ΘΕΜΑ: ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΘΕΜΑ: ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ"

Transcript

1 Μορφοποιήθηκε: Στοιχισμένο στο κέντρο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΧΑΤΖΑΚΗ ΑΝΝΑ, Α.Ε.Μ.:15654 ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΚΟΥΙΔΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ 20/6/2014

2 1

3 2

4 3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ.. ΣΕΛ.2 1.ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΣΕΛ ΑΣΚΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ....ΣΕΛ ΑΕΡΟΒΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ...ΣΕΛ ΠΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗΣ ΣΕΛ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ..ΣΕΛ 24-26

5 4 Μορφοποιήθηκε: Στοιχισμένο στο κέντρο

6 5 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι σύγχρονοι άνθρωποι ζουν μέσα στην υποκινητικότητα και την αδράνεια, αυτό οφείλεται στην ανεξέλεγκτη χρήση της τεχνολογίας, η οποία τους καθηλώνει μπροστά σε μία οθόνη υπολογιστή ή μια οθόνη τηλεόρασης προκειμένου να δουλέψουν, να ψυχαγωγηθούν ή να ενημερωθούν. Επιπλέον, καταναλώνουν χωρίς μέτρο τις γρήγορες τροφές (fast foods), λόγω έλλειψης χρόνου ή επειδή είναι γευστικότερες, οι οποίες όμως είναι γεμάτες κορεσμένα λίπη, κενές θερμίδες και δεν έχουν καμία διατροφική αξία. Οι σύγχρονες αυτές συνήθειες, που αφορούν κυρίως τον δυτικό κόσμο, μπορούν να οδηγήσουν στην παχυσαρκία, η οποία είναι υπεύθυνη και για πολλά άλλα προβλήματα υγείας. Ωστόσο, εκτός από τον τρόπο ζωής, πολύ σημαντική παράγοντες για την εμφάνιση ή μη της παχυσαρκίας είναι η κληρονομικότητα, η προγεννητική και η παιδική περίοδος της ζωής. Εφόσον όμως το θέμα στη συγκεκριμένη εργασία αφόρα την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας μέσω της άσκησης, θα αναφερθούμε στους τρόπους αντιμετώπισης της και θα επικεντρωθούμε στην αλλαγή του τρόπου ζωής των ανθρώπων εισάγοντας σε αυτήν τη σωστή διατροφή και τις διάφορες μορφές άσκησης. Θα αναλυθούν τα αερόβια προγράμματα,τα προγράμματα ενδυνάμωσης και πως αυτά μπορούν να συμβάλουν στην επίλυση του σύγχρονου προβλήματος που λέγεται παχυσαρκία και συνεχώς λαμβάνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις.

7 6 1.ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ Η παχυσαρκία είναι μία χρόνια ασθένεια εφόσον σχετίζεται θετικά με το κίνδυνο θνησιμότητας. Η εμφάνιση της στις ανεπτυγμένες χώρες γίνεται όλο και συχνότερη. Δεν αποτελεί ένα απλό πρόβλημα υγείας αλλά σύνολο προβλημάτων που αφορά πολλούς τομείς της ζωής του ατόμου.(ζαμπέλας,2007) ΟΡΙΣΜΟΣ Η παχυσαρκία ορίζεται ως η κατάσταση κατά την οποία το άτομο έχει ποσοστό σωματικού λίπους πάνω από τα φυσιολογικά επίπεδα, γεγονός που λειτουργεί επιβαρυντικά για την υγεία του. (σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας,ΠΟΥ) ΜΕΘΟΔΟΙ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ Σύμφωνα με τον Α. Ζαμπέλα, για να χαρακτηρίσουμε κάποιον παχύσαρκο πρέπει να αξιολογήσουμε το ποσοστό λίπους που υπάρχει στο σώμα του, αυτό το επιτυγχάνουμε με διάφορες μεθόδους. Η εκτίμηση της σύστασης του σώματος, του ποσοστού σωματικού λίπους και η κατανομή αυτού είναι πολύ σημαντική στην περίπτωση της παχυσαρκίας, καθώς με τον τρόπο αυτό προσδιορίζεται και κίνδυνος εμφάνισης ορισμένων ασθενειών. Οι μέθοδοι μέτρησης του ποσοστού σωματικού λίπους είναι πολλοί και χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες, τις εργαστηριακές και τις μεθόδους πεδίου. Εργαστηριακές μέθοδοι: Αξονική τομογραφία Απορροφυσιομετρία ακτίνων χ διπλής ενέργειας Η υποβρύχια ζύγιση Η διάλυση διπλά σημασμένου νερού Μέθοδοι πεδίου, δηλαδή μέθοδοι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν με ευκολία στη κλινική πρακτική: Δείκτης Μάζας Σώματος (BMI) Αναλογία μέσης-ισχίων Μέθοδος των δερματικών πτυχών Μέτρηση περιμέτρων του σώματος Η ανάλυση της βιοηλεκτρικής εμπέδησης. Ωστόσο, θα αναπτύξουμε μόνο την πιο εύχρηστη και την πιο κατάλληλη μέθοδος για τη μέτρηση του σωματικού λίπους, αυτή είναι η μέτρηση με τη χρήση του Δείκτης Μάζας

8 7 Σώματος (ΔΜΣ) ή Body Mass Index (BMI), σύμφωνα και με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Ο ΔΜΣ ορίζεται ως εξής: ΔΜΣ= Βάρος σώματος/ ύψος 2 (kg/m 2 ) Ο Δείκτης αυτός σύμφωνα με ορισμένους πίνακες που έχουν ορισθεί βάση μελετών από τον ΠΟΥ ταξινομεί τους ενήλικες ως υπέρβαρους ή παχύσαρκους. Η σημασία αυτού είναι η εκθετική του σχέση με το γενικό δείκτη θνησιμότητας από όλες τις αιτίες: όσο μεγαλώνει ο ΔΜΣ αυξάνει και ο κίνδυνος εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, καρδιαγγειακών νοσημάτων και παθήσεων των νεφρών. Το μειονέκτημα του ΔΜΣ είναι η χρήση του στην αξιολόγηση ατόμων των οποίων η μυϊκή μάζα είναι ιδιαίτερα αυξημένη, όπως είναι οι αθλητές ενδυνάμωσης (body builder) (Jensen MD,2011). Τα άτομα αυτά δεν είναι παχύσαρκα, εφόσον η αύξηση του βάρους τους δεν συνοδεύεται και από την αντίστοιχη αύξηση του λιπώδους ιστού. (Τοκμακίδης,2003) ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ Σύμφωνα με επιδημιολογικές μελέτες οι παράγοντες που επηρεάζουν τη συχνότητα της εμφάνισης της παχυσαρκίας είναι: Η ηλικία: η παχυσαρκία εμφανίζεται περισσότερο στη μέση ηλικία. Όμως τα τελευταία χρόνια, στις αναπτυγμένες κοινωνίες, παρατηρείται ο επιπολασμός του υπέρμετρου βάρους στην παιδική και εφηβική ηλικία ως αποτέλεσμα της μειωμένης φυσικής δραστηριότητας και της υπερκατανάλωσης τροφής (συνηθέστερα). Έχει γίνει πια ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα υγείας των παιδιών. Το φύλο: Εμφανίζεται και στα δύο φύλλα αλλά συχνότερα στις γυναίκες, ιδιαίτερα μετά την κύηση ή την εμμηνόπαυση. Κοινωνική τάξη: Στις ανεπτυγμένες κοινωνίες αποτελεί χαρακτηριστικό της μέσης και της φτωχότερής κοινωνικής τάξης. (Τοκμακίδης,2003) ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ Η παχυσαρκία αποτελεί αποτέλεσμα θετικού ισοζυγίου ενέργειας, αυτό σημαίνει ότι η ενεργειακή πρόσληψη είναι μεγαλύτερη από την ενεργειακή δαπάνη. Η διαταραχή αυτή του ενεργειακού ισοζυγίου, αν διατηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα οδηγεί στην αύξηση των ενεργειακών αποθηκών και του σωματικού λίπους, με αποτέλεσμα την εμφάνιση της παχυσαρκίας. Όμως, η εμφάνιση της πάθησης δεν οφείλεται μόνο στο θετικό θερμιδικό ισοζύγιο, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνισή της, τέτοιοι είναι οι γενετικοί, οι κοινωνικοί, οι περιβαλλοντικοί, οι ψυχολογικοί, οι φυλετικοί κ.α.(τοκμακίδης,2003). Ας αναλύσουμε τους πιο σημαντικούς παράγοντες που ευθύνονται για τη διαταραχή του ενεργειακού ισοζυγίου και την εμφάνιση της νόσου:

9 8 Γενετικοί παράγοντες Τα γονίδια επηρεάζουν πολλές παραμέτρους που είναι σχετικές τόσο με την ενεργειακή πρόσληψη όσο και με την ενεργειακή δαπάνη (Dale KS,2009). Έχει αποδειχθεί ερευνητικά ότι ο μεταβολικός ρυθμός, η θερμογένεση λόγω λήψης τροφής και η διάθεση για την εκτέλεση σωματικής δραστηριότητας έχουν γενετικό υπόβαθρο. Σημαντική επίσης είναι η ανακάλυψη ενός γονιδίου το οποίο είναι υπεύθυνο για την παραγωγή μιας ορμόνη της λεπτίνης. Η λεπτίνη δρα στο κέντρο ελέγχου της όρεξης και κάτω από φυσιολογικές συνθήκες καταστέλλει την ανάγκη για τροφή όταν η θερμιδική πρόσληψη διατηρεί επαρκείς τις αποθήκες του λίπους. Ένα ελαττωματικό γονίδιο προκαλεί ανεπαρκή παραγωγή λεπτίνης και έτσι ο εγκέφαλος προσλαμβάνει μια υποτιμημένη εικόνα της κατάστασης του λιπώδους ιστού, έτσι η ανάγκη για φαγητό γίνεται μεγαλύτερη από αυτή που πραγματικά χρειάζεται για να διατηρηθεί ένα επιθυμητό επίπεδο λίπους στον οργανισμό. Τέλος ως αίτιο μπορούν να θεωρηθούν οι κληρονομικές παθήσεις που περιλαμβάνουν στις εκδηλώσεις τους την παχυσαρκία, τέτοιες είναι σύνδρομο Laurence-Moon-Biedl, σύνδρομο Prader-Willi, νόσος του vongierke. (Kies,2008) Περιβαλλοντική παράγοντες Όπως αναφέραμε και στο πρόλογο σημαντικοί παράγοντες για τον επιπολασμό της παχυσαρκίας είναι ο σύγχρονος τρόπος διαβίωσης, ο οποίος έχει επιφέρει σημαντικές αλλαγές τόσο στη φυσική δραστηριότητα όσο και στις διαιτητικές συνήθειες των ατόμων. Αυτό οφείλεται στη πρόοδο της τεχνολογίας, η οποία μας προσφέρει «άνετα» μηχανήματα που δεν απαιτούν ιδιαίτερη δαπάνη ενέργειας για τις καθημερινές δραστηριότητες. Παράλληλα, επικρατεί το γρήγορο και πρόχειρο φαγητό και αυξάνεται η διαθεσιμότητα των τροφίμων και ιδιαίτερα εκείνων με υψηλή ενεργειακή πυκνότητα. Επιλέγονται ανθυγιεινά τρόφιμα για κατανάλωση τα οποία δε το ξέρουν καν ότι είναι ανθυγιεινά. Γενικά, προωθείται η αυξημένη κατανάλωση θερμίδων και η μειωμένη φυσική δραστηριότητα, πράγμα που συνεπάγεται καταστάσεις στις οποίες η γενετική προδιάθεση για αύξηση του σωματικού βάρους είναι πιο εύκολο να εκφραστεί(shauer Pr,2012). Παράλογο είναι το γεγονός ότι ενώ προωθείται η κατάσταση που περιγράφηκε παραπάνω, ταυτόχρονα οι δυτικές κοινωνίες προβάλουν τη λεπτότητα σαν βασικό συστατικό της ομορφιάς και της επιτυχίας. Έτσι, το λεπτό σώμα αποτελεί όνειρο εκατομμυρίων ανθρώπων και κάνουν τα πάντα για να το αποκτήσουν. Αυτό μπορεί να αποτελέσει ένα κίνητρο για την αλλαγή των διατροφικών συνηθειών και του επιπέδου σωματικής δραστηριότητας, αλλά τις περισσότερες φορές γίνεται με λανθασμένο τρόπο. Αποτέλεσμα αυτών των λανθασμένων μεθόδων απώλειας βάρους είναι η αυξομείωση ή ανακύκλωση βάρους με μεταβολικές και ψυχολογικές συνέπειες(dale KS,2009).

10 9 Λιποκύτταρα Σύμφωνα με τον Σ.Τοκμακίδη, ο λιπώδης ιστός αποτελείται από λιποκύτταρα στα οποία περιέχεται το λίπος υπό τη μορφή λιπαρών οξέων και τριγλυκεριδίων. Ο αριθμός τους παραμένει σχεδόν σταθερός μετά την ενηλικίωση. Σε ένα μέσο, μη παχύσαρκο άνθρωπο ο αριθμός των λιποκυττάρων κυμαίνεται από 20 έως 30 δισεκατομμύρια κύτταρα και το καθένα αποθηκεύει 0,5 έως 0,6 μικρογραμμάρια λίπους. Ωστόσο, φαίνεται ότι υπάρχουν τρεις περίοδοι στη ζωή ενός ανθρώπου κατά τις οποίες ο αριθμός των λιποκυττάρων αυξάνεται σημαντικά, αυτές είναι: το τελευταίο τρίμηνο της ενδομήτριου ζωής, το πρώτο έτος της ζωής και η περίοδος της εφηβείας όπου παρατηρείται αλματώδη ανάπτυξη. Εάν ένα άτομο αύξηση υπερβολικά το σωματικό του λίπος σε αυτές της περιόδους τότε ο αριθμός των λιποκυττάρων του θα αυξηθεί παραπάνω από το κανονικό. Όμως, ο αυξημένος αριθμός των λιποκυττάρων κάνει το άτομο πιο επιρρεπές στην παχυσαρκία. Αντιλαμβανόμαστε λιπών ότι η παρουσία της παχυσαρκίας στην παιδική ηλικία αποτελεί πολύ σημαντικό παράγοντα για την εμφάνισή της και στην ενήλικο ζωή. Βασικά, είναι τρεις φορές πιθανότερο ένα παχύσαρκο παιδί να γίνει ένας παχύσαρκος ενήλικας. ΠΙΘΑΝΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ Η παχυσαρκία αποτελεί απειλή για την υγεία. Πολλές μελέτες δείχνουν ότι η παχυσαρκία συνδέεται με διάφορες παθολογικές καταστάσεις και άλλες αποδεικνύουν ότι οι χρόνιες ασθένειες είναι πιο συχνές σε παχύσαρκα άτομα από ότι σε εκείνα με φυσιολογικό σωματικό βάρος. Βέβαια, πρέπει να αναφέρουμε ότι οι οργανικές διαταραχές εξαρτώνται σε ένα βαθμό και από τη περιοχή του σώματος στην οποία είναι συσσωρευμένο το λίπος. Η ανδροειδής παχυσαρκία, δηλαδή η συσσώρευση λίπους στην κοιλιακή χώρα, είναι η πιο επικίνδυνη διότι αποτελεί κύριο παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση υπέρτασης, υψηλών επιπέδων ινσουλίνης, ινσουλινοαντοχής, σακχαρώδη διαβήτη και υπερλιπιδαιμία. (Α. Ζαμπέλας,2007) Ας αναφέρουμε τις παθήσεις και τα διάφορα προβλήματα υγείας που συνδέονται με την παχυσαρκία: Σακχαρώδης διαβήτης Η αύξηση του σωματικού βάρους συνοδεύεται από μεγάλη αύξηση του κινδύνου εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη. Το 80-90% των διαβητικών ατόμων τύπου II είναι υπέρβαρη ή παχύσαρκοι. Επιπρόσθετα, τα παχύσαρκα διαβητικά άτομα εμφανίζουν μεγαλύτερη θνησιμότητα σχετικά με άτομα τα οποία έχουν αυξημένη θνησιμότητα από άλλες καταστάσεις που οφείλονται ή επιβαρύνονται από την παχυσαρκία. Καρδιαγγειακές παθήσεις 1. Η κυριότερη αιτία αυξημένης θνητότητας στους παχύσαρκους είναι οι καρδιαγγειακές παθήσεις. Πρόσφατες μελέτες υποστηρίζουν ότι η παχυσαρκία αποτελεί εξίσου σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την καρδιά όπως το κάπνισμα, η υπερλιπιδαιμία και η αρτηριακή υπέρταση. Επίσης, παχύσαρκα άτομα με στεφανιαία νόσο εμφανίζουν

