Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ 1

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ 1"

Transcript

1 ΘΕΣΕΙΣ, τεύχος 103, 2008, σσ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ 1 του Μιχάλη Μπαρτσίδη Οι εργασίες του Βιττόριο Μορφίνο εντάσσονται σε ένα πρόγραμμα μελέτης και ελέγχου των θέσεων του ύστερου Αλτουσέρ από την άποψη της ιστορίας της φιλοσοφίας. Δεν πρόκειται για σχολαστικό έλεγχο αλλά για την απαραίτητη συχνά εργασία υποστήριξης μιας πρακτικής φιλοσοφικής θέσης και στρατηγικής. Εν προκειμένω, μέσα από μια έξυπνη και προκλητική ανάγνωση του σημαντικότερου κειμένου του ύστερου Αλτουσέρ 2 προβαίνει σε μια πολύ ενδιαφέρουσα διαπίστωση: αναδεικνύει τον ρόλο που κατέχει η σκέψη του Δαρβίνου στην προσπάθεια ενίσχυσης του αντιτελεολογικού «υπόγειου ρεύματος» του υλισμού της «συνάντησης». Ο σχολιασμός μας αφορά την έννοια της συνάντησης και την υπέρβαση της διάκρισης φύσης-ιστορίας. Ωστόσο, εμμέσως αφορά δύο σημεία, αφενός την εσωτερική στο έργο του Αλτουσέρ μεταφρασιμότητα των όρων που χρησιμοποιούνται και αφετέρου, στην ανάλογη εργασία μέσα στο πλαίσιο της διάκρισης φύσης και ιστορίας. Το δεύτερο σημείο αν και εξαγγέλλεται εντούτοις στην παρούσα τουλάχιστον εκδοχή του δοκιμίου του Μορφίνο παραμένει ελλειπτικό ως προς την ανάπτυξή του και ίσως ευθύνεται μάλιστα για τη σχετική κρυπτικότητα του επιχειρήματός του. Ξεκινώντας από το πρώτο, θα χαρακτηρίζαμε το κείμενο του Μορφίνο ως σχετικά δύσκολο ως προς το επιχείρημά του, καθ όσον για να επιτύχει τον σκοπό του συνδυάζει φιλοσοφικά στοιχεία έννοιες, όρους, θέματα του Αριστοτέλη και του Δαρβίνου, τα οποία πρέπει να μεταφράζονται στη συνέχεια στη γλώσσα του Αλτουσέρ. Το πρόβλημα της μεταφρασιμότητας αποκαλύπτει τις δυσκολίες καθώς και την αληθινή εμβέλεια του δοκιμίου του Αλτουσέρ, πράγ- 1 Σχολιασμός στην εισήγηση του Vittorio Morfino, «Η προτεραιότητα της συνάντησης επί της μορφής» στο συνέδριο για τα 100 τεύχη των Θέσεων, 21/9/07. 2 Το τελευταίο μέρος του εν λόγω δοκιμίου του Αλτουσέρ «Το υπόγειο ρεύμα του υλισμού» υπάρχει δημοσιευμένο στις Θέσεις, τ. 88, 2004 ( σε μετάφραση του Τάσου Μπέτζελου. 06_Bartsides_103_a.indd /5/2008 3:46:51 πμ

2 116 Μιχαλησ Μπαρτσιδησ μα που οδήγησε άλλωστε τον συγγραφέα στην παράλληλη σύνταξη ενός σύντομου λεξικού αλτουσεριανών όρων. Όπως αναφέρει ο ίδιος: Αυτή η αποκατάσταση των προηγούμενων οριακών-περιθωριακών στιγμών στο κείμενο του Αλτουσέρ είναι, σε μεγάλο μέρος, δυνατή χάρις στην επίμονη επέκταση ενός νέου αστερισμού όρων στα πιο πρόσφατα δοκίμια. Το επιχείρημά μου είναι ότι αυτή η διαφορά στην έμφαση μπορεί να υπογραμμιστεί ακόμη εντονότερα με την εγκατάλειψη της γραμμικής διαδρομής του κειμένου του Αλτουσέρ και ότι, αντί απλά να αναπαραγάγουμε τις αναδομήσεις που επέφερε στη σκέψη του Μαρξ, του Σπινόζα ή του Μακιαβέλι, πρέπει, αντί αυτού, να κατασκευάσουμε ένα λεξικό η λειτουργία του οποίου θα είναι να χαρτογραφήσει τη διακύμανση ορισμένων βασικών εννοιών μέσω των διάφορων πλαισίων (υπογρ. ΜΜ) στα οποία εμφανίζονται και παρεμβαίνουν (Morfino 2005). Η ασυνήθιστη και αξιοπρόσεκτη έμφαση στον ρόλο του Δαρβίνου φαίνεται και είναι ορθή, υποστηρίζεται επαρκώς αλλά χρειάζεται περαιτέρω επεξήγηση. Κατ αρχήν, προξενεί εντύπωση το γεγονός ότι ο Μορφίνο, στο υπό συζήτηση κείμενο, περνά αρχικώς από ορισμένα ζητήματα για να οδηγηθεί ή να καταλήξει στο εντυπωσιακό και κεντρικό θέμα για τον Δαρβίνο. Ποια είναι η αναγκαιότητα όλων όσων προηγούνται ως προς το βασικό επιχείρημα; Ο συγγραφέας ερμηνεύει τη ρητορική λειτουργία της έννοιας του «κενού» ή του «τίποτε». Τι σημαίνει ακριβώς η διάκριση ρητορικής και θεωρητικής λειτουργίας; Το ευφυές της ερμηνευτικής κίνησης του Μορφίνο έγκειται στο εξής: η αρχική αποσαφήνιση ότι οι έννοιες του «rien», του «neant» και του «κενού» έχουν μια ρητορική λειτουργία στο κείμενο του Αλτουσέρ η οποία πρέπει να μετατραπεί σε θεωρητική λειτουργία ή με τα λόγια του «να μην διακινδυνεύσουμε να μετασχηματίσουμε τη θεωρία της συνάντησης σε μια θεωρία του συμβάντος ή της ελευθερίας». Ο συγγραφέας επεξηγεί ότι όσα προηγούνται αποσκοπούν να αναδείξουν τη θέση σύμφωνα με την οποία τίποτε δεν προετοιμάζει τη συνάντηση, υπό την έννοια ότι δεν υπάρχει σχέδιο. Η συνάντηση «συνέβη» εκτρέποντας τη γραμμική αιτιότητα και επιτρέποντας την εγγραφή του αποτελέσματος «σε μια διαδικασία (η οποία το) κατέστησε εφικτό και η οποία ήταν παντελώς ξένη ως προς αυτό» όπως γράφει ο Αλτουσέρ. Από το ζήτημα της σχέσης ενδεχομενικότηταςαναγκαιότητας αναδύεται το πρόβλημα μιας άλλης έννοιας της αιτιότητας, αυτή της εμμενούς αιτιότητας, η οποία και συγκροτεί το θεωρητικό αντικείμενο του εγχειρήματος του Αλτουσέρ. Νομίζω, επίσης, ότι προσδιορίζει και την αναζητούμενη εκ μέρους του Μορφίνο θεωρητική λειτουργία των στοιχείων. 06_Bartsides_103_a.indd /5/2008 3:46:51 πμ

3 Ο Κο σ μ ο σ τ η σ Ζω η σ κ α ι ο Κο σ μ ο σ τ η ς Ισ τ ο ρ ι α σ 117 Στο κρίσιμο για την αντιτελεολογική προοπτική σημείο του κειμένου του ο Αλτουσέρ αναφέρει ότι: Τα στοιχεία αυτά δεν υπάρχουν στην ιστορία για να υπάρξει ένας τρόπος παραγωγής αλλά υπάρχουν σε αυτήν σε «αμφίρροπη» κατάσταση πριν τη «συσσώρευση» και τον «συνδυασμό» τους (Αλτουσέρ 2004: 89). Δηλαδή, δεν είναι η μορφή που δίνει ύπαρξη στο πράγμα, δεν είναι η μορφή η έκφραση της δομής. Η θέση αυτή αναφέρεται στο ζήτημα της προέλευσης. Η μορφή προδίδει, σύμφωνα με μια συνήθη αντίληψη, την προέλευση στον Δαρβίνο, αν όμως μιλάμε για προτεραιότητα της συνάντησης επί της μορφής τότε οι συναντήσεις καθορίζουν (αναγκαιότητα) τη μορφή. Πράγματι, την προτεραιότητα της συνάντησης ο Αλτουσέρ είναι δυνατόν να την εξάγει από τον Δαρβίνο απορρίπτοντας την ιδέα της προέλευσης την οποία επέβαλε μια αγοραία πρόσληψη του τελευταίου. Διάβασε Αριστοτέλη ο Αλτουσέρ; Εστιάζοντας στην έννοια της συνάντησης ο Μορφίνο συνήγαγε αυτά τα χρήσιμα στοιχεία, ακολούθως, αναδεικνύει τη μεταφορά της βροχής ως το θεωρητικό κέντρο του κειμένου του Αλτουσέρ. Στο σημείο αυτό παραθέτει το απόσπασμα του Αριστοτέλη, απόσπασμα εξαιρετικό όχι μόνο γιατί περιέχει μια πρώτη σύλληψη της θεωρίας της φυσικής επιλογής αλλά κυρίως γιατί αναφέρεται στη μεταφορά της βροχής. Συσχετίζοντας Αριστοτέλη και Δαρβίνο ο Μορφίνο επιχειρεί να φωτίσει τον στρατηγικό ρόλο που επιφυλάσσει ο Αλτουσέρ στον δεύτερο, στην προσπάθειά του να στραφεί όχι τόσο εναντίον της εγελιανής ανάπτυξης των μορφών αλλά, κυρίως, εναντίον της τάξης (του φυσικού κόσμου ή της ιστορίας) ως σχεδίουτέλους. Συνεπώς, να στραφεί στην επινόηση της εμμενούς αιτιότητας με βάση την «αστάθμητη αναγκαιότητα». Τελικά, πρόκειται για την πρόκληση μιας νέας ανάγνωσης του Δαρβίνου από τη σκοπιά της σχέσης φύσης και ιστορίας. Περισσότερα στοιχεία μιας επανανάγνωσης της Καταγωγής των Ειδών παραθέτει ο συγγραφέας στην ανεπτυγμένη ιταλική εκδοχή του δοκιμίου του. Πράγματι, η προτεραιότητα της συνάντησης επί της μορφής παραπέμπει στην παραδοσιακή φιλοσοφική διάκριση ή αντίθεση ύλης-μορφής. Στον Αριστοτέλη, ως γνωστόν, ύλη και μορφή συναιρούνται στην έννοια της φύσης και, επιπροσθέτως, η μορφή έχει την έννοια του τέλους-αιτίας, δηλαδή του σκοπού 06_Bartsides_103_a.indd 117

