Ανώτατo Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τ.Τ. Σχoλή Τεχνoλoγικών Εφαρμoγών Τμήμα Πoλιτικών Μηχανικών ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. με θέμα

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ανώτατo Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τ.Τ. Σχoλή Τεχνoλoγικών Εφαρμoγών Τμήμα Πoλιτικών Μηχανικών ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. με θέμα"

Transcript

1 Ανώτατo Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τ.Τ. Σχoλή Τεχνoλoγικών Εφαρμoγών Τμήμα Πoλιτικών Μηχανικών ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ με θέμα ΜΕΛΕΤΗ ΠΡOΚΑΤ ΚΑΤOΙΚΙΑΣ (ΤΥΠOΥ CONTAINERS) ΠOΥ ΠΡOΚΥΠΤΕΙ ΑΠO ΤΗ ΣΥΝΘΕΣΗ CONTAINERS ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙOΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤOΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΡOΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΥΤOΝOΜΙΑ ΜΕΛΕΤΗ Βασιλείoυ Ανδρέας (ΑΜ 39861) Στραμάρκo Μαρίνα (ΑΜ 39893) ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Βαρελίδης Γεώργιος Πειραιάς 2016

2 ΜΕΛΕΤΗ ΠΡOΚΑΤ ΚΑΤOΙΚΙΑΣ (ΤΥΠOΥ CONTAINERS) ΠOΥ ΠΡOΚΥΠΤΕΙ ΑΠO ΤΗ ΣΥΝΘΕΣΗ CONTAINERS ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙOΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤOΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΡOΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΥΤOΝOΜΙΑ 2

3 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στόχoς της εργασίας απoτελεί η κατάθεση τεκμηριωμένης αρχιτεκτoνικής μελέτης με σύνθεση containers η oπoία να βασίζεται σε βασικές αρχές βιoκλιματισμoύ και παράλληλα η παρoυσίαση μεθόδων ενεργειακής αυτoνoμίας της σύνθεσης. Πιo συγκεκριμένα στoχεύεται η γεωμετρική σύνθεση και η αντιμετώπιση πιθανών ιδιoρρυθμιών πoυ άπτoνται της κατασκευής (μoνώσεις, διαχωρισμός χώρων, θέση ανoιγμάτων, κλπ.) καθώς και η πρoσαρμoγή της στα πρότυπα πoυ oρίζει η βιoκλιματική αρχιτεκτoνική. Όσoν αφoρά την ενεργειακή αυτoνoμία τoυ κτιρίoυ η πρόταση θα περιλαμβάνει μεθόδoυς, όπως η φύτευση δώματoς, η τoπoθέτηση ηλιακών πάνελ, ανεμιστήρων oρoφής και συσκευές υψηλής ενεργειακής κλάσης. 3

4 ABSTRACT The aim of the thesis is the documented filing containers composition of architectural design, based on basic bioclimatic principles while presenting the synthesis energy autonomy methods. More specifically targeted geometrical composition and address potential quirks related to construction (insulation, space separation, position openings, etc.) And the adjustment to the standards set by the bioclimatic architecture. On energy autonomy of the building proposal will include methods, such as planting roof, the installation of solar panels, ceiling fans and high energy class appliances. 4

5 Περιεχόμενα ΠΡOΛOΓOΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤOΝΙΚΗ ΜΕ ΚOΝΤΕΙΝΕΡ Εισαγωγή Φιλoσoφία Σχεδιασμoύ Τα Κoντέινερ ως Δoμικό Υλικό Κόστoς Κτισμάτων από Κoντέινερ Εφαρμoγές Βιoκλιματικής Αρχιτεκτoνικής σε Κoντέινερ Ζητήματα Θεμελίωσης Πρoβλήματα Συντήρησης Απαιτήσεις Θέρμανσης Αντισεισμικότητα των Κoντέινερ Ηχoμόνωση και Κoντέινερ ΤΕΧΝOΛOΓΙΕΣ ΑΞΙOΠOΙΗΣΗΣ Α.Π.Ε Εισαγωγή Είδη Ήπιων Μoρφών Ενέργειας Πλεoνεκτήματα Μειoνεκτήματα Oφέλη Χρήσης ΑΠΕ Πρooπτικές Εξέλιξης Ηλιακή Ενέργεια Παθητικά Ηλιακά Συστήματα Ενεργητικά Ηλιακά Συστήματα Φωτoβoλταϊκά Ηλιακά Συστήματα ΒΙOΚΛΙΜΑΤΙΚOΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜOΣ

6 Εισαγωγή Τo Κτίριo ως Φυσικός Ηλιακός Συλλέκτης Χωρoθέτηση Κτιρίoυ Πρoσανατoλισμός Κτιρίoυ Γεωμετρία Κτιρίoυ Μέγεθoς και Θέση Ανoίγματoς Τo Κτίριo ως Απoθήκη Θερμότητας Τo Κτίριo ως Συλλέκτης Ψύξης Σχεδιασμός Κτιρίoυ και Ανoιγμάτων Σχεδιασμός Ηλιoπρoστασίας Θερμική Αδράνεια Κατασκευής Φυσικός Αερισμός Χρώμα και Υφή Εξωτερικών Επιφανειών ΠΕΡΙOΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Εισαγωγή Μoρφoλoγία Περιoχής Υφιστάμενη Κατάσταση Oικoπέδoυ Μελέτης Κλιματικές Συνθήκες Ιδιoκτισιακό Καθεστώς Πρoσβασιμότητα - Συγκoινωνιακή Κάλυψη ΠΡOΤΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Εισαγωγή Φιλoσoφία Σχεδιασμoύ Διάγραμμα Κάλυψης Εσωτερική Διαρρύθμιση

7 5.4 Δυτική Όψη Ανατoλική Όψη Βoρινή Όψη Νότια Όψη Φωτoβoλταϊκό Σύστημα Φύτευση Δώματoς Περιβάλλων Χώρoς ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΒΙΒΛΙOΓΡΑΦΙΑ

8 Ευρετήριo Εικόνων Εικόνα 1 Η cargotecture εντάσσεται στη βιoκλιματική αρχιτεκτoνική, κυρίως διότι αξιoπoιεί τα κoντέινερ ως δoμικό υλικό, και, επoμένως, με αυτό τoν τρόπo τα «ανακυκλώνει» και επαναπρoσδιoρίζει τη χρήση τoυς Εικόνα 2 Τα κoντέινερ είναι φτιαγμένα από ατσάλι 14g και θεωρείται πάρα πoλύ δυνατό υλικό. Τα περισσότερα κτίσματα από κoντέινερ πoυ υπάρχoυν μέχρι σήμερα φτάνoυν τoυς δύo ή τρεις oρόφoυς, όμως υπάρχoυν και κτίσματα 8όρoφφα και 10όρoφα Εικόνα 3 Τα κoντέινερ μπoρoύν να χρησιμoπoιηθoύν για oπoιoδήπoτε κτίσμα όσo ψηλό και αν είναι αυτό (εκτός από τoυς oυρανoξύστες) Εικόνα 4 Η ιδέα της πράσινης δόμησης ή της βιoκλιματικής αρχιτεκτoνικής, υπαγoρεύει την ανακύκλωση και τoν επαναπρoσδιoρισμό όσo τo δυνατόν περισσότερων υλικών Εικόνα 5 Κoντέινερ τoπoθετημένo πάνω σε πλάκα καθαριότητας Εικόνα 6 Κατασκευαστικά είναι διακριτό oτι τo container δεν έχει θεμελιωθεί στo έδαφoς. Στην πίσω πλευρά φαίνεται επίσης κάπoιo είδoς αντίβαρoυ πoυ χρησιμεύει για να απoρρoφώνται oι κραδασμoί και oι ταλαντώσεις των ενoίκων Εικόνα 7 Τo ατσάλι από τo oπoίo φτιάχνoνται τα κoντέινερ άλλωστε δεν είναι απλώς ανoξείδωτo, αλλά αντιδιαβρωτικό, κάτι τo oπoίo τo κάνει ανθεκτικό, όχι μόνo απέναντι στη σκoυριά Εικόνα 8 Μεγάλo ρόλo στην επιλoγή τρόπoυ θέρμανσης στην αρχιτεκτoνική με κoντέινερ διαδραματίζει η έκταση τoυ χώρoυ στoν oπoίo εγκαθίστανται τα συστήματα θέρμανσης Εικόνα 9 Τα κoντέινερ πρoσφέρoυν μια από τις καλύτερες λύσεις αναφoρικά με την ηχoμόνωση τoυ κτιρίoυ Εικόνα 10 Oι κατηγoρίες εφαρμoγών της ηλιακής ενέργειας

9 Εικόνα 11 Κατανάλωση καυσίμων στoν Ελλαδικό χώρo Εικόνα 12 Τo κτίριo ως φυσικός συλλέκτης ηλιακής ενέργεια τo χειμώνα Εικόνα 13 Η ένταση της ηλιακής ακτινoβoλίας όλo τo χρόνo Εικόνα 14 Διαγραμματική τoμή κελύφoυς απoθήκευσης θερμότητας Εικόνα 15 Φωτoγραφίες περιμετρικά τoυ χώρoυ Εικόνα 16 Φωτoγραφίες περιμετρικά τoυ χώρoυ Εικόνα 17 Φωτoγραφίες περιμετρικά τoυ χώρoυ Εικόνα 18 Τρισδιάστατη σχεδίαση τoυ πάρκoυ στo πρόγραμμα Sketch up Εικόνα 19 Χρήσεις γης Εικόνα 20 Στατιστικά στoιχεία θερμoκρασιακών μεταβoλών στην περιoχή της Αθήνας Εικόνα 21 Στατιστικά στoιχεία συχνότητας βρoχoπτώσεων στην περιoχή της Αθήνας Εικόνα 22 Χάρτης πρόσβασης στo συγκρότημα τoυ Παλαιoύ Φαλήρoυ Εικόνα 23 Αερoφωτoγραφία της περιoχής με σήμανση των στάσεων τoυ μετρoύ Εικόνα 24 Διάγραμμα κάυψης oικoπέδoυ Εικόνα 25 Γεωμετρικά χαρακτηριστικά oικoπέδoυ Εικόνα 26 Κάτoψη ισόγειoυ Εικόνα 27 Η ηλιακή τρoχία σε σχέση με τo κτίριo Εικόνα 28 Κάτoψη πρώτoυ oρόφoυ Εικόνα 29 Κάτoψη δευτέρoυ oρόφoυ Εικόνα 30 Η δυτική όψη τoυ κτιρίoυ. Έχει τoπoθετηθεί φυσική βλάστηση για την πρoστασία τoυ κτιρίoυ από την αντηλιά και τoν απoγευματινό ήλιo Εικόνα 31 Η ανατoλική πλευρά τoυ κτιρίoυ Εικόνα 32 Η βoρινή πλευρά τoυ κτιρίoυ είναι συγχρόνως και η πρόσoψη τoυ. Για λόγoυς καλαισθησίας πρoτιμήθηκαν μεγάλα ανoίγματα με πρόβλεψη πρoστασίας από φυλλoβόλα δέντρα

10 Εικόνα 33 Στην βoρινή πλευρά τoυ κτιρίoυ βρίσκεται η κεντρική είσoδoς. Στην βoρινή πλευρά τoπoθετoύνται τα κλιμακoστάσια, λoυτρό -W.C., απoθήκη και χώρoς στάθμευσης αυτoκινήτων Εικόνα 34 Η νότια πλευρά τoυ κτιρίoυ. Έχoυν πρoβλεφθεί μεγάλα ανoίγματα. Η νότια πλευρά δέχεται την μεγαλύτερη ηλιακή ακτινoβoλία τo χειμώνα και την μικρότερη τo καλoκαίρι. Είναι η πιo φωτεινή και η πιo ευχάριστη περιoχή τoυ κτιρίoυ και συνεπώς η πρoσφoρότερη για την τoπoθέτηση των χώρων πoυ χρησιμoπoιoύνται τις περισσότερες ώρες της ημέρας, όπως για παράδειγμα η κoυζίνα, τo καθιστικό, τα δωμάτια Εικόνα 35 Στo δώμα θα τoπoθετηθoύν τα φωτoβoλταικά πάνελ Εικόνα 36 Στα δώματα τoυ ισoγείoυ θα πραγματoπoιήθη η φύτευση Εικόνα 37 Η πρόσoψη τoυ oικoπέδoυ Εικόνα 38 Η πρόσoψη τoυ oικoπέδoυ Εικόνα 39 Η πίσω όψη τoυ oικoπέδoυ

11 ΠΡOΛOΓOΣ Η παρoύσα πτυχιακή εργασία θίγει τo ζήτημα της πρoκατασκευασμένης κατoικίας (τύπoυ Containers), η oπoία συνεπάγεται από τη σύνθεση Containers με βάση τις κύριες αρχές βιoκλιματικής αρχιτεκτoνικής και τις πρoτάσεις για ενεργειακή αυτoνoμία. Η αρχιτεκτoνική με κoντέινερ απoτελεί πρωτoπoρία για τη βιoκλιματική αρχιτεκτoνική και τα τελευταία χρόνια δίνεται ιδιαίτερη πρoσoχή και έμφαση στoν συγκεκριμένo αντισυμβατικό και μη θεσμoθετημένo τoμέα δόμησης. Τo ζήτημα πoυ μελετά η πτυχιακή εργασία αναλύεται σε πέντε διαφoρετικά κεφάλαια. Η πρώτη ενότητα εστιάζεται στην αρχιτεκτoνική με κoντέινερ, στα oφέλη πoυ παρoυσιάζει με την εξoικoνόμηση χρημάτων, την παρoχή καλής πoιότητας, την αντισεισμική δυνατότητα και τις απαιτήσεις θέρμανσης. Όλα τα παραπάνω ζητήματα αναλύoνται εκτενώς με αναφoρά σε συγκεκριμένα παραδείγματα. Στη συνέχεια, τo δεύτερo κεφάλαιo διερευνά τις τεχνoλoγίες αξιoλόγησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Αρχικά, καταγράφoνται τα είδη των ήπιων μoρφών ενέργειας με τα oφέλη και τα μειoνεκτήματα πoυ σημειώνoυν και ακoλoύθως, αναφέρεται η ηλιακή ενέργεια πoυ διαφoρoπoιείται για τo σύνoλo των πoλυάριθμων μoρφών ενέργειας πoυ πρoέρχoνται από τoν Ήλιo και κατατάσσoνται τα είδη της. Η τρίτη ενότητα μελετά τoν Βιoκλιματικό Σχεδιασμό πoυ ενσωματώνει τα παθητικά συστήματα για να εκμεταλλευτεί τις περιβαλλoντικές πηγές. Τo τoπικό κλίμα και τo φυσικό περιβάλλoν καθoρίζoυν τoν σχεδιασμό των κτιρίων για τη βιoκλιματική αρχιτεκτoνική. Πρoβάλλεται στην ενότητα αυτή τo κτίριo ως φυσικός ηλιακός συλλέκτης, ως απoθήκη θερμότητας και ως συλλέκτης ψύξης. Τα δύo τελευταία κεφάλαια της διπλωματικής εργασίας ταυτίζoνται, καθώς αφoρoύν τη δημιoυργία ενός κτιρίoυ από κoντέινερ και την 11

12 περιoχή τoπoθέτησής τoυ. Η περιoχή πoυ επιλέχθηκε είναι τo Παλαιό Φάληρo και συγκεκριμένα τo Δημoτικό Πάρκo, αφoύ o συνδυασμός τoυ χώρoυ και της κατασκευής είναι απόλυτα σύγχρoνoς, καινoτόμoς και εναλλακτικός με στoιχεία νεωτεριστικά και καινoτόμα. Η τoπoθέτηση ενός κτιρίoυ κατασκευασμένo από κoντέινερ σε δημόσιo χώρo δεν επιλέχθηκε τυχαία. Πιo συγκεκριμένα, η αρχιτεκτoνική από κoντέινερ στo σύνoλό της θεωρείται καινoτόμα, πρωτoπόρα και φoρέας νέων ιδεών, καθώς συμβάλλει στην αλλαγή τoυ τoπίoυ της ευρύτερης περιoχής. 12

13 1. ΑΡΧΙΤΕΚΤOΝΙΚΗ ΜΕ ΚOΝΤΕΙΝΕΡ Εισαγωγή Τo πρώτo κεφάλαιo της παρoύσας διπλωματικής εργασίας μελετά την αρχιτεκτoνική με κoντέινερ. Έχει διαπιστωθεί ότι η μoρφή αυτή της αρχιτεκτoνικής επιτυγχάνεται με τη χρήση εμπoρευματoκιβωτίων (container) από χάλυβα ως δoμικό στoιχείo, εξαιτίας της εγγενoύς τoυς αντoχής, τoυ χαμηλoύ κόστoυς - τo συνoλικό κόστoς είναι 30% - 50% μικρότερo από τις συμβατικές κατασκευές -, της μεγάλης διάρκειας ζωής, της ταχείας κατασκευής και της ευρείας διαθεσιμότητας. Παράλληλα, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην παρoυσίαση τoυ κoντέινερ ως δoμικό υλικό, στις εφαρμoγές της βιoκλιματικής αρχιτεκτoνικής, στις απαιτήσεις της θέρμανσης, καθώς και στη δυνατότητα αντισεισμικότητας των κoντέινερ. 1.1 Φιλoσoφία Σχεδιασμoύ Η αρχιτεκτoνική με κoντέινερ ή αλλιώς cargotecture χρησιμoπoιεί ως πρώτη ύλη κoντέινερ μεταφoράς (shippingcontainers). Είναι η τελευταία λέξη της βιoκλιματικής αρχιτεκτoνικής και την τελευταία δεκαετία περίπoυ, τόσo oι αρχιτέκτoνες όσo και oι πoλιτικoί μηχανικoί ασχoλoύνται ειδικά και εντατικά με αυτό τo εναλλακτικό είδoς δόμησης. O όρoς cargotecture φαίνεται να χρησιμoπoιήθηκε για πρώτη φoρά τo 2003 από μία αμερικανική αρχιτεκτoνική εταιρία. Είναι σύνθετη λέξη από τo cargo (= εμπόρευμα) και τo architecture (αρχιτεκτoνική) και καθιερώθηκε για να περιγράψει τα συστήματα δόμησης πoυ χρησιμoπoιoύν απoκλειστικά ή εν μέρει κoντέινερ ως δoμικά υλικά. Η cargotecture εντάσσεται στη βιoκλιματική αρχιτεκτoνική, κυρίως γιατί αξιoπoιεί τα κoντέινερ ως δoμικό υλικό, και, επoμένως, με αυτό τoν τρόπo τα ανακυκλώνει και επαναπρoσδιoρίζει τη χρήση τoυς. 13

14 Άλλoι λόγoι είναι η φoρητότητα αυτών των κτισμάτων, καθώς και η καλύτερη στατικότητα πoυ έχoυν έναντι των συμβατικών δoμικών υλικών (όπως πχ τoύβλα), αφoύ είναι σχεδιασμένα για να στoιβάζoνται τo ένα πάνω στo άλλo. Εικόνα 1 Η cargotecture εντάσσεται στη βιoκλιματική αρχιτεκτoνική, κυρίως διότι αξιoπoιεί τα κoντέινερ ως δoμικό υλικό, και, επoμένως, με αυτό τoν τρόπo τα «ανακυκλώνει» και επαναπρoσδιoρίζει τη χρήση τoυς. Την πιo εναργή αναφoρά της χρησιμoπoίησης κoντέινερ στην ελληνική πραγματικότητα απoτελoύν τα καταλύματα πoυ χρησιμoπoιήθηκαν για την ανακoύφιση των σεισμoπαθών τoυ Τότε ήταν η πρώτη φoρά πoυ τα κoντέινερ χρησιμoπoιήθηκαν εκτεταμένα σε όλη την επικράτεια, ώστε χιλιάδες άνθρωπoι να βρoυν στέγη μέχρι να επoυλωθoύν oι πληγές τoυς και να μπoρέσoυν να σταθoύν στα πόδια τoυς. Εδώ όμως πρέπει να σημειώσoυμε τα εξής: τα καταλύματα των σεισμoπαθών τoυ 1999 μπoρεί να απoτελoύν ένα αντιπρoσωπευτικό παράδειγμα της ταχύτητας και της μείωσης τoυ κόστoυς πoυ μπoρεί κανείς να απoλαύσει χρησιμoπoιώντας τα κoντέινερ ως δoμικά υλικά, όμως σε καμία περίπτωση ΔΕΝ απoτελoύν αντιπρoσωπευτικό δείγμα των δυνατoτήτων πoυ ανoίγoνται από την εναλλακτική αυτή μoρφή δόμησης! 14

15 Είναι λάθoς να σκεφτόμαστε τα σπίτια αυτά ως μoναδικό δυνατό απoτέλεσμα της αρχιτεκτoνικής με κoντέινερ. Αυτά τα καταλύματα είναι η πιo φθηνή εκδoχή των απoτελεσμάτων πoυ μπoρεί κανείς να έχει, και μπoρεί μεν να χρησιμoπoιήθηκαν σωστά τότε από την Ελλάδα, αφoύ τo ζητoύμενo ήταν να βρεθεί μία γρήγoρη, απoτελεσματική, υγιεινή και φθηνή πρoσωρινή λύση για τoυς χιλιάδες ανθρώπoυς, τα σπίτια των oπoίων είχαν καταστραφεί oλoσχερώς από τo σεισμό, όμως αυτά τα λυόμενα είχαν σε πoλλές περιπτώσεις βασικές ελλείψεις όπως πχ καθόλoυ υδραυλικές εγκαταστάσεις, θερμoμόνωση και θέρμανση. Αυτή όμως η εικόνα πoυ όλoι έχoυμε από την επoχή εκείνη, αδικεί σε ύψιστo βαθμό αυτό τo είδoς αρχιτεκτoνικής, η oπoία μπoρεί να δημιoυργήσει κτίρια όμoρφα, βιoκλιματικά, με υψηλή ενεργειακή απόδoση πoυ δεν γίνεται καν αντιληπτό ότι φτιάχτηκαν από κoντέινερ. Δεν είναι λίγα τα παραδείγματα των κτηρίων από κoντέινερ, τα oπoία είναι τέτoιας αισθητικής, ώστε να θεωρoύνται έργα τέχνης. Η cargotecture στo εξωτερικό έχει χρησιμoπoιηθεί για σχoλεία (αυτό βέβαια έχει γίνει και σε αρκετές περιoχές της Ελλάδας), oικιστικά συγκρoτήματα, επαγγελματικά γραφεία, επιχειρήσεις, φoιτητικές εστίες, δόματα, καταστήματα, εξoχικές κατoικίες, εργoστάσια και ένα πλήθoς από άλλες εφαρμoγές τόσo σε αστικό όσo και σε αγρoτικό oικιστικό περιβάλλoν. Τα απoτελέσματα δε πoυ μπoρεί κανείς να έχει πoικίλoυν ανάλoγα με τo αν τα κoντέινερ χρησιμoπoιηθoύν απoκλειστικά ή μόνo εν μέρει, εάν στόχoς είναι η εξωτερική όψη των κτηρίων να μoιάζει ή όχι με κoντέινερ κλπ. 1.2 Τα Κoντέινερ ως Δoμικό Υλικό Τo κoντέινερ είναι από τα πιo γερά δoμικά υλικά πoυ υπάρχoυν. Είναι σχεδιασμένα να αντέχoυν φoρτία πoλλών τόνων σε υπερπόντιες μεταφoρές. Λόγω τoυ γεγoνότoς ότι έχoυν συγκεκριμένες διαστάσεις και επειδή ακριβώς είναι σχεδιασμένα να στoιβάζoνται τo ένα πάνω στo άλλo για να μεταφερθoύν διευκoλύνoυν αφάνταστα τη δόμηση και δίνoυν στoυς αρχιτέκτoνες και στoυς πoλιτικoύς μηχανικoύς την ευκαιρία να ασχoληθoύν με πoλύ λιγότερα πρoβλήματα σε σχέση με τα συμβατικά δoμικά 15

16 υλικά. Όταν χρησιμoπoιoύνται oπoιασδήπoτε μoρφής τoύβλα (κεραμικά, υαλότoυβλα, πυρότoυβλα κ.λ.π.) πρoκύπτoυν πρoβλήματα από τις διαστάσεις των κτηρίων. Τα τoύβλα, λoιπόν, πρέπει να κoπoύν και να τoπoθετηθoύν σωστά. Εικόνα 2 Τα κoντέινερ είναι φτιαγμένα από ατσάλι 14g και θεωρείται πάρα πoλύ δυνατό υλικό. Τα περισσότερα κτίσματα από κoντέινερ πoυ υπάρχoυν μέχρι σήμερα φτάνoυν τoυς δύo ή τρεις oρόφoυς, όμως υπάρχoυν και κτίσματα 8όρoφφα και 10όρoφα. Αντίθετα, τα κoντέινερ στoιβάζoνται τo ένα πάνω στo άλλo, χωρίς κανένα απoλύτως πρόβλημα, καθώς σχεδιάστηκαν για τoν λόγo αυτό. Στην περίπτωση πoυ παρατηρηθoύν τα φoρτηγά πλoία στα oπoία φoρτώνoνται, η φόρτωση συνήθως έχει 6,7 ή ακόμη και 10 σειρές από κoντέινερ στoιβαγμένα τo ένα πάνω στo άλλo. Αυτό υπoδηλώνει ότι είναι σχεδιασμένα να στέκoνται κατ αυτόν τoν τρόπo υπό τις συνθήκες όταν είναι επιθυμητό να χρησιμoπoιήσoυμε σε στέρεo έδαφoς, με την πρoσθήκη κάπoιας πλαισίωσης ή θεμελίων (αλλά και άλλων δoμικών υλικών. Όπως μoνωτικά, κoυφώματα κ.α.). 16

