ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΤΙΚΕΤΩΝ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΤΙΚΕΤΩΝ"

Transcript

1 ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΤΙΚΕΤΩΝ

2 INDEX Εισαγωγή..3 Δοκιμή Ευαισθητοποίησης σε θέματα Αναπηρίας : Δοκίμασε τον εαυτό σου 1!...5 Μέρος 1 Αναγνωρίζοντας τα Στερεότυπα: (Από τα Στερεότυπα αναγνωρίζεις την Αναπηρία) 1.1 Στερεοτυπικές αντιλήψεις για τα άτομα με αναπηρίες Η γλώσσα της Αναπηρίας : Γενικές Γλωσσικές Συμβουλές Ενσωμάτωση VS Ένταξη Η αντίληψη της αναπηρίας σε διάφορες χώρες Τύποι Αναπηρίας..26 Μέρος 2: Αναδεικνύοντας Ευκαιρίες Ίσης Αντιμετώπισης Διδάσκοντας άτομα με αναπηρίες* Σπουδάζοντας με άτομα με αναπηρίες* Δουλεύοντας με άτομα με αναπηρίες 2.1 Επικοινωνία και Αλληλεπίδραση(Βασικές οδηγίες επικοινωνίας με άτομα με αναπηρίες) Επικοινωνιακές οπτικές για τα άτομα που είναι κουφά ή έχουν πρόβλημα ακοής Επικοινωνιακές οπτικές για τα άτομα που είναι τυφλά ή έχουν προβλήματα όρασης Επικοινωνιακές οπτικές για τα άτομα που έχουν σωματικές /κινητικές αναπηρίες Επικοινωνιακές οπτικές για τα άτομα που έχουν νοητικές ή πνευματικές αναπηρίες Εύλογες προσαρμογές στα κέντρα εκπαίδευσης και στην εργασία.48 Μέρος 3: Πρακτικές Ασκήσεις/Δραστηριότητες 51 Δοκιμή Ευαισθητοποίησης σε θέματα Αναπηρίας : Δοκίμασε τον εαυτό σου2! 57 Τελικά Συμπεράσματα.58 Ανακοινώσεις...59

3 Εισαγωγή Η κοινωνία μας είναι ασαφής, όταν λέει ότι οι ατομικές διαφορές είναι μια κατάκτηση, αλλά στη συνέχεια επικεντρώνεται στις ιατρικές έρευνες και μελέτες, προκειμένου να κάνει τους πάντες όσο το δυνατόν πιο «κανονικούς» γίνεται. Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία (2006) είναι ένα από τα πιο σημαντικά έγγραφα για την ανθρώπινη κοινωνία για δύο τουλάχιστον λόγους: ο πρώτος είναι ότι αυτά τα έγγραφα χρησιμοποιούν σε πολλά άρθρα γενικούς όρους όπως «κάθε ανθρώπινο ον...», «κανείς δεν μπορεί να..." ή "όλα τα πρόσωπα...», έτσι ώστε να περιλαμβάνει κάθε ανθρώπινο ον. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών αφορά τον καθένα σε κάθε στιγμή της ζωής, ο οποίος θεωρείται «φυσιολογικός» σε μια δεδομένη στιγμή και μπορεί να γίνει - για μια περίοδο ή για το υπόλοιπο της ζωής - ένα άτομο με αναπηρία. Ακόμη και αν ο σκοπός της παρούσας σύμβασης φαίνεται να είναι «μόνο» ένα αίτημα των δικαιωμάτων, όταν διαβαστεί, ανακαλύπτουμε ότι λέει κάτι περισσότερο, ίσως κάτι που ποτέ δεν έχουμε σκεφτεί: για κάθε είδος αναπηρίας αυτό που πραγματικά ευθύνεται για την αναπηρία / ανικανότητα είναι το περιβάλλον, όχι το άτομο. Από την αρχή, η Σύμβαση του ΟΗΕ αναφέρει ότι η πλήρης και αποτελεσματική συμμετοχή στην κοινωνία των ατόμων με αναπηρία παρεμποδίζεται από διάφορα είδη εμποδίων και προτείνει τον ορισμό βασικών εννοιών όπως "επικοινωνία", "γλώσσα", "διακρίσεις σχετικά με την αναπηρία»,«εύλογες προσαρμογές»,«καθολικός σχεδιασμός», προκειμένου να επικεντρωθεί καθαρά στο γεγονός ότι τα εμπόδια μπορούν συχνά να είναι στην κοινωνία της καθημερινής ζωής και όχι στο άτομο με αναπηρία. Ειδικότερα, για μια πραγματικά δημοκρατική πρόσβαση και συμμετοχή, μια καλή υποστήριξη δίνεται από τις επτά αρχές του «Καθολικού Σχεδιασμού»: καθώς το περιβάλλον, τα προϊόντα και οι επικοινωνίες δεν είναι πάντοτε εύκολα προσβάσιμα και όχι μόνο για τα άτομα με αναπηρία, ο σχεδιασμός πρέπει να αλλάξει, έτσι ώστε οι υπηρεσίες να μπορούν να χρησιμοποιηθούν από όλους τους ανθρώπους. Από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών και του Παγκόσμιου Σχεδιασμού δεν κατανοούμε μόνο ότι ένα προσβάσιμο περιβάλλον για άτομα με αναπηρία σημαίνει ένα προσβάσιμο περιβάλλον για όλους, αλλά και ότι η αναπηρία μπορεί να αποτελεί ένα κέρδος, εμπλουτισμό για την κοινωνία. Σε αυτό το πλαίσιο, αρχίζουμε να βλέπουμε την αναπηρία όχι ως απώλεια, αλλά ως κέρδος: η διαφορά στον τρόπο ύπαρξης στον κόσμο μπορεί να είναι μια πηγή πολιτιστικού εμπλουτισμού, ανταλλαγής και δημιουργικότητας για κάθε άτομο σε κάθε θέση. Ίσως αυτή είναι η πραγματική πρόκληση της κοινωνίας μας, ώστε να είναι όλοι ίσοι, αλλά με σεβασμό της ταυτότητας του καθενός. Η συμμόρφωση με τη μάζα, με το φυσιολογικό, δεν μπορεί να μας φέρει σε ένα πραγματικό δημοκρατικό τρόπο ζωής και δεν μπορούν να

4 καταπολεμηθούν τα στερεότυπα, οι προκαταλήψεις και οι διακρίσεις, ώστε να μην μπορεί να προωθηθεί το κέντρισμα των δεξιοτήτων του κάθε ανθρώπου. Και τώρα... απολαύστε την ανάγνωση «Αναπηρία Ενότητα Ετικετών»Και το ταξίδι σας αρχίζει! Πηγές : - UN Convention for the Rights of Persons with disability: - Universal Design: - UNESCO, Universal Declaration on Cultural Diversity: - International Classification of Functioning:

5 οκιµή Ευαισθητοποίησης σε θέµατα Αναπηρίας Δοκίμασε τον εαυτό σου- 1 Μερικές φορές αισθανόμαστε άβολα αλληλεπιδρώντας με τους ανθρώπους που θεωρούμε ως διαφορετικούς από εμάς, για παράδειγμα, με άτομα με αναπηρίες. Δοκιμάστε αυτό το μικρό κουίζ για να δείτε πόσο καλά ξέρετε τις ετικέτες της αναπηρίας. Μην ανησυχείτε αν δεν γνωρίζετε τη σωστή απάντηση - θα τις βρείτε στο εκπαιδευτικό υλικό μας «Αναπηρία Ενότητα Ετικετών» (ΑΕΕ). Ελπίζουμε ότι τα εργαλεία αυτά θα σας βοηθήσουν να αισθανθείτε πιο άνετα στις αλληλεπιδράσεις σας με τους ανθρώπους με αναπηρίες, στην αγορά εργασίας και εκπαιδευτικό πλαίσιο. Ερώτηση 1. Κατά τη συνάντηση ή τη σύσταση με κάποιον, παρατηρείτε όπως το άτομο πλησιάζει να σας σφίξει το χέρι ότι έχει προσθετικό μέλος. Εσείς πρέπει: α Να αποσύρετε το χέρι σας και να συνεχίσετε να συστήνεται τον εαυτό σας. β. Τείνετε το δεξί σας χέρι όπως θα κάνατε με τον καθένα. γ. Τείνετε το αριστερό σας χέρι. Ερώτηση 2. Όταν συναντάτε κάποιον που είναι κωφός και συνοδεύεται από ένα βοηθό πρέπει εσείς: α Να διατηρείτε οπτική επαφή με το πρόσωπο που είναι κωφός. Ερώτηση 3. β. Να διατηρείτε οπτική επαφή με τον βοηθό γ. Να κοιτάτε πίσω και μακριά ανάμεσα τους Βλέπετε κάποιον που χρησιμοποιεί αναπηρικό καροτσάκι ή μπαστούνι και φαίνεται να αγωνίζεται. Εσείς πρέπει:

6 α Να φύγετε και να τον αφήσετε μόνο. Ερώτηση 4. β. Να προσφέρετε βοήθεια στο πρόσωπο γ. Να βοηθήσετε χωρίς να ρωτήσετε Συνομιλείτε με ένα πρόσωπο που έχει προβλήματα ομιλίας. Είστε σε θέση να καταλάβετε μόνο μερικές λέξεις ή φράσεις. Θα πρέπει: α. Να προσποιηθείτε ότι καταλαβαίνετε ότι σας έχει πει. β. Κράτησε αυτά που έχεις καταλάβει και ζήτα να επαναλάβει το υπόλοιπο της πληροφορίας. Ερώτηση 5. γ. Χαμογέλα και περπάτα μακριά όσο μπορείς γρηγορότερα. Όταν μιλάτε με ένα πρόσωπο που χρησιμοποιεί αμαξίδιο, είναι προτιμότερο να τραβήξετε μια καρέκλα, εάν είναι εφικτό και να συνομιλήσετε στο ίδιο επίπεδο ματιών, α Σωστό β Λάθος Οι παραπάνω ερωτήσεις έχουν αντληθεί από τον Baum, et al., 2004 Το πιο σημαντικό πράγμα είναι να κάνει κάποιος προσπάθειες να γνωρίσει το άτομο ως πρόσωπο, ανεξάρτητα από την αναπηρία του και να χρησιμοποιήσετε τα δικά σας συναισθήματα και την κρίση σας, όπως θα κάνατε με οποιονδήποτε άλλο που θα συναντήσετε. ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΓΕΝΝΑΙΑ ΠΑΛΗ, ΟΥΤΕ «ΤΟ ΘΑΡΡΟΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΙΣ ΑΝΤΙΞΟΟΤΗΤΕΣ.» Η ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΤΕΧΝΗ. ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΕΞΥΠΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΖΗΣΟΥΝ.

7 NEIL MARCUS Μέρος 1 : Αναγνωρίζοντας τα Στερεότυπα - Από τα Στερεότυπα αναγνωρίζεις την Αναπηρία 1.1 Στερεοτυπικές αντιλήψεις για τα άτομα με αναπηρίες Ο καθένας διαμορφώνει απόψεις ή υποθέσεις για ένα άτομο με βάση τις πρώτες εντυπώσεις. Οι παραδοχές μπορεί να βασίζονται στην εμφάνιση κάποιου, τον τρόπο που οι άνθρωποι ντύνονται, μιλούν, ή κινούνται. Μερικές φορές αυτές οι υποθέσεις μπορούν να είναι ακριβείς, αλλά πολύ συχνά δεν είναι. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι υποθέσεις μας μπορεί να είναι ψευδείς και θα πρέπει να μην αφήσουμε τις πρώτες εντυπώσεις να επηρεάζουν πώς να αντιμετωπίζουμε κάποιον. Οι υποθέσεις που γίνονται για το χαρακτήρα ή τη συμπεριφορά ενός προσώπου ή μιας ομάδας, με βάση μια γενική εικόνα μιας συγκεκριμένης ομάδας ανθρώπων ονομάζονται στερεότυπα. Αυτή η εικόνα σχηματίζεται απομονώνοντας ή υπερτονίζοντας σωματικά, πνευματικά, πολιτιστικά, επαγγελματικά ή προσωπικά χαρακτηριστικά, που φαίνονται να χαρακτηρίζουν την ομάδα. urce=all Τα στερεότυπα εισάγουν διακρίσεις επειδή δεν υπολογίζουν την ατομικότητα.. Όταν κάποιος αποφεύγεται κοινωνικά, δεν προσλαμβάνεται, παρενοχλείται εντός ή εκτός εργασίας, με βάση τις αρνητικές σκέψεις ή τα στερεότυπα μιας ομάδας, που οδηγούνται σε διακρίσεις. Σε διαφορετικές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα στερεότυπα οδηγούν σε άνιση μεταχείριση, όπως τις διακρίσεις στην απασχόληση. ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Παρά το γεγονός ότι σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο της Ελλάδας (Νόμος 3699/2008 «Ειδική Αγωγή και εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία ή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες για την προστασία και τις προτεραιότητες στις κοινωνικές υπηρεσίες»), τα άτομα με αναπηρία έχουν τον ίδιο βαθμό προστασίας με όλους τους άλλους, στην πράξη αυτό δεν είναι το ίδιο επίπεδο προστασίας (από τη βία ή κακοποίηση), ούτε τον ίδιο βαθμό πρόσβασης σε υπηρεσίες (εκπαίδευση, υγεία). Για παράδειγμα, οι μαθητές με προβλήματα ακοής που δεν μπορούν να παρακολουθούν διαλέξεις στο πανεπιστήμιο, όπου δεν υπάρχει διερμηνέας νοηματικής γλώσσας. Οι τυφλοί μαθητές δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις

