ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ. Πρόταση Ο ΗΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την άδεια οδήγησης. (αναδιατυπωµένη έκδοση)

Transcript

1 EL

2 ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Πρόταση Βρυξέλλες, COM(2003) 621 τελικό 2003/0252 (COD) Ο ΗΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την άδεια οδήγησης (αναδιατυπωµένη έκδοση) (υποβληθείσα από την Επιτροπή)

3 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ιστορικό Η οδηγία 91/439/ΕΟΚ για την άδεια οδήγησης 1 διέπεται από δύο κύριες αρχές: ενίσχυση της ελεύθερης κυκλοφορίας των πολιτών της Κοινότητας και συµβολή στη βελτίωση της οδικής ασφάλειας. Αυτές οι αρχές συνεχίζουν να αποτελούν τον κύριο γνώµονα για τη µελλοντική νοµοθεσία στον τοµέα των αδειών οδήγησης. Από ποσοτικής πλευράς η ευρωπαϊκή νοµοθεσία σχετικά µε τις άδειες οδήγησης έχει άµεση επίπτωση σε πολύ µεγάλο αριθµό πολιτών της Κοινότητας. Εκτιµάται πως το 60% του συνολικού πληθυσµού της Ένωσης διαθέτει άδεια οδήγησης σε ισχύ (περίπου 200 εκατοµµύρια πολίτες). Πολλοί από τους πολίτες αυτούς πραγµατοποιεί διασυνοριακά ταξίδια εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ιδιωτικούς ή επαγγελµατικούς σκοπούς, και κάθε χρόνο πολλοί πολίτες αλλάζουν χώρα διαµονής. Κατά συνέπεια η άµεση επίπτωση της κοινοτικής νοµοθεσίας για τις άδειες οδήγησης στους πολίτες δεν µπορεί να υποεκτιµηθεί. Στο πρόσφατο παρελθόν ελήφθησαν ορισµένα µέτρα προκειµένου να εναρµονιστούν τα υφιστάµενα εθνικά συστήµατα χορήγησης άδειας. Ωστόσο, η νοµοθεσία σχετικά µε τις άδειες οδήγησης αναπτύχθηκε σε διάφορα στάδια και κατά συνέπεια ο βαθµός της εναρµόνισης διαφόρων πλευρών ήταν µάλλον περιορισµένος. Μέχρι την έκδοση της οδηγίας του Συµβουλίου αριθ. 80/12/ΕΟΚ, η κύρια πράξη διεθνούς δικαίου ήταν η Σύµβαση της Βιέννης για την οδική κυκλοφορία (1968) 2. Αντικείµενο της σύµβασης αυτής ήταν η διεθνής διασυνοριακή κυκλοφορία. Κάθε φορά που ένας πολίτης της Κοινότητας εγκατασταίνονταν σε κάποιο άλλο κράτος µέλος ίσχυαν διµερείς συµφωνίες. Σε πολλές περιπτώσείς, οι πολίτες ήταν υποχρεωµένοι να ανταλλάξουν τις άδειές τους και να υποστούν άλλη µια εξέταση στη θεωρία, την πρακτική καθώς και ιατρική εξέταση προκειµένου να αποκτήσουν άδεια οδήγησης, που να έχει εκδοθεί από το νέο κράτος µέλος της µόνιµης κατοικίας. Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό ικαστήριο έκρινε πως αυτή η πρακτική αποτελεί εµπόδιο στην ελεύθερη διακίνηση των ατόµων και κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να θεσπίσουν την αναγκαία νοµοθεσία στον τοµέα αυτό 3. Έτσι η «Πρώτη οδηγία του Συµβουλίου αριθ. 80/1263/ΕΟΚ για την εισαγωγή κοινοτικής άδειας οδήγησης» 4 καθιέρωσε την αρχή πως οι άδειες οι οποίες εκδίδονται από άλλα κράτη µέλη θα πρέπει να αναγνωρίζονται χωρίς την επιβολή νέων ελέγχων. Ο κάτοχος της άδειας ωστόσο ήταν ακόµη υποχρεωµένος να ανταλλάξει την άδειά του εντός έτους από την εγκατάστασή τους στο νέο κράτος µέλος. Με την απαίτηση για υποχρεωτική ανταλλαγή των αδειών, διατηρήθηκε ένα διοικητικό εµπόδιο στην ελεύθερη διακίνηση των προσώπων στα πλαίσια του νοµικού πλαισίου που καθιερώθηκε µε την οδηγία 80/1263/ΕΟΚ. Συχνά οι πολίτες αγνοούσαν αυτή τη νοµική υποχρέωση, γεγονός που δεν πρέπει να αποτελεί έκπληξη δεδοµένου ότι δεν υπήρχε ένδειξη ΕΕ L 237, , σ. 1. Σύµβαση για την οδική κυκλοφορία, 8 Νοεµβρίου 1968, σειρά συνθηκών Ηνωµένων Εθνών, Τόµος 1042, σ. 17. Υπόθεση 16/78 Choquet [1978] Συλλογή Νοµολογίας του ικαστηρίου ΕΕ L 375, , σ. 1. 2

4 για την υποχρέωση αυτή καταγεγραµµένη πάνω στην άδεια οδήγησης. Η οδηγία 91/439/ΕΟΚ κατήργησε αυτή τη διοικητική διαδικασία και εισήγαγε την υποχρεωτική αρχή της αµοιβαίας αναγνώρισης. Ωστόσο η θέση σε ισχύ και σε εφαρµογή αυτής της αρχής εµποδίστηκε από το γεγονός ότι οι περίοδοι ισχύος των αδειών και η περιοδικότητα των ιατρικών εξετάσεων δεν ήταν εναρµονισµένες. Καθώς τα νοµικά συστήµατα σχετικά µε τις άδειες οδήγησης συνεχίζουν να διαφέρουν σηµαντικά στα σηµεία αυτά στα 18 κράτη µέλη του ΕΟΧ, η νοµική αβεβαιότητα για τους πολίτες που εγκαθίστανται σε ένα άλλο κράτος µέλος αυξήθηκε αντί να µειωθεί. Αυτό εξηγείται λεπτοµερώς στην «Ερµηνευτική ανακοίνωση της Επιτροπής για την κοινοτική άδεια οδήγησης» που εξέδωσε η Επιτροπή το Μάρτιο του Έχει ουσιώδη σηµασία η κατάργηση αυτής της νοµικής αβεβαιότητας για τους πολίτες, αβεβαιότητα που εµποδίζει την ελεύθέρη διακίνησή τους. Αυτή η πλευρά των αδειών οδήγησης εµπίπτει στα πλαίσια των πολύ ευρύτερων στόχων που καθόρισε το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο στα πλαίσια της «ηµερήσιας διάταξης της Λισσαβόνας», συγκεκριµένα την επίτευξη της κατά 100% λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς. Η κατάργηση του τελευταίου εµποδίου στην ελεύθερη διακίνηση στον τοµέα αυτό µπορεί να θεωρηθεί ως η ολοκλήρωση µιας διαδικασίας σταδιακής εναρµόνισης. Προστασία κατά της πλαστογράφησης Ένα ζήτηµα το οποίο έχει αποκτήσει όλο και µεγαλύτερη σηµασία, σίγουρα µετά τις 11 Σεπτεµβρίου 2001, είναι το ζήτηµα της προστασίας κατά της πλαστογράφησης. Το ζήτηµα αυτό τέθηκε σε επίπεδο ΕΕ, καθώς και από τους κυβερνητικούς εµπειρογνώµόνες που είναι αρµόδιοι για τις άδειες οδήγησης, και θεωρήθηκε ζήτηµα υψίστης σπουδαιότητας. Θα πρέπει να τονιστεί ότι στα πλαίσια ης παρούσας κατάστασης είναι σχεδόν αδύνατη η σωστή επιβολή του νόµου σχετικά µε τις άδειες οδήγησης. Λόγω της έλλειψης εναρµόνισης σχετικά µε τις περιόδους ισχύος, υπάρχουν πάνω από 80 διαφορετικά υποδείγµατα και αντίστοιχα διαφορετικά δικαιώµατα οδήγησης που είναι έγκυρα και κυκλοφορούν στα κράτη µέλη. Όµως µια άδεια οδήγησης όχι µόνο επιτρέπει την πρόσβαση σε κάθε είδους όχηµα, µε πιθανώς σηµαντικό βάρος και διαστάσεις σε πολλές χώρες της ΕΕ είναι επίσης δυνατόν να χρησιµοποιηθεί ως έγγραφο ταυτότητας για το άνοιγµα τραπεζικού λογαριασµού ή την κράτηση θέσεων σε αεροπλάνα. Κατά συνέπεια, για λόγους που σχετίζονται µε την προστασία κατά της πλαστογράφησης και την ελεύθερη διακίνηση των πολιτών, προτείνεται ως πρώτο βήµα να ληφθούν τώρα τα ακόλουθα µέτρα: το υπόδειγµα της άδειας οδήγησης σε χαρτί δεν θα µπορεί πλέον να χορηγείται µε στόχο τον περαιτέρω περιορισµό του αριθµού των υποδειγµάτων αδείας που κυκλοφορούν σήµερα. Το µόνο υπόδειγµα κοινοτικής άδειας οδήγησης που θα πρέπει να χορηγείται θα είναι το πλαστικό τύπου «πιστωτικής» κάρτας που επιτρέπει υψηλότερη προστασία κατά της πλαστογράφησης είναι δυνατόν να βελτιωθεί περαιτέρω η προστασία κατά της πλαστογράφησης αν υπάρχει η δυνατότητα εισαγωγής µικροκυκλώµατος. Αυτό θα επιτρέψει στα κράτη µέλη που επιλέγουν την εισαγωγή µικροκυκλώµατος στην άδεια οδήγησης, να 5 ΕΕ C 77, , σ. 5. 3