4 118 Μιχαλησ Μπαρτσιδησ για τον οποίο γίνεται κάτι. Με άλλα λόγια, θεμελιώνεται η προτεραιότητα της μορφής στη φύση. Σημειωτέον, έχει σημασία το γεγονός ότι οι ατομικοί, για τους οποίους ενδιαφέρεται κάθε υλισμός, πολλώ μάλλον εκείνος της συνάντησης, και στους οποίους αναφέρεται η κριτική του Αριστοτέλη στο σχετικό εδάφιο, αυτοί, λοιπόν, είναι απίθανο να συνέδεαν τύχη και τάξη. Υπάρχει άραγε στον Αριστοτέλη μια πρωτότυπη σύλληψη αναγκαιότητας και ενδεχομενικότητας ακόμη και μέσα στην τελεολογία του και την προσίδιά του έννοια της αιτιότητας; Στους σχολαστικούς, αργότερα, η μορφή δίνει την ύπαρξη στο πράγμα και η μορφή είναι για κάθε ον η αρχή της δράσης. Φτάνοντας, τέλος, στους νεότερους Μαλεμπράνς, Χέγκελ κ.λπ. έως τη στιγμή του Δαρβίνου η ανωτέρω διάκριση αποτελούσε τη βασική γραμμή κάθε τελεολογικής αντίληψης στο ιστορικό, αισθητικό και φυσικό πεδίο. Όσον αφορά δε τη βιολογική έννοια της μορφής-είδους, αυτή δεν μας είναι απαραίτητη καθόσον «δεν πρόκειται για τον Δαρβίνο της βιολογικής θεμελίωσης της σύλληψης της ιστορίας αλλά περισσότερο του μοντέλου ή της μεθοδολογικής προφύλαξης εναντίον κάθε γραμμικής σύλληψης της ανάπτυξης των μορφών» (Μορφίνο 2008). Ο κόσμος της ζωής και ο κόσμος της ιστορίας Στην πραγματικότητα, μέσα από μια ιστορία της εν λόγω φιλοσοφικής διάκρισης αυτό που διακυβεύεται είναι η επινόηση νέων μορφών διαλεκτικής, όπως είπαμε, σχετικά με την αναγκαιότητα-ενδεχομενικότητα και την αιτιότητα. Κάθε έννοια της φύσης, υπερβατική ή εμμενής, συμπεριλαμβάνει ένα ορισμό της τάξης του σύμπαντος και του κόσμου. Η ανωτέρω συσχέτιση αποδεικνύεται από το γεγονός ότι στο κρισιμότερο απόσπασμα του Αλτουσέρ για το ζήτημα του Δαρβίνου, που παραθέτει ο Μορφίνο, αναφέρεται ακριβώς ότι: αντί να σκεφτόμαστε την ενδεχομενικότητα ως τροπικότητα ή εξαίρεση της αναγκαιότητας πρέπει να σκεφτόμαστε την αναγκαιότητα ως γίγνεσθαι-αναγκαίο της συνάντησης των ενδεχομενικοτήτων. Έτσι, μπορούμε να δούμε τον κόσμο της ζωής ( ) αλλά και τον κόσμο της ιστορίας να παγιώνεται (se figer) σε ορισμένες ευτυχείς στιγμές στο «πιάσιμο» (prise) των στοιχείων που αρθρώνουν μια συνάντηση κατάλληλη για το σχηματισμό μιας μορφής-σχήματος: ενός είδους, ενός ατόμου, ενός λαού (Althusser 1994: 581). Η συζήτηση εστιάζεται εκ μέρους του Μορφίνο σ αυτό το σημείο ακριβώς, τόσο για την έννοια της συνάντησης όσο και για τη σχέση φύσης και ιστο- 06_Bartsides_103_a.indd 118

5 Ο Κο σ μ ο σ τ η σ Ζω η σ κ α ι ο Κο σ μ ο σ τ η ς Ισ τ ο ρ ι α σ 119 ρίας. Όπως γίνεται αντιληπτό από μια προσεκτική ανάγνωση του αποσπάσματος, πράγματι υπάρχουν εκεί όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τη συσχέτιση ενός ορισμού της συνάντησης με μια εμμενή σχέση φύσης και ιστορίας. Το αναγκαίο τίθεται, πλην όμως όχι από τη σκοπιά ενός τέλους-σκοπού αλλά μέσα σε μια διαδικασία με ανάδραση των αποτελεσμάτων στην ίδια. Ακόμη περισσότερο, η αναγκαιότητα συλλαμβάνεται ως νέο «αναγκαίο-γίγνεσθαι» που προκύπτει από μια συνάντηση. Όπως αποσαφηνίζει πολύ εύστοχα ο Μορφίνο: Η αναγκαιότητα της ενδεχομενικότητας δεν είναι μια αναγκαιότητα που διαπερνά και κυβερνά την ενδεχομενικότητα, μια αναγκαιότητα που η ενδεχομενικότητα «θα είχε». Αντίθετα, είναι η αναγκαιότητα που η ενδεχομενικότητα «είναι», το δικό της esse in alio (και όχι μια αφηρημένη ικανότητα να είναι αυτό ή εκείνο, δηλαδή μια αφηρημένη δυνατότητα που προϋποθέτει το Regio idearum μιας θείας διάνοιας που θα την στήριζε (Morfino 2005). Η συνάντηση φτιάχνει, λοιπόν, τη δομή, από τη συνάντηση προκύπτει μια μορφή. Η αποσαφήνιση εκ μέρους του Αλτουσέρ σχετικά με τον σχηματισμό από τα στοιχεία που συναντώνται χωρίς να ενδιαφέρει η προέλευσή τους γίνεται ρητά στα συναφή αποσπάσματα «η δομή προηγείται κ.λπ.» (Αλτουσέρ 2004: 89,93) 3. Η μορφή στην ιστορία συνιστά την παγιοποίηση, τη σταθεροποίηση που προκαλείται από τη συνάντηση των στοιχείων. Για μια φιλοσοφία μέσα στην ιστορία Όσον αφορά τη δεύτερη από τις συσχετιζόμενες ιδέες, δεν πρέπει να παραβλέπεται ότι το πρόβλημα της σχέσης φύσης και ιστορίας συνδέεται πάντοτε με μια θεωρία της ιστορίας ή με μια φιλοσοφία της ιστορίας. Η αναζήτηση της θεωρητικής λειτουργίας πέρα από τη ρητορικότητα στο υπό μελέτη κείμενο του Αλτουσέρ, γίνεται τώρα πλήρως κατανοητή. Με βάση τα ανωτέρω αναμένεται λογικά ότι η συγκρότηση ενός θεωρητικού αντικειμένου, όπως εκείνο της γνώσης της ιστορίας, προβάλλει σε κάθε τέτοια περίπτωση μια φιλοσοφία η οποία 3 Για τη μελέτη της διατομικότητας ως νέου μη γραμμικού σχήματος εμμενούς αιτιότητας στην κατεύθυνση μιας «δομικής ιστορίας» βλ. Μιχάλης Μπαρτσίδης, «Για την έννοια της διατομικότητας, Μπαλιμπάρ και Σπινόζα», Θέσεις, 95, 2006 και Στο ίδιο πλαίσιο αποκτά μια ιδιαίτερη σημασία η παρατήρηση του Μορφίνο ότι οι αποκλίσεις των ατόμων ταυτίζονται με την όψη της διαφοροποίησης, οι συναντήσεις των ατόμων με την όψη της ενότητας, της ατομικοποίησης. 06_Bartsides_103_a.indd 119

