Η μυστική ζωή του εγκεφάλου

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Η μυστική ζωή του εγκεφάλου"

Transcript

1 Η μυστική ζωή του εγκεφάλου Η αλήθεια είναι ότι τα μυστικά του εγκεφάλου είναι περισσότερα από τις γνώσεις μας για αυτόν. Γιατί,π.χ.,καίει περισσότερο «καύσιμο» όταν κοιμόμαστε παρά όταν δουλεύουμε; Οι επιστήμονες εξερευνούν την αξία της ονειροπόλησης τoυ douglas fox Αθήνα - Κυριακή 8 Μαρτίου 2009 Tο 1953 ο Λούι Σοκόλοφ, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια στη Φιλαδέλφεια, ξάπλωσε έναν εικοσάχρονο φοιτητή σε ένα κρεβάτι νοσοκομείου, συνέδεσε ηλεκτρόδια στο κρανίο του και εισήγαγε μια σύριγγα στη σφαγίτιδα φλέβα του. Επί 60 λεπτά ο εθελοντής ήταν ξαπλωμένος λύνοντας μαθηματικά προβλήματα. Ολο αυτό το διάστημα ο Σοκόλοφ κατέγραφε τα κύματα του εγκεφάλου του και ήλεγχε τα επίπεδα οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα του. Αυτό το οποίο προσπαθούσε να ανακαλύψει ο ερευνητής ήταν πόση ενέργεια καταναλώνει ο εγκέφαλος όταν σκέφτεται έντονα. Περίμενε ότι ο εγκέφαλος του εθελοντή του θα καταβρόχθιζε περισσότερο οξυγόνο όταν έλυνε τα προβλήματα, βρέθηκε όμως μπροστά σε μια έκπληξη: ο εγκέφαλος του φοιτητή δεν κατανάλωνε περισσότερο οξυγόνο όταν αυτός έκανε μαθηματικούς υπολογισμούς αλλά όταν ξεκουραζόταν με τα μάτια κλειστά. Ανύπαρκτη αδράνεια Για πολύ καιρό οι άνθρωποι φαντάζονταν τον εγκέφαλο σαν ένα είδος ηλεκτρονικού υπολογιστή σε αναμονή, ο οποίος βρίσκεται διαρκώς σε κατάσταση «νάρκης» ώσπου να του ζητήσουν να εκτελέσει ένα έργο, όπως το να λύσει ένα Sudoku, να διαβάσει την

2 εφημερίδα ή να αναγνωρίσει ένα πρόσωπο μέσα στο πλήθος. Το πείραμα του Σοκόλοφ πρόσφερε την πρώτη όψη μιας διαφορετικής αλήθειας: ότι ο εγκέφαλος έχει μια πλούσια προσωπική ζωή. Το εκπληκτικό αυτό όργανο, το οποίο αντιπροσωπεύει μόλις το 2% της μάζας του σώματός μας αλλά απορροφά το 20% των θερμίδων που καταναλώνουμε, καίει μεγάλο μέρος αυτής της ενέργειας όταν φαινομενικά δεν κάνει απολύτως τίποτε. «Στον αναπαυόμενο εγκέφαλο υπάρχει μια τεράστια δραστηριότητα την οποία σε μεγάλο βαθμό δεν υπολογίζαμε ως τώρα» λέει ο Μάρκους Ρέιτσλ, νευροεπιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον. «Ο εγκέφαλος είναι ένα εξαιρετικά δαπανηρό όργανο,αλλά κανείς ως πρόσφατα δεν είχε εξετάσει βαθιά σε τι ακριβώς ωφελεί αυτό το κόστος». Ο κ. Ρέιτσλ και μερικοί άλλοι επιστήμονες έχουν αρχίσει επιτέλους να διερευνούν το θεμελιώδες ερώτημα: με τι ασχολείται ο εγκέφαλος όταν βρίσκεται σε αδράνεια; Οι έρευνές τους οδήγησαν στην ανακάλυψη ενός βασικού εγκεφαλικού συστήματος, το οποίο αποτελεί ένα είδος οργάνου μέσα στο όργανο, και επί δεκαετίες κρυβόταν μπροστά στα μάτια των ειδικών. Ορισμένοι το αποκαλούν το «νευρωνικό δυναμό των ονειροπολήσεων». Αλλοι του αποδίδουν έναν πιο μυστηριώδη ρόλο, πιθανώς την επιλογή των αναμνήσεων και τη σύνθεσή τους για τη δημιουργία μιας προσωπικής αφήγησης. Οποια και αν είναι η ασχολία του, ο εγκέφαλος πάντως καταπιάνεται με αυτήν αμέσως μόλις αφεθεί ελεύθερος από τα άλλα καθήκοντά του και «ανάβει» κυριολεκτικά καταβροχθίζοντας, γραμμάριο το γραμμάριο, περισσότερο οξυγόνο από την παλλόμενη καρδιά. «Η ανακάλυψη είναι πολύ σημαντική» λέει ο Τζούλιο Τονόνι, νευροεπιστήμονας του Πανεπιστημίου του Γουισκόνσιν-Μάντισον. «Δεν βλέπουμε συχνά να εντοπίζεται ένα νέο λειτουργικό σύστημα στον εγκέφαλο,στην πραγματικότητα κάτι τέτοιο έχει να συμβεί εδώ και ούτε και εγώ ξέρω πόσα χρόνια.είναι σαν να ανακαλύπτουμε μια νέα ήπειρο». Η πορεία ωστόσο προς αυτή την ανακάλυψη ήταν αργή. Το πείραμα του κ. Σοκόλοφ πριν από 55 χρόνια είχε προσελκύσει ελάχιστη προσοχή. Μόνο στη δεκαετία του 1980 οι ερευνητές άρχισαν να υποψιάζονται ότι ο εγκέφαλος ενδέχεται να επιτελεί σημαντικές λειτουργίες όταν φαινομενικά βρίσκεται σε «νεκρή» ταχύτητα. Κρυφακούοντας το μυαλό Την εποχή εκείνη είχε αρχίσει να χρησιμοποιείται μια νέα τεχνική απεικόνισης, η Τομογραφία Εκπομπής Ποζιτρονίων (ΡΕΤ scan). Χρησιμοποιώντας αυτή τη μέθοδο για να εντοπίσει περιοχές του εγκεφάλου οι οποίες σχετίζονταν με τις λέξεις ο κ. Ρέιτσλ παρατήρησε κάτι παράξενο: ορισμένες περιοχές φαίνονταν να τίθενται σε πλήρη δραστηριότητα κατά την ανάπαυση αλλά σταματούσαν μόλις ο εξεταζόμενος ξεκινούσε μια άσκηση. Οι περισσότεροι ερευνητές προσπερνούσαν τέτοιου είδους παράξενα φαινόμενα ως «τυχαίο θόρυβο». Το 1997 όμως ο συνεργάτης του κ. Ρέιτσλ, Γκόρντον Σούλμαν, κατέληξε σε μια άλλη διαπίστωση. Εξετάζοντας εγκεφαλικές τομογραφίες 134 ατόμων ο κ. Σούλμαν παρατήρησε ότι, όποιο και αν ήταν το έργο που τους είχε ανατεθεί, είτε αφορούσε την ανάγνωση είτε την παρακολούθηση σχημάτων σε μια οθόνη, η ίδια διάταξη περιοχών του εγκεφάλου «έσβηνε» τη στιγμή που ο εθελοντής άρχιζε να συγκεντρώνεται σε αυτό. «Με εξέπληξε η συνέπεια που υπήρχε» λέει ο ερευνητής. Ξαφνικά ο «θόρυβος» δεν φαινόταν και τόσο