5 επαναλάβουν τις πληροφορίες που είναι τυπωµένες πάνω στην κάρτα µέσα στο µικροκύκλωµα. Αυτή η περιορισµένη λειτουργία κάνει κατά συνέπεια δυνατή την αύξηση της προστασίας κατά της πλαστογράφησης (π.χ. είναι δυνατή η ασφάλιση της κάρτας µε την χρησιµοποίηση λόγου χάριν κατάλληλης υποδοµής δηµόσιου κλειδιού (PKI) ή και ψηφιακής υπογραφής) µε ταυτόχρονη εξασφάλιση της προστασίας των δεδοµένων και των πληροφοριών που αφορούν τους πολίτες. Η λειτουργία του µικροκυκλώµατος περιορίζεται ρητά στη λειτουργία της άδειας οδήγησης. Κατά συνέπεια διασφαλίζεται η δυνατότητα αφαίρεσης της άδειας µετά από σοβαρή παράβαση εισαγωγή της έννοιας της περιορισµένης διοικητικής ισχύος των αδειών οδήγησης. Αυτό συνεπάγεται : την εισαγωγή περιοδικής διοικητικής ανανέωσης των αδειών οδήγησης που θα επιτρέψει την συνεχή επικαιροποίηση της προστασίας κατά της πλαστογράφησης για όλες τις άδειες την ταυτόχρονη δυνατότητα επικαιροποίησης της φωτογραφίας πάνω στην άδεια, που αποτελεί άλλο ένα στοιχείο καταπολέµησης της πλαστογραφίας το οποίο διευκολύνει τη διαχείριση και επιβολή του νόµου όσον αφορά τις άδειες οδήγησης. Η περιορισµένη διοικητική ισχύς δεν αναιρεί το δικαίωµα οδήγησης συγκεκριµένης κατηγορίας οχήµατος, υποχρεώνει απλώς στην ανανέωση του εγγράφου το οποίο αποδεικνύει το δικαίωµα αυτό. Οι πολίτες θα διατηρήσουν τα δικαιώµατα που έχουν αποκτήσει αλλά η τακτική ανανέωση του εγγράφου θα βοηθήσει να περιοριστούν οι εκτεταµένες δυνατότητες για πλαστογράφηση που υφίστανται σήµερα. Αυτό ακριβώς το τελευταίο µέτρο θα επιτρέψει ταυτόχρονα την πλήρη κατάργηση των τελευταίων εµποδίων που παραµένουν για την ελεύθερη διακίνηση των πολιτών. Καθώς όλες οι νεοεκδιδόµενες άδειες οδήγησης θα έχουν την ίδια διοικητική ισχύ, η οποία θα εµφαίνεται πάνω στην άδεια οδήγησης, δεν θα απαιτείται η εφαρµογή ή ο υπολογισµός επιπλέον εθνικών κανόνων όπως ισχύει σήµερα. Το δικαίωµα οδήγησης καθιερώνεται σαφώς από το ίδιο το έγγραφο και έτσι είναι εύκολο να αναγνωριστεί από τον κάτοχο, τις διοικητικές αρχές και τις αρχές επιβολής του νόµου. Όσον αφορά τις άδειες οδήγησης που κυκλοφορούν ήδη, η παρούσα πρόταση µε την νεοεισαγόµενη διοικητική ισχύ, καταργεί το δικαίωµα των κρατών µελών να εφαρµόζουν την δική τους περίοδο ισχύος στους κατόχους αδειών που εκδίδονται από άλλα κράτη µέλη οι οποίοι εγκαθίστανται επίσηµα στην επικράτειά τους. Οι άδειές τους θα παραµείνουν σε ισχύ όπως αναφέρεται στην άδεια οδήγησης. Πριν από τη λήξη, ο κάτοχος της άδειας θα πρέπει να ανανεώσει την άδεια οδήγησης στο κράτος µέλος όπου είναι η κανονική του κατοικία. Οι διατάξεις αυτές θα εξασφαλίσουν τέλος την αναγκαία νοµική ασφάλεια για τον κάτοχο άδειας οδήγησης. εν υποβάλλεται πρόταση αντικατάστασης όλων των υφιστάµενων παλαιών υποδειγµάτων άδειας οδήγησης, είτε λόγω έλλειψης επαρκούς προστασίας κατά της πλαστογράφησης, είτε λόγω διαφορετικών περιόδων ισχύος. Μια τέτοια διάταξη θα σήµαινε ότι θα έπρεπε να αντικατασταθούν εκατοµµύρια άδειες οδήγησης, µια επιχείρηση τέτοιας κλίµακας που θα ήταν δύσκολη η διαχείρισή της ακόµη και αν αυτή κατανέµονταν σε περίοδο πέντε ή δέκα ετών. Κατά συνέπεια προτείνεται η περιορισµένη διοικητική ισχύς να εφαρµόζεται µόνο στις 4

6 άδειες οδήγησης που χορηγούνται από την ηµεροµηνία εφαρµογής της παρούσας οδηγίας. Αυτό θα οδηγήσει σε βαθµιαία απόσυρση των παλαιών υποδειγµάτων. Φυσικά, η µη ανανέωση όλων των υφιστάµενων αδειών συνεπάγεται πως για µια παρατεταµένη περίοδο, ορισµένα παλιά υποδείγµατα αδειών που βρίσκονται σε κυκλοφορία, θα παρουσιάζουν χαµηλότερη προστασία κατά της πλαστογράφησης. Ωστόσο, η οδηγία 91/439/ΕΟΚ υποχρέωσε ήδη τα κράτη µέλη να λάβουν όλα τα δυνατά µέτρα κατά της πλαστογράφησης, και το άρθρο αυτό ξαναδιατυπώθηκε προκειµένου να συµπεριλάβει την παρακολούθηση όσον αφορά την πλαστογράφηση παλαιότερων υποδειγµάτων αδειών οδήγησης, γεγονός που οδηγεί ενδεχοµένως στην απόσυρση των παλαιών υποδειγµάτων. Αυτό επιτρέπει τη διάκριση µεταξύ παλαιότερων υποδειγµάτων που διαθέτουν επαρκή προστασία κατά της πλαστογράφησης και εκείνων που δεν διαθέτουν καθόλου προστασία. Με την παρούσα πρόταση η Επιτροπή θα έχει τα µέσα να παρακολουθήσει στενά το ζήτηµα αυτό και να ξεκινήσει τις αναγκαίες διαδικασίες εάν αυτά τα υποδείγµατα αδειών δεν αποσυρθούν από τα ίδια τα κράτη µέλη. Ωστόσο, η ευθύνη ανήκει στα κράτη µέλη καθώς, µε βάση την αρχή της επικουρικότητας, αυτά βρίσκονται στην καλύτερη θέση για να καθορίσουν τον ρυθµό της διαδικασίας αντικατάστασης. Όλα τα παραπάνω µέτρα - η εισαγωγή της περιορισµένης διοικητικής ισχύος των νέων αδειών που οδηγεί σε βαθµιαία µείωση του αριθµού των υποδειγµάτων αδειών, η κατάργηση του υποδείγµατος κοινοτικής άδειας οδήγησης σε χαρτί και η δυνατότητα εισαγωγής µικροκυκλώµατος, θα βοηθήσουν στην αύξηση του επιπέδου της προστασίας κατά της πλαστογράφησης και των δυνατοτήτων επιβολής του νόµου. Κατά συνέπεια τα µέτρα αυτά θα συµβάλουν επίσης έµµεσα και στην ασφάλεια των οδικών µεταφορών, σηµαντικό παράγοντα για την προστασία των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, µε δεδοµένη την πρόσβαση επιτρέπεται για ορισµένους τύπους οχηµάτων. Οδική ασφάλεια Ένα άλλο σηµαντικό µέρος της παρούσας πρότασης αναφέρεται σε ζητήµατα που θα υποβοηθήσουν τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας. Όσον αφορά την εναρµόνιση των υποκατηγοριών 6, το άρθρο 11 της οδηγίας 91/439/ΕΟΚ απαιτεί από την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση εντός πέντε ετών από την έναρξη ισχύος της οδηγίας (δηλαδή πριν την 1η Ιουλίου 2001). Σήµερα οι υποκατηγορίες είναι προαιρετικές. Η εναρµόνιση των υποκατηγοριών θα πρέπει να βοηθήσει την ενίσχυση της αρχής της σταδιακής πρόσβασης µε την εισαγωγή κυµαινόµενης ελάχιστης ηλικίας 16 έως 24 έτη, ανάλογα µε τα χαρακτηριστικά του οχήµατος ή/και τις ευθύνες των οδηγών των συγκεκριµένων οχηµάτων. Κατά συνέπεια οι προαιρετικές υποκατηγορίες θα πρέπει να επανακαθοριστούν ως υποχρεωτικές κατηγορίες. Από αυτή την άποψη τροποποιήθηκαν επίσης ορισµένοι ορισµοί οχηµάτων. Οι αλλαγές αυτές θα πρέπει να θεωρηθούν στα πλαίσια των απαιτήσεων για την οδική ασφάλεια. Η παρούσα πρόταση θα ευθυγραµµίσει επίσης την οδηγία 91/439/ΕΟΚ για τις άδειες οδήγησης µε την πρόσφατη οδηγία 2003/59/ΕΚ σχετικά µε την αρχική επιµόρφωση και την 6 Οι υποκατηγορίες που προβλέπονται από την οδηγία 91/439/ΕΟΚ είναι A1, B1, Γ1, Γ1+E, 1, 1+E. Αποτελούν υποδιαιρέσεις των κύριων κατηγοριών A - µηχανοκίνητα δίκυκλα, B - αυτοκίνητα, Γ - φορτηγά και λεωφορεία. 5

