FESPA 7. for Windows Vista

Transcript

1 FESPA 7 for Windows Vista Το επίσηµο εγχειρίδιο αναφοράς Α. Εγχειρίδιο χειρισµού Αθήνα, Σεπτέµβριος 2008.

2 2 Fespa 7 Περιεχόµενα ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ FESPA... 3 TΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΥΝΟΨΗ ΕΝΤΟΛΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΈΛΕΓΧΟΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΥΠΟΣΤΥΛΩΜΑΤΩΝ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΓΡΑΦΗΜΑ ΤΟΥ ΦΟΡΕΑ ΣΕ ΤΡΕΙΣ ΙΑΣΤΑΣΕΙΣ (3DV) ΣΧΕ ΙΑΣΗ ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΤΕΥΧΟΥΣ ΜΕΛΕΤΗΣ CAD ORGANIZER

3 Εγχειρίδιο χειρισµού 3 1 Συνοπτική περιγραφή του Fespa Περιεχόµενα 1.1 Στοιχεία του περιβάλλοντος 1.2 Οντότητες. Εντολές και παράµετροι 1.3 Τα βήµατα για την ολοκλήρωση µιας µελέτης 1.4 Συνοπτική τεχνική περιγραφή του Fespa 1.1 Εισαγωγή Τι είναι το Fespa Το Fespa είναι ένα ολοκληρωµένο σύστηµα λογισµικού, που χρησιµεύει στην ανάλυση, διαστασιολόγηση, απεικόνιση, έλεγχο και σχεδίαση δοµηµάτων τριών διαστάσεων. Βασίζεται στις αρχές του ελεύθερου σχεδιασµού, πλήρως εκµεταλλευόµενο τις δυνατότητες των Microsoft Windows, για τα οποία είναι γραµµένο. Μπορείτε να δηµιουργήσετε το προσοµοίωµα της κατασκευής σας, να το ελέγξετε γραφικά, να το αναλύσετε, να το οπλίσετε, να επιθεωρήσετε τα αποτελέσµατα, να δηµιουργήσετε τα τεύχη υπολογισµών και τα σχέδια µιας κατασκευής, και όλα αυτά µέσα στο ίδιο σύστηµα και µε όµοια λογική. Με ενεργή βάση δεδοµένων στο κέντρο του, το Fespa ελέγχει και διαχειρίζεται όλες αυτές τις διαδικασίες.

4 4 Fespa Οντότητες. Εντολές και παράµετροι Το πρόγραµµα είναι βασισµένο στη λογική των «Οντοτήτων» (ή Αντικειµένων, Objects). Αυτό σηµαίνει ότι το µοντέλο του φορέα αποτελείται από οντότητες (όπως οι πλάκες, οι δοκοί, οι κόµβοι, τα σίδερα των πλακών, κ.λπ.). Κάθε µία από αυτές τις οντότητες έχει το δικό της σύνολο από «Παραµέτρους» (π.χ. το πάχος της πλάκας, το ύψος της δοκού, η ποιότητα σκυροδέµατος του υποστυλώ- µατος, κ.λπ.) και «Εντολές» (π.χ. η προσθήκη πλάκας, η κίνηση υποστυλώµατος, η διαγραφή δοκού, κ.λπ.). Εντολές Οι εντολές είναι οι λειτουργίες που µπορεί να εκτελέσει το πρόγραµµα για τη συγκεκριµένη οντότητα. Για παράδειγµα, αν η επιλεγµένη οντότητα είναι η πλάκα, οι διαθέσιµες εντολές είναι η «Προσθήκη», η «ιαγραφή», η «Αλλαγή ονό- µατος», η «Κίνηση κορυφής», κ.λπ. Όλες οι εντολές του Fespa λειτουργούν µε τη σειρά Εντολή Αντικείµενο, που σηµαίνει ότι πρώτα δίνεται η εντολή και ακολούθως επιλέγεται το αντικείµενο πάνω στο οποίο θα εφαρµοστεί. Βλέπε Κάποιες εντολές εκτελούνται άµεσα, και δεν απαιτούν περισσότερες πληροφορίες από το χειριστή. Παράδειγµα τέτοιας εντολής είναι η «Προσαρµογή δοκών», η οποία απαιτεί ένα και µόνο κλικ του mouse, πάνω στο σχετικό εικονίδιο. Οι περισσότερες όµως εντολές ολοκληρώνονται µετά από σειρά ενεργειών του χειριστή (χρήση του mouse ή των πλήκτρων). Παράδειγµα είναι η «ιαγραφή», η οποία µόλις ενεργοποιηθεί, ζητά από το χειριστή να δείξει µε το mouse το προς διαγραφή στοιχείο (πλάκα, υποστύλωµα, κ.λπ.). Άλλες εντολές απαιτούν περισσότερες από µία κινήσεις για την ολοκλήρωσή τους, όπως π.χ. η «Προσθήκη δοκού». Το πρόγραµµα οδηγεί το χειριστή του, µε τα µηνύµατα που εµφανίζει στη γραµµή κατάστασης (βλ ), παρέχοντας συνεχή βοήθεια και εξηγώντας ποιο είναι το επόµενο βήµα του χρήστη στην εντολή που εκτελεί. Παράµετροι Οι παράµετροι είναι οι ιδιότητες που χαρακτηρίζουν κάθε οντότητα ή καθορίζουν την εµφάνισή της. Π.χ. για την πλάκα, µερικές παράµετροι είναι ο «Τύπος», το «Πάχος», το «Κινητό φορτίο», η «Ποιότητα beton», το «Χρώµα περιγράµµατος», η «Πένα», κ.λπ.

5 Εγχειρίδιο χειρισµού 5 Με τις εντολές «Πάρε παραµέτρους» και «ώσε παραµέτρους» ελέγχονται ή και τροποποιούνται οι παράµετροι κάθε οντότητας. Βλέπε Επίσης, οι παράµετροι λειτουργούν κληρονοµικά µε την εξής σειρά: Κτίριο > Όροφοι > Μέλη. Αυτό σηµαίνει ότι κάθε µεταβολή παραµέτρων της οντότητας «Κτίριο» µεταβιβάζεται σε όλα τα µέλη όλων των ορόφων. Αντίστοιχα, όταν τροποποιηθεί µια παράµετρος του τρέχοντος ορόφου, αυτή µεταβιβάζεται σε όλα τα µέλη του, όχι όµως στα µέλη άλλων ορόφων. Όλες οι αρχικές τιµές των παραµέτρων περιέχονται στο αρχείο αρχικών τιµών (fspvals.tek). Είναι στην επιλογή του χειριστή να µεταβάλλει τις τιµές αυτές, έτσι ώστε να δηµιουργήσει το δικό του σύνολο προεπιλεγµένων τιµών για κάθε νέα µελέτη που ξεκινά. (Εντολή «Αρχεία > Αρχικές τιµές»).

6 6 Fespa Τα βήµατα για την ολοκλήρωση µιας µελέτης Όλη η διαδικασία εισαγωγής και επεξεργασίας δεδοµένων, επίλυσης, όπλισης, αλλαγών και σχεδίασης γίνεται µέσα στο ενοποιηµένο περιβάλλον εργασίας του προγράµµατος. Η πορεία εργασίας συνοψίζεται στην επόµενη εικόνα. Κάνναβος Παράµετροι κτιρίου Στατικά: Πλάκες, Υποστυλώµατα, Λοιποί κόµβοι, οκοί. Παραγωγές: Προσαρµογή δοκών, Παραγωγή ορόφων, Παραγωγή θεµελίωσης. Επίλυση και όπλιση Επεξεργασία ξυλοτύπου: Σίδερο πλάκας, Σίδερο δοκού, Ονόµατα υποστυλωµάτων, Ονόµατα δοκών, ιαστάσεις, Κείµενο. Λεπτοµέρειες οπλισµών: οκών, Υποστυλωµάτων Παρουσίαση: Σχεδίαση ξυλοτύπων, Εκτύπωση τεύχους Εικόνα 1.1: Συνοπτική πορεία εργασίας στο Fespa

7 Εγχειρίδιο χειρισµού 7 Πιο αναλυτικά, τα βήµατα για την ολοκλήρωση µιας µελέτης έχουν ως εξής: ηµιουργία καννάβου του σχεδίου Ο κάνναβος είναι ένα πλέγµα γραµµών (περασιών) µε διακριτά και ενεργά τα σηµεία τοµής τους, που καλούνται σηµεία έλξης του. ιευκολύνει την ακριβή εισαγωγή δεδοµένων, διότι οι κορυφές των πλακών, οι κορυφές των στύλων και οι λοιποί κόµβοι έλκονται, κατά την περιγραφή ή κίνησή τους, από τα σηµεία έλξης. Σηµεία έλξης δεν έχει µόνον ο κάνναβος. Σηµεία έλξης διαθέτουν όλα τα στατικά (δοκοί, υποστυλώµατα, κλπ.) και γραµµικά (γραµµές, τόξα, κλπ.) στοιχεία, προκειµένου να γίνεται ακριβέστερα και ταχύτερα η επεξεργασία του σχεδίου. Αν υπάρχει διαθέσιµο το αρχιτεκτονικό του κτιρίου σας (σε µορφή TEK ή DXF), χρησιµοποιείστε το για να επιταχύνετε τη διαδικασία εισαγωγής της κάτοψης. Γενικές παράµετροι του κτιρίου Κτίριο. Εδώ δίνετε τα χαρακτηριστικά στοιχεία και τις ποιότητες των υλικών που θα χρησιµοποιηθούν στην κατασκευή, τις παραµέτρους του φάσµατος σχεδιασµού για την εφαρµογή του Αντισεισµικού Κανονισµού (ζώνη, σπουδαιότητα), καθώς και τα χαρακτηριστικά του εδάφους (επιτρεπόµενη τάση, κλπ). Περισσότερα στην 3.1 Όροφος. Μπορείτε να αλλάξετε τις τιµές που αφορούν συγκεκριµένο όροφο (αυτόν που είναι ο τρέχων στην οθόνη), χωρίς να επηρεάζονται οι αντίστοιχες τιµές άλλων ορόφων (π.χ. τη χρήση ορόφου, ή την ποιότητα σκυροδέµατος). Λεπτοµέρειες στην 3.2. Στατικά Περιγραφή προσοµοιώµατος κτιρίου Πλάκες. Έχετε τη δυνατότητα να περιγράψετε πλάκες τετραέρειστες, αµφιέρειστες, τριέρειστες, διέρειστες και προβόλους. Από την επιλογή «Πλάκα» - «Προσθήκη µε επόµενο όνοµα», δηµιουργείτε τις πλάκες του κάθε ορόφου. Λεπτο- µέρειες στην 3.3. Μπορείτε, από τις οµάδες παραµέτρων «ιατοµή» και «Φορτία», να τροποποιήσετε για την κάθε πλάκα τα αντίστοιχα στοιχεία. Υποστύλωµα. Χρησιµοποιώντας την επιλογή «Υποστύλωµα» - «Προσθήκη µε επόµενο όνοµα», τοποθετείτε τα υποστυλώµατα του ορόφου. Από την ενότητα

8 8 Fespa 7 «ιατοµές» των παραµέτρων του, προσδιορίζετε τη διατοµή που θέλετε για κάθε υποστύλωµα. Λεπτοµέρειες στην 3.4. Λοιποί κόµβοι. Τοποθετείτε τους λοιπούς κόµβους επιλέγοντας από την εργαλειοθήκη «Λοιπός κόµβος» - «Προσθήκη µε επόµενο όνοµα» στις επιθυµητές θέσεις, που συνήθως είναι σηµεία κανάβου. Οι λοιποί κόµβοι χρειάζονται σε σηµεία διασταύρωσης δοκών (χωρίς να υπάρχει στύλος στο σηµείο της διασταύρωσης), σε σηµεία αλλαγής φορτίων δοκού, σε σηµεία εφαρµογής συγκεντρω- µένων φορτίων, ή εκεί όπου θα τοποθετήσετε φυτευτά υποστυλώµατα. Λεπτοµέρειες στην 3.5 Αν στην κάτοψη υπάρχουν τοιχώµατα, τότε περνάτε και από την επιλογή «Κόµβοι τοιχώµατος», για να τοποθετήσετε τους λοιπούς κόµβους στα άκρα των τοιχωµάτων. οκοί. Με την επιλογή «οκός» - «Έξυπνη εισαγωγή», περιγράφετε τις δοκούς του ορόφου σας και, από την ενότητα «ιατοµές» των παραµέτρων, επιλέγετε την κατάλληλη διατοµή για κάθε δοκό. Λεπτοµέρειες στην 3.6. Οι δοκοί διακρίνονται σε «σχεδιαστικές» (αυτές που θα τυπωθούν στο σχέδιο του ξυλοτύπου) και «στατικές» (αυτές του χωρικού προσοµοιώµατος). Παρεµβαίνοντας στα «ιαφανή», ή τις επιλογές «Μοντέλο» και «Ξυλότυπος», µπορείτε να εµφανίσετε στην οθόνη τις µεν ή (και) τις δε. Η διάκριση σε στατική και σχεδιαστική δοκό εξυπηρετεί αποκλειστικά και µόνο την απεικόνιση και σχεδίαση του φορέα. Για το πρόγραµµα δεν υπάρχουν δύο κατηγορίες δοκών. Φύλαξη αρχείου. Με αυτή την εντολή της κεντρικής εργαλειοθήκης, σώζετε στο δίσκο το αρχείο της µελέτης. Αν είναι η πρώτη φορά που εκτελείται η εντολή, το πρόγραµµα ζητά το όνοµα καθώς και τον κατάλογο µέσα στον οποίο θα σωθεί το αρχείο (π.χ. «ιώροφο.tek»). Παραγωγές Προσαρµογή δοκών. Η εντολή αυτή (του µενού «Παραγωγές») επιλέγεται αφού έχουν περιγραφεί οι πλάκες, αλλά και η συνδεσµολογία των δοκών, και σκοπό έχει να χρεώσει στην κάθε δοκό τις κατάλληλες πλάκες. Η χρέωση αυτή γίνεται αφενός µεν για να υπολογιστεί το συνεργαζόµενο πλάτος και να αποκτήσει κάθε δοκός τα σωστά φορτία από την επίλυση των πλακών, αφετέρου για τη σωστή σχεδίαση του περιγράµµατος των πλακών. Λεπτοµέρειες στην Τέλος, εκτελέστε την εντολή «Προσαρµογή δοκών υποστυλωµάτων», ώστε το πρόγραµµα αυτόµατα να µεταβάλλει το µήκος όλων των σχεδιαστικών δοκών του ορόφου, έτσι ώστε αυτές να εφάπτονται µε τα υποστυλώµατα στα οποία συ-

9 Εγχειρίδιο χειρισµού 9 ντρέχουν και να σχεδιάζονται σωστά στον ξυλότυπο. Επίσης υπολογίζει και επανασχεδιάζει στις σωστές θέσεις τα µήκη των άκαµπτων απολήξεων όλων των δοκών του ορόφου. Παραγωγή ορόφων. Χρησιµοποιείτε την επιλογή «Παραγωγές» - «Παραγωγή ορόφου», για να κάνετε παραγωγή των ανώτερων ορόφων. Έπειτα περνάτε σε κάθε όροφο (µε κλικ στους αντίστοιχους σελιδοδείκτες) για να κάνετε, αν χρειάζονται, τροποποιήσεις. Μια πρώτη επίλυση. Επιλέγετε την «Επίλυση» - «Επίλυση κτιρίου», ώστε να υπολογιστούν τα φορτία των υποστυλωµάτων του χωρικού πλαισίου. Παραγωγή θεµελίωσης. Από την κεντρική εργαλειογραµµή, διαλέγετε πάλι «Παραγωγές» και δίνετε την εντολή «Παραγωγή πεδίλων». Πέδιλα. ίνετε τις εκκεντρότητες, αν υπάρχουν, των πεδίλων από τις παραµέτρους του «Πεδίλου» της κεντρικής εργαλειογραµµής. Συνδετήριες δοκοί. ιαµορφώνετε τις συνδετήριες δοκούς της θεµελίωσης από την εντολή «οκός» και την επιλογή «ιατοµή» των παραµέτρων. ιαστασιολόγηση πεδίλων. Έχοντας κάνει µια πρώτη επίλυση, ζητάτε από την εντολή «Παραγωγές», τη «ιαστασιολόγηση πεδίλων» βάσει των δεδοµένων της επίλυσης. Το πρόγραµµα έχει, από την επίλυση, πλήρως καθορισµένα τα στοιχεία που χρειάζεται προκειµένου να διαστασιολογήσει τα πέδιλα, έτσι ώστε να µη δηµιουργείται υπέρβαση της επιτρεπόµενης τάσης του εδάφους, αλλά και να προκαλούνται περίπου ίσες βυθίσεις σ αυτά. Χρήση των πινάκων. Με το πλήκτρο «Πίνακες» της κεντρικής εργαλειοθήκης, το πρόγραµµα µεταβαίνει στη λειτουργία της απεικόνισης των δεδοµένων του χωρικού σε µορφή πινάκων. Από εδώ µπορείτε να δείτε οµαδοποιηµένες ανά όροφο όλες τις παραµέτρους των µελών του φορέα (πλακών, υποστυλωµάτων, κόµβων, δοκών, στηρίξεων, κλπ.) και να κάνετε έλεγχο ή και αλλαγές στις τιµές τους πριν την επίλυση / όπλιση. Επίλυση / όπλιση και έλεγχος του φορέα Επίλυση. Από την «Επίλυση» ζητάτε πρώτα την «Επίλυση πλακών» και ακολούθως την «Επίλυση χωρικού», ή ζητάτε απευθείας την «Επίλυση κτιρίου», η οποία θα κάνει πρώτα επίλυση πλακών και αµέσως µετά επίλυση χωρικού. Λεπτοµέρειες στην 3.11 Γράφηµα φορέα. Από την κεντρική εργαλειοθήκη διαλέγετε το «Γράφηµα φορέα (3DV)», οπότε το πρόγραµµα µεταβαίνει στη λειτουργία της τρισδιάστατης απεικόνισης του χωρικού προσοµοιώµατος. Αυτό γίνεται αφενός για να ελέγξετε, σε τρεις διαστάσεις, αν τα δεδοµένα του χωρικού είναι σωστά, αφετέρου για να δείτε το φορέα παραµορφωµένο από κάθε φόρτιση και να ελέγξετε τη µορφή παραµόρφωσής του. Εδώ µπορείτε να δείτε και τα διαγράµµατα των εντατικών

10 10 Fespa 7 µεγεθών επιλεγµένων µελών ή και όλου του φορέα. Αναλυτικά για τη χρήση και τις δυνατότητες του 3DV, δείτε το Κεφ. 6 «Γράφηµα του φορέα σε τρεις διαστάσεις». Οπλισµοί. Από την κεντρική εργαλειοθήκη επιλέγετε «Επίλυση» - «Οπλισµός κτιρίου». Με την εντολή αυτή, γίνονται όλοι οι έλεγχοι στις διατοµές των στύλων και δοκών, σύµφωνα µε τον επιλεγµένο κανονισµό, τοποθετούνται τα τελικά σίδερα σε κάθε διατοµή και εµφανίζονται στην οθόνη, στον ξυλότυπο της µελέτης. Επεξεργασία ξυλοτύπων Τακτοποίηση οπλισµών. Με τις εντολές «Σίδερο πλάκας» και «Σίδερο δοκού», µπορείτε να µετακινήσετε και να τροποποιήσετε τα σίδερα των οπλισµών που υπολόγισε και τοποθέτησε το Fespa. Λεπτοµέρειες στις 3.12 και Επίσης χρήσιµες είναι οι εντολές «Κίνηση ονόµατος» του υποστυλώµατος και της δοκού. Με τις γραµµικές οντότητες (γραµµές, διαστάσεις, κείµενα) βελτιώνεται περαιτέρω η εµφάνιση του ξυλοτύπου. Η τακτοποίηση ξυλοτύπου σε τυπικούς ορόφους διευκολύνεται πολύ από την εντολή «Παραγωγές > Τοποθέτηση ονοµάτων και οπλισµών». Βλέπε και Λεπτοµερειών οπλισµών Το πλήκτρο αυτό της κεντρικής εργαλειογραµµής κάνει διαθέσιµες στο χειριστή δύο ακόµη εντολές: Λεπτοµέρειες υποστυλωµάτων. Ανοίγει νέο παράθυρο στο οποίο περιέχονται σε τοµή όλα τα υποστυλώµατα των ορόφων µε τους οπλισµούς (διαµήκεις και συνδετήρες) και τους δείκτες των διαµέτρων τους. Ο χειριστής έχει τη δυνατότητα επεξεργασίας των λεπτοµερειών, αποθήκευσης του σχεδίου σε αρχείο µε ξεχωριστό όνοµα, και σχεδίασής τους. είτε και το Κεφάλαιο 4, στο οποίο περιγράφονται όλες οι σχετικές εντολές χειρισµού λεπτοµερειών υποστυλωµάτων. Αναπτύγµατα οπλισµού δοκών. Αφού ο χειριστής δείξει τη δοκό που επιθυµεί, το πρόγραµµα ανοίγει νέο παράθυρο στο οποίο εµφανίζεται διαµήκης τοµή της µε όλους τους οπλισµούς της σε ανάπτυγµα. Και εδώ ο χειριστής έχει δυνατότητα τροποποιήσεων των οπλισµών, αποθήκευσης του σχεδίου σε αρχείο µε ξεχωριστό όνοµα, και σχεδίασής του. Λεπτοµέρειες στην Παρουσίαση αποτελεσµάτων Σχεδίαση ξυλοτύπων. Αν έχετε συνδεδεµένο εκτυπωτή ή σχεδιογράφο (plotter) και εγκατεστηµένο τον κατάλληλο οδηγό, επιλέγοντας την εντολή «Σχεδίαση», ανοίγει ένα νέο παράθυρο στο οποίο απεικονίζεται το περίγραµµα του χαρτιού. Μέσα σε αυτό τοποθετείτε το σχέδιό σας (αφού επιλέξετε εκτυπωτή, χαρτί, κλί-

11 Εγχειρίδιο χειρισµού 11 µακα και πένες) και δίνετε την εντολή για σχεδίαση. Αναλυτική παρουσίαση της διαδικασίας υπάρχει στο Κεφάλαιο 7 «Σχεδίαση». Σχεδίαση λεπτοµερειών. Όταν ο χειριστής µεταβεί σε παράθυρο απεικόνισης λεπτοµερειών (υποστυλωµάτων ή αναπτυγµάτων δοκών), δίνοντας την εντολή Φύλαξη από το menu των «Αρχείων», φυλάσσεται στο δίσκο το αρχείο του σχεδίου που υπάρχει στη οθόνη. Το όνοµα που το πρόγραµµα δίνει σε αυτό περιγράφει και το περιεχόµενό του (π.χ. «ιώροφο_λεπτ_υποστ.tek»). Το αρχείο αυτό µπορείτε να το καλέσετε από τη «Σχεδίαση», να το τοποθετήσετε σε χαρτί (µόνο του ή µε τον ξυλότυπο) και τέλος να το σχεδιάσετε. Εξαγωγή αρχείου τύπου DXF. Αν πρόκειται να τυπώσετε σε σχεδιογράφο ε- κτός γραφείου, ή αν θέλετε να δώσετε το σχέδιό σας σε κάποιον που διαθέτει άλλο σχεδιαστικό πρόγραµµα, υπάρχει η δυνατότητα εξαγωγής σε αρχείο τύπου AutoCAD (DXF). Λεπτοµέρειες στo Κεφάλαιο 9 «CAD Organizer». Εκτύπωση τεύχους. Από το κεντρικό Menu διαλέγετε «Κτίριο» και «Τεύχος» για να ξεκινήσετε τη διαδικασία αυτόµατης παραγωγής και εκτύπωσης του τεύχους των αποτελεσµάτων της τρέχουσας µελέτης στον Printer. Μέσα από τις επιλογές του προγράµµατος αυτού, επιλέγετε ποια δεδοµένα ή αποτελέσµατα θα τυπωθούν και για ποιους ορόφους. Για αναλυτική παρουσίαση του προγράµµατος, βλέπε και Κεφάλαιο 8. «Εκτύπωση τεύχους µελέτης».

12 12 Fespa Συνοπτική τεχνική περιγραφή του Fespa Εφαρµοζόµενοι κανονισµοί Kατά την σύνταξη της µελέτης του δοµήµατος, εφαρµόζονται οι παρακάτω κανονισµοί και διατάξεις. Νέοι κανονισµοί Ελληνικός Κανονισµός για τη Μελέτη και Κατασκευή Έργων από Ωπλισµένο Σκυρόδεµα, ΦΕΚ 1329β - 6 Νοεµβρίου Η συµπλήρωση της απόφασης έγκρισης του Ελληνικού Κανονισµού Οπλισµένου Σκυροδέµατος ΕΚΩΣ 2000, ΦΕΚ 447β, 5 Μαρτίου Ελληνικός Αντισεισµικός Κανονισµός-έκδοση 2000, ΦΕΚ 2184β - 20 εκεµβρίου 1999 ιόρθωση λαθών στον Ελληνικό Αντισεισµικό κανονισµό (ΕΑΚ-2000), ΦΕΚ 423β - 12 Απριλίου 2001 Τροποποίηση και συµπλήρωση της απόφασης έγκρισης του "Ελληνικού Αντισεισµικού Κανονισµού", ΦΕΚ 781β - 18 Ιουνίου 2003 Τροποποίηση διατάξεων του «Ελληνικού Αντισεισµικού Κανονισµού ΕΑΚ- 2000» λόγω αναθεώρησης του Χάρτη Σεισµικής Επικινδυνότητας", ΦΕΚ 1154β - 12 Αυγούστου 2003 Άλλοι σχετικοί κανονισµοί και διατάξεις Ελληνικός Κανονισµός Φορτίσεων οµικών Εργων,Β.. ΦΕΚ 325α 31/12/1954. Ελληνικός Κανονισµός Τεχνολογίας Σκυροδέµατος 97, ΦΕΚ 315/Β/ Σχόλια επί των κανονισµών Τα σχόλια επί των αναφεροµένων κανονισµών λαµβάνονται υπόψη κατά την σύνταξη της µελέτης.

13 Εγχειρίδιο χειρισµού Υλικά Τα υλικά που προδιαγράφονται από την µελέτη αναφέρονται πινακοποιηµένα κατ' όροφο και δοµικό στοιχείο στο τέλος της τεχνικής έκθεσης (εκτύπωση Τεύχους). Συντελεστές Ασφαλείας Υλικών: Σκυρόδεµα γc= 1.50 Xάλυβας γs= 1.15 [ΕKΩΣ2000] πιν Μέθοδοι υπολογισµού, γενικές αρχές Προσοµοίωση δυσκαµψίας φερόντων στοιχείων Το προσοµοίωµα του δοµήµατος είναι πλαίσιο τριών διαστάσεων, εδραζόµενο επί ελαστικού εδάφους. Κατά συνέπεια η αλληλεπίδραση εδάφους - κατασκευής εισέρχεται εξ' αρχής στους υπολογισµούς και δεν απαιτείται εκ νέου διανοµή των δράσεων λόγω εκκεντροτήτων των στοιχείων θεµελίωσης. Λαµβάνονται υπόψιν έργα από αξονικές & τέµνουσες δυνάµεις & ροπές κάµψης & ροπές στρέψης. Οι καµπτικές δυσκαµψίες των στοιχείων λαµβάνονται σύµφωνα µε την 3.2.3[2] του ΕΑΚ-2000, δηλαδή η δυσκαµψία της γεωµετρικής διατοµής για τα υποστυλώµατα, ίση µε τα 2/3 της αντίστοιχης τιµής για τα τοιχώµατα, και για τα οριζόντια στοιχεία (δοκούς) ίση µε το 1/2, ενώ η στρεπτική δυσκαµψία των δοκών λαµβάνεται ίση µε το 1/10 της αντίστοιχης τιµής, όπως λεπτοµερώς αναγράφεται στο κεφάλαιο " εδοµένα κτιρίου" στους πίνακες 401.1, για τις δοκούς και 201.1, για τα κατακόρυφα στοιχεία. Προσοµοίωση µαζών Σηµεία συγκέντρωσης µάζας ορίζονται γενικά οι κόµβοι του προσοµοιώµατος. Παραλείπονται οι µάζες που αντιστοιχούν στη θεµελίωση και απαλείφονται οι αντίστοιχοι βαθµοί ελευθερίας του συστήµατος µιά και οι κόµβοι αυτοί είναι οριζόντια παγιωµένοι. Ελευθερίες κίνησης Σε κάθε κόµβο αντιστοιχούν έξι βαθµοί ελευθερίας κίνησης, ενώ οι κόµβοι που αντιστοιχούν στη θεµελίωση θεωρούνται οριζόντια παγιωµένοι και έχουν τέσσερις βαθµούς ελευθερίας.

14 14 Fespa 7 Επιλύσεις προσοµοιώµατος Οι επιλύσεις γίνονται µε την ακριβή µέθοδο αντιστροφής του µητρώου ακαµψίας (κατά GAUSS) των µελών του χωρικού προσοµοιώµατος. Λαµβάνονται υπόψιν έργα από αξονικές, τέµνουσες δυνάµεις, ροπές κάµψης και ροπές στρέψης. υναµική ανάλυση του δοµήµατος, πλήθος ιδιοµορφών Στην µελέτη αναλύεται το δόµηµα µε την δυναµική φασµατική µέθοδο 3.3.2[ΕΑΚ-2000]. Το πλήθος των ιδιοµορφών που αναλύονται επιλέγεται ώστε να πληρούνται τα κριτήρια της 3.4.2[1] -[2] του [ΕΑΚ-2000], όπως λεπτοµερώς αναφέρεται στο Κεφάλαιο "Αποτελέσµατα Επίλυσης-Σεισµικοί συντελεστές" της εκτύπωσης του Τεύχους.. Κατακόρυφη σεισµική διέγερση, πρόβολοι - φυτευτά υποστυλώµατα. Κατά τον υπολογισµό των πλακών - προβόλων, η συνεισφορά της κατακόρυφης συνιστώσας λαµβάνεται υπόψιν µε την προσεγγιστική µεθοδολογία της 3.6 του [ΕΑΚ-2000], ενώ όταν υπάρχουν φυτευτά υποστυλώµατα ή µεγάλοι πρόβολοι - δοκοί ακολουθείται η ακριβής διαδικασία της φασµατικής και χωρικής επαλληλίας. Εν τούτοις και όταν κρίνεται απαραίτητο η κατακόρυφη διέγερση λαµβάνεται υπόψη. Λεπτοµέρειες αναγράφονται στο κεφάλαιο "Αποτελέσµατα Επίλυσης - Σεισµικοί συντελεστές" της εκτύπωσης του Τεύχους Κανονικότητα δοµήµατος Το αναλυόµενο δόµηµα θεωρείται ως µη κανονικό κατά την έννοια της [4] και εφαρµόζονται οι αντίστοιχες διατάξεις για τα µη κανονικά κτίρια, ως εκ τούτου οι αντίστοιχοι έλεγχοι παρέλκουν Τυχηµατικές εκκεντρότητες ορόφων Το Κέντρο Μάζας κάθε ορόφου λαµβάνεται µετατεθειµένο κατά την τυχηµατική εκκεντρότητα ei=0.05li, όπου Li η κάθετη προς την εκκεντρότητα διάσταση του κτιρίου. Με τον τρόπο αυτό προκύπτουν τέσσερις ανεξάρτητοι φορείς προς επίλυση, ΕΑΚ

15 Εγχειρίδιο χειρισµού Οργανισµός πλήρωσης - έλεγχοι (ΕΑΚ ) Η µέγιστη γωνιακή παραµόρφωση του ορόφου (λαµβανόµενης υπόψη και της σχετικής στροφής των διαδοχικών πλακών περί κατακόρυφο άξονα) αναφέρεται πινακοποιηµένη ανά εξεταζόµενη στάθµη στο Κεφάλαιο "Αποτελέσµατα Επίλυσης - Σεισµικοί συντελεστές". Η αναγραφόµενη τιµή δ/h είναι πολλαπλασιασµένη µε το λόγο q/2.5 ([ΕΑΚ-2000] [2]) Αντισεισµικός αρµός - µέγεθος (ΕΑΚ [2]-[3]-[4]) Το µέγεθος του αντισεισµικού αρµού εκτιµάται από το µέγεθος Σδ=q* ελ που αναγράφεται στό Κεφάλαιο "Αποτελέσµατα Επίλυσης-Σεισµικοί συντελεστές". Το µέγεθος ελ παριστάνει την µέγιστη µετακίνηση της εξεταζόµενης πλάκας συµπεριλαµβανοµένης και της επίδρασης της στροφής περί κατακόρυφο άξονα. Σηµείωση Σε περίπτωση υπάρχουσας γειτονικής οικοδοµής κατασκευασµένης χωρίς αντισεισµικό αρµό, το µέγεθος του αντισεισµικού αρµού εκτιµάται τελικά ως Σδ*1.414, ΕΑΚ 2000 διορθώσεις 12/4/ [3] Επιρροές 2ας τάξεως - δείκτες σχετικής µεταθετότητας Θ Υπολογίζονται και παρουσιάζονται µε µορφή πίνακα οι δείκτες σχετικής µεταθετότητας του δοµήµατος Θ ανά όροφο και για κάθε εξεταζόµενη διεύθυνση της σεισµικής δράσης, στο Κεφάλαιο "Αποτελέσµατα Επίλυσης-Σεισµικοί συντελεστές". Για τιµές του Θ > 0.1 γίνεται επαύξηση της αντίστοιχης σεισµικής δράσης σύµφωνα µε την [3] του [ΕΑΚ-2000]. Το Θ δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει την τιµή 0.20 σε καµία περίπτωση. Σηµείωση Στην εφαρµοζόµενη σχέση (4.2) του [ΕΑΚ-2000], η µετακίνηση νοείται µετρούµενη στο επίπεδο του δυσµενέστερου περιµετρικού πλαισίου, και υπολογίζεται ως =q* ελ, σχ. (4.3)[ΕΑΚ-2000].

16 16 Fespa Ανάλυση του δοµήµατος Άξονες (καθολικό σύστηµα) Χ Ζ Φορτίσεις Γίνεται επίλυση του χωρικού προσοµοιώµατος για τις εξής φορτίσεις: Φ1 Στατική Φόρτιση Μόνιµα φορτία (G) Φ2 Στατική Φόρτιση Κινητά φορτία (Q) ΣΦ1 Βασικός Συνδυασµός ράσεων S1=S(γg * G + γq * Q), γg = 1.35, γq = 1.50 ΣΣ:+x Σεισµικός Συνδυασµός κατά 0 (µετακίνηση µάζας κατά + Χ) ΣΣ:+x Σεισµικός Συνδυασµός κατά 90 (µετακίνηση µάζας κατά + Χ) ΣΣ:+z Σεισµικός Συνδυασµός κατά 0 (µετακίνηση µάζας κατά + Ζ) ΣΣ:+z Σεισµικός Συνδυασµός κατά 90 (µετακίνηση µάζας κατά + Ζ) ΣΣ:-x Σεισµικός Συνδυασµός κατά 0 (µετακίνηση µάζας κατά - Χ) ΣΣ:-x Σεισµικός Συνδυασµός κατά 90 (µετακίνηση µάζας κατά - Χ) ΣΣ:-z Σεισµικός Συνδυασµός κατά 0 (µετακίνηση µάζας κατά - Ζ) ΣΣ:-z Σεισµικός Συνδυασµός κατά 90 (µετακίνηση µάζας κατά - Ζ) ΙΚΑΝΟΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΟΜΒΩΝ µε φόρτιση τις ροπές αντοχής των ήδη οπλισµένων δοκών (γίνεται όπου απαιτείται). Χρησιµοποιούνται οι προηγούµενοι συνδυασµοί σεισµικών φορτίσεων, όπου η σεισµική συνιστώσα πολλαπλασιάζεται µε acd Παρατήρηση Ακολουθούν οι Λοιπές Φορτίσεις και οι Συνδυασµοί. Στον συνδυασµό ΣΦ2, περιέχεται ο έλεγχος λειτουργικότητας (αν υπάρχει ο συνδυασµός αυτός στον πίνακα 816). Μετά από αυτόν ακολουθούν οι λοιπές φορτίσεις όπως περιγράφονται στους πίνακες 808, 809, 815, και οι συνδυασµοί τους όπως περιγράφονται

17 Εγχειρίδιο χειρισµού 17 στον πίνακα 816. Έτσι στην περίπτωση 2 λοιπών φορτίσεων (π.χ. η µία είναι Θερµοκρασιακή µεταβολή πιν. 815) υπάρχουν οι παρακάτω φορτίσεις: Φ3 1η Λοιπή φόρτιση, όπως περιγράφεται στον πιν. 809, του προγράµµατος Φ4 2η Λοιπή φόρτιση, όπως περιγράφεται στον πιν. 815, του προγράµµατος ΣΦ2 Έλεγχος λειτoυργικοτητας - ρηγµάτωση ( οκοί) (G + Q) ΣΦ3 1ος Συνδυασµός, όπως περιγράφεται στον πιν. 816, του προγράµµατος ΣΦ4 2ος Συνδυασµός, όπως περιγράφεται στον πιν. 816, του προγράµµατος Με όµοιο τρόπο διατάσσεται ο πίνακας των φορτίσεων, όταν έχω διαφορετικό αριθµό λοιπών φορτίσεων. Ιδιοπερίοδοι Τ - φασµατικές επιταχύνσεις Rd(T) Οι τιµές των φασµατικών επιταχύνσεων Rd(T) ([ΕΑΚ-2000] ) και των ιδιοπεριόδων Τ του δοµήµατος αναγράφονται αναλυτικά στο Κεφάλαιο "Αποτελέσµατα Επίλυσης - Σεισµικοί συντελεστές. Στο ίδιο µέρος αναγράφονται και οι λοιπές παραδοχές για τη σεισµική ζώνη, σπουδαιότητα, κ.λ.π. Aκολούθως για κάθε σεισµική φόρτιση γίνεται ο συνδυασµός Sj=S(G + Ej + ψ*q) [ΕΑΚ-2000] (σχ. 4.1) Το ψ καθορίζεται από το [ΕΑΚ-2000] (πιν. 4.1) Το j είναι ο αριθµός της σεισµικής φόρτισης, j=1,2,3,4...n Οι επιµέρους τιµές του ψ αναγράφονται ανά όροφο στο Κεφάλαιο " εδοµένα Κτιρίου", Στοιχεία Ορόφων. Εκτυπώνονται τα εντατικά µεγέθη, η φόρτιση που τα προκαλεί, οι απαιτούµενοι οπλισµοί κατά φόρτιση και τελικά οι µέγιστοι οπλισµοί και οι πυκνότεροι συνδετήρες από όλους τους έλεγχους Καθορισµός τοιχώµατος (EAK ΦΕΚ 781β/ ). Με το ΦΕΚ 781β/ διαχωρίζεται η έννοια του αντισεισµικού τοιχώµατος κατά ΕΑΚ και του τοιχώµατος κατά ΕΚΩΣ.

18 18 Fespa 7 Τοίχωµα κατά τον ΕΚΩΣ 2000 Σύµφωνα µε την του ΕΚΩΣ 2000, ένα κατακόρυφο στοιχείο θεωρείται τοίχωµα όταν ο λόγος των πλευρών του (l / b)> 4 (τοίχωµα ΕΚΩΣ). Οι ακραίες περιοχές των κρίσιµων περιοχών τοιχωµάτων ΕΚΩΣ µε αυξηµένες απαιτήσεις πλαστιµότητας διαµορφώνονται και οπλίζονται σαν περισφιγµένα υποστυλώµατα, σύµφωνα µε την β, ενώ ισχύουν οι α για τον κορµό και για τις κρίσιµες περιοχές. Eπίσης τηρούνται όλες οι υπόλοιπες διατάξεις της 18 για όσα τοιχώµατα ΕΚΩΣ εµπίπτουν σε αυτές τις διατάξεις. Τοίχωµα κατά τον ΕΑΚ 2003 Σύµφωνα µε τον ΕΑΚ 2003 (ΦΕΚ 781β), για τα συνήθη ύψη ορόφων και δοκών οικοδοµικών έργων, στοιχεία των οποίων η µεγάλη διάσταση έχει µήκος 1.5µ (για κτίριο που έχει ή προβλέπεται να αποκτήσει µέχρι και 4 υπέργειους ορόφους) ή 2.0µ (για κτίριο µε περισσότερους από 4 ορόφους) θεωρούνται τοιχώµατα (τοιχώµατα ΕΑΚ). Τέτοια στοιχεία θεωρούνται τοιχώµατα υπό την έννοια της [β] του ΕΑΚ (nv > 0.60, απαλλαγή από ικανοτικούς ελέγχους) και της [β] του ΕΚΩΣ (nv > 0.75, απαλλαγή από ειδικούς κανόνες περίσφιγξης), χωρίς περαιτέρω ελέγχους. Ενδεχόµενο τοίχωµα κατά ΕΑΚ 2003 Σύµφωνα µε τον ΕΑΚ 2003 (ΦΕΚ 781β), ένα κατακόρυφο στοιχείο µε λόγο πλευρών (l / b)>4 είναι δυνατό να είναι τοίχωµα αρκεί να παρουσιάζει υπό στατική οριζόντια φόρτιση, διάγραµµα ροπών καµπτικού προβόλου κατά κύριο λόγο και να εξασφαλίζεται η δηµιουργία µίας µόνο πλαστικής άρθρωσης στη βάση του. Επειδή η εξασφάλιση της δηµιουργίας της µίας και µοναδικής πλαστικής άρθρωσης µπορεί να επιτευχθεί µε τη διαδικασία του ικανοτικού σχεδιασµού κατά τη διάρκεια της όπλισης, ένα τοίχωµα το οποίο έχει λόγο πλευρών (l / b)> 4 και το διάγραµµα ροπών του έχει τη µορφή ροπών καµπτικού προβόλου, αποτελεί ενδεχόµενο τοίχωµα κατά ΕΑΚ Κατά την εφαρµογή της απλοποιηµένης φασµατικής µεθόδου και για την εφαρµογή του εµπειρικού τύπου 3.13, του ΕΑΚ 2000, όταν αυτός χρησιµοποιείται, στο λόγο ρ της επιφανείας των τοιχωµάτων προς τη συνολική επιφάνεια, ως τοιχώµατα πρέπει να λογίζονται τα κατά ΕΑΚ 2003 τοιχώµατα και τα ενδεχόµενα τοιχώµατα, υπό την προϋπόθεση ότι αυτά θα ελεγχθούν ικανοτικά. Σηµείωση. Τα τοιχώµατα που συµµετέχουν στην τιµή του nv, αναφέρονται στην οικεία παράγραφο ενώ ο καθορισµός του του τοιχώµατος ως τοίχωµα - υποστύλωµα ή ενδεχόµενο τοίχωµα αναγράφεται στην επικεφαλίδα κάθε κατακόρυφου στοιχείου.

19 Εγχειρίδιο χειρισµού Ικανοτικός σχεδιασµός Αποφυγή σχηµατισµού πλαστικών αρθρώσεων σε υποστυλώµατα - ενδεχόµενα τοιχώµατα. (Αποφυγή σχηµατισµού µηχανισµού ορόφου - Ικανοτικός Σχεδιασµός Κόµβων) Υπολογίζονται τα κριτήρια για το υποχρεωτικό της εφαρµογής του ικανοτικού ελέγχου των κόµβων [ΕΑΚ-2000] Υπολογίζονται τα αθροίσµατα των ροπών υπεραντοχής των δοκών και διανέµονται στα συντρέχοντα υποστυλώµατα σύµφωνα µε τον συντελεστή ι- κανοτικής µεγέθυνσης αcd ([ΕΑΚ-2000] σχ 4.5 & 4.6). Τέλος τα υποστυλώµατα και τα ενδεχόµενα τοιχώµατα σχεδιάζονται µε την ως άνω προσαυξηµένη ροπή. Τα αναφερόµενα πιο πάνω εφαρµόζονται για κάθε ενδεχόµενο τοίχωµα πάντα ανεξάρτητα της τιµής του nv. Ικανοτικός σχεδιασµός έναντι διατµήσεως (Αποφυγή ψαθυρών µορφών αστοχίας - διατµητική αστοχία.) Ο έλεγχος σε διάτµηση των στοιχείων του δοµήµατος (υποστυλώµατα, δοκοί, τοιχώµατα, συνδετήριες δοκοί, πεδιλοδοκοί) γίνεται σε κάθε περίπτωση µε τα ικανοτικά εντατικά µεγέθη που προκύπτουν από την εφαρµογή του Παραρτήµατος Β του [ΕΑΚ-2000]. Στις δοκούς, όταν απαιτείται, τοποθετείται δισδιαγώνιος οπλισµός, ο οποίος ε- κτείνεται µέχρι την αναγκαία θέση όπως αναλυτικά υπολογίζεται και περιγράφεται στις αντίστοιχες θέσεις των υπολογισµών των δοκών. Ακολουθείται γενικά η µεθοδολογία της 11.2 του [ΕΚΩΣ-2000], ενώ για τον συνδυασµό δράσεων µε σεισµό [β] η διάκριση των περιπτώσεων που προκύπτουν από τις σχέσεις και επισηµαίνεται µε χ ή χχ. Ικανοτικός σχεδιασµός θεµελιώσεως Θεµελιούµενα Στοιχεία: Oι σεισµικές συνιστώσες των εντατικών µεγεθών και των τάσεων εδάφους στίς θέσεις θεµελιώσεως των κατακόρυφων στοιχείων προσαυξάνονται σύµφωνα µε το άρθρο [2] [ΕΑΚ-2000] και οπλίζονται ανάλογα.

20 20 Fespa Κοντά υποστυλώµατα Γενικά στοιχεία Έλεγχος σύµφωνα µε το ΦΕΚ 447β (5/3/2004), το οποίο συµπληρώνει τον Ελληνικό Κανονισµό Ωπλισµένου Σκυροδέµατος Γενικές έννοιες και ορισµοί Φύσει κοντό υποστύλωµα είναι αυτό το οποίο λόγω της γεωµετρίας του, της θέσης του στο δοµικό σύστηµα και της εφαρµοζόµενης φόρτισης, παρουσιάζει µικρό λόγο διάτµησης. Θέσει κοντό υποστύλωµα είναι αυτό που δηµιουργείται από την παρεµβολή δύσκαµπτων πετασµάτων πλήρωσης (από σκυρόδεµα ή από τοιχοποιία) στα φατνώµατα µεταξύ των δοκών, π.χ. όταν οι τοίχοι πληρώσεως ή τα τοιχώµατα υπογείου που βρίσκονται σε επαφή µε αυτό δε συνεχίζονται σε όλο το ύψος του ο- ρόφου. εν δηµιουργούνται θέσει κοντά υποστυλώµατα όταν λαµβάνονται ειδικά κατασκευαστικά µέτρα για τη διαµόρφωση αρµού µεταξύ τοίχων πλήρωσης και υποστυλωµάτων. Απαιτήσεις για εξασφάλιση κοντού υποστυλώµατος από αστοχία Κατά το σχεδιασµό ενός υποστυλώµατος, διαµορφώνεται τέτοιος οπλισµός, ο οποίος το εξασφαλίζει από τη δηµιουργία πλαστικών αρθρώσεων. Αυτό είναι πιο επιτακτικό σε µέλος µε ισχυρή τέµνουσα (µικρό λόγο διάτµησης). Έτσι, σε περίπτωση που πληρείται µία από τις δύο πιο κάτω συνθήκες, δεν απαιτούνται πρόσθετοι έλεγχοι. 1. Όταν και στους δύο κόµβους στους οποίους συντρέχει το υποστύλωµα, εξασφαλίζεται µέσω ικανοτικών ελέγχων (ΕΑΚ [1] έως [4]) ότι οι πλαστικές αρθρώσεις θα σχηµατιστούν µόνο στις δοκούς.(εκωσ α.) 2. Όταν και στις δύο ακραίες διατοµές του υποστυλώµατος ικανοποιείται η συνθήκη (ΕΚΩΣ β): Μv + (q/1.50)*med<mrd Έλεγχοι του προγράµµατος Εκτυπώνεται ειδικός πίνακας κοντών υποστυλωµάτων (βλέπε και 4.2.4), στον οποίο εµφανίζονται όλα τα υποστυλώµατα τα οποία: I. Έχουν την παράµετρο «Κοντό υποστύλωµα = ναι» II. Έχουν την παράµετρο «Κοντό υποστύλωµα = αυτόµατο» και ο λόγος διάτµησής τους προκύπτει µικρότερος ή ίσος του 2.5.

21 Εγχειρίδιο χειρισµού 21 Για τα υποστυλώµατα αυτά προκύπτει πρόσθετος οπλισµός, ο οποίος εξαρτάται (µεταξύ άλλων) και από την παράµετρο «Εξασφάλιση κοντού υποστυλώµατος». Σε περίπτωση που η διατοµή του υποστυλώµατος βρεθεί ανεπαρκής, το Fespa εµφανίζει µήνυµα σφάλµατος για αλλαγή της διατοµής του Περίσφιξη υποστυλωµάτων Στις κρίσιµες περιοχές των υποστυλωµάτων υπολογίζεται και τοποθετείται (όταν απαιτείται) ο αναγκαίος οπλισµός περίσφιγξης σύµφωνα µε την [Ε- ΚΩΣ-2000]. Το µηχανικό ογκοµετρικό ποσοστό περίσφιξης αναγράφεται µαζί µε τις άλλες λεπτοµέρειες του υπολογισµού των υποστυλωµάτων των ορόφων, στο Κεφάλαιο "Οπλισµοί ιάτµησης" Οριακή κατάσταση αστοχίας από παραµορφώσεις (λυγισµός) Για κάθε ευλύγιστο µε την έννοια της του [ΕΚΩΣ-2000] (σχέση 14.13) γίνονται οι έλεγχοι που απαιτούνται µε την και συγκεκριµένα χρησιµοποιείται η ακριβής µέθοδος υπολογισµού της τόσο όταν πρόκειται για µονοαξονικό όσο και για διαξονικό λυγισµό Οριακή κατάσταση λειτουργικότητας από ρηγµάτωση Ακολουθείται και ο απλοποιητικός έλεγχος, σύµφωνα µε τη µεθοδολογία του ΕΚΩΣ , και ο πλήρης έλεγχος, κατά τον οποίο γίνεται αναλυτικός υπολογισµός ανοίγµατος ρωγµών. Από τον τελευταίο έλεγχο προκύπτει και πρόσθετος οπλισµός δοκών αν το υπολογιζόµενο εύρος ρωγµής προκύψει µεγαλύτερο µιας ονοµαστικής τιµής (0.3mm). Σε κάθε περίπτωση ελέγχεται και τοποθετείται ο ελάχιστος οπλισµός για τον έλεγχο ρηγµάτωσης (όπως προκύπτει από την 15.5) Επιφανειακές θεµελιώσεις Οι δράσεις σχεδιασµού των στοιχείων θεµελίωσης υπολογίζονται µε βάση την υπεραντοχή του πλάστιµου στοιχείου της ανωδοµής που εδράζεται στο στοιχείο θεµελίωσης (ΕΑΚ ).

22 22 Fespa 7 Πέδιλα Οι υπολογιστικές δράσεις των πεδίλων προσαυξάνονται σύµφωνα µε τις σχέσεις 5.1 και 5.2 ή 5.2α του ΕΑΚ 2000, λαµβάνοντας υπόψη την ροπή υπεραντοχής του θεµελιούµενου στοιχείου. Συνδετήριοι δοκοί Οι σεισµικές συνιστώσες των υπολογιστικών δράσεων στίς συνδετήριες δοκούς λαµβάνονται προσαυξηµένες µε ενιαία τιµή του αcd=1.35 (ΕΑΚ [4]). Πεδιλοδοκοί Oι σεισµικές συνιστώσες των υπολογιστικών δράσεων στίς πεδιλοδοκούς λαµβάνονται προσαυξηµένες µε ενιαία τιµή του αcd=1.35 (ΕΑΚ [4]). Γίνεται αναλυτικός έλεγχος της φέρουσας ικανότητας έδρασης (οριακού φορτίου) στα µεν αργιλώδη εδάφη θεωρώντας φόρτιση υπό αστράγγιστες συνθήκες (ΕΑΚ α και Παράρτηµα Ζ3), στα δε αµµώδη εδάφη θεωρώντας φόρτιση χωρίς ανάπτυξη υδατικών υπερπιέσεων πόρων (ΕΑΚ 2000 Παράρτηµα Ζ3). Επιπλέον γίνεται και έλεγχος έναντι αστοχίας σε ολίσθηση, σύµφωνα µε ΕΑΚ β Όλα τα µέλη επί ελαστικού εδάφους ελέγχονται στην οριακή κατάσταση αστοχίας υπό την επίδραση δράσεων σχεδιασµού και των σχετικών αντιδράσεων του εδάφους, που προκύπτουν από θεώρηση ελαστικού ηµιχώρου (Winkler), EAK γ

23 Εγχειρίδιο χειρισµού Συνοπτική περιγραφή της ακολουθουµένης µεθόδου Συνοπτικά η δυναµική φασµατική µέθοδος αντισεισµικού υπολογισµού ακολουθεί τα εξής βήµατα: 1. Καθορισµός - επιλογή φάσµατος σχεδιασµού που εξαρτάται από την τοποθεσία, την σπουδαιότητα του δοµήµατος,την κατηγορία εδάφους κ.λ.π. 2. Εξιδανίκευση του δοµήµατος και καθορισµός προσοµοιώµατος. 3. Προκύπτουν τέσσερις φορείς από τη µετάθεση του Κέντρου Μάζας κατά την τυχηµαική εκκεντρότητα (+x, +z, -x, -z). Για κάθε έναν από τους 4 φορείς: 1. Υπολογισµός των µητρώων µάζας [Μ] και ακαµψίας [Κ]. 2. Λύση του προβλήµατος των ιδιοµορφών για τον προσδιορισµό των υψηλότερων ιδιοπεριόδων Τi και των αντίστοιχων ιδιοµορφών. 3. Υπολογισµός της µέγιστης ιδιοµορφικής απόκρισης για κάθε ιδιοµορφή ως εξής: Για κάθε ιδιοπερίοδο Τi ανάγνωση από το φάσµα σχεδιασµού των τεταγ- µένων επιτάχυνσης Rd(T) Με βάση τα Rd(T) υπολογισµός των ιδιοµορφικών µετατοπίσεων. Υπολογισµός των ιδιοµορφικών εντατικών µεγεθών. 4. Υπολογισµός των µεγίστων των εντατικών µεγεθών απο τις ιδιοµορφικές τους συνιστώσες (µέθοδος πλήρους τετραγωνικής επαλληλίας CQC). 5. Χωρική επαλληλία. Υπολογισµός των µεγίστων µετατοπίσεων και δυνάµεων για τις τρεις (ή τις δύο) συνιστώσες του σεισµικού κραδασµού ΕΑΚ [1] 6. Υπολογισµός των ταυτόχρονων (µε τις µέγιστες) τιµών των εντατικών µεγεθών (Ελλειψη Gupta). 7. Γίνεται έλεγχος αν οι δύο πιο σηµαντικές ιδιοµορφές είναι κυρίως µεταφορικές, ΕΑΚ Υπολογισµός των αναγκαίων οπλισµών ώστε να προκύψει ανθεκτική και πλάστιµη κατασκευή σε δύο φάσεις: Ανθεκτική κατασκευή. Υπολογισµός οπλισµών που να παραλαµβάνουν τις εφελκυστικές τάσεις σε κάθε θέση του φορέα.

24 24 Fespa 7 Πλάστιµη κατασκευή, σχεδιασµός πλαστικών αρθρώσεων. Τα δοµικά µέλη οπλίζονται έτσι ώστε να προηγείται η καµπτική αστοχία της διατµητικής µε υπολογισµό και διάταξη οπλισµών σε κάθε πιθανή θέση ψαθυρής αστοχίας, ενώ υπολογίζεται και τοποθετείται τόσος οπλισµός σε κάθε υποστύλωµα ώστε η αντοχή σε κάµψη των υποστυλωµάτων σε ενα κόµβο να είναι µεγαλύτερη από την αντοχή σε κάµψη των δοκών που συντρέχουν στον ίδιο κόµβο.

25 Εγχειρίδιο χειρισµού 25 2 Tο περιβάλλον του προγράµµατος Περιεχόµενα 2.1 Στοιχεία του περιβάλλοντος 2.2 Πλήκτρα που χρησιµοποιούνται συχνά κατά τη σχεδίαση 2.3 Κοινές εντολές

26 26 Fespa Στοιχεία του περιβάλλοντος Η κεντρική οθόνη Η γραµµή πληροφοριών Κεντρική εργαλειογραµµή Εδώ επιλέγετε οντότητα (π.χ. δοκό, πλάκα κείµενο, κ.λπ.). Πλαίσιο παραµέτρων στοιχείου (πάχος, τύπος, φορτία, χρώµα, πένα, κ.λπ.). Για να ανοίξει, επιλέγετε οντότητα και πατάτε [F6]. Εργαλειοθήκη της επιλεγµένης οντότητας. (προσθήκη, διαγραφή, µετακίνηση, κ.λπ.). Για να ανοίξει, επιλέγετε οντότητα και πατάτε [F5]. Γραµµή επιλογής ορόφου. Γραµµή κατάστασης και συνεχούς βοήθειας των εντολών. Γραµµή βοηθητικών εργαλείων σχεδίασης (µεγέθυνση, έλξεις, µέτρο, undo, κ.λπ.). Εικόνα 2.1: Η κεντρική οθόνη του προγράµµατος, µε ανοιχτά τα παράθυρα των εντολών και των παραµέτρων

27 Εγχειρίδιο χειρισµού 27 εξί κλικ στο χώρο εργασίας Το δεξί πλήκτρο του mouse, όταν ενεργοποιείται µέσα στην περιοχή σχεδίασης, εµφανίζει λίστα (menu) µε τις εξής επιλογές: Εικόνα 2.2: Μενού επιλογών που εµφανίζεται µε δεξί κλικ στην επιφάνεια σχεδίασης Πατώντας δεξί κλικ κατά τη διάρκεια µιας εντολής, και δίνοντας την εντολή της ακύρωσης [Esc] η ίδια εντολή ξεκινά από την αρχή. Χρήση της ρόδας του mouse Υπάρχει η δυνατότητα µεγέθυνσης και µετακίνησης του σχεδίου σε πραγµατικό χρόνο, µε τη χρήση της ρόδας του mouse. Κίνηση σχεδίου προς όλες τις διευθύνσεις (pan) µε χρήση mouse. Η εντολή αυτή δουλεύει µε πιεσµένη τη ρόδα του mouse. Μεγέθυνση (zoom-in / zoom-out) µε την χρήση της ρόδας του mouse. ιπλό κλικ στη ρόδα εκτελεί την εντολή «Πλήρης όψη» [Home]. Υπάρχει η παράµετρος «Βήµα zoom» στον Κάναβο, µε την οποία επιλέγει ο χειριστής το βήµα της µεγέθυνσης / σµίκρυνσης του σχεδίου, όταν γίνεται χρήση της ρόδας του mouse. Μικρότερη τιµή βήµατος δίνει οµαλότερο zoom Η κεντρική εργαλειογραµµή Η κεντρική εργαλειογραµµή του Fespa βρίσκεται στην κορυφή του βασικού παραθύρου εργασίας (εικόνα 2.3), ακριβώς κάτω από τη γραµµή του µενού. Με τις εντολές αυτές: 1. επιλέγετε οντότητα για επεξεργασία (π.χ. δοκό, πλάκα, κ.λπ.),

28 28 Fespa 7 2. εκτελείτε εντολή (π.χ. άνοιγµα ή φύλαξη αρχείου), ή 3. µεταβαίνετε σε άλλη κατάσταση του προγράµµατος (σχεδίαση, τρισδιάστατη απεικόνιση, πίνακες δεδοµένων). Εικόνα 2.3: Η κεντρική γραµµή εργαλείων του Fespa Ο χειριστής του προγράµµατος µπορεί να έχει ορατές οποιεσδήποτε από αυτές τις επιµέρους εργαλειογραµµές, διαµορφώνοντας έτσι το περιβάλλον εργασίας σύµφωνα µε τις προτιµήσεις του (π.χ. αν το σχέδιο δεν περιέχει αρχιτεκτονικές οντότητες, µπορεί να κλείσει την οµάδα των «οµικών»). Αυτό γίνεται αν από το κεντρικό menu «Εργαλεία». Οι ορατές εργαλειογραµµές έχουν το σύµβολο στα αριστερά τους. Εικόνα 2.4: Οι βασικές εργαλειογραµµές του Fespa Στο κεφάλαιο 3 επεξηγούνται οι εντολές και παράµετροι των στατικών οντοτήτων του προγράµµατος (Στατικά / Επιλύσεις / Οπλισµοί).

29 Εγχειρίδιο χειρισµού 29 εξί κλικ σε εργαλειογραµµή Εµφανίζει λίστα µε τις εργαλειοθήκες του περιβάλλοντος, από την οποία επιλέγετε αυτές που θέλετε να είναι ορατές. Τις ίδιες επιλογές έχετε και από το κεντρικό menu του προγράµµατος, µε την επιλογή Εργαλεία. Οι εργαλειοθήκες που είναι ορατές εµφανίζονται µε το σύµβολο στα αριστερά του ονόµατός τους. Εικόνα 2.5: Ο κατάλογος των εργαλειοθηκών του προγράµµατος Εντολές που οδηγούν σε νέα παράθυρα Σχεδίαση Μετάβαση στο περιβάλλον σχεδίασης του προγράµµατος. Καθορισµός κλίµακας, µεγέθους χαρτιού, µέσου σχεδίασης και διαχείριση του χαρτιού (τοποθέτηση των αρχείων σχεδίασης). Βλέπε κεφ. 7 «Σχεδίαση». Πίνακες Μετάβαση στο παράθυρο παρουσίασης των δεδοµένων του φορέα υπό µορφή πινάκων, µε δυνατότητα εύκολης τροποποίησής τους.

30 30 Fespa 7 Τρισδιάστατο (3DV) Μετάβαση στο παράθυρο τριδιάστατης απεικόνισης του στατικού προσοµοιώµατος του φορέα, µε δυνατότητα περιστροφής του στο χώρο. Παρουσίαση και ε- κτύπωση παραµορφώσεων. Φορτίσεων και διαγραµµάτων εντατικών µεγεθών. Βλέπε Κεφάλαιο 6 «Γράφηµα του φορέα σε τρεις διαστάσεις». Τρισδιάστατο (3D) Μετάβαση στο παράθυρο στερεοσκοπικής τριδιάστατης απεικόνισης του φορέα, µε δυνατότητα περιστροφής του στο χώρο. Βλέπε Γραµµή πληροφοριών Στη γραµµή πληροφοριών αναγράφονται τα στοιχεία για τις παραµέτρους και τη συνδεσµολογία της οντότητας που το mouse ανιχνεύει στην οθόνη. Η γραµµή πληροφοριών εµφανίζεται ή εξαφανίζεται από την οθόνη µε την επιλογή «Πληροφορίες» του µενού «Εργαλεία». Επίσης, προκειµένου να εµφανίζονται σε αυτήν περισσότερες πληροφορίες, έχετε τη δυνατότητα να αυξήσετε το ύψος της, αν µε το δείκτη του mouse πιάσετε το κάτω άκρο της και το σύρετε. Με µπλε χρώµατος γράµµατα, εµφανίζονται τα χαρακτηριστικά του στοιχείου που πρόκειται να εισάγει η επόµενη εντολή «Προσθήκης». Η γραµµή πληροφοριών. Εδώ αναγράφονται περιληπτικά δεδοµένα του στοιχείου που το mouse ανιχνεύει στο παράθυρο γραφικής εισαγωγής δεδοµένων. Εικόνα 2.6: Η γραµµή πληροφοριών (εδώ εµφανίζεται µε αυξηµένο ύψος, προκειµένου να χωρά τρεις σειρές) Οι εργαλειοθήκες Η εργαλειοθήκη ( toolbar ) περιέχει όλες τις εντολές / λειτουργίες του στοιχείου που είναι ενεργοποιηµένο από τη κεντρική γραµµή εντολών. Το παράθυρο µετακινείται και αλλάζει διαστάσεις κατά τη βούληση του χρήστη. Με το πλήκτρο F5 του πληκτρολογίου εµφανίζεται ή εξαφανίζεται η εργαλειοθήκη από την οθόνη.

31 Εγχειρίδιο χειρισµού 31 Εικόνα 2.7: Τυπική εργαλειοθήκη (εδώ οι εντολές δοκού) Το παράθυρο των παραµέτρων Το παράθυρο των παραµέτρων περιέχει τα χαρακτηριστικά του στοιχείου που είναι ενεργοποιηµένο από τη κεντρική γραµµή εντολών, και το οποίο αναφέρεται στη γραµµή τίτλου του. Το παράθυρο µετακινείται και αλλάζει διαστάσεις µε το δείκτη του mouse.

32 32 Fespa 7 Το παράθυρο των παραµέτρων εµφανίζεται / εξαφανίζεται από την οθόνη, µε κλικ στο εικονίδιο «Εµφάνιση παραµέτρων», µε το πλήκτρο F6 του πληκτρολογίου, µε δεξί κλικ στην επιφάνεια εργασίας, αλλά και από την επιλογή «Εργαλεία - Παράµετροι» του κεντρικού µενού του προγράµµατος. Ενότητες παραµέτρων. Με το mouse επιλέγετε ποια ενότητα θα είναι εµφανής. Με τα πλήκτρα αυτά εµφανίζονται οι κρυµµένες ενότητες παραµέτρων. Αντί για αυτά, µπορείτε να χρησιµοποιήσετε το δεξί πλήκτρο του mouse. Οι εντολές Πάρε - ώσε παραµέτρους ισχύουν για τις παραµέτρους που είναι τσεκαρισµένες ( ) Πατώντας αυτό το πλήκτρο ανοίγει / κλείνει το βοηθητικό σκαρίφηµα. (Ξε)τσεκάρει µαζικά όλες τις παραµέτρους της τρέχουσας ενότητας ή όλων των ενοτήτων µαζί. Ανοίγει λίστα µε προτεινόµενες τιµές για να επιλέξετε µία. Με το [Esc] κλείνει η λίστα. Εικόνα 2.8: Τυπικό παράθυρο παραµέτρων

33 Εγχειρίδιο χειρισµού 33 Παράµετροι που έχουν check-box µε το σύµβολο στα αριστερά τους, είναι τοπικές, αφορούν δηλαδή µεµονωµένες οντότητες του σχεδίου. Όταν το σύµβολο αυτό είναι ορατό, η συγκεκριµένη παράµετρος είναι ενεργή, µεταφέρεται δηλαδή από στοιχείο σε στοιχείο µε τις εντολές «Πάρε / ώσε παραµέτρους». Παράµετροι που δεν έχουν καθόλου check-box στα αριστερά τους είναι καθολικές, αφορούν δηλαδή όλες τις όµοιες οντότητες του σχεδίου. Π.χ. αλλάζοντας την «οκός > Σχέδιο > Χρώµα άκαµπτης απόληξης» αλλάζει το χρώµα των άκα- µπτων απολήξεων όλων των δοκών του κτιρίου. Αλλάζοντας την «Υποστύλωµα > Κείµενο > Τύπος σταθερού ονόµατος» αλλάζει η γραµµατοσειρά σε όλα τα υποστυλώµάτα του τρέχοντος αρχείου.. check-box των παραµέτρων Εικόνα 2.9: Με την εντολή «ώσε παραµέτρους» της δοκού, οι πρώτες δύο παράµετροι θα εκχωρηθούν στο µέλος που θα επιλέξετε ενώ οι επόµενες δύο όχι. Οι υπόλοιπες παράµετροι αυτής της ενότητας είναι καθολικές: κάθε αλλαγή τους επηρεάζει όλες τις δοκούς του φορέα, χωρίς να απαιτείται η εντολή «ώσε παραµέτρους».

34 34 Fespa 7 Παράµετροι µε ενότητες Οι παράµετροι µπορούν να εκχωρούνται στις οντότητες και κατά ενότητες, προκειµένου να επηρεάζονται επιλεγµένες παράµετροι κάθε οντότητας, χωρίς όµως να αλλάζουν οι υπόλοιπες. Εικόνα 2.10: Παράθυρο παραµέτρων µε ενότητες Έστω ότι θέλετε να αλλάξετε την τιµή της επικάλυψης σε 5cm για ορισµένες δοκούς, χωρίς να επηρεάσετε τις άλλες παραµέτρους τους. 1. Ανοίγετε το παράθυρο των παραµέτρων της δοκού, π.χ µε [F6] 2. κάνετε κλικ στη θέση «Όλες / Καµία» έτσι ώστε να φύγει η ένδειξη από όλες τις παραµέτρους 3. κάνετε κλικ στην ένδειξη της «Επικάλυψης» ώστε να τσεκαριστεί 4. δίνετε την τιµή 0.05 στην παράµετρο «Επικάλυψη» 5. µε την εντολή «ώσε παραµέτρους» κάνετε κλικ σε κάθε δοκό που θέλετε να έχει επικάλυψη 5cm.

35 Εγχειρίδιο χειρισµού τέλος, κάνετε δύο κλικ στη θέση «Όλες / Καµία» ώστε να επαναφέρετε το εργαλείο των παραµέτρων στην προηγούµενη κατάστασή του (όλα τσεκαρισµένα). Με τη διαδικασία αυτή, δεν υπάρχει κίνδυνος να αλλάξετε άλλες παραµέτρους των δοκών, όπως π.χ. το ύψος, το συνεργαζόµενο πλάτος ή τα φορτία. εξί κλικ µέσα σε παράθυρο παραµέτρων Eµφανίζει τον κατάλογο µε τις ενότητες, από τον οποίο επιλέγετε αυτή που θέλετε να µεταβείτε. Είναι πιο γρήγορος τρόπος από την χρήση των σελιδοδεικτών που βρίσκονται στην επάνω πλευρά του παραθύρου, ή των βελών κύλισης (δεξιά-αριστερά). Εικόνα 2.11: Παράθυρο παραµέτρων µε εµφανή τον κατάλογο των ενοτήτων Πολλές παράµετροι, εκτός από τις επιλογές «Ναι» και «Όχι», έχουν και την επιλογή «Αυτόµατο». Αυτή η τελευταία, όταν είναι επιλεγµένη, αφήνει το

36 36 Fespa 7 πρόγραµµα να κάνει µόνο του την επιλογή µεταξύ του «Ναι» και του «Όχι», χρησιµοποιώντας ενσωµατωµένα κριτήρια επιλογής. Εισαγωγή στοιχείων στο Fespa Οι τιµές παραµέτρων του στοιχείου που θα εισαχθεί αναγράφονται και εδώ. 1. Εδώ επιλέγετε οντότητα (π.χ. τη οκό). Εικόνα Εδώ επιλέγετε την εντολή «Προσθήκη» για το επιλεγµένο µέλος. Για την ολοκλήρωση κάθε εντολής, ακολουθείτε τις προτροπές της γραµµής συνεχούς βοήθειας. 2. Εδώ δίνετε τιµές στις παραµέτρους που καθορίζουν τη γεωµετρία της διατοµής, τη στατική λειτουργία του µέλους, το υλικό του, κ.λπ. Όλα τα µέλη που θα εισάγετε εφεξής, θα έχουν αυτές τις τιµές παραµέτρων. είτε και τη γραµµή πληροφοριών. Με το [F6] του πληκτρολογίου, κλείνετε το παράθυρο. Τα βήµατα που απαιτούνται προκειµένου να εισάγετε στην κάτοψη ένα νέο στοιχείο, π.χ. µία δοκό

37 Εγχειρίδιο χειρισµού 37 Αλλαγή παραµέτρων στοιχείου 1. Εδώ επιλέγετε το στοιχείο (π.χ. οκό). 2. Επιλέγετε την εντολή «Πάρε παραµέτρους» και δείχνετε µε το mouse το µέλος. Το πλαίσιο των παραµέτρων ενηµερώνεται µε τις τιµές του στοιχείου αυτού. 4. Επιλέγετε την εντολή «ώσε παραµέτρους» και δείχνετε πάλι µε το mouse το µέλος. Έτσι αυτό αποκτά τις νέες παραµέτρους. 3. Εδώ δίνετε τις επιθυµητές τιµές στις παραµέτρους που θέλετε να αλλάξετε (π.χ. ιατοµή, Φορτία, Υλικό, κ.λπ.). Με το [F6] του πληκτρολογίου, κλείνετε το πλαίσιο. Εικόνα 2.13 Τα βήµατα που απαιτούνται για την αλλαγή παραµέτρων ενός στοιχείου, π.χ. µίας δοκού

38 38 Fespa 7 Αντιγραφή παραµέτρων από στοιχείο σε στοιχείο 1. Εδώ επιλέγετε το στοιχείο (π.χ. οκό). 2. Επιλέγετε την εντολή «Πάρε παραµέτρους». 3. είχνετε µε το mouse το µέλος από το οποίο θα αντλήσετε δεδοµένα και κάνετε ένα κλικ. Το πλαίσιο των παραµέτρων ενηµερώνεται µε τις τιµές του µέλος αυτού. 5. είχνετε µε το mouse το µέλος στο οποίο θα δώσετε τα δεδοµένα και τα εκχωρείτε µε πάτηµα του πλήκτρου. 4. Επιλέγετε την εντολή «ώσε παραµέτρους». Εικόνα 2.14 Τα βήµατα που απαιτούνται για να δώσετε τις παραµέτρους ενός στοιχείου σε ένα άλλο.

39 Εγχειρίδιο χειρισµού Γραµµή επιλογής ορόφων και υψοµέτρων τους Κάτω από παράθυρο που περιέχει την κάτοψη µιας οικοδοµής εµφανίζεται η γραµµή επιλογής ορόφων (επόµενη εικόνα). Είναι µία σειρά από καρτέλες µε «σελιδοδείκτες», καθεµιά από τις οποίες αντιστοιχεί σε έναν όροφο της οικοδο- µής. Σελιδοδείκτες επιλογής ορόφων. Πλήκτρο κίνησης σελιδοδεικτών. Υψόµετρα ορόφου (βάσης / οροφής) Εικόνα 2.15: Επιλογή ορόφων, εργαλεία σχεδίασης και γραµµή κατάστασης Βλέπε 3.2.1, παράµετρος «Υψόµετρο οροφής ορόφου» και εντολή «Αλλαγή υψοµέτρου στάθµης». Με έντονα γράµµατα τονίζεται ο τρέχων όροφος, ενώ κάνοντας κλικ στην καρτέλα κάποιου ορόφου αυτός γίνεται ο τρέχων όροφος που εµφανίζεται στην οθόνη. Οι όροφοι που έχουν στοιχεία (είναι γεµάτοι), έχουν γραµµένη την λέξη «Οροφ=..» µε κόκκινο χρώµα. Κάθε όροφος έχει δύο χαρακτηριστικά υψόµετρα που καθορίζουν τις στάθµες του: το «υψόµετρο βάσης» και το «υψόµετρο οροφής». Το υψόµετρο βάσης του ορόφου αφορά µόνον τις γραµµικές και αρχιτεκτονικές οντότητες του κτιρίου (π.χ. τις γραµµές, τους τοίχους), ενώ το υψόµετρο οροφής τις στατικές (π.χ. τα υποστυλώµατα και τις πλάκες). Τα υψόµετρα κάθε ορόφου εισάγονται αριθµητικά, στην αντίστοιχη θέση, στο ακραίο δεξί τµήµα της γραµµής. Αλλάζοντας το υψόµετρο οροφής, αυτόµατα η συντεταγµένη Y όλων των κόµβων (υποστυλωµάτων και λοιπών κόµβων) και των πλακών του συγκεκριµένου ορόφου θα µεταβληθεί κατά τιµή ίση µε τη µεταβολή του υψοµέτρου. Ο προσδιορισµός του υψοµέτρου ενός ορόφου δεν επηρεάζει τα υψόµετρα των άλλων ορόφων.

40 40 Fespa 7 Σχήµα 2.1: Ορισµός υψοµέτρων ορόφων Ο κάθε όροφος ανήκει σε ένα ξεχωριστό παράθυρο, στο οποίο επεξεργάζεται κανείς το υπάρχον σχέδιο. Μπορεί επίσης να εκτυπωθεί ξεχωριστά, αλλά όλοι οι όροφοι φυλάγονται στο ίδιο αρχείο. Όροφοι µε ονόµατα Οι όροφοι στην κάτω µπάρα, δέχονται εκτός από τον αριθµό, και συγκεκριµένο όνοµα, κάνοντας click µε το δεξί πλήκτρο του mouse. Βλέπε επόµενη εικόνα. Εικόνα 2.16: Μετονοµασία ορόφου

41 Εγχειρίδιο χειρισµού Το πλαίσιο των διαφανών Τα διαφανή («layers») χρησιµεύουν για τη λογική διαστρωµάτωση των στοιχείων του σχεδίου. Έτσι, κάθε οντότητα τοποθετείται σε δικό της διαφανές, π.χ.. υποστυλώµατα, λοιποί κόµβοι, ονόµατα δοκών, σίδερα πλακών, κ.λπ. Ο αριθµός των διαφανών είναι προκαθορισµένος από το πρόγραµµα. Κάθε διαφανές ενεργοποιείται ή απενεργοποιείται αναλόγως, αν ο χρήστης επιθυµεί οτιδήποτε περιέχεται στο διαφανές να απεικονίζεται, να φυλάσσεται στο αρχείο, να τυπώνεται και να εµφανίζεται ή όχι στο τρισδιάστατο. Τα διαφανή διακρίνονται σε τέσσερις βασικές κατηγορίες: αυτά που αφορούν το µοντέλο (προσοµοίωµα) του φορέα, αυτά που αφορούν τον ξυλότυπο (σχεδιαστικά), τις διατοµές υποστυλωµάτων (λεπτοµέρειες) και τα αρχιτεκτονικά. Για τη εύκολη εναλλαγή τους στο σχέδιο, υπάρχουν στην εργαλειοθήκη σχεδίασης τέσσερα εικονίδια («Αρχιτεκτονικά», «Ξυλότυπος», «Μοντέλο», «Λεπτοµέρειες», «Χαρακτηρισµός»), τα οποία (απ)ενεργοποιούν -µε ένα µόνο κλικ- τα αντίστοιχα διαφανή στο σχέδιο. Εικόνα 2.17: Πλήκτρα επιλογής οµάδων διαφανών ([Ξ]υλότυπος, [Μ]οντέλο, [Α]ρχιτεκτονικά, κλπ) ιαφανή µε ενότητες Το παράθυρο των διαφανών είναι χωρισµένο σε ενότητες (tabs), φαίνονται στην Εικόνα 7.4. Για να µεταβείτε σε κάποια ενότητα, κάντε δεξί κλικ µε το mouse, µέσα στο παράθυρο των διαφανών. Τα διαφανή ενεργοποιούνται / απενεργοποιούνται και κατά ενότητες ή όλα µαζί.

42 42 Fespa 7 Ενεργοποιεί / απενεργοποιεί τα διαφανή της τρέχουσας κάρτας Ενεργοποιεί / απενεργοποιεί όλα τα διαφανή (όλες τις κάρτες) Εικόνα 2.18: Παράθυρο διαφανών µε ενότητες Έστω ότι θέλετε να απεικονίσετε στη οθόνη τον ξυλότυπο, χωρίς όµως άλλους οπλισµούς εκτός από τα σίδερα των πλακών. 1. από το toolbar της εµφάνισης, επιλέξτε να είναι ενεργοποιηµένο µόνο το πλήκτρο [Ξ] 2. ανοίξτε το παράθυρο των διαφανών (π.χ. µε το [F6]) 3. µεταβείτε στην ενότητα «Οπλισµός» (µε χρήση του δεξιού πλήκτρου του mouse) 4. κάνετε κλικ στη θέση «Οπλισµός» έτσι ώστε να φύγει η ένδειξη από όλα τα διαφανή 5. κάνετε κλικ στην ένδειξη στα «Σίδερα πλακών» και στις «Τιµές σίδερων πλακών» ώστε να είναι τσεκαρισµένες 6. κλείστε το παράθυρο των διαφανών 7. κάνετε «Επανασχεδίαση»

43 Εγχειρίδιο χειρισµού 43 εξί κλικ µέσα στο πλαίσιο των διαφανών Eµφανίζει τον κατάλογο µε τις ενότητες, (tabs) από τον οποίο επιλέγετε αυτή που θέλετε να εµφανίσετε. Εικόνα 2.19: Ο κατάλογος των ενοτήτων των διαφανών

44 44 Fespa 7 Αρχιτεκτονικό / Στατικό διαφανές Κάθε οντότητα που εισάγει ο χρήστης τοποθετείται αυτόµατα σε ένα από τα δύο (ή και τα δύο) σετ διαφανών του σχεδίου: το αρχιτεκτονικό και το στατικό. Το Fespa θεωρεί ότι οι οντότητες της οµάδας των «οµικών» ανήκουν αποκλειστικά στο διαφανές των αρχιτεκτονικών, ενώ αυτές των «Στατικών» στο διαφανές των στατικών. Οι οντότητες των «Γραµµικών» (γραµµές, τόξα, κείµενα, διαστάσεις, κ.λπ.) µπορούν να ανήκουν σε ένα ή και στα δύο διαφανή. Ο χρήστης µπορεί να τροποποιήσει την προεπιλογή του προγράµµατος, παρεµβαίνοντας στις παραµέτρους κάθε οντότητας που εισάγει (βλέπε επόµενη εικόνα). Αυτή η δυνατότητα του προγράµµατος χρησιµεύει στον σαφή διαχωρισµό των αρχιτεκτονικών από τα στατικά σχέδια. Για παράδειγµα στην ίδια κάτοψη µπορεί να υπάρχουν κείµενα που να αναφέρονται σε αρχιτεκτονικά στοιχεία (π.χ. εµβαδά χώρων, ποιότητες δαπέδων) στατικά στοιχεία (π.χ. ποιότητες υλικών και παραδοχές) ή και στα δύο (π.χ. όνοµα και αριθµός ορόφου). Με τα πλήκτρα [Α] και [Ξ] της κάτω εργαλειογραµµής καθορίζετε το ποια θα είναι ορατά και ποια όχι.

45 Εγχειρίδιο χειρισµού 45 Εικόνα 2.20: Όλες οι γραµµικές οντότητες έχουν επιλογή για το αν ανήκουν στο στατικό ή το αρχιτεκτονικό διαφανές Καθορισµός αρχιτεκτονικού / στατικού διαφανούς Με αυτή την εντολή µπορεί να καθορισθεί µαζικά σε ποιο διαφανές θα ανήκουν οι οντότητες της κάτοψης. Ισχύει µόνο για τις οντότητες που µπορεί να ανήκουν και στο αρχιτεκτονικό και στο στατικό διαφανές, δηλαδή για τα γραµµικά στοιχεία. Η διαδικασία είναι η εξής: 1. Επιλέγετε τις επιθυµητές οντότητες (Eπεξεργασία / +στοιχείο ή +περιοχή) 2. Από τις παραµέτρους («Επεξεργασία / Εµφάνιση») καθορίζετε αν θέλετε να ανήκουν στο Αρχιτεκτονικό διαφανές (Ναι / Όχι), Στατικό διαφανές (Ναι / Όχι) 3. ίνετε την εντολή «Καθορισµός αρχιτεκτονικού / στατικού διαφανούς» Όταν εισάγετε αρχείο dxf από το AutoCAD, όλες οι (γραµµικές) οντότητες έρχονται αυτόµατα στο Αρχιτεκτονικό διαφανές.

46 46 Fespa Γραµµή βοηθητικών εργαλείων σχεδίασης Στην κάτω πλευρά της οθόνης, ακριβώς κάτω από την γραµµή επιλογής ορόφου, βρίσκονται τα εικονίδια των εργαλείων χειρισµού οθόνης που αφορούν τη διαχείριση των λειτουργιών σχεδίασης. Εικόνα 2.21: Εργαλειογραµµές βοηθητικών εργαλείων σχεδίασης Μέτρο Παίρνετε πληροφορίες για ένα ευθύγραµµο τµήµα του σχεδίου. είχνετε µε το mouse δύο σηµεία της κάτοψης, οπότε αναγράφονται σε ένα παράθυρο µηνύµατος: το µήκος (l) του τµήµατος, η οριζόντια (dx) συνιστώσα του, η κατακόρυφη (dz) συνιστώσα του καθώς και η γωνία φ (ως προς τον άξονα X). Η εντολή αυτή χρησιµοποιείται κυρίως για τον έλεγχο αποστάσεων κ.λπ. Μέσο Προσδιορίζετε το µέσο ενός ευθύγραµµου τµήµατος, δείχνοντας µε το mouse την αρχή και το τέλος του τµήµατος. Το σηµείο αυτό γίνεται και σηµείο έλξης καννάβου Γραµµή κατάστασης Στην κάτω πλευρά του παραθύρου βρίσκεται η γραµµή κατάστασης (status line), όπου εµφανίζονται µεταξύ άλλων τα εξής: Η συνεχής βοήθεια, που εξηγεί ποιο είναι το επόµενο βήµα του χρήστη στην εντολή που εκτελεί. Η συντεταγµένη Χ της θέσης που βρίσκεται κάθε στιγµή το mouse.

47 Εγχειρίδιο χειρισµού 47 Η συντεταγµένη Ζ της θέσης που βρίσκεται κάθε στιγµή το mouse. Όταν το mouse εκτελεί λειτουργία λήψης χρώµατος από την οθόνη σχεδίασης, η συντεταγµένη Χ αντικαθίσταται από την πληροφορία c=(αριθµός χρώµατος) και ένα κουτί µε το χρώµα που το mouse ανιχνεύει. Μηνύµατα συνεχούς βοήθειας κατά την εκτέλεση των εντολών. Θέση Χ, Ζ του σταυρονήµατος στην οθόνη ή µεταβολή µήκους και βήµα κίνησης. Εικόνα 2.22: Γραµµή κατάστασης Το µενού «Αρχεία» του προγράµµατος Φόρτωµα ως κείµενο...: ιαβάζει και εισάγει στο σχέδιο ένα υπάρχον αρχείο κειµένου. Το κείµενο που έρχεται είναι επεξεργάσιµο (υπακούει στις εντολές του Κειµένου). Η µορφή του αρχείου πρέπει να είναι «Απλό κείµενο (plain text)». Χρήσιµο για την εισαγωγή µεγάλων κειµένων µέσα στο σχέδιο (π.χ. παραδοχές, όροι δόµησης, κλπ). Αρχικές τιµές: ιαβάζει το αρχείο Fspvals.tek που περιέχει τις προεπιλεγ- µένες (default) τιµές των παραµέτρων του προγράµµατος. Για µόνιµη αλλαγή των τιµών αυτών θα πρέπει µετά τις αλλαγές, ο χρήστης να ζητά φύλαξη και κλείσιµο του αρχείου. Όποιες αλλαγές γίνουν στο αρχείο αυτό επηρεάζουν όλες τις νέες µελέτες, γι αυτό χρειάζεται προσοχή στη χρήση αυτής της εντολής. Ένωση...: Ενώνει την τρέχουσα οικοδοµή µε την οικοδοµή που επιλέγετε, τοποθετώντας το περιεχόµενο του κάθε ορόφου της στον αντίστοιχο της τρέχουσας. Ισχύει µόνο για γραµµικές ή αρχιτεκτονικές οντότητες. Σε συνδυασµό µε την εντολή «Φύλαξη σε γραµµές ως» µπορεί να είναι χρήσιµο για τη σχεδίαση κτιρίων που χωρίζονται µε αρµό. Φύλαξη σε γραµµές ως Μετατρέπει σε απλές γραµµικές οντότητες το κτίριο (όλους τους ορόφους) και το φυλάει σε νέο αρχείο, προσθέτοντας το επίθεµα «_Γρ» στο όνοµα αρχείου, προκειµένου να µην αντικατασταθεί το πρωτότυπο αρχείο της µελέτης. Χρησιµεύει για να µετατρέπονται τα τελικά σχέδια σε γραµµικές οντότητες έτσι ώστε οι επεµβάσεις στο τελικό σχέδιο να γίνονται ευκολότερα ενώ το αρχείο µε το µοντέλο να παραµένει ανεπηρέαστο µε το παλιό όνοµα.

48 48 Fespa 7 Εκτύπωση...: Εκτυπώνει χωρίς κλίµακα το ενεργό παράθυρο. Βλέπε 17.4 «Πρόχειρη σχεδίαση». Σχεδίαση: Εκκινεί την διαδικασία σχεδίασης υπό κλίµακα, σε εκτυπωτή ή σχεδιογράφο (plotter). Ανοίγει ένα νέο (κενό) χαρτί πάνω στο οποίο θα τοποθετηθούν τα προς σχεδίαση αρχεία. Βλέπε κεφάλαιο 7 «Σχεδίαση». Φάκελος εκκίνησης Επιλογή µε την οποία ο χειριστής του προγράµµατος µπορεί να επιλέξει τον προεπιλεγµένο φάκελο (directory) για το φόρτωµα και τη φύλαξη των µελετών. Για να εκµεταλλευτείτε καλύτερα αυτή τη δυνατότητα του προγράµµατος, θα πρέπει: 1. Να φτιάξετε (µε τη συνήθη διαδικασία των Windows) ένα νέο φάκελο στο δίσκο σας, π.χ. c:\meletes, 2. Να ορίσετε µέσα από το πρόγραµµα αυτόν τον φάκελο ως «φάκελο εκκίνησης». Κάθε φορά που θα δίνετε εντολή για φύλαξη ή φόρτωµα αρχείου, το πρόγραµµα θα πηγαίνει απευθείας στον προεπιλεγµένο φάκελο, διευκολύνοντας έτσι την καλή οργάνωση των µελετών σας. Αντιγραφή στο Πρόχειρο (Clipboard). Με την εντολή αυτή µεταφέρεται το µέρος του σχεδίου που καλύπτει την οθόνη στο Πρόχειρο (clipboard) προκειµένου να το µεταφερθεί (µέσω της εντολής «Επικόλληση») σε οποιαδήποτε άλλη εφαρµογή (π.χ. να ενταχθεί σχέδιο µέσα σε κείµενο του Word). Υπάρχει και η αντίστοιχη εντολή «Αρχεία» «Φύλαξη ως» που αποθηκεύει ολόκληρη την κάτοψη σε αρχείο τύπου enhanced metafile (.emf) για χρήση από άλλες εφαρµογές των Windows. Το πλαίσιο διαχείρισης αρχείων Η διαχείριση των αρχείων του προγράµµατος Fespa γίνεται µέσα από το παρακάτω πλαίσιο διαλόγου (το οποίο είναι κοινό για όλες τις εφαρµογές που τρέχουν κάτω από τα Windows):

49 Εγχειρίδιο χειρισµού 49 Καθορίζει αν θα φορτώσετε (ή θα φυλάξετε) µόνο τα στοιχεία που είναι επιλεγµένα από τα «ιαφανή». Προσοχή: Αν είναι τσεκαρισµένο κατά τη φύλαξη, τα κλειστά διαφανή χάνονται οριστικά! Καθορίζει αν θα φορτώσετε (ή θα φυλάξετε) τις παραµέτρους της τρέχουσας οικοδοµής. Εικόνα 2.23: Παράθυρο διαλόγου ανοίγµατος αρχείου Η επιλογή στα ιαφανή φορτώνει ή φυλάσσει µόνο τα διαφανή που είναι ενεργά εκείνη τη στιγµή. Γενικά, η επιλογή αυτή πρέπει να είναι πάντα ατσεκάριστη. Η επιλογή στις «Παραµέτρους» φορτώνει ή φυλάσσει τις παραµέτρους όλων των οντοτήτων, έτσι όπως τις είχε ορίσει ο χρήστης. Γενικά, η επιλογή αυτή πρέπει να είναι πάντα τσεκαρισµένη. Η ονοµατολογία των αρχείων Οικοδοµή: π.χ. «Test.tek»: Το αρχείο των δεδοµένων της µελέτης. Η επιλογή του εκάστοτε ορόφου γίνεται από τις καρτέλες ορόφων που βρίσκονται στο κάτω τµήµα της οθόνης.. Αντίγραφο ασφαλείας: π.χ. «Test.bak»: Το αρχείο της οικοδοµής, όπως ήταν πριν φυλαχτεί για τελευταία φορά. Αρχείο τύπου Autocad: π.χ. «Test.dxf»

50 50 Fespa Πλήκτρα που χρησιµοποιούνται συχνά κατά τη σχεδίαση Ορισµένα πλήκτρα χρησιµοποιούνται συχνά κατά τη σχεδίαση, τόσο επειδή ε- νεργοποιούν πολύ χρήσιµες λειτουργίες όσο και διότι ενεργοποιούνται παράλληλα µε την εκτέλεση όλων των εντολών. Πληκτρολογούνται µε το χέρι του χρήστη που δεν κρατά το mouse, µε αποτέλεσµα να µη διακόπτεται η ροή της εργασίας. Πλήκτρα Ιδιότητες Delete ή S (Απ)ενεργοποίηση έλξεων Insert ή O (Απ)ενεργοποίηση ορθογωνικής σχεδίασης Home Zoom όλα End Επανασχεδίαση PgUp Αυξάνει το βήµα της βηµατικής µετακίνησης PgDn Μειώνει το βήµα της βηµατικής µετακίνησης + (Αριθµητικό) Μεγαλώνει το σχέδιο µέσα στην οθόνη (zoom in) (Αριθµητικό) Μικραίνει το σχέδιο µέσα στην οθόνη (zoom out) Μετακινεί το σχέδιο δεξιά ή αριστερά µέσα στην οθόνη Μετακινεί το σχέδιο άνω ή κάτω, µέσα στην οθόνη F5 Εµφάνιση εργαλειοθήκης F6 Εµφάνιση πλαισίου παραµέτρων F7 Εµφάνιση πλαισίου ειδών (µόνο για το «Τέκτων») F8 Εµφάνιση γραµµής πληροφοριών [Control] + [F6] [Control] + [Z] [Control] + [Y] Εναλλαγή µεταξύ παραθύρων Αναίρεση πράξης (undo) Αναίρεση αναίρεσης (redo)

51 Εγχειρίδιο χειρισµού Κοινές εντολές Κάποιες από τις εντολές (αλλά και τις παραµέτρους) θα τις συναντήσετε σε περισσότερα του ενός στοιχεία. Περιγραφή αυτών των εντολών θα γίνει σε αυτό το κεφάλαιο, ενώ στα επόµενα θα βρείτε αναλυτική περιγραφή των εντολών και παραµέτρων που είναι ιδιαίτερες για το κάθε δοµικό στοιχείο. ιαγραφή Σηµαίνει την απάλειψη ενός στοιχείου από το σχέδιο. είχνετε το προς διαγραφή στοιχείο, και µόλις αυτό φωτιστεί πατάτε το κουµπί του mouse. Μια και αυτή η λειτουργία αφορά µόνο το στοιχείο στο οποίο αναφέρεται, δεν υπάρχει κίνδυνος ενώ θέλετε να διαγράψετε µία πλάκα να διαγράψετε δοκό. Αν θέλετε µαζική διαγραφή στοιχείων, θα πρέπει να χρησιµοποιήσετε τις λειτουργίες της Επεξεργασίας. Κίνηση Σηµαίνει τη µετάθεση ενός στοιχείου από µια θέση σε άλλη. Αφού δείξετε το στοιχείο που θα κινηθεί (κάνοντας ένα κλικ), κινείτε το mouse µέχρι την επιθυ- µητή θέση, όπου και κάνετε δεύτερο κλικ για να το τοποθετήσετε. Στο κάτω δεξιά τµήµα της οθόνης αναγράφονται οι σχετικές αποστάσεις dx, dz. Κάθε φορά που ο χρήστης καλείται να δώσει τη νέα θέση µιας οντότητας, οι διαθέσιµες τεχνικές είναι τρεις: 1. Να δείξει µε το mouse τη νέα θέση. Αυτή είναι η πιο λογική επιλογή αν εκεί υπάρχει ήδη σηµείο έλξης. 2. Να πληκτρολογήσει τις νέες συντεταγµένες: Χ [Enter], Υ [Enter]. 3. Να πληκτρολογήσει τη σχετική απόσταση µετακίνησης, σε σχέση µε την παλιά θέση της: [Spacebar], dχ [Enter], dυ [Enter]. Κίνηση ονόµατος Παρόµοια εντολή µε την προηγούµενη, µε τη διαφορά ότι εδώ µετακινείται το όνοµα που συνοδεύει το στοιχείο πάνω στο σχέδιο. Συχνά χρειάζεται να έχετε απενεργοποιήσει την «Έλξη κανάβου», έτσι ώστε το στοιχείο να κινείται ελεύθερα.

