Χαρτογράφηση του χώρου κατασκευαστών ναυτιλιακού και ναυπηγικού εξοπλισμού στην Ελλάδα

Transcript

1 Χαρτογράφηση του χώρου κατασκευαστών ναυτιλιακού και ναυπηγικού εξοπλισμού στην Ελλάδα Περίληψη αποτελεσμάτων DNV GL R&D and Advisory Piraeus Υπ[ο 18 Δεκεμβρίου 2017 Νικόλαος Κακαλής Χαρίκλεια Γεωργοπούλου Φιλήμων Γονιδάκης 1 SAFER, SMARTER, GREENER

2 Στόχος Χαρτογράφηση του χώρου των κατασκευαστών ναυτιλιακού και ναυπηγικού εξοπλισμού στην Ελλάδα και μεθοδολογική ανάλυση ως προς τις ανάγκες και δυνατότητες καινοτομίας με τη χρήση πολύκριτηριακής προσέγγισης. 2

3 Παραγωγή ναυτιλιακού και ναυπηγικού εξοπλισμού στην Ελλάδα Σκοπός Αποτύπωση των επιχειρήσεων με συναφη παραγωγική δραστηριότητα. Καταγραφή των προϊόντων ναυτιλιακού εξοπλισμού. Έρευνα σε όλη στην Ελληνική επικράτεια. Έρευνα μέσω ερωτηματολογίου Κλήση μέσω θεσμοθετημένων από την Πολιτεία Φορέων, Ιδρυμάτων, Οργανισμών και Υπηρεσιών και μέσω δημόσιας πρόσκλησης στον τύπο. Συλλογή στοιχείων από τις επιχειρήσεις. Ανάλυση του χώρου βάσει πολυ-κριτηριακής προσέγγισης. Μεθοδολογία βάσει πρότερων αντίστοιχων μεθόδων που έχουν χρησιμοποιηθεί σε Ευρωπαϊκό επίπεδο για την ανάλυση επιχειρηματικών χώρων. 3

4 Μεθοδολογικό πλαίσιο 2 βασικοί άξονες ακολουθήθηκαν: Γενικά χαρακτηριστικά χαρτογράφηση προϊόντα, μέγεθος, τζίρος της επιχείρησης, ανθρώπινο δυναμικό, πιστοποιήσεις, ευρεσυτεχνίες, κλπ. Πολυ-κριτηριακή ανάλυση του χώρου γύρω από 4 κατηγορίες ενδιαφέροντος: Θεσμικό περιβάλλον και υποδομές, Ανθρώπινο κεφάλαιο και επίπεδο γνώσης, Χρηματοδότηση, Επίπεδο καινοτομίας και προοπτικές. >Χαρακτηριστικά: Επιδόσεις μέσω αυτοαξιολόγησης των επιχειρήσεων. Σημασία που ο χώρος προσδίδει στο περιεχόμενο του κριτηρίου. * European Cluster Observatory, Scoreboard methodology. 4

5 Γενικά χαρακτηριστικά 70 επιχειρήσεις Διασπορά σε όλη την Επικράτεια Χαρακτηριστικά μικρομεσαίων επιχειρήσεων Περί τις 30 επιχειρήσεις με δραστηριότητα σχεδόν αποκλειστικά στη ναυτιλιακή/ναυπηγική αγορά. * Επιχειρήσεις εκτός χώρου: Η ελληνική βιομηχανία περιλαμβάνει επιχειρήσεις που παράγουν προϊόντα με δυνατότητα ενσωμάτωσης σε ναυτιλιακές και ναυπηγικές εφαρμογές και δεν εντάσσονται στο χώρο. Ωστόσο, δυνητικά θα μπορούσαν να αναπτύξουν δραστηριότητες συνέργειας με τις επιχειρήσεις του χώρου. 5

6 Γεωγραφική τοποθέτηση Διασπορά των επιχειρήσεων στην Επικράτεια. Μεγαλύτερη πυκνότητα στις περιοχές της Αττικής/Πειραιά, της Βοιωτίας, της Μακεδονίας, της Θράκης και της Κρήτης. 6

7 Κατανομή ανά κύρια κατηγορία προϊόντων Πάνω από 100 διαφορετικά προϊόντα 23% 13% 33% Επενδύσεις σε πρότυπα και πιστοποιητικά των προϊόντων (ISO, DIN, EΛΟΤ, Class Type Approval) 31% Συμμόρφωση με διεθνείς Κανονισμούς ναυτικών εφαρμογών (IMO, MED, κλπ) ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΑ / ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΙ ΕΞ. ΣΚΑΦΟΥΣ & ΕΝΔΙΑΙΤΗΣΗΣ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΣ ΕΞ. Πιστοποίηση ποιότητας λειτουργιών/ διαδικασιών 7

8 Δίκτυα προώθησης και Εξωστρέφεια Το 50% των επιχειρήσεων του χώρου δηλώνει ότι το ποσοστό εξαγωγών ανέρχεται σε 47% έως και 100% του συνολικού ετησίου τζίρου για τα έτη Ελληνική Ναυτιλιακή κοινότητα: Σημαντικός ρόλος στην εξασφάλιση παραγγελιών των προϊόντων του χώρου (85%) και στην προώθησή τους στα μεγάλα ναυπηγεία της Ανατολής (71%). 8