8 τους, όταν δεν υπάρχει κατάλληλη υποδομή ή δεν υπάρχουν εγχειρίδια προσιτά, μαγνητοφωνημένα ή με ηλεκτρονική μορφή. Επιπλέον, υπάρχουν διαφορές μεταξύ των μορφών προστασίας που μπορεί να παρασχεθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο και με διάφορα είδη αναπηρίας. Τα άτομα με νοητική αναπηρία και με σοβαρά προβλήματα συμπεριφοράς που οφείλονται σε αναπτυξιακή διαταραχή, όπως ο αυτισμός, είναι πιο ευάλωτα σε όλους τους τομείς. Ιδιαίτερα ευάλωτοι είναι και οι άνθρωποι που ζουν σε κλειστού τύπου ιδρύματα. 1 Στην ΙΤΑΛΙΑ, Στην Ιταλία, μια από τις πιο δύσκολες στιγμές στη ζωή του ατόμου με αναπηρία και της οικογένειάς του, έρχεται όταν τελειώνει το σύστημα προστασίας του σχολείου. Μετά το σχολείο: όλοι στο σπίτι! Η τύχη των νέων ενηλίκων με ειδικές ανάγκες που εγκαταλείπουν το εκπαιδευτικό σύστημα μπορεί να συνοψιστεί σε μία λέξη: εξαφανίζονται. Εκτός από τη σχολική ηλικία, τα άτομα με αναπηρία εξαφανίζονται στα σπίτια τους, με πολύ λίγες ευκαιρίες για την κοινωνική ένταξη και την άσκηση του δικαιώματός τους στην ισότητα των ευκαιριών. Στον κόσμο της εργασίας, η ένταξη εξακολουθεί να είναι πολύ χαμηλή. Μόνο το 31,4% των ατόμων με αναπηρία πάνω από 24 ετών έχουν μια δουλειά (έκθεση CENSIS 2014). Και η πλειοψηφία των ατόμων που εργάζονται (πάνω από 60%) εξακολουθεί να πλαισιώνεται με μη τυποποιημένες συμβάσεις εργασίας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, εργάζονται σε κοινωνικούς συνεταιρισμούς, συχνά χωρίς μια πραγματική σύμβαση, αλλά με τις μορφές της προστατευμένης εργασίας και πρακτικής άσκησης. Σε πάνω από το 70% των περιπτώσεων που δεν λαμβάνουν καμία αποζημίωση ή θα κερδίσουν μια ελάχιστη ή, πάλι, έχουν χαμηλότερο μισθό από εκείνον που πρέπει να λάβουν. Επίσης, οι εργαζόμενοι με αναπηρία κατέχουν θέσεις εργασίας με χαμηλότερα επίπεδα από αυτά που θα μπορούσαν να έχουν, σύμφωνα με τα προσόντα και τα πτυχία τους. ΣΤΗΝ ΛΕΤΟΝΙΑ Σε μια μελέτη σχετικά με τις διακρίσεις στην αγορά εργασίας ΛΕΤΟΝΙΑΣ, όπου ρωτήθηκαν 353 άτομα με αναπηρία των οποίων το 57,2% ήταν οικονομικά ανενεργοί, το 17,5% έψαχνε για δουλειά, και το 25,3% ήταν εργαζόμενοι. Τους ζητήθηκε να αξιολογήσουν κατά πόσο έχουν αντιμετωπίσει διακρίσεις στην καθημερινή τους ζωή, το 45,7% των ερωτηθέντων είπαν ότι δεν έχουν αντιμετωπίσει διακρίσεις, το 22,6% δηλώνουν ότι έχουν υποστεί διακρίσεις, το 31,8% δεν μπορούσε να απαντήσει σε αυτή την ερώτηση. Στο εργαζόμενο δείγμα ερευνήθηκε εάν έχουν αντιμετωπίσει διακρίσεις στο χώρο εργασίας. 16,6% των απασχολούμενων ατόμων με αναπηρία παραδέχθηκε ότι έχουν υποστεί διακρίσεις 1

9 στο χώρο εργασίας τους, το ένα τρίτο από αυτές τις περιπτώσεις διακρίσεων επαναλήφθηκαν 3-5 φορές, αλλά μία στις πέντε από τις περιπτώσεις διακρίσεων κατά το έτος μετρήθηκε 6-10 φορές 2 ΣΤΗ ΜΑΛΤΑ, Το 23% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι η διάκριση εις βάρος των ατόμων με αναπηρία είναι ευρέως διαδεδομένη, το 64% ότι είναι σπάνιο φαινόμενο, σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο σχετικά με τις διακρίσεις (2012). Τέλος πάντων, στα πρώτα δέκα χρόνια λειτουργίας της, η ισότητα των ευκαιριών στον τομέα πράξης εντός της Εθνικής Επιτροπής για τα Άτομα με Αναπηρία (KNPD) ερεύνησε σχεδόν καταγγελίες, που ανέρχονται κατά μέσο όρο σε 100 καταγγελίες ετησίως. Η φυσική προσβασιμότητα είναι ο λόγος για τις περισσότερες από τις καταγγελίες. Άλλα κοινωνικά εμπόδια θεωρούνται η εκπαίδευση, η απασχόληση και διαμονή / στέγαση, η παροχή αγαθών και υπηρεσιών, και η ασφάλιση. Διαβάστε περισσότερα για αυτό 3 Στην ΠΟΛΩΝΙΑ, μπορούν να επισημανθούν κάποιες σημαντικές περιοχές όπου περιπτώσεις διάκρισης λαμβάνουν χώρα. Όσον αφορά τα πιο κρίσιμα θεματικά πεδία του προγράμματος, μόνο δύο από αυτές περιγράφονται σε αυτή την ενότητα: η πρώτη ομάδα που σχετίζονται με αρχιτεκτονικά εμπόδια και η δεύτερη σχετίζεται με την αγορά εργασίας. Αρχιτεκτονικά εμπόδια. Για πολλά χρόνια, υπάρχουν λύσεις στην πολωνική νομοθεσία που απαιτούν επενδυτές για την κατασκευή εξατομικευμένων υπηρεσιών κοινής ωφελείας. Ωστόσο, οι περιπτώσεις μη εκτέλεσης των οικοδομικών κανονισμών είναι αρκετά σημαντικές. Υπάρχουν ακόμα πολλά κτίρια ακατάλληλα για άτομα με ειδικές ανάγκες. Συχνά η προσαρμογή των κτιρίων καταλήγει στην είσοδο τους. Επιπλέον, δεν παρατηρείται επαρκής αριθμός εσωτερικής ρύθμισης των οδών, για παράδειγμα: Οι διαφορετικοί όροφοι συνδέονται μόνο με μια σκάλα. Εκτός από αυτό, συχνά δεν υπάρχουν προσβάσιμες τουαλέτες για άτομα με ειδικές ανάγκες. Η ίδια κατάσταση συμβαίνει στην περιοχή της δημόσιας επικοινωνίας, ιδίως στον τομέα των σιδηροδρομικών υπηρεσιών. Σύμφωνα με τις διαπιστώσεις της Ανωτάτης Ελεγκτικής Υπηρεσίας από το 2011, περίπου το 85,1% των σιδηροδρομικών σταθμών δεν παρέχουν τις κατάλληλες εγκαταστάσεις για άτομα με ειδικές ανάγκες. Στην αγορά εργασίας. Όπως και σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η θέση των ατόμων με ειδικές ανάγκες στην Πολωνία είναι πολύπλοκη και αρκετά δύσκολη. Η κατάσταση παρουσιάζεται με βάση την ανάλυση που διενεργήθηκε από την Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία (GUS)& Έρευνα

10 Εργατικού Δυναμικού στην Πολωνία (BAEL) - κατά μέσο όρο δεδομένα για τρίτο τρίμηνο του 2014 για τα άτομα σε ηλικία εργασίας. Τα στοιχεία που περιγράφουν τη θέση εργασίας των ατόμων με ειδικές ανάγκες σε ηλικία των 16 και πάνω είναι τα εξής: ποσοστό δραστηριότητας - 18,3%, ποσοστό απασχόλησης - 15,9%, το ποσοστό ανεργίας - 13,4%. Σε σύγκριση με το σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας στην Πολωνία (ποσοστό δραστηριότητας - 56,5%, ποσοστό απασχόλησης - 51,9%, το ποσοστό ανεργίας - 8,2%). Η κατάσταση των ατόμων με αναπηρία είναι κακή και απαιτεί πιο συστηματικές παρεμβάσεις, καθώς και πρωτοβουλίες που σχετίζονται με την αλλαγή της κοινωνικής στάσης απέναντι σε αυτήν την ομάδα ανθρώπων. Ωστόσο, θα πρέπει να αναφερθεί ότι η κατάσταση των ατόμων με αναπηρία στην αγορά εργασίας βελτιώθηκε σταδιακά κατά τα τελευταία χρόνια. Η βελτίωση αυτή μπορεί να συνδέεται με την οικονομική στήριξη που έλαβε από τους επιχειρηματίες που αποφάσισαν να απασχολούν με τα άτομα με ειδικές ανάγκες Ένα άλλο πρόβλημα είναι ένα υψηλό ποσοστό των ατόμων που εργάζονται σε προστατευόμενα εργαστήρια. Στο τέλος του Δεκέμβρη του 2013 υπήρχαν άτομα με ειδικές ανάγκες που απασχολούνται στην ανοικτή αγορά εργασίας και που απασχολούνται στα προστατευόμενα εργαστήρια (στοιχεία που παρουσιάστηκαν από Κρατικό Ταμείο Αποκατάστασης Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες - PFRON) Στην Ισπανία, η απασχόληση είναι ένας από τους τομείς των διακρίσεων σε βάρος των ατόμων με αναπηρία. Τα άτομα με πιο σοβαρές αναπηρίες μειονεκτούν όσον αφορά την απασχόληση και όσοι έχουν σοβαρές σωματικές αναπηρίες βρίσκονται σε μειονεκτική θέση. Επίσης, τα άτομα με νοητική στέρηση, κώφωση ή εκ γενετής αναπηρία έχουν λιγότερες ευκαιρίες στον τομέα της απασχόλησης. (Fundación ONCE, 2011). Ένας άλλος παράγοντας διακρίσεων είναι η έλλειψη πρόσβασης σε δημόσια και ιδιωτικά κτίρια, τα οποία δεν συμμορφώνονται με τη νομοθεσία για την προσβασιμότητα στη στέγαση (Νόμος 49/1960, της 21ης Ιουλίου σχετικά με οριζόντια ιδιοκτησία νόμος 15/1995, της 30ής Μαΐου, σχετικά με τα όρια της ιδιοκτησίας για την εξάλειψη των αρχιτεκτονικών εμποδίων σχετικά με τα άτομα με ειδικές ανάγκες). Αυτές είναι μερικές από τις πιο συχνές αιτίες των διακρίσεων σε βάρος των ατόμων με αναπηρία, σύμφωνα με την Έκθεση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Αναπηρίας Ισπανία το 2012 που συντάχθηκε από το CERMI. 4 Στην Τουρκία Σύμφωνα με την «Έρευνα για τη Μέτρηση των διακρίσεων λόγω αναπηρίας» από τη Δημοκρατία της Τουρκίας του Πρωθυπουργικού Γραφείου Διοίκησης για τα άτομα με ειδικές ανάγκες το 2010, το οποίο χρηματοδοτείται από το Κοινοτικό Πρόγραμμα για την Απασχόληση και την Κοινωνική Αλληλεγγύη και Πρόοδο( ), τα άτομα με αναπηρία αντιμετωπίζουν σημαντικές 4

