«ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΑΡΑ ΣΕ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΜΕ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΥΤΗΣ»

Transcript

1 «ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΑΡΑ ΣΕ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΜΕ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΥΤΗΣ» Δραμιλαράκη Σοφία Πιλάκη Σαββίνα Τμήμα Ψυχολογίας- Προφορική παρουσίαση στο μάθημα της «Οικολογικής και Περιβαλλοντικής Ψυχολογίας»- Αθήνα, 17/12/2014

2 ΘΕΜΑ Φυσική παρατήρηση σε παιδική χαρά Δυτικών προαστίων. Η παρατήρηση διήρκησε 3 μέρες σε διάστημα μιας εβδομάδας (εργάσιμες ημέρες και σαββατοκύριακο). Μεσημεριανές ώρες. Ο στόχος της παρατήρησης ήταν διττός: η καταγραφή των δομικών και δυναμικών χαρακτηριστικών του περιβάλλοντος αυτού και η επίδραση αυτών στο παιχνίδι των παιδιών.

3 ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ Τύποι παιδικών χαρών (παραδοσιακή, περιπετειώδης, μοντέρνα). Δομικά και δυναμικά χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου πλαισίου συμπεριφοράς. Είδη παιχνιδιού και συμπεριφοράς στο πλαίσιο αυτό σε σχέση με το φύλο και την ηλικία. Σύγκριση βιβλιογραφικών αναφορών και δικής μας παρατήρησης (ομοιότητες και διαφορές). Περιορισμοί. Συμπεράσματα.

4 ΤΥΠΟΙ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΧΑΡΩΝ Παραδοσιακές εξοπλισμός (Τhompson Donna, Bowers Louis, κεφ. 5, 6, 7, 1989) περιορισμένη δραστηριότητα, ανταγωνισμός Περιπετειώδεις μετακινούμενα υλικά και εργαλεία δημιουργικό παιχνίδι, παιχνίδι ρόλων Μοντέρνες (commercial) πολύπλοκες και συνδεδεμένες δομές δραματικό παιχνίδι (Ann C. Barbour, 1999, Magdalena Czalczynska-Podolska, 2014)

5 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΑΡΑ Ποια είναι τα δομικά χαρακτηριστικά του πλαισίου της παιδικής χαράς; Ποια είναι τα δυναμικά χαρακτηριστικά του πλαισίου της παιδικής χαράς; Ποιά μέθοδος ακολουθήθηκε για την καταγραφή των χαρακτηριστικών του πλαισίου και των ειδών συμπεριφοράς μέσα σε αυτήν;

6 ΔΟΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΧΑΡΑΣ Γεωγραφικός χώρος Χρόνος και διάρκεια Πληθυσμός Χρόνος κατοχής Λειτουργική θέση Τύπος δράσης Μηχανισμοί συμπεριφοράς Πίεση Αυτονομία Ευχαρίστηση

7 ΔΥΝΑΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ Φυσικές δυνάμεις Κοινωνικές δυνάμεις Επιλογή πλαισίου από τα άτομα Επιλογή ατόμων από το πλαίσιο Επίδραση συμπεριφοράς στο περιβάλλον

8 ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ Φυσική παρατήρηση Διεξαγωγή σε συνοικιακή παιδική χαρά Δυτικών προαστίων Τύπος παιδικής χαράς : συνδυασμός παραδοσιακής και μοντέρνας Διάρκεια τριών ημερών Μεσημεριανές και απογευματινές ώρες Παιδιά ηλικίας 2-5 ετών Φύλο : σχετική αναλογία σε αγόρια και κορίτσια

9 ΕΙΔΗ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΥΤΟ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΦΥΛΟ (Ι) Είδη παιχνιδιού ανά ζώνη στο χώρο : Τάπητας Κούνιες, ειδική τσουλήθρα και αλογάκι με ελατήριο (περίπου 2 ετών) Περιστρεφόμενα καθίσματα, περιστρεφόμενο μονόζυγο, δίχτυ αναρρίχησης, πολύπλοκη τσουλήθρα (περίπου 3-5 ετών) Ελεύθερο παιχνίδι (περίπου 3-5 ετών)

10 ΕΙΔΗ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΥΤΟ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΦΥΛΟ (II) Χαλίκια : Παιχνίδι με προσωπικά εργαλεία (φτυάρια, κουβαδάκια, μπάλες), (περίπου 2-3 ετών) Κυνηγητό, κρυφτό, «μήλα» (περίπου 3-5 ετών) Ατομικό για τα μικρότερα παιδιά Ομαδικό για τα μεγαλύτερα παιδιά