7 περιοδική κατάρτιση των οδηγών ορισµένων οδικών οχηµάτων 7. Κατά τον τρόπο αυτό η αρχή της σταδιακής πρόσβασης θα εφαρµοστεί επίσης για τους οδηγούς φορτηγών και λεωφορείων που δεν εµπίπτουν στο πεδίο εφαρµογής της οδηγίας 2003/59/ΕΚ. Αξίζει επίσης να αναφερθεί στο σηµείο αυτό η εισαγωγή κατηγορίας άδειας οδήγησης για µοτοποδήλατα. Τα µοτοποδήλατα, που αποτελούν δηµοφιλές µεταφορικό µέσο, ιδίως για τους νέους, αλλά που ταυτόχρονα είναι µια από τις πιο τρωτές κατηγορίες οχήµατος, δεν θα πρέπει πλέον να εξαιρούνται του πεδίου εφαρµογής της παρούσας νοµοθεσίας. Παρόλο που οι άδειες οδήγησης έχουν εναρµονιστεί σε µεγάλο βαθµό και η αµοιβαία αναγνώριση έχει καθιερωθεί ως γενική αρχή, τα πρόσωπα που παίζουν ζωτικό ρόλο στη διαδικασία αυτή, οι εξεταστές, έχουν µέχρι τώρα εξαιρεθεί του πεδίου εφαρµογής κάθε είδους εναρµόνισης. Προς το παρόν υπάρχουν σηµαντικές διαφορές όσον αφορά την ποιότητα της εκπαίδευσής τους, παρόλο που η αποστολή του εξεταστή άδειας οδήγησης είναι ταυτόσηµη σε όλα τα κράτη µέλη. Κατά συνέπεια ενδείκνυται η εισαγωγή νέου παραρτήµατος IV που να καθορίζει τις ελάχιστες απαιτήσεις για τα αρχικά προσόντα και τη διαρκή εκπαίδευση των εξεταστών. Αυτό θα έχει ενδεχοµένως ως αποτέλεσµα τη βελτίωση του επιπέδου εναρµόνισης των εξετάσεων οδήγησης σε ολόκληρη την ΕΕ και τον ΕΟΧ. Κατά τη στιγµή της διοικητικής ανανέωσης, τα κράτη µέλη είναι δυνατόν να επιβάλουν ιατρικές εξετάσεις ή άλλα µέτρα οδικής ασφάλειας εάν το επιθυµούν. Προς το παρόν δεν θα υφίσταται παν-κοινοτική υποχρέωση για ιατρικές εξετάσεις των κατόχων αδειών οδήγησης για αυτοκίνητα ή µοτοσυκλέτες. Για τους κατόχους αδειών οδήγησης για φορτηγά και λεωφορεία, η περιοδικότητα των ήδη υποχρεωτικών ιατρικών εξετάσεων θα εναρµονιστεί και θα συµπίπτει µε αυτή της διοικητικής ανανέωσης. Τέλος, είναι σηµαντικό πως η παρούσα πρόταση αντιµετωπίζει το ζήτηµα της συντονισµένης πανευρωπαϊκής εφαρµογής της αφαίρεσης αδειών οδήγησης. Αυτό θα επιτευχθεί υπογραµµίζοντας την αρχή της µοναδικότητας των αδειών οδήγησης (ένας κάτοχος, µία άδεια). Σήµερα πολλοί πολίτες εγκαθίστανται σε διαφορετικό κράτος µέλος προκειµένου να υποβάλουν αίτηση για νέα άδεια οδήγησης όταν το κράτος µέλος όπου έχουν την κανονική τους κατοικία έχει αφαιρέσει την άδεια οδήγησής τους λόγω σοβαρής παράβασης οδήγησης. Η κατάσταση αυτή είναι εξαιρετικά προβληµατική για την οδική ασφάλεια και ισοδυναµεί de facto µε παράβαση της οδηγίας 91/439/ΕΟΚ 8. Η παρούσα πρόταση αναφέρει ρητά ότι τα κράτη µέλη δεν είναι δυνατόν να εκδώσουν νέα άδεια οδήγησης για άτοµο του οποίου η άδεια οδήγησης έχει αφαιρεθεί και το οποίο κατά συνέπεια είναι ακόµη κάτοχος κατά έµµεσο τρόπο άλλης άδειας οδήγησης. Η παρούσα πρόταση αντιµετωπίζει συνεπώς τον καλούµενο «τουρισµό αδειών οδήγησης» και θα πρέπει να συµπληρώσει τη Σύµβαση σχετικά µε την αµοιβαία αναγνώριση της αφαίρεσης αδειών οδήγησης 9, η οποία αντιµετωπίζει το ίδιο ζήτηµα για άτοµα στο πλαίσιο της διεθνούς κυκλοφορίας, ζήτηµα µε το οποίο ασχολούνται οι Συµβάσεις της Γενεύης 10 και Βιέννης ΕΕ L 226, Το άρθρο 7 παράγραφος 5 της οδηγίας 91/439/ΕΟΚ προβλέπει ότι «κανένας δεν µπορεί να έχει υπό την κατοχή του άδεια οδήγησης από κράτη µέλη περισσότερα του ενός». Πράξη του Συµβουλίου της 17ης Ιουνίου 1998 για την κατάρτιση σύµβασης σχετικά µε τις αποφάσεις έκπτωσης από το δικαίωµα οδήγησης, ΕΕ C 216, Σύµβαση σχετικά µε την οδική ασφάλεια, 19 Σεπτεµβρίου 1949, Σειρά συµβάσεων Ηνωµένων Εθνών, Τόµος 125, σ. 3. Βλέπε υποσηµείωση 2. 6

8 Αναδιατύπωση Η παρούσα πρόταση αποτελεί αναδιατύπωση της οδηγίας 91/439/ΕΟΚ, µε βάση τη ιοργανική συµφωνία για την τεχνική της αναδιατύπωσης των νοµικών πράξεων 12. Αυτό σηµαίνει ότι ενσωµατώνει σε ένα µοναδικό κείµενο τόσο τις ουσιαστικές τροποποιήσεις που εισάγει στην οδηγία 91/439/ΕΟΚ όσο και τις αµετάβλητες διατάξεις της οδηγίας αυτής. Η παρούσα πρόταση θα αντικαταστήσει και θα καταργήσει την οδηγία 91/439/ΕΟΚ. Αυτό θα πρέπει να βοηθήσει την Κοινοτική νοµοθεσία να γίνει πιο προσιτή και διαφανής. Συµπέρασµα Συµπερασµατικά, οι τρεις κύριοι στόχοι της παρούσας πρότασης είναι οι ακόλουθοι: Μείωση των δυνατοτήτων πλαστογράφησης : κατάργηση της δυνατότητας έκδοσης υποδείγµατος άδειας οδήγησης σε χαρτί προς όφελος µόνον του υποδείγµατος άδειας οδήγησης σε πλαστική κάρτα δυνατότητα εισαγωγής µικροκυκλώµατος στην άδεια οδήγησης εισαγωγή περιορισµένης διοικητικής ισχύος για όλες τις νέες άδειες που εκδίδονται από την ηµεροµηνία εφαρµογής της πρότασης ιασφάλιση της ελεύθερης διακίνησης των πολιτών µε το παραπάνω µέσο της εισαγωγής περιορισµένης διοικητικής ισχύος και µε την εναρµόνιση της περιοδικότητας των ιατρικών εξετάσεων για τους επαγγελµατίες οδηγούς Συµβολή στη βελτίωση της οδικής ασφάλειας: εισαγωγή άδειας οδήγησης για µοτοποδήλατα επέκταση της αρχής της σταδιακής πρόσβασης σε άδειες οδήγησης για τους πιο ισχυρούς τύπους οχηµάτων εισαγωγή ελάχιστων απαιτήσεων για τα αρχικά προσόντα και τη διαρκή εκπαίδευση των εξεταστών ενίσχυση της αρχής της µοναδικότητας της άδειας οδήγησης (ένας κάτοχος, µία άδεια). 12 ιοργανική συµφωνία της 28ης Μαρτίου 2001 για µια πλέον συστηµατοποιηµένη χρήση της τεχνικής της αναδιατύπωσης των νοµικών πράξεων, ΕΕ C 77,