6 120 Μιχαλησ Μπαρτσιδησ εμπεριέχει μια σύλληψη της φύσης (μεταφρασιμότητα 2). Ολοκληρώνοντας με ένα ορισμένο τρόπο τον σχολιασμό και εντάσσοντας το επιχείρημα του Μορφίνο σε μια ευρύτερη συζήτηση σ αυτήν την τοπική, θα αναφερθούμε ενδεικτικά και σχηματικά σε δύο σχετικές θεωρητικές περιπτώσεις από τις οποίες μπορούμε να αντλήσουμε χρήσιμες παρατηρήσεις. Στην πρώτη, όπου ο Αλτουσέρ, στο σεμινάριό του για τον Μονό, 4 δείχνει την αντιφατικότητα της κεντρικής έννοιας του μεγάλου βιολόγου, εκείνη της ανάδυσης, στην οποία νοούνται συγχρόνως αναπαραγωγή και δημιουργία. Συνυπάρχουν δύο σημασίες, αφενός μια ουσιοκρατική όπου έχουμε προτεραιότητα της δομής της οποίας είναι αποτέλεσμα η «ζωή» και από την άλλη, στη δεύτερη, έχουμε προτεραιότητα της ανάδυσης έναντι της τελεονομίας. Ο δεύτερος Μονό είναι aleatoire, συνεισφέρει στην κατανόηση του Δαρβίνου και μπορεί να αποτελεί ένα σύμμαχο του Αλτουσέρ. 5 Εν προκειμένω, σημασία έχει ότι στο τελευταίο μέρος του εν λόγω κειμένου του Αλτουσέρ προσδιορίζονται ακριβώς η θεωρία της ιστορίας και η πολιτική που παράγονται από την «κοσμοαντίληψη» του Μονό σχετικά με την επιστημονική γνώση και τη διάδοση της ηθικής της γνώσης. Στη δεύτερη περίπτωση, όταν ο Μπαλιμπάρ ερμηνεύοντας τον Σπινόζα (Μπαλιμπάρ 1996: 60-63) δείχνει ότι η σύλληψη της φύσης που διαμορφώνει μια φιλοσοφία δεν είναι παρά ο τρόπος να προετοιμάσει τον προσδιορισμό της ατομικότητας και της κοινωνικότητας, τον προσδιορισμό της κοινωνικής σχέσης. Και εδώ ο Σπινόζα ανέτρεψε τη φιλοσοφική παράδοση θέτοντας τη συνέχεια φύσης-ιστορίας ως αντιφατική και εμμενή ενότητα. Τα ίδια στοιχεία τα βρίσκουμε και στις δύο καταστάσεις, στη φυσική και στην κοινωνική, διαφορετικά επαναδιανεμημένα από μια ενδογενή αιτιότητα. Στον ριζοσπαστικό νατουραλισμό του Σπινόζα η «φύση» είναι ένας νέος τρόπος να σκεφτούμε την ιστορία, μας καλεί σε μια ενδογενή γνώση της ιστορίας. Όπως λέει ο Balibar, η νατουραλιστική γλώσσα πρέπει να μεταφράζεται κάθε στιγμή στη γλώσσα της θεωρίας της ιστορίας. Δύο γνωστά σπινοζικά παραδείγματα εμμενούς ενότητας φύσης και ιστορίας αποτελούν, αφενός, η ιστορική μορφή Έθνος (σύμφωνα με 4 Βλέπε το δοκίμιο του Λουί Αλτουσέρ, «Για τον Jacques Monod», Σύγχρονα Θέματα, τ. 7, 1980, που αποτελεί Παράρτημα στη σειρά παραδόσεων του Αλτουσέρ που εκδόθηκε με τίτλο Φιλοσοφία και αυθόρμητη φιλοσοφία των επιστημόνων. 5 Τη συνάφεια της ερμηνείας του Μορφίνο σχετικά με τον Δαρβίνο με την κριτική θέση του Αλτουσέρ, δηλαδή την «προτεραιότητα της συνάντησης έναντι της μορφής» επισημαίνει και η Μαρία Τουρκέτο στο Maria Turchetto, Αlthusser e Monod: una nuova alleanza? Επίσης της ίδιας Che cosa significa scienza della storia? στο Althusseriana Quaderni, Giornate di studio sul pensiero di Louis Althusser, Venezia _Bartsides_103_a.indd 120

7 Ο Κο σ μ ο σ τ η σ Ζω η σ κ α ι ο Κο σ μ ο σ τ η ς Ισ τ ο ρ ι α σ 121 τον Σπινόζα «η Φύση δεν δημιουργεί έθνη αλλά μόνο άτομα») και αφετέρου, η έννοια του ingenium, δηλαδή «το φυσικό» του καθενός τόσο στο επίπεδο του ατόμου όσο και στο επίπεδο του κράτους. Αν μια σύλληψη της «αναγκαίας ενδεχομενικότητας» αποτελεί τον στόχο του Αλτουσέρ, τότε η σκέψη του Σπινόζα δεν μπορεί να μην παίζει καθοριστικό ρόλο. Συμπερασματικά, η ανάγνωση και η ερμηνεία του Μορφίνο αποτελεί μια σημαντική συμβολή στη μελέτη του ύστερου αλτουσεριανού έργου. Αξιοποιώντας τις κατάλληλες ενδείξεις, θέτει προς έρευνα ένα σημαντικό ζήτημα με το οποίο εμπλουτίζεται και αποσαφηνίζεται περαιτέρω η παράδοση του υλισμού της συνάντησης. Εντέλει, ενισχύεται αποφασιστικά η αντιτελεολογική προοπτική και συγχρόνως προσδιορίζεται περαιτέρω μια έννοια της φιλοσοφίας μέσα στην ιστορία, σε αντίθεση με τις Φιλοσοφίες της Ιστορίας. Καθιστά φανερό ότι αν το έργο του ύστερου Αλτουσέρ μελετάται υπό ανάλογες προϋποθέσεις μπορεί να συμβάλλει, ακριβώς λόγω της επεξεργασίας της σχέσης φύσης και ιστορίας που διαθέτει, ακόμη και στην επινόηση μιας νέας έννοιας της πολιτικής. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Αλτουσέρ, Λουί (1980), «Για τον Jacques Monod», Παράρτημα στη σειρά των παραδόσεων Φιλοσοφία και αυθόρμητη φιλοσοφία των επιστημόνων, Σύγχρονα Θέματα, τ. 7. Αλτουσέρ, Λουί (2004), «Το υπόγειο ρεύμα του υλισμού», Θέσεις, τ. 88, μτφρ. Τάσος Μπέτζελος. Althusser, Louis (1994), Ecrits philosophiques et politiques II. Paris: STOCK/IMEC. Μπαλιμπάρ, Ετιέν (1996), Ο Σπινόζα και η πολιτική,/ μτφρ. Άρης Στυλιανού. Αθήνα: Εστία. Μπαρτσίδης, Μιχάλης (2006), «Για την έννοια της διατομικότητας, Μπαλιμπάρ και Σπινόζα», Θέσεις 95, σσ Morfino,Vittorio (2005), «An Althusserian lexicon», Borderlands, 4(2). Morfino,Vittorio (2008), «Η προτεραιότητα της συνάντησης επί της μορφής» στο παρόν τεύχος των Θέσεων. Turchetto, Maria (2004), «Αlthusser e Monod: una nuova alleanza? - Che cosa significa scienza della storia?» στο Althusseriana Quaderni, Giornate di studio sul pensiero di Louis Althusser, Venezia _Bartsides_103_a.indd 121

8 06_Bartsides_103_a.indd /5/2008 3:46:53 πμ

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση O κόσμος της ζωής και ο κόσμος της ιστορίας Μιχάλης Μπαρτσίδης

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση O κόσμος της ζωής και ο κόσμος της ιστορίας Μιχάλης Μπαρτσίδης Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ 1 του Μιχάλη Μπαρτσίδη Οι εργασίες του Βιττόριο Μορφίνο εντάσσονται σε ένα πρόγραμμα μελέτης και ελέγχου των θέσεων του ύστερου Αλτουσέρ από την άποψη της ιστορίας

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Κομμουνισμός και Φιλοσοφία. Η θεωρητική περιπέτεια του Λουί Αλτουσέρ Παναγιώτης Σωτήρης

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Κομμουνισμός και Φιλοσοφία. Η θεωρητική περιπέτεια του Λουί Αλτουσέρ Παναγιώτης Σωτήρης ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΩΤΗΡΗΣ Στους γονείς μου, ως ελάχιστη αναγνώριση Ο Λουί Αλτουσέρ κατέχει μια σημαντική θέση στη σύγχρονη σκέψη. Προσπάθησε να διαμορφώσει στοιχεία μιας πρωτότυπης μαρξιστικής φιλοσοφίας και

Διαβάστε περισσότερα

η αντικειμενική πραγματικότητα και η οικολογική αριστερά ζητήματα θεμελίωσης του οικολογικού λόγου

η αντικειμενική πραγματικότητα και η οικολογική αριστερά ζητήματα θεμελίωσης του οικολογικού λόγου η αντικειμενική πραγματικότητα και η οικολογική αριστερά ζητήματα θεμελίωσης του οικολογικού λόγου γνωστική ιδιοποίηση του κόσμου οτρόπος με τον οποίο η σκέψη ιδιοποιείται τον κόσμο η απόσταση του πραγματικού

