Καλό Φθινόπωρο ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΕΙΧΙΩΤΩΝ ΔΩΡΙΔΑΣ. Έτος 28ο Αρ. φύλλου 105 Ιούλιος - Σεπτέµβριος 2013 Μελίσσου 9, Αθήνα

Transcript

1 Τειχιώτικα Έτος 28ο Αρ. φύλλου 105 Ιούλιος - Σεπτέµβριος 2013 Μελίσσου 9, Αθήνα ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΕΙΧΙΩΤΩΝ ΔΩΡΙΔΑΣ Κλειστό - αρ. αδ. 54/09 ΚΩΔΙΚΟΣ: Καλό Φθινόπωρο

2 Τειχιώτικα ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΕΙΧΙΩΤΩΝ ΔΩΡΙΔΑΣ Από Σεπτέμβριο το ετήσιο επίδομα για τις οικογένειες των ορεινών χωριών ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ Ιδιοκτησία: ΕΝΩΣΗ ΤΕΙΧΙΩΤΩΝ ΔΩΡΙΔΑΣ Μελίσσου 9, Αθήνα Εκδότης-Διευθυντής: Καραΐνδρος Ευάγγελος, Τηλ: Συντακτική επιτροπή: Καραΐνδρος Ευάγγελος του Αθαν. Τηλ: Ασημακοπούλου-Κοτυβού Μαρία Τηλ: Τσιατούρα-Σταθοπούλου Ελένη Τηλ: Συνεργάτες έκδοσης- Επικοινωνία: Σταθόπουλος Ηλίας, Τηλ: Πιερράκος Γιώργος, Τηλ: Προεκτύπωση - Δημιουργικό: Αδάμ Ηλίας Περικλέους 64, Μαγούλα Τηλ.: eliasadam64@gmail.com Εκτύπωση: Φωτόλιο & Typicon Δημαράκη 20, Αθήνα Τηλ.: Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν προσωπικές απόψεις του υπογράφοντα. Να μην ξεχάσω Τη συvδρομή μου για το το περιοδικό και το σύλλογο Η ενίσχυση αυτή δίνεται προκειμένου να στηριχθούν οικογένειες με εισοδήματα κάτω από το όριο της φτώχειας και για να αποτραπεί ο κίνδυνος να ερημωθούν ολόκληρα χωριά που βρίσκονται σε ορεινές ή μειονεκτικές περιοχές της χώρας. Οικονομική ενίσχυση οικογενειών χαμηλών εισοδημάτων στις Τοπικές Κοινότητες και του Δήμου Δωρίδος. Η καταβολή εισοδηματικής ενίσχυσης σε οικογένειες ορεινών και μειονεκτικών περιοχών με χαμηλά εισοδήματα, αποφασίσθηκε με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης Πρόνοιας και Οικονομικών. Το ύψος της οικονομικής ενίσχυσης ανέρχεται: Σε 600 ευρώ εφόσον το ετήσιο εισόδημα για το έτος 2012 δεν υπερβαίνει το ποσό των ευρώ. Σε 300 ευρώ εφόσον το ετήσιο εισόδημα για το έτος 2012 δεν υπερβαίνει το ποσό των ευρώ. Ως ετήσιο εισόδημα νοείται το συνολικό ετήσιο φορολογητέο εισόδημα, πραγματικό ή τεκμαρτό της οικογένειας από κάθε πηγή. Η αίτηση υποβάλλεται στα κατά τόπους Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ) και απευθύνεται και στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας Στερεάς Ελλάδας. Τα δικαιολογητικά που πρέπει να καταθέσουν οι δικαιούχοι είναι: 1. Αίτηση του δικαιούχου 2. Βεβαίωση του Δημάρχου από την οποία θα προκύπτει η επί 2ετία συνεχής διαμονή του δημότη σε συγκεκριμένη ορεινή και μειονεκτική περιοχή της οδηγίας 85/148/ΕΟΚ. 3. Αντίγραφο εκκαθαριστικού σημειώματος της φορολογικής δήλωσης του οικονομικού έτους για το οποίο ζητά την ενίσχυση (φετινό εκκαθαριστικό) και εάν δεν έχει γίνει η εκκαθάριση αντίγραφο της δήλωσης (Ε1) 4. Υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986 του δικαιούχου περί της μη είσπραξης της οικονομικής ενίσχυσης άλλη φορά για την ίδια οικογένεια. Για περισσότερες διευκρινήσεις οι ενδιαφερόμενοι δημότες μπορούν να απευθύνονται στα ΚΕΠ του Δήμου καθώς και στην αρμόδια υπηρεσία του Δήμου στο τηλέφωνο Συνδρομές μπορείτε να βάζετε απευθείας στο λογαριασμό του Συλλόγου στη EUROBANK Αρ. Λογ/σμού: , για την Ένωση Τειχιωτών Δωρίδας, αναγράφοντας πάντοτε το ονοματεπώνυμό σας, για να κόβουμε την ανάλογη απόδειξη. tihiogr@gmail.com Στην διεύθυνση αυτή μπορεί ο καθένας να στέλνει οτιδήποτε αφορά το χωριό, σε θέματα καλύτερης λειτουργικότητας (απορίες, γνώμες, απόψεις, αντιπαραθέσεις, προτάσεις και αλλά), όπου όλα αυτά θα μεταφέρονται στα συμβούλια του συλλόγου και του χωρίου για την πιθανή διεκπεραίωση τους. Με εκτίµηση Πιερράκος Γιώργος Σταθόπουλος Ηλίας Καλλίγας Θοδωρής 2 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μυνήματα Ι Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2013

3 Ανακοίνωση Από τον Τοπικό εκπρόσωπο της Κοινότητας μας Κώστα Κατέλη 1) Δυστυχώς για το έτος 2014 η κυβέρνηση περιέκοψε τις χρηματοδοτήσεις των Δήμων κατά 55%. Ετσι για το έτος 2014 η χρηματοδότηση της Κοινότητάς μας είναι μόνο euro. 2) Τον τελευταίο καιρό είχαμε αρκετές βλάβες στο δίκτυο ύδρευσης του χωριού λόγω παλαιότητας ή κακοτεχνιών με αποτέλεσμα να ταλαιπωρηθούν κάποιες οικογένειες από έλλειψη νερού για τις βασικές ανάγκες του σπιτιού τους. 3) Θέλω να ευχαριστήσω τον Αντιδήμαρο Δημοτικής Ενότητας Ευπαλίου κ. Α. Ευσταθίου για την άμεση ανταπόκρισή του στη διάθεση του συνεργείου ύδρευσης του Δήμου. Κατά κύριο λόγο θέλω να ευχαριστήσω τον συγχωριανό μας κ. Δημήτρη Παν. Αντωνόπουλο που προσέφερε τις τεχνικές του γνώσεις αλλά με προσωπική εργασία ΑΦΙΛΟΚΕΡΔΩΣ αποκατέστησε βλάβες του δικτύου και ανέλαβε την παρακολούθησή τους. 4) Επίσης θέλω να ευχαριστήσω τον κ. Δημήτρη Γεραλή για οικονομική ενίσχυση που μου διέθεσε για τυχούσες ανάγκες του χωριού. Ετσι στα πλαίσια του συγκεκριμένου ποσού καλύφθηκαν και ανάγκες που προέκυψαν και θα προκύψουν κατά τη διάρκεια του έτους πέρα από τις διαδικασίες έγκρισης πληρωμών. 5) Παρατηρείται αλόγιστη ρύπανση του περιβάλλοντος στα ρέματα του χωριού με σκουπίδια διαφόρων ειδών. Κάποτε πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι ο καθρέπτης του χωριού είναι η καθαριότητα και είναι ευθύνη όλων μας. Κώστας Κατέλης ΕΔΩΣΑΝ ΤΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΤΟΥΣ Τσιατούρας Ιωάννης 20 Χαράλαμπος Παπαποστόλου 15 Σπύρος Τσιατούρας 20 Αντωνοπούλου-Γκότση Πηνελόπη 50 Ανδρέας Χ. Καλλίγας 20 Κυριαζής Διονύσης 20 Αντωνόπυλος Χ. Αντώνης 20 Γκίκα Χρυσούλα 20 Γκίκα Βιβή 20 Γιώργος Παπαγιανόπουλος 50 Ευτυχία Παπαγιανοπούλου 50 Ιωάννης Μουστάκας 100 στη μνήμη της συζύγους της Μαίρη Σωτήρης Καραΐνδρος 100 στη μνήμη των γονιών του Ευαγγέλου και Αικατερίνης η έκδοση Άρθρο του Εκδότη «O άλλος Μεγάλος Πολιτισμός» Τυχαία μία μέρα βρήκα ένα τετράδιο της κόρης μου Θεοδώρας (Ντόρας), όπου αντί γραμμάτων η γραφή ήταν ιερογλυφικά,...μάθενε κινέζικα. Από περιέργεια το άνοιξα να το δω και να πάρω μία ιδέα. Τι να δω βέβαια και τι να καταλάβω αφού ήταν «κινέζικα». Αυτή ήταν η αφορμή για να κάνω μια κουβέντα γύρω από αυτή τη δύσκολη γλώσσα, με τη Ντόρα. Με ρωτάει λοιπόν η Ντόρα: ξέρεις πατέρα τη σημαίνει η πρόταση «ο άλλος μεγάλος πολιτισμός» για τους κινέζους; Εγώ χωρίς καν να σκεφθώ ως μεγάλος πατριδολάτρης μάλιστα της απαντώ: «Τείχιο». Τότε η Ντόρα, μου απαντά χαμογελώντας «Πατέρα καλά τα πας!!! Δεν έπεσες και πολύ έξω» αν το σκεφθείς λίγο καλύτερα θα πέσεις μέσα, θα το βρεις. Να μην σας κουράζω άλλο η Ντόρα μου εξιστόρησε τα παρακάτω που της είχε μάθει ο καθηγητής της στα κινέζικα και μάλιστα μου λέει: «Πατέρα πίστεψέ με αισθάνθηκα και πολύ υπερήφανη γι αυτό». (Σι-Λα) θα πει Ελλάδα στα κινέζικα και πως όταν οι κινέζοι άκουσαν τη λέξη Hellas, προσπάθησαν να την αποδώσουν στη γλώσσα τους. Για να τη γράψουν χρησιμοποίησαν δύο ιδεογράμματα τα οποία επέλεξαν με βάση την προφορά. Δηλαδή πήραν ένα ιδεόγραμμα που προφέρεται «σι» και άλλο ένα που προφέρεται «λα» με την οποία προσδιορίζουν την Ελλάδα. Το πρώτο ιδεόγραμμα σημαίνει «ελπίδα» και το δεύτερο αντιστοιχεί στο μήνα Δεκέμβριο του παραδοσιακού κινέζικου ημερολογίου. Αυτά τα δύο όμως όταν ενωθούν μαζί σημαίνουν «ο άλλος μεγάλος πολιτισμός». Αυτό για να δείτε με πόσο σεβασμό αντιμετωπίζουν οι κινέζοι τη χώρα μας την Ελλάδα, και δεν είναι καθόλου άσχημος ο συμβολισμός για μία χώρα τόσο ταλαιπωρημένη, αλλά τόσα πλούσια σε ιστορία και πολιτισμό όπως η δική μας. Οι κινέζοι είναι ίσως ο μοναδικός λαός στον κόσμο που δεν αποκαλεί την Ελλάδα «Greece» η κάτι παρόμοιο. Ας φανταστούμε λοιπόν πως το 1/5 του παγκόσμιου πληθυσμού μιλάει κινέζικα αποκαλεί την Ελλάδα «Σι-λα» δηλαδή «Ο άλλος μεγάλος πολιτισμός». ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΚΑΡΑΪΝΔΡΟΣ Επιτυχίες ΑΕΙ και ΤΕΙ Κωνσταντίνος Καλλίγας του Αντρέα στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Δεκαβάλλας Δημήτριος του Αποστόλου (εγγονός Τάκη Σταθόπουλου) αποφοίτησε πρώτος από το 14ο λύκειο Αθηνών και πέτυχε στο τμήμα Διοικητικής Επιστήμης κ Τεχνολογίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Ιωάννης Αδάμ του Αναστασίου στο Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου Βαρδέρη Στελιάννα εγγονή του Νίκου Μαχάς του Θεοφάνη πέρασε Αρχιτεκτονική Θεσσαλονίκης Το Δ.Σ. τους εύχεται καλή φοιτητική ζωή και καλή σταδιοδρομία. ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μυνήματα Ι Ιούλιος - Σεπτέμβριος