9 I. ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΠΛΑΣΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ I.1. Περιγραφή της παρούσας κατάστασης (1) Η άδεια οδήγησης επιτρέπει στον κάτοχό της να οδηγεί µια ορισµένη κατηγορία οχήµατος. Το δικαίωµα αυτό θεωρείται πολύ σηµαντικό τόσο από την κοινωνία όσο και από τον εθνικό και κοινοτικό νοµοθέτη. Για πολλούς ανθρώπους, η απόκτησης άδειας οδήγησης ισοδυναµεί µε την πρόσβαση σε µεγαλύτερη ελευθερία κίνησης. Ο νοµοθέτης έχει επιβάλλει αυστηρούς κανόνες για την έκδοση και την ανανέωση των αδειών, ενέργειες που έχουν ανατεθεί σε αρµόδιες αρχές και στηρίζονται στην αρχή της κανονικής κατοικίας. Αυτό εξασφαλίζει αυστηρό έλεγχο ολόκληρης της διαδικασίας. Η οδηγία 91/439/ΕΟΚ προχωρεί µέχρι του σηµείου να απαγορεύει ρητά σε οποιονδήποτε να κατέχει πάνω από µία άδεια οδήγησης. (2) Ωστόσο, µετά την έκδοση της άδειας οδήγησης, η αυστηρή παρακολούθηση υπό τη µορφή κανονικής ανανέωσης του εγγράφου δεν εφαρµόζεται από όλα τα κράτη µέλη. Αυτή η έλλειψη εναρµόνισης των περιόδων ισχύος των αδειών οδήγησης αποτελεί τον κύριο λόγο για τον πολύ µεγάλο αριθµό διαφορετικών υποδειγµάτων άδειας οδήγησης (πάνω από 80) που ισχύουν και κυκλοφορούν προς το παρόν στα κράτη µέλη του Ευρωπαϊκού Οικονοµικού Χώρου, πολλά από τα οποία δεν συµφωνούν µε τα εναρµονισµένα κοινοτικά υποδείγµατα. Πολλά έχουν ηλικία αρκετών δεκαετιών και είναι πολύ εύκολο να παραποιηθούν. Ως αποτέλεσµα η επιβολή του νόµου στον τοµέα των αδειών οδήγησης είναι σχεδόν ανύπαρκτη σε ορισµένα κράτη µέλη. Με βάση τα δικαιώµατα που εξασφαλίζει η άδεια οδήγησης, η κατάσταση αυτή θα πρέπει να βελτιωθεί γρήγορα και αποτελεσµατικά. (3) Προκειµένου να αποσαφηνιστεί η παρούσα κατάσταση και σύµφωνα µε την υποχρέωση που περιέχεται στο άρθρο 10 της οδηγίας 91/439/ΕΟΚ, η Επιτροπή εξέδωσε απόφαση σχετικά µε την ισοδυναµία µεταξύ ορισµένων κατηγοριών αδειών οδήγησης 13. Η απόφαση αυτή αποτελεί επισκόπηση όλων των υποδειγµάτων αδειών σε ισχύ και καθορίζει τα αντίστοιχα δικαιώµατα µε βάση το άρθρο 3 της οδηγίας 91/439/ΕΟΚ 14. Οι πίνακες των ισοδυναµιών που περιέχονται στην παραπάνω απόφαση είναι εξαιρετικά πολύπλοκοι και δεν αποσαφηνίζουν το ζήτηµα πέρα από την απλή περιγραφή όλων των υφιστάµενων αδειών. Η εναρµόνιση των περιόδων ισχύος θα πρέπει να συµβάλλει στη σταδιακή µείωση του αριθµού των υποδειγµάτων αδειών. (4) Προς το παρόν η περίοδος ισχύος για άδειες αυτοκινήτου και µοτοσυκλέτας σε τέσσερα κράτη µέλη δεν έχουν χρονικό περιορισµό 15. Σε πολλά άλλα κράτη µέλη ορισµένες κατηγορίες αδειών ισχύουν για αρκετές δεκαετίες. Με την εισαγωγή εναρµονισµένης και περιοδικής υποχρεωτικής ανταλλαγής των αδειών, είναι δυνατό να επικαιροποιηθούν όλα τα νέα έγγραφα προκειµένου να εισαχθούν /275/ΕΚ: Απόφαση της Επιτροπής, της 21ης Μαρτίου 2000, για την ισοδυναµία µεταξύ ορισµένων κατηγοριών αδειών οδήγησης, ΕΕ L 91, , σ. 1. Παράδειγµα ισοδυναµίας: άδεια κατηγορίας «Β» που εκδόθηκε στη Γερµανία από την 1η Ιουνίου 1982 ως τις 2 Οκτωβρίου 1990 ισοδυναµεί µε τις κατηγορίες Β, Β+Ε, Γ1 και Γ1+Ε όπως ορίζονται στο άρθρο 3 της οδηγίας 91/439/ΕΟΚ. Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία και Γερµανία. Ωστόσο η Γαλλία αποφάσισε πρόσφατα να αλλάξει αυτή την πολιτική και πρόκειται να εφαρµόσει νέα νοµοθεσία για το ζήτηµα αυτό. 8

10 χαρακτηριστικά ασφάλειας τελευταίου τύπου µε στόχο τη µείωση του κινδύνου παραχάραξης και πλαστογράφησης. (5) Η περιοδική ανανέωση του εγγράφου θα πρέπει επίσης να εξασφαλίσει ότι η φωτογραφία πάνω στην άδεια οδήγησης είναι πρόσφατη φωτογραφία του κατόχου. Το πρόβληµα αυτό είναι πιο έντονο σε εκείνα τα κράτη µέλη όπου ισχύουν απεριόριστες περίοδοι ισχύος. (6) Ως παράπλευρο αποτέλεσµα, τα µέτρα αυτά θα συµβάλουν στην ασφάλεια των µεταφορών. Η ύπαρξη µειωµένου αριθµού υποδειγµάτων αδειών, µε υψηλότερη προστασία εναντίον της πλαστογράφησης, τα οποία ανανεώνονται τακτικά και κατά συνέπεια µπορούν να εντοπιστούν ευκολότερα, θα ενισχύσει τις δυνατότητες αποτελεσµατικής εφαρµογής του νόµου και καλύτερης διαχείρισης. I.2. Προτάσεις Προτάση1: διαγραφή του παραρτήµατος Ι, υπόδειγµα άδειας οδήγησης σε χαρτί (7) Προκειµένου να περιοριστεί ο αριθµός των διαφορετικών υποδειγµάτων αδειών που κυκλοφορούν και να ενισχυθεί περαιτέρω η προστασία κατά της πλαστογράφησης, ενδείκνυται η κατάργηση του κοινοτικού υποδείγµατος άδειας οδήγησης σε χαρτί. Πρόταση 2: προαιρετική εισαγωγή µικροκυκλώµατος (8) Προκειµένου να ενισχυθεί περαιτέρω η προστασία κατά της πλαστογράφησης, ενδείκνυται όπως τα κράτη µέλη έχουν τη δυνατότητα να εισάγουν µικροκύκλωµα στο κοινοτικό υπόδειγµα άδειας οδήγησης σε πλαστική κάρτα. Η επανάληψη στο µικροκύκλωµα των πληροφοριών που είναι τυπωµένες πάνω στην κάρτα καθιστά δυνατή την ενίσχυση της προστασίας κατά της πλαστογράφησης και εξασφαλίζει ταυτόχρονα την προστασία των δεδοµένων και των πληροφοριών που αφορούν τους πολίτες. Η λειτουργία του µικροκυκλώµατος περιορίζεται στη λειτουργία της άδειας οδήγησης. ιασφαλίζεται έτσι η δυνατότητα αφαίρεσης της άδειας µετά από σοβαρή παράβαση. (9) Οι τεχνικές προδιαγραφές αποµένουν να καθοριστούν από την Επιτροπή µέσω της διαδικασίας Επιτροπολογίας προκειµένου να διασφαλιστεί η µελλοντική διαλειτουργικότητα. Αυτό θα ενισχύσει το επίπεδο προστασίας του εγγράφου κατά της πλαστογράφησης και κατά συνέπεια να ενισχύσει περαιτέρω τις δυνατότητες εφαρµογής του νόµου. Ως δευτερεύον αποτέλεσµα θα βελτιωθεί η ασφάλεια των µεταφορών και η κυκλοφορία µε οχήµατα γενικώς. Πρόταση 3: ιοικητική ανανέωση (νέο άρθρο 7, παράγραφος 2) (10) Οι άδειες για τις κατηγορίες AM, A1, A2, A, B, B1 και B+E, που θα εκδοθούν από τα κράτη µέλη µετά την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας, θα έχουν µέγιστη διοικητική ισχύ 10 ετών. Οι άδειες των κατόχων που είναι ηλικίας άνω των 65 ετών θα έχουν µέγιστη διοικητική ισχύ 5 ετών. (11) Οι άδειες των κατηγοριών Γ, Γ+Ε, Γ1, Γ1+Ε,, +Ε, 1, 1+Ε που θα εκδοθούν από τα κράτη µέλη µετά την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας θα έχουν µέγιστη διοικητική ισχύ 5 ετών. Οι άδειες των οποίων οι κάτοχοι είναι ηλικίας άνω 9

11 των 65 ετών θα έχουν µέγιστη διοικητική ισχύ ενός έτους. Αυτό αποτελεί τρέχουσα πρακτική στα περισσότερα κράτη µέλη. (12) Η παραπάνω διοικητική ισχύς θα εφαρµόζεται για άδειες (όλων των κατηγοριών) που εκδόθηκαν από τα κράτη µέλη πριν από την έναρξη ισχύος της τροποποίησης της οδηγίας 91/439/ΕΟΚ µόνο στις περιπτώσεις που η περίοδος ισχύος η οποία αναφέρεται στην άδεια λήξει ή όταν η άδεια πρέπει να αντικατασταθεί σε περίπτωση απώλειας ή κλοπής. Αναµενόµενα αποτελέσµατα (13) Η εναρµονισµένη, υποχρεωτική και τακτική διοικητική ανανέωση των αδειών οδήγησης θα βοηθήσει να επιτευχθούν οι ακόλουθοι στόχοι: πρόληψη της πλαστογράφησης: όλα τα έγγραφα που βρίσκονται σε κυκλοφορία θα πρέπει να επικαιροποιούνται τακτικά, µε χρήση των πλέον σύγχρονων χαρακτηριστικών ασφάλειας προκειµένου να µειωθεί η πιθανότητα παραχάραξης και πλαστογράφησης η φωτογραφία πάνω στο έγγραφο θα είναι πρόσφατη φωτογραφία του κατόχου σταδιακή µείωση του αριθµού των υποδειγµάτων αδειών που κυκλοφορούν: αυτό θα βοηθήσει στην αποσαφήνιση της πολύπλοκης παρούσας κατάστασης και θα εξασφαλίσει καλύτερες δυνατότητες για την εφαρµογή του νόµου βελτίωση της ελεύθερης διακίνησης των κατόχων αδειών: η ισχύς των αδειών θα εναρµονιστεί, και δεν θα υφίστανται πλέον περιορισµοί που θα προκύπτουν από την εφαρµογή εθνικών περιόδων ισχύος ή από την επιβολή τακτικών ιατρικών εξετάσεων. (14) Ο κανόνας δεν θα επηρεάσει τα ήδη αποκτηµένα δικαιώµατα και κατά συνέπεια θα ισχύσει µόνο στις νεοεκδιδόµενες άδειες. Η νεοεισαχθείσα διοικητική ισχύς θα ισχύσει µόνο στην περίπτωση που µια άδεια η οποία είχε εκδοθεί πριν από την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας θα πρέπει να ανανεωθεί ή στην περίπτωση απώλειας ή κλοπής. Τη στιγµή αυτή θα πρέπει να εκδοθεί το µοναδικό υπόδειγµα άδειας οδήγησης σε πλαστική κάρτα που καθορίζεται στην παρούσα οδηγία σύµφωνα µε το άρθρο 1.1 και το παράρτηµα Ι. (15) Λόγω της σπουδαιότητας των δικαιωµάτων που παρέχει η άδεια οδήγησης κατηγορίας Γ ή (ή οι σχετικές υποκατηγορίες και κατηγορίες µε ρυµουλκούµενο) η περίοδος ισχύος της άδειας αυτής, όταν χορηγείται σε άτοµα ηλικία άνω των 65 ετών, θα περιοριστεί στο ένα έτος. 10