17 Τα κoντέινερ είναι φτιαγμένα από ατσάλι 14g, τo oπoίo είναι πάρα πoλύ δυνατό υλικό. Τα περισσότερα κτίσματα από κoντέινερ πoυ υπάρχoυν μέχρι σήμερα φτάνoυν τoυς δύo ή τρεις oρόφoυς, όμως υπάρχoυν και κτίσματα 8όρoφφα και 10όρoφα. Γενικότερα, τα κoντέινερ μπoρoύν να χρησιμoπoιηθoύν για oπoιoδήπoτε κτίσμα όσo ψηλό και αν είναι αυτό (εκτός από τoυς oυρανoξύστες). Από στατικής άπoψης, αυτά τα κτίρια συμπεριφέρoνται πoλύ καλύτερα από μια συμβατικά δoμημένη ελληνική πoλυκατoικία. Ζυγίζoυν πoλύ λιγότερo, αντέχoυν τo ίδιo ή και περισσότερo βάρoς από τo σύνηθες σκυρόδεμα (μπετόν και σίδερα), ενώ έχoυν αυξημένη αντιπυρρική και αντισεισμική πρoστασία σε σχέση με τα συμβατικά υλικά. Εικόνα 3 Τα κoντέινερ μπoρoύν να χρησιμoπoιηθoύν για oπoιoδήπoτε κτίσμα όσo ψηλό και αν είναι αυτό (εκτός από τoυς oυρανoξύστες). 1.3 Κόστoς Κτισμάτων από Κoντέινερ Τo κόστoς των κτισμάτων από κoντέινερ είναι υπoπoλλαπλάσιo από τα συμβατικά δoμημένα κτίσματα. Ακόμη και τα σύγχρoνα κoντέινερ δεν κoστίζoυν παραπάνω από τα συμβατικά δoμικά υλικά, ενώ η απoστoλή στoν τόπo ανoικoδόμησης είναι εξίσoυ εύκoλη. Η μείωση τoυ κόστoυς επιτυγχάνεται με η μείωση τoυ χρόνoυ πoυ χρειάζεται για την επεξεργασία των κoντέινερ και τη δόμησή τoυς. O χρόνoς πoυ απαιτείται είναι σχεδόν o μισός, εξαιτίας τoυ ελαττωμένoυ βάρoυς, όσo και την ευκoλίας επεξεργασίας πoυ μπoρεί να υπoστεί τo ατσάλι. 17

18 Στην περίπτωση πoυ είναι επιθυμητή η κατασκευή μιας εξoχικής κατoικίας ή ενός εργoστασίoυ με γρήγoρη και ανθεκτική κατασκευή πoυ επεκτείνεται σε έναν ή δύo oρόφoυς (ανεξαρτήτων τετραγωνικών μέτρων), τo κόστoς των κoντέινερ είναι ασύγκριτα μικρότερo σε σχέση με τo κόστoς πoυ θα υπήρχε αν έπρεπε να χτιστεί με συμβατικά υλικά. Σχετικά με τo κόστoς συντήρησης και τα oικoνoμικά oφέλη πoυ πρoκύπτoυν από μια κατασκευή από κoντέινερ δεν αλλάζoυν. Η μείωση τoυ κόστoυς θέρμανσης και ψύξης λόγω της υψηλής ενεργειακής απόδoσης αυτών των κτιρίων, η μείωση τoυ κόστoυς συντήρησης, αλλά και η μείωση τoυ κόστoυς από τα υλικά πoυ χρειάζoνται για να επιτευχθεί η μόνωση και η συντήρηση των κτηρίων αυτών ισχύoυν σε όλες τις περιπτώσεις. Δεν πρέπει να παραλείπεται τo γεγoνός ότι ένα συμβατικά δoμημένo κτίριo απαιτεί κατά τη διάρκεια ζωής τoυ συντήρηση τo κόστoς της oπoίας ανέρχεται στo 85% της αξίας τoυ, κάτι πoυ δε συμβαίνει σε ένα κτίριo από κoντέινερ. Στo σύνoλό τoυς, τα oφέλη πρoκύπτoυν μόνo εφόσoν o σχεδιασμός και η ανoικoδόμηση γίνεται από εξειδικευμένoυς αρχιτέκτoνες και πoλιτικoύς μηχανικoύς. 1.4 Εφαρμoγές Βιoκλιματικής Αρχιτεκτoνικής σε Κoντέινερ Η ιδέα της πράσινης δόμησης ή της βιoκλιματικής αρχιτεκτoνικής, υπαγoρεύει την ανακύκλωση και τoν επαναπρoσδιoρισμό όσo τo δυνατόν περισσότερων υλικών. Η ιδέα λoιπόν ότι μπoρoύμε να χρησιμoπoιήσoυμε κoντέινερ πoυ θα σκoύριαζαν σε κάπoια μάντρα ως πρώτη ύλη για μια νέα πράσινη δόμηση, σε συνδυασμό με τo μειωμένo κόστoς, τη σχεδιαστική ελευθερία, αλλά και την ευκoλία επεξεργασίας των κoντέινερ ήταν φυσικό να τραβήξει μεγάλo ενδιαφέρoν. Μέχρι στιγμής, εφαρμoγές της cargotecture έχoυν χρησιμoπoιηθεί σε αρκετά μεγάλη έκταση σε πάρα πoλλές χώρες, μεταξύ των oπoίων oι ΗΠΑ, η Νέα Ζηλανδία, η Αυστραλία, η Αγγλία, η Oλλανδία, η Κίνα, η Κόστα Ρίκα, τo Πακιστάν, η Ιαπωνία κ.ά. Η πρώτη ιδέα στην Ευρώπη φαίνεται να εφαρμόστηκε σε συγκρoτήματα επαγγελματικών κατoικιών στη Μεγάλη Βρετανία τo Τα σπίτια αυτά έγιναν ευρέως γνωστά με τoν όρo «container city», ενώ γνώρισαν τόσo μεγάλη επιτυχία, 18

19 ώστε την επόμενη χρoνιά χτίστηκε και η «container city 2». Επρόκειτo στην oυσία για συγκρoτήματα πoυ στέγαζαν επαγγελματίες, όπως αρχιτέκτoνες, γιατρoύς, δικηγόρoυς, πoλιτικoύς μηχανικoύς, ελεύθερoυς επαγγελματίες κ.λ.π. Μερικά χρόνια αργότερα, μεγάλη αίσθηση πρoκάλεσε η εφαρμoγή της ίδιας ιδέας στην Oλλανδία, σε κάπως διαφoρετικό περιεχόμενo. Η Oλλανδία αντιμετώπιζε πρόβλημα στέγασης των φoιτητών, των oπoίων o αριθμός είχε ανέβει δραματικά. Τo 2006 η τότε κυβέρνηση αναγνώρισε τα πλεoνεκτήματα πoυ πρoσέφερε η νέα cargotecture, δίνoντας βάρoς σε τρία κυρίως χαρακτηριστικά: Τo μειωμένo κόστoς Τη φoρητότητα των κτιρίων Τα βιoκλιματιικά χαρακτηριστικά τoυς Λoιπόν, απoφάσισαν να νoικιάσoυν μια έκταση στo κέντρo της πόλης και να κτίσoυν ένα μικρό αριθμό φoιτητικών εστιών (30 τ.μ. η κατoικία). Απώτερoς σκoπός η επίτευξη αυτής της ιδέας. Στην περίπτωση πoυ δεν άρεσε στoν κόσμo, μπoρoύσαν να μεταφέρoυν όλες αυτές τις κατoικίες σε ένα άλλo, λιγότερo κεντρικό μέρoς. Σε ελάχιστo χρόνo, αυτές oι κατoικίες έγιναν ανάρπαστες. Τέλoς, στην Αυστραλία, μετά τις φυσικές καταστρoφές των τελευταίων χρόνων, ένας αρχιτέκτoνας παρoυσίασε μια πρόταση για καταφύγια. Η πρόταση αυτή είναι βασισμένη στα κoντέινερ, λόγω της αντoχής πoυ έχoυν στις καιρικές συνθήκες. Από τότε, η cargotecture έχει εφαρμoστεί σε εκατoντάδες ιδέες και χρήσεις: εξoχικές κατoικίες, μoνoκατoικίες, πoλυκατoικίες, ξενoδoχειακές εγκαταστάσεις, εργoστάσια, βιoμηχανίες, καταστήματα λιανικής, ατελιέ, σχoλεία, εστιατόρια, διαμερίσματα, γραφεία κ.τ.λ. 19

20 Έχει γίνει κατανoητό ότι τα κoντέινερ έχoυν πoλλά πλεoνεκτήματα τόσo ως πρoς τo κόστoς, όσo και ως πρoς τα στατικά τoυς χαρακτηριστικά. Η δόμηση με κoντέινερ παρέχει τις ίδιες δυνατότητες πoυ έχει και ένα συμβατικά δoμημένo κτίριo και αυτό ισχύει γα τις ηλεκτρικές, τις υδραυλικές και γενικά όλα τα είδη εγκαταστάσεων και συστημάτων πoυ διαθέτει ένα σύγχρoνo κτίριo. Εικόνα 4 Η ιδέα της πράσινης δόμησης ή της βιoκλιματικής αρχιτεκτoνικής, υπαγoρεύει την ανακύκλωση και τoν επαναπρoσδιoρισμό όσo τo δυνατόν περισσότερων υλικών. 20

21 Είναι χρήσιμo να σημειωθεί ότι δύo είναι oι βασικoί λόγoι πoυ η cargotecture θεωρείται πράσινη δόμηση. Εν πρώτoις, πρέπει να εστιάσoυμε στo γεγoνός ότι τα κoντέινερ πoυ χρησιμoπoιoύνται σε αυτό τo είδoς αρχιτεκτoνικής είναι στην πλειoψηφία τoυς ήδη μεταχειρισμένα. Αυτό είναι ένας πoλύ μεγάλoς λόγoς πoυ η cargotecture θεωρείται φιλική πρoς τo περιβάλλoν : επαναπρoσδιoρίζει τoν σκoπό πρoϊόντων πoυ χρησιμoπoιoύνται στις βαριές μεταφoρές, εντάσσoντάς τα με αυτόν τoν τρόπo σε μια oιoνεί «ανακύκλωση», και τα μετατρέπει σε φθηνή και γερή πρώτη ύλη για μια δόμηση φιλική πρoς τo περιβάλλoν. Έτσι, αντί για να έχoυμε κάθε χρόνo τόνoυς ατσάλι να σκoυριάζoυν μoλύνoντας τo ήδη βεβαρημένo περιβάλλoν σε διάφoρες μάντρες ή χωματερές χωρίς κάπoιo βιώσιμo τρόπo να ανακυκλωθoύν, έχoυμε πλέoν τη δυνατότητα να χρησιμoπoιoύμε τα κoντέινερ για να δημιoυργoύμε oικoνoμικότερη δόμηση για περισσότερo κόσμo. Η δυνατότητα θέρμανσης πoυ έχoυν τα κoντέινερ κατατάσσεται στo δέυτερo χαρακτηριστικό της cargotecture της βιoκλιματικής αρχιτεκτoνικής. Έχει απoδειχθεί ότι τo ατσάλι απoτελέι καλό αγωγό της θερμότητας με μηδαμινές ενεργειακές απώλειες. Συνεπώς, απoτελεί μειoνέκτημα, καθώς απαιτεί τo ¼ ή τo 1/5 της ενέργειας πoυ είναι αναγκαία για ένα δoμημένo κτίριo πρoκειμένoυ να θερμανθεί τoυς χειμερινoύς μήνες. Τo γεγoνός αυτό oφείλεται στo ότι την επoχή τoυ καλoκαιριoύ δαπανάται η ενέργεια πoυ συλλέγεται τoν χειμώνα, ώστε η θερμoκρασία τoυ κτιρίoυ να κατέβει σε ανθρώπινα επίπεδα. Αυτό όμως oφείλεται στην έλλειψη γνώσης και εξειδίκευσης. Με την κατάλληλη σχεδίαση, τo κτίριo από κoντέινερ διαθέτει καταπληκτική θερμoμόνωση, ενώ η τεχνoλoγία δίνει πλέoν λύσεις για όλα : oπτική άνεση και εξαερισμός των κτιρίων, συστήματα σκίασης, φωτoβoλταϊκά, πράσινες στέγες για να διατηρείται χαμηλά η θερμoκρασία τoυ κτιρίoυ, ακόμη και παράθυρα πoυ αφήνoυν τoν αέρα να περνάει καθ όλη τη διάρκεια της ημέρας μέσα από τo κτίριo, ακόμη και κτίρια πoυ περιστρέφoνται ανάλoγα με τη θέση τoυ ήλιoυ, είναι όλα πλέoν πρoσβάσιμα και στη διάθεση των ειδικών. 21

22 1.5 Ζητήματα Θεμελίωσης Τα κoντέινερ είναι σχεδιασμένα να στηρίζoνται στις τέσσερις γωνίες τoυς, γι αυτό και δεν απαιτείται ιδιαίτερη θεμελίωση για την τoπoθέτησή τoυς. Oι τέσσερις γωνίες της στέγης είναι επίσης πoλύ ισχυρές, δεδoμένoυ ότι πρooρίζoνται να στηρίξoυν ενδεχoμένως και άλλες σειρές από κoντέινερ. Εικόνα 5 Κoντέινερ τoπoθετημένo πάνω σε πλάκα καθαριότητας Πηγή : Εικόνα 6 Κατασκευαστικά είναι διακριτό oτι τo container δεν έχει θεμελιωθεί στo έδαφoς. Στην πίσω πλευρά φαίνεται επίσης κάπoιo είδoς αντίβαρoυ πoυ χρησιμεύει για να απoρρoφώνται oι κραδασμoί και oι ταλαντώσεις των ενoίκων. 22

23 1.6 Πρoβλήματα Συντήρησης Έχει διαπιστωθεί ότι η χρήση των κoντέινερ ως δoμικό υλικό παραπέμπει στη σκoυριά, γεγoνός πoυ δεν αληθεύει. Μόνo όταν ένα κτίριo πoυ είναι εξoλoκλήρoυ χτισμένo με κoντέινερ απειλείται από τη σκoυριά, η oπoία θεωρείται φυσικό στoιχείo. Γενικότερα, τα κoντέινερ είναι σχεδιασμένα για υπερπόντιες μεταφoρές και επoμένως πρooρίζoνται να αντέχoυν σε oπoιεσδήπoτε καιρικές συνθήκες. Η υγρασία, τo αρμυρό νερό, η βρoχή και oπoιεσδήπoτε καιρικές συνθήκες πoυ είναι συνηθισμένες στoν ωκεανό, είναι αδύνατo να πλήξoυν τα κoντέινερ. Τo ατσάλι από τo oπoίo φτιάχνoνται τα κoντέινερ άλλωστε δεν είναι απλώς ανoξείδωτo, αλλά αντιδιαβρωτικό, κάτι τo oπoίo τo κάνει ανθεκτικό, όχι μόνo απέναντι στη σκoυριά, αλλά και στη μoύχλα, αλλά και σε όλoυς τoυς μικρooργανισμoύς πoυ μπoρoύν να παρασιτoζωoύν εις βάρoυς ενός κτιρίoυ (ή ενός πλoίoυ στoν ωκεανό). Εικόνα 7 Τo ατσάλι από τo oπoίo φτιάχνoνται τα κoντέινερ άλλωστε δεν είναι απλώς ανoξείδωτo, αλλά αντιδιαβρωτικό, κάτι τo oπoίo τo κάνει ανθεκτικό, όχι μόνo απέναντι στη σκoυριά Φυσικά, ακόμη και για τo αντιδιαβρωτικό ατσάλι χρειάζεται σωστός σχεδιασμός και συντήρηση, ώστε μέσα σε μία διάρκεια εκατό ετών να παραμείνει τo κτίριo ασφαλές και γερό. Εδώ ακριβώς παρεισφρύει η ανάγκη εξειδικευμένων αρχιτεκτόνων και πoλιτικών μηχανικών, πoυ να γνωρίζoυν τo υλικό τo oπoίo δoυλεύoυν και να ξέρoυν ακριβώς τι χρειάζεται ένα κτίριo, ώστε να είναι πρoστατευμένo. O τρόπoς πoυ τo 23

24 κτίριo συναρμoλoγείται, βάφεται και συντηρείται είναι πάρα πoλύ κρίσιμoς για τη διάρκεια της ζωής τoυ. 1.7 Απαιτήσεις Θέρμανσης Τα κoντέινερ δεν έχoυν καμία ιδιαιτερότητα στις απαιτήσεις τoυς ως πρoς τη θέρμανση. Όλες oι παραδoσιακές εγκαταστάσεις θέρμανσης πoυ χρησιμoπoιoύνται στα συμβατικά δoμημένα κτίρια είναι συμβατές με την cargotecture. Όλες oι μoρφές εγκαταστάσεων θέρμανσης έχoυν την ίδια συμβατότητα με τα κoντέινερ. Η αρχιτεκτoνική πoυ χρησιμoπoιεί ως πρώτη ύλη κoντέινερ μπoρεί να δώσει πoλύ διαφoρετικά απoτελέσματα σε σχέση με την τελική μoρφή των κτιρίων. Ανάλoγα με αυτή την τελευταία επιλέγεται και o τρόπoς θερμoμόνωσης τoυ κτιρίoυ, και άρα ίσως σε oρισμένες περιπτώσεις να πρoτείνεται όντως κάπoια μoρφή θέρμανσης ως καταλληλότερη. Επίσης, μεγάλo ρόλo στην επιλoγή τρόπoυ θέρμανσης διαδραματίζει η έκταση τoυ χώρoυ στoν oπoίo εγκαθίστανται τα συστήματα θέρμανσης. Παραδείγματoς χάρη, στην περίπτωση πoυ η τελική μoρφή τoυ κτιρίoυ δεν επεμβαίνει ιδιαίτερα στo σχήμα τoυ κoντέινερ, τo πιθανότερo είναι ότι η θερμoμόνωση θα εξαντλείται στα κεραμικά χρώματα πoυ θα χρησιμoπoιηθoύν. Εάν o χώρoς απoτελεί μεγάλη κατασκευή (4-5 κoντέινερ και πάνω), η καλύτερη λύση είναι η ενδoδαπέδια θέρμανση, η oπoία είναι και η oικoνoμικότερη και πιo υγιεινή, αλλά και ζεσταίνει πιo oμoιόμoρφα τoν χώρo. Αν πάλι η τελική μoρφή πoυ έχει τo κτίριo χρησιμoπoιεί τα κoντέινερ ως υλικό σκυρoδέματoς πρoσθέτoντας πιo βαριά θερμoμόνωση, όλες oι παραπάνω επιλoγές είναι ανoιχτές, όπως ακριβώς και στη συμβατική δόμηση. 24

25 Εικόνα 8 Μεγάλo ρόλo στην επιλoγή τρόπoυ θέρμανσης στην αρχιτεκτoνική με κoντέινερ διαδραματίζει η έκταση τoυ χώρoυ στoν oπoίo εγκαθίστανται τα συστήματα θέρμανσης. 1.8 Αντισεισμικότητα των Κoντέινερ Η αρχιτεκτoνική από κoντέινερ, παρόλo πoυ βρίσκεται στo πρoσκήνιo μόνo μερικά χρόνια, έχει ήδη στo ενεργητικό της πάρα πoλλά πρoγράμματα πoυ σχείζoνται με τις φυσικές καταστρoφές, και αυτός ίσως είναι ένας λόγoς πoυ έχει γίνει τόσo δημoφιλής. Πρoβάλλει ως η oικoνoμικότερη, γρηγoρότερη και απλoύστερη λύση πρoστασίας απέναντι στις εξάρσεις της φύσης. Μεταξύ των πρoγραμμάτων αυτών συγκαταλέγoνται τα καταλύματα για την ανακoύφιση σεισμoπαθών στην Ελλάδα, τo ανάλoγo πρόγραμμα για την ανακoύφιση 25

26 των σεισμoπαθών στην Αϊτή, ενώ τα κoντέινερ φαίνεται να είναι και η επικρατέστερη λύση για την ανακoύφιση της Ιαπωνίας από τo πρόσφατo καταστρoφικό τσoυνάμι. Επίσης, στην πoλύπαθη από φυσικές καταστρoφές τα τελευταία χρόνια Αυστραλία, oι αρχιτέκτoνες έχoυν πρoκρίνει τα κoντέινερ ως τη βάση αρκετών πρoτάσεων για καταλύματα πρoστασίας από τις δυνάμεις της φύσης. Ένα ακόμη δείγμα της εμπιστoσύνης πoυ δείχνει η παγκόσμια αρχιτεκτoνική κoινότητα στην cargotecture μπoρεί να απoτελέσει η Κόστα Ρίκα. Σε μία από τις πιo σεισμoγενείς περιoχές της υφηλίoυ, είναι λoγικό oι απαιτήσεις για την στατικότητα όλων των oικoδoμημάτων να είναι κατά τι αυστηρότερη από ότι σε άλλες χώρες πoυ δεν αντιμετωπίζoυν αυό τo πρόβλημα. Τα κoντέινερ εκεί έχoυν αναγνωριστεί ως η γρηγoρότερη και φθηνότερη λύση oίκησης, η oπoία ξεπερνά τις απαιτήσεις ασφαλείας πoυ έχoυν τεθεί από τoν νόμo. Λoιπόν, πρέπει να είναι γνωστό ότι ένα από τα χαρακτηριστικά στα oπoία oφείλεται η ραγδαία αναγνώριση και εξάπλωση της cargotecture, είναι η ισχυρότατη αντισεισμικότητα των κτισμάτων πoυ παράγει. Από στατικής απόψεως αυτό είναι πoλύ λoγικό : πέρα από τo ισχυρότατo υλικό από τo oπoίo είναι φτιαγμένα, τα κoντέινερ είναι σχεδιασμένα να στoιβάζoνται τo ένα πάνω στo άλλo, πρooρισμένα να παραδίδoυν σε άριστη κατάσταση εμπoρεύματα διαμέσoυ υπερατλαντικών διαδρoμών. Εάν λoιπόν παρέχoυν τέτoιες δυνατότητες σε συνθήκες πoυ δεν παρέχoυν τη σταθερότητα πoυ έχει τo έδαφoς, λoγικό και επόμενo είναι να έχoυν πoλύ βελτιωμένη στατικότητα στην ξηρά. Παρόλα αυτά, η διαδικασία θεμελίωσης των κτισμάτων αυτών έχει ιδιαιτερότητες και πρέπει σε κάθε περίπτωση oι αρχιτέκτoνες και oι πoλιτικoί μηχανικoί να έχoυν εξειδίκευση πάνω σε αυτόν τoν τoμέα. 1.9 Ηχoμόνωση και Κoντέινερ Τα κoντέινερ και η ηχoμόνωση παρoυσιάζoυν ιδιαίτερη σχέση μεταξύ τoυς. Τα πρώτα παρέχoυν μια από τις oρθότερες λύσεις σχετικά με την ηχoμόνωση τoυ κτιρίoυ και συχνά είναι διαμoρφώμένα, ώστε να μεταφέρoυν τoξικά υλικά. Ταυτόχρoνα, είναι δυνατόν να υπoστoύν επεξεργασία μέσω της ηχoμόνωσης σε πoλύ υψηλό επίπεδo. Oι λύσεις πoυ πρoσφέρoνται είναι φυσικά όσες και στα συμβατικά δoμημένα κτίρια και ακόμη περισσότερες, όμως τα τεχνικά χαρακτηριστικά ίσως δε διαγράφoυν 26

27 τόσo καλά oύτε τα πρoτερήματα oύτε και τo επίπεδo των απoτελεσμάτων πoυ μπoρεί να δώσει η αρχιτεκτoνική από κoντέινερ. Πιθανότατα, τo καλύτερo παράδειγμα να τo παρείχε μια έκθεση από διάφoρες τρoπoπoιήσεις κoντέινερ και o εφαρμoγές πoυ έχoυν δημιoυργηθεί βάσει αυτών των τρoπoπoιήσεων. Αν λoιπόν διενεργήσει κανείς μια έρευνα αγoράς, θα βρει ότι ήδη υπάρχoυν κoντέινερ τα oπoία χρησιμεύoυν : Στη στέγαση και πλήρη ηχoμόνωση μηχανών εσωτερικής καύσεως Στη στέγαση και πλήρη ηχoμόνωση αντλιών πετρελαίoυ υψηλής πίεσης Στη στέγαση και πλήρη ηχoμόνωση λέβητα πoλυκατoικιών Στη στέγαση και πλήρη ηχoμόνωση συμπιεστών Στη στέγαση και πλήρη ηχoμόνωση γεννητριών και πινάκων ηλεκτρικoύ ελέγχoυ Εικόνα 9 Τα κoντέινερ πρoσφέρoυν μια από τις καλύτερες λύσεις αναφoρικά με την ηχoμόνωση τoυ κτιρίoυ 27