3 τυχαίος. «Ηταν ένα νευρωνικό δίκτυο το οποίο ως τότε δεν είχε ανακαλυφθεί». Ο κ. Ρέιτσλ και ο κ. Σούλμαν δημοσίευσαν το 2001 μια εργασία υποστηρίζοντας ότι επρόκειτο για μια ως τότε άγνωστη «προκαθορισμένη ρύθμιση»- ένα είδος εσωτερικού ατομικού παιχνιδιού το οποίο ο εγκέφαλος «έπιανε» όταν δεν είχε τι άλλο να κάνει και άφηνε μόλις του ανετίθετο ένα έργο. Η εγκεφαλική αυτή δραστηριότητα παρατηρούνταν κυρίως σε μια συστάδα περιοχών που σχημάτιζε τόξο στο μέσο του εγκεφάλου, από το εμπρός προς το πίσω μέρος του, την οποία οι δύο ερευνητές ονόμασαν «προκαθορισμένο δίκτυο». Οι περιοχές του εγκεφάλου που αποτελούν το δίκτυο ήταν γνωστές και είχαν μελετηθεί από τους ειδικούς. Αυτό το οποίο δεν ήταν γνωστό ως τότε ήταν ότι βρίσκονται σε διαρκή συνομιλία μεταξύ τους όταν ένας άνθρωπος δεν απασχολείται με κάτι αλλά σιγούν όταν εμφανίζεται κάποιο έργο το οποίο απαιτεί εστιασμένη προσοχή. Οι μετρήσεις της μεταβολικής δραστηριότητας έδειξαν ότι ορισμένα τμήματα αυτού του δικτύου καταναλώνουν 30% περισσότερες θερμίδες από οποιαδήποτε άλλη περιοχή του εγκεφάλου. Ολα αυτά θέτουν το ερώτημα: τι ακριβώς κάνει ο εγκέφαλος όταν εμείς δεν κάνουμε τίποτε; Οταν ο κ. Ρέιτσλ και ο κ. Σούλμαν κατέγραψαν το προκαθορισμένο δίκτυο βρήκαν κάποιες ενδείξεις για τον σκοπό του με βάση τα όσα ήταν ήδη γνωστά για τις περιοχές που το αποτελούσαν. Ενα από τα βασικά κομμάτια του δικτύου είναι ο μέσος προμετωπιαίος φλοιός, ο οποίος γνωρίζουμε ότι αξιολογεί τα πράγματα από μια εξαιρετικά εγωκεντρική σκοπιά και σε σχέση με το αν θα αποβούν καλά, άσχημα ή αδιάφορα. Αλλα τμήματα έχουν ισχυρή σχέση με τον ιππόκαμπο, ο οποίος καταγράφει και ανασύρει αυτοβιογραφικές αναμνήσεις όπως τι φάγατε χθες για πρωινό ή την πρώτη σας μέρα στο σχολείο. Ονειροπόληση:σκληρή δουλειά Σύμφωνα με τον κ. Ρέιτσλ και τη συνεργάτιδά του Ντέμπρα Γκάσναρντ όλα αυτά δείχνουν προς μια κατεύθυνση: την ονειροπόληση. Μέσω του ιππόκαμπου ίσως το προκαθορισμένο δίκτυο αντλεί αποθηκευμένες αναμνήσεις- την πρώτη ύλη των ονειροπολήσεων. Στη συνέχεια ο μέσος προμετωπιαίος φλοιός μπορεί να αξιολογεί αυτές τις αναμνήσεις από μια ενδοσκοπική άποψη. Ο κ. Ρέιτσλ και η κυρία Γκούσναρντ υποθέτουν ότι το προκαθορισμένο δίκτυο ενδέχεται να προ σφέρει στον εγκέφαλο μια «εσωτερική πρόβα» για μελλοντικές ενέργειες και επιλογές. Ο Ράντι Μπάκνερ, πρώην συνάδελφος του κ. Ρέιτσλ ο οποίος σήμερα βρίσκεται στο Χάρβαρντ, συμφωνεί ότι όλα αυτά τα στοιχεία συνθέτουν την εικόνα ενός συστήματος του εγκεφάλου το οποίο ασχολείται με την πιο ουσιαστική λειτουργία της ονειροπόλησης, την εξέταση προηγούμενων εμπειριών και τη διατύπωση εικασιών για το μέλλον. «Είμαστε πολύ καλοί στο να φανταζόμαστε πιθανούς κόσμους και να σκεφτόμαστε πώς είναι» λέει. «Αυτό ίσως είναι το δίκτυο του εγκεφάλου που μας βοηθάει να το κάνουμε». Σήμερα υπάρχουν πλέον άμεσες αποδείξεις που υποστηρίζουν αυτή την ιδέα. Πέρυσι η Μάλια Μέισον του Κολεγίου Ντάρτμουθ του Νιου Χάμσαϊρ έδειξε ότι η δραστηριότητα

4 του προκαθορισμένου δικτύου συσχετίζεται με την ονειροπόληση. Με τη βοήθεια της λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας (fμrι) η ερευνήτρια διαπίστωσε ότι οι εθελοντές δήλωναν ότι ονειροπολούν όταν το προκαθορισμένο δίκτυο στον εγκέφαλό τους ήταν ενεργό, αλλά όχι όταν ήταν αδρανές. Οσο πιο ενεργό ήταν το δίκτυο τόσο πιο πλούσιες ήταν οι ονειροπολήσεις που αναφέρονταν. Το να ονειροπολεί κανείς ακούγεται ίσως σαν μια νοητική πολυτέλεια, πρόκειται όμως για μια λειτουργία με πολύ σοβαρό σκοπό. Ο κ. Μπάκνερ και ο συνεργάτης του στο Χάρβαρντ Ντάνιελ Γκίλμπερτ θεωρούν ότι αποτελεί το απόλυτο εργαλείο για την ενσωμάτωση των μαθημάτων του παρελθόντος στα σχέδιά μας για το μέλλον. Η ενασχόληση είναι, όπως φαίνεται, τόσο σημαντική ώστε ο εγκέφαλος αφιερώνεται σε αυτή όποτε αυτό είναι δυνατό, διακόπτοντάς τη μόνον όταν αναγκάζεται να διοχετεύσει τα περιορισμένα αποθέματα αίματος, οξυγόνου και γλυκόζης που διαθέτει σε ένα πιο επείγον καθήκον. Νευρωνικός βιβλιοθηκάριος Οι συνάψεις των νευρικών κυττάρων, όπως εμφανίζονται στη σχηματική αναπαράσταση, είναι τα σημεία ανταλλαγής πληροφοριών Κάποιοι ερευνητές ωστόσο υποπτεύονται ότι το προκαθορισμένο δίκτυο κάνει και κάτι περισσότερο. Οι υποψίες γεννήθηκαν το 2003, όταν ο Μάικλ Γκρέισιους του Πανεπιστημίου Στάνφορντ μελέτησε το προκαθορισμένο δίκτυο με έναν καινούργιο τρόπο. Εβαλε τους εθελοντές του να ξαπλώσουν σε ηρεμία σε έναν λειτουργικό μαγνητικό τομογράφο και απλώς παρακολούθησε τους εγκεφάλους τους. Ετσι εντόπισε τις λεγόμενες διακυμάνσεις ανάπαυσηςβραδέα κύματα νευρωνικής δραστηριότητας τα οποία κινούνται με έναν συντονισμένο τρόπο, συνδέοντας τις περιοχές που αποτελούν το προκαθορισμένο δίκτυο σε ένα συνεκτικό σύνολο. Τα κύματα διαρκούσαν 10 ως 20 δευτερόλεπτα από κορυφή σε κορυφή, ήταν δηλαδή περίπου 100 φορές βραδύτερα από τα τυπικά εγκεφαλικά κύματα που καταγράφονται στο κρανίο κατά τη διάρκεια ενός ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος. Ως τότε οι επιστήμονες μελετούσαν το προκαθορισμένο δίκτυο με τον παραδοσιακό τρόπο, συγκρίνοντας τομογραφίες που διεξάγονταν σε ανάπαυση με αυτές που διεξάγονταν κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης ενός έργου για να μετρήσουν τις αλλαγές στην εγκεφαλική δραστηριότητα. Η έρευνα του κ. Γκρέισιους έδειξε ότι μπορεί κανείς να «κρυφακούσει» το δίκτυο κάνοντας τομογραφίες σε εθελοντές οι οποίοι είναι απλώς ξαπλωμένοι χωρίς να κάνουν τίποτε. Αυτό επέτρεψε στους επιστήμονες να μελετήσουν το δίκτυο σε ανθρώπους οι οποίοι δεν είχαν καν τις αισθήσεις τους, αποκαλύπτοντας απρόσμενα ευρήματα. Ο κ. Ρέιτσλ ανέφερε πέρυσι ότι τα κύματα ανάπαυσης του δικτύου συνεχίζονταν σε βαθιά ναρκωμένους πιθήκους σαν να ήταν ξύπνιοι. Πιο πρόσφατα ο κ. Γκρέισιους παρατήρησε ένα ανάλογο φαινόμενο σε ανθρώπους που βρίσκονταν σε ήπια νάρκωση ενώ άλλοι ερευνητές βρήκαν το προκαθορισμένο δίκτυο ενεργό και συγχρονισμένο