11 διακρίσεις στην απασχόληση, την εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη, την απόλαυση και τη συμμετοχή σε δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου, την ανεξάρτητη διαβίωση, τη συμμετοχή στην κοινωνία και τη κοινωνική ζωή, τη συμμετοχή στην πολιτική ζωή, την πρόσβαση στη δικαιοσύνη και την πρόσβαση στις πληροφορίες. Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης αυτής, σε όλη την Τουρκία, το 36,3% των ατόμων με αναπηρία είναι αναλφάβητοι, το 14,9% είναι εγγράμματοι, αλλά δεν αποφοίτησαν από κάποιο σχολείο, το 33% είναι απόφοιτοι δημοτικού και μόνο το 6,6% είναι απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η ανεργία μεταξύ των ατόμων με ειδικές ανάγκες είναι 45,2%. Επιπλέον, 22,6% των ατόμων με αναπηρία στην εργασία πληρώνεται κάτω από το ελάχιστο νόμιμο όριο μισθού ή αμείβονται λιγότερο από τους άλλους εργαζόμενους κατά μέσο όρο. Ως εκ τούτου, αυτοί και οι οικογένειές τους αντιμετωπίζουν σοβαρή φτώχεια. Βρίσκονται επίσης θύματα των διακρίσεων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης. Παρά το γεγονός ότι 81% των ατόμων με αναπηρία πάντα ή συχνά ψηφίζει μόνο το 4,1% των ατόμων με αναπηρία πιστεύουν ότι τα πολιτικά κόμματα παράγουν ενεργές πολιτικές για τα προβλήματα των ατόμων με αναπηρία και είναι σύμφωνα με αυτά. Όσον αφορά την πρόσβαση στο Σύστημα Δικαιοσύνης 1/3 από αυτούς είτε πάντα ή συχνά αντιμετωπίζουν διακρίσεις. Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του χρόνου ανάπαυσης ή αναψυχής 49,4% από αυτούς συχνά ή πάντα αντιμετωπίζουν διακρίσεις. Τελευταίο αλλά όχι ασήμαντο 57,6% συχνά ή πάντα αντιμετωπίζουν διακρίσεις στη συμμετοχή στην κοινωνία ή κοινωνικές δραστηριότητες. Αυτοί οι αριθμοί που παρέχονται από τις οργανώσεις από διάφορες χώρες της ΕΕ δείχνουν ότι οι διακρίσεις εις βάρος των ατόμων με αναπηρίες υπάρχουν σε όλο τον κόσμο. Οι διακρίσεις είναι μια ανάρμοστη συμπεριφορά με βάση μια προκαθορισμένο γνώμη, στάση, στερεότυπο που έχουμε για ένα συγκεκριμένο πρόσωπο ή ομάδα προσώπων. Μπορεί επίσης να συμβεί όταν η κοινότητα τοποθετεί τις προσδοκίες ή τα κριτήρια για τα άτομα με αναπηρίες, τα οποία δεν ταιριάζουν σε άλλους Ας εξετάσουμε μερικά από τα στερεότυπα που έχουμε για τα άτομα με αναπηρίες : Αδύνατο ή υποθετικά αδύνατον να κάνουν πράγματα Παιδιάστικη συμπεριφορά «Ειδική» Τραγωδία: «θύματα» ή «Πάσχοντες» Άξιοι συμπάθειας ή φιλανθρωπίας Ήρωας ή βάρος της κοινωνίας Για παράδειγμα, αυτά τα στερεότυπα περιγράφοντας τα άτομα με ψυχικές ασθένειες είναι αρνητικά: επικίνδυνα, ιδρυματικά, και ασταθή. Ακόμα, υπάρχουν θετικές ιδιότητες που μπορεί να σχετίζονται με αυτή την ομάδα: a. οι στατιστικές δείχνουν ότι η συχνότητα εμφάνισης της βίας

12 σε ανθρώπους που έχουν μια διαταραχή του εγκεφάλου δεν είναι πολύ υψηλότερη από ό, τι στο γενικό πληθυσμό, β. η ψυχική ασθένεια μπορεί να είναι μια θεραπεύσιμη αναπηρία. Όπως και άλλα στερεότυπα, τα στερεότυπα για την αναπηρία προήλθαν από προσωπικές εμπειρίες από οικογενειακές και κοινωνικές επιρροές. Ακόμα θυμόμαστε την εποχή που οι άνθρωποι με αναπηρίες δεν ήταν γύρω μας σε καθημερινή βάση διαχωριζόμενοι από την κοινότητα: τα παιδιά με αναπηρίες σπούδαζαν στο σπίτι ή δεν σπούδαζαν καθόλου, ενήλικες με αναπηρίες εργάζονταν σε ειδικά κέντρα. Χωρίς αυτή την έκθεση, ήταν αρκετά δύσκολο να μάθουν, να εργαστούν ή να αλληλεπιδρούν με τους ανθρώπους με αναπηρίες. Τώρα καταλαβαίνουμε τη σημασία να σπουδάζουν και να εργάζονται μαζί. Ως εκ τούτου, αυτή η γενιά είναι πιο πιθανό να έχει τις αναγκαίες εμπειρίες και γνώσεις για να σπουδάσει, να διδάξει, προσλάβει, διαχειρισθεί, και να συνεργαστεί με και για τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Η ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΕΙΝΑΙ ΘΕΜΑ ΑΝΤΙΛΗΨΗΣ. ΑΝ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΕΝΑ ΠΡΑΓΜΑ ΚΑΛΑ ΕΙΣΤΕ ΧΡΗΣΙΜΟΙ ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΟΝ MARTINA NAVRATILOVA 1.2 Η Γλώσσα της αναπηρίας: Γενικές Γλωσσικές Οδηγίες Μέχρι στιγμής, οι λέξεις που χρησιμοποιούμε για την αναπηρία έχουν ένα σημαντικό αντίκτυπο στον τρόπο που η αναπηρία γίνεται αντιληπτή. Οι λέξεις που χρησιμοποιούμε θα πρέπει να είναι θετικές όχι αρνητικές, και ποτέ δεν θα πρέπει να είναι προσβλητικές, επειδή η γλώσσα που εισάγει διακρίσεις, για παράδειγμα, ετικέτες, όπως "σημαδεμένος", "μογγολοειδές", "καθυστερημένος", είναι ένα σύμπτωμα, και συμβάλλει σημαντικά στην αρνητική στάση και την άνιση κοινωνική κατάσταση των ατόμων με αναπηρία. Επιπλέον, ο τόνος είναι σημαντικό: τα άτομα με ειδικές ανάγκες δεν είναι θύματα ή πιο γενναία από ό, τι τα άτομα χωρίς αναπηρία, γι 'αυτό και η συγκαταβατική ή συναισθηματική γλώσσα δεν είναι απαραίτητη. ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ 1.Δώσε προτεραιότητα πρώτα στο πρόσωπο και ύστερα την αναπηρία.

13 Η αναπηρία δε μπορεί να σου πει ποιοι είναι, τι τους αρέσει ή πως αισθάνονται. Πρέπει να τους ανακαλύψεις σαν πρόσωπο έξω από αυτά. Να λες «άτομο με αναπηρία» και όχι «ανάπηρο» 2. Αποφεύγετε τη χρήση παλιών όρων όπως «άτομα με ειδικές ανάγκες", "άκυρα" ή "ανάπηρος". Οι όροι «Αρτιμελής», «κινητικά προβλήματα», «διαφορετικές ικανοτήτες» και «πάσχοντες» είναι επίσης έντονα αποθαρρυντικοί. Κάντε τη διαφορά μεταξύ «αναπηρία» και «,ειδική ανάγκη»: όταν κάποιος χάνει ένα πόδι σε ένα ατύχημα, αυτό οδηγεί σε κατάσταση αναπηρίας και θα παραμείνει καθ 'όλη τη διάρκεια της ζωής του ατόμου. Μπορεί να είναι ένα άτομο με ειδικές ανάγκες, π.χ. στο περπάτημα, το ποδήλατο ή για να εργάζεται ως σερβιτόρα, αλλά όχι παίζοντας παιχνίδια καρτών, στο μαγείρεμα ενός γεύματος ή για να εργάζεται ως χειριστής ηλεκτρονικών υπολογιστών. 3.Όταν μιλάμε για τα άτομα με αναπηρία, δεν αναφερόμαστε στην αναπηρία ως νόσημα. Το νόσημα περιγράφει μια μεταδοτική πάθηση. Τα περισσότερα άτομα με αναπηρίες είναι τόσο υγιή όσο και οποιαδήποτε άλλα 4.Αποφεύγουμε να λέμε «κανονικούς» για να περιγράψουμε τα άτομα χωρίς αναπηρίες, το οποίο υποδηλώνει τα άτομα με αναπηρίες ως μη κανονικούς ανθρώπους. 5Απευθύνσου στο άτομο με αναπηρία απευθείας, και όχι διαμέσου τρίτων. 6.Είναι αποδεκτό να χρησιμοποιούμε ιδιωματικές εκφράσεις όταν μιλάμε με άτομα με αναπηρίες. Για παράδειγμα, «Ηταν πολύ καλό που σε είδα» και «θα σε δω αργότερα» σε ένα πρόσωπο πού έχει προβλήματα όρασης, χρησιμοποιούν και οι ίδιοι αυτές τις εκφράσεις όλη την ώρα!. Εδώ είναι ένας πίνακας της μη κατάλληλης γλώσσας που χρησιμοποιείται για να περιγράψει αναπηρίες και τους σωστούς όρους που πρέπει να χρησιμοποιούνται. ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΩΣΤΟΙ ΟΡΟΙ ΤΥΦΛΟΣ Ατομο που είναι τυφλό ή έχει πρόβλημα όρασης Τα άτομα που έχουν απώλεια όρασης μορεί να είναι τελείως τυφλά ή να έχουν χαμηλό επίπεδο όρασης. ΚΩΦΑΛΑΛΟΣ Πρόσωπο που είναι κουφό ή έχει προβλήματα ακοής

14 Σημείωση : Ιστορικά, ο όρος "κωφός" χρησιμοποιήθηκε μαζί με το "μουγγός", αλλά σήμερα θα ήταν άκρως προσβλητικό αν χρησιμοποιούνταν για να περιγράψει ένα άτομο που είναι κωφός και δεν είναι σε θέση να μιλήσει. ΣΠΑΣΤΙΚΟΣ Άτομο με εγκεφαλική παράλυση Σημείωση: Η κατάσταση της εγκεφαλικής παράλυσης συνήθως προκαλείται από τραύμα κατά τη γέννηση είτε κατά τη διάρκεια ή λίγο μετά τη γέννηση. Οι κατεστραμμένες νευρικές ίνες προκαλούν στους μυς σπασμό, ως εκ τούτου, τις σπασμωδικές κινήσεις. ΕΠΙΛΗΠΤΙΚΟΣ Το άτομο με επιληψία ΑΡΓΟΣΤΡΟΦΟΣ/ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΜΕΝΟΣ Ατομο με νοητική αναπηρία ΚΑΘΗΛΩΜΕΝΟΣ ΣΕ ΑΝΑΠΗΡΙΚΟ ΚΑΡΟΤΣΑΚΙ /ΑΝΑΠΗΡΙΚΗ ΚΑΡΕΚΛΑ ΤΟΥΑΛΕΤΕΣ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΠΑΡΚΙΝΓΚ ΑΝΑΠΗΡΩΝ Χρήστης αναπηρικής καρέκλας Προσβάσιμες Τουαλέτες Σημείωση: προσβάσιμη είναι η ειδική τουαλέτα που έχει σχεδιαστεί για να φιλοξενήσει άτομα με αναπηρίες παρέχοντας περισσότερο χώρο και μπάρες για τους χρήστες ώστε να πιάνονται και να κρατιούνται κατά τη μεταφορά ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΣ ΧΩΡΟΣ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΣΗΜΕΙΩΣΗ:Προσβάσιμος χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων προσφέρεται στα άτομα με αναπηρίες εγγύτερη πρόσβαση στην είσοδο και στο χώρο ώστε να μεταφερθούν μέσα και έξω από το όχημα τους και το αναπηρικό αμαξίδιο. Some examples of inappropriate and appropriate vocabulary in different languages include: Ακατάλληλο Κατάλληλο ΜΑΛΤΑ Τυφλοί Għami Nieqes mid-dawl κωφοί Trux Nieqes mis-smiegħ Άτομα με αναπηρία Inkapaċitat Persuna b'diżabilità Άτομα με ψυχικές Ritardat Persuna b diżabilità mentali