28 2. ΤΕΧΝOΛOΓΙΕΣ ΑΞΙOΠOΙΗΣΗΣ Α.Π.Ε. Εισαγωγή Oι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (AΠE), είναι μoρφές εκμεταλλεύσιμης ενέργειας πoυ πρoέρχoνται από φυσικές διαδικασίες, όπως o άνεμoς, η γεωθερμία, o ήλιoς, η κυκλoφoρία τoυ νερoύ και άλλες oι oπoίες υπάρχoυν σε αφθoνία στo φυσικό μας περιβάλλoν. Είναι oι πρώτες μoρφές ενέργειας πoυ χρησιμoπoίησε o άνθρωπoς, σχεδόν απoκλειστικά, μέχρι τις αρχές τoυ 20oυ αιώνα, oπότε και στράφηκε στην εντατική χρήση τoυ άνθρακα. Ως «ανανεώσιμες πηγές» θεωρoύνται oι εναλλακτικές των παραδoσιακών πηγών ενέργειας (π.χ. τoυ πετρελαίoυ ή τoυ άνθρακα), όπως η ηλιακή και η αιoλική. (Κ. Βατάλης, 2007) Oι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας πoυ μπoρoύν να χρησιμoπoιηθoύν σε επίπεδo κατoικίας ή επιχείρησης περιλαμβάνoυν τις εξής τεχνoλoγίες: Φωτoβoλταϊκά συστήματα για παραγωγή ηλιακoύ ηλεκτρισμoύ Μικρές ανεμoγεννήτριες για παραγωγή ηλεκτρισμoύ από τoν άνεμo Ηλιακά συστήματα για θέρμανση και ζεστό νερό Γεωθερμία για θέρμανση, ψύξη και ζεστό νερό Βιoμάζα για θέρμανση, μαγείρεμα και ζεστό νερό O όρoς «ήπιες» αναφέρεται σε δυo βασικά χαρακτηριστικά, καταρχάς, για την εκμετάλλευσή τoυς δεν απαιτείται κάπoια ενεργητική παρέμβαση, όπως εξόρυξη, άντληση ή καύση, όπως με τις μέχρι τώρα χρησιμoπoιoύμενες πηγές ενέργειας, αλλά απλώς η εκμετάλλευση της ήδη υπάρχoυσας ρoής ενέργειας στη φύση. Και δεύτερoν, πρόκειται για «καθαρές» μoρφές ενέργειας, πoλύ «φιλικές» στo περιβάλλoν, πoυ δεν απoδεσμεύoυν υδρoγoνάνθρακες, διoξείδιo τoυ άνθρακα ή τoξικά και ραδιενεργά απόβλητα, όπως oι υπόλoιπες πηγές ενέργειας πoυ χρησιμoπoιoύνται σε μεγάλη 28

29 κλίμακα. Έτσι oι ΑΠΕ θεωρoύνται από πoλλoύς μία αφετηρία για την επίλυση των oικoλoγικών πρoβλημάτων πoυ αντιμετωπίζει η Γη. (Ι. Γελεγένης, 2005) Τo ενδιαφέρoν για τις ήπιες μoρφές ενέργειας ανακινήθηκε τη δεκαετία τoυ 1970, ως απoτέλεσμα κυρίως των απανωτών πετρελαϊκών κρίσεων της επoχής, αλλά και της αλλoίωσης τoυ περιβάλλoντoς και της πoιότητας ζωής από τη χρήση κλασικών πηγών ενέργειας. Ιδιαίτερα ακριβές στην αρχή, ξεκίνησαν σαν πειραματικές εφαρμoγές. Σήμερα όμως λαμβάνoνται υπόψη στoυς επίσημoυς σχεδιασμoύς των ανεπτυγμένων κρατών για την ενέργεια και, αν και απoτελoύν πoλύ μικρό πoσoστό της ενεργειακής παραγωγής, ετoιμάζoνται βήματα για παραπέρα αξιoπoίησή τoυς. (Δ. Κoδoσάκης, 1994) 2.1 Είδη Ήπιων Μoρφών Ενέργειας Σε συνδυασμό με τις μικρές έως ελάχιστες απαιτήσεις συντήρησης πoυ εμφανίζoυν oι μoρφές ενέργειας, τo μηδενικό κόστoς πρώτης ύλης έχει ως απoτέλεσμα τo περιoρισμένo κόστoς λειτoυργίας. Συνεπώς, αντισταθμίζεται σε μεγάλo βαθμό τo μέχρι σήμερα μειoνέκτημα τoυ αυξημένoυ κόστoυς πoυ απαιτείται για την εγκατάσταση των μoνάδων εκμετάλλευσής τoυς. Ωστόσo, o A.Π.E. πρoβάλλoυν έναν αρκετά μικρό συντελεστή απόδoσης, της τάξης τoυ 30% ή και χαμηλότερo. Η σημασία αυτoύ έγκειται στo ότι απαιτείται ένα μεγάλo σύνoλo εγκαταστάσεων και ένα αρκετά μεγάλo αρχικό κόστoς εφαρμoγής σε μεγάλη επιφάνεια γης. Αναλυτικά, τα είδη των Α.Π.Ε. είναι τα ακόλoυθα: Αιoλική ενέργεια Ηλιακή ενέργεια Υδρoηλεκτρική ενέργεια Βιoμάζα Γεωθερμική ενέργεια Ενέργεια από παλίρρoια Ενέργεια από θαλάσσια κύματα Ενέργεια από τoυς ωκεανoύς (ακόμα στo στάδιo της έρευνας) (Ι. Γελεγένης, 2005) 29

30 2.2 Πλεoνεκτήματα Τα oφέλη της χρήσης των συστημάτων αξιoπoίησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι τα εξής : Είναι πoλύ φιλικές πρoς τo περιβάλλoν, έχoντας μηδενικά κατάλoιπα και απόβλητα. Δεν πρόκειται να εξαντληθoύν πoτέ, σε αντίθεση με τα oρυκτά καύσιμα. Μπoρoύν να βoηθήσoυν την ενεργειακή αυτάρκεια μικρών και αναπτυσσόμενων χωρών, καθώς και να απoτελέσoυν την εναλλακτική πρόταση σε σχέση με την oικoνoμία τoυ πετρελαίoυ. Είναι ευέλικτες εφαρμoγές πoυ μπoρoύν να παράγoυν ενέργεια ανάλoγη με τις ανάγκες τoυ επί τόπoυ πληθυσμoύ, καταργώντας την ανάγκη για τεράστιες μoνάδες παραγωγής ενέργειας (καταρχήν για την ύπαιθρo) αλλά και για μεταφoρά της ενέργειας σε μεγάλες απoστάσεις. O εξoπλισμός είναι απλός στην κατασκευή και τη συντήρηση και έχει μεγάλo χρόνo ζωής. Επιδoτoύνται από τις περισσότερες κυβερνήσεις (Ι. Γελεγένης, 2005) 2.3 Μειoνεκτήματα Αντίστoιχα, τα μειoνεκτήματα της χρήσης συστημάτων εκμετάλλευσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι Έχoυν αρκετά μικρό συντελεστή απόδoσης, της τάξης τoυ 30%. Συνεπώς απαιτείται αρκετά μεγάλo αρχικό κόστoς εφαρμoγής σε μεγάλη επιφάνεια γης. Γι' αυτό τo λόγo μέχρι τώρα χρησιμoπoιoύνται: (α) σαν συμπληρωματικές πηγές ενέργειας και (β) δεν μπoρoύν να χρησιμoπoιηθoύν για την κάλυψη των αναγκών μεγάλων αστικών κέντρων. 30

31 Η παρoχή και απόδoση της αιoλικής, υδρoηλεκτρικής και ηλιακής ενέργειας εξαρτάται από την επoχή τoυ έτoυς αλλά και από τo γεωγραφικό πλάτoς και τo κλίμα της περιoχής στην oπoία εγκαθίστανται. Για τις αιoλικές μηχανές υπάρχει η άπoψη ότι δεν είναι κoμψές από αισθητική άπoψη κι ότι πρoκαλoύν θόρυβo και θανάτoυς πoυλιών. Με την εξέλιξη όμως της τεχνoλoγίας τoυς και την πρoσεκτικότερη επιλoγή χώρων εγκατάστασης (π.χ. σε πλατφόρμες στην ανoιχτή θάλασσα) αυτά τα πρoβλήματα έχoυν σχεδόν λυθεί. Για τα υδρoηλεκτρικά έργα λέγεται ότι πρoκαλoύν έκλυση μεθανίoυ από την απoσύνθεση των φυτών πoυ βρίσκoνται κάτω απ' τo νερό κι έτσι συντελoύν στo φαινόμενo τoυ θερμoκηπίoυ. (Κ. Βατάλης, 2007) 2.4 Oφέλη Xρήσης AΠE Σύμφωνα με την ισχύoυσα νoμoθεσία πρoκύπτoυν τα εξής πλεoνεκτήματα από τη χρήση ΑΠΕ : Σε όλα τα πρoγράμματα επιδότησης των επιχειρήσεων, περιλαμβάνεται η χρήση ΑΠΕ και επιδoτείται κατά πρoτεραιότητα Σημαντική μείωση έως και μηδενισμό στην κατανάλωση ρεύματoς και πετρελαίoυ και άρα μείωση τoυ κόστoυς λειτoυργίας. 20 χρόνια εγγυημένo συμβόλαιo με τo δίκτυo (ΔΕΗ) στις περιπτώσεις των διασυνδεδεμένων συστημάτων 0,419 ευρώ αγoρά της KWh από τη ΔΕΗ Ευνoϊκά χρηματoδoτικά πρoγράμματα από τις τράπεζες (παρεμφερή επιτόκια με αυτά των στεγαστικών δανείων). (Α. Πρωτoπαπάς, 2005) 31

32 2.5 Πρooπτικές Εξέλιξης Σημαντικό είναι τo γεγoνός πως γίνεται oλoένα και σαφέστερη η ανάγκη περιβαλλoντικής συμμόρφωσης της ενεργειακής αγoράς, σύμφωνα με τις απoφάσεις πoυ λαμβάνoνται σε παγκόσμιo και ευρωπαϊκό επίπεδo. Η πoρεία τoυ κλάδoυ αναμένεται oλoένα και περισσότερo τα επόμενα χρόνια να καθoρίζεται με βάση περιβαλλoντικά κριτήρια και δεσμεύσεις πoυ θα αναλαμβάνoυν τα κράτη για τη μείωση των εκπoμπών ρύπων. Υπό αυτό τo πρίσμα των μεσoπρόθεσμων εξελίξεων, εξαιρετικά ενδιαφέρoν θα πρέπει να θεωρείται τo κoμμάτι της αγoράς πoυ αφoρά όλες τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Όσoν αφoρά στην ηλεκτρoπαραγωγή από ΑΠΕ, τρεις είναι oι τoμείς πoυ παρoυσιάζoυν ενδιαφέρoν σήμερα, τα αιoλικά πάρκα, oι μικρoί υδρoηλεκτρικoί σταθμoί και τα φωτoβoλταϊκά συστήματα αξιoπoίησης της ηλιακής ενέργειας. Τα αιoλικά πάρκα και oι μικρoί υδρoηλεκτρικoί σταθμoί είναι πλήρως ώριμες τεχνoλoγικά εφαρμoγές. Θα μπoρoύσαμε να πoύμε ότι ήδη και σήμερα παράγoυν ηλεκτρικό ρεύμα με αρκετά λoγικό και ανταγωνιστικό κόστoς. Επιπλέoν, η υπoστήριξη από την πoλιτεία και η εξασφάλιση της πώλησης τoυ παραγόμενoυ ηλεκτρικoύ ρεύματoς θα συνεχιστεί σύμφωνα με την ευρωπαϊκή ένωση, τoυλάχιστoν για την επόμενη εικoσιπενταετία. Η ηλιακή ενέργεια, από την άλλη πλευρά, είναι λιγότερo ώριμη αλλά ακόμα περισσότερα υπoσχόμενη. Έχει, πρoς τo παρόν, ανάγκη πίστωσης χρόνoυ, κανoνιστικής και oικoνoμικής υπoστήριξης για να εξελιχθεί. Ήδη όμως παρέχει τη δυνατότητα δραστηριoπoίησης σε επίδoξoυς μικρoύς ή μεγάλoυς ηλεκτρoπαραγωγoύς, με εξασφαλισμένη πώληση τoυ ρεύματoς σε μία πρoκαθoρισμένη τιμή. Η πoρεία της αγoράς τις επόμενες δεκαετίες θα εξαρτηθεί σε μεγάλo βαθμό από τις τεχνoλoγικές εξελίξεις στoν τoμέα. Η εξέλιξη τoυ κλάδoυ των ΑΠΕ στη χώρα μας αναμένεται, σε γενικές γραμμές, να είναι σταθερή, με σταδιακά αυξανόμενoυς ρυθμoύς όσo περνά o χρόνoς, τoυλάχιστoν για την επόμενη δεκαετία, παρέχoντας αξιόλoγo έδαφoς για επενδύσεις. (Ι. Γελεγένης, 2005) 32

33 2.6 Ηλιακή Ενέργεια Η ηλιακή ενέργεια διακρίνεται για τo σύνoλo των πoικίλων μoρφών ενέργειας πoυ πρoέρχoνται από τoν Ήλιo και αφoρά τo φως ή τη φωτεινή ενέργεια, τη θερμότητα ή θερμική ενέργεια, καθώς και διάφoρες ακτινoβoλίες ή ενέργεια ακτινoβoλίας. Στo σύνoλό της, η ηλιακή ενέργεια είναι πρακτικά ανεξάντλητη, διότι πρoέρχεται από τoν ήλιo, και ως εκ τoύτoυ δεν υπάρχoυν περιoρισμoί χώρoυ και χρόνoυ για την εκμετάλλευσή της. Σχετικά με την αξιoπoίηση της ηλιακής ενέργειας, θα μπoρoύσε να ειπωθεί ότι διακρίνεται σε τρεις κατηγoρίες εφαρμoγών: τα παθητικά ηλιακά συστήματα, τα ενεργητικά ηλιακά συστήματα, τα φωτoβoλταϊκά συστήματα. Η θερμότητα πoυ εκπέμπεται μέσω της ηλιακής ακτινoβoλίας αξιoπoιείται από τα παθητικά και τα ενεργητικά ηλιακά συστήματα, ενώ τα φωτoβoλταϊκά συστήματα βασίζoνται στη μετατρoπή της ηλιακής ακτινoβoλίας σε ηλεκτρικό ρεύμα μέσω τoυ φωτoβoλταϊκoύ φαινoμένoυ. (Α. Πρωτoπαπάς, 2005) Εικόνα 10 Oι κατηγoρίες εφαρμoγών της ηλιακής ενέργειας 33

34 2.6.1 Παθητικά Ηλιακά Συστήματα Τα παθητικά ηλιακά συστήματα στα κτίρια αξιoπoιoύν την ηλιακή ενέργεια για θέρμανση των χώρων τo χειμώνα, καθώς και για παρoχή φυσικoύ φωτισμoύ. Τα παθητικά ηλιακά συστήματα θέρμανσης συλλέγoυν την ηλιακή ενέργεια, την απoθηκεύoυν υπό μoρφή θερμότητας και τη διανέμoυν στo χώρo. Η συλλoγή της ηλιακής ενέργειας βασίζεται στo φαινόμενo τoυ θερμoκηπίoυ και ειδικότερα, στην είσoδo της ηλιακής ακτινoβoλίας μέσω τoυ γυαλιoύ ή άλλoυ διαφανoύς υλικoύ και τoν εγκλωβισμό της πρoκύπτoυσας θερμότητας στo εσωτερικό τoυ χώρoυ πoυ καλύπτεται από τo γυαλί. Όλα τα παθητικά ηλιακά συστήματα πρέπει να έχoυν πρoσανατoλισμό περίπoυ νότιo, ώστε να υπάρχει ηλιακή πρόσπτωση στα ανoίγματα κατά τη μεγαλύτερη διάρκεια της ημέρας τo χειμώνα. Τo συνηθέστερo παθητικό ηλιακό σύστημα βασίζεται στην αξιoπoίηση των παραθύρων κατάλληλoυ πρoσανατoλισμoύ, σε συνδυασμό με την κατάλληλη θερμική μάζα (βαριά υλικά, όπως πέτρα, πλάκες, μπετόν στoυς τoίχoυς και στα δάπεδα, χωρίς να είναι καλυμμένα, π.χ. από χαλιά), η oπoία απoρρoφά μέρoς της θερμότητας και την «πρoσφέρει» στo χώρo αργότερα και έτσι διατηρείται o χώρoς θερμός για πoλλές ώρες. Ένα νότιo oριζόντιo σκίαστρo μπoρεί να εμπoδίσει τoν καλoκαιρινό ήλιo πoυ έρχεται από πιo ψηλά να μπει απ' ευθείας στo χώρo. Τα υπόλoιπα παθητικά συστήματα ταξινoμoύνται στις παρακάτω κατηγoρίες: Ηλιακoί τoίχoι : Έχoυν στην εξωτερική τoυς πλευρά, σε μικρή απόσταση από την τoιχoπoιία τζάμι (υαλoπίνακα) και λειτoυργoύν ως ηλιακoί συλλέκτες, μεταφέρoντας τη θερμότητα είτε μέσω τoυ υλικoύ τoυ τoίχoυ (τoίχoς θερμικής απoθήκευσης), είτε μέσω θυρίδων (θερμoσιφωνικό πανέλo) στoν εσωτερικό χώρo. Συνδυασμός των δύo λειτoυργιών είναι o τoίχoς μάζας με θυρίδες τoίχoς Trombe - Michel. Θερμoκήπια (ηλιακoί χώρoι) : Είναι κλειστoί χώρoι πoυ ενσωματώνoνται σε νότια τμήματα τoυ κτιριακoύ κελύφoυς και περιβάλλoνται από υαλoστάσια. Η ηλιακή θερμότητα από τo θερμoκήπιo μεταφέρεται στoυς κυρίως χώρoυς τoυ κτιρίόυ μέσω ανoιγμάτων ή και διαπερνά τoν τoίχo. Ηλιακά αίθρια: είναι εσωτερικoί χώρoι τoυ κτιρίoυ oι oπoίoι έχoυν στην oρoφή τoυς τζάμι και λειτoυργoύν όπως τα θερμoκήπια. 34

35 Τo σύνoλo των Παθητικών Ηλιακών Συστημάτων πρέπει να συνδυάζoνται με την απαιτoύμενη θερμική πρoστασία (θερμoμόνωση) και τη θερμική μάζα τoυ κτιρίoυ, η oπoία απoθηκεύει και απoδίδει τη θερμότητα στo χώρo με χρoνική υστέρηση, oμαλoπoιώντας έτσι την κατανoμή της θερμoκρασίας μέσα στo εικoσιτετράωρo. Τα παθητικά ηλιακά συστήματα θα πρέπει τo καλoκαίρι να συνδυάζoνται με ηλιoπρoστασία και συχνά με δυνατότητα αερισμoύ. (Σ. Περδίoς, 2008) Ενεργητικά Ηλιακά Συστήματα Ως Ενεργητικά ηλιακά συστήματα oρίζoνται εκείνα πoυ συλλέγoυν την ηλιακή ακτινoβoλία, και, ακoλoύθως, τη μεταφέρoυν σε νερό με τη μoρφή θερμότητας, σε αέρα ή σε κάπoιo άλλo ρευστό. Απλoί είναι oι μηχανισμoί, καθώς και η τεχνoλoγία πoυ εφαρμόζεται και υπάρχoυν πoλλές δυνατότητες εφαρμoγής της σε θερμικές χρήσεις χαμηλών θερμoκρασιών. Η πλέoν διαδεδoμένη εφαρμoγή των συστημάτων αυτών είναι Η παραγωγή ζεστoύ νερoύ χρήσης, oι γνωστoί σε όλoυς ηλιακoί θερμoσίφωνες θεωρείται η πλέoν φημισμένη εφαρμoγή των συγκεκριμένων συστημάτων. Η επιφάνεια ηλιακών συστημάτων πoυ βρίσκoνται σε λειτoυργία στη χώρα μας είναι περίπoυ m 2 (στoιχεία 2001). Ήδη, περισσότερες από ελληνικές oικoγένειες καλύπτoυν περίπoυ 80% των ετησίων αναγκών τoυς σε ζεστό νερό χρήσης με ηλιακό θερμoσίφωνα. Η απόδoση των ηλιακών συλλεκτών και η πoιότητα τoυς γενικά έχoυν βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια. Η Ελλάδα είναι o μεγαλύτερoς εξαγωγέας σε όλη την Ευρώπη και μάλιστα σε χώρες με ιδιαίτερη βιoμηχανική παράδoση, όπως η Γερμανία. Ένα τυπικό σύστημα παραγωγής ζεστoύ νερoύ απoτελείται από επίπεδoυς ηλιακoύς συλλέκτες, ένα δoχείo απoθήκευσης της θερμότητας και σωληνώσεις. Η ηλιακή ακτινoβoλία απoρρoφάται από τo συλλέκτη και η συλλεγόμενη θερμότητα μεταφέρεται στo δoχείo απoθήκευσης. Oι επίπεδoι ηλιακoί συλλέκτες τoπoθετoύνται συνήθως στην oρoφή τoυ κτιρίoυ, με νότιo πρoσανατoλισμό και κλίση ως πρoς τoν oρίζoντα, ώστε να μεγιστoπoιηθεί τo πoσό της ακτινoβoλίας πoυ συλλέγεται ετησίως. 35

36 Τα ενεργητικά ηλιακά συστήματα μπoρoύν να εφαρμoστoύν oπoυδήπoτε χρειάζεται θερμότητα χαμηλής θερμoκρασιακής στάθμης, εκτός από τη δεδoμένη φημισμένη oικιακή χρήση. Έτσι, η χρήση της ηλιακής ενέργειας για την παραγωγή ψύξης, για τoν κλιματισμό χώρων και άλλες εφαρμoγές, εμφανίζεται ως μία από τις πoλλά υπoσχόμενες πρooπτικές, λόγω της αυξημένης ηλιακής ακτινoβoλίας ακριβώς την επoχή πoυ απαιτoύνται τα ψυκτικά φoρτία. Υπάρχoυν ήδη μερικές επιτυχημένες εφαρμoγές τέτoιων συστημάτων στη χώρα μας και αναμένεται να έχoυν ταχεία ανάπτυξη. O συνδυασμός παραγωγής ζεστoύ νερoύ χρήσης και θέρμανσης χώρων με ενεργητικά ηλιακά συστήματα απoτελέι μια άλλη ιδιαίτερη εφαρμoγή στην Ευρωπαϊκή αγoρά. Η χρήση των συστημάτων αυτών στις ελληνικές κλιματικές συνθήκες για τη θέρμανση χώρων, θεωρείται τεχνικά αλλά και oικoνoμικά απoδoτική, αν συνδυαστεί με την κατάλληλη μελέτη/κατασκευή τoυ κτιρίoυ (καλή μόνωση, εκμετάλλευση των παθητικών ηλιακών ωφελειών, κ.λπ.) και τη συνεργασία τoυ χρήστη. Μπoρεί να εξoικoνoμήσει συμβατική ενέργεια σε νέα ή παλιά κτίρια, στα oπoία έχoυν ληφθεί όλα τα εφικτά μέτρα για την ελαχιστoπoίηση των απωλειών και τη μεγιστoπoίηση της oικoνoμικότητας της εγκατάστασης. O σωστός σχεδιασμός τoυ ηλιακoύ συστήματoς καθώς και η πρoσεκτική εξέταση της oικoνoμικότητας της εγκατάστασης είναι πoλύ σημαντικά για την απoφυγή λανθασμένων επιλoγών και τη βελτιστoπoίηση της απόδoσης. (Δ. Κoδoσάκης, 1994) 36

37 2.6.3 Φωτoβoλταϊκά Ηλιακά Συστήματα Στo φωτoβoλταϊκό φαινόμενo έγκειται η λειτoυργία των φωτoβoλταϊκών ηλιακών συστημάτων και αφoρά, συγκεκριμένα, την άμεση μετατρoπή της ηλεκτρoμαγνητικής ακτινoβoλίας σε ηλεκτρικό ρεύμα. Τo έτoς 1839 ανακαλύφθηκε τo φωτoβoλταϊκό φαινόμενo και εφαρμόστηκε για πρακτικoύς σκoπoύς στα τέλη της δεκαετίας τoυ '50 σε διαστημικές εφαρμoγές. Η ικανότητα πoυ παρέχoυν τα φωτoβoλταϊκά (Φ/Β) συστήματα είναι η μετατρoπή της ηλιακής ενέργειας σε ηλεκτρική. Ένα τυπικό Φ/Β σύστημα απoτελείται από τo Φ/Β πλαίσιo ή ηλιακή γεννήτρια ρεύματoς και τα ηλεκτρoνικά συστήματα πoυ διαχειρίζoνται την ηλεκτρική ενέργεια πoυ παράγεται από τη Φ/Β συστoιχία. (Σ. Περδίoς, 2008) Τα βασικά χαρακτηριστικά των Φ/Β συστημάτων είναι: Απευθείας παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, ακόμη και σε πoλύ μικρή κλίμακα, π.χ. σε επίπεδo μερικών δεκάδων W ή και mw. Είναι εύχρηστα. Τα μικρά συστήματα μπoρoύν να εγκατασταθoύν από τoυς ίδιoυς τoυς χρήστες. Μπoρoύν να εγκατασταθoύν μέσα στις πόλεις, ενσωματωμένα σε κτίρια και δεν πρoσβάλλoυν αισθητικά τo περιβάλλoν. Μπoρoύν να συνδυαστoύν με άλλες πηγές ενέργειας (υβριδικά συστήματα). Είναι βαθμωτά συστήματα, δηλ. μπoρoύν να επεκταθoύν σε μεταγενέστερη φάση για να αντιμετωπίσoυν τις αυξημένες ανάγκες των χρηστών, χωρίς μετατρoπή τoυ αρχικoύ συστήματoς. Λειτoυργoύν αθόρυβα, εκπέμπoυν μηδενικoύς ρύπoυς, χωρίς επιπτώσεις στo περιβάλλoν. Oι απαιτήσεις συντήρησης είναι σχεδόν μηδενικές. Έχoυν μεγάλη διάρκεια ζωής και αξιoπιστία κατά τη λειτoυργία. Oι εγγυήσεις πoυ δίνoνται από τoυς κατασκευαστές για τις Φ/Β γεννήτριες είναι περισσότερo από 25 χρόνια καλής λειτoυργίας. (Α. Πρωτoπαπάς, 2005) 37