11 10 μεγαλύτερη θνησιμότητα από τους μη παχύσαρκους στεφανιαίους ασθενής.( Department of Pharmacy, Laval University School of Pharmacy, Sainte-Foy, Québec, Canada) Οστεοαρθρίτιδα Όσο αυξάνεται ο βαθμός της παχυσαρκίας τόσο συχνότερα παρουσιάζονται τα συμπτώματα οστεοαρθρίτιδας στις αρθρώσεις και ιδιαίτερα σε εκείνες των κάτω άκρων, της οσφυϊκής χώρας και περισσότερο των γονάτων. Η οστεοαρθρίτιδα παρουσιάζεται συχνότερα στις μεσήλικες γυναίκες και προκαλεί σημαντικού βαθμού μείωση της ικανότητας εκτέλεσης έργο. Έρευνες, όμως, έδειξαν ότι η μείωση του βάρους σε συνδυασμό με προγράμματα άσκησης συμβάλουν στην ελάττωση του πόνου άρα και στην επαναφορά της ικανότητας εκτέλεσης έργου(christensen R,2007). Καρκίνος Η παχυσαρκία έχει συσχετισθεί κυρίως με την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, αλλά και με την ανάπτυξη καρκίνου του ενδομητρίου, της μήτρας, του οισοφάγου, των ωοθηκών και της χοληδόχου κύστης στις γυναίκες και καρκίνου στο κόλον, στο ορθό και στον προστάτη στους άνδρες, χωρίς να έχουν διευκρινισθεί οι αιτιολογικοί μηχανισμοί. Γενικά, πάντως έχει εκτιμηθεί επιστημονικά ότι το % των καρκίνων μπορούν να αποδοθούν στην έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, στο υψηλό σωματικό βάρος και στις μη ισορροπημένες διαιτητικές επιλογές. Χολοκυστοπάθεια Η συχνότητα εμφάνισης χολολιθίασης είναι μεγαλύτερη στους παχύσαρκους συγκριτικά με μη παχύσαρκους, και μάλιστα ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος για της γυναίκες από ότι για τους άνδρες. Όμως και η γρήγορη απώλεια βάρους οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο για σχηματισμό χολόλιθων. Ψυχολογική & κοινωνική συμπεριφορά Η παχυσαρκία οδηγεί σε αλλαγές στην προσωπικότητα και τη συμπεριφορά σε όποια ηλικία και σε όποιο φύλλο και αν εμφανιστεί, οι οποίες εκδηλώνονται με τη μορφή κατάθλιψης, απόσυρσης, χαμηλής αυτοεκτίμησης και ευερεθιστότητας. Τα παχύσαρκα άτομα συχνά δέχονται πιέσεις από τον περίγυρό τους και ρατσιστικές συμπεριφορές σε κοινωνικό και επαγγελματικό επίπεδο, γεγονός που ευθύνεται για τις συμπεριφορές και τις ψυχολογικες συνέπειες που αναφέρθηκαν παραπάνω. Όμως, προκειμένου ένα άτομο να χάσει βάρος θα έπρεπε να αλλάξει τη συναισθηματική ρύθμιση της πρόσληψης τροφής, η οποία είναι συχνά το πρόβλημα για τη μακροπρόθεσμη τροποποίηση της συμπεριφοράς. (Institute for Sports Medicine,2010) Γενικά, η θνησιμότητα στα παχύσαρκα άτομα ανεξάρτητα από την αιτία που οδηγεί στο θανατηφόρο επεισόδιο είναι μεγαλύτερη σε σύγκριση με τη θνησιμότητα που παρατηρείται σε μη παχύσαρκους ανθρώπους.

12 11 ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ Όπως αναφέραμε παραπάνω η παχυσαρκία δεν είναι ένα μονοδιάστατο πρόβλημα υγείας. Επομένως, η αντιμετώπισή της δεν αφορά μόνο την ιατρική προσέγγιση αλλά και πολλές άλλες παρεμβάσεις,με στόχο τη συνολική βελτίωση της υγείας του ατόμου. Οι παρεμβάσεις αυτές μπορεί να είναι η φαρμακευτική αντιμετώπιση, η συμπεριφορική θεραπεία, η δίαιτα, σωματική δραστηριότητα και χειρουργική αντιμετώπιση (Seagle HM,2009). Παρακάτω θα αναπτύξουμε τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την παχυσαρκία. Φαρμακευτική αντιμετώπιση Η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας μέσω μόνο των φαρμακευτικών ουσιών δεν είναι εφικτή. Τα φάρμακα βοηθούν στην απώλεια βάρους αλλά σε συνδυασμό με την αλλαγή των διατροφικών συνηθειών και της σωματικής δραστηριότητας. Έρευνες έδειξαν ότι η λήψη ορλιστάτης μπορεί να βοηθήσει στη στην μειώσει του βάρους και της αρτηριακής πίεση ενώ η λήψη σιβουταμίνης βοηθά μόνο στη μείωση του βάρους χωρίς κανένα αποτέλεσμα στην αρτηριακή πίεση και με δυσμενής συνέπειες στον οργανισμό. Για αυτό το λόγο η λήψη φαρμάκων θα πρέπει να γίνεται μόνο αν τα θετικά αποτελέσματα είναι περισσότερα από τα αρνητικά. (Bundesinstitut für Arzneimittel und Medizinprodukte,2010& European Medicines Agency,2010) Οι φαρμακευτικές ουσίες που είναι εγκεκριμένες για την απώλεια βάρους διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες: Εκείνες που μειώνουν την πρόσληψη τροφής μέσω της μείωσης της όρεξης ή της αύξησης του αισθήματος κορεσμού (δρουν στο κεντρικό νευρικό σύστημα). Εκείνες που μειώνουν την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών (δρουν στο περιφερικό νευρικό σύστημα). Εκείνες που αυξάνουν τις ενεργειακές δαπάνες. Ωστόσο, επειδή η παχυσαρκία είναι μία χρόνια νόσος η φαρμακευτική αγωγή θα πρέπει να αφορά και την προοπτική μακροχρόνιας χρήσης, για να έχει αποτελέσματα. Τα εγκεκριμένα φάρμακα είναι αποτελεσματικά, ασφαλή για τον ασθενή, προκαλούν μείωση του σωματικού λίπους και όχι της μυϊκής μάζας και έχουν αρκετά προσιτές τιμές. Βέβαια, η φαρμακευτική αγωγή θα πρέπει να αρχίζει μόνο όταν ο ασθενής έχει ΔΜΣ>30 kg/m 2 με απουσία άλλων παραγόντων κινδύνου ή όταν έχει ΔΜΣ>27kg/m 2 παράλληλα με την παρουσία και άλλων παραγόντων κινδύνου. Χειρουργική αντιμετώπιση Η χειρουργική αντιμετώπιση χρησιμοποιείται μόνο σε άτομα με ΔΜΣ>40 kg/m 2 ή άτομα με ΔΜΣ>35 kg/m 2 τα οποία όμως έχουν αρχίσει να εμφανίζουν σημαντικά προβλήματα υγείας. Ακόμα και σε αυτές τις περιπτώσεις η χειρουργική επέμβαση θα γίνει μόνο αν έχουν δοκιμασθεί οι μη χειρουργικές μέθοδοι και έχουν αποτύχει (Dale KS,2009). Επιπλέον, ο

13 12 τρόπος αυτός αντιμετώπισης αντενδείκνυται σε άτομα που πάσχουν από κάποια ψυχιατρική ασθένεια (π.χ. σχιζοφρένεια, διαταραχή προσωπικότητας), σε παιδιά και σε ηλικιωμένους, λόγω της αύξησης του ποσοστού θνησιμότητας. Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι χειρουργικών επεμβάσεων. Οι πιο σύγχρονες είναι: Γαστρική παράκαμψη Η μέθοδος αυτή προκαλεί μειωμένη έκθεση της τροφής στη δράση των πεπτικών ενζύμων, με σκοπό να προκαλέσει κάποιου βαθμού δυσαπορρόφηση, μειώνοντας με τον τρόπο αυτό την απορροφώμενη ενέργεια και προκαλώντας μετρίου βαθμού διάρροια. Γαστροπλαστική Με τη μέθοδο αυτή μπορούν να προσληφθούν μόνο 50ml τροφής κάθε φορά. Συνήθως, οι ασθενείς χάνουν το 1/3 του περίσσιου βάρους τους ένα χρόνο μετά την επέμβαση, αλλά υπάρχει τάση επανάκτησης του απολεσθέντος βάρους. Λαπαροσκοπικές μέθοδοι Είναι μία μέθοδος ελάχιστα επεμβατική αφού χρησιμοποιεί εξειδικευμένα εργαλεία όπως οπτικές ίνες και τεχνολογία βίντεο. Επιπλέον, έχει ελάχιστες μετεγχειρητικές επιπλοκές και επιτρέπει την ταχεία κινητοποίηση του ασθενή μετά την εγχείρηση καθώς και τη γρήγορη αποκατάστασή του. (Ζαμπέλας,2007& Schauer PR, 2012) Διαιτητική αντιμετώπιση Η δίαιτα αποτελεί ένα ακόμα μέσω για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Ο κύριος στόχος των διαιτητικών θεραπειών είναι η ρύθμιση του ενεργειακού ισοζυγίου ούτως ώστε να πετύχει ένα υγιές σωματικό βάρος. Υπάρχουν πολλά είδη διαιτών για την απώλεια σωματικού βάρους (π.χ. δίαιτες με ειδικά ροφήματα, πρωτεϊνικές δίαιτες, χημικές δίαιτες κ.α.), άλλα είναι κατάλληλα και άλλα ακατάλληλα ( Katz DL,2005). Έτσι, η διαιτητική θεραπεία πρέπει να τηρεί ορισμένες βασικές αρχές προκειμένου να είναι αποτελεσματική και υγιεινή για το άτομο, αυτές είναι: Θα πρέπει να περιλαμβάνει τις βασικές ομάδες τροφών και τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για τη διατήρηση της υγείας. Να μην είναι χαμηλότερης ενέργειας από το βασικό μεταβολισμό. Να μην προκαλεί έντονα αισθήματα πείνας και εξάντλησης. Να γίνεται σταδιακή μείωση του βάρους. Να έχει δοκιμαστεί σε μεγάλο αριθμό ατόμων σε έρευνες που να συγκρίνουν αποτελέσματα, αλλιώς θεωρείται πειραματική δίαιτα.

14 13 Να είναι συμβατή με τις ανάγκες και τις συνήθειες του ατόμου ώστε να μην το απομονώνει κοινωνικά και να ευνοείται η καθιέρωσή της για μια ζωή. Να συντελεί στη βελτίωση της υγείας. Να μην έχει ανακοινωθεί ότι προκαλεί παρενέργειες. Αποφυγή χημικών διαιτών. Όμως, πρέπει να προσθέσουμε ότι είναι αδύνατον να υπάρξουν μόνιμα αποτελέσματα μόνο με μία δίαιτας, όταν αυτά δε συνοδεύονται από μετατροπές στον τρόπο ζωής που τον καθιστούν περισσότερο υγιεινό (United States Department of Agriculture.2012). Τέτοιες μετατροπές μπορεί να είναι η σωστή διατροφή, η άσκηση και η βελτίωση της ψυχολογίας οι οποία μπορεί να επιτευχθεί και μέσο της άσκησης. (Bacon L,2005)

15 14 2. ΑΣΚΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ Η μείωση του αυξημένου σωματικού λίπους στηρίζεται στο αρνητικό ισοζύγιο όπως αναφέραμε στην προηγούμενη ενότητα. Στις περισσότερες προσπάθειες για αδυνάτισμα το αρνητικό ισοζύγιο επιτυγχάνεται με τη μείωση της πρόσληψης τροφής μέσω ποικίλων προγραμμάτων διαίτης και υποτιμάται η σημασία της αύξησης της ενεργειακής κατανάλωσης. Όμως πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι με τη μείωση της πρόσληψης τροφής μόνο, η απώλεια βάρους είναι προσωρινή. Το 95% των ατόμων που χάνουν βάρος μόνο μέσω της δίαιτας το ξαναπαίρνουν μέσα σε ένα χρόνο. Επιπλέον, πρέπει να πούμε ότι η απώλεια βάρους μόνο μέσω της δίαιτας στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό σε απώλεια μυϊκού ιστού και προκαλεί αυξημένη μείωση του ρυθμού του βασικού μεταβολισμού ( ειδικά όταν η απώλεια μυϊκού ιστού είναι μεγαλύτερη του 25-30% ). Η πτώση του μεταβολισμού λόγω του διαιτητικού προγράμματος σε συνδυασμό με την απώλεια μυϊκής μάζας που συμβαίνει με την ηλικία, κάνουν πολύ δύσκολη την απώλεια βάρους μετά από ένα διάστημα. Κάθε δεκαετία ένας ενήλικας χάνει 220g της μυϊκής του μάζας, πράγμα που αναλογεί σε μείωση του μεταβολισμού κατά 1-3% κάθε δεκαετία. Αντίθετα, για κάθε κιλό μυϊκής μάζας που είναι σε θέση να προσθέσει ένα άτομο, καταναλώνονται 77kcal περίπου δηλαδή σε 3,5 μήνες αυτό αντιστοιχεί στην κατανάλωση 1kg λίπους. Είναι λοιπόν προφανές ότι όταν η άσκηση επιδρά στη μυϊκή μάζα άρα και στο μεταβολισμό, ευνοεί καθοριστικά την απώλεια βάρους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Καταλήγουμε λοιπόν στο συμπέρασμα ότι ο συνδυασμός ενός ισορροπημένου προγράμματος διατροφής με ένα πρόγραμμα άσκησης και ανεβασμένη κινητική δραστηριότητα έχει πολύ πιο γρήγορα αποτελέσματα και η απώλεια βάρους είναι περισσότερο διατηρήσιμη. Η απώλεια βάρους είναι πολύ μεγαλύτερη όταν συνδυάζεται άσκηση και διατροφή σύμφωνα και με έρευνες μεγάλης διάρκειας. Ενδιαφέρον είναι μάλιστα πως τα αποτελέσματα που προκύπτουν από έρευνες όταν σε ένα πρόγραμμα αδυνατίσματος συνδυάζεται άσκηση και διατροφή, είναι πολύ μεγαλύτερα από το άθροισμα που δίνει το καθένα μόνο του, η δίαιτα και η άσκηση δηλαδή όταν εφαρμόζονται ξεχωριστά (Curioni CC,2005). Ο συνδυασμός της δίαιτας και της άσκησης είναι αποτελεσματικός και στα παιδιά (Brown T.,2008). Έρευνες έδειξαν ότι η άσκηση και η δίαιτα στα παιδιά μπορεί να προκαλέσει αλλαγές σε μεταβολικούς παράγοντες κινδύνου όπως στο ποσοστό σωματικού λίπους, στη συστολική και διαστολική αρτηριακή πίεση, στην χοληστερόλη, στην υψηλή πυκνότητας HDL, στη χαμηλής πυκνότητας LDL, στα τριγλυκερίδια, τη γλυκόζης στο αίμα και στην ινσουλίνη ( Beibei L,2013). Προκειμένου, λοιπόν να γυμνάζονται και να τρέφονται σωστά τα παιδιά για να προληφθεί η παχυσαρκία θα πρέπει να συμβάλει το σχολείο, έτσι θα μειωθεί και ο επιπολασμός της (Lazaar N.,2007). Εκτός όμως από τη γρηγορότερη απώλεια βάρους και τη δυνατότητα διατήρησης του η άσκηση έχει πολλά οφέλη ακόμα για τα παχύσαρκα άτομα. Αυτά είναι τα ακόλουθα: Ευνοεί την κατανάλωση λίπους.

