάδες που αποτελούν το δέρμα (β) να αναφέρετε τι είναι η επιδερμίδα. (γ) να αναφέρετε τις τέσσερεις κατηγορίες των κυττάρων που αποτελούν την επιδερμίδα. (δ) να αναφέρετε τις πέντε στιβάδες κερατινοκυττάρων που αποτελούν την επιδερμίδα. (ε) να αναφέρετε τι είναι το χόριο. (ζ) να αναφέρετε τι είναι το τριχοθυλάκιο. (η) να αναφέρετε τι είναι ο υποδόριος ιστός. Το δέρμα είναι το μεγαλύτερο όργανο του ανθρώπινου σώματος. Καλύπτει ολόκληρη την εξωτερική επιφάνειά του. Αντιπροσωπεύει το 16% του συνολικού βάρους του σώματος. Το δέρμα επίσης έχει και τα εξαρτήματα του, τα οποία είναι οι αδένες (σμηγματογόνοι και ιδρωτοποιοί), οι τρίχες και τα νύχια. Το δέρμα αποτελείται από τρεις στιβάδες: (Α) Την επιδερμίδα (Β) Το χόριο (Γ) Τον υποδόριο ιστό, που περιέχει μεγάλη ποσότητα υποδόριου λίπους. (Α) Η Επιδερμίδα αποτελείται από κατηγορίες κυττάρων όπως 1. Τα επιθηλιακά κύτταρα (κερατινοκύτταρα) 2. Τα μελανοκύτταρα 3. Τα κύτταρα του Langerhans 4. Τα κύτταρα του Merkel KO3-M1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΟΜΜΩΤΙΚΗΣ Ι ΕΚ02 ΕΝΟΤ Σελίδα 1 από 5

2 Τα κερατινοκύτταρα είναι τα κύτταρα που κατακλύζουν την επιδερμίδα. Ξεκινάνε από τη βασική στιβάδα, όπου παρουσιάζουν και τη μεγίστη μιτωτική δραστηριότητα. Έχουν ένα μεγάλο βαθυχρωματικό πυρήνα με 1 ή περισσότερα πυρήνια. Το κυτταρόπλασμα των κερατινοκυττάρων περιέχει ριβοσώματα, μιτοχόνδρια και τονοϊνίδια δηλαδή πολυπεπτίδια που συμμετέχουν στην κατασκευή των δεσμοσωμάτων, τα οποία συνδέουν τα κύτταρα της επιδερμίδας μεταξύ τους. Το κάθε κερατινοκύτταρο κινείται προς τις εξωτερικές στιβάδες για να φτάσει τελικά στην κεράτινη στιβάδα. Η διαδικασία του κερατινοκυττάρου, η οποία ξεκινάει από τη βασική στιβάδα, υφίσταται μεγάλο αριθμό μεταβολών και τελικά καταλήγει στην κεράτινη στιβάδα σαν απύρηνο, αποπλατυσμένο πετάλιο λέγεται κερατινοποίηση. H κερατινοποίηση διαρκεί 28 ημέρες. Τα μελανοκύτταρα βρίσκονται μεταξύ και κάτω από το κύτταρα της βασικής στιβάδας και είναι υπεύθυνα για την παραγωγή της μελανίνης. Η ποσοτική τους σχέση με τα κύτταρα της βασικής στιβάδας είναι 1:5. Τα μελανοκύτταρα είναι κύτταρα νευρογενούς προέλευσης και φέρουν δενδρίτες που διακλαδίζονται μεταξύ των επιθηλιακών κυττάρων. Οι δενδρίτες είναι γεμάτοι από μελανοσώματα (κοκκία που περιέχουν μελανίνη προερχόμενη από τη διαδικασία της μελανογένεσης), ο αριθμός των μελανοκυττάρων είναι ο ίδιος σε όλες τις φυλές, διαφέρουν όμως στον αριθμό και το μέγεθος των μελανοσωμάτων. Τα μελανοσώματα που βρίσκονται στους δενδρίτες των μελανοκυττάρων, φαγοκυτταρώνονται από τα επιθηλιακά κύτταρα, περιβάλουν τον πυρήνα των κυττάρων αυτών και τα προστατεύουν από την υπεριώδη ακτινοβολία. Κάθε μελανοκύτταρο "αρδεύει" αρκετά επιθηλιακά κύτταρα. Τα κύτταρα του Langerhans (LC) είναι δενδριτικά κύτταρα μεσεγχυματικής προέλευσης και βρίσκονται πάνω από τη βασική στιβάδα. Τα LC συμμετέχουν στην ανοσολογική λειτουργία και είναι υπεύθυνα για την αναγνώριση και παρουσίαση των αλλεργιογόνων στα λεμφοκύτταρα. Τα κύτταρα του Merkel εξυπηρετούν την αισθητική λειτουργία του δέρματος και είναι άφθονα σε περιοχές μεγάλης ευαισθησίας. KO3-M1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΟΜΜΩΤΙΚΗΣ Ι ΕΚ02 ΕΝΟΤ Σελίδα 2 από 5

