Ο ΣΟΛΩΜΟΣ ΚΑΙ Η ΖΑΚΥΝΘΟΣ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ο ΣΟΛΩΜΟΣ ΚΑΙ Η ΖΑΚΥΝΘΟΣ"

Transcript

1 ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ «ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ» ίο Ι ίο ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΜΑΤΕΣΗ Ο ΣΟΛΩΜΟΣ ΚΑΙ Η ΖΑΚΥΝΘΟΣ ΑΘΗΝΑΙ 1976

2 ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ «ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ» ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΜΑΤΕΣΗ Ο ΣΟΛΩΜΟΣ ΚΑΙ Η ΖΑΚΥΝΘΟΣ ΑΘΗΝΑΙ 1976

3 Ο ΣΟΛΩΜΟΣ ΚΑΙ Η ΖΑΚΥΝΘΟΣ* 'Εάν ήθέλετε να ζήσωμεν έστω και ολίγας ώρας άνθίνην ζωήν, θα παρεκάλουν ύμας να πλεύσωμεν προς τήν περικαλλή νήσον. Ή πανάρχαια πλατεία τής πόλεως φέρεται ακόμη εις το στόμα τών Ζακυνθίων με το έλληνόμορφον'ιταλικόν όνομα «Φόρος». Σπεύδομεν εκείθεν ευθύ προς τήν εξοχήν, προς το γραφικόν «Ψήλωμα». 'Ολίγον μετά τήν εξοδον της πόλεως μικρά ελικοειδής ατραπός ανέρχεται προς τάς κλιτύας τοΰ λόφου ύπό τήν γλυκείαν σκιάν πυκνοφύλλων ελαίων και έν μέσω αρώματος μυριάδων ανθέων. Ύπό τους πόδας μας τάπης ατίμητος ή χλόη ή αειθαλής και τα ζωηρά χρώματα τής κυκλαμιας τα «δροσόχορτα, δροσάνθη» τοϋ Σολωμοΰ. Έκεΐ ό ιστορικός ναΐσκος τοϋ Αγίου Γεωργίου τών Λατίνων. Κατερχόμεθα και πάλιν εις τήν άμαξιτήν όδόν και βαίνομεν υψηλά προς τον αυχένα, δπου επί χαρίεντος γηλόφου εκτείνεται ό έλαιών, ό λεγόμενος τοϋ Στράνη. Δεσπόζουσα σκοπιά προς τήν πόλιν καί τήν πεδιάδα, προς τάς θάλασσας τής Κεφαλληνίας, τοϋ Κορινθιακοϋ καί τής Πελοποννήσου. Εις το βάθος ό κάμπος, «πρασινάδα πρωτόφαντη λέγει ό Παλαμάς βασίλειο τοΰ πρασίνου, άπέραντον είδύλλιον, επαγγελίας γη». Επαγγελίας γη, άπό τήν οποίαν φαντάζομαι δτι ένεπνεύσθη ό Σολωμός μίαν έαρινήν αύγήν τον ΰμνον τής άναγεννωμένης φύσεως. Ό 'Απρίλης με τον έρωτα χορεύουν και γελούνε... Μάγεμα ή φύσι κι όνειρο στην εύμορφιά καί χάρι. Ή μαύρη πέτρα ολόχρυση καί το ξερό χορτάρι. Με χίλιες βρύσες χύνεται, με χίλιες γλώσσες κρενει οποίος πεθάνη σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει. Όλόκληρος ή ιστορία τής πρώτης ποιητικής ζωής τοΰ Σολωμοΰ, ας τήν όνομάσωμεν Ζακυνθίαν περίοδον, αναπτύσσεται συμβολικώς εις τα σημεία, άτινα διήλθομεν κατά τήν πρασίνην ταύτην έκδρομήν. * 'Ομιλία γενομένη είς τήν σειράν διαλέξεων τοϋ ΦιλολογικοΟ Συλλόγου «Παρνασσός» το 1916.

4 4 Κάτω ό Φόρος. Ή πόλις. Ή ίερά πόλις τοϋ 'Αγίου Διονυσίου, ή πόλις ή κατ' εξοχήν ευσεβής, με τάς αναρίθμητους καλλιτεχνικάς εκκλησίας, με τάς ίεράς λιτανείας και τον άδιάκοπον ήχον τών κωδώνων, τον όποιον με τόσας ποικιλίας τονίζουν οί ανώνυμοι εκείνοι μουσικοί τών αιθέρων. Τα σήμαντρα τοϋ Σολωμού. Πόλις πολυάνθρωπος, μία άπο τάς μεγάλας τότε της 'Ανατολής, με άνθηρόν έμπόριον, με ίκανήν ναυτιλίαν, με πλουσίους άριστοκράτας. Δείγματα της εύπορίας εκείνης είναι τα μεγαλοπρεπή μέγαρα σωζόμενα ακόμη ως αρχαίας εύκλείας μνημεία και μαρτυροΰντα συγχρόνως περί τής αρχιτεκτονικής επιδόσεως τών Επτανησίων. Πόλις μέ ζωηράν κοινωνική ν κίνησιν, με καλλιτεχνικήν άκμήν, με διανοητικήν ζωήν, μέ μακράν πολιτικήν ίστορίαν. Έπί τεσσάρας αιώνας υπό τήν Ένετοκρατίαν αί 'Ιόνιοι νήσοι εϊχον ΐδίαν αύτοδιοίκησιν. Και έν μέν τή γείτονι νήσω το άνήσυχον και δημοκρατικόν πνεϋμα τών Κεφαλλήνων είχε δώση βαθμιαίως λαϊκωτέραν μορφήν εις τό πολίτευμα. Άλλ' ή Ζάκυνθος, όπως και ή Κέρκυρα, μέ τους παλαιούς ευγενείς των, ήσαν οίονεί Έλληνικαί μικρογραφίαι τής Ένετίας έν μέσω τοΰ 'Ιονίου πελάγους. Εΐχεν επίσης τήν Χρυσήν Βίβλον της, τό άποκλειστικόν μητρώον τών ευγενών οικογενειών, τό Μέγα Συμβούλιον και τό Μικρόν Συμβούλιον, μίαν κληρονομικήν άριστοκρατίαν, όλιγαρχίαν απόλυτον. Όλιγαρχίαν δμως ου μόνον φιλοπόλιδα και φιλόμουσον, άλλα και βαθέως φιλοπάτριδα, ώς άπέδειξεν ή ίστορία. Τό σκώμμα, ή σάτυρα και ή γελοιογραφία είσίν εκδηλώσεις ίδιάζουσαι τής καλλιτεχνικής ιδιοφυΐας τών Ζακυνθίων. Ή λυρική ποίησις είναι συνυφασμένη μέ τήν ψυχήν τοϋ λαοϋ. Πολύ προ τοϋ Σολωμοΰ ό Μαρτελάος εϊχεν άπο τών άρχων τοϋ 19ου αιώνος γράψη υμνον προς τήν έλευθερίαν. Ό Νοταράς, πτωχός και στερούμενος τών μέσων προς άγοράν χάρτου, έγραφε τους στίχους του έπί τών απορριπτόμενων παιγνιόχαρτων τών καφενείων. Και ό τυφλός Νικόλαος Κοκονδρής εψαλλεν άνά τους δρόμους αυτοσχεδίους φδάς, τάς οποίας ήκουε μετά προσοχής και αυτός ό Σολωμός. Αέγεται μάλιστα ότι ό Σολωμός έθαύμαζε μίαν ποιητικήν άπάντησιν τοϋ τυφλόϋ ραψωδοϋ έπί τή διαδόσει ότι έπυρπολήθη ό "Αγιος Τάφος. Ό "Αγιος Τάφος τοϋ Χριϋτοϋ εκείνος δεν εκάη, γιατί όπου βγαίνει τ' "Αγιο φως άλλη φωτιά δεν πάει. Πάντα ταΰτα, συνδυαζόμενα μέ τήν διαύγειαν τοϋ ούρανοΰ, μέ τα άνθη και τήν δαψιλή φυτείαν τής νήσου, άποτυποΰνται μέ απείρους έναλλαγάς μέσα εις τήν ποίησιν τοϋ Σολωμοϋ. Τα σήμαντρα, ή εκκλησία, τό "Αγιον Βήμα, αϊ τελεταί τής λατρείας, οί ίερεΐς, αί μορφαί τών 'Αγίων επανέρχονται άδιακόπως εις τάς εικόνας του. 'Ιδίως τον θέλγει ή εορτή τοϋ Πάσχα. Τήν αισθάνεται θρησκευτικώς και φυσιολατρικώς ώς υπέρ

5 5 πασαν έορτήν τοϋ ελληνικού κόσμου. Ό κατ' εξοχήν ύμνος του προς το Πάσχα ευρίσκεται μεταξύ των αποσπασμάτων τοϋ «Λάμπρου», έξ ου θα σας αναγνώσω δύο στροφάς. Χριστός ανέστη. Νέοι, γέροι κάί κόρες, όλοι, μικροί, μεγάλοι, έτοΐμασθητε. Μέσα στες εκκλησίες τες δαφνοφόρες με το φως της χαράς συμμαζωχθήτε. 'Ανοίξετε αγκαλιές είρηνοφόρες, εμπροστα στους Άγιους και φιληθητε. Φιληθητε γλυκά χείλη με χείλη, πέστε «Χριστός ανέστη», εχθροί και φίλοι. Λσ.φνες εις κάθε πλάκα έχουν οι τάφοι. Και βρέφη ωραία στην αγκαλιά ή μαννάδες, γλυκόφωνα, κυττώντας τους ζωγραφισμένους Άγιους, ψάλλουνε οι ψαλτάδες. Λάμπει το ασήμι, λάμπει το χρυσάφι από το φως ποϋ χύνουνε ή λαμπάδες, κάθε πρόσωπο λάμπει απ τ άγιοκέρι, όπου κρατούνε οι χριστιανοί 'ς τό χέρι. Εφιστώ τήν προσοχήν σας εις δύο σημεία των στροφών τούτων. Ένω δ ποιητής ψάλλει τήν άνάστασιν και τήν ζωήν, φαίνεται αίφνης ότι ανατρέχει εις το κοιμητήριον, ϊνα φέρη εις τήν φαντασίαν μας τους τάφους των νεκρών, στολισμένους με δάφνας. Σύλληψις παραδόξου ποιητικής ιδιορρυθμίας, οιονεί παραφωνία τις τοϋ ποιητοϋ, θα ελεγεν εκ πρώτης όψεως ή κριτική. 'Αλλ' ό γνώστης της Ζακυνθίας ζωής δεν είναι δυνατόν να πλανηθή. Έν Ζακύνθίρ έκράτει τό εθιμον να θάπτωνται οί προύχοντες έκαστης ενορίας εντός αυτών τών εκκλησιών. Και οί κλάδοι της δάφνης, οί όποιοι κατά τήν ώραν της 'Αναστάσεως έσκορπίζοντο εντός τών ναών, έκάλυπτον τάς επιτύμβιους πλάκας τών κεκοιμημένων προγόνων, οιονεί προσκαλοΰντες τάς σκιάς αυτών εις τήν συμμετοχήν της χαρδς. Ένω άφ' έτερου τα ώραϊα βρέφη εις τάς άγκάλας τών μητέρων συμβολίζουσι τάς γενεάς τοϋ μέλλοντος. Τό μεγαλεΐον τής εμπνεύσεως άπετύκωσεν έν τω συνδυασμό) τών δύο εικόνων τήν ύπερτέραν ίδέαν του άναρχου καί τοϋ ατέρμονος. Αναφέρω τό παράδειγμα τοΰτο δια να εξάρω τήν ανάγκην τής μελέτης τών λεπτομερειών τοϋ περιβάλλοντος προς κατανόησιν τοϋ ργου τοϋ ποιητοϋ. Δευτέραν παρατήρησιν υμών προκαλώ εις τον στίχον, όπου διχοτομείται ή λέξις «ζωγραφισμένος». Τό ήμισυ τής λέξεως «ζωγράφι» μένει

6 είς τον πρώτον στίχον, αϊ άλλαι δύο συλλαβαί μεταπηδώσιν είς τον έπόμενον. Τεχνοτροπία τοϋ ποιητοϋ, κατ' άπομίμησιν τοϋ Πινδάρου, τήν οποίαν και άλλαχοΰ τον έργων του άνευρίσκομεν. Είναι γνωστή ή στροφή τοϋ "Ύμνου προς τήν Έλευθερίαν, δπου διχοτομείται ή λέξις «θερισμένα». Επίσης εις το άσμα τών «Δύο Αδελφών» διχοτομεί τήν λέξιν «μυριστικό». τ Ω σήμαντρο, οπόταν καλείς εις το μυριστικό πανηγύρι, ή ηχώ σον τερπνή. Οί πρώτοι έρωτες τοϋ ποιητοϋ χρωματίζονται ομοίως με δλην τήν ήδυπάθειαν τοϋ Ζακυνθίου κλίματος και με δλην τήν εύγένειαν Ζακυνθίας ψυχής. Το γνωστότατον άσμα «ν Ακου εν όνειρο, ψυχή μου και της ομορφιάς θεά» είναι τα πρώτα νεανικά έργα του. Ένθυμεΐσθε τάς δύο γλυκυτάτας στροφάς. Και παράμερα σ* επήρα είσε μια τριανταφυλλιά κ' επεσά σου αγάλι, αγάλι στην όλόθερμη αγκαλιά. Κάθε φίλημα, κυρά μου, δπου μώδινες γλυκά, εξεφύτρωνε άλλο ρόδο από τήν τριανταφυλλιά. Ή ψυχή του γεμάτη άπο ποίησιν, είς δλας τάς ευκαιρίας της ζωής, είς κάθε συγκίνησιν, είς τήν άναχώρησιν της Ξανθούλας, εις τάς χαράς ή τάς λύπας, εις τους θανάτους συγγενών ή φίλων, ευρίσκει μίαν άφορμήν καλλιτεχνικής εμπνεύσεως. 'Ιδού αίφνης το μαγευτικής άπλότητος και ευγενείας ποιημάτιον προς τον Ρώσσην. Το εστειλεν ό ποιητής προς απόντα φίλον έπί τω θανάτφ τοϋ πατρός του, μικρόν τιμαφλές ένθύμιον τοϋ προσφιλοϋς νεκροΰ. Τον πατέρα σου, όταν ελθης, δεν θα Ιδης παρά τον τάφο. ΕΙμ εμπρός του και σου γράφω μέρα πρώτη τοϋ Μαγιοΰ. Θα σκορπίσωμε το Μάη πάνω στ' άκακα τα στήθη, γιατί απόψε αποκοιμήθη είς τον νπνο τοϋ Χρίστου.