5 στα πρώτα στάδια του ύπνου. Ολα αυτά έρχονταν σε αντίθεση με το συμπέρασμα ότι το προκαθορισμένο δίκτυο χρησιμεύει μόνο για την ονειροπόληση. Το γεγονός ότι το δίκτυο είναι ενεργό στα πρώτα στάδια του ύπνου θα μπορούσε να το συνδέσει με τα πραγματικά όνειρα. Ο κ. Ρέιτσλ ωστόσο υποπτεύεται ότι η νυχτερινή του δραστηριότητα έχει άλλο σκοπό: την ταξινόμηση και τη διατήρηση των αναμνήσεων. Καθημερινά απορροφούμε ένα βουνό από βραχυπρόθεσμες αναμνήσεις, μόνο λίγες όμως από αυτές αξίζουν πραγματικά να προστεθούν στην προσωπική αφήγηση που καθοδηγεί τη ζωή μας. Ο κ. Ρέιτσλ πιστεύει σήμερα ότι το προκαθορισμένο δίκτυο παίζει ρόλο στην επιλεκτική αποθήκευση και ενημέρωση των αναμνήσεων με βάση τη σημασία τους από μια προσωπική οπτική γωνία- αν είναι καλές, απειλητικές, συναισθηματικά οδυνηρές, και ούτω καθεξής. Για να εμποδίσει τη συσσώρευση μη αποθηκευμένων αναμνήσεων το δίκτυο επιστρέφει σε αυτά τα καθήκοντα όποτε βρει τον χρόνο. Για να υποστηρίξει αυτή την ιδέα ο ερευνητής υπογραμμίζει ότι το δίκτυο βρίσκεται σε διαρκή συνομιλία με τον ιππόκαμπο. Επίσης καταναλώνει τεράστιες ποσότητες γλυκόζης, σε πολύ μεγάλη δυσαναλογία με την ποσότητα οξυγόνου που χρησιμοποιεί. Ο κ. Ρέιτσλ πιστεύει ότι η επιπλέον γλυκόζη δεν διασπάται για να παράγει ενέργεια αλλά χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη για τη σύνθεση αμινοξέων και νευρομεταδοτών που ο εγκέφαλος χρειάζεται για να κατασκευάσει συνάψεις, το βασικό συστατικό των αναμνήσεων. «Το μεγαλύτερο μέρος του κόστους λειτουργίας του εγκεφάλου χρησιμοποιείται σε αυτές τις συνδέσεις» τονίζει. Ο ρόλος της ασθένειας Από τη στιγμή που έχει τόσο κεντρικό ρόλο δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι το προκαθορισμένο δίκτυο φαίνεται να εμπλέκεται σε ορισμένες γνωστές ασθένειες του εγκεφάλου. Ο κ. Ρέιτσλ, ο κ. Γκρέισιους και ο κ. Μπάκνερ έχουν διαπιστώσει ότι το πρότυπο δραστηριότητας του δικτύου διακόπτεται σε ασθενείς που πάσχουν από τη νόσο του Αλτσχάιμερ. Εχουν επίσης αρχίσει να παρατηρούν τη δραστηριότητα του δικτύου σε ανθρώπους που παρουσιάζουν προβλήματα μνήμης για να δουν αν θα μπορέσουν να προβλέψουν ποιοι από αυτούς θα αναπτύξουν στη συνέχεια τη νόσο. Το προκαθορισμένο δίκτυο αποδεικνύεται επίσης ότι είναι διακεκομμένο σε άλλες ασθένειες, όπως η κατάθλιψη, το σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής, ο αυτισμός και η σχιζοφρένεια. Φαίνεται επίσης να παίζει έναν μυστηριώδη ρόλο σε όσους βρίσκονται σε κατάσταση φυτού ύστερα από κάποιο τραύμα στον εγκέφαλο ή κάποιο εγκεφαλικό επεισόδιο. Ο Στίβεν Λόρις, νευρολόγος στο Πανεπιστήμιο της Λιέγης στο Βέλγιο, εξέτασε με λειτουργική μαγνητική τομογραφία τη δραστηριότητα του δικτύου σε τέτοιους ασθενείς. «Βλέπει κανείς πραγματικά το δίκτυο να διακόπτεται καθώς βαθαίνει το κώμα» λέει. Τώρα προσπαθεί να διαπιστώσει αν η δραστηριότητα του δικτύου μπορεί να δείξει αν οι ασθενείς θα ανακτήσουν τις αισθήσεις τους στο μέλλον. «Ελπίζουμε να δείξουμε ότι έχει διαγνωστική αξία» τονίζει. Ολα αυτά άργησαν να ακολουθήσουν την πρώτη, εκπληκτική παρατήρηση του κ.

6 Σοκόλοφ πριν από 55 χρόνια. Η παρακολούθηση του εγκεφάλου σε ανάπαυση- αντί, όπως συνηθιζόταν, κατά τη διάρκεια που επιτελεί διάφορα έργααποκαλύπτει σήμερα τον πλούσιο εσωτερικό κόσμο των προσωπικών μας στιγμών. Την επόμενη φορά λοιπόν που θα κάθεστε χωρίς να κάνετε τίποτε το ιδιαίτερο θυμηθείτε ότι ο εγκέφαλός σας εξακολουθεί να δουλεύει σκληρά, περιπλανώμενος στις ονειροπολήσεις σας.

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις;

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις; Πρόλογος Όταν ήμουν μικρός, ούτε που γνώριζα πως ήμουν παιδί με ειδικές ανάγκες. Πώς το ανακάλυψα; Από τους άλλους ανθρώπους που μου έλεγαν ότι ήμουν διαφορετικός, και ότι αυτό ήταν πρόβλημα. Δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

Η συμβολή των απεικονιστικών μεθόδων στη διάγνωση μαθησιακών και αναπτυξιακών διαταραχών. Φοιτήτρια: Νούσια Αναστασία

Η συμβολή των απεικονιστικών μεθόδων στη διάγνωση μαθησιακών και αναπτυξιακών διαταραχών. Φοιτήτρια: Νούσια Αναστασία Η συμβολή των απεικονιστικών μεθόδων στη διάγνωση μαθησιακών και αναπτυξιακών διαταραχών Φοιτήτρια: Νούσια Αναστασία Απεικονιστικές μέθοδοι Οι νευροαπεικονιστικές μέθοδοι εμπίπτουν σε δύο μεγάλες κατηγορίες:

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ (Αόρατος) ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Κάποτε στη γη γεννήθηκε το Όνειρο. Το όνομά του δεν ήταν έτσι, όμως επειδή συνεχώς ονειρευόταν, όλοι το φώναζαν Όνειρο. Δεν ήταν κάτι το σπουδαίο, ήταν σαν

Διαβάστε περισσότερα

Ν Ε Υ Ρ Ο Ψ Υ Χ Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Ι Π Α Ρ Α Γ Ο Ν Τ Ε Σ Π Ο Υ Ε Π Η Ρ Ε Α Ζ Ο Υ Ν Τ Η Μ Α Θ Η Σ Η

Ν Ε Υ Ρ Ο Ψ Υ Χ Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Ι Π Α Ρ Α Γ Ο Ν Τ Ε Σ Π Ο Υ Ε Π Η Ρ Ε Α Ζ Ο Υ Ν Τ Η Μ Α Θ Η Σ Η Ν Ε Υ Ρ Ο Ψ Υ Χ Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Ι Π Α Ρ Α Γ Ο Ν Τ Ε Σ Π Ο Υ Ε Π Η Ρ Ε Α Ζ Ο Υ Ν Τ Η Μ Α Θ Η Σ Η 2 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ; Μηχανισμός επικοινωνίας που διατηρούν την κοινωνική τάξη / δομή Μαθημένη συμπεριφορά

Διαβάστε περισσότερα

22/1/2012 ΒΛΑΧΟΔΗΜΟΥ ΕΥΠΡΑΞΙΑ 1

22/1/2012 ΒΛΑΧΟΔΗΜΟΥ ΕΥΠΡΑΞΙΑ 1 22/1/2012 ΒΛΑΧΟΔΗΜΟΥ ΕΥΠΡΑΞΙΑ 1 11ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2007-2008 22/1/2012 ΒΛΑΧΟΔΗΜΟΥ ΕΥΠΡΑΞΙΑ 2 ΓΡΑΦΕΙΟ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΒΛΑΧΟΔΗΜΟΥ ΕΥΠΡΑΞΙΑ 22/1/2012 ΒΛΑΧΟΔΗΜΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Λίγα για το Πριν, το Τώρα και το Μετά.

Λίγα για το Πριν, το Τώρα και το Μετά. 1 Λίγα για το Πριν, το Τώρα και το Μετά. Ψάχνοντας από το εσωτερικό κάποιων εφημερίδων μέχρι σε πιο εξειδικευμένα περιοδικά και βιβλία σίγουρα θα έχουμε διαβάσει ή θα έχουμε τέλος πάντων πληροφορηθεί,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 10: Μελέτη του Εγκεφάλου

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 10: Μελέτη του Εγκεφάλου ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες Θεματική Ενότητα 10: Μελέτη του Εγκεφάλου Θεματική Ενότητα 10: Στόχοι: Η εισαγωγή των φοιτητών στις μεθόδους μελέτης του εγκεφάλου. Λέξεις κλειδιά:

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ Μ 7 ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΛΕΤΗΣ

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ Μ 7 ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΛΕΤΗΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ Μ 7 ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2016-2017 ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΛΕΤΗΣ Πιο κάτω προσφέρουμε κάποιους τρόπους μελέτης που θα σας βοηθήσουν να μαθαίνετε πιο εύκολα και να θυμάστε καλύτερα τις γνώσεις που

Διαβάστε περισσότερα

γραπτα, έγιναν μια ύπαρξη ζωντανή γεμάτη κίνηση και αρμονία.

γραπτα, έγιναν μια ύπαρξη ζωντανή γεμάτη κίνηση και αρμονία. Ένας κόσμος ενεργειών και δυνάμεων ξετυλίχτηκε μπροστά μου και με διαπέρασε ολόκληρη. Ένας κόσμος άγνωστος, ασύλληπτος, μαγευτικός. Κι εγώ τον αγκάλιασα, αφημένη μέσα στην απέραντη αγκαλιά του... Κι αναρωτιόμουν

Διαβάστε περισσότερα

Σύναψη µεταξύ της απόληξης του νευράξονα ενός νευρώνα και του δενδρίτη ενός άλλου νευρώνα.

