The Economist Events The 17th Roundtable with the Government of Greece

Transcript

1 ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Ευχαριστούμε πολύ για το ότι τηρήσατε τους χρόνους. Θα ήθελα να συνδυάσουμε τις δύο τελευταίες ενότητες για ερωτήσεις και απαντήσεις. Ελπίζω ο κ. Χαραλαμπίδης και ο κ. Καμπάνης να είναι ακόμη μαζί μας. Θα ήθελα να τους ζητήσω να έρθουν στο πόντιουμ. Ευχαριστούμε για την υπομονή σας. Ήταν μία μακρά ημέρα με πολύ ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις. Έχουμε λίγο χρόνο ακόμη για ερωτήσεις και απαντήσεις για τις τελευταίες δύο συνεδρίες για τους ομιλητές της τελευταίας και της προτελευταίας συνεδρίας. Εάν υπάρχουν ερωτήσεις ή παρατηρήσεις. ΟΜΙΛΗΤΗΣ: Ήθελα να πω το εξής: Επειδή οι δημοσιογραφικές πληροφορίες αλλά και άλλες πληροφορίες αναφέρουν ότι εντός των ημερών ο βασικός μέτοχος τουλάχιστον των δύο εισηγμένων λιμανιών αποφασίζει το μοντέλο αξιοποίησης και φαίνεται να τείνει προς πώληση, αν όχι μετοχών, μια συνολική εκμετάλλευση των λιμανιών, ποια είναι η θέση αν θέλετε βεβαίως να απαντήσετε του management των δύο εισηγμένων απέναντι στη θέση του βασικού μετόχου. Βεβαίως αντιλαμβάνομαι ότι είναι λίγο νωρίς ίσως πριν ανακοινωθεί επίσημα αλλά για τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ θεωρείται σχεδόν σίγουρο. Και μία ερώτηση για τον κ. Καμπάνη. Με δεδομένο ότι και στα δύο αυτά λιμάνια βασικός μέτοχος είναι ένα μεγάλο private equate fund, ένα βρετανικό, η Lansdowne Partners, κατά πόσο το ενδιαφέρον αυτό εκτιμάται από την εμπειρία σας μπορεί να μετουσιωθεί και σε περαιτέρω θέσεις τουλάχιστον στις εισηγμένες μεγάλες λιμενικές επιχειρήσεις. ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Ποιος θα ήθελε να απαντήσει; Ο κ. Καμπάνης. Γ. ΚΑΜΠΑΝΗΣ: Μέρος της δουλειάς μου είναι να ταξιδεύω σε πολλές χώρες για να ενισχύσω το δίκτυο της Deloitte γύρω από τη ναυτιλία και τα λιμάνια και έχω βρεθεί με τον κ. Γίλντιριμ στην Τουρκία και με άλλες εταιρείες operators λιμανιών. Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για τα ελληνικά λιμάνια και ξέρω ότι αυτές οι εταιρείες έχουν έρθει στην Ελλάδα, έχουν βρεθεί με το ΤΑΙΠΕΔ και με άλλους και περιμένουν. Περιμένουν να δουν τι θα αποφασίσουμε για να έρθουν να επενδύσουν. ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Κάποιος άλλος; Κ. ΜΟΥΤΖΟΥΡΗΣ: Ένα σχόλιο σε αυτό που είπε ο κ. Καμπάνης το περιμένουμε. Είναι και του Υπουργείου η εντύπωση ότι περιμένουμε πολύ.