16 15 Μειώνει την απώλεια μυϊκής μάζας, βοηθάει στη διατήρησή της και κάτω από ειδικές συνθήκες μπορεί να προκαλέσει και την αύξησή της. Αυξάνει τη θερμογένεση μετά την άσκηση και μετά την κατανάλωση τροφής. Μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο για συγγενή προβλήματα υγείας, αφού βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη, αυξάνει την λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας, μπορεί να μειώσει την αρτηριακή πίεση και τα γλυκερίδια στο αίμα και περιορίζει το στρες. Η έντονη άσκηση μπορεί να μειώσει την όρεξη, σε βραχυπρόθεσμη βάση για μία δεδομένη χρονική στιγμή. Επίσης, διαφοροποιεί τη διάθεση για πιο υγιεινές επιλογές. Βελτιώνει τη φυσική κατάσταση και την ικανότητα του οργανισμού να χρησιμοποιεί το λίπος σαν πηγή ενέργειας σε άσκηση αλλά και σε ηρεμία. Βελτιώνει τη λειτουργική ικανότητα και την ανεξαρτησία σε άτομα με υψηλό βαθμό παχυσαρκίας, καθώς μειώνει την αίσθηση κόπωσης με τις καθημερινές δραστηριότητες. Βελτιώνει τη νευρομυϊκή συναρμογή και μειώνει τον κίνδυνο πτώσεων. Μειώνει την επιβάρυνση στο μυοσκελετικό σύστημα. Βελτιώνει την ψυχολογική κατάσταση του ατόμου που γυμνάζεται. Καθώς βελτιώνεται η υγεία του και η σύσταση του σώματός του. Έτσι το άτομο μπορεί να βιώνει βελτίωση στη διάθεσή του, στα ενεργειακά επίπεδα, στην εικόνα του σώματός του και γενικά στην αυτοεκτίμησή του. Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στη μείωση του λίπους της κοιλιακής χώρας, οι οποίες σχετίζονται κυρίως με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης χρόνιων νοσημάτων. (Kay S.J.,2OO6) Εκτός όμως από τα πολλαπλά οφέλη της άσκησης στην παχυσαρκία υπάρχουν και ορισμένοι κίνδυνοι που θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας, αυτοί είναι: Εμφάνιση ισχαιμικού πόνου, στηθάγχης και προβλήματα στην αιμάτωση του μυοκαρδίου. Υπερβολική άνοδος της αρτηριακής πίεσης. Επιδείνωση και αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας. Αυξημένος κίνδυνος τραυματισμών από απώλεια ισορροπίας και πτώσεις. Μειωμένη ικανότητα θερμορύθμισης: υπερβολική εφίδρωση, αφυδάτωση, μείωση όγκου αίματος αλλά και θερμοπληξία.

17 16 Για αυτούς τους λόγους πριν ξεκινήσουμε οποιαδήποτε μορφή άσκησης σε ένα άτομο που πάσχει από παχυσαρκία θα πρέπει να ζητήσουμε ιατρικές εξετάσεις και τη συμβουλή του γιατρού για το είδη σωματικής δραστηριότητας είναι ασφαλή για το άτομα αυτό. ( Μ.Ν.Χασαπίδου 2002, Μ.Η.Williams 2003) Κατάλληλα προγράμματα άσκησης για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας Ο καλύτερος τύπος άσκησης για την απώλεια σωματικού λίπους είναι η αερόβια άσκηση, στην οποία χρησιμοποιείται το ενεργειακό σύστημα του οξυγόνου. Βέβαια και τα προγράμματα με αντιστάσεις είναι πολύ σημαντικά καθώς συμβάλουν στη διατήρηση του μυϊκού ιστού κατά τη διάρκεια ενός προγράμματος αδυνατίσματος. Έτσι αποτρέπεται και η μείωση του μεταβολικού ρυθμού που είναι απαραίτητη για την απώλεια σωματικού βάρους. Ωστόσο, η ποσότητα και το είδος της άσκησης που θα πρέπει να κάνει κάποιος εξαρτάται από το στόχο του και τα χαρακτηριστικά του. Για παράδειγμα, ένας ενήλικας που επιθυμεί να χάσει βάρος ίσως είναι απαραίτητο να κάνει περισσότερο από 5 ώρες μέτριας δραστηριότητας την εβδομάδα. Ενώ τα παιδιά θα πρέπει να κάνουν 60 ή και περισσότερο δραστηριότητα μέτριας έντασης κάθε μέρα και το μεγαλύτερο μέρος αυτής να είναι αερόβια άσκηση. Έχει αποδειχθεί ότι ο συνδυασμός αερόβιων ασκήσεων και ασκήσεων με αντιστάσεις είναι αποτελεσματική για τη μείωση του σωματικού λίπους στα παιδιά και στους εφήβους (Kelley,2013). Στις επόμενες ενότητες λοιπόν θα αναλύσουμε τον κάθε τύπο άσκησης ξεχωριστά και θα δούμε πως μπορεί να συμβάλει στην απώλεια σωματικού λίπους και τι μπορεί να προσφέρει.(μ.η.williams 2003, Μ.Ν.Χασαπίδου 2008, Curioni C.C. 2005)

18 17 3.ΑΕΡΟΒΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Γενικά Η αερόβια προπόνηση είναι η παρατεταμένες προσπάθειες με χαμηλή ένταση. Οι δραστηριότητες που μπορούν να πετύχουν αυτό το είδος έντασης είναι αυτές που κινητοποιούν μεγάλες μυϊκές ομάδες. Τέτοιες είναι το έντονο περπάτημα, το τρέξιμο μεγάλων αποστάσεων, η ποδηλασία, ο αερόβιος χορός κ.α. Την αερόβια προπόνηση τη χρησιμοποιούμε για τη βελτίωση του καρδιοαναπνευστικού και καρδιαγγειακού συστήματος και γενικότερα τη βελτίωση της αντοχής. Η βελτίωση των συστημάτων αυτών επιτυγχάνεται με τις προσαρμογές στο σύστημα μεταφοράς και κατανάλωσης οξυγόνου. Η βελτίωση που παρατηρείται σε αγύμναστα άτομα μετά από προπόνηση 2 έως 3 μηνών είναι της τάξεως του 15% περίπου. Επιπλέον, η αερόβια προπόνηση αυξάνει τη γενική αντοχή και προάγει την κατανάλωση λιπαρών οξέων, βοηθώντας έτσι στη μείωση του ποσοστού λίπους στο σώμα σε συνδυασμό με την κατάλληλη διατροφή. Βέβαια, σύμφωνα με τον Ohkawara K. η μείωση του κοιλιακού λίπους είναι μεγαλύτερη σε σχέση με το υπόλοιπο σώμα. Ανάλυση των χαρακτηριστικών της αερόβιας άσκησης (Α. Σκόλιας): ΕΝΤΑΣΗ Το επίπεδο έντασης της αερόβιας άσκησης είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες για την επίτευξη των επιθυμητών προσαρμογών. Για το προσδιορισμό του επιπέδου αυτού χρησιμοποιούμε: I. Μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου (VO2max): Είναι η μέγιστη δυνατή ποσότητα οξυγόνου που καταναλώνει ένα άτομο στη μονάδα του χρόνου κατά την έντονη μυϊκή προσπάθεια και καθορίζεται μέσω ειδικών μετρήσεων. Ο έλεγχος της έντασης μέσω της μεθόδου αυτής απαιτεί ακριβό εξοπλισμό, αρκετά ακριβά αναλώσιμα υλικά και εξειδικευμένο προσωπικό. Έτσι η χρήση της μεθόδου αυτής καθίσταται αρκετά δύσκολη. II. Καρδιακός παλμός: Ο έλεγχος καρδιακού παλμού κατά τη διάρκεια της άσκησης είναι ένας ασφαλής τρόπος ελέγχου της έντασης κατά την αερόβια προπόνηση. Η ένταση κατά την αερόβια προπόνηση μπορεί να κυμαίνεται από 55-85% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας (ΜΚΣ). ΜΚΣ= 220-ΗΛΙΚΙΑ

19 18 Τον καρδιακό παλμό μπορούμε να τον μετρήσουμε είτε από την κερκιδική αρτηρία είτε από την καρωτιδική αρτηρία. Όταν θέλουμε να δούμε εάν ένα άτομο προπονείται σε ένα αποτελεσματικό επίπεδο έντασης πρέπει να παίρνουμε τον καρδιακό παλμό κατά την προπόνηση, δηλαδή όταν το άτομο βρίσκεται σε σταθερή προπονητική ένταση, διακόπτουμε για λίγο και μετράμε τον καρδιακό παλμό από τον καρπό ή το λαιμό για 10 δευτερόλεπτα. III. Υποκειμενική εκτίμηση της προσπάθειας (PRE): Ο Borg δημιούργησε μία κλίμακα για την υποκειμενική εκτίμηση της προσπάθειας, η οποία αποτελείται από 15 κατηγορίες από το 6 μέχρι το 20, με βάση την αύξηση του καρδιακού ρυθμού, την πρόσληψη οξυγόνου, την παραγωγή γαλακτικού οξέος, την αύξηση του ρυθμού της αναπνοής κ.α. Η χρήση της μεθόδου αυτής δεν απαιτεί εξοπλισμό, δίνει αρκετά ακριβή στοιχεία για την ένταση της άσκησης και διασταυρώνεται εύκολα με τον καρδιακό ρυθμό χωρίς να διακόψουμε την άσκηση. IV. Μέτρηση μεταβολικών μονάδων (MET): Με βάση τη μέθοδο αυτή οι δραστηριότητες ταξινομούνται με βάση τη ποσότητα οξυγόνου που καταναλώνεται για την παραγωγή ενέργειας. Στην ηρεμία ο οργανισμός καταναλώνει περίπου 3,5 ml οξυγόνου για κάθε κιλό σωματικού βάρους ανά λεπτό(ml/kg/min), η ποσότητα αυτή αναφέρεται σαν 1ΜΕΤ. Όταν μία δραστηριότητα έχει κόστος 4 MET αυτό σημαίνει ότι καταναλώνει 14ml/kg/min. Η μέθοδος αυτή αποτελεί μία καλή μέθοδο για την ταξινόμηση των δραστηριοτήτων και τον έλεγχο της προοδευτικής αύξησης της έντασης. V. Έλεγχος της ομιλίας (talk test): Η μέθοδος αυτή βασίζεται στο ότι η αύξηση της έντασης κατά την άσκηση δημιουργεί αύξηση του ρυθμού της αναπνοής και η φυσιολογική ομιλία γίνεται δύσκολη. Έτσι, μπορούμε να υπολογίσουμε περίπου το ποσοστό της μέγιστης καρδιακής συχνότητας και της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου. ΔΙΑΡΚΕΙΑ Η διάρκεια της αερόβιας προπόνησης εξαρτάται από το επίπεδο του ασκούμενου, οι αρχάριοι και γενικά τα άτομα με χαμηλό επίπεδο φυσικής κατάστασης θα γυμνάζονται με μικρότερη διάρκεια από τα άτομα με υψηλό επίπεδο φυσικής κατάστασης.

20 19 ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ Η συχνότητα εξαρτάται και αυτή από το επίπεδο φυσικής κατάστασης του ατόμου. Οι αρχάριοι πρέπει να ξεκινήσουν να γυμνάζονται 3 φορές την εβδομάδα, ενώ οι πιο προχωρημένοι οι οποίοι έχουν καλή φυσική κατάσταση μπορούν να γυμνάζονται 4 έως και 6 φορές την εβδομάδα. Επιβάρυνση Η επιβάρυνση πρέπει να αυξάνεται σταδιακά προκειμένου να βελτιωθεί η φυσική κατάσταση του ατόμου. Η αύξησή της γίνεται : α) αυξάνοντας το επίπεδο της έντασης της καρδιακής συχνότητας β) αυξάνοντας τη διάρκεια της προπόνησης γ) αυξάνοντας τη συχνότητα της προπόνησης Την επιβάρυνση την αυξάνουμε σταδιακά και μόνο σε μία από τις παραπάνω παραμέτρους κάθε φορά και με τη σειρά που αναφέρονται.(σκόλιας,2005) Μέθοδοι αερόβιας προπόνησης Οι μέθοδοι αερόβιας προπόνησης είναι: ΣΥΝΕΧΗΣ ΜΕΘΟΔΟΣ Στη μέθοδο αυτή χρησιμοποιούμε σταθερό επίπεδο έντασης της μέγιστης καρδιακής συχνότητας για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. ΔΙΑΛΕΙΜΜΑΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ Η διαλειμματική μέθοδος βασίζεται στην εναλλαγή περιόδων υψηλής έντασης με περιόδους χαμηλής έντασης (διαλείμματα). Εξαρτάται από τη διάρκεια και την ένταση τόσο στην περίοδο υψηλής έντασης όσο και στη περίοδο του διαλείμματος. Τη διακρίνουμε σε: 1) Μικρής διάρκειας διαλειμμάτων (15s- 2min) 2) Μέσης διάρκειας διαλλειμάτων (2-8 min) 3) Μεγάλης διάρκειας (8-15 min) Ακόμα, τη διαλειμματική τη διακρίνουμε ανάλογα με το επίπεδο έντασης σε: 1) Διαλειμματική αερόβια προπόνηση : είναι λιγότερο έντονη και η διάρκεια των περιόδων έντασης και διαλείμματος είναι από 2 έως 15 λεπτά και η ένταση κυμαίνεται 60-80% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας.

21 20 2) Διαλειματική αναερόβια προπόνηση: είναι έντονη και η διάρκεια του διαλείμματος είναι από 30 δευτερόλεπτα έως 2 λεπτά. Πρέπει να αναφέρουμε ότι είναι ένα είδος προπόνησης που προτείνεται για τη μείωση του σωματικού λίπους. Έρευνες οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι για τη μεγαλύτερη συμμετοχή του λίπους στις ενεργειακές δαπάνες στο μικρότερο δυνατό συνολικό χρόνο προπόνησης και όλα τα ευεργετικά πλεονεκτήματα της διαλειμματικής προπόνησης, πρέπει η αναλογία των διαστημάτων υψηλής έντασης προς το διάλειμμα να είναι ένα προς δύο, δηλαδή ο χρόνος διαλείμματος να είναι διπλάσιος σε διάρκεια από το χρόνο παραμονής σε υψηλή ένταση. Έτσι, η παραγωγή ενέργειας στη διαλειμματική προπόνηση με αυτές της παραμέτρους προέρχεται κατά μεγάλο ποσοστό από τη συμμετοχή του αερόβιου μηχανισμού παραγωγής ενέργειας, συμμετοχή του λίπους στην ενεργειακή δαπάνη περισσότερο από 50%. Έρευνες έχουν δείξει ότι η υψηλής έντασης διαλειμματική προπόνηση και ιδιαίτερα σε συνδυασμό με μεσογειακή διατροφή και σωστές διατροφικές συμβουλές είναι μία κατάλληλη παρέμβαση σε υγιή και μη υγιή παχύσαρκα άτομα. Η παρέμβαση αυτή είναι κατάλληλη διότι έχει παρόμοια πιθανά κλινικά οφέλη και στις δύο περιπτώσεις, όπως βελτιωμένη σύνθεση σώματος, χαμηλότερη αρτηριακή πίεση, καρδιαγγειακά οφέλη, βελτίωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη, βελτίωση της αντοχής των μυών και καλύτερη οξειδωτική ικανότητα των μυών σε υπέρβαρες και παχύσαρκες γυναίκες. Ωστόσο πρέπει να πούμε αντενδείκνυνται σε ορισμένους πληθυσμούς και η υψηλής έντασης διαλειμματική προπόνηση είναι μία σύνθετη έννοια για όσους δεν είναι εξοικειωμένοι με την άσκηση. Έτσι, ορισμένοι ασθενείς μπορεί να χρειάζονται ειδική εκτίμηση ή οδηγία πριν από πριν από την έναρξη ενός προγράμματος υψηλής έντασης διαλειμματικής προπόνησης. (Department of Kinesiology,2013) ΜΕΘΟΔΟΣ FARTLEK Η μέθοδος αυτή μοιάζει με τη διαλειμμματική προπόνηση χωρίς όμως να καθορίζονται τα επίπεδα έντασης, η διάρκεια της έντασης και η διάρκεια των διαλειμμάτων, αυτά καθορίζονται υποκειμενικά από τους γυμναζόμενους. Έτσι, δίνει ποικιλία στα αερόβια προγράμματα άσκησης και μπορεί να χρησιμοποιηθεί συμπληρωματικά για την ανάπτυξη της αερόβιας ικανότητας. (Σκόλιας,2005) ΚΥΚΛΙΚΗ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ Η μέθοδος αυτή βελτιώνει την αερόβια ικανότητα και συγχρόνως αυξάνει τη δύναμη του μυϊκού συστήματος. Η κυκλική προπόνηση είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στα άτομα που δεν έχουν πολύ χρόνο και θέλουν να αναπτύξουν και τις δύο αυτές ικανότητες. Η κυκλική προπόνηση αποτελείται από ασκήσεις στη σειρά για όλο το σώμα. Η σειρά των ασκήσεων σταθμών ορίζεται έτσι ώστε να μην χρησιμοποιούνται στη σειρά δύο ασκήσεις για την ίδια μυϊκή ομάδα. Σε κάθε άσκηση εκτελούμε 12 έως 15