52 52 Fespa 7 Αλλαγή ονόµατος Με την εντολή αυτή µπορείτε να αλλάξετε το όνοµα οποιουδήποτε στοιχείου. Σε γραµµές Προκειµένου να έχετε µεγαλύτερη ευελιξία στην επεξεργασία του σχεδίου, µπορείτε να µετατρέψετε οποιαδήποτε οντότητα του σχεδίου σας σε γραµµές, των οποίων ο χειρισµός προσφέρει περισσότερες δυνατότητες. Μπορείτε δηλαδή να διαχωρίσετε σε γραµµές το περίγραµµα µίας πλάκας, δοκού, ενός πέδιλου, ή οποιουδήποτε άλλου στατικού αντικειµένου του σχεδίου. Κάθε γραµµή που δηµιουργείται µε αυτόν τον τρόπο, υπακούει πλέον στις λειτουργίες των Γραµµών, και όχι στις εντολές του στοιχείου από το οποίο προήλθε. Οµοίως, αν το αντικείµενο συνοδεύεται από κείµενο (π.χ. το όνοµα της δοκού) ή γραµµοσκίαση (π.χ. το γέµισµα του υποστυλώµατος), και αυτά θα υπακούουν πλέον στις αντίστοιχες εντολές του «Κειµένου» και της «Γραµµοσκίασης». Όλες οι παραγόµενες οντότητες ανήκουν στο διαφανές των «Στατικών». Η εντολή αυτή δεν διαγράφει την αρχική οντότητα, παρά µόνο την µετατρέπει σε µη-ορατή και ανενεργή. Αυτό σηµαίνει ότι αν αργότερα χρειαστεί να τροποποιήσετε την αρχική οντότητα, θα πρέπει (αφού διαγράψετε τις γραµµές που παρήχθησαν) να µετατρέψετε πάλι την οντότητα σε «Ενεργή» (από την εργαλειοθήκη της) και σε «Ορατή» (από τις παραµέτρους της). Η χρήση αυτής της εντολής σας δίνει µεγαλύτερες δυνατότητες στη διαχείριση του σχεδίου, πάνω στο οποίο µπορείτε να επέµβετε και να επεξεργαστείτε σα να ήταν απλές γραµµές. Πριν καταφύγετε στην εντολή αυτή, εκµεταλλευτείτε όλες τις άλλες διαθέσι- µες εντολές για την τακτοποίηση του ξυλοτύπου («κίνηση», «κίνηση ονόµατος», «κίνηση ονόµατος ίχνους», «πάρε / δώσε παραµέτρους», «τοποθέτηση ονοµάτων και οπλισµών», κλπ). Έχουν σαφή πλεονεκτήµατα έναντι της επεξεργασίας απλών γραµµικών οντοτήτων. Συνιστούµε επίσης να κάνετε πάντα φύλαξη του αρχείου µε νέο όνοµα πριν δώσετε οποιαδήποτε εντολή για µετατροπή σε γραµµές. Υπάρχει και η σχετική εντολή «Αρχεία > Φύλαξη σε γραµµές ως» µε την ο- ποία ολόκληρο το αρχείο διασπάται σε γραµµικές οντότητες και φυλάσσεται στο δίσκο µε νέο όνοµα.

53 Εγχειρίδιο χειρισµού 53 Πάρε παραµέτρους ώσε παραµέτρους Με τις λειτουργίες αυτές µπορεί να συνδεθεί ένα στοιχείο µε τις παραµέτρους του. Έτσι µπορούν να τεθούν κοινές παράµετροι για ήδη σχεδιασµένα στοιχεία, να δείτε τις τιµές των παραµέτρων κάποιου στοιχείου ή να χρησιµοποιήσετε τις παραµέτρους ενός στοιχείου για νέα στοιχεία που θα σχεδιάσετε. Οι λειτουργίες αυτές αναφέρονται πάντα σε ένα µόνο τύπο στοιχείων (µόνο στις πλάκες, µόνο στις γραµµές κ.λπ.). Είναι δυνατό να ορίσετε ποιες από τις παραµέτρους θα συµ- µετέχουν, χρησιµοποιώντας τους δείκτες ενεργού ανενεργού παραµέτρου που βρίσκεται αριστερά από κάθε παράµετρο στο πλαίσιο παραµέτρων. Με τη λειτουργία Πάρε παραµέτρους, επιλέγετε ένα στοιχείο από το σχέδιο, και οι τιµές των παραµέτρων στο αντίστοιχο παράθυρο ενηµερώνονται, παίρνοντας τις τιµές των παραµέτρων του στοιχείου που επιλέχθηκε. Με την λειτουργία ώσε παραµέτρους, επιλέγετε ένα στοιχείο από το σχέδιο, και οι παράµετροι του στοιχείου που επιλέχθηκε παίρνουν τις τιµές που έχουν οι παράµετροι στο παράθυρο παραµέτρων. Ενεργό Ανενεργό Απενεργοποίηση ενός στοιχείου σηµαίνει ότι το στοιχείο αυτό δεν υπακούει σε καµία εντολή (κίνηση, διαγραφή, κ.λπ.), ούτε θα συµµετέχει στις αλλαγές που θα γίνουν µε τις εντολές του µενού Επεξεργασία. Επίσης, δε θα συµµετέχει στην τρισδιάστατη απεικόνιση της οικοδοµής. Ένδειξη του ότι ένα δοµικό στοιχείο είναι απενεργοποιηµένο είναι ότι σχεδιάζεται µε γκρι χρώµα στην κάτοψη.

54 54 Fespa 7

55 Εγχειρίδιο χειρισµού 55 3 Σύνοψη εντολών και παραµέτρων Περιεχόµενα 3.1 Κτίριο 3.2 Όροφος 3.3 Πλάκα 3.4 Υποστύλωµα 3.5 Λοιπός κόµβος 3.6 οκός 3.7 Στήριξη 3.8 Πέδιλο 3.9 ράσεις - Φορτία 3.10 Παραγωγές 3.11 Επίλυση 3.12 Σίδερο πλάκας 3.13 Σίδερο δοκού 3.14 Σίδερο λεπτοµερειών δοκού 3.15 Επεξεργασία Στο κεφάλαιο αυτό αναφέρονται και επεξηγούνται εντολές και παράµετροι των βασικών στατικών οντοτήτων του Fespa.

56 56 Fespa Κτίριο Σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται οι γενικές παράµετροι της συγκεκριµένης µελέτης, όπως π.χ. ο εφαρµοζόµενος κανονισµός, η µέθοδος επίλυσης (ισοδύνα- µη στατική ή δυναµική), οι ποιότητες σκυροδέµατος και χάλυβα, η επιτρεπόµενη τάση εδάφους, κ.λπ. Κάθε αλλαγή που γίνεται σε αυτές τις παραµέτρους επιδρά µαζικά σε όλο το κτίριο (όλα τα µέλη, όλων των ορόφων). Οι τιµές των παραµέτρων του κτιρίου έχουν κάποιες προκαθορισµένες τιµές, τις οποίες διαβάζει το πρόγραµµα από το αρχείο αρχικών τιµών (fspvals.tek) κάθε φορά που ξεκινά νέα µελέτη Παράµετροι του Κτιρίου Γενικά Εικόνα 3.1: Οι παράµετροι της κάρτας «Γενικά» του Κτιρίου Κτίριο Γενικά Είδος κατασκευής Ανάλογα µε τον τύπο της µελέτης, οι επιλογές είναι: Νέα οικοδοµή

57 Εγχειρίδιο χειρισµού 57 Κύριο υλικό κτιρίου ευτερεύον υλικό κτιρίου Κανονισµός σκυροδέµατος Κανονισµός διαστασιολόγησης µεταλλικών διατο- µών Αντισεισµικός κανονισµός Αποκατάσταση Ενίσχυση Οι παράµετροι αυτές τροποποιούν τις τρέχουσες τιµές των παραµέτρων δοκού και υποστυλώµατος, χωρίς να µεταβάλλουν το υλικό αυτών που ήδη έχουν δοθεί. Σκυρόδεµα Τοιχοποιία οµικός χάλυβας Ξύλο Άλλο Οµοίως µε την προηγούµενη παράµετρο. Παλαιός 54: όταν η οικοδοµική άδεια εκδόθηκε µεταξύ 1954 και Νέος 1995: όταν η οικοδοµική άδεια εκδόθηκε µεταξύ 1995 και ΕΚΩΣ 2000, ΦΕΚ 1329 (6/11/2000): Ισχύει για µελέτες που εκπονούνται µετά την 1/7/2001. Νέος Κυπριακός: Ο νέος Κυπριακός κανονισµός σκυροδέµατος. Ευρωκώδικας 3 (EC3): Υπολογισµός Κατασκευών από Χάλυβα ENV /1992. Παλαιός 59: Τα εντατικά µεγέθη λόγω σεισµού υπολογίζονται µε οριζόντια ισοδύναµη στατική φόρτιση ορθογωνικής µορφής. Για οικοδοµικές άδειες που εκδόθηκαν πριν το Παλαιός 85: Η οριζόντια ισοδύναµη στατική φόρτιση είναι ανεστραµµένης τριγωνικής µορφής. Για οικοδοµικές άδειες που εκδόθηκαν µεταξύ 1985 και Νέος 95: Με αυτόν τον κανονισµό, υπάρχει επιλογή µεταξύ ισοδύναµης στατικής ή φασµατικής δυναµικής ανάλυσης. Για οικοδοµικές άδειες που εκδόθηκαν µεταξύ 1995 και ΕΑΚ 2000, ΦΕΚ 2184 (20/12/1999) καθώς και οι διορθώσεις που περιλαµβάνονται στο ΦΕΚ 423 (12/4/2001). Με αυτόν τον κανονισµό, υπάρχει επιλογή µεταξύ απλοποιηµένης Π1 Π1

58 58 Fespa 7 Όροφος θεµελίωσης φασµατικής (ισοδύναµης στατικής) ή δυναµικής ανάλυσης. Ελέγχονται οι µελέτες που εκπονήθηκαν µεταξύ 1/7/2001 και 31/12/2003. ΕΑΚ 2003, ΦΕΚ 781 (18/6/2003). Για οικοδο- µικές άδειες που εκδόθηκαν µετά την 1/1/2004. Κυπριακός: Ο νέος Κυπριακός αντισεισµικός κανονισµός Με βάση αυτόν τοποθετείται ο πόδας των υποστυλωµάτων. Είναι κρίσιµος ο καθορισµός του όταν υπάρχουν υπόγειοι όροφοι. Για κτίριο χωρίς υπόγειο είναι ο όροφος 1. Προσοχή: Σε περίπτωση ύπαρξης υπογείων ορόφων, η παράµετρος θα πρέπει να τεθεί πριν την εισαγωγή των υποστυλωµάτων του κατώτατου ορόφου. Π2 Παρατηρήσεις Π1 Αν ο φορέας έχει µέλη από ωπλισµένο σκυρόδεµα και δοµικό χάλυβα, τότε θα πρέπει αυτά να δοθούν αντίστοιχα ως πρωτεύον και δευτερεύον υλικό. Σε φορέα αποκλειστικά από ωπλισµένο σκυρόδεµα, πρωτεύον και δευτερεύον υλικό ορίζεται το ίδιο. Ο συνδυασµός πρωτεύοντος και δευτερεύοντος υλικού καθορίζει: Την τεχνική έκθεση Τη διενέργεια των αντίστοιχων ικανοτικών ελέγχων. Για να διενεργηθούν οι ικανοτικοί έλεγχοι του Παραρτήµατος Γ (Γ.5.3 ΕΑΚ 2000) πρέπει ένα από τα δύο υλικά (πρωτεύον ή δευτερεύον) να είναι «οµικός χάλυβας». Οµοίως, για να γίνουν οι ικανοτικοί έλεγχοι κόµβων των υποστυλωµάτων από µπετόν, πρέπει ένα από τα δύο υλικά να είναι «Σκυρόδεµα». Π2 Ο κανονισµός αυτός (EAK2003) περιλαµβάνει τις αλλαγές που επιφέρουν τα ΦΕΚ 781 (18/6/03) και 1154 (12/8/03) στον Ελληνικό Αντισεισµικό Κανονισµό (ΕΑΚ) του 2000 και συνδυάζεται µόνο µε τον Ελληνικό Κανονισµό Ωπλισµένου Σκυροδέµατος (ΕΚΩΣ) Με τις τροποποιήσεις αυτές γίνεται προσπάθεια να διευκρινιστεί η έννοια του τοιχώµατος. Έτσι τα κατακόρυφα στοιχεία των συνηθισµένων κτιρίων που είναι µεγαλύτερα από 2.0µ (1.5µ για κτίρια µέχρι και 4 υπέργειους ορόφους) χαρακτηρίζονται ως τοιχώµατα κατά ΕΑΚ2003 χωρίς περαιτέρω ελέγχους. - Όταν γίνονται αλλαγές από νεότερους σε παλιότερους κανονισµούς και ανάποδα, γίνονται τα παρακάτω:

59 Εγχειρίδιο χειρισµού 59 Μετατρέπονται οι τιµές των τάσεων και των φορτίων, καθώς και οι µονάδες που χρησιµοποιούνται, σε µονάδες συµβατές µε τον επιλεγµένο κανονισµό. Μετατρέπονται οι χαρακτηριστικές τιµές των υλικών (E, G, Kg, ε). Γίνεται η αντιστοίχηση των ποιοτήτων BETON και STAHL (η ποιότητα χάλυβα Παλαιού Κανονισµού συµβολίζεται πλέον µε St 1, 2, 3, αντί των St. I, II, III). Υπολογίζονται οι ροπές αδράνειας των δοκών, υποστυλωµάτων και τοιχωµάτων µε τις µειώσεις που προδιαγράφει ο ΕΑΚ. Πίνακας αντιστοιχιών µεταξύ κανονισµών Β 54 ΝΚΩΣ 95 ΕΚΩΣ 2000 Κυπριακός Β 59 Έλεγχος Ενίσχυση - ΑΚ 85 Έλεγχος Ενίσχυση - ΝΕΑΚ 95 - Ενίσχυση - ΕΑΚ ΕΑΚ Κυπριακός - - -

60 60 Fespa Φάσµα Εικόνα 3.2: Οι παράµετροι της κάρτας «Φάσµα» του Κτιρίου Κτίριο Φάσµα Αντισεισµικός κανονισµός Μέθοδος επίλυσης EAK 2003 Ζώνη σεισµικής επικινδυνότητας Συντελεστής σεισµικής επιτάχυν- Bλ. «Κτίριο Γενικά» υναµική µε µετατόπιση µαζών υναµική µε στρεπτικά ζεύγη Απλοποιηµένη φασµατική µέθοδος Π1 Π2 Π3 Π4 Π5

61 Εγχειρίδιο χειρισµού 61 σης εδάφους Σπουδαιότητα κτιρίου Σ Συντελεστής σπουδαιότητας γ Συντελεστής συ- µπεριφοράς qx, qz Συντελεστής συ- µπεριφοράς κατακόρυφα qv Κατακόρυφη συνιστώσα σεισµού Χρήση φάσµατος ΕΑΚ2000, πίνακας 2.3 Προεπιλεγµένη τιµή: 3.50 (ισχύει για κατασκευές από οπλισµένο σκυρόδεµα οι οποίες διαθέτουν υποστυλώ- µατα και τοιχώµατα). Βλ. ΕΑΚ2000, πίνακας 2.6 Συντελεστής για τον υπολογισµό της κατακόρυφης συνιστώσας του σεισµού. Πρέπει να είναι 1.00 q ν 0,5q (όπου q από πίνακα 2.6 του Ε- ΑΚ2000). Προεπιλεγµένη τιµή: 1.75 Ναι: υνατότητα να συµπεριληφθεί στους υπολογισµούς της φασµατικής ανάλυσης η επιρροή της κατακόρυφης συνιστώσας του σεισµού (π. χ. αν υπάρχουν φυτευτά υποστυλώµατα). Όχι Bλ. 3.6 ΕΑΚ2000 Φάσµα σχεδιασµού Rd(T), σύµφωνα µε ΕΑΚ [1] Ελαστικό φάσµα Re(T), σύµφωνα µε ΕΑΚ2000 Α.1[1], Επιτρέπεται η εφαρµογή του όταν q=1.00.

62 62 Fespa 7 Εξασφάλιση ελαστοπλαστικού µηχανισµού Κατηγορία εδάφους Συντελεστής θε- µελίωσης θ Συντελεστής α- πόσβεσης ζ% Συντελεστής φάσµατος λ Συντελεστής προσαύξησης σεισµικής φόρτισης Ναι Όχι : παραλείπονται όλοι οι ικανοτικοί έλεγχοι, EAK [5]. Επιτρέπεται να χρησιµοποιείται µόνο όταν q min {1.5, q/2}. Η Παράµετρος ισχύει µόνο για τον Αντισεισµικό Κανονισµό ΕΑΚ 2000 / Βλ. ΕΑΚ , και Παράρτηµα Β. Βλ. ΕΑΚ 2000, πίνακας 2.5 Παίρνει τις τιµές 0.8, 0.9, και 1.0. Βλ. ΕΑΚ 2000, πίνακας 2.7 Ποσοστό κρίσιµης απόσβεσης (πίνακας 2.8 ΕΑΚ2000): οπλισµένο σκυρόδεµα ζ=5% δοµικός χάλυβας ζ=4% Σε περίπτωση που χρειάζεται να υπολογιστεί η κατασκευή µε µεγαλύτερο φάσµα, π.χ. της τάξεως του 5% ή 10%, µπορεί να δοθεί συντελεστής φάσµατος 1.05 ή 1.10, αντίστοιχα. Αυτό θα έχει ως συνέπεια να προσαυξηθεί το τελικό αποτέλεσµα (σαν να είχε υπολογιστεί η κατασκευή µε σεισµικό συντελεστή λίγο µεγαλύτερο). Η απόφαση της 18/10/1999 του ΥΠΕΧΩ Ε ορίζει τιµή ίση µε 1.75, προκειµένου να καλυφθεί η διαφορά της µεθόδου των επιτρεποµένων τάσεων µε τη µέθοδο της συνολικής αντοχής. Η παράµετρος αφορά µόνον ενισχυόµενα κτίρια που επιλύονται µε παλαιό αντισεισµικό κανονισµό (π.χ. του 85) και νέο κανονισµό σκυροδέ- µατος (π.χ. του 2000). Π6 Παρατηρήσεις Π1 Π2 Υπολογισµός των εκκεντροτήτων σύµφωνα µε την παραδοχή της µετατόπισης µαζών εκατέρωθεν του κέντρου µάζας, σύµφωνα µε την [1] του ΕΑΚ2000, µε e ri = 0.05L i. Παραδοχή πρόσθετης στατικής φόρτισης από οµόσηµα στρεπτικά ζεύγη ανά όροφο, σύµφωνα µε την [2] του ΕΑΚ2000, µε e ri = ξ 0.05L i, µε ξ=2.

63 Εγχειρίδιο χειρισµού 63 Π3 Π4 Απλοποιηµένη φασµατική µέθοδος (µετονοµασία της ισοδύναµης στατικής µεθόδου): σύµφωνα µε τις 3.5 και του ΕΑΚ2000. Προτιµητέα είναι η µέθοδος µετατόπισης µαζών, η οποία θα δώσει ρεαλιστικότερα αποτελέσµατα και δεν «τιµωρείται» από τον κανονισµό µε διπλασιασµό της τυχηµατικής εκκεντρότητας (ξ=2), ΕΑΚ2000, 3.3.2[1,2]. Ζώνη σεισµικής επικινδυνότητας. Στον επόµενο πίνακα εµφανίζονται οι ονοµασίες των ζωνών σεισµικής επικινδυνότητας, καθώς και οι αντιστοιχίες τους στους διαφορετικούς ελληνικούς κανονισµούς. ΑΚ 59 ΑΚ 85 ΝΕΑΚ 95 ΕΑΚ 2000 ΕΑΚ 2003 Σεισµικότητα 1 Σεισµικότητα 1 Ζώνη Ι Ζώνη ΙΙ Ζώνη Ι Ζώνη ΙΙ Ζώνη Ι Σεισµικότητα 2 Σεισµικότητα 2 Ζώνη ΙΙΙ Ζώνη ΙΙΙ Ζώνη ΙI Σεισµικότητα 3 Σεισµικότητα 3 Ζώνη ΙV Ζώνη ΙV Ζώνη ΙII Π5 Σεισµική επιτάχυνση εδάφους (α). Όταν ως Αντισεισµικός Κανονισµός έχει επιλεγεί ο «ΕΑΚ 2003», τότε οι συντελεστές της σεισµικής επιτάχυνσης για την κάθε ζώνη επικινδυνότητας πρέπει να έχουν τις εξής τιµές: Ζώνη I α = 0.16 Ζώνη II α = 0.24 Ζώνη III α = 0.36 Π6 Ο συντελεστής προσαύξησης σεισµικής φόρτισης χρησιµοποιείται για να πολλαπλασιάσει τον σεισµικό συντελεστή ε (παράµετρος: Κτίριο / Αντισεισµικός, των παλαιών κανονισµών 59 και 85) π.χ. αν ε = 0.06, ε = ε 1.75 = = Αυτό γίνεται για καλυφθεί η διαφορά µεταξύ της µεθόδου επιτρεπόµενων τάσεων και συνολικής αντοχής (Απόφαση ΥΠΕΧΩ Ε 5172 (12 Οκτωβρίου 1999), Άρθρο 2, ΙΙΙ, 1, στ).

64 64 Fespa Αντισεισµικός Εικόνα 3.3: Οι παράµετροι της κάρτας «Αντισεισµικός» του Κτιρίου

65 Εγχειρίδιο χειρισµού 65 Κτίριο Αντισεισµικός Μέθοδος επίλυσης EAK 2003 Βλ. «Κτίριο Φάσµα» Αριθµός ιδιοµορφών Αναζήτηση ιδιοµορφών ώστε ΣΜ > 90% Αύξηση εντατικών µεγεθών µε Μ / ΣΜi ιαστασιολόγηση δυνα- µικού µε εντατικά µεγέθη Υπολογισµός πλασµατικού άξονα Αριθµός ορόφου που καθορίζει τον πλασµατικό ελαστικό άξονα Υπολογισµός πόλου στροφής ιδιοµορφών Όταν η επόµενη παράµετρος είναι «Όχι», εδώ δηλώνεται ο αριθµός των ιδιοµορφών που θα χρησιµοποιήσει το πρόγραµµα. Ναι: To πρόγραµµα υπολογίζει αυτόµατα τις ιδιοµορφές που απαιτούνται ώστε να καλυφθεί τουλάχιστον το 90 % της µάζας Όχι:To πρόγραµµα υπολογίζει τόσες ιδιό- µορφες όσες έχει επιλέξει ο χρήστης. Ναι Όχι ( EAK2000) Ταυτόχρονα: Η µέθοδος των ταυτόχρονων µεγεθών υπερέχει κατά πολύ της µεθόδου των ακραίων τιµών. Ακραία Bλ. Εγχειρίδιο FW Βλ. ΕΑΚ [1, 2] και [1, 2] Ναι Όχι Βλ. EAK (2) Όταν η τιµή είναι 10 το πρόγραµµα υπολογίζει αυτόµατα τον πλησιέστερο προς την στάθµη y 0 = 0.8 Η, όπου Η το ύψος του κτιρίου. Βλ. ΕΑΚ [2]. Ναι Όχι Βλ β.[3].γ EAK2000

66 66 Fespa 7 Πρώτος υπέργειος όροφος (Ισοδύναµη στατική µέθοδος) Ελάχιστο µήκος αντισεισµικού τοιχώµατος για υπολογισµό n v Υψόµετρο βάσης (υπολογισµός η v) Εξασφάλιση κοντού υ- ποστυλώµατος Υπολογισµός προβολών ορόφου για τον υπολογισµό της ιδιοπεριόδου Τ κατά την ισοδύναµη στατική µέθοδο. Προκαθορισµένος ως πρώτος υπέργειος όροφος (ισόγειο) στο πρόγραµµα είναι ο όροφος 0. Βλ (1). Εξ 3.13 ΕΑΚ2000 Η παράµετρος αυτή εµφανίζεται µόνον όταν ως Αντισεισµικός Κανονισµός έχει επιλεγεί ο «ΕΑΚ 2003». Με την παράµετρο αυτή επιλέγει ο χρήστης την ελάχιστη διάσταση που πρέπει να έχει ένα κατακόρυφο στοιχείο για να χαρακτηρίζεται ως αντισεισµικό τοίχωµα (να προσµετράται δηλαδή ως τοίχωµα στον υπολογισµό του λόγου n v). Χρησιµοποιείται από το πρόγραµµα για το διαχωρισµό των τοιχωµάτων κατά ΕΑΚ2003 από τα υποστυλώµατα, όταν ο χαρακτηρισµός του κατακόρυφου στοιχείου ως τοίχωµα έχει την παράµετρο «Αυτόµατο», Η τιµή πρέπει να είναι ανάλογη του αριθµού των υπέργειων ορόφων του κτιρίου: σύµφωνα µε τον ΕΑΚ 2003, για κτίρια µέχρι και 4 ορόφους το ελάχιστο απαιτούµενο µήκος του αντισεισµικού τοιχώµατος είναι 1.50m, ενώ για κτίρια µε 5 ή περισσότερους ορόφους το ελάχιστο απαιτού- µενο µήκος είναι 2.00m. Η θέση υπολογισµού της τέµνουσας βάσης και του συντελεστή ηv. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι στο υψόµετρο αυτό να υπάρχει όροφος στο κτίριο (βλέπε Σχήµα 3.1) β(2) ΕΑΚ2000: ηv > 0.60 Όχι ικανοτικός κόµβων ΕΚΩΣ2000: ηv > 0.75 Όχι περίσφιγξη, ελάχιστο ποσοστό οπλισµού υποστυλωµάτων = 8 o / oo αντί για 10 o / oo Με ικανοτικό έλεγχο κόµβων: Εφαρµόζεται η µέθοδος (α) της του ΕΚΩΣ. Με προσαύξηση εντατικών µεγεθών: Ε- φαρµόζεται η µέθοδος (β) της του ΕΚΩΣ. Αφορά τις συµπληρωµατικές διατάξεις του Ε- ΚΩΣ που ισχύουν από 5/9/2004, [ΦΕΚ447].

67 Εγχειρίδιο χειρισµού 67 Ικανοτικός έλεγχος διάτµησης Ικανοτικός έλεγχος κόµβων Συντ. ικανοτικής µεγέθυνσης κόµβου = 1.40 Συντελεστές προσοµοίωσης δυσκαµψίας µελών Ναι Όχι Αυτόµατο Υπόγειοι όροφοι στους οποίους δεν είναι δυνατόν να δηµιουργηθούν πλαστικές αρθρώσεις απαλλάσσονται από τους ικανοτικούς ελέγχους. Βλ. ΕΑΚ και Παράρτηµα Β1. Είναι ο συντελεστής γ Rd του ΕΑΚ2000, ο οποίος µετατρέπει την υπολογιστική αντοχή των δοκών στην πιθανή µέγιστη τιµή της. Ωστόσο, σε περίπτωση απαλλαγής από τον ικανοτικό έλεγχο κόµβων ενδέχεται ο µελετητής να επιλέξει να γίνει αυτός ο υπολογισµός, αλλά µε µειωµένο συντελεστή π χ 1.20,1.10,1.00. Βλ ΕΑΚ2000 Για ωπλισµένο σκυρόδεµα / φέρουσα τοιχοποιία: Υποστυλωµάτων = 1.00 Τοιχωµάτων = 0.67 οκών = 0.50 Στρεπτικής δυσκαµψίας = 0.10 ιαφραγµατικής λειτουργίας = Για δοµικό χάλυβα / ξυλεία : Υποστυλωµάτων = 1.00 Τοιχωµάτων = 1.00 οκών = 1.00 Στρεπτικής δυσκαµψίας = 1.00 ιαφραγµατικής λειτουργίας = 1. Για δοκούς µε πλάκες Ω.Σ. εκατέρωθεν, είναι ίσο µε Βλ ΕΑΚ2000 Ο συντελεστής διαφραγµατικής λειτουργίας λ πολλαπλασιάζει τις ροπές αδράνειας των πλακοδοκών για να προσοµοιωθεί το απαραµόρφωτο των πλακών, επηρεάζοντας την οριζόντια ακαµψία των δοκών. Μεγαλύτερες τιµές του λ πιο άκαµπτο το διάφραγµα.

68 68 Fespa 7 [Ορ 2] m ο= 0 Η= [Ορ 2] m ο= 0 Η= κατακόρυφα µέλη 1os ΟΡΟΦΟΣ που συµµετέχουν στον υπολογισµό ηv [Ορ 1] m i = 0 Η= ΒΑΣΗ ΚΤΙΡΙΟΥ [Ορ 0] ΙΣΟΓΕΙΟ m υ1 = 0 Η= κατακόρυφα µέλη που συµµετέχουν στον υπολογισµό ηv ΦΥΣΙΚΟ Ε ΑΦΟΣ 1os ΟΡΟΦΟΣ [Ορ 1] m i = 0 Η= ΙΣΟΓΕΙΟ [Ορ 0] mυ1 = 0 Η= ΑΚΑΜΠΤΟ [Ορ -1] 1o ΥΠΟΓΕΙΟ τοιχώµατα υπογείου υ2 = 0 Η= ΙΑΜΟΡΦΩΜΕΝΟ Ε ΑΦΟΣ ΒΑΣΗ ΚΤΙΡΙΟΥ [Ορ -1] 1o ΥΠΟΓΕΙΟ m m υ2 = 0 Η= o ΥΠΟΓΕΙΟ ΑΚΑΜΠΤΟ 2o ΥΠΟΓΕΙΟ τοιχώµατα υπογείου [Ορ -2] Η= m = µάζα ορόφου i i τοιχώµατα υπογείου [Ορ -2] Η= ΣΧΗΜΑ 1: Tο 1ο υπόγειο πακτώνεται µε κατάλληλα τοιχώµατα - διαφράγµατα ΣΧΗΜΑ 2: Tο 1ο υπόγειο δεν πακτώνεται µε κατάλληλα τοιχώµατα - διαφράγµατα Σχήµα 3.1: Περιγραφή κτιρίου µε δύο υπόγεια. Στην πρώτη περίπτωση (σχήµα 1) τα τοιχώµατα υπογείου είναι επαρκώς ισχυρά και λειτουργούν ως πάκτωση του φορέα, ενώ στη δεύτερη όχι. Στις δύο περιπτώσεις, διαφοροποιούνται και τα υψόµετρα των ορόφων και το υψό- µετρο βάσης του καθενός.

69 Εγχειρίδιο χειρισµού Σκυρόδεµα Εικόνα 3.4: Οι παράµετροι της κάρτας «Σκυρόδεµα» του Κτιρίου Κτίριο Σκυρόδεµα Συντ. ασφαλείας γc Προεπιλεγµένη τιµή = 1.50 Απαίτηση ελέγχου λειτουργικότητας Όχι σε ρηγµάτωση Απλοποιηµένος έλεγχος Πλήρης έλεγχος Αυτόµατο Κατηγορία συνθηκών περιβάλλοντος Μέγιστο εύρος ρωγµής w (ανοίγµατος / στήριξης) Για τον έλεγχο οριακής κατάστασης λειτουργικότητας από ρηγµάτωση 15, ΕΚΩΣ2000. Στην 5.1 του ΕΚΩΣ ορίζονται οι κατηγορίες περιβάλλοντος. Προεπιλεγµένη τιµή: 0.30 mm. Βλ. και 15.3, ΕΚΩΣ2000. Π1 Π2 Π3 Π4 Π5

70 70 Fespa 7 Παρατηρήσεις Έλεγχος ρηγµάτωσης της δοκού σύµφωνα µε την 15 (ΕΚΩΣ2000) και την Παράµετρο «Κτίριο > Στατικά > Κατηγορία συνθηκών περιβάλλοντος» Π1 εν γίνεται έλεγχος ρηγµάτωσης Π2 Εφαρµόζεται ο απλοποιηµένος έλεγχος όπως περιγράφεται στην του ΕΚΩΣ 2000 Π3 Γίνεται ο αναλυτικός έλεγχος της του ΕΚΩΣ2000. Π4 Γίνεται πρώτα ο απλοποιηµένος έλεγχος και αν δεν ικανοποιούνται τα κριτήριά του, ακολουθεί ο αναλυτικός έλεγχος, από τον οποίο θα προκύψει (αν απαιτείται) και πρόσθετος οπλισµός δοκού. Σε κάθε περίπτωση (Π2, Π3, Π4), ελέγχεται και τοποθετείται ο ελάχιστος οπλισµός για τον έλεγχο της ρηγµάτωσης 15.5 ΕΚΩΣ2000. A s = k *f ctk * A ct / σ s Π5 Μείωση της τιµής του w 0 (ειδικότερα της τιµής του ανοίγµατος) δίνει αυξηµένο οπλισµό. Ο επιπλέον αυτός οπλισµός αρκεί για να αντιµετωπιστεί το πρόβληµα της ρηγµάτωσης που οφείλεται σε πληµµελή συντήρηση του σκυροδέµατος κατά τις πρώτες µέρες µετά τη διάστρωσή του ή την πρόωρη αφαίρεση των ξυλοτύπων.

71 Εγχειρίδιο χειρισµού Οπλισµός Εικόνα 3.5: Οι παράµετροι της κάρτας «Οπλισµός» του Κτιρίου Κτίριο Οπλισµός Ποιότητα χάλυβα (πλακών, δοκών & υποστυλωµάτων) Προεπιλεγµένη τιµή = S500 Συντ. ασφαλείας γs Προεπιλεγµένη τιµή = 1.15 Τυποποιηµένος συνδετήρας SIDEFOR Όχι: Γίνεται χρήση συµβατικών συνδετήρων. Ναι: Το πρόγραµµα αναζητά από τον κατάλογο της Sidefor τυποποιηµένους συνδετήρες µε κατάλληλες διαστάσεις για να Π1

72 72 Fespa 7 ιάµετροι κύριου / κατασκευαστικού οπλισµού πλακών / δοκών / πεδίλων ιάµετροι κατασκευαστικού οπλισµού µελών Μέγιστη / Eλάχιστη απόσταση ράβδων υποστυλωµάτων (m) Eλάχιστες τµήσεις συνδετήρων υποστυλωµάτων / δοκών Μέγιστη απόσταση συνδετήρων υποστυλωµάτων / δοκών ιάµετροι άνω οπλισµού δοκών Μέγιστο µήκος δοκού για ενοποίηση πρόσθετων (L max) Κάλυψη διατµητικών δυνάµεων δοκών: Εφαρµογή κανόνων αγκύρωσης οπλίσει τα µέλη του φορέα. Κάθε αλλαγή που γίνεται εδώ επιδρά µαζικά σε όλο το κτίριο (όλα τα µέλη, όλων των ορόφων). Οι διάµετροι που το πρόγραµµα θα χρησιµοποιήσει για την όπλιση των διαφόρων µελών. Κάθε αλλαγή που γίνεται εδώ επιδρά µαζικά σε όλο το κτίριο (όλα τα µέλη, όλων των ορόφων). Από διαµέτρους κύριου οπλισµού Από διαµέτρους κατασκευαστικού οπλισµού Αρχική τιµή: 4.00µ. Χρησιµεύει για την ενσωµάτωση των πρόσθετων σίδερων δοκού στον οπλισµό ανοίγ- µατος. Μόνο συνδετήρες Κάµψη µισών +1 Η πρώτη περίπτωση καλύπτει τις διατµητικές δυνάµεις του ανοίγµατος µόνο µε συνδετήρες, χωρίς λοξό οπλισµό. Αυτό ισχύει πάντα στην όπλιση πεδιλοδοκών. Στην δεύτερη περίπτωση κάµπτονται τα µισά +1 από τα σίδερα του ανοίγµατος, εκτός αν ορισµένα απαιτούνται από τους ελέγχους της κάµψης. Nαι Όχι Χρησιµεύει για τον έλεγχο του µήκους αγκύρωσης των σίδερων της δοκού, έτσι ώστε η αγκύρωση να είναι επαρκής (σε περιπτώσεις ανεπαρκούς διάστασης υποστυλώµατος). Στη περίπτωση που το απαιτούµενο βάθος αγκύρωσης δεν επαρκεί για την επιλεγµένη Π2

73 Εγχειρίδιο χειρισµού 73 Οµοιοµόρφιση ράβδων υποστυλωµάτων σε υ- ποκείµενο όροφο Προτιµώµενη µορφή συνδετήρα σε τετραγωνικό υποστύλωµα Έλεγχος ροπής διαστασιολόγησης µε ροπή µονοπάκτου από το χειριστή διάµετρο, το πρόγραµµα επιλέγει αυτόµατα µικρότερη διάµετρο. Αυτό ισχύει ακόµα και στην περίπτωση που το πρόγραµµα χρειαστεί να επιλέξει διάµετρο που έχει εξαιρέσει ο χειριστής από τις διαθέσιµες διαµέτρους της δοκού. Ελάχιστη χρησι- µοποιούµενη διάµετρος είναι το Φ12. Σε κανέναν: Επεκτείνονται οι µεγαλύτεροι οπλισµοί που απαιτούνται σε έναν ανώτερο όροφο και στον κατώτερο, µόνο όταν είναι απαραίτητο για την αγκύρωσή τους (βλ. εγχειρίδιο FW, σελ 700, Ερώτηση 9) Σε ένα µόνο: Επεκτείνονται οι µεγαλύτεροι οπλισµοί του ανώτερου ορόφου σε έναν µόνο όροφο προς τα κάτω, ανεξαρτήτως αν απαιτείται ή όχι. Σε όλους: Επεκτείνονται οι µεγαλύτεροι οπλισµοί ενός ανώτερου ορόφου σε ό- λους τους υποκείµενους, µέχρι τα θεµέλια, ανεξαρτήτως αν απαιτείται ή όχι. Ρόµβος Τύπου S Προϋπόθεση για να τοποθετηθεί ροµβοειδής συνδετήρας είναι να υπάρχει σίδερο στο µέσον της κάθε πλευράς του υποστυλώµατος. Σε αντίθετη περίπτωση, το πρόγραµµα αυτό- µατα θα τοποθετήσει σιγµοειδείς. Ναι Όχι Π3

74 74 Fespa 7 Παρατηρήσεις Π1 H δυνατότητα τοποθέτησης συνδετήρων Sidefor έχει εφαρµογή σε όλα τα γραµµικά µέλη του φορέα (υποστυλώµατα και δοκούς), υπό τις εξής δύο προϋποθέσεις: (α) οι γεωµετρικές διαστάσεις της διατοµής του είναι κατάλληλες, αντίστοιχες δηλαδή µε κάποιες από τις τυποποιηµένες µορφές διατοµών (βλέπε εικόνα 3.5), (β) οι έλεγχοι επάρκειας του µέλους δεν απαιτούν οπλισµό ισχυρότερο από αυτόν που διατίθεται από τα τυποποιηµένα στοιχεία. Το πρόγραµµα έχει τη δυνατότητα χρήσης των τυποποιηµένων οπλισµών της SIDEFOR, σε τετράγωνες, ορθογωνικές αλλά και σύνθετες διατοµές (τύπου Γ, Τ και Π). Τα έτοιµα τριδιάστατα στοιχεία εγκάρσιου οπλισµού της SIDEFOR διατίθενται σε τετράγωνη και ορθογωνική µορφή. Συνδυαζόµενα, χρησιµοποιούνται για την όπλιση υποστυλωµάτων τύπου Γ, Π, Τ, καθώς και για την ενίσχυση άκρων τοιχώµατος (κρυφο-κολώνες). ιαθέσιµες διάµετροι του οπλισµού είναι οι Ø8 και Ø10 σε αποστάσεις των 10 cm. Η ποιότητα του χάλυβα είναι S500C. Εικόνα 3.5: Μορφές διατοµών της σειράς SIDEFOR Στα υπάρχοντα αρχεία που ο χρήστης επιθυµεί να οπλίσει µε τυποποιη- µένους οπλισµούς Sidefor, αρκεί να τροποποιηθεί η παράµετρος Κτίριο>Οπλισµός>Τυποποιηµένος συνδετήρας SIDEFOR. Μετά την επίλυση και τον οπλισµό του κτιρίου, όσα µέλη έχουν δυνατότητα όπλισης µε Sidefor, θα οπλιστούν µε αυτούς.

75 Εγχειρίδιο χειρισµού 75 Συνδετήρες Sidefor τοποθετούνται όταν η γεωµετρία του µέλους το επιτρέπει. ηλαδή θα πρέπει να ισχύει η σχέση β = b 2 c. Βλέπε σχήµα 3.2. Η ανοχή κατά τον έλεγχο της πιο πάνω σχέσης είναι ± 1 εκ. Σχήµα 3.2: Η δυνατότητα τοποθέτησης τυποποιηµένου συνδετήρα Sidefor από το πρόγραµµα εξαρτάται από τις διαστάσεις της διατοµής (πλάτος / ύψος / επικάλυψη). Το πρόγραµµα αναζητά από τον κατάλογο της Sidefor αυτόν του οποίου οι διαστάσεις (α, β) είναι κατάλληλες για τις διαστάσεις (a, b και c) του µέλους. Αν δεν πληρούνται οι σχέσεις β = b - 2 c και α = d - 2 c, τοποθετείται συµβατικός συνδετήρας Για παράδειγµα, σε πεδιλοδοκό διαστάσεων 45/100, προκειµένου να τοποθετηθεί αυτόµατα από το πρόγραµµα ο τυποποιηµένος SD 35/90, θα πρέπει να εκλεγεί επικάλυψη c ίση µε 0.05µ. Σε αντίθετη περίπτωση (π.χ. αν c = 0.04µ, η προεπιλεγµένη του Fespa), θα τοποθετηθεί συµβατικός οπλισµός διάτµησης στη δοκό. Σε περιπτώσεις που πληρούνται οι γεωµετρικές απαιτήσεις για την τοποθέτηση τυποποιηµένου συνδετήρα, αλλά από τους ελέγχους αντοχής του µέλους προκύπτει απαίτηση ισχυρότερου οπλισµού διάτµησης, το Fespa αυτόµατα θα οπλίσει µε το δυσµενέστερο οπλισµό, χρησιµοποιώντας συµβατικούς συνδετήρες (και θα δώσει τη σχετική ειδοποίηση στο παράθυρο µε τα λάθη επίλυσης). Στην περίπτωση αυτή κρατείται σταθερός ο αριθµός των τµήσεων και α- ναζητείται πυκνότητα συνδετήρων ικανών να καλύψουν τις απαιτήσεις σε

76 76 Fespa 7 Π2 οπλισµό. Έτσι όµως δεν είναι βέβαιο ότι θα προκύψει ο καλύτερος κατασκευαστικά οπλισµός. Σε τέτοιες περιπτώσεις και εφόσον οι συνδετήρες που προκύπτουν είναι πολύ πυκνοί θα πρέπει να δώσετε στην παράµετρο «Τυποποιηµένος συνδετήρας SIDEFOR» του συγκεκριµένου µέλους την τιµή «Όχι», προκειµένου το πρόγραµµα να επιτύχει καλύτερη κατασκευαστικά όπλιση. Το πρόγραµµα προσαυξάνει τον οπλισµό στις δοκούς (µικρότερες ή ίσες ενός δεδοµένου µήκους), προκειµένου να αποφεύγεται κατά το δυνατόν η χρήση πρόσθετων στις στηρίξεις. Με την παράµετρο αυτή ο χειριστής ε- πιλέγει το πότε θα ενοποιούνται τα πρόσθετα αρχής / τέλους των δοκών. Παράδειγµα φαίνεται στο επόµενο σχήµα. -ù& -ù& -ù&.. ù&- ù&-. û û ù&.. ù&- ù&-. û û Σχήµα 3.3: Παράδειγµα συνεχούς δοκού όπου τα πρόσθετα σίδερα των στηρίξεων ενσωµατώνονται στον άνω οπλισµό των ανοιγµάτων. Παρατήρηση: Αν στην τιµή της παραµέτρου «Μέγιστο µήκος δοκού για ενοποίηση πρόσθετων» δοθεί µια πολύ µικρή τιµή (π.χ. 0.5m), τότε το πρόγραµµα δεν κάνει κανενός είδους ενοποίηση οπλισµών. Προκειµένου να ενσωµατώνονται τα πρόσθετα σίδερα στον οπλισµό των δοκών γενικότερα, ώστε να προκύπτουν πολύ λιγότερα πρόσθετα και να παράγονται ευανάγνωστες κατόψεις ξυλοτύπων, να τίθεται ως ελάχιστος αριθµός άνω ράβδων των δοκών το 4, από τις παραµέτρους οπλισµού του κτιρίου. Π3 Η παράµετρος αυτή (όταν είναι «Ναι») είναι δυνατό να δώσει αυξηµένο οπλισµό ανοίγµατος στις δοκούς µε µεγάλο άνοιγµα. Ο επιπλέον αυτός οπλισµός µπορεί να χρησιµοποιηθεί για να αντιµετωπιστεί το πρόβληµα της ρηγµάτωσης που οφείλεται σε πληµµελή συντήρηση του σκυροδέµα-

77 Εγχειρίδιο χειρισµού 77 τος κατά τις πρώτες µέρες µετά τη διάστρωσή του ή την πρόωρη αφαίρεση των ξυλοτύπων. είτε επίσης την παράµετρο «Κτίριο > Σκυρόδεµα > Εύρος ρωγµής w 0» οµικός χάλυβας Εικόνα 3.6: Οι παράµετροι της κάρτας «οµικός χάλυβας» του Κτιρίου Κτίριο οµικός χάλυβας Ποιότητα χάλυβα Τάση αστοχίας fu [MPa] Τάση διαρροής fy [MPa] Συντελεστής ασφαλείας υλικού γ Μ0, γ Μ1, γ Μ2 Οι τάσεις αστοχίας fu και διαρροής fy λαµβάνουν αυτόµατα τιµές (βάσει της ποιότητας χάλυβα) σύµφωνα µε τον πίνακα 3.1, του EC3, θεωρώντας ως ονοµαστικό πάχος διατοµής t < 0.40 mm γ Μ0= 1.10 γ Μ1= 1.10 γ Μ2= 1.25 Βλέπε EC

78 78 Fespa Τοιχοποιία Εικόνα 3.7: Οι παράµετροι της κάρτας «Τοιχοποιία» του Κτιρίου Κτίριο Τοιχοποιία Χαρακτηριστική αντοχή θλίψης Χαρακτηριστική αντοχή διάτµησης Συντελεστής ασφαλείας γμ Οι σταθερές του υλικού. Βλ. EC6, Λαµβάνεται από τον πίνακα 2.3 του Ευρωκώδικα 6. Είναι ίσος µε 1.2, 1.5 ή 1.8 (για τις κατηγορίες ελέγχου κατασκευής Α, Β, και Γ αντίστοιχα). Βλ. EC6, , και 6.9 Έλεγχος πεσσών σε κάµψη Ναι Όχι Γενικά «Όχι» προκειµένου να µη γίνει έλεγχος ούτε εκτύπωση ελέγχου των πεσσών σε κάµψη κατά την ισχυρή τους διεύθυνση.

79 Εγχειρίδιο χειρισµού Έδαφος Εικόνα 3.8: Οι παράµετροι της κάρτας «Έδαφος» του Κτιρίου Κτίριο Έδαφος Μέθοδος υπολογισµού φέρουσας ικανότητας εδάφους Ακριβής υπολογισµός Εκτίµηση της φέρουσας ικανότητας µε χρήση σ επ (απλοποιηµένη µέθοδος) Γνωστή τιµή της επιτρεπόµενης τάσης εδάφους Π1 Π2 Π3

80 80 Fespa 7 Συνθήκες φόρτισης Φόρτιση αργιλωδών εδαφών υπό α- στράγγιστες συνθήκες Φόρτιση xωρίς ανάπτυξη υδατικών υ- περπιέσεων πόρων στο έδαφος Συνοχή εδάφους c [kn/m 2 ] Εδαφική Παράµετρος, ΕΑΚ2000, Παράρτηµα Ζ, Ζ2, Ζ3 (για αµµώδη, µη-συνεκτικά εδάφη) Γωνία εσωτερικής τριβής φ [ o ] Γωνία συνάφειας-τριβής στη βάση του θεµελίου δ[ ο ] Αστράγγιστη διατµητική αντοχή Su Ολικό ειδικό βάρος εδάφους γ [kn/m 3 ] Υπολογισµός επιφόρτισης στη βάση του θεµελίου Εκτιµώµενη τάση θραύσης εδάφους [kn/m 2 ] Συντελεστής υπολογισµού παθητικής ώθησης Συντ. αναγωγής επιτρεπό- µενης τάσης εδάφους. γ m = 2.5 (κανονισµοί 95 µόνο) Εδαφική Παράµετρος, ΕΑΚ2000, Παράρτηµα Ζ, Ζ2, Ζ3 (για αµµώδη, µη-συνεκτικά εδάφη) Εδαφική παράµετρος, που υπολογίζεται σύµφωνα µε την β[2] του ΕΑΚ2000. Εδαφική παράµετρος, ΕΑΚ2000, Παράρτηµα Ζ, Ζ2, Ζ3 (για αργίλους, συνεκτικά εδάφη) Εδαφική παράµετρος, ΕΑΚ2000, Παράρτηµα Ζ, Ζ2, Ζ3 Ναι: συνυπολογίζεται η συνεισφορά του όρου που οφείλεται στην επιφόρτιση q στη στάθµη της βάσης του θεµελίου. Όχι: ΕΑΚ2000, Παράρτηµα Ζ3, σχέση (Ζ.4) Η τιµή της επιτρεπόµενης τάσης του εδάφους, όταν είναι γνωστή. Είναι το ποσοστό της ελάχιστης πλήρους παθητικής ώθησης υπό σεισµικές συνθήκες, το οποίο λαµβάνεται υπόψη στον έλεγχο ολίσθησης. Προεπιλεγµένη τιµή 0.40, όπως αναφέρει και ο ΕΑΚ b.(1). σθρ = γ m σ επ σθρ γ m σ επ σ επ, σεισµ = = Μειώνοντας τον συντελεστή αναγωγής της επιτρεπόµενης τάσης εδάφους µελετάµε την οικοδοµή υπέρ της ασφαλείας Βλ ΝΕΑΚ95. Π4 Π5 Π3

81 Εγχειρίδιο χειρισµού 81 Συντ. προδιαστασιολόγησης πεδίλων = 1.35 Εµπειρικός συντελεστής που χρησιµοποιεί το πρόγραµµα για την αυτόµατη εκτίµηση διαστάσεων των πεδίλων (βάσει των δεδοµένων της επίλυσης). Μεγαλύτερες τιµές µικρότερα πέδιλα Η καταλληλότερη τιµή του συντελεστή προσαύξησης µπορεί να εκτιµηθεί µετά από δοκι- µές. Παρατηρήσεις Π1 Π2 Ακριβής υπολογισµός: ΕΑΚ2000, Παράρτηµα Ζ, Ζ1-Ζ5. Οι τιµές των αναγκαίων παραµέτρων (c, φ, κ.λπ) παίρνουν τιµές ανάλογα µε το είδος εδάφους. Όταν είναι γνωστές οι τιµές από εδαφοτεχνική µελέτη, εισάγονται στις αντίστοιχες παραµέτρους. Εκτίµηση της φέρουσας ικανότητας µε χρήση σ επ (απλοποιηµένη µέθοδος) Όταν εκτιµάται η φέρουσα ικανότητα βάσει της τάσης εδάφους από προϋπάρχουσα εµπειρία σε παρακείµενες κατασκευές. Παράρτηµα Ζ, Ζ6 Η φέρουσα ικανότητα του θεµελίου εκτιµάται βάσει των σχέσεων Ζ12 και Ζ13 του ΕΑΚ2000, ως R Fd / A = 2 i σ επ, µε i = (1 V / N) 1.4 Π3 Γνωστή τιµή της τάσης θραύσης εδάφους: Ελέγχεται η ασφάλεια του ε- δάφους, δια συγκρίσεως της αναπτυσσόµενης τάσης προς την τάση θραύσης (σ < σ ΘΡ ). Η τιµή της σ ΘΡ θα εισαχθεί σε επόµενη παράµετρο Π4 Π ράσεις Φόρτιση αργιλωδών εδαφών υπό αστράγγιστες συνθήκες: Η µεθοδολογία του ΕΑΚ2000, Παράρτηµα Ζ2 (για αργιλώδη, συνεκτικά εδάφη) Φόρτιση χωρίς ανάπτυξη υδατικών υπερπιέσεων πόρων στο έδαφος: Η µεθοδολογία του ΕΑΚ2000, Παράρτηµα Ζ3 (για αµµώδη, µη-συνεκτικά εδάφη). Κτίριο οµικός χάλυβας Συντελεστής ασφαλείας ατέλειας µέλους γl Προεπιλεγµένη τιµή γl=1.35 (διότι οι ατέλειες θεωρούνται µόνιµη φόρτιση)

82 82 Fespa Εντολές του Κτιρίου Τεύχος Εκκίνηση του προγράµµατος εκτύπωσης του τεύχους της µελέτης στον εκτυπωτή. υνατότητα επιλεκτικής εκτύπωσης ορισµένων ενοτήτων ή ολοκλήρου του τεύχους. Βλέπε κεφάλαιο 6 «Εκτύπωση τεύχους µελέτης». Ειδικά για κτίρια µε ενισχυόµενα υποστυλώµατα Αντιγραφή διατοµών Με την εντολή αυτή, το πρόγραµµα αντιγράφει όλα τα στοιχεία των διατοµών (υποστυλωµάτων και δοκών) της "τρέχουσας" κατάστασης στην "εφεδρική". Στην πράξη, αυτό χρειάζεται (και πρέπει) να γίνει µία και µοναδική φορά: µετά την πρώτη επίλυση / όπλιση του φορέα µε τις υπάρχουσες διατοµές, και φυσικά πριν τροποποιήσετε τις διατοµές των ενισχυόµενων µελών. Εναλλαγή διατοµών Με την εντολή αυτή, το πρόγραµµα εναλλάσσει την "τρέχουσα" κατάσταση µε την "εφεδρική", προκειµένου να κάνει ο χρήστης αλλαγές στα στοιχεία των διατοµών (γεωµετρικά ή ποιότητες υλικών). Αλλαγή των στοιχείων των διατο- µών µπορεί να γίνει µόνο στις τρέχουσες διατοµές (ανεξάρτητα του αν αυτές είναι οι υπάρχουσες πριν την ενίσχυση, ή οι νέες µετά τις επεµβάσεις). Ειδικά για τα κτίρια µε µεταλλικά µέλη Όταν ως κύριο ή δευτερεύον υλικό έχει επιλεγεί ο «οµικός χάλυβας», ενεργοποιούνται οι δύο επόµενες εντολές. Αυτόµατη δηµιουργία δράσεων ανεµοπίεσης Με την εντολή «Κτίριο > Αυτόµατη δηµιουργία δράσεων ανεµοπίεσης» το πρόγραµµα δηµιουργεί τέσσερις νέες (κενές αρχικά) δράσεις, σαν αυτές που φαίνονται στον επόµενο πίνακα:

83 Εγχειρίδιο χειρισµού 83 Όνοµα δράσης Άνεµος +X Άνεµος +Z Άνεµος X Άνεµος Z Συντοµογραφία W(+X) W(+Z) W(-X) W(-Z) Οι δράσεις ανεµοπίεσης εµφανίζονται µέσα στο παράθυρο των παραµέτρων δοκού, υποστυλώµατος και λοιπού κόµβου, αλλά και στον πίνακα «809 ράσεις φορτίων». Επίσης το πρόγραµµα εισάγει αυτόµατα στον πίνακα «816 Συνδυασµοί δράσεων» όλους τους αναγκαίους συνδυασµούς αυτών των δράσεων µε τους κατάλληλους συντελεστές. Αυτό που µένει να κάνει ο χειριστής είναι να δώσει τιµές φορτίων στα µέλη. Αυτό γίνεται µέσω των εντολών «Πάρε / ώσε φορτία» δοκού, υποστυλώµατος και λοιπού κόµβου. Βλέπε «Ο χειρισµός των δράσεων µέσω παραµέτρων». Εικόνα 3.9: Ο πίνακας «816 Συνδυασµοί δράσεων» µε τις δράσεις ανεµοπίεσης Υπολογισµός ατελειών χωρικού πλαισίου Με την εντολή «Κτίριο > Υπολογισµός ατελειών χωρικού πλαισίου» το πρόγραµµα δηµιουργεί στον πίνακα «808 ράσεις ατελειών» τέσσερις νέες δράσεις, σαν αυτές που φαίνονται στον επόµενο πίνακα: Όνοµα δράσης Ατέλειες +x Ατέλειες +z Συντοµογραφία I[+x] I[+z]

84 84 Fespa 7 Ατέλειες x Ατέλειες z I[-x] I[-z] Επίσης το πρόγραµµα εισάγει αυτόµατα στον πίνακα «816 Συνδυασµοί δράσεων» όλους τους αναγκαίους συνδυασµούς αυτών των δράσεων. Εικόνα 3.10: Ο πίνακας «816 Συνδυασµοί δράσεων» µε τις δράσεις ατελειών Ο χειριστής δεν έχει να κάνει καµία επιπλέον ενέργεια. Το πρόγραµµα, µε την επίλυση του χωρικού, θα υπολογίσει τη συµµετοχή των δράσεων αυτών στην καταπόνηση του φορέα. Περισσότερα για τις δράσεις ατελειών δίνονται στην Περισσότερα στοιχεία για την ονοµατολογία και τον τρόπο χειρισµού των δράσεων δίνονται στην 3.9 «ράσεις Φορτία», καθώς και στην 5.1 «Ονο- µατολογία των φορτίσεων». Παρατήρηση: Οι δράσεις ανεµοπίεσης δεν συνδυάζονται µε το σεισµό λόγω του ότι έχουν ψ2=0. Οι δράσεις ατελειών, ως δράσεις καταναγκασµού, επίσης δεν συµπεριλαµβάνονται σε συνδυασµούς µε σεισµό. Βλέπε ΕΑΚ2000, [3].

85 Εγχειρίδιο χειρισµού Όροφος Κάθε αλλαγή που γίνεται στις παραµέτρους του «Ορόφου» επιδρά µαζικά σε όλα τα µέλη του τρεχοντος ορόφου Παράµετροι του Ορόφου Γενικά Εικόνα 3.11: Οι παράµετροι της κάρτας «Γενικά» του Ορόφου Όροφος Γενικά Υψόµετρο οροφής ορόφου Αλλάζοντας την τιµή της παραµέτρου, αυτόµατα η συντεταγµένη Y όλων των κόµβων (υποστυλωµάτων και λοιπών κόµβων) του συγκεκριµένου ορόφου θα µεταβληθεί κατάλληλα ώστε να διατηρηθούν διαφορές υψοµέτρων στον όροφο. Κόµβοι ή πλάκες που είχαν υψόµετρο διαφοροποιηµένο από το παλιό υψόµετρο του ορόφου, θα διατηρήσουν την ίδια διαφορά και από το νέο υψόµετρο. Π.χ. αν η τρέχουσα τιµή είναι 3.00 και την αλλάξετε σε 4.20, όλοι οι κόµβοι του ορόφου θα ανέβουν κατά 1.20µ Όροφοι µε αρνητικό υψόµετρο δε συµµετέχουν στο σεισµό. Βλέπε και «Εντολές των παραγωγών» Σχ. 3.1

86 86 Fespa Αντισεισµικός Εικόνα 3.12: Οι παράµετροι της κάρτας «Αντισεισµικός» του Ορόφου Όροφος Αντισεισµικός Χρήση ορόφου Με την επιλογή αυτή θα ενηµερωθούν αυτόµατα οι συντελεστές ψ 1, ψ 2 µε τις τιµές του Κανονισµού. ΣΣΜ Βραχυχρόνιος ψ1 ΣΣΜ Μακροχρόνιος ψ2 ΣΠΕΜ δοκών ΣΠΕΜ υποστυλωµάτων Συντελεστές συνδυασµού µακροχρόνιας δράσης, που εξαρτώνται από την χρήση του ορόφου. Παρά το γεγονός ότι οι τιµές τους καθορίζονται από την χρήση του ορόφου, ο µελετητής µπορεί να εισάγει και τιµές της επιλογής του. Βλ ΕΚΩΣ2000 Βλ ΕΑΚ2000 Προσοχή: Το πρόγραµµα δεν τροποποιεί αυτό- µατα αυτές τις παραµέτρους, όταν ο χρήστης αλλάζει τη σπουδαιότητα του κτιρίου. Συντελεστές πολλαπλασιασµού εντατικών µεγεθών χρησιµεύει για την αύξηση των σεισµικών εντατικών µεγεθών (π.χ. Pilotis). εν είναι υπο- Π1

87 Εγχειρίδιο χειρισµού 87 Στοιχεία θεµελίωσης µε αυξηµένες απαιτήσεις πλαστιµότητας χρεωτική η προσαύξηση, σύµφωνα µε τον ΕΑΚ 2000 / 2003 Βλ ΕΑΚ Ναι Όχι Η παράµετρος αυτή επηρεάζει όλα τα µέλη του τρέχοντα ορόφου (πέδιλα, συνδετήριες, πεδιλοδοκούς). Περιορισµός a cd από Προεπιλεγµένη τιµή: Π2 Π2 Παρατηρήσεις Π1 Π2 Στον ΕΑΚ2000 δεν υπάρχει αντίστοιχη πρόνοια για αύξηση σεισµικών εντατικών µεγεθών σε pilotis. Έτσι κατά τη ΕΑΚ2000 κτίρια επί pilotis ή καταστήµατα χωρίς τοιχοπληρώσεις στο ισόγειο πρέπει να πληρούν πάντα τις απαιτήσεις της β ΕΑΚ2000 για να είναι αποδεκτά. Πάντως, εάν καθοριστεί ΣΠΕΜ > 1.0 στον ΕΑΚ2000, το Fespa θα πολλαπλασιάσει τη σεισµική συνιστώσα των εντατικών µεγεθών µε αυτόν τον συντελεστή Σύµφωνα µε τον ΕΑΚ [4], που αναφέρει ότι «όταν το στοιχείο θεµελίωσης φέρει περισσότερα του ενός στοιχεία ανωδοµής (πεδιλοδοκοί, πλάκες κοιτοστρώσεως, κλπ) επιτρέπεται να εφαρµόζεται η σχέση S Fd = SV + α CD S E (σχέση 5.1) µε ενιαία τιµή του α CD = 1.35». Καθώς στο Fespa όλα τα πέδιλα, οι συνδετήριες δοκοί και όλα τα στοιχεία θεµελίωσης συµπεριλαµβάνονται στο ενιαίο µοντέλο ανωδοµής θεµελίωσης και το φορτίο ενός υποστυλώµατος επηρεάζει τόσο το πέδιλο επί του οποίου εδράζεται, όσο και τα γειτονικά του (λόγω της λειτουργίας των συνδετήριων δοκών, αλλά και µέσω της αλληλεπίδρασης εδάφους κατασκευής) είναι λογικό να γίνει η υπόθεση ότι κάθε πέδιλο επηρεάζεται από περισσότερα από ένα στοιχεία α- νωδοµής, οπότε και µπορεί να υπολογιστεί µε τιµή του α CD = Αυτή η τιµή είναι και η προκαθορισµένη τιµή του α CD για τα πέδιλα. Εάν ο φορέας δεν έχει τις πιο πάνω ιδιότητες, ο χρήστης µπορεί να καθορίσει άλλη τιµή του α CD για τα πέδιλα.

88 88 Fespa Έδαφος Εικόνα 3.13: Οι παράµετροι της κάρτας «Έδαφος» του Ορόφου Όροφος Έδαφος Βάθος λαιµού θεµελίων [m] Το ύψος του υποστυλώµατος που συµµετέχει στον υπολογισµό των αναπτυσσόµενων αντιστάσεων (R Pd) από παθητικές ωθήσεις σε κατακόρυφα µέτωπα του θεµελίου. Μεγαλύτερες τιµές της κάνουν ευνοϊκότερο τον έλεγχο ολίσθησης των πεδίλων του ορόφου Εντολές του Ορόφου ιαγραφή άνω ορόφων Κατάργηση όλων των ανώτερων ορόφων της οικοδοµής, ξεκινώντας από όροφο της επιλογής του χρήστη.

89 Εγχειρίδιο χειρισµού Πλάκα Τι είναι Στατική. Η πλάκα είναι επιφανειακός φορέας που φορτίζεται κάθετα στο επίπεδό του και µεταβιβάζει φορτία, ανάλογα µε τις συνθήκες στήριξης, στα δοκάρια που βρίσκονται στην περίµετρό του. Μπορεί να είναι πλάκα ανωδοµής ή κοιτόστρωσης, µε διατοµή συµπαγή, Zöllner ή Sandwich. Υπολογίζονται πλάκες τετραέρειστες, αµφιέρειστες, τριέρειστες, διέρειστες και πρόβολοι. Η στατική πλάκα έχει πάντα τέσσερις πλευρές, και οι υπολογιζόµενοι οπλισµοί είναι παράλληλοι µε αυτές. Γραφική. Από σχεδιαστική άποψη, η πλάκα είναι ένα πολύγωνο µε «Ν» κορυφές, (Ν 4) και άλλες τόσες πλευρές. Σε κάθε ν-κόρυφο πολύγωνο αντιστοιχεί µια στατική πλάκα. Οι σχεδιαστικές πλάκες χρησιµεύουν στη σχεδίαση του ξυλοτύπου Παράµετροι της Πλάκας ιατοµή Εικόνα 3.14: Οι παράµετροι της κάρτας «ιατοµή» της Πλάκας

90 90 Fespa 7 Πλάκα ιατοµή Μεταβλητό πάχος άκρου προβόλου (%) ίνεται η δυνατότητα στον χρήστη να δώσει στον πρόβολο µικρότερο πάχος στο ελεύθερο άκρο του (προκειµένου να πετύχει µείωση του ίδιου βάρους του). Η παράµετρος «Πάχος πλάκας h» ορίζει το πάχος στη βάση του προβόλου. Η τιµή της παραµέτρου α (%) ορίζει το ποσοστό του πάχους h π στο άκρο του προβόλου, σε σχέση µε το πάχος h στη βάση του, σύµφωνα µε τη σχέση: h π h = α 100 Η τιµή της παραµέτρου εµφανίζεται στον πίνακα 101 ( ιαστάσεις πλακών) και εκτυπώνεται στον αντίστοιχο πίνακα του Τεύχους Προεπιλεγµένη τιµή = 100% (όχι αποµείωση πάχους). Τύπος Ανωδοµής Κοιτόστρωσης Κεκλιµένη Ναι Όχι Χρησιµοποιείται µόνο για την τρισδιάστατη απεικόνιση (3D) των πλακών. Επικάλυψη d Η απόσταση από την κάτω παρειά της πλάκας µέχρι το κέντρο της κατώτατης ράβδου. Το πρόγραµ- µα αναγνωρίζει και διαφοροποιεί τις τιµές του στατικού ύψους για τις δύο διευθυνσεις (dx, dz). Σκάλα Όχι Ναι: όταν δοθεί η εντολή της προσαρµογής δοκών, το πρόγραµµα συνδέει την πλάκα σκάλα µε τις δοκούς που βρίσκονται στις µικρότερες πλευρές της, αποσυνδέοντάς την ταυτόχρονα από τις υπόλοιπες. Αποφεύγεται έτσι η διαδικασία της χειροκίνητης σύνδεσης / αποσύνδεσης των πλακών του κλιµακοστασίου, µετά από κάθε προσαρµογή δοκών. Επιπλέον, το πρόγραµµα εµφανίζει µήνυµα αν το κινητό φορτίο της είναι µικρότερο του απαιτούµενου από τον Κανονισµό (q=3.50 kn/m 2 ). ιατοµή Συµπαγής οκιδωτή Zöllner Π1 Σχ. 3.3 Σχ. 3.4

91 Εγχειρίδιο χειρισµού 91 Άνω πάχος Zöllner hf1 [m] Κενό Χ / Ζ Zöllner [m] οκίδα Χ / Ζ Zöllner [m] Κάτω πάχος Sandwitch hf2 [m]. οκιδωτή Sandwitch Είναι το πάχος του συµπαγούς τµήµατος της πλάκας Zöllner Το πλάτος του κενού τµήµατα της πλάκας κατά Χ και Ζ, σε m Το πλάτος της δοκίδας κατά Χ και Ζ, σε m. Σχ Σχ Σχ )Œ$ "! #. KŒ K # )*% "/.2 "K $ "! #KŒ.K $K P. KŒ P Σχήµα 3.3: Μεταβλητό πάχος προβόλου Π1 Για τον υπολογισµό των ελαστικών βελών κάµψης διατοµής µεταβλητού πάχους, η ροπή αδράνειας J(x) µεταβάλλεται κατά µήκος του προβόλου και η βύθιση στο άκρο του προβόλου υπολογίζεται ως άθροισµα των βελών των επιµέρους φορτίσεων από οµοιόµορφο τραπεζοειδές (λόγω ιδίου βάρους) και συγκεντρωµένο φορτίο στο άκρο, σύµφωνα µε το γενικό τύπο δ ik = l o M i M k dx E J( x) που αποτελεί υπέρθεση τριών συναρτήσεων M i, M k, J(x).

92 92 Fespa 7 h c dx dz d' Σχήµα 3.4: Τα στατικά ύψη των πλακών (dx, dz) Μια πλάκα πρέπει να χαρακτηρίζεται ως Zöllner, αφού έχει γίνει η περιγραφή των δοκών και η προσαρµογή των δοκών, έτσι ώστε να λογαριάζονται σωστά τα συµπαγή τµήµατά της. Σχήµα 3.5: Σχηµατική τοµή µιας πλάκας Zöllner Σχήµα 3.6: Σχηµατική τοµή µιας πλάκας Sandwich

93 Εγχειρίδιο χειρισµού 93 Σχήµα 3.7: Μεγέθη που χαρακτηρίζουν µια πλάκα Zöllner Φορτία Εικόνα 3.15: Οι παράµετροι της κάρτας «Φορτία» της Πλάκας Πλάκα Φορτία Μόνιµα φορτία Κινητά φορτία Γραµµικό φορτίο µόνιµο Γραµµικό φορτίο κινητό Τα επιφανειακά κατανεµηµένα φορτία που δρουν στην πλάκα. Τα φορτία βαρύτητας έχουν θετικό πρόσηµο. Το ίδιο βάρος των πλακών υπολογίζεται αυτόµατα από το πρόγραµµα. Εφαρµόζεται σε άκρα προβόλων και τριερείστων (π.χ. για ζαρντινιέρες). Σχ 3.8

94 94 Fespa 7 Ροπή µονίµων Ροπή κινητών Φορτίο αντίδρασης εδάφους (Μόνο σε πλάκες τύπου «κοιτόστρωσης») Ροπές κατανεµηµένες στο ελεύθερο άκρο τριέρειστης πλάκας ή προβόλου. Εφαρµόζεται σε προβόλους που φέρουν στηθαία µε σηµαντικές καταπονήσεις (π.χ. σχολείων). Το φορτίο αυτό χρησιµοποιείται για τον υπολογισµό των πλακών της γενικής κοιτόστρωσης. Μπορεί επίσης να τροποποιηθεί από τον χρήστη. Το φορτίο αντίδρασης εδάφους είναι πάντα αρνητικό. Σχ 3.8 Π1 Σχ 7.47 Σχήµα 3.8: Θετική φορά οµοιόµορφα κατανεµηµένης ροπής στο άκρο πλάκας Παρατηρήσεις Π1 Πλάκες γενικής κοιτόστρωσης. Οι πλάκες γενικής κοιτόστρωσης επιλύονται µε τη µέθοδο Czerny. Η κατανοµή του φορτίου σε κάθε τέτοια πλάκα έχει την µορφή του σχήµατος Το φορτίο που καταπονεί την πλάκα είναι (γ q /γ g ) * σ επ και λαµβάνεται ως µόνιµο, έτσι ώστε οι τελικά προκύπτουσες ροπές m τελ να είναι πολλαπλασιασµένες µε τον µεγαλύτερο συντελεστή ασφάλειας γ q ως εξής: m τελ = γ g * { (γ q /γ g ) * m(σ επ ) } = γ q * m(σ επ ) Ο χειρισµός που περιγράφεται πιο πάνω οδηγεί σε µια λύση προς την πλευρά της ασφάλειας.

95 Εγχειρίδιο χειρισµού 95 Σχήµα 3.9: Σχήµα φόρτισης πλακών κοιτόστρωσης, p 1 =2*(γ q /γ g )*σ επ Σκυρόδεµα Πλάκα Σκυρόδεµα Ποιότητα σκυροδέµατος C16/20, C20/25... Χαρακτηριστική αντοχή σκυροδέµατος fck [MPa] Αλλάζοντας την «Ποιότητα», ενηµερώνεται αυτόµατα η τιµή της «Αντοχής», αλλά ο χειριστής µπορεί να εισάγει και οποιαδήποτε ενδιάµεση τιµή Οπλισµός Πλάκα Οπλισµός Ποιότητα χάλυβα (Mpa) S220, S400,S420, S500 ιάµετροι κύριου οπλισµού ιάµετροι κατασκευαστικού οπλισµού ιαθέσιµες διάµετροι για κύριο οπλισµό ιαθέσιµες διάµετροι για κατασκευαστικό ο- πλισµό (διανοµές-απόσχισης)

96 96 Fespa Εντολές της Πλάκας Προσθήκη, Προσθήκη µε επόµενο όνοµα Για τη δηµιουργία µιας πλάκας προσδιορίζονται µε το mouse οι κορυφές της (τέσσερις κατ ελάχιστο). Με διπλό κλικ στην τελευταία κορυφή κλείνει το περίγραµµα της πλάκας Εναλλακτικά χρησιµοποιείται η εντολή «Κατασκευή». Η εντολή «Προσθήκη µε επόµενο όνοµα» εισάγει πλάκα µε όνοµα το αµέσως επόµενο της τελευταίας, ενώ η εντολή «Προσθήκη» ζητά από το χειριστή το ό- νοµα της πλάκας, πριν την εισαγωγή της. Το όνοµα αυτό δεν πρέπει να ανήκει ήδη σε άλλη πλάκα της ίδιας στάθµης. Κατασκευή ιαγραφή ιαγράφει την πλάκα που επιλέγεται. Κίνηση κορυφής Επιλέγεται µε το mouse η πλάκα, και στην συνέχεια η κορυφή που θα µετακινηθεί. Με το mouse (και τη βοήθεια των έλξεων) ορίζεται η νέα θέση της κορυφής.

97 Εγχειρίδιο χειρισµού 97 Σχήµα 3.10: Κίνηση κορυφής πλάκας Κίνηση στατικής κορυφής Μετακίνηση των κορυφών του στατικού συστήµατος πλακών. Τα περιγράµµατα των στατικών συστηµάτων των πλακών φαίνονται στην οθόνη όταν έχει ενεργοποιηθεί η επιλογή «Στατικές πλάκες» από το πλαίσιο των διαφανών. Η εντολή λειτουργεί όπως ακριβώς και η «Κίνηση κορυφής» που περιγράφεται στην προηγούµενη παράγραφο. Αλλαγή της σχεδιαστικής πλάκας, µεταβάλλει αυτόµατα και την στατική. Πλάκες µε πολλές πλευρές Το Fespa λύνει ορθογωνικές πλάκες κατά Pieper Martens. Όταν η πλάκα είναι πολυγωνική, χρειάζεται να προσδιοριστεί η αντίστοιχή της ορθογωνική. Αυτή την εργασία την αναλαµβάνει το Fespa. Όταν λοιπόν τοποθετείτε πλάκα µε πάνω από τέσσερις πλευρές, τότε το πρόγραµµα δηµιουργεί το στατικό σύστηµά της, το οποίο είναι διαφορετικό από το περίγραµµα αυτής της πλάκας. Το στατικό σύστηµα της πλάκας είναι το ελάχιστο περιγεγραµµένο στην πλάκα ορθογώνιο και χρησιµοποιείται για την επίλυσή της. Μπορείτε να επέµβετε και να διορθώσετε το στατικό σύστηµα µιας πλάκας, ό- πως στην περίπτωση των σχηµάτων 3.11α και 3.11β, µε τις εντολές «Κίνηση», «Κίνηση κορυφής», «Κίνηση στατικής κορυφής». Παράλειψη αυτής της διόρθωσης, όταν απαιτείται, µπορεί να οδηγήσει σε επιβαρύνσεις στα φορτία της οικοδοµής.

98 98 Fespa 7 Σχήµα 3.11α: Αρχικό στατικό σύστηµα πλάκας µε παραπάνω από τέσσερις πλευρές Σχήµα 3.11β: Στατικό σύστηµα µετά την επέµβαση του χειριστή Η τελική µορφή του στατικού συστήµατος καθορίζει τις διαστάσεις µε τις οποίες θα επιλυθεί και θα διαστασιολογηθεί η πλάκα, καθώς και το φορτίο που θα προέλθει απ αυτήν και θα φορτίσει τα δοκάρια. Η κίνηση στατικού συστήµατος πλακών επηρεάζει την επίλυσή τους, επανακαθορίζοντας τις δύο βασικές διαστάσεις Lx, Lz, της ισοδύναµης ορθογωνικής πλάκας που θα επιλυθεί. Είναι προφανές ότι περίγραµµα στατικού συστήµατος, που είναι µεγαλύτερο από την πραγµατική επιφάνεια της πλάκας, θα φορτίσει τα «χρεωµένα» στην πλάκα δοκάρια µε µεγαλύτερα φορτία. Μόνο στις ορθογωνικές πλάκες, το στατικό σύστηµα συµπίπτει µε την σχεδιαστική πλάκα. Σηµειώστε ακόµα ότι οι οπλισµοί των πλακών που θα σχεδιαστούν θα είναι παράλληλοι µε τις πλευρές του στατικού συστήµατος. Πλευρά σχεδίασης Zöllner Καθορίζετε την πλευρά της πλάκας, µε την οποία θα είναι παράλληλες οι δοκίδες, δείχνοντας διαδοχικά την πλάκα και την πλευρά της. Πλάτος συµπαγούς ζώνης Μέσω αυτής της εντολής, αλλάζετε τις τιµές του πλάτους της συµπαγούς ζώνης πλακών Zöllner. Αρκεί να δείξετε διαδοχικά την πλάκα, την πλευρά της, και τέλος να δώσετε από το πληκτρολόγιο τη νέα τιµή.

99 Εγχειρίδιο χειρισµού 99 Αλλαγή διαγωνίου Αλλάζετε τη θέση της διαγωνίου της πλάκας, δείχνοντας τα (αντιδιαµετρικά) σηµεία αρχής και τέλους της. Στο µέσον της διαγωνίου θα εµφανίζεται κύκλος µε το όνοµα της πλάκας. Αν δε θέλετε να εµφανίζεται η διαγώνιος µίας πλάκας, δείξτε δύο φορές το ίδιο σηµείο. Αόρατη πλευρά Με την επιλογή αυτή µπορείτε να εξαφανίζετε από το σχέδιο µία (ή περισσότερες) πλευρές πλακών, στην περίπτωση π.χ. που αυτή είναι τµήµα τόξου. Αφού επιλέξετε την πλάκα, δείχνετε την επιθυµητή πλευρά, η οποία εµφανίζεται / εξαφανίζεται µε διαδοχικά κλικ. Σε γραµµές, Zöllner σε γραµµές. Μετατρέπεται η πλάκα και όλα τα στοιχεία της σε οντότητες που ανήκουν στη γραµµική εργαλειοθήκη. Η εντολή αυτή δεν διαγράφει την αρχική οντότητα, παρά µόνο την µετατρέπει σε µη-ορατή και ανενεργή. Αυτό σηµαίνει ότι αν αργότερα χρειαστεί να τροποποιήσετε την αρχική οντότητα, θα πρέπει (αφού διαγράψετε τα γραµµικά στοιχεία που παρήχθησαν) να µετατρέψετε πάλι την οντότητα σε «Ενεργή» (από την εργαλειοθήκη της) και σε «Ορατή» (από τις παραµέτρους της). Αλλαγή ονόµατος Πάρε / ώσε παραµέτρους Μεταφέρει παραµέτρους από την µία πλάκα στην άλλη. Πάρε / ώσε φορτία Μεταφέρει µόνο τα φορτία από την µία πλάκα στην άλλη. Ενεργό / Ανενεργό Η ανενεργή πλάκα δεν υπακούει σε καµία εντολή (κίνηση, διαγραφή, κ.λπ.). Είναι «ανύπαρκτη» ως σχεδιαστική οντότητα ενώ σαν στατική υπάρχει κανονικά. Σχεδιάζεται µε γκρι χρώµα στην κάτοψη.

100 100 Fespa Συνδεσµολογία πλακών Μετά την ολοκλήρωση της εισαγωγής όλων των πλακών µε την εντολή «Προσαρµογή δοκών» από τις «Παραγωγές» υπολογίζονται: η συνδεσµολογία (συνέχεια) των πλακών ο τρόπος στήριξης των πλακών (χαρακτηρισµός σε: τετραέρειστες, αµφιέρειστες, τριέρειστες κ.τ.λ) τα φορτία που µεταφέρονται από τις πλάκες στις δοκούς το συνεργαζόµενο πλάτος bef των πλακοδοκών Ο προσδιορισµός της συνδεσµολογίας γίνεται µε βάση τον κανόνα «πλάκες που µοιράζονται την ίδια δοκό (της δίνουν φορτία) και έχουν κοινή πλευρά, συνδέονται µεταξύ τους». Βλέπε σχήµα 3.12 Σχήµα 3.12: Παράδειγµα συνδεσµολογίας πλακών Στον πίνακα 701 «Συνδεσµολογία πλακών», σε καθεµία από τις τέσσερις πλευρές κάθε πλάκας, αναγράφεται ένας αριθµός που δηλώνει το είδος της στήριξής της.

101 Εγχειρίδιο χειρισµού 101 Εάν η πλάκα εδράζεται σε δοκό και έχει συνέχεια µε άλλη πλάκα, τότε α- ναγράφεται το όνοµα της πλάκας που βρίσκεται σε συνέχεια. Εάν η πλάκα εδράζεται σε ελευθέρως στρεπτή δοκό (αρθρωτή στήριξη), τότε αναγράφεται ο αριθµός 0. Εάν η πλευρά αποτελεί ελεύθερο άκρο πλάκας (πρόβολος ή τριέρειστη πλάκα), τότε αναγράφεται ο αριθµός Πλάκες που δεν έχουν συνέχεια µεταξύ τους Αν κάποιες πλάκες βρίσκονται σε διαφορετική στάθµη ή για οποιοδήποτε άλλο λόγο δεν έχουν συνέχεια µεταξύ τους, ενώ µοιράζονται, «πατάνε», κοινή δοκό, τότε πρέπει να διορθώσετε τη συνδεσµολογία χειροκίνητα. Πρέπει δηλαδή, πριν από την επίλυση των πλακών, να περάσετε στους πίνακες του Fespa, στην επιλογή «Συνδεσµολογία πλακών», πίνακας 701, και να δώσετε την πραγµατική συνδεσµολογία τους. Σχήµα 3.13: Πλάκες σε διαφορετικά επίπεδα Στο παράδειγµα του σχήµατος 3.13, απαιτούνται οι εξής τροποποιήσεις:

102 102 Fespa 7 Εικόνα 3.16: Τροποποιήσεις στη συνδεσµολογία των πλακών, µέσω πινάκων Αλλαγή της συνδεσµολογίας δοκών - πλακών Μετά την «Προσαρµογή δοκών», επέµβαση στην προτεινόµενη από το πρόγραµµα συνδεσµολογία µπορεί να γίνει από την οντότητα των οκών, µε τις εντολές: οκός > Σύνδεση σε πλάκα οκός > Αποσύνδεση από πλάκα

103 Εγχειρίδιο χειρισµού Υποστύλωµα Σηµεία έλξης του υποστυλώµατος Η διατοµή του υποστυλώµατος έχει ορισµένα χαρακτηριστικά σηµεία που αποτελούν σηµεία έλξης για τον κάνναβο του σχεδίου (βλέπε σχήµα 3.14). Τα ση- µεία αυτά είναι: Οι κορυφές του, οι κορυφές του περιγεγραµµένου τετραπλεύρου, τα µέσα των πλευρών του περιγεγραµµένου τετραπλεύρου, το κέντρο βάρους του. Σχήµα 3.14: Οι έλξεις του υποστυλώµατος Τα σηµεία αυτά διευκολύνουν την εισαγωγή και την καλή σχεδίαση των δοκών Παράµετροι του Υποστυλώµατος ιατοµή Εικόνα 3.17: Επιλογή υλικού υποστυλώµατος

104 104 Fespa 7 Εικόνα 3.18: Επιλογή διατοµής υποστυλώµατος από σκυρόδεµα Εικόνα 3.19: Επιλογή διατοµής υποστυλώµατος από δοµικό χάλυβα Υποστύλωµα ιατοµή ιατοµές σε χρήση Κατάλογος των διατοµών που ήδη χρησι- µοποιούνται στον τρέχοντα φορέα (µόνο

105 Εγχειρίδιο χειρισµού 105 Αυτόµατος υπολογισµός αδρανειακών στοιχείων Κατηγορία διατοµής Όνοµα διατοµής Όνοµα διατοµής κάτοψης Γωνία τοποθέτησης φ ιατοµές SIDEFOR για δοµικό χάλυβα). Ναι: Το πρόγραµµα κάνει χρήση των αδρανειακών χαρακτηριστικών των πρότυπων διατοµών που υπάρχουν στη βάση δεδοµένων του Όχι: ίνεται η δυνατότητα στον χρήστη να τροποποιήσει τις διαστάσεις των πρότυπων διατοµών, δηµιουργώντας έτσι τις «διατοµές χρήστη» οι οποίες στην κάτοψη εµφανίζονται µε το πρόθεµα Χ1, Χ2, κλπ Γενικά δεν συνιστάται η τροποποίηση των διαστάσεων των προτύπων διατοµών, ε- κτός αν συντρέχει πολύ ειδικός λόγος. Επιλέγονται διατοµές τυποποιηµένες (Euronorm) ή συγκολλητές τύπου Ι. Βλέπε Εικόνα Για τυποποιηµένες επιλέγεται η χαρακτηριστική τους διάσταση από πίνακες. Για συγκολλητές δίνονται οι διαστάσεις πελµάτων και κορµού από το χρήστη. Από αυτές υ- πολογίζονται τα αδρανειακά µεγέθη. Το κείµενο που εµφανίζεται στο σχέδιο. Σε συγκολλητές διατοµές είναι η σύνθεση των διαστάσεων πελµάτων και κορµού. Είναι η γωνία στροφής του υποστυλώµατος στην κάτοψη (όχι η γωνία beta). Όταν η παράµετρος «Οπλισµός > Τυποποιηµένος συνδετήρας Sidefor» του µέλους είναι «Ναι», τότε ενεργοποιείται η παράµετρος αυτή, που είναι λίστα διατο- µών που µπορούν να δεχτούν συνδετήρες Sidefor. Η λίστα εµφανίζεται για ορθογωνικές διατοµές και για διατοµές τύπου Γ και Τ και η επιλογή τιµής της λίστας ενηµερώνει τα b και d (για ορθογωνική διατοµή ), ή τα b, d, b1, d1 (για διατοµή τύπου Γ ή συµµετρικού Τ). ιευκρίνηση: οι διαστάσεις της λίστας αφορούν τις εξωτερικές διαστάσεις του µέλους και όχι τις διαστάσεις των τυποποιηµένων συνδετήρων που αναγράφονται στον κατά- Π1 Σx Εικ. 3.21α και 3.21β

106 106 Fespa 7 λογο της ΣΙ ΕΝΟΡ. b, w, tw, tf Οι διαστάσεις της επιλεγµένης διατοµής, όπως προκύπτουν από την ενσωµατωµένη βάση δεδοµένων του προγράµµατος (για διατοµές από δοµικό χάλυβα). Όταν η παράµετρος Αυτόµατος υπολογισµός αδρανειακών χαρακτηριστικών είναι όχι, οι παράµετροι είναι ενεργές ώστε να τροποποιούνται από τον χρήστη. Επικάλυψη c Βάρος µέλους [kν/m] Η απόσταση από την εξωτερική παρειά του υποστυλώµατος µέχρι την εξωτερική παρειά του συνδετήρα. Σηµείωση (για νέες µελέτες µε τον ΕΚΩΣ): Επειδή ο υπολογισµός του οπλισµού κάµψης προηγείται χρονικά της επιλογής των ράβδων για την κάµψη, καθώς και του υ- πολογισµού του οπλισµού διάτµησης, το πρόγραµµα για τον υπολογισµό του d λαµβάνει ως τυπική τιµή διαµέτρου οπλισµού το Φ=20mm και συνδετήρα το Φσ =10mm. Στο Τεύχος αναγράφεται η τιµή d = c + Φσ Φ = c + 20mm. Το ίδιο βάρος του µέλους, ανά µέτρο µήκους. Σχ Εικόνα 3.20: ιαστάσεις (σε mm) που απαιτούνται για την περιγραφή µιας συγκολλητής διατοµής υποστυλώµατος τύπου Ι.

107 Εγχειρίδιο χειρισµού 107 φ φ Σχήµα 3.15: Θετική σήµανση της γωνίας τοποθέτησης υποστυλώµατος (φ) Φσ Φ c c d' Σχήµα 3.16: Ορισµός της επικάλυψης οπλισµού υποστυλώµατος (c). Το στατικό ύψος d είναι ίσο µε h d = h (c + Φσ + 0.5Φ)

108 108 Fespa 7 Εικόνα 3.21α: Όταν η παράµετρος «Οπλισµοί > Τυποποιηµένος συνδετήρας Sidefor» είναι «Ναι», δίνεται στο χειριστή η δυνατότητα επιλογής διατοµής από τη λίστα «ιατοµές SIDEFOR». Παρατήρηση: Οι τιµές που βρίσκονται εντός παρενθέσεων πληρούν τις απαιτήσεις του ΕΚΩΣ, εξαντλώντας όµως τις κατασκευαστικές ανοχές σχετικά µε τη µέγιστη απόσταση ράβδων (20 cm). Εικόνα 3.21β: Αφού επιλεγεί µία από τις τυποποιηµένες διατοµές της λίστας «ιατοµές SIDEFOR», οι παράµετροι των διαστάσεων (b, d, κλπ) ενηµερώνονται αυτόµατα. Έτσι γίνεται πιο γρήγορη η εκλογή διαστάσεων υποστυλωµάτων και δοκών.

109 Εγχειρίδιο χειρισµού 109 Παρατηρήσεις Π1 Η γωνία beta (Euler) για τα υποστυλώµατα ορίζεται ως η γωνία µεταξύ της προβολής του τοπικού 3(z) στην κάτοψη και του καθολικού Z, µε θετική φορά δεξιόστροφη ως προς την κάτοψη. Η γωνία beta υπολογίζεται ως το αλγεβρικό άθροισµα της γωνίας στροφής a των κύριων αξόνων της διατοµής του υποστυλώµατος και της γωνίας τοποθέτησης φ του υποστυλώµατος στην κάτοψη (β=a+φ). Βλέπε Σχήµα Παραδείγµατα υπολογισµού της γωνίας beta δίνονται στο Σχήµα I 2> I 3 Γωνία στροφής φ=0 Γωνία β=209 Γωνία στροφής φ=20 Γωνία β=229 Σχήµα 3.17: Η γωνία β (beta) του υποστυλώµατος εξαρτάται από τη γωνία στροφής των κύριων αξόνων αδρανείας του (ως προς το καθολικό σύστηµα ΧΖ), αλλά και από τη γωνία τοποθέτησής του (φ)

110 110 Fespa 7 Σχήµα 3.18: Πίνακας στον οποίο εµφανίζονται µερικές χαρακτηριστικές περιπτώσεις υπολογισµού της γωνίας beta υποστυλώµατος.

111 Εγχειρίδιο χειρισµού Στατικά Εικόνα 3.21: Οι παράµετροι της κάρτας «Στατικά» του Υποστυλώµατος Υποστύλωµα Στατικά Ελαστικές αρθρώσεις αρχής / τέλους Συντελεστές ελαστικών αρθρώσεων υνατότητα να ορίζονται σχετικές ελευθερίες στροφών στην αρχή η και στο τέλος κάθε µέλους. Ναι και Συντελεστής = 0 άρθρωση Όχι πλήρης µεταφορά ροπής Π1

112 112 Fespa 7 Άκαµπτες απολήξεις Κατακόρυφα µε άκα- µπτες απολήξεις Κατακόρυφα µε κίνηση θεµελίου Οµάδα διαφράγµατος δ (ΕΑΚ 2000/2003) Υψόµετρο άνω κόµβου Όροφος κάτω κόµβου Αριθµός ορόφου κάτω κόµβου Απόσταση ανίχνευσης κόµβου Είναι οι προβολές (στους καθολικούς άξονες) των άκαµπτων απολήξεων του µέλους. Ναι: Το πρόγραµµα υπολογίζει άκαµπτες απολήξεις σον πόδα του υποστυλώµατος τέτοιες ώστε το µέλος να παραµένει κατακόρυφο Όχι Ναι: Το πρόγραµµα εκχωρεί τις κατάλληλες συντεταγµένες x και z στο κέντρο του ί- χνους των υποστυλωµάτων που καταλήγουν στην θεµελίωση ώστε να παραµένουν κατακόρυφα. Όχι Όλοι οι κόµβοι που ανήκουν σε µία οµάδα δ συµµετέχουν στον υπολογισµό των τυχηµατικών εκκεντροτήτων του διαφράγµατος. Ε- ΑΚ2000, 3.3.1, 3.3.3, Παράρτηµα ΣΤ Κόµβοι που εκχωρούνται στην οµάδα 0 δε συµ- µετέχουν σε κανένα διάφραγµα, ούτε συµµετέχουν στον υπολογισµό της τυχηµατικής εκκεντρότητας (π.χ. όροφος θεµελίωσης), ούτε δέχονται σεισµικό (αδρανειακό) φορτίο. Aφορά το υψόµετρο (συντεταγµένη Y) του άνω άκρου του υποστυλώµατος (κόµβος τέλους). Ο όροφος στον οποίο θα ανήκει ο κόµβος βάσης του υποστυλώµατος. Προεπιλεγµένη τιµή είναι ο «Υποκείµενος όροφος». Η παράµετρος αυτή, δεν επηρεάζεται από τις εντολές «Πάρε / ώσε παραµέτρους». Αν η προηγούµενη επιλογή είναι «Συγκεκριµένος όροφος» τότε εδώ δηλώνεται ο αριθµός του. Ο όροφος πρέπει να είναι κατώτερος του ορόφου που ανήκει το υποστύλωµα. Η ελάχιστη απόσταση µεταξύ κόµβων που είναι αποδεκτή προκειµένου να ανιχνευθεί υπάρχων κόµβος κατά την εισαγωγή νέου κόµβου ή υποστυλώµατος. Αν ανιχνευθεί υπάρχων κόµβος σε αυτή την απόσταση, προτείνεται στο χειριστή η χρήση αυτού αντί για δηµιουργία νέου κόµβου. Π2 Π3 Π3 Παρατηρήσεις

113 Εγχειρίδιο χειρισµού 113 Π1 Ελαστική άρθρωση: Υπάρχει επιλογή µεταξύ Ναι ή Όχι για τον κόµβο αρχής ή τέλους του υποστυλώµατος (προεπιλογή: Όχι). Βλέπε και Σχήµα 3.12 Συντελεστής ελαστικότητας k: Για k=0.0 υπάρχει πλήρης άρθρωση. Για µεγαλύτερες τιµές (π.χ. 0.3, 0.5, 1, 5, 20, 200, ) υπάρχει ελαστικά περιοριζόµενη άρθρωση, σύµφωνα µε την σχέση: K ΕΛ 4EI = k L ΥΠΟΣΤ Π2 όπου I και L η ροπή αδράνειας και το ελαστικό µήκος του µέλους, αντίστοιχα. Ο συντελεστής αυτός έχει νόηµα µόνο στην περίπτωση που η αντίστοιχη παράµετρος έχει την τιµή «Ναι». Βλ. εγχειρίδιο FW «Αρθρώσεις στα άκρα µέλους». Η άκαµπτη απόληξη χρησιµεύει για να προσοµοιώνει µε ακρίβεια τα συνήθη γραµµικά µέλη τα οποία συναντώνται σε κόµβους µε σηµαντικές διαστάσεις. Π3 Ως «Αποστάσεις από αρχή / τέλος» ορίζονται οι προβολές (στους καθολικούς άξονες) των άκαµπτων απολήξεων του µέλους, τις οποίες το Fespa υπολογίζει αυτόµατα, βάσει των γεωµετρικών δεδοµένων του φορέα. Συντελεστής άκαµπτου τµήµατος αρχής zi / τέλους zj: Γενικά ισχύει 0 z 1.Το προτεινόµενο είναι zi = zj = 0.5. Υποστύλωµα το οποίο καταλήγει σε κόµβο θεµελίωσης για να εισαχθεί και να παραµείνει κεκλιµένο, χρειάζεται και οι δύο παράµετροι να έχουν τιµή «Όχι».