12 II. III.1. ΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ Περιγραφή της παρούσας κατάστασης (16) Το άρθρο 1 παράγραφος 2 της οδηγίας 91/439/EΟΚ ορίζει ότι όλες οι άδειες οδήγησης που χορηγούν τα κράτη µέλη πρέπει να αναγνωρίζονται αµοιβαία. Η αρχή αυτή ισχύει χωρίς περαιτέρω υποχρέωση 16. (17) Προς το παρόν η αρχή της αµοιβαίας αναγνώρισης των αδειών που χορηγούνται σε ένα κράτος µέλος δυσχεραίνεται από την τακτική εφαρµογή των εθνικών διατάξεων σχετικά µε την ισχύ των αδειών και την περιοδικότητα των ιατρικών εξετάσεων. Η πρακτική αυτή βρίσκεται σε συµφωνία µε το άρθρο 1 παράγραφος 3, που αποτελεί εξαίρεση της γενικής αρχής του άρθρου 1 παράγραφος 2 που αναφέρθηκε παραπάνω. (18) Μέσω της εφαρµογής του άρθρου 1 παράγραφος 3, ένας πολίτης της Κοινότητας που αλλάζει την κανονική του κατοικία από ένα κράτος µέλος σε άλλο, είναι δυνατό να υποχρεωθεί να υποστεί ιατρική εξέταση ή να διαπιστώσει πως η άδειά του λήγει σε διαφορετικό χρόνο από αυτόν που σηµειώνεται πάνω στην άδεια, και οποίος θα ίσχυε στο κράτος µέλος το οποίο εξέδωσε την άδειά του. Προς το παρόν, όλα σχεδόν τα κράτη µέλη έχουν διαφορετικά καθεστώτα όσον αφορά τις ιατρικές εξετάσεις και την περίοδο ισχύος των αδειών. Αυτό σηµαίνει πως κανένας σχεδόν πολίτης που εγκαθίσταται σε ένα άλλο κράτος µέλος δεν είναι δυνατό να γνωρίζει πότε θα λήξει η άδειά του/της λόγω των διαφορετικών περιόδων ισχύος, ούτε γνωρίζει πότε οφείλει να υποστεί την ιατρική εξέταση που προβλέπεται από τη νοµοθεσία της χώρας αυτής. (19) Προκειµένου να επιτευχθεί σε γενική κλίµακα η αποτελεσµατική αµοιβαία αναγνώριση όλων των αδειών που χορηγούνται από τα κράτη µέλη, θα πρέπει να υιοθετηθούν τα µέτρα που περιγράφονται παρακάτω σχετικά µε τις περιόδους ισχύος και τις ιατρικές εξετάσεις. Περίοδοι ισχύος (20) Οι περίοδοι ισχύος των αδειών δεν έχουν ακόµη εναρµονισθεί. Σε ορισµένα κράτη µέλη ορισµένες κατηγορίες χορηγούνται για όλη τη διάρκεια της ζωής του κατόχου. Σε άλλα οι άδειες πρέπει να ανανεώνονται σε τακτά διαστήµατα ή µετά από κάποια ορισµένη ηλικία. (21) Το άρθρο 1 παράγραφος 3 προβλέπει πως τα κράτη µέλη είναι δυνατό να εφαρµόσουν τις εθνικές τους διατάξεις για την περίοδο ισχύος των αδειών. Στην πράξη τα καθεστώτα ισχύος διαφέρουν ευρέως ανάµεσα στα κράτη µέλη. Ως αποτέλεσµα, στις περισσότερες περιπτώσεις ισχύει διαφορετική περίοδος ισχύος για τον κάτοχο άδειας στην περίπτωση που αλλάξει κατοικία. Στην περίπτωση για παράδειγµα που ο Γερµανός κάτοχος άδειας µετακοµίσει στις Κάτω Χώρες, θα 16 Ο καθορισµός του πεδίου εφαρµογής της αρχής της αµοιβαίας αναγνώρισης καθιερώθηκε από το Ευρωπαϊκό ικαστήριο στην παράγραφο 26 της υπόθεσης C-193/94 Skanavi: Το άρθρο 1 παράγραφος 2 [ ] προβλέπει την αµοιβαία αναγνώριση, χωρίς διατύπωση, των αδειών οδήγησης που εκδίδονται από τα κράτη µέλη». Παράδειγµα διατύπωσης είναι δυνατό να θεωρηθεί η υποχρεωτική καταγραφή των αδειών µε την ευκαιρία της εγκατάστασης σε άλλο κράτος µέλος. 11

13 διαθέτει έγγραφο το οποίο αναφέρει πως η άδεια ισχύει για όλη τη διάρκεια της ζωής του. Οι Κάτω Χώρες θα εφαρµόσουν τη νοµοθεσία τους για τις περιόδους ισχύος και θα υποχρεώσουν τον Γερµανό κάτοχο της άδειας να ανταλλάξει την άδειά του µετά από περίοδό 10 ετών. Ή αν για παράδειγµα, ένας Σουηδός κάτοχος άδειας πάει να ζήσει στην Ισπανία για να απολαύσει µερικά από τα χρόνια του ως συνταξιούχος, θα αντιµετωπίσει την ισπανική νοµοθεσία που απαιτεί τακτικές ιατρικές εξετάσεις και ανανεώσεις της άδειας (αντί της καθαρά διοικητικής ανανέωσης κάθε 10 χρόνια που ισχύει στη Σουηδία). Η κατάσταση αυτή δηµιουργεί νοµική αβεβαιότητα και έλλειψη διαφάνειας. Αυτό έχει εκφραστεί από τα παράπονα που έχει λάβει η Επιτροπή από εκατοντάδες πολίτες, µε αποτέλεσµα η αρχή της αµοιβαίας αναγνώρισης να µην έχει επιτευχθεί αποτελεσµατικά στην πράξη και να µην διασφαλίζεται η ελεύθερη διακίνησή τους. (22) Όσον αφορά τους κατόχους αδειών που εγκαθίστανται ως µόνιµοι κάτοικοι σε άλλο κράτος µέλος, ανακύπτει το πρόσθετο πρακτικό πρόβληµα του υπολογισµού των περιόδων ισχύος. εδοµένου ότι οι περίοδοι διαφέρουν για όλα τα κράτη µέλη, ο κάτοχος της άδειας είναι δυνατό να υποχρεωθεί να ανταλλάξει την άδειά του σε ένα κράτος µέλος στο οποίο ισχύει µικρότερη περίοδος ισχύος, γεγονός που υπονοµεύει την αρχή της αµοιβαίας αναγνώρισης. (23) Η κατάσταση που περιγράφηκε παραπάνω χαρακτηρίζεται από έλλειψη διαφάνειας, τόσο για τους πολίτες όσο και για τις αρχές και δηµιουργεί νοµική αβεβαιότητα. εν είναι δυνατό να εµπιστευθεί κανείς τις πληροφορίες που περιέχονται στην άδεια. Η κατάσταση αυτή µπορεί να αποσαφηνιστεί µόνο µε την εναρµόνιση των περιόδων ισχύος των αδειών. Όλες οι νέες άδειες που θα εκδοθούν µετά την έκδοση της παρούσας οδηγίας θα πρέπει να ανανεώνονται περιοδικά λόγω της διοικητικής περιόδου ισχύος και θα ανταλλάσσονται µε νέο υπόδειγµα, το οποίο θα περιλαµβάνει σύγχρονα χαρακτηριστικά ασφάλειας. Ιατρικές εξετάσεις (24) Το ζήτηµα αυτό συνδέεται στενά µε τις περιόδους ισχύος, Στην πλειοψηφία των κρατών µελών, η επιβολή ιατρικών εξετάσεων ταυτίζεται µε την περίοδο ισχύος των αδειών. Ωστόσο, η περιοδικότητα των ιατρικών εξετάσεων δεν έχει εναρµονιστεί µε την οδηγία 91/439/ΕΟΚ. Το άρθρο 1 παράγραφος 3 επιτρέπει στα κράτη µέλη να εφαρµόσουν την περιοδικότητα των ιατρικών εξετάσεων που επιβάλλουν στους πολίτες τους και στους πολίτες που εγκαθίστανται στην επικράτειά τους. (25) Το παράρτηµα ΙΙΙ της οδηγίας 91/439/ΕΟΚ καθορίζει τις ελάχιστες προδιαγραφές για τη σωµατική και τη διανοητική ικανότητα οδήγησης οχήµατος µε κινητήρα. Όλοι οι κάτοχοι άδειας οφείλουν να συµµορφώνονται µε τις απαιτήσεις για σωµατική και διανοητική ικανότητα που καθορίζονται στο παράρτηµα αυτό, τόσο κατά τη στιγµή της πρώτης έκδοσης όσο και µετά την απόκτηση της άδειας. (26) Για τους σκοπούς του παραρτήµατος ΙΙΙ της οδηγίας 91/439/ΕΟΚ, οι κατηγορίες των αδειών οδήγησης έχουν υποδιαιρεθεί σε δύο οµάδες. Η οµάδα Ι περιλαµβάνει τις κατηγορίες A1, A, B1, B και B+E (αυτοκίνητα και µοτοσυκλέτες), η οµάδα 2 αποτελείται από τις κατηγορίες Γ1, Γ1+E, Γ, Γ+E, 1, 1+E, and +E (λεωφορεία και φορτηγά). (27) Όσον αφορά την οµάδα 1, δεν επιβάλλεται ιατρική εξέταση κατά τη στιγµή της πρώτης χορήγησης άδειας οδήγησης. Ιατρική εξέταση επιβάλλεται µόνο στις 12

