Πόσο ασφαλή είναι τα φάρμακα διακοπής καπνίσματος;

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Πόσο ασφαλή είναι τα φάρμακα διακοπής καπνίσματος;"

Transcript

1 ΒΗΜΑ ΟΜΑΔΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Πόσο ασφαλή είναι τα φάρμακα διακοπής καπνίσματος; ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ N. ΜΑΡΓΟΣ, 1 ΝΙΚΟΛΑΟΣ Π. ΜΑΡΓΟΣ, 2 ΠΟΘΗΤΗ Π. ΤΖΑΝΕ, 3 ΔΕΡΜΑΤΗΣ Α. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, 4 ΖΑΡΜΑΚΟΥΠΗ Α. ΧΡΙΣΤΙΝΑ, 5 ΚΑΣΑΠΑ Γ. ΧΡΙΣΤΙΝΑ, 6 ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΡΑΝΙΔΗΣ 7 1 Επιμελητής Α', Α' Καρδιολογικής Κλινικής & Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος Νοσοκομείου Νίκαιας - Πειραιά "Άγιος Παντελεήμων". 2 Φοιτητής Φαρμακευτικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών, Επιστημονικός συνεργάτης Α' Καρδιολογικής Κλινικής 3 Επιμελήτρια Β' Ψυχιατρικής Κλινικής & Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος Νοσοκομείου Νίκαιας - Πειραιά "Άγιος Παντελεήμων". 4 Ειδικευόμενος Ιατρός Α' Καρδιολογικής Κλινικής & Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος Νοσοκομείου Νίκαιας - Πειραιά "Άγιος Παντελεήμων" 5 Επισκέπτρια Υγείας, Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος 6 Επισκέπτρια Υγείας, Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος 7 Συντονιστής Διευθυντής, Α' Καρδιολογική Κλινική Νοσοκομείου Νίκαιας - Πειραιά "Άγιος Παντελεήμων" Λέξεις Ευρετηρίου: Διακοπή καπνίσματος, Υποκατάστατα νικοτίνης, Βαρενικλίνη, Βουπροπιόνη Παναγιώτης Μάργος Επιμελητής Α' Διεύθυνση Επικοινωνίας: Α' Καρδιολογική Κλινική Γ.Ν. Νίκαιας-Πειραιά "Άγιος Παντελεήμων", Δ. Μαντούβαλου 3, ΤΚ 18454, Νίκαια, Πειραιάς Τηλ.: Fax: Ε-mail: pmargos@yahoo.gr H συνήθεια της ψυχαγωγικής εισπνοής καπνού παραγόμενου από την αργή καύση αποξηραμένων φύλλων του ομώνυμου φυτού - κοινώς κάπνισμα - έχει ιστορικά τις ρίζες της στους ιθαγενείς της Αμερικανικής ηπείρου, στον δε Ευρωπαϊκό χώρο εισήλθε και εξαπλώθηκε κατά τους πέντε τελευταίους αιώνες. Το κάπνισμα επικράτησε στον ανδρικό κατ αρχήν πληθυσμό και έγινε μέρος της καθημερινότητας, εκλαμβανόμενο ως μια ευχάριστη και απολύτως φυσιολογική συνήθεια. Σήμερα είναι γνωστό πως αμέσως μετά την εισπνοή καπνού, εντός ελαχίστων δευτερολέπτων, προκαλείται ενεργοποίηση υποδοχέων νικοτίνης και μέσω αυτής ταχεία έκλυση ντοπαμίνης εντός του κεντρικού νευρικού συστήματος, με συνειδητό αποτέλεσμα ένα παροδικό ευχάριστο αίσθημα χαλάρωσης και ικανοποίησης. Ο καπνιστής δηλαδή, έχει ένα απλό τρόπο να εισπράττει πολλάκις ημερησίως την έστω στοιχειώδη αυτή θετική αίσθηση, η οποία εν κατακλείδι ευθύνεται για την άλλοτε άλλη αλλά κατά κανόνα ισχυρή εξάρτηση, ψυχική και οργανική. Οι σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία του καπνιστή έγιναν επιστημονικά εμφανείς και στη συνέχεια ευρέως γνωστές με ολοένα και πιο κατηγορηματικό τρόπο από τα μέσα του 20 ου αιώνα, όταν η ιατρική επιστήμη αφενός ήταν σε θέση να διεξάγει επιδημιολογικού τύπου μελέτες νοσηρότητας και θνητότητας, αφετέρου με την πρόοδό της σε όλους τους τομείς βελτίωσε ουσιωδώς το προσδόκιμο επιβίωσης, ώστε να γίνονται συχνότερα και εντονότερα εμφανείς οι σοβαρές βλάβες στην υγεία, εκδηλούμενες κατά κανόνα δεκαετίες μετά την έναρξη του καπνίσματος. Παρόλη τη συσσωρευμένη και ευρέως προβαλλόμενη γνώση στο πεδίο αυτό, οι σύγχρονες τάσεις σχετικά με την κατανάλωση καπνού σε παγκόσμιο επίπεδο δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικές, δεδομένου ότι τη σαφή μείωση που καταγράφεται σε Ευρώπη και Βόρεια Αμερική, έρχεται να αντισταθμίσει εν μέρει η αύξηση σε χώρες της βόρειας Αφρικής και της Ασίας, ώστε τα ποσοστά των καπνιστών σε παγκόσμια κλίμακα να βαίνουν γενικώς ελαφρώς μειούμενα, κυμαινόμενα περί του 20% επί του παρόντος. 1 Τα συντριπτικά οφέλη της έγκαιρης διακοπής καπνίσματος Μελέτη σε πληθυσμό άνω των ατόμων σε εγκυρότατη ιατρική επιθεώρηση 2 καταδεικνύει την ευνόητη ακόμα και για το ευρύ κοινό πληροφορία της αναμενόμενης απώλειας ετών ζωής, κατά μέσο όρο, των καπνιστών σε σχέση με απολύτως συγκρίσιμους - κατά τα λοιπά - μη καπνιστές. Η απώλεια αυτή μπορεί να αναστραφεί σχεδόν στο σύνολό της αν η διακοπή του καπνίσματος επισυμβεί νωρίς, κατά την τρίτη δεκαετία ζωής. Παρότι το όφελος αυτό βαίνει μειούμενο προϊούσης της ηλικίας κατά την οποία επιτυγχάνεται η διακοπή, δεν παύει ακόμα και η καθυστερημένη διακοπή κατά την έκτη δεκαετία να διατηρεί ένα διόλου ευκαταφρό- 246 // EΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ

2 νητο όφελος, υπολογιζόμενο περίπου στο ήμισυ της προβλεπομένης ζημίας. Η σοβαρή επιβάρυνση των ετών στο προσδόκιμο επιβίωσης προκαλείται από την αιτιολογικά αποδεδειγμένη και στατιστικά ισχυρή και αδιαμφισβήτητη επίδραση του καπνίσματος επί της νοσηρότητας των τριών βασικών νοσολογικών πεδίων, τα οποία ευθύνονται για την πλειοψηφία των θανάτων στον αναπτυγμένο κόσμο: στεφανιαία νόσος, κακοήθεις νεοπλασίες, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια. Ακόμα και να μην οδηγήσει τελικά τον ασθενή σε περιορισμένο προσδόκιμο επιβίωσης, η εκδήλωση μιας εκ των σοβαρών αυτών νόσων δύναται να επιφέρει σωματική αναπηρία αλλά και σημαντική ψυχολογική επιβάρυνση, επιδεινώνοντας την ποιότητα ζωής του καπνιστή. Επιπρόσθετα οφέλη επί της ποιότητας ζωής από την επιτυχή διακοπή καπνίσματος, μετά βέβαια από το παροδικό διάστημα της ψυχοσωματικής αναστάτωσης που προκαλεί αυτή καθεαυτή η διαδικασία απεξάρτησης από τη νικοτίνη, εντοπίζονται στον τομέα της σωματικής αντοχής και ευεξίας, αλλά και σε θέματα αισθητικής φύσεως όπως είναι η μη περεταίρω πρόωρη γήρανση του δέρματος. Στη σύγχρονη εποχή, με τις αναφορές για το ποσοστό των καπνιστών που κατορθώνουν να διακόψουν αξιόπιστα και σε βάθος χρόνου το κάπνισμα χωρίς έξωθεν βοήθεια να περιορίζονται σε χαμηλά επίπεδα, περί του 3-5%, η σαφώς αποτελεσματικότερη χορήγηση φαρμακευτικών ουσιών στη μάχη ενάντια στην εξάρτηση από τη νικοτίνη αναδεικνύεται σε σημαντικό πεδίο γνώσης και δράσης όχι μόνο για το σύγχρονο καρδιολόγο, αλλά πρακτικά για κάθε κλινικό ιατρό. Και βέβαια, θα ήταν λάθος να μην αναφερθεί η ακόμη μεγαλύτερη αξία της πρόληψης έναρξης του καπνίσματος με εκστρατεία ενημέρωσης των νέων ατόμων, που αποτελούν τη μεγάλη δεξαμενή των μελλοντικών καπνιστών. Φαρμακευτικές παρεμβάσεις για την απεξάρτηση από την νικοτίνη Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στην κλινική πράξη για να ενισχύσουν την προσπάθεια διακοπής καπνίσματος είναι τα υποκατάστατα νικοτίνης (Nicotine Replacement Therapy NRT), καθώς και δύο άλλες φαρμακευτικές ουσίες, η βουπροπιόνη (αναστολέας επαναπρόσληψης ντοπαμίνης, κατ ουσίαν ήπιο αντικαταθλιπτικό φάρμακο) και η βαρενικλίνη (εκλεκτικός ανταγωνιστής αλλά και μερικός αγωνιστής των α4β2 υποδοχέων νικοτίνης). Οι συνήθεις φαρμακοτεχνικές μορφές, οι προτεινόμενες δοσολογίες και η διάρκεια θεραπείας περιγράφονται στον πίνακα 1. Η αποτελεσματική σχέση κόστους - οφέλους των φαρμάκων αυτών (costeffectiveness) έχει καταγραφεί 3 και είναι ευνόητη με βάση το ως άνω περιγραφόμενο κλινικό όφελος από τη διακοπή, παρά τα σχετικά χαμηλά ποσοστά επιτυχίας (αλλά σαφώς υψηλότερα του placebo σε διπλές-τυφλές μελέτες), περί του 20%, 30% και 40% για τα NRT, τη βουπροπιόνη και τη βαρενικλίνη αντίστοιχα. 4 Η χορήγηση των φαρμάκων διαρκεί δύο έως τρεις μήνες και μπορεί να επεκταθεί χρονικά έως το εξάμηνο ή και ακόμα περισσότερο σε εξατομικευμένη βάση. 5 Βέβαια, πρέπει να τονιστεί εδώ πως το βέλτιστο δυνατό αποτέλεσμα της φαρμακοθεραπείας στη μάχη για την απεξάρτηση από τη νικοτίνη επιτυγχάνεται μόνο στα πλαίσια της λειτουργίας ενός οργανωμένου ιατρείου διακοπής καπνίσματος, σε συνδυασμό με τη συμβουλευτική παρέμβαση, την ψυχολογική υποστήριξη και τη συστηματική παρακολούθηση των καπνιστών που το επισκέπτονται, και όχι με τη μεμονωμένη και αμήχανη λήψη των φαρμάκων αυτών από τον καπνιστή. Τα NRT έχουν διάφορες φαρμακοτεχνικές μορφές (εισπνεόμενα, εκνεφωτές, δερματικά επιθέματα, υπογλώσσια δισκία, τσίχλες) και είναι εξ ορισμού καλά ανεκτά, δεδομένου ότι ο καπνιστής είναι ήδη εθισμένος στη νικοτίνη. Κατά συνέπεια, δεν παρατηρούνται αξιόλογες παρενέργειες εφόσον εφαρμόζονται οι οδηγίες, ώστε η συνολική ποσότητα της προσλαμβανόμενης νικοτίνης (μέσω και του όποιου αναπόφευκτου καπνίσματος έως της πλήρους διακοπής - παρά την οδηγία για άμεση διακοπή) να είναι προοδευτικά μειούμενη. Οι αναφερόμενες ενοχλήσεις από τη λήψη NRT και ανάλογα με τη χρησιμοποιούμενη φαρμακοτεχνική μορφή είναι: ξηροστομία, στεγνός λαιμός, δερματικοί ερεθισμοί, λόξυγκας, ναυτία και κεφαλαλγία. 5,6 Τα συμπτώματα αυτά βέβαια συγχέονται σε κάποιο βαθμό με το σύμπλεγμα των ψυχοσωματικών εκδηλώσεων του συνδρόμου στέρησης από τη νικοτίνη, το οποίο διαρκεί κατά κανόνα έως δύο μήνες μετά από την πλήρη διακοπή του καπνίσματος. Επιπλέον, εφιαλτικά όνειρα παρουσιάζονται κυρίως σε περίπτωση λανθασμένης μη αφαίρεσης δερματικού επιθέματος κατά τη διάρκεια του ύπνου ενώ το αίσθημα παλμών, όταν αναφερθεί, πρέπει να εγείρει υποψία υπερδοσολογίας νικοτίνης, συνήθως οφειλόμενης σε συνδυασμό καπνίσματος και λήψης NRT από τον καπνιστή. Μετα-ανάλυση 35 μελετών δεν ανέδειξε επιβάρυνση από τη λήψη ΝRT, σε ότι αφορά την εκδήλωση υπέρτασης, αρρυθμιών, στηθάγχης, εμφράγματος μυοκαρδίου ή αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, 6 ενώ ασφαλής θεωρείται η λήψη NRT και κατά την εγκυμοσύνη. 7 Βέβαια, δεδομένης της EΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ // 247

