ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΓΙΑ ΣΟΝ ΤΝΣΟΝΙΜΟ ΣΘ ΟΜΑΔΑ ΚΑΙ ΣΘΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΣΘ ΑΚΟΤΣΙΚΘ ΜΝΘΜΘ- ΒΑΘΜΙΔΑ 2 και αρχζσ 3

Transcript

1 1 ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΓΙΑ ΣΟΝ ΤΝΣΟΝΙΜΟ ΣΘ ΟΜΑΔΑ ΚΑΙ ΣΘΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΣΘ ΑΚΟΤΣΙΚΘ ΜΝΘΜΘ- ΒΑΘΜΙΔΑ 2 και αρχζσ 3 Δεξιότητεσ: τακερόσ παλμόσ, ςυντονιςμόσ χεριοφ-ματιοφ, εςτιαςμόσ προςοχισ, ςυγκζντρωςθ, ακουςτικι μνιμθ Στάςεισ/Συμπεριφορέσ: υντονιςμόσ, ςυνεργαςία και επικοινωνία με τθν ομάδα, τα παιδιά μακαίνουν να ακολουκοφν απλζσ μουςικζσ (και μθ) οδθγίεσ (Διαμόρφωςθ χώρου: Σα παιδιά κάκονται ςε κφκλο ςτο πάτωμα ι ςε καρζκλεσ για τα παιχνίδια αυτά) 1. Pass-a-stone (Ζνα παιχνίδι από τθν Αφρικι) Σα παιδιά κάκονται ςε κφκλο ςτο πάτωμα. Ζχουν μπροςτά τουσ ζνα βότςαλο από τθ κάλαςςα (ι πζτρα τθν οποία να μποροφν εφκολα να κρατιςουν ςτθν παλάμθ). Ο αρχθγόσ/δάςκαλοσ δίνει τον παλμό και τα παιδιά, ταυτόχρονα, παίρνουν τθν πζτρα με το δεξί τουσ χζρι και τθ βάηουν μπροςτά από το διπλανό τουσ που κάκεται ςτα δεξιά. Οι πζτρεσ αλλάηουν χζρια με το ρυκμό. Ο αρχθγόσ μπορεί να αλλάξει το τζμπο (accelerando ι ralletando). Μπορείτε ςτα μικρότερα παιδιά να δώςετε λζξεισ που κα λζνε ρυκμικά για να ςυντονίηονται (π.χ. ΣΑΚ -«τςακώνω τθν πζτρα» και ΣΑΚ -«τθ βάηω ςτο πάτωμα») (*ΔΙΑΦΟΡΕΣΙΚΟΣΘΣΑ- ΦΙΛΙΑ: Μπορείτε να εκμεταλλευτείτε αυτι τθ δραςτθριότθτα για να πετφχετε ςτόχουσ ςχετικοφσ με τθ ςυναιςκθματικι αγωγι και τθν αίςκθςθ τθσ διαφορετικότθτασ. υηθτιςτε με τα παιδιά για τισ πζτρεσ. Όλεσ οι πζτρεσ διαφζρουν από τισ άλλεσ, ακόμα και αυτζσ που φαίνονται ίδιεσ. Γιατί; Πώσ; Ηθτιςτε από τα παιδιά να παρατθριςουν προςεκτικά και να κυμοφνται τθν πζτρα που κρατάνε ςτθν αρχι κάκε γφρου του παιχνιδιοφ. Όταν ςταματιςει το παιχνίδι προςπακοφν να βρουν το παιδί που ζχει τθν αρχικι πζτρα τουσ και γίνονται φίλοι.) Συμβουλή: Οι πζτρεσ μπορεί να μθν είναι τόςο αςφαλείσ για τα πιο μικρά παιδιά ι για παιδιά που δεν είναι ώριμα για να παίξουν το παιχνίδι. Μπορείτε να παίξετε το παιχνίδι με πλαςτικά ποτθράκια (2-3 μαηί ανάποδα) ςτο κρανίο ι με κφβουσ κλπ. (Ευχαριςτοφμε τουσ Tat-Tnabar που μασ ζδειξαν αυτό το παιχνίδι)

