ΑΧΟΝ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ Α.Ε.Π.Ε.Υ ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΟ ΠΑΚΕΤΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΠΕΛΑΤΩΝ

Transcript

1 ΑΧΟΝ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ Α.Ε.Π.Ε.Υ ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΟ ΠΑΚΕΤΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΠΕΛΑΤΩΝ Η ΑΧΟΝ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ Α.Ε.Π.Ε.Υ ΕΠΟΠΤΕΥΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΑΣ (Αριθµ.Αδείας : 2/61/ ) Επικαιροποίηση Ιούνιος

2 ΠΑΡΟΧΗ ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΤΟΝ ΠΕΛΑΤΗ ε ί των εξής θεµάτων : 1) ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΠΕΛΑΤΩΝ Α. ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Στη σύµβαση αροχής ε ενδυτικών & αρε όµενων υ ηρεσιών, ροσδιορίζεται η κατηγορία στην ο οία εντάσσεται ο Πελάτης. Η κατηγοριο οίηση αυτή ροσδιορίζει, µεταξύ άλλων, το ε ί εδο ροστασίας ου αρέχεται στον Πελάτη α ό τους κανόνες ε αγγελµατικής συµ εριφοράς των ΕΠΕΥ. Κατά αύξουσα σειρά, το χαµηλότερο ε ί εδο ροστασίας αρέχεται στους ε ιλέξιµους αντισυµβαλλόµενους, στο αµέσως ανώτερο ε ί εδο το οθετούνται οι ε αγγελµατίες ελάτες και στο µέγιστο ε ί εδο ροστασίας το οθετούνται οι ιδιώτες ελάτες. Εφόσον ο Πελάτης δεν ληροί τις ροϋ οθέσεις ου θα τον το οθετούσαν στην κατηγορία των ε αγγελµατιών ελατών ή των ε ιλέξιµων αντισυµβαλλόµενων, το οθετείται στην κατηγορία των ιδιωτών. Η κατηγορία στην ο οία το οθετείται ο Πελάτης γίνεται γνωστή σε αυτόν ριν την υ ογραφή της Βασικής Σύµβασης και κάθε ένσταση, διευκρίνιση, ε εξήγηση ή ερώτηση είχε ο Πελάτης ρητώς δηλώνει ότι διατυ ώθηκε εκ µέρους του και α αντήθηκε λήρως και σαφώς α ό την Εταιρεία ριν υ ογράψει τη Βασική Σύµβαση. Η κατάταξη του Πελάτη δύναται να µεταβληθεί είτε κατό ιν αιτήµατός του, είτε κατό ιν ρωτοβουλίας της Εταιρείας και µ ορεί να αφορά µία ή ερισσότερες συναλλαγές : α) εάν ο Πελάτης είχε θεωρηθεί ε ιλέξιµος αντισυµβαλλόµενος, µ ορεί να αντιµετω ισθεί ως ε αγγελµατίας ή ως ιδιώτης για τις υ ηρεσίες λήψης, διαβίβασης ή εκτέλεσης εντολών β) εάν ο Πελάτης είχε θεωρηθεί ε αγγελµατίας, µ ορεί να αντιµετω ισθεί ως ιδιώτης ελάτης για όλες ή ορισµένες (συγκεκριµένες ανά ερί τωση) υ ηρεσίες ή χρηµατο ιστωτικά µέσα. Β. ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΕΛΑΤΩΝ Ε αγγελµατίες ελάτες, ρος τους ο οίους οι υ οχρεώσεις ληροφόρησης εκ µέρους της Εταιρείας είναι εριορισµένες και αναφέρονται στις αρ. (δ) έως (ζ) του άρθρου 9 της Α όφασης 1/452/ της Ε ιτρο ής Κεφαλαιαγοράς, είναι : Οι ακόλουθες ε ιχειρήσεις, οι ο οίες υ οχρεούνται να λάβουν άδεια λειτουργίας ή υ όκεινται υ οχρεωτικά σε ε ο τικούς κανόνες για να ασκήσουν τις χαρακτηριστικές δραστηριότητές τους στις χρηµατο ιστωτικές αγορές ανεξάρτητα α ό το εάν έχουν λάβει άδεια α ό ένα κράτος µέλος κατ εφαρµογή κοινοτικής νοµοθεσίας, ή έχουν λάβει άδεια ή υ όκεινται στους ε ο τικούς κανόνες κράτους µέλους χωρίς αναφορά σε οδηγία, ή είναι ε ιχειρήσεις ου έχουν λάβει άδεια ή υ όκεινται σε ε ο τικούς κανόνες τρίτης χώρας: ιστωτικά ιδρύµατα, ΕΠΕΥ, άλλα χρηµατο ιστωτικά ιδρύµατα, ασφαλιστικές ε ιχειρήσεις, οργανισµοί συλλογικών ε ενδύσεων και οι εταιρείες διαχείρισής τους, συνταξιοδοτικά ταµεία και οι εταιρίες διαχείρισής τους, δια ραγµατευτές σε χρηµατιστήρια εµ ορευµάτων και συναφών αραγώγων, το ικές ε ιχειρήσεις, ανώνυµες εταιρείες ε ενδύσεων χαρτοφυλακίου, άλλοι θεσµικοί ε ενδυτές. Μεγάλες ε ιχειρήσεις ου ληρούν σε ατοµική βάση τουλάχιστον δύο α ό τα ακόλουθα κριτήρια µεγέθους: α)σύνολο ισολογισµού , β) Καθαρό κύκλο εργασιών , γ) Ίδια κεφάλαια Εθνικές και εριφερειακές κυβερνήσεις, δηµόσιοι φορείς ου διαχειρίζονται το δηµόσιο χρέος, κεντρικές τρά εζες, διεθνείς και υ ερεθνικοί οργανισµοί, ό ως η Παγκόσµια Τρά εζα, το ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο, η Ευρω αϊκή Κεντρική Τρά εζα και η Ευρω αϊκή Τρά εζα Ε ενδύσεων. Άλλοι θεσµικοί ε ενδυτές των ο οίων κύρια δραστηριότητα είναι η ε ένδυση σε χρηµατο ιστωτικά µέσα. Εάν ο Πελάτης έχει ενταχθεί στην κατηγορία των ιδιωτών ελατών, δύναται να αραιτηθεί α ό µέρος της ροστασίας ου του αρέχουν οι κανόνες ε αγγελµατικής συµ εριφοράς των ΕΠΕΥ και να αιτηθεί να αντιµετω ίζεται ως ε αγγελµατίας ελάτης για όλες ή ορισµένες υ ηρεσίες και χρηµατο ιστωτικά µέσα. Προκειµένου να αντιµετω ίσει θετικά η Εταιρεία τέτοιο αίτηµα του Πελάτη, θα ρέ ει να έχει α οφανθεί α ό την αξιολόγηση της συµβατότητας και καταλληλότητας του Πελάτη ( βλ. Κεφάλαιο Γ της αρούσας ), ότι ο Πελάτης διαθέτει γνώσεις, εµ ειρία και ε αρκείς οικονοµικές δυνατότητες ( ανάλογες των σχεδιαζόµενων συναλλαγών ή υ ηρεσιών ) και είναι ικανός να λάβει µόνος του ε ενδυτικές α οφάσεις και να κατανοεί τους ε ενδυτικούς κινδύνους ου σε κάθε ερί τωση ενέχονται. Πέραν τούτου, ο Πελάτης ρέ ει να ληροί τουλάχιστον δύο α ό τις ακόλουθες ροϋ οθέσεις: να έχει ραγµατο οιήσει κατά µέσο όρο 10 συναλλαγές ε αρκούς όγκου ανά τρίµηνο στη σχετική αγορά στη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων τριµήνων, η αξία του χαρτοφυλακίου χρηµατο ιστωτικών µέσων του Πελάτη να υ ερβαίνει τις , να κατέχει ή να κατείχε ε ί ένα έτος τουλάχιστον ε αγγελµατική θέση στο χρηµατο ιστωτικό τοµέα η ο οία α αιτεί γνώση των σχεδιαζόµενων συναλλαγών ή υ ηρεσιών. Ε ιλέξιµοι αντισυµβαλλόµενοι, για τους ο οίους η Εταιρεία δεν υ οχρεούται να συµµορφώνεται µε τις διατάξεις των άρθρων 25, 27 και αρ.1 του άρθρου 28 του ν.3606/2007, είναι: ιστωτικά ιδρύµατα, ΕΠΕΥ, άλλα χρηµατο ιστωτικά ιδρύµατα, ασφαλιστικές ε ιχειρήσεις, οργανισµοί συλλογικών ε ενδύσεων και οι εταιρείες διαχείρισής τους, συνταξιοδοτικά ταµεία και οι εταιρείες διαχείρισής τους, άλλα χρηµατο ιστωτικά ιδρύµατα ου έχουν λάβει άδεια λειτουργίας ή υ όκεινται υ οχρεωτικά σε ρυθµίσεις κοινοτικού δικαίου ή δικαίου κράτους µέλους, ανώνυµες εταιρείες ε ενδύσεων χαρτοφυλακίου, οι ε ιχειρήσεις ου εξαιρούνται α ό την εφαρµογή του νόµου αυτού σύµφωνα µε τις ερι τώσεις ια και ιβ της αραγράφου 3 του άρθρου 3 του ν. 3606/2007, Εθνικές και εριφερειακές κυβερνήσεις, δηµόσιοι φορείς ου διαχειρίζονται το δηµόσιο χρέος, Κεντρικές τρά εζες και Υ ερεθνικοί οργανισµοί. Ιδιώτες Πελάτες, για τους ο οίους η Εταιρεία υ έχει του συνόλου των υ οχρεώσεων ληροφόρησης ου ορίζεται α ό το ισχύον θεσµικό και κανονιστικό λαίσιο, είναι κάθε ελάτης ου δεν ληροί τις ροϋ οθέσεις ώστε να χαρακτηριστεί ε αγγελµατίας ή ε ιλέξιµος αντισυµβαλλόµενος. Γ. ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ Κάθε ερί τωση αίτησης Πελάτη για αλλαγή κατηγορίας α ό αυτήν στην ο οία έχει ενταχθεί, υ οβάλλεται γρα τώς στην Εταιρεία. Η αίτηση ροσδιορίζει ε ακριβώς και µε σαφήνεια τις υ ηρεσίες, τα χρηµατο ιστωτικά µέσα, τις συναλλαγές ή τους συγκεκριµένους συνδυασµούς όλων αυτών, καθώς και το χρονικό διάστηµα για το ο οίο ο Πελάτης αιτείται τη µετάταξή του σε 2