3 Πίνακας 1: Συνήθεις φαρμακοτεχνικές μορφές και προτεινόμενη δοσολογία των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τη διακοπή καπνίσματος. Το επίθεμα διαδερμικής απορρόφησης θεωρείται NRT παρατεταμένης δράσης και οι υπόλοιπες φαρμακοτεχνικές μορφές NRT θεωρούνται βραχείας δράσης. Η αρχική δοσολογία των NRT εξατομικεύεται με βάση το ιστορικό του καπνιστή και στη συνέχεια βαίνει μειούμενη. Η πλήρης διακοπή καπνίσματος επιβάλλεται για τα μεν NRT άμεσα με την έναρξη χορήγησής τους, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος υπερδοσολογίας νικοτίνης, για τις δε βαρενικλίνη και βουπροπιόνη εντός 10ημέρου από την έναρξη χορήγησής τους. Η συνήθης διάρκεια θεραπείας είναι δύο μήνες για τα NRT και τη βουπροπιόνη και τρεις μήνες για τη βαρενικλίνη. ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΟΥΣΙΑ Υποκατάστατα νικοτίνης (NRT) Επίθεμα διαδερμικής απορρόφησης Εισπνεόμενο (δίκην καπνού) Υπογλώσσια δισκία Στοματικός εκνεφωτής Μασώμενα δισκία (τσίχλες) Βουπροπιόνη Βαρενικλίνη ΦΑΡΜΑΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΜΟΡΦΗ TTS 5 mg, 10 mg, 15 mg, 25 mg 10 mg / unit subl tab 2 mg 1 mg / spray chew tab 2 mg, 4 mg tab 150 mg tab 0,5-1 mg ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ Τοποθέτηση πρωί, αφαίρεση βράδυ (μετά 16 ώρες) Έως 12 ανταλλακτικά (units) ημερησίως Έως 1 δισκίο ανά ώρα Έως 2 ψεκασμοί μαζί, έως 4 ανά ώρα και έως 64 ανά 24ωρο Έως 30 δισκία των 2 mg ή 15 δισκία των 4 mg ημερησίως 1x1 (πρωί) για 3 ημέρες, 1x2 (πρωί-απόγευμα) στη συνέχεια 0,5 mg x 1 (ημέρες 1-3), 0,5 mg x 2 (ημέρες 4-7), 1 mg x 2 στη συνέχεια δυνητικά βλαπτικής επίδρασης της νικοτίνης επί του εμβρύου, η αρχική και μετ επιτάσεως οδηγία σε κυοφορούσες καπνίστριες πρέπει να είναι η άμεση και πλήρης διακοπή καπνίσματος, άνευ φαρμακευτικής παρέμβασης. Επίσης, η σύγχρονη βιβλιογραφία στηρίζει τη χορήγηση NRT άμεσα μετά από ένα οξύ στεφανιαίο σύνδρομο, 8 δεδομένης και της χαμηλής μακροπρόθεσμης συμμόρφωσης των καπνιστών με στεφανιαία νόσο στην οδηγία για άμεση, πλήρη και δια βίου αποχή από την επιβλαβή αυτή συνήθεια. Τα NRT γενικά θεωρούνται ως φάρμακα πρώτης γραμμής σε καπνιστές με ήπια ή έστω μέτρια οργανική εξάρτηση, αξιολογούμενη με βάση τη συνήθως χρησιμοποιούμενη κλίμακα Fegerstorm. Ενίοτε προτιμώνται και σε καπνιστές με ιστορικό χρονίων νοσημάτων υπό φαρμακευτική αγωγή, ώστε να αποφευχθούν τυχόν αλληλεπιδράσεις της βαρενικλίνης ή της βουπροπιόνης με τα ήδη λαμβανόμενα φάρμακα. Η βουπροπιόνη, μέσω της έκλυσης ντοπαμίνης στον εγκέφαλο, υποκαθιστά εν μέρει το τελικό βιοχημικό προϊόν της ενεργοποίησης των υποδοχέων νικοτίνης, αμβλύνοντας με τον τρόπο αυτό της έκταση και την ένταση των στερητικών συμπτωμάτων της πλήρους αποχής από το κάπνισμα. Ως ήπιο αντικαταθλιπτικό φάρμακο, είναι σε γενικές γραμμές καλά ανεκτό, έχοντας ως κύριες παρενέργειες την ξηροστομία και την αϋπνία. Η αυπνία μπορεί να αποφευχθεί με τη λήψη της δεύτερης ημερήσιας δόσης νωρίς το απόγευμα και όχι αργά το βράδυ. Σπανιότερα αναφέρονται κεφαλαλγία, ρινίτιδα, ναυτία και ζάλη. Αντενδείξεις για τη χορήγησή της αποτελούν η εγκυμοσύνη και ο θηλασμός (παρά τις αναφορές για ασφάλεια έκθεσης σε αυτήν κατά την εγκυμοσύνη), 9 η επιληψία και οι όγκοι του ΚΝΣ (μείωση ουδού έκλυσης επιληψίας), η ηλικία κάτω των 18 ετών, η διπολική διαταραχή, η κίρρωση του ήπατος, η λήψη αναστολέων μονοαμινοξιδάσης εντός των τελευταίων 14 ημερών καθώς και οι σοβαρές διαταραχές στην πρόσληψη τροφής (ανορεξία ή βουλιμία). Η χορήγηση βουπροπιόνης σε στεφανιαίους ασθενής, τόσο στη χρόνια στεφανιαία νόσο όσο και στα οξέα στεφανιαία σύνδρομα, αλλά και σε καπνιστές με ιστορικό κατάχρησης αλκοόλ έχει επίσης δοκιμαστεί και κριθεί ασφαλής, αν και όχι τόσο αποτελεσματική όσο θα περίμενε κανείς Πάντως, παραμένει ως οδηγία η σχετική αντένδειξη για τη χορήγηση βουπροπιόνης ή NRT σε καπνιστές κατά το αρχικό διάστημα μετά από ένα οξύ στεφανιαίο σύνδρομο. Κατά την ευαίσθητη αυτή χρονική περίοδο και στα πλαίσια της ψυχολογικής υποστήριξης και ενίσχυσης των κινήτρων για τη διακοπή καπνίσματος, έμφαση πρέπει να δοθεί στην σωστή ενημέρωση του καρδιοπαθούς επί του κλινικού οφέλους της διακοπής, με 40% μείωση του σχετικού κινδύνου για νέο καρδιακό ισχαιμικό επεισόδιο. 13 Η βουπροπιόνη χορηγείται συνήθως σε καπνιστές με μετρίου βαθμού εξάρτηση, ιδίως αν παρουσιάζουν υποτονική καταθλιπτικού τύπου εικόνα. Επί αναφερόμενου ιστορικού ή τυπικής κλινικής εικόνας κατάθλιψης, η βουπροπιόνη μπορεί επίσης να χορηγηθεί στα πλαίσια συνδυασμένης αντικαταθλιπτικής αγωγής, πάντα όμως με την παρέμβαση και επίβλεψη ειδικού ψυχιάτρου. Η βαρενικλίνη, ως μερικός αγωνιστής αλλά και ανταγωνιστής των α4β2 υποδοχέων νικοτίνης, εκτός από το να αμβλύνει το στερητικό σύνδρομο, αλλοιώνει και την αίσθηση του καπνίσματος (το οποίο επιτρέπεται, έστω μειούμενο, κατά τις πρώτες ημέρες θεραπείας), ώστε ο καπνός να είναι πλέον αδιάφορος ή ακόμα και δυσάρεστος ως αίσθηση. Θεωρείται πως έχει και την ισχυρότερη δράση στη μείωση των στερητικών συμπτωμάτων και τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στο στόχο της επιτυχούς διακοπής και προτιμάται συνήθως στους έντονα εξαρτημένους καπνιστές. Έχει όμως και πιο σύνθετο προφίλ παρενεργειών. Προκαλεί συχνά 248 // EΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ

4 ΒΗΜΑ ΟΜΑΔΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ // Παναγιώτης Μάργος ναυτία, η οποία όμως είναι προοδευτικά μειούμενη μετά τις πρώτες ημέρες θεραπείας και γενικώς ανεκτή. Διαταράσσει επίσης τον ύπνο, προκαλώντας κυρίως ζωηρά, όχι κατ ανάγκη εφιαλτικά όνειρα. Ο καπνιστής πρέπει να ενημερωθεί για τις δύο αυτές βασικές παρενέργειες, ώστε να μην αιφνιδιαστεί από την εμφάνισή τους και να παραμείνει συνεπής στη θεραπεία. Σπανιότερα, αναφέρονται μη ειδικά συμπτώματα παρενέργειες (;) όπως κεφαλαλγία, ζάλη, διαταραχή συγκέντρωσης, μετεωρισμός και δυσκοιλιότητα, τα οποία ούτως ή άλλως συγχέονται με τις εκδηλώσεις του στερητικού συνδρόμου. Βασική αντένδειξη χορήγησης βαρενικλίνης αποτελεί η σοβαρή χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, όπως επίσης το νεαρό της ηλικίας και η εγκυμοσύνη. Η πιθανολογούμενη αλλά και πολύ ανησυχητική ενοχοποίηση της βαρενικλίνης κατά το παρελθόν στην πρόκληση αυτοκτονικού ιδεασμού 14 αντικρούστηκε στη συνέχεια επαρκώς από μεταγενέστερες μελέτες και μετα-αναλύσεις. 15,16 Η πληροφορία όμως αυτή, έστω ως παραμένον "ίχνος" στο διαδίκτυο, είναι ένα αρκετά λεπτό σημείο, ενίοτε δύσκολο στο χειρισμό του. Με τα σημερινά δεδομένα, ο θεράπων ιατρός οφείλει να καθησυχάζει τους καπνιστές που ενώ λαμβάνουν βαρενικλίνη, υποπίπτει στην αντίληψή τους η παλαιότερη πληροφορία περί πιθανής πρόκλησης αυτοκτονικού ιδεασμού. Σε κάθε περίπτωση, οφείλει να παρέχει σταθερά την οδηγία προς τους καπνιστές που λαμβάνουν βαρενικλίνη να είναι σε στενή επικοινωνία μαζί του ή με το ιατρείο διακοπής καπνίσματος αν παρατηρήσουν κάτι αξιοπερίεργο στη συμπεριφορά τους, πέρα από την αναμενόμενη αναστάτωση του ούτως ή άλλως δύσκολου εγχειρήματος της διακοπής του καπνίσματος. Παλαιότερα, υπήρξε προβληματισμός και για ενδεχόμενη αύξηση των οξέων στεφανιαίων συνδρόμων κατά τη χορήγηση βαρενικλίνης, όπως αναφέρθηκε και σε σχετικά πρόσφατη μετα-ανάλυση, 17 η οποία όμως αντικρούστηκε και αυτή επαρκώς από μεταγενέστερες αναφορές. 15,18 Ακόμη και για ασθενείς που βρίσκονται στο πρώιμο στάδιο μετά από ένα οξύ στεφανιαίο σύνδρομο, για τους οποίους έχει επικρατήσει η άποψη πως η βαρενικλίνη είναι καλό να αποφεύγεται έως ότου σταθεροποιηθεί ο ασθενής, 19 τα αποτελέσματα της μελέτης EVITA που ανακοινώθηκαν πρόσφατα προβάλουν την αποτελεσματικότητα της θεραπείας με βαρενικλίνη και στην ευαίσθητη αυτή ομάδα ασθενών, με καλή κατ αρχήν αποτίμηση και του προφίλ ασφάλειας. 20 Γενικότερα όμως, δεν δικαιολογείται πλέον ο προβληματισμός της χορήγησης του φαρμάκου αυτού σε ασθενείς με χρόνια στεφανιαία νόσο, οι οποίοι έχουν να ωφεληθούν τα μέγιστα από τη διακοπή καπνίσματος, ως ελέχθη. 13 Οι καπνιστές με σχιζοφρένεια είναι μια άλλη ειδική ομάδα όπου τα εν λόγω φάρμακα μπορούν να δοκιμαστούν, πάντα όμως με εξατομικευμένη προσέγγιση και κάτω από την αυστηρή επίβλεψη του θεράποντος ψυχιάτρου. 21 Στη σύγχρονη βιβλιογραφία υπάρχουν αναφορές και μάλιστα με ενθαρρυντικά αποτελέσματα και για τους τρείς - ανά δύο - πιθανούς συνδυασμούς των τριών φαρμάκων (NRT, βουπροπιόνη, βαρενικλίνη), καθώς και για το συνδυασμό δύο NRT, ενός με βραχεία και ενός με παρατεταμένη δράση Πάντως, ως δόκιμοι συνδυασμοί θεωρούνται η συγχορήγηση βουπροπιόνης και NRT καθώς και η συγχορήγηση δύο NRT, ιδίως σε σοβαρά εξαρτημένους καπνιστές, στους οποίους θέλουμε ενδεχομένως να αποφύγουμε τη χορήγηση βαρενικλίνης. Η φαρμακευτική υποβοήθηση της διαδικασίας διακοπής καπνίσματος είναι μια βατή, ασφαλής και σχετικά αποτελεσματική προσέγγιση στην προσπάθεια καταπολέμησης της εν λόγω μάστιγας. Συμπερασματικά, η φαρμακευτική υποβοήθηση της διαδικασίας διακοπής καπνίσματος είναι μια βατή, ασφαλής και σχετικά αποτελεσματική προσέγγιση στην προσπάθεια καταπολέμησης της εν λόγω μάστιγας. Οι βασικές αρχές που διέπουν την προσέγγιση αυτή πρέπει να είναι γνωστές όχι μόνο στο σύγχρονο καρδιολόγο αλλά και σε κάθε σύγχρονο κλινικό ιατρό, στα πλαίσια της ολιστικής πρόληψης, πρωτογενούς και δευτερογενούς, της στεφανιαίας νόσου, του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου και των κακοήθων νεοπλασιών. Βιβλιογραφία 1. WHO report on the global tobacco epidemic, 7 Jul Jha P, Ramasundarahettige C, Landsman V, et al. 21st-Century Hazards of Smoking and Benefits of Cessation in the United States. N Engl J Med 2013;368: Wu J, Sin DD. Improved patient outcome with smoking cessation: when is it too late? Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2011;6: Galanti LM. Tobacco smoking cessation management: integrating varenicline in current practice. Vasc Health Risk Manag. 2008;4(4): EΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ // 249

5 5. Schnoll RA, Goelz PM, Wilkins AV et al. Long-term Nicotine Replacement Therapy: A Randomized Clinical Trial JAMA Intern Med. 2015; 175(4): Greenland S, Satterfield MH, Lanes SF. A meta-analysis to assess the incidence of adverse effects associated with the transdermal nicotine patch. Drug Saf. 1998;18(4): Kapaya M, Tong V, Helen Ding Η. Nicotine replacement therapy and other interventions for pregnant smokers: Pregnancy Risk Assessment Monitoring System, Prev Med. 2015; 78: Benowitz NL, Prochaska JJ. Smoking Cessation After Acute Myocardial Infarction. JACC 2013; 61: Chun-Fai-Chan B, Koren G, Fayez I, et al. Pregnancy outcome of women exposed to bupropion during pregnancy: a prospective comparative study. Am J Obstet Gynecol. 2005;192(3): Planer D, Lev I, Elitzur Y, Sharon N, et al. Bupropion for smoking cessation in patients with acute coronary syndrome. Arch Intern Med. 2011;171(12): Tonstada S, Farsangb C, Klaenec G, et al. Bupropion SR for smoking cessation in smokers with cardiovascular disease: a multicentre, randomised study. European Heart Journal (2003) 24, Karam-Hage M, Robinson JD, Lodhi A, et al. Bupropion-SR for Smoking Reduction and Cessation in Alcohol-Dependent Outpatients: A Naturalistic, Open-Label Study. Curr Clin Pharmacol. 2014; 9(2): Gerber Υ, Rosen LJ, Goldbourt U, et al. Smoking Status and Long-Term Survival After First Acute Myocardial Infarction A Population-Based Cohort Study. JACC. 2009; 54 (25) : Gunnell D, Irvine D, Wise L, et al. Varenicline and suicidal behaviour: a cohort study based on data from the General Practice Research Database. BMJ. 2009;339:b Kotz D, Viechtbauer W, Simpson C et al. Cardiovascular and neuropsychiatric risks of varenicline: a retrospective cohort study. Lancet Respir Med. 2015;3(10): Thomas KH, Martin RM, Knipe DW et al. Risk of neuropsychiatric adverse events associated with varenicline: systematic review and meta-analysis. BMJ. 2015;350:h Singh S, Loke Y, Spangler J, et al. Risk of serious adverse cardiovascular events associated with varenicline: a systematic review and meta-analysis. CMAJ. 2011;183: Prochaska JJ, Hilton JF. Risk of cardiovascular serious adverse events associated with varenicline use for tobacco cessation: systematic review and meta-analysis. BMJ. 2012;344:e Chelladurai Y, Singh S. Varenicline and cardiovascular adverse events: a perspective review. Ther Adv Drug Saf. 2014;5(4): Eisenberg Μ, Windle S, Roy N, et al. Varenicline for Smoking Cessation in Hospitalized Patients With Acute Coronary Syndrome. Circulation. 2016;133: DOI: /CIRCULATIONA- HA Evins AE, Cather C, Evins ΑΕ. Maintenance Treatment With Varenicline for Smoking Cessationin Patients With Schizophrenia and Bipolar Disorder: A Randomized Clinical Trial. JAMA. 2014; 311(2): Rose JE, Behm FM. Combination Varenicline/Bupropion Treatment in an Adaptive Smoking Cessation Paradigm. Am J Psychiatry. 2014; 171(11): Stapleton J, West R, Hajek P, et al. Randomized trial of nicotine replacement therapy (NRT), bupropion and NRT plus bupropion for smoking cessation: effectiveness in clinical practice. Addiction. 2013;108(12): Josep M Ramon, Sergio Morchon, Antoni Baena. Combining varenicline and nicotine patches: a randomized controlled trial study in smoking cessation BMC Medicine 2014, 12: Sweeney CT, Fant RV, Fagerstrom KO, et al. Combination nicotine replacement therapy for smoking cessation: rationale, efficacy and tolerability. CNS Drugs. 2001;15(6): // EΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ

ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΥ. Στέλιος Αθανασιάς φαρμακοποιός

ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΥ. Στέλιος Αθανασιάς φαρμακοποιός ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΥ Στέλιος Αθανασιάς φαρμακοποιός ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΥ Πολύ σύντομη συμβουλή Υπηρεσία διακοπής καπνίσματος Φαρμακευτική υποστήριξη Συμβουλευτική

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ

Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΓΝΩΣΤΑ ΕΩΣ ΠΑΣΙΓΝΩΣΤΑ Το κάπνισμα αποτελεί τη μόνη αιτία θανάτου που μπορεί να προληφθεί Η νικοτίνη προκαλεί αληθινή εξάρτηση παρόμοια με της ηρωίνης, της

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Νίκος Δ. Χαΐνης, Πνευμονολόγος

Γράφει: Νίκος Δ. Χαΐνης, Πνευμονολόγος Γράφει: Νίκος Δ. Χαΐνης, Πνευμονολόγος Η πλέον διαδεδομένη κατάχρηση ουσίας που γίνεται παγκοσμίως είναι η νικοτίνη. Σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, 1,1 δισεκατομμύρια άτομα σε όλο

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ.

