Σχεδιασμός εργαστηρίου Μουσικοκινητικής

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Σχεδιασμός εργαστηρίου Μουσικοκινητικής"

Αναστάσιος Μιχαηλίδης
6 χρόνια πριν
Προβολές:

Σχεδιασμός εργαστηρίου Μουσικοκινητικής Η μουσικοκινητική αγωγή είναι μια παιδαγωγική προσέγγιση η οποία μέσα από το παιχνίδι εισάγει τα παιδιά στη γνώση της μουσικής, του λόγου και της κίνησης.

Η μουσική, ο λόγος και η κίνηση παρουσιάζονται συγχρονισμένα ως μία ολότητα.

1 Σχεδιασμός εργαστηρίου Μουσικοκινητικής Η μουσικοκινητική αγωγή είναι μια παιδαγωγική προσέγγιση η οποία μέσα από το παιχνίδι εισάγει τα παιδιά στη γνώση της μουσικής, του λόγου και της κίνησης. Το παιδί έρχεται σε επαφή με τα πρωτογενή εκφραστικά μέσα των τεχνών (σώμα, λόγο, ήχο) και με τους κοινούς κώδικες (θεμελιώδεις έννοιες) που διέπουν τις τέχνες. Η μουσική, ο λόγος και η κίνηση παρουσιάζονται συγχρονισμένα ως μία ολότητα. Το στοιχείο που τους ενώνει είναι ο ρυθμός, όποιος συντονίζει τα ρυθμικά κτυπήματα που ακολουθούν τη μουσική, το ρυθμό του λόγου και τη ρυθμική κίνηση. Σύμφωνα με την Αγαλιανού (2012) η γλώσσα αποτελεί μια από τις πρώτες μουσικές εμπειρίες του ανθρώπου και αποτελεί τρόπο φορμαρίσματος του λόγου. Ο εκφερόμενος λόγος είναι κατανοητός σε όλες τις γλώσσες. Η κίνηση παρακινεί τα παιδιά να επινοούν κινήσεις για να εκφράσουν με αυτές ιδέες και συναισθήματα στο πλαίσιο των δραματοποιήσεων που προκύπτουν κατά την ανάπτυξη σχεδίων εργασίας. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται η ευελιξία της κίνησης του σώματος ή μερών του. Βασικός στόχος της μουσικοκινητικής αγωγής αποτελεί η ανάπτυξη των δημιουργικών και εκφραστικών ικανοτήτων. Το εργαστήριο απευθύνεται στην ηλικιακή ομάδα 5-8 χρόνων, παιδιών που δεν γνωρίζονται μεταξύ τους. Διάρκεια 1ώρα και 30 λεπτά. Υλικά: χρήση CD player, εικόνες ζώων. Σχεδιασμός: Μεταπτυχιακές φοιτήτριες Λεντίνα Γεωργαντζή και Αναστασία Μέγα Σκοπός: Τα παιδιά θα πρέπει να μπορούν να γνωριστούν μεταξύ τους, να γνωρίσουν τον/την εκπαιδευτικό, να αποδέχονται ο ένας τον άλλων, να αλληλεπιδρούν και συνεργάζονται μεταξύ τους σε μικρά γρουπ και σαν μέλη μίας ομάδας. Να εκφράσουν τα συναισθήματά τους μέσω της μουσικής, κίνησης και του λόγου για να επικοινωνούν μεταξύ τους λεκτικά ή μη.