Διαβάστε περισσότερα

Περί της έννοιας της άρνησης στη διαλεκτική*

Περί της έννοιας της άρνησης στη διαλεκτική* 2 Περί της έννοιας της άρνησης στη διαλεκτική* Πιστεύω, σ αυτό είμαστε όλοι σύμφωνοι, ότι ο προσδιορισμός του περιεχομένου της παρούσης ιστορικής περιόδου και, ειδικά, η ανάπτυξη του ύστερου καπιταλισμού

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΝΤ (1724-1804)

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΝΤ (1724-1804) ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΝΤ - ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΙΟΘΕΩΡΙΑΣ ΤΟΥ 1 ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΝΤ (1724-1804) (Η σύντομη περίληψη που ακολουθεί και η επιλογή των αποσπασμάτων από την πραγματεία του Καντ για την ανθρώπινη γνώση,

Διαβάστε περισσότερα

Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης»

Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης» ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΚΑΝΙΑΤΣΑΣ' Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης» Α. ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Το θέμα του συνεδρίου, Ήέες πόλεις πάνω σε παλιές", είναι θέμα με πολλές

Διαβάστε περισσότερα

Φύλο και διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών

Φύλο και διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών Πηγή: Δημάκη, Α. Χαϊτοπούλου, Ι. Παπαπάνου, Ι. Ραβάνης, Κ. Φύλο και διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών: μια ποιοτική προσέγγιση αντιλήψεων μελλοντικών νηπιαγωγών. Στο Π. Κουμαράς & Φ. Σέρογλου (επιμ.). (2008).

Διαβάστε περισσότερα

Β.δ Επιλογή των κατάλληλων εμπειρικών ερευνητικών μεθόδων

Β.δ Επιλογή των κατάλληλων εμπειρικών ερευνητικών μεθόδων Β.δ Επιλογή των κατάλληλων εμπειρικών ερευνητικών μεθόδων Νίκος Ναγόπουλος Για τη διεξαγωγή της κοινωνικής έρευνας χρησιμοποιούνται ποσοτικές ή/και ποιοτικές μέθοδοι που έχουν τις δικές τους τεχνικές και

Διαβάστε περισσότερα

1ος Πανελλαδικός Μαθητικός Διαγωνισμός Φιλοσοφικού Δοκιμίου. Η φιλοσοφία ως τρόπος ζωής Αρχαία ελληνική φιλοσοφία

1ος Πανελλαδικός Μαθητικός Διαγωνισμός Φιλοσοφικού Δοκιμίου. Η φιλοσοφία ως τρόπος ζωής Αρχαία ελληνική φιλοσοφία 1ος Πανελλαδικός Μαθητικός Διαγωνισμός Φιλοσοφικού Δοκιμίου Η φιλοσοφία ως τρόπος ζωής Αρχαία ελληνική φιλοσοφία προκριματική φάση 18 Φεβρουαρίου 2012 υπό την Αιγίδα του ΥΠΔΒΜΘ Διοργάνωση Τμήμα Φιλοσοφίας

Διαβάστε περισσότερα

Γιούλη Χρονοπούλου Μάιος Αξιολόγηση περίληψης

Γιούλη Χρονοπούλου Μάιος Αξιολόγηση περίληψης Γιούλη Χρονοπούλου Μάιος 2018 Αξιολόγηση περίληψης Η δυσκολία συγκρότησης (και αξιολόγησης) της περίληψης Η περίληψη εμπεριέχει μια (φαινομενική) αντίφαση: είναι ταυτόχρονα ένα κείμενο δικό μας και ξένο.

Διαβάστε περισσότερα

4. Η τέχνη στο πλαίσιο της φιλοσοφίας του Χέγκελ για την ιστορία

4. Η τέχνη στο πλαίσιο της φιλοσοφίας του Χέγκελ για την ιστορία 4. Η τέχνη στο πλαίσιο της φιλοσοφίας του Χέγκελ για την ιστορία Α1. Ερωτήσεις γνώσης - κατανόησης 1. Πώς συλλαµβάνει ο Χέγκελ τη σχέση ιστορίας και πνεύµατος και ποιο ρόλο επιφυλάσσει στο πνεύµα; 2. Τι

Διαβάστε περισσότερα

2η ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΟ 22. ΘΕΜΑ: Οι βασικοί σταθµοί του νεώτερου Εµπειρισµού από τον Locke µέχρι και τον Hume. ΣΧΕ ΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Α.

2η ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΟ 22. ΘΕΜΑ: Οι βασικοί σταθµοί του νεώτερου Εµπειρισµού από τον Locke µέχρι και τον Hume. ΣΧΕ ΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Α. Θέµατα & Ασκήσεις από: www.arnos.gr 2η ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΟ 22 ΘΕΜΑ: Οι βασικοί σταθµοί του νεώτερου Εµπειρισµού από τον Locke µέχρι και τον Hume. ΣΧΕ ΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σύµφωνα µε τη θεωρία του εµπειρισµού

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ. Σπύρος Τσιπίδης. Περίληψη διατριβής

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ. Σπύρος Τσιπίδης. Περίληψη διατριβής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Σπύρος Τσιπίδης Γεω - οπτικοποίηση χωρωχρονικών αρχαιολογικών δεδομένων Περίληψη διατριβής H παρούσα εργασία

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Φιλοσοφία (Φ101)

Εισαγωγή στη Φιλοσοφία (Φ101) ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ (Φ101) 3η ενότητα: Θεμελιώδη ερωτήματα & κλάδοι της φιλοσοφίας Γιώργος Ζωγραφίδης Τμήμα Φιλοσοφίας & Παιδαγωγικής Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Προλογικό Σημείωμα... 17

Περιεχόμενα. Προλογικό Σημείωμα... 17 11 Προλογικό Σημείωμα... 17 Ενότητα Ι: Δημιουργική Αναζήτηση... 19 Δ01 Ο Ιωνικός Διαφωτισμός και η Ανάδυση της Επιστημονικής Σκέψης...21 Δ1.1 Ο Ιωνικός Διαφωτισμός... 21 Δ1.2 Η Επιστημονική Σκέψη... 22

Διαβάστε περισσότερα

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Χ Ρ Η Σ Η Γ Λ Ω Σ Σ Α Σ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΙΡΑ Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Χ Ρ Η Σ Η Γ Λ Ω Σ Σ Α Σ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΙΡΑ Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Χ Ρ Η Σ Η Γ Λ Ω Σ Σ Α Σ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΙΡΑ Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 0 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ 1 Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ Α Ι Θ Ρ Η Σ Κ Ε Υ Μ Α Τ Ω Ν Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ε Λ Λ Η Ν Ι

Διαβάστε περισσότερα

Είναι τα πράγματα όπως τα αντιλαμβανόμαστε με τις αισθήσεις μας;

Είναι τα πράγματα όπως τα αντιλαμβανόμαστε με τις αισθήσεις μας; Είναι τα πράγματα όπως τα αντιλαμβανόμαστε με τις αισθήσεις μας; Εμείς που αντιλαμβανόμαστε είμαστε όλοι φτιαγμένοι από το ίδιο υλικό; Πώς βρεθήκαμε σ αυτόν τον κόσμο; Ο θάνατός μας σημαίνει το τέλος ή

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Εκπαίδευση

Περιβαλλοντική Εκπαίδευση ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 5: Η κοινωνική διάσταση της καινοτομίας ως μοχλός της αειφορίας Αφροδίτη Παπαδάκη-Κλαυδιανού Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Σχόλια και υποδείξεις για το Σχέδιο Μαθήματος

Σχόλια και υποδείξεις για το Σχέδιο Μαθήματος Σχόλια και υποδείξεις για το Σχέδιο Μαθήματος Ακολούθως αναπτύσσονται ορισμένα διευκρινιστικά σχόλια για το Σχέδιο Μαθήματος. Αφετηρία για τον ακόλουθο σχολιασμό υπήρξαν οι σχετικές υποδείξεις που μας

Διαβάστε περισσότερα

Αιτιολογική έκθεση. µεγάλων δυσκολιών που η κρίση έχει δηµιουργήσει στον εκδοτικό χώρο και στους

Αιτιολογική έκθεση. µεγάλων δυσκολιών που η κρίση έχει δηµιουργήσει στον εκδοτικό χώρο και στους Αιτιολογική έκθεση Η Επιτροπή Κρατικών Bραβείων Λογοτεχνικής Μετάφρασης εργάστηκε για τα βραβεία του 2013, όπως και την προηγούµενη χρονιά, έχοντας επίγνωση α. των µεγάλων δυσκολιών που η κρίση έχει δηµιουργήσει

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ Δρ. Ζαφειριάδης Κυριάκος Οι ικανοί αναγνώστες χρησιμοποιούν πολλές στρατηγικές (συνδυάζουν την