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. Η αναγνώριση της σηµασίας της θρόµβωσης στα οξέα καρδιαγγειακά συµβάµατα, οδήγησε σε πολλές µεγάλες µελέτες, µε στόχο την εκτίµηση της αποτελεσµατικότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ. Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ

ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ. Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ Καρδιακή ανεπάρκεια & Κατάθλιψη θέμα μεγάλου ενδιαφέροντος: λόγω του υψηλού επιπολασμού τους & της τάσης

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ

ΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ ΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ ΟΜΑΔΙΚΗ ΑΤΟΜΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΟΜΑΔΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Τεχνικές συμπεριφοράς Αμοιβαία κατανόηση Παροχή αλληλοβοήθειας COST EFFECTIVE Διαταραχές συμπεριφοράς Αδυναμία επικοινωνίας με την ομάδα

Διαβάστε περισσότερα

Διαδερμική επεμβατική αντιμετώπιση ασθενών της τέταρτης ηλικίας

Διαδερμική επεμβατική αντιμετώπιση ασθενών της τέταρτης ηλικίας Διαδερμική επεμβατική αντιμετώπιση ασθενών της τέταρτης ηλικίας Ν. Τσιγαρίδας, Α. Ράμμος, Β. Μελαδίνης, Κ. Σταμάτης, Β. Τελάκη, Κ.Σιόγκας Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Χατζηκώστα, Καρδιολογική Κλινική, Ιωάννινα

Διαβάστε περισσότερα

Υποτροπή - Αντιμετώπιση Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος

Υποτροπή - Αντιμετώπιση Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος Υποτροπή - Αντιμετώπιση Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία Ομαδα Εργασίας Διακοπής Καπνίσματος και Προαγωγης Υγείας Υποτροπή Ορισμοί συχνότητα Παράγοντες κινδύνου Εργαλεία πρόβλεψης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟ ΦΥΛΛΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΧΡΗΣΗΣ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟ ΦΥΛΛΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΧΡΗΣΗΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟ ΦΥΛΛΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΧΡΗΣΗΣ Αυτές οι μεταβολές στη ΠΧΠ και το φύλλο οδηγιών χρήσης θα είναι εν ισχύ κατά την έκδοση της Κοινοτικής

Διαβάστε περισσότερα

Διακοπή καπνίσματος. Μπισιρτζόγλου Δανάη, MD, PhD Πνευμονολόγος, Επιμελήτρια Α, ΓΑΝΑ «Ο Άγιος Σάββας»

Διακοπή καπνίσματος. Μπισιρτζόγλου Δανάη, MD, PhD Πνευμονολόγος, Επιμελήτρια Α, ΓΑΝΑ «Ο Άγιος Σάββας» Διακοπή καπνίσματος Μπισιρτζόγλου Δανάη, MD, PhD Πνευμονολόγος, Επιμελήτρια Α, ΓΑΝΑ «Ο Άγιος Σάββας» Η εξάρτηση από τη νικοτίνη είναι ένας νευροβιολογικός εθισμός και έχει ταξινομηθεί επίσημα ως ιατρική

Διαβάστε περισσότερα

Υπολιπιδαιμική αγωγή σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο

Υπολιπιδαιμική αγωγή σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο Υπολιπιδαιμική αγωγή σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Χρόνια νεφρική νόσος : ορισμός και

Διαβάστε περισσότερα

Δυσλιπιδαιμίες αντιμετώπιση. Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας ΑΠΘ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ

Δυσλιπιδαιμίες αντιμετώπιση. Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας ΑΠΘ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Δυσλιπιδαιμίες αντιμετώπιση Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας ΑΠΘ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Δυσλιπιδαιμίες LDL-C HDL-C < 40 mg/dl Τριγλυκερίδια 150-199 mg/dl : οριακά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Γ.Α.Ο.Ν.Α. Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Γ.Α.Ο.Ν.Α. Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Γ.Α.Ο.Ν.Α. Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΕΞΑΡΤΗΣΗ ΑΠΌ ΤΗ ΝΙΚΟΤΙΝΗ Επιτακτική, επαναλαμβανόμενη λήψη νικοτίνης από ένα άτομο, με σκοπό τη βίωση των αποτελεσμάτων

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΙΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ.

ΑΝΤΙΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ. ΑΝΤΙΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ. Σταματελάτου Mαρία, Κοντολαιμάκη Καλλιόπη, Δασενάκη Μαρία. Παθολογική Κλινική Γενικού Νοσοκομείου- Κέντρου Υγείας Σητείας, Σητεία ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Αιμιλίζα Στεφανίδου 1, Δημοσθένης Μπούρος 2, Μιλτιάδης Λειβαδίτης 2, Αθανασία Πατάκα 1, Παρασκευή Αργυροπούλου 1

Αιμιλίζα Στεφανίδου 1, Δημοσθένης Μπούρος 2, Μιλτιάδης Λειβαδίτης 2, Αθανασία Πατάκα 1, Παρασκευή Αργυροπούλου 1 Αιμιλίζα Στεφανίδου 1, Δημοσθένης Μπούρος 2, Μιλτιάδης Λειβαδίτης 2, Αθανασία Πατάκα 1, Παρασκευή Αργυροπούλου 1 1 Μονάδα Αναπνευστικής Ανεπάρκειας, Α.Π.Θ., Γ.Π.Ν. «Γ.Παπανικολάου» 2 Τμήμα Ιατρικής, Δημοκρίτειο

Διαβάστε περισσότερα

Dyslipidemia: Updated Guidelines Διαχείριση δυσλιπιδαιμιών

Dyslipidemia: Updated Guidelines Διαχείριση δυσλιπιδαιμιών Dyslipidemia: Updated Guidelines Διαχείριση δυσλιπιδαιμιών Σπύρου Αλκέτα Θεοδώρα, Νοσηλεύτρια ΠΕ, Msc, Καρδιολογική Μονάδα Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο Οι κατευθυντήριες οδηγίες συνοψίζουν και αξιολογούν

Διαβάστε περισσότερα

Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο σε ασθενείς µε κολπική µαρµαρυγή: Πρόδροµα επιδηµιολογικά δεδοµένα της µελέτης MISOAC-AF

Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο σε ασθενείς µε κολπική µαρµαρυγή: Πρόδροµα επιδηµιολογικά δεδοµένα της µελέτης MISOAC-AF 37 0 Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο Αθήνα, 21/10/2016 Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο σε ασθενείς µε κολπική µαρµαρυγή: Πρόδροµα επιδηµιολογικά δεδοµένα της µελέτης MISOAC-AF Ε. Φοροζίδου 1, Δ. Βασδέκη

Διαβάστε περισσότερα

Διακοπή καπνίσματος σε ασθενείς με ΧΑΠ ή άλλες σημαντικές συννοσηρότητες. Φέκετε Κάταλιν Μονάδα Αναπνευστικής Ανεπάρκειας Γ. Π. Ν. «Γ.

Διακοπή καπνίσματος σε ασθενείς με ΧΑΠ ή άλλες σημαντικές συννοσηρότητες. Φέκετε Κάταλιν Μονάδα Αναπνευστικής Ανεπάρκειας Γ. Π. Ν. «Γ. Διακοπή καπνίσματος σε ασθενείς με ΧΑΠ ή άλλες σημαντικές συννοσηρότητες Φέκετε Κάταλιν Μονάδα Αναπνευστικής Ανεπάρκειας Γ. Π. Ν. «Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ» ΕΧΩ ΔΙΑΒΑΣΕΙ ΤΟΣΑ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΟΤΟ, ΠΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Το κάπνισμα ως απειλή για την υγεία και την οικονομία. Υπάρχουν λύσεις; Τομέας Οικονομικών της Υγείας, ΕΣΔΥ. Εισαγωγή

Το κάπνισμα ως απειλή για την υγεία και την οικονομία. Υπάρχουν λύσεις; Τομέας Οικονομικών της Υγείας, ΕΣΔΥ. Εισαγωγή Το κάπνισμα ως απειλή για την υγεία και την οικονομία. Υπάρχουν λύσεις; Κώστας Αθανασάκης, BScHS, BScEcon, MSc, PhD Τομέας Οικονομικών της Υγείας, ΕΣΔΥ Εισαγωγή Το κάπνισμα αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα

Διαβάστε περισσότερα

Παραρτημα III Μεταβολες στις περιληψεις των χαρακτηριστικων του προϊοντος και στα φυλλα οδηγιων χρησης

Παραρτημα III Μεταβολες στις περιληψεις των χαρακτηριστικων του προϊοντος και στα φυλλα οδηγιων χρησης Παραρτημα III Μεταβολες στις περιληψεις των χαρακτηριστικων του προϊοντος και στα φυλλα οδηγιων χρησης Σημείωση: Οι εν λόγω τροποποιήσεις της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και του φύλλου

Διαβάστε περισσότερα

Διακοπή Καπνίσματος. Ευρωπαϊκές Κατευθυντήριες Οδηγίες για Ομάδες Υψηλού Κινδύνου (TOB.g) Βάσω Ευαγγελοπούλου, MD, PhD Πνευμονολόγος Εντατικολόγος

Διακοπή Καπνίσματος. Ευρωπαϊκές Κατευθυντήριες Οδηγίες για Ομάδες Υψηλού Κινδύνου (TOB.g) Βάσω Ευαγγελοπούλου, MD, PhD Πνευμονολόγος Εντατικολόγος Διακοπή Καπνίσματος Ευρωπαϊκές Κατευθυντήριες Οδηγίες για Ομάδες Υψηλού Κινδύνου (TOB.g) Βάσω Ευαγγελοπούλου, MD, PhD Πνευμονολόγος Εντατικολόγος TOB.g Tobacco Cessation Guidelines for High Risk Populations

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΑΝΤΙΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑΚΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΩΝ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ

ΤΑ ΑΝΤΙΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑΚΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΩΝ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ ΤΑ ΑΝΤΙΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑΚΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΩΝ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ Βιβλιογραφική ενημέρωση Γεωργακόπουλος Παναγιώτης Ειδικευόμενος Παθολογίας Παθολογική Κλινική Γ.Ν.Α. ΚΑΤ Ως ΑΕΕ ορίζεται σύµφωνα µε τον Παγκόσµιο