3 άλλη κατηγορία. Εφόσον ο Πελάτης δεν αράσχει λε τοµερώς όλες αυτές τις διευκρινίσεις, η Εταιρεία θα θεωρεί ότι το αίτηµα µεταβολής κατηγορίας αφορά το σύνολο των ε ενδυτικών υ ηρεσιών, χρηµατο ιστωτικών µέσων και συναλλαγών. Η Εταιρεία εξετάζει το υ οβληθέν αίτηµα του Πελάτη και ε ι λέον ελέγχει την τήρηση όλων των, αναφερθέντων στο ροηγούµενο εδάφιο Β., ροϋ οθέσεων ου ρέ ει κατά ερί τωση να ληρούνται. Εφόσον η Εταιρεία α ορρίψει το αίτηµα του Πελάτη, τον ενηµερώνει γρα τώς για την α όφασή της. Εφόσον η Εταιρεία α οδέχεται το αίτηµα του Πελάτη : Τον ενηµερώνει γρα τώς για τις συνέ ειες αλλαγής της κατηγορίας και, ιδίως, για τις µεταβολές ου ε έρχονται συνε εία αυτής της αλλαγής στο ε ί εδο ροστασίας ου η Εταιρεία του αρέχει, για τις αλλαγές ου ε έρχονται σε δικαιώµατα και υ οχρεώσεις του καθώς και για την ηµεροµηνία ενεργο οίησης της νέας κατηγοριο οίησης. Υ ογράφεται µεταξύ των µερών συµφωνία ου εριέχει το εύρος της νέας κατηγοριο οίησης σύµφωνα µε τους όρους του αιτήµατος, τα νέα δικαιώµατα και υ οχρεώσεις των µερών και την ηµεροµηνία ενεργο οίησης της νέας κατηγοριο οίησης. Οι ανωτέρω διαδικασίες ακολουθούνται και στις ερι τώσεις ου η ρωτοβουλία µεταβολής της κατηγορίας ου αρχικώς εντάχθηκε ο Πελάτης, ανήκει στην Εταιρεία. 2) ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΓΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΑ ΜΕΣΑ Α. ΕΠΕΝ ΥΤΙΚΟΙ ΚΙΝ ΥΝΟΙ Οι κίνδυνοι ου αναλαµβάνουν οι ε ενδυτές συµµετέχοντας στις αγορές χρήµατος και κεφαλαίου δεν µ ορούν ό ως είναι κατανοητό να ροβλεφθούν ή να αντισταθµιστούν λήρως και τούτο γιατί οι ιστορικές α οδόσεις δεν µ ορούν να εγγυηθούν µελλοντικές α οδόσεις. Σε γενικές γραµµές, οι κύριοι ε ενδυτικοί κίνδυνοι συνοψίζονται ως εξής: Κίνδυνος Αγοράς: Είναι ο κίνδυνος ου ροέρχεται α ό µεταβολές σε γενικούς αράγοντες της αγοράς ό ως ε ιτόκια, τιµές µετοχών και δεικτών, συναλλαγµατικές ισοτιµίες, τιµές εµ ορευµάτων και δεικτών εµ ορευµάτων, µεταβολές στη µεταβλητότητα. Οι ε ενδυτές αίρνοντας µια θέση στην αγορά αναλαµβάνουν τον κίνδυνο µείωσης των τιµών των χρηµατοοικονοµικών ροϊόντων µε συνέ εια την α ώλεια µέρους ή του συνόλου του ε ενδεδυµένου κεφαλαίου τους. Κίνδυνος ε ιτοκίων: Είναι ο κίνδυνος ου ροέρχεται α ό την κίνηση των ε ιτοκίων και την ε ίδρασή τους στην αρούσα αξία των αναµενόµενων µελλοντικών χρηµατικών ροών µιας ε ένδυσης. Συναλλαγµατικός κίνδυνος: Είναι ο κίνδυνος ου ροέρχεται α ό δυσµενείς µεταβολές στην ισοτιµία του ηµεδα ού για τους ε ενδυτές νοµίσµατος και του νοµίσµατος στο ο οίο γίνεται η α οτίµηση του συγκεκριµένου χρηµατοοικονοµικού ροϊόντος στο ο οίο έχουν ε ενδύσει. Κίνδυνος ρευστότητας: Είναι ο κίνδυνος αδυναµίας έγκαιρης ρευστο οίησης ενός χρηµατοοικονοµικού ροϊόντος και σε εύλογη άντοτε τιµή. Ο κίνδυνος αυτός είναι εριορισµένος για χρηµατοοικονοµικά ροϊόντα ου αρουσιάζουν ιστορικά µεγάλη εµ ορευσιµότητα. Κίνδυνος ληθωρισµού: Είναι ο κίνδυνος α ώλειας της ραγµατικής αξίας του κεφαλαίου λόγω µεγαλύτερης της αναµενόµενης αύξησης του ληθωρισµού. Πιστωτικός κίνδυνος: Είναι ο κίνδυνος αδυναµίας εκ λήρωσης των υ οχρεώσεων του εκδότη οµολόγων ή/και µετοχών ρος τους ε ενδυτές, γεγονός ου µ ορεί να οδηγήσει µέχρι και στην τώχευση του εκδότη. Κίνδυνος Πρόωρης Α ο ληρωµής (Early Redemption Risk): Είναι ο κίνδυνος ου εµ εριέχουν ορισµένοι τύ οι οµολόγων οι ο οίοι αρέχουν την δυνατότητα στον εκδότη να ανακαλέσει και να α ο ληρώσει ρόωρα τα εν λόγω οµόλογα. Ο κίνδυνος αυτός ροκύ τει α ό την µη συµφέρουσα για τον ε ενδυτή τιµή στην ο οία τα οµόλογα ανακαλούνται και α ο ληρώνονται. Κίνδυνος Μόχλευσης: Είναι ο κίνδυνος ου ροέρχεται λόγω του ανοίγµατος θέσεων α ό τους ε ενδυτές, των ο οίων η αξία είναι ολλα λάσια των αρχικά ε ενδεδυµένων κεφαλαίων. Ένας ε ενδυτής είτε µε τη χρήση λογαριασµών ίστωσης στην spot αγορά είτε µε την χρήση της αγοράς αραγώγων µ ορεί να άρει µια ε ενδυτική θέση η ο οία είναι κατά ολύ µεγαλύτερη α ό το αρχικό ρος ε ένδυση κεφάλαιο. Συνέ εια αυτού του ιδιαίτερου χαρακτηριστικού είναι ότι ακόµη και µια µικρή µεταβολή (θετική ή αρνητική) στο υ οκείµενο µέσο, α οφέρει ολλα λάσια µεταβολή στα ε ενδυµένα κεφάλαια. Η ερί τωση αυτή αφορά κυρίως τα χαρτοφυλάκια ου χρησιµο οιούν αράγωγα ροϊόντα σαν µέσο κερδοσκο ίας και όχι σαν µέσο αντιστάθµισης κινδύνου. Προκύ τει δε όταν και εάν η αγορά κινηθεί σε αντίθετη κατεύθυνση α ό αυτήν ου ροσδοκά ο ε ενδυτής, µε α οτέλεσµα ο ε ενδυτής να διατρέχει τον κίνδυνο α ώλειας ερισσότερων κεφαλαίων α ό το αρχικώς ε ενδεδευµένο κεφάλαιο. Συστηµατικός κίνδυνος (Systematic Risk): Είναι ο κίνδυνος µεταβολής της αξίας ενός χρηµατοοικονοµικού ροϊόντος λόγω αραγόντων ου α ορρέουν α ό τη φύση της αγοράς. Αφορά τον κίνδυνο ου ηγάζει α ό τη συσχέτιση της τιµής µιας µετοχής µε την ορεία της αγοράς. Ειδικός Κίνδυνος (Μη Συστηµατικός Κίνδυνος, Non Systematic Risk): Είναι ο κίνδυνος µεταβολής της αξίας ενός χρηµατοοικονοµικού ροϊόντος λόγω εξωγενών αραγόντων ου ε ηρεάζουν κυρίως τον εκδότη του ροϊόντος (οικονοµικά α οτελέσµατα, κλάδος δραστηριο οίησης). Ο κίνδυνος αυτός δεν συµ εριλαµβάνεται στον κίνδυνο αγοράς. Β. ΕΠΕΝ ΥΣΕΙΣ ΣΕ ΜΕΤΟΧΕΣ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ Ο Πελάτης ου ραγµατο οιεί συναλλαγές ε ί µετοχών εταιρειών εισηγµένων ρος δια ραγµάτευση σε οργανωµένη αγορά ή ΠΜ, ροσδοκά την α οκόµιση οφέλους : α) α ό την ιθανή άνοδο της τιµής της µετοχής ου κατέχει, β) α ό την ιθανή διανοµή µερίσµατος. Τα δικαιώµατα ου αρέχονται στο µέτοχο εισηγµένης εταιρείας άρχονται µε την α όκτηση µετοχών και λήγουν µε την ώληση αυτών. Οι εισηγµένες εταιρείες κατηγοριο οιούνται, µεταξύ άλλων, ανάλογα µε την κεφαλαιο οίησή τους και µε βάση τα όρια ου θέτει η εκάστοτε αρµόδια Ε ο τική Αρχή κάθε οργανωµένης αγοράς ή ΠΜ. Εταιρείες υψηλής κεφαλαιο οίησης συνήθως χαρακτηρίζονται α ό υψηλή εµ ορευσιµότητα της µετοχής τους, ωστόσο το χαρακτηριστικό αυτό δύναται να α αντάται και σε µετοχές εταιρειών µεσαίας ή µικρής κεφαλαιο οίησης. Ε ι λέον χαρακτηριστικό των µετοχών εταιρειών υψηλής κεφαλαιο οίησης είναι η µειωµένη ιθανότητα εµφάνισης υψηλών διακυµάνσεων της τιµής τους και ακραίων α οκλίσεων σε σχέση µε τις τιµές µετοχών µεσαίας ή µικρής κεφαλαιο οίησης. Άλλα κριτήρια κατηγοριο οίησης των µετοχών εισηγµένων εταιρειών δύνανται να χρησιµο οιούνται, ροκειµένου να οµαδο οιηθούν.χ. εταιρείες ου αρουσιάζουν µεταβολές στη φύση των δραστηριοτήτων τους, ή σηµαντικές µεταβολές στα οικονοµικά τους στοιχεία, ή συνδυασµό και των δύο, ή άλλα, ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ου τις διαφορο οιούν α ό τις υ όλοι ες. Η είσοδος ή η έξοδος κάθε εταιρείας σε µία κατηγορία α οφασίζεται α ό την εκάστοτε αρµόδια Ε ο τική Αρχή και µεταβάλλεται 3