2 ΟΜΙΛΗΤΗΣ: Μία ερώτηση και μία διαπίστωση θα ήθελα να κάνω. Ευχαριστώντας τους ομιλητές που μας δώσανε προσεγγίσεις πολλών θεμάτων πολύ ενδιαφέρουσες, θα ήθελα να μιλήσω για το θέμα της κρουαζιέρας, όπου σεβόμαστε απόλυτα την έμφαση που έδωσε και ο ΟΛΠ και ο ΟΛΘ και όλοι, αλλά κυρίως ο ΟΛΠ ο οποίος και προχώρησε με μεγάλη ταχύτητα επέκτασης στην κρουαζιέρα. Από την άλλη μεριά μετά μεγάλης εκπλήξεως διαπιστώσαμε ότι η κυβέρνηση εξήγγειλε ένα τελείως διαφορετικό σχέδιο εκτός του λιμανιού που μας έδωσε την αίσθηση ότι κάνει ανταγωνισμό η κυβέρνηση στον ίδιο τον εαυτό της. Θα ήθελα επ ευκαιρία που είστε εδώ ως επίσημος εκπρόσωπος να μας πείτε πού βρίσκεται αυτό το θέμα. Και το δεύτερο θέμα το οποίο θα ήθελα να πω. Γίνονται συζητήσεις, γράφονται άρθρα, μελετάει το ΤΑΙΠΕΔ διάφορες λύσεις ανάπτυξης με παραχώρηση, με πώληση. Μήπως θα έπρεπε να σκεφτεί κανείς ότι κάποια πράγματα να τα αφήσει όπως είναι, διότι πάνε πολύ καλά μόνα τους, χωρίς να προσπαθήσει να επέμβει και να δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα; Ευχαριστώ. Κ. ΜΟΥΤΖΟΥΡΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, η κυβέρνηση δεν αποφάσισε να κάνει λιμάνι κρουαζιέρας εκτός του Πειραιά. Πώς είναι τα πράγματα. Υπάρχει μια προχωρημένη μελέτη για λιμένα κρουαζιέρας μπροστά από τον επιβατικό λιμένα του Πειραιά που την ξέρετε, την έχετε δει και στο Πολυτεχνείο. Αυτή η μελέτη έχει πάρει διάφορες αδειοδοτήσεις. Προβλέπει σε τελική φάση τη δημιουργία 6 θέσεων για μεγάλα κρουαζιερόπλοια και όπως κάθε λύση σε ένα τεχνικό έργο και ειδικά σε ένα τόσο περίπλοκο έργο, έχει πολλά υπέρ και κάποια κατά. Αυτό έχει πάρει ένα δρόμο και ξέρω ότι ο Πρόεδρος από δω ο παρακαθήμενος και το επιτελείο του το επιδιώκουν ζεστά, το κυνηγάνε. Περιμένουν κάποιες απαντήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό τρέχει. Ταυτόχρονα η κυβέρνηση εξετάζει όποια πρόταση της γίνεται. Υπήρξε μια πρόταση για ενδεχόμενο δημιουργίας ενός λιμένα κρουαζιέρας στον Όρμο του Φαλήρου. Αυτή η πρόταση τέθηκε από ξένους επενδυτές χωρίς να προχωρήσει αυτή η πρόταση να γίνει συγκεκριμένη. Πλανάται στον αέρα, υπάρχει μια Επιτροπή από ανώτατα κυβερνητικά στελέχη που βρισκόμαστε ανά καιρούς να το δούμε πού βρίσκεται, αλλά δεν έχει συγκεκριμενοποιηθεί σαν πρόταση από τους ξένους επενδυτές. Πέραν αυτού από τον Οργανισμό Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας είχε γίνει η πρόταση ότι θα μπορούσε μέρος της κρουαζιέρας στην Αττική να αναπτύσσεται και στο Λαύριο. Βέβαια το Λαύριο δεν έχει τη δυνατότητα να δεχθεί τον όγκο της κρουαζιέρας και των πλοίων που θα μπορεί η συγκεκριμένη μελέτη να δώσει στον ΟΛΠ ή ενδεχομένως στο Φάληρο.