Διαβάστε περισσότερα

Παράρτημα III. Τροποποιήσεις των σχετικών παραγράφων της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και των φύλλων οδηγιών χρήσης

Παράρτημα III. Τροποποιήσεις των σχετικών παραγράφων της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και των φύλλων οδηγιών χρήσης Παράρτημα III Τροποποιήσεις των σχετικών παραγράφων της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και των φύλλων οδηγιών χρήσης Σημείωση: Αυτή η Περίληψη των Χαρακτηριστικών του Προϊόντος, η επισήμανση

Διαβάστε περισσότερα

Υπέρταση. Τι Είναι η Υπέρταση; Από Τι Προκαλείται η Υπέρταση; Ποιοι Είναι Οι Παράγοντες Κινδύνου Για Την Υπέρταση;

Υπέρταση. Τι Είναι η Υπέρταση; Από Τι Προκαλείται η Υπέρταση; Ποιοι Είναι Οι Παράγοντες Κινδύνου Για Την Υπέρταση; Υπέρταση Τι Είναι η Υπέρταση; Η πίεση του αίματος είναι η δύναμη που ασκεί το αίμα στις αρτηρίες όταν μεταφέρεται από την καρδιά στην κυκλοφορία. Η σταθερά αυξημένη πίεση, άνω των φυσιολογικών ορίων, αποκαλείται

Διαβάστε περισσότερα

Α-Ω στην Προληπτική Καρδιολογία

Α-Ω στην Προληπτική Καρδιολογία Α-Ω στην Προληπτική Καρδιολογία Ποια η θέση του ηλεκτρονικού τσιγάρου; Νικόλαος Ιωακειμίδης Καρδιολόγος Μονάδα Διακοπής Καπνίσματος Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Ιπποκράτειο ΓΝΑ ΔΗΛΩΣΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ποιότητα ζωής ασθενών με οξύ στεφανιαίο σύνδρομο. Μ. Γκουντάρα Προϊσταμένη ΤΕΠ Α. Κουλούρης Αν. Προιστάμενος ΤΕΠ Γ. Ν.

Ποιότητα ζωής ασθενών με οξύ στεφανιαίο σύνδρομο. Μ. Γκουντάρα Προϊσταμένη ΤΕΠ Α. Κουλούρης Αν. Προιστάμενος ΤΕΠ Γ. Ν. Ποιότητα ζωής ασθενών με οξύ στεφανιαίο σύνδρομο Μ. Γκουντάρα Προϊσταμένη ΤΕΠ Α. Κουλούρης Αν. Προιστάμενος ΤΕΠ Γ. Ν. Ιπποκράτειο 2016 ΟΞΎ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ (ΟΣΣ) Ασταθής στηθάγχη Ο.Ε.Μ χωρίς ανάσπαση

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση των οξέων ισχαιμικών επεισοδίων στα θύματα της ανακοπής. Γεώργιος Θεοδ. Νικήτας Ειδικευόμενος Καρδιολογίας

Αντιμετώπιση των οξέων ισχαιμικών επεισοδίων στα θύματα της ανακοπής. Γεώργιος Θεοδ. Νικήτας Ειδικευόμενος Καρδιολογίας Αντιμετώπιση των οξέων ισχαιμικών επεισοδίων στα θύματα της ανακοπής Γεώργιος Θεοδ. Νικήτας Ειδικευόμενος Καρδιολογίας Αντιμετώπιση των οξέων ισχαιμικών επεισοδίων στα θύματα της ανακοπής ΟΞΕΙΑ ΜΥΟΚΑΡ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ, 31 ΜΑΙΟΥ 2019

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ, 31 ΜΑΙΟΥ 2019 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ, 31 ΜΑΙΟΥ 2019 Το Υπουργείο Υγείας ακολουθώντας τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας έχει αναπτύξει ένα πλαίσιο δράσεων που στοχεύει στην πρόληψη και στη

Διαβάστε περισσότερα

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΑΣΘΕΝ-Ν ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤ-ΠΙΣΗ

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΑΣΘΕΝ-Ν ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤ-ΠΙΣΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΑΣΘΕΝ-Ν ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤ-ΠΙΣΗ ΧΑΤΖΗΣΤΕΦΑΝΟΥ ΦΑΝΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ Τ.Ε. Β Γ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η στεφανιαία µονάδα είναι ένας χώρος

Διαβάστε περισσότερα

Μ. Μηνάς, Ε. Γκουντουβά, Ε. Αποστολίδου, Η. Μακρής, Κ. Γουργουλιάνης, Χ. Χατζόγλου

Μ. Μηνάς, Ε. Γκουντουβά, Ε. Αποστολίδου, Η. Μακρής, Κ. Γουργουλιάνης, Χ. Χατζόγλου Μ. Μηνάς, Ε. Γκουντουβά, Ε. Αποστολίδου, Η. Μακρής, Κ. Γουργουλιάνης, Χ. Χατζόγλου Ιατρικό Τμήμα, Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική κλινική Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας

Διαβάστε περισσότερα

Κολπική μαρμαρυγή βραχείας διάρκειας (μικρότερη των 30sec). Χρειάζεται αντιπηκτική αγωγή;

Κολπική μαρμαρυγή βραχείας διάρκειας (μικρότερη των 30sec). Χρειάζεται αντιπηκτική αγωγή; Κολπική μαρμαρυγή βραχείας διάρκειας (μικρότερη των 30sec). Χρειάζεται αντιπηκτική αγωγή; Γκίνος Σ. Χαρίλαος Αρχίατρος καρδιολόγος Επιμελητής καρδιολογικής κλινικής 401 ΓΣΝΑ Δεν υφίσταται σύγκρουση συμφερόντων

Διαβάστε περισσότερα

Νικόλαος Γ.Πατσουράκος Επιμελητής Καρδιολόγος - Εντατικολόγος Υπεύθυνος Μονάδας Εμφραγμάτων Τζάνειο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά

Νικόλαος Γ.Πατσουράκος Επιμελητής Καρδιολόγος - Εντατικολόγος Υπεύθυνος Μονάδας Εμφραγμάτων Τζάνειο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά Θεραπεία υπερχοληστερολαιμίας σε άτομα που δεν ανέχονται τις στατίνες ή που δεν επιτυγχάνουν το στόχο με την μέγιστη ανεκτή δόση. Πρακτικές οδηγίες και στρατηγικές. Νικόλαος Γ.Πατσουράκος Επιμελητής Καρδιολόγος

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ

Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Στατίνες στην πρωτογενή πρόληψη Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων Πρωτογενής πρόληψη : το σύνολο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΠΝΙΣΜΑ. «μια αμαρτωλή ιστορία»

ΚΑΠΝΙΣΜΑ. «μια αμαρτωλή ιστορία» ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Δημήτρης Γκιουλέκας, Ομότιμος Καθηγητής ΑΠΘ ΚΑΠΝΙΣΜΑ «μια αμαρτωλή ιστορία» Ετήσια παραγωγή καπνού > 7εκ.τόνοι /κόσμο Υπάρχουν 1.7 δισεκατομμύρια καπνιστές/κόσμο

Διαβάστε περισσότερα

Επαναιμάτωση : Ο βασικότερος κρίκος στην αλυσίδα επιβίωσης μετά απο ΟΕΜ

Επαναιμάτωση : Ο βασικότερος κρίκος στην αλυσίδα επιβίωσης μετά απο ΟΕΜ ΕΠΑΝΑΙΜΑΤΩΣΗ: Ο ΒΑΣΙΚΟΤΕΡΟΣ ΚΡΙΚΟΣ ΣΤΗΝ ΑΛΥΣΙΔΑ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΟΞΥ ΕΜΦΡΑΓΜΑ Χ Αντωνακούδης Αναπληρωτής Διευθυντής Α Γιαννακόπουλος Υπεύθυνος ΜΕΠ Ε Αναστασοπούλου ειδικευόμενη Ι Χιωτέλης Νοσηλευτής

Διαβάστε περισσότερα

Μεικτή αθηρογόνος δυσλιπιδαιμία: βελτιώνοντας το συνολικό λιπιδαιμικό προφίλ

Μεικτή αθηρογόνος δυσλιπιδαιμία: βελτιώνοντας το συνολικό λιπιδαιμικό προφίλ Μεικτή αθηρογόνος δυσλιπιδαιμία: βελτιώνοντας το συνολικό λιπιδαιμικό προφίλ Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ LDL-C : μείζων

Διαβάστε περισσότερα

AΣΘΜΑ ΚΑΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΑΣΘΜΑΤΟΣ & ΚΥΗΣΗΣ

AΣΘΜΑ ΚΑΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΑΣΘΜΑΤΟΣ & ΚΥΗΣΗΣ AΣΘΜΑ ΚΑΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ Το άσθμα είναι ένα από τις πιο συχνές νόσους που περιπλέκει την εγκυμοσύνη. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν πως περίπου 8-10% των εγκύων έχουν άσθμα και μπορεί να επηρεάσει την εγκυμοσύνη

Διαβάστε περισσότερα

Πανευρωπαϊκή Ημέρα Αφύπνισης για την Καρδιακή Ανεπάρκεια

Πανευρωπαϊκή Ημέρα Αφύπνισης για την Καρδιακή Ανεπάρκεια Πανευρωπαϊκή Ημέρα Αφύπνισης για την Καρδιακή Ανεπάρκεια Χριστίνα Χρυσοχόου Επιμελήτρια Α,Καρδιολογίας Ιπποκράτειο Γενικόν Νοσοκομείο Αθηνών,Αλέκος Δούρας Διευθυντης Καρδιολογικής Κλινικής Νοσοκομείου

Διαβάστε περισσότερα

Ρύθμιση της γλυκόζης αίματος ή επίτευξη πολλαπλών θεραπευτικών στόχων?

Ρύθμιση της γλυκόζης αίματος ή επίτευξη πολλαπλών θεραπευτικών στόχων? Ρύθμιση της γλυκόζης αίματος ή επίτευξη πολλαπλών θεραπευτικών στόχων? Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Τμήμα Ιατρικής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Α Προπαιδευτική Παθολογική

Διαβάστε περισσότερα

Φαρμακευτική και επεμβατική αντιμετώπιση περιφερικής αρτηριακής νόσου

Φαρμακευτική και επεμβατική αντιμετώπιση περιφερικής αρτηριακής νόσου Φαρμακευτική και επεμβατική αντιμετώπιση περιφερικής αρτηριακής νόσου Ιωάννης Δ. Κακίσης Αν. Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής Αγγειοχειρουργική Κλινική, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, «Αττικόν» Νοσοκομείο

Διαβάστε περισσότερα

Βογιατζόγλου E, Βογιατζόγλου Δ. Γενικό Νοσοκομείο «Αμαλία. Δόνου Α.,

Βογιατζόγλου E, Βογιατζόγλου Δ. Γενικό Νοσοκομείο «Αμαλία. Δόνου Α., ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΠΟΔΙΟΥ. Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΜΑΣ ΣΤΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΠΟΔΙΟΥ, ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ «ΑΜΑΛΙΑ ΦΛΕΜΙΝΓΚ». Μεϊμέτη Ε., Καφαντάρης Ι., Δόνου Α., Βογιατζόγλου E, Βογιατζόγλου Δ.