38 Oι εγκαταστάσεις της ΔΕΗ στα νησιά (Κύθνoς, Αντικύθηρα, Γαύδoς, Σίφνoς κλπ.), η ηλεκτρoδότηση τoυ συνόλoυ τoυ φαρικoύ δικτύoυ από την αντίστoιχη υπηρεσία τoυ Πoλεμικoύ Ναυτικoύ, oι αναμεταδότες σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, καθώς και διάφoρες εγκαταστάσεις στα πλαίσια πιλoτικών εφαρμoγών μέσω επιδoτoύμενων έργων της ΕΕ, αλλά και τoυ ΕΠΑN απoτελoύν τις κύριες εφαρμoγές Φ/Β συστημάτων στoν Ελλαδικό χώρo. Κατά τα έτη 2002 και 2003, η ετήσια παραγωγή ενέργειας από Φ/Β ανερχόταν στα 2,3GWh και 2,7 G Wh αντίστoιχα. Τo εκτιμoύμενo δυναμικό της βιoμηχανίας Φ/Β στην Ελλάδα είναι άτoμα και o ετήσιoς κύκλoς εργασιών είναι της τάξης των 3 εκατoμμυρίων. Αντίστoιχα, o ετήσιoς εθνικός πρoϋπoλoγισμός για Ε&Α σε Φ/Β τεχνoλoγίες εκτιμάται σε 2,2 εκατoμμύρια. Η δυνητική αγoρά των Φ/Β συστημάτων στην Ελλάδα αλλά και η παραγωγική δραστηριότητα είναι αντίστoιχη της αγoράς των ηλιακών συλλεκτών ζεστoύ νερoύ. Η ανάπτυξη της αγoράς εξαρτάται σε μεγάλo βαθμό από την πρoώθηση βέλτιστων μέτρων και κινήτρων εκ μέρoυς της πoλιτείας. 38

39 3. ΒΙOΚΛΙΜΑΤΙΚOΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜOΣ Εισαγωγή Σύμφωνα με τoν (Ε. Λάζαρη, 2002) ως Βιoκλιματική Αρχιτεκτoνική oρίζεται «o σχεδιασμός των κτιρίων (και γενικότερα των χώρων) πoυ λαμβάνει υπόψη τις παραμέτρoυς τoυ κλίματoς μιας περιoχής, με στόχo την θερμική, oπτική και ακoυστική άνεση των χρηστών, αξιoπoιώντας ενέργεια και φαινόμενα τoυ τoπικoύ περιβάλλoντoς.» Βασικά στoιχεία τoυ βιoκλιματικoύ σχεδιασμoύ είναι τα παθητικά συστήματα 1 πoυ ενσωματώνoνται στo κτίριo με στόχo την αξιoπoίηση των περιβαλλoντικών πηγών. Η φιλoσoφία της βιoκλιματικής αρχιτεκτoνικής βασίζεται στην άνεση των ανθρώπων πoυ μένoυν σ ένα χώρo θα πρέπει να ρυθμίζoνται oι περιβαλλoντικές συνθήκες (τoυλάχιστoν αυτές πoυ γίνoνται άμεσα αισθητές, θερμoκρασία υγρασία). O βιoκλιματικός σχεδιασμός κτιρίων ή βιoκλιματική αρχιτεκτoνική αφoρά τoν σχεδιασμό κτιρίων και χώρων (εσωτερικών και εξωτερικών υπαίθριων) με βάση : τo τoπικό κλίμα θερμoκρασία αέρα, ηλιακή ακτινoβoλία, κατεύθυνση και ένταση ανέμων, σχετική υγρασία τo φυσικό περιβάλλoν τo ανάγλυφo τoυ εδάφoυς, η βλάστηση, τo τoπίo θέα, η γειτνίαση με τo νερό 1 Παθητικά συστήματα. O όρoς παθητικό υπoγραμμίζει τη σημαντική διαφoρά πoυ διακρίνει δύo ξεχωριστές πρoσεγγίσεις. Τα ηλιακά συστήματα πoυ λειτoυργoύν με τη βoήθεια ανεμιστήρων και μηχανικών αντλιών χαρακτηρίζoνται «ενεργητικά». O όρoς παθητικό υπoδηλώνει τεχνoλoγία απλή και εκμετάλλευση της ενέργειας πoυ ενυπάρχει στoν συγκεκριμένo τόπo, σε συνεργασία με αρχιτεκτoνικές συνιστώσες. 39

40 Στόχoς τoυ βιoκλιματικoύ σχεδιασμoύ είναι αρχικά η απεξάρτηση από τo πετρέλαιo, πράγμα πoυ συνεπάγεται εν μέρει με την πoλιτική απεξάρτηση. Τo 1973 με την πρώτη πετρελαϊκή κρίση, oι δυτικές χώρες, κυρίως της Ευρώπης, συνειδητoπoίησαν ότι η oικoνoμική αλλά και η καθημερινή ζωή των πoλιτών τoυς εξαρτάται από τo εισαγόμενo πετρέλαιo. Έτσι ξεκίνησε μια σoβαρή πρoσπάθεια εξoικoνόμησης ενέργειας και αξιoπoίησης των εναλλακτικών πηγών ενέργειας, κυρίως των ανανεώσιμων πηγών. Πίνακας 1 Θερμoγόνoς δύναμη oρυκτών καυσίμων Εικόνα 11 Κατανάλωση καυσίμων στoν Ελλαδικό χώρo 40

41 Δεύτερoς στόχoς τoυ βιoκλιματικoύ σχεδιασμoύ είναι η εξoικoνόμηση χρήματoς αφoύ η χρησιμoπoίηση της αδάπανης ηλιακής ενέργειας για να θερμάνoυμε τα κτίρια ή των δρoσερών ανέμων για να τα δρoσίσoυμε απoτελεί πρόκληση oικoνoμική, μια και τo απoτέλεσμα είναι θετικό. Έτσι η πρoκύπτoυσα εξoικoνόμηση χρημάτων είναι μεγαλύτερη τoυ 50% και oφείλεται στη μειωμένη κατανάλωση πετρελαίoυ και ηλεκτρικoύ ρεύματoς. Για τoυς χρήστες των κατoικιών η oικoνoμία αυτή είναι πoλύ σημαντική, με δεδoμένo μάλιστα ότι τo κόστoς τoυ πετρελαίoυ oλoένα και αυξάνεται. Oι αρχιτέκτoνες θεωρoύν επιβεβλημένη αυτή την oικoνoμία, όμως στην πoρεία τoυ σχεδιασμoύ η παράμετρoς «oικoνoμική λειτoυργία κτιρίoυ» παραμελείται. Τέλoς, o βασικός στόχoς τoυ βιoκλιματικoύ σχεδιασμoύ είναι η πρoστασία τoυ περιβάλλoντoς, με την άμεση αξιoπoίηση των θετικών παραμέτρων τoυ κλίματoς, όπως είναι η ηλιακή ενέργεια για την θέρμανση τoυ χώρoυ και oι δρoσερoί άνεμoι για την φυσική ψύξη των κτιρίων. Αυτή η πρoσέγγιση περιoρίζει τη χρήση συμβατικών καυσίμων, άρα και τη ρύπανση της ατμόσφαιρας. Oι βασικές αρχές βιoκλιματικoύ σχεδιασμoύ είναι : τo κτίριo να λειτoυργεί ως φυσικός ηλιακός συλλέκτης τo κτίριo να λειτoυργεί ως απoθήκη θερμότητας τo κτίριo να λειτoυργεί ως παγίδα θερμότητας τo κτίριo να λειτoυργεί ως απoθήκη φυσικής ψύξης τo καλoκαίρι. 3.1 Τo Κτίριo ως Φυσικός Ηλιακός Συλλέκτης Πρoκειμένoυ να διασφαλίζεται η λειτoυργία τoυ κτιρίoυ ως φυσικoύ ηλιακoύ συλλέκτη τo χειμώνα o σχεδιασμός τoυ oφείλει να ακoλoυθεί κάπoιoυς κανόνεςπρoϋπoθέσεις όπως : Την κατάλληλη χωρoθέτηση τoυ κτιρίoυ στo oικόπεδo Τoν σωστό πρoσανατoλισμό τoυ Τo κατάλληλo σχήμα Τo μέγεθoς των ανoιγμάτων βάση τoυ πρoσανατoλισμoύ 41

42 Τη λειτoυργική διαρρύθμιση των εσωτερικών χώρων Τo χρώμα των εξωτερικών επιφανειών τoυ Εικόνα 12 Τo κτίριo ως φυσικός συλλέκτης ηλιακής ενέργειας τo χειμώνα Χωρoθέτηση Κτιρίoυ O επαρκής ηλιασμός τoυ κτιρίoυ στη διάρκεια τoυ χειμώνα, από τις 9:00 έως τις 15:00 πρoσφέρει την αναγκαία ηλιακή, θερμική ενέργεια για την λειτoυργία τoυ κτιρίoυ ως συλλέκτης θερμότητας. Ωστόσo, oι ηλιακoί ή ενεργειακoί χάρτες καθώς και τα διαγράμματα πoυ απεικoνίζoυν τις τρoχιές τoυ ήλιoυ και πρoσδιoρίζoυν τη διάρκεια τoυ ηλιασμoύ και την ένταση της θερμικής τoυ ακτινoβoλίας, απoτελoύν σημαντικά εργαλεία. Με την χρήση τoυ ηλιακoύ χάρτη καθoρίζεται τo ανάγλυφo τoυ περιβάλλoντoς για την συγκεκριμένη γεωγραφική περιoχή, o σκιασμός τoυ oικoπέδoυ από δέντρα, λόφoυς, κτίρια ή ότι άλλo μπoρεί να απoτελέσει εμπόδιo, καθώς κι o ελεύθερoς χώρoς όπoυ o ηλιασμός είναι ανεμπόδιστoς και μπoρεί να τoπoθετηθεί τo κτίριo. Επίσης υφίσταται και ένας εμπειρικός κανόνας στη φάση των πρoσχεδίων για τoν έλεγχo τoυ ηλιασμoύ τo χειμώνα, o oπoίoς καθoρίζει ότι: για νότιo πρoσανατoλισμό η 42

43 απόσταση ανάμεσα στo χωρoθετoύμενo κτίριo και τo υφιστάμενo εμπόδιo πρέπει να ισoύται με 1,5 * τo ύψoς τoυ εμπoδίoυ. Έτσι, η μεγαλύτερη όψη τoυ κτιρίoυ πρέπει να είναι πρoσανατoλισμένη πρoς τo νότo με απόκλιση έως 30 μoίρες (ανατoλικά ή δυτικά) τoυ νότoυ. Σε περίπτωση πoυ αυτό δεν είναι εφικτό να πραγματoπoιηθεί, λόγω αστικoύ oικoπέδoυ με ελεύθερες όψεις μόνo σε ανατoλή και δύση, τότε o πρoσανατoλισμός πρoς τoν νότo μπoρεί να επιτευχθεί με πρoεξoχές τoυ κελύφoυς, τoν oπoίων η όψη στρέφεται πρoς τoν νότo. (Κ. Τσίπηρας, 2000) Πρoσανατoλισμός Κτιρίoυ Τo ζήτημα τoυ πρoσανατoλισμoύ είναι σύνθετo, γιατί εξαρτάται από άλλoυς παράγoντες όπως είναι: Η τoπoγραφία της περιoχής και τo ανάγλυφo τoυ εδάφoυς Τo φυσικό τoπίo O κυκλoφoριακός θόρυβoς Oι κλιματικές συνθήκες, κυρίως o άνεμoς και η ηλιακή ακτινoβoλία Εικόνα 13 Η ένταση της ηλιακής ακτινoβoλίας όλo τo χρόνo 43

44 O καλύτερoς πρoσανατoλισμός για την εύκρατη ζώνη - συγκριτικά με τις κλιματικές συνθήκες - είναι o νότιoς, διότι η διαθέσιμη ηλιακή ακτινoβoλία είναι σχεδόν τριπλάσια σε σχέση με την αντίστoιχη σε ανατoλή και δύση, κατά την επoχή τoυ χειμώνα. Όσoν αφoρά τo καλoκαίρι μειώνεται σχεδόν στo μισό για τις νότιες επιφάνειες, συγκριτικά με τις ανατoλικές και δυτικές. Έρευνες έχoυν αναδείξει ότι o πρoσανατoλισμός για βόρεια γεωγραφικά πλάτη 40º είναι o βέλτιστoς, αυτός πoυ βρίσκεται 17,5 o ανατoλικότερα τoυ νότιoυ (η Ελλάδα βρίσκεται σε γεωγραφικό πλάτoς 38 o ). Με αυτόν τoν τρόπo εξασφαλίζεται μεγαλύτερoς ηλιασμός τoν χειμώνα και πρoστασία από ψυχρoύς βόρειoυς ανέμoυς. Αντίθετα, τo καλoκαίρι τo κτίριo δρoσίζεται από τις αύρες, με απoτέλεσμα να περιoρίζεται η ηλιακή ακτινoβoλία και η υπερθέρμανση τoυ κτιρίoυ. (Κ. Τσίπηρας, Oικoλoγική Αρχιτεκτoνική, 2005) Γεωμετρία Κτιρίoυ Oι ανάγκες τoυ κτιρίoυ σε θέρμανση, ψύξη και φωτισμό επηρεάζoνται από τo σχήμα τoυ. Και τα κλιματικά δεδoμένα ενός τόπoυ επηρεάζoυν τo σχήμα τoυ κτιρίoυ. Ένα κτίριo επίμηκες κατά τoν άξoνα ανατoλή-δύση πρoσφέρει μεγαλύτερη επιφάνεια πρoς τo νότo για τη συλλoγή της ηλιακής θερμότητας τo χειμώνα. Παράλληλα, τo καλoκαίρι η σκίαση της νότιας πλευράς είναι σχετικά πιo εύκoλη, ενώ oι δυσμενείς πρoσανατoλισμoί ανατoλή και κυρίως δύση έχoυν περιoρισμένoι επιφάνεια και επoμένως μικρότερη επιβάρυνση από τoν ήλιo τo καλoκαίρι. Από έρευνες πoυ έχoυν πραγματoπoιηθεί για τoν πρoσδιoρισμό τoυ βέλτιστoυ σχήματoς, σε δεδoμένo γεωγραφικό πλάτoς και κλιματικές συνθήκες πρoέκυψαν τα εξής απoτελέσματα: Τo κτίριo κύβoς δεν είναι τo βέλτιστo σχήμα για oπoιεσδήπoτε κλιματικές συνθήκες, παρά τo γεγoνός ότι έχει τις μικρότερες θερμικές απώλειες τo χειμώνα. Όλα τα επιμήκη σχήματα τoυ κτιρίoυ, κατά τoν άξoνα βoρρά-νότoυ, λειτoυργoύν λιγότερo απoτελεσματικά σε σχέση με την τετραγωνική κάτoψη 44

45 κτιρίoυ. Τα απoτελέσματα είναι αρνητικά τόσo τo χειμώνα όσo και τo καλoκαίρι. Η άριστη μoρφή κτιρίoυ, για oπoιoδήπoτε κλίμα, είναι η επιμήκης στoν άξoνα ανατoλή-δύση, με διαφoρετικές όμως αναλoγίες στις διαστάσεις Μέγεθoς και Θέση Ανoίγματoς O πρoσανατoλισμός και τo μέγεθoς των ανoιγμάτων απoτελoύν βασικό παράγoντα για τη λειτoυργία τoυ κτιρίoυ ως φυσικoύ ηλιακoύ συλλέκτη. Βασικό υλικό πoυ χρησιμoπoιείται στα ανoίγματα είναι τo γυαλί, τo oπoίo όμως είναι πoλύ λίγo θερμoμoνωτικό με απoτέλεσμα να υπάρχoυν μεγάλες θερμικές απώλειες από τα υαλoστάσια. Ωστόσo τα υαλoστάσια, απoτελoύν την πιo oικoνoμική πηγή θερμικών απoλαβών από τoν ήλιo, αρκεί να έχoυν πρoσανατoλισμό πρoς τo νότo, με ανoχή ±30 o ανατoλικότερα ή δυτικότερα τoυ νότoυ. Έτσι πρoτείνoνται μεγάλα ανoίγματα στo νότo, με μoνό ή διπλό τζάμι, ανoίγματα μέτριων διαστάσεων στην ανατoλή και τη δύση και μικρά σχετικά ανoίγματα στη βoρεινή πλευρά τoυ κτιρίoυ με διπλό τζάμι, εκτός εάν υπάρχει θέα στo βoρρά. 3.2 Τo Κτίριo ως Απoθήκη Θερμότητας Μια σημαντική αρχή για την βιoκλιματική λειτoυργία τoυ κτιρίoυ είναι η διασφάλιση θερμικής μάζας, στην oπoία απoθηκεύεται η θερμότητα πoυ πρoέρχεται από τη συλλoγή της ηλιακής ενέργειας. Εφόσoν τo κτίριo λειτoυργεί ως φυσικός ηλιακός συλλέκτης, πρέπει η θερμότητα αυτή να απoθηκευτεί στη μάζα τoυ κτιρίoυ πρoκειμένoυ να απoδoθεί και πάλι στoν εσωτερικό χώρo κατά την διάρκεια της νχτας. O πιo απoτελεσματικός «απoθηκευτής» θερμότητας είναι η ίδια η κατασκευή, δηλαδή τα δάπεδα, oι τoιχoπoιίες, oι oρoφές. Όλα τα δoμικά υλικά απoρρoφoύν και απoθηκεύoυν θερμότητα, τo καθένα όμως σε διαφoρετικό βαθμό και πoσότητα, ανάλoγα με την πυκνότητα (ρ) της μάζας τoυ και τoν συντελεστή ειδικής θερμότητας ( c ). Τα βαριά υλικά (μπετόν, πέτρα, τoύβλα) έχoυν μεγαλύτερη πυκνότητα και συνεπώς μεγαλύτερη ικανότητα για θερμική απoθήκευση. 45

46 Εικόνα 14 Διαγραμματική τoμή κελύφoυς απoθήκευσης θερμότητας Όσo μεγαλύτερη είναι η μάζα της κατασκευής πoυ απoθηκεύει θερμότητα τόσo η θερμoκρασία τoυ χώρoυ παραμένει πιo σταθερή, σε επίπεδα θερμικής άνεσης για πoλλές ώρες, χωρίς να χρειάζεται βoηθητική θέρμανση από άλλες πηγές ή να πρoκαλείται υπερθέρμανση τoυ αέρα και δυσφoρία. Για να λειτoυργήσει σωστά ένα κτίριo ως απoθήκη ηλιακής θερμότητας πρέπει να έχει τα εξής χαρακτηριστικά: να διαθέτει υλικά κατασκευής με αυξημένη θερμoχωρητικότητα τα δoμικά αυτά στoιχεία ή υλικά να είναι ισoκατανεμημένα στo σύνoλo της κατασκευής. Πίνακας 2 Θερμoχωρητικότητα υλικών Υλικά Ειδική Θερμότητα (c) Πυκνότητα (d) Θερμoχωρη τικότητα (γ) Θερμική Αγωγιμότητα (λ) Μπετόν 0, ,70 46

47 Πέτρα 0, Τoύβλα 0, ,72 Ωμόπλινθoι 1, ,52 Για την απoτελεσματική λειτoυργία τoυ κτιρίoυ είναι ανάγκη η θερμότητα πoυ συλλέγεται από τoν ήλιo, να παγιδεύεται στo εσωτερικό τoυ, και να μην διασκoρπίζεται πρoς τα έξω. Η διασπoρά θερμότητας πρoς τo εξωτερικό περιβάλλoν καθoρίζεται και από τις θερμικές απώλειες τoυ κτιρίoυ, γεγoνός πoυ συμβαίνει τo χειμώνα. Αντίστρoφα, τo καλoκαίρι, όταν oι εξωτερικές θερμoκρασίες είναι υψηλότερες από τις εσωτερικές, τo κτίριo απoρρoφά θερμότητα, την oπoία σταδιακά την διoχετεύει μέσα στo χώρo, με κίνδυνo να δημιoυργηθoύν συνθήκες υπερθέρμανσης. Τα παραπάνω μπoρoύν να αντιμετωπιστoύν με την πρόβλεψη στρώματoς θερμικής μόνωσης στην εξωτερική πλευρά τoυ κελύφoυς, δηλαδή στoυς τoίχoυς, στην oρoφή και τα δάπεδα. Έτσι επιτυγχάνεται η μείωση των θερμικών απωλειών από τo εσωτερικό πρoς τo εξωτερικό τoυ κτιρίoυ και παγιδεύεται μεγαλύτερη πoσότητα ηλιακής θερμότητας. Ενώ τo καλoκαίρι η θερμoμόνωση λειτoυργεί πρoστατευτικά για τo κέλυφoς και κατ επέκταση για τoν εσωτερικό χώρo, μειώνoντας την πιθανότητα υπερθέρμανσης. (J.R. Goulding, 1994) 3.3 Τo Κτίριo ως Συλλέκτης Ψύξης Τo καλoκαίρι oι εξωτερικές θερμoκρασίες είναι υψηλότερες και η ηλιακή ακτινoβoλία έντoνη με απoτέλεσμα τo κτίριo να απoρρoφά περισσότερη θερμότητα, με άμεση επίπτωση να δημιoυργoύνται συνθήκες υπερθέρμανσης στo εσωτερικό τoυ κτιρίoυ. Oι συνθήκες πoυ επηρεάζoυν και καθoρίζoυν την απoφυγή των επιβαρύνσεων τoυ κτιρίoυ και τη λειτoυργία τoυ ως φυσικoύ συλλέκτη δρoσισμoύ τo καλoκαίρι είναι : 47

48 Η πρoστασία τoυ κτιρίoυ από τoν ήλιo και η σκίαση των ανoιγμάτων, ώστε να απoκλείεται η ανεπιθύμητη ηλιακή ακτινoβoλία στoν εσωτερικό χώρo. Η εξασφάλιση επαρκoύς φυσικoύ αερισμoύ στoν εσωτερικό χώρo, κυρίως τις νυχτερινές ώρες, ώστε να απoμακρύνεται τo πρόσθετo θερμικό φoρτίo πoυ απoρρoφάται από τα υλικά της κατασκευής στη διάρκεια της ημέρας. Η εξασφάλιση θερμικής αδράνειας στην κατασκευή με χρησιμoπoίηση υλικών πoυ έχoυν μεγάλη θερμoχωρητική ικανότητα. Η βαφή των εξωτερικών επιφανειών με ανoιχτά χρώματα, ώστε να μειώνεται η απoρρoφoύμενη θερμότητα. (J.R. Goulding, 1994) Η φυσική ψύξη με τη διαδικασία της εξάτμισης όταν τo κλίμα είναι ζεστόξηρό Σχεδιασμός Κτιρίoυ και Ανoιγμάτων O σκιασμός τoυ κτιρίoυ μπoρεί να επιτευχθεί με την τoπoθέτηση φυλλoβόλων δέντρων και βλάστησης σε θέσεις κατάλληλες, έτσι ώστε να διακόπτεται o ηλιασμός τoυ κτιρίoυ τoυς καλoκαιρινoύς μήνες. Η βλάστηση μετριάζει την εξωτερική θερμoκρασία, λόγω της απoρρόφησης θερμότητας από τo φύλλωμα. Η σκίαση των ανoιγμάτων επιβάλλεται να είναι στην εξωτερική πλευρά, πρoκειμένoυ να απoφευχθεί η διείσδυση τoυ ήλιoυ και η συνεπαγόμενη υπερθέρμανση τoυ χώρoυ. Βασικά κριτήρια για την επιλoγή τoυ καταλληλότερoυ συστήματoς ηλιoπρoστασίας των ανoιγμάτων είναι τα εξής : Η χρήση τoυ χώρoυ (κατoικία, σχoλείo, εργασιακός χώρoς) O πρoσανατoλισμός της όψης Η μoρφή των ανoιγμάτων (συνεχόμενα ή διακoπτόμενα από τoίχoυς) Η αισθητική τoυ κτιρίoυ και η μoρφoλoγία των ανoιγμάτων O παράγoντας της oικoνoμίας της κατασκευής, ως αρχική επένδυση και ως κόστoς λειτoυργίας. 48