3 Κατά συνέπεια πιο προχωρημένα απ όλα τα θέματα είναι η θέση της κρουαζιέρας μπροστά από το λιμάνι του Πειραιά, παρ όλα τα ντεφό που έχει. Υπάρχουν κάποια μειονεκτήματα. Όπως είπα σε κάθε έργο υπάρχουν. Το άλλο ακόμη πλανάται σαν ιδέα. Άρα η κυβέρνηση δεν έχει εξαγγείλει. Γ. ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ: Δύο σχόλια για το θέμα που έθιξε ο πέρα από άλλες ιδιότητες και γνώστης όλων των λιμενικών θεμάτων και ιδιαίτερα των θεμάτων του ΟΛΠ. Τα θέματα των επενδύσεων στα λιμάνια είναι μακροχρόνια. Δεν είναι θέματα που μπορούν να αλλάζουν με κάθε κυβέρνηση ή με κάθε διοίκηση. Πολύ σωστά είπε ο Καθηγητής ο κ. Μουτζούρης ότι δεν υπάρχει τέτοια απόφαση της κυβέρνησης. Υπάρχουν διάφορες πληροφορίες που ακούμε κι εμείς ή διάφορες προτάσεις από διάφορους κύκλους αλλά σας διαβεβαιώ επισήμως δύο πράγματα. Καμία εταιρεία κρουαζιέρας δεν θέλει να επενδύσει σε άλλο λιμάνι. Συζητήσαμε στο Μαϊάμι, συζητήσαμε εδώ με τις μεγάλες εταιρείες και η απάντηση ήταν: τα λιμάνια τα κάνει το κράτος. Λιμάνια δεν κάνουμε εμείς οι εταιρείες κρουαζιέρας. Εμείς μεταφέρουμε επιβάτες και φτιάχνουμε πλοία, όχι λιμάνια. Δεύτερο σχόλιο. Από τον καιρό που ήταν Πρόεδρος ο κ. Αναστασόπουλος ξεκίνησε η επέκταση του λιμανιού για την κρουαζιέρα. Γιατί ξεκίνησε; Γιατί τα καινούργιας γενιάς και τεχνολογίας πλοία δεν μπαίνουν στα παραδοσιακά μας λιμάνια. Δηλαδή πλοία των μέτρων δεν έχουμε τις απαιτούμενες θέσεις σε ελλιμενισμό για να μπουν στο κλασικό λιμάνι. Σωστή η απόφαση, τη συνεχίσαμε και μέχρι τον Μάιο θα έχουν βγει όλες οι αποφάσεις απ όλα τα όργανα και μάλιστα με χρηματοδότηση από 90% έως 95%. Και εδώ είναι το τρίτο μου σχόλιο. Το θέμα το ξέρει ο Καθηγητής εδώ διότι το έχουμε συζητήσει πολλές φορές δεν είναι ο Πειραιάς. Αυτή τη στιγμή γίνεται μάχη, ας το πούμε έτσι, με τα ευρωπαϊκά όργανα, που σας λέω ότι συμφωνούν πλέον, για τη χρηματοδότηση των υποδομών. Οι υποδομές αυτές είναι δημόσιες υποδομές. Είναι δημόσιες και γι' αυτό επιτρέπονται οι κρατικές ενισχύσεις. Και τρίτον, μακάρι να γίνουν πολλά λιμάνια κρουαζιέρας. Δηλαδή αν δεν εγκριθεί η πρόταση του λιμένα Πειραιώς, δεν θα γίνει κανένα λιμάνι στην Ελλάδα, εάν απορριφθούν οι κρατικές ενισχύσεις και γι' αυτό είναι επικίνδυνο κάθε άλλη συζήτηση. Επίσης, τα συστήματα κρουαζιέρας πρέπει να έχουν ένα λιμάνι βάση. Αν δεν έχουν ένα λιμάνι βάση δεν κάναμε τίποτα. Νερό από πού θα πάρουν, στη Μύκονο ή στη Σαντορίνη; Ναυτιλιακά καύσιμα δίνει μόνο ο Πειραιάς. Αυτά που είπε η κα Λοϊζίδου, τόσο σημαντικά, αποτελούν κύριο τομέα

