Οικονοµία. Βασικές έννοιες και ορισµοί

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Οικονοµία. Βασικές έννοιες και ορισµοί"

Transcript

1 Οικονοµία Βασικές έννοιες και ορισµοί Οικονοµική Ηοικονοµική επιστήµη εξετάζειτησυµπεριφορά των ανθρώπινων όντων αναφορικά µε τηνπαραγωγή, κατανοµή και κατανάλωση υλικών αγαθών και υπηρεσιώνσεένανκόσµο µε πεπερασµένη διαθεσιµότητα πόρων (McConnell, 1993)

2 Τα οικονοµικά προβλήµατα Τι θα παραχθεί; Πώς θα παραχθεί; Για ποιον θα παραχθεί; Τα προβλήµατα δηµιουργούνται από: Τις «ακόρεστες» ανάγκες Τη «στενότητα» των πόρων Ανάγκες και αγαθά Η ανάγκη δηλώνει το αίσθηµα κάποιας έλλειψης, το οποίο εκφράζεται µε τηνεπιθυµία ικανοποίησης της. Τα µέσα που ικανοποιούν τις ανάγκες αυτές ονοµάζονται αγαθά.

3 Οι ανάγκες Κατηγορίες αναγκών: Ανάγκες ύπαρξης Ανάγκες «πολιτισµού» Οι ανάγκες Ιδιότητες των αναγκών: Εξέλιξη Πολλαπλασιασµός Προσωρινός κορεσµός Οι ανάγκες, ως σύνολο, είναι απεριόριστες ή ακόρεστες, αλλά καθεµιά ανάγκη ξεχωριστά υπόκειται σε προσωρινό κορεσµό. Αυτό σηµαίνει ότι, για µια συγκεκριµένη χρονική περίοδο, καθώς αυξάνεται η ποσότητα του συγκεκριµένου αγαθού, η ένταση της ανάγκης µειώνεται, ώσπου επέρχεται πλήρης ικανοποίηση ή κορεσµός. Ο κορεσµός όµως είναι προσωρινός.

4 Οι ανάγκες Οι βασικοί λόγοι που προσδιορίζουν την αύξηση και την εξέλιξη των αναγκών είναι οι εξής: Η µίµηση Ησυνήθεια Ηδιαφήµιση Τα αγαθά Κατηγορίες αγαθών: Οικονοµικά - Ελεύθερα Υλικά Άϋλα (υπηρεσίες) ιαρκή - Καταναλωτά

5 Τα µέσα παραγωγής ή συντελεστές παραγωγής Φυσικοί πόροι (γη, ορυκτοί πόροι, κλπ.) Εργασία Κεφάλαιο (παραγωγικά µέσα) Όλα τα µέσα παραγωγής χαρακτηρίζονται από την ιδιότητα της «στενότητας» (ή σπανιότητας). Το γεγονός αυτό εγείρει ένα «Ζήτηµα Επιλογής» Παραγωγικές δυνατότητες Αγροτικά προϊόντα Καµπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων. Γ A.B Παραγωγή Ηχώραµπορεί να αριστερά παράγει σε της σηµεία δεξιά Κ.Π.. της σηµαίνει Κ.Π.. µη µόνο αξιοποίηση αν βρει των τρόπο να παραγωγικών αυξήσει τους πόρους µέσων της ή ναχώρας βελτιώσει την παραγωγική διαδικασία. Βιοµηχανικά προϊόντα

6 Παραγωγικές δυνατότητες Αγροτικά προϊόντα Ym Yo Αν διαθέσει όλους τους πόρους στην αγροτική παραγωγή θα παράγει τη µέγιστη ποσότητα προϊόντος Ym. A Η χώρα µπορεί να παράγει οποιοδήποτε συνδυασµό αγαθών. Η παραγωγήόµως µιας επιπρόσθετης µονάδας Χ απαιτεί τη θυσία κάποιων µονάδων Υ. Y1 B Αν διαθέσει όλους τους πόρους στη βιοµηχανική παραγωγή θα παράγει τη µέγιστη ποσότητα προϊόντος Xm Xo X1 Xm Βιοµηχανικά προϊόντα Κόστος ευκαιρίας Λόγω της «στενότητας» τωνπόρωνηκοινωνία οφείλει να κάνει επιλογές ως προς την παραγωγή και την κατανάλωση. Η ποσότητα (ή αξία) ενός αγαθού (ή υπηρεσίας) που θυσιάζεται προκειµένου να παραχθεί (ή να καταναλωθεί) ένα άλλο αγαθό καλείται «Κόστος ευκαιρίας»

7 Βασικά συµπεράσµατα Το «τι θα παραχθεί» καθορίζεται κυρίως από τη διαθεσιµότητα (εποµένως και τη στενότητα) των παραγωγικών συντελεστών. Το «πώς θα παραχθεί» εξαρτάται από το βέλτιστο συνδυασµό των παραγωγικών συντελεστών, ή εναλλακτικά από το συνδυασµό που εξασφαλίζει το χαµηλότερο κόστος ευκαιρίας. Κατανοµή των αγαθών Η ερώτηση «για ποιον θα παραχθεί» ένα αγαθό αναφέρεται στην κατανοµή της παραγωγής µεταξύ των µελών της κοινωνίας. Αυτή µπορεί να γίνει µε βάση: την προσφορά στην παραγωγή τις ανάγκες ένα συνδυασµό των παραπάνω

8 Η πολιτική στην οικονοµία Και τα τρία βασικά οικονοµικά ερωτήµατα απαντώνται, στη θεωρία τουλάχιστον, συναρτήσει του οικονοµικού (κατά συνέπεια πολιτικού) συστήµατος: Καπιταλισµός Σοσιαλισµός Καπιταλισµός Το σύστηµα, το οποίο βασίζεται στην ιδιοκτησία των µέσων παραγωγής Οι απαντήσεις στα τρία βασικά οικονοµικά ερωτήµατα δίνονται µέσα από το µηχανισµό των τιµών µιας ελεύθερης αγοράς: Παράγεται αυτό που µπορεί να πουληθεί Η παραγωγή στοχεύει στην ελαχιστοποίηση του κόστους ευκαιρίας Ικανοποιούνται οι ανάγκες και οι επιθυµίες αυτών που µπορούν να πληρώσουν για ένα αγαθό (ή υπηρεσία)

9 Σοσιαλισµός Το σύστηµα, το οποίο βασίζεται στην κοινοκτηµοσύνη των µέσων παραγωγής Οι απαντήσεις στα τρία βασικά οικονοµικά ερωτήµατα δίνονται από µια την κεντρική εξουσία: Παράγεται αυτό που θεωρείται χρήσιµο για την κοινωνία και πωλείται µε προκαθορισµένες τιµές Η παραγωγή δεν στοχεύει απαραίτητα στην ελαχιστοποίηση του κόστους ευκαιρίας Ικανοποιούνται οι ανάγκες και οι επιθυµίες όλων των ατόµων της κοινωνίας, όπως αυτές γίνονται αντιληπτές από την κεντρική εξουσία Το σύστηµα τιµών Το σύστηµατιµών αποτελεί το µηχανισµό λήψης αποφάσεων των ατόµων (ή οικονοµικών µονάδων) σταβασικάοικονοµικά ερωτήµατα (τι, πώς και για ποιον θα παραχθεί). Ητιµή ενός αγαθού εκφράζει τον αριθµό των χρηµατικών µονάδων που απαιτούνται για την απόκτηση µιας µονάδας από το συγκεκριµένο αγαθό. Χρήµα είναι το κοινά αποδεκτό µέσω ανταλλαγής

10 Οι τιµές των αγαθών Από τι εξαρτάται η τιµή του αγαθού; Σύµφωνα µε τηνεργασιακή θεωρία της αξίας, ητιµή καθορίζεται από την κοινωνική εργασία που είναι ενσωµατωµένη στο αγαθό ή µε άλλα λόγια τα µέσα παραγωγής που είναι ενσωµατωµένα σε ένα προϊόν (εργασία, πρώτες ύλες και κεφάλαιο) Οι τιµές των αγαθών Σύµφωνα µε τηνεοκλασική θεωρία, η τιµή εξαρτάται από την αξία χρήσης του αγαθού. Έχουν όλα τα αγαθά τιµή; Είναι όλα εµπορεύµατα; Όχι. Για να έχει ένα αγαθό αξία πρέπει να χαρακτηρίζεται από χρησιµότητα αλλά και από σπανιότητα, π.χ. τα ελεύθερα αγαθά επειδή υπάρχουν σε επάρκεια δεν έχουν τιµή.

11 Πώς καθορίζονται οι τιµές; Ητιµή κάθεαγαθού(ή υπηρεσίας) καθορίζεται ανάλογα µετηνπροσφορά και τη ζήτηση του. Η προσφορά αντανακλά τη σπανιότητα του αγαθού, ενώ η ζήτηση τη χρησιµότητα του αγαθού. Η ζήτηση των αγαθών Εκφράζει τις ανάγκες και τις επιθυµίες µιας κοινωνίας για ένα αγαθό. Εξαρτάται από την τιµήσύµφωνα µετονόµοτης ζήτησης: ηζητούµενη ποσότητα είναι αντιστρόφως ανάλογη της τιµής ενός αγαθού (όσο πιο φθηνό είναι ένα αγαθό τόσο µεγαλύτερες ποσότητες ζητούνται)

12 Η ζήτηση των αγαθών Η ζήτηση ενός αγαθού εκφράζει τις ποσότητες που είναι διατεθειµένοι να αγοράσουν οι καταναλωτές σε διάφορες τιµές για µια συγκεκριµένη περίοδο, όταν όλοι οι άλλοι παράγοντες που επιδρούν στην τιµή παραµένουν σταθεροί Μεταβολές στη ζητούµενη ποσότητα Τ2 Τ1 Β Α Τ3 Γ

13 Η ζήτηση των αγαθών Εκτός από την τιµή, η ζήτησηεξαρτάταιαπό: 1. Το εισόδηµα 2. Τις προτιµήσεις του κοινού 3. Τις τιµές των συµπληρωµατικών ή υποκατάστατων αγαθών 4. Τον αριθµό τωνκαταναλωτών 5. Τις προσδοκίες για τη µελλοντική τιµή ενός αγαθού Μετατόπιση της καµπύλης ζήτησης Τ1 Β Α Γ D2 D1 D3

14 Μεταβολή στη ζητούµενη ποσότητα και στην τιµή (Τιµή Εισόδηµα) Τ2 Τ1 Β Α Γ D1 D2 Η προσφορά των αγαθών Εξαρτάται καταρχήν από την τιµή του αγαθού, σύµφωνα µε τονόµο της προσφοράς: η προσφερόµενη ποσότητα είναι ανάλογη της τιµής του αγαθού

15 Η καµπύλη προσφοράς Η προσφορά ενός αγαθού εκφράζει τις ποσότητες που είναι διατεθειµένοι να πουλήσουν οι παραγωγοί σε διάφορες τιµές για µια συγκεκριµένη περίοδο, όταν όλοι οι άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την προσφερόµενη ποσότητα παραµένουν σταθεροί Η καµπύλη προσφοράς Ρ3 Ρ1 Ρ2 Γ Α Β Q2 Q1 Q3 Οι αλλαγές στην τιµή έχουν ως αποτέλεσµα µετακινήσεις κατά µήκος της καµπύλης προσφοράς

16 Η προσφορά των αγαθών Εξαρτάται επίσης από: 1. Τις τιµές των παραγωγικών συντελεστών 2. Την τεχνολογία 3. Τους αστάθµητους παράγοντες, κ.ά. Οι αλλαγές σε αυτούς τους παράγοντες έχουν ως αποτέλεσµα τηµετατόπιση της καµπύλης προσφοράς προς τα δεξιά ή τα αριστερά Η προσφορά των αγαθών Π3 Π1 P Π2 Q3 Q1 Q2