2 2 2. «Ο δράκοσ»- Για το μάηεμα τθσ ομάδασ Ο «δράκοσ» είναι ζνα ρυκμικό μοτίβο- ςφνκθμα, το οποίο μπορεί να παίξετε ςε οποιαδιποτε ςτιγμι του μακιματοσ (ςτο τφμπανο, ςτο ντζφι ι άλλο όργανο που κρατάτε εκείνθ τθ ςτιγμι) και ςτο οποίο τα παιδιά πρζπει να ανταποκρίνονται με ζνα ςυγκεκριμζνο τρόπο. (Πικανό ςενάριο: Ο «δράκοσ» είναι μεγάλοσ και βαρφσ και τα παιδιά πρζπει να απαντοφν «Ειμ εδώ!» για να μθν τουσ «πατιςει». ) Εξυπθρετεί ςτθν καλλιζργεια τθσ ακουςτικισ μνιμθσ αλλά είναι και ζνασ τρόποσ να επαναφζρετε τθν ομάδα όταν χρειάηεςτε τθν προςοχι τουσ ι όταν υπάρχει ανθςυχία ςτθ τάξθ. Π.χ. «Δράκοσ»: «Παιδιά»: Απαντοφν «Είμ εδώ!» ρυκμικά. Θ «ςυνομιλία» μπορεί να εξελιχκεί ωσ εξισ: Αυτοςχεδιάςτε με δικά ςασ μοτίβα!

3 3 3. Δυναμικι παφςθ υμφωνιςτε με τα παιδιά να πείτε δυνατά μια ςυγκεκριμζνθ λζξθ (κατά προτίμθςθ μια αςτεία ι ενδιαφζρουςα λζξθ) και ςτθ ςυνζχεια κάντε απόλυτθ θςυχία για 10 χρόνουσ (10 δευτερόλεπτα αν μπορείτε). 4. «Ο άιμον λζει» Είναι μια μουςικι παραλλαγι του γνωςτοφ παιχνιδιοφ. Ηθτιςτε από τα παιδιά να επαναλάβουν τα ρυκμικά μοτίβα που παίηετε. Ορίςτε από τθν αρχι ζνα «απαγορευμζνο» μοτίβο. Μπορεί να είναι και ο «δράκοσ» τθσ μζρασ (βλ. πιο πάνω). Αν τα παιδιά ακοφςουν το απαγορευμζνο μοτίβο τότε ΔΕΝ πρζπει να το επαναλάβουν. Όποιοσ το επαναλαμβάνει χάνει, αν κζλετε να κάνετε το παιχνίδι πιο ανταγωνιςτικό. 5. Μουςικό τθλζφωνο [Pass-a-sound] (Περάςμα ιχου ςτον κφκλο) Δώςτε ζνα ςτακερό παλμό ςτθν ομάδα (τα παιδιά το κτυποφν με το πίςω μζροσ του πζλματοσ ςτο πάτωμα). Αρχίςτε με ζνα παλαμάκι (τζταρτο) και «δώςτε» το ςτο παιδί που κάκεται δεξιά ςασ. Αυτόσ/θ το δίνει ςτον επόμενο κ.ο.κ. Επιμζνετε τα παιδιά να αντιγράφουν τθ δυναμικι και τθν ταχφτθτα που δίνετε εςείσ. Αν δυςκολεφονται ηθτιςτε από ζνα παιδί που μπορεί να κρατά ςτακερό ρυκμό, να είναι «το ρολόι ςασ» και να παίηει τον παλμό ςτο τφμπανο. Ο ιχοσ πρζπει να ζρκει ςε ςασ από το ζνα παιδί ςτο άλλο όπωσ τον δώςατε. υνεχίςτε με 2 παλαμάκια (2 όγδοα) και ζπειτα με απλά ι πιο ςφνκετα ρυκμικά μοτίβα. Παραλλαγι: υμφωνιςτε με τα παιδιά ότι αν κλείςετε το μάτι ι κάνετε νεφμα ςε κάποιον αυτόσ δικαιοφται να αλλάξει το μοτίβο-μινυμα και οι υπόλοιποι ςυνεχίηουν με το νζο μοτίβο. 6. Πεσ το ςτθν πλάτθ μου (Pat-on-the-back) τον κφκλο, γυρίςτε όλοι προσ τθν πλάτθ αυτοφ που είναι ςτα δεξιά ςασ. Ο αρχθγόσ δίνει ζνα ρυκμικό μοτίβο ςτθν πλάτθ του διπλανοφ του και αυτόσ το δίνει ςτθν πλάτθ του επόμενου χωρίσ να ςταματιςει. Σα παιδιά δικαιοφνται να βλζπουν και να ακοφνε αρχικά μζχρι να ςυντονιςτεί θ ομάδα. Ο αρχθγόσ αλλάηει το μοτίβο. ε κατοπινά ςτάδια παίξτε το μοτίβο με τα μάτια κλειςτά.