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΟΝΙΟΣ ΠΟΝΟΣ ΚΑΙ ΟΠΙΟΥΧΑ ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΟΣ ΠΟΝΟΣ ΚΑΙ ΟΠΙΟΥΧΑ ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΑ

ΧΡΟΝΙΟΣ ΠΟΝΟΣ ΚΑΙ ΟΠΙΟΥΧΑ ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΟΣ ΠΟΝΟΣ ΚΑΙ ΟΠΙΟΥΧΑ ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΟΣ ΠΟΝΟΣ ΚΑΙ ΟΠΙΟΥΧΑ ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΟΣ ΠΟΝΟΣ ΚΑΙ ΟΠΙΟΥΧΑ ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΑ Σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των Η.Π.Α ( Centers for Disease Control and Prevention CDC), περίπου 40 Αμερικανοί

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΑΛΤΡΕΞΟΝΗ (NALTREXONE) ΚΑΙ ΤΗΝ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΛΚΟΟΛ Η Ναλτρεξόνη

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΑΛΤΡΕΞΟΝΗ (NALTREXONE) ΚΑΙ ΤΗΝ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΛΚΟΟΛ Η Ναλτρεξόνη ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΑΛΤΡΕΞΟΝΗ (NALTREXONE) ΚΑΙ ΤΗΝ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΛΚΟΟΛ Η Ναλτρεξόνη Στη θεραπεία της εξάρτησης από το αλκοόλ Οδηγίες για τους ασθενείς και τις οικογένειες τους. Η Ναλτρεξόνη

Διαβάστε περισσότερα

Written by Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης, Ιατρός, Οδοντίατρος, Ωτορινολαρυγγολόγος, -

Written by Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης, Ιατρός, Οδοντίατρος, Ωτορινολαρυγγολόγος, - ALTAXA ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΟΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΠΟΙΟΤΙΚΗ & ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΣΕ ΔΡΑΣΤΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ α. α)sumatriptan succinate 50mg/δισκίο β). Sumatriptan succinate 100mg/ δισκίο Για τα έκδοχα βλίπε 'Φαρμακευτικά

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Ευθυμία Πετράτου, Ειδική Παθολόγος, Υπεύθυνη Ιατρείου Διαταραχής Λιπιδίων, Ιατρικού Π. Φαλήρου

Γράφει: Ευθυμία Πετράτου, Ειδική Παθολόγος, Υπεύθυνη Ιατρείου Διαταραχής Λιπιδίων, Ιατρικού Π. Φαλήρου Γράφει: Ευθυμία Πετράτου, Ειδική Παθολόγος, Υπεύθυνη Ιατρείου Διαταραχής Λιπιδίων, Ιατρικού Π. Φαλήρου Οι δυσλιπιδαιμίες είναι παθολογικές καταστάσεις με διαταραχές των λιπιδίων του αίματος ποσοτικές αλλά

Διαβάστε περισσότερα

9 o Πανελλήνιο Συνέδριο Νόσου A lzheimer και Συγγενών Διαταραχών

9 o Πανελλήνιο Συνέδριο Νόσου A lzheimer και Συγγενών Διαταραχών Στρογγυλό Τραπέζι Σωματική άσκηση και Άνοια. Από τη Γενική Ιατρική και την κοινότητα στο νοσοκομείο και στις εξειδικευμένες υπηρεσίες: Παρέμβαση στην Ελλάδα του σήμερα 9 o Πανελλήνιο Συνέδριο Νόσου A lzheimer

Διαβάστε περισσότερα

Ασθενής που εμφανίζει μυαλγίες κατά τη χορήγηση στατινών

Ασθενής που εμφανίζει μυαλγίες κατά τη χορήγηση στατινών Ασθενής που εμφανίζει μυαλγίες κατά τη χορήγηση στατινών Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Τμήμα Ιατρικής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΎΠΟΥ 2.

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΎΠΟΥ 2. ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΎΠΟΥ 2. Α. Σωτηρόπουλος1, Χ. Ταμβάκος1, Α. Κουτσοβασίλης1, Α. Μπούσμπουλα2,

Διαβάστε περισσότερα

με το Διαβητικό πόδι Μ, ΠαπαντωνίουΣ,Εξιάρα Δ,Γουλή Σκούτας Δ,Καραγιάννη Ε,Ρογκότη Ο,Παππά Τ,Δούκας, Λ,Σακαλή Κ,Μανές

με το Διαβητικό πόδι Μ, ΠαπαντωνίουΣ,Εξιάρα Δ,Γουλή Σκούτας Δ,Καραγιάννη Ε,Ρογκότη Ο,Παππά Τ,Δούκας, Λ,Σακαλή Κ,Μανές Το Κάπνισμα και η σχέση του με το Διαβητικό πόδι Σκούτας Δ,Καραγιάννη Δ,Γουλή Ο,Παππά Ε,Ρογκότη Μ, ΠαπαντωνίουΣ,Εξιάρα Τ,Δούκας, Λ,Σακαλή Κ,Μανές Χ. Διαβητολογικό Κέντρο Π.Γ.Ν.ΠαπαγεωργίουΠαπαγεωργίου

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΠΑΝΑΓΟΥΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΙΑΤΡΕΙΟ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΛΙΠΙΔΙΩΝ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Γ.

ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΠΑΝΑΓΟΥΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΙΑΤΡΕΙΟ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΛΙΠΙΔΙΩΝ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Γ. Στατίνες σε νέους < 30 ετών και ηλικιωμένους > 80 ετών ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΠΑΝΑΓΟΥΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΙΑΤΡΕΙΟ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΛΙΠΙΔΙΩΝ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Γ. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ ΔΕΝ ΕΧΩ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΕΝ.ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΕΝ.ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΕΝ.ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ Απλά

Διαβάστε περισσότερα

Πρόληψη στα καρδιαγγειακά νοσήματα

Πρόληψη στα καρδιαγγειακά νοσήματα Πρόληψη στα καρδιαγγειακά νοσήματα www.pegkaspanagiotis.gr Τι εννοούμε με τον όρο πρόληψη καρδιαγγειακής νόσου; Εννοούμε τη συντονισμένη δέσμη ενεργειών, τόσο σε ατομικό, όσο και σε συλλογικό επίπεδο,

Διαβάστε περισσότερα

ΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΕΘΙΣΜΟ. Το πέρασμα από τη χρήση στον εθισμό έχει ασαφή όρια

ΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΕΘΙΣΜΟ. Το πέρασμα από τη χρήση στον εθισμό έχει ασαφή όρια ΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΕΘΙΣΜΟ Το πέρασμα από τη χρήση στον εθισμό έχει ασαφή όρια Βασικές έννοιες Εθισμός Μερικές από τις ουσίες που καταναλώνει ο άνθρωπος προκαλούν εθισμό, δηλαδή μεταβάλλουν τη λειτουργία

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση ενδιαφέροντος κλινικού περιστατικού Στεφανιαία Νόσος και δυσλιπιδαιμία

Παρουσίαση ενδιαφέροντος κλινικού περιστατικού Στεφανιαία Νόσος και δυσλιπιδαιμία Παρουσίαση ενδιαφέροντος κλινικού περιστατικού Στεφανιαία Νόσος και δυσλιπιδαιμία Γεώργιος Η. Λουκιδέλης Καρδιολόγος -Επιμελητής Β, Β Καρδιολογικού Τμήματος Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center Disclosures No

Διαβάστε περισσότερα

MID-RANGE EJECTION FRACTION. Αικατερίνη Αυγεροπούλου Διευθύντρια Ε.Σ.Υ Καρδιολογικό Τμήμα, Γ.Ν.Α Ιπποκράτειο

MID-RANGE EJECTION FRACTION. Αικατερίνη Αυγεροπούλου Διευθύντρια Ε.Σ.Υ Καρδιολογικό Τμήμα, Γ.Ν.Α Ιπποκράτειο MID-RANGE EJECTION FRACTION Αικατερίνη Αυγεροπούλου Διευθύντρια Ε.Σ.Υ Καρδιολογικό Τμήμα, Γ.Ν.Α Ιπποκράτειο ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στις πρόσφατες οδηγίες της ESC διατυπώθηκε η άποψη ότι η διαφοροποίηση του κλάσματος

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗΣ ΝΟΣΟΥ ΣΧΕΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Αντιθροµβωτική θεραπεία

ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗΣ ΝΟΣΟΥ ΣΧΕΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Αντιθροµβωτική θεραπεία ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗΣ ΝΟΣΟΥ ΣΧΕΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Αντιθροµβωτική θεραπεία ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Α ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΚΑΒΑΛΑΣ Δεν

Διαβάστε περισσότερα

Συµµόρφωση στη φαρµακευτική αγωγή. Ευαγγελία Χαρέλα Νοσηλεύτρια MSc Β ΚΚ Ιπποκράτειο Θεσ/νικης

Συµµόρφωση στη φαρµακευτική αγωγή. Ευαγγελία Χαρέλα Νοσηλεύτρια MSc Β ΚΚ Ιπποκράτειο Θεσ/νικης Συµµόρφωση στη φαρµακευτική αγωγή Ευαγγελία Χαρέλα Νοσηλεύτρια MSc Β ΚΚ Ιπποκράτειο Θεσ/νικης Η καρδιακή ανεπάρκεια αποτελεί ένα σύνδροµο µε ζοφερή πρόγνωση :! ΝΥΗΑ Ι-ΙΙ: 2-5% θνητότητα ανά έτος! ΝΥΗΑ

Διαβάστε περισσότερα

κ. Χαράλαμπος Καρβούνης

κ. Χαράλαμπος Καρβούνης κ. Χαράλαμπος Καρβούνης Καθηγητής Καρδιολογίας, Διευθυντής Α Καρδιολογικής Κλινικής Π.Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «ΑΧΕΠΑ» Χ. Καρβούνης 1, Β. Γραμματικού 2, E. Καλλίστρατος 2, Σ. Αδαμόπουλος 3 1: Π.Γ.Ν.Θ. «ΑΧΕΠΑ»,

Διαβάστε περισσότερα

Διερεύνηση στεφανιαίας νόσου σε ασυµπτωµατικό διαβητικό ασθενή

Διερεύνηση στεφανιαίας νόσου σε ασυµπτωµατικό διαβητικό ασθενή Διερεύνηση στεφανιαίας νόσου σε ασυµπτωµατικό διαβητικό ασθενή Κωνσταντίνος Αζναουρίδης Επιµελητής Καρδιολογίας 1 η Πανεπιστηµιακή Καρδιολογική Κλινική Ιπποκράτειο Γ.Ν.Α. 37 ο Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Ι

ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Ι ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Ι MK1118 ΑΣΚΗΣΗ ΣΕ ΚΛΙΝΙΚΟΥΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥΣ ΔΙΑΛΕΞΗ 4 ΑΝΤΩΝΙΑ ΚΑΛΤΣΑΤΟΥ, PHD ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΘΝΗΤΟΤΗΤΑΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΘΑΝΑΤΩΝ 450,000 400,000 350,000 300,000 250,000 200,000 150,000 100,000

Διαβάστε περισσότερα

Κάπνισμα, Αγγειοπάθεια, Διαβητικό πόδι. Σχέσεις συνύπαρξης στην καθημερινότητα των ατόμων με ΣΔ

Κάπνισμα, Αγγειοπάθεια, Διαβητικό πόδι. Σχέσεις συνύπαρξης στην καθημερινότητα των ατόμων με ΣΔ Κάπνισμα, Αγγειοπάθεια, Διαβητικό πόδι. Σχέσεις συνύπαρξης στην καθημερινότητα των ατόμων με ΣΔ Σκούτας Δ, Κατσάνος Ι, Σιώμος Κ, Μελλίδης Χ, Σαπάκας Ι,Τσαβδαρίδης Ι, Ρογκότης Θ, Γεώργα Σ, Μούζα Ε, Μανές

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΡΕΙΑ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

ΙΑΤΡΕΙΑ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΙΑΤΡΕΙΑ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ Το κάπνισμα πήρε διαστάσεις πανδημίας τον 20ο αιώνα, που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν 1 δισεκατομμύριο καπνιστές παγκοσμίως, ενώ έως το 2025 ο αριθμός

Διαβάστε περισσότερα

Newsletter Μαρτίου 2018

Newsletter Μαρτίου 2018 Newsletter Μαρτίου 2018 ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΚΑΙ ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ Τι πρέπει να ξέρω; Αθ. Βασιλόπουλος, Αθ. Κρανίδης Α' ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΓΝ. Νίκαιας Άγιος Παντελεήμων ΓΕΝΙΚΑ 1. H καρδιακή ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

20 ο ΕΑΡΙΝΟ ΠΡΟΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ. β-αποκλειστές: Χαράλαμπος Βλαχόπουλος Λέκτορας, Α Καρδιολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιπποκράτειο ΓΝΑ

20 ο ΕΑΡΙΝΟ ΠΡΟΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ. β-αποκλειστές: Χαράλαμπος Βλαχόπουλος Λέκτορας, Α Καρδιολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιπποκράτειο ΓΝΑ 20 ο ΕΑΡΙΝΟ ΠΡΟΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ β-αποκλειστές: ποιο φάρμακο σε ποιον άρρωστο; Χαράλαμπος Βλαχόπουλος Λέκτορας, Α Καρδιολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιπποκράτειο ΓΝΑ Υπέρταση Γενικά οι β 1 -εκλεκτικοί

Διαβάστε περισσότερα

Παράρτημα ΙΙ. Επιστημονικά πορίσματα και λόγοι για την τροποποίηση των όρων των αδειών κυκλοφορίας

Παράρτημα ΙΙ. Επιστημονικά πορίσματα και λόγοι για την τροποποίηση των όρων των αδειών κυκλοφορίας Παράρτημα ΙΙ Επιστημονικά πορίσματα και λόγοι για την τροποποίηση των όρων των αδειών κυκλοφορίας 12 Επιστημονικά πορίσματα και λόγοι για την τροποποίηση των όρων των αδειών κυκλοφορίας Η Συντονιστική

Διαβάστε περισσότερα

Πώς μπορούν να συμβάλλουν οι ψυχολογικές παρεμβάσεις στην Καρδιαγγειακή νόσο

Πώς μπορούν να συμβάλλουν οι ψυχολογικές παρεμβάσεις στην Καρδιαγγειακή νόσο Πώς μπορούν να συμβάλλουν οι ψυχολογικές παρεμβάσεις στην Καρδιαγγειακή νόσο Ανδρέας Φλωράκης Βιολόγος, Ψυχίατρος, PhD, Γ.Ν. Ελευσίνας Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία Σεμινάρια Εργασίας Θεσσαλονίκη 2 ος

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ TXHΣ (ΥΝ) ΓΟΥΛΑ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 424 ΓΣΝΕ

ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ TXHΣ (ΥΝ) ΓΟΥΛΑ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 424 ΓΣΝΕ Πανελλήνια Σεμινάρια Ομάδων Εργασίας 2019 ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ TXHΣ (ΥΝ) ΓΟΥΛΑ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 424 ΓΣΝΕ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι καρδιακές παθήσεις μπορεί να προϋπάρχουν της θεραπείας

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχοκοινωνικοί βλαπτικοί παράγοντες του εργασιακού περιβάλλοντος. Γ. Ραχιώτης Ειδικός ιατρός εργασίας Λέκτορας Επιδημιολογίας ΠΘ

Ψυχοκοινωνικοί βλαπτικοί παράγοντες του εργασιακού περιβάλλοντος. Γ. Ραχιώτης Ειδικός ιατρός εργασίας Λέκτορας Επιδημιολογίας ΠΘ Ψυχοκοινωνικοί βλαπτικοί παράγοντες του εργασιακού περιβάλλοντος Γ. Ραχιώτης Ειδικός ιατρός εργασίας Λέκτορας Επιδημιολογίας ΠΘ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Τροποποίηση της σχέσης του ανθρώπου με το περιβάλλον.

Διαβάστε περισσότερα

Πίνακας Προτεινόμενων Πτυχιακών Εργασιών

Πίνακας Προτεινόμενων Πτυχιακών Εργασιών ΕΝ4.10-1Α Έκδοση 1 η /.10.014 ΣΧΟΛΗ: ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ:ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ: ΚΟΙΝΟΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Α/Α Τίτλος Θέματος Μέλος Ε.Π. Σύντομη Περιγραφή Προαπαιτούμενα

Διαβάστε περισσότερα

Είναι υποειδικότητα της ψυχιατρικής που διαμεσολαβεί μεταξύ της ψυχιατρικής και υπόλοιπης ιατρικής Αντικείμενο της ο ασθενής του γενικού νοσοκομείου

Είναι υποειδικότητα της ψυχιατρικής που διαμεσολαβεί μεταξύ της ψυχιατρικής και υπόλοιπης ιατρικής Αντικείμενο της ο ασθενής του γενικού νοσοκομείου Είναι υποειδικότητα της ψυχιατρικής που διαμεσολαβεί μεταξύ της ψυχιατρικής και υπόλοιπης ιατρικής Αντικείμενο της ο ασθενής του γενικού νοσοκομείου που αντιμετωπίζει ψυχικά προβλήματα λόγω της σωματικής

Διαβάστε περισσότερα

Προ εγχειρητικός Καρδιολογικός Έλεγχος

Προ εγχειρητικός Καρδιολογικός Έλεγχος Προ εγχειρητικός Καρδιολογικός Έλεγχος Οδηγίες Συνταγογράφηση γνωματεύσεων Dr ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ ΑΝΔΡΕΑΣ Καρδιολόγος 1) ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ 2) Βαρύτητα επέμβασης Βαρύτητα επέμβασης 1)χαμηλού κινδύνου 2)μέτριου

Διαβάστε περισσότερα

MESODA. Διαβητολογικό Κέντρο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά «Τζάνειο»

MESODA. Διαβητολογικό Κέντρο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά «Τζάνειο» Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟΝ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟ ΣΤΟ ΚΑΡΔΙΟΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΩΝ ΑΡΡΥΘΜΙΣΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2: ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΙΚΗ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ MESODA Αγγελική Αγγελίδη, Ευάγγελος Φουστέρης,

Διαβάστε περισσότερα

Τερζή Κατερίνα ΔΤΗΝ ΑΝΘ ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ

Τερζή Κατερίνα ΔΤΗΝ ΑΝΘ ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ Τερζή Κατερίνα ΔΤΗΝ ΑΝΘ ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ ΔΗΛΩΣΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ Δεν έχω (προσωπικά ή ως μέλος εργασιακής/ερευνητικής ομάδας) ή μέλος της οικογένειάς μου οποιοδήποτε οικονομικό ή άλλου είδους όφελος από

Διαβάστε περισσότερα

εξουδετερώσει πλήρως;

εξουδετερώσει πλήρως; Καρδιαγγειακός Κίνδυνος από την Υπέρταση Τον έχετε εξουδετερώσει πλήρως; «Aυτές οι πληροφορίες προορίζονται για γενική πληροφόρηση και ενημέρωση του κοινού και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικαταστήσουν

Διαβάστε περισσότερα

Η γενόσημη κλοπιδογρέλη στην δευτερογενή πρόληψη ισχαιμικών αγγειακών συμβαμάτων. Ελληνική πολυκεντρική κλινική μελέτη.

Η γενόσημη κλοπιδογρέλη στην δευτερογενή πρόληψη ισχαιμικών αγγειακών συμβαμάτων. Ελληνική πολυκεντρική κλινική μελέτη. Η γενόσημη κλοπιδογρέλη στην δευτερογενή πρόληψη ισχαιμικών αγγειακών συμβαμάτων. Ελληνική πολυκεντρική κλινική μελέτη. Ι.Σκιαδάς 1, Ε. Χατζησταματίου 1, Δ. Κωνσταντινίδης 1, Α. Κασιακόγιας 1, Χ. Στεφανάδης

Διαβάστε περισσότερα

Ηπειρος Προτάσεις για πιλοτικό πρόγραµµα πρόληψης και αντιµετώπισης των καρδιαγγειακών νοσηµάτων

Ηπειρος Προτάσεις για πιλοτικό πρόγραµµα πρόληψης και αντιµετώπισης των καρδιαγγειακών νοσηµάτων Ηπειρος Προτάσεις για πιλοτικό πρόγραµµα πρόληψης και αντιµετώπισης των καρδιαγγειακών νοσηµάτων Λάµπρος Μιχάλης Καθηγητής Καρδιολογίας, Ιατρικής Σχολής Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων Σκοπός πιλοτικού προγράµµατος

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΟΥ ΑΣΚΛΗΠΙΟΥ Copyright 2010 Τόμος 9 ος, Τεύχος 4 ο, Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2010

ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΟΥ ΑΣΚΛΗΠΙΟΥ Copyright 2010 Τόμος 9 ος, Τεύχος 4 ο, Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2010 www.vima-asklipiou.gr Σελίδα 394 ΑΡΘΡΟ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Ανάγκες νοσηλευομένων ασθενών με στεφανιαία νόσο Κ ατά τις τελευταίες δεκαετίες, λόγω της αύξησης του προσδόκιμου της επιβίωσης των ασθενών με στεφανιαία

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΒΡΑΧΕΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΗ (Brief Advice)

ΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΒΡΑΧΕΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΗ (Brief Advice) ΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΒΡΑΧΕΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΗ (Brief Advice) ΜΑΡΘΑ ΑΝ ΡΙΤΣΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ Α Κλινική Εντατικής Θεραπείας ΕΚΠΑ, Γ.Ν.Α. «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΥΓΕΙΑΣ Το κάπνισμα είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΧΑΠ ΣΤΟ

ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΧΑΠ ΣΤΟ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΧΑΠ ΣΤΟ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΠΛΑΝΟ: Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ Λαζάρου Βασιλική Επιμελήτρια Β Πνευμονολογικού Τμήματος ΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΜΕ ΤΙΣ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΧΟΡΗΓΟΥΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ: AMGEN,

Διαβάστε περισσότερα

Πρόλογος Οδηγίες για εφαρμογή Επίλογος Θέματα για έρευνα Θέματα για συζήτηση... 32

Πρόλογος Οδηγίες για εφαρμογή Επίλογος Θέματα για έρευνα Θέματα για συζήτηση... 32 Περιεχόμενα Πρόλογος... 13 1. Άσκηση και ψυχική υγεία... 15 Εισαγωγή... 15 Η ψυχολογία της άσκησης... 16 Ψυχολογία της άσκησης και υγεία... 17 Άσκηση και ψυχική υγεία... 18 Το πρόβλημα της υποκινητικότητας...