4 δραστηριότητας του ΟΛΠ. Λύματα, στερεά απόβλητα, τα πάντα με διαδικασίες τα εφαρμόζουμε και τέλος. Η πρόταση για άλλο λιμάνι σε τρία μίλια για μεγάλα κρουαζιερόπλοια φαντάζει ότι αυτοί που τη σκεφτήκανε μάλλον μυαλό δεν έχουν. Στα τρία μίλια; Να γίνει στο Λαύριο, όπως είπε ο Καθηγητής, πολύ σωστό, να κάνουμε επεκτάσεις, να κάνουμε στο Λαύριο γιατί βολεύει, αλλά στα τρία μίλια, όταν όλος ο Πειραιάς, Επαγγελματικοί Σύλλογοι και ο Δήμος είναι αντίθετοι, όταν προχθές στο Δήμο Καλλιθέας το σχέδιο αυτό απορρίφθηκε απ όλες τις κομματικές παρατάξεις; Και τέλος, είναι αντίθετο το Ίδρυμα Νιάρχου που κάνει ένα τόσο μεγάλο έργο. Δηλαδή εκεί που κάνουμε αυτό το μεγάλο έργο, το καταπληκτικό που γίνεται με χρηματοδότηση του Ιδρύματος Νιάρχου, εμείς θέλουμε να κάνουμε και λιμάνι με τεράστιους χερσαίους χώρους. Δεν γίνεται. Επομένως λιμάνι μπορεί και είναι αυτό που αποφασίστηκε και αυτό που εξακολουθούμε και σήμερα κάνουμε για να έχουμε λιμάνι «μάνα», γιατί χωρίς το λιμάνι hub του Πειραιά δεν θα υπάρχει κρουαζιέρα στην Ελλάδα. Ευχαριστώ. ΟΜΙΛΗΤΗΣ: Η ερώτησή μου είναι για τον κ. Καμπάνη. Εκπροσωπώ μια εφημερίδα της Φρανκφούρτης, τη «Frankfurt» Θα υπάρξουν πιστεύετε επενδυτές για ιδιωτικούς λιμένες στην Ελλάδα; Πόσο συχνά βλέπετε λιμένες οι οποίοι είναι ιδιοκτησίας ιδιωτικών ναυτιλιακών εταιρειών, είτε πλήρους ιδιοκτησίας είτε μερικής; Γ. ΚΑΜΠΑΝΗΣ: Ευχαριστώ για την ερώτηση. Γνωρίζετε, η γαλλική εταιρεία εμπορευματοκιβωτίων κατέχει έναν λιμένα και ο λιμένας αυτός είναι πολύ σημαντικός. Επίσης στην Τουρκία υπάρχει μία άλλη εταιρεία υπάρχει μία άλλη εταιρεία η οποία κατέχει 3 4 λιμένες. Επίσης ο λιμένας της Μάλτας είναι ιδιοκτησίας ιδιωτικής εταιρείας σε μεγάλο ποσοστό. Επομένως υπάρχει αλληλεπίδραση ανάμεσα στις ναυτιλιακές εταιρείες και τους λιμένες, αλλά πιο σημαντικό είναι ότι οι μεγάλοι διαχειριστές λιμένων, όπως είναι για παράδειγμα η Cosco, μπορούν να κάνουν τέτοιες επενδύσεις στην Ελλάδα. Όλες αυτές οι εταιρείες ενδιαφέρονται, διότι αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή στον κόσμο είναι ότι οι υποδομές στους λιμένες αποκτούν ολοένα και σημαντικότερο ρόλο. Η Ευρώπη χρειάζεται λιμένες, ξένες επενδύσεις στις υποδομές των λιμένων. Βλέπω λοιπόν πολλή δραστηριότητα γύρω από τις λιμενικές επιχειρήσεις σήμερα. Ευχαριστώ. ΟΜΙΛΗΤΗΣ: Ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες; Γ. ΚΑΜΠΑΝΗΣ: Όχι ελληνικές.