22 21 επαναλήψεις ή συνεχίζουμε τις επαναλήψεις για 30. Το διάλειμμα μεταξύ των ασκήσεων σταθμών είναι χρόνος που χρειάζεται για να αλλάξουμε σταθμό. Το διάλειμμα μεταξύ των κύκλων είναι 3-4 λεπτά και συνεχίζουμε με τον επόμενο κύκλο. Ο αριθμός των κύκλων εξαρτάται από το επίπεδο προπόνησης του γυμναζόμενου, μπορούν να επαναλαμβάνονται 2-5 φορές. Τύποι κυκλικής προπόνησης: 1) Κυκλικοί προπόνηση με ενδιάμεσους σταθμούς αερόβιας προπόνησης: Σ αυτήν την κυκλική προπόνηση ανάμεσα από της ασκήσεις δύναμης τοποθετούνται και αερόβιες δραστηριότητες, των οποίων η διάρκεια είναι ίση με τη διάρκεια των ασκήσεων δύναμης. 2) Περιφερειακή αντλία: Σ αυτή τη μέθοδο χρησιμοποιούνται λιγότερες ασκήσεις σταθμοί και περισσότεροι κύκλοι ασκήσεων σταθμών. 3) Σύνθετη μέθοδος: Συνήθως αναφερόμαστε σε δύο διαφορετικές μεθόδους. Αυτό σημαίνει είτε το συνδυασμό όλων των παραπάνω μεθόδων σε ένα προπονητικό πρόγραμμα είτε το συνδυασμό διάφορων δραστηριοτήτων αερόβιας άσκησης. (Σκόλιας,2005) Δομή του προγράμματος αερόβιας προπόνησης Ένα πρόγραμμα αερόβιας προπόνησης θα πρέπει να έχει κάποια δομή, προκειμένου να μην υπάρξει καταπόνηση του οργανισμού ή τραυματισμοί. Η δομή που πρέπει να ακολουθηθεί σε ένα αερόβιο πρόγραμμα προπόνησης σύμφωνα με τον Γ.Σκόλια είναι η παρακάτω: ΠΡΟΘΕΡΜΑΝΣΗ Αρχίζουμε με προθέρμανση προκειμένου να αυξηθούν προοδευτικά οι καρδιακοί παλμοί και να ετοιμαστεί το μυοσκελετικό σύστημα για την επιβάρυνση που θα ακολουθήσει. Επιπλέον, ετοιμάζεται το άτομο και ψυχολογικά. ΚΥΡΙΟ ΜΕΡΟΣ Συνεχίζουμε με το κύριο πρόγραμμα σταθεροποιώντας την καρδιακή ένταση που έχουμε ορίσει.

23 22 ΑΠΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Όταν ολοκληρώσουμε το κυρίως πρόγραμμα μειώνουμε σταδιακά την ένταση, για να τελειώσουμε την προπόνηση με ένα μικρό χρόνο αποθεραπείας. Η περίοδος αποκατάστασης επιτρέπει στους μυς και το καρδιοαναπνευστικό να επιστρέψουν στα φυσιολογικά επίπεδά τους. Δραστηριότητες για αερόβια προπόνηση Οι δραστηριότητες που μπορούμε να επιλέξουμε για αερόβια προπόνηση είναι αυτές που κινητοποιούν μεγάλες μυϊκές ομάδες. Τέτοιου είδους δραστηριότητες είναι: Έντονο περπάτημα: είναι από τις πιο ασφαλείς δραστηριότητες, καθώς παρουσιάζει χαμηλό επίπεδο κραδασμών. Η δραστηριότητα αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί από αγύμναστα και υπέρβαρα άτομα. Ο χρόνος άσκησης θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 30 τη μέρα είτε συνεχόμενα είτε μοιρασμένα (σε 10λεπτα ή τέταρτα). Η συχνότητα περπατήματος θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 5 φορές την εβδομάδα. ( Murphy MH, 2007) Τρέξιμο μεγάλων αποστάσεων: παρουσιάζει υψηλό επίπεδο κραδασμών και δε συνίσταται σε αγύμναστα και υπέρβαρα άτομα. Ποδηλασία: είναι από τις πιο ασφαλείς δραστηριότητες ιδιαίτερα όταν γίνεται σε στατικό ποδήλατο. Έτσι, μπορεί να χρησιμοποιηθεί από υπέρβαρα και αγύμναστα άτομα. Κολύμπι: είναι μια ευχάριστη αερόβια άσκηση, αλλά είναι δύσκολο να χρησιμοποιηθεί συστηματικά διότι χρειάζεται πρόσβαση σε κατάλληλες εγκαταστάσεις. Ωστόσο, είναι κατάλληλη για υπέρβαρα και παχύσαρκά άτομα διότι οι κραδασμοί είναι μηδαμινοί. Κωπηλασία: είναι ίσως η πιο πλήρης αερόβια δραστηριότητα αφού κινητοποιεί μεγάλες και πολλές μυϊκές ομάδες. Η ενασχόληση με αυτή τη δραστηριότητα θα είναι ευκολότερη εάν υπάρχει το κωπηλατικό αερόβιο μηχάνημα γυμναστικής που εξομοιώνει την κίνηση της κωπηλασίας. Αερόβιος χορός: είναι μία ευχάριστη δραστηριότητα όταν γίνεται κάτω από τις οδηγίες ενός έμπειρου γυμναστή. Όπως φαίνεται οι δραστηριότητες αερόβιας άσκησης είναι πολλές και υπάρχουν και άλλες. Επομένως κάθε άτομο μπορεί να διαλέξει την αερόβια δραστηριότητα που τον ευχαριστεί. Με αυτόν τον τρόπο δε θα βαρεθεί εφόσον δεν θα το θεωρεί σαν υποχρέωση αλλά σαν ευχαρίστηση. Βέβαια προτού ξεκινήσει το παχύσαρκο άτομο οποιαδήποτε δραστηριότητα πρέπει να ζητήσει τις υποδείξεις του γιατρού του. (BfARM. Acomplia (Rimonabant),2008)

24 23 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΕΡΟΒΙΑΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΙΚΟΥ ΛΙΠΟΥΣ ΣΕ ΠΑΧΥΣΑΡΚΑ ΑΤΟΜΑ Η αερόβια προπόνηση με σταθερή χαμηλή ένταση είναι σημαντική στην απώλεια σωματικού λίπους λόγω της υψηλής συμμετοχής των λιπαρών οξέων στην παραγωγή ενέργειας. Όταν το επίπεδο έντασης βρίσκεται μεταξύ 50% και 60% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας, η παραγωγή ενέργειας προέρχεται κυρίως από την αποδόμηση του λίπους.( Σκόλιας, 2005) Σύμφωνα με τον Σκόλια όσο μειώνεται το επίπεδο έντασης και αυξάνεται η διάρκεια της άσκησης, η συμμετοχή του λίπους στην παραγωγή ενέργειας αυξάνεται. Το πρόβλημα με την αερόβια προπόνηση συνεχούς χαμηλής έντασης είναι η πολύ μικρή κατανάλωση θερμίδων. Ποσοστιαία η συμμετοχή του λίπους στην παραγωγή ενέργειας στη χαμηλή ένταση είναι μεγαλύτερη, ενώ αριθμητικά είναι μικρότερη. Αυτό σημαίνει ότι σε ένα πρόγραμμα αερόβιας άσκησης με χαμηλή ένταση το ποσοστό λίπους που χρησιμοποιεί κατά τη διάρκεια της άσκησης ο οργανισμός είναι αυξημένο σε σχέση με το ποσοστό λίπους που θα χρησιμοποιούσε σε μία πιο έντονη δραστηριότητα. Όμως ο αριθμός θερμίδων που καταναλώνει σε αερόβια άσκηση χαμηλής έντασης είναι μικρότερος σε σχέση με τον αριθμό θερμίδων που θα κατανάλωνε σε έντονη άσκηση της ίδιας διάρκειας. Όμως επειδή αναφερόμαστε σε υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα είναι προτιμότερα τα αερόβια προγράμματα με χαμηλά επίπεδα έντασης και μικρή διάρκεια. Στη συνέχεια, η σταδιακή αύξηση της έντασης, της διάρκειας και της συχνότητας της προπόνησης θα οδηγήσουν στην αύξηση της ημερήσιας κατανάλωσης θερμίδων και της γενικής φυσικής κατάστασης. Όμως, επειδή αναφερόμαστε σε ειδική κατηγορία ατόμων θα πρέπει να προσέξουμε το επίπεδο έντασης, το είδος της δραστηριότητας, τη διάρκεια και τη συχνότητα της προπόνησης. Το επίπεδο έντασης της πρώτες βδομάδες της προπόνησης πρέπει να βρίσκεται περίπου στο 55% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας και σταδιακά μπορεί αν αυξηθεί ως το 75% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας. Το είδος της δραστηριότητας που θα επιλεγεί πρέπει να προσφέρει χαμηλό επίπεδο κραδασμών στις αρθρώσεις, όπως το έντονο περπάτημα, το ποδήλατο και η κολύμβηση, γιατί τα υπέρβαρα άτομα είναι επιρρεπή σε τραυματισμούς, ειδικά στις αρθρώσεις λόγω του μεγάλου φορτίου που μεταφέρουν. Η διάρκεια της προπόνησης την πρώτη βδομάδα της προπόνησης,ξεκινά από 15 της ώρας και σταδιακά μπορεί να φτάσει τη μία ώρα. Η συχνότητα της προπόνησης τις πρώτες βδομάδες, ξεκινά από τρεις φορές την εβδομάδα και σταδιακά μπορεί να φτάσει τις έξι φορές την εβδομάδα.(σκόλιας, 2005)

25 24 Όταν η προπόνηση γίνει μέτριας έντασης, διάρκειας τουλάχιστον 30 και συχνότητας 5-6 μέρες τη βδομάδα τότε μειώνονται οι κίνδυνοι του ζαχαρώδη τύπου δύο. Βέβαια, η εφαρμογή προπόνησης με αντιστάσεις βοηθούν στη μείωση των κινδύνων του διαβήτη αλλά σε αυτά τα προγράμματα θα αναφερθούμε παρακάτω.(mauricio D,2008) Η αερόβια άσκηση είναι το μόνο είδος άσκησης που μπορεί να χρησιμοποιήσει το λίπος για ενέργεια. Μορφοποιήθηκε: Ελληνικά (Ελλάδας)

26 25 4. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗΣ Μορφοποιήθηκε: Ελληνικά (Ελλάδας) Γενικά Ο αναερόβιος μηχανισμός παραγωγής ενέργειας επικρατεί κυρίως όταν η προσπάθεια είναι υψηλής έντασης και μικρής διάρκειας, τέτοιου είδους προσπάθειες προσφέρονται από την προπόνηση με αντιστάσεις και τα προγράμματα ενδυνάμωσης. Υπάρχουν διάφορα είδη αντιστάσεων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν, μερικά από αυτά είναι τα ελεύθερα βάρη, τα μηχανήματα δύναμης ή η αντίσταση με το βάρος του σώματος (Γ.Σκόλιας, 2005). Έρευνες έδειξαν ότι η προπόνηση υψηλής έντασης με αντιστάσεις συμβάλει σημαντικά στην αντιμετώπιση της παχυσαρκία και στη διατήρηση της ισχνής σωματικής μάζας στα παιδιά ( Benson, A.C.,2008). Η αναερόβια προπόνηση χρησιμοποιείται, λοιπόν, για την αύξηση της δύναμης, την αύξηση της μυϊκής μάζας και της μυϊκής αντοχής. Ανάλυση των χαρακτηριστικών της αναερόβιας άσκησης: ΕΝΤΑΣΗ Για τον προσδιορισμό της έντασης χρησιμοποιούμε τη μέγιστη δύναμη. Η μέγιστη δύναμη είναι η ικανότητα να χρησιμοποιούμε ένα βάρος για μία μόνο επανάληψη και σε μία συγκεκριμένη άσκηση. Δηλαδή σε κάθε άσκηση έχουμε διαφορετική μέγιστη δύναμη. Ο έλεγχος της μέγιστης δύναμης γίνεται όταν τελειώνουμε ένα πρόγραμμα προπόνησης και ετοιμαζόμαστε να ξεκινήσουμε το επόμενο. Όμως, δεν πρέπει να γίνεται σε αρχάριους και όταν υπάρχουν τραυματισμοί στο μυοσκελετικό σύστημα. Επιπλέον, σε αρκετές ασκήσεις ο έλεγχος αυτός είναι πολύ επικίνδυνος για τραυματισμούς στους μυς και πολύ περισσότερο στις αρθρώσεις. Έτσι, προκειμένου να αποφύγουμε τις αρνητικές συνέπειες είναι καλύτερο να κάνουμε τον έλεγχο για μέγιστη δύναμη στις 10 επαναλήψεις και στη συνέχεια να υπολογίζουμε τη μέγιστη δύναμη στη μία επανάληψη με βάση ορισμένες σταθερές που υπάρχουν. Ο προσδιορισμός του επιπέδου της έντασης εξαρτάται από το στόχο τις προπόνησης. Επομένως, αν στόχος είναι η αύξηση της δύναμης χρησιμοποιούμε το 85% -100% της μέγιστης δύναμης ενώ αν ο στόχος είναι η αύξηση της μυϊκής μάζας, όπως στη δικιά μας περίπτωση, χρησιμοποιούμε το 55%- 85% της μέγιστης δύναμης.

27 26 Έρευνες έδειξαν ότι η άσκηση υψηλής έντασης ευνοεί την εναπόθεση μικρότερου ποσοστού λίπους στο σώμα, η οποία πιθανόν οφείλεται στην αύξηση μεταβολισμού μετά την άσκηση που προκαλείται από την ενεργοποίηση των β- αδρενεργικών υποδοχέων (Department of Kinesiology, University of Laval, Laval, Québec, Canada.2001). Επιπλέον, η υψηλής έντασης άσκησης με αντιστάσεις σε συνδυασμό με μέτρια απόλυα βάρους, είναι αποτελεσματική στον έλεγχο των επιπέδων τις γλυκόζης στο αίμα σε ηλικιωμένους ασθενείς με διαβήτη τύπου 2(Mauricio D,2008). ΕΠΑΝΑΛΗΨΕΙΣ Επανάληψη είναι μία πλήρης κίνηση μιας άσκησης. Μία πλήρης κίνηση έχουμε όταν ένα μέλος κινείται από τη πλήρη έκταση έως την πλήρη συστολή του μυός που κινεί το μέλος και την επιστροφή του μέλους στην αρχική θέση της έκτασης του μυός. Ο αριθμός των επαναλήψεων εξαρτάται άμεσα από το στόχο. Έτσι, στα προγράμματα για την αύξηση της δύναμης εκτελούνται μέχρι 6 επαναλήψεις, στα προγράμματα μυϊκής ανάπτυξης, εκρηκτικότητας,συντήρησης της δύναμης 8-25 επαναλήψεις και σε προγράμματα για την αύξηση της μυϊκής αντοχής περισσότερες από 25 επαναλήψεις. ΣΕΤ Με τον όρο σετ εννοούμε μία σειρά επαναλήψεων που μπορεί να είναι από 1 έως 30 και ορισμένες φορές και παραπάνω. Ο αριθμός των σετ για κάθε άσκηση ποικίλει ανάλογα με τον αριθμό των ασκήσεων που γίνονται ανά μυϊκή ομάδα. Ο αριθμός των ασκήσεων ανά μυϊκή ομάδα εξαρτάται από το μέγεθος της μυϊκής ομάδας και το αριθμό των σετ ανά μυϊκή ομάδα. ΔΙΑΛΕΙΜΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΣΕΤ Το διάλειμμα μεταξύ των σετ, ανάλογα με την τεχνική προπόνησης που χρησιμοποιείται μπορεί να είναι ελάχιστος, σχεδόν μηδενικός χρόνος, έως και 3 λεπτά. Μεγαλύτερος χρόνος ξεκούρασης δεν βοηθάει περισσότερο στην ανάληψη δυνάμεων. Ο χρόνος διαλείμματος μεταξύ των σετ καθορίζεται από το επίπεδο έντασης της μέγιστης δύναμης και τον αριθμό των επαναλήψεων ανά σετ. Έτσι, όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των επαναλήψεων και μικρότερο το επίπεδο έντασης, τόσο μικρότερος πρέπει να είναι και ο χρόνος του διαλείμματος μεταξύ των σετ.