4 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΡΑΣΕΙΣ «Aυλαία» των καλοκαιρινών εκδηλώσεων στο χωριό µας Μια στάση για ξεκούραση στο Αι Μάρκο Mε τον καλύτερο τρόπο ολοκληρώθηκαν οι καλοκαιρινές πολιτιστικές εκδηλώσεις της Ένωσης Τειχιωτών Δωρίδος που διοργανώθηκαν με απόλυτη επιτυχία. Για άλλη μια χρονιά πολλοί ξενιτεμένοι συγχωριανοί μας διάλεξαν να περάσουν τις διακοπές τους μαζί με τις οικογένειές τους και φιλικά τους πρόσωπα στο όμορφο χωριό μας που είναι χωμένο μέσα στο καταπράσινο περιβάλλον με γραφικές ρεματιές και όμορφα λαγκάδια. Έτσι τον Ιούλιο και τον Αύγουστο γέμισαν οι Στη βρύση στα Καλάνια για να ξεδιψάσουµε αυλές και τα σοκάκια, οι πλατείες, η παιδική χαρά, το γήπεδο μπάσκετ από κόσμο και παιδικές φωνές κάθε ηλικίας. Όλες και όλοι, μικροί και μεγάλοι απόλαυσαν με τις παρέες τους τον καθαρό βουνήσιο αέρα του Τρικόρφου της Γκιώνας και τον Βαρδουσίων τα γάργαρα νερά και το πανέμορφο γενικά τοπίο. Οι μεγαλύτεροι αναπόλησαν και νοστάλγησαν παλιές αναμνήσεις από τα παιδικά τους χρόνια. Η ένωσή μας φρόντισε οι συγχωριανοί μας να κάνουν τη διαμονή τους πιο ευχάριστη και χαρούμενη με διάφορες ωραίες εκδηλώσεις με αποκορύφωμα τη γιορτή της πίττας. Στις 9 Αυγούστου 15 περίπου Τειχιώτες πραγματοποίησαν πεζοποριακό περίπατο στην Αγριλιά από το δασικό δρόμο. (Αγ.Μάρκο-Καλάνια-Αγ. Σώστη-καμίνι-Λέλουδα ψηλά, δένδρα κλπ). Η διαδρομή αυτή επελέγη μετά από πρόταση συγχωριανών μας τιμώντας έτσι τους πεσόντες Τειχιώτες Γιώργο Ζησιμόπουλο και Δημήτρη Καραϊνδρο που έκλεισαν φέτος 70 χρόνια. Ήταν μια πάρα πολύ ωραία και πολύ εύκολη διαδρομή ακόμη και για μεγάλες ηλικίες μέσα στο όμορφο δάσος. Η μεγάλη έκπληξη στην Ηργιανόλακα ένα αγριογούρουνο που ο εκπρόσωπος της κοινότητας μας Κώστας Κατέλης με μεγάλη δεξιοτεχνεία κατάφερε να το πλησιάσει και να το χαϊδέψει ακόμη. Φαίνεται πως είναι αρκετά γνώριμος και στα αγριογούρουνα. Στη συνέχεια επιστρέψαμε στο χωριό με αυτοκίνητο συγχωριανών μας για τσιπουράκι και ομελέτες που είχε προγραμματίσει το μέλος του Δ.Σ. Γιάννης Χειρόπουλος. 4 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μυνήματα Ι Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2013

5 Τουρνουά Μπάσκετ Στις 12 Αυγούστου ημέρα Δευτέρα στις 18:00 το απόγευμα πραγματοποιήθηκε και φέτος το καθιερωμένο πλέον από την ένωση μας τουρνουά μπάσκετ. Το φετινό τουρνουά είχε την ιδιαιτερότητα να έχει και παίχτες από το γειτονικό Παλιοξάρι. Η προσέλευση ήταν αρκετά μεγάλη από κάθε ηλικία. Ιδιαίτερα σχόλια δε χρειάζονται οι φωτογραφίες τα λένε όλα. οι συμμετοχές στο αγωνιστικό κομμάτι ήταν 15 και στη διαδικασία των βολών συμμετείχαν περίπου 40 άτομα ηλικίας από 5 έως 85 ετών. Η ένωση μας απένειμε στους νικητές τα έπαθλα. Και του χρόνου περισσότερες συμμετοχές. Στις 14 Αυγούστου παραμονή της Παναγίας ομάδα δέκα επτά ατόμων ξεκίνησαν στις πέντε το πρωί για προσκύνημα στο μοναστήρι μας τη Βαρνάκοβα στην παρέα και ένας ποδηλάτης ο Φόντας γαμπρός του χωριού μας έδινε θάρρος στους πεζούς. Το μέλος του Δ.Σ. Γιάννης Χειρόπουλος με αυτοκίνητο είχε ορισθεί να δίνει νερό στους πεζούς και να βοηθάει τις μεγάλες ηλικίες. Στις 8 το πρωί οι πρώτοι είχαν φθάσει στο μοναστήρι και οι τελευταίοι μισή ώρα αργότερα, προσκυνήσαμε, μας κέρασαν το παραδοσιακό λουκουμάκι και επιστρέψαμε με αυτοκίνητα συγχωριανών μας που είχε προγραμματίσει το Δ.Σ. της Ένωσή μας. Βοήθειά μας η Παναγία και του χρόνου περισσότεροι. Συνέχεια στη σελίδα 8-9 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μυνήματα Ι Ιούλιος - Σεπτέμβριος