114 114 Fespa 7 Σχήµα 3.19: Το τοπικό σύστηµα αξόνων του υποστυλώµατος καθορίζεται ως εξής: 1 είναι ο διαµήκης άξονας του µέλους µε φορά αυτή που φαίνεται στο σχήµα, 2 ο ισχυρός άξονας της διατοµής, 3 ο ασθενής άξονας της διατοµής (Ι2>Ι3). Αρθρώσεις κατά τους τοπικούς άξονες 2 η και 3 σηµαίνει ελευθερία στροφής γύρω από τον άξονα 2 2, και 3-3 αντίστοιχα Φορτία Κάθε υποστύλωµα µπορεί να φέρει: Γραµµικώς κατανεµηµένα φορτία q σε καθολικό ή τοπικό Σ.Σ. Επικόµβιες δυνάµεις F και ροπές M στον άνω κόµβο του, σε καθολικό Σ.Σ Τα φορτία ανήκουν σε δράσεις και εκχωρούνται στα υποστυλώµατα µε τις εντολές «Πάρε / δώσε φορτία». Οι δράσεις συνδυάζονται µε τους κατάλληλους συντελεστές στον πίνακα 816.

115 Εγχειρίδιο χειρισµού 115 Περισσότερα στοιχεία για την ονοµατολογία και τον τρόπο χειρισµού των δράσεων δίνονται στην 3.9 «ράσεις Φορτία». Προσοχή: Τα επικόµβια φορτία εισάγονται πάντα στο καθολικό Σ.Σ., ανεξάρτητα από την τιµή της παραµέτρου «Κατεύθυνση φόρτισης». Εικόνα 3.22α: Η δηµιουργία νέας δράσης σε υποστύλωµα. Αφού ως όνοµα δράσης επιλεγεί η «Νέα δράση», ο χρήστης εισάγει διαδοχικά το όνο- µα, µια συντοµογραφία της, το Σ.Σ. στο οποίο εφαρµόζεται το φορτίο και τις αριθµητικές τιµές των φορτίων(q, F, M). Ακολούθως τα φορτία αυτά τα εκχωρεί στο υποστύλωµα µε «ώσε φορτία».

116 116 Fespa 7 Εικόνα 3.22β: Επιλογή δράσης για εφαρµογή της σε υποστύλωµα. Τα φορτία της δράσης αυτής µπορούν να εκχωρηθούν (µε «ώσε φορτία») σε οποιοδήποτε υποστύλωµα.

117 Εγχειρίδιο χειρισµού 117 Σχήµα 3.20: Τα ορθογώνια τοποθετηµένα υποστυλώµατα (όπως αυτό στα αριστερά) είναι ευκολότερο να φορτίζονται σύµφωνα µε το καθολικό Σ.Σ, ενώ τα λοξά τοποθετηµένα υποστυλώµατα (όπως αυτό στα δεξιά) σύµφωνα µε το τοπικό τους Σ.Σ.. Υπενθυµίζεται ότι Χ, Υ, Ζ είναι οι καθολικοί άξονες του φορέα και 1, 2, 3 οι τοπικοί άξονες του µέλους. Τα επικόµβια φορτία (F, M) εισάγονται πάντα σύµφωνα µε το καθολικό σύστηµα.

118 118 Fespa 7 Υποστύλωµα Φορτία Όνοµα δράσης Στη λίστα επιλογής εµφανίζονται οι υπάρχουσες δράσεις. Νέες δράσεις καταχωρούνται µε την επιλογή «Νέα δράση». Βλέπε 3.9 «ράσεις Φορτία» Όνοµα νέας δράσης Συντοµογραφία Υπολογισµός ίδιου βάρους Κατεύθυνση φόρτισης qx, qy, qz [kn/m] Fx, Fy, Fz [kn] Mx, My, Mz [knm] Εφαρµογή όλων των δράσεων Εισάγεται το όνοµα της δράσης για την οποία θα εισαχθούν φορτία. Συντοµογραφία του ονόµατος, π.χ. W{+Χ) για τον άνεµο στη διεύθυνση +Χ. Με «Ναι» συνυπολογίζεται στη φόρτιση και το ίδιο βάρος του φορέα. Επιλογή τοπικού ή καθολικού συστήµατος συντεταγµένων. Τιµές για τα οµοιόµορφα κατανεµηµένα φορτία (στο τοπικό ή καθολικό Σ.Σ) κάθε δράσης Τιµές για τις επικόµβιες δυνάµεις (στο καθολικό Σ.Σ) κάθε δράσης Τιµές για τις επικόµβιες ροπές (στο καθολικό Σ.Σ.) κάθε δράσης. Ναι: οι εντολές «ώσε παραµέτρους» και «ώσε φορτία» εκχωρούν όλες τους δράσεις (µόνιµα, κινητά, τυχόν πρόσθετες δράσεις). Όχι: οι εντολές αυτές εκχωρούν µόνον τις τρέχουσες δράσεις της ενότητας «Φορτία».

119 Εγχειρίδιο χειρισµού Σκυρόδεµα Εικόνα 3.23: Οι παράµετροι της κάρτας «Σκυρόδεµα» του Υποστυλώµατος Υποστύλωµα Σκυρόδεµα Αυξηµένες απαιτήσεις Ναι πλαστιµότητας Όχι Βλέπε ΕΚΩΣ, 18.4 και Κοντό υποστύλωµα Ναι Όχι Αυτόµατο: Το πρόγραµµα, βάσει του λόγου διάτµησης καθορίζει αν το υποστύλωµα θα ελεγχθεί ως κοντό ή όχι. Αφορά τις συµπληρωµατικές διατάξεις του Π1 Π2

120 120 Fespa 7 Εξασφάλιση κοντού υ- ποστυλώµατος Κάτω άκαµπτο τµήµα Ητ [m] ΕΚΩΣ που ισχύουν από 5/9/2004, [ΦΕΚ447]. Με ικανοτικό έλεγχο κόµβων: Εφαρµόζεται η µέθοδος (α) της της συ- µπλήρωσης του ΕΚΩΣ (ΦΕΚ 447). Με προσαύξηση εντατικών µεγεθών: Ε- φαρµόζεται η µέθοδος (β) της της συµπλήρωσης του ΕΚΩΣ (ΦΕΚ 447). Αφορά την περίπτωση των «θέσει κοντών» υποστυλωµάτων, σύµφωνα µε το ΦΕΚ 447 (5/3/04). Τοίχωµα κατά ΕΑΚ 2003 Η παράµετρος αυτή καθορίζει το αν το στοιχείο συµµετέχει στον υπολογισµό του n v καθώς και το αν ισχύουν οι ειδικοί έλεγχοι του ΕΑΚ για τοιχώµατα, σύµφωνα µε το ΦΕΚ 781 (18/6/03). Τοίχωµα κατά ΕΚΩΣ 2000 Τοίχωµα (Όταν ο επιλεγµένος κανονισµός είναι Παλαιότερος του ΕΑΚ2003 η παράµετρος χαρακτηρισµού των κατακόρυφων µελών είναι ε- νιαία). Ικανοτικός έλεγχος κόµβων Ικανοτικός έλεγχος διάτµησης Η επιλογή αυτή καθορίζει µόνο τον τρόπο όπλισης του στοιχείου, αν δηλαδή θα διαµορφωθούν ενισχυµένα άκρα (κρυφοκολώνες) ή όχι. Ναι: Προκύπτει οπλισµός τοιχώµατος (κρυφοκολώνες) και το µέλος συµµετέχει στον υπολογισµό του nv Όχι: Προκύπτει οπλισµός υποστυλώµατος και το µέλος δε συµµετέχει στον υ- πολογισµό του nv Αυτόµατο: Το πρόγραµµα υπολογίζει αυτόµατα αν το δεδοµένο στοιχείο είναι υποστύλωµα ή τοίχωµα από το λόγο των διαστάσεων των πλευρών του b/d ¼ και b 0.25m Ναι Όχι Αυτόµατο Βλ ΕΑΚ2000 Ναι Όχι: π.χ. για υποστυλώµατα υπογείου, ΕΚΩΣ2000 Αυτόµατο Αφορά µεµονωµένα υποστυλώµατα και υπερισχύει της αντίστοιχης παραµέτρου του «Κτιρίου» και του «Ορόφου». Βλ β ΕΚΩΣ2000 Σχ Π3 Π4

121 Εγχειρίδιο χειρισµού 121 ιάτµηση γrd άνω / κάτω ιάτµηση τοιχώµατος γrd άνω / κάτω Γενικά, γrd = 1.40 V CD, C = γ Rd Μ RC1 +Μ L C Βλ Β1.1 ΕΑΚ2000 V α = α V CD, w0 CD E, w0 CD RC2 qv = γ Rd M R, w0 / M E, w0 EC q γrd = 1.30 Περιορισµός ικανοτικής µεγέθυνσης κόµβου α CD από q Εφαρµογή κανόνων Περίσφιγξης Κρίσιµο ύψος άνω (m) Κρίσιµο ύψος κάτω (m) Για συζευγµένα τοιχώµατα γ Rd =1.20 Βλ Β1.4 ΕΑΚ2000 Χωρίς περιορισµό: Το α CD προκύπτει οσοδήποτε µεγάλο, υπολογιζόµενο σύµφωνα µε την σχέση (4.6) του ΕΑΚ Η επιλογή αυτή είναι υπέρ της ασφαλείας, αλλά ενίοτε πολύ αντιοικονοµική Περιορισµός κατά Χ και Ζ: Σύµφωνα µε την ΕΑΚ α(4), σε ενδιάµεσα υποστυλώµατα επίπεδων πλαισίων ο συντελεστής α CD δεν χρειάζεται να λαµβάνεται µεγαλύτερος από την τιµή του συντελεστή συµπεριφοράς q που χρησιµοποιήθηκε για τον καθορισµό της σεισµικής δράσης. Αυτό ισχύει και για µέλη από δοµικό χάλυβα. Περιορισµός κατά Χ: Οµοίως Περιορισµός κατά Ζ: Οµοίως (όπου Χ και Ζ οι καθολικοί άξονες της κατασκευής) Ναι Όχι Αυτόµατο Βλ ΕΚΩΣ2000 Αν hκρ 0 hκρ χρησιµοποιείται η τιµή του χρήστη Αν hκρ = 0 Υπολογίζεται από το πρόγραµ- µα το κρίσιµο ύψος των υποστυλωµάτων. Βλέπε ΕΚΩΣ2000

122 122 Fespa 7 Mήκος λυγισµού l x (m) Mήκος λυγισµού l z (m) Ανάλυση τόξων Aν lx = lz = 0 To πρόγραµµα υπολογίζει αυτόµατα τα µήκη λυγισµού των υποστυλω- µάτων και κατά τις δύο διευθύνσεις (x και z) Αν lx, lz 0 Χρησιµοποιείται η τιµή του χρήστη Αφορά την περίπτωση της τυχούσας διατοµής µε καµπύλα τµήµατα (όπως αυτής του σχ. 3.7) που εισάγεται µε την εντολή «ώσε πολυγωνική διατοµή». Πρέπει να έχει τιµή µεγαλύτερη ή ίση του 0.20µ. Βλ. και «Εντολές του Υποστυλώµατος». Παρατηρήσεις Π1 Σύµφωνα µε τον EΚΩΣ , δοµικά στοιχεία όπως: Πλάκες εν γένει. Στοιχεία υπογείων ορόφων εν γένει (περιλαµβανοµένων και των στοιχείων θεµελίωσης). ευτερεύουσες δοκοί, δηλ δοκοί που δεν εδράζονται απευθείας σε κατακόρυφα φέροντα στοιχεία. Κόµβοι στους οποίους δεν συντρέχουν κατακόρυφα φέροντα στοιχεία (τέτοιοι κόµβοι είναι οι έµµεσες εδράσεις δοκών επί δοκών θεωρούνται δοµικά στοιχεία χωρίς αυξηµένες απαιτήσεις πλαστιµότητας, ασχέτως αν ανήκουν σε φορείς µε (ή χωρίς) αυξηµένες απαιτήσεις πλαστιµότητας. Απ τον προηγούµενο κανόνα εξαιρούνται τα τµήµατα συ- µπαγών πλακών χωρίς δοκούς που συµµετέχουν σε συστήµατα ισοδύνα- µων πλαισίων πλακών υποστυλωµάτων µερικής ανάληψης οριζοντίων φορτίων, σύµφωνα µε την ΕΚΩΣ2000.

123 Εγχειρίδιο χειρισµού 123 Π2 Το Fespa έχει τη δυνατότητα, για κάθε υποστύλωµα: Να το χαρακτηρίσει κοντό ή όχι: 1. σύµφωνα µε την τιµή του λόγου διάτµησης M/V d (παράµετρος «Κοντό υποστύλωµα = αυτόµατο») 2. σύµφωνα µε την απόφαση του χειριστή (παράµετρος «Κοντό υποστύλωµα = ναι / όχι») Καθορισµού της µεθόδου εξασφάλισης (α) ή (β). Προεπιλεγµένη µέθοδος είναι η (α). Στο «Τεύχος» εκτυπώνεται ο πίνακας κοντών υποστυλωµάτων (βλέπε και ), στον οποίο εµφανίζονται όλα τα υποστυλώµατα τα οποία: Έχουν την παράµετρο «Κοντό υποστύλωµα = ναι» Έχουν την παράµετρο «Κοντό υποστύλωµα = αυτόµατο» και ο λόγος διάτµησής τους προκύπτει µικρότερος ή ίσος του 2.5. J = 8 δyα L J = 8 Ηο H T δyκ L :Ελαστικό τµήµα υποστυλώµατος Ηο=Ητ+δyκ :Άκαµπτο τµήµα υποστυλώµατος δyκ :µήκος κάτω άκαµπτης απόληξης Σχήµα 3.21: Η προσοµοίωση του θέσει κοντού υποστυλώµατος, λόγω τοιχοποιίας. Με την παράµετρο Ητ καθορίζεται το ύψος της.

124 124 Fespa 7 Π3 Τοίχωµα κατά ΕΑΚ 2003 Ναι Το µέλος συµµετέχει ως τοίχωµα στον υπολογισµό του n v. Ισχύει για µέλη που σαφώς είναι τοιχώµατα (π.χ. 30/200). Όχι Ενδεχόµενο Αυτόµατο (προεπιλεγµένη τιµή) Το µέλος δεν συµµετέχει στον υπολογισµό του n v. Ισχύει σε περιπτώσεις απλού υποστυλώµατος (π.χ. 35/35) και εκεί όπου η στατική συµπεριφορά του µέλους δεν δικαιολογεί το χαρακτηρισµό του ως τοίχωµα. Βλέπε και 1 και 2. Έτσι χαρακτηρίζεται το τοίχωµα το οποίο παρότι δεν διαθέτει τις αναγκαίες διαστάσεις που επιβάλλει ο Κανονισµός, έχει τις ιδιότητες του τοιχώµατος και µπορεί να συµµετέχει στον υπολογισµό του n v. Ο µελετητής έχει την υποχρέωση να τεκµηριώσει (βάσει της στατικής συµπεριφοράς του, µε τη βοήθεια του διαγράµµατος ροπών κάµψης από µονότονη οριζόντια φόρτιση) ότι συµπεριφέρεται ως τοίχωµα και να το οπλίσει βάσει του ικανοτικού σχεδιασµού κόµβων (ανεξάρτητα του αν το κτίριο συνολικά απαλλάσσεται από την απαίτηση αυτή). Το µέλος συµµετέχει στον υπολογισµό του n v µόνο αν η µεγάλη του διάσταση είναι µεγαλύτερη ή ίση µε την τιµή της παραµέτρου «Ελάχιστο µήκος αντισεισµικού τοιχώµατος» (1.50m / 2.00m) της ενότητας «Αντισεισµικός» στο «Κτίριο». Βλέπε επόµενο πίνακα. Τι ισχύει όταν «Τοίχωµα EAK2003 = Αυτόµατο» Μέχρι και 4 όροφοι (Lo = 1.5m) 5 ή περισσότεροι όροφοι (Lo = 2.0m) L Lo Τοίχωµα = Ναι Τοίχωµα = Ναι L < Lo Τοίχωµα = Όχι Τοίχωµα = Όχι Π4 Τοίχωµα κατά ΕΚΩΣ 2000 Ναι Στο µέλος διαµορφώνονται κρυφοκολώνες. Όχι Αυτόµατο (προεπιλεγµένη τιµή) Στο µέλος δεν διαµορφώνονται κρυφοκολώνες. Το πρόγραµµα αποφασίζει για το αν θα διαµορφώσει ή όχι κρυφοκολώνες, βάσει του λόγου των διαστάσεων των πλευρών του (L/b). Αν είναι ίσος ή µεγαλύτερος του 4, τότε το µέλος οπλίζεται µε κρυφοκολώνες. Βλέπε ΕΚΩΣ και επόµενο πίνακα.

125 Εγχειρίδιο χειρισµού 125 Τι ισχύει όταν «Τοίχωµα EKΩΣ2000 = Αυτόµατο» Ανεξαρτήτως αριθµού ορόφων L / b 4 L / b < 4 Τοίχωµα = Ναι Τοίχωµα = Όχι Οπλισµοί Εικόνα 3.24: Οι παράµετροι της κάρτας «Οπλισµοί» του Υποστυλώµατος Υποστύλωµα Οπλισµοί Μέθοδος ιαστασιολόγηση Έλεγχος επάρκειας Με αυτή την παράµετρο καθορίζει ο χρήστης το αν το συγκεκριµένο υποστύλωµα θα οπλιστεί εξαρχής ή αν θα εξεταστεί για την επάρκειά του. Βλέπε Κεφάλαιο 4 «Έλεγχος επάρκειας υποστυλωµάτων».

126 126 Fespa 7 Οµάδα υποστυλωµάτων για όπλιση Τυποποιηµένος συνδετήρας SIDEFOR Ο αύξων αριθµός της οµάδας στην οποία ανήκει το µέλος. Υποστυλώµατα µε ίδιο αριθµό οµάδας υ- φίστανται ιδιαίτερη µεταχείριση των οπλισµών τους, ώστε να φαίνονται σωστά στις λεπτοµέρειες υποστυλωµάτων. Υποστυλώµατα µε οµάδα 0 δεν ανήκουν σε καµία οµάδα και οπλίζονται ανεξάρτητα Όχι: Γίνεται χρήση συµβατικών συνδετήρων. Ναι: Το πρόγραµµα αναζητά από τον κατάλογο της Sidefor τυποποιηµένους συνδετήρες µε κατάλληλες διαστάσεις για να οπλίσει τα µέλη του φορέα. Ράβδοι διαξονικής Στις πλευρές Στις γωνίες Καθορίζεται η θέση τοποθέτησης των κυρίων οπλισµών για την παραλαβή της διαξονικής κάµψης και η αντίστοιχη µέθοδος υπολογισµού. Σηµείωση: Για υποστυλώµατα που οπλίζονται µε τον ελάχιστο οπλισµό οικονοµικότερη όπλιση προκύπτει µε οπλισµό πλευρών αφού µε αυτό τον τρόπο καλύπτονται οι απαιτήσεις του κανονισµού για τις ελάχιστες αποστάσεις. Για ισχυρά οπλισµένα υποστυλώµατα οικονοµικότερος είναι ο οπλισµός στις γωνίες αφού η συγκέντρωση ράβδων σε περιοχές που απέχουν περισσότερο από την ουδέτερη γραµµή δίνει τη µικρότερη απαίτηση σε cm 2. Σχ. 3.21

127 Εγχειρίδιο χειρισµού 127 K18 70/30 12Φ18 + 8Φ14 5τµ. ΣΦ8/10 K23 35/95 16Φ Φ14 6τµ. ΣΦ8/10 K20 25/60 12Φ18 + 4Φ14 4τµ. ΣΦ8/ κύριος οπλισµός κάµψης στις γωνίες K18 70/30 8Φ20 + 6Φ16 5τµ. ΣΦ8/10 K23 35/95 4Φ Φ18 6τµ. ΣΦ8/10 K20 25/60 8Φ20 + 4Φ18 4τµ. ΣΦ8/ κύριος οπλισµός κάµψης στις πλευρές Σχήµα 3.22: ιαφοροποίηση της όπλισης υποστυλωµάτων, συναρτήσει της παραµέτρου «Ράβδοι διαξονικής».

128 128 Fespa οµικός χάλυβας Εικόνα 3.25: Οι παράµετροι της κάρτας «οµικός χάλυβας» του Υποστυλώµατος Υποστύλωµα οµικός χάλυβας Συντελεστές ισοδύνα- µου µήκους λυγισµού Ky (περί ασθενή άξονα Υ) και Kz (περί ισχυρό άξονα Ζ) Συντελεστές καθαρού µήκους λυγισµού a0y (περί ασθενή άξονα Υ) και a0z (περί ισχυρό άξονα Ζ) Συντελεστής που εξαρτάται από τον βαθµό πάκτωσης των άκρων του κάθε µέλους. Προεπιλεγµένη τιµή = Συντελεστές που επιδρούν στον υπολογισµό του µήκους λυγισµού. Προεπιλεγµένη τιµή = 1.00 Π1 Σχ Π2

129 Εγχειρίδιο χειρισµού 129 Συντελεστής καθαρής διατοµής A net/a Αυτόµατος υπολογισµός συντελεστών ισοδύναµης οµοιό- µορφης ροπής Έλεγχος σε αξονική δύναµη Έλεγχος σε ροπές κάµψης Σύµφωνα µε το Παράρτηµα Γ2[1] του ΕΑΚ 2000, σε εφελκυόµενα στοιχεία µε πλάστιµη συµπεριφορά, ο λόγος της καθαρής διατο- µής A net, σε θέσεις οπών κοχλιών, προς την πλήρη διατοµή A, δεν πρέπει να είναι µικρότερος από την τιµή: A net / A = (f y / f u) Επίσης, σύµφωνα µε τον EC ο λόγος παίρνει τις τιµές 0.82, 0.85, 0.87, για τις ποιότητες Fe360, Fe430, Fe510 αντίστοιχα. Προεπιλεγµένη τιµή : Α net/a = 0.85 (δυσµενέστερος). Σε συγκολλητές συνδέσεις θα πρέπει να δίνεται Α net/a = Αφορά τον καµπτικό λυγισµό των δοκών. Ο συντελεστής β Μ εξαρτάται από τα διάγραµ- µα ροπών κάµψης του µέλους και επηρεάζει τον συντελεστή k της σχέσης 5.51 του EC3. Ναι : υπολογίζονται αυτόµατα οι συντελεστές k της του EC3, και για τις δύο διευθύνσεις του κάθε µέλους. Όχι : το πρόγραµµα χρησιµοποιεί την τιµή 1.50 που είναι και η δυσµενέστερη (από άποψη οικονοµικότητας). Βλέπε σχήµα EC3. Ναι Όχι My + Mz My (ασθενής) Mz (ισχυρή)

130 130 Fespa 7 Απαίτηση ελέγχου σε στρεπτοκαµπτικό λυγισµό Αυξηµένες απαιτήσεις πλαστιµότητας Ικανοτικός έλεγχος κόµβων Περιορισµός ικανοτικής µεγέθυνσης κόµβου (α CD) από q. Ναι Όχι Σύµφωνα µε την του EC3, δοκοί µε πλήρη πλευρική στήριξη δεν απαιτείται να ελεγχθούν σε στρεπτοκαµπτικό λυγισµό. Το πρόγραµµα, ανάλογα µε το είδος του µέλους, θέτει την προτεινόµενη τιµή στην παράµετρο. Ναι Όχι Ναι Όχι Αυτόµατο Oι έλεγχοι αυτοί παραλείπονται σε µέλη που έχουν άρθρωση στο άκρο τους. Βλ. ΕΑΚ και Παράρτηµα Β1 και Γ4. Για διατοµές κατηγορίας 1 και 2, ως ροπή αντοχής λαµβάνεται η πλαστική ροπή (M PL) του µέλους, ενώ για διατοµές κατηγορίας 3 η ελαστική (W f y). Χωρίς περιορισµό: Το α CD προκύπτει οσοδήποτε µεγάλο, υπολογιζόµενο σύµφωνα µε την σχέση (4.6) του Ε- ΑΚ2000. Βλέπε αντίστοιχη παράµετρο στο «Σκυρόδεµα» Περιορισµός κατά Χ και Ζ: Σύµφωνα µε ΕΑΚ α(4) Περιορισµός κατά Χ: Οµοίως Περιορισµός κατά Ζ: Οµοίως (όπου Χ και Ζ οι καθολικοί άξονες της κατασκευής).

131 Εγχειρίδιο χειρισµού 131 Παρατηρήσεις Π1 Υπολογισµός µήκους λυγισµού: Το µήκος λυγισµού l ενός θλιβόµενου µέλους υπολογίζεται από το Fespa σε κάθε διεύθυνση, µε τον παρακάτω τύπο: l = a 0 K L όπου: L= θεωρητικό µήκος µέλους (από κόµβο σε κόµβο) Κy και Kz = Συντελεστές ισοδύναµου µήκους λυγισµού (περί τους τοπικούς άξονες y και z αντίστοιχα). a 0 y και a 0 z = Συντελεστές καθαρού µήκους λυγισµού (περί τους τοπικούς άξονες y και z αντίστοιχα). Χρησιµεύουν για την τροποποίηση του µήκους λυγισµού σε περιπτώσεις που το µέλος έχει πλευρικούς περιορισµούς οι ο- ποίοι είτε δεν εισάγονται στο υπολογιστικό µοντέλο, είτε εισάγονται αλλά δεν περιορίζουν και τις δύο διευθύνσεις. Βλέπε και Π2. Σύµφωνα µε την του EC3, το µήκος λυγισµού ενός θλιβόµενου µέλους που ανήκει σε µη-µεταθετό πλαίσιο, µπορεί να λαµβάνεται συντηρητικά (προς τη µεριά της ασφάλειας) ίσο µε το θεωρητικό µήκος του L στο στατικό σύστηµα (Κ=1.0) Προσοχή: σε περιπτώσεις µεταθετών πλαισίων (Θ > 0.10) ο συντελεστής K θα πρέπει να τίθεται µεγαλύτερος της µονάδας. Βλέπε επόµενο σχήµα. Γενικά, το θέµα των µεταθετών πλαισίων χρήζει ιδιαίτερης προσοχής: αν προκύψει Θ > 0.20, απαιτείται η να ληφθούν υπόψη τα φαινόµενα 2ας τάξεως µε ακριβή τρόπο ή (αν Θ > 0.30) απαιτείται διαµόρφωση άλλου στατικού συστή- µατος. Τα Fespa δεν αντιµετωπίζει φορείς µε Θ > Βλέπε και 5.3 «Αποτελέσµατα επίλυσης χωρικού πλαισίου».

132 132 Fespa 7 Σχήµα 3.23: Ο συντελεστής ισοδύναµου µήκους λυγισµού K ενός µέλους εξαρτάται από τις συνθήκες στήριξης των άκρων του. Ο συντελεστής αυτός θα πρέπει να εξετάζεται και για τις δύο κύριες διευθύνσεις του µέλους. Π2 Οι συντελεστές καθαρού µήκους λυγισµού a 0 χρησιµοποιούνται για να µειωθεί το µήκος του µέλους που ελέγχεται σε λυγισµό. Eφαρµόζονται επιλεκτικά σε ορισµένες περιπτώσεις, π.χ 1. προκειµένου να ληφθεί υπόψιν η επιρροή του µεγέθους των κοµβοελασµάτων στο καθαρό µήκος των µελών του φορέα (a 0 0.9) 2. προκειµένου να µειωθεί το µήκος λυγισµού µέλους µε πλευρική εξασφάλιση. Βλέπε Σχήµα 3.24 Μικρότερες τιµές του a 0 οδηγούν σε µικρότερα µήκη µελών, και κατά συνέπεια σε ευµενέστερα (από άποψη οικονοµικότητας) αποτελέσµατα. Βλέπε και EC

133 Εγχειρίδιο χειρισµού 133 Σχήµα 3.24: Σε περίπτωση πλευρικής δέσµευσης ενός υποστυλώµατος µε ελκυστήρα όπως αυτόν του σχήµατος,(ο οποίος δεν εισάγεται στο προς επίλυση µοντέλο), στον συντελεστή καθαρού µήκους λυγισµού a 0 z θα πρέπει να δοθεί η τιµή 0.5, προκειµένου να περιοριστεί το µήκος λυγισµού περί τον τοπικό άξονα z-z. Ο συντελεστής a 0 y διατηρεί την προεπιλεγµένη τιµή 1.0

134 134 Fespa Έδαφος Εικόνα 3.26: Οι παράµετροι της κάρτας «Έδαφος» του Υποστυλώµατος Υποστύλωµα Έδαφος Επί ελαστικού Ναι: Το µέλος είναι πάσσαλος θεµελίωσης (αιχµής) Όχι: το µέλος είναι υποστύλωµα ανωδοµής. Ελατήρια σε δύο διευθύνσεις (Ναι / Όχι) Η παράµετρος ενεργοποιείται µόνο αν η προηγούµενη παράµετρος είναι «Ναι»: Ναι: η παράµετρος Kg είναι ενιαία και για τους δύο τοπικούς άξονες Υ(2) και Ζ(3) του µέλους, δηλαδή Kg2 = Kg3 = Kg, δηλαδή το µέλος διαθετει διαθέτει εγκάρσια στοιχεία ακαµψίας και κατά τις δυο κύριες διευθύνσεις του (δύο κάθετες µεταξύ τους γενέτειρες, στην περίπτωση υποστυλώµατος κυκλικής διατοµής). Όχι: το µέλος έχει ελατήρια µόνο για κάµψη περί την ισχυρή του διεύθυνση Υ(2), οπότε Kg2 = Kg και Kg3 = 0.

135 Εγχειρίδιο χειρισµού 135 Πορεία εργασίας για περιγραφή κτιρίου µε πασσάλους Περιγραφή της ανωδοµής. Κατάλληλη τροποποίηση της παραµέτρου «Κτίριο -> Γενικά -> Όροφος θεµελίωσης» (π.χ. αν το δάπεδο του υπογείου είναι στον όροφο -1, εκεί θα είναι ο όροφος θεµελίωσης, ενώ αν δοθούν πάσσαλοι σε 2 τµήµατα ορόφους, τότε όροφος θεµελίωσης πρέπει να γίνει ο -3). Οι πάσσαλοι εισάγονται ως φυτευτά κυκλικά υποστυλώµατα στις κατάλληλες θέσεις, (συνήθως κάτω από τα υποστυλώµατα της ανωδοµής). Ένωση µεταξύ τους στην κορυφή τους µε ορθογωνικές δοκούς (είδος µέλους = πεδιλοδοκός). Οι πάσσαλοι µπορούν να αποτελούνται από περισσότερα του ενός κατακόρυφα τµήµατα (ορόφους), για την προσοµοίωση των διαφορετικών εδαφικών στρώσεων καθ ύψος του πασσάλου. Τροποποίηση παραµέτρων του πασσάλου: Υποστύλωµα > Έδαφος > Επί ελαστικού εδάφους = ΝΑΙ Υποστύλωµα > Έδαφος > Ελατήρια σε δύο διευθύνσεις = ΝΑΙ. Υποστύλωµα > Στατικά > Με διαστασιολόγηση = ΟΧΙ Υποστύλωµα > Στατικά > Εκτύπωση εντατικών µεγεθών = ΝΑΙ. Οι κόµβοι της κορυφής των πασσάλων πρέπει να ανήκουν σε οµάδα δ µε τιµή ίση µε το µηδέν. Στην περίπτωση που οι πάσσαλοι αποτελούνται από περισσότερα του ενός τµήµατα τότε και οι ενδιάµεσοι κόµβοι πρέπει να α- νήκουν σε οµάδα δ µε τιµή ίση µε µηδέν. Αν δεν γίνει αυτός ο καθορισµός, τότε το πρόγραµµα θα επαυξήσει τα ε- ντατικά µεγέθη κατά τον συντελεστή 1/(1-θ), ΕΑΚ [3], ενώ αυτό δεν απαιτείται στους πασσάλους. Ο κόµβος θεµελίωσης είναι το ίχνος των αντίστοιχων κυκλικών υποστυλωµάτων. Ο τύπος στήριξης έχει τιµή «Κύλιση στο ΧΖ» Κατάλληλη τροποποίηση των ονοµάτων των υποστυλωµάτων πασσάλων, για τον εύκολο διαχωρισµό και έλεγχο των αποτελεσµάτων. (π.χ. Αν το α- ντίστοιχο υποστύλωµα της ανωδοµής είναι το Κ2, τότε ο πάσσαλος µετονοµάζεται σε Κ102). Για παράδειγµα κτιρίου µε πασσαλο-θεµελίωση, δείτε:

136 136 Fespa 7 C:\Program Files\LH Software\Master\Παραδείγµατα\Στα τικά\ειδικά θέµατα\πασσαλοι.tek Ο χρήστης επιπλέον έχει την δυνατότητα, µέσα από το 3DV, να δει αναλυτικά για κάθε µία φόρτιση ξεχωριστά, διαγράµµατα φορτίσεων για τον οποιαδήποτε πάσσαλο. Βλέπε σχήµα Σχήµα 3.25: ιαγράµµατα ροπών και των δύο κυρίων διευθύνσεων Υ και Ζ των πασσάλων µιας οικοδοµής, για φόρτιση = Γενική περιβάλλουσα.

137 Εγχειρίδιο χειρισµού 137 Έλεγχοι φέρουσας ικανότητας Για τον έλεγχο της φέρουσας ικανότητας του εδάφους, ο χρήστης θα πρέπει να συγκρίνει την αξονική δύναµη (N) του υποστυλώµατος πασσάλου µε την θλιπτική αντοχή του εδάφους (R), έτσι ώστε να πληρείται η βασική ανίσωση ασφαλείας: N Fd R Nd όπου N Fd είναι η αξονική δύναµη σχεδιασµού του πασσάλου, και R Nd είναι η φέρουσα ικανότητα (οριακό φορτίο) του θεµελίου υπό την επίδραση φορτίου κάθετου στην επιφάνεια έδρασης Εντολές του Υποστυλώµατος Προσθήκη Προσθήκη µε επόµενο όνοµα Η εισαγωγή γίνεται όπως στο επόµενο σχήµα. Αυτόµατα δηµιουργούνται οι κόµβοι αρχής και τέλους µε τα ονόµατα και τις συντεταγµένες τους. Η εντολή «Προσθήκη µε επόµενο όνοµα» εισάγει υποστύλωµα µε όνοµα το α- µέσως επόµενο του τελευταίου, ενώ η εντολή «Προσθήκη» ζητά από το χειριστή το όνοµα του υποστυλώµατος, πριν την εισαγωγή του. Το όνοµα αυτό δεν πρέπει να ανήκει ήδη σε άλλο υποστύλωµα του ίδιου ορόφου.

138 138 Fespa 7 Σχήµα 3.25α: Εισαγωγή υποστυλώµατος διαγώνια ως προς σηµείο έλξης Προσθήκη κεντρικά, Προσθήκη κεντρικά µε επόµενο όνοµα. Σχήµα 3.25β: Εισαγωγή υποστυλώµατος κεντροβαρικά σε σηµείο έλξης Προσθήκη πλευρικά, Προσθήκη πλευρικά µε επόµενο όνοµα Σχήµα 3.25γ: Εισαγωγή υποστυλώµατος πλευρικά σηµείου έλξης

139 Εγχειρίδιο χειρισµού 139 Προσθήκη φυτευτού Φυτευτό υποστύλωµα νοείται ότι συνδέει λοιπούς κόµβους σε διαδοχικούς ορόφους. Πρέπει δηλαδή ο κόµβος αρχής και ο κόµβος τέλους να έχουν περιγραφεί ήδη, ως λοιποί κόµβοι, µε ίδιες συντεταγµένες x και z, σε διαδοχικούς ορόφους Το φυτευτό υποστύλωµα ορίζεται στον υπερκείµενο όροφο, κατευθύνεται δηλαδή από πάνω προς τα κάτω. Με το mouse δείχνετε τον λοιπό κόµβο και πατάτε click. Ανέγερση κεντροβαρικά Είναι παρόµοια εντολή µε την προηγούµενη, µε τη διαφορά πως εδώ το υποστύλωµα έχει ως κόµβο αρχής τον κόµβο του ορόφου που είναι εκείνη τη στιγµή στην οθόνη και κόµβο τέλους αυτόν της αµέσως ανώτερης στάθµης. ιαγραφή Η διαγραφή του υποστυλώµατος δε διαγράφει τους δύο κόµβους των άκρων του (βάσης - κορυφής), αλλά τους µετατρέπει σε «λοιπούς κόµβους» (όταν αυτοί είναι συνδεδεµένοι µε άλλα µέλη). Αλλαγή σταθερής κορυφής Η κορυφή του υποστυλώµατος που µένει ακίνητη όταν το αυτό αλλάζει διαστάσεις επισηµαίνεται µε έναν µικρό κύκλο. Για να αλλάξει η σταθερή κορυφή, δείξτε διαδοχικά το υποστύλωµα και την κορυφή που θέλετε να γίνει σταθερή. Στροφή, Στροφή κατά 90 µοίρες Στροφή υποστυλώµατος γύρω από σηµείο. Η φορά της στροφής είναι αντιωρολογιακή. Καθορισµός γωνίας ( τοποθέτησης ) Με αυτή την εντολή ορίζεται γραφικά η τιµή της παραµέτρου «Γωνία τοποθέτησης». Μηδενισµός γωνίας Αναιρεί την προηγούµενη εντολή, επαναφέροντας τη γωνία στροφής υποστυλω- µάτων στο µηδέν.

140 140 Fespa 7 Κίνηση Αφού επιλέξετε υποστύλωµα για µετακίνηση, δίνετε διαδοχικά την παλαιά και τη νέα θέση µιας κορυφής του, κάνοντας κλικ µε το mouse. Μετακίνηση ονόµατος, Μετακίνηση ονόµατος ίχνους, Μετακίνηση ονόµατος κόµβου τέλους Μετακινούνται τα ονόµατα των υποστυλωµάτων ή των κόµβων τους, ή στον κόµβο ίχνους των φυτευτών (χρήσιµο για την τακτοποίηση του ξυλοτύπου στη θεµελίωση). Στείλε πίσω Υπάρχουν περιπτώσεις που για την περιγραφή του στατικού συστήµατος απαιτείται η τοποθέτηση ενδιάµεσου κόµβου σε υποστύλωµα ενός ορόφου (π.χ. για την εισαγωγή µεσοδοκού). Αυτή η δυνατότητα παρέχεται από το Fespa, χωρίς να χρειάζεται να σπάσει ο όροφος σε δύο. Πιο συγκεκριµένα, µπορούν να περιγραφούν υποστυλώµατα µε κόµβους αρχής και τέλους που να ανήκουν στον ίδιο όροφο. Στην περίπτωση ύπαρξης δύο υποστυλωµάτων στην ίδια θέση της κάτοψης ε- ντολές όπως π.χ. η «ιαγραφή», η «Κίνηση ονόµατος» και η «Πάρε παραµέτρους» ανιχνεύουν πάντα το πλέον πρόσφατο υποστύλωµα που εισήγαγε ο χρήστης, κάνοντας αδύνατη την επιλογή του µέλους που βρίσκεται πίσω από αυτό. Η εντολή «Στείλε πίσω» λύνει αυτό το πρόβληµα, στέλνοντας το πιο πρόσφατο µέλος πίσω από το προηγούµενό του, φέρνοντας ταυτόχρονα µπροστά το άλλο µέλος. Προσοχή: οι όροι «µπροστά» και «πίσω» δεν αφορούν τη γεωµετρία του φορέα, αλλά µόνο τον καθορισµό του ποιο µέλος βρίσκεται στο προσκήνιο για τις επό- µενες εντολές (π.χ. την «Πάρε / ώσε παραµέτρους»). Επίσης η εντολή της «Έξυπνης εισαγωγής δοκού» αντιλαµβάνεται τον άνω κόµβο του µπροστά υποστυλώµατος (όποιο και να είναι αυτό) κάνοντας δυνατή την εισαγωγή µεσοδοκών. Βλέπε και εγχειρίδιο FW «οκός µεταξύ ορόφων για τη στήριξη σκάλας», καθώς και την επόµενη παράγραφο. Η εντολή «Στείλε πίσω» υπάρχει επίσης στην εργαλειογραµµή της δοκού και του λοιπού κόµβου, µε την αντίστοιχη λειτουργικότητα.

141 Εγχειρίδιο χειρισµού 141 Παράδειγµα εισαγωγής ενδιάµεσου κόµβου σε υποστύλωµα ενός ορόφου Έστω ότι θέλετε να περιγράψετε την τοπολογία που φαίνεται στο επόµενο σχή- µα. Σχήµα 3.26: Εισαγωγή ενδιάµεσου κόµβου σε υποστύλωµα - Τριδιάστατη απεικόνιση φορέα 1. Τοποθετείστε τα υποστυλώµατα Κ1, Κ2, Κ3 στον όροφο Αλλάξτε το υψόµετρο του άνω κόµβου των Κ1(0) και Κ2(0) (παράµετροι / στατικά) από 3.00 σε ώστε εντολή για «Ανέγερση κεντροβαρικά» ενός νέου υποστυλώµατος, πάνω στο Κ1(0), δείχνοντας σαν κόµβο αρχής τον 1(0). 4. Στο παράθυρο διαλόγου που ανοίγει (βλέπε επόµενη εικόνα), δώστε τις τιµές που φαίνονται σηµειωµένες: Αλλάξτε το όνοµα του υποστυλώµατος από 1 σε 11, τον άνω κόµβο (κόµβο τέλους) από 1 σε 11 και τον όροφο από 1 σε 0 προκειµένου το νέο υποστύλωµα να ανήκει στον ίδιο (τρέχοντα) ό- ροφο. Τέλος, δώστε την τιµή 3.00 στο υψόµετρο (συντεταγµένη Υ) του άνω κόµβου.

142 142 Fespa 7 Εικόνα 3.26: Παράθυρο διαλόγου για την εισαγωγή υποστυλώµατος 5. ώστε ΟΚ για να τοποθετήσετε το νέο υποστύλωµα. 6. Ενεργοποιείστε την επιλογή «ιάλογος πολλαπλών επιλογών» της κάτω εργαλειογραµµής. 7. Η δοκός 1.1 (0) εισάγεται µε την «Έξυπνη εισαγωγή». Προσέξτε ότι ο κόµβος αρχής της είναι ο 11(0) και όχι ο 1(0) 8. Εισάγετε τη δοκό 2.1(0) µε την «Έξυπνη εισαγωγή». Τώρα θα πρέπει να δηλώσετε σαν κόµβο τέλους της δοκού τον 1(0) και όχι τον 11(0). Για την παραγωγή ορόφων όταν υπάρχουν ενδιάµεσοι κόµβοι σε υποστυλώ- µατα, δείτε την 3.10 «Παραγωγές». Αλλαγή ονοµάτων Μπορείτε να αλλάξετε το όνοµα του υποστυλώµατος, το όνοµα του κόµβουκορυφής του, αλλά και το υψόµετρό του (συντεταγµένη Υ). Στο παράθυρο που ανοίγει, υπάρχουν και άλλες χρήσιµες πληροφορίες για το υποστύλωµα: Οι κόµβοι βάσης και κορυφής, οι όροφοι στους οποίους ανήκουν και οι συντεταγµένες τους (Χ, Υ, Ζ). ώσε πολυγωνική διατοµή υνατότητα σχεδίασης και υπολογισµού πολυγωνικής διατοµής (βλέπε Σχήµα 3.6) ως εξής:

143 Εγχειρίδιο χειρισµού Αρχικά εισάγετε στην κάτοψη ένα ορθογωνικό υποστύλωµα, µε την κανονική διαδικασία εισαγωγής υποστυλωµάτων 2. Από την εργαλειοθήκη της γραµµής σχεδιάζετε ένα κλειστό πολύγωνο που µπορεί να αποτελείται από γραµµές και τόξα και το οποίο θα είναι το περίγραµµα της διατοµής. Αυτό µπορεί να γίνει σε οποιαδήποτε θέση της κάτοψης. 3. Επιλέγετε το πολύγωνο που σχεδιάσατε µε την εντολή «+Περιοχή» ή «+Στοιχείο» της «Επεξεργασίας». 4. Από τις εντολές του υποστυλώµατος, επιλέξτε την «ώσε πολυγωνική διατοµή» και 5. δείξτε το υποστύλωµα του οποίου θέλετε να αλλάξετε την διατοµή (αυτό που εισήχθη στο βήµα 1). Το υποστύλωµα αυτό έχει πια ως διατοµή το πολύγωνο που σχεδιάσατε στο βήµα ιαγράψτε το πολύγωνο του βήµατος 2, εφόσον δε χρειάζεται πλέον. Βλέπε και 4.8 «Η τυχούσα διατοµή υποστυλώµατος»...e G Σχήµα 3.27: Βήµατα για την περιγραφή υποστυλώµατος τυχούσας διατοµής

144 144 Fespa 7 ε συνιστάται η περιγραφή διατοµής της οποίας περισσότερες από µία υποδιατοµές είναι τοιχώµατα (έχουν λόγο πλευρών µεγαλύτερο ή ίσο του 1:4). Κατακόρυφα µέλη µε τέτοιες διατοµές επιφέρουν σφάλµατα στην ανάλυση του φορέα. Τέτοιες διατοµές θα πρέπει να περιγράφονται ως ανεξάρτητες (συνήθως ορθογωνικές) διατοµές που επικαλύπτονται. Βλέπε εντολή «Οµάδα υ- ποστυλωµάτων» λίγο πιο κάτω. Ειδική περίπτωση τυχούσας διατοµής: τµήµα κυκλικού τόξου Όταν χρειάζεται να περιγραφούν υποστυλώµατα µορφής τόξου (σαν αυτά του επόµενου σχήµατος), θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οτι: Οι ροπές αδράνειας υπολογίζονται ακριβώς Ο οπλισµός κάµψης είναι ακριβής Ο οπλισµός διάτµησης καθώς και ο οπλισµός της διατοµής ως τοίχωµα (κρυφοκολώνες, κλπ) είναι από τη φύση του προβληµατικός και δε γίνεται από το Fespa, καθώς ο Κανονισµός αναφέρεται σε ορθογωνικές διατοµές. εν γίνεται ο έλεγχος της β του ΕΚΩΣ 2000 (ακραίες περιοχές κρίσιµων περιοχών τοιχωµάτων). Το Fespa αναλύει τις τοξοειδείς διατοµές σε ορθογωνικές υποδιατοµές, βάσει της παραµέτρου «Ανάλυση τόξων» (η οποία δεν πρέπει να είναι µικρότερη των 0.20 µε 0.25µ). Για τη φύση των προβληµάτων αυτών βλέπε και την του παρόντος εγχειριδίου. Για την παρουσίαση, θα πρέπει ο χειριστής να συµπληρώσει κατάλληλα τα σχέδια, χρησιµοποιώντας τα διαθέσιµα εργαλεία των λεπτοµερειών υποστυλωµάτων (διατοµή, σίδερο διατοµής, συνδετήρας διατοµής, δείκτης διαµέτρου σίδερου). Επίσης, αφού γίνουν οι αλλαγές, υπάρχει η δυνατότητα να αλλάξει η παράµετρος «Μέθοδος οπλισµού» του υποστυλώµατος από «ιαστασιολόγηση» σε «Έλεγχος επάρκειας» (βλέπε και 4.6.1), προκειµένου το Fespa να ελέγξει την επάρκεια της τελικής διατοµής.

145 Εγχειρίδιο χειρισµού 145.E G 3 5.E G 3 5 Σχήµα 3.28: ιατοµές µορφής τόξου Οµάδα υποστυλωµάτων Καθορίζονται τα υποστυλώµατα που θα αποτελέσουν µία ενιαία διατοµή. Η ε- ντολή αυτή αφορά τη σχεδίαση των λεπτοµερειών υποστυλωµάτων. H σύνθετη διατοµή από δύο (ή περισσότερα) τοιχώµατα δεν πρέπει να περιγράφεται ως µια διατοµή τύπου Γ ή Π, αλλά ως ανεξάρτητες ορθογώνιες διατοµές οι οποίες αλληλεπικαλύπτονται. Αυτό γίνεται για να επιτυγχάνεται η αναγκαία ορθότητα του στατικού µοντέλου, ώστε τόσο τα εντατικά µεγέθη, όσο και οι µετακινήσεις, να έχουν την αναγκαία ακρίβεια (Σχήµα 3.29). Με την εντολή «Οµάδα υποστυλωµάτων» γίνονται οµάδα (ώστε να οπλιστούν ενιαία), τοποθετούνται λοιποί κόµβοι τοιχώµατος και ακολουθεί η εισαγωγή των δοκών. Αν η εισαγωγή δοκού γίνει µε την εντολή «έξυπνη εισαγωγή» παράγονται αυτό- µατα δεσµικές ράβδοι. Αν η εισαγωγή γίνει µε την εντολή «προσθήκη» εισάγονται δύο δοκοί από την αρχή στο µέσο και από το µέσο στο άκρο του τοιχώµατος που κατόπιν µετατρέπονται σε δεσµικές (Παράµετροι δοκού / εσµική = Ναι). Βλέπε σχήµα 3.30 Η επίλυση και ο οπλισµός υποστυλωµάτων πρέπει να γίνεται µετά τον καθορισµό οµάδων υποστυλωµάτων. Παρατήρηση: Στύλοι µε αριθµό οµάδας 0 είναι ανεξάρτητοι (εκτός οµάδας). Αυτό φαίνεται και από τις παραµέτρους του υποστυλώµατος (Στατικά / Οµάδα = 0). Τρόποι περιγραφής των σύνθετων διατοµών φαίνονται στο σχήµα που ακολουθεί.

146 146 Fespa 7 Σχήµα 3.29: Σωστοί και λανθασµένοι τρόποι περιγραφής σύνθετων διατοµών. û01" / Σχήµα 3.30: ιατοµή που αποτελείται από δύο επικαλυπτόµενα τοιχώµατα, µαζί µε τους λοιπούς κόµβους και τις δεσµικές δοκούς που απαιτούνται για τη σωστή προσοµοίωσή της Ενηµέρωση ονόµατος από διατοµή Εντολή που αφορά τον έλεγχο διατοµής υποστυλώµατος. Βλέπε Κεφάλαιο 4.

147 Εγχειρίδιο χειρισµού 147 Υποστύλωµα για διαστασιολόγηση Εντολή µε την οποία ενοποιούνται υποστυλώµατα που αποτελούνται από περισσότερα του ενός µέλη. Τέτοια υποστυλώµατα είναι αυτά τα οποία διασπώνται σε ορόφους., π.χ. για τη στήριξη µηκίδων. Βλέπε σχήµα 3.31α. Σχήµα 3.31α: Τµήµα από µεταλλικό φορέα. Τα υποστυλώµατα, λόγω των µηκίδων, παρεµποδίζονται σε λυγισµό περί την ασθενή τους διεύθυνση, (λυγισµός εκτός κυρίων πλαισίων) όχι όµως και περί την ισχυρή (λυγισµός εντός κυρίων πλαισίων).

148 148 Fespa 7 5(2) (1) (0) (-1) Σχήµα 3.31β: Λεπτοµέρεια του προηγούµενου σχήµατος. Όσον αφορά τον ισχυρό τοπικό άξονα Υ(2), το υποστύλωµα λειτουργεί ως ενιαίο µέλος µε άκρα του τους κόµβους 5(-1) και 5(2). Με την ενοποίηση περί τον ισχυρό τοπικό άξονα Υ(2) η διαστασιολόγηση του υποστυλώµατος γίνεται για το συνολικό ύψος H=4.50m. Αντίθετα, δεν απαιτείται ενοποίηση περί τον ασθενή τοπικό άξονα Ζ(3), εφόσον κάθε υποστύλωµα ορόφου (π,χ, το Κ5(1)) έχει µήκος για διαστασιολόγηση ίσο µε το πραγµατικό του µήκος (L=1.50m), λόγω της παρουσίας των µηκίδων. Βλέπε σχήµα 3.31β. Η διαδικασία της ενοποίησης δοκών και υποστυλωµάτων απαλλάσσει το χρήστη του προγράµµατος από την υποχρέωση να δίνει τιµές στους συντελεστές ισοδύναµου µήκους α 0 (για λυγισµό) και β 0 (για βέλη κάµψης).

149 Εγχειρίδιο χειρισµού 149 Χρήση της εντολής Η εντολή αυτή ζητά από τον χρήστη: (α) Το υποστύλωµα (και όροφό του) Εικόνα 3.26α: Επιλογή υποστυλώµατος. (β) τον άξονα στο οποίο αναφέρεται η ενοποίηση, Εικόνα 3.26β: Επιλογή τοπικού άξονα γύρω από τον οποίο γίνεται η ενοποίηση. (γ) τους κόµβους αρχής και τέλους του ενιαίου υποστυλώµατος. Εικόνα 3.26γ: Επιλογή κόµβων. Π.χ. στην περίπτωση του σχήµατος 6, για καθένα από τα υποστυλώµατα Κ5(0) Κ5(1) και Κ5(2), κατά τη διεύθυνση Υ, θα πρέπει να δοθούν ως κόµβος αρχής ο 5(-1) και κόµβος τέλους ο 5(2), οι κόµβοι δηλαδή που ορίζουν το ενιαίο υποστύλωµα.

150 150 Fespa 7 Αυτόµατος καθορισµός υποστυλωµάτων για διαστασιολόγηση Με την εντολή «Καθορισµός µελών για διαστασιολόγηση» των «Παραγωγών» το πρόγραµµα αντιλαµβάνεται αυτόµατα τα υποστυλώµατα προς διαστασιολόγηση, απαλλάσσοντας τον χρήστη από την επαναλαµβανόµενη διαδικασία του χειροκίνητου καθορισµού τους. είτε την 3.10 «Παραγωγές» για λεπτοµέρειες. Έλεγχος µέσω των Πινάκων Στον πίνακα «702-Συνδεσµολογία υποστυλωµάτων», εκτός από τους κόµβους αρχής και τέλους της συνδεσµολογίας, φαίνονται και οι κόµβοι του υποστυλώ- µατος προς διαστασιολόγηση. Για τη µεν ισχυρή διεύθυνση Υ(2) το υποστύλωµα διαστασιολογείται ως ενιαίο µέλος, οπότε όλα τα επιµέρους υποστυλώµατα έχουν κοινούς κόµβους αρχής και τέλους. Κατά την ασθενή διεύθυνση Ζ(3) κάθε υποστύλωµα διαστασιολογείται ανεξάρτητα, οπότε διατηρεί τους κόµβους αρχής και τέλους της συνδεσµολογίας. Υποστ. Κόµβος αρχής για διαστασιολόγηση ιεύθυνση Υ(2) Κόµβος τέλους για διαστασιολόγηση ιεύθυνση Ζ(3) Κόµβος αρχής για διαστασιολόγηση Κ5(0) 5(-1) 5(2) 5(-1) 5(0) Κ5(1) 5(-1) 5(2) 5(0) 5(1) Κ5(2) 5(-1) 5(2) 5(1) 5(2) οκιµή οπλισµού Κόµβος τέλους για διαστασιολόγηση υνατότητα δοκιµαστικής όπλισης µεµονωµένου υποστυλώµατος. Θα πρέπει να έχει προηγηθεί επίλυση του χωρικού αλλά και όπλιση δοκών του φορέα, προκει- µένου να γίνει ο ικανοτικός έλεγχος. Σε γραµµές Κείµενο σε γραµµές κειµένου Το κείµενο που συνοδεύει το κάθε υποστύλωµα διασπάται σε γραµµές κειµένου, οι οποίες ακολουθούν πλέον τις εντολές του κειµένου.

151 Εγχειρίδιο χειρισµού 151 Πάρε / ώσε παραµέτρους Πάρε / ώσε διατοµή Πάρε / ώσε φορτία Λειτουργούν ανάλογα µε τις εντολές «Πάρε / ώσε παραµέτρους», αλλά επιδρούν µόνο στα φορτία. Χρησιµεύουν στη γρήγορη αντιγραφή φορτίων από υ- ποστύλωµα σε υποστύλωµα, χωρίς να επηρεάζονται οι υπόλοιπες παράµετροι (διατοµή, υλικό, κλπ). Όταν ένα µέλος διαθέτει περισσότερες από µια δράσεις, η συµπεριφορά της εντολής εξαρτάται από την παράµετρο «Εφαρµογή όλων των δράσεων». Βλέπε Λοιπός κόµβος Οι λοιποί κόµβοι είναι άϋλες οντότητες και χρειάζονται για τον καθορισµό των σηµείων διασταύρωσης δοκών όταν δεν υπάρχει υποστύλωµα στο σηµείο της διασταύρωσης, των σηµείων αλλαγής φορτίων κατά µήκος ανοίγµατος δοκού ή των σηµείων εφαρµογής συγκεντρωµένων φορτίων, και την εισαγωγή φυτευτών υποστυλωµάτων. Λοιποί κόµβοι πρέπει να τοποθετούνται πάντα στα άκρα των τοιχωµάτων. Επίσης, συνιστάται η ευθυγράµµιση λοιπών κόµβων που χρησιµοποιούνται για την κατάτµηση συνεχών δοκών ή για την περιγραφή έµµεσων στηρίξεων, προκειµένου να αποφεύγονται πρόσθετες στρεπτικές εντάσεις.

152 152 Fespa Παράµετροι του Λοιπού κόµβου Στατικά Εικόνα 3.27: Οι παράµετροι της κάρτας «Στατικά» του Λοιπού κόµβου Λοιπός κόµβος Στατικά Οµάδα δ διαφράγµατος Όλοι οι κόµβοι που ανήκουν σε µία οµάδα δ συµµετέχουν στον υπολογισµό των τυχηµατικών εκκεντροτήτων του διαφράγµατος. Κόµβοι που εκχωρούνται στην οµάδα 0 δε συµ- µετέχουν σε κανένα διάφραγµα, ούτε συµµετέχουν στον υπολογισµό της τυχηµατικής εκκεντρότητας, ούτε δέχονται σεισµικό (αδρανειακό) φορτίο. Ο όροφος θεµελίωσης έχει γενικά οµάδα 0.

153 Εγχειρίδιο χειρισµού Φορτία Εικόνα 3.28: Οι παράµετροι της κάρτας «Φορτία» του Λοιπού κόµβου Λοιπός κόµβος - Φορτία Fx, Fy, Fz [kn] Mx, My, Mz [knm] Εφαρµογή όλων των δράσεων Οι λοιποί κόµβοι φορτίζονται από συγκεντρω- µένες δυνάµεις και ροπές, σύµφωνα µε το καθολικό σύστηµα συντεταγµένων. Ναι: οι εντολές «ώσε παραµέτρους» και «ώσε φορτία» εκχωρούν όλες τους δράσεις (µόνιµα, κινητά, τυχόν πρόσθετες δράσεις). Όχι: οι εντολές αυτές εκχωρούν µόνον τις τρέχουσες δράσεις της ενότητας «Φορτία».

154 154 Fespa Εντολές του Λοιπού κόµβου Προσθήκη, Προσθήκη µε επόµενο όνοµα Τοποθετείτε τους λοιπούς κόµβους πατώντας κλικ, µε το mouse, στις επιθυµητές θέσεις που συνήθως είναι σηµεία καννάβου. ιαγραφή Η εντολή της «ιαγραφής» λοιπού κόµβου, ενοποιεί αυτόµατα δύο δοκούς της κάτοψης που συντρέχουν σε αυτόν. Η παραγόµενη δοκός διατηρεί τις παραµέτρους του πρώτου µη-δεσµικού από τα δύο ανοίγµατα που υπήρχαν. ιαγραφή λοιπού κόµβου που συνδέει περισσότερα από δύο µέλη ή αποτελεί άκρο προβόλου, δεν είναι δυνατή. Η εντολή αυτή διευκολύνει στην ενοποίηση δοκών που διακόπτονται από κόµβους που δεν απαιτούνται πλέον (π.χ. εξώστες που καταργήθηκαν, δοκοί θεµελίωσης µε πολλά ανοίγµατα, κλπ). Επίσης, σε συνδυασµό µε την «Αλλαγή συνδεσµολογίας» της οκού, διευκολύνει τις αλλαγές συνδεσµολογίας που απαιτούνται στη µετατροπή τοιχώµατος σε υποστύλωµα. ιαγραφή κόµβων / / / /50 Με διαγραφή του λοιπού κόµβου => Οι δοκοσειρές επαναριθµούνται / /50 Σχήµα 3.32: Σε περιπτώσεις όπως αυτή του σχήµατος, όταν ένα τοίχωµα µετατραπεί σε υποστύλωµα, αρκεί να διαγραφούν οι λοιποί του κόµβοι. Το πρόγραµµα αυτόµατα αποκαθιστά την ορθή συνδεσµολογία, τα ονόµατα και τις παραµέτρους των δοκών.

155 Εγχειρίδιο χειρισµού 155 Κίνηση Για την κίνηση των λοιπών κόµβων πολύ χρήσιµα είναι τα σηµεία έλξης στα άκρα των δοκών (επισηµαίνονται µε µικρό ρόµβο). Βλέπε 12.6 «Σηµεία έλξης δοκού». Αλλαγή ονόµατος Κίνηση ονόµατος Οµάδα δ Με την εντολή αυτή (όλοι ή ορισµένοι) κόµβοι ενός ορόφου τοποθετούνται µαζικά στην επιθυµητή οµάδα διαφράγµατος. Βλέπε ΕΑΚ2000, 3.3.1, , Παράρτηµα ΣΤ «Ισοδύναµες στατικές εκκεντρότητες». Αρχικά, το Fespa θεωρεί οτι όλοι οι κόµβοι της κάθε στάθµης ανήκουν στην ίδια οµάδα διαφράγµατος: π.χ. οι κόµβοι του 2 (θεµελίωση) στην οµάδα 0, οι κόµβοι του 1 στην οµάδα 1, οι κόµβοι του 0 στην οµάδα 2, κλπ. Αυτή είναι και η σωστή ονοµατολογία των οµάδων στα συνήθη κτίρια. Αν το πρόγραµµα, πριν την επίλυση του χωρικού, διαπιστώσει πρόβληµα στην ονοµατολογία των οµάδων δ, εµφανίζει µήνυµα (Εικόνα 3.29). Για την αντιµετώπιση του προβλήµατος, µπορούν να χρησιµοποιηθούν είτε οι πίνακες 205 και 301 ή αυτή την εντολή. Για τη χρήση της εντολής, τα βήµατα έχουν ως εξής: Μεταβείτε στον επιθυµητό όροφο. Βεβαιωθείτε οτι στην οθόνη φαίνονται και τα υποστυλώµατα και οι λοιποί κόµβοι. Αν όχι, ενεργοποιήστε τα αντίστοιχα διαφανή, ή πατήστε το πλήκτρο [Μ] της εργαλειογραµµής που βρίσκεται στην κάτω πλευρά της οθόνης. Επιλέξτε τους κόµβους µε την εντολή «Επεξεργασία > +Περιοχή». Σε περίπτωση που πρέπει να επιλέξτε όλη την κάτοψη, µπορείτε να χρησιµοποιήσετε την εντολή «+ Όλα από διαφανή». ώστε την εντολή «Λοιπός κόµβος > Οµάδα δ» και πληκτρολογήστε στο παράθυρο που ανοίγει το όνοµα της οµάδας διαφράγµατος των επιλεγµένων κόµβων.

156 156 Fespa 7 ώστε την εντολή «Επεξεργασία, Νέα επιλογή» Επαναλάβετε την ίδια διαδικασία σε όλους τους ορόφους. Αν για κάποιο λόγο είναι απαραίτητη η χρήση περισσότερων οµάδων διαφράγ- µατος σε κάποιον όροφο, τότε θα πρέπει ως µέθοδος επίλυσης του φορέα να επιλεγεί η «δυναµική µε στρεπτικά ζεύγη», η οποία δεν απαιτεί τον προσδιορισµό του πλασµατικού άξονα. Εικόνα 3.29: Ειδοποίηση του Fespa σε περίπτωση λάθος ονοµατολογίας των οµάδων δ των κόµβων ενός ορόφου Κόµβοι τοιχώµατος είχνετε µε το mouse το τοίχωµα. Πρέπει οπωσδήποτε a 4b, όπου a η µεγάλη διάσταση του τοιχώµατος και b η µικρή του διάσταση. Πατάτε click και δη- µιουργούνται δύο λοιποί κόµβοι στα άκρα του τοιχώµατος, όπως αυτοί που φαίνονται στο επόµενο σχήµα. Σχήµα 3.33: Λοιποί κόµβοι τοιχώµατος Θα πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να δοθούν όλοι οι απαραίτητοι πρόσθετοι λοιποί κόµβοι. Ως απαραίτητοι νοούνται οι κόµβοι που απαιτούνται για τον ορισµό κάποιας «δεσµικής δοκού». Προσοχή χρειάζονται οι περιπτώσεις τοιχωµάτων µε αλληλοκαλυπτόµενα ά- κρα. Στις περιπτώσεις αυτές δίνετε «Κόµβους τοιχωµάτων» στο ένα από τα

157 Εγχειρίδιο χειρισµού 157 δύο τοιχώµατα, και µε την εντολή «Προσθήκη» από το µενού των «Λοιπών κόµβων», εισάγετε έναν πρόσθετο λοιπό κόµβο στο άκρο του άλλου τοιχώµατος. Είναι προφανές ότι ο «Κόµβος τοιχωµάτων» που ανήκει στην κοινή περιοχή ορίζει ένα κοινό άκρο για δύο από τις τέσσερις «απαραίτητες» δεσµικές ράβδους. ηλαδή, εδώ, οι απαραίτητοι «Λοιποί κόµβοι» είναι τρεις. Ακόµα πιο κατανοητή γίνεται η παρατήρηση στην περίπτωση πυρήνα ανελκυστήρα, όπου δεν δίνετε «Κόµβους τοιχωµάτων» στο τοίχωµα - «πλάτη» του πυρήνα αν προηγουµένως έχετε δώσει στα δύο άλλα εγκάρσια τοιχώµατα. Και αυτό, διότι οι δύο κόµβοι των εγκάρσιων τοιχωµάτων αρκούν για να ενώσουν µε δεσµικές ράβδους προσοµοίωσης τα τοιχώµατα αυτά µε το τοίχωµα - «πλάτη». ηλαδή, εδώ, οι απαραίτητοι «Λοιποί κόµβοι» είναι τέσσερις. Πάρε / ώσε παραµέτρους Πάρε / ώσε φορτία Λειτουργούν ανάλογα µε τις «Πάρε / ώσε παραµέτρους», αλλά επιδρούν µόνο στα φορτία. Χρησιµεύουν στη γρήγορη αντιγραφή φορτίων από κόµβο σε κόµβο, χωρίς να επηρεάζονται οι υπόλοιπες παράµετροι (υψόµετρο, κλπ). Όταν ένας κόµβος διαθέτει περισσότερες από µια δράσεις, η συµπεριφορά της εντολής ε- ξαρτάται από την παράµετρο «Εφαρµογή όλων των δράσεων». Βλέπε

158 158 Fespa οκός Γενικά Οι δοκοί για το Fespa διαχωρίζονται σε σχεδιαστικές και στατικές, όπως φαίνεται και στο επόµενο σχήµα. Για την προβολή τους στο παράθυρο της γραφικής εισαγωγής ή την εκτύπωσή τους, µπορείτε να (απ)ενεργοποιείτε τις µεν ή τις δε, χρησιµοποιώντας το πλαίσιο των «ιαφανών» ή τα εικονίδια «Μοντέλο» και «Ξυλότυπος». Σχήµα 3.34: Στατική και σχεδιαστική δοκός Τα σηµεία έλξης της δοκού Και η σχεδιαστική δοκός διαθέτει σηµεία έλξης, τα οποία διευκολύνουν την εισαγωγή και την κίνηση της ίδιας ή άλλων στοιχείων στο σχέδιο (π.χ. δοκός κάθετη σε άλλη δοκό), καθώς και την εισαγωγή διαστάσεων. Τα σηµεία έλξης της δοκού είναι: Oι τέσσερεις κορυφές του περιγράµµατός της (επισηµαίνονται µε σφαιρίδια), και Τα µέσα των µικρών πλευρών της (επισηµαίνονται µε ρόµβους).

159 Εγχειρίδιο χειρισµού 159 Σχήµα 3.35: Τα σηµεία έλξης της δοκού Οι έλξεις της δοκού ενεργοποιούνται και απενεργοποιούνται από ξεχωριστό πλήκτρο της γραµµής εργαλείων σχεδίασης Παράµετροι της οκού ιατοµές Εικόνα 3.30: Επιλογή υλικού δοκού

160 160 Fespa 7 Εικόνα 3.31: Επιλογή είδους µέλους από σκυρόδεµα Οι παράµετροι της κάρτας «ιατοµή» της δοκού έχουν όπως οι αντίστοιχες παρά- µετροι του υποστυλώµατος. Επιπλέον υπάρχουν οι εξής: οκός ιατοµή Είδος µέλους Το είδος χαρακτηρίζει κάθε µέλος του φορέα ως προς τις στατικές του ιδιότητες. Κάθε είδος µέλους υποβάλλεται σε ειδικούς ελέγχους κατά την διαστασιολόγηση, όπως επιβάλλεται για κάθε ένα από αυτά, από τους κανονισµούς σκυροδέµατος, µεταλλικών, και αντισεισµικού. Τα είδη δίνουν την δυνατότητα στον χρήστη να καθορίσει µε σαφήνεια και µε συνοπτικό τρόπο το επιθυµητό προσοµοίωµα του δοµήµατός του. Βλέπε τους δύο πίνακες που ακολουθούν ιατοµές SIDEFOR Όταν η παράµετρος «Οπλισµός > Τυποποιηµένος συνδετήρας Sidefor» του µέλους είναι «Ναι», και το είδος της δοκού είναι «Γενικό µέλος (beton)», «Συνδετήρια» ή «Πεδιλοδοκός», τότε ενεργοποιείται η παράµετρος «ιατοµές SIDEFOR» που είναι λίστα διατοµών που µπορούν να δεχτούν συνδετήρες Sidefor. Επιλογή τιµής της λίστας ενηµερώνει τα bw και h. ιευκρίνηση: οι διαστάσεις της λίστας αφορούν τις εξωτερικές διαστάσεις του µέλους και όχι τις δια-

161 Εγχειρίδιο χειρισµού 161 Επικάλυψη c Γωνία τοποθέτησης στάσεις των τυποποιηµένων συνδετήρων του καταλόγου της ΣΙ ΕΝΟΡ. Η απόσταση από την κατώτατη παρειά της δοκού µέχρι την εξωτερική παρειά του συνδετήρα. Σηµείωση (για νέες µελέτες µε τον ΕΚΩΣ): Επειδή ο υπολογισµός του οπλισµού κάµψης προηγείται χρονικά της επιλογής των ράβδων για την κάµψη, καθώς και του υπολογισµού του οπλισµού διάτµησης, το πρόγραµµα για τον υπολογισµό του d λαµβάνει ως τυπική τιµή διαµέτρου οπλισµού το Φ=18mm και συνδετήρα το Φσ = 8mm. Στο Τεύχος αναγράφεται η τιµή d = c + Φσ Φ = c + 17mm. Είναι η γωνία στροφής της δοκού περί τον διαµήκη άξονά της. Εξαρτάται και από την φορά εισαγωγής του µέλους. Ο χρήστης οφείλει να την ελέγξει µέσω της τριδιάστατης απεικόνισης (3D). Σχ Σx Μέλη από ωπλισµένο σκυρόδεµα: Είδος µέλους Στατική ιδιότητα Γενικό µέλος οκός. Πεδιλοδοκός Συνδετήρια Προσοµοίωσης πέδιλου εσµική δοκός Τοίχωµα υπογείου Μέλος επί ελαστικού εδάφους. Γενικά διατοµής ανεστραµµένης πλακοδοκού. Γενικά ορθογωνικής διατοµής. Μέλος επί ελαστικού εδάφους. Η διατοµή του προκύπτει από τις διαστάσεις του πεδίλου. οκός ειδικών διαστάσεων για µεγάλη ακαµψία. Στην θεµελίωση πρέπει να είναι επί ελαστικού εδάφους. οκός µεγάλου ύψους.

162 162 Fespa 7 Εικόνα 3.32: Επιλογή είδους µέλους από δοµικό χάλυβα Μέλη από δοµικό χάλυβα: Είδος µέλους Στατική ιδιότητα Χρήση Έλεγχος Γενικό µέλος (µεταλλικό) οκός. Φέρει ροπές στα άκρα και άκα- µπτες απολήξεις. Γενική. Όλοι οι έλεγχοι Ράβδος δικτυώµατος Αµφιαρθρωτό µέλος, θλιβόµενο ή εφελκυό- µενο, χωρίς άκαµπτες απολήξεις. ικτυώµατα εν γένει. Εφελκυσµός, κεντρική θλίψη. Ελκυστήρας Αµφιαρθρωτό, µόνον εφελκυόµενο, χωρίς άκαµπτες απολήξεις. Μόνο σε θέσεις εξασφαλισµένης εφελκυστικής λειτουργίας. Εφελκυσµός. Τεγίδα οκός. ιαθέτει άκα- µπτες απολήξεις. Όλοι οι έλεγχοι Προσοµοίωσης διαφράγµατος Αµφιαρθρωτή, ειδικά αδρανειακά µεγέθη για µεγάλη οριζόντια α- καµψία. εν διαθέτει άκαµπτες απολήξεις. Προσοµοίωση διαφραγµατικής λειτουργίας. εν ελέγχεται. Κατακόρυφος διαγώνιος σύνδεσµος Αµφιαρθρωτός εφελκυόµενος ή θλιβόµενος χωρίς εκκεντρότη- Αντισεισµικός σύνδεσµος (κατακόρυφος) Αποτελούν πλάστιµα στοιχεία και µεταβι-

163 Εγχειρίδιο χειρισµού 163 τες συνδεσµολογίας. εν διαθέτει άκαµπτες απολήξεις. Όταν τοποθετείται κοµβοέλασµα στο µέσον του, τα µέλη θα πρέπει να περιγραφούν µε το πλήρες µήκος τους (χωρίς λοιπό κόµβο) και συντελεστή καθαρού µήκους λυγισµού α 0 ίσο µε 0.5 σε χιαστί διάταξη του αυτού η γειτονικού φατνώµατος. βάζουν α CD σε γειτονικά µέλη. Ελέγχεται σε εφελκυσµό και λυγηρότητα. Γ.5 ΕΑΚ 2000 Οριζόντιος διαγώνιος σύνδεσµος Αµφιαρθρωτός εφελκυόµενος ή θλιβόµενος χωρίς εκκεντρότητες συνδεσµολογίας. εν διαθέτει άκαµπτες απολήξεις. Αντιανέµιος σύνδεσµος ακαµψίας (οριζόντιος). εν πρέπει να τοποθετηθεί λοιπός κόµβος στο µέσον του. Ελέγχονται µε εφελκυστικό αξονικό φορτίο πολλαπλασιασµένο επί 1.5 Γ.7, ΕΑΚ2000 Σύνδεσµος τύπου V ή Λ Αµφιαρθρωτό θλιβό- µενο η εφελκυόµενο, χωρίς άκαµπτες απολήξεις. Αντισεισµικός σύνδεσµος σε διάταξη V η Λ Χωρίς εκκεντρότητα συνδεσµολογίας. Με εκκεντρότητα οπότε δηµιουργεί δοκό σύζευξης. Αποτελούν πλάστιµα στοιχεία και µεταβιβάζουν α CD σε γειτονικά µέλη. Αποτελούν πλάστιµα στοιχεία και δέχονται α CD από την δοκό σύζευξης. Ελέγχονται σε εφελκυσµό και θλίψη. Γ.5 ΕΑΚ 2000 οκός σύζευξης οκός. Φέρει ροπές και τέµνουσες στα άκρα. Τµήµα του ζυγώµατος που αποτελεί την έκκεντρη σύζευξη συνδέσµων Λ και V. Γ6 ΕΑΚ2000 Αποτελεί πλάστιµο στοιχείο και µεταβιβάζει α CD στα γειτονικά µέλη. Όλοι οι έλεγχοι.

164 164 Fespa 7 Ζύγωµα µε σύνδεσµο V ή Λ οκός. εσµική χάλυβα οκός ανωδοµής µε ειδικά αδρανειακά µεγέθη για µεγάλη κατακόρυφη ακαµψία. οκός που συνδέεται µε αντισεισµικό σύνδεσµο Λ η V χωρίς εκκεντρότητα. Ελέγχεται στην ικανότητα να φέρει κατακόρυφα φορτία χωρίς την στήριξη των συνδέσµων. εν ελέγχεται. Εικόνα 3.33: Επιλογή διατοµής δοκού από σκυρόδεµα

165 Εγχειρίδιο χειρισµού 165 Εικόνα 3.34: Επιλογή διατοµής δοκού από δοµικό χάλυβα Εικόνα 3.35: ιαστάσεις (σε mm) που απαιτούνται για την περιγραφή µιας συγκολλητής διατοµής δοκού τύπου Ι.

166 166 Fespa 7 Σχήµα 3.36α: Τοπικό σύστηµα συντεταγµένων δοκού. Ο κόµβος αρχής i της δοκού αποτελεί την αρχή των αξόνων του τοπικού Σ.Σ του µέλους και εξαρτάται από τη φορά εισαγωγής της δοκού στην κάτοψη. Στην περίπτωση που η δοκός συνδέει κόµβους διαφορετικών ορόφων, ο κόµβος αρχής είναι πάντα ο κόµβος του κατώτερου ορόφου, ανεξάρτητα του τρόπου εισαγωγής της.

167 Εγχειρίδιο χειρισµού 167 Σχήµα 3.36β: Τοπικό σύστηµα αξόνων δοκού µε γωνία τοποθέτησης φ=0 (άνω) και φ 0 (κάτω)

168 168 Fespa 7 Σχήµα 3.37: Η γωνία τοποθέτησης δοκού βρίσκει κυρίως εφαρµογή στις τεγίδες, όπου συνήθως έχει µη-µηδενική τιµή. Σχήµα 3.38: Προσήµανση της γωνίας τοποθέτησης δοκού

169 Εγχειρίδιο χειρισµού 169 Εικόνα 3.36: Εµφάνιση των δοκών µε τις γωνίες τοποθέτησης και τη θέση τους σχετικά µε τους κόµβους αρχής και τέλους. Βλέπε και σχήµα 3.44 Ορισµός γωνίας beta δοκού: Η γωνία µεταξύ του κατακόρυφου επιπέδου που διέρχεται από τον άξονα του µέλους, και του τοπικού άξονα 2(y). Έχει σα θετική φορά τη δεξιόστροφη γύρω από τον τοπικό άξονα 1(x).

170 170 Fespa Στατικά Εικόνα 3.37: Παράµετροι στατικής λειτουργίας δοκού (από δοµικό χάλυβα). υνατότητα άρθρωσης υπάρχει στα δύο της άκρα και κατά τους δύο τοπικούς άξονες 2-2 και 3-3 οκός Στατικά Ελαστικές αρθρώσεις αρχής / τέλους Συντελεστές ελαστικών αρθρώσεων Άκαµπτες απολήξεις Αυτόµατος υπολογισµός άκαµπτων απολήξεων σκυροδέµατος Αυτόµατος υπολογισµός άκαµπτων απολήξεων δοµικού χάλυβα υνατότητα να ορίζονται σχετικές ελευθερίες στροφών στην αρχή η και στο τέλος κάθε µέλους. Ναι και Συντελεστής = 0 άρθρωση Όχι πλήρης µεταφορά ροπής Είναι οι προβολές (στους καθολικούς άξονες) των άκαµπτων απολήξεων του µέλους. Ναι Όχι Ναι Όχι Π1 Π2

171 Εγχειρίδιο χειρισµού 171 Πρόβολος Ναι Όχι Αυτόµατο Π3 Παρατηρήσεις Π1 υνατότητα τοποθέτησης ελαστικών αρθρώσεων για προσοµοίωση δικτυωτών ράβδων ή ρηγµατωµένων διατοµών Ω.Σ. Ελαστική άρθρωση: Υπάρχει επιλογή µεταξύ Ναι ή Όχι για τον κόµβο αρχής ή τέλους της δοκού (προεπιλογή: Όχι). Επισηµαίνεται ότι οι κόµβοι αρχής και τέλους των δοκών εξαρτώνται από τον τρόπο εισαγωγής της δοκού και δεν έχουν σχέση µε τον προσανατολισµό τους. Συντελεστής ελαστικότητας k: Για k=0.0 υπάρχει πλήρης άρθρωση. Για µεγαλύτερες τιµές (π.χ. 0.3, 0.5, 1, 5, 20, 200, ) υπάρχει ελαστικά περιοριζόµενη άρθρωση, σύµφωνα µε την σχέση: 4EI L 3 K ΕΛ = k ΟΚΟΥ όπου I και L η ροπή αδράνειας και το ελαστικό µήκος του µέλους, αντίστοιχα. Ο συντελεστής αυτός έχει νόηµα µόνο στην περίπτωση που η αντίστοιχη παράµετρος έχει την τιµή «Ναι». Βλ. εγχειρίδιο FW «Αρθρώσεις στα άκρα µέλους». Ειδικά για τις δοκούς από δοµικό χάλυβα: Επειδή ορισµένα είδη δοκών (ράβδος δικτυώµατος, ελκυστήρας, προσοµοίωσης διαφράγµατος, διαγώνιος σύνδεσµος, σύνδεσµος τύπου Λ ή V) διαθέτουν αυτοµάτως αρθρώσεις στα άκρα τους, δεν απαιτείται πρόσθετη ενέργεια από µέρους του χειριστή. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι σχετικές παράµετροι είναι ανενεργές. Για καλύτερη εποπτεία, οι ελαστικές αρθρώσεις των δοκών µπορούν να εµφανίζονται και στην κάτοψη του ορόφου, όταν είναι ενεργό το διαφανές «Στατικές δοκοί». Για τον τρόπο που εµφανίζονται στην κάτοψη οι αρθρώσεις στα άκρα των δοκών, βλέπε τις επόµενες εικόνες. Για τον ορισµό των τοπικών αξόνων της δοκού, βλέπε Σχήµα 3.32.

172 172 Fespa 7 Εικόνα 3.38α: Τρεις δοκοί οι οποίες στηρίζονται αρθρωτά στο υποστύλωµα. Η άρθρωση λειτουργεί γύρω από τον τοπικό τους άξονα 3-3 (στροφές κάθετα στο επίπεδο της κάτοψης) Εικόνα 3.38β: Τρεις δοκοί οι οποίες στηρίζονται αρθρωτά στο υποστύλωµα. Η άρθρωση λειτουργεί γύρω από τον τοπικό τους άξονα 2-2 (στροφές εντός του επιπέδου της κάτοψης).

173 Εγχειρίδιο χειρισµού 173 Π2 Η άκαµπτη απόληξη χρησιµεύει για να προσοµοιώνει µε ακρίβεια τα συνήθη γραµµικά µέλη τα οποία συναντώνται σε κόµβους µε σηµαντικές διαστάσεις. Σχήµα 3.39: Κόµβος του πλαισίου στον οποίο επισηµαίνεται η άκαµπτη απόληξη της δοκού Ως «Αποστάσεις από αρχή / τέλος» ορίζονται οι προβολές (στους καθολικούς άξονες) των άκαµπτων απολήξεων του µέλους, τις οποίες το Fespa υπολογίζει αυτόµατα, βάσει των γεωµετρικών δεδοµένων του φορέα. Συντελεστής άκαµπτου τµήµατος αρχής zi / τέλους zj: Γενικά ισχύει 0 z 1.Το προτεινόµενο είναι zi = zj = 0.5. Προσοχή : Στα τοιχώµατα, αντί για άκαµπτες απολήξεις, επιβάλλεται η χρήση λοιπών κόµβων και δεσµικών ράβδων.

174 174 Fespa 7 Σχήµα 3.40α: Κάτοψη σχεδιαστικής και στατικής δοκού ωπλισµένου σκυροδέµατος µε τις άκαµπτες απολήξεις της Σχήµα 3.40β: Σχεδιαστική και στατική δοκός δοµικού χάλυβα µε την άκαµπτη απόληξή της Π3 Σχετική εντολή: «Παραγωγές» - «Προσαρµογή δοκών υποστυλωµάτων», η οποία επανυπολογίζει τις άκαµπτες απολήξεις όλων των µελών του τρέχοντος ορόφου. Είναι απαραίτητο να χρησιµοποιείται µετά από αλλαγή διαστάσεων υποστυλώµατος ή κίνηση λοιπού κόµβου). Βλέπε 3.10 «Παραγωγές». Με την προεπιλογή «Αυτόµατο» το Fespa αναγνωρίζει ως προβόλους τις δοκούς που το ένα τους άκρο είναι ελεύθερο, δε συνδέεται δηλαδή µε άλλα µέλη του φορέα. Αυτό, αν και γενικά είναι επαρκές κριτήριο για την αναγνώριση των προβόλων, υπάρχουν περιπτώσεις που ο χρήστης θα πρέπει να ορίσει την παράµετρο «Πρόβολος = Ναι». Σε περίπτωση που η δοκός είναι πρόβολος: εν ελέγχεται σε ικανοτικό διάτµησης,

175 Εγχειρίδιο χειρισµού εσµική ε συµβάλλει µε τις ροπές υπεραντοχής της στην καταπόνηση των υποστυλωµάτων που τη στηρίζουν (ικανοτικός έλεγχος κόµβων). Ειδικά για δοκό από ωπλισµένο σκυρόδεµα: Ανεξαρτήτως του προσήµου της ροπής, κύριος οπλισµός θεωρείται ο άνω. Ειδικά για δοκό από δοµικό χάλυβα: Ο υπολογισµός του βέλους κάµψης γίνεται µε βάση την ελαστική γραµµή προβόλου (και όχι συνεχούς δοκού). Εικόνα 3.39: Παράµετροι δεσµικής δοκού εσµική ράβδος είναι µια δοκός πολύ µεγάλης ροπής αδρανείας I 3 και χρησιµεύει για την ακριβή προσοµοίωση τοιχωµάτων ανωδοµής. Το πρόγραµµα δεν διαστασιολογεί, ούτε εµφανίζει τα εντατικά µεγέθη των δεσµικών ράβδων, µηδενίζει το συντελεστή γραµµικής διαστολής καθώς και το ίδιο βάρος τους (θέτει την επιφάνεια υπολογισµού του ίδιου βάρους ίση µε 0). Επίσης, το πρόγραµµα δεν αποµειώνει τα αδρανειακά χαρακτηριστικά των εσµικών δοκών µε βάση τους «Συντελεστές προσοµοίωσης δυσκαµψίας σκυροδέµατος» (Κτίριο > Αντισεισµικός»). Έχει όµως ο χρήστης τη δυνατότητα να παρέµβει στη στατική λειτουργία µεµονωµένων δεσµικών δοκών, τροποποιώντας τους συντελεστές της κάρτας «εσµική» των παραµέτρων.

176 176 Fespa 7 Με την «Έξυπνη εισαγωγή δοκού» στα τοιχώµατα δηµιουργούνται αυτόµατα οι κατάλληλες δεσµικές ράβδοι, αρκεί να έχουν τοποθετηθεί από τον χειριστή οι κόµβοι τοιχώµατος. Παρατήρηση: Οι δεσµικές δοκοί αφορούν µόνο µέλη από σκυρόδεµα. οκός εσµική Τύπος διατοµής Συντελεστής καµπτικής δυσκαµψίας (Ι 3) Συντελεστής στρεπτικής δυσκαµψίας (Ι 1) Ως πλακοδοκός, η δεσµική συµµετέχει µε αυξηµένη δυσκαµψία στο διάφραγµα όπου ανήκει. Βλέπε και παράµετρο «Συντελεστής διαφραγ- µατικής λειτουργίας» (Κτίριο > Αντισεισµικός) Συντελεστές µε τους οποίους πολλαπλασιάζονται οι αντίστοιχες τιµές των αδρανειακών χαρακτηριστικών της δοκού. Προεπιλεγµένη τιµή = 1.00

177 Εγχειρίδιο χειρισµού Φορτία Κάθε δοκός µπορεί να φέρει: Γραµµικώς κατανεµηµένα φορτία q σε καθολικό ή τοπικό Σ.Σ. Τα φορτία ανήκουν σε δράσεις και εκχωρούνται στις δοκούς µε τις εντολές «Πάρε / δώσε φορτία». Οι δράσεις συνδυάζονται µε τους κατάλληλους συντελεστές στον πίνακα 816. Εικόνα 3.40: ηµιουργία νέας δράσης δοκού, µέσω του παραθύρου των παρα- µέτρων. Αφού ως όνοµα δράσης επιλεγεί η «Νέα δράση», ο χρήστης εισάγει διαδοχικά το όνοµα, µια συντοµογραφία της, το Σ.Σ. στο οποίο εφαρµόζονται τα φορτία και τις αριθµητικές τιµές των γραµµικά κατανεµηµένων φορτίων(q). Ακολούθως εκχωρεί τα φορτία στη δοκό µε «ώσε φορτία».

178 178 Fespa 7 Σχήµα 3.41: Η προσήµανση των κατανεµηµένων φορτίων επί του τοπικού Σ.Σ µιας ορθογώνια τοποθετηµένης (γωνία τοποθέτησης φ = 0) και µιας λοξά τοποθετηµένης (γωνία τοποθέτησης φ 0) δοκού. Χ, Υ, Ζ είναι οι καθολικοί άξονες του φορέα και 1, 2, 3 οι τοπικοί άξονες του µέλους. Όπου αναφέρεται q σηµαίνει αρνητική τιµή φορτίου, π.χ. -5kN/m

179 Εγχειρίδιο χειρισµού 179 οκός Φορτία Όνοµα δράσης Όνοµα νέας δράσης Συντοµογραφία Υπολογισµός ίδιου βάρους Κατεύθυνση φόρτισης qx, qy, qz [kn/m] Εφαρµογή όλων των δράσεων Στη λίστα επιλογής εµφανίζονται οι υπάρχουσες δράσεις. Νέες δράσεις καταχωρούνται µε την επιλογή «Νέα δράση». Βλέπε 3.9 «ράσεις Φορτία» Εισάγεται το πλήρες όνοµα της δράσης για την οποία θα εισαχθούν φορτία. Συντοµογραφία του ονόµατος, π.χ. W{+Χ) για τον άνεµο στη διεύθυνση +Χ. Αυτή εµφανίζεται στον πίνακα των συνδυασµών δράσεων στο τεύχος της µελέτης. Με «Ναι» συνυπολογίζεται στη φόρτιση και το ίδιο βάρος του φορέα. Επιλογή τοπικού ή καθολικού συστήµατος συντεταγµένων. Τιµές για τα οµοιόµορφα κατανεµηµένα φορτία (στο τοπικό ή καθολικό Σ.Σ.) κάθε δράσης Ναι: οι εντολές «ώσε παραµέτρους» και «ώσε φορτία» εκχωρούν όλες τους δράσεις (µόνιµα, κινητά, τυχόν πρόσθετες δράσεις). Όχι: οι εντολές αυτές εκχωρούν µόνον τις τρέχουσες δράσεις της ενότητας «Φορτία».

180 180 Fespa Σκυρόδεµα Εικόνα 3.41: Παράµετροι κανονισµού σκυροδέµατος της οκού οκός Σκυρόδεµα Βελτιστοποίηση οπλισµού στηρίξεων Ναι: Οι οπλισµοί As1, As2 υπολογίζονται ώστε να ισχύει: {(As1+ As2), (As1 + ½ As1)} = min Όχι: Οι οπλισµοί As1, As2 υπολογίζονται ώστε να ισχύει: As1+As2 = min Π1

181 Εγχειρίδιο χειρισµού 181 Ικανοτικός έλεγχος διάτµησης Αυξηµένες απαιτήσεις πλαστιµότητας ιάτµηση γ Rd αρχής ιάτµηση γ Rd τέλους Ναι Όχι: π.χ. για δοκούς υπογείων ορόφων στους οποίους οι σεισµικές δράσεις α- ναλαµβάνονται από τα τοιχώµατα καθώς και σε κάθε περίπτωση δοκών όπως περιγράφεται στην Β.2.4 του ΕΑΚ Αυτόµατο Ναι: Η δεδοµένη δοκός θα οπλίζεται µε απαίτηση αυξηµένης πλαστιµότητας Όχι: Για δοµικά στοιχεία υπογείων ορόφων ή ενισχυµένες ζώνες Ο Κανονισµός καθορίζει γ Rd=1.20 για τις δοκούς. ισδιαγώνιος οπλισµός 45 : για κανονικές δοκούς (l / h << 1) Χιαστί: για δοκούς σύζευξης τοιχωµάτων (l / h 1) Εφαρµογή κανόνων αγκύρωσης Αντισεισµικά σίδερα άκρων (Π) Nαι Όχι Χρησιµεύει για τον έλεγχο του µήκους αγκύρωσης των σίδερων της δοκού, έτσι ώστε η αγκύρωση να είναι επαρκής (σε περιπτώσεις ανεπαρκούς διάστασης υποστυλώµατος). Ναι: Τα σίδερα τύπου (Π) χρησιµοποιούνταν παλαιότερα Όχι: Π2 Π3

182 182 Fespa 7 Παρατηρήσεις Π1 Π2 Η βελτιστοποίηση επηρεάζει τα As1 και As2 στις περιπτώσεις που λόγω του ΕΚΩΣ ( α) πρέπει να τοποθετηθεί υποχρεωτικά As2 = ½ As1, ενώ λόγω ισορροπίας και οικονοµικότητας θα προέκυπτε As2 < ½ As1. Στις περιπτώσεις αυτές αναζητείται ένας τέτοιος συνδυασµός As1 και As2, ώστε να ισχύει η σχέση: {(As1+ As2), (As1 + ½ As1)} = min. Για την επίδραση που έχει η παράµετρος στα αποτελέσµατα, βλέπε και «Ράβδοι σιδηρού οπλισµού δοκού». γ Rd =1 σηµαίνει ότι δεν γίνεται η επαύξηση που προβλέπεται V CD, b Vo, b + VCD, b =, όπου: V = γ CD, b Rd ( M * R, b1 + M L b R, b2 ) qve, 1.2 b Π3 Βλ. B.1.2 ΕΑΚ2000 Στη περίπτωση που το απαιτούµενο βάθος αγκύρωσης δεν επαρκεί για την επιλεγµένη από το χειριστή διάµετρο, το πρόγραµµα επιλέγει αυτόµατα µικρότερη διάµετρο. Αυτό ισχύει ακόµα και στην περίπτωση που το πρόγραµµα χρειαστεί να επιλέξει διάµετρο που έχει εξαιρέσει ο χειριστής από τις διαθέσιµες διαµέτρους της δοκού. Ελάχιστη χρησιµοποιούµενη διάµετρος είναι το Φ12. Η παράµετρος «Εφαρµογή κανόνων αγκύρωσης» διαχωρίζει τις περιπτώσεις στήριξης (δοκού υποστυλώµατος) και έµµεσης στήριξης (δοκού δοκού). Στις έµµεσες στηρίξεις τα απαιτούµενα µήκη αγκύρωσης είναι µικρότερα κατά 5Φ, αφού στις θέσεις αυτές δεν είναι δυνατό να δηµιουργηθεί πλαστική άρθρωση (πιθανή ή ενδεχόµενη), πρόκειται δηλαδή για περιπτώσεις µελών χωρίς Α.Α.Π. Σε αυτές δεν εφαρµόζονται τα της του ΕΚΩΣ 2000.