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ Δρ. Ζαφειριάδης Κυριάκος Οι ικανοί αναγνώστες χρησιμοποιούν πολλές στρατηγικές (συνδυάζουν την 1 ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ Δρ. Ζαφειριάδης Κυριάκος Οι ικανοί αναγνώστες χρησιμοποιούν πολλές στρατηγικές (συνδυάζουν την παλαιότερη γνώση τους, σημειώνουν λεπτομέρειες, παρακολουθούν

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα σώματος και ψυχής κατά τον Max Scheler

Ενότητα σώματος και ψυχής κατά τον Max Scheler Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών Τμήμα Φιλοσοφίας Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας Ακαδημαϊκό Έτος 2015-2016 Εαρινό Εξάμηνο Ενότητα σώματος και ψυχής κατά τον Max Scheler

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εθνομεθοδολογία Διδάσκων: Δρ. Βασίλης Ντακούμης 1 Διάγραμμα της παρουσίασης Μάθημα 9ο (σελ. 197 207) 2 Η Εθνομεθοδολογία Βασικές Θέσεις Η εθνομεθοδολογία, αποτελεί έκφραση

Διαβάστε περισσότερα

Ηέκδοση, για πρώτη φορά στα ελληνικά, του έργου του

Ηέκδοση, για πρώτη φορά στα ελληνικά, του έργου του Περί του πολίτη Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ Συγγραφέας : Hobbes Thomas Μεταφραστής : Βαβούρας Ηλίας ISBN: 9789604632732 Τιμή: 15,98 Σελίδες: 416 Διαστάσεις:

Διαβάστε περισσότερα

Προχωρημένα Θέματα Διδακτικής της Φυσικής

Προχωρημένα Θέματα Διδακτικής της Φυσικής Προχωρημένα Θέματα Διδακτικής της Φυσικής Ενότητα 5η: Το γενικό θεωρητικό πλαίσιο Κώστας Ραβάνης Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική

Διαβάστε περισσότερα

Η Επιστήµη της Κοινωνιολογίας

Η Επιστήµη της Κοινωνιολογίας ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Η Επιστήµη της Κοινωνιολογίας 1. Ορισµός και αντικείµενο της Κοινωνιολογίας 1.1. Κοινωνιολογία και κοινωνία Ερωτήσεις του τύπου «σωστό λάθος» Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις ως Σωστές ή Λανθασµένες,

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΙΤΛΟΣ: «ΕΜΠΕΙΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ» ΜΑΘΗΤΡΙΑ: ΠΡΙΑΜΗ ΒΑΓΙΑ, Β4 ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΝΤΑΒΑΡΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2016 17 Περιεχόμενα ΠΕΡΙΛΗΨΗ... 3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ...

Διαβάστε περισσότερα

Π ρ ο α ι ρ ε τ ι κό σ ε μ ι ν ά ρ ι ο ε π ι μ ό ρ φ ω σ η ς. Νοέμβριος 2015 {επιμ. παρουσίασης: Μαρία Παπαλεοντίου, Φιλόλογος }

Π ρ ο α ι ρ ε τ ι κό σ ε μ ι ν ά ρ ι ο ε π ι μ ό ρ φ ω σ η ς. Νοέμβριος 2015 {επιμ. παρουσίασης: Μαρία Παπαλεοντίου, Φιλόλογος } Π ρ ο α ι ρ ε τ ι κό σ ε μ ι ν ά ρ ι ο ε π ι μ ό ρ φ ω σ η ς Νοέμβριος 2015 {επιμ. παρουσίασης: Μαρία Παπαλεοντίου, Φιλόλογος } Είδη αξιολόγησης: αρχική-διαγνωστική, συντρέχουσαδιαμορφωτική, τελική Μορφές

Διαβάστε περισσότερα

στις οποίες διαμορφώθηκαν οι ιστορικοί και οι πολιτισμικοί όροι για τη δημοκρατική ισότητα: στη δυτική αντίληψη της ανθρώπινης οντότητας, το παιδί

στις οποίες διαμορφώθηκαν οι ιστορικοί και οι πολιτισμικοί όροι για τη δημοκρατική ισότητα: στη δυτική αντίληψη της ανθρώπινης οντότητας, το παιδί 160 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Τα δικαιώματα του παιδιού και οι συνέπειες της αναγνώρισής τους σε διεθνές επίπεδο αντιπροσωπεύουν μια τεράστια αλλαγή των αντιλήψεων και των νοοτροπιών για το παιδί, γεγονός που συνοδεύτηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΧΤΕΛΙΔΗΣ, ΥΒΟΝ ΚΟΣΜΑ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΧΤΕΛΙΔΗΣ, ΥΒΟΝ ΚΟΣΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παιδική ηλικία είναι ένα ζήτημα για το οποίο η κοινωνιολογία έχει δείξει μεγάλο ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 έως σήμερα βρίσκεται υπό εξέλιξη ένα πρόγραμμα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗΣ: Ιστορία της Μεσαιωνικής και Νεότερης Μουσικής

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗΣ: Ιστορία της Μεσαιωνικής και Νεότερης Μουσικής ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗΣ: Ιστορία της Μεσαιωνικής και Νεότερης Μουσικής 565-1815 Διδακτική προσέγγιση με τη χρήση των ΤΠΕ στο μάθημα της Ιστορίας Β Λυκείου» Μαυρογιάννη Άρια (Αριστέα) Φιλόλογος

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός. Σχολιασμού. Διπλωματικής Εργασίας

Οδηγός. Σχολιασμού. Διπλωματικής Εργασίας ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης: «Σπουδές στην Εκπαίδευση» Οδηγός Σχολιασμού Διπλωματικής Εργασίας (βιβλιογραφική σύνθεση) ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: «ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΣΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

τι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές;

τι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές; ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ; τι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές; ποια είναι η σχέση των πεποιθήσεών μας με την πραγματικότητα, για να είναι αληθείς και

Διαβάστε περισσότερα

Σύλλογος Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν Ἀθηνᾷ»

Σύλλογος Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν Ἀθηνᾷ» Σύλλογος Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν Ἀθηνᾷ» Σάββατο, 3 Οκτωβρίου 2015 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Κατερίνα Δ. Χατζοπούλου Σας καλωσορίζουμε και φέτος στις συναντήσεις και δράσεις του Συλλόγου Αρχαίας Ελληνικής

Διαβάστε περισσότερα

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο ΣΧΟΛΗ Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ω Ν Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Ω Ν Τ Ο Μ Ε Α Σ Π Ο Λ Ε Ο Δ Ο Μ Ι Α Σ Κ Α Ι Χ Ω Ρ Ο Τ Α Ξ Ι Α Σ Πατησίων 42, 10682 Αθήνα τηλ. 30(1) 772 3818

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ (Κ.Ε.Θ.Ι.)

ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ (Κ.Ε.Θ.Ι.) ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ (Κ.Ε.Θ.Ι.) ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ (Π.Ι.Ε.)

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΕΙΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΕΙΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ Τίτλος μαθήματος ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΕΙΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Επιλογής / Ενότητα Τεχνών (ΤΕ) ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΕΙΡΗΝΗ ΝΑΚΟΥ ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΚΤ1121 ΜΟΝΑΔΕΣ ECTS:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ 15

ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ 15 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η δημιουργικότητα είναι η λειτουργία που επιτρέπει στο νου να πραγματοποιήσει ένα άλμα, πολλές φορές εκτός του αναμενόμενου πλαισίου, να αναδιατάξει τα δεδομένα με απρόσμενο τρόπο, υπερβαίνοντας

Διαβάστε περισσότερα

Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή

Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή Τα σχέδια μαθήματος αποτελούν ένα είδος προσωπικών σημειώσεων που κρατά ο εκπαιδευτικός προκειμένου να πραγματοποιήσει αποτελεσματικές διδασκαλίες. Περιέχουν πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΘΕΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ «ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΖΟΥΣΑ ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ»

Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΘΕΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ «ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΖΟΥΣΑ ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ» Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΘΕΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ «ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΖΟΥΣΑ ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ» Ειρηάννα Δραγώνα Θεατροπαιδαγωγός- Εμψυχώτρια Θεάτρου [ Το κείμενο βασίστηκε στις

Διαβάστε περισσότερα

Η ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΤΗΝ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ: ΟΝΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ

Η ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΤΗΝ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ: ΟΝΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ 1 Η ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΤΗΝ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ: ΟΝΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ Η ποιοτική έρευνα έχει επιχειρηθεί να ορισθεί με αρκετούς και διαφορετικούς τρόπους εξαιτίας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ, ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ, ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ, ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Οι τρεις διαστάσεις της μάθησης Αλέξης Κόκκος Ο Knud Illeris, ο σημαντικότερος ίσως θεωρητικός της μάθησης σήμερα, στο κείμενό του «Μια

Διαβάστε περισσότερα

Η πρόσληψη της Καινής Διαθήκης στη λογοτεχνία και την τέχνη

Η πρόσληψη της Καινής Διαθήκης στη λογοτεχνία και την τέχνη ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η πρόσληψη της Καινής Διαθήκης στη λογοτεχνία και την τέχνη Έβδομη Ενότητα: Θεωρία της πρόσληψης και ιστορικοκριτική μέθοδος Αικατερίνη

Διαβάστε περισσότερα

Δείκτες Επικοινωνιακής Επάρκειας Κατανόησης και Παραγωγής Γραπτού και Προφορικού Λόγου Γ1