15 διαταραχές ΕΛΛΑΔΑ Κωφοί Κωφάλαλος (deaf-mute) Ο εκ γενετής κωφός που δε μπορεί δικαιολογημένα να μιλήσει Τυφλοί Αόματοι (people without Οι τυφλοί eyes) Άτομα με σύνδρομο Down Μογγολάκια (mongoloid) Τα άτομα με σύνδρομο Down Άτομα με ψυχικές διαταραχές Τρελοί (crazy) Τα άτομα με ψυχικές διαταραχές Πρόσωπο με αναπηρία Πρόσωπο με οπτική αναπηρία Μουγγό Κωφό Πρόσωπο με σωματική πάθηση Πρόσωπο που χρησιμοποιεί αμαξίδιο ΙΣΠΑΝΙΑ Discapacitado, anormal, incapacitado, deficiente, minusválido Ciego, invidente, cieguito, cegato, corto de vista, tuerto Mudo. Sordo, sordomudo; sufre una pérdida Mutilado, inválido,paralítico, cojo, tullido, lisiado Confinado/postrado en una silla de ruedas. Persona con discapacidad Persona ciega, persona con discapacidad visual, persona con baja visión Persona sin habla, persona que utiliza comunicación aumentativa. Persona sorda, persona con discapacidad auditiva Persona con discapacidad física Persona con movilidad reducida Persona usuaria de silla de ruedas ΤΟΥΡΚΙΑ Άτομα με αναπηρίες Sakat (invalid, faulty, Engeli olan birey deformed, handicapped, defective) Άτομα με αναπηρίες Özürlü (faulty, defective) Engeli olan birey Άτομα με αναπηρίες Eksik (deficient, incomplete) Engeli olan birey Τυφλοί Kör (blind, dull) Görme engeli olan birey Κωφοί Sağır (Deaf) İşitme engeli olan birey Μουγγός Ahraz (Dumb, mute) Konuşma engeli olan birey Ακατάλληλη Κατάλληλη ΛΕΤΟΝΙΑ Πρόσωπο με αναπηρία Invalīds, kroplis, cilvēks ar Cilvēks ar invaliditāti īpašām vajadzībām, cilvēks ar speciālām vajadzībām Προσωπο με οπτική Akls Cilvēks ar redzes traucējumiem,

16 αναπηρία Κωφό, με ακουστική αναπηρία Πρόσωπο με μαθησιακές δυσκολίες. neredzīgs Kurls, kurlmēms Cilvēks ar dzirdes traucējumiem, nedzirdīgs Traks, daunis, idiots, muļķis Cilvēks ar intelektuālās attīstības traucējumiem Στην Ιταλία η ακατάλληλη γλώσσα είναι Handicappato ή Invalido. Αυτοί οι δύο όροι αναφέρονται στην αναπηρία και όχι στο άτομο. Ο όρος "Handicappato" είναι διαφορετικός από τον όρο "άτομο με αναπηρία": ο πρώτος όρος είναι ένας επιθετικός όρος και δεν χρησιμοποιείται από επαγγελματίες, γιατί δεν λέει τίποτα για την αναπηρία, ενώ μερικές φορές ο δεύτερος όρος μπορεί να χρησιμοποιηθεί από επαγγελματίες του ιατρικού τομέα να πούμε ότι ένας ασθενής έχει ένα έλλειμμα. Μπορεί να συμβεί να ακουστεί ότι οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τον όρο "invalido" με λάθος τρόπο και να αναφέρονται στην αναπηρία, ενώ άκυρο σημαίνει πρόσωπο το οποίο δεν μπορεί να λειτουργήσει λόγω της προχωρημένης ηλικίας, κάποιου ακρωτηριασμού, σωματικής ή ψυχική ασθένειας. Ο σωστός όρος για να χρησιμοποιήσετε στα ιταλικά είναι «persona con disabilità" (άτομα με αναπηρία): ο όρος αυτός αναφέρεται πρώτα στο πρόσωπο και μόνο αφού μας λέει ότι υπάρχει μια αναπηρία, αλλά μόνο για τις πληροφορίες μας. Μια άλλη λέξη που χρησιμοποιείται για να αναφερθεί σε άτομα με αναπηρία είναι «persona diversamente Abile" (άτομο με διαφορετική ικανότητα). Στη Λετονία, υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί όροι για τους ανθρώπους με αναπηρία ορισμένοι από αυτούς είναι πολύ αγενείς όπως «σακάτης», αλλά κάποιες άλλες δεν είναι ωραίο να χρησιμοποιούνται για παράδειγμα, πολλοί χρησιμοποιούν τη λέξη «ανάπηροι» (άκυροι) και στα αγγλικά επίσης σημαίνει άχρηστοι. Στη νομοθεσία, οι όροι που χρησιμοποιούνται είναι «άτομα με λειτουργικές διαταραχές" και "άτομα με αναπηρία". Ενθαρρύνουμε τη χρήση αυτών των όρων. Ένας ακόμη όρος στη Λετονία η οποία χρησιμοποιείται πολύ συχνά είναι «άτομα με ειδικές ανάγκες", αλλά πιστεύουμε ότι κάθε άνθρωπος έχει ιδιαίτερες ανάγκες, για παράδειγμα: είναι απαραίτητο για κάποιον που θα ξυπνήσει να πιει καφέ και αυτό είναι ιδιαίτερη ανάγκη του. Γι 'αυτό σας καλούμε να αποφύγετε αυτόν τον όρο. Στην πολωνική, ο πιο επιθυμητός όρος είναι "Osoba niepełnosprawna" ("Πρόσωπο με ανικανότητα») osoby niepełnosprawne" ("άτομο με ανικανότητα»). Είναι καλύτερο να αποφευχθεί ένας τέτοιος όρος όπως "niepełnosprawny" ("Ανικανότητα"), η οποία δεν παραπέμπει απευθείας στο πρόσωπο. Επιπλέον, ορισμένες από τις άλλες εκφράσεις θεωρούνται ως ξεπερασμένες και ακατάλληλες.

17 Στους όρους αυτούς ανήκουν: "upośledzony" ("άτομα με ειδικές ανάγκες") και "kaleka" ("άχρηστοι"). Ορισμένοι όροι που λέγονται κατ ευφημισμό θεωρούνται και ασεβής. Ένας από τους πιο υποτιμητικούς είναι "sprawny inaczej" ("διαφορετική ικανότητα»). Επίθετα όπως «przykuty wózka" ("στην αναπηρική καρέκλα») μπορεί να θεωρηθούν αρνητικά, Είναι καλύτερα να πω "Osoba korzystająca z wózka" ("το άτομο που χρησιμοποιεί μια αναπηρική καρέκλα").η Αναπηρική καρέκλα επιτρέπει σε ένα άτομο με αναπηρία τη μετακίνηση και την πλήρη συμμετοχή στην κοινωνική ζωή, για το λόγο αυτό δεν θα πρέπει να θεωρηθεί ως παράγοντας «οριοθέτησης» Αξίζει να σημειωθεί ότι κάθε άτομο έχει το δικαίωμα να έχει τις προτιμήσεις του/της, ως εκ τούτου, είναι πάντα καλύτερο να ζητήσει το ταχύτερο τη λύση της σκιάς της αβεβαιότητας που συμβαίνει Ένταξη εναντίον Ενσωμάτωσης Μιλώντας για τα άτομα με αναπηρίες, ακούμε συχνά οι λέξεις ενταγμένη / ένταξη» ή "ενσωματωμένοι / ενσωμάτωση " για να περιγράψουν την κοινωνική, εκπαιδευτική ή εργασιακή ρύθμιση που βιώνουν. Μερικές φορές αυτοί οι όροι χρησιμοποιούνται εναλλακτικά, αναφερόμενοι σε παιδιά ή ενήλικες με ειδικές ανάγκες να «ενταχθούν σε ένα κανονικό περιβάλλον» και «να ενσωματωθούν σε ένα κανονικό περιβάλλον." Υπάρχουν, ωστόσο, σημαντικές διαφορές μεταξύ των δύο αυτών όρων. Γνωρίζοντας το μπορεί να μας βοηθήσουν να παρέχουμε ένα περιβάλλον χωρίς αποκλεισμούς που θα βοηθήσει τους ανθρώπους με αναπηρίες να μάθουν και να σπουδάσουν. Τα μοντέλα ενσωμάτωσης υποθέτουν ότι υπάρχει κάτι λάθος που πρέπει να διορθωθεί ώστε να ταιριάξει στο παρόν σύστημα. Η βοηθητική στήριξη και οι προσαρμογές τίθενται σε εφαρμογή ώστε να αναγκάσουν το άτομο με αναπηρία να υπάρξει στο σκηνικό μιας τάξης. Ένταξη είναι η διαδικασία με την οποία κάθε πρόσωπο, ανεξάρτητα από την ηλικία, την αναπηρία, το φύλο, τη θρησκεία, τις σεξουαλικές προτιμήσεις ή την εθνικότητα, το οποίο επιθυμεί να έχει πρόσβαση και συμμετοχή πλήρη σε όλες τις πτυχές μιας δραστηριότητας ή παροχής υπηρεσιών με τον ίδιο τρόπο όπως και κάθε άλλο μέλος της κοινότητας. Επιτυχημένα μοντέλα της ένταξης στον τομέα της εκπαίδευσης πιστεύουν ότι όλοι οι άνθρωποι είναι διαφορετικοί, και όλοι οι άνθρωποι μπορούν να μάθουν. Δεν υπάρχει τίποτα σχετικά με ένα πρόσωπο που πρέπει να "φτιαχτεί", προκειμένου να ενταχθεί σε ένα σύστημα. Η ένταξη είναι για 5 Beata Maciejewska: Jak pisać i mówić o dyskryminacji. Poradnik dla mediów. Mikuszewo: Stowarzyszenie Inicjatyw Niezależnych Mikuszewo, 2007 Praktyczny poradnik savoir-vivre wobec osób niepełnosprawnych. Polish adaptation done by Office of the Government Plenipotentiary for Disabled People, Warszawa, 2013

18 όλα τα πρόσωπα που έχουν το δικαίωμα να ανήκουν. Είναι η πρακτική της ανάπτυξης ενός περιβάλλοντος χωρίς φραγμούς, έτσι ώστε όλα τα πρόσωπα που έχουν πρόσβαση να είναι ένα μέρος της κοινωνίας «ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΣΕ ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΝΟΥΝ ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ» Στην Ισπανία, τα άτομα με αναπηρίες εντάσσονται συνεχώς, τόσο στην εκπαίδευση όσο και στην απασχόληση. Σημαντικές δράσεις που έχουν αναληφθεί στη χώρα μας προέρχονται από το Νόμο 51/2003, (2 Δεκεμβρίου,)για τις ίσες ευκαιρίες, και τη μη διάκριση και την καθολική προσβασιμότητα για τα άτομα με Αναπηρία. Ένα από τα καλά παραδείγματα της εργασιακής ένταξης των ατόμων με αναπηρία στην Ισπανία είναι η επιχείρηση Amersam στο Reus (επαρχία Tarragona), όπου πάνω από το 90% των εργαζομένων έχουν σωματικές και αισθητηριακές αναπηρίες. Αυτή είναι μια κερδοφόρα επιχείρηση η οποία παρέχει ολοκληρωτικό έλεγχο των δημοσίων κτιρίων, χώρους στάθμευσης, τις αγορές, τα εκπαιδευτικά κέντρα 6 Στη Μάλτα, Καθ 'όλη τη διάρκεια των ετών, αρκετές πρωτοβουλίες, πολιτικά μέτρα και προγράμματα ξεκίνησαν στη Μάλτα, προκειμένου να προωθήσει την πλήρη ένταξη των ατόμων με αναπηρία στην κοινωνία. Για παράδειγμα, η Εταιρεία Απασχόλησης και Κατάρτισης έχει δημιουργήσει την Ενταξιακή Υπηρεσία Απασχόλησης, η οποία πραγματοποιεί το πρόγραμμα προαπασχόληση Γέφυρα εργασίας, με βάση την υποστηριζόμενη μέθοδο για την απασχόληση. Απευθύνεται σε όσους αναζητούν εργασία με νοητική υστέρηση μεταξύ των ηλικιών 16 έως 25 και οι οποίοι έχουν ολοκληρώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση. Το δομημένο πρόγραμμα φροντίζει για την απόκτηση δεξιοτήτων σε τρεις βασικούς τομείς: Εργασιακές δεξιότητες, κοινωνικές δεξιότητες, ικανότητες ανεξάρτητης διαμονής. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος, στα άτομα που αναζητούν εργασία παρέχονται διάφορες δοκιμαστικές εργασίες ώστε να συμμετάσχουν στην εργασιακή εμπειρία. Η μέγιστη διάρκεια που ο αιτών εργασία μπορεί να συμμετάσχει σε αυτό το πρόγραμμα είναι 12 μήνες