Σύναψη µεταξύ της απόληξης του νευράξονα ενός νευρώνα και του δενδρίτη ενός άλλου νευρώνα. ΟΙ ΝΕΥΡΩΝΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΝ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΣΥΝΑΨΗΣ Άντα Μητσάκου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήµιο Πατρών Γνωρίζουµε ότι είµαστε ικανοί να εκτελούµε σύνθετες νοητικές διεργασίες εξαιτίας της

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρικά Κυκλώματα (Μ.Χ. ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ) Η προσθήκη λαμπτήρων επηρεάζει την ένταση του ρεύματος σε ένα ηλεκτρικό κύκλωμα;

Ηλεκτρικά Κυκλώματα (Μ.Χ. ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ) Η προσθήκη λαμπτήρων επηρεάζει την ένταση του ρεύματος σε ένα ηλεκτρικό κύκλωμα; Ηλεκτρικά Κυκλώματα (Μ.Χ. ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ) Η προσθήκη λαμπτήρων επηρεάζει την ένταση του ρεύματος σε ένα ηλεκτρικό κύκλωμα; Στη διερεύνηση που κάναμε με τα παιδιά, όπως φαίνεται και από τον τίτλο ασχοληθήκαμε

Διαβάστε περισσότερα

Χάρτινη αγκαλιά. Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου, Β Γυμνασίου

Χάρτινη αγκαλιά. Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου, Β Γυμνασίου Χάρτινη αγκαλιά Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου, Β Γυμνασίου Εργασίες 1 α ) Κατά τη γνώμη μου, το βιβλίο που διαβάσαμε κρύβει στις σελίδες του βαθιά και πολύ σημαντικά μηνύματα, που η συγγραφέας θέλει να μεταδώσει

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Εργασία για το σπίτι Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης 1 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Απαντά η Μαρίνα Βαμβακίδου Ερώτηση 1. Μπορείς να φανταστείς τη ζωή μας χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

Είναι «ψυχοσωματική» η καθημερινή μας ζωή και συμπεριφορά; - Νικόλαος Γ. Βακόνδιος - Ψυχολόγο

Είναι «ψυχοσωματική» η καθημερινή μας ζωή και συμπεριφορά; - Νικόλαος Γ. Βακόνδιος - Ψυχολόγο Η αξιοθαύμαστη πολυπλοκότητα του ανθρώπινου μυαλού και το «προϊόν» του, η φαινομενικά απλή, καθημερινή ανθρώπινη συμπεριφορά, εκλαμβάνονται από τους ανθρώπους ως δεδομένα Πρόκειται για κάτι λογικό να συμβαίνει

Διαβάστε περισσότερα

Κατακόρυφη πτώση σωμάτων

Κατακόρυφη πτώση σωμάτων Κατακόρυφη πτώση σωμάτων Τα ερωτήματα Δύο σώματα έχουν το ίδιο σχήμα και τις ίδιες διαστάσεις με το ένα να είναι βαρύτερο του άλλου. Την ίδια στιγμή τα δύο σώματα αφήνονται ελεύθερα να πέσουν μέσα στον

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες Μελέτη του εγκεφάλου Διδάσκουσα: Επίκ. Καθ. Γεωργία Α. Παπαντωνίου Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

1. Εισαγωγή. 2. Τεχνικές και «κρατούμενα»

1. Εισαγωγή. 2. Τεχνικές και «κρατούμενα» 1. Εισαγωγή Η προσέγγιση των Μαθηματικών της Β Δημοτικού από το παιδί προϋποθέτει την κατανόηση των μαθηματικών εννοιών που παρουσιάστηκαν στην Α Δημοτικού και την εξοικείωση του παιδιού με τις πράξεις

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 7 - Ένζυμα, οι μηχανισμοί της ζωής

Κεφάλαιο 7 - Ένζυμα, οι μηχανισμοί της ζωής 1 Απόσπασμα από το βιβλίο «Πως να ζήσετε 150 χρόνια» του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά Κεφάλαιο 7 - Ένζυμα, οι μηχανισμοί της ζωής Μικροσκοπικοί οργανισμοί που ρυθμίζουν τη λειτουργία του ανθρώπινου σώματος σε

Διαβάστε περισσότερα

Άνοια Το κρυμμένο Εγώ: Ανοίγοντας τους εσωτερικούς φακέλους.

Άνοια Το κρυμμένο Εγώ: Ανοίγοντας τους εσωτερικούς φακέλους. Άνοια Το κρυμμένο Εγώ: Ανοίγοντας τους εσωτερικούς φακέλους. Κατερίνα Σιαμπάνη, BSc Ψυχολογίας, Msc Συμβουλευτικής Ψυχολογίας - Ψυχοθεραπεύτρια και Εκπαιδεύτρια Gestalt, Μέλος της HAGT & EAGT. Επιστημονική

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ

ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ Δ Ε Σ Π Ο Ι Ν Α Χ Α ΡΑ Λ Α Μ Π ΟΥ Σ ΛΟ Γ Ο Π ΕΔΙΚΟ Σ Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ο Ν Ι Κ H Σ Υ Ν Ε Ρ Γ ΑΤ Η Σ Ν Ε Υ Ρ ΟΛΟ Γ Ι Κ Η Σ Κ Λ Ι Ν Ι Κ Η Σ Ν ΑΥ Τ Ι ΚΟΥ Ν Ο Σ Ο ΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Πότε πρέπει να αρχίζει η λογοθεραπεία στα παιδιά - λόγος και μαθησιακές δυσκολίες

Πότε πρέπει να αρχίζει η λογοθεραπεία στα παιδιά - λόγος και μαθησιακές δυσκολίες Η διάγνωση των διαταραχών λόγου πρέπει να γίνεται έγκαιρα, μόλις οι γονείς αντιληφθούν οτι κάτι ισως δεν πάει καλά και πρέπει να παρουσιάσουν το παιδί τους στον ειδικό. Ο ειδικός θα λάβει μέτρα για την

Διαβάστε περισσότερα

Πώς μελετάμε τις νοητικές λειτουργίες;

Πώς μελετάμε τις νοητικές λειτουργίες; Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32) Διάλεξη 2 Ερευνητικές μέθοδοι της Γνωστικής Ψυχολογίας Πέτρος Ρούσσος Πώς μελετάμε τις νοητικές λειτουργίες; Πειραματική γνωστική ψυχολογία Μελέτη των νοητικών λειτουργιών φυσιολογικών

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 6 Το τέλος της εποχής της Γενετικής

Κεφάλαιο 6 Το τέλος της εποχής της Γενετικής 1 Απόσπασμα από το βιβλίο «Πως να ζήσετε 150 χρόνια» του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά Κεφάλαιο 6 Το τέλος της εποχής της Γενετικής Υπάρχει ένα δεδομένο στη σύγχρονη ιατρική που λειτουργεί όπως λειτουργούσε στην

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ΨΧ 00)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ΨΧ 00) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ΨΧ 00) Πέτρος Ρούσσος ΔΙΑΛΕΞΗ 5 Έννοιες και Κλασική Θεωρία Εννοιών Έννοιες : Θεμελιώδη στοιχεία από τα οποία αποτελείται το γνωστικό σύστημα Κλασική θεωρία [ή θεωρία καθοριστικών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ΨΧ 00)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ΨΧ 00) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ΨΧ 00) Πέτρος Ρούσσος ΔΙΑΛΕΞΗ 3 Ορισμός της Ψυχολογίας Η επιστήμη που σκοπό έχει να περιγράψει και να εξηγήσει τη συμπεριφορά και τις νοητικές διεργασίες του ανθρώπου (κυρίως)

Διαβάστε περισσότερα

H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr

H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr Συνέντευξη της Ναταλί Σαμπά στη Βάλια Κουρκουμέλη. (Από το babyspace.gr. Ημερομηνία online έκδοσης: 22/07/2010) Η παιγνιοθεραπεία για τη Ναταλί Σαμπά ήταν η ευκαιρία να

Διαβάστε περισσότερα

Ένα παιχνίδι των πολυγώνων

Ένα παιχνίδι των πολυγώνων Ένα παιχνίδι των πολυγώνων Το παιγνίδι αυτό, αναπτύχθηκε στα πλαίσια του μαθήματος πληροφορικής της Γ τάξης, στην ενότητα που αφορά στο σχεδιασμό πολυγώνων, απ όλα τα παιδιά, της Γ τάξης του σχολείου μας.

Διαβάστε περισσότερα

1ο Επεισόδιο. Ταξίδι στο υγρό της ζωής- Το αίμα

1ο Επεισόδιο. Ταξίδι στο υγρό της ζωής- Το αίμα Το αίμα 1ο Επεισόδιο Ταξίδι στο υγρό της ζωής- Το αίμα Ο οργανισμός μας αποτελείται από έναν σημαντικό αριθμό οργάνων, όπως η καρδιά,οι πνεύμονες και ο εγκέφαλος. Αυτά τα όργανα συνδέονται μεταξύ τους

Διαβάστε περισσότερα

«Τρώτε μήλα για δέκα λόγους υγείας!», από την Χριστίνα Ι. Μπουντούρη, Γενικό Οικογενειακό Ιατρό και τo iatropedia.gr!

«Τρώτε μήλα για δέκα λόγους υγείας!», από την Χριστίνα Ι. Μπουντούρη, Γενικό Οικογενειακό Ιατρό και τo iatropedia.gr! «Τρώτε μήλα για δέκα λόγους υγείας!», από την Χριστίνα Ι. Μπουντούρη, Γενικό Οικογενειακό Ιατρό και τo iatropedia.gr! Όλοι γνωρίζουν την παροιμία»ένα μήλο την ημέρα τον γιατρό τον κάνει πέρα». Πλέον έχει

Διαβάστε περισσότερα

Η σύγκριση των δύο σχεδίων της Σάρας, 2 χρονών και 4 μηνών, που έγιναν σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, φανερώνει ξεκάθαρα τη δυσφορία που νιώθει η

Η σύγκριση των δύο σχεδίων της Σάρας, 2 χρονών και 4 μηνών, που έγιναν σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, φανερώνει ξεκάθαρα τη δυσφορία που νιώθει η Το βιβλίο αυτό φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο πληροφόρησης και συμβουλευτικής για τους γονείς, να γίνει βοηθός και στήριγμά τους στο δύσκολο έργο της ανατροφής του παιδιού τους. Όσοι από

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγίες, Χρήση ΤΠΕ κ.τ.λ.:

Οδηγίες, Χρήση ΤΠΕ κ.τ.λ.: Τίτλος: Καρδιακός Παλμός Θέματα: Καρδιακός παλμός, επίδραση της φυσικής άσκησης, καταγραφή αποτελεσμάτων, γραφική αναπαράσταση αποτελεσμάτων και αξιολόγηση. Χρόνος: 60 λεπτά Ηλικία: 11-13 Διαφοροποίηση:

Διαβάστε περισσότερα

Περισσότερο Τοξικοί Άνθρωποι

Περισσότερο Τοξικοί Άνθρωποι Περισσότερο Τοξικοί Άνθρωποι Σειρά: Ψυχολογία Τίτλος πρωτοτύπου: Μás Gente Toxika Συγγραφέας: Bernando Stamateas Μετάφραση: Θεοδώρα Δαρβίρη Φιλολογική επιμέλεια: Σελιδοποίηση-Εκπόνηση εξωφύλλου: Έλενα

Διαβάστε περισσότερα

Το κινητό τηλέφωνο. Θάνος Ψαρράς. Μαθητής Β4 Γυμνασίου, Ελληνικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης. Επιβλέπων Καθηγητής: Κωνσταντίνος Παρασκευόπουλος

Το κινητό τηλέφωνο. Θάνος Ψαρράς. Μαθητής Β4 Γυμνασίου, Ελληνικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης. Επιβλέπων Καθηγητής: Κωνσταντίνος Παρασκευόπουλος Το κινητό τηλέφωνο Θάνος Ψαρράς Μαθητής Β4 Γυμνασίου, Ελληνικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης Επιβλέπων Καθηγητής: Κωνσταντίνος Παρασκευόπουλος Καθηγητής Πληροφορικής Ελληνικού Κολλεγίου Θεσσαλονίκης Η παρακάτω

Διαβάστε περισσότερα

Το θέμα με το οποίο θα ασχοληθεί η ομάδα μας ονομάζεται εγώ και το κινητό μου. Τα ερωτήματα που μας απασχόλησαν και μας παρότρυναν να ασχοληθούμε με

Το θέμα με το οποίο θα ασχοληθεί η ομάδα μας ονομάζεται εγώ και το κινητό μου. Τα ερωτήματα που μας απασχόλησαν και μας παρότρυναν να ασχοληθούμε με Το θέμα με το οποίο θα ασχοληθεί η ομάδα μας ονομάζεται εγώ και το κινητό μου. Τα ερωτήματα που μας απασχόλησαν και μας παρότρυναν να ασχοληθούμε με το παραπάνω θέμα είναι τα εξής: Ποια είναι η σχέση μεταξύ

Διαβάστε περισσότερα

08/03/2018 Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:.

08/03/2018 Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:. 08/03/2018 Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:. Θέμα 1ο Σύμφωνα με επιστημονικές ανακοινώσεις η «μέση» θερμοκρασία του πλανήτη μας, προς τον οποίο ρέει διαρκώς

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΘΡΕΠΤΙΚΟΙ- (ΚΑΤΟΠΤΡΙΚΟΙ) ΝΕΥΡΩΝΕΣ MIRROR NEURONES. Ενσυναίσθηση

ΚΑΘΡΕΠΤΙΚΟΙ- (ΚΑΤΟΠΤΡΙΚΟΙ) ΝΕΥΡΩΝΕΣ MIRROR NEURONES. Ενσυναίσθηση ΚΑΘΡΕΠΤΙΚΟΙ- (ΚΑΤΟΠΤΡΙΚΟΙ) ΝΕΥΡΩΝΕΣ MIRROR NEURONES Ενσυναίσθηση Ενσυναίσθηση (Empathy) Με τον όρο «ενσυναίσθηση» περιγράφουμε τη μη λεκτική ικανότητα των ανθρώπων (αλλά και των πιο εξελιγμένων ζώων) να

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΟΝΟΣ ΝΟΗΤΙΚΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ & ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΕΠΙΔΟΣΗ

ΧΡΟΝΟΣ ΝΟΗΤΙΚΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ & ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΕΠΙΔΟΣΗ Σελ.1 Μια σύνοψη του Βιβλίου (ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ): Υπάρχει τεράστια διαφορά μεταξύ Νοημοσύνης και Λογικής. Λογική είναι οι γνώσεις και οι εμπειρίες από το παρελθόν. Η Λογική έχει σχέση με το μέρος εκείνο της

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΟΠΤΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΟΠΤΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΟΠΤΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ Οι μαθηματικές έννοιες και γενικότερα οι μαθηματικές διαδικασίες είναι αφηρημένες και, αρκετές φορές, ιδιαίτερα πολύπλοκες. Η κατανόηση

Διαβάστε περισσότερα

«Η κανονική νοητική συνθήκη των ανθρώπων σε κατάσταση εγρήγορσης, που χαρακτηρίζεται από την εμπειρία των αντιλήψεων, σκέψεων, συναισθημάτων,

«Η κανονική νοητική συνθήκη των ανθρώπων σε κατάσταση εγρήγορσης, που χαρακτηρίζεται από την εμπειρία των αντιλήψεων, σκέψεων, συναισθημάτων, 9 Γνωστική Ψυχολογία ΙΙ (ΨΧ 05) Το πρόβλημα της συνείδησης Μια απόπειρα ορισμού της συνείδησης «Η κανονική νοητική συνθήκη των ανθρώπων σε κατάσταση εγρήγορσης, που χαρακτηρίζεται από την εμπειρία των

Διαβάστε περισσότερα

Σκοπός του παιχνιδιού. Περιεχόμενα

Σκοπός του παιχνιδιού. Περιεχόμενα Ένα συνεργατικό παιχνίδι μνήμης για 3 έως 6 παίκτες, 7 ετών και άνω. Ο Τομ σκαρφάλωσε στην κορυφή ενός δέντρου, για να δεί αν μπορούσε να ανακαλύψει κάτι. Κοιτάζοντας προς κάθε μεριά, είδε τουλάχιστον

Διαβάστε περισσότερα

Α.Τ.Ι.Α. Τι είναι τα Α.Τ.Ι.Α. ;;;

Α.Τ.Ι.Α. Τι είναι τα Α.Τ.Ι.Α. ;;; Α.Τ.Ι.Α. Τι είναι τα Α.Τ.Ι.Α. ;;; Όταν θέσει κάποιος σε μία παρέα το ερώτημα τι επιτέλους είναι τα ΑΤΙΑ, μπορεί να πάρει πλήθος διαφορετικών απαντήσεων. Όλοι οι επιστήμονες και οι ερευνητές, έχουν χωριστεί

Διαβάστε περισσότερα

Συνέντευξη του Νικόλα Σμυρνάκη στην Εφημερίδα Ρεπόρτερ και στην Άντρη Κούννου

Συνέντευξη του Νικόλα Σμυρνάκη στην Εφημερίδα Ρεπόρτερ και στην Άντρη Κούννου Ημερομηνία 28/3/2106 Μέσο Συντάκτης Link http://www.islandofman.me/ Άντρυ Κούννου http://www.islandofman.me/interviews/i-epitychia-kryvotan-sto-komodino-mou/ Συνέντευξη του Νικόλα Σμυρνάκη στην Εφημερίδα

Διαβάστε περισσότερα

Διώνη Παπανικόλα Σοφία Πανέρα Ελένη Πατάκου Μαρία Φάντη Γεωργία Ψύρη

Διώνη Παπανικόλα Σοφία Πανέρα Ελένη Πατάκου Μαρία Φάντη Γεωργία Ψύρη Διώνη Παπανικόλα Σοφία Πανέρα Ελένη Πατάκου Μαρία Φάντη Γεωργία Ψύρη ΣΕΛ.3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΕΛ.4...ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΣΕΛ.6...ΘΕΑΤΡΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΣΕΛ.7...ΣΥΝΤΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΗ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ ΔΙΟΝΥΣΙΑ ΚΑΣΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 10ο ΜΕΡΟΣ Γ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ

ΜΑΘΗΜΑ 10ο ΜΕΡΟΣ Γ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ ΜΑΘΗΜΑ 10ο ΜΕΡΟΣ Γ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ Πρόσφατες εργασίες έχουν αποδείξει ότι στη μνήμη παρεμβαίνουν πολλές περιοχές του εγκεφάλου Παρ όλα αυτά, υπάρχουν διαφορετικοί τύποι μνήμης και ορισμένες

Διαβάστε περισσότερα

Το βιβλίο της Μ. Autism Resource CD v Resource Code RC115

Το βιβλίο της Μ. Autism Resource CD v Resource Code RC115 Το βιβλίο της Μ Γεια σας με λένε Μ. Είμαι 9 χρονών και μένω στο με τους γονείς μου και τα 2 αδέρφια μου, τον Γιάννη που είναι 10 και τον Βασίλη που είναι 3. Έχω κι ένα σκυλάκι που το λένε Κάντι και είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΓΙΑ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΣΗ

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΓΙΑ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΣΗ Μπορεί οι μαθητές που προετοιμάζονται για τις εξετάσεις να μελετούν ατέλειωτες ώρες, αλλά σπάνια καταφέρνουν να αποθηκεύσουν μεμιάς όλο αυτόν τον τεράστιο όγκο πληροφοριών, ώστε όταν έρθει η ώρα της εξέτασης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΜΠΛΕ ΚΥΚΛΟΥ Κείμενο: Αντώνης Παπαθεοδούλου Εικονογράφηση: Ίρις Σαμαρτζή ιόρθωση: Μάνος Μπονάνος 2018, Εκδόσεις Κυριάκος Παπαδόπουλος Α.Ε., έσπω Φάττα-Κάσινου