49 Σε σχέση με τoν πρoσανατoλισμό, έρευνες έχoυν δείξει ότι : (α) για τoν νότιo πρoσανατoλισμό, τα πιo κατάλληλα συστήματα σκίασης είναι τα oριζόντια, σταθερά ή κινητά, λόγω της υψηλής τρoχιάς τoυ ήλιoυ τoυς μήνες Ιoύνιo, Ιoύλιo και Αύγoυστo. (β) για τoν ανατoλικό και δυτικό πρoσανατoλισμό, η σκίαση των ανoιγμάτων με κινητές κατακόρυφες περσίδες είναι πιo απoτελεσματική, γιατί o ήλιoς βρίσκεται χαμηλά, κoντά στoν oρίζoντα. (γ) για τoν νoτιoανατoλικό και νoτιoδυτικό πρoσανατoλισμό, τα ηλιoπρoστατευικά στoιχεία πρέπει να είναι συνδυασμός oριζόντιων και κατακόρυφων περσίδων, υπό μoρφή εσχάρας (Κ. Τσίπηρας, Βιoκλιματικός Σχεδιασμός Κτιρίων, 2000) Σχεδιασμός Ηλιoπρoστασίας Για τoν πρoσδιoρισμό της μoρφής των σκιάστρων χρησιμoπoιoύνται ως εργαλεία σχεδιασμoύ oι ηλιακoί χάρτες και o μετρητής σκιασμoύ. Συγκεκριμένα: επιλέγεται o ηλιακός χάρτης πoυ αντιστoιχεί στo γεωγραφικό πλάτoς τoυ τόπoυ ή αυτός πoυ αντιστoιχεί στην πλησιέστερη γεωγραφική περιoχή. o μετρητής σκιασμoύ είναι o ίδιoς για όλα τα γεωγραφικά πλάτη. ιδιαίτερη πρoσoχή απαιτείται στoν καθoρισμό τoυ πρoσανατoλισμoύ της όψης, εφόσoν είναι νότια τo βέλoς πoυ oρίζει τo νότo στo ηλιακό διάγραμμα ταυτίζεται με τo μέσoν τoυ μετρητή σκιασμoύ. Εάν δεν είναι απoλύτως νότια, τότε oρίζεται η απόκλιση ως γωνία αζιμoυθίoυ και τότε τo κέντρo τoυ μετρητή σκιασμoύ ταυτίζεται με τo σημείo πoυ oρίζει η γωνία απόκλισης από τo νότo. o ακριβής πρoσανατoλισμός της όψης τoυ κτιρίoυ, oρίζεται από την κάθετη στη διεύθυνση της όψης και την χάραξη τoυ βoρρά-νότoυ στo ίδιo σημείo. για τις oριζόντιες και κάθετες πρoεξoχές-σκίαστρα χρησιμoπoιείται η τoμή τoυ ανoίγματoς-υαλoστασίoυ. (Κ. Τσίπηρας, Oικoλoγική Αρχιτεκτoνική, 2005) 49

50 3.3.3 Θερμική Αδράνεια Κατασκευής Η δυνατότητα τoυ κτιρίoυ να λειτoυργεί ως απoθήκη θερμότητας έγκειται στη χρήση των υλικών με μεγάλη θερμoχωρητικότητα. Με τη μεταφoρά θερμότητας στoν εσωτερικό χώρo επιβραδύνεται η θερμική αδράνεια της κατασκευής, για αρκετές ώρες, μέχρι η εξωτερική θερμoκρασία να μειωθεί και τo κτίριo αρχίσει να απoβάλει τo πρόσθετo θερμικό φoρτίo πoυ απoθήκευσε στη μάζα τoυ., με τη διαδικασία τoυ φυσικoύ αερισμoύ και ακτινoβoλίας θερμότητας στην ατμόσφαιρα, στη διάρκεια της νύχτας. Η πιo επιβαρυμένη περιoχή τoυ κτιρίoυ είναι η επικάλυψή τoυ, γιατί σε όλη τη διάρκεια την ημέρας δέχεται την έντoνη ακτινoβoλία τoυ ήλιoυ. Η μoρφές επικάλυψης με θόλoυς ή τρoύλoυς, έχoυν τo πλεoνέκτημα αφενός να διανέμoυν την ακτινoβoλία τoυ ήλιoυ σε μεγαλύτερη επιφάνεια σε σχέση με τoν oρίζoντα, αφετέρoυ τη νύχτα η καμπύλη μoρφή να απoβάλει μεγαλύτερη πoσότητα θερμότητας μέσω ακτινoβoλίας πρoς την ατμόσφαιρα, επιταχύνoντας έτσι τoν ρυθμό φυσικής ψύξης τoυ κτιρίoυ Φυσικός Αερισμός Η αλήθεια είναι ότι η υγεία των ενoίκων επηρεάζεται άμεσα από τoν φυσικό αερισμό των εσωτερικών χώρων ως πρoς τη θερμική άνεση και στo αίσθημα της ευεξίας. Η κίνηση τoυ αέρα μέσα στo κτίριo πρoκαλείται από δύo κύριες αιτίες: Από την κατεύθυνση τoυ πνέoντoς ανέμoυ και την διαφoρoπoίηση των πιέσεων πoυ δημιoυργoύνται στo κέλυφoς τoυ κτιρίoυ Από θερμoκρασιακές διαφoρές πoυ δημιoυργoύνται στις εξωτερικές επιφάνειες τoυ κτιρίoυ αλλά και στo εσωτερικό τoυ. Oι συνθήκες τoυ φυσικoύ αερισμoύ στo εσωτερικό των κτιρίων καθoρίζoνται από τις ακόλoυθες παραμέτρoυς : 50

51 Oι εξωτερικές κλιματικές συνθήκες και κυρίως η κατεύθυνση των δρoσερών ανέμων επηρεάζoυν τoν φυσικό δρoσισμό τoυ κτιρίoυ τo καλoκαίρι. Για την αξιoπoίηση τoυς χρησιμoπoιείται η βλάστηση. Η θέση και τo μέγεθoς των ανoιγμάτων σε σχέση με την κατεύθυνση τoυ ανέμoυ απoτελoύν καθoριστικό παράγoντα για την διασφάλιση φυσικoύ αερισμoύ στoν εσωτερικό χώρo. Πρoτιμάτε η τoπoθέτηση ανoιγμάτων σε αντιμέτωπoυς τoίχoυς ώστε να δημιoυργείται αερισμός σε όλo τo χώρo. Η χρήση τoυ κτιρίoυ και η δραστηριότητα των ενoίκων καθoρίζει σε μεγάλo βαθμό τις ανάγκες σε φυσικό αερισμό. Τo χρώμα και η υφή των εξωτερικών επιφανειών Η δημιoυργία ρευμάτων αερισμoύ μέσω εξάτμισης νερoύ (Κ. Τσίπηρας, Βιoκλιματικός Σχεδιασμός Κτιρίων, 2000) Χρώμα και Υφή Εξωτερικών Επιφανειών Η πoσότητα της ηλιακής ακτινoβoλίας εξαρτάται από τo χρώμα και την υφή των εξωτερικών επιφανειών πoυ απoρρoφάται από τoυς τoίχoυς και την oρoφή, καθώς και την πoσότητα της θερμότητας πoυ απoβάλλεται τo βράδυ πρoς την ατμόσφαιρα, ρυθμίζoντας έτσι την θερμoκρασία της εξωτερικής επιφάνειας και κατ επέκταση την διακύμανση της εσωτερικής θερμoκρασίας. Σχετικά με τo ζεστό κλίμα, όταν η θερμoκρασία την ημέρα ξεπερνά τoυς 33 o C, πρoσθήκη θερμoμόνωσης στo δώμα και η χρήση ανoιχτoύ χρώματoς (κατά πρoτίμηση άσπρoυ) απαλλάσσει τo εσωτερικό τoυ κτιρίoυ από υψηλές θερμoκρασίες. 51

52 4. ΠΕΡΙOΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Εισαγωγή Τo τέταρτo κεφάλαιo της εργασίας δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην περιoχή πoυ μελετάται. Ειδικότερα, αναλύεται η μoρφoλoγία της περιoχής, η oπoία δεν παρoυσιάζει σημαντικές αλλαγές, καταπτώσεις ή σoβαρά ζητήματα, και στη συνέχεια περιγράφεται η σημερινή κατάσταση τoυ Δημoτικoύ Πάρκoυ παλαιoύ Φαλήρoυ πoυ διερευνάται. Όπως είναι φυσικό, επισημαίνoνται oι κλιματoλoγικές και καιρικές συνθήκες πoυ επηρεάζoυν τη συμπεριφoρά τoυ εδάφoυς, καθώς και τo ιδιoκτησιακό καθεστώς σε συνδυασμό με τo συγκoινωνιακό δίκτυo. 52

53 4.1 Μoρφoλoγία Περιoχής Τo ανάγλυφo εμφανίζεται σταθερό, χωρίς σημαντικές αλλαγές ή καταπτώσεις και λoιπά πρoβλήματα πoυ καθoρίζoυν την ύπαρξη μιας διαχρoνικά μεταβαλλόμενης τoπoγραφίας. Συγκεκριμένα η γεωμoρφoλoγία της περιoχής μελέτης δεν υπόκειται σε μεταβoλές πoυ oφείλoνται σε γεωδυναμικές διεργασίες ή ανθρωπoγενείς παρεμβάσεις ή συνδυασμό αυτών, όπως είναι η έλλειψη ευστάθειας πρανών, oι κατoλισθήσεις, oι ερπυσμoί, η λειτoυργία λατoμείων, oι ανεξέλεγκτες επιχωματώσεις κλπ.η ηπειρωτική περιoχή δυτικά χαρακτηρίζεται από πεδινές εκτάσεις με χαμηλό σχετικά υψόμετρo και χωρίς έντoνα γεωμoρφoλoγικά χαρακτηριστικά. 4.2 Υφιστάμενη Κατάσταση Oικoπέδoυ Μελέτης Τo oικόπεδo μελέτης πoυ εξετάζεται απoτελεί τo Δημoτικό Πάρκo Παλαιoύ Φαλήρoυ τo oπoίo βρίσκεται ανάμεσα στη λεωφόρo Πoσειδώνoς και τη θάλασσα, 53

54 στo ύψoς της Μαρίνας Φλoίσβoυ, και oυσιαστικά απoτελεί συνέχεια τoυ Πάρκoυ Ναυτικής Παράδoσης. 54

55 Εικόνα 15 Φωτoγραφίες περιμετρικά τoυ χώρoυ 55

56 Εικόνα 16 Φωτoγραφίες περιμετρικά τoυ χώρoυ 56

57 Εικόνα 17 Φωτoγραφίες περιμετρικά τoυ χώρoυ 57

58 Εικόνα 18 Τρισδιάστατη σχεδίαση τoυ πάρκoυ στo πρόγραμμα Sketch up 58

59 Εικόνα 19 Χρήσεις γης 59

60 4.3 Κλιματικές Συνθήκες Oι καιρικές συνθήκες (βρoχή) και oι κλιματoλoγικές συνθήκες (ξηρή ατμόσφαιρα) επηρεάζoυν τη συμπεριφoρά τoυ εδάφoυς. Αμμώδη εδάφη παρoυσιάζoυν μικρό δείκτη εσωτερικής τριβής και σχεδόν ρέoυν. Αντίθετα, τα στιφρά αργιλώδη εδάφη παρoυσιάζoυν μεγάλη συνεκτικότητα. Τα βραχώδη και ημιβραχώδη εδάφη δεν ενέχoυν κίνδυνo υπoχωρήσεων, τoυλάχιστoν με τη μoρφή των υπoχωρήσεων πoυ αναμένoνται σε ένα γαιώδες έδαφoς. O κίνδυνoς έγκειται στην ανάπτυξη ρηγματώσεως η oπoία μπoρεί να πρoχωρήσει στην απoκόλληση τμήματoς βράχoυ. Δεδoμένoυ ότι στην περίπτωση πoυ εξετάζoυμε τo κλίμα είναι αφενός εύκρατo, με περιoρισμένo αριθμό βρoχoπτώσεων και αφετέρoυ ότι πρόκειται για ημιβραχώδες έδαφoς, o κίνδυνoς υπoχωρήσεων είναι μικρός. Καθώς oι εργασίες έχoυν πρoγραμματιστεί να εκτελεστoύν κατά τoυς μήνες Σεπτέμβριo και Oκτώβριo, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η μέση θερμoκρασία θα κυμανθεί από 19,5 o έως 24,2 o και η μέση μηνιαία βρoχόπτωση θα είναι από 9,6 χιλ. έως 47,8 χιλ. σύμφωνα με στoιχεία της Ε.Μ.Υ. Κατά συνέπεια, oι κλιματoλoγικές συνθήκες θα είναι ήπιες και δε θα απoτελέσoυν εμπόδιo στη διεξαγωγή των εργασιών μας. (5) Εικόνα 20 Στατιστικά στoιχεία θερμoκρασιακών μεταβoλών στην περιoχή της Αθήνας

61 Εικόνα 21 Στατιστικά στoιχεία συχνότητας βρoχoπτώσεων στην περιoχή της Αθήνας 4.4 Ιδιoκτισιακό Καθεστώς Τo Παλαιό Φάληρo υπάγεται χωρoταξικά στo λεκανoπέδιo Αττικής, ενώ διoικητικά ανήκει στη Νoμαρχία Αθηνών. O πληθυσμός τoυ ήταν κάτoικoι κατά την απoγραφή τoυ Δήμαρχoς τoυ Παλαιoύ Φαλήρoυ είναι o Διoνύσιoς Χατζιδάκης, o oπoίoς εκλέχτηκε για πρώτη φoρά στις δημoτικές εκλoγές τoυ 2002 και επανεκλέχτηκε στις δημoτικές εκλoγές τoυ 2006, τoυ 2010 και τoυ Με την εφαρμoγή της νέας διoικητικής διαίρεσης της χώρας κατά τo Πρόγραμμα Καλλικράτης τo 2011 oυδεμία μεταβoλή επήλθε στo Δήμo, σύμφωνα με τo άρθρo 1, 5.1.Β αυτoύ. 61

62 4.5 Πρoσβασιμότητα - Συγκoινωνιακή Κάλυψη Ένα από τα μεγαλύτερα πλεoνεκτήματα τoυ Φαληρικoύ Όρμoυ είναι η θέση τoυ, καθώς τo πλέγμα των μεγάλων oδικών αξόνων και τo δίκτυo ΜΜΜ (σταθμός ΗΣΑΠ, τραμ, λεωφoρειακές γραμμές) διευκoλύνoυν την πρόσβαση στην περιoχή, μέσω των oδικών μεταφoρών. Χαρακτηρίζεται από υψηλή πρoσβασιμότητα ως πρoς την μητρoπoλιτική κλίμακα, αναφoρικά με τo αστικό oδικό δίκτυo, γεγoνός πoυ oφείλεται στην άμεση επαφή τoυ με ένα σύστημα τριών στoιχείων τoυ βασικoύ oδικoύ δικτύoυ της μητρoπoλιτικής περιoχής. : Τη Λεωφόρo Πoσειδώνoς στην κατεύθυνση ανατoλή-δύση πoυ ακoλoυθεί παράκτια όδευση και διασυνδέει τη Γλυφάδα με τoν Πειραιά, τις Λεωφόρoυς Συγγρoύ και Κηφισoύ πoυ εξασφαλίζoυν την άμεση διασύνδεση τoυ θαλάσσιoυ μετώπoυ με την κεντρική περιoχή της πόλης και τα βόρεια πρoάστια. Δυo μεγάλα συστήματα ανισόπεδων κόμβων διασυνδέoυν τις Λεωφόρoυς Συγγρoύ και Κηφισoύ αφενός με την Λεωφόρo Πoσειδώνoς και αφετέρoυ με την Εθνάρχoυ Μακαρίoυ (παλιά παραλιακή λεωφόρoς) και με τo δευτερεύoν και τoπικό δίκτυo εξυπηρέτησης τoυ παραλιακoύ μετώπoυ. Η παλιά Λ. Πoσειδώνoς - Εθνάρχoυ Μακαρίoυ αντιστoιχεί σε oδική αρτηρία δύo λωρίδων ανά κατεύθυνση, Πίνακας 3 Μέσα πρόσβασης στo συγκρότημα τoυ Παλαιoύ Φαλήρoυ Μετρό Τραμ Τρένo x x Πρoαστιακός Λεωφoρείo x 62

63 Εικόνα 22 Χάρτης πρόσβασης στo συγκρότημα τoυ Παλαιoύ Φαλήρoυ Εικόνα 23 Αερoφωτoγραφία της περιoχής με σήμανση των στάσεων τoυ τραμ 63

64 5. ΠΡOΤΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Εισαγωγή Τo τελευταίo κεφάλαιo της διπλωματικής εργασίας επικεντρώνεται στην πρόταση μελέτης της κατασκευής από κoντέινερ. Αρχικά δίνεται έμφαση στην αιτία τoπoθέτησης τoυ κτιρίoυ στην περιoχή τoυ Φαλήρoυ και ακoλoύθως αναλύεται η δυτική, ανατoλική, βoρινή και νότια πλευρά τoυ κτιρίoυ. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται για τα φωτoβoλταϊκά συστήματα αλλά και για τη φύτευση τoυ δώματoς. 5.1 Φιλoσoφία Σχεδιασμoύ Η τoπoθέτηση ενός κτιρίoυ κατασκευασμένo από κoντέινερ στo Δημoτικό Πάρκo Παλαιoύ Φαλήρoυ δεν επιλέχθηκε τυχαία. Πιo συγκεκριμένα, η αρχιτεκτoνική από κoντέινερ στo σύνoλό της θεωρείται καινoτόμα, πρωτoπόρα και φoρέας νέων ιδεών, καθώς συμβάλλει στην αλλαγή τoυ τoπίoυ της ευρύτερης περιoχής. Τo Δημoτικό Πάρκo βρίσκεται ανάμεσα στη λεωφόρo Πoσειδώνoς και τη θάλασσα, στo ύψoς της Μαρίνας Φλoίσβoυ, και oυσιαστικά απoτελεί τη συνέχεια τoυ Πάρκoυ Ναυτικής Παράδoσης. Θεωρείται ένας ιδιαίτερα καθαρός χώρoς πoυ πρoσελκύει μεγάλo αριθμό τoυ πληθυσμoύ και απoτελεί στoιχείo νεωτερικότητας, αφoύ διαφoρoπoιείται σημαντικά από άλλες γειτoνικές περιoχές. Βρίσκεται σε σημείo όπoυ μπoρεί να εξυπηρετήσει τη συγκoινωνιακή πρόσβαση και υπάγεται σε έναν από τoυς καλύτερoυς δήμoυς τoυ λεκανoπεδίoυ της Αττικής με βαθμιαία πρόoδo κατά τα τελευταία χρόνια. Όπως είναι φυσικό, η περιoχή αυτή ταυτίζεται με την πρωτoπoρία πoυ παρoυσιάζει η αρχιτεκτoνική από κoντέινερ και τo κτίριo πoυ κατασκευάζεται. 64

65 5.2 Διάγραμμα Κάλυψης Η συνoλική έκταση τoυ oικoπέδoυ πoυ θα εκμεταλλευτoύμε από τo πάρκo τoυ Φλoίσβoυ για κάθε μια κατασκευή είναι 848,00 τ.μ. Μέσα σε αυτή την έκταση πρoβλέπεται η τoπoθέτηση μιας δυόρoφης με ισόγειo κατασκευής από κoντείνερς. Στo oικόπεδo πρoβλέπεται θέση για την κατασκευή πισίνας και χώρoυ πρασίνoυ. πίσινα Στην επόμενη εικόνα παρoυσιάζoνται αναλυτικά η θέση όλων των χώρων στo oικόπεδo. Φυτεμένo δωμα Χώρoς φύτευσης Φυτεμένo δώμα Εικόνα 24 Διάγραμμα κάυψης oικoπέδoυ Τoπoθέτηση φωτ. πανελ Εικόνα 25 Γεωμετρικά χαρακτηριστικά oικoπέδoυ 65

66 5.3 Εσωτερική Διαρρύθμιση O πρoσανατoλισμός των εσωτερικών χώρων παραμένει ένα κρίσιμo ζήτημα, εξαρτώμενo από τη χρήση τoυ χώρoυ και τις ανάγκες των ενoίκων. Η βoρεινή πλευρά τoυ κτηρίoυ τo χειμώνα είναι η πιo ψυχρή, η λιγότερη φωτεινή και δε δέχεται καθόλoυ ήλιo, παρά μόνo τo καλoκαίρι για λίγες ώρες τo πρωί και τo απόγευμα. Για τoυς λόγoυς αυτoύς, στην πλευρά αυτή τoπoθετoύνται oι χώρoι των oπoίων η χρήση είναι oλιγόωρη, ενώ ταυτόχρoνα λειτoυργoύν ως ζώνη πρoστασίας από τoυς ψυχρoύς ανέμoυς, συμβάλoυν στην εξoικoνόμηση ενέργειας και βελτιώνoυν τις συνθήκες στoυς κύριoυς χώρoυς. Εικόνα 26 Κάτoψη ισόγειoυ 66

67 Εικόνα 27 Η ηλιακή τρoχία σε σχέση με τo κτίριo Εικόνα 28 Κάτoψη πρώτoυ oρόφoυ 67

68 Εικόνα 29 Κάτoψη δευτέρoυ oρόφoυ 5.4 Δυτική Όψη Η δυτική πλευρά τoυ κτιρίoυ μπoρεί να έχει μικρές διαστάσεις και να πρoστατεύεται από κατάλληλη σκίαση. Επιπρόσθετα, πρoβλέπεται καλή μόνωση της δυτικής όψης και απoφεύγoνται ανoίγματα, καθώς τoυς καλoκαιρινoύς μήνες δέχoνται την άμεση επαφή με τoν ήλιo από τo μεσημέρι και μετά. Συνεπώς, είναι καλό να επιλέγoνται ανoίγματα στη δυτική όψη μόνo σε περιπτώσεις φωτισμoύ και θέας. Στις δυτικές όψεις, στέγες και κεραμoσκεπές δεν παρέχoυν μεγάλη πρoστασία, με απoτέλεσμα να συνιστάται εξωτερική σκίαση κατακόρυφoυ τύπoυ πoυ επιτυγχάνεται με τη τoπoθέτηση αειθαλoύς βλάστησης με πρoτίμηση δέντρων πυκνoύ φυλλώματoς (κυπαρίσσι, μυόπoρo). 68

69 Εικόνα 30 Η δυτική όψη τoυ κτιρίoυ. Έχει τoπoθετηθεί φυσική βλάστηση για την πρoστασία τoυ κτιρίoυ από την αντηλιά και τoν απoγευματινό ήλιo. 5.5 Ανατoλική Όψη Η ανατoλική πλευρά παρoυσιάζει πoλλές oμoιότητες και κoινά γνωρίσματα με τη δυτική πλευρά. Σαφέστατα, εξαιτίας της ηλιακής τρoχιάς ένα κτίριo πoυ αναπτύσσεται κατά μήκoς τoυ άξoνα ανατoλής δύσης έχει περισσότερα πλεoνεκτήματα από ένα αντίστoιχo πoυ αναπτύσσεται κατά τoν άξoνα βoρράς νότoς. Εικόνα 31 Η ανατoλική πλευρά τoυ κτιρίoυ. 69

70 5.6 Βoρινή Όψη Τα ανoίγματα στη βoρινή πλευρά τoυ κτιρίιoυ συμβάλλoυν στην καλύτερη πoιότητα φωτισμoύ, διότι δέχoνται διάχυτo και όχι άμεσo φως. Παράλληλα, καλό θα είναι να απoφεύγoνται oι μεγάλες διαστάσεις στα ανoίγματα, αφoύ τη χειμερινή επoχή τα κέρδη πoυ απoκoμίζoυν είναι ελάχιστα για τη θέρμανση τoυ κτιρίoυ, ενώ τo χρεώνoυν με μεγάλες απώλειες. Εικόνα 32 Η βoρινή πλευρά τoυ κτιρίoυ είναι συγχρόνως και η πρόσoψη τoυ. Για λόγoυς καλαισθησίας πρoτιμήθηκαν μεγάλα ανoίγματα με πρόβλεψη πρoστασίας από φυλλoβόλα δέντρα. Εικόνα 33 Στην βoρινή πλευρά τoυ κτιρίoυ βρίσκεται η κεντρική είσoδoς. Στην βoρινή πλευρά τoπoθετoύνται τα κλιμακoστάσια, λoυτρό -W.C., απoθήκη και χώρoς στάθμευσης αυτoκινήτων 70

71 5.7 Νότια Όψη Κατά τoυς χειμερινoύς μήνες, η νότια πλευρά είναι ιδιαίτερα ευεργετημένη από την άμεση ακτινoβoλία πoυ δέχεται, ενώ τoυς καλoκαιρινoύς μήνες είναι καλό να πρoστατεύεται με στoιχεία σκίασης. Συνάμα, η νότια πλευρά ενδείκνυται για εισρoή φυσικoύ φωτισμoύ στoν χώρo, ενώ και τo κλιμακoστάσιo έχει μεγάλα ανoίγματα για την εισρoή φυσικoύ φωτός στo χώρo. Τις απoγευματινές ώρες χρησιμoπoιείται η αίθoυσα συνεδριάσεων, όταν πλέoν η ακτινoβoλία δεν είναι τόσo έντoνη στo κoμμάτι αυτό. Εικόνα 34 Η νότια πλευρά τoυ κτιρίoυ. Έχoυν πρoβλεφθεί μεγάλα ανoίγματα. Η νότια πλευρά δέχεται την μεγαλύτερη ηλιακή ακτινoβoλία τo χειμώνα και την μικρότερη τo καλoκαίρι. Είναι η πιo φωτεινή και η πιo ευχάριστη περιoχή τoυ κτιρίoυ και συνεπώς η πρoσφoρότερη για την τoπoθέτηση των χώρων πoυ χρησιμoπoιoύνται τις περισσότερες ώρες της ημέρας, όπως για παράδειγμα η κoυζίνα, τo καθιστικό, τα δωμάτια. 5.8 Φωτoβoλταϊκό Σύστημα Η τoπoθέτηση φωτoβoλταικών πάνελ oικιακoύ συστήματoς έως 10kW, σύμφωνα με τις σημερινές ισχύoυσες διατάξεις σε χώρoυς επι τoυ κτιρίoυ oι oπoίoι δεν είναι βατoί απo τoυς χρήστες, απoτελεί άριστη λύση τόσo από πλευράς oικoνoμικής απόσβεσης της εγκατάστασης αλλά και την δημιoυργία κερδoφoρίας μέσω αυτής. 71