4 κατό ιν ε ανελέγχου και αξιολόγησης. Η διάρκεια δια ραγµάτευσης µ ορεί να οικίλει για µετοχές ενταγµένες σε διαφορετικές κατηγορίες, µε τις ερισσότερο αξιό ιστες θεωρητικά ( δηλ. αυτές της υψηλής κεφαλαιο οίησης ) να δια ραγµατεύονται ερισσότερο και τις υ όλοι ες, λιγότερο. Εκτός της συνήθους ε ενδυτικής τακτικής, αυτήν της αγοράς µετοχών και της µετέ ειτα διακράτησης αυτών έως την ανατίµηση και ακολούθως ώληση αυτών, ο Πελάτης λέον δύναται να ακολουθήσει αντίθετη χρονικά ορεία, ραγµατο οιώντας ρώτα την ώληση και ακολούθως την αγορά µετοχών. Η συγκεκριµένη στρατηγική, γνωστή ως short selling, δύναται να εφαρµόζεται υ ό συγκεκριµένες, αυστηρές ροϋ οθέσεις ου η κατά τό ο δια ραγµάτευσης Ε ο τική Αρχή θεσ ίζει. Το short selling εφαρµόζεται συνήθως ε ί συγκεκριµένων µετοχών και οι συναλλαγές στη spot αγορά συνοδεύονται α ό συναλλαγές στην αγορά αραγώγων, µε τις ο οίες καλύ τονται ροσωρινά οι ανοικτές θέσεις µέχρι την οριστική τακτο οίησή τους ου ολοκληρώνεται µε την ραγµατο οίηση των αντίθετων α ό τις αρχικές ράξεις, τόσο στη spot αγορά όσο και σε αυτή των αραγώγων. Συνακόλουθη των ανωτέρω, είναι και η δυνατότητα του Πελάτη να δανείζει µετοχές για τις ο οίες έχει α οφασίσει τη διακράτησή τους σε εκκαθαριστικούς οίκους, α οκοµίζοντας για το συνολικό χρόνο δανεισµού τους όφελος ροερχόµενο α ό το ε ιτόκιο δανεισµού κάθε τίτλου. Η ιο ενδεδειγµένη ε ενδυτική τακτική είναι αυτή ου εξασφαλίζει τη µεγαλύτερη δυνατή διασ ορά του ε ενδυτικού χαρτοφυλακίου, δηλαδή την ε ένδυση σε ερισσότερα α ό ένα χρηµατοοικονοµικά µέσα και σε ερισσότερες α ό µία οργανωµένες αγορές, νοµίσµατα και κλάδους. Ενδεικτικά, ένα σωστά διαφορο οιηµένο ε ενδυτικό χαρτοφυλάκιο εριλαµβάνει µετρητά, µέσα χρηµαταγορών, οµόλογα, µετοχές, µερίδια αµοιβαίων κεφαλαίων, αράγωγα ροϊόντα και άλλα. Οι τίτλοι του χαρτοφυλακίου θα ρέ ει να ανήκουν σε διάφορους κλάδους και να δια ραγµατεύονται σε οργανωµένες αγορές διαφόρων χωρών και σε διαφορετικά νοµίσµατα,.χ. τίτλοι του ΧΑ., τίτλοι των χρηµατιστηρίων της υ όλοι ης υτικής Ευρώ ης (ευρώ), τίτλοι των χρηµατιστηρίων των ΗΠΑ (δολάρια). Με τον τρό ο αυτό ελαχιστο οιείται, κατά το δυνατόν, ο συστηµατικός και µη συστηµατικός κίνδυνος του συγκεκριµένου χαρτοφυλακίου. Αξιολόγηση κινδύνων µετοχών. Ο κίνδυνος ου ενέχουν ε ενδύσεις σε µετοχές α ορρέει είτε α ό λανθασµένες α οφάσεις της διοίκησης της εταιρείας ροκειµένου να αυξήσει την αξία της µετοχής της, είτε α ό λανθασµένη ε ιλογή διανοµής µερίσµατος στους µετόχους. Οι µετοχές εκτίθενται σε κά οιους ή σε όλους τους κύριους κινδύνους ό ως κίνδυνος αγοράς, κίνδυνος ρευστότητας, κίνδυνος εκδότη, συναλλαγµατικός κίνδυνος, συστηµατικός και ειδικός κίνδυνος (µη συστηµατικός) κίνδυνος. Ε ι λέον κίνδυνοι α ορρέουν α ό τη µεταβλητότητα της µετοχής ή ιθανά ροβλήµατα ου αντιµετω ίζει η εταιρεία στον τοµέα ου δραστηριο οιείται. Ε οµένως οι ε ενδύσεις σε µετοχές δεν έχουν εγγυηµένη α όδοση και µ ορούν να οδηγήσουν στην α ώλεια σηµαντικού οσού ή ολόκληρης της αρχικής ε ένδυσης. Υ άρχουν δύο ειδικές ερι τώσεις οι ο οίες ενέχουν και κίνδυνο µόχλευσης για τον ε ενδυτή. Η ρώτη ερί τωση αφορά την υ ηρεσία της τριήµερης ίστωσης, ό ου ο ε ενδυτής δανείζεται για αγορές µετοχών αξίας µεγαλύτερης των διαθεσίµων του, µε ενέχυρο το χαρτοφυλάκιό του και µε τη δέσµευση ότι η ίστωση ρέ ει να κλείσει τρεις ηµέρες µετά την ηµεροµηνία αγοράς. Ο κίνδυνος ου διατρέχει ο ε ενδυτής ισοδυναµεί µε τη µέγιστη δυνατή α ώλεια µέρους ή συνόλου του χαρτοφυλακίου του λόγω αρνητικής µεταβολής των τιµών της/των µετοχής/ών εντός των τριών αυτών ηµερών. Η δεύτερη ερί τωση αφορά στην υ ηρεσία της α εριόριστης χρονικά ίστωσης, ό ου ο ε ενδυτής δανείζεται για αγορές µετοχών αξίας µεγαλύτερης των διαθεσίµων του, µε ενέχυρο το χαρτοφυλάκιό του και για α εριόριστο χρόνο. Ο κίνδυνος ου διατρέχει ο ε ενδυτής ανέρχεται µέχρι και στην ολική α ώλεια του χαρτοφυλακίου του. Γ. ΕΠΕΝ ΥΣΕΙΣ ΣΕ ΟΜΟΛΟΓΑ Στην αγορά χρεογράφων, συµµετέχουν ε ενδυτές ου αγοράζουν και ωλούν οµόλογα δια ραγµατεύσιµα σε οργανωµένες ή µη αγορές, καθιστώντας αυτοµάτως εαυτούς ως ιστωτές του εκδότη των οµολόγων αυτών. Οι εκδότες οµολόγων µ ορεί να είναι α ό κράτη και ενώσεις κρατών µέχρι εταιρείες, οργανισµοί και ο οιοδή οτε νοµικό ρόσω ο. Οι θετικές ροσδοκίες των ε ενδυτών οµολόγων είναι η ληρωµή τόκων (κου ονιών) ρος αυτούς α ό την εταιρεία (εκδότης), σε συγκεκριµένα χρονικά διαστήµατα ή στη λήξη του οµολόγου. Οι δύο βασικές µορφές ε ιτοκίων ου εριέχονται στους όρους του οµολόγου είναι σταθερό και κυµαινόµενο. Στις οργανωµένες αγορές οι ε ενδυτές µ ορούν να ε ωφεληθούν α ό την ενδεχόµενη άνοδο των τιµών των οµολόγων. Στους όρους του οµολόγου κατά την έκδοση αναφέρονται ρητά τα χαρακτηριστικά του ό ως η ονοµαστική αξία, η ηµεροµηνία λήξης, η συχνότητα ληρωµής των κου ονιών και το ε ιτόκιο του οµολόγου τα ο οία το συνοδεύουν καθ όλη τη διάρκεια της ζωής του µέχρι τη λήξη του. Η Α όδοση στη Λήξη (Yield to Maturity YTM) ορίζεται ως το οσοστό ε ί τοις εκατό της α όδοσης ενός οµολόγου ή άλλου µακρο ρόθεσµου χρεογράφου σταθερού εισοδήµατος εφόσον ο ε ενδυτής το αγοράσει και το κρατήσει µέχρι τη λήξη του. Η α όδοση υ ολογίζεται σε σχέση µε την τιµή της αγοράς, την α όδοση του κου ονιού, στην αξία α ο ληρωµής του κεφαλαίου (Redemption Value), στην διάρκεια του χρόνου µέχρι τη λήξη και στο χρόνο ου µεσολαβεί µεταξύ της συχνότητας της καταβολής των κου ονιών. Αναγνωρίζοντας τη χρονική αξία του χρήµατος, η Α όδοση στη Λήξη είναι το ροεξοφλητικό ε ιτόκιο στο ο οίο η αρούσα αξία όλων των µελλοντικών ληρωµών θα ήταν ίση µε τη σηµερινή τιµή του οµολόγου/χρεογράφου. Οι δεδουλευµένοι τόκοι (Accrued Interest) είναι οι τόκοι ου έχουν συσσωρευτεί µεταξύ µιας ληρωµής και της ε όµενης ληρωµής κου ονιού ή της ώλησης του οµολόγου. Κατά το χρόνο της ώλησης του τίτλου, ο αγοραστής ληρώνει στον ωλητή την τιµή του τίτλου λέον των δεδουλευµένων τόκων (plus Accrued Interests) ου υ ολογίζεται ολλα λασιάζοντας την τιµή του κου ονιού µε το κλάσµα της χρονικής εριόδου ου έρασε α ό την τελευταία ληρωµή κου ονιού. Τα οµόλογα δια ραγµατεύονται µε τιµή βάσης (basis value) το εκατό (100) το ο οίο αντιστοιχεί στην ονοµαστική αξία του οµολόγου (par value ή face value ή nominal value). Κατά τη διάρκεια ζωής του, το οµόλογο µ ορεί να δια ραγµατεύεται µε τιµή άνω α ό την ονοµαστική του αξία (100) ο ότε δια ραγµατεύεται µε ανατίµηση (premium), ή κάτω α ό το 100 ο ότε το οµόλογο δια ραγµατεύεται µε έκ τωση (discount). Η τιµή των οµολόγων ε ηρεάζεται σε αρκετά µεγάλο βαθµό α ό την ιστολη τική διαβάθµισή τους. Στην αξιολόγηση των εκδοτών οµολόγων υ εισέρχονται διεθνούς κύρους Εξειδικευµένες Εταιρίες Αξιολόγησης ΕΕΑ (Credit Rating Agencies CRA) οι ο οίες εκτιµούν τον ιστωτικό κίνδυνο των κυβερνήσεων, των χρηµατο ιστωτικών ιδρυµάτων, των ε ιχειρήσεων και γενικά των εκδοτών χρεογράφων σταθερού εισοδήµατος. Τα α οτελέσµατα της αξιολόγησης α οτελούν ολύτιµο οδηγό για τους συναλλασσόµενους, τους α οταµιευτές και τους ε ενδυτές ου σταθµίζουν τους ιθανούς κινδύνους µη α ο ληρωµής ή της τώσης της αγοραίας τιµής των οµολόγων. Κάθε χρονική στιγµή, µ ορεί να εκτιµηθεί η εύλογη αξία (δίκαιη α οτίµηση fair value) ενός οµολόγου. Στην ουσία υ ολογίζεται το άθροισµα της αρούσας αξίας των µελλοντικών 4