Διαβάστε περισσότερα

Η Απουσία του Χρόνου Σελίδα.1

Η Απουσία του Χρόνου Σελίδα.1 Η Απουσία του Χρόνου Σελίδα.1 (Επιφυλλίδα Οπισθόφυλλο) Ο Εαυτός και η Απουσία του Χρόνου Δεν είναι καθόλου συνηθισμένο να γίνονται συζητήσεις και αναφορές για την Απουσία του Χρόνου ακόμη και όταν υπάρχουν,

Διαβάστε περισσότερα

Μπορεί η ομορφιά να... μπει στη ζυγαριά;

Μπορεί η ομορφιά να... μπει στη ζυγαριά; Μπορεί η ομορφιά να... μπει στη ζυγαριά; Πόσες φορές δεν λέμε ότι κοιτάζοντας έναν ωραίο πίνακα ή ένα όμορφο πρόσωπο «ξεκουράζονται» τα μάτια και το μυαλό μας; Η ομορφιά ασκεί επάνω μας μεγάλη δύναμη,

Διαβάστε περισσότερα

Μια δεκαπενθήμερη έκδοση της Professional Team

Μια δεκαπενθήμερη έκδοση της Professional Team Μια δεκαπενθήμερη έκδοση της Professional Team Τεύχος 82,15 /5/2015 Κατασκευάστηκε το πρώτο τεχνητό νευρωνικό κύκλωμα Μετατρέψτε τους υποψήφιους αγοραστές σε πελάτες σας Τα τροχαία ατυχήματα των αυτοοδηγούμενων

Διαβάστε περισσότερα

The Mind. Mind σε ένα νέο επίπεδο.επιλέξτε ένα από τα δύο μουσικά κομμάτια στο CD. Με το πρώτο κομμάτι

The Mind. Mind σε ένα νέο επίπεδο.επιλέξτε ένα από τα δύο μουσικά κομμάτια στο CD. Με το πρώτο κομμάτι The Mind Παίκτες: 2-4 Ηλικία: 8 ετών και άνω Διάρκεια: περίπου 20 λεπτά Wolfgang Warsch Ας γίνουμε ένα...! Όσο προχωρείτε σε αυτό το πείραμα, τόσο περισσότερο βιώνετε το The Mind σε μια νέα διάσταση. Λαμβάνετε

Διαβάστε περισσότερα

[H έννοια της συνάρτησης]

[H έννοια της συνάρτησης] Μ. Τσιλπιρίδης [H έννοια της συνάρτησης] πειραματική διδασκαλία στη Β Γυμνασίου με τη διαμεσολάβηση ψηφιακών εργαλείων δυναμικής γεωμετρίας φύλλο εργασίας Ομάδα: Μέλη: Περιεχόμενα Περιεχόμενα... 2 Εισαγωγή...

Διαβάστε περισσότερα

Το κορίτσι με τα πορτοκάλια. Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας. [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου]

Το κορίτσι με τα πορτοκάλια. Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας. [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου] Το κορίτσι με τα πορτοκάλια Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου] Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας: Σεμίραμις Αμπατζόγλου Τάξη: Γ'1 Γυμνασίου

Διαβάστε περισσότερα

Μεταδιδόµενα Νοσήµατα. Πρόληψη. Θεραπεία

Μεταδιδόµενα Νοσήµατα. Πρόληψη. Θεραπεία Μεταδιδόµενα Νοσήµατα Πρόληψη & Θεραπεία Η λογοτεχνία ως εργαλείο ευαισθητοποίησης στην πρόληψη και θεραπεία µεταδιδόµενων ασθενειών Αποσπάσµατα από «Πανούκλα» του Αλµπέρ Καµύ «Ένας βολικός τρόπος για

Διαβάστε περισσότερα

Ο "Παραμυθάς" Νίκος Πιλάβιος στα Χανιά

Ο Παραμυθάς Νίκος Πιλάβιος στα Χανιά Ο "Παραμυθάς" Νίκος Πιλάβιος στα Χανιά 18 Ιαν 2014 Χανιά (18/1), Σταλός (19/1), Χανιά 18.01 έως 19.01 Ο "Παραμυθάς" Νίκος Πιλάβιος στα Χανιά Ο Παραμυθάς των παιδικών μας χρόνων έρχεται στην Κρήτη Όταν

Διαβάστε περισσότερα

x ν+1 =ax ν (1-x ν ) ή αλλιώς η απλούστερη περίπτωση ακολουθίας αριθμών με χαοτική συμπεριφορά.

x ν+1 =ax ν (1-x ν ) ή αλλιώς η απλούστερη περίπτωση ακολουθίας αριθμών με χαοτική συμπεριφορά. 1 x ν+1 =ax ν (1-x ν ) ή αλλιώς η απλούστερη περίπτωση ακολουθίας αριθμών με χαοτική συμπεριφορά. Πριν λίγα χρόνια, όταν είχε έρθει στην Ελλάδα ο νομπελίστας χημικός Ilya Prigogine (πέθανε πρόσφατα), είχε

Διαβάστε περισσότερα

σα μας είπε από κοντά η αγαπημένη ψυχολόγος Θέκλα Πετρίδου!

σα μας είπε από κοντά η αγαπημένη ψυχολόγος Θέκλα Πετρίδου! σα μας είπε από κοντά η αγαπημένη ψυχολόγος Θέκλα Πετρίδου! 12/11/2018 Katerina Christou Student Εφημερίδα Λεμεσός Στις 9 Νοεμβρίου είχα την τιμή και τη χαρά να γνωρίσω από κοντά την αγαπημένη ψυχολόγο,

Διαβάστε περισσότερα

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ STEVE WELLS GLOBAL FUTURIST, COO, FAST FUTURE, UK

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ STEVE WELLS GLOBAL FUTURIST, COO, FAST FUTURE, UK THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ STEVE WELLS GLOBAL FUTURIST, COO, FAST FUTURE, UK SECOND YOUTH SUMMIT THE FUTURE WORKPLACE: THE NEW JOBS THE NEW SKILLS The youth takes over ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 1 THE ECONOMIST

Διαβάστε περισσότερα

Η εισήγηση Η τεχνική του καταιγισμού ιδεών (Brainstorming). Η μελέτη περίπτωσης. Παίξιμο ρόλων-τα παιχνίδια προσομοίωσης, ρόλων,

Η εισήγηση Η τεχνική του καταιγισμού ιδεών (Brainstorming). Η μελέτη περίπτωσης. Παίξιμο ρόλων-τα παιχνίδια προσομοίωσης, ρόλων, Η εισήγηση Η τεχνική του καταιγισμού ιδεών (Brainstorming). Η μελέτη περίπτωσης. Παίξιμο ρόλων-τα παιχνίδια προσομοίωσης, ρόλων, αντιπαράθεσης απόψεων. Εννοιολογική χαρτογράφηση -Ο χάρτης εννοιών (concept

Διαβάστε περισσότερα

Φως (1) -Όχι δεν υπάρχει... Το φως ζει χωρίς να κυλά ο χρόνος. Άμα κυλήσει πεθαίνει...

Φως (1) -Όχι δεν υπάρχει... Το φως ζει χωρίς να κυλά ο χρόνος. Άμα κυλήσει πεθαίνει... Φως (1) -Δηλαδή το φως τρέχει μόνο στο κενό; -Ναι τρέχει μόνο στο κενό. ΠΟΥΘΕΝΑ αλλού. Μόνο στο κενό τρέχει και πάντα με 300000 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο περίπου (σε ένα δευτερόλεπτο το φως κάνει 7,5

Διαβάστε περισσότερα

Διαταραχές Μνήμης. Πιλοτική μετάφραση και απόδοση του εγχειριδίου: Treating Memory Impairments

Διαταραχές Μνήμης. Πιλοτική μετάφραση και απόδοση του εγχειριδίου: Treating Memory Impairments Διαταραχές Μνήμης. Πιλοτική μετάφραση και απόδοση του εγχειριδίου: Treating Memory Impairments ΜΑΝΤΖΑΚΙΔΟΥ ΣΟΦΙΑ Α.Μ. 11523 ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΣΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΖΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΒΙΚΤΩΡΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η δυνατότητα που έχουμε

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Γιατί είναι χρήσιμο το παρόν βιβλίο. Πώς να ζήσετε 150 χρόνια µε Υγεία

Εισαγωγή. Γιατί είναι χρήσιμο το παρόν βιβλίο. Πώς να ζήσετε 150 χρόνια µε Υγεία Εισαγωγή «Όποιος έχει υγεία, έχει ελπίδα. Και όποιος έχει ελπίδα, έχει τα πάντα.» Τόμας Κάρλαϊλ Γιατί είναι χρήσιμο το παρόν βιβλίο Ο πατέρας μου είναι γιατρός, ένας από τους καλύτερους παθολόγους που

Διαβάστε περισσότερα

Οι αριθμοί σελίδων με έντονη γραφή δείχνουν τα κύρια κεφάλαια που σχετίζονται με το θέμα. ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΜΑΘΗΜΑ

Οι αριθμοί σελίδων με έντονη γραφή δείχνουν τα κύρια κεφάλαια που σχετίζονται με το θέμα. ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΜΑΘΗΜΑ Τί σε απασχολεί; Διάβασε τον κατάλογο που δίνουμε παρακάτω και, όταν συναντήσεις κάποιο θέμα που απασχολεί κι εσένα, πήγαινε στις σελίδες που αναφέρονται εκεί. Διάβασε τα κεφάλαια, που θα βρεις σ εκείνες

Διαβάστε περισσότερα

Με χαρά παρευρίσκομαι σήμερα στη σημαντική εκδήλωση του Ευρωβουλευτή και φίλου, κ. Μανώλη Αγγελάκα, και τον ευχαριστώ θερμά για την πρόσκληση.