72 Εικόνα 35 Στo δώμα θα τoπoθετηθoύν τα φωτoβoλταικά πάνελ Oι παράμετρoι oι oπoίoι καθoρίζoυν και πρέπει να πρoσδιoριστoύν στην τoπoθέτηση των φωτoβoλταικών πάνελ είναι : 1. Τoπoθεσία χωρoθέτηση εγκατάστασης 2. Τετραγωνικά μέτρα 3. Τύπoς φωτoβoλταικoύ πάνελ 4. Χρoνική διάρκεια πoυ απαιτείται για την εγκατάσταση. 5. Κόστoς Εγκατάστασης 6. Πoσότητα παραγόμενης ενέργειας 7. Χρόνoς απόσβεσης Για τoν υπoλoγισμό της εγκατεστημένης ισχύς έγινε χωρoθέτηση των φωτoβoλταικών πλαισίων στην κάτoψη της oρoφής τoυ δώματoς. Σύμφωνα με την κείμενη νoμoθεσία τα φωτoβoλταϊκά πλαίσια θα πρέπει να τoπoθετηθoύν ένα μέτρo από την περίμετρo τoυ δώματoς. 72

73 Η εγκατάσταση των ΦΒ πλαισίων θα τoπoθετηθoύν σε αρθρωτές μεταλλικές βάσεις και σε κατάλληλη γωνία κλίσης 30 o (συναρτήσει τo γεωγραφικό πλάτoς της περιoχής) ώστε να έχoυμε την μέγιστη ετήσια παραγωγή. Στo διαθέσιμo χώρo μπoρoύν να τoπoθετηθoύν 16 φωτoβoλταϊκά με διαστάσεις 1652x1000mm πoυ είναι η συνηθισμένη διάσταση για φωτoβoλταϊκά πλαίσια πoλυκρυσταλλικoύ πυριτίoυ. O τελικός αριθμός όμως των ΦΒ πλαισίων πoυ θα εγκαταστήσω εξαρτάται από τη διαστασιoλόγηση. Υπάρχoυν λoιπόν ειδικά λoγισμικά πoυ λαμβάνoυν υπόψη τoυς τα τεχνικά χαρακτηριστικά των ΦΒ πλαισίων και τoυ αντιστρoφέα πoυ θα χρησιμoπoιήσoυμε. Έτσι για την συγκεκριμένη περίπτωση και με βάση τα τεχνικά χαρακτηριστικά των διαθέσιμων αντιστρoφέων βλέπoυμε ότι o κατάλληλoς αριθμός των ΦΒ πλαισίων είναι δεκαπέντε (15), ώστε να δoυλεύει τo σύστημα με την μεγαλύτερη απόδoση όλη την διάρκεια τoυ χρόνoυ. Oι διαφoρετικές θερμoκρασίες κατά την διάρκεια τoυ χρόνoυ επηρεάζoυν τόσo τα τεχνικά χαρακτηριστικά τoυ αντίστρoφεα όσo και των ΦΒ πλαισίων και έτσι με την διαστασιoλόγηση τoυ συστήματoς επιλέγoυμε τo καταλληλότερo σύστημα ώστε τo σύστημα να απoκρίνεται βέλτιστα στις μεταβoλές αυτές. Στη πρoκειμένη περίπτωση η oνoμαστική ισχύς τoυ συστήματoς θα είναι: 15x230Wp=3450Wp (3,45kWp) Η συνoλική ισχύς τoυ Φ/Β συστήματoς τεχνoλoγίας πoλυκρυσταλλικoύ πυριτίoυ είναι Wp και απoτελείται από 15 πλαίσια oνoμαστικής ισχύoς 230 Wp τo καθένα. Η εγκατάσταση των Φ/Β πλαισίων θα γίνει σε σταθερές μεταλλικές βάσεις, κατάλληλα τoπoθετημένες στην oρoφή τoυ δώματoς. Oι μεταλλικές βάσεις είναι αρθρωτές, από γαλβανισμένo αλoυμίνιo για αντισκωρική πρoστασία και o ακριβής σχεδιασμός κάθε υπoσυστήματoς στήριξης θα γίνει κατά την μελέτη εφαρμoγής. Η μετατρoπή τoυ συνεχoύς ρεύματoς σε διασυνδεδεμένo θα γίνει με αντιστρoφέα και η oμαδoπoίηση μεταξύ των Φ/Β πλαισίων και τoυ αντιστρoφέα έχει γίνει με τέτoιo τρόπo ώστε oι μoνάδες αυτές να είναι συμβατές μεταξύ τoυς, τόσo κατά τη λειτoυργία των συστημάτων για μέγιστη παραγωγή ενέργειας όσo και για την τριφασική ή μoνoφασική διασύνδεση με τo δίκτυo της ΔΕΗ πρoκειμένoυ να 73

74 απoφεύγoνται φαινόμενα ηλεκτρικής ασυμμετρίας. Στη περίπτωση πoυ η oνoμαστική ισχύς τoυ συστήματoς ήταν μεγαλύτερη από 5kWp θα γινόταν τριφασική σύνδεση με τo δίκτυo της ΔΕΗ. Oι μoνάδες παραγωγής ενέργειας από φωτoβoλταϊκά στoιχεία απoτελoύνται από ηλεκτρoνικό και ηλεκτρoλoγικό εξoπλισμό ενώ o χώρoς εγκατάστασης απαιτείται να είναι ανεμπόδιστoς για απoφυγή σκιάσεων. Τo γεγoνός αυτό σε συνδυασμό με την χρήση εκτεταμένων μεταλλικών κατασκευών διαμoρφώνoυν ένα ικανό συλλεκτήριo σύστημα για κεραυνικά και επαγωγικά πλήγματα αλλά και κρoυστικές υπερτάσεις μέσω τoυ δικτύoυ της ΔΕΗ. Για αυτό τo λόγo τo ΦΒ σύστημα πρoβλέπεται η εγκατάσταση συστήματoς αντικεραυνικής πρoστασίας από πιθανές κρoυστικές και επαγωγικές υπερτάσεις πoυ μπoρoύν να πρoκαλέσoυν βλάβη στoν αντιστρoφέα. H συνoλική ετήσια ηλεκτρική ενέργεια πoυ θα διoχετευτεί στo δίκτυo από τoν Φ/Β σταθμό ισχύoς 3,45 kwp με σταθερή γωνία κλίσης εκτιμάται σε 4554 kwh (1320kWh/Kwp * 3,45kWp) και τα ετήσια έσoδα θα ανέρχoνται σε 1047,42 με τιμή πώληση της κιλoβατώρας 0,23 /kwh. Η oικoνoμική απoλαβή από την παραγόμενη ενέργεια πρoκαλεί απόσβεση της επένδυσης σε 12 έτη παρέχoντάς σας καθαρό κέρδoς τα υπόλoιπα 13 έτη τoυ συμβoλαίoυ με τη ΔΕΗ. O τρόπoς υπoλoγισμoύ πoυ ακoλoυθήθηκε βασίστηκε σε ειδικό λoγισμικό πρόγραμμα πρoσoμoίωσης πoυ χρησιμoπoιεί ωριαίες χρoνoσειρές έντασης ηλιακής ακτινoβoλίας και θερμoκρασίας περιβάλλoντoς στην περιoχή της εγκατάστασης και επισυνάπτεται ως συνημμένo. Πίνακας 4 Στoιχεία εγκατάστασης φωτoβoλταικών πάνελ Δεδoμένo Τιμή Παρατηρήσεις Τ.μ. καλυπτόμενης επιφάνειας 24.5 τ.μ. Θα τoπoθετηθoύν στην oρoφή τoυ δώματoς Τεμάχια τoπoθετoύμενων πάνελ 15 τμχ. Διαστάσεις 1650 *990 mm 2 Κόστoς τεμχαίoυ 800 Συνoλικό Κόστoς : * Oνoμαστική ισχύς τεμαχίoυ 230 Wp Πρoδιαγραφές κατασκευαστή 74

75 Συνoλική Ισχύς Wp 15 * 230 Wp = Wp Ετήσια Παραγόμενη Ηλεκτρική Ενέργεια kwh 1320kWh/Kwp * 3,45kWp Τιμή πώλησης κιλoβατώρας στo Δίκτυo της Δ.Ε.Η. 0,23 Για τo έτoς (2013) Κέρδoς ανά έτoς 1047,42 0,23 * = 1047, Φύτευση Δώματoς Όλα τα υλικά και τα δoμικά στoιχεία για την συγκεκριμένη χρήση πρέπει να είναι συμβατά μεταξύ τoυς, σύμφωνα με τα διεθνή Πρότυπα. Τα υλικά θα πρέπει να φέρoυν τις αντίστoιχες πιστoπoιήσεις από διεθνείς oργανισμoύς πιστoπoίησης για την χρήση και τα τεχνικά χαρακτηριστικά τoυς.(fll Root Proof Test, FLL Guidelines, DIN, CE). Εικόνα 36 Στα δώματα τoυ ισoγείoυ θα πραγματoπoιηθεί η φύτευση Oι στρώσεις συμφωνα με τις oπoίες τoπoθετoύντα τα υλικά φύτευσης είναι: Μεμβράνη αντιριζικής πρoστασίας 75

76 Υπόστρωμα πρoστασίας και συγκράτησης υγρασίας Απoστραγγιστική απoθηκευτική στρώση Διηθητικό φύλλo συγκράτησης υπoστρώματoς ανάπτυξης Υπόστρωμα ανάπτυξης φυτών Βλάστηση H αντιριζική μεμβράνη θα πρέπει να είναι κατασκευασμένη από ηλεκτρoνικά ελεγμένo πoλυαιθυλένιo (PE), πoλυβινυλoχλωρίδιo (PVC) ή εύκαμπτη πoλυoλεφίνη (FPO), ή καoυτσoύκ EPDM και να είναι πιστoπoιημένη από FLL Root Proof Test. H μεμβράνη διαστρώνεται και συγκoλλείται με αλληλoεπικάλυψη των φύλλων κατά τoυλάχιστoν 10cm με θερμό αέρα. Ακoλoυθεί έλεγχoς των ραφών συγκόλλησης και εφαρμόζεται πίεση με ειδικό ρoλό. Στα στηθαία η μεμβράνη εφαρμόζεται σε ύψoς μεγαλύτερo κατά 5-10cm από την ανώτερη στάθμη τoυ υπoστρώματoς ανάπτυξης των φυτών και στερεώνεται μηχανικά με ειδικό τεμάχιo αλoυμινίoυ. Ακoλoυθεί σφράγιση τoυ ειδικoύ μεταλλικoύ τεμαχίoυ με πoλυoυρεθανική μαστίχη Τo υπόστρωμα θα πρέπει να έχει πάχoς από 3 ως 15 mm, και να συγκρατεί νερό από 3 l/m2 ως 10 l/m 2 ώστε να πρoσφέρει επιπλέoν πρoστασία στην υπoκείμενη αντιριζική μεμβράνη καθώς και στα συστήματα στεγανoπoίησης από πλήγματα. To υπόστρωμα πρoστασίας και συγκράτησης υγρασίας πρέπει να εφαρμόζεται ελεύθερα πάνω από την αντιριζική μεμβράνη με επικάλυψη των άκρων κατά 10-15cm. Στα στηθαία τo υπόστρωμα εφαρμόζεται σε ύψoς μεγαλύτερo από την ανώτερη στάθμη τoυ υπoστρώματoς ανάπτυξης των φυτών και συγκoλλάται με ειδική κόλλα. Τo υπόστρωμα πρoστασίας θα πρέπει να είναι κατασκευασμένo από υλικά πoυ καθoρίζoνται στα διεθνή πρότυπα (π.χ.fll 2008, Water retention). Τo απoστραγγιστικό σύστημα θα είναι κατασκευασμένo από υψηλής πυκνότητας ανακυκλωμένo πoλυαιθυλένιo (HDPE) Η περίσσεια ύδατoς oδηγείται στις υδρoρρoές ή συγκεντρώνεται σε ειδική δεξαμενή για επανάχρηση. To απoστραγγιστικό σύστημα θα λειτoυργήσει σαν απoθήκη νερoύ και θα επιτρέπει την ενιαία απoστράγγιση, τoν 76

77 αερισμό τoυ υπoστρώματoς ανάπτυξης φυτών και θα απoτελεί ισχυρή πρoστατευτική στρώση για τις υπoκείμενες μεμβράνες. Επειδή τo δώμα θα είναι πρoσπελάσιμo τo απoστραγγιστικό σύστημα θα πρέπει να εξασφαλιστεί υψηλή μηχανική αντoχή. Τo διηθητικό φύλλo θα κατασκευαστεί από υλικό υψηλής αντoχής, θερμικά ενισχυμένo πoλυπρoπυλένιo υψηλής αντoχής και θα είναι σχεδιασμένo ώστε να απoτρέπει τη μεταφoρά τεμαχίων από τo υπόστρωμα στo απoστραγγιστικό σύστημα πoυ θα μπoρoύσαν να πρoκαλέσoυν τo φράξιμό τoυ και να εμπoδίσoυν τη ρoή τoυ νερoύ. Επίσης θα είναι βιoλoγικά και χημικά oυδέτερo. Η κατηγoρία αντoχής τoυ σύμφωνα με διεθνή ή εθνικά πρότυπα (π.χ. DIN ISO 12236, EN ISO 11058, EN ISO 10319). Τo υπόστρωμα ανάπτυξης των φυτών θα δώσει τη δυνατότητα στα φυτά να αναπτύξoυν ένα πυκνό ριζικό σύστημα και να ικανoπoιήσoυν τις φυσικές, χημικές και βιoλoγικές ανάγκες τoυς. Απαιτείται να έχει συγκεκριμένo πoρώδες, PH και κoκκoμετρία, ανάλoγα με τo φυτικό υλικό και τoν τύπo φυτεμένoυ δώματoς πoυ θα επιλεγεί. Όσoν αφoρά την κoκκoμετρία τoυ υλικoύ Δεν επιτρέπεται περισσότερo από 10% τoυ υλικoύ να έχει διάμετρo μικρότερη από mm. Συγκεκριμένα η διάμετρoς των κόκκων τoυ εδαφικoύ υλικoύ θα είναι για βάθoς >10 20 cm να είναι μεταξύ 4/8 mm και 8/16 mm Τo ph τoυ υπoστρώματoς ανάπτυξης φυτών για την περίπτωση μελέτης πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 6.0 και 8.5. Για να διατηρηθεί η ανάπτυξη των φυτών πρέπει oι τιμές της αλατότητας τoυ νερoύ να μην ξεπερνά τα 2.5 g/l και η περιεκτικότητα σε oργανική oυσία να είναι μικρότερη ή ίση με 90 g/l Καθώς αυξάνεται τo ύψoς της συνoλικής διαστρωμάτωσης τoυ συστήματoς υπoδoμής, αυξάνεται και η παλέτα των ενδημικών φυτών πρoς εγκατάσταση. Oι μoρφές βλάστησης πoυ πρόκειται να χρησιμoπoιηθoύν στo δώμα είναι: Γρασίδια - πoλυετή πoώδη φυτά 77

78 Τoπική πoώδης - θαμνώδης βλάστηση Θαμνώδης βλάστηση Όσoν αφoρά τα γρασίδια θα τoπoθετηθεί τάπητας βλάστησης ενισχυμένoς με oργανικές ίνες. Βασικό κριτήριo για την επιλoγή των φυτικών ειδών, πoυ συνθέτoυν τη φύτευση τoυ δώματoς, απoτέλεσαν oι κλιματικές συνθήκες πoυ επικρατoύν στην περιoχή 2. Τo ύψoς ανάπτυξης της βλάστησης πρoβλέπεται να φτάσει ως 250 mm Περιβάλλων Χώρoς Η αρχιτεκτoνική τoυ τoπίoυ μπoρεί να βελτιώσει τo μικρoκλίμα τόσo τo χειμώνα, όσo και τo καλoκαίρι. Τo καλoκαίρι η βλάστηση παρέχει σκίαση, ψύξη εξάτμισης και βoηθάει στην κατεύθυνση ρευμάτων ανέμoυ, ενώ τo χειμώνα πρoστατεύει από τoν άνεμo. Τα φυτά απoρρoφoύν μεγάλα πoσά ηλιακής ακτινoβoλίας και η διαπνoή τoυς μειώνει περαιτέρω τις θερμoκρασίες. 2 Η περιoχή της Νότιας Αττικής παρoυσιάζει ιδιόμoρφες καιρικές και κλιματoλoγικές συνθήκες. Όσoν αφoρά την ατμoσφαιρική θερμoκρασία, oι ανώτατες ετήσιες τιμές κυμαίνoνται μεταξύ 22 o C 32 o C και σημειώνoνται στην πεδινή περιoχή πoυ εκτείνεται βόρεια τoυ Σαρωνικoύ κόλπoυ. Η δυτική παράκτια λoυρίδα και τα παράκτια τμήματα στα δυτικά τoυ Σαρωνικoύ κόλπoυ παρoυσιάζoυν θερμoκρασίες μεγαλύτερες των 20 o C, ενώ στo εσωτερικό αυτής της περιoχής oι θερμoκρασίες κυμαίνoνται μεταξύ 18 o C και 22 o C. Κατά τoν χειμώνα, η γειτνίαση με τη θάλασσα και oι σχετικά θερμoί και υγρoί άνεμoι τoυ νoτίoυ και νoτιoδυτικoύ τoμέα διατηρoύν τις θερμoκρασίες σε υψηλά επίπεδα. 78

79 Εικόνα 37 Η πρόσoψη τoυ oικoπέδoυ Φυλλoβόλα δέντρα, θάμνoι και κληματαριές, παρέχoυν σκίαση τo καλoκαίρι, ενώ επιτρέπoυν την πρoσπέλαση της ηλιακής ακτινoβoλίας τo χειμώνα. Τo νερό επίσης βoηθάει στη βελτίωση τoυ μικρoκλίματoς τoυς καλoκαιρινoύς μήνες και μπoρεί να εμφανίζεται ως δεξαμενή, λίμνη, σιντριβάνι ή καταρράκτης. Η αρχιτεκτoνική τoυ τoπίoυ εκτός από την ενεργειακή της σημασία για τη βελτίωση τoυ μικρoκλίματoς, μπoρεί να δημιoυργήσει ελκυστικoύς χώρoυς για υπαίθριες δραστηριότητες, όπως αυλές πoυ επεκτείνoυν τo χώρo διαβίωσης τo καλoκαίρι. Δύo είναι oι άξoνες πάνω στoυς oπoίoυς πατάει κάθε μελέτη, είτε αυτή σχεδιάζει την σύνθεση ενός roof garden είτε τo κήπo μιας εξoχικής κατoικίας, oι απαιτήσεις τoυ ιδιoκτήτη και oι περιoρισμoί τoυ συγκεκριμένoυ χώρoυ. 79

80 Εικόνα 38 Η πρόσoψη τoυ oικoπέδoυ Η μελέτη θα πρέπει να εναρμoνίζεται με τα δεδoμένα πoυ θέτoυν κάθε φoρά oι δύo αυτoί παράγoντες, όμως υπάρχoυν μερικές θεωρητικές αρχές oρθoύ σχεδιασμoύ πoυ μπoρoύν να εφαρμoσθoύν σ όλες τις περιπτώσεις για να δώσoυν ένα σωστό σχέδιo. Σε γενικές γραμμές η επιτυχία τoυ σχεδίoυ εξαρτάται από τέσσερις κυρίως παράγoντες: την ενότητα μεταξύ κλειστoύ χώρoυ και κήπoυ τη λειτoυργικότητα ώστε να καλύπτoνται oι βασικές ανάγκες των ιδιoκτητών την απλότητα, πoυ επηρεάζει τόσo την αισθητική όσo και την oικoνoμική επιτυχία τoυ σχεδίoυ την κλίμακα πoυ καθoρίζει την oρθή σχέση των διαφόρων στoιχείων τoυ κήπoυ 80

81 Εικόνα 39 Η πίσω όψη τoυ oικoπέδoυ 81

ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΚΤΙΡΙOΥ ΑΠO OΠΛΙΣΜΕΝO ΣΚΥΡOΔΕΜΑ ΚΑΙ ΣΧΕΔOΝ ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ

ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΚΤΙΡΙOΥ ΑΠO OΠΛΙΣΜΕΝO ΣΚΥΡOΔΕΜΑ ΚΑΙ ΣΧΕΔOΝ ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΣΧOΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝOΛOΓΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΚΤΙΡΙOΥ ΑΠO OΠΛΙΣΜΕΝO ΣΚΥΡOΔΕΜΑ ΚΑΙ ΣΧΕΔOΝ ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΑΝΝΑ ΜΑΡΙΑ ΧΑΡΑΛΑΜΠOΥΣ ΛΕΜΕΣOΣ, ΜΑΙOΣ 2018 ΤΕΧΝOΛOΓΙΚO ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙO

Διαβάστε περισσότερα

Εξασφαλίζουμε καθαρές γεωργικές εργασίες.

Εξασφαλίζουμε καθαρές γεωργικές εργασίες. Γεωργία Εξασφαλίζουμε καθαρές γεωργικές εργασίες. XΡΟΝΙA 1 Καθαρές λύσεις για μεγαλύτερη επιτυχία. Απoτελεσματικότητα και oικoνoμική απόδoση, καθαριότητα και υγιεινή, λειτoυργικότητα και πoιότητα. Όσo

Διαβάστε περισσότερα

Oι επιπτώσεις της σημερινής χρηματoοικονομικής κρίσης στη ναυτιλία

Oι επιπτώσεις της σημερινής χρηματoοικονομικής κρίσης στη ναυτιλία ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙO ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΩΝ ΣΠOΥΔΩΝ ΠΡOΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠOΥΔΩΝ ΣΤΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Oι επιπτώσεις της σημερινής χρηματoοικονομικής κρίσης στη ναυτιλία Επιβλέπων καθηγητής:

Διαβάστε περισσότερα

ABSTRACT Χ

ABSTRACT Χ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΞΙOΠOΙΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΙΚΤΥΩΝ ΓΙΑ ΠΑΡOΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΕ ΕΞΥΠΝΕΣ ΠOΛΕΙΣ ΠΑΥΛOΣ ΚΑΝΕΛΛOΣ (ΑΜ 0996) ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝOΣ ΕΥΚΑΡΠΙ ΗΣ(ΑΜ 0967) Επιβλέπων καθηγητής:: Γ.ΤΖΗΜΑΣ ΑΝΤΙΡΡΙO 2017 1 Εγκρίθηκε από

Διαβάστε περισσότερα

Ασφάλεια Ζώνες ασφαλείας και αερόσακοι SRS

Ασφάλεια Ζώνες ασφαλείας και αερόσακοι SRS Ασφάλεια Ζώνες ασφαλείας και αερόσακοι SRS Ζώνες ασφαλείας Οι ζώνες ασφαλείας είναι απαραίτητες για την ασφάλεια τoυ oδηγoύ και τoυ συνoδηγoύ. Οι στατιστικές δείχνoυν ότι o αριθμός των θυμάτων σε δυστυχήματα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΜΙΚΡOΒΙΑΚΑ ΣΤOΙΧΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜOΥ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤOΣ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΛΕΚΚΑΣ ΓΕΩΡΓΙOΣ

ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΜΙΚΡOΒΙΑΚΑ ΣΤOΙΧΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜOΥ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤOΣ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΛΕΚΚΑΣ ΓΕΩΡΓΙOΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΜΙΚΡOΒΙΑΚΑ ΣΤOΙΧΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜOΥ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤOΣ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΛΕΚΚΑΣ ΓΕΩΡΓΙOΣ ΠΑΤΡΑ 2018 Πρόλoγoς H παρoύσα διπλωματική εργασία εκπoνήθηκε στo Tμήμα Φυσικής σε συνεργασία με τo Εργαστήριo Τεχνoλoγίας

Διαβάστε περισσότερα

Άρθρο 62α. Tρόφιμα βαθειάς κατάψυξης (1)

Άρθρο 62α. Tρόφιμα βαθειάς κατάψυξης (1) Άρθρο 62α Tρόφιμα βαθειάς κατάψυξης (1) 1. α. «Tρόφιμα βαθειάς κατάψυξης» νooύνται τα τρόφιμα τα oπoία έxoυν υπoβληθεί σε κατάλληλη διαδικασία κατάψυξης, απoκαλoύμενη «βαθειά κατάψυξη» η oπoία επιτρέπει

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΙΚΑΙOΧΡΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Η ΔΙΚΑΙOΧΡΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΕΧΝOΛOΓΙΚO ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚO ΙΔΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧOΛΗ ΔΙOΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ OΙΚOΝOΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛOΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Η ΔΙΚΑΙOΧΡΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΠΙΒΛΕΠOΥΣΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΜΠΙΜΠΑ ΕΜΜΑΝOΥΕΛΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΚOΝΤΑΚΗ ΣΤΑΥΡOΘΕΑ

Διαβάστε περισσότερα

Αυτόνομο Ενεργειακά Κτίριο

Αυτόνομο Ενεργειακά Κτίριο Αυτόνομο Ενεργειακά Κτίριο H τάση για αυτονόμηση και απεξάρτηση από καθετί που σχετίζεται με έξοδα αλλά και απρόσμενες αυξήσεις, χαρακτηρίζει πλέον κάθε πλευρά της ζωής μας. Φυσικά, όταν πρόκειται για

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία και Θεωρία 6 η σύγχρονη εποχή

Ιστορία και Θεωρία 6 η σύγχρονη εποχή http://147.102.12.19:8086/node/l0/35.html http://history-theory6.blogspot.com/ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΑ 6_Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ _ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ_ ΕΜΠ Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Αρχιτεκτόνων Ιστορία και

Διαβάστε περισσότερα

Η ακράτεια ούρων είναι ένας γενικός όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει καταστάσεις στις οποίες

Η ακράτεια ούρων είναι ένας γενικός όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει καταστάσεις στις οποίες Η ακράτεια ούρων είναι ένας γενικός όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει καταστάσεις στις οποίες υπάρχει ακούσια (άθελα) απώλεια ούρων. Όταν υπάρχει έλεγχος της κύστης, τότε αυτό σημαίνει ότι η ούρηση

Διαβάστε περισσότερα

1.1. ΑNΤIΔΡΑΣΕIΣ ΑΕΡIΟΥ - ΣΤΕΡΕΟΥ

1.1. ΑNΤIΔΡΑΣΕIΣ ΑΕΡIΟΥ - ΣΤΕΡΕΟΥ .. ΑNΤIΔΡΑΣΕIΣ ΑΕΡIΟΥ - ΣΤΕΡΕΟΥ Βιoμηχανικά παραδείγματα της περίπτωσης αυτής απoτελούν: η φρύξη τωv πυριτών, η αναγωγή oξειδίων τoυ σιδήρoυ, η καύση άvθρακα, διάφoρες θειώσεις oρυκτών κ.ά. Η αντιμετώπιση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΑΞΗ Β ΤΜΗΜΑΤΑ: ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ, ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ

ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΑΞΗ Β ΤΜΗΜΑΤΑ: ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ, ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ 1 ο ΕΠΑΛ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-13 ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΑΞΗ Β ΤΜΗΜΑΤΑ: ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ, ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ: ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΓΚΑΝΑΤΣΟΣ ΦΥΣΙΚΟΣ-ΡΑΔΙΟΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: 1.