7 7 τ Ηταν ήσυχος και ακίνητος ώς τήν ύστερη την ώρα δπως φαίνεται και τώρα, που τον άφησε ή ψυχή. Μόνο μια στιγμή πριν φύγη τ 3 ουρανού κατά τα μέρη, άργοκίνησε το χέρι ϊσως για να σ' ενχηθη. Τον δεύτερον σταθμον της ποιητικής ζωής τοϋ Σολωμοϋ συμβολίζει ό ναΐσκος τοϋ 'Αγίου Γεωργίου τών Λατίνων. Ή Επτάνησος, οφθαλμός τοϋ Έλληνισμοΰ προς τήν Δύσιν, συνετέλει έν άδιαπτώτφ συνεχεία τό ίερον μυστήριον τής ιστορικής αποστολής της. Όταν κατά το 1797 μετά τήν κατάληψιν τής Ένετίας υπό τών Γάλλων, άπεβιβάζετο εις Κέρκυραν ό στρατηγός Gentili υπό το πρόσχημα φίλου, πράγματι όμως ίνα καταλάβη τάς 'Ιονίους νήσους και κόσμηση δι' αυτών τον θυρεον τής Γαλλικής Δημοκρατίας, άνέμιξεν εις τήν προκήρυξίν του, συμφώνως προς ρητάς οδηγίας τοϋ Βοναπάρτου, τα ονόματα τοϋ Μιλτιάδου και τοϋ Θεμιστοκλέους. 'Αλλ' ό πρωθιερεύς Κερκύρας Χαλκιόπουλος Μάντζαρος, ύπερακοντίσας έν τη προς τους Γάλλους προσφωνήσει του, κατέπληξε τον στρατηγον και αυτόν τον Ναπολέοντα. «Γάλλοι, εΐπεν, έν τή νήσω ταύτη δεν θα εΰρητε λαόν γνώστην τών γραμμάτων και τών επιστημών, δι' ών δοξάζονται τα έθνη. Μή περιφρονήσητε όμως αυτόν, άλλα διδαχθήτε να τον έκτιμήσητε, άναγινώσκοντες τοϋτο το βιβλίον». Και ταϋτα λέγων προσέφερε προς τον στρατηγον τήν Όδύσσειαν τοϋ Όμηρου. Προς τον Όμηρον! Προς τήν αΐωνίαν φωνήν τοϋ αιωνίου Έλληνικοΰ πνεύματος έξήρθη ό Κερκυραίος ιερεύς, έκπροσωπήσας έν μια στιγμή εμπνεύσεως όλόκληρον τον Έλληνισμόν, όχυρούμενον έπί τάς επάλξεις τών χιλιετηρίδων τής ιστορίας του κατά τής υπερφιάλου Δύσεως. Προς τον Όμηρον εστράφη κατόπιν κατά τάς ποιητικάς αύτοΰ δημιουργίας και ό Σολωμός. Μέγαν διδασκαλόν του τον ώνόμαζεν. Εις ëv απόσπασμα του άγνωστου ποιήματος ζωγραφίζει τήν Έλληνικήν φύσιν και τήν Έλληνικήν ψυχήν έν τή προοπτική τών αιώνων. Κάθε ρείθρο ερωτευμένο, κάθε ανρα δροσερή, κάθε δένδρο εμψυχωμένο με το φλίφλισμα ομιαδϊ. Και όπου πλέον μοναχιασμένοι είναι οι βράχοι σιγαλοί,

8 - 8 - «Mfjviv αειδε» θε ν' ακούσης va cfov ψάλλτ) μια φωνή. Καθ' άπαντα τον παγκόσμιον εκείνον πολιτικό ν σάλον της Ναπολεόντειου εποχής και εν μέσφ τών εμφυλίων σπαραγμών της Επτανήσου, ό 'Ιόνιος λαός δεν επαυσεν όνειρευόμενος τήν έθνικήν άναγέννησιν. "Ηδη προ τής άφίξεως τών Γάλλων ύπήρχεν εν Κεφαλληνία ό σύλλογος τών Ίακωβίνων. Είς τον σύλλογον εκείνον ήκούσθη το πρώτον ή ΐδέα, ήτις εδέησε να πραγματοποιηθή μετά ενα δλον αιώνα, κατά τήν ήμετέραν γενεάν, ή ιδέα τής ανασυστάσεως τών 'Ολυμπιακών αγώνων. Είς τον σύλλογον εκείνον τών Ίακωβίνων συνεζητήθη καί κάτι άλλο ακόμη, δεν θα το πιστεύσητε ίσως, ή κατάργησις τής χριστιανικής θρησκείας καί ή επάνοδος τής προγονικής λατρείας τών 'Ολυμπίων θεών. Όνειρα φρούδα. Ή Γαλλική κατοχή, αντί εθνικής αναγεννήσεως, ύπήρξεν ή απαρχή μεγάλων περιπετειών δια τήν Έπτάνησον. Μετά τους Γάλλους ήλθον οί Ρώσσον μετά τους Ρώσσους πάλιν οί Γάλλοι μετά τους Γάλλους οί "Αγγλοι. Όλοι έκ περιτροπής κατακτηταί, παρουσιαζόμενοι ύπό το πρόσχημα του φίλου καί του έλευθερωτου. Ή αυτόνομος «Πολιτεία τών Επτά νήσων», ήτις διήρκεσεν οκτώ ετη, κατ' όνομα μεν ύπό τήν Ρωσσοτουρκικήν προστασίαν, πράγματι δε ύπό τήν Ρωσσικήν έπικυριαρχίαν, και ήτις έξεκόλαψε τον Καποδίστριαν, εϊχε γεννήσει εις τάς ψυχάς τών Επτανησίων τήν ελπίδα ότι το μικρόν εκείνο κρατίδιον ήθελε χρησιμεύση ώς πυρήν τής πλήρους και καθολικής του έθνους αποκαταστάσεως. Δεκαετία καί πλέον εϊχεν έκτοτε παρέλθη καί ή πολιτική τής 'Αγγλικής προστασίας, εφαρμόζουσα το πρόγραμμα τής Ίερας Συμμαχίας, έπεζήτει να κατάπνιξη τάς έθνικάς τάσεις του 'Ιονίου λάου. Άλλ' ήδη έκεΐ, εις τήν σύνδεδρον κρύπτην τοϋ 'Αγίου Γεωργίου τών Λατίνων, τό όνειρον έφαίνετο έκ νέου ένσαρκούμενον. Ή Επτανησιακή ψυχή έσφυρηλάτει μετά τών ορεσιβίων αρματολών καί κλεφτών τής Στερεάς καί τής Πελοποννήσου νέους δεσμούς εθνικής αλληλεγγύης. Έκεΐ έτελέσθη μίαν ήμέραν καί ή μεγάλη μυσταγωγία. Ό Σολωμός, οδηγούμενος ύπό τοϋ αντιπροσώπου τής Φιλικής Εταιρείας Καλύβα, εδωσεν ενώπιον του Θεοϋ τον δρκον τοϋ εταίρου καί έμυήθη είς τα απόκρυφα τής αναστάσεως τοϋ Γένους. Προετοιμάζουσα τήν Άγίαν Λαύραν ή θεά τής Ελευθερίας ένεψύχωνεν είς τον άσπασμόν εκείνον καί τα όπλα τών μαχητών καί τήν λύραν τοϋ ψάλτου. Καί τώρα υψηλά είς τήν σκοπιάν τοϋ Στράνη. Έκεΐ ή αγαπημένη διαμονή τοϋ ποιητοΰ. Κάτω άπό μίαν αίωνόβιον ελαίαν ένεπνέετο τάς στροφάς τής αθανάτου φδής. Έκεΐ ό μεγάλος ρεμβασμός. Εις τό βάθος

9 9 τοϋ ορίζοντος συγχέονται τα νέφη προς τα βουνά τοϋ Μεσολογγίου καί ô ποιητής τείνων τάς χείρας προς τον ούρανον αναφωνεί δακρύων «Βάστα, καϊμένο Μεσολόγγι». Έκεΐ κατά τήν φράσιν του «κλείνει μέσα στην ψυχή του τήν Ελλάδα και αίσθάνεται μέσα του κάθε είδος μεγαλείου». Έκεΐ τέλος άπό τήν καλλονήν της φύσεως ζητεί τήν μεγάλην άλήθειαν, το Ιδεώδες τής κατανοήσεως τών μυστηρίων τοϋ κόσμου, το άσύλληπτον εκείνο κέντρον της ψυχής του, το όποιον ονομάζει «νόημα τής τέχνης». Είπε ποτέ ό ποιητής Μαλακάσης δτι «ό Σολωμός δεν ένοήθη ακόμη ώς ποιητής, άλλα μόνον άγιοποιήθη καί απομένει εθνικός ποιητής κατά μίαν παράδοσιν ίεράν καί άνεξερεύνητον». Καί μ' δλα ταϋτα περί τοϋ Σολωμοϋ έφιλοσόφησαν άνδρες, ώς ό Θωμαζέος καί ό Τρικούπης, ό Πολυλάς καί ό Καλοσγοΰρος, ό Νιρβάνας καί ό Παλαμάς. Ένόει πιθανώς ό Μαλακάσης ότι ό Σολωμός δεν έξελαϊκεύθη ακόμη. Έκτος τών τραγουδιών του καί τών πρώτων στροφών τοϋ «Ύμνου» έμεινεν, ούτως ειπείν, άποκλειστικόν κτήμα τής σφαίρας τών ποιητών καί τών αισθητικών. Δεν εϊδον ακόμη το φώς αί εύμέθοδοι λαϊκαί έκεΐναι εκδόσεις δια το πολύ κοινόν, με τάς απαραιτήτους σημειώσεις καί εξηγήσεις. Ό Πολυλάς παραβάλλει τον Σολωμόν προς τον Δάντην. Άλλα μή λησμονώμεν ότι καί ό Δάντης είναι δυσνόητος, έάν δεν συνοδεύηται με τήν διαφώτισιν τοϋ κοινωνικοϋ περιβάλλοντος καί τών ιστορικών λεπτομερειών τής εποχής του. Άπό τών πρώτων μου λέξεων φοβούμαι δτι εν ερώτημα πλανάται ανά τήν αϊθουσαν ταύτην. Προκειμένου περί τοϋ μεγίστου τών ποιητών τής Ελλάδος, διατί εδόθη ό λόγος ουχί εις φιλόσοφον, αλλ' εις δικανικόν; Μήπως άρα έκ λόγων συναδελφότητος, διότι καί ό Σολωμός έσπούδασε τήν νομικήν έπιστήμην; Ή μήπως εκ τών ψυχικών δεσμών τής κοινής Ζακυνθίας πατρίδος; Ό Δροσίνης έπρότεινεν άλλοτε να ίδρυθή Σύλλογος προς μελέτην καί διάδοσιν τοϋ Σολωμοϋ. Ό Παλαμάς μετριοφρονών τονίζει δτι δεν ήλθεν ακόμη ή ώρα ν' άναφανή ό ένας, ό αληθής κριτικός τοϋ ποιητοΰ. 'Αλλ' ούτε καί προσμένει μεγάλα πράγματα άπό τον Σύλλογον του Δροσίνη. Μίαν έργασίαν συμβουλεύει καί άπό αυτήν ελπίζει. «Εργασία πολλών ανθρώπων, κατά τήν όρεξί τους καί κατά το κέφι τους πάντα δμως εργασία ατομική, χωριστά ή μία άπό τήν άλλη, αναρχική, αν θέλετε». Τήν παραίνεσιν τοϋ ποιητοϋ ήκολούθησα καί έδέχθην ν' αναλάβω το τόλμημα, άναρχικώς, άναρχικώτατα, αν θέλετε. Να συσχετίσω βοηθούμενος άπό σημειώσεις νεανικών χρόνων, τον Σολωμόν προς το περιβάλλον του, δηλαδή να ιστορήσω αυτόν. Οί άγαπώντες τάς αίσθητικάς μελετάς ας έντρυφήσωσιν εις τάς σελίδας τοϋ Πολυλά καί τοϋ Παλαμά. Καί αν αυτοί δεν εϊπον τήν τελευ

10 10 ταίαν λέξιν, άς άναμείνωμεν και τον μέγαν κριτικόν, τον ένα αυτόν, τον όποιον ό σύγχρονος ποιητής ονειρεύεται. Είς ημάς, τους άποτελοϋντας τό πολύ κοινόν, αρκεί να είσδύσωμεν, έστω και ακροθιγώς, εις τό πνεΰμα τοΰ Επτανησιακού πολιτισμού, τον όποιον με τόσον ώραΐα χρώματα μας περιέγραψε προχθές ό κ. Σωτηριάδης και καθ' έκάστην εξερευνά ό κ. Βελλιανίτης, τό πνεύμα τό όποιον διαλάμπει είς τα έργα τοΰ κ. Ξενόπουλου. 'Ανάγκη να γίνωμεν όλοι απόψε ολίγον τι Επτανήσιοι, καί, ακόμη μερικώτερον, ολίγον τι Ζακύνθοι, καί να μεταπηδήσωμεν κατά ένα αιώνα προς τό παρελθόν. Ό Διονύσιος Σολωμός έγεννήθη είς χρόνους καθ' ους είς κόσμος κατελύετο καί άλλος κόσμος έδημιουργεΐτο. Καί έν Ζακύνθω ύπήρχον τότε οί Ίακωβΐνοι. Καί έκεΐ προ τής άφίξεως ετι τών Γάλλων ό λαός εΐχεν έξεγερθή καί κατέλυε το δυσβάστακτον όλιγαρχικόν καθεστώς. Έν τη πλατεία τής πόλεως έφυτεύετο τό δένδρον τής ελευθερίας καί έν μέσω χορών καί ενθουσιασμού έρρίπτετο είς τάς φλόγας ή «Χρυσή βίβλος» τών ευγενών. Καί μετά εν έτος, περί τα μέσα τοΰ 1798, νέαι δημοκρατικοί πανηγύρεις έτελοϋντο. Έωρτάζετο ή υπό τών Γάλλων κατάληψις τής Μελίτης, τής νήσου τών ίπποτών. Ένθουσιών ό λαός τής Ζακύνθου επευφημεί τον έπίτροπον τής Γαλλικής Δημοκρατίας, καταθραύοντα δια πελέκεως εν ομοίωμα τοϋ θρόνου τών Βουρβώνων, καί έπανηγύριζε τους Γαλλικούς θριάμβους δια χορών καί συμποσίων. Έν τω μέσω τής μέθης τοιούτων εορτών, εις ημέρας καθ' ας ό λαός. εβραζεν από δημοκρατικόν αίσθημα, ή 'Αγγελική Νίκλη, κόρη αστικής οικογενείας καί ερωμένη τοϋ πλουσίου κόμητος Νικολάου Σολωμοϋ, έτικτε τον ήμέτερον ποιητήν. Τα ιδιόρρυθμα έθιμα τής αριστοκρατίας τών χρόνων ήνείχοντο τους τοιούτους δεσμούς. Κατά τάς τελευταίας στιγμάς τοΰ βίου του, έν ετει 1807, ό Νικόλαος Σολωμός, χήρος ήδη, ένυμφεύθη έπί τής επιθανάτιου κλίνης τήν Άγγελικήν καί ένομιμοποίησε τον Διονύσιον. 'Αλλ' ή Ιστορία τής γεννήσεως του δύναται να χρησιμεύση είς τον κριτικόν προς διαφώτισιν τών λεπτομερειών τής ψυχικής ιδιοσυγκρασίας τοΰ ποιητοΰ. Ό πατήρ, απόγονος πανάρχαιας οικογενείας Ενετικής, έξελληνισθείσης έν Κρήτη, μεταφυτευθείσης κατόπιν είς Ζάκυνθον, εΐχεν δλας τάς αδυναμίας, άλλα καί ολας τάς λεπτότητας τής αριστοκρατικής φύσεως. Ή μήτηρ, κόρη αστών, ερωμένη εγγάμου ανδρός, ζώσα μακράν τοΰ οίκου του, συμμετέχουσα καθ' άπασαν τήν τρικυμιώδη έκείνην έποχήν είς τάς συγκινήσεις καί τους πόθους τής τάξεως της, αισθανομένη τήν δίψαν τής αποκαταστάσεως, τής ΐσότητος καί τής ελευθερίας. Ό νεαρός Διονύσιος άπό τοΰ 1807 εκπαιδεύεται έν 'Ιταλία καί τό 1815 εγγράφεται είς τήν νομικήν σχολήν τοΰ Πανεπιστημίου τής Παβίας.