6 ΠΑΡΑ ΟΣΙΑΚΑ ΠΑΙΧΝΙ ΙΑ Τα παιχνίδια που παίζαμε παιδιά Ήταν λοιπόν η ώρα για ένα από τα παρακάτω (ή κάποιο άλλο) ματάκια: ποιη- «Άκατα μάκατα σούκουτου μπε, άμπε φάμπε ντόμινέ, άκατα μάκατα σούκουτου μπε άμπε φάμπε βγε» «Είσαι κινεζάκι; Ναι! Τρως πολύ ρυζάκι; Ναι! Πό-σες κου-τα-λί-τσες την η-με-ρα τρως;» «Α μπε μπα μπλομ, του κίθε μπλομ, α μπε μπα μπλομ του κίθε μπλομ μπλιμ μπλομ» και σε κάποιες παραλλαγές ακολουθούσε το: «Πού θα πας εκεί; Στη Βόρεια Αμερική να βρεις και τον Ερμή που παίζει μουσική». «Ανέβηκα σ ένα χωριό και είδα ένα γουρούνι το κοίταξα καλά καλά και μου φαγε τη μούρη. Γω γω γω, συ συ συ. Το γουρούνι είσαι συ!» «Ένα δύο τρία, πήγα στην Κυρία μου δωσε ένα μήλο μήλο δαγκωμένο το δωσα στην κόρη έκανε αγόρι το βγαλε Θανάση σκούπα και φαράσι» «Πέτρα ψαλίδι μολύβι χαρτί» Σβούρα Παιχνίδι για 2-3 άτομα. Κανόνες: Σχεδιάζουμε έναν μεγάλο κύκλο και γύρω απ το κέντρο του, βάζουμε όσες σβούρες χωράει. Ύστερα καθόμαστε έξω απ τον κύκλο και κρατόντας μια σβούρα στο χέρι μας, προσπαθούμε να την χτυπήσουμε στο κέντρο του κύκλου και να διώξουμε όλες τις υπόλοιπες μακριά. Απ έξω απ τον κύκλο. Προσοχή! Η σβούρα που θα κρατάμε στο χέρι μας πρέπει να είναι δεμένη μ ένα σκοινί απ την μύτη (κάτω-κάτω) έως την λαβή (πάνω-πάνω), ώστε να γυρνάει γύρω-γύρω πιο εύκολα. Οι σβούρες που βγάζουμε έξω απ τον κύκλο γίνονται δικές μας. Για διευκόλυνση του παιχνιδιού, οι παίχτες πρέπει να παίζουν με σειρά ένας-ένας ξεχωριστά ώστε να φαίνονται οι σβούρες που το κάθε παιδί βγάζει έξω απ τον κύκλο. Kαταρχήν πριν προχωρήσουμε στην ολοκλήρωση του άρθρου μας θα πρέπει να αποφασιστεί ποιος θα παίξει πρώτος στα παιχνίδια. Κρυφτό Σε αυτό το παιχνίδι μπορούν να παίξουν από 3 άτομα και πάνω. Ένα παιδί φυλάει (μετράει έως το 200-5, 10, 15, 20...). Μόλις τελειώσει αρχίζει να ψάχνει για τα παιδιά. Όταν βρει ένα παιδί λέει «φτου» και το όνομα του παιδιού. Το παιδί μπορεί, όταν αυτός που φυλάει είναι μακριά να πει «φτου» και το όνομα του παιδιού που φυλάει. Το τελευταίο παιδί πρέπει να πει «φτου ξελευθερία» για να ξαναφυλάξει το ίδιο παιδί. Αμα αυτό δεν γίνει, τότε φυλάει το παιδί που «έφτυσε» πρώτο. Αμπάριζα Σ αυτό το παιχνίδι, τα παιδιά χωρίζονται σε δύο ομάδες. Κάθε ομάδα έχει ένα σημείο εκκίνησης, συνήθως κολόνα ή δέντρο. Στην αρχή ένα παιδί από τη μια ομάδα (δεν έχει σημασία ποια), «παίρνει αμπάριζα και βγαίνει» για να προκαλέσει τους παίχτες της άλλης ομάδας να τον κυνηγήσουν. Τότε κάποιος απ την αντίπαλη ομάδα «παίρνει αμπάριζα και βγαίνει» και τον κυνηγάει. Ετσι βγαίνουν και τ άλλα παιδιά κυνηγούν. Κάθε παιδί έχει το δικαίωμα να κυνηγήσει τα παιδιά που έχουν βγει πριν απ αυτόν, αλλά όχι τα παιδιά που έχουν βγει μετά. Επίσης κάθε παίχτης μπορεί να γυρίσει στην κολόνα του και να βγει όσες φορές θέλει. Οταν κάποιο παιδί πιάσει ένα παίχτη της αντίπαλης ομάδας, τον πάει στη φυλακή, που είναι συνήθως κοντά στην κολόνα του. Οι παίχτες της ομάδας του παιδιού που είναι φυλακισμένο, πρέπει να το ακουμπήσουν για να ελευθερωθεί. Σκοπός του παιχνιδιού είναι ν ακουμπήσει ένας παίχτης την κολόνα της αντίπαλης ομάδας. Σπασμένο τηλέφωνο Το παιχνίδι παίζεται με όσους παίχτες θέλετε. Τα παιδιά κάθονται στη σειρά και ο πρώτος λέει μία λέξη στο αυτί του δεύτερου, ο δεύτερος στον τρίτο,... έτσι ώστε να φτάσει στον τελευταίο. Αν ο τελευταίος βρει την αρχική λέξη, τότε πηγαίνει μπροστά και λέει τη δική του. Στρατιωτάκια ακούνητα, ακίνητα κι αγέλαστα Η ομάδα των παιδιών τα βγάζει για να δούνε ποιος τα φυλάει και αυτό στέκεται σε απόσταση με το πρόσωπο στον τοίχο λέγοντας: «Στρατιωτάκια ακούνητα, αμίλητα και αγέλαστα». Μόλις αυτός γυρίσει προς τα παιδιά που βρίσκονται σε απόσταση πίσω απο την πλάτη του και κάνουν διάφορες κινήσεις πρέπει να μείνουν ακίνητα. Εκείνος τότε θα περιδιαβεί ανάμεσά τους με σκοπό να τα κάνει να κουνηθούν ή να γελάσουν, χωρίς όμως να τ ακουμπήσει. Αν κάποιος κουνηθεί τον βγάζει απο το παιγνίδι. Το ίδιο επαναλαμβάνεται μέχρι να μείνει ο τελευταίος, ο οποίος και καλείται να τα φυλάξει. Οι μπίλιες (γκαζάκια ή γκαζές) Η καλή μπίλια λέγεται μάνα. Τα παιδιά βάζουν μαζί τις μπίλιες σε σειρά ή όπως αλλοιώς θέλουν. Το κάθε παιδί προσπαθεί με τη μάνα του να βγάλει έξω από τη σειρά όσο το δυνατόν περισσότερες μπίλιες. Ο νικητής παίρνει μία μπίλια από κάθε παίκτη. 6 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μυνήματα Ι Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2013

7 Έτσι άρχισε ο καυγάς Κάποια Χριστούγεννα αγόρασα στην πεθερά μου για δώρο έναν τάφο σε ένα ωραίο νεκροταφείο.τον επόμενο χρόνο δεν της αγόρασα δώρο.όταν με ρώτησε γιατί, της είπα: -Ε, μα δεν χρησιμοποίησες ακόμα το δώρο που σου έκανα πέρσι! Και έτσι άρχισε ο καυγάς Βγήκαμε με την γυναίκα μου για φαγητό. Ο σερβιτόρος, για κάποιο λόγο, πήρε πρώτα την δική μου παραγγελία. -Θα πάρω την μοσχαρίσια μπριζόλα. Λίγο ψημένη, να έχει μέσα αίμα. -Δεν ανησυχείτε για την τρελή αγελάδα; -Μπα, μπορεί να παραγγείλει μόνη της Και έτσι άρχισε ο καυγάς Η γυναίκα μου και εγώ είχαμε πάει στην υνάντηση των παλιών συμμαθητών του σχολείου της. Η γυναίκα μου κοίταζε έναν μεθυσμένο να πίνει μόνος του στο διπλανό τραπέζι. -Τον ξέρεις; την ρώτησα. -Ναι. Τα είχαμε παλιά. Έμαθα ότι άρχισε το ποτό μόλις χωρίσαμε και δεν τον έχει δε κανείς ξεμέθυστο από τότε. -Θεέ μου, είπα. Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί ότι ο εορτασμός θα κράταγε τόσα χρόνια; Και έτσι άρχισε ο καυγάς Η γυναίκα μου κάθισε δίπλα μου όπως έκανα ζάπινγκ. -Τι έχει στην τηλεόραση; με ρώτησε. -Σκόνη. Και έτσι άρχισε ο καυγάς Aκόμα ένα μετάλλιο για την Μαριάντζελα Πανουργιά Έ να ακόμη μετά ιο για τους Φοίνικες Γ υφάδας, αυτή τη φορά στο πανε ήνιο πρωτάθ ημα πινγκ πονγκ νέων - νεανίδων που έγινε το τριήμερο Σάββατο - Μ. Δευτέρα στο ΣΕΦ, στην Αθήνα. Το μετά ιο κατέκτησε η Μαριάντζελα Πανουργιά στο διπλό νεανίδων, που μαζί με την Καραβίδα (Αγ. Βαρβάρα) έκαναν την έκπληξη των αγώνων, αποκλείοντας με 3-0 τις Εμίρη και Μπίσκολα του ΑΟ Αθηνά. Στον ημιτελικό πά εψαν απέναντι στο πρώτο φαβορί του διπλού Τό ιου - Παρίδη και μετά από ένα πολύ καλό αγώνα έχασαν με 3-0 για να καταλάβουν τελικά την τρίτη θέση. Η Πανουργιά (Νο 19) είχε πολύ καλή πορεία και στο ατομικό. Αφού πέρασε δεύτερη από τον προκριματικό όμιλο νίκησε μετά από δραματικό αγώνα με 3-2 το τέταρτο φαβορί της διοργάνωσης Εμίρη (νο 5) και πέρασε στην οκτάδα. Η εντυπωσιακή πορεία της σταμάτησε με την ήττα της με 3-0 από την Κορδούτη (Νο 6). Στο ομαδικό ο προπονητής Δημήτρης Ντεμίρης χρησιμοποίησε και τις κορασίδες Χριστίνα Αθανασοπού ου και Στέ α Καλύβα και την παγκορασίδα Βασιλική Η ιοπού ου. Έχοντας τον μικρότερο μ.ο. ηλικίας δεν μπόρεσαν να περάσουν στην τελική εξάδα από τους προκριματικούς ομί ους, α ά οι μικρές του αθ ήτριες άφησαν τις καλύτερες εντυπώσεις. Το μετά ιο της Πανουργιά είναι το τρίτο μέχρι στιγμής στη χρονιά για τους Φοίνικες. Έχουν προηγηθεί το χρυσό στο ΤΟΠ 8 και το αργυρό στο διπλό του πανε ηνίου πρωταθ ήματος ανδρών - γυναικών από την Γεωργία Ζαβιτσάνου. ΠΑΛΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ Ο βαρελάς ήταν τεχνίτης, ειδικός στην κατασκευή βαρελόσχημων και σκαφοειδών σκευών, μικρού ή μεγάλου μεγέθους, σκευών που απαιτούσαν ιδιαίτερη τεχνική και ειδικά εργαλεία για καμπύλες επιφάνειες. Το βαρέλι κατασκευαζόταν από ξύλο καστανιάς ή δρυός. Το ξύλο περνούσε από ειδική επεξεργασία και στη συνέχεια κοβόταν σε λεπτές σανίδες, τις οποίες βρέχανε για να μπορούν να πάρουν εύκολα την κατάλληλη κλίση. Στη συνέχεια τις ενώνανε και τις δένανε πρόχειρα με σύρμα. Κατόπιν περνούσανε τα σιδερένια στεφάνια και τα χτυπούσαν, για να σφίξουν καλά με ένα ειδικό εργαλείο, το ματσακόνι. Μετά τοποθετούσαν τους δύο επίπεδους πυθμένες από λεπτά φύλλα ξύλου. Στο πάνω μέρος του βαρελιού υπήρχε ένα άνοιγμα με καπάκι, απ όπου έριχναν μέσα το περιεχόμενό του. Στο κάτω μέρος, λίγο πάνω από τη βάση του, ή στο καπάκι υπήρχε μια ξύλινη κάνουλα απ όπου άδειαζαν το λάδι, το κρασί κλπ. Οι αποθήκες των σπιτιών τα παλιά χρόνια ήταν γεμάτες με βαρέλια διάφορων μεγεθών. Κάθε βαρέλι περιείχε και από ένα είδος. Κρασί, λάδι, τσίπουρο, τυρί, τουρσί, όσπρια κ.ά. Ο βαρελάς Πρίν χρησιμοποιήσουν το βαρέλι, το ξεσκόνιζαν, το έπλεναν και έπειτα το απολύμαιναν καίγοντας θειάφι. Οι βαρελάδες, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν Ηπειρώτες στην καταγωγή, δούλευαν και με τις παραγγελίες. Εκτός από βαρέλια κατασκεύαζαν και άλλα είδη οικιακής χρήσεως από ξύλο: Ξύλινες κανάτες, τσότρες (ξύλινα δοχεία κρασιού), παγούρια κ.ά. Τα σπουδαιότερα εργαλεία που χρησιμοποιούσε ο βαρελάς ήταν το πριόνι, το τρυπάνι, η ταλιαδούρα (είδος τσεκουριού), το καβουροσκέπαρο, η πένσα κ.ά. Ξύλινα βαρέλια χρησιμοποιούν και σήμερα οι άνθρωποι, όπου αποθηκεύουν κυρίως τρόφιμα και δίαφορα είδη ποτών. Το πλαστικό όμως αντικατέστησε σε μεγάλο βαθμό το ξύλο. Βαρελάς στο Τείχιο τα τελευταία χρόνια ήταν ο Μπαρμπαθωμάς Ρούμπας. ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μυνήματα Ι Ιούλιος - Σεπτέμβριος