28 27 ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ Η συχνότητα προπόνησης είναι συνδεδεμένη με τον στόχο προπόνησης, το επίπεδο προπόνησης του γυμναζόμενου, το επίπεδο έντασης της μέγιστης δύναμης και την ικανότητα ανάρρωσης του γυμναζόμενου που εξαρτάται από διάφορους παράγοντες όπως φύλο, ηλικία, διατροφή κ.α. Ακόμα, η ικανότητα ανάρρωσης των μυών είναι διαφορετική για την κάθε μυϊκή ομάδα και διαφέρει ανάλογα με το επίπεδο μέγιστης δύναμης που χρησιμοποιούμε στην προπόνηση. Έτσι, οι αρχάριοι πρέπει να γυμνάζονται 3 φορές την εβδομάδα μέρα παρά μέρα ( π.χ. Δευτέρα, Τετάρτη, Παρασκευή), γυμνάζοντας κάθε φορά όλο το σώμα με μια βασική άσκηση για κάθε μυϊκή ομάδα, ξεκινώντας από τις μεγάλες μυϊκές ομάδες και συνεχίζοντας με τις μικρότερες. Αργότερα, μετά από 4 έως 6 βδομάδες προπόνησης με βάρη, μπορούμε να χωρίσουμε το σώμα σε δύο ομάδες και να γυμνάζουμε την κάθε ομάδα δύο φορές την εβδομάδα. Τεχνικές αναερόβιας προπόνησης Σύμφωνα με τον Σκόλιας Γ. η τεχνική που θα επιλεχθεί εξαρτάται πάντα από το επίπεδο και το στόχο του γυμναζόμενου. ΑΠΛΑ ΣΕΤ Είναι η απλούστερη μέθοδος προπόνησης με βάρη, μια σειρά από επαναλήψεις μιας άσκησης αποτελεί ένα σετ. Η κάθε άσκηση μπορεί να επαναλαμβάνεται για δύο ή τρία ή περισσότερα σετ. ΣΟΥΠΕΡ ΣΕΤ Αυτή η τεχνική περιλαμβάνει 2 ασκήσεις που γίνονται η μία μετά την άλλη χωρίς διακοπή, για ένα σετ την κάθε άσκηση. Στη συνέχεια κάνουμε διάλειμμα και συνεχίζουμε με το επόμενο σούπερ σετ. Οι ασκήσεις των σούπερ σετ είναι ασκήσεις ανταγωνιστών μυών. ΣΥΝΕΧΗ ΣΕΤ Είναι όμοια με την τεχνική των σούπερ σετ, με τη διαφορά ότι οι ασκήσεις είναι της ίδια μυϊκής ομάδας. ΤΡΙ ΣΕΤ Στη τεχνική των τριπλών σετ διαλέγουμε τρεις ασκήσεις για κάθε μυϊκή ομάδα και εκτελούμε και τις τρεις ασκήσεις στη σειρά χωρίς διακοπή, από ένα σετ την κάθε άσκηση. Στη συνέχεια κάνουμε διάλειμμα και συνεχίζουμε το επόμενο τρι σετ. ΓΙΓΑΝΤΙΑΙΑ ΣΕΤ

29 28 Η τεχνική των γιγαντιαίων σετ είναι ίδια με την τεχνική των τρι σετ, μόνο που εδώ έχουμε στη σειρά 4-6 ασκήσεις για την ίδια μυϊκή ομάδα. Χρησιμοποιείται μόνο για μεγάλες μυϊκές ομάδες. ΚΥΚΛΙΚΗ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ Η περιγραφή της τεχνικής αυτής έγινε στο προηγούμενο κεφάλαιο. ΚΥΚΛΙΚΗ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΜΕ ΕΝΔΙΑΜΕΣΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ ΑΕΡΟΒΙΑΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ Επίσης η τεχνική αυτή περιγράφηκε παραπάνω. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗΣ ΣΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΙΚΟΥ ΛΙΠΟΥΣ ΣΕ ΠΑΧΥΣΑΡΚΑ ΑΤΟΜΑ Τα προγράμματα ενδυνάμωσης μπορεί να αυξήσουν την μυϊκή μάζα του σώματος ή να συμβάλουν στη διατήρησή της κατά τη διάρκεια ενός προγράμματος αδυνατίσματος. Η αυξημένη μυϊκή μάζα βοηθά έμμεσα στην καύση του σωματικού λίπους, κυρίως μέσω της αύξησης του βασικού μεταβολισμού. Είναι γνωστό ότι η αύξηση του μυϊκού ιστού κατά 100 gr οδηγεί σε αύξηση του βασικού μεταβολισμού, που αντιστοιχεί σε 25 θερμίδες ανά 24ωρο. Ακόμη, είναι γνωστό ότι η προπόνηση δύναμης έχει υψηλό θερμιδικό κόστος για τον οργανισμό. Επιπλέον, σύμφωνα με έρευνες η προπόνηση με αντιστάσεις μπορεί να μειώσει τους μεταβολικούς παράγοντες κινδύνου, όπως παχυσαρκία, δυσλιπιδαιμία και σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Επίσης, η τακτική εκτέλεση είναι ικανή να μειώσει το οξειδωτικό στρες και την ομοκυστεΐνη, πράγμα που μπορεί να σημαίνει προστασία από οξειδωτικό ερέθισμα (π.χ. ισχαιμία). Επιπρόσθετα, συμβάλει στη μείωση του σπλαχνικού λιπώδους ιστού και του υποδόριου λιπώδους ιστού της κοιλιακής χώρας. Βέβαια, η μείωση του λίπους δεν περιορίζεται μόνο σε αυτά τα σημεία αλλά γίνεται σε ολόκληρο το σώμα, παράλληλα με την αύξηση της μυϊκής μάζας. Αξιοσημείωτο είναι το ότι μπορεί να αλλάξει τη σύσταση του σώματος σε άνδρες και γυναίκες ανεξάρτητα από τον διαιτητικό περιορισμό. Τέλος, πρέπει να πούμε βελτιώνει το γλυκαιμικό έλεγχο και τα λιπίδια. Έτσι, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η προπόνηση με αντιστάσεις συνίσταται στη διαχείριση της παχυσαρκίας και των μεταβολικών διαταραχών.(wiliams M.H. 2003, Σκόλιας Γ. 2005) Τέλος, πρέπει να πούμε ότι η ενισχημένη συμβουλευτική στους παχύσαρκους συμβάλει σημαντικά στην απώλεια βάρους. Έρευνες έχουν δείξει πως η ενισχυμένη συμβουλευτική απώλεια βάρους βοηθά περίπου το ένα τρίτο των παχύσαρκων ασθενών να πετύχει μακροπρόθεσμη, κλινικά σημαντική απώλεια βάρους. (Wadden TA,2011)

30 29 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 2. Bacon L, Stern JS, van Loan M, Keim NL. Size acceptance and intuitive eating improve health for obese, female chronic dieters. J Am Diet Assoc 2005; 105: Beibei L, Yang Y, David C. N, Yajun Z, Jie W, Ru W, Peijie C,(2013) A 6-week diet and exercise intervention alters metabolic syndrome risk factors in obese Chinese children aged 11e13 years. Journal of Sport and Health Science Benson, A.C., Torode, M.E., Singh, F. (2008). The effect of high-intensity progressive resistance training on adiposity in children: a randomized controlled trial. International Journal of Obesity 32, Brown, T., Summerbell, C. (2008) Systematic review of school-based interventions that focus on changing dietary intake and physical activity levels to prevent childhood obesity: an update to the obesity guidance produced by the National Institute for Health and Clinical Excellence. Obesity reviews 10, BfARM. Acomplia (Rimonabant),2008: Europäische Arzneimittelagentur hält Ruhen der Zulassung für erforderlich. 7. Bundesinstitut für Arzneimittel und Medizinprodukte (BfArM). Sibutramin-haltige Arzneimittel: Ruhen der Zulassung aufgrund eines erhöhten Risikos für kardiovaskuläre Ereignisse. Bonn: BfArM. January 25, Cardiovascular Prevention and Rehabilitation Centre (ÉPIC), Montreal Heart Institute and University of Montreal, Montreal, Québec, Canada; Research Center, Montreal Heart Institute and University of Montreal, Montreal, Québec, Canada; Department of Medicine, University of Montreal, Montreal, Québec, Canada Cardiovascular Prevention and Rehabilitation Centre (ÉPIC), Montreal Heart Institute and University of Montreal, Montreal, Québec, Canada Cardiovascular Prevention and Rehabilitation Centre (ÉPIC), Montreal Heart Institute and University of Montreal, Montreal, Québec, Canada; Research Center, Montreal Heart Institute and University of Montreal, Montreal, Québec, Canada; Department of Medicine, University of Montreal, Montreal, Québec, Canada. Electronic address: mathieu.gayda@icm-mhi.org. 11. Christensen R, Bartels EM, Astrup A, Bliddal H. Effect of weight reduction in obese patients diagnosed with knee osteoarthritis: a systematic review and meta-analysis. Ann Rheum Dis 2007; 66: Curioni CC, Lourenço. Long-term weight loss after diet and exercise: a systematic review. Int J Obesity 2005; 29: Dale KS, McAuley KA, Taylor RW, Williams SM, Farmer VL, Hansen P, et al. Determining optimal approaches for weight maintenance: a randomized controlled trial. CMAJ. 2009;180:E39-E46.

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958. Περιεχόμενο

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958. Περιεχόμενο Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 Υπεύθυνη Μαθήματος: Χ. Καρατζαφέρη Διδάσκοντες: Χ. Καρατζαφέρη, Γ. Σακκάς,Α. Καλτσάτου 2013-2014 Διάλεξη 3 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ Περιεχόμενο Συνδεση με τα προηγουμενα Πριν

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση και Καρδιοπάθειες

Άσκηση και Καρδιοπάθειες Συμμαχία για την υγεία - Άσκηση Άσκηση και Καρδιοπάθειες Συγγραφική ομάδα: Φλουρής Ανδρέας, Ερευνητής Βογιατζής Ιωάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ Σταυρόπουλος- Καλίνογλου Αντώνης, Ερευνητής Σύγχρονες

Διαβάστε περισσότερα

Σοφία Παυλίδου. 13 ο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο Έδεσσα, Κυριακή, 12 Φεβρουαρίου 2012

Σοφία Παυλίδου. 13 ο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο Έδεσσα, Κυριακή, 12 Φεβρουαρίου 2012 13 ο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο Έδεσσα, Κυριακή, 12 Φεβρουαρίου 2012 Σοφία Παυλίδου Ιατρός, Επιστημονική Συνεργάτης Ιατρείου Αθηροσκλήρωσης, Β Καρδιολογική Κλινική ΑΠΘ Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης

Διαβάστε περισσότερα

Παχυσαρκία και Σακχαρώδης Διαβήτης

Παχυσαρκία και Σακχαρώδης Διαβήτης Παχυσαρκία και Σακχαρώδης Διαβήτης Τι είναι ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2 (ΣΔ2) Ο Σακχαρώδης Διαβήτης γενικά είναι μια πάθηση κατά την οποία ο οργανισμός και συγκεκριμένα το πάγκρεας δεν παράγει ή δεν

Διαβάστε περισσότερα

Στέργιος Ι. Τραπότσης Χειρουργός Ορθοπαιδικός Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ Διδάσκων ΤΕΦAΑ-ΠΘ

Στέργιος Ι. Τραπότσης Χειρουργός Ορθοπαιδικός Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ Διδάσκων ΤΕΦAΑ-ΠΘ Άσκηση, διατροφή & υγεία Στέργιος Ι. Τραπότσης Χειρουργός Ορθοπαιδικός Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ Διδάσκων ΤΕΦAΑ-ΠΘ Άσκηση, διατροφή & υγεία Μακροχρόνια επιστημονική έρευνα έχει αποδείξει ότι πολλά από

Διαβάστε περισσότερα

Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία.

Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία. Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία. Παχυσαρκία είναι η παθολογική αύξηση του βάρους του σώματος, που οφείλεται σε υπερβολική συσσώρευση λίπους στον οργανισμό. Παρατηρείται γενικά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΕΣ

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΕΣ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΕΣ Η δυσλιπιδαιμία χαρακτηρίζει τις μη φυσιολογικές συγκεντρώσεις λιπιδίων και λιποπρωτεϊνών στο αίμα. Ορίζεται περαιτέρω ως η ύπαρξη αυξημένων συγκεντρώσεων

Διαβάστε περισσότερα

Μεταβολικό Σύνδρομο και Άσκηση στην παιδική ηλικία: Ο Ρόλος των Αδικοπινών. Θανάσης Τζιαμούρτας ΤΕΦΑΑ Παν. Θεσσαλίας

Μεταβολικό Σύνδρομο και Άσκηση στην παιδική ηλικία: Ο Ρόλος των Αδικοπινών. Θανάσης Τζιαμούρτας ΤΕΦΑΑ Παν. Θεσσαλίας Μεταβολικό Σύνδρομο και Άσκηση στην παιδική ηλικία: Ο Ρόλος των Αδικοπινών Θανάσης Τζιαμούρτας ΤΕΦΑΑ Παν. Θεσσαλίας Μεταβολικό Σύνδρομο Δεν είναι ασθένεια αλλά ένα σύμπλεγμα από ιατρικές διαταραχές που

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΙΑΤΡΟΦΗΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΙΑΤΡΟΦΗΣ Νούς υγιής εν σώµατι υγιή ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΙΑΤΡΟΦΗΣ ιατροφή και Υγεία Η υγεία αλλά και η νόσος είναι καταστάσεις που δεν οφείλονται ποτέ σε ένα µόνο παράγοντα. Οι κύριες οµάδες παραγόντων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ Ως παχυσαρκία χαρακτηρίζεται η παθολογική κατάσταση εκείνη κατά την οποία το βάρος σώματος είναι σημαντικά ανώτερο του φυσιολογικού. Ως κριτήριο καθορισμού

Διαβάστε περισσότερα

Αντοχή. Γρίβας Γεράσιμος

Αντοχή. Γρίβας Γεράσιμος Αντοχή Γρίβας Γεράσιμος Αντοχή είναι η ικανότητα: α. αντίστασης στην κόπωση και β. γρήγορης ανάληψης. Η ικανότητα αντοχής χαρακτηρίζεται από: Ø Τη σωματική, πνευματική και ψυχική ικανότητα του ατόμου να

Διαβάστε περισσότερα

και εφηβική ηλικία Πήδουλας Γεώργιος M.sc Γυμναστής Φυσικής κατάστασης ποδοσφαίρου

και εφηβική ηλικία Πήδουλας Γεώργιος M.sc Γυμναστής Φυσικής κατάστασης ποδοσφαίρου Η Αερόβια προπόνηση στην παιδική και εφηβική ηλικία Πήδουλας Γεώργιος M.sc Γυμναστής Φυσικής κατάστασης ποδοσφαίρου Εισαγωγή Αντοχή είναι η ικανότητα αντίστασης του παιδικού οργανισμού στην κόπωση. Στην