19 Σε ΕΛΛΑΔΑ, ένα πρόγραμμα επιδότησης εργονομικής διευθέτησης του χώρου εργασίας για τα άτομα με ειδικές ανάγκες έχει τεθεί σε εφαρμογή σε εθνικό επίπεδο. 8 Στην Ιταλία, η σχολική ένταξη και εργασιακή ένταξη προβλέπονται από το νόμο. Η ένταξη είναι εγγυημένη για το άτομο με αναπηρία σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης, από το νηπιαγωγείο μέχρι το πανεπιστήμιο. Στο πανεπιστήμιο ένα παράδειγμα κοινωνικής ένταξης είναι το έργο "Απολαύστε τη διαφορά» που προωθείται από το Πανεπιστήμιο του Τορίνο, προάγει υπηρεσίες διαμονής για τους φοιτητές με ειδικές ανάγκες που εγγράφονται στο πανεπιστήμιο, εντός των διαμερισμάτων των υπολοίπων φοιτητών. Η κοινωνική ένταξη είναι εγγυημένη, επίσης, στην αγορά εργασίας, μέσω των υπηρεσιών που βοηθάνε τα άτομα με αναπηρία να βρουν μια δουλειά και τις εταιρείες να βρουν το πιο κατάλληλο μέρος ή εργασία για αυτούς.. 9 Στη Λετονία, δεν υπάρχουν τόσα πολλά καλά παραδείγματα της εργασιακής ένταξης των ατόμων με αναπηρία ή δεν υπάρχει ολική κατανόηση, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένα καλά παραδείγματα. Ένα καλό παράδειγμα της εργασιακής ένταξης των ατόμων με αναπηρία είναι το παντοπωλείο αλυσίδα καταστημάτων Rimi, όπου εργάζονται τα άτομα χωρίς αναπηρία, μαζί με τα άτομα με αναπηρίες, σε αυτή την αλυσίδα παντοπωλείων εργάζονται περίπου 80 άτομα μεαναπηρίες. 10 Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες πρωτοβουλίες στην Πολωνία είναι ένα έργο που συντονίζεται από το Ίδρυμα Περιφερειακής Ανάπτυξης, με τίτλο: "Ατομική συνεργασία με τον προπονητή ", η οποία προσφέρει στους μαθητές με αναπηρία και ειδικές ανάγκες και στους αποφοίτους της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης την ατομική υποστήριξη του προπονητή, επαγγελματικά μαθήματα, συμβουλευτική σταδιοδρομίας και άλλες δραστηριότητες προκειμένου να διευκολυνθεί η μεταφορά στην αγορά εργασίας. Ένα άλλο παράδειγμα είναι η αστική παρακολούθηση της Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, με στόχο την ανίχνευση περιπτώσεων παράβασης της νομοθεσίας

20 Στην Τουρκία, στις δημόσιες μεταφορές επιτρέπεται στους ανθρώπους με αναπηρίες να πληρώσουν τουλάχιστον το 1/3 του εισιτηρίου ή ενδέχεται να χρησιμοποιήσουν δωρεάν τα μέσα μαζικής μεταφοράς ανάλογα με τις πολιτικές των τοπικών αρχών. Σε εθνικό επίπεδο, οι επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερους από 50 εργαζόμενους πρέπει να απασχολούν τουλάχιστον 3% των ατόμων με αναπηρία με 40% αναπηρία και πάνω σύμφωνα με το νόμο H αντίληψη της αναπηρίας σε διάφορες χώρες Ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού των διαφόρων ευρωπαϊκών χωρών αναγνωρίζεται ότι έχει κάποια αναπηρία: Στην Ισπανία, τα στοιχεία από την έρευνα για την αναπηρία, την ανεξαρτησία και καταστάσεις εξάρτησης (Encuesta de Discapacidad, Autonomia personal y Situaciones de Dependencia) δείχνουν ότι το 8,5% του ισπανικού πληθυσμού είναι άτομα με αναπηρία ( άτομα), μεταξύ των οποίων το 40% - άνδρες ( ,00) και το 60% - γυναίκες ( ,00). 13 Στη Μάλτα άτομα από το συνολικό πληθυσμό των ,αντιπροσωπεύουν το 7,2% (2011) σύμφωνα με την απογραφή του Στην Ελλάδα: 12% του πληθυσμού, το οποίο είναι γύρο στο ένα εκατομμύριο 15 Περίπου άνθρωποι με σοβαρή αναπηρία ζουν στην Ιταλία. Αν συμπεριλάβουμε τις ηπιότερες μορφές αναπηρίας φτάσουμε μέχρι άνθρωποι, περισσότερο από το 10% των Ιταλών. Λαμβάνοντας υπόψη τη γήρανση του πληθυσμού, η εμφάνιση των εργατικών ατυχημάτων (κάθε χρόνο μεταξύ και ) και πρόκληση των ατυχημάτων (περίπου νέοι άνθρωποι με αναπηρίες κάθε χρόνο), στην Ιταλία η αναπηρία περιλαμβάνει άμεσα πάνω από νέα άτομα ετησίως. 16 Στη Λετονία, τα στατιστικά στοιχεία του 2011 δείχνουν ότι το 7,2% του πληθυσμού της Λετονίας (14,8919 άτομα) έχει κάποια αναπηρία, τελευταία στοιχεία δεν έχουμε, αλλά κατά πάσα πιθανότητα στη Λετονία είναι περισσότερο από 7,2% των ατόμων με αναπηρίες 17 Στην Πολωνία, τα πιο πρόσφατα δεδομένα που συλλέγονται από την Εθνική Απογραφή Πληθυσμού και Στέγασης («Narodowy Spis Powszechny") που πραγματοποιήθηκε το html

αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες

αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες Σύμβολο της μεθόδου "Κείμενο για Όλους" Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Τμήμα Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης Μάρτιος 2009 Ποια είναι τα δικαιώματα των μαθητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες Ο Νόμος

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΛΑΡΙΣΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΛΑΡΙΣΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΛΑΡΙΣΑΣ ΣΧΟΛΗ : ΣΕΥΠ ΤΜΗΜΑ: ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ I I ΘΕΜΑ: ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ (Α. Μ. Ε. Α) ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Κα. ΚΥΠΑΡΙΣΣΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:

Διαβάστε περισσότερα

Εννοιολόγηση της αναπηρίας. Κατηγορίες ατόμων που ανήκουν στα άτομα με αναπηρία.

Εννοιολόγηση της αναπηρίας. Κατηγορίες ατόμων που ανήκουν στα άτομα με αναπηρία. Εννοιολόγηση της αναπηρίας. Κατηγορίες ατόμων που ανήκουν στα άτομα με αναπηρία. Ανάμεσα στους πολλούς ορισμούς της αναπηρίας διακρίνονται αυτοί που δίνουν έμφαση -στο φυσικό μειονέκτημα τουατόμουωςβιολογικού

Διαβάστε περισσότερα

Αναπηρία: όροι και ορισμοί. Η έννοια της διαφορετικότητας

Αναπηρία: όροι και ορισμοί. Η έννοια της διαφορετικότητας Αναπηρία: όροι και ορισμοί Η έννοια της διαφορετικότητας Η Αναπηρία στην Αρχαία Ελλάδα Ο Όμηρος στην Οδύσσεια αναφέρει τον τυφλό ποιητή, ο οποίος συχνά ήταν προσκεκλημένος στο παλάτι και είχε την εύνοια

Διαβάστε περισσότερα

Πηλείδου Κωνσταντίνα Σχολική Σύμβουλος ΕΑΕ https://pileidou.wordpress.com/

Πηλείδου Κωνσταντίνα Σχολική Σύμβουλος ΕΑΕ https://pileidou.wordpress.com/ Εκπαίδευση Νηπίων με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες ή και Αναπηρία στο νηπιαγωγείο Πηλείδου Κωνσταντίνα Σχολική Σύμβουλος ΕΑΕ https://pileidou.wordpress.com/ Τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται μία αύξηση

Διαβάστε περισσότερα

Δημόσια διαβούλευση σχετικά με την αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τα Άτομα με Αναπηρία

Δημόσια διαβούλευση σχετικά με την αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τα Άτομα με Αναπηρία Δημόσια διαβούλευση σχετικά με την αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τα Άτομα με Αναπηρία 2010-2020 Υπάρχουν 80 περίπου εκατομμύρια πολίτες με αναπηρίες στην ΕΕ, οι οποίοι συχνά αντιμετωπίζουν

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Κων/νος Καλέμης, Άννα Κωσταρέλου, Μαρία Αγγελική Καλέμη Εισαγωγή H σύγχρονη τάση που επικρατεί

Διαβάστε περισσότερα

σκοπός Κατανόηση Όρος κατάλληλος; Άτομο με ειδικές ανάγκες Άτομο με αναπηρία Παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες

σκοπός Κατανόηση Όρος κατάλληλος; Άτομο με ειδικές ανάγκες Άτομο με αναπηρία Παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Β έτος Σοφία Μπάτσιου Φεβρουάριος 2012 σκοπός Κατανόηση της φύσης και της έννοιας της αναπηρίας της έκτασης και κατηγοριοποίησης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α. «Άτομα με αναπηρία και εργασία: εμπόδια και δικαιώματα» Εισηγητής: Γιάννης Λυμβαίος. Γεν. Γραμματέας ΕΣΑμεΑ

ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α. «Άτομα με αναπηρία και εργασία: εμπόδια και δικαιώματα» Εισηγητής: Γιάννης Λυμβαίος. Γεν. Γραμματέας ΕΣΑμεΑ ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α. «Άτομα με αναπηρία και εργασία: εμπόδια και δικαιώματα» Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων «Αντώνης Τρίτσης», Σάββατο 13/1/2018 Εισηγητής: Γιάννης Λυμβαίος Γεν. Γραμματέας ΕΣΑμεΑ Διάρθρωση Εισήγησης

Διαβάστε περισσότερα

Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία Day of Persons with Disabilities

Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία Day of Persons with Disabilities Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία Day of Persons with Disabilities Ο όρος αναπηρία αναφέρεται στον περιορισμό της κοινής δραστηριότητας λόγου, έργου ή άμεσης αντίληψης λόγω σωματικής ή πνευματικής βλάβης

Διαβάστε περισσότερα

Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία

Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία 3 Δεκεμβρίου 2014 Ας παραδειγματιστούμε από έναν κινέζικο μύθο: «Μια γριά κάθε πρωί κουβαλούσε νερό στο σπίτι της από το κοντινό πηγάδι με δύο δοχεία δεμένα στις δύο

Διαβάστε περισσότερα

ΔΡΑΣΗ 2: «Ενέργειες ενημέρωσης, προβολής και δημοσιότητας»

ΔΡΑΣΗ 2: «Ενέργειες ενημέρωσης, προβολής και δημοσιότητας» Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση» του ΕΣΠΑ 2007-2013 Πράξεις: «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: Ένταξη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων (ΕΚΟ) στα Δημοτικά Σχολεία» Άξονες Προτεραιότητας 1, 2 & 3 ως υποψήφιες

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 1η Εισαγωγή Στην Ειδική Φυσική Αγωγή: Ορισμοί, Έννοιες

Διάλεξη 1η Εισαγωγή Στην Ειδική Φυσική Αγωγή: Ορισμοί, Έννοιες ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ, ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ Διάλεξη 1η Εισαγωγή Στην Ειδική Φυσική Αγωγή: Ορισμοί, Έννοιες Κοκαρίδας Δημήτριος Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα Ορισμός Υγείας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΑΞΗ: «ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ για ένταξη μαθητών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες» των Αξόνων

ΠΡΑΞΗ: «ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ για ένταξη μαθητών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες» των Αξόνων ΠΡΑΞΗ: «ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ για ένταξη μαθητών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες» των Αξόνων Προτεραιότητας 1,2 & 3 του Επιχειρησιακού Προγράμματος«Εκπαίδευση

Διαβάστε περισσότερα

Γυναίκες - Αναπηρία Υγεία

Γυναίκες - Αναπηρία Υγεία Γυναίκες - Αναπηρία Υγεία Ελένη Νταλάκα Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) ΥΓΕΙΑ Επαγγελματίες Θύματα βίας Γυναίκες (ηλικιωμένες, ανήλικες, Ρομά, πρόσφυγες, μετανάστριες, εξαρτημένες,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ & ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΜΕΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ & ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΜΕΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ & ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΜΕΑ 1438 / Διάγραμμα 1 ΟΡΑΤΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ Κάποιες φορές ακούμε να γίνεται συζήτηση για τα άτομα με αναπηρία. Το τελευταίο διάστημα,

Διαβάστε περισσότερα

Κουίζ για το μισθολογικό. χάσμα μεταξύ των δυο. φύλων. Καλωσορίσατε στο κουίζ για το μισθολογικό. φύλων!