17 Προσδιορισµός της τιµής Τιµή Ζ Τ Π Σηµείο ισορροπίας Πλεόνασµα Έλλειµµα Σε µια ανταγωνιστική αγορά, η τιµή προσδιορίζεται από το σηµείο τοµής των καµπυλών προσφοράς και ζήτησης, το σηµείο δηλαδή που οι ζητούµενες ποσότητες είναι ίσες µε τις προσφερόµενες Ποσότητα Μεταβολές στην ισορροπία της τιµής: Μεταβολές στην προσφορά Τιµή Ζ Τ3 Τ1 Τ2 Π3 Π1 Π2 Q3 Q1 Q2 Ποσότητα

18 Μεταβολές στην ισορροπία της τιµής: Μεταβολές στη ζήτηση Τιµή Ζ1 Ζ3 Π Ζ2 Τ3 Τ1 Τ2 Q2 Q1 Q3 Ποσότητα Τιµή Μεταβολές στην ισορροπία της τιµής: Μεταβολές και στις δύο καµπύλες Ζ1 Ζ2 Π2 Π1 Τ3 Τ1 Q1 Q2 Ποσότητα

19 Πώς προκύπτει η καµπύλη ζήτησης? Ησυµπεριφορά του καταναλωτή Οι καταναλωτές συγκρίνουν και κατατάσσουν σε σειρά προτίµησης τις εναλλακτικές τους επιλογές. Για κάποια «καλάθια» αγορών Α και Β, ένας καταναλωτής µπορεί να προτιµά το Α έναντι του Β, το Β έναντι του Α ή να είναι «αδιάφορος» µεταξύ των δύο. Αν ο καταναλωτής προτιµά το Α έναντι του Β και το Β έναντι του Γ τότε προτιµά τοαέναντιτουγ. Ο καταναλωτής προτιµά πάντοτε την κατανάλωση µεγαλύτερης ποσότητας ενός αγαθού έναντι µικρότερης ποσότητας του ίδιου αγαθού.

20 Ηκαµπύλη αδιαφορίας Ηκαµπύλη αδιαφορίας 16 αναπαριστά όλους τους πιθανούς συνδυασµούς 14 δύο καταναλωτικών 12 αγαθών που παρέχουν 10 στον καταναλωτή την ίδια 8 ικανοποίηση (µε άλλα λόγια ο καταναλωτής 6 είναι «αδιάφορος» 4 µεταξύ συνδυασµών που 2 βρίσκονται πάνω στην 0 ίδια καµπύλη) Ποσότητα ρουχισµού 18 U Ποσότητα τροφίµων Ηκαµπύλη αδιαφορίας Οι καµπύλες αδιαφορίας που αναπαριστούν διάφορα επίπεδα συνδυασµών δύο αγαθών δεν µπορούν να τέµνονται. Καµπύλες που βρίσκονται προς τα πάνω και δεξιά αναπαριστούν υψηλότερα επίπεδα ικανοποίησης Ποσότητα ρουχισµού U3 U1 U U4 Ποσότητα τροφίµων

21 Ο οριακός λόγος υποκατάστασης Ο οριακός λόγος υποκατάστασης είναι ο λόγος στον οποίο ο καταναλωτής είναι διατεθειµένος να υποκαταστήσει µία ποσότητα του αγαθού Α µε µία άλλη ποσότητα του αγαθού Β. Ποσότητα ρουχισµού U Ποσότητα τροφίµων Ο οριακός λόγος υποκατάστασης Αν Τ είναι η µεταβολή στην ποσότητα των τροφίµων και Ρ η µεταβολή στον ρουχισµό, τότε ο ΟΛΥ ισούται µε Ρ/ Τ. ηλαδή ο ΟΛΥ µετράει την κλίση της καµπύλης αδιαφορίας σε ένα συγκεκριµένο σηµείο της. Ποσότητα ρουχισµού Η µορφή της καµπύλης εκφράζει το Νόµο της Φθίνουσας Οριακής Χρησιµότητας U Ποσότητα τροφίµων

22 Ο εισοδηµατικός περιορισµός Έστω ότι το εισόδηµα τουκαταναλωτήµας είναι 100, κάθε ποσότητα τροφίµων στοιχίζει 2 και κάθε ποσότητα ρουχισµού 4. Οι δυνατοί συνδυασµοί αγοράς των δύο αγαθών είναι: Συνδυασµός Τρόφιµα Ρουχισµός Συνολική δαπάνη Α Β Γ Ε Ζ Ο εισοδηµατικός περιορισµός 30 Γραµµή εισοδήµατος: Ι = 2*Τ τρ + 4*Τ ρ Ποσότητα ρουχισµού Α = Ι/Τ ρ 5 Β 10 Γ Κλίση: Ρ/ Τ = -5/10 = -1/2 = -Τ τρ /Τ ρ Ε 5 Ζ = Ι/Τ τρ Ποσότητα τροφίµων

23 Ο εισοδηµατικός περιορισµός 30 Αλλαγή του αρχικού εισοδήµατος (100 ) Ποσότητα ρουχισµού Εισόδηµα = 80 Εισόδηµα = Ποσότητα τροφίµων Ο εισοδηµατικός περιορισµός Αλλαγή της αρχικής τιµής των τροφίµων (2 ) Ποσότητα ρουχισµού Τιµή = 5 Τιµή = 1, Ποσότητα τροφίµων

24 Η µεγιστοποίηση της χρησιµότητας Η µεγιστοποίηση της χρησιµότητας που απολαµβάνει ένας καταναλωτής από ένα «καλάθι» αγαθών επιτυγχάνεται όταν: Ο συνδυασµός των αγαθών βρίσκεται πάνω στη γραµµή του εισοδήµατος. Οσυνδυασµόςτωναγαθώνείναιοπλέον επιθυµητός. Η µεγιστοποίηση της χρησιµότητας 30 Ποσότητα ρουχισµού B A U2 U1 U Ποσότητα τροφίµων

25 Ηκαµπύλη ζήτησης του καταναλωτή Ποσότητα ρουχισµού 30 U3 25 U2 20 B T τρ =4 0 U1 A T τρ =2 T τρ = Ποσότητα τροφίµων Τιµή τροφίµων ( ) Καµπύλη ζήτησης Ποσότητα τροφίµων Ηκαµπύλη ζήτησης της αγοράς Τιµή τροφίµων ( ) Καµπύλη ζήτησης της αγοράς Ποσότητα τροφίµων Η καµπύλη ζήτησης για το σύνολο της αγοράς βρίσκεται από την άθροιση των ζητούµενων ποσοτήτων από το σύνολο των καταναλωτών στη συγκεκριµένη τιµή

26 Πώς υπολογίζεται η καµπύλη ζήτησης στην πράξη? Εκτίµηση της ζήτησης Η ζήτηση µπορεί να εκτιµηθεί, στην πράξη, µε την εφαρµογή κατάλληλων οικονοµετρικών µοντέλων, χρησιµοποιώντας παρατηρήσεις από την πραγµατική αγορά. Γενικά µπορούν να χρησιµοποιηθούν είτε διαστρωµατικά (cross-sectional) είτε δεδοµένα διαχρονικά (time-series) δεδοµένα.

27 Εκτίµηση της ζήτησης Η απλούστερη µορφή ενός οικονοµετρικού µοντέλου σχετίζει τις παρατηρούµενες ποσότητες πώλησης ενός προϊόντος µε τηντιµή του Y = a + bp Υ = η ποσότητα του προϊόντος που ζητείται Ρ = ητιµή πώλησης Παράδειγµα... Εκτίµηση της ζήτησης Ποσότητα Τιµή Ποσότητα Τιµή

28 Εκτίµηση της ζήτησης Παρατηρώντας τις ποσότητες που πωλούνται σε σχέση µε τηντιµή του προϊόντος υπολογίζεται µε γραµµική παλινδρόµησηότιηεξίσωσηπουµας δίνει την καµπύλη ζήτησης είναι η ακόλουθη: Q = 20, 135-0,086P 2 R = 50% Q= η ποσότητα του προϊόντος που ζητείται Ρ = ητιµή πώλησης Εκτίµηση της ζήτησης Q = 20, 135-0,086P 150 Τιµή Ποσότητα

29 Παράδειγµα Ποσότητα Τιµή Εισόδηµα Τιµή άλλου αγαθού Ποσότητα Τιµή Εισόδηµα Τιµή άλλου αγαθού Παράδειγµα Q = 25,31-0,08 P + 0,126 Inc - 0, 073 PGood 2 R = 68% Q= η ποσότητα του προϊόντος που ζητείται Ρ = ητιµή πώλησης του προϊόντος Inc = το εισόδηµα PGood = ητιµή ενόςσχετιζόµενου αγαθού

30 Ηοικονοµική έννοια της ελαστικότητας Η ελαστικότητα εκφράζει την ευαισθησία µιας παραµέτρου έναντι µιας άλλης και πιο συγκεκριµένα την ποσοστιαία µεταβολή µιας παραµέτρου σε σχέση µε την ποσοστιαία µεταβολή µιας άλλης Ελαστικότη τα = ποσοστιαία µεταβολή του A ποσοστιαία µεταβολή του B Ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιµή Η ελαστικότητα της ζήτησης ως προς την τιµή είναι ένα µέτρο του βαθµού αντίδρασης των καταναλωτών στις µεταβολές της τιµής και ορίζεται ως εξής: Ελαστικότητα = ποσοστιαία µεταβολή της ζητούµενης ποσότητας ποσοστιαία µεταβολή της τιµής Q% = P%

31 Κατηγορίες ελαστικότητας Σχετικά ελαστική ζήτηση (ως προς την τιµή): Ε p >1 (σε απόλυτη τιµή) Σχετικά ανελαστική ζήτηση (ως προς την τιµή): 0<Ε p <1 (σε απόλυτη τιµή) Μοναδιαία ελαστικότητα (ως προς την τιµή): Ε p =1 (σε απόλυτη τιµή) Πλήρως ανελαστική ζήτηση Τιµή Ε p =0 Τ1 Τ2 Τ3 Α Β Γ D Q1 Ποσότητα

32 Πλήρως ελαστική ζήτηση Τιµή Ε p = (σε απόλυτη τιµή) Τ Α Β Γ D Q1 Q2 Q3 Ποσότητα Ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιµή Τιµή Ελαστικότητα σηµείου: ε A dq T = * dt Q A A ΤA ΤB Α Β Τοξοειδής ελαστικότητα: T.E = QA - QB TA - TB = QA + QB )/ 2 ( TA + T )/ 2 Q (TA + Τ Β ) = * T (Q + Q ) ( B D A B QA QB Ποσότητα

33 Γιατί η ελαστικότητα της ζήτησης ως προς την τιµή είναι σηµαντικό µέγεθος για µια επιχείρηση? Ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιµή Θεωρητικά, όταν η τιµή ενός αγαθού αυξάνει, τα έσοδα της επιχείρησης µειώνονται. Όχι απαραίτητα! Η µείωση της τιµής αυξάνει τις ποσότητες που πωλούνται, αν σκεφτούµε τηνκαµπύλη της ζήτησης. Η πιο ισχυρή τάση καθορίζει και το τελικό αποτέλεσµα

34 Ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιµή Όταν η τιµή αυξάνει... τα έσοδα αυξάνουν για ελαστική ζήτηση τα έσοδα µειώνονται για ανελαστική ζήτηση µεγιστοποιούνται για µοναδιαία ζήτηση. Ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιµή Σύµφωνα µε τον τύπο της ελαστικότητας: Ότανηζήτησηείναιελαστική(άρα Ε> 1 ), τότε η επίδραση της µεταβολής στην ποσότητα είναι πιο σηµαντική από την επίδραση της µεταβολής στην τιµή Όταν η ζήτηση είναι ανελαστική (άρα Ε< 1 ), τότε η επίδραση της µεταβολής στην τιµή είναιπιο σηµαντική από την επίδραση της µεταβολής στην ποσότητα ποσοστιαία µεταβολή της ζητούµενης ποσότητας Ελαστικότη τα = ποσοστιαία µεταβολή της τιµής

