Ενέργεια Επενδύσεις Περιβάλλον

Transcript

1 Ενέργεια Επενδύσεις Περιβάλλον Kεφαλαιο Σάββατο 5 Φεβρουαρίου 2011 Kε ΕΠιμΕλΕια αφιερωματοσ Χαρης φλουδοπουλος xaris.floudopoulos@capital.gr Editorial τα οφελη των απε Πώς το «πράσινο» κάνει καλό στην οικονομία. σελ. 2 Οι νέες προκλήσεις και ευκαιρίες στην ενέργεια πως οι δυςκολιες του ςημερα μπορουν να μετατραπουν ςε καταλυτες Θετικων εξελιξεων για το αυριο ερευνες πετρελαιου Είμαστε κοντά στην ανακάλυψη «μαύρου χρυσού»; σελ. 4 εξοικονομηςη ενεργειας Τι είναι το ενεργειακό σπίτι, τα οφέλη και πόσο κοστίζει. σελ. 6 οδηγος Βήμα-βήμα η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού σε στέγες και χωράφια. σελ. 14 Το 2010 ήταν μια χρονιά χρήσιμων συμπερασμάτων για την αγορά της ενέργειας. Από τη μία πλευρά είχαμε τις θετικές εξελίξεις στο μέτωπο των φωτοβολταϊκών, όπου ο τριπλασιασμός της εγκατεστημένης ισχύος και οι κατά κύματα επενδύσεις, παρά το δυσμενές περιβάλλον, προκαλούν αν μη τι άλλο χαμόγελα. Φυσικά, η δυναμική του κλάδου φέρνει αυτόματα στο μυαλό το ερώτημα, τι θα είχε συμβεί εάν η αγορά δεν παρέμενε καθηλωμένη επί χρόνια, εξαιτίας του ανεπαρκούς θεσμικού πλαισίου. Ακόμη και σήμερα πάντως τα προβλήματα, κυρίως στο κομμάτι της εξυπηρέτησης των αιτήσεων από τις υπηρεσίες δικτύου, είναι υπαρκτά. Γενικότερα, στο κομμάτι της ανανεώσιμης ενέργειας οι προσδοκίες είναι υψηλές και για πρώτη φορά τροφοδοτούνται όχι από λόγια και σχέδια επί χάρτου, αλλά από πραγματικές επενδύσεις στους τομείς των αιολικών και των φωτοβολταϊκών. Με σημαντικό περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό μέρισμα Από την άλλη πλευρά, τη χρονιά που πέρασε, η «καρδιά» της αγοράς ηλεκτρισμού βίωσε το ηλεκτροσόκ του Μνημονίου, με την τρόικα και την Κομισιόν να ζητούν «εδώ και τώρα» να διορθωθούν χρόνιες στρεβλώσεις και να προχωρήσουν μεταρρυθμίσεις που καρκινοβατούν επί δεκαετίες. Οι εξελίξεις αυτές φέρνουν ενώπιον των ευθυνών τους όλους όσοι εμπλέκονται στην αγορά, από την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ και τη ΔΕΗ, μέχρι τους ανεξάρτητους παίκτες, προμηθευτές και εμπόρους. To κέρδος Το αισιόδοξο μήνυμα στην αγορά ηλεκτρισμού: H κρίση μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης θετικών εξελίξεων. {{ Τα ημίμετρα ικανοποιούν πρόσκαιρα μικροπολιτικές σκοπιμότητες, οδηγούν ωστόσο σε αδιέξοδα βεβαίως από αυτή την εμπειρία ήταν ότι όλοι αντιλήφθηκαν πως τα ημίμετρα που παγιώνουν τις στρεβλώσεις της αγοράς μπορεί πρόσκαιρα να ικανοποιούν μικροπολιτικές σκοπιμότητες, ωστόσο μακροπρόθεσμα οδηγούν σε αδιέξοδα. Όπως ήδη συμβαίνει με τις ολοκληρωμένες επενδύσεις του 1,5 δισ. στη συμβατική ηλεκτροπαραγωγή που παραμένουν καθηλωμένες. Και εδώ έχουμε το παράδοξο η ίδια πολιτεία που είχε απαγορεύσει στους ιδιώτες την πρόσβαση σε άλλες μορφές συμβατικής ηλεκτροπαραγωγής, πλην του φυσικού αερίου, σήμερα να καθιστά απαγορευτική την αξιοποίηση αυτών των έργων με το ισχύον πλαίσιο της αγοράς που έχει επιβάλει. Όμως το αύριο της αγοράς είναι ήδη εδώ. Το Μνημόνιο, το τρίτο ενεργειακό πακέτο του 2009 αλλά και οι νέες ευρωπαϊκές οδηγίες που εκ των πραγμάτων θα «αναγκαστούμε» να υιοθετήσουμε με πιο γρήγορα αντανακλαστικά προδιαγράφουν μια εντελώς διαφορετική αγορά ενέργειας: Οικονομικά αποδοτική και ανταγωνιστική, με τη ΔΕΗ να είναι ο μεγάλος παίκτης, έχοντας πλέον συνειδητοποιήσει ότι οι καθαροί όροι στο παιχνίδι της αγοράς είναι προς όφελος όλων. Με μεγάλο κερδισμένο τον καταναλωτή, που όπως και στην αγορά της τηλεφωνίας έτσι και στον ηλεκτρισμό θα μπορεί να απολαύσει καλύτερες υπηρεσίες, να πετύχει εξοικονόμηση ενέργειας με οφέλη για το ενεργειακό του κόστος και να γίνει και ο ίδιος μικρός παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας. Και εάν θέλουμε να εντοπίσουμε ένα αισιόδοξο μήνυμα μέσα από τις δύσκολες σημερινές συνθήκες, είναι ότι η κρίση μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης θετικών εξελίξεων. Είτε αυτό αφορά την αγορά ηλεκτρισμού και την ουσιαστική της απελευθέρωση, είτε άλλες καυτές ενεργειακές ατζέντες, που ξεπερνούν την οικονομία και ακουμπούν την πολιτική και τη διπλωματία, όπως η έρευνα πετρελαίου