9 Ανθρώπινο δυναμικό Περί το 50%, οι επιχειρήσεις του χώρου απασχολούν ένα πλήθος 20 και άνω εργαζομένων με μέσο ηλικιακό επίπεδο τα 40 έτη. Συγκριτικά με το μέγιστο αριθμό προσωπικού της τελευταίας δεκαετίας, παρατηρείται μείωση του πλήθους του προσωπικού κατά 5-10% για την τριετία Όλες οι επιχειρήσεις του χώρου απασχολούν προσωπικό με πτυχίο ανώτερης/ανώτατης εκπαίδευσης. Στις μισές από τις επιχειρήσεις του χώρου, το 40% του προσωπικού και πάνω κατέχει πτυχίο ανώτερης/ανώτατης εκπαίδευσης. Περί το 75% των επιχειρήσεων του χώρου διαθέτουν προσωπικό που κατέχει μεταπτυχιακά/διδακτορικά διπλώματα. Υπάρχουν εταιρίες που άνω του 50% του προσωπικού τους διαθέτει μεταπτυχιακά/διδακτορικά διπλώματα. 9

10 Έρευνα και Ανάπτυξη Σχεδόν όλες οι επιχειρήσεις του χώρου διαθέτουν ρόλους για Έρευνα και Ανάπτυξη, ενώ άνω του 50% διαθέτει συγκεκριμένο προσωπικό ή/και τμήμα που εκπονεί έργα Έρευνας και Ανάπτυξης. Το 65% των επιχειρήσεων εμφανίζεται να επανεπενδύει από 1% έως και άνω του 5% του ετήσιου κύκλου εργασιών σε δραστηριότητες για καινοτομία. Οι επενδύσεις σε καινοτομία εκτιμώνται ως στενά συνδεδεμένες με τις επενδύσεις στο βασικό κορμό της παραγωγικής δραστηριότητας των επιχειρήσεων του χώρου, με στόχο το σχεδιασμό και την παραγωγή ανταγωνιστικών προϊόντων σε διεθνές επίπεδο. Αναφορικά με το επίπεδο χρήσης ξένων γλωσσών και ηλεκτρονικών μέσων, ο χώρος αξιολογείται σε υψηλά επίπεδα. Στο σύνολο των επιχειρήσεων που ανταποκρίθηκαν, δηλώθηκε ένα σύνολο περί τα 50 διπλώματα ευρεσιτεχνίας από τον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας, η πλειοψηφία των οποίων προέρχεται από εταιρείες στις κατηγορίες του αυτοματισμού και του εξοπλισμού σκάφους και ενδιαίτησης. 10

11 Εκτεταμένη συνεργασία με φορείς Καινοτομίας, Έρευνας και Ανάπτυξης στην Ελλάδα και το εξωτερικό Βάσει των δηλωθέντων από τις επιχειρήσεις στοιχείων. 11

12 Συμπερασματικά Δυνατότητες καινοτομίας στο χώρο Η μέση επιχείρηση του χώρου θέτει ως στόχο να επενδύει για καινοτομία 3.3% του ετησίου κύκλου εργασιών. Υπάρχει ικανό επίπεδο στο ανθρώπινο δυναμικό για την υποστήριξη δράσεων και έργων καινοτομίας. Υπάρχει ενεργό τμήμα και ρόλοι Έρευνας και Ανάπτυξης, μεταξύ άλλων δραστηριοτήτων. Γίνονται επενδύσεις για την κατάρτιση και εξειδίκευση του προσωπικού. Ο χώρος εκτιμάται ότι έχει υψηλά επίπεδα ικανότητας τακτικής παρακολούθησης των τεχνολογικών εξελίξεων σε ολόκληρη την "αλυσίδα αξίας" (value chain) και εντοπισμού νέων ευκαιριών της αγοράς, και αποτελεσματική αξιοποίησή τους. Υπάρχει εμπειρία στην υποβολή προτάσεων χρηματοδότησης και στη συμμετοχή σε συγχρηματοδοτούμενα έργα καινοτομίας. Υπάρχει θετική πρόθεση για συμμετοχή σε συνεργατικά σχήματα εντός και εκτός του χώρου. 12

13 Η σημασία της τεχνολογικής καινοτομίας Δεδομένου του παγκόσμιου χαρακτήρα της ναυτιλιακής και ναυπηγικής αγοράς, αλλά και του τιμολογιακού πλεονεκτήματος προϊόντων που παράγονται σε χώρες μεγάλων οικονομικών μεγεθών, η τεχνολογική καινοτομία αναμένεται να αποτελέσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την εξασφάλιση αειφόρου ανάπτυξης στο χώρο παραγωγής ναυτιλιακού και ναυπηγικού εξοπλισμού στην Ελλάδα. 13

14 DNV GL innovation in practice DNV GL R&D and Advisory Piraeus SAFER, SMARTER, GREENER 14