35 Ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιµή Μια απλή µαθηµατική εξήγηση.. Καµπύλη ζήτησης: P = a - bq Συνολικά έσοδα: TR = P. Q = aq - bq Για κάθε επιπλέον ποσότητα που πουλιέται προκύπτει µια µεταβολή στα συνολικά µας έσοδα. Η µεταβολή αυτή που αντιστοιχεί στην πώληση µιας επιπλέον ποσότητας καλείται οριακό έσοδο. Από τις παραπάνω εξισώσεις ισχύει: 2 Οριακό έσοδο: MR = dtr / dq = a - 2bQ Ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιµή P = a - bq TR = P. Q = aq - bq MR = dtr / dq = a - 2bQ Τα έσοδα µεγιστοποιούνται όταν το οριακό έσοδο είναι ίσο µε 0 και η ελαστικότητα ζήτησης µοναδιαία 2

36 Ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιµή Παράδειγµα... Έστω ότι η καµπύλη ζήτησης δίνεται από την εξίσωση: P = 18 Q a) Να υπολογίσετε τα συνολικά έσοδα αν Q = 3, 5, 10 β) Να υπολογίσετε την ποσότητα στην οποία µεγιστοποιούνται τα έσοδα Ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιµή Απάντηση... P Q TR MR

37 Ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιµή Απάντηση... Τιµή / Οριακό έσοδο Ζήτηση 15 Οριακό έσοδο 80 Συνολικά έσοδα dq PA 9 Emax = * = -1* = dp QA Ποσότητα Συνολικά έσοδα Ελαστικότητα ζήτησης ως προς το εισόδηµα Εκφράζει την ευαισθησία της ζητούµενης ποσότητας ενός αγαθού στις µεταβολές του εισοδήµατος και είναι ο λόγος της ποσοστιαίας µεταβολής στη ζητούµενη ποσότητα ενός αγαθού προς την ποσοστιαία µεταβολή του εισοδήµατος ποσοστιαία µεταβολή της ζητούµενης ποσότητας E Y = ποσοστιαία µεταβολή του εισοδήµατος

38 Ελαστικότητα ζήτησης ως προς το εισόδηµα Σε αντιστοιχία µε την ελαστικότητα της ζήτησης ως προς την τιµή, διακρίνουµε την ελαστικότητα τόξου και σηµείου: Ελαστικότητα τόξου: Q2 Q1 Y2 Y1 E Y = Q + Q ) / 2 ( Y + Y ) / 2 ( Ελαστικότητα σηµείου: dq Y ε Y = x dy Q Ελαστικότητα ζήτησης ως προς το εισόδηµα Ανάλογα µε την ελαστικότητα της ζήτησης ως προς το εισόδηµα, τα αγαθά διακρίνονται σε: Ανώτερα: E Y > 1 Κανονικά: 0 E Y 1 Κατώτερα: E Y < 0

39 Σταυροειδής ελαστικότητα Εκφράζει την ευαισθησία της ζητούµενης ποσότητας ενός αγαθού στις µεταβολές της τιµής ενός άλλου αγαθού και είναι ο λόγος της ποσοστιαίας µεταβολής στη ζητούµενη ποσότητα ενός αγαθού προς την ποσοστιαία µεταβολή της τιµήςτουάλλουαγαθού ποσοστιαία µεταβολή της ζητούµενης ποσότητας του αγαθού Α E X = ποσοστιαία µεταβολή της τιµής του αγαθού Β Σταυροειδής ελαστικότητα Αντίστοιχα, διακρίνουµε την ελαστικότητα τόξου και σηµείου: Ελαστικότητα τόξου: E x = Q2 A Q1 A P2 B P1 B Q + Q ) / 2 ( P + P ) / 2 ( 1A 2 A 1B 2B Ελαστικότητα σηµείου: = dq P x A B ε x dp Q B A

40 Σταυροειδής ελαστικότητα Το πρόσηµο της σταυροειδούς ελαστικότητας είναι: Θετικόγιαταυποκατάστατααγαθά Αρνητικό για τα συµπληρωµατικά αγαθά Πίσω στο παράδειγµα...

41 Παράδειγµα Ποσότητα Τιµή Εισόδηµα Τιµή άλλου αγαθού Ποσότητα Τιµή Εισόδηµα Τιµή άλλου αγαθού Παράδειγµα Q = 25,31-0,08 P + 0,126 Inc - 0, 073 PGood 2 R = 68% Q= η ποσότητα του προϊόντος που ζητείται Ρ = ητιµή πώλησης του προϊόντος Inc = το εισόδηµα PGood = ητιµή ενόςσχετιζόµενου αγαθού Ποια είναι τα συµπεράσµατα που προκύπτουν από την παραπάνω εξίσωση...

42 Παράδειγµα Q = 25,31-0,08 P + 0,126 Inc - 0, 073 PGood Οι συντελεστές παλινδρόµησης είναι οι µερικές παράγωγοι της εξαρτηµένης µεταβλητής (δηλ. της ποσότητας) σε σχέση µε την εκάστοτε ανεξάρτητη µεταβλητή (δηλ. της τιµής, του εισοδήµατος, κ.λπ.), µε άλλα λόγια: b = i dq dx i Παράδειγµα Εποµένως, αν έχουµε συγκεκριµένες τιµές για τις ανεξάρτητες µεταβλητές, µπορούν να υπολογιστούν οι ελαστικότητες ζήτησης ως προς την τιµή καιτο εισόδηµα, καθώς και σταυροειδείς ελαστικότητες, αφού: ε dq dx x = * X Q

43 Παράδειγµα Αν η τιµή του αγαθού είναι 100, το εισόδηµα είναι14 χιλ. και η τιµή του σχετιζόµενου αγαθού είναι 110, να υπολογίσετε την ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιµή και το εισόδηµα και τη σταυροειδή ελαστικότητα σε σχέση µε το άλλο αγαθό. Ερωτήµατα: α) Το αγαθό που εξετάζουµε είναι ελαστικό ή ανελαστικό? β) Είναι κανονικό, ανώτερο ή κατώτερο? γ) Είναι συµπληρωµατικό ή υποκατάστατο του άλλου αγαθού? Παράδειγµα Απάντηση: Αφού υπολογίστηκε ότι ισχύει: dq P ε = * dp Q 100 = -0,08 * 11,83 P = Q = 25,31-0,08 P + 0,126 Inc - 0, 073 PGood -0,676 ε Y = dq dinc Inc * Q 20 = 0,126 * 11,83 = 0,214 dq 110 A PB ε x = * = -0,073 * = -0,678 dp Q 1183, B A Εποµένως...

44 Παράδειγµα α) Το αγαθό που εξετάζουµε είναι ανελαστικό (ε p < 1 ) β) Είναι κανονικό (0<ε Υ <1) γ) Είναι συµπληρωµατικό του άλλου αγαθού (ε x <0) Πώς προκύπτει η καµπύλη προσφοράς?

45 Η παραγωγή των αγαθών Η συνάρτηση παραγωγής ενός αγαθού είναι µια τεχνολογική σχέση που συνδέει την ποσότητα του προϊόντος και τις ποσότητες των παραγωγικών συντελεστών που χρησιµοποιούνται για την παραγωγή του Q = f ( X,X,..., ) n 1 2 X Για λόγους απλοποίησης συχνά περιοριζόµαστε σε δύο συντελεστές: την εργασία και το κεφάλαιο Q = E α *Κ β Χρονικός ορίζοντας ανάλυσης Όταν εξετάζονται προβλήµατα που σχετίζονται µε την παραγωγικότητα µιας επιχείρησης θα πρέπει να διευκρινίζεται ο χρονικός ορίζοντας της ανάλυσης. Συµβατικά: Βραχυπρόθεσµο διάστηµα θεωρείται εκείνο, µέσα στο οποίο η επιχείρηση δεν µπορεί να µεταβάλει τους συντελεστές παραγωγής (µε εξαίρεση ίσως την εργασία και τις πρώτες ύλες, µέχρι κάποιο βαθµό πάντα) Μακροπρόθεσµο διάστηµα θεωρείται εκείνο, µέσα στο οποίο η επιχείρηση µπορεί να µεταβάλει όλους τους συντελεστές παραγωγής

46 Το κόστος παραγωγής Το κόστος παραγωγής είναι οι χρηµατικές δαπάνες της επιχείρησης για την αγορά των παραγωγικών συντελεστών που χρησιµοποιούνται στην παραγωγή του προϊόντος. Οι δαπάνες αυτές διακρίνονται σε σταθερές και µεταβλητές. Το άθροισµα των δύο αυτών κατηγοριών δίνει το συνολικό κόστος. Το µέσο κόστος Το µέσο κόστος παραγωγής ορίζεται ως ο λόγος του κόστους παραγωγής προς την αντίστοιχη ποσότητα του παραγόµενου προϊόντος. Κόστος παραγωγής Μ.K. = Παραγόµενη ποσότητα προϊόντος Ανάλογα µε τις διάφορες κατηγορίες κόστους υπολογίζεται το µέσο µεταβλητό κόστος, το µέσο σταθερό κόστος και το µέσο συνολικό κόστος

47 Το µέσο κόστος Κόστος Μέσο συνολικό κόστος Μέσο µεταβλητό κόστος Μέσο σταθερό κόστος Ποσότητα προϊόντος Το οριακό κόστος Το οριακό κόστος είναι ο λόγος της µεταβολής του συνολικού κόστους προς τη µεταβολή του προϊόντος. ηλ.: Μεταβολή στο συνολικό κόστος O.K. = Μεταβολή στην ποσότητα του προϊόντος Επειδή το σταθερό κόστος δεν µεταβάλλεται: Μεταβολή µεταβλητού κόστους O.K. = Μεταβολή στην ποσότητα του προϊόντος

48 Το οριακό κόστος Κόστος Οριακό κόστος Ποσότητα προϊόντος Η λειτουργία της επιχείρησης Μια επιχείρηση διακόπτει τη λειτουργία της όταν µακροπρόθεσµα ητιµή πουµπορεί να διαθέσει το προϊόν της είναι χαµηλότερη από το µέσο µεταβλητό της κόστος Για το λόγο αυτό η καµπύλη προσφοράς της επιχείρησης αποτελείται από το τµήµα της καµπύλης του οριακού κόστους που βρίσκεται πάνω από την καµπύλη του µέσου µεταβλητού κόστους

49 Η καµπύλη προσφοράς της επιχείρησης Κόστος Καµπύλη προσφοράς Μέσο µεταβλητό κόστος Οριακό κόστος Ποσότητα προϊόντος Η καµπύλη προσφοράς του κλάδου Κόστος MC1 MC2 MC3 MCκλάδου Ποσότητα προϊόντος

50 Η «τέλεια» αγορά Υπάρχει ένας µεγάλος αριθµός παραγωγών και καταναλωτών, από τους οποίους κανένας δεν είναι τόσο ισχυρός για να επηρεάζει σηµαντικά την προσφορά ή τη ζήτηση ενός προϊόντος εν υπάρχει καµία σχέση ανάµεσα στους παραγωγούς, εκτός από εκείνη που δηµιουργείται στην αγορά. Κάθε παραγωγός προσφέρει το προϊόν του στην αγορά ανεξάρτητα από τους άλλους παραγωγούς (αντίστοιχα ισχύουν και για τους καταναλωτές) Το προϊόν είναι οµοιογενές Υπάρχει πλήρης πληροφόρηση παραγωγών και καταναλωτών ως προς τις συνθήκες που διαµορφώνονται στην αγορά Η «τέλεια» αγορά Υπάρχει απόλυτη ελευθερία παραγωγής και διακίνησης αγαθών Υπάρχει ευκολία µετακίνησης συντελεστών παραγωγής και προϊόντων και µε µικρό κόστος εν υφίστανται εξωτερικές οικονοµίες (θα συζητηθεί αναλυτικά αργότερα) Υπόαυτέςτιςσυνθήκεςόλεςοιεπιχειρήσεις αναγκάζονται να πουλήσουν το προϊόν τους στην ίδια τιµή (καιπροφανώςόλοιοικαταναλωτές αγοράζουν το προϊόν στην ίδια τιµή)