Δείκτες Επικοινωνιακής Επάρκειας Κατανόησης και Παραγωγής Γραπτού και Προφορικού Λόγου Γ1 Δείκτες Επικοινωνιακής Επάρκειας Κατανόησης και Παραγωγής Γραπτού και Προφορικού Λόγου Γ1 Επίπεδο Γ1 Κατανόηση γραπτού λόγου Για να δείξει ο υποψήφιος ότι έχει την ικανότητα να αντιληφθεί εκτεταμένα, σύνθετα

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητική Εργασία Μέρος 3 ο

Ερευνητική Εργασία Μέρος 3 ο Ερευνητική Εργασία Μέρος 3 ο Ασημίνα Κοντογεωργίου Λάρισα, Νοέμβριος 2011 Πέμπτη Φάση: Επιλογή Τρόπων Αναπαράστασης των Νέων Γνώσεων Ρόλος εκπαιδευτικού: Στηρίζει μαθητές στην αναζήτηση περισσοτέρων και

Διαβάστε περισσότερα

< > Ο ΚΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ Η ΕΞΗΓΗΣΗ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΝΕΥΜΑ

< > Ο ΚΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ Η ΕΞΗΓΗΣΗ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΝΕΥΜΑ Κ. Γ. ΝΙΚΟΛΟΥΔΑΚΗΣ 1 < > Ο ΚΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ Η ΕΞΗΓΗΣΗ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΝΕΥΜΑ Επαναλαμβάνουμε την έκπληξή μας για τα τεράστια συμπλέγματα γαλαξιών, τις πιο μακρινές

Διαβάστε περισσότερα

Η ιστορία του φωτός σαν παραμύθι

Η ιστορία του φωτός σαν παραμύθι Η ιστορία του φωτός σαν παραμύθι περιγραφή της δράσης Χρήστος Γκοτζαρίδης Φυσικός ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΑΤΑΡΤΙΚΗ ΦΑΣΗ Μικρή Περιγραφή: Οι μαθητές θα παρακολουθήσουν μία ιστορία, για την εξέλιξη των

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Το υπόγειο ρεύμα του υλισμού της συνάντησης Λουί Αλτουσέρ

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Το υπόγειο ρεύμα του υλισμού της συνάντησης Λουί Αλτουσέρ ΤΟ ΥΠΟΓΕΙΟ ΡΕΥΜΑ ΤΟΥ ΥΛΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣτου μετάφραση Τάσος Μπέτζελος Το κείμενο που ακολουθεί είναι το τελευταίο μέρος ενός κειμένου του Αλτουσέρ, που χρονολογείται από το 1982, με τίτλο:. Δημοσιεύτηκε

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία 2014 (για το Σεμινάριο Όπερες του Μότσαρτ)

Μεθοδολογία 2014 (για το Σεμινάριο Όπερες του Μότσαρτ) Μεθοδολογία 2014 (για το Σεμινάριο Όπερες του Μότσαρτ) Όταν κάνουμε μια επιστημονική εργασία πρέπει α/ να βασιζόμαστε σε αυτά που έχουν γραφτεί από άλλους πριν από εμάς, για να αντλήσουμε πληροφορίες β/

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΙΔΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Η ανάπτυξη του

Διαβάστε περισσότερα

Τρίτη 24 και Τετάρτη 25 Οκτωβρίου 2017

Τρίτη 24 και Τετάρτη 25 Οκτωβρίου 2017 Τρίτη 24 και Τετάρτη 25 Οκτωβρίου 2017 Παιδαγωγικές προσεγγίσεις και διδακτικές πρακτικές - η σχέση τους με τις θεωρίες μάθησης Παρατηρώντας τη μαθησιακή διαδικασία Τι είδους δραστηριότητες παρατηρήσατε

Διαβάστε περισσότερα

II29 Θεωρία της Ιστορίας

II29 Θεωρία της Ιστορίας II29 Θεωρία της Ιστορίας Ενότητα 7- Πρόσθετο Υλικό: Πολυπλοκότητα Αντώνης Λιάκος Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Ιστορίας - Αρχαιολογίας Εισαγωγή 1 H γοητεία της δουλειάς του ιστορικού είναι ότι έχει να αντιμετωπίσει

Διαβάστε περισσότερα

14 Δυσκολίες μάθησης για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες και αιτιολογίες για τις

14 Δυσκολίες μάθησης για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες και αιτιολογίες για τις ΠΡΟΛΟΓΟΣ Οι δυσκολίες μάθησης των παιδιών συνεχίζουν να απασχολούν όλους όσοι ασχολούνται με την ανάπτυξη των παιδιών και με την εκπαίδευση. Τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι, μέσα στην τάξη τους, βρίσκονται

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 1: Εισαγωγή στην έννοια και την ύλη της Εφαρμοσμένης Ηθικής

Ενότητα 1: Εισαγωγή στην έννοια και την ύλη της Εφαρμοσμένης Ηθικής ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΗΘΙΚΗ Ενότητα 1: Εισαγωγή στην έννοια και την ύλη της Εφαρμοσμένης Ηθικής Παρούσης Μιχαήλ Τμήμα Φιλοσοφίας 1 Σκοποί ενότητας 1. Το πεδίο της Εφαρμοσμένης Ηθικής 2. Σχέση της Εφαρμοσμένης Ηθικής

Διαβάστε περισσότερα

Η ενότητα της Συζήτησης στο δοκίμιο εμπειρικής έρευνας

Η ενότητα της Συζήτησης στο δοκίμιο εμπειρικής έρευνας Η ενότητα της Συζήτησης στο δοκίμιο εμπειρικής έρευνας Σεμινάριο Πτυχιακής Εργασίας Εαρινό εξάμηνο 2015-16 Βασίλης Παυλόπουλος Η ενότητα της Συζήτησης Η Συζήτηση αποτελεί τη σύνθεση των ερευνητικών ευρημάτων

Διαβάστε περισσότερα

Πολυπολιτισμικότητα και Εκπαίδευση

Πολυπολιτισμικότητα και Εκπαίδευση Πολυπολιτισμικότητα και Εκπαίδευση Κωδικός μαθήματος: ΚΕΠ 302 Διδάσκων: Δημήτρης Θ. Ζάχος Πιστωτικές μονάδες: 10 Χρόνος και τόπος διεξαγωγής: Τετάρτη 6-9 αίθουσα 907 Εισαγωγικά Η επιτυχής συμμετοχή σ ένα

Διαβάστε περισσότερα

Συγγραφή ερευνητικής πρότασης

Συγγραφή ερευνητικής πρότασης Συγγραφή ερευνητικής πρότασης 1 o o o o Η ερευνητική πρόταση είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό τμήμα της έρευνας. Η διατύπωσή της θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεγμένη, περιεκτική και βασισμένη στην ανασκόπηση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ONORA O' NEIL

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ONORA O' NEIL ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ONORA O' NEIL ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΣΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΑΜ: 2497 Στο συγκεκριμένο κείμενο η O' Neil εξετάζει τη διαφορά ανάμεσα στην πρακτική φιλοσοφία του Kant με τα σύγχρονα

Διαβάστε περισσότερα

Μεταμοντέρνες Προσεγγίσεις στην Ψυχοθεραπεία

Μεταμοντέρνες Προσεγγίσεις στην Ψυχοθεραπεία Μεταμοντέρνες Προσεγγίσεις στην Ψυχοθεραπεία Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Bienestar Το Κέντρο Bienestar προσφέρει συμβουλευτικές και εκπαιδευτικές υπηρεσίες στη Θεσσαλονίκη.

Διαβάστε περισσότερα

«Διδακτική προσέγγιση με τη χρήση των ΤΠΕ στο μάθημα της Ιστορίας Β Λυκείου» Άρια Μαυρογιάννη -Φιλόλογος Μ.Α. 2ο ΓΕΛ Ηρακλείου

«Διδακτική προσέγγιση με τη χρήση των ΤΠΕ στο μάθημα της Ιστορίας Β Λυκείου» Άρια Μαυρογιάννη -Φιλόλογος Μ.Α. 2ο ΓΕΛ Ηρακλείου «Διδακτική προσέγγιση με τη χρήση των ΤΠΕ στο μάθημα της Ιστορίας Β Λυκείου» Άρια Μαυρογιάννη -Φιλόλογος Μ.Α. 2ο ΓΕΛ Ηρακλείου 1 η προσπάθεια να συσχετιστεί η τέχνη της μουσικής άμεσα με τα ιστορικά της

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση Πολιτικού Λόγου

Ανάλυση Πολιτικού Λόγου ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3η: Η κοινωνική κατασκευή της πραγματικότητας και ο ρόλος του λόγου Γιάννης Σταυρακάκης, Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εθνομεθοδολογία

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εθνομεθοδολογία Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εθνομεθοδολογία Διδάσκων: Δρ. Βασίλης Ντακούμης 1 Διάγραμμα της παρουσίασης Μάθημα 9ο (σελ. 197 207) 2 Η Εθνομεθοδολογία Βασικές Θέσεις Η εθνομεθοδολογία, αποτελεί έκφραση