5 ληρωµών τόκων µε την αρούσα αξία της ονοµαστικής αξίας του οµολόγου, την ο οία ληρώνει ο εκδότης του οµολόγου κατά τη λήξη του. Τα οµόλογα κατηγοριο οιούνται σε α λά (µη σύνθετα) οµόλογα σταθερού ή κυµαινόµενου ε ιτοκίου και σε σύνθετα οµόλογα ου εµ εριέχουν στους όρους τους κά οιο δικαίωµα ή αράγωγο. Η κατηγορία των α λών (µη σύνθετων) οµολόγων (Straight Bonds or Plain Vanilla Bonds) εριλαµβάνει τέσσερα βασικά είδη : Οµόλογο χωρίς τοκοµερίδια κου όνια (Zero Coupon Bond): ίνει το δικαίωµα σε µια µόνο καταβολή (κατά τη λήξη) σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Εκδίδεται σε τιµή κατώτερη της ονοµαστικής αξίας και εξοφλείται στην ονοµαστική του αξία. Οµόλογο µε τοκοµερίδια-κου όνια (Coupon Bond): Εκδίδεται στην ονοµαστική του αξία και ο εκδότης είναι υ οχρεωµένος να καταβάλει την ονοµαστική αξία του οµολόγου κατά τη λήξη αυτού, ενώ ενδιάµεσα κατά τη λήξη κάθε τοκοφόρας εριόδου ληρώνει τόκο µε βάση ένα σταθερό ε ιτόκιο το ο οίο ορίζεται κατά την έκδοση του οµολόγου και δεν αλλάζει κατά τη διάρκεια ζωής του οµολόγου. Χαρακτηριστικό αράδειγµα α οτελούν το Treasury Bond, το ο οίο είναι µακρο ρόθεσµο οµόλογο του θησαυροφυλακίου των ΗΠΑ µε κατώτερη ονοµαστική αξία τα χίλια (1000) δολάρια. Συνήθως έχει λήξη 10, 20 ή 30 έτη και ληρώνει κου όνι κάθε έξι (6) µήνες µέχρι τη λήξη του, ο ότε η τελευταία ληρωµή κου ονιού συµ ί τει µε την α ο ληρωµή της ονοµαστικής του αξίας. Οµόλογο µε Κυµαινόµενο Κου όνι (Floating Rate Bond ή Floating Rate Note FRN): Είναι ένα οµόλογο µε κου όνι, το ο οίο κυµαίνεται σύµφωνα µε κά οιο καθορισµένο ε ιτόκιο αναφοράς (reference rate). To ε ιτόκιο ενός Οµολόγου µε Κυµαινόµενο Κου όνι (Floating Rate Note), καθορίζεται ως ένα οσοστό ε ί ενός δείκτη της διατρα εζικής αγοράς.χ. +1% ε ί του Libor (London Interest Bank Rate). Αν ο δείκτης Libor µειωθεί την ηµεροµηνία ανα ροσαρµογής του ε ιτοκίου, µειώνεται και το ε ιτόκιο και το αντίστροφο. Τυ ικά, ένα FRN είναι ένα µεσο ρόθεσµο οµόλογο, µε λήξη συνήθως γύρω στα έντε έτη. Ως ε ιτόκιο αναφοράς, εκτός α ό το τρίµηνο ή εξάµηνο Libor, υιοθετείται η α όδοση του εντόκου γραµµατίου του δηµοσίου ή το 85% της µέσης α όδοσης του εντάχρονου οµολόγου του δηµοσίου ή το prime rate του ε ιτοκίου της FED. Οµόλογα χωρίς λήξη (Perpetual Bond): Είναι οµόλογα χωρίς ηµεροµηνία λήξης τα ο οία δεν εξαγοράζονται αλλά ληρώνουν ένα σταθερό κου όνι στο διηνεκές. Παραδείγµατα σύνθετων οµολόγων (εµ εριέχουν στους όρους τους κά οιο δικαίωµα ή αράγωγο): Ανακλήσιµο οµόλογο (Callable Bond): Κατά την έκδοση ενός οµολόγου, ο εκδότης ανακοινώνει ότι έχει δικαίωµα να το ανακαλέσει, δηλαδή να το εξαγοράσει και ριν τη λήξη του. Εάν τα ε ιτόκια της αγοράς µειωθούν ολύ τότε είναι ολύ ιθανόν να γίνει ροσφυγή στη ρήτρα ανάκλησης και ο ε ενδυτής να λάβει το αρχικό του κεφάλαιο, εφόσον υ άρχει ρήτρα εξασφάλισης του κεφαλαίου (εγγύηση), και τους τόκους µέχρι την ηµεροµηνία της ανάκλησης. Οµόλογο µε δικαίωµα ρόωρης α ο ληρωµής α ό τον ε ενδυτή (Putable Bond): Κατά την έκδοση ενός οµολόγου, αναφέρεται στους όρους ου το συνοδεύουν, ότι ο ε ενδυτής έχει δικαίωµα να α αιτήσει α ό τον εκδότη την ρόωρη α ο ληρωµή του οµολόγου σε µια ροκαθορισµένη τιµή και σε ορισµένα χρονικά διαστήµατα ριν τη λήξη του. Εάν τα ε ιτόκια της αγοράς αυξηθούν ολύ, τότε είναι ολύ ιθανόν ο ε ενδυτής να ροσφύγει στη ρήτρα ρόωρης α ο ληρωµής. Μετατρέψιµο οµόλογο / οµολογίες (Convertible Bond): Τα οµόλογα αυτά αναφέρουν στους όρους έκδοσής τους ότι µ ορούν να µετατρα ούν σε µετοχές του εκδότη άµεσα ή µετά α ό ένα καθορισµένο χρονικό διάστηµα και σε καθορισµένη τιµή µετατρο ής. Η µετατρο ή γίνεται άντα µετά α ό α αίτηση του ε ενδυτή και όχι του εκδότη. Αντίστροφα µετατρέψιµο οµόλογο / οµολογίες (Reverse Convertible Bond) : To οµόλογο αυτό µ ορεί να µετατρα εί σε cash debt και µετοχές σε µια ροκαθορισµένη ηµεροµηνία. Το οµόλογο εµ εριέχει ένα ενσωµατωµένο αράγωγο ε ιτρέ οντας στον εκδότη να ασκήσει το δικαίωµα αγοράς του οµολόγου σε µια ροκαθορισµένη ηµεροµηνία ριν τη λήξη του για το υ άρχον χρέος ή µετοχές της υ οκείµενης εταιρείας. Η υ οκείµενη εταιρεία δεν ρέ ει να σχετίζεται µε κανέναν τρό ο µε τον εκδότη. Αυτή η κατηγορία οµολόγων αφορά σε οµόλογα µε µικρότερη διάρκεια και µεγαλύτερη αξία α ό τα ερισσότερα οµόλογα εξαιτίας του κινδύνου ου εµ εριέχουν για τον ε ενδυτή, ο ο οίος µ ορεί να αναγκαστεί να ρευστο οιήσει τα οµόλογα σε τίτλους µιας εταιρείας η ο οία έχει ή ρόκειται να µειώσει σηµαντικά την αξία της. οµηµένα οµόλογα (Structured Bonds) : Στα οµόλογα αυτά εριλαµβάνονται ένα ή ερισσότερα α λά οµόλογα σε συνδυασµό µε ένα ή ερισσότερα αράγωγα αξιόγραφα για να συνθέσουν έτσι µια ε ιθυµητή δοµή. ηµιουργούνται συνήθως α ό τις Τρά εζες µε σκο ό να αντα οκριθούν ληρέστερα στις ανάγκες των ελατών τους. Η σκο ιµότητα ε ένδυσης σε ένα δοµηµένο οµόλογο εξαρτάται α ό το κατά όσο η ροσφερόµενη δοµή αντα οκρίνεται στις ανάγκες και στο ε ί εδο κινδύνου ου είναι διατεθειµένος να αναλάβει ο αγοραστής. Η κανονικότητα της συναλλαγής (αγοράς ή ώλησης) εξαρτάται α ό την αντα όκριση της ροσφερόµενης τιµής στην ραγµατική αξία του σύνθετου χρεογράφου. Η α οτίµηση των δοµηµένων οµολόγων α αιτεί την α οσύνθεσή τους στα ε ιµέρους συστατικά τους. Τα συγκεκριµένα είδη χρεογράφων είναι ερί λοκα και για το λόγω αυτό ρωταρχικά θα ρέ ει να χρησιµο οιούνται α ό έµ ειρους ε ενδυτές. Αξιολόγηση κινδύνων οµολόγων. Τα οµόλογα υ όκεινται στον κίνδυνο αδυναµίας του εκδότη τους να εκ ληρώσει την αρχική και / ή την ληρωµή των τόκων ( ιστωτικός κίνδυνος). Ε ίσης υ όκεινται στη µεταβλητότητα της τιµής εξαιτίας κά οιων αραγόντων ό ως η ευαισθησία του ε ιτοκίου, η αντίληψη της αγοράς για την ιστολη τική ικανότητα του εκδότη, τη ρευστότητα της αγοράς και άλλους οικονοµικούς αράγοντες. Όταν τα ε ιτόκια ανεβαίνουν, η αξία των εταιρικών χρεογράφων αναµένεται να µειωθεί. Πιο συγκεκριµένα τα χρεόγραφα σταθερού ε ιτοκίου µε µεγάλη διάρκεια α ο ληρωµής και χαµηλό κου όνι είναι ιο ευαίσθητα στις µεταβολές των ε ιτοκίων σε σύγκριση µε τα χρεόγραφα ου έχουν µικρότερη διάρκεια α ο ληρωµής και υψηλότερα κου όνια. Ε οµένως οι ε ενδύσεις σε οµόλογα, ανάλογα µε τον τύ ο του οµολόγου ου ε ιλέγει ο ε ενδυτής, δεν έχουν εγγυηµένη α όδοση και µ ορούν να οδηγήσουν στην α ώλεια σηµαντικού οσού ή ολόκληρης της αρχικής ε ένδυσης σε ερί τωση ου ο ε ενδυτής δεν το διακρατήσει µέχρι τη λήξη του ή ο εκδότης χρεοκο ήσει και υ άρξουν αρνητικές µεταβολές στο ε ί εδο ε ιτοκίων.. ΕΠΕΝ ΥΣΕΙΣ ΣΕ ΟΣΕΚΑ ( Οργανισµούς Συλλογικών Ε ενδύσεων σε Κινητές Αξίες) Τα Αµοιβαία Κεφάλαια (Α/Κ) είναι οµάδες εριουσίας οι ο οίες α οτελούνται α ό µετρητά και κινητές αξίες των ο οίων τα ε ιµέρους στοιχεία ανήκουν εξ αδιαιρέτου σε ερισσότερα του ενός ρόσω α. Ο όρος «Κεφάλαιο» χαρακτηρίζει το σύνολο του οσού ου συγκεντρώνεται α ό τους ε ενδυτές, ενώ ο όρος «Αµοιβαίο» εριγράφει το γεγονός ότι όλοι οι συνεισφέροντες (µεριδιούχοι) στη δηµιουργία της εριουσίας αυτής µοιράζονται τα κέρδη και τις ζηµιές ου µ ορεί να ροκύψουν αναλόγως του οσοστού συµµετοχής καθενός σε αυτό. Τα Α/Κ είναι εταιρείες µε µοναδική δραστηριότητα την ε ένδυση των χρηµάτων τους µε 5