11 11 'Αλλ' αντί τών νομικών σπουδών ασχολείται είς τήν μελέτην τών μεγάλων συγγραφέων και είς τήν θεραπείαν των Μουσών. Καλλιεργεί σχέσεις μετά ποιητών και λογογράφων και παρακολουθεί μεθ' όλης τής οικουμένης τήν έξέλιξιν της Ναπολεοντίου εποποιίας. Ημείς σήμερον, όσον και αν αίσθανώμεθα τάς συγκινήσεις τής ιστορίας, είναι αδύνατον να άντιληφθώμεν τήν καταπληκτικήν έπίδρασιν του Ναπολέοντος είς τάς ψυχάς τών συγχρόνων του, ώς και το συναίσθημα εκείνο τοϋ μεγάλου ιλίγγου, το όποιον παρήγαγεν άπό τοϋ μεσουρανήματος τής δόξης ή ραγδαία πτώσις του. Είς τήν ψυχήν τοϋ Σολωμοΰ ή είκών τοϋ Ναπολέοντος παρέμεινε μέ όλον τό μεγαλεΐον τών εντυπώσεων τής παιδικής ηλικίας, μέ τήν άνάμνησιν ίσως ακόμη τών κραυγών τής άποθεώσεως, τάς οποίας νήπιον έτι έψέλλιζεν ανά τάς στοάς τής Ζακύνθου. Είναι δι' αυτόν «ό άνθρωπος τοϋ αιώνος», είναι «ό Μεγάλος». Ούτως ενεφανίσθη εις τον ποιητήν ό αυτοκράτωρ έν τή φδή επί τώ θανάτω τοϋ Βύρωνος, γραφείση τώ Ίδέαν τινά τής πτήσεως τής Σολωμικής φαντασίας άπό κορυφής είς κορυφήν μας δίδει ό συνειρμός τών παραστάσεων έν τώ ποιήματι τούτφ, ό διαγραφών διαδοχικώς έν τώ πλαισίφ τής ποιητικής συλλήψεως τάς μορφάς τοϋ Βύρωνος και τοϋ Ναπολέοντος, συνδέων ταύτας προς τήν καταστροφήν τών Ψαρών και καταλήγων είς τήν όργίλην άνάμνησιν τοϋ Όμηρου. Αί τελευταϊαι λέξεις του Βύρωνος, «Τ Ω Ελλάς, ώ κόρη μου», ένθυμίζουσιν εις τον ποιητήν τάς τελευταίας λέξεις τοϋ Ναπολέοντος, «ώ Γαλλία, ώ παιδί μου». Φωτίζεται μεγαλοπρεπής ή είκών τοϋ υπερήφανου Κορσικανοϋ. Τις ήμερες όπου, αν μόνο τ' δνομά του ήθελε πής. ώλιγόστευαν 'στο θρόνο τήν αύθάδεια οι βασιλείς... Εις τάς έκμυστερεύσεις τής εξορίας του άπεκάλυψεν ό δεσμώτης τής 'Αγίας Ελένης ότι είχε ποτέ συλλάβει τό σχέδιον τής απελευθερώσεως τής Ελλάδος. «La Grèce, attend un libérateur», ελεγεν εις τον ύπασπιστήν του, «ce serait une belle couronne de gloire». Και έπαναλαμβάνων τήν φράσιν λέγει ό Σολωμός. Είναι ή δάφνη ωραία στην κόμη, όταν φερνη ελευθέρια. 'Αλλ' αίφνης εις τήν φιλελληνικήν ταύτην λάμψιν τοϋ «Μεγάλου» μία άπαισία άντίθεσις συγκλονίζει τήν ψυχήν τοϋ ποιητοΰ. Ένθυμεΐται τήν παννύχιον εύωχίαν τών φιλοτούρκων εκείνων Γάλλων τής Σμύρνης, οΐτινες έπανηγύριζον τήν εΐδησιν τής καταστροφής τών Ψαρών, και συν

12 12 τρίβει τους ανίερους συμπότας με τήν άγρίαν κραυγήν της ειρωνείας και της οργής. Να ανθοστόλιστο τραπέζι! Λεν εϊν^ γέννημα Τούρκων, όπου τρώοντας περιπαίζει τήν ανδρεία των Ψαρίανών. Μύρια λόγια, γέλια μύρια, και χτυπούν τα φωτερά στα όλογέμιστα ποτήρια και στα γέλια τα τρελλά... ΚαΙ χορεύουνε τριγύρου... Γεια σας, Γάλλοι ευγενικοί!! Έϊν τα χώματα τον Όμηρου, ποϋ το πόδι σας πατεί!! Κατά το έτος 1818 εικοσαετής επιστρέφει ό Σολωμός εις τήν πατρίδα με μίαν συλλογήν 'Ιταλικών σονέττων, ή οποία έξήγειρεν αμέσως τόν θαυμκσμον των φίλων του και προύκάλεσε το προφητικον σονέττον ενός εξ αυτών, όστις τον προσφωνεί Te, cui natura feo con ali sparte volar suwelicona 1. Έν Ζακύνθω συνδέεται ô νεαρός ποιητής προς απαντάς τους φιλολογοϋντας, όμήλικας και πρεσβυτέρους, προς λογίους και καλλιτέχνες, και σχηματίζει τον ποιητικόν εκείνον κύκλον τών φίλων, οί όποιοι απετέλεσαν το έδαφος, έφ' ού άνεπτύχθη ή ποιητική φύσις του, και συγχρόνως υπήρξαν οίονεί οί δορυφόροι και οί απόστολοι, οί φορείς της μεγαλοφυίας του προς τήν κοινήν γνώμην. Του φιλικού" εκείνου ομίλου τον πυρήνα άπετέλουν ό δεύτερος σύζυγος τής μητρός τοϋ ποιητοΰ Λεονταράκης, ό Σπυρίδων Τρικούπης, ό λόγιος ιατρός τοϋ Άλή Πάσα Διονύσιος Ταγιαπιέρρας, ό Παύλος Μερκάτης, ό αντιπρόσωπος τής Φιλικής Εταιρείας Α. Κομιώιης, οί ποιηταί Γ. Τερτσέτης και Α. Μάτεσις, ό δικαστής Κ. Νεράντζης, ό Α. Δεσύλλας και άλλοι. Μεταξύ τούτων κατελέγετο και εϊς ιδιόρρυθμος τύπος γραφομανοΰς, ό πολυθρύλητος ιατροφιλόσοφος Διονύσιος Ροΐδης. 'Ιδεολόγος και φιλελεύθερος, δράσας κατά τήν νεότητα του 1. «Έσέ, πού ή φύσις σ' έκαμε μέ τα φτερά απλωμένα στον Ελικώνα να πετάς». Ό φίλος τοΰ Σολωμού, ό γράψας το σονέττον τούτο, είναι ό ποιητής τοΰ «Βασιλικού» "Αντώνιος Δ. Μάτεσις, γεννηθείς εν Ζακύνθω τω 1974 καί αποθανών έν Σύρω τφ 1875.

13 13 ζωηρώς μεταξύ των εν Ζακύνθω Ίακωβίνων. Φιλομαθής και πολυμαθής, αλλ' άκριτος και μωρός. Έν τη συγγραφική δοξομανία του θεωρών εαυτόν περίβλεπτον ποιητήν και ρήτορα, ουδέποτε ήδύνατο να φαντασθή δτι δια τής προσεγγίσεως του προς τον Σολωμόν και τον κύκλον του έξησφάλιζεν άπροσδόκητον ύστεροφημίαν. Όλη ή φιλότεχνος εκείνη νεολαία, ή άποτελέσασα τήν ούτως ειπείν ποιητικήν Άκαδημίαν, ης προήδρευεν ô Σολωμός, εύρήκεν εις τήν συναναστροφήν του Ροΐδου μίαν άφορμήν φιλολογικής Ψυχαγωγίας. Διεσκέδαζον εις βάρος τοϋ άγαθοΰ ΐατροΟ, άκούοντες τάς απαγγελίας τών έργων του, και εγραφον έμμετρα σκώμματα, προωρισμένα ν' άναγνωσθώσι μόνον έν φιλικώ κύκλω. Ό Σολωμός έγραψε πολλά, ιδίως 'Ιταλικά. Φαντάζομαι δτι και οί λοιποί φίλοι δεν υστερούν. Μας περιεσώθησαν δύο Ελληνικά τοϋ Σολωμοΰ, τα οποία οί έκδόται όνομάζουσι σατιρικά. Έτερον σατιρικόν του Σολωμού, εις τον θάνατον τοϋ πλουσίου άρχοντος Μαρτινέγκου, έπιγραφόμενον «Το όνειρο», ανάγεται επίσης εις τήν έποχήν έκείνην, αλλ' είναι σοβαρώτερον και φιλοσοφικώτερον, είναι αληθής κοινωνική σάτιρα. Μίαν έλαφράν δυσπεψίαν τοϋ άνεψιοΰ του ό Ροΐδης τόσον έμεγαλοποίησεν, ώστε έκάλεσεν εις συμβούλιον δέκα ιατρούς, τους έγκριτωτέρους τής πόλεως. Εις το γεγονός εκείνο, κωμικώς διαφημισθέν, οφείλεται το «Ιατροσυμβούλιο» τοϋ Σολωμού. Ό αριθμός των προσκληθέντων ιατρών δίδει ήμΐν τήν εικόνα τής ζωηρας κατά τους χρόνους εκείνους επιστημονικής έν Ζακύνθω κινήσεως, ην αρχόμενος τοϋ λόγου υπέδειξα. Δεν υπάρχει Ζακύνθιος, μή γνωρίζων τους πρώτους στίχους τοϋ ποιήματος τούτου. Τέλος πάντων ήλθε ή ώρα, όπου εσπάρθηκε στη χώρα πώς πεθαίνει τ' ανεψιοί τοϋ ντοτόρου τοϋ Ροΐδη. Προκαλώ τήν προσοχήν σας εις τόν τροχαϊκόν τοϋτον όκτασύλλαβον, τόν όποιον θα συναντήσωμεν κατόπιν και εις τάς μεγάλας εμπνεύσεις τοϋ Σολωμοΰ. "Αλλοτε, ήμέραν τής πρώτης τοϋ έτους, ό Ροΐδης, όστις, ειρήσθω έν παρόδφ, ελάμβανε και φιλοδωρήματα από τόν Σολωμόν, μετέβη προς έπίσκεψίν του. Τόν εύρε βυθισμένον εις τήν μελέτην και γράφοντα. Ή ακατάσχετος και ιδιόρρυθμος φλυαρία του φαίνεται δτι τόσον διεσκέδασε τόν ποιητήν, ώστε ούτος αμέσως μετά τήν άναχώρησιν τοϋ έπισκέπτου έστιχούργησεν όλόκληρον τόν μακρόν εκείνον μονόλογον και άνέγνωσεν αυτόν το εσπέρας, ώς δώρον μιας φαιδρας πρωτοχρονιάς προς τους φίλους.

14 14 "Εντονε! Μαμουριασμένος, στα γραψίματα γυρμένος! Βρε άφησε τα τ άχερα. Κάμε ατρόμπες! "Ελα δά. Σπούδαξε να σε στιμάρουνε! Βλέπω εγώ πώς με τρατάρουνε! Τρέχα λάουρες να πάρ ης, να πετιέται ο Ταβουλάρης στα πιο όμορφα ποϋ λες να σου κάμη δυσκολίες κτλ. Ό εύθυμος χαρακτήρ τοϋ Σολωμοϋ κατά τήν έποχήν έκείνην ζωγραφίζεται εις ενα «Διάλογον» με το αΐώνιον θέμα τοϋ Ροΐδου, γραφέντα από τον ίδιον ανωτέρω μνημονευθέντα φίλον τοϋ ποιητοϋ. Ό Σολωμός είναι έν τών προσώπων τοϋ Διαλόγου. Μόλις ακούει το κτύπημα τής θύρας, το κουρτάλισμα, όπως λέγουν έν Ζακύνθω, φωνάζει ανυπόμονων. Τοϋ λέγει ό Λεονταράκης, Ό Ροΐδης! Presto un lume 1 "Αφησε, άφησε να Ιδούμε αν αλήθεια ειν εκειός. Και ό Σολωμός πάντοτε ανυπόμονων, Είναι εκειός, σοϋ λέω, εκειός, δεν γνωρίζω εγώ, καλέ, το τρελλο κουρτάλισμα του; Τήν στιγμήν, καθ' ήν ό Ροΐδης, άπαγγέλλων μίαν ρητορικήν σύνθεσίν του, ευρίσκεται είς το μεγαλοπρεπέστερον σημεΐον και όλος ό εύθυμος όμιλος μέ ακράτητους γέλωτας χειροκροτεί μανιωδώς, ό Σολωμός προσποιείται ότι δεν αντέχει πλέον άπό τον θαυμασμόν και τήν συγκίνησιν και σπεύδει προς τον ρήτορα, κραυγάζων κολακευτικώς Μωρέ, θενά σε σουγλίσω! Σαν την γίδα θα σε ψήσω. Φέρτε εδώ να τόνε γδάρουμε! Και δταν τέλος ό Ροΐδης ενθρονίζεται εις τήν τράπεζαν τοϋ ποιητοϋ και καταβροχθίζων άπληστος δέν άφίνη τίποτε δια τους άλλους, τοϋ λέγει ό Σολωμός. 1. «Γρήγορα evo φώς».

15 15 Ντοτόρ, τίποτα δεν έφαγες. Τίποτσι δρεξι δεν είχες. Άφίνεις ονλες τσή ψίχες Ι 'Αλλ' έκτος τοΰ Ροΐδου ή ποιητική ακαδημία καταγίνεται είς παντός είδους λογοτεχνικός ψυχαγωγίας, καί ιδίως είς 'Ιταλικά στιχουργικά γυμνάσματα. 'Αγωνίσματα συνθέσεως σονέττων έπί δεδομένων καταληκτικών λέξεων. Τοιαΰτα εχομεν πολλά. 'Αλλ' έκ τής συγκρίσεως ποιημάτων τινών τοϋ Σολωμοϋ προς έτερα σύγχρονα τών φίλων του, τολμώ να εκφράσω τήν γνώμην, ότι και μερικά έκ τών πρώτων νεανικών Ελληνικών έργων τοΰ Σολωμοϋ ήσαν ποιητικαί αναπτύξεις έπί κεντρικών θεμάτων, συμφωνουμένων έκ τών προτέρων από κοινοΰ. 'Ιδίως είς τοιαϋτα αγωνίσματα νομίζω ότι οφείλομεν τήν «Άβροκόμην» και τον «Θρήνον της Βοσκοπούλας». Καί οΰτω κατέκτα βαθμηδόν ό ποιητής τήν δημοτικήν Έλληνικήν γλώσσαν. "Ισως μάλιστα να όφείλομεν καί χάριτας κατά τοϋτο είς τον Ροΐδην. Τα έμμετρα εκείνα σκώμματα συνέτειναν ίσως εις τήν διαμόρφωσιν της γλωσσικής αντιλήψεως τοΰ Σολωμοϋ. Παρατηρήσατε πόσον άγαπφ τον τροχαϊκον αυτόν όκτασύλλαβον τών Ροϊδικών παιγνίων, έπί τοΰ οποίου προεκάλεσα τήν προσοχήν σας. Μέ αυτόν έπλεξε τάς δύο μεγάλας συλλήψεις. Τον "Υμνον καί τήν φδήν τοΰ Βύρωνος. Λέγεται δτι και δ Σπυρ. Τρικούπης, συνετέλεσε πολύ είς τήν αγάπη ν τοΰ ποιητοΰ προς τήν δημοτικήν γλώσσαν. Ό Σολωμός έγένετο τέλος, όχι μόνον θερμός οπαδός, άλλα προφήτης τής δημοτικής γλώσσης, δχι μόνον διδάσκαλος, άλλα και δεινός μαχητής, ώς δείκνυται έκ τοΰ πεζοϋ έργου του, «Διάλογος μεταξύ ποιητοΰ καί Σοφολογιωτάτου». Τήν περί τής δημοτικής γλώσσης πίστιν του άνύψωσεν είς το έτερον τών δύο μεγάλων ιδανικών τής ζωής του, «Ελευθερία καί γλώσσα», καί τήν πίστιν αυτήν μετέδωκεν είς τους περί αυτόν, ώς άλλην θρησκείαν. Έν τω μεταξύ άρχεται δ μέγας άγων. Μετ' ολίγον ή Πελοπόννησος είναι είς τάς φλόγας. Σώματα Κεφαλλήνων καί Ζακυνθίων, άψηφούντων τάς καταδιώξεις τής 'Αγγλικής εξουσίας σπεύδουσι προς τους μαχόμενους αδελφούς. Ή Ζάκυνθος γίνεται μέγα κέντρον ηθικής καί υλικής ενισχύσεως τοΰ αγώνος. Το άρχειον τοΰ Ρώμα καταδεικνύει το μέγεθος τής γενομένης εργασίας. Ή Ιδέα μιας φδής προς τήν έλευθερίαν πλανάται ήδη είς τάς σκέψεις τοΰ ποιητοΰ. Είναι πολύ φυσικον δτι το θέμα θα συνεζητήθη πολλάκις έν τω κύκλω. Ό ύμνος τοΰ Μαρτελάου ήτο γνωστός είς πάντας. Οί φίλοι προσδοκώσι μετ' αγωνίας. Είς έξ αυτών τον προσαγορεύει κατά το 1822.