183 Εγχειρίδιο χειρισµού οµικός χάλυβας Εικόνα 3.42: Παράµετροι του «οµικού χάλυβα» µιας δοκού

184 184 Fespa 7 Οι παράµετροι της κάρτας «οµικός χάλυβας» της δοκού έχουν όπως οι αντίστοιχες παράµετροι του υποστυλώµατος. Επιπλέον υπάρχουν οι εξής: οκός οµικός χάλυβας Έλεγχος λειτουργικότητας Ναι σε βέλη Όχι Η παράµετρος έχει να κάνει µε το αν θα ελεγχθούν ή όχι βάσει της του EC3. Συντελεστές καθαρού µήκους για υ- πολογισµό βέλους β0y και β0z Συντελεστής βέλους α max (δ max < L/α max) Συντελεστής βέλους α 2 (δ 2 < L/α 2) Ικανοτικός έλεγχος διάτµησης Συντελεστές που επιδρούν στον υπολογισµό του βέλους κάµψης. Προεπιλεγµένη τιµή = 1.00 Αν η παράµετρος «Έλεγχος λειτουργικότητας σε βέλη» έχει την τιµή «Ναι», εδώ ορίζεται ο συντελεστής που αφορά τον υπολογισµό του δ max της δοκού. Βλέπε EC και πίνακα 4.1, καθώς και «Υπολογισµός των συντελεστών ασφαλείας» Προεπιλεγµένη τιµή = 250 Αν η παράµετρος «Έλεγχος λειτουργικότητας σε βέλη» έχει την τιµή «Ναι», εδώ ορίζεται ο συντελεστής που αφορά τον υπολογισµό του δ 2 της δοκού. Βλέπε EC και πίνακα 4.1, καθώς και «Υπολογισµός των συντελεστών ασφαλείας» Προεπιλεγµένη τιµή = 300 Ναι Όχι Αυτόµατο Βλ. ΕΑΚ και Παράρτηµα Β1.2, Β1.3, Γ4.2, Γ6. Π1

185 Εγχειρίδιο χειρισµού 185 Έλεγχος σε αξονική δύναµη Έλεγχος σε ροπές κάµψης Απαίτηση ελέγχου σε στρεπτοκαµπτικό λυγισµό Περιορισµός ανηγ- µένης λυγηρότητας διαγωνίων Ναι Όχι Παράµετρος που αφορά ορισµένα είδη µελών (γενικό µέλος, τεγίδα, αντισεισµικό ζύγωµα και δοκό σύζευξης). My + Mz My (ισχυρή) Mz (ασθενής) Όπως η προηγούµενη, και αυτή η παράµετρος αφορά ορισµένα είδη µελών. Προσοχή: η σήµανση ισχυρού / ασθενούς τοπικού άξονα είναι διαφορετική σε δοκό και υποστύλωµα. Ναι Όχι Ναι: η ανηγµένη λυγηρότητα των διαγωνίων µπορεί έχει ανώτατη τιµή το 1.50, βλέπε 5.2.[2] του Παραρτήµατος Γ του ΕΑΚ2000. Όχι

186 186 Fespa 7 Π1 Παραδείγµατα υπολογισµού των συντελεστών καθαρού µήκους λυγισµού α 0 και µήκους για υπολογισµό βέλους β 0 Α. Τεγίδες µε ελκυστήρα Ελκυστήρας Εικόνα 3.43 Όταν τοποθετείται ελκυστήρας για την πλευρική εξασφάλιση των τεγίδων, δεν πρέπει να τοποθετείται λοιπός κόµβος στο µέσον του ανοίγµατός τους, αλλά να δίνεται στον συντελεστή β 0 z η τιµή 0.5. Έτσι επιτυγχάνεται η µείωση του µήκους υπολογισµού του βέλους της τεγίδας εντός του επιπέδου της στέγης. Σχήµα 3.42 Σχηµατική τοµή τεγίδας µε ελκυστήρα

187 Εγχειρίδιο χειρισµού 187 Β. Χιαστί σύνδεσµοι δυσκαµψίας Εικόνα 3.44 Οι κατακόρυφοι διαγώνιοι σύνδεσµοι δυσκαµψίας θα πρέπει να περιγραφούν µε το πλήρες µήκος τους (χωρίς λοιπό κόµβο στη µέση) και στον συντελεστή a 0 να δοθεί η τιµή 0.5 και για τις δύο διευθύνσεις. Έτσι επιτυγχάνεται η µείωση του µήκους λυγισµού του µέλους εντός και εκτός του επιπέδου του πλαισίου. L Ly, L Σχήµα 3.43 Σχηµατική όψη διαγώνιων συνδέσµων ακαµψίας

188 188 Fespa Έδαφος Εικόνα 3.45: Παράµετροι δοκού επί ελαστικού εδάφους. Ορισµένες παράµετροι είναι ενεργές ή ανενεργές ανάλογα µε τη «Μέθοδο υπολογισµού φέρουσας ικανότητας» (παράµετροι Κτιρίου) και τον τύπο του ε- δάφους (αµµώδες ή αργιλικό) οκός Έδαφος Επί ελαστικού (εδάφους) Ανηγµένος δείκτης Κg Ναι: Όταν έχω πεδιλοδοκό ή δοκό προσοµοίωσης πέδιλου. Όχι: για δοκούς ανωδοµής και συνδετήριες. Kg = Ks b (b: Πλάτος έδρασης) Ενεργοποιείται όταν έχω «Επί ελαστικού: Ναι» και επανυπολογίζεται εκτελώντας την εντολή «Παραγωγές» / «Υπολογισµός αδρανειακών χαρακτηριστικών µελών κτιρίου». Βλέπε και εγχειρίδιο FW και 2.8.5

189 Εγχειρίδιο χειρισµού Εµφάνιση Εικόνα 3.46: Παράµετροι εµφάνισης δοκού στην κάτοψη και την τριδιάστατη απεικόνιση οκός Εµφάνιση Μόνο κορµός πλακοδοκού στο 3D Ανάπτυξη 3D σχετικά µε κόµβο αρχής / τέλους Ναι : θα εµφανίζεται µόνον ο κορµός που αποµένει µετά την αφαίρεση της πλάκας. Όχι Η παράµετρος αφορά την απεικόνιση δοκών από σκυρόδεµα στο 3D / OpenGL. Άνω Ενδιάµεσα Κάτω Η θέση εµφάνισης της δοκού στην τριδιάστατη απεικόνιση (3D), σε σχέση µε τον κόµβο αρχής / τέλους της. Σχ. 3.41

190 190 Fespa 7 Συντελεστής υπολογισµού ζώνης ανίχνευσης αρχικού κόµβου δοκού Συντελεστής υπολογισµού ζώνης ανίχνευσης δοκού Καθορίζει την ευαισθησία του προγράµµατος κατά την έξυπνη εισαγωγή δοκού στην ανίχνευση κόµβων υποστυλωµάτων ή λοιπών κόµβων οι οποίοι βρίσκονται εντός κύκλου περί τους κόµβους αρχής και τέλους της δοκοσειράς (στην κάτοψη). Καθορίζει την ευαισθησία του προγράµµατος στην ανίχνευση κόµβων υποστυλωµάτων ή λοιπών κόµβων που βρίσκονται εντός δεδοµένης υψοµετρικής διαφοράς και επί της κάτοψης, κατά την έξυπνη εισαγωγή δοκού. Σχ Σχ Σχήµα 3.44: Παράδειγµα διαφοροποίησης δοκού στην τριδιάστατη απεικόνιση, ανάλογα µε τις τιµές των παραµέτρων της κάρτας «Εµφάνιση».

191 Εγχειρίδιο χειρισµού (1) 14 (1) Ζώνη ανίχνευσης συν 17 (1) 16 (1) 18 (1) Οι κόµβοι συνδέονται αυτόµατα µε την εξυπνη εισαγωγή Σχήµα 3.45: Με την έξυπνη εισαγωγή δοκού συνδέονται αυτόµατα οι κόµβοι οι οποίοι ευρίσκονται µέσα σε κύλινδρο µε διάµετρο 2 * k * bw, όπου k είναι ο «Συντελεστής υπολογισµού ζώνης ανίχνευσης» και bw το πλάτος της δοκού που εισάγεται. bw R = a * bw Σχήµα 3.46: Η «έξυπνη εισαγωγή» της κατακόρυφης δοκού αναζητά κόµβο αρχής µέσα σε περιοχή ακτίνας R ίση µε την παράµετρο «συντελεστής υπολογισµού ζώνης ανίχνευσης αρχικού κόµβου» (α) επί το πλάτος της δοκού (bw). Ο µόνος κόµβος µέσα στον κύκλο είναι ο δεξιός Λ.Κ. Ο κεντροβαρικός κόµβος του υποστυλώµατος είναι εκτός κύκλου.

192 192 Fespa Εντολές της οκού Προσθήκη, Προσθήκη µε επόµενο όνοµα Η προσθήκη / περιγραφή της στατικής και της σχεδιαστικής δοκού γίνεται όπως φαίνεται στα επόµενα σχήµατα, κάνοντας χρήση των σηµείων έλξης των υποστυλωµάτων, όπου αυτό διευκολύνει, δείχνοντας (α) τους κόµβους αρχής / τέλους της στατικής, (β) τα σηµεία αρχής / τέλους της σχεδιαστικής, (γ) την πλευρά σχεδίασής της. Προσθήκη δοκού µεταξύ ορόφων γίνεται αν ως κόµβο αρχής ή τέλους της δοκού πληκτρολογήσετε το όνοµα αυτού που βρίσκεται σε διαφορετική στάθµη από αυτήν που έχετε ενεργή στο παράθυρο. Για να γίνει αυτό, αντί να «δείξετε» µε το mouse τον κόµβο, αρκεί να πατήσετε το πλήκτρο του διαστήµατος (spacebar) και να εισάγετε στο κάτω µέρος της οθόνης το όνοµα του κόµβου (µε τον όροφο που ανήκει σε παρένθεση), π.χ. 11(-1).

193 Εγχειρίδιο χειρισµού 193 Σχήµα 3.47α: Εισαγωγή δοκού πλευρικά (στην παρειά των υποστυλωµάτων) Προσοχή: Η φορά εισαγωγής όλων των ανοιγµάτων µιας συνεχούς δοκού πρέπει να είναι ενιαία. Ακόµη και να διαγραφεί κάποιο άνοιγµα, η επανεισαγωγή του πρέπει να γίνει µε ίδια φορά αυτής των άλλων ανοιγµάτων. Το πρόγραµµα ανιχνεύει τέτοιες καταστάσεις και ειδοποιεί το χειριστή µε µήνυµα πριν την επίλυση. Προσθήκη κεντρικά Προσθήκη κεντρικά µε επόµενο όνοµα Είναι παρόµοια εντολή µε την προηγούµενη, µε τη διαφορά ότι η δοκός εδώ σχεδιάζεται κεντροβαρικά µεταξύ των άκρων της και όχι στην παρειά των υποστυλωµάτων, γι αυτό και δεν ζητείται η «πλευρά σχεδίασης», όπως προηγουµένως. Τα αναγκαία βήµατα για την εισαγωγή της φαίνονται στο επόµενο σχήµα: Σχήµα 3.47β: Εισαγωγή δοκού κεντρικά (κεντροβαρικά των υποστυλωµάτων)

194 194 Fespa 7 Κατά την προσθήκη δοκών, όταν συναντάτε κάποιο τοίχωµα, εισάγετε ως ε- πιπλέον ανοίγµατα της συνεχούς δοκού τα τµήµατα που ορίζονται από τους «κόµβους τοιχωµάτων» και τον κόµβο στο κέντρο του τοιχώµατος, συνήθως δύο για κάθε τοίχωµα. Στη συνέχεια, τα ανοίγµατα αυτά θα τα δηλώσετε ως «δεσµικές ράβδους». Αν κατά τη διάρκεια της εισαγωγής δοκού πατήσετε το πλήκτρο [d], το πρόγραµµα θεωρεί ότι τα επόµενα ανοίγµατά της θα είναι δεσµικά, περιορίζοντας ανάλογα και τα αναγκαία βήµατα για την περιγραφή της. Πατώντας πάλι το [d], η δοκός επανέρχεται στα προηγούµενα χαρακτηριστικά της διατοµής της. Τέλος προσθήκης Με την εντολή αυτή, ορίζετε το τέλος µίας συνεχούς δοκού. Η επόµενη δοκός που θα εισάγετε θα έχει για όνοµα τον επόµενο αύξοντα αριθµό της τελευταίας. Έξυπνη εισαγωγή Έξυπνη εισαγωγή κεντρικά Ευκολότερος τρόπος εισαγωγής συνεχών δοκών, όπου ο χειριστής απλώς δείχνει τα σηµεία αρχής και τέλους της, καθώς και την πλευρά σχεδίασης. Το πρόγραµ- µα κατασκευάζει όλα τα ανοίγµατα που πρέπει, αφού ανακαλύψει τα υποστυλώ- µατα και τους λοιπούς κόµβους που βρίσκονται ανάµεσα στα δύο σηµεία. Η «Έξυπνη εισαγωγή» όταν συναντά τοίχωµα µε λοιπούς κόµβους στα άκρα του, µετατρέπει αυτόµατα τα ανοίγµατά του σε δεσµικές. Βλέπε και επόµενο σχήµα. Η «έξυπνη εισαγωγή» εισάγει δοκούς µόνον πλευρικά και όχι κεντρικά. Σχήµα 3.47γ: Έξυπνη εισαγωγή δοκού και τα σηµεία που απαιτούνται για την περιγραφή της ιαγραφή είχνετε µε το mouse το µέσον του ανοίγµατος και χτυπάτε click. Έτσι διαγράφεται το άνοιγµα της δοκού.

195 Εγχειρίδιο χειρισµού 195 ιαγραφή δοκού που συνδέει κόµβους σε διαφορετικές στάθµες, γίνεται αν αντί να «δείξετε» την προς διαγραφή δοκό, πατήσετε το πλήκτρο του διαστήµατος (space-bar) και ακολούθως εισάγετε στο κάτω µέρος της οθόνης το όνοµά της. Αυτός ο τρόπος διαγραφής δοκού µπορεί να χρησιµοποιηθεί και για οποιαδήποτε δοκό της τρέχουσας στάθµης. Όταν είναι ενεργή η επιλογή «ιάλογος πολλαπλών επιλογών», η διαγραφή δοκού γίνεται επιλέγοντάς την µέσα από τη λίστα που εµφανίζει το πρόγραµµα. Αλλαγή συνδεσµολογίας Ο χρήστης επιλέγει νέο κόµβο αρχής ή τέλους για δεδοµένη δοκό της κάτοψης. Η αλλαγή της συνδεσµολογίας επιτυγχάνεται µέσω µεταβολής των άκαµπτων απολήξεων, ενώ η σχεδιαστική δοκός παραµένει αµετάθετη. Η εντολή αυτή, σε συνδυασµό µε την «ιαγραφή» του Λοιπού Κόµβου, διευκολύνει τις αλλαγές συνδεσµολογίας που απαιτούνται στη µετατροπή τοιχώµατος σε υποστύλωµα (και αντίστροφα). Βλέπε επόµενο σχήµα. Σχήµα 3.48: Για να αλλάξει η συνδεσµολογία της δοκού, ο χρήστης θα πρέπει αφού την επιλέξει, να δείξει διαδοχικά τον παλιό (4) και το νέο (Λ11) κόµβο άκρου της. Κατάτµηση ανά τµήµατα Τοποθετεί αυτόµατα έναν ή περισσότερους λοιπούς κόµβους, διαιρώντας µία δοκό σε δεδοµένο αριθµό (δύο ή περισσοτέρων) ανοιγµάτων ίσου µήκους. Τα ονόµατα των δοκών που προκύπτουν, δίνονται αυτόµατα από το πρόγραµµα, ενώ αν η δοκός είναι τµήµα ευρύτερης δοκοσειράς, όλα τα ανοίγµατα µετονοµάζονται κατάλληλα. Στην περίπτωση που η δοκός είναι κεκλιµένη καθ ύψος, οι κόµβοι τοποθετούνται στα σωστά υψόµετρα. Οι παράµετροί των νέων ανοιγµάτων προκύπτουν ίδιες µε αυτές του αρχικού ανοίγµατος (εκτός από τις ελαστικές αρθρώσεις, αν υπάρχουν).

196 196 Fespa 7 Βλέπε σχήµα 3.49 Κατάτµηση ανά απόσταση Τοποθετεί αυτόµατα έναν ή περισσότερους λοιπούς κόµβους, διαιρώντας µία δοκό σε (δύο ή περισσότερα) τµήµατα δεδοµένου µήκους L. Η απόσταση L εισάγεται από το χειριστή είτε γραφικά, είτε από το πληκτρολόγιο. Αρχή µέτρησης της απόστασης L µπορεί να είναι οποιοδήποτε από τα δύο άκρα της δοκού. Σηµείωση: το τελευταίο τµήµα που προκύπτει µετά την κατάτµηση θα πρέπει να έχει µήκος > 0.10m. Βλέπε επόµενο σχήµα. Με κατάτµηση δοκού ανα τµήµατα=> Εισάγονται λοιποί κόµβοι και δηµιουργείται δοκοσειρά a a a / / / / / /50 25/50.1 Με κατάτµηση δοκού ανα απόσταση L => Εισάγεται ο λοιπός κόµβος και δηµιουργείται δοκοσειρά /50 0 L Σχήµα 3.49: Οι εντολές κατάτµησης δοκού Κίνηση σχεδιαστικής δοκού Παράλληλη µετατόπιση της σχεδιαστικής (και στατικής) δοκού, µε τη χρήση του mouse. Αφού δείξετε τη δοκό, δίνετε µε το mouse διαδοχικά µια κορυφή της και τη νέα θέση της. Τα σηµεία έλξης διευκολύνουν πολύ αυτή τη διαδικασία. Επέκταση σχεδιαστικής δοκού Αφού επιλέξετε άνοιγµα και άκρο δοκού, δίνετε µε το mouse το µήκος της µεταβολής, οπότε η δοκός επεκτείνεται ή συστέλλεται κατά το διαµήκη της άξονα, αναλόγως της κατεύθυνσης κίνησης του mouse. Και για αυτή την εντολή, κάνετε χρήση των σηµείων έλξης του σχεδίου (συνήθως διευκολύνουν τα σηµεία έλξης των υποστυλωµάτων).

197 Εγχειρίδιο χειρισµού 197 Κίνηση άκρου Σχήµα 3.50: Μετακίνηση άκρου (σχεδιαστικής) δοκού Σε γραµµές σχεδίου, Πέλµα πεδιλοδοκού σε γραµµές Αλλαγή ονόµατος Επιλέγετε το άνοιγµα της δοκού και πληκτρολογείτε το νέο του όνοµα. Η ονοµατολογία είναι «δοκός.άνοιγµα», π.χ Η αλλαγή ονόµατος ισχύει µόνο για το συγκεκριµένο άνοιγµα και δεν επηρεάζει το σύνολο της δοκού. Για τον υπολογισµό των εντατικών µεγεθών του χωρικού πλαισίου δεν έχει καµία σηµασία αν οι δοκοσειρές δοθούν ως συνεχείς δοκοί ή µεµονωµένες. Εκείνο που διαφέρει είναι µόνο ο τρόπος όπλισης των στηρίξεων, δηλαδή σίδερα που εισχωρούν στο γειτονικό άνοιγµα και συνυπολογίζονται κατά την όπλιση της στήριξης, ή δεν εισχωρούν, αντίστοιχα. Μετακίνηση ονόµατος Μετακινεί το όνοµα µαζί µε το σταθερό όνοµα της δοκού. Κείµενο σε γραµµές κειµένου Σύνδεση σε πλάκα Αποσύνδεση από πλάκα Μετά την επιλογή «Προσαρµογή οκών» (µενού «Παραγωγή»), οι δοκοί θα πάρουν φορτία-αντιδράσεις από τις εκατέρωθεν πλάκες. Κάθε άνοιγµα µπορεί να δέχεται φορτία από δύο το πολύ παράπλευρες πλάκες. Η µεταβίβαση των φορτί-

198 198 Fespa 7 ων-αντιδράσεων των πλακών στις δοκούς γίνεται αφού προηγηθεί επίλυση των πλακών του ορόφου. Οι εντολές αυτές χρησιµοποιούνται για να καθορίσει ο χειριστής από ποιες πλάκες θα πάρει φορτία µια δοκός, σε περίπτωση που δεν συµφωνεί µε τις επιλογές του προγράµµατος. Για να κάνετε σύνδεση, δείχνετε διαδοχικά µε το mouse το επιθυµητό άνοιγµα και την παρειά στην οποία αναφέρεστε. Επειδή θέλετε η δοκός να παίρνει φορτία από την πλάκα που βρίσκεται σε αυτή την παρειά, δείχνετε µε το mouse την πλάκα που στηρίζεται στην δοκό και την κοινή στατική πλευρά. Για να κάνετε αποσύνδεση, απλώς δείχνετε το άνοιγµα της δοκού και την επιθυµητή παρειά. Εκτελώντας πάλι την «Προσαρµογή δοκών» µε ενεργοποιηµένη («Ναι») την παράµετρο «Συνδεσµολογία δοκών-πλακών», το πρόγραµµα αναιρεί τις ό- ποιες αλλαγές του χρήστη και παράγει πάλι τη συνδεσµολογία σύµφωνα µε την αρχική περιγραφή. Σχήµα 3.51: Παράδειγµα «χρέωσης» δοκών µε φορτία πλακών Αλλαγή ορατότητας ονόµατος Εµφανίζει / εξαφανίζει κατά βούληση το κείµενο της δοκού. Χρήσιµο σε δοκούς πολύ µικρού µήκους, καθώς και στα τοιχώµατα υπογείου. οκός για διαστασιολόγηση Εντολή µε την οποία ενοποιούνται ανοίγµατα δοκών που απαρτίζουν ένα «πραγ- µατικό» άνοιγµα µεταξύ υποστυλωµάτων. Τέτοιες δοκοί είναι αυτές οι οποίες

199 Εγχειρίδιο χειρισµού 199 διασπώνται µε λοιπούς κόµβους., π.χ. για τη στήριξη τεγίδων. Βλέπε σχήµα 3.52α. Αυτή η ενοποίηση είναι αναγκαία προϋπόθεση για τον ακριβέστερο υπολογισµό των βελών κάµψης τους, καθώς και των συντελεστών του καµπτικού και στρεπτοκαµπτικού λυγισµού τους. Η ενοποίηση των δοκών διακρίνεται σε ενοποίηση «Περί άξονα Υ» και «Περί άξονα Ζ», δεδοµένου ότι οι συνθήκες στήριξης κάθε δοκοσειράς µπορεί να διαφέρουν στις δύο κύριες διευθύνσεις της διατοµής τους. Για τους τοπικούς άξονες της δοκού, βλέπε σχήµα Π.χ. στο σχήµα 3.52α, η δοκός µεταξύ των υποστυλωµάτων Κ1 και Κ4 αποτελείται από τέσσερα ανοίγµατα ( 1.1 έως 1.4) τα οποία ενώνονται στους λοιπούς κόµβους ΛΚ10, ΛΚ11 και ΛΚ12. Αν σε αυτούς τους λοιπούς κόµβους πατάνε αντίστοιχα τρεις τεγίδες, τότε η δοκός λειτουργεί ως ενιαίο µέλος για κάµψη περί τον ισχυρό κύριο τοπικό άξονα Ζ(3), όχι όµως και περί τον ασθενή τοπικό άξονα Υ(2). Βλέπε σχήµα 3.52β K1 Λ10 Λ11 Λ12 K Σχήµα 3.52α: οκοσειρά τεσσάρων ανοιγµάτων. Οι λοιποί κόµβοι είναι αναγκαίοι για τη στήριξη των τεγίδων.

200 200 Fespa 7 Σχήµα 3.52β: Η δοκοσειρά κάµπτεται ως ενιαίο µέλος περί τον κύριο άξονά της Ζ(3). Με την ενοποίηση περί τον τοπικό άξονα Ζ(3) η διαστασιολόγηση της δοκού γίνεται για το συνολικό µήκος L=6.00m. Αντίθετα, δεν απαιτείται ενοποίηση περί τον τοπικό άξονα Υ(2), εφόσον κάθε µεµονωµένη δοκός (π,χ, η 1.1) έχει µήκος για διαστασιολόγηση ίσο µε το πραγµατικό της µήκος (L=1.50m), λόγω της παρουσίας των τεγίδων. Η διαδικασία της ενοποίησης δοκών και υποστυλωµάτων απαλλάσσει το χρήστη του προγράµµατος από την υποχρέωση να δίνει τιµές στους συντελεστές ισοδύναµου µήκους α 0 (για λυγισµό) και β 0 (για βέλη κάµψης). Χρήση της εντολής Η εντολή αυτή ζητά από τον χρήστη για κάθε άνοιγµα της δοκοσειράς: (α) τον άξονα στον οποίο αναφέρεται η ενοποίηση (β) τους κόµβους αρχής και τέλους της ενιαίας δοκού.

201 Εγχειρίδιο χειρισµού 201 Π.χ. στην περίπτωση του σχήµατος 3.52α, για καθένα από τα ανοίγµατα και 1.3, για τη διεύθυνση Ζ, θα πρέπει να δοθούν ως κόµβος αρχής ο 1 και κόµβος τέλους ο 4, οι κόµβοι δηλαδή που ορίζουν την ενιαία δοκό. Αυτόµατος καθορισµός δοκών για διαστασιολόγηση Με την εντολή «Καθορισµός µελών για διαστασιολόγηση» των «Παραγωγών» το πρόγραµµα αντιλαµβάνεται αυτόµατα τις ενιαίες δοκούς προς διαστασιολόγηση, απαλλάσσοντας τον χρήστη από την επαναλαµβανόµενη διαδικασία του χειροκίνητου καθορισµού τους. είτε την 3.10 «Παραγωγές» για λεπτοµέρειες. Έλεγχος µέσω των Πινάκων Στον πίνακα «703-Συνδεσµολογία δοκών», εκτός από τους κόµβους αρχής και τέλους της συνδεσµολογίας των δοκών, φαίνονται και οι κόµβοι της δοκού προς διαστασιολόγηση. Για τη µεν διεύθυνση Υ(2) κάθε άνοιγµα διαστασιολογείται ανεξάρτητα, οπότε διατηρεί τους κόµβους αρχής και τέλους της συνδεσµολογίας. Για τη δε διεύθυνση Ζ(3) η δοκοσειρά διαστασιολογείται ως ενιαίο µέλος, οπότε όλα τα ανοίγ- µατά της έχουν κοινούς κόµβους αρχής και τέλους. οκός Κόµβος αρχής για διαστασιολόγηση ιεύθυνση Υ(2) Κόµβος τέλους για διαστασιολόγηση Κόµβος αρχής για διαστασιολόγηση ιεύθυνση Ζ(3) Κόµβος τέλους για διαστασιολόγηση Εµφάνιση στην κάτοψη Με ανοιχτό το διαφανές του µοντέλου [Μ] (και µόνο αυτό), οι δοκοί προς διαστασιολόγηση εµφανίζονται µε παχύτερη γραµµή, βλέπε εικόνα Εικόνα 3.46: Εµφάνιση στην κάτοψη µιας ενοποιηµένης δοκού για διαστασιολόγηση

202 202 Fespa 7 Επίσης, οι κόµβοι αρχής και τέλους της δοκού προς διαστασιολόγηση αναγράφονται, για κάθε άνοιγµα, και στη γραµµή πληροφοριών, προκειµένου να γίνεται εύκολα ο έλεγχός τους. οκιµή οπλισµού υνατότητα δοκιµαστικής διαστασιολόγησης µεµονωµένης δοκού. Θα πρέπει να έχει προηγηθεί επίλυση του χωρικού. Πάρε / ώσε παραµέτρους, Πάρε / ώσε διατοµή, Πάρε / ώσε φορτία Ενεργό / Ανενεργό ιάλογος πολλαπλών επιλογών Ενεργοποιεί τη δυνατότητα του προγράµµατος να χειριστεί δοκούς που συνδέουν κόµβους µε ίδιες θέσεις στην κάτοψη (ίδιες συντεταγµένες Χ και Ζ αλλά διαφορετικό Υ). Το πλήκτρο αυτό βρίσκεται στην κάτω εργαλειογραµµή του προγράµµατος. Ο «ιάλογος πολλαπλών επιλογών» συνδυάζεται µε τις εντολές της δοκού, (π.χ. την «Έξυπνη εισαγωγή») τροποποιώντας τη λειτουργικότητά τους. Όταν η επιλογή είναι ενεργή, εµφανίζεται το παράθυρο «Κόµβοι µε ίδιες συντεταγµένες» της επόµενης εικόνας µέσω του οποίου επιλέγεται ο επιθυµητός κόµβος. Όταν είναι ανενεργή, το πρόγραµµα επιλέγει τον κόµβο του τρέχοντα ορόφου. Εικόνα 3.47: Το παράθυρο διαλόγου που εµφανίζεται όταν το πρόγραµµα, κατά την εισαγωγή δοκού, αντιληφθεί περισσότερους από έναν κόµβους στην ίδια θέση της κάτοψης, δίνει στο χρήστη τη δυνατότητα να ε- πιλέξει τον κόµβο που θέλει.

203 Εγχειρίδιο χειρισµού IPN340 (0) 7.1 UAP100 (0) 6.1 UAP100 (0) Σχήµα 3.53: Οι κεκλιµένες δοκοί έχουν την ίδια θέση στην κάτοψη µε την οριζόντια Η λειτουργικότητα αυτή εµφανίζεται και στις άλλες εντολές της δοκού (π.χ. τη «ιαγραφή» ή την «Πάρε παραµέτρους») όπου εµφανίζεται το παράθυρο «Μέλη µε ίδιες συντεταγµένες», από όπου επιλέγεται η επιθυµητή δοκός. Βλ. επόµενη εικόνα. Εικόνα 3.48: Το παράθυρο διαλόγου που εµφανίζεται όταν το πρόγραµµα αντιληφθεί περισσότερες από µία δοκούς στην ίδια θέση της κάτοψης, δίνει στο χρήστη τη δυνατότητα να επιλέξει τη δοκό που θέλει. Η έξυπνη εισαγωγή δουλεύει και για λοξές δοκοσειρές. ίνοντας το κόµβο αρχής και τέλους, το πρόγραµµα συνδέει όλους τους κόµβους που βρίσκονται µέσα στη ζώνη ανίχνευσης. Βλέπε σχετική παράµετρο στην κάρτα «Εµφάνιση» της οκού, καθώς και Σχήµα 3.42 στην

204 204 Fespa Στήριξη Τι είναι: Με την εντολή αυτή µπορείτε να τροποποιήσετε τις συνθήκες στήριξης του φορέα, επεµβαίνοντας σε οποιονδήποτε κόµβο του. Έχετε τη δυνατότητα να ορίσετε ελεύθερη ή δεσµευµένη οποιαδήποτε δυνατότητα µετατόπισης κόµβου (άκρου στοιχείου), είτε πρόκειται για µετατόπιση είτε για στροφή, για καθένα από τους καθολικούς άξονες του συστήµατος αναφοράς XYZ. Κάθε κόµβος έχει 6 βαθ- µούς ελευθερίας. Τα συνηθέστερα είδη στηρίξεων που µπορείτε να χρησιµοποιήσετε (χωρίς να περιορίζεστε µόνο σε αυτά) είναι: Πλήρης πάκτωση: Θεωρείται ως πλήρης πάκτωση και εµφανίζεται στην οθόνη ως ένα µικρό συµπαγές τετράγωνο, που περιέχεται σ έναν µικρό κύκλο. Οριζόντια στήριξη: Απαγορεύει την οριζόντια µετακίνηση κατά τη διεύθυνση, X και Z του καθολικού συστήµατος συντεταγµένων, ενώ επιτρέπει την κατακόρυφη (Y) µετακίνηση, καθώς και τη στροφή γύρω και από τους τρεις άξονες (X, Y, Z) και εµφανίζεται στην οθόνη ως ένα συµπαγές τρίγωνο, που περιέχεται σ έναν µικρό κύκλο. Προσοµοιώνεται έτσι µια στήριξη που επιτρέπει την έδραση επί ελαστικού εδάφους. Άρθρωση: Έχει δεσµευµένους µόνο τους µετατοπισιακούς βαθµούς ελευθερίας, ενώ όλοι οι στροφικοί βαθµοί είναι ελεύθεροι. Πλήρως ελεύθερος Αν δεν έχετε προχωρήσει σε «παραγωγή θεµελίωσης» (παραγωγή πεδίλων, ε- σχάρας θεµελίωσης ή γενικής κοιτόστρωσης), το πρόγραµµα θέτει κάθε στηριζόµενο κόµβο (του επιπέδου της θεµελίωσης) ως «πλήρη στήριξη», αλλιώς τον αναγνωρίζει ως «οριζόντια στήριξη» Παράµετροι της στήριξης Στήριξη - Όλα Τύπος Πλήρως ελεύθερη πλήρης πάκτωση οριζόντια στήριξη άρθρωση κύλιση στο ΧΖ Πίν. 501

205 Εγχειρίδιο χειρισµού 205 άρθρωση στο ΧΥ κύλιση κατά Χ κύλιση κατά Ζ άλλη Τροποποίηση του τύπου της στήριξης µεταβάλλει και τις τιµές των επόµενων παραµέτρων ( x, y, z, Φx, Φy, Φz). Έχετε τη δυνατότητα να περιγράψετε οποιονδήποτε τύπο στήριξης, διαφορετικό από τους προεπιλεγµένους, τροποποιώντας τις επιµέρους τιµές των και Φ. Σε αυτή την περίπτωση, ο «Τύπος» αυτόµατα τίθεται «Άλλη» x, y, z Καµία δυνατότητα µετατόπισης υνατότητα µετατόπισης δεδοµένη µετατόπιση Είναι οι δυνατότητες µετατόπισης κατά τους άξονες του γενικού συστήµατος αναφοράς. Αν δηλώσετε «δεδοµένη µετατόπιση», τότε η τιµή της θα δοθεί στις επόµενες παραµέτρους (δx, δy, δz). Φx, Φy, Φz Καµία δυνατότητα στροφής δυνατότητα στροφής δεδοµένη στροφή Είναι οι δυνατότητες στροφής κατά τους άξονες του γενικού συστήµατος αναφοράς. Αν δηλώσετε «δεδοµένη στροφή», τότε η τιµή της θα δοθεί στις επόµενες παραµέτρους (φx, φy, φz). δx, δy, δz [m] Η τιµή της δεδοµένης (επιβαλλόµενης) µετατόπισης στήριξης, κατά τους καθολικούς άξονες. φx, φy, φz [deg] Η τιµή της δεδοµένης (επιβαλλόµενης) στροφής στήριξης, κατά τους καθολικούς άξονες. Πίν. 501 Πίν. 501 Πίν. 502 Πίν. 502

206 206 Fespa Εντολές της στήριξης Πάρε / ώσε παραµέτρους Αυτές είναι και οι µοναδικές εντολές της στήριξης, µε τις οποίες µπορείτε να φτιάξετε εύκολα µία οµάδα κόµβων µε κοινό τύπο δέσµευσης των µετατοπίσεών τους, ή κοινή υποχώρηση. 3.8 Πέδιλο Τι είναι: Το πέδιλο είναι στοιχείο του χωρικού φορέα που µεταφέρει τα φορτία της ανωδοµής στο έδαφος. Κάθε πέδιλο αναλύεται σε ένα µοντέλο υπολογισµού, που αποτελείται από 4 µέλη, 2 ζεύγη διασταυρουµένων δοκών προσοµοίωσης που εδράζονται επί ελαστικού εδάφους. Έχει γεωµετρικά στοιχεία: πλάτος, µήκος, ύψος κουτιού και ύψος κεκλιµένου (κώνου), και µπορεί να είναι κεντρικό ή έκκεντρο Παράµετροι του Πεδίλου ιατοµή Πέδιλο ιατοµή Μήκος Ly [m] Πλάτος Lz [m] Ύψος κουτιού h1 [m], Ύψος κεκλιµένου h2 [m] Εκκεντρότητα Cy [m], Εκκεντρότητα Cz [m]. Αυτόµατη προσοµοίωση πεδίλων Ναι Είναι οι διαστάσεις του πεδίλου κατά x και z. Βλέπε και σχήµα Είναι το ύψος του πεδίλου (συµπαγούς και κεκλιµένου τµήµατος αντίστοιχα), όπως φαίνεται και στο σχήµα Είναι οι διαστάσεις που καθορίζουν την εκκεντρότητα του πεδίλου. Βλέπε σχήµα 3.50.

207 Εγχειρίδιο χειρισµού 207 Όχι Αν, για κάποιο λόγο, θέλετε να αλλάξετε τα µεγέθη που αφορούν τις δοκούς προσοµοίωσης των πεδίλων (πιθανόν υπολογισµένα µε άλλη µεθοδολογία), χρησιµοποιήστε αυτήν την επιλογή αλλάζοντάς την σε «όχι», ώστε να µην µεταβάλλει το πρόγραµ- µα τις τιµές που εσείς δίνετε. Σχήµα 3.54: Γεωµετρικά χαρακτηριστικά του πεδίλου Σχήµα 3.55: Εκκεντρότητα πεδίλων

208 208 Fespa Σκυρόδεµα Εικόνα 3.49: Οι παράµετροι της κάρτας «Σκυρόδεµα» του πεδίλου. Πέδιλο Σκυρόδεµα Αυξηµένες απαιτήσεις πλαστιµότητας Ναι Όχι Όταν ένα στοιχείο χαρακτηρίζεται «µε (ή χωρίς) αυξηµένες απαιτήσεις πλαστιµότητας», γίνονται (ή δεν γίνονται) αντίστοιχα όλοι οι έλεγχοι που αναφέρονται στους κανονισµούς. Περιορισµός a cd από Προεπιλεγµένη τιµή: 1.35.

209 Εγχειρίδιο χειρισµού Έδαφος Εικόνα 3.50: Οι παράµετροι της κάρτας «Έδαφος» του πεδίλου. Πέδιλο Έδαφος Υπολογισµός επιφόρτισης στη βάση του πεδίλου Βάθος λαιµού θεµελίου [m] Ναι Όχι Καθορίζει την τιµή της τάσης επιφόρτισης στη στάθµη θεµελίωςης, ως q = γ h, όπου h το βάθος εκσκαφής. Το ύψος του υποστυλώµατος που συµµετέχει στον υπολογισµό των αναπτυσσόµενων αντιστάσεων (R Pd) από παθητικές ωθήσεις σε κατακόρυφα µέτωπα του θεµελίου. Μεγαλύτερες τιµές της κάνουν ευνοϊκότερο τον έλεγχο ολίσθησης των πεδίλων του ορόφου. Βλέπε ΕΑΚ 2000, β Παρατηρήσεις Ο υπολογισµός της φέρουσας ικανότητας του εδάφους κάτω από στοιχεία θεµελίωσης εξαρτάται τόσο από την ποιότητα του εδάφους, όσο και από τις εκκεντρότητες των εισαγοµένων φορτίων και τις διαστάσεις των θεµελίων, είναι δε πολύ ευαίσθητος σε µεγάλες εκκεντρότητες φορτίων, όπως αυτές που προκύπτουν από σεισµικές φορτίσεις. Για να µειωθούν αυτές οι εκκεντρότητες ακολουθήστε τις πιο κάτω προτάσεις (κατά σειρά προτεραιότητας):

210 210 Fespa 7 1. Αύξηση του ύψους των γειτονικών συνδετήριων δοκών ώστε να µειωθούν οι εκκεντρότητες των πεδίλων, καθώς τα συνδετήρια δοκάρια θα αναλάβουν µεγαλύτερο τµήµα της ροπής που εισάγεται στο σύστηµα υποστύλωµα πέδιλο δοκός δια του υποστυλώµατος. 2. Εισαγωγή ρεαλιστικού φορτίου επί των δοκών προσοµοίωσης του πεδίλου. Το φορτίο αυτό προέρχεται από το βάρος των υπερκειµένων γαιών και δρα ανακουφιστικά για τις εκκεντρότητες του πεδίλου και παραδοσιακά παραλειπόταν υπέρ της ασφάλειας 3. Εισαγωγή ρεαλιστικού φορτίου επί των συνδετήριων δοκών, για τους λόγους που αναφέρθηκαν πιο πάνω. 4. Κατάλληλη αύξηση διαστάσεων των πεδίλων (Ly, Lz). Με τον όρο κατάλληλη εννοείται η αύξηση εκείνη η οποία αυξάνει την επιφάνεια έδρασης, ενώ παράλληλα διατηρεί σταθερή ή και µειώνει την κατασκευαστική εκκεντρότητα του έκκεντρου πεδίλου. Βλέπε εγχειρίδιο Fespa for Windows «Οι διαστάσεις των πεδίλων». Εκτίµηση της επιφόρτισης της δοκού προσοµοίωσης πεδίλου, λόγω των υ- περκειµένων γαιών: q[ kn / m] 1 ( h L ) L y π z γ εδ = = hπ Lz Ly 3 2 όπου: h είναι το ύψος των υπερκειµένων γαιών, το οποίο θα είναι τουλάχιστον ίσο µε το ύψος του πεδίλου (h 1 +h 2 ), L y /2 είναι το µήκος της δοκού προσοµοίωσης (για την περίπτωση κεντρικού πεδίλου είναι ίσο µε το ηµιπλάτος του πεδίλου), L z είναι το πλάτος του θεµελίου στην κάθετη διεύθυνση προς τον άξονα της δοκού προσοµοίωσης του πεδίλου, γ εδ το ειδικό βάρος των υπερκειµένων γαιών. γ εδ

211 Εγχειρίδιο χειρισµού 211 Σχήµα 3.56: Ο όγκος του κώνου των υπερκείµενων γαιών που φορτίζει µία δοκό προσοµοίωσης του πεδίλου. Παράδειγµα Αν L z = 1.60 m, h π = 0.90 m και γ εδ = 18 kn/m 3, τότε 1 1 q = hπ Lz γ εδ = = 8.6kN / m 3 3 Το φορτίο αυτό µπορεί να αυξηθεί λόγω άλλων µονίµων επιφορτίσεων, όπως είναι δάπεδα του ισογείου ή υπογείου (gros beton) και άλλες υπερκατασκευές (τοίχοι, κ.λπ). Στον πιο πάνω τύπο ο όγκος των γαιών που επιφορτίζουν το πέδιλο έχει ληφθεί ως ο όγκος πυραµίδας, πράγµα που µπορεί να δώσει µικρότερες επιφορτίσεις όταν το πέδιλο θεµελιώνεται βαθύτερα και οι υπερκείµενες γαίες έχουν µορφή κόλουρης πυραµίδας.

212 212 Fespa Εντολές των πεδίλων Προσθήκη Προσθήκη (µε επόµενο όνοµα) Τα πέδιλα υπολογίζονται και σχεδιάζονται αυτόµατα από το πρόγραµµα, κάνοντας χρήση της σχετικής εντολής (µενού «Παραγωγές»). Σε περίπτωση προσθήκης κάποιου µεµονωµένου πεδίλου δείχνετε µε το mouse τον κόµβο βάσης του υποστυλώµατος στον οποίο θα ανήκει το πέδιλο και κάνετε κλικ. Το πέδιλο σχεδιάζεται µε προκαθορισµένες διαστάσεις που δόθηκαν από το αρχείο Fspvals.tek. Πέδιλο µπορεί να τοποθετηθεί και σε όροφο ανώτερο του ορόφου θεµελίωσης (π.χ. ανισόσταθµη θεµελίωση). Αρκεί, φυσικά, να καταλήγει εκεί υποστύλω- µα και ο κόµβος βάσης του να είναι στήριξη. ιαγραφή Μαζί διαγράφονται και όλες οι δοκοί προσοµοίωσης του πεδίλου. Κεντρικό είχνετε µε το mouse το πέδιλο και, πατώντας click, γίνεται κεντρικό διατηρώντας τις διαστάσεις του. Παρειά Με την επιλογή αυτή µπορείτε να δηµιουργήσετε ένα έκκεντρο πέδιλο ορίζοντας την απόσταση µιας παρειάς του υποστυλώµατος από την αντίστοιχη παρειά του πεδίλου.

213 Εγχειρίδιο χειρισµού 213 Αφού επιλέξετε το πέδιλο, δείχνετε την πλευρά στην οποία θα αναφέρεται η α- πόσταση, και τέλος επιλέγετε την τιµή της απόστασης της παρειάς, δείχνοντας µε το mouse ή πληκτρολογώντας. Τα µήκη των δοκών προσοµοίωσης προσαρµόζονται αυτόµατα. 3.9 ράσεις Φορτία Τι είναι οι «ράσεις» Προκειµένου να δοθούν φορτία επί των µελών του φορέα, πρώτα θα πρέπει να ορισθούν από το χειριστή οι δράσεις. ράση αποτελεί κάθε σύνολο επιβαλλόµενων φορτίων που ασκείται στο φορέα, λόγω συγκεκριµένου αιτίου (π.χ. άνεµος κατά τον άξονα X). Κάθε δράση έχει το δικό της όνοµα και συντοµογραφία, προκειµένου οι δράσεις να διακρίνονται µεταξύ τους. Είναι στην επιλογή του χειριστή το αν στην κάθε δράση θα συνυπολογίζεται και το ίδιο βάρος του φορέα. Το πρόγραµµα δεν έχει περιορισµό στον αριθµό των δράσεων που µπορεί να δεχτεί. Σχήµα 3.57: Η δράση απαρτίζεται από το σύνολο των εικονιζόµενων φορτίων. Εισαγωγή δράσεων ράσεις φορτίων εισάγει (δηµιουργεί) ο χειριστής µέσω των παραµέτρων των µελών του φορέα (Εικόνα 3.52) ή µέσω των πινάκων. Οι δηµιουργούµενες δράσεις εµφανίζονται στην κάρτα «Φορτία» των παραµέτρων του υποστυλώµατος, του λοιπού κόµβου και της δοκού. Από εκεί επιλέγονται και αποκτούν τιµές

214 214 Fespa 7 φορτίων (Εικόνα 3.53). Ακολούθως εκχωρούνται στα µέλη µε την εντολή «ώσε φορτία». Αυτόµατα δηµιουργούµενες δράσεις Το πρόγραµµα δηµιουργεί αυτόµατα τις δράσεις ανεµοπιέσεων και ατελειών, µέσω των εντολών «Αυτόµατη δηµιουργία δράσεων ανεµοπίεσης» και «Υπολογισµός ατελειών χωρικού πλαισίου» (βλέπε «Εντολές του κτιρίου»). Ειδικότερα, µε την εντολή «Αυτόµατη δηµιουργία δράσεων ανεµοπίεσης», το πρόγραµµα εισάγει τις τέσσερις ανεµοπιέσεις, οι οποίες εµφανίζονται στο παράθυρο των παραµέτρων δοκού, υποστυλώµατος και λοιπού κόµβου. Εικόνα 3.51: Τα µόνιµα φορτία(g), τα κινητά φορτία (Q) και οι αυτόµατα δη- µιουργούµενες δράσεις ανεµοπίεσης Αν ο χειριστής δε συµπληρώσει µε τιµές φορτίων κάποια από τις αυτόµατα δη- µιουργούµενες δράσεις, το πρόγραµµα θα εµφανίσει µήνυµα σφάλµατος πριν την επίλυση.

215 Εγχειρίδιο χειρισµού 215 Είδη δράσεων Τα φορτία που συνθέτουν κάθε δράση, διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: Επικόµβια συγκεντρωµένα φορτία (δυνάµεις F και ροπές M), σύµφωνα µε το καθολικό Σ.Σ. του φορέα. Συγκεντρωµένα φορτία δέχεται ο λοιπός κόµβος και ο άνω κόµβος του υποστυλώµατος, Οµοιόµορφα γραµµικώς κατανεµηµένα φορτία q σύµφωνα µε το καθολικό Σ.Σ του φορέα ή το τοπικό Σ.Σ. κάθε µέλους. Κατανεµηµένα φορτία δέχεται η δοκός και το υποστύλωµα. Εκτός από τα προηγούµενα, δράσεις θεωρούνται και οι: Θερµοκρασιακές µεταβολές Τ, οι οποίες προκαλούν αξονική παραµόρφωση στα µέλη. ράσεις ατελειών (imperfections), οι οποίες λαµβάνουν υπόψιν τις πιθανές κατασκευαστικές ατέλειες κατά τη συναρµολόγηση των µελών από δοµικό χάλυβα (EC3, 5.2.4). Υποχωρήσεις στηρίξεων. Οι δράσεις συνδυάζονται µεταξύ τους (µε τους κατάλληλους συντελεστές), οπότε προκύπτουν οι συνδυασµοί δράσεων (βλέπε 3.9.4) Ο χειρισµός των δράσεων µέσω παραµέτρων Ο χειρισµός των δράσεων φορτίων (εισαγωγή, τροποποίηση, εκχώρηση σε µέλη) γίνεται κυρίως µέσω των εντολών «Πάρε / ώσε φορτία» και των παραµέτρων, έτσι όπως φαίνεται στις επόµενες εικόνες. Βλέπε επίσης «Υποστύλωµα Φορτία», «Λοιπός κόµβος Φορτία» και «οκός Φορτία».

216 216 Fespa ηµιουργία νέας δράσης Νέες δράσεις µπορεί να εισάγει ο χειριστής µέσω του πλαισίου των παραµέτρων. Αν έχει ήδη δοθεί η εντολή «Κτίριο Αυτόµατη δηµιουργία δράσεων ανεµοπίεσης», το πρόγραµµα έχει συµπεριλάβει τις τέσσερις ονοµασίες των δράσεων αυτών. Τιµές φορτίων για κάθε µια από αυτές θα πρέπει να δώσει ο χρήστης. Νέα δράση Εικόνα 3.52: Η δηµιουργία δράσης υποστυλώµατος. Αφού ως όνοµα δράσης επιλεγεί η «Νέα δράση», ο χρήστης εισάγει διαδοχικά το όνοµα, µια συντοµογραφία της, το Σ.Σ. στο οποίο εφαρµόζεται και τις αριθµητικές τιµές των φορτίων(q, F, M). Ανάλογο παράθυρο παραµέτρων διαθέτει ο λοιπός κόµβος και η δοκός.

217 Εγχειρίδιο χειρισµού Εκχώρηση των φορτίων σε µέλη Προσοχή: Η εντολή «Πάρε φορτία» διαβάζει όλες τις δράσεις του µέλους, ενώ η συµπεριφορά της «ώσε φορτία» εξαρτάται από την παράµετρο «Εφαρµογή όλων των δράσεων (Ναι / Όχι)». Όταν η τιµή είναι «Ναι» εκχωρούνται όλες οι δράσεις (µόνιµα, κινητά, τυχόν πρόσθετες δράσεις), αλλιώς εκχωρείται µόνον η τρέχουσα, αυτή δηλαδή που το όνοµά της αναγράφεται στην θέση «Όνοµα δράσης». Εικόνα 3.53: Επιλογή δράσης για εφαρµογή της σε υποστύλωµα. Οι υπάρχουσες δράσεις εµφανίζονται στην παράµετρο «Όνοµα δράσης». Τα φορτία της δράσης µπορούν να εκχωρηθούν (µε την εντολή «ώσε φορτία») σε οποιοδήποτε υποστύλωµα. Ανάλογη διαδικασία χρησιµοποιείται για το λοιπό κόµβο και τη δοκό.

218 218 Fespa Ο χειρισµός των δράσεων µέσω πινάκων Το πρόγραµµα χωρίζει τις επιβαλλόµενες δράσεις σε πέντε κατηγορίες: 1. Σεισµικές δράσεις (χειρισµός µόνο µέσω πινάκων) 2. ράσεις φορτίων (χειρισµός µέσω παραµέτρων και πινάκων) 3. ράσεις θερµοκρασίας (χειρισµός µόνο µέσω πινάκων) 4. ράσεις ατελειών (χειρισµός µόνο µέσω πινάκων) 5. Υποχωρήσεις στηρίξεων (χειρισµός µέσω παραµέτρων και πινάκων) Πιο αναλυτικά, για την κάθε κατηγορία, υπάρχουν: Σεισµικές δράσεις Οι σεισµικές δράσεις περιγράφονται από τη γωνία προσβολής του φορέα από το σεισµό. Στις συνήθεις περιπτώσεις υπάρχουν δύο διευθύνσεις σεισµικών δράσεων, κάθετες µεταξύ τους: κατά 0 και κατά 90 µοίρες. Κάθε σεισµική δράση περιγράφεται από ένα ξεχωριστό όνοµα. Εικόνα 3.54: Ο πίνακας «801 Σεισµικές δράσεις» στην συνήθη (και προεπιλεγµένη από το πρόγραµµα) περίπτωση δύο σεισµικών δράσεων ράσεις µονίµων και κινητών φορτίων Εδώ περιλαµβάνονται τα µόνιµα και κινητά, συγκεντρωµένα και κατανεµηµένα φορτία που ασκούνται στο φορέα (δοκοί, υποστυλώµατα, κόµβοι). Στις συνήθεις κατασκευές από Ω.Σ. (όταν δεν υπάρχει ανάγκη εισαγωγής επιπλέον δράσεων) οι πίνακες 802 και 803 είναι οι πλέον χρήσιµοι για τον έλεγχο των φορτίων των δοκών του φορέα. Τα στοιχεία των πινάκων 802 έως 807 τροποποιούνται και µέσω των παραµέτρων (κάρτα «Φορτία»).

219 Εγχειρίδιο χειρισµού 219 Εικόνα 3.55: Ο πίνακας «802 Μόνιµα φορτία δοκών». Όµοιος είναι και ο πίνακας «803 Κινητά φορτία δοκών». Η σήµανση αυτών των φορτίων αναφέρεται στο καθολικό σ.σ. Εικόνα 3.56: Ο πίνακας «804 Μόνιµα φορτία υποστυλωµάτων». Όµοιος είναι και ο πίνακας «805 - Κινητά φορτία υποστυλωµάτων». Η σήµανση αυτών των φορτίων αναφέρεται στο καθολικό σ.σ.

220 220 Fespa 7 Εικόνα 3.57: Ο πίνακας «806 Μόνιµα φορτία κόµβων». Όµοιος είναι και ο πίνακας «807 - Κινητά φορτία κόµβων» ράσεις φορτίων Εδώ περιλαµβάνονται όλα τα λοιπά συγκεντρωµένα και κατανεµηµένα φορτία που ασκούνται στο φορέα. Κάθε δράση φορτίων µπορεί να αποτελείται από περισσότερα του ενός είδη φορτίων, κάθε ένα από τα οποία να εφαρµόζεται σε ένα ή περισσότερα µέλη ή κόµβους. Κάθε δράση φορτίων περιγράφεται από ένα ξεχωριστό όνοµα, µε το οποίο θα αναφέρεται στους συνδυασµούς δράσεων. Οι δράσεις φορτίων είναι ευκολότερο να εισάγονται µέσω των εντολών «Πάρε / ώσε φορτία» και των παραµέτρων ( 3.8.3) και ο έλεγχός τους να γίνεται µέσω των πινάκων, που προσφέρουν καλύτερη εποπτεία. Εικόνα 3.58: Ο πίνακας «809 ράσεις φορτίων» µε τις ονοµασίες και τις συντοµογραφίες των λοιπών δράσεων.

221 Εγχειρίδιο χειρισµού 221 Εικόνα 3.59: Ο πίνακας «810 Είδη φορτίων κόµβων» για κάθε δράση (εδώ για την «Συγκεντρωµένα Χ»). Οι κόµβοι που φορτίζονται µε αυτά τα φορτία, εµφανίζονται στον επόµενο πίνακα (811). Εικόνα 3.60: Ο πίνακας «811 Φορτιζόµενοι κόµβοι» για κάθε δράση. Τα «είδη» αναφέρονται στον προηγούµενο πίνακα (810). Στο παράδειγ- µα αυτό φορτιζόµενοι κόµβοι είναι οι 1, 5, 9 των ορόφων 0 και 1. Εικόνα 3.61: Ο πίνακας «812 Είδη φορτίων µελών» για κάθε δράση (εδώ για την «Άνεµος +Χ»). Τα µέλη που φορτίζονται µε αυτά τα φορτία, εµφανίζονται στους επόµενους πίνακες (813 και 814).

222 222 Fespa 7 Εικόνα 3.62: Ο πίνακας «813 Φορτιζόµενες δοκοί» για κάθε δράση. Τα «είδη» αναφέρονται στον πίνακα 812. Εικόνα 3.63: Ο πίνακας «814 Φορτιζόµενα υποστυλώµατα» για κάθε δράση. Τα «είδη» αναφέρονται στον πίνακα 812.

223 Εγχειρίδιο χειρισµού ράσεις θερµοκρασίας Οι δράσεις θερµοκρασίας προκαλούν αξονική παραµόρφωση στα µέλη του φορέα. Κάθε δράση θερµοκρασίας περιγράφεται από ένα ξεχωριστό όνοµα, µε το οποίο θα αναφέρεται στους συνδυασµούς δράσεων. Η επιβαλλόµενη διαφορά θερµοκρασίας επιβάλλεται σε όλα τα µέλη του φορέα. Για να εξαιρεθούν συγκεκριµένα µέλη, θα πρέπει να δοθεί µηδενική τιµή στο συντελεστή θερµικής διαστολής τους (α) από τις παραµέτρους ή τους πίνακες. Εικόνα 3.64: Ο πίνακας «815 ράσεις θερµοκρασίας» µε τις δύο πλέον συνήθεις περιπτώσεις θερµοκρασιακών δράσεων ράσεις ατελειών Σύµφωνα µε τον EC3, 5.2.4, η επιρροή των ατελειών πρέπει να λαµβάνεται υπόψιν για τον υπολογισµό των φορέων µε την παραδοχή ισοδύναµων γεωµετρικών ατελειών µε τη µορφή αρχικών κλίσεων Φ: Φ = k c k s Φ 0 όπου: Φ 0 = 1/200, k c και k s συντελεστές που εξαρτώνται από το πλήθος των υ- ποστυλωµάτων ανά όροφο και τον αριθµό των ορόφων αντίστοιχα. Το Fespa κάνει αυτόµατα τον υπολογισµό του συντελεστή Φ αλλά δίνει και τη δυνατότητα στο χρήστη να χρησιµοποιήσει δική του τιµή. Οι ατέλειες του φορέα λαµβάνονται υπόψιν στην ανάλυση ως επιπλέον δράσεις, στην οποία περιλαµβάνονται οι ατέλειες των πλαισίων, των οριζόντιων µελών καθώς και των συστηµάτων δυσκαµψίας. Οι δυνάµεις και οι ροπές που προκύπτουν κατά την επίλυση, χρησιµοποιούνται για τον σχεδιασµό των µελών του φορέα. Οι επιδράσεις των ατελειών λαµβάνονται υπόψιν στην ανάλυση µε µία ισοδύνα- µη γεωµετρική ατέλεια της µορφής µιας αρχικής πλευρικής µετατόπισης, η οποία εξαρτάται από των αριθµό των ορόφων και των υποστυλωµάτων ανά επίπεδο, EC

224 224 Fespa 7 Οι αρχικές ατέλειες πλευρικής µετατόπισης εφαρµόζονται στις δύο οριζόντιες διευθύνσεις, αλλά λαµβάνονται υπόψιν µόνο σε µία διεύθυνση κάθε φορά. Εικόνα 3.65: Ο πίνακας «808 ράσεις ατελειών» µε τις δράσεις που αυτόµατα εισάγει το πρόγραµµα όταν δοθεί η σχετική εντολή του κτιρίου (βλ ) Υποχωρήσεις στηρίξεων Υποχωρήσεις στηρίξεων εισάγονται µέσω των παραµέτρων της στήριξης (βλ. επόµενη εικόνα) ή µέσω του πίνακα «502 Επιβαλλόµενες µετακινήσεις». Οι υποχωρήσεις στηρίξεων περιλαµβάνονται στα µόνιµα φορτία (G) καθώς και σε οποιονδήποτε συνδυασµό τα περιέχει.

225 Εγχειρίδιο χειρισµού 225 Εικόνα 3.66: Εισαγωγή υποχώρησης στήριξης µέσω παραµέτρων. Για να ενεργοποιηθούν οι παράµετροι δx, δy, δz (µετατοπίσεις σε m) και φx, φy, φz (στροφές σε deg), θα πρέπει πρώτα να δηλωθεί ως «εδο- µένη» η αντίστοιχη παράµετρος x, y, z ή Φx, Φy, Φz Συνδυασµοί δράσεων Στο Fespa, µέσω των πινάκων, δίνεται η δυνατότητα να συνδυαστούν οι δράσεις, έτσι ώστε να σχηµατισθούν οι συνδυασµοί δράσεων για τους οποίους το πρόγραµµα θα κληθεί να κάνει την επίλυση του φορέα. Ο χειρισµός των δράσεων γίνεται από τον πίνακα «816 - Συνδυασµοί δράσεων». Στις στήλες του πίνακα φαίνονται οι µεµονωµένες δράσεις. Οι σειρές του πίνακα είναι όσες και οι συνδυασµοί των δράσεων. Στοιχεία του πίνακα είναι οι συντελεστές µε τους οποίους συµµετέχουν οι µεµονωµένες δράσεις στο σχηµατισµό των συνδυασµών δράσεων. Για τις αυτόµατα δηµιουργούµενες δράσεις (ανεµοπίεση, και ατέλειες) το πρόγραµµα έχει ήδη εισάγει και τους αναγκαίους συνδυασµούς τους (Εικόνα 3.67β), οπότε δε χρειάζεται ο χειριστής να δώσει επιπλέον στοιχεία στον πίνακα 816. Είναι στην επιλογή του χειριστή το αν ο κάθε συνδυασµός δράσεων θα συµµετέχει στην κατασκευή της περιβάλλουσας των εντατικών µεγεθών, καθώς και το

226 226 Fespa 7 αν τα αποτελέσµατά του θα χρησιµοποιούνται για τον υπολογισµό οπλισµού (ή ελέγχου επάρκειας). Εικόνα 3.67α: Παράδειγµα πίνακα συνδυασµού δράσεων. Εδώ εµφανίζεται ο βασικός συνδυασµός αστοχίας (1.35 G+1.50 Q), ο έλεγχος λειτουργικότητας (1.00 G+1.00 Q), δύο δράσεις θερµοκρασίας (αύξηση, µείωση) και οι δύο συνδυασµοί τους (G+Q+ Τ, G+Q- Τ) Εικόνα 3.67β: Παράδειγµα πίνακα συνδυασµού δράσεων. Εδώ εµφανίζονται όλοι οι δυνατοί συνδυασµοί φορέα µε τέσσερις ανεµοπιέσεις, τέσσερις δράσεις ατελειών, δύο δράσεις θερµοκρασίας και δύο πρόσθετες δράσεις οριζόντιων επικόµβιων φορτίων.

227 Εγχειρίδιο χειρισµού Παραγωγές Οι εντολές των παραγωγών εκτελούν τις εξής αυτοµατοποιηµένες διαδικασίες του προγράµµατος: Παραγωγή ανωτέρων ορόφων ( 3.9.1) Παραγωγή θεµελίωσης ( 3.9.2) Συνδεσµολογία δοκών µε πλάκες ( 3.9.3) Συνέχεια πλακών ( 3.9.3) Υπολογισµός συνεργαζόµενου πλάτους δοκών ( 3.9.3) Τακτοποίηση ξυλοτύπου σε τυπικούς ορόφους ( 3.9.4) Προσοµοίωση και διαστασιολόγηση πεδίλων ( 3.9.5) Υπολογισµό αδρανειακών µεγεθών των µελών του φορέα ( 3.9.5) Αλλαγή υψοµέτρου του τρέχοντος ορόφου ( 3.9.5) Μαζική αλλαγή µεταλλικών διατοµών ( 3.9.5) Παραγωγή ανωτέρων ορόφων Παραγωγή ορόφου Κάνετε παραγωγή ορόφων, αφού πληκτρολογήσετε τον αριθµό του ορόφου από τον οποίο θα γίνει η παραγωγή («όροφος βάσης παραγωγής», εν γένει ο τρέχων όροφος) και το πλήθος των τυπικών ορόφων που θέλετε να παραχθούν («αριθ- µός παραγωγών»). ηλαδή, αν έχετε περιγράψει τον 1 ο όροφο και οι δύο επόµενοι όροφοι (2 ος, 3 ος ) θα είναι όµοιοι µε τον 1 ο, τότε πρέπει να δώσετε τα εξής δεδοµένα (βλέπε και εικόνα 3.68): Όροφος βάσης παραγωγής = 1 Αριθµός παραγωγών = 2 (Όροφος προορισµού = 3, ο ανώτερος όροφος που θα παραχθεί)

228 228 Fespa 7 Τα υψόµετρα των παραγόµενων ορόφων προκύπτουν βάσει της παραµέτρου «Υψοµετρική διαφορά ορόφων» (βλέπε λίγο παρακάτω). Εικόνα 3.68: Το πλαίσιο παραγωγής ορόφων Παραγωγή ενδιάµεσων ορόφων υνατότητα παραγωγής ενδιάµεσων ορόφων, χωρίς να διαγράφονται όλοι οι ανώτεροι όροφοι. ε µεταβάλλει το συνολικό αριθµό των ορόφων του κτιρίου. Εικόνα 3.69: Οι παράµετροι της κάρτας «Κτίριο» των Παραγωγών Παραγωγές - Κτίριο Υψοµετρική διαφορά ορόφων [m] Παραγωγή µε διατοµές Αυτή η παράµετρος καθορίζει τη διαφορά υψοµέτρου για κάθε νέο παραγόµενο. Τα υψόµετρα των ορόφων µπορείτε να τα τροποποιήσετε και µετά την παραγωγή, µε την παράµετρο «Υψόµετρο οροφής ορόφου» του «Ορόφου», ή την εντολή «Αλλαγή υψο- µέτρου στάθµης». Παράµετρος που αφορά τον έλεγχο διατο- µής υποστυλώµατος. Βλέπε Κεφάλαιο 4. Παρατηρήσεις

229 Εγχειρίδιο χειρισµού 229 Προκειµένου το Fespa κατά την παραγωγή ορόφων να συνδέσει επιτυχώς τα παραγόµενα µέλη, είναι απαραίτητο να ταυτίζεται το ύψος του ορόφου βάσης παραγωγής µε την τιµή της υψοµετρικής διαφοράς ορόφων. Έτσι, όλοι οι παραγόµενοι όροφοι θα έχουν αρχικά το ίδιο ύψος. Τυχόν αλλαγές στα υψόµετρα των ορόφων θα πρέπει να γίνουν εκ των υστέρων από τον χειριστή, µέσω αλλαγής της τιµής «Οροφή» της γραµµής επιλογής ορόφων, ή µέσω της παραµέτρου «Υψόµετρο οροφής ορόφου» του Ορόφου. Σηµείωση: Σε περιπτώσεις ενδιάµεσων κόµβων σε υποστύλωµα ( 3.6.2), δε θα πρέπει να χρησιµοποιείται η εντολή «Αλλαγή υψοµέτρου στάθµης» των Παραγωγών, διότι αναιρεί τις υπάρχουσες υψοµετρικές διαφορές των κόµβων του ορόφου. Βλέπε και «Άλλες εντολές των παραγωγών» Παραγωγή θεµελίωσης Παραγωγή πεδίλων ιαλέγετε την επιλογή αυτή όταν πρόκειται να θεµελιώσετε το κτίριο µε πέδιλα και συνδετήριες δοκούς. Αφού διαλέξετε την «Παραγωγή πεδίλων», πρέπει να δηλώσετε, τον όροφο από τον οποίο θα παραχθεί η θεµελίωση. Το πρόγραµµα παράγει και προδιαστασιολογεί τα πέδιλα, θεωρώντας τα κεντρικά. Παράλληλα σχεδιάζεται η θεµελίωση στην οθόνη σας. Οι διαστάσεις των συνδετήριων που θα παραχθούν υπάρχουν στις παραµέτρους των Παραγωγών, στην ενότητα «Συνδετήριες» (βλέπε λίγο παρακάτω). Παραγωγή εσχάρας θεµελίωσης ιαλέγετε την επιλογή αυτή όταν πρόκειται να θεµελιώσετε το κτίριο µε εσχάρα πεδιλοδοκών. Αφού διαλέξετε την «Παραγωγή εσχάρας θεµελίων», πρέπει να δηλώσετε τον όροφο από τον οποίο θα παραχθεί η θεµελίωση. Οι διαστάσεις των δοκών που θα παραχθούν υπάρχουν στις παραµέτρους των Παραγωγών, στην ενότητα «Πεδιλοδοκοί» (βλέπε λίγο παρακάτω). Παραγωγή γενικής κοιτόστρωσης ίνετε τον αριθµό του ορόφου από τον οποίο θα παραχθεί η θεµελίωση, ώστε να λειτουργήσει η θεµελίωση ως γενική κοιτόστρωση. Οι διαστάσεις των δοκών που θα παραχθούν υπάρχουν στις παραµέτρους των Παραγωγών, στην ενότητα «Πεδιλοδοκοί» (βλέπε επόµενη εικόνα).

230 230 Fespa 7 Εικόνα 3.70: Οι διαστάσεις των πεδιλοδοκών που θα παράγει η εντολή «Παραγωγή εσχάρας θεµελίωσης» και «Παραγωγή κοιτόστρωσης». Α- ντίστοιχες παραµέτρους έχει και η ενότητα «Συνδετήριες» Εικόνα 3.71: Οι τιµές αυτές θα χρησιµοποιηθούν ως φορτία των δοκών που δηµιουργούνται κατά την παραγωγή της θεµελίωσης (συνδετήριες ή πεδιλοδοκοί).

231 Εγχειρίδιο χειρισµού Προσαρµογή δοκών Προσαρµογή δοκών Η εντολή αυτή εκτελεί (για τον τρέχοντα όροφο) τις ακόλουθες ενέργειες: 1. χρεώνει στην κάθε δοκό τις κατάλληλες (εκατέρωθεν αυτής) πλάκες, προκειµένου να αποκτήσει τα σωστά φορτία µετά από την επίλυση των πλακών, 2. προσδιορίζει τη συνέχεια των πλακών, 3. υπολογίζει τις διαστάσεις (lx, lz) των στατικών πλακών του ορόφου, 4. προσδιορίζει τη στατική λειτουργία κάθε πλάκας (τετραέρειστη, τριέρειστη, κ.λπ), 5. υπολογίζει τα στατικά ύψη (dx, dz) των πλακών, 6. υπολογίζει τα συνεργαζόµενα πλάτη (b eff ) των δοκών, βάσει του Κανονισµού, για δοκούς ωπλισµένου σκυροδέµατος αλλά και για σύµµικτες δοκούς, 7. καθαρίζει το σχέδιο από περιττές γραµµές (πλευρές πλακών που συµπίπτουν µε σχεδιαστικές δοκούς). Οι ανωτέρω ενέργειες εκτελούνται κατ επιλογή του χειριστή, βάσει των ρυθµίσεων της σχετικής ενότητας των παραµέτρων (βλέπε επόµενη εικόνα). Η εντολή της προσαρµογής δοκών δίνεται, αφού έχουν περιγραφεί οι πλάκες και οι δοκοί του ορόφου.

232 232 Fespa 7 Εικόνα 3.72: Οι λειτουργίες της εντολής «Προσαρµογή δοκών», εξαρτώνται από τις τιµές των παραµέτρων της αντίστοιχης κάρτας των Παραγωγών Παραγωγές Προσαρµογή δοκών Συνδεσµολογία δοκών πλακών Με την εντολή «Προσαρµογή δοκών», θα ανιχνευθεί από το πρόγραµµα το από ποιες πλάκες θα παίρνει φορτία κάθε δοκός (ή αλλιώς σε ποιες δοκούς θα εδράζεται κάθε πλάκα). Βλέπε και εντολές «Σύνδεση σε πλάκα» και «Αποσύνδεση από πλάκα» της εργαλειοθήκης της δοκού, Αν η παράµετρος είναι «Ναι», η εκτέλεση της «Προσαρµογής δοκών» θα αναιρέσει όποιες αλλαγές έκανε ο χρήστης µε τις «Σύνδεση σε πλάκα / Αποσύνδεση από πλάκα». Μετατροπή ορθογωνικών δοκών σε πλακοδοκούς Όταν η επιλογή είναι «Ναι», µε την εκτέλεση της «Προσαρµογής δοκών», δοκοί ορθογωνικής διατο- µής µετατρέπονται σε πλακοδοκούς, αποκτώντας το σωστό συνεργαζόµενο πλάτος, ακόµα και όταν οι εκατέρωθεν πλάκες τοποθετηθούν εκ των υστέρων. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να υπάρχει πλάκα τουλάχιστον από τη µία πλευρά τους. Η επιλογή «Όχι» είναι χρήσιµη σε περιπτώσεις δοκού µεταξύ ανισόσταθµων πλακών, που ο χειριστής

233 Εγχειρίδιο χειρισµού 233 θα θέλει να παραµείνει ορθογωνική και µετά την Προσαρµογή δοκών. Συνεργαζόµενο πλάτους δοκών Άκαµπτες απολήξεις δοκών Όταν η επιλογή είναι «Ναι», µε την εκτέλεση της «Προσαρµογής δοκών», υπολογίζεται µε ακρίβεια το συνεργαζόµενο πλάτος κάθε δοκού και το ισοδύνα- µο πάχος πλάκας. Αν δεν υπάρχουν πλάκες εκατέρωθεν της δοκού, τότε η δοκός γίνεται ορθογωνική. Επίσης γίνεται και επανυπολογισµός των αδρανειακών χαρακτηριστικών των µελών του ορόφου. Η εντολή αυτή επίσης αντιµετωπίζει και την περίπτωση της σύµµεικτης δοκού (από δοµικό χάλυβα και πλάκα από σκυρόδεµα). Προκειµένου να επιτευχθεί η διαφραγµατική λειτουργία των ορόφων, η ροπή αδρανείας Ip της δοκού προκύπτει πολλαπλασιασµένη επί τον συντελεστή λ=10000 για δοκούς από δοµικό χάλυβα. Βλ «Κτίριο > Αντισεισµικός» και εγχειρίδιο FW 12.9 Γίνεται ή όχι ο επανυπολογισµός µήκους άκαµπτων απολήξεων. Βλέπε και σχετική εντολή «Προσαρµογή δοκών υποστυλωµάτων» Άκαµπτες απολήξεις υποστυλωµάτων Όταν η επιλογή είναι «Ναι», δηµιουργείται άκαµπτη απόληξη στον πόδα του κάθε υποστυλώµατος, τέτοια ώστε αυτό να είναι κατακόρυφο. Βλέπε και σχετική εντολή «Κατακορύφωση υποστυλωµάτων» Συνέχεια πλακών Ορατότητα πλευρών πλάκας Όταν η επιλογή είναι «Ναι», γίνεται επανυπολογισµός συνδεσµολογίας της κάθε πλάκας µε τις γειτονικές της. Έλεγχος και αλλαγές γίνονται µέσω του «Πίνακα Συνδεσµολογία πλακών» Αν η παράµετρος είναι «Ναι», η εκτέλεση της «Προσαρµογής δοκών» θα αναιρέσει όποιες αλλαγές έκανε ο χρήστης από τον Πίνακα 701. Όταν η επιλογή είναι «Ναι», οι περιττές γραµµές του περιγράµµατος πλακών (αυτές που επικαλύπτονται από τις σχεδιαστικές δοκούς) γίνονται µη-ορατές, έτσι ώστε να µην σχεδιάζονται διπλές γραµµές.

234 234 Fespa 7 Βλέπε και σχετική εντολή «Πλάκα - Αόρατη πλευρά». Υπολογισµός µηκών πλάκας Υπολογισµός στατικού ύψους πλακών Όταν η επιλογή είναι «Ναι», γίνεται επανυπολογισµός των κύριων διαστάσεων (lx, lz) των ισοδύνα- µων ορθογωνικών πλακών. Οι τιµές αυτές χρειάζονται στην κατανοµή των φορτίων, στην επίλυση και στον υπολογισµό των αντιδράσεων στις δοκούς που τις στηρίζουν. Όταν η επιλογή είναι «Ναι», γίνεται επανυπολογισµός του στατικού ύψους πλακών (dx, dz), σύµφωνα µε το πάχος τους (h), την επικάλυψη (d ) και την τοποθέτηση των κύριων οπλισµών κάµψης κατά τις δύο διευθύνσεις Καθορισµός µελών για διαστασιολόγηση Εντολή µε την οποία ενοποιούνται αυτόµατα όλα τα µεταλλικά µέλη (δοκοί και υποστυλώµατα) προς διαστασιολόγηση. Βλέπε εικόνα Η διαδικασία αυτή είναι άµεση και αφορά όλο το κτίριο (όχι µόνο τον τρέχοντα όροφο). Εικόνα 3.73α: Οι παράµετροι που καθορίζουν τη λειτουργικότητα της εντολής «Καθορισµός µελών για διαστασιολόγηση» και η προεπιλεγµένη τιµή τους. Το Fespa χρησιµοποιεί ενσωµατωµένα κριτήρια για να αντιληφθεί ποια τµήµατα δοκών και υποστυλωµάτων πρέπει να ενοποιηθούν σε µέλη για διαστασιολόγηση.προκειµένου να λειτουργήσει ο αυτόµατος καθορισµός, θα πρέπει το κάθε επιµέρους τµήµα να: έχει ίδιο όνοµα µε τα υπόλοιπα, έχει κοινό κόµβο µε τα υπόλοιπα, είναι συνευθειακό µε τα υπόλοιπα.

235 Εγχειρίδιο χειρισµού 235 Ενιαία δοκός για διαστασιολόγηση θεωρείται ένα άνοιγµα δοκού που οι ακραίοι κόµβοι του εδράζονται σε υποστύλωµα ή σε κόµβο τοιχώµατος ή σε δοκό µε µεγαλύτερο ύψος. Ενιαίο υποστύλωµα για διαστασιολόγηση σε κάθε κατεύθυνση, θεωρείται ένα τµήµα υποστυλώµατος του οποίου οι ακραίοι κόµβοι στηρίζονται πλευρικά από δοκό στην αντίστοιχη διεύθυνση. Με τα διαφανή «οκοί για διαστασιολόγηση περί τον άξονα 3-ΖΖ» και «οκοί για διαστασιολόγηση περί τον άξονα 2-ΥΥ» του tab «Στατικά Εµφάνιση» επισηµαίνονται στην κάτοψη µε πράσινο και µπλέ χρώµα αντίστοιχα οι ενοποιηµένες δοκοί προς διαστασιολόγηση.βλέπε επόµενη εικόνα 3.73β. Εικόνα 3.73β: Ενεργοποιώντας τα κατάλληλα διαφανή, οι ενοποιηµένες δοκοί προς διαστασιολόγηση εµφανίζονται στην κάτοψη µε παχύτερη γραµµή.

236 236 Fespa Τακτοποίηση ξυλοτύπου σε τυπικούς ορόφους Τοποθέτηση ονοµάτων και οπλισµών Είναι δυνατή η αλλαγή της θέσης των σίδερων / ονοµάτων ενός ορόφου (του τρέχοντα) µε βάση άλλον (πρότυπο). Η εντολή «Τοποθέτηση ονοµάτων και ο- πλισµών» κάνει αυτόµατη τακτοποίηση των στοιχείων που επιλέγει ο χρήστης, (κύρια σίδερα πλακών, ονόµατα υποστυλωµάτων κ.λπ., βλέπε επόµενη εικόνα) στην κάρτα «Τοποθέτηση» των παραµέτρων των «Παραγωγών». εν αλλάζει τις τιµές των οπλισµών, παρά µόνον τις θέσεις τους στην κάτοψη. Χρησιµεύει για να αυξηθεί η παραγωγικότητα του χειριστή καθώς µετά την τελική τακτοποίηση ενός (τυπικού ή σχεδόν τυπικού) ορόφου µπορεί µε την εντολή αυτή να διαµορφωθούν και οι υπόλοιποι. Βλέπε επίσης και «Εργαλειοθήκη της ιατοµής», όπου η εντολή «Τακτοποίηση λεπτοµερειών υποστυλωµάτων καθ ύψος» προσφέρει την αντίστοιχη ευκολία στην τακτοποίηση των λεπτοµερειών υποστυλωµάτων. Εικόνα 3.73: Οι παράµετροι που καθορίζουν το ποια στοιχεία της τρέχουσας κάτοψης θα µετακινηθούν στις νέες θέσεις, όταν δοθεί η εντολή «Τοποθέτησης ονοµάτων και οπλισµών» των Παραγωγών.

237 Εγχειρίδιο χειρισµού 237 ü2 Œ 21 2&. Œ1+ #)2#Œ "!)3 # Œ!)2#Œ ")! 3 " þ02.#2.02" 10"2&1/0!&.2& 2&2 #!)3 #.!$! Œ "10" 20!31*3&. 02 Œ!)2#Œ )! *2.2.0" ).2.#Œ 12#&2& ).2./ + *!.1/0!.Œ.+!)102.1/0!.Œ.+!)102.1/0!./ + #)2#Œ "!)3 #.!$!3 #)2#Œ "!)3 # 20!3 Σχήµα 3.58: Παράδειγµα εφαρµογής της αυτόµατης τοποθέτησης ονοµάτων και οπλισµών

238 238 Fespa Άλλες εντολές των Παραγωγών Προσοµοίωση πεδίλων Τοποθετεί τις δοκούς προσοµοίωσης πεδίλων και τους αντίστοιχους κόµβους σε κατάλληλες θέσεις, έτσι όπως προκύπτουν από τις νέες διαστάσεις των πεδίλων. Γίνεται δηλαδή αυτοµάτως η ανάλυση κάθε πεδίλου σε ένα ειδικό µοντέλο υπολογισµού. Το µοντέλο αυτό αποτελείται από 4 µέλη που εδράζονται επί ελαστικού εδάφους. Το κάθε µέλος ενώνει το Κ.Β. της διατοµής του ίχνους του υποστυλώµατος (κάτω κόµβος του) µε τον λοιπό κόµβο που βρίσκεται στην παρειά του πεδίλου. ιαστασιολόγηση πεδίλων Υπολογίζει τις βέλτιστες διατοµές πεδίλων. Η διαστασιολόγηση θα γίνει µε τα δεδοµένα της τελευταίας επίλυσης. Η εντολή αυτή δεν χαλάει τις πεδιλοδοκούς ή τις συνδετήριες δοκούς που ήδη έχετε διαµορφώσει στη θεµελίωσή σας. Επίσης, δεν χαλάει τις εκκεντρότητες Cx, Cz των πεδίλων. Αν έχετε µικτή θεµελίωση (πέδιλα - πεδιλοδοκούς) και έχετε ήδη κάνει µια επίλυση, τότε, µε τη «ιαστασιολόγηση πεδίλων», το πρόγραµµα διαστασιολογεί τα πέδιλα και µόνον αυτά. Προσαρµογή θεµελίωσης Γίνεται προσαρµογή των κόµβων θεµελίωσης στις σωστές θέσεις τους, στην περίπτωση που έχουν γίνει αλλαγές στις θέσεις των υποστυλωµάτων του κατώτατου ορόφου, έτσι ώστε τα υποστυλώµατα να είναι κατακόρυφα. ηλαδή, το πρόγραµµα αυτόµατα εκχωρεί στους κόµβους της θεµελίωσης τις ίδιες συντεταγµένες Χ και Ζ µε αυτές του κόµβου τέλους του υποστυλώµατος. Υπολογισµός αδρανειακών χαρακτηριστικών µελών κτιρίου Το πρόγραµµα κάνει αυτόµατα τον υπολογισµό των αδρανειακών µεγεθών των διατοµών του φορέα, από τις γεωµετρικές διαστάσεις τους, αλλά και ενηµερώνει τις παραµέτρους του υλικού µε βάση τον τύπο του υλικού. Αν ο χρήστης επιθυ- µεί να τροποποιήσει κάποιο από τα στοιχεία αυτά, µπορεί να παρέµβει στις παραµέτρους του, ή µέσω των πινάκων. Με την εντολή αυτή γίνεται επανυπολογισµός των αδρανειακών µεγεθών βάσει των διαστάσεων των διατοµών, ακυρώνοντας πιθανές αλλαγές από µέρους του χρήστη, για όλα τα στοιχεία εκτός από αυτά που έχουν την παράµετρο «Αυτόµατος υπολογισµός γεωµετρίας = όχι».

239 Εγχειρίδιο χειρισµού 239 Προσαρµογή δοκών υποστυλωµάτων Εικόνα 3.74: Οι παράµετροι που καθορίζουν τη λειτουργικότητα της εντολής «Προσαρµογή δοκών - υποστυλωµάτων» και η προεπιλεγµένη τι- µή τους. Εντολή που εκτελεί τις εξής τρεις ενέργειες, ανάλογα και µε τις τιµές των σχετικών παραµέτρων, στον τρέχοντα όροφο: 1. Μετακίνηση λοιπών κόµβων Τακτοποιούνται αυτόµατα στα σηµεία τοµής των αξόνων των δοκών όλοι οι λοιποί κόµβοι του τρέχοντος ορόφου. Βλέπε σχήµα 3.59α. Πιο συγκεκριµένα, µε την εκτέλεση της Προσαρµογής δοκών - υποστυλωµάτων: Οι λοιποί κόµβοι µετακινούνται στο σηµείο τοµής των κεντροβαρικών α- ξόνων όλων των συντρεχουσών δοκών. Εξαιρούνται οι λοιποί κόµβοι που είναι ίχνη βάσης υποστυλωµάτων. Σε περίπτωση που ο λοιπός κόµβος είναι κόµβος τοιχώµατος (b / d >= 4), αυτός µετακινείται στο µέσον του πλησιέστερου άκρου του τοιχώµατος. Εφαρµόζεται κυρίως µετά από αλλαγή διαστάσεων τοιχώµατος. Σε διασταύρωση δύο τοιχωµάτων, ο λοιπός κόµβος που βρίσκεται στη γωνία µετακινείται στο σηµείο τοµής των διαµήκων αξόνων τους.

240 240 Fespa 7 Σχήµα 3.59α: Η εντολή «Προσαρµογή δοκών υποστυλωµάτων» τακτοποιεί τους λοιπούς κόµβους της τρέχουσας κάτοψης. 2. Προσαρµογή δοκών - υποστυλωµάτων Αυτόµατα µεταβάλλεται το µήκος όλων των δοκών του ορόφου, έτσι ώστε αυτές να εφάπτονται µε τα υποστυλώµατα στα οποία συντρέχουν και να σχεδιάζονται σωστά στον ξυλότυπο. Επίσης υπολογίζει και επανασχεδιάζει στις σωστές θέσεις τις άκαµπτες απολήξεις όλων των δοκών του ορόφου. Η εντολή «Προσαρµογή δοκών - υποστυλωµάτων» πρέπει να δίνεται µετά από αλλαγή διατοµής υποστυλώµατος ή κίνηση λοιπού κόµβου, προκειµένου να διορθώνονται οι µικρές εκκεντρότητες που δηµιουργούνται. Σχήµα 3.59β: Για να διορθωθεί το πρόβληµα που δηµιουργείται µετά από αλλαγή διαστάσεων υποστυλώµατος (π.χ. από 40/40 σε 60/30) θα πρέπει να δώσετε την εντολή «Προσαρµογή δοκών υποστυλωµάτων».

241 Εγχειρίδιο χειρισµού Προσαρµογή δοκού µε δοκό Η λειτουργία αυτή µεταβάλει αυτόµατα τα µήκη των (στατικών και σχεδιαστικών) δοκών, έτσι ώστε να προκύπτουν οι ελάχιστες δυνατές τιµές στα µήκη των άκαµπτων απολήξεων. Αυτή η επέκταση είναι πάντα ευθύγραµµη, χωρίς ποτέ να µεταβάλλεται η κλίση τους. Σχήµα 3.59γ: Με την εντολή «Προσαρµογή δοκών υποστυλωµάτων» η στηριζόµενη δοκός µεταβάλλει το σχεδιαστικό της µήκος και την άκα- µπτη απόληξή της, προκειµένου να εφάπτεται στην παρειά της στηρίζουσας. Προκειµένου να λειτουργήσει σωστά η προσαρµογή δοκού µε δοκό, θα πρέπει να έχει προηγηθεί ο (αυτόµατος) καθορισµός των δοκών για διαστασιολόγηση. Αλλαγή υψοµέτρου στάθµης Εισάγετε το νέο υψόµετρο στάθµης του τρέχοντα ορόφου. Αυτόµατα η συντεταγµένη Y όλων των κόµβων (υποστυλωµάτων και λοιπών κόµβων) και των πλακών του συγκεκριµένου ορόφου θα γίνει ίδια µε τη τιµή του υψοµέτρου που πληκτρολογήσατε. Ο προσδιορισµός του υψοµέτρου ενός ορόφου δεν επηρεάζει τα υψόµετρα των άλλων ορόφων.

242 242 Fespa 7 Σε αντίθεση µε την αλλαγή του υψοµέτρου στάθµης από τη γραµµή επιλογής ορόφων και υψοµέτρων ( 2.1.7), ή από την παράµετρο «Υψόµετρο οροφής» του «Ορόφου» ( 3.2.1), η εντολή αυτή εξαλείφει τυχόν υψοµετρικές διαφορές µεταξύ κόµβων ή πλακών του ορόφου Αρχική κατάσταση ιατήρηση υψοµετρικών διαφορών Κατάργηση υψοµετρικών διαφορών Σχήµα 3.60: Η αλλαγή του υψοµέτρου µέσω της γραµµής επιλογής ορόφου ή µέσω της παραµέτρου «Όροφος Υψόµετρο οροφής ορόφου» διατηρεί τις υψοµετρικές διαφορές των κόµβων. Η αλλαγή µέσω της εντολής «Παραγωγές - Αλλαγή υψοµέτρου στάθµης» τις εξαλείφει. Κατακορύφωση υποστυλωµάτων Όταν υπάρχει αλλαγή διατοµής των υποστυλωµάτων καθ ύψος, η εντολή αυτή επανυπολογίζει την άκαµπτη απόληξη στον πόδα του υποστυλώµατος, τέτοια ώστε το υπερκείµενο υποστύλωµα να είναι κατακόρυφο. Όταν η παράµετρος «Παραγωγές / Προσαρµογή δοκών / Άκαµπτες απολήξεις υποστυλωµάτων» έχει την τιµή «Ναι», τότε γίνεται κατακορύφωση υποστυλω- µάτων µε τη δηµιουργία άκαµπτων απολήξεων, κάθε φορά που εκτελείται η ε- ντολή «Προσαρµογή δοκών». Σηµείωση: Με το Νέο Κανονισµό, δεν είναι επιδέξια πρακτική να «µαζεύονται» τα υποστυλώµατα καθ ύψος. Παραγωγή διατοµών από τρέχοντα όροφο Εντολή που αφορά τον έλεγχο διατοµής υποστυλώµατος. Βλέπε Κεφάλαιο 4 «Έλεγχος επάρκειας υποστυλωµάτων».

243 Εγχειρίδιο χειρισµού 243 Μαζική αλλαγή διατοµών Εντολή µε την οποία γίνεται άµεσα η αλλαγή όλων των µελών του φορέα (ορόφου ή κτιρίου) δεδοµένης διατοµή σε νέα. Έχει εφαρµογή µόνο σε µέλη από δοµικό χάλυβα και αφορά δοκούς ή και υποστυλώµατα. Π.χ για να αντικατασταθούν µαζικά οι διατοµές των υποστυλωµάτων του κτιρίου από HEB320 σε HEB400, τα βήµατα έχουν ως εξής: 1. Εντολή «Παραγωγές - Μαζική αλλαγή διατοµών» 2. Στη θέση «Από διατοµή» επιλέγεται η διατοµή των υπαρχόντων υποστυλωµάτων (HEB320) από τη λίστα. 3. Στη θέση «Αλλαγή σε διατοµή» επιλέγεται η «Καινούρια διατοµή». Αν ήδη είχε χρησιµοποιηθεί στον τρέχοντα φορέα η επιθυµητή διατοµή, θα ήταν ευκολότερο να επιλεγεί απευθείας από τη λίστα. 4. Ως «Κατηγορία διατοµής» επιλέγεται η «HEB» και ως «Όνοµα διατοµής» επιλέγεται το «400». 5. Επιλέγεται (τσεκάρεται) το «Εφαρµογή σε υποστυλώµατα» και το «Κτίριο». 6. ίνεται η εντολή «Εφαρµογή» για να γίνει η αντικατάσταση. 7. ίνεται η εντολή «Τέλος» για να κλείσει το παράθυρο. Σηµείωση: Μπορούν να γίνουν διαδοχικά περισσότερες από µία αλλαγές, αρκεί για κάθε µία να δίνεται και η εντολή «Εφαρµογή». Το παράθυρο κλείνει µόνον όταν δοθεί η εντολή «Τέλος».

244 244 Fespa 7 Εικόνα 3.74: Παράδειγµα µαζικής αντικατάστασης όλων των υποστυλωµάτων του τρέχοντα ορόφου από διατοµή HEB320 σε HEB400. Προσέξτε ότι ως νέα διατοµή µπορεί να επιλεγεί είτε κάποια από τις υπάρχουσες (στον τρέχοντα φορέα), ή µια «καινούρια διατοµή».

245 Εγχειρίδιο χειρισµού Επίλυση Παράµετροι της Επίλυσης Πλάκες Εικόνα 3.75: Οι παράµετροι που καθορίζουν την επίλυση και τον οπλισµό των πλακών Επίλυση - Πλάκες Υπολογισµός ροπών συστροφής: Ναι: Ανακουφίζονται οι ροπές κάµψεως και τοποθετείται επιπλέον οπλισµός για την ανάληψη των ροπών συστροφής. Όχι

246 246 Fespa 7 Τύπος σηµείωσης (για πλάκες) Τύπος γραφής (για πλάκες) Mονάδα απόστασης επανάληψης σίδερου πλάκας Μορφή εµφάνισης κύριων σιδήρων πλακών Τίποτε: Φ8/15 Αρχικά Φ8/15Α, Φ8/15Κ Πλήρης: Φ8/15 Άνω, Φ8/15 Κάτω Κεφαλαία: Φ8/15 ΑΝΩ Κείµενο: Φ8/15 «Kείµενο» Φ φ /d: Φ8/12.5 nφ φ/m: 4Φ8/m,4Φ12/ οκ mm: Φ8/200 cm: Φ8/20 m: Φ8/0.20 Σύνθετη: ένα ενιαίο σίδερο Απλή: δύο ξεχωριστά σίδερα (ένα ίσιο και ένα σπαστό) Με την παράµετρο αυτή καθορίζεται η µορφή θα έχουν τα κύρια σίδερα των πλακών, µετά την επίλυση και οπλισµό των πλακών στον ξυλότυπο. Επιλέγοντας "Σύνθετη µορφή κύριου σιδήρου" τότε τα σίδερα των πλακών θα έρχονται στην τωρινή µορφή τους, ενώ µε "Απλή µορφή κύριων σιδήρων" τότε αντί για το ενιαίο κύριο σίδερο θα έρχονται στον ξυλότυπο δύο σίδερα πλακών, ένα ίσιο σίδερο και ένα σπαστό σε κατάλληλη µεταξύ τους απόσταση. Σχ *02! & ùœ!3 Σχήµα 3.61: Σίδερο πλάκας (σύνθετη και απλή µορφή)

247 Εγχειρίδιο χειρισµού Χωρικό πλαίσιο Εικόνα 3.76: Παράµετροι της κάρτας «Χωρικό πλαίσιο» της Επίλυσης Επίλυση Χωρικό Πλαίσιο Άκαµπτες απολήξεις Ναι : H επίλυση θα λάβει υπόψη της την ύπαρξη άκαµπτων απολήξεων σε όλα τα µέλη του φορέα. Όχι : H επίλυση θα θεωρήσει ότι όλα τα µέλη θα έχουν ελαστικό µήκος ίσο µε το συνολικό, παραδοχή από την οποία θα προκύψουν αποτελέσµατα υπέρ της α- σφαλείας. Σηµείωση: Όχι άκαµπτες απολήξεις λιγότερο άκαµπτος φορέας µεγαλύτερες µετακινήσεις, µεγαλύτερες ροπές υποστυλωµάτων. Επαναρίθµηση κόµβων Ναι: Mειώνεται το ηµιεύρος του µητρώου ακαµψίας προσφέροντας µεγαλύτερη ταχύτητα κατά την επίλυση. Όχι

248 248 Fespa Αποτελέσµατα Εικόνα 3.77: Οι παράµετροι που καθορίζουν την έκταση των αποτελεσµάτων της ανάλυσης του χωρικού πλαισίου Επίλυση Αποτελέσµατα Λεπτοµέρεια εκτυπώσεων Κανονική Συνοπτική Εκτεταµένη Αναφέρεται στο µέγεθος του αρχείου επίλυσης χωρικού πλαισίου («Αποτελέσµατα επίλυσης» στο τεύχος). εν επηρεάζει την έκταση των αποτελεσµάτων της όπλισης. Για συνοπτικότερη εκτύπωση τεύχους, δείτε «Φίλτρα», κεφάλαιο 8 «Τεύχος µελέτης».