6 τη µορφή διαφορο οιηµένου (diversified) χαρτοφυλακίου. Τα Α/Κ ροσδοκούν χρηµατικά οφέλη α ό τις ε ενδύσεις ου ραγµατο οιούν σε τίτλους, είτε µε την α όδοση µερισµάτων ή τόκων α ό τους τίτλους αυτούς στα Α/Κ, είτε µε την αύξηση της τιµής των τίτλων αυτών στις αγορές ου δια ραγµατεύονται. Τα Α/Κ µ ορεί ε ίσης να χάνουν χρήµατα και ε οµένως να έφτει η αξία τους. Η τιµή αγοράς ή ώλησης των µεριδίων Α/Κ µία συγκεκριµένη ηµέρα, εξαρτάται α ό την τιµή κλεισίµατος των µεριδίων των αµοιβαίων κεφαλαίων, η ο οία υ ολογίζεται α ό την εταιρεία διαχείρισης κάθε αµοιβαίου κεφαλαίου στο τέλος κάθε εργάσιµης ηµέρας και ανακοινώνεται στο ε ενδυτικό κοινό την ε όµενη εργάσιµη ηµέρα. Στην αγορά υ άρχει λήθος κατηγοριών Α/Κ α ό διάφορους χρηµατοοικονοµικούς οµίλους. Οι ιο συνηθισµένες κατηγορίες αµοιβαίων κεφαλαίων είναι οι εξής : A/K ιαχείρισης ιαθεσίµων : Ε ιτρέ ουν στους ιδιώτες να ε ιτυγχάνουν α οδόσεις ανάλογες µε αυτές ου ε ιτυγχάνουν οι ε αγγελµατίες διαχειριστές, οι ο οίοι ε ενδύουν σε µέσα χρηµαταγορών (µέσα µε ηµεροµηνία λήξης µικρότερη του ενός έτους). Αυτό γίνεται δυνατό µε ε ένδυση σε ροθεσµιακές καταθέσεις, εµ ορικά χρεόγραφα (commercial paper) και άλλα, στα ο οία συνήθως δεν έχουν ρόσβαση οι ιδιώτες. Το εισόδηµα κεφαλαιο οιείται αυτόµατα, ώστε η καθαρή αξία της ε ένδυσης να αυξάνεται συνεχώς µε ελάχιστο κίνδυνο α ώλειας του ε ενδυµένου κεφαλαίου. Α/Κ Οµολόγων : Ε ενδύουν σε κρατικά οµόλογα, οµόλογα διεθνών οργανισµών και οµόλογα ε ιχειρήσεων. Τα οµόλογα αυτά εκδίδονται σε διάφορες αγορές και νοµίσµατα και για διάφορες διάρκειες ε ιτυγχάνοντας διαφορο οίηση του κινδύνου. Τα συγκεκριµένα Α/Κ δίνουν τη δυνατότητα κεφαλαιο οίησης των τόκων (ε ανε ενδύουν άµεσα σε οµόλογα τα χρήµατα ου εισ ράττουν α ό τις ληρωµές των τόκων κου ονιών), κάτι ου δεν είναι εφικτό σε ε ί εδο ιδιώτη-ε ενδυτή µε τις α ευθείας ε ενδύσεις σε οµόλογα. Α/Κ Μετοχών : Ε ιτρέ ουν διαφορο οίηση ε ενδύσεων µεταξύ διαφόρων χωρών, τοµέων και ε ιχειρήσεων. Προσφέρεται µεγάλη οικιλία µετοχικών Α/Κ µε διάφορα χαρακτηριστικά αγορών και αντίστοιχου κινδύνου. Η καθαρή αξία των ε ενδύσεων µεταβάλλεται σύµφωνα µε την αξία των µετοχών του Α/Κ. Τα Α/Κ δίνουν την ε ιλογή ε ανε ένδυσης ή α όδοσης µερισµάτων. Μικτά Α/Κ : Α οτελούν συνδυασµό των αρα άνω. Α/Κ Εσωτερικού : Περιλαµβάνουν όλες τις αρα άνω τέσσερις (4) βασικές κατηγορίες µε τον εριορισµό ότι όλες οι ε ενδύσεις αφορούν ελληνικούς / εγχώριους τίτλους. Α/Κ Εξωτερικού ιεθνή : Περιλαµβάνουν όλες τις αρα άνω τέσσερις (4) βασικές κατηγορίες µε τον εριορισµό ότι όλες οι ε ενδύσεις αφορούν τίτλους ου δια ραγµατεύονται σε αγορές του εξωτερικού ή έχουν εκδοθεί α ό διεθνείς εκδότες. ια ραγµατεύσιµα Α/Κ (ETFs): Τα µερίδια αυτών των Α/Κ δια ραγµατεύονται σε οργανωµένες αγορές καθ όλη τη διάρκεια της ηµέρας. Τυ ικά η διάρθρωση αυτής της κατηγορίας Α/Κ ακολουθεί κά οιον δείκτη µετοχών ό ως S&P 500 ή Hang Seng ή ένα τοµέα αγοράς (market sector) ό ως η ενέργεια και η τεχνολογία ή εµ ορεύµατα ό ως ο χρυσός και το ετρέλαιο. Οµολογιακά Αµοιβαία Κεφάλαια (Bond Funds): είναι αµοιβαία κεφάλαια δηλαδή σύνολο εριουσίας ου α οτελείται α ό µετρητά και χρεόγραφα. Οι α οταµιευτές ου το οθετούν τα χρήµατά τους σε αυτή την κατηγορία Α/Κ ουσιαστικά τα το οθετούν σε οµόλογα, οµολογίες και άλλους τίτλους σταθερής α όδοσης και για τον λόγο αυτό έχουν τον µικρότερο ε ενδυτικό κίνδυνο. Αµοιβαία Κεφάλαια σε εµ ορεύµατα (Commodity Funds) : Είναι αµοιβαία κεφάλαια εναλλακτικών µορφών ε ένδυσης. Η συγκεκριµένη κατηγορία Α/Κ δραστηριο οιείται στην αγορά εµ ορευµάτων χρησιµο οιώντας αράγωγα ροϊόντα τα ο οία έχουν ως υ οκείµενα µέσα εµ ορεύµατα ή δείκτες εµ ορευµάτων, άρα η α όδοσή τους εξαρτάται α ό την ορεία των υ οκείµενων µέσων. Αξιολόγηση κινδύνου σε Αµοιβαία Κεφάλαια. Ο κίνδυνος ενός αµοιβαίου κεφαλαίου εξαρτάται α ό τη σύνθεση του ενεργητικού του, την ακολουθούµενη ε ενδυτική στρατηγική και την ικανότητα του διαχειριστή να ροβεί στις βέλτιστες διαχειριστικές ρακτικές. Η ε ένδυση σε αµοιβαία κεφάλαια δεν ροσφέρει εγγυηµένη α όδοση εξαιτίας των κινδύνων των χρηµατο ιστωτικών µέσων στα ο οία ε ενδύει. Η συγκεκριµένη ε ένδυση ενέχει κίνδυνο α ώλειας σηµαντικού µέρους ή ολόκληρης της αρχικής ε ένδυσης. Α ό τα ρολεχθέντα ροκύ τει, ότι ο ε ενδυτικός κίνδυνος (µερική ή ολική α ώλεια του ε ενδυµένου κεφαλαίου) είναι υψηλός στα Μετοχικά Α/Κ λόγω της ε ένδυσης σε κινητές αξίες (µετοχές), µέσου κινδύνου µ ορούν να χαρακτηρισθούν τα Μικτά Α/Κ, ενώ στις κατηγορίες των Οµολογιακών και ιαχείρισης ιαθεσίµων ο ε ενδυτικός κίνδυνος είναι χαµηλότερος. Ε. ΕΠΕΝ ΥΣΕΙΣ ΣΕ ΠΡΟΪΌΝΤΑ ΕΓΓΥΗΜΕΝΟΥ ΑΡΧΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Πρόκειται για ε ενδύσεις σε ροϊόντα µε βασικό χαρακτηριστικό ότι εγγυώνται το αρχικό κεφάλαιο ε ένδυσης, είτε στο σύνολό του είτε σε οσοστό ου ορίζεται ρητά α ό τους όρους του ροϊόντος, συνήθως α ό 90% και άνω. Σε ερί τωση ρόωρης ρευστο οίησης υ άρχει penalty το ο οίο ορίζεται στους όρους του ροϊόντος, συνήθως ένα µικρό οσοστό του ε ενδυµένου κεφαλαίου). Η α όδοση αυτών των ε ενδύσεων δεν είναι εγγυηµένη αλλά συνδέεται µε την ορεία κά οιου ε ιλεγµένου χρηµατιστηριακού µέσου ή συνδυασµό χρηµατιστηριακών µέσων ου ορίζονται ακριβώς στους όρους του ροϊόντος. Αξιολόγηση κινδύνου ε ενδύσεων σε ροϊόντα εγγυηµένου αρχικού κεφαλαίου. Ο κίνδυνος ου ενέχουν οι ε ενδύσεις σε ροϊόντα εγγυηµένου αρχικού κεφαλαίου είναι η ιθανότητα µη ε ίτευξης της α όδοσης καθώς και η ιθανή α ώλεια µικρού οσοστού της αρχικής ε ένδυσης σε ερί τωση ρόωρης ρευστο οίησης. Ε ι λέον υ άρχει ο κίνδυνος της χρεοκο ίας του εκδότη του εγγυηµένου κεφαλαίου ου συνε άγεται την α ώλεια ολόκληρου του οσού της αρχικής ε ένδυσης. ΣΤ. ΕΠΕΝ ΥΣΕΙΣ ΣΕ ΤΡΙΤΕΣ ΧΩΡΕΣ Η λήψη και διαβίβαση εντολών ελατών δύναται να αφορά κατάρτιση συναλλαγών ε ί χρηµατο ιστωτικών µέσων ου α οτελούν αντικείµενο δια ραγµάτευσης σε τό ους εκτέλεσης, ό ου η Εταιρεία δεν έχει ιδία ρόσβαση αλλά α οκτά αυτήν µέσω συνεργαζόµενων ε ιχειρήσεων. Κατά το χρόνο σύνταξης του αρόντος, ο Πελάτης έχει τη δυνατότητα ρόσβασης και κατάρτισης συναλλαγών ε ί χρηµατο ιστωτικών µέσων ου δια ραγµατεύονται τόσο στην Ευρω αϊκή Ένωση όσο και σε τρίτες χώρες, σε οργανωµένες ή µη αγορές : Η.Π.Α., Γερµανία, Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία, Ελβετία, Βέλγιο, Ολλανδία, Ισ ανία, Αυστρία, Τσεχία, Πολωνία, Ουγγαρία, Σερβία, Ιταλία, Νότια Αφρική και Κύ ρο. Γενικά χαρακτηριστικά των οργανωµένων και µη αγορών της σ ουδαιότερης α ό αυτή την ά οψη χώρας, των ΗΠΑ, έχουν ως εξής : H κεφαλαιαγορά των Ηνωµένων Πολιτειών α αρτίζεται α ό χιλιάδες εταιρείες για τις ο οίες η ληροφόρηση και το ε ί εδο κινδύνου διαφέρει σηµαντικά, αναλόγως της κατηγορίας στην ο οία εντάσσεται κάθε εταιρεία. Μέσω της Εταιρείας, ο Πελάτης έχει ρόσβαση σε όλες σχεδόν τις οργανωµένες αγορές και αγορές OTC των Ηνωµένων Πολιτειών και ταυτόχρονα τη δυνατότητα 6