16 16 Ής πότε, φίλε, ή λύρα θα στέκι] σιωπηλή ; Να τον πολέμου ό κρότος, όπου τήν προσκαλεί. Ή γης προς τα πελάγη από όπλα άντιβοά. Κ' ελευθέρια φωνάζει καθ' "Ελληνος καρδιά! Αί ευγενείς παραινέσεις έτελεσφόρησαν. Κατά τον Γρασσέτην ό Ύμνος εγράφη τον Μάϊον τοΰ Οί μαθηταί, οί άπο τών πρώτων βημάτων άναγνωρίσαντες τον διδάσκαλον, έλάμβανον ήδη πλουσίαν τήν άμοιβήν. Το έργο της μεγαλοφυίας ήτον από της στιγμής εκείνης κτήμα ολοκλήρου του έθνους. Και όταν κατόπιν άλλη τεχνική μεγαλοφυία, ό Κερκυραίος Χαλκιόπουλος Μάντζαρος, αντάξιος συγγενής του πρωθιερέως εκείνου τής 'Οδύσσειας, το συνεπλήρωσε με τήν μουσικήν εμπνευσιν, ή άναγεννηθεΐσα Ελλάς καθιέρωσε τήν φδήν προς τήν έλευθερίαν ώς έθνικόν υμνον της. Ή φδή αποτελείται άπο 158 τετράστιχους στροφάς. Διαιρείται εσωτερικώς είς εξ μέρη, ών το πρώτον είναι ή εισαγωγή και το τελευταΐον ή Κατακλείς. "Αρχεται με τήν έμφάνισιν τής θεάς και τήν μεγαλορρήμονα προσαγόρευσιν Άπ' τα κόκκαλα βγαλμένη των Ελλήνων τα Ιερά και σαν πρώτα ανδρειωμένη χαϊρε, ω χαίρε 'Ελευθέρια. Ή στροφή αΰτη τής προσαγορεύσεως επαναλαμβάνεται ενίοτε κατά τάς μεταβάσεις. Είς τήν έμφάνισιν τής ελευθερίας ό ουρανός έγαλήνευσε. Έχύθη καταχθόνια μια βοή, και τον Ρήγα σου άπεκρίθη πολεμόκραχτη ή φωνή. Τα φιλελεύθερα έθνη τής γής συγκινούνται και οί εχθροί όνειδίζουσιν. Άλλ' ή θεά συλλογίζεται που πρώτον θα σπεύση, σιωπηλή και απαθής εις τάς κραυγάς των εχθρών. Σαν τον βράχον, όπου άφίνει κάθε ακάθαρτο νερό

17 17 είς τα πόδια του να χύνη εύκολόσβηστον αφρό. "Οπου αφίνει άνεμοζάλη και χαλάζι και βροχή να τον δέρνουν την μεγάλη, τήν αιώνια κορυφή. Με το όραμα τοϋ τείχους της Τριπολιτσας εισέρχεται ό ποιητής είς το δεύτερον μέρος της φδής, εις τήν άγρίαν περιγραφήν της πολιορκίας και της αίματηρας νυκτός της αλώσεως. "Αχ. Τι νύχτα ήταν εκείνη που τήν τρέμει ο λογισμός! "Αλλος νπνος δεν εγίνη πάρεξ θάνατος πικρός! Εξέρχονται από τους τάφους όλα τα θύματα της μακράς τυραννίας. Έφαίνοντο ίσκιοι αναρίθμητοι, γυμνοί, κόρες, γέροντες, νεανίσκοι, βρέφη ακόμη εις το βυζί. Φθάνουν. Χορεύουν μέσα εις τα πηχτά αίματα και έξάπτουν τήν όρμήν των μαχόμενων Ελλήνων. Ή επική δύναμις ανέρχεται ενταΰθα εις υψος άφθαστον. Κάθε σώμα ιδρώνει, ρέει, λες κ' εκείθεν ή ψυχή απ* το μίσος, που τήν καίει, πολεμάει να πεταχθή. Ουρανός γι' αυτούς δέν είναι, ουδέ πέλαγο, ουδέ γη, γι' αυτούς όλους το πάν είναι μαζεμένο αντάμα εκεί. Και τέλος ή κάθαρσις και με τήν άνατολήν του ηλίου ή κραυγή τοϋ θριάμβου. Της αυγής δροσάτο αέρι, δεν φυσάς τώρα εσυ πλια στων ψευδόπιστων το αστέρι. Φύσα, φύσα είς τον Σταυρό.

18 18 Κατόπιν τοιαύτης έξάρσεως το τρίτον μέρος, ή καταστροφή τοϋ Δράμαλη, γίνεται άσθενέστερον και λυρικώτερον και καταλήγει με μίαν άνάμνησιν τοϋ Βύρωνος. Στην σκιά χειροπιασμενες στη σκιά βλέπω κ εγώ κρινοδάκτνλες παρθένες, όπου κάμουνε χορό. Μεσ' στα χόρτα, τα λουλούδια, το ποτήρι δεν βαστώ, φιλελεύθερα τραγούδια Οαν τον Πίνδαρο εκφωνώ. Το τέταρτον μέρος είναι ή πρώτη πολιορκία τοϋ Μεσολογγίου και ή καταστροφή τών τουρκαλβανών εις τα ΰδατα τοϋ 'Αχελώου. Πρέπει τις να ανάγνωση τήν απέριττον περιγραφήν τοβ πολεμικού εκείνου γεγονότος είς τήν ίστορίαν τοϋ Τρικούπη, δια να αίσθανθή τήν άγρίαν δύναμιν τών εικόνων τοϋ Σολωμοϋ. Και ή φαντασία τοϋ ποιητοϋ, άνατρέχουσα αίφνης είς τόν καταποντισμόν τών Αιγυπτίων έν τη 'Ερυθρά θαλασσή, αναπαύει τήν συγκλονισθεΐσαν ψυχήν με τήν γαλήνιον άρμονίαν τής ύμνωδίας τών 'Ισραηλιτών. 'Επακολουθεί το πέμπτον μέρος, ή πυρπόλησις τής ναυαρχίδος έν Χίω. Ένταΰθα ό ποιητής πινδαρικώς υμνεί αντί τών ηρώων τήν θάλασσαν, το στοιχείον αυτών, χύνει μίαν στιγμιαίαν λάμψιν εις τον άθλον τοϋ Κανάρη και σταματφ εις το μαρτύριον τοϋ Πατριάρχου, το όποιον τοϋ ένθύμισεν ό πνιγμός τών εχθρών. Ένταΰθα ρίπτω μίαν παρατήρησιν. Ή εισαγωγή αποτελείται άπο 34 στροφάς και ή κατακλείς άπο 20. Έκ τών άλλων μερών τοϋ ποιήματος το δεύτερον και τέταρτον, τα έπικώτερα, είναι και τα εκτενέστερα. Άποτελοΰνται το μεν τής Τριπολιτσάς από 39, το δε τοϋ Μεσολογγίου άπο 36 στροφάς. Το δε τρίτον και πέμπτον μέρος, τά λυρικώτερα, είναι συγχρόνως και τα βραχύτερα και άποτελοΰνται τό μεν τοϋ Δράμαλη άπο 15, το δέ τής ναυαρχίδος με τήν παρένθεσιν τοϋ Πατριάρχου άπο 16 στροφάς. Είσίν άρα ταϋτα πάντα άπλαΐ συμπτώσεις ; Ή μήπως άποτελοϋσι τήν προδιαγεγραμμένην αρχιτεκτονική ν έν τη συνθέσει τοϋ έργου, ούτως ώστε κατά τήν έναλλαγήν της ποιητικής εξελίξεως να προέχωσιν έν ποσότητι, μορφή και συλλήψει αί δύο μεγάλαι κορυφαί τοϋ έπικοϋ πάθους, όπως κατέλθη κατόπιν τεχνικώς ô ποιητής είς το πρανές τής διδακτικής κατακλεϊδος. Ή κατακλείς γίνεται όντως πολιτική και διδακτική. Ό τεχνίτης δίδει τον λόγον είς τον πατριώτην. Ή θεά νεύει δια τοϋ δακτύλου είς τον ποιητήν

19 19 να σιωπήση και παραινεί αυτή τους Έλληνας να παύσωσι τους εμφυλίους σπαραγμούς. Και καταλήγει με τήν πικράν άποστροφήν τών Ελλήνων προς τους βασιλείς τών χριστιανικών κρατών. Τι θα κάμετε; <9' αφήστε ν' αποκτήσω μεν ημείς λευθερίαν ; Λ Η θα την λύστε εξ αίτιας πολιτικής; Τοϋτο άνίσως μελετάτε, Ιδού εμπρός σας τον Σταυρό. Βασιλείς, ελάτε, ελάτε κάί κτυπήσετε κι εδώ Ι Έν έτος μετά τον Ύμνον, τώ 1824, έπήλθεν ή καταστροφή τών Ψαρών. Και ό Γάλλος Beranger εις τήν γνωστήν φδήν του δεν ίκέτευε πλέον, άλλ' έκεραυνοβόλει τους βασιλείς τής χριστιανωσύνης. Du Christ lui même allons souiller le temple! Les rois Chretiens ne le vengeront pas. Και αυτός, όπως ό Σολωμός, τελειώνει τήν φδήν του με τήν ΐδίαν διδακτικήν άποστροφήν προς τους Έλληνας. «Όμονοεΐτε, ώ Έλληνες». Soyez unis, ô Grecs! ou plus d'un traître dans le triomphe égarera vos pas. Les nations vous pleureraient peut être les rois Chretiens ne vous vengeraient pas. Ούτως έθρήνει τήν καταστροφήν τών Ψαρών ό Παρισινός τραγουδιστής. Ό Ζακύνθιος ποιητής, ό ρίψας έν τφ "Υμνώ άπλην φευγαλέαν άστραπήν εις το κατόρθωμα τοΰ Κανάρη, έξιλεοϋται τώρα απέναντι τής νήσου τών ηρώων. Και με μίαν εξάδα αναπαίστων λαξεύει μνημεΐον τέχνης άφθιτον, άντάξιον τής δόξης εκείνων. Στων Ψαρών τήν ολόμαυρη ράχη, περπατώντας ή δόξα μονάχη, με^ά τα λαμπρά παλληκάρια κάί στην κόμη στεφάνι φορεί γενόμενο από λίγα χορτάρια ποϋ είχαν μείνη στην έρημη γη. Ένθυμεΐσθε και τήν άλλην άνάμνησιν τών Ψαρών εις τήν φδήν τοϋ Βύρωνος. Καί ή φδή εκείνη καταλήγει εις τήν αυτήν διδαχήν. Ό "Αγγλος

20 20 ποιητής, κατερχόμενος εϊς τον "Αδην, λέγει προς τάς άνυπομόνως ερωτώσας σκιάς των Ελλήνων. Ή διχόνοια κατατρέχει την 'Ελλάδα. *Αν νικηθ η, μα τον κόσμο, ττον μας έχει, τ' δνομά σας ξαναζη. Τα ποιήματα τοϋ Σολωμού ήσαν γνωστά προ της εκδόσεως των. Άπηγγέλλοντο και έκυκλοφόρουν αναγραφόμενα άπό χειρός εις χείρα. Δια τοϋτο πολλά διετηρήθησαν μέχρις ημών παρεφθαρμένα και ήλλοιωμένα. Πλείστα δ' έξ αυτών έτονίσθησαν κατόπιν και κατά μέγα μέρος υπό τοϋ Μαντζάρου. 'Αλλ* άρα έψάλλοντο εν Ζακύνθω κατά τους χρόνους εκείνους τής έν τη νήσφ διαμονής τοϋ ποιητου ; Ιδού και άλλη εργασία, ή οποία δεν εγινεν ακόμη και πρέπει να γίνη, ή μουσική έρευνα και περισυλλογή. 'Αλλ' όσον και αν έλλείπωσιν ασφαλή δεδομένα, δύναται τις να είκάση ότι τα δημοφιλέστερα τών ποιημάτων του έτονίζοντο με την αυτοσχεδιαστικών δημιουργικότητα τών Ζακυνθίων ή προσηρμόζοντο εις άλλας γνωστάς μελωδίας. Και αν δεν δυνάμεθα να όνομάσωμεν άλλους ψάλτας, γνωρίζομεν όμως μίαν. Τήν περικαλλή μορφήν της Μαρίας Παπαγεωργοπούλου. «Τα τραγούδια μου, τάλεγες όλα» λέγει ό πρώτος στίχος της «Φαρμακωμένης». Και φρονώ ότι κατά το πνεύμα της λαϊκής γλώσσης εις τήν εκφρασιν εκείνην πρέπει να δώσωμεν μάλλον τήν έξήγησιν ότι ή κόρη έψαλλε και ουχί ότι απλώς άπήγγελλε τα έργα τοϋ ποιητου. Τό δράμα της Φαρμακωμένης συνέβη εις τα Ό Σολωμός ήτο τότε 28 ετών. Ή Μαρία Παπαγεωργοπούλου, εύχαρις και αγνή κόρη, αγγελικής ομορφιάς, ώς λέγει ή παράδοσις, ποιητική και καλλιτεχνική φύσις, συνεδέετο προς τον ποιητήν δια στενωτάτης φιλίας. 'Αλλ' άρά γε εις φιλικήν μόνον συμπάθειαν περιωρίζετο το θερμόν αίσθημα του Σολωμού ; Τοϋτο θα μείνη τό αίώνιον μυστήριον τής ψυχής του. Γνωρίζομεν μόνον ότι ό έρως τής Μαρίας δεν έκλινε προς τον ρεμβώδη νεανίαν, όστις είχεν ήδη κατάκτηση τήν δόξαν. Σφοδρόν και άκράτητον πάθος τής κόρης προς ώραΐον Ίταλόν μουσικοδιδάσκαλον, παρεπίδημο Οντα τότε έν τή νήσω, προεκάλεσε δυσμενέστατα σχόλια τής κοινωνίας. Τό είδύλλιον κατέληξεν εις φρικτήν τραγωδίαν. Μίαν ήμέραν άνεκάλυψεν ή Μαρία όλην τήν άνανδρίαν τοϋ λατρευτού της. Ήτον έγγαμος και οικογενειάρχης. Ή ευαίσθητος ψυχή της δεν ήδυνήθη ν' άντισταθή είς τό κτύπημα και ή αυτοκτονία της, αντί να κατασιγάση, έπέτεινεν ετι μάλλον τάς κακόβουλους διαδόσεις. Ό Σολωμός έκλαυσε τήν Μαρίαν, όσον ουδέποτε ίσως έθρηνήθη άγαπωμένη νεκρά.