249 Εγχειρίδιο χειρισµού Εντολές της Επίλυσης Επίλυση και οπλισµός πλακών Γίνεται η επίλυση και η όπλιση των πλακών, σύµφωνα µε τις επιλογές µας στο παράθυρο των παραµέτρων. Κατά την φάση αυτή, τα οµοιόµορφα κατανεµηµένα φορτία που µεταφέρουν οι πλάκες, µεταβιβάζονται στις δοκούς στις οποίες εδράζονται. Επίλυση χωρικού Γίνεται η επίλυση του χωρικού πλαισίου (Fespa), σύµφωνα µε τις επιλογές µας στο παράθυρο των παραµέτρων. Επίλυση κτιρίου Γίνεται πρώτα η επίλυση των πλακών και ακολουθεί η επίλυση του χωρικού. Ισοδυναµεί µε διαδοχική εκτέλεση των δύο προηγούµενων εντολών. Υπολογισµός ανάγκης ικανοτικού ελέγχου κόµβων Το Fespa εκτελεί αυτόµατα τους ελέγχους απαίτησης / εξαίρεσης ικανοτικού ελέγχου κόµβων (επάρκεια τοιχωµάτων, µεταβολή τοιχωµάτων καθ' ύψος, έλεγχοι δυστρεψίας ορόφων) και σε περίπτωση µη ικανοποίησης έστω και ενός κριτηρίου προτείνει την εκτέλεση του ικανοτικού. Ο µελετητής έχει τη δυνατότητα να δεχτεί ή όχι την επιλογή του προγράµµατος. Στον πίνακα των ελέγχων απαίτησης ικανοτικού σχεδιασµού κόµβων (εικόνα 3.78), αναγράφονται τα κατακόρυφα µέλη που συµµετέχουν ως τοιχώµατα στον υπολογισµό της επάρκειας τοιχωµάτων (λόγος n v ) και για τις δύο διευθύνσεις του φορέα. Εδώ περιλαµβάνονται όσα µέλη πληρούν κάποια από τις πιο κάτω συνθήκες: Έχουν την παράµετρο «Τοίχωµα κατά ΕΑΚ2003» = «Ναι». Έχουν την παράµετρο «Τοίχωµα κατά ΕΑΚ2003» = «Αυτόµατο» και έχουν µια διάσταση µεγαλύτερη ή ίση της τιµής της παραµέτρου «Κτίριο > Αντισεισµικός > Ελάχιστο µήκος αντισεισµικού τοιχώµατος (1.50µ / 2.00µ)».

250 250 Fespa 7 Έχουν την παράµετρο «Τοίχωµα κατά ΕΑΚ2003» = «Ενδεχόµενο». Η πληροφορία αυτή αναγράφεται και στο Τεύχος, στην αντίστοιχη ενότητα. Εικόνα 3.78: Τα κριτήρια εξαίρεσης από τον ικανοτικό έλεγχο κόµβων Οπλισµός δοκών Με την εντολή αυτή διαστασιολογείτε τις δοκούς όλου του κτιρίου, σύµφωνα µε τον επιλεγµένο κανονισµό. Οπλισµός στύλων Με την εντολή αυτή διαστασιολογείτε τα υποστυλώµατα όλου του κτιρίου, σύµφωνα µε τον επιλεγµένο κανονισµό. Οπλισµός κτιρίου Η εντολή αυτή εκτελεί διαδοχικά τις προηγούµενες τρεις εντολές. Υπολογίζεται δηλαδή ο οπλισµός των δοκών και των υποστυλωµάτων όλων των ορόφων. Στο τέλος των υπολογισµών, εµφανίζονται σε ξεχωριστό παράθυρο («Αποτελέσµατα επίλυσης») τα στοιχεία των µελών που παρουσίασαν πρόβληµα σε έναν ή περισσότερους ελέγχους. Έχετε τη δυνατότητα να εκτυπώσετε τα µηνύµατα αυτά και να µεταβείτε στο επόµενο / προηγούµενο λάθος της επίλυσης (µέσω της εργαλειογραµµής «Χειρισµός επίλυσης»).

251 Εγχειρίδιο χειρισµού 251 Με την χρήση αυτή της εντολής, έχετε σωστά αποτελέσµατα από τον ικανοτικό έλεγχο κόµβων και σωστή προµέτρηση του συνόλου του φορέα. Επίσης, µόνο µε την «Όπλιση κτιρίου» γίνεται οπλισµός των υποστυλωµάτων λαµβάνοντας υπόψη το συνολικό του ύψους, δηλαδή οπλίζεται συνεχόµενα µε τον υπερκείµενο και υποκείµενο όροφο. Αυτό έχει σαν αποτέλεσµα: να γίνει καλύτερη κατανοµή στις διαµέτρους των ράβδων καθ ύψος, να υπολογιστούν σωστά οι µατίσεις των ράβδων. Επίλυση και οπλισµός κτιρίου Ισοδυναµεί µε διαδοχική εκτέλεση όλων των εντολών επίλυσης και όπλισης του κτιρίου. Η τελική επίλυση / όπλιση του φορέα θα πρέπει να γίνεται µε αυτή την εντολή Σίδερο πλάκας Παράµετροι του Σίδερου πλάκας Σίδερο πλάκας - Γεωµετρία Τύπος Κύριο σπαστό κύριο απλό άνω κ.λπ. Ανοίγοντας το υπόδειγµα στο πλαίσιο των παραµέτρων, µπορείτε να δείτε σκαρίφηµα όλων των τύπων σίδερου πλάκας, καθώς και τις διαστάσεις που χαρακτηρίζουν το καθένα. Κατηγορία Συµπαγούς πλάκας: Φ/ d Φ8/12.5 οκιδωτής πλάκα: ηφφ / 4Φ12/ οκ Ενίσχυσης: nφφ 15Φ12 (τριέρειστες πλάκες) Σίδερο πλάκας - Kείµενο Τύπος γραφής: Φφ / d: Φ8/12.5 nφφ / m: 4Φ8/m Επιλογή µεταξύ Φ18/20 (σίδερο των 18 / 20cm - Φd/e), 2Φ8/ 2 σίδερα των 8 ανά δοκίδα -

252 252 Fespa 7 Mονάδα απόστασης επανάληψης nφd/ ), 5 Φ8 (5 σίδερα των 8 - nφd) και 5Φ18/m (5 σίδερα των 18 ανά 1m) mm: Φ8/200 cm: Φ8/20 m:φ8/0.20 Σηµείωση Κείµενο Άνω Κάτω Τίποτε Αν η επιλογή είναι «Κείµενο», τότε οποιοδήποτε κείµενο µπορεί να συνοδεύει σαν επεξήγηση την τιµή του οπλισµού. Κείµενο σηµείωσης Αν η προηγούµενη επιλογή είναι «Κείµενο», εδώ δίνεται το κείµενο της επιλογής του χρήστη Εντολές του Σίδερου πλάκας: Προσθήκη σίδερου παράλληλα σε κλίση Εισάγετε σίδερα οπλισµού πλακών στον ξυλότυπο. Πρώτα επιλέγετε πλάκα, α- κολούθως δύο σηµεία που θα ορίζουν την κλίση του σίδερου (συνήθως τα άκρα πλευράς της πλάκας ή της δευτερεύουσας πλάκας αν είναι πρόσθετο) και τέλος ορίζετε το σηµείο από το οποίο θα διέρχεται το σίδερο. Προσθήκη σίδερου κάθετα σε κλίση Παρόµοια εντολή µε την προηγούµενη, µε τη διαφορά ότι το σίδερο θα σχεδιάζεται κάθετα στην κλίση που ορίζουν τα δύο σηµεία έλξης. Κίνηση Μετακινείτε παράλληλα τους οπλισµούς πλακών. Μαζί µε το σίδερο µετακινείται και το κείµενο που το συνοδεύει (π.χ. το Φ8/20). Αν προσπαθήσετε να µετακινήσετε το σίδερο εκτός της πλάκας, εµφανίζεται ένα «απαγορευτικό» σήµα στη θέση του σίδερου.

253 Εγχειρίδιο χειρισµού 253 Στροφή Στρέφει το σίδερο, ώστε να γίνει παράλληλο µε δεδοµένη κλίση. Αφού επιλέξετε το σίδερο, καθορίζετε τη νέα κλίση, ορίζοντας διαδοχικά δύο σηµεία, συνήθως τις κορυφές µιας πλάκας (ή οποιαδήποτε σηµεία έλξης του σχεδίου). ιαγραφή Αντιστροφή Επιλέγετε σίδερο και αυτό περιστρέφεται περί τον διαµήκη άξονά του, κατά 180 ο Σίδερο δοκού Παράµετροι του Σίδερου δοκού Σίδερο δοκού - Εµφάνιση Τύπος Κύριο σπαστό κύριο κάτω πρόσθετο αρχής άνω κ.λπ. Ανοίγοντας το υπόδειγµα στο πλαίσιο των παραµέτρων, µπορείτε να δείτε σκαρίφηµα όλων των τύπων σίδερου δοκού, καθώς και τις διαστάσεις που χαρακτηρίζουν το καθένα. Συντελεστής σµίκρυνσης Καθολική παράµετρος. Τα πρόσθετα σίδερα δοκών στην κάτοψη µπορούν να εµφανίζονται µικρότερα (π.χ. στο 70% του µεγέθους τους). Προσοχή: Σε περίπτωση που ο συντελεστής σµίκρυνσης είναι διαφορετικός του 1.00, και προκειµένου η αναγραφόµενη διάσταση του σίδερου (βλέπε επόµενη παράµετρο) να είναι ακριβής, θα πρέπει η παράµετρος «ιαιρέτης» της κάρτας «ιαστάσεις» να έχει την ίδια τιµή µε το συντελεστή σµίκρυνσης. Σίδερο δοκού ιαστάσεις Ορατές διαστάσεις Nαι: Αναγράφεται η διάσταση του σιδήρου

254 254 Fespa 7 στον ξυλότυπο. Όχι Σίδερο δοκού - Γεωµετρία Απόσταση από άνω ίνα δοκού (m) Η απόσταση του άνω ορίου του σιδήρου από την άνω παρειά της δοκού Εντολές του Σίδερου δοκού Προσθήκη σίδερου παράλληλα σε κλίση Εισάγετε σίδερα οπλισµού δοκών στον ξυλότυπο. Πρώτα επιλέγετε δοκό και τον κόµβο-άκρου της, ακολούθως δύο σηµεία που θα ορίζουν την κλίση του σίδερου (συνήθως τα σηµεία έλξης δοκού) και τέλος ορίζετε το σηµείο από το οποίο θα διέρχεται το σίδερο. Προσθήκη σίδερου κάθετα σε κλίση Παρόµοια εντολή µε την προηγούµενη, µε τη διαφορά ότι το σίδερο θα σχεδιάζεται κάθετα στην κλίση που ορίζουν τα δύο σηµεία έλξης. Κίνηση ιαγραφή Στροφή Στρέφει το σίδερο, ώστε να γίνει παράλληλο µε δεδοµένη κλίση. Αφού επιλέξετε το σίδερο, καθορίζετε τη νέα κλίση, ορίζοντας διαδοχικά δύο σηµεία, συνήθως τα σηµεία έλξης της δοκού. Αλλαγή κειµένου Επιτρέπει την αλλαγή του κειµένου που χαρακτηρίζει το σίδερο. Πρώτα δείχνετε τη δοκό και στη συνέχεια πληκτρολογείτε τη νέα τιµή του οπλισµού.

255 Εγχειρίδιο χειρισµού Σίδερο λεπτοµερειών δοκού Τι είναι: Είναι οι κύριοι και πρόσθετοι οπλισµοί των δοκών, οι οποίοι προκύπτουν από την επίλυση, και σχεδιάζονται από το πρόγραµµα στο παράθυρο απεικόνισης των αναπτυγµάτων δοκών Οι παράµετροι του Σίδερου λεπτοµερειών δοκού Σίδερο λεπτοµερειών δοκού Γεωµετρία Απόσταση από κόµβο εξάρτησης (m) Στρώση Όπως αυτή ορίζεται στο υπόδειγµα του αντίστοιχου σιδήρου. Ανάλογα µε το πλάτος της δοκού και τον αριθ- µό των σιδήρων καθορίζεται και ο αριθµός των στρώσεων. Σίδερο λεπτοµερειών δοκού Κείµενο Σηµείωση Συνοδεύει το σίδερο λεπτοµερειών δοκού Τίποτε Α / Κ / Π / Άνω / Κάτω / Πλευρικό / ΑΝΩ / ΚΑΤΩ / ΠΛΕΥΡΙΚΟ Κείµενο: Κείµενο που εισάγει ο χρήστης Εντολές του σίδερου λεπτοµερειών δοκού Προσθήκη σίδερου παράλληλα σε κλίση Εισάγετε σίδερα οπλισµού δοκών στο σχέδιο. Πρώτα επιλέγετε τα δύο σηµεία που θα ορίζουν την κλίση του σίδερου (συνήθως τα σηµεία έλξης δοκού) και τέλος ορίζετε το σηµείο από το οποίο θα διέρχεται το σίδερο.

256 256 Fespa 7 Κίνηση σίδερου Κατακόρυφη κίνηση σίδερου ιαγραφή Στροφή Στρέφει το σίδερο, ώστε να γίνει παράλληλο µε δεδοµένη κλίση. Αφού επιλέξετε σίδερο, καθορίζετε τη νέα κλίση ορίζοντας δύο σηµεία της κάτοψης Επεξεργασία Επεξεργασία - ηµιουργία Ανίχνευση υπαρχόντων κόµβων Καθορίζει τη µέγιστη αποδεκτή απόσταση µεταξύ ενός κόµβου που δηµιουργείται µε τις εντολές της επεξεργασίας (π.χ. µετακίνηση µε αντιγραφή) και ενός προϋπάρχοντος. Αν ο νέος κόµβος βρεθεί σε απόσταση µικρότερη ή ίση της δεδοµένης, τότε για τη συνδεσµολογία χρησιµοποιείται ο υπάρχων κόµβος.

257 Εγχειρίδιο χειρισµού 257

258 258 Fespa 7 4 Έλεγχος επάρκειας υποστυλωµάτων Περιεχόµενα 4.1 Γενικά 4.2 ιατοµή 4.3 Σίδερο διατοµής 4.4 Συνδετήρας διατοµής 4.5 είκτης διαµέτρου σίδερου 4.6 Υποστύλωµα 4.7 Παραγωγές 4.8 Η τυχούσα διατοµή υποστυλώµατος θεωρητικό µέρος 4.9 Εφαρµογές και παραδείγµατα 4.1 Γενικά Το Fespa έχει τη δυνατότητα του έλεγχου επάρκειας υποστυλώµατος µε δεδο- µένη τη διατοµή και τη διάταξη οπλισµού. Το πρόγραµµα µε δεδοµένα τα εντατικά µεγέθη που προκύπτουν από την ανάλυση, καθώς και τις διαστάσεις της διατοµής, τις ποιότητες των υλικών, τη διάταξη και τις διαµέτρους των ράβδων του οπλισµού, υπολογίζει το βαθµό επάρκειας της διατοµής του υποστυλώµατος και εκτυπώνει το συντελεστή ασφαλείας της έναντι κάµψης. Η δυνατότητα αυτή µπορεί να λειτουργεί παράλληλα µε την κλασσική διαδικασία ανεύρεσης του απαιτούµενου οπλισµού, στο ίδιο κτίριο. Με τη χρήση της παραµέτρου «Υποστύλωµα - Οπλισµοί Μέθοδος», καθορίζεται από το χειριστή το ποια υποστυλώµατα θα οπλιστούν εξαρχής ( ιαστασιολόγηση) και ποια θα εξεταστούν ως προς την επάρκειά τους (Έλεγχος επάρκειας), όπως φαίνεται στην εικόνα 4.1.

259 Εγχειρίδιο χειρισµού 259 Εικόνα 4.1: Παράµετροι υποστυλώµατος, µέθοδος οπλισµού = «έλεγχος επάρκειας» Στο τέλος αυτού του τεύχους δίνονται παραδείγµατα χειρισµού των διατοµών, για τις δύο κύριες εφαρµογές αυτής της δυνατότητας. ηλαδή ένα παράδειγµα για έλεγχο υπάρχοντος κτιρίου (προσθήκες) και ένα παράδειγµα για τροποποίηση και επανέλεγχο οπλισµού διατοµών (τυποποίηση στην όπλιση οµοίων υποστυλωµάτων). Έλεγχος επάρκειας - µεθοδολογία εργασίας Μέσα στο παράθυρο του ξυλοτύπου, κάθε υποστύλωµα παράγει κατόπιν εντολής τη διατοµή του και τη σχεδιάζει παράπλευρα. Η διατοµή αυτή µπορεί να διαθέτει σίδερα ή όχι, αναλόγως του αν έχει προηγηθεί επίλυση ή όχι. Επί των διατοµών αυτών, και µε τις σχεδιαστικές εντολές του σίδερου διατοµής, εισάγονται ή και τροποποιούνται ράβδοι και συνδετήρες, ούτως ώστε η διατοµή να α- ποκτήσει την επιθυµητή διάταξη οπλισµού, η οποία και θα ελεγχθεί. Στη συνέχεια η διατοµή µε τη δεδοµένη διάταξη οπλισµού, εκχωρείται στα υποστυλώµατα που επιθυµεί ο χειριστής. Το πρόγραµµα στη συνέχεια µπορεί να ελέγξει την επάρκεια των υποστυλωµάτων. Η δυνατότητα αυτή είναι χρήσιµη για Έλεγχο αντοχής υπαρχόντων σε προσθήκες. Τυποποίηση στην όπλιση οµοίων υποστυλωµάτων σε νέες οικοδοµές

260 260 Fespa 7 Οι στατικές οντότητες οι οποίες χρησιµοποιούνται για την κατασκευή της διάταξης του οπλισµού των διατοµών είναι: ιατοµή Προσθήκη, διαγραφή, κίνηση και κίνηση ονόµατος οπλισµένης διατοµής, µέσα σε παράθυρο λεπτοµερειών υποστυλωµάτων ή πάνω στον ξυλότυπο. Παραγωγή διατοµών από τα αντίστοιχα υποστυλώµατα ή αντίστροφα αντιγραφή µιας διατοµής σε υποστύλωµα. Σίδερο διατοµής Προσθήκη γωνιακών και πλευρικών σίδερων διατοµής, διαγραφή, µετακίνηση και αλλαγή χαρακτηριστικών τους. Συνδετήρας διατοµής Προσθήκη, διαγραφή, και αλλαγή χαρακτηριστικών των συνδετήρων διατοµής υποστυλώµατος. είκτες διαµέτρου σίδερου Προσθήκη, διαγραφή, µετακίνηση και αλλαγή χαρακτηριστικών των ενδείξεων διαµέτρων οπλισµού υποστυλώµατος. Σύνδεση και αποσύνδεση σίδερων διατο- µής µε τους αντίστοιχους δείκτες των διαµέτρων τους. 4.2 ιατοµή Τι είναι Κάθε διατοµή υποστυλώµατος αποτελεί ξεχωριστή οντότητα, «συνδεδεµένη» µε το αντίστοιχο υποστύλωµα. Μέσα στο περίγραµµα της διατοµής τοποθετούνται οι διαµήκεις οπλισµοί και οι συνδετήρες. Oι δείκτες διαµέτρων αναφέρονται στους διαµήκεις οπλισµούς. Οπλισµένες διατοµές υποστυλωµάτων, εκτός από το παράθυρο απεικόνισης λεπτοµερειών υποστυλωµάτων, µπορούν να υπάρχουν και στο παράθυρο του ξυλοτύπου.

261 Εγχειρίδιο χειρισµού Οι παράµετροι της διατοµής είναι Εικόνα 4.2α: Παράµετροι διατοµής ιατοµή Επικάλυψη c [m]: Η τιµή αυτή καθορίζει τις θέσεις όλων των σίδερων της διατοµής (κύριων οπλισµών και συνδετήρων), όπως φαίνεται στα σχήµατα 4.1α και 4.1β. Σχήµα 4.1α: Το γωνιακό σίδερο σχεδιάζεται πάντα ως εφαπτόµενο στις δύο παράλληλες των πλευρών της γωνίας ευθείες, που ορίζονται από την επικάλυψη c.

262 262 Fespa 7 Σχήµα 4.1β: Το πλευρικό σίδερο σχεδιάζεται πάντα ως εφαπτόµενο στην παράλληλη της πλευράς που ορίζεται από την επικάλυψη c. Τακτοποίηση Εικόνα 4.2β: Οι παράµετροι που καθορίζουν το ποια στοιχεία του τρέχοντος ορόφου θα µετακινηθούν στις νέες θέσεις, όταν δοθεί η εντολή «Τακτοποίηση λεπτοµερειών υποστυλωµάτων καθ ύψος». ιαστάσεις Όλες οι απαραίτητες διαστάσεις πάνω στη διατοµή τοποθετούνται αυτόµατα από το πρόγραµµα, µε τη χρήση της εντολής «ηµιουργία διαστάσεων» (βλέπε σχετική εντολή «ηµιουργία διαστάσεων» στην 4.2.2) Οι παράµετροι αυτής της κάρτας πρέπει να έχουν τις κατάλληλες τιµές πριν δοθεί η εντολή της δηµιουργίας διαστάσεων.

263 Εγχειρίδιο χειρισµού 263 Εικόνα 4.2γ: Καθορίζονται οι παράµετροι των διαστάσεων που δηµιουργούνται µε την εντολή «ηµιουργία διαστάσεων» της ιατοµής Εργαλειοθήκη της διατοµής Προσθήκη Εκτός από την αυτόµατη παραγωγή διατοµής από υποστύλωµα, είναι δυνατή και η εξαρχής προσθήκη πολυγωνικής διατοµής, µε απλή περιγραφή του περιγράµ- µατός της. Η σχεδίαση διευκολύνεται αν δοθούν νέα σηµεία έλξης κανάβου. Προσθήκη διατοµής γίνεται και µέσω της εντολής «Τόξα και γραµµές σε οντότητα» της Επεξεργασίας, µε την παράµετρο «ηµιουργία / Σε οντότητα = ιατο-

264 264 Fespa 7 µή». Με την εντολή αυτή, ένα οποιοδήποτε κλειστό πολυγωνικό σχήµα, µετατρέπεται σε διατοµή. Προσθήκη κυκλικής Σχεδιάζει το περίγραµµα κυκλικής διατοµής υποστυλώµατος καθορίζοντας κέντρο και διάµετρο. Παραγωγή διατοµής από υποστύλωµα Με την εντολή αυτή δηµιουργείται στην κάτοψη του ξυλοτύπου η διατοµή του υποστυλώµατος που επιλέγει ο χειριστής. Η διατοµή έχει αρχικά τον οπλισµό που προέκυψε από την τελευταία επίλυση / όπλιση του φορέα. Με ανοιχτό το διαφανές «Συνδέσεις διατοµών υποστυλωµάτων» (που ανήκει στα διαφανή του «Μοντέλου» [Μ]), εµφανίζεται στην κάτοψη µια γραµµή που συνδέει τη διατοµή µε το υποστύλωµα στο οποίο αντιστοιχεί. Βλέπε σχήµα 4.2. Σχήµα 4.2: Παραγωγή διατοµής από υποστύλωµα Η εντολή παραγωγής διατοµής από υποστύλωµα µετατρέπει αυτόµατα την παράµετρο «Μέθοδος (οπλισµού)» του υποστυλώµατος από το οποίο γίνεται η παραγωγή από «ιαστασιολόγηση» σε «Έλεγχος επάρκειας». Αντιγραφή διατοµής σε υποστύλωµα Με αυτή την εντολή η διατοµή µε τα σίδερά της αντιγράφεται σε άλλα υποστυλώµατα της κάτοψης, οποιαδήποτε γωνία στροφής και να έχουν. Ευνόητο είναι ότι οι διαστάσεις του υποστυλώµατος πρέπει να ταυτίζονται µε αυτές της διατο- µής. Η διαδικασία της αντιγραφής φαίνεται στο σχήµα 4.3.

265 Εγχειρίδιο χειρισµού 265 Έξυπνη αντιγραφή σε υποστύλωµα Η εντολή αυτή είναι αντίστοιχη της προηγούµενης και αφορά τη διαδοχική εκχώρηση µιας διατοµής σε πολλά υποστυλώµατα ίδιας διατοµής και ίδιας γωνίας στροφής. Είναι χρήσιµη σε φορείς µε πλήθος όµοιων υποστυλωµάτων και έχει το πλεονέκτηµα ότι δεν ζητά από το χειριστή την αντίστοιχη πλευρά διατοµής και υ- ποστυλώµατος. Σχήµα 4.3: Τα βήµατα για την αντιγραφή διατοµής σε υποστύλωµα Ενηµέρωση ονόµατος Αυτή η εντολή ενηµερώνει το όνοµα της διατοµής µε τους οπλισµούς που έχει εισάγει ο χειριστής. Η εντολή αυτή ενηµερώνει ταυτόχρονα και το όνοµα του αντίστοιχου υποστυλώµατος. Αντιγραφή στο πρόχειρο Με αυτή την εντολή αντιγράφεται µια διατοµή από το τρέχον σχέδιο στο «Πρόχειρο» (τον clipboard των Windows), προκειµένου στη συνέχεια να την µεταφερθεί (µε την εντολή της «Επικόλλησης») σε άλλη θέση της κάτοψης, άλλον όροφο ή σε άλλο αρχείο οικοδοµής. Επικόλληση από πρόχειρο Είναι η συµπληρωµατική εντολή της προηγούµενης. Με αυτή µεταφέρεται η διατοµή από το «Πρόχειρο» στην τρέχουσα κάτοψη. Για µια πρακτική εφαρµογή αυτών των εντολών, δείτε την 4.9.4

266 266 Fespa 7 ιαγραφή ιαγραφή διατοµής µετατρέπει την παράµετρο «Μέθοδος (οπλισµού)» του αντίστοιχου υποστυλώµατος από «Έλεγχος επάρκειας» σε «ιαστασιολόγηση». Κίνηση Το περίγραµµα της διατοµής µετακινείται µαζί µε όλα τα διαµήκη σίδερα και τους συνδετήρες που περιέχει, καθώς και τους δείκτες διαµέτρων. Μετακίνηση ονόµατος Σε γραµµές Κείµενο σε γραµµές κειµένου Αλλαγή ονόµατος Η εντολή αυτή δίνει τη δυνατότητα στον χειριστή να τροποποιήσει το κείµενο µιας διατοµής. Το κείµενο αυτό αποτελείται από ενότητες (οµάδες) χωρισµένες µεταξύ τους µε κόµµατα, όπως φαίνεται στην εικόνα 4.3. Εικόνα 4.3: Το παράθυρο αλλαγής ονόµατος διατοµής Οι ενότητες αυτές είναι αντίστοιχα: Ονοµασία διατοµής (σταθερό όνοµα + όνοµα υποστυλώµατος, π.χ. K4) ιαστάσεις διατοµής (π.χ. 100/25)

267 Εγχειρίδιο χειρισµού 267 Κατακόρυφοι ράβδοι διατοµής (π.χ. 8Φ18 + 4Φ14) Συνδετήρες διατοµής υποστυλώµατος ή εσχάρες τοιχώµατος (π.χ. #ΟΡ Φ8/16 #ΚΑΤ Φ10/20) Άκρο τοιχώµατος + συνδετήρες ενίσχυσης (µόνο σε τοίχωµα, π.χ. L = 38-4τµ. ΣΦ8/10). Το κείµενο των ενοτήτων µπορεί να διορθωθεί ή να συµπληρωθεί, γράφοντας οποιαδήποτε άλλη χρήσιµη πληροφορία. ηµιουργία διαστάσεων Επιλέγοντας διατοµή, το πρόγραµµα αυτόµατα τοποθετεί τις διαστάσεις όλων των πλευρών της διατοµής. Στις κυκλικές διατοµές σχεδιάζεται η διάµετρός τους. Καλό είναι η εντολή αυτή να δίνεται αφού έχει µετακινηθεί το υποστύλωµα στην επιθυµητή θέση της κάτοψης, διότι οι διαστάσεις δεν ακολουθούν τη διατοµή στη µετακίνησή της στη νέα θέση. Περαιτέρω επεξεργασία των διαστάσεων µπορεί να γίνει από την εργαλειοθήκη των «ιαστάσεων». Τακτοποίηση λεπτοµερειών υποστυλωµάτων καθ ύψος Είναι δυνατή η αυτόµατη τακτοποίηση της θέσης των διατοµών υποστυλωµάτων του τρέχοντος ορόφου µε βάση άλλον (πρότυπο). Η τοποθέτηση γίνεται βάσει των επιλογών της κάρτας «Τοποθέτηση» των παραµέτρων της ιατοµής (θέσεις διατοµών / ονοµάτων / διαστάσεων). εν αλλάζει τις τιµές των οπλισµών, παρά µόνον τις θέσεις τους στην κάτοψη. Βλέπε και «Παραγωγές > Τοποθέτηση ονοµάτων και οπλισµών». Για επιλογή του τρόπου οµοιοµόρφιση των οπλισµών υποστυλωµάτων, δείτε «Κτίριο > Παράµετροι > Οπλισµός > Οµοιοµόρφιση ράβδων υποστυλωµάτων σε υποκείµενο όροφο». Πάρε / ώσε παραµέτρους Ενεργό / Ανενεργό

268 268 Fespa Σίδερο διατοµής Τι είναι Είναι οι διαµήκεις οπλισµοί των υποστυλωµάτων, οι οποίοι προκύπτουν αρχικά από την επίλυση / όπλιση του φορέα, και σχεδιάζονται από το πρόγραµµα στις λεπτοµέρειες των διατοµών τους. Με τις εντολές της οντότητας, τοποθετούνται ή τροποποιούνται οι ράβδοι οπλισµού σε µία διατοµή Οι παράµετροι του σίδερου διατοµής είναι Εικόνα 4.4: Παράµετροι σίδερου διατοµής Θέση ιάµετρος Φ [mm]: Η τιµή της διαµέτρου των οπλισµών, η οποία ισχύει για την «Προσθήκη» σίδερου ή το «ώσε παραµέτρους». Συντελεστής µεγέθους: προεπιλεγµένη τιµή Ελάχιστη απόσταση µεταξύ σίδερων: προεπιλεγµένη τιµή = 2cm. Αριθµός γωνιακών ράβδων: 1, 2, 3,... Αυτή η παράµετρος θα πρέπει να τίθεται στην επιθυµητή τιµή πριν δοθεί η εντολή της εισαγωγής. ε αλλάζει δηλαδή το πλήθος των σίδερων µε την εντολή «ώσε παραµέτρους». Φορά τοποθέτησης (δεξιά / αριστερά): Αφορά την τοποθέτηση άρτιου α- ριθµού ράβδων. Από την τιµή της εξαρτάται η ακριβής διάταξη των σίδερων της διατοµής, έτσι όπως αυτή φαίνεται στο σχήµα 4.5. Αυτή η παράµετρος θα πρέπει να τίθεται στην επιθυµητή τιµή πριν δοθεί η εντολή της εισαγω-

269 Εγχειρίδιο χειρισµού 269 γής. εν αλλάζει δηλαδή η διάταξη των σίδερων της διατοµής µε την εντολή «ώσε παραµέτρους». Εµφάνιση ηµιουργία αράχνης; (Ναι / Όχι): εν εµφανίζονται δείκτες και δέστρες. Αφορά την προσθήκη νέων σιδήρων Εργαλειοθήκη του σίδερου διατοµής Προσθήκη διόρθωση Ν σίδερων σε γωνία Τοποθετεί ένα ή περισσότερα σίδερα σε γωνία του περιγράµµατος της διατοµής. Αφού επιλεγεί η διατοµή και οι πλευρές που ορίζουν τη γωνία, το πρόγραµµα σχεδιάζει τα σίδερα µαζί µε τους κατάλληλους δείκτες διαµέτρων. Το πλήθος, η διάµετρός τους και η διάταξή τους καθορίζονται από τον χειριστή, µέσω των αντίστοιχων παραµέτρων (βλέπε και 4.3.1). Σε γωνιακά υποστυλώµατα, ή γενικότερα σε διατοµές τυχούσας µορφής, οι δύο πλευρές που ορίζουν τη «γωνία» δεν είναι απαραίτητο να τέµνονται, αλλά να ορίζουν γωνία αν επεκταθούν (βλέπε σχήµα 4.4, «Γωνίες υποστυλώµατος»). Αυτό διευκολύνει την εισαγωγή σίδερων σε όλες τις χαρακτηριστικές θέσεις της διατοµής. Πως λειτουργεί Η εντολή αυτή δεν προσθέτει νέο γωνιακό σίδερο εάν ήδη υπάρχει ένα στη δεδοµένη γωνία, αλλά του δίνει την τρέχουσα τιµή της διαµέτρου, ενώ διαγράφει όσα από τα υπάρχοντα σίδερα παρεµποδίζουν την τοποθέτηση των νέων σιδήρων. Αυτό είναι χρήσιµο όταν στη διατοµή υπάρχουν ήδη τοποθετηµένοι συνδετήρες (οι οποίοι εξαρτώνται από τα υπάρχοντα γωνιακά σίδερα) και δεν θέλετε να διαγραφούν. Πλήρες παράδειγµα σιδερώµατος µιας διατοµής υπάρχει στην

270 270 Fespa 7 Σχήµα 4.4: Τοποθέτηση σίδερου σε γωνίες της διατοµής Προσθήκη Ν σίδερων σε απόσταση Με την εντολή αυτή ο χειριστής µπορεί να εισάγει ένα ή περισσότερα σίδερα σε πλευρά διατοµής, σε δεδοµένη απόσταση από µια κορυφή της. Είναι χρήσιµη π.χ. για την εισαγωγή των οπλισµών του άκρου ενίσχυσης τοιχώ- µατος. Το πλήθος, η διάµετρός τους και η διάταξή τους καθορίζονται µέσω των αντίστοιχων παραµέτρων. Βλέπε και σχήµα 4.6.

271 Εγχειρίδιο χειρισµού 271 Σχήµα 4.5: Φορά τοποθέτησης γωνιακών ράβδων. Για περιττό αριθµό τοποθετούµενων σίδερων η φορά τοποθέτησης είναι αδιάφορη. Σχήµα 4.6: Προσθήκη πλευρικού σίδερου σε δεδοµένη απόσταση από κορυφή Προσθήκη σίδερου σε πλευρά ανά απόσταση Τοποθετεί οπλισµούς στις πλευρές του περιγράµµατος της διατοµής, µεταξύ δύο δεδοµένων σίδερων, ανά συγκεκριµένη απόσταση (σχήµα 4.7α). Αφού επιλέξει ο χειριστής τη διατοµή και τα δύο ακραία σίδερα, το πρόγραµµα ζητά την απόστα-

272 272 Fespa 7 ση µεταξύ τους. Μαζί µε κάθε σίδερο, ή οµάδα όµοιων σίδερων, σχεδιάζεται και ο κατάλληλος δείκτης διαµέτρου. Σχήµα 4.7α: Προσθήκη σίδερων σε πλευρά ανά δεδοµένη απόσταση α Προσθήκη σίδερου σε πλευρά µε αριθµό Τοποθετεί συγκεκριµένο αριθµό σίδερων της επιλογής µας στις πλευρές του περιγράµµατος της διατοµής, µεταξύ δύο δεδοµένων σίδερων (σχήµα 4.7β). Αφού επιλέξει ο χειριστής τη διατοµή και τα δύο ακραία σίδερα, το πρόγραµµα ζητά το πλήθος τους. Μαζί µε κάθε σίδερο, ή οµάδα όµοιων σίδερων, σχεδιάζεται και ο κατάλληλος δείκτης διαµέτρου. Σχήµα 4.7β: Προσθήκη δεδοµένου αριθµού n σίδερων σε πλευρά Προσθήκη σίδερων σε κυκλική διατοµή Τοποθετεί δεδοµένο αριθµό οπλισµών της επιλογής µας, στην περίµετρο κυκλικής διατοµής. Αφού επιλέξει ο χειριστής τη διατοµή, το πρόγραµµα ζητά το πλήθος τους. Μαζί µε κάθε σίδερο, ή οµάδα σίδερων, σχεδιάζεται και ο κατάλληλος δείκτης διαµέτρου.

273 Εγχειρίδιο χειρισµού 273 Προσθήκη ελεύθερου σίδερου Υπάρχει δυνατότητα προσθήκης µεµονωµένης ράβδου οπλισµού, σε τυχούσα θέση της διατοµής. Κίνηση Γίνεται µετακίνηση πλευρικών και ελεύθερων σίδερων της διατοµής. Τα γωνιακά σίδερα δεν µετακινούνται, ενώ τα πλευρικά σίδερα µετακινούνται µόνο πάνω στην πλευρά όπου ανήκουν. ιαγραφή Πάρε / ώσε παραµέτρους Ενεργό / Ανενεργό 4.4 Συνδετήρας διατοµής Τι είναι Είναι οι οπλισµοί διάτµησης των υποστυλωµάτων, οι οποίοι προκύπτουν από την επίλυση / όπλιση, και σχεδιάζονται από το πρόγραµµα στις λεπτοµέρειες των διατοµών τους. Συνδετήρες οποιουδήποτε τύπου (ορθογωνικούς, ροµβοειδείς, σιγµοειδείς, κυκλικούς) µπορεί να εισάγει και ο χειριστής, µέσω των εντολών της οντότητας Μπορεί να προσθέσει και να διαγράψει συνδετήρες, να αλλάξει τις διαµέτρους τους, τα µήκη / κλίσεις των αγκίστρων και τον τρόπο εµφάνισής τους στο σχέδιο.

274 274 Fespa Οι παράµετροι του συνδετήρα διατοµής είναι Εικόνα 4.5: Παράµετροι συνδετήρα Γεωµετρία ιάµετρος Φ [mm] Άγκιστρο αρχής / τέλους (Ναι / Όχι) l άγκιστρου [m] Εργαλειοθήκη του συνδετήρα διατοµής Προσθήκη συνδετήρα Τοποθετεί κλειστούς ή ανοικτούς συνδετήρες σε ορθογωνική ή πολυγωνική διατοµή. Αφού επιλέξει ο χειριστής τη διατοµή, δείχνει τους διαµήκεις οπλισµούς που ορίζουν το πολύγωνο του συνδετήρα. Για να σχεδιαστεί κλειστός ο συνδετήρας, θα πρέπει να δείξει και το σίδερο απ όπου ξεκίνησε. Παραδείγµατα για τις διάφορες χρήσεις των συνδετήρων, ανοιχτών ή κλειστών, φαίνονται στα σχή- µατα 4.8α και 4.8β. Με την εντολή «Κατασκευή» ο συνδετήρας σχεδιάζεται στην οθόνη.

275 Εγχειρίδιο χειρισµού 275 Σχήµα 4.8α: ιαδικασία εισαγωγής (ανοιχτού και κλειστού) συνδετήρα Σχήµα 4.8β: Παράδειγµα οπλισµού ανάρτησης κεκλιµένης στέγης µε χρήση ανοιχτού συνδετήρα Προσθήκη κυκλικού συνδετήρα Τοποθετεί κλειστούς συνδετήρες σε κυκλική διατοµή. Αφού επιλέξει ο χειριστής τη διατοµή, το πρόγραµµα ζητά τους διαµήκεις οπλισµούς που περικλείει ο συνδετήρας. Με την εντολή «Κατασκευή» ο συνδετήρας σχεδιάζεται στην οθόνη.

276 276 Fespa 7 Κατασκευή Αφού γίνει η «Προσθήκη συνδετήρα», µε την εντολή «Κατασκευή» ο συνδετήρας σχεδιάζεται µε άγκιστρο στη θέση από την οποία ξεκίνησε και τελείωσε η περιγραφή. Προσθήκη συνδετήρα S Τοποθετεί συνδετήρες τύπου S σε πολυγωνική διατοµή. Αφού επιλέξει ο χειριστής τη διατοµή, το πρόγραµµα ζητά τις δύο διαµήκεις ράβδους που συνδέει ο συνδετήρας και σχεδιάζει το συνδετήρα. Σε γραµµές, ιαγραφή, Πάρε / ώσε παραµέτρους Ενεργό / Ανενεργό 4.5 είκτης διαµέτρου σίδερου Τι είναι Είναι βοηθητικές σχεδιαστικές οντότητες, οι οποίες χαρακτηρίζουν τις διαµέτρους των διαµήκων οπλισµών υποστυλωµάτων, και σχεδιάζονται από το πρόγραµµα στις λεπτοµέρειες των διατοµών τους. Κάθε δείκτης διαµέτρου συνοδεύει ένα ή περισσότερα σίδερα της διατοµής. Α- ποτελείται από το τετράγωνο πλαίσιο στο οποίο αναγράφεται η διάµετρος (σε mm) και από τις «δέστρες» που το συνδέουν µε τα σίδερα. Μπορείτε να τοποθετήσετε να προσθέσετε, να διαγράψετε και να µετακινήσετε δείκτες, να αλλάξετε τα σίδερα στα οποία αναφέρεται καθώς και τον τρόπο εµφάνισής τους στο σχέδιο.

277 Εγχειρίδιο χειρισµού Οι παράµετροι του δείκτη διαµέτρου σίδερου είναι Εικόνα 4.6: Παράµετροι δείκτη διαµέτρου σίδερου Εµφάνιση Εµφάνιση συνδέσεων (Ναι / Όχι): Συνδέει τα σίδερα µε τους δείκτες. Εµφάνιση περιγράµµατος (Ναι / Όχι): Υπάρχει η δυνατότητα εµφάνισης του πλαισίου (περιγράµµατος) Εργαλειοθήκη του δείκτη διαµέτρου σίδερου Προσθήκη Επιλέγονται διαδοχικά τα σίδερα που θα σχετίζονται µε το συγκεκριµένο δείκτη. Τα σίδερα θα πρέπει να έχουν όλα την ίδια διάµετρο. Αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία, πρέπει να δοθεί η εντολή «Κατασκευή». Κατασκευή ηλώνεται το τέλος της προσθήκης σίδερων που αντιστοιχούν σε ένα δείκτη διατοµής σίδερου. Ο χειριστής επιλέγει τη θέση που θα τοποθετηθεί ο δείκτης διαµέτρου.

278 278 Fespa 7 Αλλαγή δείκτη διαµέτρου Τροποποιεί την σύνδεση σίδερου διατοµής µε δείκτη διαµέτρου (δέστρα). Αφού ο χειριστής δείξει διαδοχικά το σίδερο και το δείκτη, το πρόγραµµα συνδέει το δεδοµένο σίδερο µε το νέο δείκτη, διαγράφοντας την παλιά δέστρα. Κίνηση Επιλέγεται ο δείκτης διατοµής και µετακινείται στην επιθυµητή θέση. Με την κίνηση, οι δέστρες µετακινούνται αυτόµατα, έτσι ώστε πάντα να συνδέουν τον δείκτη µε τα αντίστοιχα σίδερα. Η κίνηση θα πρέπει να γίνεται µε κλειστές τις έλξεις, προκειµένου ο δείκτης να µπορεί να κινείται ελεύθερα. ιαγραφή ιαγράφονται οι δείκτες διαµέτρου, µαζί µε τις αντίστοιχες δέστρες. ιαγραφή δέστρας ιαγράφονται µόνο δέστρες της επιλογής του χειριστή. Σε γραµµές, Πάρε / ώσε παραµέτρους Ενεργό / Ανενεργό

279 Εγχειρίδιο χειρισµού Υποστύλωµα Παράµετροι του υποστυλώµατος Εικόνα 4.7: Παράµετροι υποστυλώµατος, µέθοδος οπλισµού = «έλεγχος επάρκειας» Μέθοδος: Με αυτή την παράµετρο καθορίζει ο χρήστης το αν το συγκεκρι- µένο υποστύλωµα θα οπλιστεί εξαρχής («ιαστασιολόγηση») ή αν θα εξεταστεί για την επάρκειά του («Έλεγχος επάρκειας»). Η πληροφορία αυτή επίσης αναγράφεται στη γραµµή πληροφοριών του προγράµµατος, για άµεση εποπτεία του τρόπου όπλισης. Η παράµετρος αυτή µπορεί να αλλάξει µαζικά, µέσω των πινάκων («Υποστύλωµα» - «Τρόπος οπλισµού», πίνακας 205.1) Εντολές του υποστυλώµατος Ενηµέρωση ονόµατος από διατοµή Η εντολή αυτή ενηµερώνει τον οπλισµό του υποστυλώµατος, προκειµένου να ταυτίζεται µε αυτό της αντίστοιχης διατοµής, είναι δηλαδή παρόµοιας λειτουργικότητας µε την «Ενηµέρωση ονόµατος» της «ιατοµής».

280 280 Fespa Παραγωγές Παράµετροι των παραγωγών Εικόνα 4.8: Παράµετροι παραγωγών Παραγωγή µε διατοµές (Ναι / Όχι): Αν η παράµετρος έχει την τιµή «Ναι», τότε η επόµενη παραγωγή ορόφου θα µεταφέρει στους παραγόµενους ορόφους και τις διατοµές που υπάρχουν στον «Όροφο βάσης παραγωγής». Η προεπιλεγµένη τιµή του προγράµµατος είναι «Όχι». Ανά πάσα στιγµή όµως υπάρχει η δυνατότητα να αναπαράγετε µόνον τις διατοµές ενός ορόφου και στους υπολοίπους του κτιρίου, µε χρήση της εντολής «Παραγωγή διατοµών από τρέχοντα όροφο». Βλέπε και Εντολές των παραγωγών Παραγωγή διατοµών από τρέχοντα όροφο Αν έχουν ήδη δηµιουργηθεί διατοµές για ορισµένα υποστυλώµατα ενός ορόφου, µε την εντολή αυτή οι διατοµές µεταφέρονται (µαζί µε τον τρέχοντα οπλισµό τους) και στα υποστυλώµατα των υπερκείµενων ή υποκείµενων ορόφων. Το πρόγραµµα εµφανίζει παράθυρο διαλόγου στο οποίο ο χειριστής επιλέγει τους ορόφους αρχής και τέλους στους οποίους θα αντιγραφούν οι διατοµές του τρέχοντος ορόφου.

281 Εγχειρίδιο χειρισµού Η τυχούσα διατοµή υποστυλώµατος θεωρητικό µέρος Γενικά Το Fespa έχει τη δυνατότητα να κάνει διαστασιολόγηση και έλεγχο επάρκειας διαµορφωµένης διατοµής, ορθογωνικής, κυκλικής, και γενικότερα κάθε τύπου Γ, Τ, Π, όπως αυτές που φαίνονται στο σχήµα 4.9, καθώς και κάθε διατοµή επιλογής του χρήστη. Όλα τα είδη των πιο πάνω διατοµών αντιµετωπίζονται κατά τον έλεγχο επάρκειας µε ενιαίο τρόπο, ο οποίος εξηγείται πιο κάτω. Σχήµα 4.9: Μορφές διατοµών τυχούσας γεωµετρίας Οι παραδοχές του υπολογισµού Για την επίλυση του προβλήµατος, χρησιµοποιούνται και οι εξής παραδοχές: Η κατανοµή των παραµορφώσεων του σκυροδέµατος σε θλίψη και των οπλισµών σε εφελκυσµό ή σε θλίψη, προκύπτουν από τη θεώρηση ότι οι επίπεδες διατοµές παραµένουν επίπεδες, και ότι δεν υπάρχει ολίσθηση του οπλισµού σε σχέση µε το σκυρόδεµα, Η εφελκυστική αντοχή του σκυροδέµατος αγνοείται, Τα διαγράµµατα τάσεων - παραµορφώσεων των υλικών είναι αυτά που προτείνει ο Ελληνικός Κανονισµός Ωπλισµένου Σκυροδέµατος [ΕΚΩΣ00]. Το διάγραµµα τάσεων παραµορφώσεων για τη θλίψη του σκυροδέµατος φαί-

282 282 Fespa 7 νεται στο σχήµα 4.10α ενώ το διάγραµµα τάσεων παραµορφώσεων του χάλυβα φαίνεται στο σχήµα 4.10β. Οι επιµέρους συντελεστές ασφαλείας των υλικών εξαρτώνται από τον έλεγχο (αντοχής, λειτουργικότητας, κ.λπ.) και λαµβάνονται από τον αντίστοιχο προς έλεγχο συνδυασµό δράσεων, όπως ορίζονται στον πίνακα 813 «Συνδυασµοί δράσεων» του προγράµµατος. εν γίνεται καµία άλλη απλουστευτική παραδοχή, προκειµένου να µην περιοριστεί η γενικότητα της υπολογιστικής διαδικασίας. Σχήµα 4.10α: ιάγραµµα σχεδιασµού τάσεων παραµορφώσεων σκυροδέµατος Σχήµα 4.10β: ιάγραµµα σχεδιασµού τάσεων παραµορφώσεων χάλυβα

283 Εγχειρίδιο χειρισµού Η διαξονική κάµψη της τυχούσας διατοµής Η αντοχή διατοµής οπλισµένου σκυροδέµατος που καταπονείται σε διαξονική κάµψη µε αξονική δύναµη (P, My, Mz) παριστάνεται από τις επιφάνειες αλληλεπίδρασης, που είναι κλειστές τρισδιάστατες επιφάνειες στο χώρο. Η µορφή ενός τέτοιου διαγράµµατος φαίνεται στο σχήµα 4.11 σύµφωνα µε το [KWAN85A]. Κάθε σηµείο του διαγράµµατος αντιπροσωπεύει ένα συνδυασµό ροπών (My, Mz) και αξονικής δύναµης (P), για το οποίο ισχύει S d = R d. Η ακριβής µορφή των επιφανειών αυτών εξαρτάται από τη γεωµετρία της διατοµής, τις θέσεις και διαµέτρους των οπλισµών και τις ποιότητες των υλικών. Είναι προφανές ότι οι επιφάνειες αλληλεπίδρασης δε µπορεί να περιγραφούν από απλές και ταυτόχρονα γενικές σχέσεις. Σχήµα 4.11: Γενική µορφή διαγράµµατος αλληλεπίδρασης τυχούσας διατοµής. Μία φόρτιση (ένας δηλαδή συνδυασµός P, My, Mz) αντιστοιχεί σε ένα σηµείο στο χώρο (S), όπως φαίνεται και στο προηγούµενο σχήµα. Το διάνυσµα φόρτισης OS έχει ως εξής: P OS = P Yp + Mz P Zp My όπου Υp και Zp είναι η εκκεντρότητα του φορτίου P (βλέπε σχήµα 4.12). Το αντίστοιχο διάνυσµα αντοχής OF είναι:

284 284 Fespa 7 OF = σ ( y, z) da σ ( y, z) y da σ ( y, z) z da όπου σ(y,z) είναι η συνάρτηση κατανοµής των τάσεων στη διατοµή και da το στοιχειώδες εµβαδόν διατοµής. Σχήµα 4.12: ιατοµή οπλισµένου σκυροδέµατος υπό αξονική δύναµη και διαξονική κάµψη Ο συντελεστής ασφαλείας της διατοµής για την κάθε φόρτιση ορίζεται ως ο ποσοστιαίος λόγος των µέτρων των δύο (συνευθειακών) διανυσµάτων αντοχής OF και δράσης OS (σχήµα 4.11), δηλαδή: OF λ(%) = * 100 OS Τιµή του λ µεγαλύτερη από 100%, σηµαίνει ότι η διατοµή παραµένει ασφαλής για τη φόρτιση αυτή. Αναλυτική περιγραφή της µεθόδου δίνεται στο [KWAN85Β].

285 Εγχειρίδιο χειρισµού 285 ιαστασιολόγηση ιάταξη κατακόρυφων οπλισµών και συνδετήρων Γενικά, από την διαδικασία της βέλτιστης όπλισης, ο ελάχιστος οπλισµός θα προέκυπτε αν η κάθε ράβδος µπορούσε να έχει διαφορετική διάµετρο από τις υπόλοιπες, ώστε να υπάρχει µέγιστη ευελιξία στην ελαχιστοποίηση του τοποθετούµενου οπλισµού. Στην πράξη όµως, µια µεγάλη ποικιλία διαµέτρων µέσα στην ίδια διατοµή παρουσιάζει κατασκευαστικά προβλήµατα. Μια άλλη ουσιώδης απαίτηση είναι η ανάγκη περίσφιγξης του σκυροδέµατος από κλειστούς κυρτούς συνδετήρες κατάλληλης µορφής. Για να πετύχουµε και τις δύο αυτές απαιτήσεις, η κάθε σύνθετη διατοµή διαχωρίζεται σε υποδιατοµές, ενώ οι οπλισµοί κατατάσσονται σε οµάδες, όπως περιγράφεται πιο κάτω. Οι υποδιατοµές της πολυγωνικής διατοµής Σηµαντική διαδικασία στον οπλισµό της τυχούσας διατοµής, είναι να αναγνωριστούν οι ελάχιστες στον αριθµό υποδιατοµές, δηλ. οι στοιχειώδεις ορθογωνικές (ή σχεδόν ορθογωνικές) διατοµές που εµπεριέχει. Αυτές οι υποδιατοµές επιλέγονται ώστε να έχουν τις µέγιστες δυνατές διαστάσεις, γενικά αλληλεπικαλύπτονται στα κοινά τους τµήµατα και χρησιµοποιούνται κατά την διαδικασία τοποθέτησης συνδετήρων εντός της πολυγωνικής διατοµής. Η υποδιατοµή µε την µεγαλύτερη ακαµψία είναι η κύρια υποδιατοµή. Αν κάποια υποδιατοµή έχει διαστάσεις τοιχώµατος, τότε όλη η διατοµή λογίζεται ως τοίχω- µα. Συνιστάται να υπάρχει µόνο µια υποδιατοµή µε διαστάσεις τοιχώµατος. Σχήµα 4.13: Οι υποδιατοµές και οµάδες των ράβδων τυχούσας διατοµής

286 286 Fespa 7 Οι οµάδες των ράβδων Οι οπλισµοί µιας διατοµής κατατάσσονται σε οµάδες, ανάλογα µε τη διάµετρό τους και τα χαρακτηριστικά της θέσης τους (π.χ. γωνιακές, πλευρικές, ενισχύσεις άκρων τοιχωµάτων κλπ.) Οµάδα δηλαδή είναι το σύνολο των ράβδων της διατοµής που έχουν ίδια διάµετρο και ίδια λειτουργικά χαρακτηριστικά θέσης. Η πρώτη οµάδα αποτελείται από τις ράβδους που τοποθετούνται στις κορυφές της πολυγωνικής διατοµής. Ακολουθούν, για κάθε υποδιατοµή, η οµάδα των γωνιακών της ράβδων που δεν αποτελούν γωνιακές της πολυγωνικής (αν υπάρχουν, π.χ. οµάδα 2 σχ. 4.13), καθώς επίσης και οι πλευρικές ράβδοι σε κάθε µία από τις δύο διευθύνσεις της υποδιατοµής. Ιδιαίτερες οµάδες εµφανίζονται σε υποδιατοµές διαµορφωµένες ως τοιχώµατα (ενισχύσεις άκρων, πλευρικές ράβδοι κρυφοϋποστυλωµάτων κλπ.). Η διαστασιολόγηση της τυχούσας διατοµής Η διαστασιολόγηση είναι µια ευριστική διαδικασία που δε µπορεί η πορεία της να αποφασιστεί εκ των προτέρων. Ο αλγόριθµος περιλαµβάνει διαδοχικές επαναλήψεις (iterations) των υπολογισµών. Κάθε φορά, η ζητούµενη λύση προσεγγίζεται µε όλο και µεγαλύτερη ακρίβεια. Παράλληλα βελτιστοποιούνται οι ρυθ- µίσεις των παραµέτρων της, έτσι ώστε στις επόµενες επαναλήψεις να υπάρχει συνεχώς αποδοτικότερη κάλυψη των κριτηρίων σχεδιασµού. Ως αρχική τιµή της αναζήτησης, το πρόγραµµα τοποθετεί την ελάχιστη επιτρεπόµενη ποσότητα οπλισµού, δηλαδή τις ελάχιστες διαµέτρους στις µέγιστες δυνατές αποστάσεις, τηρώντας παράλληλα την απαίτηση του κανονισµού για το ελάχιστο ποσοστό οπλισµού. Οι τιµές αυτές εξαρτώνται από τον εφαρµοζόµενο κανονισµό. Στην αναζήτηση που ακολουθεί, σε κάθε επανάληψη, αναζητείται η φόρτιση (κρίσιµη φόρτιση) που εµφανίζει το µικρότερο ποσοστό ασφαλείας. Κατόπιν γίνεται αύξηση των διαµέτρων σε εκείνη την οµάδα ράβδων (κρίσιµη οµάδα) που επιτυγχάνει την µέγιστη αύξηση του ποσοστού ασφαλείας µε την ελάχιστη αύξηση στο συνολικά απαιτούµενο εµβαδόν (As) του οπλισµού. Καθ όλη τη διαδικασία, το πρόγραµµα χρησιµοποιεί πραγµατικές διαµέτρους της αγοράς και ελέγχει τη διατοµή για πιθανή ανεπάρκεια (π.χ. ποσοστό οπλισµού µεγαλύτερο από το µέγιστο επιτρεπόµενο, ή αριθµό ράβδων µεγαλύτερο από το µέγιστο που µπορεί να δεχθεί η οµάδα), οπότε και δίνει το σχετικό µήνυµα για αλλαγή της. Η αναζήτηση τελειώνει όταν το ποσοστό ασφαλείας (λ) προκύψει µεγαλύτερο από 100% (για να πληρούται το κριτήριο της ασφάλειας) και ταυτόχρονα πληρούται και το ελάχιστο ποσοστό οπλισµού του κανονισµού. Αυτό σηµαίνει ότι είναι δυνατόν να προκύψει ποσοστό ασφαλείας αρκετά µεγαλύτερο από 100% για να καλυφθεί το ελάχιστο ποσοστό οπλισµού.

287 Εγχειρίδιο χειρισµού 287 Συνοψίζοντας, ο σχεδιασµός διατοµών οπλισµένου σκυροδέµατος, έχει ως δεδοµένα: Την γεωµετρία της διατοµής (όλες τις αναγκαίες συντεταγµένες για την περιγραφή της), Τις ποιότητες (αντοχές) των υλικών, Τα εντατικά µεγέθη (τιµές σχεδιασµού). Ζητούµενο του σχεδιασµού είναι οι θέσεις και διάµετροι των ράβδων του οπλισµού, έτσι ώστε η διατοµή να είναι ασφαλής έναντι αστοχίας από µεγέθη ορθής έντασης (λ > 100%). Ζητούµενο όµως είναι και η οικονοµικότητα της όπλισης. Πρέπει δηλαδή να επιλεγεί ο αποδοτικότερος συνδυασµός διαµέτρων ράβδων στις κατάλληλες θέσεις, ώστε το τοποθετούµενο ποσοστό οπλισµού να είναι το µικρότερο δυνατό. Ο έλεγχος επάρκειας της τυχούσας διατοµής Αντίστροφα, ο έλεγχος επάρκειας διατοµών οπλισµένου σκυροδέµατος, έχει ως δεδοµένα: Την γεωµετρία της διατοµής (όλες τις αναγκαίες συντεταγµένες για την περιγραφή της), Τις θέσεις και διαµέτρους των ράβδων του οπλισµού, Τις ποιότητες (αντοχές) των υλικών, Τα εντατικά µεγέθη (τιµές σχεδιασµού). Αποτέλεσµα του ελέγχου είναι ο υπολογισµός του συντελεστή ασφαλείας της διατοµής, έναντι µεγεθών ορθής έντασης (ποσοστό επάρκειας > 100%). Έλεγχος τάσεων διατοµής Όταν γίνεται έλεγχος επάρκειας διατοµής υποστυλώµατος µε τον Παλαιό Κανονισµό Ω.Σ. (1985), το πρόγραµµα εκτυπώνει και τις µέγιστες τάσεις λειτουργίας (σb, σe) της διατοµής. Παράδειγµα ελέγχου υπάρχουσας διατοµής φαίνεται στην εικόνα 4.9:

288 288 Fespa 7 Εικόνα 4.9: Αποτελέσµατα του ελέγχου επάρκειας διατοµής υποστυλώµατος. Υπολογισµός οπλισµού διάτµησης στον έλεγχο υποστυλώµατος Όταν γίνεται έλεγχος επάρκειας διατοµής υποστυλώµατος, υπολογίζεται και ε- κτυπώνεται ο θεωρητικά απαιτούµενος (από τη διαστασιολόγηση) οπλισµός διάτµησης.

289 Εγχειρίδιο χειρισµού Εφαρµογές και παραδείγµατα Παράδειγµα Περιγραφή 1 Κατασκευή διατοµής τύπου Τ και δια- µόρφωση του οπλισµού της µε κρυφοκολώνες στα άκρα. 2 Έλεγχος επάρκειας υποστυλωµάτων υπάρχοντος κτιρίου. 3 Τυποποίηση οπλισµού υποστυλωµάτων νέας οικοδοµής. 4 ηµιουργία αρχείου βιβλιοθήκης ο- πλισµένων διατοµών. Σηµείωση: Οι φορείς των παραδειγµάτων της και της υπάρχουν στο δίσκο σας, µέσα στον κατάλογο \Παραδείγµατα.

290 290 Fespa Παράδειγµα σιδερώµατος µιας διατοµής Πρόκειται να κατασκευάσετε τη διατοµή µε τη διάταξη των σιδήρων του σχήµατος 4.14 και τις διαστάσεις του σχήµατος Η διατοµή είναι τύπου Τ2 200/30/30/70 και θα έχει διαµορφωµένες δύο κρυφοκολώνες βάθους 40cm στα άκρα της. Σχήµα 4.14: Η διατοµή στην τελική της µορφή Αρχικά θα εισάγετε υποστύλωµα µε παραµέτρους αυτές που φαίνονται στην ε- πόµενη εικόνα. Εικόνα 4.10: Οι παράµετροι του υποστυλώµατος του παραδείγµατος

291 Εγχειρίδιο χειρισµού 291 Σχήµα 4.15: Οι διαστάσεις του υποστυλώµατος του παραδείγµατος Για την κατασκευή της διατοµής, χρησιµοποιούµε την εντολή «Παραγωγή διατοµής από υποστύλωµα» της «ιατοµής», µε τη διαδικασία που περιγράφεται στην επόµενη εικόνα. 1. ώστε την εντολή «Παραγωγή από υποστύλωµα» για να δηµιουργήσετε τη διατοµή της Κ1 από το αντίστοιχο υποστύλωµα. Εικόνα 4.11: Παραγωγή διατοµής από υποστύλωµα 2. είξτε το υποστύλωµα και σύρετε το mouse ώστε να έρθει η διατοµή στην επιθυµητή θέση.

292 292 Fespa 7 Προσθήκη σιδήρων στη διατοµή Σχήµα 4.16: Η διατοµή του παραδείγµατος, στην οποία επισηµαίνονται τα χαρακτηριστικά σηµεία της α) Εισαγωγή γωνιακών σίδερων (θέσεις 1, 2, 4, 5, 7, 8 σχήµατος 4.16): Επιλέξτε την εντολή «Σίδερο διατοµής» από την κεντρική εργαλειογραµµή, Με το πλήκτρο [F6] ανοίξτε το παράθυρο των παραµέτρων και δώστε στην παράµετρο «ιάµετρος» την τιµή 20 (εικόνα 4.12) ώστε «Αριθµό γωνιακών ράβδων» = 3, Εικόνα 4.12: Οι παράµετροι του σίδερου διατοµής Επιλέξτε την εντολή «Προσθήκη Ν σίδερων σε γωνία», είξτε τη διατοµή, είξτε διαδοχικά τις πλευρές 2-1 και 1-8 που ορίζουν τη γωνία της διατοµής (βλέπε σχήµα 4.17α) και εισάγετε τα 3Φ20 της άνω-αριστερής γωνίας. είξτε τις πλευρές 1-8 και 8-7 και εισάγετε τα 3Φ20 της κάτω-αριστερής γωνίας (σχήµα 4.16),

293 Εγχειρίδιο χειρισµού 293 Με το πλήκτρο [F6] ανοίξτε το παράθυρο των παραµέτρων και αλλάξτε τον «Αριθµό γωνιακών ράβδων» σε 2, Αλλάξτε την παράµετρο «Φορά τοποθέτησης ράβδων» = «δεξιά», είξτε τις πλευρές 8-7 και 7-6 για να τοποθετήστε τα δύο γωνιακά σίδερα (σχήµα 4.16), είξτε τις πλευρές 3-4 και 4-5 για να τοποθετήσετε τα άλλα δύο γωνιακά σίδερα, Με το πλήκτρο [F6] αλλάξτε την παράµετρο «Φορά τοποθέτησης ράβδων» = «αριστερά», είξτε τις πλευρές 1-2 και 2-3 και κατόπιν τις 4-5 και 5-6 για να τοποθετήστε τα άλλα γωνιακά σίδερα (σχήµα 4.16). Σχήµα 4.17α: Εισαγωγή γωνιακού σίδερου στη διατοµή του παραδείγµατος β) Εισαγωγή σίδερων στις εσωτερικές γωνίες (θέσεις 3, 6 σχήµατος 4.16): Με το [F6], αλλάξτε τον «Αριθµό γωνιακών ράβδων» = 1, (η παράµετρος «Φορά τοποθέτησης ράβδων» τώρα είναι αδιάφορη), Χρησιµοποιήστε την εντολή «Προσθήκη Ν σίδερων σε γωνία» δείξτε τη διατοµή και διαδοχικά τις πλευρές 2-3 και 3-4 (σχήµα 4.17β), 5-6 και 6-7.

294 294 Fespa 7 Σχήµα 4.17β: Εισαγωγή σίδερου σε εσωτερική γωνία της διατοµής γ) Εισαγωγή σίδερων στις οιονεί γωνίες (θέσεις Ο1, Ο2 σχήµατος 4.16): Χρησιµοποιήστε την εντολή «Προσθήκη Ν σίδερων σε γωνία» και δείξτε τις πλευρές 3-4 και 1-8 (η επέκταση των οποίων τέµνονται στο σηµείο Ο1, το οποίο αποτελεί και οιονεί γωνία της διατοµής, σχήµα 4.17γ), είξτε τις πλευρές 5-6 και 1-8 για να τοποθετηθεί το σίδερο στην οιονεί γωνία Ο2 (σχήµα 4.16). Σχήµα 4.17γ: Εισαγωγή σίδερου σε οιονεί γωνία της διατοµής δ) Εισαγωγή σίδερων σε άκρα βάθους ενίσχυσης τοιχώµατος (θέσεις Ε1, Ε2, Ε3, Ε4 σχήµατος 4.16): ώστε στην παράµετρο «ιάµετρος» την τιµή 18, ώστε την εντολή «Προσθήκη Ν σίδερων σε απόσταση», είξτε τη διατοµή, είξτε την πλευρά 3-4, αυτή δηλαδή πάνω στην οποία θα µετρηθεί η απόσταση των 0.40m,

295 Εγχειρίδιο χειρισµού 295 είξτε την πλευρά1-8, η οποία θα αποτελέσει τη βάση για τη µέτρηση τη απόστασης (βάθος ενίσχυσης), Στο παράθυρο που ανοίγει, πληκτρολογήστε την τιµή 0.40, για να τοποθετηθεί το σίδερο στη θέση Ε1 (σχήµα 4.17δ), Οµοίως δείξτε τις πλευρές 5-6, 1-8 και πληκτρολογήστε την τιµή 0.40 για να τοποθετηθεί το σίδερο στη θέση Ε2 (σχήµα 4.16), είξτε τις πλευρές 3-4, 4-5 και πληκτρολογήστε 0.40 για να τοποθετηθεί το σίδερο στη θέση Ε3 και ακολούθως τις πλευρές 5-6 και 4-5 για το σίδερο στην θέση Ε4. Σχήµα 4.17δ: Εισαγωγή σίδερων στα άκρα βάθους ενίσχυσης τοιχώµατος ε) Εισαγωγή πλευρικών σίδερων: Με [F6], δώστε στην παράµετρο «ιάµετρος» την τιµή 14, Χρησιµοποιήστε την εντολή «Προσθήκη σίδερων σε πλευρά ανά απόσταση», είξτε τη διατοµή, είξτε διαδοχικά τα δύο σίδερα (Φ18) στις θέσεις Ε1 και Ε3 (σχήµα 4.16) τα οποία ορίζουν το τµήµα µέσα στο οποίο θα τοποθετηθούν τα πλευρικά σίδερα, Πληκτρολογώντας την απόσταση 0.20, το πρόγραµµα τοποθετεί σίδερα σε ίσε µεταξύ τους αποστάσεις, µικρότερες ή ίσες των 0.20m. είξτε διαδοχικά τα σίδερα στις θέσεις Ε2, Ε4 (σχήµα 4.16) και δώστε απόσταση στ) Εισαγωγή συµπληρωµατικών σίδερων κρυφοκολώνας: Για να τηρηθεί η απαίτηση του ΕΚΩΣ2000 πρέπει οι µέγιστες αποστάσεις µεταξύ των σιδήρων να είναι µικρότερες από 20cm. Θα πρέπει δηλαδή να τοποθετη-

296 296 Fespa 7 θεί από ένα σίδερο µεταξύ των θέσεων Ε3 και 4, καθώς και των Ε4 και 5 (σχήµα 4.16). Χρησιµοποιήστε την εντολή «Προσθήκη σίδερων σε πλευρά µε αριθµό», είξτε τη διατοµή, είξτε διαδοχικά τα σίδερα στις θέσεις Ε3 και το γωνιακό της θέσης 4, Στο παράθυρο που ανοίγει, πληκτρολογήστε τον αριθµό 1, είξτε διαδοχικά τα σίδερα στις θέσεις Ε4 και το γωνιακό της θέσης 5, και πληκτρολογήστε τον αριθµό 1. ζ) Προσθήκη κλειστών συνδετήρων Σχήµα 4.17ε: Η διατοµή πριν την εισαγωγή των συνδετήρων Επιλέξτε τον «Συνδετήρα διατοµής» από την κεντρική εργαλειογραµµή, Χρησιµοποιήστε την εντολή «Προσθήκη συνδετήρα», είξτε τη διατοµή, είξτε διαδοχικά τα τέσσερα σίδερα στις θέσεις Ο1-Ε1-Ε2-Ο2 (σχήµα 4.17ε) που ορίζουν τη µια κρυφοκολώνα και ολοκληρώστε δείχνοντας πάλι το σίδερο στη θέση Ο1, προκειµένου να σχεδιαστεί ο κλειστός συνδετήρας, Χρησιµοποιήστε την εντολή «Κατασκευή» προκειµένου να σχεδιαστεί στην οθόνη ο συνδετήρας, είξτε διαδοχικά τα τέσσερα σίδερα στις θέσεις Ε3-4-5-Ε4-Ε3 (σχήµα 4.17ε), Χρησιµοποιήστε την εντολή «Κατασκευή» Οµοίως, εισάγετε και τον δεύτερο συνδετήρα της κρυφοκολώνας, δείχνοντας τα σίδερα των θέσεων 4 και 5 καθώς και τα σίδερα στα µέσα των πλευρών Ε3-4 και Ε4-5,

297 Εγχειρίδιο χειρισµού 297 Χρησιµοποιήστε την εντολή «Κατασκευή» για να σχεδιαστεί στην κρυφοκολώνα ο κλειστός τετράτµητος συνδετήρας. Με την ίδια εντολή, εισάγετε τον συνδετήρα της υποδιατοµής 30/70, δείχνοντας τα γωνιακά σίδερα στις θέσεις , «Κατασκευή» και ακολούθως τα γωνιακά σίδερα στις θέσεις 5-Ο2-Ο1-4-5, «Κατασκευή». Παρατηρήσεις: Tα άγκιστρα σχεδιάζονται στο σίδερο Ο1 από το οποίο ξεκίνησε και στο οποίο τελείωσε η εισαγωγή του συνδετήρα. Το µήκος των αγκίστρων καθορίζεται από την παράµετρο «l αγκίστρου» και στο παράδειγµά µας είναι 7cm. η) Προσθήκη συνδετήρων σιγµοειδούς µορφής. ώστε την εντολή «Προσθήκη συνδετήρα S», είξτε τη διατοµή, είξτε ανά δύο τα σίδερα που θα συνδέσετε µε τον συνδετήρα S, θ) Ενηµέρωση ονόµατος και οπλισµού Από την κεντρική εργαλειογραµµή επιλέξτε τη «ιατοµή», Χρησιµοποιήστε την εντολή «Ενηµέρωση ονόµατος» και δείξτε τη διατοµή. Χρησιµοποιήστε την εντολή «Αλλαγή ονόµατος» για να διορθώσετε το κεί- µενο που συνοδεύει τη διατοµή. Το τρέχον όνοµα της διατοµής είναι: K1,30/200/30/70,14Φ14 + 4Φ Φ20, #ΟΡ Φ10/20 #ΚΑΤ Φ10/20,L = 0.6-2τµ. ΣΦ10/20 Τροποποιήστε το ως εξής: K1,30/200/30/70,2Φ14 + 4Φ Φ20, #ΟΡ Φ10/20 #ΚΑΤ Φ14/20,L = 40-4τµ. ΣΦ10/10 και πατήστε [ΟΚ]. ι) Τακτοποίηση δεικτών διαµέτρου Με τις εντολές του «είκτη διαµέτρου σίδερου» («Αλλαγή δείκτη διαµέτρου», «ιαγραφή δέστρας» και «Κίνηση») κάνετε τις τελευταίες σχεδιαστικές διορθώσεις στη διατοµή. Τώρα θα πρέπει να φαίνεται όπως στο σχήµα 4.14.

298 298 Fespa Παράδειγµα ελέγχου υπάρχοντος Εισαγωγή Το Fespa µπορεί να χρησιµοποιηθεί για τον έλεγχο υπαρχόντων κτιρίων, σε περιπτώσεις προσθηκών, ή για την αλλαγή της χρήσης τους. Μπορεί ακόµα να χρησιµοποιηθεί για την ενίσχυση ή επισκευή της υπαρχούσης καταστάσεως, στην περίπτωση που ο έλεγχος του υπάρχοντος διαπιστώσει αδυναµία. Εκτενής περιγραφή των πιο πάνω δυνατοτήτων βρίσκεται στο κεφάλαιο του [LHΛΟ01], στο οποίο επίσης παρουσιάζεται ένα ολοκληρωµένο παράδειγµα ελέγχου µαζί µε την αναγκαία ενίσχυση µιας κατασκευής. Στα επόµενα παρουσιάζεται η µεθοδολογία για την εισαγωγή των αναγκαίων δεδοµένων, ώστε να γίνει ο έλεγχος επάρκειας των υποστυλωµάτων. Μεθοδολογία Στην περίπτωση που το πρόγραµµα χρησιµοποιηθεί για την έλεγχο της επάρκειας υποστυλωµάτων υπάρχοντος κτιρίου, ο χρήστης θα περιγράψει τον οπλισµό ό- λων των διατοµών τους, διαδικασία που θα γίνει µέσα στην κάτοψη του ξυλοτύπου. Το Fespa θα ελέγξει τις διατοµές και θα τυπώσει στο τεύχος το συντελεστή ασφαλείας της κάθε µιας, δίνοντας µήνυµα σε περίπτωση ανεπάρκειάς της. Τα βήµατα για τον έλεγχο υπάρχοντος κτιρίου είναι: Περιγραφή κατώτατου ορόφου του κτιρίου, Εισαγωγή του υπάρχοντος οπλισµού στις αντίστοιχες διατοµές υποστυλω- µάτων, Εκχώρηση των διατοµών µε δεδοµένη διάταξη οπλισµού στα υποστυλώµατα, Παραγωγή ορόφων και διατοµών καθ ύψος, Επίλυση και όπλιση κτιρίου.

299 Εγχειρίδιο χειρισµού 299 Αναλυτικά, η πορεία εργασίας είναι η εξής: Αλλαγή παραµέτρου «Μέθοδος οπλισµού» υποστυλώµατος Εικόνα 4.13: Αλλαγή µεθόδου οπλισµού υποστυλώµατος σε «Έλεγχο επάρκειας» Πριν εισάγετε τα υποστυλώµατα, αλλάξτε την παράµετρο «Μέθοδος» από «ιαστασιολόγηση» σε «Έλεγχος επάρκειας» (εικόνα 4.13). Ολοκληρώσετε την περιγραφή του κατώτατου ορόφου του φορέα (πλάκες, υποστυλώµατα, λοιποί κόµβοι, δοκοί) σύµφωνα µε το σχήµα Μαζική αλλαγή αυτής της παραµέτρου µπορεί να γίνει (και εκ των υστέρων) µέσω του πίνακα

300 300 Fespa 7.. û û û. û K û. û û K û.. û K û û û. û.. Σχήµα 4.18: Αρχική περιγραφή του υπάρχοντος κτιρίου Παραγωγή διατοµών Από τις εντολές της «ιατοµής», επιλέγετε την εντολή «Παραγωγή από υποστύλωµα» µε την οποία εισάγετε στον τρέχοντα όροφο διατοµές των υποστυλωµάτων που επιθυµείτε. Οι διατοµές σε αυτή τη φάση δεν έχουν οπλιστεί. Επίσης, δεν είναι απαραίτητο να εισάγετε τις διατοµές όλων των υποστυλωµάτων της κάτοψης. αρκεί να γίνει αυτό µόνο για τους διαφορετικούς τύπους διατοµών των υποστυλωµάτων. Στο παράδειγµα αυτό υπάρχουν µόνον τρεις διαφορετικές διατοµές υποστυλωµάτων: Ορθογωνική 25/50 (Κ1, Κ8, Κ9) Γωνιακή 25/50/50/25 (Κ2, Κ6) Τετράγωνη 30/30 (Κ3, Κ4, Κ5, Κ7) Αυτό σηµαίνει ότι θα εισάγετε µόνον τις διατοµές των Κ1, Κ2 και Κ3, τις οποίες στη συνέχεια θα αποδώσετε στις όµοιές τους. Επεξεργασία της διατοµής Κάνοντας χρήση των εργαλείων «Σίδερο διατοµής» και «Συνδετήρας διατο- µής» της βασικής εργαλειογραµµής µπορείτε να εισάγετε τους πραγµατικούς οπλισµούς που έχει το υποστύλωµα.

301 Εγχειρίδιο χειρισµού 301 Ορθογωνικό υποστύλωµα Για να εισάγετε τα γωνιακά σίδερα της διατοµής της Κ1 (εικόνα 4.14, σχήµα 4.19β): ώστε την εντολή «Σίδερο διατοµής», ώστε στην παράµετρο «ιάµετρος» την τιµή 16, ώστε «Αριθµό γωνιακών ράβδων» = 2, ώστε «Φορά τοποθέτησης ράβδων» = «αριστερά», ώστε την εντολή «Προσθήκη Ν σίδερων σε γωνία», είξτε τη διατοµή, είξτε διαδοχικά ανά δύο τις πλευρές που ορίζουν τις γωνίες της διατοµής. 2. ώστε την εντολή «Προσθήκη Ν σίδερων σε γωνία» και δείξτε ανά δύο τις πλευρές της διατοµής, προκειµένου να τοποθετήσετε τα γωνιακά σίδερα. 1. Επιλέξτε διάµετρο (π.χ. Φ16) και πλήθος ράβδων (π.χ. 2). Εικόνα 4.14: Εισαγωγή γωνιακών σίδερων της διατοµής Για να εισάγετε τα πλευρικά σίδερα της διατοµής της Κ1 (εικόνα 4.15): Αλλάξτε την παράµετρο «ιάµετρος» από 16 σε 14,

302 302 Fespa 7 ώστε την εντολή «Προσθήκη σίδερων σε πλευρά µε αριθµό», είξτε τη διατοµή, είξτε τα δύο ακραία σίδερα της αριστερής παρειάς της διατοµής (αυτά µεταξύ των οποίων θα προστεθούν τα πλευρικά σίδερα), Πληκτρολογήστε τον αριθµό ράβδων ίσο µε 2. Επαναλάβετε τα δύο τελευταία βήµατα για τα 2Φ14 της δεξιάς παρειάς της διατοµής. Για την εισαγωγή των πλευρικών ράβδων, το πρόγραµµα ζητά τις δύο ακραίες ράβδους της παρειάς. Εικόνα 4.15: Εισαγωγή των πλευρικών σίδερων της διατοµής Γωνιακό υποστύλωµα Για την Κ2 (εικόνα 4.16, σχήµα 4.19β), αρχικά εισάγετε τα γωνιακά σίδερα (5Φ16 + 3Φ14). Τα πέντε 16άρια τοποθετούνται όπως προηγουµένως, ενώ τα τρία 14άρια τοποθετούνται σε «εσωτερικές» γωνίες της διατοµής (σύµφωνα µε την 4.3.2, σχήµα 4.4 και την 4.9.1, σχήµατα 4.17α, 4.17β, 4.17γ). Η τοποθέτηση τους θα διευκολύνει αργότερα την εισαγωγή των συνδετήρων στις ορθογωνικές υποδιατοµές της Κ2.

303 Εγχειρίδιο χειρισµού 303 Τετραγωνικό υποστύλωµα Για την Κ3, εισάγετε πρώτα τα 4Φ18 των κορυφών της και µετά τα 4Φ14 στα µέσα των πλευρών της (βλέπε σχήµα 4.19β). Σε αυτό το υποστύλωµα πρόκειται να εισάγετε έναν τετράγωνο συνδετήρα και ένα ροµβοειδή. Εισαγωγή συνδετήρων Για την ορθογωνική Κ3, η εισαγωγή του συνδετήρα απαιτεί την περιγραφή των τεσσάρων κορυφών του (που ορίζονται από τα αντίστοιχα γωνιακά σίδερα της διατοµής). Πιο αναλυτικά: ώστε την εντολή «Προσθήκη συνδετήρα», είξτε τη διατοµή της Κ3, είξτε διαδοχικά κάνοντας κλικ τα τέσσερα γωνιακά σίδερα και ένα κλικ πάλι στο σίδερο από το οποίο ξεκινήσατε, ώστε την εντολή «Κατασκευή». Για την εισαγωγή ροµβοειδούς συνδετήρα, επαναλάβετε τη διαδικασία, δείχνοντας τις τέσσερις πλευρικές (Φ14) ράβδους. Για την Κ2, θα πρέπει να δώσετε τους δύο ορθογωνικούς συνδετήρες των αντίστοιχων υποδιατοµών (εικόνα 4.16). Για την Κ1, επειδή οι συνδετήρες της είναι τετράτµητοι, θα πρέπει να εισάγετε δύο κλειστούς συνδετήρες. Ενηµέρωση του ονόµατος διατοµής και υποστυλώµατος ώστε την εντολή «Ενηµέρωση ονόµατος» της «ιατοµής» και «Ενηµέρωση ονόµατος από διατοµή» του «Υποστυλώµατος», προκειµένου το όνοµα διατο- µής και υποστυλώµατος να ανταποκρίνεται στον τοποθετηµένο οπλισµό της διατοµής. Αν χρειάζεται, δώστε την εντολή «Αλλαγή ονόµατος» της «ιατοµής» και διορθώστε το λεκτικό του κειµένου των διατοµών (π.χ. εκεί που έχετε δώσει τρίτµητους ή τετράτµητους συνδετήρες). Αντιγραφή διατοµών µε δεδοµένη διάταξη οπλισµού σε υποστυλώµατα Με την εντολή «Αντιγραφή σε υποστύλωµα» θα εκχωρήσετε τις τρεις τυπικές διατοµές των Κ1, Κ2, Κ3 και στα υπόλοιπα υποστυλώµατα του ορόφου. Για την Κ4 (και αντίστοιχα για τις Κ5, Κ7): ώστε την εντολή «Εκχώρηση διατοµής σε υποστύλωµα»,

304 304 Fespa 7 Επιλέξτε υποστύλωµα (το Κ4 που έχει ίδια διατοµή µε την Κ3), Επιλέξτε διατοµή (αυτή της Κ3), Επιλέξτε µια πλευρά της διατοµής (π.χ. την αριστερή της), Επιλέξτε πλευρά υποστυλώµατος (την αντίστοιχη που δείξατε και στη διατοµή), Κινείστε τη νέα διατοµή στην επιθυµητή θέση. Για τις Κ8 και Κ9, αλλά και για τη γωνιακή Κ6, όταν το πρόγραµµα ζητήσει πλευρά διατοµής και υποστυλώµατος, δώστε την ακριβώς αντίστοιχη πλευρά των 0.50m. Αν οι διαστάσεις της διατοµής δεν ταυτίζονται µε αυτές του υποστυλώµατος, το πρόγραµµα θα εµφανίσει µήνυµα λάθους. 1. ώστε την εντολή «Προσθήκη συνδετήρα». 3. ώστε «Κατασκευή» για να ολοκληρώσετε την εισαγωγή του. 2. Περιγράψτε τον κάθε συνδετήρα, δείχνοντας τις ράβδους που περικλείει. Εικόνα 4.16: Εισαγωγή συνδετήρων σε διατοµή τύπου Γ

305 Εγχειρίδιο χειρισµού 305 Αν θέλετε να µη φαίνονται στο σχέδιο τα ονόµατα (οπλισµοί) των υποστυλω- µάτων και τα ονόµατα (οπλισµοί) των διατοµών, απενεργοποιήστε τα αντίστοιχα διαφανή. Η εικόνα του ξυλοτύπου, σε αυτή τη φάση, φαίνεται στο σχήµα 4.19α... û û û. û K û. û û K û.. û K û û. û û.. Σχήµα 4.19α: Οι τρεις διαφορετικές διατοµές του φορέα, συνδεδεµένες µε τα αντίστοιχα υποστυλώµατα Σχήµα 4.19β: Λεπτοµέρεια των τριών διαφορετικών διατοµών

306 306 Fespa 7 Παραγωγή ορόφων Αλλάξτε την παράµετρο «Παραγωγή µε διατοµές» από «Όχι» σε «Ναι» και δώστε την εντολή «Παραγωγή ορόφου» των «Παραγωγών» (εικόνα 4.17) για να κάνετε παραγωγή των ανώτερων ορόφων. Εικόνα 4.17: Παράµετροι παραγωγών, ενότητα «Κτίριο» Το πρόγραµµα παράγει τους ανώτερους ορόφους, µαζί µε τις διατοµές των υποστυλωµάτων που υπάρχουν στον όροφο αφετηρίας. Αν χρειάζεται, κάνετε τις αναγκαίες αλλαγές στους οπλισµούς των υπερκείµενων ορόφων, µε τις εντολές «Πάρε / ώσε παραµέτρους» του «Σίδερου διατοµής». Επίλυση και όπλιση του κτιρίου ώστε «Επίλυση και οπλισµός κτιρίου» από τις «Επιλύσεις». Στα υποστυλώµατα, το πρόγραµµα θα υπολογίσει το συντελεστή ασφαλείας για την κάθε διατοµή (ή θα δώσει µήνυµα για αλλαγή της σε περίπτωση ανεπάρκειας). Στην εικόνα 4.18 φαίνονται τα αποτελέσµατα για τον έλεγχο της Κ2(1), για την οποία το πρόγραµµα εµφανίζει µήνυµα οριακής ανεπάρκειας (Ποσοστό επάρκειας 97% < 100%) αλλά και ρ=0.78% < ρ min =1%.

307 Εγχειρίδιο χειρισµού 307 Εικόνα 4.18: Απόσπασµα του τεύχους για έλεγχο επάρκειας υποστυλώµατος Το Fespa όταν οπλίζει υποστυλώµατα (µέθοδος = «διαστασιολόγηση»), εκτός από τον απαιτούµενο οπλισµό για την παραλαβή της (µονοαξονικής ή διαξονικής) κάµψης, λαµβάνει υπόψιν όλες τις διατάξεις περί µεγίστων / ελαχίστων ποσοστών καθώς και άλλους περιορισµούς περί αποστάσεων οπλισµών του Κανονισµού. Ο έλεγχος επαρκείας διατοµής (σύµφωνα µε την 4.8.3) δε µεριµνά για όλες αυτές τις κατασκευαστικές διατάξεις οπλισµών, µε αποτέλεσµα να υπάρχουν περιπτώσεις που ο συντελεστής ασφαλείας θα προκύπτει σηµαντικά µεγαλύτερος του 100% Παράδειγµα τυποποίησης οπλισµού υποστυλωµάτων και ελέγχου επάρκειας Εισαγωγή Η οµοιοµορφία στον τρόπο όπλισης οµοίων υποστυλωµάτων είναι µία ακόµα απαίτηση από µια σωστά δουλεµένη µελέτη. Πρέπει λοιπόν να τροποποιηθεί ο οπλισµός των υποστυλωµάτων ώστε να γίνουν οµοιόµορφα και ακολούθως να διαπιστωθεί η επάρκεια της λύσης. Στην εργασία αυτή βοηθάει το γεγονός ότι ο έλεγχος των υποστυλωµάτων σε διάτµηση γίνεται µε βάση τους ικανοτικούς ελέγχους, έτσι το πλήθος, η διάµετρος και η διάταξη των συνδετήρων εξαρτάται µόνον από τους διαµήκεις οπλισµούς και είναι ανεξάρτητη από την ένταση. Με τον τρόπο αυτό, µια διατοµή υποστυλώµατος που έχει οπλιστεί από το Fespa είναι ασφαλής και σε διάτµηση

308 308 Fespa 7 και µπορεί να εκχωρηθεί σε ένα οµοίων διαστάσεων υποστύλωµα ώστε να προκύψει οµοιοµορφία. Σκοπός λοιπόν της τροποποίησης οπλισµών είναι ο οµοιόµορφος και απλός τρόπος οπλισµού όµοιων διατοµών, που προσφέρει ευκολία στην κατασκευή. Μεθοδολογία Σε αυτό το παράδειγµα, αρχικά θα κάνετε όπλιση µε «ιαστασιολόγηση» όλων των υποστυλωµάτων του φορέα. Στη συνέχεια, θα τροποποιήσετε τον οπλισµό µερικών από αυτά και θα ζητήσετε από το Fespa να κάνει τον έλεγχο επάρκειάς τους. Αν η όπλιση που κάνετε είναι ανεπαρκής σύµφωνα µε τον Κανονισµό, το πρόγραµµα θα ζητήσει αλλαγή της. Τα βήµατα σε αυτή την περίπτωση είναι: Περιγραφή κτιρίου, Αρχική επίλυση και όπλιση κτιρίου, Τροποποίηση του υπάρχοντος οπλισµού σε επιλεγµένες διατοµές ενός ορόφου, Παραγωγή µόνον των τροποποιηµένων διατοµών καθ ύψος, µέσω εντολής των παραγωγών, Τελική επίλυση και όπλιση / έλεγχος κτιρίου. Εισαγωγή και όπλιση του φορέα Έστω ότι έχετε το διώροφο κτίριο που φαίνεται στο σχήµα 4.20.

309 Εγχειρίδιο χειρισµού 309 Σχήµα 4.20: Αρχική περιγραφή του κτιρίου Αφού περιγράψετε και οπλίσετε το φορέα, έστω ότι πρόκειται να τροποποιήσετε τον οπλισµό των Κ2, Κ3, Κ4 και Κ7. Αρχικά το πρόγραµµα έχει δώσει σε αυτές διαφορετικό κύριο οπλισµό (8Φ20, 7Φ20 + 1Φ14, 1Φ20 + 6Φ18 + 1Φ14). Μεταξύ των οµοίων υποστυλωµάτων θα επιλέξετε αυτό µε το δυσµενέστερο οπλισµό, στην περίπτωσή µας το Κ7 (8Φ20). Ο νέος οπλισµός που θα δώσετε σε όλες είναι 8Φ20 (As = cm 2 ). Σιδέρωµα διατοµής Αρχικά παράγετε µε την εντολή «Παραγωγή από υποστύλωµα» τη διατοµή της Κ7. Η διατοµή έχει την εξής µορφή (σχήµα 4.21):

310 310 Fespa 7 Σχήµα 4.21: Η διατοµή του τυπικού υποστυλώµατος (8Φ20) Αντιγραφή της διατοµής στα άλλα υποστυλώµατα Με την εντολή «Αντιγραφή διατοµής σε υποστύλωµα» θα δώσετε τη διατοµή της Κ7 στις όµοιές της (Κ2, Κ3, Κ4) του ισογείου (όροφος 0). Σε κάθε διατοµή θα πρέπει επίσης να δώσετε και την εντολή «Ενηµέρωση ονό- µατος». Αντιγραφή διατοµών σε άλλους ορόφους Προκειµένου να τοποθετήσετε τον ίδιο οπλισµό του ισογείου σε όλους τους α- νώτερους ορόφους, θα χρησιµοποιήσετε την εντολή «Παραγωγή διατοµών από τρέχοντα όροφο». Το πρόγραµµα αντιγράφει τις διατοµές µε τους τοποθετηµένους οπλισµούς στους υπερκείµενους ορόφους. Επίσης, το πρόγραµµα αυτόµατα τροποποιεί την παράµετρο «Μέθοδος οπλισµού» σε «Έλεγχος επάρκειας» για κάθε υποστύλωµα ορόφου στον οποίο γίνεται η αντιγραφή (δηλαδή στα Κ2, Κ3, Κ4, Κ7 του ορόφου 1). Σηµείωση: Αν διαγράψετε µια διατοµή, η παράµετρος του αντίστοιχου υποστυλώµατος επανέρχεται στο «ιαστασιολόγηση». Τελική επίλυση και όπλιση του κτιρίου ώστε «Επίλυση και οπλισµός κτιρίου» από τις «Επιλύσεις». Το απόσπασµα του τεύχους που ακολουθεί (εικόνα 4.19) αναφέρεται στην Κ3 του ισογείου, όπου φαίνεται ότι η διατοµή σαφώς επαρκεί (ποσοστό επάρκειας >

311 Εγχειρίδιο χειρισµού %) και το ποσοστό οπλισµού είναι εντός των ορίων που ορίζει ο Κανονισµός (ρ>1%). Το Fespa θα δώσει µήνυµα λάθους σε κάθε περίπτωση µη τήρησης του Κανονισµού, π.χ. όταν ρ<ρ min ή όταν ρ>ρ max. Μήνυµα λάθους επίσης εµφανίζεται όταν το ανηγµένο αξονικό φορτίο ν d του υποστυλώµατος είναι µεγαλύτερο του Εικόνα 4.19: Απόσπασµα του τεύχους για έλεγχο επάρκειας υποστυλώµατος Σηµείωση: Αν αντί για 8Φ20 είχαµε επιλέξει 8Φ16, ο τοποθετούµενος οπλισµός (ρ=0.86%, As=16.08 cm 2 ) θα ήταν µεν επαρκής για την παραλαβή της διαξονικής κάµψης, αλλά µικρότερος του ελάχιστου βάσει του τρέχοντος Κανονισµού (ρ=1%, As min = cm 2 ). Το Fespa θα είχε εκτυπώσει µήνυµα λάθους µε το οποίο θα επισήµαινε το πρόβληµα Κατασκευή βιβλιοθήκης διατοµών Η δυνατότητα της αντιγραφής επικόλλησης διατοµών από όροφο σε όροφο ή από αρχείο σε αρχείο, µπορεί να διευκολύνει πολύ τη διαδικασία της κατασκευής βιβλιοθήκης τυποποιηµένων διατοµών µε δεδοµένη διάταξη οπλισµού. Το πρόγραµµα έχει τα κατάλληλα εργαλεία για να δηµιουργήσετε ένα αρχείο οικοδοµής, το οποίο να περιέχει µόνον οπλισµένες διατοµές που έχετε µεταφέρει από άλλα (υπάρχοντα) αρχεία µελετών. Το αρχείο αυτό µπορεί να αποτελέσει µια βάση δεδοµένων, µία βιβλιοθήκη διατοµών που θα έχετε στη διάθεσή σας για τις επόµενες µελέτες σας. Τα βήµατα για τη δηµιουργία και χρήση µιας βιβλιοθήκης διατοµών είναι η εξής:

312 312 Fespa 7 Έχοντας ανοιχτό ένα αρχείο οικοδοµής (π.χ. αυτό του παραδείγµατος 1), δώστε την εντολή «Αρχείο» «Νέα οικοδοµή», προκειµένου να ανοίξετε ένα κενό αρχείο οικοδοµής. Μεταβείτε στο παράθυρο της υπάρχουσας οικοδοµής και µε την εντολή «Αντιγραφή σε πρόχειρο» της «ιατοµής» δείξτε µία διατοµή της κάτοψης (π.χ. αυτή της Κ1). Μεταβείτε στο κενό αρχείο και µε την εντολή «Επικόλληση από πρόχειρο» εισάγετε τη διατοµή σε µια επιθυµητή θέση της κάτοψης. Επαναλάβετε αυτή τη διαδικασία και για άλλες διατοµές από παλιές σας µελέτες (π.χ. υπάρχοντα αρχεία λεπτοµερειών υποστυλωµάτων), προκειµένου να συ- µπληρώσετε το αρχείο της βιβλιοθήκης. Αποθηκεύστε το αρχείο µε ξεχωριστό όνοµα, µέσα στον φάκελο των µελετών σας. Με την αντίστροφη διαδικασία, µπορείτε να µεταφέρετε από το αρχείο βιβλιοθήκης τις οπλισµένες διατοµές σε οποιοδήποτε αρχείο επόµενης µελέτης. Εισαγωγή διατοµών µε εξαρχής σχεδίασή τους και χρήση εντολών της «Επεξεργασίας» Προσθήκη διατοµών γίνεται και µέσω της εντολής «Τόξα και γραµµές σε οντότητα» της Επεξεργασίας. Με την εντολή αυτή, ένα οποιοδήποτε κλειστό σχήµα αποτελούµενο από γραµµές και τόξα µετατρέπεται σε διατοµή. Κατά τη µετατροπή, τα τόξα αναλύονται αυτόµατα σε γραµµές. Το µήκος των ευθύγραµµων τµηµάτων καθορίζεται από την παράµετρο «Ανάλυση τόξων». Για να προσθέσετε διατοµές µε αυτή τη µέθοδο: τις σχεδιάζετε εξαρχής µε γραµµές ή τις εισάγετε από άλλο πρόγραµµα (π.χ µέσω DXF), προσέχοντας οι γραµµές που δίνετε να απαρτίζουν ενιαίο και κλειστό πολύγωνο, τις επιλέγετε (µε την εντολή «+Περιοχή» ή «+Στοιχείο» της Επεξεργασίας), θέτετε την παράµετρο «Σε οντότητα» σε «ιατοµή»,

313 Εγχειρίδιο χειρισµού 313 δίνετε την εντολή «Τόξα και γραµµές σε οντότητα», µε την οποία γίνεται η µετατροπή τους από απλό πολύγωνο σε διατοµή. Ο χειρισµός τους πλέον γίνεται µε τις εντολές της «ιατοµής».