51 Προσδιορισµός της τιµής Τιµή Τ Π Ζ Σηµείο ισορροπίας Πλεόνασµα Έλλειµµα Στην «τέλεια» αγορά, η τιµή προσδιορίζεται από το σηµείο τοµής των καµπυλών προσφοράς και ζήτησης, το σηµείο δηλαδή που οι ζητούµενες ποσότητες είναι ίσες µε τις προσφερόµενες. Στο σηµείο ισορροπίας υπάρχει βέλτιστη κατανοµή τωνπόρων Ποσότητα Πλεόνασµα καταναλωτή Τιµή Οριακό όφελος καταναλωτή ή WTP 20 Πλεόνασµα καταναλωτή Τιµή αγοράς 10 Συνολική δαπάνη Ζήτηση 1 5 Ποσότητα Πλεόνασµα καταναλωτή (CS)= (WTP P) Συνολική δαπάνη= P*Q

52 Πλεόνασµα παραγωγού Τιµή Προσφορά Τιµή αγοράς 10 Πλεόνασµα παραγωγού Οριακό κόστος -MC 5 Συνολικό κόστος 3 Ποσότητα Πλεόνασµα παραγωγού (PS)= (P MC) Συνολικό κοινωνικό όφελος Τιµή Προσφορά P* CS PS Ζήτηση Q* Ποσότητα Στο σηµείο ισορροπίας P*, Q* µεγιστοποιείται το συνολικό κοινωνικό όφελος, το οποίο ισούται µε τοάθροισµα: CS + PS

53 Συνολικό κοινωνικό όφελος Τιµή Απώλεια κοινωνικού οφέλους Προσφορά CS P1 PS Ζήτηση Q1 Ποσότητα Σε οποιοδήποτε άλλο επίπεδο τιµής ποσότητας το συνολικό κοινωνικό όφελος είναι µικρότεροαπόαυτότουσηµείου ισορροπίας (µη βέλτιστη λύση) Συνολικό κοινωνικό όφελος Τιµή P2 CS Απώλεια κοινωνικού οφέλους Προσφορά PS Ζήτηση Q2 Ποσότητα Σε οποιοδήποτε άλλο επίπεδο τιµής ποσότητας το συνολικό κοινωνικό όφελος είναι µικρότεροαπόαυτότουσηµείου ισορροπίας (µη βέλτιστη λύση)

54 Η επιχείρηση στην τέλεια αγορά Τιµή Επιχείρηση Τιµή Συνολική αγορά P= MR = AR Ζήτηση (Επιχείρησης) Προσφορά επιχείρησης (ΜC) Προσφορά (Συνολική) Ζήτηση (Συνολική) Qεπιχ Ποσότητα Qολ Ποσότητα Σε τέλειο ανταγωνισµό είναι απεριόριστη σε ορισµένη τιµή, δηλ. έχει άπειρη ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιµή. Το οριακό έσοδο ισούται µε τοµέσο έσοδο και αναπαρίστανται από µια ευθεία παράλληλη στον άξονα Χ, στην τιµή της αγοράς. Η επιχείρηση στην τέλεια αγορά Τιµή Επιχείρηση 1 Τιµή Επιχείρηση 2 P= MR = AR Ζήτηση Επιχείρησης (Κοινή) Προσφορά επιχείρησης 1 (ΜC) Προσφορά επιχείρησης 2 (ΜC) Qεπιχ1 Qεπιχ2 Ποσότητα Στον τέλειο ανταγωνισµό το άριστο επίπεδο παραγωγής κάθε επιχείρησης εξαρτάται από την τιµή που διαµορφώνεται στην αγορά (αφού P=AR=MR) και το οριακό κόστος της επιχείρησης (αφού το κέρδος µεγιστοποιείται όταν MR=MC).

55 Ατέλειες της αγοράς Η αγορά παύει να χαρακτηρίζεται ως «τέλεια», όταν δεν ισχύουν ένα ή περισσότερα από τα χαρακτηριστικά της «τέλειας» αγοράς (µη δυνατότητα επηρεασµού της τιµής, πλήρης πληροφόρηση, κλπ.) Ατέλειες της αγοράς Στρεβλώσεις του µηχανισµού της αγοράς Ηδοµή της αγοράς (µονοπώλιο, ολιγοπώλιο, µονοψώνιο, κλπ.) Κρατικές παρεµβάσεις (έλεγχος τιµών, επιδοτήσεις, κ.ά.) Ανεπάρκεια-ανυπαρξία του µηχανισµού της αγοράς Απουσία δικαιωµάτων ιδιοκτησίας Εξωτερικές οικονοµίες

56 Συνέπειες των ατελειών της αγοράς Μη αποτελεσµατική κατανοµή των πόρων µεταξύ των µελών της σηµερινής γενιάς, καθώς: εν µεγιστοποιείται το συνολικό κοινωνικό όφελος Ζηµιώνονται οι καταναλωτές ή οι παραγωγοί ή και οι δύο Μη αποτελεσµατική κατανοµή των πόρων µεταξύ διαφορετικών γενιών, αφού: εν µεγιστοποιείται η παρούσα αξία του συνολικού κοινωνικού οφέλους που προκύπτει από σήµερα µέχρι το χρόνο t στο µέλλον Ζηµιώνονται συνήθως οι επόµενες γενιές Υπονοµεύεται η αειφορία του συστήµατος Ατελής ανταγωνισµός Από την πλευρά της προσφοράς Μονοπώλιο: υπάρχει µόνο ένας πωλητής για το συγκεκριµένο προϊόν, το οποίο επιπλέον δεν έχει στενά υποκατάστατα. Ολιγοπώλιο: υπάρχει µικρός αριθµός πωλητών, οι οποίοι προσφέρουν κατά κανόνα οµοειδή προϊόντα (π.χ. τσιµέντα, χάλυβας, πετρέλαιο, κ.ά.). Μονοπωλιακός ανταγωνισµός: υπάρχει µεγάλος αριθµός πωλητών αλλά ο καθένας προσφέρει προϊόν ελαφρώς διαφοροποιηµένο από εκείνο των άλλων (π.χ. αναψυκτικά, απορρυπαντικά, ηλεκτρονικές συσκευές, κ.ά.) ίσως η κυριότερη µορφή αγοράς σήµερα Αντίστοιχη διάρθρωση της αγοράς υπάρχει και από την πλευρά της ζήτησης (π.χ. µονοψώνιο, ολιγοψώνιο, κλπ.)

57 Είδη µονοπωλίων Κρατικό: το κράτος αναλαµβάνει αποκλειστικά την παραγωγή κάποιων αγαθών (π.χ. ηλεκτρικό ρεύµα, κλπ.). Τεχνολογικό: δηµιουργούνται από διεθνώς αναγνωρισµένα δικαιώµατα ευρεσιτεχνίας και ισχύουν για χρονική περίοδο που ορίζουν οι σχετικοί νόµοι. Αποκλειστικότητα στην «πρώτη ύλη»: υπάρχει προικοδότηση µιας περιοχής µε ορισµένες ύλες, συνθήκες φυσικού περιβάλλοντος, πολιτιστικά µνηµεία, κλπ. Trust και Cartel: το Trust δηµιουργείται από τη συγχώνευση µεγάλων επιχειρήσεων, οι οποίες καθορίζουν κοινή πολιτική στην παραγωγή και διανοµή προϊόντων για τον πλήρη έλεγχο της αγοράς. Στο Cartel οι επιχειρήσεις διατηρούν την ανεξαρτησία τους στην παραγωγή, έχουν όµως κοινή πολιτική στην ποσότητα και στην τιµή διάθεσης Αρνητικά και θετικά στοιχεία των µονοπωλίων Αρνητικά: πραγµατοποίηση υψηλών κερδών εις βάρος των καταναλωτών, παρεµπόδιση της επίτευξης ορθολογικής κατανοµής των πόρων, κ.ά. Θετικά: µείωση του κόστους παραγωγής όταν το περιορισµένο µέγεθος της αγοράς δεν επιτρέπει τη λειτουργία µεγάλου αριθµού επιχειρήσεων, άσκηση κοινωνικής πολιτικής στις προσφερόµενες υπηρεσίες και στις τιµές αυτών(κρατικά µονοπώλια).

58 ιαµόρφωση τιµών στο µονοπώλιο Τιµή Συνολική αγορά Προσφορά Ζήτηση (Συνολική = Επιχείρηση) Ποσότητα Σε συνθήκες µονοπωλίου, η καµπύλη ζήτησης της συνολικής αγοράς και της επιχείρησης ταυτίζονται. ιαµόρφωση τιµών στο µονοπώλιο Τιµή Συνολική αγορά Προσφορά P Ζήτηση (Συνολική = Επιχείρηση) Q Ποσότητα Στηνπερίπτωσηαυτήτοσηµείο ισορροπίας και κατ επέκταση η τιµή δεν προσδιορίζεται από την τοµή τωνκαµπυλών προσφοράς και ζήτησης, γιατί η καµπύλη ζήτησης του προϊόντος είναι και η καµπύλη του µέσου εσόδου για την επιχείρηση.

59 ιαµόρφωση τιµών στο µονοπώλιο Τιµή Συνολική αγορά Προσφορά (MC) P Ζήτηση (Συνολική = Επιχείρηση) MR Q Ποσότητα Επειδή η επιχείρηση µεγιστοποιεί το κέρδος της όταν MR=MC, ο µονοπωλητής θα παραγάγει ποσότητα Q, η οποία θα διατεθεί στην αγορά σε τιµή Ρ. Παράδειγµα Έστω ότι το κόστος παραγωγής µιας µονοπωλιακής επιχείρησης δίνεται από τη συνάρτηση: C(Q) = 50 + Q 2 δηλ. το σταθερό κόστος είναι 50 και το µεταβλητό Q 2. Η ζήτηση προσδιορίζεται από τη σχέση: P = 40 Q Ποιο είναι το άριστο επίπεδο παραγωγής για τη συγκεκριµένη επιχείρηση; Πόσο θα είναι το κέρδος της σε αυτό το επίπεδο παραγωγής;

60 Παράδειγµα Το κέρδος της επιχείρησης για κάθε επίπεδο παραγωγής δίνεται από τη σχέση: π(q) = R(Q) - C(Q) όπου R = έσοδα = P*Q Η συνάρτηση αυτή µεγιστοποιείται όταν π/ Q = 0, δηλ.: R/ Q C/ Q = 0 ή MR = MC R(Q) = P*Q = 40Q Q 2 R/ Q = 40 2Q C/ Q = 2Q Εποµένως: R/ Q = C/ Q 40 2Q = 2Q Q = 10 Παράδειγµα Σε αυτό το επίπεδο παραγωγής η τιµή είναι: P = = 30 και τα έσοδα R = 40* = 300 Το κόστος της επιχείρησης είναι: C = = 150 Εποµένως, το κέρδος είναι: π = = 150