7 αροχής όλων των ληροφοριών και των εκτιµήσεων αναλυτών ου έχουν δηµοσιευθεί στο ε ενδυτικό κοινό δια του ρακτορείου ειδήσεων Bloomberg. Τα οργανωµένα Χρηµατιστήρια (National Securities Exchanges) των ΗΠΑ έχουν λάβει άδεια λειτουργίας α ό την ε ο τική αρχή της χώρας (SEC) και οι ε ιµέρους µετοχές υ όκεινται στον αυστηρό έλεγχό της. Τα οργανωµένα χρηµατιστήρια είναι τα ακόλουθα: American Stock Exchange, Boston Stock Exchange, Chicago Board Options Exchange, Chicago Stock Exchange, International Securities Exchange, The Nasdaq Stock Market LLC, National, Stock Exchange, New York Stock Exchange, NYSE Arca, Inc., Philadelphia Stock Exchange. Οι OTC Markets (Over-the-Counter Markets) εφαρµόζουν ελαστικότερα κριτήρια ως ρος την ένταξη µετοχών εταιρειών σε αυτές, συγκριτικά µε τα κριτήρια ου εφαρµόζονται στην ροαναφερθείσα κατηγορία. Οι µετοχές ου δια ραγµατεύονται στις αγορές αυτές εµ εριέχουν ερισσότερο κίνδυνο και ερισσότερες ευκαιρίες για γρήγορα κέρδη (ή γρήγορες α ώλειες). Οι µετοχές έχουν, µεταξύ άλλων, χαµηλότερη εµ ορευσιµότητα, µεγαλύτερες διακυµάνσεις τιµών, µειωµένη ληροφόρηση, λιγότερο έλεγχο, και κατώτερες τιµές α ό αυτών ου δια ραγµατεύονται σε οργανωµένα χρηµατιστήρια. Οι διαµεσολαβητές στις αγορές αυτές διενεργούν ράξεις ε ί των µετοχών µε τη µορφή του Ειδικού ια ραγµατευτή (market maker) λόγω της χαµηλής εµ ορευσιµότητας. Οι δύο κύριες αγορές ου εµ εριέχουν τέτοιες µετοχές γνωστές και ως penny stocks είναι οι OTC Bulletin Board (OTC BB) και Pink Sheets. Ζ. ΕΠΕΝ ΥΣΕΙΣ ΣΕ ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Ε ενδύσεις σε Συµβόλαια Μελλοντικής Εκ λήρωσης ΣΜΕ (Future Contracts). Το συµβόλαιο µελλοντικής εκ λήρωσης (ΣΜΕ) είναι µια συµφωνία αγοράς ή ώλησης µιας συγκεκριµένης οσότητας ου αφορά ένα υ οκείµενο τίτλο (underlying instrument) σε συγκεκριµένη µελλοντική ηµεροµηνία και σε συγκεκριµένη συµφωνηµένη τιµή. Ως υ οκείµενοι τίτλοι µ ορεί να είναι είτε εισηγµένες µετοχές (Stock future), είτε χρηµατιστηριακοί δείκτες (Index future). Οι βασικοί όροι των συµβολαίων είναι η τιµή (price), η τιµή εκκαθάρισης (Settlement price), η ηµεροµηνία λήξης / εξάσκησης (Expiration / Exercise Date), το µέγεθος (Contract size) και ο ολλα λασιαστής (multiplier). Μ ορεί να χρησιµο οιηθεί α ό τον ε ενδυτή ως αντιστάθµιση (hedging) και κερδοσκο ικά (speculation). Το χρηµατικό εριθώριο ασφάλισης και οι φορείς ου εµ λέκονται σε ένα συµβόλαιο µελλοντικής εκ λήρωσης είναι το αρχικό εριθώριο ασφάλισης (Initial margin) για την κάλυψη της µεταβλητότητας και το γραφείο συµψηφισµού (Clearing House) η εταιρεία η ο οία έχει την ευθύνη της καταγραφής, της αρακολούθησης και της ραγµατο οίησης του διακανονισµού των συναλλαγών στα αράγωγα ροϊόντα. Ε ενδύσεις σε Συµβόλαια Προαίρεσης. ικαίωµα ροαίρεσης (Option) είναι το αράγωγο ροϊόν (derivative) µέσα α ό το ο οίο ο αγοραστής έχει το δικαίωµα όχι όµως και την υ οχρέωση να αγοράσει εάν ε ιθυµεί συγκεκριµένο υ οκείµενο µέσο σε µια ροκαθορισµένη τιµή, είτε σε συγκεκριµένη ηµεροµηνία στο µέλλον είτε ριν α ό αυτή. ιαχωρίζονται σε δικαιώµατα αγοράς του υ οκείµενου µέσου (Call option) και δικαιώµατα ώλησης του υ οκείµενου µέσου (Put option). Τα υ οκείµενα µέσα είναι χρηµατιστηριακοί δείκτες (index option) και µετοχές (stock option). Η χρήση των δικαιωµάτων έχει σαν σκο ό την αντιστάθµιση κινδύνου ή την κερδοσκο ία. Αντίθετα α ό ότι συµβαίνει µε τα futures (ΣΜΕ) ο αγοραστής έχει την ευχέρεια / δικαίωµα (Option) αλλά όχι την υ οχρέωση να αγοράσει ή να ουλήσει, ανάλογα µε την ράξη, το υ οκείµενο µέσο στο µέλλον. Αντίθετα ο ωλητής του ροϊόντος, έχει άντοτε την υ οχρέωση να ουλήσει ή να αγοράσει αντίστοιχα το υ οκείµενο µέσο στην ροσυµφωνηµένη τιµή εάν ο αγοραστής εξασκήσει το δικαίωµά του. Βασικοί χαρακτηριστικοί όροι των δικαιωµάτων ροαίρεσης είναι η τιµή εξάσκησης (Exercise Price / Strike Price) του συµβολαίου στην ο οία αγοράζεται / ωλείται το υ οκείµενο ροϊόν α ό τους αντισυµβαλλόµενους, η ηµεροµηνία λήξης / εξάσκησης (Expiration / Exercise Date), το µέγεθος (Multiplier) το ο οίο ορίζει την οσότητα του υ οκειµένου ροϊόντος και η τιµή του δικαιώµατος (Premium) ου στην ουσία είναι το οσό ου εισ ράττει ο ωλητής του αντίστοιχου δικαιώµατος. Τα options διακρίνονται σε αµερικάνικου τύ ου (American style option), ό ου ο ε ενδυτής µ ορεί να το ασκήσει σε ο οιαδή οτε χρονική στιγµή ανάµεσα στις ηµεροµηνίες αγοράς και λήξης και σε ευρω αϊκού τύ ου (European style option), ό ου ο ε ενδυτής µ ορεί να το ασκήσει µόνο στη λήξη του. Κατηγοριο οιούνται σε Index options µε υ οκείµενο µέσο χρηµατιστηριακό δείκτη και σε Stock options µε υ οκείµενο µέσο µια εισηγµένη µετοχή. Στην ελληνική αγορά τα stock options είναι αµερικανικού τύ ου. Αξιολόγηση κινδύνων αραγώγων. Οι ε ενδύσεις σε αράγωγα ροϊόντα έχουν υψηλό βαθµό κινδύνου καθώς η εκάστοτε θέση στην αγορά αραγώγων είναι ολλα λάσια των αρχικά ε ενδυµένων κεφαλαίων (µόχλευση). Τα συµβόλαια µελλοντικής εκ λήρωσης εµ εριέχουν υψηλό βαθµό κινδύνου καθώς η µόχλευση ου α ορρέει α ό αυτά σηµαίνει ότι µικρή δέσµευση κεφαλαίων µ ορεί να οδηγήσει σε ολύ µεγάλες α ώλειες ό ως ε ίσης και σε ολύ µεγάλα κέρδη. Ο ε ενδυτής ρέ ει να γνωρίζει τις υ οχρεώσεις και τις ε ι τώσεις ου α ορρέουν α ό συναλλαγές σε συµβόλαια µελλοντικής εκ λήρωσης. Αυτές αφορούν κατά κύριο λόγω τις εκάστοτε α αιτήσεις του λογαριασµού εριθωρίου ασφάλισης καθώς και το ενδεχόµενο να κληθεί ο ε ενδυτής να καταβάλλει ε ι ρόσθετα των αρχικών κεφάλαια, ροκειµένου να διατηρήσει τη θέση του. Στα δικαιώµατα ροαίρεσης, η έκθεση του αγοραστή σε κίνδυνο είναι µικρότερη α ό ότι αυτή του ωλητή, διότι αν η τιµή του υ οκείµενου τίτλου κινηθεί σε αντίθετη κατεύθυνση α ό αυτή ου ροβλέ ει ο αγοραστής, τότε αυτός έχει την δυνατότητα να µην ασκήσει το δικαίωµα. Η µεγαλύτερη ιθανή α ώλεια δε εριορίζεται στο συνολικό τίµηµα του δικαιώµατος. Σε ερί τωση όµως ου ο ε ενδυτής έχει θέση ωλητή σε δικαίωµα ροαίρεσης ο κίνδυνος ου αναλαµβάνει είναι σηµαντικά µεγαλύτερος σε σύγκριση µε τον αγοραστή, διότι υ οχρεούται να αγοράσει ή να ουλήσει τον υ οκείµενο τίτλο στην ερί τωση ου ο αντισυµβαλλόµενος (αγοραστής) ροχωρήσει σε εξάσκηση του option, καθώς και α ό το γεγονός ότι καθ όλη τη διάρκεια διατήρησης του δικαιώµατος ο ωλητής οφείλει να καλύ τει το λογαριασµό εριθωρίου ασφάλισης, κάτι το ο οίο ενέχει κίνδυνο ρευστότητας. Κατά συνέ εια ο οιαδή οτε α ώλεια του ωλητή ενδέχεται να είναι α ό υψηλή έως α εριόριστη. Μεταβλητότητα. Η µεταβλητότητα ενός συγκεκριµένου τίτλου δείκτη της αγοράς εκφράζει το µέγεθος και την συχνότητα των διακυµάνσεων στην τιµή του αντίστοιχου τίτλου δείκτη για µία συγκεκριµένη χρονική ερίοδο. Μετριέται δε υ ολογίζοντας την ετήσια τυ ική α όκλιση (standard deviation) των ηµερήσιων αλλαγών της τιµής του τίτλου / δείκτη αναφοράς. Όσο µεγαλύτερη είναι η µεταβλητότητα, τόσο µεγαλύτερο κίνδυνο ενέχει ο τίτλος ή συνολικά οι τίτλοι α ό τους ο οίους α αρτίζεται ο δείκτης της αγοράς. Ειδικότερα η µεταβλητότητα αντικατο τρίζει την αβεβαιότητα για το µέγεθος της αλλαγής στην τιµή του τίτλου. Όσο υψηλότερη είναι η µεταβλητότητα τόσο ιθανότερη είναι η κίνηση της τιµής του τίτλου εντός ενός µεγάλου εύρους τιµών. ηλαδή η τιµή του τίτλου ενδεχοµένως να κινηθεί έντονα µέσα σε µικρό χρονικό διάστηµα ρος ο οιαδή οτε κατεύθυνση (έντονα µειούµενη ή αυξανόµενη). Αντίθετα, χαµηλότερη µεταβλητότητα σηµαίνει ότι η τιµή του τίτλου συνήθως δεν έχει έντονες διακυµάνσεις, ενώ ακολουθεί αυτές του δείκτη αναφοράς. Το β (beta) ενός τίτλου ή κατά αντιστοιχία ενός χαρτοφυλακίου α οτελεί ενδεικτικό στοιχείο της µεταβλητότητάς του σε σχέση µε τις διακυµάνσεις της αγοράς. Εάν το β ενός τίτλου είναι µεγαλύτερο της 7