314 314 Fespa 7 5 Ερµηνεία αποτελεσµάτων Περιεχόµενα 5.1 Ονοµατολογία των φορτίσεων 5.2 Αποτελέσµατα επίλυσης πλακών 5.3 Αποτελέσµατα επίλυσης χωρικού πλαισίου 5.4 Αποτελέσµατα όπλισης δοκών(ανωδοµής / συνδετήριες) 5.5 Αποτελέσµατα όπλισης πεδιλοδοκών 5.6 Αποτελέσµατα όπλισης πεδίλων 5.7 Αποτελέσµατα όπλισης υποστυλωµάτων 5.8 Έλεγχοι µελών από δοµικό χάλυβα 5.1 Ονοµατολογία των φορτίσεων Η µέθοδος επίλυσης του χωρικού πλαισίου καθορίζει τον αριθµό και την ονοµατολογία των φορτίσεων που εµφανίζονται στην εκτύπωση των αποτελεσµάτων της όπλισης του φορέα. Στο επόµενο απόσπασµα από το τεύχος µελέτης, εµφανίζονται τα εντατικά µεγέθη υποστυλώµατος που ελέγχεται µε τις βασικές δράσεις, όταν η ανάλυση γίνεται µε την «υναµική µε µετατόπιση µαζών»

315 Εγχειρίδιο χειρισµού 315 A/A Aρχή 50(0) Τέλος 50(1) Αξονική Στρέψη Φόρτ Μy Mz Vy Vz My Mz Vy Vz N T [/] [knm] [knm] [kn] [kn] [knm] [knm] [kn] [kn] [kn] [knm] Φ 1-55,92-17,34 17,73 54,03 52,15 18,12 17,73 54,03-629,71-0,15 Φ 2-31,28-5,64 5,74 30,71 30,14 5,85 5,74 30,71-215,04-0,02 ΣΦ 1-122,42-31,86 32,55 119,01 115,60 33,24 32,55 119, ,68-0,25 ΣΣ:+x -6,15 215,45 265,62 123,52 135,94 279,72 265,62 123,52-545,24 6,16 ΣΣ:+x -124,39-253,19-227,06 2,94-13,57-240,34-227,06 2,94-842,07-6,16 ΣΣ:+z -8,76 168,34 217,39 120,58 133,81 230,19 217,39 120,58-557,21 7,50 ΣΣ:+z -121,78-206,08-178,84 5,87-11,44-190,82-178,84 5,87-830,10-7,50 ΣΣ:-x -16,31 212,10 264,83 114,89 129,51 281,40 264,83 114,89-566,98 6,93 ΣΣ:-x -114,24-249,84-226,27 11,57-7,14-242,02-226,27 11,57-820,33-6,93 ΣΣ:-z -15,83 222,66 274,15 116,92 133,44 289,58 274,15 116,92-561,97 2,18 ΣΣ:-z -114,72-260,40-235,59 9,54-11,07-250,20-235,59 9,54-825,34-2,18 ΣΦ 2-87,20-22,97 23,47 84,74 82,28 23,97 23,47 84,74-844,76-0,18 Για κάθε µέθοδο επίλυσης, οι βασικές φορτίσεις αριθµούνται ως εξής: υναµική µε µετατόπιση µαζών Φ1: Μόνιµα φορτία. Φ2: Κινητά φορτία. ΣΦ1: (1.35 * Μόνιµα) + (1.50 * Κινητά). ΣΣ:±x, ΣΣ:±z (x8): Τα µέγιστα και τα ελάχιστα αποτελέσµατα των Σεισµικών Συνδυασµών και των τεσσάρων φορέων που προκύπτουν από τις µετατοπίσεις µαζών(+x, -x, +z, -z). ΣΦ2: Ο έλεγχος λειτουργικότητας (1.00G Q) υναµική µε στρεπτικά ζεύγη Φ1: Μόνιµα φορτία. Φ2: Κινητά φορτία. ΣΦ1: (1.35 * Μόνιµα) + (1.50 * Κινητά). ΣΣ1 (x2): Τα µέγιστα και τα ελάχιστα αποτελέσµατα των σεισµικών συνδυασµών (για σεισµό 0 ο και 90 ο ). ΣΦ2: Ο έλεγχος λειτουργικότητας (1.00G Q).

316 316 Fespa Απλοποιηµένη φασµατική µέθοδος Φ1: Μόνιµα φορτία. Φ2: Κινητά φορτία. ΣΦ1: (1.35 * Μόνιµα) + (1.50 * Κινητά). ΣΣ:±x, ΣΣ:±z (x8): Τα µέγιστα και τα ελάχιστα αποτελέσµατα των σεισµικών συνδυασµών και των τεσσάρων ισοδύναµων στατικών φορτίσεων. ΣΦ2: Ο έλεγχος λειτουργικότητας (1.00G Q). Οποιαδήποτε επιπλέον δράση ή συνδυασµός δράσεων, έπεται των βασικών φορτίσεων. Στο τεύχος µελέτης, στα «Περιληπτικά στοιχεία δοµήµατος» αναφέρονται όλες οι λοιπές δράσεις (µε την συντοµογραφία τους και τον αύξοντα α- ριθµό τους). Για παράδειγµα, ένας τυπικός φορέας από δοµικό χάλυβα µε τέσσερις δράσεις ανεµοπίεσης, δύο δράσεις θερµοκρασίας και τέσσερις δράσεις ατελειών θα έχει την ακόλουθη µορφή δράσεων και συνδυασµών δράσεων: Συντοµογραφία Περιγραφή Σχετικός πίνακας Φ1 Μόνιµα + Ίδιο βάρος (G) 802, 804 Φ2 Κινητά (Q) 803, 805 ΣΦ1 ΣΣ ΣΦ2 Βασικός στατικός συνδυασµός (1.35 G Q) Συνδυασµός µε σεισµό (G + ψ 2 Q ± E) Έλεγχος λειτουργικότητας (1.00 G Q) Φ3-Φ6 ράσεις ατελειών 808 Φ7-Φ10 ράσεις φορτίων (άνεµος) 809 Φ11-Φ12 ράσεις θερµοκρασίας 815 ΣΦ3-ΣΦ19 Συνδυασµοί δράσεων 816 Περισσότερα στοιχεία για τις δράσεις και τους συνδυασµούς δράσεων στο Fespa, αναφέρονται στην 6.9 του παρόντος

317 Εγχειρίδιο χειρισµού Αποτελέσµατα επίλυσης πλακών Στο τεύχος εκτυπώνονται τα αποτελέσµατα της επίλυσης και του οπλισµού των πλακών ανά όροφο Γενικά στοιχεία πλακών ορόφου Eπίλυση πλακών 0ου ορόφου Στατικό σύστηµα πλακών : Επιφανειακός φορέας. Υπολογισµοί οπλισµών κατά τον Ελληνικό Κανονισµό Ωπλισµένου Σκυροδέµατος (έκδοση 2000). Υπολογισµός κοινού οικοδοµικού έργου - Χωρίς ανάγκη υσµενών Φορτίσεων Ποιότητες υλικών πλακών Πλάκα Beton Οπλισµός 1 C20/25 S500 2 C20/25 S500 3 C20/25 S500 4 C20/25 S500 ιαστάσεις - φορτία πλακών. g..= Μόνιµα φορτία, p..= Κινητά Φορτία Πλάκα lx lz h hπ Ι.Β. gpl ppl gra pra mg Pol [/] [m] [m] [m] [m] [kpa] [kpa] [kpa] [kn/m] [kn/m] [knm/m] [kpa] 1 4,00 4,55 0, ,75 1,00 2,00 0,00 0,00 0,00 9,41 2 6,00 3,65 0, ,75 1,00 2,00 0,00 0,00 0,00 9,41 3 3,60 5,50 0, ,75 1,00 2,00 0,00 0,00 0,00 9,41 4 6,00 1,50 0,150 0,150 3,75 1,50 5,00 1,00 0,00 0,00 14,59 Συνδεσµολογία πλακών. Απλή έδραση = 0, Ελεύθερη παρειά = -1 Πλάκα Αρισ εξιά Άνω Κάτω Χαρακτηρισµός Τετραέρειστη οπλισµένη κατά δύο διευθύνσεις Τετραέρειστη οπλισµένη κατά δύο διευθύνσεις Τετραέρειστη οπλισµένη κατά δύο διευθύνσεις Πρόβολος εδοµένα πλακών συµπαγούς διατοµής: lx διάσταση πλάκας κατά x lz διάσταση πλάκας κατά z h πάχος πλάκας hπ µεταβλητό πάχος άκρου προβόλου ΙΒ ίδιο βάρος πλάκας gpl πρόσθετο (χωρίς το Ι.Β.) µόνιµο οµοιόµορφα κατανεµηµένο φορτίο ppl κινητό οµοιόµορφα κατανεµηµένο φορτίο gra µόνιµο γραµµικό οµοιόµορφο φορτίο στην ελεύθερη παρειά προβόλου ή τριέρειστης pra κινητό γραµµικό οµοιόµορφο φορτίο στην ελεύθερη παρειά προβόλου ή τριέρειστης

318 318 Fespa 7 mg Pol µόνιµη, οµοιόµορφα κατανεµηµένη ροπή στην ελεύθερη παρειά προβόλου ή τριέρειστης συνολικό φορτίο πλάκας, Pol = γg (I.B. + gpl) + γq (ppl) εδοµένα πλακών Zöllner / sandwich: Sx πλάτος του κενού κατά x Sz πλάτος του κενού κατά z dokx πλάτος διαδοκίδας κατά x dokz πλάτος διαδοκίδας κατά z lκα πλάτος συµπαγούς ζώνης στη κάτω πλευρά της πλάκας lδε πλάτος συµπαγούς ζώνης στη δεξιά πλευρά της πλάκας lαν πλάτος συµπαγούς ζώνης στη άνω πλευρά της πλάκας lαρ πλάτος συµπαγούς ζώνης στη αριστερή πλευρά της πλάκας hs1 πάχος του άνω συµπαγούς τµήµατος της πλάκας hs2 πάχος του κάτω συµπαγούς τµήµατος της πλάκας (sandwich) Αντιδράσεις Λυγηρότητες Βέλη κάµψης Μέγιστα αντιδράσεων [kn/m] - Λυγηρότητες πλακών ράσεις [Gk] ράσεις [Qk] [li/d] [li²/d] Πλάκα Αριστ. εξιά Ανω Κάτω Αριστ. εξιά Ανω Κάτω <λo <λ1ο [\] [kn] [kn] [kn] [kn] [kn] [kn] [kn] [kn] <30 < ,20 10,74 3,90 3,90 2,91 5,04 1,83 1,83 27,6 110,4 2 11,61 6,70 5,96 5,96 5,46 3,15 2,80 2,80 42,2 258,3! Τα όρια λυγηροτήτων από &16.2 ΝΕΚΩΣ 2000 'Περιπτώσεις απαλλαγής από έλεγχο βελών...' Στις πλάκες που δέν πληρούν τα κριτήρια, γίνεται έλεγχος µε τo επιτρεπόµενο βέλος Ελεγχος παραµορφώσεων λόγω κάµψης ( τα βέλη σε [mm] ) Συντ. Κάµψη + Ερπυσµός Συστολή Ξήρανσης Ολικό Επιτρ Υψωση Βέλος Επιτρ. Πλάκα ζ Στ.Ι Στ.ΙΙ Στ.Ι Στ.ΙΙ βέλος βέλος ξυλοτ διαχ. διαχ. 1 0,45 4,71 17,65 1,02 4,67 13,14 20,00 Ο.Κ. 2,70 10,00 2 0,42 6,08 23,19 1,31 6,16 16,66 25,60 Ο.Κ. 3,43 12,80 Εδώ τυπώνονται τα µέγιστα των αντιδράσεων στις στηρίξεις (για τα µόνιµα και κινητά φορτία) και οι λυγηρότητες l i /d και l i 2 /h. Όταν δεν ικανοποιούνται οι απαιτήσεις του Κανονισµού (l i /d < 30 και l i 2 /h < 150), τότε, δίπλα στην τιµή των λυγηροτήτων, τυπώνεται το σύµβολο!. Αυτό είναι ειδοποίηση και όχι σφάλµα. Σε αυτή την περίπτωση γίνεται και ο έλεγχος µε το επιτρεπόµενο βέλος κάµψης.

319 Εγχειρίδιο χειρισµού 319 Έλεγχος βελών κάµψης Το πρόγραµµα εκτελεί τους υπολογισµούς για παραµόρφωση της πλάκας α. λόγω φορτίων και ερπυσµού (στη θέση µέγιστης ροπής), β. λόγω συστολής ξήρανσης, και αθροίζει τις καµπυλότητες που προκύπτουν από αυτές. Κάθε µία ελέγχεται και για µη-ρηγµατωµένη (Κατάσταση Ι) και για πλήρως ρηγµατωµένη διατοµή (Κατάσταση ΙΙ), χρησιµοποιώντας το συντελεστή κατανοµής ζ στη ρηγµατωµένη κατάσταση. Από τη σύγκριση του ολικού βέλους κάµψης που προκύπτει, σε σχέση µε το επιτρεπόµενο, προκύπτει και η ζητούµενη υπερύψωση του ξυλοτύπου (όταν α- παιτείται). Επίσης, στις δύο τελευταίες στήλες αναγράφονται οι έλεγχοι για πλάκες που φέρουν ευαίσθητα διαχωριστικά, βάσει της (α l) 2 < 150 (ΕΚΩΣ 16) Εντατικά µεγέθη, οπλισµοί ανοιγµάτων πλακών Εντατικά µεγέθη - Οπλισµοί πλακών Πλάκα Τυπ Στ. ιε dx mfx asx asx' dz mfz asz asz' d max mr asr asr' [/] [/] [/] [/] [m] [knm] [cm²] [cm²] [m] [knm] [cm²] [cm²] x-z 0,125 5,92 1,12 0,00 0,115 4,43 0,91 0, x-z 0,115 2,49 0,51 0,00 0,125 7,47 1,42 0, x-z 0,125 7,66 1,46 0,00 0,115 2,83 0,58 0,00 Τύποι πλακών: 0 πρόβολος 2 διέρειστη, αµφιέρειστη 3 τριέρειστη 4 τετραέρειστη 5 διέρειστη κατά γωνία Συµβολισµοί όπλισης πλακών: Τυπ ο τύπος της πλάκας (βλ. προηγούµενο πίνακα) Στ. Ο κωδικός κάθε πλάκας ανάλογα µε το είδος των στηρίξεων και σύµφωνα µε τους πίνακες των τριέρειστων ή τετραέρειστων πλακών ιε οι διευθύνσεις που γίνονται οι έλεγχοι: χωρίς δυσµενείς φορτίσεις: x-z, µε δυσµενείς φορτίσεις: x και z, µε ροπές συστροφής: xz

320 320 Fespa 7 dx mfx asx asx' dz mfz asz asz' το στατικό ύψος για τον κατά x οπλισµό ροπή ανοίγµατος κατά x εφελκυόµενος οπλισµός κατά x θλιβόµενος οπλισµός κατά x το στατικό ύψος για τον κατά z οπλισµό ροπή ανοίγµατος κατά z εφελκυόµενος οπλισµός κατά z θλιβόµενος οπλισµός κατά z Ειδικά για τριέρειστες πλάκες: d στατικό ύψος τριέρειστης πλάκας maxmr µέγιστη ροπή παρειάς τριέρειστης πλάκας asr εφελκυόµενος οπλισµός παρειάς τριέρειστης πλάκας asr' θλιβόµενος οπλισµός παρειάς τριέρειστης πλάκας Εντατικά µεγέθη πλακών (µε δυσµενείς φορτίσεις) Εντατικά µεγέθη - Οπλισµοί πλακών Πλάκα Τυπ Στ. ιε dx max mfx asx asx' d min mfx asx asx' dz max mfz asz asz' d min mfz asz asz' d max mr asr asr' [/] [/] [/] [/] [m] [knm] [cm²] [cm²] [m] [knm] [cm²] [cm²] x 0,125 5,31 1,00 0,00 0,115 1,78 0,33 0,00 z 0,115 3,97 0,82 0,00 0,115 1,34 0,27 0, x 0,115 2,02 0,41 0,00 0,125 0,33 0,07 0,00 z 0,125 6,12 1,16 0,00 0,125 1,09 0,20 0, x 0,125 6,94 1,32 0,00 0,115 2,43 0,46 0,00 z 0,115 2,50 0,51 0,00 0,115 0,78 0,16 0,00 Ειδικά για την περίπτωση πλακών µε δυσµενείς φορτίσεις: max mfx µέγιστη ροπή ανοίγµατος κατά x min mfx ελάχιστη ροπή ανοίγµατος κατά x max mfz µέγιστη ροπή ανοίγµατος κατά z min mfz ελάχιστη ροπή ανοίγµατος κατά z Ράβδοι οπλισµού πλακών

321 Εγχειρίδιο χειρισµού 321 Ράβδοι σιδηρού οπλισµού Πλακών Πλάκα ιεύθυνση x ιεύθυνση z Ελεύθερη παρειά Οπλισ συστροφής [\] Κάτω Άνω Κάτω Άνω Κάτω Άνω Κάτω Άνω 1 Φ8/20 Φ8/20 2 Φ8/20 Φ8/20 3 Φ8/20 Φ8/20 4 Φ8/25 Ροπές και οπλισµοί στηρίξεων Πλάκα Πλάκα d ms1 ms2 m ase ase' Ανω Κάτω Πλάκα d mer aser aser' [/] [/] [m] [knm] [knm] [knm] [cm²] [cm²] 1 ( ε) 3 (Αρ) 0,125 12,37 13,64 13,00 2,51 0,00 1 (Κα) 2 (Αν) 0,115 11,26 10,27 10,76 2,26 0,00 2 ( ε) 3 (Αρ) 0,115 7,17 13,64 10,40 2,18 0,00 2 (Κα) 4 (Αν) 0,125 10,27 18,44 18,44 3,62 0,00 Πρ + Φ8/21 4 Πρόβολος 0,125 2,03 2,03 2,03 0,00 0,38 Κάτω απ.0,23cm² + Φ8/20 Στις δοκιδωτές πλάκες, ο οπλισµός κάµψης αναγράφεται ανά δοκίδα. Ροπές και οπλισµοί στηρίξεων: Πλάκα Οι αριθµοί των πλακών, εκατέρωθεν της στήριξης d στατικό ύψος υπολογισµού ms1 ροπή στήριξης της πλάκας 1 ms2 ροπή στήριξης της πλάκας 2 m ροπή υπολογισµού ase εφελκυόµενος οπλισµός στήριξης ase' θλιβόµενος οπλισµός στήριξης Ανω-Κάτω οι άνω και οι κάτω πρόσθετοι οπλισµοί (ράβδοι) Στην περίπτωση προβόλου, πριν από την εκτύπωση των ράβδων του οπλισµού, εκτυπώνεται το σύµβολο «Πρ» ή «Πλ», ανάλογα µε το αν ο δυσµενής έλεγχος, από τον οποίο προκύπτει και ο οπλισµός, αντιστοιχεί στον πρόβολο ή στην πλάκα. Ειδικά για τριέρειστη πλάκα: d στατικό ύψος mer ροπή στις άκρες της ελεύθερης παρειάς aser εφελκυόµενος οπλισµός στις άκρες της ελεύθερης παρειάς aser θλιβόµενος οπλισµός στις άκρες της ελεύθερης παρειάς

322 322 Fespa 7 Το σύµβολο! στον οπλισµό της στήριξης του προβόλου, επισηµαίνει ότι η κρίσιµη φόρτιση, από την οποία προήλθε και ο οπλισµός, είναι η σεισµική φόρτιση Προµέτρηση πλακών Προµέτρηση πλακών ορόφου : Ποσότητες σιδηρού οπλισµού Φ8 831,87 Μέτρα 328,25 Kg S500 Ποσότητες Σκυροδέµατος - Σιδηρού οπλισµού Eπιφάνεια ξυλοτύπου [m²] 68,90 Βάρος σιδηρού οπλισµού [Κg] 328,25 Aφαιρούνται [m²] 0,00 Ογκος Σκυροδέµατος [m3] 10,35 Ολική επιφάνεια ξυλοτύπου [m²] 68,90 Aναλογία Σιδ/Σκυροδέµ. [Kg/m3] 31,75

323 Εγχειρίδιο χειρισµού Αποτελέσµατα επίλυσης χωρικού πλαισίου εδοµένα φάσµατος Στα δεδοµένα φάσµατος αναγράφεται η ζώνη σεισµικής επικινδυνότητας σύµφωνα µε τον επιλεγµένο κανονισµό, ΑΚ 1959, ΑΚ 1985, ΝΕΑΚ 1995, ΕΑΚ 2000 ή τον ΕΑΚ 2003 (ΦΕΚ 1154, 12/8/03). Επίσης αναγράφεται και ο συντελεστής σεισµικής επιτάχυνσης εδάφους α (π.χ. α= 0.16 για τη ζώνη I). Ανάλυση φασµατικής αποκρίσεως (M= 0) ==================================== εδοµένα φάσµατος Νο. 1 Φάσµα Ελληνικού αντισεισµικού κανονισµού Rd(T) (ΕΑΚ 2003) Ζώνη σεισµικής επικινδυνότητας Z = III Επιτάχυνση εδάφους Α = 0.36g Κατηγορία σπουδαιότητας Σ2 (γ1 = 1.00) Κατηγορία εδάφους Β (Τ1 = 0.15, Τ2 = 0.60) Ποσοστό κρίσιµης απόσβεσης ζ% = 5.00 Συντελεστές οριζ. σεισµ. συµπεριφοράς qx = 3.50, qz = 3.50 Συντελεστής κατακ. σεισµ. συµπεριφοράς qv = 1.75 Συντελεστής θεµελίωσης θ = 1.00 Συντελεστής φασµατικής ενίσχυσης β0 = 2.50 Πολλαπλασιαστικός συντελεστής φάσµατος λ = Ανάλυση δυναµικών χαρακτηριστικών Στον πρώτο πίνακα τυπώνονται ανά ιδιοµορφή οι: Ιδιοτιµές ω i 2 ( rad / sec) 2 Κυκλικές συχνότητες ω i ( rad / sec) Συχνότητες ν ω i i= 2* π Ιδιοπερίοδοι ( 1 / sec) Τ i = 1 ν i (sec) Τα ποσοστά της ενεργής ιδιοµορφικής µάζας που αντιστοιχεί στις διευθύνσεις X, Y και Z του γενικού συστήµατος δίνονται από τις σχέσεις: EM ux ( M Φ ) ux ux (%) = 100 * MΦ 2 M ( MuyΦuy) ux EMuy (%) = 100 * MΦ 2 Muy

324 324 Fespa 7 ( M Φ ) uz uz EMuz (%) = 100 * MΦ 2 Muz όπου: MΦ = MuxΦux + MuyΦuy + MuzΦuz + MrxΦrx + MryΦry + MrzΦrz =10. Ο όρος M ux αντιπροσωπεύει την κατά X µεταφορική τιµή της µάζας και ο όρος Φ ux την Χ µεταφορική συνιστώσα της ιδιοµορφής, οµοίως για τις άλλες διευθύνσεις M uy, Φ ux και M uz, Φ uz, ενώ οι όροι M rx, Φ rx, M ry, Φ ry και M rz, Φ rz αντιπροσωπεύουν τις στροφικές µάζες και τις στροφικές συνιστώσες της κάθε ιδιοµορφής αντίστοιχα Οριζόντιες συνιστώσες Για καθεµία από τις οριζόντιες συνιστώσες της σεισµικής δράσης: Υπολογίζονται οι φασµατικές τιµές των επιταχύνσεων R d (T) ως παρεµβολή στο τροποποιηµένο ελαστικό φάσµα σχεδιασµού (σχ ΕΑΚ), για κάθε ιδιοµορφική περίοδο. Τυπώνονται οι µετατοπίσεις και στροφές των κόµβων, για την δεδοµένη διεύθυνση της σεισµικής δράσης, χωρίς τη συµµετοχή της τυχηµατικής εκκεντρότητας. Τυπώνονται οι έλεγχοι εκκεντρότητας και φαινοµένων 2ας Τάξεως για την δεδοµένη φόρτιση. ηλαδή: Θ: ο συντελεστής ευστάθειας. ξ: ο συντελεστής µεγέθυνσης της τυχηµατικής εκκεντρότητας. max(±e), min(±e): οι συντελεστές υπολογισµού του αντίστοιχου ξ. δ/h: η γωνιακή παραµόρφωση για τον έλεγχο του οργανισµού πλήρωσης. Σδmax: η µέγιστη µετατόπιση σηµείου της περιµέτρου του κτιρίου που χρησιµοποιείται στον υπολογισµό του εύρους του αντισεισµικού αρµού. Τα µεγέθη Θ, δ/h και Σδmax προκύπτουν από την τελική επίλυση του φορέα. ηλαδή έχει ληφθεί υπόψη η µεγεθυσµένη τυχηµατική εκκεντρότητα η και έχουν επαλληλισθεί τα αποτελέσµατα της δυναµικής ανάλυσης µε τα αποτελέσµατα της φόρτισης G+ψ 2 *Q.

325 Εγχειρίδιο χειρισµού 325 Ο συντελεστής ευστάθειας Θ ορίζεται ως εξής: Θ = N ολ * Vολ * h όπου: Νολ, Vολ: οι συνολικές, αξονική και τέµνουσα δύναµη, των κατακόρυφων στοιχείων του ορόφου, h: το ύψος του ορόφου, και : η σχετική πραγµατική ( πολλαπλασιασµένη επί q ) µετακίνηση των πλακών των ορόφων, µετρούµενη στο κέντρο µάζας της κάτοψης κάθε ορόφου. Ο συντελεστής Θ πρέπει να ελέγχεται σε δύο ορθογώνιες διευθύνσεις. Εάν Θ < 0.10, τότε δεν λαµβάνονται υπόψη τα φαινόµενα 2ας τάξεως. 0.1 < Θ < 0.2, τότε η σεισµική δράση επαυξάνεται κατά 1/(1-Θ). ηλαδή: Rd( T) υπολ = 1 Rd( T) * 1 Θ 0.2 < Θ < 0.3, τότε απαιτείται να ληφθούν υπόψη τα φαινόµενα 2ας τάξεως κατά ακριβέστερο τρόπο. Θ > 0.3, τότε απαιτείται διαµόρφωση άλλου στατικού συστήµατος. Τα Θ, Σδmax έχουν υπολογιστεί βάσει των τιµών των ελαστικών µετακινήσεων. ηλαδή έχουν προκύψει από τον πολλαπλασιασµό των αντίστοιχων φασµατικών τιµών µε το συντελεστή συµπεριφοράς q (ή, µε άλλα λόγια, έχουν προκύψει µε q=1.0). Το δ/h έχει υπολογιστεί από τον πολλαπλασιασµό της αντίστοιχης φασµατικής τιµής µε λόγο q/2.5 (ή, µε άλλα λόγια, έχει προκύψει µε q=2.50) Κατακόρυφη συνιστώσα Στις περιπτώσεις όπου έχει ζητηθεί η συµµετοχή της κατακόρυφης συνιστώσας στους συνδυασµούς δράσεων µε σεισµό, τα αποτελέσµατά της τυπώνονται όπως και στις οριζόντιες συνιστώσες.

326 326 Fespa Χωρικές επαλληλίες, πιθανοτικός προσδιορισµός συνδυασµού εντατικών µεγεθών Όταν επιλεγεί η παράµετρος Επίλυση > Αποτελέσµατα > Λεπτοµέρεια εκτυπώσεων = «Εκτεταµένη», στο τεύχος εκτυπώνονται αναλυτικά τα εντατικά µεγέθη και οι παραµορφώσεις στα άκρα των µελών του φορέα για όλες τις στατικές (G, Q, G+ψ 2 Q) και σεισµικές φορτίσεις. Επειδή ο όγκος των αποτελεσµάτων σε αυτή την περίπτωση είναι υπερβολικά µεγάλος, στις συνήθεις µελέτες, η παρά- µετρος αυτή θα πρέπει να έχει την τιµή «Κανονική». Με τη µέθοδο των ταυτόχρονων τιµών των µεγεθών (A. Gupta) Με την εκτεταµένη µορφή αποτελεσµάτων, τυπώνονται για καθέναν από τους σεισµικούς συνδυασµούς οι εξής τριάδες εντατικών µεγεθών, που αναπτύσσονται στα άκρα κάθε µέλους: ΑΞΟΝΙΚΗ Y-ΡΟΠΗ Z-ΡΟΠΗ ΑΞΟΝΙΚΗ Y-ΡΟΠΗ Z-ΡΟΠΗ maxn ΤαυτM y ταυτm z minn ταυτm y ταυτm z ταυτν maxm y ταυτm z ταυτν minm y ταυτm z ταυτν ταυτm y maxm z ταυτν ταυτm y minm z ΣΤΡΕΨΗ Υ-ΤΕΜΝ. Υ-ΤΕΜΝ. Ζ-ΤΕΜΝ. Ζ-ΤΕΜΝ. maxt maxv y minv y maxv z minv z Με τη µέθοδο των µέγιστων τιµών όλων των µεγεθών Με την εκτεταµένη µορφή αποτελεσµάτων, τυπώνονται, για καθέναν από τους σεισµικούς συνδυασµούς, οι εξής τριάδες εντατικών µεγεθών, που αναπτύσσονται στα άκρα κάθε µέλους: ΑΞΟΝΙΚΗ Y-ΡΟΠΗ Z-ΡΟΠΗ ΑΞΟΝΙΚΗ Y-ΡΟΠΗ Z-ΡΟΠΗ maxn maxm y maxm z maxn minm y maxm z maxν maxm y minm z maxν minm y minm z minν maxm y maxm z minν minm y maxm z minn maxm y minm z minn minm y minm z ΣΤΡΕΨΗ Υ-ΤΕΜΝ. Υ-ΤΕΜΝ. Ζ-ΤΕΜΝ. Ζ-ΤΕΜΝ. maxt maxv y minv y maxv z minv z

327 Εγχειρίδιο χειρισµού υναµική µε µετατόπιση µαζών Μετάθεση κέντρου µάζας. ======================= Όροφος Φορέας Μετάθεση Αρχικό X Αρχικό Z Νέο X Νέο Z µάζας κατά 1 1 +Χ 0.490E E E E Ζ 0.490E E E E Χ 0.490E E E E Ζ 0.490E E E E Χ 0.478E E E E Ζ 0.478E E E E Χ 0.478E E E E Ζ 0.478E E E E Χ 0.344E E E E Ζ 0.344E E E E Χ 0.344E E E E Ζ 0.344E E E E+01 Πίνακας στοιχείων ιδιοµορφών. ============================= Φορέας 1: (Μετάθεση µάζας κατά +Χ) Ιδιοµορφή Ιδιοτιµή Κυκλ.συχνότητα Συχνότητα Περίοδος (T) T(i+1)/T(i) E E E Φορέας 2: (Μετάθεση µάζας κατά +Ζ) Ιδιοµορφή Ιδιοτιµή Κυκλ.συχνότητα Συχνότητα Περίοδος (T) T(i+1)/T(i) E E E Φορέας 3: (Μετάθεση µάζας κατά -Χ) Ιδιοµορφή Ιδιοτιµή Κυκλ.συχνότητα Συχνότητα Περίοδος (T) T(i+1)/T(i) E E E Φορέας 4: (Μετάθεση µάζας κατά -Ζ) Ιδιοµορφή Ιδιοτιµή Κυκλ.συχνότητα Συχνότητα Περίοδος (T) T(i+1)/T(i) E E E Έλεγχοι 2ας τάξης - Αντισεισµικός αρµός ======================================= Όροφος Ύψος Συνολικό βάρος E E E+03 Τα Θ, Σδmax υπολογίζονται µε q= 1.00,( = ελ * 3.50) Τα δ/h υπολογίζονται µε q= 2.50,(δ = ελ * 1.40)

328 328 Fespa 7 Φορέας 1: (Μετάθεση µάζας κατά +Χ) ιεύθυνση σεισµού: 0.0 Όροφος Ολική Συνολική Τέµνουσα Ακαµψία Θήτα δ/h Σδmax µετατόπιση τέµνουσα /Βάρος E E E E E E E E E E E E-01 ιεύθυνση σεισµού:90.0 Όροφος Ολική Συνολική Τέµνουσα Ακαµψία Θήτα δ/h Σδmax µετατόπιση τέµνουσα /Βάρος E E E E E E E E E E E E-01 Φορέας 2: (Μετάθεση µάζας κατά +Ζ) ιεύθυνση σεισµού: 0.0 Όροφος Ολική Συνολική Τέµνουσα Ακαµψία Θήτα δ/h Σδmax µετατόπιση τέµνουσα /Βάρος E E E E E E E E E E E E-01 ιεύθυνση σεισµού:90.0 Όροφος Ολική Συνολική Τέµνουσα Ακαµψία Θήτα δ/h Σδmax µετατόπιση τέµνουσα /Βάρος E E E E E E E E E E E E-01 Φορέας 3: (Μετάθεση µάζας κατά -Χ) ιεύθυνση σεισµού: 0.0 Όροφος Ολική Συνολική Τέµνουσα Ακαµψία Θήτα δ/h Σδmax µετατόπιση τέµνουσα /Βάρος E E E E E E E E E E E E-01 ιεύθυνση σεισµού:90.0 Όροφος Ολική Συνολική Τέµνουσα Ακαµψία Θήτα δ/h Σδmax µετατόπιση τέµνουσα /Βάρος E E E E E E E E E E E E-01 Φορέας 4: (Μετάθεση µάζας κατά -Ζ) ιεύθυνση σεισµού: 0.0 Όροφος Ολική Συνολική Τέµνουσα Ακαµψία Θήτα δ/h Σδmax µετατόπιση τέµνουσα /Βάρος E E E E E E E E E E E E-01 ιεύθυνση σεισµού:90.0 Όροφος Ολική Συνολική Τέµνουσα Ακαµψία Θήτα δ/h Σδmax µετατόπιση τέµνουσα /Βάρος E E E E E E E E E E E E-01 Υπολογισµός πόλου (M= 0) ======================== Ελαστικός πραγµατικός ή πλασµατικός άξονας Συντεταγµένες πόλου στροφής Συντ. Χ Συντ. Υ Συντ. Ζ 0.489E E E+01 Γωνία κύριου συστήµατος (σε µοίρες) α= Ακτίνες δυστρεψίας και πολικές ροπές αδράνειας οµάδων Οµάδα ρmi ρmii r E E E E E E E E E+01

329 Εγχειρίδιο χειρισµού 329 Χωρικές επαλληλίες (M= 0) ========================= Μέθοδος ανάλυσης Μέθοδος εύρεσης µεγεθών διαστασιολόγησης = υναµική =Ταυτόχρονες τιµές Αντισεισµικός αρµός. Μέγιστα για τους 4 φορείς. =============================================== Επίπ. Θήτα δ/h Σδmax[cm] Γίνεται εκτύπωση αποτελεσµάτων και των τεσσάρων φορέων που προκύπτουν από τη µετάθεση του Κ.Μ. (+Χ, +Ζ, -Χ, -Ζ). Υπολογίζονται και εκτυπώνονται οι ιδιοµορφές και οι ιδιοπερίοδοι, καθώς και τα ποσοστά µάζας που αντιστοιχούν σε κάθε ιδιοµορφή του, για κάθε φορέα. Κάθε ένας από τους τέσσερις φορείς αναλύεται για διεύθυνση σεισµού 0 ο και 90 ο, καθώς και για την κατακόρυφη συνιστώσα (αν αυτό ζητηθεί). Για κάθε ι- διοµορφή εκτυπώνονται οι φασµατικές επιταχύνσεις, σε απόλυτη τιµή και σαν ποσοστό του g. Επίσης εκτυπώνονται οι συντεταγµένες του πόλου στροφής για τις δύο πιο ση- µαντικές ιδιοµορφές, προκειµένου να γίνει ο έλεγχος για το αν αυτές είναι κυρίως µεταφορικές. Όταν πληρείται αυτός ο έλεγχος, σηµαίνει ότι η διάταξη των τοιχωµάτων αποκλείει το σχηµατισµό µαλακού ορόφου µέσω στρεπτικής παρα- µόρφωσης του κτιρίου (σύµφωνα µε την β[3] γ, ΕΑΚ2000). Τέλος, εκτυπώνεται η θέση του πόλου στροφής (Χ, Ζ και Υ: ύψος πλησιέστερου ορόφου στο 0.8Η) και η γωνία των κύριων αξόνων, που υπολογίζονται σύµφωνα µε τη µεθοδολογία που αναλύεται στην «Ελαστικός άξονας, πόλος στροφής κτιρίου». Η τελική τιµή του αντισεισµικού αρµού για το κτίριο, προκύπτει σαν το µέγιστο των οκτώ διαφορετικών τιµών του Σδmax (4 φορείς x 2 διευθύνσεις σεισµού), και εκτυπώνεται στο τέλος των υπολογισµών υναµική µε στρεπτικά ζεύγη Ιδιοµορφή Ιδιοτιµή Κυκλ.συχνότητα Συχνότητα Περίοδος (T) T(i+1)/T(i) E E Πίνακας µαζών ανά ιδιοµορφή και αθροίσµατα. Ιδιοµορφή Χ-διεύθ. Υ-διεύθ. Ζ-διεύθ. Χ-ολική Y-ολική Ζ-ολική

330 330 Fespa 7 >>Φασµατική επαλληλία ιδιοµορφών (M= 0) ========================================= Αντισεισµικός κανονισµός 2000 δυναµική µέθοδος µε στρεπτικά ζεύγη Φασµατική ανάλυση φορέα. Κατακόρυφη συνιστώσα σεισµού <--- Ιδιοµορφή Περίοδος Φασµ. επιταχύνσεις Ποσοστό g Επαλληλία ιδιοµορφικών αποκρίσεων. Ελεγχοι 2ας τάξης - Αντισεισµικός αρµός (φ= 0.00) κατακόρυφη συνιστώσα >>Φασµατική επαλληλία ιδιοµορφών (M= 0) ========================================= Αντισεισµικός κανονισµός 2000 δυναµική µέθοδος µε στρεπτικά ζεύγη Φασµατική ανάλυση φορέα. Οριζόντια συνιστώσα σεισµού. ιεύθυνση σεισµού: 0.00 <--- Ιδιοµορφή Περίοδος Φασµ. επιταχύνσεις Ποσοστό g Επαλληλία ιδιοµορφικών αποκρίσεων. Έλεγχοι 2ας τάξης - Αντισεισµικός αρµός (φ= 0.00) οριζόντια συνιστώσα Παράµετροι υπολογισµού και ελέγχων: Επίπεδο Ύψος Ολικ.µετατ. Συν.βάρος Συν.τεµν. Τέµν/Βάρος Ακαµψία E E E E E E E E E E+05 *Τα Θ, Σδmax υπολογίζονται µε q= 1.0, ( = ελ * 3.50) *Τα δ/h υπολογίζονται µε q= 2.50,(δ = ελ * 1.40) Επίπ. Θήτα ξ(+e) ξ(-e) δ/h Σδmax E E-02 >>Φασµατική επαλληλία ιδιοµορφών (M= 0) ========================================= Αντισεισµικός κανονισµός 2000 δυναµική µέθοδος µε στρεπτικά ζεύγη Φασµατική ανάλυση φορέα. Οριζόντια συνιστώσα σεισµού. ιεύθυνση σεισµού: <--- Ιδιοµορφή Περίοδος Φασµ. επιταχύνσεις Ποσοστό g Επαλληλία ιδιοµορφικών αποκρίσεων. Έλεγχοι 2ας τάξης - Αντισεισµικός αρµός (φ= 90.00) οριζόντια συνιστώσα Παράµετροι υπολογισµού και ελέγχων: Επίπεδο Ύψος Ολικ.µετατ. Συν.βάρος Συν.τεµν. Τέµν/Βάρος Ακαµψία E E E E E E E E E E+05 *Τα Θ, Σδmax υπολογίζονται µε q= 1.0, ( = ελ * 3.50) *Τα δ/h υπολογίζονται µε q= 2.50,(δ = ελ * 1.40) Επίπ. Θήτα ξ(+e) ξ(-e) δ/h Σδmax E E-02

331 Εγχειρίδιο χειρισµού 331 >>Χωρικές επαλληλίες (M= 0) ============================= Μέθοδος ανάλυσης = υναµική Μέθοδος εύρεσης µεγεθών διαστασιολόγησης =Ταυτόχρονες τιµές Αριθµός φορτίσεων προς συνδυασµό = 3 Υπολογίζονται και εκτυπώνονται οι ιδιοµορφές και οι ιδιοπερίοδοι, καθώς και τα ποσοστά µάζας που αντιστοιχούν σε κάθε ιδιοµορφή του φορέα. Ο φορέας αναλύεται για διεύθυνση σεισµού 0 ο και 90 ο, καθώς και για την κατακόρυφη συνιστώσα (αν αυτό ζητηθεί). Για κάθε ιδιοµορφή εκτυπώνονται οι φασµατικές επιταχύνσεις, σε απόλυτη τιµή και σαν ποσοστό του g. Η τελική τιµή του αντισεισµικού αρµού για το κτίριο, προκύπτει σαν το µέγιστο των δύο διαφορετικών τιµών του Σδmax (µία για κάθε διεύθυνση σεισµού), τιµή η οποία εκτυπώνεται στο τέλος των υπολογισµών Απλοποιηµένη φασµατική µέθοδος εδοµένα σεισµικής φορτίσεως (M= 0) =================================== Υπολογισµός περιόδου ΕΑΚ 2003 (Απλοποιηµένη φασµατική µεθοδος) Αριθµός σεισµικής φόρτισης 1 Γωνία προσβολής 0.00 <--- Επίπεδο φόρτισης 1 Εµβ.τοιχωµάτων / Εµβ.υποστυλωµάτων 0.29 Μήκος κτιρίου στην διεύθυνση του σεισµού 9.50 Θεµελιώδης περίοδος κτιρίου = 0.14 Ιδιοµορφή Περίοδος Φασµ. επιταχύνσεις Ποσοστό g Παράµετροι υπολογισµού και ελέγχων: Επίπεδο Υψος Ολικ.µετατ. Συν.βάρος Συν.τεµν. Τέµν/Βάρος Ακαµψία E E E E E E E E E E+06 *Τα Θ, Σδmax υπολογίζονται µε q= 1.0, ( = ελ * 3.50) *Τα δ/h υπολογίζονται µε q= 2.50,(δ = ελ * 1.40) Επίπ. Θήτα δ/h Σδmax[cm] εδοµένα σεισµικής φορτίσεως (M= 0) =================================== Υπολογισµός περιόδου ΕΑΚ 2003 (Απλοποιηµένη φασµατική µεθοδος) Αριθµός σεισµικής φόρτισης 2 Γωνία προσβολής <--- Επίπεδο φόρτισης 1 Εµβ.τοιχωµάτων / Εµβ.υποστυλωµάτων 0.29 Μήκος κτιρίου στην διεύθυνση του σεισµού 8.03 Θεµελιώδης περίοδος κτιρίου = 0.16 Ιδιοµορφή Περίοδος Φασµ. επιταχύνσεις Ποσοστό g Παράµετροι υπολογισµού και ελέγχων: Επίπεδο Υψος Ολικ.µετατ. Συν.βάρος Συν.τεµν. Τέµν/Βάρος Ακαµψία E E E E E E E E E E+06

332 332 Fespa 7 *Τα Θ, Σδmax υπολογίζονται µε q= 1.0, ( = ελ * 3.50) *Τα δ/h υπολογίζονται µε q= 2.50,(δ = ελ * 1.40) Επίπ. Θήτα δ/h Σδmax[cm] >>Υπολογισµός πόλου (M= 0) ========================== Ελαστικός πραγµατικός ή πλασµατικός άξονας Συντεταγµένες πόλου στροφής Συντ. Χ Συντ. Υ Συντ. Ζ 0.429E E E+01 Γωνία κύριου συστήµατος (σε µοίρες) α= Ακτίνες δυστρεψίας και πολικές ροπές αδράνειας οµάδων Εκκεντρότητες σχεδιασµού απλοποιηµένης φασµατικής µεθόδου Οµάδα ρmi ρmii r max ei min ei max eii min eii E E E E E E E E E E E E E E+00 Ο υπολογισµός της θέσης του πόλου στροφής καθώς και της γωνίας των κύριων αξόνων γίνεται µε τη µεθοδολογία που αναλύεται στην «Ελαστικός άξονας, πόλος στροφής κτιρίου». Η τελική τιµή του αντισεισµικού αρµού για το κτίριο, προκύπτει σαν το µέγιστο των οκτώ διαφορετικών τιµών του Σδmax (4 διευθύνσεις σεισµού x 2 εκκεντρότητες), και εκτυπώνεται στο τέλος των υπολογισµών. Υπενθυµίζεται ότι ένα κτίριο θεωρείται στρεπτικά ευαίσθητο όταν κατά µία τουλάχιστον κύρια διεύθυνση (x ή z) η ακτίνα δυστρεψίας ρ mi ως προς το κέντρο µάζας Mi κάθε διαφράγµατος είναι µικρότερη ή ίση από την ακτίνα αδρανείας r i του διαφράγµατος (ρ mi r i ), r = J / M i Mi i Οι ακτίνες δυστρεψίας ρ mx και ρ my ως προς τις κύριες διευθύνσεις x και z του κτιρίου δίδονται από τις σχέσεις 2 2 mx, i = ρ x + eox, i ρ και ρ 2 2 mz, i = ρ z + eoz, i όπου e ox,i και e oy,i οι στατικές εκκεντρότητες κατά τις διευθύνσεις των κύριων αξόνων x, z και ρ x και ρ z οι αντίστοιχες ακτίνες δυστρεψίας ως προς τον ελαστικό άξονα. Βλέπε και παράγραφο «Επάρκεια τοιχωµάτων». Ο κύκλος αδράνειας και η έλλειψη δυστρεψίας σχεδιάζονται και στην κάτοψη του κάθε ορόφου, προκειµένου να δίνεται στο µελετητή άµεση εποπτεία της στρεπτικής ακαµψίας του φορέα.

333 Εγχειρίδιο χειρισµού 333 Στις τιµές των εντατικών µεγεθών έχουν επαλληλιστεί και τα εντατικά µεγέθη του «στατικού µέρους» του συνδυασµού δράσεων µε σεισµό, δηλ. το G+ψ 2 *Q. 5.4 Αποτελέσµατα όπλισης δοκών (ανωδοµής / συνδετήριες) Σχήµα 5.1: Τυπική διατοµή δοκού (πλακοδοκός ανωδοµής) Γενικά στοιχεία δοκού οκός 11, Άνοιγµα 1, Όροφος Γενικά δεδοµένα δοκού Κόµβοι Μέλος 551 Ανωδοµής ΣΠΕΜ 1,00 ιατοµή Πλακοδοκού Μήκος L 4,12 [m] Ακαµπτες απολήξεις ιαστάσειςbw= 0,30h = 0,60d'= 0,03 bef= 1,85 hf= 0,18 Bl=0,40 Br= 0,40[m] Υλικά Σκυρόδεµα C20/25 Χάλυβας S500 Χάλυβας συνδετήρων S Εντατικά µεγέθη Εντατικά µεγέθη δοκού Αρχή [ 34 ] Τέλος [ 41 ] Αξονική Στρέψη Φόρτ w Μ V M V N T maxm [/] [kn/m] [knm] [kn] [knm] [kn] [kn] [knm] [knm] Φ 1 22,51-61,14 60,72-16,63-41,02-1,11-0,01 20,74 <-- Μόνιµα G Φ 2 12,58-34,32 34,01-9,15-22,87-0,62-0,01 11,63 <-- Κινητά Q ΣΦ 1 49,26-134,03 132,98-36,17-89,68-2,43-0,03 45,44 < G Q ΣΣ:+x 26,28 152,24 168,47 197,90 49,67 8,31 0,42 146,39 <-- Φορέας +x, max ΣΣ:+x 26,28-295,11-26,64-236,66-145,44-10,91-0,42 187,44 <-- Φορέας +x, min ΣΣ:+z 26,28 169,31 175,93 214,56 57,14 29,90 0,54 161,97 ΣΣ:+z 26,28-312,18-34,10-253,32-152,90-32,50-0,54 202,61 ΣΣ:-x 26,28 176,69 179,17 221,81 60,37 6,82 0,48 168,69 ΣΣ:-x 26,28-319,55-37,34-260,57-156,14-9,42-0,48 209,21 ΣΣ:-z 26,28 163,26 173,29 208,67 54,49 9,95 0,14 156,44 ΣΣ:-z 26,28-306,13-31,46-247,43-150,26-12,54-0,14 197,25 ΣΦ 2 35,09-95,47 94,72-25,78-63,89-1,73-0,02 32,37 < G Q Εντατικά µεγέθη δοκού:

334 334 Fespa 7 Φόρτ ο αριθµός της φόρτισης (Φ), του σεισµικού συνδυασµού (ΣΣ) ή του συνδυασµού φορτίσεων (ΣΦ) w το γραµµικά κατανεµηµένο φορτίο της δοκού, ανά φόρτιση V Τέµνουσα δύναµη στον κόµβο αρχής και στον κόµβο τέλους M Ροπή στον κόµβο αρχής και στον κόµβο τέλους Ν Αξονική δύναµη Τ στρέψη maxm η αναπτυσσόµενη µέγιστη ροπή του ανοίγµατος Οπλισµοί κάµψης δοκού Μέγιστα κάµψης Τυπώνονται τα αποτελέσµατα των ελέγχων που γίνονται στις κρίσιµες διατοµές, απ όπου, δηλαδή, προκύπτει ο δυσµενέστερος οπλισµός. Βάσει του δυσµενέστερου ελέγχου, οπλίζεται η διατοµή. Οπλισµοί κάµψης Φόρτ Kόµβ Θέση Msd Nsd As1 As2 x E [/] [/] [m] [knm] [kn] [cm²] [cm²] [m] [/] ΣΦ 1 0 2,47 45,44 0,00 4,57 0,00 0,01 2 < G Q - άνοιγµα ΣΦ ,00-108,42 0,00 4,57 2,28 0,05 2 < G Q - αρχή ΣΦ ,00-19,22 0,00 4,57 0,00 0,02 2 < G Q - τέλος ΣΣ:+x 34 0,00 146,39 8,31 6,11 3,05 0,03 2 <-- Σεισµός φορέα +x - αρχή ΣΣ:+x 34 0,00 146,39-10,91 5,88 2,94 0,03 2 ΣΣ:+x 34 0,00-261,94 8,31 11,31 5,66 0,09 2 ΣΣ:+x 34 0,00-261,94-10,91 11,12 5,56 0,09 2 ΣΣ:+x 41 0,00-208,10 8,31 8,96 4,48 0,07 2 <-- Σεισµός φορέα +x τέλος ΣΣ:+x 41 0,00-208,10-10,91 8,75 4,37 0,08 2 ΣΣ:+x 41 0,00 187,44 8,31 7,82 3,91 0,03 2 ΣΣ:+x 41 0,00 187,44-10,91 7,60 3,80 0, (επαναλαµβάνεται η εκτύπωση για τους υπόλοιπους φορείς x, +z, -z) Mέγιστα οπλισµών ροπών κάµψης Φόρτ Kόµβ Θέση Msd Nsd maxas1 maxas2 x E [/] [/] [/] [m] [knm] [kn] [cm²] [cm²] [m] [/] Αρχή ΣΣ:-x 34 0,00-284,25 6,82 12,29 6,14 0,09 2 <-- Μέγιστο Αρχή ΣΣ:-x 34 0,00 168,69 6,82 7,02 3,51 0,03 2 <-- Ελάχιστο Ανοιγ ΣΦ 1 0 2,47 45,44 0,00 4,57 0,00 0,01 2 Ανοιγ ΣΦ 1 0 2,47 45,44 0,00 4,57 0,00 0,01 2 Τέλος ΣΣ:-x 41 0,00-229,87 6,82 9,88 4,94 0,08 2 Τέλος ΣΣ:-x 41 0,00 209,21 6,82 8,72 4,36 0,04 2 Οπλισµοί κάµψης δοκού: Αρχή / Τέλος η αρχή, το τέλος ή το άνοιγµα της δοκού Φόρτ ο αριθµός της φόρτισης (Φ), του σεισµικού συνδυασµού (ΣΣ) ή του συνδυασµού φορτίσεων (ΣΦ) Κόµβ. Αποτελέσµατα σε: κόµβο αρχής, τέλους, 0=θέση M max

335 Εγχειρίδιο χειρισµού 335 Θέση η απόσταση από τον κόµβο, όπου γίνεται ο έλεγχος. Για το άνοιγµα η θέση της µέγιστης ροπής. Msd, Nsd τα ορθά εντατικά µεγέθη σχεδιασµού (M sd = ροπή, N sd = αξονική) As1 ο συνολικά απαιτούµενος εφελκυόµενος οπλισµός As2 ο συνολικά απαιτούµενος θλιβόµενος οπλισµός x η θέση της ουδέτερης γραµµής (απόσταση από το θλιβόµενο πέλµα). Ε Η τιµή που χαρακτηρίζεται µε τιµές 1 ως 5, σύµφωνα µε τον παρακάτω πίνακα. Ε Εκκεντρότητα Είδος καταπόνησης Εντατική περιοχή * 1 Μικρή Προέχουσα θλίψη 2 Μέση Θλίψη 5 3 Μεγάλη Προέχουσα κάµψη 2, 3, 4, 4α 4 Μικρή Προέχων εφελκυσµός 1 5 Μεγάλη Εφελκυσµός * Βλέπε Εγχειρίδιο FW, «Οριακή κατάσταση αστοχίας από µεγέθη ορθής έντασης» Το σύµβολο Μ σηµαίνει σηµαίνει ότι η ροπή προέκυψε από τον έλεγχο της µονόπακτης.

336 336 Fespa 7 Σχήµα 5.2: Θέσεις ελέγχου κάµψης δοκού Έλεγχοι ρηγµάτωσης δοκού Ελεγχος σε Oριακή Kατάσταση λειτουργικότητας από ρηγµάτωση - Wk<0,3 Φορ Ανοι Θεσ Msd Nsd σs Asmin Φeff Φmax seff Smax Wk Προσ. [/] [/] [/] [MPa] [kn] [MPa] [cm²] [mm] [mm] [mm] [mm] [mm] - ΣΦ 2 1 Αρχή -77,22-1, ,84 14 < 36 32,3 < 250,0 0,000 ΣΦ 2 1 Ανοι 32,37-1, ,84 14 < 36 75,3 < 250,0 0,000 ΣΦ 2 1 Τέλος -13,70-1, ,84 18 < 36 55,5 < 250,0 0,000 Όταν έχει επιλεγεί να γίνει έλεγχος λειτουργικότητας σε ρηγµάτωση έστω και σε µία δοκό του κτιρίου, το πρόγραµµα εισάγει αυτόµατα έναν επιπλέον συνδυασµό δράσεων στον πίνακα 816 για τον έλεγχο λειτουργικότητας. Απλοποιηµένος έλεγχος ρηγµάτωσης: Στον απλοποιηµένο έλεγχο ακολουθείται η µεθοδολογία του ΕΚΩΣ2000, Ακόµα και αν προκύψει (Φ eff > Φ max ) ή (S eff > S max ), το Fespa δεν εµφανίζει µήνυµα λάθους, ούτε τοποθετεί πρόσθετο οπλισµό. Αν ο µελετητής θέλει και υπολογισµό πρόσθετου οπλισµού, θα πρέπει να ζητήσει «Πλήρη έλεγχο» ή «Αυτόµατο» (Κτίριο / Στατικά / Απαίτηση ελέγχου λειτουργικότητας σε ρηγµάτωση). M Sd N Sd οι δράσεις σχεδιασµού για τον συνδυασµό ελέγχου λειτουργικότητας (γ g = γ q = γ s = γ c = 1.00).

337 Εγχειρίδιο χειρισµού 337 σ s As min Φ eff Φ max S eff S max η τάση του εφελκυόµενου χάλυβα στη ρηγµατωµένη διατοµή ο ελάχιστος οπλισµός για έλεγχο ρηγµάτωσης (όπως προκύπτει από την 15.5). Ο οπλισµός αυτός είναι σχεδόν πάντα µικρότερος από τον ο- πλισµό που προκύπτει από την ένταση για τον έλεγχο αστοχίας η υπάρχουσα διάµετρος ράβδων στη θέση ελέγχου η µέγιστη διάµετρος ράβδων (πίνακας 15.1 ΕΚΩΣ2000) η υπάρχουσα απόσταση ράβδων στη θέση ελέγχου η µέγιστη απόσταση ράβδων (πίνακας 15.2 ΕΚΩΣ2000) Πλήρης έλεγχος ρηγµάτωσης: Στον πλήρη έλεγχο, γίνεται αναλυτικός υπολογισµός ανοίγµατος ρωγµών µε επαναληπτική διαδικασία όπλισης - ελέγχου. M Sd N Sd οι δράσεις σχεδιασµού για τον συνδυασµό ελέγχου λειτουργικότητας (γ g = γ q = γ s = γ c = 1.00). η τάση του εφελκυόµενου χάλυβα στη ρηγµατωµένη διατοµή σ s As min ε sm w k ο ελάχιστος οπλισµός για έλεγχο ρηγµάτωσης (όπως προκύπτει από την 15.5). Ο οπλισµός αυτός είναι σχεδόν πάντα µικρότερος από τον ο- πλισµό που προκύπτει από την κύρια ένταση. η µέση σχετική επιµήκυνση ράβδων ως προς το σκυρόδεµα η χαρακτηριστική τιµή του ανοίγµατος ρωγµής Προσ. Στη στήλη αυτή αναγράφεται ο πρόσθετος οπλισµός που απαιτείται ώ- στε να κρατηθεί w k < w k, µέγιστο. Ο οπλισµός αυτός προκύπτει λοιπόν µόνον όταν w k > w k, µέγιστο. Η τιµή του w k [mm] µετά τη σταθεροποίηση των ρωγµών υπολογίζεται ως w = β k s rm ε sm β είναι συντελεστής που σχετίζει τη µέση τιµή εύρους ρωγµής µε την χαρακτηριστική τιµή σχεδιασµού της, βλέπε και [CONC95], s rm είναι η µέση απόσταση ρωγµών. Η τιµή του w k, µέγιστο καθορίζεται από το χρήστη, στο παράθυρο των παραµέτρων (Κτίριο > Σκυρόδεµα > Μέγιστο εύρος ρωγµής w [mm]). Προεπιλεγµένη τιµή είναι τα 0.3 mm. Αυτόµατος έλεγχος:

338 338 Fespa 7 Γίνεται πρώτα ο απλοποιηµένος έλεγχος και, αν αυτός δεν ικανοποιείται, ακολουθεί ο αναλυτικός, από τον οποίο θα προκύψει (αν απαιτείται) και πρόσθετος οπλισµός της δοκού. Σε κάθε περίπτωση, ελέγχεται και τοποθετείται ο ελάχιστος οπλισµός για τον έλεγχο της ρηγµάτωσης 15.5 ΕΚΩΣ Οπλισµοί διάτµησης δοκού Μέγιστα διάτµησης Τυπώνονται τα αποτελέσµατα του ελέγχου σε κάθε κρίσιµη διατοµή και ο τελικός απαιτούµενος οπλισµός διάτµησης. Οπλισµοί διάτµησης Φόρτ Κόµβ Θέση Vsd2 Tsd VRd2 Θέση Vsd3 VRd1 Vcd ζ Συνδετήρες Alw Al [/] [/] [m] [kn] [knm] [kn] [m] [kn] [kn] [kn] [/] τµ. [mm/cm] [cm²] [cm²] ΣΦ ,00 89,42 0,27 723,60 0,67 66,29 80,03 80,03 1,00 2τµ. Φ8/14,0 0,00 0,00 ΣΦ ,00 73,88 0,27 723,60 0,67 50,75 81,50 81,50 1,00 2τµ. Φ8/14,0 0,00 0,00 ΣΣ:+x 88 0,00 342,45 4,44 723,60 0,67 328,14 80,23 0,00-0,62 2τµ. Φ10/13,0 14,75 0,00 x ΣΣ:+x 77 0,00 312,59 4,44 723,60 0,67 298,28 81,70 0,00-0,77 2τµ. Φ10/14,0 13,41 0,00 x ΣΣ:+x 88 0,00 352,66 4,44 723,60 0,67 338,35 80,23 0,00-0,63 2τµ. Φ10/12,5 15,21 0,00 x ΣΣ:+x 77 0,00 322,87 4,44 723,60 0,67 308,56 81,70 0,00-0,78 2τµ. Φ10/13,5 13,87 0,00 x (επαναλαµβάνεται η εκτύπωση για τους υπόλοιπους φορείς x, +z, -z) Mέγιστα οπλισµών διάτµησης Φόρτ Κόµβ Θέση Vsd2 Tsd VRd2 Θέση Vsd3 VRd1 Vcd ζ Συνδετήρες Alw Al [/] [/] [m] [kn] [knm] [kn] [m] [kn] [kn] [kn] [/] τµ. [mm/cm] [cm²] [cm²] ΣΣ:-x 88 0,00 354,16 5,69 723,60 0,67 339,85 80,23 0,00-0,63 2τµ. Φ10/12,0 15,28 0,00 ΣΣ:-x 77 0,00 324,45 5,69 723,60 0,67 310,14 81,70 0,00-0,78 2τµ. Φ10/14,0 13,94 0,00 ΣΣ:+z 88 0,00 354,42 5,39 723,60 0,67 340,11 80,23 0,00-0,63 2τµ. Φ10/12,0 15,29 0,00 ΣΣ:+z 77 0,00 324,73 5,39 723,60 0,67 310,42 81,70 0,00-0,78 2τµ. Φ10/14,0 13,96 0,00 x x x x Οπλισµοί διάτµησης δοκού: Φόρτ ο αριθµός της φόρτισης (Φ) ή του συνδυασµού φορτίσεων (ΣΦ) Κοµβ. Αποτελέσµατα σε: κόµβο αρχής, τέλους Θέση η απόσταση από τον κόµβο, όπου εµφανίζεται η Vsd2 Vsd2 Η τέµνουσα στην παρειά του υποστυλώµατος. Tsd Η ροπή στρέψης (knm). VRd2 Η αντοχή σε λοξή θλίψη του σκυροδέµατος Θέση η απόσταση d (στατικό ύψος δοκού) από τον κόµβο, όπου υπολογίζεται η Vsd3 Vsd3 Η τέµνουσα σχεδιασµού σε απόσταση d από την παρειά (βλ. σχήµα 5.3) VRd1 Η αντοχή της άοπλης διατοµής

339 Εγχειρίδιο χειρισµού 339 Vcd Η τέµνουσα που παραλαµβάνεται από εµπλοκή αδρανών, δράση βλήτρου κ.λπ., (όταν είναι δυνατή τέτοια ανάληψη τέµνουσας, β ΕΚΩΣ). ζ Το προσηµασµένο πηλίκο ζ = V min /V max. τµ Ο αριθµός τµήσεων των συνδετήρων που απαιτούνται, η διάµετρος τους Φ(mm), καθώς και η απόσταση (cm) που θα τοποθετηθούν. Alw Ο τυχόν απαιτούµενος λοξός οπλισµός. Al Ο τυχόν απαιτούµενος οπλισµός κορµού λόγω στρέψης. Η ένδειξη + στο τέλος του ελέγχου σηµαίνει ότι η δοκός βρίσκεται υπό µικρό αξονικό φορτίο και ανακυκλιζόµενη τέµνουσα. Η ένδειξη x σηµαίνει ότι επιπλέον από το παραπάνω, υπάρχει υπέρβαση του πρώτου ορίου δισδιαγωνίου οπλισµού, δηλαδή ισχύει VSd3 > 4.5 * (2 + ζ) * τ Rd * bw * d και τοποθετείται δισδιαγώνιος οπλισµός που παραλαµβάνει το 50% της τέ- µνουσας. Η ένδειξη xx σηµαίνει ότι υπάρχει υπέρβαση του δεύτερου ορίου δισδιαγωνίου οπλισµού, δηλαδή ισχύει VSd3 > 9.0 * (2 + ζ) * τ Rd * bw * d και τοποθετείται δισδιαγώνιος οπλισµός που παραλαµβάνει το 100% της τέ- µνουσας. Στη συνδετήρια δοκό, όλη η διάτµηση παραλαµβάνεται από συνδετήρες.

340 340 Fespa 7 Σχήµα 5.3: Έλεγχοι και οπλισµοί διάτµησης Μέγιστα οπλισµών δοκού Στο τέλος όλων των ελέγχων σε κάµψη και διάτµηση, αναγράφονται οι µέγιστοι οπλισµοί που προέκυψαν στις θέσεις του ανοίγµατος και των δύο άκρων του µέλους, καθώς και από ποια φόρτιση προέκυψαν. Οι οπλισµοί αυτοί αναφέρονται στο άνω και κάτω σύνορο της δοκού. Αναγράφονται επίσης οι απαιτούµενοι συνδετήρες, ο τυχόν απαιτούµενος λοξός οπλισµός, ο τυχόν απαιτούµενος οπλισµός κορµού, καθώς και ο τυχόν απαιτού- µενος αντιλοξός (δισδιαγώνιος οπλισµός - χιαστί). Mέγιστα οπλισµών Θέση. Kάτω Φορ Aνω Φορ Συνδετήρες Φορ Λοξός Φορ Χιαστ Φορ Kορµ Φορ [/]. [cm²] [/] [cm²] [/] [n Φ/e ] [/] [cm²] [/] [cm²] [/] [cm²] [/] Aνοιγµα 5,34 ΣΦ 1 5,52 ΣΣ:+x 2τµ. ΣΦ10/12,5 ΣΣ:-x Kόµβος 88 17,83 ΣΣ:-x 22,07 ΣΣ:-x 2τµ. ΣΦ10/12,5 ΣΣ:-x 15,29 ΣΣ:+z 15,29 ΣΣ:+z Kόµβος 77 19,26 ΣΣ:-x 21,36 ΣΣ:-x 2τµ. ΣΦ10/12,5 ΣΣ:-x 13,96 ΣΣ:+z 13,96 ΣΣ:+z

341 Εγχειρίδιο χειρισµού Ράβδοι σιδηρού οπλισµού δοκού Στην περίπτωση συνεχούς δοκού, η παράγραφος «ΡΑΒ ΟΙ ΣΙ ΗΡΟΥ ΟΠΛΙ- ΣΜΟΥ» αναγράφεται µετά την παράγραφο «ΜΕΓΙΣΤΑ ΟΠΛΙΣΜΩΝ», στο τελευταίο άνοιγµα της συνεχούς δοκού, και αναφέρεται στις ράβδους οπλισµού που θα τοποθετηθούν σε κάθε άνοιγµα και στις στηρίξεις της δοκού. Αξίζει να σηµειωθεί ότι οι θέσεις ανακάµψεως των λοξών ράβδων υπολογίζονται έτσι ώστε να καλύπτονται πλήρως τα διαγράµµατα ροπών και τεµνουσών από τους οπλισµούς, σε όλες τις θέσεις και για όλες τις φορτίσεις. ηλαδή το πρόγραµµα ελέγχει την επάρκεια της διατοµής και στις θέσεις ανακάµψεως των σιδήρων και, αν απαιτείται, συµπληρώνει µε πρόσθετα σίδερα. Τα πρόσθετα σίδερα, άνω και κάτω, που υπολογίζονται στους κόµβους, είναι τα τελικά, δηλαδή προκύπτει ότι απαιτούνται, έχοντας λάβει υπόψη τα τυχόν σίδερα που έρχονται και από τα δύο γειτονικά ανοίγµατα, δεξιά και αριστερά του κόµβου. Αναγράφονται και οι απαιτούµενοι συνδετήρες, ο τυχόν απαιτούµενος για την αντιµετώπιση της στρέψης οπλισµός κορµού, καθώς και η απαιτούµενη από τον κανονισµό πύκνωση συνδετήρων στις στηρίξεις. Ενοποίηση πρόσθετων οπλισµών Το πρόγραµµα προσαυξάνει τον οπλισµό στις δοκούς (µικρότερες ή ίσες ενός δεδοµένου µήκους), προκειµένου να αποφεύγεται το δυνατόν η χρήση πρόσθετων στις στηρίξεις. Η επιλογή αυτή γίνεται µέσω της παραµέτρου «Κτίριο > Ο- πλισµός > Μέγιστο µήκος δοκού για ενοποίηση πρόσθετων (L max )» Το πρόγραµµα διακρίνει δύο περιπτώσεις: Σε δοκούς ενός ανοίγµατος (µε µήκος µικρότερο ή ίσο του L max ), ο άνω ο- πλισµός προκύπτει ως το µέγιστο των τιµών του οπλισµού του ανοίγµατος και των στηρίξεων, δηλαδή: Οπλισµός = max {Αριστερά, Μέσον, εξιά} Σε συνεχείς δοκούς, για κάθε άνοιγµα µε µήκος µικρότερο ή ίσο του L max ο άνω οπλισµός προκύπτει ως το άθροισµα του οπλισµού του ανοίγµατος συν το ½ (περίπου) του ελάχιστου των πρόσθετων στις στηρίξεις, δηλαδή: Οπλισµός = Μέσον min {Αριστερά-Μέσον, εξιά Μέσον} Βλέπε και «Παράµετροι κτιρίου > Οπλισµός».

342 342 Fespa 7 -ù& -ù& -ù&.. ù&- ù&-. û - - û - - -ù&.. ù&- ù&-. û - - û - - Σχήµα 5.4: Παράδειγµα συνεχούς δοκού όπου τα πρόσθετα σίδερα των στηρίξεων ενσωµατώνονται στον άνω οπλισµό των ανοιγµάτων. Βελτιστοποίηση οπλισµού στηρίξεων Με την παράµετρο «οκός > Σκυρόδεµα > Βελτιστοποίηση οπλισµού στηρίξεων (Ναι / Όχι)» καθορίζεται ο τρόπος υπολογισµού των οπλισµών στις στηρίξεις των δοκών. Η βελτιστοποίηση επηρεάζει τα As1 και As2 στις περιπτώσεις που λόγω του ΕΚΩΣ ( α) πρέπει να τοποθετηθεί υποχρεωτικά As2 = ½ As1, ενώ λόγω ισορροπίας και οικονοµικότητας θα προέκυπτε As2 < ½ As1. Στις περιπτώσεις αυτές αναζητείται ένας τέτοιος συνδυασµός As1 και As2, ώστε να ισχύει η σχέση: {(As1+ As2), (As1 + ½ As1)} = min. Έτσι η διατοµή ισορροπεί σε ένα µικρότερο ξ lim και µ lim, η δε ροπή υπεραντοχής της διατοµής είναι η ελάχιστη. Αυτό έχει ως αποτέλεσµα να µειωθούν οι ικανοτικές ροπές που θα κληθούν να αναλάβουν τα υποστυλώµατα, µε αντίστοιχη µείωση των απαιτούµενων οπλισµών τους. Επισηµαίνεται ότι οι πίνακες οπλισµών της βιβλιογραφίας χρησιµοποιούν τη σχέση As1+As2 = min και ως εκ τούτου µε υπολογισµούς βάσει αυτού εξάγονται διαφορετικά αποτελέσµατα για τα As1 και As2 (ένα ελαφρά µεγαλύτερο As1). Πίνακες οπλισµού για διάφορα ξ lim και µ lim µπορεί να βρει κανένας στις σελ του [CONC95] Παράδειγµα: ιατοµή 20/60 µε C16 / S500 και Msd=280 knm, d =4cm, έχει µsd = Η διατοµή αυτή µπορεί να ισορροπεί µε τους εξής συνδυασµούς οπλισµών, όπως προκύπτουν από το γενικό διάγραµµα CEB, σχήµα 5.5:

343 Εγχειρίδιο χειρισµού 343 ξ lim µ lim ω1 ω2 Απαιτ. As1 [cm 2 ] Απαιτ. As2 [cm 2 ] As2 = ½ As1 (κανονισµού) [cm 2 ] As1+As2 [cm 2 ] 5+max(6,7) (5+7=) (5+7=) (5+7=) (5+6=) Ο ελάχιστος οπλισµός προκύπτει από τον τρίτο συνδυασµό (µε µ lim = 0.206), As1 = και As2 = Χωρίς βελτιστοποίηση, θα χρησιµοποιούσαµε τον πρώτο συνδυασµό µε As1 = και As2 = Þæ9 FG Ý V Ý V Ý F îðè éàãáúóäýåçç ãáêäó ä 6GV ½Å 6GV 0 6GV ä ) : 6GVOLP 0 6GV $ 1 V 6G êv ] äýàãáúóäýåçç ãáêäó ä 6GV > ä ) : 6GVOLP 0 6GVOLP 0 6GV ä 6GVOLP EG I FG 0 6GVOLP $ V êv ] ½0 6GV GG 1 6G >@ ÝV $ V êv ½0 6GV GG G G Þ ]G G G æ OLP æ [G ) FG å FG EGFG I G G ä6 GVOLP ÝF >@ ( V >@ G G G G ä 6G V 06GV EG I FG Σχήµα 5.5: Το γενικό διάγραµµα CEB για κάµψη ορθογωνικής διατοµής από οπλισµένο σκυρόδεµα

344 344 Fespa 7 Ρ ά β δ ο ι σ ι δ η ρ ο ύ ο π λ ι σ µ ο ύ ο κ ο ύ 8 Θέση Kάτω σε µήκος Σπάνε στις θέσεις Aνω σε µήκος Πρ.λοξά θέσεις Ανοι 1 4Φ14 2Φ18 (Οπλ κορµού= 2Φ12) Κόµβ 37 6Φ14 1,40 9Φ14 0,00 Κόµβ 89 7Φ14 1,40 1,40 7Φ16 1,40 1,40 Συνδετήρ. 2τµητοι Φ8/12, Πύκνωση Aρ :1,4m 2 Φ8/9,5 ε :1,4m 2 Φ8/9,5 Απαιτ Βάθος Αγκύρ Στήριξης( 37 ): β=0,69 (για Καµπύλ Αγκ D=2OΦ β=0,39 ) Θέση Kάτω σε µήκος Σπάνε στις θέσεις Aνω σε µήκος Πρ.λοξά θέσεις Ανοι 4 4Φ14 3Φ16 (Οπλ κορµού= 2Φ12) Κόµβ 88 6Φ16 1,40 1,40 8Φ16 1,40 0,00 5Φ20 3,05 2,40 1,75 1,20 0,75 Χιαστί: 5Φ20 Κόµβ 77 7Φ16 1,40 10Φ14 1,40 7Φ16 3,35 2,70 Χιαστί: 7Φ16 Συνδετήρ. 2τµητοι Φ10/12 Πύκνωση Aρ :1,4m 2 Φ10/12,5 ε :1,4m 2 Φ10/12,5 Απαιτ Βάθος Αγκύρ Στήριξης( 77 ): β=0,62 (για Καµπύλ Αγκ D=20Φ β=0,35 ) 5Φ20 9Φ14 Ανω 5Φ20 10Φ14 Ανω 8Φ16 Ανω 1.40 Ανω 2Φ18 Ανω 3Φ / /70 4Φ14 Πλ. 2Φ12 Σ Φ8/ 9/12/ Φ14 Πλ. 2Φ12 Σ Φ10/12/12/ Φ14 Κάτω 6Φ16 Κάτω 7Φ16 Κάτω 7Φ16 7Φ16 K37 Λ89 Λ88 Λ [37] Φ8 / 9 [37] Φ8 / 12 [37] Φ8 / 9 [38] Φ10 / Σχήµα 5.6: Όπλιση δοκού δύο ανοιγµάτων: κάτοψη και ανάπτυγµα

345 Εγχειρίδιο χειρισµού 345 Παρατηρήσεις: Στο πιο πάνω παράδειγµα, φαίνεται ότι στη στήριξη τοποθετούνται άνω 8Φ16, ως το µέγιστο των 7Φ16 (της 8.1) και 8Φ16 (της 8.4). Αντίστοιχα τοποθετούνται κάτω 6Φ16, ως το µέγιστο των 7Φ14 ( 8.1) και 6Φ16 ( 8.4). Επίσης απαιτείται τοποθέτηση δισδιαγώνιου οπλισµού (για την παραλαβή του 50% της τέµνουσας), λόγω του ότι η δρώσα τέµνουσα σχεδιασµού V Sd3 (βλέπε πίνακα µεγίστων διάτµησης) είναι µεγαλύτερη από το «κάτω» όριο δισδιαγώνιου οπλισµού. Π.χ. στον κόµβο αρχής (Λ88) του δεύτερου ανοίγµατος ( 8.4) ισχύει: V Sd3 = > 4.5 * (2 + ζ) * τ Rd * 1000 * b w * d > 4.5 * (2 0.63) * 0.25 * 1000 * 0.30 * 0.67 > kn Αντίστοιχη παρατήρηση ισχύει και για τον κόµβο τέλους (Λ77, V Sd3 = kn, ζ = -0.78). Οι θέσεις ανάκαµψης των πρόσθετων λοξών («διαγώνιων») σίδερων αναγράφονται αναλυτικά, ενώ οι αποστάσεις µετριούνται από την παρειά του υποστυλώ- µατος στο οποίο ανήκει ο λοιπός κόµβος. Εδώ τα 5Φ20 φαίνεται ότι σπάνε στις θέσεις 3.05, 2.40, 1.75, 1.20, 0.75, από τον ΛΚ88. Τα αντίστοιχα χιαστί («αντιδιαγώνια») σίδερα ανακάµπτονται στις ίδιες θέσεις µε αυτά. Είναι επίσης σηµαντικό να παρατηρήσει κανείς ότι µια µικρή αύξηση του πλάτους ή µείωση του ύψους της δοκού (~5cm), θα αναιρούσε την απαίτηση τοποθέτησης δισδιαγώνιου οπλισµού Όπλιση τοιχώµατος υπογείου Οπλισµοί τοιχώµατος υπογείου Θέση Msd Kάτω Aνω Κατακόρυφα Οριζόντια [/] [knm] [cm²] [cm²] [cm²] [cm²] Άνοιγµα 1078,96 4,02 4,02 4,00 6,32 Ρ ά β δ ο ι σ ι δ η ρ ο ύ ο π λ ι σ µ ο ύ ο κ ο ύ 4 Θέση Kάτω σε µήκος Σπάνε στις θέσεις Aνω σε µήκος Πρ.λοξά θέσεις Ανοι 1 2Φ16 2Φ16 (Οπλ κορµού= 48Φ12) Συνδετήρ. 2τµητοι Φ12/20 Πύκνωση Aρ :2,2m 2 Φ12/20,0 ε :2,2m 2 Φ12/20,0 Απαιτ Βάθος Αγκύρ Στήριξης( 60 ): β=0,62 (για Καµπύλ Αγκ D=2OΦ β=0,35 ) Ειδικά σε δοκούς µε είδος «τοίχωµα υπογείου», εκτός από τον άνω και κάτω διαµήκη οπλισµό, τοποθετούνται εσχάρες (#) στις παρειές τους. Η οριζόντια εσχάρα αναγράφεται ως «οπλισµός κορµού» και η κατακόρυφη ως «συνδετήρες». Στο σχέδιο, το πλήθος των οριζόντιων ράβδων της εσχάρας ανάγεται στο ύψος του τοιχώµατος και εµφανίζεται µε την οικεία µορφή «Οριζ. # Φ12/16, Κατακ. # Φ12/20». Οι διάµετροι του οπλισµού για τη δοκό αυτού του τύπου επι-

346 346 Fespa 7 λέγονται από τις διαθέσιµες στην παράµετρο «ιάµετροι συνδετήρων», µε ελάχιστο το Φ10/ Προµέτρηση δοκού Ποσότητες Σκυροδέµατος Σιδήρου Ποσότητες σιδηρού οπλισµού Φ8 Φ10 Φ12 Φ14 Φ16 Φ18 Φ20 88,88 82,40 23,03 116,51 140,51 13,81 28,98 Μέτρα 35,08 50,81 20,44 140,79 221,76 27,57 71,47 Kg S500 Ποσότητες Σκυροδέµατος - Σιδηρού οπλισµού Eπιφάνεια ξυλοτύπου [m²] 9,35 Βάρος σιδηρού οπλισµού [Κg] 567,90 Aφαιρούνται [m²] 0,60 Ογκος Σκυροδέµατος [m3] 1,40 Ολική επιφάνεια ξυλοτύπου [m²] 8,75 Aναλογία Σιδ/Σκυροδέµ. [Kg/m3] 404, Πεδιλοδοκοί Γενικά στοιχεία οκός 10, Άνοιγµα 1, Όροφος Γενικά δεδοµένα δοκού Κόµβοι Μέλος 276 Πεδιλοδοκός ΣΠΕΜ 1,00 ιατοµή Ανεστ. πλακοδοκός Μήκος L 4,12 [m] Ακαµπτες απολήξεις ιαστάσειςbw= 0,60h = 0,80d'= 0,04 bef= 2,60 hf= 0,35 Bl=0,40 Br= 0,40[m] Υλικά Σκυρόδεµα C20/25 Χάλυβας S500 Χάλυβας συνδετήρων S Φέρουσα ικανότητα εδάφους Φέρουσα ικανότητα - Αντίσταση ολίσθησης Φόρτ αcd Nsd el eb Vsd RNd RSd+RPd [/] [/] [kn] [m] [m] [kn] [kn] [kn] ΣΦ 1 1, ,5 0,10 0,00 0,0 3687,3 780,7 ΣΣ:+x 1, ,9 0,33 0,00 119,1 2807,2 786,4 ΣΣ:+x 1,00 768,4 0,43 0,00 87,8 2670,0 677,0 ΣΣ:+x 1,00 768,4 0,37 0,00 87,8 2755,1 677,0 ΣΣ:+x 1,00 737,7 0,17 0,00 84,3 3013,2 664,7 ΣΣ:+x 1,00 737,7 0,66 0,00 84,3 2368,1 664,7 ΣΣ:+x 1,00 464,2 0,40 0,00 53,0 2713,0 555,3 ΣΣ:+x 1, ,9 0,25 0,00 119,1 2908,6 786, (επαναλαµβάνεται η εκτύπωση για τους υπόλοιπους φορείς x, +z, -z) Mέγιστα αντοχής εδάφους Φόρτ αcd Nsd el eb Vsd RNd RSd+RPd [/] [/] [kn] [m] [m] [kn] [kn] [kn] ΣΦ 1 1, ,5 0,10 0,00 0,0 3687,3 780,7 ΣΣ:-z 1, ,2 0,25 0,00 120,1 2912,9 790,2 ΣΣ:-z 1, ,2 0,25 0,00 120,1 2912,9 790,2 Έλεγχοι φέρουσας ικανότητας:

347 Εγχειρίδιο χειρισµού 347 Φόρτ ο αριθµός της φόρτισης (Φ), του σεισµικού συνδυασµού (ΣΣ) ή του συνδυασµού φορτίσεων (ΣΦ) a CD ο συντελεστής ικανοτικής µεγέθυνσης για το µέλος N sd η δράση σχεδιασµού (κατακόρυφη δύναµη) που προκύπτει για κάθε φόρτιση V sd η δράση σχεδιασµού (οριζόντια δύναµη) που προκύπτει για κάθε φόρτιση e B, e L οι εκκεντρότητες e=m sd /N sd. Στις πεδιλοδοκούς το eb έχει πάντα την τιµή 0. Βλέπε 1.4 «Θεµελιώσεις». R Nd, R Sd είναι οι υπολογιζόµενες τιµές αντοχής σχεδιασµού του εδάφους (κατακόρυφου οριακού φορτίου και αντοχής σε ολίσθηση αντίστοιχα). η συνολική παθητική ώθηση. R Pd e L σ min σ max L' = L - 2e 2e L/2 L/2 L Σχήµα 5.7: Η εκκεντρότητα e L = M sd / N sd κατά τη διεύθυνση του µήκους ενός ανοίγµατος της πεδιλοδοκού, προκύπτει από την κατανοµή των αντιδράσεων του εδάφους. Για επαρκή φέρουσα ικανότητα εδάφους, θα πρέπει να ισχύουν και οι δύο ακόλουθες σχέσεις (βλέπε Παράρτηµα Ζ, ΕΑΚ2000). N Sd R Nd, V Sd RSd + RPd

348 348 Fespa 7 Σε περίπτωση µη ικανοποίησης κάποιας από τις προηγούµενες, αυτό επιση- µαίνεται και στα µηνύµατα λάθους του προγράµµατος αλλά και µε το σύµβολο! στο τεύχος, αµέσως µετά από την τιµή του R Nd ή του R Sd αντίστοιχα Εντατικά µεγέθη Εντατικά µεγέθη πεδιλοδοκού Αρχή [ 35 ] Τέλος [ 40 ] Αξονική Στρέψη Εδαφος Φόρτ Μ V M V N T maxm σ.εδ minσ.εδ maxσ.εδ [/] [knm] [kn] [knm] [kn] [kn] [knm] [knm] [kpa] [kpa] [kpa] Φ 1 208,94-305,81 320,88 374,83 0,00-0,23-123,27 61,83 51,74 75,09 Φ 2 53,55-90,55 135,31 151,04 0,00-0,14-43,48 19,80 15,42 28,38 ΣΦ 1 362,40-548,67 636,15 732,59 0,00-0,53-231,63 81,64 67,96 103,47 ΣΣ:+x 832,80-180,83 668,25 556,83 0,00 5,29-130,68 38,29-10,32 ΣΣ:+x -382,82-485,05 54,59 283,35 0,00-5,29-439,15 97,25 58,60 149,64 ΣΣ:+z 879,20-180,30 697,75 572,31 0,00 6,34-134,75 33,45-21,79 ΣΣ:+z -429,22-485,59 25,09 267,87 0,00-6,34-484,32 102,09 57,27 161,83 ΣΣ:-x 896,50-181,93 707,71 577,00 0,00 5,87-136,50 32,44-24,35 ΣΣ:-x -446,51-483,95 15,13 263,19 0,00-5,87-500,18 103,10 56,85 164,44 ΣΣ:-z 862,27-179,07 684,59 564,39 0,00 5,67-133,93 36,54-14,77 ΣΣ:-z -412,29-486,82 38,25 275,79 0,00-5,67-465,67 99,00 57,85 154,22 ΣΦ 2 262,50-396,36 456,19 525,87 0,00-0,38-166,75 81,64 67,96 103,47 Επιπλέον τυπώνονται: σ εδ µέση τάση εδάφους. minσ εδ ελάχιστη τάση εδάφους. maxσ εδ µέγιστη τάση εδάφους. Το σηµαίνει ύπαρξη αρνητικής τάσης εδάφους. Αυτό είναι ειδοποίηση, όχι σφάλµα Ράβδοι οπλισµού πεδιλοδοκού Ρ ά β δ ο ι σ ι δ η ρ ο ύ ο π λ ι σ µ ο ύ ο κ ο ύ 10 Θέση Kάτω σε µήκος Σπάνε στις θέσεις Aνω σε µήκος Πρ.λοξά θέσεις Ανοι 1 10Φ16 10Φ16 (Οπλ κορµού= 4Φ12) Κόµβ 35 2Φ16 2,00 Συνδετήρ. 4τµητοι Φ10/15 Πύκνωση Aρ :2,1m 4 Φ10/15,0 ε :2,1m 4 Φ10/15,0 Απαιτ Βάθος Αγκύρ Στήριξης( 35 ): β=0,62 (για Καµπύλ Αγκ D=2OΦ β=0,35 ) Θέση Kάτω σε µήκος Σπάνε στις θέσεις Aνω σε µήκος Πρ.λοξά θέσεις Ανοι 2 10Φ16 10Φ16 (Οπλ κορµού= 4Φ12) Κόµβ 54 5Φ16 2,00 Συνδετήρ. 4τµητοι Φ10/15 Πύκνωση Aρ :2,0m 4 Φ10/15,0 ε :2,0m 4 Φ10/15,0 Απαιτ Βάθος Αγκύρ Στήριξης( 54 ): β=0,62 (για Καµπύλ Αγκ D=20Φ β=0,35 ) Στην πεδιλοδοκό, όπως και στη συνδετήρια δοκό, όλη η διάτµηση παραλαµβάνεται από συνδετήρες.