14 περιπτώσεις αµφιβολίας όσον αφορά την ικανότητα του αιτούντος να οδηγεί. Ιατρικές εξετάσεις δεν επιβάλλονται ούτε και µετά την απόκτηση της άδειας. Οι κανόνες που ισχύουν σχετικά µε τα διαστήµατα ανάµεσα στις ιατρικές εξετάσεις για αυτές τις κατηγορίες αδειών αυτοκινήτων και µοτοσυκλετών δεν είναι οι ίδιες στα περισσότερα κράτη µέλη. Παρόλα αυτά, είναι δυνατόν να προσδιοριστούν τρεις κύριες προσεγγίσεις για όλα τα κράτη µέλη: καθόλου υποχρεωτική ιατρική εξέταση µετά την απόκτηση της αρχικής άδειας οδήγησης από τον κάτοχο της άδειας υποχρεωτικές ιατρικές εξετάσεις µετά από µια ορισµένη ηλικία ή υποχρεωτικές ιατρικές εξετάσεις ανά διαστήµατα 5 ή 10 ετών. (28) Για τους οδηγούς λεωφορείων και φορτηγών (οχήµατα οµάδας 2) η οδηγία 41/439/ΕΟΚ απαιτεί περιοδικές ιατρικές εξετάσεις. Ωστόσο δεν καθορίζονται τα διαστήµατα µεταξύ των εξετάσεων. Στην πράξη, όλα τα κράτη µέλη επιβάλλουν περιοδικές ιατρικές εξετάσεις για την οµάδα αυτή των οδηγών, τις περισσότερες φορές ανά διαστήµατα 5 ετών. (29) Η αποσαφήνιση των εθνικών κανόνων που διέπουν τις ιατρικές εξετάσεις θα αφαιρέσει τα εµπόδια που περιγράφηκαν όσον αφορά την αποτελεσµατική αµοιβαία αναγνώριση των αδειών και την ελεύθερη διακίνηση των ατόµων. Αυτό είναι δυνατό να επιτευχθεί µε την εναρµόνιση της περιοδικότητας για τους οδηγούς της οµάδας 2 (φορτηγά και λεωφορεία) ενώ για τους οδηγούς της οµάδας 1 (αυτοκίνητα και µοτοσυκλέτες) θα πρέπει να επιτραπεί στα κράτη µέλη να πραγµατοποιούν τέτοιου είδους εξετάσεις εάν το επιθυµούν, αλλά µόνο κατά τη στιγµή της ανανέωσης. Ένα τέτοιο µέτρο θα ενισχύσει την διαφάνεια για τους πολίτες και τις αρχές, θα βοηθήσει στην αποτελεσµατική ελεύθερη διακίνηση των πολιτών και θα συµβάλει στην ενίσχυση της οδικής ασφάλειας. II.2. Προτάσεις (30) Τα παραπάνω προβλήµατα είναι δυνατό να επιλυθούν µε το µέτρο που προτείνεται στο σηµείο Ι.2, την εισαγωγή δηλαδή της διοικητικής ανανέωσης. Η πρόταση αυτή θα εξασφαλίσει πραγµατική ελεύθερη διακίνηση των πολιτών όσον αφορά τις άδειες οδήγησης. (31) Προκειµένου να εξασφαλιστεί η εισαγωγή διοικητικής περιόδου ισχύος, το άρθρο 1 παράγραφος 3 πρέπει να διαγραφεί. Όλες οι νεοεκδιδόµενες άδειες οδήγησης θα έχουν ταυτόσηµη διοικητική ισχύ σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Όλες οι παλαιές άδειες που ισχύουν ακόµη και βρίσκονται σε κυκλοφορία θα πρέπει να αναγνωριστούν ως τέτοιες χωρίς δυνατότητα περιορισµού της ισχύος ή επιβολή περιοριστικών µέτρων όπως ιατρικών εξετάσεων. 13

15 III. III.1. ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ Ο ΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Το ζήτηµα των περιοδικών ιατρικών εξετάσεων Περιγραφή της παρούσας κατάστασης (32) Οι περιοδικές ιατρικές εξετάσεις των οδηγών λεωφορείων και φορτηγών δικαιολογούνται λόγω της αυξηµένης ευθύνης των οδηγών αυτών. Επιπλέον, τα χαρακτηριστικά των οχηµάτων αυτών, (βάρη, διαστάσεις, φορτίο κλπ.) και ο χρόνος που καταναλώνεται στην οδήγηση, απαιτούν υψηλή εξειδίκευση και αυξηµένη σωµατική καταλληλότητα. Κατά συνέπεια οι εξετάσεις στις οποίες θα πρέπει να υποβάλλονται οι οδηγοί αυτοί θα πρέπει να πραγµατοποιούνται σε τακτικά διαστήµατα που υπολογίζονται από την ηµεροµηνία έκδοσης της άδειας. Οι απαιτήσεις για τους οδηγούς λεωφορείων και φορτηγών θα είναι πιο αυστηρές από αυτές που ισχύουν για τους οδηγούς αυτοκινήτων και µοτοσυκλετών. (33) Η εναρµόνιση της περιοδικότητας των ιατρικών εξετάσεων για τους κατόχους αδειών της οµάδας 2, ιδίως τους επαγγελµατίες οδηγούς, προτείνεται επίσης διότι οι διαφορετικές ιατρικές απαιτήσεις στα κράτη µέλη έχουν ως αποτέλεσµα στρέβλωση του ανταγωνισµού. Πρόταση (34) Με επιφύλαξη διατάξεων που είναι δυνατόν να θεσπιστούν από το Συµβούλιο ή στο µέλλον, κάθε κράτος µέλος είναι δυνατόν, σύµφωνα µε εθνικά κριτήρια, να καθορίσει την περιοδικότητα των ιατρικών εξετάσεων για τις κατηγορίες ΑΜ, Α1, Α2, Α, Β, Β1 και Β και Ε, εφόσον οι εξετάσεις αυτές συµπίπτουν µε τη διοικητική ανανέωση της άδειας. (35) Είναι υποχρεωτική η εξέταση όσον αφορά την εκπλήρωση των ελάχιστων κριτηρίων υγείας, όπως αυτά καθορίζονται στο παράρτηµα ΙΙΙ της οδηγίας, για τις άδειες οδήγησης σε κάθε διοικητική ανανέωση των αδειών των κατηγοριών Γ, Γ+Ε, Γ1, Γ1+Ε,, +Ε, 1 και 1+Ε. (36) Οι ιατρικές εξετάσεις που πρέπει να πραγµατοποιηθούν πρέπει να συµπίπτουν µε τη διοικητική ανανέωση του εγγράφου της άδειας. Αυτό θα ενισχύσει τη διαφάνεια για τους πολίτες. Η ηµεροµηνία λήξης που αναγράφεται στην άδεια θα πρέπει να αναφέρει σαφώς πως το έγγραφο θα πρέπει να ανανεωθεί τη στιγµή αυτή είναι δυνατό να πραγµατοποιηθεί ιατρική εξέταση για την οµάδα 1 ή θα πρέπει να επιβληθεί για την οµάδα 2. εν θα απαιτείται ιατρική εξέταση σε ηµεροµηνία διαφορετική από την ηµεροµηνία λήξης που αναγράφεται στην άδεια. (37) Ιατρικές εξετάσεις θα πραγµατοποιούνται πάντα στο κράτος µέλος της κανονικής κατοικίας στο οποίο πραγµατοποιείται η ανανέωση. Κατ εφαρµογή της αρχής της επικουρικότητας, τα ίδια τα κράτη µέλη είναι δυνατόν να ορίσουν την αρµόδια αρχή. 14

16 III.2. Ορισµοί των κατηγοριών οχηµάτων 17 (38) Η πρακτική εφαρµογή της οδηγίας 91/439/ΕΟΚ απεκάλυψε την ανάγκη αποσαφήνισης των ορισµών αρκετών κατηγοριών οχηµάτων. Επιπλέον, το άρθρο 11 της οδηγίας 91/439/ΕΟΚ καθορίζει ρητή υποχρέωση της Επιτροπής να αναθεωρήσει τις υποκατηγορίες εντός πέντε ετών από την έναρξη ισχύος της οδηγίας (δηλαδή πριν την 1η Ιουλίου 2001) και να προτείνει την πιθανή τους εναρµόνιση ή κατάργηση. Στα πλαίσια των απαιτήσεων για οδική ασφάλεια, η έννοια της σταδιακής πρόσβασης θα επεκταθεί σε ορισµένες κατηγορίες αδειών. Για σκοπούς διαφάνειας, όλες οι κατηγορίες θα αναφερθούν παρακάτω. Όλες οι υποκατηγορίες θα µετατραπούν σε κατηγορίες στην προτεινόµενη τροποποίηση και θα εισαχθούν σε όλα τα κράτη µέλη, εκτός από την κατηγορία Β1 η οποία θα παραµείνει προς το παρόν προαιρετική. III.2.1. Μηχανοκίνητα δίκυκλα Περιγραφή της παρούσας κατάστασης Μοτοποδήλατα (39) Προς το παρόν τα µοτοποδήλατα δεν εµπίπτουν στο πεδίο εφαρµογής της οδηγίας 91/439/ΕΟΚ. Ωστόσο οι αριθµοί των ατυχηµάτων υποδεικνύουν την ανάγκη εισαγωγής νέας κατηγορίας οχήµατος για τα µοτοποδήλατα. Σε ορισµένα κράτη µέλη πολλοί νέοι οδηγοί (ηλικίας ακόµη και 14 ετών) επιτρέπεται να οδηγούν µοτοποδήλατα. Ταυτόχρονα οι ευρωπαϊκές στατιστικές οδικών ατυχηµάτων υποδεικνύουν όλο και µεγαλύτερο κίνδυνο ατυχήµατος µε τη συµµετοχή πολύ νεαρών ατόµων. Η εισαγωγή εναρµονισµένης κατηγορίας ΑΜ και υποχρεωτικής θεωρητικής εξέτασης είναι δυνατό να βοηθήσει να εξασφαλισθεί καλύτερος έλεγχος για την ευπαθή αυτήν οµάδα ατόµων και να τους ευαισθητοποιήσει περισσότερο στις απαιτήσεις της οδικής κυκλοφορίας. (40) Θα αποσαφηνίσει επίσης την κατάσταση όσον αφορά τους οδηγούς µοτοποδηλάτων που διασχίζουν σύνορα. Επιπλέον, η πρόταση έχει ως στόχο να περιορίσει τα παρόντα προβλήµατα που έχουν οι πολίτες που επιθυµούν να νοικιάσουν µοτοποδήλατο όταν βρίσκονται σε διακοπές. Το δικαίωµα οδήγησης µοτοποδηλάτων θα αναγνωριστεί σε όλη την Ένωση σε περίπτωση αλλαγής κατοικίας του κατόχου της άδειας. Ελαφρές µοτοσυκλέτες (41) Οι ελαφρές µοτοσυκλέτες περιορίζονται σήµερα στα 125 κυβικά εκατοστόµετρα (cm³) και τις 11 κιλοβατώρες (kw). Η οδηγία 91/439/ΕΟΚ δεν επιβάλει λόγο ισχύος προς βάρος. Αυτό είναι δυνατό να οδηγήσει σε ακόµη ελαφρότερα οχήµατα, µε την επίτευξη σταθερά αυξανόµενων επιταχύνσεων και δυνατοτήτων µέγιστης ταχύτητας. Η πρόσθετη εισαγωγή κριτηρίου ισχύος προς βάρος θα εµποδίσει τη διάδοση πολύ ελαφρών και ισχυρών οχηµάτων στους κατόχους αδείας Α1. 17 Η έκφραση κατηγορίες οχηµάτων χρησιµοποιείται για να υποδηλώσει οχήµατα που είναι δυνατό να οδηγηθούν µε δεδοµένη κατηγορία άδειας οδήγησης. 15