61 Εµπειρική τιµολόγηση στο µονοπώλιο Στην πράξη η εξίσωση MR = MC για την εύρεση της τιµής και της ποσότητας που µεγιστοποιεί τα κέρδη προσδιορίζεται ως εξής: MR = R/ Q = (P*Q)/ Q Το επιπλέον έσοδο από τη µεταβολή (P*Q)/ Q έχει δύο διαστάσεις: 1) Παράγοντας και πουλώντας µια επιπλέον µονάδα προϊόντος σε τιµή P, θα δηµιουργηθεί έσοδο 1*P = Ρ. 2) Όµως, λόγω της κατερχόµενης κλίσης της καµπύλης ζήτησης, η διάθεση µιας επιπλέον µονάδας Q θα προκαλέσει µια µικρή µείωση της τιµής P/ Q, η οποία θα επιδράσει στα έσοδα από το σύνολο των πωλούµενων ποσοτήτων (αλλαγή στα έσοδα Q*[ P/ Q]) Εµπειρική τιµολόγηση στο µονοπώλιο Εποµένως: MR = Ρ + Q* P/ Q = P + P*(Q/P) * P/ Q Επειδή η ελαστικότητα της ζήτησης ως προς την τιµή είναι: E d = (P/Q) *( Q/ P) προκύπτει ότι: MR = Ρ +P*(1/ E d ) και εφόσον η επιχείρηση µεγιστοποιεί το κέρδος της όταν MC = MR, τότε: MC = Ρ +P*(1/ E d ) ή P = MC/[1+(1/E d )]

62 Παραδείγµατα Προσδιορισµός ζήτησης σε σχέση µε τηντιµή Προσδιορισµός ζήτησης µε τιµή και άλλους παράγοντες Μεγιστοποίηση κέρδους επιχείρησης Λειτουργία αγοράς σε πλήρη ανταγωνισµό Λειτουργία αγοράς σε µονοπώλιο Cartel πετρελαίου λειτουργία της προσφοράς στον καθορισµό της τιµής Κρατικές παρεµβάσεις Έλεγχος ή καθορισµός τιµών: για λόγους προστασίας των καταναλωτών (συνθήκες µονοπωλίων ή ολιγοπωλίων ή/και προϊόντα πρώτης ανάγκης και χωρίς υποκατάστατα) για λόγους ελέγχου του πληθωρισµού Θέσπιση ορίων ως προς το ύψος της δραστηριότητας ή η πλήρης απαγόρευση της για λόγους χωροταξικής και περιβαλλοντικής πολιτικής

63 Κρατικές παρεµβάσεις Φόροι για την ανακατανοµή του εισοδήµατος για λόγους δηµοσιονοµικής πολιτικής (π.χ. έκτακτη εισφορά) για λόγους περιβαλλοντικής πολιτικής (π.χ. πράσινοι φόροι) Επιδότηση/επιχορήγηση παραγωγών για την ενίσχυση κάποιας παραγωγικής δραστηριότητας (π.χ. φωτοβολταϊκά) για την ενίσχυση συγκεκριµένων δράσεων ή γεωγραφικών περιφερειών (π.χ. αναπτυξιακοί νόµοι) Επιδότηση/επιχορήγηση καταναλωτών για ενίσχυση συγκεκριµένων προϊόντων-τεχνολογιών (π.χ. διείσδυση φυσικού αερίου, καταλυτικών αυτοκινήτων, κ.ά.) Κρατικές παρεµβάσεις Οι φόροι περιορίζουν τις δυνάµεις της αγοράς και επιβάλλουν ισορροπία σε χαµηλότερο επίπεδο παραγωγής/ζήτησης Οι επιδοτήσεις ωθούν τις δυνάµεις της αγοράς και επιβάλλουν ισορροπία σε υψηλότερο επίπεδο παραγωγής/ζήτησης εν υπάρχει σε όλες τις περιπτώσεις στρέβλωση της αγοράς. Οι παρεµβάσεις µπορεί να συµβάλουν στην ενσωµάτωση του κοινωνικού κόστους ή οφέλους, που δεν υπολογίζεται από τους µηχανισµούς της αγοράς, στις τιµές των αγαθών

64 Κρατικές παρεµβάσεις Τιµή Τιµή Απώλεια κοινωνικού οφέλους; P1 CS PS Προσφορά Ζήτηση P2 CS PS Προσφορά µε επιβολή φόρου Προσφορά Ζήτηση Q1 Ποσότητα Q2 Ποσότητα

Οικονοµία. Βασικές έννοιες και ορισµοί. Η οικονοµική επιστήµη εξετάζει τη συµπεριφορά

Οικονοµία. Βασικές έννοιες και ορισµοί. Η οικονοµική επιστήµη εξετάζει τη συµπεριφορά Οικονοµία Βασικές έννοιες και ορισµοί Οικονοµική Η οικονοµική επιστήµη εξετάζει τη συµπεριφορά των ανθρώπινων όντων αναφορικά µε την παραγωγή, κατανοµή και κατανάλωση υλικών αγαθών και υπηρεσιών σε έναν

Διαβάστε περισσότερα

Μεταλλευτική Οικονομία

Μεταλλευτική Οικονομία Μεταλλευτική Οικονομία Ενότητα 4: Δομή αγοράς Διαμόρφωση Τιμών Δ. Καλιαμπάκος - Δ. Δαμίγος Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό,

Διαβάστε περισσότερα

Μεταλλευτική Οικονομία

Μεταλλευτική Οικονομία Μεταλλευτική Οικονομία Ενότητα 2: Ζήτηση μεταλλευτικών προϊόντων Δ. Καλιαμπάκος - Δ. Δαμίγος Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ. geeconomy@yahoo.com. Γ Ι Ω Ρ Γ Ο Σ Κ Α Μ Α Ρ Ι Ν Ο Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Λ Ο Γ Ο Σ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2000 2012

ΑΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ. geeconomy@yahoo.com. Γ Ι Ω Ρ Γ Ο Σ Κ Α Μ Α Ρ Ι Ν Ο Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Λ Ο Γ Ο Σ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2000 2012 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2000 2012 1 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2000 2012 ΑΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Στο παρόν είναι συγκεντρωµένες όλες σχεδόν οι ερωτήσεις κλειστού τύπου που

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΥΣ 1. Σε ένα κανονικό αγαθό, όταν αυξάνεται το εισόδηµα των καταναλωτών, τότε αυξάνεται και η συνολική δαπάνη των καταναλωτών 2.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΥΣ 1. Σε ένα κανονικό αγαθό, όταν αυξάνεται το εισόδηµα των καταναλωτών, τότε αυξάνεται και η συνολική δαπάνη των καταναλωτών 2. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΥΣ 1. Σε ένα κανονικό αγαθό, όταν αυξάνεται το εισόδηµα των καταναλωτών, τότε αυξάνεται και η συνολική δαπάνη των καταναλωτών 2. Το µαγνητόφωνο ενός παιδιού είναι καταναλωτό αγαθό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Άσκηση 1 Αν το επιτόκιο είναι 10%, ποια είναι η παρούσα αξία των κερδών της Monroe orporation στα επόμενα 5 χρόνια; Χρόνια στο μέλλον

Διαβάστε περισσότερα

Α.Ο.Θ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Α.Ο.Θ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α.Ο.Θ ΕΡΩΣΗΕΙ ΚΛΕΙΣΟΤ ΣΤΠΟΤ ΑΝΑ ΚΕΥΑΛΑΙΟ Γ τάξης Γενικοφ Λυκείου ΝΙΚΟ ΠΕΡΟΤΛΑΚΗ Οικονομολόγος, ΙΕΡΑΠΕΣΡΑ Σηλ. 6977246129 ΑΟΘ ΝΙΚΟ ΠΕΡΟΥΛΑΚΗ Οικονομολόγος ελίδα 1 Γ τάξης Γενικοφ Λυκείου ΕΡΩΣΗΕΙ ΚΛΕΙΣΟΤ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ. geeconomy@yahoo.com. Γ Ι Ω Ρ Γ Ο Σ Κ Α Μ Α Ρ Ι Ν Ο Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Λ Ο Γ Ο Σ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2000 2015

ΑΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ. geeconomy@yahoo.com. Γ Ι Ω Ρ Γ Ο Σ Κ Α Μ Α Ρ Ι Ν Ο Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Λ Ο Γ Ο Σ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2000 2015 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2000 2015 1 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2000 2015 ΑΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Στο παρόν είναι συγκεντρωµένες όλες σχεδόν οι ερωτήσεις κλειστού τύπου που

Διαβάστε περισσότερα

25. Μία τυπική επιχείρηση που λειτουργεί σε καθεστώς τέλειου ανταγωνισμού, στη μακροχρόνια θέση ισορροπίας της: α. πραγματοποιεί θετικά οικονομικά κέρδη. β. πραγματοποιεί μηδενικά οικονομικά κέρδη. γ.

Διαβάστε περισσότερα

Οι τιμές των αγαθών προσδιορίζονται στην αγορά από την αλληλεπίδραση των δυνάμεων της ζήτησης και της προσφοράς.

Οι τιμές των αγαθών προσδιορίζονται στην αγορά από την αλληλεπίδραση των δυνάμεων της ζήτησης και της προσφοράς. ΤΙΜΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ: Η ΖΗΤΗΣΗ Οι τιμές των αγαθών προσδιορίζονται στην αγορά από την αλληλεπίδραση των δυνάμεων της ζήτησης και της προσφοράς. Χρησιμότητα ενός αγαθού, για τον καταναλωτή, είναι η ικανοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ TΩN ΤΙΜΩΝ

Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ TΩN ΤΙΜΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜ Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ TΩN ΤΙΜΩΝ 1. Έννοια και λειτουργία της αγοράς Σε μια πρωτόγονη οικονομία, όπως του Ροβινσώνα Κρούσου, όπου δεν υπάρχει καταμερισμός της εργασίας ο άνθρωπος παράγει μόνος του

Διαβάστε περισσότερα

από την ποσοστιαία μεταβολή της ζητούμενης ποσότητας προς την ποσοστιαία Σχέση ελαστικότητας ζήτησης και κλίση της καμπύλης ζήτησης.

από την ποσοστιαία μεταβολή της ζητούμενης ποσότητας προς την ποσοστιαία Σχέση ελαστικότητας ζήτησης και κλίση της καμπύλης ζήτησης. ΕΛΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΖΗΤΗΣΗΣ Ορισμός: Η ελαστικότητα ζήτησης, ενός αγαθού ως προς την τιμή του δίνεται από την ποσοστιαία μεταβολή της ζητούμενης ποσότητας προς την ποσοστιαία μεταβολή της τιμής του. Δηλαδή %

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική Οικονομία Ενότητα

Πολιτική Οικονομία Ενότητα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 03: Ζήτηση και προσφορά αγαθών Πολυξένη Ράγκου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

Ασκήσεις 1. Με τα δεδομένα του παρακάτω πίνακα: Τιμή (Ρ) Ποσότητα (Q D )

Ασκήσεις 1. Με τα δεδομένα του παρακάτω πίνακα: Τιμή (Ρ) Ποσότητα (Q D ) 2 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1. Ποια είναι η επιδίωξη του καταναλωτή και ποιοι παράγοντες την περιορίζουν; 2. Ποιος καταναλωτής ονομάζεται ορθολογικός και πότε λέμε ότι βρίσκεται σε ισορροπία; 3. Να διατυπώσετε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΕΣ 4 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ. 1 η Ομάδα: Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής

ΕΡΓΑΣΙΕΣ 4 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ. 1 η Ομάδα: Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής ΕΡΓΑΣΙΕΣ 4 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1 η Ομάδα: Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 1. Σύμφωνα με το νόμο της προσφοράς: α) Η προσφερόμενη ποσότητα ενός αγαθού αυξάνεται όταν μειώνεται η τιμή του στην αγορά β) Η προσφερόμενη

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 4 Ελαστικότητα

Διάλεξη 4 Ελαστικότητα ΑΡΧΕΣ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ Διάλεξη 4 Ελαστικότητα 4.1 Ελαστικότητα ζήτησης Ελαστικότητα ζήτησης Γιατί τα αεροπορικά εισιτήρια που βγάζουμε την τελευταία στιγμή είναι τόσο ακριβά; Ελαστικότητα ζήτησης Γιατί

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΟ 34 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΟΜΟΣ 1 ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΔΕΟ 34 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΟΜΟΣ 1 ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΑΠ ΔΕΟ 34 Ν. ΠΑΝΤΕΛΗ ΔΕΟ 34 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΟΜΟΣ 1 ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΥΠΟΛΟΓΙΟ & ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΑΘΗΝΑ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012 1 ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΑΠ ΔΕΟ 34 ΚΟΣΤΗ Ν.