8 ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΡΑΣΕΙΣ Σ τις 15 Αυγούστου ανήμερα της Παναγίας που γιορτάζει και η εκκλησία του χωριού μας έγινε η καθιερωμένη από την ένωσή μας Αρτοκλασία υπέρ υγείας όλων των Τειχιωτών. Στη συνέχεια έγινε περιφορά της εικόνας της Παναγίας όπου ψάλθηκε τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων του χωριού μας με κατάθεση στεφανιών. Εκ μέρους της Κοινότητας μας κατέθεσε στεφάνι ο εκπρόσωπός μας Κώστας Κατέλης και εκ μέρους της ένωσής μας ο τέως πρόεδρος Δημήτριος Φωτιάδης. Ο πρόεδρος της ένωσής μας Βαγγέλης Καραϊνδρος στο σύντομο χαιρετισμό του ευχαρίστησε του παρευρισκόμενους για τη συμμετοχή τους μίλησε για τους πεσόντες Τειχιώτες, έκανε προσκλητήριο των πεσόντων και έκλεισε με τους στοίχους: «Όσες γενιές και αν φύγουνε, και όσες κι αν έρθουνε, την πίστη σας τη λεβεντιά πάντα θα μολογούνε, και τα αχνάρια σας πιστά, είθε ν ακολουθούνε». Στη συνέχεια στην μνήμη των πεσόντων κρατήθηκε ενός λεπτού σιγή και η εκδήλωση έκλεισε με τον εθνικό ύμνο. Τέλος, η ένωσή μας στον ίδιο χώρο τίμησε με ειδική αναμνηστική πλακέτα σε ένδειξη τιμής και ευγνωμοσύνης το συγχωριανό μας Αθανάσιο Κ. Καραϊνδρο ο οποίος με δικές του δαπάνες έφτιαξε το νέο μνημείο από μασίφ μάρμαρο. Ο πρόεδρος της ένωσής μας απένειμε την αναμνηστική πλακέτα στο Μπαρμπαθανάση και του ευχήθηκε υγεία εκ μέρους όλων των συγχωριανών μας. Γιορτή πίττας Τ ο επιστέγασμα όλων των εκδηλώσεων ήταν πλέον η γιορτή της πίττας που πραγματοποιήθηκε στις 16 Αυγούστου στο πάρκο της πίττας, στο πάρκο εκδηλώσεων και αναψυχής. Όλες οι νοικοκυρές έφεραν κάθε λογιών πίττες (χορτόπιτες, τυρόπιτες, κολοκυθόπιτες κ.ά.) όπου τις άπλωσαν στα στρωμένα τραπέζια. Όλες και όλοι συγγενείς φίλοι και συγχωριανοί ανταμώθηκαν εκεί. Οι πίττες άφθονες η μία καλύτερη από την άλλη. Οι επισκέπτες τα έχασαν δεν ήξεραν ποια να πρωτοδοκιμάσουν. Η κάθε μία έφερε τη σφραγίδα της Τειχιώτισσας νοικοκυράς που ξέρει να τηρεί τις παραδόσεις και τα παλιά ήθη και έθιμα. Το γιορταστικό πρόγραμμα φέτος το ξεκίνησε χορευτικά αποτελούμενο από συγχωριανούς μας και άλλους συμπατριώτες μας από τα γύρω χωριά. Η Ένωσή μας ευχαριστεί θερμά αυτούς τους συγχωριανούς που πήραν αυτήν την πρωτοβουλία καθότι προσέφεραν ένα ωραίο θέαμα στους παρευρισκομένους και παρείχαν μεγάλη οικονομική βοήθεια στην ένωσή μας. Ιδιαίτερα ευχαριστούμε την Νικολέτα Ασημακοπούλου, τον γαμπρό του χωριού μας Γιάννη Κοτυβό και την Κατερίνα Καραϊνδρου- Πιερράκου και του χρόνου με πιο πλούσιο πρόγραμμα. 8 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μυνήματα Ι Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2013

9 Το Θέµα Ακολούθησε ένα τρικούβερτο γλέντι ένα αληθινό ξεφάντωμα που κράτησε μέχρι το πρωί. Όλες και όλοι μικροί και μεγάλοι χόρεψαν γύρω από τον μικρό πλάτανο. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Δήμαρχος Γιώργος Καπεντώνης, ο τέως Δήμαρχος Τάσος Παγώνης, οι Αντιδήμαρχοι Κώστας Αντωνόπουλος & Ανδρέας Ευσταθίου, ο τέως πρόεδρος της ένωσής μας Δημήτρης Φωτιάδης, αρκετοί Πρόεδροι Συλλόγων της Δωρίδας και αρκετοί συμπατριώτες μας από τα γύρω χωριά που ξεπέρασαν κάθε προσδοκία μας. Ο Πρόεδρος της Ένωσής μας Βαγγέλης Καραϊνδρος στο σχετικό χαιρετισμό του καλωσόρισε τους παρευρισκόμενους αναφέρθηκε στη γιορτή της πίττας που καθιερώθηκε εδώ και αρκετά χρόνια και πως με αυτή τη γιορτή τιμάμε την Τειχιώτισσα νοικοκυρά που κατά παράδοση φτιάχνει ωραίες, νόστιμες και παραδοσιακές πίττες. Ευχαρίστησε όλα τα μέλη του Δ.Σ. που σε συνεργασία με τον εκπρόσωπο της Κοινότητας μας Κώστα Κατέλη δούλεψαν μεθοδικά και με μεράκι για την επιτυχία όλης της εκδήλωσης. Τον Αντιπρόεδρο της Ένωσής μας Θόδωρο Καραϊνδρο που προσέφερε όπως κάθε χρονιά 150 κιλά κρασί. Στην υγειά σου Θόδωρε! Όλες τις νοικοκυρές που προσέφεραν τις νόστιμες πίττες. Τον Γιάννη Ζαχαρή που επιμελήθηκε το χώρο. Όλους τους νέους που βοήθησαν στο στρώσιμο των τραπεζιών και στον φωτισμό ιδιαίτερα τον Θοδωρή Καλλίγα υπό την επίβλεψη του τεχνικού διευθυντή της ένωσής μας Γιάννη Χειρόπουλο. Τέλος, δύο καινούργιες νύφες του χωριού που βοήθησαν στο σερβίρισμα. Το Δ.Σ. εύχεται σε όλους του Τειχιώτες καλό χειμώνα και του χρόνου να είμαστε όλοι καλά να ξανάρθουμε στο όμορφο χωριό μας. Β.Κ. ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μυνήματα Ι Ιούλιος - Σεπτέμβριος