2 Kεφαλαιο 02 Ενέργεια-Περιβάλλον-Επενδύσεις Σάββατο 5 Φεβρουαρίου 2011 Ανανεώσιμες Το «πράσινο» στην ενέργεια κάνει καλό στην οικονομία ΠΟΙΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ΚΑΙ ΠΩΣ ΩΦΕΛΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΑΠΕ Παράπλευρες ωφέλειες που ενισχύουν τον βασικό στόχο των ΑΠΕ, δηλαδή την προστασία του περιβάλλοντος και τη μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων του θερμοκηπίου, φέρνει για την οικονομία και την κοινωνία η πράσινη ενέργεια. Οι «καθαρές» ενεργειακές συνήθειες τόσο στο επίπεδο της παραγωγής όσο και στο επίπεδο της κατανάλωσης έχουν ευεργετικές επιπτώσεις στην απασχόληση, την τόνωση της αγοράς, την ανάπτυξη της καινοτομίας, ακόμη και στην ποιότητα ζωής. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι μετά την οικονομική κρίση στις ΗΠΑ το περίφημο «πακέτο Ομπάμα» έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην πράσινη οικονομία και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το λεγόμενο κοινωνικό και οικονομικό μέρισμα των ΑΠΕ είναι τόσο μεγάλο, που κάποιοι λένε ότι ακόμη και χωρίς τους δεσμευτικούς στόχους η πράσινη ενέργεια θα έπρεπε να βρίσκεται στην κορυφή των προτεραιοτήτων. Διαθέσιμο εισόδημα Σημαντική αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών προκύπτει από τη μείωση του κόστους ενέργειας που φέρουν οι ΑΠΕ και η εξοικονόμηση ενέργειας, όπως αναφέρει μελέτη της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF. Το επιπλέον διαθέσιμο εισόδημα των καταναλωτών σύμφωνα με τους αναλυτές θα αυξήσει την κατανάλωση με θετικές συνέπειες ως προς τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Το WWF θεωρεί για παράδειγμα ότι στη Γαλλία το 2020 εφόσον επιτευχθεί μέση μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 30%, ανάλογα τις τιμές του πετρελαίου, θα δημιουργηθούν από 48 έως 467 χιλιάδες θέσεις εργασίας από την πρόσθετη κατανάλωση. Χαρακτηριστική είναι και η ανάλυση του World Economic Forum, που επισημαίνει ότι εάν όλα τα αμερικανικά νοικοκυριά αντικαθιστούσαν τους συμβατικούς λαμπτήρες με LED, το ετήσιο όφελος εξοικονόμησης που θα προέκυπτε είναι 30 δισ. δολάρια. Το περιβαλλοντικό όφελος ισοδυναμεί με την οριστική απόσυρση 38 εκατομμυρίων αυτοκινήτων από τους δρόμους, καθώς θα αποτρεπόταν η έκλυση 200 εκατ. τόνων διοξειδίου του άνθρακα. Κατασκευές Η διετής κρίση στον κατασκευαστικό τομέα στις ΗΠΑ πιθανότατα θα λάβει τέλος εξαιτίας της άνθισης των ενεργειακά αποδοτικών κτιρίων. Σύμφωνα με μελέτη της McGraw-Hill η αγορά των «πράσινων» μη οικιστικών ακινήτων αναμένεται να διπλασιαστεί την προσεχή πενταετία στα 145 δισ. δολάρια. Από την ανάπτυξη αυτή θα ωφεληθούν οι βιομη- χανίες παραγωγής κατασκευαστικών υλικών που χρησιμοποιούν οικολογικές, μη τοξικές και ανακυκλώσιμες μεθόδους, τα εξελιγμένα τσιμέντα, τα μονωτικά υλικά και κουφώματα που βελτιώνουν την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων. Σημαντικά οφέλη προκύπτουν και για τις εταιρείες που προσφέρουν ηλεκτρικό εξοπλισμό ελέγχου της θερμοκρασίας καθώς και ηλιακά συστήματα. Δίκτυα - έξυπνοι μετρητές Για τη διείσδυση των ΑΠΕ Ωφελημένοι τομείς Η ανάπτυξη των ΑΠΕ και οι στόχοι για εξοικονόμηση ενέργειας δημιουργούν μια σειρά από επενδυτικές ευκαιρίες και τονώνουν συγκεκριμένες αγορές, όπως η βιομηχανία κατασκευής εξοπλισμού για ΑΠΕ, η αγορά ΙΤ και software, η αγορά φωτισμού, τα υλικά κατασκευής, ο οικιακός εξοπλισμός εξοικονόμησης ενέργειας, η τεχνολογική βιομηχανία, η αγορά οικιακών ηλεκτρικών συσκευών χαμηλής κατανάλωσης και άλλες. Μόνο στον τομέα της ενεργειακής αποδοτικότητας, οι επενδύσεις και τα οφέλη για τις αγορές είναι εντυπωσιακά. Μόνο ως επιχορηγήσεις η αγορά θα τονωθεί τα επόμενα χρόνια με 38 δισ. δολάρια, σύμφωνα με μελέτη του World Economic Forum. Αιολική βιομηχανία Περισσότερες από θέσεις εργασίας δεσμεύτηκαν ότι θα δημιουργήσουν στην ολοένα αναπτυσσόμενη βιομηχανία των των ΑΠΕ της Βρετανίας τρεις παγκόσμιοι ηγέτες της αγοράς: Vestas, Siemens και Gamesa σχεδιάζουν την κατασκευή εργοστασίων παραγωγής ανεμογεννητριών και τη δημιουργία ερευνητικών κέντρων σε στρατηγικά σημεία, όπως παραθαλάσσιες πόλεις της χώρας, προκειμένου να καλύψουν την αυξανόμενη ζήτηση για υποδομές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Το βρετανικό παράδειγμα είναι χαρακτηριστικό της δυναμικής του κλάδου της αιολικής ενέργειας. To 2010 σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Greenpeace οι συνολικές θέσεις εργασίας στην αιολική βιομηχανία έφτασαν τις 660 χιλιάδες, ενώ μέχρι το 2020 θα φτάσουν τα 2,9 εκατ. {{ Μόνο στη βιομηχανία των ΑΠΕ, αναμένεται να δημιουργηθούν τουλάχιστον 30 χιλιάδες θέσεις εργασίας στην Ελλάδα ΔρΑσεισ Συνολικό επενδυτικό κόστος πράσινου πακέτου ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας Ελλάδα Με βάση τους στόχους που έχουν τεθεί για τη χώρα μας, για τις ΑΠΕ στην αγορά της καθαρής ενέργειας θα επενδυθούν πάνω από 21 δισ. ευρώ. Η επίτευξη αυτού του στόχου συνεπάγεται τη δημιουργία τουλάχιστον 30 χιλιάδων θέσεων εργασίας, την προσεχή δεκαετία, κυρίως άμεσες (23,7 χιλιάδες) και οι υπόλοιπες έμμεσες. Οι άμεσες θέσεις που αναμένεται να δημιουργηθούν αφορούν την κατασκευή, εγκατάσταση, λειτουργία και συντήρηση των μονάδων ΑΠΕ, ενώ οι έμμεσες αφορούν τους κλάδους προσφοράς αγαθών και υπηρεσιών. Για τους στόχους της ενεργειακής αποδοτικότητας μελέτη του British Association έδειξε ότι για κάθε 1 εκατ. ευρώ που επενδύεται στην εξοικονόμηση ενέργειας, δημιουργούνται 11,3 έως 13,5 θέσεις απασχόλησης στους τομείς των κατασκευών, υλικών και συσκευών αλλά και στην έρευνα και ανάπτυξη. Με βάση τους εθνικούς στόχους αναμένεται να δημιουργηθούν 180 έως 215 χιλ. θέσεις εργασίας. επενδυτικo κoστοσ Επενδύσεις σε ΑΠΕ Μέτρα ΕΞΕ στον οικιακό - τριτογενή τομέα Μέτρα ΕΞΕ στις μεταφορές Εκτίμηση κόστους για την αύξηση τoυ μεριδίου των ΜΜΜ σύνολο Κτίρια είναι αναγκαία η υλοποίηση εκτεταμένων επενδύσεων, αναβάθμισης του υφιστάμενου δικτύου ηλεκτρισμού αλλά και για νέες επεκτάσεις και διασυνδέσεις. Με βάση τις τελευταίες εκτιμήσεις το ύψος των επενδύσεων ξεπερνά τα 4,5 δισ. Οι αναβαθμίσεις των δικτύων περιλαμβάνουν επενδύσεις σε τεχνολογίες ΙΤ και αυτοματοποίησης που επιτρέπουν την καλύτερη και αποδοτικότερη διαχείριση και λειτουργία των δικτύων και την εξυπηρέτηση των καταναλωτών. Με τα έξυπνα δίκτυα επιτυγχάνεται η μέγιστη αξιοποίηση της παραγωγής των ΑΠΕ, ενώ και ο καταναλωτής γίνεται πιο «παρεμβατικός», μπορεί να διαχειριστεί και να ελέγξει την κατανάλωσή του και να επιβραβευτεί με καλύτερες τιμές ρεύματος από τον προμηθευτή του. Ο κτιριακός τομέας ευθύνεται για το 40% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας στην Ε.Ε. Για την επίτευξη των στόχων εξοικονόμησης ενέργειας, εκτιμάται ότι μέχρι το 2020 θα δη- μιουργηθούν από έως νέες θέσεις, κυρίως επιθεωρητές κτιρίων, εργάτες στον κατασκευαστικό κλάδο, τις βιοτεχνίες παραγωγής προϊόντων μόνωσης και αποδοτικό- τερων υλικών. Ο EURIMA, σύνδεσμος των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων μονωτικών υλικών, εκτιμά ότι οι νέες θέσεις εργασίας μπορεί να φτάσουν τις έως το Τέλος, μελέτη της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδί- ας Εργαζομένων εκτιμά ότι πάνω από 2,59 εκατ. νέες θέσεις εργασί- ας θα δημιουρ- γηθούν έως το 2030 στον κτιρι- ακό τομέα.

3 είσαι πρωτοπόρος όταν ενεργείς για το μέλλον Έτσι κι εμείς αφιερώνουμε όλη μας την ενέργεια για να προετοιμάσουμε το μέλλον. Επενδύουμε διαρκώς σε νέες μορφές ενέργειας και τεχνολογίες. Αναζητάμε συνεχώς νέες ευκαιρίες. Ανοίγουμε το δρόμο, προωθώντας νέες ενεργειακές λύσεις. Επεκτείνουμε το ενεργειακό μας χαρτοφυλάκιο. Στον Όμιλο Επιχειρήσεων ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ θέλουμε να έχουμε την ενέργεια που μας ωθεί στην κορυφή. Και σήμερα και στο μέλλον.