2 Στόχοι: Γνωστικοί Να αναπαράγουν απλά ρυθμικά σχήματα με τη κίνηση μερών του σώματος και συνοδεία της μουσικής. Η αναπαράσταση δεν είναι απλώς μίμηση γνωστών μορφών αλλά και αναδημιουργία-έκφραση των αντιλήψεων και των συναισθημάτων των παιδιών. Έτσι, από τις αναπαραστάσεις αυτές θα προκύψουν νέες φόρμες, περισσότερο προσωπικές και με νέο ενδιαφέρον, συνεχώς εξελισσόμενες (Κοκκίδου, & Χατζηκαμάρη, 2009). Να αναπτύξουν την έννοια του ρυθμού μέσω ταύτισης μουσικής με κίνηση. Να γνωρίσουν και να διακρίνουν τις μουσικές έννοιες: legato (συνεχόμενη ροή) staccato (εμποδιζόμενη ροή), pesante (βαριά) leggiero (ελαφρά), giocoso (μέτρια, παιχνιδιάρική κίνηση), adagio (αργά)- presto (γρήγορα). Να αναπτύξουν τη µη λεκτική επικοινωνία: σύνθεση ρυθμικών μοτίβων. Να αναπτύξουν τη µη λεκτική επικοινωνία: εκφραστική κίνηση, δημιουργική κίνηση. Να παράγουν ήχους με τη χρήση της φωνής τους. Να κατανοήσουν την αίσθηση του χώρου και του χρόνου χρησιμοποιώντας το σώµα τους Να αυτοσχεδιάσουν κινητικά χρησιμοποιώντας το σώµα τους. Ψυχοκοινωνικοί Να εκφράσουν τα συναισθήματά τους μέσω της μη λεκτικής επικοινωνίας Να αποδέχονται ο ένας τον άλλον ως μια διαφορετική οντότητα. Να αναπτύξουν κοινωνικές και ψυχικές αρετές όπως: συνεργασία, οµαδικό πνεύµα, αυτοπειθαρχία, θέληση, υπευθυνότητα, υποµονή, επιµονή και θάρρος. Κινητικοί Να διευρύνουν τις κινητικές τους δυνατότητες. Να αναπτύξουν απλές-σύνθετες κινητικές προσαρμοστικές δεξιότητες. 1 η δραστηριότητα Τα ονόματα των παιδιών. Η χρήση του ονόματος του κάθε παιδιού οδηγεί σε μια μεγάλη ποικιλία παιχνιδιών (name games). Η αξιοποίηση του ρυθμού, συμφώνα με

3 τις συλλαβές του κάθε διαφορετικού ονόματος παίρνει τη μορφή παιχνιδιού, καθώς το όνομα του αποτελεί γι αυτόν το πιο οικείο «κείμενο». Στην περίπτωση που τα ονόματα των παιδιών προέρχονται από διαφορετικές γλώσσες, η ανταλλαγή εμπλουτίζεται περισσότερο. Με αυτή τη δραστηριότητα στοχεύουμε να συστήνεται το κάθε παιδί στην ομάδα. Ο λόγος λειτουργεί ως «κοινή μουσική παρτιτούρα» με αποτέλεσμα να μην υπάρχει αποκλεισμός, αλλά και ταυτόχρονα να παρέχεται η δυνατότητα στον καθένα να προβάλει την διαφορετικότητά του ( Αγαλιανού,2012). Καθόμαστε σε κύκλο. Ο εμψυχωτής μας ζητά να ακολουθήσουμε το ρυθμό του με παλαμάκια και χτυπήματα των χεριών μας στους μηρούς. Η οδηγία του/της εκπαιδευτικού είναι: «Κάνε ο τι κάνω». Πρώτα λέμε το όνομά μας κι έπειτα επαναλαμβάνει όλοι η ομάδα. Ακλουθεί το όνομα του διπλανού μας και μετά κάποιου άλλου, σύμφωνα με τη σειρά που καθόμαστε στο κύκλο. Η άσκηση συνεχίζεται με τον ίδιο τρόπο μέχρι να ακουστούν όλα τα ονόματα(αγαλιανού,2012). 2 η Δραστηριότητα Συνειδητοποίηση της έννοιας της «συνεχόμενης» ροής, στη μουσική γλώσσα legato με το άκουσμα του κομματιού «Flight of Bumble Bee» του N. Rimsky-Korsakov και της «εμποδιζόμενης» ροής με «κοφτή κίνηση», στη μουσική γλώσσα staccato, με το άκουσμα του κομματιού «Syncopated Clock» του L. Anderson. Στην συνεχόμενη ροή δείχνουμε την εικόνα της μέλισσας, παροτρύνοντας τα παιδιά να παράγουν τον ήχο της μέλισσας «ΖΖΖΖ» και στην εμποδιζόμενη ροή την εικόνα του ρολογιού, αντίστοιχα παροτρύνοντας τα παιδιά να παράγουν τον ήχο του ρολογιού «τικ- τακ». Συνεχίζουμε με τις έννοιες βαριά και ελαφριά με τη χρήση του κομματιού «Baby elephant walk» του H. Mancini και «Moon River» επίσης του H. Mancini αντίστοιχα. Την έννοια βαριά την ταυτίζουμε με την εικόνα του ελέφαντα, ενώ την έννοια ελαφριά την ταυτίζουμε με την εικόνα της πεταλούδας. Ακολουθεί η έννοια της μέτριας και ελεγχόμενης κίνησης με παιχνιδιάρικο ύφος στο άκουσμα του κομματιού «The waltzing cat» του L. Anderson, δείχνοντας την εικόνα της γάτας και παροτρύνοντας τα παιδιά να παράγουν τον ήχο της, το «μιάου». Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι έννοιες γρήγορα αργά. Ελεύθερο γρήγορο περπάτημα με το ρυθμό του κομματιού «Tritch Tratch Polka» του J. Strauss. Εναλλαγή σε ζευγάρια, με τον τυχαίο διπλανό κάθε φορά, σύμφωνα με τις οδηγίες