10 ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΡΑΣΕΙΣ Εικόνες από το Τείχιον του Χθες Μια φωτογραφία κάπου στο χωριό του Αγίου Δηµητρίου από αριστερά αδελφές Χαρίκλεια- Ευθυµία Καλλίγα, Λιανοµήτρος Καλλίγας, Δηµήτρης Καλλίγας, παπακώστας Δασκαλόπουλος, Ρούµπας Τάσος, Βασιλική Ρούµπα (Τάσενα), Βασιλική (Πατσαλίνα), Δήµητρα Καραΐνδρου (Ιταλίνα), Ιουλία Αντωνοπούλου (Χαµοκούκενα) Στο Μακετέικο σπίτι, στη σκάλα σε µέρα γιορτής από αριστερά προς δεξια αυτούς που γνωρίζουµε πάνω: Χρήστος Καραϊνδρος, Χρήστος Αντωνόπουλος (Χαµοκούκης), Θανάσης Καραϊνδρος (Καταραχιάς), Ελένη Αδαµοπούλου, Καλεροβαγγέλης, Καλεροβαγγέλενα, Ελένη αδελφή Καταραχιά,Πατρούλα, Μακίνα, Παπαπερικλής, Μήτσος Αντωνόπουλος, Γιώργος Αντωνόπουλος (Μακές), Λιακόπουλος. Ένα προσκλητήριο αρραβώνων που διεσώθει απ το έτος 1927 Ο γέρο Ρούµπας (Γιάννης µε τη σύζυγό του Χρυσούλα) καλούν στους αρραβώνες του γιου τους Θωµά τον κουµπάρο τους Κώστα Παπαποστόλου στο σπίτι τους στη Φτελιά Νύφη όπως γράφει το προσκλητήριο η Δεσποινίδα Σωτηρία Αντωνοπούλου κόρη Αντωνόγιαννου. Ποιος άραγε έγραψε εκείνη την εποχή αυτό το προσκλητήριο µε τέλεια καλλιγραφικά γράµµατα άριστη σύνταξη και ορθογραφία; κάτω: δεξιά ο Γιάννης Ρούµπας µε τη σύζυγό του Χρυσούλα Γλέντι στο Τείχιο, Τάκης Σταθόπουλος µε Ανθούλα, γαµπρός και κόρη, Γιώργος Καλλίγας (Γκάρι Κούπερ) Θανάσης Αδαµόπουλος (Βεδούρα), Γιώργος Αντωνόπουλος (Μακές), και µάλλον Κουµπάρος. 10 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μυνήματα Ι Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2013

11 E πιτέλους αρχίζει το έργο Ανακαίνισης και ανάπτυξης του χωριού μας. Όπως ξαναέχουμε γράψει είναι ένα έργο σχεδιασμένου από την προηγούμενη Δημοτική Αρχή του Δήμου Ευπαλίου το έτος 2007 και είχε ενταχθεί σε ειδικό αναπτυξιακό πρόγραμμα «ΠΑΜΦΩΚΙΣ» το οποίο καταργήθηκε το 2010 και το 2011 από τη Νέα Δημοτική Αρχή υπεβλήθη νέα πρόταση για ένταξη του έργου όπου εντάχθηκε δημοπρατήθηκε και αρχίζει εντός των ημερών η υλοποίησή του. Είναι ένα σημαντικό έργο για το χωριό μας. Σκοπός του είναι η αναβάθμιση και η βελτίωση της αισθητικής του χωριού μας. Με αυτό το έργο θα ενισχυθούν τα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά του χωριού μας θα τονωθεί το παραδοσιακό χρώμα και θα βελτιωθεί η λειτουργικότητα της χρήσης των κοινόχρηστων χώρων. Είναι ένα έργο που θα ομορφύνει το χωριό μας θα γίνει πόλος έλξης και τουριστικά αξιοποιήσιμο. Σημαντικό ρόλο για την ένταξη του έργου έπαιξε η σωστή, έγκαιρη και ώριμη μελέτη με τον ελκυστικό τίτλο (ανακαίνιση και ανάπτυξη ορεινών όγκων) καθώς επίσης και το ενδιαφέρον της προη- Έργα στο χωριό μας Τοπικά Νέα γούμενης καθώς και της σημερινής δημοτικής αρχής για τη χρησιμότητα και αναγκαιότητα αυτού του έργου. Για το χωριό μας το έργο προβλέπει πλακοστρώσεις δρόμων (όπου δεν υπάρχει) γενικά πετροκατασκευές, επενδύσεις τοίχων υποστήριξης με πέτρα, και φωτισμό, από τη βρύση πλατανάκι προς εκκλησία, και βρύση Αλέξω και με τα παρακλάδια κάθετων δρόμων. Στην επόμενη έκδοση θα σας ενημερώσουμε για Τεχνικό Πρόγραμμα του Δήμου Δωρίδος για το 2014, με σκοπό την πληρέστερη ενημέρωση των πολιτών θα παρακαλέσουμε τον κ Κατέλη όπου μας καταθέσει τοις προτάσεις για τα έργα που θα υλοποιηθούν μέσα στο νέο έτος για το χωριό μας. Με λαμπρότητα η Ιερά Πανήγυρις στην Βαρνάκοβα Μ ε ιδιαίτερη λαμπρότητα πραγματοποιήθηκε η ετήσια Ιερά Πανήγυρις της Ιεράς Μονής Παναγίας Βαρνάκοβας, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Προσκυνητές από ό α τα χωριά της Φωκίδος α ά και από ό α τα μέρη της Ε άδας βρέθηκαν στην προστάτιδα τους, για να προσκυνήσουν, να δεηθούν και να λάβουν χάρη και από τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας μας. Την 14η το απόγευμα παραμονή της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ετελέσθη η Ιερά Παράκλησις και εν συνεχεία εψά η ο Μέγας Πανηγυρικός Αρχιερατικός Εσπερινός χοροστατούντος του Σεβ. Μητροπολίτη κ. κ. Αθηναγόρας, περιστοιχιζόμενος από ιερείς της περιοχή, ο οποίος απευθύνθηκε στους ευσεβείς προσκυνητές και τους κά εσε να συσστρατευθούν στον πολυμέτωπο αγώνα της Εκκλησίας. Ευχήθηκε δε και έκανε έκκληση στους κατοίκους της γύρω περιοχής και τους αποδήμους να μιμηθούν τους δωρητές της αναστή ωσης ά ων Μονών, και να προχωρήσουν στην έναρξη έργων και στην Ιερά Μονή Βαρνάκοβας. Την κυριώνυμο ημέρα ετελέσθη ο Όρθρος και η Αρχιερατική Θεία Λειτουργία και εν συνεχεία η Λιτανεία πέριξ της Εκκλησίας. Το Ιερό Αναλόγιο πλαισίωσε χορός της αδελφότητα των μοναχών γυναικών. Ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας κ.κ. Αθηναγόρας συνεχάρη την άξια και ακούραστη ηγουμένη γερόντισσα Θεοδοσία για την άψογη οργάνωση της Ιεράς Πανηγύρεως. Τέλος όλοι οι επισκέπτες της Μονής απόλαυσαν την φιλοξενία από την γερόντισσα και την αδελφότητα των μοναχών γυναικών και εβίωσαν το ιερό ρίγος προσκυνώντας την εικόνα της Παναγιάς μας. Ηλίας Αδάμ ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μυνήματα Ι Ιούλιος - Σεπτέμβριος