8 µονάδας (β=1,1) η τιµή του έχει κατά 10% µεγαλύτερη µεταβλητότητα α ό το σύνολο της αγοράς. Όταν το β είναι µικρότερο της µονάδας (β=0,90) η τιµή του µεταβάλλεται κατά 10% λιγότερο α ό την αγορά. Άρα, όσο µεγαλύτερο το β τόσο υψηλότερη είναι η µεταβλητότητα του τίτλου / ροϊόντος σε σχέση µε την κίνηση της αγοράς. Ε ενδυτικές στρατηγικές µε χρήση αραγώγων. Η βασική χρήση των αραγώγων ροϊόντων είναι η αντιστάθµιση των ε ενδυτικών κινδύνων µιας long θέσης (αγορά) στη spot αγορά. Αυτό σηµαίνει ότι όταν ένας ε ενδυτής έχει ροβεί σε αγορά τίτλων στη spot αγορά ροσδοκώντας την άνοδο της τιµής τους για να α οκοµίσει κέρδος, µέσω των αραγώγων µ ορεί να αντισταθµίσει τον κίνδυνο ανοίγοντας short θέσεις ( ώληση) σε αράγωγα ροϊόντα ου έχουν ως υ οκείµενα µέσα τους τίτλους τους ο οίους έχει αγοράσει στη spot αγορά. Έτσι σε ενδεχόµενη υ οχώρηση των τιµών των τίτλων της spot αγοράς, οι short θέσεις του ε ενδυτή στην αγορά αραγώγων θα του α οφέρουν κέρδη, το ο οία αντισταθµίζουν µέρος των α ωλειών του στη spot αγορά. Υ άρχει βέβαια η δυνατότητα κερδοσκο ίας α ό την λευρά του ε ενδυτή µε το άνοιγµα θέσεων σε αράγωγα ροϊόντα στην αγορά αραγώγων ρος µια κατεύθυνση (ανοδική ή τωτική). Εάν ο ε ενδυτής ιστεύει ότι οι τιµές θα κινηθούν ανοδικά µ ορεί να αγοράσει call options ληρώνοντας µόνο την τιµή αγοράς τους (premium) ε ί το µέγεθος των συµβολαίων ε ί τον αριθµό των συµβολαίων. Στην αντίθετη ερί τωση εάν ιστεύει ότι οι τιµές θα κινηθούν καθοδικά, µ ορεί να αγοράσει put options ληρώνοντας ε ίσης µόνο την τιµή αγοράς τους (premium) ε ί το µέγεθος των συµβολαίων ε ί τον αριθµό των συµβολαίων. Στην ερί τωση ου η αγορά κινηθεί αντίθετα µε τις ροσδοκίες του, η µέγιστη α ώλειά του ισοδυναµεί µε το άθροισµα των premium ου έχει ληρώσει για να αγοράσει τα δικαιώµατα. Αντίστοιχα εάν ο ε ενδυτής ιστεύει ότι οι τιµές θα κινηθούν ανοδικά, µ ορεί να ουλήσει put options εισ ράττοντας την τιµή ώλησής τους (premium) ε ί το µέγεθος των συµβολαίων ε ί τον αριθµό των συµβολαίων, και εάν εκτιµά ότι οι τιµές θα κινηθούν τωτικά µ ορεί να ουλήσει call options εισ ράττοντας την τιµή ώλησής τους (premium) ε ί το µέγεθος των συµβολαίων ε ί τον αριθµό των συµβολαίων. Στην ερί τωση όµως αυτή σε ενδεχόµενη κίνηση της αγοράς ρος την αντίθετη των ροσδοκιών κατεύθυνση, η µέγιστη δυνητική α ώλειά του είναι α εριόριστη. Ε ι λέον Κίνδυνοι Παραγώγων. α)κίνδυνος Ακάλυ της Θέσης σε Παράγωγα: Είναι ο κίνδυνος ου αναλαµβάνει ο ε ενδυτής στην ερί τωση κατά την ο οία έχει ουλήσει δικαιώµατα αγοράς σε υ οκείµενα ροϊόντα τα ο οία δεν έχει στην κατοχή του. Εάν η αγορά κινηθεί ενάντια στην ροσδοκία του ε ενδυτή ωλητή (η τιµή του υ οκείµενου ροϊόντος στη spot αγορά είναι υψηλότερη α ό την τιµή εξάσκησης του δικαιώµατος) ο αγοραστής του δικαιώµατος έχει τη δυνατότητα να εξασκήσει το δικαίωµα αυτό, µε συνέ εια ο ωλητής να είναι υ οχρεωµένος να αγοράσει το ροϊόν στη spot αγορά, σε τιµή συνήθως ολύ υψηλότερη α ό την τιµή (strike price) στην ο οία είναι υ οχρεωµένος να το ουλήσει στον αγοραστή. Κίνδυνος α ωλειών µέσω Λογαριασµών Περιθωρίου (Margin Account): Είναι ο κίνδυνος ου αναλαµβάνει ο ε ενδυτής (ο ο οίος έχει θέση στην αγορά αραγώγων) να χάσει ολόκληρο το κεφάλαιο ου έχει αρχικά ε ενδύσει. Εάν η αγορά κινηθεί ενάντια στις εκτιµήσεις του ε ενδυτή θα ζητηθεί αυτόµατα η άµεση καταβολή ε ι ρόσθετων κεφαλαίων για ασφάλιση. Υ άρχει κατά συνέ εια η ιθανότητα α ώλειας ε ι ρόσθετων κεφαλαίων έραν των αρχικών. Στην ελληνική αγορά, αδυναµία του ε ενδυτή να καλύψει τις υ οχρεώσεις του µε margin call ου έχει δεχθεί, ροκαλεί την άµεση ρευστο οίηση του χαρτοφυλακίου του α ό την ΕΧΑΕ µε συνέ εια την λήρη α ώλεια του οσού ου έχει καταθέσει στον λογαριασµό εριθωρίου του. Ο καθορισµός των κατώτερων ορίων του εριθωρίου ασφάλισης γίνεται α ό την ΕΧΑΕ και βασίζεται στην ιστορική µεταβλητότητα των τιµών των υ οκείµενων ροϊόντων. Η Εταιρεία ωστόσο δύναται να θέτει υψηλότερα όρια σαν εριθώρια ασφάλισης µε στόχο τη διασφάλιση τόσο της ίδιας, όσο και του Πελάτη. β)α όκλιση της Αγοράς των αραγώγων α ό την αγορά των υ οκείµενων αξιών: ο κίνδυνος α όκλισης των τιµών αραγώγων χρηµατο ιστωτικών µέσων α ό τις αντίστοιχες τιµές των υ οκείµενων αξιών λόγω των συνθηκών ή των κανόνων λειτουργίας της αγοράς των αραγώγων ή της αγοράς των υ οκείµενων αξιών. γ)κίνδυνοι ε ενδυτικής ρακτικής: Σε ερί τωση ου ο ε ενδυτής έχει ε ιλέξει να δανειστεί µετοχές µε σκο ό να τις ουλήσει στην spot αγορά, ρέ ει να είναι ενήµερος ότι οι µετοχές ου δανείσθηκε µ ορεί να ζητηθεί να ε ιστραφούν ανά άσα στιγµή. Ο κίνδυνος σε αυτή την ερί τωση ροκύ τει α ό την ιθανότητα η τιµή της µετοχής στην spot αγορά τη στιγµή αγοράς ενδέχεται να είναι υψηλότερη α ό την τιµή στην ο οία έχει ωληθεί. Σε ερί τωση ου ο ε ενδυτής έχει ε ιλέξει να δανείσει µετοχές, θα ρέ ει να είναι ενήµερος ότι όταν ζητήσει την ε ιστροφή των µετοχών, αυτές ενδέχεται να του ε ιστραφούν τµηµατικά, σε µια ερίοδο µερικών ηµερών. Ο κίνδυνος ροκύ τει α ό την ενδεχόµενη αρνητική διαφορά στην τιµή των µετοχών τη στιγµή ου θα ε ιστραφούν και τις τιµής ου είχαν όταν είχε ζητηθεί η ε ιστροφή τους. Σε ερί τωση ου ο ε ενδυτής ουλάει ΣΜΕ (short futures) ου α αιτούν εκκαθάριση µέσω φυσικής αράδοσης ή ουλάει δικαιώµατα ροαίρεσης χωρίς να έχει στην κατοχή του τα αντίστοιχα υ οκείµενα µέσα, αναλαµβάνει τον κίνδυνο να υ οστεί δυνητικά α εριόριστες α ώλειες, εφόσον η αγορά κινηθεί σε αντίθετη κατεύθυνση α ό τις ροσδοκίες του. Ιδιαίτερο ρίσκο εµ εριέχει η ερί τωση ώλησης δικαιωµάτων αγοράς (short call) αµερικάνικου τύ ου ό ου ο αγοραστής µ ορεί να εξασκήσει τα δικαιώµατα αυτά ο οιαδή οτε στιγµή µε α οτέλεσµα ο ωλητής ου δεν έχει στην κατοχή του τα αντίστοιχα υ οκείµενα µέσα να έχει αναλάβει ολύ υψηλό ρίσκο µε θεωρητικά α εριόριστες α ώλειες. 3) ΦΥΛΑΞΗ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ & ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΠΕΛΑΤΩΝ Το Τµήµα Θεµατοφυλακής της Εταιρείας διασφαλίζει το διαχωρισµό των χρηµατο ιστωτικών µέσων των Πελατών ου κατέχει η Εταιρεία, α ό τα χρηµατο ιστωτικά µέσα της ίδιας της Εταιρείας καθώς και τη διάκριση των εριουσιακών στοιχείων µεταξύ των Πελατών, έτσι ώστε να ροκύ τει µε σαφήνεια ο δικαιούχος και να α οκλείεται η χρησιµο οίησή τους α ό την Εταιρεία, α ό τρίτα µη-δικαιούχα ρόσω α ή α ό άλλους Πελάτες. Κατ αναλογία το Λογιστήριο, ως το αρµόδιο Τµήµα της Εταιρείας για την τήρηση, αρακολούθηση και έλεγχο κεφαλαίων, µεριµνά κατά όµοιο τρό ο αναφορικά µε τα κεφάλαια των Πελατών και φροντίζει για το διαχωρισµό και την τήρηση αυτών χωριστά α ό τα κεφάλαια της Εταιρείας καθώς και α ό τα κεφάλαια άλλων Πελατών. Το σύνολο των διαδικασιών ου ακολουθούνται ροκειµένου να υλο οιούνται τα ανωτέρω, βρίσκεται υ ό τη συνεχή αρακολούθηση και έλεγχο του Τµήµατος Κανονιστικής Συµµόρφωσης της Εταιρείας το ο οίο και αρεµβαίνει διορθωτικά και ενισχυτικά των ακολουθούµενων ενεργειών σε κάθε ερί τωση ό ου κρίνει σκό ιµο κάτι τέτοιο. Η Εταιρεία αντιµετω ίζει ο οιαδή οτε χρηµατο ιστωτικά µέσα και κεφάλαια ου φυλάσσονται για λογαριασµό του Πελάτη ως χρηµατο ιστωτικά µέσα και κεφάλαια ου ανήκουν στον Πελάτη και δε θα τα χρησιµο οιεί για λογαριασµό της ή για λογαριασµό άλλων Πελατών ή για λογαριασµό ο οιουδή οτε τρίτου, εκτός εάν άλλως, ρητώς και εγγράφως, συµφωνηθεί. 8