Διαβάστε περισσότερα

Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης

Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης Ανεπάρκεια μιτροειδούς βαλβίδας: χειρουργική αντικατάσταση ή διόρθωση; Κριτήρια επιλογής του είδους της επέμβασης και του τύπου της προθέσεως. Βασίλης Γουλιέλμος Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης

Διαβάστε περισσότερα

Επιδηµιολογικά δεδοµένα και οικονοµικές επιπτώσεις στην ΚΑ

Επιδηµιολογικά δεδοµένα και οικονοµικές επιπτώσεις στην ΚΑ 14 ο Βορειοελλαδικό Καρδιολογικό Συνέδριο Επιδηµιολογικά δεδοµένα και οικονοµικές επιπτώσεις στην ΚΑ ΣΤΡΑΤΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΓΙΑΝΝΑΚΟΣ, MD, PhD Ιατρείο Καρδιακής Ανεπάρκειας Γ Πανεπιστηµιακή Καρδιολογική Κλινική

Διαβάστε περισσότερα

Eίναι τελικά ο διαβήτης ισοδύναμο στεφανιαίας νόσου; Η αλήθεια για τον πραγματικό καρδιαγγειακό κίνδυνο στον ΣΔ τύπου 2

Eίναι τελικά ο διαβήτης ισοδύναμο στεφανιαίας νόσου; Η αλήθεια για τον πραγματικό καρδιαγγειακό κίνδυνο στον ΣΔ τύπου 2 Eίναι τελικά ο διαβήτης ισοδύναμο στεφανιαίας νόσου; Η αλήθεια για τον πραγματικό καρδιαγγειακό κίνδυνο στον ΣΔ τύπου 2 Σ. Θ. Λιάτης Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική & Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ «Λαϊκό»

Διαβάστε περισσότερα

Παθητικό κάπνισμα Θεοτοκά Σοφία Α1 6/5/2014

Παθητικό κάπνισμα Θεοτοκά Σοφία Α1 6/5/2014 Παθητικό κάπνισμα Θεοτοκά Σοφία Α1 6/5/2014 Παθητικό Κάπνισμα Το παθητικό κάπνισμα θεωρείται σήμερα η τρίτη προλήψιμη αιτία θνησιμότητας. «Ο εισπνεόμενος και εκπνεόμενος από τους καπνιστές καπνός (καπνός

Διαβάστε περισσότερα

Μειώστε τον κίνδυνο για πρόωρο θάνατο µε τα Ωµέγα-3

Μειώστε τον κίνδυνο για πρόωρο θάνατο µε τα Ωµέγα-3 Μειώστε τον κίνδυνο για πρόωρο θάνατο µε τα Ωµέγα-3 Για χρόνια, οι καταναλωτές µαθαίνουν για τα οφέλη της µείωσης των καρδιαγγειακών παθήσεων µε τη λήψη ωµέγα-3 λιπαρών οξέων. Αυτή η άποψη έχει επικρατήσει,

Διαβάστε περισσότερα

Η ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

Η ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗΣΧΟΛΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Η ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα προαγωγής και αγωγής υγείας: Κάπνισμα. Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Παθολόγος, Επίκ. Καθηγήτρια tpsaltop@med.uoa.gr

Πρόγραμμα προαγωγής και αγωγής υγείας: Κάπνισμα. Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Παθολόγος, Επίκ. Καθηγήτρια tpsaltop@med.uoa.gr Πρόγραμμα προαγωγής και αγωγής υγείας: Κάπνισμα Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Παθολόγος, Επίκ. Καθηγήτρια tpsaltop@med.uoa.gr 1 Επιδημιολογικά στοιχεία 2 Καπνισματικές συνήθειες ανά χώρα (2012) Ανασκόπηση για

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο ΤΖΙΝΕΒΗ ΜΥΡΤΩ - ΧΑΤΖΗΣΤΕΦΑΝΟΥ ΦΑΝΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΕΣ Τ.Ε. Β & Γ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η καρδιακή ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Ψυχιατρική Φίλιππος Γουρζής

Εισαγωγή στην Ψυχιατρική Φίλιππος Γουρζής Εισαγωγή στην Ψυχιατρική Φίλιππος Γουρζής Απαρτιωμένη Διδασκαλία Εισαγωγή στην Ψυχιατρική 21 ος αιώνας μεγάλη πρόοδος των συναφών επιστημών: Νευροεπιστήμες, Ψυχολογία, Κοινωνιολογία Προηγήθηκε περίοδος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Αθήνα 8 Μαρτίου 2011 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ένας στους δυο θανάτους, ασθενών με Χρόνια Νεφρική Νόσο, οφείλεται σε καρδιαγγειακό επεισόδιο και όχι στη νόσο αυτή καθ αυτή!!! Αυτό ανέφερε

Διαβάστε περισσότερα

Ι ΑΚΤΩΡ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΥΡΩΚΛΙΝΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ

Ι ΑΚΤΩΡ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΥΡΩΚΛΙΝΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ ΡΗΓΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ M.D,PhD,FEBU ΚΑΠΝΙΣΜΑ H ΣΤΥΣΗ? XΕΙΡ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ- ΑΝ ΡΟΛΟΓΟΣ XΕΙΡ. ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ- ΑΝ ΡΟΛΟΓΟΣ Ι ΑΚΤΩΡ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΥΡΩΚΛΙΝΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ Τί είναι Lifestyle? Μία έκφραση προσωπικών

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των αναστολέων της πρωτεΐνης PCSK9: πότε και σε ποιους ασθενείς

Αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των αναστολέων της πρωτεΐνης PCSK9: πότε και σε ποιους ασθενείς Αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των αναστολέων της πρωτεΐνης PCSK9: πότε και σε ποιους ασθενείς ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ ΡΑΛΛΙΔΗΣ, FESC Αναπληρωτής Καθηγητής Καρδιολογίας Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση δυσλιπιδαιμιών. Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας

Αντιμετώπιση δυσλιπιδαιμιών. Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας Αντιμετώπιση δυσλιπιδαιμιών Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας LDL-C : μείζων παράγοντας καρδιαγγειακού κινδύνου Μετα-ανάλυση 61 προοπτικών μελετών παρατήρησης σε υγιείς ενήλικες (n=892.237) Lancet

Διαβάστε περισσότερα

Διακοπή καπνίσματος σε ειδικές ομάδες καπνιστών

Διακοπή καπνίσματος σε ειδικές ομάδες καπνιστών Διακοπή καπνίσματος σε ειδικές ομάδες καπνιστών Αγγελική Φλώρου Πνευμονολόγος Ιατρείο Διακοπής καπνίσματος «Ευγενίδειο Θεραπευτήριο» ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Ειδικές Ομάδες Καπνιστών Ασθενείς

Διαβάστε περισσότερα

EΠΙΠΟΛΑΣΜΟΣ (NHANES ): Ο επιπολασμός της προϋπέρτασης ήταν 31% στο γενικό πληθυσμό των Αμερικανών ενηλίκων και ήταν συχνότερη στους άνδρες.

EΠΙΠΟΛΑΣΜΟΣ (NHANES ): Ο επιπολασμός της προϋπέρτασης ήταν 31% στο γενικό πληθυσμό των Αμερικανών ενηλίκων και ήταν συχνότερη στους άνδρες. Η JNC-7 εισήγαγε τον όρο «προϋπέρταση» προσδιορίζοντας άτομα των οποίων τα επίπεδα συστολικής και διαστολικής αρτηριακής πίεσης (ΑΠ) κυμαίνονται μεταξύ 120 έως 139mmHg και 80 έως 89mmHg αντίστοιχα. Chobanian

Διαβάστε περισσότερα

"ΑΓΧΟΣ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ"

ΑΓΧΟΣ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ "ΑΓΧΟΣ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ" Γεώργιος Σ. Γκουμάς MD, PhD, FESC Αν. Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής, Ευρωκλινική Αθηνών Πρόεδρος Ομάδας Εργασίας Πρόληψης και Επιδημιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Παράρτημα IV. Επιστημονικά πορίσματα

Παράρτημα IV. Επιστημονικά πορίσματα Παράρτημα IV Επιστημονικά πορίσματα 60 Επιστημονικά πορίσματα Σύσταση της PRAC Ιστορικό Η ιβαμπραδίνη είναι παράγοντας μείωσης της καρδιακής συχνότητας ο οποίος δρα ειδικά στον φλεβοκόμβο χωρίς επίδραση

Διαβάστε περισσότερα

14 ο Βορειοελλαδικό Καρδιολογικό Συνέδριο

14 ο Βορειοελλαδικό Καρδιολογικό Συνέδριο 14 ο Βορειοελλαδικό Καρδιολογικό Συνέδριο ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΙΒΑΜΠΡΑΔΙΝΗΣ ΣΤΗ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΚΛΑΣΜΑ ΕΞΩΘΗΣΗΣ ΣΕ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΕΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΥΠΝΙΚΗ ΑΠΝΟΙΑ ΚΑΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ. Νικολέτα Καρτάλη Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ

ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΥΠΝΙΚΗ ΑΠΝΟΙΑ ΚΑΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ. Νικολέτα Καρτάλη Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΥΠΝΙΚΗ ΑΠΝΟΙΑ ΚΑΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Νικολέτα Καρτάλη Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ Burwell et al, Am J Med 1956 SLEEP BREATHING DISORDERS ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΩΝ ΑΠΝΟΙΩΝ ΣΤΟΝ ΥΠΝΟ

Διαβάστε περισσότερα