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΟΛΟΣΤΗΣΑΣΚΗΣΗΣΣΤΟ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΣΥΝ ΡΟΜΟ, ΣΤΑ ΛΙΠΙ ΙΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΛΙΠΟΠΡΩΤΕΪΝΕΣ

ΟΡΟΛΟΣΤΗΣΑΣΚΗΣΗΣΣΤΟ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΣΥΝ ΡΟΜΟ, ΣΤΑ ΛΙΠΙ ΙΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΛΙΠΟΠΡΩΤΕΪΝΕΣ ΟΡΟΛΟΣΤΗΣΑΣΚΗΣΗΣΣΤΟ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΣΥΝ ΡΟΜΟ, ΣΤΑ ΛΙΠΙ ΙΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΛΙΠΟΠΡΩΤΕΪΝΕΣ ΒασίληςΜούγιος, PhD ΤΕΦΑΑ ΑΠΘ http://mougios.webpages.auth.gr Μεταβολικό σύνδροµο Παθολογική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από:

Διαβάστε περισσότερα

Από τον Κώστα κουραβανα

Από τον Κώστα κουραβανα Από τον Κώστα κουραβανα Περιεχόμενα Γενικός ορισμός παχυσαρκίας Ορμονικοί-Γονιδιακοί-παράγοντες Επιπτώσεις στην υγεία Θεραπεία-Δίαιτα Γενικός ορισμός παχυσαρκίας Παχυσαρκία είναι κλινική κατάσταση στην

Διαβάστε περισσότερα

Συντάχθηκε απο τον/την Παναγιώτης Θεoδωρόπουλος Δευτέρα, 31 Αύγουστος :22 - Τελευταία Ενημέρωση Παρασκευή, 13 Ιούνιος :48

Συντάχθηκε απο τον/την Παναγιώτης Θεoδωρόπουλος Δευτέρα, 31 Αύγουστος :22 - Τελευταία Ενημέρωση Παρασκευή, 13 Ιούνιος :48 Τα οφέλη για την υγεία που κερδίζονται μέσω της αερόβιας άσκησης έχουν αποδειχτεί. Η έρευνα έχει δείξει ότι συστηματική και μέτριας έντασης φυσική δραστηριότητα, έχει ευεργετική επίδραση στην υγεία και

Διαβάστε περισσότερα

Τα οφέλη της άσκησης στην υγεία

Τα οφέλη της άσκησης στην υγεία Τα οφέλη της άσκησης στην υγεία Ο ρόλος της κίνησης είναι πολύ σημαντικός, ήδη από νωρίς στην ανάπτυξη του παιδιού Αισθησιοκινητική μάθηση Κινητική ανάπτυξη Σωματική ανάπτυξη Συναισθηματική ανάπτυξη Κοινωνική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ

ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ Ζ ΕΞΑΜΗΝΟ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗΣ Αρχές προπόνησης

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός προγραμμάτων άσκησης με στόχο την προαγωγή της υγείας. 4. Άσκηση και καρδιοπάθειες Άσκηση και υπέρταση. 150

Σχεδιασμός προγραμμάτων άσκησης με στόχο την προαγωγή της υγείας. 4. Άσκηση και καρδιοπάθειες Άσκηση και υπέρταση. 150 Τρίκαλα 2013 Περιεχόμενα Πρόλογος 3 Κεφάλαιο 1 Σχεδιασμός προγραμμάτων άσκησης με στόχο την προαγωγή της υγείας 4 Κεφάλαιο 2 Άσκηση και καρδιοπάθειες 112 Κεφάλαιο 3 Άσκηση και υπέρταση 150 Κεφάλαιο 4 Άσκηση

Διαβάστε περισσότερα

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΠΡΟΟΔΟΥ ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΣΑΚΧΑΡΩΝ-ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΣΕ ΑΛΜΥΡΟ ΝΕΡΟ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΟΝ ΣΔ -ΜΕΙΩΣΗ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Π Α Π Α Γ Ι Α Ν Ν Η Ο.

Π Α Π Α Γ Ι Α Ν Ν Η Ο. ΟΡΙΣΜΟΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ Παχυσαρκία σημαίνει υπέρμετρη αύξηση του σωματικού λίπους σε ποσοστό τέτοιο, ώστε να δυσχεραί- νει την υγεία του ανθρώπου. Η παιδική & εφηβική παχυσαρκία συνήθως διατηρείται και στην

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος 5ης Διάλεξης ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΣΚΗΣΗ. Εισήγηση: Χατζηνικολάου Α.,Επίκουρος Καθηγητής

Τίτλος 5ης Διάλεξης ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΣΚΗΣΗ. Εισήγηση: Χατζηνικολάου Α.,Επίκουρος Καθηγητής κωδ. μαθήματος Ν314 ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Τίτλος 5ης Διάλεξης ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΣΚΗΣΗ Εισήγηση: Χατζηνικολάου Α.,Επίκουρος Καθηγητής Στόχοι της διάλεξης Να καταλάβουμε πως η προπόνηση

Διαβάστε περισσότερα

Βασικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα της παχυσαρκίας των ενηλίκων. Ιωάννα Πασπάλα, Άννα Τσιλιγκίρογλου - Φαχαντίδου

Βασικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα της παχυσαρκίας των ενηλίκων. Ιωάννα Πασπάλα, Άννα Τσιλιγκίρογλου - Φαχαντίδου Βασικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα της παχυσαρκίας των ενηλίκων Ιωάννα Πασπάλα, Άννα Τσιλιγκίρογλου - Φαχαντίδου Θεσσαλονίκη 2007 2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας στην αναφορά του για την παχυσαρκία

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΙΒΑΣ Γ.

ΓΡΙΒΑΣ Γ. Άσκηση και υγεία Η άσκηση είναι συνδεδεμένη με τη σωματική και ψυχική υγεία ενός ατόμου, και αποτελεί την καταλληλότερη «μη φαρμακευτική» παρέμβαση για την πρόληψη και αποκατάσταση χρόνιων παθήσεων (παχυσαρκία,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΛΑΡΙΣΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑ : ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΙΙ

ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΛΑΡΙΣΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑ : ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΙΙ ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΛΑΡΙΣΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑ : ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΙΙ ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ : «ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ» ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : Κα ΚΥΠΑΡΙΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Ι

ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Ι ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Ι MK1118 ΑΣΚΗΣΗ ΣΕ ΚΛΙΝΙΚΟΥΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥΣ ΔΙΑΛΕΞΗ 4 ΑΝΤΩΝΙΑ ΚΑΛΤΣΑΤΟΥ, PHD ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΘΝΗΤΟΤΗΤΑΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΘΑΝΑΤΩΝ 450,000 400,000 350,000 300,000 250,000 200,000 150,000 100,000

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΝΤΟΧΗ ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΜΗΤΡΟΤΑΣΙΟΣ ΜΙΧΑΛΗΣ UEFA B

Η ΑΝΤΟΧΗ ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΜΗΤΡΟΤΑΣΙΟΣ ΜΙΧΑΛΗΣ UEFA B Η ΑΝΤΟΧΗ ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΜΗΤΡΟΤΑΣΙΟΣ ΜΙΧΑΛΗΣ UEFA B ΟΡΙΣΜΟΣ Γενικά με τον όρο αντοχή εννοούμε την φυσική (σωματική) και ψυχική ανθεκτικότητα του παίκτη στην κόπωση σε επιβαρύνσεις μεγάλης διάρκειας και

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΜΑΤΙΑ ΣΤΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ

ΜΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΜΑΤΙΑ ΣΤΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΜΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΜΑΤΙΑ ΣΤΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ Επιβλέπων καθηγητής: Μαρράς Σωτήρης Τάξη: Α Λυκείου Έτος: 2013-2014 Περίγραμμα παρουσίασης: Τα βασικά αίτια της παχυσαρκίας. Oι συνέπειες της παχυσαρκίας. Oι τρόποι αντιμετώπισης

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at: http://www.binarynow.com/

ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at: http://www.binarynow.com/ FITNESS: ΑΣΚΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΕΣΟ ΑΣΚΟΥΜΕΝΟ ΑΡΧΕΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΑΤΟΜΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΔΙΑΛΕΞΗΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΔΙΑΛΕΞΗ ΑΝΑΛΥΕΤΑΙ Η ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ Ο ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ FITNESS ΕΝΩ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΓΙΑ ΕΦΗΒΟΥΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΛΕΩΝΙΔΑ ΑΝΤΩΝΑΚΗ ΜΑΡΙΑΣ ΒΟΥΛΔΗ ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΛΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΑΜΑΤΙΑΣ ΣΥΡΙΟΠΟΥΛΟΥ

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΓΙΑ ΕΦΗΒΟΥΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΛΕΩΝΙΔΑ ΑΝΤΩΝΑΚΗ ΜΑΡΙΑΣ ΒΟΥΛΔΗ ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΛΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΑΜΑΤΙΑΣ ΣΥΡΙΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΓΙΑ ΕΦΗΒΟΥΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΛΕΩΝΙΔΑ ΑΝΤΩΝΑΚΗ ΜΑΡΙΑΣ ΒΟΥΛΔΗ ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΛΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΑΜΑΤΙΑΣ ΣΥΡΙΟΠΟΥΛΟΥ Η Σημασία της σωστής διατροφής και της άσκησης στην εφηβεία Οι διατροφικές

Διαβάστε περισσότερα

Μαρία Καράντζα- Χαρώνη, MD, FAAP Διευθύντρια Ενδοκρινολογικής Κλινικής- Ιατρείου Ελέγχου Βάρους «Παίδων Μητέρα»

Μαρία Καράντζα- Χαρώνη, MD, FAAP Διευθύντρια Ενδοκρινολογικής Κλινικής- Ιατρείου Ελέγχου Βάρους «Παίδων Μητέρα» Μαρία Καράντζα- Χαρώνη, MD, FAAP Διευθύντρια Ενδοκρινολογικής Κλινικής- Ιατρείου Ελέγχου Βάρους «Παίδων Μητέρα» Πως υπολογίζουµε εάν ένα παιδί έχει φυσιολογικό βάρος ; ΒΜΙ = Βάρος/Ύψος² (σε kg/m²) Χρησιμοποιείται

Διαβάστε περισσότερα

Σακχαρώδης Διαβήτης. Ένας σύγχρονος ύπουλος εχθρός

Σακχαρώδης Διαβήτης. Ένας σύγχρονος ύπουλος εχθρός Σακχαρώδης Διαβήτης Ένας σύγχρονος ύπουλος εχθρός Φιρούζα Κουρτίδου Ειδικός Παθολόγος με μετεκπαίδευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη Φιρούζα Κουρτίδου Ειδικός Παθολόγος Μετεκπαιδευθείσα στο Σακχαρώδη Διαβήτη Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΣΚΗΣΗ. ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Τ.Ε.Φ.Α.Α.,.Π.Θ.

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΣΚΗΣΗ. ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Τ.Ε.Φ.Α.Α.,.Π.Θ. ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΣΚΗΣΗ ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Τ.Ε.Φ.Α.Α.,.Π.Θ. Στόχοι της διάλεξης Να καταλάβουµε πως η προπόνηση µπορεί να µεγιστοποιιήσει τις δυνατότητες των ενεργειακών µας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ. Βασίλης Γιωργαλλάς Καθηγητής Φυσικής Αγωγής

ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ. Βασίλης Γιωργαλλάς Καθηγητής Φυσικής Αγωγής ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Βασίλης Γιωργαλλάς Καθηγητής Φυσικής Αγωγής Αντοχή Δύναμη Επιμέρους ικανότητες Φυσικής Κατάστασης Ευκαμψία Ευλυγισία Ταχύτητα Αντοχή Αντοχή είναι η ικανότητα του

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΙΑΤΟΦΗ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ. Μαθητές: Τάτσιου Ελενη,ΖάχουΚατερίνα,Κοκκινίδου Αθανασία,Καρπόζηλος Κωνσταντίνος. Καθηγητής: κ. Παπαμήτσος

Η ΔΙΑΤΟΦΗ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ. Μαθητές: Τάτσιου Ελενη,ΖάχουΚατερίνα,Κοκκινίδου Αθανασία,Καρπόζηλος Κωνσταντίνος. Καθηγητής: κ. Παπαμήτσος Η ΔΙΑΤΟΦΗ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ Μαθητές: Τάτσιου Ελενη,ΖάχουΚατερίνα,Κοκκινίδου Αθανασία,Καρπόζηλος Κωνσταντίνος Καθηγητής: κ. Παπαμήτσος ΔΙΑΤΡΟΦH Η διατροφή στην ζωή του ανθρώπου παίζει τον μεγαλύτερο ρόλο. Για

Διαβάστε περισσότερα

Παράγοντες Καρδιαγγειακού Κινδύνου. Ενημέρωση & Πρόληψη

Παράγοντες Καρδιαγγειακού Κινδύνου. Ενημέρωση & Πρόληψη Παράγοντες Καρδιαγγειακού Κινδύνου Ενημέρωση & Πρόληψη Παράγοντες Καρδιαγγειακού Κινδύνου Μεταβολικό Σύνδρομο Παχυσαρκία Υπερλιπιδιαμία Υπέρταση Σακχαρώδης Διαβήτης Παράγοντες Καρδιαγγειακού Κινδύνου Μεταβολικό

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση, υγεία και χρόνιες παθήσεις

Άσκηση, υγεία και χρόνιες παθήσεις Συμμαχία για την υγεία - Άσκηση Άσκηση, υγεία και χρόνιες παθήσεις Συγγραφική ομάδα: Δίπλα Κωνσταντίνα, Ph.D., Λέκτορας, ΤΕΦΑΑ Σερρών ΑΠΘ Καρατράντου Κωνσταντίνα, MSc, Διδάσκουσα στο ΤΕΦΑΑ - ΠΘ Ιπποκράτης

Διαβάστε περισσότερα

Η συμβολή της άσκησης στην πρόληψη των καρδιομεταβολικών παραγόντων κινδύνου ΚΑΥΚΙΑ ΘΕΟΔΩΡΑ

Η συμβολή της άσκησης στην πρόληψη των καρδιομεταβολικών παραγόντων κινδύνου ΚΑΥΚΙΑ ΘΕΟΔΩΡΑ Η συμβολή της άσκησης στην πρόληψη των καρδιομεταβολικών παραγόντων κινδύνου ΚΑΥΚΙΑ ΘΕΟΔΩΡΑ MSc Άσκηση & Υγεία, PhD (c), Προϊσταμένη Αναισθησιολογικού Τμήματος ΓΝΘ Άγιος Παύλος-ΠΑΝΑΓΙΑ Εργαστηριακή Συνεργάτιδα,

Διαβάστε περισσότερα

29 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ: ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΡΔΙΑΣ ΑΣΚΗΣΗ & ΚΑΡΔΙΑ

29 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ: ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΡΔΙΑΣ ΑΣΚΗΣΗ & ΚΑΡΔΙΑ ΠΑΠΑΠΑΝΤΕΛΗΣ ΝΙΚΗΤΑΣ ΕΚΠ/ΚΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ e-mail: nikitpapa@yahoo.gr (ΑΡΘΡΟ) 29 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ: ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΡΔΙΑΣ ΑΣΚΗΣΗ & ΚΑΡΔΙΑ Σεπτεμβρίου Κάθε χρόνο από το 1999, η Παγκόσμια Ομοσπονδία Καρδιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Προπόνηση δύναμης για δρομείς μεγάλων αποστάσεων

Προπόνηση δύναμης για δρομείς μεγάλων αποστάσεων Προπόνηση δύναμης για δρομείς μεγάλων αποστάσεων ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ Γ Υ Μ Ν Α Σ Τ Η Σ Π Ρ Ο Π Ο Ν Η Τ Η Σ ( Ε Ι Δ Ι Κ Ο Τ Η Τ Α & Α Δ Ε Ι Α Α Σ Κ Η Σ Η Σ Ε Π Α Γ Γ Ε Λ Μ Α Τ Ο Σ Σ Τ Ο Ν Κ Λ Α Σ Σ Ι Κ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΧΝΕΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ. Άσκηση και τρίτη ηλικία Μάθημα Επιλογής Κωδικός: 005 Εαρινό εξάμηνο 2015

ΣΥΧΝΕΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ. Άσκηση και τρίτη ηλικία Μάθημα Επιλογής Κωδικός: 005 Εαρινό εξάμηνο 2015 ΣΥΧΝΕΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Άσκηση και τρίτη ηλικία Μάθημα Επιλογής Κωδικός: 005 Εαρινό εξάμηνο 2015 ΑΣΚΗΣΗ ΚΑΙ ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ Περιεχόμενα προηγούμενης διάλεξης Περιγραφή παθολογιών

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕ

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ Εισηγητής: Πήδουλας Γεώργιος Msc. 1 ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΑΕΡΟΒΙΑ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ Βελτιώνει την κεντρική και περιφερική ροή αίματος και ενισχύει την

Διαβάστε περισσότερα

Μεσογειακή Διατροφή Τι γνωρίζουμε για αυτή;

Μεσογειακή Διατροφή Τι γνωρίζουμε για αυτή; Μεσογειακή Διατροφή Τι γνωρίζουμε για αυτή; Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 ξεκίνησε μία μεγάλη έρευνα, γνωστή ως η μελέτη των 7 χωρών, όπου μελετήθηκαν οι διατροφικές συνήθειες ανθρώπων από τις εξής

Διαβάστε περισσότερα

ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΑ. Νικολούδη Μαρία. Ειδικ. Παθολόγος, Γ.Ν.Θ.Π. «Η Παμμακάριστος»

ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΑ. Νικολούδη Μαρία. Ειδικ. Παθολόγος, Γ.Ν.Θ.Π. «Η Παμμακάριστος» ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΑ Νικολούδη Μαρία Ειδικ. Παθολόγος, Γ.Ν.Θ.Π. «Η Παμμακάριστος» Ο όρος δυσλιπιδαιμία εκφράζει τις ποσοτικές και ποιοτικές διαταραχές των λιπιδίων του αίματος. Τα λιπίδια όπως η χοληστερόλη και

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ. ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Τ.Ε.Φ.Α.Α.,.Π.Θ.