Με χαρά παρευρίσκομαι σήμερα στη σημαντική εκδήλωση του Ευρωβουλευτή και φίλου, κ. Μανώλη Αγγελάκα, και τον ευχαριστώ θερμά για την πρόσκληση. ΣΧΕ ΙΟ Ομιλίας του Γενικού Γραμματέα Επενδύσεων και Ανάπτυξης, κ. Σπύρου Ευσταθόπουλου, στην ημερίδα «Καινοτομία, Έρευνα και Ανάπτυξη στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Περιφερειακής Πολιτικής» με θέμα «Περιφερειακή

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικό υλικό στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Chain Reaction: Α sustainable approach to inquiry based Science Education

Εκπαιδευτικό υλικό στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Chain Reaction: Α sustainable approach to inquiry based Science Education Εκπαιδευτικό υλικό στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Chain Reaction: Α sustainable approach to inquiry based Science Education «Πράσινη» Θέρμανση Μετάφραση-επιμέλεια: Κάλλια Κατσαμποξάκη-Hodgetts

Διαβάστε περισσότερα

Μεταφορά αερίων στον ανθρώπινο οργανισμό

Μεταφορά αερίων στον ανθρώπινο οργανισμό Μεταφορά αερίων στον ανθρώπινο οργανισμό Μαυροματ Χανιά 2015-2016 Οι οργανισμοί αναπνέουν. Γιατί αναπνέουμε; Σε τι μας χρησιμεύει το οξυγόνο; Ίσως σας φανεί παράξενο το γεγονός ότι η διαδικασία της αναπνοής

Διαβάστε περισσότερα

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 1o ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Κεφαλαίου Αρχική Σελίδα Περιεχόμενα CD Rom Θέματα 1ου Τι είναι τα κριτήρια αξιολόγησης Τα κριτήρια αξιολόγησης είναι μια σειρά από πρακτικές γνώσεις και ικανότητες που

Διαβάστε περισσότερα

σόκ. Σιώπησε και έφυγε μετανιωμένος χωρίς να πει τίποτα, ούτε μια λέξη.» Σίμος Κάρμιος Λύκειο Λειβαδιών Σεπτέμβριος 2013

σόκ. Σιώπησε και έφυγε μετανιωμένος χωρίς να πει τίποτα, ούτε μια λέξη.» Σίμος Κάρμιος Λύκειο Λειβαδιών Σεπτέμβριος 2013 Εμπειρίες που αποκόμισα από το Διήμερο Σεμινάριο που αφορά στην ένταξη Παιδιών με Απώλεια Ακοής στη Μέση Γενική και Μέση Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση Είχα την τύχη να συμμετάσχω στο διήμερο σεμινάριο

Διαβάστε περισσότερα

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11 Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος 2017-11:11 Από τη Μαίρη Γκαζιάνη Ο ΜΑΝΟΣ ΚΟΝΤΟΛΕΩΝ γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει γράψει περίπου

Διαβάστε περισσότερα

Δεν υπάρχει πολύς χρόνος για να τα καταφέρουν, παρά µόνο επτά ηµέρες...

Δεν υπάρχει πολύς χρόνος για να τα καταφέρουν, παρά µόνο επτά ηµέρες... To «Mysterium» είναι ένα συνεργατικό παιχνίδι για 2-7 παίκτες. Ένας παίκτης αναλαµβάνει το ρόλο του Φαντάσµατος που κατοικεί στην εγκαταλελειµµένη έπαυλη, ενώ οι υπόλοιποι είναι Μέντιουµ, που έχει προσκαλέσει

Διαβάστε περισσότερα

Συζητήστε με τον εξεταστή / την εξετάστρια για το παρακάτω θέμα: Πηγαίνουν τις μέρες μας οι νέοι στην όπερα;

Συζητήστε με τον εξεταστή / την εξετάστρια για το παρακάτω θέμα: Πηγαίνουν τις μέρες μας οι νέοι στην όπερα; ΤΟ ΑΝΤΙΤΥΠΟ ΤΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥ / ΤΗΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΗΣ Οι προφορικές εξετάσεις αποτελούνται από τρία αξιολογούμενα μέρη. Στα θέματα Β και Γ ο εξεταζόμενος / η εξεταζόμενη έχει 30 δευτερόλεπτα να σκέφτεται τα

Διαβάστε περισσότερα

Δραστηριότητα: Εγκλεισμός

Δραστηριότητα: Εγκλεισμός Δραστηριότητα: Εγκλεισμός Ηλικίες στις οποίες έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία: Προαπαιτούμενες Ικανότητες: Χρόνος: Εστίαση Μέγεθος Ομάδας 11 - ενήλικες Καμία Τι είναι αλγόριθμος Αλγόριθμοι αναζήτησης:

Διαβάστε περισσότερα

ΒΛΑΣΤΗΣΗ (ΜΑΤΘΑΙΟΥ) !"Τίτλος διερεύνησης: Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν το πόσο γρήγορα θα βλαστήσουν τα σπέρματα των οσπρίων.

ΒΛΑΣΤΗΣΗ (ΜΑΤΘΑΙΟΥ) !Τίτλος διερεύνησης: Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν το πόσο γρήγορα θα βλαστήσουν τα σπέρματα των οσπρίων. ΒΛΑΣΤΗΣΗ (ΜΑΤΘΑΙΟΥ)!"Τίτλος διερεύνησης: Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν το πόσο γρήγορα θα βλαστήσουν τα σπέρματα των οσπρίων.!"σύντομη περιγραφή διερεύνησης: Στη διερεύνησή μας μετρήθηκε ο χρόνος που χρειάστηκαν

Διαβάστε περισσότερα

Πώς θα κάνω το παιδί μου να αγαπήσει το σχολείο;

Πώς θα κάνω το παιδί μου να αγαπήσει το σχολείο; Ημερομηνία 28/09/2015 Μέσο Συντάκτης Link clickatlife.gr Χριστίνα Χρυσανθοπούλου http://www.clickatlife.gr/euzoia/story/63076/pos-tha-kano-to-paidi-mou-naagapisei-to-sxoleio ΕΥΖΩΙΑ Πώς θα κάνω το παιδί

Διαβάστε περισσότερα

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα

Διαβάστε περισσότερα

Οι 3 διαστάσεις της ύπαρξης: εξωτερική ύπαρξη, εσωτερική ύπαρξη και γλώσσα 1: ΤΕΜΑΧΙΟ 2: ΤΕΜΑΧΙΟ 3: ΤΕΜΑΧΙΟ

Οι 3 διαστάσεις της ύπαρξης: εξωτερική ύπαρξη, εσωτερική ύπαρξη και γλώσσα 1: ΤΕΜΑΧΙΟ 2: ΤΕΜΑΧΙΟ 3: ΤΕΜΑΧΙΟ Οι 3 διαστάσεις της ύπαρξης εξωτερική ύπαρξη, εσωτερική ύπαρξη και γλώσσα 1 ΤΕΜΑΧΙΟ 2 ΤΕΜΑΧΙΟ 3 ΤΕΜΑΧΙΟ SENSES ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΔΙΑΚΟΨΤΕ ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΑΠΟΡΙΑΣ Η ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΟΥ ΕΠΙΘΥΜΕΙΤΕ ΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ

ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ Την έρευνα για τη φύση του την αρχίζει ο άνθρωπος θέτοντας στον εαυτό του την ερώτηση: «Ποιός είμαι; Τι είμαι;» Στην πορεία της αναζήτησης για την απάντηση, η ερώτηση διαφοροποιείται

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟ Εισαγωγή στην έννοια του αριθμού Το παιδί πρέπει να αντιληφθεί τον αριθμό με την έννοια του πλήθους συγκεκριμένων αντικειμένων που αποτελούν ένα σύνολο (πληθικός αριθμός συνόλου = φυσικός

Διαβάστε περισσότερα

Οφέλη του πράσινου τσαγιού για την υγεία

Οφέλη του πράσινου τσαγιού για την υγεία Τσάι Πράσινο Οι ιδιότητες και τα οφέλη του πράσινου τσαγιού είναι γνωστές εδώ και αιώνες σε πολλούς Ασιατικούς πολιτισμούς. Ωστόσο στο δυτικό κόσμο το πράσινο τσάι έγινε δημοφιλές πρόσφατα. Μόνο το τελευταίο

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΠΟΔΕΛΤΙΩΣΗ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΠΟΔΕΛΤΙΩΣΗ Ημερομηνία 10/3/2016 Μέσο Συντάκτης Link http://www.in.gr Τζωρτζίνα Ντούτση http://www.in.gr/entertainment/book/interviews/article/?aid=1500064083 Νικόλ Μαντζικοπούλου: Το μυστικό για την επιτυχία είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Αγαπητέ μαθητή/ αγαπητή μαθήτρια, Διεξάγουμε μια έρευνα και θα θέλαμε να μάθουμε την άποψή σου για τo περιβάλλον μάθησης που επικρατεί στην τάξη σου. Σε παρακαλούμε

Διαβάστε περισσότερα

Αιμοδοσία, Μύθοι και Πραγματικότητες

Αιμοδοσία, Μύθοι και Πραγματικότητες ΜΥΘΟΣ 1ος «Τι πήγες κι έδωσες αίμα; Κανόνισε να σου συμβεί τίποτε καμία μέρα, εγώ, πάντως δεν εμπιστεύομαι κανέναν όσον αφορά την υγεία μου» Η ασφάλεια και η υγεία του δότη είναι απόλυτα εξασφαλισμένες.