21 21 Τ Ω παρθένα, αν ήμπόρειαν ή κλάψες πεθαμένου να δώσουν ζωή, τόσες έκαμα κλάψες για σένα ποϋ ήθελ* εχχ\ς την πρώτη πνοή. 'Αλλ' ή πικρία και ή άγανάκτησις δια τήν βεβήλωσιν της προσφιλούς μνήμης απέσπασαν αυτόν άπο τήν πέ\θιμον σιγήν, έτόνισαν τήν λύραν του, και προήλθεν έξαγνισχής τής παρθένου, διδάσκαλος τής ηθικής, τής δικαιοσύνης και τής αγάπης. Εις τον «Λάμπρον» ό ποιητής κατόπιν έπροτίμησε τον Ίταλικόν ένδεκασύλλαβον ϊαμβον. Έπειτα εις τους «'Ελευθέρους Πολιορκημένους» ένηγκαλίσθη τον έθνικον δεκαπέντε σύλλαβον ϊαμβον. Εις το ποίημα τής «Φαρμακωμένης» με τον ϊδιον άνάπαιστον, όστις τόσον είχε θριάμβευση εις το επίγραμμα των Ψαρών, έθιξε τάς ευγενεστέρας χορδάς τής λαϊκής ψυχής Σώπα, κόσμε. Κοιμάται στον τάφο και κοιμάται παρθένα σεμνή. Ή έντύπωσις έκ τοϋ ποιήματος υπήρξε καταπληκτική. Νέοι και γέροντες, πτωχοί και πλούσιοι εσπευδον ώς εις προσκύνημα, και επί τοϋ νωποΰ τάφου τής Μαρίας έσκορπίσθησαν δλα τα άνθη τών Ζακυνθίων κήπων. Ή περιπαθής Μοϋσα τοϋ ποιητοΰ περιέβαλε τήν τραγικήν κόρην τοϋ πεπρωμένου με τήν φωτεννήν αΐγλην τοϋ μαρτυρίου. Συνέκριναν πολλοί τον Σολωμόν προς άλλους ποιητάς. Προς τον Σιμωνίδην και τον Δάντην, προς τον Σίλλερ και τον Βύρωνα. Ό Θωμαζαΐος τον παραβάλλει προς τον Γκαίτε. Όλα ταϋτα σημαίνουν δτι ό Σολωμός δεν επιδέχεται σύγκρισιν. Εϊναι μία τών κορυφών και καμμία κορυφή δεν ομοιάζει προς άλλην. Όλα τα είδη τοϋ ποιητικού πάθους ζώσιν εις το έργον του και συμπλέκονται εις άπειρους μορφάς και αλληλουχίας καταυγαζόμενα άπο μίαν ύπερτέραν διανόησιν, ή οποία χύνει άφθόνως το φώς τής αρετής και τής αληθείας. Όπως όλων τών μεγάλων πνευμάτων, τά σύνορα του εϊναι απροσδιόριστα. Ό θέλων να δώση ώρισμένην μορφήν εις τά σύννεφα αποτυπώνει απλώς τάς διαθέσεις τής ιδίας του ψυχής. Το μυστικόν τής τέχνης του, τό μεγαλεϊον εν τη άπλότητι, εκφράζεται εις τάς ολίγας λέξεις τοϋ Θωμαζαίου «Εδρες τρόπον, του έλεγε, να καταστήσης κοινά και αυτά τά βαθύτερα νοήματα». Ή στιχουργική του άντίληψις περικλείεται εις μίαν φράσιν τοϋ ιδίου Σολωμοΰ. «Ή αρμονία τοϋ στίχου είναι τό ξεχείλισμα τής ψυχής». Τήν ποιητικήν του φιλοσοφίαν συνοψίζει ό Παλαμάς «Θέλει να νικφ ό λόγος το κράτος τών αισθήσεων. Θέλει τό νοΰ να θριαμβεύη κατά τής ύλης και τήν ΐδέαν να έξαϋλώνη τά πάθη».

22 22 Κατά το έτος 1828 άνεχώρησεν εις Κέρκυραν όπου καί διέμεινε μέχρι τοϋ θανάτου του, έπελθόντος τω Δεν θα τον παρακολουθήσωμεν απόψε εις τήν δευτέραν αυτήν περίοδον τής ποιητικής του ζωής, εις τήν έπεξεργασίαν τοϋ «Λάμπρου» και εις τήν μεγάλην έπικήν άπόπειραν τών «'Ελευθέρων Πολιορκημένων». Έκεΐ ή ποιητική του δημιουργία είναι δλως διάφορος τής εν Ζακύνθω. Μεγάλαι συλλήψεις, διακεκομμένα σχεδιάσματα, αδιάλειπτος κατεργασία καί άνάπλασις τής ποιητικής και στιχουργικής μορφής, απειράριθμα αποσπάσματα καί συντρίμματα. Οί νεανικοί φίλοι, οί τόσην ασκούντες έπιρροήν έπί τής ψυχής του, δεν είναι παρόντες δια να έκβιάζωσιν αυτόν εις συντέλεσιν τοϋ έργου. Καί ή διαρκής άναζήτησις τής τελειότητος αφίνει τα πάντα ημιτελή. Άλλα πάντοτε το Ζακύνθιον μέρος τής ψυχής τευ χρωματίζει μέχρι τέλους ζωηρότατα τήν ύποτύπωσιν τών εικόνων του. Ή φυσιολατρική φιλοσοφία του είναι συνδεδεμένη με τον εύρύν ορίζοντα τής Ζακυνθίας πεδιάδος. Τα βουνά τοϋ Μεσολογγίου ευρίσκονται διαρκώς προ τών οφθαλμών του. Ό ήχος τών σήμαντρων ουδέποτε λείπει άπό τήν ποιητικήν του αϊσθησιν, όπως ουδέποτε έλειψε «το χάσμα, πού άνοιξε ό σεισμός, κ' ευθύς έγέμισε άνθη». Καίτοι άγαπώμενος καί τιμώμενος èv Κέρκυρα, ζή μεταξύ ολίγων εκλεκτών φίλων, άλλα μακράν τοϋ κοινωνικοΰ θορύβου. Περί τα τέλη τοϋ βίου του καθίσταται μελαγχολικός καί σχεδόν μισάνθρωπος. «Στην Κέρκυρα βρίσκομαι, ελεγεν, όμως ή ζωή μου δεν είναι στην Κέρκυρα». Καί πράγματι δεν εζη πλέον εν μέσω τοϋ γηΐνου κόσμου. Άπό τήν σκοπιάν τοϋ Στράνη είχε πετάξη ζητών τα υψηλότερα καί αιωνίως τα υψηλότερα καί δεν εύρεν άλλην ζωήν παρά μόνον μέσα είς τον κύκλον τής ίδίας του ψυχής. Ή Ζάκυνθος έστησε τήν προτομήν τοϋ ποιητοΰ είς τον Φόρον, καί τον ανδριάντα του είς τήν νέαν πλατείαν της. Έν Κέρκυρα ό δήμαρχος Κόλλας εθηκεν άναμνηστικήν πλάκα είς τήν οίκίαν του. Δεν είναι μακράν ή ημέρα πού θα τον ένθυμηθή καί ή πρωτεύουσα. Άλλα τό μέγιστον καί άληθέστερον τών μνημείων του θα είναι ό δρόμος εκείνος τοϋ Ψηλώματος. Έκεΐ θα προσέρχωνται οί θέλοντες ν' άποτίσωσι φόρον λατρείας προς τήν μεγάλην τέχνην. Έκεΐ, πού ή μαύρη πέτρα γίνεται ολόχρυση καί τό χορτάρι ομιλεί με χίλιες γλώσσες τα άδυτα τής Σολωμικής ψυχής. Καί αυτός ακόμη ô δρόμος ô διαρκώς ανερχόμενος προς τα υψηλότερα καί άφίνων όπισθεν του άνθύλλια καί αρώματα καί άποτόμως διακοπτομένας ημιτελείς σκηνογραφίας, καί αυτός ακόμη ό δρόμος φαίνεται ώς να συμβολίζη τήν ψυχικήν ίστορίαν τοϋ ποιητοΰ. Ή Ζάκυνθος, ένσαρκώνουσα ενα μεμονωμένον άλλα προφητικόν στίχον τοϋ Διονυσίου Σολωμοΰ, θα λέγη δεικνύουσα τόν τιτάνειον τύμβον* «Μακρύς ό λάκκος, που άνοιξε καί κλεΐ τόν γίγαντα μου».

23 ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ «ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ» ΣΕΙΡΑ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΩΝ 1. Κωστή Παλαμά, 'Ανδρέας Κάλβος, 'Αθήναι Κωστή Παλαμά, 'Ιούλιος Τυπάλδος, 'Αθήναι Γ. Τ σ ο κ ο π ο ύ λ ο υ, OÎ αδελφοί Σοϋτσοι και ή πολιτική ποίησις έπί "Οθωνος, 'Αθήναι Βελλιανίτου, Πολυλάς, Μαρκοράς και ή Σχολή τής Κερκύρας, 'Αθήναι 'Ιωάννου Ζερβό 0, 'Ανδρέας Λασκαράτος, 'Αθήναι Διονυσίου Στεφάνου, Γεώργιος Τερτσέτης, 'Αθήναι 'Αριστοτέλους Κουρτίδου, Ή έξέλιξις τοϋ διηγήματος και μυθιστορήματος μέχρι τής επαναστάσεως και ό 'Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής ώς διηγηματογράφος, 'Αθήναι 'Αρίστου Καμπάνη, Καλλιγάς και Ζαμπέλιος, 'Αθήναι Κ. Π α λ α μ α, Βιζυηνός και Κρυστάλλης, 'Αθήναι Άντ ωνί ου Μάτεση, Ό Σολωμός και ή Ζάκυνθος, 'Αθήναι 1976.

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΦΥΣΗ - ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΦΥΣΗ - ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΦΥΣΗ - ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2010 2011 ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ Η ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ Γεννήθηκε στη Ζάκυνθο το 1798 και πέθανε στην Κέρκυρα το 1857 Μετά το θάνατο

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟ ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ!

ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟ ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ! ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟ ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ! (There is only one God) Πού μπορείς να πάς ώστε να απομακρυνθείς από το Θεό; Ο Θεός γεμίζει κάθετόπο και χρόνο. Δεν υπάρχει τόπος χωρίς να είναι εκεί ο Θεός. Ο Θεός μίλησε μέσα

Διαβάστε περισσότερα

«ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ» Δ. Σολωμός Δελτίο τύπου 1) Το Σάββατο 15-03-08 πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα τέχνης από το 1 ο ΓΕΛ και υπό την αιγίδα του Δήμου Κοζάνης παράσταση με θέμα: «Ελεύθεροι πολιορκημένοι»

Διαβάστε περισσότερα

Διονύσιος Σολωμός, ο ποιητής του εθνικού ύμνου. Εις Φραγκίσκα Φραίζερ. Μικρός προφήτης έριξε σε κορασιά τα μάτια

Διονύσιος Σολωμός, ο ποιητής του εθνικού ύμνου. Εις Φραγκίσκα Φραίζερ. Μικρός προφήτης έριξε σε κορασιά τα μάτια Διονύσιος Σολωμός, ο ποιητής του εθνικού ύμνου Εις Φραγκίσκα Φραίζερ Μικρός προφήτης έριξε σε κορασιά τα μάτια και στους κρυφούς του λογισμούς χαρά γιομάτους είπε: «Κι αν για τα πόδια σου, Καλή, κι αν

Διαβάστε περισσότερα

1) Μες τους κάμπους τ αγγελούδια ύμνους ουράνιους σκορπούν κι από τα γλυκά τραγούδια όλα τριγύρω αχολογούν. Gloria in excelsis Deo!

1) Μες τους κάμπους τ αγγελούδια ύμνους ουράνιους σκορπούν κι από τα γλυκά τραγούδια όλα τριγύρω αχολογούν. Gloria in excelsis Deo! Σε παρακαλούμε, Κύριε, χάρη στη μεσιτεία της Αειπαρθένου Θεοτόκου Μαρίας και του Αγίου Ιωσήφ, να διατηρείς σταθερά τις οικογένειές μας στην αγάπη και στην ειρήνη σου. Από αγνή Παρθένο, μια νύχτα μυστική

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΚΡΥΦΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΡΟΛΟΙ: Αφηγητής 1(Όσους θέλει ο κάθε δάσκαλος) Αφηγητής 2 Αφηγητής 3 Παπα-Λάζαρος Παιδί 1 (Όσα θέλει ο κάθε δάσκαλος) Παιδί 2

ΤΟ ΚΡΥΦΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΡΟΛΟΙ: Αφηγητής 1(Όσους θέλει ο κάθε δάσκαλος) Αφηγητής 2 Αφηγητής 3 Παπα-Λάζαρος Παιδί 1 (Όσα θέλει ο κάθε δάσκαλος) Παιδί 2 ΤΟ ΚΡΥΦΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΡΟΛΟΙ: 1. Αφηγητής 1(Όσους θέλει ο κάθε δάσκαλος) 2. Αφηγητής 2 3. Αφηγητής 3 4. Παπα-Λάζαρος 5. Παιδί 1 (Όσα θέλει ο κάθε δάσκαλος) 6. Παιδί 2 7. Παιδί 3 8. Παιδί 4 9. Παιδί 5 10. Μητέρα

Διαβάστε περισσότερα

ιονύσιος Σολωµός ( )

ιονύσιος Σολωµός ( ) ιονύσιος Σολωµός (1798 1857) Ένας από τους σηµαντικότερους νεοέλληνες ποιητές. Είναι ο εθνικός µας ποιητής Ήταν ο πρώτος που καλλιέργησε συστηµατικά τη δηµοτική γλώσσα Αξιοποίησε την προγενέστερη ποιητική

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 11 Ο Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ 11 Ο Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 11 Ο Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις αντίστοιχες φράσεις α, β,

Διαβάστε περισσότερα

μακέτα δημοτικό τραγουδι.qxp_layout 1 5/12/16 11:22 π.μ. Page 3 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ

μακέτα δημοτικό τραγουδι.qxp_layout 1 5/12/16 11:22 π.μ. Page 3 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΙΟΡΔΑΝΗΣ Λ. ΚΟΥΖHΝΟΠΟΥΛΟΣ Δημοτικό Τραγούδι O AΠΟΗΧΟΣ ΜΙΑΣ ΑΛΛΗΣ ΕΠΟΧΗΣ Εκδόσεις Κολοκοτρώνη 49, Αθήνα 105 60 Τηλ.: 210 3226343 - Fax: 210 3221238 e-mail: info@enploeditions.gr www.enploeditions.gr

Διαβάστε περισσότερα

Πριν από πολλά χρόνια ζούσε στη Ναζαρέτ της Παλαιστίνης μια νεαρή κοπέλα, η Μαρία, ή Μαριάμ, όπως τη φώναζαν. Η Μαρία ήταν αρραβωνιασμένη μ έναν

Πριν από πολλά χρόνια ζούσε στη Ναζαρέτ της Παλαιστίνης μια νεαρή κοπέλα, η Μαρία, ή Μαριάμ, όπως τη φώναζαν. Η Μαρία ήταν αρραβωνιασμένη μ έναν Πριν από πολλά χρόνια ζούσε στη Ναζαρέτ της Παλαιστίνης μια νεαρή κοπέλα, η Μαρία, ή Μαριάμ, όπως τη φώναζαν. Η Μαρία ήταν αρραβωνιασμένη μ έναν άνδρα που τον έλεγαν Ιωσήφ. Οι γονείς της, ο Ιωακείμ και

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΙΓΩΝΑ ΚΑΛΑΝΤΑ. Τρίγωνα, κάλαντα σκόρπισαν παντού. κάθε σπίτι μια φωλιά του μικρού Χριστού. ήρθαν τα Χριστούγεννα κι η Πρωτοχρονιά

ΤΡΙΓΩΝΑ ΚΑΛΑΝΤΑ. Τρίγωνα, κάλαντα σκόρπισαν παντού. κάθε σπίτι μια φωλιά του μικρού Χριστού. ήρθαν τα Χριστούγεννα κι η Πρωτοχρονιά ΤΡΙΓΩΝΑ ΚΑΛΑΝΤΑ Τρίγωνα, κάλαντα, σκόρπισαν παντού κάθε σπίτι μια φωλιά του μικρού Χριστού, τρίγωνα κάλαντα μες στη γειτονιά ήρθαν τα Χριστούγεννα κι η Πρωτοχρονιά Άστρο φωτεινό, θα βγει γιορτινό μήνυμα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ Γυμνασίου οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με ένα δείγμα ερωτικής ποίησης. Συγκεκριμένα διδάχτηκαν το ποίημα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α1. Τα βασικά θέµατα της Επτανησιακής σχολής είναι η φύση, η θρησκεία, η πατρίδα, η γυναίκα και ο έρωτας στην εξιδανικευµένη τους µορφή. Στο πρώτο απόσπασµα γίνεται

Διαβάστε περισσότερα

ΤΖΑΛΑΛΑΝΤΙΝ ΡΟΥΜΙ. Επιλεγμένα ποιήματα. Μέσα από την Αγάπη. γλυκαίνει καθετί πικρό. το χάλκινο γίνεται χρυσό

ΤΖΑΛΑΛΑΝΤΙΝ ΡΟΥΜΙ. Επιλεγμένα ποιήματα. Μέσα από την Αγάπη.   γλυκαίνει καθετί πικρό. το χάλκινο γίνεται χρυσό http://hallofpeople.com/gr/bio/roumi.php ΤΖΑΛΑΛΑΝΤΙΝ ΡΟΥΜΙ Επιλεγμένα ποιήματα γλυκαίνει καθετί πικρό το χάλκινο γίνεται χρυσό το θολό κρασί γίνεται εκλεκτό ο κάθε πόνος γίνεται γιατρικό οι νεκροί θα αναστηθούν

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Γι αυτό και εμείς, ενωμένοι με τους Αγγέλους και τους αγίους, διακηρύττουμε τη δόξα σου αναφωνώντας και λέγοντας (ψάλλοντας):

ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Γι αυτό και εμείς, ενωμένοι με τους Αγγέλους και τους αγίους, διακηρύττουμε τη δόξα σου αναφωνώντας και λέγοντας (ψάλλοντας): ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΦΟΡΑ 99. Παρ ότι η δεύτερη ευχή είναι συγκροτημένη με το προοίμιό της, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και με άλλα προοίμια, ιδιαίτερα με εκείνα που σε περίληψη περιγράφουν το Μυστήριο της Σωτηρίας,

Διαβάστε περισσότερα

Ο Σολωµός και οι Επτανήσιοι

Ο Σολωµός και οι Επτανήσιοι Ο Σολωµός και οι Επτανήσιοι Το 1864 προσαρτήθηκαν στην Ελλάδα. Επτάνησα Από τα µέσα του 18 ου ως και τα τέλη του 19 ου αι. τα Επτάνησα βρίσκονταν υπό την κατοχή δυτικών δυνάµεων, δεν ήταν ποτέ υπό οθωµανική

Διαβάστε περισσότερα

μετάφραση: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου

μετάφραση: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου μετάφραση: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου Δύο Σε μια σπουδαία αρχαία πόλη που την έλεγαν Ουρούκ, ζούσε ένας νεαρός βασιλιάς, ο Γκιλγκαμές. Πατέρας του Γκιλγκαμές ήταν ο βασιλιάς Λουγκαλμπάντα και μητέρα του η

Διαβάστε περισσότερα

Μαρτυρίες για τη προσωπικότητα του Γέροντα Αιμιλιανού

Μαρτυρίες για τη προσωπικότητα του Γέροντα Αιμιλιανού 4 Ιουνίου 2019 Μαρτυρίες για τη προσωπικότητα του Γέροντα Αιμιλιανού Θρησκεία / Σύγχρονες Πνευματικές Μορφές Γέροντας Ελισαίος, Καθηγούμενος Ι.Μ. Σίμωνος Πέτρας Δεν είναι όμως οι δικές μας μαρτυρίες αλλά

Διαβάστε περισσότερα

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα. Εργασία Χριστίνας Λιγνού Α 1

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα. Εργασία Χριστίνας Λιγνού Α 1 1 Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Εργασία Χριστίνας Λιγνού Α 1 2 1.Στο βιβλίο παρουσιάζονται δύο διαφορετικοί κόσμοι. Ο πραγματικός κόσμος της Ρόζας, στη νέα της γειτονιά, και ο πλασματικός κόσμος, στον

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΙΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Ας υψώσουμε τις καρδιές μας. Είναι στραμμένες προς τον Κύριο. Ας ευχαριστήσουμε τον Κύριο τον Θεό μας. Άξιο και δίκαιο.

ΤΡΙΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Ας υψώσουμε τις καρδιές μας. Είναι στραμμένες προς τον Κύριο. Ας ευχαριστήσουμε τον Κύριο τον Θεό μας. Άξιο και δίκαιο. 107. Ο Κύριος να είναι μαζί σας. Και με το πνεύμα σου. ΤΡΙΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ Ας υψώσουμε τις καρδιές μας. Είναι στραμμένες προς τον Κύριο. Ας ευχαριστήσουμε τον Κύριο τον Θεό μας. Άξιο και δίκαιο. Ακολουθεί το

Διαβάστε περισσότερα

Αντιστοιχήστε ένα γράμμα της πρώτης στήλης με έναν αριθμό της δεύτερης στήλης (στη δεύτερη στήλη δύο επιλογές περισσεύουν).

Αντιστοιχήστε ένα γράμμα της πρώτης στήλης με έναν αριθμό της δεύτερης στήλης (στη δεύτερη στήλη δύο επιλογές περισσεύουν). ΜΑΘΗΜΑ 25 Ο ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ Αντιστοιχήστε ένα γράμμα της πρώτης στήλης με έναν αριθμό της δεύτερης στήλης (στη δεύτερη στήλη δύο επιλογές περισσεύουν). ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β α. «Κατ οίκον εκκλησία» 1.

Διαβάστε περισσότερα

Ο ίδιος είχε μια έμφυτη ανάγκη ισορροπίας και θετικισμού μέσα στο όνειρο.

Ο ίδιος είχε μια έμφυτη ανάγκη ισορροπίας και θετικισμού μέσα στο όνειρο. Λίγα λόγια Γεννήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 1911 Αντιμετωπίζει διώξεις μαζί με την οικογένειά του ύστερα από την πτώση τού Βενιζέλου Το συγγραφικό του ξεκίνημα συμβαίνει στο περιοδικό «Τα νέα γράμματα» το 1935

Διαβάστε περισσότερα

Παραδείγµατα κριτηρίων για τρίωρη γραπτή δοκιµασία

Παραδείγµατα κριτηρίων για τρίωρη γραπτή δοκιµασία Παραδείγµατα κριτηρίων για τρίωρη γραπτή δοκιµασία Παράδειγµα 1ο ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:... ΤΑΞΗ:... ΤΜΗΜΑ:... ΜΑΘΗΜΑ: Κείµενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Σολωµού, «Ελεύθεροι Πολιορκηµένοι» ΗΜΕΡ/ΝΙΑ:... 1. Σχεδίασµα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΑΔΑ ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ.

ΕΛΛΑΔΑ ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ. ΕΛΛΑΔΑ ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ. Εισαγωγή Μπολιβάρ είσαι ωραίος σαν Έλληνας; Αναφωνεί ο ποιητής Ν. Εγγονόπουλος. Χαρά και μαρτύριο να γυρνάς και να βλέπεις την Ελλάδα καταθέτει ο Ν. Καζαντζάκης.

Διαβάστε περισσότερα

31 Ιουλίου 6 Αυγούστου 2017 Πνεύμα

31 Ιουλίου 6 Αυγούστου 2017 Πνεύμα 31 Ιουλίου 6 Αυγούστου 2017 Πνεύμα ΧΡΥΣΟΥΝ ΕΔΑΦΙΟΝ Κορινθίους Α 2: 12 Hμείς Ημείς δεν ελάβομεν το πνεύμα του κόσμου, αλλά το πνεύμα το εκ του Θεού, δια να γνωρίσωμεν τα υπό του Θεού χαρισθέντα εις ημάς

Διαβάστε περισσότερα

ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ. Το κίνημα του ρομαντισμού κυριάρχησε στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα.

ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ. Το κίνημα του ρομαντισμού κυριάρχησε στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα. ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ Το κίνημα του ρομαντισμού κυριάρχησε στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα. Ο ρομαντισμός προβάλλει το συναίσθημα και τη φαντασία. Στα ποιήματα υπάρχει

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΙΕΖΕΚΙΗΛ. ΜΑΘΗΤΗΣ: ΝΤΑΓΚΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΒΑΧΤΣΙΑΒΑΝΟΥ ΜΑΛΑΜΑΤΗ 3 ο Γυμνάσιο Κοζάνης ΤΑΞΗ:Α

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΙΕΖΕΚΙΗΛ. ΜΑΘΗΤΗΣ: ΝΤΑΓΚΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΒΑΧΤΣΙΑΒΑΝΟΥ ΜΑΛΑΜΑΤΗ 3 ο Γυμνάσιο Κοζάνης ΤΑΞΗ:Α ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΙΕΖΕΚΙΗΛ ΜΑΘΗΤΗΣ: ΝΤΑΓΚΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΒΑΧΤΣΙΑΒΑΝΟΥ ΜΑΛΑΜΑΤΗ 3 ο Γυμνάσιο Κοζάνης ΤΑΞΗ:Α 3 19-3-16 ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΖΩΗ ΤΟΥ Ο Προφήτης Ιεζεκιήλ, ήταν ένας από

Διαβάστε περισσότερα

Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΕΚ ΓΕΝΕΤΗΣ ΤΥΦΛΟΥ (Ιω. 9, 1-38)

Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΕΚ ΓΕΝΕΤΗΣ ΤΥΦΛΟΥ (Ιω. 9, 1-38) Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΕΚ ΓΕΝΕΤΗΣ ΤΥΦΛΟΥ (Ιω. 9, 1-38) ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΛΕΤΙΟΥ (Διασκευή ομιλίας στον Γυμνότοπο την 1/6/2003) 1. Το δράμα του σκοταδιού Σήμερα το Ευαγγέλιο μας μίλησε για έναν «τυφλό εκ

Διαβάστε περισσότερα

Χριστούγεννα. Ελάτε να ζήσουμε τα. όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά

Χριστούγεννα. Ελάτε να ζήσουμε τα. όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά Ελάτε να ζήσουμε τα όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά Χριστούγεννα (μέσα από ιστορίες και χριστουγεννιάτικα παιχνίδια) 1 Στόχοι: Μέσα από διάφορες

Διαβάστε περισσότερα

(άγιο μύρο / τριήμερη / ολόλευκα / κολυμβήθρας / κατάδυση) «Στο χρίσμα, ο ιερέας χρίει τον.. σ όλα τα μέρη του σώματός του με

(άγιο μύρο / τριήμερη / ολόλευκα / κολυμβήθρας / κατάδυση) «Στο χρίσμα, ο ιερέας χρίει τον.. σ όλα τα μέρη του σώματός του με ΜΑΘΗΜΑ 21 Ο ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΙΣΜΑΤΟΣ Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις ή φράσεις που δίνονται στην παρένθεση. Σε κάθε κενό αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

Αναστασία Μπούτρου. Εργασία για το βιβλίο «Παπούτσια με φτερά»

Αναστασία Μπούτρου. Εργασία για το βιβλίο «Παπούτσια με φτερά» Αναστασία Μπούτρου Εργασία για το βιβλίο «Παπούτσια με φτερά» α) Αν κάποιος έχει φαντασία, μπορεί και φαντάζεται έναν καλύτερο κόσμο. Κλείνει τα μάτια του και βλέπει αυτό που ποθεί. Αυτό το απόσπασμα εννοεί

Διαβάστε περισσότερα

Γιώργης Παυλόπουλος. Τι είναι ποίηση...

Γιώργης Παυλόπουλος. Τι είναι ποίηση... Γιώργης Παυλόπουλος Τι είναι ποίηση... "Αν ένα πουλί μπορούσε να πει με ακρίβεια τι τραγουδάει, γιατί τραγουδάει, και τι είναι αυτό που το κάνει να τραγουδάει, δεν θα τραγούδαγε". Κυρίες και Κύριοι Φίλες

Διαβάστε περισσότερα

Δάφνη Σουμάν: «Η ζωή της Σεχραζάτ»

Δάφνη Σουμάν: «Η ζωή της Σεχραζάτ» Δάφνη Σουμάν: «Η ζωή της Σεχραζάτ» 12 ΣΕΠ 2016 10:30 πμ 3 ημέρες πριν Ακούστε το κείμενο της είδησης ΜΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ, ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ Επιμέλεια: Μαρία Σφυρόερα Η συγγραφή της «Σιωπής της Σεχραζάτ» είναι μυθιστόρημα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΥΓΗΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΗΣ 21 ης ΜΑΪΟΥ

ΠΑΝΥΓΗΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΗΣ 21 ης ΜΑΪΟΥ 21 η ΜΑΪΟΥ 1864 21 η ΜΑΪΟΥ 2016 152 ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΟΝ ΕΘΝΙΚΟ ΚΟΡΜΟ ΠΑΝΥΓΗΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΗΣ 21 ης ΜΑΪΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΚΥΘΗΡΩΝ κ. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ ΑΘ. ΧΑΡΧΑΛΑΚΗ ΚΥΘΗΡΑ, 21 η ΜΑΪΟΥ 2016 [1] Σεβασμιώτατε

Διαβάστε περισσότερα

ΓΟΥΙΛΙΑΜ ΜΠΛΕΗΚ (William Blake)

ΓΟΥΙΛΙΑΜ ΜΠΛΕΗΚ (William Blake) http://hallofpeople.com/gr/bio/ουίλιαμ-μπλέηκ.php ΓΟΥΙΛΙΑΜ ΜΠΛΕΗΚ (William Blake) ΟΙ ΠΑΡΟΙΜΙΕΣΤΗΣ ΚΟΛΑΣΗΣ (επιλεγμένες) Οι Γάμοι του Ουρανού και της Κόλασης (The Marriage of Heaven and Hell, 1793), έργο

Διαβάστε περισσότερα

Το παραμύθι της αγάπης

Το παραμύθι της αγάπης Το παραμύθι της αγάπης Μια φορά και ένα καιρό, μια βασίλισσα έφερε στον κόσμο ένα παιδί τόσο άσχημο που σχεδόν δεν έμοιαζε για άνθρωποs. Μια μάγισσα που βρέθηκε σιμά στη βασίλισσα την παρηγόρησε με τούτα

Διαβάστε περισσότερα

Ο Πατέρας Αβραάμ Μάθημα Ένα Η ζωή του Αβραάμ: Δομή και Περιεχόμενο. Οδηγός μελέτης

Ο Πατέρας Αβραάμ Μάθημα Ένα Η ζωή του Αβραάμ: Δομή και Περιεχόμενο. Οδηγός μελέτης Ο Πατέρας Αβραάμ Μάθημα Ένα Η ζωή του Αβραάμ: Δομή και Περιεχόμενο Οδηγός μελέτης Περιεχόμενα Περίγραμμα Ένα περίγραμμα του μαθήματος, Σημειώσεις Το περίγραμμα το μαθήματος; με αποσπάσματα και περιλήψεις

Διαβάστε περισσότερα

«Μπήκαμε στο Σπήλαιο της Αποκάλυψης»

«Μπήκαμε στο Σπήλαιο της Αποκάλυψης» 14/12/2018 «Μπήκαμε στο Σπήλαιο της Αποκάλυψης» / Επικαιρότητα ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗΣ: Εκεί που σχίστηκε ο βράχος και ο Θεός μίλησε στον Ιωάννη! Αποστολή του ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ στην Πάτμο

Διαβάστε περισσότερα

Χρήστος Ιωάννου Τσαρούχης. Στάλες. Ποίηση

Χρήστος Ιωάννου Τσαρούχης. Στάλες. Ποίηση Χρήστος Ιωάννου Τσαρούχης Στάλες Ποίηση ΣΤΑΛΕΣ Χρήστος Ιωάννου Τσαρούχης Διορθώσεις: Χαρά Μακρίδη Επιμέλεια: Κωνσταντίνος Ι. Κορίδης Σελιδοποίηση: Ζωή Ιωακειμίδου Σχέδιο βιβλίου: Λαμπρινή Βασιλείου-Γεώργα

Διαβάστε περισσότερα

ÈÅÌÁÔÁ 2007 ÏÅÖÅ. Α. ΚΕΙΜΕΝΟ ιονύσιο Σολωµό «Ο Κρητικό» Επαναληπτικά Θέµατα ΟΕΦΕ 2007

ÈÅÌÁÔÁ 2007 ÏÅÖÅ. Α. ΚΕΙΜΕΝΟ ιονύσιο Σολωµό «Ο Κρητικό» Επαναληπτικά Θέµατα ΟΕΦΕ 2007 Α. ΚΕΙΜΕΝΟ ιονύσιο Σολωµό «Ο Κρητικό» 3 3 4 σαν πέτρες µε βυθίζουν! 4 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Θέµατα της Επτανησιακής Σχολής που απαντούν στα δοθέντα αποσπάσµατα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕ 5. Ο Ευαγγελισμός της Μαρίας για τη γέννηση του Μεσσία

ΔΕ 5. Ο Ευαγγελισμός της Μαρίας για τη γέννηση του Μεσσία ΔΕ 5. Ο Ευαγγελισμός της Μαρίας για τη γέννηση του Μεσσία Ευαγγελισμός Ευαγγελισμός είναι η ανακοίνωση στην Παναγία της καλής είδησης ότι θα γεννήσει τον Μεσσία, αυτόν που υποσχέθηκε ο Θεός και περίμενε

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΟΡΤΗ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ ΤΡΑΓΟΥ ΙΑ

ΓΙΟΡΤΗ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ ΤΡΑΓΟΥ ΙΑ ΓΙΟΡΤΗ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ ΤΡΑΓΟΥ ΙΑ 1 Πάλης ξεκίνηµα Πάλης ξεκίνηµα νέοι αγώνες οδηγοί της ελπίδας Όχι άλλα δάκρυα κλείσαν οι τάφοι λευτεριάς λίπασµα Λουλούδι φωτιάς βγαίνει στους τάφους µήνυµα στέλνουν Απάντηση

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΥΣΣΕΙΑ: ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ

ΟΔΥΣΣΕΙΑ: ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ Â Αφηγηματική τεχνική είναι η προοικονομία. Με όσα αναφέρει ο ποιητής σε κάποιους στίχ ους, μας προϊδεάζει (μας δίνει μια ιδέα) τα γεγονότα που θα ακολουθήσουν, ώστε να είμαστε λίγο πολύ προετοιμασμένοι

Διαβάστε περισσότερα

Το μαγικό βιβλίο. Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και είμαι μια νεράιδα που πετώ στον ουρανό.