4 4 7. ΘΧΩ Ηθτιςτε από τα παιδιά να επαναλάβουν ρυκμικά και μελωδικά μοτίβα αυξανόμενου βακμοφ δυςκολίασ με το ςώμα και τθ φωνι τουσ μετά από εςάσ. Χρθςιμοποιιςτε τθ δυναμικι (piano, forte, crescendo, diminuendo), το τζμπο (αργό, γριγορο) και αλλαγζσ ςτθν ταχφτθτα (αργά, γριγορα, accelerando, ralletando). ιγουρευτείτε ότι ανάμεςα ςτο μοτίβο που δίνετε και ςτθν «θχώ» υπάρχει παφςθ. 8. Μουςικό UNO (Ηιπ Ηαπ) τόχοσ τθσ ομάδασ (ςε κφκλο) είναι να περάςει ζνα παλαμάκι τετάρτου ςτον κφκλο. Αν κάποιοσ παίξει δφο παλαμάκια (όγδοα), τότε θ φορά του κφκλου αλλάηει. θμείωςθ: Όλοι παίηουν τζταρτα και ςυνεχίηουν με αυτά ακόμα και αν αλλάξει θ φορά. Σα όγδοα τα παίηει εκείνοσ που κζλει να αλλάξει τθ φορά του κφκλου. Για πιο μεγάλα παιδιά: Κάποιοσ παίηει δεκαταζκτα. Σότε ο επόμενοσ χάνει τθ ςειρά του και παίηει ο μεκεπόμενοσ ο οποίοσ ςυνεχίηει με το παλαμάκι τετάρτου. Μπορείτε να κάνετε ςυνδυαςμοφσ των δφο παιχνιδιών. Σο παιχνίδι απαιτεί ςυγκζντρωςθ και ςυντονιςμό. Πριν να το παίξετε παίξτε το παιχνίδι 5 (βλ. πιο πάνω) με τζταρτα, όγδοα και δζκατα ζκτα ςτον παλμό του τετάρτου (καλό είναι τα πόδια να κτυποφν τζταρτα ςυνζχεια). (Ευχαριςτοφμε τη Χριςτίνα Χαραλαμπίδου που μασ ζδειξε αυτό το παιχνίδι) 9. «Μουςικι μθχανι» (Pass-the-sticks) Ο δάςκαλοσ παίρνει ξυλάκια (ξφλα ρυκμοφ, κλάβεσ ι drumsticks) από το κουτί του και τα μοιράηει ρυκμικά δίνοντασ ςτο παιδί που είναι δεξιά του. Αυτό δίνει ςτο παιδί που είναι δεξιά του κ.ο.κ. Ζτςι τα ξυλάκια μετακινοφνται από χζρι ςε χζρι μζχρι να ζχουν όλοι.