12 Κοινωνικά Επιμέλεια Βαγγέλης Καραΐνδρος Γάμοι Γεννήσεις Ο Θεόδωρος Καλλίγας του Αντρέα και η Ελένη Ρούμπα του Ιωάννη απέκτησαν το πρώτο τους παιδάκι και είναι αγόρι. Τους ευχόμαστε να είναι γερό και δυνατό Έφυγε και η μοναδική Διαμάντω του Τειχίου Στις 16 Αυγούστου 2013 έφυγε για πάντα από κοντά μας σε ηλικία 85 ετών η αγαπητή συγχωριανή μας Διαμάντω. Η Διαμάντω ήταν ένα από τα έξι παιδιά του αείμνηστου μπαρμπαγιάννη Νικολέτου (Κρίκας). Το 1962 παντρεύτηκε το Ζαχαρία Καραγιάννη από τα Σελλά Αχαΐας όπου και εγκαταστάθηκε και πέρασε τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής της. Οι χαλεποί καιροί της εποχής εκείνης την ανάγκασαν να ασχοληθεί με τη γεωργία και τη κτηνοτροφία στα Σελλά. Πάλεψε νε θάρρος και ανεξάντλητη αγωνιστικότητα ενάντια στη φτώχια και τις αντιξοότητες Στον Αγιο Γεώργιο Ευπαλίου στις 13 Ιουλίου 2013 τελέστηκε ο γάμος του Γιώργου Τσιατούρα του Νικολάου και της Γκόλφως με την Παναγιώτα Αράπογλου του Νεοκλή. Το ταιριαστό και χαρούμε νο ζευγάρι δέχτηκε τις ευχές των αρκετών προσκεκλημένων Τειχιωτών, Ευπαλιωτών και όχι μόνο (καθότι η νύφη Ευπαλιώτισσα). Στη συνέχεια ακολούθησε τρικούβερτο γλέντι στη πάνω πλατεία του Ευπαλίου. Τους ευχόμαστε να ζήσουν ευτυχισμένοι. Ο Ηλίας Γκότσης (εγγονός Πρόκου) του Παναγιώτη και της Πόπης Αντωνοπούλου και η σύζυγος του Άρτεμης Σούσου απέκτησαν το πρώτο τους παιδάκι και είναι αγόρι. Τους ευχόμαστε ολόψυχα να είναι γερό και δυνατό. Έφυγαν από κοντά μας της ζωής και δημιούργησε μία άριστη οικογένεια. Τα Σελλά έχασαν ένα σπουδαίο άνθρωπο, μία καλή σύζυγο, μία άριστη μάνα. Όλοι οι Σελλαΐτες έχουν να πουν μόνο καλά λόγια γι αυτήν. Έτρεφε μεγάλη αγάπη προς όλους του συγγενείς, φίλους και συγχωριανούς της. Καλό στου ταξίδι Διαμάντω. Οι Τειχιώτες θα σε θυμούνται πάντα Στον Δημήτρη Καλλίγα που έφυγε (Αφιέρωμα στην μνήμη του) Y πάρχουν ώρες και στιγμές που ο νους, του ανθρώπου ελευθερώνεται από το βαρύ φορτίο της ύλης και από την δίνη των καθημερινών προβλημάτων που τον καταπιέζουν και τότε ελεύθερος πετά προς το παρελθόν. Ο νους μου εταξίδευσε εκεί που πριν αρκετά χρόνια βρέθηκα στην Αθήνα και πήγα στο γραφείο του Δημήτρη. Ήταν η αρχή. Η ψυχή μου ακούμπησε με πόνο στη συνάντηση αυτή και νοιώθω απέραντη θλίψη για τον Δημήτρη που έφυγε και πήρε μαζί του την αγάπη μου και την εκτίμησή μου. Θα τολμήσω να σκιαγραφήσω την προσωπικότητά του για να τιμήσω την μνήμη του. Θέλω να γράψω δύο λόγια βγαλμένα μέσα από την καρδιά μου σε έναν υπέροχο άνθρωπο και ανεκτίμητο φίλο. Η βαθύτατη όμως θλίψη που με κατέχει δεν μπορώ να περιγράψω και να αποτυπώσω αυτά που νιώθω. Η αρετή μόνο δίδει αξία στον άνθρωπο. Ο Δημήτρης στη ζωή του ακολούθησε τον αληθινό δρόμο, τον δρόμο της αρετής, της ταπεινώσεως της αγάπης προς τον Θεό και προς συνάνθρωπο. Υπήρξε η αγάπη του αυτή το θεμέλιο επί του οποίου εστήριξεν ολόκληρον την ζωή του. Υπήρξε ένας αξιοθαύμαστος νέος πολύ όμορφος πάντα με το χαμόγελο αλλά και άριστος χορευτής, χωρίς όμως εγωισμό και αλαζονεία. Τον διέκρινε το ήθος και η αξιοπρέπεια. Υπήρξε ιδιαίτερα αγαπητός, καλοσυνάτος, ευγενικός, κοινωνικός άνθρωπος με αποκρυσταλλωμένες ιδέες. Ήταν άνθρωπος με ευαισθησίες και με μεγαλείο ψυχής. Όλοι οι συνάδελφοι του τον εκτιμούσαν και τον αγαπούσαν για το ήθος του, την ευγένεια και την απλότητά του. Πρέπει να τονίσω ότι η ευγένεια, η αγάπη, το ήθος και η άψογος συμπεριφορά του προς κάθε άνθρωπο θα παραμείνουν παρομοιώδεις. Ιδιαίτερα θέλω να επισημάνω ότι όσοι τον πλησίαζαν τους κέρδιζε ανεπιφύλακτα και εγένοντο φίλοι του. Ολοκληρώνοντας τα παραπάνω θέλω να υπογραμμίσω ότι ο Δημήτρης υπήρξε χαρακτήρας ακέραιος άνθρωπος έντιμος, δίκαιος αλτρουιστής, ανιδιοτελής πιστός στις φιλίες του και έτοιμος να προσφέρει πάντα τη βοήθειά του όπου χρειαζόταν. Έφυγε ο Δημήτρης αλλά δεν πέθανε, ζει στις καρδιές των δικών του και στη μνήμη των απλών ανθρώπων που εξυπηρέτησε και αγαπήθηκε τόσο πολύ. Και στη δική μου καρδιά χαράχθηκε με χρυσά γράμματα. Θα τον έχω πάντα στην καρδιά μου και στην μνήμη μου όρθιο, περήφανο, αληθινό και αλησμόνητο. Ήταν άριστος οικογενειάρχης, άψογος σύζυγος στοργικός πατέρας και άφησε πίσω του την αντάξια σύντροφό του και τα παιδιά του που θα έχουν να λένε για τον υπέροχο πατέρα τους. Στα παιδιά του έδωσε τις σωστές βάσεις και αρχές. Το κενό που άφησε είναι τεράστιο και αγεφύρωτο. Ας είναι ελαφρό το χώμα της τειχιώτικης γης που τον δέχτηκε. Εγώ ως ελάχιστο φόρο τιμής στη μνήμη του έστειλα στο κοιμητήριο όπου αναπαύθηκε την φλόγα της καρδιάς μου για να ανέβει το καντήλι της μνήμης του. Αιωνία του ας είναι η μνήμη του. Θα τον θυμούμεθα πάντα με αγάπη. Πάτρα Σεπτ Νίκος Αλεξόπουλος 12 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μυνήματα Ι Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2013

13 Μια επιτυχη ένη 8 Σεπτεµβρίου το Γεννέθιον της εκδήλωση Παναγίας Β ρέθηκα στις 8 Σεπτεμβρίου στο χωριό μας όπου γιορτάζεται το Γεννέθιον της Παναγίας στο ξωκλήσι της Παναγιούλας στη φτέλια, που φέτος γιορτάστηκε με την επιβα όμενη θρησκευτική ευλάβεια. Ο εφημέριος του χωριού μας πάτερ Λεόντιος και ο ψάλτης κ. Ζέρβας από το Ευπά ιο τέ εσαν τη θεία λειτουργία στην οποία εψά ει και επιμνημόσυνη δέηση για τα τρίχρονα της Σωτηρίας συζύγου Ιωάννη Καλλίγα με φροντίδα της θυγατέρας της Ιουλίας. Μετά το πέρας της θρησκευτικής τελετής έ αβε χώρα συνεστίαση ό ων των παρευρισκομένων. Η πρωτοβουλία για τη συνεστίαση ήταν του προέδρου της Ένωσης Τειχιωτών Ευαγγέλου Καραϊνδρου (όπου στην οργάνωση τέτοιων εκδηλώσεων είναι ασυναγώνιστα) έχοντας και τη βοήθεια του μέ ους του συμβουλίου της Ένωσης Γιάννη Χειρόπουλου. Η προσφορά για την επιτυχία της εκδή ωσης ήταν από πο ές Τειχιώτισσες σε νόστιμες πίττες και γλυκίσματα. Ορισμένα εδέσματα και το κρασί ήταν προσφορά της Ιουλίας που τελούσε και το μνημόσυνο. Προσφορά προσωπική ήταν και του Β α γγ έ λ ηκαι του Γιάννη όπου μετέφεραν τα τραπέζια και τα καθίσματα στο χώρο της εκδή ωσης κάτω από τον ίσκιο της μεγά ης μουριάς στο προαύ ιο χώρο της εκκλησίας. Δεν παραλείπω να αναφέρω τη μεγά η προσφορά της Ελένης Τσιάτσου και Χρυσούλας Κοκκόνη καθώς το εκκλησάκι γειτονεύει με τα σπίτια τους, σε φαγητά, γλυκίσματα κα οικιακά σκεύη. Επίσης, μεγά η προσφορά του Βασίλη Τσιάτσιου που έψησε με επιτυχία 150 σουβ άκια που προσέφεραν τρεις Τειχιώτες. Ο υπογράφων, Πρόεδρος της Ένωσής μας και ο Ανδρέας Χ. Καλλίγας. Επίσης, τα χαρτικά (πιάτα/ποτήρια πλαστικάτραπεζομάντηλα-πιρούνια) προσέφεραν το ζεύγος Ιωάννη & Σοφίας Ζαχαρή. Τέ ος, θα πρέπει να σκεφτούμε μήπως και μελλοντικά θα πρέπει να το επαναλάβουμε και σε ά α εξωκκλήσια του χωριού μας για να θυμηθούμε και τους προγόνους μας όπου εκεί ψήνανε αρνιά και γλεντούσανε. Αυτά. Σωτ. Αντωνόπουλος ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μυνήματα Ι Ιούλιος - Σεπτέμβριος