4 Kεφαλαιο 04 Ενέργεια-Περιβάλλον-Επενδύσεις Σάββατο 5 Φεβρουαρίου 2011 Πετρέλαιο Πόσο κοστίζει η έρευνα για μαύρο χρυσό; Ο ΝΕΟΣ ΦΟΡΕΑΣ, ΟΙ ΑΟΖ ΚΑΙ ΤΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΡΙΣΚΑ Στα ανοιχτά νοτίως της Κρήτης, το ελάχιστο κόστος έρευνας ξεκινά από τα 150 εκατ. δολ. Ακόμη και σήμερα, εάν μια μεγάλη πετρελαϊκή εταιρεία θεωρήσει ότι υπάρχει ενδιαφέρον να επενδύσει στον τομέα της έρευνας και παραγωγής υδρογονανθράκων στη χώρα μας, αυτό δεν είναι εφικτό. Η Ελλάδα, μία από τις λιγότερο εξερευνημένες χώρες της περιοχής της ανατολικής Μεσογείου, ουσιαστικά παραμένει μια κλειστή αγορά για την έρευνα πετρελαίου. Ωστόσο, η απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει στη σύσταση του φορέα που θα διενεργήσει τις πρώτες παραχωρήσεις για έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων έπειτα από περίπου 20 χρόνια καλύπτει το σημαντικό αυτό κενό και δημιουργεί ελπίδες ότι σε διάστημα τριών έως πέντε ετών θα υπάρχουν απτά αποτελέσματα. Το νομοσχέδιο βρίσκεται σε διαβούλευση και οι πρώτες παραχωρήσεις αναμένεται να γίνουν σε διάστημα 18 μηνών. Φυσικά το εγχείρημα της έρευνας μόνο απλό δεν είναι: Η αναζήτηση, επιλογή και εξερεύνηση των πιθανών κοιτασμάτων είναι μια σύνθετη και πολύπλοκη διαδικασία υψηλού ρίσκου, όταν μάλιστα μόνο 10% των εξερευνητικών γεωτρήσεων που γίνονται παγκοσμίως φέρνουν αποτέλεσμα. Οι περιοχές των γεωτρήσεων επιλέγονται ύστερα από προσεκτική μελέτη των σεισμικών και των γεωλογικών δεδομένων, με κριτήριο την ύπαρξη στο υπέδαφος κοιλοτήτων-«παγίδων», όπου πιθανόν να υπάρχουν συγκεντρώσεις υδρογονανθράκων. Μια σεισμική έρευνα σε μικρό θαλάσσιο βάθος κοστίζει περί τα 10 εκατ. δολάρια, ενώ το κόστος μιας χερσαίας γεώτρησης φτάνει ενδεικτικά τις 15 χιλιάδες δολάρια την ημέρα. Αντίστοιχα, σε μεσαία βάθη φτάνει τις 85 χιλιάδες δολάρια, ενώ για τα βαθιά νερά ανέρχεται σε χιλιάδες ημερησίως. Δηλαδή, για την περιοχή νοτίως της Κρήτης στην περίφημη λεκάνη του Ηροδότου, όπου το βάθος φτάνει τα μέτρα, το ελάχιστο κόστος για μια γεώτρηση ξεκινά από τα 150 εκατομμύρια δολάρια. Κύπρος - Ισραήλ Οι εγχώριες αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο για την έρευνα υδρογονανθράκων εκτυλίσσονται με φόντο τις καταιγιστικές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και την ανακάλυψη του μεγαλύτερου κοιτάσματος φυσικού αερίου την τελευταία δεκαετία στη λεκάνη Λεβιάθαν στο Ισραήλ. Με βάση τις επίσημες ανακοινώσεις των εταιρειών που διαχειρίζονται το κοίτασμα, της αμερικανικής Noble Energy και της ισραηλινής Delek, το εκτιμώμενο μέγεθος του κοιτάσματος είναι 450 δισ. κυβικά μέτρα. {{ Αυτήν τη στιγμή η Ελλάδα βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με την Αίγυπτο και τη Λιβύη για τον καθορισμό της ΑΟΖ Το συγκεκριμένο πεδίο γειτνιάζει με το πεδίο Κύπρος 1 που δημοπρατήθηκε από την κυπριακή κυβέρνηση, στη Noble. Οι πρώτες ανακοινώσεις αναμένονται τις προσεχείς εβδομάδες. Στην Κύπρο οι προσπάθειες έρευνας ξεκίνησαν το 2001, με την οριοθέτηση των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών με την Αίγυπτο και τον Λίβανο, ενώ η πρώτη δημοπράτηση έγινε το 2007, ενώ αναμένεται δεύτερος γύρος παραχωρήσεων. ΑΟΖ Η σύσταση του φορέα είναι αναγκαία αλλά όχι και ικανή προϋπόθεση για να ξεκινήσουν έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο, σε αρκετές περιοχές με ενδιαφέρον, όπως η λεκάνη του Ηροδότου, νοτίως της Κρήτης. Ένα ακόμη σημαντικό κενό που πρέπει να καλυφθεί είναι να ασκήσει η Ελλάδα το δικαίωμά της για τον καθορισμό της Αποκλειστικής Οικονομικής της Ζώνης, δικαίωμα που απορρέει από τη σύμβαση για το δίκαιο της θάλασσας του ΟΗΕ. Η γνωστή και ως ΑΟΖ καθορίζει τη θαλάσσια περιοχή στην οποία ένα παράκτιο κράτος διατηρεί κυριαρχικά δικαιώματα σε ό,τι αφορά την εξερεύνηση και διαχείριση των φυσικών πηγών, του υπεδάφους, την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση κ.λπ. Η ΑΟΖ μπορεί να φτάσει έως τα 200 ναυτικά μίλια, ωστόσο σε περίπτωση επικαλύψεων το εύρος αυτό περιορίζεται και καθορίζεται σε συμφωνία με το γειτονικό κράτος, είτε με την παραπομπή στο διεθνές δικαστήριο ή τη διαιτησία. Αυτήν τη στιγμή η Ελλάδα βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με την Αίγυπτο και τη Λιβύη, ενώ η προ ετών συμφωνία με την Αλβανία έχει παγώσει, ύστερα από ακυρωτική απόφαση του αλβανικού ανώτατου δικαστηρίου. Με την Τουρκία και την Ιταλία δεν έχει υπάρξει συμφωνία ή διαπραγμάτευση. ΟΠΕΚ Πού θα πάει η τιμή του πετρελαίου Ακόμη και μέσα στον ΟΠΕΚ υπάρχουν διαφορετικές «απόψεις» Μεταξύ 70 και 80 δολαρίων είναι η επιθυμητή τιμή για το πετρέλαιο, σύμφωνα με τη θέση που εκφράζεται ανεπισήμως από τον ΟΠΕΚ, αν και πληθαίνουν οι προβλέψεις που βλέπουν τον μαύρο χρυσό να ξεπερνά ξανά το όριο των 100 δολαρίων μέσα στο Πρόσφατα ο εκτελεστικός διευθυντής της διεθνούς υπηρεσίας ενέργειας ΙΕΑ, Νουόμπο Τανάκα, εκτίμησε ότι σήμερα υπάρχουν ομοιότητες με το 2008, οπότε και οι τιμές κατέγρα- ψαν τιμές πάνω από τα 147 δολάρια το βαρέλι. Ακόμη πιο «γλαφυρές» ήταν οι τοποθετήσεις του Ιρανού υπουργού Πετρελαίου και νυν προέ- δρου του ΟΠΕΚ που υποστήριξε ότι τα 100 δολάρια συνιστούν κατάλληλη τιμή και ότι δεν θα χρειαζόταν έκτακτη συνάντηση των μελών του οργανισμού ακόμη και με τις τιμές στα 120 δολάρια. Στον αντίποδα, η μεγαλύτερη παραγωγός και εξαγωγός χώρα του ΟΠΕΚ, Σαουδική Αραβία, θεωρεί ότι το 2011 θα υπάρ- χει σταθερότητα στις τιμές. Σύμφω- να μάλιστα με δηλώσεις του αρ- μόδιου υπουργού Πετρελαίου, εφόσον το 2011 οι συνθήκες της αγοράς το απαιτήσουν, τότε ο ΟΠΕΚ θα μπορούσε να αυξή- σει την παραγωγή. Η δήλωση που ερμη- νεύτηκε ως μήνυμα κατευ- νασμού προς τις αγορές και τους αναλυτές που ανα- μένουν τιμές στα 100 δο- λάρια συνοδεύτηκε από τη θέση ότι η Σαουδική Αρα- βία θεωρεί ότι ένα εύρος τιμών μεταξύ 70 και 80 δολαρίων είναι αποδεκτό τόσο από τους παραγωγούς όσο και από τους καταναλωτές. Σύμφωνα με το τελευταίο δελτίο του ΟΠΕΚ, η ζήτηση το 2011 θα φτάσει τα 87,32 εκατ. βαρέλια ημερησίως, καταγράφοντας ημερήσια αύξηση κατά 1,23 εκατ. βαρέλια. Η αύξηση θα προέλθει από τις εκτός ΟΟΣΑ χώρες σε ποσοστό 85% και κυρίως από την Κίνα. Σημειώνεται ότι το σενάριο των «ταύρων» για την τιμή του πετρελαίου προϋποθέτει, σύμφωνα με τους αναλυτές, ότι το επίκεντρο της αύξησης στην παγκόσμια ζήτηση θα μετακινηθεί από την Αμερική στις αναπτυσσόμενες οικονομίες της Ασίας.