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΩΣΗ ΘΕΣΕΩΝ ΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ TOMEΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΕ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: «OIKONOMIKH»

ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΩΣΗ ΘΕΣΕΩΝ ΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ TOMEΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΕ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: «OIKONOMIKH» ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΩΣΗ ΘΕΣΕΩΝ ΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ TOMEΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΕ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: «OIKONOMIKH»

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΙΝΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΙΝΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΝΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ Βάλτε σε κύκλο το σωστό γράμμα: 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Α. 1. Ταυτόχρονη αύξηση της ζήτησης και της προσφοράς μπορεί να μη μεταβάλλει την ποσότητα ισορροπίας. Σ Λ Α. 2. Έστω δύο αγαθά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΕΣ 5 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1 η Ομάδα: Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής

ΕΡΓΑΣΙΕΣ 5 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1 η Ομάδα: Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής ΕΡΓΑΣΙΕΣ 5 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1 η Ομάδα: Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 1. Η επιβολή στην αγορά ενός αγαθού μιας τιμής που είναι μικρότερη της τιμής ισορροπίας θα προκαλέσει: α) Πλεόνασμα β) Έλλειμμα γ) Νέα ισορροπία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΕΤΟΥΣ Σάββατο Proslipsis.gr ΚΛΑ ΟΣ ΠΕ 18 ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΛΟΙΠΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΤΕΙ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΕΤΟΥΣ Σάββατο Proslipsis.gr ΚΛΑ ΟΣ ΠΕ 18 ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΛΟΙΠΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΤΕΙ ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΕΤΟΥΣ 2002 ΚΛΑ ΟΣ ΠΕ 18 ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΛΟΙΠΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΤΕΙ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΕΣ: ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ, ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ - 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ - 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ - 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Βάλτε σε κύκλο το σωστό γράμμα: Α. 1. Ταυτόχρονη αύξηση της ζήτησης και της προσφοράς μπορεί να μη μεταβάλλει την ποσότητα ισορροπίας. Α. 2. Έστω

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ 1ο Σωστό, Λάθος, Ο νόμος της φθίνουσας η μη ανάλογης απόδοσης:

ΘΕΜΑ 1ο Σωστό, Λάθος, Ο νόμος της φθίνουσας η μη ανάλογης απόδοσης: ΘΕΜΑ 1ο Για τις προτάσεις από 1 μέχρι και 15 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της καθεμιάς και δίπλα σε κάθε αριθμό τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, και Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη

Διαβάστε περισσότερα

εάν είναι ο µοναδικός πωλητής του προϊόντος Το προϊόν της, δεν έχει στενά υποκατάστατα.

εάν είναι ο µοναδικός πωλητής του προϊόντος Το προϊόν της, δεν έχει στενά υποκατάστατα. Μονοπώλιο Μια επιχείρηση θεωρείται ότι ένα µονοπώλιο, εάν είναι ο µοναδικός πωλητής του προϊόντος Το προϊόν της, δεν έχει στενά υποκατάστατα ρ ης, χ. Πως δηµιουργούνται τα µονοπώλια Ο βασικός λόγος ύπαρξης

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Α ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΘΕΣΜΟΣ

ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Α ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΘΕΣΜΟΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Α Α1. α. Η µεγάλη εξειδίκευση των ανθρώπων σε µια δραστηριότητα που συχνά είναι πολύ περιορισµένη, µετατρέπει την εργασία σε ανιαρή απασχόληση. Σ β. Οι ανάγκες ως σύνολο δεν είναι απεριόριστες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Α Α.1 α. Λάθος β. Σωστό γ. Λάθος δ. Σωστό ε. Σωστό Α.2 β Α.3 γ ΟΜΑΔΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΘΕΜΑΤΑ ΟΜΑΔΑ Α ΘΕΜΑ Α Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι. Αρ. Διάλεξης: 11

Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι. Αρ. Διάλεξης: 11 Μονοπώλιο Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι Αρ. Διάλεξης: 11 Βασική αιτία δημιουργίας Μονοπωλίου Η πλήρως ανταγωνιστική επιχείρηση θεωρεί τις τιμές ως δεδομένες, ενώ αντίθετα η μονοπωλιακή επιχείρηση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ & Γ ΤΑΞΗΣ ΕΠΑ.Λ (ΟΜΑ Α Β ) 2 ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ & Γ ΤΑΞΗΣ ΕΠΑ.Λ (ΟΜΑ Α Β ) 2 ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Α ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ & Γ ΤΑΞΗΣ ΕΠΑ.Λ (ΟΜΑ Α Β ) 2 ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας,

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Οικονομική Ανάλυση

Εισαγωγή στην Οικονομική Ανάλυση ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Εισαγωγή στην Οικονομική Ανάλυση Εξετάσεις περιόδου Ιουνίου-Ιουλίου 011 1 Ιουλίου 011 Νίκος Θεοχαράκης

Διαβάστε περισσότερα

Αγοραία ζήτηση. Ατοµική και αγοραία συνάρτηση. Διάλεξη 9. συνάρτηση. συνάρτηση

Αγοραία ζήτηση. Ατοµική και αγοραία συνάρτηση. Διάλεξη 9. συνάρτηση. συνάρτηση Ατοµική και αγοραία συνάρτηση Διάλεξη 9 Αγοραία ζήτηση Υποθέστε µιαν οικονοµία που έχει n καταναλωτές, και συµβολίζονται µε =,,n. Η συνάρτηση της κανονικής καµπύλης ζήτησης του καταναλωτή για το αγαθό

Διαβάστε περισσότερα

H Ελαστικότητα και οι Εφαρμογές της

H Ελαστικότητα και οι Εφαρμογές της H Ελαστικότητα και οι Εφαρμογές της (1) Ελαστικότητα της Ζήτησης 1A. Ελαστικότητα της Ζήτησης ως προς την Τιμή - Γιαναμετρήσουμετηνευαισθησίατηςζητούμενηςποσότητας( ) στις μεταβολές της τιμής (), μπορούμε

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοικονομική. Ελαστικότητες

Μικροοικονομική. Ελαστικότητες Μικροοικονομική Ελαστικότητες Σημασία ελαστικοτήτων Είδαμε πως οι δυνάμεις της προσφοράς και της ζήτησης αλληλεπιδρούν και σχηματίζουν σημεία ισορροπίας στα οποία σε μία δεδομένη τιμή ισορροπίας η προσφερόμενη

Διαβάστε περισσότερα

Μονοπώλιο. Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι. Αρ. Διάλεξης: 10

Μονοπώλιο. Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι. Αρ. Διάλεξης: 10 Μονοπώλιο Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι Αρ. Διάλεξης: 10 Η πλήρως ανταγωνιστική επιχείρηση θεωρεί τις τιμές ως δεδομένες, ενώ αντίθετα η μονοπωλιακή επιχείρηση διαμορφώνει τις τιμές. Μια επιχείρηση

Διαβάστε περισσότερα

Η επιστήμη της επιλογής υπό περιορισμούς

Η επιστήμη της επιλογής υπό περιορισμούς ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΙΙ ΓΡΗΓΟΡΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 26/2/2010 1 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Η επιστήμη της επιλογής υπό περιορισμούς 26/2/2010 2 ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Η μελέτη των επιλογών τις οποίες κάνουν οι μικρο-μονάδες μιας οικονομίας

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομικό Πρόβλημα &

Οικονομικό Πρόβλημα & Οικονομικό Πρόβλημα & Οικονομική Επιστήμη Ανεπάρκεια Σπανιότητα Οικονομική επιστήμη Πως κατανέμονται οι διαθέσιμοι πόροι για την ικανοποίηση των αναγκών Περιορισμένοι Εργασία Κεφάλαιο Απεριόριστες Πρώτες

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ. Η δοµή της αγοράς και οι πρακτικές τιµολόγησης

ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ. Η δοµή της αγοράς και οι πρακτικές τιµολόγησης ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ Η δοµή της αγοράς και οι πρακτικές τιµολόγησης ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 Η δοµή της αγοράς: Τέλειος ανταγωνισµός, µονοπώλιο και µονοπωλιακός ανταγωνισµός Η δοµή της αγοράς Περισσότερος αντα αγωνισµός Τέλειος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΕΣ 4 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ. 1 η Ομάδα: Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής

ΕΡΓΑΣΙΕΣ 4 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ. 1 η Ομάδα: Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής ΕΡΓΑΣΙΕΣ 4 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1 η Ομάδα: Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 1. Σύμφωνα με το νόμο της προσφοράς: α) Η προσφερόμενη ποσότητα ενός αγαθού αυξάνεται όταν μειώνεται η τιμή του στην αγορά β) Η προσφερόμενη

Διαβάστε περισσότερα

Ισορροπία σε Αγορές Διαφοροποιημένων Προϊόντων

Ισορροπία σε Αγορές Διαφοροποιημένων Προϊόντων Ισορροπία σε Αγορές Διαφοροποιημένων Προϊόντων - Στο υπόδειγμα ertrand, οι επιχειρήσεις, παράγουν ένα ομοιογενές αγαθό, οπότε η τιμή είναι η μοναδική μεταβλητή που ενδιαφέρει τους καταναλωτές και οι καταναλωτές

Διαβάστε περισσότερα

Αγοραία καμπύλη ζήτησης

Αγοραία καμπύλη ζήτησης Αγοραία καμπύλη ζήτησης Αγοραία καμπύλη ζήτησης: είναι το οριζόντιο άθροισμα των ατομικών καμπυλών ζήτησης. Μικροοικονομική Θεωρία Ι / Διάλεξη 9 / Φ. Κουραντή 1 Παράδειγμα 1: Αγοραία καμπύλη ζήτησης Determnng

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟ Facebook: Didaskaleio Foititiko

ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟ  Facebook: Didaskaleio Foititiko Άσκηση. «Σε ορισμένες περιπτώσεις παρατηρείται στον κλάδο της γεωργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης το φαινομενικά παράδοξο να ευημερούν οι αγρότες περισσότερο όταν οι σοδειές τους δεν είναι καλές, και να πλήττονται

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές Οικονομικής Θεωρίας

Αρχές Οικονομικής Θεωρίας Αρχές Οικονομικής Θεωρίας Καθηγητής Παναγιώτης Φουτσιτζής, Οικονομολόγος Θέματα Πανελλαδικών εξετάσεων Ομάδα Α και Β Περιεχόμενα ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 9 ΙΟΥΛΙΟΥ 2003... 2 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ-ΜΑΘΗΜΑ ΠΕΜΠΤΟ-ΕΚΤΟ ΕΚΤΟ ΘΕΩΡΙΑ ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ-ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Ακαδηµαϊκό Έτος 2011-2012 ΕΠΙΧ Μικροοικονοµική

Διαβάστε περισσότερα

Πρώτο πακέτο ασκήσεων

Πρώτο πακέτο ασκήσεων ΕΚΠΑ Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Μικροοικονομική Θεωρία ΙΙ Εαρινό εξάμηνο Ακαδ. έτους 08-09 Αν. Παπανδρέου, Φ. Κουραντή, Ηρ. Κόλλιας Πρώτο πακέτο ασκήσεων Προθεσμία παράδοσης Παρασκευή Απριλίου. Θα υπάρξει

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ Κεφάλαιο 2 ο : Η Ζήτηση των Αγαθών ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΚΟΣ Χ. ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ Οι τιμές των αγαθών προσδιορίζονται στην αγορά από την αλληλεπίδραση της ζήτησης και της προσφοράς.

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών

Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών 1. Έστω ότι μία οικονομία, που βρίσκεται πάνω στην καμπύλη των παραγωγικών της δυνατοτήτων, παράγει σε μία συγκεκριμένη χρονική στιγμή 10 τόνους υφάσματος και 00 τόνους τροφίμων.