349 Εγχειρίδιο χειρισµού Πέδιλα Τα αποτελέσµατα των πεδίλων εµφανίζονται στο τέλος των δοκών του ορόφου θεµελίωσης. Λόγω της προσοµοίωσης των πεδίλων, τα αποτελέσµατα έχουν τη µορφή αποτελεσµάτων δοκού (επί ελαστικού εδάφους). Κάθε πέδιλο αναλύεται σε τέσσερα µέλη (δύο ζεύγη διασταυρούµενων δοκών προσοµοίωσης) Γενικά στοιχεία πεδίλου Πέδιλο 3, Όροφος -1 =============================================================================== Γενικά δεδοµένα πεδίλου ιαστάσεις Lx= 2,10 Ly= 2,10 h1= 0,35 h2= 0,60 Cx= 0,800 Cy= 0,800 [m] Υλικά Σκυρόδεµα C20/25 Χάλυβας S500 Χάλυβας συνδετήρων S500 =============================================================================== Φέρουσα ικανότητα εδάφους Φέρουσα ικανότητα - Αντίσταση ολίσθησης Φόρτ αcd Nsd el eb Vsd RNd RSd+RPd [/] [/] [kn] [m] [m] [kn] [kn] [kn] ΣΦ 1 1,00 334,8 0,05 0,00 9,6 1045,6 171,3 ΣΣ:+x 1,35 0,0 0,00 0,00 64,0 888,4 37,4! ΣΣ:+x 1,35 0,0 0,00 0,00 72,1 888,4 37,4! ΣΣ:+z 1,35 223,7 0,01 0,00 52,7 879,7 126,9 ΣΣ:+z 1,35 223,0 0,02 0,00 61,4 868,9 126,6 ΣΣ:-x 1,35 339,6 0,01 0,03 58,1 854,5 173,2 ΣΣ:-x 1,35 336,6 0,01 0,03 67,2 1309,0 180,8 ΣΣ:-z 1,35 181,2 0,30 0,16 68,8 825,7 118,6 ΣΣ:-z 1,35 177,0 0,31 0,17 77,3 800,2 116,9 Mέγιστα αντοχής εδάφους Φόρτ αcd Nsd el eb Vsd RNd RSd+RPd [/] [/] [kn] [m] [m] [kn] [kn] [kn] ΣΦ 1 1,00 334,8 0,05 0,00 9,6 1045,6 171,3 ΣΣ:-z 1,35 177,0 0,31 0,17 77,3 800,2 116,9 ΣΣ:-z 1,35 177,0 0,31 0,17 77,3 800,2 116,9 Έλεγχοι φέρουσας ικανότητας: Φόρτ ο αριθµός της φόρτισης (Φ), του σεισµικού συνδυασµού (ΣΣ) ή του συνδυασµού φορτίσεων (ΣΦ) a CD ο συντελεστής ικανοτικής µεγέθυνσης για το µέλος N sd η δράση σχεδιασµού (κατακόρυφη δύναµη) που προκύπτει για κάθε φόρτιση V sd η δράση σχεδιασµού (οριζόντια δύναµη) που προκύπτει για κάθε φόρτιση

350 350 Fespa 7 e B, e L οι εκκεντρότητες e = M sd / N sd, µε e B η εκκεντρότητα στην διεύθυνση του πλάτους Β και e L η εκκεντρότητα παράλληλα προς την διεύθυνση του µήκους L B. Βλέπε 1.4 «Θεµελιώσεις». R Nd, R Sd είναι οι υπολογιζόµενες τιµές αντοχής σχεδιασµού του εδάφους (κατακόρυφου οριακού φορτίου και αντοχής σε ολίσθηση αντίστοιχα). R Pd η συνολική παθητική ώθηση. Υπενθυµίζεται ότι η ενεργός επιφάνεια A = B L του θεµελίου, στην περίπτωση έκκεντρης φόρτισης, ορίζεται ως η µειωµένη επιφάνεια του θεµελίου της ο- ποίας το κέντρο βάρους είναι το σηµείο στο οποίο εφαρµόζεται η συνισταµένη Ν των φορτίων. Το ενεργό πλάτος Β είναι ίσο µε Β - 2e B και το ενεργό µήκος L ίσο µε L - 2e L (L B). Σχήµα 5.8: Ενεργός επιφάνεια έδρασης πεδίλου

351 Εγχειρίδιο χειρισµού Εντατικά µεγέθη οκός : 14.1, Μέλος { 46 }, επί ελαστικού εδάφους Εντατικά µεγέθη δοκού Αρχή [ 30 ] Τέλος [ 3 ] Εδαφος Φόρτ w Μ V M V σ.εδ minσ.εδ maxσ.εδ [/] [kn/m] [knm] [kn] [knm] [kn] [kpa] [kpa] [kpa] Φ 1 30,44 0,00 0,00 17,25 32,65 54,58 50,53 58,66 Φ 2 2,00 0,00 0,00 3,15 6,01 6,92 6,31 7,53 ΣΦ 1 44,09 0,00 0,00 28,01 53,09 61,50 56,84 66,19 ΣΣ:+x 31,04 0,00 0,00 27,45 51,22 42,21 42,04 42,37 ΣΣ:+x 31,04 0,00 0,00 8,94 17,68 71,11 62,80 79, ΣΦ 2 32,44 0,00 0,00 20,40 38,66 61,50 56,84 66,19 Επιπλέον τυπώνονται: σ εδ µέση τάση εδάφους. minσ εδ ελάχιστη τάση εδάφους. maxσ εδ µέγιστη τάση εδάφους. Το σηµαίνει ύπαρξη αρνητικής τάσης εδάφους. Αυτό είναι ειδοποίηση, όχι σφάλµα Ράβδοι οπλισµού πεδίλου Ρ ά β δ ο ι σ ι δ η ρ ο ύ ο π λ ι σ µ ο ύ Π ε δ ί λ ο υ 3 ( 14 ) =============================================================================== Θέση Kάτω σε µήκος Σπάνε στις θέσεις Aνω σε µήκος Πρ.λοξά θέσεις Ανοι 1 23Φ12 =============================================================================== Θέση Kάτω σε µήκος Σπάνε στις θέσεις Aνω σε µήκος Πρ.λοξά θέσεις Ανοι 2 23Φ12 Ρ ά β δ ο ι σ ι δ η ρ ο ύ ο π λ ι σ µ ο ύ Π ε δ ί λ ο υ 3 ( 15 ) =============================================================================== Θέση Kάτω σε µήκος Σπάνε στις θέσεις Aνω σε µήκος Πρ.λοξά θέσεις Ανοι 1 23Φ12 =============================================================================== Θέση Kάτω σε µήκος Σπάνε στις θέσεις Aνω σε µήκος Πρ.λοξά θέσεις Ανοι 2 23Φ12

352 352 Fespa Αποτελέσµατα όπλισης υποστυλωµάτων Γενικά στοιχεία υποστυλώµατος Υποστύλωµα 50, Όροφος 0, Κόµβοι 50(-1) - 50(0) Γενικά δεδοµένα υποστυλώµατος ιατοµή Oρθογωνική b=0,60 d=0,80 d'=0,04 H=3,00 [m] Υλικά Σκυρόδεµα C20/25 Χάλυβας S500 Συνδετήρες S500 ΣΠΕΜ Σεισµικού φορτίου : 1,00 Κοντό: NAI Hτολ=1,00 αs=1,98 συνθήκη α :Ικανοτ.Ελεγχ Εντατικά µεγέθη Τυπώνονται για τα άκρα του κάθε κατακόρυφου στοιχείου, ανά περίπτωση φόρτισης, τα αναπτυσσόµενα εντατικά µεγέθη. Όλα τα εντατικά µεγέθη αναφέρονται στο τοπικό σύστηµα συντεταγµένων και προσηµαίνονται σύµφωνα µε το σύστη- µα του δεξιόστροφου κοχλία. Εντατικά µεγέθη A/A Aρχή 50(-1) Τέλος 50(0) Αξονική Στρέψη Φόρτ Μy Mz Vy Vz My Mz Vy Vz N T [/] [knm] [knm] [kn] [kn] [knm] [knm] [kn] [kn] [kn] [knm] Φ 1-57,09-41,61 31,06 50,34 43,59 20,52 31,06 50,34-787,63-0,06 Φ 2-34,29-12,32 8,95 30,63 26,97 5,57 8,95 30,63-273,37 0,00 ΣΦ 1-128,50-74,66 55,36 113,90 99,30 36,05 55,36 113, ,35-0,08 ΣΣ:+x 82,16 479,31 400,52 150,85 107,09 233,04 400,52 150,85-674,33 4,61 ΣΣ:+x -216,97-568,92-333,80-31,73-3,65-189,21-333,80-31, ,75-4,61 ΣΣ:+z 74,23 378,53 330,51 148,28 108,89 193,68 330,51 148,28-692,71 6,27 ΣΣ:+z -209,04-468,15-263,79-29,16-5,45-149,85-263,79-29, ,38-6,27 ΣΣ:-x 58,31 483,31 404,42 141,76 110,89 236,64 404,42 141,76-704,12 5,65 ΣΣ:-x -193,12-572,92-337,70-22,63-7,44-192,81-337,70-22, ,96-5,65 ΣΣ:-z 62,08 508,90 422,92 145,29 109,08 248,06 422,92 145,29-697,63 2,16 ΣΣ:-z -196,89-598,51-356,20-26,16-5,64-204,23-356,20-26, ,45-2,16 ΣΦ 2-91,38-53,94 40,01 80,97 70,56 26,09 40,01 80, ,00-0,06 Εντατικά µεγέθη υποστυλώµατος: Φόρτ ο αριθµός της φόρτισης (Φ), του σεισµικού συνδυασµού (ΣΣ) ή του συνδυασµού φορτίσεων (ΣΦ) My, Mz ροπή σχεδιασµού στον κόµβο αρχής (κάτω) και στον κόµβο τέλους (άνω) Vy, Vz τέµνουσα σχεδιασµού στον κόµβο αρχής (κάτω) και στον κόµβο τέλους (άνω) Ν αξονική δύναµη σχεδιασµού (άνω κόµβου) του µέλους Τ στρέψη σχεδιασµού του µέλους

353 Εγχειρίδιο χειρισµού 353 Σχήµα 5.9: Εντατικά µεγέθη στην κεφαλή του υποστυλώµατος Οπλισµοί κάµψης υποστυλώµατος Μέγιστα κάµψης Κάθε κατακόρυφο στοιχείο υπολογίζεται έναντι κάµψης, µονοαξονικής ή διαξονικής και θλίψης συνδυασµένης µε το λυγισµό. Oπλισµοί Kάµψης Φόρτ Kόµβος ιε νd Νsd MsdY MsdZ ρ As [/] [/] [/] [/] [kn] [knm] [knm] [%] [cm²] ΣΦ 1 50(-1) Y -0, ,55-128,50-74,66 0,500 24,00 <-- Στατική, 1.35G+1.50Q, ΣΦ 1 50(-1) Z -0, ,55-128,50-74,66 0,500 24,00 κάτω κόµβος, ΣΦ 1 50(0) Y -0, ,15 99,30 36,05 0,500 24,00 κάµψη κατά Υ. ΣΦ 1 50(0) Z -0, ,15 99,30 36,05 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(-1) Y -0, ,75-210,70 190,61 0,500 24,00 <-- Σεισµός, Φορέας +x, ΣΣ:+x 50(-1) Z -0, ,75-210,70 190,61 0,500 24,00 κάτω κόµβος, ΣΣ:+x 50(-1) Y -0,11-686,33 75,89-280,22 0,500 24,00 κάµψη κατά Υ. ΣΣ:+x 50(-1) Z -0,11-686,33 75,89-280,22 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(-1) Y -0,11-694,49 82,16-160,11 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(-1) Z -0,11-694,49 82,16-160,11 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(-1) Y -0, ,59-216,97 70,50 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(-1) Z -0, ,59-216,97 70,50 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(-1) Y -0,12-793,59-34,50-568,92 0,701 33,64 ΣΣ:+x 50(-1) Z -0,12-793,59-34,50-568,92 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(-1) Y -0,15-968,50-100,31 479,31 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(-1) Z -0,15-968,50-100,31 479,31 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(0) Y -0,10-662,33 31,22 100,95 0,500 24,00 <-- Σεισµός, Φορέας +x, ΣΣ:+x 50(0) Z -0,10-662,33 31,22 100,95 0,500 24,00 άνω κόµβος, ΣΣ:+x 50(0) Y -0, ,75 72,22-57,12 0,500 24,00 κάµψη κατά Υ. ΣΣ:+x 50(0) Z -0, ,75 72,22-57,12 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(0) Y -0,12-784,97-3,65-78,87 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(0) Z -0,12-784,97-3,65-78,87 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(0) Y -0,15-929,11 107,09 122,70 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(0) Z -0,15-929,11 107,09 122,70 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(0) Y -0,12-784,15 78,15 233,04 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(0) Z -0,12-784,15 78,15 233,04 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(0) Y -0,15-929,93 25,29-189,21 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(0) Z -0,15-929,93 25,29-189,21 0,500 24,00

354 354 Fespa (επαναλαµβάνεται η εκτύπωση για τους υπόλοιπους φορείς x, +z, -z) Μέγιστα οπλισµών κάµψης Φόρτ Kόµβος ιε νd Νsd MsdY MsdZ ρ As [/] [/] [/] [/] [kn] [knm] [knm] [%] [cm²] ΣΣ:-z 50(-1) Y -0,13-824,46-67,98-598,51 0,744 35,73 ΣΣ:-z 50(0) Z -0,14-902,84 22,63-204,23 0,500 24,00 Οπλισµοί κάµψης υποστυλώµατος: Φόρτ ο αριθµός της φόρτισης (Φ), του σεισµικού συνδυασµού (ΣΣ) ή του συνδυασµού φορτίσεων (ΣΦ) Κόµβος ο άνω ή ο κάτω κόµβος, εκεί όπου γίνεται ο κάθε έλεγχος ιε αναφέρεται η διεύθυνση Y ή Z της διατοµής, για την οποία γίνεται ο αντίστοιχος έλεγχος. Όταν ο έλεγχος γίνεται σε διαξονική κάµψη, στη στήλη αυτή εµφανίζεται η επισήµανση *. Η διαξονική κάµψη γίνεται όταν το ανηγµένο φορτίο της διατοµής βρίσκεται έξω από τις διαγραµµισµένες περιοχές του σχήµατος Με το ίδιο κριτήριο αποφασίζεται αν ο λυγισµός είναι διαξονικός ή όχι. νd η ανηγµένη αξονική δύναµη (= N Sd / A c ) Νsd αξονική δύναµη σχεδιασµού MsdY, MsdZ ροπές σχεδιασµού κατά τους τοπικούς άξονες της διατοµής. Για τον ορισµό των τοπικών αξόνων, βλέπε «Παράµετροι του υποστυλώµατος». ρ το υπολογιστικώς απαιτούµενο ποσοστό οπλισµού της διατοµής (= A s / A c ) As ο υπολογιζόµενος αναγκαίος οπλισµός [cm 2 ] της διατοµής Εντατικά µεγέθη σχεδιασµού Για κάθε κόµβο και κάθε διεύθυνση, εκτυπώνονται τα κατά Gupta ταυτόχρονα εντατικά µεγέθη σχεδιασµού. Για κάθε υποστύλωµα εκτυπώνονται συνολικά 96 έλεγχοι (4 φορείς * 2 κόµβοι * 2 διευθύνσεις * 6 ταυτόχρονα εντατικά µεγέθη). Οι έξι συνδυασµοί των ταυτόχρονων εντατικών µεγεθών (M Sd,Y, M Sd,Z, Ν Sd ) του κάθε κόµβου είναι οι εξής: 1. N max, M yταυτ, M zταυτ 2. N min, M yταυτ, M zταυτ 3. N ταυτ, M ymax, M zταυτ

355 Εγχειρίδιο χειρισµού N ταυτ, M ymin, M zταυτ 5. N ταυτ, M yταυτ, M zmax 6. N ταυτ, M yταυτ, M zmin Η ένδειξη ρ στο τέλος της σειράς σηµαίνει ότι το µέλος έχει υπολογιστεί µε µειωµένο το ελάχιστο ποσοστό οπλισµού, σύµφωνα µε ΕΚΩΣ Σχήµα 5.10: Κριτήριο για τη διαξονική κάµψη και το διαξονικό λυγισµό των υποστυλωµάτων (ΕΚΩΣ «ιαξονική κάµψη») Συντελεστές ικανοτικού σχεδιασµού Συντελεστές Ικανοτικού ελέγχου κόµβων Κόµβος acdx_1 acdx_2 acdz_1 acdz_2 50(-1) 1,350 1,350 2,521 1,776 50(0) 1,825 1,611 3,413 1,980

356 356 Fespa 7 Οι ενδείξεις x και z αφορούν τους τοπικούς άξονες του υποστυλώµατος, ενώ οι ενδείξεις 1 και 2 τις ροπές που προκύπτουν λόγω της εναλλασσόµενης φοράς του σεισµικού φορτίου. Σε περίπτωση που απαιτείται ικανοτικός σχεδιασµός, τότε, για τον υπολογισµό έναντι διαξονικής κάµψης, λαµβάνονται οι κατά τον Κανονισµό προσαυξηµένες δρώσες ροπές, όπως φαίνεται στα σχήµατα 5.11, 5.12 και Ικανοτικός σχεδιασµός κόµβων µέγιστα ικανοτικού Iκανοτικός Σχεδιασµός Κόµβων Φόρτ Kόµβος ιε νd Νsd MsdY MsdZ ρ As [/] [/] [/] [/] [kn] [knm] [knm] [%] [cm²] ΣΣ:+x 50(-1) Y -0,11-694,49 265,50-160,11 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(-1) Z -0,11-694,49 265,50-160,11 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(-1) Y -0, ,59-377,15 70,50 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(-1) Z -0, ,59-377,15 70,50 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(-1) Y -0,12-793,59-34,50-706,88 0,956 45,89 ΣΣ:+x 50(-1) Z -0,12-793,59-34,50-706,88 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(-1) Y -0,15-968,50-100,31 708,24 0,897 43,06 ΣΣ:+x 50(-1) Z -0,15-968,50-100,31 708,24 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(0) Y -0,12-784,97-109,55-78,87 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(0) Z -0,12-784,97-109,55-78,87 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(0) Y -0,15-929,11 189,10 122,70 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(0) Z -0,15-929,11 189,10 122,70 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(0) Y -0,12-784,15 78,15 384,75 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(0) Z -0,12-784,15 78,15 384,75 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(0) Y -0,15-929,93 25,29-340,51 0,500 24,00 ΣΣ:+x 50(0) Z -0,15-929,93 25,29-340,51 0,500 24, (επαναλαµβάνεται η εκτύπωση για τους υπόλοιπους φορείς x, +z, -z) Μέγιστα οπλισµών Ικανοτικού ελέγχου Φόρτ Kόµβος ιε νd Νsd MsdY MsdZ ρ As [/] [/] [/] [/] [kn] [knm] [knm] [%] [cm²] ΣΣ:-z 50(-1) Y -0,13-824,46-67,98-746,83 1,019 48,90 ΣΣ:-z 50(0) Z -0,14-902,84 22,63-364,74 0,500 24,00

357 Εγχειρίδιο χειρισµού 357 Σχήµα 5.11: Ικανοτικός έλεγχος κόµβων, ροπές υπεραντοχής δοκών M = α * M MCD, c, u = α CD * MEC, u CD, c, o CD EC, o α CD = γ Rd * M M Rb Eb Σχήµα 5.12: Σχέση µεταξύ ροπών (δοκών και υποστυλωµάτων) σε έναν κόµβο. Ικανοτικός σχεδιασµός (ΕΑΚ )

358 358 Fespa 7 Μ Εb,l M Εb,r = Ροπές των δοκών αριστερά (l) και δεξιά (r) του κόµβου, όπως προκύπτουν από την ανάλυση για τη σεισµική δράση. Σχήµα 5.13: Ικανοτικός υπολογισµός ροπών υποστυλωµάτων (ΕΑΚ ) Μ Rb,l M Rb,r = Τελικές ροπές αντοχής των δοκών αριστερά (l) και δεξιά (r) του κόµβου του πλαισίου, µε τη φορά που ενεργοποιούνται από τη σεισµική δράση. M CD,c,0 M CD,c,u = Ροπές ικανοτικού σχεδιασµού των υποστυλωµάτων άνω (ο) και κάτω (u) του κόµβου. Μ ο, Μ u = Κρίσιµες ροπές υπολογισµού υποστυλώµατος, στις διατοµές επαφής του µε το άνω (ο) και κάτω (u) πέλµα της δοκού µετά από µείωση των ικανοτικών ροπών σχεδιασµού, βάσει των τεµνουσών δυνάµεων Vcol που θα προκύψουν. α CD = Συντελεστής ικανοτικής µεγέθυνσης του κόµβου. γ Rd = 1,40: Συντελεστής που περιέχει το συντελεστή ασφαλείας του χάλυβα και φαινόµενα κράτυνσής του. Μετατρέπει την υπολογιστική αντοχή των δοκών στην πιθανή µέγιστη τιµή της ιαξονική κάµψη τυχούσας διατοµής ιαστασιολόγηση σε κάµψη πολυγωνικής διατοµής Αριθµ Ποσοστό Κρίσιµη Κρίσιµη Φόρτιση Συντελ. Ποσοστό Επαν. επάρκειας Οµάδα N [kν] My [kνm] Mz [kνm] αύξησης όπλισµού 0 232,93% -67,61 298,93 2,25 1,10% Ράβδοι ιατοµής Οµάδα Αριθµός Οπλισµός Οπλισµού Ράδβων [cm²]

359 Εγχειρίδιο χειρισµού Φ22 22, Φ22 3, Φ14 6, Φ22 3, Φ14 6,16 Σύνολα 16 Ράβδοι 42,73 Φορτίσεις - Επάρκεια διατοµής σε κάµψη (µε ικανοτικό έλεγχο) Φόρτ. N My Mz Ποσοστό [/] [kn] [knm] [knm] Επάρκειας ΣΦ 1-841,95 68,32 58,55 559,53% ΣΦ 1-802,47-64,14-59,30 557,98% ΣΣ:+x -1051,90-105,39 99,57 392,85% ΣΣ:+x -22,06 194,42-29,93 441,55% ΣΣ:+x -67,61 298,93 2,25 232,93% ΣΣ:+x -1006,35-319,33-22,07 251,93% ΣΣ:+x -38,13 181,15-32,01 473,03% ΣΣ:+x -1035,83-92,12 101,66 395,26% ΣΣ:+x 7,19-153,88 50,80 416,87% ΣΣ:+x -1022,65 70,59-120,60 371,45% ΣΣ:+x -84,20-227,22 60,76 313,24% ΣΣ:+x -931,26 273,75-82,99 257,30% ΣΣ:+x -11,94-151,97 54,11 435,86% ΣΣ:+x -1003,52 68,68-123,90 370,41% (επαναλαµβάνεται η εκτύπωση για τους υπόλοιπους φορείς x, +z, -z) Για την ακολουθούµενη µέθοδο όπλισης υποστυλώµατος πολυγωνικής διατοµής, καθώς και για την επεξήγηση των υποδιατοµών και των οµάδων οπλισµού, βλέπε 4.8 «Η τυχούσα διατοµή υποστυλώµατος Θεωρητικό µέρος». Η µορφή όπλισης της συγκεκριµένης διατοµής, φαίνεται στο επόµενο σχήµα K25 30/80/30/80 8Φ22 + 8Φ14 5τµ. ΣΦ10/10 Σχήµα 5.14: Όπλιση υποστυλώµατος διατοµής τύπου Γ Οπλισµοί διάτµησης υποστυλώµατος µέγιστα διάτµησης Τυπώνονται τα αποτελέσµατα όλων των ελέγχων των κρίσιµων διατοµών, έναντι διάτµησης, που γίνονται σύµφωνα µε τις διατάξεις του ΕΚΩΣ και του ΕΑΚ περί αποφυγής ψαθυρής µορφής αστοχίας. (Παράρτηµα Β.1.1, Β.1.3). Ο έλεγχος διάτµησης υποστυλωµάτων τυχούσας διατοµής, γίνεται ανά υποδιατοµή.

360 360 Fespa 7 Οπλισµοί διάτµησης Φόρτ ιε Vsd Tsd νd ζ Vcd Συνδετήρες Lκρ=0,80 ωwd Kορµός [/] [/] [kn] [knm] [/] [/] [kn] [/ mm cm cm] [/] cm² ΣΦ 1 Y 49,95 0,13-0,24 1,00 361,00 5 τµ. Φ8/19 /10 0,24 0,00 ΣΦ 1 Z 26,52 0,13-0,24 1,00 361,84 4 τµ. Φ8/19 /10 0,26 0,00 ΣΣ:+x Y 503,73 8,98-0,14 1,00 272,91 5 τµ. Φ8/11 /10 0,24 0,78 ΣΣ:+x Z 55,04 8,98-0,14 1,00 272,13 4 τµ. Φ8/19 /10 0,26 0,78 ΣΣ:+x Y 444,17 8,98-0,14 1,00 272,91 5 τµ. Φ8/12 /10 0,24 0,78 ΣΣ:+x Z 27,02 8,98-0,14 1,00 272,13 4 τµ. Φ8/19 /10 0,26 0,78 ΣΣ:+z Y 412,99 12,52-0,14 1,00 272,91 5 τµ. Φ8/13 /10 0,24 1,08 ΣΣ:+z Z 53,40 12,52-0,14 1,00 272,13 4 τµ. Φ8/19 /10 0,26 1,08 ΣΣ:+z Y 353,43 12,52-0,14 1,00 272,91 5 τµ. Φ8/15 /10 0,24 1,08 ΣΣ:+z Z 25,38 12,52-0,14 1,00 272,13 4 τµ. Φ8/19 /10 0,26 1,08 ΣΣ:-x Y 508,26 11,18-0,14 1,00 272,91 5 τµ. Φ8/11 /10 0,24 0,97 ΣΣ:-x Z 49,25 11,18-0,14 1,00 272,13 4 τµ. Φ8/19 /10 0,26 0,97 ΣΣ:-x Y 448,70 11,18-0,14 1,00 272,91 5 τµ. Φ8/12 /10 0,24 0,97 ΣΣ:-x Z 21,23 11,18-0,14 1,00 272,13 4 τµ. Φ8/19 /10 0,26 0,97 ΣΣ:-z Y 532,31 5,51-0,14 1,00 272,91 5 τµ. Φ8/10 /10 0,24 0,48 ΣΣ:-z Z 50,62 5,51-0,14 1,00 272,13 4 τµ. Φ8/19 /10 0,26 0,48 ΣΣ:-z Y 472,75 5,51-0,14 1,00 272,91 5 τµ. Φ8/12 /10 0,24 0,48 ΣΣ:-z Z 22,59 5,51-0,14 1,00 272,13 4 τµ. Φ8/19 /10 0,26 0,48 Μέγιστα οπλισµών διάτµησης Φόρτ ιε Vsd Tsd νd ζ Vcd Συνδετήρες Lκρ=0,80 ωwd Kορµός [/] [/] [kn] [knm] [/] [/] [kn] [/ mm cm cm] [/] cm² ΣΣ:-x Y 508,26 11,18-0,14 1,00 272,91 5 τµ. Φ8/11 /10 0,24 0,97 ΣΣ:+z Z 53,40 12,52-0,14 1,00 272,13 4 τµ. Φ8/19 /10 0,26 1,08 Οπλισµοί διάτµησης υποστυλώµατος: Φόρτ ο αριθµός της φόρτισης (Φ), του σεισµικού συνδυασµού (ΣΣ) ή του συνδυασµού φορτίσεων (ΣΦ) ιε η διεύθυνση Y ή Z της διατοµής, για την οποία γίνεται ο αντίστοιχος έλεγχος Vsd η τέµνουσα σχεδιασµού (kn) κατά την αντίστοιχη διεύθυνση Tsd η ροπή στρέψης σχεδιασµού (knm) νd η τιµή της ανηγµένης αξονικής δύναµης ζ ο προσηµασµένος συντελεστής V min / V max Vcd η τέµνουσα που παραλαµβάνεται από το σκυρόδεµα Συνδετήρες ο αριθµός των τµήσεων (n) των συνδετήρων που προτείνονται, η διάµετρός τους Φ(mm) και η απόστασή τους s(cm) ωwd το απαιτούµενο µηχανικό ογκοµετρικό ποσοστό οπλισµού περίσφιγξης Κορµός ο οπλισµός κορµού, ο οποίος είναι πιθανόν να προκύψει από τον έλεγχο σε στρέψη Lκρ Το κρίσιµο ύψος του υποστυλώµατος, όπου απαιτείται πύκνωση των συνδετήρων και οι συνδετήρες που απαιτούνται στο κρίσιµο ύψος.

361 Εγχειρίδιο χειρισµού 361 Όταν ο οπλισµός διάτµησης προκύπτει από τον έλεγχο περίσφιγξης τότε τοποθετείται το σύµβολο π στο τέλος της σειράς. Εάν απαιτείται δισδιαγώνιος οπλισµός διάτµησης, τοποθετείται το σύµβολο x στο τέλος της σειράς, και το υποστύλωµα οπλίζεται µε συνδετήρες που παραλαµβάνουν όλη την τέµνουσα Οπλισµοί διάτµησης τοιχωµάτων µέγιστα διάτµησης Οπλισµοί διάτµησης Φόρτ ιε Vsd Tsd νd ζ Vcd ρh Οριζον. ρv Κατακ. α' ρ'v [/] [/] [kn] [knm] [/] [/] [kn] [%] mm/cm [%] mm/cm [m] [%] ΣΦ 1 Z 503,71 0,02-0,23 1,00 782,43 0,25 Φ8 / 13 0,26 Φ10 / 20 0,52 0,40 ΣΣ:+x Z 1352,38 1,21-0,14 1,00 418,09 0,26 Φ8 / 13 0,26 Φ10 / 20 0,52 0,40 ΣΣ:+z Z 1336,29 1,69-0,14 1,00 418,09 0,26 Φ8 / 13 0,26 Φ10 / 20 0,52 0,40 ΣΣ:-x Z 1303,92 1,51-0,14 1,00 418,09 0,25 Φ8 / 13 0,26 Φ10 / 20 0,52 0,40 ΣΣ:-z Z 1352,30 0,75-0,14 1,00 418,09 0,26 Φ8 / 13 0,26 Φ10 / 20 0,52 0,40 Ειδικά για τοιχώµατα εκτυπώνονται: ρh το ποσοστό οριζόντιου οπλισµού (%) Οριζόν. ο απαιτούµενος οριζόντιος οπλισµός διάτµησης ανά παρειά ρv το ποσοστό κατακόρυφου οπλισµού (%) Κατακ. o απαιτούµενος κατακόρυφος οπλισµός ανά παρειά α το µήκος των διαµορφωµένων υποστυλωµάτων στα άκρα του τοιχώµατος. Στον ξυλότυπο συµβολίζεται µε L. ρ'v το ποσοστό του κατακόρυφου οπλισµού ενίσχυσης άκρου Ράβδοι σιδηρού οπλισµού υποστυλώµατος Μέγιστα οπλισµών Ορ. MAXνd Φορ Γωνία Φορ ιε.υ Φορ ιε.ζ Φορ Tµ-Συνδετ-Απο Φορ Kορµός Φορ [/] [/] [/] [cm²] [/] [cm²] [/] [cm²] [/] Ν τµ.[σ Φ / s] [/] [cm²] [/] -1 0,185 ΣΣ:+x 8,04 ΣΦ 1 19,20 ΣΦ 1 22,53 ΣΣ:-z 5τµ. Φ8/10 ΣΣ:+z 1,10 ΣΣ:+z 0 0,168 ΣΣ:+x 15,21 ΣΦ 1 24,00 ΣΦ 1 48,90 ΣΣ:-z 5τµ. Φ10/10 ΣΣ:+x 0,55 ΣΣ:+z 1 0,133 ΣΣ:+x 15,21 ΣΦ 1 24,00 ΣΦ 1 25,82 ΣΣ:-z 5τµ. Φ8/10 ΣΦ 1 0,65 ΣΣ:+z 2 0,098 ΣΣ:+x 15,21 ΣΦ 1 24,00 ΣΦ 1 27,20 ΣΣ:-z 5τµ. Φ8/10 ΣΦ 1 0,55 ΣΣ:+z 3 0,063 ΣΣ:+x 38,40 ΣΣ:+x 24,00 ΣΦ 1 34,01 ΣΣ:-z 5τµ. Φ8/10 ΣΦ 1 0,45 ΣΣ:+z 4 0,030 ΣΣ:-z 50,28 ΣΣ:+x 24,00 ΣΦ 1 43,51 ΣΣ:+x 5τµ. Φ8/10 ΣΦ 1 Ράβδοι οπλισµού ορόφου 0 Στις 4 γωνίες Ανά πλευρά Υ(0,6) Ανά πλευρά Z(0,8) Συνδετήρες 8Φ22 +2Φ22 +3Φ22 5τµ.Φ10/10 Ράβδοι οπλισµού ορόφου 1 Στις 4 γωνίες Ανά πλευρά Υ(0,6) Ανά πλευρά Z(0,8) Συνδετήρες

362 362 Fespa 7 4Φ22 +2Φ22 +3Φ22 5τµ.Φ8/10 Αναγράφονται αναλυτικά τα σίδερα που προτείνονται ως οπλισµοί, η διεύθυνση κατά την οποία τοποθετούνται, καθώς και οι συνδετήρες που απαιτούνται για την αντιµετώπιση της διάτµησης. 60/80 K50 18Φ22 5τµ. ΣΦ10/ Σχήµα 5.15: Η λεπτοµέρεια της όπλισης του υποστυλώµατος Κ5(0) Ράβδοι σιδηρού οπλισµού τοιχώµατος Μέγιστα οπλισµών τοιχώµατος Ορ. Οριζ.εσχάρα Φορ Κατακ.εσχάρα Φορ Ακρο: As' Φορ [/] [mm / cm] [/] [mm / cm] [/] [cm²] [/] -1 Φ8 / 13 ΣΣ:+x Φ10 / 20 ΣΦ 1 6,24 ΣΦ 1 0 Φ8 / 14 ΣΦ 1 Φ10 / 20 ΣΦ 1 7,80 ΣΦ 1 1 Φ8 / 14 ΣΦ 1 Φ10 / 20 ΣΦ 1 7,80 ΣΦ 1 2 Φ8 / 14 ΣΦ 1 Φ10 / 20 ΣΦ 1 7,80 ΣΦ 1 3 Φ8 / 14 ΣΦ 1 Φ10 / 20 ΣΦ 1 7,80 ΣΦ 1 4 Φ8 / 14 ΣΦ 1 Φ10 / 20 ΣΦ 1 7,80 ΣΦ 1 5 Φ8 / 14 ΣΦ 1 Φ10 / 20 ΣΦ 1 7,80 ΣΦ 1 Ράβδοι οπλισµού ορόφου 0 Οπλισµός Για κάθε άκρο του τοιχείου Οπλισµός Στις 4 γωνίες Επί πλέον ενίσχυση Βάθος ενίσχυσης Συνδετήρες Σιγµοειδής 12Φ22 +3Φ22+2Φ14 0,52m 4τµ.Φ8/10 29Φ8 Ράβδοι οπλισµού ορόφου 1 Οπλισµός Για κάθε άκρο του τοιχείου Οπλισµός Στις 4 γωνίες Επί πλέον ενίσχυση Βάθος ενίσχυσης Συνδετήρες Σιγµοειδής 8Φ22 +3Φ22+2Φ14 0,52m 4τµ.Φ8/10 29Φ8 Στην περίπτωση του τοιχώµατος δίνονται, επιπλέον, η εσχάρα που απαιτείται στις παρειές του τοιχώµατος, το βάθος των διαµορφωµένων υποστυλωµάτων στα άκρα του τοιχώµατος («Βάθος ενίσχυσης L») και οι οπλισµοί τους, καθώς και οι τυχόν απαιτούµενοι σιγµοειδείς σύνδεσµοι Ράβδοι σιδηρού οπλισµού τυχούσας διατοµής Ράβδοι οπλισµού ορόφου 0 ιαµήκης οπλισµός Συνδετήρες/Εσχάρες 6Φ18 + 2Φ20 4τµ.Φ8/10 Ράβδοι οπλισµού ορόφου 1

363 Εγχειρίδιο χειρισµού 363 ιαµήκης οπλισµός 6Φ18 + 2Φ20 Συνδετήρες/Εσχάρες 4τµ.Φ8/10 Σχήµα 5.16: Τοποθέτηση οπλισµού υποστυλώµατος και τοιχώµατος Οπλισµοί Sidefor Στο παράθυρο των Λεπτοµερειών Υποστυλωµάτων, οι διατοµές µε οπλισµό τύπου SIDEFOR, διακρίνονται από τον συµβολισµό SD στη θέση του οπλισµού διάτµησης, π.χ. «SD4040/33/8» αντί για «3τµ. ΣΦ8/10». Επεξήγηση των συµβολισµών Ο συµβολισµός των οπλισµών τύπου SIDEFOR έχει τρία αριθµητικά πεδία: SDwwww/zv/y Η τιµή wwww που βρίσκεται αµέσως µετά το SD, αφορά τις διαστάσεις του συνδετήρα (σε cm) κατά τις δύο διευθύνσεις του, Οι τιµές z και v αντιστοιχούν στο πλήθος των τµήσεων κατά τις δύο διευθύνσεις του υποστυλώµατος, Η τιµή y είναι η διάµετρος Φ του συνδετήρα(σε mm). Παραδείγµατα λεπτοµερειών υποστυλωµάτων φαίνονται στο επόµενο σχήµα.

364 364 Fespa 7 K3 50/30 6Φ16 SD2545/32/10 16 K4 60/30 8Φ16 SD2555/42/ K2 45/45 8Φ16 + 4Φ14 SD4040/33/ K1 50/50 8Φ18 + 8Φ14 SD4545/44/ K5 30/150 12Φ18 KAT #Φ10/20 SD25145/62/ Σχήµα 5.17: Παραδείγµατα διατοµών οπλισµένων µε sidefor. Για τη σηµασία των συµβολισµών, δείτε το κείµενο που προηγείται. Στην ενότητα «Συνδετήρες Sidefor» του Τεύχους εµφανίζεται η ακριβής προµέτρηση των συνδετήρων αυτών (βάρος, µήκος, τεµάχια) για τα υποστυλώµατα και τις δοκούς του κτιρίου. Βλέπε εικόνα 5. Στην ενότητα «Συνολική προµέτρηση κτιρίου», περιλαµβάνεται η προµέτρηση των συµβατικών συνδετήρων (αν έχουν προκύψει από την επίλυση), όχι όµως των Sidefor Προµέτρηση υποστυλώµατος Συνολική προµέτρηση υποστυλωµάτων ορόφου Ποσότητες σιδηρού οπλισµού Φ8 Φ10 Φ14 Φ22 111,60 108,01 31,37 35,53 Μέτρα 44,04 66,59 37,90 106,00 Kg S500 Ποσότητες Σκυροδέµατος - Σιδηρού οπλισµού Eπιφάνεια ξυλοτύπου [m²] 9,60 Βάρος σιδηρού οπλισµού [Κg] 254,55 Aφαιρούνται [m²] 0,00 Ογκος Σκυροδέµατος [m3] 1,15 Ολική επιφάνεια ξυλοτύπου [m²] 9,60 Aναλογία Σιδ/Σκυροδέµ. [Kg/m3] 217, Έλεγχοι φέρουσας τοιχοποιίας Πεσσός 16, Όροφος 0, Κόµβοι 16(-1) - 16(0)

365 Εγχειρίδιο χειρισµού 365 Γενικά δεδοµένα πεσσού ιατοµή Oρθογωνική b=0,50 d=3,00 d'=0,00 H=3,30 [m] Aντοχές Υλικών Θλίψη : 9,00 MPa ιάτµηση : 0,80 MPa ΣΠΕΜ Σεισµικού φορτίου : 1,00 Ελεγχος άοπλου πεσσού Φόρτ Kόµβος ιε h/t e+/t Φ Νsd < ΝRd Msd < MRd lc/l Vsd < VRd [/] [/] [/] [/] [/] [/] [kn] [kn] [knm] [knm] [/] [kn] [kn] ΣΦ 1 16(-1) Z 6,6 0,05 0,90 302,4 < 8100,0 48,2 < 438,0 1,0 2,8 < 800,0 ΣΦ 1 16(0) Z 6,6 0,05 0,90 135,4 < 8100,0 57,6 < 199,9 1,0 2,8 < 800,0 ΣΦ 1 Z 6,6 0,05 0,88 235,6 < 7911,5 52,0 < 343,9 1,0 2,8 < 800,0 ΣΦ 1 Z 6,6 0,05 0,88 202,2 < 7911,5 53,8 < 296,3 1,0 2,8 < 800,0 ΣΣ:+x 16(-1) Z 6,6 0,05 0,90 210,1 < 8100,0 15,7 < 318,1 1,0 8,7 < 800,0 ΣΣ:+x 16(0) Z 6,6 0,05 0,90 86,3 < 8100,0 26,0 < 139,1 1,0 8,7 < 800,0 ΣΣ:+x Z 6,6 0,05 0,88 160,6 < 7911,5 19,8 < 247,1 1,0 8,7 < 800,0 ΣΣ:+x Z 6,6 0,05 0,88 135,8 < 7911,5 21,9 < 247,1 1,0 8,7 < 800,0 ΣΣ:+x 16(-1) Z 6,6 0,05 0,90 224,9 < 8100,0 54,8 < 318,1 1,0 10,9 < 800,0 ΣΣ:+x 16(0) Z 6,6 0,05 0,90 101,1 < 8100,0 51,9 < 139,1 0,9 10,9 < 756,8 ΣΣ:+x Z 6,6 0,05 0,88 175,4 < 7911,5 53,7 < 247,1 1,0 10,9 < 800,0 ΣΣ:+x Z 6,6 0,05 0,88 150,6 < 7911,5 53,1 < 247,1 1,0 10,9 < 800, (επαναλαµβάνεται η εκτύπωση για τους υπόλοιπους φορείς x, +z, -z) Έλεγχοι πεσσών: Φόρτ ο αριθµός της φόρτισης (Φ), του σεισµικού συνδυασµού (ΣΣ) ή του συνδυασµού φορτίσεων (ΣΦ) Κόµβος Η θέση ελέγχου (κεφαλή, πόδας, µεσαία πέµπτα του ύψους). h/t Ο λόγος του ύψους προς το πλάτος του πεσσού. Πρέπει να είναι h/t<27 (απαίτηση από το λυγισµό). Όταν είναι h/t>27 το Fespa δίνει ένδειξή λάθους. e /t Ο λόγος της εγκάρσιας εκκεντρότητας προς το πάχος του πεσσού. Πρέπει να είναι e /t <h/450. Φ Ο µειωτικός συντελεστής της φέρουσας ικανότητας. (Πίνακας Α1 και παράρτηµα Β του Ευρωκώδικα 6). Η τιµή του Φ εξαρτάται από τους λόγους h/t, e / και h/l. N sd Η αξονική δράση σχεδιασµού στη θέση ελέγχου. N Rd Η τιµή σχεδιασµού του κατακόρυφου φορτίου αντοχής. Είναι: Φ t L fk N Rd = και πρέπει να ισχύει NSd NRd. γ M M Sd M Rd lc/l V Sd Η καµπτική ροπή σχεδιασµού στη θέση ελέγχου. Η τιµή σχεδιασµού της καµπτικής ροπής αντοχής. Πρέπει να ισχύει MSd MRd. Ο λόγος του µήκους της θλιβόµενης ζώνης του πεσσού προς το µήκος του. Η τέµνουσα σχεδιασµού στη θέση ελέγχου.

366 366 Fespa 7 V Rd Η τιµή σχεδιασµού της τέµνουσας αντοχής. Είναι V πρέπει να ισχύει V Sd V Rd Rd = f vk t l γ M c και Το Fespa χρησιµοποιεί το σύµβολο! για να επισηµάνει κάθε έλεγχο αντοχής (Sd < Rd) που δεν πληρείται Συγκεντρωτικός πίνακας οπλισµών δοκών Πίνακας οπλισµών δοκών ορόφου 0 b h Α Ν Ω Κ Α Τ Ω Οπλισ Συνδετήρες Συνδετήρες οκός Ανοι [cm] [cm] Αρχή Ανοι Τέλος Αρχή Ανοι Τέλος Πλευρά Ανοιγµα Κρίσιµοι Φ14 2Φ16 4Φ14 2Φ12 2ΣΦ8/20,0 2ΣΦ8/14, Φ14 5Φ14 2Φ12 2ΣΦ8/16,5 2ΣΦ8/11, Φ18 5Φ14 2Φ12 2ΣΦ8/16,0 2ΣΦ8/11, Φ18 4Φ16 2Φ12 2ΣΦ8/13,0 2ΣΦ8/10, Φ14 2Φ14 4Φ14 2ΣΦ8/20,0 2ΣΦ8/14, Φ18 3Φ14 4Φ16 2Φ12 2ΣΦ8/13,0 2ΣΦ8/10, Φ18 5Φ14 2Φ12 2ΣΦ8/10,5 2ΣΦ8/8, Φ14 5Φ14 2Φ12 2ΣΦ8/17,5 2ΣΦ8/12, Φ16 2Φ16 1Φ14 4Φ14 2Φ12 2ΣΦ8/20,0 2ΣΦ8/14, Φ18 3Φ16 1Φ14 5Φ14 2ΣΦ8/12,0 2ΣΦ8/9, Φ16 4Φ16 2ΣΦ8/16,5 2ΣΦ8/11, Φ14 4Φ16 2ΣΦ8/15,5 2ΣΦ8/10, Φ18 6Φ14 4ΣΦ8/20,0 4ΣΦ8/14, Φ18 3Φ18 4Φ16 4ΣΦ8/13,5 4ΣΦ8/11, Φ14 4Φ14 2Φ16 2ΣΦ10/14,0 2ΣΦ10/14, Φ14 4Φ14 4Φ12 2ΣΦ10/10,5 2ΣΦ10/10, Φ18 2Φ14 4Φ14 2Φ16 2ΣΦ10/14,0 2ΣΦ10/13, Συγκεντρωτικός πίνακας οπλισµών υποστυλω- µάτων Πίνακας Οπλισµών Κατακορύφων µελών α/α Ορ. ιατοµή Ο π λ ι σ µ ο ί Εσχάρες - Συνδετήρες K25 Ορ.-1 30/80/30/80 8Φ22+8Φ14 5τµ.Φ8/13 K25 Ορ.0 30/80/30/80 8Φ22+8Φ14 5τµ.Φ10/10 K25 Ορ.1 30/80/30/80 8Φ22+8Φ14 5τµ.Φ10/10 K25 Ορ.2 30/80/30/80 8Φ22+8Φ14 5τµ.Φ10/10 K25 Ορ.3 30/80/30/80 8Φ22+8Φ14 5τµ.Φ8/10 K25 Ορ.4 30/80/30/80 8Φ22+8Φ14 5τµ.Φ8/10 K25 Ορ.5 30/80/30/80 8Φ22+8Φ14 5τµ.Φ8/10 K26 Ορ.-1 70/80 4Φ22+6Φ22+6Φ22 5τµ.Φ8/13 K26 Ορ.0 70/80 4Φ22+6Φ22+6Φ22 5τµ.Φ8/10 K26 Ορ.1 70/80 4Φ22+6Φ22+6Φ22 5τµ.Φ8/10 K26 Ορ.2 70/80 4Φ22+6Φ22+6Φ22 5τµ.Φ8/10 K26 Ορ.3 70/80 12Φ22+6Φ22+6Φ22 5τµ.Φ8/10 K26 Ορ.4 70/80 12Φ22+6Φ22+6Φ22 5τµ.Φ8/10 K27 Ορ /30 12Φ22+4Φ22+4Φ14 Ορ.#Φ8/13 -Κατ.#Φ10/20-4τµ.Φ8/10 K27 Ορ.0 120/30 12Φ22+4Φ22+4Φ14 Ορ.#Φ8/10 -Κατ.#Φ10/15-4τµ.Φ8/10 K27 Ορ.1 120/30 12Φ22+4Φ22+4Φ14 Ορ.#Φ8/9 -Κατ.#Φ10/14-4τµ.Φ8/10

367 Εγχειρίδιο χειρισµού Έλεγχοι κοντού υποστυλώµατος Εκτυπώνεται πίνακας στον οποίο φαίνεται ποια υποστυλώµατα χαρακτηρίζονται ως «κοντά» και ποια όχι, καθώς και η µέθοδος εξασφάλισής τους. Πίνακας Κοντών Υποστυλωµάτων Υποστύλωµα Οροφος ιατοµή Msd/Vsd h[m] αs Κοντό Εξασφάλιση K /80/30/80 3,03 0,80 3,78 ΟΧΙ K /80/30/80 1,75 0,80 2,19 NAI Ικανοτ.Ελεγχ K /80/30/80 1,53 0,80 1,91 NAI Ικανοτ.Ελεγχ K /80/30/80 1,53 0,80 1,91 NAI Ικανοτ.Ελεγχ K /80/30/80 1,82 0,80 2,28 NAI Ικανοτ.Ελεγχ K /80/30/80 1,56 0,80 1,95 NAI Ικανοτ.Ελεγχ K /80/30/80 1,60 0,80 2,00 NAI Ικανοτ.Ελεγχ K /100/30/50 2,66 1,00 2,66 ΟΧΙ K /100/30/50 1,93 1,00 1,93 NAI Ικανοτ.Ελεγχ K /30 1,02 0,70 1,46 NAI Ικανοτ.Ελεγχ K /30 1,16 0,70 1,65 NAI Ικανοτ.Ελεγχ K /30 1,31 0,70 1,87 NAI Ικανοτ.Ελεγχ K /30 1,58 0,70 2,26 NAI Ικανοτ.Ελεγχ K /80/30/80 2,76 0,80 3,45 ΟΧΙ K /80/30/80 2,18 0,80 2,73 ΟΧΙ K /80/30/80 1,50 0,80 1,88 NAI Ικανοτ.Ελεγχ K /80/30/80 1,63 0,80 2,04 NAI Ικανοτ.Ελεγχ K /80/30/80 1,78 0,80 2,22 NAI Ικανοτ.Ελεγχ K /80/30/80 1,52 0,80 1,90 NAI Ικανοτ.Ελεγχ K /80/30/80 2,04 0,80 2,55 Όχι Πίνακας κοντών υποστυλωµάτων: h η µέγιστη διάσταση της διατοµής του. αs ο λόγος διάτµησης α S = M Sd /(V Sd h). Τα εντατικά µεγέθη M Sd και V Sd λαµβάνονται από το δυσµενέστερο σεισµικό συνδυασµό και η διάσταση h είναι η διάσταση της διατοµής στη διεύθυνση της τέ- µνουσας V Sd. Κοντό χαρακτηρίζεται αυτό το οποίο έχει λόγο διάτµησης α S µικρότερο ή ίσο του 2.5. Εξασφάλιση η µέθοδος εξασφάλισης του κοντού υποστυλώµατος από αστοχία. Ο Κανονισµός (ΕΚΩΣ ) διαθέτει δύο µεθόδους: (α) µε ικανοτικό έλεγχο κόµβων, (β) µε προσαύξηση εντατικών µεγεθών. Βλέπε και αυτού του οδηγού.

368 368 Fespa Έλεγχοι µελών από δοµικό χάλυβα Σύνοψη των διενεργούµενων ελέγχων (EC3) 1. Κατάταξη διατοµής Πριν τη διενέργεια οποιουδήποτε ελέγχου, καθορίζεται από το πρόγραµµα η κατηγορία της διατοµής { EC3} και Πίνακας 1, ΕΑΚ Εφελκυόµενα µέλη Τα εφελκυόµενα µέλη ελέγχονται σε εφελκυσµό { EC3}. 3. Θλιβόµενα µέλη Τα θλιβόµενα µέλη ελέγχονται σε αξονική θλίψη { EC3} και σε λυγισµό { EC3}. 4. Γενικά µέλη ( οκοί και Υποστυλώµατα) Γίνονται όλοι οι έλεγχοι διατοµής: εφελκυσµός { EC3}, θλίψη { EC3}, κάµψη { EC3} µονοαξονική ή διαξονική κάµψη µε ταυτόχρονη παρουσία αξονικής δύναµης { EC3}, καθώς και οι έλεγχοι µέλους: λυγισµός { EC3}, πλευρικός λυγισµός { EC3}, στρεπτοκαµπτικός λυγισµός { EC3}, διατµητικός λυγισµός { 5.6 EC3}. 5. Ικανοτικός σχεδιασµός µεταλλικών στοιχείων / Αποφυγή σχηµατισµού πλαστικών αρθρώσεων σε υποστυλώµατα Τα δοµικά µέλη ελέγχονται έτσι ώστε να προηγείται η καµπτική αστοχία της διατµητικής µε υπολογισµό σε κάθε πιθανή θέση ψαθυρής αστοχίας, ενώ υπολογίζεται ώστε η αντοχή σε κάµψη των υποστυλωµάτων σε ένα κόµβο να είναι µεγαλύτερη από την αντοχή σε κάµψη των δοκών που συντρέχουν στον ίδιο κόµβο. Για κάθε σεισµική δράση ή σεισµικό συνδυασµό δράσεων, το Fespa κάνει µια σειρά ελέγχων σε κάθε µέλος από δοµικό χάλυβα, σύµφωνα µε όσα αναφέρονται στο παράρτηµα Γ του ΕΑΚ Οριακή Κατάσταση Λειτουργικότητας - Παραµορφώσεις Ο έλεγχος της οριακής κατάστασης λειτουργικότητας γίνεται για τα κυρίως κα- µπτόµενα στοιχεία (δοκοί και τεγίδες) του φορέα. Ο έλεγχος γίνεται σύµφωνα µε την 4.2.2(2) του EC3 και µόνον για τους συνδυασµούς µε έλεγχο λειτουργικότητας (Πίνακας 816).

369 Εγχειρίδιο χειρισµού 369 Στα υποστυλώµατα το οριζόντιο βέλος κάµψης πρέπει να ικανοποιεί τον λόγο "H/300" σύµφωνα µε τον Ευρωκώδικα 3, Μέρος 1.1, 4.2.2(4) Υπολογισµός αντοχής µελών από δοµικό χάλυβα Κατάταξη διατοµών Σύµφωνα µε την του EC3, οι διατοµές κατατάσσονται σε τέσσερις βασικές κλάσεις (1, 2, 3 και 4) µε βάση την ικανότητά τους να αναπτύσσουν ή όχι την πλαστική αντοχή τους. Για την κατάταξη αυτή ρόλο παίζουν: ο τύπος τους (I, T, L, κλπ), η ποιότητα του χάλυβα (S235, S355, S460), καθώς και η κύρια καταπόνηση στην οποία υπόκεινται (καθαρή θλίψη, καθαρή κάµψη, κάµψη µε αξονική δύναµη). Το πρόγραµµα, εκλέγει συντηρητικά την κατηγορία, βάσει των δύο πρώτων περιπτώσεων καταπόνησης (θλίψη, κάµψη). Συνοπτικά, οι κατηγορίες διακρίνονται ως εξής: Κατηγορία 1: διαθέτει πλαστική αντοχή µε επαρκή στροφική ικανότητα. Κατηγορία 2: διαθέτει πλαστική αντοχή αλλά µε περιορισµένη στροφική ικανότητα. Κατηγορία 3: διαθέτει ελαστική αντοχή (η ακρότατη ίνα της διατοµής φτάνει στο όριο διαρροής, δε µπορεί όµως να εξαντλήσει τα πλαστικά αποθέµατα λόγω τοπικού λυγισµού). Κατηγορία 4: διαθέτει αντοχή µικρότερη της ελαστικής. Το πρόγραµµα εµφανίζει µήνυµα σφάλµατος όταν η διατοµή προκύψει κατηγορία 4. Το πρόγραµµα, σε κάθε περίπτωση, εκλέγει την κατηγορία της διατοµής βάσει του δυσµενέστερου ελέγχου των επιµέρους τµηµάτων της (κορµός, πέλµατα) και για τις τυποποιηµένες και για τις συγκολλητές διατοµές, σύµφωνα µε τους πίνακες που ακολουθούν. Η καθοριστική παράµετρος ε ορίζεται ως: ε = 235 f y Βλέπε επίσης Πίνακα 1, ΕΑΚ 2000, Παράρτηµα Γ.

370 370 Fespa 7 Α. ιατοµές υπό καθαρή θλίψη Σχήµα διατοµής Γενική Στοιχείο _ Λόγος προς έλεγχο Κατηγ. 1 Κατηγ. 2 Κατηγ. 3 Κανένα Θεωρείται κατηγορία 3 Ορθογώνιο _ Κανένα Θεωρείται κατηγορία 2 Κορµός d/t w 33 ε 38 ε 42 ε Σχήµα Ι Πέλµα c/t f (ελατή) 10 ε 11 ε 15 ε c/t f (συγκολ.) 9 ε 10 ε 14 ε Κορµός d/t w 33ε 38ε 42ε Τετράγωνο Πέλµα (b-3t f)/t f (ελατή) 42ε 42ε 42ε b/t f (συγκολ.) 42ε 42ε 42ε Κανάλι Κορµός d/t w 33ε 38ε 42ε Πέλµα b/t f 10ε 11ε 15ε Κορµός d/t w 33ε 38ε 42ε Σχήµα Τ Γωνία Στρογγυλή ράβδος Πέλµα _ b/2t f (ελατή) 10ε 11ε 15ε b/2t f (συγκολ.) 9ε 10ε 14ε h/t (b + h)/(2t) Μη εφαρ- µόσιµο Μη ε- φαρµόσιµο _ Κανένα Θεωρείται κατηγορία 1 15ε 11,5ε Σωλήνας _ d/t 50 ε 2 70 ε 2 90ε 2 ιπλή γωνία _ h/t (b + h)/(2t) Μη εφαρ- µόσιµο Mη ε- φαρµόσιµο 15ε 11,5ε

371 Εγχειρίδιο χειρισµού 371 Β. ιατοµές υπό καθαρή κάµψη Σχήµα διατοµής Στοιχείο Λόγος προς έλεγχο Κατηγ. 1 Κατηγ. 2 Κατηγ. 3 Γενική _ Κανένα Θεωρείται κατηγορία 3 Ορθογώνιο _ Κανένα Θεωρείται κατηγορία 2 Κορµός d/t w 72 ε 83 ε 124 ε Σχήµα - Ι Πέλµα c/t f (ελατή) 10 ε 11 ε 15 ε c/t f (συγκολ.) 9 ε 10 ε 14 ε Κορµός d/t w 72 ε 83 ε 124 ε Τετράγωνο Πέλµα (b-3t f)/t f (ελατή) 33 ε 38 ε 42 ε b/t f (συγκολ.) 33 ε 38 ε 42 ε Κανάλι Κορµός d/t w (ισχυρός άξονας) d/t w (ασθενής άξονας) 72 ε 83 ε 124 ε 33 ε 38 ε 42 ε Πέλµα b/t f 10 ε 11 ε 15 ε Κορµός d/t w 33ε 38ε 42ε Σχήµα - Τ Πέλµα b/2t f (ελατή) 10ε 11ε 15ε b/2t f (συγκολ.) 9ε 10ε 14ε Γωνία Στρογγυλή ράβδος _ h/t (b + h)/(2t) Μη εφαρ- µόσιµο Μη ε- φαρµόσιµο _ Κανένα Θεωρείται κατηγορία 1 15 ε 11,5 ε Σωλήνας _ d/t 50 ε 2 70 ε 2 90ε 2 ιπλή γωνία _ h/t (b + h)/(2t) Μη εφαρ- µόσιµο Mη ε- φαρµόσιµο 15 ε 11,5 ε

372 372 Fespa 7 Εφελκυσµός Η αντοχή µέλους σε εφελκυσµό, σύµφωνα µε EC , προκύπτει ως: N Rd = A f y / γ M 0 Θλίψη Η αντοχή µέλους σε θλίψη, σύµφωνα µε EC και 5.5.1, προκύπτει ως: N = min{ N Rd όπου: N = A f N Rd = χ Rd, N y / γ M 0 b,rd b, Rd min A y / M1 } β A f γ Ο συντελεστής χ min, που προκύπτει µε την µεθοδολογία της του EC3 (εξίσωση 5.46), εξαρτάται από την ανηγµένη λυγηρότητα του µέλους. ιάτµηση Η αντοχή σε διάτµηση, σύµφωνα µε EC , γενικά προκύπτει ως: V Rd A = γ f V y M 0 3 Όπου Α V η ενεργός επιφάνεια διάτµησης για τον εκάστοτε εξεταζόµενο άξονα της διατοµής.

373 Εγχειρίδιο χειρισµού 373 Κάµψη Η αντοχή µέλους σε κάµψη, εξαρτάται από την ταυτόχρονη παρουσία ή όχι ι- σχυρής τέµνουσας δύναµης. Αν η δρώσα τέµνουσα δύναµη στο µέλος είναι µικρότερη ή ίση του 50% της διατµητικής αντοχής του, τότε η καµπτική αντοχή του είναι πρακτικά ανεπηρέαστη από την ταυτόχρονη τέµνουσα. Σε αντίθετη περίπτωση, η αλληλεπίδραση κάµψης και τέµνουσας λαµβάνεται υπόψιν στους ελέγχους αντοχής του µέλους. Η αντοχή µέλους σε κάµψη, σύµφωνα µε EC , γενικά προκύπτει ως: M Rd = W f y / γ M 0 όπου W=W pl για διατοµές κατηγορίας 1 ή 2, και W=W el για διατοµές κατηγορίας 3. Η αντοχή µέλους σε κάµψη παρουσία ισχυρής τέµνουσας, σύµφωνα µε EC , προκύπτει ως: 2 ρ A f V y M Rd = W 4 tw γ M 0 όπου W=W pl ή W=W el, σύµφωνα µε τα προηγούµενα, και ρ όρος που εξαρτάται από το λόγο της δρώσας τέµνουσας προς την διατµητική αντοχή του µέλους. Στρεπτο-καµπτικός λυγισµός Η αντοχή µέλους σε στρεπτοκαµπτικό λυγισµό, σύµφωνα µε EC , προκύπτει ως: M Rd = χ LT β W f w y / γ M1 όπου ο όρος χ LT εξαρτάται από την ανηγµένη λυγηρότητα και το είδος της διατο- µής του µέλους, ενώ ο όρος β w από την κατηγορία της διατοµής.

374 374 Fespa 7 Ειδικοί έλεγχοι σε µέλη πλαισίων (ΕΑΚ2000, Γ4) Για την αποφυγή σχηµατισµού µηχανισµού ορόφου, τηρούνται όλα όσα αναγράφονται στις και του ΕΑΚ. Πιο συγκεκριµένα, η ροπή ικανοτικού σχεδιασµού του υποστυλώµατος υπολογίζεται προσαυξηµένη επί το συντελεστή ικανοτικής µεγέθυνσης α CD ο οποίος προκύπτει ως συνάρτηση των ροπών αντοχής των δοκών που συντρέχουν στον κόµβο του υποστυλώµατος. Ειδικοί έλεγχοι σε φορείς µε διαγώνιους δικτυωτούς συνδέσµους 1. Χωρίς εκκεντρότητα (ΕΑΚ2000, Γ5) Σε δικτυωτούς συνδέσµους χωρίς εκκεντρότητα, η ανάληψη των οριζοντίων σεισµικών δυνάµεων γίνεται κυρίως από ράβδους επιπονούµενες σε αξονική δύνα- µη. Πλάστιµα στοιχεία σε τέτοιους συνδέσµους είναι κατά κύριο λόγο τα διαγώνια στοιχεία. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν οι διαγώνιοι σύνδεσµοι τύπου Χ, V και Λ. Στην περίπτωση των διαγωνίων συνδέσµων τύπου Χ, οι σεισµικές δυνάµεις αναλαµβάνονται µόνο από τις εκάστοτε εφελκυόµενες διαγωνίους, ενώ αγνοείται η συµµετοχή των θλιβόµενων διαγωνίων. Το αξονικό φορτίο µε το οποίο ελέγχονται οι εφελκυόµενες διαγώνιοι λαµβάνεται διπλάσιο του N Sd. Εφελκυόµενο µέλος Πλάστιµα στοιχεία Στοιχεία που ελέγχονται ικανοτικά

375 Εγχειρίδιο χειρισµού 375 Στις περιπτώσεις διαγώνιων συνδέσµων τύπου V ή Λ, η συµµετοχή της θλιβόµενης διαγωνίου είναι απαραίτητη για την ανάληψη των οριζοντίων δυνάµεων. ιαγώνιος σύνδεσµος ιαγώνιος σύνδεσµος Πλάστιµα στοιχεία Στοιχεία που ελέγχονται ικανοτικά Οι διαγώνιοι πρέπει να πληρούν τη συνθήκη N Sd / N pl < 1.0. Η ανηγµένη λυγηρότητα των διαγωνίων πρέπει να είναι µικρότερη ή ίση του 1.50 (ΕΑΚ 2000, Γ5.2[2]). Τα υποστυλώµατα και οι δοκοί κάθε ορόφου ελέγχονται µε προσαυξηµένες τις αξονικές δυνάµεις της σεισµικής έντασης, πολλαπλασιασµένες επί τον συντελεστή ικανοτικής µεγέθυνσης α CD. Η τιµή του α CD προκύπτει ως εξής: α CD = (1.20 N Pd N vd ) / N ed όπου: N Pd : η υπολογιστική αντοχή της εφελκυόµενης διαγωνίου, N vd : η εφελκυστική δύναµη της ίδιας διαγωνίου υπό την επίδραση των µη σεισµικών δράσεων του σεισµικού συνδυασµού (συνήθως N vd = 0), N ed : η εφελκυστική δύναµη της διαγωνίου, µόνον υπό τη σεισµική δράση. Επίσης ισχύει η δυνατότητα το α CD να λαµβάνεται µικρότερο ή ίσο του συντελεστή συµπεριφοράς q. 2. Με εκκεντρότητα (ΕΑΚ2000, Γ6) Όταν ο φορέας φορτίζεται µε οριζόντια σεισµικά φορτία, το τµήµα του ζυγώµατος που αποτελεί την έκκεντρη σύζευξη, υπόκειται σε µεγάλη διατµητική και καµπτική καταπόνηση. Το µέλος αυτό, το οποίο ονοµάζεται «δοκός σύζευξης», αποτελεί το πλάστιµο στοιχείο του φορέα. Οι διατοµές των δοκών σύζευξης πρέπει να είναι κατηγορίας 1. Για τη δοκό σύζευξης κρίσιµο εντατικό µέγεθος µπορεί να είναι η ροπή κάµψης ή η διατµητική δύναµη. Στην πρώτη περίπτωση η δοκός ελέγχεται όπως οι δοκοί

376 376 Fespa 7 πλαισίων (ΕΑΚ 2000, Γ4.2) ενώ στη δεύτερη περίπτωση η δοκός πρέπει να πληρεί τα όρια της Γ6.6. οκός σύζευξης Πλάστιµα στοιχεία Στοιχεία που ελέγχονται ικανοτικά Τα γειτονικά στοιχεία (υπόλοιπο ζύγωµα, στύλοι, διαγώνιοι) ελέγχονται ικανοτικά, προκειµένου η διαρροή να περιορίζεται στις δοκούς σύζευξης. Ο ικανοτικός συντελεστής α CD προκύπτει ως εξής: α CD = 1.20 min {V pd /V Sd, M pd /M Sd } όπου: V Sd, M Sd : τα εντατικά µεγέθη του σεισµικού συνδυασµού στην πλαστική άρθρωση της δοκού σύζευξης, V pd, M pd : οι αντίστοιχες οριακές αντοχές της διατοµής της δοκού σύζευξης. Εδώ δεν ισχύει η δυνατότητα το α CD να λαµβάνεται µικρότερο ή ίσο του q. Τέλος, σε περιπτώσεις διαγωνίων τύπου Λ (µε ή χωρίς εκκεντρότητα), οι οριζόντιες δοκοί (ζυγώµατα) ελέγχονται έτσι ώστε να µπορούν να παραλάβουν τα κατακόρυφα φορτία (G+ψ 2 *Q) χωρίς την ευνοϊκή συµµετοχή των διαγώνιων συνδέσµων.

377 Εγχειρίδιο χειρισµού Υπολογισµός των συντελεστών ασφαλείας Οι έλεγχοι επάρκειας των µελών πληρούνται αν ισχύει η βασική ανίσωση ασφαλείας: S R d d <1.00 Στη διαξονική κάµψη παρουσία αξονικής δύναµης, για να ισχύει η ανίσωση ασφαλείας, θα πρέπει να πληρείται η γνωστή σχέση αλληλεπίδρασης: n + m y + mz < 1.00 όπου n, m y, m z οι επιµέρους συντελεστές ασφαλείας: n = m m y z N N Sd Rd M = M M = M Sd, y Rd, y Sd, z Rd, z Στα αποτελέσµατα εκτυπώνονται και οι τρεις αυτοί όροι, προκειµένου ο µελετητής να διαπιστώσει ποιος είναι ο πλέον κρίσιµος για τη συνολική αντοχή του µέλους. Η σχέση αλληλεπίδρασης ελέγχεται και για τους τρεις βασικούς τύπους καταπόνησης: Κάµψη µε αξονική (Κ) Κάµπτικός λυγισµός (ΚΛ) Στρεπτοκαµπτικός λυγισµός (ΣΚΛ)

378 378 Fespa 7 Στη διάτµηση, για να ισχύει βασική ανίσωση ασφαλείας, θα πρέπει να πληρούνται οι σχέσεις: v y <1.00 v z < 1.00 όπου: v v y z V = V V = V Sd, y Rd, y Sd, z Rd, z Στο τεύχος της µελέτης, στο τέλος των υπολογισµών κάθε µέλους εκτυπώνεται και ο επόµενος πίνακας. Σε αυτόν δίνεται περιληπτικά η σηµασία των χρησιµοποιούµενων συµβολισµών του ελέγχου των µελών από δοµικό χάλυβα. ΕΛΕΓΧΟΙ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ (Sd/Rd < 1) n=nsd/nrd my=mysd/myrd mz=mzsd/mzrd vy=vysd/vyrd vz=vzsd/vzrd Κάµψη µε Αξονική δύναµη (Κ): n + my + mz < 1 Κάµψη µε Καµπτικό Λυγισµό (ΚΛ): n_κλ + my_κλ + mz_κλ < 1 Κάµψη µε Στρεπτοκαµπτικό Λυγισµό (ΣΚΛ): n_σκλ + my_σκλ + mz_σκλ < 1 ιάτµηση ( ): vy, vz < 1 Προσοχή Σύµφωνα µε το Παράρτηµα Γ του ΕΑΚ 2000, υπάρχουν περιπτώσεις που για λόγους εξασφάλισης επαρκούς πλαστιµότητας, οι επιµέρους συντελεστές α- σφαλείας (n, my, mz, vy, vz) παίρνουν τιµή µικρότερη της µονάδος, όπως 0.70 (Γ.7.2), 0.50 (Γ.2.3, Γ.3.1), 0.15 (Γ.2.2) ή 0.10 (Γ.7.1). Το Fespa τηρεί όλες αυτές τις συνθήκες και ελέγχει πάντα µε τους συντελεστές ασφαλείας που επιβάλλει ο ΕΑΚ.

379 Εγχειρίδιο χειρισµού 379 Έλεγχοι βελών κάµψης δοκού Όταν ο χρήστης το επιλέξει, το πρόγραµµα κάνει και τους ελέγχους παραµορφώσεων της 4.2 του EC3 στα κυρίως καµπτόµενα µέλη. Ελέγχεται και το συνολικό βέλος δ max και το δ 2, σύµφωνα µε τις οριακές τιµές που επιλέγει ο χειριστής (παράµετροι α max και α 2 στην κάρτα «οµικός χάλυβας» της οκού, µε προεπιλεγµένες τιµές 250 και 300 αντίστοιχα). Συνιστώµενες οριακές τιµές των παρα- µορφώσεων δίνονται στην του EC3. Για να πληρούνται οι έλεγχοι παραµορφώσεων, θα πρέπει να ικανοποιούνται και οι τρείς ακόλουθες σχέσεις: δ 1 + δ 2 δ 0 = δ max < L / α max = L / 250 δ 2 < L / α 2 = L / 300 δ 0 < L / a max = L / 250 Όπου: δ 0 : υπερύψωση του µέλους στην αφόρτιστη κατάσταση («αρνητικό» βέλος) δ 1 : βέλος κάµψης λόγω µονίµων δράσεων (G) δ 2 : βέλος κάµψης λόγω µεταβλητών δράσεων (Q) δ max : βέλος κάµψης στην τελική κατάσταση, µε άξονα αναφοράς τον άξονα της απαραµόρφωτης δοκού. Σχήµα 5.17: Καθοριστικά βέλη κάµψης µιας δοκού

380 380 Fespa Εκτύπωση αποτελεσµάτων δοκού από δοµικό χάλυβα Συνοπτική εκτύπωση των ελέγχων χαλύβδινης δοκού. Στις στήλες Κ, ΚΛ και ΣΚΛ εκτυπώνονται οι συντελεστές ασφαλείας του µέλους για τους τρεις βασικούς τύπους καταπόνησης (κάµψη, καµπτικός λυγισµός, στρεπτοκαµπτικός λυγισµός). Οι έλεγχοι βελών εδώ πρέπει να πληρούν τις συνθήκες δ 1 + δ 2 δ 0 = δ max < L/250 και δ 2 < L/300. Επεξηγήσεις για τη σηµασία των συµβολισµών δίνονται στην προηγούµενη παράγραφο. οκός 1, Άνοιγµα 1, Όροφος Γενικά δεδοµένα δοκού Κόµβοι 1-2 Μέλος 13 ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΛΟΣ - ΣΠΕΜ 1,00 ιατοµή IPE300 Μήκος L 5,99 [m] Ακαµπτες απολήξεις Bl=5 Br=6 mm Υλικό : οµικός χάλυβας Fe360 B Εντατικά µεγέθη δοκού Αρχή [ 1 ] Τέλος [ 2 ] Αξονική Φόρτ wy wz Μy Μz Vy Vz Μy Μz Vy Vz N max My max Mz [/] [kn/m] [kn/m] [knm] [knm] [kn] [kn] [knm] [knm] [kn] [kn] [kn] [knm] [knm] Φ 1 6,42-0,07-12,06 17,64 0,01 0,02-21,82-20,89 0,01-4,43 0,02 11,96 Φ 2 ΣΦ 1 8,67-0,10-16,28 23,82 0,02 0,02-29,45-28,21 0,02-5,98 0,02 16,15 ΣΣ 1 6,42 5,61-19,41 19,89 1,88-5,50-15,70-23,14-1,85-3,95 5,61 13,75 ΣΣ 1 6,42-5,75-4,71 15,40-1,85 5,53-27,94-18,65 1,88-4,91 5,53 11,35 ΣΦ 2 6,42-0,07-12,06 17,64 0,01 0,02-21,82-20,89 0,01-4,43 0,02 11,96 Ελεγχοι ικανότητας Sd/Rd Φόρτ θέση Κ ΚΛ ΣΚΛ [/] [/] n vy vz my mz n+my+mz n+my+mz n+my+mz ΣΦ 1 0 0,01 0,12 0,13 0,14 ΣΦ 1 1 0,01 0,08 0,12 0,13 0,14 ΣΦ 1 2 0,01 0,09 0,22 0,22 0,24 ΣΣ 1 0 0,00 0,10 0,11 0,24 ΣΣ 1 1 0,00 0,06 0,01 0,04 0,04 0,05 ΣΣ 1 2 0,00 0,06 0,01 0,21 0,21 0,22 ΣΣ 1 0 0,00 0,08 0,09 0,21 ΣΣ 1 1 0,00 0,05 0,01 0,04 0,04 0,05 ΣΣ 1 2 0,00 0,07 0,01 0,21 0,21 0,22 Mέγιστα διαστασιολόγησης µεταλλικού µέλους Φόρτ θέση Κ ΚΛ ΣΚΛ [/] [/] n vy vz my mz n+my+mz n+my+mz n+my+mz ΣΦ 1 2 0,01 0,09 0,22 0,22 0,24 ΣΣ 1 0 0,00 0,10 0,11 0,24 ΣΦ 1 2 0,01 0,09 0,22 0,22 0,24 ΣΣ 1 1 0,00 0,06 0,01 0,04 0,04 0,05 Ελεγχοι Βελών Κάµψης: (δmax = δ1+δ2-δ0 < L/250 = 0,024m), (δ2 < L/300 = 0,020m) Φορ (δ1+δ2)y απαιτ.δ0y δ2y (δ1+δ2)z απαιτ.δ0z δ2z [/] [m] [m] [m] [m] [m] [m] Φ 1 0,001 ΣΦ 2 0,001

381 Εγχειρίδιο χειρισµού Εκτύπωση αποτελεσµάτων υποστυλώµατος από δοµικό χάλυβα Συνοπτική εκτύπωση των ελέγχων χαλύβδινου υποστυλώµατος. Στις στήλες Κ, ΚΛ και ΣΚΛ εκτυπώνονται οι συντελεστές ασφαλείας του µέλους για τους τρεις βασικούς τύπους καταπόνησης (κάµψη, καµπτικός λυγισµός, στρεπτοκαµπτικός λυγισµός). Επεξηγήσεις για τη σηµασία των συµβολισµών δίνονται στην προηγούµενη παράγραφο. Υποστύλωµα 1, Όροφος 0, Κόµβοι 1(-1) - 1(0) Γενικά δεδοµένα υποστυλώµατος ιατοµή HEB300 Μέλος: 1 H=4,00 [m] Υλικό κατασκευής: οµικός χάλυβας Fe360 B ΣΠΕΜ Σεισµικού φορτίου : 1,00 Εντατικά µεγέθη Αρχή 1(-1) Τέλος 1(0) Αξονική Φόρτ wy wz Μy Μz Vy Vz Μy Μz Vy Vz N max My max Mz [/] [kn/m] [kn/m] [knm] [knm] [kn] [kn] [knm] [knm] [kn] [kn] [kn] [knm] [knm] Φ 1-4,55 5,83-4,47 3,79 10,62-12,05-4,47 3,79-35,99-4,55-12,05 Φ 2 ΣΦ 1-6,14 7,87-6,03 5,12 14,33-16,26-6,03 5,12-48,59-6,14-16,26 ΣΣ 1 12,50-5,76 0,20 9,70 4,05-4,98-9,14-2,11-32,92 4,05-19,12 ΣΣ 1-21,61 17,43-9,14-2,11 17,18-19,12 0,20 9,70-39,06-21,61-5,76 ΣΦ 2-4,55 5,83-4,47 3,79 10,62-12,05-4,47 3,79-35,99-4,55-12,05 Ελεγχοι ικανότητας Sd/Rd Φόρτ θέση Κ ΚΛ ΣΚΛ [/] [/] n vy vz my mz n+my+mz n+my+mz n+my+mz ΣΦ 1 1 0,02 0,01 0,01 0,02 0,06 0,10 0,10 0,08 ΣΦ 1 2 0,01 0,01 0,01 0,04 0,13 0,19 0,19 0,15 ΣΣ 1 1 0,01 0,02 0,04 0,10 0,16 0,16 0,12 ΣΣ 1 2 0,01 0,02 0,02 0,06 0,09 0,09 0,07 ΣΣ 1 1 0,01 0,02 0,01 0,01 0,04 0,04 0,02 ΣΣ 1 2 0,01 0,02 0,04 0,13 0,19 0,19 0,15 ΣΣ 1 1 0,01 0,02 0,03 0,05 0,09 0,10 0,06 ΣΣ 1 2 0,01 0,02 0,01 0,10 0,12 0,12 0,11 ΣΣ 1 1 0,01 0,02 0,06 0,05 0,12 0,12 0,06 ΣΣ 1 2 0,01 0,02 0,05 0,10 0,16 0,16 0,11 ΣΣ 1 1 0,01 0,02 0,01 0,05 0,07 0,07 0,06 ΣΣ 1 2 0,01 0,02 0,03 0,04 0,08 0,08 0,05 ΣΣ 1 1 0,01 0,02 0,01 0,14 0,17 0,17 0,16 ΣΣ 1 2 0,01 0,02 0,03 0,16 0,20 0,20 0,17 Mέγιστα διαστασιολόγησης µεταλλικού µέλους Φόρτ θέση Κ ΚΛ ΣΚΛ [/] [/] n vy vz my mz n+my+mz n+my+mz n+my+mz ΣΣ 1 2 0,01 0,02 0,03 0,16 0,20 0,20 0,17 ΣΣ 1 2 0,01 0,02 0,03 0,16 0,20 0,20 0,17 ΣΣ 1 2 0,01 0,02 0,03 0,16 0,20 0,20 0,17 ΣΣ 1 2 0,01 0,02 0,02 0,06 0,09 0,09 0,07 ΣΣ 1 1 0,01 0,02 0,04 0,10 0,16 0,16 0,12

382 382 Fespa Συγκεντρωτικός πίνακας ελέγχων µεταλλικών στοιχείων Εκτυπώνεται συγκεντρωτικός πίνακας των συντελεστών ασφαλείας όλων των µελών του φορέα (δοκών και υποστυλωµάτων). Πίνακας δυσµενέστερων λόγων ικανότητας µεταλλικών δοκών Ονοµα Οροφ. Τύπος ιατοµή Κλάση Κ ΚΛ ΣΚΛ [/] [/] vy vz n+my+mz n+my+mz n+my+mz ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΛΟΣ IPE ,15 0,24 0, ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΛΟΣ IPE ,03 0,33 0, ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΛΟΣ IPE ,09 0,33 0, ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΛΟΣ IPE ,20 0,56 0, ΖΥΓΩΜΑ ΣΥΝ ΕΣΜΟΥ V/Λ IPE ,12 0,48 0, ΖΥΓΩΜΑ ΣΥΝ ΕΣΜΟΥ V/Λ IPE ,12 0,48 0, ΣΥΝ ΕΜΟΣ ΤΥΠΟΥ V/Λ HEA ΚΑΤΑΚΟΡ. ΙΑΓΩΝΙΟΣ HEA , ΚΑΤΑΚΟΡ. ΙΑΓΩΝΙΟΣ HEA , ΤΕΓΙ Α IPE ,21 0, ΤΕΓΙ Α IPE ,21 0, ΤΕΓΙ Α IPE ,19 0, ΤΕΓΙ Α IPE ,19 0, ΤΕΓΙ Α IPE ,19 0,75 Πίνακας δυσµενέστερων λόγων ικανότητας µεταλλικών στύλων Ονοµα Οροφ. ιατοµή Κλάση Κ ΚΛ ΣΚΛ [/] [/] vy vz n+my+mz n+my+mz n+my+mz Κ1 0 HEB ,06 0,30 0,30 Κ2 0 HEB ,09 0,30 0,30 Κ3 0 HEB ,06 0,30 0,30 Κ4 0 HEB ,03 0,17 0,18 Κ5 0 HEB ,06 0,20 0,22 Κ6 0 HEB ,04 0,17 0,18 Κ7 0 HEB ,06 0,30 0,30 Κ8 0 HEB ,09 0,29 0,30 Κ9 0 HEB ,06 0,30 0,30 Πίνακας δυσµενέστερων λόγων ικανότητας µελών µε ίδια διατοµή στο κτίριο Τύπος ιατοµή Κλάση Κ ΚΛ ΣΚΛ µελών µελών µελών vy vz n+my+mz n+my+mz n+my+mz ΥΠΟΣΤΥΛΩΜΑ HEB ,06 0,30 0,30 ΥΠΟΣΤΥΛΩΜΑ HEB ,09 0,30 0,30 ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΛΟΣ IPE ,20 0,56 0,56 ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΛΟΣ IPE ,25 0,56 0,56 ΖΥΓΩΜΑ ΣΥΝ ΕΣΜΟΥ V/Λ IPE ,12 0,48 0,19 ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΛΟΣ IPE ,19 0,77 0,46 ΣΥΝ ΕΜΟΣ ΤΥΠΟΥ V/Λ HEA120 1 ΚΑΤΑΚΟΡ. ΙΑΓΩΝΙΟΣ HEA ,29 ΤΕΓΙ Α IPE ,21 0,84

383 Εγχειρίδιο χειρισµού Συνολική προµέτρηση µεταλλικών στοιχείων Στο τέλος του τεύχους εκτυπώνεται πίνακας προµέτρησης όλων των µελών του φορέα από δοµικό χάλυβα. Αναγράφονται το συνολικό µήκος και βάρος ανά διατοµή, προκειµένου να γίνει ο έλεγχος οικονοµικότητας. Συνολική προµέτρηση µεταλλικών στοιχείων Α/Α Τύπος ιατοµή Συνολ. µήκος Συνολ. βάρος [/] µελών µελών [m] [kg] 1 ΥΠΟΣΤΥΛΩΜΑ HEB220 18, ,00 2 ΥΠΟΣΤΥΛΩΜΑ HEB300 9, ,00 3 ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΛΟΣ IPE330 23, ,19 4 ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΛΟΣ IPE450 11,40 884,64 5 ΖΥΓΩΜΑ ΣΥΝ ΕΣΜΟΥ V/Λ IPE220 89, ,39 6 ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΛΟΣ IPE220 89, ,39 7 ΣΥΝ ΕΜΟΣ ΤΥΠΟΥ V/Λ HEA120 19,45 387,02 8 ΚΑΤΑΚΟΡ. ΙΑΓΩΝΙΟΣ HEA120 19,45 387,02 9 ΤΕΓΙ Α IPE220 89, ,39

384 384 Fespa 7 6 Γράφηµα του φορέα σε τρεις διαστάσεις (3DV) Περιεχόµενα 6.1 Τι είναι η τριδιάστατη απεικόνιση (3DV) 6.2 Το περιβάλλον του 3DV 6.3 Σε τι χρησιµεύει το 3DV 6.4 Πληροφορίες κόµβων 6.5 Πληροφορίες µελών 6.6 Παραµορφώσεις του φορέα 6.7 ιαγράµµατα εντατικών µεγεθών 6.8 Γραφική απεικόνιση φορτίων 6.9 Η ονοµατολογία των φορτίσεων 6.10 Η στερεοσκοπική απεικόνιση (3D) 6.1 Τι είναι η τριδιάστατη απεικόνιση (3DV) Το τµήµα αυτό του προγράµµατος σχηµατίζει σε ξεχωριστό παράθυρο το γραµ- µικό προσοµοίωµα του φορέα και το προετοιµάζει για εκτύπωση στον εκτυπωτή ή τον plotter. Χειρίζεται φορείς δύο και τριών διαστάσεων, µε δυνατότητες περιστροφής της εικόνας γύρω από τους τρεις άξονες (αξονοµετρικά σχήµατα, κατόψεις και προσόψεις), µεγέθυνσης οποιουδήποτε τµήµατος, καθώς και επιλεκτικής προβολής ορόφων, κόµβων και µελών.

385 Εγχειρίδιο χειρισµού 385 Σχεδιάζει το φορέα παραµορφωµένο από κάθε φόρτιση, στατική ή δυναµική, και δείχνει την ταλάντωση για κάθε ιδιοµορφή του Σχεδιάζει σε τριδιάστατη µορφή τα διαγράµµατα των εντατικών µεγεθών (αξονικών, τεµνουσών, ροπών κάµψης, πιέσεις εδάφους) από οποιαδήποτε φόρτιση (µόνιµα, κινητά, σεισµό, περιβάλλουσα) καθώς και όλα τα επικόµβια ή γραµµικά κατανεµηµένα φορτία που δρουν επάνω στο φορέα. 6.2 Το περιβάλλον του 3DV Το πρόγραµµα τριδιάστατης απεικόνισης καλείται από το κεντρικό µενού του προγράµµατος (δίνοντας τις εντολές «Στατικά > Επιλύσεις > 3DV») ή από την κεντρική εργαλειοθήκη, επιλέγοντας το εικονίδιο «Τριδιάστατο (3DV)». Μόλις ενεργοποιηθεί, εµφανίζεται στην οθόνη ένα νέο παράθυρο, στο οποίο φαίνεται το γραµµικό προσοµοίωµα του φορέα (κόµβοι και µέλη). Βλέπε εικόνα 6.2. Κάθε φορά που γίνεται µία αλλαγή σε παράθυρο της κάτοψης ενός ορόφου, ή σε κάποιον πίνακα, το χωρικό προσοµοίωµα του φορέα ενηµερώνεται αυτόµατα, απλώς ενεργοποιώντας το παράθυρό του. Στην επάνω πλευρά του παραθύρου εµφανίζεται και η εργαλειοθήκη του προγράµµατος 3DV (βλ. εικόνα 6.1), η οποία περιέχει τις διαθέσιµες εντολές του 3DV. Εικόνα 6.1: Οι εργαλειοθήκες του 3DV

386 386 Fespa 7 Η εργαλειοθήκη του 3DV. Με αυτές τις εντολές καθορίζεται η όψη του γραφήµατος στο χώρο, καθώς και οι πληροφορίες που το συνοδεύουν. Οι περισσότερες εντολές της κεντρικής εργαλειοθήκης δεν έχουν εφαρµογή στην παρούσα κατάσταση, και εµφανίζονται ανενεργές (γκρί). Πληροφορίες συνδεσµολογίας του επιλεγµένου κόµβου. Αναζήτηση θέσης κόµβου µε το όνοµά του. 6.4 Πληροφορίες του επιλεγµένου µέλους. Αναζήτηση µέλους µε το όνοµά του. 6.5 Εικόνα 6.2: Το παράθυρο της τριδιάστατης απεικόνισης του φορέα. Η επιλογή των χρωµάτων και των πενών για τα διάφορα στοιχεία που εµφανίζονται στο 3DV γίνεται µέσω των παραµέτρων του Κτιρίου (κάρτα «Σχέδιο 3DV»). Π.χ. µπορεί να γίνει χρωµατική διάκριση του παραµορφωµένου και

387 Εγχειρίδιο χειρισµού 387 του απαραµόρφωτου φορέα, των µελών επί ελαστικού εδάφους, των θετικών και αρνητικών τιµών φορτίων και διαγραµµάτων, κ.ο.κ. Επιλογή όψη του φορέα Με χρήση των πλήκτρων κίνησης [ ], [ ], [ ] και [ ] του πληκτρολογίου, µπορεί να στραφεί το προσοµοίωµα του φορέα προς κάθε διεύθυνση στο χώρο. Για την ίδια λειτουργία, χρησιµοποιούνται και τα αντίστοιχα πλήκτρα εντολών της εργαλειοθήκης του 3DV (εικόνα 6.1). Από τις εντολές των «Όψεων» της εργαλειοθήκης, το πρόγραµµα σχεδιάζει στην οθόνη το γράφηµα οποιασδήποτε από τις έξι όψεις του φορέα (πρόσοψη, πίσω όψη, δεξιά / αριστερή όψη, κάτοψη, άνοψη). Με τα πλήκτρα [+] και [-] του αριθµητικού πληκτρολογίου, γίνεται µεγέθυνση ή σµίκρυνση του φορέα. Με το πλήκτρο «Πλήρης όψη» της κάτω εργαλειοθήκης (η το [Home] του πληκτρολογίου), το πρόγραµµα επανυπολογίζει την κλίµακα εµφάνισης, έτσι ώστε ο φορέας να καταλαµβάνει όλη τη διαθέσιµη περιοχή του παραθύρου. Περιοχή εµφάνισης. Προκειµένου να έχει ο χρήστης στην οθόνη του µόνο τις πληροφορίες που χρειάζεται (συνήθως εντοπισµένες σε µικρό τµήµα του φορέα), υπάρχει η δυνατότητα επιλογής της περιοχής εµφάνισής τους. Μέσω του πλήκτρου αυτού προσδιορίζεται το τµήµα του χωρικού που εµφανίζεται στη οθόνη. Επαναχρησιµοποιώντας το πλήκτρο αυτό, και µε κατάλληλη χρήση των πλήκτρων επιλογής όψης, γίνεται να περιοριστεί ακόµα περισσότερο η ορατή περιοχή, έως ότου να µείνει ορατό ένα επίπεδο πλαίσιο, µια συνεχής δοκός ή λίγα µόνο µέλη. Τρέχων όροφος. Περιορίζει την περιοχή εµφάνισης, φωτίζοντας τα µέλη και τους κόµβους µόνο του ορόφου που είναι ο τρέχων (ενεργός στο παράθυρο της γραφικής εισαγωγής). Όλοι οι υπόλοιποι όροφοι εµφανίζονται µε γκρι χρώµα. Με το πλήκτρο «Προοπτική», επιλέγεται το αν ο φορέας θα εµφανίζεται µε προοπτική ή σε ορθή προβολή. Με το πλήκτρο «Εµφάνιση κόµβων» επιλέγεται το αν θα εµφανίζονται στις θέσεις των κόµβων µικρές σφαίρες. Οι σφαίρες αυτές έχουν διαφορετικά χρώµατα, αναλόγως του είδους στήριξης κάθε κόµβου.

388 388 Fespa Σε τι χρησιµεύει το 3DV Έλεγχος γεωµετρίας του φορέα Το πρόγραµµα δίνει πληροφορίες για τη συνδεσµολογία οποιουδήποτε κόµβου, δηλαδή τα µέλη που συντρέχουν στον κόµβο αυτό και το µήκος τους, αλλά και πληροφορίες των γραµµικών µελών, όπως το όνοµα, το µήκος, τη διατοµή τους και τους κόµβους των άκρων τους. Έτσι γίνεται πολύ πιο εύκολα ο έλεγχος της συνδεσµολογίας, και πιο γρήγορη η ανεύρεση τυχόν λάθους κατά την εισαγωγή των δεδοµένων. Σχετικές εντολές είναι: Πληροφορίες κόµβων Για οποιονδήποτε κόµβο του χωρικού εµφανίζονται πληροφορίες όπως: το όνο- µα του κόµβου και ο όροφος στον οποίο ανήκει, τα ονόµατα των µελών που συντρέχουν στον κόµβο, κλπ. Επίσης γίνεται αναζήτηση κόµβου βάσει του ονόµατός του. Βλέπε και 6.4 Πληροφορίες µελών Για οποιοδήποτε µέλος του χωρικού εµφανίζονται πληροφορίες όπως: το είδος του µέλους (π.χ. υποστύλωµα, δοκός ανωδοµής,...), το όνοµά του, η διατοµή του, οι κόµβοι των άκρων του, κλπ. Επίσης γίνεται αναζήτηση µέλους βάσει του ονόµατός του, καθώς και Βλέπε και 6.5 Ονόµατα κόµβων Προσδιορίζεται η περιοχή του χωρικού στην οποία θα εµφανίζεται το όνοµα του κάθε κόµβου. εξιά του κάθε ονόµατος, ένας αριθµός σε παρένθεση δηλώνει τον όροφο στον οποίο ανήκει ο κόµβος. Συντεταγµένες κόµβων Προσδιορίζεται η περιοχή του χωρικού στην οποία θα εµφανίζονται οι Χ, Υ, και Ζ συντεταγµένες του κάθε κόµβου. Οι συντεταγµένες εµφανίζονται µέσα σε παρένθεση.

389 Εγχειρίδιο χειρισµού 389 Ονόµατα µελών Προσδιορίζεται η περιοχή του χωρικού στην οποία θα εµφανίζεται το όνοµα του κάθε µέλους. εξιά του κάθε ονόµατος, ένας αριθµός σε παρένθεση δηλώνει τον όροφο στον οποίο ανήκει το µέλος. Εµφάνιση σταθερού ονόµατος µελών Με το πλήκτρο αυτό επιλέγεται το αν µαζί µε τη διατοµή του κάθε µέλους θα εµφανίζεται και το όνοµά της. Συνδυάζεται µε την προηγούµενη εντολή. Εικόνα 6.3: Τριδιάστατη απεικόνιση φορέα, στην οποία εµφανίζονται τα ονό- µατα και οι διατοµές των επιλεγµένων µελών, καθώς και τα ονό- µατα των επιλεγµένων κόµβων Μήκη µελών Προσδιορίζεται η περιοχή του χωρικού στην οποία θα εµφανίζεται το µήκος του κάθε µέλους. Ακύρωση περιοχής Μέσω του πλήκτρου αυτού ακυρώνεται η τελευταία επιλογή περιοχής, ή εξαφανίζονται όλα τα κείµενα (συντεταγµένες κόµβων, ονόµατα και µήκη µελών, παραµορφώσεις, κ.λπ.) και τα διαγράµµατα.

390 390 Fespa Έλεγχος φορτίσεων Το πρόγραµµα µπορεί να απεικονίσει τα συγκεντρωµένα ή κατανεµηµένα φορτία που δρουν πάνω στους κόµβους και τα µέλη του φορέα. Ο χρήστης µπορεί να επιλέξει να απεικονίσει τη δράση µονίµων ή κινητών, αλλά και οποιαδήποτε νέα δράση (ανεµοπίεση, υποχώρηση στήριξης, διαφορά θερµοκρασίας, κλπ), προκειµένου να ελέγξει την ορθότητα του φορτιστικού του µοντέλου. Επίσης εύκολα ελέγχεται ο προσανατολισµός των φορτίων ως προς το τοπικό σύστηµα συντεταγµένων του κάθε µέλους. Σχετικές εντολές είναι: ιαγράµµατα -> ιαγράµµατα φορτίσεων Βλέπε 6.8 «Γραφική απεικόνιση φορτίων» Εµφάνιση αξόνων µελών Προσδιορίζεται η περιοχή στην οποία θα εµφανίζονται τα τοπικά συστήµατα αξόνων των µελών του φορέα. Πολύ χρήσιµο για τον έλεγχο της ορθότητας της φοράς των εξωτερικά επιβαλλόµενων φορτίων, καθώς και των εντατικών µεγεθών των µελών. Εικόνα 6.4: Απεικόνιση ενός τµήµατος του φορέα, στην οποία εµφανίζονται τα οµοιόµορφα κατανεµηµένα φορτία της ανεµοπίεσης

391 Εγχειρίδιο χειρισµού 391 Εικόνα 6.5: Απεικόνιση ενός τµήµατος του φορέα, στην οποία εµφανίζονται τα τοπικά συστήµατα αξόνων των µελών Έλεγχος αποτελεσµάτων Tο πρόγραµµα δίνει τη δυνατότητα εµφάνισης του παραµορφωµένου φορέα από οποιαδήποτε (στατική ή δυναµική) φόρτιση, καθώς και την ταλάντωση που ε- κτελεί κάτω από την επίδραση της σεισµικής φόρτισης (για οποιαδήποτε ιδιο- µορφή του). Επίσης µπορεί ο χειριστής να απεικονίσει τα διαγράµµατα για οποιοδήποτε ε- ντατικό µέγεθος και οποιαδήποτε δράση, πάνω στα µέλη ολόκληρου του φορέα ή σε τµήµα αυτού. Με τη βοήθεια αυτού του εργαλείου, ο µελετητής µπορεί να εντοπίσει πιθανά «ευαίσθητα» σηµεία του φορέα, ελλιπείς στηρίξεις, ασύνδετα τµήµατα ή λανθασµένη κατανοµή µαζών και ακαµψιών, ανακαλύπτοντας πολύ περισσότερες πληροφορίες απ ότι διαβάζοντας µια λίστα µε µετακινήσεις κόµβων ή εντατικά µεγέθη µελών. Σχετικές εντολές είναι: Παραµορφώσεις Ανοίγει (ή κλείνει) την εργαλειοθήκη χειρισµού των «Παραµορφώσεων», προκειµένου να εµφανιστεί στην οθόνη ο φορέας παραµορφωµένος από οποιαδήποτε φόρτιση (µόνιµα, κινητά, ή κάποια ιδιοµορφή). Επίσης, µέσω αυτής προσδιορίζεται η περιοχή του χωρικού στην οποία θα εµφανίζονται οι dχ, dυ, dζ µετακινήσεις του κάθε κόµβου. Το πλήκτρο αυτό είναι ενεργό µόνον εάν έχει πρώτα έχει επιλυθεί ο φορέας. Κλείνοντας την εργαλειοθήκη των «Παραµορφώσεων», ο φορέας επανέρχεται στην απαραµόρφωτη κατάσταση. Βλέπε 6.6 «Παραµορφώσεις του φορέα»

392 392 Fespa 7 Εικόνα 6.6: Γραφική απεικόνιση των παραµορφώσεων του φορέα Σύγκριση χωρίς φόρτιση Πιέζοντας αυτό το πλήκτρο, εµφανίζεται ένα γκρίζο είδωλο του χωρικού σε κατάσταση άνευ φόρτισης, παράλληλα µε το έγχρωµο διάγραµµα του χωρικού στην παραµορφωµένη κατάσταση, έτσι ώστε να είναι δυνατή η οπτική σύγκριση των δύο αυτών καταστάσεων. Βλέπε 6.6 «Παραµορφώσεις του φορέα». ιαγράµµατα -> ιαγράµµατα εντατικών µεγεθών Ανοίγει (ή κλείνει) την εργαλειοθήκη χειρισµού των «ιαγραµµάτων». Μέσω αυτής προσδιορίζεται η περιοχή του χωρικού στην οποία θα εµφανίζονται διαγράµµατα εντατικών µεγεθών ή φορτίων. Το πλήκτρο αυτό είναι ενεργό ακόµα και αν δεν έχει ολοκληρωθεί η επίλυση του φορέα, προκειµένου να είναι δυνατό να ελεγχθούν τα διαγράµµατα φορτίσεων. Κλείνοντας την εργαλειοθήκη των «ιαγραµµάτων», τα διαγράµµατα εξαφανίζονται από την οθόνη. Βλέπε 6.7 «ιαγράµµατα εντατικών µεγεθών»

393 Εγχειρίδιο χειρισµού 393 Εικόνα 6.7: ιαγράµµατα ροπών κάµψης ενός πλαισίου του φορέα Εικόνα 6.8: ιαγράµµατα πιέσεων εδάφους σε προσοµοίωση γενικής κοιτόστρωσης

394 394 Fespa Σχεδίαση του φορέα Η σχεδίαση του φορέα και των παραµορφώσεών του ή των διαγραµµάτων του, είναι µια απλή διαδικασία λίγων βηµάτων: 1. Αφού απεικονιστεί στην οθόνη ο φορέας και στραφεί στην επιθυµητή γωνία (ή επιλεγεί µία από τις όψεις / κατόψεις του) επιλέγονται, σύµφωνα µε τα προηγούµενα, οι επιθυµητές πληροφορίες (ονόµατα µελών, διατοµές, διαγράµµατα κλπ, βλ. επόµενη εικόνα). Εικόνα 6.9: Όψη του φορέα µε ορατές τις διατοµές των µελών του 2. Από το µενού «Αρχεία» επιλέγεται «Φύλαξη» και δίνεται ένα όνοµα, ενώ το ίδιο το Fespa δίνει την επέκταση «.3dv». ίνοντας «OK», φυλάσσεται στο δίσκο ένα αρχείο που περιέχει όλες τις πληροφορίες που χρειάζονται για τη σχεδίαση του γραφήµατος. Τα αρχεία τύπου «.3dv» είναι σχέδια δύο διαστάσεων (παρόµοια µε τα αρχεία «.tek»), τα οποία µπορεί ο χειριστής να φορτώσει και να εµπλουτίσει µε διαστάσεις και κείµενα. 3. (Τα βήµατα 1 και 2 µπορούν να επαναληφθούν όσες φορές χρειάζεται, προκειµένου να κρατηθούν στο δίσκο οι επιθυµητές όψεις του φορέα). 4. Αφού το αρχείο.3dv φυλαχτεί στο δίσκο, επιλέγεται η «Σχεδίαση» από την κεντρική εργαλειοθήκη, και ακολουθείται η γνωστή διαδικασία σχεδίασης.