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Χωροταξικού Σχεδιασμού. 10 η Διάλεξη Όραμα βιώσιμης χωρικής ανάπτυξης Εισήγηση: Ελένη Ανδρικοπούλου

Εργαστήριο Χωροταξικού Σχεδιασμού. 10 η Διάλεξη Όραμα βιώσιμης χωρικής ανάπτυξης Εισήγηση: Ελένη Ανδρικοπούλου ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διδακτική ομάδα: Ελένη Ανδρικοπούλου, Γρηγόρης Καυκαλάς 10 η Διάλεξη Όραμα βιώσιμης χωρικής ανάπτυξης Εισήγηση: Ελένη Ανδρικοπούλου Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ42 / Αρχαιολογία στον Ελληνικό Χώρο

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ42 / Αρχαιολογία στον Ελληνικό Χώρο Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ42 / Αρχαιολογία στον Ελληνικό Χώρο Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών ΕΛΠΟΛ Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό Θεματική Ενότητα ΕΛΠ42

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο και κράτος: Από τα Grundrisse στο Κεφάλαιο και πίσω πάλι

Κεφάλαιο και κράτος: Από τα Grundrisse στο Κεφάλαιο και πίσω πάλι Κεφάλαιο και κράτος: Από τα Grundrisse στο Κεφάλαιο και πίσω πάλι Γιώργος Οικονομάκης geconom@central.ntua.gr Μάνια Μαρκάκη maniam@central.ntua.gr Συνεργασία: Φίλιππος Μπούρας Κομβικό-συστατικό στοιχείο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ Ο λόγος που ο Αριστοτέλης μελέτησε την έννοια της αρετής στα Ηθικά Νικομάχεια είναι γιατί αυτή αποτελεί προϋπόθεση όχι μόνο για την ευδαιμονία του ατόμου αλλά και ολόκληρης

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΛΟΓΟΥ Το Διαδικαστικό Μοντέλο

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΛΟΓΟΥ Το Διαδικαστικό Μοντέλο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ» Τομέας Νέων Ελληνικών ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΛΟΓΟΥ Το Διαδικαστικό Μοντέλο Γιάννης Ι. Πασσάς, MEd ΑΘΗΝΑ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2018 ΑΝΑΓΝΩΣΗ & ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ 2 ΑΝΑΓΝΩΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Άρης Στυλιανού: Ο Σπινόζα και η Δημοκρατία. Αθήνα: Πόλις 2016, 214 σ., 15.

Άρης Στυλιανού: Ο Σπινόζα και η Δημοκρατία. Αθήνα: Πόλις 2016, 214 σ., 15. 2017-05 Στυλιανού: Σπινόζα Άρης Στυλιανού: Ο Σπινόζα και η Δημοκρατία. Αθήνα: Πόλις 2016, 214 σ., 15. Κρίνει ο Κωνσταντίνος Λαπαρίδης (Υπ. Δρ Φιλοσοφίας ΑΠΘ) laparidaros14@yahoo.gr Το σύγγραμμα Ο Σπινόζα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Περίληψη (Abstract),(

ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Περίληψη (Abstract),( ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Περίληψη (Abstract),( στην ελληνική και αγγλική γλώσσα Λέξεις κλειδιά Εισαγωγή Επικρατούσες απόψεις Ορισμοί Η Η επιστημονική υπόθεση Περιγραφή αιτιολόγηση της έρευνας ή εφαρμογής Αποτελέσματα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΑ Ε & Στ ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΡΑΣΣΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ

ΦΥΣΙΚΑ Ε & Στ ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΡΑΣΣΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΦΥΣΙΚΑ Ε & Στ ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΡΑΣΣΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Φυσικές Επιστήμες Θεματικό εύρος το οποίο δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί στο πλαίσιο του σχολικού μαθήματος. Έμφαση στην ποιότητα, στη συστηματική

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

ΟΔΗΓΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΟΔΗΓΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Δημοτικού Oδηγίες αξιοποίησης των σχολικών εγχειριδίων Σχολική χρονιά: 2011-2012 ΟΔΗΓΙΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΤΟ

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτικός Τουρισμός. Ενότητα 9 η : Εκπαιδευτικές τεχνικές στον τουρισμό. Όλγα Ιακωβίδου Τμήμα Γεωπονίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Αγροτικός Τουρισμός. Ενότητα 9 η : Εκπαιδευτικές τεχνικές στον τουρισμό. Όλγα Ιακωβίδου Τμήμα Γεωπονίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αγροτικός Τουρισμός Ενότητα 9 η : Εκπαιδευτικές τεχνικές στον τουρισμό Όλγα Ιακωβίδου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Σεμινάριο Τελειοφοίτων. 4 Βιβλιογραφική Ανασκόπηση

Σεμινάριο Τελειοφοίτων. 4 Βιβλιογραφική Ανασκόπηση Σεμινάριο Τελειοφοίτων 4 Βιβλιογραφική Ανασκόπηση Τυπικά το τέταρτο στάδιο της ερευνητικής διαδικασίας Ουσιαστικά εξελίσσεται δυναμικά καθόλη τη διάρκεια της έρευνας o Η έρευνα και η καταγραφή της φέρνουν

Διαβάστε περισσότερα

2. Για ποιους λόγους στην εκπαίδευση ενηλίκων κρίνεται σκόπιμο ένας εκπαιδευτής να αξιολογεί το εκπαιδευτικό έργο που παρέχει;

2. Για ποιους λόγους στην εκπαίδευση ενηλίκων κρίνεται σκόπιμο ένας εκπαιδευτής να αξιολογεί το εκπαιδευτικό έργο που παρέχει; 11 Δεκεμβρίου 2016 1. Στο 1ο Στάδιο λειτουργίας της εκπαιδευόμενης ομάδας διαμορφώνεται το εκπαιδευτικό συμβόλαιο. Κατά την άποψή σας, τι θα έπρεπε να περιλαμβάνει το εκπαιδευτικό συμβόλαιο; 2. Για ποιους

Διαβάστε περισσότερα

Η Θεωρία Αυτο-κατηγοριοποίησης (ΘΑΚ) Από Χαντζή, Α. (υπό δηµοσίευση)

Η Θεωρία Αυτο-κατηγοριοποίησης (ΘΑΚ) Από Χαντζή, Α. (υπό δηµοσίευση) 18 Η Θεωρία Αυτο-κατηγοριοποίησης (ΘΑΚ) Από Χαντζή, Α. (υπό δηµοσίευση) Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ο John Turner και οι συνεργάτες του (Turner, 1985, Turner et al. 1987), θεωρητικοί και ερευνητές

Διαβάστε περισσότερα

Νέες τάσεις στη διδακτική των Μαθηματικών

Νέες τάσεις στη διδακτική των Μαθηματικών Νέες τάσεις στη διδακτική των Μαθηματικών Μέχρι πριν λίγα χρόνια ηαντίληψη που επικρατούσε ήταν ότι ημαθηματική γνώση είναι ένα αγαθό που έχει παραχθεί και καλούνται οι μαθητές να το καταναλώσουν αποστηθίζοντάς

Διαβάστε περισσότερα

Η υποχρεωτική εκπαίδευση νοείται ως ενιαίος κορμός, οπότε η διδασκαλία του μαθήματος στη Μ.Ε. αποτελεί συνέχεια και εμβάθυνση εκείνης στο Δημοτικό

Η υποχρεωτική εκπαίδευση νοείται ως ενιαίος κορμός, οπότε η διδασκαλία του μαθήματος στη Μ.Ε. αποτελεί συνέχεια και εμβάθυνση εκείνης στο Δημοτικό Η υποχρεωτική εκπαίδευση νοείται ως ενιαίος κορμός, οπότε η διδασκαλία του μαθήματος στη Μ.Ε. αποτελεί συνέχεια και εμβάθυνση εκείνης στο Δημοτικό (συνάφεια θεματικών ενοτήτων και λογοτεχνικού παιχνιδιού/γραμματισμού)

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ (ΔΕΥΤΕΡΑ 18 ΜΑΪΟΥ 2015) ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ (ΔΕΥΤΕΡΑ 18 ΜΑΪΟΥ 2015) ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ (ΔΕΥΤΕΡΑ 18 ΜΑΪΟΥ 2015) ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Α1. Ο συγγραφέας αναφέρεται στη σπουδαιότητα των αρχαίων χώρων θέασης και ακρόασης. Αρχικά τονίζει πως

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Δομή και συγκυρία στο έργο του Αλτουσέρ Παναγιώτης Σωτήρης

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Δομή και συγκυρία στο έργο του Αλτουσέρ Παναγιώτης Σωτήρης ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΣΥΓΚΥΡΙΑ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΑΛΤΟΥΣΕΡ του Παναγιώτη Σωτήρη[1] Εισαγωγή Αν και ο μαρξισμός έχει κυρίως συνδεθεί με το στοχασμό της ιστορίας στη μακρά διάρκεια, το ερώτημα της θεωρητικής προσέγγισης της