5

6 Kεφαλαιο 06 Ενέργεια-Περιβάλλον-Επενδύσεις Σάββατο 5 Φεβρουαρίου 2011 Οδηγός Πόσο κοστίζει και ποια τα οφέλη από το ενεργειακό σπίτι οι παρεμβαςεις για λιγοτερη ςπαταλη πορων και χρηματος Mε το πρόγραμμα του ΥΠΕΚΑ «εξοικονόμηση κατ οίκον» να τρέχει, οι ιδιοκτήτες κατοικιών έχουν την ευκαιρία να προχωρήσουν σε μια σειρά από επιδοτούμενες παρεμβάσεις για να κάνουν το σπίτι τους λιγότερο ενεργοβόρο. Εκτός όμως από τις επιδοτούμενες παρεμβάσεις (κουφώματα, συστήματα σκίασης, θερμομόνωση κελύφους, δώματος, στέγης, αναβάθμιση καυστήρα), υπάρχει μια σειρά από επεμβάσεις που μπορούν να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας, ακόμη και να φέρουν ένα εξτρά εισόδημα, όπως γίνεται στην περίπτωση των φωτοβολταϊκών. Η μέση κατανάλωση ενέργειας σε ένα συμβατικό σπίτι είναι περί τις 150 KWh ανά τετραγωνικό, όταν το πράσινο σπίτι έχει ανάγκη από 25 KWh το τετραγωνικό. Κατασκευαστικές παρεµβάσεις α) β) Μόνωση ταράτσας - εξωτερικών χώρων - στεγανοποίηση (ταράτσα) 50 ευρώ ανά τετραγωνικό µείωση των απωλειών κατά 30 έως 35% και κατανάλωσης ενέργειας από 15 έως 20% Εγκατάσταση διπλών τζαµιών - θερµικών παραθύρων (παράθυρα) ευρώ ανά τετραγωνικό γ) Αλλαγή κουφωµάτων - στεγανοποίηση ανοιγµάτων στα παράθυρα ευρώ ανά τ.µ ευρώ ανά τ.µ. µείωση απωλειών ενέργειας 21 έως 31% γ) Εξωτερικά σκίαστρα 40 ευρώ ανά τ.µ. µείωση λογαριασµού της ΕΗ έως 60% και του κόστους θέρµανσης 9β 9 Kόστος Όφελος 1 6 Ετήσιο οφελος Aπόσβεση Εγκατάσταση φωτοβολταϊκού (στην οροφή ή τη στέγη) έως ευρώ/kw 0, 550 ευρώ/κwh έως 750 ευρώ/kw ετησίως 7 9α 3 2 Οικιακή ανεµογεννήτρια ευρώ/kw 0,250 ευρώ/κwh, το ετήσιο έσοδο ποικίλλει ανάλογα µε τα ανεµολογικά δεδοµένα της περιοχής Ηλιακός θερµοσίφωνας (στην οροφή ή τη στέγη) έως 850 ευρώ (120 λίτρα) 75% των ετήσιων αναγκών σε ζεστό νερό µιας τετρα- µελούς οικογένειας 9δ γ 8 4 Ανεµιστήρας οροφής (στο ταβάνι εντός του σπιτιού) από 40 ευρώ µείωση χρήσης κλιµατιστικού το οποίο ευθύνεται για το 25 έως 50% της κατανάλωσης ηλεκτρισµού Αντικατάσταση λαµπτήρων µε άλλους χαµηλής κατανάλωσης (στο ταβάνι εντός του σπιτιού) έως 30 ευρώ ανά λαµπτήρα µείωση της κατανάλωσης για φωτισµό έως και 80% (περίπου 100 ευρώ ετησίως) Σύγχρονος καυστήρας - λέβητας πετρελαίου υψηλής απόδοσης (στο υπόγειο) ευρώ Μείωση της κατανάλωσης 15 έως 20% Σύστηµα γεωθερµίας ευρώ για 16 KW εξοικονόµηση ενέργειας στη θέρµανση και την ψύξη από 50 έως 75% Σύστηµα θέρµανσης ενδοδαπέδιο σε συνδυασµό µε ηλιακά πάνελ ευρώ 7 έως 8 χρόνια Το μέλλον: Σπίτι - παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας Η μηδενική κατανάλωση ενέργειας για τις κατοικίες εκτιμάται ότι θα επιτευχθεί όταν επιλυθεί το πρόβλημα της αποθήκευσης ενέργειας, που μπορεί για παράδειγμα να γίνει και μέσω εφαρμογών όπως η φόρτιση των μπαταριών ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Η τεχνολογική έρευνα βρίσκεται σε τέτοιο σημείο που είναι πιθανόν μέσα στην προσεχή τετραετία να υπάρχει το σπίτι με μηδενικές ανάγκες κατανάλωσης ενέργειας από το δίκτυο και θετικό ισοζύγιο παραγωγής. Μια σειρά από νέες εφαρμογές θα βοηθήσουν ώστε να γίνει πιο «έξυπνη» και οικονομική η χρήση και κατανάλωση ενέργειας όπως: n eξυπνες πoρτες: Ανιχνεύουν πόσα άτομα βρίσκονται στο σπίτι και σε ποιο δωμάτιο και ρυθμίζουν ανάλογα την ψύξη ή τη θέρμανση. n eξυπνα ςκiαςτρα: Ανιχνεύουν την εσωτερική και εξωτερική θερμοκρασία, τη θέση του ήλιου και ανάλογα σκιάζουν το παράθυρο ή όχι. n ςyγχρονα αυτoματα κουφωματα: Εκτός από το τζάμι και το φύλλο αλουμινίου, ένα τρίτο θερμομονωτικό φύλλο χρησιμοποιείται αυτόματα για την κάλυψη των αναγκών θέρμανσης ή ψύξης του σπιτιού. n φωτοβολταϊκα ςε τζαμια: Εγκατεστημένα φ/β thin film στα τζάμια των παραθύρων που επιτρέπουν να περνάει το φως του ήλιου και μέσα στο κτίριο. n Θερμοενεργοi τοiχοι: Οδηγούν σε υβριδική θέρμανση-ψύξη του χώρου, μέσω ειδικών θερμικών κυψελών που ανάλογα με την εποχή συγκρατούν θερμότητα την ημέρα ή ψύξη το βράδυ, την οποία εκλύουν όταν χρειάζεται να διατηρηθεί σταθερή η θερμοκρασία.

7

8 Kεφαλαιο 08 Ενέργεια-Περιβάλλον-Επενδύσεις Σάββατο 5 Φεβρουαρίου 2011 Διαχείριση απορριμμάτων Το μεγάλο «στοίχημα» της Ελλάδας ΥΠΟ ΤΗ ΔΑΜΟΚΛΕΙΟ ΣΠΑΘΗ ΠΡΟΣΤΙΜΩΝ-ΜΑΜΟΥΘ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟ Μπορεί το 500 π.x. οι Αρχαίοι Έλληνες, πρώτοι παγκοσμίως, να οργάνωναν πρότυπες χωματερές και να μην επέτρεπαν την ταφή των αποβλήτων παρά μόνο σε απόσταση ενός μιλίου από τα περίχωρα των Αθηνών, όμως οι σύγχρονοι απόγονοί τους είναι από τους τελευταίους στον τομέα της οργανωμένης διαχείρισης απορριμμάτων. Σήμερα η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με την επιβολή ημερήσιου προστίμουμαμούθ από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το οποίο αγγίζει τις ευρώ για καθεμία από τις περισσότερες από 300 ανεξέλεγκτες χωματερές που παραμένουν ενεργές σε όλη την επικράτεια. Την ίδια στιγμή, στα «χαρτιά» βρίσκεται η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης των απορριμμάτων, η εκμετάλλευση των οποίων αποτελεί μια «βιομηχανία» η αξία της οποίας υπολογίζεται άνω των 600 εκατ. ευρώ ετησίως. Η κατάσταση φαίνεται ότι είναι χειρότερη στο «μέτωπο» των επικίνδυνων αποβλήτων, καθώς η χωροθέτηση εγκαταστάσεων διάθεσής τους βρίσκεται σε μεγάλο βαθμό στα Παραμένει στα χαρτιά η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης απορριμμάτων. «χαρτιά». Έτσι αυτά είτε αποθηκεύονται στον χώρο παραγωγής τους είτε μεταφέρονται σε παράνομες χωματερές, κάτι που αποτελεί και τη συνήθη πρακτική. Σήμερα στην Ελλάδα παράγονται ετησίως περισσότερο από 400 χιλιάδες τόνοι τοξικών απορριμμάτων, των οποίων το μεγαλύτερο μέρος βρίσκεται στα χέρια μη αδειοδοτημένων και κατ' εξακολούθηση παράνομων εταιρειών. Η... μπίζνα αυτή αποφέρει εκατοντάδες εκατομμύρια στις συγκεκριμένες «εταιρείες» και για τον ρυπαίνοντα αποτελεί «οικονομική» λύση, σε βάρος πάντοτε του περιβάλλοντος. Σε καλύτερη μοίρα βρίσκεται η διαχείριση των νοσοκομειακών απορριμμάτων, τα οποία καταλήγουν στον αποτεφρωτήρα Άνω Λιοσίων που βρίσκεται υπό τη διαχείριση του ΕΣΔΚΝΑ. Και στη συγκεκριμένη ωστόσο περίπτωση, το υψηλό κόστος διαχείρισης αποβλήτων από τον αποτεφρωτήρα, που αγγίζει τα ευρώ ανά τόνο και είναι διπλάσιο από αυτό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οδηγεί ενίοτε τις νοσοκομειακές μονάδες στην υιοθέτηση εναλλακτικών και λιγότερο αποτελεσματικών {{ Τουλάχιστον 300 ανεξέλεγκτες χωματερές παραμένουν ανενεργές λύσεων. Όσον αφορά την ανακύκλωση, η χώρα μας φαίνεται να συγκλίνει σταδιακά με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, ενώ οι επιχειρήσεις του κλάδου εμφανίζουν σημαντική αύξηση του κύκλου εργασιών τους, παράλληλα με την αυξανόμενη δράση των Συλλογικών Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΣΣΕΔ). Κύριο παράγοντα της αναπτυξιακής πορείας του κλάδου αποτέλεσε η θέσπιση του νομικού και θεσμικού πλαισίου (Ν. 2939/2001), σχετικά με την εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων και τα Προεδρικά Διατάγματα, με τα οποία το 2004 ιδρύθηκαν τα ΣΣΕΔ για κάθε κατηγορία απορρίμματος (π.χ. συσκευασίες, μεταχειρισμένα ελαστικά, λιπαντικά έλαια κ.λπ.). Ηλέκτωρ Ό,τι πετιέται... είναι χρυσός Η εταιρεία που μετατρέπει τα σκουπίδια σε χρήμα ΗΗλέκτωρ αποτελεί τον βραχίονα ανάπτυξης περιβαλλοντικών και ενεργειακών έργων του ομίλου Ελλάκτωρ. Κατέχει ηγετικό ρόλο στον τομέα της διαχείρισης απορριμμάτων σε Ελλάδα και Κύπρο, ενώ έχει κατασκευάσει τους μεγαλύτερους Χώρους Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) σε Αττική και Θεσσαλονίκη. Έχει αναλάβει την αποκατάσταση των χωματερών που χρησιμοποιούνταν παλαιότερα ως Χώροι Διάθεσης Απορριμμάτων στις ίδιες περιοχές, την κατασκευή αντίστοιχων έργων ανά την επικράτεια, καθώς και την κατασκευή και λειτουργία του μοναδικού ΧΥΤΑ και Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων στην Πάφο της Κύπρου. Η εταιρεία, συμμετέχοντας κατά 50% στη ΒΕΑΛ Α.Ε., ανέλαβε την κατασκευή και λειτουργία ιδιόκτητου σταθμού συμπαραγωγής ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας από βιοαέριο στα Άνω Λιόσια Αττικής που αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους σταθμούς παγκοσμίως με εγκατεστημένη ισχύ 24 Mwe. Παράλληλα, έχει κατασκευάσει και λειτουργεί αντίστοιχη μονάδα στους Ταγαράδες Θεσσαλονίκης, με εγκατεστημένη ισχύ 5 Mwe. Η Ηλέκτωρ, μέσω της γερμανικής θυγατρικής εταιρείας Herhof GmbH, εφαρμόζει τις μεθόδους βιολογικής ξήρανσης και κομποστοποίησης απορριμμάτων και συμμετέχει στην εταιρεία διαχείρισης της μονάδας βιολογικής ξήρανσης και μηχανικής διαλογής των αστικών απορριμμάτων της πόλης Osnabrück της Γερμανίας, εξυπηρετώντας μια περιοχή κατοίκων. Η μονάδα έχει δυναμικότητα επεξεργασίας τόνων ετησίως, ενώ το κύριο προϊόν που παράγεται κατά την επεξεργασία των απορριμμάτων διατίθεται ως υποκατάστατο δευτερογενές καύσιμο σε ενεργειοβόρες εγκαταστάσεις. Παρόμοιες εγκαταστάσεις η εταιρεία αναπτύσσει και λειτουργεί στο Βερολίνο και την Τρίερ. Πρόσφατα η θυγατρική του ομίλου Ελλάκτωρ επελέγη ως ανάδοχος για την κατασκευή και λειτουργία του συστήματος διαχείρισης οικιακών απορριμμάτων της Αγίας Πετρούπολης στη Ρωσία, δυναμικότητας από έως τόνων οικιακών απορριμμάτων ετησίως. Πρόκειται για συνολική επένδυση που ξεπερνά τα 300 εκατ. ευρώ, με τον χρόνο παραχώρησης του έργου να ανέρχεται στα 25 έτη. Όσον αφορά τον κλάδο των υπηρεσιών, η Ηλέκτωρ συμμετέχει στην κοινοπραξία λειτουργίας του κεντρικού αποτεφρωτήρα μολυσματικών νοσοκομειακών απορριμμάτων στα Άνω Λιόσια. Στα μέσα του 2008 ξεκίνησε να λειτουργεί ιδιόκτητη εγκατάσταση επεξεργασίας εμποροβιομηχανικών αποβλήτων και ανακυκλώσιμων υλικών δυναμικότητας τόνων ετησίως στον δήμο Φυλής. Επίσης, πριν από τρεις περίπου μήνες ξεκίνησε η δοκιμαστική λειτουργία του δεύτερου ιδιόκτητου Κέντρου Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) στο Κορωπί, δυναμικότητας επίσης τόνων ετησίως. Η μονάδα, της οποίας η κατασκευή κόστισε περί τα 10 εκατ. ευρώ, έχει κατασκευαστεί σε οικόπεδο συνολικής επιφάνειας τετραγωνικών μέτρων. Στον κλάδο των Aνανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, πλέον της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιοαέριο, η Ηλέκτωρ έχει κατασκευάσει και λειτουργεί τρία αιολικά πάρκα στα νησιά Ρόδος, Κως και Πάτμος, ενώ δραστηριοποιείται και στον τομέα της ηλιακής ενέργειας, ως προμηθευτής και κατασκευαστής φωτοβολταϊκών συστημάτων.