14 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΛΕΝΤΙΑ ΣΤΟ ΤΕΙΧΙΟ Ο κ. Χερόπουλος λόγο ηλικίας δεν µπορεί να παίξει το κλαρίνο του και παίζει την φλογέρα του H Ένωση μας θέλοντας να τιμήσει αυτούς που για πολλά χρόνια διασκέδαζαν του συγχωριανούς μας στις γιορτές, στα πανηγύρια, στους γάμους, στα βαπτίσια και σε άλλες εκδηλώσεις, παρακάλεσε τον Σωτήρη Αντωνόπουλο τέως Γενικό Γραμματέα της Ένωσης μας και Λαογράφο να γράψει ένα άρθρο για τα παλαιά γλέντια στο χωριό μας. Αφιερωμένο στον Κώστα Χειρόπουλο κλαρίνο, Διαμαντή Αντωνόπουλο και Γιώργο Μηλιώνη κιθάρα και Φώτη Γιαννακόπουλο ακορντεόν τους ευχαριστούμε θερμά. Ε πειδή είμαι ένας νέος περασμένης ηλικίας έχω ζήσει πο ά γλέντια στο Τείχιο τα οποία πέρασαν από διάφορες φάσεις κατά τη διάρκεια της ζωής μου. Γράφω τα παρακάτω αφορμή παίρνοντας από τη φετινή γιορτή της πίτας μια και ήμουνα ο εμπνευστής της. Βέβαια την αρχική μου σκέψη υιοθέτησε η Ένωση Τειχιωτών και πο οί εργάστηκαν για να γίνει αυτό που βιώνουμε κάθε καλοκαίρι στο χωριό με προτεργάτη και μπροστάρη πάντα τον Πρόεδρό της Βαγγέλη Καραίνδρο. Θέ ω ν αρχίσω με μια διήγηση της αδελφής μου Κού ας για τα γλέντια σε πολύ παλιά χρόνια. Τότε λοιπόν τα γλέντια γινόντουσαν στο χοροστάσι (πλατεία με τα κυπαρίσσια). Μουσικά όργανα δεν υπήρχαν, οι Τειχιώτες χόρευαν με τραγούδια που τραγουδούσαν οι κα ίφωνοι νέοι και νέες της εποχής. Η αδελφή μου θυμότανε και ποιο τραγούδι προτιμούσε ο κάθε χορευτής. Αυτές τις προτιμήσεις είχα δημοσιεύσει σε παλιό φύ ο της εφημερίδας μας, π.χ. ποιο τραγούδι προτιμούσε ο Κεμάλ. Ο Ράλιος, ο Νασιούλας, ο Σιαφρίκας, ο Ζιγομαλάς και ά οι πο οί. Για αργότερα έχω και δικές μου αναμνήσεις για οργανοπαίκτες δημοτικής κομπανίας όπως κλαρίνο ο Λάγιος από Ποτιδάνια, βιολί ο Φλώρος και τάμπουρα ο Τσαμαδιάς από το Παλιοξάρι. Η πρώτη μου ανάμνηση από γλέντι του γάμου στο χοροστάσι είναι ο γάμος του Καλλιγοκώστα και της Μαριγώς Φλέγκα. Ήμουνα πολύ μικρός α ά το σπίτι μου γειτόνευε με το χοροστάσι όπου γινόταν το γλέντι. Θυμάμαι πως μου έκανε μεγά η εντύπωση το άσπρο πέπλο και νυφικό της νύφης που άνοιξε το χορό. Ο χορός γινότανε απόγευμα και η νύφη έπρεπε να φύγει πριν βασιλέψει ο ή ιος γιατί το σούρουπο και η νύχτα κάνει κακό στις νύφες. Στο γάμο εκείνο άκουσα και τον πρώτο ήχο του κλαρίνου που τόσο αγάπησα. Πριν το χορό στο χοροστάσι είχε γίνει το γλέντι στο γαμή ιο τραπέζι κάτω από τη γειτονική καρυδιά του Μαλαμούλη με τα τραγούδια της τάβ ας κρασοκατάνυξη και καλό μεζέ. Επίσης, θυμάμαι πιο μεγά ος στις 14 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μυνήματα Ι Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2013 Τα γλέντια γινόντουσαν στο χοροστάσι μουσικά όργανα δεν υπήρχαν, οι Τειχιώτες χόρευαν με τραγούδια που τραγουδούσαν οι καλλίφωνοι νέοι και νέες της εποχής. χριστουγενιάτικες γιορτές μια χρονιά οι σαραντάριδες κάνανε μια παρέα και γυρίζανε από σπίτι σε σπίτι των εορταζόντων και καταβροχθίζανε τα λουκάνικα και τους μπακλαβάδες τραγουδούσαν δε και ένα τραγούδι που περίπου έ εγε: «Στη σκάλα π ανεβαίνεις Λενιώ μου, Και στα σκαλώματα, Να πέσει η κάλτσα σου Να σκύψεις να τη δέσεις Λενιώ μου πες μου Να δούμε το βρακί σου με τα μπαλώματα» Το πάσχα μετά την απογευματινή ανάσταση γινότανε γλέντι στο προαύ ιο της Εκκλησίας εκεί γινότανε και το νυφοπάζαρο. Γ έντι γινότανε και στους αρραβώνες. Θυμάμαι τους αρραβώνες του φί ου μου του Χαμοκούκη όπου γινότανε γλέντι στο σπίτι της νωρίς. Τώρα εδώ υπήρχε το γραμμόφωνο και οι νέοι χορεύανε το αγκαλιαστό ταγκό. Γι αυτό το χορό η κυρά Μακίνα είπε ότι «αυτός ο χορός είναι μισός μαρκάλος». Εγώ, 16 χρονών τότε, είχα φορέσει μακρύ παντελόνι και καινούργιο πουκάμισο. Επιχειρώ μια βαθιά υπόκλιση σε μια δεσποινίδα όμορφη καλοντυμένη από την Πάτρα και της ζήτησα να χορέψουμε, αυτή αρνήθηκε. Τότε έφαγα την πρώτη μου χυλόπιτα (έχω φάει κι ά ες από τότε). Την κυρία αυτή την συνάντησα μετά από περίπου 40 χρόνια δεν τη χαιρέτησα ήμουνα ακόμα πεισμωμένος. Πο ά γλέντια γινόντουσαν το χειμώνα και στα νυχτέρια ή στα παρτάκια με το γραμμόφωνο του φί ου μου Σπύρου Σταθόπουλου εγώ πάντα έκανα τον D.J. της εποχής. Τώρα ας έ θουμε στα πανηγύρια. Το Τείχιο μέχρι το 1968 δεν είχε ηλεκτροφωτιστεί και το γλέντι γινότανε το πρωί επί τόπου στο εορτάζων ξωκλήσι το δε απόγευμα στο χοροστάσι. Πρώτα έπρεπε να αρχίσουν το χορό οι αρραβωνιασμένοι έτσι ήταν το έθιμο, και ά οι συγγενείς κερνούσαν με χρήματα τους οργανοπαίχτες. Το Τείχιο είχε τώρα τη δική του κομπανία όπου έπαιζε ο Κώστας Χειρόπουλος κλαρίνο, ο Φώτης Γιαννακόπουλος ακορντεόν, ο Διαμαντής Αντωνόπουλος και Γιώργος Μηλιώνης κιθάρα. Καμιά φορά σαν τραγουδίστρια με το ντέφι στο χέρι έτσι για χορατό ενα άσσονταν και μερικές κυρίες του χωριού. Όταν ή θε το ηλεκτρικό ρεύμα και φωτίστηκε το χωριό. Τα πανηγύρια έγιναν υπόθεση των καταστημάτων του χωριού. Τώρα πια η μαγαζάτορες καλούσαν κομπανίες με επαγγελματίες μουσικούς με μεγάφωνα και το γλέντι καλά κρατούσε. Λένε πως σε ένα τέτοιο πανηγύρι ή θε σειρά για χορό σε μια κοπέ α που είχε φυγή για λίγα χρόνια από το χωριό για την Αθήνα και ή θε για το πανηγύρι. Αυτή λοιπόν παραγγέ νει στα όργανα. Παρακαλώ να μου παίξετε το τραγούδι «Αγγελική σου ομιλεί η μαμά σου;» Ο κλαρινίστας δεν κατά αβε και γυρίζει στον κιθαρίστα με β έμμα απορίας και του λέει: «Τι είπε ρε; το Αγγέλω μ κρένει η μάνα σου θέλει»; Και ο κιθαρίστας του απαντάει «Ναι, ρε βάρατο». Τώρα πάνε και τα πανηγύρια έχουμε μόνο τη Γιορτή της πίττας. Για τη γιορτή αυτή έχουν γραφτεί πάρα πο ά και θα γραφτούν και στο μέ ον εγώ όπως κάπου από εδώ άρχισα και εδώ τελειώνω. Σωτ. Αντωνόπουλος