4 του/της εκπαιδευτικού και πάλι ελεύθερο περπάτημα με γρήγορο ρυθμό. Ακολουθεί το αργό περπάτημα με το ρυθμό του κομματιού «The Swan» του C. Saint Sains. Η εντολή εναλλαγής σε ζευγάρια μπορεί να πραγματοποιηθεί και με το ξεκίνημα ή σταμάτημα της μουσικής. Στόχος είναι να παροτρύνουμε την ανταπόκριση στο ακουστικό ερέθισμα και τη συνεργασία. Στο τέλος αυτής της δραστηριότητας δείχνουμε μόνο τις εικόνες με το άκουσμα ενός κομματιού με αποσπάσματα από όλα τα κομμάτια που ακούστηκαν πριν και παροτρύνουμε τα παιδιά να αναπαράγουν ότι έμαθαν προηγουμένως. 3 η Δραστηριότητα Παραγωγή ήχων και στη συνέχεια διάκρισή τους Διαβάζουμε μία ιστορία με ήχους ζώων, ζητώντας από τα παιδιά να παράγουν με τη φωνή τους τον ήχο του ζώου που αναφέρεται στην ιστορία. Έπειτα παροτρύνουμε τα παιδιά να χωρίζονται σε ζευγάρια και να διαλέξουν κάποιο ήχο. Όλοι ταυτόχρονα παράγουν με τη φωνή τους, τους ήχους που διάλεξαν. Ένας από το ζευγάρι κλείνει τα μάτια του και ακολουθεί στο χώρο τον ήχο που παράγει ο άλλος παίκτης από το ζευγάρι. Εκείνος που οδηγεί τον παίκτη του στο χώρο, προσέχει μην συγκρουστεί με τους άλλους παίκτες των ζευγαριών. Έπειτα αλλάζουν θέσεις. 4 η δραστηριότητα Φρούτα: μήλο, αχλάδι, βερίκοκο και φρουτοσαλάτα. Μοιράζουμε τα ονόματα των φρούτων στα παιδιά τα οποία βρίσκονται καθισμένοι σε καρέκλες. Ένας παίκτης πάντα είναι όρθιος, στη μέση του κύκλου και λέει ένα φρούτο. Οι υπόλοιποι που έχουν επιλέξει αυτό το όνομα του φρούτου αλλάζουν θέσεις. Κάθε φορά ένας παίκτης δεν βρίσκει θέση και το παιχνίδι συνεχίζεται. Αν πει ο όρθιος παίκτης φρουτοσαλάτα αλλάζουν θέσεις όλοι οι παίκτες. Χρώματα: κόκκινο, κίτρινο, μπλε, ουράνιο τόξο. Ίδιος τρόπος παιξίματος με τα φρούτα.

5 Πηγές Αγαλιανού, Ο.(2012). Μουσικοκινητικός αυτοσχεδιασμός με βάση τα προσωδιακά στοιχεία του λόγου: μια πρακτική αλληλεπίδρασης και ανταλλαγή, στο Ν. Γκόβας, Μ, Κατσαρίδου, Δ. Μαυρέας, (επιμ.) Θέατρο & Εκπαίδευση, δεσμοί αλληλεγγύης. Αθήνα: Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση Κοκκίδου, Μ., & Χατζηκαμάρη, Π.(2009). Το σχολείο εργαστήριο τέχνης και δημιουργίας: μια ολιστική προσέγγιση στο πεδίο της αισθητικής αγωγής. Στο : Ν. Γκόβας (επιμ.) Θέατρο και εκπαίδευση στο κέντρο της σκηνής Πρακτικά της 6 ης Διεθνούς Συνδιάσκεψης για το Θέατρο στην Εκπαίδευση. Αθήνα: Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση

Σχετικά έγγραφα

Υλικά: κρουστό μουσικό όργανο, μεγάλα χαρτιά γραφήματος, κηρομπογιές. Το εργαστήριο απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 7-10 ετών και τους γονείς τους

Υλικά: κρουστό μουσικό όργανο, μεγάλα χαρτιά γραφήματος, κηρομπογιές. Το εργαστήριο απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 7-10 ετών και τους γονείς τους Σχεδιασμός θεατρικού εργαστηρίου Η παρακάτω σχεδίαση του θεατρικού εργαστηρίου βασίζεται στην προσέγγιση του εφαρμοσμένου δράματος, το οποίο χρησιμοποιείται για διάφορους σκοπούς, μεταξύ άλλων και εκπαιδευτικούς.