9 katax giala 265x380.qxd 03/06/ :04 Page 1 ÅíÝñãåéá & ðåñéâüëëïí Ç ÇËÅÊÔÙÑ Á.Å. äñáóôçñéïðïéåßôáé óôçí åêìåôüëëåõóç áðïâëþôùí ãéá ôçí ðáñáãùãþ åíýñãåéáò. Ôá Ýñãá ðïõ êáôáóêåõüæåé áíôéìåôùðßæïõí ôçí ñýðáíóç ôïõ ðåñéâüëëïíôïò, ðñïóôáôåýïõí ôçí äçìüóéá õãåßá êáé ðáñüëëçëá ðáñüãïõí ñþóéìá ðñïúüíôá êáé ðñüóéíç åíýñãåéá. Ç ôå íïëïãéêþ õðåñï Þ êáé ç ðïéüôçôá áñáêôçñßæïõí ôéò åöáñìïãýò ôçò ÇËÅÊÔÙÑ Á.Å. êáé áðôü ðáñáäåßãìáôá áðïôåëïýí, ïé ìïíüäåò çëåêôñïðáñáãùãþò áðü âéïáýñéï - ç ôå íïëïãßá R DRY STABILAT - ôï åñãïóôüóéï áðïôýöñùóçò íïóïêïìåéáêþí áðïâëþôùí - ç áíáêýêëùóç - ç åíýñãåéá áðü áéïëéêü ðüñêá êáé ç êáôáóêåõþ öùôïâïëôáúêþí óôáèìþí. ÇËÅÊÔÙÑ Á.Å.: Åñìïý 25, ÍÝá ÊçöéóéÜ, ÔÊ , ÅèíéêÞ Ïäüò Áèçíþí-Ëáìßáò, (Êüìâïò Ïëõìð. ùñéïý), ôçë.: , fax: , helector@helector.gr, site:

10 Kεφαλαιο 10 Ενέργεια-Περιβάλλον-Επενδύσεις Σάββατο 5 Φεβρουαρίου 2011 Άρθρο-παρέμβαση Η αγορά ενέργειας μετά το Μνημόνιο ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΠΟΥ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΡ. ΙΩΑΝΝΗ ΔΕΣΥΠΡΗ* Στα μέσα της περασμένης δεκαετίας έγιναν σημαντικές προσπάθειες νομοθετικής ενσωμάτωσης των σχετικών Οδηγιών του δεύτερου πακέτου για την ηλεκτρική τουλάχιστον ενέργεια. Εντούτοις, η νομοθεσία σκόνταψε στην ελληνικού τύπου στρεβλή εφαρμογή, με αποτέλεσμα τα εμπόδια για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά αυτή, και σε κάθε στάδιο λειτουργίας της, να είναι περισσότερα από τα άρθρα της σχετικής νομοθεσίας. Εντωμεταξύ, η υπόλοιπη ευρωπαϊκή αγορά εξελισσόταν με απίστευτους ρυθμούς, τόσο θεσμικά όσο και ρυθμιστικά, μέσω της εφαρμογής του τρίτου πακέτου, αλλά και των τακτικών Συνόδων της Φλωρεντίας και της Μαδρίτης για την ενοποίηση των περιφερειακών αγορών. Σχεδιάστηκαν νέα επενδυτικά προγράμματα σε διασυνοριακές γραμμές υπερυψηλής τάσης και αγωγούς αερίου, προκειμένου να διευκολύνεται η λειτουργία της ευρωπαϊκής αγοράς, με βάση το τρίτο πακέτο και τη μετεξέλιξή του, ενώ η χώρα μας άνοιξε την αγορά αερίου εφαρμόζοντας το δεύτερο πακέτο, μόλις πριν από έναν χρόνο. Προσαρμοσμένη στο ευρωπαϊκό μοντέλο θα είναι η «επόμενη μέρα» της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. {{ Το ενεργειακό κεφάλαιο του Μνημονίου επιζητά την «εδώ και τώρα» προσαρμογή στο τρίτο πακέτο Ηουσία δεν βρίσκεται στο ποιος φταίει για τη μεγάλη αντίσταση στην προσαρμογή, αλλά στο ότι χάθηκε η ευκαιρία η προσαρμογή αυτή να γίνει σταδιακά και συντεταγμένα. Το ενεργειακό κεφάλαιο του Μνημονίου δεν επιζητεί τίποτα περισσότερο από την προσαρμογή στο τρίτο πακέτο μέτρων για την ενεργειακή αγορά, μόνο που το ζητά εδώ και τώρα. Ο λόγος είναι ότι εντωμεταξύ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προχώρησε στη σταδιακή συνένωση των ρυθμιστών μέσα από τον Ευρωπαίο ρυθμιστή, στη σταδιακή συνένωση των διαχειριστών μέσω του Ευρωπαίου διαχειριστή (που ήδη λειτουργεί με τη συνένωση σε έναν ενιαίο διαχειριστή για τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης), στη συνένωση των περιφερειακών αγορών, και στη διαμόρφωση ενός επιχειρηματικού πλάνου επενδύσεων για νέες γραμμές μεταφοράς υπερυψηλής τάσης με ορίζοντα το Προχώρησε δηλαδή στην εφαρμογή κατ αρχήν του τρίτου πακέτου, αλλά και σε δράσεις πέρα από αυτό. Το 2013, σε δύο χρόνια δηλαδή, θα επέλθει ο συγχρονισμός της οικονομικής διαχείρισης της ελληνικής και ιταλικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, το γνωστό σε όλους market coupling. Εάν ένας από τους δύο «εκκαθαριστές της αγοράς» δεν είναι έτοιμος, τότε πιθανά να υποχρεωθεί αυτός που είναι έτοιμος να κάνει την εκκαθάριση των αγορών. Στη χώρα μας μόλις αρχίσαμε να συζητάμε την επιλογή ΙΤΟ, μια από τις προτάσεις του τρίτου πακέτου. Η εφαρμογή όμως του ΙΤΟ έχει πολλές επιτακτικές και μη-διαπραγματεύσιμες απαιτήσεις. Το πρότυπο ΙΤΟ προβλέπει ότι η κυριότητα των παγίων μεταφοράς, καθώς και η αρμοδιότητα διαχείρισης του συστήματος μεταφέρεται σε νέα εταιρεία, η οποία παραμένει θυγατρική του εταιρικού σχήματος της μητρικής εταιρείας. Όμως η νέα εταιρεία οφείλει να ικανοποιεί αυστηρά κριτήρια ανεξαρτησίας και αυτονομίας, όσον αφορά ιδίως τα πάγια, το προσωπικό και την οικονομική λειτουργία της. Ο ελεγκτής, αδιαπραγμάτευτα, είναι ο ρυθμιστής, ο οποίος θεσμικά οφείλει να είναι οικονομικά και διοικητικά ανεξάρτητος από την εκτελεστική εξουσία, με ευρύτατες αρμοδιότητες σε περιφερειακό και κοινοτικό επίπεδο και δυνατότητα επιβολής μεγάλων προστίμων, και που θα λογοδοτεί στον Ευρωπαίο ρυθμιστή. Έτσι, η θεσμικά μετεξελιγμένη ΡΑΕ είναι υποχρεωμένη να πιστοποιήσει ότι ο διαχειριστής ικανοποιεί τα κριτήρια διαχωρισμού του ΙΤΟ, σύμφωνα με τις Οδηγίες και τους Κανονισμούς της Ε.Ε., να κοινοποιήσει την απόφασή της στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία με τη σειρά της μπορεί να ζητήσει τη γνώμη του Ευρωπαίου ρυθμιστή, και ταυτόχρονα να ασκεί διαρκή εποπτεία ισχύος των κριτηρίων πιστοποίησης που επέβαλε. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που το τελευταίο Μνημόνιο απαιτεί το πλήρες βιβλίο παγίων των δικτύων μεταφοράς και διανομής και πλήρη καταγραφή του προσωπικού που ασχολείται με αυτά. Αξίζει να σημειώσουμε ότι στο Μνημόνιο ένα μόνο θέμα δεν αποτελεί νομική ρητή υποχρέωση εφαρμογής του τρίτου πακέτου και του λοιπού κοινοτικού δικαίου, και αυτό είναι η υποχρέωση της παραχώρησης του 40% της λιγνιτικής παραγωγής σε τρίτους ενδιαφερόμενους. Αυτό το τελευταίο προέκυψε από ευρωπαϊκές δικαστικές αποφάσεις, οι οποίες, με αφορμή το Μνημόνιο πλέον, οφείλουν να καταστούν εφαρμοστέες. Όπως είναι ήδη γνωστό, η κυβέρνηση έκανε προτάσεις στην Ε.Ε. που εκτιμά ότι έχουν αυτό το αποτέλεσμα, και η οποία με τη σειρά της τις δημοσίευσε για δημόσια διαβούλευση. Είναι προφανές ότι η «επόμενη μέρα» της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, κυρίως όσο πλησιάζουμε στο 2015, θα είναι προσαρμοσμένη στο γενικευμένο ευρωπαϊκό μοντέλο. Οι προσδοκίες της αγοράς επικεντρώνονται στο δικαίωμα πρόσβασης σε διαθέσιμα καύσιμα για ηλεκτροπαραγωγή, στο δικαίωμα οικονομικής πρόσβασης σε δίκτυα και στη διασυνοριακή περιφερειακή αγορά, στην ανάπτυξη διμερών συμβάσεων παραγωγών και καταναλωτών, στο ελεύθερο εμπόριο δυναμικοτήτων, στην εφαρμογή εμπορικών επικουρικών υπηρεσιών και διακοπτόμενων συμβάσεων, στην οικονομική τιμολόγηση των μεγάλων καταναλωτών, σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά τους και κατάργηση των συμβάσεων προσχώρησης, σε μια ρευστοποιημένη δευτερογενή αγορά που θα επέλθει σταδιακά με την οικονομική ανάπτυξη, σε όλα αυτά που κάνουν μια αγορά ανταγωνιστική και εύρωστη, σε όλα αυτά που δεν υπάρχουν σήμερα στην ελληνική αγορά ενέργειας. *Ο δρ. Ιωάννης Δεσύπρης είναι διευθυντής Ρυθμιστικών Θεμάτων του ομίλου Μυτιληναίος.