Διαβάστε περισσότερα

Η ενδιάμεση εξέταση θα διεξαχθεί την Παρασκευή 24/11, από τις μέχρι τις

Η ενδιάμεση εξέταση θα διεξαχθεί την Παρασκευή 24/11, από τις μέχρι τις Ενδιάμεση Εξέταση Η ενδιάμεση εξέταση θα διεξαχθεί την Παρασκευή 24/11, από τις 13.15 μέχρι τις 15.15. Για την ενδιάμεση εξέταση οι φοιτητές/φοιτήτριες παρακαλούνται να έχουν ετοιμάσει τα ακόλουθα 10 θέματα.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Σημειώσεις Μαθήματος Ανθρωπογεωγραφίας-Ανάλυση Περιφερειακού Χώρου Ηλίας Μπεριάτος ΒΟΛΟΣ 2000 «Ανάλυση του Περιφερειακού Χώρου»

Διαβάστε περισσότερα

«Παιδαγωγική προσέγγιση της ελληνικής ιστορίας και του πολιτισμού μέσω τηλεκπαίδευσης (e-learning)»

«Παιδαγωγική προσέγγιση της ελληνικής ιστορίας και του πολιτισμού μέσω τηλεκπαίδευσης (e-learning)» «Παιδαγωγική προσέγγιση της ελληνικής ιστορίας και του πολιτισμού μέσω τηλεκπαίδευσης (e-learning)» Εισαγωγικά Στη σημερινή πρώτη μας συνάντηση θα επιχειρήσουμε να παρουσιάσουμε με απλό και ευσύνοπτο τρόπο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΥΓΚΡΟΤΟΥΝΤΑΙ ΟΜΑΔΕΣ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΚΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ Μαθηματικά (Άλγεβρα - Γεωμετρία) Α ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ και Α, Β ΤΑΞΕΙΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ Α ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ και Α ΤΑΞΗ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΠΑΛ ΚΕΝΤΡΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ - ΠΟΛΙΤΙΚΑ Ενότητα 12η (Α 2, 5-6) - Ο άνθρωπος είναι «ζ?ον πολιτικ?ν»

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ - ΠΟΛΙΤΙΚΑ Ενότητα 12η (Α 2, 5-6) - Ο άνθρωπος είναι «ζ?ον πολιτικ?ν» 1. Η ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΚΑΙ Ο ΣΤΟΧΟΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ (ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ, ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ) Σύμφωνα με τις διδασκαλίες του Αριστοτέλη, υπάρχουν τρία είδη κοινωνικών οντοτήτων ή διαφορετικά, ομάδων

Διαβάστε περισσότερα

Από τις διαλέξεις του μαθήματος του Α εξαμήνου σπουδών του Τμήματος. Κ. Παπαθεοδώρου, Αναπληρωτής Καθηγητής Οκτώβριος 2013

Από τις διαλέξεις του μαθήματος του Α εξαμήνου σπουδών του Τμήματος. Κ. Παπαθεοδώρου, Αναπληρωτής Καθηγητής Οκτώβριος 2013 Συγγραφή Τεχνικών Κειμένων Πτυχιακή Εργασία Από τις διαλέξεις του μαθήματος του Α εξαμήνου σπουδών του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Τοπογραφίας & Γεωπληροφορικής Κ. Παπαθεοδώρου, Αναπληρωτής

Διαβάστε περισσότερα

Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ι

Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ι Τίτλος Κωδικός Τύπος μαθήματος Επίπεδο Έτος / Εξάμηνο φοίτησης Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ι LAW 202 Υποχρεωτικό Προπτυχιακό 2 ο / 3 ο (Χειμερινό) ECTS 6 Διαλέξεις / εβδομάδα Στόχος 1 Εργαστήρια / εβδομάδα

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήρι 1: Γιατί Χρειαζόμαστε τους Κανόνες; Ας Παίξουμε!

Εργαστήρι 1: Γιατί Χρειαζόμαστε τους Κανόνες; Ας Παίξουμε! Εργαστήρι 1: Γιατί Χρειαζόμαστε τους Κανόνες; Ας Παίξουμε! Το εργαστήρι αυτό βασίζεται σε ένα απλό και οικείο επιτραπέζιο παιχνίδι. Σκοπός του είναι να κεντρίσει το ενδιαφέρον των μαθητών, αξιοποιώντας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1. ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Τ808 ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Β ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2002

ΑΡΧΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Β ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2002 ΑΡΧΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Β ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2002 ΟΜΑ Α Α Α.1 Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθµούς της Στήλης Α και δίπλα σε κάθε αριθµό το γράµµα της Στήλης Β, που αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ Απαντήσεις

ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ Απαντήσεις Σελίδα 1 από 5 Απαντήσεις Β.1 Το συγκεκριμένο απόσπασμα αντλήθηκε από το 8 ο βιβλίο των Πολιτικών του Αριστοτέλη, που έχει ως θέμα του την παιδεία. Ήδη, από την πρώτη φράση του αποσπάσματος (ὅτι μέν οὖν

Διαβάστε περισσότερα

Η ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΣΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ

Η ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΣΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ Η ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΣΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ Ενότητα: 4 η Ελένη Περδικούρη Τμήμα Φιλοσοφίας 1 Ενότητα 4 η Η ανωτερότητα των νοητών έναντι των αισθητών στον Φαίδωνα του Πλάτωνα Α. Πρώτη σημαντική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (1) ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΗ Κοινωνικών Επιστημών ΤΜΗΜΑ Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛ201 ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ 1 ο ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΘΕΩΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Οι συζητήσεις Δρ Δημήτριος Γκότζος

Οι συζητήσεις Δρ Δημήτριος Γκότζος Οι συζητήσεις Δρ Δημήτριος Γκότζος Οι διαφάνειες αποτελούν προϊόν μελέτης και αποδελτίωσης του Ι.Ε.Π. (2017). Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Περιγραφική Αξιολόγηση στο Δημοτικό http://iep.edu.gr/images/iep/epistimoniki_ypiresia/epist_monades/a_kyklos/evaluation/2017/2a_perigrafiki_d

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: «Η ιστορική μέθοδος ερμηνείας» Υπεύθυνος καθηγητής: κ. Ανδρέας Δημητρόπουλος

Θέμα: «Η ιστορική μέθοδος ερμηνείας» Υπεύθυνος καθηγητής: κ. Ανδρέας Δημητρόπουλος Θέμα: «Η ιστορική μέθοδος ερμηνείας» Υπεύθυνος καθηγητής: κ. Ανδρέας Δημητρόπουλος Η Ιστορία, όπως τονίζει ο Μεγαλοπολίτης ιστορικός Πολύβιος σε μια ρήση του, μας διδάσκει ότι τίποτα δεν γίνεται στην τύχη

Διαβάστε περισσότερα

Οργανώνοντας την έρευνα ΒΑΣΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΜΙΑΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Οργανώνοντας την έρευνα ΒΑΣΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΜΙΑΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Οργανώνοντας την έρευνα ΒΑΣΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΜΙΑΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Προκαταρκτική έρευνα Διερευνήστε πριν απ όλα την περιοχή μέσα στην οποία μπορεί να βρεθεί ένα ερευνητικό ερώτημα. Τυπικές

Διαβάστε περισσότερα

Συνέδριο Μαθηματικών ΠΠΣ Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων 11-12 / 4 / 2014. Μαθηματικά και ζητήματα πραγματικότητας διάκριση και σύνδεση

Συνέδριο Μαθηματικών ΠΠΣ Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων 11-12 / 4 / 2014. Μαθηματικά και ζητήματα πραγματικότητας διάκριση και σύνδεση Συνέδριο Μαθηματικών ΠΠΣ Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων 11-12 / 4 / 2014 Δημήτρης Μπίρμπας ΠΠΛ Αγίων Αναργύρων Σοφία Παππά ΠΠΛ Ζάννειο Πειραιά Μαθηματικά και ζητήματα πραγματικότητας διάκριση και σύνδεση

Διαβάστε περισσότερα

þÿ ±ÁǹĵºÄ ½¹º Ä Â þÿãà Å Â Ä Â ±ÁǹĵºÄ ½¹º  Xenopoulos, Solon Neapolis University

þÿ ±ÁǹĵºÄ ½¹º Ä Â þÿãà Å Â Ä Â ±ÁǹĵºÄ ½¹º  Xenopoulos, Solon Neapolis University Neapolis University HEPHAESTUS Repository School of Architecture, Land and Environmental Sciences http://hephaestus.nup.ac.cy Informative material 2005 þÿ ±ÁǹĵºÄ ½¹º Ä Â þÿ¼µä±»»±ãì¼µ½  µ¹ºì½±â º±¹

Διαβάστε περισσότερα

Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα

Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα Ενότητα 1: Εισαγωγή στην ιστορία των πολιτικών ιδεολογιών Σπύρος Μαρκέτος

Διαβάστε περισσότερα

Πέντε Προτάσεις Αντιμετώπισης των υσκολιών στην Ανάγνωση

Πέντε Προτάσεις Αντιμετώπισης των υσκολιών στην Ανάγνωση Πέντε Προτάσεις Αντιμετώπισης των υσκολιών στην Ανάγνωση Tο φαινόμενο της ανάγνωσης προσεγγίζεται ως ολική διαδικασία, δηλαδή ως λεξιλόγιο, ως προφορική έκφραση και ως κατανόηση. ημήτρης Γουλής Πρώτη Πρόταση

Διαβάστε περισσότερα