9 Τήρηση κεφαλαίων Πελάτη. Τα κεφάλαια του Πελάτη κατατίθενται σε τρα εζικούς λογαριασµούς ιστωτικών ιδρυµάτων ε ονόµατι της Εταιρείας και για λογαριασµό των Πελατών της. Τα συνεργαζόµενα ιστωτικά ιδρύµατα ( της Ελλάδας ή του εξωτερικού ) ε ιλέγονται µε κριτήρια την αξιο ιστία, τη φερεγγυότητα, το µέγεθος και τη φήµη τους, καθώς ε ίσης και µε βάση το βαθµό εξυ ηρέτησης των αναγκών των Πελατών, την οιότητα της συνεργασίας, το κόστος τήρησης των λογαριασµών, την α όδοσή τους. Σε ερί τωση συνεργασίας µε ιστωτικό ίδρυµα εκτός Ευρω αϊκής Ένωσης, ελέγχεται καταρχάς το θεσµικό λαίσιο και το κανονιστικό καθεστώς λειτουργίας ου διέ ει τη λειτουργία του και ιδίως, ο βαθµός ύ αρξης τουλάχιστον ισοδύναµων κανόνων λειτουργίας µε αυτούς ου ισχύουν στην Ευρω αϊκή Ένωση. Εφόσον αυτό εξασφαλίζεται, ακολουθεί ο έλεγχος λήρωσης των κριτηρίων ου ροαναφέρθηκαν και για τα εντός Ευρω αϊκής Ένωσης ιστωτικά ιδρύµατα. Ο έλεγχος των τρα εζικών υ ολοί ων του συνόλου των ιστωτικών ιδρυµάτων µε τα ο οία η Εταιρεία συνεργάζεται είναι καθηµερινός, ό ως καθηµερινή είναι και η συµφωνία µεταξύ των τηρούµενων α ό την Εταιρεία στοιχείων και των στοιχείων ου τηρούνται στα συνεργαζόµενα ιστωτικά ιδρύµατα ( extrait). Ενεργώντας ρος όφελος των Πελατών και κατό ιν εντολής τους, η Εταιρεία δύναται να το οθετεί κεφάλαια αυτών σε ροθεσµιακές καταθέσεις οικίλης διάρκειας, συµ εριλαµβανόµενης της ηµερήσιας (daily repos). Οι το οθετήσεις αυτές δύνανται να αφορούν ερισσότερους α ό έναν Πελάτες καθένας εκ των ο οίων κατά τη λήξη κάθε τέτοιας το οθέτησης, ιστώνεται την α όδοση ου του αναλογεί α ό την εκάστοτε το οθέτηση σύµφωνα µε το οσό συµµετοχής του σε αυτή και το ύψος της α όδοσης κάθε τέτοιας το οθέτησης. Για την αροχή αυτής της υ ηρεσίας η Εταιρεία δύναται να θέτει ειδικούς όρους, ό ως,.χ. η θέσ ιση ελάχιστου οσού συµµετοχής κάθε Πελάτη. Σε κάθε ερί τωση, η Εταιρεία δηλώνει και ο Πελάτης α οδέχεται ότι η α όδοση τέτοιων το οθετήσεων είναι καθηµερινά µεταβαλλόµενη και ως εκ τούτου, ουδείς εγγυάται το ύψος της αφενός και αφετέρου, καµία συγκεκριµένη ληφθείσα α όδοση δε µ ορεί να θεωρείται ότι θα ε αναληφθεί. Τήρηση χρηµατο ιστωτικών µέσων Πελάτη. Το Τµήµα Θεµατοφυλακής διεξάγει συνεχείς ελέγχους και συµφωνίες των τηρούµενων στην Εταιρεία στοιχείων µε τα αντιστοίχως καταχωρηµένα στο Σύστηµα Άϋλων Τίτλων ( ΣΑΤ) της ΕΧΑΕ και ταυτόχρονα µεριµνά, για την α όδοση σε κάθε δικαιούχο Πελάτη τυχόν µερισµάτων, τόκων, κου ονιών ή άλλων ωφελειών. Ωστόσο, η Εταιρεία δε φέρει καµία ευθύνη σε ερί τωση σφαλµάτων ή ροβληµάτων στη λειτουργία του ΣΑΤ. Χρηµατο ιστωτικά µέσα του Πελάτη ενδέχεται να φυλάσσονται α ό τρίτο ρόσω ο/θεµατοφύλακα στα λαίσια εκτέλεσης ειδικών συµβάσεων µε τον Πελάτη, ό ως είναι η αροχή ιστώσεων για διενέργεια συναλλαγών, η ραγµατο οίηση συναλλαγών ε ί αραγώγων ροϊόντων ή ε ί χρηµατο ιστωτικών µέσων ου δια ραγµατεύονται σε τό ους εκτέλεσης στους ο οίους η Εταιρεία δεν έχει ιδία ρόσβαση. Η καταχώρηση των τίτλων σε θεµατοφύλακα διενεργείται έτσι ώστε αναµφισβήτητα να ροκύ τει η κυριότητα κάθε δικαιούχου Πελάτη. Στις ερι τώσεις αυτές, ο θεµατοφύλακας ου ε ιλέγεται κάθε φορά µ ορεί να είναι µόνο αξιό ιστο και φερέγγυο Κεντρικό Μητρώο ή άλλο εξουσιοδοτηµένο Κεντρικό Α οθετήριο Τίτλων, Σύστηµα Τήρησης Τίτλων σε Λογιστική Μορφή, ιστωτικό ίδρυµα ή ΕΠΕΥ ου διαθέτει άδεια αροχής των υ ηρεσιών φύλαξης και διοικητικής διαχείρισης τίτλων και κατά τη σύναψη συµβατικής σχέσης µαζί του, η Εταιρεία ενεργεί έτσι ώστε να ροστατεύονται τα δικαιώµατα των Πελατών και να καθίσταται σαφής ο ακριβής τρό ος τήρησης των χρηµατο ιστωτικών µέσων των Πελατών α ό το θεµατοφύλακα. Σε κάθε ερί τωση συνεργασίας της Εταιρείας µε αλλοδα ή ε ιχείρηση, για ο οιοδή οτε λόγο, ισχύει ότι οι ε ιχειρήσεις αυτές υ άγονται στο θεσµικό λαίσιο της χώρας καταγωγής τους και ε οµένως τα δικαιώµατα και η ροστασία των Πελατών α ορρέουν α ό το δίκαιο της χώρας αυτής. Σε κάθε ερί τωση, η Εταιρεία δε φέρει ευθύνη για ράξεις και αραλήψεις των συνεργαζόµενων µε αυτήν ε ιχειρήσεων. Κατά το χρόνο σύνταξης του αρόντος, συνεργαζόµενες εταιρείες ου λειτουργούν ως θεµατοφύλακες τίτλων Πελατών της Εταιρείας είναι η EFG EUROBANK, η Τρά εζα Πειραιώς και η Εθνική Τρά εζα. Η Εταιρεία ε ιφυλάσσεται για ο οιαδή οτε µελλοντική συνεργασία µε άλλους θεµατοφύλακες ή για διακο ή ο οιασδή οτε α ό τις ήδη υφιστάµενες. Τήρηση αρχείων χρηµατο ιστωτικών µέσων & κεφαλαίων Πελάτη. Σε κάθε ερί τωση φύλαξης χρηµατο ιστωτικών µέσων και κεφαλαίων Πελάτη α ό την Εταιρεία, τα Τµήµατα Θεµατοφυλακής και Λογιστηρίου µεριµνούν αντίστοιχα για την τήρηση των ανά ερί τωση αρχείων και λογαριασµών κατά τρό ο ώστε: Ο διαχωρισµός εριουσιακών στοιχείων κάθε Πελάτη, α ό τα εριουσιακά στοιχεία άλλων Πελατών ή της Εταιρείας ή ο οιουδή οτε τρίτου (.χ. θεµατοφύλακα), να υφίσταται ανά άσα στιγµή και να αρουσιάζεται χωρίς καθυστέρηση σε ρώτη ζήτηση. Να ελέγχεται και να συµφωνείται σε τακτά χρονικά διαστήµατα το σύνολο των εγγραφών σε κάθε έναν α ό τους κατά ερί τωση εξεταζόµενους λογαριασµούς, µε τις καταχωρήσεις και το εριεχόµενο των αντιστοίχως τηρουµένων λογαριασµών σε θεµατοφύλακα. Σε κάθε ερί τωση ου ε ιβάλλεται α ό τη φύση των διενεργούµενων εργασιών (.χ. διακανονισµός συναλλαγών σε αράγωγα, κινήσεις τρα εζικών λογαριασµών κ.λ.. ) οι έλεγχοι και οι συµφωνίες είναι καθηµερινές. Να καταγράφεται η ηµεροµηνία και το αίτιο κάθε κίνησης χρηµατο ιστωτικών µέσων και κεφαλαίων Πελατών, καθώς και το νέο υ όλοι ο ου διαµορφώνεται µετά την κίνηση αυτή στα χρηµατο ιστωτικά µέσα και κεφάλαια σε κάθε λογαριασµό και για κάθε χρηµατο ιστωτικό µέσο. Η χρησιµο οίηση α ό την Εταιρεία χρηµατο ιστωτικών µέσων ου ανήκουν σε Πελάτη, για ίδιο λογαριασµό ή για λογαριασµό άλλου Πελάτη, για ο οιοδή οτε λόγο και, ιδίως, για συναλλαγές χρηµατοδότησης τίτλων µ ορεί να ραγµατο οιηθεί µόνο κατό ιν σύναψης ειδικής, έγγραφης και ρητής συµφωνίας µε τον Πελάτη. Σε κάθε τέτοια ερί τωση, τηρούνται αναλυτικά ανά Πελάτη αρχεία ου εριγράφουν λε τοµερώς κάθε τυχή αυτής της συµφωνίας, αναδεικνύουν, σε ρώτη ζήτηση, την αυστηρή τήρησή της και αρέχουν όλη την α αιτούµενη ενηµέρωση ρος τον Πελάτη. Η τήρηση χρηµατο ιστωτικών µέσων και κεφαλαίων του Πελάτη σε συλλογικό λογαριασµό είναι εφικτή, µόνο εφόσον εξασφαλίζεται η ρητή συγκατάθεση και συνά τεται ειδική, έγγραφη συµφωνία µε τον Πελάτη, του ο οίου τα χρηµατο ιστωτικά µέσα ρόκειται να εριληφθούν σε συλλογικό λογαριασµό, µε δεδοµένο ότι οι συλλογικοί λογαριασµοί λειτουργούν σύµφωνα µε τη νοµοθεσία της χώρας ου σε κάθε ερί τωση εµ λέκεται και ενδέχεται να υφίστανται εριορισµοί, στους ο οίους οι συµµετέχοντες οφείλουν να ροσαρµόζονται. Στις ερι τώσεις αυτές, ενδέχεται οι συναλλαγές µεταξύ Εταιρείας και Πελάτη να διέ ονται α ό τους κανόνες αράδοσης ε ί ληρωµή ( delivery versus payment ), ό ου το χαρτοφυλάκιο του Πελάτη κατατίθεται και φυλάσσεται σε έναν ή ερισσότερους θεµατοφύλακες, µε τους ο οίους η Εταιρεία έχει συνάψει σχετική σύµβαση ροκειµένου να εξασφαλίσει την τήρηση α ό αυτούς των όρων αράδοσης έναντι ληρωµής µε ροσκόµιση νοµίµων δικαιολογητικών για κάθε συναλλαγή. Η τήρηση των σχετικών αρχείων είναι, και στην ερί τωση αυτή, ακριβής και λε τοµερής έτσι ώστε, ό ως και 9