11

12 Kεφαλαιο 12 Ενέργεια-Περιβάλλον-Επενδύσεις Σάββατο 5 Φεβρουαρίου 2011 Στέλιος Ψωμάς Το αύριο των φωτοβολταϊκών είναι λαμπερό ΤΟΝ ΠΑλμΟ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ μεταφερει Ο ΕΙΔΙκΟΣ ΣΥμβΟΥλΟΣ ΤΟΥ ΣΕΦ Για αρκετά χρόνια, η ενεργειακή αγορά συζητούσε για τη μεγάλη πρόκληση και ευκαιρία των φωτοβολταϊκών. Δεν μπορούσε να γίνει και αλλιώς, καθώς, παρά τις διακηρύξεις των πολιτικών ηγεσιών, στην πράξη τα προβλήματα καθιστούσαν αδύνατη την ανάπτυξη της αγοράς. Έπειτα από καθυστερήσεις, παλινωδίες, αλλά και βήματα μπροστά, πλέον τα φωτοβολταϊκά αναδεικνύονται ως ο πλέον δυναμικός τομέας επενδύσεων, παρουσιάζοντας εν μέσω κρίσης εντυπωσιακές επιδόσεις: Από μόλις 46 MW εγκατεστημένης ισχύος το 2009, πέρυσι η αγορά τριπλασιάστηκε φτάνοντας τα 153 MW. Αλλά και τα περίφημα φωτοβολταϊκά στις στέγες, τα οποία στις αρχές του 2010 μπορούσαν να μετρηθούν στα δάχτυλα του ενός χεριού, πλέον απαριθμούν 540 εγκαταστάσεις ισχύος 4,3 MW. Και όλα αυτά μπορούν να θεωρηθούν μόνο η αρχή, εάν κρίνει κανείς από το επενδυτικό ενδιαφέρον. Ποιο είναι λοιπόν το «αύριο» της αγοράς; Ίσως ο καταλληλότερος άνθρωπος να απαντήσει είναι ο ειδικός επιστημονικός σύμβουλος του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών Στέλιος Ψωμάς, ο οποίος μεταφέρει στο «Κ» τον παλμό της αγοράς. Αισιόδοξος ότι τα φωτοβολταϊκά θα αποτελέσουν μια διαρκώς αυξανόμενη και υγιώς αναπτυσσόμενη αγορά στα χρόνια που έρχονται δηλώνει ο Στέλιος Ψωμάς. Η ανάπτυξη της αγοράς φωτοβολταϊκών δημιουργεί σημαντικές επενδυτικές προσδοκίες. Κατά πόσο τα θεσμικά όργανα συνδράμουν προς αυτή την κατεύθυνση; Αν και ο πρώτος νόμος που παρείχε σημαντικά οικονομικά κίνητρα για τα φωτοβολταϊκά ψηφίστηκε το 2006, προσελκύοντας χιλιάδες επενδυτές, την τελευταία τετραετία η αγορά κινήθηκε με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς. Αιτία γι αυτό ήταν οι βασανιστικές και χρονοβόρες διαδικασίες αδειοδότησης που ίσχυαν μέχρι πρόσφατα. Αφουγκραζόμενη την αγωνία της αγοράς, η Πολιτεία άλλαξε πρόσφατα το θεσμικό καθεστώς, απλοποιώντας αρκετές από τις διαδικασίες. Αν και υπάρχουν ακόμη σημεία προς βελτίωση, πιστεύουμε και ελπίζουμε ότι το νέο αυτό θεσμικό πλαίσιο δεν θα αποτύχει όπως το προηγούμενο. Το 2010 υπήρξε απ' ό,τι φαίνεται η χρονιά ωρίμανσης της ελληνικής αγοράς φωτοβολταϊκών και ένα ξεκάθαρο θεσμικό πλαίσιο μπορεί να βοηθήσει στην πολυπόθητη απογείωση. Τη φετινή χρονιά, τα φωτοβολταϊκά θα αποδειχτούν πρωταθλητές μεταξύ όλων των τεχνολογιών ΑΠΕ, αφού θα κατέχουν το μεγαλύτερο μερίδιο της νέας εγκατεστημένης ισχύος. Ποιος είναι ο επιθυμητός στόχος για την αγορά έως το 2020; Ο ΣΕΦ έχει επανειλημμένως τονίσει την ανάγκη να αυξηθεί το μερίδιο των φωτοβολταϊκών, ώστε το 2020 να καλύπτουμε από τον ήλιο το 12% των αναγκών μας σε ηλεκτρική ενέργεια. Μια τέτοια προοπτική είναι όχι μόνο εφικτή αλλά και ευκταία, αφού η ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών συνοδεύεται από τη δημιουργία χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας και μια αναπτυξιακή ώθηση σε μια προβληματική σήμερα οικονομία. Επιπλέον, περιμένουμε ότι η μεγάλη ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών θα έρθει μετά το 2015, οπότε και το κόστος της παραγόμενης ηλιακής κιλοβατώρας θα είναι ίδιο με αυτό της συμβατικής ενέργειας και δεν θα υπάρχει ανάγκη σημαντικής ενίσχυσης των φωτοβολταϊκών. Πώς οφείλουν οι υποψήφιοι επενδυτές να αντιμετωπίζουν τα φωτοβολταϊκά; Ως μακροχρόνια επένδυση και όχι ως μια ευκαιρία εύκολου πλουτισμού. Δυστυχώς, η αγορά μας ταλαιπωρήθηκε αρκετά από καιροσκόπους που τάζουν μυθικά κέρδη χωρίς αρχικά κεφάλαια. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Ο σοβαρός επενδυτής που θα συμβάλει με ίδια κεφάλαια (συνήθως της τάξης του 25% του συνολικού κόστους επένδυσης) θα επιβραβευτεί με ελκυστικές αποδόσεις για μια ολόκληρη 20ετία. Το σημαντικό από κει και πέρα είναι η επιλογή του συνεργάτη που θα σχεδιάσει, θα προμηθεύσει και θα εγκαταστήσει το φωτοβολταϊκό. Πώς εξελίχθηκε το 2010 για τον τομέα των φωτοβολταϊκών; Το 2010 αποδείχθηκε μια χρονιά-σταθμός για τα φωτοβολταϊκά, αφού είναι ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος ενεργειακός κλάδος τόσο διεθνώς όσο και στην Ελλάδα. Για πρώτη φορά, η ετήσια εγκατεστημένη ισχύς των φωτοβολταϊκών άγγιξε τα 150 MW, φέροντας την ηλιακή ενέργεια στην κορυφή όλων των τεχνολογιών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στη χώρα μας. Είναι προφανές ότι η απογείωση της αγοράς ξεκίνησε και τα φωτοβολταϊκά θα αποτελούν πλέον έναν ισχυρό παίκτη στην ενεργειακή σκακιέρα. Και όλα αυτά συνέβησαν σε μια περίοδο βαθύτατης οικονομικής κρίσης, μια εποχή κατά την οποία τα φωτοβολταϊκά φαντάζουν στα μάτια των πολιτών ως μια διέξοδος από την κρίση αυτή. Σε μια εποχή που η ανεργία γνωρίζει επίπεδα-ρεκόρ, τα φωτοβολταϊκά δίνουν απασχόληση σε ολοένα και περισσότερους ανθρώπους. Πόσες θέσεις εργασίας έχουν δημιουργηθεί στον {{ Τα φ/β πρέπει να αντιμετωπίζονται ως μακροχρόνια επένδυση και όχι ως μια ευκαιρία εύκολου πλουτισμού τομέα των φωτοβολταϊκών και ποιες είναι οι προβλέψεις του ΣΕΦ για το μέλλον; Σήμερα έχουμε θέσεις πλήρους απασχόλησης σε εταιρείες παραγωγής και εγκατάστασης φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα, συν άλλες θέσεις απασχόλησης σε ευρύτερους κλάδους της οικονομίας που συντηρούνται εμμέσως από την αγορά φωτοβολταϊκών. Αν υλοποιηθούν οι προτάσεις του ΣΕΦ, το 2020 τα νούμερα αυτά θα μπορούσαν να είναι και θέσεις απασχόλησης αντίστοιχα. Ποιο πιστεύετε ότι θα είναι το μέλλον των φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα; Είμαστε αισιόδοξοι ότι τα φωτοβολταϊκά θα αποτελέσουν μια διαρκώς αυξανόμενη και υγιώς αναπτυσσόμενη αγορά στα χρόνια που έρχονται. Έχουμε κίνητρα, έχουμε θεσμικές ρυθμίσεις, έχουμε επενδυτικό ενδιαφέρον και εκατοντάδες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο. Με άλλα λόγια, υπάρχουν όλες οι συνθήκες για ένα ευοίωνο μέλλον. Με βάση τα σχέδια του ΥΠΕΚΑ, αναμένεται να δεκαπλασιαστεί η εγκατεστημένη ισχύς των φωτοβολταϊκών την ερχόμενη δεκαετία. Ο ΣΕΦ πιστεύει ότι ο στόχος αυτός θα μπορούσε να τριπλασιαστεί, δεδομένου του πολύ μεγάλου επενδυτικού ενδιαφέροντος.