5 Ι. ΜΠΡΑΣ: Εάν μπορώ να κάνω ένα σχόλιο. Δύο βασικά μοντέλα τα οποία μπορούν να προχωρήσουν κι αυτό έχει και τα υπέρ, είτε η μετοχοποίηση των λιμανιών και δεν μιλάω τώρα για τις δύο εισηγμένες, μιλάω για τα υπόλοιπα δέκα λιμάνια, είτε για το κομμάτι παραχώρησης των λιμανιών αναλόγως το ενδιαφέρον πιθανών επενδυτών και αξιοποίησης των λιμανιών. Εάν πάρουμε το παράδειγμα της κρουαζιέρας, γιατί γι' αυτό μιλάμε τώρα, υπάρχουν δύο υποπεριπτώσεις. Αυτές είναι πρώτον, το κομμάτι που έρχεται μία εταιρεία και επενδύει σε ένα προβλήτα, πάνω στον προβλήτα και χτίζοντας ένα cruise terminal, είναι η πρώτη περίπτωση, και η δεύτερη περίπτωση είναι οι εταιρεία κρουαζιέρας έρχεται και μαζί με τον προβλήτα που θα επενδύσει, επενδύει και στη χερσαία ζώνη. Υπάρχουν παραδείγματα και για τις δύο περιπτώσεις στον κόσμο στην κοντινή γειτονιά μας. Αυτό θα αναζητήσει απ όσο μπορώ γνωρίζω το Ταμείο, θα δει το ενδιαφέρον, αλλά σε κάθε περίπτωση πρέπει να μιλήσουν τα νούμερα. Ποια είναι τα νούμερα; Τα νούμερα λένε ότι αυτή τη στιγμή ένα λιμάνι έχει 10 επιβάτες. Εάν μια προσδοκώμενη επένδυση - αξιοποίηση φέρνει σε βάθος χρόνου, αυτό είναι που θα μιλήσει, τα νούμερα, γιατί να θυμίσουμε ότι η κρουαζιέρα, πέρα από τα όποια οφέλη μπορεί να έχει άμεσα στο λιμάνι και στη λιμενική εγκατάσταση, το 90% του οφέλους έρχεται από την τοπική κοινωνία για τον τόπο που οι επιβάτες, οι επισκέπτες πάνε στην πόλη, στον προορισμό ή στις εκδρομές. ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Νομίζω έχουμε χρόνο για ακόμη μία ερώτηση. Ο κύριος παρακαλώ. ΟΜΙΛΗΤΗΣ: Μια ερώτηση ενός μέσου Έλληνα, που πραγματικά ικανοποιήθηκα που σας άκουσα όλους και άκουσα τις μεγάλες προόδους που έχουν γίνει. Θα πρέπει όμως να τονίσω τη σπουδαία φράση του κ. Χαραλαμπίδη. Ένα λιμάνι δεν μπορεί να είναι ανταγωνιστικό, μπορεί να είναι αποδοτικό αποτελεσματικό. Γιατί; Πέρυσι ως μέσος πολίτης βλαστήμησα χυδαία περισσότερες της μια φοράς στον Πειραιά και μία φορά, δύο μάλλον στο Ηράκλειο όπου έχει γίνει μεγάλο έργο. Ειδικά για το Ηράκλειο γνωρίζω. Για τον Πειραιά γνωρίζω μέσω του κ. Μουτζούρη βεβαίως. Για το Ηράκλειο επίσης γνωρίζω από φίλους στο Ηράκλειο τη δουλειά που έχει κάνει ο νυν Πρόεδρος του λιμανιού. Είδαμε την ελιά, 1,8 εκατομμύρια σαλάτες. Πού να τη δω την ελιά όταν είχε μπλοκάρει ο δρόμος απέξω, βλαστήμαγαν οι μέσα και οι εντός και οι εκτός και οι αστυνόμοι και προσπαθούσα να δραπετεύσω με την οικογένειά μου να βγω στο δρόμο. Αυτό συνέβαινε περισσότερο της μια φοράς στον Πειραιά βεβαίως.