Κουίζ για το μισθολογικό. χάσμα μεταξύ των δυο. φύλων. Καλωσορίσατε στο κουίζ για το μισθολογικό. φύλων! Αυτό το σύντομο κουίζ χρησιμοποιεί ερωτήσεις ανοιχτού τύπου για να εξηγήσει τα αίτια και τον αντίκτυπο του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των δυο φύλων στην ΕΕ. Περιλαμβάνει επίσης λεπτομέρειες για το πού

Διαβάστε περισσότερα

Δικαιώματα & Υπηρεσίες για τα Άτομα με Νοητική Αναπηρία

Δικαιώματα & Υπηρεσίες για τα Άτομα με Νοητική Αναπηρία Δικαιώματα & Υπηρεσίες για τα Άτομα με Νοητική Αναπηρία Ελένη Δημητρίου Ψυχολόγος Λειτουργός Έγκαιρης Παιδικής Παρέμβασης Επιτροπή Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Νοητική Αναπηρία Επιτροπή Προστασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ Νομοθεσία απασχόλησης για θέματα αναπηρίας Η εργασία είναι δικαίωμα όλων των ανθρώπων συμπεριλαμβανομένου των ανθρώπων με αναπηρία όπως αυτό ορίζεται και προστατεύεται

Διαβάστε περισσότερα

Δικαίωμα ίσης αναγνώρισης από το νόμο «Η άποψη, η επιθυμία και η προτίμησή μου μετρούν» 5/12/2015

Δικαίωμα ίσης αναγνώρισης από το νόμο «Η άποψη, η επιθυμία και η προτίμησή μου μετρούν» 5/12/2015 Δικαίωμα ίσης αναγνώρισης από το νόμο «Η άποψη, η επιθυμία και η προτίμησή μου μετρούν» 5/12/2015 Μαρίνα Παγιάτσου, Λειτουργός ΕΠΝΚΑ Το θέμα είναι: «Τα ζητήματα που εντοπίζονται στην κυπριακή καθημερινότητα

Διαβάστε περισσότερα

Κανόνες συμπεριφοράς καθημερινής επικοινωνίας με άτομα με αναπηρία

Κανόνες συμπεριφοράς καθημερινής επικοινωνίας με άτομα με αναπηρία Κανόνες συμπεριφοράς καθημερινής επικοινωνίας με άτομα με αναπηρία ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ 2 Η Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης,

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Ειδική Εκπαίδευση

Εισαγωγή στην Ειδική Εκπαίδευση Εισαγωγή στην Ειδική Εκπαίδευση Παιδιά με ειδικές ανάγκες Κατηγορίες διαφορετικών δυνατοτήτων Διανοητικές αναπηρίες (νοητική καθυστέρηση) Μαθησιακές δυσκολίες Συναισθηματικές ή συμπεριφορικές διαταραχές

Διαβάστε περισσότερα

Φωτεινή Πολυχρόνη Επίκουρη Καθηγήτρια Πανεπιστήμιο Αθηνών Γιώτα Δημητροπούλου Λέκτορας Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Φωτεινή Πολυχρόνη Επίκουρη Καθηγήτρια Πανεπιστήμιο Αθηνών Γιώτα Δημητροπούλου Λέκτορας Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Μαθησιακές Δυσκολίες Φωτεινή Πολυχρόνη Επίκουρη Καθηγήτρια Πανεπιστήμιο Αθηνών Γιώτα Δημητροπούλου Λέκτορας Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων 1 Θεματικές ενότητες του μαθήματος Θεωρητικό πλαίσιο της διαδικασίας εκμάθησης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ Μαρούσι, 11/04/2016 Αρ.πρωτ.: 980

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ Μαρούσι, 11/04/2016 Αρ.πρωτ.: 980 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ Ιστοσελίδα: Πληροφορίες : Emai: Τηλέφωνο: Fax: ΕΠΙΤΕΛΙΚΗ ΔΟΜΗ ΕΣΠΑ ΤΟΜΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΜΟΝΑΔΑ Β3 www.eye.minedu.gov.gr Kασβίκη Θεώνη thkasviki@minedu.gov.gr

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΟΥΝΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ

ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΟΥΝΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΟΥΝΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ Τερψιχόρη Γκιόκα Μέλος ΠΟΔ Αττικής Η «Συμβουλευτική Ψυχολογία» είναι ο εφαρμοσμένος κλάδος της Ψυχολογίας, ο οποίος διευκολύνει την δια βίου προσωπική

Διαβάστε περισσότερα

«Η προώθηση της Κοινωνικής Ενσωμάτωσης και Απασχόλησης των Ατόμων με Αναπηρίες» ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ

«Η προώθηση της Κοινωνικής Ενσωμάτωσης και Απασχόλησης των Ατόμων με Αναπηρίες» ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ «Η προώθηση της Κοινωνικής Ενσωμάτωσης και Απασχόλησης των Ατόμων με Αναπηρίες» ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ Άτομο με ΣΠΑΝΙΟ ΝΟΣΗΜΑ= Άτομο με ΑΝΑΠΗΡΙΑ; Νόσημα= πάθηση, αρρώστια, ασθένεια

Διαβάστε περισσότερα

Μαθησιακά Αποτελέσματα Matrix Ελληνική Έκδοση

Μαθησιακά Αποτελέσματα Matrix Ελληνική Έκδοση , Matrix, Ελληνική έκδοση Matrix Ελληνική Έκδοση Συντάχθηκε από: LMETB Μεταφράστηκε από: CARDET , Matrix Εισαγωγικό Επίπεδο (για μαθητές ηλικίας 12 14 χρονών) Προσωπικό προφίλ ( ) (να θεωρηθούν από τη

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ EQUAL ΕΡΓΟ: ΠΡΟΚΛΗΣΗ

ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ EQUAL ΕΡΓΟ: ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ EQUAL ΕΡΓΟ: ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΥΠΟΕΡΓΟ 1: «ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΠΟΥ ΒΙΩΝΟΥΝ ΑΠΛΕΣ Ή ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ» ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Σύστηµα τηλε-πληροφοριών για συνεχή συλλογή, επεξεργασία, και διάδοση υλικού για κατάρτιση εκπαιδευτικών στην Ειδική Αγωγή

Σύστηµα τηλε-πληροφοριών για συνεχή συλλογή, επεξεργασία, και διάδοση υλικού για κατάρτιση εκπαιδευτικών στην Ειδική Αγωγή Σύστηµα τηλε-πληροφοριών για συνεχή συλλογή, επεξεργασία, και διάδοση υλικού για κατάρτιση εκπαιδευτικών στην Ειδική Αγωγή Ερωτήσεις για τη σχολική µονάδα Περιγραφικά στοιχεία της σχολικής Μονάδας A. Παιδαγωγική

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης 1 ΤΥΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 30/10/2012 4/1/2013 ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ ΤΥΧΑΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣ: Οι Υπουργοί Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων

ΠΡΟΣ: Οι Υπουργοί Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ----- ΕΝΙΑΙΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΤΜΗΜΑ Β, ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ -----

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Καταναλωτικής λ ή Εμπιστοσύνηςύ. Ιούλιος 2012

Έρευνα Καταναλωτικής λ ή Εμπιστοσύνηςύ. Ιούλιος 2012 Έρευνα Καταναλωτικής λ ή Εμπιστοσύνηςύ 1 ΤΥΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 19/4/2012 25/6/2012 ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ ΤΥΧΑΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης 1 ΤΥΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Ιανουάριος Μάρτιος 2013 ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρίες

Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρίες Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρίες Του Θωμά Κατσιώνη ΜΑ Διευθυντή του Ιδρύματος «Θεοτόκος» Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρίες

Διαβάστε περισσότερα

φυσικοθεραπεία ΤΕΙ ΑΘΗΝΑΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ

φυσικοθεραπεία ΤΕΙ ΑΘΗΝΑΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ φυσικοθεραπεία ΤΕΙ ΑΘΗΝΑΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ φυσικοθεραπεία Η πρώτη «σχολή» Φυσικοθεραπείας λειτούργησε στην Αθήνα το 1958, με έδρα το νοσοκομείο «Βασιλεύς Παύλος» η οποία ήταν κάτω από την εποπτεία

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Ιανουάριος ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΥΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 2/10/2013 21/12/2013 ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (STATE OF THE ART) ΤΟΥ ENTELIS ΕΚΔΟΣΗ EΥΚΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ

ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (STATE OF THE ART) ΤΟΥ ENTELIS ΕΚΔΟΣΗ EΥΚΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (STATE OF THE ART) ΤΟΥ ENTELIS ΕΚΔΟΣΗ EΥΚΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ Εισαγωγή Η έρευνα στην Ευρώπη δείχνει ότι οι άνθρωποι με αναπηρίες όλων των ηλικιών έχουν προσωπική εμπειρία με την τεχνολογία.

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL B8-0547/1. Τροπολογία

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL B8-0547/1. Τροπολογία 26.11.2018 B8-0547/1 1 Αιτιολογική σκέψη Η Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα λιτότητας επηρεάζουν αρνητικά τις γυναίκες και τα άτομα με αναπηρίες εν γένει, με αποτέλεσμα πολλαπλές διακρίσεις Η. λαμβάνοντας

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης 1 ΤΥΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ97 ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Ιανουάριος Μάρτιος 2013 ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ ΤΥΧΑΙΑ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΤΤΙΚΗ. Οκτώβριος 2014

ΑΤΤΙΚΗ. Οκτώβριος 2014 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΥΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 09/07/2013 30/09/2013 ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ ΤΥΧΑΙΑ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ ΜΕΓΕΘΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ ΜΟΝΑΔΑ Β3 Ταχ. Δ/νση : Α. Παπανδρέου 37 Τ.Κ. - Πόλη : 151 80 - Μαρούσι

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ Οκτώβριος Ιούλιος Οκτώβριος 1 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΥΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Γνώσεις για την εγκεφαλική παράλυση

Γνώσεις για την εγκεφαλική παράλυση Οδηγός Εκπαιδευτή Ενότητα κατάρτισης Γνώσεις για την εγκεφαλική παράλυση Επιμέλεια Miguel Santos Συγγραφείς Karina Riiskjaer Raun Mette Kliim-Due Betina Rasmussen Peder Esben Bilde Kirsten Caesar Petersen

Διαβάστε περισσότερα

ΓΛΩΣΣΑΡΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ

ΓΛΩΣΣΑΡΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ ΓΛΩΣΣΑΡΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ Ανάγκη υποστήριξης για προσωπική αυτονομία... 3 Ανεξάρτητη διαβίωση... 3 Αντισταθμιστικά μέσα... 3 Άτομα με μειωμένη κινητικότητα....

Διαβάστε περισσότερα

1. Η Ομάδα «Δημόσια υγεία» συζήτησε και συμφώνησε με το σχέδιο συμπερασμάτων του Συμβουλίου όπως αυτό περιλαμβάνεται στο Παράρτημα.

1. Η Ομάδα «Δημόσια υγεία» συζήτησε και συμφώνησε με το σχέδιο συμπερασμάτων του Συμβουλίου όπως αυτό περιλαμβάνεται στο Παράρτημα. ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 17 Νοεμβρίου 2011 (21.11) (OR. en) 16620/11 SAN 234 ΣΗΜΕΙΩΜΑ της : προς : Θέμα : Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου την Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων (1ο

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΥΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 2/10/2013-21/12/2013 ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ ΤΥΧΑΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Γενικό Λύκειο Ζεφυρίου Τμήματα : Α1 Α2

Γενικό Λύκειο Ζεφυρίου Τμήματα : Α1 Α2 Γενικό Λύκειο Ζεφυρίου Τμήματα : Α1 Α2 1 Τα Δικαιώματα Των Παιδιών Μαθητές : Νίκος Τσουκανάς Σπύρος Κούφαλης Αναστάσης Παπαχρήστος Σπύρος Φραγκούλης Τάσος Χούσος Εκπαιδευτικοί Δρεπανόπουλος Νίκος, Γυμναστής

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Οκτώβριος 2013 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΥΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 4/7/2013-25/9/2013 ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΑ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ 2002 Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΝ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ Η ΑΝΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ

ΕΡΕΥΝΑ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ 2002 Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΝ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ Η ΑΝΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΕΡΕΥΝΑ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ 2002 Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΝ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ Η ΑΝΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Η ενότητα για την απασχόληση ατόµων µε ειδικές

Διαβάστε περισσότερα

Πώς το τραύμα επηρεάζει τα παιδιά και τα νέα άτομα

Πώς το τραύμα επηρεάζει τα παιδιά και τα νέα άτομα Πώς το τραύμα επηρεάζει τα παιδιά και τα νέα άτομα Αυτό το βιβλιαράκι απευθύνεται σε άτομα που φροντίζουν και επαγγελματίες πρώτης γραμμής. Priya Patel and Panos Vostanis Μετάφραση: Παπαγεωργίου Ματίνα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΟΙΚΤΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΟΔΗΓΟΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ

ΑΝΟΙΚΤΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΟΔΗΓΟΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ Ειδική Αγωγή Ετήσιο Πρόγραμμα Εξειδίκευσης: Ειδική Αγωγή: Εκπαίδευση, Απασχόληση και Φροντίδα Ατόμων με Αναπηρία Διάρκεια: 1 Έτος (αναλογία σε ώρες 550), Ημέρες & ώρες μαθημάτων: Σάββατo και Κυριακή 1