13 Σάββατο 5 Φεβρουαρίου 2011 Kεφαλαιο 13 ΔΕΗ Ανανεώσιμες Καταλύτης της ανάπτυξης των ΑΠΕ ΣΥμβΑλλΟΥμΕ ΣΤΗΝ ΥλΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΟΡΑμΑΤΟΣ ΤΗΣ ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΟΙκΟΝΟμΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΡ. ΙΩΑΝΝΗ ΤΣΙΠΟΥΡΙΔΗ* ΗΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε. κατά 100% θυγατρική εταιρεία της ΔΕΗ Α.Ε. κάνει δυναμικά αισθητή την παρουσία της στη «νέα εποχή» των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, συνεχίζοντας την παράδοση του ομίλου, ο οποίος πρωτοστάτησε στην ένταξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στη χώρα μας από τη δεκαετία του 80, κατασκευάζοντας το πρώτο αιολικό πάρκο και το πρώτο φωτοβολταϊκό πάρκο στην Κύθνο. n Η ΔΕΗ ΑΝΑΝΕώΣΙμΕΣ, συμβάλλοντας στην υλοποίηση του οράματος της πράσινης οικονομίας και στη δημιουργία των προϋποθέσεων της αειφόρου ανάπτυξης, έχει θέσει ως προτεραιότητα την άμεση ανάπτυξή της στον χώρο των ΑΠΕ, την επόμενη πενταετία. Πραγματοποιώντας επενδύσεις σε όλη τη χώρα ύψους άνω των 2 δισ. δολ., δρομολογώντας νέα μεγάλα ενεργειακά έργα, μόνη της ή σε συνεργασία με μερικές από τις μεγαλύτερες ενεργειακές εταιρείες, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες στοχεύει να ξεπεράσει τα MW εγκατεστημένης ισχύος μέχρι το 2015 στις πέντε κύριες μορφές ΑΠΕ στις οποίες δραστηριοποιείται, δηλαδή αιολική ενέργεια, ηλιακή ενέργεια, υδροηλεκτρική ενέργεια, γεωθερμία και βιομάζα. n ΤΟ 2010 η ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε. είχε συνολική παραγωγή περίπου 348 GWh καθαρής πράσινης ενέργειας. Η εταιρεία παρουσιάζει, παρά τη δύσκολη οικονομική συγκυρία που διανύουμε, σημαντική αύξηση κερδοφορίας, με τα κέρδη προ φόρων να διαμορφώνονται για το εννεάμηνο του 2010 σε 9,4 εκατ. ευρώ έναντι 4,6 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του {{ Η εταιρεία υλοποιεί πρωτοπόρα έργα, όπως τα λεγόμενα υβριδικά, που συνδυάζουν την αιολική με την υδροηλεκτρική ενέργεια n ΤΟ 2010 ΟλΟκλΗΡΩθΗκΕ η εξαγορά ενός μικρού υδροηλεκτρικού σταθμού στις Σέρρες από την τοπική δημοτική επιχείρηση ισχύος 1,5 MW, συνεχίστηκε η κατασκευή του έργου των εννέα αιολικών πάρκων σε επτά νησιά του Αιγαίου, με τέσ- σερα εκ των εννέα να εγκαθίστανται τις τελευταίες μέρες του 2010, αυξάνοντας την εγκατεστημένη ισχύ της ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε. σε 140 MW. n ΣΤΙΣ ΑΡχΕΣ ΔΕκΕμβΡΙΟΥ κατατέθηκαν οι προσφορές για τον διαγωνισμό του φωτοβολταϊκού πάρκου της Μεγαλόπολης ισχύος 50 MW και έχει ήδη ξεκινήσει η αξιολόγησή τους, ενώ την ίδια περίοδο κατατέθηκε αίτηση στη ΡΑΕ για λήψη άδειας παραγωγής για το μεγαλύτερο φωτοβολταϊκό πάρκο του κόσμου, ισχύος 200 MW στην Πτολεμαΐδα. Τέλος, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε., στις ήδη υπάρχουσες συμφωνίες συνεργασίας με μεγάλες εταιρείες των ΑΠΕ όπως η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή και η ΡΟΚΑΣ Α.Ε., πρόσθεσε νέες με την υπογραφή σημαντικών στρατηγικών συνεργασιών για την από κοινού ανάπτυξη έργων ΑΠΕ στην ελληνική επικράτεια και στο εξωτερικό, με εταιρείες όπως η EDF ΕΝ, η EPGE και η ΕΛΙΚΑ. Υλοποιώντας καινοτόμα έργα, όπως τα πρότυπα υβριδικά έργα που συνδυάζουν την αιολική και την υδροηλεκτρική ενέργεια, τα πρώτα έργα γεωθερμίας της χώρας μας και μερικά από τα μεγαλύτερα φωτοβολταϊκά έργα του κόσμου, στη Δυτική Μακεδονία και στη Μεγαλόπολη, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες στοχεύει να γίνει ο καταλύτης της ανάπτυξης των ΑΠΕ στη χώρα μας. Με ένα επιχειρηματικό σχέδιο ισορροπημένο τόσο σε επίπεδο δραστηριοποίησης σε όλες τις διαθέσιμες Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας όσο και σε γεωγραφική διασπορά του σε όλη τη χώρα, από τη Ροδόπη ως και την Κρήτη, από τη Ρόδο ως τα Επτάνησα, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες στοχεύει στην εξασφάλιση μεριδίου αγοράς 20% έως το *Ο δρ. Ιωάννης Τσιπουρίδης είναι διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Ανανεώσιμες.