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ. ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Τ.Ε.Φ.Α.Α.,.Π.Θ. ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Τ.Ε.Φ.Α.Α.,.Π.Θ. Στόχοι της διάλεξης Να καταλάβουµε πως η προπόνηση µπορεί να µεγιστοπιήσει τις δυνατότητες

Διαβάστε περισσότερα

Δυσλιπιδαιμίες αντιμετώπιση. Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας ΑΠΘ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ

Δυσλιπιδαιμίες αντιμετώπιση. Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας ΑΠΘ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Δυσλιπιδαιμίες αντιμετώπιση Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας ΑΠΘ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Δυσλιπιδαιμίες LDL-C HDL-C < 40 mg/dl Τριγλυκερίδια 150-199 mg/dl : οριακά

Διαβάστε περισσότερα

Κέντρο Καρδιακής Αποκατάστασης & Εργομετρικού Ελέγχου. www.cardiorehab.com.cy

Κέντρο Καρδιακής Αποκατάστασης & Εργομετρικού Ελέγχου. www.cardiorehab.com.cy Κέντρο Καρδιακής Αποκατάστασης & Εργομετρικού Ελέγχου www.cardiorehab.com.cy Καλωσορίσατε στο Κέντρο Καρδιακής Αποκατάστασης & Εργομετρικού Ελέγχου Στόχος του κέντρου Το κέντρο Καρδιακής Αποκατάστασης

Διαβάστε περισσότερα

Ιδέες για ένα σωστό πρωινό

Ιδέες για ένα σωστό πρωινό Ιδέες για ένα σωστό πρωινό Υγιεινή Διατροφή Ισορροπία Ποικιλία Μέτρο Ομάδες τροφίμων Γάλα-γαλακτοκομικά προϊόντα (γιαούρτι) Φρούτα-απλοί υδατάνθρακες Λαχανικά (κυρίως πράσινα φυλλώδη) Ψωμί-αμυλώδη τρόφιμα

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση και Παχυσαρκία

Άσκηση και Παχυσαρκία Συμμαχία για την υγεία - Άσκηση Άσκηση και Παχυσαρκία Συγγραφική ομάδα: Πασχάλης Βασίλης, PhD, ΕΕΔΙΠ, ΤΕΦΑΑ- ΠΘ Νικολαΐδης Μιχάλης, Λέκτορας, ΤΕΦΑΑ- ΑΠΘ Σέρρες Δίπλα Κωνσταντίνα, Λέκτορας, ΤΕΦΑΑ- ΑΠΘ Σέρρες

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΑΓΗ ΤΡΟΠΟΥ ΖΩΗΣ ΠΟΥ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΠΟΥ ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

ΑΛΛΑΓΗ ΤΡΟΠΟΥ ΖΩΗΣ ΠΟΥ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΠΟΥ ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΑΛΛΑΓΗ ΤΡΟΠΟΥ ΖΩΗΣ ΠΟΥ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΠΟΥ ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΜΑΡΣΕΛΟΥ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ-ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ (Α.Π.)

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ (Α.Π.) ΥΠΕΡΤΑΣΗ Η καρδιά προωθεί το αίμα στον οργανισμό μέσω των αρτηριών, με αποτέλεσμα οι αρτηρίες να βρίσκονται υπό πίεση. Η πίεση αυξάνει όταν είμαστε αναστατωμένοι, όταν τρομάζουμε, όταν καταβάλουμε κάποια

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση και Χρόνιες Πνευμονοπάθειες

Άσκηση και Χρόνιες Πνευμονοπάθειες Συµµαχία για την υγεία - Άσκηση Άσκηση και Χρόνιες Πνευμονοπάθειες Συγγραφική ομάδα: Βογιατζής Ιωάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ Φλουρής Ανδρέας, Ερευνητής ΕΚΕΤΑ Δίπλα Κωνσταντίνα, Λέκτορας ΤΕΦΑΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ Π.Ε., ΜΔΕ: ΟΡΓΑΝΩΣΗ& ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ.

ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ Π.Ε., ΜΔΕ: ΟΡΓΑΝΩΣΗ& ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ Π.Ε., ΜΔΕ: ΟΡΓΑΝΩΣΗ& ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ira_mod@yahoo.gr Προκύπτει σε συνάρτηση με: Ατομικούς παράγοντες, όπως η συμπεριφορά (διατροφικές συνήθειες, φυσική δραστηριότητα, χρήση φαρμάκων

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός, εφαρμογή και καθοδήγηση προγραμμάτων άσκησης

Σχεδιασμός, εφαρμογή και καθοδήγηση προγραμμάτων άσκησης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Σχεδιασμός, εφαρμογή και καθοδήγηση προγραμμάτων άσκησης Ενότητα 1: Η επίδραση της άσκησης στην υγεία Γεροδήμος Βασίλειος, Καρατράντου Κωνσταντίνα Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής

Διαβάστε περισσότερα

Πρόληψη στα καρδιαγγειακά νοσήματα

Πρόληψη στα καρδιαγγειακά νοσήματα Πρόληψη στα καρδιαγγειακά νοσήματα www.pegkaspanagiotis.gr Τι εννοούμε με τον όρο πρόληψη καρδιαγγειακής νόσου; Εννοούμε τη συντονισμένη δέσμη ενεργειών, τόσο σε ατομικό, όσο και σε συλλογικό επίπεδο,

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός, εφαρμογή και καθοδήγηση προγραμμάτων άσκησης

Σχεδιασμός, εφαρμογή και καθοδήγηση προγραμμάτων άσκησης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Σχεδιασμός, εφαρμογή και καθοδήγηση προγραμμάτων άσκησης Ενότητα 7: Προγραμματισμός προπόνησης ανάπτυξης φυσικής κατάστασης Γεροδήμος Βασίλειος, Καρατράντου Κωνσταντίνα Τμήμα Επιστήμης

Διαβάστε περισσότερα

Φυσική δραστηριότητα. Μάνου Βασιλική, Ph.D Διδάσκουσα στο ΤΕΦΑΑ Τρικάλων

Φυσική δραστηριότητα. Μάνου Βασιλική, Ph.D Διδάσκουσα στο ΤΕΦΑΑ Τρικάλων Φυσική δραστηριότητα Μάνου Βασιλική, Ph.D Διδάσκουσα στο ΤΕΦΑΑ Τρικάλων Δεδομένα έρευνας Το 24% περίπου των παιδιών δεν συμμετέχει σε καμία οργανωμένη φυσική δραστηριότητα. Μόλις το 4% δεν συμμετέχει σε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΕΡΟΒΙΑ ΑΣΚΗΣΗ (ΜΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟ AEROBIC) Σπύρος Κέλλης Καθηγητής προπονητικής Τ.Ε.Φ.Α.Α.-Α.Π.Θ kellis@phed.auth.

ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΕΡΟΒΙΑ ΑΣΚΗΣΗ (ΜΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟ AEROBIC) Σπύρος Κέλλης Καθηγητής προπονητικής Τ.Ε.Φ.Α.Α.-Α.Π.Θ kellis@phed.auth. ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΕΡΟΒΙΑ ΑΣΚΗΣΗ (ΜΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟ AEROBIC) Σπύρος Κέλλης Καθηγητής προπονητικής Τ.Ε.Φ.Α.Α.-Α.Π.Θ kellis@phed.auth.gr Βασικές έννοιες που χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο της άσκησης με

Διαβάστε περισσότερα

Αποδεδειγμένα από ειδικούς και έρευνες, η καλύτερη προστασία απέναντι στο άγχος και την πίεση της καθημερινότητας είναι η άσκηση. Η προσωπική άσκηση

Αποδεδειγμένα από ειδικούς και έρευνες, η καλύτερη προστασία απέναντι στο άγχος και την πίεση της καθημερινότητας είναι η άσκηση. Η προσωπική άσκηση 1. 2. 3. 4. 5. Αποδεδειγμένα από ειδικούς και έρευνες, η καλύτερη προστασία απέναντι στο άγχος και την πίεση της καθημερινότητας είναι η άσκηση. Η προσωπική άσκηση του καθενός μειώνει την ένταση του άγχους

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση στο Σακχαρώδη Διαβήτη

Άσκηση στο Σακχαρώδη Διαβήτη Άσκηση στο Σακχαρώδη Διαβήτη Δρ Παναγιώτης Β. Τσακλής ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Εργαστήριο Εµβιοµηχανικής & Εργονοµίας Άσκηση?? «Η άσκηση παίζει καθοριστικό ρόλο στην αντιµετώπιση του διαβήτη» Βελτιώνει τη δράση της ινσουλίνης

Διαβάστε περισσότερα

Η παχυσαρκία ορίζεται ως η περίσσεια λιπώδους ιστού στον ανθρώπινο οργανισµό µε αποτέλεσµα τη συσσώρευση αυξηµένου λίπους κάτω από το δέρµα (υποδόριο) αλλά και σε διάφορα όργανα του σώµατος (σπλαχνικό)

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι η παχυσαρκία; Η παχυσαρκία ορίζεται ως: μια παθολογική κατάσταση κατά την οποία συμβαίνει υπερβολική συσσώρευση λίπους στο σώμα.

Τι είναι η παχυσαρκία; Η παχυσαρκία ορίζεται ως: μια παθολογική κατάσταση κατά την οποία συμβαίνει υπερβολική συσσώρευση λίπους στο σώμα. Το κείμενο που ακολουθεί αναφέρεται στο τι είναι παχυσαρκία, πως δημιουργείται, ποιες επιπτώσεις έχει για την υγεία και πως μπορεί να αντιμετωπιστεί με επιτυχία. Τι είναι η παχυσαρκία; Η παχυσαρκία ορίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Στυλιανή Ανή Χρόνη, Ph.D. Λέκτορας ΤΕΦΑΑ, ΠΘ, Τρίκαλα

Στυλιανή Ανή Χρόνη, Ph.D. Λέκτορας ΤΕΦΑΑ, ΠΘ, Τρίκαλα ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΦΥΛΟ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ Στυλιανή Ανή Χρόνη, Ph.D. Λέκτορας ΤΕΦΑΑ, ΠΘ, Τρίκαλα ΕΠΕΑΕΚ: ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΘΕΜΑΤΑ ΦΥΛΟΥ ΚΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Μ. ΧΑΝΤΑΝΗΣ Διευθυντής Καρδιολογίας Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιάς

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Μ. ΧΑΝΤΑΝΗΣ Διευθυντής Καρδιολογίας Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιάς ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Μ. ΧΑΝΤΑΝΗΣ Διευθυντής Καρδιολογίας Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιάς Μεταβολικό Σύνδρομο Γλυκόζης νηστείας 110mg/dl Σπλαχνική παχυσαρκία [>102cm (m) >88cm (f)] TG 150mg/dl αρτηριακή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΣΤΗ ΝΕΑΡΗ ΗΛΙΚΙΑ

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΣΤΗ ΝΕΑΡΗ ΗΛΙΚΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΣΤΗ ΝΕΑΡΗ ΗΛΙΚΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ ΤΕ, Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Α.Π.Θ. Γ.Ν.Θ. «ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ» ΜSc Εργαστήριο Ιατρικής της Άθλησης Α.Π.Θ. Πτυχιούχος

Διαβάστε περισσότερα

ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ 2019 ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ. ΡΟΥΜΤΣΙΟΥ ΜΑΡΙΑ Νοσηλεύτρια CPN, MSc Α Παιδιατρικής κλινικής ΑΠΘ

ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ 2019 ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ. ΡΟΥΜΤΣΙΟΥ ΜΑΡΙΑ Νοσηλεύτρια CPN, MSc Α Παιδιατρικής κλινικής ΑΠΘ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ 2019 ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΡΟΥΜΤΣΙΟΥ ΜΑΡΙΑ Νοσηλεύτρια CPN, MSc Α Παιδιατρικής κλινικής ΑΠΘ «Η μεγαλύτερη δύναμη της δημόσιας υγείας είναι η πρόληψη»

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. ΚΕ 0918 «Βιοχημική Αξιολόγηση Αθλητών»

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. ΚΕ 0918 «Βιοχημική Αξιολόγηση Αθλητών» ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕ 0918 «Βιοχημική Αξιολόγηση Αθλητών»

Διαβάστε περισσότερα

Υπέρταση. Τι Είναι η Υπέρταση; Από Τι Προκαλείται η Υπέρταση; Ποιοι Είναι Οι Παράγοντες Κινδύνου Για Την Υπέρταση;

Υπέρταση. Τι Είναι η Υπέρταση; Από Τι Προκαλείται η Υπέρταση; Ποιοι Είναι Οι Παράγοντες Κινδύνου Για Την Υπέρταση; Υπέρταση Τι Είναι η Υπέρταση; Η πίεση του αίματος είναι η δύναμη που ασκεί το αίμα στις αρτηρίες όταν μεταφέρεται από την καρδιά στην κυκλοφορία. Η σταθερά αυξημένη πίεση, άνω των φυσιολογικών ορίων, αποκαλείται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. ΜΚ 1013 «Ανάπτυξη φυσικής κατάστασης στον αγωνιστικό αθλητισμό (δύναμη - ισχύς)»

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. ΜΚ 1013 «Ανάπτυξη φυσικής κατάστασης στον αγωνιστικό αθλητισμό (δύναμη - ισχύς)» ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΜΚ 1013 «Ανάπτυξη φυσικής κατάστασης στον

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΣ

ΚΕΝΤΡΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΚΕΝΤΡΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΣ Τα καρδιαγγειακά νοσήματα παραδοσιακά θεωρούνται νοσήματα των ανδρών. Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι καρδιαγγειακές παθήσεις αποτελούν την κύρια αιτία θανάτου στις γυναίκες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΟΥΜΠΟΥΡΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ. Συνεργάτης ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ. Τμήμα Νοσηλευτικής

ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΟΥΜΠΟΥΡΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ. Συνεργάτης ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ. Τμήμα Νοσηλευτικής ΚΟΥΜΠΟΥΡΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ Συνεργάτης ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ Τμήμα Νοσηλευτικής ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ Το παιδί από τη γέννησή του μέχρι την ηλικία των 19 έως 20 ετών παρουσιάζει μία αύξηση του βάρους αλλά και του ύψους. Αν

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ 10 ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΡ ΙΑΣ. Κέντρο Πρόληψης Γυναικείων Καρδιολογικών Νοσηµάτων Β Καρδιολογική Κλινική. Ενηµερωτικό Έντυπο

ΤΑ 10 ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΡ ΙΑΣ. Κέντρο Πρόληψης Γυναικείων Καρδιολογικών Νοσηµάτων Β Καρδιολογική Κλινική. Ενηµερωτικό Έντυπο ΤΑ 10 ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΡ ΙΑΣ Β Καρδιολογική Κλινική Ενηµερωτικό Έντυπο ΤΑ 10 ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΡ ΙΑΣ Οι γυναίκες σήµερα πληρώνουν (όπως και οι άνδρες) το τίµηµα της σύγχρονης ζωής. Η παράταση

Διαβάστε περισσότερα

Διατροφή και Υγεία. Τμήμα Project 3 Α Τετραμήνου 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων

Διατροφή και Υγεία. Τμήμα Project 3 Α Τετραμήνου 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων Διατροφή και Υγεία Τμήμα Project 3 Α Τετραμήνου 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων Μαθητές Α Τάξης ΕΠΑ.Λ. Σχ. έτος 2015-2016 Διατροφή και Υγεία Τμήμα Project 3 Α Τετραμήνου 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων Μαθητές Α Τάξης ΕΠΑ.Λ.