6 Η ερώτηση λοιπόν, εκτός του να τονίσουμε τη μεγάλη σημασία της φράσης που είπε ο κ. Χαραλαμπίδης, θα ήθελα να ρωτήσω πώς πραγματικά οι διοικήσεις και τι τρόπο έχουν να επιβάλλουν στην περιφέρεια και την ανάπτυξη των περιοχών γύρω ώστε να εξυπηρετείται ο κόσμος. Το λιμάνι μέσα μπορεί να είναι άψογο. Εάν δεν μπορείς να βγεις απ αυτό και θέλεις τρία τέταρτα, εκεί κάτι υπάρχει. Ευχαριστώ πάρα πολύ. Ι. ΜΠΡΑΣ: Αυτή τη στιγμή είναι σε διαβούλευση το χωροταξικό Κρήτης και το ρυθμιστικό Ηρακλείου. Πιστέψτε με, σήμερα το μεσημέρι διάβασα 18 σελίδες παρατηρήσεις για το ρυθμιστικό Ηρακλείου, πρώτον. Δεύτερον, στο μοντέλο το οποίο έχουμε αναπτύξει εμείς δεν υπάρχει ο ορισμός «λιμάνι». Ο προορισμός υπάρχει και ο προορισμός είναι το λιμάνι, είναι η πόλη, είναι οι αρχές. Εάν δεν δουλέψουν σε αρμονία να μπορέσουν να λύσουν τόσα θέματα, ναι, υπήρχαν θέματα ταξιτζήδων και υπάρχουν, υπάρχουν θέματα να μαλώνουν οι ταξιτζήδες με τα λεωφορεία βεβαίως επίσης. Αυτά πρέπει να ξεπεραστούν, έχουν ξεπεραστεί σε μεγάλο βαθμό και να προχωρήσουμε μπροστά. Το πόσο εμείς αντιλαμβανόμαστε το τι σημαίνει τουρισμός και πώς ο τουρισμός μπορεί να προσδιορίσει οφέλη στην τοπική κοινωνία, είναι στον καθένα να το κάνει. Πολλές φορές έχω πει στο Ηράκλειο σε τοπικά μέσα ενημέρωσης ότι οι Κρητικοί είμαστε φιλόξενοι. Πρέπει να το αναδείξουμε αυτό παραπάνω και ακόμα και τώρα που μιλάμε ίσως να το δείτε πολύ αξιόλογο και αξιοπερίεργο το Ηράκλειο ως τουριστική πόλη δεν ανοίγει τις Κυριακές και δίνουμε μεγάλη μάχη να το πετύχουμε και αυτό σε συνεργασία με το Επιμελητήριο και το Δήμο βεβαίως. Υπάρχουν αγκυλώσεις αλλά οι αγκυλώσεις ξεπερνιούνται διότι η κρίση εκτός από δυσάρεστα έχει και ευκαιρίες. Γ. ΚΑΜΠΑΝΗΣ: Έχω μία ερώτηση ως ομιλητής, αν μπορώ, δεν είναι ερώτηση προς εσάς, όχι. Θα ήθελα να ρωτήσω τον Καθηγητή Γιαννόπουλο, ο οποίος αναφέρθηκε στην επικαιροποίηση της μακροχρόνιας πολιτικής σχεδιασμού για τους λιμένες. Ποιος είναι υπεύθυνος γι' αυτό; Ποιος θα συγκροτήσει αυτό το σχέδιο; Διότι πολλοί ομιλητές αναφέρθηκαν σε ένα σχέδιο. ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ (D. FRANKLIN): Αυτό μου φαίνεται ρητορικό ερώτημα θα έλεγα, αλλά παρακαλώ όποιος θέλει από το πάνελ ας απαντήσει. Ποιος θα απαντήσει λοιπόν στο ρητορικό ερώτημα του κ. Καμπάνη; Η. ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ: Εν συντομία και προσπαθώντας παράλληλα να απαντήσω στον κύριο, τι μπορούν λοιπόν να κάνουν οι λιμένες προκειμένου να επηρεάσουν τη συνολική παρακείμενη