14 Kεφαλαιο 14 Ενέργεια-Περιβάλλον-Επενδύσεις Σάββατο 5 Φεβρουαρίου 2011 Οδηγός Βήμα βήμα, φωτοβολταϊκά στη στέγη ΑΞΙΟΠΟΙΕΙΣΤΕ ΤΟΝ ΗΛΙΟ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΣΑΣ ΜΕ 8 ΒΗΜΑΤΑ Το πρόγραμμα φωτοβολταϊκά στις στέγες έχει ήδη απογειωθεί, ενώ όσοι ενδιαφέρονται να μετατρέψουν την ταράτσα του σπιτιού τους σε πηγή παραγωγής ευρώ, καλό θα είναι να σπεύσουν εντός του Μέχρι το τέλος του χρόνου, είναι διασφαλισμένη για 25 χρόνια η προνομιακή τιμή των 55 σεντς η κιλοβατώρα. Ποια είναι λοιπόν τα βήματα που πρέπει να κάνουν οι ενδιαφερόμενοι για να αξιοποιήσουν τις στέγες τους και να γίνουν πράσινοι παραγωγοί ενέργειας; Έλεγχος προϋποθέσεων: Η εγκατάσταση επι- 01 τρέπεται σε όλη την επικράτεια, πλέον και στα μη διασυνδεδεμένα νησιά. Πρέπει να υπάρχει συνδεδεμένος μετρητής της ΔΕΗ. Το πρόγραμμα ισχύει για οικιακούς καταναλωτές και πρέπει μέρος των αναγκών σε ζεστό νερό να καλύπτονται από ΑΠΕ (ηλιακό θερμοσίφωνα, βιομάζα, γεωθερμία). Έλεγχος χώρου: Ο καλύτερος προσανατολι- 02 σμός είναι ο νότος και σε 30 μοίρες κλίση. Για την εγκατάσταση ενός κιλοβάτ απαιτείται χώρος 12 έως 15 τ.μ. για ταράτσα και 7 με 10 τ.μ. για κεραμοσκεπή. Συστήματα μπορούν να εγκατασταθούν σε δώματα ή στέγες νομίμως υφισταμένων κτιρίων, συμπεριλαμβανομένων στεγάστρων βεραντών, προσόψεων και σκιάστρων, καθώς και βοηθητικών χώρων του κτιρίου, όπως αποθήκες και χώροι στάθμευσης. 03 IBC Solar Τα φωτοβολταϊκά σε στέγες απολαμβάνουν προνομιακή τιμή 55 σεντς/kwh για την ενέργεια που παράγουν. Εφόσον πρόκειται για πολυκατοικία, απαιτείται έγγραφη συμφωνία των ιδιοκτητών ή το φωτοβολταϊκό να εγκατασταθεί εξ ονόματος όλων. Έρευνα αγοράς: Αναζητούμε εταιρεία προμή- 04 θειας εξοπλισμού και εγκαταστάτη. Αποφασίζουμε το σύστημα που θα επιλέξουμε και τον τρόπο εγκατάστασης. Αναζητούμε την καλύτερη χρηματοδότηση, 05 μέσω των προσφερόμενων προγραμμάτων που διαθέτουν τα τραπεζικά ιδρύματα. 06 Με τη βοήθεια της εταιρείας καταρτίζουμε Conergy: Τα 52 MW είναι το κατώφλι n eπειτα απo μια χρονιa που ξεπέρασε τις προσδοκίες, το 2011 ξεκινά με χαμόγελα για την Conergy Ελλάδος, τη θυγατρική του ομώνυμου γερμανικού ομίλου. Ήδη η διοίκηση της εταιρείας έχει υπογράψει στρατηγικές συμφωνίες για την υλοποίηση έργων συνολικής ισχύος 52 MWp, υπερδιπλασιάζοντας τον στόχο των 22 MWp που είχε θέσει και ξεπέρασε το Οι συμφωνίες που έχει υπογράψει η Conergy είναι με τις εταιρείες ΗΛΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ Α.Ε., για έργα συνολικής ισχύος 16 MWp, την KLT Α.Ε., για έργα η ισχύς των οποίων ανέρχεται σε 14 MWp, την POSITIVE ENERGY για έργα ισχύος 10 MWp, την ΑΤΤΙΚΟΣ ΑΚΜΩΝ, για έργα συνολικής ισχύος 6 MWp και την ERGOLAND για έργα ισχύος 6 MWp. Ο διευθύνων σύμβουλος της Conergy Ελλάδος, Dieter Schmitt, υπογραμμίζει ότι η ελληνική αγορά φωτοβολταϊκών έχει ανάγκη από τέτοιες συνεργασίες για την εξασφάλιση υψηλής ποιότητας Φ/Β εγκαταστάσεων προς τους επενδυτές. Ο ήλιος λάμπει στα Δωδεκάνησα Με γερμανική εμπειρία η αξιοποίηση του δυναμικού της περιοχής Εξι νέα φωτοβολταϊκά συστήματα, συνολικής ισχύος 600 KWp, ολοκληρώθηκαν το τελευταίο διάστημα στην περιοχή των Δωδεκανήσων. Πίσω από τα νέα έργα που αξιοποιούν το πλούσιο ηλιακό δυναμικό της περιοχής βρίσκεται η IBC Solar Α.Ε., θυγατρική μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες φωτοβολταϊκών της αγοράς της Γερμανίας, της IBC Solar. Πρόκειται για έναν φωτοβολταϊκό κολοσσό, που έχει εγκαταστήσει περισσότερα από 100 χιλιάδες συστήματα σε ολόκληρο τον κόσμο και ο οποίος δραστηριοποιείται στην Ελλάδα από το 2007, προμηθεύοντας εξοπλισμό για όλα τα είδη φ/β συστημάτων από μικρά οικιακά έως μεγάλα πάρκα. Η IBC SOLAR ιδρύθηκε το 1982 στο Bad Staffelstein. Εξειδικεύεται σε όλη τη διαδικασία ανάπτυξης, από τα πρώιμα στάδια του σχεδιασμού μέχρι την παράδοση turn key έργων. Έχει παρουσία σε αναπτυγμένες ευρωπαϊκές αγορές, όπως η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ολλανδία και η Τσεχία αλλά και σε αναδυόμενες και πολλά υποσχόμενες αγορές όπως η Μαλαισία. την τεχνική μελέτη, όπου προσδιορίζεται καταρχήν η απόδοση και καταθέτουμε αίτηση στη ΔΕΗ για προσφορά σύνδεσης. Εκεί γίνεται γνωστό το κόστος του νέου μετρητή, καθώς και το κόστος της σύνδεσης. Το κόστος μελέτης κυμαίνεται από 500 έως ευρώ, ενώ ο χρόνος ανταπόκρισης ΔΕΗ υπολογίζεται στις 20 μέρες. Υπογράφουμε την 07 25ετή σύμβαση πώλησης και στη συνέχεια η ΔΕΗ πραγματοποιεί τις εργασίες σύνδεσης με το δίκτυο. Το κόστος εργασιών κυμαίνεται μεταξύ 300 και 500 ευρώ, ενώ ο χρόνος υλοποίησης φτάνει τις 20 μέρες. 08 Ενεργοποίηση της σύνδεσης σε 10 μέρες. Επένδυση για μεγαλύτερα πάρκα, τα βήματα: Για συστήματα με ισχύ έως 500 KWp τα βήματα που απαιτούνται είναι: 1. Βεβαίωση απαλλαγής από Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων (ΕΠΟ), η οποία χορηγείται από την περιφέρεια. 2. Έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας από την πολεοδομία. 3. Η προσφορά όρων σύνδεσης από τη ΔΕΗ. 4. Η υπογραφή της σύμβασης αγοραπωλησίας με τον ΔΕΣΜΗΕ. {{ Με 8 βήματα μπορείτε να μετατρέψετε την ταράτσα σας σε πηγή παραγωγής ευρώ Για συστήματα με ισχύ μεγαλύτερη από 1 MWp τα βήματα είναι: 1. Έκδοση άδειας παραγωγής από τη ΡΑΕ. 2. Έκδοση άδειας εγκατάστασης από την περιφέρεια (που προϋποθέτει και έγκριση ΕΠΟ όπου αυτή απαιτείται). 3. Έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας από την πολεοδομία. 4. Προσφορά όρων σύνδεσης από τη ΔΕΗ. 5.Υπογραφή της σύμβασης αγοροπωλησίας με τον ΔΕΣ- ΜΗΕ. 6. Έκδοση άδειας λειτουργίας από την περιφέρεια. Τα μεγαλύτερα πάρκα της Ελλάδας Το μεγαλύτερο φωτοβολταϊκό πάρκο στη χώρα μέσα στο 2011 αναμένεται να είναι αυτό της Selected Volts (θυγατρική της Επίλεκτος) στη Λάρισα, με ισχύ 9,9 MW, ενώ ακολουθούν: >Το υπό κατασκευή πάρκο στο αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος, ισχύος 8 MW, που αναπτύσσεται από τη Βιοσάρ. >Το υπό κατασκευή πάρκο της Quest Energy, ισχύος 7,5 MW στην Υλίκη. >Το πάρκο της γαλλικής EDF στην Πελοπόννησο, ισχύος 6 MW, το οποίο και έχει ολοκληρωθεί. >Των Conergy και Positive Energy, 5 MW στον νομό Δράμας, σε έκταση 200 στρεμμάτων, με τις εργασίες να έχουν ολοκληρωθεί. >Της Energa που εγκαινιάστηκε πρόσφατα, ισχύος επίσης 5 MW στην Υλίκη Βοιωτίας. >Της αμερικανικής εταιρείας AES, ισχύος 4,3 μεγαβάτ στη ΒΙΠΕ Φλώρινας.

15

16 AD_25.2X38.7.pdf 1 20/01/2011 9:45 ΠΜ C M Y CM MY CY CMY K