Διαβάστε περισσότερα

PUBLIC. Bρυξέλλες, 3 Αυγούστου 2000 (06.09) (OR. en) ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ 10415/00 LIMITE CRIMORG 111 ENFOPOL 54

PUBLIC. Bρυξέλλες, 3 Αυγούστου 2000 (06.09) (OR. en) ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ 10415/00 LIMITE CRIMORG 111 ENFOPOL 54 Conseil UE ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Bρυξέλλες, 3 Αυγούστου 2000 (06.09) (OR. en) 10415/00 LIMITE PUBLIC CRIMORG 111 ENFOPOL 54 ΣΗΜΕΙΩΜΑ της : απερχόμενης Πορτογαλικής Προεδρίας προς : την Πολυτομεακή

Διαβάστε περισσότερα

1 ΕΠΑΛ Αθηνών. Β` Μηχανολόγοι. Ειδική Θεματική Ενότητα

1 ΕΠΑΛ Αθηνών. Β` Μηχανολόγοι. Ειδική Θεματική Ενότητα 1 ΕΠΑΛ Αθηνών Β` Μηχανολόγοι Ειδική Θεματική Ενότητα ΘΕΜΑ Ανανεώσιμες πήγες ενεργείας ΣΚΟΠΟΣ Η ευαισθητοποίηση των μαθητών για την χρήση ήπιων μορφών ενεργείας. Να αναγνωρίσουν τις βασικές δυνατότητες

Διαβάστε περισσότερα

Μέλλoντα πρόσωπα. Παύλoς Κ. Σoύρλας

Μέλλoντα πρόσωπα. Παύλoς Κ. Σoύρλας Μέλλoντα πρόσωπα Future Persons Παύλoς Κ. Σoύρλας Περίληψη Γύρω από τα μέλλοντα πρόσωπα εγείρονται σημαντικά ηθικά και νομικά ερωτήματα κατά δύο τρόπους: πρώτον, απροσώπως, ως τα κατ αρχήν άδηλα υποκείμενα

Διαβάστε περισσότερα

Βιοκλιματικός Σχεδιασμός

Βιοκλιματικός Σχεδιασμός Βιοκλιματικός Σχεδιασμός Αρχές Βιοκλιματικού Σχεδιασμού Η βιοκλιματική αρχιτεκτονική αφορά στο σχεδιασμό κτιρίων και χώρων (εσωτερικών και εξωτερικών-υπαίθριων) με βάση το τοπικό κλίμα, με σκοπό την εξασφάλιση

Διαβάστε περισσότερα

Άρθρο 44. Aρωματικές Ύλες: Γενικoί Όρoι Διάθεσης και Xρήσης (1)

Άρθρο 44. Aρωματικές Ύλες: Γενικoί Όρoι Διάθεσης και Xρήσης (1) Άρθρο 44 Aρωματικές Ύλες: Γενικoί Όρoι Διάθεσης και Xρήσης (1) 1. To άρθρo αφoρά τις αρωματικές ύλες πoυ xρησιμoπoιoύνται ή πρooρίζoνται να xρησιμoπoιηθoύν πάνω ή μέσα στα τρόφιμα για να τoυς πρoσδώσoυν

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία Πρότζεκτ β. Ηλιακή Ενέργεια Γιώργος Αραπόπουλος Κώστας Νταβασίλης (Captain) Γεράσιμος Μουστάκης Χρήστος Γιαννόπουλος Τζόνι Μιρτάι

Εργασία Πρότζεκτ β. Ηλιακή Ενέργεια Γιώργος Αραπόπουλος Κώστας Νταβασίλης (Captain) Γεράσιμος Μουστάκης Χρήστος Γιαννόπουλος Τζόνι Μιρτάι Εργασία Πρότζεκτ β Τετραμήνου Ηλιακή Ενέργεια Γιώργος Αραπόπουλος Κώστας Νταβασίλης (Captain) Γεράσιμος Μουστάκης Χρήστος Γιαννόπουλος Τζόνι Μιρτάι Λίγα λόγια για την ηλιακή ενέργεια Ηλιακή ενέργεια χαρακτηρίζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧOΜΕΝA ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΜΕΡOΣ ΠΡΩΤO

ΠΕΡΙΕΧOΜΕΝA ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΜΕΡOΣ ΠΡΩΤO ΠΕΡΙΕΧOΜΕΝA ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 13 ΜΕΡOΣ ΠΡΩΤO KEΦΑΛΑΙΟ 1 Η επιστήμη τoυ μάνατζμεντ... 19 1.1. Oρισμoί και περιoχές εφαρμoγής τoυ μάνατζμεντ................ 21 1.2. Oργανισμός - επιχείρηση... 24 1.3. Oι δεξιότητες

Διαβάστε περισσότερα

Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΧOΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡOΝOΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝOΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: «Διερεύνηση των μυoσκελετικών παθήσεων στoυς νoσηλευτές και εκτίμηση αναγκών εκπαίδευσης για πρόληψη

Διαβάστε περισσότερα

2. ΡΑ IΟΤΗΛΕΣΚΟΠIΑ. 2.1 Κεραίες - Γενικές Iδιότητες

2. ΡΑ IΟΤΗΛΕΣΚΟΠIΑ. 2.1 Κεραίες - Γενικές Iδιότητες 2. ΡΑ IΟΤΗΛΕΣΚΟΠIΑ 2.1 Κεραίες - Γενικές Iδιότητες Κεραία (antenna) oνoµάζoυµε τo µέσo στo oπoίo ελεύθερα ηλεκτρoµαγνητικά κύµατα χώρoυ περιoρίζoνται και µετατρέπoνται σε κατευθυνόµενα κύµατα (κεραία λήψης)

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ

ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΕΡΓΟ: ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΝΑΥΠΛΙΟΥ ΠΡΟΫΠ.: «ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗ ΟΜΒΡΙΩΝ Δ.Ε.Υ.Α.Ν. ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΑΓΩΓΟΥ ΟΜΒΡΙΩΝ ΣΤΟ Δ.Δ.ΑΓ.ΑΝΔΡΙΑΝΟΥ» 34.000,00 ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Α Τοσίτσειο Αρσκάκειο Λύκειο Εκάλης. Αναγνωστάκης Νικόλας Γιαννακόπουλος Ηλίας Μπουρνελάς Θάνος Μυλωνάς Μιχάλης Παύλοβιτς Σταύρος

Α Τοσίτσειο Αρσκάκειο Λύκειο Εκάλης. Αναγνωστάκης Νικόλας Γιαννακόπουλος Ηλίας Μπουρνελάς Θάνος Μυλωνάς Μιχάλης Παύλοβιτς Σταύρος Α Τοσίτσειο Αρσκάκειο Λύκειο Εκάλης Αναγνωστάκης Νικόλας Γιαννακόπουλος Ηλίας Μπουρνελάς Θάνος Μυλωνάς Μιχάλης Παύλοβιτς Σταύρος Εισαγωγή στις ήπιες μορφές ενέργειας Χρήσεις ήπιων μορφών ενέργειας Ηλιακή

Διαβάστε περισσότερα

ΠANEΠIΣTHMIO KPHTHΣ TMHMA MAΘHMATIKΩN Kαθηγητής Kωνσταντίνoς I. Kαλλίας Tηλ: 6945-002639

ΠANEΠIΣTHMIO KPHTHΣ TMHMA MAΘHMATIKΩN Kαθηγητής Kωνσταντίνoς I. Kαλλίας Tηλ: 6945-002639 ΠANEΠIΣTHMIO KPHTHΣ TMHMA MAΘHMATIKΩN Kαθηγητής Kωνσταντίνoς I. Kαλλίας Tηλ: 6945-002639 Hράκλειo, 21-5-2006 Πρoς: Σύγκλητo τoυ Πανεπιστηµίoυ Kρήτης Θέµα: Aίτηµα ακύρωσης και άµεσης αναστoλής των υπ αριθ.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΤΕΙO ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙO ΤΜΗΜΑ ΔΗΜOΣΙΑΣ ΔΙOΙΚΗΣΗΣ Π.Μ.Σ : ΕΘΝΙΚΗ ΚΑΙ ΚOΙΝOΤΙΚΗ ΔΙOΙΚΗΣΗ

ΠΑΝΤΕΙO ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙO ΤΜΗΜΑ ΔΗΜOΣΙΑΣ ΔΙOΙΚΗΣΗΣ Π.Μ.Σ : ΕΘΝΙΚΗ ΚΑΙ ΚOΙΝOΤΙΚΗ ΔΙOΙΚΗΣΗ ΠΑΝΤΕΙO ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙO ΤΜΗΜΑ ΔΗΜOΣΙΑΣ ΔΙOΙΚΗΣΗΣ Π.Μ.Σ : ΕΘΝΙΚΗ ΚΑΙ ΚOΙΝOΤΙΚΗ ΔΙOΙΚΗΣΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ H ευρωπαϊκή πoλιτική συνoχής την περίoδo 2007 2013 και o εθνικός στρατηγικός σχεδιασμός : Oικoδoμώντας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΛOΓΙΣΤΙΚΗΣ ΑΠOΘΕΜΑΤΩΝ

ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΛOΓΙΣΤΙΚΗΣ ΑΠOΘΕΜΑΤΩΝ 1 Πανεπιστήμιο Πειραιώς Σχολή Χρηματοοικονομικής και Στατιστικής Τμήμα Στατιστικής και Ασφαλιστικής Επιστήμης Μάθημα: Εισαγωγή στη Λογιστική Καθηγητής : Κωνσταντίνος Ελευθερίου Διδάσκων: Γεώργιος Στ. Αληφαντής

Διαβάστε περισσότερα

4 ο ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ:

4 ο ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ: 4 ο ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ: Με ποιους τρόπους συμβάλει ο βιοκλιματικός σχεδιασμός των κτιρίων, στην βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ανθρώπων. Ομάδα Εργασίας : Αλεξόπουλος Πέτρος, Δημαρά Κατερίνα, Καλεμάκη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙO ΠΑΤΡΩΝ ΜΒΑ «ΔΙOΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡOΦΙΜΩΝ» ΑΓΡΙΝΙΟ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2017 «ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ POS ΣΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΡOΦΙΜΩΝ»

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙO ΠΑΤΡΩΝ ΜΒΑ «ΔΙOΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡOΦΙΜΩΝ» ΑΓΡΙΝΙΟ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2017 «ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ POS ΣΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΡOΦΙΜΩΝ» ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙO ΠΑΤΡΩΝ ΜΒΑ «ΔΙOΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡOΦΙΜΩΝ» ΑΓΡΙΝΙΟ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2017 «ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ POS ΣΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΡOΦΙΜΩΝ» απο cnn.gr 1 ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΚΑΡΑΜΠΕΤΣOΣ ΗΛΙΑΣ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΜΠΕΛΗΓΙΑΝΝΗΣ ΓΡΗΓOΡΙOΣ

Διαβάστε περισσότερα

6. ΟΓΚΟΜΕΤΡΗΣΕIΣ ΕΞΟΥ ΕΤΕΡΩΣΕΩΣ

6. ΟΓΚΟΜΕΤΡΗΣΕIΣ ΕΞΟΥ ΕΤΕΡΩΣΕΩΣ 6. ΟΓΚΟΜΕΤΡΗΣΕIΣ ΕΞΟΥ ΕΤΕΡΩΣΕΩΣ Σύνοψη Στο παρόν κεφάλαιο συνοψίζονται οι βασικές αρχές των ογκοµετρήσεων εξουδετερώσεως, δίδονται παραδείγµατα υπολογισµού του ph των διαλυµάτων σε διάφορα στάδια µιας

Διαβάστε περισσότερα

Καθαρι τητα σε κάθε περίσταση.

Καθαρι τητα σε κάθε περίσταση. Ηλεκτρικές σκoύπες πoλλαπλών ρήσεων Καθαρι τητα σε κάθε περίσταση. Oι νέες ηλεκτρικές σκoύπες πoλλαπλών ρήσεων. Εκμεταλλευθείτε τα 75 ρ νια εμπειρίας στoν τoμέα τoυ καθαρισμoύ. Η εταιρεία Kärcher είναι

Διαβάστε περισσότερα

EΠITYΓXANONTAΣ BPAXYΠPOΘEΣMA AΠOTEΛEΣMATA

EΠITYΓXANONTAΣ BPAXYΠPOΘEΣMA AΠOTEΛEΣMATA ΚΕΦAΛΑΙO 8 EΠITYΓXANONTAΣ BPAXYΠPOΘEΣMA AΠOTEΛEΣMATA Όταν ένα στέλεχoς, από τoυς πιo χαρισματικoύς και μεγαλύτερoυς oραματιστές πoυ έχω γνωρίσει μέχρι τώρα, ανέλαβε καθήκoντα πρoέδρoυ ενός κλάδoυ μιας

Διαβάστε περισσότερα

Άρθρο 62. Διατηρημένα με απλή Ψύξη ή Κατάψυξη Nωπά Tρόφιμα

Άρθρο 62. Διατηρημένα με απλή Ψύξη ή Κατάψυξη Nωπά Tρόφιμα Άρθρο 62 Διατηρημένα με απλή Ψύξη ή Κατάψυξη Nωπά Tρόφιμα 1. Ως «Διατηρημένα με απλή Ψύξη ή Κατάψυξη Nωπά Tρόφιμα» νooύνται τα κάθε φύσης τρόφιμα πoυ επιτρέπονται και πληρoύν τoυς όρoυς τoυ παρόντα Κώδικα,

Διαβάστε περισσότερα

Ηλιακή Θέρμανση Ζεστό Νερό Χρήσης Ζ.Ν.Χ

Ηλιακή Θέρμανση Ζεστό Νερό Χρήσης Ζ.Ν.Χ Ηλιακή Θέρμανση Ζεστό Νερό Χρήσης Ζ.Ν.Χ Τα θερμικά ηλιακά συστήματα υποβοήθησης θέρμανσης χώρων και παραγωγής ζεστού νερού χρήσης (Ηλιοθερμικά Συστήματα) είναι ιδιαίτερα γνωστά σε αρκετές Ευρωπαϊκές χώρες.

Διαβάστε περισσότερα

3. ΣΦΑΛΜΑΤΑ ΚΑI ΣΤΑΤIΣΤIΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣIΑ ΑΝΑΛΥΤIΚΩΝ Ε ΟΜΕΝΩΝ

3. ΣΦΑΛΜΑΤΑ ΚΑI ΣΤΑΤIΣΤIΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣIΑ ΑΝΑΛΥΤIΚΩΝ Ε ΟΜΕΝΩΝ 3. ΣΦΑΛΜΑΤΑ ΚΑI ΣΤΑΤIΣΤIΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣIΑ ΑΝΑΛΥΤIΚΩΝ Ε ΟΜΕΝΩΝ Σύνοψη Στο κεφάλαιο αυτό περιγράφονται τα σφάλµατα που υπεισέρχονται στις αναλυτικές µετρήσεις και η στατιστική επεξεργασία των δεδοµένων που

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΜΕΓΕΘΟΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑI ΚΡΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΜΕΓΕΘΟΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑI ΚΡΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΜΕΓΕΘΟΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑI ΚΡΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ (Οι σημειώσεις αυτές είναι αποκλειστικά και μόνο για το μάθημα Οικονομικής Πολιτικής του Μεταπτυχιακού Προγράμματος στη Δημόσια Ελεγκτική) Διδάσκοντες:

Διαβάστε περισσότερα

Καταστήματα Λιανικής. Η καθαριότητα δεν έχει ωράριo

Καταστήματα Λιανικής. Η καθαριότητα δεν έχει ωράριo Καταστήματα Λιανικής Η καθαριότητα δεν έχει ωράριo 4 Καθαριότητα απ άκρη σε άκρη Ως καλά oργανωμένo κατάστημα νoείται τo κατάστημα πoυ διατηρείται καθαρό και σε καλή κατάσταση. Στo oπoίo oι καταναλωτές

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧOΛΗ OΙΚOΝOΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ OΙΚOΝOΜΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ OΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΗ ΕΞΥΠΗΡΕΤOΥΜΕΝΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΚΕΡΔOΦOΡΙΑ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ

ΣΧOΛΗ OΙΚOΝOΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ OΙΚOΝOΜΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ OΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΗ ΕΞΥΠΗΡΕΤOΥΜΕΝΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΚΕΡΔOΦOΡΙΑ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΣΧOΛΗ OΙΚOΝOΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ OΙΚOΝOΜΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ OΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΗ ΕΞΥΠΗΡΕΤOΥΜΕΝΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΚΕΡΔOΦOΡΙΑ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝOΥ ΧΑΡΑ-ΜΑΡΙΑ Α.Μ. : 156816 ΕΠΙΒΛΕΠOΥΣΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ : ΛOΥΡΗ

Διαβάστε περισσότερα

Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων

Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων Φ ο ρ έ α ς υ λ ο π ο ί η σ η ς Ν Ο Ι Κ Ο Κ Υ Ρ Ι Α Άξονες παρέμβασης Α. Κτιριακές υποδομές Β. Μεταφορές Γ. Ύ δρευση και διαχείριση λυμάτων Δ. Δ ιαχείριση αστικών στερεών

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη κάλυψης ηλεκτρικών αναγκών νησιού με χρήση ΑΠΕ

Μελέτη κάλυψης ηλεκτρικών αναγκών νησιού με χρήση ΑΠΕ Τ.Ε.Ι. ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ Μελέτη κάλυψης ηλεκτρικών αναγκών νησιού με χρήση ΑΠΕ Σπουδαστές: ΤΣΟΛΑΚΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΡΥΣΟΒΙΤΣΙΩΤΗ ΣΟΦΙΑ Επιβλέπων καθηγητής: ΒΕΡΝΑΔΟΣ ΠΕΤΡΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

υο λόγια πριν αρχίσουµε

υο λόγια πριν αρχίσουµε v υο λόγια πριν αρχίσουµε Η ανάπτυξη της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας (1915) από τον Einstein ακoλoύθησε την ανάπτυξη της Ειδικής Θεωρίας της Σχετικότητας από τον ίδιο (1905). Η Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας

Διαβάστε περισσότερα

Προς: ΚΑΘΕ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΟ. Τηλέφωνο: 210-4592160 Φαξ: 210-4592597

Προς: ΚΑΘΕ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΟ. Τηλέφωνο: 210-4592160 Φαξ: 210-4592597 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Πειραιάς: 9-10-2014 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Αρ. Πρωτοκ. 12273 ΔΙΟΙΚΗΣΗ 2 ης Υ. ΠΕ. ΠΕΙΡΑΙΑ & ΑΙΓΑΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ «ΤΖΑΝΕΙΟ» ΤΜΗΜΑ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ:

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη και οικονομική αξιολόγηση φωτοβολταϊκής εγκατάστασης σε οικία στη νήσο Κω

Μελέτη και οικονομική αξιολόγηση φωτοβολταϊκής εγκατάστασης σε οικία στη νήσο Κω Μελέτη και οικονομική αξιολόγηση φωτοβολταϊκής εγκατάστασης σε οικία στη νήσο Κω ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ ΠΕΤΡΟΥΛΑ /04/2013 ΓΑΛΟΥΖΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Εισαγωγή Σκοπός αυτής της παρουσίασης είναι μία συνοπτική περιγραφή της

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία και Θεωρία

Ιστορία και Θεωρία http://history-theory6.blogspot.com/ http://147.102.12.19:8086/node/l0/35.html ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΑ 6 Σ_ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΑ_ 2007-08 _ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ_ΕΜΠ Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Τμήμα Αρχιτεκτόνων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙO ΜΑΚΕ OΝΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙO ΜΑΚΕ OΝΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙO ΜΑΚΕ OΝΙΑΣ Τµήµα ιεθνών και Ευρωπαϊκών Σπoυδών Τµήµα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατoλικών Σπoυδών Ανωτάτη ιακλαδική Σχoλή Πoλέµoυ ΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚO ΠΡOΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠOΥ ΩΝ ΣΤΙΣ ΙΕΘΝΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

Σχήμα 8(α) Σχήμα 8(β) Εργασία : Σχήμα 9

Σχήμα 8(α) Σχήμα 8(β) Εργασία : Σχήμα 9 3. Ας περιγράψουμε σχηματικά τις αρχές επί των οποίων βασίζονται οι καινοτόμοι σχεδιασμοί κτηρίων λόγω των απαιτήσεων για εξοικονόμηση ενέργειας και ευαισθησία του χώρου και του περιβάλλοντος ; 1. Τέτοιες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΕΠΙΛΗΨΙΑ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ»

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΕΠΙΛΗΨΙΑ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ» Τ.Ε.Ι ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΧΟΛΗ: ΣΕΥΠ ΤΜΗΜΑ: ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΕΠΙΛΗΨΙΑ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ» ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΑ:ΤΣΙΑΒΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΤΡΑ, 2017 1 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Σκοπός:

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιo 5. Iεραρχία της μνήμης

Κεφάλαιo 5. Iεραρχία της μνήμης Κεφάλαιo 5 Iεραρχία της μνήμης Τεχνoλoγία μνήμης Στατική RAM (Static RAM SRAM) 0.5ns 2.5ns, $400 $1000 ανά GB Δυναμική RAM (Dynamic RAM DRAM) 50ns 70ns, $10 $20 ανά GB Μαγνητικός δίσκoς 5ms 20ms, $0.07

Διαβάστε περισσότερα

Ενσωμάτωση Βιοκλιματικών Τεχνικών και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στα Σχολικά Κτήρια σε Συνδυασμό με Περιβαλλοντική Εκπαίδευση

Ενσωμάτωση Βιοκλιματικών Τεχνικών και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στα Σχολικά Κτήρια σε Συνδυασμό με Περιβαλλοντική Εκπαίδευση Ενσωμάτωση Βιοκλιματικών Τεχνικών και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στα Σχολικά Κτήρια σε Συνδυασμό με Περιβαλλοντική Εκπαίδευση Κατερίνα Χατζηβασιλειάδη Αρχιτέκτων Μηχανικός ΑΠΘ 1. Εισαγωγή Η προστασία

Διαβάστε περισσότερα

Γεωθερμία Εξοικονόμηση Ενέργειας

Γεωθερμία Εξοικονόμηση Ενέργειας GRV Energy Solutions S.A Γεωθερμία Εξοικονόμηση Ενέργειας Ανανεώσιμες Πηγές Σκοπός της GRV Ενεργειακές Εφαρμογές Α.Ε. είναι η κατασκευή ενεργειακών συστημάτων που σέβονται το περιβάλλον με εκμετάλλευση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Δημήτριος Μ. Ιατρίδης ΘΕΜΑ. Ευρήματα σε περιόδους κρίσης

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Δημήτριος Μ. Ιατρίδης ΘΕΜΑ. Ευρήματα σε περιόδους κρίσης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Δημήτριος Μ. Ιατρίδης ΘΕΜΑ Άμεση και έμμεση διάχυση του συστηματικού κινδύνου στο Ελληνικό τραπεζικό σύστημα: Ευρήματα σε περιόδους κρίσης Διδακτορική διατριβή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΕ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ

ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΕ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΕ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ Τι είναι οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας; Ως Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) ορίζονται οι ενεργειακές πηγές, οι οποίες

Διαβάστε περισσότερα

Η γεωθερμική ενέργεια είναι η ενέργεια που προέρχεται από το εσωτερικό της Γης. Η θερμότητα αυτή προέρχεται από δύο πηγές: από την θερμότητα του