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Ιανουάριος 2014 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΥΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ2 ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝNΗΣΟΣ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 2/10/2013 21/12/2013

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΥΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 12/04/2013 30/06/2013 ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ ΤΥΧΑΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Δημόσια διαβούλευση σχετικά με την αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τα Άτομα με Αναπηρία

Δημόσια διαβούλευση σχετικά με την αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τα Άτομα με Αναπηρία Δημόσια διαβούλευση σχετικά με την αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τα Άτομα με Αναπηρία 2010-2020 Τα πεδία με αστερίσκο () είναι υποχρεωτικά. Υπάρχουν 80 περίπου εκατομμύρια πολίτες με αναπηρίες

Διαβάστε περισσότερα

Φοιτήτρια: Τσαρκοβίστα Βικτώρια (Α.Μ. 12517) Επιβλέπων καθηγητής: Χριστοδουλίδης Παύλος

Φοιτήτρια: Τσαρκοβίστα Βικτώρια (Α.Μ. 12517) Επιβλέπων καθηγητής: Χριστοδουλίδης Παύλος Φοιτήτρια: Τσαρκοβίστα Βικτώρια (Α.Μ. 12517) Επιβλέπων καθηγητής: Χριστοδουλίδης Παύλος Tα παιδιά με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες παρουσιάζουν προβλήματα στις βασικές ψυχολογικές διαδικασίες που περιλαμβάνονται

Διαβάστε περισσότερα

Οι Επιπτώσεις του Τραύματος στην Ανάπτυξη του Παιδιού

Οι Επιπτώσεις του Τραύματος στην Ανάπτυξη του Παιδιού Οι Επιπτώσεις του Τραύματος στην Ανάπτυξη του Παιδιού Αυτό το βιβλίο απευθύνεται σε άτομα που εμπλέκονται στην φροντίδα των παιδιών και σε επαγγελματίες πρώτης γραμμής Priya Patel and Panos Vostanis Μετάφραση:

Διαβάστε περισσότερα

ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ

ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Χαλάνδρι 02/05/2010 Αριστοτέλους 42 Χαλάνδρι Τ.Κ. 15234 Τηλ./210-6800823 e-mail: papdimit@yahoo.gr ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Η ανάπτυξη της γλώσσας αποτελεί µια πολύχρονη, πολύπλοκη και προοδευτική

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΠΛΩΜΑ ΤΗΣ VELLUM ΣΤΙΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ «Vellum Diploma in Basic Economics» SYLLABUS Vellum Global Educational Services 2017 Έκδοση 1.

ΔΙΠΛΩΜΑ ΤΗΣ VELLUM ΣΤΙΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ «Vellum Diploma in Basic Economics» SYLLABUS Vellum Global Educational Services 2017 Έκδοση 1. ΔΙΠΛΩΜΑ ΤΗΣ VELLUM ΣΤΙΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ SYLLABUS Vellum Global Educational Services 2017 Έκδοση 1.0 Εξεταστέα Ύλη 2017 Vellum Global Educational Services Παύλου Μελά 12 / Αλεξάνδρεια Ημαθίας

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές Αρχές στη Διαχείριση. Λίτσα Χαραλάμπους Διευθύντρια Κ.Ε.Κ. LCEducational Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων

Βασικές Αρχές στη Διαχείριση. Λίτσα Χαραλάμπους Διευθύντρια Κ.Ε.Κ. LCEducational Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων Βασικές Αρχές στη Διαχείριση ΑμεΑ Λίτσα Χαραλάμπους Διευθύντρια Κ.Ε.Κ. LCEducational Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων Ερώτημα Τι είναι «αναπηρία»? Πως πρέπει να διαχειριζόμαστε τα άτομα με «αναπηρία»? Δεδομένα 1.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 3. ΙΣΤΟΡΙΚΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Πρωτόγονη και αρχαία περίοδος. Ελληνική και Ρωμαϊκή περίοδος.. Μεσαίωνας..

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 3. ΙΣΤΟΡΙΚΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Πρωτόγονη και αρχαία περίοδος. Ελληνική και Ρωμαϊκή περίοδος.. Μεσαίωνας.. 8 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ Α 1. ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ Φύση και έννοια της αναπηρίας Η συνειδητοποίηση της αναπηρίας.. Η στάση της οικογένειας απέναντι στο παιδί με αναπηρία Στάσεις της

Διαβάστε περισσότερα

Συµφωνία Επιχορήγησης No: 2008 4466 / 001 001 Έργο No. 143512-BG-2008-KA2-KA2MP

Συµφωνία Επιχορήγησης No: 2008 4466 / 001 001 Έργο No. 143512-BG-2008-KA2-KA2MP Συµφωνία Επιχορήγησης No: 2008 4466 / 001 001 Έργο No. 143512-BG-2008-KA2-KA2MP Αυτό το έργο έχει χρηµατοδοτηθεί µε την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ευρωπαϊκό Χαρτοφυλάκιο Γλωσσών για Κωφούς και

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ

ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ Ειδική Αγωγή και Μαθησιακές Δυσκολίες Πρόγραμμα Εξειδίκευσης: Ειδική Αγωγή και Μαθησιακές Δυσκολίες Διάρκεια: 1 Έτος (αναλογία σε ώρες 550), Ημέρες & ώρες μαθημάτων:

Διαβάστε περισσότερα

Ενημέρωση και Ευαισθητοποίηση μαθητών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας για την ενσωμάτωση παιδιών με αναπηρία: «Βήματα Ζωής ΕΛΕΠΑΠ»

Ενημέρωση και Ευαισθητοποίηση μαθητών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας για την ενσωμάτωση παιδιών με αναπηρία: «Βήματα Ζωής ΕΛΕΠΑΠ» Ενημέρωση και Ευαισθητοποίηση μαθητών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας για την ενσωμάτωση παιδιών με αναπηρία: «Βήματα Ζωής ΕΛΕΠΑΠ» ΕΛΕΝΗ ΕΙΡΗΝΗ ΣΚΑΦΙΔΑ Μ.Sc. : Κοινωνική Λειτουργός ΧΡΙΣΤΑΛΕΝΑ ΚΑΤΤΑΜΗ Ph.D.,

Διαβάστε περισσότερα

Εύλογες προσαρμογές για την Απασχόληση Ανθρώπων με Αναπηρία

Εύλογες προσαρμογές για την Απασχόληση Ανθρώπων με Αναπηρία Εύλογες προσαρμογές για την Απασχόληση Ανθρώπων με Αναπηρία Εύλογες προσαρμογές Προσπελασιμότητα Σύμφωνα με το άρθρο 9 της Σύμβασης δικαιωμάτων των ανθρώπων με αναπηρία και η προσβασιμότητα ορίζεται ως:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ICF. Σοβαρή Αναπηρία: ορισμός μέσω του ICF Θέμα 1

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ICF. Σοβαρή Αναπηρία: ορισμός μέσω του ICF Θέμα 1 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ICF Σοβαρή Αναπηρία: ορισμός μέσω του ICF Θέμα 1 Τα τελευταία χρόνια, η αντίληψη για τα άτομα με αναπηρία έχει αλλάξει και αυτό έχει οδηγήσει στην ανάγκη αναγνώρισης των ίσων δικαιωμάτων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ ΤΡΑΠΕΖΟΚΟΜΟΣ

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ ΤΡΑΠΕΖΟΚΟΜΟΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ ΤΡΑΠΕΖΟΚΟΜΟΣ SYLLABUS Vellum Global Educational Services A.E. 2015 Έκδοση 1.0 Εξεταστέα Ύλη 2015 Vellum Global Educational Services A.E. Αναγεννήσεως 46 & Αναγνωσταρά 13 / Θεσσαλονίκη /

Διαβάστε περισσότερα

Έκθεση ιεθνούς Συνάντησης AGE/inc, Κολόνια, Γερµανία 16-17 Μαΐου 2006 Στα πλαίσια ενός υπερεθνικού προγράµµατος ανταλλαγής µε χρηµατοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, συναντήθηκαν εκπρόσωποι συνδέσµων

Διαβάστε περισσότερα

Η νόσος Alzheimer είναι μια εκφυλιστική νόσος που αργά και προοδευτικά καταστρέφει τα εγκεφαλικά κύτταρα. Δεν είναι λοιμώδη και μεταδοτική, αλλά

Η νόσος Alzheimer είναι μια εκφυλιστική νόσος που αργά και προοδευτικά καταστρέφει τα εγκεφαλικά κύτταρα. Δεν είναι λοιμώδη και μεταδοτική, αλλά Η νόσος Alzheimer είναι μια εκφυλιστική νόσος που αργά και προοδευτικά καταστρέφει τα εγκεφαλικά κύτταρα. Δεν είναι λοιμώδη και μεταδοτική, αλλά είναι η πιο κοινή αιτία άνοιας μια κατάσταση που επηρεάζει

Διαβάστε περισσότερα

«Νέα Προοπτική στην Ειδική Εκπαίδευση - Προσωποκεντρική Διαχείριση»

«Νέα Προοπτική στην Ειδική Εκπαίδευση - Προσωποκεντρική Διαχείριση» «Νέα Προοπτική στην Ειδική Εκπαίδευση - Προσωποκεντρική Διαχείριση» Δ Ι Η Μ Ε Ρ Ο Ε Π Ι Μ Ο Ρ Φ Ω Σ Η Σ Ε Κ Π Α Ι Δ Ε Υ Τ Ι Κ Ω Ν Ε Ι Δ Ι Κ Η Σ Ε Κ Π Α Ι Δ Ε Υ Σ Η Σ Λ Ε Υ Κ Ω Σ Ι Α - Α Μ Μ Ο Χ Ω Σ Τ Ο

Διαβάστε περισσότερα

Παρακαλούμε συμπληρώστε με το σύμβολο «ν» ή υπογραμμίστε την απάντηση που σας αντιπροσωπεύει.

Παρακαλούμε συμπληρώστε με το σύμβολο «ν» ή υπογραμμίστε την απάντηση που σας αντιπροσωπεύει. «Πρόγραμμα εξειδικευμένης εκπαιδευτικής υποστήριξης για ένταξη μαθητών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες» στους Άξονες Προτεραιότητας 1, 2 και 3 του Ε.Π. «Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση».

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ειδική Φυσική Αγωγή Ενότητα 1η: Εισαγωγή, Έννοιες, Ορισμοί Κοκαρίδας Δημήτρης Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΔΑ: ΒΛ1Υ9-Ω1Ξ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

ΑΔΑ: ΒΛ1Υ9-Ω1Ξ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ ΜΟΝΑΔΕΣ Β1, Β3 Ταχ. Δ/νση : Α. Παπανδρέου 37 Τ.Κ. - Πόλη : 151 80 - Μαρούσι

Διαβάστε περισσότερα

Παναγιώτης Ν. Καρδαράς Αναπληρωτής καθηγητής Αναπτυξιακής και Κοινωνικής Παιδιατρικής

Παναγιώτης Ν. Καρδαράς Αναπληρωτής καθηγητής Αναπτυξιακής και Κοινωνικής Παιδιατρικής ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΤΑΞΗ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΚΙΝΗΤΙΚΕΣ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Παναγιώτης Ν. Καρδαράς Αναπληρωτής καθηγητής Αναπτυξιακής και Κοινωνικής Παιδιατρικής ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Χαρακτηρίζεται η κατάσταση

Διαβάστε περισσότερα

Διεθνής συμφωνία για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία Κείμενο για όλους

Διεθνής συμφωνία για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία Κείμενο για όλους Διεθνής συμφωνία για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία Κείμενο για όλους Σελίδα 1 από 72 Αυτό το κείμενο είναι όλη η συμφωνία. Η συμφωνία είναι νόμος της Ελλάδας από τις 11 Απριλίου 2012. Μπορείς να

Διαβάστε περισσότερα

αντιπροσωπεύουν περίπου το τέσσερα τοις εκατό του συνολικού πληθυσμού διαμορφώνονται νέες συνθήκες και δεδομένα που απαιτούν νέους τρόπους

αντιπροσωπεύουν περίπου το τέσσερα τοις εκατό του συνολικού πληθυσμού διαμορφώνονται νέες συνθήκες και δεδομένα που απαιτούν νέους τρόπους Χαιρετισμός της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων στο Εργαστήριο με θέμα «Παιδική φτώχεια και ευημερία : 'Έμφαση στην κατάσταση των παιδιών μεταναστών στην Κύπρο και την Ευρωπαϊκή Ένωση» 17 Οκτωβρίου

Διαβάστε περισσότερα

888 ΧΡΟΝΙΑ. Πρόγραμμα Κοινωνικής Υπηρεσίας 2013-2014. χεν θεσσαλονίκης ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