3 Η επιδερμίδα αποτελείται από πέντε στιβάδες κερατινοκυττάρων. Ξεκινώντας από την εξωτερική επιφάνεια της επιδερμίδας, οι στιβάδες αυτές είναι: Η κεράτινη στιβάδα (Stratum Corneum) Η διαυγής στιβάδα (Stratum Lucidum) που υπάρχει μόνο στις παλάμες και τα πέλματα Η κοκκώδης στιβάδα (Stratum Granulosum) Η ακανθωτή στιβάδα ή μαλπιγιανή (Stratum Spinosum) Η βασική στιβάδα (Stratum Basale) (Β) Το Χόριο, δηλαδή το κυρίως δέρμα, είναι το τμήμα του δέρματος που βρίσκεται κάτω από την επιδερμίδα. Αυτές τις δύο στιβάδες τις ενώνει η βασική μεμβράνη ενώ επίσης είναι πλέον γνωστό ότι το χόριο ξεπερνά κατά πολύ το πάχος της επιδερμίδας. Κύριο συστατικό της στιβάδας αυτής είναι το κολλαγόνο, όμως είναι πολύ σημαντικά επίσης συστατικά όπως το υποδόριο λίπος, οι νευρικές ίνες, οι αισθητήρες, τα αιμοφόρα KO3-M1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΟΜΜΩΤΙΚΗΣ Ι ΕΚ02 ΕΝΟΤ Σελίδα 3 από 5

4 αγγεία, οι ιδρωτοποιοί και σμηγματογόνοι αδένες καθώς επίσης και οι κεφαλές των τριχοθυλακίων. Τα τριχοθυλάκια είναι εκεί όπου φύονται οι τρίχες και αποτελούνται από νεύρα, αιμοφόρα αγγεία, σμηγματογόνους αδένες, ακόμα και έναν μυ ο οποίος είναι αυτός ο οποίος ευθύνεται για την ανόρθωση της τρίχας (erector pili) επομένως θεωρούνται από μόνα τους μια ολοκληρωμένη βιολογική μονάδα. Για την υγεία της τρίχας πολύ σημαντικό ρόλο παίζουν τα αιμοφόρα αγγεία καθώς είναι αυτά που μεταφέρουν όλα τα απαραίτητα συστατικά και οξυγόνο στο τριχοθυλάκιο. Επίσης οι σμηγματογόνοι αδένες είναι αυτοί οι οποίοι έχουν την ικανότητα να παράγουν σμήγμα το οποίο μπορεί να ενυδατώσει το τριχωτό της κεφαλής Τα τριχοθυλάκια περιβάλονται από ένα προστατευτικό στρώμα κολλαγόνου και απατώνται όχι μόνο στο τριχωτό της κεφαλής αλλά και σε όλο το μήκος του δέρματος εκτός από περιοχές όπως τα πέλματα, οι παλάμες κτλ. Μάλιστα είναι πολύ ενδιαφέρον το γεγονός ότι ο αριθμός των τριχοθυλακίων του κάθε ατόμου προκαθορίζεται γενετικά όμως ο αριθμός των τριχών καθώς και η ποιότητα των τριχών που έχει κάθε τριχοθυλάκιο μπορεί να αλλάξει μέσα στην διάρκεια ζωής του ατόμου. (Γ) Ο υποδόριος ιστός είναι το στρώμα πάνω στο οποίο κινείται το δέρμα και συνδέεται με τους υποκείμενους ιστούς. Αποτελείται από συνδετικό ιστό και λίπος. KO3-M1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΟΜΜΩΤΙΚΗΣ Ι ΕΚ02 ΕΝΟΤ Σελίδα 4 από 5

5 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1. Να αναφέρετε τι είναι το δέρμα. 2. Να αναφέρετε τις στιβάδες που αποτελούν το δέρμα. 3. Να αναφέρετε τι είναι η επιδερμίδα. 4. Να αναφέρετε τις τέσσερεις κατηγορίες των κυττάρων που αποτελούν την επιδερμίδα. 5. Να αναφέρετε τις πέντε στιβάδες κερατινοκυττάρων που αποτελούν την επιδερμίδα. 6. Να αναφέρετε τι είναι το χόριο. 7. Να αναφέρετε τι είναι το τριχοθυλάκιο. 8. Να αναφέρετε τι είναι ο υποδόριος ιστός. KO3-M1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΟΜΜΩΤΙΚΗΣ Ι ΕΚ02 ΕΝΟΤ Σελίδα 5 από 5

Σχετικά έγγραφα

ρ Έλενα Κουλλαπή 2014

ρ Έλενα Κουλλαπή 2014 Το µεγαλύτερο όργανο του σώµατο Μέση επιφάνεια περίπου 2 m2 Το βάρο του δέρµατο (χωρί το υποδόριο λίπο ) είναι κατά µέσο όρο 4,85 Kgr στον ενήλικο άνδρα και 3,18 Kgr στην ενήλικη