17 Μοτοσυκλέτες (42) Προς το παρόν η οδηγία 91/439/ΕΟΚ καθορίζει τον ακόλουθο κανόνα για την σταδιακή πρόσβαση σε βαριές µοτοσυκλέτες: προκειµένου να έχει δικαίωµα οδήγησης µοτοσυκλετών που ξεπερνούν λόγο ισχύος ανά βάρος 0,16 kw/kg ή ισχύος 25 kw, ο οδηγός απαιτείται να έχει 2 έτη προηγούµενης εµπειρίας σε µικρότερη µοτοσυκλέτα που δεν ξεπερνά τις παραπάνω προδιαγραφές. Συνεπώς, στα πλαίσια της υφιστάµενης κατηγορίας Α για µοτοσυκλέτες, η οδηγία 91/439/ΕΟΚ δηµιούργησε µια περιορισµένη και µια απεριόριστη κατηγορία. Κάθε ένας από τους δύο αυτούς τύπους µοτοσυκλέτας αντιστοιχεί σε διαφορετικό εικονόγραµµα στο υπόδειγµα της άδειας οδήγησης, αλλά δεν γίνεται διάκριση στον προσδιορισµό καθώς και οι δύο καλούνται κατηγορία Α. (43) Η περιορισµένη κατηγορία Α αποτελείται από πολλές µοτοσυκλέτες ρυθµισµένες για χαµηλότερες επιδόσεις. Σε πολλές περιπτώσεις, οι κατασκευαστές παράγουν µοτοσυκλέτες για την απεριόριστη κατηγορία Α µε κυβισµό από 300 cm³ έως 100 cm³ τις οποίες στη συνέχεια περιορίζουν τεχνητά προκειµένου να εµπίπτουν στην περιορισµένη κατηγορία Α. Αυτή η αποκαλούµενη «υπορρύθµιση» οδηγεί µερικές φορές στην παραγωγή µοτοσυκλετών µε χαρακτηριστικά που δεν συµβαδίζουν µε την περιορισµένη ισχύ. Επιπλέον οι µοτοσυκλέτες αυτές είναι δυνατό να παραποιηθούν πριν να οδηγηθούν. (44) Επιπλέον, οι οδηγοί µπορούν εύκολα να αποφύγουν την απαίτηση της διετούς πρακτικής εµπειρίας οδήγησης, περιµένοντας απλώς επί δύο έτη µετά την απόκτηση άδειας «περιορισµένη Α»: για παράδειγµα ορισµένοι αιτούντες περνούν τις εξετάσεις τους σε ηλικία 18 ετών, δεν οδηγούν καθόλου και στη συνέχεια αγοράζουν µια βαριά µοτοσυκλέτα όταν φθάσουν στην ηλικία των 20 ετών. (45) Κατά παρόµοιο τρόπο, τα κράτη µέλη είναι δυνατό να καταργήσουν την απαίτηση για προηγούµενη εµπειρία οδήγησης, χορηγώντας άµεση πρόσβαση σε µοτοσυκλέτες απεριόριστης κατηγορίας από την ηλικία των 21 ετών. Όλα σχεδόν τα κράτη µέλη επιτρέπουν την άµεση πρόσβαση. Κατά συνέπεια, οι αιτούντες είναι δυνατό να περιµένουν µέχρις ότου φθάσουν την ηλικία των 21 ετών και στην πράξη το κάνουν, αφού οι µικρότερες µοτοσυκλέτες δεν θεωρούνται ότι είναι επαρκώς ελκυστικές. (46) Τα αποτέλεσµα είναι πολύ νέοι οδηγοί χωρίς πρακτική εµπειρία να οδηγούν τις µοτοσυκλέτες της ισχυρότερης κατηγορίας και οι σηµερινές διατάξεις δεν καθιστούν δυνατό τον έλεγχο του κατά πόσον έχει πράγµατι αποκτηθεί κάποια εµπειρία µε µοτοσυκλέτα της περιορισµένης κατηγορίας. Η πρακτική αυτή έρχεται σε αντίθεση µε την οδική ασφάλεια και κατά συνέπεια χρειάζεται να τερµατιστεί, µε την εισαγωγή νέων κριτηρίων για το όχηµα, την ελάχιστη ηλικία και την πρόσβαση. (47) Τα νέα κριτήρια έχουν ως στόχο να περιορίσουν τις δυνατότητες για υπορρύθµιση ισχυρότερων µοτοσυκλετών, τερµατίζοντας µε την τρόπο αυτό την πρακτική της σταδιακής πρόσβασης χωρίς πρακτικές δοκιµασίες και µε αύξηση της ελάχιστης ηλικίας για άµεση πρόσβαση. Για τους ίδιους λόγους, ο ορισµός της κατηγορίας «περιορισµένη Α» θα πρέπει να αναθεωρηθεί προκειµένου να επιτρέψει στους νέους µοτοσυκλετιστές να αποκτήσουν εµπειρία σε ελαφρώς πιο ισχυρές µοτοσυκλέτες. (48) Κατά συνέπεια, η σηµερινή κατηγορία Α που διαχωρίζεται προς το παρόν σε ένα περιορισµένο και ένα µη περιορισµένο τµήµα θα επαναπροσδιοριστεί µε διαχωρισµό 16

18 σε δύο κατηγορίες «Α2» και «Α» αντίστοιχα. Θα εισαχθεί πρόσθετη τεχνική απαίτηση για να αποφευχθεί η «υπορρύθµιση» των µοτοσυκλετών για την κατηγορία Α2. Η σταδιακή πρόσβαση στην κατηγορία αυτή θα ελέγχεται µέσω της καθιέρωσης περιορισµένης πρακτικής δοκιµασίας. (49) Ο ορισµός για τις βαριές µοτοσυκλέτες παραµένει αµετάβλητος ωστόσο θα αυξηθεί η ελάχιστη ηλικία για άµεση πρόσβαση στην κατηγορία αυτή (βλ. παρακάτω). Πρόταση Μοτοποδήλατα (50) Τα µοτοποδήλατα, είναι δίκυκλα ή τρίκυκλα οχήµατα µε µέγιστη ταχύτητα σχεδιασµού που δεν ξεπερνά τα 45 km/h, που διαθέτουν κινητήρα του οποίου ο κυβισµός δεν ξεπερνά τα 50 cm³ στην περίπτωση µηχανής εσωτερικής καύσης, ή του οποίου η µέγιστη συνεχής ονοµαστική ισχύς δεν ξεπερνά τα τέσσερα 4 kw στην περίπτωση ηλεκτρικού κινητήρα. Εξαιρούνται τα µοτοποδήλατα µε µέγιστη ταχύτητα σχεδιασµού που δεν ξεπερνά τα 6 km/h καθώς και ποδήλατα µε υποβοηθούµενη ποδηλάτηση. Στην περίπτωση τρίκυκλων µοτοποδηλάτων η µέγιστη καθαρή ισχύς εξόδου του κινητήρα δεν είναι δυνατό να ξεπερνά τα 4 kw στην περίπτωση µηχανών εσωτερικής καύσης άλλου τύπου. Ο ορισµός αυτός λαµβάνεται από την οδηγία 2002/24/ΕΚ για την έγκριση τύπου δικύκλων ή τρικύκλων οχηµάτων µε κινητήρα 18. (51) Όσον αφορά τα ελαφρά τετράκυκλα ποδήλατα, δηλαδή µηχανοκίνητα οχήµατα µε τέσσερις τροχούς, ισχύουν διάφοροι κανόνες κυκλοφορίας για διάφορες περιπτώσεις. Κατά συνέπεια δεν φαίνεται ενδεδειγµένη η συµπερίληψη αυτής της οµάδας των οχηµάτων στην παρούσα οδηγία. Ο ορισµός ευθυγραµµίζεται µε την οδηγία 2002/24/ΕΚ. (52) Θα επιβληθεί θεωρητική δοκιµασία ως ελάχιστη απαίτηση για το δικαίωµα οδήγησης µοτοποδηλάτων. Τα κράτη µέλη είναι δυνατό να εισάγουν περαιτέρω απαιτήσεις, όπως πρακτική δοκιµασία ή ιατρική εξέταση. Η εισαγωγή επιπλέον απαιτήσεων δεν θα πρέπει ωστόσο να εµποδίσει την αµοιβαία αναγνώριση των αδειών που εκδίδονται σε άλλα κράτη µέλη. Ελαφρές µοτοσυκλέτες (53) Ο ορισµός των ελαφρών µοτοσυκλετών (κατηγορία Α1) ενδείκνυται να τροποποιηθεί ως ακολούθως: ελαφρές µοτοσυκλέτες µε µέγιστο κυβισµό κινητήρα που δεν ξεπερνά τα 125 cm³, ισχύ που δεν ξεπερνά τα 11 kw και µε λόγο ισχύος προς βάρος που δεν ξεπερνά το 0,1 kw/kg. (54) Το άρθρο 3 παράγραφος 5 της οδηγίας 91/439/ΕΟΚ, που καθορίζει πως τα κράτη µέλη είναι δυνατό να επιβάλουν πρόσθετους περιοριστικούς κανόνες, θα πρέπει να καταργηθεί. 18 Οδηγία 2002/24/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 18ης Μαρτίου 2002 για την έγκριση τύπου δικύκλων ή τρικύκλων οχηµάτων µε κινητήρα και την κατάργηση της οδηγίας 92/61/ΕΟΚ του Συµβουλίου (ΕΕ L 124, , σ. 1). 17