Διαβάστε περισσότερα

(i) Νόμος Ζήτησης. Μικροοικονομία Εξετάζει τη συμπεριφορά του οικονομούντος ατόμου (καταναλωτή, παραγωγού επιχείρησης)

(i) Νόμος Ζήτησης. Μικροοικονομία Εξετάζει τη συμπεριφορά του οικονομούντος ατόμου (καταναλωτή, παραγωγού επιχείρησης) ΕΙΣΑΩΗ Μικροοικονομία Εξετάζει τη συμπεριφορά του οικονομούντος ατόμου (καταναλωτή, παραγωγού επιχείρησης) Μικροοικονομία ή Θεωρία Τιμών Σημείο αναφοράς είναι ο προσδιορισμός της τιμής ενός αγαθού. Ν Ο

Διαβάστε περισσότερα

(2B) Επιλογή Προϊόντος της Μονοπωλιακής Επιχείρησης

(2B) Επιλογή Προϊόντος της Μονοπωλιακής Επιχείρησης (2B) Επιλογή Προϊόντος της Μονοπωλιακής Επιχείρησης - Αν η αγορά του προϊόντος είναι µονοπωλιακή, η επιχείρηση επιλέγει την τιµή (p) του προϊόντος κατά τρόπο ώστε να µεγιστοποιεί τα κέρδη της θεωρώντας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΟΘ : ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2000 2013

ΑΟΘ : ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2000 2013 12 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΑΟΘ : ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2000 2013 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ο (µε 2ο, 3ο και 4ο) ΗΜΕΡΗΣΙΑ 9/2000 ΗΜΕΡΗΣΙΑ 6/2000 ΕΣΜΕΣ 2000 ΕΣΜΕΣ 1998 28. ίνονται οι συναρτήσεις ζήτησης και προσφοράς

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Ι 22Νοεμβρίου 2015 ΑΥΞΟΥΣΕΣ ΦΘΙΝΟΥΣΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ Αν μια συνάρτηση f ορίζεται σε ένα διάστημα

Διαβάστε περισσότερα

Αγορές: Αγορά είναι οτιδήποτε φέρνει σε επικοινωνία αγοραστές και πωλητές. Η αγορά έχει δύο πλευρές: αγοραστές (Ζήτηση) και πωλητές (Προσφορά).

Αγορές: Αγορά είναι οτιδήποτε φέρνει σε επικοινωνία αγοραστές και πωλητές. Η αγορά έχει δύο πλευρές: αγοραστές (Ζήτηση) και πωλητές (Προσφορά). Ζήτηση και Προσφορά ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Αγορές: Αγορά είναι οτιδήποτε φέρνει σε επικοινωνία αγοραστές και πωλητές. Η αγορά έχει δύο πλευρές: αγοραστές (Ζήτηση) και πωλητές (Προσφορά). Ανταγωνιστικές Αγορές: Είναιοιαγορές,

Διαβάστε περισσότερα

4 Προσφοράκαι Ζήτηση Προσφορά και Ζήτηση Ηπροσφοράκαιηζήτησηείναιοιδύολέξεις που χρησιµοποιούν πιο συχνά οι οικονοµολόγοι. Ηπροσφοράκαιηζήτησηείναιοιδυνάµεις που κάνουν τις αγορές των οικονοµιών να δουλεύουν.

Διαβάστε περισσότερα

Επαναληπτικές ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής: Κεφάλαιο 1 ο

Επαναληπτικές ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής: Κεφάλαιο 1 ο Επαναληπτικές ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής: Κεφάλαιο 1 ο 1. Σε γραµµική ΚΠ της µορφής Y = a+ β X : α. Η µέγιστη ποσότητα για το αγαθό Υ παράγεται όταν Y = β β. Η µέγιστη ποσότητα για το αγαθό Χ παράγεται

Διαβάστε περισσότερα

Η θεωρία Weber Προσέγγιση του ελάχιστου κόστους

Η θεωρία Weber Προσέγγιση του ελάχιστου κόστους Η θεωρία Weber Προσέγγιση του ελάχιστου κόστους Ο θεμελιωτής της θεωρίας χωροθέτησης της βιομηχανίας ήταν ο Alfred Weber, την οποία αρχικά παρουσίασε ο μαθηματικός Laundhart (1885). Ο A. Weber (1868-1958)

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές Οικονομικής Θεωρίας 14:00

Αρχές Οικονομικής Θεωρίας 14:00 Αρχές Οικονομικής Θεωρίας 14:00 Σελίδα 2 από 8 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 14 / 06 / 2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: Αρχές Οικονομικής Θεωρίας ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ ΑΟΘ (16/3/2014)-ΣΕΙΡΑ Α

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ ΑΟΘ (16/3/2014)-ΣΕΙΡΑ Α ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ ΑΟΘ (16//201)-ΣΕΙΡΑ Α ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Α Α1. α. Λάθος β. Λάθος γ. Σωστό δ. Λάθος ε. Σωστό Α2. (β) Α. (γ) ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ ΘΕΜΑ Β Β1.Η μεταβολή στην προσφερόμενη ποσότητα ενός αγαθού

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. Προσφορά των Αγαθών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. Προσφορά των Αγαθών ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 Προσφορά των Αγαθών Καμπύλη Προσφοράς Υποθέσεις 1. Η επιχείρηση είναι αποδέκτης τιμών (price taker) και όχι διαμορφωτής τιμών (price maker). 2. H επιχείρηση στοχεύει στην μεγιστοποίηση του κέρδους.

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008 Μάθηµα: ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ηµεροµηνία και ώρα εξέτασης: ευτέρα 9 Ιουνίου 2008 7:30-10:00

Διαβάστε περισσότερα

OPMH. κοντά στο μαθητή!

OPMH. κοντά στο μαθητή! ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΤΡΙΤΗ 5 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΟΘ : ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ

ΑΟΘ : ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ 2000 2017 : ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 Ο 1 ΑΟΘ : ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ 2000 2017 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ο 1. Οι συναρτήσεις αγοραίας ζήτησης και προσφοράς ενός αγαθού είναι αντίστοιχα: Q D1 = 600

Διαβάστε περισσότερα

HAL R. VARIAN. Μικροοικονομική. Μια σύγχρονη προσέγγιση. 3 η έκδοση

HAL R. VARIAN. Μικροοικονομική. Μια σύγχρονη προσέγγιση. 3 η έκδοση HAL R. VARIAN Μικροοικονομική Μια σύγχρονη προσέγγιση 3 η έκδοση Κεφάλαιο 26 Μονοπωλιακή συμπεριφόρά Πώς πρέπει να τιµολογεί ένα µονοπώλιο; Μέχρι τώρα, αντιμετωπίζουμε ένα μονοπώλιο ως μια εταιρεία η οποία

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 4 η. Επιπτώσεις Επενδυτικών Έργων και Μέτρων Πολιτικής

Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 4 η. Επιπτώσεις Επενδυτικών Έργων και Μέτρων Πολιτικής Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 4 η Επιπτώσεις Επενδυτικών Έργων και Μέτρων Πολιτικής Ζητήματα που θα εξεταστούν: Ποια είναι η έννοια και πως ορίζεται το πλεόνασμα του καταναλωτή και

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΝΟΠΩΛΙΟ. Κεφάλαιο 12. Τα χαρακτηριστικά των µονοπωλιακών αγορών

ΜΟΝΟΠΩΛΙΟ. Κεφάλαιο 12. Τα χαρακτηριστικά των µονοπωλιακών αγορών ΜΟΝΟΠΩΛΙΟ Κεφάλαιο 12 Τα χαρακτηριστικά των µονοπωλιακών αγορών! Μονοπώλιο είναι η κατάσταση στην οποία µια µόνο επιχείρηση εξυπηρετεί ολόκληρη την αγορά! Ο µονοπωλητής σε αντίθεση µε την ανταγωνιστική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ (Πρόκειται, κυρίως, για θέματα κλειστού τύπου από τις εξετάσεις των προηγούμενων ετών). Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΣ 1. Σε ένα κανονικό αγαθό, όταν αυξάνεται το

Διαβάστε περισσότερα

Α2. Α3. ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ ΘΕΜΑ Β1 28 29 Η

Α2. Α3. ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ ΘΕΜΑ Β1 28 29 Η ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΠΕΜΠΤΗ 12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΟΜΑΔΑ

Διαβάστε περισσότερα

Επαναληπτικές Ερωτήσεις - ΟΣΣ5. Τόμος Α - Μικροοικονομική

Επαναληπτικές Ερωτήσεις - ΟΣΣ5. Τόμος Α - Μικροοικονομική ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Πρόγραμμα Σπουδών: Διοίκηση Επιχειρήσεων & Οργανισμών Θεματική Ενότητα: ΔΕΟ34 Οικονομική Ανάλυση & Πολιτική Ακαδ. έτος: 2013-2014 Επαναληπτικές Ερωτήσεις - ΟΣΣ5 Τόμος Α -

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ

ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ Τσελεκούνης Μάρκος Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης mtselek@unipi.gr http://www.unipi.gr/unipi/en/mtselek.html Γραφείο 516 Ώρες Γραφείου: Τετάρτη 12:00-14:00 ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΖΗΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΖΗΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΖΗΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ Άσκηση 1: ίνεται ο πίνακας ζήτησης και προσφοράς ενός αγαθού Χ: Τιµή Ζητούµενη Προσφερόµενη ποσότητα ποσότητα 54 10 3 50 1 19 46 14 15 44 15 13 40 17 9 Ζητείται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΕΜΠΤΗ 12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΛΥΣΕΙΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Α

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΕΜΠΤΗ 12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΛΥΣΕΙΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Α ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΕΜΠΤΗ 12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΛΥΣΕΙΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Α Α1 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό

Διαβάστε περισσότερα

Q D1 = P και Q S = P.

Q D1 = P και Q S = P. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: Ο ΠΡΟΣ ΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ Να σηµειώσετε µε Σ (σωστό) ή Λ (λάθος) στο τέλος των προτάσεων: 1. Τιµή ισορροπίας είναι η τιµή στην οποία η ζητούµενη ποσότητα είναι ίση µε την προσφερόµενη ποσότητα.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2015 Β ΦΑΣΗ ÓÕÍÅÉÑÌÏÓ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2015 Β ΦΑΣΗ ÓÕÍÅÉÑÌÏÓ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ ΤΑΞΗ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ / ΕΠΙΛΟΓΗΣ Ηµεροµηνία: Παρασκευή 17 Απριλίου 2015 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ Α.1 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν,

Διαβάστε περισσότερα

Εξετάσεις Η επιβολή από το κράτος κατώτατης τιμής στα αγροτικά προϊόντα έχει ως σκοπό την προστασία του εισοδήματος των αγροτών.

Εξετάσεις Η επιβολή από το κράτος κατώτατης τιμής στα αγροτικά προϊόντα έχει ως σκοπό την προστασία του εισοδήματος των αγροτών. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ Να σημειώσετε με Σ (σωστό) ή Λ (λάθος) στο τέλος των προτάσεων: 1. Η επιβολή από το κράτος ανώτατης τιμής σε ένα προϊόν δημιουργεί συνήθως «μαύρη αγορά». Εξετάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΑΓΟΡΩΝ

Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΑΓΟΡΩΝ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΑΓΟΡΩΝ Άντε πάλι.. Για να δούμε πόσες φορές θα κάνουμε αυτή τη δουλειά Κεφάλαιο 2 Οικονομικά των Επιχειρήσεων Ε.Σ.Σαρτζετάκης 1 Εισαγωγή? Η λειτουργία των αγορών προσδιορίζεται από δύο

Διαβάστε περισσότερα

Μονοπώλιο. Μονοπώλιο Κλωνάρης Στάθης

Μονοπώλιο. Μονοπώλιο Κλωνάρης Στάθης Μονοπωλιακή επιχείρηση είναι μια επιχείρηση που είναι ο μοναδικός παραγωγός ενός προϊόντος, το οποίο δεν έχει στενά υποκατάστατα. Ένας κλάδος που ελέγχεται από μία μονοπωλιακή επιχείρηση είναι γνωστός

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήσεις και Ασκήσεις κεφ. 5, Ο προσδιορισμός των τιμών Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής : Ερωτήσεις σωστού λάθους.