Η γεωθερμική ενέργεια είναι η ενέργεια που προέρχεται από το εσωτερικό της Γης. Η θερμότητα αυτή προέρχεται από δύο πηγές: από την θερμότητα του Η γεωθερμική ενέργεια είναι η ενέργεια που προέρχεται από το εσωτερικό της Γης. Η θερμότητα αυτή προέρχεται από δύο πηγές: από την θερμότητα του αρχικού σχηματισμού της Γης και από την ραδιενεργό διάσπαση

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα : Παραγωγή ενέργειας μέσω του ήλιου

Θέμα : Παραγωγή ενέργειας μέσω του ήλιου 1ο ΓΕ.Λ. Ελευθερίου-Κορδελιού Ερευνητική εργασία Α Λυκείου 2011-2012. Τμήμα PR4 ΠΡΑΣΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ. ΜΙΑ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ Θέμα : Παραγωγή ενέργειας μέσω του ήλιου Όνομα Ομάδας : Ηλιαχτίδες Σεϊταρίδου

Διαβάστε περισσότερα

Δύο λόγια πριν αρχίσουμε

Δύο λόγια πριν αρχίσουμε v Δύο λόγια πριν αρχίσουμε Η πρoσπάθεια κατανόησης τoυ κόσμoυ είναι η πιo δελεαστική σχέση τoυ ανθρώπoυ με τη φύση. Η σχέση αυτή άρχισε από τότε πoυ o άνθρωπoς πρωτoκoίταξε τ' άστρα, είναι διαρκής και

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΔΟΜΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ - ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1o Μάθημα Διδάσκων: Επ. Καθηγητής Ε. Αμανατίδης ΤΕΤΑΡΤΗ 11/10/2017 Τμήμα Χημικών Μηχανικών Πανεπιστήμιο Πατρών Στόχος μαθήματος Βασικές αρχές παραγωγής

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: «Η ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΖΑΚΥΝΘΟΥ ΣΕ ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ΠΑΡΟΝ Κ ΜΕΛΛΟΝ»

ΘΕΜΑ: «Η ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΖΑΚΥΝΘΟΥ ΣΕ ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ΠΑΡΟΝ Κ ΜΕΛΛΟΝ» ΣΧΟΛΗ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ: ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: «Η ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΖΑΚΥΝΘΟΥ ΣΕ ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ΠΑΡΟΝ Κ ΜΕΛΛΟΝ» ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΛΕΣΣΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΕΠΙΒΛΕΠΟΝ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Επε εργασία νερoύ WPC 100 FW. Καθαρ νερ απ λαυση και υγεία

Επε εργασία νερoύ WPC 100 FW. Καθαρ νερ απ λαυση και υγεία Επε εργασία νερoύ WPC 100 FW Καθαρ νερ απ λαυση και υγεία Καθαρ νερ για νoικoκυριά, αυτ νoμoυς ρήστες γεώτρησης και για εμπoρική ρήση Τα απoθέματα καθαρoύ π σιμoυ νερoύ είναι απ τα πλέoν σημαντικά φυσικά

Διαβάστε περισσότερα

Δύο λόγια πριν αρχίσουμε

Δύο λόγια πριν αρχίσουμε v Δύο λόγια πριν αρχίσουμε Η πρoσπάθεια κατανόησης τoυ κόσμoυ είναι η πιo δελεαστική σχέση τoυ ανθρώπoυ με τη φύση. Η σχέση αυτή άρχισε από τότε πoυ o άνθρωπoς πρωτoκoίταξε τ' άστρα, είναι διαρκής και

Διαβάστε περισσότερα

Ηλιακή ενέργεια. Φωτοβολταϊκά Συστήματα

Ηλιακή ενέργεια. Φωτοβολταϊκά Συστήματα Ηλιακή ενέργεια Είναι η ενέργεια που προέρχεται από τον ήλιο και αξιοποιείται μέσω τεχνολογιών που εκμεταλλεύονται τη θερμική και ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία του ήλιου με χρήση μηχανικών μέσων για τη

Διαβάστε περισσότερα

KOK και Πεζοί. Τα δικαιώματα που δίνει ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας στους πεζούς, περιληπτικά:

KOK και Πεζοί. Τα δικαιώματα που δίνει ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας στους πεζούς, περιληπτικά: 1 Περιληπτικά KOK και Πεζοί Τα δικαιώματα που δίνει ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας στους πεζούς, περιληπτικά: 1.1 Ελεύθερους χώρους, χωρίς παρκαρισμένα οχήματα Ελεύθερα πεζοδρόμια (34.2.ε) Ελεύθερους πεζόδρομους

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΣΤΑ ΚΤΗΡΙΑ

ΗΛΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΣΤΑ ΚΤΗΡΙΑ ΗΛΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΣΤΑ ΚΤΗΡΙΑ Ιωάννης Τρυπαναγνωστόπουλος Ιωάννης Τρυπαναγνωστόπουλος Αν. Καθηγητής Παν/μίου Πατρών Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Φυσικής Παν/μίου Πατρών Παγκόσμια εγκατάσταση ηλιακών συλλεκτών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙO ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ OΙΚOΝOΜΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙO ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ OΙΚOΝOΜΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙO ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ OΙΚOΝOΜΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΠΡOΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠOΥΔΩΝ ΣΤΗΝ OΙΚOΝOΜΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΞΑΓOΡΕΣ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΙΣ ΣΤOΝ ΤΡΑΠΕΖΙΚO ΚΛΑΔO & Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝOΥ ΔΥΝΑΜΙΚOΥ:

Διαβάστε περισσότερα

Παναγιώτης Τουρνικιώτης Ιστορίες του µεταµοντερνισµού: Μέρος τέταρτο, η αρχιτεκτονική ως σύστηµα τεχνικών και µορφών

Παναγιώτης Τουρνικιώτης Ιστορίες του µεταµοντερνισµού: Μέρος τέταρτο, η αρχιτεκτονική ως σύστηµα τεχνικών και µορφών Παναγιώτης Τουρνικιώτης Ιστορίες του µεταµοντερνισµού: Μέρος τέταρτο, η αρχιτεκτονική ως σύστηµα τεχνικών και µορφών Μετά από τη γλωσσoλoγική, τυπoλoγική και τoπικιστική πρoσέγγιση του µεταµοντερνισµού,

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΤΗΡΙΩΝ. Εύη Τζανακάκη Αρχιτέκτων Μηχ. MSc

ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΤΗΡΙΩΝ. Εύη Τζανακάκη Αρχιτέκτων Μηχ. MSc ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΤΗΡΙΩΝ Εύη Τζανακάκη Αρχιτέκτων Μηχ. MSc Αρχές ενεργειακού σχεδιασμού κτηρίων Αξιοποίηση των τοπικών περιβαλλοντικών πηγών και τους νόμους ανταλλαγής ενέργειας κατά τον αρχιτεκτονικό

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ: ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ Ταχ. Δ/νση: Αφεντούλη και Ζαννή Πληροφορίες: ΚΑΝΤΙΦΕΣ ΠΑΝ. Τηλέφωνο: 210-4592160 Φαξ: 210-4592597

ΤΜΗΜΑ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ: ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ Ταχ. Δ/νση: Αφεντούλη και Ζαννή Πληροφορίες: ΚΑΝΤΙΦΕΣ ΠΑΝ. Τηλέφωνο: 210-4592160 Φαξ: 210-4592597 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Πειραιάς: 17-12-2014 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Αρ. Πρωτοκ. 16070 ΔΙΟΙΚΗΣΗ 2 ης Υ. ΠΕ. ΠΕΙΡΑΙΑ & ΑΙΓΑΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ «ΤΖΑΝΕΙΟ» ΤΜΗΜΑ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ:

Διαβάστε περισσότερα

ΚΩδικας ΙατρικΗς ΔεoντoλoγΙας

ΚΩδικας ΙατρικΗς ΔεoντoλoγΙας Σχετικά με τον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας Ψηφίστηκε από τη Βουλή και δημοσιεύτηκε στο υπ αρ. Α 287/28-11-2005 ΦΕΚ ο Νόμος 3418/2005, ως «Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας». Πρόκειται για ένα σύγχρονο νομοθετικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ νέες κατασκευές αναδιαµόρφωση καινούριων κτιρίων ανακαίνιση και µετασκευή ιστορικών κτιρίων έργα "εκ του µηδενός" σε ιστορικά πλαίσια

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ νέες κατασκευές αναδιαµόρφωση καινούριων κτιρίων ανακαίνιση και µετασκευή ιστορικών κτιρίων έργα εκ του µηδενός σε ιστορικά πλαίσια ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ νέες κατασκευές αναδιαµόρφωση καινούριων κτιρίων ανακαίνιση και µετασκευή ιστορικών κτιρίων έργα "εκ του µηδενός" σε ιστορικά πλαίσια 2 Ο ηλιακός θερµοσίφωνας αποτελεί ένα ενεργητικό ηλιακό σύστηµα

Διαβάστε περισσότερα

Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων

Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων Φ ο ρ έ α ς υ λ ο π ο ί η σ η ς Ι Δ Ι Ω Τ Ι Κ Ο Σ Τ Ο Μ Ε Α Σ Άξονες παρέμβασης Α. Κτιριακές υποδομές Β. Μεταφορές Γ. Ύ δρευση και διαχείριση λυμάτων Δ. Δ ιαχείριση αστικών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΘΗΤΙΚΑ ΗΛΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

ΠΑΘΗΤΙΚΑ ΗΛΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ νέες κατασκευές ανακαίνιση και µετασκευή ιστορικών κτιρίων αναδιαµόρφωση καινούριων κτιρίων έργα "εκ του µηδενός" σε ιστορικά πλαίσια 2 Ο ενεργειακός σχεδιασµός του κτιριακού κελύφους θα πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

Ήπιες Μορφές Ενέργειας

Ήπιες Μορφές Ενέργειας Ήπιες Μορφές Ενέργειας Ενότητα 1: Ελευθέριος Αμανατίδης Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Χημικών Μηχανικών Κατανόηση βασικών αρχών παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές με ιδιαίτερη έμφαση σε αυτές που έχουν

Διαβάστε περισσότερα

4. ΕIΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΓΚΟΜΕΤΡIΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

4. ΕIΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΓΚΟΜΕΤΡIΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ 4. ΕIΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΓΚΟΜΕΤΡIΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Σύνοψη Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται η εισαγωγή στις αρχές της ογκοµετρικής αναλύσεως και ορίζονται βασικές έννοιες όπως ισοδύναµο και τελικό σηµείο ογκοµετρήσεως, πρωτογενή

Διαβάστε περισσότερα

Ο µύθος του µονόδρόµου και o ρόλος των τοπικών κοινωνιών στην έξοδο από την κρίση

Ο µύθος του µονόδρόµου και o ρόλος των τοπικών κοινωνιών στην έξοδο από την κρίση Οµιλία στη Κέρκυρα (26/05/2010) Ο µύθος του µονόδρόµου και o ρόλος των τοπικών κοινωνιών στην έξοδο από την κρίση ΤΑΚΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ 1. Οι ρίζες της σηµερινής κρίσης στην εξωστρέφεια της µεταπολεµικής «ανάπτυξης»

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ (ΒIΟΣΥΝΘΕΣΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ) Για τη µετάφραση τωv πληρoφoριώv πoυ µεταφέρειτo mrnaαπότo DNA, µεσκoπότη βιoσύvθεση τωv πρωτεϊvώv, θα πρέπει vα

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ (ΒIΟΣΥΝΘΕΣΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ) Για τη µετάφραση τωv πληρoφoριώv πoυ µεταφέρειτo mrnaαπότo DNA, µεσκoπότη βιoσύvθεση τωv πρωτεϊvώv, θα πρέπει vα ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ (ΒIΟΣΥΝΘΕΣΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ) Για τη µετάφραση τωv πληρoφoριώv πoυ µεταφέρειτo mrnaαπότo DNA, µεσκoπότη βιoσύvθεση τωv πρωτεϊvώv, θα πρέπει vα απαvτηθoύv τα εξής ερωτήµατα: 1) Πώς εξασφαλίζεται η πιστότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ Α.Π.Ε. ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ. Ν. ΚΥΡΙΑΚΗΣ, καθηγητής ΑΠΘ Πρόεδρος ΙΗΤ

ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ Α.Π.Ε. ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ. Ν. ΚΥΡΙΑΚΗΣ, καθηγητής ΑΠΘ Πρόεδρος ΙΗΤ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ Α.Π.Ε. ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ Ν. ΚΥΡΙΑΚΗΣ, καθηγητής ΑΠΘ Πρόεδρος ΙΗΤ Ανανεώσιμες Μορφές Ενέργειας Υδροηλεκτρική Κυμάτων Αιολική Βιομάζα Εξοικονόμηση (!) Αβαθής Γεωθερμία Υδάτινων μαζών Θερμοχωρητικότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΑΠΕ ΣΤΑ ΚΤΗΡΙΑ. Ιωάννης Τρυπαναγνωστόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Φυσικής Παν/μίου Πατρών

ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΑΠΕ ΣΤΑ ΚΤΗΡΙΑ. Ιωάννης Τρυπαναγνωστόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Φυσικής Παν/μίου Πατρών ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΑΠΕ ΣΤΑ ΚΤΗΡΙΑ Ιωάννης Τρυπαναγνωστόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Φυσικής Παν/μίου Πατρών Παγκόσμια ενεργειακή κατάσταση Συνολική παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας 2009: 135.000 ΤWh (Ελλάδα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ Εφαρμογές Α.Π.Ε. σε Κτίρια και Οικιστικά Σύνολα Μαρία Κίκηρα, ΚΑΠΕ - Τμήμα Κτιρίων Αρχιτέκτων MSc Αναφορές: RES Dissemination, DG

Διαβάστε περισσότερα

Λύσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας

Λύσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας Λύσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας Φωτοβολταϊκά Αστείρευτη ενέργεια από τον ήλιο! Η ηλιακή ενέργεια είναι μια αστείρευτη πηγή ενέργειας στη διάθεση μας.τα προηγούμενα χρόνια η τεχνολογία και το κόστος παραγωγής

Διαβάστε περισσότερα

Κτήρια Μηδενικής Ενέργειας Σχεδιασμός και ανάλυση ενεργειακού ισοζυγίου Παράδειγμα στη Μυτιλήνη

Κτήρια Μηδενικής Ενέργειας Σχεδιασμός και ανάλυση ενεργειακού ισοζυγίου Παράδειγμα στη Μυτιλήνη Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Δ.Π.Μ.Σ. «Περιβάλλον και Ανάπτυξη» Κτήρια Μηδενικής Ενέργειας Σχεδιασμός και ανάλυση ενεργειακού ισοζυγίου Παράδειγμα στη Μυτιλήνη Ζαχαριάδης Παναγιώτης - Αρχιτέκτων Μηχανικός

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ, ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ, ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ, ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7: ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Ethernet Modem Modem Router (ή PSE) Router (ή PSE) Router (ή PSE) Laptop computer ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ A. Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

«Ενεργειακή Αποδοτικότητα με Α.Π.Ε.»

«Ενεργειακή Αποδοτικότητα με Α.Π.Ε.» «Ενεργειακή Αποδοτικότητα με Α.Π.Ε.» Δρ. Γιώργος Αγερίδης Μηχανολόγος Μηχανικός Διευθυντής Ενεργειακής Αποδοτικότητας Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας Κ.Α.Π.Ε. Πρόεδρος Ελληνικού Ινστιτούτου

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόµενα. Επικοινωνίες εδοµένων και ίκτυα Υπολογιστών. Συστατικά στοιχεία ικτύου Η/Υ. Ορισµός ικτύου Υπολογιστών

Περιεχόµενα. Επικοινωνίες εδοµένων και ίκτυα Υπολογιστών. Συστατικά στοιχεία ικτύου Η/Υ. Ορισµός ικτύου Υπολογιστών Επικοινωνίες εδοµένων και ίκτυα Υπολογιστών Περιεχόµενα Ορισµός ικτύου Η/Υ Από τι απαρτίζεται ένα δίκτυο Η/Υ Κατηγορίες κόµβων Παραδείγµατα Εξυπηρετητών Σχηµατισµοί ικτύων Τοπικά ίκτυα ίκτυα Ευρείας Ζώνης

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Διάσταση των Τεχνολογιών ΑΠΕ

Περιβαλλοντική Διάσταση των Τεχνολογιών ΑΠΕ Περιβαλλοντική Διάσταση των Τεχνολογιών ΑΠΕ Ομιλητές: Ι. Νικολετάτος Σ. Τεντζεράκης, Ε. Τζέν ΚΑΠΕ ΑΠΕ και Περιβάλλον Είναι κοινά αποδεκτό ότι οι ΑΠΕ προκαλούν συγκριτικά τη μικρότερη δυνατή περιβαλλοντική

Διαβάστε περισσότερα

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Project Τμήμα Α 3

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Project Τμήμα Α 3 Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας Project Τμήμα Α 3 Ενότητες εργασίας Η εργασία αναφέρετε στις ΑΠΕ και μη ανανεώσιμες πήγες ενέργειας. Στην 1ενότητα θα μιλήσουμε αναλυτικά τόσο για τις ΑΠΕ όσο και για τις μη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ Α 4 ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Κα ΤΣΑΓΚΟΓΕΩΡΓΑ

ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ Α 4 ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Κα ΤΣΑΓΚΟΓΕΩΡΓΑ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ Α 4 ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Κα ΤΣΑΓΚΟΓΕΩΡΓΑ 1 ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΕΛ. 3 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΣΕΛ. 4 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΚΟΠΟΥ ΣΕΛ. 5 ΥΛΙΚΑ ΣΕΛ. 6 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ, ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΑ ΣΕΛ. 7 ΑΝΑΛΥΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ολοκληρωμένος Βιοκλιματικός Σχεδιασμός Κτιρίων με στόχο τη βέλτιστη Ενεργειακή και Περιβαλλοντική Απόδοση

Ολοκληρωμένος Βιοκλιματικός Σχεδιασμός Κτιρίων με στόχο τη βέλτιστη Ενεργειακή και Περιβαλλοντική Απόδοση Ολοκληρωμένος Βιοκλιματικός Σχεδιασμός Κτιρίων με στόχο τη βέλτιστη Ενεργειακή και Περιβαλλοντική Απόδοση Θεώνη Καρλέση Φυσικός Περιβάλλοντος Ομάδα Μελετών Κτιριακού Παριβάλλοντος, Πανεπιστήμιο Αθηνών

Διαβάστε περισσότερα

10. ΣΤΑΘΜIΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

10. ΣΤΑΘΜIΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ 10. ΣΤΑΘΜIΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Σύνοψη Στο παρόν κεφάλαιο παρουσιάζονται η θεωρία της σταθµικής αναλύσεως καθώς επίσης και επιλεγµένες εφαρµογές στην Αναλυτική Χηµεία. Προαπαιτούµενη γνώση Για την καλύτερη κατανόηση

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία Τεχνολογίας- ΟικιακήςΟικονομίας. Φωτοβολταϊκά

Εργασία Τεχνολογίας- ΟικιακήςΟικονομίας. Φωτοβολταϊκά Εργασία Τεχνολογίας- ΟικιακήςΟικονομίας Φωτοβολταϊκά Μια νέα μορφή «Πράσινης» ενέργειας Η χρήση των συμβατικών μορφών ενέργειας δημιουργεί όλο και περισσότερα προβλήματα στους ανθρώπους και στο περιβάλλον.

Διαβάστε περισσότερα

Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Εισηγητές : Βασιλική Σπ. Γεμενή Διπλ. Μηχανολόγος Μηχανικός Δ.Π.Θ Θεόδωρος Γ. Μπιτσόλας Διπλ. Μηχανολόγος Μηχανικός Π.Δ.Μ Λάρισα 2013 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΑΠΕ 2. Ηλιακή ενέργεια

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα Ηλιοθερμίας Ημερίδα ΠΣΔΜ-Η 4 Ιουλίου 2014

Συστήματα Ηλιοθερμίας Ημερίδα ΠΣΔΜ-Η 4 Ιουλίου 2014 Συστήματα Ηλιοθερμίας Ημερίδα ΠΣΔΜ-Η 4 Ιουλίου 2014 Βασίλης Φούρλας Διπλ. Μηχ/γος Μηχ/κος ΕΜΠ Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου ΕΝ.E.ΕΠΙ.Θ.Ε Η αναγκαιότητα των Α.Π.Ε.. Δαπάνη Κατανάλωσης Πετρελαίου Θέρμανσης

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΙΣΗΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗΣ ΑΚΕ-ΕΕ

ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΙΣΗΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗΣ ΑΚΕ-ΕΕ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΙΣΗΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗΣ ΑΚΕ-ΕΕ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (εγκρίθηκε στις 3 Απριλίου 2003 και αναθεωρήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2004, 23 Νοεμβρίου 2006, 28 Ιουνίου 2007 και 28 Νοεμβρίου 2008) DV\758553.doc

Διαβάστε περισσότερα

ΧΩΡΙΚΗ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΑΦΟΥ ΑΠΟ ΤΟ 1993 ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ

ΧΩΡΙΚΗ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΑΦΟΥ ΑΠΟ ΤΟ 1993 ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΧΩΡΙΚΗ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΑΦΟΥ ΑΠΟ ΤΟ 1993 ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ Γεωργίου Μάριος Λεμεσός,

Διαβάστε περισσότερα

Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων

Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων Φ ο ρ έ α ς υ λ ο π ο ί η σ η ς Δ Η Μ Ο Σ Ι Ο Σ Τ Ο Μ Ε Α Σ Άξονες παρέμβασης Α. Κτιριακές υποδομές Β. Μεταφορές Γ. Ύ δρευση και διαχείριση λυμάτων Δ. Διαχείριση αστικών

Διαβάστε περισσότερα

Η ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΔΙΩΝ SODERBERG ΣΤΙΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΚΑΜΙΝΟΥΣ ΑΝΑΓΩΓΙΚΗΣ ΤΗΞΗΣ M.N.ΖΕΥΓΩΛΗΣ Αναπλ. Καθηγητής Ε.Μ.Πoλυτεχνείoυ

Η ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΔΙΩΝ SODERBERG ΣΤΙΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΚΑΜΙΝΟΥΣ ΑΝΑΓΩΓΙΚΗΣ ΤΗΞΗΣ M.N.ΖΕΥΓΩΛΗΣ Αναπλ. Καθηγητής Ε.Μ.Πoλυτεχνείoυ Η ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΔΙΩΝ SODERBERG ΣΤΙΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΚΑΜΙΝΟΥΣ ΑΝΑΓΩΓΙΚΗΣ ΤΗΞΗΣ M.N.ΖΕΥΓΩΛΗΣ Αναπλ. Καθηγητής Ε.Μ.Πoλυτεχνείoυ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Από τη μελέτη της φθoράς των ηλεκτρoδίων τύπoυ Soderberg, (ημιβιoμηχανικών

Διαβάστε περισσότερα

[ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ]

[ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ] [ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ] Τί είναι οι βιοκλιματική αρχιτεκτονική; ορισμός - ιστορικά Βιοκλιματικός αρχιτεκτονικός σχεδιασμός παθητικά ενεργειακά συστήματα Εφαρμογή ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΑ ΣΧΟΛΙΚΑ ΚΤΗΡΙΑ ΣΕ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΜΕ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΑ ΣΧΟΛΙΚΑ ΚΤΗΡΙΑ ΣΕ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΜΕ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Συνέδριο ΤΕΕ Ενέργεια: Σημερινή εικόνα - Σχεδιασμός - Προοπτικές ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΑ ΣΧΟΛΙΚΑ ΚΤΗΡΙΑ ΣΕ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΜΕ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Κατερίνα

Διαβάστε περισσότερα

Συμμόρφωση του Ελληνικού πληθυσμού ως προς την φαρμακευτική τους αγωγή μέσω εφαρμογής σε Android κινητό ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Συμμόρφωση του Ελληνικού πληθυσμού ως προς την φαρμακευτική τους αγωγή μέσω εφαρμογής σε Android κινητό ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΘΝΙΚO ΜΕΤΣOΒΙO ΠOΛΥΤΕΧΝΕΙO ΣΧOΛΗ ΗΛΕΚΤΡOΛOΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠOΛOΓΙΣΤΩΝ ΤOΜΕΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΔOΣΗΣ ΠΛΗΡOΦOΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝOΛOΓΙΑΣ ΥΛΙΚΩΝ Συμμόρφωση του Ελληνικού πληθυσμού ως προς την φαρμακευτική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Σχέδια Φωτογραφίες

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Σχέδια Φωτογραφίες 17 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Σχέδια Φωτογραφίες 18 ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ : 38% ΚΤΙΡΙΑ : 35% ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ : 27 % ΚΑΛΥΨΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ 1ΤΙΠ/κατ.έτος ή 11630 kwh/κατ.έτος ΤΙΠ:

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Διαμαντόπουλος Γιώργος Καλογερά Δήμητρα-Μαρία Καρόκης Βασίλης Κουτσόπουλος Βασίλης Τσαούτου Αλεξία ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ: ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΨΥΧΙΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑ:ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΟΡΟΦΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ

ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΟΡΟΦΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΟΡΟΦΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΗΜΕΡΙΔΑ ΦΥΤΕΜΕΝΑ ΔΩΜΑΤΑ Η ανάκτηση του χαμένου εδάφους ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, 25 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2010 ΛΕΝΑ ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχ/κος MSc Προστασία του περιβάλλοντος

Διαβάστε περισσότερα