395 Εγχειρίδιο χειρισµού Πληροφορίες κόµβων Το πρόγραµµα µπορεί να δώσει πληροφορίες για οποιοδήποτε κόµβο του. Μόλις ενεργοποιηθεί η εντολή, εµφανίζεται το παράθυρο της εικόνας Επιλογή κόµβου µε το mouse Πλησιάζοντας το δείκτη του mouse σε κάποιο κόµβο, αυτός «φωτίζεται» (ενδεικτικό του ότι ανιχνεύθηκε) και ταυτόχρονα στο αντίστοιχο παράθυρο πληροφοριών αναγράφονται: Το όνοµα του κόµβου και ο όροφος στον οποίο ανήκει, Τα ονόµατα των µελών που συντρέχουν στον κόµβο, Τα ονόµατα των κόµβων που βρίσκονται στο άλλο άκρο κάθε µέλους, Το µήκος κάθε µέλους. Αναζήτηση κόµβου: Κάντε κλικ εδώ και πληκτρολογήστε το όνοµα (και τον όροφο) του κόµβου που αναζητάτε. Εικόνα 6.10: Το παράθυρο πληροφοριών κόµβου Κάνοντας κλικ σε έναν κόµβο αυτός «κλειδώνει», έτσι ώστε αν αποµακρυνθεί το mouse από αυτόν, οι πληροφορίες του να µην εξαφανίζονται. Επιλογή κόµβου µε το όνοµά του Το πρόγραµµα δίνει τη δυνατότητα και για το αντίστροφο: όταν δεν είναι γνωστή η θέση ενός κόµβου µέσα στο φορέα, την υποδεικνύει αρκεί είναι γνωστό το όνοµά του.

396 396 Fespa 7 Αν στη θέση που αναγράφεται ο αριθµός του κόµβου (εικόνα 6.10) πληκτρολογήσει ο χρήστης ένα όνοµα (ακολουθούµενο από τον αριθµό του ορόφου σε παρένθεση, π.χ. 15(-1)) και δώσει [Enter] ή [Tab], θα εντοπιστεί η θέση του µέσα στο γράφηµα του φορέα. 6.5 Πληροφορίες µελών Το πρόγραµµα µπορεί να δώσει πληροφορίες και για οποιοδήποτε µέλος (δοκό ή υποστύλωµα). Μόλις ενεργοποιηθεί η εντολή, εµφανίζεται το παράθυρο της εικόνας Επιλογή µέλους µε το mouse Πλησιάζοντας το δείκτη του mouse σε κάποιο µέλος, αυτό «φωτίζεται» (ενδεικτικό του ότι ανιχνεύθηκε) και ταυτόχρονα στο αντίστοιχο παράθυρο πληροφοριών αναγράφονται: Το είδος του µέλους (π.χ. υποστύλωµα, δοκός ανωδοµής,...), Το όνοµά του, Η διατοµή του, Οι κόµβοι-άκρα του (αρχής και τέλους). Σε παρένθεση φαίνεται ο όροφος που ανήκει ο καθένας, Το µήκος του. Αναζήτηση µέλους: Κάντε κλικ εδώ και πληκτρολογήστε τον αριθµό (και τον όροφο) του µέλους που αναζητάτε. Εικόνα 6.11: Το παράθυρο πληροφοριών µέλους Κάνοντας κλικ σε ένα µέλος αυτό «κλειδώνει», έτσι ώστε αν αποµακρυνθεί το mouse από το µέλος αυτό, οι πληροφορίες του να µην εξαφανίζονται.

397 Εγχειρίδιο χειρισµού 397 Επιλογή µέλους µε το όνοµά του Το πρόγραµµα δίνει τη δυνατότητα και για το αντίστροφο: όταν δεν είναι γνωστή η θέση ενός µέλους µέσα στο φορέα την υποδεικνύει, αρκεί να είναι γνωστό το όνοµά του. Αν στη θέση που αναγράφεται ο αριθµός του µέλους (βλέπε και εικόνα 6.11) πληκτρολογήσει ο χρήστης ένα όνοµα (ακολουθούµενο από τον αριθµό του ο- ρόφου σε παρένθεση, π.χ. 7.1(0)) και δώσει [Enter] ή [Tab], θα εντοπιστεί η θέση του µέσα στο γράφηµα του φορέα. Επίσης, αν στο «πλήκτρο» που αναγράφεται ο αριθµός του κόµβου αρχής ή τέλους κάνει ο χρήστης κλικ µε το mouse, θα εµφανιστούν οι πληροφορίες του στο παράθυρο «Πληροφορίες κόµβου» (αν είναι ανοιχτό). Βλέπε και εικόνα Συνολική εµφάνιση µελών βάσει του είδους τους Το πρόγραµµα έχει επίσης τη δυνατότητα εµφάνισης µε χρωµατικό διαχωρισµό όλων των µελών ίδιου είδους (π.χ. τεγίδες, ελκυστήρες, κλπ). Ενεργοποιώντας την εντολή «Πληροφορίες µέλους», στο παράθυρο που ανοίγει, ο χρήστης επιλέγει από τη λίστα «Στατική ιδιότητα µέλους» το είδος µέλους που θέλει να επισηµάνει πάνω στο γράφηµα του φορέα. Με την επιλογή «Κανένα» εξαφανίζονται όλες οι επισηµάνσεις των µελών. Εικόνα 6.12: Επιλέγοντας «Στατική ιδιότητα µέλους», όλα τα αντίστοιχα µέλη επισηµαίνονται πάνω στο γράφηµα

398 398 Fespa Παραµορφώσεις του φορέα Το πρόγραµµα έχει τη δυνατότητα απεικόνισης του φορέα, παραµορφωµένου από οποιαδήποτε (στατική ή δυναµική) φόρτιση. Επίσης έχει τη δυνατότητα α- πεικόνίσης της ταλάντωσης που εκτελεί κάτω από την επίδραση της σεισµικής φόρτισης, για οποιαδήποτε ιδιοµορφή του. ίνοντας την εντολή «Παραµορφώσεις» από την βασική εργαλειοθήκη, και µε την προϋπόθεση ότι έχει επιλυθεί ο φορέας, ανοίγει η εργαλειοθήκη του σχήµατος που ακολουθεί: Πλήκτρο επιλογής περιοχής εµφάνισης µετακινήσεων (dx, dy, dz). Επιλογή φόρτισης (στατική ή σεισµική). Έναρξη κίνησης του φορέα. Πολύ χρήσιµο για τον έλεγχο της ορθότητας του µοντέλου. Εικόνα 6.13: Το παράθυρο χειρισµού των παραµορφώσεων. Εδώ επιλέγεται η φόρτιση (στατική ή σεισµική).

399 Εγχειρίδιο χειρισµού 399 Εικόνα 6.14: Εµφάνιση του παραµορφωµένου φορέα από σεισµική φόρτιση Τα διαθέσιµα χειριστήρια είναι τα εξής: Λίστα «Φόρτιση». Από τη λίστα αυτή επιλέγεται η φόρτιση για την οποία θα εµφανιστούν οι παραµορφώσεις. Μπορούν να επιλεγεί ο φορέας φορτισµένος από τα «Μόνιµα», τα «Κινητά φορτία», το συνδυασµό τους, ή ο- ποιαδήποτε από τις ιδιοµορφές του για τη σεισµική φόρτιση. Για την ονοµατολογία των διαθέσιµων φορτίσεων, βλέπε «Παραµορφώσεις του φορέα». Λίστα «Μετατόπιση µάζας». υνατότητα απεικόνισης οποιουδήποτε από τους τέσσερις φορείς που προκύπτουν από τη µέθοδο µετατόπισης µαζών (+x, -x, +z, -z) Πλήκτρο «Περιοχή αναγραφής παραµορφώσεων». Με την εντολή αυτή, ορίζονται οι κόµβοι για τους οποίους θα εµφανίζονται στην οθόνη οι παρα- µορφώσεις (κατά Χ, Υ, Ζ). Για να διαγραφούν οι πληροφορίες αυτές από την οθόνη, γίνεται χρήση του πλήκτρου «Ακύρωση περιοχής» της βασικής εργαλειοθήκης. ροµέας (slider) «Μεγέθυνση παραµορφώσεων». ροµείς (sliders) «Μεγέθυνση παραµορφώσεων στον Χ/Υ/Ζ άξονα». Πλήκτρο «Προεπιλογή µεγεθύνσεων». Πλήκτρο «Έναρξη Κίνησης» (PLAY). Αρχίζει ή συνεχίζει την κίνηση του χωρικού. Πλήκτρο «Παύση Κίνησης» (PAUSE). Παγώνει την κίνηση.

400 400 Fespa 7 Πλήκτρα «Βήµα Εµπρός» και «Βήµα Πίσω». είχνει το επόµενο / προηγούµενο καρέ της κίνησης. Για να είναι ενεργά αυτά τα πλήκτρα, η κίνηση πρέπει να είναι παγωµένη. ροµέας (slider) «Ταχύτητα κίνησης». Ορίζει την ταχύτητα µε την οποία θα κινείται ο φορέας κατά την «Κίνηση». Ποσοστό ταλαντευόµενης µάζας. Αναγράφεται η συµµετοχή της κάθε ι- διοµορφής στη συνολική ταλαντούµενη µάζα. Μικρότερα ποσοστά συµµετοχής υποδηλώνουν ιδιοµορφές µικρής φυσικής σηµασίας. 6.7 ιαγράµµατα εντατικών µεγεθών Το πρόγραµµα τριδιάστατης απεικόνισης δίνει και τη δυνατότητα να απεικονιστούν τα διαγράµµατα εντατικών µεγεθών του φορέα από οποιαδήποτε φόρτιση, αλλά και την περιβάλλουσά τους. ίνοντας την εντολή «ιαγράµµατα» από την βασική εργαλειοθήκη, και µε την προϋπόθεση ότι έχει επιλυθεί ο φορέας, ανοίγει η εργαλειοθήκη του σχήµατος που ακολουθεί: Πλήκτρα επιλογής (προσθήκης ή αφαίρεσης) περιοχής εµφάνισης διαγραµµάτων µελών. Εικόνα 6.15: Το παράθυρο χειρισµού των διαγραµµάτων εντατικών µεγεθών. Εδώ επιλέγεται φόρτιση και είδος διαγράµµατος (εντατικού µεγέθους ή φόρτισης) ξεχωριστά για δοκούς και υποστυλώµατα

401 Εγχειρίδιο χειρισµού 401 Εικόνα 6.16: ιαγράµµατα ροπών κάµψης ενός µέρους του φορέα, µε αναγραφή των µεγίστων τιµών Τα διαθέσιµα χειριστήρια είναι τα εξής: Λίστα «Φόρτιση». Εδώ επιλέγεται η φόρτιση για την οποία θα εµφανίζονται διαγράµµατα πάνω στα µέλη. Όπως και για τις παραµορφώσεις, µπορούν να επιλεγούν τα µόνιµα, τα κινητά φορτία, ο συνδυασµός τους, οι σεισµικές φορτίσεις, ή η περιβάλλουσα. Για την ονοµατολογία των διαθέσιµων φορτίσεων, βλέπε «ιαγράµµατα εντατικών µεγεθών». Λίστες «Εντατικό µέγεθος δοκών» και «Εντατικό µέγεθος στύλων». Από τις λίστες αυτές επιλέγονται τα εντατικά µεγέθη των οποίων θα εµφανιστούν τα διαγράµµατα (Αξονικές, τέµνουσες, ροπές, πιέσεις εδάφους). Για την ε- πιλογή «ιαγράµµατα φορτίσεων, βλέπε επόµενη παράγραφο, 6.8. Πλήκτρο «Προσθήκη διαγραµµάτων σε περιοχή». Με την εντολή αυτή ορίζονται τα µέλη των οποίων θα εµφανιστούν τα διαγράµµατα. Για να διαγραφούν οι πληροφορίες αυτές από την οθόνη, γίνεται χρήση του πλήκτρου «Ακύρωση περιοχής» της βασικής εργαλειοθήκης. Πλήκτρο «Αφαίρεση διαγραµµάτων από περιοχή». Με την εντολή αυτή εξαιρούνται µέλη από την περιοχή εµφάνισης διαγραµµάτων. ροµείς (sliders) «Μεγέθυνση». Πλήκτρο «Προεπιλογή µεγεθύνσεων».

402 402 Fespa 7 Πλήκτρο «Αναγραφή τιµών στα άκρα». Ενεργοποιεί / απενεργοποιεί την αναγραφή αρχικού και τελικού µεγέθους κατά µήκος του διαγράµµατος του κάθε µέλους. Το πλήκτρο αυτό είναι ενεργό µόνον εάν έχει επιλεγεί κάποια φόρτιση για διαγράµµατα. Πλήκτρο «Αναγραφή µεγίστων / ελαχίστων τιµών». Ενεργοποιεί / απενεργοποιεί την αναγραφή ελάχιστου και µέγιστου µεγέθους εντός του ανοίγµατος κάθε µέλους. Το πλήκτρο αυτό είναι ενεργό µόνον εάν έχει επιλεγεί κάποια φόρτιση για διαγράµµατα. Πλήκτρο «Λιγότερες τιµές». Εξαφανίζει από την οθόνη τις αλληλοεπικαλυπτόµενες τιµές των εντατικών µεγεθών γειτονικών µελών, προκει- µένου να είναι πιο ευκρινές το διάγραµµα. Πλήκτρο «Αναγραφή τιµής στο µέσον». Αφορά την αναγραφή των τιµών των φορτίων που δρουν πάνω στα µέλη του φορέα. Βλέπε και 6.8 «Γραφική απεικόνιση φορτίων». Πλήκτρο «ιαγράµµατα στις δεσµικές δοκούς». Ενεργοποιεί / απενεργοποιεί την εµφάνιση διαγραµµάτων σε δοκούς που έχουν χαρακτηριστεί «δεσµικές». Απενεργοποιώντας την εµφάνισή τους, το διάγραµµα γίνεται πιο ευκρινές. Πλήκτρο «Οριζόντια διαγράµµατα δοκών». Εντολή η οποία περιστρέφει κατά 90 Ο τα διαγράµµατα των εντατικών µεγεθών στο 3DV. ιευκολύνει τη σχεδίαση π.χ. των διαγραµµάτων ροπών όλων των δοκών ενός ορόφου, σε ένα µόνο σχέδιο.

403 Εγχειρίδιο χειρισµού Γραφική απεικόνιση φορτίων Το πρόγραµµα έχει τη δυνατότητα εµφάνισης των συγκεντρωµένων ή κατανε- µηµένων φορτίων που δρουν πάνω στο φορέα, µε την επιλογή «ιαγράµµατα φορτίσεων» για δοκούς και στύλους. ίνοντας την εντολή «ιαγράµµατα» από την βασική εργαλειοθήκη, ακόµα και αν δεν έχει επιλυθεί ο φορέας, ανοίγει η εργαλειοθήκη του σχήµατος που ακολουθεί: Πλήκτρο επιλογής περιοχής εµφάνισης διαγραµµάτων Εικόνα 6.17: Επιλογή φόρτισης για εµφάνιση των διαγραµµάτων φορτίσεων. Ως εντατικό µέγεθος επιλέγεται το «ιαγράµµατα φορτίσεων».

404 404 Fespa 7 Εικόνα 6.18: Απεικόνιση των διαγραµµάτων φορτίσεων για την επιλεγµένη φόρτιση, πάνω σε τµήµα του φορέα. Σε περίπτωση που η επιλεγµένος συνδυασµός δράσεων περιέχει φορτία σύµφωνα και µε το καθολικό Σ.Σ του φορέα, αλλά και φορτία σύµφωνα µε το τοπικό Σ.Σ. των µελών, το πρόγραµµα δίνει ειδοποίηση ότι θα απεικονιστούν µόνον τα διαγράµµατα της πρώτης από τις δράσεις του συνδυασµού.

405 Εγχειρίδιο χειρισµού Η ονοµατολογία των φορτίσεων Παραµορφώσεις του φορέα Η µέθοδος επίλυσης του χωρικού πλαισίου καθορίζει τον αριθµό και την ονοµατολογία των φορτίσεων που εµφανίζονται στο 3DV. Για κάθε µέθοδο επίλυσης, απεικονίζονται οι µετακινήσεις του φορέα για τις εξής διαφορετικές φορτίσεις: υναµική µε µετατόπιση µαζών Μόνιµα φορτία Κινητά φορτία Ατέλειες +Χ, +Ζ, -Χ, -Ζ Άνεµος +Χ, +Ζ, -Χ, -Ζ Λοιπές δράσεις φορτίων ράσεις θερµοκρασίας Μετατόπιση µάζας κατά +X (Ιδιοµορφές 1 έως Ν) Μετατόπιση µάζας κατά +Ζ (Ιδιοµορφές 1 έως Ν) Μετατόπιση µάζας κατά -Χ (Ιδιοµορφές 1 έως Ν) Μετατόπιση µάζας κατά -Ζ (Ιδιοµορφές 1 έως Ν) υναµική µε στρεπτικά ζεύγη Μόνιµα φορτία Κινητά φορτία Ατέλειες +Χ, +Ζ, -Χ, -Ζ Άνεµος +Χ, +Ζ, -Χ, -Ζ Λοιπές δράσεις φορτίων ράσεις θερµοκρασίας Ιδιοµορφές 1 έως Ν Απλοποιηµένη φασµατική µέθοδος Μόνιµα φορτία Κινητά φορτία Ατέλειες +Χ, +Ζ, -Χ, -Ζ Άνεµος +Χ, +Ζ, -Χ, -Ζ

406 406 Fespa 7 Λοιπές δράσεις φορτίων ράσεις θερµοκρασίας Σεισµός κατά I µε µετατόπιση εφαρµοζόµενης δύναµης κατά mine Σεισµός κατά I µε µετατόπιση εφαρµοζόµενης δύναµης κατά maxe Σεισµός κατά II µε µετατόπιση εφαρµοζόµενης δύναµης κατά mine Σεισµός κατά II µε µετατόπιση εφαρµοζόµενης δύναµης κατά maxe ιαγράµµατα εντατικών µεγεθών Εδώ δίνεται η δυνατότητα να απεικονισθούν στην οθόνη τα διαγράµµατα ο- ποιουδήποτε εντατικού µεγέθους (αξονική Ν, τέµνουσα Q, ροπή Μ, πίεση εδάφους), για οποιαδήποτε από τις παρακάτω φορτίσεις ή συνδυασµούς φορτίσεων. Επίσης εµφανίζονται οι επιπλέον φορτίσεις (π.χ. άνεµος, δράσεις θερµοκρασίας) και οι συνδυασµοί τους, όπως εµφανίζονται στον πίνακα 814. Και εδώ, η µέθοδος επίλυσης του χωρικού πλαισίου καθορίζει τον αριθµό και την ονοµατολογία των φορτίσεων που εµφανίζονται στο 3DV. Για κάθε µέθοδο επίλυσης, απεικονίζονται τα διαγράµµατα του φορέα για τις εξής διαφορετικές φορτίσεις: υναµική µε µετατόπιση µαζών Μόνιµα G Κινητά Q Σεισµική περιβάλλουσα Γενική περιβάλλουσα Μόνιµα + Κινητά (1.35G Q) Μόνιµα + Κινητά (1.00G Q) Λοιποί συνδυασµοί δράσεων Μετατόπιση µάζας κατά +X (περιβάλλουσα) Μετατόπιση µάζας κατά +Ζ (περιβάλλουσα) Μετατόπιση µάζας κατά -Χ (περιβάλλουσα) Μετατόπιση µάζας κατά -Ζ (περιβάλλουσα) Ατέλειες +Χ, +Ζ, -Χ, -Ζ Άνεµος +Χ, +Ζ, -Χ, -Ζ Λοιπές δράσεις φορτίων ράσεις θερµοκρασίας

407 Εγχειρίδιο χειρισµού 407 υναµική µε στρεπτικά ζεύγη Μόνιµα G Κινητά Q Σεισµική περιβάλλουσα Γενική περιβάλλουσα Μόνιµα + Κινητά (1.35G Q) Μόνιµα + Κινητά (1.00G Q) Λοιποί συνδυασµοί δράσεων Σ1: Σεισµός κατά 0ο (περιβάλλουσα) Σ2: Σεισµός κατά 90ο (περιβάλλουσα) Ατέλειες +Χ, +Ζ, -Χ, -Ζ Άνεµος +Χ, +Ζ, -Χ, -Ζ Λοιπές δράσεις φορτίων ράσεις θερµοκρασίας Απλοποιηµένη φασµατική µέθοδος Μόνιµα G Κινητά Q Σεισµική περιβάλλουσα Γενική περιβάλλουσα Μόνιµα + Κινητά (1.35G Q) Μόνιµα + Κινητά (1.00G Q) Λοιποί συνδυασµοί δράσεων Σεισµός κατά I µε µετατόπιση εφαρµοζόµενης δύναµης κατά mine (περιβάλλουσα) Σεισµός κατά I µε µετατόπιση εφαρµοζόµενης δύναµης κατά maxe (περιβάλλουσα) Σεισµός κατά II µε µετατόπιση εφαρµοζόµενης δύναµης κατά mine (περιβάλλουσα) Σεισµός κατά II µε µετατόπιση εφαρµοζόµενης δύναµης κατά maxe (περιβάλλουσα) Ατέλειες +Χ, +Ζ, -Χ, -Ζ Άνεµος +Χ, +Ζ, -Χ, -Ζ Λοιπές δράσεις φορτίων ράσεις θερµοκρασίας

408 408 Fespa Η στερεοσκοπική απεικόνιση (3D) Η δυνατότητα της τριδιάστατης απεικόνισης του φορέα (σε απλό γραµµικό ή OpenGL) είναι διαθέσιµη και στο Fespa. Η εντολή της τριδιάστατης απεικόνισης βρίσκεται στην κεντρική εργαλειογραµµή, καθώς και στα µενού του προγράµµατος (Στατικά > Επιλύσεις > Τριδιάστατο). Μέσω της τριδιάστατης απεικόνισης, είναι επίσης δυνατή η παραγωγή και των όψεων του κτιρίου. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να ορίσετε (από τις παρα- µέτρους, βλέπε εικόνα 6.19) ως απεικόνιση την «ποιοτική». Εικόνα 6.19: Τριδιάστατη απεικόνιση του φορέα σε OpenGL. Με το πλήκτρο [F6] ανοίγει το παράθυρο των παραµέτρων, µέσω των οποίων καθορίζεται η µορφή της απεικόνισης. Οι παράµετροι που µπορείτε να ρυθµίσετε είναι:

409 Εγχειρίδιο χειρισµού 409 Εικόνα 6.20: Οι παράµετροι της τριδιάστατης απεικόνισης. Εµφάνιση τρισδιάστατου ορόφου, ή κτιρίου Για να εµφανίσετε την προοπτική του ορόφου, ή του κτιρίου σας, ακολουθείστε την παρακάτω διαδικασία: 1. Κάνετε κλικ στο πλήκτρο τρισδιάστατος όροφος, και στην οθόνη σας θα εµφανιστεί ο τρέχων όροφος. 2. Κάνετε κλικ στο πλήκτρο τρισδιάστατο κτίριο, και στην οθόνη σας θα εµφανιστεί το κτίριο (όλοι οι όροφοι). Εναλλακτικά, µπορείτε να κάνετε δεξί κλικ µέσα στο παράθυρο και να επιλέξετε κτίριο ή όροφο µέσα από το µενού που ανοίγει. Έχοντας στην οθόνη σας την τρισδιάστατη απεικόνιση του ενεργού ορόφου, ή όλου του κτιρίου, µπορείτε να χρησιµοποιήσετε τα πλήκτρα-βέλη του πληκτρολογίου σας, ή της µπάρας εργαλείων στο επάνω µέρος της οθόνης, προκειµένου να αλλάξετε την γωνία µε την οποία βλέπετε τον όροφο ή το κτίριο. Εναλλακτικά µπορείτε να χρησιµοποιήσετε και τα πλήκτρα-βέλη του πληκτρολογίου σας. Ορισµένα πλήκτρα του πληκτρολογίου σας δίνουν γρήγορη πρόσβαση σε πλήκτρα και παραµέτρους του τρισδιάστατου. Τα πλήκτρα αυτά τα βλέπετε στον επόµενο πίνακα:

410 410 Fespa 7 Πλήκτρο Ιδιότητα Κινείστε γύρω από το κτίριο (επηρεάζετε την γωνία θ). Κινείστε πάνω από το κτίριο (επηρεάζετε την γωνία φ). Home, End, R Επανασχεδίαση. 1, 2, 3, 4 Όψη 1, Όψη 2 κ.λπ. PageUp, PageDown Αυξάνετε (x 2) ή µειώνετε (/ 2) το βήµα περιστροφής. J, K Αυξάνετε ή µειώνετε την γωνία παρατήρησης. +, Αυξάνετε ή µειώνετε την απόσταση παρατήρησης.

411 Εγχειρίδιο χειρισµού 411

412 412 Fespa 7 7 Σχεδίαση Περιεχόµενα 7.1 Καθορισµός εκτυπωτή και χαρτιού 7.2 Έλεγχος πενών συσχέτιση µε χρώµατα κάτοψης 7.3 Μονόχρωµη και έγχρωµη σχεδίαση 7.4 Η διαδικασία της σχεδίασης 7.5 Σχεδίαση σε συσκευές παλαιότερης τεχνολογίας 7.6 Η πρόχειρη σχεδίαση Εισαγωγή Πριν την κυρίως διαδικασία της σχεδίασης, ο χειριστής πρέπει να καθορίσει ε- κτυπωτικό µέσο και µέγεθος χαρτιού ( 7.1) και να κάνει έναν έλεγχο των πενών του σχεδίου ( 7.2). Ακολούθως θα µεταβεί στην κατάσταση σχεδίασης ( 7.4) για τη διαµόρφωση του χαρτιού και την σχεδίασή του. 7.1 Καθορισµός εκτυπωτή και χαρτιού Επιλογή µέσου σχεδίασης Γενικά, το πρόγραµµα για τη σχεδίαση κάνει χρήση του οδηγού συσκευής (device driver) των Windows, δηλαδή σχεδιάζει µέσω του GDI. Αυτή αποτελεί την πιο συνηθισµένη διαδικασία για σχεδίαση σε οποιονδήποτε εκτυπωτή ή σχεδιογράφο έχει σύγχρονους οδηγούς. Σε περίπτωση που ο εκτυπωτής ή ο plotter σας είναι παλιάς τεχνολογίας και δεν υποστηρίζεται από τα Windows, δείτε την 7.5.

413 Εγχειρίδιο χειρισµού 413 Καθορισµός εκτυπωτή Με την εντολή «Αρχεία > Καθορισµός εκτυπωτή» επιλέγετε έναν από τους ε- γκατεστηµένους εκτυπωτές για να τυπώσετε το σχέδιό σας. Στο ίδιο παράθυρο επιλέγετε και µέγεθος χαρτιού. Εικόνα 7.1: Το παράθυρο επιλογής εκτυπωτή Στην περίπτωση που πρόκειται να κάνετε εκτύπωση εκτός γραφείου, θα πρέπει οπωσδήποτε να έχετε εγκατεστηµένο στο σύστηµά σας τον οδηγό (driver) του plotter στον οποίο θα τυπώσετε. Αν δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα, δείτε την 7.5. Καθορισµός µεγέθους χαρτιού σχεδίασης Το «Μέγεθος του χαρτιού» ( Paper Size ) που επιλέγετε καθορίζει και το µέγεθος της επιφάνειας σχεδίασης. Με γκρι περίγραµµα ορίζεται η ωφέλιµη επιφάνεια σχεδίασης. Ανάλογα µε τις δυνατότητες του οδηγού του εκτυπωτή, προσφέρονται πολλά µεγέθη χαρτιών: Α0, Α1, κ.λπ. καθώς και µέγεθος που καθορίζει ο χρήστης. Εδώ µπορείτε επίσης να καθορίσετε το αν η εκτύπωση θα γίνει σε µε- µονωµένα φύλλα χαρτιού ή σε ρολό. Ο καθορισµός αυτών των παραµέτρων δεν καθορίζεται από το Fespa, αλλά από την κατασκευάστρια εταιρεία της συσκευής και του οδηγού της. Στο ίδιο πλαίσιο, µε την επιλογή Προσανατολισµός ( Orientation ), επιλέγετε τον τρόπο τοποθέτησης του χαρτιού στον εκτυπωτή (οριζόντιο ή κατακόρυφο).

414 414 Fespa 7 Επίσης, µε το κουµπί Ιδιότητες ( Properties ) µπορείτε να καθορίσετε άλλες παραµέτρους, όπως την ανάλυση των γραφικών, ή την ποιότητα του χρώµατος, αν φυσικά το υποστηρίζει ο συγκεκριµένος οδηγός του εκτυπωτή. 7.2 Έλεγχος πενών συσχέτιση µε χρώµατα κάτοψης Κάθε οντότητα στο Fespa έχει τη δική της (προεπιλεγµένη από τις αρχικές τιµές) παράµετρο πένας. Έχετε τη δυνατότητα να αλλάζετε πένα για µεµονωµένες ο- ντότητες (µε τις εντολές «Πάρε / ώσε παραµέτρους»). Έχετε όµως και τη δυνατότητα να επιλέξετε την αντιστοιχία αριθµού χρώµατος πάχους πένας (συνολικά για όλο το σχέδιο), αλλά και να κάνετε έναν γρήγορο εποπτικό έλεγχο του πόσες πένες έχει το σχέδιο και µε ποιες πένες θα σχεδιαστούν οι διάφορες οντότητες. Χρώµατα σχεδίασης Καθορισµός χρωµάτων πενών Αυτό γίνεται µε τα εξής πλήκτρα της κεντρικής εργαλειογραµµής: Χρώµατα σχεδίασης: όταν το πλήκτρο είναι ενεργό, στην οθόνη εµφανίζεται το σχέδιο µε χρώµατα που αντιστοιχούν στις πένες του, προκειµένου να γίνει γρήγορα ο έλεγχος των πενών που έχουν χρησιµοποιηθεί. Η αντιστοιχία χρωµάτων και πενών καθορίζεται µε την επόµενη εντολή («Καθορισµός χρωµάτων πενών»). Όταν το πλήκτρο είναι ανενεργό, τα στοιχεία της κάτοψης φαίνονται µε το κανονικό τους χρώµα (αυτό που ορίζεται µέσα από τις παραµέτρους τους). Καθορισµός χρωµάτων πενών: Ανοίγει παράθυρο µέσω του οποίου επιλέγετε την αντιστοιχία µεταξύ αριθµού πένας, χρώµατος εµφάνισης στην κάτοψη και πάχους σχεδίασης στο χαρτί. (βλέπε επόµενη εικόνα).

415 Εγχειρίδιο χειρισµού 415 Εικόνα 7.2: Επιλογή πάχους και χρώµατος των πενών σχεδίασης 7.3 Μονόχρωµη και έγχρωµη σχεδίαση Υπάρχουν τρεις τρόποι σχεδίασης: 1. Μονόχρωµη σχεδίαση 2. Έγχρωµη σχεδίαση µε βάση τα χρώµατα της οθόνης (µέχρι 256) 3. Έγχρωµη σχεδίαση µε βάση τις πένες (µέχρι 16 χρώµατα) Πιο αναλυτικά, αυτοί έχουν ως εξής:

416 416 Fespa 7 Εικόνα 7.3: Το παράθυρο παραµέτρων του χαρτιού σχεδίασης Μονόχρωµη σχεδίαση Θα πρέπει να καθορίσετε τις εξής παραµέτρους: Μονόχρωµη σχεδίαση: ναι. Χρώµα µονόχρωµης σχεδίασης: Προεπιλεγµένη τιµή το 0 (µαύρο) Έγχρωµη σχεδίαση µε χρώµατα οθόνης ίνει τη δυνατότητα έγχρωµης σχεδίασης µε τα κανονικά χρώµατα της κάθε ο- ντότητας (µέγιστος αριθµός χρωµάτων: 256). Θα πρέπει να καθορίσετε τις εξής παραµέτρους: Μονόχρωµη σχεδίαση: όχι Χρώµατα έγχρωµης σχεδίασης: Οθόνης. Τότε το πρόγραµµα θα σχεδιάσει µε τα κανονικά χρώµατα της κάτοψης, δίνοντας τη δυνατότητα χρησιµοποίησης έως και 256 διαφορετικών χρωµάτων. Αυτή είναι και η προεπιλεγµένη τιµή του Master για την έγχρωµη σχεδίαση.

417 Εγχειρίδιο χειρισµού Έγχρωµη σχεδίαση µε χρώµατα πενών ίνει τη δυνατότητα έγχρωµης σχεδίασης µε τα χρώµατα τα οποία απεικονίζονται οι πένες (µέγιστος αριθµός χρωµάτων: 16). Η µέθοδος αυτή συνήθως εφαρ- µόζεται σε περιπτώσεις επιλεκτικής έγχρωµης σχεδίασης ορισµένων στοιχείων της κάτοψης, βάσει της κοινής τους πένας. Θα πρέπει να καθορίσετε τις εξής παραµέτρους: Μονόχρωµη σχεδίαση: όχι Χρώµατα έγχρωµης σχεδίασης: Πενών. Τότε το πρόγραµµα θα σχεδιάσει µε τα χρώµατα που απεικονίζεται το σχέδιο, όταν είναι ενεργοποιηµένη η επιλογή «Χρώµατα σχεδίασης» της κεντρικής εργαλειογραµµής (βλέπε 7.2 και εικόνα 7.2). Αυτή η επιλογή δίνει δυνατότητα σχεδίασης µε πολύ λιγότερα χρώµατα (έως 16, όσα δηλαδή και οι πένες). 7.4 Η διαδικασία της σχεδίασης Για να ξεκινήσετε τη διαδικασία εκτύπωσης του σχεδίου, αρκεί να επιλέξετε την εντολή «Σχεδίαση» από το µενού «Αρχεία», ή να χτυπήσετε µε το mouse το α- ντίστοιχο εικονίδιο, από την κεντρική εργαλειογραµµή του προγράµµατος. Επίσης µπορείτε να χρησιµοποιήσετε την εντολή «Όψη σε χαρτί» η οποία αφενός ανοίγει ένα παράθυρο σχεδίασης, επιπλέον όµως τοποθετεί σε αυτό τον τρέχοντα όροφο του αρχείου που έχετε εκείνη τη στιγµή ανοιχτό.

418 418 Fespa 7 Το παράθυρο σχεδίασης εµφανίζει µια εικόνα σαν την επόµενη: Η εργαλειογραµµή της σχεδίασης. Με αυτές τις εντολές επιλέγετε τα αρχεία που θέλετε να τοποθετήσετε πάνω στο χαρτί, να αλλάξετε την κλίµακα και τη θέση τους, ή να τα περιστρέψετε. Εδώ γίνεται και η επιλογή του εκτυπωτή και του µεγέθους χαρτιού. Το χαρτί πάνω στο οποίο τοποθετούνται τα σχέδια που θα τυπωθούν, κάθε ένα από τα οποία µπορεί να έχει τη δική του κλίµακα. Το περίγραµµα που φαίνεται ορίζει την ωφέλιµη επιφάνεια σχεδίασης του επιλεγµένου χαρτιού. Το πλαίσιο των παραµέτρων της σχεδίασης. Εδώ καθορίζετε το µέσο σχεδίασης (GDI ή άλλο) και την κλίµακα. Κάνοντας κλικ στη θέση «...» ανοίγει το παράθυρο καθορισµού πάχους πενών. Στο πλαίσιο αυτό καθορίζετε την αντιστοιχία χρώµατος γραµµής οθόνης και πένας εκτυπωτή, καθώς και τα πάχη γραµµών. Εικόνα 7.4: Το Fespa στην κατάσταση σχεδίασης

419 Εγχειρίδιο χειρισµού 419 Εικόνα 7.5: Η γραµµή εργαλείων της σχεδίασης Τοποθέτηση οικοδοµής επί του χαρτιού σχεδίασης Εµφανίζεται στην οθόνη το πλαίσιο διαχείρισης των αρχείων απ' όπου διαλέγετε το αρχείο που θέλετε να τοποθετήσετε πάνω στο χαρτί, προκειµένου να σχεδιαστεί. Για πολυώροφα αρχεία επιλέγετε επιπλέον και τον όροφο (βλέπε επόµενη εικόνα). Αφού το επιλέξετε, τοποθετείτε το σχέδιο στο χαρτί, µετακινώντας το µε το mouse. Μπορείτε να τοποθετήσετε περισσότερα του ενός σχέδια πάνω στο ίδιο χαρτί. Κάθε αρχείο που φέρνετε στο χαρτί έρχεται µε την τρέχουσα κλίµακα (αυτή που αναγράφεται στη σχετική παράµετρο). Εικόνα 7.6: Παράθυρο επιλογής αρχείου και ορόφου για τοποθέτηση στο χαρτί σχεδίασης

420 420 Fespa 7 Εντολές προσθήκης οικοδοµής, πινακίδας ή εικόνας Εντολές κίνησης, κλιµάκωσης, διαγραφής οικοδοµής Εντολή εκίνησης σχεδίασης Αρχείο οικοδοµής Αρχείο πινακίδας, πίνακας παραδοχών και εικόνα bmp Εικόνα 7.7: Το χαρτί σχεδίασης µετά την προσθήκη µερικών αρχείων

421 Εγχειρίδιο χειρισµού 421 Τοποθέτηση πινακίδας επί του χαρτιού σχεδίασης Ίδια εντολή µε την προηγούµενη, µε τη διαφορά ότι καλώντας ένα αρχείο, το πρόγραµµα το τοποθετεί αυτόµατα στο κάτω δεξιά τµήµα του χαρτιού. Μπορείτε να φτιάξετε δική σας πινακίδα (µε γραµµές και κείµενα) και να τη φυλάξετε µε κάποια ονοµασία της επιλογής σας, είτε τα διάφορα αρχεία λεπτοµερειών που βρίσκονται στο δίσκο σας, στον φάκελο: «C:\Program Files\LH Software\MASTER\Αρχεία Λεπτοµερειών\Γραµµατοσειρά TrueType». Μπορείτε να τα προσαρµόσετε στις ανάγκες σας και να τα χρησιµοποιείτε για τις εκτυπώσεις σας. Εισαγωγή εικόνας (τύπου bitmap) Υπάρχει η δυνατότητα τοποθέτησης αρχείου εικόνας ή φωτογραφίας (τύπου bmp) πάνω στο χαρτί. Η εικόνα µετακινείται και κλιµακώνεται µε τις εντολές της εργαλειογραµµής. Χρήσιµη δυνατότητα για την εισαγωγή του λογότυπου του γραφείου σας ή ενός τοπογραφικού διαγράµµατος (αρχείο προερχόµενο από scanner). Αλλαγή κλίµακας σε υπάρχουσα οικοδοµή Αν έχετε περισσότερα του ενός αρχεία πάνω στο χαρτί, έχετε υπόψιν ότι το καθένα µπορεί να σχεδιαστεί µε ξεχωριστή κλίµακα (π.χ. ξυλότυπος σε 1:50 και λεπτοµέρειες υποστυλωµάτων σε 1:20). Μπορείτε να αλλάξετε την κλίµακα σχεδίασης µιας οικοδοµής που είναι ήδη τοποθετηµένη πάνω στο χαρτί µε την εξής διαδικασία: ανοίγετε το παράθυρο των παραµέτρων και αλλάζετε την παράµετρο Κλίµακα 1 / xxx. Ακολούθως επιλέγετε την εντολή Αλλαγή κλίµακας οικοδοµής και τέλος δείχνετε µε το mouse την οικοδοµή. Κίνηση οικοδοµής Αλλάζει τη θέση κάποιου σχεδίου πάνω στο χαρτί. Περιστροφή οικοδοµής Περιστρέφει την κάτοψη του κτιρίου κατά 90 ο πάνω στο χαρτί. ιαγραφή µιας οικοδοµής είχνετε µε το mouse το σχέδιο που θέλετε να διαγράψετε.

422 422 Fespa 7 Επιλογή των διαφανών που θα σχεδιαστούν Γενικά, το Fespa εκτυπώνει το σχέδιο µε όσα διαφανή ήταν ενεργά κατά την τελευταία «Φύλαξη» του αρχείου. Αυτό προσφέρει το πλεονέκτηµα ότι στην περίπτωση που πάνω στο χαρτί υπάρχουν περισσότερες από µία οικοδοµές, κάθε µια θα «θυµάται» τα δικά της διαφανή και µε αυτά θα σχεδιάζεται. Υπάρχει όµως και η δυνατότητα να αλλάξει αυτό, αν απενεργοποιηθεί η επιλογή «ιαφανή > Χαρτί > ιαφανή από οικοδοµές». Τότε µόνον τα διαφανή µπορούν να τροποποιηθούν από το χειριστή. Οι αλλαγές όµως αυτές επηρεάζουν όλα τα αρχεία που βρίσκονται πάνω στο τρέχον χαρτί. Εκκίνηση της σχεδίασης Μετά το τέλος των παραπάνω επιλογών, µε το κουµπί Σχεδίαση της γραµµής εργαλείων σχεδίασης αρχίζει η σχεδίαση. Ειδικά για σχεδίαση σε plotter εκτός γραφείου: Η επιλογή «Σε αρχείο» (Print to file) είναι χρήσιµη όταν δεν υπάρχει συνδεδεµένος plotter στον υπολογιστή σας και θέλετε να κάνετε σχεδίαση εκτός γραφείου. Γι αυτό, πριν δώσετε την εντολή «ΟΚ» θα πρέπει να τσεκάρετε αυτή την επιλογή. Έτσι, κάθε χαρτί θα δηµιουργεί και ένα αρχείο τύπου PRN, το οποίο θα πρέπει να µεταφέρετε στον υπολογιστή που έχει συνδεδεµένο τον plotter. Εικόνα 7.8: Εκτύπωση σχεδίου σε αρχείο (τύπου PRN)

423 Εγχειρίδιο χειρισµού 423 Για τη σχεδίαση εκτός γραφείου, µπορείτε εναλλακτικά να κάνετε φύλαξη αρχείου ως DXF. Βλέπε κεφάλαιο 9 CAD Organiser. Αυτή η επιλογή σας δίνει επιπλέον τη δυνατότητα να επεξεργαστείτε περαιτέρω το σχέδιό σας πριν τη σχεδίαση µέσω του AutoCAD ή οποιουδήποτε άλλου σχεδιαστικού προγράµµατος. Τέλος της διαδικασίας σχεδίασης Με την εντολή «Κλείσιµο» κλείνετε το παράθυρο του χαρτιού σχεδίασης και το πρόγραµµα επιστρέφει στο παράθυρο της κάτοψης. 7.5 Σχεδίαση σε συσκευές παλαιότερης τεχνολογίας Αν ο εκτυπωτής σας δεν υποστηρίζεται από τα Windows, το FESPA σας δίνει τη δυνατότητα να σχεδιάσετε χρησιµοποιώντας διαφορετικό «Μέσο Σχεδίασης» από το GDI. Έχετε όµως υπόψη σας ότι η σχεδίαση θα γίνεται έµµεσα, αφού το πρόγραµµα απλώς θα φυλάει στο δίσκο αρχείο το οποίο εσείς θα πρέπει να αντιγράψετε (µε την εντολή COPY του MS-DOS) στην θύρα που έχετε συνδεδε- µένο τον plotter. Αν το µέσο σχεδίασης δεν είναι GDI, η παράµετρος Σχεδίαση σε αρχείο θα πρέπει να είναι πάντα «Ναι». Τότε εµφανίζεται το παράθυρο διαλόγου Αποθήκευση σχεδίου ως στο οποίο συµπληρώνετε το όνοµα του αρχείου, και δίνετε OK για να γίνει η φύλαξή του (ως αρχείο PLT). Επίσης, όταν το µέσο σχεδίασης δεν είναι GDI, η επιλογή του µεγέθους χαρτιού γίνεται αποκλειστικά από το πλαίσιο των παραµέτρων. Τα διαθέσιµα µεγέθη που υποστηρίζονται είναι τα πρότυπα κατά DIN / ISO (A0 µέχρι A4). Έχετε επίσης υπόψιν ότι δεν έχετε τη δυνατότητα να επιλέξετε µέσα από το πρόγραµµα τα πάχη των γραµµών. Το αρχείο.plt που δηµιουργεί το Fespa έχει µόνο την πληροφορία για επιλογή πένας. Αυτό σηµαίνει ότι η αντιστοιχία αριθ- µού πένας και πάχους γραµµής θα πρέπει να καθοριστεί από το panel του plotter. Με αυτή την τεχνική, οι true-type γραµµατοσειρές καθώς και οι γραµµοσκιάσεις τύπου raster δεν τυπώνονται Αν δεν έχετε συνδεδεµένο σχεδιογράφο στον υπολογιστή σας και σκοπεύετε να τυπώνετε εκτός γραφείου, καλό είναι να έχετε παντού σαν προεπιλεγµένες τις vector γραµµατοσειρές (π.χ. PC απλό) όπου υ-

424 424 Fespa 7 πάρχουν κείµενα (κείµενα, διαστάσεις, ονόµατα υποστυλωµάτων, κόµβων, δοκών, σίδερων πλακών, κ.λπ.). Μέσο σχεδίασης: Μέσα από το πλαίσιο επιλογών που εµφανίζεται στην οθόνη, ενεργοποιώντας αυτήν την παράµετρο, καθορίζετε το µέσο σχεδίασης (τύπος Plotter ή Printer). Εκτός από την (προεπιλεγµένη) επιλογή GDI, όλες οι υπόλοιπες επιλογές αφορούν πολύ παλιούς τύπους συσκευών. Plotter που υποστηρίζει την γλώσσα HPGL Printer 9 ακίδων συµβατός µε EPSON FX. Plotter συµβατός µε Summagraphics/Houston. Printer 24 ακίδων συµβατός µε EPSON LQ (ESC/P). Inkjet Printer που υποστηρίζει την γλώσσα PCL3. Laser Printer µε την γλώσσα PCL5. Χρήση οδηγού εκτύπωσης Windows Εικόνα 7.9: Το παράθυρο επιλογής µέσου σχεδίασης Χαρακτηριστικά πενών: Στο πλαίσιο που ανοίγει καθορίζετε την αντιστοιχία χρώµατος γραµµής οθόνης και πένας εκτυπωτή, καθώς και τα πάχη γραµµών. Βλέπε εικόνα 7.4. Μέγεθος DIN Α: Καθορίζετε το µέγεθος (Α0, Α1, Α2, κ.λπ.) του χαρτιού στο οποίο θα γίνει η σχεδίαση. Σχεδίαση σε αρχείο: Επιλέγετε το αποτέλεσµα της σχεδίασης να καταλήξει σε αρχείο, το οποίο πρέπει εσείς, µετά, να το στείλετε στον εκτυπωτή. Τα αρχεία αυτά συνήθως έχουν κατάληξη.plt. Πολλαπλά αρχεία: Με την επιλογή αυτή δηµιουργείτε ξεχωριστό αρχείο για κάθε πένα σχεδίασης. Τα αρχεία αυτά έχουν τη µορφή: όνοµα αρχείου.1, όνοµα αρχείου.2, κ.λπ., όπου ο αριθµός είναι ο αριθµός της πένας (1η, 2η, 3η κ.λπ.) και το όνοµα αυτό που δίνετε στο αρχείο µέσα από το πλαίσιο διαλόγου Αποθήκευση σχεδίου ως. Η αυτή λειτουργεί µόνον εφόσον είναι ενεργοποιηµένη η εντολή Σχεδίαση σε αρχείο. ( εν ισχύει για το GDΙ) Στροφή χαρτιού: Στρέφει το σχέδιο κατά 90 o (πάνω στο χαρτί). Λειτουργεί µόνον εφόσον έχετε επιλέξει ως µέσο σχεδίασης τους εκτυπωτές µε 9pins, 24pins και PCL3.

425 Εγχειρίδιο χειρισµού 425 Στήλες εκτύπωσης (n) 80/132 στήλες: Καθορίζετε το πλάτος του χαρτιού του εκτυπωτή. Ισχύει µόνο για τις επιλογές των εκτυπωτών µε 9 και 24 ακίδες. Μήκος εκτύπωσης (mm): Για τους εκτυπωτές 9 και 24 ακίδων και δυνατότητα συνεχούς χαρτιού, επιλέγεται Η πρόχειρη σχεδίαση Το σχέδιο ενός παραθύρου µπορεί να εκτυπωθεί σε οποιονδήποτε εκτυπωτή συνεργάζεται µε τα Windows (υπάρχει δηλαδή εγκατεστηµένος ο οδηγός του). Η εκτύπωση θα περιέχει ότι βλέπετε στο παράθυρο του Fespa (µόνο τα ενεργά διαφανή), µε διαστάσεις τόσες ώστε να καταλαµβάνει όλη την ωφέλιµη επιφάνεια της σελίδας (το οποίο σηµαίνει ότι η σχεδίαση θα είναι σε τυχαία κλίµακα). Για την πρόχειρη σχεδίαση, αρκεί να δώσετε την εντολή «Αρχεία > Εκτύπωση» ή να πατήσετε το σχετικό πλήκτρο της κεντρικής εργαλειογραµµής. Ο τρόπος αυτός της εκτύπωσης είναι χρήσιµος για µια πρόχειρη σχεδίαση της κάτοψης ή τη σχεδίαση ενός τµήµατός της, αφού σχεδιάζει αυτό ακριβώς το ο- ποίο βλέπετε στο παράθυρο. Επιπλέον, αν ο εκτυπωτής είναι έγχρωµος, το σχέδιο θα τυπωθεί µε τα χρώµατα όπως φαίνονται στην οθόνη, χωρίς να διαφοροποιούνται τα πάχη των γραµµών.

426 426 Fespa 7 8 Εκτύπωση τεύχους µελέτης Περιεχόµενα 8.1 Εισαγωγή 8.2 Η χρήση του προγράµµατος 8.3 Επιπλέον δυνατότητες του προγράµµατος 8.4 Συνεργασία του «Τεύχους» µε άλλα προγράµµατα 8.1 Εισαγωγή Πρόκειται για ξεχωριστό πρόγραµµα που καλείται µέσα από το γραφικό περιβάλλον του Fespa στα Windows, και προορίζεται για την εκτύπωση του τεύχους της µελέτης. Συνεργάζεται µε όλες τις εκτυπωτικές συσκευές των οποίων οι οδηγοί («drivers») είναι εγκατεστηµένοι στο λειτουργικό σύστηµα του υπολογιστή. Το πρόγραµµα εκτυπώσεων καλείται από το εργαλειοθήκη των εντολών του «Κτιρίου», επιλέγοντας την εντολή «Τεύχος», αλλά και από το εικονίδιο που υπάρχει στην επιφάνεια εργασίας των Windows. Το πρόγραµµα επίσης ανοίγει όταν ζητάτε την «οκιµή όπλισης ενός µέλους» µέσα από το περιβάλλον του Fespa. Το περιβάλλον του προγράµµατος φαίνεται στην εικόνα 8.1. Ξεκινώντας το πρόγραµµα και επιλέγοντας από το «δέντρο» στην αριστερή πλευρά την ενότητα που θέλετε, αυτή προβάλλεται στο δεξί παράθυρο (βλέπε εικόνα 8.1). Κάνοντας κλικ πάνω στο σύµβολο + αναπτύσσεται νέος κλάδος, ενώ κάνοντας κλικ στο ο κλάδος κλείνει. Όλες οι εντολές του προγράµµατος βρίσκονται στα πτυσσόµενα µενού (pulldown menus), ενώ οι πιο συχνά χρησιµοποιούµενες δίνονται και µε τη µορφή εικονιδίων (στο κεντρικό toolbar). Αναλυτική επεξήγησή τους δίνεται στις 8.2 και 8.3.

427 Εγχειρίδιο χειρισµού 427 Εικόνα 8.1: Το περιβάλλον του προγράµµατος «Τεύχος» Τα βήµατα για την εκτύπωση µιας µελέτης Προκειµένου να κάνετε την εκτύπωση του τεύχους της µελέτης, ακολουθείτε τα εξής βήµατα: Συµπλήρωση των στοιχείων του έργου και του µηχανικού, Φόρτωµα όλων των αρχείων της µελέτης, Επιλογή τµηµάτων που θα εξαιρέσετε από την εκτύπωση, Καθορισµός του εκτυπωτή, Εκτύπωση. Αναλυτική περιγραφή αυτών των βηµάτων δίνεται στην επόµενη παράγραφο.

428 428 Fespa Η χρήση του προγράµµατος Οι βασικότερες εντολές του προγράµµατος είναι οι εξής: Στοιχεία µελέτης Με την επιλογή «Στοιχεία µελέτης» του µενού «Εργαλεία», ανοίγει παράθυρο µέσα στο οποίο εισάγονται πληροφορίες για το έργο (τίτλος, περιγραφή, ιδιοκτήτης, κ.λπ.), καθώς και στοιχεία του µελετητή µηχανικού. Αυτά τα στοιχεία µπορούν να εµφανίζονται (κατ επιλογήν του χρήστη), στην πρώτη σελίδα του τεύχους, στην κεφαλίδα (header) και το υποσέλιδο (footer) όλων των σελίδων του τεύχους. Εικόνα 8.2: Το παράθυρο εισαγωγής στοιχείων έργου και µηχανικού Φόρτωµα υπολοίπων στοιχείων Μόλις δώσετε αυτή την εντολή, το πρόγραµµα φορτώνει από το δίσκο όλα τα αρχεία δεδοµένων και αποτελεσµάτων που παρήγαγε το Fespa for Windows, για την τελευταία µελέτη που επεξεργαστήκαµε. Η εντολή αυτή είναι αναγκαίο να δοθεί από το χειριστή, δεδοµένου ότι το πρόγραµµα δεν το κάνει αυτόµατα κατά την εκκίνησή του (προκειµένου να λειτουργεί ταχύτερα).

429 Εγχειρίδιο χειρισµού 429 Φίλτρα Αυτή η εντολή εµφανίζει πίνακα (βλέπε επόµενη εικόνα), µέσω του οποίου επιλέγετε το ποια αποτελέσµατα θα εκτυπωθούν και για ποιους ορόφους. Για ευκολία στην επιλογή, το πλαίσιο είναι χωρισµένο σε τέσσερις ενότητες ( εδοµένα κτιρίου, πλάκες, δοκοί, υποστυλώµατα). Κάθε αλλαγή εδώ, επιφέρει αλλαγή και στον συνολικό αριθµό σελίδων του τεύχους εκτύπωσης. Αν υπάρχει όροφος που αποτελεί πρόβλεψη, τότε εξαιρείται από την εκτύπωση η όπλιση των δοκών και των υποστυλωµάτων του. Επιπλέον, έχετε τη δυνατότητα να εξαιρέσετε µέρος των αποτελεσµάτων για όλα π.χ. τα υποστυλώµατα του κτιρίου ή ενός ορόφου ή για µερικά µεµονωµένα. Εικόνα 8.3: Το παράθυρο επιλογής αποτελεσµάτων προς εκτύπωση. Φαίνονται τα συνήθη φίλτρα που επιλέγονται για µια συνοπτική εκτύπωση του τεύχους. Ο όροφος 2 είναι πρόβλεψη. Ο συνολικός αριθµός σελίδων του τεύχους αναγράφεται στο κάτω τµήµα του παραθύρου. Εξαρτάται από τις τρέχουσες επιλογές των φίλτρων, αλλά και από τον επιλεγµένο εκτυπωτή και µέγεθος σελίδας,.

430 430 Fespa 7 Παράµετροι εκτυπωτή ίνοντας την εντολή αυτή (από το µενού «Αρχείο») επιλέγετε το επιθυµητό ε- κτυπωτικό µέσο (από τα διαθέσιµα που τα Windows αναγνωρίζουν), καθώς και τη µέθοδο εκτύπωσης. Για εκτυπωτές laser ή inkjet (ψεκασµού) η προτιµότερη επιλογή είναι η «Μονόχρωµη γραφικών». Για καλύτερη ποιότητα (εις βάρος του χρόνου) επιλέξτε «Έγχρωµη γραφικών», ενώ για την οικονοµικότερη και ταχύτερη εκτύπωση, επιλέξτε «Μονόχρωµη γραφικών - οικονοµική». Εικόνα 8.4: Το παράθυρο επιλογής παραµέτρων εκτύπωσης Εκτύπωση τεύχους Από εδώ γίνεται και η εκτύπωση του τεύχους σε εκτυπωτή. Το πρόγραµµα αναλαµβάνει τη σελιδοποίηση και στοίχιση του κειµένου, ενώ υπάρχει δυνατότητα να επιλέξετε τις σελίδες που θα εκτυπωθούν (αρχική, τελική), την εκτύπωση µόνο των µονών ή ζυγών σελίδων, το αν θα τυπωθεί η σελίδα των περιεχοµένων, κ.λπ. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα επιλεκτικής εκτύπωσης τµηµάτων του Τεύχους (π.χ. αποτελέσµατα πλακών ή χωρικού, έλεγχοι απαίτησης ικανοτικού σχεδιασµού, κ.λπ).

431 Εγχειρίδιο χειρισµού 431 Την αποστολή του κειµένου στον εκτυπωτή αναλαµβάνει ο οδηγός («driver») της συσκευής. Εικόνα 8.5: Το παράθυρο εκτύπωσης ενότητας

432 432 Fespa Επιπλέον δυνατότητες του προγράµµατος Απόκρυψη και χειρισµός λαθών Με αυτή την επιλογή του µενού «Επιλογές», εµφανίζονται ή αποκρύπτονται από το κείµενο όλα τα µηνύµατα λάθους που προέκυψαν από την επίλυση / όπλιση του κτιρίου. Μέσα στο κείµενο, τα µηνύµατα συµβολίζονται µε κόκκινο χρώµα, προκειµένου να είναι άµεσα ορατά. Όταν ο δείκτης του mouse βρεθεί πάνω από ένα µήνυµα λάθους, το πρόγραµµα εµφανίζει την αιτιολογία και τη συνιστώµενη αντιµετώπισή του (βλέπε επόµενη εικόνα). Εικόνα 8.6: Χειρισµός των λαθών

433 Εγχειρίδιο χειρισµού 433 Επεξεργασία του τεύχους Κάνοντας διπλό κλικ πάνω σε οποιονδήποτε πίνακα του τεύχους, ανοίγει παράθυρο, στο οποίο µπορώ να κάνω διόρθωση των στοιχείων του πίνακα. ίνοντας την εντολή «Εφαρµογή» το τεύχος ενηµερώνεται µε τις νέες τιµές. ίνοντας «Επαναφορά» επανέρχονται οι αρχικές τιµές. Το παράθυρο κλείνει µε το [Χ]. Εικόνα 8.7: ιόρθωση του τεύχους Γραµµατοσειρές Αυτή η εντολή του µενού «Επιλογές» δίνει τη δυνατότητα να επιλέξετε τις γραµ- µατοσειρές (τύπος, ιδιότητες, µέγεθος, χρώµα) για όλα τα κείµενα του τεύχους, σύµφωνα µε τα προκαθορισµένα στυλ (βασικό κείµενο, επικεφαλίδες, µηνύµατα λαθών, κ.λπ.). Παράµετροι προγράµµατος Στο παράθυρο που ανοίγει, εισάγετε τιµές για το διάκενο (σε pixels) µεταξύ γραµµών κειµένου και πινάκων, καθώς και για τα σκαριφήµατα των οπλισµών (που βλέπετε στον «Κατάλογο οπλισµών»). Άνοιγµα µελέτης Ο χειριστής επιλέγει τη µελέτη που θέλει να εκτυπώσει, καλώντας την από τον κατάλογο που την έχει αποθηκεύσει. Χρησιµοποιείται όταν θέλετε να ανοίξετε και να τυπώσετε ένα τεύχος, χωρίς να περάσετε από το Fespa για Windows. Αρκεί να υπάρχει η µελέτη στο δίσκο, πλήρης, µε όλα τα αρχεία των δεδοµένων και των αποτελεσµάτων της.

434 434 Fespa 7 Το πρόγραµµα «Τεύχος» δεν είναι κλειδωµένο, που σηµαίνει ότι µπορείτε να το καλέσετε και να εκτυπώσετε χωρίς να υπάρχει το κλειδί της FAST στην θύρα του υπολογιστή. Έτσι αποδεσµεύεται το κλειδί την ώρα της εκτύπωσης τεύχους. Αποθήκευση / Αποθήκευση ως Γίνεται φύλαξη όλου του τεύχους και των επιλογών που έκανε ο χειριστής, σχετικά µε τις προς εκτύπωση ενότητες του τεύχους, την απόκρυψη λαθών, τα στοιχεία του έργου / µελετητή, κ.λπ. Η φύλαξη γίνεται σε ένα συµπιεσµένο αρχείο (µε επέκταση.tfz), µέσα στο οποίο υπάρχουν όλα τα επιµέρους αρχεία δεδοµένων και αποτελεσµάτων του φορέα. Μπορείτε να µεταφέρετε, µέσω δισκέτας, το αρχείο.tfz σε έναν άλλο υπολογιστή στον οποίο υπάρχει εγκατεστηµένο το «Τεύχος» και να ζητήσετε εκτύπωση, χωρίς να διακόψετε την εργασία στο Fespa. Επίσης, µε αυτή την εντολή µετατρέπετε και εξάγετε το περιεχόµενο της τρέχουσας µελέτης σε µορφή απλού κειµένου (για DOS ή Windows), προκειµένου να χρησιµοποιηθεί από άλλα προγράµµατα, π.χ. το Microsoft Word. Αυτό είναι χρήσιµο στην περίπτωση που θέλετε να µεταφέρετε και να τυπώσετε το κείµενο του τεύχους σε άλλον υπολογιστή, ο οποίος δεν έχει εγκατεστηµένο το Fespa ή το Τεύχος. 8.4 Συνεργασία του «Τεύχους» µε άλλα προγράµµατα Το πρόγραµµα «Τεύχος» έχει τη δυνατότητα να εξάγει το τεύχος µελέτης (ολόκληρο ή τµήµατα αυτού) σε διαφορετικές µορφές, προκειµένου να γίνει εκτύπωση ή επεξεργασία του από άλλα προγράµµατα. Το Τεύχος εξάγει τεσσάρων ειδών αρχεία: Απλού κειµένου (txt) Σχεδίου (tek) Φύλλου εργασίας (csv) Εµπλουτισµένου κειµένου (html)

435 Εγχειρίδιο χειρισµού 435 Εξαγωγή ως απλό κείµενο (txt) Η δυνατότητα αυτή χρησιµεύει για την εκτύπωση του τεύχους από άλλα προγράµµατα επεξεργασίας κειµένου των Windows (π.χ Microsoft Word). Αυτό είναι χρήσιµο στην περίπτωση που θέλετε να µεταφέρετε και να τυπώσετε το κείµενο του τεύχους σε άλλον υπολογιστή, ο οποίος δεν έχει εγκατεστηµένο το Fespa ή το Τεύχος. Υπενθυµίζεται οτι µε τη φύλαξη ως αρχείο απλού κειµένου χάνεται κάθε είδους µορφοποίηση (σελιδοποίηση, πίνακες, υπογραµµίσεις, έντονα, πλάγια, κλπ). Για να εξάγει το τεύχος αρχεία κειµένου, η εντολή από τα menu του προγράµµατος είναι «Αρχείο Αποθήκευση ως...». Τύπος θα πρέπει να επιλεγεί το «Αρχείο απλού κειµένου windows (*.txt)» για χρήση από το Microsoft Word ή το «Αρχείο απλού κειµένου DOS (*.txt)» για χρήση από παλιούς επεξεργαστές κει- µένου ή το Edit του DOS. Εικόνα 8.8: Παράθυρο επιλογής φακέλου / αρχείου προς φύλαξη. Εξαγωγή ως σχέδιο (tek) Με την επιλογή αυτή οι διάφορες ενότητες του τεύχους µελέτης εξάγονται ως ένα ή περισσότερα αρχεία σχεδίου, τα οποία µπορεί να διαβάσει, να επεξεργαστεί και να σχεδιάσει το Fespa ή ο Τέκτων. Για να εξάγει το τεύχος αρχεία σχεδίου, η εντολή από τα menu του προγράµµατος είναι «Εργαλεία Εξαγωγή πινάκων». Στο παράθυρο που ανοίγει, ο χρήστης: επιλέγει (µε ) τις ενότητες που θέλει να εξάγει,

436 436 Fespa 7 εκλέγει ως «Μορφή» αρχείου το «Αρχεία Τέκτων» ή το «Όλα σε ένα αρχείο Τέκτων». Με την πρώτη επιλογή το Τεύχος εξάγει κάθε πίνακα σε ξεχωριστό αρχείο σχεδίου, ενώ µε τη δεύτερη εξάγει ένα ενιαίο αρχείο σχεδίου. ίνει την εντολή «Εξαγωγή». Σε περίπτωση που ζητηθεί η αποθήκευση σε ενιαίο αρχείο, αυτό έχει το όνοµα export.tek. Αν όµως ζητηθεί η παραγωγή πολλαπλών αρχείων, αυτά θα έ- χουν ονόµατα του τύπου: export-t2-πίνακας οπλισµών οκών ΟΡΟΦΟΥ- 0.tek export-t3-πίνακας οπλισµών οκών ΟΡΟΦΟΥ- 1.tek export-t5-πίνακας οπλισµών Πεδίλων ΟΡΟΦΟΥ- -1.tek export-t6-πίνακας Οπλισµών Κατακορύφων µελών.tek κλπ... Εικόνα 8.9: Παράθυρο επιλογής στοιχείων προς εξαγωγή.

437 Εγχειρίδιο χειρισµού 437 Παράµετροι Η ακριβής µορφή των παραγόµενων αρχείων tek εξαρτάται από παραµέτρους στις οποίες µπορεί να επέµβει ο χρήστης. Παρόλα αυτά, οι αρχικές τιµές του προγράµµατος είναι ικανοποιητικές και σπάνια προκύπτει ανάγκη αλλαγής τους. Χρώµατα επικεφαλίδας / απλών κελιών : Οι παράµετροι χρώµατος (από την παλέτα του Fespa) που θα δοθούν στις γραµµές και τα κείµενα των παραγόµενων πινάκων. Γενικά είναι διαφορετικοί για τις δύο πρώτες σειρές του κάθε πίνακα. Πένες επικεφαλίδας / απλών κελιών : Οι αριθµοί των πενών που θα δοθούν στις γραµµές και τα κείµενα των παραγόµενων πινάκων. Γραµµατοσειρά : Η γραµµατοσειρά των κειµένων των παραγόµενων αρχείων. Συντελεστές συντεταγµένων (Xfactor, Yfactor, Περιθώριο) : Παράµετροι που καθορίζουν την τοποθέτηση των κειµένων µέσα στα κελιά του πίνακα. Εικόνα 8.10: Με τις εντολές της αντιγραφής επικόλλησης µπορούν να έρθουν στο ίδιο σχέδιο ο πίνακας οπλισµών µε την κάτοψη.

438 438 Fespa 7 Εξαγωγή ως φύλλο εργασίας (csv) Με την επιλογή αυτή οι διάφορες ενότητες του τεύχους µελέτης εξάγονται ως ένα ή περισσότερα αρχεία, τα οποία µπορεί να διαβάσει, να επεξεργαστεί και να εκτυπώσει το Microsoft Excel ή τα αντίστοιχα προγράµµατα επεξεργασίας φύλλων υπολογισµού (spreadsheet). Το εξαγόµενο αρχείο είναι ένα αρχείο κειµένου µε τιµές διαχωρισµένες µε κόµµατα (, ή ;) για να τοποθετούνται σε διαφορετικές στήλες. Για να εξάγει το τεύχος αρχεία τύπου φύλλου εργασίας, η εντολή από τα menu του προγράµµατος είναι «Εργαλεία Εξαγωγή πινάκων». Στο παράθυρο που ανοίγει, ο χρήστης: επιλέγει (µε ) τις ενότητες που θέλει να εξάγει, εκλέγει ως «Μορφή» αρχείου το «Αρχεία CSV» ή το «Όλα σε ένα αρχείο CSV». Με την πρώτη επιλογή το Τεύχος εξάγει κάθε πίνακα σε ξεχωριστό αρχείο, ενώ µε τη δεύτερη εξάγει ένα ενιαίο αρχείο. ίνει την εντολή «Εξαγωγή». Και σε αυτή την περίπτωση, η ονοµατολογία των αρχείων έχει τη µορφή που αναφέρεται στην προηγούµενη παράγραφο («Εξαγωγή ως σχέδιο tek»). Σηµείωση: Το «Τεύχος» εξάγει τα αρχεία σε µορφή.csv και όχι.xls. Αυτό ση- µαίνει ότι από το Excel θα πρέπει να κάνετε φόρτωµα µε τύπο «Αρχεία κειµένου (*.txt, *.csv)» και όχι «Φύλλα εργασίας (*.xls)». Παράµετροι Χαρακτήρας διαχωρισµού πεδίων : το σύµβολο που παρεµβάλλεται µεταξύ των αριθµητικών τιµών, προκειµένου να τοποθετηθούν σε διαφορετικές στήλες στους πίνακες του Excel. Χαρακτήρας διαχωρισµού κειµένων : το σύµβολο που περικλείει ολόκληρες σειρές χαρακτήρων, προκειµένου αυτές να θεωρούνται ως µία λέξη, ακόµα και αν περιέχουν κενά διαστήµατα ή άλλα σύµβολα.

439 Εγχειρίδιο χειρισµού 439 Εξαγωγή ως εµπλουτισµένο κείµενο (html) Με την επιλογή αυτή οι διάφορες ενότητες του τεύχους µελέτης εξάγονται ως ένα ή περισσότερα αρχεία, τα οποία µπορούν να διαβάσουν τα προγράµµατα περιήγησης στο Internet (browsers). Ο τύπος αυτός του κειµένου είναι πολύ διαδεδοµένος και αποτελεί ένα καθιερωµένο πρότυπο ανταλλαγής κειµένων µεταξύ διαφορετικών υπολογιστών και λειτουργικών συστηµάτων. Για να εξάγει το τεύχος αρχεία τύπου html, η εντολή από τα menu του προγράµ- µατος είναι «Εργαλεία Εξαγωγή πινάκων», όµοια µε αυτή της προηγούµενης παραγράφου. Εδώ, ως τύπος επιλέγεται το «Αρχείο HTML». Παράµετροι Περιθώριο κελιών : Το περιθώριο γύρω από τα περιεχόµενα του κάθε κελιού του πίνακα (cellpadding). Κενό µεταξύ κελιών : Το περιθώριο ανάµεσα στα κελιά (cellspacing). Πλαίσιο : Το πάχος του περιγράµµατος του πίνακα (border).

440 440 Fespa 7 9 CAD Organizer Επικοινωνία µε το AutoCAD Από την έκδοση 2.6, το Master προσφέρει ένα βελτιωµένο τρόπο επικοινωνίας µε το AutoCAD και τα άλλα σχεδιαστικά προγράµµατα. Παρέχει συµβατότητα µε την έκδοση 14 του AutoCAD ή τις νεώτερες, και κατά την εισαγωγή (φόρτω- µα) αλλά και κατά την εξαγωγή (αποθήκευση) αρχείου DXF. Αποθήκευση ως DXF για ανάγνωση από το AutoCAD Εξάγονται όλες οι οντότητες των οποίων τα διαφανή είναι ενεργά τη στιγµή της αποθήκευσης. ηµιουργούνται όλα τα αναγκαία layers για την αποθήκευση των οντοτήτων του προγράµµατος, προκειµένου να διευκολύνεται η επεξεργασία και ο καθορισµός των πενών σχεδίασης. Οι διαστάσεις αποθηκεύονται ως ενιαίες οντότητες (dimension), και δεν διασπώνται σε γραµµές και κείµενα. Οι γραµµοσκιάσεις αποθηκεύονται ως ενιαίες οντότητες (hatch), και δεν διασπώνται σε γραµµές. O τύπος τους είναι ο αντίστοιχος της βιβλιοθήκης του AutoCAD. Τα κείµενα αποθηκεύονται µε το αντίστοιχο text style, µέγεθος, θέση και χρώµα. Τα κείµενα που συνοδεύουν τις στατικές οντότητες αποθηκεύονται αυτόµατα, χωρίς να χρειάζεται πρώτα να γίνει διάσπαση των οντοτήτων σε γραµ- µές. Οντότητες που πρέπει να διατηρούνται ενιαίες, αποθηκεύονται ως blocks ή polylines. Τέτοιες οντότητες είναι: η πλάκα, το υποστύλωµα, η δοκός, το

441 Εγχειρίδιο χειρισµού 441 πέδιλο, το σίδερο πλάκας, το σίδερο δοκού, η διατοµή λεπτοµέρειας υποστυλώµατος, ο συνδετήρας, ο δείκτης διαµέτρου σίδερου, το επίπεδο, και τα αντικείµενα. Οι καµπύλες εξάγονται σαν καµπύλες (spline) µαζί µε τα σηµεία ελέγχου τους (control points). Αποθηκεύονται οι τύποι γραµµών (ltype) στην ενότητα tables του DXF. Αποθηκεύονται οι τύποι διαστάσεων (dimstyle) στην ενότητα tables του DXF. Υπάρχει η δυνατότητα αποθήκευσης όλων των ορόφων σε ξεχωριστά αρχεία σχεδίου για καθέναν, ως «Onoma_orX.dxf» όπου X ο αριθµός του ορόφου. Οι γραµµές του κανάβου µπορούν (προαιρετικά) να αποθηκεύονται στο DXF. Φόρτωµα DXF από το AutoCAD Αναγνωρίζεται αυτόµατα το σύστηµα αξόνων και η φορά µέτρησης γωνιών. Αναγνωρίζονται τα blocks και µετατρέπονται σε απλές οντότητες (γραµµές, τόξα, κύκλοι, κείµενα). εν είναι πλέον απαραίτητο να προηγείται explode του αρχείου. Τα blocks µπορεί να περιέχουν οποιαδήποτε οντότητα (line, arc, circle, polyline, lwpolyline, κλπ), ενώ αναγνωρίζεται η θέση, η στροφή και η κλι- µάκωσή τους. Τετράπλευρα (rectangles), πολύγωνα (polygons) και τεθλασµένες γραµµές (polylines) αναγνωρίζονται και εισάγονται ως γραµµές. Αναγνωρίζεται το είδος των γραµµών (ltype). Υπάρχουν 35 νέοι τύποι γραµµών, σε πλήρη αντιστοιχία µε τη βιβλιοθήκη του AutoCAD. Ο χρήστης µπορεί να ορίζει τύπο γραµµής, για όσους δεν υπάρχουν στη βιβλιοθήκη του Master. Εισάγονται οι γραµµοσκιάσεις (hatch) ως γραµµοσκιάσεις. Αναγνωρίζονται 68 νέοι τύποι γραµµοσκιάσεων, σε πλήρη αντιστοιχία µε τη βιβλιοθήκη του AutoCAD. Ο χρήστης µπορεί να ορίζει τύπο γραµµοσκίασης, για όσους δεν υπάρχουν στη βιβλιοθήκη του AutoCAD. Αναγνωρίζεται το χρώµα των οντοτήτων βάσει του πραγµατικού τους χρώ- µατος και του layer στο οποίο ανήκουν (αν είναι bylayer). ιαβάζονται τα απλά κείµενα (text) και τοποθετούνται στη θέση τους, διατηρώντας τον τύπο (font), το µέγεθος και το χρώµα τους.

442 442 Fespa 7 ιαβάζονται τα σηµεία (points) και εµφανίζονται ως µικροί κύκλοι µε διά- µετρο που καθορίζεται από το χειριστή. Αναγνωρίζονται οι καµπύλες (spline), οι διαστάσεις (dimension), τα κείµενα πολλαπλών γραµµών (mtext), και οι σύνθετες γραµµές (mline). Κλιµακώνονται κατάλληλα αρχεία των οποίων οι συντεταγµένες είναι δοσµένες σε mm αντί για m. Παράµετροι επικοινωνίας CAD Επεξηγούνται αναλυτικά οι παράµετροι που καθορίζουν τη λειτουργικότητα της επικοινωνίας του Master µε άλλα προγράµµατα CAD. Επίπεδα εξόδου Η πρώτη κάρτα των παραµέτρων αφορά την εξαγωγή αρχείου DXF. Layers από οντότητες (Ναι / Όχι) : Η επιλογή αυτή καθορίζει το αν οι στατικές, αρχιτεκτονικές και γραµµικές οντότητες του σχεδίου σας θα οµαδοποιηθούν σε layers βάσει του είδους τους (π.χ. τα υποστυλώµατα σε διαφορετικό layer από τις δοκούς), ή αν η οµαδοποίηση θα γίνει µε διαφορετικό κριτήριο (χρώµατα οθόνης ή πένες σχεδίασης). Αν η παράµετρος έχει τιµή «Ναι», τότε το παραγόµενο αρχείο DXF θα έχει διαφορετικά layers (αντίστοιχα µε τα «διαφανή» του Master) για κάθε οντότητα. Π.χ. οι σχεδιαστικές δοκοί της ανωδοµής θα πάνε στο layer µε όνοµα beam_poly_upperstruct ενώ το όνοµά τους στο layer beam_name_upperstruct. Βλέπε «Ονοµασίες των layers». Αν η παράµετρος έχει τιµή «Όχι», η αποθήκευση γίνεται µε κριτήριο την τιµή της παραµέτρου «Layers µε χρώµατα / πένες». Προεπιλεγµένη τιµή: Ναι. Layers µε χρώµατα / πένες : Όταν η προηγούµενη παράµετρος έχει την τιµή «Όχι», τότε η παράµετρος αυτή καθορίζει το αν το παραγόµενο αρχείο θα είναι διαχωρισµένο σε layers µε βάση τα χρώµατα της κάτοψης ή τις

443 Εγχειρίδιο χειρισµού 443 χρησιµοποιούµενες πένες. Π.χ. µε την επιλογή «µε χρώµατα», οι τοίχοι χρώµατος κάτοψης 1 θα πάνε στο layer color_1 ενώ οι τοίχοι χρώµατος 25 θα πάνε στο color_25. Αντίστοιχα, µε την επιλογή «µε πένες», τα σίδερα των πλακών και τα πρόσθετα των δοκών, θα πάνε στο layer pen_5. Βλέπε και «Η ονοµατολογία των layers». Προεπιλεγµένη τιµή: Με χρώµατα. Αριθµός χρωµάτων : Εδώ ορίζετε το µέγιστο αριθµό χρωµάτων κάτοψης που θα αποθηκευτούν στο παραγόµενο DXF. Η παράµετρος αυτή είναι ε- νεργή µόνον όταν η προηγούµενη παράµετρος είναι «Με χρώµατα». Προεπιλεγµένη τιµή: 256 Φύλαξη όλων των ορόφων (Ναι / Όχι) : Αν η επιλογή είναι στο «Ναι», η αποθήκευση ως DXF αποθηκεύει όλους τους ορόφους του αρχείου σας σε πολλαπλά αρχεία µε ονόµατα «Αρχείο_orXX», όπου XX οι αριθµοί των ο- ρόφων του αρχείου σας. Αν η επιλογή είναι στο «Όχι», τότε αποθηκεύεται µόνον ο τρέχων όροφος, µε όνοµα «Αρχείο.dxf». Προεπιλεγµένη τιµή: Όχι. Φύλαξη των γραµµών κανάβου (Ναι / Όχι) : Εδώ επιλέγετε αν στο παραγόµενο αρχείο DXF θα αποθηκευτούν (ως γραµµές) και οι γραµµές του κανάβου. Επίσης, προκειµένου να αποθηκευτούν οι γραµµές, θα πρέπει να είναι ανοιχτές τη στιγµή της αποθήκευσης. Οι γραµµές αυτές θα ανήκουν σε ξεχωριστό layer. Προεπιλεγµένη τιµή: Όχι. Στατικά / Αρχιτεκτονικά ανά διαφανές Οι επιλογές της δεύτερης και τρίτης κάρτας των παραµέτρων αφορούν το αν στο παραγόµενο αρχείο DXF, η κάθε µεµονωµένη οντότητα θα αποθηκευτεί µε το δικό της χρώµα, ή αν θα ακολουθεί το χρώµα του layer στο οποίο α-

444 444 Fespa 7 νήκει. Με την επιλογή «Ναι» όλες π.χ. οι γραµµές θα έχουν ενιαίο χρώµα και τύπο (Color=ByLayer, µε χρώµα του layer να λαµβάνεται από την τρέχουσα παράµετρο χρώµατος της γραµµής του Master), ενώ µε την επιλογή «Όχι» κάθε γραµµή διατηρεί το χρώµα (Color= ) και τον τύπο της (Linetype= ). H επιλογή «Όχι» δίνει το πλεονέκτηµα να υπάρχουν στην ί- δια κάτοψη γραµµικές οντότητες (π.χ. γραµµές και κείµενα) που θα τυπωθούν µε διαφορετικές πένες από το AutoCAD. Προεπιλεγµένη τιµή: Ναι (για τις στατικές και αρχιτεκτονικές οντότητες) Όχι (για τις γραµµικές οντότητες). Άγνωστες τιµές εισόδου Οι τιµές αυτών των παραµέτρων καθορίζουν τη συµπεριφορά του προγράµ- µατος όταν κατά την ανάγνωση αρχείου DXF βρεθούν οντότητες µε ιδιότητες εκτός των διαθέσιµων στο Master (π.χ. µια γραµµή µε linetype κατασκευής του χρήστη, ή µια γραµµοσκίαση που υπάρχει µόνο στο AutoCAD). Με τις παραµέτρους «Σηµείο: ως κύκλος ακτίνας» και «Χρώµα κύκλου ση- µείων» ορίζετε αντίστοιχα την ακτίνα και το χρώµα του κύκλου µε τα οποία θα εµφανίζονται στην κάτοψη τα σηµεία (points) του DXF αρχείου. Προεπιλεγµένη τιµή: Ακτίνα=0.05 m

445 Εγχειρίδιο χειρισµού 445 Άγνωστες τιµές εξόδου Οι τιµές αυτών των παραµέτρων καθορίζουν τη συµπεριφορά του προγράµ- µατος όταν κατά την αποθήκευση αρχείου ως DXF, δεν υπάρχει στο AutoCAD αντίστοιχος τύπος γραµµοσκίασης µε κάποιον από τη βιβλιοθήκη του Master. Η διαδικασία της φύλαξης Ο απλούστερος τρόπος για να κάνετε φύλαξη αρχείου ως DXF στο δίσκο είναι να δώσετε την εντολή «Αποθήκευση ως R14». Στο παράθυρο που ανοίγει δίνετε τρία στοιχεία: Τον φάκελο µέσα στον οποίο θα γίνει φύλαξη του αρχείου Το όνοµα του αρχείου (π.χ. onoma.dxf) Τον τύπο του αρχείου (AutoCAD)

446 446 Fespa 7 Αν η παράµετρος «Φύλαξη όλων των ορόφων» είναι «Ναι», τότε το πρόγραµµα αποθηκεύει στο δίσκο µια σειρά από αρχεία (µε κατάλληλα ονόµατα), τόσα όσα οι όροφοι του αρχείου σας. είτε και την «Νέες παράµετροι του προγράµµατος». Αν ακολουθήσετε την συνήθη διαδικασία των Windows ( «Αρχεία > Φύλαξη ως»), τότε το αρχείο DXF που εξάγεται είναι τύπου R12 (βλέπε επόµενη παράγραφο). Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να τροποποιήσετε τον τύπο αρχείου από «Οικοδοµές (*.tek)» σε «Αρχεία AutoCad (*.dxf)». Προσοχή: Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει εσείς να αλλάξετε την επέκταση του ονόµατος (File name) από.tek σε.dxf διότι το πρόγραµµα δεν το κάνει αυτόµατα. Φύλαξη ως R12 Το Master έχει επίσης τη δυνατότητα να αποθηκεύει και αρχεία τύπου AutoCAD R12, προκειµένου να διατηρηθεί η συµβατότητα µε ορισµένες εφαρµογές που δε µπορούν να διαβάσουν αρχεία DXF νεώτερης γενιάς. Η εντολή «Αποθήκευση ως R12» του menu «CAD» κάνει φύλαξη του αρχείου, στη µορφή που έκαναν οι παλαιότερες εκδόσεις του Master (µόνο Entities, χωρίς Header, Tables ή Blocks). Η διαδικασία αυτή παράγει έναν πολύ απλό τύπο DXF, µε την απλούστερη δυνατή οργάνωση, δηλαδή όλο το σχέδιο αποτελείται µόνον από γραµµές, τόξα κύκλους και κείµενα. Αυτό µπορεί να είναι χρήσιµο όταν το πρόγραµµα στο οποίο αποστέλλεται είναι άγνωστο, ο χειριστής του ελάχιστα εκπαιδευµένος σε περιβάλλον τύπου AutoCAD και εν γένει το περιβάλλον υποδοχής άγνωστο, αφιλόξενο ή ακατάλληλο. Παρέχει δηλαδή τη µέγιστη συµβατότητα µε το περιβάλλον υποδοχής σε βάρος της οργάνωσης του αρχείου. Η ονοµατολογία των layers Ανάλογα µε τις τιµές των παραµέτρων «Layers» και «Layers από οντότητες», το Master δίνει και διαφορετικά ονόµατα στα layers που δηµιουργεί. Τρεις είναι οι διαφορετικές δυνατότητες: Layers µε ονόµατα οντοτήτων Στην περίπτωση αυτή, τα παραγόµενα layers έχουν τα ονόµατα των στατικών και αρχιτεκτονικών οντοτήτων που περιέχονται στο αρχείο σας. Π.χ. υπάρχουν ξεχωριστά layers στα οποίο ανήκουν οι δοκοί, τα υποστυλώµατα, τα σίδερα των πλακών, οι τοίχοι, οι γραµµικές οντότητες (γραµµές, τόξα, καµπύλες), τα κείµενα, κλπ. Για να κάνει το Master το διαχωρισµό των οντοτήτων βάσει των ονοµάτων των οντοτήτων, θα πρέπει η παράµετρος «Layers από οντότητες» να έχει την τιµή

447 Εγχειρίδιο χειρισµού 447 «Ναι». Η επιλογή αυτή υπερισχύει της παραµέτρου «Layers µε χρώµατα / πένες». Το πλεονέκτηµα αυτής της επιλογής είναι ότι δίνεται η δυνατότητα στο χειριστή του AutoCAD να επεξεργάζεται το σχέδιο, έχοντας το µέγιστο διαθέσιµο αριθµό layers, λειτουργώντας µε τη λογική των διαφανών του Master. Μειονέκτηµα της επιλογής είναι ότι θα πρέπει ο χειριστής, προκειµένου να τυπώσει, να δηλώσει στο AutoCAD την αντιστοιχία χρωµάτων πενών για όλα αυτά τα layers. Αναλυτικός πίνακας µε τα ονόµατα όλων των layers δίνονται σε επόµενη παράγραφο. Layers µε ονόµατα χρωµάτων Με την επιλογή αυτή, το σχέδιο εξάγεται διαχωρισµένο σε layers βάσει των χρωµάτων που χρησιµοποιούνται. Οι ονοµασίες των layers είναι του τύπου color_xx, όπου xx οι αριθµοί των χρωµάτων (σε αντιστοιχία µε την παλέτα του Master). Όλες οι οντότητες οµαδοποιούνται βάσει των χρωµάτων, ανεξάρτητα του είδους τους. Για να κάνει το Master το διαχωρισµό των οντοτήτων βάσει των χρωµάτων, θα πρέπει η παράµετρος «Layers» να έχει την τιµή «Με χρώµατα» και η παράµετρος «Layers από οντότητες» να έχει την τιµή «Όχι». Το πλεονέκτηµα αυτής της επιλογής είναι ότι διευκολύνεται η µαζική επεξεργασία του σχεδίου στο AutoCAD, δεδοµένου ότι οι οντότητες είναι οµαδοποιηµένες σε πολύ λιγότερα layers απ ότι µε την προηγούµενη µέθοδο. Layers µε ονόµατα πενών Με την επιλογή αυτή, το σχέδιο εξάγεται διαχωρισµένο σε layers βάσει των πενών που χρησιµοποιούνται. Οι ονοµασίες των layers είναι του τύπου pen_xx, όπου xx οι αριθµοί των πενών. Όλες οι εξαγόµενες οντότητες οµαδοποιούνται βάσει των πενών τους, έτσι όπως φαίνονται στο Master µε ενεργοποιηµένο το πλήκτρο «Χρώµατα σχεδίασης» της κεντρικής εργαλειογραµµής. Η αντιστοιχία χρώµατος και αριθµού πένας δίνεται στο παράθυρο «Χαρακτηριστικά πενών». Για να κάνει το Master το διαχωρισµό των οντοτήτων βάσει των πενών, θα πρέπει η παράµετρος «Layers» να έχει την τιµή «Με πένες» και η παράµετρος «Layers από οντότητες» να έχει την τιµή «Όχι». Το πλεονέκτηµα αυτής της επιλογής είναι ότι διευκολύνεται η σχεδίαση µέσω του AutoCAD, δεδοµένου ότι οι οντότητες είναι οµαδοποιηµένες βάσει των πενών του Master. Αυτή είναι και η πλέον κατάλληλη επιλογή, αν το µόνο που θέλετε είναι να κάνετε σχεδίαση σε plotter µέσω του AutoCAD.

448 448 Fespa 7 Πρακτικές συµβουλές Σε αυτή την παράγραφο δίνονται σύντοµες συµβουλές για κάποιες από τις πιο συνηθισµένες περιπτώσεις επικοινωνίας του Master µε το AutoCAD. Όλες οι παράµετροι του module CAD, οι πιθανοί συνδυασµοί τους, καθώς και τα πλεονεκτήµατα του καθενός, δίνονται σε πίνακα που βρίσκεται στο τέλος αυτού του οδηγού. Εξαγωγή σχεδίου από το Master για επεξεργασία στο AutoCAD Για την επεξεργασία του σχεδίου στο AutoCAD, επειδή ο διαχωρισµός του σχεδίου µε βάση τις οντότητες του Master (και χρώµα ByLayer) δίνει τη µέγιστη δυνατή ευελιξία, η προτεινόµενη πορεία εργασίας είναι η εξής: Στο Master: Layers από οντότητες : Ναι Οντότητες ανά διαφανές : Ναι (για τις στατικές και αρχιτεκτονικές οντότητες) και Όχι (για τις γραµµικές οντότητες). Κάνετε φύλαξη ως DXF R14. Στο AutoCAD: Εισάγετε το αρχείο DXF. ώστε την εντολή purge στο AutoCAD, προκειµένου να διαγράψετε layers και text-styles που δεν χρησιµοποιούνται. Η εικόνα των layers είναι σαν την επόµενη:

449 Εγχειρίδιο χειρισµού 449 Εξαγωγή σχεδίου από το Master για σχεδίαση µέσω AutoCAD Αν δεν ενδιαφέρεστε να κάνετε µεγάλης κλίµακας αλλαγές στο σχέδιο (όπως π.χ. αλλαγές χρωµάτων και καθορισµό πενών), αλλά µόνο σχεδίαση µέσω του AutoCAD, τότε η προτεινόµενη πορεία εργασίας είναι η εξής: Στο Master: Ορίζετε την παράµετρο Layers : µε πένες Layers από οντότητες : Όχι Οντότητες ανά διαφανές : Ναι (για τις στατικές και αρχιτεκτονικές οντότητες) και Όχι (για τις γραµµικές οντότητες). Κάνετε φύλαξη ως DXF R14. Στο AutoCAD: Εισάγετε το αρχείο DXF. ώστε την εντολή purge στο AutoCAD, προκειµένου να διαγράψετε layers και text-styles που δεν χρησιµοποιούνται. Η εικόνα των layers είναι σαν την επόµενη:

450 450 Fespa 7 Εισαγωγή σχεδίου από άλλο πρόγραµµα στο Master Προκειµένου να κάνετε εισαγωγή ενός τοπογραφικού ή αρχιτεκτονικού σχεδίου από το AutoCAD ή άλλο σχεδιαστικό πρόγραµµα στο Master δεν απαιτείται να προηγηθεί explode, ούτε να γίνει αποθήκευση ως αρχείο τύπου AutoCAD R12 όπως ήταν σε παλαιότερες εκδόσεις. Η προτεινόµενη σειρά εργασιών είναι η εξής: Στο AutoCAD: Μεταφέρετε (µε την εντολή move) το σχέδιο κοντά στην αρχή των αξόνων (0,0) αν δεν είναι ήδη εκεί. Αποφύγετε τις πολύ µεγάλες τιµές συντεταγµένων. Βεβαιωθείτε ότι οι µετρήσεις είναι σε µέτρα και όχι cm ή mm. Στο Master τo σχέδιο εισάγεται 1:1. Σε αντίθετη περίπτωση, το Master κλιµακώνει αυτόµατα το σχέδιο. είτε και την παράγραφο «Εισαγωγή αρχείων µε µεγάλες συντεταγµένες». Κάνετε εξαγωγή ως DXF (τύπου R12, R14, ή νεώτερο). Στο Master: Όταν εισάγετε το αρχείο, αυτό έρχεται πάντα στον όροφο 0. Αν θέλετε να εισάγετε µια σειρά αρχείων DXF σε διαφορετικούς ορόφους, θα πρέπει να ανοίξετε ξεχωριστά όλα τα αρχεία, και µετά να τα µεταφέρετε στους σωστούς ορόφους (µε «αντιγραφή / επικόλληση»), ή να χρησιµοποιήσετε την εντολή «Ένωση» αντί της «Φόρτωµα».