Το μαγικό βιβλίο. Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και είμαι μια νεράιδα που πετώ στον ουρανό. Το μαγικό βιβλίο Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και είμαι μια νεράιδα που πετώ στον ουρανό. Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και είμαι μια γοργόνα μέσα στα καταγάλανα νερά. Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και γίνομαι

Διαβάστε περισσότερα

ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ 1 28Η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ 1 28Η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ ΜΕΡΑ Ευλογημένη τρεις φορές Του Οκτώβρη αυτή η μέρα, Που διώξανε τους Ιταλούς Απ την Ελλάδα πέρα. Ευλογημένος ο λαός που απάντησε το όχι ευλογημένος ο στρατός που με τη ξιφολόγχη, πάνω στην

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ

ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ 2014 Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή «Αυτός σήκωσε τις αμαρτίες μας με το ίδιο Του το σώμα στο σταυρό, για να πεθάνουμε κι εμείς ως προς την αμαρτία και να

Διαβάστε περισσότερα

τι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές;

τι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές; ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ; τι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές; ποια είναι η σχέση των πεποιθήσεών μας με την πραγματικότητα, για να είναι αληθείς και

Διαβάστε περισσότερα

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΙΛΙΟΥ, ΑΧΑΡΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΙΛΙΟΥ, ΑΧΑΡΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΙΛΙΟΥ, ΑΧΑΡΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΕΩΣ Η αλήθεια για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά Ιστορία της Εταιρείας Η οργάνωση των «Μαρτύρων του Ιεχωβά», των γνωστών χιλιαστών, είναι μια πολυεθνική εταιρεία.

Διαβάστε περισσότερα

Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ''

Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ'' 1 2 Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ'' 3 Τα λουλούδια χωρίς όνομα, τα έχει ο καθένας από μας, αλλά δεν το ξέρουμε. Δεν μας μαθαίνουν τίποτα και ψάχνουμε μόνοι μας άσκοπα να βρούμε κάτι, για να

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΚΤΩΡ ΟΥΓΚΩ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ

ΒΙΚΤΩΡ ΟΥΓΚΩ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΒΙΚΤΩΡ ΟΥΓΚΩ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ Το Ελληνόπουλο - L' enfant Μετάφραση: Κωστής Παλαμάς Τούρκοι διαβήκαν. Χαλασμός, θάνατος πέρα ως πέρα. Η Χίο, τ` όμορφο νησί, μαύρη απομένει ξέρα, με τα κρασιά, με τα δεντρά

Διαβάστε περισσότερα

πανέτοιμος για να έλθει είναι πολύ πρόθυμος και έτοιμος κάθε στιγμή με ευχαρίστηση, με χαρά, με καλή διάθεση, να έλθει να επισκιάσει και να βοηθήσει

πανέτοιμος για να έλθει είναι πολύ πρόθυμος και έτοιμος κάθε στιγμή με ευχαρίστηση, με χαρά, με καλή διάθεση, να έλθει να επισκιάσει και να βοηθήσει Κύριε των Δυνάμεων «Κύριε των δυνάμεων μεθ ημών γενού». Πώς ο Κύριος θα είναι μαζί μας. Ο Χριστός είναι δύναμη. «Κύριε των δυνάμεων μεθ ημών γενού». Άραγε τί θέλουν να πουν αυτά τα λόγια; Κάτι καλό όμως

Διαβάστε περισσότερα

Λόγοι για την παιδαγωγική της οικογένειας (Γέρων Εφραίμ Κατουνακιώτης)

Λόγοι για την παιδαγωγική της οικογένειας (Γέρων Εφραίμ Κατουνακιώτης) 22 Οκτωβρίου 2019 Λόγοι για την παιδαγωγική της οικογένειας (Γέρων Εφραίμ Κατουνακιώτης) Θρησκεία / Κοινωνικά θέματα / Πνευματική ζωή «Είναι πολλά πράγματα, τα οποία ο άνθρωπος δεν τα γνωρίζει, ή, αν τα

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΛ ΑΛΙΑΡΤΟΥ Σχ. Έτος ΟΜΑΔΑ: Κατερίνα Αραπίτσα Κατερίνα Βίτση Ειρήνη Γκραμόζι Σοφία Ντασιώτη

ΓΕΛ ΑΛΙΑΡΤΟΥ Σχ. Έτος ΟΜΑΔΑ: Κατερίνα Αραπίτσα Κατερίνα Βίτση Ειρήνη Γκραμόζι Σοφία Ντασιώτη ΓΕΛ ΑΛΙΑΡΤΟΥ Σχ. Έτος 2015-2016 ΟΜΑΔΑ: Κατερίνα Αραπίτσα Κατερίνα Βίτση Ειρήνη Γκραμόζι Σοφία Ντασιώτη Η ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Η ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΒΑΦΗ Η ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΒΑΦΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ. Α1. Η επίδραση του Ευρωπαϊκού Ρομαντισμού είναι πρόδηλη στο έργο του

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ. Α1. Η επίδραση του Ευρωπαϊκού Ρομαντισμού είναι πρόδηλη στο έργο του ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Α1. Η επίδραση του Ευρωπαϊκού Ρομαντισμού είναι πρόδηλη στο έργο του Σολωμού. Το μεταφυσικό στοιχείο εντοπίζεται λόγου χάρη στο στίχο 54 όπου ανιχνεύουμε

Διαβάστε περισσότερα

Η Τέχνη της Αναγέννησης-Μανιερισμός

Η Τέχνη της Αναγέννησης-Μανιερισμός Η Τέχνη της Αναγέννησης-Μανιερισμός Τμήμα Πλαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης Σχολή Καλών Τεχνών Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Διδάσκουσα: Δρ Βικτώρια Φερεντίνου 1. Εισαγωγή στην τέχνη της Αναγέννησης Αναγέννηση

Διαβάστε περισσότερα

General Music Catalog General Music ΠΥΡΓΑΚΗ ΦΥΛΙΩ. page 1 / 5

General Music Catalog General Music  ΠΥΡΓΑΚΗ ΦΥΛΙΩ. page 1 / 5 ΠΥΡΓΑΚΗ ΦΥΛΙΩ page 1 / 5 1)ΖΩΗ ΓΕΜΑΤΗ ΒΑΣΑΝΑ 2)ΜΩΡ' ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΑ ΟΜΟΡΦΗ 3)ΜΗ ΣΚΟΤΕΙΝΙΑΖΕΙΣ ΟΥΡΑΝΕ 4)ΕΛΑ ΣΤΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΜΟΥ 5)ΜΙΑ ΛΥΓΕΡΗ ΑΚΟΥΓΕΤΑΙ 6)ΟΛΕΣ ΟΙ ΜΑΝΕΣ ΚΛΑΨΑΝΕ 7)ΠΕΣ ΜΟΥ ΒΡΕ ΓΕΡΟΝΤΑ ΤΙ ΚΛΑΙΣ 8)ΜΗ

Διαβάστε περισσότερα

Παιδική Λογοτεχνία. Ονομασία τόμων Παιδική Λογοτεχνία. 1. Το δαχτυλίδι του Πολυκράτη τόμος Το μικρό ραφτόπουλο τόμος 1

Παιδική Λογοτεχνία. Ονομασία τόμων Παιδική Λογοτεχνία. 1. Το δαχτυλίδι του Πολυκράτη τόμος Το μικρό ραφτόπουλο τόμος 1 Παιδική Λογοτεχνία Ονομασία τόμων Παιδική Λογοτεχνία 1. Το δαχτυλίδι του Πολυκράτη τόμος 1 2. Το μικρό ραφτόπουλο τόμος 1 3. Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης τόμος 1 4. Αιακός τόμος 1 5. Ο λόφος με τα κρυμμένα

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΑΞΗ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

ΙΑΤΑΞΗ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΙΑΤΑΞΗ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ιάταξη της θείας Λειτουργίας 1. Όταν ο λαός συναχθεί, ο ιερέας με τους βοηθούς του προχωρεί προς το ιερό, ενώ ψάλλεται το εισοδικό άσμα. Όταν φτάσει στο ιερό, κάνει υπόκλιση

Διαβάστε περισσότερα

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. ΟΟυρανός, το Υπέροχο Σπίτι του Θεού

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. ΟΟυρανός, το Υπέροχο Σπίτι του Θεού Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει ΟΟυρανός, το Υπέροχο Σπίτι του Θεού Συγγραφέας: Edward Hughes Εικονογράφηση:Lazarus Διασκευή:SarahS. Μετάφραση: Evangelia Zyngiri Παραγωγός: Bible for Children www.m1914.org

Διαβάστε περισσότερα

Ιερα Μητρόπολις Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Ευλογηµένο Καταφύγιο Άξιον Εστί Κατασκήνωση Κοριτσιών ηµοτικού

Ιερα Μητρόπολις Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Ευλογηµένο Καταφύγιο Άξιον Εστί Κατασκήνωση Κοριτσιών ηµοτικού Ιερα Μητρόπολις Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Ευλογηµένο Καταφύγιο Άξιον Εστί Κατασκήνωση Κοριτσιών ηµοτικού Μακρυνίτσα 2011 Ύμνος της ομάδας «Υπακοή» Σιγανά βαδίζεις πάντα σιωπηλή άγρυπνη ν ακούσεις των

Διαβάστε περισσότερα

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. ΟΟυρανός, το Υπέροχο Σπίτι του Θεού

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. ΟΟυρανός, το Υπέροχο Σπίτι του Θεού Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει ΟΟυρανός, το Υπέροχο Σπίτι του Θεού Συγγραφέας: Edward Hughes Εικονογράφηση:Lazarus Διασκευή:SarahS. Μετάφραση: Evangelia Zyngiri Παραγωγός: Bible for Children www.m1914.org

Διαβάστε περισσότερα

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη...

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... τον Δάσκαλο μου, Γιώργο Καραθάνο την Μητέρα μου Καλλιόπη και τον γιο μου Ηλία-Μάριο... Ευχαριστώ! 6 ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

Θεογονία: Πώς ξεκίνησαν όλα.

Θεογονία: Πώς ξεκίνησαν όλα. Θεογονία: Πώς ξεκίνησαν όλα. Μέσα από τα πολύχρωµα σύννεφα του ουρανού της Μυθοχώρας ξεπροβάλλει ο Πήγασος, το φτερωτό άλογο που χάρισε ο θεός της θάλασσας, ο Ποσειδώνας, στο γιο του τον Βελλερεφόντη.

Διαβάστε περισσότερα

Λογοτεχνικά Κείμενα που έχουν σχέση με τη Φύση και τα Θεία

Λογοτεχνικά Κείμενα που έχουν σχέση με τη Φύση και τα Θεία Τάξη: Γ 3 Μαθήτρια: Αΐντα Στίνη Θέμα: Λογοτεχνικά Κείμενα που έχουν σχέση με τη Φύση και τα Θεία 1.Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης Στην Παναγίτσα στο Πυργί Χαίρετ ο Ιωακείμ κι η Άννα, που γέννησαν Χαριτωμένη

Διαβάστε περισσότερα

Ιερά Μητρόπολις Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Ευλογηµένο Καταφύγιο Άξιον Εστί Κατασκήνωση Αγοριών ηµοτικού

Ιερά Μητρόπολις Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Ευλογηµένο Καταφύγιο Άξιον Εστί Κατασκήνωση Αγοριών ηµοτικού Ιερά Μητρόπολις Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Ευλογηµένο Καταφύγιο Άξιον Εστί Κατασκήνωση Αγοριών ηµοτικού Μακρυνίτσα 2013 Ύµνος της οµάδας της Προσευχής Όµορφη ώρα στο προσευχητάρι αηδόνια, τζιτζίκια και

Διαβάστε περισσότερα

Τζιορντάνο Μπρούνο

Τζιορντάνο Μπρούνο http://hallofpeople.com/gr/bio/bruno.php Τζιορντάνο Μπρούνο Αποσπάσματα από έργα του (Την εποχή που εκκλησία και επιστήμη θεωρούσε υποδεέστερο το γυναικείο φύλο, ο Μπρούνο έγραψε): Εξετάστε λίγο την αλήθεια,

Διαβάστε περισσότερα

Ευλογημένο Καταφύγιο Άξιον Εστί Κατασκήνωση Αγοριών ημοτικού

Ευλογημένο Καταφύγιο Άξιον Εστί Κατασκήνωση Αγοριών ημοτικού Ευλογημένο Καταφύγιο Άξιον Εστί Κατασκήνωση Αγοριών ημοτικού Μακρυνίτσα 2009 Ύμνος της ομάδας «Στη σκέπη της Παναγίας» Απ τα νησιά τα ιερά στην Πάτμο φτάνω ταπεινά απ τα νησιά όλης της γης ακτίνες ρίξε

Διαβάστε περισσότερα

Η ιστορία του χωριού μου μέσα από φωτογραφίες

Η ιστορία του χωριού μου μέσα από φωτογραφίες Η ιστορία του χωριού μου μέσα από φωτογραφίες Μία εικόνα είναι χίλιες λέξεις Έτσι έλεγαν οι αρχαίοι Κινέζοι Εμείς, οι μαθητές της Α και Β Τάξης του δημοτικού σχολείου Λισβορίου θα σας πούμε την ιστορία

Διαβάστε περισσότερα

11. Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ 36. ΔΕΥΤΕΡΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ E34ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

11. Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ 36. ΔΕΥΤΕΡΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ E34ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ 11. Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ 36. ΔΕΥΤΕΡΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ E34ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ 12. ΔΟΓΜΑ ΚΑΙ ΖΩΗ 37. Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ 13. ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΞΙΕΣ 38. ΣΩΤΗΡΑΣ ΚΑΙ ΚΡΙΤΗΣ 14. ΟΙ ΕΧΘΡΟΙ ΤΟΥ ΠΙΣΤΟΥ 39. Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ 15. Η

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΣΡΙΟΤ. Δέκα ποιήματα για τον πατέρα μου. Αλκιβιάδη

ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΣΡΙΟΤ. Δέκα ποιήματα για τον πατέρα μου. Αλκιβιάδη ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΣΡΙΟΤ Αλκιβιάδη Θεσσαλονίκη Υεβρουάριος 2015 Παναγιώτα Παπαδημητρίου Αλκιβιάδη Θεσσαλονίκη Υεβρουάριος 2015 [3] Παναγιώτα Παπαδημητρίου Αφιερωμένο στον πατέρα μου Αλκιβιάδη Copyright

Διαβάστε περισσότερα

Μια νύχτα. Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει

Μια νύχτα. Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει Μια νύχτα Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει Μια νύχτα σαν κι αυτή μια νύχτα σαν κι αυτή θέλω να σου πω πόσο σ

Διαβάστε περισσότερα

Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω

Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω Δεν είσαι εδώ Τα φώτα πέφταν στην πλατεία, η πόλις ένα σκηνικό και δεν είσαι δώ! Κρατάω μια φωτογραφία στην τσέπη μου σαν φυλακτό και δεν είσαι δώ! Στους

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΩΑΔΕΣ ΕΚΑΒΗ-ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ. 306 κεξ. Εκ. Όχι. Δεν είναι πυρκαγιά. Είναι η κόρη μου η Κασσάνδρα.