5 5 Ηθτιςτε από τα παιδιά να φανταςτοφν ότι είναι γρανάηια μιασ μουςικισ μθχανισ που μεταφζρει τα ξυλάκια ςυνεχώσ. Σι πρζπει να κάνουμε για να δουλεφει τζλεια αυτι θ μθχανι; I. Κάντε εξάςκθςθ ςτο δόςιμο, δίνοντασ και παίρνοντασ ςυνεχώσ με ςτακερό ρυκμό. Μπορείτε να λζτε «Δίνω και παίρνω» ρυκμικά. Μετά να λζτε τθ φράςθ χωρίσ να ακοφγεςτε, από μζςα ςασ. II. Παίρνω, παίηω και δίνω: Ο δάςκαλοσ δίνει ζνα ρυκμικό μοτίβο που πρζπει να παίηουν τα παιδιά όταν πάρουν τα ξυλάκια τουσ. τθν πορεία ο δάςκαλοσ αλλάηει το μοτίβο για να ζχει ενδιαφζρον το παιχνίδι. III. Παίρνω, παίηω, δίνω και τραγουδώ ταυτόχρονα: Κακώσ γίνεται θ ρυκμικι κίνθςθ τραγουδιςτε ζνα μελωδικό οςτινάτο που ταιριάηει με το ρυκμό, αργότερα ζνα μζροσ από τραγοφδι που κζλετε να διδάξετε και ςε κατοπινό ςτάδιο, ολόκλθρο το τραγοφδι. *υηθτιςτε με τα παιδιά για το τι ςυμβαίνει όταν ζνα «μζροσ» τθσ μουςικισ μθχανισ δε λειτουργεί καλά. Σι ςυμβαίνει με τα υπόλοιπα; Μιλιςτε για τθ ςθμαςία τθσ ομαδικότθτασ, τθσ ςυγκζντρωςθσ και του ςυντονιςμοφ. 10. «Θλεκτριςμόσ» Σα παιδιά ενώνουν τα ξφλα ρυκμοφ ζτςι ώςτε το δεξί και αριςτερό ξυλάκι τουσ να ακουμποφν ςε αυτά του διπλανοφ τουσ ςχθματίηοντασ μια κλειςτι αλυςίδα («κφκλωμα»). Ο δάςκαλοσ ςκζφτεται ζνα μοτίβο. Σο παίηει με το αριςτερό ξυλάκι πάνω ςτο δεξί και μετά ςτο αριςτερό ξυλάκι του παιδιοφ που κάκεται δεξιά του. Αυτό κάνει το ίδιο και το μουςικό μινυμα πρζπει να «μεταφερκεί ςαν θλεκτρικό ρεφμα» από ξυλάκι ςε ξυλάκι για να φτάςει ςτον «αρχθγό». Παραλλαγι: Ηθτιςτε από τα παιδιά να κλείςουν τα μάτια και γυρίςτε πίςω από τισ πλάτεσ τουσ. Ακουμπιςτε ζνα ι περιςςότερα παιδιά ςτο κεφάλι. Αυτά κα είναι οι «κατάςκοποι». Σα παιδιά αυτά δικαιοφνται να αλλάξουν το μινυμα και οι υπόλοιποι πρζπει να το ακολουκιςουν. το τζλοσ του παιχνιδιοφ ηθτιςτε από τα παιδιά να βρουν ποιοι ιταν οι κατάςκοποι και να παίξουν τα μοτίβα τουσ.

6 6 11. Αλυςίδα ιχων Θ δραςτθριότθτα αυτι βοθκά τα παιδιά να ακοφνε τι παίηουν οι άλλοι ςτθν ομάδα τουσ και να προςφζρουν ςτθν ομάδα κάτι που ταιριάηει με αυτά που κάνουν οι άλλοι. Είναι δραςτθριότθτα που οδθγεί ςτο μουςικό αυτοςχεδιαςμό και κατ επζκταςθ ςτθ ςφνκεςθ. Μπορεί να χρθςιμοποιθκεί για τθ δθμιουργία μιασ θχοϊςτορίασ και για να διδάξετε ςτα παιδιά τθν ζννοια τθσ υφισ (αραιι, πυκνι). Σα παιδιά ςτζκονται ςτον κφκλο. Ο αρχθγόσ δίνει ζναν επαναλαμβανόμενο ιχο χρθςιμοποιώντασ τθ φωνι του ι και το ςώμα του. Αγγίηει ςτον ώμο το διπλανό του και αυτόσ προςκζτει το δικό του ιχο που να «ταιριάηει» χωρίσ να είναι ίδιοσ. υνεχίηουν χωρίσ να ςταματάνε μζχρι που ςταδιακά το κάκε μζλοσ τθσ ομάδασ να ζχει προςκζςει τον ιχο του ςτθν αλυςίδα. Καλό είναι να δίνετε ζναν ςτακερό παλμό ςτθν ομάδα πριν να ξεκινιςετε. Με τα πιο μικρά παιδιά καλό είναι να ζχετε ζνα ςενάριο π.χ. «Μια μζρα ςτθν πόλθ», «Περίπατοσ ςτθ ηοφγκλα», «τθ κάλαςςα» κλπ. Θ ίδια δραςτθριότθτα μπορεί να γίνει με αυτοςχζδια ι ςυμβατικά μουςικά όργανα. (Προτείνεται και για μικρότερα παιδιά)