19 Μοτοσυκλέτες (55) Οι ορισµοί των µοτοσυκλετών θα πρέπει να τροποποιηθούν ως ακολούθως: Γενικά Κατηγορία A2: µοτοσυκλέτες µε ή χωρίς πλευρικό κάνιστρο των οποίων η ισχύς δεν ξεπερνά τα 35 kw, ο λόγος ισχύος προς βάρος δεν ξεπερνά τα 0,2 kw/kg και δεν προκύπτουν από όχηµα µε ισχύ διπλάσια από τη δική του. Κατηγορία A: µοτοσυκλέτες µε ή χωρίς πλευρικό κάνιστρο. (56) Το άτοµο που διαθέτει άδεια οδήγησης για µια κατηγορία µηχανοκίνητων δικύκλων έχει το δικαίωµα να οδηγεί οποιαδήποτε από τις χαµηλότερες κατηγορίες µηχανοκίνητων δικύκλων. (57) Στην περίπτωση που ένα άτοµο έχει ήδη λάβει άδεια οδηγήσεως για κατηγορία Α1 ή Α2 δεν θα πρέπει να υποχρεώνεται να υποστεί θεωρητική δοκιµασία όταν αποκτά πρόσβαση σε υψηλότερη κατηγορία µοτοσυκλετών. εν είναι δυνατόν να γίνει ρεαλιστικός διαχωρισµός ανάµεσα στις κατηγορίες Α1, Α2 και Α όσον αφορά τη θεωρία που θα πρέπει να αποτελέσει αντικείµενο εξετάσεων. Αυτό θα αποκλείσει κάθε µη απαραίτητη δοκιµασία. Ωστόσο, θα πρέπει να διατηρηθεί η πρακτική δοκιµασία µε όχηµα της αντίστοιχης κατηγορίας λόγω των διαφορετικών χαρακτηριστικών των οχηµάτων των δύο κατηγοριών. III.2.4. Μηχανοκίνητα οχήµατα (κατηγορίες Β, Β+Ε και Β1) Περιγραφή της παρούσας κατάστασης (58) Ο σηµερινός ορισµός της κατηγορίας Β, σύµφωνα µε τον οποίο οι συνδυασµοί οχήµατος - ρυµουλκούµενου κάτω των kg εντάσσονται στα πλαίσια της κατηγορίας Β εάν η µέγιστη επιτρεπόµενη µάζα του ρυµουλκούµενου δεν υπερβαίνει τη µάζα εν κενώ του έλκοντος οχήµατος, δηµιουργεί πρακτικά προβλήµατα. Οι οδηγοί που αλλάζουν είτε το έλκον όχηµα είτε το ρυµουλκούµενο, είναι δυνατό να υποχρεωθούν να υποστούν πρόσθετη εξέταση για την κατηγορία Β+Ε. Επιπλέον ορισµένοι συνδυασµοί οχηµάτων, των οποίων οι ιδιότητες και τα χαρακτηριστικά απαιτούν ιδιαίτερη ικανότητα οδήγησης µεγαλύτερων ρυµουλκούµενων, εµπίπτουν στην κατηγορία Β και όχι στην Β+Ε (σε ορισµένες περιπτώσεις οι συνδυασµοί ξεπερνούν σε µήκος τα 10 µέτρα). Θα πρέπει να εισαχθεί ένα σαφές όριο βάρους αντί του λόγου έλκον όχηµα προς ρυµουλκούµενο: τα ρυµουλκούµενα µε µέγιστη επιτρεπόµενη µάζα που ξεπερνά τα 750 kg είναι δυνατό να οδηγούνται µόνον µε άδεια Β+Ε. Ακόµη και οι οδηγοί οχηµάτων κατηγορίας Γ και υποχρεούνται να υποστούν πρόσθετη εξέταση προκειµένου να έχουν δικαίωµα να ρυµουλκούν ρυµουλκούµενα άνω των 750 kg,. Αυτοί οι νέοι ορισµοί των ρυµουλκούµενων για τις κατηγορίες Β και Β+Ε ευθυγραµµίζονται µε τις τεχνικές απαιτήσεις, δεδοµένου πως στην πράξη απαιτείται σύστηµα πέδησης για ρυµουλκούµενα άνω των 750 kg. 18

20 Πρόταση (59) Ο ορισµοί των µηχανοκίνητων οχηµάτων θα πρέπει να τροποποιηθούν ως ακολούθως: Κατηγορία Β: µηχανοκίνητα οχήµατα µε µέγιστη επιτρεπόµενη µάζα που δεν ξεπερνά τα kg και δεν µεταφέρει πάνω από 8 επιβάτες εκτός του οδηγού µηχανοκίνητα οχήµατα στην κατηγορία αυτή είναι δυνατό να συνδυάζονται µε ρυµουλκούµενο που έχει µέγιστη επιτρεπόµενη µάζα η οποία δεν ξεπερνά τα 750kg. Κατηγορία B+E: συνδυασµός οχηµάτων που αποτελείται από έλκον όχηµα στην κατηγορία Β και ρυµουλκούµενο, το τελευταίο µε µέγιστη µάζα άνω των 750 kg. (60) Όσον αφορά την κατηγορία Β1, µηχανοκίνητα τρίκυκλα και τετράκυκλα, ο ορισµός έχει ευθυγραµµιστεί µε την οδηγία 2002/24/ΕΚ. Η κατηγορία Β1 θα παραµένει προαιρετική. III.2.5. Φορτηγά και λεωφορεία (κατηγορίες Γ1, Γ1+E, Γ, Γ+E, 1, 1+E,, +E) Περιγραφή της παρούσας κατάστασης (61) Όλες οι κατηγορίες φορτηγών και λεωφορείων: οι ισχύοντες ορισµοί της οδηγίας 91/439/ΕΟΚ αναφέρονται στον αριθµό των θέσεων. Αυτό οδηγεί στην κατάσταση στην οποία, για παράδειγµα, ένα όχηµα λόγου χάριν λεωφορείο µε κυρίως όρθιους επιβάτες και λίγα µόνο καθίσµατα είναι δυνατό να οδηγείται από κάτοχο άδειας κατηγορίας Β και 1 αντί για κάτοχο άδειας κατηγορίας. Αυτό ισχύει για όλες τις κατηγορίες αδειών. Κατά συνέπεια, ο ορισµός θα πρέπει να αναφέρεται στον αριθµό των επιβατών µάλλον παρά στον αριθµό των θέσεων. (62) Κατηγορίες Γ1 και 1: Οι υποκατηγορίες Γ1 και 1 είναι σήµερα προαιρετικές και δεν υφίστανται σε όλα τα κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΕΟΧ. Οι υποκατηγορίες αυτές ενδείκνυνται να εισαχθούν ως κατηγορίες σε όλα τα κράτη µέλη, καθώς θα επιτρέψουν καλύτερο διαχωρισµό από πλευράς χορήγησης αδειών ανάµεσα στα µεγαλύτερα φορτηγά και τα λεωφορεία που χρησιµοποιούνται κυρίως για εµπορικές µεταφορές και τα µικρότερα φορτηγά και λεωφορεία που χρησιµοποιούνται για διαφορετικούς σκοπούς. (63) Οι ορισµοί των κατηγοριών Γ1 και 1 ενδείκνυται να τροποποιηθούν προκειµένου να λάβουν πληρέστερα υπόψη τα τεχνικά χαρακτηριστικά των οχηµάτων που εµπίπτουν σε αυτήν την οµάδα. Θα εισαχθούν πρόσθετα νέα κριτήρια που σχετίζονται µε τη χωρητικότητα και το µήκος των οχηµάτων αυτών. (64) Ο κάτοχος αδείας Γ1 επιτρέπεται να οδηγεί οχήµατα από έως kg. Στα πλαίσια αυτών των ορίων, υπάρχουν δύο διαφορετικοί τύποι οχηµάτων στην αγορά: οχήµατα µέχρι περίπου kg και αυτά που τα υπερβαίνουν. Τα οχήµατα µε µάζα µικρότερη από kg δεν είναι εξοπλισµένα µε συστήµατα πέδησης / ανάρτησης µε πεπιεσµένο αέρα και κατασκευάζονται γενικά πάνω σε επιµηκυµένα πλαίσια οχηµάτων Β. Τα οχήµατα άνω των kg είναι εξοπλισµένα µε συστήµατα πέδησης / ανάρτησης µε πεπιεσµένο αέρα και κατά συνέπεια µοιάζουν 19