ΤΡΩΑΔΕΣ ΕΚΑΒΗ-ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ. 306 κεξ. Εκ. Όχι. Δεν είναι πυρκαγιά. Είναι η κόρη μου η Κασσάνδρα. ΤΡΩΑΔΕΣ ΕΚΑΒΗ-ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ 306 κεξ. Εκ. Όχι. Δεν είναι πυρκαγιά. Είναι η κόρη μου η Κασσάνδρα. Δως μου, παιδί μου, το φως, παιδί μου. Δεν λαμπαδηφορείς σωστά. Μαίνεσαι και παραδέρνεις. Ούτε οι συμφορές σου

Διαβάστε περισσότερα

Μαρία αγγελίδου. το βυζάντιο σε έξι χρώματα. χ ρ υ σ ο. eikonoγραφηση. κατερίνα βερουτσου

Μαρία αγγελίδου. το βυζάντιο σε έξι χρώματα. χ ρ υ σ ο. eikonoγραφηση. κατερίνα βερουτσου Μαρία αγγελίδου χ ρ υ σ ο το βυζάντιο σε έξι χρώματα eikonoγραφηση κατερίνα βερουτσου «Ένας Θεός στον ουρανό, ένας βασιλιάς στη γη: ένας αυτοκράτορας. Και μια πόλη ολόλαμπρη, απ το χρυσάφι ολολαμπρότερη».

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ «ΤΑ ΑΝΤΙΚΛΕΙΔΙΑ» Ἡ Ποίηση εἶναι μιά πόρτα ἀνοιχτή. Πολλοί κοιτάζουν μέσα χωρίς να βλέπουν

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ «ΤΑ ΑΝΤΙΚΛΕΙΔΙΑ» Ἡ Ποίηση εἶναι μιά πόρτα ἀνοιχτή. Πολλοί κοιτάζουν μέσα χωρίς να βλέπουν ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ «ΤΑ ΑΝΤΙΚΛΕΙΔΙΑ» Ἡ Ποίηση εἶναι μιά πόρτα ἀνοιχτή. Πολλοί κοιτάζουν μέσα χωρίς να βλέπουν τίποτα καί προσπερνοῦνε. Ὃμως μερικοί κάτι βλέπουν, τό

Διαβάστε περισσότερα

Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ ΠΟΙΗΜΑΤΑ

Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ ΠΟΙΗΜΑΤΑ Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ ΠΟΙΗΜΑΤΑ Η κάθε του Θεού αυγή είναι γι αυτόν και μια καινούργια έκπληξη είναι τα δάκρυα της γης που κάνουνε τα γέλια της ν ανθούνε, Ποια γλώσσα είναι η δική σου θάλασσα; Η γλώσσα της

Διαβάστε περισσότερα

1-7 Ιανουαρίου 2018 Θεός

1-7 Ιανουαρίου 2018 Θεός 1-7 Ιανουαρίου 2018 Θεός ΧΡΥΣΟΥΝ ΕΔΑΦΙΟΝ Ψαλμοί 66: 4, 5 έως άνω τελεία Πάσα η γη θέλει σε προσκυνεί και ψαλμωδεί εις σε. Θέλουσι ψαλμωδεί το όνομά σου. Έλθετε και ίδετε τα έργα του Θεού. ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΕΝΑΛΛΑΞ

Διαβάστε περισσότερα

Ρομαντισμός. Εργασία για το μάθημα της λογοτεχνίας Αραμπατζή Μαρία, Βάσιου Μαρίνα, Παραγιού Σοφία Σχολικό έτος 2013-2014 Τμήμα Α1

Ρομαντισμός. Εργασία για το μάθημα της λογοτεχνίας Αραμπατζή Μαρία, Βάσιου Μαρίνα, Παραγιού Σοφία Σχολικό έτος 2013-2014 Τμήμα Α1 Ρομαντισμός Εργασία για το μάθημα της λογοτεχνίας Αραμπατζή Μαρία, Βάσιου Μαρίνα, Παραγιού Σοφία Σχολικό έτος 2013-2014 Τμήμα Α1 Τζον Κόνσταμπλ Το κάρο του σανού Ρομαντισμός Τέλη 18 ου αι. μέσα 19 ου αι.

Διαβάστε περισσότερα

25η Μαρτίου 1821 Η 25η Μαρτίου αποτελεί διπλή εορτή για τους Έλληνες, μαζί με τον Ευαγγελισμός της Θεοτόκου εορτάζεται και ο ξεσηκωμός των Ελλήνων κατά των Τούρκων. Στην πραγματικότητα η επανάσταση είχε

Διαβάστε περισσότερα

Φίλες και φίλοι, Αγαπημένε μου Γιαννάκη Μάτση,

Φίλες και φίλοι, Αγαπημένε μου Γιαννάκη Μάτση, Χαιρετισμός Προέδρου της Δημοκρατίας κατά την παρουσίαση του βιβλίου της Δόξας Κωμοδρόμου «Κυριάκος Μάτσης Η φυσιογνωμία ενός στοχαστή που τάχθηκε στον αγώνα της ΕΟΚΑ 16 Νοεμβρίου 2017 Φίλες και φίλοι,

Διαβάστε περισσότερα

Η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος (Κυριακή της Πεντηκοστής)

Η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος (Κυριακή της Πεντηκοστής) 15 Ιουνίου 2019 Η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος (Κυριακή της Πεντηκοστής) Θρησκεία / Ιερός Άμβων Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς ( 1979) Οι Πράξεις των Αποστόλων περιέχουν την βιογραφία του Αγίου Πνεύματος στο

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρο για όλα ο άνθρωπος; (Μέρος 2o)

Μέτρο για όλα ο άνθρωπος; (Μέρος 2o) 31 Ιανουαρίου 2015 Μέτρο για όλα ο άνθρωπος; (Μέρος 2o) / Γέροντας Ιωσήφ Βατοπαιδινός ( 2009) Αν και το πρόβλημα του καλού και του κακού είναι το πιο δύσκολο και βασανιστικό για την ανθρώπινη ζωή και συνείδηση,

Διαβάστε περισσότερα

ΗΦΑΙΣΤΕΙΑ. Πάντα,το φαινόμενο αυτό κέντριζε το ενδιαφέρον και την περιέργεια των ανθρώπων οι οποίοι προσπαθούσαν να το κατανοήσουν.

ΗΦΑΙΣΤΕΙΑ. Πάντα,το φαινόμενο αυτό κέντριζε το ενδιαφέρον και την περιέργεια των ανθρώπων οι οποίοι προσπαθούσαν να το κατανοήσουν. ΗΦΑΙΣΤΕΙΑ Πάντα,το φαινόμενο αυτό κέντριζε το ενδιαφέρον και την περιέργεια των ανθρώπων οι οποίοι προσπαθούσαν να το κατανοήσουν. Όταν οι άνθρωποι παρακολουθούν από τα Μ.Μ.Ε εκρήξεις ηφαιστείων το θέαμα

Διαβάστε περισσότερα

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΖΩΗ. Καθ. Δημήτρης Δημηρούλης. Δήμος Ν. Σμύρνης. 22 Νοεμβρίου 2018

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΖΩΗ. Καθ. Δημήτρης Δημηρούλης. Δήμος Ν. Σμύρνης. 22 Νοεμβρίου 2018 ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΖΩΗ Καθ. Δημήτρης Δημηρούλης Δήμος Ν. Σμύρνης 22 Νοεμβρίου 2018 «Αρχή σοφίας η των ονομάτων επίσκεψις», Αντισθένης κρίνω > χωρίζω, ξεχωρίζω, κοσκινίζω, αποφασίζω, δικάζω Το σφάλμα του ετεροχρονισμού

Διαβάστε περισσότερα

«Ερωθάνατος και Λογοτρέλα»

«Ερωθάνατος και Λογοτρέλα» «Ερωθάνατος και Λογοτρέλα» Ομιλία στην παρουσίαση της ποιητικής συλλογής του Νίκου Παπαδόπουλου «Άλλη Μοίρα» Θα ήθελα να ξεκινήσω με ένα διάλογο ανάμεσα σε δυο νέους ποιητές. Τα χρόνια που τους χωρίζουν

Διαβάστε περισσότερα

Παραμυθιά Τάξη Α. Μάστορα Έλλη

Παραμυθιά Τάξη Α. Μάστορα Έλλη Παραμυθιά Τάξη Α Μάστορα Έλλη Δημοτικό Σχολείο Παραμυθιάς ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Μ Ε Λ Ι Ν Α ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Στόχοι ۰ Να έρθουν τα παιδιά σε επαφή με το εθνικό μας σύμβολο. ۰ Ανάπτυξη της συνεργασίας και της

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΡΟΔΟ ΤΗΣ ΤΟΣΚΑΝΗΣ της Belinda Alexandra - Book review

ΤΟ ΡΟΔΟ ΤΗΣ ΤΟΣΚΑΝΗΣ της Belinda Alexandra - Book review Ημερομηνία 20/7/2015 Μέσο Συντάκτης Link http://www.culture21century.gr/ Γιώτα Παπαδημακοπούλου http://www.culture21century.gr/2015/07/belinda-alexandra-book-review.html ΤΟ ΡΟΔΟ ΤΗΣ ΤΟΣΚΑΝΗΣ της Belinda

Διαβάστε περισσότερα

Ν ε ο ε λ λ η ν ι κ ή ς Λ ο γ ο τ ε χ ν ί α ς. Θεματική ενότητα: «Οικουμενικές αξίες και Λογοτεχνία» ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ν ε ο ε λ λ η ν ι κ ή ς Λ ο γ ο τ ε χ ν ί α ς. Θεματική ενότητα: «Οικουμενικές αξίες και Λογοτεχνία» ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 Σχολική Χρονιά 2012-2013 Κ ε ί μ ε ν α Ν ε ο ε λ λ η ν ι κ ή ς Λ ο γ ο τ ε χ ν ί α ς Θεματική ενότητα: «Οικουμενικές αξίες και Λογοτεχνία» ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Κείμενα προς συνανάγνωση συνεξέταση Έριχ Μαρία

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΤΑ XVII: ΤΟ ΑΣΤΕΡΙ. Συντάχθηκε απο τον/την Ονειρόκοσμος Τετάρτη, 11 Αυγούστου 2010 13:27 * ΤΟ ΑΣΤΕΡΙ * 1 / 5

ΚΑΡΤΑ XVII: ΤΟ ΑΣΤΕΡΙ. Συντάχθηκε απο τον/την Ονειρόκοσμος Τετάρτη, 11 Αυγούστου 2010 13:27 * ΤΟ ΑΣΤΕΡΙ * 1 / 5 * ΤΟ ΑΣΤΕΡΙ * 1 / 5 Τ αστέρι που εικονίζεται σ αυτή την κάρτα είναι ο πλανήτης Αφροδίτη, ο Έσπερος των αρχαίων, που ο λαός τον ονομάζει Αποσπερίτη. Το ίδιο άστρο, όταν προβάλλει την αυγή πριν ανατείλει

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ (Αόρατος) ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Κάποτε στη γη γεννήθηκε το Όνειρο. Το όνομά του δεν ήταν έτσι, όμως επειδή συνεχώς ονειρευόταν, όλοι το φώναζαν Όνειρο. Δεν ήταν κάτι το σπουδαίο, ήταν σαν

Διαβάστε περισσότερα

Ποιητικό Κουίζ. 1. Ποιος Έλληνας ποιητής τιμήθηκε πρώτος με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας; 2. Ποιο είναι το μέτρο των ελληνικών δημοτικών τραγουδιών;

Ποιητικό Κουίζ. 1. Ποιος Έλληνας ποιητής τιμήθηκε πρώτος με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας; 2. Ποιο είναι το μέτρο των ελληνικών δημοτικών τραγουδιών; Ποιητικό Κουίζ 1. Ποιος Έλληνας ποιητής τιμήθηκε πρώτος με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας; Ο Γιώργος Σεφέρης Ο Κωνσταντίνος Καβάφης Ο Οδυσσέας Ελύτης 2. Ποιο είναι το μέτρο των ελληνικών δημοτικών τραγουδιών;

Διαβάστε περισσότερα

Κατευόδιο στο Γέροντα Σπυρίδωνα Μικραγιαννανίτη

Κατευόδιο στο Γέροντα Σπυρίδωνα Μικραγιαννανίτη Κατευόδιο στο Γέροντα Σπυρίδωνα Μικραγιαννανίτη Δευτέρα, 11 Μάιος 2015 Άγιον Όρος Αδελφέ, πατέρα, γέροντα και ΦΙΛΕ, αγαπημένε μου Σπυρίδωνα καλή ανάπαυση και Καλή Ανάσταση. π. Τιμόθεος Ηλιάκης "Στις 04.10

Διαβάστε περισσότερα

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου.

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου. ΜΑΘΗΜΑ 22 ο ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ Θ.ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με την ιστορία της αρχαίας Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Οι εικόνες της Ανάστασης στην Ορθόδοξη Βυζαντινή Αγιογραφία

Οι εικόνες της Ανάστασης στην Ορθόδοξη Βυζαντινή Αγιογραφία Οι εικόνες της Ανάστασης στην Ορθόδοξη Βυζαντινή Αγιογραφία Η γιορτή της Ανάστασης του Κυρίου είναι η σημαντικότερη, η λαμπρότερη, η πιο χαρούμενη μέρα μέσα στον εορταστικό κύκλο της Χριστιανοσύνης. Και

Διαβάστε περισσότερα

Κριτική για το βιβλίο της Τέσυ Μπάιλα ΑΓΡΙΕΣ ΘΑΛΑΣΣΕΣ εκδ. ΨΥΧΟΓΙΟΣ, από την Βιργινία Αυγερινού. May 28, 2016

Κριτική για το βιβλίο της Τέσυ Μπάιλα ΑΓΡΙΕΣ ΘΑΛΑΣΣΕΣ εκδ. ΨΥΧΟΓΙΟΣ, από την Βιργινία Αυγερινού. May 28, 2016 Κριτική για το βιβλίο της Τέσυ Μπάιλα ΑΓΡΙΕΣ ΘΑΛΑΣΣΕΣ εκδ. ΨΥΧΟΓΙΟΣ, από την Βιργινία Αυγερινού May 28, 2016 Ένα ταξίδι στις άγριες θάλασσες της Ιστορίας προτείνει η Τέσυ Μπάιλα στο νέο της βιβλίο που

Διαβάστε περισσότερα

Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω

Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω Λέγε-λέγε λόγια Λέγε-λέγε λόγια, - πώς να σου το πω - όταν σε ακούω κόβομαι στα δυό! Λέγε-λέγε κι άλλα, λέγε ως την αυγή, 1 / 17 όνειρα μεγάλα κάνουν οι

Διαβάστε περισσότερα

Σαν το σύννεφο φεύγω πετάω έχω φίλο τον ήλιο Θεό Με του αγέρα το νέκταρ µεθάω αγκαλιάζω και γη κι ουρανό.

Σαν το σύννεφο φεύγω πετάω έχω φίλο τον ήλιο Θεό Με του αγέρα το νέκταρ µεθάω αγκαλιάζω και γη κι ουρανό. Σαν το σύννεφο φεύγω πετάω έχω φίλο τον ήλιο Θεό Με του αγέρα το νέκταρ µεθάω αγκαλιάζω και γη κι ουρανό. Και χωρίς τα φτερά δεν φοβάµαι, το γαλάζιο ζεστή αγκαλιά Στα ψηλά τα βουνά να κοιµάµαι στο Αιγαίο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ Γυμνασίου οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με ένα δείγμα ερωτικής ποίησης. Συγκεκριμένα διδάχτηκαν το ποίημα

Διαβάστε περισσότερα

Επιµέλεια: Τζίγκας Θωµάς Τσολακίδου Ιωάννα ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ

Επιµέλεια: Τζίγκας Θωµάς Τσολακίδου Ιωάννα ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ Επιµέλεια: Τζίγκας Θωµάς Τσολακίδου Ιωάννα ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ Ένας καινοτόµος καλλιτέχνης Ο Νικόλαος Γύζης υπήρξε ένας από τους πιο σηµαντικούς Έλληνες ζωγράφους του 19ου αιώνα καθώς επίσης και ένας από τους

Διαβάστε περισσότερα

2 ο Δημοτικό Σχολείο Λιτοχώρου

2 ο Δημοτικό Σχολείο Λιτοχώρου 2 ο Δημοτικό Σχολείο Λιτοχώρου Μικροί λογοτέχνες του Σχολείου μας βραβεύονται Το 2 ο Δημοτικό Σχολείο Λιτοχώρου συμμετείχε στον 4 ο Πανελλήνιο και Παγκύπριο διαγωνισμό για παιδιά και εφήβους στην κατηγορία

Διαβάστε περισσότερα