888 ΧΡΟΝΙΑ. Πρόγραμμα Κοινωνικής Υπηρεσίας 2013-2014. χεν θεσσαλονίκης ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Πρόγραμμα Κοινωνικής Υπηρεσίας 2013-2014 888 ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ χεν θεσσαλονίκης Μητροπόλεως 18 546 24 Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310-276 144 Fax: 2310 276 144 E-mail: xenthesalonikis1@windowslive.com

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΩΡΗ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ ΣΧΟΛΕΙΟΥ (Π.Ε.Σ.) ΠΡΑΓΑ 25-29/1/2016

ΠΡΟΩΡΗ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ ΣΧΟΛΕΙΟΥ (Π.Ε.Σ.) ΠΡΑΓΑ 25-29/1/2016 ΠΡΟΩΡΗ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ ΣΧΟΛΕΙΟΥ (Π.Ε.Σ.) ΠΡΑΓΑ 25-29/1/2016 ΣΚΟΠΟΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ Βασικός σκοπός ήταν η απόκτηση νέων και εμβάθυνση ήδη γνωστών τεχνικών για την πρόληψη της μαθητικής διαρροής.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΝΕΑΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΕΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΝΕΑΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΕΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΝΕΑΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΕΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ Το ερωτηματολόγιο

Διαβάστε περισσότερα

Σχιζοφρένεια. Τι Είναι η Σχιζοφρένεια; Από Τι Προκαλείται η Σχιζοφρένεια; Ποια Είναι Τα Συμπτώματα Της Σχιζοφρένειας;

Σχιζοφρένεια. Τι Είναι η Σχιζοφρένεια; Από Τι Προκαλείται η Σχιζοφρένεια; Ποια Είναι Τα Συμπτώματα Της Σχιζοφρένειας; Σχιζοφρένεια Τι Είναι η Σχιζοφρένεια; Η σχιζοφρένεια, μια πνευματική ασθένεια που προκαλεί διαταραχή στον τρόπο που σκέφτεται το άτομο, επηρεάζει περίπου το 1% του πληθυσμού. Συνήθως ξεκινά από τα τελευταία

Διαβάστε περισσότερα

Παπαμιχαλοπούλου Ελευθερία, Νηπιαγωγός Ειδικής Αγωγής Τ.Ε. 1 ο Νηπιαγωγείου Ελληνικού Υπ. Διδάκτορας Ειδικής Αγωγής, Τ.Ε.Α.Π.Η.

Παπαμιχαλοπούλου Ελευθερία, Νηπιαγωγός Ειδικής Αγωγής Τ.Ε. 1 ο Νηπιαγωγείου Ελληνικού Υπ. Διδάκτορας Ειδικής Αγωγής, Τ.Ε.Α.Π.Η. Π3.2.2. Κοινωνικές Ιστορίες που αφορούν στην Προσωπική και Κοινωνική Ανάπτυξη και στην κατανόηση κοινωνικών καταστάσεων για μαθητές με αναπηρία Π3.2.3. Κοινωνικές Ιστορίες που αφορούν στη διαχείριση κινδύνων

Διαβάστε περισσότερα

Η Ειδική Αγωγή στην Εκπαίδευση. Κωνσταντίνος Πολυχρόνης Ειδικός Παιδαγωγός Σύμβουλος αγωγής Δυσλεξίας & Αυτισμού Davis

Η Ειδική Αγωγή στην Εκπαίδευση. Κωνσταντίνος Πολυχρόνης Ειδικός Παιδαγωγός Σύμβουλος αγωγής Δυσλεξίας & Αυτισμού Davis α Η Ειδική Αγωγή στην Εκπαίδευση Κωνσταντίνος Πολυχρόνης Ειδικός Παιδαγωγός Σύμβουλος αγωγής Δυσλεξίας & Αυτισμού Davis ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ» 2014 Άρθρο 1 Έννοιες - Σκοπός Εκπαίδευση είναι το

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα πτυχιακής Μαθησιακές δυσκολίες και Κακοποίηση παιδιών

Θέμα πτυχιακής Μαθησιακές δυσκολίες και Κακοποίηση παιδιών Θέμα πτυχιακής Μαθησιακές δυσκολίες και Κακοποίηση παιδιών Ορισμός μαθησιακών διαταραχών Η αδυναμία των μαθητών να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις ενός κανονικού σχολείου. Τα μαθησιακά προβλήματα ΔΕΝ οφείλονται

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλο Παροχής Υπηρεσιών Προσβασιμότητας για Φοιτητές με Αναπηρία

Μοντέλο Παροχής Υπηρεσιών Προσβασιμότητας για Φοιτητές με Αναπηρία Μοντέλο Παροχής Υπηρεσιών Προσβασιμότητας για Φοιτητές με Αναπηρία το παράδειγμα του Πανεπιστημίου Αθηνών Γεώργιος Κουρουπέτρογλου Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μονάδα Προσβασιμότητας για

Διαβάστε περισσότερα

3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου

3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου 3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου Εκπαιδευτικός : Κωσταρή Αντωνία- ΠΕ70.50 Σχολικό Έτος:2015-2016 Ας παρακολουθήσουμε πρώτα κάποια βίντεο! Ο παρδαλός Ελέφαντας «Βλέπετε η διαφορετικότητα του Έλμερ δεν

Διαβάστε περισσότερα

Άτομα με Νοητική Αναπηρία: αποκλεισμός και αντιμετώπιση από την ευρύτερη κοινότητα. Ελένη Δημητρίου

Άτομα με Νοητική Αναπηρία: αποκλεισμός και αντιμετώπιση από την ευρύτερη κοινότητα. Ελένη Δημητρίου Άτομα με Νοητική Αναπηρία: αποκλεισμός και αντιμετώπιση από την ευρύτερη κοινότητα Ελένη Δημητρίου Άτομα με Νοητική Αναπηρία: ποιοι είναι Αναπηρία: οποιαδήποτε μορφή ανεπάρκειας ή μειονεξίας η οποία προκαλεί

Διαβάστε περισσότερα

Co-funded by the European Union Quest. Quest

Co-funded by the European Union Quest. Quest 1 Καλωσορίσατε στο παιχνίδι "Δώσε το στον επόμενο!" Co-funded by the European Union Ένα εργαλείο για να σας βοηθήσει να γνωρίσετε μια δικαιοσύνη φιλική προς το παιδί Παίκτες Ηλικία 14-18 4-6 2 Χρονών Βάλτε

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας. Αξιολόγηση Ικανοτήτων

Ενότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας. Αξιολόγηση Ικανοτήτων 3 Ενότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας Αξιολόγηση Ικανοτήτων Αξιολόγηση Ικανοτήτων Γενική Περιγραφή της Ενότητας: Αυτή η ενότητα στοχεύει στην αξιολόγηση των ηγετικών ικανοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

Αυτό είναι το πέμπτο έντυπο της σειράς που αφορά θέματα σχετικά με τη ακοή από την εταιρία Widex.

Αυτό είναι το πέμπτο έντυπο της σειράς που αφορά θέματα σχετικά με τη ακοή από την εταιρία Widex. Επικοινωνώντας με χρήστες ακουστικών βαρηκοίας 5 Συμβουλές για μια επιτυχημένη επικοινωνία Αυτό είναι το πέμπτο έντυπο της σειράς που αφορά θέματα σχετικά με τη ακοή από την εταιρία Widex. Επικοινωνία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΑΡΟΥΣΙ Αρ.Πρωτ. Βαθμός Προτερ. Φ.251/ /Β6

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΑΡΟΥΣΙ Αρ.Πρωτ. Βαθμός Προτερ. Φ.251/ /Β6 1 Βαθμός Ασφαλείας: Να διατηρηθεί μέχρι: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΑΡΟΥΣΙ 9-12 - 2008 Αρ.Πρωτ. Βαθμός Προτερ. Φ.251/ 159149 /Β6 Δ/ΝΣΗ OΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ Β Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 37 151 80 ΜΑΡΟΥΣΙ

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης ΤΥΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 13/5/2013 1/7/2013 ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ ΤΥΧΑΙΑ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ ΜΕΓΕΘΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Διαστάσεις της διαφορετικότητας Τα παιδιά προέρχονται

Διαβάστε περισσότερα

Εξέταση µαθητών µε αναπηρία & ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες

Εξέταση µαθητών µε αναπηρία & ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες Εξέταση µαθητών µε αναπηρία & ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Αρ. Φύλλου 2544 30 Δεκεμβρίου 2009 Αριθμ. Φ.253/155439/Β6 (1) Εξέταση μαθητών με αναπηρία και ειδικές

Διαβάστε περισσότερα

Μαθησιακές Δυσκολίες Εκπαιδευτική αξιολόγηση. Πηνελόπη Κονιστή ΠΕ 70 Med Ειδικής Αγωγής pkonisti@gmail.com

Μαθησιακές Δυσκολίες Εκπαιδευτική αξιολόγηση. Πηνελόπη Κονιστή ΠΕ 70 Med Ειδικής Αγωγής pkonisti@gmail.com Μαθησιακές Δυσκολίες Εκπαιδευτική αξιολόγηση Πηνελόπη Κονιστή ΠΕ 70 Med Ειδικής Αγωγής pkonisti@gmail.com Τι είναι Μαθησιακές Δυσκολίες; Καμπύλη Νοημοσύνης Δείκτης Νοημοσύνης ποσοστό % κατηγορία πάνω από

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία Δημάρχου Αμαρουσίου Γιώργου Πατούλη Έναρξη λειτουργίας Γραφείου Ενημέρωσης ΑΜΕΑ

Ομιλία Δημάρχου Αμαρουσίου Γιώργου Πατούλη Έναρξη λειτουργίας Γραφείου Ενημέρωσης ΑΜΕΑ Ομιλία Δημάρχου Αμαρουσίου Γιώργου Πατούλη Έναρξη λειτουργίας Γραφείου Ενημέρωσης ΑΜΕΑ Κυρίες και κύριοι Αγαπητοί εργαζόμενοι Φίλες και φίλοι Θέλω να σας ευχαριστήσω για την παρουσία σας σήμερα εδώ, στο

Διαβάστε περισσότερα

Κώδικας Δεοντολογίας Κοινωνικής Ευθύνης

Κώδικας Δεοντολογίας Κοινωνικής Ευθύνης Κώδικας Δεοντολογίας Κοινωνικής Ευθύνης 2018 ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ Η Πρωτοβουλία για το Εμπόριο με Ηθικές Αρχές (ΕΤΙ = Ethical Trading Initiative) είναι ένας φορέας συνεργασίας μεταξύ

Διαβάστε περισσότερα

Γλωσσάρι Το γλωσσάρι του MATURE Ανδραγωγική Άτομα μεγαλύτερης ηλικίας Δεξιότητες Δέσμευση

Γλωσσάρι Το γλωσσάρι του MATURE Ανδραγωγική Άτομα μεγαλύτερης ηλικίας Δεξιότητες Δέσμευση Γλωσσάρι Η ομάδα MATURE διαθέτει σημαντική εμπειρία στη διαχείριση και υλοποίηση Ευρωπαϊκών προγραμμάτων και γνωρίζει ότι τα ζητήματα επικοινωνίας ενδέχεται να προκαλέσουν σύγχυση. Προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί

Διαβάστε περισσότερα

Έγγραφο δικαιωμάτων. Τα δικαιώματά σας:

Έγγραφο δικαιωμάτων. Τα δικαιώματά σας: Έγγραφο δικαιωμάτων Το φυλλάδιο αυτό σας παρέχει σημαντικές πληροφορίες όσον αφορά τα δικαιώματά σας όταν βρίσκεστε στο αστυνομικό τμήμα. Με τον όρο δικαιώματα εννοούμε σημαντικές ελευθερίες και δυνατότητες

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Άτομα με αναπηρία και άσκηση Ι ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΜΟΝΑΔΕΣ E.C.T.S. N546 6 ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

29. Βοηθητικό ρόλο στους μαθητές με δυσγραφία κατέχει η χρήση: Α) ηλεκτρονικών υπολογιστών Β) αριθμομηχανών Γ) λογογράφων Δ) κανένα από τα παραπάνω

29. Βοηθητικό ρόλο στους μαθητές με δυσγραφία κατέχει η χρήση: Α) ηλεκτρονικών υπολογιστών Β) αριθμομηχανών Γ) λογογράφων Δ) κανένα από τα παραπάνω ΔΥΣΓΡΑΦΙΑ Ερωτήσεις 1. Η δυσγραφία μπορεί να χωριστεί στις δύο ακόλουθες κατηγορίες: Α) γενική και μερική Β) γενική και ειδική Γ) αναπτυξιακή και επίκτητη Δ) αναπτυξιακή και μαθησιακή 2. Η αναπτυξιακή

Διαβάστε περισσότερα