11 ΕΙΔΗ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΥΤΟ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΦΥΛΟ (ΙΙΙ) Γκάζον : Ελεύθερο παιχνίδι (μπάλα, τρέξιμο, κυνηγητό), (περίπου 3-5 ετών) Ελάχιστη ενασχόληση με τα κιόσκια Ομαδικό

12 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΑΝΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΗΣ ΜΑΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ (ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ)

13 ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ (Ι) Τάπητας Παιχνίδι στον παραδοσιακό εξοπλισμό (κούνιες, τσουλήθρες, αλογάκια με ελατήριο) [Τhompson Donna, Bowers Louis, κεφ. 5, 6, 7, 1989] Μακρά παραμονή στα συνδεόμενα παιχνίδια (π.χ. συνδεόμενα καθίσματα, πολύπλοκη τσουλήθρα) [Ann C. Barbour, 1999, Magdalena Czalczynska-Podolska, 2014] Τάση για περισσότερο ατομικό παιχνίδι, ειδικά όταν το επίπεδο δυσκολίας του παιχνιδιού ήταν υψηλού επιπέδου [Ann C. Barbour, 1999]

14 ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ (ΙΙ) Χαλίκια Δημοφιλές στα μικρά παιδιά κυρίως (περίπου 2-3 ετών) σε σχέση με τον ατομικό εξοπλισμό (Τhompson Donna, Bowers Louis, κεφ. 5, 6, 7, 1989) Δημοφιλές στα μεγαλύτερα παιδιά (περίπου 3-5 ετών) σε σχέση με τον ελεύθερο παιχνίδι (Ann C.Barbour, 1999) Ελεύθερο παιχνίδι: ομαδικό, αλλά όχι πάντοτε δομημένο (Magdalena Czalczynska - Podolska, 2014)

15 ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ (ΙΙΙ) Γκαζόν Ελάχιστη ενασχόληση με τα κιόσκια (Magdalena Czalczynska - Podolska, 2014) Ευνοϊκό για το ελεύθερο παιχνίδι (Magdalena Czalczynska - Podolska, 2014) (Ann C.Barbour, 1999) Δραματικό παιχνίδι (Magdalena Czalczynska - Podolska, 2014) (Ann C.Barbour, 1999)

16 ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ Ειδικός εξοπλισμός προσαρμοσμένος ακόμα και για βρεφική ηλικία (κούνιες, τσουλήθρα) Τάπητας Μικτές ως προς το φύλο Χαλίκια Δεκτικότητα σε νέα μέλη Ανεξαρτήτως ζώνης χώρου ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Μη κατάλληλα προσαρμοσμένος εξοπλισμός για μικρές ηλικίες Τάπητας (Τhompson Donna Bowers Louis, 1989) Διαφυλικός διαχωρισμός και ανταγωνισμός- Χαλίκια (Lia Karsten, 2003) Κατοχή χώρου με βάση τη σειρά προσέλευσης- Ανεξαρτήτως ζώνης χώρου (Lia Karsten, 2003)

17 ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ Η παρατήρηση ήταν περιορισμένη σε χρόνο Το δείγμα ήταν σαφώς μικρότερο από αυτά που έχουν χρησιμοποιηθεί στις βιβλιογραφικές αναφορές Κάποιες βιβλιογραφικές έρευνες αναφέρονται και σε σχολικές αυλές Η ίδια η φύση της μεθόδου έρευνας που αξιοποιήθηκε (φυσική παρατήρηση) δυσκολεύει την αντιστοίχιση με τις βιβλιογραφικές πηγές

18 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Επιθυμητή λειτουργία της παιδικής χαράς αποτελεί η προώθηση τόσο της κινητικής όσο και της κοινωνικής και γνωστικής ανάπτυξης των παιδιών. Είναι σημαντικό να υπάρχει προσαρμοσμένος εξοπλισμός ανάλογα με την ηλικία των παιδιών Χρειάζεται να υπάρχει ποικιλία στις δραστηριότητες και τον εξοπλισμό καθώς και να δημιουργούνται προκλήσεις

19 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Barbour, C. A. (1999). The impact of playground design on the play behaviors of children with differing levels of physical competence. Early Childhood Research Quarterly, 14(1), Czalczynska-Podolska, M. (2014). The impact of playground spatial features on children s play and activity forms: An evaluation of contemporary playgrounds play and social value. Journal of Environmental Psychology 38, Karsten, L. (2003). Children s use of public space: The gendered world of the playground,. Childhood, 10(4), Thompson, D., & Bowers, L. (Eds.). (1989). Where our children play: Community park playground equipment. Reston, VA: American Alliance for Health, Physical Education, Recreation and Dance.

20 Σας ευχαριστούμε πολύ για το χρόνο σας!