Διαβάστε περισσότερα

Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 1

Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 1 1 a) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης

Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης Clements & Sarama, 2009; Sarama & Clements, 2009 Χωρική αντίληψη και σκέψη Προσανατολισμός στο χώρο Οπτικοποίηση (visualization) Νοερή εικονική αναπαράσταση Νοερή

Διαβάστε περισσότερα

www.synodoiporos,weebly.com Page 1

www.synodoiporos,weebly.com Page 1 ΓΡΑΦΟΝΤΑΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ Σε πρώτη φάση διαβάζουμε τουλάχιστον 2 φορές ολόκληρο το κείμενο και φροντίζουμε να το κατανοήσουμε πλήρως. Προσέχουμε ιδιαίτερα τη στάση - άποψη του συγγραφέα και το σκοπό

Διαβάστε περισσότερα

DRUGOMANIA ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ

DRUGOMANIA ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ DRUGOMANIA ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ Ποια είναι τα συμπτώματα που εμφανίζει ο χρήστης; Η χρήση ναρκωτικών ουσιών διαταράσσει τη λειτουργία εγκεφαλικών περιοχών που είναι κρίσιμες για την κίνηση, τη μνήμη, τη μάθηση, την

Διαβάστε περισσότερα

Διδάσκων Α.Καραπέτσας

Διδάσκων Α.Καραπέτσας Διδάσκων Α.Καραπέτσας Άνδρες και γυναίκες είναι εξίσου έξυπνοι, κάθε φύλο όμως με το δικό του τρόπο. (Science Illustrated, Σεπτέμβριος,2010) 2 Διαφέρουμε εγκεφαλικά? 3 Ο Richard Haier, (του Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

5η Δραστηριότητα. Λύσε το γρίφο Η Θεωρία της Πληροφορίας. Περίληψη. Λπν τ φνντ π τν πρτσ. Ικανότητες. Ηλικία. Υλικά

5η Δραστηριότητα. Λύσε το γρίφο Η Θεωρία της Πληροφορίας. Περίληψη. Λπν τ φνντ π τν πρτσ. Ικανότητες. Ηλικία. Υλικά 5η Δραστηριότητα Λύσε το γρίφο Η Θεωρία της Πληροφορίας Περίληψη Πόση πληροφορία περιέχεται σε ένα βιβλίο των 1000 σελίδων; Υπάρχει περισσότερη πληροφορία σε έναν τηλεφωνικό κατάλογο των 1000 σελίδων ή

Διαβάστε περισσότερα

Όνειρα Συμβουλές Συμβουλές και μυστικά και μυστικά

Όνειρα Συμβουλές Συμβουλές και μυστικά και μυστικά Το βιβλίο Όνειρα Συμβουλές και μυστικά: Εξετάζει και αναλύει τα όνειρα εξονυχιστικά και από κάθε όψη I Εμπλουτίζει την ανάλυση με πραγματικές περιπτώσεις I Προσεγγίζει το αντικείμενο χωρίς ειδικούς όρους,

Διαβάστε περισσότερα

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων Τίτλος βιβλίου: «Μέχρι το άπειρο κι ακόμα παραπέρα» Συγγραφέας: Άννα Κοντολέων Εκδόσεις: Πατάκη ΕΡΓΑΣΙΕΣ: 1. Ένας έφηβος, όπως είσαι εσύ, προσπαθεί

Διαβάστε περισσότερα

Κάτι μου λέει πως αυτή η ιστορία δε θα έχει καλό

Κάτι μου λέει πως αυτή η ιστορία δε θα έχει καλό ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΡΧΕΤΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ! Κάτι μου λέει πως αυτή η ιστορία δε θα έχει καλό τέλος. Κρέμομαι στο χείλος ενός γκρεμού από τις άκρες των σπασμένων μου νυχιών. Το μόνο πράγμα που βρίσκεται ανάμεσα σ εμένα

Διαβάστε περισσότερα

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Επιμέλεια εργασίας: Παναγιώτης Γιαννόπουλος Περιεχόμενα Ερώτηση 1 η : σελ. 3-6 Ερώτηση 2 η : σελ. 7-9 Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 2 Ερώτηση 1 η Η συγγραφέας

Διαβάστε περισσότερα

Διευθύντρια- Νηπιαγωγός: Αναστασία Κουντουρούδη. Εισηγήτριες: Νηπιαγωγός: Καμπερίδου Ιφιγένεια Φοιτήτρια: Κατερίνα Κατίκη

Διευθύντρια- Νηπιαγωγός: Αναστασία Κουντουρούδη. Εισηγήτριες: Νηπιαγωγός: Καμπερίδου Ιφιγένεια Φοιτήτρια: Κατερίνα Κατίκη Διευθύντρια- Νηπιαγωγός: Αναστασία Κουντουρούδη Εισηγήτριες: Νηπιαγωγός: Καμπερίδου Ιφιγένεια Φοιτήτρια: Κατερίνα Κατίκη PROJECT: «Όταν η γη θυμώνει!» ΑΦΟΡΜΗΣΗ Το ΣΧΕΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ «Όταν η γη θυμώνει», αποτελεί

Διαβάστε περισσότερα

ΠΩΣ ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ. «Ηεπανάληψημήτηρμαθήσεως»

ΠΩΣ ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ. «Ηεπανάληψημήτηρμαθήσεως» ΠΩΣ ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ «Ηεπανάληψημήτηρμαθήσεως» Γιατί πρέπει να κάνετε επαναλήψεις; Σχήμα 1 Μην περιμένετε να θυμάστε όλη την ύλη που έχετε διαβάσει εκτός αν κάνετε επαναλήψεις. Στην προετοιμασία σας για τις

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΗΜΕΣ HELLENIC SOCIETY FOR NEUROSCIENCE

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΗΜΕΣ HELLENIC SOCIETY FOR NEUROSCIENCE Τ.Θ. 5, Πανε ιστήµιο Πατρών, 650 Πάτρα, P.O. Box 5, University of Patras, 6 50 Patra ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΒ ΟΜΑ Α ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΓΚΕΦΑΛΟ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΚΑΙ ΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΗΜΕΣ: ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΟΙ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΟΙ ΤΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητική ομάδα: Οι μαθητές της Στ τάξης του Περιφερειακού Δημοτικού Σχολείου Πολεμίου

Ερευνητική ομάδα: Οι μαθητές της Στ τάξης του Περιφερειακού Δημοτικού Σχολείου Πολεμίου Ερευνητική ομάδα: Οι μαθητές της Στ τάξης του Περιφερειακού Δημοτικού Σχολείου Πολεμίου Επιμέλεια-καταγραφή-σχεδιασμός: Ο δάσκαλος της Στ τάξης, Χρίστος Χατζηλοΐζου Απρίλιος 2015 Θέμα: Η αξιοποίηση του

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΡΚΟΣ ΜΠΟΛΑΡΗΣ (Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής. Αγαπητέ συνάδελφε, ευχαριστώ πολύ για την ερώτηση. Κατ αρχάς θα πρέπει

ΜΑΡΚΟΣ ΜΠΟΛΑΡΗΣ (Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής. Αγαπητέ συνάδελφε, ευχαριστώ πολύ για την ερώτηση. Κατ αρχάς θα πρέπει ΜΑΡΚΟΣ ΜΠΟΛΑΡΗΣ (Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε. Αγαπητέ συνάδελφε, ευχαριστώ πολύ για την ερώτηση. Κατ αρχάς θα πρέπει να σας πω ότι στο αρχείο μου έχω έγγραφη

Διαβάστε περισσότερα

Το κινητό τηλέφωνο εκπέμπει παλμική ασύρματη ακτινοβολία συχνότητας

Το κινητό τηλέφωνο εκπέμπει παλμική ασύρματη ακτινοβολία συχνότητας ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ Το κινητό τηλέφωνο εκπέμπει παλμική ασύρματη ακτινοβολία συχνότητας 900-2100 MHz την ώρα που μιλάμε. Σε κατάσταση αναμονής, στέλνει ένα περιοδικό σήμα για να επικοινωνήσει με την κοντινότερη

Διαβάστε περισσότερα

Κλινική Νευροψυχολογία του παιδιού. Διδάσκων : Α.Καραπέτσας Εξάμηνο Γ Ακαδημαϊκό έτος 2013-2014

Κλινική Νευροψυχολογία του παιδιού. Διδάσκων : Α.Καραπέτσας Εξάμηνο Γ Ακαδημαϊκό έτος 2013-2014 Κλινική Νευροψυχολογία του παιδιού Διδάσκων : Α.Καραπέτσας Εξάμηνο Γ Ακαδημαϊκό έτος 2013-2014 Είναι ο ύπνος απαραίτητος για την εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού? (Science Illustrated,Οκτώβριος, 2010)

Διαβάστε περισσότερα

Μαθαίνοντας μέσα από τη Συλλογική Μνήμη της Πόλης της Κέρκυρας, το σύστημα CLIO

Μαθαίνοντας μέσα από τη Συλλογική Μνήμη της Πόλης της Κέρκυρας, το σύστημα CLIO Μαθαίνοντας μέσα από τη Συλλογική Μνήμη της Πόλης της Κέρκυρας, το σύστημα CLIO Ελένη Χριστοπούλου Δημήτριος Ρίγγας Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Πληροφορικής Συλλογικές Μνήμες μιας Πόλης στο Χώρο και στο

Διαβάστε περισσότερα