Διαβάστε περισσότερα

«Οι Top Τροφές για απώλεια βάρους!», από την Μαργαρίτα Μυρισκλάβου Τελειοφ. Διαιτολόγο Διατροφολόγο και το logodiatrofis.gr!

«Οι Top Τροφές για απώλεια βάρους!», από την Μαργαρίτα Μυρισκλάβου Τελειοφ. Διαιτολόγο Διατροφολόγο και το logodiatrofis.gr! «Οι Top Τροφές για απώλεια βάρους!», από την Μαργαρίτα Μυρισκλάβου Τελειοφ. Διαιτολόγο Διατροφολόγο και το logodiatrofis.gr! Γνωρίζεις ποιες είναι οι τροφές που θα σε βοηθήσουν στην απώλεια βάρους; Δεν

Διαβάστε περισσότερα

Στυλιανή Ανή Χρόνη, Ph.D. Λέκτορας ΤΕΦΑΑ, ΠΘ, Τρίκαλα

Στυλιανή Ανή Χρόνη, Ph.D. Λέκτορας ΤΕΦΑΑ, ΠΘ, Τρίκαλα ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΦΥΛΟ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ Στυλιανή Ανή Χρόνη, Ph.D. Λέκτορας ΤΕΦΑΑ, ΠΘ, Τρίκαλα ΕΠΕΑΕΚ: ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΘΕΜΑΤΑ ΦΥΛΟΥ ΚΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

Διαλειμματικό ή συνεχόμενο τρέξιμο για τη βελτίωση της απόδοσης στην αντοχή;

Διαλειμματικό ή συνεχόμενο τρέξιμο για τη βελτίωση της απόδοσης στην αντοχή; Διαλειμματικό ή συνεχόμενο τρέξιμο για τη βελτίωση της απόδοσης στην αντοχή; Ορισμός διαλειμματικής προπόνησης + + + Τρέξιμο Επαναφορά Τρέξιμο Επαναφορά ΑΝΤΟΧΗ ΟΡΙΣΜΟΣ: Ικανότητα διατήρησης κάποιου έργου

Διαβάστε περισσότερα

Κινησιοθεραπεία: Ασκήσεις ενδυνάμωσης ΙΕΚ ΡΕΘΥΜΝΟΥ: ΒΟΗΘΟΣ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Γεωργία Α. Λιουδάκη, M.Sc., NDT, PT

Κινησιοθεραπεία: Ασκήσεις ενδυνάμωσης ΙΕΚ ΡΕΘΥΜΝΟΥ: ΒΟΗΘΟΣ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Γεωργία Α. Λιουδάκη, M.Sc., NDT, PT Κινησιοθεραπεία: Ασκήσεις ενδυνάμωσης ΙΕΚ ΡΕΘΥΜΝΟΥ: ΒΟΗΘΟΣ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Γεωργία Α. Λιουδάκη, M.Sc., NDT, PT Ορισμός άσκησης αντίστασης Οποιοδήποτε είδος ενεργητικής άσκησης στο οποίο υπάρχει εξωτερική

Διαβάστε περισσότερα

Εταιρικές Δράσεις Προαγωγής Υγείας & Ευεξίας

Εταιρικές Δράσεις Προαγωγής Υγείας & Ευεξίας Εταιρικές Δράσεις Προαγωγής Υγείας & Ευεξίας www.primus-seminaria.gr Προαγωγή Υγείας Στον Εργασιακό Χώρο Μέσω Αθλητικής Κινητικής Αναψυχής Το πρόγραμμα έχει σκοπό να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει

Διαβάστε περισσότερα

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 Διάλεξη 5: Σακχαρώδης Διαβήτης και Άσκηση Υπεύθυνη Μαθήματος: Χ. Καρατζαφέρη Διδάσκοντες: Χ. Καρατζαφέρη, Γ. Σακκάς, Α. Καλτσάτου 2013-2014 Διάλεξη 5 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ

Διαβάστε περισσότερα

Κλινική Εργοφυσιολογία ΜΚ1119

Κλινική Εργοφυσιολογία ΜΚ1119 Κλινική Εργοφυσιολογία ΜΚ1119 Διδάσκοντες: Α. Καλτσάτου 2016-2017 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΑΣΚΗΣΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ (ΑΥ) Η ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΑ ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ ΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚA

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η αφορμή για την επιλογή του θέματος δόθηκε από δημοσίευση των αποτελεσμάτων έρευνας με θέμα «Η παχυσαρκία στην παιδική ηλικία». Έρευνα που έγινε σε όλη την Ε.Ε. κατέδειξε την Ελλάδα πρώτη σε

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ/ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

ΙΑΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ/ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΙΑΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ/ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ Μαρία Μπασκίνη-Αρσένη, MSc, RD Κλινική ιαιτολόγος, Ειδική ιατροφολόγος Εσπερινό Λύκειο Αµπελοκήπων 11 εκεµβρίου 2014 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ ΥΓΕΙΑ ΖΩΝΤΑΝΙΑ

ΑΣΚΗΣΗ ΥΓΕΙΑ ΖΩΝΤΑΝΙΑ ΑΣΚΗΣΗ ΥΓΕΙΑ ΖΩΝΤΑΝΙΑ ΣΗΜΕΡΑ? Πως? ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΑΛΕΝΤΙΝΑ ΦΥΣΙΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ 6+1 συμβουλές για να διατηρήσετε τα κίνητρά σας για άσκηση ισχυρά! Πολλοί είναι αυτοί που ξεκινούν ένα πρόγραμμα γυμναστικής γεμάτοι

Διαβάστε περισσότερα

Στην Ευρώπη η παιδική παχυσαρκία έχει...την πρωτιά

Στην Ευρώπη η παιδική παχυσαρκία έχει...την πρωτιά Παγκοσμίως η Ελλάδα κατέχει την 3η θέση στην παιδική παχυσαρκία μετά από τη Νότια Αφρική και το Κουβέιτ. Σε 20 χρόνια θα χαθούν περισσότερα παιδιά από την κακή διατροφή παρά από τα ναρκωτικά ή το AIDS,

Διαβάστε περισσότερα

δύναμη και προπόνηση δύναμης προπόνηση με βάρη

δύναμη και προπόνηση δύναμης προπόνηση με βάρη δύναμη και προπόνηση δύναμης προπόνηση με βάρη ταξινόμιση της φυσικής κατάστασης Δύναμη Αντοχή φυσική κατάστασ η Ταχύτητα Ευλυγισία ποιοι ασχολούνται με την άσκηση με βάρη οι αθλητές της άρσης βαρών, οι

Διαβάστε περισσότερα

Η. Ζαχαρόγιαννης, Επίκουρος καθηγητής ΤΕΦΑΑ, Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΚΑΡΔΙΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΤΟΧΗ & ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ (ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ)

Η. Ζαχαρόγιαννης, Επίκουρος καθηγητής ΤΕΦΑΑ, Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΚΑΡΔΙΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΤΟΧΗ & ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ (ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ) Η. Ζαχαρόγιαννης, Επίκουρος καθηγητής ΤΕΦΑΑ, Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΚΑΡΔΙΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΤΟΧΗ & ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ (ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ) ΑΝΤΟΧΗ ΟΡΙΣΜΟΣ: Ικανότητα διατήρησης κάποιου έργου για όσο το

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΕΦΟΣ Θ.

ΣΤΕΦΟΣ Θ. Επηρεάζει την αύξηση του βάρους κατά τη διάρκεια της κύησης Επηρεάζει τη μακροχρόνια διατήρηση των προσληφθέντων κιλών κατά τη διάρκεια της κύησης (5-9μήνες) Επηρεάζει την εμφάνιση παχυσαρκίας σε γυναίκες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΝΕΦΡΟΥ 2017 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΝΕΦΡΟΥ 2017 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Παχυσαρκία και νεφρική νόσος ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΝΕΦΡΟΥ 2017 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΦΡΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Κριτήρια* Η διαπίστωση για 3 μήνες: Νεφρικής βλάβης GFR < 60 ml/min/1.73m2 με ή χωρίς νεφρική

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΑΣΚΗΣΗ

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΑΣΚΗΣΗ Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 Υπεύθυνη Μαθήματος: Χ. Καρατζαφέρη Διδάσκοντες: Χ. Καρατζαφέρη, Γ. Σακκάς,Α. Καλτσάτου 2013-2014 Διάλεξη 4 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΑΣΚΗΣΗ 1 Στις 2 Απριλίου

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία

Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία Κατανάλωση ενέργειας και κόπωση Βασίλης Πασχάλης Επίκουρος καθηγητής ΤΕΦΑΑ - ΕΚΠΑ Κατανάλωση ενέργειας Συντελεστής απόδοσης Απόδοση μεταβολισμού υποστρωμάτων 40% à ATP

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΕΡΟΒΙΑ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΓΑΛΑΚΤΙΚΟ ΟΞΥ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΑΝΑΕΡΟΒΙΟ ΚΑΤΩΦΛΙ

ΑΝΑΕΡΟΒΙΑ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΓΑΛΑΚΤΙΚΟ ΟΞΥ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΑΝΑΕΡΟΒΙΟ ΚΑΤΩΦΛΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & AΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΡΓΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΟΜΕΤΡΙΑΣ ΑΝΑΕΡΟΒΙΑ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΓΑΛΑΚΤΙΚΟ ΟΞΥ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΑΝΑΕΡΟΒΙΟ ΚΑΤΩΦΛΙ Θωμάς Μεταξάς, PhD

Διαβάστε περισσότερα

Χρήστος Γαλανάκης, Μάρκος Δασκαλάκης, Ιωάννης Μελισσάς

Χρήστος Γαλανάκης, Μάρκος Δασκαλάκης, Ιωάννης Μελισσάς ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΩΜΑΤΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ, ΓΛΥΚΟΖΗΣ ΠΛΑΣΜΑΤΟΣ ΝΗΣΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΥ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ ΣΕ ΝΟΣΟΓΟΝΑ ΠΑΧΥΣΑΡΚΕΣ ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ ΜΕ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ. Χρήστος Γαλανάκης, Μάρκος

Διαβάστε περισσότερα

Καρδιολογική Εταιρεία Κύπρου

Καρδιολογική Εταιρεία Κύπρου Προστάτεψε την καρδία σου Καρδιολογική Εταιρεία Κύπρου Καρδιοαγγειακές παθήσεις και γυναικείο φύλο Εισαγωγή Οι καρδιαγγειακές παθήσεις αποτελούν σε παγκόσμιο επίπεδο την κυριότερη αιτία θανάτου στο γυναικείο

Διαβάστε περισσότερα

Μεταβολικές Ασθένειες & Άσκηση

Μεταβολικές Ασθένειες & Άσκηση Μεταβολικές Ασθένειες & Άσκηση Σακκάς Γεώργιος PhD, Κλινικός Εργοφυσιολόγος Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογίας ΕΚΕΤΑ & Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας gsakkas@med.uth.gr Οξεία είναι μια κατάσταση η οποία εκδηλώνεται

Διαβάστε περισσότερα

24/1/ ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

24/1/ ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ 1 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 24 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 1 2 Σχετικά με την παχυσαρκία Η παχυσαρκία αναγνωρίστηκε παγκοσμίως μία από τις πιο επικίνδυνες και σοβαρές ασθένειες

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Δημήτριος Π. Χιώτης, Διευθυντής Ενδοκρινολογικού Τμήματος και Κέντρου Παιδικής Παχυσαρκίας Ευρωκλινικής Παίδων

Γράφει: Δημήτριος Π. Χιώτης, Διευθυντής Ενδοκρινολογικού Τμήματος και Κέντρου Παιδικής Παχυσαρκίας Ευρωκλινικής Παίδων Γράφει: Δημήτριος Π. Χιώτης, Διευθυντής Ενδοκρινολογικού Τμήματος και Κέντρου Παιδικής Παχυσαρκίας Ευρωκλινικής Παίδων Η συχνότητα της παιδικής παχυσαρκίας έχει παγκοσμίως αυξηθεί και καθίσταται ολοένα

Διαβάστε περισσότερα

1 -Μέγιστη Επανάληψη (1-ΜΕ) Ηλίας Σµήλιος, Ph.D. Βελτίωση ή ιατήρηση της Φυσικής Κατάστασης. Φυσική Κατάσταση

1 -Μέγιστη Επανάληψη (1-ΜΕ) Ηλίας Σµήλιος, Ph.D. Βελτίωση ή ιατήρηση της Φυσικής Κατάστασης. Φυσική Κατάσταση Βασικά Στοιχεία και Έννοιες της Άσκησης µε Βάρη Φυσική Κατάσταση Το σύνολο των φυσικών ικανοτήτων που καθορίζουν την επίδοση Ηλίας Σµήλιος, Ph.D. Μαζικός Αθλητισµός Βελτίωση ή ιατήρηση της Φυσικής Κατάστασης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ Αρτηριακή Υπέρταση είναι η επίμονη αύξηση της αρτηριακής πίεσης πάνω από τα φυσιολογικά όρια και ενώ το άτομο βρίσκεται σε ηρεμία, συστολική πάνω από 150 mmhg και διαστολική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΘΛΗΤΩΝ ΜΚ 913

ΕΡΓΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΘΛΗΤΩΝ ΜΚ 913 MINISTRY OF NATIONAL EDUCATION AND RELIGIOUS AFFAIRS MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING EUROPEAN COMMUNITY Co financing European Social Fund (E.S.F.)

Διαβάστε περισσότερα

Παιδική παχυσαρκία στα ηµοτικά Σχολεία Βροντούς, Αγίου Σπυρίδωνα και ίου - Προτάσεις για αντιµετώπιση της επιδηµίας

Παιδική παχυσαρκία στα ηµοτικά Σχολεία Βροντούς, Αγίου Σπυρίδωνα και ίου - Προτάσεις για αντιµετώπιση της επιδηµίας Παιδική παχυσαρκία στα ηµοτικά Σχολεία Βροντούς, Αγίου Σπυρίδωνα και ίου - Προτάσεις για αντιµετώπιση της επιδηµίας Πρόσφατα υλοποιήθηκε µία σειρά ενηµερωτικών εκδηλώσεων στα ηµοτικά Σχολεία Βροντούς,

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: «Πώς να προσαρμόσω ένα πρόγραμμα άσκησης στη φύση, στις ανάγκες μου»

Θέμα: «Πώς να προσαρμόσω ένα πρόγραμμα άσκησης στη φύση, στις ανάγκες μου» Θέμα: «Πώς να προσαρμόσω ένα πρόγραμμα άσκησης στη φύση, στις ανάγκες μου» Από τους βασικότερους στόχους της Φυσικής Αγωγής στην εκπαίδευση είναι ο «διά βίου άσκηση και υγεία». Η Ελλάδα κατέχει την αρνητική

Διαβάστε περισσότερα