15 Πρόσωπα του χωρίου µας Ελένη Καραϊνδρου: «Ο Μάνος και ο Θόδωρος όπως τους έζησα» ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΜΑΓΔΑ ΛΙΒΕΡΗ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΘΝΟΣ «Άρρωστη καρδιά δε βρίσκει γιατρειά στη λησμονιά, χάνεται στ αγιάζι μέσα στο Βοριά στα ξένα μακριά Κι όλο περιμένει πάλι τη στιγμή να ξαναρθεί το καράβι στο λιμάνι θα φανεί θαλασσινό πουλί στα όνειρά μας...» Π όσο μεγάλη ελληνική ψυχή μπορεί να διαθέτει κάποιος για να γράψει τη μουσική και τους στίχους στο συγκεκριμένο τραγούδι; «Νιώθω πολύ Ε ηνίδα... Το τραγούδι είναι από το «Ταξίδι στα Κύθηρα», το 1984, η πρώτη ταινία μου με τον Αγγελόπουλο». Απέναντί μου η Ελένη Καραΐνδρου, η οποία την Παρασκευή 31 Μαΐου και το Σάββατο 1 Ιουνίου δίνει δύο μοναδικές συναυλίες στο Μέγαρο Μουσικής παρουσιάζοντας μια επιλογή από τις φημισμένες μελωδίες που έγραψε για τις οκτώ τελευταίες ταινίες του πρόωρα χαμένου Θόδωρου Αγγελόπουλου. Μαζί της η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, υπό τη διεύθυνση του Αλέξανδρου Μυράτ, το τζαζ τρίο Human Touch και η Δήμητρα Γαλάνη, η οποία ερμηνεύει τα τραγούδια των ταινιών. Από το 1975 η Καραΐνδρου έχει υπογράψει τη μουσική σε 50 θεατρικές παραστάσεις, 22 κινηματογραφικές ταινίες και 15 τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά προγράμματα, συνεργαζόμενη, με κορυφαίους Ελληνες και ξένους σκηνοθέτες, ανάμεσά τους ο Ζιλ Ντασέν και ο σύζυγός της Αντώνης Αντύπας. Ο Ρικάρντο Μπερτοντσέλι έγραψε για εκείνη στη La Repubblica: «Ανήκει στους καλύτερους σύγχρονους συνθέτες της Ευρώπης και η συνεργασία της με τον Αγγελόπουλο αξίζει να περάσει στην ιστορία της κινηματογραφικής μουσικής, όπως του Νίνο Ρότα με τον Φελίνι». Η ζωή της αποδεικνύει τη δύναμη της ελληνικής ψυχής, αφού από ένα μικρό χωριό, το Τείχιο της Φωκίδας, θα βρεθεί να σπουδάζει πιάνο στο ωδείο και αργότερα στο Παρίσι: «Ο πατέρας και ο παππούς μου έπαιζαν μαντολίνο. Δεν νομίζω όμως ότι σε αυτό οφεί εται η καριέρα μου. Για μένα ό α στη ζωή μου έγιναν τυχαία... Ο πατέρας μου ήταν μαθηματικός και όταν έπρεπε να πάω στο σχολείο, το 1948, ήρθαμε στους Αμπελοκήπους. Μας παραχωρήθηκε να μείνουμε το υπόγειο της Σχολής Νεστορίδη, στην οποία δίδασκε εκείνος. Ανεβαίνοντας την ξύ ινη σκά α β έπω σε μια αίθουσα ένα πιάνο. Αρχίζω λοιπόν να γρατζουνάω τα πλήκτρα και από εκεί γεννήθηκε ο έρωτας... Ήμουν 8 ετών, ζήτησα λοιπόν από τον πατέρα να μάθω πιάνο και εκείνος δεν μου το ανήθικε. Από τα περιτριγυρισμένα με αγιόκλημα παράθυρα της Σχολής Νεστορίδη έβ επα την οθόνη του θερινού σινεμά «Φ ερύ» που ήταν δίπλα. Ηρθα από το χωριό και ανακά υψα ταυτόχρονα το πιάνο και τον κινηματογράφο...». Η μουσική ήταν το πάθος της, ο πατέρας της όμως επιμένει να πάρει ένα πτυχίο, έτσι σπουδάζει Ιστορία-Αρχαιολογία. Στα χρόνια του πανεπιστημίου ερωτεύτηκε, παντρεύτηκε και σε ηλικία 22 ετών μαζί με το πτυχίο της απέκτησε έναν γιο, τον Γιώργο. Τα αντιχουντικά της αισθήματα όμως θα προκαλέσουν τη σύλληψή της την περίοδο της δικτατορίας και έτσι τον Νοέμβριο του 67 φεύγει μόνη με τον γιο της για το Παρίσι, για να αποφύγει τις ενοχλήσεις και να συνεχίσει τις σπουδές της: «Όταν έμπαινα στο αεροπλάνο της Air France, ήμουν 25 ετών και ήταν το πρώτο μου ταξίδι με αεροπλάνο. Πήρα υποτροφία από το γα ικό κράτος για σπουδές στη Σορβόννη, στην Εθνομουσικολογία. Ταυτόχρονα πραγματοποίησα και το όνειρο μου, γράφτηκα στο «Scuola Cantorum» για ενορχήστρωση και διεύθυνση ορχήστρας. Ήδη είχα αρχίσει να συνθέτω. Ο συνθέτης για να δημιουργήσει πρέπει να ξεχάσει τους κανόνες. Οι κανόνες φτιάχνονται εκ των υστέρων για πράγματα που έγιναν πριν». Τα χρόνια στο Παρίσι Το Παρίσι αποδείχτηκε για εκείνη μια αποκάλυψη: «Η πιο συγκλονιστική εμπειρία της ζωής μου ήταν ότι βίωσα από κοντά τον Μάη του 68, όπου είδα τι σημαίνει η ομοψυχία ενός λαού». Γύρω στο 70 θα γράψει κάποια τραγούδια για τον Μητσιά και τη Γαλάνη. Το ένα άρεσε πολύ στη Νάνα Μούσχουρη, η οποία της ζήτησε συνεργασία: «Μου τηλεφώνησε στο Παρίσι, πήγα στο στούντιο και προέκυψαν το On ne sait Jamais και αργότερα το Je finirai par l oublier. Το τελευταίο έγινε επιτυχία και κέρδισα πο ά χρήματα απ αυτό το τραγούδι». Την ίδια περίοδο το 1972 γράφει μουσική για τη στενή φίλη της Μαρία Φαραντούρη. Ο δίσκος τους, «Μεγάλη αγρυπνία», που είναι και ο πρώτος της Ελένης Καραΐνδρου, κυκλοφόρησε το 1975 σε ποίηση Κ.Χ. Μύρη. Παράλληλα συνεργάστηκε με τον Μάνο Χατζιδάκι για τη δημιουργία του Τρίτου Προγράμματος. «Γνώριζα τον Μάνο από το Παρίσι. Μό ις επέστρεψα στην Ε άδα εκείνος με πήρε μαζί του στο Τρίτο Πρόγραμμα. Ο Μάνος ήταν στην ΕΡΤ με έναν αστείο μισθό, έκανε ό η αυτήν την προσπάθεια λόγω της μεγά ης του αγάπης για την Ε άδα. Στην ΕΡΤ έκανα έρευνα και ηχογραφήσεις ασχολούμενη με τη μουσική προφορικής παράδοσης. Δημιούργησα ένα εκπληκτικό αρχείο. Δυστυχώς όμως το αρχείο αυτό σβήστηκε -ίσως από παρά ειψη- α ά εδώ θα μου πεις ότι έσβησαν ακόμα και τα Σχό ια του Χατζιδάκι... Εργάστηκα τότε για τον τόπο μου, η δουλειά μου ως συνθέτης είχε παραμεριστεί». ΜΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ 29 ΧΡΟΝΩΝ «Θεωρώ τον Αγγελόπουλο προφήτη» Το 1982 παραιτήθηκε από την ΕΡΤ και την ίδια χρονιά πήρε το πρώτο της βραβείο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης για τη μουσική στη «Ρόζα». Τη βράβευσε ο Αγγελόπουλος. Εκεί γνωρίστηκαν και εκείνος της ζήτησε να συνεργαστούν. Η πρώτη τους ταινία ήταν «Το ταξίδι στα Κύθηρα» το 1984 για να ακολουθήσουν «Ο μελισσοκόμος», «Τοπίο στην ομίχλη», «Το μετέωρο βήμα του πελαργού», «Το βλέμμα του Οδυσσέα», «Μια αιωνιότητα και μία μέρα», «Το λιβάδι που δακρύζει» και «Η σκόνη του χρόνου». «Τότε ξεκίνησε μια συνταρακτική συνεργασία για 29 χρόνια που σπάνια συμβαίνει στη ζωή ενός ανθρώπου. Ο Αγγελόπουλος ήταν σπουδαίος κινηματογραφιστής, ένας άνθρωπος που στοχαζόταν με οξυδέρκεια πάνω στην πολιτική και την ιστορία του τόπου. Η Ελλάδα όπως τη παρουσίαζε ήταν αλλιώτικη, ήταν η δική του Ελλάδα. Η τέχνη του ήταν ανθρωποκεντρική, τον ενδιέφερε η ανθρώπινη περιπέτεια, ενώ ασχολήθηκε και με τα Βαλκάνια. Τον θεωρώ ένα είδος προφήτη, για παράδειγμα στο «Μετέωρο βήμα του πελαργού» ξεκινά το πρώτο πλάνο με πτώματα προσφύγων να επιπλέουν στη θάλασσα, μια εικόνα που σήμερα αποτελεί ρουτίνα. Συνήθως τη μουσική την έγραφα πριν γυριστεί η ταινία, μιλάγαμε όμως πολύ, ατελείωτες ώρες. Πέρα από την υπόθεση, μου μετέφερε την κεντρική ιδέα της ταινίας. Ήταν φοβερός παραμυθάς και σκεφτόταν κινηματογραφικά, με πλάνα. Εγώ του έπαιζα τα θέματα στο πιάνο, καμιά φορά όμως ήταν επιφυλακτικός. Έτσι όταν στον «Μελισσοκόμο» χρησιμοποίησα ένα σαξόφωνο, τον ξένισε, φοβήθηκε μήπως το γυρίσω στη free jazz. Αντιλήφθηκε τελικά ότι απλώς είναι ένα όργανο με μεγάλη ψυχή. Ο Θόδωρος ήταν πολύ Έλληνας και με ενέπνευσε. Είχαμε μια ευτυχισμένη συνεργασία που με πήγε πιο πέρα. Ένας μουσικός όταν προσπαθεί να εμπνευστεί από μια ιδέα όπως η χαμένη αθωότητα στο «Βλέμμα του Οδυσσέα», η οποία μπορεί να είναι των άλλων μπορεί όμως να είναι και η δική του... όλο αυτό σε κάνει να αναζητάς την αυτογνωσία. Είναι μια διαδικασία οδυνηρή άλλωστε τα θέματα του Θόδωρου δεν ήταν και χαρούμενα... Το γύρισμα με τον Μαστρογιάνι Στην «Αιωνιότητα και μία μέρα» όπου ο πρωταγωνιστής ξέρει πως πεθαίνει, κάθε πρωί ξυπνάει σαν να ήταν η τελευταία μέρα και βάζει μια μουσική να ακούσει. Επρεπε να σπάσω το κεφάλι μου να τη βρω αυτή τη μουσική, γιατί δεν θα έπρεπε να είναι ρέκβιεμ. Ο άνθρωπος τις τελευταίες στιγμές της ζωής του επιδιώκει να κάνει κάτι δημιουργικό και αυτό εμπεριέχει αισιοδοξία. Έτσι έγραψα μια μουσική που να δοξάζει τη ζωή και του άρεσε πολύ. Το «βαλς του γάμου» ήταν ένα θέμα που το έπαιξα στον Θόδωρο και ενθουσιάστηκε. Μια μέρα είχε γύρισμα με τον Μαστρογιάνι και μου λέει θέλω το «Βαλς» τώρα. Πήγα στο στούντιο, το έπαιξα στο πιάνο, του το έστειλα και γυρίστηκε η σκηνή πάνω στη μουσική. Πολλές σκηνές γυρίστηκαν πάνω στη μουσική μου όπως έκανε ο Φελίνι με τον Νίνο Ρότα». Μιλά με πάθος για τον Αγγελόπουλο, μάλιστα αφιέρωσε σε εκείνον όλες τις συναυλίες που έδωσε μετά τον θάνατό του σε Τουρκία, Εσθονία, Βέλγιο, Γαλλία, Ισραήλ... Μου μιλά ακόμα για τον νέο της δίσκο Concert in Athens που κυκλοφόρησε τον Φεβρουάριο από την ECM, για τις συναυλίες της, για την κρίση, αλλά και για τους νέους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο που γνωρίζουν τη μουσική της. «Η μουσική είναι μια γλώσσα παγκόσμια, δεν θέ ει μετάφραση. Δεν είμαι απαισιόδοξη για το μέ ον υπάρχουν νέες δυνάμεις και εγώ έχω εμπιστοσύνη στους νέους, εκείνοι πάντα αναζητούν το καλύτερο, μέχρι το ρεμπέτικο ανακά υψαν ξανά». ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μυνήματα Ι Ιούλιος - Σεπτέμβριος

16 ...και του χρόνου πάλι όλοι µαζί