7 περιοχή; Το θέμα πιστεύω είναι ότι οι πολιτικές σε όλους τους λιμένες της Ευρώπης και του κόσμου παίζουν έναν πολύ σημαντικό ρόλο όσον αφορά την κατανομή των πόρων, των επενδύσεων σε διαφορετικούς γειτονικούς λιμένες. Ο μόνος τρόπος για να υπερβούμε αυτό το εμπόδιο είναι, όπως είπα και στη δική μου παρουσίαση, στα πλαίσια συγκεκριμένων σχεδιασμών οι οποίοι θα είναι είτε τοπικοί είτε περιφερειακοί, οι οποίοι θα ευνοούν την περιφερειακή ανάπτυξη μιας συγκεκριμένης περιφέρειας ή του έθνους εν γένει. Πιστεύω ότι αυτή είναι η μόνη λύση. ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Ευχαριστούμε πολύ. Νομίζω φτάσαμε στο τέλος. Θα ήθελα να ζητήσω ένα τελευταίο σχόλιο από τον κ. Μουτζούρη πριν κλείσουμε αυτή τη συνεδρία. Κύριε Μουτζούρη. Κ. ΜΟΥΤΖΟΥΡΗΣ: Το πρώτο σχόλιο είναι ότι η κυβέρνηση και η χώρα μας θα ήταν ευτυχείς να υπάρξουν επενδυτές και να κατασκευάσουν την υποδομή σε λιμάνια, σε λιμένες κρουαζιέρας. Μέχρι στιγμής δεν το έχω δει αυτό να υπάρχει αυτή η απόκριση παρά το ότι είμαστε ανοιχτοί να δεχθούμε αυτές τις προτάσεις. Ελπίζω στο εγγύς μέλλον να υπάρξει. Άρα νομίζω θα στηριχθούμε ακόμη σε μεγάλο βαθμό στις δικές μας προσπάθειες, στις δικές μας μελέτες, στις δικές μας αιτήσεις για χρηματοδοτήσεις για να αναπτύξουμε την υποδομή μας. Μακάρι να διαψευστεί αυτό που βλέπουμε. Το δεύτερο είναι ότι καλώς ή κακώς το ελληνικό σύστημα έχει μπει στη δεύτερη γενιά η διαχείρισή του. Προσπαθούμε να κάνουμε μια βελτιστοποίηση, ένα ρασιοναλισμό να εισαγάγουμε, να μειώσουμε την άκρατη κατασκευή έργων. Ελπίζουμε κάτι καλό να βγει κι αυτό μας βοήθησε κι αυτή η κρίση. Ευχαριστώ κ. Πρόεδρε. ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Ευχαριστούμε πολύ. Θα ήθελα να πω ότι όλα αυτά τα χρόνια που έρχομαι εδώ δεν θυμάμαι ποτέ μία τελευταία συνεδρία να πηγαίνει τόσο καλά. Νομίζω ότι αυτό έχει να πει κάτι για την ποιότητα των ομιλητών μας. Ευχαριστώ όσους μείνατε κοντά μας όλη την ημέρα. Νομίζω ότι καλύψαμε πολλά ενδιαφέροντα ζητήματα. Πιστεύω θα συμφωνείτε μαζί μου. Δεν τελειώσαμε όμως. Αύριο έχουμε μία γεμάτη ημέρα. Θα ήθελα να σας θυμίσω ότι ξεκινούμε λίγο αργότερα αύριο, στις 9 η ώρα και να σας καλέσω όλους αύριο. Ευχαριστώ και πάλι, ιδιαίτερα τους ομιλητές μας για τις πολύ ενδιαφέρουσες ομιλίες τους. Ευχαριστώ.