Ερωτήσεις και Ασκήσεις κεφ. 5, Ο προσδιορισμός των τιμών Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής : Ερωτήσεις σωστού λάθους. Ερωτήσεις και Ασκήσεις κεφ. 5, Ο προσδιορισμός των τιμών. Η τιμή ισορροπίας ενός κανονικού αγαθού αυξάνεται όταν: 0 α. η προσφορά μειώνεται και η ζήτηση παραμένει σταθερή β. η ζήτηση παραμένει σταθερή

Διαβάστε περισσότερα

45 Γ. 0 10 Β Χ 2. Η τεχνολογία βελτιώθηκε στην παραγωγή: β) Του Υ µόνο

45 Γ. 0 10 Β Χ 2. Η τεχνολογία βελτιώθηκε στην παραγωγή: β) Του Υ µόνο 3 Ασκήσεις πολλαπλής επιλογής στην 1 η ενότητα: Παραγωγικές δυνατότητες Χρησιµότητα Ζήτηση 1. Στην Οικονοµική επιστήµη ως οικονοµικό πρόβληµα χαρακτηρίζουµε: α) Την έλλειψη χρηµάτων που αντιµετωπίζει µια

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι

Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι Ελαστικότητα και Εφαρμογές Ελαστικότητα... μας επιτρέπει να αναλύσουμε την προσφορά και τη ζήτηση σε βάθος. αποτελεί μια μέτρηση για τον τρόπο με τον οποίο πόσοι παραγωγοί

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών

Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών Β1) Υποθέστε ότι στη θέση ισορροπίας της αγοράς ενός αγαθού η ζήτησή του ως προς την τιμή του είναι ελαστική. Μία μείωση της προσφοράς του αγαθού, με όλους τους άλλους παράγοντες

Διαβάστε περισσότερα

Μεταλλευτική Οικονομία

Μεταλλευτική Οικονομία Μεταλλευτική Οικονομία Ενότητα 3: Προσφορά μεταλλευτικών προϊόντων Δ. Καλιαμπάκος - Δ. Δαμίγος Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό,

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι. Αρ. Διάλεξης: 4

Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι. Αρ. Διάλεξης: 4 Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι Οι αγοραίες δυνάμεις της προσφοράς και ζήτησης Αρ. Διάλεξης: 4 H Προσφορά (Supply) και η Ζήτηση (Demand) είναι οι δυο λέξεις που χρησιμοποιούν πιο συχνά οι οικονομολόγοι.

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι. Ελαστικότητα και Εφαρμογές. Αρ. Διάλεξης: 5

Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι. Ελαστικότητα και Εφαρμογές. Αρ. Διάλεξης: 5 Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι Ελαστικότητα και Εφαρμογές Αρ. Διάλεξης: 5 Ελαστικότητα... μας επιτρέπει να αναλύσουμε την προσφορά και τη ζήτηση σε βάθος. αποτελεί μια μέτρηση για τον τρόπο με τον

Διαβάστε περισσότερα

ÖÑÏÍÔÉÓÔÇÑÉÏ ÈÅÙÑÇÔÉÊÏ ÊÅÍÔÑÏ ÁÈÇÍÁÓ - ÐÁÔÇÓÉÁ

ÖÑÏÍÔÉÓÔÇÑÉÏ ÈÅÙÑÇÔÉÊÏ ÊÅÍÔÑÏ ÁÈÇÍÁÓ - ÐÁÔÇÓÉÁ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΕΠΑ.Λ (ΟΜΑ Α Β ) 009 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α Α Για τις προτάσεις από Α.1 µέχρι και Α.5, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της καθεµιάς και δίπλα σε κάθε αριθµό τη λέξη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΑΣΤΙΚOΤΗΤΑ ΤΗΤΑ ΖΗΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡOΣΦ ΣΦOΡΑΣ. Ελαστικότητα... Κεφάλαιο 5

ΕΛΑΣΤΙΚOΤΗΤΑ ΤΗΤΑ ΖΗΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡOΣΦ ΣΦOΡΑΣ. Ελαστικότητα... Κεφάλαιο 5 ΕΛΑΣΤΙΚOΤΗΤΑ ΤΗΤΑ ΖΗΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡOΣΦ ΣΦOΡΑΣ Κεφάλαιο 5 Ελαστικότητα...... µετρά τον βαθµό αντίδρασης των καταναλωτών και των παραγωγών στις αλλαγές στις συνθήκες της αγοράς...... µας επιτρέπει να αναλύουµε

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2015

ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2015 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Α Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράµµα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν

Διαβάστε περισσότερα

Notes. Notes. Notes. Notes

Notes. Notes. Notes. Notes Αγορές - Κώστας Ρουμανιάς Ο.Π.Α. Τμήμα Δ. Ε. Ο. Σ. 6 Δεκεμβρίου 2012 Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου 2012 1 / 26 Ως τώρα, υποθέσαμε ότι οι αγορές είναι ανταγωνιστικές. Μία συνέπεια των

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ

Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ 1. Εισαγωγή Όπως έχουμε τονίσει, η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο προσδιορίζεται η τιμή ενός αγαθού απαιτεί κατανόηση των δύο δυνάμεων της αγοράς, δηλαδή της ζήτησης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Επιμέλεια: Ομάδα Οικονομολόγων της Ώθησης

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Επιμέλεια: Ομάδα Οικονομολόγων της Ώθησης ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Επιμέλεια: Ομάδα Οικονομολόγων της Ώθησης 1 Τρίτη, 2 Ιουνίου 2015 ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΘΕΜΑ Α ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9. Ολιγοπώλιο και αρχιτεκτονική των επιχειρήσεων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9. Ολιγοπώλιο και αρχιτεκτονική των επιχειρήσεων ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 Ολιγοπώλιο και αρχιτεκτονική των επιχειρήσεων Ολιγοπώλιο Υπάρχουν ελάχιστοι πωλητές ενός προϊόντος Ο ανταγωνισµός δεν στηρίζεται µόνο στην τιµή Υπάρχουν εµπόδια εισόδου (στον κλάδο) υοπώλιο:

Διαβάστε περισσότερα

Προσφορά και κόστος. Κατηγορίες κόστους. Οριακό κόστος και µεγιστοποίηση του κέρδους. Μέσο κόστος. TC MC = q TC AC ) AC

Προσφορά και κόστος. Κατηγορίες κόστους. Οριακό κόστος και µεγιστοποίηση του κέρδους. Μέσο κόστος. TC MC = q TC AC ) AC Μέσο κόστος µέσο συνολικό κόστος (AC) 3 Προσφορά και κόστος µέσο µεταβλητό κόστος (AVC) µέσο σταθερό κόστος (AFC) Το µέσο σταθερό κόστος µειώνεται, διότι το συνολικό σταθερό κόστος κατανέµεται σε περισσότερη

Διαβάστε περισσότερα

Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ. Κεφάλαιο 2. Οικονοµικά των Επιχειρήσεων Ε.Σ.Σαρτζετάκης 2

Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ. Κεφάλαιο 2. Οικονοµικά των Επιχειρήσεων Ε.Σ.Σαρτζετάκης 2 Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΑΓΟΡΩΝ Άντε πάλι.. Για να δούµε πόσες φορές θα κάνουµε αυτή τη δουλειά Κεφάλαιο 2 Οικονοµικά των Επιχειρήσεων Ε.Σ.Σαρτζετάκης 1 Εισαγωγή! Η λειτουργία των αγορών προσδιορίζεται από δύο

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοικονομική. Ζήτηση και προσφορά

Μικροοικονομική. Ζήτηση και προσφορά Μικροοικονομική Ζήτηση και προσφορά Ο νόμος της ζήτησης Σύμφωνα με το Νόμο της Ζήτησης, όταν μειώνεται η τιμή ενός αγαθού, αυξάνεται η ζητούμενη ποσότητά του και το αντίστροφο με τους προσδιοριστικούς

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομικά για Μη Οικονομολόγους Ενότητα 4: Θεωρία Ζήτησης και Προσφοράς

Οικονομικά για Μη Οικονομολόγους Ενότητα 4: Θεωρία Ζήτησης και Προσφοράς Οικονομικά για Μη Οικονομολόγους Ενότητα 4: Καθηγητής: Κώστας Τσεκούρας Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Σκοποί ενότητας Στην αγορά αλληλενεργούν 2 δυνάμεις, η ζήτηση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 011 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράµµα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΔΥΟ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΔΥΟ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΔΥΟ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ Ακρότατα συναρτήσεων δύο μεταβλητών Συνάρτηση παραγωγής Ελαστικότητα Μακροοικονομικό μοντέλο Μεγιστοποίηση κερδών ακρότατα Για να βρούμε τα ακρότατα μίας συνάρτησης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ KAI KAINOTOMIA

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ KAI KAINOTOMIA ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ KAI KAINOTOMIA Ορισμός της Οικονομίας Ανάγκες Αγαθά & Υπηρεσίες Καταμερισμός των έργων Αξία Ανταλλαγή και Χρήμα Αγορά Κοινωνικοί Θεσμοί και Οικονομικό Κύκλωμα Συντελεστές παραγωγής Οικονομικό

Διαβάστε περισσότερα

10. Η επιδίωξη της μέγιστης χρησιμότητας αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της συμπεριφοράς του καταναλωτή στη ζήτηση αγαθών.

10. Η επιδίωξη της μέγιστης χρησιμότητας αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της συμπεριφοράς του καταναλωτή στη ζήτηση αγαθών. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 : Η ΖΗΤΗΣΗ Να σημειώσετε το σωστό ή το λάθος στο τέλος των προτάσεων: 1. Όταν η ζήτηση ενός αγαθού είναι ελαστική, η συνολική δαπάνη των καταναλωτών για το αγαθό αυτό μειώνεται καθώς αυξάνεται

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 2012 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Α Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράµµα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση

Διαβάστε περισσότερα

8. Η ζήτηση ενός αγαθού µεταβάλλεται προς την αντίθετη κατεύθυνση µε τη µεταβολή της τιµής του υποκατάστατου αγαθού.

8. Η ζήτηση ενός αγαθού µεταβάλλεται προς την αντίθετη κατεύθυνση µε τη µεταβολή της τιµής του υποκατάστατου αγαθού. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 : Η ΖΗΤΗΣΗ Να σηµειώσετε το σωστό ή το λάθος στο τέλος των προτάσεων: 1. Η επιδίωξη της µέγιστης χρησιµότητας αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της συµπεριφοράς του καταναλωτή στη ζήτηση αγαθών.

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009 Μάθημα: ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ημερομηνία και ώρα εξέτασης: Σάββατο, 6 Ιουνίου 2009

Διαβάστε περισσότερα

Ζητουμένη Ποσότητα Qd. Τιμή Ρ. Καμπύλη ζήτησης. 0 20000 40000 60000 80000 100000 Ποσότητα Κιλά Q

Ζητουμένη Ποσότητα Qd. Τιμή Ρ. Καμπύλη ζήτησης. 0 20000 40000 60000 80000 100000 Ποσότητα Κιλά Q ΚΕΦ. 4 ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΙΜΩΝ Η τιμή είναι η χρηματική αξία ανταλλαγής ενός αγαθού. Αποτελεί μέτρο σύγκρισης του καταναλωτή με άλλα παρόμοια προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά. Πολλές φορές τον επιρεάζει στη

Διαβάστε περισσότερα